Ortaöğretim Alanı Kimya Ders Föyü 1 MF - 01 Bohr Atom Modeli ve Modern Atom Teorisi (Bulut Modeli) Bohr, Rutherford atom modelinde pozitif yüklü çekirdek etrafında büyük boş- luklarda bulunan elektronların çekirdek tarafından çekilerek çekirdeğe neden yapışmadığını açıklayabilmek için yörünge kavramını ileriye sürmüştür. Bohr atom modeline göre: Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıkta ve belirli enerjiye sahip dairesel yörün- gelerde hareket eder Bu yörüngelerin çekirdeğe olan uzaklıklarına göre belirli bir enerjisi vardır. Yörüngeler n = 1, 2, 3, 4, 5… gibi rakamlarla veya K, L, M, N, O … gibi harflerle gösterilir. Bir atomun elektronları en düşük enerji düzeyinde bulunmak ister. Bu düzeye temel hâl adı verilir . Temel hâlde bulunan atom kararlıdır. Madde ısıtılırsa atomlardaki elektronlar daha yüksek enerji düzeylerine geçer. Bu duruma uyarılmış hâl denir. Uyarılmış hâlde atom kararsızdır. n = 2 n = 3 Absorps�on (soğurma) Enerj�s� alır. Enerj�s� ver�r. Em�syon (yayınma) Çek�rdek Yörüngelerin enerjisi çekirdekten uzaklaştıkça artar ancak yörüngeler arasın- daki enerji farkı azalır. Yüksek enerji düzeyinde (E dış ) bulunan bir elektron düşük enerji düzeyine (E iç ) inerse aradaki enerji farkına (E dış -E iç ) eşit miktarda ışın (foton) yayar. Bu yayınlanan ışın, çizgi spektrumunda bir çizgiye (renge) karşılık gelir. 1. Bohr Atom Modeline göre; I. Atomlar temel hâlde ışıma yapmaz. II. Çekirdekten dış yörüngelere çıkıldık- ça enerji artar. III. Uyarılmış atomlar kararsızdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Bohr Atom Modeli, I. 1 H II. 2 He III. 3 Li 2+ IV. 6 C 4+ V. 10 He taneciklerden kaç tanesi için geçerli- dir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Uygulayalım 1. E 2. D Book 1.indb 1 27.02.2019 11:01
16
Embed
1 Kimya DersFöyü - liderplus.com.trliderplus.com.tr/yayin/ornekdokuman/tytayt/foy/aytkimya.pdf · Her yörünge bir enerji düzeyi ile temsil edilir. Her enerji düzeyinde farklı
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Ortaöğretim Alanı
KimyaDers Föyü
1
MF - 01
Bohr Atom Modeli ve Modern Atom Teorisi (Bulut Modeli)
Bohr, Rutherford atom modelinde pozitif yüklü çekirdek etrafında büyük boş-luklarda bulunan elektronların çekirdek tarafından çekilerek çekirdeğe neden yapışmadığını açıklayabilmek için yörünge kavramını ileriye sürmüştür.
Bohr atom modeline göre:
Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıkta ve belirli enerjiye sahip dairesel yörün-gelerde hareket eder Bu yörüngelerin çekirdeğe olan uzaklıklarına göre belirli bir enerjisi vardır. Yörüngeler n = 1, 2, 3, 4, 5… gibi rakamlarla veya K, L, M, N, O … gibi harflerle gösterilir.
Bir atomun elektronları en düşük enerji düzeyinde bulunmak ister. Bu düzeye temel hâl adı verilir .
Temel hâlde bulunan atom kararlıdır.
Madde ısıtılırsa atomlardaki elektronlar daha yüksek enerji düzeylerine geçer. Bu duruma uyarılmış hâl denir. Uyarılmış hâlde atom kararsızdır.
n = 2
n = 3Absorps�on(soğurma)
Enerj�s� alır.
Enerj�s� ver�r.
Em�syon(yayınma)
Çek�rdek
Yörüngelerin enerjisi çekirdekten uzaklaştıkça artar ancak yörüngeler arasın-daki enerji farkı azalır.
Yüksek enerji düzeyinde (Edış) bulunan bir elektron düşük enerji düzeyine (Eiç) inerse aradaki enerji farkına (Edış-Eiç) eşit miktarda ışın (foton) yayar. Bu yayınlanan ışın, çizgi spektrumunda bir çizgiye (renge) karşılık gelir.
1. Bohr Atom Modeline göre;
I. Atomlar temel hâlde ışıma yapmaz.
II. Çekirdekten dış yörüngelere çıkıldık-ça enerji artar.
III. Uyarılmış atomlar kararsızdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III
2. Bohr Atom Modeli,
I. 1H
II. 2He
III. 3Li2+
IV. 6C4+
V. 10He
taneciklerden kaç tanesi için geçerli-dir?
A) 1 B) 2 C) 3
D) 4 E) 5
Uygulayalım
1. E 2. D
Book 1.indb 1 27.02.2019 11:01
2
Kimya Ders Föyü 01
1. Atomun yapısı için,
I. Bohr atom modeline göre, elekt-ronlar düzgün dairesel yörüngeler-de hareket eder.
II. Kuantum kimyasına göre, elekt-ronların en büyük olasılıkla bulu-nabileceği en yüksek yük yoğunlu-ğuna sahip uzay bölgesine orbital denir.
III. Bohr atom modeline göre, yalnız-ca baş kuantum sayısı bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III
2. I. Max Planck atomların ve molekül-lerin enerjiyi küçük paketler halin-de alınıp verebileceğini açıklamış-tır.
II. Kuantum kimyasına göre elektro-nun ancak bulunma olasılığının yüksek olduğu bölgelerden bahse-dilebilir.
III. Bohr atom modeli çok elektronlu sistemlere uygulanamaz.
Yukarıda maddeler hâlinde verilen hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III
Bohr atom modeli; 1H, 2He+, 3Li2+ gibi tek elektronlu atom ve iyonların çizgi spektrumlarını başarıyla açıkladığı hâlde çok elektronlu atomların çizgi spekt-rumlarını açıklamada yetersiz kalmıştır.
Atomun Kuantum Modeli
1873 yılında James Clerk Maxwell, ışığın elektromanyetik dalgalardan oluş-tuğunu ve elektromanyetik ışımayı açıklamıştır.
Katılar ısıtıldığında geniş dalga boyu aralığında elektromanyetik ışıma yayar. Bu, ışımanın enerjisinin dalga boyuna bağlı olduğunu gösterir. 1900 yılında Max Planck atomların ve moleküllerin enerjiyi küçük paketler (kuant) hâlinde yayınlayıp soğurabildiğini (atomların yayılma spektrumları) açıklamıştır.
1905 Albert Einstein, metal yüzeyine belli frekansta ışık düşürüldüğünde metal yüzeyden elektron fırlamasını (fotoelektrik olay) açıklamıştır.
1913 Niels Bohr, Maxwell’in çalışmaları ışığın dalga, Planck ve Einsteinʼin çalışmaları ise ışığın parçacık özelliği gösterdiğini ortaya koymuştur.
Modern Atom Modeli ve Orbital Kavramı
Schrödinger dalga denkleminde dalga fonksiyonlarının çözümüyle atomdaki kuantum sayıları açıklanmıştır.
Dalga mekaniği çok elektronlu atomları açıklamada kuantum sayılarını kul-lanmıştır.
Bohr atom modeline göre elektronlar, çekirdekten belirli uzaklıkta yarıçapları belli olan dairesel (çizgisel) yörüngelerde dolanır. Kuantum Kuramı’nda ise elektronların belirli bir hacimde bulunma olasılığı olan yük yoğunluğundan bahsedilmiştir.
Kuantum Kuramı’nda elektronların bulunma olasılığının olduğu uzay bölgesi çok genişken bu olasılığın %95’in altında olduğu bölgeler ihmal edilmiştir.
Kuantum Kuramı’nda elektronların en büyük olasılıkla bulunabileceği ve en yüksek yük yoğunluğuna sahip uzay bölgesine orbital denir.
Bohr atom modelinde gösterilen yörüngeler, Kuantum Kuramı’nda baş kuan-tum sayısıyla belirtilmiştir. Kuantum modelinde çok elektronlu atomların elekt-ronlar arası etkileşimleri ve enerji seviyeleri belirlenir. Kuantum modelinde; enerji kabukları, alt kabuklarda yer alan orbitaller, elektronların manyetik alan etkisinde yönelimleri ve elektronların kendi çevrelerinde dönme hareketleri kuantum sayılarıyla belirtilir.
NOT
Bohr atom modelinde yalnızca n baş kuantum sayısı bulunur.
Uygulayalım
1. E 2. E
Book 1.indb 2 27.02.2019 11:01
3
Kimya Ders Föyü 01
1. Yörünge ve orbital kavramı için,
I. Yörüngeler dairesel şekildedir.
II. Bir orbital en fazla iki elektron alır.
III. Her enerji düzeyinde aynı orbital-ler bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III
2. Kuantum sayıları için aşağıda veri-len ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Baş kuantum sayısı "n" ile göste-rilir.
B) n değeri 0, 1, 2, 3 gibi tam sayı de-ğeridir.
C) Açısal momentum kuantum sayısı orbitalin türünü verir.
D) ,'nin alabileceği değerler 0 ile n–1 arasındaki tam sayı değerlerini alır.
E) Manyetik kuantum sayısı m, ile gösterilir.
Yörünge ve Orbital Kavramlarının Karşılaştırılması
YÖRÜNGE ORBİTAL
Elektron Nötron
Proton
YÖRÜNGE ORBİTAL
Elektron Nötron
Proton
Elektronun izlediği varsayılan dairesel yoldur.
Elektronun bulunma olasılığının yük-sek olduğu bölgedir.
Elektronun düzlemsel hareketini temsil eder.
Elektronun üç boyutlu hareketini temsil eder.
Şekli daireseldir. Farklı şekillere sahiptir.
Her yörünge bir enerji düzeyi ile temsil edilir.
Her enerji düzeyinde farklı orbitaller bulunabilir.
Her yörünge belirli bir kapasiteye sa-hiptir ve her yörüngede yalnızca belli sayıda elektron bulunur.
Her orbitalde en fazla 2 elektron bulunur.
Kuantum Sayıları
Kuantum sayıları orbitallerin ve orbitallerde yer alan elektronların belirlenmesinde kullanılır.
Baş (Birincil) kuantum sayısı (n)
Açısal momentum kuantum sayısı ( ℓ) = İkincil kuantum sayısı = Yan kuantum sayısı
Manyetik kuantum sayısı (mℓ) şeklindedir.
Baş (Birincil) Kuantum Sayısı (n)
Elektronun enerji düzeyine ve elektronun çekirdeğe olan ortalama uzaklığına bağlı olarak değişen kuantum sayısına baş kuantum sayısı denir ve n ile gösterilir.
Pozitif tam sayı değerlerini alır. Enerji düzeyleri kabuk olarak da adlandırılır. Enerji düzeyleri harflerle (n=K, L, M, N...) ya da sayılarla (n=1, 2, 3, 4...) ifade edilir.
Katman (Kabuk, Enerji Düzeyi) K L M N O ...
Baş Kuantum Sayısı (n) 1 2 3 4 5 ...
Açısal Momentum Kuantum Sayısı (,) Açısal momentum kuantum sayısı “ℓ” ile gösterilir. Açısal momentum kuantum
sayısı orbitalin türünü ve şeklini açıklar.
Açısal momentum kuantum sayısının alabileceği değerler baş kuantum sayısı n’nin değerine bağlıdır. Herhangi bir n değeri için, ℓ’nin alabileceği değerler 0 ile n-1 arasındaki tam sayılardır. ℓ = 0, 1, 2, 3 … (n–1) değerlerini alabilir.
Uygulayalım
1. C 2. B
Book 1.indb 3 27.02.2019 11:01
4
Kimya Ders Föyü 01
1. n = 3 , = 2 olan orbital aşağıdaki-lerden hangisinde doğru verilmiş-tir?
A) 3s B) 3p C) 3d
D) 4f E) 4d
2. n = 3 ise , değeri,
I. 0
II. 1
III. 2
IV. 3
V. 4
değerlerinden kaç tanesini alabilir?
A) 1 B) 2 C) 3
D) 4 E) 5
n = 1 için ℓ= n-1’den ℓ= 1-1 = 0 değerini alır.
n = 2 için ℓ= n-1’den ℓ= 2-1 = 1 ise ℓ; 0 ve 1 değerlerini alır.
n = 3 için ℓ= n-1’den ℓ= 3-1 = 2 ise ℓ; 0, 1 ve 2 değerlerini alır.
n = 4 için ℓ= n-1’den ℓ= 4-1 = 3 ise ℓ; 0, 1, 2 ve 3 değerlerini alır.
Açısal momentum kuantum sayısı, baş kuantum enerji seviyelerinin alt enerji seviyelerine göre ayrıldığını gösterir. Bu şekilde ayrılan enerji seviyelerine alt kabuk (ikincil katman) denir.
Alt kabuklarda s, p, d, f gibi harflerle gösterilen orbitaller bulunur.
Açısal momentum kuantum sayısı ℓ=0, s orbitalini; ℓ=1, p orbitalini; ℓ=2, d orbitalini; ℓ=3, f orbitalini temsil eder
Açısal Momentum Kuantum Sayısı (ℓ) 0 1 2 3 ...
Orbital Türü s p d f ...
Manyetik Kuantum Sayısı (m,) Orbitaller farklı şekillerde bulunur ve manyetik alanda s orbitali hariç çeşitli
yönelişlere sahiptir. Alt enerji düzeyinde kaç tane orbital olduğunu gösteren kuantum sayısına manyetik kuantum sayısı denir ve m, ile gösterilir.
m, sıfır da dâhil olmak üzere –, ile +, arasındaki bütün tam sayı değerlerini alabilir. Verilen , değeri için m, = 2, + 1 alt orbital sayısını verir.
n , mℓ Orbital Türü Orbital Sayısı
1 0 0 1s 1
2 0 0 2s 1
2 1 –1, 0, +1 2p 3
3 0 0 3s 1
3 1 –1, 0, +1 3p 3
3 2 –2, –1, 0, +1, +2 3d 5
4 0 0 4s 1
4 1 –1, 0, +1 4p 3
4 2 –2, –1, 0, +1, +2 4d 5
4 3 –3, –2, –1, 0, +1, +2, +3 4f 7
Uygulayalım
1. C 2. C
Book 1.indb 4 27.02.2019 11:01
5
Kimya Ders Föyü 01
Spin Kuantum Sayısı (ms)
Spin kuantum sayısı “ms” ile gösterilir. Spin kuantum sayısı elektronun dönme yönünü belirtir.
Temel hâlde çok elektronlu atomların elektron dizilişleri deneysel olarak spektroskopi ile belirlenir.
Tam dolu bir orbital için + 1 2
ve – 1 2
değerini alır.
ms = + 12 ms = – 1
2
Orbital Çeşitleri
Orbitaller tam olarak tanımlanabilmiş şekillere sahip değildir.
Schrödinger'e göre bunun sebebi orbital özelliğini gösteren dalga fonksiyo-nun atom çekirdeğinden itibaren sonsuza kadar uzanmasıdır.
Bu nedenle bir orbitalin neye benzediğinin tam olarak ifadesi zordur. Özellikle atomlar arasındaki kimyasal bağ oluşumlarını açıklamak için orbitallerin belirli şekillere sahip oldukları varsayılmıştır.
Bilinen 118 element için kullanılan 4 çeşit orbital (s, p, d, f) yeterlidir.
s Orbitalleri
s orbitalleri atom çekirdeğinin çevresinde küresel yapıda bulunan uzay bölgesidir.
s orbitalleri küresel oldukları için simetrileri yoktur.
Manyetik alana dik olduklarından manyetik alanla etkileşmezler.
Bu nedenle s orbitallerinin manyetik kuantum sayısı mℓ = 0’dır.
Çekirdekten uzaklaştıkça elektron yoğunluğu azalır.
Orbitallerin büyüklüğü baş kuantum sayısının karesi ile doğru orantılıdır.
1. n = 4 katmanında,
I. s
II. p
III. d
IV. f
orbitallerinden hangisi bulunur?
A) Yalnız I B) I ve II
C) I ve IV D) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
2. 3d orbitalinin kuantum sayıları hangi seçenekte doğru verilmiş-tir?
n ,
A) 3 0
B) 3 1
C) 3 2
D) 3 3
E) 2 3
Uygulayalım
1. E 2. C
Book 1.indb 5 27.02.2019 11:01
6
Kimya Ders Föyü 01
s orbitalleri, birinci enerji seviyesinden başlayarak her enerji seviyesinde birer adet bulunur.
x
z
1s 2s 3s
p Orbitalleri
Elektronların s orbitalinde bulunma olasılığı açısal koordinatlara bağlı olma-yıp elektronun çekirdeğe olan uzaklığına bağlıdır.
p orbitallerindeki durum s orbitallerinkinden farklıdır.
s orbitallerinin simetrisi olmadığı hâlde p orbitallerinde çekirdeğin merkezin-den geçen bir simetri ekseni bulunur.
p orbitalleri n = 2 baş kuantum sayısı ile başlar. n = 1 kuantum sayısı için açısal momentum kuantum sayısı ,= 0 olacağından n = 1 enerji seviyesinde yalnızca 1s orbitali bulunur.
n = 2 baş kuantum sayısı için , = 1 olduğunda manyetik kuantum sayısı (m,) -1, 0, +1 değerlerini alır. Bu durumda 2px, 2py ve 2pz olmak üzere üç tane p orbitali ortaya çıkar.
Pz
x x xy yy
Px Py
d Orbitalleri
d orbitalleri birinci ve ikinci enerji seviyesinde bulunmaz. d orbitalleri n = 3 enerji seviyesi ile başlar ve açısal momentum kuantum sayısı ,= 2, manyetik kuantum sayısı m, = –2, –1, 0, +1, +2 olan beş tane d orbitali bulunur.
Bu d orbitalleri dz2 – dx2 – y2 – dxy, dxz, dyz şeklindedir
d orbitallerinin büyüklükleri ve enerjileri baş kuantum sayısı ile birlikte artar.
2.
2Px
Yukarıdaki orbitalin n ve , değeri verilen seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?
n ,
A) 1 1
B) 2 2
C) 2 1
D) 3 2
E) 4 3
2. s orbitalleri için,
I. s orbitallerinde simetri yoktur.
II. Manyetik kuantum sayıları sıfırdır.
III. Çekirdekten uzaklaştıkça elektron yoğunluğu azalır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III
Uygulayalım
1. C 2. E
Book 1.indb 6 27.02.2019 11:01
01Neler Öğrendik?
7
1. Bir elektron aşağıdaki kuantum sayılarından hangi-sine sahip olamaz?
n , m,
A) 1 0 0
B) 1 1 1
C) 2 1 0
D) 3 2 1
E) 3 2 –2
2. n = 4, , = 1 olan orbital hangi seçenekte doğru veril-miştir?
A) 4s B) 4p C) 4d
D) 4f E) 1s
3. Açısal momentum kuantum sayısı , = 1 olan bir elektronun baş kuantum sayısı ve manyetik kuan-tum sayısı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) n = 1 m, = 0
B) n = 1 m, = 1
C) n = 2 m, = –2
D) n = 2 m, = +1
E) n = 3 m, = –3
4. 4d orbitali için aşağıda verilen kuantum sayıların-dan hangileri olamaz?
n , m,
ms
A) 4 2 –2 + 1 2
B) 4 2 +2 – 1 2
C) 4 2 +2 + 1 2
D) 4 2 +3 + 1 2
E) 4 2 0 – 1 2
5. 2Px ve 2Py orbitalleri için,
I. Baş kuantum sayısı (n)
II. Açısal momentum kuantum sayısı (,)
III. Manyetik kuantum sayısı (m,)
ifadelerinden hangileri aynıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
6. Aşağıda verilen kuantum sayılarından hangisi veri-len orbital türü için hatalıdır?
Orbital türü n ,
A) 2s 2 0
B) 4f 4 3
C) 4d 4 2
D) 2p 2 0
E) 3s 3 0
Book 1.indb 7 27.02.2019 11:01
Cevaplar
Neler Öğrendik?
8
1. B 2. B 3. D 4. D 5. C 6. D 7. A 8. C 9. E 10. C 11. A 12. E
7. 3. enerji düzeyinde bulunabilecek orbital türü ve en fazla orbital sayısı hangi seçenekte doğru verilmiş-tir?
Orbital Türü Sayısı Orbital SayısıA) 3 9
B) 3 7
C) 2 5
D) 2 6
E) 2 7
8. Aşağıda verilen kuantum sayılarından hangileri ta-nımsızdır?
n , m, ms
A) 2 0 0 + 1 2
B) 3 2 –2 – 1 2
C) 2 2 +2 – 1 2
D) 3 1 0 + 1 2
E) 4 3 –2 + 1 2
9. Bohr atom modeline göre,
I. Elektronlar orbitallerde bulunur.
II. Temel halde bir atom ışıma yapmaz.
III. Uyarılan atomlar kararsızdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
10. Orbitaller için,
I. d orbitalleri 1 ve 2. enerji seviyesinde bulunmaz.
II. s orbitalleri tüm enerji seviyelerinde bulunur.
III. p orbitalleri 1. enerji seviyesinde bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
11. y
Verilen orbital için,
I. , = 0'dır.
II. m, = –1, 0, +1 değerlerinden herhangi birini alabilir.
III. n = 1 katmanında bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
12. I. Spin kuantum sayısı elektronun dönme yönünü gösterir.
II. Manyetik kuantum sayısı orbitalin uzaydaki dönme yönünü gösterir.
III. Baş kuantum sayısı orbitalin hangi enerji düzeyinde bulunduğunu gösterir.
Bir atomda dört kuantum sayısı aynı olan iki elektron bulunamaz.
Bir atomda iki elektronun n.l ve ml değerleri aynı olabilir ancak ms değerleri farklıdır.
Elektronlar orbitallere zıt spinli olarak yerleşir.
NOTSpin kuantum sayısı (ms) Schrödinger denkleminin çözümü ile elde edilme-miştir. Pauli'nin yaptığı deneysel çalışmalar sonucu ortaya çıkartılmıştır.
1s2
Doğru dizilim
1s2 orbitlerindeki iki elektron için n = 1, l = 0, m1 = 0 aynıdır. ms ise + 21 ve
– 21 gibi iki farklı değer alır.
1s2
Yanlış dizilim
NOTBohr atom modeline göre aynı katmanda bulunan tüm orbitallerin enerjileri aynıdır. Bohr atom modeline göre;
1s < 2s = 2p < 3s = 3p = 3d ----
şeklindedir.
4.HundKuralı
Eş enerjili orbitallere önce her bir orbitale birer elektron yerleştirilir. Daha son-ra ikinci elektonlar zıt spinli olarak yerleştirilir.
Atomlar mümkün olduğu kadar yarı dolu orbital içerme eğilimindedir.
Elektronlar aynı elektriksel yüke sahip oldukları için birbirinden mümkün oldu-ğu kadar uzak kalabilmek için eş enerjili orbitallere teker teker yerleşirler.
P3
P4 Yanlış dizilim
P3
P4 Doğru dizilim
Uygulayalım
1. C 2. C 3. A
Book 1.indb 10 27.02.2019 11:01
11
Kimya Ders Föyü 02
1. I. 14Si 1s2 2s2 2p6 3s2 3p2
II. 15P 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3
III. 16S 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4
Yukarıda verilen elektron dizilimle-rindenhangileridoğrudur?
Yukarıda verilen elektron dizilimle-rindenhangileridoğruverilmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III
NOTn: Enerji düzeyi
n2: orbital sayısı
2n2: orbitalin olabiliceği maksimum elektron sayısını verir.
s $ 2 e–
p $ 6 e–
d $ 10 e–
f $ 14 e–
en fazla alabilecekleri elektron sayısı;
• Orbital şemasında boş orbital
• Yarı dolu orbital veya
• Tam dolu orbital şeklinde gösterilir.
Yukarıda yönlü oklar elektronun saat yönünde + 21 spini gösterir; aşağı yönlü
oklar saat yönün tersi – 21 spini gösterir.
5B atomu için olası elektron dizilişleri ve orbital şemaları;
5B 1s2 2s2 2p1
Bir elektron p orbitallerindeki eş enerjili üç orbitalden herhangi birine yerleşe-bilir. Bu yerleşmede elektronların spinleri aşağı ya da yukarı yönlü olur.
5B 1s2 2s2 2p1 5B 1s2 2s2 2p1
5B 1s2 2s2 2p1 5B 1s2 2s2 2p1
5B 1s2 2s2 2p1
6C, 7N, 8O, 9F, 10Ne atomlarının elektron dizilimleri ve orbital şemaları;
6C 1s2 2s2 2p2
7N 1s2 2s2 2p3
8O 1s2 2s2 2p4
9F 1s2 2s2 2p5
6Ne 1s2 2s2 2p6
Uygulayalım
1. E 2. B 3. A
Book 1.indb 11 27.02.2019 11:01
12
Kimya Ders Föyü 02
1. I. 7N3– : 1s2 2s2 2p6
II. 21Sc2+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d1
III. 11Na1+ : 1s2 2s2 2p6
Yukarıdaverilen iyonlardanhangile-rinin elektron dağılımı doğru veril-miştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) I ve II D) II ve III
E) I, II ve III
2. I. 25X1+: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d5
II. 16Y1+: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3
III. 30Z2+: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10
Yukarıda verilen iyonlardan hangi-lerininelektrondizilimidoğrudur?