Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I ENERJİ DAĞITIMI Dersin Kredisi 4 + 0 + 0 Enerji Dağıtımı Güz Dönemi Enerji Dağıtımı Proje Bahar Dönemi Başarı Değerlendirmesi: Derse Devam % Ödevler % Ara Sınav % Final Sınavı %
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
ENERJİ DAĞITIMI Dersin Kredisi
4 + 0 + 0 Enerji Dağıtımı Güz Dönemi
Enerji Dağıtımı Proje Bahar Dönemi
Başarı Değerlendirmesi:
Derse Devam %
Ödevler %
Ara Sınav %
Final Sınavı %
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Ders Kitapları:
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Ders Kitapları: 1- Electric Power Distribution Handbook, T.A. Short, CRC Press, 2004
2- Practical Power Distribution for Industry, J. De Kock, C. Strauss, ELSEVIER,
July 2004
3- Guide to Electrical Power Distribution Systems, Anthony J. Pansini, CRC
Press, 6th Ed., 2005
4- Electrical Transmission and Distribution Reference Book, ABB Power T&D
Company Inc., 1997
5- Electric Power Distribution Systems Operations, Naval Facilities Engineering
Command, 1990
6- Introduction to Electrical Power Systems, M. E. El-Hawary, IEEE Press, 2008
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
İçerik : •OG-AG Şebeke Tipleri
•OG-AG Kısa Devre Hesaplamaları
•Dağıtım Transformatörleri
•OG-AG Açma Kapama Cihazları
•Modüler Hücreler-Kablolar
•Ölçü Transformatörleri-Ölçme Cihazları
•Koruma Röleleri
•Tek Hat Şemasının Oluşturulması
ENERJİ DAĞITIMI
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
İçerik :
•Dağıtım Sisteminde Topraklama
•Yük Tahmini Yöntemleri
•Gerilim Düşümü Hesapları
•Isınma tahkiki Hesapları
•Gerilim Regülasyon Yöntemleri
•PROJE
ENERJİ DAĞITIMI ve PROJE
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Üretim
İletim
Primer Dağıtım
Sekonder Dağıtım
Yükler
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Enerji Dağıtım Dersinin Elektrik Mühendisliğindeki Yeri
Güç Üretimi
0.4 – 34.5 kV
Yenilenebilir Enerji
0.4 – 34.5 kV
Güç Dağıtımı
0.4 – 34.5 kV
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Enerji Dağıtım?
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Enerji Dağıtım?
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Sistem Planlama
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Kaynaklara göre kurulu güçler
TEİAŞ verilerine göre 2007 sonu itibariyle:
Toplam Kurulu Güçler
2007 40.835 MW
2008 41.817 MW
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
TEİAŞ verilerine göre 2007 sonu itibariyle:
Gerçekleşen üretimler
Toplam Üretimler
2007 191.558 GWh
2008 198.418 GWh
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
* Elektrik Mühendisleri Odası 2009 Enerji Raporu
2008 yılı itibariyle yıllık kişi başına düşen : 2.264 kWh
elektrik enerjisi tüketimi*
OECD ülkeleri ortalaması* : 7.888 kWh
2008 yılı itibariyle;
Üretim : 189.429 GWh
Net Tüketim : 161.947 GWh
Kayıp-kaçak oranı: % 14.5
OECD ortalaması % 6.7
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
ELEKTRİK PİYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK)
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
2010 Eylül itibariyle özelleşen dağıtım şirketleri:
1) Kayseri ve Civarı Elektrik A.Ş. (Kayseri) Temmuz 1999
2) Aydem A.Ş. (Aydın, Denizli, Muğla) Temmuz 2007
3) Aras Elektrik Dağ. A.Ş. (Ardahan, Kars, Ağrı, Iğdır, Erzurum, Bayburt,
Erzincan) Eylül 2008
4)Çoruh Elektrik A.Ş. (Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize, Trabzon) Kasım
2008
5)Osmangazi Elektrik Dağ. A.Ş. (Afyon, Bilecik, Eskişehir, Kütahya, Uşak)
Kasım 2008
6)Yeşilırmak Elektrik Dağ. A.Ş. (Amasya, Çorum, Ordu, Samsun, Sinop)
Kasım 2008
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
2010 Eylül itibariyle özelleşen dağıtım şirketleri:
7)Başkent Elektrik Dağ. A.Ş. (Ankara, Zonguldak, Karabük, Bartın,
Kırıkkale) Ocak 2009
8)Sakarya Elektrik Dağ. A.Ş. (Sakarya, Kocaeli, Düzce, Bolu) Şubat 2009
9)Meram Elektrik Dağ. A.Ş. (Konya, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir, Niğde,
Karaman) Nisan 2009
10)Vangölü Elektrik Dağ. A.Ş. (Muş, Bitlis, Van, Hakkari) Şubat 2010
11)Çamlıbel Elektrik Dağ. A.Ş. (Sivas, Tokat, Yozgat) Şubat 2010
12)Fırat Elektrik Dağ. A.Ş. (Malatya, Elazığ, Tunceli, Bingöl) Şubat 2010
13)Uludağ Elektrik Dağ. A.Ş. (Çanakkale, Bursa, Balıkesir, Yalova) Şubat
2010
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
2010 Eylül itibariyle özelleşen dağıtım şirketleri:
14)Dicle Elektrik Dağ. A.Ş. (Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt,
Şırnak) Ağustos 2010
15)Gediz Elektrik Dağ. A.Ş. (İzmir, Manisa) Ağustos 2010
16)Trakya Elektrik Dağ. A.Ş. (Edirne, Kırklareli, Tekirdağ) Ağustos 2010
17)Boğaziçi Elektrik Dağ. A.Ş. (İstanbul Avrupa Yakası) Ağustos 2010
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
2010 Eylül itibariyle TEDAŞ bünyesindeki dağıtım şirketleri:
1)Toroslar Elektrik Dağ. A.Ş. (Mersin, Adana, Osmaniye, Kilis, Antep,
Hatay)
2)Akdeniz Elektrik Dağ. A.Ş. (Burdur, Isparta, Antalya)
3)AYEDAŞ (İstanbul Anadolu Yakası)
4)Göksu Elektrik Dağ. A.Ş. (Maraş, Adıyaman)
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Genel Tanımlar
Alçak Gerilim (AG) : Değeri 1 kV’a kadar olan gerilim kademelerine denir.
190 – 208 – 380 – 420 – 500 – 660 V
Yüksek Gerilim (YG) : Değeri 1 kV’tan daha yüksek olan gerilimlere yüksek gerilim denir.
Orta Gerilim : 1 – 36 kV
Yüksek Gerilim : 66 – 380 kV
Çok Yüksek Gerilim : 380 kV’un üzeri
Açma-Kapama Cihazları : Elektrik enerjisinin açılması, ayrılması, kesilmesi veya kapatılması işlevlerini yapan cihazlardır.
Koruma Cihazları : Oluşabilecek arızalar ve anormal çalışma koşullarında sistemin zarar görmemesi için veya hasarın mümkün mertebe en küçük değerde kalması için kullanılan cihazlardır.
Ölçü Cihazları : Elektrik enerjisine ilişkin çeşitli büyüklükleri ölçen cihazlara ölçü cihazları denilir.
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Genel Tanımlar
Şalt tesisleri : İndirici ve yükseltici merkezlerin bulunduğu sahalara denir.
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Genel Tanımlar
Enerji Nakil Hattı (ENH) : Yüksek ve orta gerilimde enerji taşınması için kullanılan hatlara denilir.
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
Genel Tanımlar
Orta Gerilim Dağıtım Şebekesi : Elektrik enerjisinin OG olarak dağıtıldığı şebekedir.
Alçak Gerilim Dağıtım Şebekesi : Elektrik enerjisinin AG olarak dağıtıldığı şebekedir.
İletim Şebekesi : Yerel koşullar nedeniyle belli yerlerde üretilebilen ve ağ şebeke ile en
üst düzeyde toplanan enerjiyi tüketicinin yakınına ileten kablo ve/veya hava hattı
şebekeleridir.
Ana İndirici Merkez : Gerek enterkonnekte şebekeden alınan enerjiyi, daha küçük
seviyeli iletim şebekelerine, gerekse iletilerek dağıtım bölgesine taşınan enerjiyi seçilmiş
dağıtım gerilimi seviyesine dönüştüren transformatör merkezleridir.
Ara İndirici Merkez : İki veya daha fazla yüksek gerilim seviyesi kullanılan şebekelerde
enerjiyi bir yüksek gerilim seviyesinden diğerine dönüştüren transformatör merkezleridir.
Trafo Postası : OG enerjiyi alçak gerilime çeviren, orta ve alçak gerilim şalt cihazlarının bulunduğu bina, köşk tipi tesislere verilen isimdir.
Giriş Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I
STANDART ve YÖNETMELİKLER
STANDARTLAR :
TSE
IEC
DIN-VDE
BS
NEMA-ASA-ASTM
NF
SNV
YÖNETMELİKLER :
•ELEKTRİK TESİSLERİNDE KUVVETLİ AKIMLAR
YÖNETMELİĞİ
•ELEKTRİK İÇ TESİSLER YÖNETMELİĞİ
•TOPRAKLAMA YÖNETMELİĞİ
ÖNERİ NİTELİĞİNDEKİ DOKÜMANLAR :
•IEEE