Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής Σ. Τσολακίδης ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ (με έμφαση στην ιστορία της ελληνικής) W. Kandisnky, Red, yellow, blue Σημειώσεις για το μάθημα ΓΛΩ310 Θεσσαλονίκη 2008
.
( )
W. Kandisnky, Red, yellow, blue
310
2008
http://www.docudesk.com
2
.=// =// // =// // .=// .= .= .=// .=// .=// .= .=// .=// .=// .=() .=// =// .=// .=// ()=(//) // .=// .=// .=// .=// .=// .=// .=// .=// .=// =// // .= .= .= .=// .=// .=// . .=// // .=// .=() .= .= .= .= = .=// .=// .=// .= =
3
0. ()
. . . , , , , . de Saussure (1959: 77), . , , ( ) , , , .
(2002: 673) i. (1400-300 ..) 1 ; ,
1400 .. 1200 ..
4
. , . , 19 .
. , 6500 1.
1 , , , , , ..
5
1) "": . pker, . pitar, -, . pater, . hayr, . father
2) "": . mker, . mtar, . mayr, -, . mother, . mater, .. mathair.
3) "": . patra, , .. fether
"": . tapas, . tepidus, .. te, ... top
6
4) "7": . sukt, . sapta, . septem, . siptam, . shtat, . septyn
5) "": . tak, -, . tak, ... tesati
6) " ": . kuse, . kataras, (.) , . kush, ... koteryj, .. hwther, . pterei, .. ca, ., . kwis.
7) "": . asti/santi, . estsi/santsi, / (.) , . est/sunt, . ist/sind, . is/hint.
:
. : p=h=f, m, t, s, k
. : c=t=y=th, pt
. : r, p
. : a=i, e=a=ai.
:
(6) teros ( ) .
(7) -ti/-nt(i) ' ' .
. 4500 ..2 2500 .. ( ), .
2 . , , 4000 .., 5 .. , , , ( ) .
7
(2001: 139, 8)
. 3000 ..
, 2200-2000 .. .
: ( 2000 ..), ( 1700 ..) ( 1200 ..). , (.. .) . , ( ) , (, .), . . (2100-1450 ..) (1800-1400 ..) 3.
3 5 (. 2600 ..) . 14 . .. , .
8
(3 2 ..)
(2005: 82, . 28)
, 3 .. , , , .
1.1 1.1.0 . ,
2500 . , , . , , , , . . : )
, , ) , .. , ) , (= ) . "". ,
. , (. ) ( )4. , :
= = ei = = ou =u =au EY=eu AI=ai OI=oi
4 ' .
9
=b =d =g ()=h5 =ph =th =kh Z=zd dz F=w6 , , .
7, .. , ( ) "", ( ) . .
1.1.1 / 1) ( [ph], [kh], [th])
(*bh, *dh, *gh), ..
10
1.1.3 )
, ..
11
, 10 5 . .. (, , ), 11 . . , .
3. ; 14-13 . ..
, , . .
,
(2005: 68, . 22)
10 . 11 : 2100-1450 .., 1750-1450 .. ( ) 650-300 ..
12
( J. Chadwick)
(2005: 68, . 21)
12
(, , , , ).
12 , 1400-1200 ..
13
(2005: 68, . 18)
, 13.
: ,
. , . , "" ( ) , , .. pa-te
13 . ()
14
, r (= ) . "" (. . .). 1953 . Ventris J. Chadwick.
, ti-ri-po-de. , , , 14. ; ,
. . , , .. ti-ri - .
, , , ' , . , , , . . -"" .
3.1 "" 1) : ) , .. ta-ra-nu=, tu-ka-te=, ka-ke-
u=, ta-to-mo=, pa-te= , ki-to=, po-me=, ku-ru-so=, ) , .. pa-ka-na= "", tu-ka-
te=, ka-ke-u=, te-ke=, ki-to=, ku-ru-so=, a-pi=, ) s , .. pe-ma=, ta-to-mo= ) r, n, kh(=X), l , . pe-ma=, ka-ke-u=,
pa-te=, a-po-te-ro-te=, ) , .. e-u-me-de=, ki-to=, te-
ke=, po-me=, ) i , .. ko-to-na= " ( )",
po-me=, ) , .. pa-ta=, a-pi=, 2) : ) , .. e-ra-wo=, ) g/k, .. tu-ka-te=.
14 , Ventris , po-me (. ) / po-me-no (. ) .
15
"" , , . 15. , . , , , , , , pa-sa-ro (=. "" ), (, , ). "" , . . .
3.2 13 12 . ..
. 13 . 13 .: , , . , 50000 , 16, . . 15 14 . .., , () (.. , ) ( ) . , . , .. , . . , .. . 15 , , . 16
16
. ( ; ) . , . , ,
( , , , , ). 17. , . , , , , . ' 13 . .. 18, .
, . , . , , ', . , , , - .. , ,
17 , .. , . , . . , , , , . , . , , ... . . 18 , , , .
17
, "" - , , .. 19. , . , , , , . 400
( 750 ..) ' . , ' 12 8 . .. . , , 9 .. 3 . .. ( ) ( ). , 1200 .., , , 9 . ..
( ) (. . 5). " ", ( , . ).
4. : ) , )
) , . , .. a. 20. " . . . , . . . . . . , , . , ,
19 . , () . . , . . 20 . 1000 .. .
18
. . . , , , , , ". , ( 5 . ..)
, . , 5 . .. (=) . .
(2005: 94, . 32)
; 9 . .. (, , , , , , 21) , .. -. ' 22. , ,
, , . , 10 . .. . ,
, , , 22 23. 21 9 . .. . 22 , 9 . .. . 23 ,
19
, ( ) , .. he, e, e.
( 8 . ..) .
( 720 ..) h q , . . . [=
( )
( 750-725 ..,
) [] c: h a [q],
h hc []q 'a (= , . , , , ).
- ""
24 - " " , . ( ). , , 25 26, ( , , .). , ,
: : , , . , . , .
( ) . 24 . 25 30 , , .. , 90 100 . 26 5 4 . .. .
20
, 27 . [e]. , . [] ()28. 403 .. , ( ), , , 3 . .., 29. ,
, , 5 4 . .. , [ph]= , [kh]= , [ps]= [ph]=, [kh]=, [ks]=X , . ,
, .
27 , 9 . .. 28 29
21
1
5. , AE
, , , . , 8 . .., , 30 . - .
30 . , .
22
, 5 . .. , , . , ( ), (, , , , ), . , ,
. , , , , , . , , . , . , ( 12 . ..), , , . , . , .
. 31
lingua franca , . 31 (, , ): . , , .
23
Duhoux (1983: 8)
:
5.1 ,
"" . , , . ' , . , , .. 8 . .., 6 . .. 4 . ..
5.2 1) - / -, .. /, 2) a () / R, .. /, 3) F 32, .. . / . F,
. / . F, 4) R+o R+ o R, .. (. ),
(. ), (. ), , , 5) + +a a, .. (. ), (. ), 6) : - / -
(), .. /, , /, 7) ' . . . -, .. (. ), ,
, 8) -- -
, .. (. ), (. ), (. ), ,
9) - ,.. (. ), (. ), , ,
10) : / 11) : / , 12) : , / , , 13) ,
, .. q (. ), (. ), (. ), (. ),
14) / , 15) / , 16) / , 17) , / , , 18) / .
32
24
19) : - / -, .. , / , ,
20) : , .. . / . , . / . , . / . , . /. , . / . ,
() , , .. . / . , . / . , . / . .
5. 3 ,
, , ( ) . , (.. ). ', -, . , (.. ) . , , , , , ( ) . . , , . 5.3.1 /
1) R, .. (. ) 2) R+q>R, .. (. ), 3) , .. (.
), 4) , .. (. ), 5) >, .. (. ), 6) , .. (. ) 7) *bh, *dh, *gh, .. (. ),
(. ), (. ), (. ), (. ). (1-6) .
(7), ( ;) . 5 . .. (7) 33, 4 ., ,
33 , .
25
. , (7) (1-6), . , , , , ( ), , , , . , , , , , .
5.3.2
1) - -, .. , , , (. ),
2) -, .. , 3) . -, .. (.
), 4) (. ), 5) (. ), 6) , .. (.
), 7) -, .. (
26
, , , . . , , , , . , " " . ,
( ) , , , , . , , ( ) . ,
. . , (.. ), , , , , , .. : ; (. ;).
7. ;
. . , , . /, .. . , , 34. , .. . ""
27
7.1 5 . .. , . "
" -, , , , 6 . .. . . , , ( ). , , ""35 . "" "": (, ) . , "" ( ) "" . , , , , . , 5 . .. 36, 4 . .. (.. ). [ ( )
]: ,
. (.. , ).
( , ). ,
' . , 2 4 . .. - , - , , , ( ) . 37 35 , , . 36 , , . 37 . .
28
, . , . , , ( - ). , ( ) ("") , (. ), , .., . , (), , ' (300 ..-300 ..). ,
19 .
. . . 8. , .
, ( .. -/-) ( , .. --). , , , . ( )
. , .
(.. --, --), "", .. -, (=-), -. . , .. --
29
( ), . ( ) , 38. .
38 , ( ).
30
ii. (300 ..-6 . ..) 9. () ' 4 . ..
(356-323 ..) , . , . , . ( ) . "" , . . , . , . ,
. , , . . , , . (, . ,
, , , ) ' 2-1 . .., . 39, 9.. ' , ).
. , . ( ) , . ,
39 3 . ..
31
. , , , .
9.1 // 9.1.1 .
, , (1) , , (. )40.
9.1.2 / 9.1.2.1
1. 41 2. ei (EI), (H), ui (YI)>i 3. ()> 4. ai (AI)>e 5. oi, u>y, .. (. ), (. ), 6. eu>ev/ef, .. (. ), (. ) 7. au>av/af, .. (. ), (. ) 8. (, , ) , . ai>,
ei> ( i), i>
9.1.2.2 1. ph ()>f 2. th ()> 3. kh ()>x 4. b ()>v 5. d ()> 6. g ()> 7. zd ()>z 8. , .. ' ' 9. .
9.2 1) , 2) , ..
+. (.. > ) +.
40 . 41 3 . .. , , 2 . .. , .
32
(.. ), + +, +. ( +.), .. ( ) , ( ). ( ) , , . , , .. ( ), ( ). , .. (= ), (= , ),
3) , .. , , , , , , , , , , , , ,
5) (.. - , .. / , / ) , .. "" (. ),
6) , .. , , , , ,
7) > ' , 8) , 9) , .. ,
, 10) ,
.. , 11)
, .. , , , , , , 12) ' . , 13) , .. , , , 14) ,
, 15) , ..
( )
16) , . , ( ),
17) - - -, .. , , , , ,
18) ->-, .. > . , > . , 19) ->-, .. >, "">,
>, >, >, >,
20) --
33
9.3 1) , ..,
. .+. +. +., .. ( ), ( ), ( ), ( ), , , ; ),
2) , .. ( ),
3) +.
4) () () , .. [ () ],
5) +. (.. " " "/ " ") , .. " ( ) ". , , - (), .. ()() ()() . , () ,
6) /+., .. , ,
7) , .. , .
9.4 ,
, .. ( 1 2 ). , , , ' . . . ( ) , , .. -- [.. (. ), (. ),], - [.. (. ), (. ), (. ), ] -- [.. (. ), (. )], (. ), (. ) (. . ).
34
( ), .. "">"", "">" ", " ">"", " ">" , ", "() ">"", " ">" ", " ">" ", "">"", "">"", ", ">", ", "">"", "">"", "">"", "">", ", ", ">"". , ,
..
35
"" , , .
9.5 . 9.1-4
(. ) . ; , . , .. , , . , : i , i
()
u, u
(Y) e
(42)
o
(43)
,
(H)
,
()
(H)
a, a
(A)
i (, H, EI,
OI) y (Y,
OI) u
(OY) e (E,
AI) o (O,
)
a (A)
, :
44 (, , , ..), . 42 [ei] 43 [ou] 44 ( 250.000 ), , .
36
. "" . , . ,
. , , , . :
, , , () , . , , ( ) . :
, .. ( ),
- (, ),
- , .. . , - . ,
, .. "" , . , . (="") ,
, .. , . , 45
( 3 . ..) ("") ( ') ( '), '. ' (='), , "" .
.
45 "" -, - .
37
, - - "" .
10. ( " , " = !)
46 ,
, . . . ,
. ( "")
.
,
, .
.
. .
.
.
, .
, .
.
"" ( ) "". - - , , . 1-3 . .. , . " (= , . ), : . . . , .
- . , 46 - - .
38
. 2 . .. . . , . , , "" , "" , . 2 . ..
: , , . , "" . . , 47 , . " " : .
, . , . "" , "" , , , .. . ( ) . :
: , (.. ), ,
: ( ), (!) ,
: , .
47 " ".
39
1453. 48, , 2 . .. , , . . . , 4 . .., , . , .. . , . , , , () . , . :
' ( ) 1500 , , , , . , . , , 49. , , , , 150 . , 48 , ( ) . 49 . , , , ', , , "" . , 20 ., , ( ) , , () .
40
. 1976 .
"" (=) "" (=) (.. , .). , o (). "" - . 19 . , .
11. : )
(. 11.1, 11.3, 11.7), ) (. 11.1, 11.2, 11.4-7).
11.1 E ( ,
1413 ..) . ku-mi-no=, ku-ru-so=, ki-to=. . (, , ..) , : , 50, , , 51, 52. , ( ) (, ), : , , ..
, . ( ) . . , , , . ( , , )
50 " ". 51 mn "". 52 erubatu " ".
41
(, , .) .
11.2 , ,
" "
42
. 8 . 739 .. ( ) 747 .., .
43
' 330 .. ( ) ' 6 . .. ( 535 .. ). 1100 1453 ( 1669).
12.1 To 324 '
. , , 53. , 330 .., . 395 .. . . , , , , 6 . .. , 534 .. , , . .
54. , , (, , 55) , , "" 5 . .. , , . , .
53 313 .., , , . 54 , , () , (, , , ..). 55 . , ,
44
56, ""
. , ,
, , , , 57. 1100 '. . 1300, .
56 , , , 57 , ,
45
12.2 :
, ..
46
(.. , )
12.3.1.1 1)
, .. , 2) 10 . 6 /a, e, i, o, u,
59/. 10 . i, 3) e, i+>j, .. >, >60, 4) :
(.. >, >, >, >, >, >, >), ' . (62, >,
. ., .. >, >, 5) , 6) , .. >*>,
>*>, 7) -,
(.. "") , .. . . . 6 19.
12.3.1.2 1) -, .. >
"", >, 2) ( 10 .), ..
, , . +,
3) ' ' , .. > ( ), > ( ). , .. >, >. , -, -, -- --,
4) . , , , 5) , .. ,
,
59 , , .. , . 60 . , . , . , . . 61 . 62 .
47
6) - , .. , (),
7) . - . . - -, .. , , >,
8) : , , , , (.. " "),
9) . : , , , , , , , ' . ( ),
, , , , .,
>>, >>, , , .
10) - , .. ( ), 11) , 12) , .. , ,
13) , 14) +., ..
" ", " ", 15)
-, .. , 16) 63
+. . . ( ) +. . . ( ), .. , ,
17) ( 9 .), 18)
+., .. , 19) ' -
, , .. , , 20) ' .: - -, - -, .. "
", , 21) - (.. ,
, ), - (.. ), - (.. ), - (.. ), - (.. ), - (.. ), -()(), .. , .
12.3.1.3 .
, .. " ". , (
48
, , . ( , , , , ) , 12 . ( . ).
. 12.3.2.1 1)
"+ + > +"64 (.. , , ). : > > > > > >
2) 15 . - ( ) . , , .. . [
49
10) - (.. ""), - (), - (), - ( " ", ), - (.. ) , - (.. ), - (.. ), -(), .. , - [.. (' ), -), -, -, -.
12.3.2.3 1) , .. "
", , , , , , . , .. +. " ", +. " ". , , .. +. " " ,
2) , , , , , , . 12.3.2.4 1) ,
50
: ) , ) , .. ( ) : ) -, .. ( , ), ) ' . - -.
( ' ), , :
1) Y u, .. . "", "", . "" (
51
13. ( 15 . ..) : 1) 1453-1821 (), 2) 19 .
( ), 20 . ( ). 13.1 (1453-1821) 17 .
"" , , , 4 . . . , 1669,
. . , . . ( ), :
. , . (1 16 .) :
, ' . . . - -.
17 ., 65. ,
: , . ( ) . . , . 16 17 .
: . ( 16 .), G. Germano 1622 S. Portius 163266. , 16 . . :
65 , . 66 , . .
52
, 67,
"" : , "" . , , , , 68. ( ): , , . . . . . . . . . . . . . 13.1.1 1) , .. , , 2) ,
, -, -- . -- . . :
13.1.2 1) , ..
, , 2) ,
, (, , ),
3) : .: -, -, -, .: -, -, .: -, -,
67 . 68 ( 1 3 ) A. Ricci I tre anni ( ). " " , , , .
53
4) , 5)
, .. , , ,
6) , 7) , .. --,
-, -, - , , , , 8) +., .. , 9) ( 17 .) +.
. +. . ., 10) +. .
+. . ., 11) -, -, -, -69
- (.. ) -, .. . 13.1.3 , ,
. , .. . , (..
54
, , , , , . () 18 19 . , "" , "", "" , ( ) , , . , . , "" , . , , ( ), , , , .
13.2.2 "" & . , -
- "" "" "" , .: ) "" () ( ), .. "", 71 "", ) ( ) , . : , , , , , - -, , . ,
1976. , ( ) , .. . . , .
13.3.3 18-19 . . , .
, . . . , . "" . , .
71 .
55
, , , ( ).
13.4 13.4.1 ,
1828-1890 (.. "" : - - - - ). , .. , +. +. (..
56
, . . (1836), (, , , , ..). (.. ""). ,
1830 . , 1917 . () , ( ) , , 1976. , ,
, . ; 1821 . , , ' . , , ( , .. ). 19 .
20 . . , , , , . 1888 "" , .. , , . , , : , . 20 . 1917
. , . . . , . 1910 . ( ) (.. , ), ,
57
(.. , , ). , ( , .. ). .
( ). (1901) (1903) . 1917
, 5 6 . , . . , 1945 ( . ). 1976 , 1982 .
2300 . 18 . 19 . , .. /, /, /, / ( ), /, /. (
) , , . "" . .
13.4.3 ; (
) : , . , , . , ( ) .
13.5 (
) : 1) , ..
, , ,
58
2) , .. , , , , (. ), (,
>, >, 2) : /,
>, >. 14.1.3 A :
: 1) ..
59
2) .. 3) .. / 4) () .. ( , > ,
60
14.4 X H (
), , : ) . H
() ( ), , , ( ), (, ) , , , , E ( ): (. , , .). O E . E , : , , M, M . E (, , , , .), (, , .) ( , , ., , .) ) . H ( : , ,
.), (, .) : . , .. ( > ), ( > ), ( > /), ( / > ) . . , .. , ., , K . . : ( > , ), ( > ) . . : ( B , .. , , .), ( B , .. , , .). ) . H
: (, , .), (), (), , , .
15 ,
, . 19 . .
, .
15.1
61
10 .
15.1.1 : : 1) ( ) a, .. "", "",
"", "", "", 2) u, .. "", "", 3) (th>) s, .. "", "",
"", 4) , .. " ", 5) s, .. " ", 6) F, .. "", 7) t, .. "", 8) s, .. , 15.1.2 : 1) , .. "", 2) - , .. "",
"", "", 3) o u, .. "", "", 4) , , >, .. "()", "", "", 5) , >, .. "", "", j "", 6) >, .. "", "", 7) >, .. "", 8) - - -, ..
"", "", 9) + , ..
"", "", (. ) "", "",
10) : , .. // , , , .
15.1.3 = = = = = = 15.2 15.2.1 1) : ) H e, .. "", "",
"", ) ( )
, .. "",
62
) -, .. , , , ) -, .. , , ) - -, .. -
, - ( ), ) - , .. "",
"", ) -, .. "",
"", ) - (
63
16) () , , .. "",
17) , .. "",
18) . . -(), .. () "", 19) , .. . 15.2.3 : , , , , , ,
"" "" "" "" "" "" "" " " "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" " ", " ", " " "" "" "" 15.3 15.3.1 72 1) e, .. "",
"", "", 2) , .. "", 3) - -, .. d "", "",
72
64
15.3.2 1) , .. "", 2) , ..
"", "", "", 3) , .. "", 4) R , .. R "", R "", 5) , .. R "", R "", 6) , .. "", "", 7) , ..
"", 8) ( ), .. ""
" ", 9) >, , , .. "", "", 10) , >, , 11) , , .. "
", " ", 12) - -
- , .. "", 13) . . -, -, .. "",
"", 15.3.3 " " "" "" "" "" R "" R "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" , "" ""
65
15.4 15.4.1 1) () ( ), .. "",
" 2) -, -, - ., .. d, , "",
d, , 3) , .. -, -, 4) dz, .. "",
"", 5) ' -, .. , 6) , .. "",
"", "", "", 7) - (
66
"" "" "" " " 15.5 . ,
. . i u (
, e o i u , .. "", "", "", "", "", "", "", "", "", "", "". , .. I "", I "", (( "", ,
: , , , /, (),
. , , , , (), . , , , (), , (). 73 : 1) (, ,
), .. R, R, jR, 2) :
( ) (, ) .. , 3) mb>b, nd>d, ng>g , , ,
, 4) ()
, , .. -, -,
5) , .. = , 6) , .. ,
, 7) : , , ,
, , , , , . , , , , , , ,
8) : - , (.. ""), -K (.. K"") K , .. (,
9) , .. ,
73 .
67
:
, ,
,
, ,
()
10) - (, , , ), .. , ,
11) (, , , ), "",
12) +. (, , , ), .. ' " ",
13) , , .. " ". : 1) - ( ), .. . , .
, 2) b, d, g, .. b "", 3) R , .. R "", R "", 4) , .. "" 5)
, 6) . (3) , , . , , ,
, , , , , , . , , . . (4) : ) : . (
), , ) : , , [ ()], . , , , , ) : , , . (5) , , , . ,
. (1), (3) (6)
(, , , ), . (44 ). . , , , , , , , , , , , , .
68
, (, ).
15.6 :
, . . , , , , , "" . ,
, . .
( ) "". ,
: 1) , .. -, -, 2) , , , .. "",
"", , 3) >, .. , 4) j>j , .. "". j>, ..
"", 5) >, .. "", 6) >, .. , 7) >, .. "", 8) >, .. "", 9) -, .. , 10) , .. R "" 11) "", 12) . , .
69
. ., , . , 1995. ., , . ,
2003. . (.), , . , 1999. ., 3, . , 1993. ., , . , 2006. .-. (.), , . &,
2001. .-., , . ,
2005. Allen W. S., Vox Graeca, . , 2000. Beekes R. S. P., , . ,
2004. Browning R., , . , 1986. Duhoux Y., Introduction aux dialects grecs anciens, . Cabay, Louvain-la-Neuve
1983. Sandars N., , . , 2001. Thompson G., , . , 1989. Tonnet H., , . , 1995. , . , 2003. ., , . ,
2001. ., , . ,
2000. . & .,
1100-1669 , . , 2001-2003.
Liddell H., Scott R. & Jones H., A Greek-English lexicon, . Clarendon Press, Oxford 1996.