ÐÐ ´Ü²Î²ì²ÚðºðÆ æð²Ø²î²Î²ð²ðØ²Ü ºì .... Lori Social...²êÆ²Î²Ü ¼²ð ²òØ²Ü ´²ÜÎÆ ÎàÔØÆò üÆÜ²Üê²ìàðìàÔ æð²Ø²î²Î²ð²ðØ²Ü

§²êÆ²Î²Ü ¼²ð¶²òØ²Ü ´²ÜÎÆ ÎàÔØÆò üÆÜ²Üê²ìàðìàÔ

æð²Ø²î²Î²ð²ðØ²Ü ¨ æð²Ðºè²òØ²Ü êºÎîàðÆ¦ Ìð²¶Æð - Èð²òàôòÆâ üÆÜ²Üê²ìàðàôØ

ÐÐ ´Ü²Î²ì²ÚðºðÆ æð²Ø²î²Î²ð²ðØ²Ü ºì æð²Ðºè²òØ²Ü Ð²Ø²Î²ð¶ºðÆ ´²ðºÈ²ìàôØ

êàòÆàÈà¶Æ²Î²Ü ºì ¶ºÜ¸ºð²ÚÆÜ Ð²ðòØ²Ü

ìºðÈàôÌàôÂÚàôÜ I öàôÈ

III ºÜÂ²Ìð²¶Æð

Èáéí³ Ù³ñ½Ç êï»÷³Ý³í³Ý ¨ ²É³í»ñ¹Ç ù³Õ³ùÝ»ñÁ, ¨ Ø»Í

ä³ñÝÇ, Â»Õáõï, ÞÝáÕ, ²ñ¨³Í³·, úÓáõÝ, ¸³ßï³¹»Ù, Ø»Í³í³Ý, ê³ñã³å»ï, È»éÝ³ÑáíÇï ·ÛáõÕ³Ï³Ý Ñ³Ù³ÛÝùÝ»ñ

ºñ¨³Ý,

û·áëïáë, 2013Ã

ՀԳՇՆ ՍՊԸ - ՋԻՆՋ ՍՊԸ Ջրամատակարարման և ջրահեռացման սեկտորի ծրագիր – լրացուցիչ ֆինանսավորում

Ենթածրագիր III - Աշխատանքային նախագիծ 2

Ա Ս Ի Ա Կ Ա Ն Զ Ա Ր Գ Ա Ց Մ Ա Ն Բ Ա Ն Կ Ի Կ Ո Ղ Մ Ի Ց Ֆ Ի Ն Ա Ն Ս Ա Վ Ո Ր Վ Ո Ղ

ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆ ԵՎ ՋՐԱՀԵՌԱՑՄԱՆ

ՍԵԿՏՈՐԻ ԾՐԱԳԻՐ –

ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈւՄ

Պայմանագիր № L2860 –ICB-1-04

Ենթածրագիր III ԼՈՌՈւ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԻ

ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐԻ ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆ

ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐԻ ԲԱՐԵԼԱՎՈւՄ

ՍՈՑԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԵՎ

ԳԵՆԴԵՐԱՅԻՆ ՀԱՐՑՄԱՆ

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅԱՆ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

ՋԻՆՋ ՍՊԸ տնօրեն Է. Մեսրոպյան

Սոցիոլոգ Զ.Խաչատրյան

ºñ¨³Ý,

û·áëïáë, 2013Ã



ԲՈՎԱՆԴԱԿՈւԹՅՈւՆ

1 Ծրագրի տարածքում բնակչության սոցիալ-ժողովրդագրական նկարագիրը ............. 5

2 Հարցման մեթոդը և ընտրանքը ........................................................................................... 5

3 Հարցվածների սեռատարիքային կազմը և տնային տնտեսությունների բնութագիրը . 5

4 Տնային տնտեսությունների եկամտի հիմնական աղբյուրները ....................................... 5

5 Տնային տնտեսություններում սանիտարական պայմանների առկայությունը ............. 7

6 Ջրամատակարարման առկա իրավիճակի գնահատում ................................................. 7

6.1. Տնային տնտեսությունների խմելու ջրից օգտվելու ձևերը ........................................... 7

6.2 . ՏՏ-ում խմելու ջրի օգտագործման նպատակային նշանակությունը.......................... 9

6.3. Տնային տնտեսությունների միջին օրական ջրամատակարարման տևողությունը . 9

6.4. Բավարարվածությունը ջրամատակարարման տևողությունից և որակից .............. 11

7 Խմելու ջրի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունների գրանցման հաճախականությունը

14

8 Ջրամատակարարման հետ կապված կանանց հիմնախնդիրները .............................. 15

8.1. Տնային տնտեսություններում խմելու ջրով ապահովվածությունը ........................... 15

9 Օգտագործված ջրի դիմաց վճարումները ........................................................................ 17

9.1. Օգտագործված ջրի դիմաց վճարումներ և վճարման հաճախականություն ........... 17

9.2. Հանրային ծառայությունների համար վճարումներ...................................................... 20

10 Օգտագործված ջրաքանակի հաշվառման համակարգի նկատմամբ վերաբերմունք 20

11 ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների սպասարկման բարելավմանն ու աջակցությանն ուղղված

գործունեությունից տեղեկացվածություն և համագործակցություն ՀՋԿ-ի հետ .......... 21

11.1. ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների տեղեկացվածությունը սպասարկման բարելավման աջակցության գործունեությունից ...................................................................................... 21

11.2. Համագործակցություն ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ ........................................................................ 21

12 Սոցիոլոգիական գենդերային հարցումների վերլուծության արդյունքները .............. 22

13 Ծանոթություն ..................................................................................................................... 22

Հավելված 1. Սոցիոլոգիական հարցման ստուգաթերթիկ/ Social survey checklist ...................... 24

Հավելված 2. Սոցիոլոգիական և գենդերային հարցումների, քննարկումների նկարներ ...... 27



ԱՂՅՈւՍԱԿՆԵՐԻ ՑԱՆԿ

Աղյուսակ 1. Սեռատարիքային կազմ ................................................................................................... 5

Աղյուսակ 2. Խմելու ջրից օգտվելու ձևերը ........................................................................................... 8

Աղյուսակ 3. ՏՏ-ում խմելու ջրի օգտագործման նպատակային նշանակությունը ....................... 9

Աղյուսակ 4. Ջրամատակարարման տևողությունը ......................................................................... 10

Աղյուսակ 5. Բավարարվածությունը ջրամատակարարման ժամերից և տևողությունից ........ 11

Աղյուսակ 6. Ջրի որակի գնահատականն ըստ համայնքների ....................................................... 13

Աղյուսակ 7. Ջրի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունների դեպքերի գրանցման տոկոսային

հարաբերակցությունն ըստ համայնքների ......................................................................................... 14

Աղյուսակ 8. Սպառած ջրի դիմաց վճարումների կատարման հաճախականությունն ըստ

համայնքների ........................................................................................................................................... 19

Աղյուսակ 9. Տեղեկացվածությունը ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների սպասարկման բարելավման և

աջակցության գործունեությունից ........................................................................................................ 21

ԳՐԱՖԻԿՆԵՐԻ ՑԱՆԿ

Գրաֆիկ 1 .................................................................................................................................................... 6

Գրաֆիկ 2 .................................................................................................................................................... 7

Գրաֆիկ 3 .................................................................................................................................................. 13

Գրաֆիկ 4 .................................................................................................................................................. 15

Գրաֆիկ 5 .................................................................................................................................................. 15

Գրաֆիկ 6 .................................................................................................................................................. 17

Գրաֆիկ 7 .................................................................................................................................................. 17

Գրաֆիկ 8 .................................................................................................................................................. 19

Գրաֆիկ 9 .................................................................................................................................................. 20

Գրաֆիկ 10 ................................................................................................................................................ 22



1 Ծրագրի տարածքում բնակչության սոցիալ-ժողովրդագրական նկարագիրը

Ծրագրում ընդգրկված են Լոռվա մարզի Ստեփանավան և Ալավերդի քաղաքները, և Մեծ

Պարնի, Թեղուտ, Շնող, Արևածագ, Օձուն, Դաշտադեմ, Մեծավան, Սարչապետ, Լեռնահովիտ

գյուղական համայնքները:

2012 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ ծրագրում ընդգրկված Լոռվա մարզի տարածքի

մշտական բնակչության թվաքանակը կազմում է 57899 մարդ, որից 29878-ը կանայք են: Ծրագրի

Արարատի մարզի տարածքում տնային տնտեսությունների (այսուհետև` ՏՏ) թիվը 17338 է:

Ներկայացված տեղեկատվությունը` վիճակագրական տվյալները, ստացվել է համայնքների

ղեկավարների կողմից:

2 Հարցման մեթոդը և ընտրանքը

Հետազոտության համար կիրառվել է պատահական ընտրանքի ձևը, որի միջոցով գլխավոր

համակցությունից ընտրանքում ապահովվել է յուրաքանչյուր տնային տնտեսության ընդգրկման

համար հավասար հավանականություն: Ելնելով այդ սկզբունքից` 11 համայնքների առկա 17338

տնային տնտեսություններից հարցման ընտրանքը կազմել է 268 տնային տնտեսություն: Տնային

տնտեսությունների շրջանում տվյալները հավաքվել են հատուկ մշակված հարցաթերթիկի

միջոցով: Հարցաթերթիկը կցվում է Հավելված 1-ում:

3 Հարցվածների սեռատարիքային կազմը և տնային տնտեսությունների բնութագիրը

Տնային տնտեսություններում հարցման մասնակիցների 28.4%-ը պատկանում է 61տ և բարձր,

35.8%-ը` 41-60տ, 30.2%-ը` 26-40տ, և 5.6%-ը` 18-25տ տարիքային խմբերին, այդ թվում 31.72%-ը

տղամարդիկ, 68.28%-ը` կանայք: Կանանց թվաքանակի գերակշռությունը հարցվող

տղամարդկանց թվի նկատմամբ կարելի է բացատրել հարցման պահին տղամարդկանց

զբաղվածության, նրանց բացակայության և տարածաշրջանում կանանց գերակշռության

հանգամանքներով: Հարցվողների սեռատարիքային կազմը կարելի է տեսնել ստորև ներկայացված

Աղյուսակ 1-ում:

Աղյուսակ 1. Սեռատարիքային կազմ

Սեռ Տարիք

18-25 26-40 41-60 61 և ավելի

Արական 16.6% 32.3% 28.5% 41%

Իգական 83.4% 67.7% 71.5% 59%

Հետազոտության ընտրանքում ընդգրկված 268 տնային տնտեսությունների անդամների

թվաքանակը կազմել է 1169 մարդ, որից 51.3%-ը կանայք են, 48.7%-ը` տղամարդիկ: Ընտրանքում

ընդգրկված ընտանիքների անդամների թիվը միջինում կազմել է 4.36 մարդ:

4 Տնային տնտեսությունների եկամտի հիմնական աղբյուրները



Հարցմանը մասնակցած տնային տնտեսությունների 31.64%–ը որպես եկամտի հիմնական

աղբյուր համարել են պետական և համայնքային աշխատանքի դիմաց վարձատրությունը, 21.2%-ը`

գյուղատնտեսական ապրանքների վաճառքից կամ այլ մասնավոր գործունեությունից ստացված

եկամուտները, 32.5%-ը` կենսաթոշակը և նպաստները, 12.8%-ը` արտագնա աշխատանքից

ստացված եկամուտները և 1.8%-ը` այլ կարգի աջակցությունը: Որն է հանդիսանում հարցվողների

հիմնական եկամտի աղբյուրը, կարելի է տեսնել Գրաֆիկ 1-ում:

Գրաֆիկ 1

Հարցման մասնակիցների շրջանում հավաքված տվյալները հնարավորություն են տալիս

մոտավոր պատկերացում կազմել տնային տնտեսությունների միջին ամսական եկամուտների

մասին: Պատկերն այսպիսին է` տնտեսությունների 16.35%–ի միջին ամսական եկամուտը կազմել է

մինչև 32հազ. դրամ, 26.2%-ինը` 33-50հազ.դրամ, 37.3%-ինը` 51-100հազ.դրամ, 20.15%-ինը`

101հազ.դրամից բարձր: Հարցվողների ընտանիքների մոտավոր միջին ամսական եկամուտների

չափի մասին կարելի է տեսնել Գրաֆիկ 2-ում:

0

5

10

15

20

25

30

35

31.64%

21.2%

32.5%

12.8%

1.8%

Զբաղվածության ո՞ր տեսակն է հանդիսանում

Ձեր եկամտի հիմնական աղբյուրը

Պետական և համայնքային

աշխատանք

Մասնավոր

գործունեություն/գյուղատնտես

ություն

Կենսաթոշակ/նպաստ

Արտագնա աշխատանք

Այլ աջակցություն



Գրաֆիկ 2

5 Տնային տնտեսություններում սանիտարական պայմանների առկայությունը

Ենթածրագրում ընդգրկված համայնքների մեծ մասում կոյուղու համակարգը բացակայում է

(գ.Արևածագ, գ.Օձուն, գ.Թեղուտ, գ.Շնող, գ. Մեծ Պարնի, գ.Դաշտադեմ, գ.Մեծավան, գ.Սարչապետ,

գ.Լեռնահովիտ): Բնակիչներն օգտվում են բակային զուգարաններից կամ ունեն սանհանգույցներ,

որոնք միացված են սեփական տարածքում կառուցված կեղտաջրերի հավաքման հորերին:

Կենտրոնացված կոյուղու համակարգին միացված են Ստեփանավան քաղաքային համայնքի

հարցման մասնակիցների տնային տնտեսությունների 98.4%-ը, Ալավերդի քաղաքային համայնքի

93%-ը:

Ըստ սանիտարական պայմանների առկայության` տնային տնտեսությունների 100%-ն ունեն

զուգարաններ: Հարցման արդյունքների համաձայն` բնակչության 43.86%-ի զուգարանները

գտնվում են դրսում/տան բակում, իսկ 56.14%-ի զուգարանները գտնվում են բնակարանում կամ

տան ներսում:

6 Ջրամատակարարման առկա իրավիճակի գնահատում 6.1. Տնային տնտեսությունների խմելու ջրից օգտվելու ձևերը

Հետազոտության արդյունքներով` կենտրոնացված ջրամատակարարման համակարգից

տնային միացման ձևով խմելու ջրից օգտվում էր հարցման մասնակից տնային տնտեսությունների

62.32%-ը, բակային ծորակից` 10.87%-ը, փողոցի ծորակից` 6.16%-ը, սեփական ջրհորից` 3.26%-ը,

հասարակական աղբյուրից/ջրհորից` 14.13%-ը, ջուրը գնում են` 3.26%-ը:

Ջրամատակարարման տնային միացման ձևից օգտվում էր Ալավերդի քաղաքային համայնքի

93%-ը, Ստեփանավան քաղաքային համայնքի 98.4%-ը, Արևածագ գյուղական համայնքի 80%-ը,

Թեղուտի` 59.1%-ը, Շնողի` 27.78%-ը, Մեծ Պարնիի` 44%-ը, Մեծավանի` 11.8%-ը և Լեռնահովիտի`

46.5%-ը:

0

5

10

15

20

25

30

35

40

16.35%

26.2%

37.3%

20.15%

Որքա՞ն է կազմում Ձեր ընտանիքի եկամուտը

0-32000 դրամ

33000-50000 դրամ

51000-100000դրամ

100000 դրամից ավելի



Հարկ է նշել, որ Թեղուտ գյուղական համայնքում հարցմանը մասնակից տնային

տնտեսությունները, որոնք օգտվում են ջրամատակարարման տնային միացման ձևից

հանդիսանում են այն 16 տնային տնտեսություններից մեկը, որոնք համայնքից առանձին սեփական

ջրագիծ ունեն:

Բակային ծորակներից օգտվում էր Ալավերդի քաղաքային համայնքի 3.5%-ը, Ստեփանավան

քաղաքային համայնքի 1.6%-ը, Արևածագ գյուղական համայնքի 6.67%-ը, Թեղուտի` 22.72%-ը,

Շնողի` 38.8%-ը, Մեծ Պարնիի` 20%-ը, Մեծավանի` 17.64%-ը, և Լեռնահովիտի` 17.64%-ը:

Փողոցային ծորակից օգտվում էր Ալավերդի քաղաքային համայնքի 3.5%-ը, Արևածագ

գյուղական համայնքի 6.67%-ը, Շնողի` 5.56%-ը, Մեծ Պարնիի` 16%-ը, Մեծավանի` 8.82%-ը,

Սարչապետի` 19.23%-ը և Լեռնահովիտի` 5.88%-ը:

Ջրամատակարարման բացակայության պատճառով Արևածագ գյուղական համայնքի 6.64%-

ը, Թեղուտի` 4.54%-ը, Շնողի` 16.67%-ը, Մեծավանի` 50%-ը և Սարչապետի 57.7%-ը օգտվում են

հասարակական աղբյուրներից: Ջուրը գնում են Թեղուտ գյուղական համայնքի 13.63%-ը, Շնողի`

5.55%-ը, Մեծավանի` 11.8%-ը և Սարչապետի 3.85%-ը:

Ստեփանավան քաղաքային համայնքում ջրի անորակ, երբեմն խմելու համար ոչ պիտանի

լինելու հետևանքով խմելու ջուրը հիմնականում գնում են, իսկ կենցաղային կարիքների համար

օգտագործում են մատակարարցվող ջուրը: Մեծավան գյուղական համայնքի Չարենցի փողոցում

արդեն շուրջ 30 տարի է ջուր չլինելու պատճառով խմելու և կենցաղային կարիքների համար

անհրաժեշտ ջրաքանակը գնում են ցիստեռներով: Շատ դեպքերում կենցաղային կարիքների

համար օգտագործում են հավաքված անձրևաջրերը:

Սեփական ջրհորներից օգտվում են Շնող գյուղական համայնքի տնային տնտեսությունների

5.54%-ը և Սարչապետ գյուղական համայնքի` 16.7%-ը:

Առանձին համայնքների և ընդհանուր ենթածրագրի տնային տնտեսությունների խմելու ջրից

օգտվելու ձևերը ներկայացված են Աղյուսակ 2-ում:

Աղյուսակ 2. Խմելու ջրից օգտվելու ձևերը

№ Համայնք տնային

միացում

բակային

ծորակ

փողոցային

ծորակ

սեփական

ջրհոր

հասարակական

ջրհոր/ աղբյուր

ջուրը

գնում են

1 ք.Ստեփանավան 98.4% 1.6%

2 ք.Ալավերդի 93% 3.5% 3.5%

3 գ.Արևածագ 80% 6.67% 6.67% 6.64%

4 գ.Թեղուտ 59.1% 22.72% 4.54% 13.63%

5 գ.Շնող 27.78% 38.8% 5.56% 5.54% 16.67% 5.55%

6 գ.Մեծ Պարնի 44% 20% 16%

7 գ.Մեծավան 11.8% 17.64% 8.82% 50% 11.8%

8 գ.Սարչապետ 19.23% 16.7% 57.7% 3.85%

9 գ.Լեռնահովիտ 46.5% 17.64% 5.88%

Ընդհանուր ենթածրագրում 62.32% 10.87% 6.16% 3.26% 14.13% 3.26%



6.2 . ՏՏ-ում խմելու ջրի օգտագործման նպատակային նշանակությունը

Ենթածրագրում ներառված համայնքներում ”ի±նչ նպատակով եք հիմնականում

օգտագործում խմելու ջուրը” հարցի շուրջ իրականացված հարցումների արդյունքում ստացված

տվյալները բերված են Աղյուսակ 3-ում:

Աղյուսակ 3. ՏՏ-ում խմելու ջրի օգտագործման նպատակային նշանակությունը

Խմելու ջրի օգտագործման նպատակային նշանակությունը Տոկոսային

հարաբերակցությունը

Միայն խմելու և խոհանոցի 1.48%

Խմելու, խոհանոցի և կենցաղային կարիքների 84%

Խմելու, խոհանոցի և ոռոգման 0.74%

Խմելու, խոհանոցի, կենցաղային կարիքների և ոռոգման 2.96%

Խմելու, խոհանոցի, կենցաղային կարիքների և

անասնապահության 0.74%

Միայն կենցաղային կարիքների 4.1%

Կենցաղային կարիքների և ոռոգման 0.74%

Կենցաղային կարիքների և անասնապահության 0.37%

Միայն ոռոգման 3.7%

Այլ 1.17%

Ստացված արդյունքներից հստակ երևում է, որ խմելու ջուրը տնային տնտեսություններում

հիմնականում օգտագործվում է խմելու, խոհանոցի և կենցաղային կարիքների համար:

6.3. Տնային տնտեսությունների միջին օրական ջրամատակարարման տևողությունը

Հետազոտության տվյալներին համաձայն` ամռան ամիսներին ծրագրի տարածքի տնային

տնտեսությունների 21.6%-ն ունեցել է միջին օրական ջրամատակարարում 0-4ժամ տևողությամբ,

16%-ը` 5-11ժամ, 8.2%-ը` 12-23ժամ, 28.7%-ը ունեցել է 24ժամ, իսկ 25.5%–ը նշել է անկանոն կամ

բոլորովին բացակայող ջրամատակարարում:

Հետազոտության արդյուքները ցույց են տալիս, որ ջրամատակարարման վերը նշված

պատկերը փոքր ինչ փոխվում է ձմռան ամիսներին: Համայնքներում հարցվածների 18.4%-ն իրենց

տնային տնտեսություններում ունեցել են ջրամատակարարում 0-4 ժամ տևողությամբ, 19.17%-ը` 5-

11ժամ, 8.2%-ը` 12-23 ժամ, 28.7%–ը` 24 ժամ, իսկ 25.53%–ը նշել են անկանոն կամ բոլորովին

բացակայող ջրամատակարարում: Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ ձմռան ամիսներին, չնայած

ջրամատակարարման համակարգերի ներքին ցանցերի քայքայված վիճակներին և վթարների

առաջացմանը և սառեցման վտանգին ջրամատակարարումն իրականացվում է փոքր ինչ ավելի

լավ, քան ամռան ամիսներին:

Հարցվածների տնային տնտեսությունների 15.67%-ն ամռան, իսկ 12.5%-ը ձմռան ամիսներին

ընդհանրապես ջրամատակարարում չեն ունեցել, անհրաժեշտ ջրաքանակը գնել են, օգտվել են

հարևաններից, փողոցային ծորակներից կամ հասարակական աղբյուրներից և ջրհորերից:

Ընդհանուր ենթածրագրի տնային տնտեսություններում միջին օրական ջրամատակարարման

տևողությունը ամռան և ձմեռվա ամիսներին ներկայացված են Աղյուսակ 4-ում:



Աղյուսակ 4. Ջրամատակարարման տևողությունը

№ Համայնք

Ամառային ամիսներին, % Ձմեռային ամիսներին, %

0-4

ժամ

5-11

ժամ

12-23

ժամ

24

ժամ

այլ/

անկանոն,

առանց

ջրամատ.

0-4

ժամ

5-11

ժամ

12-23

ժամ

24

ժամ

այլ/

անկանոն,

առանց

ջրամատ.

1 ք.Ստեփանավան 22.5 17.7 19.35 38.7 1.75 20.8 19 20.5 38.7 1

2 ք.Ալավերդի 12.2 28.0 5.26 52.6 1.94 10.3 29 6.3 53.1 1.3

3 գ.Արևածագ 26.6 6.65 53.3 13.45 24.5 8.2 3.2 54.5 9.6

4 գ.Թեղուտ 4.54 22.7 13.63 50 9.13 3.2 23.72 14.1 50 8.98

5 գ.Շնող 12.5 6.25 18.7 63 10.4 7.3 4.3 19.2 58.8

6 գ.Մեծ Պարնի 24 32 12 32 21.5 33 14.2 31.3

7 գ.Մեծավան 50 50 52 48

8 գ.Սարչապետ 12 4 4 80 12 4 4 80

9 գ.Լեռնահովիտ 37.5 6.25 56.25 37 6.75 56.25

Ընդհանուր

ենթածրագրում 21.6 16 8.2 28.7 25.5 18.4 19.17 8.2 28.7 25.53

Ըստ առանձին համայնքների, հարցման մասնակից տնային տնտեսությունների միջին

օրական ջրամատակարարման տևողությունը ժամային խմբավորումներով ամառային և ձմեռային

ամիսների համար պարզ երևում է աղյուսակում: Ջրամատակարարման տևողությունը առանձին

համայնքներում այլ կերպ հետևյալ պատկերն ունի.

Ալավերդի և Ստեփանավան քաղաքային և Արևածագ գյուղական համայնքներում

ամառային և ձմեռային ամիսներին ջրամատակարարումից զուրկ տնային տնտեսություններ չեն

եղել:

Թեղուտ գյուղական համայնքում ամռան ամիսներին տնային տնտեսությունների 7.2%-ն

ունի անկանոն ջրամատակարարում, որից 35.7%–ը երբեմն միսներով ջուր չի ունենում: Ամռան

ամիսներին տնային տնտեսությունների 1.3%-ը, իսկ ձմռան ամիսներին` 0.63%-ը չունի

ջրամատակարարում:

Շնող գյուղական համայնքում ամռան ամիսներին 50.0%-ը և 46.3%-ը ձմռան ամիսներին

անկանոն ջրամատակարարում է ունեցել: Ջրամատակարարում է իրականացվել շաբաթվա մեջ 2-3

անգամ 2-3 ժամ տևողությամբ, որոշ դեպքերում նաև մինչև 1 ամիս ջրամատակարարաման

բացակայություն: Տնային տնտեսությունների 12.5%-ը և′ ամռան, և′ ձմռան ամիսներին

ջրամատակարարում չի ունեցել:

Մեծ Պարնի գյուղական համայնքում անկանոն ջրամատակարարում է ունեցել տնային

տնտեսությունների 28%-ը, իսկ ջրամատակարարում չի ունեցել տնային տնտեսությունների 4%-ն

ամռան ամիսներին, իսկ 3.3% -ը` ձմռան ամիսներին:

Մեծավան գյուղական համայնքում տնային տնտեսությունների 43.34%-ը չունի




Սարչապետ գյուղական համայնքում տնային տնտեսությունների 80%-ը չունի


Լեռնահովիտ գյուղական համայնքում տնային տնտեսությունների 25%-ը չունեն

ջրամատակարարում, իսկ 31.25%-ի ջրամատակարարումն իրականացվում է անկանոն ժամային

գրաֆիկով` գրեթե ամեն օր 1ժ կամ 0.5ժ տևողությամբ, իսկ երբեմն նաև մի քանի օր

ընդմիջումներով:

Ենթածրագրում ընդգրկված համայնքներում ջրամատակարարման ներքին ցանցն

ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն քայքայված վիճակում է գտնվում, իսկ որոշ համայնքներում

այն գրեթե բացակայում է: Այդ պատճառով հաճախ վթարներ են տեղի ունենում,

ջրամատակարարումն անկանոն, ընդհատումներով է իրականացվում: Այդ պատկերը հստակորեն

երևում է Աղյուսակ 3-ում:

6.4. Բավարարվածությունը ջրամատակարարման տևողությունից և որակից

Ծրագրում ընդգրկված համայնքների տնային տնտեսությունների շրջանում հավաքված

կարծիքներից կարելի է եզրակացնել, որ ամռան ամիսներին ջրամատակարարման ժամերից և

տևողությունից նրանց 46.4%-ն արտահայտել են իրենց գոհունակությունը, 52.06%-ին

ջրամատակարարման ժամերը և տևողությունը չեն բավարարում, ընդ որում նրանց 15.7%-ը

ջրամատակարարում ընդհանրապես չի ունենում, և 1.54%-ը դժվարացել են պատասխանել:

Ձմռան ամիսներին ծրագրում ընդգրկված համայնքներում գործող ջրամատակարարման

ժամերն ու տևողությունը տնային տնտեսությունների 49%-ին բավարարում են, իսկ 49.4%-ին ոչ,

ընդ որում վերջինիս 10.6%-ը ջրամատակարարում ընդհանրապես չի ունենում, իսկ 9.5%-ը

դժվարացել են պատասխանել:

Տնային տնտեսությունների բավարարվածությունը ջրամատակարարման ժամերից և

տևողությունից տոկոսային հարաբերակցությամբ ներկայացված է Աղյուսակ 5-ում:

Աղյուսակ 5. Բավարարվածությունը ջրամատակարարման ժամերից և տևողությունից

Այո Ոչ Դժվարանում եմ

պատասխանել

Ամառային ամիսներին 46.44% 52.06% 1.5%

Ձմեռային ամիսներին 49.06% 49.44% 1.5%

Առանձին համայնքների հարցման մասնակիցների բավարարվածությունը

ջրամատակարարման ժամերից և տևողությունից ամառային և ձմեռային ամիսներին

արտահայտվել է հետևյալ կերպ.

Ալավերդի քաղաքային համայնքի տնային տնտեսությունների 78.94%-ին բավարարում են

ամռան ամիսներին գործող ջրամատակարարման ժամերն ու տևողությունը, իսկ 19.3%-

ին ոչ, իսկ 1.7%-ը դժվարացել են պատասխանել: Ձմռան ամիսներին

ջրամատակարարման ժամերն ու տևողությունը բավարարել են հարցվածների 82.45%-ին,

չեն բավարարել` 15.8%-ին, իսկ 1.75%-ը դժվարացել են պատասխանել:



Ստեփանավան քաղաքային համայնքում “Արդյոք Ձեզ բավարարում են

ջրամատակարարման ժամերն ու տևողությունը” հարցին հարցվողների 67.74%-ը ամռան

ամիսների համար պատասխանել են “այո”, 30.64%-ը` “ոչ”, 1.62%-ը դժվարացել են

պատասխանել, իսկ ձմռան ամիսների համար համապատասխանաբար 71%-ը` ”այո”,

27.42%-ը “ոչ” , 1.58%-ը դժվարացել են պատասխանել:

Միևնույն հարցին Արևածագ գյուղական համայնքում հարցվողների 53.33%-ը ամռան

ամիսների համար պատասխանել են “այո”, 46.65%-ը` ”ոչ”, 0.02%-ը դժվարացել են

պատասխանել, իսկ ձմռան ամիսների համար` 60%-ը` “այո”, 40%-ը “ոչ”:

Թեղուտ գյուղական համայնքում հարցվողների 38.1%-ը ամռան ամիսների համար

պատասխանել են “այո”, 57.12%-ը` “ոչ”, 4.78%-ը դժվարացել են պատասխանել, իսկ

ձմռան ամիսների համար` 47.62%-ը` “այո”, 47.62%-ը “ոչ”, իսկ 4.76%-ը դժվարացել են

պատասխանել:

Շնող գյուղական համայնքում հարցվողների 25%-ը ամռան ամիսների համար

պատասխանել են “այո”, 75%-ը` “ոչ”, ձմռան ամիսների համար` 37.5%-ը` “այո”, 62.5%-

ը` “ոչ”:

Մեծ Պարնի գյուղական համայնքում հարցվողների 32%-ը ամռան ամիսների համար

պատասխանել են “այո”, 64%-ը` “ոչ”, 4%-ը դժվարացել են պատասխանել: Նույն

պատկերը ստացվել է նաև ձմռան ամիսների համար:

Մեծավան գյուղական համայնքում թե′ ամռան, թե′ ձմռան ամիսների համար

հարցվողների 10%-ը պատասխանել են “այո”, 90%-ը` ”ոչ”:

Սարչապետ գյուղական համայնքում թե′ ամռան, թե′ ձմռան ամիսների համար

հարցվողների 4%-ը պատասխանել են “այո”, 96%-ը` “ոչ”:

Լեռնահովիտ գյուղական համայնքում հարցվողների 31.25%-ը ամռան ամիսների համար

պատասխանել են “այո”, 68.75%-ը` ”ոչ”, ձմռան ամիսների համար` 18.75%-ը`”այո”,

81.25%-ը ”ոչ”:

Ինչ վերաբերում է մատակարարվող ջրի որակին տրված գնահատականներին, ապա

ենթածրագրում ներառված համայնքներում հարցվածների 22.3%-ն այն գնահատել են որպես շատ

լավ որակի` 5 ցուցանիշով, 29.74%-ը որպես լավ որակի` 4 ցուցանիշով: Հարցվածների մի մասն իր

դժգոհությունն է արտահայտել մատակարարվող ջրի որակից և այն գնահատել 9.67%-ը վատ

որակի` 2 ցուցանիշով, և ևս 9.67%-ը շատ վատ որակի` 1 ցուցանիշով: Ըստ համայնքների

բնակիչների, մատակարարված ջուրը բնութագրվում է երբեմն տհաճ համով, կախված մասնիկների

մեծ պարունակությամբ, կոշտ է, տարայում մնալիս առաջանում է ավազի նստվածք: Բացի այդ

քայքայված խողովակների պատճառով ջրամատակարարման ընդհատումներից հետո ջրի հետ

ժանգ է գալիս: Հաճախ ավազի, հողի, տիղմի մնացորդներով ջուր է հոսում ծորակներից, երբեմն էլ,

կոյուղու համակարգերի վթարների ժամանակ, կոյուղաջրերն են խառնվում խմելու ջրերի հետ:

Անձրևների ժամանակ անձրևաջրերը խառնվում են խմելու ջրին և ջրի հետ որդեր, մանր գորտեր են

գալիս: Մասնավորապես Ստեփանավան քաղաքում գարնանային անձրևների ժամանակ

խողովակաշարերը հաճախ են խցանվում գորտերի, որդերի և տիղմի պատճառով, դրանով իսկ

խաթարելով բնակավայրի բնականոն ջրամատակարարումը:



Հարցվածների 27.5%-ը մատակարարվող ջրի որակը գնահատել են որպես միջին որակի` 3

ցուցանիշով:

Հարցվածների 1.12%- ը դժվարացել են պատասխանել հարցին:

Տնային տնտեսություններին մատակարարված ջրի որակի գնահատականների տոկոսային

հարաբերակցության գրաֆիկական պատկերը տես ստորև (Գրաֆիկ 3):

Գրաֆիկ 3

Եթե տնային տնտեսություններին մատակարարված ջրի որակը գնահատելու լինենք որպես

վատ` 1-2, բավարար` 3, լավ` 4-5 ցուցանիշներով, ապա ըստ համայնքների հարցվածների

գնահատականի կստացվի հետևյալ պատկերը (ներկայացված Աղյուսակ 6-ում):

Աղյուսակ 6. Ջրի որակի գնահատականն ըստ համայնքների

№ Համայնք

Հարցվածների գնահատականը, %

վատ բավարար լավ դժվարանում եմ


1 ք.Ստեփանավան 3.23 24.2 72.57

2 ք.Ալավերդի 7 12.3 80.7

3 գ.Արևածագ 25 12.5 62.5

4 գ.Թեղուտ 54.54 22.72 9.1 13.64

5 գ.Շնող 75 18.75 6.25

6 գ.Մեծ Պարնի 44 56

7 գ.Մեծավան 56.67 33.33 10

8 գ.Սարչապետ 4 56 40

9 գ.Լեռնահովիտ 43.75 56.25

Ընդհանուր ենթածրագրում 27.5 52.04 1.13

9.66% 9.67%

27.5% 29.74%

22.3%

1.13%

Մատակարարվող ջրի որակը

շատ վատ` 1 վատ` 2

միջին` 3 լավ` 4

շատ լավ` 5 դժվարանում եմ պատասխանել



Հարցման արդյունքում ստացված տվյալներից ակնհայտորեն երևում է, որ ըստ

հարցվողների ամենավատ որակի ջուր բնակիչներին մատակարարվում է Թեղուտ, Շնող և

Մեծավան գյուղական համայնքներում:

7 Խմելու ջրի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունների գրանցման

հաճախականությունը

Ենթածրագրում ներառված համայնքներում իրականացվել է նաև խմելու ջրի միջոցով

փոխանցվող հիվանդությունների գրանցման դեպքերի ուսումնասիրություն:

Հարցման արդյունքում ստացված տվյալների վերլուծությունը տվեց հետևյալ պատկերը`

ենթածրագրում ընդգրկված համայնքներում հարցվածների 9.74%-ի ընտանիքներում գրանցվել են

խմելու ջրի միջոցով փոխանցվող հիվանդություններ, մասնավորապես ստամոքսաղիքային

հիվանդություններ, տնային տնտեսությունների 88.76%-ում նման դեպքեր չեն գրանցվել, իսկ 1.5%-ը

դժվարացել են պատասխանել հարցին: Հարցման մասնակիցները նշել են, որ հիվանդություններից

խուսափելու համար խմելու համար անհրաժեշտ ջրի քանակը նախքան օտագործելը եռռացնում են

կամ մատակարարվող ջուրն օգտագործում են միայն կենցաղային կարիքների համար, իսկ խմելու

ջուրը գնում են:

Ջրի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունների դեպքերի գրանցման տոկոսային

հարաբերակցությունն ըստ ենթածրագրում ներառված առանձին համայնքների ներկայացված է


Աղյուսակ 7. Ջրի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունների դեպքերի գրանցման տոկոսային

հարաբերակցությունն ըստ համայնքների

№ Համայնք

Հարցվածների ընտանիքներում ջրի միջոցով փոխանցվող

հիվանդությունների դեպքերի քանակը, %

գրանցվել են չեն գրանցվել դժվարանում են


1 ք.Ստեփանավան 3.3 95 1.7

2 ք.Ալավերդի 7 93

3 գ.Արևածագ 6.67 93.33

4 գ.Թեղուտ 14.28 85.72

5 գ.Շնող 23.52 70.58 5.9

6 գ.Մեծ Պարնի 92 8

7 գ.Մեծավան 40 60

8 գ.Սարչապետ 100

9 գ.Լեռնահովիտ 100


Ինչպես երևում է հարցման արդյունքներից, խմելու ջրի միջոցով փոխանցվող

հիվանդությունների դեպքեր համայնքների մի մասում` Մեծ Պարնի, Սարչապետ և Լեռնահովիտ

գյուղական համայնքներում չեն գրանցվել:



Հարցման մասնակիցների կարծիքով ջրամատակարարման ներքին ցանցի քայքայված

վիճակի, հաճախակի վթարների և երկարատև ընդհատումների հետևանքով վատանում է

մատակարարված ջրի որակը, որն իր հերթին կարող է ազդել ընտանիքի անդամների առողջության

վրա` արդյունքում հանգեցնելով նմանատիպ հիվանդությունների դեպքերի գրանցման:

Պետք է նշել նաև այն փաստը, որ հետազոտության ընտրանքում ընդգրկված հարցվածների

մեծ մասն այդ հիվանդությունների առաջացման դեպքում չեն ենթարկվել բժշկական ստուգման`

դեպքերը հաստատելու համար:

8 Ջրամատակարարման հետ կապված կանանց հիմնախնդիրները

8.1. Տնային տնտեսություններում խմելու ջրով ապահովվածությունը

Ենթածրագրում ներառված համայնքներում իրականացված սոցիոլոգիական

հետազոտության գերակա խնդիրներից էր պարզել համայնքներում տնային տնտեսությունների

խմելու ջրով ապահովվածության աստիճանը: Հարցման արդյունքում ստացված տվյալների

վերլուծությունը տվեց հետևյալ պատկերը (տես Գրաֆիկ 4):

Գրաֆիկ 4

Արդյունքում, ենթածրագրում ներառված համայնքների տնային տնտեսությունների մի մասը`

33%-ն ապահովված չեն խմելու ջրով, մի մասն էլ` 10%, մասամբ են ապահովված: Հետևաբար,

հարցվածների տնային տնտեսությունների գրեթե կեսը ջուր կրելու անհրաժեշտություն ունեն:

Իրականացվել է նաև ուսումնասիրություն` պարզելու, թե տնային տնտեսությունում

անհրաժեշտության դեպքում ովքեր են ջուր կրում: Ստացված արդյունքները պատկերված են

Գրաֆիկ 5-ում:

Գրաֆիկ 5

57% 33%

10%

Ապահովվա՞ծ եք արդյոք խմելու ջրով

այո

ոչ

մասամբ



Արդյունքում հստակ երևում է, որ հարցվածների տնային տնտեսություններում

անհրաժեշտության դեպքում ջուր կրում են գրեթե հավասարապես թե′ կանայք, թե′ տղամարդիկ:

Անբավարար ջրամատակարարման մատուցված ծառայության առկայության կամ դրա

բացակայության պայմաններում տնային տնտեսություններում խմելու ջրի ապահովվածության

խնդրի լուծումը բավականին ջանքեր և ժամանալ է խլում բնակիչներից: Այսպես, հարցվածների մի

մասը նշել է որ խմելու ջուրը բերում են հարևանների բակային ծորակներից, փողոցային

ծորակներից կամ հասարակական ջրհորերից և աղբյուրներից` 20մ-ից մինչև 250-700մ

հեռավորությունից, իսկ որոշ դեպքերում նաև շատ ավելի մեծ հեռավորություններից: Վերջինիս

դեպքում հիմնականում այդ խնդրով զբաղվում են տղամարդիկ և ջուր բերում են հիմնականում

ավտոմեքենաներով կամ սայլերով: Արդյունքում հարցվածների 5.4% -ը ջուրը բերում են 500մ-ից

մինչև 1կմ հեռավորությունից:

“Մոտավորապես որքա՞ն հեռավորությունից է հարկ եղած դեպքում ջուրը բերվում” հարցի

շուրջ համայնքներում իրականացված հարցումների արդյունքում ստացված տվյալները

պատկերված են Գրաֆիկ 6-ում:

39.5%

15.6% 4.6%

40.3%

Անհրաժեշտության դեպքում ՏՏ-ում ովքե՞ր են ջուր կրում

Կանայք

Տղամարդիկ

Երեխաները

Բոլորը



Գրաֆիկ 6

9 Օգտագործված ջրի դիմաց վճարումները

9.1. Օգտագործված ջրի դիմաց վճարումներ և վճարման հաճախականություն

Համայնքներում իրականացված սոցիոլոգիական հետազոտությունը խնդիր ուներ

ուսումնասիրելու նաև սպառած ջրի դիմաց բնակիչների վճարումների հետ կապված հարցերը,

մասնավորապես, վճարում են արդյո՞ք բնակիչները սպառած ջրի դիմաց, վճարման պարագայում

միջինում ամսական որքա՞ն գումար են վճարում, ի՞նչ հաճախականությամբ են կատարում ջրի

վարձավճարումներ և որքա՞ն են պատրաստ վճարել ջրի դիմաց ջրամատակարարման

ծառայությունների բարելավման դեպքում:

“Վճարում ե՞ք արդյոք սպառած ջրի դիմաց” հարցին ենթածրագրում ներառված համայնքների

տնային տնտեսությունների հարցման մասնակիցների 63.43% տվել են դրական,

36.57%`բացասական պատասխան:

Ընդ որում հարկ է նշել, որ ենթածրագրում ներառված համայնքներից Թեղուտ, Սարչապետ և

Լեռնահովիտ գյուղական համայնքները ՀՋԿ ՓԲԸ-ի կողմից չեն սպասարկվում, հետևաբար ջրի

դիմաց վարձավճարումներ չեն կատարում և կազմում են վերը նշված հարցին բացասական

պատասխանողների 22.76%-ը: Միարժամանակ նույն հարցին բացասական պատասխան տված,

ընդհանուր հարցվածների 6.7%-ը կազմում են Մեծավան գյուղական համայնքի

ջրամատակարարման ծառայություններից զուրկ փողոցների բնակիչները:

Համայնքներում իրականացված հարցումներն իրենց մեջ ներառել են նաև սպառած ջրի

դիմաց միջին ամսական վճարումների չափի որոշման բաղադրիչ` տարբերակելով ամառային և

ձմեռային ամիսները: Ստացված արդյունքների գրաֆիկական պատկերը տես Գրաֆիկ 7-ում:

Գրաֆիկ 7

0

5

10

15

20

25

30

21.6%

14.2% 10.4% 12% 12%

29.8%

Մոտ ի՞նչ հեռավորությունից է հարկ եղած դեպքում ջուր

բերվում

<50մ

50-100մ

100-150մ

150-200մ

200-5250մ

Այլ



Ենթածրագրում ներառված համայնքներում բնակիչները ջրի դիմաց վճարումներն

իրականացնում են ըստ սպառած ջրաքանակի, ջրի 1մ3-ի համար սահմանված սակագնով, բացի

Մեծավան գյուղական համայնքից, որը ջուրը ՀՋԿ ՓԲԸ-ից ստանում է մեծածախ սկզբունքով և ջրի

համար վճարումներն իրականացվում են մարդամիսներով (պատասխանների “այլ” տարբերակ):

“Ի՞նչ հաճախականությամբ եք վճարում ջրի վարձը” հարցին հարցվողներից ստացված

պատասխանների վերլուծությունը տվեց հետևյալ պատկերը` հարցվածների 55.97%-ը սպառած

ջրի դիմաց վճարումները կատարում են կանոնավոր` ամսական, 7.1%-ն`անկանոն, իսկ ջրի համար

չեն վճարում հարցվածների 36.93%-ը:

Հարկ է նշել, որ ինչպես և նախորդ հարցերի պարագայում այս դեպքում ևս ջրի դիմաց

վճարում չկատարողների հիմնական մասը` 61.62%-ը կազմում են Թեղուտ, Սարչապետ և

Լեռնահովիտ գյուղական համայնքների բնակիչները, գյուղական համայնքների ՀՋԿ ՓԲԸ-ի

կազմում չգտնվելու պատճառով, և Մեծավան գյուղական համայնքի բնակիչների մի մասը` 18.2%-ը,

ջրամատակարարման ծառայության բացակայության պատճառով:

Տվյալ հարցի հետազոտության արդյունքներն ըստ առանձին համայնքների բերված են


0

50

37.68% 17.16% 31%

7.46% 6%

0.7%

37.3% 23.5% 28.7%

4.5% 5.2% 0.8%

Սպառած ջրի դիմաց միջինում ամսական որքա՞ն գումար եք

վճարում

Ամառային ամիսներին Ձմեռային ամիսներին



Աղյուսակ 8. Սպառած ջրի դիմաց վճարումների կատարման հաճախականությունն ըստ

համայնքների

№ Համայնք Վճարման հաճախականությունը, %

ամսական անկանոն չեմ վճարում

1 ք.Ստեփանավան 98.38 1.62

2 ք.Ալավերդի 89.47 1.75 8.78

3 գ.Արևածագ 66.67 20 13.33

4 գ.Թեղուտ 100

5 գ.Շնող 25 50 25

6 գ.Մեծ Պարնի 64 0 36

7 գ.Մեծավան 20 20 60

8 գ.Սարչապետ 0 0 100

9 գ.Լեռնահովիտ 12.5 87.5


Ջրամատակարարման ծառայության բարելավման դեպքում ենթածրա•րում ներառված

համայնքների բնակիչների ջրի համար հավելյալ վճարումներ իրականացնելու

պատրաստակամությունը պարզելու համար նրանց է ուղղվել “Ջրամատակարարման ծառայության

բարելաման դեպքում ջրի դիմաց ամսական որքա՞ն եք պատրաստ վճարել” հարցը:

Հարցման արդյունքում ստացված տվյալների գրաֆիկական պատկերը ներկայացված է

Գրաֆիկ 8-ում:

Գրաֆիկ 8

Ինչպես հստակ երևում է ստացված արդյունքներից հարցվածների ճնշող մեծամասնությունը

պատրաստ են ջրամատակարարման ծառայությունների բարելավման դեպքում ջրի համար

կատարել անհրաժեշտ վճարումներ:

91%

2.66% 1.49%

4.85%

Ջրամատակարարման ծառայությունների բարելավման

դեպքում ջրի դիմաց ամսական որքա՞ն եք պատրաստ

վճարել

ըստ սահմանված

վարձաչափի և ջրաչափի

ցուցմունքի

<1500դր

1500-3000դր

Պատրաստ չեմ վճարել



9.2. Հանրային ծառայությունների համար վճարումներ

“Ո±ր ծառայությունների համար ավելի շատ եք վճարում” հարցի շրջանակներում

ուսումնասիրվել են հարցման մասնակիցների տնային տնտեսություններում հանրային

ծառայությունների համար կատարված վճարումները: Հետազոտության արդյունքներն ըստ

հարցման մասնակիցների տնային տնտեսություններում գազի, էլեկտրաէներգիայի և խմելու ջրի

վճարումների պատկերված են Գրաֆիկ 9-ում:

Գրաֆիկ 9

Ստացված արդյունքներից երևում է, որ ենթածրագրում ներառված համայնքներում

հարցվածների միայն չնչին` 1.5%-ն է հանրային ծառայություններից առավելագույն վճարումն

իրականացնում սպառած ջրի դիմաց: Հարցվածների ճնշող մեծամասնությունն առավելագույն

վճարում իրականացնում է բնական գազի համար, իսկ էլեկտրաէներգիայի համար ամենաշատ

վճարումն իրականացնում են այն տնային տնտեսություններում, որոնցում բացակայում է

գազամատակարարումը:

10 Օգտագործված ջրաքանակի հաշվառման համակարգի նկատմամբ վերաբերմունք

Օգտագործված ջրաքանակի հաշվառման համակարգերի նկատմամբ հարցվածների

վերաբերմունքը պարզելու համար հարցումները ներառում են նաև հետևյալ հարցերը` “ՏՏ-ում

ունե՞ք արդյոք ջրաչափ”; “Ծառայությունների բարելավման դեպքում պատրա՞ստ եք տեղադրել

ջրաչափ և պարտաճանաչ կատարել ամսական վճարումները”:

Իրականացված հարցումների արդյունքների հիման վրա ստացված տվյալները հետևյալն են`

հարցման մասնակիցների 54.1%-ն ունեն տեղադրված ջրաչափեր, 45.9%-ը` ոչ:

Ջրամատակարարման ծառայությունների բարելավման պարագայում ջրաչափ չունեցող

տնային տնտեսությունների 86.17%-ը պատրաստակամ է տեղադրելու ջրաչափ և պարտաճանաչ

կատարելու ամսական վճարումները, 13%-ը` ոչ, իսկ 0.83%-ը դժվարացել են պատասխանել:

83.2%

15.3%

1.5%

Ո՞ր ծառայության համար եք ավելի շատ վճարում

Բնական գազ

Էլեկտրաէներգիա

Ջուր



Բնակչության շրջանում այդ համակարգի նկատմամբ առկա դրական դիրքորոշումը կարող է

խթանել ծրագրի տարածքում համակարգի ամբողջական ներդրմանը:

11 ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների սպասարկման բարելավմանն ու աջակցությանն ուղղված

գործունեությունից տեղեկացվածություն և համագործակցություն ՀՋԿ-ի հետ

11.1. ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների տեղեկացվածությունը սպասարկման բարելավման աջակցության գործունեությունից

Տնային տնտեսությունների հարցման մասնակիցների շրջանում ուսումնասիրություններ են

անցկացվել բացահայտելու համար հարցվածների տեղեկացվածությունը ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների

սպասարկման բարելավման և աջակցության գործունեությունից: Ուսումնասիրության

արդյունքները, “Տեղյակ եք արդյո±ք ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների սպասարկման բարելավման և

աջակցության գործունեությունից” հարցի վերաբերյալ, ներկայացված են Աղյուսակ 9-ում:

Միարժամանակ այդ հարցն ինքնին ապահովում էր տեղեկատվության տրամադրում

բաժանորդներին:

Աղյուսակ 9. Տեղեկացվածությունը ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների սպասարկման բարելավման և

աջակցության գործունեությունից

ՀՋԿ ՓԲԸ բաժանորդների սպասարկման բարելավման և աջակցության գործունեություն

Այո Ոչ

Բաժանորդների սպասարկման թեժ գծի 1-71

հեռախոսահամար 27.24% 72.76%

81-71 կարճ հաղորդագրության միջոցով ջրաչափի

ցուցմուքների փոխանցման նոր տարբերակ 7.84% 92.16%

armwater.am ինտերնետային կայք 5.6% 94.4%

11.2. Համագործակցություն ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ

ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ տնային տնտեսությունների համագործակցության ուսումնասիրության

արդյունքների համաձայն հարցման մասնակիցների 17.5%-ը համագործակցում են ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ,

ընդ որում նրանց 97.87%-ն ահազանգում են վթարների վերաբերյալ, 2.13%-ն ահազանգում են

մատակարարավող ջրի ճնշման անկման և որակի վատթարացման մասին, իսկ 70.25%-ը` ոչ:

“Կցանկանայի±ք համագործակցել հետագայում ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ” հարցին վերջիններիս

պատասխանները (տոկոսային հարաբերակցություն) պատկերված են Գրաֆիկ 10-ում:



Գրաֆիկ 10

Ստացված արդյունքներից հստակ երևում է, որ հարցման մասնակիցների կեսից ավելին

չնայած մինչ այս ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ չեն համագործակցել, սակայն պատրաստակամ են հետագա

համագործակցության համար: Այնուամենայնիվ հարցվածների զգալի մի մասն էլ բացասական

պատասխան են տվել վերը նշված հարցին, պատճառաբանելով, որ կառույցին չեն վստահում և

նրա հետ համագործակցել չեն ցանկանում:

Նշված կարծիքները կարող են պիտանի լինել ՀՋԿ ՓԲԸ-ի բաժանորդների հետ հետագա

համագործակցության զարգացման գործընթացում:

12 Սոցիոլոգիական գենդերային հարցումների վերլուծության արդյունքները

Սոցիոլոգիական, գենդերային հարցումների վերլուծության արդյունքում առանձնացվել են մի

շարք հիմնախնդիրներ, որոնց պարզաբանման վերաբերյալ հանրային իրազեկման արշավի

ընթացքում կտրամադրվի լրացուցիչ տեղեկատվություն:

Հիմնախնդիրները հետևյալն են.

Ջրամատակարարման տևողություն և խափանումներ;

Ջրահեռացում;

Ջրամատակարարման վարձավճար;

Ջրի որակ և անվտանգ ջրամատակարարում;

ՀՋԿ ՓԲԸ-ի հետ համագործակցության ոչ բավարար մակարդակ:

13 Ծանոթություն Քանի որ Օձուն գյուղական համայնքում Ասիական Զարգացման Բանկի ֆինանսավորմամբ

իրականացվող նախկին ծրագրով իրականացվել էին գրեթե ամբողջ գյուղի ջրամատակարարման

ցանցի վերանորոգման աշխատանքներ և հարցումների ժամանակ համայնքի բնակիչները

հիմնականում գոհ էին մատուցվող ծառայություններից, այս ծրագրով պատրաստված

հարցաթերթն այս պարագայում տեղին չէր:

54%

29%

17%

Կցանկանայի՞ք հետագայում համագործակցել ՀՋԿ ՓԲԸ-ի

հետ

Այո

Ոչ

Դժվարանում եմ




Դաշտադեմ գյուղական համայնքում այս ծրագրով նախատեսվում է իրականացնել միայն

մուտքագծի վերանորոգում, ինչն էական ազդեցություն չի թողնի համայնքի ջրամատակարարման

ծառայությունների վրա, հետևաբար, հարցման անց կացումն անիմաստ կլիներ:



Հավելված 1. Սոցիոլոգիական հարցման ստուգաթերթիկ/ Social survey checklist

1. Ð³ñóíáÕÇ µÝ³ÏáõÃÛ³Ý í³ÛñÁ` Ù³ñ½, ù³Õ³ù/ ·ÛáõÕ Place of respondent’s residence –marz, town/village

2.Ð³ñóíáÕÇ ³ÝÓÝ³Ï³Ý ïíÛ³ÉÝ»ñ Personal data of the respondent

2.1 Ð³ñóíáÕÇ ³ÝáõÝ ³½·³ÝáõÝ Full name of the respondent

2.2 Ð³ñóíáÕÇ ë»éÁ Sex of the respondent

²ñ³Ï³Ý Male

Æ·³Ï³Ý Female

2.3 Ð³ñóíáÕÇ ï³ñÇùÁ Age of the respondent

18-25 26-40 41-60 61-Çó µ³ñÓñ, more than 61

2.4 ÀÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇ ù³Ý³ÏÁ Number of family members

1-2 3-4 5-6 ³í»ÉÇ more than 7

2.5 ÀÝï³ÝÇùáõÙ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇ ù³Ý³ÏÁ Áëï ë»éÇ Family members by gender

ÎÇÝ Female

îÕ³Ù³ñ¹ Male

ºñ»Ë³ Child

2.6. Ð³ñóíáÕÇ ½µ³Õí³ÍáõÃÛ³Ý µÝáõÛÃÁ Respondent’s type of employment

ä»ï³Ï³Ý/ Ð³Ù³ÛÝù³ÛÇÝ Ñ³Ù³Ï³ñ·Ç ³ßË³ïáÕ State/ Community employee

Ø³ëÝ³íáñ ·áñÍÝ»áõÃÛáõÝ Private entrepreneur

¶ÛáõÕ³ïÝï»ëáõÃÛáõÝ Agriculture

îÝ³ÛÇÝ ïÝï»ëáõÑÇ Housewife

²ÛÉ /Other

3. ÀÝï³ÝÇùÇ »Ï³ÙïÇ ³ÕµÛáõñÁ Family income source

ì³ñÓ³ïñáõÃÛáõÝ Remuneration

ºÏ³Ùáõï Ù³ëÝ³íáñ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÇó/·Ûáõ Õ³ïÝï»ëáõÃÛáõÝÇó Income from private activity/agriculture

Âáß³Ï/ Ýå³ëï Pension/ social benefits

²ñï³·Ý³ ³ßË³ï³Ýù go off in search of a living

²ÛÉ /Other

4. ÀÝï³ÝÇùÇ Ùáï³íáñ »Ï³ÙáõïÁ / ÐÐ ¹ñ³Ù Approximate family income / AMD

ÙÇÝã¨ 32 000 Up to 32 000

33 000-50 000

51 000-100 000 100 000-Çó µ³ñÓñ More than 100 000

5. ²å³Ñáíí³Í »ù ³ñ¹Ûá±ù ËÙ»Éáõ çñáí Are you provided with drinking water ?

²Ûá/ Yes àã /No Ø³ë³Ùµ/partially

6. ÆÝã± Ýå³ï³Ïáí »ù ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ û·ï³·áñÍáõÙ ËÙ»Éáõ çáõñÁ What is the main purpose of using drinking water?

ÊÙ»Éáõ ¨ ËáÑ³ÝáóÇ

Drinking

Î»Ýó³Õ³ÛÇÝ Ï³ñÇùÝ»ñÇ

household needs

àéá·Ù³Ý Irrigation

²Ý³ëÝ³å³ÑáõÃÛ³Ý animal husbandry

²ÛÉ/Other

7. ÐÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ ËÙ»Éáõ çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý á±ñ Ó¨Çó »ù û·ïíáõÙ Mainly what form of drinking water supply do you use?

îÝ³ÛÇÝ Íáñ³Ï In-house tap

´³Ï³ÛÇÝ Íáñ³Ï In-yard tap

öáÕáó³ÛÇÝ Íáñ³Ï Public tap

ê»÷³Ï³Ý çñÑáñ Bore well of public use

Ð³ë³ñ³Ï³Ï³Ý çñÑáñ/³ÕµÛáõñ Public borewell/spring

æáõñÁ ·ÝáõÙ »Ù Purchase of water



8.ØÇçÇÝ ûñ»Ï³Ý çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý ï¨áÕáõÃÛáõÝÁ Average daily water supply duration

8.1²Ù³é³ÛÇÝ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Summer

0 – 4 Å³Ù hour

5 – 11 Å³Ù hour

12 – 23 Å³Ù hour

24 Å³Ù hour

²ÛÉ /Other

8.2 ÒÙ»é³ÛÇÝ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Winter

9.²ñ¹Ûá±ù Ò»½ µ³í³ñ³ñáõÙ »Ý çñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Å³Ù»ñÝ áõ ï¨áÕáõÃÛáõÝÁ Are you satisfied with water supply hours and duration?

9.1 ²Ù³é³ÛÇÝ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Summer

²Ûá/ Yes àã /No ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É Difficult to answer

9.2 ÒÙ»é³ÛÇÝ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Winter

²Ûá/ Yes àã /No ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É Difficult to answer

10. ²ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ îî-áõÙ áíù»±ñ »Ý çáõñ ÏñáõÙ / Who brings water if required

Î³Ý³Ûù / Women îÕ³Ù³ñ¹ÇÏ / Men ºñ»Ë³Ý»ñÁ / Children ´áÉáñÁ / Everybody

11. Øáï³íáñ³å»ë áñù³±Ý Ñ»é³í³ñáõÃÛáõÝÇó ¿ Ñ³ñÏ »Õ³Í ¹»åùáõÙ çáõñÁ µ»ñíáõÙ / What is the distance of the source of brought water

ØÇÝã¨ 50Ù

Up to 50m

50-100 Ù/m 100-150Ù/m 150-200Ù/m 200-250Ù/m ²ÛÉ /Other

12.ì×³ñáõÙ »ù ³ñ¹Ûá± ù ëå³é³Í çñÇ ¹ÇÙ³ó Do you pay for consumed water?

²Ûá/ Yes àã /No ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É/ Difficult to answer

13.êå³é³Í çñÇ ¹ÇÙ³ó ÙÇçÇÝáõÙ ³Ùë³Ï³Ý áñù³Ý ·áõÙ³ñ »ù í×³ñáõÙ – ÐÐ ¹ñ³Ù How much do you pay per month for consumed water?

²Ù³é³ÛÇÝ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Summer

ÒÙ»é³ÛÇÝ ³ÙÇëÝ»ñÇÝ Winter

14. ÆÝã Ñ³×³Ë³Ï³ÝáõÃÛ³Ùµ »ù í×³ñáõÙ çñÇ í³ñÓÁ What is the frequency of paying water bill?

²Ùë³Ï³Ý / Per month ²ÝÏ³ÝáÝ/ Irregularly â»Ù í×³ñáõÙ/ I do not pay

15. æñ³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ µ³ñ»É³íÙ³Ý ¹»åùáõÙ ³Ùë³Ï³Ý áñù³±Ý »ù å³ïñ³ëï í×³ñ»É – ÐÐ ¹ñ³Ù How much are you ready to pay in case of improving water supply services/AMD?

________________ ÐÐ ¹ñ³Ù/AMD

16. î»ÕÛ³Ï »ù ³ñ¹Ûá±ù ÐæÎ ö´À µ³Å³Ýáñ¹Ý»ñÇ ëå³ë³ñÏÙ³Ý µ³ñ»É³íÙ³ÝÝ ¨ ³ç³ÏóáõÃÛ³ÝÝ áõÕÕí³Í ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÇó Are you informed on the AWSC activities directed at improvement and support provided to the customers?

´³Å³Ýáñ¹Ý»ñÇ ëå³ë³ñÏÙ³Ý Ã»Å ·ÍÇ 1-71 Ñ»é³Ëáë³Ñ³Ù³ñ/ Custemers service hot line 1-71

81-71 Ï³ñ× Ñ³Õáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí çñ³ã³÷Ç óáõóÙáõÝùÝ»ñÇ ÷áË³ÝóÙ³Ý Ýáñ ï³ñµ»ñ³Ï/

New option on providing water meter readings through the message 81- 71

armwater.am ÇÝï»ñÝ»ï³ÛÇÝ Ï³Ûù/ armwater.am web site

²Ûá/ Yes àã /No ²Ûá/ Yes àã /No ²Ûá/ Yes àã /No

17. ²ñ¹Ûá±ù Ñ³Ù³·áñÍ³ÏóáõÙ »ù ÐæÎ-Ç Ñ»ï Do you cooperate with AWSC?

ºÃ» ³Ûá, ³å³ Ýß»ù ëïáñ¨ µ»ñí³Í ï³ñµ»ñ³ÏÝ»ñÇó Ù»ÏÁ If Yes, mention one of the following options

ºÃ» áã, ³å³ Ïó³ÝÏ³Ý³ÛÇù Ñ³Ù³·áñÍ³Ïó»É Ñ»ï³·³ÛáõÙ If No, are you willing to cooperate in the future ?



²Ñ³½³Ý·áõÙ »ù íÃ³ñÝ»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É/ Informign about accidents

êå³é³Í çñ³ù³Ý³ÏÇ Ù³ëÇÝ ï»Õ»Ï³óÝáõÙ »ù Ï³ñ× Ñ³Õáñ¹³·ñáõÃÛ³Ý Ï³Ù ÇÝï»ñÝ»ï³ÛÇÝ Ï³ÛùÇ ÙÇçáóáí/ Informing on consumed water through message or website

²Ñ³½³Ý·áõÙ »ù Ù³ï³Ï³ñ³ñíáÕ çñÇ ×ÝßÙ³Ý ³ÝÏÙ³Ý, áñ³ÏÇ í³ïÃ³ñ³óÙ³Ý Ù³ëÇÝ/ Informing about pressure fall of supplied water, quality decrease

²Ûá/ Yes àã, å³ï×³éÁ/ No, the reason ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É/ Difficult to answer

18*. êáíáñ³µ³ñ, îî-áõÙ áí ¿ ³Ñ³½³Ý·áõÙ çñÇ Ñ»ï Ï³åí³Í ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É / Who alarms on the water issues in the household?

Î³Ý³Ûù/ Women îÕ³Ù³ñ¹ÇÏ/ Men ²ÛÉ /Other

19. àõÝ»ù ³ñ¹Ûáù çñ³ã³÷ Do you have a water meter installed?

²Ûá/Yes àã /No

20. Ì³é³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ µ³ñ»É³íÙ³Ý ¹»åùáõÙ å³ïñ³ëï »ù ï»Õ³¹ñ»É çñ³ã³÷ ¨ å³ñï³×³Ý³ã Ï³ï³ñ»É ³Ùë³Ï³Ý í×³ñáõÙÝ»ñÁ Are you ready to install water meter in case of improving water supply services and pay regularly?

²Ûá/Yes àã /No ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É/ Difficult to answer

21. ²ñ¹Ûá±ù Ò»½ µ³í³ñ³ñáõÙ ¿ çñ³Ù³Ù³ï³Ï³ñ³ñÙ³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý áñ³ÏÁ / Are you satisfied with water services provided?

²Ûá/Yes àã /No ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É / Difficult to answer

22.²ñ¹Ûá±ù Ò»½ µ³í³ñ³ñáõÙ ¿ Ù³ï³Ï³ñ³ñíáÕ çñÇ áñ³ÏÁ Are you satisfied with supplied water quality?

¸³ë³Ï³ñ·»É 1-5, áñï»Õ 1-Ý ³Ù»Ý³ó³Íñ, ÇëÏ 5-Ý ³Ù»Ý³µ³ñÓñ óáõó³ÝÇßÝ ¿

Classify 1-5, where 1is poorest and 5is the best water quality criteria

[ ]

¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É/ Difficult to answer [ ]

23.ì»ñçÇÝ ï³ñÇÝ»ñÇÝ Ò»ñ ÁÝï³ÝÇùáõÙ »Õ»É »Ý ³ñ¹Ûá±ù çñÇ ÙÇçáóáí ÷áË³ÝóíáÕ ÑÇí³Ý¹áõÃÛáõÝÝ»ñÇ ·ñ³ÝóÙ³Ý ¹»åù»ñ Have any cases of water borne diseases been reported over the last years?

²Ûá/Yes àã /No ¸Åí³ñ³ÝáõÙ »Ù å³ï³ëË³Ý»É / Difficult to answer

24. à±ñ Í³é³ÛáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ³í»ÉÇ ß³ï »ù í×³ñáõÙ What are the services you pay more?

´Ý³Ï³Ý ·³½ Natural gas

¾É»Ïïñ³¿Ý»ñ·Ç³ Electricity

æáõñ Water

25**. ²ñ¹Ûá±ù ÙÇ³ó³Í »ù Ï»ÝïñáÝ³óí³Í ÏáÛáõÕáõ Ñ³Ù³Ï³ñ·ÇÝ Are you provided with centralized sewerage system?

²Ûá/Yes àã /No Ø³ë³Ùµ/ partially

26. ÆÝã ïÇåÇ ½áõ·³ñ³ÝÇó »ù û·ïíáõÙ / What type of lavatory do you use?

ÞÇÃáí ½áõ·³ñ³Ý µÝ³Ï³ñ³ÝÇ Ý»ñëáõÙ Flash toilet in the flat

´³Ï³ÛÇÝ ãáñ ½áõ·³ñ³Ý/ Yard toilet

²ÛÉ /Other

*Հարցը տալ նախորդ հարցին դրական պատասխանելու դեպքում

** Հարցը տալ այն բնակավայրերում, որտեղ առկա է ջրահեռացման կենտրոնացված համակարգ

Դիտարկումներ:

______________________________________________________________________________________



Հավելված 2. Սոցիոլոգիական և գենդերային հարցումների, քննարկումների նկարներ

Ծրագրի ներկայացում Արևածագ գյուղական

համայնքում

Հարցումներ Արևածագ գյուղական համայնքում

Նախագծի քննարկում Օձուն գյուղական

համայնքում

Հարցումների իրականացում Ստեփանավան

քաղաքում

Խցանված կոյուղու հոր ք. Ստեփանավանում Նախագծի ներկայացում ք. Ալավերդիում



Ծրագրի քննարկում բնակիչների հետ գ.Մեծավանում

Ծրագրի քննարկում կանանց հետ Սարչապետ գյուղական համայնքում

Հարցումներ Մեծավան գյուղական համայնքում Նախագծի քննարկում գլխավոր հատակագծով

Թեղուտ գյուղական համայնքում

Հարցումների անց կացում գ. Թեղուտում Հարցումների անց կացում գ. Շնողում

ÐÐ ´Ü²Î²ì²ÚðºðÆ æð²Ø²î²Î²ð²ðØ²Ü ºì .... Lori Social...²êÆ²Î²Ü ¼²ð ²òØ²Ü ´²ÜÎÆ ÎàÔØÆò üÆÜ²Üê²ìàðìàÔ æð²Ø²î²Î²ð²ðØ²Ü

Documents