սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ

Սեռականբջիջներ առանձնահատկությունները

մեյոզ

Սեռականբջիջներ առանձնահատկությունները

մեյոզ• Սեռական բազմացման հիմքում ընկած է մայրական

և հայրական սեռական բջիջների միաձուլման գործընթացը։ Սերունդն ունենում է մայրական և հայրական օրգանիզմների գեների զուգակցում։ Միացնում է սեռական բջիջներ պետք է ունենան մարմնական (Մայրական) բջիջներ հատուկ քրոմոսոմների(Հայրական) դիպլոիդ բջջից առաջանում են չորս հապլոիդ բջիջներ։ Սեռական բջիջներ ձվաբջիջների և սպերմատոզոիդների միացնում է հապլոիդ հավաքակազմ գործընթացը կոչվում է սեռական բջիջների զարգացում կամ գամետոգենեց մարդու  սպերմատոզոիդները և ձվաբջիջները զարգանում են սեռական գեղձերում սերմնարաններում և ձվարաններում։ 

• Գամետոգենեզ գործընթացի քրոմոսոմների դիպլոիդ հավաք ունեցող սեռական չհասունացված բջիջներ վերածվում են հապլոիդ հավաք ունեցող հասունացված սեռական բջիջների ձվաբջիջների և սպերմատտոզոիդների համար։ Գամետոգենեզ գործընթաց սկսում է երեք փուլը բազմացման, աճման, և հասունացման։

• Բազմացման առաջին փուլը տեղի է ունենում սեռական բջիջների թվաքանակի շատացում, որն ընթանում է բջիջների միտոզի եղանակով բաժանմամբ, քրոմոսոմների դիպլոիդ հավաքակազմը անփոխվում։

• Աճման երկրորդ փուլը բջիջների թվաքանակը մնում է անփոփոխ, սակայն մեծանում են։ Հասունացման երրորդ փուլը տեղի է ունենում մեյոզը։

• Գամետոգենեզի աճման մեկ արական սեռական բջիջ հասունացման արդյունքում առաջանում են հապլոիդ հավաքակազմ ունեցող չորս սպերմատոզոիդներ, իսկ իգական սեռական բջիջների հասունացման սեռական բջիջ ձևերը խոշոր ձվաբջիջ։

• Առաջացման կենսաբանական իմաստը գամետոգենեզի աճման փուլը կուտակված ամբողջ դեղնուցը մեկ, խոշոր բջիջ ձվաբջիջ պահպանելու անհրաժեշտության մեջ , ինչը կարևոր նշանակություն ունի ապագա սաղմի լիարժեք զարգացման համար։

Մեյոզ• Մեյոզ ունի բարդ գործընթաց է, որի դիպլոիդ հավաք

ունեցող սեռական բջիջը է վերածվում հապլոիդ հավաք ունեցող ձվաբջջի կամ սպերմատոզոիդի։Մեյոզը երկու բաժանումների համալիր գործընթաց է, որոնցից ամեն իր հերթին բաղկացած է չորսական փուլերը պրոֆազից,մետաֆազից, անաֆազից և թելոֆազից։

• Մեյոզի առաջին բաժանման պրոֆազը սկսվում է քրոմոսոմների պարուրմամբ, որոնք տեսանելի են դառնում նույնիսկ լուսային։ Հոմոլոգ քրոմոսոմները, որոնցից ամենն ունի երկու քրոմատիդ, մոտենում են միմյանց և դիրքավորվում այնպես, որ ամեն հոմոլոգ քրոմոսոմի ամեն քրոմատիդի ամեն կետ համընկնում է մյուս հոմոլոգ քրոմոսոմի համապատասխան քրոմատիդի համապատասխան կետի հետ։ Այս գործընթացը կոչվում է կոնյուգացիա։ Կոնյուգացված վիճակում քրոմոսոմները մնում են համեմատաբար երկար ժամանակ։ Այդ ընթացքում նրանց միջև կարող է տեղի ունենալ հոմոլոգ փոխանակում տրամախաչում կամ կրոսինգովեր։