ววววววววววววววววววววว วววววววววววววววว
วธสอนแบบสรางศรทธาและโยนโสมนสการ
การสอนโดยการสรางศรทธาและโยนโส มนสการ เปนวธการเรยนรทพระพทธเจาไดทรง
วาง เปนวธการทสามารถอธบายดวยภาษา ทางการศกษาสมยใหมวา มลกษณะบรณาการ
ของหลกจตวทยาการเรยนร หลกการแนะแนว และหลกการสอน อยางผสมกลมกลน ได
สดสวนสมดลกน
นอกจากนนในแตละองคประกอบและขนตอนใน การสอนทสรางศรทธาและโยนโสมนสการ ยงม
หลกการยอยๆขยายความ ซงครสมยปจจบนนาจะยดถอและนำามาประพฤตปฏบตใหสมกบ
เราไดดวงแกวอนลาคาทาง ” ” การศกษา นอยในมอ
การเรยนการสอนทเรมตนดวยการสราง สง เสรม ชกจงและปลกเราใหเกดความเชอถอและ
เชอมนในตวครผสอน สาระทเรยนและวธการเรยนวาจะบงเกดประโยชนสงสดแกตวผท
ศกษา การสรางศรทธาจงเปนการสงเสรมให นกเรยนมฉนทะ มแรงจงใจใฝร ซงสามารถ
แบงปจจยภายนอกนไดเปน 2 องคประกอบใหญคอ
การสอนใหเกดโยนโสมนสการ ศรทธานนเปนปจจยภายนอก ซงจะตอง
ควบคดวยวธการแหงปญญาจงจะเกดสมมาทฐ สมมาญาณ และสมมาวมตตได ปจจยภายในคอ
วธการแหงปญญานนเปนวธการศกษาฝกอบรม ทแทและสำาคญทสด ดงจะเหนไดจากการท
พระพทธเจาไดทรงเนนหลกของการคดโดย แยบคาย (โยนโสมนสการ) และไดทรงใชวธสอนให คดถงถง 10 วธคอ
- คดแบบสบสาวหาสาเหตปจจย - คดแบบแยกแยะสวนประกอบ - คดแบบรเทาทนธรรมดา - คดแบบแกปญหา - คดแบบสมพนธหลกการกบความมงหมาย - คดมองคณโทษและทางออก - คดแบบคณคาแทและคณคาเทยม - คดแบบอบายปลกเราคณธรรม - คดตามสภาพความเปนอยปจจบน และ - คดจำาแนกแยกแยะใหครบทกแงทกมม
ในการเสนอแนวทางการประยกตพทธ วธการสอนมาใชในการสอนในปจจบน ตามหลก
การสรางศรทธาและโยนโสมนสการนน ม 3 แนวทางดงนคอ
การประยกตการสอนตามวธการของพระพทธเจา
หลกการ การสอนโดยสรางศรทธาและโยนโส
มนสการน ใชสอนไดทกระดบการศกษา มงเนน ใหครเปนกลยาณมตรของศษย ครและศษยม
ความสมพนธอนดตอกน และศษยปฏบตอยาง ถกวธ จนสามารถใชปญญาแกปญหาไดอยาง
เหมาะสม
ขนตอนการสอน1. ขนนำา การสรางเจตคตทดตอคร วธการเรยนและบทเรยน1.1 การจดบรรยากาศในชนเรยนใหเหมาะสม1.1.1 เหมาะกบระดบของชนเรยน เชนการจด
ชนเรยนในระดบปฐมวยศกษา ประถมศกษา มธยมศกษาและอดมศกษา
1.1.2 เหมาะกบวยและภมหลงของผเรยน บรรยากาศของชนเรยน สาหรบเดกเลกๆ อาจม
ความราเรง สนกสนานมเสยงเพลงดนตร ประกอบเปนตน
1.1.3 เหมาะสมกบวธการสอน บรรยากาศและ สภาพชนเรยนทสอนโดยวธการบรรยาย การ
สาธต การทดลอง การแสดงบทบาทสมมตเปนตน
การประยกตการสอนโดยใหสอดคลองกบวธการสมยใหม
หลกการ ปจจบนนไดมการนาทฤษฎการสอนของนกการศกษาตางประเทศมาประยกตใชหลายวธการ
ดวยกน ในทนใครขอเสนอตวอยางวธการสอนเพอ ความคดรวบยอด ความคดรวบยอด เปนความคด
และความเขาใจทเกดขนจากการรบรและประสบการณซงทาใหบคคลสามารถใชเหคผลและวธการตางๆมา
จำาแนก สมพนธ รวบรวม และสรป กระบวนการสอนเพอสรางความคดรวบยอดประยกตจากแนวการสอน
โดยสรางศรทธาและโยนโสมนสการ เปนกระบวนการทครและนกเรยนไดรวมกนทำากจกรรมการเรยนการสอนตามขนตอนดงตอไปน
กจกรรมขนตอน 1.การเตรยมบรรยากาศในชนเรยนและการสรางศรทธา
1.1 จดสภาพหองเรยนใหสงบสะอาด1.2 สรางความคนเคยและความไววางใจซงกนและกน1.3 เราความสนใจของนกเรยน1.4 เสนอเหตการณ สถานการณ ปญหาและตวอยาง1.5 การเสนอแหลงขอมลทงทมอยภายในสงคม
กจกรรมขนสอนเพอสรางความคดรวบยอด การ แสวงหาขอมล ขอเทจจรง ความรและหลกการ
1.1 ฝกวธการรวบรวมความรโดยสามารถใช ทกษะตางๆเชน
ทกษะภาษา ฯลฯ1.2 ประมวลขอมล จดประเดนหมวดหมของขอมล
การวเคราะหและตดสน ในการเรยนจะวเคราะห เลอกและ
ตดสนใจไดนน ครและนกเรยนตองรวมกนทำากจกรรมตางทจะนำาไปสการเลอกและการตดสน
ใจ เชนการศกษากรณตวอยางสถานการณ จำาลอง การวเคราะหขอมล การทดลองปฏบต
แลวนำาหลกการมาวเคราะหผลทเกดขน เปรยบ เทยบเชอมโยงความสมพนธของคณสมบต
ประโยชนและโทษ ตามเหตและผล
ครจดกจกรรมยำาทวนความคดรวบยอด เพอให นกเรยนมความเขาใจ เกดความมนใจพสจนสรปไดด
ยงขน โดยจดกจกรรมทชวยใหนกเรยนสามารถ1.1 เชอมโยงกบความคดรวบยอดเดมทเกยวของกน1.2 คดหาเหตผล และยกตวอยางตามประสบการณเดมและประสบการณใหมได1.3 แสดงออกซงเจตคตและเสนอแนวปฏบตตนตามความคดรวบยอดทสรปได
กจกรรมขนปฏบตและประเมนผล นกเรยนนาความคดรวบยอดไปปฏบตตามขนตอนดงน1.1 ปรบความคดรวบยอดทสรปไดใหสอดคลอง
กบสภาพการณ ในชวตจรง1.2 แสวงหาปฏบตทเหมาะสมหลายๆวธ1.3 ปฏบตตามความคดรวบยอดและแนวทางนนๆ
อยางสมำาเสมอ โดยใหถกตองกบหลกธรรม ประเพณคานยม กฎหมาย และระเบยบแบแผน
นกเรยนนำาความคดรวบยอดไป ประเมนผลจากการปฏบตโดย1.1 วเคราะหผลทเกดขน1.2 วเคราะหผลและประเมนตนเอง1.3 รบฟงการประเมนโดยผอน1.4 ปรบปรงตนเอง
การประยกตโดยการนำาหลกธรรมทางพระพทธ ศาสนามาใชในขนตอนของกระบวนการสอน การจด
ขนตอนจากหวขอธรรมะนนๆโดยตรง
จากการทไดศกษาหลกธรรมทางพระพทธ ศาสนา หวขอธรรมะทพระพทธเจาไดแสดงไวนนลวน
แตเปนหลกปฏบตททาใหบคคลไดฝกฝนอบรม ตนเองทงสนยกตวอยาง หวขอธรรมะเรอง
พละ๕หรออนทรย๕ซงเปนธรรมะทสรางพลงสำาคญในการทำาภารกจใดๆหรอในการฝกปฏบตอบรมตนให
บรรลเปาหมายและเปนพลงทเรมตนจาก ศรทธา ไปส ปญญาทแทจรง
ทมา• https://blog.eduzones.com/Chayapa/141016
โมเดล
น.ส. วรพชชา คำาแสน คณะครศาสตร เอกภาษา
องกฤษ รหส 5615871027