ระบบย่อยอาหาร และ การสลายอาหารเพื่อให้ได้พลังงาน

โดย... นางสาวทศนยา ชนเจรญ

อาหารและการยอยอาหาร1.1 การยอยอาหารของจลนทรย

การสลายสารอาหารระดบเซลล

1.2 การยอยอาหารของสตว1.2 การยอยอาหารของคน

2.1 การสลายโมเลกลของสารอาหารแบบใชออกซเจน2.2 การสลายโมเลกลของสารอาหารแบบไมใช

ออกซเจน

จดประสงค สบคนขอมล ทดลอง อภปราย และสรปกระบวนการยอยอาหารของจลนทรยบางชนดได

สบคนขอมล ทดลอง อภปราย และเปรยบเทยบแบบแผนทางเดนอาหารและกระบวนการยอยอาหารในสตวบางชนดได

สบคนขอมล ทดลอง อภปรายและสรปถงสวนประกอบและหนาทของทางเดนอาหารแตละสวนในรางกายของคน รวมถงกระบวนการยอยอาหารและการดดซมสารอาหาร

สบคนขอมล อภปราย และระบสาเหตบางประการทท าใหเกดความผดปกตกบทางเกนอาหารบางสวนของคน และสารมารถน าความรไปใชในการดแลสขภาพ

ความหมายอาหาร (food) คอสงทรบประทาเขาไปแลวกอใหเกดประโยชน

ตอรางกาย เพราะอาหารเปนแหลงพลงงานของทงเซลลและรางกายของสงมชวต (โพรตสต พช และสตว)

อาหาร (FOOD) แบงเปนสารอาหารทใหพลงงาน (โปรตน ไขมน คารโบไฮเดรต) และสารอาหารทไมใหพลงงาน {วตามน (ละลายในน า ละลายในไขมน) แรธาต (Ca, Mg, I, Fe, P) }

สารอาหาร (untrient) คอสารเคมทอยในสารอาหารชนดตางๆ 6ชนดรวมกน ไดแก โปรตน ไขมน คารโบไฮเดรต วตามน เกลอแร และน า

น าเขาสบทเรยน

โพรทสต พช และสตวตองการอาหารและการไดมาของอาหารแตกตางกนหรอไม อยางไร

แตกตางกน เพราะพชและโปรทสตบางชนดสารมารถสสรางอาหารหรอสงเคราะหเองได จงไดรบสารอาหารจากสงแวดลอม (อาจไดมาจากผผลตหรอสตวผบรโภคดวยดนเอง)

ค าศพท

สงมชวตทสามารถสรางอาหารไดเองเรยกวา ออโตทรอพ (autotroph) เชน พช และแบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงได

สงมชวตทไมสามารถสรางอาหารไดเองเรยกวา เฮเทอโรทรอพ (heterotroph) เชน พช และแบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงได

เฮเทอโรทรอพ (heterotroph) แบงออกเปน ฮอโลทรอฟก(holotrophic)หรอฮอโลโซอก(holozoic) และแซโพรทรอฟก (saprotrophic)

การยอยอาหารของจลนทรย

1. แบคทเรยและรา2. โพรโทซว (อะมบา พารามเซยม

ยกลนา)





การยอยอาหารของสงมชวตเซลลเดยว

การยอยอาหารของสงมชวตเซลลเดยว

การยอยอาหารของพารามเซยม


อาหาร (food)digestion

กากอาหาร


เคลอนทดวยขนเซลล (cilia)

อาหารคลายกบของอะมบา

รบอาหารจากสงแวดลอมเขาสเซลลทางรองปาก (Oral groove)

ขณะทฟดแวควโอลเคลอนทจะเกดการยอยโดยรบเอนไซมจากไลโซโซมท าใหมขนาดเลกลงเรอยๆ

Cilia บรเวณรองปากชวยโบกพดอาหารจนถงปาก

อาหารเขาสเซลลอยในรปของ ฟดแวควโอล (food vacuole)

กากอาหารทเกดจากการยอยจะถกขบออกในรปของกากอาหาร


ค าถาม ?

อะมบาและพารามเซยมมวธการกนอาหารแตกตางกนอยางไร

การยอยอาหารของยกลนา



รบอาหารโดยวธการสงเคราะหดวยแสง เพราะมโครมาโทฟอร (Chromatophore)

ด ารงชวตดวยกายอยอาหารทอยรอบๆตว โดยการสงเขารองปาก

อาหารเขาสเซลล 2 วธ 1. ดดสารอนทรยสารผานเยอหมเซลลโดยตรง2.ใชชองบรเวณรอบๆโคนแฟกเจลลม (Gullet) ทปลายสดจะมชองปากเปดอย

Cilia บรเวณรองปากชวยโบกพดอาหารจนถงปาก

อาหารเขาสเซลลอยในรปของ ฟดแวควโอล (food vacuole)


เพมเตม

Chromatophore คอ รงควตถทมคลอโรฟลลเอ และคลอโรฟลลบ

ชองปากและคอหอย เปนทางผานของของเหลวและแกสตางๆ ออกจาก Contractile vacuole

อาหารใน food vacuole ของโพรโตซวจะถกยอยโดยน ายอยจากไลโซโซม ซงจะยอยไดทง โปรตน ไขมน คารโบไฮเดรต ดงนนไลโซโซมจงท าหนาทเทยบกบตบออนและล าไสเลกของคน

ตารางสรปการยอยอาหารของแบคทเรยและโพรโตซวสตว ระบบทางเดน

อาหารวธการกนอาหาร

การพฒนาของระบบทางเดนอาหาร

รา แบคทเรย

ไมม การยอยภายนอกเซลล สรางน ายอยภายในเซลล และสงน ายอยออกมานอกเซลล ยอยสารโมเลกลใหญใหมโมเลกลเลก แลวดดซมสารเขาไป

อะมบา

พารามเซยม

ยกลนา

ไมม

ไมม

ไมม

ฟาโกไซโทซส

การโบกพดของขนซเลยใหอาหารตกสรองปาก

Chomatophore และ Flagellum โบกพดอาหารเขาทาง Oral groove

ฟดแวควโอลสวนใหญยอยโดยกรดเกลอฟดแวควโอล และการเคลอนตวของฟดแวควโอลในเซลล

ฟดแวควโอล และการเคลอนตวของฟดแวควโอลในเซลล

การยอยอาหารของสตว

แบง 2 กลม

1. การยอยสลายของสตวบางชนดทไมมกระดกสนหลง

2. การยอยสลายของสตวบางชนดทมกระดกสนหลง


การยอยสลายของสตวบางชนดทไมมกระดกสนหลง

การยอยอาหารของสตวบางชนดทไมมทางเดนอาหาร (ฟองน า)

การยอยอาหารของสตวบางชนดทมทางเดนอาหารไมสมบรณไฮดรา หนอนตวแบน)

การยอยอาหารของสตวบางชนดทมทางเดนอาหารสมบรณ (หนอนตวกลม ไสเดอนดน กง แมลง หอยกาบ)

เพมเตม หนอนตวแบนไดแก พลานาเรย พยาธใบไม พยาธตวตด


การยอยสลายของสตวบางชนดทมกระดกสนหลง

ปลา สตวปก (นก เปด ไก) สตวบางชนดทกนพช (วว ควาย)

ไดแก



การยอยอาหารของสตวบางชนดทไมมทางเดนอาหาร (ฟองน า)

- อยใน Phylum poriferaฟองน า(Sponge) - ไมมปาก และทวารทแทจรง

- ทางเดนอาหารเปนแบบรางแห (Channal networe)ซงไมใชทางเดนทแทจรง เปนเพยงรเปดเลกๆ เรยกวาOstia ชองน าเขา ท าหนาทเปนทางน าไหลเขาสล าตว

Osculum ชองน าออก- ทางเดนอาหารเปนแบบรางแห (Channal networe)

การยอยอาหารของสตวฟองน า(Sponge)



การยอยอาหารของสตวบางชนดทมทางเดนอาหารไมสมบรณไฮดรา หนอนตวแบน)



เยอบชองวางของล าตวประกอบดวย






การยอยอาหาของสตวบางชนดทมทางเดนอาหารสมบรณ(หนอนตวกลม ไสเดอนดน กง แมลง หอยกาบ)

















การยอยสลายของสตวบางชนดทมกระดกสนหลง


การยอยอาหารของคน












ระบบย่อยอาหาร และ การสลายอาหารเพื่อให้ได้พลังงาน

Documents