Page 1
71
แผนการจดการเรยนรท 1 สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว22101)
ชนมธยมศกษาปท 2
หนวยการเรยนรท 1 รางกายมนษย เรองยอยท 1.1 ระบบยอยอาหาร (เวลา 3 ชวโมง)
ผสอน นางเอเดยน คณาสทธ
ต าแหนงคร วทยฐานะ ครช านาญการพเศษ
โรงเรยนบานกาเกาะระโยง ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 1
อ าเภอเมองสรนทร จงหวดสรนทร
Page 2
72
แผนผงสาระการเรยนร หนวยการเรยนรเรอง รางกายมนษย
(เวลาเรยน 25 ชวโมง)
1.1 ระบบยอยอาหาร (3 ชวโมง)
1.2 ระบบหมนเวยนเลอด (3 ชวโมง)
1.4 ระบบขบถายของเสย (3 ชวโมง)
1.3 ระบบหายใจ (3 ชวโมง)
รางกายมนษย
1.8 ระบบโครงกระดกและระบบกลามเนอ
(3 ชวโมง)
1.6 ระบบประสาท ( 3 ชวโมง)
1.7 ระบบสบพนธ (3 ชวโมง)
1.5 ระบบน าเหลองและระบบภมคมกน (3 ชวโมง)
1.9 ความสมพนธของระบบ ตาง ๆ
ในรางกาย ( 1 ชวโมง)
Page 3
73
แผนผงสาระการเรยนรประจ าหนวยยอย เรองยอย 1.1 เรอง ระบบยอยอาหาร
การยอยเชงกล
อวยวะในระบบยอยอาหาร
ระบบการยอยอาหาร
ประเภทของ การยอย
การยอย ทางเคม
2. กระเพาะอาหารหลอดอาหาร
1. ปาก
3. ล าไสเลก
4. ตบและตบออน
5. ล าไสใหญและทวารหนก
การบดเคยว ดวยฟน
การท างาน ของน ายอย
ความหมาย
ระบบทท าหนาท ในการล าเลยงอาหาร ยอยอาหาร และ
ดดซมอาหารไปเลยงรางกาย
การบ ารงรกษาอวยวะระบบยอยอาหาร
Page 4
74
แบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยน กอนเรยน - หลงเรยน
เรอง รางกายมนษย ชนมธยมศกษาปท 2 ค าชแจง
1. แบบทดสอบนม 30 ขอ ๆ ละ 1 คะแนน ใชเวลา 30 นาท 2. ใหนกเรยนเลอกกากบาท (X) ทบเฉพาะขอทถกทสดเพยงขอเดยว
1. หนาทของล าไสเลก คอ ก. เคยวและบดอาหารใหละเอยด ข. บบตวใหอาหารคลกเคลากบน ายอย ค. สงเคราะหวตามน น าทอยในกากอาหาร ง. ท าหนาทดดซมสารอาหารทยอยแลวเขาสกระแสเลอด 2. หนาทของตบออน คอ ก. เคยวและบดอาหารใหละเอยด ข. สรางเอนไซมทใชในการยอยอาหาร ค. สงเคราะหวตามน น าทอยในกากอาหาร ง. ท าหนาทดดซมสารอาหารทยอยแลวเขาสกระแสเลอด 3. ขณะทเคยวอาหารหรออมขาวไวนาน ๆ จะรสกวามรสหวานขน เพราะเหตใด ก. น าลายคนมรสหวาน ข. ในขาวมน าตาลผสมอย ค. น ายอยในน าลายเปลยนแปงเปนน าตาล ง. ขาวเปนคารโบไฮเดรตชนดหนงจงมรสหวาน
4. ความดนเลอด 130/90 มลลเมตรปรอท หมายความวา อยางไร ก. 130 และ 90 คอ ความดนขณะทหวใจบบตว ข. 130 และ 90 คอ ความดนขณะทหวใจคลายตว ค. 130 คอ ความดนขณะทหวใจบบตว 90 คอ ความดนขณะหวใจอยตามปกต
ง. 130 คอ ความดนขณะทหวใจบบตว และ 90 คอ ความดนขณะหวใจคลายตว 5. หลอดเลอดบรเวณใดทมความดนเลอดสงสด ก. หลอดเลอดทน าเลอดเขาสหวใจ ข. หลอดเลอดทน าเลอดออกจากหวใจ ค. หลอดเลอดทน าเลอดเขาสปอด ง. หลอดเลอดทน าเลอดออกจากปอด
Page 5
75
6. การทจะท าใหหวใจท างานไดอยางมประสทธภาพมากทสดควรปฏบตอยางไร ก. ออกก าลงกายเปนประจ า
ข. รบประทานอาหารทมประโยชน ค. ไปเทยวพกผอนตามสถานทตาง ๆ ง. พยายามท าจตใจใหสบายไมเครยด
7. ระบบหายใจ มความส าคญตอรางกายอยางไร ก. เปนระบบทใชพลงงานและน าในการเผาผลาญอาหารในรางกาย ข. เปนระบบทชวยใหเกดแกสออกซเจนทเปนประโยชนแกรางกาย ค. เปนระบบทชวยใหเกดแกสคารบอนไดออกไซดทประโยชนแกสงมชวต ง. เปนระบบทใชออกซเจนในการเผาผลาญอาหารแลวใหพลงงานแกรางกาย 8. การแลกเปลยนแกสเกดขนทบรเวณใด ก. จมก ข. ปอด ค. หลอดลม ง. ถงลมในปอด 9. การแพรของกาซออกซเจนภายในรางกายมทศทางเปนอยางไร ก. แพรจากเมดเลอดเขาสปอด
ข. แพรจากเซลลเขาสถงลมปอด ค. แพรจากหลอดเลอดเขาสถงลม ง. แพรจากถงลมปอดเขาสเสนเลอดฝอย จงใชตารางตอไปนตอบค าถามขอ 10
ชนดของแกส ลมหายใจเขา
(รอยละ) ลมหายใจออก
(รอยละ) 1. ออกซเจน 21 16 2. คารบอนไดออกไซด 0.04 4 3. ไนโตรเจน 78 78
Page 6
76
10. ปรมาณแกสไนโตรเจนทรางกายรบเขาไปและขบออกมา มปรมาณเทาเดมเพราะอะไร ก. รางกายสามารถสรางเองได ข. รางกายไมไดน าไปใชประโยชน ค. รางกายขบออกมาทางอวยวะอน ง. เปนแกสทจ าเปนตอรางกาย 11. ระบบขบถายของเสยในรางกายมความส าคญตอรางกายอยางไร ก. ท าใหรางกายมการเจรญเตบโต ข. ท าใหของเสยในรางกายมความสมดล ค. ท าใหเกดการแลกเปลยนแกสกบบรรยากาศ ง. ท าใหการท างานของระบบตาง ๆ ของรางกายมความสมดล 12. อวยวะคใดทท างานไมสมพนธกน ก. ไต – ปสสาวะ
ข. ผวหนง – เหงอ ค. ปอด – แกสออกซเจน
ง. ล าไสใหญ – อจจาระ 13. ตอมเหงอ อยบรเวณสวนใดของรางกาย ก. ใตผวหนงบรเวณฝาเทา
ข. ใตผวหนงบรเวณฝามอ ค. ใตผวหนงบรเวณหนา ง. ใตผวหนงทวรางกาย 14. ปกตของเสยทเหลอจากการยอยอาหารซงอยในสภาพของแขงนน จะถกก าจดออกจากรางกาย ทางสวนใด ดวยวธการใด ก. ปาก โดยการหดตวของกระเพาะอาหาร ข. ล าไสเลก โดยการบบรดตวของกลามเนอล าไสเลก ค. ล าไสใหญ โดยการบบรดตวของกลามเนอล าไสเลก ง. ทวารหนก โดยการบบรดตวของกลามเนอล าไสใหญ 15. พฤตกรรมใดทสงผลเสยตอการท างานของไตมากทสด ก. ดมน ามาก ๆ ข. เคยวอาหารไมละเอยด ค. ชอบกนอาหารรสเผดจด ง. ชอบกนอาหารรสเคมจด
Page 7
77
16. การก าจดเชอโรคทเขาสรางกายเปนการท างานของอะไร ก. เซลลเมดเลอดแดง ข. เซลลเมดเลอดขาว ค. เซลลแบคทเรย ง. เซลลกลามเนอและประสาท 17. โรคใดทเกดจากภมคมกนของรางกายบกพรอง ก. โรคโลหตจาง ข. โรคเอดส ค. โรคไทฟอยด ง. โรคบาดทะยก 18. น ามกและเสมหะ เกดจากอะไร ก. การท างานของเมดเลอดขาว ข. การท างานของเมดเลอดแดง ค. ภมคมกนของรายกายเสอมลง ง. เชอโรคมการตอตานกบภมคมกนของรางกาย 19. อวยวะทควบคมการท างานของสวนตาง ๆ ของรางกายคอ อวยวะใด ก. สมอง
ข. เสนประสาท ค. ไขสนหลง
ง. เสนประสาทสมอง 20. การกระพรบตาเปนการสงการของอวยวะใด
ก. สมอง ข. ประสาทตา
ค. กลามเนอตา ง. ไขสนหลง 21. พฤตกรรมใดทเปนผลจากสงเราตอระบบประสาท
ก. หดรองเพลงกบเพอน ข. เขยนเรยงความสงเขาประกวด
ค. กะพรบตาเมอใชมอพดตรงหนา ง. นอนหลบเมอรสกเหนอยและเพลย
Page 8
78
22. เซลลสบพนธของคนไดแกอะไร ก. อสจ และไข
ข. อณฑะ และรงไข ค. อณฑะ และไข ง. อสจ และรงไข 23. ประจ าเดอน เกดไดอยางไร ก. การสลายตวของไข
ข. การสลายตวของอสจ ค. เลอดเสยถกขบออกมา ง. การสลายตวของผนงมดลก
24. อวยวะชดแรกของเอมบรโอ ทเจรญออกมาคออะไร ก. หวใจ ตา ห ข. หวใจ แขน ขา
ค. หวใจ สมอง ไขสนหลง ง. หวใจ อวยวะเพศ สมอง 25. โรคชนดใดทไมตดตอทางเพศสมพนธ ก. โรคเอดส ข. โรคโกโนเรย ค. โรคซฟลส ง. โรคมะเรงปากมดลก
26. กระดกซโครง มประโยชนตอรางกายอยางไร ก. ท าใหหายใจสะดวกขน ข. ปองกนอนตรายแกหวใจและปอด ค. ปองกนอนตรายใหแกกระเพาะอาหาร ง. ท าใหทรวงอกใหญ สงางามและสมสวน
27. กลามเนอชนดใดท างานนอกอ านาจจตใจ ก. กลามเนอลาย ข. กลามเนอเรยบ ค. กลามเนอหวใจ ง กลามเนอทกชนด
Page 9
79
28. กจกรรมใดชวยใหกลามเนอแขงแรง ก. ดมน ามาก ๆ ข. พกผอนใหเพยงพอ ค. ออกก าลงกายสม าเสมอ ง. รบประทานอาหารถกหลกอนามย 29. การจดระบบของเซลลในรางกายเรยงล าดบไดอยางไร ก. เซลล อวยวะเนอเยอ ระบบอวยวะ รางกาย ข. เซลล เนอเยอ อวยวะ ระบบอวยวะ รางกาย ค. รางกาย เนอเยอ อวยวะ ระบบอวยวะ เซลล ง. รางกาย เนอเยอ เซลล ระบบอวยวะ อวยวะ 30. การก าจดของเสยประเภทแกสและของเหลวออกจากรางกาย เกยวของกบระบบใด ก. ระบบหายใจ ระบบขบถายและระบบน าเหลอง ข. ระบบหายใจ ระบบขบถายและระบบประสาท ค. ระบบหมนเวยนเลอด ระบบหายใจ และระบบประสาท ง. ระบบหมนเวยนเลอด ระบบหายใจ ระบบขบถายและระบบประสาท
…………………………………………………………………………………………..
Page 10
80
1. สาระส าคญ ระบบยอยอาหาร เปนระบบทท าหนาทในการล าเลยงอาหาร ยอยอาหาร และดดซมอาหารไปเลยงสวนตาง ๆ ของรางกาย ซงการยอยอาหารเปนการเปลยนแปลงขนาดโมเลกลของอาหารใหมขนาดเลกลง กระบวนการยอยอาหารจะเกดขนครงแรกทปาก จากนนอาหารจะล าเลยงผานไปยงหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และล าไสเลก สวนกากอาหารจะขบออกมาทางล าไสใหญและทวารหนก
2. มตรฐาน/ตวชวด ว1.1 ม.2/1 อธบายโครงสรางและการท างานของระบบ ยอยอาหาร ระบบหมนเวยนเลอด ระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบสบพนธ ของมนษยและสตว รวมทงระบบประสาทของมนษย 3. จดประสงคการเรยนร 3.1 ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได (K) 3.2 อธบายวธการปองกนและการบ ารงรกษาอวยวะในระบบยอยอาหารใหท างานไดเปนปกต เพอการมสขภาพทดได (K) 3.3 ศกษาทดลอง อธบายความหมายและบอกประเภทของการยอยอาหารได (P) 3.4 นกเรยนมสขนสยทดในการดแลรกษาอวยวะในระบบยอยอาหาร (A) 3.5 นกเรยนมพฤตกรรมการท างานกลมทด (A)
4. สาระการเรยนร 4.1 ความหมายและประเภทของการยอยอาหาร 4.2 อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร 4.3 การปองกนและบ ารงรกษาอวยวะในระบบยอยอาหาร
แผนการจดการเรยนรท 1 สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว22101) ชนมธยมศกษาปท 2 หนวยการเรยนรท 1 เรอง รางกายมนษย เวลา 25 ชวโมง เรองยอยท 1.1 ระบบยอยอาหาร เวลา 3 ชวโมง
Page 11
81
5. กระบวนการเรยนร
ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน 30 ขอ 5.1 ขนสรางความสนใจ 5.1.1 สนทนาเกยวกบการรบประทานอาหารของนกเรยนวารบประทานอยางไร 5.1.2 ครซกถามความจ าเปนและความตองการอาหารของรางกาย ถาเราไมไดรบประทานอาหารในแตละมอจะรสกอยางไร 5.1.3 ถามผเรยนวา อาหาร คอ อะไร ท าไมอาหารทเรารบประทานเขาไปจงท าใหรางกายเจรญเตบโตได
5.2 ขนส ารวจและคนหา (ใชเทคนคจกซอว) 5.2.1 ใหแบงกลม ๆ ละ 3 – 5 คน คละเพศและความสามารถ เรยกกลมนวา กลมบาน
ของเรา (Home Group) 5.2.2 เลอกประธาน รองประธานและเลขานการกลม ใหประธานกลมไปรบซองกจกรรม
ท 1 จากผสอน 5.2.3 ใหประธานกลมท าหนาทเปนผด าเนนกจกรรมกลมดงน 1) แบงหวเรองยอยใหสมาชกในกลมไดศกษาคนควาเพอใหไดรายละเอยด
ของเรองทศกษาใหมากทสดคนละ 1 เรองยอย อาจใชวธจบฉลากหรอตามความสมครใจ เรองทแบงใหศกษา คอ บตรงานท 1 เรอง อวยวะยอยอาหารในชองปาก บตรงานท 2 เรอง กระเพาะอาหาร บตรงานท 3 เรอง ล าไสเลก บตรงานท 4 เรอง ตบและตบออน บตรงานท 5 เรอง ล าไสใหญและทวารหนก 2) เมอทกคนในกลมไดรบหวขอเรองแลว ใหไปรวมกลมกบสมาชกในกลมอน ทไดหวขอเรองเดยวกน ท าการศกษาคนควาตามหวขอเรองทไดรบมอบหมายจากมมหนงสอ ในหองเรยน หรออนเทอรเนต โดยใหไดรายละเอยดมากทสดและรวมกนอภปรายเพอหาค าตอบตามประเดนปญหาทไดรบ เรยกกลมนวา กลมผเชยวชาญ (Expert Group) โดยใชเวลาประมาณ 20 นาท 5.3 ขนอธบายและลงขอสรป 5.3.1 เมอครบก าหนดเวลาใหสมาชกกลมผเชยวชาญกลบสกลมบานของเรา (Home Group) แลวประธานกลมเปนผน าอภปรายโดยใหแตละคนสรปความรในเรองทไดศกษาใหแกสมาชกในกลมฟง โดยใชใบความรท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร และหนจ าลองแสดงอวยวะภายในมนษย เปนสอประกอบ ทกคนเขยนสรปความรโดยท ากจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร
Page 12
82
5.3.2 ถามผเรยนวา โรคทเกดจากระบบทางเดนอาหารมโรคใดบาง การดแลและปองกนโรคทจะเกดจากระบบทางเดนอาหารควรปฏบตอยางไร 5.4 ขนขยายความร 5.4.1 เรามวธพสจนอยางไรใหรวา ในน าลายมน ายอยทสามารถยอยแปงใหเปนน าตาลได 5.4.2 ใหสมาชกทกคนชวยกนท า กจกรรมท 2 เรอง การเปลยนแปลงอนภาคของแปงดวยน ายอยจากน าลาย เพอตรวจสอบหาขอเทจจรง 5.4.3 ใหนกเรยนเคยวขาวแลวอมไวนาน ๆ โดยทยงไมตองกลน นกเรยนรสกอยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน 5.4.4 อาหารทผานการเคยวทปากแลว นกเรยนคดวารางกายสามารถน าไปใชไดเลยหรอไม เพราะเหตใด 5.4.5 ใหนกเรยนตอบค าถามทายกจกรรมท 2 5.5 ขนประเมน 5.5.1 เมอทกคนในกลมท าเสรจใหประธานกลมรบบตรเฉลย แลวแลกเปลยนกนตรวจภายในกลม
5.5.2 การประเมนผล ใหแตละคนสรปคะแนนของตนเองน าคะแนนมารวมกนแลวเฉลย เปนคะแนนกลม บนทกคะแนนลงในแบบบนทก กลมทไดคะแนนสงสดจะไดรบรางวล
6. สอการเรยนร/แหลงเรยนร 6.1 หนจ าลองอวยวะภายในรางกายมนษย จ านวน 1 ตว 6.2 บตรงานท 1 เรอง อวยวะยอยอาหารในชองปาก จ านวน 1 ชด/กลม 6.3 บตรงานท 2 เรอง กระเพาะอาหาร จ านวน 1 ชด/กลม 6.4 บตรงานท 3 เรอง ล าไสเลก จ านวน 1 ชด/กลม 6.5 บตรงานท 4 เรอง ตบและตบออน จ านวน 1 ชด/กลม
6.6 บตรงานท 5 เรอง ล าไสใหญและทวารหนก จ านวน 1 ชด/กลม 6.7 ใบความรท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะ ในระบบยอยอาหารจ านวน 1 ชด/กลม
6.8 ใบกจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร จ านวนเทากบนกเรยน 6.9 ใบกจกรรมท 2 เรอง การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปง
ดวยน ายอยจากน าลาย จ านวนเทากบนกเรยน 6.10 ขาวสวย หรอขนมปง จ านวน 1 หอ 6.11 แบบเรยนวชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 2 จ านวนเทากบนกเรยน
Page 13
83
7. การวดผลและประเมนผล
สงทตองการวด และประเมนผล
วธการวด และระเมนผล
เครองมอวดและประเมนผล เกณฑการประเมน
1. ระบชออวยวะและอธบายหนาท ของอวยวะ ในระบบยอยอาหารของมนษยได (K)
1. การตอบค าถามและเขยนชออวยวะในระบบยอย อาหารได
1. บตรงานท 1 เรอง อวยวะยอยอาหารในชองปาก 2. บตรงานท 2 เรอง กระเพาะอาหาร 3. บตรงานท 3 เรอง ล าไสเลก 4. บตรงานท 4 เรอง ตบและตบออน 5. บตรงานท 5 เรอง ล าไสใหญและ ทวารหนก 6. ใบความรท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร 7. หนจ าลองแสดงอวยวะภายในมนษย
1. ตอบค าถามไดถกตองในระดบ 3 (ด) ขนไป หรอรอยละ 80
2. อธบายวธการปองกนและการดแลรกษาอวยวะในระบบยอยอาหารใหท างานไดเปนปกตเพอการมสขภาพทดได (K)
การตอบค าถาม
ใบกจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร
ตอบค าถามไดถกตองในระดบ 3 (ด)
3. ศกษา ทดลอง อธบายความหมาย และบอกประเภทของการยอยอาหารได (P)
การตอบค าถาม
ใบกจกรรมท 2 เรอง การเปลยนแปลงอนภาคของแปงดวยน ายอยจากน าลาย
ตอบค าถามไดถกตองในระดบ
3 (ด)
Page 14
84
สงทตองการวดและประเมนผล
วธการวดและประเมนผล
เครองมอวดและประเมนผล เกณฑการประเมน
4. นกเรยนม สขนสยทด ในการดแลรกษาอวยวะในระบบยอยอาหาร ใหท างานไดอยางปกตสข (A)
สงเกตพฤตกรรม
แบบสงเกตพฤตกรรม มพฤตกรรมดาน สขนสยทด มากกวา 5 รายการประเมน
5. นกเรยนมพฤตกรรม การท างานกลม ทด (A)
สงเกตพฤตกรรม การท างานกลม
แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม ผลการประเมนไดระดบคณภาพ 3 (ด) ขนไป
8. ขอเสนอแนะ
……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….………………
9. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา/ผไดรบมอบหมาย
……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….………………
ลงชอ
(นายเกรยงศกด สขชพ) ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนบานกาเกาะระโยง วนท ..... เดอน ................. พ.ศ. …….
Page 15
85
10. บนทกผลหลงการจดการเรยนร
10.1 ผลการจดการเรยนร
……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………….. 10.2 ปญหา/อปสรรค
………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….
10.3 วธแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….
ลงชอ………………………………………ผสอน
(นางเอเดยน คณาสทธ) ต าแหนงครช านาญการพเศษ
วนท …. เดอน .................... พ.ศ. ……
Page 16
85
ผสอน
นางเอเดยน คณาสทธ ต าแหนง คร วทยฐานะ ครช านาญการพเศษ
โรงเรยนบานกาเกาะระโยง
ส านกงานเขตพนทการประถมศกษาสรนทร เขต 1 อ าเภอเมองสรนทร จงหวดสรนทร
ชดท 1 เรอง ระบบยอยอาหาร (เวลา 3 ชวโมง)
ใชประกอบแผนการจดการเรยนรท 1
ชดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว 22101)
หนวยการเรยนร เรอง รางกายมนษย ชนมธยมศกษาปท 2
Page 17
86
ค าชแจง กจกรรมนใชเทคนค จกซอว โดยใหนกเรยนปฏบตกจกรรมตามล าดบดงน 1. ใหแบงกลม ๆ ละ 3 – 5 คน คละเพศและความสามารถ เรยกกลมนวา กลมบาน
ของเรา (Home Group) 2. เลอกประธาน รองประธานและเลขานการกลม แลวสงตวแทนรบซองกจกรรม 3. ใหประธานกลมท าหนาทเปนผด าเนนกจกรรมกลมดงน 3.1 แบงหวเรองยอยใหสมาชกในกลมไดศกษาคนควาเพอใหไดรายละเอยด
ของเรองทศกษาใหมากทสดคนละ 1 เรองยอย อาจใชวธจบฉลากหรอตามความสมครใจ เรองทแบงใหศกษา คอ บตรงานท 1 เรอง อวยวะยอยอาหารในชองปาก บตรงานท 2 เรอง กระเพาะอาหาร บตรงานท 3 เรอง ล าไสเลก บตรงานท 4 เรอง ตบและตบออน บตรงานท 5 เรอง ล าไสใหญและทวารหนก โดยใชเวลา 30 นาท 3.2 ใหแยกกลมใหมโดยไปรวมกลมกบสมาชกในกลมอนทไดหวขอเรองเดยวกน ท าการศกษาคนควาตามหวขอเรองทไดรบมอบหมายจากมมหนงสอในหองเรยน โดยใหไดรายละเอยดในเรองนน ๆ มากทสดแลวรวมกนอภปรายเพอหาค าตอบตามประเดนปญหาทไดรบ เรยกกลมนวา กลมผเชยวชาญ (Expert Group) โดยท าใหเสรจภายในเวลา 30 นาท 3.3 ใหสมาชกลมผเชยวชาญกลบเขากลมบานของเรา (Home Group) ประธานกลมเปนผน าอภปรายโดยใหแตละคนสรปความรในเรองทไดศกษาใหแกสมาชกในกลมฟง โดยใชใบความรท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารและหนจ าลองอวยวะภายในของมนษยเปนสอประกอบ ทกคนเขยนสรปความรโดยท ากจกรรมท 1 เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร โดยใชเวลา 30 นาท 3.4 สมาชกทกคนท ากจกรรมท 2 เรอง การเปลยนแปลงอนภาคของแปง ดวยน ายอยจากน าลาย เพอทดสอบความร โดยใชเวลา 1 ชวโมง 3.5 ประธานกลมรบบตรเฉลยแลวแลกเปลยนกนตรวจภายในกลม โดยใชเวลา 30 นาท
4. การประเมนผล ใหแตละคนสรปคะแนนของตนเองน าคะแนนมารวมกนแลวเฉลยเปนคะแนนกลม บนทกคะแนนลงในแบบสรปคะแนน กลมทไดคะแนนสงสดจะไดรบรางวล
ชดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ ชดท 1 ระบบยอยอาหาร (เวลา 3 ชวโมง)
Page 18
87
บตรงานท 1 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง อวยวะยอยอาหารในชองปาก
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ อวยวะและหนาทของอวยวะยอยอาหารในชองปาก จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหารในชองปากมอะไรบาง ....................................................................................................................................................... 2. การยอยอาหารภายในปาก สามารถยอยอาหารประเภทใดบาง ....................................................................................................................................................... 3. ลองเคยวขาวไวในปากนาน ๆ โดยยงไมตองกลนแลวบอกความรสก อธบายดวยวา ท าไม จงเปนเชนน ....................................................................................................................................................... 4. ตอมน าลายผลตน ายอยชนดใด และอยบรเวณใดบางภายในปาก ใหวาดภาพระบายสประกอบ
Page 19
88
บตรงานท 2 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง กระเพาะอาหาร
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ การท างานของกระเพาะอาหารในรางกายมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. กระเพาะอาหารผลตน ายอยชนดใดและยอยอาหารประเภทใด ....................................................................................................................................................... 2. โรคกระเพาะอาหารเกดจากสาเหตใด จะมวธปองกนอยางไร ....................................................................................................................................................... 3. น าเมอกทผลตจากกระเพาะอาหารมประโยชนอยางไร...................................................................................................................................................... 4. กระเพาะอาหารอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ
Page 20
89
บตรงานท 3 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง ล าไสเลก
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ การท างานของล าไสเลกในรางกายมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. ล าไสเลกท าหนาทยอยอาหารประเภทใด .......................................................................................................................................................2. ล าไสเลกผลตน ายอยชนดใดและสามารถยอยอาหารประเภทใดได ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ผนงดานในของล าไสเลกทเรยกวา วลลส (Villus) มประโยชนอยางไร....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 4. ล าไสเลกอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ
Page 21
90
บตรงานท 4 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง ตบและตบออน
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ หนาทของตบและตบออนในรางกายของมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. ตบ ท าหนาทอะไร ....................................................................................................................................................... 2. ตบออนผลตน ายอยชนดใดและสามารถยอยอาหารประเภทใดได ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. อวยวะใดทเปนแหลงผลตฮอรโมนอนซลนซงเปนฮอรโมนทควบคมน าตาลในเลอด ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 4. ตบและตบออนอยบรเวณใดของชองทอง จงวาดภาพประกอบ
Page 22
91
บตรงานท 5 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง ล าไสใหญและทวารหนก
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ หนาทของตบและตบออนในรางกายของมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 2 หรอจากอนเทอรเนต ในประเดนปญหาตอไปน ค าถาม 1. ล าไสใหญ ท าหนาทอะไร ในระบบทางเดนอาหาร.......................................................................................................................................................2. ไสตงอยบรเวณใดของล าไส อาการอกเสบของไสตงเกดจากอะไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. โรครดสดวงทวาร เกดจากสาเหตใด ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. ล าไสใหญอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ
Page 23
92
ระบบยอยอาหาร จดประสงคการเรยนร 1. ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได (K) 2. อธบายวธการปองกนและการบ ารงรกษาอวยวะในระบบยอยอาหารใหท างานไดเปนปกต เพอการมสขภาพทดได (K) 3. ศกษาทดลอง อธบายความหมายและบอกประเภทของการยอยอาหารได (P) 4. นกเรยนมสขนสยทดในการดแลรกษาอวยวะในระบบยอยอาหาร (A) ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 แลวรวมกนอภปราย และท ากจกรรมท 1 และกจกรรมท 2 แลวตอบค าถามลงในแบบบนทกกจกรรม ระบบยอยอาหารเปนระบบทเกยวของกบการยอยอาหาร ไดแก ทางเดนอาหาร เรมตงแตปากจนถงทวารหนก กระบวนการยอยอาหารม 2 วธ คอ การยอยแบบเชงกล โดยใชฟนบดและการยอยทางเคมโดยใชน ายอย (Enzymes)
(ทมา : กระทรวงศกษาธการ. 2548 : 106)
ภาพ 1.1 ระบบยอยอาหารของมนษย
ชดกจกรรมการเรยนร วชาวทยาศาสตร (ว22101) ใบความรท 1
(ส าหรบ Home Group)
หนวยท 1 รางกายมนษย
ชนมธยมศกษาปท 2 เวลา 25 ชวโมง
เรองยอยท 1.1 ระบบยอยอาหาร (เวลา 3 ชวโมง)
Page 24
93
อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร
อวยวะและหนาทของอวยวะทเกยวของในระบบยอยอาหาร ประกอบดวย 1. ปากและอวยวะภายในชองปาก ปาก เปนอวยวะสวนแรกของระบบยอยอาหาร ภายในปากประกอบไปดวย 1.1. ฟน โดย ฟนมหนาทบดและเคยวอาหารใหละเอยด ลกษณะของฟนจะเรยงอยในขากรรไกร มเหงอกเปนเนอเยอนมหมอย คนเราจะมฟน 2 ชด ชดแรกเปนฟน น านม ม 20 ซ ชดท 2 เรยกวา ฟนแทม 32 ซ
1.2 ลน โดย ลนจะมหนาทในการคลกเคลาอาหารใหผสมกบน าลายและ ชวยในการกลนอาหาร นอกจากนลนยงท าหนาทรบรรสอาหารจากตมเลก ๆ จ านวนมาก ซงรบรได 4 รส คอ ตอมรบรรสขม อยบรเวณโคนลน รสเปรยว อยบรเวณขางลน รสเคมและหวานบรเวณปลายลน สวนรสเผดเปนอาการรอนและแสบลน 1.3 น าลาย ซงมตอมน าลายผลตน าลายได 1 – 1.5 ลตร บรเวณของตอมน าลาย ม 3 ค ดงภาพ ท 1.2
(ทมา : ศรลกษณ ผลวฒนะและคณะ. 2546 : 6) 1.4 คอหอย มลกษณะเปนทออยหลงหลอดลมและปากเปนทางผานใหอาหารลงสหลอดอาหารและยงเปนทอาหารและอากาศมาพบกน การพดและคยกนขณะรบประทานอาหารจงไมควรท าเพราะอาจท าใหอาหารพลดตกเขาไปในหลอดลมและอาจส าลกอาหารได 2. หลอดอาหาร เปนอวยวะทอยตอจากชองปากเชอมตอกบกระเพาะอาหาร ผนงของหลอดอาหาร มหนาทบบรดอาหารลงสกระเพาะอาหาร ท าใหอาหารมขนาดเลกลง
(ทมา : กระทรวงศกษาธการ. 2548 : 108)
ภาพ 1.2 ต าแหนงของตอมน าลาย
ภาพ 1.3 การบบตวของหลอดอาหาร
Page 25
94
3. กระเพาะอาหาร เปนอวยวะทอยใตกระบงลมทางดานซายของชองทอง กระเพาะอาหารของคนเรามขนาดประมาณ 50 ลกบาศกเซนตเมตร แตถามการรบประทานอาหารมาก กระเพาะอาหารสามารถขยายไดอก 10 - 40 เทา กระเพาะอาหารประกอบดวย ผนงหลายชน ชนในสดจะมตอมสรางน ายอยอาหาร ซงประกอบดวยเอนไซมเพปซนและ กรดไฮโดรคลอรก ขณะทกระเพาะอาหารวาง หรอ มการเคยวอาหารกระเพาะจะสรางเอนไซม เพปซน และกรดไฮโดรคลอรกออกมาเลกนอย เพอเตรยมไวส าหรบอาหารกอนแรกทตกลงมาสกระเพาะอาหาร แตเมออาหารลงสกระเพาะอาหารแลว กระเพาะอาหารจะสรางสารทชอวา เอนไซมเพปซน และกรดไฮโดรคลอรกทมากขน เพอชวยในการยอยอาหาร กรดไฮโดรคลอรกทปลอยออกมาในกระเพาะอาหารจะมความเขมขนมาก โดยกรดนสามารถท าลายเนอเยอตาง ๆ หรออาหารทกชนดทอยในกระเพาะได แตสารนจะไมท าลายสวนของผนงกระเพาะอาหาร เนองจากผนงของกระเพาะอาหารจะฉาบดวยเมอก เพอปองกนการกดของกรดไฮโดรคลอรก และเมอกรดรวมกบอาหารทอยในกระเพาะอาหาร จะท าใหกรดมความเขมขนลดลง จงไมสามารถท าลายกระเพาะอาหารได การท างานของกระเพาะนจะท างานเองอตโนมตเมอถงเวลาทรบประทานอาหาร ดงนนถาเราไมไดหรอรบประทานอาหารไมตรงเวลา กรดในกระเพาะอาหารกจะท าลายผนงกระเพาะอาหารท าใหเปนแผล จะท าใหมอาการเจบปวดมากและอจจาระจะมสด า เรยกวา โรคกระเพาะอาหาร อาหารจะอยในกระเพาะอาหารไดนาน 3 – 4 ชวโมง
(ทมา : บญชา แสนทว. 2547 : 12)
ภาพ 1.4 โครงสรางของกระเพาะอาหาร
Page 26
95
ส าหรบเอนไซมเพปซนทอยในกระเพาะอาหาร จะมหนาทยอยโปรตนใหมขนาด เลกลง แตยงเลกไมพอทรางกายจะดดซมเขาไปใชงานได ดงนนอาหารจงถกสงตอไปยอย ทล าไสเลก เพอยอยสารอาหารประเภทโปรตนใหเลกพอทจะใชงานได สารอาหารประเภทคารโบไฮเดรตและไขมน จะไมมการยอยในกระเพาะอาหาร เนองจากในกระเพาะอาหารมความเปนกรดสงมาก จงไมมเอนไซมทท าหนาทยอยอาหารสองประเภทน 4. ล าไสเลก ในการยอยอาหารทล าไสเลก มน ายอยหลายชนดทงล าไสเลกผลตเองและตบออนเปนผสรางแลวสงมายงล าไสเลก นอกจากนน าด ซงสรางจากตบ แลวสงเกบไวทถงน าด ซงมทอตดตอกบล าไสเลก เมอมอาหารผานเขามาทล าไสเลกจะมการกระตนให น าดหลงออกมา น าดจะชวยกระจายไขมนใหแตกตวออกเปนเมดเลก ๆ และน ายอยทสรางจากตบออนจะเขายอยไขมนตอไป น ายอยตาง ๆ จะท างานไดดในภาวะเปนเบส
(ทมา : กระทรวงศกษาธการ. 2548 : 109)
ล าไสเลก มลกษณะเปนทอยาวตอมาจากกระเพาะอาหารมความยาวประมาณ 6 – 8 เมตร ล าไสเลกจะเปนบรเวณทมการยอยอาหารมากทสด และยอยอาหารไดทกประเภท ทงโปรตน คารโบไฮเดรต และไขมนซงจะถกยอยจนเปนอนภาคทเลกทสดทล าไสเลก ผนงดานในของล าไสจะมลกษณะเปนปมเลก ๆ จ านวนมากยนออกมาเรยกวา วลลส (Villus) เพอชวยเพมพนทในการดดซมอาหารเขาสกระแสเลอดไปเลยงรางกายไดเรวขนดวย
ภาพ 1.5 ตบและตบออน
Page 27
96
5. ล าไสใหญ จะมหนาทดดซมน า เกลอแร วตามน และกลโคส ออกจากกากอาหารเขาสกระแสเลอด ท าใหอาหารเหนยวและขนเปนกอนจากนนจะเคลอนตวไปรวมกนทล าไสใหญสวนทเรยกวา ล าไสตรงทเหนอทวารหนก และจะถกขบถายออกมาเปนอจจาระตอไป บรเวณสวนตนของล าไสใหญจะพบไสตง มลกษณะคลายหลอด เลก ๆ ซงไมมประโยชนตอรางกาย อาการอกเสบของไสตงอาจเกดจากเศษอาหารทพลดตกลงไป หรอหลอดเลอดทไปเลยงไสตงอดตน จะปวดทองทางดานขวาอยางมากตองพาไปหาหมอเพอผาตดทงไป
การดแลรกษาและการปองกนอวยวะระบบยอยอาหาร ระบบยอยอาหารมความส าคญตอรางกาย ดงนการดแลและปองกนอวยวะในระบบยอยอาหารใหปลอดภยจากอาการเจบปวยควรปฏบตดงน 1. ควรรบประทานอาหารทสะอาด มประโยชน รสชาตไมจด ปรงสกใหม การรบประทานอาหารทไมสะอาดหรออาหารสก ๆ ดบ ๆ อาจมพยาธในรางกายหรอมเชอโรคท าใหเกดโรคทองรวงได 2. รบประทานอาหารใหตรงเวลา และควรเคยวอาหารใหละเอยด หากมการรบประทานอาหารไมตรงเวลาบอย ๆ จะท าใหเปนโรคกระเพาะอาหารได 3. ขบถายอจจาระใหเปนเวลา และควรดมน าวนละ 8 แกว หากมการขบถายไมเปนเวลาหรอไมถายตดตอกนหลายวน อาจกอใหเกดโรครดสดวงทวารได 4. ท าจตใจใหเบกบาน ราเรง พกผอนใหเพยงพอไมเครยดจนเกนไป 5. มสขลกษณะในการรบประทานอาหารทด เชน ท าความสะอาดปากและฟน หลงรบประทานอาหาร ตองเคยวอาหารใหละเอยดกอนกลนเพอกระเพาะอาหารจะได ไมท างานหนก
(ทมา : ปรบปรงจาก ศรลกษณ ผลวฒนะและคณะ. 2546 : 40)
Page 28
97
จดประสงคการเรยนร 1. ระบชออวยวะภายในระบบยอยอาหารได 2. อธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารได
ค าชแจง ใหนกเรยนแตละกลมรวมอภปรายและตอบค าถามดงน
1. จากแผนภาพใหนกเรยนระบชออวยวะตาง ๆ ของรางกายทเกยวกบระบบยอยอาหาร
1. 2.
4.
3.
5.
6.
7. 8.
9. 10.
11.
ใบกจรรมท 1 (ส าหรบกลม Home Group) เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร
Page 29
98
2. จงอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร 2.1 ปาก ท าหนาท................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………............... 2.2 หลอดอาหาร ท าหนาท.................................................................................................. …………………………………………………………………………………………............... 2.3 กระเพาะอาหาร ท าหนาท............................................................................................... …………………………………………………………………………………………...............
2.4 ตบ ท าหนาท.................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………............... 2.5 ตบออน ท าหนาท.......................................................................................................... …………………………………………………………………………………………...............
2.6 ล าไสเลก มหนาท........................................................................................................... …………………………………………………………………………………………...............
2.7 ล าไสใหญ ท าหนาท....................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………... 3. การเคยวอาหารจนละเอยดกอนกลนลงทองมผลดอยางไร ....................................................................................................................................................... 4. การอกเสบของไสตงมสาเหตมาจากอะไร ....................................................................................................................................................... 5. โรคกระเพาะอาหารเกดจากสาเหตใด จะมวธปองกนอยางไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 6. นกเรยนจะปฏบตอยางไรเพอเปนการดแลรกษาระบบยอยอาหารใหท างานปกต ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
Page 30
99
จดประสงคการเรยนร 1. บอกความหมายของการยอยอาหารได 2. ทดลองและสรปเกยวกบการยอยในปากได ค าถามกอนการทดลอง 1. สารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกตใชทดสอบอะไร มวธการทดสอบอยางไร....................................................................................................................................................... 2. เมอเราน าแปงสกผสมกบน าลายแลวหอใสถงกระดาษเซลโลเฟน น าไปแชไวในน า 20 – 25 นาท แลวน าน าทไดไปทดสอบกบสารละลายไอโอดน สารละลายเบเนดกต นกเรยนคดวา ผลการทดสอบจะเปนอยางไร เหตใดจงเปนเชนนน ……………………..……………………………………………………………………………. วธศกษาทดลอง
(ทมา : ศรลกษณ ผลวฒนะและคณะ. 2546 : 53)
ใบกจกรรมท 2 (ส าหรบกลม Home Group) เรอง การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปงดวยน ายอยจากน าลาย
Page 31
100
ตารางบนทกผลการทดลอง สงททดสอบ สารละลาย ผลการทดลอง
1. ของเหลวทแชถง ไอโอดน เบเนดกต
2. น าลาย เบเนดกต 3. น าแปงสก เบเนดกต
ค าถาม 1. สงทท าใหสารละลายเบเนดกตเปลยนจากสฟาเปนสสม คออะไร ....................................................................................................................................................... 2. น าทแชถงแปงสกผสมกบน าลายยงคงมอนภาคของแปงเหลออยหรอไม ................................ ทราบไดจาก .................................................................................................................................. 3. น าตาลทพบในน าแชถงแปงสกผสมน าลาย เกดขนไดอยางไร ................................................ ....................................................................................................................................................... 4. ในน าลายและน าแปงสกมน าตาลอยหรอไม ทราบไดอยางไร....................................................................................................................................................... 5. ท าไมในน าลายจงสามารถยอยแปงสกใหเปนน าตาลได ..........................................................
6. การยอยอาหาร หมายถงอะไร …….......................................................................................... 7. การยอยอาหารทปากเปนการยอยประเภทใดบาง ....................................................................................................................................................... 8. เมอนกเรยนเคยวขาวสกหรอขนมปงแลวอมในปากนาน ๆ เพราะเหตใดจงมรสหวาน
.......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... สรปผลการศกษาทดลอง ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
Page 32
101
โรงเรยนบานกาเกาะระโยง ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 1
อ าเภอเมองสรนทร จงหวดสรนทร
ชดท 1 เรอง ระบบยอยอาหาร (เวลา 3 ชวโมง)
ใชประกอบแผนการจดการเรยนรท 1
เฉลยชดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ สาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน (ว22101)
หนวยการเรยนรเรอง รางกายมนษย ชนมธยมศกษาปท 2
Page 33
102
เฉลยบตรงานท 1 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง อวยวะยอยอาหารในชองปาก
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ อวยวะและหนาทของอวยวะยอยอาหารในชองปาก จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหารในชองปากมอะไรบาง
(ปาก ฟน ลน ตอมน าลาย) 2. การยอยอาหารภายในปาก สามารถยอยอาหารประเภทใดบาง
(แปง) 3. ลองเคยวขาวไวในปากนาน ๆ โดยยงไมตองกลนแลวบอกความรสก อธบายดวยวา ท าไม จงเปนเชนน (รสกหวาน เพราะในน าลายมน ายอยทสามารถยอยแปงใหเปนน าตาลไดจงรสกหวาน) 4. ตอมน าลายผลตน ายอยชนดใด และอยบรเวณใดบางภายในปาก ใหวาดภาพระบายสประกอบ (น าลายผลตน ายอยอะไมเลส (Amylases) อยบรเวณ ขางกกห ใตลน และขากรรรไกร ขางละ 1 ค)
ภาพแสดง ต าแหนงของตอมน าลาย
Page 34
103
เฉลยบตรงานท 2 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง กระเพาะอาหาร
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ การท างานของกระเพาะอาหารในรางกายมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. กระเพาะอาหารผลตน ายอยชนดใดและยอยอาหารประเภทใด
(กระเพาะอาหารผลตน ายอยเพปซน (Pepsin) ยอยอาหารประเภทโปรตน) 2. โรคกระเพาะอาหารเกดจากสาเหตใด จะมวธปองกนอยางไร (โรคกระเพาะอาหารเกดจากการรบประทานอาหารไมเปนเวลา) 3. น าเมอกทผลตจากกระเพาะอาหารมประโยชนอยางไร (น าเมอกชวยเคลอบผนงชนในของกระเพาะอาหาร) 4. กระเพาะอาหารอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ (อยดานบนซายของชองทองตอจากหลอดอาหาร)
โครงสรางของกระเพาะอาหาร
Page 35
104
เฉลยบตรงานท 3 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง ล าไสเลก
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ การท างานของล าไสเลกในรางกายมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. ล าไสเลกท าหนาทยอยอาหารประเภทใด (ล าไสเลกยอยแปง น าตาล ไขมนและโปรตน) 2. ล าไสเลกผลตน ายอยชนดใดและสามารถยอยอาหารประเภทใดได (ผลตน ายอยมอลเทส ซเครส แลกเทสและน ายอยเพปซเดส ยอยอาหารประเภทน าตาลทกชนดและโปรตน) 3. ผนงดานในของล าไสเลกทเรยกวา วลลส (Villus) มประโยชนอยางไร (ผนงของล าไสเลกมลกษณะเปนวลลส ชวยเพมพนผวในการดดดซมอาหาร) 4. ล าไสเลกอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ (ล าไสเลกอยตอจากกระเพาะอาหาร)
ล าไสใหญ
Page 36
105
เฉลยบตรงานท 4 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง ตบและตบออน
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ หนาทของตบและตบออนในรางกายของมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน 1. ตบ ท าหนาทอะไร (ตบท าหนาทสรางน าดสงไปยงล าไสเลก ซงน าดท าใหไขมนแตกตวเปนกอนเลก ๆ) 2. ตบออนผลตน ายอยชนดใดและสามารถยอยอาหารประเภทใดได (ตบออนผลตน ายอยทรปซน(Trypsin) ซงยอยโปรตนใหเปนกรดอะมโน ไลเปส (Lipase) ยอยไขมนและอะไมเลส (Amylase) ยอยแปง) 3. อวยวะใดทเปนแหลงผลตฮอรโมนอนซลน ควบคมน าตาลในเลอด (ตบออน) 4. ตบและตบออนอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ (ตบและตบออนอยสวนตนของล าไสเลก)
Page 37
106
เฉลยบตรงานท 5 (ส าหรบกลม Expert Group) เรอง ล าไสใหญและทวารหนก
จดประสงคการเรยนร ระบชออวยวะและอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารของมนษยได ค าชแจง
ใหศกษาคนควาเกยวกบ หนาทของตบและตบออนในรางกายของมนษย จากหนงสอเรยนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ในประเดนปญหาตอไปน ค าถาม 1. ล าไสใหญ ท าหนาทอะไร ในระบบทางเดนอาหาร (ล าไสใหญเปนทางเดนอาหารสวนสดทาย ไมมหนาทยอยอาหารแตจะดดซมน า แรธาต วตามนบางชนดและกลโคสออกจากกากอาหารกลบสกระแสเลอด ท าใหกากอาหารเหนยว ขนและเปนกอนและเคลอนตวไปยงล าไสตรงเพอขบออกจากรางกายทางทวารหนก) 2. ไสตงอยบรเวณใดของล าไส อาการอกเสบของไสตงเกดจากอะไร (ไสตงอยบรเวณสวนตนของล าไสใหญ) 3. โรครดสดวงทวาร เกดจากสาเหตใด (การขบถายทไมเปนเวลา เกบกากอาหารไวในรางกายนานเกนไปท าใหอาหารแขงและถายยากเสนเลอดฝอยบรเวณทวารหนกเกดการอกเสบ) 4. ล าไสใหญอยบรเวณใดภายในชองทอง ใหวาดภาพระบายสประกอบ
Page 38
107
จดประสงคการเรยนร 1. ระบชออวยวะภายในระบบยอยอาหารได 2. อธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหารได
ค าชแจง ใหนกเรยนแตละกลมรวมอภปรายและตอบค าถามดงน
1. จากแผนภาพใหนกเรยนระบชออวยวะตาง ๆ ของรางกายทเกยวกบระบบยอยอาหาร
2. จงอธบายหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร 2.1 ปาก ท าหนาท (บดเคยวอาหารใหมขนาดเลกลง) 2.2 หลอดอาหาร ท าหนาท (บบรดอาหารใหเคลอนทไปสกระเพาะอาหาร)
2.3 กระเพาะอาหาร ท าหนาท (ยอยอาหารทสงมาจากปาก โดยมน ายอยจากกระเพาะอาหาร ชวยยอยสารอาหารใหมขนาดเลกลง)
2.4 ตบ ท าหนาท (สรางน าดและสงน าดมาชวยยอยอาหารจ าพวกไขมนทล าไสเลก ใหแตกตวและมขนาดเลกลง)
1. ปาก 2. ตอมน าลาย
4. หลอดอาหาร
3. คอหอย
5. ตบ
6. ถงน าด 7. ตบออน
8.กระเพาะอาหาร
9. ล าไสเลก
10. ล าไสใหญ
11. ไสตรงและทวารหนก
ใบกจรรมท 1 (ส าหรบกลม Home Group) เรอง อวยวะและหนาทของอวยวะในระบบยอยอาหาร
Page 39
108
2.5 ตบออน ท าหนาท (สรางน ายอยหลายชนดมาชวยยอยสารอาหารทกระเพาะอาหาร ซงมทงสารอาหาร ประเภทคารโบไฮเดรต โปรตน และ ไขมน) 2.6 ล าไสเลก มหนาท (ยอยอาหารทกประเภทในขนสดทายใหมขนาดเลกทสด จนรางกายสามารถดดซมผานเขาสเสนเลอดและล าเลยงไปกบเลอดเพอไปใชเลยงสวนตาง ๆ ของรางกาย)
2.7 ล าไสใหญ ท าหนาท (เกบกากอาหารทเหลอจากการยอย เพอขบถายออกนอก รางกาย โดยทผนงล าไสใหญจะไมมการยอยอาหารแตจะมการดดซมน า แรธาต วตามน บางชนดและกลโคสออกจากกากอาหารกลบเขาสกระแสเลอด) 3. การเคยวอาหารจนละเอยดกอนกลนลงทองมผลดอยางไร (กระเพาะอาหารจะท างานนอยลง ท าใหระบบการยอยอาหารดขน สงผลดตอรางกาย) 4. การอกเสบของไสตงมสาเหตมากจากอะไร (อาหารทพลดตกลงไปในไสตงท าใหเกด การอกเสบและตดเชอได) 5. โรคกระเพาะอาหารเกดจากสาเหตใด จะมวธปองกนอยางไร (กรดในกระเพาะอาหารจะยอยเนอเยอในกระเพาะอาหารใหเกดการอกเสบ สาเหต เกดจากการรบประทานอาหารไมเปนเวลาหรออดอาหารเปนเวลานาน) 6. นกเรยนจะปฏบตอยางไรเพอเปนการบ ารงรกษาระบบทางเดนอาหารใหท างานไดด 1. ควรรบประทานอาหารทสะอาด มประโยชน รสชาตไมจด ปรงสกใหม การรบประทานอาหารทไมสะอาดหรออาหารสก ๆ ดบ ๆ อาจมพยาธในรางกายหรอมเชอโรคท าใหเกดโรคทองรวงได 2. รบประทานอาหารใหตรงเวลา และควรเคยวอาหารใหละเอยด หากมการรบประทานอาหารไมตรงเวลาบอย ๆ จะท าใหเปนโรคกระเพาะอาหารได 3. ขบถายอจจาระใหเปนเวลา และควรดมน าวนละ 8 แกว หากมการขบถายไมเปนเวลาหรอไมถายตดตอกนหลายวน อาจกอใหเกดโรครดสดวงทวารได 4. ท าจตใจใหเบกบาน ราเรง พกผอนใหเพยงพอไมเครยดจนเกนไป 5. มสขลกษณะในการรบประทานอาหารทด เชน ท าความสะอาดปากและฟน หลงรบประทานอาหาร เคยวอาหารใหละเอยดกอนกลนกระเพาะอาหารจะไดไมท างานหนก
Page 40
109
จดประสงคการเรยนร 1. บอกความหมายของการยอยอาหารได 2. ทดลองและสรปเกยวกบการยอยในปากได ค าถามกอนการทดลอง 1. สารละลายไอโอดนและสารละลายเบเนดกตใชทดสอบอะไร มวธการทดสอบอยางไร (สารลายเบเนดกตใชทดสอบน าตาล สวนสารละลายไอโอดนใชทดสอบแปง) 2. เมอเราน าแปงสกผสมกบน าลายแลวหอใสถงกระดาษเซลโลเฟน น าไปแชไวในน า 20 – 25 นาท แลวน าน าทไดไปทดสอบกบสารละลายไอโอดน สารละลายเบเนดกต นกเรยนคดวา ผลการทดสอบจะเปนอยางไร เหตใดจงเปนเชนนน (น าทแชจะเปลยนแปลงจะเปลยนสารละลายเบเนดกตจากสฟาเปนสสม เพราะมน าตาลซงเกดจากน ายอยจากน าลายเปลยนแปงใหเปนน าตาล) วธศกษาทดลอง
เฉลยใบกจกรรมท 2 (ส าหรบกลม Home Group) เรอง การเปลยนแปลงขนาดอนภาคของแปงดวยน ายอยจากน าลาย
Page 41
110
ตารางบนทกผลการทดลอง สงททดสอบ สารละลายททดสอบ ผลการทดสอบ
1. ของเหลวทแชถง ไอโอดน เบเนดกต
ไมเกดการเปลยนแปลง เปลยนเปนตะกอนสสม
2. น าลาย เบเนดกต ไมเกดการเปลยนแปลง 3. น าแปงสก เบเนดกต ไมเกดการเปลยนแปลง
ค าถาม 1. สงทท าใหสารละลายเบเนดกตเปลยนจากสฟาเปนสสม คออะไร (น าตาล) 2. น าทแชถงแปงสกผสมกบน าลายยงคงมอนภาคของแปงเหลออยหรอไม (ไม) ทราบไดจาก (สาระละลายไอโอดนไมเกดการเปลยน) 3. น าตาลทพบในน าแชถงแปงสกผสมน าลาย เกดขนไดอยางไร (น ายอยของน าลายยอยแปง ใหเปนน าตาล) 4. ในน าลายและน าแปงสกมน าตาลอยหรอไม ทราบไดอยางไร (ไมม) 5. ท าไมในน าลายจงสามารถยอยแปงสกใหเปนน าตาลได (ในน าลายมน ายอยทเรยกวา น ายอยอะไมเลส ซงจะยอยแปงใหเปนน าตาล) 6. การยอยอาหาร หมายถงอะไร (การเปลยนแปลงโมเลกลของอาหารใหมขนาดเลกลง) 7. การยอยอาหารทปากเปนการยอยประเภทใดบาง (การยอยเชงกลโดยฟนบดเคยวและ การยอยทางเคมโดยน ายอย) 8. เมอนกเรยนเคยวขาวสกหรอขนมปง แลวอมในปากนาน ๆ เพราะเหตใดจงมรสหวาน
(น ายอยมการเปลยนแปงใหเปนน าตาล) สรปผลการศกษาทดลอง การยอยเปนการเปลยนแปลงโมเลกลของสารใหมขนาดเลกลง ในน าลายจะมน ายอย ทเรยกวา อะไมเลส ซงสามารถยอยแปงใหเปนน าตาลได
Page 42
111
แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม
เรอง/กจกรรมทประเมน ................................................................................ กลมท .................ชอกลม ........................ ชนมธยมศกษาปท ....../...............
สมาชก คอ .…………………………….……………………………………………………… ค าชแจง ใหท าเครองหมายถก () ในชองทตรงกบความจรง
รายการประเมนพฤตกรรม ผลการประเมน
ดมาก (4)
ด (3)
พอใช (2)
ปรบปรง (1)
1. มการปรกษากนกอนท างานในคณะท างาน 2. มการแบงหนาทและท างานตามหนาททกคน 3. มการปฏบตงานตามขนตอน 4. มการใหความชวยเหลอซงกนและกน 5. มผลงานตรงตามวตถประสงคทก าหนด 6. ผลงานเสรจทนตามเวลา 7. ผลงานมความคดสรางสรรค 8. ผลงานแสดงถงการน าความรทไดมาประยกตใช
สามารถใหค าแนะน ากลมอนได
9. การจดเกบวสดอปกรณเรยบรอยหลงเลกปฏบตงาน
10. ผลงานมความถกตองสมบรณทกกจกรรม เกณฑการใหคะแนน 1. พฤตกรรมหรอผลงานชดเจนดมาก ปฏบตไดทกครง ถอวา ดมาก ให 4 คะแนน 2. พฤตกรรมหรอผลงานชดเจนด ปฏบตไดบอยครง ถอวา ด ให 3 คะแนน 3. พฤตกรรมหรอผลงานไมชดเจนปฏบตไดบางครง ถอวา พอใช ให 2 คะแนน 4. พฤตกรรมหรอผลงานไมชดเจนตองเตอนบอย ๆ ถอวา ควรปรบปรง ให 1 คะแนน
40 100
ไดคะแนน
ระดบคณภาพ รอยละ 80 ขนไป ให ดมาก รอยละ 70 – 79.99 ให ด รอยละ 60 – 69.99 ให พอใช ต ากวารอยละ 60 ให ปรบปรง
สรปผลการประเมน ............................................. ลงชอ.....................................................ผประเมน (...................................................) ................./.............../..................
Page 43
112
แบบประเมนผลการท ากจกรรมท 1
รายการประเมน ระดบคณภาพ 1. ระบชออวยวะไดถกตองทกสวนและตอบค าถามไดตรงประเดนมากทสด อธบายเหตผลเพมเตมไดถกตองและตอบไดถกตอง 15 รายการประเมน
4 (ดมาก)
2. ระบชออวยวะไดถกตองทกสวนและตอบค าถามไดถกตอง ตรงประเดน มากและอธบายเหตผลไดบางสวนและตอบได 12 - 14 รายการประเมน
3 (ด)
3. ระบชออวยวะไดถกตองบางสวน และตอบค าถามไดถกตองบางสวนไมไดอธบายเหตผลและตอบได 8 – 11 รายการประเมน
2 (พอใช)
4. ระบชออวยวะไดถกตองบางสวน และตอบค าถามไดนอยกวา 8 รายการประเมนหรอตอบไมตรงประเดน ตองใหความชวยเหลอมาก
1 (ปรบปรง)
แบบประเมนผลการท ากจกรรมท 2
รายการประเมน ระดบคณภาพ 1. ตอบไดตรงประเดนมากทสด อธบายเหตผลเพมเตมไดถกตองและตอบไดถกตองทง 12 รายการประเมน
4 (ดมาก)
2. ตอบไดถกตอง ตรงประเดน และอธบายเหตผลไดบางสวนและ ตอบได 9 -11 รายการประเมน
3 (ด)
3. ตอบไดถกตองบางสวนไมไดอธบายเหตผลและตอบได 6 – 8 รายการประเมน
2 (พอใช)
4. ตอบไดนอยกวา 6 รายการประเมน หรอตอบไมตรงประเดน ตองใหการชวยเหลอมาก
1 (ปรบปรง)
Page 44
113
สรปคะแนนชดกจกรรมท 1 เรอง ระบบยอยอาหาร
เลขท
ชดกจกรรมท 1 พฤตกรรมกลม
(4) บตรงาน (4)
บตรกจกรรมท
1 (4)
บตรกจกรรมท 2
(4) รวม(12)
กลมท .....1 2 3 4 5
กลมท .....1 2 3 4 5
กลมท .....1 2 3 4 5
กลมท .....1 2 3 4 5
รวม เฉลย S.D.
เฉลยรอยละ
Page 45
เรอง ระบบยอยอาหาร
โรงเรยนบานกาเกาะระโยง
นางเอเดยน คณาสทธ
โดย
Page 47
กระบวนการยอยอาหาร
แบงออกเปน 2 ประเภท 1. การยอยเชงกล (Mechanical Digestion) เปนขนตอนทอาหารชนใหญถกท าใหเปนชนเลกลง โดยการ บดเคยวดวยฟน หรอ การบบตวของทางเดนอาหาร
Page 48
2. การยอยทางเคม (Chemical Digestion) เปนขนตอนทโมเลกลของสารอาหารโมเลกลใหญ ถกเปลยนสภาพใหมโมเลกลเลกลง โดยใชเอนไซม(Enzyme)เปนสารประเภทโปรตนชวยเรงปฏกรยา
Page 49
กระบวนการยอยอาหาร
• การยอยทางเคมจะเกดขนไดตองใชน ายอยเฉพาะอยางปฏกรยาเคมทเกดขนน จะตองมน าเขามารวมในกระบวนการแตกสลายสารโมเลกลใหญใหมโมเลกลเลกลง เราเรยกกระบวนการแตกสลายสารอาหารทมโมเลกลใหญ ใหมโมเลกลเลกลงโดยอาศย น าวา ไฮโดรไลซส (Hydrolysis) ดงสมการ เอนไซมซเครส
• C12H22O11 + H2O C6H12O6 + C6H12O6
Page 50
อวยวะทเกยวของกบการยอยอาหาร
ปาก 1. การยอยเชงกล โดยการบดเคยวอาหารดวยฟน 2. การยอยทางเคมโดยเอนไซมอะไมเลส
(Amylase)หรอไทยาลน (Ptyalin ) จะยอยแปงใหเปน Dextrin ซงเปนคารโบไฮเดรตทเลกกวาแปง แตใหญกวาโมเลกลของน าตาล และอาจถกยอยไปถงโมเลกลเชงค คอ มอลโทส ได
Page 52
ถก ผด
เอนไซมเปนสารประเภทโปรตน 15
Page 53
การยอยอาหารประเภทคารโบไฮเดรต ถกยอยครงแรกบรเวณใดเปนอนดบแรก 15
กระเพาะ ปาก
ล าไสเลก ล าไสใหญ
Page 54
ตอมน าลาย (Salivary glands) สรางน าลายไดวนละ 1-1.5 ลตร ม pH = 6.0-7.0 มปรมาณแคลเซยมสงมาก ชวยปองกนไมใหแคลเซยมออกจากสารเคลอบฟน
น าลายประกอบดวย 1. เอนไซม อะไมเลส 2. น า (97-99%) 3. เมอก (musin) เปนสารคารโบไฮเดรตผสมโปรตน ท าใหอาหาร รวมกนเปนกอนกลนสะดวก
Page 55
ตอมน าลาย (Salivary glands) ของคนม 3 ค 1. ตอมน าลายใตลน (sublingual gland) มตอมเลก ๆ จ านวนมากตอมนจะสรางน าเมอกมากกวาสรางน ายอย
2. ตอมน าลายใตขากรรไกรลาง (submandibulary gland ) มทอ วารตน(warton’s duct) เปดสเพดานลางของปาก ตอมนสรางน ายอยอะไมเลส มากกวาสรางเมอก
3. ตอมน าลายขางกกห (parotid gland ) เปนตอมน าลายทมขนาดใหญทสด ท าหนาทสรางน ายอยอะไมเลส ถาหากมเชอไวรสเขาไปในตอมน จะท าใหเกดคางทม
Page 57
น าแปงมอนภาคขนาดใหญจงไมสามารถลอดผานกระดาษเซลโลเฟนได ซงกระดาษเซลโลเฟนเปรยบไดกบเยอหมเซลล
Page 58
หลอดอาหาร ( Esophagus )
เมออาหารผานลงสหลอดอาหาร จะท าใหเกดการหดตวของผนงกลามเนอ ตดตอกนเปนลกคลน ซงเรยกวาเพอรสตสซส (Peristalsis) ไลใหอาหารเคลอนลงสกระเพาะ
Page 60
กระเพาะอาหาร
มความ ยาวประมาณ 10 นว กวาง 5 นว ขณะไมมอาหารขนาดประมาณ 50 ลกบาศกเซนตเมตร เมอกนอาหารจะขยายไดอก 10- 40 เทา
Page 61
กระเพาะอาหารจะสรางเอนไซมPepsin และ Rennin ซงจะท างานไดนนตองม กรดไฮโดรคลอร (HCl) เปนตวกระตน มายอยโปรตน ใหมขนาดเลกลงแตยงไมสามารถเขาสเซลลได
Page 62
โปรตน + น า เปปซน เพปไทด ( Peptide) โปรตนในน านม + น า เรนนน พาราเคซน (paracasein) อาหารจะอยในกระเพาะอาหารนานประมาณ 3 ชวโมง อาหารทผานกระเพาะจะมลกษณะเหลวเละ เรยกวา ไคม (Chyme)
Page 63
ล าไสเลก(Small Intestine)
เปนสวนทยาวทสดของทางเดนอาหาร มความยาวประมาณ 6-7 เมตร แบงออกเปน 3 สวน
1.ดโอดนม (Duodenum) ยาวประมาณ 0.30 เมตร เปนบรเวณอยตอจากกระเพาะอาหาร สารทสรางจากตบและตบออนจะมาทสวนตนของดโอดนม
2. เจจนม (Jejunum) ยาวประมาณ 2.5 เมตร เปนสวนทถดจาก ดโอดนม
3. ไอเลยม (Ileum) ยาวประมาณ 4 เมตร เปนสวนทตดอยกบล าไสใหญ มการยอยอาหารและดดซมอาหาร
Page 65
ล าไสเลก
ผนงดานในของล าไสเลกมลกษณะเปนลอนตามขวาง มสวนยนเลกๆมากมายเปนตม เรยกวา วลลส (Villus พหพจนเรยกวา Villi) ผวดานนอกของเซลลวลลสยงมสวนทยนออกไป เรยกวา ไมโครวลไล (Microvilli) เพอเพมพนทผวในการดดซมสารอาหาร
Page 66
น ายอยจากล าไสเลก
มอลเทส (Maltase) ยอยมอลโทส ใหกลโคส
ซเครส (Sucrase)ยอยซโครส (น าตาล) เปนกลโคสและฟรกโทส แลกเทส (Lactase) ยอยแลกโทส ใหกลโคสกบกาแลกโทส เพปทเดส (Peptidase) ยอยเพปไทด ใหกรดอะมโน อะไมเลส ( Amylase) ยอยแปง ใหมอลโทส ไลเปส (lipase) ยอยไขมน ใหเปนกรดไขมนและกลเซอรอล
Page 68
เอนไซมจากตบออน สงมาทล าไสเพอชวยยอย อะไมเลส (Amylase) ยอยแปง ใหเปนน าตาลมอลโทส ไลเปส (lipase) ยอยไขมน ใหเปนกรดไขมนและกลเซอรอล ทรปซน (Trypsin) ยอยโปรตน ใหเปนกรดอะมโน
ตบออนยงสงโซเดยมไบคารบอเนต NaHCO3 มาท าใหใหเกดสภาพเบสในล าไสเลก นอกจากนยงเปนแหลงผลตฮอรโมนอนซลน เพอความคมน าตาลในเลอด
Page 70
Alphabet Buttons Appear Here
บอกชอเอนไซมทพบในรางกาย 60
Page 71
ใหนกเรยนตอภาพดงตอไปน
Page 72
ภาพตอไปนเปนภาพอะไร
Page 73
ใหนกเรยนตอภาพดงตอไปน
Page 74
ใหนกเรยนโยงเสนจบคขอความทสมพนธกน กระเพาะ Bile ตบออน HCl ล าไสเลก Vitamin K, B12 ล าไสใหญ Tripsin ตบ Parotid gland ตอมน าลาย Sucrase
Page 75
Alphabet Buttons Appear Here
ใหนกเรยนเตมชออวยวะของรางกายใหสมพนธภาพ.
Page 76
ใหนกเรยนจบคขอความทมความสมพนธกนใหถกตอง
กระเพาะ (stomach)
เรนนน (rennin)
อะไมเลส (amylase)
มอลเทส (maltase)
ไลเพส (lipase)
น าด (bile)
ตบ (liver)
ตอมน าลาย (salivary glands)
ล าไสเลก (small intestine)
ตบออน (pancreae)