ЕНДОГЕНИ И ЕГЗОГЕНИ ДВИЖЕЊА

РЕЛЈЕФОТ ГО СОЧИНУВААТ СИТЕ НЕРАМНИНИ НА ЗЕМЈИНАТА ПОВРШИНА:

ПЛАНИНИТЕ

РАМНИНИТЕ

КОТЛИНИТЕ

Планините се возвишенија на Земјината површина.

Според надморската висина се делаат на:

- НИСКИ (500 do 1 000 m)

СРЕДНИ (1 000 do 2 000 m)

-ВИСОКИ (преку 2 000 m)

Котлините се вдлабнатини на копното опкружени со брегови или планини.

Рамнините се зарамнати делови од Земјината површина. Рамнините до 200 м н.в. ги нарекуваме НИЗИНИ.

ВИСОРАМНИНИТЕ се зарамнетите делови на планините со надморска височина преку 500 м.

РЕЛЈЕФОТ НАСТАНАЛ СО НЕПРЕКИНАТОТО ДЕЈСТВУВАЊЕ НА:

ВНАТРЕШНИТЕ( ЕНДОГЕНИ СИЛИ )

И НАДВОРЕШНИТЕ( ЕГЗОГЕНИ СИЛИ )

Внатрешните сили на земјата се

ЗЕМЈИНАТА ТЕЖА (ГРАВИТАЦИЈА)

ТОПЛИНАТА НА ЗЕМЈИНАТА ВНАТРЕШНОСТ

Внатрешните сили ја движаат самата Земја.

При взаемното дејствување на внатрешните сили настануваат епирогени и орогени движења.

Епирогени движења ги создаваат на континентите и океанските басени. Тоа се макро облици на Земјата.Орогените движења ги создаваат планините и котлините.OROS – планина

GENESIS - наставување

Орогените движења можат да бидат хоризонтални и вертикални.

Гравитација Топлина на Земјината внатрешност

Гравитација Топлина на Земјината внатрешност

ХОРИЗОНТАЛНИ ОРОГЕНИ ДВИЖЕЊА

Хоризонталните движења настануваат како последица на силните бочни притисоци на делови од Земјината кора.

Така доаѓа до превиткување и набирање на слоевите од карпите. Последица од овој процес доаѓа до создавање на набор.

Набирањето на слоевите од Земјината кора на бочните притисоци предизвикуваат настанување на:

МЛАДИ ВЕРИЖНИ ПЛАНИНИ

АЛПИ

ХИМАЛАИ

Младите верижни планини имаат стрмни страни, остри врвови и се протегаат во венци по неколку илјади километри.

КОРДИЛЈЕРИ

ВЕРТИКАЛНИ ОРОГЕНИ ДВИЖЕЊА Вертикалните движења на делови од Земјината површина предизвикуваат издигање или спуштање на блокови од карпите преку големите пукнатини кој се викаат раседи.

Со вертикалните издигања на големи блокови од литосферата настануваат:

СТАРИ ГРАМАДНИ ПЛАНИНИ

ЈУРА

Старите грамадни планини имаат благи страни и зарамнати врвови.

АПАЛАЧКИ ПЛАНИНИ

ЗАТОА:Хоризонталното и вертикалното движење на делови од Земјината кора под дејство на внатрешните сили предизвикуваат набирање и раседнување на Земјината површина.. Така настануваат старите грамадни и младите верижни планини. Покрај нив, на Земјата постојаат и

планини кој се настанати со излевање на изладената лава од Земјината внатрешност.

Тоа се вулканските планини.

Така создадениот релјеф понатаму го преобликуваат надворешните (егзогени) сили.Надворешните сили настануваат под

дејствувањето на Сончевата енергија Сонцето ја движи водата во реките, морињата, на копнотоr.

ДА ПОВТОРИМЕ:

- Планините се поделени според височината на:

Ниски, средни и високи.

- Внатрешните Земјини сили се: Земјината тежа и внатрешната

топлина. - Орогените движењаможат да бидат:

хоризонтални и вертикални.

- Од хоризонталните орогени движења настануваат:

Млади верижни планини.

- Младите верижни планини имаат:

Стрмни страни и остри врвови.

- Од вертикалните орогени движења настануваат:

Стари грамадни планини.

- Старите грамадни планини имаат

благи страни и зарамнати врвови.

- Покрај старите грамадни и младите верижни планини постојаат и: вулкански. - Внатрешните силиГо формираат релјефот

а надворешните силиГо преобразуваат.

ДОМАШНА РАБОТА:

1. Изработи мини проект со текст и цртежи за сите познати форми на релјефот настанати како резултат на орогените и епирогените движења ?2. Кој се заедничките карактеристики на : Алпите, Хималаите, Кордилјерите и Андите ?.