Сухани Халқ- шумораи №35 соли 2014

Дар ин шумора:Дар ин шумора:

«Муаллим аќл, шарафу виљдони љомеа ва симои асосии он мебошад. Вай до-нишу заковат, гармии дили худро бедареѓ ба фарзандони халќ медињад ва худрохушбахт мешуморад. Баъди соњибистиќлол шудани љумњурї масъулияти омўзгорбоз њам афзудааст.Ваќте мо дар бораи тарбияи насли наврас – ояндаи миллат сухан меронем, фа-

ромўш набояд кунем, ки онњо бояд дар мактабњои бо таљњизоти замонавї, азљумла компютер муљањњазшуда тањсил намоянд, устодони хуб таълимгирифта, ки-тобњои дарсии ба шароити Истиќлолият ва мушаххасоти миллї љавобгў дошта бо-шанд».

Эмомалї РАЊМОН

Устодон Устодон ва омўзгорони гиромї!ва омўзгорони гиромї!

Пешаи наљиби омўзгорї, корупайкори њамарўзаи муаллими ња-ќиќї, худафрўзї ва сўхтану сохтан-њои ў, зањматњои пайвастааш дарроњи таълиму тарбияи насли нав-рас, тайёр кардани мутахассисон ваумуман, маърифатноксозии мардумсазовори њама гуна сипосу арљгу-зорї ва эњтиром мебошад. Омўзгормашъали фурўзонест, ки тинатимардумро нур мебахшад, вай бароион, ки оламро равшан созад, худ якумр месўзад. Маќом ва мавќеи омўз-гор, алалхусус дар даврони Истиќ-лолияти давлатии Тољикистон бамаротиб афзуда, он љойгоњи њаќиќиихудро гирифтааст. Дар ин рўзгоромўзгорони арљманди мо рисолатитаърихии худро сарбаландонаидома дода, дар эъмори давлатидемократї, њуќуќбунёд, дунявї вапойдории сулњу вањдат ва худшино-

сии миллї, таълими илму фан ватарбияи ватандўстии созандагониљомеаи навин наќши босазо гузоштаистодаанд.

Ба ин хотир Президенти мамла-кат, мўњтарам Эмомалї Рањмон му-аллимро аќл, шарафу виљдониљомеа ва симои асосии он номида-анд ва Њукумати Тољикистон бањрипешрафти кори муаллим ва бењбудирўзгори ў пайваста ѓамхорї зоњирмекунад. Њамасола афзоиши муздимењнати кормандони соњаи маориф,муќаррар гардидани як ќатор имти-ёзњо барои муаллимон ва нињоят,таъсиси Љоизаи Президенти Љумњу-рии Тољикистон дар соњаи маорифба он хотир аст, ки омўзгор тамомидонишу заковат, гармии дили хешробедареѓ ба фарзандони халќ биди-њад ва њамзамон худро хушбахт шу-морад. Боиси ифтихору хушнудист,ки бо туфайли ѓамхории Президентимамлакат соњаи маориф яке аз

самтњои афзалиятноки сиёсати Њу-кумат ва давлати Тољикистон гарди-дааст. Чуноне дар Паёми имсолаиСарвари давлат таъкид гардид:«Мо минбаъд низ барои њаллимасъалањои иљтимоии соњаи мао-риф ва баланд бардоштани маќомуманзалати омўзгор дар љомеа њамаичорањои заруриро амалї мегардо-нем, зеро такроран хотирнишон ме-созам, ки омўзгорон тарбиятгаронинаслњои ояндасози миллат ва да-вомдињандагони анъанаву суннат-њои пурифтихори миллии момебошанд».

Њамаи Шумо, устодони мўњта-рам ва омўзгорони гиромиро бо Рўзимуаллим самимона муборакбодгуфта, ба Шумоён тансињатї, комё-бињо дар тарбияи насли наврас та-манно менамоем.

Ид муборак, устодонуИд муборак, устодонумуаллимони иззатманд!муаллимони иззатманд!

ÌÀØÚÀËÈ ÔÓСÇÎÍ ÀÑÒ, ÌÓÀËËÈÌТабрикоти Раёсати Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилоятиТабрикоти Раёсати Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти

Суѓд ба муносибати Рўзи омўзгоронСуѓд ба муносибати Рўзи омўзгорон

Аз 1-уми октябр то 10-уми декабри соли 2014 дар њамаи ташкилотњоиАз 1-уми октябр то 10-уми декабри соли 2014 дар њамаи ташкилотњоиибтидоии њизбии вилоят ибтидоии њизбии вилоят “70 рўзи фаъолияти шоистаи њизбиён”

эълон карда мешавад эълон карда мешавад

№35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014

Òî¿èêèñòîíè îçîäó ñî³èáèñòè¥ëîëÂàòàíè ìà³áóáè ³àìàè ìîñò!

КаъбаиКаъбаи уммедиуммеди момо халќхалќ астуасту басбас!!

НАЌШИ САРЌОНУН ДАР БУНЁДИ ДАВЛАТДОРИИ МИЛЛЇ

»»» 2-3

“Соњибќирони шоирї устод Рўдакист”

... Кишвари мо дар арафаи таљлилиљашни 20 - солагии Конститутсия(Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон дармарњилаи сифатан нави инкишофќарор дорад.

»»» 4

... Дар фарљоми мањ-фил тўњфањои хотиравииКумитаи иљроияи ЊХДТдар вилояти Суѓд бамаърўзачиён супоридашуд.

Забони ќањрамон аст дарї

»»» 5

... Мањз забони тољикї аст, ки азњастии миллати тољик дарак медињадва њастии миллати тољик буда, ки дархаритаи олам давлате бо номи Тољи-кистон арзи њастї намояд.

Зи фазли ў њикмат бирезад

»»» 6

Ба андешаи ман омўзгорону до-нишмандон сарватмандтарин симо-њои бузурги зиндагї њастанд. Онњоинсон тарбия мекунанд.

Њафт авранг... Бењтарин мањсули зиндагонии

инсонро Њазрати Љомї дар раќамихайр кашидан ва асари нек аз худбоќї гузоштан мебинад.

»»» 7

22

Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост! №35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014ЧоршанбеЧоршанбе

Дар рафти сафари кории Сар-вари давлат мардуми шарифи ви-лоят бори дигар садоќати худро баВатан, давлат ва миллат собит на-муданд. Дар баробари изњори ќано-атмандї аз раванди созгор баљомеа Љаноби Олї таъкид наму-данд, ки дар самти тањкими Истиќ-лолият, таъмини рушди устуворииќтисодї, ки кафолати иљтимоиётипешрафта ва ќабл аз њама зинда-гии шоистаи њар як фарди љомеамебошад, вазифањои боз њам бу-зургтар истодаанд.

Кишвари мо дар арафаи таљ-лили љашни 20 - солагии Консти-тутсия (Сарќонун)-и Љумњурии То-љикистон дар марњилаи сифатаннави инкишоф ќарор дорад. Кон-ститутсия (Сарќонун)-и ЉумњурииТољикистон, ки 6 ноябри соли 1994бо иродаи олии халќи кишвар ќабулгардид, истиќлолияти бадастома-даро заминаи њуќуќї бахшид ва дартаърихи давлатдории миллати кў-њанбунёди мо сањифаи тоза кушод.Давоми 20 соли амали ин санадибаќою саодатбахш ањли љомеа сар-навишти худро тибќи муќарраротиин њуљљати воќеан таќдирсози киш-вар муайян намуда, ба дастовард-њои азими сиёсиву иќтисодї ваиљтимоию фарњангї ноил гардида-анд.

Конститутсияи Љумҳурии Тољи-кистон асосҳои сохтори конститут-сионии Тољикистонро њамчундавлати соњибихтиёр, демократї,њуќуќбунёд, дунявї, ягона ва иљти-мої мустањкам намуда, таѓйирнопа-зирии онро дар шакли идораиљумњуриявї ва тамомияти арзї ка-фолат медињад.

Љашни 20-умин солгарди Кон-ститутсияи Тољикистон барои моњамчун љашни шаклгирии давлат-дории миллии тољикон ва тањкимиамнияту суботи сиёсиву иљтимоииТољикистон ањамият ва шукўњихоса дорад. Дар давоми ин солњохалќи Тољикистон ҳамчун баёнгарисоҳибихтиёрӣ ва сарчашмаи ягонаиҳокимияти давлатӣ самтҳои та-раққиёти худро дар ҳамаи соҳаҳомушаххас гардонид. Аз ин нуқтаиназар, тамоми дастовардҳое, китӯли 20 соли амали КонститутсияиТољикистон насиби халқу давлатимо гардидааст, натиљаи хирад вазаковати азими Президенти мамла-кат ва халќи Тољикистон меҳисо-бем, зеро маҳз бо иродаи мардумиин сарзамини кўҳанбунёд ва фар-занди содиќу хирадмандаш имрӯзкишвари моро дар љаҳони муосирҳамчун давлати соҳибихтиёруҳуқуқбунёд ва демокративу иљти-моӣ эътироф мекунанд ва мавқеионро ҳангоми ҳаллу фасли масъа-лањои умдаи байналмилалї баинобат мегиранд.

Бо назардошти муњимияти инљашни фархунда љињати иљроисариваќтї ва сифатноки бандњоиНаќшаи чорабинињои Ќарори Њуку-мати Љумњурии Тољикистон аз 4 ок-тябри соли 2013 «Дар бораитаљлили 20-солагии ќабули Консти-тутсияи Љумњурии Тољикистон» ќа-рори дахлдори Раиси вилоят аз 6феврали соли 2014 бо тасдиќинаќша-чорабинињои љашнї ба тас-виб расид. Наќшаи мазкур аз 12банд иборат буда, корњои ташкилї,тадбирњои оммавию сиёсї ва фар-њангї, тарѓиботию ташвиќотї обод-кориву созандагї ва сохтмонииншоотњои љашниро дар бар ги-рифтааст.

Омодагї ба истиќболи сазо-

вори љашн аз рўзњои аввали ќабулиќарор оѓоз гардида, мардуми ви-лоят бо дарки баланди масъулиятбарои тањкими соњибихтиёрии дав-лат ва расидан ба зиндагии шоистамењнат карда истодаанд.

Маќомоти иљроияи њокимиятидавлатии вилоят дар оѓози солиљорї бо маќсади таъмини рушдииќтисодї – иљтимої ва баланд бар-доштани сатњи зиндагии сокинонивилоят иљрои се њадаф - таљдидисохтори хољагињои кишоварзї, таъ-миру тармими роњњо ва эњёи анъа-наву њунарњои миллї, бахусусќолину адрасбофиро дар радифидигар равандњои татбиќи барно-маву дурнамоњо аз самти муњимифаъолият ќарор дод. Аз натиљаиљамъбасти фаъолияти њашт моњисоли љорї бармеояд, ки ањли љомеадар роњи татбиќи ин се њадаф ванаќшањои мењнатии худ ба дасто-вардњои назаррас ноил гардиданд.

Пеш аз њама бањри иљрои Фар-мони Президенти Љумњурии Тољи-кистон аз 30 июни соли 2006 «Дарбораи тадбирњои иловагї оид баазнавташкилдињї ва ислоњоти таш-килотњои кишоварзї» тадбирњоиамиќ андешида шуда, аз 2991 хо-љагињои калонњаљм 2817 ададионњо мавриди азнавташкилдињїќарор гирифта, дар заминаи онњо32854 хољагињои дењќонии навтаъ-сис ва 23156 адади онњо бо серти-фикати њуќуќи истифодаи заминтаъмин гардиданд.

Дар натиља, шумораи умумиисањмдорони аз муњољират бар-гашта 2878 нафарро ташкил дод.Иљрои ин њадаф боиси он гардид,ки соњиби замин нафароне шуданд,ки ба ќадри он мерасанду аз асрорикасби дењќонї огањї доранд.

Сарќонун таъмини шањрвандонбо манзили зистро муќаррар карда-аст ва бо маќсади татбиќи ин меъёроќилона ва одилона таќсим наму-дани ќитъањои замини наздињав-лигї дар заминаи иљрои дастурусупоришњои баёнгардида ва тала-боти ќонунњои амалкунанда, тад-бирњои мушаххас роњандозї кардашуданд. Мавзеъњои бекорхобидаиМоњпарии Исфара, Суѓдиёни Маст-чоњ ва Мирзоравоту Сомѓори но-њияи Бобољон Ѓафуров босупориши Љаноби Олї, мўњтарамЭмомалї Рањмон барои бунёдишањраку мањаллањои нав мавридиистифода ќарор гирифтаанд, кидар ояндаи наздик ба њалли пурраимуаммои таъминоти ањолї бо ман-зили зист асоси воќеї мегузорандва дар ин самт бунёди инфраструк-тураи зарурї ва таќсими ќитъаизамин ба ањолї идома дорад.

Ќобили зикр аст, ки бароигирифтани ќитъаи замини назди-њавлигї 139 њазору 544 нафаршарњрвандони вилоят ариза пеш-нињод кардаанд, ки аз ин миќдор103 њазору 51 нафар чун эњтиёљ-манд ба ќайд гирифта шуда, тоимрўз бо ќарори раисони шањру но-њияњо наздик ба 77 њазор оилаќитъаи замин људо гардидаааст, киин ба 75 фоиз баробар аст.

Бо маќсади бењтар гардони-дани њолати техникии роњњои авто-мобилгарди вилоят ќарори Раисивилоят аз 10 январи соли 2014 батасвиб расида, Барномаи вилоя-тии «Соли 2014-соли роњњои обод»ќабул гардид. Тибќи барномаи маз-кур давоми соли љорї бояд 2350,2км роњњои автомобилгарди вилояттаъмиру тармим карда шаванд.

Ба њолати 1 сентябри соли љорї

2440 км роњњо таъмиру тармимкарда шуданд, ки нисбати наќшаибарномавї 103,8% ва нисбат бароњњои дар соли 2013 таъмиршуда165,7%-ро ташкил медињад. Аз миќ-дори умумии роњњои таъмиршуда107,3 км таъмири асосї, 1234,9 кмтаъмири љорї ва 1097,8 км шаѓал-пўш карда шуданд, ки мутаносибан44,9%, 116,2% ва 104,6%-и наќшаисолонаро ташкил медињад. ТатбиќиБарномаи вилоятии «Соли 2014-соли роњњои обод» аз љониби со-њибкорон, фаъолон ва сокинонишањру ноњияњо мавриди дастгириињамаљониба ќарор гирифт. Дар на-тиља бо маблаѓгузорї аз буљетњоимањаллї ва љалби соњибкорон,фаъолон ва сокинон 75,3 км роњњоиавтомобилгарди шањру ноњияњоивилоят аз таъмири асосї баро-варда шуд. Бо вуљуди ин, дар якќатор шањру ноњияњо аз сабаби ду-руст ба роњ монда нашудани корњоиташвиќотию тарѓиботї бањри љалбисоњибкорон, фаъолон ва сокинонимањал таъмири асосии роњњо дарсатњи паст ќарор дорад. Чунончї,ин нишондод дар шањрњои Панља-кент 5,2%, Чкалов 9,4%, Истиќлол12,5% ва ноњияи Айнї 14,7% баро-бар аст ва масъулини маќомоти иљ-роияи њокимияти давлатии шањруноњияњои номбурдаро зарур аст, кинисбати таъмини иљрои барномачорањои таъхирнопазир андешандва иљрои сариваќтї ва сифатнокионро таъмин намоянд. Мушоњидањонишон медињанд, ки дар њудудишањру ноњияњои вилоят дар баро-бари таъмиру таљдид ва мумфаршкардани роњњо, хиёбонњои сарсабзугулпўш бунёд гардидаанд, ки таро-вати диёрро дучанд намудаанд. Ит-минони комил дорем солњоиминбаъд низ роњбарони шањру но-њияњо ва кормандони масъули соњаин иќдоми неки Раиси вилоятроидома бахшида, кўчаву пасткўча вахиёбону гулгаштњои мањалро дарбаробари њамвору мумфарш наму-дан, гулзор, нурафшон ва дучандзебо хоњанд кард.

Яке аз муњимтарин муќарра-роти сиёсию њуќуќии Конститутсия,ин арзиши олї эътироф намуданињуќуќ ва озодињои инсон мебошад.

Дар ин замина ташаббус бароибо љои кори доимї таъмин наму-дани занону духтарони хонашин,хусусан барои онњое, ки дар дењотзиндагонї доранд эњё гардиданимењнати хонагї ва њунарњои дастииќолинбофї ва сўзанидўзї боисидастгирии ќишрњои васеи ањолїгардид.

Дар назди љамъияти сањњомии“Зиннат” - и шањри Хуљанд Марказитаълимї – истењсолии “Шероз” таъ-сис дода шуда, се нафар мутахас-сисони ќолинбоф аз ЉумњурииИсломии Эрон ба бонувони тољикнозукињои касби ќолинбофии дас-тии тарзи эрониро меомўзонанд.Айни замон, дар ин марказ 400нафар бонувон бо љойи кор таъминва 764 нафар занону духтарон аз18 шањру навоњии вилоят ба омў-зиши њунарњои ќолинбофии дастїва сўзанидўзї љалб карда шуданд.Зиёда аз 1000 нафар занону духта-рони бекору хонашин, ки хоњишиомўхтани њунарњои мазкурро до-ранд, мувофиќи шањру ноњияњоивилоят номнавис гардида, теъдодимуайяни онњо ба фаъолият оѓозкарданд.

Тибќи ќарори Раиси вилоятбањри эњёи мењнати хонагї варушди њунарњои дастии ќолинбофї,сўзанидўзї ва адрасбофї Грантњои

маќомоти иљроияи њоки-мияти давлатии вилоят бамаблаѓи 200 њазор сомонї,аз љумла 10 грант барои ќо-линбофї, 10 грант барои сў-занидўзї ва 10 грант бароиадрасбофї људо гардида,ба ѓолибон таќдим гарди-данд. Њамчунин аз њисобимаќомоти иљроияи њоки-мияти давлатии вилоят 13адад дастгоњњои ќолинбофїва адрасбофї харидорїкарда шуда, ба њунарман-дон аз шањру ноњияњои мух-талиф таќдим гардиданд. 15гранти маќомоти иљроияињокимияти давлатии шањриХуљанд људо шуд. Ин иќдомдар дигар шањру ноњияњониз бояд дастгирї ёбад.

Аз љониби шўъбаи корбо занон ва оила ва РаёсатиАгентии мењнат ва шуѓлиањолї дар вилояти Суѓд даршањру ноњияњои вилоят 39 марказ-њои омўзишї ташкил карда шуда,дар он 484 нафар шогирдон њунариќолинбофии эрониро омўхта исто-даанд. Айни њол ба ин марказњо 131дастгоњи хурди ќолинбофї ва 90дастгоњи калон харидорї шуданд.

Дар муассисањои тањсилотимиёнаи умумї бо истифода азфанни технология омўзиши њунар-њои ќолинбофї, сўзанидўзї ва ад-расбофї ба роњ монда шуда,дастгоњњои таълимии хурди ќолин-бофї дастрас гардид. Занону дух-тарони тољик аз рўзгори ќадим боњунару истеъдод ва мањорати офа-рандагии худ шўњратёр буданд ватаъсиси марказу корхонањои истењ-солї барои равнаќ ва тарѓиби њу-нарњои мардумї заминаи мусоидва судмандро фаро овардааст.

Тадбирњои андешидашуда,таъмини барномањо ва њадафњоирушд имкон дод, ки дар њашт моњисоли љорї даромади буљети дав-латї 105,9 фоиз таъмин ва ба онзиёда аз 751,7 млн. сомонї воридгардид, ки нисбат ба наќшаи пеш-бинигардида 41,8 млн. сомонї ванисбат ба њамин давраи соли гу-зашта 127,6 миллион сомонї зиёдмебошад.

Дар њашт моњи соли 2014 маќо-моти иљроияи њокимияти давлатиивилоят дар њамбастагї бо саноат-чиёни вилоят бањри истифодаи са-маранокии иќтидорњои мављуда, бакор андохтани иќтидорњои нав,роњандозии истењсоли мањсулотинави раќобатноку воридотивазку-нанда, густариши иќтидори содиро-тии вилоят ва дар ин заминатаъмини иљрои њадафњои стратегиимамлакат як силсила тадбирњоисудмандро роњандозї намуд.

Аз љониби корхонањои саноатиивилоят њаљми истењсоли мањсулотба 2,2 млрд. сомонї расонида шуд,ки суръати афзоиш нисбат бањамин давраи соли гузашта, бо на-зардошти индекси нархњо 131,0фоизро ташкил дода, 519,2 млн. со-монї зиёдтар мањсулоти саноатїистењсол карда шуд.

Аз 520 корхонањои саноатї 368корхона вусъати афзоишро нисбатба њамин давраи соли гузашта таъ-мин намуданд.

Тибќи наќшаи амал соли 2014бояд 160 корхонањои нав, бо теъ-доди 5 њазор љойњои нави корїсохта шаванд. Дар њашт моњи солиљорї 111 корхонањои нави хурду бу-зург, бо теъдоди 2232 љойњои навикорї ба фаъолият шурӯъ наму-данд, ки ин 70,0 фоизи наќшаи пеш-

бинишударо ташкил медињад. Кор-хонањои таъсисдодашуда асосанкорхонањои соњаи саноати масо-лењи сохтмон, хўрока, сабук ва маъ-данњои кўњиро дарбар мегиранд.

Дар вилоят аз рўи њисоботиРаёсати андози вилоят ба санаи 1сентябри соли 2014 шумораи со-њибкорони инфиродие, ки аз рўи па-тент фаъолият мебаранд, азаввали баќайдгирї 27492 нафарроташкил медињанд, шумораи соњиб-корони бо шањодатнома фаъолиятбаранда бошад, 37169 нафар баќайд гирифта шудааст. Бояд ќайднамуд, ки 27311 нафар шањодатно-маи ба ќайд гирифта шуда, хољаги-њои дењќониро ташкил медињанд.

Cањми соњибкорони хурду миё-наи вилоят дар истењсоли мањсу-лоти саноатї дар давраи њисоботї539,6 млн. сомонї ё худ 24,1 фоизињаљми умумии истењсоли мањсулотисаноатиро ташкил медињад. Дар индавра аз тарафи соњибкорон 92корхонањои навтаъсис сохта ба ис-тифода дода шуданд, ки љойњоикори доимї вобаста ба ин 1889адад зиёд гаштанд. Аз љумла, ба инмасъала дар шањру ноњияњои Ху-љанд, Конибодом, Истаравшан, Бо-бољон Ѓафуров, Исфара, Айнї ваЌайроќќум эътибори љиддї додашуд.

Њаљми истењсоли мањсулоти ки-шоварзї бошад, дар њамаи шакл-њои хољагидорї бо гузашти њаштмоњ 2517,2 млн. сомониро ташкилдод, ки 102,6 фоизи њамин давраисоли гузаштаро дар бар мегирад.

Дар давраи њисоботї суръатиафзоиши истењсоли мањсулотисоњаи кишоварзї таъмин гардид.

Афзоиши саршумори моли ка-лони шохдор, моли майда ва пар-ранда нисбат ба њамин давраи соли2013 мутаносибан 101,8, 101,3 ва107,5 фоизї таъмин гардид.

Нисбат ба њамин давраи соли2013 истењсоли гўшт 103,5 фоиз,шир 103,3 фоиз, тухм 104,8 фоиз вапашм 104,5 фоиз таъмин гардид.

Дар хољагињои кишоварзии ви-лоят 3062 гектар боѓу токзори навбунёд гардид, ки аз он 2844 гектарбоѓњои нав ва 218 гектарро токзоринав ташкил дода, наќша тадриљаниљро шуда истодааст.

Дар замони соњибистиќлолиикишвар ба соњаи маориф таваљ-љўњи бештар зоњир гардида, њарсол дар баробари бунёди мактабусинфхонањо, таъмин бо техноло-гияи замонавї сатњи дониши омўз-горону хонандагон низ бењтармегардад.

»»» 3

НАЌШИ САРЌОНУН ДАР Омодагї ба таљлили 20-солагии Конститутсия(Сарќо-

нун)-и Љумњурии Тољикистон дар фазои таассурот ва рўњ-баландии бузурге, ки дар партави дастуру супоришњоиПрезиденти мамлакат, Љаноби Олї, мўњтарам ЭмомалїРањмон њангоми сафари корї ба вилоят моњи августисоли равон баён гардиданд ва дар сатњи баланди ташки-лию сиёсї баргузории њамоиши Созмони њамкории Шан-хай дар пойтахти кишварамон - шањри Душанбе, ки дартафаккур ва маънавиёти сокинони диёр наќши бориз ваэњсоси ифтихор ба амал овард, сурат гирифта истодааст.

Ба ифтихори 20-солагии ќабули Ба ифтихори 20-солагии ќабули

Љумъабой Љумъабой САНГИНОВСАНГИНОВ,,муовини аввали Раиси вилояти Суѓд,муовини аввали Раиси вилояти Суѓд,

узви Кумиљроияи Марказии ЊХДТузви Кумиљроияи Марказии ЊХДТ

33№35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014

ЧоршанбеЧоршанбеТољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!

Дар татбиќи “Барномаи давла-тии сохтмон, таъмиру азнавсозиимактабњо барои солњои 2008-2015”,ки дар хонањои шахсї, вагон-хонањо,биноњои маъмурию љойњои љамъ-иятї љойгиранд” тадбирњо анде-шида, синфхонањои 14 мактабњоињудуди вилоят, ки онњо дар хонањоишахсї ва вагон-хонањо ќарор дош-танд, пурра аз хонањои шахсї вавагон-хонањо бароварда шуданд.

Соли љорї сохтмону таъмир вабарќарорсозии 78 иншоотњои соњаимаориф оѓоз гардида, то њол 8адади он барои 4000 љойи нишаства то анљоми соли љорї сохтмонутаъмири боз 29 иншооти дигар баитмом расонида мешавад.

Дар соли тањсили 2013-2014 дармактабњои вилоят 33 њазор нафаромўзгорон фаъолият бурданд, кинисбати соли хониши гузашта 671нафар зиёд мебошанд. Эњтиёљикадрњои омўзгорї дар муассисањоитаълимии вилоят 674 нафарро таш-кил медињад, ки асосан ба шањруноњияњои Ашт, Айнї, Бобољон Ѓафу-ров, Панљакент, Исфара, Конибодомдахл дорад.

Тибќи нишондоди Наќша - чора-бинињои љашнї дар мактабњои тањ-силоти њамагонии вилоят озмунииншои бењтарин дар мавзўи “ Сав-ганди Президент – савганди ман” гу-заронида шуд. Иншои эљодкардаихонандагон баёнгари садоќат баПрезиденти мамлакат, Љаноби Олї,мўњтарам Эмомалї Рањмон буда, азон шањодат медињад, ки муњас-силини макотиби вилоят воќеан сиё-сати маорифпарварона ва сулњо-вари Сарвари давлатро љонибдорїнамуда, ба меъмори сулњ ва рањна-мои тољикони олам муњаббати бена-зир доранд.

Соли равон дар хотири хатмку-нандагони макотиби миёна ва омўз-горони вилоят бештар наќш хоњадбаст. Зеро тибќи низоми нави ќабулба нуќтањои баќайдгирии Марказимиллии тестї 13126 нафар хатмку-нандагони мактабњои тањсилотимиёнаи умумии вилоят барои дохилшудан ба мактабњои олии кишварњуљљат супориданд. Аз ин миќдордовталабон 8992 нафар ё худ 70%ба макотиби олии кишвар дохил шу-данд. Ин тарзи амал боиси таъминишаффофияти ќабул, пешгирииамалњои коррупсионї ва ќаноатман-дии ањолї гардид.

Бо маќсади љалби хатмкунанда-гони ихтисосњои омўзгорї ба муас-сисањои таълимї тибќи љадвалитасдиќнамудаи Раиси вилоят вохў-рии раисони шањру ноњияњоивилоят бо донишљўён - хатмкунан-дагони ихтисосњои омўзгории До-нишгоњи давлатии Хуљанд ба номиакадемик Бобољон Ѓафуров дарсатњи баланд доир гардид.

Барои таъмини њифзи салома-тии шањрвандон дар вилоят корњоиназаррас ба сомон расонида шуда,беморхонаву бунгоњњои тиббї бунёдва таъмиру тармим гардида, техно-логияи замонавї дастрас ва сатњихизматрасонию савияи дониш вамалакаи касбии табибон бењтар гар-дидааст.

Дар ин давра аз њисоби маблаѓ-њои буљети вилоят барои соњаи тан-дурустї ба тарзи илова1 млн.сомонї пешбинї шуда, дар се мар-њила таљњизотњои зарурї барои му-ассисањои тиббии шањру ноњияњохаридорї ва таъмин мегарданд. Тоимрўз таљњизотњо ба шањру ноњия-њои Истаравшан, Ѓончї, Хуљанддастрас шудаанд.

Соли равон сохтмон ва таъмири

55 иншоотњои тандурустї, 42 шўъ-бањои муассисањои тиббї ба наќшагирифта шудааст.

То имрўз таъмир ва сохтмони 18иншооти тандурустї, 27 шўъбањоимуассисањо, 4 марказ ва бунгоњњоисаломатї ба итмом расонида шу-данд.

Муњимтарин дастоварди солњоиохир дар соњаи тандурустї ин ба роњмондани амалиётњои тиббї бо исти-фода аз технологияи баланд ва га-ронарзиш мебошад, ки заруриятигирифтани онњоро берун аз њудудивилоят ва љумњурї хеле коњиш дод.

Баробари ин, роњбарияти соњаитандурустии вилоятро зарур аст, кибобати њалли масъалањои таъминимуассисањои тиббї бо кадрњои ба-ландихтисос, баланд бардоштанисатњи маърифати тиббию санитарииањолї, пешгирии беморињои ѓайри-сироятї чорањои иловагї андешанд.

Бахшида ба иду љашнњо бањамаи тарбиятгирандагони муасси-сањои иљтимої, кўдакони ятиму бе-парастор ва имконияташон мањдудкўмакњои моддиву маънавї расо-нида шуданд. Барои ба лагерњои бе-руназшањрї фарогирии кўдаконибеморињои гуногундошта тадбирњоамалї карда мешаванд.

Фарњанги миллат баёнгариолами тамаддун ва адабу маъри-фат аст. Дар њашт моњи соли љорїтаъсисёбии “Мактаби раќсии ЗебоАминзода” дар шањри Хуљанд, ан-самбли тарона ва раќсии “Сафина”дар ноњияи Спитамен, ќомат афрох-тани њайкали Содирхон Њофиз, таъ-мири маркази фарњанги шањракиМењнатобод ва Консой, сохтмониЌасри фарњанг дар ноњияњои Кў-њистони Мастчоњ ва Љаббор Расу-лов ва чандин иншооти дигар аз оншањодат медињад, ки рушд вадастгирии соња аз самти муњимифаъолияти Маќомоти иљроияи њо-кимияти давлатии вилоят мањсубмеёбад.

Дар давоми соли љорї таљлилисанањои мавлуди адибону собиќадо-рони мењнат, чопи асарњои илмивуадабї аз њисоби маблаѓњои Маќо-моти иљроияи њокимияти давлатиивилоят нишони арљгузорї ба зинда-гинома ва шинохти сухану маќомион мањсуб гардида, рўйдоди хотир-мон ин таљлили љашни фархундаиШоираи халќии Тољикистон Фарзонааст. Вохўрињои шоира бо дўстдо-рони адабиёт ва нашри осори беба-њояш бењтарин сабаќест дар роњихудшиносии миллї ва тањкими вањ-дату сулњу оромї. Эътимод бар ондорем, ки тавассути осори Фарзонабо баргузории мањфилу нишастњоифарњангї мо бори дигар ба адибуадабиёти муосири хеш бештарошно ва арљгузорї хоњем кард.

Љињати амалї намудани «Бар-номаи давлатии рушди пахши теле-визиони раќамї дар ЉумњурииТољикистон барои солњои 2010-2015» дар шањри Истаравшан дарњамкорї бо Кумитаи телевизион варадиои назди Њукумати ЉумњурииТољикистон кўчонидани пойгоњи маз-кур ба нуќтаи дигар анљом ёфт вафиристандаи раќамї бо иќтидори2,5 киловатт насб гардид.

Бо њисобњои пешакї тахминан370 њазор ањолии ин минтаќа (ќис-ман ноњояњои Ѓончї, Зафаробод,Шањристон ва шањри Истаравшан)бо мављњои телевизионї таъмин ме-шаванд. Барои амалї шудани инлоиња аз буљети вилоятї зиёда аз314 њазор сомонї маблаѓ азхудкарда шудааст.

Бобати фарогирии ањолии

шањри Панљакент, махсусан ља-моати дењоти Саразм бо барнома-њои телевизиони љумњурї ва вилоятнаќшањои иловагї бо љамъияти сањ-њомии шакли кушодаи «Телерадио-ком» тањия гардида, дар сурати азтарафи Вазорати молияи ЉумњурииТољикистон људо намудани маб-лаѓњои пешбинишуда то охири соли2014 насби фиристандаи телеви-зиони раќамї бо иќтидори 550 Вт бароњ монда мешавад.

Бояд тазаккур дод, ки тибќинаќша-чорабинињои љашнї дар рўз-номаву маљаллањои вилоятиву ма-њаллї очерку маќолањо мунтазаминтишор мегардад, ки дар тарѓиб вашинохти Конститутсия (Сарќонун)-имамлакат ањамияти калон дорад.

Мутобиќи моддаи 27-и Кон-ститутсияи Љумњурии Тољикистон«шањрванд њаќ дорад дар њаётисиёсї ва идораи давлатї бевоситава ё ба воситаи вакилонаш иштирокнамояд».

Бо назардошти баргузории Ин-тихоботи Маљлиси Олии ЉумњурииТољикистон ва маљлисњои мањаллиивакилони халќ, ки марњилаи таќдир-соз ва имтињони навбатии сиёсїбарои њама нерўњои љамъиятї ме-бошад, маќомоти иљроияи шањруноњияњо ва сохторњои љомеаи шањр-вандї, аз љумла њизбњои сиёсї дардоираи салоњияти худ сањми босазогузошта истодаанд.

Диќќати асосї ба баланд бар-доштани маърифати сиёсиву њуќуќиишањрвандон, дарки масъулиятши-носї ва ташаккули шароит ва фазоимусоид барои баргузории интихо-боти озод, шаффоф ва раќобатпазирравона карда шудааст.

Мо боварии комил дорем, ки ма-ќомот ва шахсони масъул тамомичорањоро љињати дар сатњи баландиташкилию сиёсї гузаронидани инти-хоботи њама сатњњо меандешанд.

Дар вилоят бобати таъмини Ќо-нуни Љумњурии Тољикистон “Дарбораи озодии виљдон ва иттињодия-њои динї” таваљљўњ бештар гардида,фазои мўътадили динї таъминкарда мешавад. Вале бояд таъкидкард, ки дар ин росто зуњуроти таш-вишовар ба назар мерасад. Таќлидба фарњанги бегона, шомилшавї вагумроњшавии баъзе љавонон ба ра-вияю њаракатњои иртиљої ва њизб-њои ѓайриќонунии динї, љиноятњоихусусияти экстремистию террористїдошта дар шањру ноњияњои Иста-равшан, Исфара, Бобољон Ѓафуров,Спитамен, Ашт ва Мастчоњ ба ќайдгирифта шудаанд.

Бетарафї, беташаббусї, набу-дани муњити оштинопазирї, кўтоњ-бинии сиёсї ва заифии дастгоњњоитарѓиботї омилњои мусоидатку-нанда ба ин падидањо мебошанд, кибояд љињати бартарафкунии онњомаќомоти масъул ва ањли љомеапеш аз њама дар шањру ноњияњоизикршуда чорањои таъхирнопазирандешанд.

Њарчанд мо имрўз тавонистеммаърифати динии ањли уламо вамардумро ба манфиати суботу ам-нияти љомеа равона созем, дар инљода маќомоти иљроияи шањру но-њияњо, сохторњои масъули давлатїва љомеаи шањрвандї муносибатихудро љиддї бањогузорї намоянд, токи бештар ба талаботи устувориипояњои давлатдорї љавобгўй бо-шанд.

Масъулини шўъбаи вилоятї вабахшњо оид ба корњои дини шањруноњияњои вилоят якљоя бо маќомотидахлдор оид ба аз донишгоњњоидинии хориљи кишвар баргардони-

дани донишљўён чорањои зиёд анде-шиданд. Аз љумлаи 644 нафар до-нишљўёни дар хориља тањсил кардаистода 635 нафарашон бозгардо-нида шудаанд.

Њамзамон, бояд тазаккур дод, киаз љумлаи донишљўёни бозгардони-дашуда 14 нафарашон бо бањона-њои муњољирати мењнатї ва тиљоратба љои тањсилашон баргаштаанд вабарои баргардонидани онњо чора-њои судманд бояд андешид.

Яке аз омилњои муњими тарѓибисиёсати кунунї, хусусан наќши Сар-ќонун дар бунёди давлати навинитољикон тарѓибу ташвиќи ѓояњоидавлатсозї, истиќлолияти сиёсї,мулоќоту вохўрињо бо сокинони ви-лоят аст.

Баргузории вохўрию мулоќотњобо љалби олимону адибон, сиёсат-мадорон, собиќадорони мењнат ваањли зиё дар ташкилоту идорањо,корхонаву муассисањои таълимїбоиси огоњии бештари ањолї аздастовардњои замони муосир ва ма-соили мубрами рўз аст ва масъ-улони соњаро зарур аст бо љалбибештари ањолї дар иљрои ин корсањмгузор бошанд.

Ќобили зикр аст, ки дар баргузо-рии Рўзи ягонаи ахбор аъзои Шўроиидеологї, Шўрои љамъиятї, Њара-кати Вањдати миллї, љамъияти“Дониш”, олимону адибон фаъолонаширкат доранд ва намояндагони инсохторњоро дар шањру ноњия зару-рате пеш омадааст, ки тарѓи-ботчиёни мањаллиро тарбия вадастгирї намуда, ба чорабинињоисиёсиву фарњангї љалб ва бештаристифода баранд.

Бахшида ба ин љашни таърихїаёдати иштирокчиёни Љанги БузургиВатанї, сохти конститутсионї вашахсони ба онњо баробар карда-шуда дар арафаи иду маросимњо васанањои таърихию рўзи мавлуд мун-тазам сурат мегирад, ки иљрои инамал воситаи муњимест дар роњишинохт ва тарѓиби зиндагиномаифарзандони барўманд ва шуљоъ, кидар тантанаи сулњу адолат, пойдо-рии ќонун ва пешравии њаёти љомеасањми назаррас доранд.

Амалигардонии Наќша-чораби-нињо дар ќатори татбиќи Дастурусупоришњои Њукумати ЉумњурииТољикистон ва маќомоти вилоятїтакони љиддие барои рушди иљти-мої-иќтисодї гардид.

Љињати идомаи татбиќи наќша-чорабинињои ќарори Раиси вилоят“Дар бораи таљлили 20-солагии ќа-були Конститутсия (Сарќонуни) Љум-њурии Тољикистон» дар давоми солиљрои корњои зиёде дар назар аст.Татбиќи њадафњои муњими фаъо-лияти Маќомоти иљроияи њокимиятидавлатии вилоят аз њадяю дасто-варди љомеа ба истиќболи љашнимазкур буда, танњо дарки масъ-улияти ватандорї, эътироф ваэњтироми Сарќонун, мењнати сама-рабахш, маърифату одоби њамидаиањли љомеа метавонад барои раси-дан ба маќсадњои наљиби давлатдо-риамон мусоидат кунад.

Њамзамон дар љараёни корбарїбаъзе муаммову проблемањои мав-људа, ки дар мўњлатњои наздиктарбояд њаллу фасл шаванд, равшан-тар зуњур карданд.

Ва ин масъалањо бояд дар мар-кази диќќати маќомоти иљроияи њо-кимияти давлатии шањру ноњияњо вадигар сохторњои масъул бошанд, азљумла:

- Пеш аз њама мо бояд фаъоли-ятро љињати ташаккули муњити соз-гор барои тањкими вазъи мўътадили

мафкуравї ва ќаноатмандии шањр-вандон идома дињем. Бо ин маќсадтарѓиби минбаъдаи Конститутсия(Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон,санадњои меъёрию њуќуќии амалку-нанда хусусияти њалкунанда до-ранд. Дар натиља, мо боядмуваффаќ шавем, ки дар љомеашуури љамъиятии нисбати њама гунападидањои номатлуб оштинопазирњукмрон бошад, то ин, ки таъсирихурофот, њизбу њаракатњои ѓайриќо-нунии сиёсию динї ва равияњои ир-тиљоии љомеа то ба дараљаи нестїрасонида шавад.

Пешгирии равандњои ифротга-рої, љинояткорињои экстремистиютеррористї вазифаи тамоми љомеадониста шуда, ягон нафар аз инфаъолият худро набояд каноргирад. Њар як оила, кўча, мањалла,дења, шањрак дар ин кор бояд сањмдошта бошанд. Ба ташкили иттињо-дияњои худфаъолияти љамъиятї му-носибатро бояд дигар намуд. Мобетарафиро дар мавриди њимояидавлат бояд ќатъиян решакан на-моем. Ходимони дин њам мавќеишахсии худро аз њамин нуќтаи назарњаматарафа тањлил намуда, бароиташаккули вазъ ва андешаи созгорусозандаи динї талош кунанд.

Кор дар байни љавонон таљдидиназар мехоњад. Аз њарваќта бештарсохторњои масъул рў ба љавононоранд, њамоњангсозии фаъолиятдар сатњи баланд таъмин гардад ваин бояд самти калидии фаъолиятимо бошад. Ба сохтакорию шаклпа-растї ва расмиятчигї дар ин самтикор хотима гузошта, худшиносиюмењанпарастї ва садоќатпешагї башуури љавонон љойгир карда шавад.

Боварї дорем, ки корбариибисёрљабњаи мавсими байнидаъ-ватї, ки дар шањру ноњияњо идомадоранд, њамчун индикатори мавќеъ-гарии љавонон дар даъвати тира-моњї натиљањои дилхоњ медињад.

- Бо маќсади ташаккули заминаиустувори иќтисодї зарур аст, ки љи-њати таъмини наќшаи буљети со-лона, кам кардани баќияи ќарзиандозњо, бунёди корхонањои нависаноатї барои коркарди пеш азњама ашёи хоми мањаллї ва таъ-сиси љойњои нави корї тадбирњо ан-дешида шаванд.

- Бо назардошти муњимиятирушди соњаи кишоварзї ва таъминиамнияти озуќаворї вазифањои бароњ мондани бењсозии вазъи тухми-парварї дар соњањои пахтакорї ваѓаллакорї, истифодаи самаранокизаминњои корам, васеъ намуданимайдони боѓњои интенсивї ва иќти-дори содиротии вилоят, ташкили ин-фрасохтори хизматрасони соња,омодакунї ва тармими иншоотњоиобрасонии вилоят ва муташакки-лона дар заминаи њавасмандїљамъоварии њосили имсола бамадди аввал мебароянд.

- Инчунин иљрои Барномаироњњои обод дар шањру ноњияњоивилоят, азнавсозии парки техни-каву механизмњои роњдорї, диќ-ќати пайваста ва дастгирии воќеиисоњањои иљтимоии вилоят аз чу-нин масъалањои њалталаб мебо-шанд.

Дар нињоят бояд таъкид кард,ки рўњияи худшиносї, ифтихоримиллї ва номуси ватанпарастиињар як сокини Тољикистон аз эњти-роми ў ба Конститутсия сарчашмамегирад ва мо бояд њамеша хубдар хотир нигоњ дорем, ки њаминсанади муќаддас ба фардои ду-рахшони Тољикистон асос гузошта-аст. Итминони комил дорем боњидояту рањнамоии Президентимамлакат, Љаноби Олї, мўњтарамЭмомалї Рањмон мо мардумивилояти Суѓд 20-умин солгардирўзи ќабули Сарќонунро бо даст-овардњои шоиста ва натиљањои на-зарраси созандагию ободкорї ис-тиќбол хоњем гирифт.

БУНЁДИ ДАВЛАТДОРИИ МИЛЛЇКонститутсия (Сарќонун)-и Љумњурии ТољикистонКонститутсия (Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон

44

Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост! №35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014ЧоршанбеЧоршанбе

Сафари њайати кории Кумитаи Иљроияи

Марказии ЊХДТРӯзи 30 сентябри соли 2014 дар кумитањои иљроияи

шањру ноњияњои Айнї, Шањристон, Истравшан ва Спита-мен бо иштироки муовини Раиси ЊХДТ Асрор Латиповмашварати корї баргузор гардид. Нахуст раисони кумиљ-роияњо аз вазъи корњои анљом додашуда ва фаъолиятикумитањои иљроияи ЊХДТ дар шањру ноњияњо гузоришдода, дар асоси тањлилњо диќќати њозиринро ба камбу-дињои мављуда љалб намуданд. Баъдан Асрор Латиповаз раисони кумитањои иљроияи ЊХДТ дар шањру ноњияњоимазкур пурсиш ба амал оварда, диќќати масъулонро бакамбудињои љойдошта љалб намуд ва ёдовар гардид, кираиси ЊХДТ Президенти мамлакат, Љаноби Олї, мўњта-рам Эмомалї Рањмон рӯзи 18 сентябри соли љорї дарназди њизбиён вазифањои куллан љиддї ва масъули-ятнокро гузоштанд, ки онњо аз њар яки мо масъулияти ба-ланди њизбї, серталабї нисбат ба худ ва њисси баландиватандориро талаб менамояд. Асрор Латипов махсус таъ-кид намуд, ки дар шароити кунунї дар баробари ба сатњибаланд бардоштани корњои фањмондадињї бояд базаимоддитехникї таќвият бахшида шуда, ба кори ситодњоитаблиғотии њизбї ва гурўњњои мобилї диќќати махсус додашавад. Њайати кориро раиси кумиљроияи ЊХДТ дар ви-лояти Суѓд Сарфароз Юнусов њамроњї намуд.

Сафари њайати кории КИМ ЊХДТ дар вилояти Суѓдидома дорад.

Љаласаи Кумиљроияивилоятии ЊХДТ

Маљлиси навбатии Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарвилояти Суғд бо иштироки раисони кумиљроияњоишањру ноњияњо баргузор гардид. Маљлисро раиси Ку-митаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суғд СарфарозЮнусов кушода оид ба вазифањои навбатии њизбиён,ки аз љониби Раиси ЊХДТ, дар маљлиси КИМ ЊХДТ

рӯзи 18 сентябри соли 2014, баёншуда буд, муфас-сал истода, алалхусус, диќќати иштирокдоронро бавазъи моддї-техникии кумитањои иљроияи шањру но-њияњо љалб намуд. Баъдан узви Раёсати Кумитаи иљ-роияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд, Раиси вилоятАбдурањмон Ќодирї дар назди иштирокдорон бонутќи барномавї баромад намуда, оид ба масъала-њои фаъолияти сохторњои њизбии вилоят дастуру су-поришњо дода, ќайд намуд, ки бањри бењтаргардонидани самаранокии кори њизбиён ба онњо ша-роити кори зарурї муњайё намудан зарур аст. Бо инмаќсад лозим аст, ки тариќи њашар њарчи зудтар би-ноњои маъмурии Кумитањои иљроияи ЊХДТ сохта баистифода дода шаванд. Дар рафти маљлис инчунинмўњлатњои баргузории маљлисњои њисоботиву интихо-ботї ва конференсияњо, меъёри намояндагї, рӯзибаргузории конференсияи 11-уми Њизби Халќии Де-мократии Тољикистон дар вилояти Суғд муайян кардашуда, оид ба масъалањои муњокима гардида, ќарор-њои дахлдор ќабул карда шуданд.

Мењрдоди МУЊАММАДРАЊИММењрдоди МУЊАММАДРАЊИМ

“Соњибќирони шоирї устод Рўдакист”

Тибќи наќша-чорабинињои Кумитаи иљроияи ЊХДТдар вилояти Суѓд бо њамоњангии ДДХ ба номи акаде-мик Б.Ѓафуров ба ифтихори «Рўзи Рўдакї» санаи 22-юми сентябр дар толори факултаи филологияи тољикмањфили илмию адабї тањти унвони «Соњибќиронишоирї устод Рўдакист…» доир гардид. Дар ибтидоимањфил декани факултети филологияи тољик дотсентОлимљонов М. њозиринро ба муносибати Рўзи Рўдакїтабрик намуда, маќоми воло доштани ин шоири таво-норо дар таърихи адабиёт таъкид кард.

Мудири кафедраи адабиёти классикии тољик, ном-зади илмњои филологї Нуралї Нуров дар мавзўи«Устод Рўдакї ва таквини шеъри ирфонии форсутољик» баромад намуд.

Дар ин мањфил њамчунин Тољибой Султонї ном-зади илмњои филологї, дотсент дар мавзўи «Назмиоламгири устод Рўдакї» суханронї намуда, оид ба њу-нари нигорандагии Одамушшуаро ибрози назар кард.

Аспиранти кафедраи умумидонишгоњии забонитољикї Абдуманнон Одинаев перомуни «Њифозати во-жањои куњани ашъори Рўдакї дар лањљаи Садаи миё-наи Мастчоњ» гузориш намуд. Номбурда азљумлатаъкид дошт, ки њарчанд беш аз 1150 сол сипарїшуда бошад њам дар гўиши Садаи миёнаи Масчоњбаъзе калимањое ба назар мерасанд, ки Рўдакї он-њоро корбаст кардааст.

Дар фарљоми мањфил тўњфањои хотиравии Куми-таи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд ба маърўзачиёнсупорида шуд.

Абдуманнон ОДИНАЕВАбдуманнон ОДИНАЕВ

70 рўзи фаъолияти шоистаи њизбиён

Дирўз фармоиши Раиси Кумиљроияи ЊХДТ дарвилояти Суѓд оид ба истиќболи арзандаи 20-солагиитаъсисёбии ЊХДТ ба тасвиб расид. Тибќи он аз 1 ок-тябри соли 2014 дар ќаламрави вилоят бо маќсадиистиќболи сазовор ва таљлили бошукўњи 20-солагиитаъсисёбии ЊХДТ, њидоят намудани ањли љомеа вањизбиён ба баланд бардоштани рўњияи созандагивубунёдкорї ва корњои ободонї «70 рўзи фаъолиятишоистаи њизбиён» эълон карда шуд. Маъракаимуњим то санаи 10 декабри соли равон роњандозїмегардад.

Мулоќот дар ЧкаловТибќи наќша-чорабинии Кумитаи иљроияи ЊХДТ

дар вилояти Суѓд ва ташаббуси шўъбаи кор бо за-нони он дар шањру навоњии вилоят оид ба 20 –сола-гии Сарќонуни Љумњурии Тољикистон ва 20- солагииЊХДТ, омодагї ба интихоботњои вакилони МаљлисиОлии Љумњурии Тољикистон, маљлисњои вилоятї,шањрї ва мањаллї, пойдории оилањо, риояи ќонун-њои Љумњурии Тољикистон «Дар бораи танзими анъ-ана ва љашну маросимњо», «Дар бораи масъулиятипадару модар дар таълиму тарбияи фарзанд» ва ин-чунин даст кашидан аз либосњои бегона ва арљ гу-зоштан ба либосњои миллї сўњбату мулоќотњоисудманд доир гардида истодааст. Мулоќоти навбатїдар маљлисгоњи МТМУ №3-и шањри Чкалов бо за-нону бонувони якчанд мањаллањои шањр, омўзгоронва толибилмони синфњои болоии таълимгоњ ба амаломад. Дар он мудири шўъбаи кор бо занони Кумиљ-роияи вилоятї Њамрохон Атаева, мудири бахши корбо занони кумитаи иљроияи ЊХДТ дар шањри ЧкаловСайрам Дадобоева, мудири бахши кор бо занон ваоилаи МИЊД-и шањри Чкалов Зебо Абдулова ва сар-вари таълимгоњи номбурда Тўњфа Хисравбековаиштирок ва суханронї карданд. Бахусус, ЊамрохонАтаева мавзўъњои зикршударо бо факту далелњоиамиќ баррасї намуда, даъват ба амал овард, кибањри дар амал татбиќ гардидани Ќонунњои ном-бурда бетарафї зоњир накарда, сиёсати имрўзаиЊукумати мамлакатро њамеша љонибдор бошанд.Њамчунин таъкидан ба занон мурољиат кард, ки азѓамхорињои Љаноби Олї, Раиси ЊХДТ Эмомалї Рањ-мон ва Раиси вилоят Абдурањмон Ќодирї, ки дарњаќќи бонувон зоњир мекунанд, босамар истифоданамоянд. Њамеша тарафдору љонибдори ин њизбипешбару созанда бошанд.

Дар фарљом ба 10 нафар бонувони фаъол дарвазъияти тантанавї шањодатномањои њизбї супоридашуд.

Моњира РАЊИМЗОДАМоњира РАЊИМЗОДА

Íàâèä³îè ³èçáO

- Мо солхўрда шуданро орзу мекунем, аммокасе пир шудан намехоњад.

ЛабрюйерЛабрюйер- Чињилсолагї – пирии љавонист, панљоњсолагї

– љавонии пирї мебошад.ГюгоГюго

- Кўњансол гардидан – санъат аст, вале нањама истеъдоди пирї доранд.

ЛарошфукоЛарошфуко- Пирї ѓамангез барои он аст, ки бо расидани

он мо на танњо аз хушињои зиндагї мањрум меша-вем, балки аз умеду ормонњо низ бенасиб мемо-нем.

Жан ПолЖан Пол- Пирї њам кайфияти ба худ хоса дорад, агар

аз он дуруст истифода барї.СенекаСенека

- Пирї барои нодон сарборї аст, барои гумро-њон зимистон ва барои ањли илм – даврони тил-лоии њосилѓундорї мебошад.

ВолтерВолтер- Ожангњо бояд дар љойњое пайдо шаванд, ки

дар он љо замоне хандањо буданд.Марк ТвенМарк Твен

- Љавњари љавонї ќувва ва зебої аст, љавњарипирї бошад шукуфоии фаросат аст.

ДемокритДемокрит- Пирї саодатмандї нест. «Пиронсолии хуш-

бахтона»-ро гумроњон бофта баровардаанд. Пирїё оромиш ва ё бадбахтї шуда метавонад. Пирїосудагист, ваќте ки онро иззату икром менамоянд.Пирї бадбахтист, ваќте ки ўро фаромўш мекунандва танњо мегузоранд.

СухомлинскийСухомлинскийТањия ва тарљумаиТањия ва тарљумаи

Илњом Илњом РАЊИМРАЊИМ

1 îêòÿáð – Ð¢çè ꢳàíñîëîí

Дар бораи пирїДар бораи пирїПирњо пир азбаёзи мў шуданд…

ПирПирҳҳо пир аз баёзи мў шуданд, о пир аз баёзи мў шуданд, Сахра баСахра баҳҳри кўдакони кў шуданд.ри кўдакони кў шуданд.

Муњаммад ИќболМуњаммад ИќболРешаи нахли кўњансол аз љавон афзунтар аст,Решаи нахли кўњансол аз љавон афзунтар аст,Бештар дилбастагї бошад ба дунё пирро. Бештар дилбастагї бошад ба дунё пирро.

Соиби ТабрезїСоиби ТабрезїДар љавонї дор пиронро азиз,Дар љавонї дор пиронро азиз,То азизи дигарон бошї ту низ.То азизи дигарон бошї ту низ.

Фаридаддуни АтторФаридаддуни АтторПир пири аќл бошад, эй писар,Пир пири аќл бошад, эй писар,На сапеди мўй андар ришу сар. На сапеди мўй андар ришу сар.

Љалолиддини РумїЉалолиддини РумїПираму гоње дилам ёди љавонї мекунад,Пираму гоње дилам ёди љавонї мекунад,Булбули шавќам њавои наѓмахонї мекунад. Булбули шавќам њавои наѓмахонї мекунад.

Муњаммадњусайни ШањриёрМуњаммадњусайни ШањриёрДар миёни сина Дар миёни сина ҳҳарфе доштам, гум кардаам,арфе доштам, гум кардаам,Гарчи пирам, пеши муллою дабистонам баред. Гарчи пирам, пеши муллою дабистонам баред.

Муњаммад ИќболМуњаммад ИќболТањияиТањияи

Абдуманнони Абдуманнони ХАММОРХАММОР

Дар ин радиф метавон номияке аз собиќадорони њизб Мўњта-рам Ањмадоваро ба забон овард.Ин зани порсову некрафтор 15феврали соли 1947 дар шањри Ко-нибодом, дар оилаи хизматчїчашм ба олами њастї кушодааст.Соли 1965 баъд аз хатми мактабиёздањсолаи №3 ба Институти дав-латии педагогии шањри Ленинобод(њоло ДДХ ба номиБобољон Ѓафуров)дохил шуда, дарфакултаи табиат-шиносї-географї,шўъбаи биология-химия тањсили илмнамуд. Баъд аз хатми донишгоњ сол-њои1970-1995 дар мактабњои №№3,4,5-и шањри Конибодом њамчуномўзгор садњо нафар шогирдонротаълиму тарбия намудааст. Шав-њараш Алибой Кенљаев низ то банафаќа баромадан омўзгор буд.Фарзандонаш Равшан ва Фариданиз касби волидонро интихоб на-муданд. Бахтиёр бошад дар Феде-ратсияи Россия соњибкор аст.

Соли 1995 њукумати шањри Ко-нибодом Мўњтарам Ањмадоварокотиби љамоати Ѓ. Ортиќов таъин

намуд ва ў дарин вазифа тосоли 2007 фаъо-лият карда, њам-чун хизматчиидавлатї ба на-фаќа баромад.Ва имрўз бо шав-њари мењрубон,фарзандон ва 9

нафар наберагон давлати пирїмеронад.

Бояд гуфт, ки дар шањри Кони-бодом ў аввалин занест, ки соли1998 шањодатномаи ЊХДТ-ро ба-рояш супориданд ва ў содиќонавусофдилона дар корњои њизбї то баимрўз фаъолияти пурсамар дорад.Њамчун собиќадор ва аъзои фаъолиЊХДТ дар байни ањолї сазовори об-рўву эњтиром аст. Ба ин зани рав-шанзамир ва некирода саломативубарор хоњонем…

Моњира РАЊИМЗОДАМоњира РАЊИМЗОДА

Собиќадорони ЊХДТСобиќадорони ЊХДТ

Àââàëèíáîíóè ³èçáO

Њанўз 20 сол муќаддам Њизби Халќии Демократии Тољикистончун як њизбе, ки ба арзишњои олии инсоният дар кишвари моарљ мегузорад, арзи њастї намуд. Ва он дар як муддати

кўтоњ аз љониби арзандатарин шахсиятњо пазируфта шуд. Бењта-ринњо ба сафи ин њизби пешбару созанда ва бунёдкору инсонпарвардохил шуда, дар пешрафту тараќќиёти соњањои хољагии халќи мам-лакат сањм гузоштанд.

55№35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014

ЧоршанбеЧоршанбеТољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!

** Забони зиндаи тољиЗабони зиндаи тољи--кии форсии дарїкии форсии дарїидомаи таърихииидомаи таърихиињамон забонест, кињамон забонест, кибо он «Авасто»-бо он «Авасто»-ро навиштаанд,ро навиштаанд,њамон забонест, кињамон забонест, ки«Худойномак»-у «Таърихи мулки«Худойномак»-у «Таърихи мулкиАљам»-ро навиштаанд, њамон заАљам»-ро навиштаанд, њамон за--бонест, ки бо такомулу тањаввубонест, ки бо такомулу тањавву--лаш дар даврони исломлаш дар даврони ислом«Шоњнома»-ву «Маснавии маъ«Шоњнома»-ву «Маснавии маъ--навї»-ро навиштаанд, њамон забонавї»-ро навиштаанд, њамон забо--нест, ки дар љомеаи шўравї ба њарнест, ки дар љомеаи шўравї ба њар

навъе аз бўњрони фарњангїнавъе аз бўњрони фарњангїхудро саломат то истиќлохудро саломат то истиќло--

лияти фарњангиву сиёсї расонд валияти фарњангиву сиёсї расонд вањатто тавонист давоми сарнањатто тавонист давоми сарна--вишти соњибашро ба ќалами Айвишти соњибашро ба ќалами Ай--ниву Турсунзода ва алломаниву Турсунзода ва алломаЃафуров бинависад.Ѓафуров бинависад.

** Забон барљастатарин ва гўёЗабон барљастатарин ва гўё--тарин поя, шиноснома ва нишонитарин поя, шиноснома ва нишонибаќои њар як халќу миллат аст.баќои њар як халќу миллат аст.

** Забони миллї ва њамзамонЗабони миллї ва њамзамонташаккули пайвастаи он дарташаккули пайвастаи он дармаќоми забони давлатї муњиммаќоми забони давлатї муњим--тарин рамзи истиќлолияти давтарин рамзи истиќлолияти дав--лативу сиёсии мо ба њисоблативу сиёсии мо ба њисобмеравад.меравад.

** Модари тољик устод Рўдакї,Модари тољик устод Рўдакї,султони сухани мулки Аљамро басултони сухани мулки Аљамро бадунё овард ва шеъри оламгири ўродунё овард ва шеъри оламгири ўробо забони ширину гуворо ва нармубо забони ширину гуворо ва нарму

поки тољикона ба гўши наслњоипоки тољикона ба гўши наслњоинав ба нав мехонд ва аз боду бороннав ба нав мехонд ва аз боду боронва газанди рўзгорон њифз менамудва газанди рўзгорон њифз менамудва барои наслњои оянда, аз љумлава барои наслњои оянда, аз љумлабарои мову шумо, чун меросибарои мову шумо, чун меросипадар ба ворисон ба ёдгор гузошпадар ба ворисон ба ёдгор гузош--тааст.тааст.

Тањияи Тањияи Илњом Илњом РАЊИМРАЊИМ

Агар ба сифати забони адабї ташаккул ёф-тани забони тољикиро ба назар гирем, пас беш азњазор сол мешавад, ки ин забон ба њукми забонирасмї, идорї, коргузорї ва давлатї амал меку-над. Дар таърихи бани башар кам иттифоќ афто-дааст, ки забоне дар ин дарозои таърихї таркибилуѓавї ва сохти грамматикии худро њифзу нигањ-дорї намуда бошад. Ба таъбири дигар, имрўз мо- тољикон меросе, ки бо ин забон њазор сол ќаблиншо шудааст, аввалан, дар нусхаи асл мехонемва сониян, асосан бе шарњу луѓатњо мефањмем,њол он ки, аз як тараф, кам забонеро метавондарёфт, ки осори њазорсолаи хаттї дошта бошад,аз дигар тараф, дар сурати доштан њам, онрохонда наметавонанд ё худ рамзкушої мекунанд,яъне то љое сохтори забон ва таркиби луѓавии онтаѓйир хўрдааст. Чунончи, мутобиќ ба таълимотиА.Х.Востоков, давраи ќадими забонњои славянїасрњои IХ-ХIII мелодиро фаро мегирад ва осоре,ки аз ин давра ба мерос мондааст, бе шарњу таф-сирњои махсус намефањманд. Аз ин дидгоњ, дардавоми беш аз њазор сол таѓйир наёфтани забонитољикї дар таърихи мављудияти забонњои оламњодисаи нодир ба шумор меравад.

Забони тољикї дар давоми мављудияти худчандин санљишу имтињони таърихї ва даргиривуяѓмои аљнабиёнро паси сар намуда, аз ќаъри то-рики асрњо то ба замони мо – садаи ХХI љон ба са-ломат овардааст. Ба таъбири Љаноби Олї,Эмомалї Рањмон, «Забону фарњанги мо оинаест,ки роњи бисёр тўлонии дар масири таърих пайму-даи тољиконро бо њама сањифањои гоњо дурахшонва гоње парешон, бо њама нишебу фарозњои таъ-рих дар худ инъикос кардааст. Аз ин оина пай-дост, ки барои аљдодони бонангу номуси момафњумњои Модар, Ватан, Истиќлол, Забон ваФарњанг њамеша њаммаъно будаанд». Устод Лоиќниз дар матлаи яке аз шеърњои худ ишора ба интаърихи фољиабори тољикон кардааст:

Љабри торих ягон ќавм надидаст, ки мо,Зањри торих нажоде начашидаст, ки мо.Барои боварї њосил намудан ба ин нукта ва-

раќгардон кардани чанд сањфаи таърих кифояаст, то бовар њосил кунем, ки воќеан, ниёгони модар душвортарин ва њассостарин лањазоти умрдифоъ аз забони модарї кардаанд. Чунончи,арабњо ба хоки Мовароуннањру Хуросон њуљум на-муда, баробари талаву торољи минтаќа дар хонаиниёгон рањли иќомат афкандаанд, то аз ниёи моназорат бурда, эшонро ба ислом дароваранд. Му-

аррихи ќуруни вусто Абўбакри Наршахї дар инмаврид менависад: «Ќутайба чунон савоб дид, киањли Бухороро фармуд, як нима аз хонањои хешба араб доданд, то араб бо эшон бошанд ва азањволи эшон бохабар бошанд, то ба зарурат му-салмон бошанд…» . Ба эътирофи ањли илм, баху-сус Муњаммадтаќии Бањор, нуфузи арабњо баМовароуннањр ба њамон андозае буд, ки ба МисруСурия доштанд, лекин бо вуљуди ин натавонис-танд, ки забону фарњанги худро комилан љорї ку-нанд. Муњимтарин пайкоре, ки ниёгони мо дарпойдории забону фарњанги миллии худ карданд,аз он иборат буд, ки бо вуљуди ќабули оини навиин «мењмони нохондаву пуриштињо» (таъбир азБањор) ононро маљбур намуданд, ки Ќуръон бафорсии тољикї тарљума кунанд. Њамин тавр њамшуд ва аз рўи нигоштањои Наршахї, дар яке азмасољиди Бухоро, ки соли 713 бино ёфта буд,Ќуръон ба тољикї ќироат менамудаанд. Дар инмаврид Наршахї менависад: «Ва мардумони Бу-хоро ба аввали ислом дар намоз Ќуръон ба порсїхондандї ва арабї натавонистандї омўхтан».Нуктаи дигар низ шоистаи зикр аст, ки дар по-сдорї ва њимояти забони тољикї хидмати пешвоимазњаби њанафї - Абўњанифа Имоми Аъзам низхеле бузург аст, зеро мавсуф «забони модариихуд - тољикиро, -менависад Эмомалї Рањмон, -њамчун забони дувуми ибодати динї, фаъолиятифарњангї ва иљтимої љоиз дониста, ба хотирињифзу нигањдошти он асосњои шаръиро таъиннамуд». Илова бар ин, бо вуљуди он ки замона -хунбору гўши касон гарон ва шогирдонаш ИмомАбўюсуф ва Имом Муњаммади Шайбонї мухоли-фати шадиде зоњир менамуданд, Имоми Аъзамба форсии тољикї хондани намозро барои онњое,ки арабї намедонанд, иљозат дод. Дар баробариин корњои хайр эронитаборон тавонистанд, ки аъ-робро дар пазирої, эътироф ва омўзиши забонипорсї барангезанд ва ба нигоштаи ОзартошиОзарнўш аъроб аксар «ночор буданд аз љомаиарабї бадар омада љомаи эронї бипўшанд» .

Ба хотири идомаи ин суннат ва ошної пайдонамудан аз арзишњои маънавии умумибашарїамирони сомонї низ кўшиши фаровон ба харљ до-данд. Чунончи, дар замони зимомдории Мансурибни Нўњи Сомонї бо фатвои уламои дин яке азтафсирњои мўътабар – «Тафсири Табарї»-и Ља-рири Табарї ва «Таърихи Табарї»-и њамин муал-лиф аз арабї ба забони форсии тољикї тарљумагардиданд. Бо ин иќдом ва корњои хайри дигар

ниёгон бењтарин ва арзишмандтарин дороии худ– забонро аз нобудї њифз намуда, нагузоштанд,ки чун забонњои сурёниву мисрї ба боди фаро-мўшї равад.

Дањшатноктарин фољиа барои забони тољикивумиллати тољик садаи ХIII – њуљуми муѓулон башумор меояд. Муаррихи ќуруни вусто ИбниАсир, ки худ шоњиди бевоситаи вањшонияту ха-робкории муѓулон будааст, дар асари «ал-Комил-фї-т-таърих» вазъияти Бухороро чунин тасвирмекунад: «Бар замин хун равона шуд, чунон ки азфаровонии хун пои асп бар хок мелаѓжид».

Генотсиде, ки муѓулон аз худ намоиш доданд,бешак, хавфи нобудии миллату забонро пешоварда буд. Аз ин рў, соњибзабонон боз хона ба«мењмон» гузоштанду худ сар ба кўњу биёбон ги-рифта, «кўњро гањвораву сангро болини тифл» на-муда, бо таълифи «Бўстон»-у «Гулистон»,«Маснавии маънавї»-ву «Девони кабир» ва садњоосори дигар ин бор низ забонро аз нобудї рањо-ниданд.

Ибтидои асри ХХ марњилае дигари сарна-виштсозе дар таърихи забони адабї ва миллатитољик пеш овард. Даврае, ки будан ё набудани то-љикон њал мегардид, гурўње ба ном «пантурки-стон» ба майдони мубориза баромада, на фаќатмављудияти забони тољикї, балки њастии тољи-конро, умуман, инкор мекарданд, ки бешак,хилофи таърих буд. Мањз устод Айнї, А.Муњидди-нов, А.Њољибоев ва дањњо дигарон буданд, кибарои пойдорї ва њастии ин забон ва миллати па-решон пофишорї намуданд.

Агар гўем, ки дар охири ќарни ХХ истиќло-лияти тољикон бо истиќлолияти забон оѓоз ёфт,њаргиз ѓалат нахоњад буд, зеро 22-уми июли соли1989 тољикон дар Осиёи Марказї аввалин шудаба забони худ маќоми давлатї дода, њуљљатеро бономи «Ќонуни забон» ќабул намуданд.

Давлат ва Њукумати љумњурии соњибистиќлолиТољикистон ба хотири истењкоми пояњои забониадабии миллї тамоми чорањоро андешида исто-дааст. Чунончи, соли 2008 бо ибтикори бевоситаиСарвари давлат «Соли забони тољикї» эълон гар-дида, бо дарназардошти меъёрњои давлати соњи-бихтиёр Ќонуни забон аз нав тањия гардида, бономи Ќонуни Љумњурии Тољикистон «Дар бораизабони давлати Љумњурии Тољикистон» (5-уми ок-тябри соли 2009) ќабул гардид. Ба таъбири дигар,имрўз дар љомеаи тозаистиќлоли мо тамоми им-коният ва шароити мусоиди рушд барои забониадабї вуљуд дорад.

Аз ин нуќтаи назар вазифаи мо – соњибзабо-нон аз он иборат аст, ки забони модариамонро,ки нишон аз њастии мосту аллома Муњаммад Иќ-боли Лоњурї такаллум бо онро аз њиндї афзалшуморидааст, покизаву гиромї дорем ба сар-ваташ дороињои нав афзуда ба пасоянда-гон мерос гузорем, зеро дар ин дунёи бешукамї ќиматтар аз забон дороие надорем ва батаъбири шоир:

Гўянд каломи ќудсиён аст дарї,Ё лафзи бињишти љовидон аст дарї.Дар љанги њазорсола пирўз шудаст,Њошо, ки забони ќањрамон аст дарї.

Мўсо Мўсо ОЛИМЉОНОВОЛИМЉОНОВ,,номзади илмњои филология, дотсентномзади илмњои филология, дотсент

5 5 октябр – Рўзи забони давлатии Љумњурии Тољикистон октябр – Рўзи забони давлатии Љумњурии Тољикистон

ÏÐÅÇÈÄÅÍÒÈ ÌÀÌËÀÊÀÒ ÄÀÐ ÁÎÐÀÈ ÇÀÁÎÍÈ ÌÎÄÀÐD

Забон аз нишонањои асосии њастї ва њувияти њар халќу миллатба шумор меояд. Президенти Љумњурии Тољикистон, Љаноби ОлїЭмомалї Рањмон низ дар чандин нигоштаву баромадњои худ ба иннукта ишора намуда, аз љумла навиштааст: «Забон барљастатаринва гўётарин поя, шиноснома ва нишони баќои њар як халќу мил-лат аст». Ба ибораи дигар, мањз забони тољикї аст, ки аз њастиимиллати тољик дарак медињад ва њастии миллати тољик буда, кидар харитаи олам давлате бо номи Тољикистон арзи њастї на-мояд. Забони тољикї, ки имрўз дар Љумњурии Тољикистон бањукми забони давлатї эътироф шудааст, аз ќадимтарин забон-њои љањон мањсуб ёфта, таърихи беш аз сењазорсола дорад.Дар ин маврид дар яке аз куњантарин китобњои форсї-тољикии садаи Х – «Тарљу-маи Тафсири Табарї» омадааст: «…забони порсї аз ќадим боз донистанд – азрўзгори Одам то рўзгори Исмоил пайѓамбар (а) њама пайѓамбарон ва мулуконизамин ба порсї сухан гуфтандї…».

Забони ќањрамон аст дарї

66

Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост! №35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014ЧоршанбеЧоршанбе

Омўзгор машъалафрўзи љањони маънавї ва нурбахшиОмўзгор машъалафрўзи љањони маънавї ва нурбахшизиндагї мањсуб мешавад, ин рисолат ўро дар љомеа сазиндагї мањсуб мешавад, ин рисолат ўро дар љомеа са--зовори обрў ва эњтироми хоса гардонидааст. Муаллим,зовори обрў ва эњтироми хоса гардонидааст. Муаллим,пеш аз њама, афрўзандаи чароѓи дурахшони илму донишпеш аз њама, афрўзандаи чароѓи дурахшони илму донишаст.аст.

Эмомалї Эмомалї РАЊМОНРАЊМОН

5 октябр –Рўзи омўзгорон

5 октябр –Рўзи омўзгорон

Охир ў њамхуни Темурма-лики далеру нотарс ва ватан-дўсти баору номус, ШайхКамоли маъруф, ќањрамонисоњаи илму маърифат Бобо-љон Ѓафуров, нависандаи бу-зурги тољик Рањим Љалил васадњо чењрањои шинохтаиолам ва дастпарвари Хуљандибостон аст.

Хуљанд дар тўли зиёда аз3000 сол басе дарахтони сер-меваю сершоху барг сабзондва аз дарёи Сири пурасроруорому ботамкин серобашкард. Дар ин њангом садњо,њазорњо дарахтони серњосилнумўъ карданду ба камол ра-сиданд. Њаёт омўзгор, Ху-

љанди бостон омўзгор ва онќадар омўзгорон офариду бакамол расонд, ки шуморашонбењисоб аст.

Ба андешаи ман омўзго-рону донишмандон сарват-мандтарин симоњои бузургизиндагї њастанд. Онњо инсонтарбия мекунанд. Тарбия азасрори вуљуд огоњ намуданифарзандону шогирдонро баўњда дорад, то ки онњо до-нанду дарк кунанд, ки маъноизиндагї офариниш аст.Устоди бузургвор онест, кишогирдонашро аз миси зин-дагї зар бисозад. Омўзгор ва-зифадор аст ба шогирдонашфањмонад, ки љањон њикмат

аст, фаќат чашми њикматбиндаркор аст бубинад, забонињаќгўй зарур аст, ки бигўяд.Омўзгорону донишмандон азЯздони пок барои фарзан-дону шогирдон бурдборивуматонат, сабру тањаммул ванињоят дониш металабандуба роњи рост њидоят менамо-янд.

Абдуллољон Мавлонов азњамин ќабил омўзгору олимаст, ки роњи ростро ихтиёркард. Аќл равшан бо чароѓидониш аст. Абдуллољон Мав-лонов дастпарвари мактабибењтарин олимони намоёниТољикистон - Шарифљон Њу-сейнзода, Додољон Тољиев,Воњид Асрорї буда, боз аздигар бузургон сабаќ гирифта-аст. Сењри сухан, файзу бара-кат ва дуои неки ин ходимониилм мустаљоб шуду Абдулло-љон ба камол расид, кўњ шуд,кўње, ки ќаъри дилаш пур азганљ аст. Орзуи ў ба манфиати

миллату Ватан хизмат карданаст. Чунин нияти пок ўро со-њиби обрўю иќболи баландгардонду њамчун донишмандва инсони хуб барои дўстон,њамватанон, ошиќони илмуирфон гулдаста баст, гулдастааз илми маънї. Ў муалли-фи зиёда аз 300 маќолањоиилмї ва илмию оммавист.Фаъолияти илмиаш асосансоњањои адабиётшиносиитаърихи фолклори тољик,усули таълими адабиёти то-љик ва таърихи адабиёт важурналистикаи тољикро дарбар мегирад.

Обрў бозор надорад. Обрўбо љустуљў, мењнати тўлонї,бедорхобињо, сабру тањаммул,мардонагї пайдо мешавад.Чунин бурдборию обрў, хур-шеди маърифат ном гириф-танњо мањз натиљаи зањматњоишабонарўзї, мутолиаю тањќиќва муњимтар аз њама натиљаиросткорию некандешї ва со-

њиби рафтору гуфтору пин-дори нек будан аст.

Устод Абдуллољон Мавло-нов тамоми умри бобаракатихешро сарфи хидмати фар-зандони мардум кардааст,илму дониши хешро бедареѓнисори шогирдон намуда,имрўз рўзгори бофароѓат басар мебарад. Ифтихор аз ондорад, ки дар оила, дармиёни дўстону њамсафон вањамкорон аз эњтироми са-мимї бархурдор аст, њамаўро дўст медоранду њурматмекунанд.

Дар арафаи љашни Рўзиомўзгорон устодро аз номи та-моми мухлисону шогирдонибешумор табрику муборакбодгуфта, дар љодаи таълиму тар-бия ва илм комёбињои беназирорзу менамоям.

Саломат ЎЗБЕКОВА Саломат ЎЗБЕКОВА

Зи фазли ў њикмат бирезадЧењраи устодЧењраи устодЭй зи абри сахою эњсонат,

Оби рањмат ба мухлисон мебор.Дўстиро ќасам ба дил бояд,Гар забонист, нест он подор. Ин абёти самимї њамчун њусни пешгуфтори ки-

тоби «Хуршеди маърифат» - маљмўаи маќолањо, хо-тироти дўстон, шогирдон ва њамкорониномзади илмњои филологї, дотсенти ДДХба номи академик Бобољон Ѓафуров Абдул-лољон Мавлонов аз тарафи шоири соњиб-сабку њунарманд Кулолии Хуљандї сароидашудааст. Китобро вараќ мезанию мардепеши назар меояд, ки мењри Ватану зодгоњ,мењри илму маърифат, мењри падару панд-њои ў болу параш бахшида, дар майдони илмќадамњои устувор гузоштааст.

Забони тољикї таърихи басо тўлонїдошта, решаи он ба њазорсолањои пешаз милод мерасад. Забони тољикї за-бони шево, забони назми оламгир аст,ки дар муддати дурударози таърихї дармаќоми давлатии як ќатор мамоликишарќи имрўз буд. Њатто дар замони Со-сониён тамоми коргузории дарбор вањуљатгузорињо бо забони порсии миёнасурат мегирифт, ки забони тољикї аз оншакл гирифтааст. Забоншиноси маъ-руф В. Ненинг менависад, ки вожаи«тољик» дар Нафномаи Монї, ки ба аср-њои 3-4 милодї мансуб аст ва дар онноми халќиятњо зикр шудаанд, даршакли «tatcik» вомехўрад. Ин нишон ме-дињад, ки забони тољикї пайдоишихудро боз њам аз ќаъри љуќуртари таъ-рих гирифтааст.

Бархе аз забоншиносон забони то-љикї, форсї ва пањлавиро як забон ме-донанд, вале бархе онњоро забонњоиалоњида пиндоштаанд.

Њоло дар забони форсии тољикї во-жањои арабї зиёд дучор мешавад. Ањлиин халќ ќобилияти хуби аз худ намуданидигар забонњоро доранд. Зодагон, оли-

мони онњо фарњанги араб ва дини ис-ломро љуќур омўхта, онро бо либосифарњанги худ оро додаанд. Умуман,ягон забоне вуљуд надорад, ки дар онвожањои дигар забонњо мављуд набо-шанд.

Оид ба маънои номи форсу тољикдар адабиёт гуногунандешї љой дорад.Шояд вожањои «форс» ва «тољик» сино-нимњои якдигар бошанд. Вожаи «форс»аз «фарса» шакл гирифтааст, ки маъ-нои сарвар, пешво, шахси доно, бошу-кўњ, зебо, нишони олидоштаро дорад.Шоњони Мисри ќадим, фиръавнњоро«фараонњо» низ мегуфтанд. Вожаи«фар»-и дар сохтори аксар калимањоиќадимбуда, низ инро тасдиќ мекунанд,чун дар ибораи фарри шоњї доштан,фарзона, фаррух, фарњанг ва ѓ. Маф-њуми «фарњанг» маънои мавод, њанго-маи шоњонро дорад, зеро шоњон ањлиилму санъатро ба дарбор љамъ намуда,аз њунари онњо бањра мебурданд. Вожаи«са» маънои тан, шахсро дорад. Вожаи«тољ»-и дар сохтори «тољик» буда, низмаънои нишона доштан мебошад, ки ња-ммаънои «фар» аст. Пас-ванди «ак»

дар аксар калимањои пайдоиши ќадимадошта, маконро ифода мекунад. Шоядвожаи «тољик» аввал дар шакли вожаи«тољиак», ки маънои макони тољикњо,тољдоронро дорад, пайдо гаштааст вааз талаффузи дурушт доштан, њарфи«а» суфта ёфта баъд шакли «тољик»-рогирифта бошад. Аксар халќиятњои ња-мсоя тољиконро пештар, тот низ ном ме-бурданд, ки он маънои бофарњанг,доноро дорад.

Дар забонњои аврупої калимањоипайдоиши шарќидошта хеле зиёд дучормешаванд. Замоне шарќ маркази та-маддун ва фарњанги оламиён буд. Шоядвожањои шарќии дар забони ѓарбиёнмављудбуда, дар давраи ќадим аз ха-зинаи забони суѓдї ва ё аз форсу арабиќадим тавассути ин забон ба онњо гу-зашта бошад. Олимони ѓарб миќдорихеле зиёди истилоњоти илмиро аз за-бонњои лотинї ва ё юнонї арзёбї меку-нанд, њол он ки аксари ин калимањо бомазмуни ибтидоияшон дар забонњоимамлакатњои шарќ, аз љумла дар тољикївомехўранд. Ин аз надонистан ва ба за-бонњои мардуми шарќ шинос набуданионњо сар задааст.

Масалан, дар тамоми фарњангњовожаи астрономияро аз калимаи лоти-нии «астрон (astron)» -ситора ва номия(nome) - илм менависанд. Илми ситора-шиносї ибтидои худро аз шарќ гирифтава худи калимаи астрономия низ пай-доиши шарќї дорад. Биёед, бароифањмидани маънои дурусти вожаи «аст-

рономия», ба сохтори калимаи тољикии«хокистар» назар мекунем. Њар кас ме-донад, ки хокистар, хоки аз оташ мондааст. Калимаи «хокистар» аз ду вожа«хок», ки ба њама маълум аст ва«истар», ки маънои оташро дорад, ибо-рат аст. Мардуми ќадим оташаки даросмон дидаашонро истора гуфтаанд. Азин љо калимањои истар, истора, ситора,астар, «star»-и англисї њамреша буда,њангоми гузариш аз як забон ба забонидигар таѓйири шакл кардаанд. Дигарќисми калимаи «астрономия»-ро вожаи«ном» ташкил медињад. Вожаи «ном»низ аз хазинаи луѓоти халќи тољик аст.Аз ин љо, илми астрономия ин номгу-зорї ба ситорањо мебошад.

Вожаи «ном»-ро, ки тољикї аст, дардигар калимањои лотинї низ бо маъноиаслии тољикияш вомехўрем. Чун дарвожањои «экономика», «ономастика»,«топонимика (топономика)», «номен-клатура», «номинатсия», «номенал» ваѓ. Ономастика илм оид ба номгузорињо,топонимика оид ба маънои номњои ма-њалњо мебошад. Вожаи топонимикашакли таѓйирёфтаи топономика аст, кидар он вожаи «ном»-и тољикї, дар за-бони юнонї ба вожаи «ним» табдил ёф-тааст. Номенклатура – номгўи чизњо,маводњо мебошад. Дар илми кимиёќоидањои ба моддањои кимиёвї номди-њиро низ номенклатура мегўянд.

Дар ќатори вожањои нишондодаи базабонњои ѓарб гузашта, вожањои «тан»,«нав», «лаб», «ан», «андар», ки хоси то-љикї аст, ба таркиби садњо вожањои му-раккаби забонњои ѓарб, бе таѓйири шаклва дар баъзе вожањо бо каме таѓйиротворид шудаанд ва дар онњо маънои то-љикии худро нигоњ медоранд. Дар за-бонњои ѓайр бо шумори хеле зиёд даристифода будани вожањои тољикї,бешак гувоњ аз нињоят ќадимияти инзабон аст.

Обиддин Обиддин ТЎХТАСУНОВ,ТЎХТАСУНОВ,устоди Донишкадаиустоди Донишкадаи

кўњї-металлургии Тољикистонкўњї-металлургии Тољикистон

Забони тољикї -Забони тољикї -забони ќадимтаринзабони ќадимтарин

Дар дунё забонњо бисёранд, дар маълумотномањо миќдорионњоро зиёда аз 2500 нишон медињанд. Њар як забон таърихипайдоиш, пањноии марз, хазинаи луѓавї ва намояндагони худродорад. Дар таърих забонњое буданд, ки ба фишорњо тоб на-оварда љои худро ба забонњои дигар доданд. Дар байни забон-њои зиндаи муосир, забони тољикї низ аз ќаъри асрњо љон басаломат бурда, суфта шуда, чун дурри гаронбањо то ба моомада расидааст.

77№35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014

ЧоршанбеЧоршанбеТољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!

Њафт аврангCCањифаиањифаи адабїадабї--бадеї бахшида бабадеї бахшида ба

600-солагии Мавлоно Абдурањмонї Љ600-солагии Мавлоно Абдурањмонї ЉОМЇОМЇ

Аз ќасидаи «Луљљат-ул-асрор»

Кунгури айвони шањ, к-аз кохи кайвон бартар аст,Кунгури айвони шањ, к-аз кохи кайвон бартар аст,Рахнањо дон, к-аз ба девори њисори дин дар аст.Рахнањо дон, к-аз ба девори њисори дин дар аст.Чун саломат монд аз торољ наќди ин њисор,Чун саломат монд аз торољ наќди ин њисор,Посбон бар хобу бар њар рахна дузде дигар аст.Посбон бар хобу бар њар рахна дузде дигар аст.Чист зарри ноб? Рангин гашта хоке з-офтоб,Чист зарри ноб? Рангин гашта хоке з-офтоб,Њар кї кард афсар зи зарри ноб хокаш бар сар аст.Њар кї кард афсар зи зарри ноб хокаш бар сар аст.Гар надорад симу зар доно манењ номаш гадо,Гар надорад симу зар доно манењ номаш гадо,Дар бараш дил бањри дониш ў шањи бањру бар аст.Дар бараш дил бањри дониш ў шањи бањру бар аст.Зан наї, мардї куну дасти карам бикшо, ки зар,Зан наї, мардї куну дасти карам бикшо, ки зар,Мардро бањри карам, занро барои зевар аст.Мардро бањри карам, занро барои зевар аст.Кисахолї бош бањри рафъати явмулњисоб,Кисахолї бош бањри рафъати явмулњисоб,Сифр чун холист, з-арќоми адад болотар аст.Сифр чун холист, з-арќоми адад болотар аст.Марди косиб к-аз машаќќат мекунад кафро дурушт,Марди косиб к-аз машаќќат мекунад кафро дурушт,Бањри ноњамвории нафси даѓал сўњонгар аст.Бањри ноњамвории нафси даѓал сўњонгар аст.Сифла гар хиљлат кашад з-осори феъли худ кашад,Сифла гар хиљлат кашад з-осори феъли худ кашад,Гулханиро рў сиёњ аз дуд ё хокистар аст.Гулханиро рў сиёњ аз дуд ё хокистар аст.Нест аз мардї аљузи дањрро гаштан забун,Нест аз мардї аљузи дањрро гаштан забун,Зан чу фоиќ гашт бар шавњар ба маънї шавњар аст.Зан чу фоиќ гашт бар шавњар ба маънї шавњар аст.Роњи узлат љўю хуррам зї, ки чандин ќањќања,Роњи узлат љўю хуррам зї, ки чандин ќањќања,Кабк аз он дорад, ки дур аз халќ бар кўњу дара-ст.Кабк аз он дорад, ки дур аз халќ бар кўњу дара-ст.Дар љавонї саъй кун, гар бехалал хоњї амал,Дар љавонї саъй кун, гар бехалал хоњї амал,Мева бенуќсон бувад, чун аз дарахти навбар аст.Мева бенуќсон бувад, чун аз дарахти навбар аст.

Ворисони ЉомїВорисони Љомї

Ïàðâîçãî³Маро дар бистари хокї макон додї, Маро дар бистари хокї макон додї, Љањони бекарон додї. Љањони бекарон додї. Ба кунљи кўчаки як зарраи гардун Ба кунљи кўчаки як зарраи гардун Фарохии замину осмон додї. Фарохии замину осмон додї. Ба чашмам зарраи хокат Ба чашмам зарраи хокат Љањоне дар баѓал дорад, Љањоне дар баѓал дорад, Ки дар худ осмонњоро бигунљонад.Ки дар худ осмонњоро бигунљонад.Бароям чор сўят ќиблагањ бошад, Бароям чор сўят ќиблагањ бошад, Ки аз рўи вафову сидќ њар дам саљдањо орам. Ки аз рўи вафову сидќ њар дам саљдањо орам. Чу он тифлам, ки андар мањди Истиќлол Чу он тифлам, ки андар мањди Истиќлол Фароѓат з-аллаи моми Ватан дорам. Фароѓат з-аллаи моми Ватан дорам.

Íåð¢ Ман шукр кунам ба њадяи ту, Ман шукр кунам ба њадяи ту, Эй Холиќи кулли чор унсур. Эй Холиќи кулли чор унсур. З-иќбол љањони нав кушодї, З-иќбол љањони нав кушодї, Ќалбам зи фарањ чу соѓари пур. Ќалбам зи фарањ чу соѓари пур.

Дар шашдари дањр беќиёсї,Дар шашдари дањр беќиёсї,Бо њусну малоњати худодод. Бо њусну малоњати худодод. Эй моми азиз, Тољикистон, Эй моми азиз, Тољикистон, Мероси гарони пушту аљдод. Мероси гарони пушту аљдод.

Хокат чу зар аст, зар фишонад, Хокат чу зар аст, зар фишонад, Обат ба мисоли оби кавсар. Обат ба мисоли оби кавсар. Хошоки замини ту пари ќуст, Хошоки замини ту пари ќуст, Реги ту ба парниён баробар. Реги ту ба парниён баробар.

Гардун ба сари ту файз борад, Гардун ба сари ту файз борад, Сўят, ки насим мушк безад. Сўят, ки насим мушк безад. Нерў бидињад ба љисму љонам, Нерў бидињад ба љисму љонам, Аз хоку њавот мењр резад. Аз хоку њавот мењр резад.

Хушдили Хушдили АБДУЛЃАФУРАБДУЛЃАФУР

Мавлоно Љомї аз љониби ањли илму адабњамчун шахсияти беназири илму мао-риф ва фарњанги миллии тољикон эъ-

тироф шуда, ашъори баландмазмунутамаддунофари ин њакими фарзона ва суханварибузург наздик 600 сол инљониб инсонро ба сўи ар-зишњои баланди инсонпарварона, ахлоќи њамида,сулњу осоиштагї, донишомўзї, бародариву баро-барї, дўстиву рафоќат ва расидан ба ќадри умр вазиндагии шоиста њидоят мекунад.

Шоир дар афкори баландмазмуниахлоќиву тарбиявиаш чун тараннумгарибузурги ѓояњои дўстии байни халќњо ватамоми мардуми олам новобастааз миллату мазњаб дар сурудањояшчењраи олии инсонии хешро моњиронатаљассум намуда, ба дарси ибратиинсоншиносї ва инсон даъват мена-мояд. Аз ин љост, ки Љомї љойгоњи њи-фозати дўстии арзандаро дар зиндагїна дар забон, балки ба љон баробар ме-донад.Бошад каломи дўст мубарро зи њар луѓат,Њаст ин луѓоти мухталиф аз тарљумони дўст.

Яъне сухани дўст аз њар луѓат софтару тозатар вафањмо буда, ба шарњ эњтиёљ надорад. Њамон самимиятуширинии сухани дўст худ тарљумонест, ки бе донистани за-бони њамдигар низ фањмидан ва эњсос намудан осон ме-бошад. Дар ин љо ишора ба он аст, ки аз њамзабон буданњамдил будан авлотар аст. Чунки агар сухан танњо базабон бошаду дар амал татбиќи худро наёбад, мо ба чиземуваффаќ шуда наметавонем.

Мавлоно Љомї инсонро ба дўстшиносї даъват меку-над. Ин андешаи олї дар мавриди вазъияти мураккаби ку-нунии сиёсї дар байни љомеаи љањонї маќоми арзандаихудро боз њам баландтар гардонидааст. Чунин андешањона фаќат муносибати ду шахс ва ё нафарони муайянроифода менамояд, балки дар замони муосир домани бозњам фарохтар дорад.

Натиљањои умедбахш ва дурбинонаи њамоиши бузургиСозмони њамкории Шанхай, ки санањои 11-13-уми сентябрдар шањри Душанбе баргузор гардид ва дар он чандин са-надњои муњим ќабул ва ба имзо расонида шуданд, ифода-гари бевоситаи њамон дўстие мебошад, ки Љомии бузургњанўз шашсад сол пеш дар ашъори љовидонааш тараннумнамудааст.

Абдурањмони Љомї чун устод Абўабдуллоњи Рўдакї вамуаллими ахлоќи башарият Шайх Саъдии Шерозї муќо-били теѓ кашидан ба љонибе ва даст ба куштор ва ќатлуѓорат задан буда, таъкид менамояд, ки њар кї ин корро бадигаре раво дид, худ куштаи њамон теѓи кашидааш меша-вад. Шоир ин њикмати рўзгорро чунин ба ќалам кашида-аст:Дило, гўш кун аз ман ин нуктаи хуш,Ки мондаст дар гўшам аз нуктадонон.Ки њар кас кашад теѓи номењрубонї,Шавад куштаи теѓи номењрубонон.

Дар идомаи афкори љањонсозї (пойдор намудани сулњувањдат, оромиву осоиштагї) Љомї инсонњоро ба сўи дурїварзидан аз душманиву хусумат њидоят намуда, таъкидменамояд, ки њар низоми кўшиш ба оѓози љанг намудан,дар мунтањо хоњ-нохоњ ба завол мерасад, вале оќибатњоихаробиовару фољиабор ва дањшатноки он аз ёд намера-вад. Аз ин рў, дар афкори Љомї њамин нукта таъкид гар-дидааст, ки њама гуна хусуматњо ба халќи љањон ва нисбатба њамдигар љангу љидол намудан барои фароњамовариисиму зару моли дунё аст ва он бебаќо мебошад.

Эй, ки дар тољу нигин дорї рўй,То ба кай тољу нигин хоњад монд.Мулки њастї њама тай хоњад шуд,На замону на замин хоњад монд.То тавонї ба љањон некї кун,

К-аз љањон бо ту њамин хоњад монд.Мавлоно Љомї чун дигар суханварони со-

њибандешаи адабиёти классикии тољику форсхостгори љилавгирї аз хусумат ва љанг ва дар

муќобили пархош сулњу созиш кардан ё ба таъбириХоља Њофиз мурувват кардан бо дўстон аст. Аз ин рў,њатто дар зиндагонии љории воќеї ин андешаро таблиѓмекунад, ки агар дўстат бо ту љангандеш шуд ва ё фикрипархош намуд, танњо ягона коре, ки мекунї муддате аз ўдур бош, то таскин ёбад ва ба худ ояд. Яъне ба муќобилихусумат пайи пархош мабошу тањаммул кун, то ин душ-манї аз байн равад:Чун шавад ёр бо ту љангандеш,Љуз људої магир бо ў пеш.Љид макун дар хусумати хеш,Андаке рўи оштї гузор.

Бењтарин мањсули зиндагонии инсонро Њазрати Љомїдар раќами хайр кашидан ва асари нек аз худ боќї гузош-тан мебинад:Сафњи дањр бувад дафтари умри њама кас,Инчунин гуфт хирадманд чу андеша гумошт.Хуррам он кас, ки бар ин дафтари пок аз њама њарф,Раќами хайр кашиду асари хайр гузошт.

Дар андешаи Љомї асари хайр гузоштан аз роњу воси-тањои гуногуни ба манфиати инсон ва љомеа нигаронидашуда сурат гирифта, яке аз чунин осори накў ба камол ра-сонидан ва тарбияи фарзанди солењ ва бофаросат буда,чун неъмати бузурги инсон номи мардонро зинда нигоњ ме-дорад: Њељ неъмат бењтар аз фарзанд нест,Љуз ба љон фарзандро пайванд нест.Њосил аз фарзанд гардад коми мард,Зинда аз фарзанд монад номи мард.

Дар ин љо метавон ќабул гардидани ќонунњои Љумњу-рии Тољикистон дар бораи «Масъулияти падару модар дартарбияи фарзанд» ва «Танзими љашну маъракањо вамаросимњои мардумї»-ро зикр намуд, ки манфиатион мазмунан дар ашъори Љомї, бахусус «Бањорис-тон» хеле олиљаноб ва бо санъати баланд ба ќаламоварда шудааст.

Бештар мутоила намудан ва истифодаву мунтазам рўйовардан ба ашъори Мавлоно Љомї, ки хазинаи тиллоиимаънавї мањсуб меёбад, дар роњи расидан ба ќуллаи ба-ланди донишу маърифатнокї ва бофарњангии љомеа му-соидат хоњад намуд.

Набиљон Набиљон ЉЎРАЕВЉЎРАЕВ, , сардори Маркази тањлил ва иттилоотисардори Маркази тањлил ва иттилооти

Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти СуѓдКумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд

Нуктаи хуш гуфтааст он дурбин,Адл дорад мулкро ќоим, на дин.

* * ** * *Якдилу якљињату якрў бош,В-аз дурўёни љањон як сў бош!

* * ** * *То дуї боќї бувад, дурї бувад,Љон асири доѓи мањљурї бувад.

Яке љўю Љомї, дуљўї макун,Ба майдони вањдат дугўї макун!

* * ** * *Дило, дидаи дурбин баркушой, Дар ин дайри деринаи дерпой.

* * ** * *Њамон бењ, ки дар кўи дил рањ кунем,Забонро бад-ин њарф кўтањ кунем.

Њар кї нокас бувад дар аслу сиришт,Ба таќолиби дањр кас нашавад.

* * ** * *Зи нахват пок кун андешаи хеш,Тавозўъ кун ба њар кас пешаи хеш.

Пандномаи Мавлоно ЉомїПандномаи Мавлоно Љомї

Њикмати созандагї дар ашъори Мавлоно Љомї

Чанд байти баланд

М у а с с и с:М у а с с и с:К у м и т а и и љ р о и я иК у м и т а и и љ р о и я и

Њизби ХалќииЊизби ХалќииДемократии ТољикистонДемократии Тољикистон

дар вилояти Суѓддар вилояти Суѓд

СармуњаррирСармуњаррирТољибой СУЛТОНТољибой СУЛТОНЇЇ

²àéàòè ý¿îäèè íàøðèÿ:Моњира РАЊИМЗОДА

Мењрангез МУРОДОВА

ЊайатиЊайати тањририя:тањририя:Ñàðôàðîç ÞÍÓÑÎÂÀíâàð ¯ÀËÈËίóìúàáîé ÑÀÍÃÈÍÎÂÐà¿àááîé À²ÌÀÄÇÎÄÀFàôóð¿îí ÓÑÌÎÍÎÂ

¯àìøåä ¯¡ÐÀÁÎÅÂÌàâëîí ÁÎÉÒÅÌÈÐÎÂFàíè¿îí £ÎÁÈËÎÂÁàõòè¸ð ÌÀ¯ÈÄÎÂÓñìîí ÎËÈÌ

Суроѓаи мо:Суроѓаи мо:шањри шањри

Хуљанд, кўчаи Хуљанд, кўчаи Камоли Хуљандї-185.Камоли Хуљандї-185.

Телефон: 6-33-45Телефон: 6-33-45

СупоришиСупориши № № 11501150ТеъдодиТеъдоди нашрнашр

86208620 нусханусха

Масъули чоп:Масъули чоп:Çàìèðèääèí ÄÀÂËÀÒÎÂ

88№35 (312) 1.10.2014№35 (312) 1.10.2014

ЧоршанбеЧоршанбеТољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!Тољикистони озоду соњибистиќлол Ватани мањбуби њамаи мост!

НавбатдориНавбатдори шуморашумора::Ìî³èðà ÐÀ²ÈÌÇÎÄÀ

“Сухани халќ” дар Вазорати“Сухани халќ” дар Вазоратифарњанги Љумњуриифарњанги Љумњурии ТољикистонТољикистонтањти №004тањти №004--140 сабти ном ва140 сабти ном ва

дар КВД матбаањои вилояти Суѓддар КВД матбаањои вилояти Суѓдбо тариќи офсетї чоп шудааст.бо тариќи офсетї чоп шудааст.

Êîòèáè ìàñúóëИлњом МАДАЛИЗОДА

Тањияи компютерї:Тањияи компютерї:Ìàúðóô¿îí ²ÎÌÈÄÎÂ

Њафтанома маводњоро дар њаљми 4-5 сањифаи компютериињарфи андозаи 14-и Arial Tj ва Times New Roman Tj ќабул мекунад.

Мавод ва суратњо баргардонида намешаванд.

Е.mail:[email protected]

С К А Н В О Р Д – 2014. № 13

¯ÀÂÎÁ ÁÀÑÊÀÍÂÎÐÄ-2014.¹ 12

Донед, хуб астДонед, хуб аст

Моњи октябр санањои идона кадомњоМоњи октябр санањои идона кадомњо--янд? Лутфан таваљљўњ намоед:янд? Лутфан таваљљўњ намоед:

Дар Тољикистон:Дар Тољикистон: 1 октябр – Рўзи кўњансо-лон; 5 октябр - Рўзи забони давлатии ЉумњурииТољикистон; якшанбеи якуми моњ (5 октябр) - Рўзиомўзгорон; 8 октябр - Рўзи кишоварзї; 10 октябр- Рўзи Фалак; якшанбеи дуюми моњ - Рўзи корман-дони адлия ва суд; 16 октябр - Рўзи кинои тољик;якшанбеи сеюми моњ;

Дар дунё:Дар дунё: 1 октябр – Рўзи байналхалќии му-сиќї; 4 октябр – Рўзи умумиљањонии њайвонот; 4октябр - Рўзи умумиљањонии табассум (WorldSmile Day); 5 октябр – Рўзи байналхалќии назо-рати паррандањо; 6 октябр – Рўзи умумиљањониињифзи љойњои муќимї; 7 октябр – Рўзи умумиља-њонии меъморон (World Architecture Day); 9 ок-

тябр – Рўзи умумиљањонии почта; 11 октябр –Рўзи умумиљањонии тухм; 14 октябр – Рўзи уму-миљањонии стандартњо; 15 октябр – Рўзи умуми-љањонии шустушўи дастњо; 16 октябр – Рўзиумумиљањонии анестезия; 16 октябр – Рўзи сар-дор; 17 октябр – Рўзи байналхалќии иттињодия-њои ќарздињї; 20 октябр – Рўзи байналхалќииошпазњо (таббохњо); 24 октябр – Рўзи байналхал-ќии беќоѓазї; 28 октябр – Рўзи байналхалќии ки-тобхонањои мактабї; 28 октябр – Рўзибайналхалќии анниматсия; 29 октябр – Рўзи уму-миљањонии мубориза бо инсулт (сактаи дил); 31октябр – Рўзи байналхалќии Бањри Сиёњ; 31 ок-тябр – Рўзи байналхалќии сарфакорї;

ТањияиТањияиМењрдоди МУЊАММАДРАЊИММењрдоди МУЊАММАДРАЊИМ

Таќвими моњи октябр

Зодрўзмуборак!

Раёсати Ку-митаи иљ-р о и я ив и л о я т и иЊХДТ ва ањлиэљоди њафта-номаи «Суханихалќ» раисик ум и љ р о и я иЊХДТ даршањри Ќайроќ-ќум Њомидов

Содиќ Миробидовичро ба рўзифархундаи мавлуд самимонамуборакбод намуда, барояшонтансињатї, рўзгори обод, са-одати умр ва тамоми хуши-њои зиндагиро орзуманданд.

FFуломи њиммати онам, ки зери чархи кабуд,уломи њиммати онам, ки зери чархи кабуд,Зи њар чї ранги тааллуќ пазирад,озод аст.Зи њар чї ранги тааллуќ пазирад,озод аст.

Раёсати Кумиљроияи вилоятииЊХДТ, ба раиси кумиљроияиЊХДТ дар ноњияи Fончї МуборакFайбуллоева нисбат ба даргу-зашти бармањали

ÕβÀÐÀØ сахт андўњгин буда, ба ањли хона-вода ва пайвандонашон аз дар-гоњи Офаридгор сабри љамилмехоњанд.

Диќќат, таваљљўњ!!!Барои зудтар ва сариваќт дастрас

гардидани маводњо, хабарњо ва итти-лооти дигар нашрияи «Сухани халќ»суроѓаи электронии худро фаъол гар-донидааст.

Инак, нишонии мо:Инак, нишонии мо:

Е.mail:[email protected]

Шумо метавонед, маводу суШумо метавонед, маводу су--ратњоро ба суроѓаи мазкурратњоро ба суроѓаи мазкурфирисфиристед. тед.