Perceptie - Food for Soul · 2019. 11. 23. · Perceptie Voor de meeste staat onze perceptie gelijk aan realiteit. Alles wat we doen wordt gefilterd door de bril die we opzetten.
Post on 29-Jul-2021
0 Views
Preview:
Transcript
∞
Perceptie
Voor de meeste staat onze perceptie gelijk aan realiteit.
Alles wat we doen wordt gefilterd door de bril die we opzetten. Overtuigingen, ervaringen en
opvoeding bepalen ons kijk op de wereld.
Om effectief contact te maken met anderen is het van belang dat je weet hoe jij naar de wereld
kijkt. Onze manier van kijken kun je vergelijken met een routekaart.
De juiste kaart zorgt ervoor dat je het juiste einddoel bereikt, echter als je de
verkeerde kaart in handen hebt, kom je nergens…Verandering van gedrag en
houding (bijvoorbeeld harder werken of meer ijver tonen) bieden geen
oplossing. Als we open staan voor het onderzoeken van onze eigen ‘mentale
routekaarten’ kun je voorkomen dat je star blijft vasthouden aan je eigen ‘kijk
op de wereld.’
Het leren begrijpen van je eigen routekaart en inzicht krijgen in hoe de
kaarten van anderen werken zorgt voor effectievere communicatie en
vergemakkelijkt het bereiken van je doel.
Perceptie
‘Het is onze geest die bepaalt of
iets goed of slecht is, we gelukkig
of ongelukkig zijn, arm of rijk’
Edmund Spenser
Kijk maar eens naar het plaatje
hiernaast, waarschijnlijk al eens
gezien.
• Ziet u een vrouw?
• Hoe oud denk je dat ze is?
• Hoe ziet ze eruit?
Kijk je naar de halsketting of de
mond?
Zie je alleen je eigen waarheid of
lukt het om je te verplaatsen in het
beeld van de ander?
Onze geest interpreteert de patronen op basis van eerdere ervaringen uit het verleden of op basis
van de patronen die we al kennen
Perceptie | hoe werkt het
De gebeurtenis door het oog van de camera
Perceptie - gegevens selecteren
Gegevens interpreteren
Conclusies trekkenEmotionele en fysieke reactie
Waarden
Actie ondernemen
Overtuigingen
Context
Aannames
Leer de kaart van de ander lezen
Als je waarneemt:
• Kijk je door het oog van je eigen camera
• Selecteer je bepaalde gegevens
• En vorm je waarde oordelen
• Neem je patronen en betekenis waar
• Je perceptie bepaalt jouw realiteit
• Vanuit deze perceptie trek je voor jou logische conclusies
• Voel je emoties ergens in je lichaam
• Creëer je een overtuiging en daarop baseer je je handelen
Weet dat anderen hetzelfde proces doorlopen maar andere ervaringen, opvoeding en
achtergrond hebben. Ken je hun overtuigingen en percepties?
Feiten
Denken
Acties
Resultaat
Welke kleur heeft je voorkeur
Jung beschrijft de persoonlijkheidstypen aan de hand van vier energieën. In het model van Insights
zijn ze vertaald naar vier kleuren. Iedereen heeft deze kleuren tot zijn beschikking, echter ontwikkel
je tijdens je leven een voorkeur voor het aanwenden van energieën. Iedere persoonlijkheid is een
unieke combinatie van kleuren
Helder blauw Objectief, afstandelijk,
Analytisch, berekend, tactvol
Ik doe het JUIST
Zacht groen Stil, rustig, geduldig,
verzorgend, stabiel
Ik doe het met ZORG
Stralend geel Vrolijk, monter, opbeurend,
aanstekelijk, beweeglijk
Ik doe het SAMEN
Vurig rood Direct, doortastend, positief,
scherp, resoluut, gedurfd
Ik doe het NU
Agressief
Controlerend
Gedreven
Dominant
Intolerant
Opgewonden
Chaotisch
Indiscreet
Pronkerig
Overhaast
Gedwee
Passief
Traag
Afhankelijk
Koppig
Pietluttig
Besluiteloos
Argwanend
Koud
Afstandelijk
Daadkrachtig
Veeleisend
Vastberaden
Wilskrachtig
Doelbewust
Dynamisch
Enthousiast
Overtuigend
Expressief
Visionair
Zorgzaam
Relatiegericht
Harmonieus
Ontspannen
Geduldig
Voorzichtig
Nauwkeurig
Analytisch
Gedetailleerd
Objectief
Vier kleuren | goede dag en slechte dag
kwaliteiten
Helder blauw Goed geïnformeerd,
consequent, deskundig,
stelt indringende vragen,
grondig, degelijk,
onafhankelijk en objectief
Kritisch en ongevoelig, ziet
gevoelens over het hoofd,
verdwaald in details,
stroeve eerste interactie
Zacht groen Luisteraar, ondersteunen
oprecht, gevoelig, warm,
oprecht, persoonlijke en
diepgaande relaties, stabiel
Langzaam aanpassen,
vermijdt afwijzing, neemt
het persoonlijk, meegaand
Stralend geel Legt snel contact,
innemend, enthousiast
sociaal, zonnig, flexibel,
verbeeldingskracht,
uitstekende presentatie
Gebrek aan focus, te
nonchalant, slechte
planning en afwerking,
indiscreet, snel afgeleid
Vurig rood energiek, doortastend,
oplossingsgericht, assertief,
gefocust, doelbewust, legt
de lat hoog
Slechte luisteraar, arrogant,
drammer, eisend, kan niet
wachten, weinig ruimte voor
de ander
valkuilen
Jungiaanse voorkeuren
Jung schreef in zijn werk ‘de Psychologische Typen’ al dat verschillende mensen, verschillende
voorkeuren hebben. En mensen daardoor verschillend kijken naar situaties. Andy en Andrew
Lothian vertaalden zijn werk naar het Insights Discovery model. Een goed begrip van de
voorkeuren helpt om te begrijpen wat er speelt bij mensen, teams en in organisaties.
Jung onderscheidt een aantal psychologische voorkeuren
Bewustzijnsinstelling: Introversie en Extraversie
• Wijze waarop we onze aandacht richten en onze energie tot uitdrukking brengen
• Hoewel we een voorkeur hebben is het soms nodig om aandacht aan de tegenpool te
besteden
• Introvert toetst aan de binnenwereld, extravert toetst aan de buitenwereld
Irrationele functies: Gewaarworden en Intuïtie
• Wijze waarop we informatie gewaarworden, verwerken, opnemen
• Dieper in ons innerlijk verborgen
• Gewaarworden gebeurd via zintuigen, hier en nu concreet
Rationele functies: Denken en Voelen
• Wijze waarop je oordeelt, beslissingen neemt, evalueert
• Denken is onpersoonlijk, los van wensen of persoonlijkheid
• Voelen is persoonlijk, subjectief, volgt wensen en waarden van persoon
Introversie
Rustig
Opmerkzaam
Naar binnen gericht
Verdieping
Eén-op-één
Gereserveerd
Beschouwend
Bedachtzaam
Voorzichtig
Extraversie
Spraakzaam
Betrokken
Naar buiten gericht
Verbreding
Groepsgericht
Stralend middelpunt
Actiegericht
Uitgesproken
Gedurfd
Bewustzijnsinstelling
Hoe reageer jij?
Naar binnen gericht: introvert
Naar buiten gericht extravert
Irrationele functie
Hoe neem jij waar?
Gewaarworden:
Vertelt je of het echt is?
Intuïtie:
Informeert je wat de mogelijkheden
zijn
Gewaarworden
Specifiek
Gericht op het heden
Realistisch
Consequent
Nuchter
Praktisch
Nauwkeurig
Feitelijk
Stap-voor-stap
Intuïtie
Globaal
Gericht op de toekomst
Visualiserend
Onvoorspelbaar
Fantasievol
Conceptueel
Grote lijnen
Abstract
Spontaan
Rationele functie
Hoe beslis jij?
Denken:
Zet de feiten op een rij
Deze vertellen je wat te doen
Voelen:
Kijkt naar meningen en context
Vertelt je wat het waard is
Denken
Formeel
Onpersoonlijk
Analytisch
Afstandelijk
Objectief
Sturend
Competitief
Resoluut
Taakgericht
Voelen
Informeel
Persoonlijk
Instinctief
Betrokken
Subjectief
Flexibel
Accommoderend
Ambivalent
Relatiegericht
Acht persoonlijkheidscombinaties
Jung onderscheid acht persoonlijkheidscombinaties. Dr. Jolande Jacobi maakte dit
inzichtelijk en presenteert al in 1942 de Jungiaanse types op het wiel. In ieder type zijn de
verschillende functies (gewaarworden, intuïtie, denken en voelen) gecombineerd met de
bewustzijnsinstelling (introversie en extraversie). Andrew Lothian gebruikt de weergave
van Jacobi om tot het Insights Discovery model te komen. Een getrouwe en zeer goed
onderzochte methodiek.denken
voelenin
tro
ve
rsie
extra
ve
rsie
Rationele Insights types | in het kort
De Observator
Bepaalt de norm | productkennis | analytisch
Dit type is goed in het schrijven van de handleiding. Feitenlijke gegevens zijn altijd paraat en netjes geordend. Ze bepalen
de normen en specificaties voor anderen en analyseren en verzamelen gegevens.
De Supporter
Luisterend oor | loyaal | teamaanpak
Supporters zijn echte teamspeler. Ze kunnen goed luisteren en daardoor de ware behoeften van de ander blootleggen.
Dit type is erg loyaal aan zijn collega’s en de organisatie.
De Inspirator
Overtuigend | creatief | mensgericht
Dit type geniet van de voortdurende interactie tussen mensen en streeft naar voortdurend interpersoonlijk contact. Hun
overtuigingskracht is groot en dankzij hun scherpe geest kunnen ze met creatieve oplossingen komen voor problemen
De beslisser
Resultaatgericht | besluitvaardig | assertief
Beslissers hebben het vermogen zich te concentreren op de uitkomst en het resultaat. Ze nemen besluit over wat ze uit
het leven willen halen en bepalen hun strategie om deze doelen te realiseren. Hun natuurlijke assertiviteit zorgt ervoor dat
ze zowel het beste uit zichzelf als anderen zullen halen om doelstellingen te bereiken. Ze raken niet ontmoedigd door
tegenslagen
Rationele typen
Deze typen hebben de rationele
functies (denken of voelen) als
voorkeur.
De wil om tot een besluit te komen
voert de boventoon.
• Denken: beslisser/observator
• Voelen: inspirator/supporter
De tegenoverliggende kleur is het
minst ontwikkeld, dat is immers
‘rationeel’
• Rood versus groen
• Blauw versus geel
• En vice versa
Irrationele Insights types | in het kort
De motivator
Gedreven | enthousiast | positief denken
Dit type heeft van nature een aanstekelijk enthousiasme. Ze zijn gedreven en streven naar succes. Ze weten dit te
koppelen aan het verwezenlijken van hun dromen. Ze raken niet snel ontmoedigd en zullen van nature iedere situatie
positief benaderen
De Coördinator
Planning | organisator | Timemanagement
Coördinators weten als geen ander hoe zij alle losse eindjes op een gestructureerde manier aan elkaar kunnen knopen.
Als een stille kracht weten ze zowel hun eigen als andermans activiteiten feilloos te organiseren. Ze hebben een grondige
aanpak en zijn vaardig in het plannen en time-managen. Hiermee vormen ze een steunpilaar voor de organisatie.
De bemiddelaar
Hulp aan anderen | flexibel | ideeën uitwisselen
Bemiddelaars hebben oprechte verlangens om anderen te helpen en zullen de behoeften van anderen op de eerste
plaats zetten. Ze zijn flexibel en kunnen zich makkelijk aanpassen aan hun omgeving.
De hervormer
vastberadenheid | uitvoering controleren | discipline
Hervormers hebben van nature het verlangen om de uitvoering scherp in de gaten te houden en te beoordelen. Ze
benaderen zaken gedisciplineerd, logisch en onderbouwen dit met een vastberadenheid om te slagen
Irrationele typen
Deze typen hebben de irrationele
functies (gewaarworden en intuïtie)
als voorkeur.
Waarnemen (alle opties
openhouden) voert de boventoon
• Intuïtie: motivator
• Gewaarworden: coördinator
• Hervormer/Bemiddelaar kunnen
beide
De tegenoverliggende kleur is de
derde kleur en nooit het minst
ontwikkeld
Irrationele types zijn in staat
tegenstellingen te combineren,
hierdoor kunnen ze overkomen als
minder voorspelbaar of besluiteloos
Creatieve types scoren in een grijze
spaak. Je bent meestal aan het
leren het tegenoverliggende
principe te integreren. Vaak is dit
van tijdelijke aard.
Bewuste en minder bewuste persona
Insights onderscheid op basis van de ingevulde vragen je bewuste en minder bewuste
persona. Wat betekent dat?
Je bewuste persona – oftewel hoe je jezelf ziet en hoe je je presenteert
Is een combinatie van wie je bent, wie je graag wil zijn, en wat de omgeving van je
verwacht
Het masker of de projectie die u aan de buitenwereld presenteert
Je minder bewuste persona – oftewel je instinctieve reactie, je ‘niet aangepaste ik’
Beschrijft jezelf zonder alle aanpassingen die nodig zijn om te voldoen aan innerlijke en
externe doelen. Toont je instinctieve zelf (zowel positief als negatief) Dit gezicht komt naar
voren in ontspanning en onder druk
Wielposities
De verschillende ringen waarin je kunt scoren:
Gefocuste ring (1)
Bewust scoren in de buitenring betekent vooral 1 kleur tot je beschikking hebben
Voordeel daarvan is dat je focus hebt en duidelijk te lezen bent voor je omgeving
Nadeel is dat je een heel groot deel van je potentieel bewust niet laat zien, maar in ontspanning
of onder druk (minder bewust) naar boven komt (dan heb je 3 kleuren tot je beschikking). Wat
gebeurd er als je jezelf moet aanpassen?
Klassieke ring (2)
Bewust scoren in de middenring betekent dat je twee kleuren tot je beschikking hebt
Je gedrag zowel bewust als minder bewust is meer stabiel doordat dezelfde kleuren aan het
werk blijven. ‘What you see is what you get.’ Dit maakt de rationele types voorspelbaar voor hun
omgeving. De irrationele types ‘verschieten van kleur’ de volgorde van de kleuren verandert
Accomoderende ring (3)
Bewust scoren in de binnenring betekent drie kleuren in je bereik. Voordeel is dat je flexibel bent
en je eenvoudig aanpast aan anderen/omgeving. Nadeel is dat je niet gefocust bent, minder
bewust ben je dat wel. Met welke kleur pas je je aan? Wat levert dat op of wat kost dat?
12
3
Voorkeursstroom
De voorkeursstroom geeft aan welke voorkeur een impact op je werkstijl hebben en wat
het verschil is tussen je bewuste en minder bewuste voorkeuren. Het onthult met name
welke kleuren je op dit moment in meerdere of minder maten laat zien om aan de eisen
van de omgeving te voldoen of huidige doelstellingen te realiseren.
Indicator Percentage Duidt mogelijk op
Positief – extreem hoog +50 tot 66,7% Te sterk laten leiden door taak/eisen van de organisatie
of omgeving
Positief – redelijk hoog +25 tot 50% Sterk streven naar bereiken van doel
Positief – laag 0 tot 25% Hoge mate van motivatie, innerlijke drive of acceptatie
Negatief – laag -25 tot 0% Blinkt uit in de taak óf is weinig gemotiveerd
Negatief – extreem laag -66,7 tot -25% Weinig veerkrach of weinig positief zelfbeeld
Achtergrondinformatie
Insights Discovery is gebaseerd op het werk van Carl Gustav Jung. Zijn uitgangspunt ligt
aan de basis van Insights Discovery: elk mens is uniek en heeft bepaalde diepgewortelde
psychologische voorkeuren, die zijn perceptie van de wereld bepalen. Jolanda Jacobi
ontwikkelde de 8 basispersoonlijkheden, waarbij ze uitging van Jung zijn werk. Hiermee
werd de basis gelegd voor het Insights Disovery model.
Aanbevolen literatuurJung, a very short introduction | Anthony Stevens | Oxford University Press | ISBN 978-0-19-285458-2
De psychologie van Carl Gustav Jung | Jolanda Jacobi | Lemniscaat | ISBN 90-5637-644-0
Eigen aantekeningen
| Food for Soul Change & Development |
| sarah@foodforsoul.nl |
| 06-24926886 |
top related