Transcript
ชอหนงสอ คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
พมพครงท 1 สงหาคม2555
จำ�นวนพมพ 1,000เลม
จดทำ�โดย สถาบนราชานกลกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสข
พมพท บรษทบยอนดพบลสชงจำากด
คำ�นำ�
ในปจจบนมกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนรไดแกเดกสมาธสน(ADHD)เดกทมปญหาการเรยนร
(LD) เดกออทสตก (Autistic) และเดกเรยนรชา/เดกทมความบกพรองทางสตปญญา (Slow Learner/Intellectual
Disability, ID) ขอมลจากกรมสขภาพจตระบวามเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรเหลานถงรอยละ 21.76 หรอ
คดเปนจำานวนถง3.3ลานคนจากประชากรเดกไทยตำากวา18ปทงหมดราว16ลานคน(กรมการปกครองกระทรวง
มหาดไทย 2552) ในจำานวนนเฉพาะทเปนเดก Autistic/ADHD/LD มจำานวนราว 2.1 ลานคน นอกเหนอจากนน
เปนเดกทมปญหาดานสตปญญา (ID) ในระดบตาง ๆ ราว 1.2 ลานคนทตองการการชวยเหลอในรปการศกษาพเศษ
สวนเดกกลมแรก2.1ลานคนทมความบกพรองการเรยนรขาดแรงจงในในการเรยนมปญหาปรบตวทางอารมณสงคม
แตไมไดมปญหาดานสตปญญานนกลบเปนกลมทนาเปนหวงมากเพราะปจจบนโรงเรยนสวนใหญไมมขดความสามารถใน
การจดการเรยนรและใหความชวยเหลอแกเดกกลมนอยางเหมาะสมทำาใหเดกกลมนไมไดรบการเรยนรและการประเมน
ผลทเหมาะสมกบศกยภาพและมจำานวนไมนอยทหลดออกจากระบบการศกษาซงเดกกลมนหลงจากหลดออกจากระบบ
การศกษากมความเสยงตอการกอปญหาหรอกระทำาความผดตางๆไดมาก
จากภารกจหลกของสำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน(สสค.)ทมภารกจในการผลกดน
ใหเกดสงคมแหงการเรยนร และปรบเปลยนเปาหมายการเรยนรในเยาวชน โดยผลลพธทจะเกดขนจากภารกจของ
สสค.คอเดกไทยราว5ลานคนในชวงอาย15-20ปจำานวนไมนอยกวารอยละ50จะสามารถระบจดมงหมายใน
ชวตมนใจตอทางเลอกมโอกาสเขารบการเรยนรทกษะทจำาเปนในการประกอบอาชพและมทกษะพนฐานในการคนควา
เพอการเรยนรอยางสรางสรรคสสค.จงพฒนาชดความรในการจดการเรยนรสำาหรบเดกทมความบกพรองทางการเรยนร
และเพอพฒนาครผปกครองใหมความรในการประเมนและชวยเหลอเดกทมความตองการพเศษซงประกอบไปดวย
1. คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
2. ชดความรสำาหรบครในการจดการเรยนการสอนสำาหรบเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
3. ชดความรสำาหรบพอแมในการดแลเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน(สสค.)หวงวาชดความรในการจดการเรยนรสำาหรบ
เดกทมความบกพรองทางการเรยนร จะเปนจดเรมตนของการพฒนาคณภาพผเรยน การพฒนาคร การมสวนรวม
ของทองถน การเพมประสทธภาพการจดการ และทสำาคญคอการเพมโอกาสทางการศกษาใหกบเยาวชนทกคนอยาง
เทาเทยม
กคมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ส�รบญ
หนา
แนวคด 1
กลมเดกพเศษทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร 3
แนวคดก�รพฒน�ระบบก�รดแลนกเรยนทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร 4
คณคาของระบบการดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร 4
ปจจยสำาคญทสงผลตอประสทธภาพของการดำาเนนงานระบบการดแล 4
นกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
โครงสรางการบรหารระบบ/ผรบผดชอบดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร 5
ใครเปนใครในการบรหารระบบ 6
ก�รรจกและคดกรองกลมเดกพเศษทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร 8
การคดกรองกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยน 8
แนวทางการการคดกรองกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยน 9
แบบประเมนพฤตกรรมSNAP-IV(ShortForm) 11
แบบคดกรองนกเรยนทมภาวะสมาธสนบกพรองทางการเรยนรและออทซม 12
[KUSSIRatingScales:ADHD/LD/Autism(PDDs)]
แบบสำารวจพฒนาการเดก(PDDSQ)ชวงอาย4-18ป 12
แบบประเมนความสามารถทางเชาวปญญาเดกอาย2-15ป 13
แนวท�งก�รชวยเหลอเดกทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนรในโรงเรยน 14
แนวท�งก�รสงตอเพอก�รวนจฉยและดแลตอเนอง 14
เอกส�รอ�งอง 17
ภ�คผนวก 19
ข คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
1คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
บทนำ�
แนวคด ในปจจบนมกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร ไดแก เดกสมาธสน (ADHD) เดกทมปญหาการ
เรยนร (LD) เดกออทสตก (Autistic) และเดกเรยนรชา/เดกทมความบกพรองทางสตปญญา (Slow Learner/
Intellectual Disability, ID) ขอมลจากกรมสขภาพจตระบวามเดกทมความบกพรองทางการเรยนรเหลานถงรอยละ
21.76หรอคดเปนจำานวนถง3.3ลานคนจากประชากรเดกไทยตำากวา18ปทงหมดราว16ลานคน(กรมการปกครอง
กระทรวงมหาดไทย2552) ในจำานวนนเฉพาะทเปนเดกAutistic/ADHD/LDมจำานวนราว2.1ลานคนนอกนนเปน
เดกทมปญหาดานสตปญญา(MR)ในระดบตางๆ ราว1.2ลานคนทตองการการชวยเหลอในรปการศกษาพเศษสวนเดก
กลมแรก2.1ลานคนทมความบกพรองการเรยนรขาดแรงจงในในการเรยนมปญหาปรบตวทางอารมณสงคมแตไมได
มปญหาดานสตปญญานนกลบเปนกลมทนาเปนหวงมากเพราะปจจบนโรงเรยนสวนใหญไมมขดความสามารถในการ
จดการเรยนรและใหความชวยเหลอแกเดกกลมนอยางเหมาะสม ทำาใหเดกลมนไมไดรบการเรยนรและการประเมนผล
ทเหมาะสมกบศกยภาพ เดกกลมนจำานวนไมนอยหลดออกจากระบบการศกษา และมความเสยงตอการกอปญหาหรอ
กระทำาความผดตางๆไดมาก
จากภารกจหลกของสำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน(สสค.)ทมภารกจในการผลกดน
ใหเกดสงคมแหงการเรยนรและปรบเปลยนเปาหมายการเรยนรในเยาวชนโดยผลลพธทจะเกดขนจากภารกจของสสค.
คอเดกไทยราว5ลานคนในชวงอาย15-20ปจำานวนไมนอยกวารอยละ50จะสามารถระบจดมงหมายในชวตมนใจ
ตอทางเลอก มโอกาสเขารบการเรยนรทกษะทจำาเปนในการประกอบอาชพและมทกษะพนฐานในการคนควาเพอการ
เรยนรอยางสรางสรรคเพอดำาเนนการใหภารกจลลวงนนในปจจบนพบวายงมเดกบางกลมทไมไดความชวยเหลอทาง
การศกษาอยางเหมาะสม ซงไดแก เดกทมความบกพรองทางการเรยนรทเกดจากขอกำาจดทางกายภาพ ซงสงผลตอ
การเรยนรของเดกขอมลจากการสำารวจปญหาการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาในกรงเทพมหานครปพ.ศ.2542
พบเดกทมปญหาการเรยนถงรอยละ 21.76 จากตวเลขคาดการณเดกทมปญหาการเรยน ในประเทศไทยปจจบน
คอ3,782,405คน(จากประชากรเดกไทยในป2552,กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย)ในจำานวนนประกอบดวย
เดกทมปญหาการขาดแรงจงใจ มปญหาการปรบตว ภาวะทางอารมณ และหมายรวมถงกลมเดกทมภาวะบกพรอง
ทางการเรยนรอยดวย
2 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ต�ร�งท 1 ขอมลคาดการณตามอบตการณ/ความชกแยกตามโรค
โรครอยละของ
อบตก�รณ/คว�มชก
ขอมลค�ดก�รณเทยบจ�กประช�กรเดกไทย
ป 2552 (คน)
สมาธสน 5.05** 884,763
บกพรองทางการเรยนร(แอลด) 6.04*** 1,049,896
ออทสตก 0.03-0.1* 5218-173823
สตปญญาบกพรอง 6.81** 1,183,740
*เบญจพรปญญายง,อลสาวชรสนธ(2541),ปญหาสขภาพจตของเดกในกรงเทพมหานคร:การศกษาทางระบาดวทยา.กรงเทพมหานคร
:สถาบนวจยระบบสาธารสข,รายงานเลยทISBN974-291-086-3
**กวสวรรณกจ,วจนนทโรหตสขและคณะ,ปญหาการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาในกรงเทพมหานคร.วารสารสมาคมจตแพทย
แหงประเทศไทย2542;44(1):55-64
***HermanVanEngeland,JanKBustelaar.AutisticSpectrumDisorder.InMichaleRutteretal,editors.Rutter’sChild
andAdolescentPsychiatry5thEdition.Oxford:Blackwell;2008759-781
จากตารางขอมลคาดการณณปจจบนประเทศไทยจะมเดกทตองการการชวยเหลอทางการศกษาพเศษประมาณ
3ลานคนแตในขณะนโรงเรยนทสามารถใหความชวยเหลอทางการศกษาแกเดกกลมนยงมไมเพยงพอโรงเรยนหลายแหง
ขาดบคลากรทมความรในการจดการเรยนรสำาหรบเดกพเศษ หรอขาดทกษะในการประเมนคนหาเดกกลมน ทำาให
เดกกลมนกระจายอยในโรงเรยนทมการเรยนการสอนสำาหรบเดกปกตสงผลใหเดกกลมนไมไดรบการพฒนากระบวนการ
เรยนรทเหมาะสมกบระดบศกยภาพทแทจรงและถกประเมนผลดวยระบบประเมนผลสำาหรบเดกปกตทำาใหเดกกลมน
ตองหลดออกจากระบบการศกษากอนเวลาอนควรซงสอดคลองกบขอมลทพบวาทกปจะมเยาวชนอายระหวาง4-17ป
หลดออกจากระบบการศกษาประมาณ3ลานคนหรอมากกวารอยละ21 (สำานกงานสถตแหงชาต,2549)ซงพบวา
เดกกลมนหลงจากหลดออกจากระบบศกษา เปนกลมมความเสยงตอการเกดปญหาพฤตกรรม อารมณ หรอการเปน
ผกระทำาผดมปญหายาเสพตดมากกวากลมทยงอยในระบบการศกษา
ในประเทศไทยขณะนไดมการใหความชวยเหลอเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรโดยหนวยงานทอยภายใต
การกำากบดแลของกระทรวงศกษาธการและกระทรวงสาธารณสข มการผลตเครองมอในการคดกรองเดกกลมนเพอ
ใหไดรบการชวยเหลออยางเหมาะสม แตอยางไรกตามยงมเดกในกลมนทไมไดรบการชวยเหลออยางเหมาะสมอกเปน
จำานวนมาก เนองมาจากปญหาทเกดขนในระบบการชวยเหลอ ไดแก การไมเชอมตอของระบบโรงเรยน โรงพยาบาล
และผปกครองหรอชมชน ไมมการบรณาการการชวยเหลออยางเปนระบบ การใชเครองมอคดกรองโดยผใชยงไมม
ความเขาใจเกยวกบเครองมอเปนอยางดทำาใหคดกรองเดกจำานวนมากเขาสระบบการวนจฉยทยงไมมการรองรบปญหา
การขาดบคลากรทงในสวนของโรงเรยนและโรงพยาบาล ปญหาทศนคตของผปกครองตอการเขาสระบบการชวยเหลอ
ไมมนโยบายจากภาครฐในการสนบสนนใหเกดการจดการเรยนรสำาหรบเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรทชดเจน
3คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ทางคณะทำางานไดเลงเหนความสำาคญของปญหาระบบการเรยนรดงทกลาวมากบความตองการของกลมเดกท
มความบกพรองทางการเรยนร จงมความประสงคในการดำาเนนโครงการ“วจยพฒน�ระดบพนทเพอพฒน�ตวแบบ
ระบบดแลเดกบกพรองท�งก�รเรยนร” เพอศกษาวจยเชงพฒนาเพอใหเกดเครองมอในการจดการเรยนรสำาหรบเดก
ทมความบกพรองทางการเรยนร และเพอพฒนาครใหมความรในการประเมนเดกทมความตองการพเศษ รวมถงเพอ
เกดการพฒนานวตกรรมเชงระบบโดยการสนบสนนของทองถนในการดแลเดกกลมน ซงบรรลตามแผนงานของ สสค.
ทมงเนนการพฒนาคณภาพผเรยน การพฒนาคร การมสวนรวมของทองถน การเพมประสทธภาพการจดการ และท
สำาคญคอการเพมโอกาสทางการศกษาใหกบเยาวชนทกคนอยางเทาเทยม
กลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร ในทนหมายถงเดกสมาธสน,เดกแอลด,เดกออทสตกและเดกเรยนรชา
เดกสม�ธสน หมายถงเดกทมความผดปกตของกลมของพฤตกรรมประกอบดวย
1. ซนอยไมนงเคลอนไหวตลอดเวลาเดกจะมอาการซนยกยกนงนงไมคอยไดตองลกเดนหรอขยบตวไปมา
ประสบอบตเหตบอยๆ เลนโลดโผน ไมใสใจการเรยน ใหความสนใจกจกรรมไดไมนาน ในวยรนจะแสดงทาทาง
กระสบกระสายกระวนกระวายใจเวลาตองนงอยนงๆ
2. ข�ดสม�ธ จะไมสามารถจดจออยกบการทำางานไดนาน ทำางานไมสำาเรจ เบองาย ขาดความตงใจทจะทำา
ผลงานมกไมเรยบรอยตกๆหลนๆไมรบผดชอบการทำางานขลมทำาของใชสวนตวหายเปนประจำามปญหาในการ
ปฏบตตามคำาสงทซบซอนตองบอกซำาหลายครง
3. ข�ดก�รยบยงใจตนเองมกจะทำาตามใจตนเองหนหนพลนแลนขาดการยงคดทำาไปดวยอารมณสะเพรา
ประมาทเลนเลอทำางานบกพรองผดพลาดดอกาวราวเกเรมพฤตกรรมเสยงอนตรายตอตนเองและผอน
เดกแอลด หมายถงเดกทมความบกพรองทางการเรยนรซงแบงความบกพรองไดดงน
1. คว�มบกพรองด�นก�รอ�น
เดกมความบกพรองในการจดจำาพยญชนะสระขาดทกษะในการสะกดคำาและเรยนรคำาศพทใหมๆไดอยาง
จำากดจงอานหนงสอไมออกหรออานแตคำาศพทงายๆอานผดอานตะกกตะกก
2. คว�มบกพรองด�นก�รเขยนสะกดคำ�
เดกมความบกพรองในการเขยนพยญชนะสระตวสะกดวรรณยกตและการนตไมถกตองตามหลกภาษาไทย
จงเขยนหนงสอและสะกดคำาผดมปญหาการเลอกใชคำาศพทการแตงประโยคและการสรปเนอหาสำาคญทำาใหไมสามารถ
ถายทอดความคดผานการเขยนไดตามระดบชนเรยนแตสามารถลอกตวหนงสอตามแบบได
3. คว�มบกพรองด�นคณตศ�สตร
เดกขาดทกษะและความเขาใจเกยวกบตวเลขการนบจำานวนการจำาสตรคณการใชสญลกษณทางคณตศาสตร
จงไมสามารถคดหาคำาตอบจากการบวกลบคณหารตามกฎเกณฑทางคณตศาสตรได
เดกออทสตก หรอออทสซม หมายถง เดกทมความผดปกตของสมองแบบหนงทเกดขนในวยเดก โดยจะแสดง
อาการผดปกตออกมาใน3ดานใหญๆไดแก
3.1 ความผดปกตทางสงคมและปฏสมพนธกบผอน
3.2 ความผดปกตทางภาษาและการสอสาร
3.3 ความผดปกตทางอารมณและพฤตกรรม
4 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
เดกเรยนรช�หมายถงเดกเรยนชาและเดกทมความบกพรองทางสตปญญา
เดกเรยนช� หมายถงเดกทมปญหาในการเรยนอนเนองมาจากระดบเชาวนปญญาตำากวาปกตปญหาอาจเกดจาก
การรบรและเขาใจไดชาหรออาจเปนเดกดอยโอกาสทางสงคมทางวฒนธรรมหรอทางเศรษฐกจมากจนมผลกระทบตอ
เชาวนปญญาแตไมจดวาเปนเดกทมความบกพรองทางพฒนาการและสตปญญาหากทดสอบระดบเชาวนปญญาจะพบ
วามระดบเชาวนปญญาอยระหวาง70-89
เดกทมคว�มบกพรองท�งสตปญญ� หมายถงเดกทมความบกพรองทางดานสตปญญาระดบนอยคอเดกทม
ความสามารถสมองหรอสตปญญามและความสามารถในการปรบเปลยนพฤตกรรมตำากวาเกณฑปกตซงความบกพรองน
จะเกดขนในชวงเวลาใดเวลาหนงของพฒนาการเดก แตจะตองเกดกอนอาย 18 ป หากทดสอบระดบเชาวนปญญา
จะพบวามระดบเชาวนปญญาอยระหวาง50-69
แนวคดการพฒนาระบบการดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร ระบบการดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร เปนระบบยอยภายใตระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน
ของสถานศกษาโดยเนนทการคดกรองและดแลนกเรยนทมความตองการพเศษทางการเรยนรไดแกนกเรยนสมาธสน
นกเรยนแอลดนกเรยนออทสตกและนกเรยนเรยนรชา
ระบบก�รดแลนกเรยนทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร หมายถง กระบวนการดแลและใหความชวยเหลอ
นกเรยนอยางเปนระบบประกอบดวยวธการขนตอนและเครองมอการทำางานทชดเจนโดยมครประจำาชนเปนบคลากร
หลกในการดำาเนนงานภายใตความรวมมอของทกฝายทเกยวของ
ก�รดแลชวยเหลอ หมายถง การสงเสรม ปองกนและการแกไขปญหา โดยมวธการและเครองมอสำาหรบ
ครประจำาชนครการศกษาพเศษครทเกยวของเพอใชในการดำาเนนงานพฒนานกเรยนใหเตมตามศกยภาพ
คณค�ของระบบก�รดแลนกเรยนทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร
1. นกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาและดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพความเปนจรง
2. นกเรยนเรยนรอยางมความสขมทกษะในการดำาเนนชวตสามารถดำารงตนอยในสงคมไดอยางเหมาะสม
ปจจยสำ�คญทมผลตอประสทธภ�พของก�รดำ�เนนง�นระบบก�รดแลนกเรยนทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร
1. ผบรหารโรงเรยน ตระหนกถงความสำาคญของระบบการดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
มอบหมายนโยบายและใหการสนบสนนการดำาเนนงานหรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสมำาเสมอ
2. ครทกคนและบคลากรทเกยวของตระหนกในความสำาคญของระบบการดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการ
เรยนรมทศนคตทดและมความสขทจะรวมพฒนานกเรยน
3. คณะกรรมการหรอคณะทำางานตองมการประสานงานกนอยางใกลชดมการประชมอยางสมำาเสมอ
4. ครประจำาชนและครการศกษาพเศษเปนบคลากรหลกในการดำาเนนงานและตองไดรบความรวมมอจาก
ครทกคนและการสนบสนนจากโรงเรยน
5. การอบรมใหความรและทกษะ รวมทงการเผยแพรความรและขอมลแกครประจำาชนหรอผเกยวของเพอ
ประโยชนตอการดแลนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนรนบวาเปนสงสำาคญและมความจำาเปน
5คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
โครงสร�งก�รบรห�รระบบ/ผรบผดชอบดแลนกเรยนทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร
เครอข�ยผปกครอง
รองฯฝ�ยอนๆ
หวหน�ง�นระบบดแลชวยเหลอ/ครแนะแนว/ครก�รศกษ�พเศษ
ผบรห�รโรงเรยน
รองผอำ�นวยก�ร
ทไดรบมอบหม�ย
หวหน�ส�ยชน/
ครผสอนประจำ�วช�
คณะกรรมก�รสถ�นศกษ�
ครพย�บ�ล/ครปกครอง
ครประจำ�ชน
หม�ยเหต หมายถงหนวยสนบสนน
6 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ใครเปนใครในก�รบรห�รระบบ
ผบรห�รโรงเรยน หมายถง ผอำานวยการโรงเรยน
รองฯทไดรบมอบหม�ย หมายถง รองผอำานวยการโรงเรยนทรบผดชอบงานระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยน/นกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
รองฯฝ�ยอนๆ หมายถง รองผอำานวยการโรงเรยนฝายอนๆทมสวนเกยวของในการ
ชวยเหลอสนบสนนเพอใหการดำาเนนงานเปนไปอยางม
ประสทธภาพเชน
รองฝายงบประมาณชวยเหลอในเรองทนการศกษา
รองฝายวชาการดแลเรองการเรยนของนกเรยน
รองฝายบคลากรดแลประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ/
การพฒนาคร
รองฝายบรหารดแลจดหาสงอำานวยความสะดวกใหคร/นกเรยน
คณะกรรมก�รสถ�นศกษ� หมายถง คณะกรรมการโรงเรยนทไดรบการแตงตงตามระเบยบของ
กระทรวงศกษาธการ
เครอข�ยผปกครอง หมายถง ผปกครองนกเรยนในแตละสายชน
หวหน�ง�นระบบดแล หมายถง ผทไดรบแตงตงจากผอำานวยการโรงเรยนใหรบผดชอบงาน
ชวยเหลอนกเรยน/ ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน/นกเรยนทมภาวะบกพรอง
หวหน�ครแนะแนว/ ทางการเรยนร
ครก�รศกษ�พเศษ
ครประจำ�ชน หมายถง ครผรบผดชอบดแลนกเรยนในแตละหองเรยนของโรงเรยน
ครพย�บ�ล หมายถง ครททำาหนาทดแลชวยเหลอนกเรยนกรณเจบปวย
ครปกครอง หมายถง ครททำาหนาทฝายปกครองดแลความประพฤตของนกเรยน
ครหวหน�ส�ยชน หมายถง ครทไดรบแตงตงเปนหวหนาแตละระดบชน
ครผสอนประจำ�วช� หมายถง ครผสอนวชาอนๆทไมไดทำาหนาทครประจำาชน
7คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
แผนภมแสดงกระบวนการและขนตอนของระบบการดแลนกเรยนทมภาวะ บกพรองทางการเรยนร
ผปกครอง/ชมชน สถ�นศกษ� สถ�นบรก�รส�ธ�รณสข
เดกทมปญหาการเรยน เดกทมปญหาการเรยน
คดกรองนกเรยน
ดแลเบองตน
แพทยทำาการวนจฉย
ตดตามและประเมนผล
ด?
ดขน
ไมดขน
ใหคำาปรกษา/สนบสนนเครองมอคดกรองเดก
ใหคำาปรกษา/ดแลชวยเหลอเบองตน
ใหการปรกษาและรวมประชมปรกษารายกรณ
ในกรณปญหายงยากซบซอน
รบสงตอและบำาบดรกษาในกรณยงยากซบซอน
สงเดกเพอเขาระบบการชวยเหลอดแลตามการวนจฉย
สงพบแพทยเพอเขารบการวนจฉย
เดกทมปญหาการเรยน
รวมสงเสรมพฒนาและดแลชวยเหลอ
ปญหาทาง
จตสงคม
กลมเดกทสงสยสมาธสน,
แอลด,ออทสตก,เรยนรชา
มหนวยใหคำาปรกษาดแลเบองตนภายใน
โรงเรยน
8 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
การรจกและคดกรองกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ก�รคดกรองกลมเดกพเศษทมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนรในโรงเรยน
ประเมนขนแรกครประจำาชนคดกรอง
กลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางเรยนร
แยกจากเดกปกต
หลกก�รสงเกตเดก
- เดกสมาธสน - เดกแอลด
- เดกออทสตก - เดกเรยนรชา
เดกทสงสยวามภาวะ
บกพรองทางการเรยนร
ประเมนขนทสอง โดยครการศกษาพเศษหรอผทรบผดชอบดานการศกษาพเศษในโรงเรยน
แจงผปกครองใหพาเดกไปพบแพทย
สมาธสน,แอลด,ออทสตกใชแบบคดกรอง KUS-SIRatingScaleเรยนรชาใชแบบคดกรองจากสำานกงานการศกษา ขนพนฐานจากwww.school.obec.go.th
เดกสมาธสน ใชแบบคดกรองSNAP-IVเดกแอลด ใชแบบคดกรองจากสำานกงาน การศกษาขนพนฐานเดกออทสตก ใชแบบสำารวจพฒนาการเดกPDDSQเดกเรยนรชา ใชแบบคดกรองจากสำานกงานการศกษา ขนพนฐาน
- เรยนตามชนเรยนปกต- สงเสรมทกษะการเรยนร- ตดตามหาสาเหตอนๆ
- สอนเสรมตวตอตวระหวางพกเทยง หรอหลงเลกเรยน- เขยนแจงผปกครองในสมดการบาน ใหชวยทบทวนบทเรยน
ไมใช
ไมแนใจ
ใช
9คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
การคดกรองกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยน การคดกรองนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนรเปนการพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนทมภาวะบกพรอง
ทางการเรยนรเพอการจำาแนกนกเรยน มประโยชนอยางยงในการหาวธการทเหมาะสมในการดแลชวยเหลอนกเรยน
ใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการทจำาเปนดวยความรวดเรวและถกตองแมนยำา ในระบบการดแลนกเรยนทม
ภาวะบกพรองทางการเรยนร อาจจำาแนกนกเรยนตามลกษณะของกลมภาวะความบกพรอง ตามขอบขายและเกณฑ
การคดกรองของเครองมอหรอตามทโรงเรยนกำาหนด
แนวทางการคดกรองเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยน แบงออกเปน2ขนตอนคอ
1. ก�รประเมนขนแรกครประจำาชนคดกรองเดกทมภาวะบกพรองทางเรยนรแยกจากเดกปกตโดยใชหลกการ
สงเกตเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร4กลม
หลกก�รสงเกตเดกทสงสยว�เปนโรคสม�ธสน
ไมตงใจเรยนวอกแวกเหมอลอยลมคำาสง
จดงานไมทนโอเอลมทำาการบานลมสงการบาน
ซนไมนงโลดโผนอบตเหตบอย
พดมากพดสอดแทรกไมรอแซงคว
ผลการเรยนไมสมำาเสมอแตวชาทชอบอาจทำาไดด
ถามคนดแลจะตงใจเรยนไดมากขน
หลกก�รสงเกตเดกทสงสยว�เปนแอลด
วยอนบาล
เดกมประวตเรมพดชาเชนพดคำาแรกเมออาย1ขวบครงหรอ2ขวบ
เดกมประวตพดไมชดหรอยงมการออกเสยงไมชดในบางพยญชนะ
มการพดสลบคำา,เรยงประโยคไมถกเชน“หนอยากขนมกน”“ขนมหนกน”
พดตะกกตะกกหรอบอกชอวตถทตองการไมไดไดแตชสงของนน
มปญหาการสอสารเชนพดแลวคนอนฟงไมเขาใจหรอฟงคนอนไมเขาใจ
มปญหาการใชกลามเนอมดเลกมลกษณะงมงามเชองชาเชนการหยบสงของการผกเชอกรองเทาตดกระดมเสอ
จบดนสอไมถนดเขยนหนงสอแลวเมอยเรว
มปญหาการใชสายตารวมกบมอเชนการกะระยะระหวางสงของการแยกวตถเลกๆการแยกภาพออกจาก
พนหลง
วยประถมศกษา
ดฉลาดหรอปกตดแตมปญหาในการเรยน
อานผดไมคลองอานขามอานตกหลนอานเกน
10 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ผสมคำาผนเสยงวรรณยกตไมเปนจบใจความไมได
เขยนผดเขยนไมคลองผดบอย
คดเลขผด/ไมคลองปญหาความคดรวบยอด(บวกลบคณหารไมเปน/ไมถกวธ)
คะแนนไมดอาจเปนเฉพาะบางวชา
หลกก�รสงเกตเดกทสงสยว�เปนออทสตก
ไมคอยมองหนาสบตานอยเลนคนเดยวไมเลนกบเพอน
เลนไมคอยเปนเลนแปลกๆซำาๆ
ปญหาการพดสอสารไมพดพดไมเปนภาษาแสดงอารมณนอยหรอไมเหมาะสม
อาจมความจำาทดเรยนรบางดานเรวมาก
ความรวมมอในการเรยนไมแนนอน
หลกก�รสงเกตเดกทสงสยว�เปนกลมเดกเรยนรช�
เรยนรชาคดชาไมเขาใจเรองซบซอนเรยนแลวลมจำาไดเฉพาะสงงายๆ
เลนไมคอยทนเพอน
พฒนาการชาตงแตเดก
ผลการเรยนตำา/คะแนนสอบไมดหลายวชา
1.1 เมอไมพบว�เดกมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร
เรยนตามชนเรยนปกต
สงเสรมทกษะการเรยนร
ตดตามหาสาเหตอนๆทมผลกระทบกบการเรยนเชน
ความเครยดวตกกงวล
ครอบครวไมเนนความสำาคญเรองการเรยนขาดการตดตามดแลเรองการเรยนจากผปกครอง
ภาวะเจบปวยโรคเรอรงหรอภาวะความบกพรองทางการมองเหน/การไดยน
1.2 เมอไมแนใจว�เดกมภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนรหรอไม
สอนเสรมตวตอตวระหวางพกเทยงหรอหลงเลกเรยน
เขยนแจงผปกครองในสมดการบานใหชวยทบทวนบทเรยน
1.3 เมอพบเดกทสงสยว�มภ�วะบกพรองท�งก�รเรยนร
สงเดกตอเพอประเมนขนทสอง
2. ก�รประเมนขนทสอง โดยครการศกษาพเศษหรอผทรบผดชอบดานการศกษาพเศษในโรงเรยนโดยเลอก
ใชวธการท1หรอวธการท2
วธการท1
เดกสมาธสน ใชแบบคดกรองKUS-SIRatingScale
เดกแอลด ใชแบบคดกรองKUS-SIRatingScale
11คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ออทสตก ใชแบบคดกรองKUS-SIRatingScale
เดกเรยนรชา ใชแบบคดกรองจากสำานกงานการศกษาขนพนฐาน/แบบประเมนความสามารถ
ทางเชาวนปญญาเดกอาย2-15ป
วธการท2
เดกสมาธสน ใชแบบคดกรองSNAP-IV
เดกแอลด ใชแบบคดกรองจากสำานกงานการศกษาขนพนฐาน
เดกออทสตก ใชแบบสำารวจพฒนาการเดกPDDSQ
เดกเรยนรชา ใชแบบคดกรองจากสำานกงานการศกษาขนพนฐาน/แบบประเมนความสามารถ
ทางเชาวนปญญาเดกอาย2-15ป
แบบประเมนพฤตกรรม SNAP-IV (Short Form)
1. ใชประเมนเดกอาย6-18ป
2. มจำานวน26ขอ
3. ใชเวลาทำาประมาณ5-10นาท
4. ผตอบคำาถามเปนครหรอผปกครองเดก
ก�รแปลผล
1. การใหคะแนน
ไมเลย ให 0คะแนน
เลกนอย ให 1คะแนน
คอนขางมาก ให 2คะแนน
มาก ให 3คะแนน
2. การแปลผลคะแนนแตละดาน
ขอ1-9 เปนการประเมนอาการขาดสมาธ(inattention)
ขอ10-18 เปนการประเมนอาการซนอยไมนงหนหนพลนแลน(hyperactivity/impulsivity)
ขอ19-26 เปนการประเมนอาการดอตอตาน(oppositionaldefiant)
3. จดตดคะแนนแตละดาน
ผปกครอง
คะแนนรวมขอ1-9 ได16คะแนนขนไปถอวามความเสยงของอาการขาดสมาธ
คะแนนรวมขอ10-18 ได14คะแนนขนไปถอวามความเสยงของอาการซนอยไมนงหนหนพลนแลน
คะแนนรวมขอ19-26 ได12คะแนนขนไปถอวามความเสยงของอาการดอตอตาน
คร
คะแนนรวมขอ1-9 ได23คะแนนขนไปถอวามความเสยงของอาการขาดสมาธ
คะแนนรวมขอ10-18 ได16คะแนนขนไปถอวามความเสยงของอาการซนอยไมนงหนหนพลนแลน
คะแนนรวมขอ19-26 ได11คะแนนขนไปถอวามความเสยงของอาการดอตอตาน
12 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
แบบคดกรองนกเรยนทมภ�วะสม�ธสน บกพรองท�งก�รเรยนร และออทซม
[KUSSI Rating Scales : ADHD/LD/Autism (PDDs)]
1. ใชประเมนเดกอาย6-13ป
2. ใชเวลาทำาประมาณ30นาท
3. ใชสำาหรบประเมน
นกเรยนทมภาวะสมาธสน30ขอ
นกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนร60ขอ
ดานการอาน 20ขอ
ดานการเขยน 20ขอ
ดานการคำานวณ 20ขอ
นกเรยนทมภาวะออทซม40ขอ
4. ผตอบคำาถามเปนคร/อาจารยผสอนวชาภาษาไทยและคณตศาสตรอยางนอย2ทานทรจกและคนเคยกบ
นกเรยนเปนอยางดหรอมโอกาสสอนนกเรยนอยางใกลชดอยางนอย1ภาคการศกษา
5. การใหคะแนนและแปลผลศกษาไดจากคมอการใชแบบคดกรอง
แบบสำ�รวจพฒน�ก�รเดก (PDDSQ) ชวงอ�ย 4-18 ป
1. ใชประเมนเดกอาย4-18ป
2. มจำานวน25ขอ
3. ใชสำาหรบประเมนความเสยงทจะเปนโรคออทสตกโรคเรททความผดปกตในพฒนาการในวยเดก
โรคแอสเปอรเกอรและความผดปกตในพฒนาการทไมทราบสาเหต
4. ผตอบคำาถามเปนครหรอผปกครองเดก
ก�รแปลผล
1. การใหคะแนน
ตามวธการใหคะแนนในแบบประเมน
2. จดตดคะแนน13คะแนนถอวามความเสยงทจะเปนPDDs
13คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
แบบประเมนคว�มส�ม�รถท�งเช�วปญญ�เดกอ�ย 2 - 15 ป
1. ใชประเมนเดกอาย2-15ป
2. เปนแบบทดสอบรายบคคล
3. วดความสามารถ5ดานประกอบดวย
ความสามารถในการรจกเขาใจความหมายและเหตผลทางดานภาษาในระดบงาย
ความสามารถในดานความจำาจากการเหนและการไดยน
ความสามารถในการคดอยางมเหตผล สามารถวเคราะหเปรยบเทยบและเกยวโยงความสมพนธของ
สงตางๆเขาดวยกนและการเขาใจความหมายทเปนตวเลขสญลกษณหรอนามธรรม
ความสามารถในการใชกลามเนอการเคลอนไหวหยบจบความสามารถในการรบรและเขาใจ
จากการมองเหนและแสดงออกในการแกปญหาตางๆดวยการกระทำาอยางรวดเรวเหมาะสม
ความสามารถในการเรยนรสงเกตจากสงแวดลอมและการแกปญหาโดยใชประสบการณ
4. เวลาทใชในการทดสอบประมาณ30-90นาท(แลวแตความสามารถของเดกแตละคน)
5. ผทดสอบเปนครหรอเจาหนาทสาธารณสขทผานการอบรมการใชคมอจากนกจตวทยาคลนก
ก�รแปลผล
แปลผลจากจำานวนขอทดสอบทเดกทำาไดเทยบกบอายจรง ผลการทดสอบจะแสดงคาคะแนนเชาวนปญญา
(IntelligenceQuotient:IQ)และเทยบเปนระดบเชาวนปญญา
14 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
แนวทางการชวยเหลอเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยน การชวยเหลอเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยนเนนการชวยเหลอแกไขปญหาตรงกบสภาพปญหา
โดยคำานงถงความแตกตางระหวางนกเรยนแตละคนทงนเพอพฒนาคณภาพชวตนกเรยนและเพอปองกนไมใหปญหานน
ซบซอนยงขน
การชวยเหลอเดกทมภาวะบกพรองทางการเรยนรในโรงเรยนสามารถใชกจกรรมชวยเหลอทสำาคญ7กจกรรม
ตามแนวทางระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนซงครประจำาชน/ครทปรกษา/ครทเกยวของพจารณาเลอกใชใหเหมาะสม
กบบรบทของนกเรยนดงตอไปน
1. การสอสารเพอสำารวจปญหาและใหการชวยเหลอ
การสรางสมพนธภาพ
การสำารวจ/คนหาปญหา
การดแลชวยเหลอดวยการใหขอมลใหกำาลงใจ
2. กจกรรมในชนเรยน
3. กจกรรมเสรมหลกสตร
4. กจกรรมซอมเสรม
5. กจกรรมเพอนคห/จบคbuddy
6. กจกรรมสอสารกบผปกครอง
7. กจกรรมการเยยมบานนกเรยน
ครประจำาชน/ครทปรกษาสามารถใชเทคนควธการตางๆโดยมครแนะแนวครการศกษาพเศษเปนทปรกษาสนบสนน
องคความร เครองมอและเทคนคการดำาเนนกจกรรมใหสอดคลองกบลกษณะปญหาของนกเรยนตามความเหมาะสม
บางกรณอาจจำาเปนตองจดใหมการประชมระดบ เพอขอความเหนในการชวยเหลอนกเรยนเปนรายกรณและสงตอให
ครแนะแนวและ/หรอครการศกษาพเศษในการชวยเหลอนกเรยนตอไป
แนวทางการสงตอเพอการวนจฉยและดแลตอเนอง การสงตอนกเรยนหมายถงการสงตอนกเรยนทมปญหาซบซอนหรอเกนขอบเขตการชวยเหลอของครประจำาชน/
ครทปรกษาไปพบผเชยวชาญเฉพาะเพอใหนกเรยนไดรบการชวยเหลอตรงกบสภาพปญหาและเหมาะสมมากขน
แนวทางการพจารณาการสงตอนกเรยนทมภาวะบกพรองทางการเรยนรมดงน
1. เดกสมาธสนอาจจำาเปนตองสงตอเพอรบการวนจฉยและการใหความชวยเหลอทางการแพทยรวมดวย
2. เดกแอลด อาจจำาเปนตองสงตอเพอรบการประเมนและวนจฉยทางการแพทยเพอรบสทธในการชวยเหลอ
ดานการเรยนการสอนเปนพเศษตามกฎหมาย
3. นกเรยนทมปญหาเฉพาะดานเกยวของกบความรสกความซบซอนของสภาพจตใจทจำาเปนตองใหการชวยเหลอ
อยางใกลชด
การสงตอนกเรยนเพอใหไดรบการชวยเหลอทเหมาะสมนนควรคำานงถงความพรอมและสทธมนษยชนของนกเรยน
เปนสำาคญการสงตอเปนการชวยเหลอเพอลดผลกระทบจากปญหาทจะเกดขนตามมาดงนนการสงตออยางเปนระบบ
จงมความจำาเปนยงนอกจากนความสำาเรจของการชวยเหลอเดกกลมพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนรตองเกดจาก
ความรวมมอรวมใจของนกเรยนครผปกครองและทกฝายทเกยวของทจะรวมกนดแลชวยเหลอนกเรยนใหมความสำาเรจ
และมประสทธภาพมากยงขน
15คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
จะคยกบผปกครองอยางไรใหผปกครองยอมรบและพาเดกไปพบแพทย ทโรงพยาบาล เมอคณครสงสยเดกนกเรยนจะเขาขายอยในกลมเดกพเศษเชนโรคสมาธสนหรอเดกแอลดและจะตองแจงให
ผปกครองทราบเพอใหผปกครองนำาเดกไปพบแพทยแตไมทราบจะเรมอยางไรหรอในบางครงพบวาเมอแจงผปกครอง
ใหนำาเดกไปพบแพทยแลวแตผปกครองไมไดพาเดกไปพบแพทยจนทำาใหเดกไมไดรบการวนจฉยและการรกษาแตกอนท
จะไปสขนตอนการแจงผปกครองคณครเตรยมตวตรงนซกนดคะ
1. สร�งสมพนธภ�พทดระหว�งพอแม เดกและคณคร
กอนทคณครจะแจงเรองลกทสงสยวาจะมความผดปกตใหกบแกผปกครองทราบนนคณครควรมความมนใจ
วาสมพนธภาพระหวางคณคร-เดกและคณคร-ผปกครองอยในเกณฑดไดมการพดคยสอสารเรองปญหาการเรยน
ของเดกมากอนหนานอยเปนระยะๆ คณครไดรจกเดกและเหนปญหามาซกระยะหนงแลว การมสมพนธภาพทดนน
เปนสงสำาคญเนองจากจะเปนสงททำาใหผปกครองมองการสงตอเดกไปโรงพยาบาลในแงบวกมากกวาแงลบ ซงจะชวย
ใหผปกครองเขาใจวาการทคณครแนะนำาใหเดกไปหาหมอนนคอความหวงดทคณครอยากใหเดกไดรบการชวยเหลอ
ทถกตองมากกวาการทคณครจดการปญหาไมไดแลวโยนปญหาไปทเดก
2. มขอมลพรอมเรองเดกพเศษ พรอมทจะตอบคำ�ถ�มของผปกครอง
คณครทแจงผปกครองนนควรเปนครประจำาชนของเดกเนองจากมประสบการณในการสอนและการตดตาม
เดกคนนนๆ มความรเกยวกบเรองเดก และมกเปนผแรกในการสงเกตปญหาตางๆ รวมถงมความรในเรองเดกพเศษ
เพยงพอทจะมองออกวาเดกคนนเขาขายเดกพเศษหรอไมดงนนเมอผปกครองถามวาคณครทราบไดอยางไรวาลกมปญหา
เขาขายเดกพเศษคณครกจะสามารถใหขอมลไดอยางมนใจจากพฤตกรรมตางๆทสงเกตพบในหองเรยนผลการเรยน
ผลการคดกรองจากแบบคดกรองและสามารถแนะนำาผปกครองถงแนวทางการชวยเหลอทจะทำาใหเดกมพฤตกรรมหรอ
มผลการเรยนทดขนไดจากการไดรบการดแลรกษาอยางถกตองสงเหลานจะชวยทำาใหผปกครองมนใจในการพาเดกมา
รบการตรวจรกษาทโรงพยาบาลทมใชมาเพอใหเดกมโรคหรอยาตดตวกลบไปแตในทางตรงกนขามการพาเดกไปรบการ
ตรวจรกษาจะเปนอกหนงแนวทางในการทำาใหลกพฒนาไปในทางทดขน
3. ขอด จดแขงหรอโอก�สทยงพฒน�ไดในตวเดก
การบอกผปกครองถงขอดหรอจดแขงในตวเดกจะชวยใหผปกครองรวมถงตวเดกมความหวงในแกไขปญหา
ทำาใหเดกรสกดกบตนเองวาตนเองไมไดลมเหลวไปทงหมดผปกครองกไมโทษตวเองมากจนเกนไปจนชวยลกไมไดแตใน
ทางกลบกนการพาลกไปพบแพทยนนจะเปนการลดจดออนของลกและเปนการทำาใหลกไดรบรถงปญหาของตนเองแลว
นำามาปรบปรงแกไขใหดขนซงเปนการดกวาปลอยใหลกหงดหงดกบตวเองและรสกกบตนเองแยลงไปเรอยๆ
16 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ตวอย�งก�รแจงผปกครองเพอพ�เดกไปพบแพทย
คณคร : วนนคณแมพอจะมเวลาคยกบคร 15 นาทมยคะ ครมเรองสำาคญเกยวกบเอกวทยอยากจะคยดวย
(การบอกวามเรองสำาคญจะคยดวยเปนประโยคทชวยในการเตรยมใจของผปกครองในขนแรก)
คณคร :ครสงเกตเอกวทยมาตงแตเปดเทอม ไดสอนเคาในวชาเลขดวย ครวาเอกวทยยกยก ชวนเพอนเลน
ตองกระตนตองเตอนตลอดคณแมเคยสงเกตอาการแบบนบางมยหรอมครคนไหนเคยบอกมากอนมยคะ
(เปนการประเมนผปกครองวารบทราบปญหาอยในระดบใดและความพรอมในการรบฟงตอไปเปนอยางไร
ถาคณแมบอกวาสงเกตอาการไดคลายๆกนนนหมายถงผปกครองรบทราบปญหาและไมปฏเสธพรอมท
จะรบฟงตอไปถาคณแมบอกวาไมเคยสงเกตเหนอาการเลยคณครจะตองใหขอมลตอไป)
คณแม : เหรออยบานไมเหนเปนไรกซนแบบนทงนนแหละเดกๆนะคณคร
คณคร :คะทพบในหองเรยนครเหนเอกยกยกเอาของมาเลนบางครงเสยงดงลกเดนจนทำาใหเคาเรยนไดไมเตมท
เพราะมวแตเลน จดนททำาใหครหวงเอกวทยมาก เพราะถาเคาควบคมตวเองไดด เคาจะเรยนไดดกวาน
เพราะจรงๆแลวเอกเคาเปนเดกฉลาด เรยนรไดเรวมาก (คณครพดถงอาการทมผลกระทบกบการเรยน
และใชประโยคในลกษณะแสดงความรสกเปนหวงรวมถงบอกจดแขงของเดก)
คณคร : คณแมเคยไดยนโรคสมาธสนมยคะ(เกรนนำาเขาสประเดนของการพาเดกไปโรงพยาบาล)
คณคร : เดกจะมอาการ...........(เลาถงอาการสมาธสนอยางคราวๆ)และครกไดทำาแบบคดกรองโรคสมาธสนสำาหรบ
เอกวทยแลวเคากเขาขายทนาสงสยวาจะอยในกลมน(เสรมขอมลทเชอถอไดจากแบบคดกรอง)
คณคร :ครอยากใหคณแมพาเอกวทยไปพบหมอทเคาเชยวชาญเรองโรคสมาธสน ใหเคาไดตรวจใหแนใจวา
เอกวทยมปญหาเรองสมาธสนมยถามเอกจะไดรกษาสมาธความจำาการควบคมตนเองของเอกจะดขน
อยางแนนอนครมนใจ
จากตวอยางการประโยคทคณครใชแจงผปกครอง ในชวตจรงผปกครองอาจจะมปฏกรยาตางเชน ปฏเสธวา
ลกไมไดเปนอะไร ตอวาโรงเรยน/คร ขอดอาการไปกอน หรอกงวล เครยด ในการสนทนาจรง คณครคอยจะตอง
คอยสงเกตอาการการตอบสนองของผปกครองเปนระยะๆ บางครงอาจตองหยดรอใหผปกครองเรยบเรยงขอมลทไดรบ
ทละเลกละนอย และทายทสด เปดโอกาสใหผปกครองไดถามคำาถามทยงคาใจหรอสงทอยในใจทยงไมสบายใจ เพอท
คณครจะไดรบทราบและชวยตอบขอสงสยได ทงหมดนเพอใหไดความรวมมอจากผปกครอง และจะเปนพนฐานทดใน
การดแลเดกรวมกนระหวางครพอแมทมแพทยตอไป
17คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
เอกส�รอ�งอง
กรมสขภาพจต.คมอพฒน�เครอข�ยระบบก�รดแลชวยเหลอนกเรยนระหว�งบคล�กรสถ�นศกษ�และบคล�กร
ส�ธ�รณสข จงหวดช�ยแดนใต.กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร,2553.
วมลรตน วนเพญและคณะ.แนวท�งก�รดแลชวยเหลอเดกสม�ธสนในโรงเรยน. กรงเทพฯ : สถาบนสขภาพจตเดก
และวยรนราชนครนทร,2553.
สำานกพฒนาสขภาพจตกรมสขภาพจต.คมอก�รบรห�รระบบก�รดแลชวยเหลอนกเรยนชวงชนท 3-4 (ชนมธยมศกษ�
ปท 1-6).กรงเทพฯ:สำานกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก,2546.
สำานกวชาการและมาตรฐานการศกษาสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ.ระบบก�ร
ดแลชวยเหลอนกเรยน หลกก�ร แนวคด และทศท�งในก�รดำ�เนนง�น.เอกสารสรปยอองคความรสำาหรบ
การพฒนาทมงานขบเคลอนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเพอการกาวหนาอยางยงยนป2552.
18 คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
ภ�คผนวก
19คมอครระบบการดแลนกเรยนกลมเดกพเศษทมภาวะบกพรองทางการเรยนร
แบบประเมนพฤตกรรม SNAP-IV (Short Form)
ชอเดก............................................................................เพศ................อาย..............ปชนเรยน...................................
ผตอบแบบสอบถามมความสมพนธกบเดกเปน..........................................วนทประเมน..................................................
กรณาทำาเครองหมายวาอาการในแตละขอนนตรงกบลกษณะของเดกททานประเมนเพยงใด
ไมเลย เลกนอยคอนข�ง
ม�กม�ก
สำ�หรบ
จนท.
1. มกไมละเอยดรอบคอบหรอสะเพราในการทำางานตางๆเชนการบาน
2. ทำาอะไรนานๆไมได
3. ดเหมอนไมคอยฟงเวลามคนพดดวย
4. มกทำาการบานไมเสรจหรอทำางานทไดรบมอบหมายไมสำาเรจ
5. จดระเบยบงานและกจกรรมตางๆไมเปน
6. มกหลกเลยงกจกรรรมทตองใชความอดทนในการทำาใหสำาเรจ
7. ทำาของหายบอยๆ(เชนของเลน,สมดจดงาน,เครองเขยนฯลฯ)
8. วอกแวกงาย
9. ขลม
10. มอเทายกยกนงบดไปบดมา
11. นงไมตดทชอบลกจากทนงในชนเรยนหรอจากททควรจะนงเรยบรอย
12. วงหรอปนปายมากเกนควรอยางไมรกาละเทศะ
13. เลนหรอทำากจกรรมเงยบๆไมเปน
14. พรอมจะเคลอนไหวอยเสมอเหมอน“ตดเครอง”อยตลอดเวลา
15. พดมาก
16. มกโพลงคำาตอบออกมากอนจะฟงคำาถามจบ
17. ไมชอบรอคว
18. ชอบสอดแทรกผอน(เชนพดแทรกขณะผใหญกำาลงสนทนากน)
19. อารมณเสยงาย
20. ชอบโตเถยงกบผใหญ
21. ไมยอมทำาตามสงทผใหญสงหรอวางกฎเกณฑไว
22. จงใจกอกวนผอน
23. มกตำาหนผอนในสงทตนเองทำาผด
24. ขรำาคาญ
25. โกรธขงบงตงเปนประจำา
26. เจาคดเจาแคน
Cutoff : Parent 16-14-12; Teacher 23-16-11
top related