Inside Vocaburary 2 - set.or.th · ป จจุบันองค กรภาคร ัฐและภาคธุรกิจตระหน ักและให ความส

Post on 06-Sep-2019

2 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

Transcript

SustainableDevelopment

Sustainable

Consumption

SocialResponsibility

Corporate

Governance

Stakeholder

Engagement

SDReport

SocialImpact

SustainabilityIndex

ISBN 978-616-7227-77-1ผเขยน อนนตชย ยรประถม จรสวรรณ กตตสนทรากล วชญพล บญชาวชระชย เสาวพร วทยะถาวร นรรตน สนธยาต จวสสา ตปยานนทกองบรรณาธการ ศนยพฒนาความรบผดชอบตอสงคม ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และสถาบนพฒนาธรกจอยางยงยน

ผจดพมพ เผยแพร และสงวนลขสทธโดย

ศนยพฒนาความรบผดชอบตอสงคมตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย62 ถนนรชดาภเษก แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110

โทรศพท 0 2229 2000

พมพครงท 1 ธนวาคม 2557จานวน 1,500 เลม

ออกแบบและพมพท หจก.วนดาการพมพ (สาขาท 1) 134/73 หม 4 ตาบลตลาดขวญ อาเภอเมองนนทบร นนทบร 11000โทรศพท 08 1783 8569

ปจจบนองคกรภาครฐและภาคธรกจตระหนกและใหความสาคญ

ตอการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมเพมขนอยางตอเนอง

โดยเลงเหนวาการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมนน

เปนกลไกสาคญประการหนงในการขบเคลอนธรกจและพฒนาประเทศชาตใหบรรลเปาหมายตามทกาหนดไวและเปนไปอยางยงยน จงกอใหเกด

กระแสแหงการแสวงหาแนวทางการดาเนนงานอยางมความรบผดชอบ

ตอสงคมทเหมาะสม เปนประโยชนตอธรกจและตอผมสวนไดเสยทกฝายอยางมประสทธภาพ

จากการทวความสาคญของการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมและกระแสของการแสวงหาแนวทางการดาเนนงานดานดงกลาวทเพมขนอยางตอเนองทวโลก สงผลใหนกวชาการ นกการตลาด หนวยงาน

สาคญหลายแหงทงในประเทศและตางประเทศตางกาหนดและเผยแพร

หลกการ ทฤษฎ แนวคด และแนวปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคม

สารจากกรรมการและผ จดการตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

3ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

ตามความเชอของตนออกมาอยางแพรหลาย เชน การดาเนนงานอยางม

ความรบผดชอบตอสงคม การพฒนาอยางยงยน การสรางคณรวม ฯลฯ

ซงนบเปนผลดและแสดงใหเหนถงความสาคญและพฒนาการของงาน

ดานดงกลาว แตในขณะเดยวกนกมผลทาใหภาคธรกจ หนวยงานตางๆ

และผทสนใจนาเรองการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม

ไปใชในองคกรตางเกดความรสกสบสนตอความหมายของหลกการ ทฤษฎ แนวคด และแนวปฏบตตางๆ ดงกลาวทมาจากหลายแหงและ

แตกตางกนไปตามความเชอของเจาของทฤษฎหรอแนวคด จงอาจไมสามารถ

นาความรและประโยชนจากหลกการ แนวคด และแนวปฏบตตางๆ ดงกลาวไปใชใหเกดประสทธภาพสงสดในองคกรได

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจงจดทาหนงสอ ไขความหมาย การพฒนาอยางยงยน โดยเปนการรวบรวมความหมาย แนวคด และการเชอมโยงแนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมสการปฏบตอยาง

เปนรปธรรมทเขาใจงาย เพอม งหวงใหหนงสอฉบบนเปนสวนหนง

ของการพฒนาความรความเขาใจในหลกการ ทฤษฎ แนวคด และ

แนวปฏบตตางๆ ดานความรบผดชอบตอสงคมแกผบรหารและผปฏบตงาน

4

ดานความรบผดชอบตอสงคมของบรษทจดทะเบยนและหนวยงาน

ทงหลายใหสอดคลอง ตรงกน และสามารถนาความรความเขาใจทไดรบ

จากหนงสอไปปรบใชและเชอมโยงการทางานรวมกนดานความรบผดชอบ

ตอสงคมขององคกรไดอยางมประสทธภาพตอไป

ทายสดน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยหวงวาหนงสอ

ไขความหมาย การพฒนาอยางยงยน ฉบบน จะเปนประโยชน

ตอการสงเสรมความร ความเขาใจ และการพฒนางานดานความผดชอบ

ตอสงคมของบรษทจดทะเบยนและหนวยงานตางๆ อนจะนาไปส

ความยงยนขององคกรอยางสมดลทงดานสงแวดลอม สงคม และ

บรรษทภบาลตอไป

(เกศรา มญชศร) กรรมการและผจดการ

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

5ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

บทนา

แนวคดการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมไดรบ

การยอมรบจากบรษทจดทะเบยนและหนวยงานตางๆ ตลอดจนไดรบ

การสงเสรมในระดบสากลวาเปนแนวคดทสาคญและจาเปนตอการบรหาร

จดการและการพฒนาธรกจอยางยงยน สงผลใหปจจบนมผกาหนดและ

เผยแพรแนวคดและแนวทางปฏบตในเรองดงกลาวคอนขางหลากหลาย

ตามความเชอและการศกษาของตนเอง จนทาใหผบรหารและผปฏบตงานเกดความสบสนตอการนาแนวคดและแนวปฏบตไปใชใหเกดประโยชน

ตอองคกร

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตระหนกถงขอจากดในการใชศพท

ตามแนวคดและแนวทางปฏบตดงกลาวจงไดรวมกบสถาบนพฒนาธรกจ

อยางยงยนจดทาหนงสอ ไขความหมาย การพฒนาอยางยงยน ฉบบนขน โดยเนอหาภายในเลมประกอบดวยประเดนสาคญ 8 ประเดนของการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม ศพทตางๆ ความหมาย

ลกษณะของการนาศพทไปใชและแผนภาพทแสดงใหเหนถงความเชอมโยง

ของศพทตางๆ ในแตละประเดนดงกลาวทไดมการนาเสนอในหนงสอ

6

อยางไรกตาม หนงสอ ไขความหมาย การพฒนาอยางยงยน

มไดจดทาขนเพอประมวลหรอรวบรวมศพททกคาทเกยวของกบงานดาน

ความรบผดชอบตอสงคม หากแตม งหวงประมวลและรวบรวมศพท

ทมการใช ค อนขางมากในประเดนสาคญดงกล าวและเป นศพท

ทผใชอาจมความสบสนในการนาไปใชกาหนดกลยทธ นโยบาย ตลอดจน

แผนงานดานความรบผดชอบตอสงคม คณะผจดทาจงจดทาแผนภาพ

ประกอบการนาเสนอความหมายของศพทในแตละบท เพอแสดง

ความเชอมโยงของศพทและลกษณะของการนาศพทตางๆ ไปใช

ตามความหมายในแตละประเดนใหเหนเปนรปธรรมมากขน โดย

8 ประเดนสาคญประกอบดวย

๏ แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบ

การพฒนาอยางยงยน

๏ แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม ๏ การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม

ตลอดหวงโซอปทาน

๏ การเชอมโยงผมสวนไดเสย ๏ การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคม

ของธรกจ

๏ การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ ๏ การลงทนเพอสงคม๏ ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน

7ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยและสถาบนพฒนาธรกจ

อยางยงยนมงหวงใหหนงสอ ไขความหมาย การพฒนาอยางยงยน

เปนประโยชนตอการพฒนาความรความเขาใจของผบรหารและผปฏบตงาน

ในเรองดงกลาวใหตรงกนและสามารถนาความรความเขาใจไปปรบใช

ในการดาเนนงานดานความรบผดชอบตอสงคมขององคกรไดเปนอยางด

อนจะเปนสวนสาคญของการพฒนาและยกระดบงานดานความรบผดชอบ

ตอสงคมของบรษทจดทะเบยนและหนวยงานตางๆ ในตลาดทนตอไป

คณะผจดทาธนวาคม 2557

8

สารบญ

บทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

กบการพฒนาอยางยงยน .......................................... 13๏ Corporate Social Responsibility (CSR) ................ 17

๏ Creating Shared Value (CSV) .............................. 20๏ Corporate Citizenship ........................................... 22

๏ Sustainable Development ..................................... 25

๏ Triple Bottom Line................................................. 27

บทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม 29

๏ Corporate Governance ......................................... 31๏ Fair Operating Practices ....................................... 34๏ Anti-corruption ....................................................... 36

๏ Human Rights ....................................................... 37

๏ Labor Practices ..................................................... 38๏ Consumer Issues .................................................. 39๏ Community Involvement and Development .......... 40

๏ Environment .......................................................... 41

9ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

บทท 3 การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม

ตลอดหวงโซอปทาน .................................................. 43๏ Green Procurement .............................................. 46

๏ Green Labeling ..................................................... 48

๏ Sustainable Consumption ..................................... 49

บทท 4 การเชอมโยงผมสวนไดเสย ....................................... 51๏ Stakeholders ......................................................... 54

๏ Stakeholder Engagement ..................................... 56

บทท 5 การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคม

ของธรกจ ................................................................... 63๏ Corporate Social Initiatives ................................... 65

๏ Cause-related Marketing....................................... 66

๏ Cause Promotion .................................................. 67๏ Corporate Social Marketing .................................. 67๏ Socially Responsible Business Practices ............. 68

๏ Volunteering .......................................................... 68

๏ Philanthropy .......................................................... 69

บทท 6 การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ ...... 71

๏ Financial Reporting ............................................... 73๏ Non-financial Reporting ........................................ 74๏ Integrated Reporting ............................................. 78

10

บทท 7 การลงทนเพอสงคม ................................................... 81๏ Social Enterprise ................................................... 83

๏ Social Investment .................................................. 86

๏ Venture Philanthropy ............................................ 86

๏ Impact Investment ................................................. 88

๏ Socially Responsible Investment .......................... 89

๏ Corporate Partnership / Hybrid Value Chain ........ 90

๏ Social Impact Bond ............................................... 91

๏ Crowdfunding ........................................................ 93

บทท 8 ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน ................................ 95

๏ Sustainability Index / ESG Index / SRI Index ...... 98

๏ Dow Jones Sustainability Indices (DJSI) .............. 99

๏ FTSE4Good Index Series ..................................... 101๏ MSCI ESG Indexes............................................... 103๏ HIP (Human Impact + Profit) 100 Index ............... 105

บทสงทาย ................................................................................. 106

ดชนคาสาคญ ........................................................................... 108

เอกสารอางอง .......................................................................... 113

11ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธ รก จกบการพฒนาอยางยงยน

1บทท

แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

Triple Bottom LineTriple Bottom Line

บทท 1

Environmental (Planet)

Environmental (Planet)

Social(People)

Economic(Profit)

Environmental (Planet)(Planet)

SSocial(People)

ocial micEconom(Profit)

Econo

SustainableSustainableDevelopmentDevelopment

SDSD

Environmental (Planet)

Corporate Social Responsibility

• Corporate Citizenship• Creating Shared Value

ความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ หมายถง การทธรกจ

ตระหนกถงความสาคญของการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบ

ตอสงคมและสงแวดลอมควบค ไปกบการสร างผลตอบแทนหรอ

ผลประกอบการทดในทางเศรษฐกจ เพอนาไปสเปาหมายทสาคญ คอ การพฒนาอยางยงยน (Sustainable development) ซงสะทอนใหเหน

ถงบทบาททสาคญของธรกจวานอกจากจะสรางสรรคการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจแลว ยงสามารถเกอหนนสงคมและสงแวดลอมใหพฒนา

และเตบโตควบคกนอยางสมดลไปพรอมๆ กนดวย

ในการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมนน ธรกจ

สามารถใชแนวทาง แนวคด หรอแนวปฏบตทมอยหลากหลายใหเหมาะสม

และสอดคลองกบบรบทของธรกจแตละแหง ซงมปจจยในการพจารณา

ทแตกตางกน ไมวาจะเปนลกษณะของธรกจ ปรชญาในการดาเนนธรกจ วสยทศนและพนธกจ ตลอดจนคานยมและวฒนธรรมขององคกร

ตวอยางของแนวคดในการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบ

ตอสงคม ไดแก Creating shared value Corporate citizenship และ

Triple bottom line เปนตน

15ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

จงอาจกลาวได ว า ความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

และการพฒนาอยางยงยนมใชเรองเดยวกน แตมความสมพนธ

เกยวเนองกนอยางใกลชด โดยความสมพนธระหวางความรบผดชอบ

ตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยนทงในมตของเศรษฐกจ สงคม

และสงแวดลอม มลกษณะทสาคญ 3 ประการคอ

1. ความรบผดชอบตอสงคมของธรกจเปนเรองในระดบองคกร

ท คานงถงการดาเนนงานอยางรบผดชอบตอสงคมและ

สงแวดลอม ซงมสวนสนบสนนเรองการพฒนาอยางยงยน

2. การสรางความยงยนหรอขดความสามารถในการอยรอดของ

องคกรอาจมวธการดาเนนความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

ทแตกตางหรอสวนทางกบการพฒนาอยางยงยนโดยรวม เชน

ในขณะททกภาคสวนเรยกรองใหธรกจพลงงานผลตสนคาและบรการทเปนพลงงานสะอาดเพอการพฒนาอยางยงยนโดยรวม

แตความคาดหวงดงกลาวอาจสวนทางกบการผลตสนคาและบรการเพอความยงยนของธรกจพลงงานทยงคงมสวนทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอย

3. ธรกจสามารถใชความรบผดชอบตอสงคมเปนเครองมอขององคกรทงในการสรางความยงยนใหแกองคกรและในการสนบสนน

การพฒนาอยางยงยน เชน ธรกจผลตอาหารสามารถใชวตถดบออรแกนกเพอสรางความยงยนใหแกธรกจขององคกร ในขณะเดยวกน กสนบสนนการพฒนาอยางยงยนของสขภาวะ

ของคนในสงคม

16

ดงนน กลไกสาคญทจะนาธรกจไปส การพฒนาอยางยงยน

จงหนไมพนเรองการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมและ

การบรณาการเรองความรบผดชอบตอสงคมจนพฒนากลายเปนสวนหนง

ของขดความสามารถ (Competency) ขององคกร

Corporate Social Responsibility (CSR)

คาวา “ความรบผดชอบตอสงคม” ในบรบทของสงคมไทย เดมม

ความเขาใจวาตองไปผกหรอเชอมโยงกบการดาเนนงานในลกษณะของ

“กจกรรม” โดยเฉพาะอยางยงกจกรรมการบรจาคหรอการให จงมกม

ความเขาใจทคลาดเคลอนไปวา การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบ

ตอสงคมของธรกจ คอ การทธรกจ “ทาความด” หรอ “ตอบแทนสงคม”

ดวยการใหหรอการบรจาคเปนสาคญ ทงทในความเปนจรงแลว แนวคดในการดาเนนธรกจดวยความรบผดชอบตอสงคมสามารถดาเนนการ

ในรปแบบของกจกรรมหรอทเรยกกนวา Corporate Social Initiatives

ไดหลากหลายรปแบบ (อานตอบทท 5)

นอกจากน หากพจารณาโดยใชเกณฑกระบวนการ (Process)

สามารถจาแนกการดาเนนงานดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจไดเปน 3 รปแบบ ดงน

๏ “CSR after process” คอ การดาเนนกจกรรมของธรกจ

เพอสรางประโยชนแกสงคมในดานตางๆ โดยเปนกจกรรม

ทแยกออกมาตางหากจากการดาเนนธรกจหลกขององคกร เชน กจกรรมอาสาสมครทนาพนกงานขององคกรไปดาเนนกจกรรม

17ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

เพอสงคม เชน การปลกปาชายเลน การสรางฝายทดนา หรอ

การแบงปนพนทสวนหนงของโรงงานใหชมชนไดใชประโยชน

ดวยการนาสนคาทผลตไดมาจาหนายแกพนกงาน หรอใชเปน

พนทในการออกกาลงกาย เปนตน

๏ “CSR in process” คอ การดาเนนงานดานความรบผดชอบ

ตอสงคมในกระบวนการดาเนนธรกจหลกขององคกร โดยคานงถง

ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม รวมทงสรางคณคาใหแก

ผ มสวนไดเสยทเกยวของกบธรกจทงภายในและภายนอก

องคกร อนจะนาไปสความยงยนรวมกน ๏ “CSR as process” เปนการดาเนนงานดานความรบผดชอบ

ตอสงคมโดยองคกรทไมแสวงหากาไร ซงกอตงขนเพอมงสราง

ประโยชนตอสงคมเปนสาคญ เชน มลนธ สมาคมการกศล

กจการเพอสงคม (Social enterprise) เปนตน

คาจากดความของความรบผดชอบตอสงคมของธรกจจงหมายถง การทธรกจดาเนนงานอยางมความรบผดชอบตอผมสวนไดเสย

กลมตางๆ ของธรกจทไดรบผลกระทบจากกระบวนการดาเนนธรกจทงในเชงบวกและเชงลบ โดยผมสวนไดเสยของธรกจอาจแตกตางกนไปตามบรบทของแตละธรกจ โดยทวไปแลว ผมสวนไดเสยประกอบดวย

พนกงาน ผถอหน ผลงทน ลกคา คคา คธรกจ ชมชน สงคม และ

สงแวดลอม รวมถงหนวยงานกากบดแล ภาครฐ NGOs และสอมวลชน

เปนตน

การปฏบต เรองความรบผดชอบตอสงคมสามารถจาแนก

ไดเปน 4 ระดบ ดงน

18

๏ ระดบท 1 Mandatory level : ขอกาหนดตามกฎหมาย

(Legislation) หมายถง ธรกจมหนาทตองปฏบตตามกฎหมาย

และกฎเกณฑทเกยวของ เชน กฎหมายคมครองผบรโภค

กฎหมายแรงงาน การจายภาษ เปนตน ๏ ระดบท 2 Elementary level : ประโยชนทางเศรษฐกจ

(Economic profit) หมายถง ธรกจตองคานงถงความสามารถ

ในการอยรอดและการสรางผลตอบแทนตอผถอหน ซงใน

ระดบนธรกจควรหมนตรวจสอบวากาไรทไดมานน ตองไมได

มาจากการเบยดเบยนสงคม๏ ระดบท 3 Preemptive level : จรรยาบรรณทางธรกจ (Code

of conduct) หมายถง ธรกจสามารถสรางผลกาไรใหแกผถอหนได

ในอตราทเหมาะสมและผประกอบธรกจไดใสใจในการทจะสราง

ประโยชนตอบแทนแกสงคมมากขน โดยเฉพาะอยางยงสงคมใกล

ทอยรอบขางสถานประกอบการของธรกจ ซงมกมความคาดหวงวาจะไดรบการดแลหรอเอาใจใสจากผประกอบธรกจ

๏ ระดบท 4 Voluntary level : ความสมครใจ (Voluntary

action) หมายถง การดาเนนธรกจควบคกบการปฏบตตาม

แนวทางความรบผดชอบตอสงคมดวยความสมครใจ ไมไดถกเรยกรองจากสงคมแตอยางใด ซงในระดบนการดาเนนธรกจอยบนพนฐานของการใหความสาคญตอประโยชนทเกดขนกบสงคมจากธรกจขององคกร

ธรกจจาเปนตองดาเนนการใหไดตามระดบท 1 เปนพนฐาน สวนการพฒนาไปสระดบท 2-4 นนเปนไปตามความพรอมและการให

ความสาคญของธรกจ ซงอาจมความแตกตางกนไปในแตละธรกจ

19ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

อยางไรกด สงคมและสงแวดลอมในปจจบนมความคาดหวง

ในระดบทสงขน ธรกจจงอาจตองใหความสาคญและตอบสนองตอ

ความตองการของผมสวนไดเสยอยางมความรบผดชอบมากขน ซงแนวปฏบต

ดานความรบผดชอบตอสงคมโดยทวไปมกครอบคลมประเดนสาคญ

ในเรองตางๆ อาท บรรษทภบาล การประกอบกจการดวยความเปนธรรม

การตอตานการทจรต การเคารพสทธมนษยชน การปฏบตตอแรงงาน

อยางเปนธรรม ความรบผดชอบตอผบรโภค การรวมพฒนาชมชนและ

สงคม และการจดการสงแวดลอม (อานตอบทท 2)

Creating Shared Value (CSV)

แนวคดของการสรางคณคารวมตามแนวทางของ Michael E. Porter

คอ การนาวธการทางธรกจมาใชในการพฒนาและแกไขปญหาสงคม โดยคานงถงการนาทรพยากรและความเชยวชาญหลกของกจการ

มาสรางใหเกดเปนคณคาเชงเศรษฐกจและสงคมไปพรอมกน

กลาวอกนยหนง คอ แนวคด CSV เปนเรองทธรกจตองการ

ดแลแกไขปญหาสงคมไปพรอมกบการทาธรกจ ดวยเหตน CSV

จงเปนสวนหนงของการสรางผลกาไรทางธรกจ

ในการออกแบบการดาเนนงานในการสรางคณคารวม ธรกจจงตอง

คานงถงหลกเกณฑ 3 ประการเปนพนฐานคอ

20

1. การสรางใหเกดโอกาสหรอผลตอบแทนทางธรกจ

2. การตอบสนองตอประเดนปญหาหรอความจาเปนทางสงคม

ทจาเพาะเจาะจง

3. การใชประโยชนจากทรพยากรและความเชยวชาญหลกของ

องคกรอยางมประสทธภาพและกอใหเกดประสทธผล

องคกรสามารถจาแนกวธการสรางคณคาร วมออกไดเป น

3 แนวทาง ดงน

๏ แนวทางท 1 : ม งเน นตอบสนองประเดนทางสงคมดวยผลตภณฑและการตลาด (Products and markets) โดย

ธรกจมองหาความทาทายทางสงคมและสงแวดลอมเพอพฒนา

ผลตภณฑใหมทเปนทตองการของสงคม โดยเฉพาะกบตลาด

หรอกลมลกคาทยงไมไดรบการตอบสนอง เชน การพฒนาสนคาและบรการททาใหคณภาพชวตของผดอยโอกาสในสงคม

ดขนหรอลดผลกระทบเชงลบทมตอสงแวดลอม ในขณะทธรกจสามารถขยายตลาด สรางรายได หรอขยายขดความสามารถในการทากาไรเพมขนดวย เปนตน

๏ แนวทางท 2 : ม งเน นตอบสนองประเดนทางสงคมดวย

การพฒนาผลตภาพในหวงโซคณคา (Productivity in value

chain) โดยธรกจใหความสาคญกบการปรบปรงและยกระดบผลตภาพของกระบวนการในหวงโซคณคาเพอสรางประโยชนให กบสงคม และลดผลกระทบเชงลบดานสงแวดล อม

ในขณะเดยวกน การปรบปรงกระบวนการดงกลาวกทาใหธรกจ

ไดประโยชนดวยในรปของประสทธภาพในการดาเนนงาน

21ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

การบรหารตนทน ความมนคงทางวตถดบ และความสามารถ

ในการทากาไรทเพมขน เปนตน

๏ แนวทางท 3 : ม งเน นตอบสนองประเดนทางสงคมดวยการพฒนาโครงสรางพนฐานหรอบรบทแวดลอมในทองถน

(Local cluster development) โดยธรกจมบทบาท

ในการรวมพฒนาโครงสรางพนฐานหรอบรบทแวดลอม

ทางสงคมในมมทเออตอการประกอบธรกจ เชน การศกษา

สาธารณสข เศรษฐกจชมชน สวสดการสงคม เปนตน เพอใหสงคม

โดยรอบมการพฒนาและสงมอบคณคาถงการดาเนนธรกจ

ของกจการ ซงอาจอยในรปของรายได การบรหารตนทน

การเขาถงปจจยการผลต การสรางบคลากรวชาชพ การเพม

ทกษะแรงงาน การกระจายสนคาและบรการ ความสามารถ

ในการทากาไรทเพมขน เปนตน

การสรางคณคารวมจงไมใชเปนการสรางคณคาของใครคนใดคนหนง แตตองมงเนนขยายคณคาทมรวมกนระหวางธรกจและสงคม

อยางสมดล

Corporate Citizenship

ความเปนพลเมองทดขององคกรธรกจ หมายถง การทธรกจมสทธ บทบาท หนาท และความรบผดชอบไมตางไปจากบคคลในฐานะทเปน

พลเมองของสงคม โดยธรกจตองมองวาในฐานะพลเมองทดขององคกรธรกจ

ตนเองจะมสทธ บทบาท หนาท และความรบผดชอบในการดาเนนงาน

อยางไรจงจะเหมาะสม

22

บทบาทของธรกจในหมวกของนตบคคลโดยทวไป คอ การดาเนน

กจการเพอม งแสวงหากาไรโดยยดหลกบรรษทภบาลเปนพนฐาน

ในขณะทในหมวกของนตพลเมอง ธรกจมหนาทเยยงพลเมอง

ในการสรางประโยชนแกสวนรวมดวยการมสวนรวมและพฒนา

สงคมทตนเองอาศยและประกอบกจการอย โดยยดหลก

ความรบผดชอบตอสงคมเปนพนฐาน

ธรกจสวนใหญจงมกแสดงบทบาทพลเมองทดขององคกรธรกจ

โดยดาเนนงานดานความรบผดชอบตอสงคมในลกษณะของกจกรรม

โดยเฉพาะกจกรรมการใหหรอการบรจาค เพอการพฒนาหรอแกไข

ประเดนปญหาทางสงคมตางๆ ทอย ระหวางการพฒนาของภาครฐ

หรอภาครฐอาจยงพฒนาไดไมทวถง เพอแสดงวาธรกจเปนพลเมอง

ทใหความชวยเหลอแกสงคมและผดอยโอกาส จงอาจกลาวไดวาธรกจ

ในฐานะทเปนพลเมองสามารถนาประเดนปญหาทางสงคมตางๆ ทเกดขน

มาพจารณาเพอใหการชวยเหลอชมชนและสงคมทตนเองอยรวมดวยใหมความเจรญกาวหนามากขน

แนวทางการบรหารจดการธรกจใหมคณสมบตของการเปน

พลเมองทดขององคกรธรกจประกอบดวย 4 ประการ ดงน

๏ ประการท 1 คอ นาแนวคดการเปนพลเมองทดขององคกรธรกจเขาไปส โครงสรางบรรษทภบาลและกระบวนการจดการ

ของธรกจ เพอสงเสรมใหคานยม วสยทศน และพนธกจของ

ธรกจทาหนาทถายทอดแนวคดดงกลาวลงไปสการดาเนนงาน

ในทกระดบ

23ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

๏ ประการท 2 คอ สรางการเชอมโยงกบชมชน โดยทาความเขาใจ

ถงความตองการของชมชนและสงคม รวมถงประเดนตางๆ

ทจะมสวนชวยใหชมชนและสงคมนนมความเจรญกาวหนา

ซงธรกจสามารถดาเนนการไดหลายรปแบบ ทงการให การบรจาค

ไปจนถงการมสวนรวมกบพนธมตรเครอขายตางๆ๏ ประการท 3 คอ พฒนาและปรบปรงกระบวนดาเนนงาน

ภายในธรกจเพอลดผลกระทบเชงลบตอสงคม และมงสราง

ผลกระทบเชงบวกใหกบผมสวนไดเสยภายในและภายนอก

องคกร เชน มงลดผลกระทบเชงลบตอสงคมดวยกระบวนการ

ขนสงสนคาทใชพลงงานสะอาด สรางผลกระทบเชงบวก

ในการทางานใหแกพนกงานและผมสวนไดเสยในหวงโซอปทาน

ของธรกจ ทงในดานความปลอดภยในการทางาน สภาพแวดลอม

ในการทางานตางๆ ทสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยทด

ของพนกงานและกลมผมสวนไดเสยดงกลาว เปนตน๏ ประการท 4 คอ ธรกจสามารถปฏบตตนเปนพลเมองทด

ของสงคมหรอสามารถแสดงบทบาทการเปนพลเมองทดของ

องคกรธรกจไดโดยการประกอบกจกรรมทางสงคมในทกพนท

ทธรกจเขาไปดาเนนงาน เชน ในพนททธรกจมการดาเนนงานดานการตลาดอยเปนททธรกจสามารถสรางความเขาใจและตอบสนองความตองการของสงคมดวยสนคาและบรการของธรกจททาใหคณภาพชวตของผบรโภคดขน เชน สนคาและ

บรการทสามารถลดผลกระทบดานสงแวดลอม เปนตน

24

การเปนพลเมองทดขององคกรธรกจจงเปนการผสาน

บทบาทสาคญของการเปนองคกรธรกจทต องตอบสนองตอ

ความทาทายทางสงคมและสงแวดลอมทงจากกระบวนการ

ดาเนนงาน สนคาและบรการ และการมสวนรวมสรางสรรคสงคม

ไปพรอมๆ กน

Sustainable Development

การพฒนาอยางยงยนเปนแนวคดทไดรบความนยมอยางรวดเรว

ตงแตทศวรรษ 1980 เปนตนมา โดยรายงานชอ “อนาคตรวมของเรา”

(Our Common Future) หรอทเรยกวา “Brundtland Report” ไดนยาม

การพฒนาอยางยงยนไววา หมายถง วถการพฒนาทสามารถตอบสนอง

ความตองการของคนรนปจจบน โดยไมลดรอนความสามารถในการตอบสนองความตองการของคนรนหลง เปาหมายสงสดของ

แนวคดนอยทการพฒนาคณภาพชวตของประชากรโลกโดยยงสามารถ

รกษาระดบการใชทรพยากรธรรมชาตของมนษยไมใหเกนศกยภาพการผลตของธรรมชาต และมงเนนความสมดลระหวางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม หรอ Profit-People-Planet ในมมมองของ Triple bottom

line ทมความเชอมโยงกน

แนวคดทเปนองคประกอบของการพฒนาอยางยงยน ไดแก

1. แนวคดทางเศรษฐกจ คอ การทธรกจสามารถสรางผลกาไรใหมากทสด โดยใชตนทนใหนอยทสด จงเปนเรองทเกยวของ

กบแนวคดในการใชประโยชนสงสดใหเกดประสทธภาพ

25ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

ทางเศรษฐกจจากการใชทรพยากรทมอยอยางจากด ดงนน

การพฒนาเศรษฐกจอยางยงยนจะตองเปนการพฒนาเศรษฐกจ

ทมประสทธภาพ กอใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจอยางม

คณภาพ มความสมดล และเปนประโยชนตอประชากรสวนใหญ

เปนระบบเศรษฐกจทมความสามารถในการแขงขนและ

เจรญเตบโตมาจากกระบวนการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอม

เชน ใชเทคโนโลยสะอาด ลดปรมาณของเสยทเกดขนจาก

กระบวนการผลต ไมทาลายสงแวดลอม ไมสรางมลพษทจะ

กลายเปนตนทนทางการผลตในเวลาตอมา อนเปนขอจากด

ของการพฒนาเศรษฐกจทมประสทธภาพอยางยงยน 2. แนวคดทางสงคม เปนความมงหวงทจะแสวงหาและรกษาไว

ซงความมเสถยรภาพของระบบทางสงคมและวฒนธรรม

รวมทงการสรางความเทาเทยมกนระหวางคนแตละร น การกาจดความยากจน การรกษาความหลากหลายทาง

วฒนธรรม การมสวนรวมของคนทกระดบในสงคมโดยเฉพาะ

ระดบรากหญาในกระบวนการตดสนใจทจะนาไปสการพฒนาอยางยงยน เปนการพฒนาคนและสงคมใหเชอมโยงกบ

การพฒนาเศรษฐกจ ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมไดอยางสมดลเพอสรางสงคมทมคณภาพ

3. แนวคดทางสงแวดลอม เนนการรกษาหรออนรกษระบบกายภาพและชววทยา รวมถงการปกปองความหลากหลายทาง

ชวภาพของระบบนเวศ เพอใหเกดเสถยรภาพในระบบนเวศ

ของโลก ซงตองครอบคลมถงสงแวดลอมทมนษยสรางขนมาดวย

26

ดงนน แนวคดนจงใหความสาคญกบการรกษาระบบนเวศเหลาน

ใหสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขน มการใช

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในขอบเขตทคงไว

ซงความหลากหลายทางชวภาพและสามารถพลกฟนใหกลบคนส

สภาพใกลเคยงกบสภาพเดมใหมากทสด เพอใหคนรนหลง

ไดมโอกาสและมปจจยในการดารงชวต การดาเนนการดงกลาว

จงตองมการปรบเปลยนทศนคตในการใชทรพยากรธรรมชาต

อยางเกอกล มงสงเสรมใหมการใชทรพยากรธรรมชาตอยาง

สมดล รวมถงการนาเทคโนโลยสะอาดมาใชใหมากทสด

Triple Bottom Line

Triple Bottom Line เปนแนวคดของ John Elkington โดยพฒนามาจากแนวคดเดมท Brundtland Commission ขององคการสหประชาชาต

ไดกาหนดไวเมอป ค.ศ. 1987 โดยเนนเรอง มนษย (People) โลก

(Planet) และกาไร (Profit) คอ ใหความสาคญกบการมองคณคาและประเมนความสาเรจขององคกรอยางสมดลทง 3 ดาน คอ ทงดานเศรษฐกจ (การทาใหธรกจเตบโต) ดานสงคม (การเกอกลสงคมรอบขาง) และ

ดานสงแวดลอม (การดแลรกษาสงแวดลอม) รวมถงการดาเนนกจการ

ดวยความโปรงใส มบรรษทภบาล ซงชวยใหธรกจสามารถประเมนความเสยงและตอบสนองตอความตองการของผมสวนไดเสยไดอยางครบถวน อนจะนาไปสความสาเรจของการพฒนาอยางยงยนของธรกจ

27ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 1 แนวคดดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจกบการพฒนาอยางยงยน

มนษย (People) หรอทนมนษย เปนแนวคดทเนนเรองการดาเนน

ธรกจทเปนธรรมตอแรงงาน ชมชน และทองถนทธรกจนนไปตงอย

ไมขดรดหรอกอใหเกดอนตรายกบแรงงานหรอคนในชมชนนนๆ สราง

ความเขมแขงในชมชนทองถนดวยการพฒนาโครงสรางพนฐาน รวมถง

ตองดาเนนการคาทเปนธรรม (Fair trade) ทมเงอนไขหลก เชน ผคา

รบซอผลผลตจากเกษตรกรในระดบราคาทเหมาะสมททาใหเกษตรกร

สามารถมชวตความเปนอยทดระดบหนงได ไมกดขแรงงาน มโครงสราง

การบรหารทเปนประชาธปไตย ไมใชแรงงานเดก สนบสนนใหมการปรบปรง

สภาพแวดลอมในการทางาน ฝกทกษะแรงงานหรอเกษตรกรอยางสมาเสมอ

เปนตน

โลก (Planet) หรอทนธรรมชาต หมายรวมถงการดาเนนธรกจ

ทสนบสนนความยงยนและรกษาสงแวดลอม ธรกจตองผลตโดยใช

ทรพยากรและกอใหเกดผลกระทบเชงลบตอสงแวดลอมใหนอยทสดเทาทเปนไปได มการหมนเวยนหรอนาทรพยากรกลบมาใชใหม

ใชกระบวนการผลตทชวยอนรกษสงแวดลอม เชน ไมใชหรอลดการใชสารเคมและสารพษในการผลต เปนตน เพอรกษาสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพใหมากทสด

กาไร (Profit) ในแงนหมายถงกาไรทางเศรษฐศาสตร กลาวคอ หกตนทนทงทมองเหนและมองไมเหนออกไปแลว จงเรยกวาเปนกาไร

ทแทจรง ซงแนนอนวาธรกจยอมตองสรางกาไรใหกบผถอหนดวย

แตธรกจ Triple bottom line ไมไดมเปาหมายอยทกาไรสงสดเพยง

อยางเดยว หากยงคานงถง “ประโยชน” และ “ตนทน” ทางสงคมและ

สงแวดลอมจากการทาธรกจอกดวย

28

แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบ

ตอสงคม

2บทท

แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

บทท 2

Fair Operating Practices

Labor Practices

Consumer Issues

Human Rights

Community Involvement

and Development

Anti-corruptionEnvironment ct

Corporate Corporate GovernanceGovernance

การดาเนนงานด านความรบผดชอบต อสงคมของธรกจ

มเปาหมายสาคญ คอ การลดผลกระทบเชงลบและสรางผลกระทบ

เชงบวกทงในทางตรงและทางออมจากการดาเนนงานของธรกจ

ธรกจจงควรใหความสาคญกบกระบวนการดาเนนงานใหครอบคลม

ทกประเดนทอาจกอใหเกดผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม รวมถง

ประเดนทธรกจอาจไดรบผลกระทบจากสงคมและสงแวดลอมดวยเชนกน

แนวปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคมโดยทวไปจงครอบคลม

ประเดนสาคญทงภายในและภายนอกองคกร อาท บรรษทภบาล การประกอบกจการดวยความเปนธรรม การตอตานการทจรต การเคารพ

สทธมนษยชน การปฏบตตอแรงงานอยางเปนธรรม ความรบผดชอบ

ตอผบรโภค การรวมพฒนาชมชนและสงคม และการจดการสงแวดลอม

Corporate Governance

บรรษทภบาล ในความหมายของกจการทมความรบผดชอบตอสงคม หมายถง การจดใหมระบบบรหารจดการอยางรหนาทและมความรบผดชอบ

31ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

ในการจดการอยางโปรงใส เทาเทยม เปนธรรม และมประสทธภาพ

รวมถงสามารถเพมคณคาและมลคาพรอมรบการตรวจสอบได

ในบรบทของบรษทจดทะเบยน บรรษทภบาลจงหมายถง

ระบบทจดใหมโครงสรางและกระบวนการของความสมพนธระหวาง

คณะกรรมการ ฝายจดการ และผถอหน เพอสรางความสามารถ

ในการแขงขน นาไปสการเตบโตและเพมมลคาใหกบผถอหน

ในระยะยาว โดยคานงถงผมสวนไดเสยอนดวย

หลกการดานบรรษทภบาลสาหรบบรษทจดทะเบยนประกอบดวย

เรองสาคญ 5 เรอง ดงน

๏ สทธของผถอหน (Rights of shareholders)

ผถอหนมสทธในความเปนเจาของบรษทโดยควบคมบรษท

ผานการแตงตงคณะกรรมการใหทาหนาทแทนตนและมสทธตดสนใจเกยวกบการเปลยนแปลงทสาคญของบรษท บรษท

จงควรสงเสรมใหผถอหนไดใชสทธของตน

๏ การปฏบตตอผถอหนอยางเทาเทยมกน (Equitable treatment of shareholders)

ผถอหนทกราย ทงผถอหนทเปนผบรหารและผถอหนทไมเปนผบรหาร รวมทงผถอหนชาวตางชาต ควรไดรบการปฏบต

ทเทาเทยมกนและเปนธรรม ผ ถอหนสวนนอยควรไดรบ

การปกปองสทธขนพนฐานอยางเทาเทยมกน๏ บทบาทของผมสวนไดเสย (Role of stakeholders)

ผ มส วนไดเสยควรไดรบการดแลจากบรษทตามสทธทมตามกฎหมายทเกยวของ คณะกรรมการควรพจารณาใหม

32

กระบวนการสงเสรมใหเกดความรวมมอระหวางบรษทกบ

ผมสวนไดเสยในการสรางความมงคง ความมนคงทางการเงน

และความยงยนของธรกจ

๏ การเปดเผยขอมลและความโปรงใส

(Disclosure and transparency)

คณะกรรมการควรดแลให บรษทเป ดเผยข อมลสาคญ

ทเกยวของกบบรษท ทงขอมลทางการเงนและขอมลทมใช

ขอมลทางการเงนอยางถกตอง ครบถวน ทนเวลา โปรงใส ผาน

ชองทางทเขาถงขอมลไดงาย มความเทาเทยมกน และนาเชอถอ

๏ ความรบผดชอบของคณะกรรมการ

(Responsibilities of the Board) คณะกรรมการมบทบาทสาคญในการกากบดแลกจการเพอ

ประโยชนสงสดของบรษท รวมทงมความรบผดชอบตอ

ผลการปฏบตหนาทตอผถอหนและเปนอสระจากฝายจดการ

บรรษทภบาลจะชวยใหธรกจสามารถกาหนดวตถประสงคและ

เปาหมายทางธรกจ รวมถงวธการ กระบวนการ และขนตอนในการบรรลวตถประสงคและเปาหมายดงกลาว อกทงยงครอบคลมวธตดตามวดผลการดาเนนงานอนเปนประโยชนตอธรกจ ผถอหน และผมสวนไดเสย

ใหไดรบความเปนธรรมเทาเทยมกน รวมถงสรางความเชอมนตอผถอหน

ผลงทน และผมสวนไดเสยทกฝาย อนจะนาไปสความเตบโตและความม

เสถยรภาพของธรกจ พรอมๆ กบการดแลชมชน สงแวดลอม และผลประโยชนของสงคมทธรกจนนดาเนนกจการอย

33ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

Fair Operating Practices

การประกอบกจการดวยความเปนธรรมเปนการปฏบตหรอ

การประกอบธรกรรมในการดาเนนงานอยางมจรยธรรมของธรกจหนง

ตอธรกจอน การปฏบตตามหลกจรยธรรมถอเปนพนฐานทกอใหเกด

ความเชอมนและความยงยนในสมพนธภาพของธรกจและผเกยวของ

ในระยะยาว ประเดนทเกยวของกบการประกอบกจการดวยความเปนธรรม

จงใหความสาคญและสงเสรมใหเกดการปฏบตตามหลกจรยธรรมตางๆ

ประเดนทเกยวของกบการประกอบกจการดวยความเปนธรรม

ไดแก

๏ การแขงขนทเปนธรรม (Fair competition) การแขงขนทเปนธรรมกระตนใหเกดนวตกรรมและประสทธภาพ

ในการดาเนนงาน ลดตนทนของสนคาและบรการ และสราง

มาตรฐานทดในการจดซอจดจาง

๏ การสงเสรมความรบผดชอบตอสงคมในหวงโซคณคา

(Promoting social responsibility in the value chain)

ธรกจจาเปนตองคานงถงการดาเนนงานดวยความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซคณคา เพราะความยงยนในการดาเนนงานขององคกรหนงๆ ไมไดเปนผลมาจากการดาเนนงานของ

ตวธรกจเองเพยงอยางเดยวเทานน หากแตเปนผลทเกยวโยง

กบการดาเนนงานของธรกจตลอดหวงโซคณคา

34

๏ การเคารพสทธในทรพยสนของธรกจอน

(Respect for property rights) สทธในทรพยสน หมายรวมถงทงทรพยสนทางกายภาพและ

ทรพยสนทางปญญา รวมถงผลประโยชนตางๆ ทเกยวของกบ

ทรพยสนดงกลาว โดยสทธในการครอบครองทรพยสนถอเปน

สทธมนษยชนขนพนฐาน ดงนน ในการดาเนนงานอยางม

ความรบผดชอบตอสงคม ธรกจจงตองใหความสาคญกบ

การเคารพสทธในทรพยสนของธรกจอน๏ การเกยวของกบการเมองอยางมความรบผดชอบ

(Responsible political involvement) ธรกจสามารถสงเสรมกระบวนการการเมองภาคมหาชนและ

สนบสนนการพฒนานโยบายสาธารณะซงเปนประโยชนตอ

สงคมในระดบมหภาคได แตตองระมดระวงไมใหเกดการใช

อานาจครอบงาทผดจรยธรรม รวมถงตองควบคมไมใหเกดการใชอานาจในการบนทอนกระบวนการทางการเมองดวย

การประกอบกจการดวยความเปนธรรมจะเกดขนไดเมอธรกจใหความสาคญกบการเคารพตอกฎหมายหรอหลกนตธรรม การยดมน

ในมาตรฐานจรยธรรมและความถกตอง ความซอสตย ความโปรงใส

เทาเทยมกน และความรบผดชอบทสามารถยอมรบการตรวจสอบได

35ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

Anti-corruption

การตอตานการทจรตม 2 มต คอ การตอตานการทจรตภายในและ

ภายนอกองคกร เปนการปองกนและกาจดการใชอานาจในทางทผด

เพอใหไดมาซงผลประโยชนสวนตวหรอกอใหเกดความเสยหาย

ตอบคคลอนหรอตอสวนรวม อนเปนการทาลายประสทธผลและ

ชอเสยงทางจรยธรรมขององคกร

การทจรตอาจเกดไดในหลายลกษณะ เชน การตดสนบนเจาหนาท

ดวยการชกชวน การเสนอ การให หรอการรบเงน และ/หรอสงของ

การมผลประโยชนทบซอน การฉอฉล การฟอกเงน การยกยอก การปกปด

ขอเทจจรง การขดขวางกระบวนการยตธรรม การคาภายใตอทธพล เปนตน

ประเดนการทจรตนไมไดเกดขนไดเฉพาะการประกอบธรกรรม

ระหวางภาคเอกชนกบหนวยงานรฐเทานน แตยงครอบคลมถงธรกรรมระหวางบคคลหรอองคกรธรกจดวยกนเองดวย

การทจรตเปนสงททาลายประสทธผลและชอเสยงขององคกร ซงนอกจากจะกอใหเกดผลเสยหายตอธรกจและความสามารถในการแขงขนแลว ยงทาใหเกดการฝาฝนสทธมนษยชน ทาลายกระบวนการ

ทางกฎหมาย ทาใหสงคมเกดความออนแอและทาลายสงแวดลอมอกดวย

การตอตานการทจรตสามารถทาไดดวยการกาหนดเปนนโยบายและกลยทธ โดยผนาของธรกจจะตองเปนแบบอยางทด มการวางแผน

บรหารความเสยงของการทจรตทงในองคกรและนอกองคกร รวมทงสราง

36

กลไกการรายงานและตดตามผล เพอเสรมสรางใหพนกงาน ตวแทน

คสญญารบจางและคคาตระหนกถงผลของการทจรตทอาจเกดขน โดย

การตอตานการทจรตอาจจะใชวธการสนบสนนหรอรวมมอกนเปน

เครอขาย

Human Rights

การเคารพสทธมนษยชน คอ การสงเสรมและคมครองสทธและ

เสรภาพของบคคล และการปฏบตตอกนอยางเสมอภาคบนพนฐาน

ของความเคารพในชวตและศกดศรของความเปนมนษยซงกนและกน

การรจกคานงถงชวตของกนและกน การเอาใจใสดแลในความทกขและ

ความสขของกนและกน รวมทงชวยเหลอซงกนและกนเมอมเหตทกขภย

เพอรกษาไวซงความนาเชอถอและไววางใจของผมสวนไดเสยตอธรกจ

สทธมนษยชนเปนสทธขนพนฐานของมนษยทมมาแตเกด ไมวาบคคลนนจะเปนใคร มถนกาเนด สญชาต เชอชาต เผาพนธ สผว ศาสนา ภาษา หรอสถานะทางสงคมเชนใด ทกคนตางมสทธน

อยางเทาเทยมกน ธรกจในฐานะสมาชกของสงคมยอมมหนาทและ

ความรบผดชอบในการเคารพและคมครองสทธมนษยชน โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนทธรกจมบทบาทในการพฒนาการคาและมความสมพนธทางการเมองและเศรษฐกจทซบซอนมากขน สงคมจงมความคาดหวงวา

ธรกจจะแสดงความรบผดชอบตอสงคมดวยความเคารพในคณคาของ

มนษยและหลกสทธมนษยชน

37ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

Labor Practices

การปฏบตตอแรงงานอยางเปนธรรม คอ การเคารพและปฏบต

ตอแรงงานอยางสอดคลองกบกฎหมายและหลกจรยธรรม เพอสราง

ความยตธรรม ความมนคงและความสงบสขในสงคม อนรวมถง

การเตบโตอยางยงยนของธรกจเอง เนองจากแรงงานเปนผมสวนไดเสย

โดยตรงของธรกจซงทาหนาทขบเคลอนการดาเนนงานของธรกจใหเกดขน

ประเดนความรบผดชอบตอสงคมทเกยวของกบการปฏบตตอ

แรงงานอยางเปนธรรม ไดแก

๏ การเคารพสทธในการทางานตามหลกสทธมนษยชน เชน

การไมเลอกปฏบต การไมสนบสนนการบงคบใชแรงงาน

(Forced labor) การไมใชแรงงานเดก (Child labor) การเคารพ

ในสทธและเสรภาพของแรงงานในการรวมกลมเปนสมาคมและเจรจาตอรองรวม เปนตน

๏ การใหความคมครองสภาพการทางานของแรงงาน เชน

การจายคาจางและคาตอบแทนทเปนธรรม การจดสวสดการทเหมาะสมกบสภาพการจางงาน เปนตน

๏ การคมครองสขภาพและความปลอดภยในการทางาน เชน การสงเสรมมาตรฐานสภาวะแวดลอมในการทางานทดของ

แรงงานทงทางดานรางกายและจตใจ การจดสภาพแวดลอม

ใหปลอดจากความเสยงและอนตรายในการทางาน เปนตน

38

Consumer Issues

ความรบผดชอบตอผบรโภคเปนความรบผดชอบตอคณภาพ

คณสมบต ขอมลของสนคาและบรการ ตลอดจนการนาเสนอสนคา

และบรการทมประโยชนตอผบรโภค สงคมและสงแวดลอม การลด

ความเสยงจากการใชสนคาและบรการใหเหลอนอยทสด

ความรบผดชอบนรวมถงการโฆษณาและการตลาดทเปนธรรม

การใหขอมลเกยวกบสนคาและบรการทชดเจนและเปนประโยชน

การบรหารจดการความสมพนธกบลกคาทงกอนและหลงการขาย

การปกปองขอมลและรกษาความเปนสวนตวของผบรโภค และการรบฟง

ความคดเหนของผบรโภคทมตอสนคาและบรการ

ประเดนสาคญหนงเกยวกบความรบผดชอบตอผ บรโภค คอ

การพฒนาสนคาและบรการใหทกภาคสวนสามารถเขาถงได รวมถงผบรโภคทดอยโอกาส ตลอดจนการกระตนใหเกดการบรโภคอยางยงยน

เพอเคารพและรกษาสทธของผบรโภคอยางเพยงพอ เชน สทธทจะไดรบ

การตอบสนองตอความตองการขนพนฐาน สทธดานความปลอดภย สทธดานขอมลขาวสาร สทธทจะไดรบความร และทกษะทจาเปนตอการตดสนใจเลอกซอสนคาและบรการ สทธในการเลอกและแสดงความคดเหน เปนตน

นอกจากน เมอธรกจตระหนกวาสนคาและบรการกอใหเกดผลกระทบในดานสขภาพหรอความปลอดภยในลกษณะใดๆ ตอผบรโภค บรษท

จะตองรบเปดเผยขอมล เรยกคนสนคาทมปญหานนและจดการแกไข

เยยวยาโดยทนท เพอใหเกดความเสยงตอผบรโภคใหนอยทสด

39ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

Community Involvement and Development

การรวมพฒนาชมชนและสงคมเปนการรวมมอหรอมสวนรวม

ในการพฒนาและสงเสรมความเขมแขง และคณภาพชวตทดใหกบ

ชมชนหรอสงคมทไดรบผลกระทบจากการดาเนนงานของธรกจ

ทาใหชมชนและสงคมมภมค มกนทด นาไปสการพงพาตนเอง

ในระยะยาว อนจะสงผลตอการยกระดบคณภาพสงคม การฟนฟธรรมชาต

และสงแวดลอม รวมถงการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจตอไป

ชมชนและสงคมนบเปนกลมผมสวนไดเสยทสาคญซงสงผลกระทบ

และไดรบผลกระทบจากการดาเนนธรกจ ธรกจจงควรมงเนนเรองการลด

ผลกระทบเชงลบตอชมชนและสงคม อนเกดจากกระบวนการดาเนนธรกจ

ซงทายทสดแลว ผลลพธทไดจากการพฒนาชมชนยอมสงผลกลบมายงตวธรกจดวย

ธรกจสามารถสรางความยงยนใหแกชมชนและสงคมไดในหลากหลายรปแบบ นบตงแตการเคารพตอกฎ ระเบยบและแนวทางปฏบตของชมชน

การสงเสรมและใหคณคากบศลปวฒนธรรมและจรยธรรมทองถน การใหชมชนมสวนรวมในการพฒนาสาธารณประโยชน การรวมมอกบองคกรทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชน การสนบสนนทรพยากร

เพอการพฒนาชมชนในระยะยาว ตลอดจนการสงเสรมสขภาพทดของ

สมาชกในชมชนดวยการชวยเหลอดานการเขาถงยาและการรกษาโรค

รวมถงการสนบสนนวถชวตแบบสงเสรมสขภาพ

นอกจากน ธรกจสามารถมบทบาทสาคญในการใชทรพยากรธรรมชาต

ในวถทยงยนและการสนบสนนการจางงานทองถน ซงควรดาเนนการ

40

ควบค ไปกบการพฒนาทกษะความร ความสามารถ เพอสงเสรม

การพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชน

Environment

การจดการสงแวดลอม คอ การตระหนกถงผลกระทบเชงลบ

ของการดาเนนงานของธรกจทมตอสงแวดลอมและบรหารจดการ

เพอปองกนไมใหเกดผลกระทบหรอบรรเทาผลกระทบทเกดขน

รวมถงฟนฟสงแวดลอมใหกลบคนสสภาพเดม

ในปจจบนธรกจไดรบแรงกดดนจากสงคมมากขนเรอยๆ ตอการแสดง

ความรบผดชอบตอความเสยหายทางธรรมชาตและสงแวดลอมทเกดขน

ทงในรปแบบของปญหามลพษทางสงแวดลอมและมหนตภยทาง

ธรรมชาตตางๆ ธรกจจงตองใหความสาคญกบการจดการสงแวดลอม รวมถงต องจดให มการประเมนและบรหารจดการความเส ยงตอสงแวดลอมในกระบวนการดาเนนงานของธรกจดวย

ตวอยางประเดนดานการจดการสงแวดลอมทธรกจสามารถดาเนนการเพอเพมมลคาและสรางความยงยนใหแกธรกจ ไดแก

๏ การปองกนมลภาวะ (Prevention of pollution) คอ

การจดการควบคมมลภาวะตางๆ เชน มลพษทางอากาศและนา มลพษจากกระบวนการจดการของเสย การใชและการกาจดสารเคมทเปนพษ เปนตน

๏ การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable resource use)

คอ การควบคมอตราการใชทรพยากรในกระบวนการดาเนนงาน

41ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 2 แนวปฏบต / ประเดนดานความรบผดชอบตอสงคม

ของธรกจใหตากวาอตราการฟนคนของทรพยากรทใช หรอ

ในกรณทเปนทรพยากรทใชแลวหมดไป ตองมอตราการฟนคน

ของทรพยากรททดแทนกนไดในระดบทเหมาะสม

๏ การลดและปรบใหเขากบภาวะโลกรอน (Climate change

mitigation and adaptation) คอ การบรหารจดการเพอลด

ภาวะโลกรอนทเกดจากปฏกรยาเรอนกระจก ซงธรกจตอง

ปรบตวเพอลดผลกระทบและลดการละเมดต อสขภาพ

การดารงชวต และสทธมนษยชนทเกยวของ๏ การปกปองสงแวดลอม ความหลากหลายทางชวภาพ และ

การบรณะทอยอาศยตามธรรมชาต (Protection of the

environment, biodiversity and restoration of natural

habitats) คอ การสรางความรบผดชอบตอสงแวดลอมและ

สงคมเพอปกปองสภาพแวดลอมตามธรรมชาตและชวยบรณะ

ทอยอาศยตามธรรมชาตของสงมชวตตางๆ ซงเปนพนฐานของระบบนเวศในสงแวดลอม

นอกจากน ธรกจยงอาจใหความสาคญกบการพฒนาและเผยแพรนวตกรรมจากการดาเนนความรบผดชอบตอสงคม เพอพฒนาศกยภาพขององคกร ขยายขดความสามารถในการแขงขนของธรกจและสรางมลคาเพมแกธรกจ สงคม และสงแวดลอมไปพรอมๆ กน

เมอธรกจไดดาเนนการตามแนวปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคมแลว

ธรกจควรเปดเผยผลการดาเนนงานดงกลาวในรายงานความรบผดชอบตอสงคม (CSR report) หรอรายงานแหงความยงยน (SD report) เพอ

ใหขอมลและสอสารกบผมสวนไดเสยอยางโปรงใสและเชอถอไดตอไป

42

การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซอปทาน

3บทท

การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซอปทาน

บทท 3

Life Cycle Life Cycle AssessmentAssessment

Green Procurement

Green Labeling

Sustainable Consumption

Raw Material Sourcing and Purchasing

MarketingProduction Consumption Waste Management

การดาเนนธรกจดวยความรบผดชอบตอสงคมนน แตเดม

มขอบเขตครอบคลมเฉพาะในกระบวนการดาเนนงานของตวธรกจเอง

กลาวคอ มองเพยงในระดบกระบวนการผลตและสงมอบสนคาและบรการ

ของธรกจเทานน ตอมามแนวคดวาความยงยนของการดาเนนธรกจ

ขององคกรหนงไมไดเปนผลมาจากการบรหารจดการและการดาเนนงาน

อยางมความรบผดชอบของตวธรกจเองเพยงอยางเดยวเทานน แตตองขนอยกบการดาเนนงานทเกยวของกบธรกจตลอดหวงโซอปทาน

(Supply chain) ของตนเองดวยวามการบรหารจดการและการดาเนนงาน

อยางมความรบผดชอบตอสงคมเปนอยางไร สอดคลองกบสงทผมสวนไดเสยของธรกจมองเหนและคดวามความสาคญดวยหรอไม นบตงแตการไดมาซงวตถดบ การดาเนนการผลต การบรรจภณฑและการตดฉลากสนคา

การทาการตลาดและประชาสมพนธ การอปโภคบรโภคของลกคา ไปจนถง

การกาจดและทาลายซากหรอขยะภายหลงการอปโภคบรโภค

แนวคดการดาเนนธรกจดวยความรบผดชอบตอสงคมในลกษณะน

จงเปนการพจารณาในองครวม ซงบรณาการทงผลการดาเนนงานของ

ตวธรกจเอง ความยงยนของคคาทใหบรการตลอดหวงโซอปทาน

45ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 3 การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซอปทาน

ไปจนถงการบรโภคอยางยงยนของลกคาหรอผบรโภค จงเกดประเดน

มงเนน (Material aspects) มากมายตลอดหวงโซอปทาน

อยางไรกด แตละธรกจอาจแตกตางกนทงในประเดนทมงเนนและ

ในระดบความสาคญของแตละประเดน ขนอยกบลกษณะหรอประเภทของ

อตสาหกรรมทธรกจนนดาเนนงานอย

ตวอยางประเดนมงเนนทธรกจหลายแหงใหความสาคญเกยวกบ

การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซอปทาน

ไดแก การจดซอจดจางสเขยว ฉลากเขยว และการบรโภคทยงยน เปนตน

Green Procurement

ดวยแนวคดการดาเนนธรกจอยางยงยน องคกรตางๆ จงใหความสาคญกบการจดซอจดจางทเปนมตรตอสงแวดลอมหรอ

การจดซอจดจางสเขยวตลอดหวงโซอปทาน เพอลดผลกระทบเชงลบตอสงคมและสงแวดลอมโดยรวม โดยธรกจจะตองคานงถงความเหมาะสมทางดานคณภาพ ราคา การสงมอบสนคาหรอบรการตามทกาหนด และการลดผลกระทบเชงลบตอสงแวดลอมจากสนคา

และบรการ โดยพจารณาตลอดทงวฏจกรชวตของสนคาและบรการนน

หลายองคกรจงกาหนดนโยบายการจดซอจดจางสเขยว รวมถงจดทามาตรฐานการดาเนนงานของคคา หรอจดทารายชอค คาหรอ

ผใหบรการทไดมาตรฐาน โดยคานงถงความตองการของธรกจและ

ความคาดหวงของลกคาและผบรโภคเปนหลกในการกาหนดนโยบายและ

แนวปฏบตดงกลาว

46

การจดซอจดจางสเขยวมผลโดยตรงตอการดแลสงคมและ

สงแวดลอม เพราะมสวนสาคญในการกระตนใหธรกจใสใจตอสงแวดลอม

และเลอกใชผลตภณฑสเขยว สงผลใหเกดการขยายตลาดของผลตภณฑ

ทเปนมตรตอสงแวดลอม รวมถงการแขงขนในการพฒนาคณภาพสนคา

และบรการใหไดมาตรฐานดานสงแวดลอมเพอตอบสนองตอความตองการ

ของตลาด รวมถงสนบสนนใหผบรโภคมทางเลอกในการบรโภคอยางยงยน

จงอาจกลาวไดวา การจดซอจดจางสเขยวเปนการจดการทงในดาน

อปสงค (Demand-side) ควบคไปกบดานอปทาน (Supply-side)

และสรางผลกระทบทแผขยายออกไปในวงกวาง

ในยคการคาไรพรมแดน การผลตและสงมอบสนคาและบรการ

ไปจาหนายในตลาดตางประเทศนน ไมเพยงแตตองมการควบคม

มาตรฐานของสนคาและบรการเทานนแตตองใหมนใจดวยวามาตรฐาน

การดาเนนงานของธรกจตลอดหวงโซอปทานผานกฎระเบยบและ

ขอกาหนดดานสงคมและสงแวดลอมของแตละประเทศดวย เชน นอกจาก

จะตองคานงถงความปลอดภยของสนคาอปโภคบรโภคตามมาตรฐาน

ของแตละประเทศแลว ยงตองคานงถงผลกระทบในเชงสงคมและสงแวดลอมตลอดการดาเนนธรกจดวยวากระบวนการจดหาวตถดบนนเปนกระบวนการจดหาวตถดบอยางยงยนและเปนมตรตอสงแวดลอม

ไมใชวตถดบทเปนสารเคมตองหามหรอเปนอนตราย มการปฏบต

ตอแรงงานอยางเปนธรรม ไมใชแรงงานทาสหรอแรงงานเดก เปนตน

47ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 3 การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซอปทาน

Green Labeling

ธรกจสามารถแสดงมาตรฐานการดาเนนงานดานความรบผดชอบ

ตอสงคมเพอสอสารใหลกคาหรอผบรโภคไดรบทราบผานฉลากสนคา

ซงเปนเครองหมายทแสดงวาสนคาและบรการนนมคณสมบต

ตามมาตรฐานดานความรบผดชอบตางๆ เชน ฉลาก CFC-free

แสดงวาสนคานนปลอดสารซเอฟซ (CFCs) ซงมผลตอการทาลาย

ชนโอโซน เครองหมาย FSC จาก Forest Stewardship Council

เปนเครองหมายทรบรองวาไมหรอผลตภณฑไมทใชในสนคาเปนไม

จากปาไมเพอการพาณชย ไมไดมาจากปาธรรมชาต ซงหมายความวา

การใชสนคานนชวยลดผลกระทบดานการทาลายปาและการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศดวย เปนตน

ในปจจบน พบวาฉลากสวนใหญจะใชการประเมนวฏจกรชวต

ผลตภณฑ (Life cycle assessment) เชน Carbon footprint Water footprint ทาใหธรกจตระหนกถงการปลดปลอยกาซเรอนกระจกและการใชทรพยากรนาตลอดชวงวงจรชวตผลตภณฑ (Cradle-to-Grave) นบตงแต

การไดมาซงวตถดบ การขนสง การผลต การตลาด การบรโภค จนกระทง

การกาจดของเสยทเหลอจากการใชผลตภณฑ

บทบาทของฉลากสนคาในดานความรบผดชอบตอสงคม คอ แสดง

ความโปรงใสในการผลตสนคาและบรการของธรกจ โดยเปดเผยขอมล

ผลกระทบทเกดขนจากการดาเนนธรกจและใหขอมลประกอบการ

ตดสนใจเลอกซอสนคาและบรการของลกคาหรอผบรโภค เชน

48

การตดสนใจเลอกซอสนคาทมปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจก

ทแตกตางกน การเลอกซอผลไมทมตราสนคาออรแกนก หรอการเลอก

ซอกาแฟจากแหลงทไดรบการรบรองวาทาการคาอยางเปนธรรม (Fair trade)

กบเกษตรกร เปนตน ทงน เพอตอบสนองตอแนวทางการบรโภคอยางยงยน

ของผบรโภคนนเอง

ฉลากเขยวจงถอเปนกลยทธหนงในนโยบายดานสงแวดลอม

ทใชตลาดเปนเครองมอในการดแลรกษาสงแวดลอมผานการผลตและ

การบรโภคของผผลตและผบรโภคทกคน

Sustainable Consumption

การบรโภคอยางยงยน หมายถง การใชสนคาและบรการ

ทตอบสนองตอความตองการพนฐานและนาไปสการมคณภาพชวต

ทดขน โดยใชทรพยากรธรรมชาตและสารเคมทเปนพษใหนอยทสด รวมถงสรางมลพษและของเสยใหนอยทสดตลอดชวงวฏจกรชวตของสนคาและบรการ และไมลดทอนความสามารถหรอโอกาส

ในการเขาถงทรพยากรตามความตองการของคนรนตอๆ ไป

การบรโภคอยางยงยนจงเปนรปแบบของการบรโภคโดยคานงถง

ผลกระทบทเกดขนกบสงคมและสงแวดลอมโดยรอบ โดยไมไดมงเนน

ทการลดปรมาณการบรโภค แตมงเนนทการบรโภคอยางมประสทธภาพบนความรอบร และทาลายทรพยากรใหนอยลง ซงยงคงตอบสนองความตองการพนฐานทจาเปนของคนรนปจจบน โดยไมกระทบตอ

49ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 3 การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคมตลอดหวงโซอปทาน

ขดความสามารถในการตอบสนองความตองการทจาเปนของคน

ในรนตอๆ ไป

ปจจบน ผ บรโภคทใหความสาคญกบแนวคดนมจานวนเพม

มากขนเรอยๆ ทวโลก และกลายเปนปจจยหนงในการกดดนใหธรกจ

ตองใหความสาคญกบเรองความรบผดชอบตอสงคมกนมากยงขน

50

การเชอมโยงผมสวนไดเสย

4บทท

การเชอมโยงผมสวนไดเสยบทท 4

More Positive More Positive ImpactsImpacts

Less Negative Less Negative ImpactsImpacts

Stakeholder Stakeholder EngagementEngagement

Stakeholder Stakeholder ResponsivenessResponsiveness Businesses

Stakeholders• Primary Stakeholders• Secondary Stakeholders

ในการกาหนดกรอบการดาเนนงานดานความรบผดชอบตอสงคม

ธรกจจาเปนตองทราบถงความสมพนธระหวางธรกจและผมสวนไดเสย

(Stakeholders) ในเชงผลกระทบและประเดนทเกยวโยงระหวางกน

เพอใหธรกจสามารถตอบสนองตอผมสวนไดเสยอยางมความรบผดชอบ

ตอสงคม (Stakeholder responsiveness)

ดงนน ธรกจจงจาเปนตองทาความเขาใจวาผมสวนไดเสยของธรกจคอใคร มลกษณะเฉพาะอยางไร มความเกยวโยงกบธรกจในประเดนใดบาง ทงในมตดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม รวมถงมความสอดคลองกนระหวางคณคาของผมสวนไดเสยกบคณคาของธรกจอยางไร

คาตอบเหลานเปนทมาของกรอบการดาเนนงานดานความรบผดชอบตอสงคม ซงการทจะไดคาตอบเหลาน ธรกจตองมการบรหารจดการ

ทเรยกวา “การเชอมโยงผมสวนไดเสย” (Stakeholder engagement)

อยางเปนกระบวนการ เพอนาไปสการลดผลกระทบเชงลบและสราง

ผลกระทบเชงบวกระหวางธรกจและผมสวนไดเสย อนจะนาไปสความรวมมอและการสรางคณคารวมกนระหวางธรกจและ

ผมสวนไดเสย เชน ทาใหผถอหนตองการลงทน ลกคาพอใจซอสนคา

53ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 4 การเชอมโยงผมสวนไดเสย

คคายนดรวมประกอบธรกจดวย พนกงานยนดปฏบตงานกบองคกร หรอ

ไดรบการยอมรบจากสงคมและชมชนใหธรกจเขามาประกอบกจการ

ในพนทโดยไมคดคาน (License to operate หรอ Community permit) เปนตน

การบรหารจดการเรองการเชอมโยงผมสวนไดเสยในปจจบน

จงพฒนาและยกระดบขน โดยมองวาผมสวนไดเสยนนมความสาคญ

อยางยงตอการดาเนนธรกจขององคกร ความตองการและความคาดหวง

ของผมสวนไดเสยเปนขอมลสาคญทใชในการกาหนดกลยทธ ทศทาง

แผนการดาเนนงานและแนวทางการพฒนาองคกร เพอใหผลการดาเนนงาน

ตามแนวทางการพฒนาดงกลาวขององคกรมสวนทาใหสงคมดขน ซงกคอ

ประโยชนทจะเกดขนในดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ทมใช

เปนเพยงการสรางผลกาไรเพยงอยางเดยว แตยงตอบสนองความตองการและความคาดหวงของผมสวนไดเสยทงหมดของธรกจ

นอกจากน การเชอมโยงผมสวนไดเสยยงชวยสรางความไดเปรยบทางการแขงขนใหแกธรกจอกดวย เพราะความเขาใจและความเชอมนของผมสวนไดเสยเปนภมคมกนทดใหแกธรกจ โดยเฉพาะอยางยงเมอเกดปญหา เพราะผมสวนไดเสยจะมความไวเนอเชอใจวาธรกจ

จะสามารถจดการกบปญหาหรอสถานการณนนได โดยคานงถง

ความรบผดชอบทมตอผมสวนไดเสย

Stakeholders

ผมสวนไดเสย คอ บคคลหรอกลมบคคลทสามารถสรางผลกระทบ และ/หรอไดรบผลกระทบจากการดาเนนธรกจในดานตางๆ การแบงกลม

54

ผมสวนไดเสยโดยทวไปมกแบงตามระดบความสมพนธในเชงผลกระทบ

ระหวางผมสวนไดเสยกบธรกจ ดงน

1. ผมสวนไดเสยทางตรง (Primary stakeholders) ผมสวนไดเสยทางตรง คอ บคคลหรอกล มบคคลทสราง

ผลกระทบโดยตรงตอการดาเนนงานของธรกจ อกทงยงเปน

ผทไดรบผลกระทบโดยตรงจากธรกจดวยเชนกน

ผมสวนไดเสยกลมนจงมอทธพลสาคญตอการดาเนนธรกจ เชน

พนกงาน ผถอหน ผลงทน ลกคา ผบรโภค คคา คธรกจ ชมชน

และสงคมทธรกจตงอย รวมถงรฐบาลและหนวยงานกากบดแล

ทเปนผกาหนดนโยบายและกฎระเบยบทเกยวของ ตลอดจน

โครงสรางพนฐานทจาเปนตอการดาเนนธรกจของบรษท

ดงนน การหาจดสมดลในการตอบสนองความตองการและความคาดหวงทหลากหลายของผมสวนไดเสยกลมน จงเปน

สงทธรกจตองใหความสาคญในการกาหนดและวางแผน

เชงกลยทธในการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม

2. ผมสวนไดเสยทางออม (Secondary stakeholders)

ผมสวนไดเสยทางออม คอ บคคลหรอกลมบคคลทสรางผลกระทบและไดรบผลกระทบโดยออมตอทงความสาเรจและความลมเหลวของธรกจ ผมสวนไดเสยกลมนอาจไมได

เชอมโยงโดยตรงกบการดาเนนงานของธรกจและไมไดเปน

ปจจยสาคญในความอยรอดของธรกจ

55ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 4 การเชอมโยงผมสวนไดเสย

ตวอยางของผมสวนไดเสยกลมน เชน สมาคมธรกจ/อตสาหกรรม

องคกรการกศล NGOs สอมวลชน นกวชาการ นกวจารณ

กลมกดดนหรอองคกรทเรยกรองสทธในเรองตางๆ เปนตน

อยางไรกด กลมผมสวนไดเสยทางออมนถอวามความสาคญ

เชนกน เนองจากอาจมผลกระทบตอการดาเนนงานและ

ชอเสยงของธรกจ ดวยการเคลอนไหวเพอสนบสนนหรอ

ตอตานกจกรรมหรอการดาเนนงานของธรกจได

Stakeholder Engagement

หลกการและเครองมอทชวยในการเชอมโยงผมสวนไดเสยทไดรบ

ความนยมกนมาก คอ AA1000 Stakeholder Engagement Standard

โดย AccountAbility หรอทเรยกวา “AA1000SES” ซงเปนมาตรฐาน

วาดวยกระบวนการเชอมโยงผมสวนไดเสยนบตงแตการอธบายเหตผลวาทาไมธรกจตองเชอมโยงผมสวนไดเสย ตลอดจนธรกจควรเชอมโยงกบใครและเชอมโยงเรองใดบาง ไปจนถงการตดตามประเมนผลและ

ปรบปรงการเชอมโยงผมสวนไดเสยอยางตอเนอง

กระบวนการเชอมโยงผมสวนไดเสยประกอบดวยขนตอนตางๆ

ดงน

1. การระบผมสวนไดเสย ในการเชอมโยงผมสวนไดเสย ธรกจตองระบใหไดวาใครคอ

ผมสวนไดเสย ใครอยในกลมทสรางผลกระทบตอธรกจและใคร

อยในกลมทไดรบผลกระทบจากธรกจ ใครเปนผมสวนไดเสย

56

ทางตรงและใครเปนผมสวนไดเสยทางออม เปนตน เพอให

ธรกจสามารถกาหนดไดวาผ มสวนไดเสยในกระบวนการ

ดาเนนธรกจประกอบไปดวยใครบางทธรกจจะตองดาเนน

กระบวนการเชอมโยงตอไป

2. การระบประเดนระหวางธรกจกบผมสวนไดเสย

เมอระบผ มสวนไดเสยไดแลว ธรกจตองวเคราะหตอวา

ผมสวนไดเสยแตละกลมนนมประเดนอะไรบางทเปนผลกระทบ

ระหวางกนกบธรกจ และมประเดนใดบางทธรกจตองรบผดชอบ

ตอผมสวนไดเสยในแตละกระบวนการดาเนนธรกจ

ตวอยางเชน บรษทผผลตเสอผามผมสวนไดเสยทางตรง คอ

เกษตรกรผปลกฝาย ประเดนทเกยวของครอบคลมตงแต

การปลกฝาย การกาหนดราคาฝาย การใชแรงงานเดก การใชสารเคม การคาขายอยางเปนธรรม เปนตน

3. การจดลาดบความสาคญของผมสวนไดเสยและประเดน

3.1 การจดลาดบความสาคญของผมสวนไดเสย

หลงจากระบผมสวนไดเสยและประเดนของผมสวนไดเสย

แลว ธรกจควรจดลาดบความสาคญของผมสวนไดเสย โดยพจารณาตามลกษณะของการพงพาใน 2 มต คอ

การทผมสวนไดเสยตองพงพาธรกจและการทธรกจตองพงพาผมสวนไดเสย

ผมสวนไดเสยกล มทธรกจตองพงพามากและทพงพาธรกจมากควรไดรบการจดลาดบความสาคญในลาดบตนๆ

ในกระบวนการเชอมโยงผมสวนไดเสย

57ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 4 การเชอมโยงผมสวนไดเสย

3.2 การจดลาดบความสาคญของประเดนของผมสวนไดเสย นอกจากการจดลาดบความสาคญของผมสวนไดเสยแลว

ธ รกจต องจดล า ดบความสา คญของประเดนของ

ผมสวนไดเสยดวย เพราะระดบความสาคญของประเดน

มสวนสาคญในการกาหนดวาธรกจควรตอบสนองตอ

ประเดนนนๆ อยางเขมขนและรวดเรวเพยงใด

แนวทางการพจารณาจดลาดบความสาคญของประเดน

ของผมสวนไดเสย เชน

๏ เปนประเดนทเกยวของกบการบงคบใชตามกฎหมาย

ทมผลโดยตรงตอการดาเนนธรกจหรอไม๏ เปนประเดนทเปนบรรทดฐานทางสงคมหรอไม

๏ เปนประเดนทเชอมโยงกบการบรรลเปาหมายเชง

นโยบายของธรกจหรอไม๏ เปนประเดนทผมสวนไดเสยใหความสาคญ และมผล

ตอทศนคตและพฤตกรรมของผมสวนไดเสยทมตอ

ธรกจหรอไม

4. การจดทาแผนทผมสวนไดเสยและประเดนของผมสวนไดเสย

การจบคประเดนกบผมสวนไดเสยและกระบวนการดาเนนธรกจ

เพอจดลาดบความสาคญ โดยหาประเดนทมผลกระทบตอ

ผมสวนไดเสยทสาคญ นบเปนสงทธรกจตองใหความสาคญเปนลาดบตนๆ เพอปองกนความเสยหายจากความเสยงและสรางคณคาใหกบธรกจ

58

ธรกจสามารถจดลาดบความสาคญและจดทาแผนทผมสวนไดเสย

และประเดนไดตามการวเคราะหและการตงสมมตฐานของ

องคกรเอง ซงจะมประสทธผลมากขนหากธรกจเปดโอกาสให

ผมสวนไดเสยเขามามสวนรวมดวยในกจกรรมตางๆ เชน

การสมภาษณ การจดประชมกลม การสานเสวนา การจดทา

แบบสารวจ เปนตน เพอตรวจสอบวาธรกจและผมสวนไดเสย

ตางมมมมอง การรบรและความเขาใจเกยวกบประเดนตางๆ

ทเกดขนอยางไร รวมถงมลาดบความสาคญและความจาเปน

เรงดวนตรงกนหรอไม เพอบรหารความคาดหวงและการดาเนนการตอบสนองตอผมสวนไดเสยอยางเหมาะสมตอไป

5. การกาหนดวตถประสงคของการเชอมโยงผมสวนไดเสย ธรกจควรกาหนดวตถประสงคของการเชอมโยงผมสวนไดเสย

เพอเชอมกลยทธและการบรหารจดการโดยรวมของธรกจเขาดวยกน ไมใชเพยงเพอสรางความสมพนธอนดกบ

ผมสวนไดเสยเทานน แตตองสามารถตอบสนองตอเปาหมาย

หรอวตถประสงคในการดาเนนธรกจของบรษทดวย ดงนน ธรกจจงควรเอาวตถประสงคทางธรกจเปนตวตงและกาหนดวตถประสงคในการเชอมโยงผมสวนไดเสยใหตอบสนองตอ

วตถประสงคทางธรกจนน

การกาหนดวตถประสงคของการเชอมโยงผ มสวนไดเสยใหชดเจนจะชวยใหธรกจสามารถเลอกกลมผมสวนไดเสยทจะเชอมโยง รวมถงการกาหนดแนวทางและรปแบบการเชอมโยง

ไดอยางเหมาะสม เชน การใหความร ใหขอมล ดงขอมล สราง

ความเชอมน หรอดาเนนโครงการรวมกน

59ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 4 การเชอมโยงผมสวนไดเสย

ตวอยางเชน บรษทมวสยทศนเรองการสรางหวงโซอปทาน

ทรบผดชอบตอสงแวดลอม แตบรษทไมอาจควบคมประเดน

ทเกยวของทงหมดเองได จงตองแสวงหาความรวมมอกบ

ผมสวนไดเสยทเปนคคาในหวงโซอปทาน โดยใชวธการใหขอมล

ความร แกค คาเพอสรางการรบร และความเขาใจเกยวกบ

วสยทศนของบรษท เพอใหคคามแนวปฏบตทสอดคลองกน

และมสวนชวยบรรลเปาหมายทางธรกจของบรษทดวย

6. การวางแผนการตอบสนองตอประเดนของผมสวนไดเสย การวางแผนการตอบสนองตอประเดนของผ มสวนไดเสย

จะมประสทธผลมากขน หากธรกจไดประเมนกอนวา ในปจจบน

ธรกจไดปฏบตตอประเดนนนๆ อยางไรบางแลว เชน

๏ ยงไมเคยตอบสนองตอประเดนนนเลย

๏ ตอบสนองเปนครงคราวหรอตอบสนองแบบเฉพาะกาล

๏ กาลงพฒนากระบวนการเชอมโยงผมสวนไดเสยในประเดนนนๆ๏ มกระบวนการบรหารจดการกบประเดนนนแลวโดยหนวยงาน

ทเกยวของ

๏ กาหนดเปนกลยทธในระดบองคกรทตองปฏบตโดยทวกน

ทงองคกรแลว

การประเมนหาระดบการดาเนนการตอบสนองตอประเดนของผมสวนไดเสยนจะทาใหธรกจพจารณาไดวาควรมกระบวนการ

จดการกบประเดนตางๆ อยางไร หากธรกจมการจดการกบ

ประเดนตางๆ นอยเกนไป อาจทาใหธรกจมความเสยงได ในขณะเดยวกนหากธรกจจดการกบบางประเดนจนทาให

60

สนเปลองทรพยากรเกนความจาเปน กตองปรบปรงประสทธภาพ

ในการตอบสนองตอประเดนของผมสวนไดเสย

7. การเสรมสรางความสามารถในการตอบสนองตอประเดน

ของผมสวนไดเสย เมอพจารณาแลววาแผนการตอบสนองตอประเดนของ

ผมสวนไดเสยทเหมาะสมเปนอยางไร ธรกจควรสารวจตนเอง

วามความสามารถและความพรอมในการตอบสนองตอประเดน

ของผมสวนไดเสยในลกษณะทตองการไดหรอไม โดยพจารณา

จากความสามารถและขอจากดในมมมองตางๆ เชน พนธสญญา

จากผบรหารระดบสง ความเพยงพอของทรพยากรดานการเงน

และเทคโนโลย ความรความเขาใจของผรบผดชอบทมตอ

ประเดนและบรบททางสงคมทเกยวของ หรอแมแตลกษณะ

เฉพาะตวของผรบผดชอบดวย เชน บคลกภาพและทกษะ

ความสามารถทจาเปนตองม เปนตน

และเมอธรกจไดสารวจตนเองแลวพบวามขอบกพรองในจดใด กควรยกระดบความสามารถหรอปรบปรงปจจยทเกยวของ

เพอใหสามารถดาเนนตามแผนการตอบสนองตอประเดนของ

ผมสวนไดเสยไดอยางเหมาะสม

8. การนาแผนการเชอมโยงผมสวนไดเสยไปปฏบต

หลงจากเสรมสรางศกยภาพใหธรกจสามารถปฏบตตาม

แผนการตอบสนองตอประเดนของผมสวนไดเสยไดแลว ธรกจ

ควรนาแผนดงกลาวไปปฏบตอยางเปนกระบวนการ โดยครอบคลมถงการมอบหมายหนาทความรบผดชอบ การสราง

61ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 4 การเชอมโยงผมสวนไดเสย

ความรความเขาใจเกยวกบแผนใหผรบผดชอบ การสนบสนน

การปฏบตตามแผน การกาหนดระยะเวลาการตดตามผลการ

ปฏบตตามแผน และการสอสารในกรณทเกดปญหาหรอ

อปสรรคในการปฏบตตามแผน

9. การประเมนผลการเชอมโยงผมสวนไดเสย

ธรกจตองประเมนผลการเชอมโยงผ มสวนไดเสยและนา

ผลการประเมนไปทบทวน และรายงาน ซงจะนาไปสการเรมตน

กระบวนการเชอมโยงผมสวนไดเสยใหมในอนาคต เพราะเมอ

บรบทขององคกรเปลยนแปลงไป ผมสวนไดเสยบางกลมหรอ

ประเดนบางประเดนอาจเปลยนแปลงไป รวมถงอาจเปลยนแปลง

ลาดบความสาคญได

กระบวนการเชอมโยงผมสวนไดเสยและประเดนทเกยวของ

มขนตอนทเชอมโยง และตอเนองกน อยางไรกด ในทางปฏบต แตละขนตอนของการเชอมโยงผมสวนไดเสยอาจมรายละเอยดในการดาเนนการแตกตางกนไปตามลกษณะเฉพาะของบรบท

ของธรกจแตละประเภท

62

การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคม

ของธรกจ

5บทท

การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

บทท 5

Cause-related Marketing

Cause Promotion

Corporate Social

MarketingPhilanthropy

Corporate Corporate Social Social

InitiativesInitiatives

Volunteering

Socially Responsible

Business Practices

ในการดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม ธรกจสามารถ

กาหนดนโยบาย เปาหมาย และกลยทธดานความรบผดชอบตอสงคม

โดยบรณาการเปนสวนหนงของกระบวนการดาเนนธรกจ รวมถงสามารถ

ดาเนนการในลกษณะของโครงการหรอกจกรรมดานความรบผดชอบ

ตอสงคมไดหลากหลายรปแบบ

Corporate Social Initiatives

ป จจบนธรกจสามารถดาเนนโครงการหรอกจกรรมด าน

ความรบผดชอบตอสงคมไดหลายรปแบบ โดย Philip Kotler แบงรปแบบ

โครงการหรอกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมออกเปน 6 ประเภท คอ การหกสวนแบงจากการขาย (Cause-related marketing) การสงเสรมประเดนทางสงคม (Cause promotion) การเปลยนแปลงพฤตกรรม

ของคนในสงคมดวยเครองมอทางการตลาด (Corporate social marketing)

ความรบผดชอบตอสงคมในกระบวนการธรกจ (Socially responsible

business practices) อาสาสมครเพอสงคม (Volunteering) และ

การบรจาคเพอสาธารณกศล (Philanthropy)

65ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 5 การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

ทงน ธรกจสามารถเลอกดาเนนโครงการหรอกจกรรมดาน

ความรบผดชอบตอสงคมในรปแบบทแตกตางกนไป โดยขนอย กบ

ลกษณะของธรกจและวตถประสงคของกจกรรมทธรกจดาเนนการ

Cause-related Marketing

กจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมในรปแบบนเปนกจกรรม

ดานการตลาดทสรางความเชอมโยงระหวางธรกจและประเดนทสงคม

ใหความสาคญ จงอาจกลาวไดวาเปนการทาการตลาดเพอสงคม กจกรรม

ในลกษณะนจงถกจดอยในกลมของกจกรรมสงเสรมการตลาดรปแบบหนง

โดยธรกจมกกาหนดเงอนไขหรอขอเสนอทจะบรจาคเงนเพอชวยแกไข

ปญหาทางสงคมและสงแวดลอมดวยการกาหนดใหยอดเงนบรจาคของ

ธรกจขนอยกบยอดซอหรอการมสวนรวมของลกคาในการซอสนคาและบรการของธรกจ

ดงนน กจกรรมการหกสวนแบงจากการขายจงเปนการสรางประโยชนใหแกธรกจดวยการเพมยอดขายสนคาและบรการ รวมถง

เสรมสรางภาพลกษณทดตอแบรนดวาธรกจมความมงมนทจะสรางสรรค

สงคมใหดยงขน ในขณะเดยวกน ธรกจกมสวนรวมในการแกไขปญหาทางสงคมและสงแวดลอมดวยการบรจาคนนดวย

66

Cause Promotion

เปนกจกรรมในการสงเสรมการรบรประเดนทางสงคม สวนใหญ

มกเปนลกษณะของการจดหาเงนทน วสดสงของ หรอทรพยากรอนๆ

ขององคกร โดยมวตถประสงคเพอสรางการรบรหรอความตระหนกถง

ประเดนปญหาทางสงคมและสงแวดลอม นอกจากน ยงอาจรวมถงการสนบสนนทรพยากรดานทนและอาสาสมคร เพอใหสงคมไดรบร

ถงประเดนปญหาตามเปาหมาย ตวอยางเชน ธรกจรวมกบโรงเรยน

ทอยในพนทสรางจตสานกอนรกษธรรมชาตใหแกนกเรยนโดยบรณาการ

เขากบวชาวทยาศาสตร เพอใหนกเรยนไดเรยนรความสาคญของปาไม

และมสวนรวมอนรกษธรรมชาต เปนตน

Corporate Social Marketing

กจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมในรปแบบนมลกษณะเดน คอ ธรกจสามารถสงเสรมการพฒนาหรอรณรงคใหเกดการเปลยนแปลง

พฤตกรรมของคนในสงคมดวยเครองมอทางการตลาด เพอนาไปส

การแกไขปญหาสงคมและสงแวดลอมรวมกน ตวอยางเชน หางสรรพสนคาจดกจกรรมรณรงคใหลกคาลดปรมาณการใชถงกระดาษและถงพลาสตก โดยจะไดรบสวนลดและคะแนนสะสมเพมเมอใชถงผาในการบรรจสนคา ซงกจกรรมนยงช วยใหลกคามส วนรวมในการรกษาสงแวดลอม

ไปพรอมๆ กนดวย ทงน การลดปรมาณการใชถงกระดาษและถงพลาสตก

เทากบชวยลดการใชพลงงานและการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดจาก

67ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 5 การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

กระบวนการผลตส ธรรมชาต อนเปนการชวยลดภาวะโลกรอนได

ในทายทสด

Socially Responsible Business Practices

กจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมในรปแบบนม งเน น

การพฒนาและปรบปรงกระบวนการดาเนนธรกจขององคกร เพอลด

ผลกระทบเชงลบหรอเพมผลกระทบเชงบวกทธรกจมตอสงคมและ

สงแวดลอม เชน ดาเนนการผลตสนคาโดยใชทรพยากรใหเกดประโยชน

สงสด ลดการใชไฟและนา ใชพลงงานสะอาดเพอลดปรมาณกาซ

เรอนกระจก เปนตน การดาเนนกจกรรมในลกษณะนสามารถทาไดตงแต

ในระดบกจกรรม โครงการ ไปจนถงระดบการพฒนาเปนกระบวนการหรอ

กลยทธทางธรกจได

Volunteering

กจกรรมในลกษณะอาสาสมครมกมงเนนสงเสรมความสมพนธ

อนดระหวางธรกจและผมสวนไดเสยทเปนกลมเปาหมาย โดยใหผบรหารและพนกงานมสวนในกจกรรมรวมกน รวมถงอาจชกชวนคคาหรอลกคาเขามามสวนรวมกบกจกรรมเพอสงคมในพนท เชน รวมกนพฒนาชมชน

ทองถน รวมกนสรางอาคาร ปรบปรงสถานพยาบาล หรอสอนหนงสอ

ใหกบเดกนกเรยนในชนบททขาดแคลนโอกาส เปนตน

68

Philanthropy

การบรจาคและการใหเพอสงคมเปนแนวปฏบตทเกยวของกบ

แนวคดความรบผดชอบตอสงคมของธรกจอยางหนงซงไดรบการยอมรบ

และมการปฏบตกนอยางตอเนองในภาคธรกจ การดาเนนกจกรรม

ในลกษณะนมแนวคดมาจากเรองการเปนพลเมองทดขององคกรธรกจ

(Corporate citizenship) ซงมองวาการบรจาคหรอการใหแกสาธารณะ

เปนหนาทของพลเมองทตองชวยกนดแลสงคม ดงนน กจกรรมการใหแก

สาธารณะหรอการบรจาคจงเปนสงทธรกจมองวาเปนการคนกาไรใหกบ

สงคม เพอแสดงวาธรกจไมไดมงเนนหาแตประโยชนจากทรพยากรทาง

สงคมและสงแวดลอมเทานน กจกรรมการบรจาคและการใหเพอชวยเหลอ

และพฒนาสงคมจงกลายเปนสงทสงคมในปจจบนคาดหวงจากธรกจ

ประเดนทธรกจตองคานงถงในการดาเนนกจกรรมเพอสงคม

ดวยการใหแกสาธารณะและการบรจาค คอ การใหนนตองสามารถ

เชอมโยงกบการสรางคณคาทยงยน รวมถงสามารถวดหรอประเมนผลได จงเกดเปนแนวคดทเรยกวา “การใหเชงกลยทธ” (Strategic philanthropy)

เพอใหการพฒนาสงคมและสงแวดลอมนนเปนไปอยางมประสทธภาพ

และมประสทธผล รวมถงทาใหการใชทรพยากรของธรกจมคณคาอยางแทจรง เชน เปลยนจากการชวยสงคมดวยการบรจาคเงนเปนการชวยดวยทกษะความรหรอความเชยวชาญทธรกจม รวมถงเทคโนโลย ผลตภณฑ และบคลากรทเป นอาสาสมครในการดาเนนกจกรรม

ดานความรบผดชอบตอสงคม เปนตน

69ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 5 การดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

ในการดาเนนกจกรรมดานความรบผดชอบตอสงคม ธรกจควร

คดเลอกรปแบบกจกรรมใหเหมาะสม โดยคานงถงประเดนทางสงคม

วาปญหาหรอแนวทางการพฒนาทแทจรงคออะไร เพอใหการดาเนน

กจกรรมนนเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด ทงในแงของการแกไข

ปญหาหรอพฒนาสงคม และในแงของการสรางผลกระทบเชงบวก

กลบมายงตวธรกจดวย

70

การรายงานความรบผดชอบตอสงคม

ข อ ง ธ ร ก จ

6บทท

การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

บทท 6

Financial Reporting

Annual Report

Non-financial Reporting

CSR Report /SD Report /

Sustainability Report

<<GRI>>

Financial Reporting

Annual Report

Financial and Non-financial Reporting

(value creation-focused)

Integrated Report <<IIRC>>

การเปดเผยขอมลหรอการรายงานความรบผดชอบตอสงคม

ของบรษทจดทะเบยนมพฒนาการอยางตอเนอง เพอตอบสนอง

ความตองการทเปลยนแปลงไปของผมสวนไดเสยของธรกจ โดยลกษณะ

ของการรายงานแบงเปน 3 รปแบบ ไดแก

Financial Reporting

เดมบรษทจดทะเบยนมงเนนการเปดเผยขอมลทางการเงนหรอ

ผลประกอบการทเปนตวเลขในรปแบบรายงานทางการเงน

ในรายงานประจาป (Annual report) เพอใหผมสวนไดเสยขององคกร

ไมวาจะเปนผถอหน ผลงทน คคา พนธมตรทางธรกจ ผสนบสนนทางการเงน ตลอดจนผบรหารและพนกงานเหนวาธรกจมศกยภาพในการแขงขนและการเตบโตเปนอยางไร ซงสะทอนอยในขอมลผลการดาเนนงานทางการเงน

ของบรษท

73ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 6 การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

Non-financial Reporting

ปจจบนการพจารณาความสามารถในการเตบโตและศกยภาพ

ในการแขงขนของธรกจมมมมองทขยายขอบเขตมากขน ไมไดพจารณา

เพยงแตผลประกอบการทางการเงนเพยงอยางเดยวอกตอไป หากแตตองมองใหครอบคลมถงการดาเนนงานของธรกจทใหความสาคญ

กบการสรางคณคาทงในมตของเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

ตามหลกการพฒนาอยางยงยน เพอใหสามารถสะทอนนโยบาย ทศทาง

กระบวนการ และผลกระทบทงในเชงบวกและลบจากการดาเนนงาน

ของธรกจอยางครอบคลมครบทกมต ผานเอกสารรายงานในหลากหลาย

รปแบบ เชน

๏ รายงานความรบผดชอบตอสงคม (CSR report)

๏ รายงานการพฒนาทยงยน (Sustainable Development report : SD report)

๏ รายงานแหงความยงยน (Sustainability report)

๏ รายงานความเปนพลเมอง (Citizenship report)

๏ รายงานไตรกาไรสทธ (Triple bottom line report)

วตถประสงคหลกของรายงานเหลาน คอ เปนเครองมอสาคญในการสอสารและสานสมพนธกบผมสวนไดเสย เพอบงบอกถง

ความสามารถและประสทธภาพในการบรหารจดการธรกจในมตของ

เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม โดยนาเสนอขอมลทเปนประเดนสาคญ

และสะทอนความสนใจของผมสวนไดเสยอยางโปรงใสและเชอถอได

74

กระบวนการจดทารายงานดงกลาวจงเปนกระบวนการทชวยใหธรกจ

กาหนดเปาหมาย วดผลการดาเนนงานและเหนโอกาสในการปรบปรง

และพฒนาการบรหารจดการในมตของเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

เพอบรหารตนทน จดการความเสยง พฒนาความสามารถในการแขงขน

ตลอดจนเสรมสรางการเตบโตอยางยงยน ซงไมเพยงแตจะชวยพฒนา

ศกยภาพในการดาเนนธรกจขององคกรเทานน แตยงมสวนชวยพฒนา

สงคมและสงแวดลอมใหสามารถเตบโตเคยงขางธรกจไปพรอมกนอกดวย

ซงทายทสดยอมสงผลตอความยงยนทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

ในระดบโลก

รายงานเหลานสามารถเผยแพรในรปแบบของเนอหาสวนหนงของ

รายงานประจาปหรออยในรปแบบทแยกออกมาตางหาก เชน เปนรปเลม

หรอไฟลอเลกทรอนกสทแยกเฉพาะออกมาจากตวรายงานประจาป

เปนตน

ในปจจบนมจานวนองคกรทจดทารายงานแหงความยงยน

เพมมากขนเรอยๆ ในขณะทผ สนใจศกษาและใชขอมลจากรายงานกมความหลากหลายมากขนดวย ไมใชเพยงกลมผถอหนหรอสอมวลชน

เทานน แตยงครอบคลมถงผมสวนไดเสยกลมอนๆ เชน ผลงทน คคา

คธรกจ ชมชน หนวยงานกากบดแล และ NGOs

ประเดนทาทายทสาคญประการหนงของการจดทารายงาน

แหงความยงยน คอ รายงานทดทสะทอนการพฒนาอยางยงยนของ

ธรกจควรนาเสนอขอมลขององคกรทงในดานทเปนบวกและลบ

อยางไรกด ในทางปฏบตพบวาหลายๆ ธรกจมกเลอกทจะนาเสนอขอมลในเชงบวกแตเพยงอยางเดยว เชน แสดงใหเหนวาธรกจสามารถสราง

75ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 6 การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

ผลกระทบเชงบวกทมตอชมชน สงคม และสงแวดลอม โดยพยายาม

หลกเลยงการกลาวถงผลกระทบเชงลบทธรกจยงคงไมสามารถบรหาร

จดการไดตามเปาหมาย เปนตน ซงในความเปนจรงแลว ผมสวนไดเสย

ทเปนผ ใชรายงานยอมตองการเหนภาพการดาเนนงานทครบถวน

ทงในมมบวกและลบ จงเกดความเชอถอในรายงาน

๏ Global Reporting Initiative (GRI)

แนวทางการจดทารายงานความรบผดชอบตอสงคมหรอรายงาน

แหงความยงยนทเปนทยอมรบในระดบสากลมากทสด คอ กรอบการ

รายงานตามแนวทางของ Global Reporting Initiative (GRI)

GRI เปนองคกรทกอตงขนในป ค.ศ. 1997 โดยองคกรไมแสวงหา

กาไรชอ Coalition for Environmentally Responsible Economies

(CERES) และสถาบน Tellus ดวยความสนบสนนของโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต หรอ United Nations Environment

Programme (UNEP) โดย GRI เปนองคกรอสระทไมแสวงหากาไร

ซงทางานในลกษณะเครอขายรวมกบผมสวนไดเสยทเปนผประกอบวชาชพและองคกรตางๆ ทวโลก

GRI ทาหนาทประเมนและสรางมาตรฐานการจดทารายงานผลการดาเนนงานของธรกจวาใหความสาคญกบประเดนดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมมากนอยเพยงใด กลาวคอ รวบรวมผลการดาเนนงานในเรองผลกาไร (Profit) มนษย (People) และโลก (Planet) ไวภายใต

กรอบการประเมนและการเปดเผยขอมลชดเดยวกน

76

จงอาจกลาวไดวา GRI มสวนสาคญในการผลกดนใหธรกจตางๆ

ทวโลกประเมนผลการดาเนนงานตามแนวทางการพฒนาอยางยงยน

ในขณะเดยวกน ชวยใหผมสวนไดเสยทใชรายงานความรบผดชอบ

ตอสงคมหรอรายงานแหงความยงยนไดรบขอมลผลการดาเนนงาน

ของธรกจอยางครอบคลม ตามขอมลทนาเสนอในหมวดเศรษฐกจ (EC)

สงแวดลอม (EN) และสงคม (SO) อกทงการจดทาตารางเทยบดชนชวด

ของ GRI (GRI Content Index) ยงมสวนชวยใหผใชขอมลจากรายงาน

ตามกรอบ GRI สามารถเปรยบเทยบขอมลผลการดาเนนงานระหวาง

องคกรทอยในภาคธรกจเดยวกนไดงายมากยงขนอกดวย

กรอบการรายงานตามแนวทางของ GRI มพฒนาการอยางตอเนอง

จนถงกรอบการรายงานลาสด คอ G4 (Generation 4) ซงเผยแพร

เมอเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 2013

กรอบการรายงานตามแนวทางของ GRI เปนทยอมรบและใชกน

อยางแพรหลายในองคกรธรกจทกระดบ โดย GRI เองไดใหการสนบสนน

การจดทารายงานในทกๆ ดาน พรอมเผยแพรคมอและแนวทางการเปดเผยขอมลและการจดทารายงานอยางละเอยดโดยไมคดคาใชจายบนเวบไซต www.globalreporting.org นอกจากน GRI ยงใหบรการ Materiality

Matters Check สาหรบรายงานตามกรอบ G4 เพอตรวจวดความครอบคลม

ของเนอหาในรายงานอกดวย

77ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 6 การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

Integrated Reporting

รายงานแบบบรณาการ (Integrated report) เปนรปแบบ

รายงานทกาลงเรมพฒนาขนในตางประเทศ ซงไมไดเปนเพยงการนา

เนอหาหรอประเดนทนาเสนอในรายงานประจาปและรายงานแหง

ความยงยนมารวมกนไว หรอเปนขอมลฉบบยอของรายงานทงสอง

ประเภท แตเนอหาของรายงานแบบบรณาการตองมลกษณะทเชอมโยง

ผลการดาเนนงานดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมเขาดวยกน โดย

สะทอนใหเหนวาในวสยทศน พนธกจ คานยม กลยทธ และสงทธรกจ

ดาเนนการทงหมดมผลตอการสรางคณคาทงในปจจบนและอนาคต

อยางไรดวยทน (Capital) ทมอย เพอนาไปสการพฒนาประสทธภาพใน

การสรางคณคาจากการจดสรรทนของธรกจทมอยในหลากหลายรปแบบ

อาท

๏ Financial capital เชน เงนทน สวนของเจาของ หนสน เปนตน๏ Manufactured capital เชน ตก เครองจกร สาธารณปโภค

พนฐานในการผลต เปนตน

๏ Intellectual capital เชน ทรพยสนทางปญญา สทธบตร

ลขสทธ เปนตน

๏ Human capital เชน ความสามารถและศกยภาพของทรพยากรมนษย คณคาทางศลธรรมของบคลากร เปนตน

78

๏ Social and relationship capital เชน แบรนด ชอเสยงองคกร

ความสมพนธกบผมสวนไดเสย เปนตน๏ Natural capital เชน ทรพยากรดน นา อากาศ ความหลากหลาย

ทางชวภาพ ระบบนเวศวทยา เปนตน

ตวอยางเชน การจดอบรมใหแกพนกงานอาจเปนตนทนทางการเงน

(Financial capital) ทาใหบรษทมทนทางการเงนทลดลง แตทวา

ทนทางการเงนทลดลงนกลบไปเพมคณคาใหแกทนทางทรพยากรมนษย

(Human capital) ขององคกร เปนตน

ในการจดทารายงานแบบบรณาการ ธรกจจงจาเปนตองมความร

ความเขาใจเกยวกบหลกการจดทารายงานแหงความยงยนเปนพนฐาน

เพราะผจดทารายงานตองสามารถมองเหนผลกระทบทงหมด (ทงดาน

เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม) กอน จงจะสามารถเหนความสมพนธ

ทเชอมโยงกบการสรางคณคาและนาเสนอขอมลออกมาเปนรายงานแบบบรณาการ ซงสะทอนความสามารถและโอกาสในการสรางคณคา

ของธรกจในระยะสน กลาง และยาวจากทนทมอย

การเปดเผยขอมลแบบบรณาการนเปนประโยชนตอผมสวนไดเสย

ทกกลมทใหความสนใจกบความสามารถในการสรางคณคาขององคกร

เชน ผถอหน ผลงทน พนกงาน ลกคา คคา คธรกจ ชมชน หรอหนวยงาน

กากบดแล เปนตน

79ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 6 การรายงานความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ

๏ International Integrated Reporting Council (IIRC)

แนวทางการจดทารายงานแบบบรณาการทเปนทยอมรบกน

ในระดบสากล คอ กรอบโครงสรางการรายงานแบบบรณาการของ

International Integrated Report Council (IIRC)

IIRC เปนองคกรความรวมมอในระดบโลกของหนวยงานกากบดแล

กลมผลงทน องคกรธรกจ หนวยงานกาหนดมาตรฐาน กลมผประกอบวชาชพ

ทางการบญช และหนวยงาน NGOs ตางๆ ซงเหนตรงกนวา พฒนาการ

ขนตอไปของการรายงานขององคกรธรกจทมงแสวงหากาไรควรตองเนน

ทเรองการสอสารเกยวกบการสรางคณคา

IIRC จงจดใหม Integrated Reporting Pilot Programme โดยเชญ

องคกรชนนาระดบโลกกวา 90 แหงมารวมกนพฒนากรอบโครงสรางของ

การจดทารายงานแบบบรณาการนขนในป ค.ศ. 2011 นอกจากน IIRC

ยงไดรวมกบ United Nations Principles for Responsible Investment (UNPRI) ในการเปดโอกาสใหกลมผลงทนไดมสวนในการใหความเหนเกยวกบกรอบโครงสรางดงกลาวดวย

ปจจบน IIRC เผยแพรกรอบโครงสรางการจดทารายงานแบบ

บรณาการโดยไมคดคาใชจายอยบนเวบไซต www.theiirc.org

80

การลงทนเพ อ ส ง คม

7บทท

การลงทนเพอสงคมบทท 7

Socially Responsible Investment

Corporate Partnership /Hybrid Value

Chain

Social Impact Bond

Impact Investment

Venture Philanthropy Crowdfunding

Social Social InvestmentInvestment

Cr

Social Social EnterpriseEnterprise

ธรกจสามารถดาเนนงานอยางมความรบผดชอบตอสงคม

ไดหลากหลายรปแบบ ซงอาจดาเนนการในลกษณะของกจกรรมดาน

ความรบผดชอบตอสงคมรปแบบตางๆ (ดบทท 5) ซงโดยทวไปเมอนกถง

การตอบแทนทางสงคม ธรกจมกมงเนนไปทการบรจาคหรอการให

แตปจจบนหลายธรกจเรมเปลยนรปแบบจากการบรจาคมาเปนการลงทน

เพอสงคม ซงยงคงวตถประสงคของการสรางสรรคสงคมใหดยงขน การลงทนเพอสงคมจงเปนประเดนทภาคธรกจและภาคประชาสงคม

กาลงใหความสนใจ เนองจากการลงทนเพอสงคมถอไดวาเปน

การ “จดสรร” ทนและทรพยากรระหวางภาคธรกจและภาคประชาสงคม อนจะนาไปสการสรางมลคาระหวางกน ซงสนบสนนใหเกดกจการเพอสงคม (Social enterprise) และผประกอบการ

ทางสงคม (Social entrepreneur) ทวโลก

Social Enterprise

กจการเพอสงคม เปนรปแบบองคกรทใชวธการทางธรกจ

มาดาเนนการเพอเปาหมายทางสงคม คลายกบหนวยงานสาธารณประโยชน

83ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 7 การลงทนเพอสงคม

และหนวยงานเพอการกศล แตกตางกนตรงทกจการเพอสงคมดาเนนงาน

บนพนฐานของระบบตลาดทม งตอบสนองความตองการทางสงคม

โดยผลตสนคาและบรการทตลาดมความตองการเพอสรางผลกระทบ

เชงบวกตอสงคมแทนทจะเนนสรางผลกาไร

ปจจบน กจการเพอสงคมสวนมากอยในระยะเรมตน และจาเปน

ตองอาศยทนทงทางการเงนและทรพยากรอนๆ เชน โครงสรางพนฐาน

บคลากร ความเชยวชาญและเครอขาย เพอชวยใหสามารถเตบโตและ

ขยายผลกระทบไดในวงกวางอยางยงยน ดงนน กจการเพอสงคมจงใช

รปแบบการดาเนนงานแบบธรกจทสามารถสรางผลกาไรใหกจการ

อยรอดไดเมอเวลาผานไป โดยใชกลไกทางการคาหรอการใหบรการอยางม

ประสทธภาพ รวมถงทางานสรางสรรคนวตกรรมเพอตอบสนอง

ความทาทายทมอย ชวยแกไขประเดนสงคมและสงแวดลอมหลากหลาย

ทเกดขนแลวหรอทกาลงจะเกดขน เชน การใชพลงงานหมนเวยน

การจางงานผดอยโอกาส การใหบรการสาธารณสขทเขาถงได

ดวยเปาหมายสงสดทจะมงแกไขปญหาสงคมและสงแวดลอม ไมใชการสรางผลกาไรสงสด (Profitable but not-for-profit) กจการเพอสงคม

จงตองใหความสาคญกบการออกแบบโครงสรางผถอหน โครงสรางและ

ความโปรงใสของการบรหารจดการ เพอชวยสรางหลกประกนวาเปาหมายทางสงคมหรอสงแวดลอมทกจการตงไวจะไดรบการยดถอและแกไขอยางแทจรง รวมถงผลประโยชนสวนใหญของกจการจะถกนาไปใชหมนเวยนและลงทนตอเนอง โดยจะไมตกอยกบผถอหนหรอผบรหาร

เทานน

84

คณลกษณะสาคญของกจการเพอสงคมมดงน

1. มเปาหมายทางสงคมและสงแวดลอม ไมใชเปาหมาย

ในการทากาไรสงสด กาหนดวตถประสงคและเปาหมายทางสงคมและสงแวดลอม

ทชดเจนตงแตเรมตน

2. มรปแบบการดาเนนงานแบบธรกจทมความยงยนทาง

การเงน ดาเนนการในรปแบบธรกจ มรายไดจากการขายหรอผลตสนคา

และใหบรการเปนสดสวนสาคญ (สามารถรบการบรจาค ระดมทน

หรอรบทนสนบสนนได แตมใชแหลงทมาของรายไดหลก)

เพอสะทอนถงโอกาสในการเกดความยงยนทางการเงน

ของกจการ3. มความรบผดชอบและเปนมตรตอสงคมและสงแวดลอม มกระบวนการผลตและการดาเนนกจการทไมกอใหเกด

ผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอมในระยะยาว

4. ผลกาไรสวนใหญหรอทงหมดกลบคนสสงคมและเปาหมายทกาหนดไว

ผลกาไรสวนใหญจากการดาเนนงานถกนาไปใชขยายผลเพอการบรรลวตถประสงคทางสงคมและสงแวดลอมหรอคน

ผลประโยชนนนใหแกสงคมและชมชน โดยมสดสวนทสงกวา

การนาไปปนผลใหแกผถอหน

85ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 7 การลงทนเพอสงคม

Social Investment

การลงทนเพอสงคม มเปาหมายเพอสรางผลกระทบเชงบวก

ตอสงคมและสงแวดลอมทยงยนและขยายผลได จงเปนการลงทนและ

การสรางความเตบโตในกจการเพอสงคมหรอองคกรทไมแสวงหาผลกาไร

แทนทจะเปนการใหหรอการบรจาคแบบดงเดม

การลงทนเพอสงคมทาไดหลายรปแบบ แตกตางกนทจดมงเนน

ระหวางผลกระทบทางสงคมและผลตอบแทนทางการเงน เชน การใหรวม

ลงทน (Venture philanthropy) การลงทนเพอสรางผลกระทบ (Impact

investment) การลงทนอยางมความรบผดชอบตอสงคม (Socially

responsible investment) การลงทนดวยความรวมมอระหวางภาคธรกจ

และกจการเพอสงคม (Corporate partnership / Hybrid value chain)

และวธการอนๆ อกหลายวธ วธการทแตกตางหลากหลายนทาใหใครกตาม ไมวาจะเปนบคคล องคกร หรอธรกจสามารถเลอกทจะใหการสนบสนนนวตกรรมทางสงคมตามความสนใจและความเหมาะสมของตนเองและกจการทจะลงทน

Venture Philanthropy

การใหรวมลงทน เปนการสนบสนนดานการเงนแกกจการเพอ

สงคมและองคกรไมแสวงหาผลกาไร โดยระดมเงนทนแบบใหเปลา

เพอมาลงทนในรปแบบการใหเปลาเชนกน เชน การเขาซอหนของกจการ หรอการใหก (โดยไมหวงผลตอบแทน) ซงมงเนนทกจการเพอสงคมและ

86

องคกรท เพงก อตงให สามารถตงตวดาเนนงานได จงมกผนวก

การสนบสนนดานการพฒนาศกยภาพอนๆ ดวยพรอมกน ผานการอบรม

ใหคาแนะนา และเชอมโยงความเชยวชาญเพอแลกเปลยนเรยนรทกษะ

ทจาเปนระหวางเครอขาย เพอใหเกดความมนใจวาผรบเงนจะสามารถ

ดาเนนกจการหรอโครงการไดดวยตนเองตอไปอยางยงยน

ตวอยาง

Impetus Private Equity Foundation รวบรวมเงนใหเปลา

จากบคคลและองคกรกวา 450 แหง มาสนบสนนหนวยงานสาธารณประโยชน 28 แหงในสหราชอาณาจกรทพฒนาคณภาพชวตเดกยากจน โดย Impetus ทางานรวมกบผรบเงนบรจาค

ในการวางแผนธรกจ พฒนาสนคาและบรการใหมและสรางความสามารถในการระดมทนดวยตนเอง ปจจบน กองทน Impetus มขนาด 7.6 ลานปอนดตอป สามารถเพมมลคาเงนบรจาคได 5 เทา

เมอเทยบกบผลกระทบทสามารถสรางได

ผ�รบการลงทน

ผ�บรจาค/ผ�ลงทน

เงนให�เปล�าเงนให�เปล�า/

เงนลงห�น/เงนก�

ผลกระทบทางสงคม

ผลกระทบทางสงคม/ผลตอบแทน

ทางการเงน

เง

ผงคสง

องค�กร องค�กร Venture Venture

Philanthropy Philanthropy

87ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 7 การลงทนเพอสงคม

Impact Investment

การลงทนเพอสรางผลกระทบ เปนการสนบสนนดานการเงนแก

กจการเพอสงคมเพอสรางผลกระทบทางสงคม และแสวงหาผลตอบแทน

จากการลงทนในกจการทสามารถขยายตลาด โดยมองคกรตวกลาง

ทาหนาทระดมทน บรหารกองทน และคดเลอกในการนาทนไปลงทน

ในกจการเพอสงคม ทงทอยในระยะกอตง ระยะเรมตน และระยะขยาย

กจการ การลงทนแบบนเปนไดทงการซอหนและการใหก

ตวอยางRoot Capital ใหเงนกแกผยากจนในทวปแอฟรกาและละตน

อเมรกา เพอสนบสนนใหผยากจนสามารถสรางกจการดานการเกษตร

ของตนเอง โดยเนนใหกแกกจการทมขนาดใหญเกนกวาทจะกไดจากแหลงใหกการเงนขนาดยอม (Micro finance) แตมขนาด

ไมใหญพอทจะกจากธนาคารทวไป Root Capital ใหเงนกแลว

613 ลานเหรยญสหรฐ ชวยพฒนาคณภาพชวตเกษตรกรกวา 1 ลานคน และมอตราคนเงน 100%

ผ�รบการลงทนผ�ลงทน

เงนลงทน เงนลงห�น/เงนก�

ผลกระทบทางสงคม/ผลตอบแทน

ทางการเงน

ผลกระทบทางสงคม/ผลตอบแทน

ทางการเงน

เง

ทนผงคน สง

องค�กร องค�กร Impact Impact

Investment Investment

88

Socially Responsible Investment

การลงทนอยางมความรบผดชอบตอสงคม เปนการลงทน

ผานกองทนรวมหรอเครองมอการลงทนประเภทตางๆ ในตลาดทน โดยม

เปาหมายเพอสรางผลตอบแทนทางการเงน และมหลกเกณฑพจารณา

การลงทนทใหความสาคญกบเรองสงคมและสงแวดลอม

เพอตอบสนองความตองการลงทนอยางมความรบผดชอบและให

สามารถตดตามผลการดาเนนงานดานความยงยนของบรษทจดทะเบยน

ไดอยางตอเนอง ตลาดหลกทรพยหลายแหงจงพฒนาดชนทคดกรอง

เฉพาะบรษททดาเนนธรกจโดยใสใจตอผลกระทบจากธรกจทมตอสงคม

และสงแวดลอม หรอทเรยกวา ESG Index หรอ Sustainability Index ขน

ตวอยางCalvert Investment เปนผบรหารกองทนรวมแบบ Socially

responsible investment บรหารทรพยสนรวม 13,000 ลานเหรยญสหรฐ

ทางานรวมกบบรษททรบการลงทนในการพฒนามาตรฐานทาง

สงคมและสงแวดลอมเพอให Portfolio มคณภาพทงดานผลตอบแทนและผลกระทบทางสงคม

ผ�รบการลงทนผ�ลงทน

เงนลงทน เงนลงทน

ผลตอบแทนทางการเงน/

ผลกระทบทางสงคม

ผลตอบแทนทางการเงน/บรรลมาตรฐานทางสงคมและสงแวดล�อม

คมาง

มาตคมทามา

กองทน กองทน Socially Socially

Responsible Responsible Investment Investment

89ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 7 การลงทนเพอสงคม

Corporate Partnership / Hybrid Value Chain

การลงทนดวยความรวมมอระหวางภาคธรกจและกจการเพอ

สงคม เปนการรวมลงทนโดยความรวมมอระหวางธรกจและกจการ

เพอสงคมหรอองคกรทไมแสวงหาผลกาไร ซงอาจผานหรอไมผาน

ตวกลางกได เพอพฒนาสนคาและบรการใหมหรอขยายกจการของ

ทงสองฝาย โดยใชทรพยากรและความสามารถของธรกจมาชวยสนบสนน

เชน ความรความเชยวชาญ การฝกอบรม การเชอมโยงเครอขาย การใช

ขอไดเปรยบเชงขนาด และการเขาถงตลาดมาสนบสนนชองทางการขาย

และการตลาด เพอชวยขยายผลกระทบทางสงคมทผกพนกบการดาเนนการ

ปกตของทงธรกจและกจการเพอสงคมไปพรอมๆ กน การลงทนแบบน

สามารถสรางผลตอบแทนทางการเงนใหแกทงธรกจและกจการเพอสงคม

เพราะความรวมมอมกเกดจากการวางแผนทจะเจาะตลาดทมชองวางและยงไมมธรกจทวไปทาตลาดอย

บรษท

กจการเพอสงคม

ทางานร�วมกน ผลกระทบทางสงคม/ผลตอบแทนทางการเงน

90

ตวอยาง

M-PESA เปนบรการทางการเงนบนมอถอราคาประหยด

ในประเทศกาลงพฒนาทมผใชกวา 17 ลานคน จากความรวมมอระหวาง

บรษท Vodaphone สถาบนการเงนขนาดยอมและหนวยงานพฒนา

ระหวางประเทศ เรมตนจากบรการทางการเงนสาหรบรบและคนเงนก

จากสถาบนการเงนขนาดยอม จนพฒนาเปนบรการสาหรบประชาชน

ทวไปในการทาธรกรรมฝาก ถอน และโอนเงนอยางสะดวก ใหบรการ

ในประเทศเคนยา แทนซาเนย แอฟรกาใต อฟกานสถาน และอนเดย

Social Impact Bond

พนธบตรผลกระทบทางสงคม เปนการลงทนในโครงการหรอ

กจการเพอสงคมทระบเปาหมายระยะสนทเจาะจงตวชวดทางสงคมและ

สงแวดลอมอยางชดเจน โดยระดมทนจากผลงทนและทาสญญารวมกบรฐบาลวารฐบาลจะเปนผ จายเงนคนแกผ ลงทนเมอโครงการไดรบการพสจนแลววาสามารถบรรลผลตามตวชวดทกาหนดรวมกนไวไดจรง

แตหากการลงทนไมสามารถบรรลผลตามตวชวดดงกลาวได รฐบาลไมตองจายเงน ซงเปนความเสยงทผลงทนอาจสญเสยเงนตน แรงจงใจของรฐบาลในการออกพนธบตรลกษณะน คอ การทรฐบาลสามารถ

ประหยดงบประมาณแกไขปญหาและพฒนาสงคมและสงแวดลอม

โดยใหเงนแกภาคประชาสงคมใชในการแกไขปญหาแทนรฐบาลหรอแบกรบภาระในการแกไขผลกระทบเชงลบทเกดจากปญหานนในภายหลง ในทางกลบกนรฐบาลมกมมมมองวาการลงทนชนดนไมมความเสยง

เพราะรฐบาลจะชาระเงนเมอปญหาไดรบการแกไขและสามารถพสจนได

จากตวชวดทกาหนดไวรวมกน

91ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 7 การลงทนเพอสงคม

ตวอยางพนธบตรผลกระทบทางสงคมฉบบแรกออกโดยบรษท Social

Finance ในสหราชอาณาจกรในป ค.ศ. 2010 เปนการสนบสนน

โครงการฟนฟนกโทษเพอลดการกระทาความผดซาสองของนกโทษ

3,000 คน ภายในชวงเวลา 6 ป หากโครงการสามารถบรรลเปาหมายในการลดการทาความผดซาสองลงได 7.5% รฐบาลจะจายเงนคนแกผลงทน รฐบาลในหลายประเทศ โดยเฉพาะสหรฐอเมรกาและ

ออสเตรเลย ไดออกพนธบตรในลกษณะนเพอแกไขปญหาทางสงคมในหลากหลายประเดน เชน เรองการตองโทษของคนไรบาน ประเดน

ดานสขภาพ ชมชน เดกและครอบครว

เงนลงทน

ผลกระทบทางสงคม

ผลกระทบทางสงคม

เงนให�เปล�า/เงนลงห�น/เงนก�

ผลตอบแทนทางการเงน (คนเงนลงทน)

ถ�าโครงการสาเรจ

การประหยดงบประมาณรฐ ถ�าโครงการสาเรจ

องค�กรองค�กรสนบสนนสนบสนนพนธบตรพนธบตรผลกระทบผลกระทบทางสงคมทางสงคม

ผ�รบการลงทนผ�ลงทน

รฐบาลรฐบาลผ�ออกพนธบตรผ�ออกพนธบตร

92

Crowdfunding

การระดมเงนทนจากประชาชนแบบเปดกวางขนานใหญ เปนการระดมเงนลงทนจานวนนอยๆ จากประชาชนจานวนมากผาน

อนเทอรเนต เพอสนบสนนโครงการหรอกจการเพอสงคม

ตวอยาง

kiva.org เปนเวบไซต Crowdfunding ทมชอเสยงและไดรบความนยม เชอมผใหกรายยอยและผกรายยอยทตองการเงนทน

ขนาดเลกไปพฒนาคณภาพชวตของตนเอง ปจจบนไดเชอมเงนกกวา 500 ลานเหรยญสหรฐใหผกกวา 1 ลานรายจาก 73 ประเทศ

ทวโลกและมอตราการคนเงนสงถง 98%

globalgiving.org เปนเวบไซต Crowdfunding แหงแรกๆ ของโลก ปจจบนมผบรจาคแลวกวา 370,000 คน เปนเงนกวา 100 ลานเหรยญสหรฐใหแกเกอบ 10,000 โครงการ

taejai.com เปนเวบไซต Crowdfunding ของไทย ทระดมเงนใหเปลาจากประชาชนในการสนบสนนโครงการพฒนาชมชนสงคม

และสงแวดลอม โดยเนนกลมผดอยโอกาสทไมสามารถเขาถง

แหลงเงนสนบสนน

ผ�รบการลงทน

ผ�บรจาค/ผ�ลงทน

เงนให�เปล�า/เงนก�

เงนให�เปล�า/เงนก�

ผลกระทบทางสงคม/ผลตอบแทน

ทางการเงน

ผลกระทบทางสงคม/ผลตอบแทน

ทางการเงนท

ผงคน สง

เวบไซต� เวบไซต� CrowdfundingCrowdfunding

93ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 7 การลงทนเพอสงคม

ปจจบนกจการเพอสงคมกาลงไดรบความสนใจทงในประเทศและ

ตางประเทศ เนองจากรปแบบในการดาเนนธรกจมเปาหมายเพอ

การแกไขปญหาและพฒนาสงคมและสงแวดลอมในระยะยาว โดยผาน

กลไกการทาธรกจทมการบรหารจดการอยางมประสทธภาพ ทาใหกจการ

เพอสงคมมสถานะทางการเงนเขมแขง อกทงรปแบบของธรกจและ

ผลกาไรทไดนนสามารถนาไปสการแกไขปญหาในระยะยาว ซงถอเปน

การสรางประโยชนใหกบสงคมและสงแวดลอม และเสรมสรางธรกจ

ทกอใหเกดความยงยน

94

ด ช น ช ว ดการพฒนาอยางยงยน

8บทท

ดชนชวดการพฒนาอยางยงยนบทท 8

MSCI ESG Indexes

Dow Jones Sustainability Indices

FTSE4Good Index Series

HIP 100 Index

Socially Socially Responsible Responsible InvestmentInvestment

Sustainability Sustainability Index /Index /

ESG Index /ESG Index /SRI IndexSRI Index

การลงทนอยางยงยนและมความรบผดชอบตอสงคมไดรบความสนใจ

อยางกวางขวางจากผลงทนบคคลและผลงทนสถาบนทงในประเทศและ

ตางประเทศ โดยผลงทนดงกลาวเรมใหความสาคญและความสนใจ

ในธรกจท คานงถงผลกระทบจากการประกอบธรกจต อส วนรวม

พรอมกบเรมตระหนกถงความเชอมโยงระหวางผลการดาเนนงานดาน

สงแวดลอม สงคม และบรรษทภบาล กบผลการดาเนนงานดานการเงน (Financial performance) ของธรกจวาเปนสงสาคญททาใหธรกจสามารถ

สรางผลกาไรอยางตอเนองควบคไปกบการพฒนาธรกจอยางยงยน

โดยจานวนผลงทนทจะพจารณาเลอกลงทนในธรกจทมนโยบายและแนวทางการพฒนาธรกจอยางยงยนมแนวโนมวาจะเพมมากยงขนในอนาคต (อานตอบทท 7)

และเพอตอบสนองความตองการของผลงทนทสนใจลงทนในธรกจทมลกษณะดงกลาวนเอง ทาใหตลาดหลกทรพยหลายแหงทวโลกไดรเรม

พฒนาดชนทคดกรองหลกทรพยจากบรษทจดทะเบยน ซงใสใจตอ

ผลกระทบดานสงคมและสงแวดลอมทเรยกวา ดชนชวดการพฒนา

อยางยงยน หรอ Sustainability Index หรอ ESG Index หรอ SRI

Index ขน

97ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 8 ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน

Sustainability Index / ESG Index / SRI Index

ดชนชวดการพฒนาอยางยงยนเปนเครองมอทใชเทยบเคยง

ความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ ซงสะทอนใหเหนถงผลกระทบ

ทอยในกระบวนการดาเนนธรกจทงในเชงบวกและเชงลบในประเดนทาง

สงคม สงแวดลอม และเศรษฐกจ

ในการจดทาดชนชวดการพฒนาอยางยงยนนน จาเปนตอง

อาศยกระบวนการจดเกบขอมลและกระบวนการประเมนผล

การดาเนนงานใหครอบคลมมตดานสงแวดลอม สงคม และ

บรรษทภบาล (Environmental, Social and Governance Rating :

ESG Rating) ขณะเดยวกนกเปนการยกระดบมาตรฐานการดาเนนงาน

ดานความยงยนของบรษทจดทะเบยนผานเกณฑการประเมนและตวชวดดวย

ตวอยางของดชนชวดการพฒนาอยางยงยนทชวยใหผ ลงทนเหนวาธรกจมความสามารถในการรบผดชอบตอสงคมอยางยงยนทงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เชน Dow Jones Sustainability Indices

FTSE4Good Index Series MSCI ESG Indexes และ HIP (Human Impact + Profit) 100 Index เปนตน

98

Dow Jones Sustainability Indices (DJSI)

DJSI รเรมขนในป ค.ศ. 1991 เปนดชนหลกทรพยของบรษทชนนา

ในระดบโลกทผานการประเมนความยงยน ซงกองทนตางๆ ใชพจารณา

ประกอบการลงทน ทงน DJSI ไดคดเลอกบรษทกวา 3,000 บรษท

ในตลาดทนทวโลกและในกลมตลาดเกดใหม โดยพจารณาจากมลคา

หลกทรพยตามราคาตลาดและการประเมนผลการดาเนนงานดาน

ความยงยนจากแบบประเมนความยงยนทางธรกจซงจดทาโดย

RobecoSAM ประกอบดวย 3 มตหลก คอ เศรษฐกจ (Economic

dimension) สงคม (Social dimension) และสงแวดลอม

(Environmental dimension) ซงแตละมตดงกลาวจะประกอบดวย

criteria ยอยทวไป (General) สาหรบใชประเมนทกอตสาหกรรม และ

criteria ยอยเฉพาะอตสาหกรรม (Industry-specific) สาหรบใชประเมน

ในแตละอตสาหกรรม เชน

1. เศรษฐกจ (Economic dimension) ประกอบดวย criteria ยอยทวไป เชน หลกบรรษทภบาล (Corporate governance)

จรรยาบรรณทางธรกจ การปฏบตตามขอกาหนดและการตอตาน

การทจรต (Code of conduct / Compliance / Corruption and bribery) การจดการความเสยงและภาวะวกฤต (Risk & Crisis management) เปนตน

สวน criteria ยอยเฉพาะอตสาหกรรม เชน การบรหารจดการ

ดานนวตกรรม (Innovation management) การวจยและพฒนา

99ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 8 ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน

(Research & Development) การสรางโอกาสทางธรกจ

(Market opportunities) เปนตน

2. สงคม (Social dimension) ประกอบดวย criteria ยอยทวไป

เชน การรายงานผลกระทบทางสงคม (Social reporting)

การพฒนาทรพยากรมนษย (Human capital development)

แนวทางการจงใจและรกษาบคลากรทมความสามารถ (Talent

attraction and retention) การเปนพลเมองทดขององคกรธรกจ

และนโยบายดานการกศล (Corporate citizenship and

philanthropy) ตวชวดการปฏบตดานแรงงาน (Labor practice

indicators) เปนตน

สาหรบ criteria ยอยเฉพาะอตสาหกรรม เชน การเชอมโยง

ผมสวนไดเสย (Stakeholder engagement) มาตรฐานสาหรบ

คคา (Standards for suppliers) เปนตน

3. สงแวดลอม (Environmental dimension) ประกอบดวย

criteria ยอยทวไป เชน นโยบายดานสงแวดลอมและระบบ

บรหารจดการ (Environmental policy / Management system) การรายงานดานสงแวดลอม (Environmental reporting) เปนตน

ตวอยาง criteria ยอยเฉพาะอตสาหกรรม เชน ความหลากหลายทางชวภาพ (Biodiversity) การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ

(Operational eco-efficiency) ความเสยงทเกยวของกบ

ทรพยากรนา (Water-related risks) เปนตน

100

RobecoSAM จดให มแบบประเมนสาหรบธรกจในแต ละ

อตสาหกรรมรวม 59 อตสาหกรรม ตามมาตรฐาน GICS (Global Industry

Classification Standard) เพอใหการประเมนตามแนวทาง Best-in-

class เปนไปอยางมประสทธผล สามารถเปรยบเทยบผลคะแนนของ

บรษททอยในอตสาหกรรมเดยวกนได โดยคาถาม หวขอการประเมนและ

การคานวณนาหนกตามเกณฑประเมนจะขนอยกบกลมอตสาหกรรมเพอ

คดเลอกใหเหลอเพยงบรษททมผลคะแนนดานความยงยนสงของแตละอตสาหกรรมเพอเขาไปเปนสมาชกในกลมดชน DJSI

FTSE4Good Index Series

FTSE4Good Index Series รเรมขนตงแตป ค.ศ. 2001 ดวยการ

สนบสนนขององคการ UNICEF (United Nations Children’s Fund) โดยมวตถประสงคเพอเปนตวชวดดานการลงทนอยางมความรบผดชอบ

(Socially responsible investment) และเปนดชนเพอการซอขายทสามารถตอบสนองตอความตองการลงทนอยางมความรบผดชอบทเพมขนทวโลก

ในการจดทาดชนดงกลาว FTSE International Limited (FTSE) เปนผรบผดชอบในการคานวณองคประกอบของดชน ตลอดจนเปนผประเมนผลการดาเนนงานดานสงแวดลอม สงคม และบรรษทภบาลของ

บรษทตางๆ ตามหลกเกณฑท FTSE เปนผกาหนดขน โดย FTSE

101ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 8 ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน

จะรวบรวมขอมลผลการดาเนนงานดานสงแวดลอม สงคม และบรรษทภบาล

ของบรษทตางๆ ทวโลกจากรายงานประจาป เวบไซตของบรษทและขอมล

ทมการเผยแพรอนๆ (ไมพจารณาขอมลทไมมการเผยแพร) เพอนามาใช

ประเมนตามหลกเกณฑ FTSE4Good Inclusion Criteria ซงประกอบดวย

ตวชวดทวไปและตวชวดเฉพาะตามประเภทกลมอตสาหกรรม รวมกน

กวา 300 ขอ แบงเปน 14 ประเดนหลก ภายใตมตดานความยงยน 3 มต

ดงตอไปน

1. สงแวดลอม ประกอบดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

(Climate change) การใชนา (Water use) ความหลากหลาย

ทางชวภาพ (Biodiversity) การจดการมลพษและการใช

ทรพยากร (Pollution & Resources)2. สงคม ประกอบดวยความรบผดชอบตอลกคา (Customer

responsibility) สทธมนษยชนและชมชน (Human rights & Community) มาตรฐานดานแรงงาน (Labor standards)

สขภาวะและความปลอดภย (Health & Safety)

3. บรรษทภบาล ประกอบดวยการตอตานการทจรต (Anti-corruption) ความโปรงใสเกยวกบภาษ (Tax transparency) การบรหารความเสยง (Risk management) หลกบรรษทภบาล

(Corporate governance)

102

MSCI ESG Indexes

MSCI (Morgan Stanley Capital International) ซงเปนบรษท

ผจดทาระบบสนบสนนการตดสนใจลงทน (Investment decision support

tools) ชนนาของโลก จดทา ESG Indexes ขนเมอป ค.ศ. 1990

เพอใชเปรยบเทยบผลการดาเนนงานดานสงแวดลอม สงคม และ

บรรษทภบาลของบร ษทจดทะเบยนทวโลก และนาเสนอ

บรษทจดทะเบยนทดาเนนธรกจอยบนพนฐานของ ESG ใหเปน

ทางเลอกแกผลงทน โดย MSCI มอบหมายใหหนวยงานวจยภายใต

MSCI คอ MSCI ESG Research เปนผรวบรวมขอมลในเชงลก วเคราะห

กจกรรมทางธรกจทเกยวของกบ ESG และจดลาดบบรษทเพอคดเลอก

เขาส MSCI ESG Indexes

ในการประเมนผล ESG ของบรษทจดทะเบยน MSCI ESG Research

ไดรวบรวมขอมลจากแหลงตางๆ เชน เอกสารเผยแพรของบรษท เอกสาร

ของหนวยงานรฐ งานวจยจากสถาบนการศกษาทมการพมพและเผยแพรในฐานขอมลออนไลน ขาวจากสอตางประเทศและสอทองถน

รายงานและบทสมภาษณจากกลม NGOs ซงการรวบรวมและจดทา

ฐานขอมลดงกลาวครอบคลม 3 หวขอหลก ไดแก

1. Intangible Value Assessment (IVA) เปนการประเมน

การบรหารจดการความเสยงดานสงแวดลอม สงคม และ

บรรษทภบาลของบรษทจดทะเบยน เพอระบความเสยงสาคญในดาน ESG ทบรษทเผชญ ตลอดจนศกษากลยทธการบรหาร

103ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 8 ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน

ความเสยงทบรษทนามาใชเพอตอบสนองตอความเสยง

ดงกลาววามความเหมาะสมหรอไม นอกจากนน ยงมการศกษา

กลยทธของบรษทในการสรางโอกาสทางธรกจจากแนวโนม

ดาน ESG ดวย

2. Impact Monitor เปนการประเมนผลกระทบในเชงลบของ

การดาเนนธรกจทมตอสงคมและสงแวดลอม โดยพจารณา

จากความเกยวของของบรษทตอประเดนทเปนทวพากษ

วจารณ หรอไมเปนไปตาม Core Conventions ของ UN Global

Compact International Labour Organization (ILO) หรอขอบงคบ

ขององคการระหวางประเทศอน ซงหวขอหลกในการประเมน

ครอบคลมกลมผมสวนไดเสยหรอตวชวดใน 5 ประเดน คอ

สงแวดลอม ลกคา สทธมนษยชนและชมชน สทธของผใชแรงงาน

และหวงโซอปทาน บรรษทภบาล3. Business Involvement Screening Research (BISR)

เปนการพจารณาประเภทของธรกจทบรษทมความเกยวของ เชน บรษทเปนผผลต เปนผลงทน ใหการสนบสนนหรอไดรบ

รายไดจากธรกจนนๆ ในอตสาหกรรมทไมเปนไปตามหลก

ศาสนาและศลธรรม หรอมความเกยวของกบประเทศทถกควาบาตรจากนานาชาต เปนตน โดยรวบรวมเปนฐานขอมลเพอนาไปใช ในการพจารณาคดเลอกบรษทเข าส ดชนประเภทตางๆ

104

HIP (Human Impact + Profit) 100 Index

HIP Investor เปนบรษททประเมนและจดอนดบธรกจตามระดบ

ความรบผดชอบตอสงคม ซงไดจดทาดชนชวดการพฒนาอยางยงยน HIP Index ขนในป ค.ศ. 2004 เพอใชเปนแนวทางในการลงทนทเรยกวา

“Human Impact + Profit” (HIP)

ตอมาในป ค.ศ. 2009 HIP Investor จดทา HIP 100 Index จาก

การนาธรกจขนาดใหญทมรายชออยในดชน S&P 100 (Standard &

Poor’s 100) ของประเทศสหรฐอเมรกามาใหนาหนกตามเกณฑประเมน

ของ HIP ผลปรากฏวาธรกจทมรายชออยใน HIP 100 Index สราง

ผลตอบแทนไดสงกวาธรกจทมรายชออยในดชน S&P 100 ถงกวา 4%

ซงแสดงใหเหนวาธรกจทมความรบผดชอบตอสงคมนนเปนธรกจทมความสามารถในการสรางผลตอบแทนทางการเงนทสงเชนกน

HIP 100 Index ถอเปนดชนชวดการพฒนาอยางยงยนทใชอางองเชงขอมลในการพจารณาตดสนใจลงทนสาหรบผลงทนทสนใจลงทน

ในธรกจทมความรบผดชอบตอสงคม

105ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยนบทท 8 ดชนชวดการพฒนาอยางยงยน

บทสงทาย

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตระหนกถงความสาคญ

อยางยงยวดของบทบาทและภารกจในการสงเสรมและสนบสนนให

บรษทจดทะเบยนมความรความเขาใจและตระหนกถงความสาคญของ

การดาเนนธรกจอยางมความรบผดชอบตอสงคม เพอการพฒนาธรกจ

ใหเตบโตอยางยงยน เปนทสนใจในการลงทน และสามารถแขงขนได

ในเวทโลก ตลาดหลกทรพยฯ จงกาหนดแผนงานและกจกรรมตางๆ เพอสนบสนนและสงเสรมการพฒนาบรษทจดทะเบยนในการพฒนาความร

ความเขาใจ ยกระดบมาตรฐานและแนวปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคม

สนบสนนใหมการนามาตรฐานและแนวปฏบตดานความรบผดชอบตอสงคมไปปฏบตใหเหนผลเปนรปธรรม ตลอดจนสงเสรมใหบรษทจดทะเบยน

ใหความสาคญตอองคประกอบหลก เพอพฒนาองคกรสความยงยน

ใน 3 มต คอ สงคม สงแวดลอม และบรรษทภบาลอยางตอเนอง ตลาดหลกทรพยฯ จงจดทาเอกสารเผยแพรความร ความเขาใจ

ดานความรบผดชอบตอสงคม จดอบรมสมมนาในหวขอทเปนประโยชนตอการดาเนนงานดานความรบผดชอบตอสงคม รวมถงสนบสนนบรษทจดทะเบยนจดทารายงานดานความรบผดชอบตอสงคมทงรายงาน

ในระดบพนฐานและรายงานตามกรอบการรายงานสากล GRI และ

106

การสงเสรมบรษทจดทะเบยนเขาสตวชวดระดบสากล การจดทาหนงสอ

ไขความหมาย การพฒนาอยางยงยน ฉบบน ถอเปนสวนหนงของ

ความมงมนในการเผยแพรความรความเขาใจดานความรบผดชอบตอสงคม

แกบรษทจดทะเบยนและหนวยงานตางๆ ในตลาดทน

สดทายน คณะผ จดทาหนงสอ ไขความหมาย การพฒนา

อยางยงยน ขอขอบคณนกวชาการทกทานและสถาบนวชาการตางๆ ทปรากฏอยในการอางองของหนงสอเลมน ซงมสวนสาคญในการทาใหคณะผจดทาสามารถนาเสนอขอมลทเปนความรและเปนประโยชนตอ

การพฒนางานดานความรบผดชอบตอสงคมสมดงความม งหมาย

อนจะนาไปสการพฒนาคณภาพของบรษทจดทะเบยนและตลาดทนไทย

อยางยงยนตอไป

107ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

ดชนคาสาคญAAA1000SES 56AA1000 Stakeholder Engagement Standard 56AccountAbility 56Annual report 72-73Anti-corruption 30, 36, 102

BBest-in-class 101Biodiversity 100, 102Brundtland Commission 27Brundtland Report 25Businesses 52Business Involvement Screening Research (BISR) 104

CCalvert Investment 89Capital 78Carbon footprint 48Cause promotion 64-65, 67Cause-related marketing 64-66CFC-free 48

CFCs 48Child labor 38Citizenship report 74Climate change 102Climate change mitigation and adaptation 42Coalition for Environmentally Responsible Economies (CERES) 76Code of conduct 19, 99Community involvement and development 30, 40Community permit 54Competency 17Compliance 99Consumer issues 30, 39Consumption 44Corporate citizenship 14-15, 22, 69Corporate citizenship and philanthropy 100Core conventions 104Corporate governance 30-31, 99, 102Corporate partnership 82, 86, 90 Corporate Social Initiatives 17, 64-65

108

Corporate social marketing 64-65, 67Corporate social responsibility 14, 17Corruption and bribery 99Cradle-to-Grave 48Creating shared value 14-15, 20Criteria 99-100Crowdfunding 82, 93CSR 17CSR after process 17CSR as process 18CSR in process 18CSR report 42, 72, 74CSV 20Customer responsibility 102

DDemand-side 47Disclosure and transparency 33Dow Jones Sustainability Indices (DJSI) 96, 98-99, 101

EEC 77Economic 14Economic dimension 99Economic profit 19Elementary level 19EN 77Environment 30, 41Environmental 14Environmental dimension 99-100Environmental policy 100Environmental reporting 100

Environmental, social and governance rating 98Equitable treatment of shareholders 32ESG 103-104ESG Index 89, 96-98ESG Indexes 103ESG Rating 98 FFair competition 34Fair operating practices 30, 34Fair trade 28, 49 Financial and non-financial reporting (value creation- focused) 72Financial capital 78-79Financial performance 97Financial reporting 72-73Forced labor 38Forest Stewardship Council 48FSC 48FTSE 101FTSE4Good Inclusion Criteria 102FTSE4Good Index Series 96, 98, 101FTSE International Limited 101

GG4 77General 99Generation 4 77GICS (Global Industry Classification Standard) 101

109ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

Global Reporting Initiative (GRI) 72, 76-77, 106Green labeling 44, 48Green procurement 44, 46GRI Content Index 77

HHealth & Safety 102HIP 105HIP (Human Impact + profit) 100 Index 98, 105HIP Index 105HIP 100 Index 96, 105 HIP Investor 105Human capital 78-79Human capital development 100Human Impact + Profit 105Human rights 30, 37Human rights & Community 102Hybrid value chain 82, 86, 90

IILO 104Impact investment 82, 86, 88Impact Monitor 104Impetus 87Impetus Private Equity Foundation 87Industry-specific 99Innovation management 99Intangible Value Assessment (IVA) 103Integrated report 72, 78Integrated reporting 78

Integrated Reporting Pilot Programme 80Intellectual capital 78International Integrated Reporting Council (IIRC) 72, 80Investment decision support tools 103

LLabor practices 30, 38Labor practice indicators 100Labor standards 102Legislation 19Less negative impacts 52License to operate 54Life cycle assessment 44, 48Local cluster development 22

MM-PESA 91Management system 100Mandatory level 19Manufactured capital 78Market opportunities 100Marketing 44Material aspects 46Materiality Matters Check 77Micro finance 88Morgan Stanley Capital International 103More positive impacts 52MSCI 103MSCI ESG Indexes 96, 98, 103MSCI ESG Research 103

110

NNatural capital 79NGOs 18, 56, 75, 80, 103 Non-financial reporting 72, 74

OOperational eco-efficiency 100Our Common Future 25

PPeople 14, 25, 27-28, 76 Philanthropy 64-65, 69Planet 14, 25, 27-28, 76Pollution & Resources 102Profit 14, 25, 27-28, 76Portfolio 89Preemptive level 19Prevention of pollution 41Primary stakeholders 52, 55Process 17Production 44Products and markets 21Productivity in value chain 21Profitable but not-for-profit 84Promoting social responsibility in the value chain 34Protection of the environment, biodiversity and restoration of natural habitats 42

RRaw material sourcing and purchasing 44

Research & Development 100Respect for property rights 35Responsibilities of the Board 33Responsible political involvement 35Rights of shareholders 32Risk & Crisis management 99Risk management 102RobecoSAM 99, 101Role of stakeholders 32Root Capital 88

SS&P 100 (Standard & Poor’s 100) 105Secondary stakeholders 52, 55SD report 42, 72, 74SO 77Social 14 Social and relationship capital 79Social dimension 99-100Social enterprise 18, 82-83Social entrepreneur 83Social Finance 92Social impact bond 82, 91Social investment 82, 86Social reporting 100Socially responsible business practices 64-65, 68Socially responsible investment 82, 86, 89, 96, 101SRI Index 96-98Stakeholders 52-54

111ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

Stakeholder engagement 52-53, 56, 100Stakeholder responsiveness 52-53Standards for suppliers 100 Strategic philanthropy 69Supply chain 45Supply-side 47 Sustainability Index 89, 96-98Sustainability report 72, 74Sustainable consumption 44, 49Sustainable development 14-15, 25Sustainable development report 74Sustainable resource use 41

TTalent attraction and retention 100Tax transparency 102Tellus 76Triple bottom line 14-15, 25, 27-28Triple bottom line report 74

U UN Global Compact International Labour Organization 104United Nations Children’s Fund (UNICEF) 101United Nations Environment Programme (UNEP) 76United Nations Principles for Responsible Investment (UNPRI) 80

VVenture philanthropy 82, 86-87Vodaphone 91Voluntary action 19Voluntary level 19Volunteering 64-65, 68

WWaste management 44Water footprint 48Water-related risks 100Water use 102

112

เอกสารอางองกองบรรณาธการนตยสาร BrandAge Essential. 2557. ESCAPE The

Great White & Sustainable Model. BrandAge Essential.

กรงเทพฯ.

คณะกรรมการกล มความรวมมอทางวชาการเพอพฒนามาตรฐาน

การเรยนการสอนและการวจยดานบรหารธรกจแหงประเทศไทย.

2555. แนวทางความรบผดชอบตอสงคมของกจการ.

พมพครงท 1. ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ.

ฝายพฒนาธรรมาภบาลเพอตลาดทน. 2555. หลกการกากบดแล

กจการทดสาหรบบรษทจดทะเบยนป 2555. ตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย. กรงเทพฯ.

สถาบนพฒนาธรกจอยางยงยน. 2556. ความรบผดชอบตอสงคม

เพอความยงยนขององคกร. พมพครงท 1. ตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย. กรงเทพฯ.

สถาบนไทยพฒน. กลยทธธรกจคสงคม. กรงเทพฯ.

สถาบนไทยพฒน. Intregrated CSR Reporting Framework version 2 กรอบการรายงาน CSR บรณาการในรายงานประจาป. กรงเทพฯ.

113ไขความหมาย การพฒนาอย�างยงยน

สถาบนไทยพฒน. 6 ทศทาง CSR ประจาป 2557. กรงเทพฯ.

สฤณ อาชวานนทกล และภทรพร แยมละออ. คมอการประเมนผลลพธ

ทางสงคม (Social Impact Assessment) และผลตอบแทน

ทางสงคมจากการลงทน (Social Return on Investment:

SROI). ระบบบมเพาะธรกจเพอสรางและพฒนาผประกอบการใหม.

คณะพาณชยศาสตรและการบญช. มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สทธศกด ไกรสรสธาสน. 2556. ความรบผดชอบของธรกจตอสงคม.

พมพครงท 1. แปลนพรนทตง. สมทรสาคร.

สนตย เชรษฐา. 2553. กาวแรกส CSR การสรางความแตกตางทยงยน.

พมพครงท 1. ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ.

Website

www.accountability.orgwww.ftse.comwww.globalreporting.orgwww.hipinvestor.comwww.msci.comwww.robecosam.comwww.sec.or.thwww.set.or.thwww.thaicsr.comwww.theiirc.orgwww.tseo.or.thwww.unglobalcompact.org

114

top related