Broker informacji - istota zawodu
Post on 29-Nov-2014
11848 Views
Preview:
DESCRIPTION
Transcript
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 1
Broker informacji w społeczeństwie wiedzy:
istota zawodu
Dr Sabina Cisek
Instytut Informacji Naukowej
i Bibliotekoznawstwa
Uniwersytet Jagielloński
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 2
Plan prezentacji
• Terminologia• Istota profesji brokera informacji• Broker informacji jako pośrednik
(information intermediary) w społeczeństwie wiedzy: wybrane aspekty
• Co sprzedaje broker informacji?• Co to są odpowiednie umiejętności
i wiedza? • Wykorzystane piśmiennictwo
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 3
Terminologia
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 4
Nazwa zawodu
• W języku polskim: broker informacji = infobroker
• W języku angielskim:
– częściej information broker niż infobroker
– inne określenia – independent information professional, info-entrepreneur [zob. http://www.batesinfo.com/info-brokering.html ]
• W języku niemieckim: infobroker
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 5
Nazwa działalności i dziedziny
• W języku polskim: – działalność – infobrokering, infobroking
– dziedzina (praktyka i teoria?) – infobrokerstwo
– Uwaga! Występuje też termin „infobrokerstwo systemowe” – propagowany przez dr. Tadeusza Wojewódzkiego i serwis http://www.infobrokerstwo.pl/; „infobroker systemowy” = CIO?
• W języku angielskim: – Information brokering, Information brokerage,
Information broking
– INFO-ENTREPRENEURSHIP
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 6
Istota profesji brokera informacji
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 7
Cechy definicyjne brokera informacji (warunki konieczne)
• Jest pośrednikiem (information intermediary) pomiędzy zasobami informacyjnymi a ludźmi i organizacjami, którzy informacji potrzebują
• Jest niezależny (independent information professional) – prowadzi własną działalność gospodarczą, ewentualnie jest zatrudniony w firmie infobrokerskiej
• Swoje usługi oferuje odpłatnie• Sprzedaje NIE informację (w sensie – wiadomość,
treść) – ale usługę informacyjną • Posiada odpowiednie umiejętności i wiedzę, kieruje
się etyką zawodową, korzysta jedynie z legalnych źródeł informacji
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 8
Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności
• Podstawowe zadanie (warunek sine qua non bycia infobrokerem)– Mediacja w świecie informacji: określenie potrzeby
informacyjnej; wyszukiwanie, filtracja, przetwarzanie, akredytacja, udostępnianie informacji; odpowiedź na pytanie klienta / zaspokojenie potrzeby informacyjnej
– Infobrokerska mediacja powoduje przetworzenie informacji w wiedzę?
• Inne / opcjonalne zadania– Monitoring – Internetu, konkurencji, mediów, newsów– Szkolenie użytkowników, udzielanie porad – Weryfikacja danych, faktów– Zarządzanie informacją / zarządzanie wiedzą – Usługi tekstowe / copywriting
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 9
Czym różni się broker informacji (infobroker)
od bibliotekarza?• rejestrem funkcji/zadań:
• infobroker: przede wszystkim ma zadania informacyjne
• bibliotekarz: oprócz funkcji informacyjnej pełni jeszcze inne – edukacyjną, intelektualną, estetyczną, rozrywkową, integracyjną, substytutywną oraz obywatelską
• komercjalizacją usług: broker informacji oferuje swoje usługi odpłatnie w ramach własnej działalności gospodarczej, usługi biblioteczne są darmowe dla użytkowników
• zakresem przetwarzania informacji: infobroker najczęściej przetwarza informację w większym stopniu/zakresie niż bibliotekarz
• indywidualizacją i personalizacją usług: broker informacji z reguły oferuje usługi i treści bardziej spersonalizowane i zindywidualizowane niż czyni to bibliotekarz
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 10
Broker informacji jako pośrednik (information
intermediary ) w społeczeństwie wiedzy:
wybrane aspekty
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 11
Na czym polega bycie pośrednikiem – czyli mediacja? Etapy działania brokera
informacji • Kompetentne identyfikowanie/ustalanie rzeczywistych
potrzeb informacyjnych klientów/odbiorców/użytkowników
• Pozyskiwanie informacji ze źródeł różnego typu (Internet – różne narzędzia/usługi, komercyjne serwisy informacyjne, biblioteki, archiwa, wywiadownie gospodarcze etc.)
• Wybór – wartościowanie – powtórny wybór zasobów/źródeł/treści = filtracja informacji
• Przetwarzanie informacji: analiza, synteza, tworzenie źródeł pochodnych zgodnie z zapotrzebowaniem klienta
• Akredytacja informacji: gwarancja jakości
• Udostępnianie informacji: odpowiedź na pytanie/zamówienie klienta, a nawet – zaspokojenie jego potrzeb informacyjnych (jeżeli to możliwe)
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 12
Co trzeba umieć i wiedzieć aby być kompetentnym pośrednikiem w świecie
informacji?
• Z jednej strony – znać zasoby informacyjne i umieć pozyskiwać z nich informację; nadto: wyszukaną informację wartościować, filtrować, następnie – przetwarzać, udostępniać i rekomendować. Efektem wymienionych działań jest akredytacja informacji
• Z drugiej strony – rozumieć/znać aktualnych/potencjalnych klientów/użytkowników, w tym – ich potrzeby i zachowania informacyjne
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 13
W jaki sposób poznać i zrozumieć potrzeby
i zachowania informacyjne klientów? • (A) Na poziomie „teoretycznym”: na podstawie
literatury przedmiotu (koncepcje, modele, wyniki badań empirycznych) z zakresu nauki o informacji, ekonomiki informacji (bada m.in. potrzeby informacyjne podmiotów gospodarczych), nauk o zarządzaniu
• (B) Na poziomie „praktycznym”: na podstawie komunikacji z klientem, wywiadu informacyjnego
• Umiejętne połączenie (A) i (B) sukces. Przykład: identyfikacja rzeczywistych potrzeb informacyjnych klientów
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 14
Problem: pytanie/zamówienie klienta – a jego rzeczywiste potrzeby informacyjne Kompetentna identyfikacja i charakterystyka potrzeb informacyjnych klientów (1)
• Wiedza z zakresu inib– Potrzeby i zachowania informacyjne (np. zadawane
pytania) to NIE jest to samo
– Potrzeby informacyjne są dynamiczne, zmieniają się również w trakcie pozyskiwania i przetwarzania informacji
– Potrzeby informacyjne nie zawsze są uświadomione
– Na potrzeby informacyjne wpływa wiele czynników, także – „niemerytoryczne”
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 15
Problem: pytanie/zamówienie klienta – a jego rzeczywiste potrzeby informacyjne Kompetentna identyfikacja i charakterystyka potrzeb informacyjnych klientów (2)
• Doświadczenia praktyków [zob. np. Pastuszka 2007]
– Nie zawsze zadawane/zgłaszane pytania odzwierciedlają faktyczne potrzeby informacyjne klienta/użytkownika
– Broker informacji musi określić – w komunikacji z klientem – jego rzeczywiste potrzeby informacyjne, to jest sprawa kluczowa dla sukcesu infobrokera
– W trakcie współpracy z klientem często następuje modyfikacja, rozszerzenie, zmiana potrzeb i pytań: trzeba ten proces ustawicznie monitorować
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 16
Co sprzedaje broker informacji?
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 17
Co sprzedaje broker informacji? • Informacja jako towar w gospodarce opartej na wiedzy =
wyrób lub usługa lub dostęp [Materska 2007, s. 207-212]
• Broker informacji sprzedaje usługę informacyjną polegającą na pośredniczeniu pomiędzy utrwalonym zasobem informacji/wiedzy a jego użytkownikami
• Albo: Infobroker sprzedaje usługę informacyjną, polegającą na zaspokojeniu konkretnych, zindywidualizowanych potrzeb informacyjnych jednostek bądź organizacji (głównie firm)
• Albo: Broker informacji sprzedaje usługę informacyjną, polegającą na przekształceniu informacji w zindywidualizowaną wiedzę (?)
• Albo: Infobroker sprzedaje swoją umiejętność zaspokojenia konkretnych potrzeb informacyjnych … / przekształcania informacji w zindywidualizowaną wiedzę
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 18
Dlaczego „niebezpiecznie” jest twierdzić, że infobroker sprzedaje
informację?
• To zależy – rzecz jasna – od definicji informacji
• Informacja (w sensie: wiadomość, wiedza, treść) jest z reguły czyjąś własnością (zatem infobroker nie może jej sprzedawać – bo nie należy do niego!) albo stanowi dobro publiczne (czy wolno sprzedawać dobro publiczne?)
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 19
Co to są odpowiednie umiejętności
i wiedza?
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 20
Kwalifikacje zawodowe brokera informacji
• Kwalifikacje biznesowe – w zakresie etyki oraz pragmatyki zawodowej (prowadzenie działalności gospodarczej)
• Kwalifikacje informacyjne– Zna istniejące zasoby informacyjne, nie tylko elektroniczne
– Potrafi opracować i zastosować odpowiednią strategię wyszukiwawczą
– Umie trafnie dobrać źródła informacji, dokonać wyboru oraz oceny
– Umie odpowiednio opracować, przetworzyć i przedstawić informację – dokonać analizy i syntezy, sporządzać bazy danych, bibliografie, notatki, prezentacje, raporty, streszczenia, wykazy, zestawienia, także – serwisy WWW
• Kwalifikacje komunikacyjne – komunikacja interpersonalna z klientami, marketing i PR
• Kwalifikacje pedagogiczne – prowadzenie kursów, szkoleń, udzielanie porad
• Kwalifikacje techniczne – znajomość technologii informacyjnej
Sabina Cisek, 20 listopada 2007 21
Wykorzystane piśmiennictwoWykorzystane piśmiennictwo
Broker informacji (2007) [dok. elektr.]. W: Wikipedia [wersja w języku Broker informacji (2007) [dok. elektr.]. W: Wikipedia [wersja w języku polskim]. Dostępny w WWW: polskim]. Dostępny w WWW: http://pl.wikipedia.org/wiki/Broker_informacji
Cisek, Sabina (2007) [dok. elektr. prezentacja .ppt]. Infobrokerstwo w Polsce. Cisek, Sabina (2007) [dok. elektr. prezentacja .ppt]. Infobrokerstwo w Polsce. Stan obecny i perspektywy. Dostępny w WWW: Stan obecny i perspektywy. Dostępny w WWW: http://149.156.160.7/~cisek/broker%20_informacji/Cisek_infobrokerstwo_w_Polsce.ppt lub lub http://www.slideshare.net/sabinacisek/
Materska, Katarzyna (2007). Informacja w organizacjach społeczeństwa Materska, Katarzyna (2007). Informacja w organizacjach społeczeństwa wiedzy. Warszawa: Wydawnictwo SBPwiedzy. Warszawa: Wydawnictwo SBP
Nowak, Elżbieta Paulina (2006). Broker informacji – odpowiedź na Nowak, Elżbieta Paulina (2006). Broker informacji – odpowiedź na zapotrzebowanie XXI wieku. zapotrzebowanie XXI wieku. Zagadnienia Informacji NaukowejZagadnienia Informacji Naukowej nr 1 (87), nr 1 (87), s. 51-63s. 51-63
Pastuszka, Bartosz (2007). Infobroker w świecie biznesu – kiedy i do jakich Pastuszka, Bartosz (2007). Infobroker w świecie biznesu – kiedy i do jakich zadań przedsiębiorstwa potrzebują usług brokera informacji? W: III zadań przedsiębiorstwa potrzebują usług brokera informacji? W: III Seminarium z cyklu Infobroker: Efektywne wykorzystanie zasobów Seminarium z cyklu Infobroker: Efektywne wykorzystanie zasobów informacyjnych sieci (2007). Warszawa: Centrum Promocji Informatyki informacyjnych sieci (2007). Warszawa: Centrum Promocji Informatyki
Reitz, Joan M. (2007) [dok. elektr.]. Information broker. W: Online Dictionary Reitz, Joan M. (2007) [dok. elektr.]. Information broker. W: Online Dictionary for Library and Information Science. Dostępny w WWW: for Library and Information Science. Dostępny w WWW: http://lu.com/odlis/odlis_i.cfm
top related