หัวข้อบรรยาย - DLDexpert.dld.go.th/images/news/DrWut/Lecture3.pdf · 30.01 272.0 เปรียบเทียบผลการวิเคราะห์

หวขอบรรยาย

Dissemination- สวนใหญในสกร สตวปก โคเนอ โคนม จะแบงชนการกระจายพนธกรรมออกเปน 3 ชน

(Tier) : ฝงนวเคลยส (Nucleus herd) เปนชนทอยบนสดของโปรแกรมการปรบปรงพนธ มการคดเลอกและผสมพนธเพอใหไดพอ แม ทมความดเดนทางพนธกรรมตรงตามวตถประสงคของการปรบปรงพนธทก าหนดไว ฝงขยายพนธ (Multiplier herd) ท าหนาทในการรบสตวพอ-แมพนธจากฝงนวเคลยสในชนบน เขามาผสมเพอเพมจ านวน กอนสงตอไปใหฝงผลต ฝงผลต (Commercial herd) เปนฝงผลตเพอการคา สวนใหญจะรบสตวพอ-แมพนธมาจากฝงขยายพนธ และอกสวนหนงจะรบพอพนธจากฝงนวเคลยสมาผสมกบแมพนธในฝงผลตเอง เพอท าการจ าหนายตอไป

หรออาจจะมแคสองชน คอ ฝงนวเคลยส กบฝงผลตเลยกม

ตวอยางแผนการกระจายพนธโคพนธตาก วเคราะหและประเมนผลโครงสรางแผนการปรบปรงพนธดวยโปรแกรม ZPLAN เลอกผลจากการวเคราะหทเหมาะสมมาวางแผนประยกตใชเปนแนวทางในการ

ด าเนนงาน พฒนาขนทภาควชาการปรบปรงพนธสตว มหาวทยาลย Hohenhien

Dissemination

ค านวณผลตอบแทนทไดรบจากการลงทนในโปรแกรมการปรบปรงพนธสตว

ผลตอบสนองทางพนธกรรมทเพมขน (genetic gain) - ตามวตถประสงคการปรบปรงพนธ (บาท)

- ตามแตละลกษณะ (หนวยวด) คาใชจายในการปรบปรงพนธ (discounted) ผลตอบแทนทไดรบตามระยะเวลาของการลงทน(discounted)

ZPLAN Program

Dissemination

ออกแบบโปรแกรมการปรบปรงพนธโคตาก เพอน าไปใชในทางปฏบต ดวยงบประมาณของรฐทมจ ากด

จากประชากรแมโค จ านวน 250,000 ตว

กรมปศสตวท าหนาทผลตฝงยอดเยยม (Nucleus herd) ตามหนวยงานของ สพพ.จ านวน 3 แหง ไดแก ตาก นครสวรรค พษณโลก

ฝงขยายพนธ (Multiplier herd) เปนของเกษตรกรเครอขายปรบปรงพนธโคพนธตาก

ฝงผลต (Commercial herd) เปนของเกษตรกรทวไปในระดบหมบาน

การวางแผนด าเนนการ

Dissemination

N

M

C

500

7,500

242,000

1. NS > NS 2. ND > NS3. NS > ND 4. ND > ND

5. MS > MD6. MD > MD

7. MS > CS 9. CS > CD8. MD > CS 10. CD >CD

การวเคราะหขนพนฐาน

Dissemination

ระยะเวลาการลงทน (ป)อตราดอกเบยผลตอบแทน (%)อตราดอกเบยคาใชจาย (%)

ตนทนคงทฝงนวเคลยส 200 แม ฝงนวเคลยส 2000 แม

2085

4,120,583 24,723,495

ตนทนในการด าเนนงานปรบปรงพนธ

Dissemination

ลกษณะทเกบบนทก

การเจรญเตบโต และโครงสรางรางกาย

ความสมบรณพนธ คณภาพซาก

SW-d, BW, WW, YW, Cow, SW-m

CoWR, SSIZ, DtoC, A1C

Meat, BFAT, EMA

HGI, HIPH, BL

Dissemination

พารามเตอรทางชวทยาและเทคนค

จ านวนแมพนธใน tiers ตางๆ สดสวนพอพนธ ตอ แมพนธทใชผสมพนธ อายการใชงานของพอ-แมพนธในทก tier อายเมอใหลกตวแรกของพอ-แมพนธ ชวงหางการใหลก อตราการมชวตรอดจากอายตางๆ อตราการหยานมลก สดสวนของเพศเมอเกด สดสวนของสตวทใชท าพนธได

Dissemination

กลมการคดเลอก หมายถง กลมของสตวทเปนตวใหยนสแกกลมอน กลมเดยวกนแตใหยนสตางกลมกน จดเปนกลมการคดเลอกทแตกตางกน

เชน เชน NS > NS : NS > NC กลมพอเพอผลตพอ ตางจาก กลมพอเพอผลตแม

กลมการคดเลอก

Dissemination

ตนทนคงท (fixed cost) ตนทนผนแปร (variable cost)

- คาใชจายในการเกบบนทกของมลแตละลกษณะ- คาใชจายในการขนสงพอโคไปใชในฝงขยายพนธและฝงผลต- คาใชจายในการดแลโคพอพนธตลอดป

ทกอยางค านวณเปนมลคาสทธปจจบน (net present value)

คาใชจายในการปรบปรงพนธ

Dissemination

NS ND MD CS CD

X X x x x x x x

NS 1

11

x x x x x x x x

1

ND 1

1

11

x x x x x x x x x

1

1

MD 1

1

11

x x x x x x x x x

1

CS 1

1

1 1

x x x x x x x x x x x

1

CD 1

1

1

11

Transmission matrix และ จ านวนของกลมการคดเลอก

Dissemination

พารามเตอรทางพนธกรรม

คาเบยงเบนมาตรฐาน และ สหสมพนธของลกษณะปรากฏ (rP) อตราพนธกรรม (h2) และ สหสมพนธทางพนธกรรม (rg) คณคาทางเศรษฐกจของลกษณะตามวตถประสงคการปรบปรงพนธและ

เกณฑทใชคดเลอก (SW-d, SW-m, CoW, CoWR, Meat)

Dissemination

คาใชจายตามกลมการคดเลอก และระดบการเพมลดแมโค

คาใชจายในการเกบบนทกลกษณะตาม tiers ตางๆ คาใชจายในการขนพอโค ระดบการเพมลดจ านวนแมโคในฝงนวเคลยส 3 ระดบ 300, 500, 700 แม และ ฝงขยายพนธ 6 ระดบ 0.02, 0.03, 0.04, 0.05, 0.06, 0.07 ของจ านวนแมพนธ

ไฟลค าสงเขยนไวในโปรแกรม note pad และได Save ไวในไฟลชอ taktrain.dat

Dissemination

Output

ZPLAN

PRGC

INDEX

GERESE

NBILD

A1300

PNZE1

MVECTO

CHOL

NUMBER

SELIND

PROSEL

OPTIM

COST

GAIN

RETUR

ORDIN

TSTGAI

ORDIN

ZPPARA.1

Input

parameters

Subroutines NBILD & NUMBER

NBILD- ผใชเขยนค าสงเอง- ระบตวแปรใหมตามพารามเตอรทมอย

NUMBER- ใชค านวณสตวทมขอมลดชนตางๆ

Dissemination

Subroutine GERESE

MVECTO PNZEl

ค านวณสวนประกอบของการถายเทยนส

- Transmission matrix- realization vector- reproduction matrices

จ านวนของ standardized และ discounted expressions

Dissemination

Subroutine INDEX (Kuenzi)

ใชในการสรางสมการ Index

- SELIND ค านวณคา b และ rAI

- NUMBER เขยนเองโดยผใช เชน Full-sib, half-sib etc.

Dissemination

Subroutine PRGC

PROSEL สดสวนของสตวทคดเลอกไว

RETUR ผลตอบแทน

GAIN ผลตอบสนองทางพนธกรรม

COST คาใชจาย

Dissemination

Ordin & TSGAI

Ordin- ความเขมขนในการคดเลอก (selection intensity, I)

TSGAI- ค านวณการไดรบจากพนธกรรมภายหลงจากการคดเลอก 2

ขนตอน

Dissemination

Subroutine OPTIMUM

เปรยบเทยบผลการวเคราะหของพารามเตอรในระดบตางๆ

ความเหมาะสมพจารณาจาก :

- annual genetic gain

- profit return - cost

Dissemination

สาธตการวเคราะหดวยโปรแกรม ZPLAN

Dissemination

โปรแกรม ZPLAN

Dissemination

โปรแกรม ZPLAN

โปรแกรม ZPLAN

ENTER

Dissemination

Output file : taktrainout

Dissemination

ผลการวเคราะหพนฐาน จากจ านวนแมพนธ 500, 7,500 และ 242,000 ตว ในฝงนวเคลยส ขยายพนธ และฝงผลตตามล าดบ

Dissemination

ผลการวเคราะหเพมลดจ านวนแมโคในฝงนวเคลยสและฝงขยายพนธ

จากจ านวนแมพนธ 500, 15,000 และ 234,500 ตว ในฝงนวเคลยส ขยายพนธ และฝงผลตตามล าดบ

Dissemination

Genetic gain ของลกษณะ

Dissemination

ลกษณะ วเคราะหพนฐาน เพมลดระดบแมพนธ

Genetic gain/y.

Return/unit

Cost/unit

Profit/unit

135.7

287.3

29.53

257.7

135.7

302.02

30.01

272.0

เปรยบเทยบผลการวเคราะห

Dissemination

สรป

จ านวนแมโคทเหมาะสมในฝงยอดเยยม 500 ตว จ านวนแมพนธทเหมาะสมในฝงขยายพนธ 15,000 ตวจากผงการปรบปรงพนธดงกลาว จะมผลก าไรจากการลงทนสงสด

Dissemination

Evaluation of results

โปรแกรมการปรบปรงพนธสตวควรไดรบการประเมนเปนประจ า:ค าถามแรก:

ไดด าเนนการบรรลผลตามตองการแลวหรอยง? สตวพอแมพนธรนใหมมลกษณะตามวตถประสงคการปรบปรงพนธดขนไหม? เราไดสงเกตสงทไมตองการทเกดขนจากการคดเลอกไหม?

E.g. จากการคดเลอกไดสตวรนใหมทมการเตบโตด ใหเนอเพมมากขน แตกลบพบวามปญหาในเรองความแขงแรงของขามากกวารนพอแม

Evaluation of results

ค าถามทสอง: มอะไรเกดขนบางกบสตวรนใหมทมความสมพนธทางเครอญาตกน? สตวรนใหมมเลอดชดเพมขนมากกวารนพอแมไหม? ทงน อาจมาจากการเนนคดเลอกสตวพอแมพนธทมเลอดชดมากเกนไปในรนนหรอเปลา ? ความหลากหลายทางพนธกรรมของประชากรนนลดลงไหม ?

Evaluation of results

แผนการปรบปรงพนธควรจะเรมตนอกครง โดยพจาณาทบทวนจากการเปลยนแปลงทส าคญในระบบการผลต

จากค าถามทตองตอบโจทย ดงน : ความตองการของตลาดเปลยนไปจากเดมไหม?E.g. ในตลาดสกร ตองการเนอทมคณภาพแตกตางกนไหม? สภาวะการผลตทใชอยตองมการเปลยนแปลงไหม?E.g. ในโคนม โควตาในเรองน านมคาดวาจะถกยกเลกในอนาคตขางหนาหรอเปลา ?

จบการบรรยาย สวสดครบ

มปญหา สงสย สอบถาม ไดท

Email : wutipong.i@dld.go.thMobile : 080-3172662

ดร.วฒพงษ อนทรธรรม