Top Banner
Á Saasana inaNa-ya va pirp~ko Á Government Resolutions and Circulrs. Baaga Á ek Saasana inaNa-ya va pirp~ako saivastr ivaYayasaUcaI va AnauËmaiNakosah. saMklak¸ ivanaayak mahamauNakr¸ saovaainavaR<a p`SaasakIya AiQakarI¸ paolaIsa Aayau@t¸ baRhnmauMba[- kayaa-laya.
518

ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

Oct 06, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

Á Saasana inaNa-ya va pirp~ko Á

Government Resolutions

and Circulrs.

Baaga Á ek

Saasana inaNa-ya va pirp~ako saivastr ivaYayasaUcaI va AnauËmaiNakosah.

saMklak¸ ivanaayak mahamauNakr¸

saovaainavaR<a p`SaasakIya AiQakarI¸ paolaIsa Aayau@t¸ baRhnmauMba[- kayaa-laya.

Page 2: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

II

P`astavanaa

XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda ik%yaok vaoLa AXaa inaNa-yaaMsaMbaMQaI maaihtI nasato. eKada p`Sna samaaor AalyaanaMtr %yaa saMd-BaatIla Xaasana inaNa-yaÀ pirp~ko [-.caa XaaoQa sauÉ haotao AaiNa mhNaUnaca sava- kma-caa–yaaMnaa dOnaMidna kamakaja krtanaa ]pyau@t haotIla AXaa jaastIt jaast Xaasana inaNa-yaacao saMklana k$na XaasakIya AiQakarIÀkma-caarI [-.naa ho Xaasana inaNa-ya eki~tpNao ]plabQa k$na doNyaacaa maI p`ya%na kolaa Aaho. ho krtanaa tarKonausaar AnauËmaiNaka idlaolaI Aaho tsaoca ivaYayaaMnausaarhI %yaaMcaI maaMDNaI kolaolaI Aaho.Xaasana inaNa-yaÀ pirp~ko yaaMcaI saM#yaa ivacaarat Gaota %yaaMcao daona KMD tyaar krNyaat Aalaolao Aahot. jaastIt jaast Xaasana inaNa-yaÀpirp~kacao saMklana k$na to pustk $panao p`isaQd kravao Asaa Aaga`h maaJyaa kayaa-layaatIla sahkarI¸kayaa-layaIna kma-caarI saMGaTnaaMcao p`itinaQaI yaaMnaI kolaa tsaoca rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcao AadrNaIya naoto maa.EaI. r.ga.kiNa-k saahoba tsaoca rajapi~t AiQakarI saMGaTnaocao AadrNaIya naoto maa. EaI.ga.id.kulaqao saahoba yaaMnaIhI %yaasaazI P`aao%saahna idlao mhNaUnaca maI ho kaya- k$ Xaklaao. XaasanaacaI vaobasaa[-T¸ Saasanaanao p`isaQd kolaolao saarsaMga`h¸ rajya sarkarI kma-caarI maQyavatI- saMGaTnaocao mauKp~ “ rajasaarqaI ” tsaoca [traMnaI p`isaQd kolaolaI pustko yaamaQaUna sadrcao XaasakIya inaNa-yaÀpirp~ko [-.saMklaIt kolaolaI Aahot. saMklak¸ ivanaayak mahamauNakr.

saovaainavaR<a P`aSaasakIya AiQakarI‚ paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[- kayaa-laya. dUrQvanaI Ë. 022– 28830699.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Saasana inaNa-yaÀ pirp~ko ho pustk kovaL SaasakIya kma-caarI va [traMnaa maaihtI vhavaI¸¸ %yaaMcaI kaya-xamata vaaZavaI AaiNa SaasakIya

kamakajaat gaitmaanata yaavaI yaa hotUnao tyaar kolaolao Aaho.pustkat jaovaZI maaihtI doNao AavaSyak Aaho tovaZI doNyaacaa p`ya%na kolaolaa Aaho.trIsauQda yaa pustkat AnavaQaanaanao raihlaolyaa kaoNatahI daoYaÀ ~uTIsaazI saMklak jabaabadar AsaNaar naahI.maa~ yaatIla koaNatahI daoYaÀ ~uRRTI inadXa-naasa AaNaUna idlyaasa %yaa svaagatah- AsatIla.

–– 0 –– 0 ––

Page 3: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

III

Á ivaYaya saucaI Á

Á saovaot inayau@tI¸ pdaonnatI¸ rajaInaamaa¸badlaI¸ AarxaNa [. Á • Candidates selected by the P.S.C. for

appointment to Ministerial post in Govt. Offices in Greater Bombay Transfer of.. .. .. GAD. 12.09.1961 1

• Qualifying Examination for promotion to higher posts or grade ……Circular. .. GAD 11.10.1961 1

• Persons temporarily appointed to Ministerial posts in Govt. Offices in Gr. Bombay pending availability of Public Service Commission selected candidates- Regulating of appointment of... ..GAD 01.03.1974 1

• Post of Lower Grade Stenographers in certain Govt.Departments outside the Secretariate…… Up gradation of as Higher Grade Stenographer. GAD 03.10.1974 2

• Maharashtra Released defence Services Personnel ( Fixation of Pay and Seniority ) Rules 1974. Orders ….. GAD 16.11.1974 3

• Resignation –Recovery of one month’s Pay from a Govt.Servant who tenders resignation without giving prior notice. Circular... GAD 27.11.1974. 4

• Select List—Principles regulating-preparation And revising of... GAD 11.09.1975 5 • Temporary Govt.Servants..Extension of

Benefit of Permanancy to… …. … GAD 19.09.1975 6 • Promotion from Class IV services to Class III

Services In Government Offices and Depts. GAD 23.09.1975 8 • Resignation from Govt. service : acceptance

procedure and various other conditions. ..Cir. GAD 20.05.1977 9 • Departmental Examination Rules amending

for granting exemption to candidates who are overaged. … ….. … GAD 01.11.1977 11

• Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are overaged…. …. ……. GAD 19.04.1979 11

• Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are overaged….. …. … …. GAD 10.07.1979 12

ivabaama.

Page 4: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

IV

• Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are

overaged…… … … … .. GAD 28.11.1979 12 • Departmental Examination Rules Amending

of for granting exemption to candidates who are overaged... .. .. .. GAD 17.05.1980 13

• Retrospective Promotion .. .. GAD. 24.10.1979 14 • baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipkvagaI-ya pdo

maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt ]maodvaaraMcyaa inayau@%yaa inayamaaQaIna krNao. .. .. .. .. saap`iva 1.03.1980 14

• Employment of Freedom Fighters and their nominess in the matter of recruitment to Class III & Class IV posts in Govt. services. GAD 02.03.1981 16

• Employment to Project effected persons.. Instructions regarding.. Circular….. PWD 04.08.1981 17

• ivaBaagaIya p`mauKaMnaI kolaolyaa baZtIÀbadlaIsa lavakr maanyata doNyaabaabat. ..pirp~k… .. .. iva<a 17.09.1981 18

• AlpsaM#yaMak va maagaasavagaI-ya kma-caa–yaaMcyaa kaya-karI pdavarIla inayau@tIsaMbaMQaI. .. .. .. saap`iva 27.11.1981 18

• The Maharashtra Civil Services ( Regulation of Seniority ) Rules 1982. … … GAD . 1982 19

• Reservation of vacancies for Economically Weaker Sections of society in Govt.,

Quasi Govt.and Co-op.Service. Cir…. GAD 03 .02.1982 24 • Forwarding of application to the Union Public

Service Commission from candidates serving under Govt…….Endorsement.. .. GAD 10.02.1982. 24

• Forwarding of applications to UPSC from candidates serving under Govt. .. .. GAD 25

• Recreuitment to Govt. Service in vacancies reserved for Backward Classses notifying the vacancies to the Associations/ Organisations of Backward Classes……..Circular… GAD 12.03.1982. 26

• SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pdo. .. .. . .. saap`iva 01.03.1983 26

• catuqa-EaoNaI safa[- kamagaar ‚svacCk [%yaaid t%sama pdaMvarIla saovaa BartIcyaa XaOxaiNak Ah-tosaMbaMQaI. .. saap`iva 23.03.1983 27

• kinaYz pd ÀsaMvaga-ÀsaovaaMmaQaUna vairYz pd À saMvaga- À saovaaMmaQaIla pdaonnatI krtaMnaa paLavayaacaI t<vao. .. saap`iva 18.05.1983 27

• Saasana saovaotIla pharokrI–caaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtahIk rjaa‚ kamaacao sva$p yaasaMbaMQaI. .. .. saap`iva 19.09.1983 28

.

. ivabaama.

Page 5: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

V

• maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Sanaanao kravayaacyaa inayau@%yaa yaasaazI SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- AayaaogaakDo pazivaNyaabaabat AvalaMbaavayaacaI kaya-pQdtI. .. saap`iva 28.11.1983 29

• SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI etdqa- maMDLacyaa ihMdI BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNyaabaabat. .. .. saap`iva 17.12.1983 30 • AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaanaa sqaayaIkrNaacao fayado doNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 15.02.1984 31 • Saasana saovaot AsataMnaa ApGaatanao ApMga%va Aalaolyaa

kma-caa–yaaMnaa Payaa-yaI naaokrI AnaukMpa t<vaavar javaLcyaa naatovaa[-kasa doNaobaabat. .. .. .. saap`iva 22.02.1984 32

• etdqa- maMDLacyaa ihMdI BaaYaa prIxaa baaolaI BaaYaa prIxaotUna saUT imaLNyaabaabat… … .. … saap`iva 28.05.1984 32

• rajapi~t AiQaka–yaaMsaazI va Arajapi~t kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa. .. .. saap`iva 18.06.1984 32

• svaatMHya saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI. .. saap`iva 10.01.1985 33 • Post Recruitment Training Examination

Rules 1984 For Junior.GradeClerks in the office of the Commr. of Police,Greater Bombay.Notification. .. .. .. Home 17.06.1985 34

• SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pdo. .. .. .. saap`iva 22.01.1986 39

• Rules regulating the Upper age limit for recruitment by nomination in Class I to

Class IV Services…………… Notification . GAD 28.01.1986 39

• janarla irJavh- [MijainaAirMga faosa-maQaIla kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ Saasanaatfo- maajaI saOinakaMnaa doNyaat yaoNaa–yaa sauivaQaa ]plabQa krNao. .. .. .. .. saap`iva 24.06.1986 41

• maajaI saOinakaMcaI vyaa#yaa…. AiQasaUcanaa… .. .. 27.10.1986 41 • baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaat ilaipkvagaI-ya pdavar tsaoca

maM~alayaIna ivaBaaga va Aayaaogaacyaa kayaa-layaat sahayyakacyaa pdavar naomaNaUka .. ]maodvaaraMnaa ÉjaU haoNyaasaazI maudt…… saap`iva 14.11.1986 42

• Recruitment Rules:- Clerk,Clerk-Typist and Typist In the Office of Govt.of Maharashtra.

outside Greater Bombay ( Recruitment) Rules1981. … …. …. … GAD 18.12.1986 43

• svaatMHya saOinakÀ Bauimagat svaatMHya saOinakÀAaJaad ihMd³svaatMHya´ saOinak yaaMcao naamainado-iSatasa SaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar naaokrI imaLNaobaabat……… saap`iva 13.03.1987 44

• SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pdo. .. .. .. saap`iva 06.04.1987 45

Page 6: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

VI

• Saasana saovaotIla kma-caa–yaaMcaIÀrajapi~t AiQaka–yaaMcaI jyaoYzta yaadI tyaar krNao va p`isaQd krNyaabaabat…pirp~k.. 21.04.1987 45

• saovaa pustk – dusarI p`t . .. .. .. iva<a 28.04.1987 46

• baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilapik vagaI-ya pdo maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga pursÌt kma-caa–yaaMcyaa maMuba[-baahor badlaI saMbaMQaI. .. ..pirp~k… saap`iva 03.09.1987 46

• saovaa BartIsaazI saOnadlaatIla AiQaka–yaaMnaa tsaoca saOinakaMnaa Vavayaacyaa savalatI….rajya SaasanaatIla … … … 46 vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla pdaMcyaa baabatIt.

• SaasakIya saovaotIla ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcyaa badlyaa.. sava-saaQaarNa t<vao. .. .. pirp~k… saap`iva 14.03.1988 47

• saovaot AsataMnaa kamaasa Aalaolyaa tsaoca saMGaYaa-t Aqavaa saovaot AsataMnaa ApMga Jaalaolyaa saMrxaNa saovaotIla vya@tIcyaa kuTuMibayaasa SaasakIya saovaot inayau@tIsa savalat. .. saap`iva. 22.04.1988 48

• EaIlaMkot pazivalaolyaa BaartIya SaaMtta rxak dlaatIla jaKmaI va ApMga Jaalaolyaa javaanaaMnaa tsaoca QaaratIqaI- pDlaolyaa javaanaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa ivaivaQa salavatI ]plabQa k$na doNyaabaabat. .. ..pirp~k… saap`iva 23.05.1988 49

• maajaI saOinakÀp`klpga`stÀSaarIirk dRYTyaa ApMgaÀ svaatMHya saOinak ÀsaMpkalaIna kma-caarI yaaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 maQaIla AarxaIt

pdaMvar tsaoca psaMtIËmaanao doNyaat yaoNaa–yaa pdaMvar inayau@tI doNyaabaabatcaI AMmalabajaavaNaI yaaogya irtInao va kaTokaorpNao krNyaabaabat… saap`iva 21,.12.1988 50

• maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL AaiNa p`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDL yaaMcyaa maaf-t GoaNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Sanaanao kravayaacyaa inayau@%yaa yaaMsaazI SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- inavaD maMDLakDo pazivaNyaabaabat AMmalaat AaNaavayaacaI kaya-pQdtI. Pairp~k…… saap`iva 23.03.1989 50

• svaatMHya saOinakaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 yaa pdaMvar saovaap`vaoSaasaazI savalatI imaLNaobaabat.. svaatMHya saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI. .. saap`iva 01.06.1989 51

• saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI. .. .. saap`iva 20.09.1989 51

• kinaYz pdÀ saMvaga-ÀsaovaamaQaUna vairYz pd ÀsaMvaga-À saovaamaQaIla pdaonnatI krtanaa paLavayaacaI t<vao… .. saap`iva 01.08.1989 52 • ivamau@t jaatI va BaT@yaa jamaatI AaiNa [tr maagaasavaga-––

yaadImaQyao sauQaarNaa. .. .. .. .samaaja klyaaNa 17.01.1990 53 • maharaYT/ laaoksaovaa va rajyaÀp`adoiSak inavaD maMDL ApursÌt kma-caa–yaaMcyaa baabatIt prIxaosaazI kalaavaQaI maaojataMnaa ivacaarat Gyaavayaacaa inayau@tIcaa idnaaMk,,,,. .. saap`iva 23.01.1990 54 • maagaasavagaI-yaaMcyaa sarL saovaa BartI AaiNa pdaonnatI baabatcao

AarxaNa‚AnauYaoSa [%yaadI saMbaMQaI ivavarNap~ saUcanaa flakavar laavaNyaabaabaat kravayaacaI kaya-vaahI. saap`iva 10.05.1990 54

ivabaama.

Page 7: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

VII

• p`klpga`st vya@tI Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMcyaa naomaNaUka duyyama saovaa inavaD maMDLacyaa kxaotUna vagaLNyaabaabat. .. ..pirp~k… saap`iva 18.06.1990 55

• saovaap`vaoSa inayama..pdaonnatIsaaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-tÀsaovaotÀEaoNaIt ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT ivaiht krNao. .. .. .. .. saap`iva 04.09.1990 56

• maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL va p`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDLo ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI maulaaKt na Gaota f@t laoKapirxaotIla gauNava<aonausaar inavaD krNyaabaabat….. saap`iva 29.11.1990 56

• Anausauicat jaatImaQaUna baaOQd Qamaa-t Qama-aMtr kolaolyaaMnaa Anausauicat jaatIcao samajaNyaabaabat . .. samaaja klyaaNa 14.01.1991 57

• svaatMHya saOinak va %yaaMcao naamainado-iSat yaaMnaa Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4maQaIla pdaMvar naomaNaUkIsaazI vayaaomayaa-dot savalat. .. .. .. .. saap`iva 22.01.1991 58 • gauNava<aovar inavaD Jaalaolyaa maagaasavagaI-yaaMcyaa gaTatIla ]maodvaaraMnaa Aarixat Asalaolyaa jaagaaMcyaa saMdBaa-t maaojaNyaat yaovaU nayao yaabaabatcaa Kulaasaa. .. .. saap`iva 25.01.1991 58 • svaatMHya saOinakÀ %yaaMcao naamainado-iSat yaaMnaa SaasakIya saovaot

vaga- 3 AaiNa vaga- 4 maQaIla pdaMvar naaokrI doNyaabaabat vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa AadoXaaMcao eki~krNa… pirp~k..saap`iva 04.03.1991 59 • pdaonnatI naakarlyaamauLo ]dBavaNaaro pirNaama va

%yaabaabat AvalaMibaNyaacaI kaya-vaahI. .. .. saap`iva 30.04.1991 60 • rajapUt BaamaTa¸ prdoSaI BaamaTa¸prdoSaI BaamaTI.. jaatI davyaacaI tpasaNaIbaabat. samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya- va ËIDa 08.05.1991 60 • SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaapustikt naaoMdlaolyaa janmaidnaaMkamaQyao du$stI krNyaabaabat. pirp~k…… saap`iva 24.05.1992 61 • maharaYT/ rajyaamaQyao Anya rajyaatUna sqalaaMtrIt Jaalaolyaa Anausauicat jaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcao p`maaNap~ doNyaabaabat.samaaja klyaaNa 06.07.1992 62 • rajapi~t AiQaka–yaaMsaazI va Arajapi~t

kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa. .. .. saap`iva 01.01.1993 63 • p`adoiSak inavaD maMDLaMnaI iSafarsa kolaolyaa

]maodvaaraMnaa inayau@tI doNyaabaabat. .. .. saap`iva 17.02.1993 63 • saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚ saovaap`vaoSaSaao<ar

p`iSaxaNa tsaoca [tr ivaBaagaatIla prIxaaMmaQyao Aaxaopah- vat-na krNaa–yaaivaÉQd kravayaacaI karvaa[-. .. saap`iva 28.05.1993 64

• SaasakIya saovakaMnaa pdaonnatIsaMdBaa-t maanaIva tarIK doNyaabaabat.p`krNa tpasaNaI AiQakarabaabat……pirp~k…. saap`iva 11.06.1993 65

• matImaMd vya@tIMcyaa ÀmaulaaMcyaa palakaMnaa [icCt sqaLI badlaI doNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 26.08.1993 66

Page 8: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

VIII

• AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIÁ– “ ilaipk–TMklaoKk ” pdavar krNyaakairta TMklaoKnaacaI AT iSaiqala krNaobaabat… saap`iva 16.10.1993 66

• Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtaihk rjaa‚ kamaacao svaÉp yaasaMbaMQaI. .. .. saap`iva 11.02.1994 67

• pdaonna%yaaÁ gaaopnaIya AiBalao#yaaMcyaa p`tvaarIcao inakYa. .. saap`iva 21.02.1994 68 • maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDLo va p`adoiSak duyyama

inavaD maMDLamaaf-t ]maodvaaraMcaI inavaD. .. .. saap`iva 03.05.1994 69 • saovaayaaojana kayaa-layaanao iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMcaI

kmaala vayaaomayaa-da ga`a( QarNyaabaabat. ..Pairp~k.. saap`iva 21.05.1994 70 • saovaa p`vaoSa inayama.. pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna

inamna saMvagaa-t ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaabaabat. .. saap`iva 23.05.1994 71

• SaasakIyaÀ inamaSaasakIya va Saasana Anaudainat saMsqaamaQaIla saovaaMmaQyao BartIsaazI maihlaakirta 30 ‰ jaagaa Aarixat zovaNaobaabat.. .. .. maihlaa va baala klyaaNa. 22.06.1994 72 • paolaIsa ]p inarIxak pdavar sarLsaovaa va pdaonnatInao

]maodvaaraMcaI BartI krNyaabaabat. .. .. gaRh 05.07.1994 73 • maharaYT/ naagaarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama

1981 cyaa inayama 38 KalaIla saUcanaa Ë.1 va 2 nausaar kaya-vaahI krNyaabaabat. .. ..pirp~k… saap`iva 27.09.1994 75

• SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 26.10.1994 76

• SaasakIya kma-caa–yaasaÀAiQaka–yaasa kayamapNaacyaaa fayaVacao p`maaNap~ doNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 16.12.1995 81 • pirivaxaaQaIna AiQaka–yaaMcyaa ivaBaagaIya prIxaa. .. saap`iva 10.01.1996 82 • maharaYT/ rajyaamaQyao Anya rajyaatUna sqalaaMtrIt Jaalaolyaa AnausaUicat jamaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcaI p`maaNap~o doNyaabaabat. .. .. .. AaidvaasaI ivakasa 27.02.1996 83 • pdaonnatI–ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ Asatanaa

SaasakIya saovakasa idlaolyaa pdaonnatIcao inayamana krNyaabaabat… saap`iva 22.04.1996 84 • kulavaMtvaaNaI va vaOSyavaaNaI jaatIcaa [tr maagaasavagaa-t

samaavaoSa krNyaabaabat... .. .. samaajaklyaaNa 21.08.1996 85 • SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t%vaavar inayau@tI doNyaabaabat. .. .. .. .. saap`,iva 23.08.1996 86 • Appointment on Compassionate Ground to the

relatives of the Govt. Employees who expired while in service on premature retirement……. GAD. 11.09.1996 88

ivabaama.

Page 9: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

IX

• ekakI pdacyaa AarxaNaabaabat. .. .. .. saap`iva 02.11.1996 89 • saovaa p`vaoSa inayamaÁ

pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT..pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa

AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaabaabatcao AadoSa maagao GaoNyaabaabat. saap`iva 17.02.1997 89 • p`klpga`st vya@tI va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa

vya@tIMnaa naaokrIsaazI doNyaat yaoNaaro p`maaNap~ p`klpga`st vya@tIMvar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tIMt kayadoSaIr d<ak pu~acaa samaavaoSa krNyaabaabat. .. ... mahsaUla va vana 20.03.1997 90

• sarLsaovaa p`vaoSa va pdaonnatIsaazI sauQaairt ibaMdu naamaavalaI ivaiht krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 29.03.1997 91 • Saasana saovaotIla maagaasavagaI-yaÀAmaagaasavagaI-ya kma-caarI

ÀAiQakarI yaaMcaI pdaonnat saMvagaa-t AapapsaatIla jyaoYzta ivainayaimat krNyaabaabat. .. .. saap`iva 19.04.1997 95

• [tr maagaasavagaI-ya jaatImaQaIla ]nnat AaiNa p`gat vya@tI ÀgaT³iËmaI laoAr´ vagaLUna AarxaNaacao fayado doNyaabaabat inakYa inaiScat krNyaabaabat. .. samaaja klyaaNa 05.06.1997 96

• SaasakIya saovaot AsataMnaa idvaMgat ÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kasa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNao... .. .. .. .. saap`iva 04.10.1997 97

• saovaa pustkacaI dusarI p`t sava- rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivanaamaulya doNyaabaabat. .. .. iva,,<a 11.11.1997 98

• [tr maagaasavagaI-yaÀivaSaoYa maagaasa p`vagaa-t-Ila s~I AmaagaasavagaI-ya vya@tISaI ivavaah kolyaasa Vavayaacyaa savalatI. .. .. .. .. ..samaaja klyaaNa 18.11.1997 99 • SaasakIya saovakaMcyaa inayatkailak badlyaasaMdBaa-t QaaorNa. saap`iva 27.11.1997 100 • SaasakIya saovaocaa rajaInaamaa isvakarNyaasaMbaMQaatIla

sava-saaQaarNa maaga-dSa-k saUcanaa. .. .. .. saap`,iva 02.12.1997 103 • ApMga vya>I ³samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNa´ AiQainayama 1995 nausaar Saasana saovaotIla pdaMvar SaairrIkdRYyaa ApMgaaMsaazI AarxaNa zovaNyaabaabatcaI kaya-pwtI.. saap`iva 02.05.1998 108 • paolaIsa ]p inairxak ³ saovaa p`vaoSa ´ inayama 1995 cyaa inayama 3 cyaa KMD ³k´ cyaa ]pKMD ³ek´ maQyao sauQaarNaa. vaya mayaa-da vaaZivaNao. .. .. .. .. gaRh 22.05.1998 110 • maihlaaMivaYayaI QaaorNaÁ paolaIsa iSapa[- va AiQakarI

pdavar kaya-rt Asalaolyaa maihlaa va puÉYaaMkirta ekca saMvaga- krNyaabaabat . .. .. .. gaRh iva. 18.07.1998 110

• ivaSaoYa maagasa p`vagaa-kirta SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaot AarxaNa. .. .. .. .. .. saap`iva 26.07.1998 111 ivabaama.

Page 10: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

X

• SaasakIya ÀinamaSaasakIya [%yaadI saovaotIla ekakI pdaMnaa ( Isolatted Post) laagaU krNyaat Aalaolao AarxaNa r_

krNyaasaMdBaa-t. .. .. .. saap`iva 21.09.1998 111 • ApMga vya>IMnaa Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar

AarxaNa zovaNyaabaabat. .. .. saap`iva 28.09.1998 112 • paolaIsa dlaatIla pd inaima-tI‚ pdo punaija-ivat krNao va ir@t pdo BarNao yaavarIla baMQanao iSaiqala krNyaabaabat. .. gaRh iva. 02.12.1998 113 • ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tUna hlabaa hI jaat vagaLlyaaba_la. samaajaklyaaNa 17.12.1998 113

• Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtaihk rjaa ‚kamaacao svaÉp yaasaMbaMQaI. .. .. saap`iva 19.12.1998 114

• p`adoiSak duyyama inavaD maMDL Àijalha inavaD saima%yaaÀ saovaayaaojana kayaa-laya yaaMcyaa kaya-kxaotIla Ainayaimat inayau@%yaa inayaimat krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 08.03.1999 116 • Saasana saovaot sarL saovaa BartIsaazI samaaMtr AarxaNa ( Horizontal Reservation ) kayaa-nvaIt krNyaasaazI AnausaravayaacaI kaya-pwtI ivaiht krNyaabaabat. .. saap`iva 16.03.1999 117 • SaasakIya AiQaka–yaasa gaT–A cyaa rajapi~t pdavar kayamapNaacyaa fayaVacao p`maaNap~o doNyaabaabat. .. saap`iva 15.08.1999 119 • p`klpga`st vya>IMnaa SaasakIya saovaot gaT–D cyaa pdavar inayau>IsaazI vayaaomayaa-dot saUT doNyaabaabat. saap`iva 24.2.2000 119 • paolaIsa iSapa[-³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000. gaRh 30.05.2000 120 • paolaIsa iSapa[-³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000... SauQdIp~... gaRh 14.06.2000 123 • paolaIsa iSapa[-³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000 … gaRh 03.10.2003 124 • SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat vayaacaI 50 vaYao- pUNa- haoNyaaPaUvaI-ca jao kma-caarI kk-raoga pxaaGaat ikMvaa ApGaatamauLo saovaosaazI kayamacao Asamaqa- haotIla kovaL %yaaMcyaaca kuTuMibayaaMnaa AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ samajaNyaabaabat. saap`iva 28.03.2001 125 • paolaIsa dlaatIla paolaIsa hvaaladar va paolaIsa naa[-k yaa pdacyaa saovaaBartIcao ivainayamana. .. .. gaRh 09.05.2001 126 • ApMga vya@tIMnaa SaasakIya va Saasanaacyaa AiQap%yaaKalaIla

saovaotIla gaT– A to gaT– ba maQaIla pdaMvar sarLsaovaonao inayau@tIdoNyaasaMbaMQaI ]cca vayaaomayaa-da iSaiqala krNyaabaabat.. saap`iva 16.06.2001 127

• marazI va ihMdI BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNaoÀsaUT doNao yaabaabat naaoMdI saovaapustkat GaoNaobaabat. .. .. saap`iva 25.09.2001 128

• AiQaËimat Jaalaolyaanaa pUva-laxaI p`Baavaanao pdaonnatI doNyaasaMbaMQaIcao sPaYTIkrNa. .. .. .. saap`iva 29.10.2001 129

• P`aklpga`st vya@tIcyaa ivavaahIt maulaIsa ikMvaa itcyaa maulaaMnaa P`aklpga`stacaa daKlaa doNaobaabat. .. mahsaUla ivaBaaga 30.10.2001 130 ivabaama.

Page 11: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XI

• pdvaIQarÀpdivakaQaark sauiSaxaIt baoraojagaaraMnaa SaasakIya saovaotIla gaT k maQaIla pdavar inayau@tI doNyaabaabat ivaiht saMgaNak &anaacaI Ah-ta p`aPt krNyaabaabat. saap`iva 09.05.2002 130

• SaasakIya kma-caa–yaaMnaa pdaonnatI saMdBaa-t maanaIva idnaaMk doNyaabaabat…… Pa`krNa tpasaNaI AiQakarabaabat….. saap`iva 06.06.2002 131 • idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- inavaDp`iËyaa

sauÉ Jaalaolyaa tsaoca saQyaa Saasanasaovaot Asalaolyaa AiQakarI Àkma-caa–yaaMnaI saMgaNak hataLNaI vaapra baabatcao p`maaNap~ ivaiht maudtIt p`aPt na kolyaanao ASyaabaabat kravayaacaI ]paya yaaojanaa. .. .. .. .. saap`iva 20.07.2002 134

• id.1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaD p`iËyaa sauÉ haoNaa–yaa gaT A‚ gaT–ba‚ gaT–k‚ maQaIla pdavaIla saovaaBartIsaazI AaiNa saQyaa SaasakIya saovaot AsalaolyaaMsaazI maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLamaaf-t Gaotlyaa jaaNaa–yaa prIxaocao p`maaNap~ saMgaNak ivaYayak Ah-ta mhNaUna inaiScat krNaobaabat… saap`iva 04.10.2002 137

• paolaIsa naa[-kÀpaolaIsa hvaaladarÀsahayyak paolaIsa ]p

inarIxak yaa pdaMvar pdaonnatI dotaMnaa inamna saMva-gaat tIna vaYao- saovaocaI AT iSaiqala krNyaabaabat. .. gaRh 02.01.2003 138 • maagaasavagaI-yaaMcyaa sarLsaovaa BartI AaiNa pdaonnatIbaabatcao

AarxaNa‚AnauSaoYa [%yaadI saMbaMQaIcao ivavarNap~ saUcanaaflakavar laavaNyaabaabat kravayaacaI kaya-vaahI…. saap`iva 08.01.2003 139

• maharaYT naagarI saovaa inayama– AiQakaraMcao p`%yaayaaojana. iva<a 02.06.2003 140 1´ maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981. inayama Ë.9³14´³ef´ va 38³2´³ef´ 2´ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´inayama 1981.inayama 63³6´¸ 79¸80 3´ maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao ´inayama 1981. 4´ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna´ inayama 1982.10³5´¸65 va 66 27¸ 40¸46 ¸46¸101. 5´ BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h

inaQaImaQaUna prtavaa va naa–prtavaa Aiga`ma maMjaUr krNao. 6´ maM~I Aasqaapnaovar inayau@t kravayaacyaa SaasakIya tsaoca Anya

kma-caa–yaaMcyaa ATI va SatI-. 7´ BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMcaI svaIyaotr saovaotIla

P`aitinayau@tI .

• SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau>I doNyaabaabat. saap`iva 13.06.2003 145 • paolaIsa saovaa p`vaoSa inayama 2000..

paolaIsa iSapa[- BartIt haomagaaD-sa\naa paca T@ko AarxaNa zovaNyaabaabat. .. .. .. gaRh 14.07.2003 147

• SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa saMgaNak p`maaNap~ saadr krNyaapasaUna saUT p`aPt haoNyaasaazI vayaaomayaa-da. .. saap`iva 02.09.2003 147

• SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat. saap`iva 29.10.2003 148

Page 12: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XII

• paolaIsa dlaatIla AnaukMpa t%vaavarIla paolaIsa iSapa[- va vaga- “ D ” pdavar inayau@tI doNyacao AiQakar saMbaMiQat paolaIsa GaTk p`mauKaMnaa p`dana krNyaabaabat... gaRh 23.02.2004 149

• paolaIsa inarIxak va sahayyak paolaIsa inarIxak yaaMcyaa pdaMcaa djaa- vaaZivaNyaabaabat... gaRh 26.02.2004 150 • maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana

AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtaMnaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2004. .. .. .. 20.04.2004 150

• PadaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar laagaU krNao.saap`iva. 25.05.2004 156 • saMgaNak Ah-ta prIxaobaabat. .. .. saap`iva 26.05.2004 158

• SaasakIya ivaBaagaÀ kayaa-layaaMmaQaIla Kulyaa p`vagaa-tIla ir@tpdo BarNyaasa prvaanagaI doNyaabaabat. .. iva<a 07.06.2004 160

• naamainado-Sanaacyaa kaoTyaatIla gaT“ D”caI ir@t pdo BarNaobaabat. saap`iva 07.06.2004 161 • Anausauicat jamaatIcyaa jaagaaMvar 15 jaUna 1995 pUvaI-ca

sarLsaovaonao inayau@t Jaalaolyaa ibagar maagaasa p`vagaa-tIla kma-caarI ÀAiQakarI yaaMcaI SaasakIya ÀinamaSaasakIya saovaotIla jyaoYzta inaiScat krNyaabaabat. .. .. saap`iva 24.06.2004 162

• SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaamaQaIla Kulyaa p`vagaa-tIla ir@t pdo BarNyaasaazI maanyata doNyaabaabat. iva<a 01.07.2004 163

• Saasana saovaa p`vaoSaacaI kmaala vayaaomayaa-da vaaZivaNaobaabat. saap`iva 17.08.2004 164 • pdaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar

laagau krNaobaabat... .. saap`iva 14.02.2005 165 • saovaap`vaoSa inayama .. pdaonnatIsaazI pUva- AT mhNaUna inamna

saMvagaa-t ÀsaovaotÀEaoNaIt ikmaana saovaocyaa AnauBavaacaI AT ivaiht krNao. ..pirp~k…….. saap`iva 25.02.2005 165

• A%yaucca gauNava<aaQaark KoLaDUMnaa SaasakIya‚ inamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNyaabaabat.Saalaoya iSaxaNa va iËDa. 30.04.2005 166 • maharaYT/ naagarI saovaa ³lahana kuTuMbaacao p`it&apna´ inayama 2005 cyaa AMmalabajaavaNaIbaabat..... saap`,`iva 01.07.2005 170 • rajyaSaasana saovaotIla AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaa… p`cailat kaya-pQdtI va yaaojanaocyaa trtudIt sauQaarNaa

krNyaabaabat... .. .. .. saap`iva 22.08.2005 171 • Saasana saovaotIla kma-caa–yaaMcaIÀ rajapi~t AiQaka–yaaMcaI

jyaoYzta yaadI p`%yaok vaYaI- tyaar krNao va p`isaQd krNao baabat. .. .. .... .. saap`iva 30.09.2005 174

• AaidvaasaIÀnaxalaga`st xao~at caaMgalyaa p`karo kama kolaolyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa psaMtIcyaa izkaNaI badlaI doNyaabaabat.saap`iva 07.01.2006 175

• saMgaNak Ah-ta prIxaosa maudtvaaZ. .. .. saap`iva 09.06.2006 176 . ivabaama.

Page 13: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XIII

• A%yaucca gauNava<aaQaark KoLaDUMnaa SaasakIyaÀinamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNaobaabat…Saalaoya iSaxaNa va iËDa. 18.11.2006 176

• sava- saMvagaa-tIla ir@t pdo SaIGa`tonao BarNyaabaabat. .. saap`iva 17.02.2007 177 • Saasana saovaot inayau@tIsaazI p`klpga`saMasaazI Asalaolyaa 5 T@ko

AarxaNaamaQyao BaUkMpga`staMcaa 3 T@ko kaoTa zovaNyaabaabat. mahsaUla. 17.04.2007 178 • saMgaNak Ah-ta prIxaot maudtvaaZ doNyaabaabat. .. saap`iva 05.05.2007 179 • Anausauicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va

ivaSaoYa maagaasavagaa-cyaa ]maodvaaraMnaa Saasana saovaot ‚ inamaSaasakIya saovaot‚ Saasana AMgaIÌt saMsqaamaQyao pdaonnatIpUvaI- jaatI p`maaNap~acaI pDtaLNaI k$na vaOQata p`maaNap~ saadr krNyaabaabat. saamaaijak nyaaya va iva.sa.ivaBaaga 16.05.2007 180

• naxalavaaVaMcyaa hllyaat jaayabaMdIÀmaR%yau Jaalaolyaa SaasakIya saovaotIla vya@tIcyaa kuTUMibayaaMnaa Saasana saovaot saamaavaUna GaoNyaabaabat.. AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaot sauQaarNaa krNyaabaabat. . saap`iva 17.07.2007 181

• AnausaUicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasa p`vaga-acyaa ]maodvaaraMcyaa jaatI p`maaNap~ÀdavyaacaI tpasaNaI krNyaabaabat maaga-dSa-k saUcanaa. .. .. .. saa.nyaaya va ivasaiva. 22.08.2007 182

• sava- saMvagaa-tIla ir@t pdo tatDInao BarNyaabaabat. .. saap`iva 27.08.2007 183 • Maharashtra Police Constables ( Recruitment)

Rules, 2006. .. .. .. Home 16.05.2006 444 • paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]p inarIxak yaa saMvagaa-tIla

paolaIsa kma-caa–yaaMcyaa badlyaabaabat maaga-dSa-k t<vao. .. gaRh 17.05.2007 451

@@@@@@@

Á rjaa Á

• Holidays-Public and Optional.. attendance on.. GAD. 16.07.1964 185 Leave concession.Grant of to Police personnel. Home 17. 07.1975 185

• Grant of additional leave with facilities for its surrender and encashment to memebrs of the State Police Constabulary. …. Home 04.09.1979 186

• Prefixing and suffixing Sunday and Public Holidays to Casual Leave... F.D. 20.03.1981 187

• kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaaKalaI saMttI p`itbaMQak Xas~iËyaa k$na GaoNaa–yaa AaOVaoigak va AaOVaoigakotr rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaabaabat.. iva<a 14.07.1981 188

• eka p`karcyaa rjaocao dusa–yaa p`karcyaa rjaot pirvat-na krNyaabaabat. iva<a 19.02.1982 189 ivabaama.

Page 14: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XIV

• maanyatap`aPt saMGaTnaocyaa baOzkIsaazI hjar rahNyaasaazI naOimai<ak rjaa. .. .. ..saava-jainak baaMQakama 06.06.1985 190

• XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa rjaa maMjaUrIcyaa p`krNaabaabat……. iva<a 01.09.1986 190 • BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat.saap`iva 11.07.1988 190 • itsa–yaavaoLI xayaraogaÀkuYzraogaÀkk-raogaÀpxaGaat rjaa maMjaur

krNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 19.09.1988 194 • maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 inayama iSaiqala

kÉna dIGa-kalaIna AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaabaabat. iva<a 07.01.1989 195 • rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya

KoL spQaa-maQaIla sahBaagaamauLo haoNaa–yaa AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayamaIt krNyaabaabat. .. .. iva<a 11.05.1989 196

• AsaaQaarNa rjaovar AsataMnaa svaocCainavaR<aI. .. .. iva<a 10.04.1990 197 • Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa…£ iva<a 09.11.1990 198 • Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa £ iva<a 01.01.1991 200 • ekavaoLI ]pBaaogaNyaacyaa Aija-t rjaocyaa mayaa-domaQyao vaaZ.. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 81 caa inayama 50³2´… iva<a 20.09.1991 203 • rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya

KoL spQaa-maQaIla sahBaagaamauLo haoNaa–yaa AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayamaIt krNyaabaabat. .. .. iva<a 30.07.1992 203

• BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat., .. .. .. saap`iva 30.01.1993 204 • rajapi~t XaasakIya kma-caa–yaaMnaa rjaa maMjaUr krNyaacyaa

AaiNa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa AQyayana rjaa maMjaUr krNyaacyaa Xa@tI p`dana krNaobaabat. .. .. iva<a 16.07.1994 205 • rjaoiXavaaya Asalaolyaa AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIcao

BaUtlaxaI p`Baavaanao AsaaQaarNa rjaomaQyao pirvat-na krNyaasaMbaMQaatIla AiQakar.inayama 63 ³6´ .. .. iva<a 12.08.1994 206 • Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa..

paolaIsa dlaatIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa imaLNaarI Aitir@t Aija-t rjaa.. p~…… .. .. .. gaRh 16.08.1994 207

• To/ikMga e@saipDIXansa maQyao Baaga GaoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNaobaabat. .. .. iva<a 30.03. 1995 207

• p`sautI rjaocyaa ivaVmaana trtudImaQyao sauQaarNaa AaiNa maUla d<ak GaoNyaa–yaa maihlaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa doya va Anau&oya rjaa maMjaUr krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 28.07. 1995 208

• ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT‚ QammaigarI [gatpUrI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqaomaaf-t doNyaat yaoNaa–yaa “ ivapScanaa” ( Vipassana) ho p`iSaxaNa Gao} [icCNaa–yaa SaasakIya AiQaka–yaaMnaa pirvait-t rjaa va p`vaasa Kca- maMjaUr krNyaabaabat.iva<a 15.05.1996 209

Page 15: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XV

• Saasana saovaotIla tdqa- (Adhoc ) AsqaayaI inayau@t krNyaat Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaa rjaa. .. iva<a 01.03.1997 210 • rjaa inayamaatIla sauQaarNaa… SauQdIp~… iva<a 24.09.1997 212 • kuTuMbaklyaaNa kaya-ËmaasaazI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa

k$na GaoNaa–yaa AaOVaoigak va AaOVaoigakotr rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaabaabat.XauQdIp~. iva<a 20.03.1998 212

• ivapXcanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpUrI‚ ijalha naaiXak yaa saMsqoamaaf-t GaoNyaat yaoNaaro ivapXcanaa p`iXaxaNa… iva<a 21.07. 1998 213 • XaasakIya kma-caarIÀ AiQakarI yaaMnaa saMgaNakÀ maaihtI tM~&ana

yaasaazI AQyayana rjaa maMjaUr krNyaabaabat. .. saap`iva 27.07.1998 213 • Anaaqa lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa rajya XaasakIya maihlaa

kma-caa–yaanaa ‘ ivaXaoYa rjaa ’ maMjaUr krNyaabaabat. .. iva<a 26.10.1998 215 • naOimai<ak rjaa. .. .. .. .. iva<a 21.12.1998 215 • baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kma-caa–yaaMcaI vaoL.. Aitdurvarcyaa

sqaanakava$na yaoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa ]iSara yaoNyaabaabat savalatI. .. .. .. pirp~k saap`iva 30.03.1999 216

• SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krNyaasaMbaMQaatIla Kulaasaa… pirp~k . .. .. .. .. iva<a 09.05.2000 217

• maharaYT/ naa. saovaa ³sau.vaotna´ inayama 1998 id.1.1.96 pUvaI- AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa prMtu id. 1.1.96 naMtr saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMnaa laagaU na krNyaabaabat… iva<a 06.06.2000 218

• ivanaaAnaumataI mau#yaalayaat gaOrhjar rahNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMbaabat kravayaacaI kaya-vaahI…… … saap`iva. 17.08.2000 218

• Aija-t rjaa saazivaNao va rjaocao raoKIkrNa krNao yaaMcyaa kmaala mayaa-da vaaZivaNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.01.2001 219

• kovaL vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI ihXaaobaat GaoNyaabaabat. .. .. iva<a 15.01.2001 221

• Aija-t rjaocao p`%yap-Na. .. .. .. .. iva<a 15.01.2001 221 • Delegation of powers to the State Govts/Central

Ministries in cases of the members of All India Services proceeding abroad on deputation or Ex India Leave( excluding study leave )… 07.03.2001 222

• ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa. .. .. .. iva<a 07.10.2002 225 • maharaYT/ naagarI saovaa inayama – AiQakaraMcao p`%yaayaaojana..

maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981.. inayama 63³6´¸79ba piriSaYT tIna maQaIla inayama 8³4´ inayama 80. .. .. .. .. iva<a 02.06.2003 140

• ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpurI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqoamaaf-t GaoNyaat yaoNaaro ivapScanaa ( Vipassana ) p`iXaxaNa. iva<a 27.06.2003 228 ivabaama.

Page 16: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XVI

• kOvalyaQaama¸ laaoNaavaLa yaa saMsqaotfo- GaoNyaat yaoNaaro rajya SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaokirta yaaogaivaVa p`iXaxaNa iSaibarat Baaga GaoNyaabaabat……pirvatI-t rjaa maMjaUr krNao… iva,<a 03.02.2004 229 • paolaIsa dlaamaQyao rjaocao raoKIkrNa punha sauÉ krNyaabaabat… gaRh 27.02.2004 230 • maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´inayama 1981 maQaIla inayama 79maQyao

eDsa\ yaa raogaacaa samaavaoSa krNyaabaabat…… iva<a 20.01.2005 230 • saovaainavaR<aIpUvaI-caI AsaaQaarNaa rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar

maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa p`%yaayaaoijat krNyaabaabat….. iva<a 23.08.2005 231 • ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa. .. .. .. iva<a 25.08.2005 233 • AnaiQaÌtpNao gaOrhjar rahNaa–yaa kma-caa–yaaMvar vaoLIca kaya-vaahI krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.09.2005 234 • maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama‚1981 cyaa piriSaYT

tInamaQyao inayama 3 naMtr inayama 3 A samaaivaYT krNyaabaabat. iva<a 06.12.2005 235 • maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQyao sauQaarNaa… ³rjaocao samamaUlya vaotna´ .. .. iva<a 29.06.2006 236 • T/oikMga e@saipDISansa maQyao Baaga GaoNaa–yaa SaasakIya

kma-caa–yaaMnaa ivaSaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaabaabat…. iva<a 26.02.2007 237

@@@@@@@

Á p`aqamaIk caaOkXaI‚ ivaBaagaIya caaOkXaI‚ inalaMbana‚ Á iXaxaa‚ApIla‚ gaOrvat-na [.[. ..

• Government Servant Conduct Rules: Non bonafide use of medical intoxicants. GAD 05.05.1961 238 • Departmental enquiries.. Examination of

Witnesses . GAD 14.06.1961 238 • Govt.Servant Conduct Rules.. Need for Govt.

Servant to refrain from drinking in public places.GAD 31.10.1961 238 • Suspension of Government Servant……Cir. GAD 14.11.1961 239 • Departmental Enquiries… Circular…. GAD 02 .01.1962 239 • Traps arranged by the Anti-Corruption and

Prohibition Intelligence Bureau:Co-operation of Govt. servants with the Anti corruption and Prohibition Intelligence Bureau inconnection with the……… GAD 16.05.1964 240

• Procedure for entrusting the work of investigation of case of malpractices in Government Offices….. ….. Home 21.02.1972 241

• SaasakIya poOXaacaI Afratfr… … .. saap`iva 06.09.1972 242 ivabaama.

Page 17: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XVII

• Government Servant,Conduct:- Prohibiting Govt.Servant from accepting any complementary passes to visit Theatres, Performances etc. or to enter the auditorium without a valid ticket ... … GAD 31.10.1973 242

• Investigations for fixing responsibility : Expeditious completion of… Circular GAD 08.11.1973 243

• Expeditious completion of Investigation in case of the Officers under suspension. ..Cir. GAD 18.09.1974 244

• Drinking by Govt, Servants…Restriction on.. GAD 27.08.1975 245 • Misappropriation of Government Money..

recovery of.. ………. GAD 30.11.1978 245 • Departmental enquiries…Delegation of power

to grant extension of time for completing the… GAD 19.04.1979 246 • Misuse of Govt. Quarters by Govt. Servant…

Disciplinary action for…. Cir… GAD 20.04.1979 249 • Consumption of intoxicating drinks and drugs

by Govt. Servant…. Cir…. GAD 20.09.1979 250 • Misuse of Govt. Quarters by Govt. Servant…

Disciplinary action for… Cir… GAD 21.11.1979 251 • The Maharashtra Civil Services (Conduct )

Rules, 1979. Meaning of the term “Regular or reputed dealer ” used in rule 19 of the… GAD 29.08.1980 252

• Expeditious completion of Investigation in Cases of Govt.Servants under suspension….. Home 03.11.1980 252

• Release of withheld increment for not passing the examination within the prescribed time limit and number of chances….. Date of passsing the Examination Clarification reg. …Circular… GAD. 02.12.1980 253

• Private trade or employment, under rule 16(2) Of the Maharashtra Civil Services (Conduct )

Rules,1979. ….. GAD. 04.12.1980 254 • M.C.S.( D. & Appeal ) Rules 1979.. Inspection

of Documents by Govt. Servant facing Departmental Proceeding………… GAD 10.04.1981 254

• Imposing of Penalties under Govt. Servant Conduct, Discipline and Appeal Rules…… GAD 17.11.1981 257 • Misappropriation of Govt.Money….

Investigation for fixing responsibility for Expeditious Completion of… Circular….. GAD 21.07.1982 257

• Disciplinary action in resopect of Police Officers Posted in C.I.D.(Int.Special Wing )..Letter from Home 16.03.1983 259

.

. ivabaama.

Page 18: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XVIII

• maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´inayama 1979¸ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Saasanamaanya saMGaTnaaMcaI laoKa prIxaa pustko ³ihSaoba´ naaoMd va(a [.dPtr tpasaNaIbaabat. saap`iva. 10.12.1984 260

• catuqa- EaoNaI kma-caarI kayaa-layaIna vaoLot gaNavaoSa pirQaana krNao… iSastBaMgaaMcaI kaya-vaahI…… pirp~k… …… saap`iva 31.01.1985 260

• M.C.S(D and Appeal )(Amendment)Rules 85. GAD 1985 261

• ivaBaagaIya caaOkXaa %varIt inakalaI kaZNyaabaabat……. ivaBaagaIya caaOkXaaMcyaa ivalaMbaalaa karNaIBaUt Asalaolyaa sava-saaQaarNa ~uTI va karNao……….. pirp~k.. saap`iva 24.12.1985 263

• Xaasana vyavaharat marazIcaa 100 T@ko vaapr. .. ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao vaija-t p`krNaat maaoDt naahIt…. gaRh 23.01.1986 266

• faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa sarkarI kma-caa–yaaMcyaa baabatIt kravayaacaI kaya-vaahI. .. saap`iva 12.06.1986 267 • maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979‚ inayama 2 ³k´ ³tIna´ caI sauQaarNaa.… … saap`iva 02.09.1986 272 • ivaBaagaIya caaOkXaI GaoNyaabaabatcaI kaya-pQdtI…pirp~k saap`iva 11.09.1986 273 • C.C.S (CCA ) Rules--- suspension of Govt. Servant involved in cases of dowry deaths….

Govt. of India Ministry of Personnel Public Grievances.. 22.06.1987 274

• inalaMbanaaQaIna XaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMtIla AnvaoYaNa À ivaBaagaIya caaOkXaa %varonao pUNa- krNao. Pairp~k … saap`iva 25.02.1988 275

• huMDabaLI saMdBaa-t gaaovalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inalaMbaIt krNyaabaabat……. pirp~k….. saap`iva 30.03.1988 276

• XaasakIya saovaosaazI inavaD krNyaat Aalaolyaa ]maodvaaraMnaI Ba$na idlaolyaa saaxaaMkna namaunyaabaabat. .. gaRh 13.06.1988 277

• ivaBaagaIya kaya-vaahI ….p`qama EaoNaIcyaa rajyasaovaotIla paolaIsa AiQaka–yaaMivaÉw krtaMnaa AnausaravayaacaI kaya-pQdtI….. gaRh 12.08.1988 278

• Expeditious completion of Departmental Enquiries ….providingVehicles to Enquiry Officers. GAD 21.06.1990 279

• maharaYT/ naagarI saovaa ³iSaxaa va ApIla´inayama 1979 maQyao sauQaarNaa. saap`iva 12.10.1990 279 • SaasakIya saovaosaMbaMQaIcyaa baabatIt ASaasakIya vya@tIMkDUna ikMvaa [tr p`karo dbaava AaNaNyaacaa p`ya%na krNao……… gaRh 26.10.1990 281 • daÉbaMdI kayaVacaa BaMga krNaa–yaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI

yaaMnaa Vavayaacyaa ivaBaagaIya iSaxaabaabatcaI maaga-dSa-k t<vao. gaRh 31.10.1991 282 • kayaa-layaIna vaoLot XaasakIya AiQakarIÀ kma-caarI yaaMnaa

pana–tMbaaKU ‚sauparI yaaMcao saovana na krNaobaabat.. pirp~k.. saap`iva 14.02.1992 283 • ma.naa.sao.³iSaxaa va ApIla ´inayama 1979 maQaIla inayama 9.iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaanao iSaxaocao AMitma AadoSa kaZNyaapUvaI- ApcaarI AiQakarIÀkma-caa–yaasa caaOkSaI AhvaalaacaI p`t purivaNao.. ….. saap`iva 28.07.1992 283 ivabaama.

Page 19: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XIX

• faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaat kravayaacaI kaya-vaahI... ... saap`,iva 29.12.1992 284 • ekaca p`krNaat gauMtlaolyaa Anaok kma-caa–yaaMbaabat ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI.. .. saap`iva 08.02.1993 285 • ivaBaagaIya caaOkSaI p`krNaat saaxaIdaraMcaI tpasaNaI..pirp~k saap`iva 07.04.1993 287 • inalaMbana kalaavaQaI Qa$na AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIba_la Vavayaacao vaotna va Ba%to yaaMcao p`dana ivanaaivalaMba krNaobaabat… iva<a 27.05.1993 288

• saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚saovaa p`vaoXaao<ar p`iXaxaNa tsaoca [tr ivaBaagaIya pirxaaMmaQyao Aaxoapah- vat-na krNaa–yaaMivaÉQd kravayaacaI karvaa[-. .. .. saap`iva 28.05.1993 288 • jao XaasakIya kma-caarI %yaaMcyaa maUL naomaNaukIsaazI pa~ navhto

Aqavaa Ah-ta p`aPt navhto Asao naMtr AaZLUna yao[-la %yaaMcyaa ivaÉQd karvaa[- krNyaabaabat. .. .. saap`iva 12.10.1993 289

• ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat Apcaa–yaacyaa vatInao saovaot Asalaolyaa kma-caa–yaasa va saovaainavaR<a kma-caa–yaasa “bacaava sahayyak” mhNaUna madt krNyaasa prvaanagaI doNaobaabat. saap`iva 21.10.1993 290 • SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sacaaoTI va kt-vyaprayaNata raKNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 18.02.1994 291 • AnvaoYaNa‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaunhyaabaabat KTlaa p`laMbaIt

Asalaolyaa SaasakIya saovakacyaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna.. saap`iva 14.12.1995 292 • ivaBaagaIya caaOkSaIAMtI inalaMbaIt kma-caa–yaaMcaa inalaMbana kalaavaQaI inayamaIt krNao. .. .. saap`iva 23.01.1996 292 • pdaonnatI–ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ Asatanaa SaasakIya saovakasa idlaolyaa pdaonnatIcao inayamana krNyaabaabat… saap`iva 22.04.1996 293 • maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979.inayama 2³k´

³tIna´….. SauQdIp~…. .. .. saap`iva 02.09.1996 294 • jao SaasakIya kma-caarI %yaaMcyaa maUL naomaNaUkIsaazI pa~ navhto Aqavaa Ah-tap`aPt navhto Asao naMtr AaZLUna yao[-la %yaaMcyaa ivaÉQd karvaa[- krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 31.10.1996 295 • saovaainavaR<a kma-caa–yaacyaa baabatIt ivaBaagaIya caOakSaIcaI p`krNao p`aqamya Ëmaanao pUNa- krNyaabaabat. .. saap`iva 24.02.1997 296 • SaasanaatIla ]ccapdsqa AiQaka–yaaMnaI vaR<ap~Iya maaQyamaatUna

mah%vapUNa- baabaIMsaMbaMQaI inavaodna ikMvaa BaaYya krNyaabaabat… saap`iva 03.11.1997 296 • faOjadarI kaya-vaahIcyaa tulanaot ivaBaagaIya karvaa[-…. saap`iva 18.11.1997 297 • maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSaxaa va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla

inayama 5 maQyao ]p inayama ³1´ maQyao sauQaarNaa ……… saap`iva 05.02.1998 298 • XaasakIya kma-caa–yaaMnaI 14 vaYaa-KalaIla maulaaMnaa kamaavar

zovaNyaasa p`itbaMQa… pirp~k… saap`iva 17.03.1998 300 ivabaama.

Page 20: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XX

• inanaavaI va KaoTyaa sahInao XaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-varIla kaya-vaahI. .. .. saap`iva 03.07.1998 301 • ma.naa.sao.³vat-NaUk ´ inayama 1979 cyaa inayama 19 cyaa ]pinayama 3 naMtr ]pinayama 3 A .samaaivaYT krNao….. saap`iva 28.09.1998 302 • maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979 maQyao

sauQaarNaa navaIna inayama 22 A.. kamakrI maihlaaMcyaa laOMigak CLvaadasa p`itbaMQa. .. .. .. saap`iva 29.09.1998 303

• inamnastr paolaIsa kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa ksaurIcyaa p`maaNaat iSaxaa doNyaabaabat. ………………… Pairp~k gaRh 20.10.1998 303

• kod` SaasanaakDoÀnyaayaalayaakDo prspr tËarI krNyaasa p`itbaMQa.. saap`iva 28.07.1999 304 • ma.naa.sao.³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 13 maQyao

]pinayama ³tIna´ naMtr paoT inayama ³caar´ samaaivaYT krNyaabaabat. ApcaarI kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr iSastBaMga karvaa[- saMpuYTat yaoto.AiQasaUcanaa. 23.02.2000 305

• pirivaxaaQaIna AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa saovaa samaaPt krtanaa AnausaravayaacaI kaya-pwtI. .. .. saap`iva 21.03.2000 306

• Ba`YTacaar p`itbaMQa AiQainayama 1988 AMtga-t AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI doNyaabaabat.³ id.16.03.2001 cyaa inaNa-yaasah´. saap`iva 03.04.2000 307

• ivanaaAnaumataI mau#yaalayaat gaOrhjar rahNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMbaabat kravayaacaI kaya-vaahI…… .. saap`iva 17.08.2000 218

• paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak ³vaga- 2 ´ va %yaaKalaIla paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIcao kamakaja paolaIsa ivaBaagaakDo saupUd- krNyaabaabat. gaRh iva.06.01.2001 312

• SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Anaok saMGaTnaaMkDUna ivaivaQa kayaa-saazIjanatokDUna gaaoLa krNyaat yaot AsalaolaI vaga-NaI va %yaamauLo ba–yaacada janatot inamaa-Na haot AsalaolaI naarajaI va yaavar inayaM~Na AaNaNyaasaazI ]payayaaojanaa………… saap`iva 28.06.2001 314 • inalaMbanaaQaIna SaasakIya kma-caa–yaaivaÉw ivaiht kalaavaQaIt

nyaayaalayaat daoYaaraopp~ bajaavaNyaabaabat va daoYaaraopp~ bajaavaNyaasaazI AavaSyak maudtvaaZIsa pUva- maMjaUrI GaoNaobaabat. gaRh iva. 06.10.2001 315

• iSastBaMga karvaa[-………maharaYT/ paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak djaa-pya-ntcyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI %yaaMnaa idlaolyaa iSaxaoivaÉw kolaolao Aipla SaasanaakDo Aqavaa Anya ApIla p`aiQaka–yaakDo Pa`laMibat Asalyaasa Apcaa–yaacyaa hyaatIbaabatcaI maaihtI vaoLIca kLivaNyaabaabat.gaRh iva. 21.12.2001 315

• maharaYT/ naagarI saovaa inayam,a– AiQakaraMcao p`%yaayaaojana.. maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981. inayama 40 ba piriSaYT–3 saUcanaa Ë.1¸ 40 ba piriSaYT 3 saUcanaa Ë.1¸ inayama 73. .. .. iva<a 02.06.2003 140 ivabaama.

Page 21: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXI

• iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahIÁ iSastBaMga ivaYayak p`krNaat paolaIsa inarIxak va %yaa KalaIla djaa-cyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI Saasanaasa kolaolyaa AiplaÀfortpasaNaI Ajaa-cyaa AnauYaMgaanao maaihtIÀkagadp~o

yaacaI pUt-ta krNyaabaabat. .. .. .. gaRh 21.06.2003 316 • inanaavaI va KaoTyaa sahInao XaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-varIla kaya-vaahI….. … pirp~k … saap`iva 29.07.2003 317 • SaasakIya saovaotIla maihlaa kma-caa–yaaMcyaa samasyaaMcaI tpasaNaI

krNyaasaazI Saasanaanao inayau@t kolaolaa saimatIcyaa iSafarSaIcaI AMmalabajaavaNaI. .. .. .. .. saap`iva 05.01.2004 318

• saMixaPtÀiva.caaOkSaI maQaIla iSastBaMga ivaYayak p`krNaaMmaQyao Apcaa–yaaMcaoÀAiplaaqaI-cao ApIla Aja- inakalaI kaZNyaapUvaI- vya@tIgat saunaavaNaI ( Personal Hearing )doNaobaabat. gaRh 26.02.2004 319

• SaasakIya kma-caa–yaaMkDUna SaasakIya kt-vya par paDtaMnaa haoNaa–yaa ivalaMbaabaabat AaiNa kt-vya palanaatIla ksaurIbaabat iSastBaMga karvaa[- krNyaabaabat. .. .. saap`iva 07.04.2005 319

• AnaiQaÌtpNao gaOrhjar rahNaa–yaa kma-caa–yaaMvar vaoLIca kaya-vaahI krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.09.2005 234 • paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI³ vairYz paolaIsa inarIxak strapya-nt ´

yaaMnaa saMixaPtÀivaBaagaIya caaOkSaIt vaotnavaaZ raoKNyaacaI iSaxaa dotanaa GyaavayaacaI KbardarI. .. .. .. gaRh 22.09.2005 321

• maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981 yaat sauQaarNaa.inayama 68 maQaIla paoT inayama ³1´cyaa KMD ³A´ maQyao prMtukanaMtr‚ puZIla prMtuk jaada daKla krNao... iva<a 16.06.2006 321

• AnvaoYaNa‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaun(abaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMibat SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMcaa AaZavaa . saap`iva 20.07.2006 322

• rajakIya saMGaTnaaMcao kaya-kto- AaiNa ASaasakIya vya>I yaaMcyaamaaf-t SaasakIya kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa tËarIMcao inavaarNa AaiNa vaOyai>k kamao k$na GaoNyaasa p`itbaMQa. .. saap`iva 17.08.2006 324

• saMSayaaspd sacaaoTI Asalaolyaa AiQaka–yaaMcaI yaadI banaivaNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 30.10.2006 325

• paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla paolaIsa AiQakarIÀAMmaladar yaaMcyaa ivaÉQdcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIsa maudtvaaZ doNaobaabat. .. .. gaRh 15.11.2006 326 • laoaksaovakaivaÉQdcyaa KTlyaamaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 klama 197 AMtga-t daoYaaraopp~ daKla krNyaapUvaI- SaasanaacaI pUva-maMjaUrI GaoNyaabaabat. … … gaRh 22.12.2006 327 • laoaksaovakaivaÉQdcyaa KTlyaamaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 klama 197 AMtga-t daoYaaraopp~ daKla krNyaapUvaI- SaasanaacaI pUva-maMjaUrI GaoNyaabaabat. .. .. .. gaRh 10.01.2007 328

Page 22: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXII

• SaasakIya kma-caa–yaacyaa sanmaanaaqa- saava-jainak samaarMBaat sahBaagaI haoNao… inaba-MnQa.ma.naa.sao.³vat-NaUk´inayama 1979… saap`iva 27.07.2007 329

• AnvaoYaNa‚caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaun(abaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMibat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcaa AaZavaa GaoNyaasaazI maaga-dSa-k t%vao….. saap`iva 18.10.2007 329 • iSastBaMga Á– ivaBaagaIya caaOkSaI¸ inalaMbana¸ iSaxaa va ApIla ek laoK.. 331

@@@@@@@@

saoovaainavaR<aI tsaoca saovaainavaR<aIvaotnaÀ kuTuMbainavaR<aIvaotna, ‚ ]pdana‚ AMSaraSaIkrNa‚ iXallak rjaocao raoK samamaUlya‚ va %yaa rkmaa ivalaMbaanao p`dana kolyaasa vyaaja doNao [-.

• Counting of training period at the Police

Training College, Nasik as Qualifying Service for Pension purpos. ….. …. Home 23.07.1981. 336

• saovaainavaR<aIcyaa laaBaMasaazI Ah-takarI saovaakalaacaI kravayaacaI gaNanaa.. iva<a 05.10.1983 337

• tIna maihnyaacyaa naaoTIXaIcaa kalaavaQaI samaaPt Jaalyaavar XaasakIya kma-caa–yaacaI saovaainavaR<aI AaiNa svaocCa inavaR<aInaMtr Ah-takarI saovaot Bar.. .. .. .. iva<a 01.10.1984 337

• idnaaMk 1 jaanaovaarI 1964 pUvaI- saovaainavaR<a JaalaolyaaÀmaR%yau pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna doNao. .. .. .. iva<a 12.11.1984 340

• maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´inayama 1984 va %yaatIla daona namaunyaaMcao p`maaNaIkrNa.… iva<a 03.12.1984 343

• saovaainavaR,<aIvdaro SaasanaacaI saovaa AMitmatÁ saaoDUna jaaNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa vaotnaacao ikMvaa Ba<yaaMcao AKorcao

p`dana raoKUna na QarNao. .. .. iva<a 23.07.1985 345 • vayaacyaa 50 À55 vaYaa-plaIkDo saovaot rhaNyaacaI pa~apa~ta

AjamaavaNyaacaa inakYa. .. .. ..pirp~k… saap`iva 12.05.1986 345 • ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa maR%yau ina saovaainavaR<aI

]pdanaavar vyaaja doNyaabaabat. … … iva<a 23.06.1986 346 • saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcaI yaadI tyaar krNao

va %yaacaI p`t laoKa prIxaa kayaa-layaasa pazivaNao.…… iva<a 28.07.1986 347 • inavaR<aIvaotnaakrIta Qaravayaacyaa ekUNa Ah-takarI saovaoXaI

p`%yaxapNao saMbaMQaIt GaTnaa saovaapustkMat sausPaYT inado-iXat krNao.iva<a 30.07.1986 348 • maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR,<aIvaotna ´inayama 1982 cyaa inayama

27 maQaIla trtudInausaar saovaainavaR<a kma-caa–yaaMivaÉw kaya-vaahI krNyaasaazI maMjaUrI AadoSa va daoYaaraop p~acao marazI namaunao…. saap`iva 02.02.1987 349

Page 23: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXIII

• ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaavar vyaaja doNyaabaabat. .. .. .. iva<a 14.05.1987 351

• inavaR<aIvaotna QaarkakDUna hyaatIcaa daKlaa GaoNyaabaabat… … iva<a 15.05.1987 352 • XaasakIya kma-caa–yaaMsaazI svaocConao saovaa inavaR<a haoNyaacaI yaaojanaa…

vaIsa vaYao- haoNyaapUvaI- idlaolyaa naaoiTXaIbaabat… pirp~k.. iva<a 24.06.1987 352 • AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa doNao iva<a 21.08.1987 353 • Pensionary Awards to the families of Police

Officers & Men who are killed in action….. Home 24.03.1988 354 • inavaR<aI vaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga punaÁsqaapIt krNao… iva<a 30.05.1988 357 • Retirement of a Govt. Servant on expiry of

3 months Notice period…. F.D.. 29.12.1988 359 • AnaukMpa inavaRi<avaonaacao AMSaraSaIkrNa. .. .. iva<a 27.02.1989 359 • SaasakIya kma-caa–yaaMcaI inayat saovaavaQaIpUvaI- saovaainavaR<aI..

vayaacyaa 50À55 vaYaa-pilakDoÀAh-takarI saovaocyaa 30 vaYaa-cyaa kalaavaQaIpuZo saovaot rahNyaacaI SaasakIya kma-caa–yaaMcaI Paa~apa~ta AjamavaNyaacaa inakYa. .. saap`iva 01.04.1989 360

• gaDicaraolaI ijal(at va caMd`pUr ijal(acyaa inavaDk xao~at paolaIsa dlaatIla va [tr ivaBaagaatIla XaasakIya kma-caarI saovaot Asatanaa va Aaplao kt-vya bajaavaIt Asatanaa samaaja ivaGaatk Xa@tIkDUna maR%yaumaUKI pDlyaasa %yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa nauksaanaBarpa[- va ivaXaoYa kuTuMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat. gaRh 10.04.1989 360

• rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa Ah-takarI saovaobaabatcaI saUcanaa doNaobaabat… pirp~k…… iva<a 30.05.1989 361

• kuTuMba inavaR<aIvaotna jauLyaa Ap%yaaMnaa kravayaacyaa p`danaacyaa ivainayamanaabaabat. .. .. .. .. iva<a 12.06.1989 362

• saovaainavaR<aI ]pdana À mau%yau ]pdana yaa p`yaaojanaasaazI Ah-takarI saovaocaa kalaavaQaI gaNaNyaabaabat…………pirp~k.. iva<a 13.12.1989 362

• kuTUMba inavaR<aIvaotna 1964..Kulaasaa… …....... iva<a 15.01.1990 363 • id. 1.1.1986 pUvaI-pasaUnacyaa idnaaMkapasaUna saovaainavaR<aIpUva-

rjaovar Asalaolyaa prMtU id. 1.1.1986 naMtr inavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaabaabat… maharaYT/ naagarI saovaa ³sauQaarIt vaotna´ inayama 1988. pirp~k... iva<a 31.01.1990 363

• inavaR,<aIvaotna QaarkaMkDUna Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI tsaoca inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa caukInaoÀ jaada inavaR<aIvaotnaacaI r@kma p`dana krNyaat AalaolaI r@kma vasaUla krNaobaabat. iva<a 05.02.1990 364

• 20 vaYaa-cyaa Ah-takarI saovaonaMtr svaocCa inavaR<aIsaazI maanya yauQdsaovaaÀsaOinakI saovaa ivacaarat GaoNyaabaabat……pirp~k. iva<a 09.02.1990 365

• M. C. Services (Commutation of Pension) Rules, 1984- Submission of application for commutation of pension. 03.03.1990 365

Page 24: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXIV

• Fixation of Pay of re-employment Pensioners--- dicontinuance of deduction of Pension Equivalent of death cum retirement Gratuity. F.D.. 16.03.1990 366

• inavaR<aIvaotnaQaarkaMcaI punaina-yau@tIvarIla vaotnainaiXcatI mau%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya vajaa na krNaobaabat…. iva<a 16.03.1990 367

• Restoration of Commutted Portion of Pension.. after 15 years…. … F.D. 28.03.1990 368

• AsaaQaarNa rjaovar AsataMnaa svaocCainavaR<aI… pirp~k... iva<a 10.04.1990 368 • XaasakIya kma-caa–yaacyaa maulaaMmaQyao ikMvaa maulaIMmaQyao manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata [-%yaaid inamaa-Na JaalaolaI Asalyaasa %yaaMnaa hyaatBar kuTuMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat….. iva<a 16.05.1990 369 • punaiva-laaokna k$na maudtpUva- saovaainavaR<a kolaolyaa SaasakIya

AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa AiBavaodna saimatIcyaa iSafarSaIMcyaa AaQaaro prt saovaot ÉjaU k$na Gaotlyaasa KMiDt kalaavaQaI inayatIt krNyaabaabat . .. .. .. saap`iva mao 90 370

• sqaayaI ikMvaa AsqaayaI rajya XaasakIya kma-caa–yaalaa saovaakalaamaQyao maR%yau Aalyaasa %yaacyaa kuTuMibayaaMnaa ta%kalaIk AavaXyakta pUNa- krNyaasaazI Vavayaacyaa Aiga`maacyaa rkmaot vaaZ krNyaabaabat. iva<a 10.07.1990 370

• maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 maQyao sauQaarNaa.AiQasaUcanaa. .. .. iva<a 14.12.1990 371

• inavaR<aIvaotnaacao p`dana..pUNa- ÉpyaaMt pUNa-aMikt krNao. iva<a 07.01.1991 372 • kuTuMba inavaR<aIvaotna 1964.. spYTIkrNa.....pirp~k. iva<a 22.01.1991 372 • inavaR<aI vaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga punaÁsqaapIt krNao……… iva<a 28.01.1991 374 • XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaa inavaR<aIcyaa tarKopUvaI-

saha maihnyaaMcao Aat mahalaoKapala³laoKa va Anau&oyata´1 ikMvaa 2 maharaYT/ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDo inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ pazivaNao... pirp~k. .. .. iva<a 06.03.1991 374

• maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa piriXaYT paca maQaIla namaunaa 7 laa sauQaarNaa…….pirp~k.. iva<a 25.03.1991 376

• ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana. .. .. .. .. iva<a 06.05.1991 377

• ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana. .. .. ..pirp~k iva<a 24.07.1992 379

• ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa saovaainavaRi<a ]pdana ÀmaR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotnaavar doNyaat yaoNaaro vyaaja… dramaQyao vaaZ AaiNa ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa kuTuMba inavaRiM<avaotnaavar vyaaja doNyaabaabat..... . iva<a 24.04.1995 379 • ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla

vyaajaacao p`dana. .. .. .. .. iva<a 28.12.1995 381 ivabaama.

Page 25: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXV

• manaaoivaÌtIÀmaanasaIk duba-lata ikMvaa XaairrIkdRYTyaa paMgaLopNaa ivaklaaMgata Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa maulaaMnaa saMpUNa- hyaatBar kuTuMbaa inavaR<aIvaotna doNyaabaabat.. .. .. .. iva<a 02.07.1991 381

• saovaa inavaR<aInaMtrcyaa ptIÀ p%naI yaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNao.. .. .. .. .. iva<a 03.07.1991 382

• Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maahIt nasalaolyaa XaasakIya kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTuMbaIyaManaa kuTuMbainavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat… iva<a 05.07.1991 383

• rajya XaasakIya maRt kma-caarI ÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa Ap%yaaMnaa janmaËmaanausaar kuTuMbainavaR<aIvaotna doNaobaabat… iva<a 24.09.1991 385 • ivaBaagaIya ikMvaa nyaayaIk kaya-vaahI p`Mlaibat Asalaolyaa

p`krNaI ta%purto inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaabaabat... iva<a 25.06.1992 385 • inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt maUlyaacyaa rkmaotUna SaasakIya

yaoNao rkmaaMcaI vasaUlaI na krNyaabaabat… pirp~k.. iva<a 27.07.1992 386 • rajya XaasakIya maRt kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa Ap%yaaMnaa janmaËmaanausaar kuTUMbainavaR<aIvaotna doNaobaabat. iva<a 24.09.1992 387 • ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa iXallak

rjaocao raoK samamaUlya doNyaabaabat. .. .. gaRh 03.11.1992 387 • maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna ´inayama 1982 cyaa

inayama 130 maQyao sauQaarNaa. .. AiQasaUcanaa... iva<a 23.01.1993 388 • SaasakIya kma-caa–yaaMcaI inayat saovaavaya pUvaI- saovaainavaR<aI ¸

maM~alayaatIla ivaBaagaatIla tsaoca maM~alayaabaahorIla va rajyaatIla [tr kayaa-layaatIla¸catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMcyaa punaiva-laaokna saMbaMQaat ³punaiva-laaokna saima%yaa AiBavaodna saima%yaa sqaapna krNyaabaabat.. iva<a 17.07.1993 389

• Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maahIt nasalaolyaa XaasakIya kma-caarI ÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTUMibayaaMnaa kuTUMbainavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat…. iva<a 07.10.1993 390 • inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa %yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaacao AMXaraXaIÌt maUlya vaoLovar Ada krNyaabaabat……pirp~k…. iva<a 14.01.1994 390 • inayat vayaaomaana saovaainavaR<a haotanaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa KatI iXallak Asalaolyaa AQa-vaotnaI rjaocao raoKIkrNa…. iva<a 07.05.1994 391 • inavaR<aIvaotna va ]pdana p`aiQaÌt ` krNyaasaMbaMQaIcyaa ivaiht

kaya-pQdtIsaMbaMQaat...kahI saUcanaa..pirp~k.. iva<a 16.07.1994 392 • inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya

kma-caa–yaaMnaa saovaainavaR<aInaMtr Saasana saovaot punaina-yau@tI doNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 03.09.1994 393

. ivabaama.

Page 26: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXVI

• jaoqao Ap%ya saovaainavaR,<aInaMtrcao Aaho ikMvaa saovaainavaR<aInaMtr Ap%yaamaQyao ivaklaaMgata inamaa-Na JaalaI Aaho ASaa ivaivaQa karNaaMmauLo inavaR<aIvaotna p`dana AadoSaaMmaQyao pa~ Ap%yaaMcaI naavao namaUd krNyaat AalaI nasatIla tr inavaR<aI vaotnaQaarkasa %yaacaI [cCa Asalyaasa pa~ Ap%yaaMcaI yaadI inava<aIvaotna

p`aiQaÌt krNaa–yaa AiQaka–yaaMkDo saadr k$ Sakola... iva<a 26.04.1995 394 • SaasakIya kma-caa–yaacaa ivavaah jarI %yaacyaa saovaainavaR<aInaMtr

Jaalaolaa Asalaa trI mhNajaoca ASaa saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMnaadoKIla kuTUMbainavaR<aIvaotna yaaojanaa 1964 cao laaBa Anau&oya rahtIlaÁ inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaat saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMcyaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa Anau&oyabaabatcaI naaoMd GaoNyaasaazI kaya-pQdtI.va yaabaabat AiQak spYTIkrNa. … … … iva<a 27.04.1995 394

• inavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTUMibayaaMnaa kuTUMba inavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat..spYTIkrNa. .. iva<a 26.06.1995 395

• kuTuMba inavaRi<avaotna¸ 1`964 spYTIkrNa... .. iva<a 15.07.1995 398 • svaocConaoÀÉgNatonao saovaainavaR<a haoNaa–yaa ikMvaa krNyaat

yaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa iSallak Aija-t rjaocao raoK samamaUlya maMjaUr krNyaasaMbaMQaatIla Kulaasaa. .. iva<a 30.11.1995 398

• ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa Aija-t À AQa-vaotnaI rjaocyaa raoK samamaUlya rkmaovar vyaaja doNyaabaabat.… iva<a 20.06.1996 399

• saovaainavaR<a kma-caa–yaaMcyaa baabatIt ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao p`aqamya Ëmaanao pUNa- krNyaabaabat …pirp~k… saaPa`iva 24.02.1997 401 • saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIivaYayak

laaBa vaoLovar Ada krNyaabaabat. pirp~k…. iva<a 31.05.1997 402 • punaiv-alaaoknaasaazI ivacaarat Gyaavayaacaa gaaopnaIya

Ahvaalaacaa kalaavaQaI. … …pirp~k. saap`iva 19.06.1998 403 • saovaainavaR<aJaalaolyaa kma-caa–yaaMcao inavaR<aI ivaYayak sava-

fayado doNyaacyaa baabatIt iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDUna kravayaacaI kaya-vaahI. mahsaUla va vana ivaBaaga 06.10.1998 405

• maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´inayama‚ 1982 maQyao forbadla krNyaabaabat. … … … iva<a 29.07.1999 405

• inavaRi<avaotna QaarkMakDUna Saasanaalaa yaoNao Asalaolyaa tsaoca %yaalaa Aitp`dana Jaalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI krNyaabaabatcaI kaya-pQdtI. … … … iva<a 12.08.1999 408

• maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna ´ inayama 1982maQyao forbadla krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.11.1999 409

• 1996 pUvaI-cyaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa ÀkuTuMba inavaRi<avaotna QaarkaMcyaavaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabat. iva<a 29.09.2000 415

• kovaL vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI ihXaaobaat GaoNyaabaabat. .. .. iva<a 15.01.2001 221

Page 27: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXVII

• rjaa inavaR<aI vaotnaasaazI ivacaarat GaoNao.inayama 35 maQyao sauQaarNaa. iva<a 05.02.2001 420 • inavaRi<avaotna QaarkaMnaa inavaRi<avaotna ivaiht idnaaMkalaa imaLNyaasa

haot Asalaolaa ivalaMba TaLNyaasaazI kravayaacaI ]payayaaojanaa… iva<a 17.07.2001 420 • 1 jaanaovaarI 1996 pUvaI-cyaa inavaRi<avaotnaQaakraMcyaa

inavaRi<avaotnaat ÀkuTUMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabat. iva<a 19.07.2001 421 • saovaainavaR<aI ]pdanaÀ maR%yau ]pdanaacaI raoKUna zovalaolaI r@kma mau@t krNyaabaabat. .. .. iva<a 18.08.2001 422 • ta%pur%yaa inavaRi<avaotnaÀ]pdanaacyaa p`danaasaMbaMQaI.… iva<a 18.08.2001 423 • AMSatÁ rajya SaasanaakDo va AMSatÁ kod` SaasanaakDoÀsvaaya<a

saMsqaaMkDo saovaa kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr %yaaMcyaa kuTuMibayaaMsa ekca kuTUMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaabaabat.iva<a 12.09.2001 423

• maharaYT/–knaa-Tk saImaa AaMdaolanaat maR%yau pavalaolyaa tsaoca saImaavatI- xao~at maR%yau pavalaolyaa vya@tIMnaa “ huta%maa ” GaaoYaIt krNyaabaabat va %yaaMcyaa naatovaa[-kaMnaa inavaR<aIvaotna doNyaabaabat. iva<a 27.09.2001 424

• inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa inavaRi<avaotnaasaMbaMQaI p`adoiSak BaaYaa prIxaa ]<aINa- JaalyaabaabatcaI naaoMd saovaa pustkat nasalyaabaabat Aaxaop.iva<a 29.12.2001 426

• hyaat AsalyaacaI Ka~I kÉna GaoNyaasaazI inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaalaa inavaRi<avaotna Qaarkanao %yaacyaa inavaasasqaanaI yaoNyaacaI ivanaMtI kolyaasa inavai<avaotna Qaarkanao Saasanaalaa p`dana kravayaacyaa Aakarat sauQaarNaa krNaobaabat. .. .. iva<a 31.12.2001 426 • inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMbainavaRi<avaotnaQaark yaaMnaa mahagaa[- vaaZIcao Aitp`dana haoNyaacao p`saMga TaLNyaasaazI kravayaacaI sauQaairt ]payayaaojanaa. … … … iva<a 04.03.2002 427 • ponSana Adalatcao p`yaaojana krNyaabaabat… .. .. saap`iva 05.07.2002 428 • inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a hoaNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa saovaainavaR<aInaMtr inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa Ada krNaobaabat. .. .. .. .. iva<a 08.07.2002 429 • kayaa-laya p`mauKakDo namaunaa 7 yaaogyair%yaa BaÉna laoKaprIxaa AiQaka–yaakDo pazivaNyaabaabat,,.³ naa ivaBaagaIya caaOkSaI p`maaNap~´.iva<a 29.08.2002 430 • jyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sarkarI xao~atIla ]pËmaamaQyaoÀ

svaaya<a saMsqaaMmaQyao Àsqaainak saMsqaa [.maQyao svatÁlaa saamaavaUna GaotlyaanaMtr ek ekmaI zaok r@kma isvakarlaI ASaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AMMSaraSaIkrNaacyaa idnaaMkapasaUna 15 vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaacaa 1À3 [tka AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNao.. 15 vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI pirgaNanaa. .. .. iva<a 05.04.2003 430

• SaasakIya kma-caa–yaaMnao saovaa inavaR<aIcyaa vaoLI sqaayaI pd Àsqaaiya<va p`maaNap~ QaarNa kolaolao AsalyaasaMbaMQaIcaI AT.. iva<a 02.06.2003 431

.

. ivabaama.

Page 28: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXVIII

• maharaYT/ naagarI saovaa inayama– AiQakaraMcao p`%yaayaaojana.. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna ´ inayama 1982. inayama 10³5´¸65 va 66¸ inayama 27¸ inayama 40¸ 46¸ inayama 67 va Saa.ina.iva.iva.Ë. PEN 1080/CR 210/SER-4 Dt 28.4.1981. .. .. .. .. iva<a 02.06.2003 140

• 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacao Àmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaR<aI laaBaaMcyaa P`ayaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa.. … iva<a 20.07.2004 432 • saovaainavaR<aIpUvaI-caI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa p`%yaayaaoijat krNyaabaabat. .. iva<a 23.08.2005 433 • rajya Saasanaacyaa saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa

%yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI navaIna AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU krNyaabaabat. .. .. iva<a 31.10.2005 435

• BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa rkmaotUna Saasanaalaa yaoNao rkmaaÀ Saasana nauksaana yaaMcaI vasaulaI na krNyaabaabat. pirp~k saap`iva 23.01.2006 438 • maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama

68 maQyao sauQaarNaa. .. .. iva<a 29.06.2006 439 • 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacaoÀmahagaa[- vaotnaacao vaaZIcao saovaainavaRi<a

laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivailanaIkrNa.. spYTIkrNa.. iva<a 20.09.2006 440 • ]pdanaacaI kmaala mayaa-da vaaZivaNyaabaabat. iva<a 12.06.2007 441 • SaasakIya kma-caa–yaaMnao saovaa inavaR<aIcyaa vaoLI sqaayaI pd

Àsqaaiya<va p`maaNap~ QaarNa kolaolao AsalyaasaMbaMQaIcaI AT.. iva<a 04.01.2008 442 • 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacao Àmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaR<aI

laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa… spYTIkrNa.. iva<a 18.02.2008 443 • navaIna pirBaaiYat AMSadayaI inavaR<aIvaotna yaaojanaa…spYTIkrNa… iva<a 26.02.2008 443 • XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaotIla saovaaivaYayak zLk baabaI.

EaI.p`kaXa laaoKMDo¸ ]p saicava ³ saovaa ´¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga.. .. 452

@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 29: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXIX

Saasana inaNa-ya va pirp~ako [-. AnauËmaiNaka

ivaYaya idnaaMk pRYz

Government servant Conduct Rules:

Non bonafide use of medical intoxicants. GAD 05.05.1961 238

Departmental enquiries.. Examination of Witnesses .. GAD 14.06.1961 238

Candidates selected by the P.S.C. for Appointment to Ministerial post in Govt. Offices in Gr.Bombay..Transfer of.. GAD 12.09.1961 01

Qualifying Examination for promotion to higher posts or grade . Circular .. GAD 11.10.1961 01

Govt.Servant Conduct Rules.. Need for Govt. Servant to refrain from drinking in

public places. .. Circular .. GAD 31.10.1961 238 Suspension of Government Servant.Circular. GAD. 14.11.1961 239

Departmental Enquiries. .. Circular. GAD 02 .01.1962 239 Traps arranged by the Anti-Corruption and

Prohibition Intelligence Bureau:Co-operation of Govt. servants with the Anti corruption and

Prohibition Intelligence Bureau inconnection with the---- .. .. .. .. GAD 16.05.1964 240

Holidays-Public and Optional.. attendance on.. GAD. 16.07.1964 185 Procedure for entrusting the work of

Investigatiion of case of malpractices in Government Offices. .. .. .. Home 21.02.1972 241

SaasakIya poOXaacaI Afratfr. .. .. .. saap`iva 06.09.1972 242 Government Servant Conduct..

Prohibiting Govt.Servant from accepting any complementary passes to visit Theatres, Performances etc. or to enter the auditorium without a valid ticket. .. .. .. GAD 31.10.1973. 242

Investigations for fixing responsibility : Expeditious completion of. .. .. GAD 08.11.1973 243

Persons temporarily appointed to Ministerial posts in Govt. Offices in Gr. Bombay pending availability of Public Service Commission selected candidates—Regulating of

appointment of. .. .. .. .. GAD 01 03.1974 01 . Vbm.

Page 30: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXX

Expeditious completion of Investigation in case of the Officers under suspension. . GAD 18.09.1974 244

Post of Lower Grade Stenographers in certain Govt.Departments outside the Secretariate--Up gradation of as Higher Grade Stenographer. GAD 03.10.1974 02

Maharashtra Released defence Services Personnel ( Fixation of Pay and Seniority ) Rules 1974. Orders . .. .. .. GAD 16.11.1974 03

Resignation –Recovery of one month’s Pay from a Govt.Servant who tenders resignation without giving prior notice. …….. Circular… GAD 27.11.1974 04

Leave concession…. Grant of to Police personnel. .. .. Home 17. 07.1975 185

Drinking by Govt, Servants…Restriction on.. GAD 27.08.1975 245 Select List—Principles regulating-

preparation and revising of. .. .. GAD 11.09.1975 05 Temporary Govt.Servants..Extension of

Benefit of Permanancy to. .. .. GAD 19.09.1975 06 Promotion from Class IV services to Class

III Services In Government Offices and Departments. .. .. .. .. GAD 23.09.1975 08

Resignation from Govt. service : acceptance procedure and various other conditions. .. GAD 20.05.1977 09

Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are overaged. .. .. .. .. GAD 01.11.1977 11

Misappropriation of Government Money.. recovery of.. .. .. .. .. GAD 30.11.1978 245

Departmental enquiries..Delegation of power to grant extension of time for completing the… GAD 19.04.1979 11

Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are overaged. .. .. .. .. .. GAD 19.04.1979 246

Misuse of Govt. Quarters by Govt. Servant… Disciplinary action for…. Circular… GAD 20.04.1979 249

Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are overaged. .. .. .. .. .. GAD 10.07.1979 12

Grant of additional leave with facilities for its surrender and encashment to memebrs of the State Police Constabulary. .. .. Home 04.09.1979 186

Consumption of intoxicating drinks and drugs by Govt. Servant. .. .. ..Circular. GAD 20.09.1979 250

Retrospective Promotion . .. .. GAD. 24.10.1979 14

Page 31: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXI

Misuse of Govt. Quarters by Govt. Servant… Disciplinary action for… Circular… GAD 21.11.1979 251

Departmental Examination Rules amending for granting exemption to candidates who are overaged. .. .. .. .. .. GAD 28.11.1979 12

baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipkvagaI-ya pdo maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt ]maodvaaraMcyaa inayau@%yaa inayamaaQaIna krNao. .. .. .. .. saap`iva 01.03.1980 14

Departmental Examination Rules Amending of-For granting exemption to candidates who are Overaged. .. .. .. .. GAD 17.05.1980 13

The Maharashtra Civil Services (Conduct ) Rules, 1979. Meanig of the term “Regular or reputed dealer ” used in rule 19 of the… GAD 29.08.1980 252

Epeditious completion of Investigation in cases of Govt. Servants under suspension. .. Home 03.11.1980 252

Release of withheld increment for not passing the examination within the prescribed time limit and number of chances….. Date of passsing the Examination Clarification reg. …Circular… GAD. 02.12.1980 253

Private trade or employment, under rule 16(2) of the Maharashtra Civil Services (Conduct ) Rules,1979. .. .. .. .. GAD 04.12.1980 254

Employment of Freedom Fighters and their nominess in the matter of recruitment to Class III & Class IV posts in Govt. services. GAD 02.03.1981 16

Prefixing and Suffixing Sunday & Public Holidays to Casual Leave. .. .. F.D. 20.03.1981 187

M.C.S.( D. & Appeal ) Rules 1979.. Inspection of Documents by Govt. Servant facing

Departmental Proceeding. .. .. GAD 10.04.1981 254 kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaaKalaI saMttI p`itbaMQak Xas~iËyaa k$na GaoNaa–yaa AaOVaoigak va AaOVaoigakotr rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaabaabat.. iva<a 14.07.1981 188

Counting of training period at the Police Training College, Nasik as qualifying service For pension purpose. .. .. .. Home 23.07.1981 336

Empyoyment to Project effected persons. Instructions regarding.. Circular….. PWD 04.08.1981 17

ivaBaagaIya p`mauKaMnaI kolaolyaa baZtIÀbadlaIsa lavakr maanyata doNyaabaabat…. pirp~k… .. .. .. iva<a 17.09.1981 18

Imposing of Penalties under Govt. Servant Conduct, Discipline and Appeal Rules. GAD .17.11.1981 257

ivabaama.

Page 32: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXII

AlpsaM#yaMak va maagaasavagaI-ya kma-caa–yaaMcyaa kaya-karI pdavarIla inayau@tIsaMbaMQaI. .. .. saap`iva 27.11.1981 18

The Maharashtra Civil Services ( Regulation of Seniority ) Rules 1982. .. GAD .1982 19

Reservation of vacancies for Economically Weaker Sections of society in Govt.,Quasi Govt.and Co-op.Service. Circular …. .. GAD 03 .02.1982 24

Forwarding of application to the Union Public Service Commission from candidates serving under Govt……. Endorsement….. ... GAD 10.02.1982 24

Forwarding of applications to UPSC from candidates serving under Govt………. GAD 25

eka p`karcyaa rjaocao dusa–yaa p`karcyaa rjaot pirvat-na krNyaabaabat. iva<a 19.02.1982 189 Recreuitment to Govt. Service in vacancies

reserved for Backward Classses notifying the vacancies to the Associations/ Organisations of Backward Classes……..Circular… .. GAD 12.03.1982 26

Misappropriation of Govt.Money…. Investigation for fixing responsibility for Expeditious Completion of… Circular….. GAD 21.07.1982 257

SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pdo. .. .. .. saap`iva. 01.03.1983 26

Disciplinary action in resopect of Police Officers Posted in C.I.D.(Int.Special Wing )..Letter from Home 16.03.1983 259

catuqa-EaoNaI safa[- kamagaar ‚svacCk [%yaaid t%sama pdaMvarIla saovaa BartIcyaa XaOxaiNak Ah-tosaMbaMQaI….. saap`iva 23.03.1983 27

kinaYz pd ÀsaMvaga-ÀsaovaaMmaQaUna vairYz pd À saMvaga- À saovaaMmaQaIla pdaonnatI krtaMnaa paLavayaacaI t%vao. .. saap`iva 18.05.1983 27

Saasana saovaotIla pharokrI–caaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtahIk rjaa‚ kamaacao sva$p yaasaMbaMQaI. .. .. saap`iva 19.09.1983 28

saovaainavaR<aIcyaa laaBaMasaazI Ah-takarI saovaakalaacaI kravayaacaI gaNanaa. .. .. .. iva<a 05.10.1983 337

maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Sanaanao kravayaacyaa inayau@%yaa yaasaazI SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- AayaaogaakDo pazivaNyaabaabat AvalaMbaavayaacaI kaya-pQdtI. .. .. .. .. .. saap`iva 28.11.1983 29

SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI etdqa- maMDLacyaa ihMdI BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNyaabaabat. .. .. saap`iva 17.12.1983 30

Asqaa[- SaasakIya kma-caa–yaanaa sqaayaI krNaacao fayado doNyaabaabat.. saap`iva 15.02.1984 31 Saasana saovaot AsataMnaa ApGaatanao ApMga%va Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaa Payaa-yaI naaokrI AnaukMpa t<vaavar javaLcyaa naatovaa[-kasa doNaobaabat. .. .. .. .. saap`iva 22.02.1984 32

ivabaama.

Page 33: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXIII

etdqa- maMDLacyaa ihMdI BaaYaa prIxaa baaolaI BaaYaa prIxaotUna saUT imaLNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 28.05.1984 32

rajapi~t AiQaka–yaasaazI va Arajapi~t kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa. .. .. .. .. saap`iva 18.06.1984 32

tIna maihnyaacyaa naaoTIXaIcaa kalaavaQaI samaaPt Jaalyaavar XaasakIya kma-caa–yaacaI saovaainavaR<aI AaiNa svaocCa inavaR<aInaMtr Ah-takarI saovaot Bar. .. .. iva<a 01.10.1984 337

idnaaMk 1 jaanaovaarI 1964 pUvaI- saovaainavaR<a JaalaolyaaÀmaR%yau pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna doNao. .. .. .. .. iva<a 12.11.1984 340

maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama 1984 va %yaatIla daona namaunyaaMcao p`maaNaIkrNa. .. iva<a 03.12.1984 343

maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´inayama 1979¸SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Saasanamaanya saMGaTnaaMcaI laoKa prIxaa pustko ³ihSaoba´ naaoMd va(a [.dPtr tpasaNaIbaabat. .. saap`iva 10.12.1984 260

M.C.S.( D. and Appeal ) (Amendment) Rules 85. In Rule 9 MCS (D.& Appeal ) Rule 1979 , Sub rule 4 substituted. .. .. .. GAD 1985 261

svaatMHya saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI……. saap`iva 10.01.1985 33 catuqa- EaoNaI kma-caarI kayaa-layaIna vaoLot gaNavaoSa pirQaana krNao…iSastBaMgaaMcaI kaya-vaahI. pirp~k… saap`iva 31.01.1985 260

maanyatap`aPt saMGaTnaocyaa baOzkIsaazI hjar rahNyaasaazI naOimai<ak rjaa. .. .. .. .saava-.baaQakama 06.06.1985 190

Post Recruitment Training Examination Rules 1984 For Junior.GradeClerks in the office of the Commr. of Police,Greater Bombay.Notification. Home 17.06.1985 34

saovaainavaR,<aIvdaro SaasanaacaI saovaa AMitmatÁ saaoDUna jaaNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa vaotnaacao ikMvaa Ba<yaaMcao AKorcao p`dana raoKUna na QarNao. .. .. iva<a 23.07.1985 345

ivaBaagaIya caaOkXaa %varIt inakalaI kaZNyaabaabat…… ivaBaagaIya caaOkXaaMcyaa ivalaMbaalaa karNaIBaUt Asalaolyaa sava-saaQaarNa ~uTI va karNao. .. ..pirp~k.. saap`iva 24.12.1985 263

SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pd. .. .. saap`iva 22.01.1986 39

Saasana vyavaharat marazIcaa 100 T@ko vaapr. .. ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao vaija-t p`krNaat maaoDt naahIt. gaRh 23.01.1986 266

Rules regulating the Upper age limit for recruitment by nomination in Class I to Class IV Services…… Notification … …. GAD 28.01.1986 39

vayaacyaa 50 À55 vaYaa-plaIkDo saovaot rhaNyaacaI pa~apa~ta AjamaavaNyaacaa inakYa. ..pirp~k… saap`iva 12.05.1986 345

ivabaama.

Page 34: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXIV

faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa sarkarI kma-caa–yaaMcyaa baabatIt kravayaacaI kaya-vaahI. .. saap`iva 12.06.1986 267

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa maR%yau ina saovaainavaR<aI ]pdanaavar vyaaja doNyaabaabat. .. .. .. iva<a 23.06.1986 346

janarla irJavh- [MijainaAirMga faosa-maQaIla kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ Saasanaatfo- maajaI saOinakaMnaa doNyat yaoNaa–yaa sauivaQaa ]plabQa krNao. .. .. .. .. saap`iva 24.06.1986 41

saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcaI yaadI tyaar krNao va %yaacaI p`t laoKa prIxaa kayaa-layaasa pazivaNao. iva<a 28.07.1986 347

inavaR<aIvaotnaakrIta Qaravayaacyaa ekUNa Ah-takarI saovaoXaI p`%yaxapNao saMbaMQaIt GaTnaa saovaapustkMat sausPaYT inado-iXat krNao. iva<a 30.07.1986 348

XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa rjaa maMjaUrIcyaa p`krNaabaabat. iva<a 01.09.1986 190 maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979‚ inayama 2 ³k´³tIna´ caI sauQaarNaa. .. .. .. saap`iva 02.09.1986 272

ivaBaagaIya caaOkXaI GaoNyaabaabatcaI kaya-pQdtI…pirp~k .. saap`iva 11.09.1986 273 maajaI saOinakaMcaI vyaa#yaa…. AiQasaUcanaa……… 27.10.1986 41 baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaat ilaipkvagaI-ya pdavar tsaoca

maM~alayaIna ivaBaagava Aayaaogaacyaa kayaa-layaat sahayyakacyaa pdavar naomaNaUka .. ]maodvaaraMnaa $jaU haoNyaasaazI maudt. .. saap`iva 14.11.1986 42

Recruitment Rules:- Clerk,Clerk-Typist and Typist In the Office of Govt.of Maharashtra. Outside Greater Bombay (Recruitment) Rules 1981. GAD 18.12.1986 43

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR,<aIvaotna ´inayama 1982 cyaa inayama 27 maQaIla trtudInausaar saovaainavaR<a kma-caa–yaaMiva$w kaya-vaahI krNyaasaazI maMjaUrI AadoSa va daoYaaraop p~acao marazI namaunao. .. .. .. .. .. saap`iva 02.02.1987 349

svaatMHya saOinakÀ Bauimagat svaatMHya saOinakÀAaJaad ihMd³svaatMHya´ saOinak yaaMcao naamainado-iSatasa SaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar naaokrI imaLNaobaabat…. saap`iva 13.03.1987 44

SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pdo. .. .. .. .. saap`iva 06.04.1987 45

Saasana saovaotIla kma-caa–yaaMcaI À rajapi~t AiQaka–yaaMcaI jaoYzta yaadI tyaar krNao va p`isaQd krNyaabaabat. .. 21.04.1987 45

saovaa pustk–– dusarI p`t. .. .. .. iva<a 28.04.1987 46 ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaavar

vyaaja doNyaabaabat. .. .. .. iva<a 14.05.1987 351 inavaR<aIvaotna QaarkakDUna hyaatIcaa daKlaa GaoNyaabaabat. iva<a 15.05.1987 352 C.C.S (CCA ) Rules--- suspension of Govt. Servant

involved in cases of dowry deaths…. Govt.of India. ……………… Ministry of Personnel Public Grievances.. 22.06.1987 274

ivabaama.

Page 35: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXV

XaasakIya kma-caa–yaaMsaazI svaocConao saovaa inavaR<a haoNyaacaI yaaojanaa. vaIsa vaYao- haoNyaapUvaI- idlaolyaa naaoiTXaIbaabat… pirp~k.. iva<a 24.06.1987 352

AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa doNao .iva<a 21.08.1987 353 baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilapIk vagaaI-ya pdo maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga pursÌt kma-caa–yaaMcyaa maMuba[-baahor badlaI saMbaMQaI. pirp~k……… saap`iva 03.09.1987 46

saovaaBartIsaazI saOna dlaatIla AiQaka–yaaMnaa tsaoca saOinakaMnaa Vavayaacyaa savalatI¸rajya SaasanaatIla vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla pdaMcyaa baabatIt. .. .. .. 46

inalaMbanaaQaIna XaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMtIla AnvaoYaNa À ivaBaagaIya caaOkXaa %varonao pUNa- krNao. Pairp~k .. saap`iva 25.02.1988 275

SaasakIya saovaotIla ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcyaa badlyaa….. sava-saaQaarNa t%vao… .. pirp~k… saap`iva 14.03.1988 47

Pensionary Awards to the families of Police Officers & Men who are killed in action….. Home 24.03.1988 354

huMDabaLI saMdBaa-t gaaovalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inalaMbaIt krNyaabaabat. .. ..pirp~k…. saap`iva 30.03.1988 276

saovaot AsataMnaa kamaasa Aalaolyaa tsaoca saMGaYaa-t Aqavaa saovaot AsataMnaa ApMga Jaalaolyaa saMrxaNa saovaotIla vya@tIcyaa kuTuMibayaasa SaasakIya saovaot inayau@tIsa savalat.. saap`iva 22.04.1988 48

EaIlaMkot pazivalaolyaa BaartIya SaaMtta rxak dlaatIla jaKmaI va ApMga Jaalaolyaa javaanaaMnaa tsaoca QaaratIqaI- pDlaolyaa javaanaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa ivaivaQa salavatI ]plabQa k$na doNyaabaabat. … saap`iva 23.05 1988 49

inavaR<aI vaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga punaÁsqaapIt krNao… iva<a 30.05.1988 357 XaasakIya saovaosaazI inavaD krNyaat Aalaolyaa ]maodvaaraMnaI Ba$na idlaolyaa saaxaaMkna namaunyaabaabat . .. .. gaRh 13.06.1988 277

BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat. saap`iva 11.07.1988 190 ivaBaagaIya kaya-vaahI .p`qama EaoNaIcyaa rajyasaovaotIla paolaIsa AiQaka–yaaMivaÉw krtaMnaa AnausaravayaacaI kaya-pQdtI.. gaRh 12.08.1988 278

itsa–yaavaoLI xayaraogaÀkuYzraogaÀkk-raogaÀpxaGaat rjaa maMjaur krNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 19.09.1988 194

maajaI saOinakÀp`klpga`stÀSaarIirk dRYTyaa ApMgaÀ svaatMHya saOinak ÀsaMpkalaIna kma-caarI yaaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 maQaIla AarxaIt pdaMvar tsaoca psaMtIËmaanao doNyaat yaoNaa–yaa pdaMvar inayau@tI doNyaabaabatcaI AMmalabajaavaNaI yaaogya irtInao va kaTokaorpNao krNyaabaabat. .. .. .. .. .. saap`iva 21,.12.1988 50

Retirement of a Govt. Servant on expiry of 3 months Notice period. .. .. F.D. 29.12.1988 359

maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 inayamaiSaiqala k$na dIGa-kalaIna AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaabaabat. iva<a 07.01.1989 195

Page 36: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXVI

AnaukMpa inavaRi<avaonaacao AMSaraSaIkrNa. .. .. iva<a 27.02.1989 359 maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL AaiNa p`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDL yaaMcyaa maaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Sanaanao kravayaacyaa inayau@%yaa yaaMsaazI SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- inavaD maMDLakDo pazivaNyaabaabat AMmalaat AaNaavayaacaI kaya-pQdtI. .. .. saap`iva 23.03.1989 50

SaasakIya kma-caa–yaaMcaI inayat saovaavaQaIpUvaI- saovaainavaR<aI.. vayaacyaa 50À55 vaYaa-pilakDoÀAh-takarI saovaocyaa 30 vaYaa-cyaa kalaavaQaIpuZo saovaot rahNyaacaI SaasakIya

kma-caa–yaaMcaI Paa~apa~ta AjamavaNyaacaa inakYa… saap`iva 01.04.1989 360 gaDicaraolaI ijal(at va caMd`pUr ijal(acyaa inavaDk xao~at

paolaIsa dlaatIla va [tr ivaBaagatIla XaasakIyakma-caarI saovaot Asatanaa va Aaplao kt-vya bajaavaIt Asatanaa samaaja ivaGaatk Xa@tIkDUna maR%yaumaUKI pDlyaasa %yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa nauksaanaBarpa[- va ivaXaoYa kuTuMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat. .. .. gaRh 10.04.1989 360

rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya KoL spQaa-maQaIla sahBaagaamauLo haoNaa–yaa AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayamaIt krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 11.05.1989 196

rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa Ah-takarI saovaobaabatcaI saUcanaa doNaobaabat… pirp~k…… iva<a 30.05.1989 361

svaatMHya saOinakaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 yaa pdaMvar saovaap`vaoSaasaazI savalatI imaLNaobaabat.. svaatMHya saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI. .. saap`iva 01.06.1989 51

kuTuMba inavaR<aIvaotna jauLyaa Ap%yaaMnaa kravayaacyaa p`danaacyaa ivainayamanaabaabat. .. .. .. iva<a 12.06.1989 362

kinaYz pdÀ saMvaga-ÀsaovaamaQaUna vairYz pd ÀsaMvaga-À saovaamaQaIla pdaonnatI krtanaa paLavayaacaI t%vao. .. saap`iva 01.08.1989 52

saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI. .. .. saap`iva 20.09.1989 51 saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yau ]pdana yaa p`yaaojanaasaazI Ah-takarI saovaocaa kalaavaQaI gaNaNyaabaabat…………pirp~k.. iva<a 13.12.1989 362

kuTUMba inavaR<aIvaotna 1964..Kulaasaa. .. .. iva<a 15.01.1990 363 ivamau@t jaatI va BaT@yaa jamaatI AaiNa [tr maagaasavaga- .. yaadImaQyao sauQaarNaa. .. .. .. samaaja klyaaNa 17.01.1990 53

maharaYT/ laaoksaovaa va rajyaÀp`adoiSak inavaD maMDL ApursÌt kma-caa–yaaMcyaa baabatIt prIxaosaazI kalaavaQaI maaojataMnaa ivacaarat Gyaavayaacaa inayau@tIcaa idnaaMk,,,,. .. saap`iva 23.01.1990 54

id. 1.1.1986 pUvaI-pasaUnacyaa idnaaMkapasaUna saovaainavaR<aIpUva- rjaovar Asalaolyaa prMtU id. 1.1.1986 naMtr inavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaabaabat… maharaYT/ naagarI saovaa ³sauQaarIt vaotna´ inayama 1988……… pirp~k... iva<a 31.01.1990 363

. ivabaama.

Page 37: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXVII

inavaR,<aIvaotna QaarkaMkDUna Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI tsaoca inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa caukInaoÀ

jaada inavaR<aIvaotnaacaI r@kma p`dana krNyaat AalaolaI r@kma vasaUla krNaobaabat. .. .. .. .. iva<a 05.02.1990 364

20 vaYaa-cyaa Ah-takarI saovaonaMtr svaocCa inavaR<aIsaazI maanya yauQdsaovaaÀsaOinakI saovaa ivacaarat GaoNyaabaabat. .. iva<a 09.02.1990 365

M.C.Services ( Commutation of Pension ) Rules, 1984- Submission of application for Commutation of pension. .. .. .. F.D. 03.03.1990. 365

Fixation of Pay of re-employment Pensioners---dicontinuance of deduction of Pension Equivalent of death cum retirement Gratuity. .. .. .. F.D. 16.03.1990 366

inavaR<aIvaotnaQaarkaMcaI punaina-yau@tIvarIla vaotnainaiXcatI maR%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya vajaa na krNaobaabat. iva<a 16.03.1990 367

Restoration of Commutted Portion of Pension after 15 years. .. .. .. F.D. 28.03.1990 368

AsaaQaarNa rjaovar AsataMnaa svaocCainavaR<aI… pirp~k... iva<a 10.04.1990 197À368 maagaasavagaI-yaaMcyaa sarL saovaa BartI AaiNa pdaonnatI baabatcao AarxaNa‚AnauYaoSa [%yaadI saMbaMQaI ivavarNap~ saUcanaa flakavar laavaNyaabaabaat kravayaacaI kaya-vaahI. saap`iva 10.05.1990 54

XaasakIya kma-caa–yaacyaa maulaaMmaQyao ikMvaa maulaIMmaQyao manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata [-%yaaid inamaa-Na JaalaolaI Asalyaasa %yaaMnaa hyaatBar kuTuMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat. iva<a 16.05.1990 369

punaiva-laaokna k$na maudtpUva- saovaainavaR<a kolaolyaa SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa AiBavaodna saimatIcyaa iSafarSaIMcyaa AaQaaro prt saovaot ÉjaU k$na Gaotlyaasa KMiDt kalaavaQaI inayatIt krNyaabaabat . .. .. saap`iva .05.1990 370

p`klpga`st vya@tI Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMcyaa naomaNaUka duyyama saovaa inavaD maMDLacyaa kxaotUna vagaLNyaabaabat. pirp~k… saap`iva 18.06.1990 55

Expeditious completion of Departmental Enquiries….providingVehicles to Enq.Officers. GAD 21.06.1990 279

sqaayaI ikMvaa AsqaayaI rajya XaasakIya kma-caa–yaalaa saovaakalaamaQyao maR%yau Aalyaasa %yaacyaa kuTuMibayaaMnaa ta%kalaIk

AavaXyakta pUNa- krNyaasaazI Vavayaacyaa Aiga`maacyaa rkmaot vaaZ krNyaabaabat. .. .. .. .. iva<a 10.07.1990 370

saovaap`vaoSa inayama.pdaonnatIsaaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ÀsaovaotÀEaoNaIt ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT ivaiht krNao. saap`iva 04.09.1990 56

maharaYT/ naagarI saovaa³iSaxaa va ApIla´inayama 1979 maQyao sauQaarNaa. .. .. .. .. saap`iva 12.10.1990 279

ivabaama.

Page 38: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXVIII

SaasakIya saovaosaMbaMQaIcyaa baabatIt ASaasakIya vya@tIMkDUna ikMvaa [tr p`karo dbaava AaNaNyaacaa p`ya%na krNao. .. gaRh 26.10.1990 281

Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa… iva<a 09.11.1990 198 maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL va p`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDLo ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI maulaaKt na Gaota f@t laoKapirxaotIla gauNava<aonausaar inavaD krNyaabaabat. .. saap`iva 29.11.1990 56

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 maQyao sauQaarNaa.AiQasaUcanaa. .. .. iva<a 14.12.1990 371

Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa. iva<a 01.01.1991 200 inavaR<aIvaotnaacao p`dana..pUNa- $pyaaMt pUNaa-ikt krNao. iva<a 07.01.1991 372 Anausauicat jaatImaQaUna baaOQd Qamaa-t Qama-aMtr kolaolyaaMnaa Anausauicat jaatIcao samajaNyaabaabat . .. samaaja klyaaNa 14.01.1991 57

svaatMHya saOinak va %yaaMcao naamainado-iSat yaaMnaa Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4maQaIla pdaMvar naomaNaUkIsaazI vayaaomayaa-dot savalat. saap`iva 22.01.1991 58

kuTuMba inavaR<aIvaotna 1964.. spYTIkrNa..... iva<a 22.01.1991 372 gauNava<aovar inavaD Jaalaolyaa maagaasavagaI-yaaMcyaa gaTatIla ]maodvaaraMnaa Aarixat Asalaolyaa jaagaaMcyaa saMdBaa-t maaojaNyaat yaovaU nayao.yaabaabatcaa Kulaasaa. .. .. saap`iva 25.01.1991 58

inavaR<aI vaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga punaÁsqaapIt krNao. iva<a 28.01.1991 374 svaatMHya saOinakÀ %yaaMcao naamainado-iSat yaaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 maQaIla pdaMvar naaokrI doNyaabaabat vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa AadoXaaMcao eki~krNa….. pirp~k……… saap`iva 04.03.1991 59

XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaa inavaR<aIcyaa tarKopUvaI- saha maihnyaaMcao Aat mahalaoKapala³laoKa va Anau&oyata´1 ikMvaa 2 maharaYT/¸ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDo inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ pazivaNao. .. .. .. .. iva,<a 06.03.1991 374

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa piriXaYT paca maQaIla namaunaa 7 laa sauQaarNaa. .. iva<a 25.03.1991 376

pdaonnatI naakarlyaamauLo ]dBavaNaaro pirNaama va %yaabaabat AvalaMibaNyaacaI kaya-vaahI. .. .. .. saap`iva 30.04.1991 60

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana. .. .. .. .. iva<a 06.05.1991 377

rajapUt BaamaTa¸prdoSaI BaamaTa¸prdoSaI BaamaTI.. jaatI davyaacaI tpasaNaIbaabat. .. .. samaaja klyaaNa 08.05.1991 60

manaaoivaÌtIÀmaanasaIk duba-lata ikMvaa XaairrIkdRYTyaa paMgaLopNaaÀivaklaaMgata Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa maulaaMnaa saMpUNa- hyaatBar kuTUMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat . iva<a 02.07.1991 381

saovaa inavaR<aInaMtrcyaa ptIÀ p%naI yaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNao. .. .. .. .. .. iva<a 03.07.1991 382

.

. ivabaama.

Page 39: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XXXIX

Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maahIt nasalaolyaa XaasakIya kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTuMbaIyaManaa kuTuMbainavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat. .. iva<a 05.07.1991 383

ekavaoLI ]pBaaogaNyaacyaa Aija-t rjaocyaa mayaa-domaQyao vaaZ.. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 81 caa inayama 50³2´… iva<a 20.09.1991 203

rajya XaasakIya maRt kma-caarI ÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa Ap%yaaMnaa janmaËmaanausaar kuTuMbainavaR<aIvaotna doNaobaabat… iva,<a 24.09.1991 385

daÉbaMdI kayaVacaa BaMga krNaa–yaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa Vavayaacyaa ivaBaagaIya iSaxaabaabatcaI maaga-dSa-k t%vao. gaRh 31.10.1991 282

kayaa-layaIna vaoLot XaasakIya AiQakarIÀ kma-caarI yaaMnaa pana tMbaaKU ‚sauparI yaaMcao saovana na krNaobaabat. .. saap`iva 14.02.1992 283

XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaapustkat naaoMdlaolyaa janmaaidnaaMkamaQyao duÉstI krNyaabaabat. .. .. saap`iva 24.05.1992 61

kayaa-layaIna vaoLot XaasakIya AiQakarIÀ kma-caarI yaaMnaa pana tMbaaKU ‚sauparI yaaMcao saovana na krNaobaabat. .. saap`iva 14.02.1992 283

ivaBaagaIya ikMvaa nyaayaIk kaya-vaahI p`Mlaibat Asalaolyaa p`krNaI ta%purto inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaabaabat. .. iva<a 25.06.1992 385

maharaYT/ rajyaamaQyao Anya rajyaatUna sqalaaMtrIt Jaalaolyaa Anausauicat jaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcao p`maaNap~ doNyaabaabat.samaaja klyaaNa 06.07.1992 62

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana. .. .. .. iva<a 24.07.1992 379

inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt maUlyaacyaa rkmaotUna SaasakIya yaoNao rkmaaMcaI vasaUlaI na krNyaabaabat. .. iva<a 27.07.1992 386

ma.naa.sao.³iSaxaa va ApIla ´inayama 1979 maQaIla inayama 9. iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaanao iSaxaocao AMitma AadoSa kaZNyaapUvaI- ApcaarI AiQakarIÀkma-caa–yaasa caaOkSaI AhvaalaacaI p`t purivaNao.. saap`iva 28.07.1992 283

rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya KoL spQaa-maQaIla sahBaagaamauLo haoNaa–yaa AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayamaIt krNyaabaabat. .. iva<a 30.07.1992 203

rajya XaasakIya maRt kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa Ap%yaaMnaa janmaËmaanausaar kuuTuMbainavaR<aIvaotna doNaobaabat. iva<a 24.09.1992 387

ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa iXallak rjaocao raoK samamaUlya doNyaabaabat. .. .. gaRh 03.11.1992 387

faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaat kravayaacaI kaya-vaahI... .. .. saap`iva 29.12.1992 284

rajapi~t AiQaka–yaaMsaazI va Arajapi~t kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa. .. .. .. .. saap`iva 01.01.1993 63

maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna ´inayama 1982 cyaa inayama 130 maQyao sauQaarNaa. AiQasaUcanaa... iva<a 23.01.1993 388

BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat.saap``iva 30.01.1993 204 . ivabaama.

Page 40: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XL

ekaca p`krNaat gauMtlaolyaa Anaok kma-caa–yaaMbaabat ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI. .. .. .. saap`iva 08.02.1993 285

p`adoiSak inavaD maMDLaMnaI iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMnaa inayau@tI doNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 17.02.1993 63

ivaBaagaIya caaOkSaI p`krNaat saaxaIdaraMcaI tpasaNaI. .. saap`iva 07.04.1993 287 inalaMbana kalaavaQaI Qa$na AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIba_la Vavayaacao vaotna va Ba%to yaaMcao p`dana ivanaaivalaMba krNaobaabat. iva<a 27.05.1993 288

saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚saovaa p`vaoXaao<ar p`iXaxaNa tsaoca [tr ivaBaagaIya pirxaaMmaQyao Aaxoapah- vat-na

krNaa–yaaMivaÉQd kravayaacaI karvaa[-. .. .. saap`iva 28.05.1993 64À288 SaasakIya saovakaMnaa pdaonnatIsaMdBaa-t maanaIva tarIK doNyaabaabat…p`krNa tpasaNaI AiQakarabaabat……pirp~k… saap`iva 11.06.1993 65

SaasakIya kma-caa–yaacaI inayat saovaavaya pUvaI- saovaainavaR<aI maM~alayaatIla ivaBaagaatIla tsaoca maM~alayaa baahorIla va rajyaatIla [tr kayaa-layaatIla catuqa-EaoNaI kma-caa–yaaMcyaa punaiva-laaokna saMbaMQaat punaiva-laaokna saima%yaa¸AiBavaodna saima%yaa sqaapna krNyaabaabat. .. .. .. .. iva<a 17.07.1993 389

matImaMd vya@tIMcyaa ÀmaulaaMcyaa palakaMnaa [icCt sqaLI badlaI doNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 26.08.1993 66

Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maahIt nasalaolyaa XaasakIya kma-caarI ÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTUMibayaaMnaa kuTUMbainavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 07.10.1993 390

jao XaasakIya kma-caarI %yaaMcyaa maUL naomaNaukIsaazI pa~ navhto Aqavaa Ah-ta p`aPt navhto Asao naMtr AaZLUna yao[-la %yaaMcyaa ivaÉQd karvaa[- krNyaabaabat. .. saap`iva 12.10.1993 289

AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIÁ– “ ilaipk–TMklaoKk ” pdavar krNyaakairta TMklaoKnaacaI AT iSaiqala krNaobaabat. saap`iva 16.10.1993 66

ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat Apcaa–yaacyaa vatInao saovaot Asalaolyaa kma-caa–yaasa va saovaainavaR<a kma-caa–yaasa “bacaava sahayyak” mhNaUna madt krNyaasa prvaanagaI doNaobaabat. saap`iva 21.10.1993 290

inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa %yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaacao AMXaraXaIÌt maUlya vaoLovar Ada krNyaabaabat. ..pirp~k… iva<a 14.01.1994 390

Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtaihk rjaa‚ kamaacao svaÉp yaasaMbaMQaI. .. .. saap`iva 11.02.1994 67

SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sacaaoTI va kt-vyaprayaNata raKNyaabaabat.saap` iva 18.02.1994 291 Padaonna%yaa Á gaaopnaIya AiBalao#yaaMcyaa p`tvaarIcao inakYa… saap`iva 21.02.1994 68 maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDLo va p`adoiSak duyyama inavaD maMDLamaaf-t ]maodvaaraMcaI inavaD. Pairp~k .. saap`iva 03.05.1994 69

inayat vayaaomaana saovaainavaR<a haotanaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa KatI iXallak Asalaolyaa AQa-vaotnaI rjaocao raoKIkrNa…. iva<a 07.05.1994 391

ivabaama.

Page 41: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLI

saovaayaaojana kayaa-layaanao iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMcaI kmaala vayaaomayaa-da ga`a( QarNyaabaabat. .. .. saap`iva 21.05.1994 70

saovaa p`vaoSa inayama.. pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaabaabat. .. .. saap`iva 23.05.1994 71

SaasakIyaÀ inamaSaasakIya va Saasana Anaudainat saMsqaamaQaIla saovaaMmaQyao BartIsaazI maihlaakirta 30 ‰ jaagaa Aarixat zovaNaobaabat. .. .. .. ..maihlaa va baala klyaaNa 22.06.1994 72

paolaIsa ]p inarIxak pdavar sarLsaovaa va pdaonnatInao ]maodvaaraMcaI BartI krNyaabaabat. .. .. gaRh 05.07.1994 73

inavaR<aIvaotna va ]pdana p`aiQaÌt krNyaasaMbaMQaIcyaa ivaiht kaya-pQdtIsaMbaMQaat kahI saUcanaa..pirp~k.. iva<a 16.07.1994 392

rajapi~t XaasakIya kma-caa–yaaMnaa rjaa maMjaUr krNyaacyaa AaiNa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa AQyayana rjaa maMjaUr krNyaacyaa Xa@tI p`dana krNaobaabat. .. .. iva<a 16.07.1994 205

rjaoiXavaaya Asalaolyaa AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIcao BaUtlaxaI p`Baavaanao AsaaQaarNa rjaomaQyao pirvat-na krNyaasaMbaMQaatIla

AiQakar…....³ inayama 63³6 ´ .. iva<a 12.08.1994 206 Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa..paolaIsa dlaatIla

AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa imaLNaarI Aitir@t Aija-t rjaa.. p~…… gaRh 16.08.1994 207 inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa saovaainavaR<aInaMtr Saasana saovaot punaina-yau@tI doNyaabaabat. saap`iva 03.09.1994 393

maharaYT/ naagarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 cyaa inayama 38 KalaIla saUcanaa Ë.1 va 2 nausaar kaya-vaahI krNyaabaabat. .. ..pirp~k. saap`iva 27.09.1994 75

SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t%vaavar inayau@tI doNyaabaabat.saap`iva 26.10.1994 76

“To/ikMga e@saipDIXansa ”maQyao Baaga GaoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNaobaabat. iva<a 30.03. 1995 207

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana. .. .. .. .. iva<a 24.04.1995 379

jaoqao Ap%ya saovaainavaR,<aInaMtrcao Aaho ikMvaa saovaainavaRtInaMtr Ap%yaamaQyao ivaklaaMgata inamaa-Na JaalaI Aaho ASaa ivaivaQa karNaaMmauLo inavaR%tIvaotna p`dana AadoSaaMmaQyao pa~ Ap%yaaMcaI naavao namaUd krNyaat AalaI nasatIla tr inavaR%tIvaotnaQaarkasa %yaacaI [cCa ,Asalyaasa pa~ Ap%yaaMcaI yaadI inava%tIvaotna p`aiQaÌt krNaa–yaa AiQaka–yaaMkDo saadr k$ Sakola. iva<a 26.04.1995 394

SaasakIya kma-caa–yaacaa ivavaah jarI %yaacyaa saovaainavaR<aInaMtr Jaalaolaa Asalaa trI mhNajaoca ASaa saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMnaadoKIla kuTUMbainavaR<aIvaotna yaaojanaa 1964 cao laaBa Anau&oya rahtIla.. inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaat saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMcyaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa Anau&oyabaabatcaI naaoMd GaoNyaasaazI kaya-pQdtI. va yaabaabat AiQak spYTIkrNa. .. .. .. iva<a 27.04.1995 394

Page 42: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLII

inavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat..spYTIkrNa………pirp~k.. iva<a 26.06.1995 395

kuTuMba inavaRi<avaotna¸ 1964 spYTIkrNa. .. .. iva<a 15.07.1995 398 p`sautI rjaocyaa ivaVmaana trtudImaQyao saUQaarNaa AaiNa maUla d<ak GaoNyaa–yaa maihlaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa doya va Anau&oya rjaa maMjaUr krNyaabaabat. .. .. iva<a 28.07. 1995 208

svaocConaoÀÉgNatonao saovaainavaR<a haoNaa–yaa ikMvaa krNyaat yaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa iSallak Aija-t rjaocao raoK samamaUlya maMjaUr krNyaasaMbaMQaatIla Kulaasaa. .. iva<a 30.11.1995 398

AnvaoYaNa‚caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaunhyaabaabat KTlaa p`laMbaIt Asalaolyaa SaasakIya saovakacyaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna.. saap`iva 14.12.1995 292

SaasakIya kma-caa–yaasaÀAiQaka–yaasa kayamapNaacyaaa fayaVacao p`maaNap~ doNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 16.12.1995 81

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana. .. .. .. .. iva<a 28.12.1995 381

pirvaIxaaQaIna AiQaka–yaaMcyaa ivaBaagaIya prIxaa. .. saap`iva 10.01.1996 82 ivaBaagaIya caaOkSaIAMtI inalaMbaIt kma-caa–yaaMcaa inalaMbana kalaavaQaI inayamaIt krNao. .. .. .. saap`iva 23.01.1996 292

maharaYT/ rajyaamaQyao Anya rajyaatUna sqalaaMtrIt Jaalaolyaa AnausaUicat jamaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcaI p`maaNap~o doNyaabaabat. .. .. .. AaidvaasaI ivakasa 27.02.1996 83

pdaonnatI–ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ Asatanaa SaasakIya saovakasa idlaolyaa pdaonnatIcao inayamana krNyaabaabat. saap`iva 22.04.1996 84À293

ivapSyanaa irsaca- [insTTyaUT‚ QammaigarI [gatpUrI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqaomaaf-t doNyaat yaoNaa–yaa “ ivapSyanaa”( Vipassana) ho p`iSaxaNa Gao} [icCNaa–yaa SaasakIya AiQaka–yaaMnaa pirvait-t rjaa va p`vaasa Kca- maMjaUr krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.05.1996 209

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa Aija-tÀAQa-vaotnaI rjaocyaa raoK samamaUlya rkmaovar vyaaja doNyaabaabat. .. iva<a 20.06.1996 399

kulavaMtvaaNaI va vaOSyavaaNaI jaatIcaa [tr maagaasavagaa-t samaavaoSa krNyaabaabat. … … samaajaklyaaNa ¸saaMsÌitk kaya- 21.08.1996 85

SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR%t Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t%vaavar inayau@tI doNyaabaabat.saap`iva 23.08.1996 86

maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979.. inayama 2³k´ ³tIna´….. SauQdIp~…. .. saap`iva 02.09.1996 294

Appointment on Compassionate Ground to the relatives of the Govt. Employees who expired while in service on premature retirement……. GAD. 11.09.1996 88

jao SaasakIya kma-caarI %yaaMcyaa maUL naomaNaUkIsaazI pa~ navhto Aqavaa Ah-tap`aPt navhto AsaonaMtr AaZLUna yao[-la %yaaMcyaa ivaÉQd karvaa[- krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 31.10.1996 295 ivabaama.

Page 43: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLIII

ekakI pdacyaa AarxaNaabaabat. .. .. saap`iva 02.11.1996 89 saovaa p`vaoSa inayamaÁ–

pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT..pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaabaatcao AadoSa maagao GaoNyaabaabat. saap`iva 17.02.1997 89

saovaainavaR<a kma-caa–yaaMcyaa baabatIt ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao p`aqamya Ëmaanao pUNa- krNyaabaabat …pirp~k… saaPa`iva 24.02.1997 296À401

Saasana saovaotIla tdqa- (Adhoc ) AsqaayaI inayau@t krNyaat Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaa rjaa. .. .. iva<a 01.03.1997 210

p`klpga`st vya@tI va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMnaa naaokrIsaazI doNyaat yaoNaaro p`maaNap~ p`klpga`st vya@tIMvar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tIMt kayadoSaIr d<ak pu~acaa samaavaoSa krNyaabaabat. .. .. .. .mahsaUla va vana 20.03.1997 90

sarLsaovaa p`vaoSa va pdaonnatIsaazI sauQaairt ibaMdu naamaavalaI ivaiht krNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 29.03.1997 91

Saasana saovaotIla maagaasavagaI-yaÀAmaagaasavagaI-ya kma-caarI ÀAiQakarI yaaMcaI pdaonnat saMvagaa-t AapapsaatIla jyaoYzta ivainayaimat krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 19.04.1997 95

saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aI ivaYayak laaBa vaoLovar Ada krNyaabaabat ………pirp~k…. iva<a 31.05.1997 402

[tr maagaasavagaI-ya jaatImaQaIla ]nnat AaiNa p`gat vya@tI ÀgaT ³iËmaI laoAr´ vagaLUna AarxaNaacao fayado doNyaabaabat inakYa inaiScat krNyaabaabat. .. .. samaaja klyaaNa 05.06.1997 96

rjaa inayamaatIla sauQaarNaa… SauQdIp~k. .. .. iva<a 24.09.1997 212 SaasakIya saovaot AsataMnaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR<a

Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kasa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNao. .. .. .. .. .. saap`iva 04.10.1997 97

SaasanaatIla ]ccapdsqa AiQaka–yaaMnaI vaR<ap~Iya maaQyamaatUna mah%vapUNa- baabaIMsaMbaMQaI inavaodna ikMvaa BaaYya krNyaabaabat. saap`iva 03.11.1997 296

saovaa pustkacaI dusarI p`t sava- rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivanaamaulya doNyaabaabat. .. .. .. .. iva,,<a 11.11.1997 98

[tr maagaasavagaI-yaÀivaSaoYa maagaasa p`vagaa-t-Ila s~I AmaagaasavagaI-ya vya@tISaI ivavaah kolyaasa Vavayaacyaa savalatI. .. .. .. ..samaaja klyaaNa 18.11.1997 99

faOjadarI kaya-vaahIcyaa tulanaot ivaBaagaIya karvaa[-. saap`iva 18.11.1997 297 SaasakIya saovakaMcyaa inayatkailak badlyaasaMdBaa-t QaaorNa. saap`iva 27.11.1997 100 SaasakIya saovaocaa rajaInaamaa isvakarNyaasaMbaMQaatIla sava-saaQaarNa maaga-dSa-k saUcanaa. .. .. .. saap`iva 02.12.1997 103

maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSaxaa va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 5 maQyao ]p inayama ³1´ maQyao sauQaarNaa .. saap`iva 05.02.1998 298

ivabaama.

Page 44: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLIV

SaasakIya kma-caa–taaMnaI 14 vaYaa-KalaIla maulaaMnaa kamaavar zovaNyaasa p`itbaMQa. .. .. ..pirp~k saap`iva 17.03.1998 300

kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaasaazI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa k$na GaoNaa–yaa AaOVaoigak va AaOVaoigakotr rajya XaasakIya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaabaabat. iva<a 20.03.1998 212

ApMga vya>I ³samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNa´ AiQainayama 1995 nausaar Saasana saovaotIla pdaMvar SaairirkdRYTyaa ApMgaaMsaazI AarxaNa zovaNyaabaabatcaI kaya-pwtI… .. saap`iva 02.05.1998 108

paolaIsa ]p inairxak ³ saovaa p`vaoSa ´ inayama 1995 cyaa inayama 3 cyaa KMD ³k´ cyaa ]pKMD ³ek´ maQyao sauQaarNaa… vaya mayaa-da vaaZivaNao. .. .. .. gaRh 22.05.1998 110

punaiva-laaoknaasaazI ivacaarat Gyaavayaacaa gaaopnaIya Ahvaalaacaa kalaavaQaI. .. ..pirp~k saap`iva 19.06.1998 403

inanaavaI va KaoTyaa sahInao XaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-varIla kaya-vaahI. .. .. .. saap`iva 03.07.1998 301

maihlaaMivaYayaI QaaorNaÁ paolaIsa iSapa[- va AiQakarI pdavar kaya-rt Asalaolyaa maihlaa va puÉYaaMkirta ekca saMvaga- krNyaabaabat. .. .. .. gaRh 18.07.1998 110

ivapXcanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpUrI‚ ijalha Á naaiXak yaa saMsqoamaaf-t GaoNyaat yaoNaaro ivapXcanaa p`iXaxaNa… iva<a 21.07. 1998 213

ivaSaoYa maagasa p`vagaa-kirta SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaot AarxaNa. .. .. .. .. saap`iva 26.07.1998 111

XaasakIya kma-caarIÀ AiQakarI yaaMnaa saMgaNakÀ maaihtI tM~&ana yaasaazI AQyayana rjaa maMjaUr krNyaabaabat. .. saap`iva 27.07.1998 213

SaasakIya ÀinamaSaasakIya [%yaadI saovaotIla ekakI pdaMnaa ( Isolatted Post) laagaU krNyaat Aalaolao AarxaNa r_

krNyaasaMdBaa-t. .. .. .. saap`iva 21.09.1998 111 ma.naa.sao.³vat-NaUk ´ inayama 1979 cyaa inayama 19 cyaa ]pinayama 3 naMtr ]pinayama 3 A .samaaivaYT krNao….. saap`iva 28.09.1998 302

ApMga vya>IMnaa Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar AarxaNa zovaNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 28.09.1998 112

maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979 maQyao sauQaarNaa.. navaIna inayama 22 A.. kamakrI maihlaaMcyaa laOigak CLvaadasa p`itbaMQa.saap`iva 29.09.1998 303

saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcao inavaR<aI ivaYayak sava- fayado doNyaacyaa baabatIt iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDUna kravayaacaI kaya-vaahI. .. mahsaUla va vana 06.10.1998 405

inamnastr paolaIsa kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa ksaurIcyaa p`maaNaat iSaxaa doNyaabaabat. Pairp~k .. .. gaRh 20.10.1998 303

Anaaqa lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa rajya XaasakIya maihlaa kma-caa–yaanaa ivaXaoYa rjaa maMjaUr krNyaabaabat. .. iva<a 26.10.1998 215

ivabaama.

Page 45: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLV

paolaIsa dlaatIla pdinaima-tI‚ pdo punaija-ivat krNao va ir@tpdo BarNao yaavarIla baMQanao iSaiqala krNyaabaabat. .. gaRh 02.12.1998 113

ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tUna hlabaa hI jaat vagaLlyaaba_la. samaajaklyaaNa 17.12.1998 113

Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtaihk rjaa kamaacao svaÉp yaasaMbaMQaI. .. .. saap`iva 19.12.1998 114

naOimai<ak rjaa. .. .. .. .. iva<a 21.12.1998 215 p`adoiSak duyyama inavaD maMDL Àijalha inavaD saima%yaaÀ saovaayaaojana kayaa-laya yaaMcyaa kaya-kxaotIla Ainayaimat inayau@%yaa inayaimat krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 08.03.1999 116

Saasana saovaot sarL saovaa BartIsaazI samaaMtr AarxaNa ( Horizontal Reservation ) kayaa-nvaIt krNyaasaazI AnausaravayaacaI kaya-pwtI ivaiht krNyaabaabat. .. saap`iva 16.03.1999 117

baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kma-caa–yaaMcaI vaoL.. Aitdurvarcyaa sqaanakava$na yaoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa ]iSara yaoNyaabaabat savalatI. .. .. .. saap`iva 30.03.1999 216

koMd` SaasanaakDoÀnyaayaalayaakDo prspr tËarI krNyaasa p`itbaMQa.saap`iva 28.07.1999 304 maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´inayama‚ 1982 maQyao forbadla krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 29.07.1999 405

inavaRi<avaotna QaarkMakDUna Saasanaalaa yaoNao Asalaolyaa tsaoca %yaalaa Aitp`dana Jaalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI krNyaabaabatcaI kaya-pQdtI. .. .. .. iva<a 12.08.1999 408

SaasakIya AiQaka–yaasa gaT–A cyaa rajapi~t pdavar kayamapNaacyaa fayaVacao p`maaNap~o doNyaabaabat. .. saap`iva 15.08.1999 119

ma.naa.sao.³inavaR<aIvaotna´inayama 1982 maQyao forbadla krNyaabaabat. .. .. .. .. iva<a 15.11.1999 409

ma.naa.sao.³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 13 maQyao ]pinayama ³tIna´ naMtr paoT inayama ³caar´ samaaivaYT krNyaabaabat. ApcaarI kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr iSastBaMga karvaa[- saMpuYTat yaoto. saap`iva 23.02.2000 305

p`klpga`st vya>IMnaa SaasakIya saovaot gaT–D cyaa pdavar inayau>IsaazI vayaaomayaa-dot saUT doNyaabaabat. .. saap`iva 24.2.2000 119

pirivaxaaQaIna AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa saovaa samaaPt krtanaa AnausaravayaacaI kaya-pwtI. .. .. saap`iva 21.03.2000 306

Ba`YTacaar p`itbaMQa AiQainayama 1988 AMtga-t AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI doNyaabaabat .³ id.16.3.01 cyaa inaNa-yaasah ´ saap`iva 03.04.2000 307

SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krNyaa saMbaMQaatIla Kulaasaa… pirp~k .. .. .. iva<a 09.05.2000 217

paolaIsa iSapa[-³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000. .. gaRh 30.05.2000 120 maharaYT/ naa.saovaa³sau.vaotna´inayama 1998 id.1.1.96 pUvaI- AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa prMtu id. 1.1.96 naMtr saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMnaa laagaU na krNao baabat… iva<a 06.06.2000 218

paolaIsa iSapa[-³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000 SauQdIp~…. gaRh 14.06.2000 123

Page 46: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLVI

ivanaaAnaumatI mau#yaalayaat gaOrhjar rahNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMbaabat kravayaacaI kaya-vaahI. .. .. saap`iva 17.08.2000 218

1996 pUvaI-cyaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa ÀkuTuMba inavaRi<avaotna QaarkaMcyaavaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNa krNyaabaabat. iva<a 29.09.2000 415

paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak ³ vaga- 2 ´va %yaaKalaIla paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIcao kamakaja paolaIsa ivaBaagaakDo saupUd- krNyaabaabat.. gaRh 06.01.2001 312

Aija-t rjaa saazivaNao va rjaocao raoKIkrNa krNao yaaMcyaa kmaala mayaa-da vaaZivaNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.01.2001 219

kovaL vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI ihXaaobaat GaoNyaabaabat. .. iva<a 15.01.2001 221

Aija-t rjaocao p`%yap-Na. .. .. .. iva<a 15.01.2001 221 rjaa inavaR<aI vaotnaasaazI ivacaarat GaoNao.inayama 35maQyao sauQaarNaa.iva<a 05.02.2001 420

Delegation of powers to the State Govts/Central Ministries in cases of the members of All India Services proceeding abroad on deputation or Ex India Leave( excluding study leave ). .. 07.03.2001 222

SaasakIya saovaot AnaukMpa t%vaavar inayau@tI doNyaabaabat. vayaacaI 50 vaYao- pUNa- haoNyaaPaUvaI-ca jao kma-caarI kk-raoga ‚pxaaGaat ikMvaa ApGaatamauLo saovaosaazI kayamacao Asamaqa- haotIla kovaL %yaaMcyaaca kuTuMibayaaMnaa AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ samajaNyaabaabat. .. saap`iva 28.03.2001 125

paolaIsa dlaatIla paolaIsa hvaaladar va paolaIsa naa[-k yaa pdacyaa saovaaBartIcao ivainayamana. .. .. .. gaRh 09.05.2001 126

ApMga vya@tIMnaa SaasakIya va Saasanaacyaa AiQap%yaaKalaIla saovaotIla gaT– A to gaT– ba maQaIla pdaMvar sarLsaovaonao inayau@tIdoNyaasaMbaMQaI ]cca vayaaomayaa-da iSaiqala krNyaabaabat.. saap`iva 16.06.2001 127

SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Anaok saMGaTnaaMkDUna ivaivaQa kayaa-saazI janatokDUna gaaoLa krNyaat yaot AsalaolaI vaga-NaI va %yaamauLo ba–yaacada janatot inamaa-Na haot AsalaolaI naarajaI va yaavar inayaM~Na AaNaNyaasaazI ]payayaaojanaa. .. saap`iva 28.06.2001 314

inavaRi<avaotna QaarkaMnaa inavaRi<avaotna ivaiht idnaaMkalaa imaLNyaasa haot Asalaolaa ivalaMba TaLNyaasaazI kravayaacaI ]payayaaojanaa… iva<a 17.07.2001 420

1 jaanaovaarI 1996 pUvaI-cyaa inavaRi<avaotnaQaakraMcyaa inavaRi<a vaotnaat ÀkuTUMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabat. iva<a 19.07.2001 421

saovaainavaR<aI ]pdanaÀ maR%yau ]pdanaacaI raoKUna zovalaolaI r@kma mau@t krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 18.08.2001 422

ta%pur%yaa inavaRi<avaotnaÀ]pdanaacyaa p`danaasaMbaMQaI. .. iva<a 18.08.2001 423 AMSatÁ rajya SaasanaakDo va AMSatÁ kod` SaasanaakDoÀ svaaya<a saMsqaaMkDo saovaa kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa

maR%yaunaMtr %yaaMcyaa kuTUMibayaaMsa ekca kuTUMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaabaabat. .. .. .. .. iva<a 12.09.2001 423 ivabaama.

Page 47: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLVII

marazI va ihMdI BaaYaa prIxaa ]%tINa- haoNaoÀsauT doNao yaabaabat naaoMdI saovaapustkat GaoNaobaabat. .. .. saap`iva 25.09.2001 128

maharaYT/–knaa-Tk saImaa AaMdaolanaat maR%yau pavalaolyaa tsaoca saImaavatI- xao~at maR%yau pavalaolyaa vya@tIMnaa “ huta%maa ” GaaoYaIt krNyaabaabat va %yaaMcyaa naatovaa[-kaMnaa inavaR<aIvaotna doNyaabaabat. .. .. .. iva<a 27.09.2001 424

inalaMbanaaQaIna SaasakIya kma-caa–yaaivaÉw ivaiht kalaavaQaIt nyaayaalayaat daoYaaraopp~ bajaavaNyaabaabat va daoYaaraopp~ bajaavaNyaabaabat AavaSyak maudtvaaZIsa pUva- maMjaUrI GaoNaobaabat. gaRh 06.10.2001 315

AiQaËimat Jaalaolyaanaa pUva-laxaI p`Baavaanao pdaonnatI doNyaasaMbaMQaIcao sPaYTIkrNa. .. .. .. saap`iva 29.10.2001 129

P`aklpga`st vya@tIcyaa ivavaahIt maulaIsa ikMvaa itcyaa maulaaMnaa P`aklpga`stacaa daKlaa doNaobaabat. .. .mahsaUla ivaBaaga 30.10.2001 130

iSastBaMga karvaa[-………maharaYT/ paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak djaa-pya-ntcyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI %yaaMnaa idlaolyaa iSaxaoivaÉw kolaolao Aipla SaasanaakDo Aqavaa Anya ApIla p`aiQaka–yaakDo Pa`laMibat Asalyaasa Apcaa–yaacyaa hyaatIbaabatcaI maaihtI vaoLIca kLivaNyaabaabat. gaRh 21.12.2001 315

inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa inavaRi<avaotnaasaMbaMQaI p`adoiSak BaaYaa prIxaa ]<aINa- JaalyaabaabatcaI naaoMd saovaa pustkat nasalyaabaabat Aaxaop.iva<a 29.12.2001 426

hyaat AsalyaacaI Ka~I kÉna GaoNyaasaazI inavai<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaalaa inavaRi<avaotna Qaarkanao %yaacyaa inavaasasqaanaI yaoNyaacaI

ivanaMtI kolyaasa inavai<avaotna Qaarkanao Saasanaalaa p`dana kravayaacyaa Aakarat sauQaarNaa krNaobaabat. .. .. .. iva<a 31.12.2001 426

inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMbainavaRi<avaotnaQaark yaaMnaa mahagaa[- vaaZIcao Aitp`dana haoNyaacao p`saMga TaLNyaasaazI kravayaacaI sauQaairt ]payayaaojanaa. .. .. iva<a 04.03.2002 427

pdvaIQarÀpdivakaQaark sauiSaxaIt baoraojagaaraMnaa SaasakIya saovaotIla gaT k maQaIla pdavar inayau@tI doNyaabaabat ivaiht saMgaNak &anaacaI Ah-ta p`aPt krNyaabaabat. .. saap`iva 09.05.2002 130

SaasakIya kma-caa–yaaMnaa pdaonnatI saMdBaa-t maanaIva idnaaMk doNyaabaabat.Pa`krNa tpasaNaI AiQakarabaabat. .. saap`iva 06.06.2002 131

ponSana Adalatcao p`yaaojana krNyaabaabat. ..pirp~k.. saap`iva 05.07.2002 428 inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a hoaNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa saovaainavaR<aInaMtr inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa Ada krNaobaabat. .. .. .. .. iva<a 08.07.2002 429

idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- inavaDp`iËyaa sauÉ Jaalaolyaa tsaoca saQyaa Saasanasaovaot Asalaolyaa AiQakarI Àkma-caa–yaaMnaI saMgaNak hataLNaI vaapra baabatcao p`maaNap~ ivaiht maudtIt p`aPt na kolyaanao ASyaabaabat kravayaacaI ]paya yaaojanaa. .. .. saap`iva 20.07.2002 134

kayaa-laya p`mauKakDo namaunaa 7 yaaogyair%yaa BaÉna laoKaprIxaa AiQaka–yaakDo pazivaNyaabaabat,, naa ivaBaagaIya caaOkSaI p`maaNap~. .. .. .. .. iva<a 29.08.2002 430

Page 48: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLVIII

id.1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaD p`iËyaa sauÉ haoNaa–yaa gaT A‚ gaT–ba‚ gaT–k‚ maQaIla pdavaIla saovaaBartIsaazI AaiNa saQyaa SaasakIya saovaot AsalaolyaaMsaazI maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLamaaf-t Gaotlyaa jaaNaa–yaa prIxaocao p`maaNap~ saMgaNak ivaYayak Ah-ta mhNaUna inaiScat krNaobaabat. .. .. .. .. saap`iva 04.10.2002 137

ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa. .. .. .. iva<a 07.10.2002 225 paolaIsa naa[-kÀpaolaIsa hvaaladarÀsahayyak paolaIsa ]p inarIxak yaa pdaMvar pdaonnatI dotaMnaa inamna saMva-gaat tIna vaYao- saovaocaI AT iSaiqala krNyaabaabat. ³saovaajyaoYzta ´. gaRh 02.01.2003 138

maagaasavagaI-yaaMcyaa sarLsaovaa BartI AaiNa pdaonnatIbaabatcao AarxaNa‚AnauSaoYa [%yaadI saMbaMQaIcao ivavarNap~ saUcanaa flakavar laavaNyaabaabat kravayaacaI kaya-vaahI. .. saap`iva 08.01.2003 139

jyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sarkarI xao~atIla ]pËmaamaQyaoÀ svaaya%ta saMsqaaMmaQyao Àsqaainak saMsqaa [.maQyao svatÁlaa saamaavaUna GaotlyaanaMtr ek rkmaI zaok r@kma isvakarlaI Aaho ASaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AMMSaraSaIkrNaacyaa idnaaMkapasaUna 15 vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaacaa 1À3 [tka AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNao..15 vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI pirgaNanaa. iva<a 05.04.2003 430

maharaYT/ naagarI saovaa inayama – 1´ maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981. inayama 63 ³6´¸79¸80. 2´ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´inayama 1981. 3´ maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana¸ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao ´inayama 1981. 4´ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna´ inayama 1982. inayama 10³5´¸ 65 va 66¸ 27¸ 40¸ 46¸ 101. 5´ BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaImaQaUna prtavaa va naa–prtavaa Aiga`ma maMjaUr krNao. 6´ maM~I Aasqaapnaovar inayau@t kravayaacyaa SaasakIya tsaoca Anya

kma-caa–yaaMcyaa ATI va SatI-. 7´ BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMcaI svaIyaotr saovaotIla

P`aitinayau@tI . AiQakaraMcao p`%yaayaaojana…………… iva<a 02.06.2003 140

SaasakIya kma-caa–yaaMnao saovaa inavaR<aIcyaa vaoLI sqaayaI pd Àsqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao AsalyaasaMbaMQaIcaI AT.. iva<a 02.06.2003 431

SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau>I doNyaabaabat. saap`iva 13.06.2003 145 iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI Á

iSastBaMga ivaYayak p`krNaat paolaIsa inarIxak va %yaa KalaIla djaa-cyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI Saasanaasa kolaolyaa AiplaÀfortpasaNaI Ajaa-cyaa AnauYaMgaanao maaihtIÀkagadp~o yaacaI pUt-ta krNyaabaabat. .. gaRh 21.06.2003 316

ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpurI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqoamaaf-t GaoNyaat yaoNaaro ivapScanaa ( Vipassana ) p`iXaxaNa. .. .. .. iva<a 27.06.2003 228

Page 49: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

XLIX

paolaIsa saovaa p`vaoSa inayama 2000.. paolaIsa iSapa[- BartIt haomagaaD-sanaa paca T@ko AarxaNa zovaNyaabaabat. .. ..naaoiTifkoSana .. gaRh 14.07.2003 147

inanaavaI va KaoTyaa sahInao XaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-varIla kaya-vaahI. .. ..pirp~k .. .. saap`iva 29.07.2003 317

SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa saMgaNak p`maaNap~ saadr krNyaapasaUna saUT p`aPt haoNyaasaazI vayaaomayaa-da. saap`iva 02.09.2003 147

paolaIsa iSapa[-³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000. gaRh 03.10.2003 124 SaasakIya saovaot AnaukMpa t%vaavar inayau@tI doNyaabaabat. saap`iva 29.10.2003 148 SaasakIya saovaotIla maihlaa kma-caa–yaaMcyaa samasyaaMcaI tpasaNaI krNyaasaazI Saasanaanao inayau@t kolaolyaa saimatIcyaa iSafarsaIcaI AMmalabajaavaNaI. .. .. saap`iva 05.01.2004 318

kOvalyaQaama laaoNaavaLa yaa saMsqaotfo- GaoNyaat yaoNaaro rajya SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaokirta yaaogaivaVa p`iXaxaNa iSaibarat Baaga GaoNyaabaabat……pirvatI-t rjaa maMjaUr krNao. iva,<a 03.02.2004 229

paolaIsa dlaatIla AnaukMpa t<vaavarIla paolaIsa iSapa[- va vaga- “ D”pdavar inayau@tI doNyaacao AiQakar saMbaMiQat paolaIsa GaTk p`mauKaMnaa p`dana krNyaabaabat... gaRh 23.02.2004 149

paolaIsa inarIxak va sahayyak paolaIsa inarIxak yaaMcyaa pdaMcaa djaa- vaaZivaNyaabaabat. .. .. gaRh 26.02.2004 150

saMixaPtÀiva.caaOkSaI maQaIla iSastBaMga ivaYayak p`krNaaMmaQyao Apcaa–yaaMcaoÀAiplaaqaI-cao ApIla Aja- inakalaI kaZNyaapUvaI- vya@tIgat saunaavaNaI ( Personal Hearing )doNaobaabat. gaRh 26.02.2004 319

paolaIsa dlaamaQyao rjaocao raoKIkrNa punha sau$ krNyaabaabat… gaRh 27.02.2004 230 maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtaMnaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2004. . .. .. 20.04.2004 150

PadaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar laagaU krNao. .. .. .. .. .. saap`iva 25.05.2004 156

saMgaNak Ah-ta prIxaobaabat. .. .. saap`iva 26.05.2004 158 SaasakIya ivaBaagaÀ kayaa-layaaMmaQaIla Kulyaa p`vagaa-tIla

ir@tpdo BarNyaasa prvaanagaI doNyaabaabat. .. iva<a 07.06.2004 160 naamainado-Sanaacyaa kaoTyaatIla gaT“ D”caI ir@t pdo BarNaobaabat.saap`iva 07.06.2004 161 Anausauicat jamaatIcyaa jaagaaMvar 15 jaUna 1995 pUvaI-ca sarLsaovaonao inayau@t Jaalaolyaa ibagar maagaasa p`vagaa-tIla kma-caarI ÀAiQakarI yaaMcaI SaasakIya ÀinamaSaasakIya saovaotIla jyaoYzta inaiScat krNyaabaabat. .. .. saap`iva 24.06.2004 162

SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layamaQaIla Kulyaa p`vaagaa-tIla ir@t pdo BarNyaasaazI maanyata doNyaabaabat. .. .. iva<a 01.07.2004 163

50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacao Àmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaR<aI laaBaaMcyaa P`ayaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa. .. .. iva<a 20.07.2004 432

Page 50: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

L

Saasana saovaa p`vaoSaacaI kmaala vayaaomayaa-da vaaZivaNyaabaabat. saap`iva 17.08.2004 164 maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´inayama 1981 maQaIla inayama 79maQyao eDsa\ yaa raogaacaa samaavaoSa krNyaabaabat. iva<a 20.01.2005 230

pdaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar laagaU krNaobaabat. .. .. .. .. saap`iva 14.02.2005 165

saovaap`vaoSa inayama .. pdaonnatIsaazI pUva- AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ÀsaovaotÀEaoNaIt ikmaana saovaocyaa AnauBavaacaI AT ivaiht krNao. .. .. .. saap`iva 25.02.2005 165

SaasakIya kma-caa–yaaMkDUna SaasakIya kt-vya par paDtaMnaa haoNaa–yaa ivalaMbaabaabat AaiNa kt-vya palanaatIla ksaurIbaabat iSastBaMga karvaa[- krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 07.04.2005 319

A%yaucca gauNava<aaQaark KoLaDUMnaa SaasakIya‚ inamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNyaabaabat…. Saalaoya iSaxaNa 30.04.2005 166

maharaYT/ naagarI saovaa ³lahana kuTuMbaacao p`it&apna´ inayama 2005 cyaa AMmalabajaavaNaIbaabat. .. .. saap``iva 01.07.2005 170

rajyaSaasana saovaotIla AnaukMpa inayau@tIcyaa yaoajanaa… p`cailat kaya-pQdtI va yaoajanaocyaa trtudIt sauQaarNaa krNyaabaabat. .. .. .. .. saap`iva 22.08.2005 171

saovaainavaR<aIpUvaI-caI AsaaQaarNaa rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar maM~alayaIna ivaBaagaManaa p`%yaayaaoijat krNyaabaabat. iva<a 23.08.2005 231À433

ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa. .. .. .. iva<a 25.08.2005 233 AnaiQaÌtpNao gaOrhjar rahNaa–yaa kma-caa–yaaMvar vaoLIca kaya-vaahI krNyaabaabat. .. .. .. iva<a 15.09.2005 234

paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI³vairYz paolaIsa inarIxak strapya-nt´ yaaMnaa saMixaPtÀivaBaagaIya caaOkSaIt vaotnavaaZ raoKNyaacaI iSaxaa dotanaa GyaavayaacaI KbardarI. .. .. gaRh 22.09.2005 321

Saasana saovaotIla kma-caa–yaaMcaIÀrajapi~t AiQaka–yaaMcaI jyaoYzta yaadI p`%yaok vaYaI- tyaar krNao va p`isaQd krNaobaabat. saap`iva 30.09.2005 174

rajya Saasanaacyaa saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI navaIna AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU krNyaabaabat. .. iva<a 31.10.2005 435

maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama¸1981 cyaa piriSaYT tInamaQyao inayama 3 naMtr inayama 3 A samaaivaYT krNyaabaabat. iva<a 06.12.2005 235

AaidvaasaIÀnaxalaga`st xao~at caaMgalyaap`karo kama kolaolyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa psaMtIcyaa izkaNaI badlaI doNyaabaabat. .. .. .. .. .. saap`iva 07.01.2006 175

BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa rkmaotUna Saasanaalaa yaoNao rkmaaÀ Saasana nauksaana yaaMcaI vasaulaI na krNyaabaabat. pirp~k……… saap`iva 23.01.2006 438

Maharashtra Police Constables ( Recruitment ) Rules, 2006. .. .. .. .. Home 16.05.2006 444

ivabaama.

Page 51: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

LI

saMgaNak Ah-ta prIxaosa maudtvaaZ. .. .. .. saap`iva 09.06.2006 176 maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa

inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981 yaat sauQaarNaa.inayama 68 maQaIla paoT inayama ³1´cyaa KMD ³A´ maQyao prMtukanaMtr‚ puZIla prMtuk jaada daKla krNao. iva<a 16.06.2006 321

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQyao sauQaarNaa. .. .. .. .. iva<a 29.06.2006 236À439

AnvaoYaNa ‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaun(abaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMibat SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMcaa AaZavaa. .. .. .. .. saap`iva 20.07.2006 322

rajakIya saMGaTnaaMcao kaya-k<ao- AaiNa ASaasakIya vyai> yaaMcyaamaaf-t SaasakIya kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa tËarIMcao inavaarNa AaiNa vaOyai>k kamao k$na GaoNyaasa p`itbaMQa. .. saap`iva 17.08.2006 324

50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacaoÀmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaRi<a laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa..sPaYTIkrNa… .. iva<a 20.09.2006 440

saMSayaaspd sacaaoTI Asalaolyaa AiQaka–yaaMcaI yaadI banaivaNyaabaabat. … .. .. .. saap`iva 30.10.2006 325

paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla paolaIsa AiQakarIÀAMmaladar yaaMcyaa ivaÉQdcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIsa maudtvaaZ doNaobaabat. .. .. .. gaRh 15.11.2006 326

A%yaucca gauNava<aaQaark KoLaDUMnaa SaasakIyaÀinamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNaobaabat. Saalaoya iSaxaNa 18.11.2006 176

laoaksaovakaivaÉQdcyaa KTlyaamaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 klama 197 AMtga-t daoYaaraopp~ daKla krNyaapUvaI- SaasanaacaI pUva-maMjaUrI GaoNyaabaabat. .. gaRh 22.12.2006 327

laoaksaovakaivaÉQdcyaa KTlyaamaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 klama 197 AMtga-t daoYaaraopp~ daKla krNyaapUvaI- SaasanaacaI pUva-maMjaUrI GaoNyaabaabat. .. gaRh 10.01.2007 328

SaasakIya va [tr kayaa-layaaMmaQyao vaahnaaMcyaa vaaprasaMbaMQaI QaaorNa.iva<a 14.02.2007 sava- saMvagaa-tIla ir@t pdo SaIGa`tonao BarNyaabaabat. saap`iva 17.02.2007 177 T/oikMga e@saipDISansa maQyao Baaga GaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaSaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaabaabat. iva<a 26.02.2007 237

Saasana saovaot inayau@tIsaazI p`klpga`stMasaazI Asalaolyaa 5 T@ko AarxaNaamaQyao BaUkMpga`staMcaa 3 T@ko kaoTa zovaNyaabaabat. mahsaUla 17.04.2007 178

saMgaNak Ah-ta prIxaot maudtvaaZ doNyaabaabat. .. saap`iva 05.05.2007 179 Anausauicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga-

va ivaSaoYa maagaasavagaa-cyaa ]maodvaaraMnaa Saasana saovaot ‚inamaSaasakIya saovaot‚ Saasana AMgaIÌt saMsqaamaQyao pdaonnatIpUvaI- jaatI p`maaNap~acaI pDtaLNaI k$na vaOQata p`maaNap~ saadr krNyaabaabat….saa.nyaaya va iva.saha. 16.05.2007 180

paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]p inarIxak yaa saMvagaa-tIla paolaIsa kma-caa–yaaMcyaa badlyaabaabat maaga-dSa-k t<vao. .. gaRh 17.05.2007 451

ivabaama.

Page 52: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

LII

]pdanaacaI kmaala mayaa-da vaaZivaNyaabaabat. .. iva<a 12.06.2007 441 naxalavaaVaMcyaa hllyaat jaayabaMdIÀmaR%yau Jaalaolyaa SaasakIya saovaotIla vya@tIcyaa kuTUMibayaaMnaa Saasana saovaot saamaavaUna GaoNyaabaabat..AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaot sauQaarNaa krNyaabaabat. .. .. .. saap`iva 17.07.2007 181

SaasakIya kma-caa–yaacyaa sanmaanaaqa- saava-jainak samaarMBaat sahBaagaI haoNao..inaba-MnQa…maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama 1979. .. .. saap`iva 27.07.2007 329

AnausaUicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasa p`vaga-acyaa ]maodvaaraMcyaa jaatI p`maaNap~À davyaacaI tpasaNaI krNyaabaabat maaga-dSa-k saUcanaa. .. .. .. saa.nyaaya va iva.sa.iva. 22.08.2007 182

sava- saMvagaa-tIla ir@t pdo tatDInao BarNyaabaabat. .. saap`iva 27.08.2007 183 AnvaoYaNa ‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaun(abaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMibat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcaa AaZavaa GaoNyaasaazI maaga-dSa-k t<vao. .. saap`iva 18.10.2007 329

SaasakIya kma-caa–yaaMnao saovaa inavaR<aIcyaa vaoLI sqaayaI pd Àsqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao AsalyaasaMbaMQaIcaI AT.. iva<a 04.01.2008 442

50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacao Àmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaR<aI laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa… spYTIkrNa.. iva<a 18.02.2008 443

navaIna pirBaaiYat AMSadayaI inavaR<aIvaotna yaaojanaa…spYTIkrNa… iva<a 26.02.2008 443 iSastBaMga… ivaBaagaIya caaOkSaI¸ inalaMbana¸ iSaxaa¸ ApIla¸[-. ek laoK. .. ... EaI. iBa.ra.vaaZvao¸ ]psaicava¸ saap`iva. 331

SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaotIla saovaaivaYayak zLk baabaI. ek laoKÁ .. ..EaI.p`kaXa laaoKMDo..]p saicava³saovaa´ saa.p`.ivaBaaga. 452

––––0––––0––––

ivabaama.

Page 53: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

1

“ saovaot inayau>I¸ pdaonnatI¸ rajaInaamaa¸ badlaI¸ AarxaNa [.”

Sub:- Candidates selected by the Public Services Commission for appointment to Ministerial post in Govt. Offices in Gr . Bombay:.. Transfer of..

GAD Circular No. ASC –J dated 12th September ,1961. Where there is a common cadre extending over an area outside Gr. Bombay, candidates selected by the Public Service Commission can be considered for transfer outside Bombay under the normal rules after they are confirmed in their posts. They can , however, be considered for transfer on promotion to higher posts even though they may not have been confirmed.

@@@@@@@@@@

Sub:- Qualifying examinations for promotion to higher posts or grade.

GAD Cir.Memorandum No. SRV-1061 –D dated 11th October, 1961. One of the recommendations made by the Central Pay Commission is that for promotion to grades in which specilised knowledged is necessary, qualifying examination designed to test working ( not academic ) abilities may be useful; but with this exception, examination need not be adopted as a general method of selection for promotion . In this state Departmental examination have been prescribed by various Department for promotion to higher posts or grades in which specialised knowledge is necessary which are qualifying examinations, for promotion. There may, however, be certain posts or grades for promotion to which such examination have not been prescribed. All Departments of the Secretariat are requested to verify the postion in the matter and consider in consultation with this Department whether similar examination should be prescribed in respect of posts or grades for promotion to which no such examination have been prescribed at present. A report on the action taken may be forwarded to this Department in due course.

@@@@@@@@@@

Subject:-Persons temporarily appointed to Ministerial posts in Government Offices in Greater Bombay pending availabilityof Public Service Commission selected candidates—Regulation of appointment of –

GAD G.R.No. Exm.1074-Q dated 1 st March ,1974.

1. The non P.S.C. persons who were employed in the ministerial posts, viz. Clerks, vbm

Page 54: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

2

Typist, Clerk-typists, Steno-typists and Stenographers in the Secretariat Departments and various Government Offices in Greater Bombay prior to 1 st Janaury 1971 and who are in the services of Government on the date of issue of these oders should continue in Government Service, without being replaced by the candidates selected by the Maharashtra Public Service Commission provided they fulfil the following conditions. :-

(1) The non P.S.C. persons concerned should have the minimum educational qualifications prescribed for the posts to which they were appointed.

(2) They were within the age-limits prescribed for appointment to the respective posts held by them at the time of their initial appointment to such posts.

2. The above orders will also be applicable to the non P.S.C.persons who were recruited in various Government offices prior to 1st January 1971 but were subsequently retrenched and provided with alternative employment according to the orders contained in Government Resolutation, General Administration Department No. AEM 1071-J dated the 1st June 1971 and are in Government Service on the date of issue of these orders. 3. The seniority of the non P.S.C. persons referred to in para 1 and 2 above vis-a vis the candidates selected by the Public Service Commission working in various Department/Offices should be fixed with reference to the date of issue of this order. The inter-se seniority of these no P.S.C. persons working in a particular Department/Offices should, however, be according to thieir length of service in the respective posts in their Departments, In other words, the Public Service Commission selected cadidates, working in the various Department/Offices prior to the date of this resolution should be treated as senior to the non P.S.C persons refered to in para 1 and

@@@@@@@@@@

“ The orders contained in para (1) and (2) in the Govt. Resolution, G.A.D. No. EXM 1074- Q dated the 1st March 1974 will also be applicable to the persons who were held eligible for alternative employment in Govt.Offices in Greater Bombay and were provided with alternative employment in various ministerial posts in Govt. Offices in Greater Bombay according to the Govt. Resolution, G.A.D. No. AEM -1070-Z dated the 7th August 1972. ” GAD G.R.No. EXM -1074- Q ,dated 7th May 1974.

Sub:-Post of Lower Grade Stenographers in certain Govt. Offices and Department outside the Secretariates- Upgradation of—as Higher Grade Stenographers.

GAD G.R.No. SRV 1074 / 21566-D-2, dated the 3rd October, 1974.

With a view to creating promotional prospects for the non-Secretariate Lower Grade Stenographers, it is decided that the posts of Lower Grade Stenographers attached to the Government Officers of and above the rank of Deputy Secretaries to Government who were working in Government Offices and Department outside the Secretariate may be up-graded in the Higher Grade Stenographer’s pay. ivabaama.

Page 55: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

3

Such of the Lower Grade Stenographers who fulfil the conditions of Recruitment Rules for Higher Grade Stenographers may be appointed in the up-graded post according to their seniority subject to fitness. In deciding whether a particular post is equivalent to that of Deputy Secretary to Government the scale of pay attached to it need not be the same criteria but duties , responsibilities and especially the field work involved should be the criteria.

@@@@@@@@@@@

Sub:-Maharashtra Released Defence services Personnel ( Fixation of Pay and Seniority) Rules 1974.

GAD No. RTA 1074/3130-XVI-A dated 16th November, 1974.

( a ) “ Emergency Commissioned Officer/Short Service Regular Commissioned Officer ” means a person commissioned,Gazetted or in pay as an officer in the defence forces during the proclamation of the National Emergency for the period commencing on the 26th October 1962 and ending on the 10th January 1968; ( b ) “ released defence services personnel ” means Emergency commissioned Officers/Short service Regular Commissioned Officers and other ranks who have been released by the defence services after completing fixed tenture;

( 1 ) For the purpose of fixation of pay and seniority :- (a) an officer of the rank of an Emergency Commissioned Officer appointed to a reserved post, after selection at the first attempt, shall be treated as a candidate belonging to the year in which being eligible for that post he could have been appointed to a vacancy in that post after the date of joined the defence forces, (b) an Emergency Commisioned Officer appointed to such post after selection at the second or third attempt, shall be treated as belonging to the corresponding succeeding years in which appointments to the unreserved vacancies were made by nomination.

( 2 ) No officer shall,on his pay being fixed on the basis of his seniority as aforesaid, be eligible for any arrears of pay for the period commencing on the date of his appointment to the reserved post, on the basis of his pay fixed as aforesaid. Emergency Commissioned Officer shall be promoted by reverting to a lower post any other officer who was senior to him immediately before the commencement of the Maharashtra Released Defence Services Personnel (Fixation of Pay and Seniority ) (Amendment ) Rules 1983. The drawal of pay as determined accordging to the principles mentioned in the last preceding rule shall be subjectto the provisionsof theBombay Civil Services Rules, 1959 .Where an officer appointed on probation is required to remain on fixed pay during the period of his probation ,the pay determined according to the foregoing principles shall be fixed for such period, and his future increments shall be rugulated accordngly. Seniority inter-se of the Emergency Commissioned Officers belonging to particular year shall be determined, in the case of those appointed to post within the

Page 56: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

4

purview of the Maharashtra Public Service Commission, by the order of merit or preference in which they are recommended by the Commissioned and in the case of those appointed to posts outside the purview of the Commissioned,by the order of merit determined by the State Government according to the academic and service records of the officers. All E.C.Os. belonging to a particular year shall rank below all candidates appointed to unreserved posts by nomination in that year. The specific date on which an E.C.O. shall be deemed to have been appointed to the reserved posts shall be decided by the State Government. The seniority of Emergency Commissioned Officers who would not be entitled for highr seniority under rule 3 shall be fixed from the dates of their actual appointment. Emergency Commissioned Officer shall be promoted by reverting to a lower post any other officer who was senior to him immediaely before the commencement of the Maharashta Released Defence Services Personnel ( Fixation of Pay and Seniority ) (Amendement) Rules 1983.” (1) For the purpose of pension, the break in service between the military service and civil

service :- (a) shall be condoned if the period of such break boes not exceed one year; (a) may be condoned under special orders of the State Government if the period of

such break exceeds one year but doesnot exceed three years. (2) for the purpose of grant of notional increments the break betweeen the military

service and civil service, if any, shall not be condoned. The provisions of these rules shall also apply to the released defence services personnel belonging to all other ranks ( including released Short Service Regular Commissione officer ) on their appointment to the reserved vacancies in the service and posts under the State Government.

@@@@@@@@@@@

Sub:- Resignation : Recovery of one month’s Pay from a Govt. servant who tenders resignation without giving prior notice.

GAD Cir.No. SRV 1072/3282 D dated 27th November ,1974.

Instructions were issued in Govt. Cir.GAD No. SRV 1072/3282-D dated 4th January 1973, that it is legally unobjectionable to make a unilateral stipulation that a temporary employee should give one month’s notice or forfeit one month’s salary in lieu thereof even when where is no corresponding obligation on the part of Govt. or a Zilla Parishad to give one month’s notice or paying one month’s salary in lieu of notice. Govt.has now been advised that it is also legally feasible to recover one month’s salary from a temporary employee who tenders resignation without giving reasonable notice even in the absence of any stipulation to the effect that he should give one month’s notice or forfeit one month’s pay in lieu thereof. Normally one month’s notice is considered to be a reasonable notice. It would, therefore, be legally unobjectionable to

Page 57: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

5

recover one month’s salary from employee who tenders resignation without giving reasonable notice. By order and in the name of the Governor of Maharashtra. K.P.Nadkarni, Dy. Secretary to Government.

@@@@@@@@@@2

Sub:- Select Lists—Principles regulating- preparation and revising of….

GAD, Circular Memorandum No. SRV 1074-X dated the 11 th September, 1975. The general principle of preparation and revision of select lists should be as follows:- (1) A Committee consisting of…………. should in July in each year review the claims of all………….. for promotion to the post of…………….. and draw up a select list of those who are considered by the commission fit for promotion. The list should not be excessive length and should ordinarily be limited to the vacancies likely occur during the next two years. (2) The list should be drawn up with the due regard to the general principles regarding promotions laid down in Government Resolution General Administration Department No. SRV 1074-D dated the 28th Janurary 1975 and Government Resolution G.A.D. No. BCC 1027-J dated the 3rd May 1974. (3) Names entered in the select list should ordinarily be arranged in the order of seniority in the cadre of ……………….. as between officers brought on the list at the same time, but it will be open to an officer higher rank than that warranted by seniority if he is considerd to be outstanding merit. ** (4) Ordinarily on first entry, the names of officers should be brought provisionally on the list and their fitness for unconditional relation on the list should be reviewed at the next revision of the list, it as a result of the review it is considered that an officer is not fit to be retained in the list, his name should be deleted, if it is considered that an officer should be kept on trial for another year his name should be continued provisionally on the list below those who are continued conditionally and his case reviewed at the next revision of the list. (5) The cases of all officers who were passed ever at previous revisions of the list or whose names were deleted from the list; should be considered at the subsequent revision but if brought on the lists they should take rank among those who are included in the list for the first time. (6) Subject to paragraph (3) the seniority of the officers on the list should be determined by the date of entry on the seniority list ** , provided that the officers whose names are entered on the list at a subsequent revision provisionally should rank below all officers whose names are entered in the list conditionally.

Page 58: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

6

** (7) Officers whose names are brought on the list unconditionally should ordinarily remain on the list in the same capacity until they are confirmed in the post of………….or retire from Government service, but Government reserves the right, in consultation with the Maharashtra Public Service Commission, to transfer to the name of an officer from the uncondtitional part of the list to the provisional part or to remove his name from the list if he has subsequently shown himself to be unfit for continuance in the conditional part or inclusion in the list. Removal of his name from the list will entail his revision if he is already officiating in the post of …………… An Officer on the unconditional part of the select list on his transfer to the provisional , should be placed above all the officers who are included in the provisional part of the list when two or more officers on the conditional part of the select list are transferred to the provisional part at one time,the inter se ranking of such officers should be in accordance with their relative positioning the unconditional part of the list. (8) The list drawn up annually by the committee should be submitted to Government together with all he relevant material including the records of the officers concerned and the records of officers senior to those included in the list. Government will therefore,in consultation with the commission determine the final list. (9) When a vacancy in the post of…………….is expected to last for three months or moe it should ordinarily be filled in an officiating capacity by the appointment of an officer whose name is highest in the Select List and who has not already been officiating. (10) Officers whose names are on the Select List should normally be confined in the post of………….in the order of seniority in the list, in consultation with the Commission.

@@@@@@@@@

* Not applicable in the case of Select List of Mamlatdars fit to be Deputy Collector, as confirmation of 2nd Deputy Collectors is made in accordance with a special procedure. ** Not applicable in the case of Select List for Promotions higher than the first position to a Class I post or service.

@@@@@@@@@@@

Sub:-Temp.Govt.Servant … Extension of benefits of Permanancy to.

GAD G.R.No. SRV 1075- X dated 19th September, 1975.

The question of extending the benefits of permanancy to temporary Government servants has been engaging the attention of Government for some time. Various orders were issued from time to time to ensure that the largest possible number of temporary posts are made permanent that the maximum possible number of Government servants are confirmed putting in several years of service receive the same benefis as permanent Govt. servants in matters of pay and leave salary. Despite of these measures, however, a ivabaama.

Page 59: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

7

large number of Government servants have remained temporary and are likely to be deprived of pensionary benefits. 2. With a view to allowing full service benefits to such Govt. servants,Government has now decided that the benefit of permanancy in service should no longer be dependent on the availability of permanent posts. Government is accordingly pleased to direct that, subject to the conditions specified below, every Government servant who has rendered continuous service for not less than three years in a post or posts ( excluding those on the converted Regular Temporary establishment) included in a cadre should be deemed to be a permanent Govt. servant for all purposes, including the admissibility of full pensionary benefits.

CONDITIONS

1. The original appointment of the Government servant concerned to the respective post or cadere must have been made in conformity with the relevant recruitment rules, and the prescribed method of recruitment. 2. The Govt. servant concerned must have produced the requisite physical fitness cerftificate and must have passed the prescribed departmental examination or test, if any.

3. The Government servant concerned must possess a good record of service in Government. 3. In the case of every Government servant who satisfies these conditions and becomes eligible to be treated as a permanent Govt. servant, a declaration to that effect should be issued by the authority competent to appoint him to the particular post as soon as possible after completion of continuous service of not less than three years in the relevant post or cadre.On such a declaration being recorded ,the Govt. servant concerned should be held eligible for all benefits of a substantive status in Govt. service. 4. These orders are applicable only with reference to the first appointment of a person to Government service i.e. he should be given the status of permanancy in terms of these orders only in respect of the post to which he is appointted by direct recruitment. In respect of subsequent appointments by promotion he will be deemed to be permanent in the cadre to which he is promoted only on his confirmation in that cadre in a substantive vacancy. 4. The question of issuing such amendments as may be necessary, the relevant provisions of the Bombay Civil Services Rules will be considered separately by the Finance Department. By order and in the name of Governor of Maharashtra, S. B. Kulkarni, Secretary to Government. ³ TIPaÁ– saa.p`.ivaBaagaacao id.16.12.1995 cao pirp~khI phavao.´ vbm @@@@@@@@@@@

Page 60: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

8

Sub :-Promotion from class IV services to class III services in Government Offices and Departments.

GAD No. RTR . 1174 / 2032 XII, dated the 23 rd September, 1975.

According to the orders contained in Govt. Circular No. TRP 1164/ J, dated the 16th October 1964, only member of class IV service, who passes the S.S.C.Examination while in service is eligible for promotion to a past of Clerk, if he has completed 3 years continuous service in class IV service. Government had under consideration for some time past the question of revising these orders so as to make them applicable even to those members of Class IV service, who joint this service after passing the S.S.C.Examination. 2. Government is now pleased to direct as follows:-

(1) The present orders according to which only those, who pass the S.S.C.Examination after joining service in class IV, are held eligible for promotion to clerical posts after completing 3 years service in Class IV, should be liberalised so as to make even those, who had already passed the S.S.C.Examination at the time of their joining class IV service, eligible for promotion to clerical posts, subject to the same condition, viz that they should have put in at least three years service in class IV service.

(2) The number of vacancies in the clerical cadre to be filled in by the promotion of class IV persons falling in both the categories viz.( i ) those, who had already passed the S.S.C Examination at the time of their appoinment to class IV, and (ii) those, who pass that examination after their appointment to class IV, should not exceed 10 per cent of the vacancies occuring in a particular year. (3). The seniority of those, who had already passed the S.S.C.Examination at

the time of joining Class IV service vis-a vis those, who pass that examination after joining that service for the purpose of promotion of Class III posts/services should be determined as follows:-

( a ) In the case of those, who had already passed the S.S.C. Examination at the

time of joining the Class IV service, for the purpose of seniority, their appointment should be deemed to be from a date three years after the date of their joining the service.

( b ) In the case of those, who pass the S.S.C Examination after joining the Class IV service, their date of appointment for the purpose of seniority should be deemed to be from the date on which they complete three years service or pass the S.S.C.Examination, whichever is later.

3. The other conditions prescribed for regulating the promotion of the Class IV

personnel to clerical posts by the previous orders will, however, continue to apply. Recruitment Rules for Class III posts/ services should be amended suitably.

4. Government is pleased to direct that all departments and offices in which

members of class IV service are promoted to clerical posts in pursuance of these

Page 61: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

9

orders should report to the G.A.D the number of such promotions made during a year by the 15th January of the next year in the appended proforma . The first such report should be sent to this departmnent for the year 1975 by the 31 st January, 1976.

@@@@@@@@@@

Sub:- Resignation from Govt. service : acceptance procedure and various other conditions.

GAD Cir.No. SRV 1077/ XII dated 20th May, 1977.

Various instructions have been issued from time to time regarding acceptance of resignation of Government Servants. These instrutions are issued in the Government orders mentioned in the annexure to this circular. Govt. is now pleased to direct that cases regarding acceptance of resignation should be decided by the Competent Authorities in the light of the following consolidated instructons. 2. A Government servant desiring to resign should give reasonable notice of his

intention to resign from service. Normally one month’s notice is considered to be a reasonable notice. Decision regarding acceptance one way or the other is required to be communicated to the person concerned by the competent authority within a month’s time and it should not be deferred indefinitely.

3. Terms of contract or bond should be taken into consideration before accepting resignation. Penalty ,if any ,imposed for a breach of contract or undertaking should also be taken into consideration. If the contract provides for notice of a definite period resignation can be withheld till the expiry of the prescribed period. After expiry of contract or bond period, no resignation or notice should be insisted upon from the concerned Govt. servant.

4. Resignation becomes effective from the date its acceptance is communicated to the person concerned by the appropriate authority and not from the date of its submissions.

5. Resignation of Govt. servant may be accepted provided that:- i) No Government dues are outstanding against him, and ii) No departmental enquiry is pending or is contemplated.

6. If the person is on duty, he is not to be relieved till his resignation is accepted. But if he remains absent and tenders resignation, it is open to the competent authority to treat the period from the date of absence to the date of accepting the resignation as Leave Without Pay or as unauthorised absence or to take suitable departmental action for his unauthorised absence.

7. It is legally unobjectionable to make unilateral stipulation that a temporary empoyees should give one month’s notice for resigning his appointment or forfeit one month’s pay in lieu of the notice, even when there is no corresponding obligation on the part of Govt. or Zilla Parishad to give one month’s notice or pay to him in lieu of it one month’s pay.

8. It is also legally feasible to recover one month’s pay from a temporary employee who tenders resignation without giving a reasonable notice even in the absence of any stipulation in the appointment order to the effect that he should give one

Page 62: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

10

months’notice or forfeit one month’s pay in lieu of notice. Despite this legal position, all the appointing authorities should invariably insert a condition in the appointment order itself regarding prior notice by the Govt. or Zilla Parishad servant about his intention to resign or payment of one month’s pay in lieu of such a notice.

9. For the purpose of recovery of pay in lieu of notice of the prescribed period, the term “Pay” shall include all amounts payable as pay but shall exclude all amounts payable as allowances.

10. Govt. servants of this State on being selected for some other appointment under this Govt. are to be relieved instead of requiring them to resign, provided they had applied through the proper channel and their applications were forwarded.

11. In the case of selection for appointment under a Govt. other than the State Govt. one month’s notice by a employee need not be insisted upon before relief, provided he had applied through the proper channel and his application was forwarded. However, before agreeing to forward the application for appointments under the Govt.of India or under other State Government or in any case before relieving the Govt.concerned to join their new appointment, it should be made clear to them that their new appointments will not be in the nature of deputation or transfer and that they should resign appointments under that Govt. before they accept them. If in any particular case it is considered necessary to depart from this rule and to allow continuity of service to the person concerned the case should invariably be referred to the GAD and the Finance Department and decision taken in consultation with them.

12. A Govt. servant who is sent on deputation and subsequently absorbed, in public interest, in a public sector undertaking or a Govt. or Semi Govt. Corporation Organisation has to resign his appointment with effect from the date of such absorption such a Govt. Servant will be entitled to retirement benefits admissible according to rules/orders issued from time to time. On his permanent absorption in the public sector undertaking etc., his lien on a post under Govt. should be immediately terminated. Voluntary resignation for joining an appointment under any employer disentitles a Govt. Servant from pensionary benefits.

13. Resignation of a Govt. servant who is to be absorbed by a Public Sector undertaing or a Govt. or Semi Govt. /Organistion should be accepted by the appropriate competent authority. In order to avoid any future complications, the permission for absorption should be given by the Administrative Department concerned of the Mantralaya, after ascertaining from such competent autority that he will have no objection to the permanent abosorption of the Govt. Servant. In effect, the effective date of resignation of a Govt. Servant from Govt.service and his permanent absorption will have to be settled soon after the Administrtive Department issues no objection from permanent absorption of a Govt. Servant in public sector undertaking or Semi-Govt.Corporation/organisation,etc.

14. Under Rule 250 (c) of the Bombay Civil Services Rules, resignation of a appointment to take-up, with proper permission, another appoitment whether permanent or temporary service in which counts in full or in part, is not resignation from public service. In such cases the order accepting the resignation should clearly indicate that the employee is resigning to join another appointment

Vbm.

Page 63: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

11

with proper permission and that the benefits under Bombay Civil Services Rule 250 ( c ) will be admissible to him. The contents of the said order should also be noted in the service book of the individual concerned under proper attestation. The issue of any separate santion has not been considered necessary.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra. V.T.Chari, Secretary to Government.

@@@@@@@

³ TIp Á yaa saMdBaa-tIla sava- AadoXaMacao AiQaËmaNa k$na Saasanaanao saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1092À1033À p`.Ë. 33À92À8 idnaaMk 2 iDsaoMbar 1997 Anvayao Aata sauQaairt AadoXa inaga-imat kolaolao Aahot.´

@@@@@@@@@@

Sub :-Departmental Examination Rules amending—for granting exemption to candidates who are overaged.

GAD GR No. EXD 1076/1945/137/XVII dated 1 st November ,1977 .

Under the provisions of Departmetal Examination Rules prescribed for Government servants, both Gazetted and Non-Gazetted, either for the purposes of continuance and confirmation in the same post or for qualifying for promotion to higher post, the candidates do not get exemption from passing the departmental examination on grounds of age. Govt. has come across recently instances wherein Govt,. servants,on account of their old age,are not able to concentrate on their studies and to pass the prescribed departmental examinations within the prescribed time limit, and as a result, have wither to remain without confirmation in that post or to revert to the lower post or to be disqualified for promotion to higher post. After examining this question carefully, Govt. has decided that Govt. servants who have completed 45 years of age, should not be required to appear for departmental examination. Govt. is accordingly, pleased to direct ( i ) that the existing Departmental Examination Rules, both for continuance and confirmation and also for qualifying for promotion to higher post,should be suitably amended so as to provide therein for the grant of exemption from passing the departmental examination on attaining the age of 45 years by the concerned Govt.servant subject to the condition that the seniority, if lost by such a Govt. servant as a result of not passing the examination within the prescribed time limit and the number of chances permissible, will not be restored on granting such exemption; and ( ii ) that the effect to these orders should be given in the proposed amendment of the rules from the dates of these orders.

@@@@@@@@@@

G.R. GAD No. EXD 1076/2463/XVII dated 19th April 1979. In amplification of the orders contained in the Govt. Resolution GAD No. EXD 1076/1945-137-XVII dated the 1 st November 1977 regarding the grant of exemption from passing the departmental examinations to the Govt. servants who attain the age of

Page 64: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

12

45 years on 1st November 1977 or thereafter, Govt.is pleased to clarify that those orders are applicable to promotees only and not to direct recruits, who according to the recruitment rules, are liable to be discharged for not passing the prescribed departmental examination, during the period of probation. 2. The Mantalaya Departments are requested to take into consideration the above clarification while amending the relevant Departmenal Examination Rules in accordance with the instructions contained in paragraph 2 of the Govt.Resolution, GAD No. EXD 1076/1945/137-XVII dated the 1st Nov. 1977. @@@@@@@@@@

Sub:- Departmental Examination Rules Amending for granting exemption to candidates who are overaged.

GAD GR No. EXD 1076/452/XVII, dated 10 July ,1979.

In partial modification of the orders issued in Govt. Resolution GAD No. EXD 1076/2463/XVII dated the 19th April 1979 regarding grant of exemption from passing the departmental examination to the Government Servants, who attain the age of 45 years on 1 st November 1977 or thereafter, Govt.is pleased to clarify further that the orders issued in Govt. Resolution, GAD No. EXD 1076/2463/XVII dated the19th April 1979 apply to the gazetted officers only, who according to the relevant recruitment rule are liable to be discharged for not passing the prescribed departmental examination during the period of probation, and not to the non gazetted direct recruits inGovt. Service. 2. The Mantralaya Departmets are requested to take into consideration the above clarification while amending the relevant Departmental Examination Rules in accordance with the instructions contained in para 2 of the Govt. Resolution, GADNo1076/1945/137 /XVII dated the 1st November 1977.

@@@@@@

GAD Resolution No. EXD 1076/452/XVII dated 28th November 1979. In cancellation of the orders issued in Govt. resolution GAD No. EXD 1076/ 2463/XVII dated 19.4.1979 and No. EXD 1076/452/XVII dated 10.7.1979 Govt. is pleased to direct that the decision regarding grant of exmption from passing the departmental examination to Govt. servants on their attaining the age of 45 years on 1 st Novmber 1977 or thereafter subject to the condition of loss of seniority is applicabale to the following categories of Govt. servants, taking into consideration the Departmental Examination to be passed by them:-

( a ) In the case of the Departmental Examination prescribed for continuance and confirmation in the existing posts, the exemption is applicable to all Govt.servants excepting those, who under the recruitment rules applicable to them ,are liable to be discharged for not passing the departmental examination during the period of probation: and

Page 65: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

13

( b ) In the case of the Departmental Examination for qualifying for promotion to the higher posts , the exemption is applicable to all Government servants. 2. The Mantralya Departmets are rquested to take into consideration the above clarification while amending the relevant Departmenal Examination Rules in accordance with the instructions contained in para 2 of the Govt. Resolution GAD No EXD 1945 /137/ XVII dated the 1st November 1977. @@@@@@@@@@@

Sub:- Departmental Examination rules amending of— For granting exemption to candidates who are overaged.

G.A.D Circular No. EXD. 1080/34/XVII , dated 17th May, 1980.

It has come to the notice of Government that some departments or the Manatralaya are issuing orders for granting exemption to the Government Servants on attaining the age of 45 years according to the Government decision contained in para 1 of the Government Resolution, General Administration Department, No. EXD 1076 /1945/137/XVII, date 1st November 1977 without amending the relevant departmental examination rules and are, thus not following uniform procedure in the matter of granting exemption on attaining the age of 45 years. Government is, therefore pleased to direct that pending amendment being carried out to the existing departmental examination rules as per para 2 of the Government Resoluton, General Administration Department, dated 1 st November 1977, all the departments of Mantralaya should follow the procedure indicated below for regulating the grant of such ecxemptions and also for the release of the withheld increments, wherever the increments have been withheld as result of not passing the examination within the prescribed time limit in accordance with the existing Departmental Examination Rules— ( a ) The departments who have not so far taken any action to amend the rules, may issue executive orders for granting exemption, to the Government servants under their Administrative control, who have attained the age of 45 years on 1.11.1977 or will attain that age thereafter. The orders to be issued for granting the exemption should contain such details as ( i ) name of the persons, ( ii ) the post he is holding ( iii ) whether he has already lost seniority on the date of prescribed period and the No. of chances under the existing rules, and if so the position in the seniority list he occupies on the date of grant of exemption, should be indicated. ( b ) In case, the increments of the Government servant to be exempted, have been withheld as a result of failure to pass the examination within the prescribed time limit, the order should also mention that the withheld increments should be released from the date of exemption so granted, in accordance with the provisions of the existing departmental examination rules which provided or the release of increments after passing the examination beyond the prescribed period. ( c ) The departments may taken into consideration the orders contained in Government Resolution, General Administration Department, No. EXD 1076/452/XVII dated 28th November 1979 while issuing the orders of exemption on the above line. vbm @@@@@@@@@@@

Page 66: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

14

Subject – Retrospective promotion.

GAD No. SRV 1079- XII dated 24 th October ,1979. “ A question has been raised whether in the case in which the promotion of a person is delayed on administrative graounds, he should be held eligible for the benefits of the orders contained in Government Circular Memorandum General Administration Department No. SRV 1964 –D dated the 25th February 1965. Government is now pleased to clarify that in such a case also the person concerned should be given a deemed date of promotion on the basis of the promotion of his immediate junior and he should also be allowe arrears of pay and allowances of such a post in accordance with the orders issued in para 3 of the Govt. GAD Cir.No. SRV 1064 D dated the25 th February 1965. Government is further pleased to clarify that these orders will not apply in cases where fortuitous promotions are given to juniors for short periods on administrative grounds. ”

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipkvagaI-ya pdo maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt ]maodvaaraMcyaa inayau@%yaa inayamaaQaIna krNao.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. [e@saema. 1080À 14 A‚ idnaaMk 1 maaca- ¸1980. saicavaalayaatIla ivaBaaga tsaoca baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipkvaI-ya pdavarIla inayau@%yaa maharaYT/ laaoksaovaa AayaaogaakDUna Gaotlyaa jaaNaa–yaa spQaa-%mak prIxaaMcyaa inakalaacyaa AaQaaro BarNyaaMt yaotat. prMtu Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI¸ jaanaovaarI 1971 naMtr ivaivaQa ivaBaaga p`mauKaMnaI ASaa pdaMvar maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga pursÌt ]maodvaaraMcyaa inayau@%yaa hao[-pya-nt Aayaaoga ApursÌt ASaa ba–yaaca vya@tIMcyaa inayau@%yaa kolaolyaa Aahot. %yaapOkI ba–yaaca jaNaaMcaI saovaa dIGa-kalaavaQaIcaI Aaho. ASaa vya@tIMcyaa saovaa inayamaaQaIna krNyaabaabatcaa p`Sna kahI kaL Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. maharaYT/ laaoksaovaa AayaaogaaSaI ivacaar ivainamaya kÉna Saasana Aata Asao AadoSa to Aaho kI¸ 1 jaanaovaarI 1978 pUvaI- jyaa laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tI saicavaalayaIna ivaBaaga va baRhnmauMba[-tIla ivaivaQa SaasakIya kayaa-layaat ilaipk‚ TMklaoKk‚ ilaipk–TMklaoKk‚ laGau TMklaoKk va laGaulaoKk yaa ilaipkvagaI-ya pdaMvar inayau@t krNyaat Aalyaa hao%yaa va jyaa p`stut AadoXaaMcyaa idvaXaI saovaomaQyao Aahot %yaaMcyaa baabatIt jar puZo idlaolyaa ATI pUNa- haot AsatIla tr %yaaMcyaa jaagaI maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga pursÌt ]maodvaar inayau@t na krta %yaaMnaa saovaot yaapuZo caalau zovaavao Á– ³1´ idnaaMk 1 jaanaovaarI 1971 to 31 iDsaoMbar 1977 yaa kaLat inayau@t kolaolyaa laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tIcaI saovaa inayamaaQaIna krNyaat yao[-la.

jyaa laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tI maulatÁ 1 jaanaovaarI 1978 pUvaI- inayau@t krNyaat Aalyaa‚ prMtu jyaaMcaI saovaa AQaunamaQaUna KMDIt krNyaat AalaI ASaa vya@tI jar yaa AadoXaacyaa

idvaSaI saovaot AsatIla tr %yaaMnaasauQda ho AadoXa laagaU haotIla. ³2´ saMbaMQaIt laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tI Á– ivabaama.

Page 67: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

15

³A´ jyaa pdavar inayau@t kolaolaI Asaola %yaa pdasaazI ivaiht kolaolaI ikmaana SaOxaiNak pa~ta QaarNa krNaarI AsaavaI. ³Aa´ Anausauicat jaatI‚ Anausauicat jamaatI‚ ivamau@t AaiNa BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavagaI-ya‚ Aaiqa-kdRYTyaa maagaasavagaI-ya ASaa baabatcyaa ivaivaQa p`karcyaa raKIva jaagaa saMbaMQaIcao inarinaraLo AadoXa yaaogyap`karo ivacaarat Gao}na saovaayaaojana koMd`‚ samaajaklyaaNa ivaBaaga ikMvaa [tr kaoNa%yaahI AiQaÌt maagaa-naoca inayau@t JaalaolaI AsaavaI. ³[´ jyaa pdavar maUlatÁ inayau@t JaalaolaI Asaola %yaa pdasaazI ivaiht kolaolaI vayaaomayaa-docaI AT pUNa- krNaarI AsaavaI. 2. pircCod 1 maQyao AMtBaU-t na Jaalaolyaa vya@tI QaÉna jyaa laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tI saicavaalayaatIla ivaBaaga va ivaivaQa SaasakIya kayaa-layao yaamaQyao idnaaMk 1 jaanaovaarI 1978 naMtr inayau@t krNyaat Aalaolyaa AsatIla AaiNa jar %yaa maQalyaa kaLat maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaacyaa puZIla prIxaosa basaUna %yaaMcaI Aayaaogaanao inayau@tIsaazI inavaD kolaI nasaola tr %yaaMcyaa jaagaI AayaaogapursÌt ]maodvaar jasajasao ]plabQa haotIla tsao inayau@t krNyaat yaotIla. mhNajaoca jao AayaaogaakDUna inavaDlao jaaNaar naahIt %yaaMcao jaagaI Aayaaoga pursÌt ]maodvaar inayamaanausaar naomalao jaatIla. 3. var dSa-ivalaolyaa laoaksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tIMcaI ivaivaQa SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layao yaaMt kama krNaa–yaa laaoksaovaa Aayaaoga pursÌt vya@tIMSaI tulanaa%mak jyaoYzta (a AadoSaacyaa idvasaacyaa saMdBaa-t zrvaavaI. maa~ ekaca ivaBaagaatÀkayaa-layaat kama krNaa–yaa laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tIMcaI AapapsaatIla ( interse ) jyaoYzta %yaaMcyaa %yaa ivaBaagaatIla %yaa %yaa pdavarIla saovaocyaa kalaavaQaInausaar rahIla.mhNajaoca prspr jyaoYzta puZIlap`maaNao zrvaavaI. ³1´ 1978 cyaa prIxaonausaar inayat vaaTp idlaolao sava- laoaksaovaa Aayaaoga pursÌt ]maodvaar AaiNa jao idnaaMk 29 .2.1980 pya-t idlaolyaa kalavaQaIt ÉjaU Jaalao Aahot‚ ³2´ 1 maaca- 1980 pasaUna inayamaaQaIna krNyaat Aalaolyaa sava- laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt vya@tI‚ %yaaMcaI AapapsaatIla³ interse ´ jyaoYzta laxaat Gao}na ‚ ³3´ 1978 cyaa prIxaonausaar inayatvaaTp krNyaat Aalaolao laaoksaovaa Aayaaoga pursÌt ]maodvaar AaiNa jao ivaiht kalavaQaIt idnaaMk 2 maaca- 1980 naMtr ÉjaU haoNaaro. 4. inayau@%yaa krNaa–yaa ivaivaQa AiQaka–yaaMnaI laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt ]maodvaar inayau@t krNyaacyaa va %yaaMnaa Ainaba-nQakalapya-nt saovaot zovaNyaacyaa pQdtIba_la Saasanaalaa far icaMta vaaTto. Saasana (a saMbaMQaat Asao AadoSa dot Aaho kI¸ AgadI Alp kalaavaQaIkirta AsalaolaI pdo QaÉna kaoNa%yaahI pdaMvar laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt ]maodvaaraMcyaa inayau@%yaa krNyaacao yaapuZo pUNa- qaaMbaivaNyaat yaavao. Alp kalaavaQaIsaazI Asalaolyaa ta%pr%yaa jaagaa Bartanaa inayau@tI AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa ivaBaagaatIla pa~ vya@tIMnaa ta%purtI pdaonnatI do}na ikMvaa kamaacaI ivaBaagaNaI kÉna ikMvaa ijalhaiQakarI ¸ mauMba[- yaaMcyaakDUna saMpkaLatIla vya@tIMcyaa yaadImaQaUna ³ jyaacyaa saovaa varIla AadoSaanausaar inayamaaQaIna krNyaat Aalaolyaa naahIt´ ]maodvaar inayau@t kÉna vyavasqaa kravaI. 5. sava- saicavaalayaIna ivaBaaga va baRhnmauMba[-tIla ivaBaagap`mauK AaiNa kayaa-laya p`mauK yaaMnaI varIla AadoSaaMcao kaTokaorpNao palana kravao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ A.naa. baTbyaala¸

saicava³ saovaa ]pivaBaaga´ saamaanya p`Saasana ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 68: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

16

Sub:-Employment of Freedom Fighters and their nominees in the matter of recruitment to Class III & Class IV posts in Government Service.

GAD G.R.No, CNS 1081/1/XVI-A dated 2nd March 1981.

By Govt. Circular Memorandum GAD No. CNS 1965 / 4652 / J dt. 12.10.1965 Govt. has granted certain concessions to Freedom Fighters and their nominees in the matter of recruitment to class III and class IV posts in Govt. Offices which are not required to be filled in by the appointment of candidates selected by the Maharashtra Public Service Commission. These orders were reiterated by Govt. endorsement, GAD No. CNS 1077/1078/XVI A dt. 1.9.1977( copy appended for ready reference).In order to remove the impediments in the implementation of these orders Govt. is pleased to direct further as follows:- i) The appointments of Freedom Fighters and their nominees in class III posts in Govt. Service which are at present within the purview of the Regional Selection Boards should be excluded from their purview with immediate effect ii) The freedom fighters and their nominees should be given preference over strike period personnel in them matter of recruitment to class III and class IV posts. If the former are otherwise suitable to appointment. iii) It is reiterated that the freedom fighters and their nominees should be considered for appointment to class III and IV class posts in Govt. Service on the basis of their applications received directly, without requiring them to come through the Employment Exchanges. 2. All the appointing authorities are requested to follow these orders scrupulously.

@@@@@@@@

Govt. Circular memorandum ,Gen. Adm. Dept. No. CNS 1965/4652 J dt. 12.10.1965 regarding employment of Freedom Fighters in Govt. Service.

The question of giving certain concessions to freedom fighters was under the consideration of Govt. for sometime past. Govt. has now decided to accord to them the following concessions in the matter of recruitment to class III and class IV posts in Govt. Offices which are not required to be filled in by the appointment of candidates selected by the State Public Service Commission Viz:- 1) These persons may be considered for appointment to class III and class IV posts in Govt. service on the basis of their applications received directly without requiring them to come through the employment exchanges. 2) In making appointments to class III and class IV posts, the appointing authorities 3) should give preference to these persons if they are otherwise found suitable.

Page 69: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

17

otherwise considered suitable, may be appointment to class III and class IV posts subject to the sanction to Govt. being obtained in each case. 1. Such of the persons as have studied upto S.S.C./Degree or Diploma course but have not passed those or equivalent examinations may be appointed to class III services for which passing of S.S.C./Degree or Diploma Examinations as the case may be, has been prescribed as a minimum qualification. The prescribed education/qualifications should be deemed to have been relaxed in their favour NOTE:- For the purpose of these orders “Freedom Fighters” mean those persons who have suffered imprisonment or detention of an aggregate period of not less than one month or who were fined Rs. 100 or more, or who died or were killed in action or in detention or were awarded capital punishment or became permanently incapacitated due to firing or lathi charge or lost their jobs or means of livelihood or part or whole of their property on account of their participation in the national movement for the emancipation of India. 2.For the purpose of claiming the foregoing concessions in respect of Employment in Govt. Service the persons concerned should produce a certificate issued by Govt. ( General Adm. Department ) declaring them as “Freedom Fighters” 3.It is possible that some of the persons who are eligible for these concessions may not actually be able to avail themselves of them for reasons like old age, illness, etc. Govt. is, therefore, pleased to direct that such persons viz. those who are eligible for the concessions but are unable owing to illness ,disability or old age to take advantage of them should be allowed to nominate a near relative who is solely dependent on them for taking advantage of the concessions, .On such nomination being made the nominee should be held eligible for the concessions granted to the Freedom Fighters in the matter of recruitment to Govt. Service.

( Note : see G.R. dated 10.1.85 ) @@@@@@@@@@@

Sub:- Employment to project effected persons--- Instructions regarding…….

P.W.D. Circular No. EST 1081/(5320)/DSK/17 dated 4 th August, 1981.

As per existing orders of Govt. preference in employmet on big projects is required to be given to the persons who are directly affected or displaced by the projects. It has however, been brought to the notice of Govt. that instead of giving preference in employment to the local persons who are direcly affected or displaced, jobs are actually given to outsiders by extending the meaning of the word “Local” as any person domiciled in the State of Maharashtra.This tendency of stretching technical meaning of the “Local” is not correct. The underlying intention of Govt. in issuing instructions is to ensure employment to the persons who are affected or displaced by the projects. In order to avoid hardship to such persons, it is necessary to see that the word “Local” is not interpreted as any person domiciled in the State of Maharashtra but local person affected by the projects. Preference should be given to the local persons actually affected by such projects.

Page 70: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

18

All the local officers are, hereby instructed to ensure that henceforth preference in employment is strictly given to those local persons who are actually affected by projects and not all those who domiciled in the State of Maharashtra.

ivaYaya Á– ivaBaagaIya p`mauKaMnaI kolaolyaa baZtIÀbadlaIsa lavakr maanyata doNyaabaabat.

pirp~k ‚iva<a ivaBaaga Ë. pIevaaya 1080ÀsaIAar 1101 À esa[-Aar 3 id. 17.9.1981 . Xaasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1076À1901Àbaara idnaaMk 29 saPToMbar 1976 nausaar ivaBaagaIya p`mauKaMnaI vaga- 1 va vaga- 2 cyaa pdaMvar caar maihnyaaMpya-nt badlaI naomaNaUka doNyaacao AiQakar p`dana kolaolao Aahot. AXaa p`krNaI (a naomaNaUkaMnaa naMtr SaasakIya AnaumatI GyaavayaacaI Asato. Aata Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ SaasanaacaI AnaumatI doNyaasa ik%yaok p`krNaI vaoL laagatao. PairNaamatÁ ]proa@t caar maihnyaaMcaa kalaavaQaI saMpuYTat Aalyaavar rajapi~t AiQaka–yaasa vaotnaicazzI doNao laoKa prIxaa kayaa-layaasa kzINa jaato.mhNaUna sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaaMt yaoto kI‚ %yaaMnaI ivaBaagaIya p`mauKaMnaI ASaa rItInao kolaolyaa naomaNaUkaMnaa ³ jaoqao jaÉr Aaho toqao´ maanyata doNyaacao AadoXa Sa@ya tovaZyaa lavakr va kaoNa%yaahI pirisqatIt ivaBaagaIya p`mauKaMcyaa AXaa naomaNaUkIcyaa AadoXaaMcyaa idnaaMkapasaUna caar maihnyaaMcyaa Aat kaZavaot. ivaBaagaIya p`mauKaMnaI AXaa irtInao naomaNaUk kolyaabaraobar Xaasanaacao AadoSa GaoNao jaÉr Asalyaasa tabaaoDtaoba Saasanaacyaa AnaumatIsaazI jaÉr to p`stava pazvaavaot.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AlpsaM#yaMak va maagaasavagaI-ya kma-caa–yaaMcyaa kaya-karI pdavarIla inayau@tIsaMbaMQaI.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. esaAarvhI 1081À164 saI–ema 12À idnaaMk 27.11.1981. vaacaaÁ` 1´ saa.p`.iva. pirp~k Ë.TIAarefÀ1077À12 idnaaMk 27 saPToMbar1977. 2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI À1079À2058À12 idnaaMk 01 iDsaoMbar 1980. 3´ saa.p`.iva.pirp~k Ë. esaAarvhI À1080À 12 idnaaMk 3 iDsaoMbar 1980. Saasana pirp~kÁ– Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhIÀ1080À 12 idnaaMk 3 iDsaoMbar 1980 Anvayao maM~alayaIna ivaBaaga‚ ivaBaagaaQyaxa‚ ivaBaagaIya Aayau@t‚ ijalhaaiQakarI [%yaadI sava- saMbaMiQataMnaa ASaa saUcanaa doNyaat Aalyaa hao%yaa kI‚ AnausaUicat jamaatI va [tr AlpsaM#yaaMk jamaatIcyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa kaya-karI pdavarIla ³ ei@ja@yauiTvh paosT´ inayau@tIcyaa yaaogya p`maaNaat vaaTa %yaaMnaa imaLola Asao phavao. Asao kolyaanao %yaaMnaa kaya-karI pdacaa AnauBava imaLola. varIla saUcanaaMcyaa AnauYaMgaanao sava- saMbaMiQataMnaa AsaohI kLivaNyaat yaoto kI‚ AnausaUicat jaatI‚ AnausaUicat jamaatI‚ ivamau@t va BaT@yaa jaatI va [tr AlpsaM#yaaMk jamaatIcyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa vaarMvaar badlyaa krNyaat yaovaU

Page 71: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

19

nayaot.sava- saaQaarNapNao eka pdavar inayau@t Jaalyaavar KalaIla karNaa vyaitir@t 3 vaYao- pUNa- JaalyaaiSavaaya %yaaMcaI badlaI kÉ nayao. 1´ varcyaa EaoNaItÀpdavarÀvagaa-t pdannatI ikMvaa‚

2´ %yaaMcyaa ivaÉw kahI tËarIÀAaraop Asalyaasa va ASaa tËarItÀAaraopat saÌtdSa-naI tqya Asalyaasa ikMvaa‚

3´ %yaaMnaa inayau@t kolaolyaa pdavar laoakihtastva %yaaMnaa AiQak kaL zovaNao [YT nasalyaasa‚ maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSanausaar va naavaanao ‚ Sa.Ba.}MDo ]psaicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

Subject :- The Maharashtra Civil Services ( Regulation of Seniority ) Rules 1982.

371 Constitution of India: No. SRV-1076-XII:- In exercise of the powers conferred by the proviso to article 309 of the Constitution of India, the Governor of Maharashtra is hereby pleased to make the following rules, namely :- 1. .Short Title :-These rules may be called the Maharashtra Civil services (Regulation of Seniority) Rules, 1982. 2. Commencement and application :- These rules shall come into force on 21st June 1982 and seniority of Government servant in all posts, cadres and services under the rules making control of Government shall thereafter be regulated in accordance with the provisions of these rules : Provided that, where any separate rules or orders are prescribed for regulating seniority in any particular posts, cadre or service, the seniority of holders of such posts or the members of such cadre or service shall be regulated in accordance with such separate rules or orders. 3. Definitions :- In these rules, unless the context requires otherwise – ( a ) “Competent authority ” means an authority competent to make appointment to any post, cadre or service: ( b ) “Commission” means the Maharashtra Public Service Commission ; ( c ) “ Continuous service ” in relation to any post, cadre or service means service continuously rendered by a person in that post, cadre or service or in any higher post, cadre or service without interruption by way of reversion to a lower post, cadre or service;

Page 72: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

20

Provided that, where a person is continuously officiating in a post, cadre or service from a deemed date of appointment under the provisions of these rules,such person shall be deemed to have rendered continuous service with effect from such deemed date; ( d ) “ Deemed date ” means the date assigned to a Government servant inaccordance with the provisions of rules 5.; ( e ) “ Direct recruit ” means, in relation to any post, cadre or service, a person appointed by nomination thereto ;

( f ) “ Fortutious appointment ” means a temporaty appointment made pending a regular appointment in accordance with the provisions of the relevant recruitment rules;

( g ) “ Government ” means the Government of Maharashtra; ( h ) “ Promotee ” means in relation to any post, cadre or service, a Government

servant appointed therto by promotion from a lower post, cadre or service; ( i ) “ Select list ” means the list of persons selected for promotion from a lower

post, cadre or service to the higher post, cadre or service prepared in accordance with the rules made in this behalf;

( j ) “ Selection Boards ”means the Regional Selection Board constituted under section 3 or the Special Selection Board constituted under section 6 as the case may be, of the Maharashtra Public Services ( Subordinate) Selection Board Act, 1973 ( Mah.XXI of 1973 ); ( k ) “ Transferred Government servant ” means, in relation to any post, cadre or service, a Government servant appointed thereto by transfer from another post, cadre or service which, in the opinion of the competent authority, is not lower in status or pay-scale;

( l ) “Undue hardship ” means unforeseen or unmerited hardship to an extent not contemplated when these rules were framed and does not cover any ordinary or inconvenience which normally arise;

( m ) “ Words and expressions used but not defined in these rules shall have the meanings respectively assigned to them in the Maharashtra Civil Services ( General Conditions of Services ) Rules, 1981;

4. General principles of seniority :- (1) Subject to the other provisions of these rules, the seniority of a Government servant in any post, cadre or service shall ordinarily be determined on the length of his continuous service therein; Provided that, for the purpose of conputing such service, any period of absence from the post, cadre or service due to leave, deputation for training or otherewise or on foreign service or temporary officiating in any other post shall be taken into account, if the competent authority certifies that the Government Servant concerned would have continued in the said post, cadre or service during such period, had he not proceeded on leave or deputation or been appointed temporarily to such other post; Provided further that, the service, if any, rendered by him as a result of a fortuitous appointment * [ except in a case where the competent authority certifies that, it was not expedient /possible or practicable to make a regular appointment strictly in accordance with the ratio of recruitment as prescribed in the relevant recruitment rules,with the brief reasons recorded therefor ,] shall be excluded in computing the length

Page 73: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

21

of service and for the purposes of seniority he shall be deemed to have been appointed to the post or in the cadre or service on the date on which his regular appointment is made in accordance with the provisions of relevnt recruitment rules. * Inserted vide Not.No. SRV/1086/2776/CR-5/87/XII, dated 23.9.1988, see also corrigendum of similar number dated 1.4.1989/17.6.1989.

Notwithstading anything contained in sub-rule ( 1 )-

( a ) the inter se seniority of direct recruits selected in one batch for appointment to any post, cadre or service, shall be determied according to their ranks in the order of preference arranged by the Commission.,Section Boards or in the case of recruitment by nomination directly made by the competent authority, the said anthority, as the case may be, if the appointment is taken up by the person recruited within thirty days from the date of issue of the order of appointment or within such extended period as the competent authority may in its discretion allow ; ( b ) the inter se seniority of Government servants promoted from select list, shall be in the same order in which their names appear in such select list. If the Select List is prepared in two parts, the first part containing the names of those selected unconditionally and the second part containing the names of those seleced provisionally. All persons included in the first part shall rank above those included in the second part; Provided that, if the order in which the names are arranged in the Select List in changed following a subsequent review of it, the seniority of the Government servants involved shall be re-arranged and determined afresh in conformity with their revised ranks; ( c ) the seniority of a transferred Government servant vis-a-vis the Government serant in the post, cadre or service to which he is transferred shall be determined by the competent authority with due regard to the class and pay scale of the post, cadre or service from which he is transferred, the length of his service therein and the circumstances leading to his transfer. ( 3 ) Where the dates of appointment in posts, cadre or service of any two or more persons determined after assigning the deemed dates, if necessary, are identical the person senior in age shall be considered as senior for the purpose of determining the seniority. 5. Assignment of deemd dates of appointment :- ( 1 ) Notwithstading anything contained in rule 4, a competent authority may, in accordance with the provisions contained in the following sub-rules, assign to a Governent servant, a deemed date of appointment to a post, cadre or service which is different from the date of his actual appointment thereto; and on such a deemed date having been assigned, the length of his service in the said post, cadre or service shall be computed as commencing from that date.* [ The deemed date assigned under this rule and the seniority list prepared in pursuance of the same, shall not ordinarily, be altered at the time of preparation of seniority list on the susequent occasions or in the subseqent years.]

* Inserted by Not.No. 1086/2776/CR-5/87/XII dated 23.9.1988.

Page 74: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

22

( 2 ) Where the direct recruits selected in the same batch report for duty on different dates and the actual dates on which they are appointed are not chronologically in conformity with their inter se seniority as provided in clause (a ) of sub rule ( 2 ) of rule 4, the recruit higher in rank but reporting for duty later than his junior shall be assigned, as deemed date of appointment, the date on which the recruit lower in rank reports for duty, provided the recruit higher in rank has reported for duty within the period of thirty days from the date of his appointment or within such further period as may be extended by the competent authority.

( 3 ) Where two or more Government servant who are eligible for promotion to any higher posts, cadre or service according to any Select List are promoted to such higher posts, cadre or service and the actual dates on which such Government servants report for duty in such higher posts, cadre or service are not chronologically in conformity with their inter se seniority as provided in clause ( b ) of sub rule ( 2 ) of rule 4, the senior person, who reports for duty later than his junior, shall be assigned as deemed date of appointment, the date on which the junior reports for duty.

* [ Provided that, in a case where a Government servant himself is deemed responsible for delay in assuming charge of the promotional post, his interse seniority shall be fixed with referene to the date he actually assumes charge of such post.]

* Inserted by Not.No. SRV-1086/2776/CR-5/87/XII dated 23.9.1988. See also Corrigendum of similar

Number dated 1.4.1989/17.6.1989. ( 4 ) Where the seniority of promotees is re-arranged and determined afresh as

provided in the proviso to clause ( b ) of sub-rule ( 2 ) of rule 4, deemed dates of promotion shall be assigned to them or if already assigned shal be revised in such manner as to be chronologically in conformity with their ranks in the order of seniority as so re-arranged and determined.

( 5 ) Where a Government servant whose name is included in a Select List is not actually promoted according to his rank in that Select List owing to a disciplinary proceeding then pending against him, and is promoed subsequently on the conclusion of such disciplinary proceeding, the competent authority may, having due regard to the circumstances of the case and the result of the disciplinary proceedings, assgign to him a deemed date of appointment determined otherwise than in accordance with his rank in the Select List.

( 6 ) Where a Government servant is superseded while preparing the Select List and if the supersession is subsequently set aside following a review of his case either by the competent authority acting on its own motion or by a court of law or by any other authority empowered in that behalf, such Government servant shall on actual promotion, be assigned a deemed date of appointment on which he would have been promoted had he not been so superseded.

( 7 ) A transferred Government servant may be assigned such deemed date of appointment as the competent authority may determine, with due regard to the class and pay scale of the post, cadre or service from which he is transferred, the length of his tenure therein and the circumstances leading to his transfer. Where the appointment of the transferred Government servant is made in consultation with the Commission, the deemed date shall be determined with its consultation.

Page 75: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

23

6. Determinationof fortuitous appointment :- Whenever an appointment is made to a post, cadre or service, the competent authority shall determine whether the appointment is fortuitous and record a certificate accordingly where the appointment is fortuitous; Provided that, omission to record such a certificate shall not confer any right on any person to have his appointment treated as not fortuitous if on the facts of the case it is found on any subsequent date that the appointment was fortuitous. *[ Provided further that, appointment shall not be deemed to be fortuitous if the authority competent to make appointment certifies while preparing the annual gradatiion list that the temporary appointment had to be made, as condidates for regular appointment by nomination or as the case may be, persons fit for promotion from the lower cadre, were not available at all or in adequate numbers.] * Inserted by Not.No.SRV 1086/2776/CR-5/87/XII, dated 23.9.1988. * [7. Preparation of gradation list annually. The authority competent to make appointment shall prepare annually for each cadre under its control a gradation list of person under that cadre in the order of seniority as on 1st January and shall bring it to the notice of the Government servants concerned.] * Inserted by Not. No. SRV-1086/2776/CR-5/87/XII, dated 23.9.1988. *8. Power to relax rules in certain cases :- Notwithstanding anything contained in the foregoing rules, where Government, after consultation with the Commission in respect of the posts within its purview, is satisfied that the operation of any of these rules causes or is likely to cause undue hardship in the case of any Government servant or class of Government servants, or that it is necessary in the public interest so to do, it may, for reasons to be recorded in writing, relax , the provisions of such rule with respect to such Government servant or class of Government servants or may direct that such provisions shall apply to such Government servant or class of Government servants with such modifications not affecting the substance thereof as may be specified in such orders;

Provided that such relaxation shall be made or direction shall be issued only for enabling the case of such Government servant or class of Government servants to be dealt with in just and equitable manner and for conferring benefits of the nature provided for in these rules. * Original rule 7 renumbered as rule 8 by Not. No. SRV 1086/2776 /CR -5 /87 /XII, dated 23.9.1988.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra. S.H.Thacker, Secretary to Governor. vbm. @@@@@@@@@@

Page 76: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

24

Sub :-Reservation of vacancies for Economically Weaker Sections of society in Govt., Quasi- Govt. and Co-op. Services. GAD Circular No.SRV 1081/2463/XVI A dated 3.2.1982. 80% vacancies in Govt.,Quasi-Govt. and Co-operative Services have been reserved for candidates belonging to the Economically Weaker Sections of the Society. This 80% reservation of total annual vacancies is inclusive of the percentage of reservation of vacancies already in force at present on various counts. Clarification in the matter has been issued in Govt. Cir. GAD No.SRV 1080/563/156/XVI A dated the 1st December 1908. Now the Maharashtra Public Service Commission has brought to the notice of this Deprt. that genuine Economically weaker Section candidates officiating in various offices for a period exceeding one year are liable to forfeit their claim for being considered for reserved vacancies if their has been inordinate delay in advertising the post. All Departments of Mantralaya are, therefore requested to instruct all recruiting authorities under their administrative control not to delay the advertising of the posts reserved for the Economically Weaker Sections of the Society and preferably lay down time limit in this regard.

@@@@@@@@@@@@

Sub:- Forwarding of application to the Union Public Service Commission from candidates serving under Government.

saa.p`.iva.pRYzaMkna Ë.esaAarvhI 2281À4059ÀsaIAar 158 Àtora A id.10.2.82.

Baart sarkar gaRh ivaBaaga p~ idnaaMk 1 jaanaovaarI¸ 79. In supersession of the Ministry of Home affairs O. M. No. 8/1/68 Estt ( C ) , dated 25.10.68, on the subject mentioned above, it has been decided that persons already in Govt. service who wish to appear at the competitive examinations conducted by the Union Public Service Commission, may send their completed applications in the prescribed printed form direct to the Commission, after detaching the form of certificate by the Head of the Office / Department printed at the end of the application form. The form of certificate should be submitted immediately to the Head of Office/Department under whom they are employed for onward transmission to the Secretary, Union Public Service Commission after completing the entries therein and signing it, as early as possible and in any case within a fortnight of the closing date for receipt of applications. Pending receipt of the certificate from the Head of Office/Department the applications of such candidates will be considered by the Union Public Service Commission on a

Page 77: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

25

provisional basis. The candidature of such Govt. Servants is liable to be cancelled if the employer’s permission is not received by the Commission by the specified date. 2. Similarly in the case of recruitment by selection conducted by the Union Public Service Commission, persons already in Govt. service may submit their applications direct to the Commission. They should ,however , immediately inform the head of their office/Department giving details of the post(s) for which they have applied, the file number given on the top of the “ Information for Candidates ” the closing date for receipts of applications and other necessary particulars .On receipt of the information the head of the office/department will inform the Commission as soon as possible but not later than a fortnight from the closing date for receipt of applications ,.quoting reference to the Commission’s file number and the designation of the post ,stating either that he has no objection to the application being considered or that the candidate has not been permitted to apply for the post. In any case, no candidate already in Govt. unless the “ No Objection Certificate “ has already been received by the Commission or is produced by the candidate at the time of interview. 2. All Ministers/Departments of the Govt. of India are requested to bring these instructions to the notice of all concerned including the /Statutory and Quasi Govt. Organisation under their administrative control..

@@@@@@

Sub:- Forwarding of applications to U.P.S.C.

from candidates serving under Govt.

The undersigned is directed to refer to the Department of Personnel and Administrative Reforms O.M. No. 28012/1/76 Estt ( C ) dated the 16th July 1976 on the subject mentioned above and to say that the procedure of forwarding of applications to the UPSC from candidates serving under the Govt. has been further examined. It has now been decided that persons already in Govt. service who wish to appear at a competitive examination conducted by the UPSC or wish to apply for a post recruitment to which is proposed to be made by selection through the UPSC may submit their completed applications in the prescribed printed forms direct to the Commission. They should, however, immediately inform the Head of their Office/Department giving details of the examination/post for which they have applied requesting him to communicate his permission to the Commission directly. In case the Head of Office/Department considers it necessary to withhold the requisite permission, he should inform the Commission within 30 days of the closing date for the receipt of the applications. In case no such communication is received from the Head of Office/Department, it shall be presumed by the Commission that there is no objection on the part of the employing Department in question to be considered by the Commission. vbm. @@@@@@@@@@@

Page 78: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

26

Sub :- Recruitment to Govt. Service in vacancies reserved for Backward Classes Notifying the

vacancies to the Associations/Organisations of Backward Classes

GAD Circular No. BCC 1082/(265)XVI –B dated 12th March ,1982.

By orders issued in Govt. Cir. GAD No. BCC 1079/XCI –B dated 30th July 1980, the following Backward class associations/Organisations have been recognised for requisitioning and sponsoring Backward Class candidates for filling up the posts in Class III and Class IV services in Govt. service.

Secretary, Mant Sudhar Mahasangh,Bombay c/o shri R.J.Waghmare Block No. 12, IInd Floor,Building Ajantha, 20/21 Carter Road, Khar Danda,Bombay 52. Chief Organising Secretary, Maharashtra State Federation of Scheduled Castes /Scheduled Tribes/Vimukta Jaties/ Nomaxic Tribes,and Budhists Employees welfare Association, Mehadin Building,Dhantoli,Nagpur. Maharashtra State Federation for Backward Class Medical Welfare, 65 Rambag,Nagpur.

It has been brought to the notice of Govt. that many appointing authorities do not send requisitions to the Associations/Organisations mentioned above. Govt. is therefore, please to reiterate the orders contained in Govt. Circular, G.A.D. No. BCC 1079/XVI-B dt. 30 July 1980 and to direct that all the appointing authorities should ensure that requisitions for filling up the posts in Class III and Class IV services are also sent to the Associations/Organisations mentioned above and lists of Backward Class candidates are obtained from them in addition to the lists from normal official channels.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–SaarIirk dRYTyaa ApMga Asalaolyaa vya@tIMnaa SaasakIya saovaot raKIva pdo.

saa.p`. ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1081–3273–16–A idnaaMk 1 maaca- ¸ 1983.

Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1081–3272–16–A id. 10.9.1981 cyaa

pircCod 4 maQyao AXaMtÁ badla k$na Saasana Aata Asao AadoXa dot Aaho kI‚ sadr Saasana inaNa-yaatIla AadoXa baRhanmauMba[-tIla maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa kxaotIla vaga- 3 cyaa ilaipk vagaI-ya pdaMvarIla saovaaBartIsaazIsauQda laagaU krNyaat yaot Aahot. 2. %yaacap`maaNao Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ Ë. esaAarvhI 1077–3576–1433–16 A idnaaMk maQaIla AadoXaacyaa pircCod 2 maQyao AMSatÁ badla k$na Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI ‚ baRhnmauMba[-tIla kayaa-layaatIla ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaatfo- GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak

Page 79: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

27

prIxaocyaa p`vaoSaakirta SaarIirkdRYTyaa ApMga vya@tInaa prIxaolaa basaNyaasaazI %yaa vya@tI jar [tr dRYTyaa pa~ AsatIla tr‚ kmaala vayaaomayaa-docaI AT 10 vaYao-pya-nt iSaiqala kolaI jaa[-la. @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–catuqa-EaoNaI safa[- kamagaar‚ svacCk [%yaadI t%sama pdaMvarIla saovaa BartIcyaa XaOxaiNak Ah-tosaMbaMQaI.

saa.p`.ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë. AarTIAar 1083–12 idnaaMk 23 maaca- 1983. Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. AarTIAar 1065–D idnaaMk 25.8.1965 nausaar catuqa- EaoNaItIla pdaMsaazI saovaa p`vaoX a inayama ivaiht kolao Aahot.%yaa inayamaanausaar catuqa- EaoNaItIla pdavar naomaNaUk haoNyaasaazI ikmaana 4 qaI [ya<aa ]<aINa- AsaNao AXaI XaOxaiNak Ah-ta AavaSyak Aaho. catuqa- EaoNaItIla safa[- kamagaar‚svacCk AadI t%sama pdaMvarIla laaokaMnaa kamaacyaa dRYTInao %yaaMnaI QaarNa kolaolyaa pdaMkrIta ilaihNyaa vaacaNyaacao &ana AsaNao AavaXyak Aaho ikMvaa ksao yaabaabatcaa p`Xna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasanaanao AadoXa idlao Aahot kI‚ catuqa- EaoNaItIla safa[- kamagaar‚svacCk AadI t%sama pdaMvarIla kma-caa–yaaMnaa kravyaa laagaNaa–yaa kamaacyaa svaÉpava$na %yaaMnaa ilaihta vaacata yaoNao yaa ATocaI AavaSyakta Aahoca Asao naahI. mhNaUna %yaa pdaMvar ]maodavaaraMcaI inayau@tI krtaMnaa ikmaana 4 qaI [ya<aa ]<aINa- AsaNao yaa XaOxaiNak Ah-tocyaa put-tocaa kaTokaorpNao AvalaMba krNyaacaI AavaSyakta naahI.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–kinaYz pdÀsaMvaga-ÀsaovaaM maQaUna vairYz pd ÀsaMvaga-ÀsaovaaMmaQaIla pdaonnatI krtaMnaa paLavayaacaI t<vao.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1077ÀsaIAar 343–79–12 idnaaMk 18 mao ¸1983.

Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1074ÀDI idnaaMk 28 jaanaovaaI 1975 maQaIla AadoXaap`maaNao Saasana saovaotIla vaga- 1 maQaIla p`qama pdaonnatIvarIla pdoanna%yaa inaiXcat gauNava<aoocyaa inakYaaMnaI kolyaa jaatat AaiNa vaga- 1 maQaIla p`qama pdaonnatIpya-ntcyaa sava- pdaonna%yaa “ jyaoYztop`maaNao yaaogyata” pahUna ³ Seniority subject to fitness ´ kolyaa jaatat. pdaonnatI krtanaa gauNava<aoolaa AiQakaiQak vaava doNyaacyaa dRYTInao Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1075À342À10 idnaaMk 1.4.1976 Anvayao AadoiSat krNyaat Aalao kI‚ vaga- 1 maQaIla p`qama pdaonnatIpya-tcyaa sava- pdaonna%yaa krtanaa %yaatIla 25 T@ko jaagaa kovaL gauNava<aoocyaa AaQaaravar jyaoYztocaa ivacaar na krta BarNyaasaazI raKUna zovaavyaat. yaa AadoXaanausaar vaga- 1 maQaIla p`qama pdaonnatIsaazIcyaa pdavar pdaonnatI doNyaasaazI inavaDsaUcaI tyaar krtaMnaa 75 T@ko jaagaa naohmaIcyaa “ jyaoYzta va yaaogyata ” yaa inakYaaMvdaro AaiNa ]rlaolyaa 25 T@ko jaagaa ” inaiScat gauNava<aoocyaa ” inakYaavdaro Baravayaacyaa Asatat. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚yaa AadoXaacaI AMmalabajaavaNaI krtanaa kahI vyaavaharIk ADcaNaI ]%pnna haotat.mMhNaUna yaa AadoXaaMcao maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa sallyaanao punaiva-laaokna krNyaat Aalao. yaa ivaYayaacaa saKaola AaiNa saaMgaaopaMga ivacaar k$na Saasana KalaIla p`maaNao AadoSa dot Aaho. ³A´ ivaiXaYT gauNava<aaQaarkaMsaazI 25 T@ko pdo raKIva zovaNyaasaMbaMQaIcao Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga esaAar vhI 1075–342–10 idnaaMk 1.4.1976 vdara inaga-imat Jaalaolao AadoXa Aata maagao GaoNyaat yaot Aahot.

Page 80: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

28

³ba´ sava- pdaonnatImaQyao A%yauÌYT Ahvaala AsaNaa–yaaMcaa AMtBaa-va inavaDsaUcaImaQyao krtanaa 4 jaagaa pya-ntcao varcao sqaana doNyaacyaa ivaVmaana p`qao eovajaI 6 jaagaapya-ntcao varcao sqaana doNyaaMt yaavao. ³k´ inavaD saimatInao inavaDsaucaI tyaar krtaMnaa puroXaa vya@tIMcaa ivacaar kravaa yaa dRYTInao jaovha inavaDsaucaI 25 ikMvaa kmaI naavaaMcaI kravayaacaI Asaola tovha inavaD saimatIcyaa ivacaaraqa- Asalaolyaa AiQaka–yaaMcaI saM#yaa tyaar kravayaacyaa inavaDsaucaIcyaa itPpT saM#yao[tkI AsaavaI.jaovha inavaDsaucaI 25 poxaa AiQak naavaaMcaI Asaola tovha saimatIcyaa ivacaaraqa- AiQaka–yaaMcaI saM#yaa inavaDsaUcaIcyaa duPpT [tkI AsaavaI. ³D´ 25 T@ko pdavar gauNava<aoocyaa inakYaaMvar jyaa AiQaka–yaaMnaa pdoanna%yaa AaQaIca doNyaaMt Aalyaa Aahot %yaaacaa forivacaar krNyaat yao} nayao.kovaL jyaa inavaDsaUcaImaQyao jyaaMcaa yaa inakYaaMcyaa AaQaaravar AMtBaa-va Jaalaa Asaola prMtu AVap jyaaMnaa AXaa pdaonna%yaa doNyaat Aalyaa naahIt %yaaMcaI naavao inavaDsaUcaImaQaUna vagaLNyaaMt yaavaIt va tovaZyaapurta inavaDsaUcaIcaa to Baaga r_ samajaNyaaMt yaavaa. tsaoca ivaVmaana inayamaanausaar inavaDsaUcaIt caar sqaanaaMpya-t varcao sqaana doNyaaeovajaI saha sqaanaaMpya-t varcao sqaana doNyaacaa ivacaar var dXa-ivalyaap`maaNao yaapuZo vhavaa.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Saasana saovaotIla pharokrI–caaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtaihk rjaa‚ kamaacao sva$p yaa saMbaMQaI.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1081–2072À saIAar 236–12 idnaaMk 19 saPToMbar ¸1983. Saasana saovaotIla pharokrI– caaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚saaPtaihk sauT\Tyaa‚kamaacao svaÉp [%yaadI baabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaasaMbaMQaI Saasanaanao KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlao AahotÁ– KalaIla AadoSa tabaaoDtaoba AMmalaat yaotIla. ³1´ kamaacao tasa ³A´ jyaa izkaNaI f@t ra~I phara AavaSyak Aaho toqaIla pharok–yaacyaa kamaacaI vaoL ra~I 10 to sakaLI 6 pya-t ASaI ekUNa Aaz tasa rahIla. ³ba´ jyaa izkaNaI ra~Midvasa satt 24 tasa phara AavaSyak Aaho‚ %yaa izkaNaI Aaz tasaaMcaI ek paLI yaap`maaNao pharok–yaaMcyaa 3 paLyaa rahtIla. ³2´ saaPtahIk va saava-jainak sauTTI ³A´ p`%yaok pharok–yaasa –caaOkIdarasa AazvaDyaatUna ek saaPtaihk sauTTI doNyaat yaavaI.jar saaPtaihk sauTTIcyaa idvaSaI pharok–yaacaI pyaa-yaI vyavasqaa krNao Sa@ya Jaalao naahI AaiNa pharok–yaasa saaPtaihk sauTTIcyaa idvaSaI kama kravao laagalao tr saaPtaihk sauTTIcaI Barpa[- mhNaUna %yaasa Anau&oya dranao dOinak Ba<yaa[tka maaobadlaa doNyaat yaavaa. ³ba´ caaOkIdarasa– pharok–yaasa saaPtaihk sauT\TI doNyaakirta kayaa-layaatIla catuqa- EaoNaItIla kma-caa–yaanaa Sa@yatao AaLIpaLInao %yaaMcyaa kayaa-layaIna kamaat vya%yaya yaoNaar naahI ASaa rItInao caaOkIdaracao– pharok–yaacao kama krNyaasa saaMgaavao. yaa jaada kamaaba_la maaobadlaa mhNaUna catuqa- EaoNaItIla kma-caa–yaasa Anau&oya dranao dOinak Ba<yaa[tka maaobadlaa Vavaa. ³k´ ekaca izkaNaI ³sToSana´ saha ikMvaa AiQak pharokrI AsatIla tr saha caaOkIdaraMnaa saaPtaihk sauT\TI doNyaakirta ek caaOkIdaracao Aitir@t pd inamaa-Na kravao.

Page 81: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

29

³D´ caaOkIdaracao kama ho kayaa-layaatIla kma-caa–yaaMcyaa kamaapoxaa sava-svaI vaogaLo Asalyaanao caaOkIdaraMnaI dusa–yaa AaiNa caaOqyaa SainavaarI tsaoca sava- saava-jainak sauT\TIcyaa idvaSaI pharok–yaacao kama krNao ha %yaaMcyaa ina%yaacyaa kamaacaa Baaga Aaho. ASaa idvaSaI %yaaMnaa sauT\TI doya naahI AaiNa mhNaUna ASaa idvaSaI kolaolyaa kamaaba_la vaogaLa maaobadlaa Anau&oya naahI. ³3´ Aitkailak Ba<aa Paharok–yaasa– caaOkIdarasa %yaaMcyaa naohmaIcyaa eka paLIcao kama saMplyaavar dusa–yaa paLImaQyao kama kravao laagalao tr %yaaba_la %yaasa $.6 [tka Aitir@t kt-vya Ba<aa doNyaat yaavaa. ³4´ pharokrI –caaOkIdar yaaMcyaa kamaacao svaÉp Á– pharokrI–caaOkIdar yaaMcao kama mau#ya%vao kÉna SaasakIya maalama<aocao saMrxaNa krNao ho Aaho. p`saMgatÁ pharok–yaasa–caOakIdarasa [tr p`asaMigak kamao kravaI laagatIla.]da. %yaaMcyaa kamaacyaa izkaNaI kayaa-layaIna vaoLonaMtr AalaolaI p~o isvakarNao‚ pircaark ]plabQa nasaola ASaa vaoLI durQvanaI saMdoXa GaoNao [%yaaid. ikrkaoL kamao kravaI laagatIla. tqaaip caaOikdaracao –pharok–yaacao kama krNaa–yaaMnaa %yaaMcyaa kamaaiXavaaya SaasakIya kayaa-layaatIla catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMcaI kamao doNyaat yao} nayaot. 2. sava- ivaBaaga p`mauK‚ kayaa-laya p`mauK yaaMnaa inado-iSat krNyaat yaot Aaho kI‚ %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaI jyaa jyaa izkaNaI pharok–yaaMcaI–caaOkIdaraMcaI pdo Aist%vaat Aahot %yaa p`%yaok izkaNaI phara AavaSyak Aaho kaya yaasaMbaMQaI punaiva-laaokna kravao. kovaL SaasakIya kagadp~o AaiNa Tobalao ‚Kucyaa-‚ kpaTo ³fina-car´ yaaMcao saMrxaNa krNyaasaazI pharokrI naomaU nayaot.SaasakIya kayaa-layaaMcao rxaNa krNyaacaI jabaabadarI paolaIsa yaM~Naovar Aaho. SaasakIya AnnaQaanyaacaI gaaodamao‚]%padna koMd`o‚ CapKanao‚ isamaoMT‚ laaoKMD AaiNa paolaad [%yaaid maalaacao saazo [%yaadIsaazI 24 tasa pharokrI AavaSyak Asaola toqao pha–yaakirta tIna paLyaaMmaQyao kama krNyaakirta pharkorI–caOakIdar yaaMcaI Aitir@t pdo inamaa-Na krNyaabaabatcaI kaya-vaahI ivaBaaga p`mauKaMnaI %yaaMcao maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcyaa saMmatInao kravaI. tsaoca pircCod 1³2´³k´ maQyao zrvaUna idlaolyaa t%vaanausaar jar %yaabaabatcaI kaya-vaahI saMbaMQaIt ivaBaaga p`mauKaMnaI maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcyaa saMmatInao kravaI. 3. var namaUd kolaolyaa AadoXaaMcaI AMmalabajaavaNaI krNyaacyaa dRiYTnao sava- ivaBaaga p`mauK ‚kayaa-laya p`mauK yaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaI Aist%vaat Asalaolyaa caaOkIdaraMcyaa pdaMcaI saM#yaa navaIna inamaa-Na kravayaacyaa pdaMcaI saM#yaa AaiNa %yaaMcaa Vavaa laagaNaara pgaar‚ Ba<ao‚ saaPtaihk sauTI eovajaI Barpa[- mhNaUna Vavaa lagaNaara maaobadlaa‚ caaOkIdaracyaa saaPtaihk sauT\TIcyaa idvaSaI %yaaMcao kama krNyaat catuqa- EaoNaItIla kma-caa–yaasa AadoiSat kolyaasa Vavaa laagaNaara maaobadlaa [%yaadI baabaIvarIla Kcaa-caa AMdaja k$na saMMpUNa- maaihtI maM~alayaatIla p`XaasakIya ivaBaagaakDo ta%kaL pazvaavaI va maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI %yaasaazI AMdajap~kat Kcaa-caI trtud kravaI. yaasaMbaMQaIcaI puZIla sava- kaya-vaahI saMbaMQaIt ivaBaaga p`mauK AaiNa %yaaMcao maM~alayaatIla p`XaasakIya ivaBaaga yaaMnaIca kravaI. ³ TIp Á AiQak spYTIkrNaasaazI idnaaMk 11.02.1994 va idnaaMk 19.12.1998 cao Saasana inaNa-ya phavaot ´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Sanaanao kravayaacyaa inayau@%yaa yaasaazI SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- AayaaogaakDo pazivaNyaabaabat AvalaMbaavayaacaI kaya-pQdtI.

saa.p`.iva.¸pirp~k Ë.esaAarvhI 2282À2555À p`.190À tora A idnaaMk 28 naaovhoMbar ¸ 1983.

SaasakIya pirp~k‚ saa.p`.iva. Ë. esaAarvhI 2282À 2555À saIAar 190 tora A idnaaMk 22 jaulaO 1983 Anvayao kayaa-laya p`mauK ikMvaa ivaBaaga p`mauK yaaMnaI maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa

Page 82: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

30

spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Xanaanao kravayaacyaa inayau@%yaasaMbaMQaat SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- AayaaogaakDo pazivaNyaabaabat kaoNatI kaya-pQdtI AvalaMibaNao AavaSyak Aaho yaabaabat sauQaarIt AadoXa doNyaaMt Aalao Aahot. yaa AadoXaanausaar Aja-dar kma-caa–yaaMnaI ivaiht namaunyaatIla pUNa- Barlaolao Aaplao Aja- AayaaogaakDo prspr pazvaayacao AsaUna %yaasaMbaMQaIcaI saivastr maaihtI lagaoca Aaplyaa kayaa-laya p`mauK À ivaBaaga p`mauK yaaMnaa kLvaayacaI Aaho. ekaVa kma-caa–yaacyaa ]maodvaarIsa saMmatI naakaravayaacaI Asalyaasa saMbaMiQat kayaa-laya p`mauKÀ ivaBaaga p`mauK yaaMnaI Aja- Aayaaogaanao isvakarNyaacyaa AKorcyaa tarKopasaUna tIsa idvasaacyaa Aat %yaap`maaNao Aayaoagaasa na kLivalyaasa kma-caa–yaacyaa ]maodvaarIsa %yaacaI hrkt naahI Asao gaRhIt Qa$na Aayaoaga %yaacyaa inavaDIcaa ivacaar krIla. 2. idnaaMk 22 jaulaO 1983 cyaa SaasakIya pirp~kanvayao doNyaat Aalaolao AadoSa spYT Asalao trI pUvaI-cyaa AadoSaaMt namaUd kolyaap`maaNao naa hrkt p`maaNap~asaaobat ivaiht namaunyaatIla saMixaPt Ahvaala AayaaogaakDo pazivaNao AavaSyak Aaho ka Asaa p`Xna inamaa-Na haoNyaacaI AaiNa %yaabaabat AnaavaSyak p~vyavahar haoNyaacaI Sa@yata AsalyaamauLo yaabaabat maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaacyaa sallyaanao kayaa-laya p`mauK ÀivaBaaga p`mauK yaaMcyaa maaihtIsaazI Asao spYT krNyaat yaoto kI‚ Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. pIesasaI 1377 DI idnaaMk 6 maaca- 1973 Anvayao ivaiht kolaolyaa namaunyaatIla saMixaPt AhvaalahI yaapuZo AayaaogaakDo pazivaNyaacaI AavaSyakta naahI.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI etdqa- maMDLacyaa ihMdI BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNyaabaabat.

saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.ihMBaap 1083À1448ÀvaIsa‚ idnaaMk 17 iDsaoMbar‚ 1983.

Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. ihMBaap 1976–28 idnaaMk 10 jaUna 1976 Anvayao SaasakIya AiQaka–yaaMnaI Àkma-caa–yaaMnaI etdqa- maMDLacyaa ihMdIcyaa inamna va ]cca EaoNaI prIxaa ]<aINa- haoNao AavaSyak Aaho. maaQyaimak SaalaaMt prIxaa‚ ihMdI ha ivaYaya Gao}na ]<aINa- Jaalaolyaa sava- AiQakarI va kma-caarI yaaMnaa Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.ihMBaap 1080À131ÀvaIsa idnaaMk 25 mao 1981 cyaa AnaucCod ³1´ Anvayao etdqa- maMDLacyaa ihMdIcyaa inamna va ]cca EaoNaI prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT doNyaat AalaI Aaho. 2. Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. ihMBaap 1080À131ÀvaIsa idnaaMk 25 mao 1981 cyaa AnauCcod³1´ maQaIla AadoSaacyaa saMdBaa-t maaQyaiak SaalaaMt prIxaa‚ navaIna AByaasaËmaap`maaNao ihMdI–saMsÌt‚ ihMdI–marazI‚ihMdI–]dU- [%yaadI Asaa saMyau@t ivaYaya Gao}na ]<aINa- haoNaa–yaa AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa etdqa- maMDLacyaa ihMdIcyaa inamna va ]cca EaoNaI prIxaa ]<aINa- haoNyaatUna saUT dota yao[-la kaya Asaa mau_a ]pisqat krNyaat Aalaa Aaho. yaasaMbaMQaat Asaa Kulaasaa krNyaat yaot Aaho kI‚ maaQyaimak SaalaaMt prIxaocyaa ihMdI saMyau@t ivaYayaacaa djaa- etdqa- maMDLacyaa ihMdI inamna va ]cca EaoNaI prIxaocyaa samakxa nasalyaamauLo maaQyaimak SaalaaMt prIxaa ihMdI ha saMyau@t ivaYaya Gao}na ]<aINa- haoNaa–yaa AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa etdqa- maMDLacyaa ihMdI inamna va ]cca EaoNaI prIxaa ]<aINa- haoNyaatUna saUT dota yaoNaar naahI. maa~ maaQyaimak SaalaaMt prIxaa inamna EaoNaI vaa ]cca EaoNaI ihMdI ivaYaya Gao}na 100 gauNaaMcaI prIxaa ]<aINa- haoNaa–yaa AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa etdqa- maMDLacyaa ihMdI inamna va ]cca EaoNaI prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT dota yao[-la. ³ TIpÁ– yaa saMdBaa-tca id. 28.5.1984 caa inaNa-ya phavaa.´

@@@@@@@@@@ vbm.

Page 83: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

31

ivaYayaÁ– AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaanaa sqaayaI krNaacao fayado doNyaabaabat. saa.p`.iva.inaNa-ya‚ Ë.esaAarvhI 1083À140ÀsaIAar 59À83À13 A id.15fobau`vaarI¸ 1984. var inado-iSat idnaaMk 19 saPToMbar 1975 va 9 eip`la 1976 cyaa SaasakIya AadoSaatIla trtudInausaar jyaa AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaaMcaI tIna vaYaa-poxaa kmaI naahI [tkI AKMD SaasakIya saovaa JaalaI AsaUna va jao kma-caarI %yaa AadoSaatIla ivaiht ATI pUNa- krIt AsatIla ASaa kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa sarL saovaa p`vaoSaanao p`qama naomaNaukIcyaa pdavar saxama AiQaka–yaanao sqaayaIkrNaacao fayado doNaarI p`maaNap~o VavayaacaI Aahot. ASaI p`maaNap~oQaark kma-caarI kaoNa%yaahI ivaiSaYT pdavar sqaayaI krNyaat Aalao Asalao trI to inavaR<aIvaotna AaiNa [tr fayado imaLNyaasa pa~ zrtat. 2. yaa AadoSaaMcyaa AMmalabajaavaNaIsaMbaMQaat Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ kahI ivaiSaYT p`krNaaMt AsqaayaI kma-caa–yaaMnaa sarL saovaa p`vaoSaanao p`qama naomaNaUkIcyaa pdavar sqaayaIkrNaacao p`maaNap~ doNao Sa@ya haot naahI. ]dahrNaaqa-‚ kahI kma-caarI ta%pur%yaa svaÉpat inarinaraLyaa SaasakIya kayaa-layaaMtUna kama kolyaanaMtr SaovaTcyaa kayaa-layaat dIGa-kalaIna naomaNaUk imaLNyaasa pa~ zrtat. Payaa-yaI naaokrI doNyaacyaa Saasanaacyaa AadoSaanausaar kahI kma-caa–yaaMcyaa naomaNaUka dIGa- kalaavaQaIcyaa haoNyaapUvaI- %yaaMnaa inarinaraLyaa kayaa-layaaMtUna ta%purto saamaavaUna Gaotlao jaato,. kahI kma-caa–yaaMcyaa maUL naomaNaukIcaI pdo kmaI krNyaat AalyaanaMtr %yaaMnaa dusa–yaa pdavar %yaaca kayaa-layaat ikMvaa [tr~ saamaavaUna GaoNyaat yaoto. kahI pdo ÉpaMtirt kolyaanao %yaa pdavar kama krNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa ÉpaMtirt pdavar ikMvaa dusa–yaa yaaogya ASaa pdavar saamaavaUna Gaotlao jaato. kahI kma-caa–yaaMcaI p`qama naomaNaUk kaya-vyayaIÀraojaMdarI Aasqaapnaovar haoto .prMtu Saasana ivaiht kolaolyaa inayamaanausaar %yaaMnaa AsqaayaI AasqaapnaovarhI dIGa- kalaavaQaIcyaa naomaNaUka doNyaat yaotat‚ kahI kma-caarI maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa spQaa-%mak prIxaa ]<aINa- hao}na SaasakIya saovaot p`ivaYT haotat va naMtr punha maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaacyaa spQaa-%mak prIxaa ]<aINa- kÉna dusa–yaa pdavar sarL savoaa p`vaoSaanao naomaNaUk svaIkartat. yaa va ASaa saar#yaa p`krNaaMt SaasakIya saovaotIla p`qama naomaNaUkIcyaa pdavar %yaaMnaa sqaayaI krNaacao fayado doNaarI p`maaNap~o doNao Sa@ya haot naahI. yaa p`krNaaMcaa ivacaar krta Saasanaalaa Asao idsaUna Aalao kI‚ kahI kma-caarI sqaayaIkrNaasa pa~ AsaUnahI ir@t pdaABaavaI %yaaMcao sqaayaIkrNa krta yaot naahI ikMvaa ivaiSaYT pirisqatIt idnaaMk 19.09.1975 cyaa AadoSaanausaar p`qama naomaNaukIcyaa pdavar sqaayaI krNaacao fayado doNaarI p`maaNap~hI dota yaot naahI. hI pirisqatI Saasanaacyaa maUL ]_oSaaSaI sausaMgat nasalyaanao Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ ivaiSaYT pirisqatIt kahI kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa p`qama naomaNaukIcyaa pdavar sqaayaI krNaacao fayado doNaarI p`maaNap~o doNao Sa@ya nasalyaasa jyaa kayaa-layaatUna ASaa kma-caa–yaaMcyaa naomaNaUka dIGa- kalaavaQaIsaazI krNyaat Aalyaa AsatIla %yaa kayaa-layaatIla %yaaMcyaa naomaNaUkacyaa inamnatma pdavar sqaayaIkrNaacaI p`maaNap~o doNyaat yaavaIt.maa~ ASaI p`maaNap~o doNyaapUvaI- saMbaMiQat kma-caarI idnaaMk 19.9.1975 maQaIla AadoSaatIla ATI pUNa- krtat yaacaI saxama AiQaka–yaaMnaI Ka~I k$na GyaavaI. 3. sava- saxama AiQaka–yaaMnaa Saasana ASaI saUcanaa dot Aaho kI‚ sqaayaIkrNa p`maaNap~o doNyaasa jao AsqaayaI kma-caarI pa~ AsatIla %yaaMnaa ivanaaivalaMba ASaI p`maaNap~o doNyaat yaavaIt va vaoLaovaoLI yaa kamaacaa AaZavaa GaoNyaat yaavaa.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 84: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

32

ivaYaya Á– Saasana saovaot AsataMnaa ApGaatanao ApMga%va Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaa pyaa-yaI naaokrI AnaukMpa t%vaavar javaLcyaa naatlagaasa doNao.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1281À1416ÀsaIAar 157À 13 A id.22 .2.1984.

Saasana saovaot AsataMnaa inaQana pavalaolyaa ikMvaa TI.baI. k^nsar [. duQa-r raogaaMmauLo maudtpUva- saovaainavaR<a Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa eka javaLcyaa naatovaa[-kasa AnaukMpa t%vaavar naaokrI doNyaacaI yaaojanaa ]piryainaid-YT AadoXaap`maaNao yaa Saasanaanao kayaa-invat kolaI Aaho. Saasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI ‚kahI SaasakIya kma-caa–yaaMnaa %yaacao kt-vya bajaavaIt AsataMnaa ApGaat hao}na ApMga%va p`aPt JaalyaamauLo saovaainavaR<a vhavao laagato. Saasana saovaot kt-vya bajaavaIt AsataMnaa ApGaatanao ApMga%va p`aPt Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaasa Sa@yatao SaasakIya saovaotUna kaZUna TakNyaat yao} nayao. %yaacyaa SaarIrIk Avasqaop`maaNao %yaalaa kaoNato pyaa-yaI kama krNao Sa@ya Aaho yaacaa ivacaar k$na Sa@yatao pyaa-yaI kama do}na SaasakIya saovaot zovaavao AXaI maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 72³3´ maQyao trtud Aaho. prMtu varIlap`maaNao ApGaatamauLo ApMga Jaalaolyaa kma-caa–yaanao jar pyaa-yaI pd svaIkarNyaasa nakar idlaa tr maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama Ë. 72 ³3´ iSaiqala k$na ‚%yaacyaa kuTuMbaatIla eka naatovaa[-kasa AnaukMpa t%vaavar naaokrI doNyaacyaa var ]llaoK kolaolyaa yaaojanaop`maaNao naaokrI doNyaat yaavaI. 3. inamaSaasakIya kayaa-layao‚ rajya Saasanaacyaa inayaM~NaaKalaIla mahamaMDLo [%yaadI maQaIla kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AavaSyak to AadoSa %yaaMcyaa p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI kaZavaot.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– etdqa- maMDLacyaa ihMdI BaaYaa prIxaa baaolaI BaaYaa prIxaotUna saUT imaLNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. ihMBaap 1083À2173À vaIsa idnaaMk 28 mao ¸1984.

Saasana saovaotIla kahI pdaMsaazI ihMdI baaolaI BaaYaa prIxaa ivaiht krNyaat AalaI Aaho. Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. Ë. ihMBaap 1080À131À vaIsa idnaaMk 25 mao 1981 Anvayao maaQyaimak SaalaaMt prIxaa ihMdI ha ivaYaya Gao}na ]<aINa- Jaalaolyaa sava- AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa ihMdIcyaa inamna va ]cca EaoNaI prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT doNyaat AalaolaI Aaho.p`stut AadoSaat ihMdI inamna va ]cca EaoNaI prIxaobaraobar ihMdI baaolaI BaaYaa prIxaocaa ]llaoK nasalyaamauLo jyaa kma-caa–yaaMnaa baaolaI BaaYaa prIxaa ivaiht krNyaat AalaI Aahoo %yaaMnaa sadrhU AadoSaanvayao ihMdI baaolaI BaaYaa prIxaotUna saUT imaLt naahI. trI jao kma-caarI maaQyaimak SaalaaMt p`maaNap~ prIxaa ihMdI ivaYaya ³100 gauNa´ Gao}na ]<aINa- Jalaolao Aahot %yaaMnaa etdqa- maMDLacyaa ihMdI baaolaI BaaYaa prIxaotUna saUT doNyaat yaot Aaho.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– rajapi~t AiQaka–yaaMsaazI va Arajapi~t kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.maBaap–1984À957Àp`.Ë.190ÀvaIsa idnaaMk 18 jaUna ¸ 1984. Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.maBaap 1567À1729Àma idnaaMk 3 Aa^gasT 1967 va Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.maBaap 1569À20990–ma aidnaaMk 21 jaUna 1969 Anvayao AnauËmao rajapi~t AiQakarI va Arajapi~t kma-caarI yaaMcyaasaazI marazI BaaYaa prIxaa inayama ivaiht krNyaat Aalao AsaUna yaa inayamaanausaar

Page 85: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

33

Saasanaacyaa rajapi~t AiQaka–yaaMnaa va Arajapi~t kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa inayau@tIcyaa idnaaMkanaMtrcyaa pihlyaa 2 vaYaa-t marazI BaaYaa inamnastr prIxaa va %yaaMnatrcyaa 2 vaYaa-t mhNajaoca inayau@tIcyaa idnaaMkapasaUna ekUNa 4 vaYaa-cyaa kalaavaQaIt marazI BaaYaa ]ccastr prIxaaa ]<aINa- haoNao AavaSyak Aaho. tqaaip‚ ivaivaQa karNaaMstva p`stut prIxaa ]<aINa- haoNyaasaazI vaoLaovaoLI maudtvaaZ doNyaat AalaI va ASaI SaovaTcaI maudtvaaZ Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. maBaap 1080À28 idnaaMk 29.7.80 va SauwIp~k saa.p`.iva.Ë.maBaap 1080À20 id. 26.11.81 Anvayao idnaaMk 30 jaUna 1981 pya-nt doNyaat AalaolaI haotI.jao SaasakIya AiQakarI va kma-caarI marazI BaaYaa prIxaa inayamaanausaar idnaaMk 30 jaUna 1981 pya-nt ivaiht marazI BaaYaa ]<aINa- Jaalaolao naahIt %yaaMcyaa idnaaMk 30 jaUna 1981 naMtr doya Asalaolyaa vaotnavaaZI raoKNao AavaSyak haoto. prMtu kahI maM~alayaIna ivaBaagaatIla va %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla duyyama kayaa-layaatIla jao AiQakarI va kma-caarI marazIcyaa ivaiht prIxaa idnaaMk 30.6.1981 pya-nt ]<aINa- Jaalaolao naahIt Aqavaa SaasakIya AadoSaanausaar saUT imaLNyaasa pa~ naahIt %yaaMcyaa idnaaMk 30 jaUna 1981 naMtrcyaa vaotnavaaZI doNyaat Aalaolyaa Aahot Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho.

trI marazI BaaYaa prIxaa ivaiht maudtIt ]<aINa- Jaalao naahIt Aqavaa SaasakIya AadoSaanausaar sadrhU prIxaatUna saUT imaLNyaasa pa~ naahIt ASaa AiQaka–yaaMcyaa va kma-caa–yaaMcyaa idnaaMk 30 jaUna 1981 naMtrcyaa vaotnavaazI idlyaa Asalyaasa %yaa pUva-laxaI p`Baavaanao raoKNyaat yaavyaat va %yaaMcyaakDUna vaotnavaaZIcaI idlaolaI sava- r@kma vasaUla krNyaat yaavaI Asao AadoSa doNyaat yaot Aahot.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– svaatMHya saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.saIenaesa –1084ÀsaIAar– 103ÀsaoaLa A ‚ idnaaMk 10 jaanaovaarI¸ 1985.

svaatMHya saOinakaMnaI SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 maQaIla pdaMvar BartIsaazI Saasanaanao idnaaMk 12 Aa^@Taobar 1965 cyaa pirp~kanvayao kahI savalatI idlaolyaa Aahot. yaa savalatI maUlatÁ svaatMHya saOinakaMsaazIca Aahot. prMtu vaaQa-@yaamauLo ikMvaa AajaarpNa [%yaadI karNaaMmauLo svatÁ svaatMHya saOinak (a naaokrI ivaYayak savalatI GaoNyaasa Apa~ AsatIla %yaavaoLI to %yaaMcyaavar AvalaMbaIt Asalaolyaa javaLcyaa eka naatovaa[-kasa yaa savalatIcaa fayada GaoNyaasazI naamainado-iSat kÉ Saktat. 2. svaatMHya saOinakavar AvalaMbaUna AsalaolaI javaLcaI naatovaa[-k vya@tI kaoNa yaabaabat Kulaasaa krNyaacaa p`Xna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. (abaabat saaklyaanao ivacaar kÉna Saasana Asao AadoXa dot Aaho kI‚ svaatMHya saOinakaXaI KalaI inado-iXat kolaolao naato AsalaolaI va svaatMHya saOinakavar AvalaMbaUna AsalaolaI vya@tI svaatMHya saOinakacyaa javaLcyaa naa%yaacaI AvalaMbaIt vya@tI gaNaNyaat yao[-la. svaatMHya saOinakacaI p%naI‚ svaatMHya saOinakacaa ptI‚ maulagaa‚AivavaahIt ikMvaa GaTspaoTIt maulagaI ‚ sa#Ka Baa}‚ sa#KI AivavaahIt ikMvaa GaTspaoTIt baihNa‚ %yaaca p`maaNao sa##yaa Baavaacaa ikMvaa baihNaIcaa svaatMHya saOinakavar AvalaMbaUna Asalaolaa maulagaa ikMvaa AivavaahIt vaa GaTspaoTIt maulagaI. varIla naamainado-iXat naatovaa[-k vya@tI svaatMHya saOinakavar pUNa-tÁ AvalaMibat paihjao va tsao naamainado-Sana p~at sPaYT kolaolao Asaavao. 3. jar svaatMHya saOinak huta%maa Jaalaa Asaola ikMvaa naamainado-Sana krNyaapUvaI- %yaacao inaQana Jaalao Asaola %yaa p`krNaI Apvaad mhNauna %yaacyaa ivaQavaa p%naIsa pricCod 2 maQyao namaUd kolaolyaapOkI svaatMHya saOinakcyaa eka naatlagaasa naamainado-iXat krNyaacaa AiQakar rahIla. 4. sava- inayau@tI AiQaka–yaaMnaI varIla AadoXaaMcaI kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaI kravaI AXaI %yaaMnaa ivanaMtI Aaho.

ivabaama. @@@@@@@@@@@

Page 86: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

34

Sub:- Post Recruitment Traning Examination Rules 1984 for Jr. Gr.clerks in the Office of the Commissioner

of Police, Greater Bombay.. Notification

Home Department, Mantralaya, Bombay 32 ,dated 17.6.1985. No.MIS 0185/POL 5 A. In exercise of the powers conferred by the proviso to Article 309 of the Constituttion of India and in supersession of all existing rules and orders issued in this behalf and inforce in the State or any part thereof, the Governor of Maharashtra is hereby pleased to make the folloing rules for the Post Recruitment Training Examination for Junior Grade Clerk in the Office of the Commissioner of Police, Greater Bombay, namely:- 1. Short title and commencement :- ( 1 ) These rules may be called the Post Recruitment Training Examination for Junior Grade Clerks in the office of the Commissioner of Police, Greater Bombay , Rules 1984. 2) They shall come into force on the 17 th June 1985. 2. Definations :- In these rules unless the contex otherwise requires- ( a ) “ Appendix ” means Appendix to these rules; ( b ) “ Appointed date ” means the date of coming into force of the rules; ( c ) “Commissioner ” means the Commissioner of Police, Greater Bombay ; ( d ) “ Examination ” means the Examination prescribed under the rules; ( e ) “ Existing rules” means the existing rules, orders in force for the Post Recruitment Training Examination for the Jr. Grade Clerks immediately before appointed date. ( f ) “ Junior Grade Clerk ” means a person appointed directly to the post of clerk or clerk cum Typist after his selection by the Maharashtra Public Service Commision and includes a person who has been appointed ( i ) as Junior Grade clerk on Compenssionte ground under the provisions of the Govt. Resolution, GAD No. SRV 1076 XII dated 23 rd April 1976 and ( ii ) Promoted as Jr. Grade Clerk from class IV employees. 3. Period and number of chances for passing Examination :- (1) Subject to the provisions of these rules, every Junior Grade Clerk- ( a ) appointed after the appointed date shall be required to pass the Examination within a period of four years from the date of his appointment and within three chances; ( b ) appointed before the appointed date shall be required to pass the Examinatin within a period of three years from the appointed date and within two chances unless he has already passed or is exempted from passing the Examination under the existing rule. (2) If for any reasons an Examination is not held in a particular year,that year shall be excluded in computing the total period of years mentioned in sub-rule (1) 4. Consequences of failure to pass Examination:- A Junior Grade Clerk who fails to pass the Examination within the period and chance specified in rule 3 -

Page 87: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

35

( a ) shall not until he passes the Examination or is exempted from passing the Examination under rule 5 -, ( i ) be confirmed in the post of Junior Grade Clerk; or ( ii ) be allowed to draw his next increment in the scale of Junior Grade Clerk; ( b ) shall loss his seniority in the cadre of Junior Grade Clerk to all those who pass the Examination before him and rank below all such clerks who have passed the Examination before him and also below all those who are senior to such Junior Grade Clerk below whom he is placed, and who may pass the Examination after him but within the period and chances specified in rule 3 : Provided that the increment so withheld under sub-clause ( ii ) of clause ( a ) shall become payable to him with effect from the date on which he passes the Examination and all future increments shall accrues to him as if no increment is withheld. However, he shall not be entitled to draw arrears of increment for the period during which increment was so withheld 5. Exemption :- (1) A Junior Grade Clerk appointed before the appointed date shall be exempted from passing the Examination if, ( i ) he is an allocated Government Servant and who has been absorbed as such on the 1st Nov.1956, under the Allocated Government servants’ ( Absorption, Seniority and Pay and Allowances ) Rules, 1957; ( ii ) he is already confirmed as a Junior Grade clerk on or before the appointed date ; ( iii ) he has already passed the Departmetal Examination or has been exempted from passing such Examination before the appointed date in accordance with the existing rules. **( iv ) he has already passed the qualifying Examination for promotion to the post of Head Clerks. **( v ) he has already completed continuous service for three years in the post of Jr.Grade Clerk on the 16 th day of June 1985. ( 2 ) A Junior Grade Clerk whether appointed before or after the appointd date shall be exempted from passing the Examination, if he has attained the age of forty five years on the 1st day of November 1977 or attains that age on any date thereafter: Provided that the serniority lost by him in accordance with the provisions of clause ( b ) of rule 4 shall not be restored to him on account of such exemption. 6. Examination when to be held :- The Examination shall be held by the Commissioner of Police, Greater Bombay in Marathi once in a year ordinarily in the month of November or December unless for any valid reason, it is not necessary to held the Examination in any particular year. 7. Any number of chances on loss of seniority :-Subject to the provisions of rule 4 a Junior Grade clerk may avail of any number of chances for appearing for the Examination. 8. Syllabus :- The syllabus for the Examination and maximm number of marks in each paper shall be as shown in Appendi “ X ” or such other subjects as the State Government may be order from time to time direct. 9. Standard of passing :-The standard of passing the Examination shall be thirty five per cent, of the total marks in each paper and forty per cent in the aggregate.

Page 88: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

36

10. Exemption from appearing in any paper :-An unsuccessful candidate in any Examination who has secured fifty per cent or more marks of the total number of marks in any paper shall be exemped from appearing again in that paper. The exemption secured by a candidate in a previous Examination shall be claimed by applying for it in the subsequent Examination and if it is not claimed it will be presumed that the candidate does not wish to avail of it. 11. Credit :- A candidate who passes the Examination in the first attempt and secures seventy per cent or more marks in any paper, an entry regarding his performance in that paper shall be recorded in his confidential record. 12. Training Class :- ( 1 ) A training class for inparting training to candidates who desire to appear for the Examination shall be * * conducted by the Commissioner as indicatd in Appendix B at least one month before the date of holding the Examination. (2) Attendance in training class is optional, and not compulsory. (3) A Junior Grade Clerk may avail of the facility of the training class only once; and for that purpose shall apply for the same and also for the admission to the Examination in writing in the form in Appendix “ C ” before the 1st February of the year during which he desires to avail of the facility or for appearing for the Examination or for both. The application shall be addressed to the Commissioner and he shall arrange to inform the candidate whether he has been admitted in ( a ) the training class and ( b ) for the Examination specified in the application. By order and in the name of the Governor of Maharashtra.

(Note : ** Amendment vide Notification , Home department dated 18.10.88.. MIS 0185/3337/POL 5 A.) N.P.Pusalkar, Under Secretary to the Govt. of Maharashtra, Home Dept. ------------------------

APPENDIX - A Part I… General Subjects…: I.(1) Office Organisation 3 Hours 100 marks (2) Important Organisational concepts ( i ) Level of authority. ( ii ) Delegation of Powers. ( iii ) Channel of communications. ( iv ) Control Mechanism. ( v ) Inspections. ( vi ) Office Descipline. (3) Application of the above concepts to the Working of the department.

Page 89: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

37

(4) Bombay Civil Services Conduct, Discipline and Appeal Rules. II (1) Office Procedure of the Department, 3 Hours 100 marks. (This includes the following topics ) ( i ) Receipt, registration and distribution of Tapal. ( ii ) Receipt in Branch and Registration in work sheet. (iii ) Action to be taken by noting hands and Manner of putting up a case. ( iv ) Forms of communications. ( v ) Despatch of communications. ( vi ) Collection of tabulates. ( vii ) Await cases. ( viii ) Classification, weeding and distruction of records. ( ix ) Function of the Record Section. ( x ) Functions and powers of Office Supdt./ Heads of Branches/Head clerks. ( xi ) Typing and comparing. (2) Other matters relating to office procedure. ( i ) Hand files ( ii ) Library ( iii ) Economy & ( iv ) Filing System. III. Noting and Drafting 3 Hours 100 marks ( 1 ) How to draft official Communications. ( 2) Noting, drafting and related matters. ( i ) Notes on different types of cases. (ii) Different forms of communications

And how to use them. (iii) Papers & meetings. (iv) Special instructios regading applications to Government. (v) How to call for information. (vi) Handling of periodical returns.

Rules and Manuals of General applications (1) General Provident Fund. (2) Manual of Contingent Expenditure. (3) Bombay Budget Manual. (4) Maharashtra Civil Services Rules. (5) Manaual of Financial Powers. (6) ( i ) Departmental and Language Examination Rules. ( ii ) Bombay Civil Services Classification and Recruitment Rules. ( iii ) Printing and Stationery Manual.

Page 90: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

38

PART – II DEPARTMENTAL SUBJECT. I. Three volumns of the Bombay Police Manual 3 Hours 100 marks (With books ) ( i ) Volume I , II & III.. II. Law ( with books ) Hours. 50 marks ( i ) B.P.Act except chapter VI & VIII. ( ii ) I.P.C. Chapter IX only. III Miscellaneous 2 ½ Hours 100marks. ( i ) Precis of correspondence on Some Police Subject. 1 Hours 40 marks ( ii ) Drafting a letter on some Police Subject ( Broad details of which will Be given ) 40 marks. ( The remaining 20 marks are for Typing.)

@@@@@@@@@@@

APPENDIX ‘ B ’ Details of Training. Subject Number of lectures of 40 minutes each. 1. Office Organisation 24. 2. Office Procedure. 14. 3. Rules and Manuals of General Application. 18. 4. Noting and drafting. 12. 5. Police Manuals Vol. I, II and III and Standing Orders. 14. ……………….. 124 ………………..

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 91: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

39

ivaYaya Á– XaarIirk dRYTyaa ApMga vya@tIMcaI SaasakIya saovaot BartI.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.esaAarvhI 1085À2877ÀsaIAar 95À16 A id. 22.1.1986.

AMQa‚baQaIr AaiNa ikMvaa mauk AaiNa AisqavyaMga pIiDt yaaMcyaa kirta SaasakIya saovaot vaga- 3 va 4 maQyao p`%yaokI ek T@ka pdo raKUna zovaNyaacao AadoXa Xaasanaanao idnaaMk 23 mao 1978 raojaI inaga-imat kolaolao Aahot. AXaa SaairrIkdRYTyaa ApMga vya@tIMsaazI vaga- 3 va vaga- 4 m,aQaIla ]caIt pdohI Xaasanaanao saUcaIt kolaolaI Aahot. trIhI Asao idsaUna Aalao Aaho kI‚ ivaivaQa kayaa-layaat SaairrIkdRYTyaa ApMgaacaa AnauXaooYa Aaho.%yaamauLo SaairrIkdRYTyaa ApMga vya@tIMmaQaUna hI raKIva pdo BarNyaabaabat AaTokaT p`ya%na krNao AavaXyak Aaho. yaa saMdBaa-t Xaasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ SaairrIkdRYTyaa ApMga vya@tIkrta naaokr BartI krNyaacao dRYTInao saovaayaaojana kayaa-layao va ApMgaasaazIcaI vyaavasaayaIk punava-sana koMd`o yaoqao naaoMdivalaolyaa sava- pa~ ApMgaaMnaa idnaaMk 31 maaca- 1986 pya-t naaok–yaa ]plabQa k$na doNyaabaabat maM~alayaatIla sava- ivaBaagaaMnaI va ivaBaaga p`mauKaMnaI varIla koMd`aMXaI saMpk- saaQaUna Asalaolaa AnauXaoYa Ba$na kaZNyaacyaa dRYTInao AaTaokaT p`ya%na kravaot . Asao krtaMnaa kmaala vayaaomayaa-dopya-nt paohcalaolyaa ApMgaaMcaI p`aqamyaËmaanao inayau@tI vhavaI yaabaabat ivacaar krNyaat yaavaa. %yaacap`maaNao jaoqao inayamaap`maaNao Xa@ya Asaola toqao raojaMdarIvar Aqavaa ta%pur%yaa inayau@t kolaolyaa ApMgaaMcyaa inayau@%yaa inayamaIt krNyaacao dRYTInao p`ya%na vhavaot. maM~alayaatIla sava- ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla p`aiQakrNaaMnaa ³ mahamaMDLo‚ saMsqaa [%yaadI´ SaairrIkdRYTyaa ApMga vya@tIMcyaa inayau@%yaa krNyaabaabat va AnauSaoYa Ba$na kaZNyaabaabat varIlap`maaNao kaya-vaahI krNyaacaI ivanaMtI kravaI. ijalha pirYadaMmaQaIla BartIkirta ga`ama ivakasa ivaBaagaanao AaiNa mahanagarpailaka va nagarpailaka [%yaaid maQaIla pdaMvar BartIkrta nagar ivakasa ivaBaagaanao varIlap`maaNao AavaXyak kaya-vaahI kravaI.

@@@@@@@@@@@

Sub:- Regulating the upper age limit for recruitment by Nomination in Class I,Class II , Class III , and Class IV post in Maharashtra Civil Services.

Government of Maharashtra, General Administration Department, Gazette No. SVR 1080/15-M/ XII ,dated 28.1.1986 is reproduce below for information, guidance and necessary action by all concerned. CONSTITUTION OF INDIA . No. SVR 1080/ 15 -/ XII in exercise of the powers confirmed by the proviso to article 309 of the Constitution of India, the Governor of Maharashtra is hereby pleased to make the following rules,regulating the upper age limit for recruitment by the nomination in Class I , Class II, Class III and Class IV posts in the Maharashtra Civl Services, namely:- 1. (1) These rules may be called the Maharashtra Civil Services ( Provision of upper

age-limit for recruitment by nomination) Rules, 1986.

Page 92: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

40

(2) They shall be deemed to have come into force on the 17th November 1980. 2. In these rules, unless the context requires otherwise---

(a) “Class IV posts” means posts which are specifically classified as Class IV posts and such other unclassified non gazetted posts the maxima of the scales of which are equal to or less than Rs.435.

(b) “Class III posts “ means all non gazetted posts other than Class IV posts; (c) “Class II posts “ means all gazetted posts other than Class I posts. (d) “Class I posts “ means posts which are specfically included in Class I service

and those unclassified posts the maxima of the scale of which are above Rs.1150/-;

(e) “Service “ means a Civil Service of the State; (f) Words and expression used in these rules but not defined shall have the same

meaning respectively assigned to them in the Maharashtra Civil Services Rules.

3. nowithstanding anything contained in any rule,order or instrument for the time

being in force relating to recrueitment by nomination to, any Posts, Cadre or Service in Class I ,Class II, Class III and Class IV, the upper age limit for the purpose of recruitment by nomination to the said post,cadre or service in Class I,Class II, Class III or Class IV shall be28 years and in respect of pesons belonging to Backward Classes,it shall be 35 years;

Provided that,where a recruitment rule for any particular post,cadre or service in Class I,Class II ,Class III or Class IV provides the upper age limit above 28 tears , then the upper age limit shall be as prescribed in that recruitment rule for that particular post, relaxable by 5 years in respect of persons belonging to Backard Classes.

4. The upper age limit for admission to competitive examinations held by the

Maharashtra Public Service Commission for recruitment to various posts and services shall be 28 years and in respect of persons belonging Backward Classes.it shall be 33 years.

5. Save as otherwise provided in any law or rule or in any order of the appointing

authority, a candidate for any apointment shall be deemed to have attained the prescriebed age-limit,- (a) If he attains the prescribed age on the date specified by the authority

concerned in the recruitment notification published in a Government Gazette or in the advertisement published in any news paper for inviting applications for recruitment to various posts and services under Government, or

(b) In the absence of any specified date having been prescribed in the recruitment notification or advertisement as provided in clause (a), if he attains the precribed age on the first day of the month immediately following the month in which the period of three months from the date of the first publication of the recruitmet notification in the Government Gazette.,or advertisement in any

Page 93: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

41

newspaper, whichever is earlier, by the Maharashtra Public Service Commision or any other authority concerned expires.

6. A candidate, who is within the age limit at the tme of interview for any

appoitment or admission to competitive examination and who exceeds the upper age limit at the time of actual appointment shall deemed to be within the prescribed age limits, for the purpose of appointment.

( P.V.Nayak ) Secretary to the Government, (Personnel Division. )

ivaYaya Á–janarla irJavh- [MijainaAirMga faosa-maQaIla kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ Saasanaatfo- maajaI saOinakaMnaadoNyaat yaoNaa–yaa sauivaQaa ]plabQa krNao.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaesabaI 1084À2784ÀsaIAar 516À28 idnaaMk 24 jaUna ¸1986.

1983 maQyao savaao-cca nyaayaalayaanao idlaolyaa inakalaanausaar janarla irJavh- [MijainaAirMga faosa-maQaIla kma-caarI ho saOnyaatIla kma-caarIca zrtat.hI vastuisqatI laxaat Gaota rajyaatIla yaa faosa-maQaIla kma-caa–yaaMnaa maajaI saOinakaMp`maaNao sauivaQaa doNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Aata Saasanaanao Asao zrivalao Aaho kI‚ janarla irJavh- [MijainaAirMga faosa-maQaIla kma-caa–yaaMnaa jar to maharaYT/ rajyaatIla inavaasaI AsatIla tr maharaYT/ Saasanaatfo- maajaI saOinakaMnaa ]plabQa Asalaolyaa sava- saaoyaI savalatI ]plabQa k$na doNyaat yaavyaat. %yaanausaar sava- maM~alayaIna ivaBaaga va %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaaga p`mauK va kayaa-laya p`mauK yaaMnaI janarla irJavh- [MijainaAirMga faosa-maQaIla kma-caa–yaaMnaa maajaI saOinakaMp`maaNao Aaplyaa ivaBaagaÀkayaa-layaatIla ]plabQa Asalaolyaa sava- saaoyaI va savalatI ]plabQa k$na doNyaat yaavyaat.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– koMid`ya kma-caarI‚ vaOyai@tk gaa–haNaI AaiNa inavaR<aIvaotna ³ kma-caarI AaiNa p`iSaxaNa ivaBaaga´ maM~alayaanao %yaaMcyaa [Mga`jaI AiQasaUcanaa Ë.36034À5À85 [sT^iblaSa ³esaITI´ idnaaMk 27.10.86 Anvayao p`isaQd kolaolaI maajaI saOinakaMcaI vyaa#yaa.

³ saI maajaI saOinak mhNajao jyaa vya@tInao BaartIya saMGarajyaacyaa laYkr dlaat‚ naaivak dlaat va vaayaudlaat laZvayyao ikMvaa ibagar laZvayyao Combatant or non combatant mhNaUna saovaa kolaI Aaho Asao javaana‚ yaasa saMrxaNa saurixatta dla ( Defence security Corps) sava-saaQaarNa raKIva AiBayaaMi~kI dla ( General Reserve

Page 94: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

42

Engineering Force ) laaok sahayyak dla ( Lok Sahayak Sena ) AaiNa p^ra imailaTrI faosa-maQyao ( Para Military Force ) saovaa kolaolyaa javaanaaMcaa samaavaoXa nasaola. AaiNa ³1´ jaoa saOinak %yaaMcyaa saovaonausaar %yaacao inavaR<aIvaotna Gao}na saovaainavaR<a Jaalaa Aaho‚ ikMvaa 2. jaao javaana saOinakI saovaosa paa~ Aaho prMtu %yaalaa vaOVkIya karNaamauLo saOnya saovaotUna mau@t krNyaat Aalao Aaho ikMvaa jyaaMcaI pirisqatI %yaaMcyaa inayaM~Naabaahor AsaUna vaOVkIya ikMvaa [tr ApMga%vaabaabat inavaR<aIvaotna imaLalao Aaho ikMvaa 3.jyaaMnaa Aasqaapnaa kpatImauLo %yaaMcyaa svaocCoiSavaaya saovaamau@t krNyaat Aalao Aaho‚ ikMvaa 4.jyaalaa svaocCoiXavaaya inaiXcat kalaavaQaIcaa saovaa krar pUNa- JaalyaamauLo saovaamau@t krNyaat Aalao Aaho‚ jyaalaa gaOrvat-NaUk‚ Akaya-xamatomauLo saovaotUna kaZUna Taklaolao naahI‚ jyaalaa saovaa ]pdana doNyaat Aalao Aaho .tsaoca p`adoiXak saonaotIla KalaIla p`karat samaaivaYT haoNaaro javaana Á ³1´ AKMDIt saMinaivaYT saovaa kolaolao (attributable to military service) inavaR<aIvaotnaQaark . ³2´ saOinakI saovaosa pa~ Asalaolao (attributable to military service) ApMga javaana ³3´ XaaOya-pdk ivajaoto. spYTIkrNa Á jyaa vya@tI BaartIya saMGarajyaacyaa saXas~dlaat saovaa krIt Aahot ‚%yaa saovaainavaR<a Jaalyaavarca “ maajaI saOinak ”yaa p`karat yaotIla. prMtu %yaaMnaa %yaaMcaa inaiXcat kalaavaQaIcaa krar pUNa- haoNyaacyaa ek vaYa- Agaaodr punaina-yau@tIsaazI ivanaMtI Aja- krNyaasa prvaanagaI rahIla va maajaI saOinakaMnaa %yaa baabatIt imaLNaa–yaa savalatI imaLNyaasa to pa~ hao} SaktIla. ParMtu %yaaMnaa jaaopya-t to BaartIya saMGarajyaacyaa saXas~ dlaatIla inaiXcat kalaavaQaIcaa krar pUNa- krIt naahIt‚ taopya-t %yaaMnaa gaNavaoYa saaaoDNyaacaI prvaanagaI rahNaar naahI. “ varIla vyaa#yaa idnaaMk 1 jaulaO 1987 pasaUna AMmalaat AaNaavayaacaI AsaUna yaa saMdBaa-t koMd` Saasanaacyaa saMbaMQaIt maM~alayaanao Asao spYT kolao Aaho kI‚ hI vyaa#yaa kovaL 1 jaulaO 1987 naMtr saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaaca laagaU Asaola. %yaa tarKopUvaI- jao saovaainavaR<a Jaalao haoto AaiNa mhNajaoca jyaaMcaI kovaL 5 vaYao- saovaa JaalaI haotI ikMvaa saOinakI saovaot daKla k$na GaotlyaanaMtr jyaaMcaI 6 maihnao AKMD saovaa JaalaI haotI AaiNa svatÁ kolaolaI ivanaMtI‚ baDtfI-‚ kaya-mau@tI yaaMKorIja Anya karNaaMnaI saovaotUna mau@t krNyaaMt Aalao haoto ASaa sava- maajaI saMrxaNa kma-caa–yaaMnaa maajaI saOinak maanaNao caalaU rahIla.”

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaat ilaipkvagaI-ya pdavar tsaoca maM~alayaIna ivaBaaga va Aayaaogaacyaa kayaa-layaat sahayyakacyaa pdavar kravayaacyaa naomaNaUka….. ]maodvaaraMnaa ÉjaU haoNyaasaazI maudt.

saa.p`.iva. pir.Ë.eesasaI 1086À34À14 A idnaaMk 14 naaovhoMbar ¸ 1986. Saasana pirp~k‚ rajakIya va saovaa ivaBaaga‚ Ë.esaAarvhI 1453 idnaaMk 9.10.1953 maQaIla AadoXaat %yaabaabat AsalaolaI trtUd tsaoca Saasana pirp~k saa.p`.iva. Ë. eesasaI 1061Àjao idnaaMk 6 jaUna 1961 maQaIla AadoXa inaYp`BaavaI k$na (apuZo inayatvaaTp kolaolyaa AXaa ]maodvaaraMnaa ÉjaU haoNyaasaazI maudt saat idvasaMacyaa eovajaI ek maihnyaacaI ³ 30 idvasaaMcaI ´ VavaI. inayatvaaTpacyaa AadoXaacyaa idvasaapasaUna tIsa idvasaaMcyaa Aat jao ]maodvaar ÉjaU haotIla %yaaMcaI AapaapsaatIla jyaoYzta Aayaaogaacyaa spQaa- prIxaot imaLalaolyaa gauNaanauËmaaMkanausaar inaiScat kravaI. ÉjaU haoNyaasaazI AsalaolaI tIsa

Page 95: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

43

idvasaaMcaI maudt rivavaar Aqavaa sauTTIcyaa idvaXaI saMpt Asaola tr ÉjaU haoNyaasaazI puZcaa kamaacaa idvasa ga`a( Qaravaa. P`astut 30 idvasaaMcyaa maudtInaMtr ]maodvaaraMnaa ÉjaU haoNyaasaazI prvaanagaI doNyaat Aalyaasa %yaaMcaI jyaoYzta %yaaMcyaa ÉjaU haoNyaacyaa idvasaapasaUna QaravaI va AXaI prvaanagaI idlaolao ]maodvaar ekaca idvaXaI ÉjaU Jaalyaasa %yaaMcaI jyaoYzta gauNaanauËmaaMkanausaar QaravaI.

@@@@@@@@@@

Sub:- Recruitment to the posts of Clerk,Clerk-typist and English and Marathi Typist class III in the various offices of Govt. of Maharashtra outside Gr. Bombay.

(G.A.D dt. 18th December, 1986. )

CONSTITUTION OF INDIA.

No. RTR 1982/1/CR-7/85/XII --- In exercise of the powers conferred by the proviso to article 309 of the Constitution of India and in supersession of all existing rules,orders or instruments made in this behalf, the Governor of Maharashtra is hereby pleased to make the following rules regulating recruitment to the posts of Clerk, Clerk-typist and English and Marathi Typist ( Class III ) in the various Offices of Government of Maharashtra outside Greater Bombay. 1.Short title :- These rules may be called theClerk,Clerk-typist and Typist in the offices of the Government of Maharashtra,outside Greater Bombay ( Recruitment) Rules, 1981. 2.Definitions : In these rules unless the context requires otherwise (a) “ Class IV Service “ means Class IV service as defined under the Maharashtra Civil Services ( General Conditions of Service) Rules 1981. (b) “Government “ means the Government of Maharashtra. I” Government Commercial Certificate “ means a certificate in typewriting awarded by the Bureau of Government Examination, Directorate of Education,Government of Maharashtra,and includes a certificate issued by the other institutation as my be specifically declared by Government to be equivalent thereto. (d) “Secondary School Certificate Examination “ means the Secondary School Examination conducted by a Divisional Board under the Maharashtra Secondary Education Boards Act 1965 ( Mah.XLI of 1965 ) and includes any other examination declared by Government to be equivalent thereto 2. Recruitment to the post of Clerk--- Appointment to the post of Clerk shall be made either –

(a) By promotion of a suitable member of Class IV service who has put in not less than three years continuous service and possesses the educational qualifications

Page 96: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

44

(b) prescribed for appointment by nomination in clause (b) of this rule: or by nomination from amongst candidates who:-

(i) are not less than 18 years and not more than 28 years of age. (ii) have passed the Secondary School Certificate Examination.

Provided that the number of vacancies in the cadre to be filled by promotion of class IV persons shall not exceed 25 per cent of the total vacancies occuring in a particular year.

3. Appointment to the post of Clerk,Typist,Typist Marathi or English—appointment to the post of Clerk-Typist or Typist (Marathi or English) shall be made by nomination from amongst condidates, who-

(i) are not less than 18 years and not more than 28 years of age. (ii) have passed the Secondary School Certificate Examination; and (iii) possess the Government Commercial Certificate for a speed of not less

than 40 words per minute in English typewriting or 30 words per minute in Marathi typewriting as the case may be.

4. A person appointed to the post of Clerk or Clerk-Typist under rules 3 and 4 whether by promotion or by nomination, shall be required to pass the Departmental Examination wherever prescribed, and in the case of typist appointed under rule 4,shall also be required to pass that examination where the combined cadre of Clerk, Clerk-Typist and Typist exists. Every person appointed to a post under rules 3 and 4 shall also be required to pass the examination in Hindi and Marathi according to the rules made in that behalf, unless he has already passed, or has been exempted from passing those examinations. @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–svaatMHya saOinakÀBauimagat svaatMHya saOinakÀ AaJaad ihMd ³svaatMHya´ saaOinak yaaMcao naamainado-iXatasa XaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar naaokrI imaLNaobaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ p~ Ë. saIenaesa 1087À0ÀsaIAar 14À 16 A idnaaMk 13 maaca- ¸1987. ]prao@t ivaYayaacyaa saMdBaa-t Bauimagat svaatMHya saOinakÀ AaJaad ihMd³svaatMHya´saOinak yaaMcyaa naamainado-iSatasa SaasakIya saovaot naaok–yaa dotaMnaa inayau@tI AiQaka–yaaMkDUna %yaaMcyaakDIla sanmaanap~acyaa AaQaaro naaokrI doNyaabaabat ivacaar kolaa jaat naahI ASaa ba–yaacaXaa tËarI SaasanaakDo Aalaolyaa Aahot. tsaoca BaUimagat svaatMHya saOinakaMnaa sanmaanap~acyaa AaQaaro SaasakIya saovaot naaokrI VaavayaacaI ikMvaa ksao AXaI ivacaarNaa kahI ijalhaiQaka–yaaMkDUna AalaolaI Aaho.yaabaabat Aata Asao spYT krNyaat yaot Aaho kI ‚ svaatMHya saOinakacyaa naamainado-iSatanao naaokrI ivaYayak savalatIcaa fayada GaoNyaasaazI sanmaanap~³ sa%ya p`t´saadr kolyaanaMtr Saasana pirp~k &apna‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ saIenae 1065À4652 jao id. 12.10.1965 cyaa pircCod 1 maQaIla iTPpNaI 1 maQyao namaUd kolaolyaa pirisqatI saMdBaa-tIla kagadp~o saadr krNyaacaI AavaSyakta naahI. karNa sanmaanap~ dotovaoLI (a iTPpNaI 1 maQyao namaUd kolaolyaa kagadp~aMcaI CananaI hao}naca Saasanaanao svaatMHya saOinakaMsa sanmaanap~ p`dana kolaolao Asato.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 97: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

45

ivaYaya Á–SaarIirkdRYTyaa ApMgaanaa saovaayaaojana kayaa-layaamaaf-t pursÌt haoNaobaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1087À0ÀsaIAar 2À16 A‚ id. 6.4.1987. SaarIirkdRYTyaa ApMga mhNajao AMQa‚ baQaIr AaiNaÀikMvaa maUk AaiNa AistvyaMga pIDIt yaaMcyaa krIta SaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 maQyao p`%yaokI ek T@ka pdo mhNajaoca ekUNa tIna T@ko pdo raKUna zovaNyaacao AadoSa Saasanaanao inaga-imat kolaolao Aahot. 2. SaarIirkdRYTyaa ApMgaanaa inayau@tIsaazI saovaayaaojana kayaa-layao‚ ApMgaasaazIcaI ivaXaoYa saovaayaaojana kayaa-layao tsaoca maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga ³baRhnmauMba[-tIla ilaipk vagaI-ya pdaM saMdBaa-t´ yaa maaQyamaatUna pursÌt haoNao AavaSyak Asato.maM~alayaIna ivaBaagaaMnaIÀ%yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla ivaBaaga p`mauK Àkayaa-laya p`mauK yaaMnaI ApMgaasaazI Asalaolyaa AnauSaoYaacaa AaZava Gao}na ir@t pdo ³ baRhnmauMba[-tIla ilaipk vagaI-ya pdo saaoDUna´ punava-sana koMd` ( Vocational Rehabilitation Centre) saI.TI.Aaya. kMpaaM}D pUva-d`ut maaga-‚ SaIva mauM.32 yaacaokDo pazvaavaI.mhNajao (a koMd`akDUna ApMga ]maodvaaraMcaI naavao pursÌt hao} SaktIla.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á Saasana saovaotIla kma-caa–yaaMcaIÀrajapi`~t AiQaka–yaaMcaI jyaoYzta yaadI tyaar krNao va p`isaQd krNaobaabat.

pirp~k Ë. esaAarvhI 1087 À624 À12 À idnaaMk 21 eip`la ¸1987.

Saasana saovakaMcyaa pdaonnatI‚sqaayaIkrNa [%yaadI p`yaaojanaasaazI Anya baabaI samavaot %yaaMcaI saovaotIlaÀsaMvagaa-tIla jyaoYzta ivacaarat GyaavayaacaI Asato.%yaasaazI iBanna saovaot À saMva-gaat AsaNaa–yaa sava- saovakaMcaI AVavat jyaoYzta yaadI banaivaNao AaiNa saMbaMiQataMcyaa maaihtIsaazI tI p`isaQd krNao AavaSyak Asato. tqaaip Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ Saasana saovaotIla rajapi~t AiQaka–yaaMcyaaÀkma-caa–yaaMcyaa jyaoYzta yaaVa inayaimatpNao tyaar k$na p`isaQd kolyaa jaat naahIt.ikMvaa %yaa p`itvaYaI- AVavat kolyaa jaat naahIt. pirNaamaI %yaa %yaa saovaot À saMvagaa-t kama krIt AsaNaa–yaa rajapi~t AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa %yaasaovaotÀsaMvagaa-t Aaplao sqaana inaiScat kaozo Aaho yaaba_lacaI jaaNaIva haot naahI. Ateva Saasanaacao Asao AadoSa Aahot kI ‚ Saasana saovaotIla rajapai~t AiQakarIÀ kma-caarI jyaa saovaot À saMvagaa-t kama krIt Aahot %yaaMcaI saovaaÀ saMvaga- inahaya jyaoYzta yaadI p`itvaYaI- 1 jaanaovaarI ha AaQaarBaUt idnaaMk maanaUna eip`la maihnyaamaQyao tyaar krNyaat yaavaI AaiNa tI saMbaMQaIt rajapi~t AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa maaihtIsaazI ta%kaL p`isaQd krNyaat yaavaI. yaa yaadImaQyao ivaBaagaacao naaMva‚ saMvagaa-cao naaMva‚ Saasana saovakaMcaI jyaoYztanausaar naavao‚ raKIva jaatIÀjamaatIcaa Asalyaasa tsaa ]llaoK AaiNa p`%yaokacyaa %yaa saMvagaa-tIla inayau@tIcaa idnaaMk yaa maaihtIcaa samaavaoSa Asaavaa. 3. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ Saasanaacao sadr AadoSa Aaplyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaagap`mauKÀ kayaa-laya p`mauK yaaMcyaa inadSa-naasa Ìpyaa AaNaavaot AaiNa %yaaMcaI kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaI kolaI jaa[-la yaabaabat dxata GyaavaI.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 98: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

46

ivaYaya Á– saovaa pustk – – dusarI p`t.

iva<a ivaBaaga¸pirp~k Ë.saovaapu–1087À474Àsaovaa–9 idnaaMk 28 eip`la¸1987.

pirp~kÁ– saovaa pustk ikMvaa saovaa p~k AVavat zovaavao va %yaacaI dusarI p`t kma-caa–yaasa VavaI ASaI trtUd maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 cyaa inayama 36 va 37 maQyao krNyaat AalaI Aaho. prMtu ba–yaaca kayaa-layaaMt saovaa pustkÀsaovaa p~kacaI dusarI p`t kma-caa–yaasa ¸ivaSaoYatÁ catuqa- EaoNaIcyaa kma-caa–yaMasa doNyaaMt yaot naahI Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho.rjaa¸ vaotnaaMtIla vaaZ¸ inavaRi<avaotna ¸inalaMbana¸ baDtfI-¸ iSaxaa [%yaadI mah%vaacyaa saovaaivaYayak baabaIMcaI naaoMd saovaa pustkaMMt Asato va %yaabaabat kma-caa–yaaMnaI A%yaMt jaagaÉk rhaNao AavaSyak Asato. hI gaaoYT laxaat Gaota saovaapustkÀsaovaap~kacaI dusarI p`t kma-caa–yaaMsa doNyaacyaa va tI AVavat zovaNyaacyaa baabatIt inayamaaMtIla trtudIMcao mah%va idsaUna yao[-la. mhNaUna p`%yaok kayaa-layaanao jyaa kma-caa–yaaMnaa saovaa pustkacaIÀ p~kacaI dusarI p`t AjaUna idlaolaI nasaola tr tSaI tI ivanaamaUlya VavaI. tsaoca kma-caa–yaMakDIla (a dusa–yaa p`tI zraivak kalaaMtranao %yaaMcyaakDUna Gyaavyaat AaiNa maUL saovaa pustkatIla naaoMdInausaar kma-caa–yaaMsa AVavat va saaxaMaikt kÉna Vavyaat. yaabaabatIt tËarIsa jaagaa rahNaar naahI yaacaI dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ baa.va.saavaMt¸ kxa AiQakarI¸ iva<a ivaBaaga. ³ TIpÁ– id. 11.11.97 cao pirp~k phavao ´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipkvagaI-ya pdo– maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaoga pursÌt kma-caa–yaaMcyaa mauMba[-baahor badlaIsaMbaMQaI….

saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. eesasaI 1087À 14 A idnaaMk 3 saPToMbar 1987.

Xaasana Asao AadoXa dot Aaho kI‚ baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipkvagaI-ya pdavar kama krNaa–yaa ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaaMcaI Aayaoaga pursÌt ]maodvaar mhNaUna tIna vaYao- saovaa pUNa- JaalaolaI nasalaI trI ivavaaiht maihlaa kma-caa–yaaMcyaa badlaIcyaa QaaorNaanausaar %yaaMcyaa badlaIcaa ivacaar kravayaasa hrkt naahI.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saovaaBartIsaazI saOnadlaatIla AiQaka–yaaMnaa tsaoca saOinakaMnaa Vavayaacyaa savalatI…rajya SaasanaatIla vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla pdaMcyaa baabatIt. 1. saOna dlaatIla AiQaka–yaaMnaa tsaoca saOinakanaa %yaaMcyaa saOnya dlaatIla saovaa inavaR<aInaMtr naaok–yaa ]plabQa k$na doNyaacyaa dRYTInao zaosa ]payayaaojanaa krNao jaÉrIcao Aaho. yaa saMbaMQaat koMd Saasanaanao vaoLaovaoLI saUcanaa idlaolyaa Aahot. va %yaa AnauYaMgaanao vaga- 3 va 4 maQaIla pdaMvar saovaaBartIsaazI ]payayaaojanaa krNyaabaabat Xaasana pirp~k Ë. saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. AayapI[- AarTIe 1080À0À181À 16A idnaaMk 10.10.1980 va Ë. AarTIe 1079À0À4À482À 16 A id. 16.4.1981.Anvayao Saasanaanao sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa va AiQaka–yaaMnaa va inayau@tI AiQaka–yaaMnaa pUvaI-ca saUcanaa idlaolyaa Aahot .

2.koMd` Saasanaanao %yaaMcyaa p~ Ë. AobaI 14017À13À85À[esaTITI ³AarAar´ id. 8.8.1985

Page 99: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

47

Anvayao AXaI saUcanaa kolaI Aaho kI‚ vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla jaI pdo ekahUna AiQak saovaatIla AiQaka–yaaMcyaa badlaInao ikMvaa p`itinayau@tInao BarlaI jaatat ASaa pdaMcyaa saovaap`vaoXa inayamaamaQyao AXaI trtud AsaavaI kI‚ saOnya dlaatIla jao AiQakarI ek vaYaa-cyaa kalaavaQaIt saovaainavaR<a haoNaar Aahot ikMvaa raKIva dlaakDo badlaI haoNaar Aahot va jyaaMcyaakDo AavaXyak AnauBava va Ah-ta Aaho.ASaaMcyaa sadr rajya SaasakIya saovaatIla pdaMvar naomaNaUkasaaMzI ivacaar vhavaa ASaa vya@tInaa to saOna dlaatUna maaokLo ³irlaIja´ haoNyaacyaa tarKopya-t p`itinayau@tIcyaa XatI- laagaU kravyaat va %yaanaMtr badlaIvdaro ikMvaa Alp maudtIcyaa kraravar rajya Saasanaacyaa saovaot Gyaavao.

3.koMd` Saasanaacyaa saUcanaop`maaNao Saasana Aata Asao AadoXa dot Aaho kI‚ vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla saovaaMmaQaIla jaI pdo ekahUna AiQak saovaaMtIla AiQaka–yaaMcyaa badlaInao ikMvaa p`itinayau@tInao BarlaI jaatat AXaa p`karcyaa pdaMvar saOnya dlaatIla AiQaka–yaaMcaI pdasaMbaMQaat saovaap`vaoXa inayamaaMcaa AaZavaa Gyaavaa va kaoNakaoNa%yaa pdaMvar ASaI inayau@tI krNao Sa@ya hao[-la %yaa pdaMcaI yaadI tyaar k$na saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo pazvaavaI.tsaoca jyaa vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla pdaMvar saOnya dlaatIla AiQaka–yaacyaa badlaInao ikMvaa p`itinayau@tInao inayau@tI krta yao} Sakola ASaa pdaMcao ivaiht saovaa p`vaoSa inayamaamaQyao sauQaarNaa krNyaacyaa dRYTInao %yaaMnaI %varIt kaya-vaahI kravaI. ASaap`karo vaga- 1 va vaga- 2 maQaIla pdaMvar saovaamau@t AiQaka–yaaMcyaa naomaNauka krNyaasaMbaMQaI p`cailat saovaap`vaoSa inayamaat badla krNyaasa maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaanao yaapUvaIca sahmatI dSa-ivalaI Aaho.

4.koMd` Saasanaanao maajaI saOinakaMcyaa p`Xnaacaa sahanauBauitpUva-k ivacaar krNyaasaazI inayau@t kolaolyaa ]ccaaiQakar saimatInao Asao saUicat kolao Aaho kI‚ saOnya dlaatIla taMi~k va AtaMi~k duyyama AiQakarIÀkma-caarI maaozyaa p`maaNaat ]plabQa AsaUna %yaaMcyaahI ivaivaQa ivaBaagaaMnaI inayau@tIsaazI ivacaar kravyaa AaiNa var pircCod 3 maQyao mhTlyaap`maaNao vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdaMcyaa p`cailat saovaap`vaoSa inayamaat badla krNyaacaI kaya-vaahI kravaI mhNajao maajaI saOinakaMnaa inayau@tI doNao Sa@ya hao[-la. inayau@tI AiQaka–yaaMnaI ijalha saOinak baaoD-À rajya saOinak baaoD- puNao yaaMcyaaXaI maajaI saOinakaMcyaa yaaVaMbaabat saMpk- saaQaavaa.

@@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya saovaotIla ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaacyaa badlyaa–– sava-saaQaarNa t<vao.

saa.p`.ivaBaaga¸ Ë. emaAarvhI 1087 ÀsaIAar–49À 16 A‚ idnaaMk 14 maaca-¸ 1988. pha Á– 1´ esaAarvhI –1071–DI‚ idnaaMk 15 jaulaO ‚1972. 2´ esaAarvhI –1072–DI‚ idnaaMk 30 naaovhoMbar‚ 1972. 3´ esaAarvhI –1074–DI‚ idnaaMk 21 saPToMbar ‚1974. 4´ esaAarvhI –1074– DI ‚ idnaaMk 4 maaca-‚ 1975. pirp~kÁ– ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcyaa badlyaa krtanaa kahI sava-saaQaarNa t%vao ivaiht krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. %yaap`maaNao SaasakIya kayaa-layao va saMbaMiQat kma-caarI yaaMcyaa maaga-dSa-naasaazI puZo dSa-ivalaolaI sava-saaQaarNa t%vao ivaiht krNyaat yaot Aahot.

1. kaoNa%yaahI pirisqatImaQyao ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcaI badlaIcaI ivanaMtI SaasakIya saovaocaI inakDÀir@t pdo AaiNa saava-jainak saovaocao iht laxaat Gao}naca maanya krNyaat yaavaI.

2. badlaI samakxa pdavarca hao} Sakto.prMtu kahI Apvaada%mak p`krNaat yaaogya va samaqa-naIya karNaaMsaazI samakxa nasalaolyaa kinaYz pdavarhI badlaIcaa ivacaar krta yao[-la.

3. badlaIcaI ivanaMtI krNaa–yaa maihlaa kma-caa–yaaMcaI inayau@tI inayaimat svaÉpat AsaavaI.

Page 100: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

48

4. badlaInaMtrcyaa kayaa-layaat jyaoYztosaazI maagaIla saovaocaa fayada %yaaMnaa Saasana pirp~k‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Ë.esaAarvhI 1074– DI‚ idnaaMk 21 saPToMbar 1974 maQaIla trtudIMcyaa AiQana rahUnaca imaLola.

5. pUvaI-cyaa saovaocaa fayada‚ inavaR<aIvaotna‚ rjaa‚ badlaIcyaa kayaa-layaatIla pdavar vaotnainaiScatI AaiNa vaotnavaaZI yaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa inayamaatIla ivaivaQa trtudIMcyaa AQaIna rahUna doNyaat yaavaa.

6. badlaIcyaa kayaa-layaat ivaiht ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa- haoNao baMQanakark rahIla. 7. ivavaahIt maihlaa kma-caarI kayama Asalyaasa ikMvaa itlaa kayamapNaacao p`maaNap~ imaLalao Asaola tr

badlaInaMtrcyaa pdavar kayama hao[-pya-nt ikMvaa %yaavar kayamapNaacao p`maaNap~ imaLopya-nt badlaI pUvaI-cyaa pdavarIla %yaaMcaa QaarNaaiQakar rahIla.

8. badlaIcyaa izkaNaI jaaNyaasaazI haoNaara p`vaasaKca-‚ tsaoca navaIna kayaa-layaasa ÉjaU haoNyaasaazI pdga`hNa AvaQaI imaLNaar naahI.

9. ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcyaa %yaaMcyaa saMpUNa- saovaocyaa kalaavaQaIt f@t daona vaoLa ASaa p`karo badlaI krNyaasa AnaumatI doNyaat yao[-la.

10. saMbaMiQat ivavaahIt maihlaa kma-caa–yaaMcaI badlaI haoNyaapUvaI- %yaaMnaI varIla ATI maanya Asalyaabaabat sPaYT laoKI kbaUlaI idlaolaI AsaavaI.

11. baRhnmauMba[-tIla kayaa-layaat badlaInao naomaNaUk krNyaapUvaI- maharaYT/ laaoksaovaa AayaaogaacaI sahmatI GaoNao AavaSyak rahIla.

sadrhU pirp~k inaga-imat Jaalaolyaa idnaaMkapasaUna yaa ATI AMmalaat yaotIla. ATIMcaa fayada yaapUvaI- badlaI Jaalaolyaa maihlaa kma-caa–yaaMnaa laagaU haoNaar naahI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ r.SaaM.idixat¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saovaot AsataMnaa kamaasa Aalaolyaa tsaoca saMGaYaa-t Aqavaa saovaot Asatanaa ApMga Jaalaolyaa saMrxaNa saovaotIla vya@tIcyaa kuTuMibayaasa SaasakIya saovaot inayau@tIsa savalat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. AarTIe 1088À 974ÀsaIAar À 16 A‚ idnaaMk 22 eip`la¸ 1988.

paikstana baraobarcyaa yauQdsaMGa-Yaat kamaasa Aalaolyaa Aqavaa ApMga Jaalaolyaa saMrxaNa saovaotIla vya@tIcyaa kuTuMbaatIla eka vya@tIsa Saasana saovaotIla vaga- 3 va 4 cyaa pdavar Aga`Ëmaanao naaokrI doNyaabaabat AadoXa Saasana inaNa-ya Ë. saa.p`.ivaBaaga emasaIena 1074 À50877ÀvhI idnaaMk 7 jaanaovaarI 1972 maQyao doNyaat Aalao haoto. %yaanaMtr Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar maajaI saOinakÀApMga saOinakanaa inayau@tIsaazI 15 T@ko jaagaa Aarixat krNyaabaabat tsaoca ApMga saOinakaMsaazI vayaaomayaa-da 45 vaYaa-pya-t iSaiqala krNyaabaabat AadoXa Xaasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. AarTIe 1073 Àpaca idnaaMk 8 mao 1973 maQyao doNyaat Aalao. saMGaYaa-t ApMga Jaalaolao saOinak va maRt Jaalaolyaa saOinakaMcyaa kuTuMbaatIla eka vya@tIsa maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa vaga- 3 cyaa pdasaazI GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa- prIxaosa 3 vaYa-o vayaaomayaa-da iSaiqala krNyaabaabat AadoXa Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. emasaIena 1073 À 50870 À paca idnaaMk 28 .9.1973 nausaar doNyaat Aalao. yauQdat kamaasa Aalaolyaa Aqavaa ApMga Jaalaolyaa vya@tIcyaa kuTuMibayaanaa saovaot naomaNaUkIsaazI Asalaolyaa savalatI sava- saMGaYaa-t Aqavaa saovaot Asatanaa kamaasa

Page 101: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

49

AalaolyaaÀ ApMga Jaalaolyaa saOnyaatIla vya@tIcyaa kuTuMibayaasaazI Saasana inaNa-ya¸saa.p`.ivaBaaga Ë. emasaIena 1075À903À16 idnaaMk 10.11.1976 nausaar laagaU krNyaat Aalyaa. tsaoca Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. AarTIe 1082À 3502 À saIAar 100 À 16 A idnaaMk 2 .9.1983 nausaar Asao AadoXa doNyaat Aalao kI‚ maajaI saOinakaMsaazI Aarixat Asalaolyaa 15 T@ko pdavar BartI krtanaa yauQd kaLat ikMvaa yauQdat nasatanaa saOnyaatIla saovaomauLo ApMga Jaalaolyaa maajaI saOinakanaa p`qama Ëmaanao inayau@t kravao va yauQd kaLat ikMvaa yauQd nasatanaa saOinakI saovaot maRt Jaalaolyaa ikMvaa ApMga%va yao}na %yaamauLo naaokrIsaazI Ayaaogya Jaalaolyaa maajaI saOinakacyaa kuTuMbaatIla eka vya@tIsa %yaanaMtrcyaa psaMtIËmaanao inayau@t kravao. varIla pircCodat dSa-ivalaolyaa sava- savalatI AlaIkDoca pazivalaolyaa BaartIya XaaMtta rxak dlaatIla sadsyaaMnaahI laagaU kravyaat Asao Saasana AadoXa dot Aaho.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–EaIlaMkot pazivalaolyaa BaartIya SaaMtta rxak dlaatIla jaKmaI va ApMga Jaalaolyaa javaanaaMnaa tsaoca QaaratIqaI- pDlaolyaa javaanaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa ivaivaQa savalatI ]plabQa k$na doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. ra saO maM 1088À 55À 28 idnaaMk 23 mao ¸ 1988.

EaIlaMkomaQyao kayada va sauvyavasqaa raKNyaasaazI pazivaNyaat Aalaolyaa BaartIya XaaMtta rxak dlatIla jaKmaI va ApMga Jaalaolyaa javaanaaMnaa tsaoca QaaratIqaI- pDlaolyaa javaanaaMcyaa kTuuMibayaaMnaa ivaivaQa SaOxaiNak savalatI‚ naaok–yaa va inavaasaI Garo yaa saMbaMQaIcyaa Saasanaacyaa QaaorNaacao KalaIla p`maaNao spYTIkrNa krNyaat yaot Aaho. 1. Saasana inaNa-ya Ë. AarTIe 1088À 974ÀsaIAar 25 À 16 A idnaaMk 22 eip`la 1988 p`maaNao AaiNa %yaapUvaI- vaarMvaar inaga-imat kolaolyaa AadoXaap`maaNao maajaI saOinakaMsaazI Aarixat Asalaolyaa 15 T@ko pdaMvar BartI krtanaa yauQdkaLat ‚ yauQd nasatanaa saOnyaatIla saovaot ApMga Jaalaolyaa maajaI saOinakaMnaa p`qama Aga`Ëmaanao inayau@t kravao va yauQdkaLat ikMvaa yauQd nasatanaa AsaOinakI saovaot maR%yau Jaalaolyaa ikMvaa ApMga%va yao}na %yaamauLo naaokrIsaazI Ayaaogya Jaalaolyaa maajaI saOinakaMcyaa kuTuMibayaaMtIla eka vya@tIlaa %yaanaMtrcyaa Aga`Ëmaanao inayau@t kravao AaiNa varIla sava- savalatI EaIlaMkot pazivalaolyaa BaartIya SaaMtta rxak dlaatIla javaanaaMnaa laagaU kravyaat Asao spYTIkrNa doNyaat Aalaolao Aaho. 2. Saasanaanao Saasanaacyaa AiQap%yaaKailala p`aiQakarNaaMnaI baaMQalaolaI Garo Aqavaa Fla^Tcyaa saMdBaa-t gaRh inamaa-Na va ivaSaoYa sahayya ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. ejaIena 1184À³2388´Àka.9 idnaaMk 14 jaulaO 1986 p`maaNao Saasanaasa ]plabQa haoNaa–yaa 10 T@ko gaaLyaaMcyaa vaaTpacaI kaya-pQdtI va inayama laagaU kolaolao Aahot. varIla AadoSaap`maaNao p`vaga- 3‚ 4 p`maaNao saMrxaNa dlaat kama krIt AsataMnaa marNa pavalaolyaa vya@tIcao kuTuMbaIya gaaLo vaaTpasa jasao pa~ rahIla tsao EaIlaMkot pazivalaolyaa BaartIya SaaMtta rxak dlaatIla marNa pavalaolyaa vya@tIMcao kuTuMbaIya pa~ rahtIla. 3. Xaasana inaNa-ya iSaxaNa ivaBaaga Ë. enaDIef 1072 À2487 À esa id.10.11.72 va Saasana inaNa-ya Ë. enaDIef 1079À 222920À³537´À jaI[na 5 idnaaMk 14 jaanaovaarI 1985 p`maaNao ivaivaQa SaOxaiNak savalatI ]plabQa k$na doNyaaMt Aalyaa Aahot. varIla savalatI EaIlaMkot pazivalaolyaa BaartIya SaaMtta rxak dlaatIla sadsyaaMnaa va %yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaahI laagaU rahtIla.

Saasanaacao varIla AadoXa spYTIkrNa yaaMsa yaaogya tI p`isaQdI doNyaaMt yaavaI va %yaap`maaNao kaya-vaahI krNyaat yaavaI Asao Saasanaacao AadoXa Aahot.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 102: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

50

ivaYaya Á–maajaI saOoinakÀP`aklpga`stÀXaarIirk dRYTyaa ApMgaÀ svaatMHya saOinakÀ saMpkalaIna kma-caarI yaaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 maQaIla AarxaIt pdaMvar tsaoca psaMtIËmaanao doNyaat yaoNaa–yaa pdMavar inayau@tI doNyaabaabatcaI AMmalabajaavaNaI yaaogya irtInao va kaTokaorpNao krNyaabaabat.

saa.p`.iva.¸ pirp~k Ë. AarTIe 1088À 1356À16 A idnaaMk 21.12.1988.

Saasanaanao saasakIya saovaot vaga- 3 va vaga- 4 maQaIla pdaMvar KalaIla p`vagaa-saazI AarxaNa ÀpsaMtIËma zovalaolaa Aaho. ………………………………………………………………………………………………………………….. A.Ë. p`vaga- AarxaNa psaMtIËma BartIcao maaQyama. ……………………………………………………………………………………………………………………. 1. p`klpga`st 5 T@ko ………… prspr Ajaa-vdaro. 2. maajaI saOinak 15 T@ko ………..saovaayaaojana kayaa-layaÀijalha vaa rajya saOinak maMDL. 3. SaarIirk dRYTyaa ApMga 3 T@ko ……….. saovaayaaojana kayaa-laya. 4. svaatMHya saOinak .. prspr Ajaa-vdaro 5. saMpkalaIna kma-caarI … ijalhaiQaka–yaamaaf-t 1977..78 6. 1981 cao janagananaa kma-caarI ijalhaiQaka–yaamaaf-t. var namaUd kolaolyaa AarxaNaap`maaNao naomaNaUka do}na AnauXaoYa Barlaa jaatao kaya‚ tsaoca psaMtIËma ivacaarat Gao}na naomaNaUka doNyaat yaotat kaya‚ yaabaabat inayau@tI AiQaka–yaaMnaI jaatInao laxa zovaavao AaiNa AnauXaoYa BarNyaabaabatcaI AMmalabajaavaNaI yaaogya irtInao va kaTokaorpNao kravaI AXaI saUcanaa maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa AaiNa %yaaMcyaa p`XaasakIya inayaM~NaKalaI ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMnaa doNyaat yaot Aaho.

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL AaiNa P`aadoiXak duyyama saovaa inavaD maMDLo yaaMcyaamaaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa spQaa-%mak prIxaa va naamainado-Sanaanao kravayaacyaa inayau@%yaa yaaMsaazI SaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- inavaDmaMDLakDo pazivaNyaabaabat AMmalaat AaNaavayaacaI kaya-pQdtI.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. p``inama 3089ÀsaIAar À 67À89Àtora A idnaaMk 23 maaca- ¸1989

maharaYT/ duyyamasaovaa inavaD maMDL AaiNa p`adoiXak duyyama saovaa inavaDmaMDLo yaaMcyaamaaf-t GaoNyaat yaooNaa–yaa spQaa-%mak prIxaaMsaazI va jaaihratIvdaro BarNyaat yaoNaa–yaa ivaivaQa pdaMkrIta Aja- kÉ [icCNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcao Aja- inavaDmaMDLakDo pazivaNyaabaabat kaya-pQdtI ivaiht krNyaacao Saasanaanao zrivalao Aaho. 2. yaapuzo AXaa prIxaaMsaazI ikMvaa pdaMkrIta Aja- kÉ [icCNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaI ivaiht namaunyaatIla pUNa- Barlaolao Aaplao Aja- prspr saMbaMQaIt inavaDmaMDLakDo pazvaavaot. %yaacavaoLI %yaaMnaI jaaihratIcaa saMdBa- kaoNa%yaa prIxaoosaazIÀpdasaazI Aja- kolaa Aaho. inavaDmaMDLanaI Aja- svaIkarNyaacaI AKorcaI tarIK [%yaadI sava- tpSaIla Aaplyaa kayaa-laya ÀivaBaaga p`mauKaMnaa kLvaavaa AaiNa Aaplyaa ]maodvaarIsa prvaanagaI Asalyaacao inavaDmaMDLasa prspr kLivaNyaacaI %yaaMnaa ivanaMtI kravaI.

Page 103: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

51

3. varIlap`maaNao maaihtI kma-caa–yaaMkDUna imaLalyaanaMtr %yaacyaa ]maodvaarIsa saMmatI naakaravayaacaI Asalyaasa saMbaMQaIt kayaa-laya p`mauK ikMvaa ivaBaaga p`mauK yaaMnaI inavaDmaMDLanao Aja- svaIkarNyaacyaa AKorcyaa tarKopasaUna pMQara idvasaaMcyaa Aat %yaap`maaNao inavaDmaMDLasa kLvaavao. kma-caa–yaacyaa ]maodvaarIsa ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMcaI hrkt Asalyaasa %yaaMnaI saMbaMQaIt Aja- inavaDmaMDLanao svaIkarNyaacyaa AKorcyaa tarKopasaUna pMQara idvasaaMcyaa Aat %yaabaabat saivastr karNaimamaaMsaasah inavaDmaMDLasa kLivalao paihjao.naahItr sadr kma-caa–yaaMcyaa ]maodvaarIcaa ivacaar inavaDmaMDLanao krNyaasa %yaaMcaI AnaumatI Aaho Asao gaRiht QarNyaat yao[-la AaiNa kma-caa–yaacyaa inavaDIcaa ivacaar saMbaMQaIt inavaDmaMDL krIla. saMbaMQaIt ivaBaagap`mauKÀ kayaa-laya p`mauK yaaMnaI Aja-dar kma-caa–yaaMcaI ]maodvaarI saMbaMQaIt inavaDmaMDLasa kLivatovaoLI Aja-dar kma-caa–yaacaa gaaopnaIya Ahvaala inavaDmaMDLakDo pazivaNyaacaI AavaSyakta naahI. 4. sava- ivaBaaga p`mauKÀ kayaa-laya p`mauK yaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI %yaaMnaI varIla saucanaaMcao kaTokaorpNao

palana kravao. 5. ijalhapirYad kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AXaa saUcanaa kaZNyaacyaa p`Xnaacaa ivacaar ga`ama ivakasa ivaBaagaanao

kravaa.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–svaatMHya saOinakaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 yaa pdaMvar saovaap`vaoXaasaazI savalatI imaLNaobaabat… svaatMHya saOinakaMcaI naatovaa[-k AvalaMbaIt vya@tI.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.saIemaesa 1089À557À16 A‚ idnaaMk 1 jaUna ¸1989.

svaatMHya saOinakaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 maQaIla pdaMvar BartIsaazI Saasanaanao idnaaMk 12.10.1965 cyaa pirp~kanvayao kahI savalatI idlaolyaa Aahot. yaa savalatI maulatÁ svaatMHya saOinakaMsaazIca Aahot. prMtu vaaQa-@yaamauLo ikMvaa AajaarPaNa [%yaadI karNaaMmauLo svatÁ svaatMHya saOinak (a naaokrI ivaYayak savalatI GaoNyaasa Apa~ AsatIla %yaavaoLI to %yaaMcyaavar AvalaMbaIt Asalaolyaa javaLcyaa eka naatovaa[-kasa yaa savalatIcaa fayada GaoNyaasaazI naamainad-oiXat kÉ Saktat.

Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. Ë. saIenaesa 1084ÀsaIAar 103 À 16 A idnaaMk 10 jaanaovaarI 1985 cyaa pircCod 4 Anvayao Asao spYT krNyaat Aalao Aaho kI‚ svaatMHya saOinak huta%maa Jaalaolaa Asaola ikMvaa naamainado-Sana krNyaapUvaI- %yaacao inaQana Jaalao Asaola‚ tr %yaa p`krNaI Apvaad mhNaUna %yaacyaa ivaQavaa p%naIsa svaatMHya saOinakavar AvalaMbaIt Asalaolyaa javaLcyaa eka naatlagaasa naamainado-iXat krNyaacaa AiQakar rahIla. tqaaip svaatMHya saOinak s~I Asaola va hyaat nasaola tr itcyaa ivaQaUr ptIsa varIlap`maaNaoca AiQakar rahIla ikMvaa kaya ha p`Xna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.%yaanausaar ivacaar kÉna Aata Asao spYT krNyaat yaoto kI‚ idvaMgat s~I svaatMHya saOinakaMcao p`krNaasahI Apvaad mhNaUna itcyaa ivaQaUr ptIsa ]prao@t idnaaMk 10 jaanaovarI 1985 maQaIla AadoXaacyaa pircCod 2 maQyao namaUd kolyaap`maaNao javaLcyaa eka naatlagaasa naaokrI ivaYayak savalatIcaa fayada GaoNyaasaazI naamainado-iSat krNyaacaa AiQakar rahIla.

@@@@@@@@@@

³ saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë. saIenaesa 1089À1990À saIAar 30 À 16 A idnaaMk 20.9.1989. ´ svaatMHya saOinakaMvar AvalaMbaUna AsalaolaI javaLcaI naatovaa[-k vya@tI kaoNa AsaavaI yaabaabatcaI vyaa#yaa var dXa-ivalaolyaa id. 10.1.1985 va 12.2.88 cyaa Saasana inaNa-yaat kolaolaI Aaho. %yaamaQyao svaatMHya saOinakacyaa AivavaahIt tsaoca GaTspaoTIt maulaIcaa samaavaoXa Aaho.

Page 104: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

52

Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ AivavaahIt tsaoca GaTspaoTIt maulaI p`maaNaoca svaatMHya saOinakacyaa ivaQavaa maulaIlaa jar itcyaa saasarcyaa naatovaa[-kaMkDUna AaQaar nasaola va tI sava-svaI svaatMHya saOinakavar AvalaMbaUna Asaola tr AXaa maulaIcaahI samaavaoSa %yaa vyaa#yaot krNyaat yaavaa. @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– kinaYz pdÀsaMvaga-ÀsaovaamaQaUna vairYz pdÀsaMvaga-ÀsaovaamaQaIla

pdaonnatI krtanaa paLavayaacaI t<vao. saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1089À406Àp`.Ë.5À89Àbaara‚ idnaaMk 1.8.1989. vaacaaÁ– inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1075À342Àdha idnaaMk 1.4.1976. inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1077ÀsaIAar 343À79À12 idnaaMk 18 mao 1983. inavaD saimatIsa saQyaa ir@t Asalaolyaa AaiNa puZIla vaYa-Baracyaa kalaavaQaIt ir@t haoNaa–yaa saMBaavya ir@t pdaMpOkI pdaonnatInao Baravayaacyaa pdaMkirta inavaDsaUcaI tyaar kravayaacaI Asato. pdaonnatIcyaa p`yaaojanaasaazI Asalaolyaa inavaD saimatIkDUna inavaDsaUcaI tyaar krtanaa puroXaa vya@tIMcaa ivacaar vhavaa Asao Apoixat Aaho. 2. inavaD saimatIcyaa ivacaaraqa- xoa~at³ Zone of Consideration ´ Asalaolyaa vya@tIMcyaa gaaopnaIya AiBalaoKaMcao Avalaaokna kravao laagato. Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1077ÀsaIAar 343À79À12 idnaaMk 18 mao 1983 Anvayao inavaD saimatIcyaa ivacaaraqa- xao~ inaiScat krNyaabaabatcao Saasanaacao ivaVmaana AadoSa puZIlap`maaNao Aahot Á– “ inavaD saimatInao inavaD saUcaI tyaar krtanaa puroSaa vya@tIMcaa ivacaar kravaa yaa dRYTInao jaovha inavaD saUcaI 25 ikMvaa kmaI naavaaMcaI kravayaacaI Asaola tovha inavaD saimatIcyaa ivacaaraqa- Asalaolyaa AiQaka–yaaMcaI saM#yaa tyaar kravayaacyaa inavaD saUcaIcyaa itPpT saM#yao[tkI AsaavaI. jaovha inavaD saUcaI 25 poxaa AiQak naavaaMcaI Asaola tovha saimatIcyaa ivacaaraqa- AiQaka–yaaMcaI saM#yaa inavaD saUcaIcyaa duPpT [tkI AsaavaI. ” 3. inavaDsaUcaI tyaar krtanaa ivaVmaana AadoSaanausaar ivacaaraqa- xao~atIla sava-ca ]maodvaaraMcaa ivacaar krNao AavaSyak nasato. prMtu savMaa-cao gaaopnaIya Ahvaala AVyaavat kÉna ÀgaaoLa k$na inavaD saimatIcyaa sadsyaaMnaa AvalaaoknaasaazI pazvaavao laagatat‚ %yaamauLo inavaDsaUcaI tyaar krayalaa ivalaMba haotao. jyaavaoLI 25 T@ko pdaMvar gauNava<aocyaa inakYaaMvar pdaonnatI Vavayaacao AadoSa haoto‚ %yaavaoLI maaozyaa saM#yaocao ivacaaraqa- xao~ AavaSyak haoto. Saasanaanao 25 T@ko gauNava<aocyaa inakYaavar pdaonnatI doNyaacao AadoSa maagao Gaotlaolao Aahot va saQyaacyaa AadoSaanausaar inavaDsaUcaIt A%yau%ÌYzÀ]%ÌYz Ahvaala AsaNaa–yaaMnaa inavaDsaUcaImaQyao jaastIt jaast 6À2 jaagaapya-ntcao varcao sqaana dota yaoto. %yaamauLo yaa ivaYayaacaa saKaola AaiNa saaMgaaopaMga ivacaar k$na Saasana inavaD saimatIcyaa ivacaaraqa- xao~acyaa vyaaPtI saMbaMQaIcyaa ivaVmaana AadoSaat badla k$na ibanaraKIva pdaMkirta va raKIva pdaMtIla p`%yaok p`vagaa-kirta ivacaaraqa- xao~ puZIlap`maaNao Asaavao Asao AadoSa dot Aaho. ³1´ ibanaraKIva ³sava-saaQaarNa p`vaga- ´ pdaMkirta ivacaaraqa- xao~ ³A´ ek to tIna naavaaMcaI inavaDsaUcaI kravayaacaI Asalyaasa kmaIt kmaI saha kma-caa–yaaMcaa À AiQaka–yaaMcaa ivacaar krNyaat yaavaa. ³ba´ caar to dha naavaaMcaI inavaDsaUcaI kravayaacaI Asalyaasa inavaDsaUcaIcyaa Aakaracyaa duPpT saM#yao[t@yaa kma-caa–yaaMcaa ÀAiQaka–yaaMcaa ivacaar krNyaat yaavaa.

Page 105: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

53

³k´ dhapoxaa jaast naavaaMcaI inavaDsaUcaI kravayaacaI Asaola tr inavaDsaUcaIcyaa Aakaracyaa dIDpT saM#yao[t@yaa ikMvaa vaIsa yaapOkI jaast Asaola %yaa saM#yao[t@yaa kma-caa–yaaMcaa ÀAiQaka–yaaMcaa ivacaar krNyaat yaavaa. ³2´ raKIva ³AnausaUicat jaatIÀjamaatI‚ ivamau@t jaatI va BaT@yaa jamaatI p`vaga- ´ pdaMkirta ivacaaraqa- xao~. vaga- 3 to vaga- 1 maQaIla pihlyaa pdapya-ntcyaa pdaMvar pdaonnatI dotaMnaa 50 ibaMdU raosTrnausaar p`%yaok maagaasavagaI-ya p`vagaa-tIla kma-caa–yaaMsaazIÀAiQaka–yaaMsaazI ijatkI raKIva pdo AsatIla %yaa raKIva pdaMcyaa saM#yaosa Anausa$na varIla Baaga ³1´ maQaIla ³A´ ³ba´ AaiNa ³k´ maQyao namaUd kolaolyaa saM#yao[t@yaa maagaasavagaI-ya kma-caa–yaaMcaa ÀAiQaka–yaaMcaa doKIla ivacaar krNyaat yaavaa. TIp Á– maagaasavagaI-yaaMkirta raKIva Asalaolao pd Aqavaa pdo AarxaNam,au@t krNyaacao Saasanaacao AadoSa Jaalyaasa %yaa p`maaNaat varIla Baaga ³1´ maQaIla ivacaaraqa- xao~ vaaZUna Baaga ³2´ maQaIla ivacaaraqa- xao~ kmaI hao[-la. Baa,.ma.BaNagao‚ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– ivamau@t jaatI va BaT@yaa jamaatI AaiNa [tr maagaasavaga- .. yaadImaQyao sauQaarNaa….

samaajaklyaaNa‚ saaMsÌitk kaya- ËIDa va pya-Tna ivaBaaga‚ Saasana inaNa-ya Ë.saIbaIsaI 1089À³203´Àmaavak–5 idnaaMk 17 jaanaovaarI‚ 1990.

var namaUd kolaolyaa idnaaMk 13.10.1967 cyaa Saasana inaNa-ya iSaxaNa va samaajaklyaaNa ivaBaaga Ë. saIbaIsaI 1467Àma Anvayao GaaoiYat kolaolyaa va vaoLaovaoLI sauQaairt krNyaat Aalaolyaa [tr maagaasavagaI-yaaMcyaa yaadItUna KalaI dSa-ivalaolyaa jaatI %yaa yaadItUna vagaLNyaat yaot Aahot. Qanagar ³ Ë.32´ hTkr ³Ë.48´ kurmaar ³84´ sanagar ³ Ë.139´ Aihr ³Ë.198´ 2. Saasana inaNa-ya‚ iSaxaNa va samaajaklyaaNa ivaBaaga Ë. saIbaIsaI 1361Àma idnaaMk 21 naaovhoMbar 1961 Anvayao maMjaUr kolaolyaa va vaoLaovaoLI sauQaarNaa krNyaat Aalaolyaa ivamau@t jaatI va BaT@yaa jamaatIcyaa yaaVaMpOkI BaT@yaa jamaatIcyaa yaadIt Ë. 29 va Qanagar va %yaaMcyaa paoT jaatIMcaa KalaIlap`maNao samaavaoSa krNyaat yaavaa. Asao Saasana AadoSa dot Aaho. ËmaaMkÁ 29 jaatIÁ Qanagar t%samaÁ ³1´ Aihr ³2´ DaMgao ³3´ gaTrI ³4´ hMDo ³5´ tolavar ³6´ hTkr ³7´ haTkr ³8´ Saogar ³9´ KuTokr ³10´ tolaMgaI ³11´ tollaarI ³12´ kaokNaI Qanagar ³13´ kanaDo ³14´ va–haDo Qanagar ³15´ JaaDo ³16´ JaoMDo ³17´ kurmaar ³18´ maahuro ³19´ laaDsao ³20´ sanagar ³21´ Qanagar.

Page 106: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

54

maa~ (a namaUd kolaolyaa jaatIpOkI‚ jyaa vya@tI vaYaa-tlaa inammyaahUna AiQak kaL Aaplyaa sava- kuTuMbaainaSaI SaoLyaa ikMvaa maoMZyaa palana krIt gaavaaogaava BaTkt Gaalaivatat ASaaca vya@tIMcyaa kuTuMibayaaMnaa to BaT@yaa jamaatIsaazIcyaa savalatIMnaa pa~ samajaNyaat yaavao.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ laaoksaovaa va rajyaÀP`aadoiXak inavaDmaMDL ApursÌt kma-caa–yaaMcyaa baabatIt prIxaosaazI kalaavaQaI maaojataMnaa ivacaarat Gyaavayaacaa inayau@tIcaa idnaaMk.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. prIxaa 1089Àp`.Ë.10À89À17 idnaaMk 23 jaanaovaarI ¸1990.

maharaYT/ laaoksaovaa va rajyaÀp`adoiXak inavaDmaMDL ApursÌt kma-caa–yaaMcyaa baabatIt prIxaosaazI kalaavaQaI maaojatanaa %yaaMcyaa inayau@tIcaa idnaaMk %yaaMcyaa Saasana saovaotIla p`vaoXaacaa idnaaMk Qaravaa kI ‚jyaa idvasaapasaUna %yaacaI saovaa inayamaIt hao[-la tao idnaaMk Qaravaa ha p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat saMdBaa-QaIna Saasana inaNa-yaacao AiQaËmaNa k$na Saasanaanao puZIla p`maaNao inaNa-ya Gaotlaolaa AahoÁ– “ prIxaosaazI kalaavaQaI maaojatanaa maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga ApursÌt kma-caarI tsaoca rajyaÀp`adoiXak inavaDmaMDL ApursÌt kma-caa–yaaMcyaa baabatIt jaao idnaaMk ivacaarat Gyaavayaacaa tao idnaaMk mhNajao %yaaMcaI naomaNaUk p`%yaxaat inayamaIt kolyaacao AadoXa jyaa idnaaMkasa inaga-imat Jaalao AsatIla tao AadoXaaMcaa idnaaMk ivacaarat Gyaavaa.” maM~alayaIna sava- ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI ivaBaagaIya prIxaaMcyaa inayamaamaQyao yaabaabat yaaogya tI duÉstI kravaI ikMvaa yaapuZo navaIna inayama tyaar krtaMnaa varIla inaNa-yaacaa %yaat samaavaoXa kravaa.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á maagaasavagaI-yaaMcyaa sarL saovaa BartI AaiNa pdaonnatI baabatcao AarxaNa‚ AnauYaoSa [%yaadI saMbaMQaI ivavarNap~ saUcanaa flakavar laavaNyaabaabaat kravayaacaI kaya-vaahI.

saa.p`.iva. pirp~k Ë. baIsaIsaI 1090À647Àp`.Ë.78À90À16 ba id. 10 mao¸ 1990.

maagaasavagaI-ya kma-caa–yaaMcaa AnauSaoYa BaÉna kaZNyaacyaa Saasanaanao saQyaa Gaotlaolyaa ivaSaoYa maaoihmao saMdBaa-t tsaoca 100 ibaMdU naamaavalaI p`maaNao sarL saovaa p`vaoSaanao BartI va 50 ibaMdU naamaavalaI p`maaNao pdaonna%yaa doNyaacyaa saMdBaa-t AarxaNa AaiNa AnauSaoYaacyaa saM#yaobaabat AaiNa tao ksaa maaojaavaa yaa baabat kma-caa–yaaMmaQyao kahI vaoLa gaOrsamaja Asalyaanao inavaodnaoÀtËarI inayau@tI AiQaka–yaakDo p`aPt haotat AaiNa tI inavaodnao samaaQaanakarkir%yaa inakalaI kaZNao Ëmap`aPt zrto.yaa inavaodnaavar kaya-vaahIsaazI baraca vaoL KcaI- pDtao va kahI p`saMgaI inaYkarNa p~vyavaharhI vaaZtao. tovha kma-caa–yaaMcyaa manaamaQyao kaoNa%yaahI p`karcaa gaOrsamajaÀSaMka rahU nayao mhNaUna sava- inayau@tIÀAasqaapnaa AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla sava- saMvagaa-baabat AarxaNaÀAnauSaoYa %yaa saMdBaa-t kolaolyaa inayau@%yaaÀpdaonna%yaa baabatcaI pirisqatI dSa-ivaNaaro vaaiYa-k ivavarNap~ kayaa-layaacyaa saUcanaa flakavar vaoLaovaoLI kma-caa–yaaMcyaa maaihtIsaazI laavaavao. tovha maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ASaI ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚var namaUd kolyaap`maaNao yaa baabatIt %yaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaagaÀkayaa-layap`mauKÀinamaSaasakIya kayaa-laya p`mauKaMnaa saUcanaa Vavyaat.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 107: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

55

ivaYaya Á–P`aklpga`st vya@tI Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMcyaa naomaNauka – duyyama saovaa inavaD maMDLacyaa kxaotUna vagaLNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. P`aainamaM 1290À p`.Ë.38À90À 13 A idnaaMk 18 jaUna ¸1990.

Saasanaanao hatI Gaotlaolyaa paTbaMQaaro p`klpaMsah sava- p`klpaMcyaa baabatIt‚ %yaa p`klpaMnaa maharYT/ P`aklp ivasqaaipt punava-sana kayada‚ 1976 laagaU kolaa Aaho ikMvaa naahI ho laxaat na Gaota‚ Saasana saovaa ‚ Saasana pursÌt mahamaMDLo‚ SaasanaakDUna sahayya imaLNaarI mahamaMDLo‚ Saasanaanao caalaivalaolyaa saMsqaa‚ ijalha pirYada‚ mahanagarpailaka‚ nagarpailaka AaiNa jyaaMnaa maaga-dXa-k AadoSa doNyaacaa AiQakar SaasanaakDo Aaho AXaI [tr sava- p`aiQakrNao‚ saovaa va saMsqaa yaaMcyaa AasqaapnaovarIla tRtIya va catuqa-EaoNaItIla pdaMvar naomaNaUka krNyaasaazI p`klpga`st vya@tI va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tIMnaa savaao-cca p`aqamyaËma doNyaat Aalaa Aaho. ha savaao-cca p`aqamyaËma ekUNa pdaMcyaa ikmaana 5 T@kopya-t [tka doNyaat Aalaa Aaho. yaasaMbaQaIcao AadoSa idnaaMk 21 jaanaovaarI 1980 cyaa ]pyau@t Xaasana inaNa-yaanvayao p`isaQd krNyaat Aalao Aahot. idnaaMk 9 foba`uvaarI 1988 cyaa ]prao@t Saasana inaNa-yaanausaar p`klpga`st vya@tI Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMcyaa naomaNaUka inavaD maMDLacyaa kxaot hao%yaa. yaa ivaBaagaacyaa samaËmaaMkacyaa idnaaMk 18 jaUna 1990 Saasana inaNa-yaanvayao AXaa naomaNaUka Aata inavaD maMDLacyaa kxaotUna vagaLNyaat Aalyaa Aahot.

rajyaacyaa ivakasaakrIta Saasanaanao hatI Gaotlaolyaa ivaivaQa p`klpaMmaQyao p`klpga`staMnaa sqalaaMtr kravao laagato AaiNa %yaaMnaa [tr~ navaIna jaIvanaËma sauÉ kravaa laagatao. %yaaMcyaa yaa %yaagaacaI va %yaaMnaa saaosaavyaa laagaNaa–yaa ADcaNaIcaI jaaNaIva zovaUna Saasanaanao %yaaMcyaa punava-sanaacaa ek Baaga mhNaUna %yaaMnaa 5 T@kopya-t pdaMvar naomaNaUkaMmaQyao savaao-cca p`aqamyaËma idlaa Aaho. duyyama saovaa inavaD maMDLo ir@t pdaMsaazI jaaihrat do}na Aja- maagaivatat.Aja-daraMcaI laoKI prIxaa Gao}na gauNaanauËmaanausaar pdaMcyaa saM#yaocyaa AnauYaMgaanao taoMDI prIxaa GaoNyaat yaoto. p`klpga`st vya@tIMcao lavakrat lavakr punava-sana haoNyaacyaa dRYTInao p`klpga`st Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMnaa naaokrI imaLNyaasaazI inavaD maMDLasaar#yaa maaozo xao~ Asalaolyaa yaM~Naomaaf-t Gaotlyaa jaaNaa–yaa prIxaaMmaQyao spQaa- krNyaasa saaMgaNao yaaogya haoNaar naahI. hI pirisqatI ivacaarat Gao}naca p`klpga`st va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMmaQaUna kravayaacyaa 5 T@ko pya-nt pdavarIla naomaNaukaMbaabat inavaD maMDLamaaf-t inavaD krNyaacaI AT iXaiqala krNyaat AalaI Aaho.

inayau@tI p`aiQaka–yaaMkDo p`klpga`staMkDUna Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tIMkDUna Aalaolyaa Ajaa-cyaa saM#yaova$na iktI Aja-dar saovaa p`vaoXa inayamaanausaar va idnaaMk 21 jaanaovaarI 1980 cyaa Saasana inaNa-yaatIla trtudIMnausaar naomaNaUkasaazI pa~ Aahot yaacaa AaZava Gao}na ir@t pdaMcyaa 5 T@ko pya-ntcaI pdo ASaa ]maodvaaraMcyaa naomaNaUkIsaazI raKUna zovaUna ]rlaolyaa ir@t pdaMsaMbaMQaIcao maagaNaI p~ saMbaMQaIt inavaD maMDLakDo inayau@tI p`aiQaka–yaanao pazivaNao AavaSyak Aaho. inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI yaa 5 T@ko pya-ntcyaa pdaMvar naomaNaUka p`klpga`st Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tI yaaMcyaakDUna %yaaMcaokDo prspr Aalaolyaa Ajaa-maQaUna kravyaat.yaa naomaNaUka krtaMnaa inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI p`klpga`st vya@tIMmaQaUna sqaayaI AadoXaanausaar gauNava<aonausaar pa~ Asalaolyaa vya@tIMnaa naomaNauka Vavyaat.

Pa`klpga`st vya@tIMnaa p`aqamyaËma Asalaolyaa yaa 5 T@ko pdaMsaazI inayau@tI p`aiQaka–yaaMkDo prspr Aja- krta yao[-la. tsaoca p`klpga`staMsaazI Aarixat nasalaolyaa ASaa [tr pdaMsaazIhI %yaaMnaa inavaD maMDLakDo jaaihratIcyaa AnauYaMgaanao Aja- krta yao[-la. maa~ inavaD maMDLakDUna krNyaaMt yaoNaa–yaa ]maodvaaraMcyaa inavaDImaQyao %yaaMnaa p`klpga`st mhNaUna p`aqamyaËma rahNaar naahI. toqao %yaaMnaa [tr ]maodvaaraMp`maaNaoca spQao-tUna inavaD hao}na yaavao laagaola.

inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI inavaD maMDLakDo maagaNaIp~ pazivataMnaa tsaoca prspr Aalaolyaa Ajaa-maQaUna p`klpga`st vya@tI Aqavaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIcyaa naomaNauka krtanaa varIla AadoSaacao kaLjaIpUva-k palana kravao. @@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 108: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

56

ivaYayaÁ saovaap`vaoSa inayama pdaonnatIsaazI pUva- AT mhNaUna inamna saMvagaa-tÀsaovaotÀEaoNaIt ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT ivahIt krNao.

saa.p`.ivaBaaga‚pirp~k Ë.esaAarvhI 1088À109Àp`.Ë.1À88Àbaara.id. 4.9.90.

pha.1´ pirp~k saa.p`.iva.esaAarvhI–1277À12 id.14 Aa^@Taobar 1977. 2´ pirp~k Ë.esaAarvhI 1277À12 id. 3 saPToMbar‚1979. 3´ pirp~k Ë.esaAarvhI 1088À109À 12 id. 25 Aa^gasT‚1988.

pirp~k Xaasana pirp~k‚ saa.p`.ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1088À109Àbaara id. 25.8.1988 Anvayao vaga- 3 paasaUna vaga- 1 maQaIla dusa–yaa pdaonnatIpya-ntcyaa pdaMvar pdaonnatI krtaMnaa pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna inamna pdavar ikmaana 3 vaYaa-cyaa saovaocaI AT ivahIt krNyaat AalaolaI Aaho. sadr AT AiQak sauspYT vhavaI va %yaanausaar kaya-vaahI krNao sahja Xa@ya vhavao mhNaUna ]prao@t idnaaMk 25 Aa^gasT 1988 cyaa pirp~katIla pircCod Ë.1 maQaIla 9 vyaa AaoLIt “ krtanaahI ” AaiNa “ inamna ” yaa daona XabdaMcyaamaQyao “ inakTtma ” ha Xabd AMtBa-UUt krNyaat yaot Aaho. %yaacap`maaNao %yaaca pircCodatIla “ tsaoca AaMtrEaoNaIya pdaonnatIsaazI inakTtma inamna pdavar 3 vaYaa-cyaa ikmaana saovaocaI AT ivahIt krNyaat yaavaI” ho XaovaTcao vaa@ya vagaLNyaat yaot Aaho. yaa sauQaarNaomauLo Aata vaga- 3 pasaUna vaga- 1 maQaIla dusa–yaa pdaonnatIpya-tcyaa pdaMvar AaMtrEaoNaI pdaonnatIsah p`%yaok TPPyaacaaI pdaonnatI krtanaa inakTtma inamna pdavar tIna vaYaa-cyaa ikmaana saovaocaI AT pdaonnatIsaazIcaI pUva-AT mhNaUna rahIla va p`%yaok pdaonnatIsaazI AavaXyak Asalaolaa sadrhU AnauBavaacaa kalaavaQaI ha saMbaMQaIt saovaap`vaoXa inayamaatIla trtudInausaar inayamaIt pQdtInao kolaolyaa inayau@tInaMtrcaa Asalaa paihjao ho sPaYT krNyaat yaot Aaho. saMdBaa-QaIna id. 25.8.1988 cyaa pirp~kat spYT kolyaap`maaNao mMa~aalayaacyaa ivaivaQa ivaBaagaaMnaI Aapaplyaa kxaotIla pdaMcyaa saMdBaa-t varIla t%va saMbaMQaIt saovaa p`vaoXa inayamaaMt AMtBaU-t krNyaacaI kaya-vaahI krtanaa yaa t%vaacaa AvalaMba kravaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ Baa.ma. BaNagao¸ ]p saicava. ³ TIpÁ– id. 17.2.1997 cao AadoSa phavaot ´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL va p`adoiXak duyyama saovaa inavaD maMDLo ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI maulaaKt na Gaota f@t laoKapirxaotIla gauNava<aonausaar inavaD krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. p`ainama 2590À p`.Ë.105À90À13 A idnaaMk 29 naaovhoMbar ¸ 1990.

idnaaMk 9 fobau`vaarI 1988 cyaa ]pyau@t Saasana inaNa-yaanvayao rajya Saasanaacyaa duyyama saovaotIla vaga- 3 maQaIla ijalha pirYadaMcyaa ijalha saovaotIla vaga- 3 maQaIla ‚nagarpaailaka saovaotIla vaga- 3 maQaIla‚ iXaxaNa maMDLatIla p`aqaimak iSaxakaMcaI‚ ivaVut maMDL tsaoca rajya pirvahna maMDLatIla vaga- 3 maQaIla pdo BarNyaasaazI ]maodvaaraMcaI inavaD

Page 109: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

57

krNyaasaazI rajyaat rajya stravar maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL va ivaBaagaIya stravar 6 p`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDLo sqaapna krNyaat AalaI Aahot. yaa inavaD maMDLaMnaI palana kravayaacaI kaya-pQdtI id.9 .2.1988 cyaa ]@t Saasana inaNa-yaatIla piriXaYT “ [ ”maQyao ivaiht kolaolaI Aaho. (a piriXaYT “[ ”maQaIla pihlyaa pircCodamaQaIla trtudInausaar jaI pdo ekapoxaa AiQak kayaa-layaaMmaQyao AsaUna sava-saaQaarNa svaÉpacaI Aahot AXaa pdacyaa baabatIt ³ ]dahrNaaqa- ilaipk vagaI-ya pdo ´ inavaD maMDL saMbaMQaIt inayau@t p`aiQaka–yaakDUna ir@t pdaMcao maagaNaIp~ yaoNyaapUvaI- AavaXyak tI kaya-pQdtI Anausa$na inavaDsaUcaI banavaU Xakola va %yaa inavaD saUcaItIla ]maodvaaraMcaI iSafarsa saMbaMQaIt kayaa-layaaMnaa maagaNaInausaar kÉ Sakola.tsaoca %yaa piriXaYTatIla pircCod 2 ³ba´ ³daona´ maQaIla trtudInausaar saovaa p`vaoXa inayamaavdaro Ah-tocaI laoKI prIxaa ivaiht krNyaat AalaI nasaola‚%yaa baabatIt %yaa pdaMvarIla naomaNaukIsaazI pa~ AsaNaa–yaa ]maodvaaraMnaa maulaaKt Gao}na inavaD krNyaacaI trtud krNyaat AalaI Aaho.tqaaip ASaa pdaMsaazI Aalaolyaa Ajaa-caI saM#yaa ir@t pdaMcyaa saM#yaocyaa maanaanao far maaozI ³ Disproportionately Large ´ Asaola tr ASaa pdaMsaazIhI laoKI caaMcaNaI prIxaa GaoNyaacaI trtud krNyaat AalaI Aaho. inavaD maMDLacyaa p`cailat kaya-pQdtInausaar jyaa pdaMsaazI maaozyaa p`maaNaavar Aja- yaotat %yaa pdaMsaazI laoKI caacaNaI prIxaa va taoMDI maulaaKtI Gao}na ]maodvaaraMcaI inavaD krNyaat yaoto.

baRhnmauMba[-tIla SaasakIya kayaa-layaatIla ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI ]maodvaaraMcaI inavaD‚ maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaa maaf-t haoNaa–yaa laoKI spQaa- prIxaaMmaQyao imaLivalaolyaa gauNava<aonausaar krNyaat yaoto.maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga yaa ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI maulaaKtI Gaot naahI. inavaD maMDLacyaa kxaotIla ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI ]maodvaaraMcaI inavaD krtaMnaa f@t laoKI prIxaotIla gauNava<aonausaar inavaD krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat Saasana Asao AadoXa dot Aaho kI‚ yaapuZo inavaD maMDLaMnaI ilaipk vagaI-ya pdaMsaazI ]maodvaaraMcyaa taoMDI maulaaKtI na Gaota f@t %yaaMnaI laoKI prIxaomaQyao p`aPt kolaolyaa gauNava<aocyaa AaQaaro inavaD yaadI tyaar k$na %yaa yaadItIla ]maodvaaraMcaI iSafarsa naomaNaUk AiQaka–yaaMcyaa maagaNaInausaar kravaI.

yaa AadoXaanvayao idnaaMk 9.2.1988 cyaa Saasana inaNa-yaatIla piriXaYT “[ ”maQaIla pircCod 2 ³A´³daona´ va ³ba´³daona´ AaiNa ³tIna´ maQaIla trtudI ilaipk vagaI-ya pdaMcyaa inavaDIsaMbaMQaat varIla AadoXaapur%yaa iXaiqala krNyaat Aalyaa Aahot Asao samajaNyaat yaavao.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Anausauicat jaatImaQaUna baaOw Qamaa-t Qamaa-Mtr kolaolyaaMnaa Anausauicat jaatIcao samajaNyaabaabat.

samaaja klyaaNa saaMsÌitk kaya-‚ iËDa va pya-Tna ivaBaaga inaNa-ya Ë. saIbaIsa 1090À21348À³420´ ÀBaavak 5 idnaaMk 14 jaanaovaarI ¸1991. saMivaQaana ³ Anausauicat jaatI´ AadoXa ³ sauQaarNaa ´ inayama 1990 Anvayao saMivaQaana ³ Anausauicat jaatI ´ AadoXa 1950 maQyao kolaolyaa sauQaarNaaMnausaar baaOw Qamaa-M Qamaa-MtrIt Anausauicat jaatIcyaa vya@tInaa Anausauicat jaatI mhNaUna raYT/ptIMcyaa AadoXaamaQyao samaaivaYT kolao Aaho. ihMdU va SaIK Qamaa-tIla Anausauicat jaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcao p`maaNap~ doNyaabaabat jaI pwtI AvalaMibalaI jaato tIca pwtI ASaa vya@tIMsaazI AvalaMibaNyaat yaavaI. ASaa p`karcyaa va [tr kahI saUcanaa koMd` Saasanaanao %yaaMcyaa id. 20 naaovhoMbar 1990 cyaa varIla p~at idlyaa Aahot.%yaa p~acaI p`t saaobat jaaoDlaI Aaho. sava- ijalhaiQakarI yaaMnaa ivanaMtI krNyaaMt yaoto kI‚yaa saUcanaa jaatIcao p`maaNap~ doNyaabaabat p`aiQaÌt kolaolyaa sava- saxama AiQaka–yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaUna doNyaaMt yaavyaat va %yaa saUcanaaaMcao kaTokaorpNao paalana kravao Asao %yaaMnaa kLvaavao. ivabaama.

@@@@@@@@@@@

Page 110: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

58

ivaYaya Á–svaatMHya saOinak va %yaaMcao naamainado-iXat yaaMnaa Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4 maQaIla pdaMvar naomaNaUkIsaazI vayaaomayaa-dot savalat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.saIenaesa 1090À3497ÀsaIAar 47À90À16 A idnaaMk 22 .1.91.

svaatMHya saOinakaMnaa Saasana saovaot maharaYT/ laaoksaovaa Ayaaogaacyaa kxaobaahorIla vaga- 3 caI pdo %yaacap`maaNao vaga- 4 cyaa pdavar inaya@tIsaazI Saasana pirp~k &apna Ë. saIenaesa 1065À4652À jao idnaaMk 12 Aa^@Taobar 1965 nausaaar savalatI doNyaat Aalyaa Aahot.yaa savalatI maulatÁ svaatMHya saOinakaMsaazIca Aahot. prMtu vaaQa-@yaamauLo ikMvaa AajaarpNa [%yaadI karNaaMmauLo svatÁ svaatMHya saOinak (a naaokrIivaYayak savalatI GaoNyaasa Apa~ AsatIla %yaavaoLI %yaaMcyaavar AvalaMibat Asalaolyaa javaLcyaa eka naatovaa[-kasa yaa savalatIcaa fayada GaoNyaasaazI naamainado-iXat krta yaoto va ASaa naamainado-iXataMsa sauQda svaatMHya saOinakaMsaazI Asalaolyaa naaokrIivaYayak savalatI laagaU haotat. (a AadoXaatIla savalatImaQyao vayaaomayaa-dot iXaiqalata doNyaabaabat trtud AadoXaacyaa pircCod 1 ³3´ maQyao krNyaat AalaolaI Aaho. %yaamaQyao Asao ivaiht krNyaat Aalao Aaho kI‚ jyaa vya@tI ivaiht SaOxaiNak pa~tocaI AT pUNa- krIt AsatIla va Anyaqaa naomaNaUkIsaazI pa~ AsatIla prMtu ivaiht vayaaomayaa-dot nasatIla tr Saasanaacyaa maanyatocyaa AQaIna rahUna %yaaMnaa naomaNaUk doNyaabaabat ivacaar kravaa. P`a%yaok p`krNaaMt SaasanaacaI ASaI maMjaurI imaLivaNyaasaazI baraca p~vyavahar haot AsalyaamauLo ivalaMba haotao Asao Saasanaacyaa inadXa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho.%yaavar ivacaar k$na Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ svaatMHya saOinak À %yaaMcyaa naamainado-iXatanao naomaNaukIsaazI kolaolyaa Ajaa-caa ivacaar krtaMnaa jar tao SaOxaiNak pa~tocaI AT pUNa- krIt Asaola va %yaa pdavarIla naomaNaUkIsaazI Anyaqaa pa~ zrt Asaola prMtu vayaaiQak Asaola tr %yaalaa %yaa pdavar naomaNaUkIsaazI ]cca vayaaomayaa-dot paca vaYao- [tkI iSaiqalata VavaI. maagaasavagaI-yaaMcyaa baabatIt %yaaMnaa imaLt Asalaolyaa paca vaYao- vayaaomayaa-dovyaitir@t hI savalat laagaU rahIla. (a inaNa-yaacaa samaavaoXa Saasana pirp~k saa.p` iva.saIenaesa 1065À4652À jao idnaaMk 12.10.1965 pirccod 1 ³3´ maQaIla trtudIMcyaa jaagaI krNyaat Aalaa Aaho.

varIla vayaaomayaa-dobaabatcao AadoSa (a Saasana inaNa-yaacyaa idnaMakapasaUnaca laagaU rahtIla.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– gauNava<aovar inavaD Jaalaolyaa maagaasavagaI-yaaMcyaa gaTatIla ]maodvaaraMnaa

Aarixat Asalaolyaa jaagaaMcyaa saMdBaa-t maaojaNyaat yaovaU nayao yaabaabatcaa Kulaasaa…

saa.p`.ivaBaaga Ë. baIsaIsaI 1089À2551 ³ba´À 16 ba idnaaMk 25 jaanaovaarI‚ 1991.

]prao@t Saasana inaNa-yaaMmaQyao Asao saUicat kolao Aaho kI‚ maagaasavagaI-yaaMcyaa gaTatIla jyaa ]maodvaaraMcaI gauNava<aonausaar inavaD hao[-la %yaaMnaa Aarixat jaagaaMcyaa saMdBaa-t maaojaNyaat yaovaU nayao. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ sadrIla AadoSaaMcaI AMmalabajaavaNaI kaTokaorpNao kolaI jaat naahI va maagaasavagaI-yaaMcyaa gaTatIla ]maodvaar gauNava<aonausaar ³maorIT´ inavaDlao gaolao Asalao trI %yaaMnaa raKIva Asalaolyaa jaagaaMcyaa saMdBaa-tca naomaNaUka doNyaat yaotat. 2. ]prao@t AadoSaaMcyaa yaavdaro punaÉccaar krNyaat yaot AsaUna sava- inayau@tI p`aiQaka–yaaMcao saMbaMiQat AadoSaaMkDo kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaIsaazI laxa vaoQaNyaat yaot Aaho. yaa saMdBaa-t KalaIla ]dahrNaat spYTIkrNa dSa-ivalao Aaho.

Page 111: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

59

]da. 100 ibaMdu naamaavalaInausaar 17 jaagaa BartaMnaa ibaMdu ËmaaMk 22 to 38 ho vaapravayaacao Aahot. (anausaar Kulaa p`vaga- va maagaasavagaI-yaaMcyaa Aarixat jaagaaMcao vaaTp pUZIlap`maaNao yao[-la. Kulaa p`vaga- …… 11 AnausaUicat jaatI …… 2 ³ ibaMdu ËmaaMk 25 va 33´ AnausaUicat jamaatI …… 1 ³ibaMdu ËmaaMk 30 ´ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI ………… 2 ³ibaMdu Ë. 24 va 34´ ekUNa… 17 yaa ekUNa Baravayaacyaa 17 jaagaaMsaazI 6 jaagaa maagaasavagaI-yaaMsaazI Aarixat Aahot. yaa 6 Aarixat jaagaaMsaazI gauNava<aa iSaiqala kÉna jao ]maodvaar inavaDlaolao Aahot %yaaMcaa ivacaar kravaa laagaola. 6 Aarixat jaagaaMvyaitir@t jao kahI maagaasavagaI-ya ]maodvaar gauNava<aonausaar inavaD Jaalao AsatIla %yaaMnaa Kulyaa p`vagaa-cyaa jyaa jaagaa 11 Aahot %yaa saMdBaa-t %yaaMcaa gauNaanauËmao ivacaar kravaa laagaola. varIla AadoSaaMcao SaasakIya va inama–SaasakIya saovaaMmaQaIla sava- inayau@t AiQaka–yaaMnaI kaTokaorpNao palana kravao.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–svaatM~ saOinakÀ%yaaMcao naamainado-iXat yaaMnaa SaasakIya saovaot vaga- 3 AaiNa vaga- 4 maQaIla pdaMvar naaokrI doNyaabaabat vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa AadoXaaMcao eki~krNa. saa.p`.iva. pirp~k Ë. saIenaesa 1087À499Àko.naM. 12À16 A id. 4 maaca- ¸1991. svaatMHya saOinakaMnaa SaasakIya saovaot maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa kxaobaahorIla vaga- 3 cyaa pdavar tsaoca vaga- 4 maQaIla pdavar inayau@tIsaazI Saasanaanao var ]llaoiKlaolyaa Saasana inaNa-yaanvayao kahI savalatI idlaolyaa À sauQaarNaa À Kulaasao krNyaat Aalao Aahot. %yaatIla mah%vaacyaa baabaIcaa (a pirp~kavdaro puna$ccaar krNyaat yaot AsaUna KalaIla p`maaNao eki~t AadoSa inayau@tI AiQaka–yaaMcyaa maaihtI va kaya-vaahIsaazI p`saRt krNyaat yaot Aahot. svaatMHya saOinakaMsaazI naaokrI ivaYayak Asalaolyaa savalatI. ³A´ svaatMHya saOinakaMnaa naaokrIsaazI inayau@tI AiQaka–yaakDo prspr Aja- krta yao[-la. %yaaMnaa saovaayaaojana koMd` Àp`adoiXak duyyama inavaD maMDLamaaf-t yaoNyaapasaUna saUT doNyaat AalaI Aaho. ³ba´ vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar naomaNaukIsaazI to Anyaqaa pa~ AsatIla tr inayau@tI AiQaka–yaaMnaI %yaaMnaa saMpkalaIna kma-caa–yaaMcyaa var psaMtIËmaanao naomaNaUk VavayaacaI Aaho. ³k´ naomaNaUkIsaazI Asalaolyaa Ajaa-caa ivacaar krtaMnaa svaatMHya saOinak jar SaOxaiNak pa~tocaI AT pUNa- krIt Asaola va %yaa pdavarIla naomaNaukIsaazI Anyaqaa pa~ zrt Asaola prMtu vayaaiQak Asaola tr %yaalaa %yaa pdavar naomaNaukIsaazI ]cca vayaaomayaa-dot paca vaYao- [tkI iSaiqalata VavaI. maagaasavagaI-yaaMcyaa baabatIt %yaaMnaa imaLt Asalaolyaa paca vaYao- vayaaomayaa-do vyaitir@t hI savalat laagaU rahIla. ³D´ svaatMHya saOinak maaQyaimak SaalaaMt prIxaa ³esa.esa.saIÀpdvaI prIxaa ikMvaa pdivaka pya-nt´ iSaklaolao Aahot prMtu %yaa prIxaot ]<aINa- nasatIla tr %yaaMnaa vaga- 3 maQaIla pdavar jaoqao ASaI SaOxaiNak Ah-ta ivaiht kolaolaI Aaho. inayau@tI dota yao[-la.ASaa p`krNaI SaOxaiNak Ah-tocaI AT iSaiqala kolaI Aaho Asao samajaNyaat yao[-la.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 112: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

60

ivaYaya Á–pdaonnatI naakarlyaamauLo ]d\BavaNaaro pirNaama va %yaabaabat AvalaMibaNyaacaI kaya-vaahI.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1087À1131Àp.Ë. 11–89Àbaara idnaaMk 30 eip`la¸ 1991. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ kahI vaoLa SaasakIya saovakaMnaa pdaonnatI doNyaacao AadoXa inaga-imat Jaalyaavar pdaonnatI idlaolao saovak pdaonnatInao idlaolaI naomaNauk %yaaca izkaNaI Asaao Aqavaa Anya izkaNaI Asaao‚ %yaaMcyaa psaMtIcyaa izkaNaI pdsqaapnaaÀ naomaNaUk imaLopya-t pdaonnatI naakartat. kahI vaoLa pdaonnatI saaf naakaÉna Kalacyaaca pdavar rahNyaacaI saMbaMQaIt AiQaka–yaaMkDUna [cCa dSa-ivalaI jaato. Saasanaasa jaoqao AiQak caaMgalyaa va kaya-xama saovakaMcaI naomaNaUk kravayaacaI Asato ASaa KDtr‚ duga-ma ikMvaa AaidvaasaI p`doSaasaar#yaa izkaNaI ASaa AiQaka–yaaMcaI pdaonnatInao naomaNaUk kolyaanaMtr tI pdaonnatI naakarNyaacaI p`vaR<aI idsaUna yaot Aaho. saovakanao pdaonnatI naakarlyaamauLo p`SaasakIya ADcaNaIÀ ivalaMba haotatca. iSavaaya Aaplyaa psaMtIcao pdaonnatIcao izkaNaÀ jaagaa Àpd imaLNyaasaazI p`ya%naÀp`tIxaa krNyaacaI vaR<aI vaaZIsa laagato. yaa sava- baabaIMcaa ivacaar k$na SaasakIya saovakaMnaI pdaonnatI naakarlyaasa %yaa p`krNaI puZIlap`maaNao kaya-vaahI kravaI Asao AadoXa Saasana dot Aaho. varcyaa saMvagaa-t pdaonnatIsaazI inavaD JaalyaanaMtr eKaVa saovakanao pdaonnatIcao pd svaIkarNyaasa nakar dSa-ivalyaasa %yaacao naaMva pdaonnatIsaazI pa~ AsaNaa–yaa saovakaMcyaa inavaD yaadItUna kaZUna TakNyaat yaavao.pdaonnatIsaazI pa~ AsaNaa–yaa kma-caa–yaaMcaI inavaD yaadI %yaanaMtr jaovha banaivaNyaat yao[-la %yaavaoLI %yaa kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcaa gauNava<aop`maaNao punha ivacaar kravaa.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– rajapUt BaamaTa¸ prdoSaI BaamaTa¸prdoSaI BaamaTI.. jaatI davyaacaI tpasaNaIbaabat. samaajaklyaaNa¸ saMasÌitk kaya-¸ ËIDa va pya-Tna ivaBaaga¸

pirp~k Ë.saIbaIsaI 1691³3´Àmaavak –5 idnaaMk 08 mao 1991. vaacaaÁ 1´ Saasana inaNa-ya Ë.saIbaIsaI 1686À14568À³2452´Àmaavak–5 id.1.4.87. 2´ ijalha dMDaiQakarI¸baulaZaNaa yaaMcao p~ Ë.faOjadarI kxa –caar ³3´À5534À1990 idnaaMk 26.12.1990. 3´ saMcaalak¸ samaajaklyaaNa¸ maharaYT/ rajya¸puNao yaaMcao p~ Ë.jaap`pÀrajapUt BaamaTaÀtËarÀka–9À150 idnaaMk 2 foba`uvaarI 1991. Saasana inaNa-ya¸ samaajaklyaaNa¸ saaMsÌitk kaya-¸ ËIDa va pya-Tna ivaBaaga Ë.saIbaIsaI 1686À14568À ³2452´À maavak–5¸ idnaaMk 1.4.1987 Anvayao ASaa saUcanaa doNyaat Aalyaa Aahot kI¸ rajapUt BaamaTaÀprdoSaI BaamaTaÀprdoSaI BaamaTI yaa jaatIcao davao tpasataMnaa saxama AiQakarI¸ p`maaNap~ tpasaNaI saimatI tqaa Aipla p`aiQakarI yaaMnaI saMbaMiQat vya@tIcyaa kuTuMbaacaI Aqavaa %yaa kuTuMbaatIla vya@tIMcaI gaunhogaarI jamaatI kayaVaKalaI gaunhogaar mhNaUna naaoMd JaalaolaI haotI kaya yaacaI SahainaSaa kolyaaiSavaaya inaNa-ya do} nayao.yaanausaar rajapUtÀprdoSaI samaajaatIla jyaa kuTuMbaacaI vaa kuTuMbaatIla vya@tIMcaI 1924 cyaa gaunhogaarI jamaatI kayaVaAMtga-t rajapUt BaamaTaÀprdoSaI BaamaTaÀprdoSaI BaamaTI (a naavaanao gaunhogaar mhNaUna naaoMd JaalaI haotI¸itcao kuTuMbaÀkuTuMbaatIla vya@tI rajapUt BaamaTaÀprdoSaI BaamaTaÀprdoSaI BaamaTI yaa jaatIcao p`maaNap~ imaLNyaasa pa~ zrtIla.Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI¸ yaa ksaaoTIvar jar rajapUt BaamaTa yaa jaatIcao p`maaNap~ doNyaacao zrivalao tr to Sa@ya haoNaar naahI¸ karNa varIla Saasana inaNa-yaaMt AiBap`ot

Page 113: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

61

Asalaolao rijasTr ³1924 cyaa gaunhogaarI jamaatI kayaVaAMtga-t´ ]plabQa naahIt. yaa p`Snaacao kaLjaIpUva-k ivacaar kÉna idnaaMk 1.4.1987 cyaa Saasana inaNa-yaat AMSatÁ badla kÉna Asao sPaYTIkrNa krNyaat yaoto kI¸ 1924 cyaa gaunhogaarI jamaatI kayada AMtga-t zovaNyaat yaoNaa–yaa rijasTraMcyaa ABaavaI eKaVa vya@tInao %yaacao javaLcao naatovaa[-k ho rajapUt BaamaTaÀprdoSaI BaamaTaÀprdoSaI BaamaTI Asalyaacao sabaL puravyaasah isaQd kÉna idlao va to javaLcao naatovaa[-k Asalyaabaabat p`it&ap~ daKla kolao tr %yaa AaQaaro %yaalaa rajapUt BaamaTaÀprdoSaI BaamaTaÀprdoSaI BaamaTI (a jaatIcao p`maaNap~o doNyaasa hrkt nasaavaI.%yaanausaar saxama AiQakarI¸ p`maaNap~ tpasaNaI saimatI¸ Aipla p`aiQakarI [%yaaidMnaI kaya-vaahI kravaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ma.h. kaMbaLo Avar saicava¸ maharaYT/ Saasana .

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaapuistkot naaoMdlaolyaa janmaidnaaMkamaQyao duÉstI krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. janmaid 1092Àp`.Ë.49–92À tora A idnaaMk 24 mao ¸1992. SaasakIya saovaot p`vaoSa kolyaanaMtr saovaapustkat naaoMdlaolyaa janmatarKot forbadla krNyaasaazI SaasakIya kma-caa–yaanao kolaolao Aja- saMbaMQaIt maM~alayaIna ivaBaaga tpasaUna saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo va iva<,a ivaBaagaakDo maanyatosaazI pazivatat. yaa saMbaMQaat Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 cyaa inayama 38 maQyao namaUd kolaolyaa puravyaanausaar Asao p`stava na tpasata to saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo maanyatosaazI pazivaNyaat yaotat. sadr puravao maagaivaNyaasaazI À tpasaNyaasaazI p`krNa saMbaMQaIt maM~alayaIna ivaBaagaasa prt kravao laagato va yaamauLo %yaavar inaNa-ya GaoNyaasa ivalaMba haotao. sadr kalaapvyaya TaLNyaasaazI janmaidnaaMkatIla duÉstIbaabatcao p`stava tpasaNyaasaazI ek tpasaNaIsaUcaI tyaar krNyaacaa p`stava ivacaaraQaIna haota. yaabaabat Aata Asao AadoXa doNyaat yato Aahot kI‚ SaasakIya kma-caa–yaanao %yaacyaa saovapuistkot naaoMdNyaat Aalaolyaa janmaidnaaMkamaQyao duÉstI krNyaasaazI idlaolaa Aja- saaobat jaaoDlaolyaa tpasaNaIsaUcaInausaar tpasaUna AavaSyak p`stava saamaanya p`Saasana ivaBaaga va iva<a ivaBaagaasa saadr kravaa kI jaoNaok$na ]prao@t ivaBaagaaMnaa (a p`stavaacaI CananaI maharaYT/ naagarI saovaa³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 cyaa inayama 38 p`maaNao k$na yaaogya tao inaNa-ya Gaota yao[-la. SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaapuistkot naaoMdlaolyaa janmaidnaaMkamaQyao duÉstI krNyaabaabatcao Aja- tpasaNyaasaazI tpasaNaIsaUcaI. ³1´ saovaot p`vaoSa kolyaavar 5 vaYaa-cao Aat janmatarIK badlaNyaasaMbaMQaI Aja- kolaa Aaho kaya Æ nasalyaasa karNao.navyaa janmatarKobaabatcaa baaoQa ksaa kaya Jaalaa Æ ³2´ jaunyaa janma tarKomauLo saMbaMQaIt kma-caa–yaasa Saasana p`vaoSa krtanaa kahI fayada imaLalaa Aaho ikMvaa ksaoÆ ³3´ jaunyaa janmatarKocaI naaoMd janma maR%yau naaoMdvahIt Aaho ikMvaa ksao Æ ³4´ kma-caa–yaanao svatÁcao ikMvaa Aa[- ‚ vaDIla ‚palak‚ ima~‚ naatovaa[-k yaaMcao janma tarKobaabatcao inavaodna idlao

Aaho kayaÆ Asalyaasa %yaacaa tpSaIla.

Page 114: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

62

³5´ SaaLa saaoDlyaacao p`maaNap~‚ esa.esa.saI ikMvaa SaalaaMt prIxaa p`maaNap~ ikMvaa ivaVapIzacao p`maaNap~ yaapOkI kaoNatoÀkaoNatI p`maaNap~o saadr kolaoÀkolaI AahoÀAahot Æ ³6´ kma-caa–yaanao maUL janmamaR%yau naaoMdvahItIla jyaa pRYzavar kma-caa–yaacyaa janmaacaI naaoMd Asato %yaa pRYzacaI À]ta–yaacaI saaxaaMikt Jaora^@sa p`t saadr kolaI Aaho kayaÆyaa ]ta–yaat maulaacao naava naaoMdlao Aaho kayaÆ jaoNaok$na ha puravaa inaiva-vaad puravaa mhNaUna ga`a( Qarta yao[-la. ³7´ kma-caa–yaanao janmapi~ka saadr kolaI Aaho kaya Æ ³8´ kma-caa–yaacao kuTuMbaivaYayak kagadp~aMtIla ikMvaa Katova(aMmaQaIla kaoNa%yaa naaoMdI saadr kolyaa AahotÆ ³9´ kma-caa–yaanao BaavaMDaMcyaa puravyaasaiht svaaxaaMikt janmatarKa saadr kolyaa Aahot kayaÆ Asalyaasa %yaacaa tpSaIla‚ nasalyaasa %yaacaI karNao. ³10´ kma-caa–yaanao saovaa samaaPt haoNyaacao saumaarasa janmatarIK badlaNyaacaI ivanaMtI kolaI Aaho kaya Æ tsao Asalyaasa Agaaodrcyaa kalaavaQaIt yaa baabaIMkDo saMpUNa- dulaxa- k$na kovaL saovaot maudtvaaZ imaLNyaacyaa ]_oSaanaoca Aata saovaakalaacyaa AKorIsa janmatarIK badlaNyaasaazI Aja- kolaa Aaho Asao ka gaRhIt Qa$ nayao Æ hI QaarNa KaoDUna kaZNyaacao dRYTInao Aja-daranao kahI zaosa puravaa saadr kolaa Aaho kaya Æ ³ TIpÁ– idnaaMk 27.9.1994 cao pirp~k phavao ´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ rajyaamaQyao Anya rajyaatUna sqalaaMtrIt Jaalaolyaa Anausauicat jaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcao p`maaNap~ doNyaabaabat.

samaaja klyaaNa‚saaMsÌitk kaya-‚ËIDa va pya-Tna ivaBaaga¸

inaNa-ya Ë. saIbaIsaI 1290À23136À38À maavak 5 idnaaMk 6 jaulaO ¸1992. eka rajyaatUna dusa–yaa rajyaaMt naaokrI‚ iSaxaNa vagaOro kirta sqalaaMtrIt haoNaa–yaa Anausauicat jaatIcyaa vya@tIMnaa to jyaa rajyaaMt sqalaaMtrIt Jaalao AsatIla %yaa rajyaat jaatIcaI p`maaNap~o imaLNyaatIla ADcaNa dUr krNyaakirta koMd` Saasanaanao %yaaMcyaa idnaaMk 22.2.1985 cyaa var namaUd kolaolyaa p~anvayao eka rajyaatUna dusa–yaa rajyaat sqalaaMtrIt JaalaolyaaMnaahI %yaaMcyaa vaiDlaaMnaa %yaaMcyaa maUL rajyaatIla saxama AiQaka–yaanao idlaolyaa p`maaNap~acyaa AaQaaravar jyaa p`krNaat maUL rajyaamaaf-t caaOkXaI krNao AavaSyak Aaho ASaI p`krNao vagaLta‚ jaatIcaI p`maaNap~o VavaIt .ASaa saUcanaa inaga-imat kolyaa Aahot. %yaanausaar maharaYT/ Saasanaanao var namaUd kolaolyaa idnaaMk 1.11.1985 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao maharaYT/at sqalaaMtrIt Jaalaolyaa Anausauicat jaatIcyaa vya@tIsaazI jaatIcaI p`maaNap~o doNyaacao AadoXa kaZlao Aahot va %yaasaazI jaatIcyaa p`maaNap~acaa namaunaa inaQaa-irt k$na koMd` Saasanaacyaa var namaUd kolaolyaa idnaaMk 22.2.1985 cyaa p~atIla saUcanaa laxaat Gao}na sadr jaatIcyaa p`maaNap~acyaa namaunyaat puZIla p`maaNao namaUd kolaolao Aaho Á– The holder of this certificate is not entitled to any concecession/facilities of any nature whatsoever extended to Schedule Caste or Backward Classes by the Govt. of Maharashtra. yaa AadoXaaivaÉw maananaIya ]cca nyaayaalayaanao irTipiTSana Ë. 2830À1989 va [tr irT ipiTSaIna maQyao idnaaMk 28.9.89 va irTipTISana Ë. 2238À87‚ 2333À88‚ 1813À89 va 1972À89 maQyao idnaaMk 6.7.90 raojaI idlaolyaa inaNa-yaasa Anausa$na var namaUd kolaolyaa idnaMk 1.11.1985 cyaa Saasana inaNa-yaavdaro inaQaa-irt kolaolyaa jaatIcyaa p`maaNap~acyaa namaunyaaMtIla var [Mga`jaImaQyao ]d\QaRt kolaolaa Baaga vagaLyaat yaot Aaho.ha Baaga vagaLUna sqalaaMtrItaMnaa sadr namaunyaaca jaatI p`maaNap~o doNyaasa saxama Asalaolyaa AiQaka–yaaMnaI va jaat p``maaNap~ pDtaLNaI

Page 115: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

63

saimatI yaaMnaI var namaUd kolaolyaa maananaIya ]cca nyaayaalayaacyaa idnaaMk 28.9.1989 va idnaaMk 6.7.1990 cyaa inaNa-yaanausaar kaya-vaahI kravaI. sadr AadoXa maa. savao-acca nyaayaalayaamaQyao yaa p`krNaI maharaYT/ Saasanaanao daKla kolaolyaa spoSala ilavh ipiTSana ³isaivhla´ Ë.9081–88À90 cyaa inaNa-yaacyaa AiQana rahUna inaga-imat krNyaat yaot Aahot.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– rajapi~t AiQaka–yaaMsaazI va Arajapi~t kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa. saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë.maBaap 1092À1570Àp`.Ë.143À92À20 id.1 jaanaovaarI ¸1993 vaacaaÁ– saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.maBaap 1087À14ÀsaIAar 2À87À20 id.30 iDsaoMbar ¸1987. Saasana inaNa-ya saamaanya pSaasana ivaBaaga Ë.maBaap 1087À14ÀsaIAar 2À87À20 idnaaMk 30 iDsaoMbar 1987 Anvayao AnauËmao rajapi~t AiQakarI va Arajapi~t kma-caarI yaaMcyaasaazI marazI BaaYaa prIxaa inayama ivaiht krNyaat Aalao AsaUna yaa inayamaanausaar Saasanaacyaa rajapi~t AiQaka–yaaMnaa ho inayama AMmalaat yaoNyaacaI tarIK ikMvaa %yaaMcyaa naomaNaukIcaI tarIK yaapOkI jaI naMtrcaI Asaola %yaa tarKopasaUna daona vaYaa-caa kalaavaQaI saMpNyaapUvaI- inamnastr prIxaa AaiNa inamnastr prIxaa ]<aINa- JaalyaapasaUna daona vaYaa-caa kalaavaQaI saMpNyaapUvaI- ]ccastr prIxaa ]<aINa- haoNao AavaSyak Aaho. jao rajapi~t AiQakarIÀArajapi~t kma-caarI ivaVmaana inayamaanausaar marazI BaaYaa inamnastr va ]ccastr prIxaa AnauËmao idnaaMk 30 iDsaoMbar 1989 va idnaaMk 30 iDsaoMbar 1991 pya-nt ]<aINa- Jaalaolao naahIt Aqavaa marazI BaaYaa prIxaocyaa inayamaavalaInausaar saUT imaLNyaasa pa~ naahIt %yaaMcyaa AnauËmao idnaaMk 30 iDsaoMbar 1989 va idnaaMk 30 iDsaoMbar 1991 naMtr doya Asalaolyaa vaotnavaaZI raoKNao AavaSyak haoto‚ prMtu kahI maM~alayaIna ivaBaagaaMtIla va %yaaMcyaa inayaM~NaKalaIla duyyama kayaa-layaaMtIla jao AiQakarI va kma-caarI marazIcyaa ivaiht prIxaa idnaaMk 30 iDsaoMbar 1989 va idnaaMk 30 iDsaoMbar 1991 pya-nt ]<aINa- Jaalaolao naahIt Aqavaa inayamaanausaar saUT imaLNyaasa pa~ naahIt ASaaMnaahI %yaaMcyaa idnaaMk 30 iDsaoMbar 1989 va idnaaMk 30 iDsaoMbar 1991 naMtrcyaa vaotnavaaZI doNyaat Aalaolyaa Aahot Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. trI jao AiQakarI Àkma-caarI marazI BaaYaa inamnastr va ]ccastr prIxaa ivaiht maudtIt ]<aINa- Jaalao naahIt Aqavaa ivaiht inayamaanausaar %yaaMnaa prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT idlyaacao AadoSa inaga-imat kolaolao naahIt ASaa AiQaka–yaaMnaa va kma-caa–yaaMnaa AnauËmao idnaaMk 30 iDsaoMbar 1989 va 30 iDsaoMbar 1991 naMtrcyaa vaotnavaaZI idlyaa Asalyaasa %yaaMcyaakDUna vaotnavaaZIcaI idlaolaI sava- r@kma vasaUla krNyaat yaavaI Asao AadoSa doNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ A.va.Aambaorkr¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–p`adoiSak inavaD maMDLaMnaI iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMnaa inayau@tI doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.p````ainamaM 2792À574À³maumau´p`.Ë.17À92À13 A id.17.2.1993. idnaaMk 9.2.1988 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao rajya SaasanaaMcyaa‚ijalha pirYadocyaa‚nagarpailakocyaa vaga- 3 cyaa pdaMsaazI ]maodvaaraMcaI inavaD krNyaasaazI rajyaat saat inavaD maMDLo sqaapna kolaI Aahot. rajyaatIla yaa saMsqaaMcyaa naomaNauka AiQaka–yaaMnaI idnaaMk 9.2.88 cyaa AadoXaanvayao ivaiht kolaolyaa namaunyaat maagaNaIp~ inavaD maMDLakDo

Page 116: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

64

pazivaNao AavaSyak Aaho. ho maagaNaIp~ ir@t pdaMsaazI tsaoca puZIla ek vaYaa-t ir@t haoNaa–yaa pdaMsaazI pazivaNyaat yaoto. ASaa pirisqatIt yaa maagaNaI p~acyaa AnauYaMgaanao inavaD maMDLanaI inavaD kolaolyaa ]maodvaaraMnaa‚ ASaa ir@t pdaMvar ta%kaL naomaNaUka doNyaamaQyao naomaNaUk AiQaka–yaaMnaa kaoNatIhI ADcaNa AsaNyaacao karNa naahI. prMtu Asao Asalao trI inavaD maMDLanao inavaD kolaolyaa ]maodvaaraMnaa naomaNaUk doNyaamaQyao naomaNaUk AiQakarI ivalaMba krIt haoto. Asao Saasanaacyaa inadXa-naasa AalyaanaMtr idnaaMk 5 mao 1989 cyaa AadoXaanvayao ³ p`t saaobat jaaoDlaI Aaho´ naomaNaUk AiQaka–yaaMnaI‚ inavaD yaadI inavaD maMDLakDUna p`aPt JaalyaanaMtr tIsa idvasaaMt naomaNaUk AadoXa doNao AavaSyak Aaho Asao AadoXa kaZlao Aahot. %yaacap`maaNao idnaaMk 5 mao 1989 cyaa AadoXaamaQyao AsaohI spYT kolao Aaho kI‚ yaa naomaNaUk AadoSaat ivaiht kolaolyaa maudtIt ]maodvaar isvakarNyaasa hjar Jaalaa naahI tr %yaacao naava inavaD yaadItUna kmaI krNyaat yao[-la. varIlap`maaNao Saasanaacao spYT AadoSa AsataMnaahI ba–yaaca naomaNaUk AadoXa imaLt naahIt ASaa tËarI SaasanaakDo Aalaolyaa Aahot.inavaD maMDLanao maagaNaIp~ pazivalyaanaMtr ta%pur%yaa svaÉpat naomaNaUka inayau@tI AiQakarI krtat. Asao ta%purto kma-caarI‚ ivaivaQa maagaa-nao sqaigatI imaLivatat. jaoNaok$na inavaD maMDLanao inayamaanausaar inavaD kolaolyaa kma-caa–yaaMnaa naomaNaUk imaLNyaapasaUna vaMicat vhavao laagato. naomaNaUk AiQaka–yaaMnaI ta%pur%yaa naomaNaUka krtaMnaa kaoNatI kaLjaI GyaavaI yaacyaa saivastr saUcanaa Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. p`ainamaM 1290Àp`.Ë. 31À90À 13 A idnaaMk 14 Aa^gasT 1990 maQyao idlaolyaa Aahot. tsaoca inavaD maMDLacyaa kxaotIla pdaMvar inavaD maMDLaMkDUna ]maodvaar ]plabQa hao[-pya-t ta%pur%yaa svaÉpat naomalaolyaa kma-caa–yaaMnaa kaoNatahI kayadoXaIr AiQakar naahI Asaa inaNa-ya mauMba[- ]cca nyaayaalayaanao yaaicaka Ë. 632À89 ³ EaI.SabbaIr baapU naamadar ivaÉQd maharaYT/ Saasana ´ maQyao idlaolaa Aaho. ASaa pirisqatIt ta%pur%yaa naomaNaUka samaaPt k$na inavaD maMDLanao inavaD kolaolyaa ]maodvaaraMnaa naomaNaUka doNao naomaNaUk AiQaka–yaaMnaa Ëmap`aPt Aaho . inavaD maMDLanaI AnauSaoYaaMtga-t maagaasavagaI-yaaMcaI inavaD kolaolaI Aaho prMtu yaa ]maodvaaraMnaa doKIla naomaNauka imaLalyaa naahIt ASaa tËarI SaasanaakDo Aalaolyaa Aahot. varIla pirisqatI ivacaarat Gao}na yaa AadoXaavdaro sava- naomaNaUk AiQaka–yaaMcao laxa idnaaMk 5 mao 1989 cyaa Saasana pirp~kakDo vaoQaNyaat yaot Aaho. naomaNaUk AiQaka–yaaMnaI yaa AadoSaanausaar kaya-vaahI krNao %yaaMcaovar baMQanakark Aaho. jao AiQakarI yaa AadoSaacao ]llaMGana krtIla %yaaMcyaaivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk´ inayamaaMnausaar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaasa to pa~ zrtIla. trI maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI tsaoca pya-vaoxaIya AiQaka–yaaMnaI yaa AadoXaanausaar kaya-vaahI haoto ikMvaa naahI yaacaI tpasaNaI %yaaMcyaa naohmaIcyaa tpasaNaIcyaa vaoLI k$na yaa AadoXaacaI ksaaoSaInao AMmalabajaavaNaI kravaI.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚ soavaap`vaoSaao<ar p`iSaxaNa tsaoca [tr ivaBaagaatIla prIxaMamaQyao Aaxaopah- vat-na krNaa–yaaivaÉQd kravayaacaI karvaaa[-.

saa.p`.ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.prIxaa 1089Àp`Ë 20–89Àsatra id. 28 mao ¸1993.

saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚saovaap`vaoSaao<ar p`iSaxaNa tsaoca [tr ivaBaagaIya prIxaamaQyao Aaxaopah- vat-na ³ ]da. ka^pI krNaoÀbaGaUna ilaihNaoÀAnya pirxaaqaI-cyaa ]<arpi~kotUna Aqavaa %yaaMcyaaSaI cacaa- kÉna ]<ar ilaihNao [%yaaid.´ krNaa–yaa prIxaaqyaa-ivaÉw karvaa[- krNyaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaasaMbaMQaIcyaa sava- baabaIMcaa saaklyaanao ivacaar kÉna KalaIlap`maaNao inaNa-ya GaoNyaat yaot Aaho. ³A´ Aaxaopah- vat-na krNaa–yaa prIxaaqaI-sa %yaa saMbaMQaIt vaYaa-cyaa prIxaot Anau<aINa- GaaoiYat krNyaat yaavao. ³ba´ sadr prIxaaqaI- jyaa p`Snapi~kocyaavaoLI Aaxaopah- vat-na krtanaa AaZLlaa %yaa p`Snapi~kosa tsaoca sadr prIxaotIla ]va-rIt sava- p`Snapi~kaMnaa basaNyaasa Apa~ GaaoiYat krNyaat yaavao.tqaaip prIxaaqyaa-kDUna Aaxaopah- vat-na jaI p`Snapi~ka saaoDivatanaa GaDlao Asaola‚ %yaapUvaI- %yaanao

Page 117: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

65

saaoDivalaolyaa p`Snapi~kaMt jar tao ]<aINa- hao}na saUT imaLNyaasa pa~ Asaola‚ tr ASaI saUT %yaalaa doya rahIla. 2. varIlap`maaNao kaya-vaahI krNyaacao AiQakar ivaBaaga p`mauKasa doNyaat yaot Aahot. 3. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ AavaSyak Asaola %yaabaabatIt maharaYT/ laoaksaovaa AayaaogaaXaI ivacaarivainamaya kÉna saMbaMQaIt ivaBaagaIya prIxaa inayamaamaQyao duÉstI kravaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ ya.maa.jaoaSaI‚

]psaicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ SaasakIya saovakaMnaa pdoannatI saMdBaa-t maanaIva idnaaMk doNyaabaabat.

P`akrNa tpasaNaI AiQakarabaabat.

saamaanya p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. esaAarvhI 1093Àp`.Ë.2À93À12 idnaaMk 11 jaUna¸ 1993. vaacaa Á 1´ pirp~k rajakIya AaiNa saovaa ivaBaaga Ë.elaAar–AayaenaTI 1059–6 id.10.3.60 va

2´ pirp~k saa.p`.ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1084–D idnaaMk 25.2.1965. Saasana saovaotIla kma-caarIÀAiQakarI yaaMnaa pdaonnatIcyaa saMdBaa-t * caukInao AiQaËimat kolao Asalyaacao ikMvaa Davalalao gaolao Asalyaacao inaiScat Jaalao tr %yaaMnaa pdaonnatIcaa maanaIva idnaMak doNyaabaabat ivacaar krNyaat yaotao. maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao var namaUd kolaolyaa pirp~kanausaar tpasaavayaacaI Asatat. var namaUd kolaolyaa idnaaMk 10 maaca- 1960 cyaa pirp~katIla trtudIp`maaNao jar ta%pur%yaa jyaoYzta yaadIcyaa AaQaaro pdaonnatI idlaI Asaola AaiNa tI jyaoYzta yaadI AMitma kolyaanaMtr %yaa jyaoYztonausaar jar kinaYz vya@tIlaa Agaaodr inayaimat svaÉpacaI pdaonnatI idlaI Asaola tr jyaoYz vya@tIlaa pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk idlaa jaatao. maa~ vaotna inaiScatIcyaa frkacao laaBa idlao jaat naahIt. idnaaMk 25 .2.1965 cyaa pirp~katIla trtudIMcyaa AaQaaro jyaoYzta yaadImaQaIla jyaoYz vya@tIlaa caukInao AiQaËimat kÉna kinaYz vya@tIlaa inayaimat svaÉpacaI pdaonnatI idlaI Asaola tr maanaIva idnaaMk idlaa jaatao. yaa p`krNaI jyaa vya@tIlaa maanaIva idnaaMk idlaa Asaola %yaalaa vaotnainaiScatIcao fayado frkasahIt idlao jaatat. 2. maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI saamaanya p`Saasana ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcyaa pramaSaa-nao inakalaI kaZNao AavaSyak Aaho. karNa ASaa p`krNaI ekaca pdacao vaotna daona vya@tInaa doNyaacaI Sa@yata inamaa-Na haot Asato.tsaoca pdaonnatI inayaimat svaÉpacaI nasaola tr maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaa inaNa-ya GaoNao Ayaaogya Asato. yaamauLo maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao saKaola pirxaNaanaMtr inakalaI kaZNao AavaSyak Aaho. prMtu yaa ivaBaagaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao ivaBaaga stravar tpasalaI jaavaUna inaNa-ya Gaotlao jaatat. ho inaNa-ya var namaUd kolaolyaa pirp~katIla trtudIp`maaNao nasalyaacao AaZLUna Aalao Aaho. mhNaUna maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcyaa p`krNaI Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI prspr inakalaI kaZU nayaot. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI ASaa p`krNaaMcaI p`aqaimak CananaI kravaI va yaabaabatcyaa p`stavaaMnaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcaI AavaSyak maMjaUrI idlyaanaMtrca %yaasaMbaMQaIcao AadoSa inaga-imat kravaot. ivabaama.

Page 118: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

66

3. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI Saasanaacao sadr AadoSa %yaacyaa AK%yaarItIla ivaBaaga p`mauK AaiNa kayaa-laya p`mauK yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaavaot. tsaoca ivaBaaga p`mauK stravar maanaIva idnaaMk doNyaabaabat jar yaapUvaI- kahI AadoSa AsatIla tr to AadoXa yaa inaNa-yaanausaar AiQaËimat zrtIla. 4. Saasana AiQasaUcanaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga esaAarvhI 1076À12 idnaaMk 21 jaUna 1982 Anvayao jyaoYzta ivainayama ivaiht krNyaat Aalao Aahot. %yaamaQaIla inayama 5 ³1´ maQaIla saxama p`aiQakarI yaaeovajaI AavaSyak tI duÉstI krNyaacaI kaya-vaahI vaogaLI krNyaat yaot Aaho. taopya-t maanaIva idnaaMk doNyaacao p`stava yaa AadoSaanausaar tpasaNyaat yaavaot. ]p saicava¸ maharaYT/ Saasana.

³ TIpÁ–saa.p`.ivaBaaga pirp~k id. 13.12.1993 va id.6.6.2002 Anvayao sauQaarNaa.´ @@@@@@@@@@

ivaYaya Á– matImaMd vya@tIMcyaaÀmaulaaMcyaa palakaMnaa [icCt sqaLI badlaI doNyaabaabat. saa,.p`.ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë.emaAarvhI 1099ÀyauAaoAar 1389Àbaara id.26 Aa^gasT ‚ 1993. kod` Saasanaacyaa saovaotIla jyaa kma-caa–yaacyaa palya matImaMd Aahot ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMkDUna %yaa palyaaMcaI iSaxaNaacaI va %yaacap`maaNao vaOVkIya ]pcaaracaI saaoya hao[-la ASaa izkaNaI badlaI doNyaasaMbaMQaI koMd` Saasanaanao AadoSa inaga-imat kolao AsaUna %yaaca QatI-var rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AadoSa inaga-imat krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa kahI kaL ivacaaraQaIna haota. Saasana (abaabat Asao AadoSa dot Aaho kI‚ matImaMd vya@tIMcyaaÀmaulaaMcyaa palakaMnaI matImaMd palyaaMcyaa AaOYaQaaopcaarMasaazIÀiSaxaNaasaazI ivaiSaYT sqaanaI badlaI imaLNyaacaI ivanaMtI kolyaasa %yaaMcaa sahanauBauitpUva-k ivacaar krNyaat yaavaa va ir@t pdo ]plabQa Asalyaasa badlaI krNyaat yaavaI. ASaI badlaI krtaMnaa KalaIla baabaI ivacaarat GaoNyaat yaavyaat Á–

1´ jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI badlaIcaI ivanaMtI kolaI Aaho %yaaMcaa palya matImaMd Asalyaacao vyaavasaaiyak vaOVkIya AiQaka–yaaMcao p`maaNap~ saadr kolaolao Asaavao.

2´ ekaca ivaBaagaaMtga-t badlaI haot Asalyaasa‚ jyaoYzta AbaaiQat zovaNyaat yaavaI. 2. varIla AadoSaaMnausaar badlaIcaI savalat doNyaacao AiQakar saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa AsatIla va %yaaMnaI ASaI p`krNao p`SaasakIya garjaa laxaat Gao}na tpasaavaIt. 3. ho AadoSa iva<a ivaBaagaacyaa sallyaanao %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë. 553À93Àsaovaa 9 idnaaMk 24.5.1993 Anvayao kaZNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaaMnausaar va naavaanao ‚ ko.jao iDsaaoJaa¸ Avar saicava‚maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIÁ– “ ilaipk–TMklaoKk ” pdavar krNyaakairta TMklaoKnaacaI AT iSaiqala krNaobaabat. saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.AkMpa 1092À1597Àp`.Ë.44ÀAaz id. 16 Aa^@Taobar ¸1993.

Page 119: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

67

phaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1089Àp`.Ë.24À89À12 id.26.11.1990. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1086Àp`.Ë.24–AÀ89À12 id.26.10.90. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1084À189ÀsaIAar 155Àtora A id.8 maaca- 1983. 4´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.AkMpa 1088À912Àp`.Ë.169ÀAaz id. 6.10.1989. Saasana saovaot ilaipk TMklaoKk Asaa saMvaga- Aist%vaat Aalaa Aaho. %yaa pdavarIla inayau@tIkirta ivaiht vaogamayaa-docao TMklaoKnaacao SaasakIya vaaiNajya prIxaa p`maaNap~ hI saovaapUva- AT Aaho. AnaukMpa t<vaavarIla yaaojanaaMtga-t inayau@tI kirta ivaiht krNyaat AalaolaI TMklaoKnaacaI SaasakIya vaaiNajya prIxaa p`maaNap~acyaa Ah-tocaI AT‚ AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIkirta jaastIt jaast 11 maihnyaacyaa kalaavaQaIkirta iSaiqala krNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa AsaUna tao KalaIla ATIMcyaa AQaInasqa rahIla.

³1´ yaa kalaavaQaIt saMbaMiQat kma-caa–yaanao ivaiht Ah-ta p`aPt kravaI va SaasakIya vaaiNajya prIxaa pasa Jaalyaacao p`maaNap~ saadr kravao. ³2´ ASaI inayau@tI idlaolyaa vya@tInao tsao na kolyaasa %yaacaI inayau@tI 11 maihnyaanaMtr saMpuYTat AaNaNyaat yaavaI. tsaa ]llaoK naomaNaUkIcyaa AadoSaat samaaivaYT krNyaat yaavaa. ³3´ yaa iSaiqalaIkrNa savalatIcaa laaBa kuTuMbaatIla eka vya@tInao GaotlyaanaMtr kuzlyaahI pirisqatIt tao kuTuMbaatIla Anya vya@tIsa Anau&oya haoNaar naahI‚ yaacaI jaaNaIva saMbaMiQataMnaa Agaaodrca doNyaat yaavaI. inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa AavaSyak vaaTlyaasa %yaaMcyaakDUna vacanap~ GaoNyaat yaavao. 2. ]prao@t ATI yaa mayaa-dopuZo iSaiqala krta yaoNaar naahIt tsaoca %yaabaabatcaI ivanaMtI ivacaarat GaotlaI jaaNaar naahI hI baaba doKIla Agaaodrca saMbaMiQat kuTuMMibayaacyaa najarosa AaNaUna doNyaat yaavaI. 3. ilaipk–TMklaoKk yaa saMvagaa-saazIcyaa saovaap`vaoSa inayamaaMt yaanausaar AavaSyak tI sauQaarIt trtUd krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ya.maa.jaaoSaI‚ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtaihk rjaa‚ kamaacao svaÉp yaasaMbaMQaI…

saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1090À2881À³p`.Ë.17–90´À12 id.11.02.1994. phaÁ–1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1081À2072ÀsaIAar 236À12 id. 19.09.83. 2´saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaaAarvhI 1084À2309À12 id.23 jaulaO‚ 1985.

Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMnaI saava-jainak sauT\TIcyaa idvaSaI kama kolyaasa %yaaba_la Barpa[- Vavayaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaa saMbaMQaat Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ ËmaaMk esaAarvhI 1084À2309Àbaara idnaaMk 23 jaulaO 1985 cao AadoSa inaYaÁp`Baaivat kÉna Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga ivabaama.

Page 120: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

68

Ë.esaAarvhI 1081À2072ÀsaIAar–236À12 idnaaMk 19 saPToMbar 1983 cyaa AadoSaatIla pircCod Ë.³2´ ³D´ AaiNa ³3´ maQyao KalaIlap`maaNao sauQaarNaa krNyaat yaavyaat Asao Saasana AadoSa dot Aaho. ³1´ pharokrIÀcaaOkIdar yaaMnaa saava-jainak sauT\TIcyaa idvaSaI kama kravao laagalao tr %yaaba_la %yaalaa to jyaa izkaNaI kama krtat %yaa izkaNaI Anau&oya Asalaolyaa dOinak Ba<yaacyaa rkmao[tka maaobadlaa doNyaat yaavaa.tqaaip‚ dusa–yaa va caaOqyaa pharokrIÀcaaOkIdar yaaMnaI kama kolyaasa %yaaMnaa varIla p`maaNao maaobadlaa Anau&oya rahNaar naahI. ³2´ pharokrIÀcaaOkIdar yaaMnaa %yaaMcyaa naohmaIcyaa eka paLIcao kama saMplyaanaMtr dusa–yaa paLImaQyao kama kravao laagalao tr %yaasa KalaIlap`maaNao maaobadlaa doNyaat yaavaa.

naohmaIcyaa paLInaMtr jaast kama kravao laagalaolaa kalaavaQaIÀ va tasa.

Vavayaacaa maaobadlaa

Aaz tasa ikMvaa %yaacyaapoxaa jaast to jyaa izkaNaI kama krtat %yaa izkaNaI Anau&oya Asalaolyaa dOinak Ba<yaacyaa 50 T@ko [tkI r@kma.

caar tasaa poxaa jaast prMtu Aaz tasaaMpoxaa kmaI to jyaa izkaNaI kama krtat %yaa izkaNaI Anau&oya Asalaolyaa dOinak Ba<yaacyaa 30 T@ko [tkI r@kma.

2 ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. 3. ho AadoSa iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë.1306À92Àsaovaa–9 idnaaMk 19 Aa^@Taobar 1992 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ko.jao iDsaaoJaa Avar saicava‚maharaYT/ Saasana. ³ TIp Á– idnaaMk 19.12.98 caa inaNa-yahI phavaa .´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–pdaonnatIÁ gaaopnaIya AiBalao#yaaMcyaa p`tvaarIcao inakYa. saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1088À p`.Ë.11À88À 12 idnaaMk 21.02.1994. saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa ËmaaMk [esabaI–saIefAar–1985À868Àtora idnaaMk 9 saPToMbar 1988 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao SaasakIya saovakaMcyaa p`itvaYaI- ilaihlyaa jaaNaa–yaa gaoapnaIya AiBalao#yaaMcaI p`tvaarI kaoNatI zrvaavaI‚ yaaba_lacyaa saUcanaa doNyaat Aalaolyaa Aahaot. tsaoca Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Ë, .esaAarvhI 1974ÀD idnaaMk 28 jaanaovaarI 1975 Anvayao vaga- –1 maQaIla ³Aata gaT A´ p`qama pdaonnatIcyaa sava- pdaMvarIla pdaonna%yaa‚ jyaoYzta AiQana pa~ta AaiNa %yaanaMtrcyaa varcyaa pdaMvarIla pdaonna%yaa inavvaL gauNava<aa t<vaaMnaI krNyaat

Page 121: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

69

yaavyaat Asao Saasanaacaoo QaaorNa Aaho. pdaonnatIsaazI pa~ta zrivatanaa SaasakIya saovakaMcao lagatcao 5 vaYaa-cao gaaopnaIya AiBalaoK tpasalao jaatat. prMtu gaaopnaIya AiBalao#yaaMcyaa p`tvaarIcaa inakYa kaoNata Asaavaa yaasaMbaMQaIcao inaiScat Asao AadoSa inaga-imat kolaolao naahIt.%yaamauLo inavaDsaUcaI banaivatanaa pa~tocyaa inakYaabaabat saMidgQata rhat Asalyaacao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. Ateva‚ Saasanaanao yaa baabaIMsaMbaMQaat sava-kYa tpasaNaI kÉna varcyaa pdavar pdaonnatI doNyaasaazI gaaopnaIya AiBalao#yaaMcyaa p`tvaarIcao inakYaaMbaabat KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlao Aahot. ³1´ Saasana saovaotIla gaT –A maQaIla p`qama pdaMvarIla pdapya-ntcyaa sava- gaTaMtIla pdaonna%yaa jyaoYzta AQaIna pa~ta yaa inakYaanausaar doNyaaMt yaavyaat. Paa~ta inaiScat krNyaasaazI ivacaarxao~atIla sava- AiQaka–yaaMcao 5vaYaa-cao gaaopnaIya AiBalaoK tpasaUna Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1089À3654 Àp`.Ë.12À89À12 idnaaMk 28 maaca- 1990 maQyao namaUd kolyaap`maaNao jyaaMcyaa gaaopnaIya AiBalao#yaaMcaI ikmaana sarasarI p`tvaarI “ ba ” ³baI´ yaot Asaola tr saMbaMiQataMnaa jyaoYztonausaar inavaDsaUcaIt AMtBa-Ut krNyaat yaavao. ³2´ gaT A maQaIla dusa–yaa TPPyaanaMtcyaa prMtu jyaa pdaMcyaa vaotnaEaoNaItIla ikmaana vaotnaEaoNaIcaa TPpa É.5100À– Aaho ASaa sava- pdaMvarIla pdaonna%yaa inavvaL gauNava<aa ( Strict Selection ) nausaar doNyaat yaavyaat. %yaasaazI 5 vaYaa-cyaa gaaopnaIya AiBalao#yaaMcaI ikmaana sarasarI p`tvaarI “ ba ” ASaI inaiScat krNyaat yaavaI. ³3´ Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1077ÀsaIAar 343À79À12 idnaaMk 18 mao 1983 AaiNa Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë, esaAarvhI 1088Àp`.Ë.11–88À12 idnaaMk 18 A^a@Taobar 1988 Anvayao inavaDsaUcaImaQyao samaavaoSa Jaalaolyaa AiQaka–yaaMcyaa baabatIt jyaaMcao gaaopnaIya AiBalaoK A%yau%ÌYT “ A ” p`tIcao AsatIla %yaaMnaa inavaDsaUcaImaQyao AnauËmao 6 AaiNa 2 sqaanaaMpya-nt varcaZpNaa Vavaa Asao AadoSa Aahot.2 sqaanaaMpya-nt varcaZpNaa doNyaabaabatcao AadoSa Aata maagao GaoNyaat yaot Aahot. A%yau%ÌYT “ A ” p`tvaarI AsaNaa–yaa AiQaka–yaaMsaÀkma-caa–yaaMsa inavaDsaUcaImaQyao 6 sqaanaapya-nt varcaZpNaa doNyaacao ivaVmaana AadoSa puZIla AadoSa hao[-pya-nt kayaa-invat rahtIla. maa~ ASaa AiQaka–yaaMsa jyaoYz Asalaolyaa AiQaka–yaaMcao AiBalaoK “A” p`tvaarIcao AsatIla tr %yaacao var “ A%yau%ÌYT ” gaaopnaIya AiBalaoK AsaNaa–yaa AiQaka–yaasa varcaZpNaa doNyaat yao} nayao.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDLo va p`adoiXak duyyama inavaD maMDLamaaf-t ]maodvaaraMcaI inavaD.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.p`ainama 2593ÀsaIAar 118À93À13 A id.3 mao ¸1994.

saMdBa- Á inaNa-ya Ë. p`ainama 1286³p`.Ë. 86´ 13 A idnaaMk 9 .2.1988. idnaaMk 9.2.1988 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao rajya stravarIla vaga- 3 cyaa pdavar ]maodvaaraMcaI inavaD krNyaasaazI tsaoca p`adoiXak inavaD maMDLalaa maaga-dXa-na krNyaasaazI maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL‚ mauMba[- tsaoca ijlha va p`adoiXak stravarIla SaasakIya kayaa-layao‚ijalha pirYada va nagarpailakaMmaQaIla vaga- 3 cyaa pdaMvar naomaNaUk krNyaasaazI ]maodvaaraMcaI inavaD krNyaasaazI 6 p`adoiXak inavaD maMDLo sqaapna krNyaat AalaolaI Aahot.SaasakIya kayaa-layao‚ ijalha pirYada tsaoca nagarpailakaMmaQyao vaga- 3 cyaa pdavar naomaNaUka krNyaasaazI ]maodvaaracaI inavaD krtaMnaa sava- ]maodvaaraMnaa samaana saMQaI ]plabQa k$na doNyaacyaa ]_oSaanao tsaoca ]maodvaaracaI inavaD krNyaacyaa kamaamaQyao sausaU~ta zovaUna saovaa p`vaoSa inayama va AarxaNaasaMbaMQaIcao Saasanaacao QaaorNa laxaat Gao}na ]maodvaaraMcaI inavaD krNyaacao kama yaa maMDLaMvar saaopivaNyaat Aalao Aaho. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ inavaD maMDLakDUna ]maodvaaracaI inavaD krNyaacaI kaya-vaahI caalaU

Page 122: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

70

AsataMnaa Saasana strava$na tsaoca laoak p`itinaQaIkDUna kahI zravaIk ]maodvaaraMcaI iSafarsa krNyaasaMbaMQaIcaa p`stava‚ p~o ektr inavaD maMDLalaa pazivaNyaat yaotat ikMvaa ASaI iSafarsa saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo krNyaat yaoto. kahI zravaIk ]maodvaaraMcyaa baabatIt iSafarsa krNyaacaI ÌtI hI var namaUd kolaolyaa trtudISaI ivasaMgat tr Aahoca prMtu sava-saamaanya janatomaQyao Saasana yaM~NaosaMbaMQaI AivaSvaasa inamaa-Na hoaNyaacaI Sa@yata Aaho. tsaoca AXaa kaya-pQdtImauLo p`%yaxa ]maodvaar ha spQao-tUna inavaD haoNyaacaa p`ya%na krNyaaeovajaI iSafarsa p~ p`aPt krNyaasaazI p`ya%na k$na inavaD krNyaacaa maaga- Anausarola.tsaoca jyaa ]maodvaaralaa Asao iSafarsa p~ doNaa–yaa laaokp`itinaQaIkDo paohaocata yaoNao Sa@ya Aaho %yaaMnaaca nyaaya imaLola. %yaamauLo sava-saamaanya janatomaQyao naoOraXyaacaI Baavanaa inamaa-Na hao[-la va to Saasanaavar ivaSvaasa zovaNaar naahIt. hI pirisqatI TaLNao AavaSyak Aaho. yaa saMbaMQaat Asao namaUd krNyaat yaoto kI‚ jar ASaa iSafarSaIMcyaa AnauYaMgaanao eKaVa ]maodvaaracaI inavaD Jaalyaasa va AXaa inavaDIlaa nyaayaalayaat Aavhana idlyaasa nyaayaalaya inavaD maMDLacaI ]maodvaar inavaD krNyaacaI kaya-vaahI AvaOQa zrvaU Sakola va %yaamauLo jyaa ]maodvaaracaa Asao iSafarsa p~ p`aPt krNyaat saMbaMQa naahI %yaaMnaa doKIla %yaacaI JaL paohaocaola. hI pirisqatI TaLNyaasaazI sava- saMbaMQaItaMnaa Asao saUicat krNyaat yaoto kI‚ SaasanaakDUna ]maodvaaraMcyaa naavaacyaa iSafarSaI k$na inavaD maMDLaMvar dbaava AaNaNao vaa %yaaMcyaa kamaamaQyao hstxaop krNao yaoagya haoNaar naahI. inavaD maMDLaMnaa inaÁpxapatIpNao kama k$ doNao AavaSyak Aaho. AtÁ inavaD maMDLaMmaaf-t ]maodvaaraMcaI inavaD haot AsataMnaa kahI zravaIk ]maodvaaraMcyaa inavaDIsaazI saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo ikMvaa inavaD maMDLaMkDo iSafarsa k$ nayao ikMvaa iSafarsa p~ pazvaU nayao.ASaa iSafarsa p~acaI Saasana stravar tsaoca inavaD maMDL stravar kaoNatIhI dKla GaotlaI jaaNaar naahI yaacaI naaoMd GyaavaI. maharaYT/ duyyama saovaa inavaD maMDL tsaoca sava- p`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDLaMnaI doKIla ]maodvaaraMcaI inavaD krtaMnaa tI kaoNa%yaahI iSafarsa p~acyaa AaQaaravar kolaI jaaNaar naahI yaacaI dxata GyaavaI.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saovaayaaojana kayaa-layaanao iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMcaI

kmaala vayaaomayaa-da ga`a( QarNyaabaabat. saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. esaAar vhI 1093À2219Àp`Ë 5À94À baara id.21 mao ¸1994. Saasana saovaotIla pdaMvar naomaNaUka krtanaa inavaD maMDLacyaa kxaot yaoNaa–yaa gaT “ k ” maQaIla pdaMvarIla ta%purtI saovaa BartI AaiNa gaT “ D ” maQaIla sava- pdaMvarIla inayaimat saovaa BartI kayaa-layaamaaf-t iSafarsa Jaalaolyaa ]maodvaaraMmaQaUna kravayaacaI Aaho.laaoksaovaa Aayaaoga AaiNa p`adoiXak inavaD maMDLamaaf-t pdo BarNyaasaazI jaaihrat idlaI jaato. %yaavaoLI ]maodvaaraMnaI %yaa %yaa pdakirta AsalaolaI kmaala vayaaomayaa-da kaoNa%yaa idnaaMkasa pUNa- krNao AavaSyak Aaho ikMvaa ]maodvaar maulaaKtIcao idvaSaI ivaiht vayaaomayaa-da pUNa- krIt Asalyaasa p`%yaxa inayau>Icao vaoLI vayaaiQak zrlaa trI vayaaiQa@ya ivacaarat Gao} nayao. yaasaMbaMQaacaI ivaiXaYT trtud Saasana AiQasaUcanaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ Ë. esaAarvhI 1080À 15ema À12 idnaaMk 28 jaanaovaarI 1986 cyaa AnauËmao inayama ³5´ va ³6´ maQyao krNyaat AalaolaI Aaho. saovaap`vaoSa inayamaatIla trtudInausaar ivaiht maagaa-nao ]maodvaar ]plabQa haoNyaasa ivalaMba laagaNyaacaI Sa@yata Asato. tqaaip‚ var namaUd kolyaap`maaNao saovaaBartIsaazI saovaayaaojana kayaa-layaanao iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMcao baabatIt kmaala vayaaomayaa-da kaoNa%yaa idnaaMkasa QaravaI yaabaabat saMidgQata Asalyaanao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho.AtÁeva ASaI saMidgQata rahU nayao yaa dRYTInao Saasanaacao Asao AadoSa Aahot kI‚ saovaayaaojana kayaa-layaamaaf-t iSafarsa Jaalaolyaa ]maodvaaraMcyaa baabatIt kmaala vayaaomayaa-docaI AT var namaUd kolaolyaa AiQasaUcanaomaQaIla inayama 6 maQyao namaUd kolyaap`maaNao ]maodvaaraMcyaa maulaaKtIcaoo idvaSaI pUNa- haoNao AavaSyak Aaho. yaa saMdBaa-t inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI saovaayaaojana kayaa-layaakDo maagaNaIp~ pazivataMnaa pdo ir@t haoNyaacaa kalaavaQaI saovaayaaojana kayaa-layaakDUna Aqavaa Anya t%sama

Page 123: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

71

p`aiQaka–yaaMkDUna ]maodvaaraMcyaa naavaacaI iSafarsa haoNyaasa laagaNaara kalaavaQaI³ yaamaQyao maulaaKtI‚ laoKI prIxaa [%yaaidsaazI laagaNaara kalaavaQaI AMtBaU-t Asaavaa´ laxaat Gao}na saovaayaaojana kayaa-layaakDIla ]maodvaaraMsaazI saovaap`vaoSa inayamaatIla trtudInausaar kmaala vayaaomayaa-docaI AT kuzlyaa ivaiSaYT idnaaMkasa pUNa- haoNao AavaSyak Aaho. yaacaa spYT ]llaoK maagaNaIp~at krNyaat yaavaa. saovaayaaojana kayaa-layaaMnaI iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMcyaa maulaaKtI iSafarsap~ imaLalyaapasaUna ek maihnyaacyaa Aat GaoNyaat yaavyaat. ASaa saUcanaa sava- inayau@tI p`aiQaka–yaaMsa yaavdaro doNyaat yaot Aahot.tsaoca saovaayaaojana kayaa-layaamaaf-t iSafarsa krtaMnaa saMbaMQaIt ]maodvaar maagaNaIp~at ]llaoK kolaolyaa ivaiSaYT idnaaMkapUvaI-cyaa kalaavaQaIt vayaaiQak zrtIla AXaa ]maodvaaraMcaI iSafarsa haoNaar naahI. ASaI KbardarI sava- saovaayaaojana AiQaka–yaaMnaI GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ya.maa.jaaoSaI¸ ]p saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– saovaa p`vaoSa inayama pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaabaabat.

saa.p`. ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1091 Àp`.Ë.1À91À baara idnaaMk 23 mao¸ 1994. vaacaa Á 1´ pirp~k‚ saa.p`.iva. Ë.esaAarvhI 1088À109Àbaara idnaaMk 25.8.1988. 2´ pirp~k saa.p`.iva.Ë.esaAarvhI 1088 À109Àbaara idnaaMk 31 mao 1989. 3´ pirp~k‚saap`iva Ë.esaAarvhI 1088À109Àp`.Ë.1À88Àbaara id.4.9.90. 4´ maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacao p~ Ë.73³Ao´³7´À989Àdaona id.25.1.1994. Saasana saovaotIla vaga- 3 ³ Aata gaT k´ maQaIla vairYz pdavar vaga- 2 ³gaT ba ´ maQaIla vairYz pdavar AaiNa vaga- 1 ³gaT A ´ maQaIla dusa–yaa pdaonnatIcyaa pdaMpya-nt pdaonnatI krtanaa inamna pdavar 3 vaYao- inayaimat saovaocyaa AnauBavaacaI AT ivaiht kolaI Aaho. ]prao@t Ë. ³3´ yaoqao dSa-ivalaolyaa pirp~kanausaar pirivaxaaQaIna kaLatIla saovaocaa kalaavaQaI pdaonnatIsaazIcyaa AnauBava kalaavaQaIcyaa gaNatIsaazI inayaimat saovaa kalaavaQaI mhNaUna ga`a( samajaNyaat yaavaa ikMvaa ksao yaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaa p`Snaabaabat sava-kYa tpasaNaI kolyaanaMtr ASaa inaYkYa- Aaho kI‚ pirivaxaa kalaavaQaI ha ]maodvaar jyaa saovaot p`ivaYz Jaalaolaa Aaho %yaa saovaoAMtga-t p`iSaxaNaacaa kalaavaQaI mhNaUna samajaNyaat yaotao.yaa kalaavaQaImaQyao ASaa ]maodvaaraMnaa saMbaMiQat pdaMcyaa kamakajaacao &ana %yaaMcaI kt-vyao va jabaabada–yaa samajaavaUna GaoNao ApoxaIt Asato.tsaoca %yaasa ivaiht kolaolyaa ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa- haoNao AavaSyak Aaho. %yaamauLo ASaa kalaavaQaItIla naomaNaUk AnauBavaasaazI ga`a( Qarta yaoNaar naahI.tovha Saasanaacao Asao AadoSa Aahot kI‚ jyaa AiQaka–yaaMcaI naomaNaUk pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla Aaho %yaaMcyaa baabatIt pirivaxaaQaIna kalaavaQaI pUNa- kolyaanaMtrca %yaaMcaa pdaonnatIsaazI ivacaar krNyaat yaavaa jaaopya-nt %yaaMcaI inayau@tI pirivaxaaQaIna t<vaavar daona vaYao- ikMvaa vaaZIva kalaavaQaIkirta caalaU raihlaolaI Asaola tao kalaavaQaI pdaonnatIsaazI inaiScat koloalyaa AnauBava kalaavaQaIsaazI ga`a( QarNyaat yao} nayao. pirivaxaaQaIna kalaavaQaI samaaPt kolyaanaMtr %yaa tarKopasaUna pdaonnatIsaazI AnauBava kalaavaQaI gaNaNyaat yaavaa. yaa naomaNaUkIcyaa idnaaMkapasaUna saovaap`vaoSa inayamaanausaar ivaiht kolaolaa

Page 124: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

72

Aqavaa var ³Ë.1´ yaoqaIla pirp~kat namaUd kolaolaa AavaSyak kalaavaQaI pUNa- hao[-pya-nt saMbaMiQat AiQakarI varcyaa pdavarIla pdaonnatIsaazI pa~ samajaNyaat yao} nayao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ ya.maa.jaaoSaI¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana. ³ TIpÁ– id.17.2.97 cao AadoSa phavaot.´ @@@@@@@@@@

ivaYaya Á–SaasakIyaÀ inamaSaasakIya va Saasana Anaudainat saMsqaamaQaIla saovaaMmaQyao BartIsaazI maihlaakirta 30 ‰ jaagaa Aarixat zovaNaobaabat..

maihlaa va baala klyaaNa ivaBaaga inaNa-ya Ë.saM,kINa- 1093Àp`.Ë.336Àka.2 idnaaMk 22 jaUna¸ 1994.

P`astavanaaÁ– samaajaacyaa sava- xao~atIla is~yaaMcao saMrxaNa va ivakasa AaiNa ekMdrIt is~yaaMcaa samaajaatIla djaa- ]McaavaNao yaa gaaoYTIMnaa rajya Saasana tsaoca koMd` Saasana baroca mah%va dot Aaho. yaa dRYTIkaonaatUna koMd` Saasanaanao maanava saMsaaQana ivakasa maM~alayaamaQyao maihlaa va baalaklyaaNa ha svatM~ ivaBaaga inamaa-Na kolaolaa Aaho. %yaaca QatI-var rajyaat maihlaa va baalaklyaaNa ivaBaaga sqaapna krNyaat Aalaolaa Aaho. jaIvanaacyaa p`%yaok xoa~at is~yaaMnaa idlaa jaaNaara Asamaana djaa- AaiNa AnyaayaacaI vaagaNaUk %yaacap`maaNao saMivaQaanaacyaa va is~yaaMcao klyaaNa va saMrxaNa yaasaMbaMQaIcyaa [tr kayaVatIla trtudIMcaa kolaa jaaNaara BaMga yaamauLo jaagaÉktonao zovaNyaacao kama par paDNyaasaazI tsaoca is~yaaMcaI gaa–haNaI dUr krNao AiQak saulaBa haoNyaasaazI koMd` Saasanaanao raYT/Iya maihlaa AayaaogaacaI sqaapna kolaolaI Aaho. yaa raYT/Iya maihlaa Aayaaogaacyaa QatI-var rajya SaasanaanaohI maharaYT/ rajya maihlaa AayaaogaacaI sqaapna kolaolaI Aaho. svaatMHya imaLalyaapasaUna Aajatagaayat is~yaaMcyaa ]nnatIsaazI ba–yaaca ]payayaaojanaa koolaolyaa Aahot. saMivaQaanaamaQyaohI tSaI trtud krNyaat AalaolaI Aaho. prMtu yaacaa farsaa fayada samaajaatIla maihlaaMnaa Jaalaa Asao idsaUna yaot naahI.svaatMHya p`aPtInaMtr samaajaatIla [tr kmakuvat GaTkap`maaNao is~yaaMcyaa ]nnatIsaazI ivaSaoYa kahI kolao jaa[-la ASaI QaarNaa haotI. koMd Saasanaanao rajya Saasanaanao ba–yaaca ]payayaaojanaa kolaolyaa Aahto. trIsauQda maihlaaMvar haoNaaro A%yaacaar‚ huMDabaLI is~yaaMcaI Aaiqa-k ipLvaNaUk ¸Aaiqa-k djaa-¸saaxartocao p`maaNa va Apu–yaa Aaraogya sauivaQaa¸maihlaaMcaa CL¸[%yaadI AVap sauÉ Aaho.yaacao maUL karNa is~yaa yaa svatÁcyaa payaavaar ]Byaa naahIt Asao idsaUna yaoto. itcaI Aaiqa-k isqatI sauQaarNao AavaSyak Aaho.%yaamauLo maihlaaMnaa puÉYaaMcyaa baraobarInao saMQaI doNao Apoixat Asalao trI p`%yaxaat tsao GaDlao naahI . %yaamauLo saMivaQaanaanao idlaolyaa maulaBaUt h@kaMcyaa AnauraoQaanaoca maihlaaMcyaa ]nnatIsaazI SaasakIya va inamaSaasakIya naaokrIt maihlaaMnaa AarxaNa ]plabQa kÉna doNao garjaocao zrto. inaNa-yaÁ var namaUd kolaolaI pirisqatI ivacaarat Gao}na SaasakIya ¸ASaasakIya va Saasana Anaudainat saMsqaa yaaMcyaa saovaot inayau@tIsaazI maihlaaMkirta jaagaa raKIva zovaNyaacaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.yaabaabat ivacaaraAMtI Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI¸ SaasakIya‚ inamaSaasakIya va Saasana Anaudaainat saMsqaa yaaMcyaa saovaot inayau@tIsaazI AnausaUicat jaatI¸ AnausaUicat jamaatI¸ ivamau@t jaatI¸ va BaT@yaa jamaatI¸ [tr maagaasavagaI-ya ¸maajaI saOinak¸ p`klpga`st vya@tI va SaairrIk dRYTyaa ApMga vya@tI yaaMcaokirta jyaa jaagaa raKIva zovalyaa Aahot.%yaa jaagaMaMpOkI %yaa %yaa

Page 125: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

73

p`vagaa-tIla maihlaaMsaazI 30 ‰ jaagaa raKIva zovaNyaat yaavyaat. tqaaip jaoqao maajaI saOinak p`vagaa-tIla maihlaa ]plabQa nasatIla toqao [tr~ Adlaabadla na krta va to AarxaNa puZo na AaoZta vaIrp%naI ³maajaI saOinakacaI p%naI´ pir%ya@ta maihlaa¸ inaraQaar maihlaa va tÉNa ivaQavaa yaaMcyaa kirta vaaprNyaat yaavao. yaaiSavaaya jyaa jaagaa Kulyaa p`vagaa-tIla ]plabQa rahtIla %yaa jaagaaMpOkI 30 ‰ jaagaa maihlaaMsaazI raKIva zovaNyaat yaavyaat. 2. var pircCod 1 maQyao namaUd kolyaanausaar maihlaaMsaazI AarxaNa ivaiht krNyaat AalyaanaMtr jar saMbaMiQat p`vagaa-maQyao maihlaa ]maodvaar ]plabQa haot nasatIla tr yaa AarxaNaasaazI maagaasavagaI-yaaMcao baabatIt 5 vaYaa-pya-nt ¸ ApMgaacyaa baabatIt 3 vaYaa-pya-nt va maajaI saOinakacyaa baabatIt 1 vaYaa-pya-nt AnauYaoSa puZo caalaU zovaNyaat yaavaa. Kulyaa p`vagaa-tIla maihlaaMcaa AnauYaoSa caalaU zovaNyaat yaavaa. p`klpga`staMcyaa baabatIt sadr trtUd laagaU haoNaar naahI.sadrhU AnauUUYaoSa BarNyaabaabat saMbaMQaIt kalaavaQaIt satt pazpuravaa kÉna maihlaa ]maodvaar ]plabQa haot nasatIla tr ho AarxaNa [tr~ Adlaabadla na krta %yaaca p`vagaa-tIla puÉYa ]maodvaaramaaf-t BarNyaat yaavao. 3. Kulyaa p`vagaa-tIla maihlaaMsaazI Asalaolao 30 ‰ AarxaNa SaasakIya¸ inamaSaasakIya va Saasana Anaudaainat saMsqaa yaaMcyaa saovaotIla vaga—1 cyaa maihlaa AiQakarI¸ maihlaa¸ p`aofoSanalsa¸ daona vaoLa maudt ³Tma-´ pUNa- Jaalaolyaa maihlaa ivaQaImaMDL sadsyaa¸ maihlaa saMsad sadsyaa¸ tsaoca ËIimalaoAr p`vagaa-tIla kuTuMbaatIla maihlaa sadsyaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa ho AarxaNa Anau&oya AsaNaar naahI. 4. maihlaasaazI ivaiht krNyaat Aalaolao 30 ‰ AarxaNa ho f@t sarLsaovaa BartIkirta Anau&oya rahIla. 5. SaasakIya¸inamaSaasakIya saovaotIla AnausaUicat jaatI¸AnausaUicat jamaatI¸ivamau@t jaatI va BaT@yaa jamaatI¸ [tr maagaasavagaI-ya¸ maajaI saOinak va p`klpga`st vya@tI yaa p`vagaa-tIla maihlaaMcyaa AarxaNaacaI AMmalabajaavaNaI saamaanya p`Saasana ivaBaagaamaaf-t krNyaat yaavaI. 6. SaarIirk dRYTyaa ApMgaasaazIcyaa p`vagaa-tIla maihlaaMcyaa AarxaNaacaI AMmalabajaavaNaI samaajaklyaaNa¸ saaMsÌitk kaya- va iËDa ivaBaagaamaaf-t krNyaat yaavaI. 7. Kulyaa p`vagaa-tIla maihlaaMsaazI Asalaolyaa AarxaNaacaI AMmalabajaavaNaI maihlaa va baalaklyaaNa ivaBaagaamaaf-t krNyaat yaavaI. 8. saamaanya p`Saasana ivaBaagaamaaf-t maagaasavagaI-yaaMcyaa AarxaNaasaazI jaI ibaMdU naamaavalaI zovaNyaat AalaI Aaho¸ %yaa ibaMdU naamaavalaImaQyao %yaa %yaa p`vagaa-tIla maihlaaMcyaa AarxaNaabaabat saamaanya p`Saasana ivaBaagaamaaf-t ibaMdU inaiScat krNyaat yaavaot. 9. maagaasavagaI-yaaMcao AarxaNa va [tr AarxaNaabaabat BartIsaazI jao inayama¸ ATI¸ SatI- Aahot toca inayama¸ ATI va SatI- %yaa %yaa p`vagaa-tIla maihlaaMsaazIcyaa AarxaNaabaabathI laagaU haotIla. 10. ho AadoSa idnaaMk 1 eip`la 1994 pasaUna AMmalaat yaotIla. 11. ha Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa va samaaja klyaaNa¸ saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaagaacyaa sahmatInao saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- ËmaaMk 677Àp`sasao idnaaMk 30 eip`la 1994 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– paolaIsa ]p inarIxak pdavar sarLsaovaa va pdaonnatInao ]maodvaaraMcaI BartI krNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.pIesabaI 0390 ÀsaIAar 408 Àpaola 5 ³A´ idnaaMk 5 jaulaO ¸1994.

vaacaa Á saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.esaAarvhI 1076Àdha idnaaMk 16.03.1976.

gaRh ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. TI[-e@sa 0279À1940Àpaola 5 ³A´ idnaaMk 3.10.1979. gaRh ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. TI[-e@sa 0181À5Àpaola 5 ³A´ idnaaMk 19.02.1981.

Page 126: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

74

gaRh ivaBaaga¸ p~ Ë. TI[-e@sa 0182 À1Àpaola 5 A idnaaMk 16.9.1982. gaRh ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.TI[-e@sa 0279 À1940Àpaola 5 A idnaaMk 20.9.1982. saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.esaAarvhI 1081À1251ÀsaIAar 6À85À12 id. 23.7.85. mahasaMcaalak va paolaIsa mahainarIxak‚ maharaYT/ rajya mauMba[- yaaMcao p~ Ë. TIjaIesa Àcaar À1976

À1990À4140 idnaaMk 8.11.90. maharaYT/ laaoaksaovaa Aayaaogaacao p~ Ë. 1442 ³saMkINa- ´ kxa caaOda idnaaMk 1.1.1992. paolaIsa ]p inarIxak pdacyaa saovaaBartIsaazI Aatapya-nt kaZlaolyaa sava- AadoSaMacao AiQaËmaNa k$na Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚ paolaIsa ]p inarIxak pdasaazI maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaamaaf-t sarL saovaa BartInao‚ ivaBaagaMtga-t ]maodvaaraMcaI prIxaa Gao}na sarL saovaaBartInao va paolaIsa hvaaladarÀsahayyak paolaIsa ]p inarIxakMacaI pa~ta prIxaa Gao}na pdoannatInao‚ inayau@tI KalaIlap`maaNao krNyaat yaavaIÁ– A.Ë. inayau@tIcaa p`kar T@ko. 1. maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t sarLsaovaa BartI… 50 T@ko. 2. ivaBaagaaMtga-t ]maodvaaraMcaI maharaYT/ laaoaksaovaa Aayaaogaamaaf-t prIxaa 25 T@ko. Gao}na sarLsaovaa BartI. 3. paolaIsa hvaaladar mhNaUna jyaaMnaI 5 vaYao- salagasaovaa Agar 7 vaYao- 25 T@ko. KMDIt saovaa kolaI Aaho %yaaMcaI Ka%yaamaaf-t pa~ta prIxaa Gao}na %yaa prIxaotIla gauNava<aa Ëmaanausaar pdaonnatI. 2. Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI ‚ 25 T@ko yaa BartIcyaa p`maaNaat jyaa ivaBaagaaMtga-t ]maodvaaraMcaI paolaIsa ]p inarIxak pdI ivaBaagaaMtga-t prIxaa Gao}na sarL saovaonao BartI kolaI jaato %yaaeovajaI Aata hI prIxaa maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t Aayaaoijat kolaI jaa[-la va %yaaMcyaa iSafarSaInaMtr %yaaMnaa maharaYT/ paolaIsa A^kDmaI¸ naaiSak yaoqao p`iSaxaNaasaazI pazivalao jaa[-la. 3. maharaYT/ laaoksaovaa AayaaogaakDUna ivaBaagaaMtga-t GaoNyaat yaoNaa–yaa prIxaosaazI ]maodvaaraMcaI pa~ta KalaIlap`maaNao rahIlaÁ– jyaaMcao vaya 35 vaYaa-poxaa jaast naahI ³maagaasavagaI-yaaMcyaa baabat 5 vaYa- iSaiqalaxama ´ va paolaIsa dlaat inayaimat sva$pacaI kmaIt kmaI saovaa KalaI dSa-ivalyaap`maaNao AsaNao AavaSyak rahIla. 1´ 4 vaYao- Á pdvaIQar paolaIsa iSapayaaMcyaa baabatIt. 2´ 5 vaYao- Á 12 vaI ]<aINa- Asalaolyaa paolaIsa iSapayaaMcyaa baabatIt. 3´ 6 vaYao- Á 10 vaI ]<aINa- Asalaolyaa paolaIsa iSapayaaMcyaa baabatIt. 4. ivaBaagaaMtga-t ]maodvaaraMmaQaUna paolaIsa ]p inarIxakaMcaI sarLsaovaonao BaravayaacaI pdo jyaavaoLI ]plabQa haotIla %yaavaoLI tI pdo BarNyaakirta ]maodvaaraMcaI inavaD krNyaacyaa dRYTInao maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa ivaBaagaIya prIxaosa pa~ Asalaolyaa ]maodvaaraMcaI iSafarsa mahasaMcaalak va paolaIsa mahainarIxak‚ maharaYT/ rajya ‚maMuba[- yaaMnaI Saasanaamaaf-t maharaYT/ laaoksaovaa AayaaogaakDo kravaI.hI maaihtI ivaiht maagaNaIp~avdaro Saasanaamaaf-t pazivaNyaat yaavaI. 5. paolaIsa ]pinarIxakaMcaI ]va-irt 25 T@ko pdo pdaonnatInao BarNyaakirta paolaIsa hvaaladar‚ sahayyak paolaIsa ]pinarIxak yaaMnaa ivaBaagaIya prIxaokirta KalaIlap`maNao ATI va SatI- rahtIla.

Page 127: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

75

1´ ivaBaagaIya pa~ta prIxaosaazI kmaala va ikmaana vayaacaI AT rahNaar naahI. 2´ yaa prIxaosaazI paolaIsa hvaaladar pdI 5 vaYao- salagasaovaa Agar ikmaana 7 vaYao- KMDIt saovaa AavaSyak rahIla.

3´ hI prIxaa ekaca Baagaat tIna ivaYayaapOkI daona ivaYayaat ³ pustkaMsah´GaoNyaat yao[-la.prIxaa ]<aINa- haoNyaasaazI p`%yaok ivaYayaat ikmaana 45 T@ko gauNa va eki~tpNao 50 T@ko gauNa p`aPt krNao AavaSyak rahtIla.

4´ sava- ]maodvaaraMnaa hI prIxaa 4 p`ya%naat va maagaasavagaI-yaaMnaa 5 p`ya%naat ]<aINa- haoNao AavaSyak rahIla.

6´ prIxaot pasa Jaalaolyaa ]maodvaaraMcaI jyaoYzta %yaaMcyaa hvaaladaracyaa saMvagaa-tIla AKMiDt inayaimat saovaa ³ Length of continuous regular service´ ivacaarat Gao}na zrivaNyaat yaavaI.

6. ivaBaagaIya laoKI prIxaot ]<aINa- Jaalaolyaa hvaaladaraMnaa raKIva 25 T@ko kaoTyaatUna pdaonnatIsaazI ivacaar krtanaa ivaBaagaIya pdaonnatI saimatInao yaaogyavaoLI AaiNa saovaa AiBalaoK ³service record ´ ivacaarat Gao}na inavaD yaadI ³Select List´tyaar kravaI. 7. ivaBaagaIya laoKI prIxaa ]<aINa- Jaalaolyaa hvaaladaraMnaa pdaonnatI doNyaasaazI ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIcaI sqaapnaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Saasana pirp~k Ë. esaAarvhI 1076Àdha idnaaMk 16.3.1976 va Ë.esaAarvhI 1081À1251ÀsaIAar 6 À85À12 idnaaMk 23.7.1985 Anvayao ivacaarat Gao}na krNyaat yaavaI. %yaamaQyao kmaIt kmaI 3 va jaastIt jaast 6 sadsya Asaavaot. %yaapOkI ikmaana ek AiQakarI trI maagaasavagaI-ya AsaNao AavaSyak Aaho. tsaoca ho sadsya paolaIsa ]p mahainarIxakaMcyaa djaa-cao AsaNao AavaSyak Aaho. ha Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao %yaaMcyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë. 68À17 idnaaMk 10.5.1994 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ ku.ko.esa.sayyad¸ ]p saicava‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 cyaa inayama 38 KalaIla saUcanaa Ë.1 va 2 nausaar kaya-vaahI krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.janmaid 1092Àp`.Ë.62À1À13 A idnaaMk 27 saPToMbar¸ 1994. SaasakIya kma-caa–yaacaI saovaa sau$ JaalyaanaMtr saovaapuistkot janmatarIK naaoMdivatanaa kaoNatI janmatarIK naaoMdivaNyaat yaavaI yaasaMbaMQaIcaI trtUd maharaYT/ naagarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI- ´ inayama 1981 cyaa inayama 38 ³2´ maQyao kolaI Aaho. yaa inayamaanausaar janmaidnaaMk kagadaop~I puravyaava$na pDtaLUna phaNyaat yaavaa ASaI trtUd Aaho. inayama 38³2´ KalaIla saUcanaa Ë.1 maQyao ekda naaoMdlaolyaa janmatarKomaQyao badla krNyaasaMbaMQaIcaI ivanaMtI sava-saaQaarNapNao 5 vaYaa-naMtr ivacaarat GaoNyaat yao} nayao ASaI trtUd Aaho. saUcanaa Ë.2 maQyao AcaUk janmatarIK naaoMdNyaasaazI kaoNata kagadaop~I puravaa ga`a( maanaavaa ASaI trtUd Aaho. saUcanaa 3 maQyao rajapi~t AiQaka–yaaMcyaa baabatIt va 5 vaYaa-naMtr p`aPt Jaalaolyaa Arajapi~t kma-caa–yaaMcyaa ivanaMtIbaabat kaoNatI kaya-vaahI kravaI yaacaI trtUd Aaho.Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ inayama 38 ³2´ nausaar saovaa pustkat janmatarIK naaoMdivatanaa saUcanaa Ë.2 maQyao ]llaoK kolaolao kagadaop~I puravao tpasaUna janmatarIK inaiScat na krta SaaLa saaoDlyaacyaa p`maaNap~at ikMvaa SaalaaMt prIxaa p`maaNap~amaQyao naaoMdivalaolaI janmatarIK saoovaapustkat naaoMdivaNyaat yaoto va naMtr saovaa samaaPtIcyaa

Page 128: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

76

TPPyaavar janmaidnaaMk badlaNyaacao p`stava yaotat. vaastivak phata jyaavaoLI SaaLa saaoDlyaacyaa p`maaNap~at ikMvaa SaalaaMt prIxaa p`maaNap~at idlaolaI janmatarIK va janmamaR%yau naaoMdvahIt naaoMdlaolaI janmatarIK iBanna Asaola %yaavaoLI janmamaR%yau naaoMdvahIt naaoMdivalaolaI janmatarIK inayamaanausaar isvakarNao AavaSyak Aaho. prMtu ha puravaa jyaa kma-caa–yaacao maUL janmamaR%yau naaoMdvahIt naava Asaola va hI naaoMd janmaacyaa vaoLI GaotlaI Asaola %yaaMcyaa baabatIt ga`a( maanaavaa laagaola Anyaqaa SaaLa saaoDlyaacyaa daKlyaatIla ikMvaa SaalaaMt prIxaa p`maaNap~at naaoMd kolaolaI janmatarIK ga`a( maanaNao AavaSyak Aaho.janmamaR%yau naaoMdvahItIla ]tara tpasatanaa hI naaoMd maUlatÁca GaoNyaat AalaI Aaho. yaacaI Ka~I k$na GaoNyaat yaavaI. SaasakIya saovaot p`vaoSa kolyaavar laxaNaIya ASaa ivalaMbaanao p`aPt Jaalaolaa janmatarKot badla krNyaacaa p`stava svaIkarNyaapUvaI- sava- kagadp~aMcyaa va kma-caa–yaaMcyaa BaavaMDaMcyaa janmaidnaaMkacaI tpasaNaI k$na magaca janmaidnaaMk inaiScat kravaa.ha janmaidnaaMk inaiScat krtanaa %yaalaa SaaLot ikMvaa SaasakIya saovaoot p`vaoSa imaLNyaasaazI fayada imaLt naahI naa yaacaI Ka~I k$na GyaavaI. ASaa pQdtInao janmaidnaaMk naaoMdivalyaanaMtr kma-caa–yaalaa saovaakalaavaQaIt janmaidnaaMk badla krNyaasa saMQaI rhaNaar naahI yaacaI spYT klpnaa doNyaat yaavaI. sava- maM~alayaIna ivaBaagaacyaa inayaM~Naa KalaIla ivaBaaga p`mauK va pya-vaoxaIya AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa inayaimat tpasaNaIcyaavaoLI saovaapuistkot naaoMdivalaolyaa janmatarKocyaa naaoMdI doKIla %yaa AaadoSaanausaar‚ inayamaanausaar kolyaa AahotÀnaahI yaacaI tpasaNaI kravaI va caukIcyaa janmaidnaaMkacyaa naaModI Asalyaa tr %yaa du$st krNyaabaabat inayamaanausaar kaya-vaahI krNyaacyaa saUcanaa saMbaMiQat AiQaka–yaaMnaa Vavyaat. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ A.ga. maMDpo‚ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz idnaaMk 26 Aa^@Taobar¸ 1994.

vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. AkMpa 1084À180ÀsaIAar 155Àtora A id.8.03.1985. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1088À912Àp`.Ë.169ÀAaz id.6.10.89. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1090À605Àp`.Ë.90ÀAaz id.28.06.91. 4´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1091À1631Àp`.Ë.50À91ÀAaz id.6.10.1993. SaasakIya saovaot Asatanaa baop<aa ‚ idvaMgat Jaalaolyaa ikMvaa xaya raogaÀkk-raoga [%yaadI gaMBaIr AajaaramauLo maudtpUva- saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa naomaNaUk doNyaasaMbaMQaIcaI AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIcaI yaaojanaa Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1076À12 idnaaMk 23 eip`la 1976 Anvayao kayaa-invat krNyaat AalaI va %yaat vaoLaovaoLI AavaSyatonau$p badla krNyaat Aalao. AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaMbaMQaat koMd` Saasanaacao QaaorNa va ivaivaQa nyaayaalayaIna ÀnyaayaaiQakrNaaMcao yaasaMbaMQaat doNyaat Aalaolao inaNa-ya va yaa yaaojanaocyaa AMmalabajaavaNaIsaMbaMQaat Aalaolyaa p`SaasakIya ADcaNaI laxaat Gao}na yaa yaaojanaocaa punaiva-caar krNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat

Page 129: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

77

Aalaa. %yaanausaar yaapUvaI- AnaukMpa yaaojanaosaMbaMQaI inaga-imat krNyaat Aalaolyaa sava- AadoSaaMcao AiQaËmaNa kÉna hI yaaojanaa sauQaairt yaa AadoSaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat AaNaNyaat yaavaI.

2. yaa yaaojanaocao inayama ho saaobatcyaa piriSaYTanausaar AsatIla.

3. maRt kuTuMibayaacyaa vya@tIMnaI kravayaacaa Aja- va t%saMbaMQaIcaI maaihtI piriSaYT “ ba ” nausaar Asaola. 2. sauQaairt yaaojanaa AMmalaat AalyaamauLo jyaa p`krNaI yaapUvaI-ca inaNa-ya GaoNyaat Aalaa Aaho ASaI p`krNao punaiva-caaraqa- GaoNyaat yao} nayaot. maa~ 1 jaanaovaarI 1989 naMtr jyaaMcao inaQana Jaalao Aaho ASaa kma-caa–yaaMcao kuTuMbaIya jar %yaaMnaI AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIsaazI yaapUvaI- ivaiht maudtIt Aja- kolao AsatIla va %yaaMcaI ivanaMtI %yaavaoLcyaa AadoSaanausaar tpasaUna Amaanya krNyaat AalaI Asaola tr Asao kuTuMbaIya sauQaairt yaaojanaocyaa AaQaaro pUvaI-cyaa Ajaa-caa saMdBa- do}na navyaanao Aja- do} SaktIla.maa~ kayaa-layaanaoÀivaBaagaanao ASaa p`krNaI fortpasaNaI krNao AiBap`ot naahI. 3. ho AadoSa iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë. AnaaOsaM 437À94Àsaovaa 4 idnaaMk 27 saPToMbar 1994

Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aahot.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ SaaMta Saas~I¸ P`aQaana saicava ³saovaa´ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@

piriSaYT “ A ”

AnaukMpa karNaastva SaasakIya saovaot naaokrI doNyaabaabatcaI sauQaairt inayamaavalaI. 1. maharaYT/ rajya Saasanaacyaa sava- kayaa-layaat AnaukMpa karNaastva kravayaacyaa naomaNaUkaMnaa ho inayama laagaU

rahtIla. 2. KalaIla p`karamaQyao maaoDNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcao ³ $paMtrIt sqaayaI va AsqaayaI AasqaapnaovarIla

kma-caarI Qa$na ´ ³A´ yaoqaIla naatovaa[-k yaa inayamaanausaar AnaukMpa karNaastva SaasakIya saovaot naomaNaUkIsaazI pa~

AsatIla. ³A´ SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgat Jaalaolao kma-caarI.

³ba´ xaya‚ kk-raoga [%yaadI gaMBaIr AajaaramauLo saxama vaOVkIya p`maaNap~anausaar AkalaI inavaR<a Jaalaolao AiQakarIÀkma-caarI.

³k´ maanaisak ikMvaa SaarIirk ivaklaaMgata Aalyaanao‚ saxama vaOVkIya AiQaka–yaanao puZIla saovaosaazI Axama zrivalyaanao‚ AkalaI inavaR%t krNyaat Aalaolao ikMvaa varIla karNaastva saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalaolao kma-caarI.

³D´ SaasakIya saovaot kt-vya bajaavaIt Asatanaa ApGaatanao ApMga Jaalaolao prMtu maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 72 ³3´ Anausaar pyaa-yaI pd do} k$nahI to na isvakarta saovaainavaR<aI isvakarNaaro kma-caarI.

Page 130: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

78

3. ³A´ idvaMgatÀAkalaI inavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMcaI ptIÀp%naI‚ maulagaa ikMvaa AivavaahIt maulagaI Aqavaa maR%yaupUvaI-ÀAkalaI saovaainavaR<aIpUvaI- kayadoSaIrir%yaa d<ak GaotlaolaaÀGaotlaolaI maulagaaÀAivavaahIt maulagaI hI inayamaanausaar naomaNUakIsa pa~ naatovaa[-k maanaNyaat yaotIla. yaaiSavaaya Anya kuzlyaahI naatovaa[-kasa yaa yaaojanaocaa fayada imaLNar naahI. ³ba´ sadr naomaNaUk SaasakIya kma-caa–yaacyaa f@t ekaca naatovaa[-kasa dota yao[-la. 4. ³A´ AnaukMpa t<vaavar saMbaMiQat naatlagaacaI SaOxaiNak pa~ta va vaya yaanausaar rajya SaasanaaMtga-t kaoNa%yaahI gaT “ k” va gaT “ D ” EaoNaIcyaa sarL saovaa p`vaoSaanao Barlyaa jaaNaa–yaa pdavar inayau@tI krta yao[-la. (a inayamaaMnausaar inayau@tI imaLNyaasaazI maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaacyaa spQaa- prIxaosa basaNyaacaI AavaSyakta naahI. tsaoca varIla inayamaanausaar sadr pdaMvar naomaNaUk krNyaasaazI maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacaa sallaa GaoNyaacaI AavaSyakta naahI. maa~‚ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa kxaotIla paolaIsa ]p inarIxak‚ ivaËIkr inarIxak‚ maaoTar vaahna ]p inarIxak‚ roMja vana AiQakarI‚ kinaYz AiBayaMta‚ sahayak vaOVkIya AiQakarI [%yaadI gaT “ k” maQaIla kaya-karI ³ ei@Ja@yauiTvh´ pdaMvar tsaoca maM~alayaatIla sahayak pdaMvar inayau@tI dota yaoNaar naahI. ³ba´ saMbaMiQat pdaMsaazI ivaiht SaOxaiNak pa~ta AaiNa inamna vayaaomayaa-da yaabaabatcyaa ATI yaa naomaNaUkaMsaazI kTaxaanao paLNyaat yaotIla. prMtu ]cca vayaaomayaa-docaI AT rahNaar naahI. ³k´ tqaaip‚ idvaMgatÀAkalaI inavaR<a kma-caa–yaacaI p%naI SaOxaiNak pa~tovyaitir@t [tr ATI pUNa- krIt Asalyaasa itcyaa baabatIt gaT “ D ” maQyao naomaNaukIsaazI SaOxaiNak pa~tocaI AT iSaiqala krta yao[-la. 5. ³A´ AnaukMpa karNaastva naomaNaukIsaazIcaa Aja- SaasakIya kma-caarI idvaMgatÀAkalaI inavaR<a Jaalaolyaa idvasaapasaUna 5 vaYaa-cao maudtIt krNao AavaSyak Asaola. ³ba´ idvaMgatÀAkalaI inavaR<a kma-caarI jyaa kayaa-layaat kama krIt haota‚ %yaakayaa-layaatIla saMbaMiQat inayau@tI p`aiQakarI yaa inayamaanausaar naomaNaUk doNyaasa saxama rahIla. %yaasaazI %yaanao inavaD saimatIcaa sallaa GaoNao AavaSyak naahI. maa~ naatovaa[-kanao sadr p`aiQaka–yaaMkDo ]pirinaid-YT maudtIt naomaNaukIsaazI Aja- krNao AavaSyak rahIla. 6. ³A´ saMbaMiQat kayaa-layaat AavaSyak pd ]plabQa nasaola tr kayaa-laya p`mauKanao %yaa ijalhyaatIla À ivaBaagaatIla [tr kayaa-layaacyaa inayau@tI p`aiQaka–yaaMkDo saMpk- saaQaavaa va jyaa kayaa-layaat AavaSyak pd ]plabQa Asaola %yaa kayaa-layaamaQyao inayau@tIsaazI ivacaar kravaa. ³ba´ jao kayaa-laya p`mauKÀivaBaaga p`mauK %yaaMcyaa kayaa-layaatÀivaBaagaat ]plabQa Asalaolyaa pdaMcaI maaihtI yaa maaihtIcaI ivacaarNaa krNaa–yaa kayaa-laya p`mauKasaÀivaBaaga p`mauKasa doNaar naahIt‚ ASaa kayaa-laya p`mauKÀivaBaaga p`mauKaMivaÉw iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaat yao[-la. ³k´ sava- kayaa-laya p`mauKaMnaIÀivaBaaga p`mauKaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaatÀivaBaagaat AnaukMpa t<vaavar inayau@tI krta Aalaolyaa ekUNa Aja-aMcaI saM#yaa‚ p`%yaxaat inayau@tI doNyaat Aalaolyaa ]maodvaaraMcaI saM#yaa‚ tsaoca AnaukMpa t<vaavar inayau@tIkirta saMbaMiQat kayaa-layaat ÀivaBaagaat inayau@tI kolaolyaaÀp`itxaa yaadIvar Asalaolyaa ]maodvaaraMcaI maaihtI saaobatcyaa “ k” ivavarNap~at saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaaMkDo dr 6 maihnyaaMnaI pazivaNao baMQanakark rahIla. yaa inayamaanausaar Asaa 31 iDsaoMbar 1993 caI isqatI dSa-ivaNaara sahamaahI Ahvaala 15 jaanaovaarI 1995 pya-nt pazvaavaa. 7. ³A´ AnaukMpa t<vaavar inayau@tIkirta maaisak ]%pnnaacaI tsaoca zaok rkmaocaI mayaa-da yaapZo rahNaar naahI. ³ba´ AnaukMpa t<vaavar inayau@tI dotanaa Asao p`stava Saasana saovaotIla raojagaaravar AsalaolaI mayaa-da ‚yaa yaaojanaocyaa maaagaIla Bauimaka laxaat Gao}na jao kma-caarI maRt Jaalaa %yaacyaa kuTUMibayaaMnaa ta%kaL ]d\BavaNaa–yaa Aaiqa-k pocap`saMgaavar maat krNyaacyaa ]_oSaanao ivacaarat Gyaavaot. eKaVa kuTuMbaat maRt kma-caa–yaacaa naatovaa[-k pUvaI-ca saovaot Asaola ‚ tqaaip tao %yaacyaa kuTuMbaatIla Anya sadsyaaMnaa AaQaar dot nasaola tr ASaa p`krNaat %yaa kuTuMbaacaI Aaiqa-k pirisqatI hlaaKIcaI Aaho ikMvaa ksao ho zrivatanaa inayau@tI AiQaka–yaanao A%yaaiQak dxata GyaavaI‚ jaoNaok$na saovaot Asalaolaa sadsya kuTuMbaacaa ]drinavaa-h krIt naahI yaa naavaaKalaI AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIcaa duÉpyaaoga kolaa jaaNaar naahI.

Page 131: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

79

yaa saMdBaa-t inayau@tI AiQaka–yaanao imaLNaa–yaaa inavaR<aIvaotnaacaI r@kma‚ kuTuMbaatIla vya@tIMcaI saM#yaa‚ %yaacaI maalama<aa‚daiya%va‚ gaMBaIr AajaaraMmauLo ikMvaa ApGaatamauLo maRt Jaalaa Asalyaasa %yaasaazI krNyaat Aalaolaa vaOVkIya Kca-‚ kuTuMbaatIla imaLva%yaa vya@tI [%yaadI baabaI ivacaarat GaoNao Apoixat Aaho. 8. ]prao@t 4³k´ vyaitir@t kaoNa%yaahI ATI iSaiqala krNyaacaI Sa@tI SaasanaakDo rahNaar naahI.

@@@@@@@@@@

piriSaYT “ ba ”

SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgat Jaalaolyaa ÀvaOVkIya karNaastva maudtpUva- saovaainavaR<a Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t<vaavar naomaNaUk dotovaoLI Baravayaacao p`p~.

Baaga 1

1. ³A´ idvaMgatÀvaOVkIya karNaastvaÀAkalaI saovaainavaR<a kma-caa–yaacao naava Á ³ba´ kma-caa–yaacao pdnaama … Á ³k´ janma idnaaMk .. Á ³D´ maR%yaucaa ÀvaOVkIya karNaasaazI AkalaI saovaainavaR<aIcaa idnaaMk Á ³[´ inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<aIcaa idnaaMk .. Á 2. ³A´ jyaa vya@tIsa inayau@tI VavayaacaI Aaho %yaa vya@tIcao naava Á ³ba´ %yaacaoÀitcao kma-caa–yaaSaI naato .. Á ³k´ janma idnaaMk .. Á ³D´ SaOxaiNak Ah-ta .. Á ³[´ kuTuMibayaaMpOkI dusa–yaa kaoNaa kuTuMibayaalaa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI idlaI Aaho kaya Æ Á 3. sqaavar maalama<aocyaa ]%pnnaasah puZIla yaaojanaaMMnausaar imaLalaolaI ekUNa r@kma. Á ³A´ kuTuMba inavaRi<avaotna .. Á ³ba´ sqaavar maalama<aopasaUnacao vaa [tr maaisak ]%pnna Á ³k´ maR%yau–ina–saovaainavaR<aI ]pdana .. Á ³D´ BaivaYya inavaa-h inaQaItIla bacat. .. Á ³[´ zova saMlagna ivamaa yaaojanaa .. Á ³f´ gaT ivamaa yaaojanaa .. Á ³ga´ Aayauiva-myaacaI r@kma .. Á 2. SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuTUMbaatIla sava- vya@tIMcaa tpiSala ³%yaapOkI kaoNaI naaokrIÀvyavasaaya krIt Asalyaasa %yaaMcao maisak

]%pnna yaabaabatcaI maaihtI.´ ................................................................... AnauËmaaMk naava SaasakIya kma-caa–yaaSaI naato va vaya. naaokrIÀvyavasaaya krIt Asalyaasa %yaaMcao maaisak ]%pnna. 1. 2. 3. 4. ................................................................... 1. 2. 3. ...................................................................

Page 132: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

80

p` it &a p ~

maI yaavdaro Asao GaaoiYat krtaoÀkrto kI‚ va namaUd kolaolyaa baabaI maaJyaa samajautIp`maaNao K–yaa Aahot. varIla baabaIMpOkI ek baaba jar BaivaYyaat KaoTI ikMvaa caukIcaI AaZLlaI tr maaJaI inayau@tI samaaPt krNyaat yaavaI. idnaaMk... ]maodvaaracaI sahI. EaI.ÀEaImatI......................... ho maaJyaa pircayaacao AsaUna %yaaMnaI namaUd kolaolyaa baabaI K–yaa Aahot. idnaaMk.... sqaayaI SaasakIya kma-caa–yaacaI sahI‚ naava va p<aa.

@@@@@

Baaga 2. 1. ³A´ jyaalaa inayau@tI VavayaacaI Aaho %yaa ]maodvaaracao naava.... ³ba´ %yaacaoÀitcao SaasakIya kma-caa–yaaSaI naato... ³k´ SaOxaiNak Ah-ta‚ vaya³janmatarIK´AnauBava³ kahI Asalyaasa ´ ³D´ jyaa pdavar inayau@tI VavayaacaI Aaho to pd va kayaa-layaacao naava. 2. ]maodvaaranao Aja- kolyaacaa idnaaMk.... 3. ivaBaaga p`mauKÀiovaBaagaacaI iSafarsa.... 4. ]maodvaaracao p`krNa saaadr krNyaasa ]SaIr Jaalaa Asalyaasa %yaacaa Kulaasaa.. maI ]maodvaaranao namaUd kolaolyaa Baaga–1 maQaIla baabaI tpasalyaa Aahot. idnaaMk Á Aasqaapnaa AiQaka–yaaMcaI sahI‚ naava va p<aa.

@@@@@@@@@@@

“ k ” ivavarNap~

Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93À8 idnaaMk 26.10.94 Anvayao p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa saadr kravayaacaa sahamaahI tpSaIla. ivaBaagaÀkayaa-layaacao naava..... ................................................................... AnauËmaaMk maagaIla sahamaahIt navaIna Ajaa-caI ekUNa inayau@tI inayau@tI ekUNa p`laMibat Saora P`alaMibat Asalaolyaa saM#yaa. idlaolyaa naakarlaolyaa Ajaa-caI saM#yaa. Ajaa-caI Ajaa-caI saM#yaa. saM#yaa. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. ................................................................... ³ TIpÁ– yaa Saasana inaNa-yaat idnaaMk 23.8.1996¸ cyaa Saasana inaNa-yaanvayao kahI sauQaarNaa krNyaat Aalaolyaa Aahot.´ ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 133: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

81

ivaYayaÁ– SaasakIya kma-caa–yaasaÀAiQaka–yaasa kayamapNaacyaaa fayaVacao p`maaNap~ doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.sqaap`p–1093À2640Àp`.Ë.98À93À13–ba¸id.16.12.1995. phaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1075Àdha idnaaMk 19 saPToMbar¸1975. 2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.sqaap`p 1085À586Àp/Ë.55Àtora–A idnaaMk 28 Aa^gasT¸1985. pirp~kÁ–Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1075Àdha¸ idnaaMk 19 saPToMbar¸ 1975 yaa Anausaar kayamapNaacao fayado imaLNyaasa pa~ haoNaa–yaa p`%yaok AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt %yaa kma-caa–yaacaI inayau@tI krNyaasa saxama AsaNaa–yaa AiQaka–yaanao¸ tao kma-caarI kayamapNaacao fayado imaLNyaasa pa~ haot Aaho ASaa AaSayaacao p`maaNap~ doNao AavaSyak Asato. ASaI p`maaNap~o doNyaat ekÉpta raKNyaacyaa dRYTInao tI ]prao@t idnaaMk 28 Aa^gasT¸1985 cyaa pirp~kat ivaiht kolaolyaa namaunyaat naaoMdvaavaIt Asao AadoSa doNyaat Aalao haoto. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI¸ kayamapNaacao fayado imaLNyaasa pa~ AsaUnahI kovaL tsao p`maaNap~ saovaapustkat naaoMdlao na gaolyaamauLo kma-caa–yaaMnaa saovaainavaR<aI vaotnaacaa laaBa imaLNyaasa AvaajavaI ADcaNaI yaotat. hI baaba AitSaya gaMBaIr Aaho. 2. pa~ AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaaMnaa kayamapNaacao fayado doNyaacaI p`maaNap~o vaoLIca doNyaacaI AaiNa %yaacaI naaoMd saovaapustkamaQyao GaoNyaacaI dxata inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI GaoNao AavaSyak Aaho. eKada kma-caarI jar idnaaMk 19 saPToMbar¸1975 maQaIla SatI-caI pUt-ta krIt AsatanaahI kovaL p`SaasakIya ADcaNaImauLo %yaalaa sqaayaI%va p`maaNap~ doNyaacao AadoSa ivalaMbaanao kaZNyaat Aalao tr %yaacyaa pirNaamaI saMbaMiQat kma-caa–yaalaa sqaaiya%va p`maaNap~amauLo imaLNaa–yaa fayaVapasaUna vaMicat rhavao laagato. Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI¸ saMbaMiQat kma-caa–yaalaa tao sqaaiya%va p`maaNap~ imaLNyaasa jyaa idnaaMkapasaUna pa~ zrola %yaa idnaaMkapasaUna doNyaat yaavao. eKaVa kma-caa–yaacyaa saMbaMQaat sqaayaI%va p`maaNap~ doNyaacaa inaNa-ya jaaNaIvapUva-k GaoNyaat Aalaa Asaola tr %yaabaabatcaI naaoMd vaoLaovaoLI saMbaMiQat kma-caa–yaacyaa saovaapustkat GaoNyaat yaavaI. mhNajao sqaayaI%va p`maaNap~ doNyaacaI kaya-vaahI vaoLaovaoLI krNyaat AalaI haotI prMtu to na imaLNyaasa saMbaMiQat kma-caaraI Apa~ haota ho spYT hao[-la. tsaoca jyaa p`krNaamaQyao p`maaNap~ doNyaapUvaI- pdaonnatI¸ badlaI va saamaavaUna GaoNyaacyaa kaya-vaahImauLo navaIna pdavarIla saovaa 3 vaYao- haot nasatIla trIhI p`maaNap~ doNyaapUvaI- tao yaapUvaI- kama krIt Asalaolyaa kayaa-layaakDUna idnaaMk 19 saPToMbar 1975 cyaa pirp~kamaQaIla 3 ATIMcaI pUt-ta saMbaMiQat kma-caarI krIt haota ikMvaa ksao yaabaabatcaI maaihtI imaLivaNao AavaSyak rahIla. inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa p`maaNap~ doNao saaoyaIcao vhavao mhNaUna p`maaNap~acaa namaunaa saaobat jaaoDNyaat Aalaa Aaho.kayamapNaacyaa fayaVacao p`maaNap~ yaaogya %yaa saxama p`aiQaka–yaacyaa sahInao AaiNa sadr namaunyaatca doNyaat yaotIla yaacaI dxata GyaavaI. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI %yaaMcao inayaM~NaaKalaIla ivaBaaga p`mauKaMnaaÀkayaa-laya p`mauKaMnaa sadr AadoSa inadSa-naasa AaNaUna %yaaMcyaa kayaa-layaaMtIla kma-caa–yaaMnaa sqaayaI%va p`maaNap~ doNyaacyaa p`krNaaMcaa AaZavaa p`%yaok vaYaI- Gyaavaa va %yaasaMbaMQaIcaa Ahvaala saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo pazvaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ra. d. kasar¸ ]p saicava¸maharaYT/ Saasana.

@@@@@@

Page 134: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

82

Saasana inaNa-ya¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1075Àdha idnaaMk 19 saPToMbar¸ 1975 yaacyaa pircCod 3 Anausaar sqaaiya%va p`maaNap~.

................... yaavdaro p`maaiNat krNyaat yaoto kI¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk esaAarvhI 1075Àdha idnaaMk 19 saPToMbar¸ 1975 maQyao ivainaid-YT krNyaat Aalaolyaa sava- SatI- puZIla ivavarNap~at namaUd krNyaat Aalaolyaa AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt pUNa- Jaalaolyaa Aahot AaiNa %yaanausaar to kma-caarI sava- p`yaaojanaaqa- %yaa ivavarNap~at %yaaMcyaa naavaasamaaor stMBa 2 maQyao namaUd kolaolyaa pdaMvarIla stMBa 3 maQyao namaUd kolaolyaa idnaaMkapasaUna sqaayaI SaasakIya kma-caarI mhNaUna samajalao jaaNyaasa pa~ Aahot.

SaasakIya kma-caa–yaacao naaMva va %yaacao saQyaacao pdnaama. 1.

jyaa pdavar stMMBa Ë.1 maQaIla kma-caa–yaMasa sqaaiya%va p`maaNap~ doNyaat yaoto %yaa pdacao pdnaama. 2.

kaoNa%yaa idnaaMkapasaUna 3.

..........................................................................................

idnaaMkÁ kayaa-layaacao naaMva va p<aaÁ saxama p`aiQaka–yaacaI sahI va pdnaama. ³ TIp Á– id. 15.8.99 cao pirp~khI phavao ´ @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–pirivaxaaQaIna AiQaka–yaaMcyaa ivaBaagaIya prIxaa..

saa.p`.ivaBaaga ¸pirp~k Ë.prIxaaÀ1096À18Àsatra idnaaMk 10 jaanaovaarI¸ 1996. maM~alayaIna ivaBaagaÀkayaa-layao yaaMcyaa AasqaapnaovarIla kahI saovaaMmaQyao sarL saovaonao inayau@tI kolaolyaa pirivaxaaQaIna AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa %yaa saMvagaa-saazI ivaiht kolaolaI prIxaa ivaiSaYT kalaavaQaIt va saMQaIt ]<aINa- haoNao AavaSyak Aaho. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI¸ jao AiQakarI %yaa prIxaa ]<aINa- haot naahIt %yaaMcyaa saovaa saMpuYTat AaNaNyaat yaotat. ho AiQakarI %yaa prIxaaMnaa basaNyaasaazI AiQak saMQaI imaLavyaat mhNaUna ektr SaasanaakDo ikMvaa maharaYT/ p`SaasakIya nyaayaaiQakrNaakDo Aja- krtat/ %yaamauLo p`krNao baraca kaL p`laMibat rahtat. maharaYT/ p`SaasakIya nyaayaaiQakarNaanao ASaa ek p`krNaI pirivaxaaQaIna AiQaka–yaaMnaa AavaSyak AsalaolaI pustko ]plabQa krNao¸ p`iSaxaNaacaI vyavasqaa krNao¸ Aayaaogaanao Gaotlaolya ivaBaagaIya prIxaMacao inakala vaoLovar jaahIr krNao¸inakala jaahIr Jaalyaavar puZIla prIxaocaI tarIK inaiScat krtanaa pirxaaqaI-naa AByaasa krNyaasa purosaa vaoL imaLavaa mhNaUna daona prIxaaMmaQyao ikmaana kalaavaQaI inaiScat kravaa va yaabaabat sava- ivaBaagaaMsaazI ekÉp QaaorNa Asaavao Asao saUicat kolao Aaho. %yaanausaar sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa KalaIlap`maaNao saUcanaa doNyaat yaot Aahot. 1´ pirivaxaaQaIna AiQaka–yaManaI %yaaMcyaasaazI ivaiht kolaolaI prIxaa ivaiht kalaavaQaIt va saMQaIt ]<aINa- krNao AavaSyak Aaho. ivaiht kalaavaQaIt va saMQaIt ]<aINa- na Jaalaolyaa ]maodvaaraMcyaa baabatIt inayamaanausaar kaya-vaahI tatDInao krNyaat yaavaI. %yaat prIxaocaa inakala laagalyaanaMtr idrMgaa[- haoNaar naahI yaabaabat yaaogya tI dxata GyaavaI.

Page 135: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

83

2´ pirivaxaaQaIna AiQaka–yaaMnaa p`stUt prIxaosaazI ivaiht kolaolao inayama va ivaYaya yaaMcaa AByaasa krNyaasaazI ga`Mqaalayaamaaf-t ikMvaa kayaa-layaatUna puroSaa p`maaNaat pustko ]plabQa kÉna doNyaat yaavaIt tsaoca ASaa prIxaaMsaazI kayaa-layaatfo- Aqavaa Anya maaQyamaavdaro p`iSaxaNaacaI sauivaQaa ]plabQa kÉna doNyaat yaavaI. 3´ ASaa prIxaaMsaMbaQaI Aayaaojana krtanaa to inayamaanausaar vaoLcyaa vaoLI kolao jaa[-la yaabaabat AavaSyak tI dxata GyaavaI. tsao krtanaa KalaIla maaga-dSa-k saUcanaaMcao Anaupalana kravao. A´ prIxaa inayamaanausaar prIxaosaMbaMQaI saUcanaa sava- AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa vaoLovar doNyaat yaavyaat. ba´ prIxaa JaalyaanaMtr %yaaMcaa inakala vaoLovar GaaoiYat krNyaat yaavaa.AavaSyak Asalyaasa yaasaazI prIxaa inayamaatca yaasaMbaMQaI trtUd kravaI,. k´ ASaa prIxaa vaYaa-tUna eka poxaa jaast vaoLa GaoNyaat yaot Asalyaasa prIxaocaa inakala jaahIr JaalyaanaMtr ikmaana 45 idvasaaMcyaa kalaavaQaInaMtrca dusarI prIxaa zovaNyaat yaavaI. 2. maM~alaayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI¸ %yaaMnaa varIla saUcanaaMcao palana krNyaasaMdBaa-t pirivaxaaQaIna AiQaka–yaaMsaazI ivaiht kolaolyaa prIxaocyaa inayamaaMt samauicat badla krNyaabaabat kaya-vaahI kravaI. tsaoca yaa saUcanaa %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla ivaBaaga p`mauKaMcyaa inadSa-naasa AaNaUna %yaacaI kaTokaor AMmalabajaavaNaI kolaI jaa[-la yaabaabat dxata GaoNyaacyaa saUcanaa %yaaMnaa Vavyaat. ya.maa.jaaoSaI¸ ]p saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@y

ivaYaya Á– maharaYT/ rajyaamaQyao Anya rajyaatUna sqalaaMtrIt Jaalaolyaa AnausaUicat jamaatIcyaa vya@tIMnaa jaatIcaI p`maaNap~o doNyaabaabat. AaidvaasaI ivakasa ivaBaaga¸pirp~k Ë.esaTIsaI–1095Àp`.Ë.167Àka.10¸id.27.02.1996. vaacaaÁ– 1´ gaRh maM~alaya¸Baart sarkar¸navaI idllaI yaaMcao p~ Ë.baIsaI 16014À1À32À esasaI A^nD baIsaIDI–1 idnaaMk 22.2.1985. 2´ Saasana inaNa-ya ¸AaidvaasaI ivakasa ivaBaaga Ë.esaTIsaI 1187À81À2Àka 10 id.18.01.1988. 3´ Saasana inaNa-ya¸ AaidvaasaI ivakasa ivaBaaga Ë.esaTIsaI 1192À111Àka 10¸id.8.7.1993. pirp~kÁ–A^@Sana kimaTI Aa^na [SyaU Aa^f kasT saiT-ifkoT TU SaoDyaUla kasTsa\ A^nD SaoDyaUla T/a[-bsa [na va sToT Aa^f maharaYT/ va [tr yaaMnaa savaao-cca nyaayaalayaat Baart sarkar ivaÉw irT ipTISana ³saI´ ËmaaMk 898À90 daKla kolao.(a yaaicakot “ A ” rajyaaSaI saMbaMiQat Asalaolaa AnausaUicat jaat va AnausaUicat jamaatIcaa vya@tI “ ba ” rajyaat sqalaaMtrIt Jaalyaavar %yaa rajyaat saarKIca naamasaadRSya jaatÀjamaat rajya GaTnaocyaa hotutaqa- “ ba ” (a rajyaaSaI saMbaMiQat AnausaUicat jaatIÀAnausaUicat jamaatI mhNaUna inado-iSat kolaI gaolaI Asalyaasa sqalaaMtirt rajyaat AnausaUicat jaatIÀAnausaUicat jamaatI kirta Asalaolao h@kÀsavalatI kirta pa~ samajalao jaa[-la kaya ha p`Sna yaaicakot ]pisqat kolaa haota. (a yaaicakovar idnaaMk 18.7.1994 raojaI savaao-cca nyaayaalayaacyaa GaTnaaipzanao jaao inaNa-ya idlaa Aaho %yaa inaNa-yaacyaa AnauYaMgaanao puZIlap`maaNao SaasanaakDUna inadoSa doNyaat yaot AahotÁ– ivabaama.

Page 136: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

84

³1´ jyaa AnausaUicat jamaatIcyaa vya@tI [tr rajyaatUna maharaYT/ rajyaat sqalaaMtirt Jaalyaasa %yaaMcyaa maULcyaa rajyaat %yaaMnaa jaao AnausaUicat jamaatIcaa djaa- p`aPt Jaalaolaa Aaho %yaa djaa-cyaa AaQaaro f@t maULcyaa rajyaat %yaaMnaa AnausaUicat jamaatIMsaazI Anau&oya Asalaolao fayadoÀsavalatI p`aPt haoNaar naahIt. ³2´ eka rajyaatUna dusa–yaa rajyaat naaokrI¸iSaxaNa vagaOrokirta sqalaaMtirt haoNaa–yaa AnausaUicat jamaatIcyaa vya@tIMnaa to jyaa rajyaat sqalaaMtirt Jaalao AsatIla %yaa rajyaat jaatIcaI p`maaNap~o imaLivaNyaatIla ADcaNa dUr krNyaakirta koMd` Saasanaanao %yaaMcyaa idnaaMk 22.02.1985 cyaa AnauËmaaMk 1 var namaUd kolaolyaa p~anvayao eka rajyaatUna dusa–yaa rajyaat sqalaaMtirt Jaalaolyaa naahI %yaMacyaa vaiDlaaMnaa %yaaMcyaa maUL rajyaatIla saxama AiQaka–yaanao idlaolyaa p`maaNap~acyaa AaQaaraMvar jyaa p`krNaat maUL rajyaamaaf-t caaOkSaI krNao AavaSyak Aaho ASaI p`krNao vagaLta¸ jaatIcaI p`maaNap~o VavaIt ASaa saUcanaa inaga-imat kolyaa Aahot. sqalaaMtirt jaatIcao p`maaNap~ GaoNyaasaazI %yaaMnaa %yaaMcyaa maUL rajyaat jaavao laagaU nayao va to jyaa rajyaat sqalaaMtirt Jaalao Aahot %yaa rajyaat %yaaMnaa jaatIcao p`maaNap~ imaLavao yaa ]_oSaanao hI savalat idlaolaI Aaho. yaa p`maaNap~acyaa AaQaaravar %yaaMnaa %yaaMcyaa maUL rajyaat jaao djaa- p`aPt Jaalaolaa Aaho va %yaa jamaatIsaazI jyaa savalatI doya haotat %yaa savalatIMcaa laaBa Gaota yao[-la. tsaoca koMd` sarkartfo- doNyaat yaoNaa–yaa savalatIdoKIla %yaaMnaa doya zrtIla,. prMtu maharaYT/ rajyaat sqalaaMtirt JaalaolyaaMnaa maharaYT/ rajyaatIla AnausaUicat jamaatIcyaa savalatI doya haoNaar naahIt Asao punaÁ ekda spYT krNyaat yaot Aaho. ³3´ maharaYT/ rajyaat va Anya rajyaat jyaa samaana jaatIÀjamaatI AaZLUna yaotat ASaa jaatI ÀjamaatIpOkI eKaVa samaana Asalaolyaa jaatIcaoÀjamaatIcao p`maaNap~ Anya saMbaMiQat rajyaatIla saxama p`aiQaka–yaanao idlaolao Asalyaasa %yaa p`maaNap~ Qaarkasa maharaYT/ rajyaatIla AnausaUicat jamaatIsa Anau&oya Asalaolao kaoNatohI fayadoÀsavalatI imaLNaar naahIt. 2. Saalaoya iSaxaNa ivaBaaga¸ ]cca va tM~ iSaxaNa va saovaayaaojana ivaBaaga¸ vaOVkIya iSaxaNa va AaOYaQa d`vyao ivaBaaga va saamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMnaI varIla saUcanaa ÀinadoSa %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla SaasakIya va inamaSaasakIya kayaa-layaaMcyaa svatM~ir%yaa pirp~kavdaro inadSa-naasa AaNaavyaat. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaaMnausaar va naavaanao ¸ saugaMQaa banao¸ ]p saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– pdaonnatI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ Asatanaa SaasakIya saovakasa idlaolyaa pdaonnatIcao inayamana krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1095Àp`.Ë.29À95Àbaara idnaaMk 22 eip`la‚ 1996.

vaacaaÁ– Saasana pirp~k‚ saa.p`.iva.Ë.emaAarvhI 1095À10À2.4.1976. ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat Asalaolyaa AiQakarIÀkma-caarI (aMcyaa pdaonnatIsaazI ivacaar krtanaa kaya kaya-pwtI AvalaMibalaI jaavaI (a saMbaMQaat saivastr saUcanaa ]prao@t pirp~kanvayao ivaiht krNyaat Aalaolyaa Aahot. %yaanausaar‚ ³A´ ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat AsatanaahI‚ jyaoYztaËmaanausaar ivacaar xao~at yaoNaaro AiQakarIÀkma-caarI

pdaonnatIsa pa~ Asalyaacao inavaDUk saimatIsa AaZLlyaasa ASaa AiQakarIÀkma-caarI (aMnaa inavaDsaucaIt ta%pur%yaa sva$pat samaavaoSa kolaa jaatao va naMtr pdaonnatI AadoiSat krNyaasa saxama AsaNaa–yaa AiQaka–yaanao

Page 137: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

85

ASaa daoYaaraopaMcao svaÉp laxaat Gao}na %yaasa caaOkSaIcyaa inaNa-yaacaI vaaT na pahta ta%purtI pdaonnatI VavayaacaI kaya yaa baabat jaaNaIvapUva-k inaNa-ya Gyaavayaacaa Asatao.

³ba´ ivaBaagaIya caaOkSaI naMtr AiQakarIÀkma-caarI (asa daoYa mau@t zrivalyaasa AaoGaanaoca %yaacaI ta%purtI pdaonnatI inayaimat kolaI jaato prMtU AiQakarIÀkma-caarI (aMcao ivaÉwcao Aaraop isaw hao}na %yaasa kahI iSaxaa JaalaI tr iSaxaocaI AMmalabajaavaNaI krNyaakirta %yaacaI ta%purtI pdaonnatI saupuMYTat yaoto. (a saMbaMQaat Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ idGa-kaL caalalaolyaa caaOkSaIcyaa p`iËyaonaMtr‚ ApcaarI AiQakarIÀkma-caarI (aMsa vaotnavaaZÀvaaZI raoKNyaacaI saaOmya iSaxaa Jaalyaavar hI iSaxaa BaaogaNyaasaazI AiQakarIÀkma-caarI (aMsa inamnapdavar zovaNao jaacak zrto. mhNaUna (a sava- baabaIMcaa kaLjaIpUva-k ivacaar k$na Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚

1´ ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat AsatanaahI jaaNaIvapUva-k inaNa-ya Gao}na ta%purto pdaonnat krNyaat Aalaolyaa AiQakarIÀkma-caarI (asa caaOkSaInaMtrcyaa inaNa-yaanausaar vaotnavaaZÀvaaZI raoKNyaacaI saaOmya iSaxaa Jaalyaasa iSaxaa BaaogaNyaasaazI %yaasa inamnapdavar pdavanat krNyaacaI AavaSyakta naahI. vaotnavaaZ ÀvaaZI raoKNyaacaI iSaxaocaI AMmalabajaavaNaI pdaonnatIcyaa ]cca pdavarca krNyaat yaavaI maa~ %yaasaazI %yaacaI “ ]cca pdavar iSaxaa BaaogaNyaasa ” tyaarI AsalyaacaI laoKI pUva-saMmatI GaoNyaat yaavaI. jar %yaanao laoKI saMmatI doNyaacao naakarlyaasa %yaasa inamna pdavar pdavanat k$na %yaa pdavar iSaxaocaI AMmalabajaavaNaI kolaI jaavaI va iSaxaocaa kalaavaQaI pUNa- hao[-pya-nt %yaasa pdaonnatI idlaI jaavaU nayao.

2´ jyaa p`krNaI pdaonnatI raoKNyaacaI iSaxaa doNyaat AalaI Asaola ASaa ApcaarI AiQakarIÀkma-caarI (asa tabaaoDtaoba maUL pdavar pdavanat krNyaat yaavao.

ho AadoSa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1995 pasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ko.saI.EaIvaastva¸ p`Qaana saicava³saovaa´

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– kulavaMtvaaNaI va vaOSyavaaNaI jaatIcaa [tr maagaasavagaa-t samaavaoSa krNyaabaabat.

samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.saIbaI 1496Àp`.Ë.38Àmaavak–5¸ idnaaMk 21 Aa^gasT¸1996.

vaacaaÁ– 1´ inaNa-ya iSaxaNa va samaajaklyaaNa ivaBaaga Ë.saIbaIsaI 1467Àma id.13.10.67. 2´ inaNa-ya samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya- ¸ËIDa va pya-Tna ivaBaaga Ë.saIbaIsaI–1470 À63117ÀDo 5 idnaaMk 12.10.76. 3´ samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya-¸ËIDa va pya-Tna ivaBaaga p~ Ë.saIbaIsaI 1489À6182À ³40´Àmaavak 5 idnaaMk 27.4.89 va 18.10.89. Saasana inaNa-ya samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya- ¸ËIDa va pya-Tna ivaBaaga Ë.saIbaIsaI–1470À63117À ka– 5 idnaaMk 12.10.76Anvayao kaqaar¸ kaqaar vaaNaI¸ kMzhar vaaNaI ³ilaMgaayat vaaNaI va laaD vaaNaI saaoDUna ´ yaa jaatIcaa samaavaoSa [tr maagaasavagaa-maQyao krNyaat Aalaa. %yaanaMtr “ kulavaMtvaaNaI ” va “ vaOSyavaaNaI ” yaaMnaasauQda

Page 138: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

86

kaqaar¸ kaqaar vaaNaI¸ kMzhar vaaNaI p`maaNaoca jaatIcaI p`maaNap~o va savalatI imaLU Saktat Asaa Kulaasaa idnaaMk 27.4.89 cyaa p~ Ë.saIbaIsaI 1489À6182À³40´Àmaavak–5 Anvayao krNyaat Aalaa. ha Kulaasaa idnaaMk 19.10.89 cyaa p~anvayao sava- talauka kaya-karI dMDaiQakarI yaaMcao inadSa-naasa AaNalaa jaavaa mhNaUna ijalha dMDaiQaka–yaaMnaa kLivaNyaat Aalao.jaatI p`maaNap~ inaga-imat krNaa–yaa AiQaka–yaaM vyaitir@t [traMnaa ha Kulaasaa na kolyaamauLo %yaa jaatIcyaa vya@tIMnaa saovaot p`vaoSa krtanaa ADcaNaI ]d\Bavat Asalyaacao inadSa-naasa AalyaamauLo kulavaMtvaaNaI va vaOSyavaaNaI yaa jaatIcaa samaavaoSa idnaaMk 27.4.89 pasaUna kolaolaa Aaho Asao samajaNyaat yaovaUna %yaa jaatIcaI naaoMd puZIlap`maaNao sauQaairt svaÉpat namaUd krNyaat yaot Aaho.Asaa inaNa-ya Saasanaanao Gaotlaa Aaho. Ë.190– “ kaqaar¸ kaqaarvaaNaI¸ kMzharvaaNaI¸ vaOSyavaaNaI¸ kulavaMtvaaNaI ³ ilaMgaayat vaaNaI va laaDvaaNaI saaoDUna ´ ” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ Avaar saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya saovaot Asatanaa idvaMgat‚ AkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. AkMpa 1095Àp`.Ë.34 A À Aaz idnaaMk 23 Aa^gasT‚ 1996. vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1092À1597Àp`.Ë.44ÀAaz id.16.10.93. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.26.10.94. Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. Akpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93À Aaz ¸idnaaMk 26 Aa^@Taobar 1994 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar AnaukMpa t%vaavar inayau@tIcaI sauQaairt yaaojanaa kayaainvat kolaI Aaho. yaa yaaojanaomaQyao kahI badla krNyaabaabat ivaivaQa ivaBaagaaMkDUna Aaga`h QarNyaat yaot haota. %yaavar saaklyaanao ivacaar kÉna sadr yaoajanaomaQyao puZIlap`maaNao badla krNyaat yaot AahotÁ– 2. ]prao@t Saasana inaNa-yaatIla piriSaYT “ A ” maQaIla – ³A´ inayama 2 ³ba´ nausaar gaT “ kÀ D” maQaIla kma-caa–yaaMcyaa baabatIt‚ %yaaMcyaa vayaasa AnauËmao ikmaana 55 vaYao-

À57 vaYao- pUNa- haoNyaapUvaI- vaOVkIya karNaastva saovaainavaR<aI GyaavaI laagalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kaMsaca yaa yaaojanaoAMtga-t laaBaasaazI pa~ samajaNyaat yaavao.³ Saasana inaNa-ya idnaaMk 28 maaca- 2001 Anvayao sadrcaI trtud vagaLNyaat AalaI Aaho.Ìpyaa Saasana inaNa-ya phavaa´

³ba´ inayama ³A´ nausaar AnaukMpa t<vaavaar inayau@tIsaazI pa~ naatovaa[-kaMmaQyao puZIla naatovaa[-kaMcaa samaavaoSa krNyaat yaavaa. ³1´ maRt SaasakIya kma-caa–yaacaaÀvaOVkIya karNaastva pa~ saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcaa

maulagaa hyaat nasaola va %yaacyaa kuTuMbaatIla pa~ naatovaa[-kaMvyaitir@t Anya kaoNaIhI AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaazI pa~ nasaola tr %yaacaI saUna.

Page 139: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

87

³2´ kovaL AivavaahIt SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaaMcyaavar sava-svaI AvalaMbaUna AsaNaara Baa} ikMvaa AivavaahIt bahINa.

]prao@t yaaojanaotMga-t inayau@tI doNyaapUvaI- saMbaMiQataMkDUna kuTuMbaatIla Anya vya@tIMcaa saaMBaaL krNyaabaabat p`it&ap~ GaoNyaat yaavao. 3. jyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa vaOyai@tk kayaVanausaar ekapoxaa jaast lagna krNyaasa p`itbaMQa nasaola ASaa kma-caa–yaacyaa ekapoxaa jaast p%naI hyaat Asalyaasa‚ jyaa p%naIlaa ikMvaa itcyaa maulaalaaÀAivavaahIt maulaIlaa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI VayacaI Aaho %yaa vyaitir@t Anya p%naaIcao naa–hrkt p`maaNap~ GaoNao AavaSyak Aaho. 4. gaT “ k” maQaIla pdaMvar AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaazI pa~ AsaNaa–yaa kma-caa–yaalaa pdacyaa ]plabQatoABaavaI gaT “ D ” maQaIla pdaMvar inayau@tI idlyaasa pd ]plabQa haotaca gaT “ k” maQaIla pdavar %yaalaa p`aQaanyaanao inayau@tI doNyaat yaavaI. ASaI inayau@tI sarLsaovaa inayau@tInao BarNyaat yaoNaa–yaa pdaMvarIla samajaNyaat yaavaI. maa~ gaT “ D ” maQaIla pdavar AnaukMpa yaaojanaoAnvayao inayau@tI doNyaacyaa AadoSaat tsaa spYT ]llaoK krNyaat yaavaa. tsao krNyaat Aalao Asaola trca gaT “ k ” maQaIla pdavar inayau@tI dota yao[-la. 5. AnaukMpa t<vaavar ilaipk–TMklaoKk pdavar inayau@tI doNyaat Aalaolyaa ]maodvaaraMnaa TMklaoKnaacao ivaiht vaogamayaa-docao SaasakIya vaaiNajya p`maaNap~ p`aPt k$na GaoNyaasa 2 vaYaa-caI maudt puZIla ATIMcyaa AiQanast doNyaat yaavaI.

³A´ ivaiht kalaavaQaIt ho p`maaNap~ saadr na kolyaasa inayau@tI saMpuYTat AaNaNyaat yao[-la ASaI AT inayau@tI AadoSaatca namaUd krNyaat yaavaI.

³ba´ idnaaMk 16 Aa^@Taobar 1993 naMtr inayau@t krNyaat Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaaca hI savalat Anau&oya rahIla.

³k´ idnaaMk 16 Aa^@Taobar 1993 cyaa AadoSaanausaar jyaa ilaipk TMklaoKkaMcyaa inayau@%yaa 11 maihnyaaMt ivaiht TMklaoKna p`maaNap~ saadr na kolyaanao saMpuYTat AaNalyaa gaolyaa Aahot‚ %yaaMnaI AavaSyak p`maaNap~ p`aPt kolao Asalyaasa %yaaMnaa punaÁinayau@tI doNyaat yaavaI.

³D´ idnaaMk 16 Aa^@Taobar 1993 naMtr jyaa ilaipk TMklaoKkaMnaI TMklaoKnaacao p`maaNap~ 11 maihnyaaMt p`aPt kolaolao naahI‚ tqaaip %yaaMcyaa inayau@%yaa puZo caalaU zovaNyaat Aalaolyaa Aahot ASaa kma-caa–yaaMnaI TMklaoKnaacao ivaiht vaogamayaa-docao SaasakIya vaaiNajya p`maaNap~ inayau@tIcyaa idnaaMkapasaUna 2 vaYaa-t p`aPt krNao AavaSyak Aaho. jyaaMcyaa baabatIt ha kalaavaQaI yaapUvaI-ca saMpuYTat Aalaa Aaho %yaaMcyaa saovaa samaaPt krNyaat yaavyaat.

³[´ kaoNa%yaahI karNaastva daona vaYaa-poxaa AiQak maudtvaaZ Anau&oya AsaNaar naahI.ha kalaavaQaI saMptaca inayau@tI saMpuYTat AaNaavaI.

6. maRtÀvaOVkIya karNaastva AkalaI saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kalaa AnaukMpa t<vaavar inayau@tIcyaa yaaojanaocaI maaihtI doNyaacaI jabaabadarI saMbaMiQat Aasqaapnaa AiQaka–yaaMcaI rahIla. Aasqaapnaa AiQaka–yaanao AnaukMpa t<vaavar inayau@tIcyaa yaaojanaocaI maaihtI SaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr 15 idvasaaMnaMtr ikMvaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacaI kagadp~o pazivatanaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTuMibayaanaa %varIt ]plabQa kÉna VavaI. ³ saaobat namaunaa maaihtIsaazI ´ 7. yaapUvaI-caI p`krNao puvaI-cyaa inayamaanausaar inakalaat kaZNyaat AalaI Aahot ASaa p`krNaaMcaI punaÁtpasaNaI yaa AadoSaanausaar krNyaacaI AavaSyakta naahI. tqaaip p`laMibat p`krNao inakalaat kaZtanaa ]prao@t trtudI ivacaarat Gao}na kaya-vaahI krNyaat yaaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ya.maa.jaaoSaI¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana

Page 140: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

88

AnaukMpa t<vaavar inayau@tIcyaa yaoajanaocaI vaOiSaYTyao. 1. ]_oSa. maRt SaasakIya ÀvaOVkIya karNaastva AkalaI saovaainavaR<a

SaasaKiya kma-caa–yaacyaa kuTuMibayaaMnaa %varIt Aaiqa-k AaQaar imaLNao.

2.` pa~ naatovaa[-k.. ³A´ ptIÀp%naI‚ maulagaa‚ AivavaahIt maulagaI. ³ba´ AivavaahIt SaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt

sava-svaI AvalaMbaUna AsaNaara AivavaahIt Baa} Aqavaa bahINa.

³k´ maRt SaasakIya kma-caa–yaacaa maulagaa hyaat nasaola tr %yaacaI saUna.

3. Aja- krNyaacaI maudt,... mau%yaucyaa ÀAkalaI saovaainavaR%ticyaa idnaaMkpasaUna 5 vaYao-. 4. SaOxaiNak Ah-ta.. ³A´ %yaa %yaa pdacyaa saovaap`vaoSa inayamaanausaar tqaaip ivaQavaocyaa baabatIt gaT “ D ” maQaIla inayau@tI kirta iSaiqalaxama. ³ba´ ilaipk–TMklaoKk pdavarIla inayau@tIkirta TMklaoKnaacao p`maaNap~ p`aPt kÉna GaoNyaasa 2 vaYaa-caI savalat. 5. Aja-... Sa@yatao ivaiht p`p~at krNao. ³ TIp Á– id. 28.3.2001 caa inaNa-ya phaNao ´

@@@@@@@@@@@

Sub :- Appointment on Compassionate Ground to the relatives of the Govt. Employees who expired while in service or on premature retirement.

G.A.D.G.R.No.Comp.1095/PK/34-A/VIIIdated 11th September,1996. Read :-1) GAD G.R.No.Comp.1093/2335/PK/90/93/VII dt/26.10.1994. 2) GAD G.R.No. Comp 1095/PK/34-A/VIII dt.23.8.1996. Under Government Resolution of General administration Department No. Comp 1093/ 2335/PK/90/93/VIII dt. 26.10.1994, revised scheme has been enforced in respect of Appointments on Compassionate Ground. Following note has been added below Rule 5 ( a ) in Annexure of the said Government Resolution. ‘‘ A minor heir in the family of the Government servant who died while in service or retired prematually due to serious disease, should apply for appointment under this scheme within one year from the date of attaining the majority. ’’

Page 141: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

89

These orders will be effective from 1st March 1996. By order in the name of the Governor of Maharashtra. Y.M.Joshi, Dy.Secr.,Govt.of Maharashtra.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– ekakI pdacyaa AarxaNaabaabat.

saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ pirp~k Ë.baIsaIsaI–1093À3187Àp`.Ë.171À93À16 ba¸ id.02.11.1996.

phaÁ– 1´ pirp~k¸saa.p`.iva.Ë.baIsaIsaI 1078À1810À263À16 ba idnaaMk 1.3.1989. 2´ pirp~k¸saa.p`.iva.Ë.baIsaIsaI 1088À1810À263À16 ba idnaaMk 15.9.1989. 3´ pirp~k¸saa.p`.iva.Ë.baIsaIsaI 1093À3187Àp`.Ë.171À93À16 ba id.15.9.89. 4´ pirp~k¸saa.p`.iva Ë.baIsaIsaI 1093À3187Àp`.Ë.171À93À16 ba id.12.07.1996. pirp~kÁ–]prao@t samaËmaaMkacyaa idnaaMk 21 foba`uvaarI 1994 pirp~kanvayao “ f@t ekca pd ³ ´” Asalaolyaa saMvagaa-t sauÉvaatIcyaa Aqavaa %yaapuZIla BartI vaYa-at BartIÀbadlaI baabatcao AarxaNa laagaU haoNaar naahI. mhNajaoca ho AadoSa inaga-imat kolyaanaMtr jyaaMnaa ekakI pdavar naomaNaUk pdaonnatI idlaI jaa[-la tI jyaoYzta va pa~ta yaa AaQaaro va ta%pur%yaa svaÉpat Asaola¸ tsaoca ASaa inayau@%yaa maMuba[- ]cca nyaayaalayaacyaa AaOrMgaabaad KMDpIzakDo daKla kolaolyaa yaaicaka Ë.3381À91 cyaa inaNa-yaacyaa AQaIna rahUna idlyaa jaatIla Asao AadoSa doNyaat Aalao haoto. 2. ]prao@t yaaicaka Ë.3381À91 hI maagao GaoNyaat AalaI Asalyaanao ekakI pdaMvar naomaNaUka krtanaa %yaa AaOrMgabaad KMDpIzacyaa Ë.3381À91 cyaa inaNa-yaacyaa AQaIna rahUna doNyaacaI AavaSyakta naahI. tsaoca yaapUvaI- jyaa inayau%yaa sadr nyaayaalayaIna p`krNaacyaa AQaIna rahUna ta%pur%yaa svaÉpat krNyaat Aalyaa hao%yaa¸ %yaa inayaimat krNyaabaabat saMbaMiQat AiQaka–yaaMnaa AavaSyakto AadoSa inaga-imat krNyaabaabat ]prao@t idnaaMk 12.7.96 cyaa pirp~kanvayao AadoSa doNyaat Aalao Aahot. 3. varIla p`maaNao AadoSa inaga-imat kolyaanaMtrhI kahI kayaa-layaaMkDUna ekakI pdalaa jaada AarxaNa rahIla ikMvaa ksao yaabaabat yaa ivaBaagaakDo ivacaarNaa haot Aaho. %yaa saMdBaa-t Asao spYT krNyaat yaoto kI¸ ekakI pdalaa BartI va baZtIbaabat AarxaNa laagaU haot naahI. tsaoca AarxaNa laagau haot nasalyaanao AnauYaoSaacaa p`Sna ]d\Bavat naahI.ekakI pdavar naomaNaUka dotanaa kovaL jyaoYzta va pa~ta ivacaarat GaoNyaat yaavyaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaaar va naavaanao ¸

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– saovaa p`vaoSa inayama pdaonnatIsaazI pUva-AT mhNaUna inamna saMvagaa-t ikmaana saovaosaMbaMQaIcaI AT.. pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaabaatcao AadoSa maagao GaoNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1091Àp`.Ë.1À91À12 idnaaMk 17.02.1997.

Page 142: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

90

pha Á– 1´ saa.p``.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1088À109Àbaara¸ idnaaMk 25 Aa^gasT 1988. 2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1088À109Àbaara idnaaMk 31 mao¸1989. 3´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1088À109Àp`.Ë.1À88Àbaara id.4.9.1990. 4´ maa.laaoksaovaa Aayaaogaacao Ë. ³Ao´³7´À989Àdaona id.25.01.94 va id.25.6.96 5´ saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1091Àp`.Ë.1À91Àbaara id.23 mao¸ 1994. Saasana inaNa-yaÁ– pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa¸pdaonnatIsaazI inamna saMvagaa-t pUva-AT mhNaUna AnauBavaasaazI ga`a( na QarNyaabaabatcao varIla AnauËmaaMk ³5´ yaoqaIla AadoSa maagao GaoNyaat yaot Aahot. %yaamauLo pirivaxaaQaIna kalaavaQaItIla saovaa pdaonnatIsaazI AavaSyak Asalaolyaa AnauBavaasaazI ga`a( QarNyaat yaavaI. maa~ pirivaxaa kalaavaQaI samaaPt kolyaacao AadoSa inaga-imat kolyaaKorIja saMbaMiQat saovakacaa varcyaa pdavarIla pdaonnatIsaazI ivacaar kÉ nayao. sadr AadoSa maagao GaoNyaat AalyaamauLo idnaaMk 23 mao 1994 to Aajatagaayat jyaa kma-caa–yaaMcaa À AiQaka–yaaMcaa yaa AadoSaamauLo pdaonnatIsaazI ivacaar krNyaat yao} Saklaa naahI ASaI kahI p`krNao Asalyaasa yaa kma-caa–yaMacaaÀAiQaka–yaaMcaa pdaonnatIsaazI tatDInao ivacaar vhavaa va %yaaMcaI pdaonnat saMvaga-at maUL jyaoYzta kayama raKNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ya.maa.jaaoSaI¸ sah saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– p`klpga`st vya@tI va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna Asalaolyaa vya@tIMnaa

naaokrIsaazI doNyaat yaoNaaro p`maaNap~ p`klpga`st vya@tIMvar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tIMt kayadoSaIr d<ak pu~acaa saamaavaoSa krNyaabaabat.

mahsaUla va vana ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.AarpIe 4797Àp`.Ë.44À r–1 idnaaMk 20 maaca- ¸1997 . saMdBa- Á saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.e[-ema 1080À35À16 idnaaMk 21.1.1980. mahsaUla va vana ivaBaaga Ë.AarpIe 3693Àp`.Ë.178À r 1 idnaaMk 14.9.1994. mahsaUla va vana ivaBaaga Ë. AarpIe 3603Àp`.Ë.178À r 1 idnaaMk 15.5.1995. mahsaUla va vana ivaBaaga Ë.AarpIe 3695Àp`.Ë.183Àr 1 idnaaMk 22 .5.1996. Saasanaacyaa punava-sana QaaorNaanausaar p`klpga`st vya@tI va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tI %yaaMnaa SaasakIya saovaa p`vaoSaasaazI tartmya daKvaUna naaokrIt psaMtI yaabaabat savalat doNyaat AalaI AsaUna “ p`klpga`st vya@tIvar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya@tI ”yaa saM&ocyaa vyaa#yaot kayadoSaIr d<ak pu~acaa samaavaoSa krNyaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. kayadoSaIr d<ak ivaQaana Jaalyaavar “ d<ak pu~ ” va AaOrsa pu~ ho kayaVanvayao saarKoca ivabaama.

Page 143: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

91

zrt Asalyaa karNaanao Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ p`klpga`stanao maagaNaI kolyaasa naaokrIsaazI to doya Asalaolao p`maaNap~ kayadoSaIr d<akpu~acyaa naavao doNyaat yaavao. ho AadoSa ivaQaI va nyaaya ivaBaaga va saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ Avar saicava‚ mahsaUla va vana ivaBaaga maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á sarLsaovaa p`vaoSa va pdaonnatIsaazI sauQaairt ibaMdu naamaavalaI ivaiht krNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.2À97À 16 ba id.29.03.1997.

vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68À94À16 ba‚ id.26.07.1995. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1094À3609Àp`.Ë.56À94À16 ba‚ id.15.09.95. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1094À3609Àp`.Ë.56À94À16 ba id.15.02.96. P`astavanaaÁ– ]prao@t idnaaMk 26 jaulaO 1995 va idnaaMk 15 saPToMbar 1995 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao ivaiht krNyaat Aalaolyaa 200 ibaMdu va 50 ibaMdu naamaavalyaa maagao GaoNyaat yaot AsalyaacaI GaaoYaNaa idnaaMk 19 iDsaoMbar‚ 1995 raojaI ivaQaana pirYadot Jaalaolyaa cacao-cyaa vaoLI Saasanaatfo- krNyaat AalaI. %yaa AnauYaMgaanao‚ ]prao@t Ë. 3 yaoqaIla idnaaMk 15 fobau`vaarI 1996 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao‚ GaoaYaNaocyaa idnaaMkapasaUna mhNajaoca idnaaMk 19 iDsaoMbar 1995 pasaUna 200 ibaMdu va 50 ibaMdu naamaavalyaa maagao GaoNyaat Aalyaa. maa~ drmyaanacyaa kaLat kamakajaacaI ADcaNa hao} nayao mhNaUna ta%purtI 200 ibaMdu va 50 ibaMdu naamaavalaI ivaiht krNyaat AalaI. ibaMdu naamaavalaI sauQaairt krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa kahI kaL ivacaaraQaIna haota. Saasana inaNa-yaÁ sarLsaovaa p`vaoSaasaazI va pdaonnatIsaazI ibaMdu naamaavalyaa sauQaairt krNyaacyaa p`SnaasaMdBaa-t Saasanaanao‚ maa. ]p mau#yamaM~I yaaMcyaa AQyaxaotoKalaI ek saimatI gaizt kolaI haotI. yaa saimatInao kolaolyaa iSafarSaInausaar sarLsaovaa p`vaoSaasaazI sauQaairt 100 ibaMdu naamaavalaI va pdaonnatIsaazI sauQaairt 50 ibaMdu naamaavalaI yaavdaro ivaiht krNyaat yaot Aahot. sauQaairt ibaMdu naamaavalaIcaa namaunaa saaobat jaaoDlaa Aaho. 2. yaa inaNa-yaacyaa idnaaMkapUvaI- jyaa p`krNaI kaya-vaahI pUNa- JaalaolaI Aaho %yaacao punaiva-laoakna krNyaacaI AavaSyakta naahI. maa~ yaapuZo sarLsaovaa BartI va pdaonnatI saMdBaa-t‚ saaobatcaI sauQaairt ibaMdu naamaavalaI AnausarNyaat yaavaI. ivaVmaana ibaMdu naamaavalaI nausaar yaapUvaI- jyaa ËmaaMkapya-ntcao ibaMdu vaaprlao Aahot‚ %yaapuZIla ibaMdu pasaUna sauQaairt ibaMdu naamaavalaIcaa AvalaMba krNyaat yaavaa. maa~ %yaapUvaI-caa AnauSaoYa Asalyaasa sarL saovaa BartIÀpdaonnatI p`saMgaI ivacaarat GaoNyaat yaavaa. ivamau> jaatIÀ BaT@yaa jamaatI kirta sarL saovaosaazI “ A ” ‚ “ ba ”‚ “ k ” va “ D ” yaa p`vagaa-tIla AarxaNa AMtga-t pirvat-naIya ( Internally Transferable ) rahIla. 3. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI‚ sarL saovaa BartI va pdaonnatIcyaa vaoLI‚ yaa sauQaairt ibaMdu naamaavalaIcaa AvalaMba kravaa.tsaoca %yaMacyaa inayaM~NaaKalaI sava- SaasakIya kayaa-layaaMnaa‚ yaa saMdBaa-t ]icat saUcanaa doNyaat yaavyaat.

Page 144: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

92

inamaSaasakIya saovaa‚ maMDLo‚ mahamaMDLo [%yaadImaQyao ho AadoSa laagaU krNyaasaMbaMQaI saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI yaaogya to AadoSa inaga-imat kravaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ riva BaU. bauQdIrajaa¸ saicava‚ ³saovaa´

……………

sarLsaovaa BartIsaazI 100 ibaMdu naamaavalaI.

……………………………………………………… ……………………………………………………… AnauËmaaMk vaga- AnauËmaaMk vaga- ……………………………………………………… ………………………………………………………

1. AnausaUicat jaatI 29. [tr maagaasavaga- 2. AnausaUicat jamaatI 30. Kulaa 3. ivamau> jaatI ³A´ 31. BaT@yaa jamaatI ³ k´ 4. BaT@yaa jamaatI ³ba´ 32. Kulaa 5. [tr maagaasavaga- 33. AnausaUicat jamaatI 6. Kulaa 34. Kulaa 7. BaT@yaa jamaatI ³k´ 35. [tr maagaasavaga- 8. Kulaa 36. Kulaa 9. [tr maagaasavaga- 37. AnausaUicat jaatI 10. Kulaa 38. Kulaa 11. BaT@yaa jamaatI ³D´ 39. [tr maagaasavaga-. 12. AnausaUicat jaatI 40. Kulaa 13. Kulaa 41. ivamau> jaatI ³A´ 14. Kulaa 42. Kulaa 15. ivaSaoYa maagaasavaga- 43. AnausaUicat jaatI 16. Kulaa 44. Kulaa 17. [tr maagaasavaga- 45. [tr maagaasavaga- 18. Kulaa 46. Kulaa 19. [tr maagaasavaga- 47. BaT@yaa jamaatI ³ba´ 20. Kulaa 48. Kulaa 21. AnausaUicat jaatI 49. [tr maagaasavaga- 22. Kulaa 50. Kulaa 23. AnausaUicat jamaatI 51. AnausaUicat jaatI 24. Kulaa 52. Kulaa 25, [tr maagaasavaga- 53. AnausaUicat jamaatI 26. Kulaa 54. Kulaa 27. AnausaUicat jaatI 55. [tr maagaasavaga-

Page 145: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

93

28, Kulaa 56. Kulaa 57. BaT@yaa jamaatI ³k´ 81. AnausaUicat jaatI 58. Kulaa 82. Kulaa 59. [tr maagasavaga- 83. ivamau> jaatI ³A´ 60. Kulaa 84. Kulaa 61. AnausaUicat jaatI 85. [tr maagaasavaga- 62. Kulaa 86. Kulaa 63. AnausaUicat jamaatI 87. ivaSaoYa maagaasavaga- 64. Kulaa 88. Kulaa 65. [tr maagaasavaga- 89. [tr maagaasavaga- 66. Kulaa 90. Kulaa 67. AnausaUicat jaatI 91. AnausaUicat jaatI 68. Kulaa 92. Kulaa 69. [tr maagaasavaga- 93. AnausaUicat jamaatI 70. Kulaa 94. Kulaa 71. AnausaUicat jamaatI 95. [tr maagaasavaga- 72. Kulaa 96. Kulaa 73. AnausaUicat jaatI 97. AnausaUicat jaatI 74. Kulaa 98. Kulaa 75. [tr maagaasavaga- 99. BaT@yaa jamaatI ³baÀk´ 76. Kulaa 100. Kulaa 77. BaT@yaa jamaatI ³D´ 78. Kulaa 79. [tr maagaasavaga- 80. Kulaa …………………………………………………………………………………………………………………………………………

vagaa-nausaar Aarixat pdo ibaMdu …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ³1´ AnausaUicat jaatI…….. ³13´ 1 12 21 27 37 43 51 61 67 73 81 91 97. ³2´ AnausaUicat jamaatI…. ³7´ 2 23 33 53 63 71 93. ³3´ ivamau> jaatI ³A´… ³3´ 3 41 83. ³4´ BaT@yaa jamaatI ³ba´… ³2.5´ 4 47. ³5´ BaT@yaa jamaatI ³k´… ³3.5´ 99³baÀk´ 7 31 57. ³6´ BaT@yaa jamaatI ³D´… ³2´ 11 77. ³7´ ivaSaoYa maagaasap`vaga-… ³2´ 15 87 ³8´ [tr maagaasavaga-… ³19´ 5 9 17 19 25 29 35 39 45 49 55 59 65 69 75 79 85 89 95.

Page 146: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

94

³9´ sava-saaQaarNa… ³48´ 6 8 10 13 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 100.

………………………………………………………………………………………………………………………… pdaonnatIsaazI namaunaovajaa naamaavalaI ³ 50 ibaMdu raosTr ´

………………………………………………………………………………………………………………………… Anau .Ë. vaga- Anau.Ë. vaga- …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1. AnausaUicat jaatI 26. Kulaa 2. Kulaa 27. Kulaa 3. AnausaUicat jamaatI 28. Kulaa 4. Kulaa 29. AnausaUicat jaatI 5. ivamau> jaatI 30. Kulaa 6. Kulaa 31. Kulaa 7. ivaSaoYa maagaasa p`vaga- 32. Kulaa

8. Kulaa 33. ivamau> jaatI BaT@yaa jamaatI ³AÀba´ 9. AnausaUicat jaatI 34. Kulaa 10. Kulaa 35. Kulaa 11. Kulaa 36. Kulaa 12. Kulaa 37. AnausaUicat jamaatI 13. AnausaUicat jamaatI 38. Kulaa 14. Kulaa 39. Kulaa 15. Kulaa 40. Kulaa 16. Kulaa 41. AnausaUicat jaatI 17. BaT@yaa jamaatI ³ ba ´ 42. Kulaa 18. Kulaa 43. Kulaa 19. Kulaa 44. Kulaa 20. Kulaa 45. AnausaUicat jaatI 21. AnausaUicat jaatI 46. Kulaa 22. Kulaa 47. Kulaa 23. Kulaa 48. Kulaa 24. Kulaa 49. AnausaUicat jaatI 25. AnausaUicat jamaatI 50. Kulaa

………………………………………………………………………………………………………………………… AnausaUicat jaatI ibaMdu ËmaaMk 1‚ 9‚21‚29‚41‚45‚49 Ä 7 AnausaUicat jamaatI ibaMdu ËmaaMk 3‚13‚25‚37 Ä 4 ivamau> jaatI ÀBaT@yaa ibaMdu ËmaaMk A–5‚ba–17‚ AÀba– 33 Ä 3 jamaatI.

Page 147: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

95

ivaSaoYa maagaasavaga- … ibaMdu ËmaaMk 7 Ä 1 Kulao. .. .. ibaMdu ËmaaMk 2‚ 4‚ 6‚ 8‚ 10‚ 11‚ Ä 35 12‚ 14‚ 15‚ 16‚ 18‚19‚20‚22‚23‚ 24‚ 26‚27‚28‚ 30‚ 31‚ 32‚ 34‚ 35‚36‚ 38‚ 39‚ 40‚ 42‚ 43‚44‚ 46‚ 47‚ 48‚ 50. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–Saasana saovaotIla maagaasavagaI-yaÀAmaagaasavagaI-ya kma-caarIÀAiQakarI yaaMcaI pdaonnat saMvagaa-t AapapsaatIla jyaoYzta ivainayaimat krNyaabaabat..

saa.p`.ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1096Àp`.Ë.32À96Àbaara id.19.04.1997.

Saasana inaNa-ya Á– Saasana saovaotIla ivaivaQa saMvagaa-tÀpdaMvar inayaimatir%yaa inayau@tI Jaalaolyaa SaasakIya saovakaMcaI jyaoYzta %yaaMcyaa %yaa pdavarIlaÀsaMvagaa-tIla ikMvaa saovaotIla AKMiDt saovaakalaavaQaIvaÉna inaiScat kolaI jaato.maa~ yaa p`yaaojanaaqa- ABaaivat naomaNaUkIcaa kalaavaQaI vagaLlaa jaatao. mhNajaoca jyaa idnaaMkapasaUna saMbaMiQataMcaI inayaimat naomaNaUk JaalaI Asaola %yaa idnaaMkapasaUna jyaoYzta inaQaa-irt kolaI jaato.koMd` Saasana ivaÉQd ivarpalaisaMh caaOhana [%yaadI ³kosa naM. jaoTI 1995³7´esasaI 231 idnaaMk 10.10.1995´ p`krNaI savaao-cca nyaayaalayaacaa inaNa-ya va koMd` Saasanaacao kaima-k va p`iSaxaNa maM~alayaacao idnaaMk 30 jaanaovaarI 1997 cao AadoSa ivacaarat Gao}na rajya SaasakIya saovaotIla kma-caa–yaaMcyaa baabatIt jyaoYzta ivainayamaat yaaogya%yaa sauQaarNa krNyaasaMbaMQaIcao AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk esaAarvhI 1096Àp`.Ë.32À96Àbaara idnaaMk 27.3.1997 raojaI inaga-imat krNyaat Aalao. tqaaip koMd` Saasanaanao %yaacyaa idnaaMk 21 maaca- 1997 cyaa kayaa-layaIna &apnaa Anvayao %yaaMcyaa idnaaMk 30 jaanaovaarI 1997 cyaa AadoSaamaQyao kahI sauQaarNaa kolyaa. %yaa laxaat Gaota var namaUd kolaolao Saasanaacao idnaaMk 27 maaca- 1997 cao AadoSa AiQaËimat kÉna puZIlap`maaNao AadoSa inaga-imat krNyaat yaot Aahot. A´ eKaVa kma-caarIÀAiQaka–yaacaI AarxaNa ibaMdUnausaar %yaa pdavar pdaonnatInao inayau@tI JaalyaanaMtr %yaa saMvagaa-t jyaoYz Asalaolyaa Kulyaa p`vagaa-t-Ila kma-caarIÀAiQakarI pdaonnatI Jaalyaasa %yaa saMvagaa-t tao maULcaI jyaoYzta punha p`aPt krIla. ba´ idnaaMk 30 jaanaovaarI 1997 raojaI Aist%vaat Asalaolyaa jyaoYzta yaadIvarIla ³A´ nausaar sauQaairt krNyaacaI AavaSyakta naahI. jaI jyaoYzta yaadI Aistvaat Asaola %yaa yaadInausaar %yaa saMvagaa-t puZIla pdaonna%yaa krNyaat yaavyaat. yaa yaadIcyaa AaQaaro maagaasavagaI-ya vyai@tMnaa AarxaNa inayamaanausaar varcyaa saMvagaa-t pdaonnatI idlaI AaiNa %yaanaMtr sava-saaQaarNa p`vagaa-tIla vya@tIlaa pdaonnatI idlaI tr varcyaa pdaonnatI saMvagaa-t jyaoYzta inaQaa-irt krtanaa sava-saaQaarNa p`vagaa-tIla kma-caarIÀAiQakarI‚ maagaasavagaI-ya kma-caa–yaavar AaplaI maUL jyaoYzta p`aPt krIla. k´ rajya` SaasakIya saovaotIla varcyaa pdavar pdaonnatIsaazI inamna pdavar ikmaana saovaocaI AT saovaa p`vaoSa inayamaat ivaiht krNyaat yaoto. var³A´ yaoqao namaUd kolyaanausaar jyaoYzta inaiScat kolyaavar saMbaMiQat kma-caarI ikmaana saovaocaI hI AT pUNa- krIt nasatIla tr %yaaMcaa AnauBava kalaavaQaI tao %yaasa kinaYz Asalaolyaa maagaasavagaI-yaaMcyaa idnaaMkapasaUna QarNyaat yaavaa. 3. jyaoYzta inaQaa-irt krNyaasaMbaMQaIcao varIla t%va Saasana saovaotIla sava- gaTatIla sava- straMvarIla pdaonnatIcyaa saMdBaa-t laagaU rahIla. 4. ho AadoSa idnaaMk 30 jaanaovaarI 1997 pasaUna AMmalaat yaotIla.

Page 148: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

96

5. saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. elaAarvhI 1077À12 idnaaMk 21 jaUna 1982 cyaa AiQasaUcanao Anvayao ivaiht kolaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³jyaoYzta ivainamaya ´ inayama 1982 maQyao varIlap`maaNao AavaSyak sauQaarNaa krNyaat yaot Aahot. %yaa sauQaarNaa hao[-pya-nt yaa AadoSaanausaar kaya-vaahI krNyaat yaavaI.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á [tr maagaasavagaI-ya jaatImaQaIla ]nnat AaiNa p`gat vya@tIÀgaT³ ik`maI laoAr´ vagaLuna AarxaNaacao fayado doNyaabaabat inakYa inaiScat krNyaabaabat.

samaajaklyaaNa‚ saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga inaNa-ya Ë. saIbaIsaI 1094Àp`.Ë.86Àmaavak 5 idnaaMk 5 jaUna 1997.

vaacaa Á– inaNa-ya Ë. saIbaIsaI 1094Àp`.Ë. 86Àmaavak 5 idnaaMk 16 jaUna 1994.

Saasana inaNa-ya samaajaklyaaNa ‚ saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga Ë.saIbaIsaI 1094Àp`.Ë.86Àmaavak 5 idnaaMk 16 jaUna 1994 Anvayao maharaYT/ rajyaatIla [tr maagaasavaga- ‚ BaT@yaa jamaatItIla Qanagar va vaMjaarI va %yaaMcyaa t%sama jaatI yaa p`vagaa-tIla ]nnat AaiNa p`gat vya@tIÀgaT vagaLUna AarxaNaacao fayado doNyaabaabat inakYa inaiScat krNyaat Aalao haoto. 2. saava-jainak ]pËma‚ ivaVapIz‚ ba^Mnka‚ Aayauiva-maa mahamaMDL vagaOro maQyao jao AiQakarI kaya-rt haoto %yaaMnaa ]%pnnaacaa inakYa laagaU kolyaamauLo %yaaMcyaa palyaaMnaa AarxaNaacaa laaBa Gaota yaot haota. maa~ koMd` va rajya Saasanaanao jao vaga- 1 yaa EaoNaItIla AiQakarI ‚ Aa[-vaDIla daonhIhI vaga- 2 yaa EaoNaItIla AiQakarI haoto va jaao AiQakarI sarL saovaonao vaga- 2 yaa EaoNaImaQyao haota va vayaacyaa 40 vyaa vaYaa-pUvaI- vaga- 1 EaoNaImaQyao pdaonnat Jaalaolaa haota. ASaa AiQak–yaaMcao vaaiYa-k ]%pnna maagaIla 3 vaYaa-maQyao Épyao 1 laaKacyaa AaMt Asalao trI %yaaMcyaa palyaaMnaa AarxaNaacaa laaBa Gaota yaot navhta. maa~ saava-jainak ]pËma‚ ivaVapIz vagaOromaQyao jaI pdo SaasanaatIla pdaMSaI samatulya Asatanaa doKIla ba^nka va ivaVapIz yaoqaIla AiQaka–yaaMcyaa palyaaMnaa ]%pnnaacyaa inakYaamauLo laaBa Gaota yaot haota va SaasanaatIla AiQaka–yaaMcyaa palyaaMnaa %yaaMcyaa palakaMcaa djaa- inaiScat kolyaamauLo vaaiYa-k ]%pnna Épyao 1 laaKacyaa AaMt AsataMnaa doKIla to fayaVapasaUna vaMcaIt raihlaolao haoto.hI ivasaMgatI dUr krNyaacyaa dRYTInao sadrcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 3. AarxaNaacaa laaBa dotanaa maagaIla 3 vaYaa-maQyao drvaYaI- jyaaMcao vaaiYa-k ]%pnna Épyao 1 laaK ikMvaa %yaapoxaa jaast Aaho ASaa p`karcaa inakYa inaiScat kolaa haota. dr 3 vaYa-naI Épyaacao maulya ivacaarat Gao}na %yaamaQyao badla hao} Saktao‚ yaacaa ivacaar k$na ]%pnaacyaa inakYaacaI mayaa-da badlaNyaacaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasana inaNa-yaÁ Saasana inaNa-ya¸ samaajaklyaaNa‚ saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga Ë.saIbaIsaI 1094Àp`.Ë.86À maavak 5 idnaaMk 15 jaUna 1994 Anvayao koMd` va rajya SaasanaatIla vaga- 1 va vaga- 2 cyaa AiQaka–yaaMnaa ]%pnnaacaa inakYa na laavata %yaaMcaa kovaL djaa- ha ivacaarat Gaotlaa haota. %yaamauLo %yaaMcao ]%pnna Épyao 1 laaKacyaa AaMt Asalao trI %yaaMcyaa palyaaMnaa fayada imaLt navhta. maa~ ivaVapIz‚ ba^nka‚ saava-jainak ]pËma yaoqao SaasanaatIla pdaMSaI samakxa Asalaolyaa pdavar kama krIt AsalaolyaaMcyaa palyaaMnaa maa~ tao fayada Gaota yaot haota. hI ivasaMgatI dUr krNyaat yaot Aaho va rajya va koMd` SaasanatIla vaga- 1 ‚ vaga- 2 (a EaoNaItIla AiQakarI yaaMnaa ]%pnnaacaa inakYa laagaU krNyaat yaot Aaho. jyaa vya@tIMcao ]%pnna maagaIla 3 vaYaa-maQyao Épyao 1 laaKacyaa AaMt haoto %yaaMnaa AarxaNaacaa laaBa imaLt haota. hI mayaa-da dr 3 vaYaa-naI badlaavayaacaI AsalyaamauLo va Aata 3 vaYao- pUNa- JaalaI Asalyaanao $pyao 1 laaKava$na $pyao 2 laaK ASaI mayaad-a inaiScat krNyaat yaot Aaho.jyaaMcao ]%pnna maagaIla 3 vaYaa-maQyao p`%yaok vaYaI- Épyao 2 laaK ikMvaa %yaapoxaa jaast Aaho ASaaMnaa AarxaNaacaa laaBa imaLNaar naahI.Épyao 2 laaK hI mayaa-da puZIla vaYaa-pya-nt AMmalaat rahIla.

Page 149: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

97

4. maharaYT/ rajyaatIla savalatI va fayado GaotaMnaa sadrhU ]%pnnaacyaa inakYaacyaa AaQaaro ]nnat va p`gat gaTat maaoDt nasalyaasa jaatIcaa daKlaa doNyaat yaavaa. 5. idnaaMk 16 jaUna 1994 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao inaiScat kolaolao inakYa r_ k$na saoabatcyaa piriSaYTat sauQaairt sva$pat ]nnat va p`gat vya@tI ÀgaT zrivaNyaabaabat inakYa inaiScat krNyaat Aalao Aahot. 6. maharaYT/ rajyaamaQyao jaI [tr maagaasavaga-‚ BaT@yaa jamaatItIla Qanagar va vaMjaarI va %yaacyaa t%sama jaatI yaaMcaI yaadI GaaoiYat kolaolaI Aaho. %yaa yaadItIla vya@tIMnaa maharaYT/atIla laaBa Gaota yao[-la. ]%pnnaacao inakYa maharaYT/ rajyaatfo- idlyaa jaaNaa–yaa savalatIMkirta laagaU Aahot. 7. koMd` Saasanaacao AarxaNa ivaYayak fayado GaotaMnaa ]nnat va p`gat vya@tIÀgaT yaabaabatItcao inakYa koMd`anao laagaU kolao Aahot va koMd` Saasanaanao maharaYT/aSaI saMbaMiQat jaI [tr maagaasavagaI-ya yaadI inaiScat kolaI Aaho %yaaMnaa laagaU rahtIla. 8. sadrhU AadoSa %varIt pirNaamaanao laagaU krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanayusaar va naavaanao‚ sa.nau.gaavaIt¸ Aar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– SaasakIya saovaot AsataMnaa idvaMgatÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kasa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNao.

saa.p`.iva. pirp~k Ë.AkMpa 1097Àp`.Ë.50À97ÀAaz id.4 Aa^@Taobar ¸1997. vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.26.10.1994. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.12 maaca- 1997. 3´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.AkMpa 1097Àp`.Ë.19À97ÀAaz id. 7 jaUna‚ 1997. Saasana pirp~kÁ–Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.12 maaca- 1997 nausaar baRhnmauMba[- vagaLta p`%yaok ija(atIla ivaBaagaÀkayaa-layaat AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaazI yaoNaa–yaa sava- Aja-aMcaI jyaoYztocyaa idnaaMkanausaar yaadI ijalhaiQakarI kayaa-layaanao zovaavayaacaI Aaho. Saasana pirp~k saa.p`.iva.Ë.AkMpa 1097Àp`.Ë.19À97ÀAaz idnaaMk 7 jaUna 1997 cyaa Saasana pirp~katIla trtUdInausaar baRhnmauMba[-tIla laoaksaovaa Aayaaogaacyaa kaya-xao~atIla ilaipk–TMklaoKkaMcaI AnaukMpa t<vaavar inayau@tIcaI eki~t yaadI saamaanya p`Saasana ivaBaaga kayaa-sana 14 A maQyao zovaavayaacaI Aaho. 2. AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaazI p`aPt haoNaa–yaa Ajaa-caI p`aqaimak CananaI SaasakIya kma-caarI jyaa kayaa-layaatÀivaBaagaat kaya-rt haota %yaa kayaa-layaanao ÀivaBaagaanao krNao AavaSyak Aaho. maa~ p`itinayau@tIvarIla SaasakIya kma-caarI ÀAiQakarI yaaMcyaa baabatIt ASaI CananaI maUL ivaBaagaanao krNao AavaSyak Aaho. tqaaip‚ Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ saMbaMiQat kayaa-layaÀivaBaaga AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaazI p`aPt Jaalaolyaa Ajaa-caI CananaI yaaogya irtInao krIt naahIt va Asao Aja- ijalhaiQakarI kayaa-layaÀsaamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo pazivaNyaacaI kaya-vaahI krtat.%yaabaabat yaaogyatI dxata GaoNao AavaSyak Aaho. 3. AnaukMpa t<vaavar naaokrI doNyaabaabat Saasanaanao vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolao AadoSa laxaat Gao}na AnaukMpa karNaastva naaokrIsaazI p`aPt Jaalaolyaa Ajaa-caI tpasaNaI saMbaMiQat Aasqaapnaa AiQaka–yaanao kravaI. saMbaMiQat ]maodvaar

Page 150: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

98

AnaukMpa t<vaavar inayau@tIsaazI pa~ zrtao ikMvaa ksao yaabaabat tpasaNaI kÉna kovaL inayau@tIsa pa~ Aja- Aaplyaa iSafarSaIMsah Aasqaapnaa AiQaka–yaanao ijalhaiQakarI kayaa-layaÀsaamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMcaokDo pazvaavaot. 4. Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz idnaaMk 26 Aa^@Taobar 1994 cyaa Saasana inaNa-yaacyaa piriSaYT “ A ” maQaIla inayama 7³ba´ maQyao namaUd kolaolyaa baabaIsaMbaMQaI pUt-ta haot AsalyaacaI kaLjaI Asao Aja- iSafarsa krNyaa–yaa AiQaka–yaaMnaI GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ya.maa.jaaoSaI¸ sah saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– saovaa pustkacaI dusarI p`t sava- rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivanaamaulya doNyaabaabat.

Saasana pirp~k‚ iva<a ivaBaaga Ë.saovaapu 1097Àp`.Ë.10À97Àsaovaa 6 idnaaMk 11.11.1997. phaÁ Saasana pirp~k Ë. saovaapu 1087À474Àsaovaa 9 idnaaMk 28 eip`la 1987. saovaa pustk ikMvaa saovaa pT ³ Service Rolls ´ AVyaavat zovaavao va %yaacaI dusarI p`t kma-caa–yaasa VavaI ASaI trtud maharaYT/ naagarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 cyaa inayama 36 va 37 maQyao krNyaat AalaI Aaho. prMtu ba–yaaca kaya-alayaaMt saovaa pustk Àsaovaa pTacaI dusarI p`t kma-caa–yaasa doNyaat yaot naahI. Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho. Saasanaacyaa AsaohI inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ kahI kayaa-layaaMkDUna saovaa pustkatIlaÀsaovaa pTatIla naaoMdI vaoLIca Gaotlyaa jaat naahIt AaiN %yaamauLo saMbaMiQat kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa saovaainavaR<aInaMtrcao inayamaanausaar imaLNaaro fayado ho ivaiht kalaavaQaIt imaLNyaasa ADcaNaI yaotat. mhNaUna p`%yaok kayaa-layaanao kma-caa–yaaMcyaa maUL saovaa pustkatÀsaovaa pTat vaoLcyaa vaoLI naaoMdI Gao}na %yaa p`maaiNat krNao AavaSyak Aaho. jar saovaa pustkatÀsaovaa pTat GaoNyaat AalaolaI eKadI naaoMd caukIcaI Asalyaacao inadSa-naasa Aalyaasa,‚ %yaat sauQaarNaa krNyaabaabatcaI kaya-vaahI %varIt krNyaat yaavaI. tsaoca mauMba[- iva<aIya inayama 1959 maQaIla inayama 52 KalaIla piriSaYT 17 nausaar saovaa pustkÀsaovaa pT ho p`dIGa- kalaavaQaIpya-nt jatna k$na zovaNao AavaSyak Asalyaanao to sauisqatIt zovaNyaabaabatcaI vaoLIca dxata GaoNyaat yaavaI. saovaa pustkacaIÀsaovaa pTacaI dusarI p`t saMbaMiQat kma-caa–yaaMnaa purivaNao‚ %yaatIla naaoMdI AVyaavat k$na doNao‚ tsaoca maUL saovaa pustkatIla Àsaovaa pTatIla naaoMdI vaoLcyaa vaoLIca GaoNao ho kalabaw kama Asalyaanao kayaa-laya p`mauKaMnaI %yaa kamaabaabat inayaaojanaa%mak AaKNaI k$na GyaavaI. sava- p`SaasakIya AiQakarI va pya-vaoxaIya AiQakarI AaiNa saMbaMiQat kma-caarI yaaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaatIla saovaaiBalaoK sauisqatIt zovaNyaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 maQaIla inayama 35 to 49 maQaIla trtudIMcao yaapuZo kaTokaorpNao palana kravao. ASaa p`karo jar kaya-vaahI JaalaI naahI tr %yaasaazI saMbaMiQat p`SaasakIya AiQakarI‚ tsaoca pya-vaoxak AiQakarI yaaMnaa jabaabadar Qarlao jaa[-la va %yaaMcyaa ivaÉw inayamaap`maaNao iSastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaat yao[-la. tsaoca varIlap`,maaNao ivaiht kaya-vaahI haoNyaasaazI maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa AK%yaarItIla sava- ivaBaagaIya kayaa-layaaMvar p`SaasakIya inayaM~Na zovaavao. tsaoca p`%yaok inayau@tI p`aiQaka–yaanao %yaacyaa AiQap%yaaKalaIla

Page 151: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

99

kma-caa–yaaMnaa saovaa pustkacaIÀsaovaa pTacaI dusarI p`t AjaUna idlaI nasaola tr tSaI tI %yaaMnaa AVyaavat k$na ivanaamaUlya VavaI.tsaoca kma-caa–yaakDIla (a dusa–yaa p`tI zravaIk kalaaMtranao mhNajaoca p`%yaok vaYaa-cyaa maaho fobau`vaarI maihnyaat %yaaMcyaakDUna Gyaavyaat AaiNa maUL saovaa pustkatIla naaoMdInausaar kma-caa–yaasa AVyaavat va saaMxaaMikt k$na prt Vavyaat. sava- p`SaasakIya ivaBaagaaMnaIÀkayaa-layaaMnaI yaa pirp~kacaI p`t kayaa-layaatIla saUcanaa flakavar laavaUna vaa Anya maagaa-nao sava- kma-caarIÀAiQakarI yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaavaI. varIla AadoSaaMcaI kaTokaorpNao palana krNyaat yaavao. maharaYTa/cao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao. Sa.sa.basanaak¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– [tr maagaasavagaI-ya ÀivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla s~I AmaagaasavagaI-ya vya@tISaI ivavaah kolyaasa Vavayaacyaa savalatI.

samaajaklyaaNa‚ saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga‚

inaNa-ya Ë.saIbaIsaI 1096Àp`.Ë.278Àmaavak 5 id.18.11.1997 vaacaaÁ– 1´ samaajaklyaaNa‚saaMsÌitk kaya-‚ ËIDa va pya-Tna ivaBaaga pirp~k Ë.saIbaIsaI 1475À1945Àmaavak 5 idnaaMk 27 jaanaovaarI 1986. 2´samaajaklyaaNa‚saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga Saasana SauQdIp~k Ë.saIbaIsaI 1095À p`.Ë.45Àmaavak 5 idnaaMk 21 jaUna 1996. [tr maagaasavagaI-ya maihlaonao AmaagaasavagaI-ya vya@tI baraobar ivavaah kolyaasa itcyaa ivavaahanaMtr itlaa ivavaahapUvaI- imaLNaa–yaa savalatI laagaU kravyaat ikMvaa ksao ha p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaa baabaIMcaa ivacaar k$na Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ eKaVa [tr maagaasavagaI-ya maihlaonao AmaagaasavagaI-ya vya@tISaI ivavaah kolyaasa tI s~I janmaanaoca [tr maagaasavagaI-ya AsalyaamauLo itlaa ivavaahanaMtrhI tI jyaa [tr maagaasavagaI-maQyao haotI %yaa p`vagaa-saazI laagaU Asalaolyaa sava- savalatI doya zrtIla. sadr inaNa-ya ivaQaI va nyaaya ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- ËmaaMk 2323ÀisavhIlaÀeÀ1135 idnaaMk 2.8.97 Anvayao idlaolyaa sahmatInausaar inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcya AadoSaanausaar va naaMvaanao. jao.PaI. DaMgao saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 152: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

100

ivaYaya Á– SaasakIya saovakaMcyaa inayatkalaIk badlyaaMsaMdBaa-t QaaorNa.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. esaAarvhI 1097Àp`.Ë.20À97Àbaara‚ idnaaMk 27.11.1997. vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.TIAaref 1077Àbaara idnaaMk 27.09.1977. 2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.TIAaref 1089Àp`.Ë.8Àbaara idnaaMk 21.04.1989. SaasakIya kma-caa–yaaMcyaaÀAiQaka–yaaMcyaa inayatkalaIk badlaIsaMbaQaIcaI maaga-dSa-k t%vao Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk TIAaref 1077À12 idnaaMk 27.09.1977 Anvayao ivaiht krNyaat AalaI Aahot. 2. Saasanaacyaa badlaIsaMdBaa-t Aist%vaat Asalaolyaa saQyaacyaa QaaorNaacaa forivacaar kÉna ho QaaorNa jaastIt jaast pardSaI- va p`SaasakIya dRYTyaa ]pyau@t zravao yaa ]_oSaanao %yaat kahI badla krNyaasaMbaMQaIcaa p`stava ivacaaraQaIna haota. yaa baabatIt sava-kYa ivacaar kÉna badlyaasaMbaMQaIcyaa saQyaacyaa AadoSaaMcao AiQaËmaNa krNyaat yaot AsaUna badlyaaMbaabat sauQaairt QaaorNa AvalaMibaNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa Aaho. Saasanaacao badlaIsaMbaMQaacao sava-saaQaarNa sauQaairt QaaorNa ho KalaIlap`maaNao rahIlaÁ–

³1´ rajya Saasanaacyaa tsaoca rajya SaasanaaMtga-t Asalaolyaa inamaSaasakIya saovakaMcyaa badlyaa sava-saaQaarNatÁ vaYaa-tUna ekdaca krNyaat yaavyaat. AiQakarIÀkma-caa–yaaMcyaa palyaaMcyaa SaOxaiNak garjaa laxaat Gaota‚ yaa badlyaa mao maihnyaatca krNyaat yaavyaat‚ maa~ KalaIla p`krNaI yaa sava-saaQaarNa QaaorNaasa Apvaad krNyaat yaavaa.

³A´ saovaainavaR<aIÀpdaonnatIÀrajaInaamaa [.ir@t haoNaa–yaa pdaMvarIla inayau@%yaa. ³ba´ ptIÀp%naI yaaMnaa eki~t zovaNyaacyaa QaaorNanausaar Asalaolyaa badlyaa.

³k´ ijaqao Apvaada%mak pirisqatImauLo badlaI krNao AavaSyak Aaho ASaI saxama AiQaka–yaacaI Ka~I Jaalyaasa‚ maa~ tsao krtanaa t%saMbaMQaIcaI karNao namaUd krNyaat yaavaIt.

³2´ p`SaasakIya karNaastva AavaSyak Asalaolyaa sava-saaQaarNa badlyaa‚ saMbaMiQat SaasakIya saovakacaI %yaa pdavarIla saovaa ikmaana ek vaYa- [tkI JaalyaaiSavaaya kÉ nayaot. sava-saaQaarNa eka pdavar 3 vaYao- va ekaca ijalhyaat 5 vaYao- hao[-pya-nt badlaI krNyaat yao} nayao.

³3´ Saasana stravarIla badlyaaMcao AiQakar saMbaMiQat maM~I va ivaBaagaacao saicava yaaMnaI saMyau@tpNao vaapravaot.

³4´ varIla kaya-pwtI rabaivatanaa badlyaasaMbaMQaIcyaa jyaa p`krNaaMt ekvaa@yata haoNaar naahI‚ ASaa p`krNaI mau#yamaM~I‚ mau#ya saicavaaMcyaa sallyaanao AMitma inaNa-ya GaotIla.

³5´ badlyaaMcao p`aiQakar – ³A´ maa.mau#yamaM~I– Épyao 3200À– va %yaavarIla vaotnaEaoNaIt Asalaolyaa sava- AiQaka–yaaMcao tsaoca

AiKla BaartIya saovaotIla sava- straMvarIla AiQaka–yaaMcao p`stava maa. mau#yamaM~I yaaMcyaa maanyatosaazI saadr krNao AavaSyak rahIla.

³ba´ maa. maM~I– Épyao 3000À– to 4500À– yaa vaotnaEaoNaItIla AiQakarI ³ maa.mau#yamaM~I jyaa ivaBaagaacao p`BaarI maMM~I mhNaUna kama phat Aahot ASaa ivaBaagaatIla AiQaka–yaaMcyaa baabatIt yaa vaotnaEaoNaItIla p`stava maa. mau#yamaM~I yaaMnaa saadr krNyaat yaavaot .´

³k´ p`SaasakIya ivaBaaga – Épyao 2200À– to Épyao 3700À– yaa vaotnaEaoNaItIla AiQakarI. ivabaama.

Page 153: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

101

³D´ ivaBaaga p`mauK – Épyao 2000À– to 3500À– yaa gaT– A maQaIla kinaYz vaotnaEaoNaItIla pdo va gaT– ba maQaIla sava- pdo ³ É. 2000–3500‚ É.2376–3500 ´ AaiNa gaT– k va gaT– D maQaIla mau#yaalayaatIla pdo.

³[´ p`adoiSak ivaBaaga p`mauK– gaT– k maQaIla ivavaxaIt inado-iSat kolaI jaatIla ASaI pdo tsaoca gaT– D maQaIla pdo.

rajapi~t gaT—A pdavarIla badlaIsaMdBaa-tIla Saasana inayamaavalaItIla trtudIt yaanausaar AavaSyakto badla svatM~pNao krNyaat yaotIla.

badlyaa krNyaasa saxama Asalaolyaa p`aiQaka–yaaMnaI %yaaMnaa p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa pUNa- vaapr inaÁpxapatIpNao kravaa.badlaIsaMbaMQaat Saasanaanao ivaiht kolaolyaa maulaBaUt t<vaaMSaI ivasaMgat ASaI kaya-vaahI krNao‚ eKaVa p`krNaat Apirhaya- zrlyaasa %yaasaazI yaaogya %yaa vairYzaMcaI saMmatI GyaavaI.

3. kma-caa–yaaMcyaa À AiQaka–yaaMcyaa vaarMvaar badlyaa krNyaat yao} nayaot. 4. SaasakIya saovakacaI badlaI krNyaasa saxama Asalaolyaa p`aiQaka–yaaMnaI drvaYaI- Aa^@Taobar maihnyaat jyaa

SaasakIya saovakaMcaI puZIla mao maihnyaat badlaI krNao AavaSyak Aaho ‚ ASaa SaasakIya saovakaMcaI yaadI kravaI va ASaa SaasakIya saovakaMnaa %yaaMcyaa vaOyai@tk psaMtIcaI 3–4 izkaNao kLivaNyaacaI saUcanaa VavaI. AaplaI psaMtI namaUd krNyaasaazI %yaaMnaa iDsaoMbar AKorpya-nt AvaQaI Vavaa. Pa`aPt Jaalaolyaa psaMtIcaa KalaIlap`maaNao ivacaar krNyaat yaavaa. ³A´ inayatkailak badlyaasaMbaMQaI inaNa-ya Gaotanaa SaasakIya saovakaMcaI kLivalaolaI psaMtI ivacaarat GaotlaI jaavaI. ³ba´ saxama p`aiQaka–yaaMnaI p`SaasakIya saaoya va kma-caa–yaaMcaI vaOyai@tk psaMtI yaa doanhI baabaI ivacaarat Gao}na badlaIsaMbaMQaI inaNa-ya Gyaavaot. ³k´ mahsaUla ivaBaagaatIla va paolaIsa ivaBaagaatIla AiQaka–yaaMnaa svatÁcaI ikMvaa kuTUuMibayaaMcaI sqaavar imaLkt Asalaolyaa izkaNaI naomaNaUka do} nayaot. Asao svatM~ AadoSa Aahot. ASaa AiQaka–yaaMnaI sadr AadoSaaMSaI ivasaMgat ASaI psaMtI vya@t kÉ nayao AaiNa %yaaMnaI tI vya@t kolyaasa saxama p`aiQaka–yaaMnaI tI ivacaarat Gao} nayao. ³D´ inayatkailak badlyaaMvyaitir@t pdaonnatIcyaa vaoLI ikMvaa Anya Anapoixat p`saMgaIhI badlaI krNyaacaI AavaSyakta inamaa-Na hao} Sakto. ASaa badlyaa krNyaapUvaI- saUwa saMbaMiQat SaasakIya saovakanao inayamakalaIk badlyaaMcyaa saMdBaa-t t%pUvaI- namaUd kolaolaI psaMtI ivacaarat GaoNyaat yaavaI.

5. ³A´ kaoNa%yaahI badlaIpa~ rajapi~t AiQaka–yaasa 3 vaYaa-puZo %yaaca izkaNaI %yaaca pdavar zovaNao ho @vaicat ( sparingly )AaiNa Apvaada%mak p`krNao (Exeptional Cases ) Asaavao va to saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaaMcyaa pUva- sahmatInao maanya krNyaat yaavao. ha kalaavaQaI ek vaYaa-pya-nt Asaavaa. tSaI prvaanaI dot Asatanaa 4 vaYaa-caa AvaQaI SaOxaNaIk vaYaa-cyaa maQyaoca saMplyaamauLo ikMvaa [tr karNaasaazI punha %yaaca pdavar maudtvaaZ VavayaacaI paLI yao} nayao. yaacaI kaLjaI Gao}naca 3 vaYaa-cyaa plaIkDcaa yaaogya maudvaaZIcaa kalaavaQaI zrivaNyaat yaavaa.kovaL KalaIla p`karcyaa badlyaasaMdBaa-t 3 vaYaa-cyaa kalaavaQaIbaabat Apvaad krNyaat yaavaa. ³1´ ekaca ijalhyaat 3 vaYao- saovaa kÉna badlaIyaaogya Jaalaolyaa AiQakarI jar puZIla 7–8 maihnyaaMt saovaainavaR<a haoNaar Asaola va %yaalaa %yaaca ijalhyaat zovaNao AavaSyak Asaola tr‚

³2´ eKaVa pdacao kama ho ivaSaoYa svaÉpacao Aaho AaiNa %yaa pdavar Asalaolyaa vyai@tkDo %yaa kamaasaMbaMQaIcao ivaSaoYa &ana Asaola tr‚

³3´ jyaa p`klp kamaamaQyao AiQakarI kama krIt Aaho ‚ %yaa p`klpacao kama AMitma TPPyaapya-nt paohaocalao Asaola tr‚ ASaa p`stavaasa badlaIsa saxama Asalaolyaa AiQaka–yaaMcyaa ek TPpa varcyaa AiQaka–yaaMcaI pUva-sahmatI p`aPt kÉna GaoNyaat yaavaI.

Page 154: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

102

³ba´ kuzlyaahI AiQaka–yaasa 4 vaYaa-cyaa puZo ekaca pdavar zovaNyaat yao} nayao. tsao kravayaacao Jaalyaasa‚ %yaasa maa. mau#yamaMHyaaMcaI pUva-AnaumatI Ainavaaya- Aaho. ivaBaagaaMnaI Asao p`stava ikmaana 4 maihnao AaQaI p`SaasakIya ivaBaagaakDo saMpUNa- samaqa-naasah pazvaavaot.

kahI ivaiSaYT p`krNaat ivaSaoYa karNaasaazI AiQaka–yaaMcaI 3 vaYaa-poxaa kmaI kalaavaQaInaMtr badlaI krNao AavaSyak Asalyaasa Sa@yatao %yaalaa pUvaI-cyaa ³mhNajao jyaa izkaNaahUna ivaiht kalaavaQaI pUNa- JaalyaamauLo badlaI kolaI haotI´ %yaa izkaNaI punha naomaNaUk doNyaat yao} nayao. ASaa AiQaka–yaasa kahI Apirhaya- karNaasaazI pUvaI-cyaaca izkaNaI naomaNaUk doNao AavaSyak Asalyaasa ASaI naomaNaUk inadana ek vaYaa-pya-nt trI idlaI jaaNaar naahI yaacaI dxata saxama p`aiQaka–yaaMnaI GyaavaI.

6. gaT– k maQaIla kma-caa–yaaMcyaa badlaIkirta ikmaana saovaa kalaavaQaI gaT–k ³vaga- 3´ cyaa Arajapi~t kma-caa–yaaMnaa ekaca izkaNaI ekaca pdavar 5 vaYaa-poxaa jaast kaL zovaNyaat yao} nayao va 5 vaYaa-naMtr %yaaMcaa kaya-Baar badlaNyaat yaavaa. maa~ kaoNa%yaahI gaT–k cyaa kma-caa–yaasa ekaca izkaNaI 10 vaYaa-poxaa jaast kaL zovaNyaat yao} nayao. 10 vaYaa-naMtr ASaa kma-caa–yaaMcaI Sa@yatao %yaaca ijalhyaat prMtu Anya~ badlaI kravaI. gaT –k maQaIla kma-caa–yaaMcyaa baabatIt‚ badlaIkirta 5 vaYaa-caI kalamaayaa-da saMvaodnaSaIla pdakirta jaast vaaTt Asalyaasa saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI yaadI kravaI va sadrhU kalamayaa-dopoxaa kmaI kalaavaQaI badlaI kirta ivaiht kravaa. tsao krtanaa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao ha kalaavaQaI inaiScat kravaa.

7. ekaca ivaBaagaatIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa maaozyaa p`maaNaat badlyaa kolyaasa‚ %yaacaa Saasanaacyaa dOnaMidna kamakajaavar ivaprIt pirNaama haotao. %yaamauLo sava-saaQaarNapNao eka vaYaa-t rajapi~t saMvagaa-tIla badlaIpa~ AiQaka–yaaMpOkI 30 to 35 T@ko pya-nt AiQaka–yaaMcaI badlaI krNyaat yaavaI. Arajapi~t gaT–k saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMcyaa baabatIt Asao p`maaNa 20 T@ko pya-nt Asaavao. yaabaabat dxata GaoNyaat yaavaI.

8. sava-saaQaarNapNao gaT – D maQaIla kma-caa–yaaMcao kama samaaQaanakark Asaola‚ ASaa kma-caa–yaasa Sa@yatao %yaaca izkaNaI zovaNyaat yaavao. tqaaip‚ ivaSaoYa karNaastva ASaa kma-caa–yaaMcaI eka izkaNaahUna dusa–yaa izkaNaI badlaI krNao saxama p`aiQaka–yaasa AavaSyak vaaTt Asaola‚ trca saMbaMiQat kma-caa–yaaMcaI badlaI krNyaat yaavaI.

9. p`%yaok ivaBaagaat kahI ivaSaoYa pdo Aqavaa saMvaga- Aahot. Ka%yaatIla ikMvaa ivaBaagaatIla p`%yaok vya@tIsa p`%yaok ivaSaoYa gaTat kama krNyaacaI Sa@yatao saMQaI imaLavaI %yaasaazI saMbaMiQataMnaI AaLIpaLInao ivaSaoYa gaTat badlaInao naomaNaUk kravaI.

10. ptI–p%naI yaaMcaI badlaI– jaovha ptI va p%naI yaa daoGaaMcaI badlaI kravayaacaI Asaola‚ tovha tI ekaca izkaNaI krNyaat yaavaI. maa~ KalaIla p`krNaI sahanauBaUtI va gauNaa%mak ivacaar kÉna vairYz AiQaka–yaaMcyaa sahmatInao ivacaar krNyaat yaavaa. ³A´ ptI va p%naI yaaMnaa pdaABaavaI ekaca izkaNaI zovata yaoNao Sa@ya nasaola‚ ³ba´ jaovha daoGaaMpOkI ek kma-caarI badlaIpa~ nasaola‚ ³k´ Anya kahI karNaamauLo ptI Aqavaa p%naI yaaMcaI badlaI sava-qaa TaLta yaoNao Sa@ya nasaola‚

11. matImaMd maulaaMcyaa palakaMcaI badlaI – matImaMd vya@tIcyaaÀmaulaaMcyaa palakaMnaI matImaMd palyaaMcyaa AaOYaQaaopcaarasaazI‚ iSaxaNaasaazI ivaiSaYT sqaanaI badlaI imaLNyaacaI ivanaMtI kolyaasa‚ %yaacaa sahanauBauitpUva-k ivacaar krNyaat yaavaa va ir@t pdo ]plabQa Asalyaasa badlaI krNyaat yaavaI . ASaI badlaI krtanaa KalaIla baabaI ivacaarat GaoNyaat yaavyaat. ³1´ jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI badlaIcaI ivanaMtI kolaI Aaho %yaaMcaa palya matImaMd Asalyaacao vyaavasaaiyak vaOVkIya AiQaka–yaaMcao p`maaNap~ saadr kolaolao Asaavao.

ivabaama.

Page 155: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

103

³2´ ekca ivaBaagaaAMtga-t badlaI haot Asalyaasa‚ jyaoYzta AbaaiQat zovaNyaat yaavaI. sadrhU savalat doNyaacao AiQakar saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa AsatIla va %yaaMnaI ASaI p`krNao p`SaasakIya garjaa laxaat Gao}na tpasaavaIt.

12. ijalha pirYad AasqaapnaovarIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaI badlaI– ³A´ ijalha pirYadomaQyao naomaNaUk krIt Asatanaa %yaa %yaa ivaBaagaacyaa saMvagaa-tIla gaT–A va gaT—ba saMvagaa-t sarL saovaonao naomaNaUka krNyaat Aalaolyaa va pirvaIxaaQaIna kalaavaQaI samaaQaanakarkir%yaa pUNa- kolaolyaa AiQaka–yaaMcyaa naomaNaUka krNyaat yaavyaat va %yaaMnaI pdaonnatIpUvaI- 3 vaYao- ijalha pirYadot kama kravao. ³ba´ p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa AK%yaarItIla AiQaka–yaaMcyaa ijalha pirYadomaQyao naomaNaUka kolyaanaMtr ASaa AiQaka–yaaMcyaa badlyaa Sa@yatao 3 vaYaa-pya-nt kÉ nayaot . maa~ badlaI krNyaacaI AavaSyakta Asaola tr tI badlaI saMbaMiQat ijalha pirYadocyaa mau#ya kaya-karI AiQaka–yaaMSaI ivacaarivainamaya kÉna kravaI. ³k´ mau#ya kaya-karI AiQaka–yaaMnaa %yaaMnaa %yaaMcyaa ijalha pirYadmaQyao kaya-rt Asalaolyaa ivaivaQa p`SaasakIya ivaBaagaacyaa saMvagaa-tIla AiQaka–yaaMcyaa badlyaa ivaiht kalaavaQaIpUvaI- kahI p`SaasakIya karNaastva kravayaacyaa Asalyaasa‚ ASaa badlyaa saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaacao mat Gao}na kravyaat.

13. var namaUd kolaolyaa saUcanaaMKorIja ivaBaagaIya garjaa laxaat Gao}na Anya ivaBaagaaMnaI pUrk saUcanaa inaga-imat kolyaa Asalyaasa va %yaavarIla trtudIMSaI ivasaMgat nasalyaasa kayaa-nvaIt rahtIla.

14. Saasanaacyaa sauQaairt badlaI QaaorNaaacaI AMmalabajaavaNaI krNyaacaI saMpUNa- jabaabadarI hI ivaBaagaaMcyaa p`SaasakIya saicavaaMcaI Asaola. jyaa p`krNaI Saasanaacyaa p`cailat QaaorNaaSaI sausaMgat nasaola‚ ASaI badlaI krNyaacao p`staivat kolao Asalyaasa %yaasa mau#yamaM~I stravar maanyata GaotlyaanaMtrca tI badlaI krNyaat yaavaI. mau#yamaMHyaaMcaI ASaa p`stavaasa maanyata AsalyaaKorIja kolaolyaa badlyaaMcao ]%trdaiya%va saMbaMiQat saicavaaMvar Asaola.

15,. badlaI QaaorNaasaMbaMQaacao ho AadoSa rajya saovaotIla AiQakarIÀkma-caarI tsaoca ijalha pirYada Àmahanagarpailaka ÀnagarpailakaÀnagarpirYadaÀinama–SaasakIya kayaa-layaoÀmaMDLo va SaasakIya AMgaIÌt vyavasaaya yaa savaa-naa laagaU rahtIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ riva BaU. bauiQdrajaa¸ p`Qaana saicava ³saovaa´ ³ TIpÁ yaaca saMdBaa-t maharaYT/ Saasanaacaa 2004 caa AQyaadoSa phavaa.´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya saovaocaa rajaInaamaa isvakarNyaasaMbaMQaatIla sava-saaQaarNa maaga-dSa-k saUcanaa.

saa.p`.ivaBaaga‚ pirp~k Ë. esaAarvhI 1092À1033Àp`.Ë.33À92À8 idnaaMk 02.12.1997. vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.pirp~k Ë. esaAarvhIÀ1077À12 idnaaMk 20 mao 1977.

2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarbhIÀ1180À1029ÀsaIena 77À80À8 id.11 .6.80. SaasakIya AiQaka–yaaMcyaaÀkma-caa–yaaMcyaa SaasakIya saovaocyaa rajaInaamyaacaa Aja- saxama p`aiQaka–yaakDo p`aPt JaalyaanaMtr tao isvakarNyaacyaa SatI- va AvalaMbaavayaacaI kaya-pwtI yaa saMdBaa-t Saasanaanao vaoLaovaoLI AadoSa inaga-imat kolaolao Aahot . trI doKIla kahI SaasakIya kayaa-layaakDUna rajaInaamaa svaIÌtIcyaa ivaiht SatI- va AvalaMbaavayaacyaa

Page 156: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

104

kaya-pwtIcaa Anaupalana yaaogyairtInao haot nasalyaacao va pirNaamatÁ rajaInaamaa svaIÌtIcao ~uTIpUNa-ÀsadaoYa AadoSa inaga-imat kolao jaat Asalyaacao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. Aja- saMbaMiQataMkDUna p`aPt JaalyaanaMtr saxama p`aiQaka–yaanao ivaiht maudtIt rajaInaamaa isvakarlyaacao AadoSa %yaasa laoKI svaÉpat na kLivalyaamauLo saMbaMiQat SaasakIya AiQaka–yaManaoÀkma-caa–yaaMnao dIGa- kalaavaQaInaMtrhI rajaInaamaa maagao GaoNyaacaI ivanaMtI kolyaasa %yaacaI ivanaMtI maanya kravaI ikMvaa ksao Asaa p`Sna saxama p`aiQaka–yaakDo ]pisqat haotao tovha rajaInaamaa isvakarNyaacaI kaya-pwtI inadao-Ya AsaavaI mhNaUna yaabaabat saQyaa Aist%vaat Asalaolyaa sava- AadoSaaMcao AiQaËmaNa kÉna Saasana Aata puZIla p`maaNao sauQaairt AadoSa dot Aaho. 2. ³A´ SaasakIya AiQaka–yaaMcyaaÀkma-caa–yaaMcyaa rajaInaamaa isvakarNyaasaMbaMQaatIla sava-saaQaarNa saUcanaa –

1´ SaasakIya AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao Aaplyaa pdacaa rajaInaamaa saxama p`aiQaka–yaalaa ]_oSaUna yaaogya maagaa-nao saadr kravaa va tao idlyaacaI paoca pavatI GyaavaI.

2´ rajaInaamaa Aja- sPaYT va ivanaaSat- Asaavaa. %yaat kuzlyaahI ATI‚ SatI-caa samaavaoSa Asalyaasa‚ %yaa dula-xaIt samajaNyaat yaotIla.

3´ saxama p`aiQaka–yaanao rajaInaamyaacyaa Ajaa-maQyao saMbaMiQat AiQaka–yaacaaÀkma-caa–yaacaa rajaInaamaa doNyaacaa hotU sPaYT Jaalaa Aaho yaacaI Katrjamaa kravaI.

4´ rajaInaamaa isvakarNyaasa saxama AsaNaa–yaa p`aiQaka–yaanao rajaInaamaa Ajaa-var p`aQaanyaanao kaya-vaahI kÉna‚ rajaInaamaa isvaÌtIÀAisvaÌtIbaabatcaa AMitma inaNa-ya saMbaMiQat SaasakIya AiQaka–yaalaa Àkma-caa–yaalaa %yaanao rajaInaamaa saadr kolyaacyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaacaa AvaQaI pUNa- haoNyaacyaa Aat kLvaavaa. sadrhU kalamayaa-docao kaTokaorpNao palana krNyaacaI jabaabadarI rajaInaamaa isvakarNyaasa saxama p`aiQaka–yaacaI rahIla. rajaInaamaa isvakarNyaasa saxama AsaNaa–yaa p`aiQaka–yaanao rajaInaamaa isvaÌtIÀAisvaÌtIbaabatcyaa AMitma inaNa-yaasaMbaMQaat saMbaMQaIt SaasakIya kma-caa–yaalaaÀAiQaka–yaalaa %yaacaa rajaInaamyaabaabatcaa Aja- p`aPt Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaacyaa Aat kahIhI kLivalao nasaola tr ASaa p`krNaI ]praollaoiKt ek maihnyaacaa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr saMbaMiQat SaasakIya AiQakarIÀkmac-aarI yaaMcaa rajaInaamaa saxama p`aiQaka–yaanao isvakarlaa Aaho Asao samajaNyaat yao[-la.

5´ sqaayaIÀAsqaayaI SaasakIya AiQaka–yaasaÀkma-caa–yaasa %yaacyaa pdacaa rajaInaamaa doNyaasaMbaMQaI ek maihnyaacaI pUva-saUcanaa doNyaabaabatcaI ikMvaa pUva-saUcanaoeovajaI %yaaMcaokDUna ek maihnyaacao vaotna vasaUla krNyaasaMbaMQaI AT inayau@tI AadoSaatca GaalaNyaat yaavaI. tqaaip‚ ha kalaavaQaI 30 idvasaaMpoxaa kmaI kravayaacaa Asalyaasa tSaI kaya-vaahI ka krNyaat yaot Aaho yaabaabatcyaa karNaaMcaa AMtBaa-va saxama inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI rajaInaamaa svaIÌtIcyaa AadoSaat krNao AavaSyak rahIla.

6´ baMQap~ ikMvaa Sapqa p~ap`maaNao jaoqao ivaiSaYT kalaavaQaIcaI pUva-saUcanaa doNao Apoixat Aaho ‚ tI p`krNao vagaLta ek maihnyaacyaa pUva-saUcanaoeovajaI jao vaotna vasaUla krNao AavaSyak Aaho‚ to vaotna mhNajao saMbaMiQat SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcao maUL vaotna Asaola.

7´ rajaInaamaa svaIkarNyaapUvaI- kraracyaa ikMvaa baMQap~acyaa ATI ivacaarat GaoNyaat yaavyaat. tsaoca kraranausaar rajaInaamaa svaIÌtIsaMdBaa-t pUva-saUcanaa doNyaasaazI ivaiht krNyaat Aalaolaa kalaavaQaI 1 maihnyaapoxaa jaast Asaola tr sadrhU kalaavaQaI samaaPt hao[-pya-nt rajInaamaa svaIkarNyaacaa inaNa-ya roaKUna zovaNyaat yaavaa va tsao saMbaMiQat AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa ek maihnyaacaI maudt saMpNyaapUvaI- kLivaNyaat yaavao.

8´ AnaiQaÌtir%yaa gaOrhjar Asalaolyaa SaasakIya AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao rajaInaamaa idlyaasa‚ AnaiQaÌt gaOrhjaorIcyaa idnaaMkapasaUna to rajaInamaa svaIÌtIcyaa idnaaMkapya-ntcaa kalaavaQaI saxama

ivabaama.

Page 157: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

105

p`aiQakarI “ AnaiQaÌt gaOrhjaorI ” mhNaUna zrvaU Sakola ikMvaa AnaiQaÌt saMbaMQaat iSastBaMgaacaI karvaa[- kÉ Sakola.

9´ SaasakIya AiQaka–yaacaa Àkma-caa–yaacaa rajaInaamaa p`aPt JaalyaanaMtr %yaacyaaivaÉw ivaBaagaIya caaOkSaI p`staivat Aqavaa p`laMibat Asalyaasa tsaoca %yaacyaakDUna Saasanaasa kahI yaoNao Asalyaasa t%saMbaMQaIcaa saivastr tpSaIla saMbaMQaIt kayaa-layaacyaa Aasqaapnaa AiQaka–yaanao rajaInaamaap~ svaIÌtIsaazI saxama p`aiQaka–yaakDo pazivatanaa Vavaa. ASaa AiQaka–yaacyaaÀkma-caa–yaacyaa rajaInaamaa p~avar ivacaar krNyaat yaot AsaUna %yaavar inaNa-ya haoNyaasa 1 maihnyaapoxaa jaast AvaQaI laagaNaar Asalyaasa rajaInaamaa doNaa–yaa AiQaka–yaasaÀkma-caa–yaasa tsao laoKI svaÉpat kLivaNyaat yaavao AaiNa tsao kLivatanaa %yaacyaa rajaInaamaa svaIÌtI saMdBaa-t inaNa-ya SaasanaakDUna p`aPt hao[-pya-nt AapNa Saasana saovaot AsalyaacaI naaoMd GaoNyaabaabathI %yaaMnaa kLivaNyaat yaavao Anyaqaa t%saMbaMQaat BaivaYyaat ]d\BavaNaa–yaa pirNaamaaMcaI jabaabadarI saMbaMiQat Aasqaapnaa AiQaka–yaacaI rahIla.

10´ SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI inalaMbanaaQaIna Asatanaa ikMvaa %yaacyaa ivaÉw ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibatÀp`staivat Asatanaa %yaanao idlaolaa rajaInaamaa svaIkarNyaat yao} nayao. ASaa p`krNaI ivaBaagaIya caaOkSaI inayama puistka caaOqaI AavaR<aI 1991 maQaIla p`krNa 2 cyaa pircCod 2.4 va p`krNa 3 cyaa pircCod 3.22 maQaIla trtUdInausaar kaya-vaahI krNyaat yaavaI.

varIla p`maaNao jarI pirisqatI AsalaI trI doKIla ivaBaagaIya caaOkSaI kaya-vaahI pUNa- haoNyaasa farca ivalaMba laagaNaar Asaola AaiNa daoYaaraopaMcao svaÉp‚ puravao [. laxaat Gao}na ivaBaagaIya caaOkSaI caalaU zovalyaasa ivaBaagaIya caaOkSaIcyaa inaNa-yaaAMtI saMbaMiQat SaasakIya AiQaka–yaasaÀkma-caa–yaasa “ baDtfI- ” “ saovaotUna kaZUna TakNao ” [%yaadI ASaI jabar iSaxaa haoNaar naahI AaiNa %yaamauLo saMbaMiQat SaasakIya AiQaka–yaaivaÉwÀkma-caa–yaaivaÉw ivaBaagaIya caaOkSaIcaI karvaa[- krNyaaeovajaI %yaacaa rajaInaamaa svaIkarNao AiQak saoa[-skr zrola ASaI saxama p`aiQaka–yaacaI Ka~I pTlyaasa‚ ASaa p`krNaI saMbaMiQat SaasakIya AiQaka–yaacaaÀkma-caa–yaacaa rajaInaamaa svaIkarNyaat yaavaa. tsao krtanaa “ p`stut p`krNaI saMbaMiQat SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaivaÉw ivaBaagaIya caaOkSaIcaI karvaa[- krNyaaeovajaI %yaacaa rajaInaamaa svaIkarNao AiQak ]caIt hao[-la yaabaabat saxama p`aiQaka–yaacaI Ka~I Asalyaacaa ” spYT ]llaoK rajaInaamaa svaIÌtIcyaa p`stavaat kravaa.

11´ saxama p`aiQaka–yaalaa SaasakIya AiQaka–yaacaoÀkma-caa–yaacao rajaInaamaa p`aPt haotaca‚ %yaaMnaI %yaabaabatcaI kaya-vaahI p`aQaanyaanao sauÉ kravaI AaiNa rajaInaamaa svaIkarNyaacyaa p`krNaI ivaiht ATIMcaI pUt-ta haot Asalyaasa sadrhU rajaInaamaa svaIkarNyaacao AadoSa yaaogya %yaa stravar ta%kaL inaga-imat krNyaat yaavao.

³A´ SaasakIya AiQaka–yaakDUnaÀkma-caa–yaakDUna Saasanaasa kaoNa%yaahI p`karcao yaoNao nasaola ‚ ³ba´ %yaasa inalaMibat krNyaat Aalao nasaola‚ ³k´ %yaacyaaivaÉw kaoNatIhI ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibatÀp`staivat nasaola ‚

³D´ %yaanao ek maihnyaacaI pUva- saUcanaa do}na rajaInaamaa idlaa Asaola ikMvaa pUva- saUcanaoeovajaI ek maihnyaacyaa Aat maUL vaotnaacaI r@kma SaasanaakDo jamaa kolaI Asaola.

]prao@t ³A´ to ³k´ yaoqaIla ATIMcaI pUt-ta haot Asaola prMtu saMbaMiQatanao rajaInaamaa p~ doNyaabaabatcaI ek maihnyaacaI pUva- saUcanaa idlaolaI nasaola tr pUva- saUcanaosaazI jaovaZa kalaavaQaI kmaI pDt Asaola %yaa kalaavaQaIcyaa p`maaNaat vaotnaacaI r@kma jamaa krNyaabaabat SaasakIya AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa saaMgaNyaat yaavao va AavaSyak tI r@kma jamaa kolyaanaMtr rajaInaamaa svaIkarNyaat yaavaa. jyaa p`karNaI pUva- saUcanaoeovajaI ek maihnyaacyaa vaotnaacaI r@kma jamaa krNyaat AalaI nasaola‚ ASaa p`krNaI pUva- saUcanaocaa ek maihnyaacaa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr rajaInaamaa ta%kaL svaIkarNyaat yaavaa.

Page 158: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

106

2. ³ba´ rajaInaamaa doNyaacaIÀsvaIkarNyaacaI kovha AavaSyakta naahI. ³1´ yaa rajya Saasanaacyaa saovaot AsaNaa–yaa SaasakIya AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao rajya Saasanaacyaa saovaotIla ikMvaa koMd` Saasanaacyaa saovaotIla Anya pdavarIla inayau@tIkrIta ivaiht kaya-pwtIcaa AvalaMba kÉna Aja- kolaa Asaola‚ tr navaIna pdavarIla inayau@tIkirta inavaD Jaalyaavar %yaanao puvaI-cyaa pdacaa rajaInaamaa doNyaacaI AavaSyakta AsaNaar naahI. ASaa AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa navaIna pdacaa kaya-Baar GaoNyaasaazI kaya-mau@t krNyaat yaavao. ³2´ SaasakIya AiQaka–yaanao Àkma-caa–yaanao saovaot ÉjaU haoNyaapUvaI- yaaca rajya Saasanaacyaa saovaotIla Anya pdavarIla inayau@tIsaazI Aja- kolaa Asaola tr puZIla ATIMcaI pUt-ta haot Asalyaasa‚ %yaa kma-caa–yaasa kaya-mau@t krNyaat yaavao. ³ek´ SaasakIya AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao‚ SaasakIya saovaot ÉjaU haoNyaapUvaI- jyaa pdakirta Aja- pazivalaa haota‚ %yaa pdavarIla inayau@tI svaIkarNyaasaazI saQyaacyaa pdacaa rajaInaamaa taMi~k baabaÀ AaOpcaairk mhNaUna svaIkarNyaat yaavaa ASaI ivanaMtI Ajaa-maQyao kolaolaI Asaola.

2. ³k´ yaa rajya SaasanaaKorIja ikMvaa koMd` SaasanaaKorIja Anya SaasanaatIla pdaMvarIla ikMvaa mahamaMDLavarIla inayau@tI saMdBaa-t Á– SaasakIya AiQaka–yaacaIÀkma-caa–yaacaI yaa rajya SaasanaaeovajaI iMkMvaa koMd` SaasanaaKorIja Anya SaasanaatIla pdaMvarIla ikMvaa Saasana Anaudainat saMsqaaÀ]pËma ikMvaa SaasanaaMtga-t Asalaolyaa maMDLoÀmahamaMDLat inayau@tIkrIta inavaD JaalaI Asalyaasa‚ %yaanao %yaa inayau@tIkirta ivaiht maagaa-nao Aja- kolaolaa Asaola Aqavaa ivaiht kaya-pwtIcaa AvalaMba kolaa Asaola tr “ rajaInaamyaasaMbaMQaI ek maihnyaacaI pUva- saUcanaa doNyaacyaa ” ATItUna %yaalaa saUT doNyaat yaavaI. maa~ sadrhU navaIna inayau@tI svaIkarNyaapUvaI- saMbaMiQat AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao yaa rajya Saasana saovaotIla %yaacaa pdacaa rajaInaamaa doNao AavaSyak rahIla.

2. ³D´ rajaInaamaa kaoNa%yaa idnaaMkapasaUna pirNaamakark zrola. ³1´ rajaInaamaa svaIÌtIcao laoKI AadoSa saxama p`aiQakarI jyaa idnaaMkasa inaga-imat krola %yaa idnaaMkapasaUna rajaInaamaa pirNaamakark zrola.rajaInaamaa pUva-laxaI p`Baavaanao Aqavaa BaavaI p`Baavaanao svaIkarNyaat yaovaU nayao. ³2´ saxama p`aiQaka–yaanao rajaInaamaa svaIÌt krNyaacao AadoSa inaga-imat krNyaapUvaI- saMbaMiQat SaasakIya AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao rajaInaamaa maagao GaoNyaacaI QarsaaoD p`vaR<aI Asalaolyaa AiQaka–yaalaaÀkma-caa–yaalaa rajaInaamaa maagao GaoNyaasa prvaanagaI doNyaat yaovaU nayao. rajaInaamaa maagao GaoNyaacaI ivanaMtI maanya krtanaa AadoSaat t%saMbaMQaIcaI karNao namaUd krNyaat yaavaI. ³3´ SaasakIya AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao SaasakIya saovaocaa idlaolaa rajaInaamaa AMmalaat yaoNyaacyaa tarKopasaUna %yaacaa SaasakIya saovaovarIla h@k gamaaivalaa jaatao. %yaamauLo rajaInaamaa svaIÌt kÉna %yaalaa kaya-mau@t krNyaat AalyaanaMtr %yaacaI saovaot punha GaoNyaacaI ivanaMtI kovaL laoakihtastva maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 46 maQaIla SatI-cyaa AiQana rahUna ivacaarat GaoNyaat yaavaI. prMtU ASaa t–honao maihnyaacao vaotna SaasanaakDo BarNaa kolao Asalyaasa sadr ek maihnyaacyaa vaotnaacaI r@kma %yaalaa punha doya zrNaar naahI.

2. ³[´ rajaInaamaa svaIkarNyaasa saxama AiQakarIÁ varIla pircCodat namaUd kolaolyaa ATIMcyaa AiQanast rajaInaamaa svaIkarNyaacao AiQakarI KalaI idlyaap`maaNao Aahot Á– ³1´ gaT “ A ” maQaIla rajap~It AiQaka–yaaMcao rajaInaamaa svaIkarNyaacao AiQakar maM~alayaatIla saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaalaa Aahot. %yaasaazI saamaanya p`Saasana ivaBaaga va iva<a ivaBaaga yaaMcyaaSaI ivacaarivainamaya krNyaacaI AavaSyakta naahI.

ivabaama.

Page 159: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

107

³2´ gaT “ ba ” maQaIla rajapi~t AiQaka–yaaMcao rajaInaamaa svaIkarNyaacao pUNa- AiQakarI ivaBaaga p`mauKaMnaa rahtIla. ³3´ gaT “ k” va “ D ” maQaIla kma-caa–yaaMcaa rajaInaamaa svaIkarNyaacao pUNa- AiQakar saMbaMiQat inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa rahtIla.

2. ³[-´ sava-saaQaarNapNao saaobat jaaoDlaolyaa ivaiht namaunyaat ³p`p~ A´ rajaInaamaa Aja- svaIkarNyaat yaavaa va t%saMdBaa-tIla paocapavatI doNyaat yaavaI.

3. yaapUvaI- inakalaat kaZNyaat Aalaolyaa p`krNaaMcaa forivacaar krNyaacaI AavaSyakta naahI. 4. sadhU AadoSa iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- ËmaaMk 730À95Àsaovaa 9 idnaaMk 30 mao 1995 Anvayao

%yaa ivaBaagaacyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ya.maa.jaaoSaI sah saicava ‚ maharaYT/ Saasana.

P`ap~Á “ A ” rajaInaamaa doNaa–yaa AiQaka–yaacaoÀkma-caa–yaaMcao saMpUNa- naava va pdnaama¸Garcaa Àkayaa-layaacaa saMpUNa- p<aa.idnaaMkÁ p`it¸ rajaInaamaa svaIkarNaa–yaa AiQaka–yaacao pdnaama va kayaa-layaacaa saMpUNa- p<aa. ivaYaya Á– rajaInaamaa svaIÌtIbaabaat. mahaodya¸ maI¸ EaI.ÀEaImatIÀkumaarI…………………………………………………………idnaaMk………………pasaUna ………………pdacaa rajaInaamaa dot Aaho. Ìpyaa maaJaa rajaInaamaa svaIÌt kÉna malaa idnaaMk…………… ³ma.naM.´ pasaUna saovaotUna kaya-mau@t krNyaat yaavao¸ hI ivanaMtI. Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk esaAarvhI 1092À1033Àp`.Ë.33À92ÀAaT idnaaMk 2 iDsaoMbar¸ 1997 maQaIla trtUdI maI vaacalyaa AsaUna sadrhU trtUdI malaa maanya va baMQanakark Aahot. AaplaaÀAaplaI ivaSvaasaU ¸ ³ ………………………………………… ´ rajaInaamaa doNaa–yaa AiQaka–yaacaoÀ kma-caa–yaacao naaMva va svaaxarI.

……… Aaplaa idnaaMk ……………… raojaIcaa rajaInaamaa Aja- p`aPt JaalyaacaI yaa Anvayao paoca doNyaat yaot Aaho. ³ rajaInaamaa Aja- svaIkarNaa–yaa AiQaka–yaacao naava¸

Padnaama va svaaxarI. idnaaMkasah ´ P`ait¸ saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI.

ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 160: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

108

ivaYaya Á– ApMga vya>I ³samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNa´ AiQainayama 1995 nausaar Saasana saovaotIla pdaMvar SaairirkdRYTyaa ApMgaaMsaazI AarxaNa zovaNyaabaabatcaI kaya-pwtI.

saa.p`.iva.¸pirp~k Ë. esaAarvhI 1097Àp`.Ë.12À97À16 A‚ idnaaMk 2 mao¸ 1998.

vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1077À3576À1433À16A id.23.05.78. 2´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1081ÀsaIAar 15À016A id. 7.9.1982.

3´ samaaja klyaaNa‚ saaMsÌitk kaya- va iËDa ivaBaaga Ë. [DIDI 1090À22592ÀsaIAar 400ÀsauQaar 2 idnaaMk 19 Aa^gasT 1992.

4´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1097ÀsaIAar 2À97À16 ba idnaaMk 16.8.1997. 5´ ApMga vya>I³samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNaÀ AiQainayama

1995³Ë.1À96´.

pirp~kÁ– ApMga vya>I ³samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNa´ AiQainayama 1995‚ ³1996 caa 1 ´ ha AiQainayama jammau va kaSmaIr rajya vagaLta saMpUNa- doSaamaQyao idnaaMk 7 fobau`vaarI 19996 pasaUna laagaU krNyaat Aalaolaa Aaho. 2. sadr AiQainayamaacyaa klama 32 nausaar rajya Saasanaanao ApMgaasaazI Aaplyaa AasqaapnaovarIla jaI pdo Aarixat krta yaotIla tI pdo SaaoQaUna kaZNao ( Identify ) AavaSyak Aaho. AiQainayamaacyaa klama 33 nausaar ApMgaaMcyaa inayau>IsaazI ikmaana 3 T@ko pdo Aarixat krNao AavaSyak Aaho. %yaapOkI p`%yaokI ek T@ka pdo ‚ AnauËmao ³1´ AMQa‚ AlpdRYTI ³dRYTIhInata´ ³2´ baihropNaa ³3´ AsqaIvyaMga ikMvaa maMdmatI yaa vyaaQaIMnaI ga`st Asalaolyaa vya>IMsaazI raKIva zovaNao AavaSyak Aaho. yaa klamaat kamaacao svaÉp pahta jyaa Aasqaapnaovar ApMgaaMsaazI AarxaNa krNao Sa@ya naahI‚ ASaa baabatIt sauT namaUd krNyaat AalaI Aaho. 3. Aasqaapnaa yaa SabdacaI vyaa#yaa AaiNa yaa AiQainayamaacyaa klama 32 AaiNa 33 cao ]taro saaobatcya jaoaDp~at

doNyaat Aalao Aahot. 4. rajyaacyaa ivaivaQa Aasqaapnaavar sarLsaovaa BartInao kravayaacyaa inayau>It ApMgaMasaazI kravayaacyaa AarxaNaacaI

kaya-pwtI yaoqao dSa-ivaNyaat AalaI Aaho. itcao palana krNyaat yaavao. ³ya´ AiQainayamaatIla klama 32 va 33 laxaat Gao}na maharaYT/ Saasanaacyaa p`%yaok p`SaasakIya ivaBaagaanao p`%yaok saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMkDUna jyaa p`karcao kama krNyaat yaoto %yaacaa AaZavaa GaoNyaat yaavaa. ivaBaagaaMtga-t AaiNa ivaBaagaacyaa AiQap%yaaKalaIla kaya-rt AsalaolaI ivaivaQa SaasakIya kayaa-layao yaaMcyaa kayaa-layaatIla A‚ ba‚ k‚ AaiNa D saMvagaa-nausaar ha AaZavaa GaoNyaat yaavaa. kamaacyaa svaÉpacao kaLjaIpUva-k piriSalana k$na p`%yaok saMvagaa-t ApMga vya>IsaazI sarLsaovaa BartIt ir> pdavar 3 T@ko AarxaNa krNyaabaabat ivaBaagaanao p`stava tyaar kravaa. samaajaklyaaNa ivaBaaga AaiNa saamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMcyaamaaf-t Saasanaacyaa maanyatosaazI saMvagaa-inahaya p`stava saadr krNyaat yaavaot. AMitmair%yaa maMjaUr JaalaolaI yaaojanaa Saasana inaNa-yaacyaa svaÉpat p`isaQd krNyaat yaavaI. kma-caarI vagaa-kDUna krNyaat yaoNaa–yaa kamaacao svaÉp ivacaarat Gaota ivaiSaYT saMvaga-À Aasqaapnaa yaaMcyaasaazI Asao AarxaNa zovaNao Sa@ya nasalyaacao AaZLUna Aalyaasa Asao saMvaga- ÀAasqaapnaa yaaMnaa sadr AarxaNaapasaUna sauT doNyaacaa p`stava samaajaklyaaNa ivaBaaga AaiNa saamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMcyaamaaf-t Saasanaacyaa AadoSaaqa- saadr krNyaat yaavaa. Saasanaacyaa maanyatonaMtr ASaa p`karcaI idlaolaI saUT AiQasauicat krNyaat yaavaI. ³r´ AaQaIcyaa pircCodamaQyao dSa-ivalyaanausaar sava- SaasakIya mahamaMDLoÀ kMpnyaa‚ sqaainak svarajya saMsqaa‚ ijalha pirYada‚ mahanagarpailaka‚ nagarpailaka AaiNa Saasanaacyaa AiQap%yaaKalaIla ikMvaa Saasanaanao Anaudana

Page 161: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

109

idlaolaI maMDLo‚ Anaudainat saMsqaa yaaMnaI sarLsaovaa BartI krtaMnaa ApMga vya>IsaazI 3 T@ko pdo Aarixat kravaIt . kamaacao svaÉp pahta ASaa AarxaNaapasaUna klama 3 AMtga-t sauT hvaI Asalyaasa %yaaMnaI AaplyaaSaI ÀsaMbaMiQat SaasakIya ivaBaagaaMSaI saMpk- saaQaavaa. ³la´ ApMga vya>IsaazI Asalaolao 3 T@ko AarxaNa ho AaQaIca AstI%vaat Asalaolyaa AnausaUicat jaatI‚AnausaUicat jamaatI‚ ivamau> jaatIÀBaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- AaiNa ivaSaoYa maagaasavaga- yaaMcyaasaazI Asalaolyaa AarxaNaaMtga-t Asaola . Saasana inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.2À97À 16–ba‚ idnaaMk 16 Aa^gasT 1997 nausaar ibaMdu naamaavalaIt ho AarxaNa dSa-ivaNyaat Aalao naahI. ³va´ Saasana inaNa-ya ËmaaMk esaAarvhI 1970À3576À1433À16 A idnaaMk 23 mao 1978 Anvayao maharaYT/ rajyaat ApMgaaMsaazI gaT “ k ” AaiNa gaT “ D ” cyaa pdaMvar AaQaIca AarxaNa ivaiht krNyaat Aalaolao Aaho. pircCod 1 va 2 maQyao dSa-ivalyaanausaar gaT “ k ” AaiNa gaT “ D” cyaa pdaMcaa saMvaga-inahaya AaZavaa GaoNyaasa kahI kalaavaQaI laagaNaar AsalyaamauLo jaosaO qao pirisqatIt sadr Saasana inaNa-yaacaI AMmalabajaavaNaI krNyaat yaavaI. maa~ varIla pircCod 1 va 2 maQyao dSa-ivalyaanausaar AarxaNaabaabat Agar AarxaNaatUna sauT doNyaabaabat p`SaasakIya ivaBaagaanao AaiNa [tr AasqaapnaManaI ivaSaoYa AadoSa inaga-imat kolyaasa %yaa AadoSaaMcyaa mayaa-dopya-nt varIla idnaaMk 23 mao 1978 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao AiQaËmaNa kolao jaa[-la.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ navaIna kumaar¸ p`Qaana saicava. …… Annexure Definition of Establishment :- Establishment_ means a corporation established by or under a Centra Provincial or State Act, or an authority or a body owned or controlled or aided by the Government or a local authority or a Government Company as defined in Section 617 of the Companies Act, 1956 and includes Department of a Government. 32. Appropriate Government shall –

a) identify posts, in the establishments, which can be reserved for the persons with disability ;

b) at periodical intervals not exceeding three years, review the list of posts identified and up date the list taking into consideration the developments in technology.

33. Every appropriate Governmnt shall appoint in every establishment such percentage of vacancies not less that three per cent, for persons or class of persons with diasbility of which one per cent, each shall be reserved for persons suffering from-

i ) blindness or low vision ; ii ) hearing impairment ;

iii ) locomotor diasbility or cerebral palsy in the posts identified for each disability. Provided , that the appropriate Government may, having regard to the type of work carried on in any department or establishment, by notification subject to such conditions, if any, as may be specified in such notification, exempt any establishment from the provisions of this section.

³ TIpÁ– yaaca saMdBaa-t idnaaMk 28.09.1998 cao Saasana pirp~k phavao.´ ivabaama. @@@@@@@@@@@

Page 162: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

110

ivaYaya Á– paolaIsa ]pinarIxak ³ saovaa p`vaoSa´ inayama 1995 cyaa inayama 3 cyaa KMD ³k´ cyaa ]pKMD ³ek´ maQyao sauQaarNaa…..vaya mayaa-da vaaZivaNao.

AadoSa Á gaRh ivaBaaga‚ maM~alaya mauMba[- 32 idnaaMk 22 mao¸ 1998.Ë.AarTIAar 0398ÀsaIAar 191Àpaola–5 A .

mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951 ³sana 1951 caa mauMba[- AiQainayama baavaIsa´ yaaMcao klama 5 cyaa KMD ³ba´vdaro p`dana krNyaaMt Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr k$na maharaYT/ Saasana yaavdaro Asaa inaNa-ya Gaot Aaho kI‚ paolaIsa ]pinarIxak ³saovaa p`vaoSa´inayama 1995 cyaa inayama 3 cyaa KMD ³k´ cyaa ]pKMD ³ek´ maQyao “ pMcavaIsa ” vaYaa-cyaa jaagaI “ tIsa vaYao- ”pihlyaa prMtUkat “ A{avaIsa” vaYaa-cyaa jaagaI“ pstIsa vaYao- ”ASaI sauQaarNaa krNaaro idnaaMk 8 mao 1998 raojaIcao gaRh ivaBaaga Ë.AarTIAar 0398ÀsaIAar 191Àpaola 5 A cao Saasana AadoSa idnaaMk 1 eip`la 1998 pasaUna AMmalaat Aalyaacao samajaNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ naa.gaao.kakD ¸ Saasanaacao sah saicava‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maihlaaMivaYayaI QaaorNaÁ paolaIsa iSapa[- va AiQakarI pdavar kaya-rt Asalaolyaa maihlaa va puÉYaaMkirta ekca saMvaga- krNyaabaabat .

gaRh ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.iT[-e@sa 0397ÀsaIAar 461Àpaola 5³A´ id.18 jaulaO 1998. vaacaaÁ– 1´ gaRh ivaBaaga¸ pirp~k Ë.iT[-e@sa 0494À490Àpaola 5³A´ id.12.8.1994. 2´ pao.ma.saM.‚mauMba[- yaaMcao p~ Ë.paomasaMÀ26À46ÀbaRhnmauMba[-À97 id.27.2.97. rajya patLIvar paolaIsa dlaatIla maihlaa paolaIsaaMnaa puÉYaaMsaarKaca djaa- do}na %yaaMnaa samaana kama va kt-vya doNyaabaabat tsaoca jabaabada–yaahI samaana do}na %yaaMnaa puÉYaaMp`maaNaoca pdsqaapnaa doNyaacaa inaNa-ya yaapUvaI-ca GaoNyaat Aalaolaa AsaUna paolaIsa iSapa[- va AiQakarI yaa pdaMvar kaya-rt Asaloalyaa maihlaa va puÉYaaMkirta ekca saMvaga- krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat ivacaaraAMtI Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚ rajya paolaIsa dlaatIla maihlaaMnaa %yaaMcyaa samakxa puÉYa kma-caarIÀAiQakarI yaaMcyaa baraobar jyaoYzta ina gauNava<aa t<vaavar samaanata do}na puÉYaaMkirta ekca saMvaga- krNyaat yaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ naa.gaao.kakD¸ sah saicava‚ maharaYT/ Saasana ‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 163: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

111

ivaYaya Á– ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-kirta SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaot AarxaNa.

saa.p`,.iva. SauQdIp~k Ë.baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68À94À16 ba idnaaMk 26 jaulaO 1998. vaacaaÁ– saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 1094Àp`.Ë. 68À94À16 ba idnaaMk 15 jaUna 1995. SauQdIp~kÁ– ]prao@t ivaYayaIcaa Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68 À94À 16 ba idnaaMk 15 jaUna 1995 maQaIla pircCod Ë. 4 eovajaI KalaIlap`maaNao sauQaairt pircCod Ë.4 vaacaavaa.

4. var ]llaoiKlaolyaa “ ivaSaoYa maagaasap`vagaa-sa doNyaat Aalaolao AarxaNa ho sarLsaovaa BartIsaazI‚ va pdaonnatIsaazI Anau&oya rahIla. tsaoca yaa p`vagaa-laa iËmaIlaoArcao t%va laagau rahNaar naahI. yaa p`vagaa-tIla jyaa vya>IMnaI yaa AaQaIca AnausaUicat jamaatIcyaa p`maaNap~acyaa AaQaaro SaasakIya‚ inamaSaasakIya‚ tsaoca maMDLo‚ nagarpailaka‚ mahanagarpailaka‚ ijalha pirYada‚ sahkarI ba^nka‚ SaasakIya ]pËma va SaOxaiNak saMsqaa [%yaadIMcyaa saovaot p`vaoSa imaLivalaolaa Asaola‚ %yaaMnaa saovaotUna kaZUna TakNyaat yao} nayao. tsaoca p`vaoSa imaLivalyaanaMtr yaaAaQaIca pdaonnatI p`aPt kolaolaI Asaola %yaaMnaa pdavanat k$ nayao.”

2. ho AadoSa ³SauQdIp~k´ maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaaga p`mauKaMcyaa va kayaa-laya p`mauKaMcyaa inadSa-naasa AaNaavaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ navaIna kumaar¸ p`Qaana saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya ÀinamaSaasakIya [%yaadI saovaotIla ekakI pdaMnaa( Isolatted Post) laagaU krNyaat Aalaolao AarxaNa r_ krNyaasaMdBaa-t.

saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.63À97À16–ba idnaaMk 21.09.1998. vaacaaÁ– saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.63À97À16–ba idnaaMk 18 Aa^@Taobar¸1997. P`astavanaa Á– Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.63À97À16 ba idnaaMk 18.10.1997 cyaa Saasana inaNa-yaatIla pircCod 2³8´ Anvayao “ ekakI pdasa ibaMdu naamaavalaInausaar‚ AaLIpaLInao AarxaNa zovaavao. sauÉvaatIsa AnausaUicat jaatI va %yaanaMtr Kulaa Asao AaLIpaLInao ³eka AaD ek´ yaa t%vaavar yaacao palana vhavao ” Asao AadoSa doNyaat Aalao Aahot. yaasaMdBaa-t paosT ga`^jyaueT ensTITyauT Aa^f maoDIkla ejyaukoSana AnD irsaca- ‚caMidgaD ivaÉw f^klTI AsaaoisaeSana³ irvhu poTISana ³ isavhIla´ ËmaaMk 1749À97 cao isavhIla ApIla ËmaaMk 3175À97´ yaa AaiNa [tr p`krNaI savaao-cca nyaayaalayaacyaa saMivaQaanaIk ipzanao idnaaMk 17.4.98 raojaI Asaa inaNa-ya idlaa kI‚ ekakI qaoT pdasa AarxaNa laagau krta yaoNaar naahI.savaaao-cca nyaayaalayaacyaa yaa inaNa-yaanausaar ]prao@t idnaaMk 18.10.97 cyaa Saasana inaNa-yaatIla saMbaMiQat AadoSaamaQyao yaqaaoicat sauQaarNaa krNyaacaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. inaNa-ya Á– Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.63À97À16 ba idnaaMk 18.10.97 maQaIla pircCod 2³8´ Anvayao ekakI pdasa AaLIpaLIcyaa t%vaavar AarxaNa laagaU krNyaacao jao AadoSa

Page 164: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

112

doNyaat Aalao Aahot to r_ krNyaat yaot Aahot. yaapuZo SaasakIya ÀinamaSaasakIya [%yaadI saovaotIla ekakI pdaMnaa AarxaNa laagaU AsaNaar naahI. 2. ho AadoSa SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaa ÀmaMDLoÀmahamaMDLoÀnagarpailakaÀmahanagarpailakaÀijalha pirYada ÀSaasakIya Anaudana p`aPt saMsqaaÀivaVapIzoÀsahkarI saMsqaa va SaasakIya ]pËma [%yaadIMnaa baMQanakark Asalyaanao %yaanaahI laagau krNyaasaMbaMQaI saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI yaaogyato AadoSa %varIt inaga-imat kravaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ iSa.Saa.ihrIjaganaoor¸ ]psaicava‚maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ApMga vya>IMnaa Saasana saovaot vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavar AarxaNa zovaNyaabaabat.

saa.p`.iva. pirp~k Ë. esaAarvhI 1098ÀsaIAar 35À98À 16 A‚ idnaaMk 28.09.1998.

pha Á–1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1077À3576À1433À16 ba id. 23 mao 1978. 2´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1081ÀsaIAar 15À16 A id. 07.09.1982.

pirp~kÁ ApMga vya>IMnaa SaasakIya saovaotIla vaga-–3 va vaga- –4 ³gaT “ k ”AaiNa gaT “ D ” ´ pdavarIla inayau>IsaazI 3 T@ko AarxaNa zovaNyaabaabatcaI yaoajanaa sana 1978 pasaUna rajyaat laagau krNyaat AalaI Aaho. yaa saMdBaa-t Saasanaanao vaoLaovaoLI saUcanaa inaga-imat kolaolyaa Aahot tsaoca ApMgaasaazI ivaiht kolaolyaa AarxaNaanausaar pdo BarNyaabaabatcaI kaya-vaahI krNyaaivaYayaI doKIla vaoLaovaoLI Saasanaanao sauicat kolaolao Aaho. Aata koMd` Saasanaacaa ³ApMga vya>I samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNa ´ AiQainayama 1995 laagau Jaalaolao AsaUna sadr AiQainayamaatIla klama 33 nausaar ApMgaaMnaa Saasana saovaot 3 T@ko AarxaNa zovaNao baMQanakark krNyaat Aalaolao Aaho. yaa saMdBaa-t AnausaravayaacaI kaya-pQdtI Saasana pirp~k Ë. esaAarvhI 1097Àp`.Ë.12 À97À16 A idnaaMk 2 mao 1998 Anvayao ivaiht krNyaat AalaI Aaho. yaa pirp~kacyaa pircCod 4 ³ba´ maQyao spYT krNyaat Aalao Aaho kI‚ gaT “ k ” AaiNa gaT “ D ” cyaa pdacaa saMvaga- inahaya AaZavaa GaoNyaasa kahI kalaavaQaI laagaNaar AsalyaamauLo jaOsao qao pirisqatIt sadr Saasana inaNa-yaacaI AMmalabajaavaNaI krNyaat yaavaI. yaa pirp~kavdaro ASaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot kI‚ gaT “ k ” AaiNa gaT “ D ” maQaIla pdaMvarIla inayau>IsaazI 3 T@ko AarxaNa zovaNyaasaMbaMQaIcyaa Saasana inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1077À3576À1433À16 A idnaaMk 23 mao 1998 Anvayao doNyaat Aalaolyaa AadoSaaMcaI kaTkaorpNao AMmalabajaavaNaI krNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ iXa.Xaa.ihrIjaganaor¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 165: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

113

ivaYaya Á– paolaIsa dlaatIla pd inaima-tI‚ pdo punaija-ivat krNao va ir@t pdo BarNao yaavarIla baMQanao iSaiqala krNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AarsaITI 0398Àp`.Ë.394Àpaola 5 A idnaaMk 2.12.1998.

vaacaa Á iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. baIjaITI 1097Àp`.Ë.24ÀAÀAqa-– 19 id.2.6.98. varIla Saasana inaNa-yaanausaar saha maihnyaapoxaa jaast kalaavaQaIsaazI ir@t raihlaolaI pdo vyapgat haotat. ASaa vyapgat pdaMnaa maudtvaaZ idlaI jaat naahI tsaoca vyapgat JaalaolaI pdo majMaUrIiSavaaya punaija-ivat krNyaat yaot naahI .%yaamauLo saQyaa Aist%vaat AsalaolaI prMtu vyapgat JaalaolaI sava- pdo naYT krNyaat AalaI Aahot. tsaoca jao AiQakarIÀkma-caarI saovaainavaR<a haotIla %yaamauLo haoNaa–yaa ir@t jaagaa Baravayaacyaa Asalyaasa ASaI ir@t pdo saamaanya p`Saasana va iva<a ivaBaagaacyaa maanyatoiSavaaya BarNyaat yao} nayaot AsaohI AadoSa Aahot. sadr AadoSaamauLo paolaIsa dlaatIla vyapgat JaalaolaI pdo punaija-ivat krNyaasa va ir@t AsalaolaI pdo BarNyaasa tsaoca navaIna pdinaima-tI krNyaasa ADcaNaI inamaa-Na haot Aahot. 2. rajyaatIla ivaSaoYatÁ baRhnmauMba[-tIla kayada va sauvyavasqaa raKNyaasaazI purosao paolaIsa AiQakarI va kma-caarI naahIt. vyapgat pdo punaija-ivat na krNao va navaIna pdinaima-tIvar baMQana yaamauLo paolaIsa dlaatIla manauYyabaLavar ivapirt pirNaama GaDUna %yaacaa kayada va sauvyavasqaovar p`itkUla pirNaama haot Aaho. yaacaa saaklyaanao ivacaar k$na Saasana KalaIla p`maaNao maMjaUrI dot Aaho.Á– 1´ paolaIsa mahasaMcaalak‚ maharaYT/ rajya¸ maMuba[-‚ paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[-‚ mahasaMcaalak‚ A^nTI krPSana byaurao‚ maharaYT/ rajya‚ mauMba[- yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla mhNajao paolaIsa dlaatIla sava- vyapgat JaalaolaI pdo punaija-ivat krNyaasa va tI BarNyaasa maMjaUrI doNyaat yaot Aaho. 2´ iva<a ivaBaagaacyaa Saasana inaNa-ya Ë.baIjaITI 1097Àp`.Ë.24ÀAÀAqa- 19 idnaaMk 2 jaUna 1998 nausaar navaIna BartIvar Asalaolao baMQana iSaiqala k$na paolaIsa dlaatIla kaya-karI pdaMvar BartI krNyaasa maMjaUrI doNyaat yaot Aaho. 3. sadr Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaagaacyaa sahmatInao va %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk sMadBa- ËmaaMk 210À98 Aqa-saMklp 19 idnaaMk 1.12.08 Anvayao idlaolyaa maanyatonausaar inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ sah saicava‚ maharaYT/ Saasana¸ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tUna hlabaa hI jaat vagaLlyaaba_la.

samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga¸ pirp~k Ë.saIbaIsaI 1098Àp`.Ë.256Àmaavak 5 idnaaMk 17 iDsaoMbar¸ 1998.

pirp~kÁ– Saasana inaNa-ya¸ samaajaklyaaNa¸ saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga¸Ë.saIbaIsaI 1494Àp`.Ë.236 Àmaavak 5 idnaaMk 13 jaUna¸1995 Anvayao ivaiSaYT jaatIcaa ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-maQyao samaavaoSa kolaa Aaho. %yaamaQyao hlabaa jaatIcaahI samaavaoSa haota. td\naMtr Saasana inaNa-ya samaajaklyaaNa¸saaMsÌitk kaya- va ËIDa ivaBaaga Ë.saIbaIsaI 1494Àp`.Ë.236Àmaavak– 5 idnaaMk 18 naaovhoMbar¸1995 Anvayao “ hlabaa jaat ” hI jaat ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tUna

Page 166: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

114

vagaLNyaat AalaI Aaho. Asao AsatanaahI vaOVkIya iSaxaNa va Saalaoya iSaxaNa ivaBaagaakDUna “ hlabaa jaat ” (a jaatIcyaa laaokaMkDUna ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-cyaa jaatIcyaa p`maaNap~acaI maagaNaI kolaI jaato. hlabaa va hlaba jaat AsausaUicat jamaatIcyaa yaadImaQyao AnauËmaaMk –19 var samaaivaYT kolaolaI Aaho. %yaamauLo jamaatIcyaa laoakaMnaa AnausaUicat jamaatIsaazI doya Asalaolao fayado imaLNyaasa to pa~ Aahot.“ hlabaa jaat ” hI jaat ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tUna vagaLNyaat AalaI AsalyaamauLo %yaa jaatIcyaa laoakaMnaa ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-caI p`maaNap~o dota yaoNaar naahIt. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ]p saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcyaa kamaacao tasa‚ saaPtahIk rjaa‚ kamaacao svaÉp yaasaMbaMQaI.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1096À2013Àp`.Ë.15À97Àbaara idnaaMk 19.12.1998.

phaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1081À2072Àp`.Ë.236À12 id. 19.09.1983. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1090À2881Àp`.Ë.17À90À12 id.11.02.1994. Saasana saovaotIla pharokrIÀcaaOkIdar yaaMnaI saava-jainak sau+Icyaa idvaSaI‚ naohmaIcaI paLI saMplyaanaMtr va Anya pharok–yaaMcyaa gaOrhjaorIcyaa kalaavaQaIt kama kolyaasa‚ pharokrIÀcaaOkIdar yaaMnaa %yaaba_la var namaUd kolaolyaa Saasana inaNa-yaap`maaNao Aitkailak Ba<aa doNyaat yaotao. pharokrIÀcaaOkIdar yaaMcao kama gaT–D maQaIla Anya kma-caa–yaanao kolyaasa‚ Atkailak Ba<aa dota yao[-la ikMvaa ksao yaabaabat maM~alayaIna ivaBaagaakDUna ivacaarNaa haot Aaho.%yaamauLo maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI ]pisqat kolaolyaa mauVaMcao KalaIlap`maaNao sPaYTIkrNa krNyaat yaot Aaho. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

mau_a spYTIkrNa …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

1. pharokrIÀcaaOkIdaranao saava-jainak sauTTIcyaa idvaSaI ikMvaa saaPtaihk sauT\TIcyaa idvaSaI kama kolyaasa‚Anau&oya dranao pUNa- dOinak Ba<aa va eka paLItUna dusa–yaa paLIt jaada 8 tasa kama kolyaasa‚ Anau&oya dOinak Ba<aa rkmaocyaa 50 T@ko maaobadlaa idlaa jaatao. varIla kama pharok–yaa

eovajaI pyaa-yaI vyavasqaa mhNaUna gaT–D maQaIla Anya kma-caa–yaanao kolyaasa‚ varIla dranao dOinak Ba<aa Anau&oya hao[-la kayaÆ haoya.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Page 167: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

115

2. pharok–yaaMcyaa saaPtaihk sauT\TIcao idvaSaI gaT D maQaIla Anya gaT—D maQaIla kma-caa–yaanao %yaacaI kma-caa–yaanao 8 tasa kama kolyaasa Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. naohmaIcaI paLI saMplyaavar pharok–yaaMcyaa

idnaaMk 19.9.83 maQaIla pircCod 2 ba nausaar %yaalaa ibagar saaPtaihk sauT\TIcao idvaSaI 8 tasa kama saava-jainak sauT\TIcao idvaSaIhI pUNao dranao dOinak Ba<aa Anau&oya kolao Asalyaasa id.11.2.1994cyaa

hao[-la ka Æ Aqavaa Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. idnaaMk Saasana inaNa-yaatIla pircCod 2 nausaar 50 11.2.94 maQaIla pircCod 2 nausaar 50 T@ko dOinak Ba<aa T@ko dOinak Ba<aa doya hao[-la.maa~ nausaar 50 T@ko dOinak Ba<aa doya hao[-la. pharok–yaaMcyaa rjaa¸ gaOrhjarIcyaa

kalaavaQaIt gaT D maQaIla kma-caa–yaanao kama kolyaasa to jyaa izkaNaI kama krtat %yaa izkaNacyaa Anau&oya dOinak Ba<yaacyaa rkmao[tka Ba<aa doNyaat yaavaa.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. pharok–yaaMcao kama saaPtaihk sauT\TI eovajaI Anya idvaSaI varIlap`maaNao ]da.rjaa‚ gaOrhojaorI‚ sauT\TI [. idvaSaI gaT D maQaIla Anya

kma-caa–yaanao kolyaasa %yaalaa kaoNa%yaa dranao dOinak Ba<aa doya hao[-laÆ karNa Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. id. 19.9.83 cyaa pircCod 2 ba maQyao kovaL saaPtaihk sauT\TIcaaca ]llaoK Aaho.

…………………………………………………………………………………………………………………………… 4. naohmaIcyaa paLInaMtr jaada 8 tasa kama kolyaasa‚ pharokrI ikMvaa pharok–yaaMcao

Paharok–yaasa 50 T@ko dOinak Ba<aa doya haotao.tqaip kama Anya gaT D maQaIla kma-caa–yaanao kahI kayaa-layaanaI pharok–yaaeovajaI Anya gaT D maQaIla ikMvaa pharok–yaanao %yaacaI naohmaIcaI paLI

kma-caa–yaaMcaI maagaNaI krtanaa daona salaga paLyaa saMplyaanaMtr daona paLyaa salaga ³ekaca ³ekaca idvaSaI 16 tasa´ krNaa–yaa kma-caa–yaasa idvaSaI saaoLa tasa´ kama kolyaasa %yaaba_la daona pUNa- dOinak Ba<aa dranao maaobadlaa doNyaacaI maagaNaI id.11.2.94 cyaa Saasana inaNa-yaatIla

kolaI Aaho. pircCod 2 maQaIla trtUd laxaat Gao}na to jyaa izkaNaI kama krtat %yaa izkaNaI Anau&oya Asalaolaa ekca pUNa- dOinak Ba<aa doya hao[-la. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ho AadoSa iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë. 542À98Àsaovaa 7 idnaaMk 26 mao 1998 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aahot.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa.ba. ipMgaT¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 168: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

116

ivaYaya Á– p`adoiSak duyyama saovaa inavaDmaMDLoÀijalha inavaD saima%yaaÀ saovaayaaojana kayaa-laya yaaMcyaa kaya-kxaotIla Ainayaimat inayau@%yaa inayaimat krNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1091Àp`.Ë.6À99Àbaara id. 8 maaca- ¸ 1999.

vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva. pirp~k Ë.AarTIAar 1068ÀsaI 10091 id. 2.12.1968. 2´ saa,p`,iva.inaNa-ya Ë.p`ainama 1290Àp`.Ë.31À90À13A id. 14.08.1990. saMdBaa-QaIna Saasana pirp~k ÀinaNa-yaanvayao saovaayaaojana kayaa-layaoÀp`adoiSak duyyama saovaa inavaD maMDLo yaaMcyaa kaya-kxaotIla pdaMvar‚ p`SaasakIya inakD laxaat Gao}na AnauËmao 3 maihnao va 6 maihnao tapur%yaa sva$pat inayau@tI krNyaacao AiQakar inayau@tI AiQaka–yaaMnaa p`dana krNyaat Aalao Aahot. tqaaip ASaa irtInao kolaolyaa inayau@%yaa p`SaasakIya karNaastva puZo caalau rahtat. ASaa AinayamaIt inayau@%yaa inayaimat krNyaat yaavyaat ikMvaa ksao %yaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2. p`adoiSak duyyama inavaDmaMDLo‚ ijalha inavaD saima%yaa va saovaayaaojana kayaa-layao yaa ivaiht saovaaBartI maaQyamaamaaf-t iSafarsa hao}na yaoNyaacaI AT iSaiqala k$na saaobatcyaa piriSaYT “ A ” maQyao namaUd kolaolyaa ivaivaQa maM~alayaIna ivaBaagaacyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla 3761 kma-caa–yaaMcaI p`aPt Jaalaolyaa maaihtI laxaat Gao}na Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ yaa kma-caa–yaaMcyaa saovaa “ ekvaoLcaI baaba mhNaUna KalaIla ATIMcyaa AiQanast inayaimat krNyaat yaavyaatÁ–

A´ saMbaMiQat kma-caa–yaanao saovaap`vaoSa inayamaap`maaNao ivaiht kolaolaI SaOxaiNak Ah-ta va vayaacaI AT maUL inayau@tIcyaavaoLI pUNa- kolaolaI AsaavaI.

ba´ idnaaMk 1 eip`la 1999 raojaI ek vaYaa-caI salaga saovaa JaalaolaI AsaavaI va kamaacaa djaa- ikmaana caaMgalaa Asaavaa.

k´ ]plabQa AsaavaIt D´ inayaimatIkrNa krtanaa AarxaNa ibaMdU AaiNa samaaMtr AarxaNa yaa saMdBaa-t t<vaaMcaoÀinayamaaMcao palana

krNyaat Aalao Asaavao. [´ kma-caa–yaaMcaI saovaajyaoYzta p`stut AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna QarNyaat yaavaI. [-´ ABaaivat inayau@tIcaa fayada kuzlyaahI p`yaaojanaaqa-À karNaasaazI doNyaat yaoNaar naahI. 4. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ASaI doKIla ivanaMtI krNyaat yaoto ‚ BaivaYyaat ASaap`karo Ainayaimat inayau@%yaa

haoNaar naahIt yaabaabat yaaogyatI dxata GyaavaI va tSaa AaSayaacyaa saUcanaa %yaaMcyaa ivaBaagaacyaa AiQap%yaaKalaIla kayaa-layaatIla inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa Vavyaat. BaivaYyaat jyaap`krNaI varIla kaya-pwtIcao palana krNyaat yaoNaar naahI .%yaap`krNaI saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaavar jabaabadarI inaiScat krNyaat yaovaUna‚ %yaacyaaivaÉw AavaSyak tI karvaa[- krNyaat yaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa naavaanao‚ navaIna kumaar¸ p`Qaana saicava ‚ ³saovaa´.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 169: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

117

ivaYaya Á– Saasana saovaot sarL saovaa BartIsaazI samaaMtr AarxaNa ( Horizontal Reservation ) kayaa-nvaIt krNyaasaazI AnausaravayaacaI kaya-pwtI ivaiht krNyaabaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1097Àp`.Ë.31À98À16 A id.16 maaca- ¸1999. vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1077À3576À1433À16A id.23.5.1978. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esa[-ema 1080À35À16A‚ id. 21.1.1980. 3´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.AayapI[-ÀAarTIe 1980À0À181À16 A‚ id.10.10.80. 4´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1094À1004Àp`.Ë.30À16 A id.17.11.94. 5´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1094Àp`.Ë.68À94À16–ba id.12.8.94. 6´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.[-@yauAar 1094Àp`.Ë.768ÀBaupuk 1 id.9.8.95. 7´ ma.va.baa.iva.inaNa-ya Ë.saMkINa- 1096Àp`.Ë.30Àka–2 id.1.8.97. 8´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.2À97À16 ba‚ id.6.8.1997. 9´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1097Àp`.Ë.12À97À16–A id. 2.5.1998. 10´ Ainala kumaar gauPta ivaÉw ]<ar p`doSa rajya AaiNa [tr ³jaoTI 1995³5´esasaI 505´ yaa p`krNaI savaao-cca nyaayaalayaanao idlaolyaa nyaaya inaNa-yaatIla maaga-dSa-k t<vao. Pairp~kÁ– Saasanaanao saovaotIla BartIsaazI maagaasavagaI-yaaMsaazI AarxaNa laagau kolao Aaho. ho AarxaNa saamaaijak AarxaNa Asalyaanao to ]Bao AarxaNa ( Social Reservation )Asalyaanao to ]Bao AarxaNa( Vertical Reservation ) Aaho. %yaacap`maanao ivaSaoYa AarxaNa ( Special Reservation ) maagaasavagaI-yaaMvyatIir@t Anya GaTkaMsaazI laagau kolaolao Aaho va to samaaMtr ikMvaa AaDvao AarxaNa ( Horizontal Reservation ) Aaho. yaa saMdBaa-t mauMba[- ]cca nyaayaalayaacyaa AaOrMgaabaad KMDpIzanao ³A^plaoT saa[-D´ irT yaaicaka ËmaaMk 4067À1998 varIla inaNa-yaanvayao Ainalakumaar gauPta iva.]<arp`doSa rajya AaiNa [tr ³jaoTI 1995³5´esasaI 505´yaa p`krNaI savaoa-cca nyaayaalayaanao idlaolyaa nyaaya inaNa-yaasa Anausa$na samaaMtr AarxaNaabaabat maaga-dSa-k saUcanaa inaga-imat krNyaacao AadoSa idlao Aahot.%yaanausaar saovaotIla ]Bao AarxaNa va samaaMtr AarxaNaacyaa saMdBaa-t AnausaravayaacaI kaya-pwtI va %yaa baabatcyaa maaga-dSa-k saUcanaa SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaa‚ maMDLoÀmahamaMDLoÀnagarpailakaÀmahanagarpailakaÀijalha pirYada ÀSaasakIya Anaudana p`aPt saMsqaaÀivaVapIzoÀsahkarI saMsqaa va SaasakIya ]pËma [%yaadIMnaa laagau krNyaat yaavao. 2. saovaotIla inayau>IsaazI saamaaijak AarxaNaa ³]Bao AarxaNa´KalaIlap`maaNao AahoÁ– 1. AnausaUicat jaatI 13 T@ko. 2. AnausaUicat jamaatI 7 T@ko 3. ivamau> jaatI ³A´ 3 T@ko. 4. BaT@yaa jamaatI ³ba´ 2.5 T@ko. 5. BaT@yaa jamaatI ³k´ 3,.5 T@ko. 6. BaT@yaa jamaatI ³D´ 2 T@ko. 7. ivaSaoYa maagaasa p`vaga- 2 T@ko. 8. [tr maagaasa vaga- 19 T@ko. var namaUd kolaolyaa AarxaNaavyatIir@t saovaotIla inayau@%yaaMsaazI laagau Asalaolao ivaSaoYa AarxaNa ³samaaMtr AarxaNa´ puZIlap`maaNao Aaho Á–

Page 170: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

118

1. maajaI saOinak 15 [email protected]@t gaT–k AaiNa gaT–D saazI. 2. p`klpga`stÀBaukMpga`st 5 T@ko. f@t gaT–k AaiNa gaT–D saazI. 3. ApMga 3 T@ko .gaT–A AaiNa ba maQaIla kahI pdaMsaazI tsaoca gaT–k AaiNa gaT– D saazI. 4. maihlaa 30 T@ko. samaaMtr AarxaNa ho f@t sarL saovaa BartIsa laagau rahIla. samaaMtr AarxaNa ho saamaaijak AarxaNaaMtga-t AarxaNa Asalyaanao %yaasa saamaaijak AarxaNaavar vaaZIva mhNaUna gaNaNyaat yao} nayao. 4. savaao-cca nyaayaalayaacyaa nyaaya inaNa-yaat ]lloaiKlaolyaa p`maaNao samaaMtr AarxaNa ho kPpIÌt AarxaNa Compartmentalised Reservation ) Aaho. mhNaUna pdo BarNyaapUvaI- pdo inaiScat krtanaa tsaoca BartIcaI jaaihrat dotanaa %yaa jaaihratIt kovaL saamaaijak AarxaNaacaI pdsaM#yaaca namaUd na krta saamaaijak AarxaNaacyaa p`%yaok p`vagaa-maQyao ³]Bao AarxaNa jasao A.jaa.‚ A.ja.‚ iva.ja.³A´‚ Ba.ja.³ba´‚ Ba.ja.³k´‚ Ba.ja.³D´‚ iva.maa.p`.‚[.maa.va.‚AaiNa Kulaa p`vaga- ´ ivaSaooYa AarxaNaanausaar yaoNaa–yaa raKIva pdaMcaI saM#yaa sauQda inado-iSat kravaI. 5. savaao-cca nyaayaalayaacyaa nyaaya inaNa-yaatÀ]llaoiKlaolyaa nausaar samaaMtr AarxaNaaMtga-t %yaa %yaa p`vagaa-saazI ivaiht krNyaat Aalaolyaa T@kovaarInausaar vaaTa inaiScatpNao imaLavaa yaasaazI sarLsaovaa BartI krtanaa KalaIla TPPao ivacaarat GaoNyaat yaavaot Á– ³A´ p`qama TPpaÁ–gauNava<aocyaa inakYaanausaar Kulyaa p`vagaa-tIla ]maodvaaracaI inavaD yaadI kravaI. yaa yaadIt samaaMtr AarxaNaat basaNaa–yaaMcaI saM#yaa pyaa-Pt Asaola tr kaoNatahI p`Sna ]d\BavaNaar naahI AaiNa %yaanausaar pdo BaravaIt.jar samaaMtr AarxaNaacyaa p`vagaa-tIla ]maodvaaraMcaI saM#yaa pyaa-Pt nasaola tr samaaMtr AarxaNaakirta %yaa %yaa p`vagaa-tIla ]maodvaaraMnaa ]plabQatonausaar pyaa-Pt saM#yaot yaadItIla SaovaTcao ]maodvaar vagaLUna samaaivaYT kravaot. ³ba´ dusara TPpaÁ– %yaanaMtr p`%yaok saamaaijak p`vagaa-tIla ]maodvaaraMcyaa inavaD yaaVa tyaar kravyaat ³jao ]maodvaar yaapUvaI-ca TPpa “A” maQyao saaimala Jaalao AsatIla %yaaMnaa yaa yaadItUna vagaLavao. ´ ³k´ itsara TPpaÁ– varIla “ ba ” nausaar tyaar krNyaat Aalaolyaa yaaVaMmaQyao saamaaijak AarxaNaatIla ( Social Reservation ) p`%yaok p`vagaa-cyaa ivaiht T@kovaarInausaar “ A ” yaoqao ivaSad kolaolyaa kaya-pwtInausaa samaaMtr AarxaNaacao pursao ]maodvaar samaaivaYT kravaot.maa~ Asao krtanaa saamaaijak p`vagaa-tMga-t rahavao. 6. savaao-cca nyaayaalayaacyaa nyaaya inaNa-yaat ]llaoiKlaolyaanausaar ivaSaoYa AarxaNa ho p`%yaok ]Byaa AarxaNaacyaa kxaaMtga-t rahIla. mhNajaoca ivaSaoYa AarxaNa ho eka saamaaijak AarxaNa p`vagaa-tUna dusa–yaa saamaaijak AarxaNa p`vagaa-t sqaanaaMtrIt krta yaoNaar naahI. 7. sava- inayau>I p`aiQaka–yaaMnaI varIla kaya-pwtI tsaoca saUcanaaMnausaar yaapuZo na caukta kaya-vaahI kravaI. ho AadoSa SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaa‚ maMDLoÀmahamaMDLoÀnagarpailakaÀmahanagarpailakaÀijalha pirYadaÀSaasakIya

Anaudana p`aPt saMsqaaÀivaVapIzoÀsahkarI saMsqaa va SaasakIya ]pËma [%yaadIMnaa laagau krNyaat yaavaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ iBa.ra.vaaZvao Avar saicava‚ mahararYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 171: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

119

ivaYaya Á– SaasakIya AiQaka–yaasa gaT–A cyaa rajapi~t pdavar kayamapNaacyaa fayaVacao p`maaNap~o doNyaabaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.sqaap`p 1099Àp`.Ë.48À99À13 A‚ id. 15 Aa^gasT‚ 1999. phaÁ– ³1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1075Àdha idnaaMk 19 saPToMbar‚ 1975. ³2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.sqaap`p 1093À2640Àp`.Ë.98À93À13 A ‚ id.16.12. 1995. Pairp~kÁ– Saasana inaNa-ya‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1075Àdha idnaaMk 19 saPToMbar‚ 1975yaa Anausaar kayamapNaacao fayado imaLNyaasa pa~ haoNaa–yaa AsqaayaI kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaa kma-caa–yaaMcaI inayau>I krNyaasa saxama AsaNaa–yaa AiQaka–yaanao tao kma-caarI kayamapNaacao fayado imaLNyaasa pa~ haot Aaho. ASaa AaSayaacao p`maaNap~ p`qama pdavarIla inayau>Icyaa saMdBaa-t doNao AavaSyak Aaho. ASaI p`maaNap~o ]prao@t idnaaMk 16.12.1995 cyaa pirp~kat ivaiht kolaolyaa namaunyaat doNyaat yaavaIt Asao AadoSa doNyaat Aalao Aahot. 2. rajapi~t AiQaka–yaaMnaa to QaarNa krIt Asalaolyaa pdavar sqaayaI krNyaacyaa kaya-vaahIsa ivalaMba haoNaar Asalyaasa‚ kovaL evaZyaaca ~uTImauLo saMbaMiQat AiQakarI kaoNa%yaahI laaBaapasaUna vaMicat rahU nayao ³ ]da.Baa.p`.sao. naamainado-Sana ´ yaa dRYTIkaonaatUna pa~ AiQaka–yaasa rajapi~t pdavar sqaayaI%va laaBa p`maaNap~ do}na sqaayaI AiQaka–yaaMnaa Anau&oya Asalaolao laaBa imaLNyaasa to pa~ samajalao jaaNyaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat ivacaar kÉna Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ gaT–A cyaa AiQaka–yaaMnaa pUvaI- Arajapi~t pdavar sqaayaI%va laaBa p`maaNap~ imaLalaolao Asalao trIhI to QaarNa krIt Asalaolyaa gaT–A cyaa pdavar ]prao> idnaaMk 19.9.1975 cyaa AadoSaatIla ivaiht ATI pUNa- krIt Asalyaasa %yaaMnaa sqaayaI%va laaBa p`maaNap~ doNyaat yaavao.sadr p`maaNap~ ]prao> idnaaMk 16.12.1995 cyaa pirp~kat ivaiht kolaolyaa namaunyaat doNyaat yaavao. kayamapNaacyaa fayaVacao p`maaNap~ yaaogya %yaa saxama p`aiQaka–yaaMcyaa sahInao va ivaiht namaunyaat doNyaat yao[-la yaacaI dxata GyaavaI. 3. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI sadr AadoSa %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla ivaBaaga p`mauKMacyaa Àkayaa-laya p`mauKaMcyaa inadSa-naasa AaNaavaot. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI gaT–A cyaa AiQaka–yaaMnaa sqaayaI%va laaBa p`maaNap~ doNyaacaI kaya-vaahI %varIt sauÉ kravaI va %yaa saMbaMQaIcyaa Ahvaala puZIla tIna maihnyaat saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo pazvaavaa. 4. sadr AadoSa iva<a ivaBaagaanao AnaaOpcaairk saMdBa- ËmaaMk saIAar 517À99Àsaovaa 9 idnaaMk 30.6.1999 vdaro idlaolyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ k.naa.BaDIkr¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á p`klpga`st vya>IMnaa SaasakIya saovaot gaT–D cyaa pdavar inayau>IsaazI vayaaomayaa-dot saUT doNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1099Àp`.Ë.47À99À16A id.24.2.2000.

saMdBa-Á 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1078ÀpIepIÀ12 idnaaMk 22.9.78. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.e[-ema 1080À35À16–A id. 21.1.1980.

Page 172: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

120

P`aklpga`st vya>I va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya>IMnaa baRhnmauMba[- baahorIla SaasakIya kayaa-layaatIla gaT–k AaiNa gaT– D maQaIla pdaMvar SaasakIya saovaa BartIsaazI AsalaolaI kmaala vayaamoayaa-da 3 vaYaa-naI iSaiqala krNyaat AalaI Aaho. %yaamauLo baRhnmauMba[-tIla gaT– k va gaT– D cyaa pdaMvar p`klpga`st vya>I va %yaaMcyaavar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya>IMnaa vayaaomayaa-dot tIna vaYaa-caI savalat Anau&oya navhtI. 2. Saasanaanao ivakasakamaasaazI hatI Gaotlaolyaa ivaivaQa p`klpasaazI jamaInaQaark AaplaI jamaIna‚Gar [%yaadI sqaavar maalama<aa Saasana svaaQaIna kÉna kuTMbaasah Anya~ sqalaMatirt haotao. %yaamauLo yaa p`klpga`staMnaa punha navaIna jaIvanaËma sauÉ kravaa laagatao. baRhnmauMba[-tIla gaT– k maQaIla bahutaMSa pdo maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa kxaotIla pdo AsaUna gaT– D maQaIla pdo pUNa-tÁ inayau>I p`aiQaka–yaaMcao kxaotIla pdo Aahot. Pa`klpga`staMnaa saovaaivaYayak savalatI doNyaacyaa Saasanaacyaa QaaorNaacaa AaSaya va ]_oSa laxaat Gaota Asaa inaNa-ya GaoNyaat yaot Aaho kI‚ p`klpga`st vaa %yaaMcyaavar AvalaMbaUna AsaNaa–yaa vya>IMnaa gaT–D cyaa pdaMvar inayau>I dotanaa saMdBaa-iQana Ë.1 cyaa AadoSaatIla “Situated outside Greater Bombay ” ha majakUr tsaoca saMdBaa-iQana Ë.2 cyaa AadoSaatIla “ baRhnmauMba[- baahorIla ” ha majakUr vagaLNyaat yaavaa. gaT–k cyaa pdavar inayau>I dotanaa id. 22.9.78 va 21.1.80 cyaa AadoSaap`maaNao kaya-vaahI krNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ XaOlaa targao paTIla¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– paolaIsa iSapa[- saovaa p`vaoSa inayama 2000.

maharaYT/ Saasana gaRh ivaBaaga‚ idnaaMk 30 mao ¸2000.

mauMba[- paolaIsa AiQainayama ËmaaMk AarTIAar 032000ÀsaIAar 147Àpaola 5³A´‚ mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951 ³1951 caa mauMba[- 22´ cyaa klama 5 ³ba´ AaiNa %yaa AnauYaMgaanao p`dana krNyaa–yaa [tr sava- AiQakaracaa vaapr kÉna AaiNa yaa saMdBaa-t Aist%vaat Asalaolao saMbaiQat sava- ivaVmaana inayama‚ AadoSa ikMvaa AnaudoSa AiQaËimat kÉna yaavdaro maharaYT/ Saasana maharaYT/ rajyaatIla gaRh ivaBaagaacyaa AK%yaarItIla paolaIsa dlaatIla “ paolaIsa iSapa[- ” yaa pdacyaa saovaaBartIcao ivainayama krNyaasa puZIla inayama krIt Aaho . jasao – ³1´ yaa inayamaanaa paolaIsa iSapa[- ³ saovaa p`vaoSa ´ inayama 2000 Asao saMbaaoQaNyaat yaavao. ³2´ yaa inayaamaamaQyao saMdBaa-nausaar dusara Aqa- AiBap`t nasaola tr‚ ³A´ “ ivaBaaga ” mhNajao Saasanaacaa gaRh ivaBaaga.

³ba´ “ paolaIsa mahasaMcaalak ” mhNajao paolaIsa mahasaMcaalak va paolaIsa mahainarIxak‚ maharaYT/ rajya¸mauMba[-. ³k´ Saasana mhNajao “ maharaYT/ Saasana ”.

³D ´ “ paolaIsa dla ” mhNajao mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951 ³ 1951 caa mauMba[- 22´ cyaa klama 3 Anvayao ivaiht krNyaat Aalaolao.

³3´³1´ paolaIsa dlaatIla paolaIsa iSapa[- yaa pdavarIla inavaDIsaazI ]maodvaaranao KalaIla SaOxaiNak va SaairrIk pa~ta AsaNao AavaSyak Aaho.

Page 173: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

121

³A´ SaOxaiNak Ah-taÁ– maharaYT/ maaQyaimak va ]cca maaQyaimak iSaxaNa maMDLo AiQainayama 1965 ³sana 1965 caa maharaYT/ AiQinayama 41 ´ Anvayao p`sqaaipt kolaolyaa ivaBaagaIya maMDLakDUna GaoNyaat yaoNaarI ]cca maaQyaimak SaaLa p`maaNap~ prIxaa Aqavaa Saasanaanao yaa prIxaosa samakxa mhNaUna GaaoiYat kolaolaI prIxaa ]<aINa- AsaNao AavaSyak Aaho . prMtu naxalaga`st Baagaat ikmaana SaOxaiNak pa~tocao purosao ]maodvaar imaLt nasatIla tr maaQyaimak SaaLa p`maaNap~ esa.esa.saI ]<aINa- Jaalaolao ]maodvaar doKIla Gaota yaotIla. ³ba´ SaairrIk pa~ta maihlaa puÉYa ek´ ikmaana ]McaI 155 saoM.maI. 165 saoM.maI. daona´ CatI na fugavata 89 sao.maI. tIna´ vajana 48 ik.ga`^. prMtu Asao kI ba^nD pqakacyaa BartIsaazI Aalaolyaa ]maodvaaraMnaa SaairrIk pa~tocyaa varIla ]pivaBaaga ek va daona yaoqaIla ATIMmaQyao KalaIla p`maaNao savalat doNyaacao AiQakar paolaIsa mahasaMcaalak yaaMnaa rhatIla. 1´ ]McaI 2.5 saMo.maI. 2´ CatI na fugavata 2 saoM.maI. 3´ CatI fugavaUna 1.5 saMo.maI. k´ vaya Á–

kmaItkmaI 18 vaYao- jaastIt jaast 25 vaYao- . maagaasavagaI-ya ]maodvaaraMcyaa baabatIt Saasanaanao vaoLaovaoLI zrivalaolyaa QaaorNaanausaar saUT doya rahIla.

3³2´ ]maodvaaracaI vaOVkIya tpasaNaI p`aiQaÌt SaasakIya vaOVkIya AiQaka–yaaMkDUna p`maaiNat krNyaat yao[-la. 4³1´ ³A´ jao ]maodvaar ivaiht SaairrIk va SaOxaiNak pa~ta pUNa- krIt AsatIla %yaaMnaa 100 gauNaaMcaI SaairrIk

pa~ta prIxaa VavaI laagaola. hI SaairrIk caacaNaI KalaIla p`maaNao ekUna 100 gauNaaMcaI rahIla Á– 1´ 100 imaTr QaavaNao 10 gaUNa. 2´ laaMba ]DI 10 gauNa. 3´ ]Mca ]DI 10 gauNa. 4´ gaaoLa fok 10 gauNa. 5´ 800 imaTr QaavaNao 20 gauNa. 6´ Aa^baisTkla kaosa- 20 gauNa. 7´ pula Apsa ³10´ 10 gauNa. 8´ daoravar caZNao. 10 gauNa. .......... ekUNa. 100 gauNa hI prIxaa ]<aINa- haoNyaasaazI ]maodvaaralaa ikmaana 40T@ko gauNa imaLivaNao AavaSyak rahIla. ³ba´ jao ]maodvaar SaairrIk pa~ta prIxaa ]<aINa- haotIla %yaaMnaa 80 gauNaaMcaI laoKI caacaNaI VavaI laagaola. %yaamaQyao KalaIla ivaYayaaMcaa samaavaoSa Asaola Á– 1´ caalaU GaDamaaoDI 2´ saamaanya&ana 3´ AMkgaiNat 4´ inabaMQa laoKna.

Page 174: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

122

hI prIxaa ]<aINa- krNyaasaazI 40 T@ko gauNa imaLivaNao AavaSyak rahIla. ³k´ jao ]maodvaar laoKI caacaNaI ]<aINa- haotIla %yaaMnaa 20 gauNaaMcaI maulaaKt caacaNaI VavaI laagaola. %yaamaQyao KalaIla baabaIMcaa samaavaoSa Asaola Á– ³1´ ]maodvaaracao sava-saaQaarNa vyai@tma%va. ³2´ iËDa‚ena.saI.saI Aqavaa t%sama kaya-xamata.

³3´ [tr ivaSaoYa kaya-xamata ]da. saMgaNakacao &ana‚ D/ayaivhMgacao Aqavaa Anya taMi~k ivaYayaavarIla p`iSaxaNaÀ]cca iSaxaNa .varIla inakYaacyaa AaQaaro caacaNaI maMDL ]maodvaaracaI pa~ta zrivala.

maharaYT/ rajyaacyaa paolaIsa dlaatIla paolaIsa iSapa[- yaa pdavarIla BartIsaazI saMbaMiQat saovaayaaojana kayaa-laya ikMvaa samaajaklyaaNa kayaa-laya ikMvaa ijalha saOinak baaoD- ikMvaa AaidvaasaI ivakasa ivaBaagaamaaf-t caalaivalyaa jaaNaa–yaa koMd`acyaa saMbaMiQat kayaa-layaakDUna ]maodvaaraMcaI naavao maagaivaNyaat yaotIla va %yaaMcyaa maQaUna ]maodvaaraMcaI inavaD krta yao[-la.prMtu Asao kI‚ KalaIla p`vagaa-tIla ]maodvaaraMcaa paolaIsa BartIsaazI qaoT ivacaar krNyaat yao[-la. %yaaMnaa saovaayaaojana kayaa-layaacyaa Aqavaa var namaUd [tr saMsqaaMcyaa ka^lacaI AavaSyakta AsaNaar naahI. maa~ %yaaMcao naava saMbaMQaIt saovaa yaoajana kayaa-layaat naaoMdivalaolao AsaNao AavaSyak rahIla. tsaoca %yaaMcaa saMbaMQaIt prIxao~atIla ija(atca BartIsaazI ivacaar krta yao[-la. ³A´ paolaIsa iSapa[- to sahayyak paolaIsa ]p inarIxak djaa-pya-ntcyaa paolaIsaaMcyaa f@t ekaca maulaasa ikMvaa maulaIsa‚ ³ba´ ba^nD pqakasaazI BartI krtanaa saMgaItat purskar p`aPt JaalaolaI vya@tI. ³k´ svaatM~ saOinak Aqavaa maajaI saOinak yaa p`vagaa-tIla ]maodvaar maa~ %yaaMnaa ijalhaiQaka–yaaMcao p`maaNap~ saadr kravao laagaola. ³D´ Saasanaanao jaahIr kolaolyaa naxalavaadI xao~atIla‚ naxalavaaVaMkDUna h%yaa Jaalaolyaa paolaIsa

kma-caarI‚ paolaIsa paTIla va paolaIsa Kbaro yaaMcyaa eka maulaasa ikMvaa maulaIsa. 6³1´ paolaIsa iSapa[- pdavarIla BartIsaazI ekUNa ]plabQa pdaMcyaa 10 T@ko pdo paolaIsa BartIsaazIcaI SaairrIk

pa~ta pUNa- krNaa–yaa va laoKI prIxaa ]%tINa- Jaalaolyaa KalaIla namaUd KoLaDUMmaQaUna Saasanaanao vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa inado-Saanausaar qaoT BarNyaat yaotIla,.

³A´ yaa BartIsaazI Aalaolyaa ]maodvaaraMpOkI SaairrIk va laoKI prIxaa ]<aINa- Jaalaolyaa ]maodvaaraMpOkI jao ]maodvaar KalaIla KoLapOkI ikmaana eKada KoL ijalha strava$na ivaBaagaIya stravar ikMvaa ivaBaagaIya strava$na rajya stravar ikMvaa rajya strava$na raiYT/ya stravar KoLlaolao AsatIla Asao ]maodvaar.

KoLacao p`kar Á– 1. A^qalaoiT@sa 2. A^@vaoiT@sa 3. Aaca-rI³Qanauiva-Va´4. ba^DimaMTna 5. baaskoTbaa^la 6. baa^i@saMga 7. baa^DI ibailDMga 8.iËkoT 9. fUTbaa^la 10. inamna^isT@sa 11. h^nDbaa^la 12.ha^kI 13. jyauDao 14.kraTo 15. kbaD\DI. 16.Kao–Kao 17. k^naao[-ga –kayaikMga 18. mallaKaMba 19. pa^var ilaiFTMga 20.kustI 21. vha^ilabaa^la 22. vaoTilaiFMTga 23. yaa^iTMga. ba´ ivaSaoYa naOpuNya imaLivalaolao puÉYa va maihlaa KoLaDU jao ivaVapIzaMmaQaUna rajyastravar KoLlaolao AsatIla. k´ jao iËkoT KoLaDU rNajaI krMDk saamanyaat KoLlao AsatIla va yaa pdaMsaazIcyaa SaairrIk pa~tocyaa ATI pUNa- krIt AsatIla‚ ³2´ var namaUd puÉYa va maihlaa KoLaDMUnaa ikmaana ]McaIcyaa ATImaQyao 2.5 sao,maI. [tkI saUT doya Asaola.

Page 175: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

123

³3´ puÉYa va maihlaa KoLaDU Asalaolyaa ]maodvaaraMnaa saovaayaoajana kayaa-laya ikMvaa samaaja klyaaNa kayaa-laya vagaOro izkaNaI naava naaoMdivaNao AavaSyak AsaNaar naahI.

³7´ paolaIsa dlaatIla baop%ta kma-caarI ikMvaa AsaaQya raogaamauLo ikMvaa Anya karNaamauLo vaOVkIya AiQaka–yaaMcyaa p`maaNap~kanausaar jyaaMnaa vaOVkIya karNaastva saovaainavaR%t krNyaat Aalao Aaho ikMvaa jao saovaot Asatanaa maRt pavalao Aahot‚ ASaa kma-caa–yaaMcyaa ekaca maulaasa ikMvaa maulaIsa paolaIsa BartIsaazI baaolaaivaNyaat yao[-la. tsaoca %yaalaa SaairrIk maoajamaapat KalaIla p`maaNao savalatI doya AsatIla.

A. maihlaa puÉYa

1. ]McaI 2.5.saMo.maI. 2.5.saoM.maI. 2. CatI –––– na fugavata 2 saoM.maI.fugavaUna 1.5.saoM.maI. ³8´ QarNaga`st va p`klpga`staMsaazI saMbaMiQat ijalhyaatIla BartIsaazI 5 T@ko samaaMtr AarxaNa ]plabQa Asaola.

tsaoca ASaa p`klpga`staMsaazI kmaala vayaaomayaa-dot 3 vaYaa-caI saUT doya rahIla. p`klpga`stalaa kaoNa%yaahI ijalhyaat BartIsaazI Aja- krNyaacaI prvaanagaI Asaola va ASaa vya@tIsa saovaayaaojana kayaa-layaakDUna iSafarsa hao}na yaoNyaacaI AavaSyakta AsaNaar naahI.

³9´ paolaIsa iSapa[- yaa pdavar naomaNauk Jaalaolyaa vyai@tlaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT imaLalaI nasaola tr ivaBaagaIya prIxaa AaiNaÀ ihMdI va marazI BaaYaa prIxaa %yaasaMbaMQaI kolaolyaa inayamaanausaar ]<aINa- vhavyaa laagatIla.

³10´ paolaIsa iSapa[- yaa pdavar inayau@t kolaolaI vya@tI maharaYT/ rajyaat kaozohI badlaI haoNyaasa pa~ raihla. ³11´ paolaIsa iSapa[- yaa pdavar inayau@t kolaolyaa ]maodvaarasa yaa pdasaazI ivaiht kolaolao p`iSaxaNa pUNa- kravao laagaola

va saMbaMiQat prIxaa daona saMQaImaQyao ]%tINa- vhavao laagaola. jar daona saMQaIMmaQyao tao prIxaa ]%tINa- Jaalaa naahI tr %yaacaI saovaa samaaPt krNyaat yao[-la.

³12´ paolaIsa iSapa[- yaa pdavar inayau@t kolaolyaa ]maodvaaraMnaa mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951 ‚ mauMba[- paolaIsa ³iSast va Aipla´ inayama 1956 va rajya Saasanaanao vaoLaovaoLI ivaiht kolaolao Anya inayama laagaU haotIla.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao ‚

iSa.Sa.QaumaaLo¸ ³ TIp Á– idnaaMk 14 jaUna 2000 cao SauQdIp~k phavao ´ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– paolaIsa iSapa[- ³ saovaa p`vaoSa ´ inayama 2000.

gaRh ivaBaaga Ë. AarTIAar 032000ÀsaIAar 147Àpaola 5 A id. 14 jaUna¸ 2000.

SauQdIp~k

Saasana AadoSa gaRh ivaBaaga Ë.032000ÀsaIAar 147Àpaola 5³A´ id.30 mao 2000 maQyao puZIla sauQaarNaa krNyaat yaot Aahot Á–

1. pircCod 3³1´ A cyaa puZo KalaIla Baaga jaaoDNyaat yaavaa Á– “ naxalaga`st Baaga mhNajao maharaYT/ Saasanaanao vaoLaovaoLI naxalaga`st Baaga mhNaUna GaaoiYat kolaolaa Baaga‚ hI savalat naxalaga`st Baagaat rahUna iSaxaNa GaoNaa–yaa tsaoca naxalaga`st Baagaat sava-saaQaarNa vaastvya Asalaolyaa va iSaxaNaainaima<a

Page 176: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

124

naxalaga`st BaagaatUna baahor iSaxaNa GaoNaa–yaa ]maodvaaraMsaazI laagau rahIla . ho ]maodvaar [tr Baagaat badlaIsa pa~ rahNaar naahIt.” 2. pircCod 3 –ba ³daona ´ yaamaQaIla “ fugavaUna 84 saoMmaI.” ha Baaga vagaLNyaat yaavaa va %yaaeovajaI “ CatI na fugavata Gaotlaolao maaojamaap va CatI fugavaUna Gaotlaolao maaojamaap yaamaQyao ikmaana 5 saoM.maI.caa frk Asaavaa ”ha Baaga jaaoDNyaat yaavaa. 3. pir.Ë.5³D´ cyaa puZo KalaIla Baaga jaaoDNyaat yaavaa. “ ASaa h%yaa naxalaga`st Baagaatca Jaalyaa paihjaot Asao naahI. naxalavaaVaMkDUna kaoNa%yaahI izkaNaI h%yaa Jaalyaasa mayat paolaIsa kma-caarI‚paolaIsa paTIla‚ paolaIsa KbarI yaaMcyaa eka maulaasa ikMvaa maulaIsa hI savalat laagaU rahIla.” 4.pir.6 ³1´ maQaIla pihlyaa AaoLIt ekUNa ]plabQa pdaMcyaa yaa vaa@yaaMmauLo va 10 T@ko pdo yaa vaa@yaapUvaI- “ jaastIt jaast ” ho Sabd GaalaNyaat yaavaot. 5. tsaoca pir.6 ³1´ ³A´ maQaIla AaoL ËmaaMk 3 maQaIla ivaBaagaIya stravar ikMvaa ivaBaagaIya stravaÉna ho Sabd vagaLNyaat yaavao. 6. pir.6 ³1´³k´cyaa puZo KalaIla ]ppircCod ³D´ jaaoDNyaat yaavaa. ³ba´ varIla ]p pircCod “A” maQaIla ATI ]ppircCod “ ba ” va “ k ” maQaIla ]maodvaaraMnaahI laagau AsatIla.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ iSa.Sa. QaumaaLo¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–“ paolaIsa iSaapa[- ” ³saovaa p`vaoSa ´ inayama.

gaRh ivaBaaga ‚gauÉvaar 22 jaanaovaarI 2004 Baaga caar A.. id.3.10.2003.

mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951. ËmaaMk AarTIAar 32000 ÀsaIAar 147Àpaola ‚ maMuba[- paolaIsa AiQainayama 1951 ³ 1951 caa mauMba[- 22 ´ cyaa klama 5³ba´ AaiNa %yaa AnauYaMgaanao p`dana krNyaa–yaa [tr sava- AiQakaraMcaa vaaapr kÉna maharaYT/ Saasana yaavdaro maharaYT/ rajyaatIla gaRh ivaBaagaacyaa AK%yaarItIla paolaIsa dlaatIla paolaIsa iSapa[- ³saovaa p`vaoSa´ inayama 2000 maQyao KalaIla p`maaNao sauQaarNaa krIt Aaho.

1. yaa inayamaManaa paolaIsa iSapa[- ³saovaa p`vaoSa´³dusarI sauQaarNaa´ inayama 2003 Asao saMbaaoQaNyaat yaavao. 2. paolaIsa iSaapa[- ³saovaa p`vaoSa´ inayama 2000 ³jyaaMnaa yaapuZo “mau#ya inayama”Asao saMbaaoQaNyaat

yao[-la.´ maQaIla inayama 3 cyaa ]pinayama 1 KMD ³A´ maQyao ³A´ KMD ³A´ maQaIla“ esa.esa.saI.” yaa SabdapuZo AaiNa Anausauicat jamaatIcao [ya<aa 7 vaI prIxaa ho Sabd GaalaNyaat yaavaot.

³ba´ KMD ³ba´ m,aQyao... ³ek´ ]pKMD ³ek´ maQyao “ 165 saoM.maI. ”yaa Sabdacyaa naMtr “ Saasanaanao GaaoYaIt kolaolyaa naxalaga`st BaagaatIla rihvaaSaI Asalaolyaa AnausaUicat jamaatIcyaa ]maodvaaraMcyaa baabatIt 162.5 saoM.maI.”

ivabaama.

Page 177: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

125

³daona ´ ]pKMD ³2´ maQyao “ 5 saoMmaI.poxaa kmaI nasaavaa” yaa Sabdacyaa naMtr “ maa~ Saasanaanao GaaoiYat kolaolyaa naxalaga`st BaagaatIla rihvaaSaI Asalaolyaa AnausaUicat jamaatIcyaa ]maodvaaraMsaazI CatIcyaa maaojamaapacaI AavaSyakta naahI, .” ho jaaooDNyaat yaavaot.

3. mau#ya inayamaaMcyaa inayama 11 maQyao – ³ A´ “ tIna saMQaImaQyao ” yaa SabdaeovajaI caar saMQaIMmaQyao ho Sabd daonhI izkaNaI GaalaNyaat yaavaot. ³ba´ KalaIla prMtuk jaaoDNyaat yaavao. “ prMtu Asaa ]maodvaar jaapoya-nt hI prIxaa ]<aINa- haot naahI taopya-nt %yaasa vaaiYa-k vaotnavaaZ Anau&oya AsaNaar naahI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ id.vaa.dLvaI¸

Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat. vayaacaI 50 vaYao- pUNa- haoNyaapUvaI-ca jao kma-caarI kk-raoga‚pxaaGaat ikMvaa ApGaatamauLo saovaosaazI kayamacao Asamaqa- haotIla kovaL %yaaMcyaaca kuTuMibayaaMnaa AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ samajaNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.AkMpa 1000Àp`.Ë.20À2000ÀAaz idnaaMk 28 maaca- ¸2001.

vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id. 26.10.1994. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1095Àp`.Ë.34AÀAaz id.23.08.96. 3´ saa.p`.iva. AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.12 maaca- 1997. 4´ nagar ivakasa iva.pirp~k Ë.baIsaIsa 1086À544ÀsaIAar 63À86Àna.iva.10 id.6.5.86 5´ nagar ivakasa iva.pirp~k Ë.saMkINa- 2992À1999Àp`.Ë.164À92Àna,iva.6 id.5.11.92 Saasana saovaot Asatanaa idvaMgat ÀAkalaI saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa naatovaa[-kasa AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaasaMbaMQaIcyaa yaaojanaocao sauQaairt inayama saMdBaa-QaIna ËmaaMk ³1´ yaoqaIla idnaaMk 26.10.1994 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao ivaiht krNyaat Aalaolao Aahot. %yaat saMdBaa-QaIna Ë.³2´ va ³3´ yaoqaIla idnaaMk 23.08.1996 AaiNa idnaaMk 12 maaca- 1997 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao kolaolyaa sauQaarNaaMcaa punaiva-caar krNyaacao Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoto. yaabaabat ivacaar k$na Aata Saasana KalaIlap`maaNao inadoSa dot Aaho Á–

³A´ saMdBaa-QaIna ËmaaMk ³3´ yaoqaIla idnaaMk 12 maaca- 1997 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar ivaiht kolaolaI rajyaat ijalhaiQaka–yaaMnaI AaiNa mauMba[-t saamaanya p`Saasana ivaBaagaat eki~t p`itxaa yaadI zovaNyaacaI p`cailat kaya-pwtI yaapuZo doKIla tSaIca caalau zovaNyaat yaot Aaho. ³ba´ saMdBaa-QaIna idnaaMk 26.10.1994 cyaa Saasana inaNa-yaatIla pircCod 2 ³ba´³k´³D´ r_ k$na %yaaeovajaI KalaIlap`maaNao sauQaairt trtud 2 ³ba´ yaoqao samaaivaYT krNyaat yaot Aaho. “ vayaacaI 50 vaYao- pUNa- haoNyaapUvaI-ca jao kma-caarI kk-raoga‚ pxaGaat ikMvaa ApGaatamauLo saovaosaazI kayamacao Asamaqa- haotIla kovaL %yaacyaaca kuTuMibayaaMnaa AnaukMpa inayau@tIsazI pa~ samajaNyaat yaavao ”

Page 178: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

126

yaa sauQaairt trtudIcyaa samaavaoSaamauLo saMdBaa-QaIna Ë.³2´ yaoqaIla idnaaMk 23 .08.1996 cyaa Saasana inaNa-yaatIla pircCod 2 ³A´ yaoqaIla trtUd vagaLNyaat Aalyaacao samajaNyaat yaavao. ³k´ gaT “ k ” va “ D ” maQaIla jaI ir@t pdo BarNyaasa Saasanaanao maMjaurI idlaI Aaho kovaL ASaaca pdaMvar AnaukMpa t<vaavar inayau@%yaa krNyaat yaavyaat. ³D´ AnaukMpa t%vaavarIla gaT “ k ” va gaT “ D ” maQaIla pdavar krNyaat yaoNaa–yaa inayau@%yaa yaapuZo Saasanaacyaa pUva-maanyatoiSavaaya krNyaat yao} nayaot. ³[´ idnaaMk 31 iDsaoMbar 2001 naMtr itsaro Ap%ya Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa kuTUMibayaaMsa AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIsaazI pa~ samajalao jaaNaar naahI. ³f´ AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIcaa laaBa‚ saovaot Asatanaa idvaMgat ikMvaa varIla ³ba´ p`maaNao AkalaI inavaR<a kovaL gaT “ k” va “ D” maQaIla kma-caa–yaacyaa kuTuMibayaaMnaa gaT “ k” va “ D ” maQaIla pdavar inayau@tIsaazI Anau&oya rahIla.

2. AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIsaMbaMQaatIla varIla sauQaairt trtudI sadr AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. 3. sava- ijalhaiQaka–yaaMnaI tsaoca sava- inayau@tI AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaakDIla AnaukMpa inayau@tIsaMbaMQaIcao p`krNao hataLtanaa ]prao@t sauQaairt inadoSaacao kaTokaorpNao palana haot Aaho yaacaI Ka~I kravaI. 4. Saasana AsaohI AadoSa dot Aaho kI‚ saMdBaa-QaIna ËmaaMk ³4´ va ³5´ yaoqaIla nagarivakasa ivaBaagaacyaa AnauËmao idnaaMk 6 mao 1986 AaiNa idnaaMk 5 naaovhoMbar 1992 cyaa Saasana pirp~katIla trtudInausaar nagarpailakaÀ mahanagarpailakaMmaQyao safa[- kma-caa–yaaMnaa laaD saimatIcyaa iSafarSaInausaar inayau@%yaa doNyaacaI saQyaacaI pwt yaapuZohI caalaU zovaNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ p`kaSa laoaKMDo ¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana. ³TIpÁ– id. 13.6.2003 ¸ 30.1.04 cao inaNa-ya phavaot´

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– paolaIsa dlaatIla paolaIsa hvaaladar va paolaIsa naa[-k yaa pdacyaa saovaaBartIcao ivainayamana. Baaga caar– ³ba´ maharaYT/ Saasana rajap~ saPToMbar 20‚ 2001Àbaad` 29 Sako 1923 399 gaRh ivaBaaga idnaaMk 9 mao¸ 2001. mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951. ËmaaMk pIee 0396 ÀsaIAar 290Àpaola 5 ³A´ mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951³1951 caa maMba[- 22´ cyaa klama 5 ³ba´ AaiNa %yaa AnauYaMgaanao p`dana krNaa–yaa [tr sava- AiQakaraMcaa vaapr k$na maharaYT/ Saasana AaiNa yaa saMdBaa-t Aist%vaat Asalaolao saMbaMiQat sava- ivaVmaana inayama‚ AadoSa ikMvaa AnaudoSa AiQaËimat kÉna yaavdaro maharaYT/ rajyaatIla gaRh ivaBaagaacyaa AK%yaairtImaQaIla paolaIsa dlaatIla “ paolaIsa hvaaladar ” va “ paolaIsa naa[-k ” yaa pdacyaa saovaa BartIcao ivainayamana krNaaro puZIla inayama krIt Aaho. jasao Á– ivabaama.

Page 179: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

127

1. yaa inayamaanaa “ paolaIsa hvaaladar ” va “ paolaIsa naa[-k ” ³ saovaa p`vaoSa´ inayama 2000 Asao saMbaaoQaNyaat yaavao.

2. yaa inayamaamaQyao saMdBaa-nausaar dusara Aqa- AiBap`t nasaola tr “ paolaIsa dla ” mhNajao mauMba[- paolaIsa AiQainayama 1951³1951 caa mauMba[- 22´cyaa klama 3 Anvayao ivaiht krNyaat Aalaolao “ paolaIsa dla ”.

3. paolaIsa dlaatIla “ paolaIsa hvaaladar ” yaa pdavarIla naomaNaUk paolaIsa dlaatIla “ paolaIsa naa[-k ” yaa pdavar 3 vaYaa-poxaa kmaI naahI [tkI inayamaIt saovaa pUNa- kolaolyaa vya@tImaQaUna jyaoYzta AiQana pa~ta yaa AaQaaravar pa~ zrivalaolyaa vya@tIcyaa pdaonnatInao krNyaat yao[-la.

4. paolaIsa dlaatIla “ paolaIsa naa[-k ” yaa pdavarIla naomaNaUk hI paolaIsa dlaatIla “ paolaIsa iSapa[- ” yaa pdavar 3 vaYaa-poxaa kmaI naahI [tkI inayamaIt saovaa pUNa- kolaolyaa vya@tImaQaUna jyaoYzta AiQana pa~ta yaa AaQaaravar pa~ zrivalaolyaa vya@tIcyaa pdaonnatInao krNyaat yao[-la.

5. “ paolaIsa hvaaladar ikMvaa paolaIsa naa[-k” yaa pdavar inayau@tI krNyaat Aalaolyaa vya@tIlaa jar tI Agaaodr ]<aINa- JaalaI nasaola ikMvaa itlaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT iMmaLalaI nasaola tr ihMdI va marazI BaaYaa prIxaa %yaasaMbaMQaI kolaolyaa inayamaanausaar ]<aINa- vhavyaa laagatIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸

iSa.Sa. QaumaaLo ¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– ApMga vya@tIMnaa SaasakIya va Saasanaacyaa AiQap%yaaKalaIla saovaotIla gaT– A to gaT–ba maQaIla pdaMvar sarL saovaonao inayau@tI doNyaasaMbaMQaat ]cca vayaaomayaa-da iSaiqala krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1098Àp`.Ë. 39À98À16 A ‚ idnaaMk 16 jaUna ¸2001.

saMdBa- Á 1´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1077À3576À1433À16 A id. 23.5.78. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1081À3273À16 A idnaaMk 01.03.1983. ApMga vya@tIMkirta SaasakIya saovaot maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa kxaobaahorIla gaT–k AaiNa gaT –D maQaIla pdaMvarIla inayaui@tIsaazI saMdBaa-iQana Ë.1 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao ]cca vayaaomayaa-da 45 vaYaa-pya-nt iSaiqala krNyaat AalaI haotI. tsaoca saMdBaa-iQana Ë.2 cyaa AadoSaanvayao maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaogaacyaa kxaomaQaIla ilaipk vagaI-ya pdaMcyaa spQaa-%mak prIxaosaazI ApMga ]maodvaaraMsaazI ]cca vayaaomayaa-da 10 vaYaa-pya-nt iSaiqala krNyaat AalaI Aaho. tqaaip gaT – A AaiNa gaT –ba maQaIla pdaMvar ]cca vayaaomayaa-da savalat doNyaat AalaolaI navhtI. koMd` Saasanaacyaa ApMga vya@tI ³samaana saMQaI‚ saMpUNa- sahBaaga va h@kaMcao saMrxaNa ´ AiQainayama 1195 maQaIla klama 38³1´³baI´ nausaar ApMga vya@tIMnaa SaasakIya saovaotIla inayau@tIsaazI ]cca vayaaomayaa-dot savalat doNyaacaI trtUd ivaiht krNyaat AalaI AsalyaamauLo ApMga vya@tIcaI SaasakIya saovaot sarL saovaonao inayau@tI krtanaa ]cca vayaaomayaa-da doNyaat Aalaolyaa savalatIt eksaU~ta AsaavaI Asaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaasaMdBaa-t Saasanaacao AadoSa Aahot kI‚ rajya Saasanaacyaa saovaotIla va rajya Saasanaacyaa AiQap%yaaKalaIla kayaa-layaatIla gaT – A to gaT – D maQaIla pdaMvar maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaoga Aqavaa Anya maagaa-nao kolyaa jaaNaa–yaa sarLsaovaa inayau@tIsaMbaMQaat ApMga vya@tIMsaazI ]cca vayaaomayaa-da sarsakT 45 vaYaa-pya-nt iSaiqala krNyaat yaavaI.

Page 180: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

128

hI savalat AadoSaacyaa idnaaMkapasaUna laagaU hao[-la. %yaamauLo yaa ivaBaagaacyaa saMdBaa-iQana Ë.1 va 2 cyaa AadoSaanausaar doNyaat Aalaolyaa ]cca vayaaomayaa-docyaa savalatI yaa AadoSaacyaa idnaaMkapasaUna AapaoAap r_ haotIla. ho AadoSa SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaa‚ maMDLoÀmahamaMDLo‚ nagarpailaka‚ ijalha pirYada‚ SaasakIya Anaudanap`aPt saMsqaa AaiNa jyaaMnaa maaga-dSa-k AadoSa doNyaaacaa AiQakar Saasanaalaa Aaho ASaI [tr sava- p`aiQakarNao‚ saovaa va saMsqaa yaaMnaa laagaU rahtIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanasaar va naavaanao ‚ d.da.doSapaMDo Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– marazI va ihMdI BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNaoÀsaUT doNao yaabaabat naaoMdI saovaapustkat GaoNaobaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. maBaap 2001Àp`.Ë.68À2001À20 ba idnaaMk 25.09.2001. vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. maBaap 1087À14ÀsaIAar 2À87À20 id.30.12.87. 2´ Saasana AiQasaUcanaa Ë.maBaap 1097À1652Àp`.Ë.72À97À20 ba id.07.02.01 Saasana pirp~kÁ Saasanaanao SaasakIya kayaa-layaatIla sava- AiQaka–yaaMnaa va kma-caa–yaaMnaa Saasana inaNa-ya saa.p`.iva.Ë.maBaap 1087À14ÀsaIAar 2À87À20 idnaaMk 30.12.1987 nausaar AnauËmao marazI BaaYaa prIxaa inayamaavalaI ÀihMdI BaaYaa prIxaa inayamaavalaI laagau kolaolaI AsaUna BaartIya saovaotIla AiQaka–yaaMsah sava- AiQakarI va kma-caarI yaaMnaI etdqa- maMDLacyaa marazI BaaYaa prIxaa ³inamnastr va ]cca str´ prIxaa tsaoca ihMdI BaaYaa prIxaa TPPyaa TPPyaanao ivaiht maudtIt ]<aINa- haoNao Agar %yaamaQaUna saUT GaoNao baMQanakark Aaho. sadr inayamaavalaI nausaar prIxaa ]<aINa- haoNao Agar %yaamaQaUna saUT imaLNao yaabaabaIcaI naaoMd AiQaka–yaacyaaÀkma-caa–yaaMcyaa saovaapustkat saMbaMQaIt ivaBaaga p`mauKaMnaI GaoNao AavaSyak Aaho. ASaa naaoMdI saovaa pustkat GaoNyaacaI jabaabadarI saMbaMQaIt ivaBaaga p`mauKaMkDUna GaotlaI gaolaI nasalyaanao saovaainavaR<aInaMtr saovaainavaR<a kma-caa–yaaMcyaa baabatIt vaotna pDtaLNaI pqakanao Aaxaop Gaotlyaanao barIca p`krNao p`laMibat Asalyaacao va pirNaamaI sadr kma-caarI %yaaMcyaa doya inavaR<aI vaotna AadI laaBaaMpasaUna vaMicat raht Asalyaacao yaa ivaBaagaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. inavaR<aIvaotna vaoLovar na imaLalyaanao Asao saovaainavaR<a kma-caarI ÀAiQakarI nyaayaalayaIna dad maagaNyaasaazI nyaayaalayaakDo Qaava Gaotat AsalyaacaohI inadSa-naasa yaot Aaho. yaabaabat sava-saaQaarNa AadoSa kaZavaot AsaohI mau#ya saicava yaaMnaI saUicat kolao Aaho. %yaanausaar sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa punha kLivaNyaat yaot Aaho kI‚ etdqa- maMDLacaI marazIÀihMdI prIxaa ]<aINa- hoaNyaabaabatcao Aqavaa yaa prIxaotUna saUT imaLNyaabaabatcyaa naaoMdI‚ marazIÀihMdI BaaYaa prIxaa inayamaavalaInausar tpasaUna AavaSyakta Baasalyaasa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacaI AnaumatI Gao}na saovaapustkat vaoLIca Gyaavyaat. saovaainavaR<a AiQaka–yaaMcyaa Àkma-caa–yaaMcyaa baabatIt to saovaa inavaR<a Jaalao Aahot kovaL yaaca sababaIKalaI %yaaMnaa saUT ikMvaa savalatI doNyaacao TaLavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ maI.p`.parkr¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 181: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

129

ivaYaya Á– AiQaËimat JaalaolyaaMnaa pUva-laxaI p`Baavaanao pdaonnatI doNyaasaMbaMQaIcao spYTIkrNa ,,,.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 2001 À362Àp`.Ë.21À Àbaara¸ idnaaMk 29.10.2001. vaacaaÁ– 1. saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. esaAarvhI 1064–DI idnaaMk 25.2.1965.

2. saa.p`.iva.pirp~k Ë. esaAarvhI 1069–DI idnaaMk 9.9.1969. 3. saa.p`.iva.&apna Ë. esaAarvhI 1079Àbaara¸ idnaaMk 24.10.1979. 4. saa.p`.iva. &apna Ë.esaAarvhI 1082Àbaara ¸ idnaaMk 14.9.1982. Saasana inaNa-yaÁ saMdBaa-iQana ËmaaMk 1 yaoqaIla idnaaMk 25.2.1965 cyaa Saasana pirp~k &apnaatIla pircCod 3 maQyao inado-iSat kolyaap`maaNao caukInao AiQaËimat Jaalaolyaa kma-caa–yaasa maanaIva idnaaMk maMjaUr kolyaasa %yaa maanaIva idnaaMkapasaUna pdaonnatIcyaa pdacao vaotna va Ba<ao qakabaakIsah doya zrto. saMdBaa-QaIna ËmaaMk 3 yaoqaIla idnaaMk 24.10.1079 cyaa pirp~k &apnaanausaar p`%yaxaat pdaonnatI imaLalyaanaMtrhI pdoannatIcyaa pdavar kma-caa–yaasa ÉjaU haoNyaakirta p`SaasakIya karNaastva ivalaMba Jaalyaasa %yaalaa %yaacyaa inakTcyaa kinaYz kma-caa–yaacyaa pdaonnatIcyaa AaQaaro maanaIva idnaaMk dovaUna var namaUd kolaolyaa idnaaMk 25.2.1965 cyaa Saasana pirp~k &apnaatIla inado-Saanausaar vaotna va Ba<yaacaI qakbaakaI Anau&oya krNyaat AalaI Aaho. 2. tqaaip saMdBa- ËmaaMk 4 yaoqaIla idnaaMk 14.09.1982 cyaa Saasana pirp~k &apnaanausaar pdaonnatIcyaa pdavar ÉjaU haoNyaakirta p`SaasakIya ivalaMba 3 maihnyaaMpoxaa AiQak kalaavaQaIcaa Asaola trca maanaIva idnaaMk va vaotna Ba<yaacyaa qakbaakIsah Anau&oya zrivaNyaat Aalaa Aaho. pirNamaI p`SaasakIya ivalaMba 3 maihnyaapoxaa kmaI kalaavaQaIcaa Asalyaasa jyaoYz kma-caa–yaasa maanaIva idnaaMk Anau&oya zrt naahI. tsaoca %yaa AnauYaMgaanao vaotna inaiScatÀqakbaakI imaLt nasalyaanao kinaYz kma-caa–yaasa puZIla vaotnavaaZ AaQaIcyaa idnaaMkalaa imaLUna jyaoYz kma-caa–yaasa vaotna kmaI imaLto va vaotnavaaZ doiKla ]iSara imaLUna %yaacao kayama sva$pacao Aaiqa-k nauksaana haoto. hI pirisqatI laxaat Gaota sadr AadoSaatIla ~uTI dUr krNyaacao Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoto. yaabaabat sava-kYa ivacaar kÉna Saasana Aata KalaIlap`maaNao sauQaairt AadoSa dot Aaho. 1´ idnaaMk 14 saPToMbar 1982 cyaa Saasana pirp~k &apnaatIla “ p`SaasakIya ivalaMba 3 maihnyaapoxaa AiQak kalaavaQaIcaa Asaola trca saMbaMiQat kma-caa–yaaMnaa maanaIva idnaaMk doya Asalyaabaabat ”caI trtUd Aata vagaLNyaat yaavaI. 2´ pdaonnatIcyaa pdavar kma-caarI ivalaMbaanao Éjau haoNyaasa svatÁ jabaabadar Asalyaasa ikMvaa toa rjaovar AsalyaamauLo Asaa ivalaMba Jaalyaasa kinaYz kma-caa–yaacyaa pdaonnatIcyaa AnauYaMgaanao vaotna va Ba<yaacaI qakbaakI Anau&oya haoNaar naahI. 3´ ABaaivat pdaonnatI puZo caalaU raihlyaanao kinaYz kma-caa–yaasa %yaa AnauYaMgaanao AiQak vaotna imaLt Asalyaasa tsaoca ABaaivat svaÉpacaI ikMvaa inayaimat pdaonnatI jyaoYz kma-caa–yaanao naakarlaI Asalyaasa ASaa p`krNaat jyaoYz kma-caa–yaasa kinaYz kma-caa–yaacyaa pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk Anau&oya AsaNaar naahI. pirNaamaI maanaIva idnaaMkacyaa AnauYaMgaanao vaotna inaiScatI va vaotna Ba<yaacaI qakbaakI Anau&oya krNyaacaa p`Sna ]d\Bavat naahI.ASaa p`krNaat jyaoYz kma-caa–yaasa kinaYzacyaa vaotnaa [tko vaotna ]McaavaUna doNyaacaa p`Sna ]d\BaavaNaar naahI. sadr AadoSa iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë.851Àsaovaa 3 idnaaMk 13.9.2001 Anvayao idlaolyaa saMmatInausaar inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ p`.Ì.laoaKMDo¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivabama.

Page 182: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

130

ivaYaya Á– p`klpga`st vya@tIcyaa ivavaahIt maulaIsa ikMvaa itcyaa maulaaMnaa p`klpga`stacaa daKlaa doNaobaabat.

mahsaUla va vana ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. AarpIe 2001Àp`Ë.116Àr– 1 idnaaMk 30 Aa^@Taobar ‚2001. rajyaatIla ivaivaQa paTbaMQaaro p`klpamauLo baaQaIt Jaalaolyaa p`klpga`st ivavaahIt maulaIsa Aqavaa itcyaa maulaaMnaa p`klpga`staMcaa daKlaa imaLNyaasaazI EaI. rivaMd` ]Qdva paTIla yaaMnaI ]cca nyaayaalayaat yaaicaka ËmaaMk 196À99 daKla kolaI haotI. 1. sadr yaaicakovar saunaavaNaI hao}na saMbaMiQat p`klpga`stasa daKlaa doNyaat yaavaa Asaa inaNa-ya idnaaMk 27.9.2000 raojaI nyaayaalayaanao idlaolaa Aaho. sadr inaNa-yaasa AnausaÉna Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ p`klpbaaQaIt vya@tInao naamainado-iSat kolyaasa itcyaa ivavaahIt maulaIsa ikMvaa ivavaahIt maulaIcyaa maulaaMnaa p`klpga`stacao p`maaNap~ doNyaat yaavao va %yaaMnaa SaasakIya naaokrIcyaa savalatIsaazI pa~ zrivaNyaat yaavao.

2. ho AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaaga va ivaQaI va nyaaya ivaBaaga yaaMcyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë.747À3308 ÀisavhIlaÀA idnaaMk 18.10.2001 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ Baa.tu/.tayaDo¸ Avar saicava‚ mahasaUla va vana ivaBaaga. @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–pdvaIQarÀpdivakaQaark sauiSaixat baoraojagaaraMnaa SaasakIya saovaotIla gaT “ k” maQaIla pdavar inayau@tI doNyaabaabat ivaiht saMgaNak &anaacaI Ah-ta p`aPt krNyaabaabat.

saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.pAk 1001À724Àp`.Ë.54À2001À16 A idnaaMk 09.05.2002. saMdBa-Á– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.pAk 1097À1793Àp`.Ë.4À98À16 A idnaaMk 19.3.98.

2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.pAk 1097À1793Àp`.Ë.4À98À16 A idnaaMk 20.5.98. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.pAk 1097À1793Àp`.Ë.4À98À16 A idnaaMk 23.9.98. 4´ Saasana AiQasaUcanaa saa.p`.iva.Ë.saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98À12 id. 25.01.99. 5´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98À12 id.3.05.2000.

6´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 1000 À143À39 id.10.07.2000. pdvaIQarÀpdivaQaark sauiSaixat baoraojagaaraMnaa Aaiqa-k sahayya yaaojanaoAMtga-t SaasakIya saovaaMmaQyao AQa-vaoL kama kolaolyaa ]maodvaaraMnaa SaasakIya saovaot inayau@tI imaLNyaasaazI saMdBaa-iQana Ë.1 cyaa AadoSaanvayao kahI savalatI doNyaat Aalyaa Aahot. 2. Saasana saovaotIla pdaMvar inayau@tIsaazI saUcak hataLNaIÀvaaprabaabat &ana AavaSyak zrivaNyaacaI trtUd yaa saMdBaa-QaIna Ë.4 yaoqaIla idnaaMk 25.01.1999 cyaa AiQasaUcanaovdaro ivaiht krNyaat AalaI Aaho. pdvaIQarÀ pdivakaQaark sauiSaixat baoraojagaaraMnaa SaasakIya saovaotIla gaT – k cyaa pdavar psaMtIËmaanao inayau@tI dotanaa saMgaNak Ah-tocyaa savalatI doNyaacaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. %yaanausaar Saasana Aata puZIlap`maaNao AadoSa dot Aaho.

Page 183: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

131

3. jyaa pdvaIQarÀpdivakaQaark sauiSaixat baoraojagaar ]maodvaaraMnaa idnaaMk 18.01.2000 pya-nt raojagaar va svayaMraojagaar ivaBaagaakDUna AnauBavaacaa daKlaa doNyaat Aalaa Aaho va %yaamaQaIla jao ]maodvaar SaasakIya saovaotIla gaT– k maQaIla pdavar ³vaahna caalak vagaLUna´ inayau@tIcyaavaoLI saMgaNak &anaacaI KalaIla Ah-ta QaarNa krIt nasatIla‚ ASaa idnaaMk 30 jaUna 2002 pya-nt inayau@t Jaalaolyaa ]maodvaaraMnaa sadr saMgaNak &anaacaI Ah-ta inayau@tI Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-cyaa maudtIt p`aPt krNao AavaSyak rahIla. yaa kalaavaQaIt saMbaMiQat ]maodvaaraMnaI ivaiht saMgaNak &anaacaI Ah-ta p`aPt kolyaacao p`maaNap~ inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa saadr krNao AavaSyak Aaho. Anyaqaa ha kalaavaQaI saMptaca saMbaMiQat ]maodvaaraMcaI inayau@tI AapaoAap saMpuYTat yao[-la. ASaI spYT trtUd ]maodvaaracyaa inayau@tIcyaa AadoSaat inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI namaUd kravaI. Ah-ta Á– 1´ saamaanya p`Saasana ivaBaaga ka.ka.Ë.39 yaaMcyaa idnaaMk 07.08.2001 cyaa Saa.inaNa-yaatIla trtUdInausaar Saasana saovaotIla gaT–k maQaIla ³ vaahna caalak vagaLUna´ saMbaMiMQat pdavarIla inayau@tIsaazI saMbaMiQat ]maodvaaraMnaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao &ana AavaSyak zrivaNyaabaabat ´ inayama 1999 cyaa inayama 3 Anvayao AavaSyak Ah-ta mhNaUna KalaIla “ A ” ikMvaa “ ba ” p`maaNao p`maaNap~ saadr krNao AavaSyak rahIla ´

A´ D.O.E.A.C.C. AiQaÌt C.C.C. ikMvaa C str ikMvaa A str ikMvaa B str ikMvaa C str yaapOkI kaoNatIhI ek prIxaa ]<aINa- Jaalyaacao p`maaNap~ ikMvaa

ba´ maharaYT/ rajya ]cca va tM~ iSaxaNa maMDL mauMba[- yaaMcaokDIla AiQaÌt MS-CIT prIxaa ]<aINa- Jaalyaacao p`maaNap~.

2´ saMgaNak Ah-ta krNyaasaMbaMQaIcao sadr p`maaNap~ saadr krNyaasaazI kaoNa%yaahI karNaastva AiQak maudtvaaZ doNyaat yaoNaar naahI. sava- inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI gaT–k maQaIla ³ vaahna caalak vagaLta´ pdavar pircCod 3 maQyao namaUd kolyaap`maaNao pdvaIQarÀpdaivakaQaark sauiSaixat baoraojagaar ]maodvaaracaI inayau@tI krtanaa yaa inado-Saacao kTaxaanao palana kravao. 4´ ho AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaagaÀka.12 AaiNa saamaanya p`Saasana ivaBaaga Àka.39 yaaMcyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ d.da.doSapaMDo Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaaMnaa pdaonnatI saMdBaa-t maanaIva idnaaMk doNyaabaabat. p`krNa tpasaNaI AiQakarabaabat. saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 2002Àp`.Ë.2À2002À12 idnaaMk 6 jaUna‚ 2002. vaacaaÁ 1. saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1064ÀDI idnaaMk 25.2.1965.

2. saa.p`.iva. pirp~k Ë. esaAarvhI 1069ÀDI idnaaMk 9.9.1969. 3. saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1075 À10 idnaaMk 2.4.1976. 4. saa.p`.iva.&apna Ë.esaAarvhI 1079À12 idnaaMk 24.10.1979.

Page 184: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

132

5. saa.p`.iva,.AiQasaUcanaa Ë.esaAarvhI 1076À12 idnaaMk 21 jaUna 1982. 6. saa.p`.iva.&apna Ë. esaAarvhI 1082À12 idnaaMk 14.09.1982. 7. saa.p`.iva. pirp~k Ë.esaAarvhI 1093Àp`.Ë.2À93À12 id.11 jaUna 1993. 8. saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1093Àp`.Ë2À93À12 idnaaMk 13.12.1993. 9. AiQasaUcanaa saa.p`.iva.Ë.esaArvhI 1094À1À94À12 idnaaMk 01 jaulaO‚ 1994. 10. saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1095Àp`.Ë.29À95À12 idnaaMk 22 eip`la 1996. 11. saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAavhI 2000À362Àp`.Ë.21À01À12 idnaaMk 29.10.2001.

pirp~k Saasana saovatIla kma-caarIÀAiQakarI yaManaa to jyaoYz va pa~ AsaUnahI pdaonnatIcyaa saMdBaa-t Davalalao gaolao Asalyaacao inaiScat Jaalao tr %yaaMnaa pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk doNyaabaabat ]prao@t AadoSaaatIla trtUdInausaar ivacaar krNyaat yaotao. maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao var namaUd kolaolyaa AadoSaatIla trtUdInausaar tpasaavayaacaI Asatat. tqaaip‚ maanaIva idnaaMk doNyaacyaa p`krNaamaQyao kahI Ainayaimatta haot Asalyaacao Saasanaacao inadSa-naasa Aalyaanao Saasanaanao saMdBaa-QaIna Ë.7 yaoqaIla idnaaMk 11 jaUna 1993 cyaa AadoSaanvayao maanaIva idnaaMk maMjaUr krNyaacao sava- p`aiQakar SaasanaakDo Gaotlao haoto. %yaanausaar maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcaI p`krNao maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI saamaanya p`Saasana ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcyaa prmaSaa-naoÀmaanyatonao inakalaI kaZNao AavaSyak Aaho. p`SaasakIya AiQakaracao ivakoMd`IkrNa krNyaacyaa QaaorNaanausaar Arajapi~t pdavarIla kma-caa–yaaMnaa maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcyaa p`krNaaMnaa maanyata doNyaacao p`aiQakar ivaBaaga p`mauKaMnaaÀKato p`mauKaMnaa p`dana krNyaacaI baaba yaa ivaBaagaacyaa ivacaaraQaIna haotI. %yaanausaar ]prao@t Saasana pirp~k‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga idnaak 11 jaUna 1993 cyaa AadoSaanvayao AMSatÁ sauQaarNaa kÉna puZIlap`maaNao AadoSa doNyaat yaot Aahot. “ yaapuZo gaT– ba ³Arajapi~t´ gaT–k AaiNa gaT– D saMvagaa-tIla pdaMvar pdaonnatIcao maanaIva idnaaMk doNyaacao p`aiQakar ivaBaaga p`mauKaMnaa‚ Kato p`mauKaMnaa rahtIla. maa~ sadr ivaBaaga p`mauKÀKato p`mauK maM~alayaacyaa saicava djaa-cao AiQakarI AsaNao baMQanakark rahIla. jao ivaBaaga p`mauKÀKato p`mauK saicava djaa-cao nasatIla %yaacyaa inayaM~NaaKalaIla varIla saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMnaa maanaIva idnaaMk p`dana krNyaacao p`aiQakar saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaacyaa saicavaaMnaa rahtIla. maa~ gaT “ A ” va “ ba ” rajapi~t saMvagaa-tIla AiQaka–yaaMnaa maanaIva idnaaMk p`dana krtanaa pUvaI-p`maaNaoca saamaanya p`Saasana ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcaI maanyata GaoNao AavaSyak rahIla.” 2. kma-caa–yaalaa jyaa pdacaa maanaIva idnaaMk Vavayaacaa Aaho %yaa pdavar %yaalaa p`%yaxa pdaonnatI imaLNao AavaSyak Aah‚o prMtu saovaomaQyao AsataMnaa %yaalaa jar p`%yaxa pdaonnatI imaLalaI naahI tr pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk dotanaa maharaYT/ naagaarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI- ´ inayama 1981 maQaIla inayama 32 maQaIla trtudI iSaiqala krNao AavaSyak zrto.ASaa p`krNaI maa~ pUvaI-p`maaNaoca saamaanya p`Saasana ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcaI maanyata GaoNao AavaSyak rahIla.yaa AnauYaMgaanao AaNaKI namaUd krNyaat yaoto kI‚ maanaIva idnaaMkacaI p`krNao sava-saaQaarNapNao jyaa karNaaMmauLo ]d\Bavatat tI karNao saaobatcyaa piriSaYT –A maQyao idlaI Aahot. tI ivacaarat Gao}na maanaIva idnaaMkacaI p`krNao ]d\BavaNaar naahI yaaMcaI dxata Saasanaacyaa sava- ivaBaagaaMnaI va ivaBaaga p`mauKaMnaI GyaavaI. ASaI dxata Gao}nahI maanaIva idnaakM doNyaacaI p`krNao ]d\Bavalyaasa %yaa p`krNaacaI tpasaNaIÀ]prao@t AadoSaatIla trtudI AaiNa saaobatcyaa piriSaYT –ba maQaIla mau_o laxaat Gao}na kravaI va %yaacaI pUt-ta haot Asalyaasa maanaIva idnaaMk p`dana krNyaasa pircCod 1 maQaIla p`aiQakaraMtga-t maMjaUrI doNyaat yaavaI. 3. Saasana AiQasaUcanaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga esaAarvhI 1076À12 idnaaMk 21 jaUna 1982 Anvayao jyaoYzta ivainayama ivaiht krNyaat Aalao Aahot. %yaamaQaIla inayama 5³1´³5´ va³7´ maQyao AavaSyak tI sauQaarNaa krNyaacaI kaya-vaahI svatM~pNao krNyaat yao[-la. . ivabaama.

Page 185: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

133

4. ]prao@t pirp~k iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë. 382Àsaovaa 3 idnaaMk 20 eip`la 2002 Anvayao idlalyaa maanyatonausaar inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ p`kaSa laoaKMDo ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

piriSaYT maanaIva idnaaMk doNyaacaI p`krNao ]d\BavaNyaacaI karNao.

gaaopnaIya AhvaalaatIla p`itkUla Saoro vaoLovar na kLvaNao. %yaaMcaI vastUinaYz p`tvaarI na haoNao . ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIcyaa baOzkIcyaa vaoLI AVyaavat gaaopnaIya Ahvaala ]plabQa nasaNao va %yaamauLo %yaacaI p`krNao KulaI zovaNao.

saovaajyaoYzta yaadI AVyaavat nasaNao. iSavaaya sava- AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa saovaajaoYzta yaadI vaoLIca ]plabQa na JaalyaamauLo AiQakarI Àkma-caarI yaaMnaa saovaa jyaoYzta yaadItIla %yaaMcao sqaana maaiht nasaNao.

ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa-ÀAnau<aINa- Jaalyaacyaa karNaastva tsaoca ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT imaLalyaanaMtr prIxaa inayamaanausaar saovaajyaoYzta yaadIt vaoLIca sauQaarNaa na krNao.

maagaasavagaI-ya pdaonnatI saMdBaa-tIla AarxaNa QaaorNaacaI kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaI na krNao. pdoannatIsaazI ivacaar krtanaa ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat AsaNao. kahI kalaavaQaInaMtr ivaBaagaIya caaOkSaIcaa inaNa-ya hao}na %yaamaQyao inadao-Ya sauTNao vaa ikrkaoL iSaxaa haoNao.

pdaonnatIsaazI ivacaar Jaalaolaa Asatanaa AiQakarIÀkma-caarI inalaMibat AsaNao va %yaanaMtr tao AMSatÁ ikMvaa pUNa-tÁ daoYamau@t haoNao.

Ba`YTacaarÀlaacalaucapt p`krNaI nyaayaalayaat gaunha daKla Asalyaanao pdaonnatI na doNao va inadao-Ya saUTlyaanaMtr maanaIva idnaaMk doNao.

inavaDsaUcyaaMnaa AayaaogaacaI maanyata na GaoNao. pirNaamaI dIGa-kaL pdaonnatI ta%pur%yaa svaÉpat caalaU rahNao– pdaonna%yaa inayaimat JaalyaaiSavaaya maanaIva idnaaMkacaa ivacaar krNao Sa@ya nasato.

pdaonnatIcyaa inayaimat kaoTyaaKorIja naamainado-Sanaakirta Asalaolyaa kaoTyaatIla pdavar pdaonna%yaa idlyaa jaatat va BaivaYyaat pdaonnatIsaazI ]plabQa haoNaa–yaa pdaMvar %yaa samaayaaojaIt kolyaa jaat naahIt.

piriSaYT –ba

maanaIva idnaaMk doNyaabaabatcyaa p`stavaacaI tpasaNaI krtanaa laxaat Gyaavayaacao mau_o.

1. saovaakinaYz kma-caa–yaasa pdaonnatI doNyaat AalaI %yaavaoLI saMbaMiQat kma-caa–yaaMcaa kaoNa%yaa karNaastva ivacaar Jaalaolaa naahI. yaasa jabaabadar kaoNa va %yaaivaÉQd kravayaacaI kaya-vaahI.

2. Aja-daracao inavaDsaUcaIcyaavaoLI Aist%vaat Asalaolyaa saovaajyaoYzta yaadItIla sqaana %yaasa saovaainaYz ³ pdaonnatIsaazI AarxaNa Asalyaasa %yaacyaa AaQaaro ´ Asalaolyaa %yaacyaa p`vaga-atIla kaoNa%yaa kma-caa–yaasa inayaimat pdaonnatI idlaI Aaho.

3. saovaakinaYz kma-caa–yaasa pdaonnatI doNyaat AalaI %yaa idnaaMkasa ³ inavaDsaUicat ´ Aja-dar gaaopnaIya Ahvaala va [tr AavaSyak %yaa ATInausaar pdaonnatIsa pa~ Aaho ikMvaa Æ yaabaabatcaI pa~ta ivaBaagaIya pdaonnatI

saimatImaaf-t tpasaUna GaoNyaat yaavaI va to jar pdaonnatIsa pa~ zrlao trca maanaIva idnaaMk doNyaat yaavaa. 5. maanaIva idnaaMk ha ekasa– ek t<vaavar doNyaat yaavaa. ivabaama.

Page 186: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

134

5. jyaa inavaDsaucaIcyaa AaQaaro jyaa p`vagaa-cyaa kma-caa–yaaMsa‚ AiQaka–yaaMsa maanaIva idnaaMk doNyaat Aalaa Aaho‚ %yaa p`vagaa-cyaa savaa-t saovaakinaYz kma-caa–yaaMcao naaMva saMbaMiQat inavaDsauicatUna kmaI kÉna puZIla inavaDsaucaIt ir@t pdo va %yaa p`vagaa-cyaa vaaTyaalaa yaoNaa–yaa pdamaQyao samaavaoSa krNao AavaSyak Asato.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- inavaDp`iËyaa sauÉ Jaalaolyaa tsaoca saQyaa Saasanasaovaot Asalaolyaa AiQakarI Àkma-caa–yaaMnaI saMgaNak hataLNaI vaapra baabatcao p`maaNap~ ivaiht maudtIt p`aPt na kolyaanao ASyaabaabat kravayaacaI ]paya yaaojanaa.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. piSaxaNa 2000Àp`.Ë.5À2001À39 idnaaMk 20 jaulaO ¸2002.

vaacaavaoÁ 1´ inaNa-ya Ë.saI.Aao.ema 1098Àp`.Ë.29À1998À39 id. 24.03.1998. 2´ saa.p`.iva. AiQasaUcanaa Ë.saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98À 12 id.25.01.1999. 3´ saa.p`.iva.AiQasaUcanaa Ë.saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98À12 id. 03.05.2000. 4´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 1000Àp`.Ë.143À39 id.10.07.2000 5´ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 2001Àp`.Ë.61À2001À39 id.07.08.2001. Pa`stavanaaÁ SaasakIya kamakajaacao daona vaYaa-cyaa Aat saMgaNaIkrNa krNyaabaabat Saasanaanao inaNa-ya Gaotlaolaa Asalyaanao %yaa AnauYaMgaanao SaasakIya kamakajaat saMgaNakacaa pirNaamakarkir%yaa vaapr haoNyaasaazI p`iSaixat AiQakarIÀkma-caarI ]plabQa haoNyaasaazI p`iSaxaNa Kca- p`ao%saahnaa%mak r@kma doNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa. %yaamauLo jyaa SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI po`a%saahnaa%mak rkmaot va p`iSaxaNa Kca- Gaotlaolaa Aaho Aqavaa ASaa rkmaocaI maagaNaI kolaolaI Aaho %yaaMnaI maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLamaaf-t GaotlaI jaaNaarI caacaNaI prIxaa ]<aINa- haoNao AavaSyak krNyaat Aalao Aaho. jyaap`maaNao SaasakIya kayaa-layaat marazIcaa 100 T@ko vaapr haoNyaasaazI Saasanaanao marazI BaaYaocaI prIxaa ]<aINa- haoNao baMQanakark kolaolao Aaho. %yaacap`maaNao SaasakIya kayaa-layaat saMgaNakacaa 100 T@ko vaapr haoNao garjaocao Asalyaanao SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao &ana AsaNao AavaSyak kolaolao Aaho. SaasakIya AiQasaUcanaa Ë. saop`ina 1098Àp`.Ë.7298À12 idnaaMk 25 jaanaovaarI 1999 Anvayao SaasakIya saovaotIla gaT “A ”¸ gaT“ ba ” va gaT “ k ”yaa pdaMvar inayau@tI kirta³ saMgaNak hataLNaI va vaaprabaabatcao &ana AavaSyak zrivaNyaabaabat ´ inayama 1999 AiQasaUicat krNyaat Aalaolao Aahot. Saasana rajap~ idnaaMk 3 mao 2000 Anvayao yaa ivainayamaaMnaa idnaaMk 1 jaanaovaarI 2001 pasaUna p`Baava doNyaat Aalaa Aaho. sadr inayamaanvayao SaasakIya saovaotIla gaT “ A ” ¸ gaT “ ba ” va gaT “ k ” maQaIla AiQakarIÀkma-caarI daona vaYaa-cyaa Aat Saasanamaanya saMgaNak saMsqaocao p`maaNap~ saadr krNyaacao inado-Sa doNyaat Aalaolao Aahot. jyaa AiQakarI Àkma-caa–yaanaI Saasanaanao naomaUna idlaolyaa KajagaI saMgaNak saMsqaokDUna saMgaNak p`iSaxaNaacao ivaiht p`maaNap~ p`aPt kÉna SaasanaakDUna p`iSaxaNa Kca- va p`ao%saahnaa%mak r@kma GaotlaolaI Aaho ikMvaa ASaa r@kmaocaI maagaNaI kolaolaI Aaho ‚ ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMsaazI maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLamaaf-t inakYa zrvaUna caacaNaI prIxaocao Aayaaojana kolaolao Aaho. %yaacap`maaNao idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaanaMtr sauÉ haoNaa–yaa inavaD p`iËyaotIla navaIna naomaNaUkIsaazI tsaoca jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMcaI inavaD p`iËyaa idnaaMk 1.1.2001 pUvaI- sauÉ JaalaolaI Aaho ASaaMsaazI tsaoca jao AiQakarIÀkma-caarI saQyaa Saasana saovaot Aahot ASaaMsaazI DI.Aao.[-.Ao.saI.saI.cao “ saI.saI.saI ” ikMvaa “ Aao ” str ikMvaa “ A ”o str ikMvaa“ baI” str ikMvaa“ saI ”str pOkI ek prIxaa ]<aINa-

Page 187: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

135

Jaalyaacao p`maaNap~ ikMvaa maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLacaI emaesa saIAayaTI prIxaa ]<aINa- Jaalyaacao p`maaNap~ saadr krNyaabaabat Saasana inaNa-ya saa.p`.iva.Ë.p`iSaxaNa 2001Àp`.Ë.61À2001À39 idnaaMk 07.08.2001 Anvayao AadoSa inaga-imat krNyaat Aalaolao Aahot. SaasakIya kamakajaat saMgaNakacaa maaozyaa p`maaNaat vaapr hoaNyaacyaa dRYTInao SaasakIya saovaot Asalaolyaa tsaoca jyaaMcaI inavaD p`iËyaa idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- sauÉ JaalaolaI Aaho ASaa SaasakIya AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaI saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao &ana idnaaMk 31.12.2002 pya-nt p`aPt krNyaabaabat idnaaMk 10.07.2000 cyaa Saasana inaNa-yaat trtUd krNyaat AalaolaI Aaho. tqaaip %yaaMnaI Asao &ana ivaiht maudtIt p`aPt na kolyaasa %yaaMcao baabat kaoNatI ]payayaaojanaa krNyaat yaavaI yaa saMbaMQaI maa~ varIla idnaaMk 10.07.2000 cyaa ikMvaa idnaaMk 7.8.2001 cyaa Saasana inaNa-yaat kaoNatIhI trtUd naahI. tsaoca DI.Aao.[-.Ao.saI.saI cao “ saI.saI.saI.” p`maaNap~ ikMvaa maharaT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLacao ema.esa.saI.Aaya.TI prIxaa ]<aINa- krNao yaa vyaitir@t Anya kaoNakaoNa%yaa maagaa-nao SaaasakIya AiQakarIÀkma-caarI saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao &ana p`aPt kÉna p`maaNap~ Saasanaasa saadr kÉ SaktIla yaabaabat Saasana Aata KalaIla p`maaNao inaNa-ya Gaot Aaho.

Saasana inaNa-ya

1. SaasakIya kamakajaacao pUNa-tÁ saMgaNaIkrNa hao}na Saasana gaitmaana hoaNyaasaazI sava-ca SaasakIya AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaa saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao &ana Avagat AsaNao AavaSyak Aaho. yaastva saQyaa SaasakIya saovaot Asalaolao SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI tsaoca idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa yaapUvaI- ikMvaa idnaaMk 1.1.2001 naMtr jyaacaI inavaD p`iËyaa sauÉ JaalaolaI Asaola ASaaMnaI idnaaMk 31.12.2002 pUvaI- saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao ivaiht p`maaNap~ Saasana maanya saMgaNak saMsqaakDUna p`aPt kÉna Saasanaasa saadr kravayaacao Aaho. hI idnaaMk 31.12.2002 pUvaI- p`maaNap~ saadr krNyaacaI AT r_ kÉna %yaaeovajaI yaa Saasana inaNa-yaacyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-cyaa Aat ivaiht saMgaNak ivaYayak p`maaNap~ saadr krNao baMQanakark krNyaat yaot Aaho. tsaoca Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk 1000Àp`.Ë.143À31 idnaaMk 10.07.2000 maQaIla pircCod Ë.10‚ 11‚ va 12 maQaIla ATI r_ krNyaat yaot Aahot. %yaa eovajaI Saasana inaNa-yaat namaUd kolyaap`maaNao D.O.I.A.C.C. Aqavaa maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLamaaf-t saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao p`maaNap~ p`aPt krNyaat yaavao AaiNa yaa baraobar jyaa SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaacaI inavaD p`iËyaa idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- ikMvaa idnaaMk 1.12.2001 naMtr sauÉ JaalaI Asaola to AaiNa saQyaa SaasakIya saovaot Asalaolao AiQakarI Àkma-caarI KalaI namaUd kolaolyaa ivaivaQa maagaa-naI saQyaa saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao &ana p`aPt kÉna maharaYT/ rajya iSaxaNa maMDLacyaa ema.esa.saI.TI.Aaya. prIxaot sarL basaUna AaiNa tI prIxaa ]<aINa- kÉna Saasanaasa p`maaNap~ saadr kÉ SaktIla. 1. saMgaNak &anaabaabat ]plabQa pustkacaa svatÁ AByaasa kÉna. 2. [MTrnaoTSaI jaaoDlaolyaa saMgaNakavdaro p`gat &ana p`aPt kÉna . 3. saMgaNak p`iSaxaNa saMsqaomaQaUna saMgaNak p`iSaxaNa p`aPt kÉna. 4. sahka–yaaMcyaa madtInao kayaa-layaat va GarI svatÁ saMgaNak ivaYayak &ana p`aPt kÉna. 5. dUr iSaxaNa pQdtIcaa AvalaMba kÉna saMgaNakabaabatcao &ana p`aPt kÉna. 6. saMgaNak &ana ivaYayak pdvaIÀpdivaka p`aPt kÉna. 7. saMbaMQaIt kma-caa–yaaMnaI ASaa pdvaIÀpdaivaka D.O.E.A.C.C.Aqavaa maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa

maMDLamaaf-t ]<aINa- kÉna p`maaNap~ p`aPt kolaolaI Asalyaasa %yaaMnaI maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLamaaf-t Gaotlyaa jaaNaa–yaa ema.esa.saI.Aaya.TI ikMvaa saI.saI.saI.prIxaa punha ]<aINa- krNao AavaSyak naahI.

ivabaama.

Page 188: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

136

varIla 6 maaQyamaavdaro p`iSaxaNa Gao}na Saasanaasa p`maaNap~ saadr krNaa–yaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI ema. esa. saI.Aaya.TI prIxaa var namaUd kolaolyaa ivaiht maudtIt ]<aINa- krNao AavaSyak Aaho. prMtu tI %yaaMnaI iktI saMQaIt ]<aINa- kravaI yaabaabat %yaaMcaovar kaoNatohI baMQana rahNaar naahI. 2. ema.esa.saI.Aaya.TI caI prIxaa maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLamaaf-t GaotlaI jaaNaar AsalaI trI %yaasaMbaMQaIcaa AByaasaËma [%yaadI baabaI maharaYT/ tM~ &ana mahamaMDL‚ mauMba[- yaaMcao maaf-t hataLlyaa jaatIla. 3. vayaacaI 55 vaYao- pUNa- na Jaalaolyaa gaT “ A ” ¸ gaT “ ba ” va gaT “ k ” maQaIla SaasakIya AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaI yaa AadoSaacao idnaaMkapasaUna 1 vaYaa-cao Aat saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao ivaiht p`maaNap~ p`aPt na kolyaasa %yaaMcyaa baabat KalaIla p`maaNao ]paya yaaojanaa krNyaat yaavaI. ³1´ jyaaMcaI inavaDp`iËyaa 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- pasaUna sauÉ JaalaolaI Aaho ASaa SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI inayau@tIcyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-cyaa Aat tsaoca saQyaa SaasakIya saovaot kaya-rt Asalaolao AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI var namaUd kolaolyaa 1 vaYaa-cyaa ivaiht kalaavaQaIt prIxaa ]%<aINa- na kolyaasa saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI ]@t kalaavaQaI samaaPt JaalyaanaMtr prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna %yaaMnaa saUT doNyaat yao[-pya-ntcyaa ³ vayaacaI 55 vaYao- pUNa- Jaalyaasa ´ kalaavaQaIpya-nt ikMvaa to saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcao ivaiht p`maaNap~ ]plabQa kÉna do[-pya-nt vaotnavaaZI raoKNyaasa pa~ zrtIla. TIp Á– 1´ prIxaa jyaa tarKosa saMplaI Aaho %yaa tarKocyaa lagarnaMtrcaI tarIK hI prIxaa ]<aINa- JaalyaacaI tarIK

Asalyaacao samajaNyaat yaavao. 2´ ASaa p`karo raoKUna Qarlaolyaa vaotnavaaZI‚ SaasakIya kma-caarI jyaa tarKolaa prIxaa ]<aINa- hao[-la ikMvaa jyaa tarKolaa %yaalaa ASaa p`karo prIxaa haoNyaapasaUna saUT doNyaat yao[-la ASaa tarKola doya haotIla AaiNa jaNaU kahI %yaaMcyaa vaotnavaaZI raoKlyaa navh%yaa Asao samajaUna %yaa ]pija-t haotIla. prMtu vaotnavaaZI raoKUna QarlyaamauLo doya haoNaarI qakbaakI imaLNyaacaa %yaalaa h@k AsaNaar naahI.

³2´ jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI inavaD p`iËyaa idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaapUvaI- sauÉ JaalaolaI Aaho ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMcyaa inayau@tI AadoSaat ASaI AT GaalaNyaat yaavaI kI‚ %yaaaMnaI inayau@tIcyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-cyaa Aat saMgaNak hataLNaIÀvaprabaabatcao ivaiht p`maaNap~ ]plabQa kÉna doNao AavaSyak Aaho. %yaamaQyao ASaIhI ek jaada AT GaalaUna Asao namaUd krNyaat yaavao kI‚ jar %yaaMnaI yaa maudtIpUvaI- ivaiht p`maaNap~ ]plabQa kÉna idlao naahI tr ASaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaa ]@t kalaavaQaI saMptaca saovaot kayama krNyaat yaoNaar naahI va yaa baabat %yaacao kaoNatohI inavaodna ivacaarat Gaotlao jaaNaar naahI. Aqavaa prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna kaoNaalaahI saUT idlaI jaaNaar naahI. Aqavaa prIxaa ]<aINa- haoNyaasa maudt vaaZhI idlaI jaaNaar naahI. ³3´ var namaUd kolaolyaa ivaiht 1 vaYaa-cyaa kalaavaQaInaMtr maa~ jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI saMgaNak hataLNaIÀ vaaprabaabatcao ivaiht p`maaNap~ p`aPt kolaolao Asaola ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaaca pdaonnatIsa ivacaar krNyaat yao[-la.tqaaip jao AiQakarIÀkma-caarI vayaacaI 55 vaYao- pUNa- krt AsatIla %yaaMnaa hI AT laagaU rahNaar naahI. ³4´ yaapuZo prIxaosaazI jao Saulk Aakarlao jaa[-la %yaapaoTI jaastIt jaast É. 300À–³É.tInaSao f@t´ [tkI r@kma saMgaNak hataLNaIÀvaaprabaabatcaI ivaiht prIxaa ]<aINa- kÉna ivaiht p`maaNap~ saadr krNaa–yaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa Ada krNyaat yao[-la. sababa saMdBaI-ya Ë.4 yaoqaIla idnaaMk 10.7.2000 cyaa Saasana inaNa-yaatIla pircCod 7 maQyao namaUd kolaolaI p`iSaxaNa Kcaa-saazIcaI 2500À– r@kma doNyaacaI AT r_ krNyaat yaot Aaho. %yaacap`maaNao eka saMgaNakasaazI 2 kma-caarI p`iSaixat krNyaabaabatcaI 10.7.2000 cyaa Saasana inaNa-yaatIla AT Ë.2 va 3 r_ krNyaat yaot Aaho. ³5´ ho AadoSa tsaoca Saa,.ina. saa.p`.ivaBaaga Ë. p`iSaxaNa 1000Àp`.Ë. 143À39 idnaaMk 10.7.2000 AaiNa Saa.ina.saa.p`.ivaBaaga Ë. p`iSaxaNa 2000Àp`.Ë.61À2001À39 idnaaMk 7.8.2001 cyaa Saasana inaNa-yaaIla sava- trtudI SaasakIya ‚inamaSaasakIya kayaa-layao‚ ijalha pirYada‚ mahanagar pailaka ‚nagar pailaka‚ mahamaMDLo‚ sqaainak svarajya saMsqaa va Saasanaacyaa AiQanast AaiNa Saasanaasa salaMgna saMsqaa [%yaadI maQaIla sava- AiQakarI kma-caa–yaaMnaa laagaU haotIla. maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaaga tsaoca ijalha pirYada‚ mahanagar pailaka‚ nagar pailaka‚

Page 189: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

137

mahamaMDLo‚ maMDLo‚ sqaainak svarajya saMsqaa va Saasanaacyaa AiQainast AaiNa Saasanaasa saMlagna [%yaaidnaI yaabaabat Kca- %yaaMcyaa vaaiYa-k yaaojanaotIla maMjaur inayat maMjaurItUna Baagavaavaa. ho AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ saovaa ]pivaBaaga va iva<a ivaBaagaacyaa saMmatInao va %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë.261 idnaaMk 17.01.2002 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ena.Aar gad`o saMcaalak tqaa ]psaicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– id.1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaD p`iËyaa sauÉ haoNaa–yaa gaT “A ” va gaT“ ba” gaT“ k” maQaIla pdavarIla saovaaBartIsaazI AaiNa maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLamaaf-t Gaotlyaa jaaNaa–yaa caacaNaI prIxaocao p`maaNap~ saMgaNak ivaYayak SaOxaiNak Ah-ta mhNaUna inaiScat krNaobaabat..

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. piSaxaNa 2000Àp`.Ë.5À2001À39 idnaaMk 4.10.2002. vaacaavao Á–1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 1000Àp`.Ë.143À39 id. 10.07.2000. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 2001Àp`.Ë.61À2001À39 id.7.7.2001. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 2000 Àp`.Ë.5À2001À39 id.20.07.2002. Pa`stavanaa Á SaasakIya kamakajaat saMgaNakacaa maaozyaa p`maaNaat vaapr haoNyaasaazI Saasana maanya ASaa 5 saMgaNak saMsqaamaaf-t SaasakIya Kcaa-nao SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa saMgaNak p`iSaxaNa yaaojanaa sana 1998 maQyao sauÉ krNyaat AalaI. yaa yaaojanaocyaa p`gatIcaa 2 vaYaa-naMtr AaZavaa GaotlyaanaMtr yaabaabat p`aPt Jaalaolyaa saUcanaaMcaa saKaola ivacaar kÉna 5 saMgaNak saMsqaaMcaI maanyata idnaaMk id.10.07.2000 cyaa inaNa-yaanvayao r_ kÉna yaa yaaojanaoMtga-t p`iSaxaNa GaotlaolyaaMcaI caacaNaI prIxaa GaoNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa. varIla inaNa-yaanaMtr idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaD p`iËyaa sauÉ haoNaa–yaa pdavarIla saovaaBartIsaazI tsaoca saQyaa SaasakIya saovaot AsalaolyaasaazI idnaaMk 7.8.2001 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao saMgaNak ivaYayak SaOxaiNak Ah-ta inaiScat krNyaat AalaI.tqaaip‚var namaUd kolyaap`maaNao Saasana maanya ASaa DI.Aao.[.e.saI saI.saI Da^T ‚ yaSavaMtrava cavhaNa maharaYT/ mau@t ivaVapIz‚ saI.[.DI.Aaya.TI. va maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDL yaa 5 saMsqaaMtUna idnaaMk 24.3.1998 to id.10.7.2000 yaa kalaavaQaIt SaasakIya yaoajanaotga-t p`iSaxaNa Gao}na naMtr caacaNaI prIxaa ]<aINa- kolaolyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMkDo idnaaMk 7.8.2001 cyaa Saasana inaNa-yaatIla trtudInausaar ivaiht p`maaNap~ nasalyaanao %yaaMcaokDo saMgaNak &ana ivaYayak ivaiht SaOxaiNak Ah-ta Asalyaacao maanaNyaat yaot navhto. %yaamauLo jyaaMnaI maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLacaI caacaNaI prIxaa ]<aINa- kolaolaI Aaho %yaaMcaI saMgaNak ivaYayak SaOxaiNak Ah-ta inaiScat krNyaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. %yaanausaar yaabaabat Aata KalaIla p`maaNao inaNa-ya GaoNyaat yaot Aaho. inaNa-yaÁ SaasakIya kamakajaat gatImaanata AaNaNyaasaazI SaasakIya Kcaa-nao saMgaNak p`iSaxaNa doNyaacyaa yaaojanaotMga-t Saasana maanya ASaa 5 saMgaNak saMsqaopOkI kaoNa%yaahI saMgaNak saMsqaotUna idnaaMk 24.3.1998 to 10.07.2000 yaa kalaavaQaIt saMgaNak p`iSaxaNa Gaotlaolyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLacaI caacaNaI prIxaa

Page 190: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

138

( Confirmatory Test ) ]<aINa- krNao saMdiBa-ya Ë.1 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao baMQanakark krNyaat Aalaolao Aaho. %yaanausaar idnaaMk 1.1.2001 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaD p`iËyaa sauÉ haoNaa–yaa pdavarIla saovaaBarIsaazI tsaoca saQyaa SaasakIya saovaot AsalaolyaasaazI maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLacao caacaNaI prIxaa ( Confirmatory Test ) ]<aINa- Jaalyaacao p`maaNap~ ho saMgaNak &ana ivaYayak SaOxaiNak Ah-ta mhNaUna inaiScat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLacaI caacaNaI prIxaa ]<aINa- kolyaacao ho p`maaNap~ p`aPt kolaolyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI punha DOEACC Aqavaa maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLacaI CCC ikMvaa MS-CIT prIxaa ]<aINa- krNao AavaSyak naahI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ inatIna gad`o ¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya ÁÁ paolaIsa naa[-kÀpaolaIsa hvaaladarÀsahayyak paolaIsa ]p inarIxak yaa pdaMvar pdaonnatI dotanaa inamna saMvagaa-t tIna vaYa- saovaocaI AT iSaiqala krNyaabaabat. saovaajyaoYzta…. gaRh ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.pIemaena 0600À2834Àp`.Ë.1049Àpaola 5 ba id.02.01.2003.

vaacaaÁ paomasaM.ma.rajya mauMba[- yaaMcao p~ Ë. paomasaMÀ6 ÀEaoNaIvaaZÀ2000 id.29.9.2000 va Ë.paomasaMÀ6ÀEaoNaIvaaZÀ2001 idnaaMk 4.4.2001 va id.29.4.2002 cao p~.

P`astavanaa Á naaiSak yaoqao jaulaOÀAagasT 2003 maihnyaat haoNaa–yaa isaMhsqa kuMBamaoLyaasaazI far maaozyaa p`maaNaat paolaIsa baMdaobast laagaNaar AsaUna manauYyabaLacaI AavaSyakta Aaho. %yaasaazI paolaIsa iSapayaaMcaI BartI kÉna %yaaMnaa AavaSyak to p`iSaxaNa do}na isaMhsqa kuMBamaoLyaacyaa baMdaobastasaazI vaaprNao‚ %yaacap`maaNao paolaIsa hvaaladar va sahayyak paolaIsa ]p inarIxak yaa pdavar pdaonnatI doNyaasaazI inamna saMvagaa-tIla ikmaana tIna vaYao- saovaocaI AT iSaiqala krNyaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasana inaNa-ya Á–paolaIsa dlaacyaa puna-rcanao AMtga-t Saasana inaNa-ya idnaaMk 15 jaulaO 2000 cyaa Anvayao paolaIsa naa[-k yaa pdavaÉna paolaIsa hvaaladar va paolaIsa hvaaladar yaa pdavaÉna sahayyak paolaIsa ]p inarIxak yaa pdaMvar pdaonnatI dotanaa inamna saMvaga-at ikmaana tIna vaYao- saovaa Jaalaolao purosao kma-caarI ]plabQa haot nasalyaanao ]prao@t Saasana inaNa-yaanvayao inamaa-Na kolaolaI jyaada pdo pdaonnatInao BarNao Sa@ya haot navhto. hI vastuisqatI phata ekvaoLcaI baaba mhNaUna Saasanaanao inamnasaMvagaa-t tIna vaYao- saovaa AavaSyak AsalaolaI AT iSaiqala krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho. jyaa kma-caa–yaaMnaa inamna saMvagaa-tIla saovaocaI AT iSaiqala kÉna pdaonnatI doNyaat yaoNaar Aaho %yaaMcaI sadr pdaonnatI inamnapdavarIla inayaui@tcaa idnaaMk laxaat Gao}na puZo tIna vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtrcyaa idnaakaMsa inayaimat kravaI va drmyaanacaa kalaavaQaI ABaaivat Asaola va yaa kalaavaQaIcaa fayada saovaa jaoYztosaazI Anau&oya AsaNaar naahI. ha Saasana inaNa-ya saamaanyaa p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ iSa.SaM. QaumaaL¸ sah saicava ‚maharaYT/ Saasana. @@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 191: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

139

ivaYayaÁ– maagaasavagaI-yaaMcyaa sarLsaovaa BartI AaiNa pdaonnatIbaabatcao AarxaNa‚AnauSaoYa [%yaadI saMbaMQaIcao ivavarNap~ saUcanaaflakavar laavaNyaabaabat kravayaacaI kaya-vaahI.

saa.p`.iva. pirp~k Ë.baIsaIsaI 2002Àp`.Ë.11À2002À16 ba id.8 jaanaovaarI¸ 2003.

vaacaaÁ– pirp~k Ë.baIsaIsaIÀ1090À647Àp`.Ë.78À90À16 ba id.10 mao 1990. pirp~kÁ sava- inayau>IÀAasqaapnaa AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla sava- saMvagaa-baabat AarxaNa‚ AnauSaoYa %yaa saMdBaa-t kolaolyaa inayau@%yaa‚ pdaonna%yaa baabatcaI pirisqatI dSa-ivaNaaro vaaiYa-k ivavarNap~ kayaa-layaacyaa saUcanaaflakavar vaoLaovaoLI kma-caa–yaaMcyaa maaihtIsaazI laavaNyaabaabatcyaa saUcanaa yaa ivaBaagaacyaa ËmaaMk baIsaIsaI À1090À647Àp`.Ë.78À90À16 ba idnaaMk 10 mao 1990 cyaa pirp~kanvayao idlaolyaa Aahot.ASaap`karcaI ivavarNap~o kayaa-layaacyaa saUcanaaflakavar laavaNyaat yaot nasalyaacao AaZLUna Aalao Aaho. tovha KalaIla saUcanaa ivacaarat Gao}na tyaar kolaolaI saMvaga-inahaya ivavarNap~o inayau@tI Aasqaapnaa AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaacyaa saUcanaaflakavar dSa-ivaNyaabaabat punha saUcanaa doNyaat yaot Aahot. 2. A´ yaa ivaBaagaacyaa idnaaMk 18.10.1997 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar AarxaNa ho saMvagaa-cyaa pdsaM#yaosa ³saMvagaa-tIla ekUNa pdaMcaI saM#yaa ivacaarat Gao}na T@kovaarInausaar´ laavaNyaabaabat AadoSa AsaUna p`%yaok saMvagaa- baabat idnaaMk 18.10.1997 cyaa AadoSaatIla maaga-dSa-k saUcanaaMnausaar AaZavaa GaoNyaabaabat va %yaanausaar kaya-vaahI krNyaabaabat saUcanaa idlaolyaa Aahot. yaaiSavaaya yaa ivaBaagaacyaa idnaaMk 10 maaca- 1999 cyaa pirp~kanausaar AnauSaoYaacaI vyaa#yaa spYT kolaolaI Aaho. sadr Saasana inaNa-ya va pirp~katIla AadoSa ivacaarat Gao}na p`%yaok saMvagaa-maQaIla ekUNa maMjaUr pdo‚ maMjaUr pdaMpOkI saovaa p`vaoSa inayamaatIla gauNaao<aranausaar sarLsaovaa‚ BartIkirtaÀinayaimat pdaonnatIkirtaÀtdqa- pdaonnatIkirta ³sarL saovaocyaa pdavar doNyaat yaoNaa–yaa ta%pur%yaa pdaonna%yaa´ ]plabQa haoNaarI pdo %yaapOkI AarxaNaanausaar maagaasavagaI-yaÀKulyaa p`vagaa-kirta ]plabQa haoNaarI pdo ³AavaSyak p`itinaQaI%va´ p`%yaxaat kaya-rt kma-caa–yaaMcaI pdo ‚AarxaNaanausaar AavaSyak pdo ³AavaSyak p`itinaQaI%va´ na BarlyaamauLo AsalaolaI tuTIcaI pdoÀ tuTIcyaa pdaMmaQaIla idnaaMk 10 maaca- 1999 cyaa pirp~kanausaar AsaNaa–yaa AaoZlaolyaa AnauSaoYaacaI pdo dSa-ivaNaaro ivavarNap~ tyaar krNyaat yaavao. ba´ varIla ivavarNap~aiSavaaya p`%yaok BartIvaYaa-maQyao p`%yaok saMvagaa-caI‚ sarLsaovaokirta tsaoca inayamaIt pdaonnatIkirta va tdqa-( Ad-hoc)pdaonnatIkirta³sarL saovaocyaa vaaTyaacaI pdo pdaonnatInao BarNyaakirta ´ maagaasavagaI-ya va Kulyaa p`vagaa-caI pdo BarNyaakirta kolaolaI maagaNaI va maagaNaInausaar ]plabQa JaalaolaI tsaoca ]plabQa na JaalaolaI pdo vaa AdlaabadlaInao BarlaolaI vaa ir@t zovaNyaat AalaolaI pdo dSa-ivaNaaro ivavarNa tyaar krNyaat yaavao. 3. sadr daonhI ivavarNap~aMcao namaunao yaasaaobat jaaoDNyaat yaot AsaUna namaunyaanausaar tyaar krNyaat AalaolaI ivavarNap~o inayau>I Aasqaapnaa AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaaMcyaa saUcanaa flakavar laavaavaIt.sadr ivavarNap~o vaoLaovaoLI ir> haoNaa–yaa pdaMmauLo va BartI ‚pdaonnatImauLo kaya-rt kma-caa–yaaMcyaa saM#yaot haoNaaro badla ivacaarat Gao}na laavaavaot.ASaap`karo sadrIla ivavarNap~ inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaaIÀAasqaapnaa AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaacyaa saucanaa flakavar laavaNyaat AalaolaI Aahot ikMvaa ksao yaabaabat p`SaasakIya ivaBaagaanao AaZavaa Gyaavaa. ASaI kaya-vaahI na krNaa–yaa saMbaMiQat AiQaka–yaaMivaÉQd karvaa[- maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaakDUna krNyaat yaavaI. 4. varIla saUcanaa sava- SaasakIya ÀinamaSaasakIya kayaa-layao‚ mahamaMDLo‚ maMDLo‚ nagarpailaka‚ mahanagarpailaka‚ ijalha pirYada‚ SaasakIya ]pËmao‚ sava- AnaudanaIt sahkarI saMsqaa‚ SaOxaiNak saMsqaa yaaMnaa laagaU Aahot.

Page 192: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

140

5. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ASaI ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ yaabaabatIt %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaagap`mauK Àkayaa-laya p`mauKÀAasqaapnaa AiQakarI yaaMnaa AavaSyak %yaa saUcanaa doNyaat yaavyaat.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa inayam,a– AiQakaraMcao p`%yaayaaojana.

iva<a ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë.saoinavao 1001À130Àsaovaa–4 id. 2 jaUna‚ 2003.

Saasanaacyaa gaitmaana va p`BaavaI p`Saasana yaa QaaorNaasa AnausaÉna maharaYT naagarI saovaa inayamaaMmaQaIla kahI AiQakaraMcao p`%yaayaaojana krNyaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasanaanao Aata KalaIla maharaYT/ naagarI saovaa inayamaaMmaQaIla kahI AiQakar‚ yaa Saasana inaNa-yaasaaobat jaaoDlaolyaa piriSaYT 1 maQyao namaUd kolyaap`maaNao p`%yaayaaoijat krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho. ³1´ maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981. ³2´ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981. ³3´ maharaYT/ naagarI saovaa ³ pdga`hNa AvaQaI‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981. ³4´ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna´ inayama 1982. 2. Saasanaanao KalaIla baabaIMsaMbaMQaatIla AiQakarhI yaa Saasana inaNa-yaasaaobat jaaoDlaolyaa piriSaYT–2 maQyao namaUd kolyaap`maaNao p`%yaayaaoijat krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho. ³1´ BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaImaQaUna prtavaa vaa naa–prtavaa Aiga`ma maMjaUr krNao. ³2´ maM~I Aasqaapnaovar inayau@t kravayaacyaa SaasakIya tsaoca Anya kma-caa–yaaMcyaa ATI va SatI-. 3. Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla va yaa idnaaMkalaa p`laMibat AsalaolaI p`krNaohI yaa AadoSaanausaar ivainayamaIt krNyaat yaotIla.maa~‚jaI p`krNao yaapUvaI-ca AMitmatÁ inakalaat kaZlaolaI Aahot %yaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yaoNaar naahI. 4. Saasana AsaohI inadoSa dot Aaho kI‚yaa Saasana inaNa-yaacyaa piriSaYTat dSa-ivaNyaat Aalaolyaa AiQakaraMpoxaa AiQak p`maaNaatIla AiQakar jar yaapUvaI-ca p`dana krNyaat Aalaolao AsatIla tr to AiQakar yaapuZohI caalaU rahtIla. 5. var namaUd kolaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa inayamaaMmaQaIla ivaVmaana trtUdI‚ yaa Saasana inaNa-yaatIla trtUdIMcyaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao maanaNyaat yao[-la.yaa inayamaat irtsar sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la. 6. var namaUd kolaolaI piriSaYT –1 va piriSaYT–2 yaa Saasana inaNa-yaasaaobat jaaoDp~ mhNaUna jaoaDlaI Aahot. 7. ho AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao AnaaOpcaairk saMdBa- Ë.6À2003À28 idnaaMk 12.2.2003 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ A.ku.daO.jaaQava¸ Saasanaacao p`Qaana saicava.

@@@@@@@ ivabaama.

Page 193: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

141

³ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1001À130Àsaovaa 4 id.2 jaUna 2003 cao jaaoDp~ ´

piriSaYT– ek

maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981. P`a%yaayaaoijat kolaolao AiQakar

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. A.Ë. inayama Ë. AiQakaracao AiQakar p`%yaayaaoijat vyaaPtI Saora svaÉp kolaolaa p`aiQakarI ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1 2 3 4 5 6 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1 9³14´³ef´ sa@tIcaa p`tIxaocaa inayau@tI p`aiQakarI pUNa- AiQakar yaabaabatcyaa SatI- pUNa- kalaavaQaI puZIlap`maaNaoÁ– “ kt-vya ” mhNaUna ³1´ pd sqaapnaosa laagaNaara inayaimat krNyaacaa ivalaMba ha p`SaasakIya karNaastva AiQakar Asalaa paihjao va tsao inayau@tI p`aiQaka–yaanao p`maaiNat kolao paihjao.tsaoca ivalaMbaacaI karNao AadoSaat spYTpNao namaUd krNyaat AalaI paihjaot. ³2´ p`SaasakIya karNaavyaitir@t Anya karNaastva pd sqaapnaosa 15 idvasaaMpoxaa jaast ivalaMba Jaalyaasa ivalaMbaasa jabaabadar AsaNaa–yaa AiQaka–yaaMkDUna sa@tIcyaa P`atIxaocyaa kalaavaQaIcyaa vaotna va Ba<yaacaI r@kma vasaUla krNyaat yaavaI. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. 38³2´ef SaasakIya 1´ Arajapi~t pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca kma-caa–yaaMcyaa kma-caa–yaaMcyaa Saasanaanao yaa saMdBaa-t saovaa pustkamaQyao p`krNaI –– vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa sauÉvaatIlaa naaoMd ivaBaaga p`mauK AadoSaaMmaQaIla ATIMcyaa À kolaolyaa janmatarKot trtUdIMcyaa AQaIna rahUna. saovaot p`vaoSa kolyaapaasaUna 5 2´ Arajapi~t pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca vaYaa-cyaa Aat AiQaka–yaaMcyaa Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI duÉstI krNyaacao p`krNaI– maM~alayaIna inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla AiQakar. P`SaasakIya ivaBaaga. ATIMcyaa ÀtrtUdIMcyaa AQaIna maa~ saamaanya p`Saasana rahUna. ivaBaagaaSaI ivacaar ivainamaya krNao AavaSyak. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. 63³6´ rjaoiSavaaya inayau@tI p`aiQakarI pUNa- AiQakar AsqaayaI kma-caa–yaaMcyaa Anaupisqat baabatIt navvad idvasaaMpya-nt raihlyaacaa pUNa- AaiNa sqaayaI kma-caa–yaaMcyaa kalaavaQaI baabatIt–ek vaYaa-pya-nt.maa~

Page 194: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

142

BaUtlaxaI p`Baavaanao varIla mayaa-docyaa pailakDIla AsaaQaarNa rjaomaQyao rjaa KalaIla ATIMcyaa AQaIna Pairvait-t krNyaacaa rahUna maMjaUr kolaI jaa[-la. AiQakar. ³1´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa kalaavaQaIpUvaI- ikmaana 5 vaYao- [tkI saMtt saovaa JaalaolaI AsaavaI. ³2´ jao kma-caarI rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlaa Asaola va %yaanao vaoLaovaoLI Ajaa-vdaro yaabaabatcaI maaihtI kayaa-layaasa idlaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt saxama p`aiQaka–yaacyaa mato %yaacaI AnaupisqatI samaqa-naIya Asaola tr rjaoiSavaaya Anaupisqatcaa kalaavaQaI doya va Anau&oya rjaa maMjaUr k$na inayaimat krNyaabaabat inayau@tI p`aiQaka–yaanao inaNa-ya GaoNao AavaSyak Asaola.jar kma-caa–yaacaI AnaupisqatI samaqa-naIya nasaola tr %yaacyaa ivaÉQd iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI sau$ krNyaat yaavaI. ³3´ iSastBaMgaivaYayak kaya-vaahIAMtI jao kma-caarI samaqa-naIya nasalaolyaa karNaastva rjaoiSavaaya Anaupisqat AsatIla ASaaMcyaa baabatIt %yaaMcaI saMpUNa- AnaupisqatI “ Akaya-idna” ( Dies-non ) mhNaUna samajaNyaacyaa dRYTIkaonaatUna inaNa-ya GaoNyaat yaavaa. ³4´ rjaoiSavaaya Anaupisqat rahIlyaacaa kalaavaQaI AsaaQaarNa rjaomaQyao pirvatI-t krNyaacaaÀ Akaya-idna mhNaUna samajaNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalyaasa tao kalaavaQaI kaoNa%yaahI saovaa p`yaaojanaaqa- ³ inavaRi<avaotna ivaYayak laaBaaMsah ´ ga`a( QarNyaat yao} nayao va tSaI naaoMd saovaa pustkat GaoNyaat yaavaI. ³5´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa karNaastva ivaBaagaIya ÀnyaayaaIk caaOkSaI p`laMibat nasaavaI. ³6´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa karNaastva saMbaMiQat kma-caa–yaasa sa@tInao saovaainavaR<aÀ saovaotUna kaZUna Taklaolao ikMvaa baDtf- kolaolao naahI Aqavaa %yaanao rajaInaamaa idlaolaa naahI yaacaI saxama p`aiQaka–yaanao Ka~I k$na tsao p`maaiNat krNao AavaSyak ` rahIla. ³7´ rjaoiSavaaya Anaupisqat

Page 195: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

143

raihlyaaba_la saMbaMiQat kma-caa–yaa ivaÉQd vaoLIca iSastBaMgaacaI kaya-vaahI na kolaolyaa saxama p`aiQaka–yaavar yaa saMbaMQaatIla jabaabadarI inaiScat krNyaat yaavaI. 4. 79 va piriSaYT itsa–yaa vaoLcaI p`SaasakIya pUNa- AiQakar maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´inayama

tIna maQaIla xayaraogaÀkk-raoga maM~alayaIna 1981 cyaa piriSaYT tIna maQyao inayama 8³4´ kuYzraoga va pxaQaat ivaBaaga ivaiht kolaolyaa ATI va SatI-caI rjaa maMjaUr pUt-ta krNyaacyaa AQaIna rahUna. krNyaabaabat. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. 80 BaartatÀ 1´Baartat pUNa- AiQakar maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´inayama Baartabaahor AByaasaËma pUNa- 1981 cyaa p`krNa saat maQyao ivaiht AByaasaËma pUNa- krNyaakirta kolaolyaa ATI va SatI-caI pUt-ta krNyaakirta maM~alayaIna krNyaacyaa AQaIna rahUna. AQyayana rjaa. P`SaasakIya ivaBaaga 2´ Baartabaahor pUNa- AiQakar maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´ AByaasaËma pUNa- inayama 1981 cyaa p`krNa krNyaakirta saat maQyao ivaiht kolaolyaa maM~alayaIna ATI va SatI-caI pUt-ta p`SaasakIya ivaBaaga krNyaacyaa AQaIna rahUna. maa~ saamaanya p`Saasana ivaBaagaaSaI ivacaarivainamaya krNao AavaSyak. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. 40 va svaIyaotr maM~alayaIna p`SaasakIya pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca piriSaYT 3 saovaotIla ivaBaaga.maa~ saMbaMiQat Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI saUcanaa Ë.1 p`itinayau@tIcaa Ka%yaacao p`BaarI inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla kalaavaQaI maM~I va mau#yamaM~I ATIMcyaa ÀtrtUdIMcyaa AQaIna 4 vaYaa-cyaa puZo yaaMcaI spYT rahUUna. vaaZivaNao. maanyata AavaSyak. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. 40 va svaIyaotr saovaotUna maUL maM~alayaIna p`SaasakIya pUNa- AiQakar inayaaMmaQaIla trtUdI tsaoca piriSaYT 3 ivaBaagaat prt ivaBaaga‚ maa~ saMbaMiQat Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI saUcanaa Ë.1. Aalyaavar 4 vaYao- Ka%yaacao p`BaarI inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla pUNa- hoaNyaapUvaI- punha maM~I va mau#yamaM~I ATIMcyaaÀtrtUdIMcyaa AQaIna svaIyaotr saovaot yaaMcaI spYT maanyata rahUna. p`itinayau@tI AavaSyak. doNyaabaabat. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. 73 inayama 70‚ 71 inayama 70‚ 71 va pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca 72 nausaar vaotna 72 nausaar vaotnaÀ Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI ÀBa<yaacao p`dana Ba<ao va kalaavaQaI inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla va kalaavaQaI inayaimat krNyaacao ATIMcyaa ÀtrtUdIMcyaa AQaIna inayaimat krNao AadoSa kaZNyaasa rahUna. baabat. saxama Asalaolaa inayama 73 vagaLNyaat Aalaa Aaho p`aiQakarI. Asao samajaNyaat yaavao. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 196: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

144

9. 10³5´‚ 65 svaocCa inavaRi<acaa inayau@tI p`aiQakarI pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca

va 66 tIna maihnyaaMcaa Saasanaanao vaoLaovaoLI inaga-imat naaoTISaIcaa kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla ATIMcyaa kalaavaQaI kmaI ÀtrtUdIMcyaa AQaIna rahUna. krNao.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 10. 27 saovaa inavaRi<anaMtr inayau@tI p`aiQakarI pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca ivaBaagaIya caaOkSaI Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI sauÉ krNao va inavaRi<a inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla vaotnaat kpat krNao. ATIMcyaaÀtrtUdIMcyaa AQaIna rahUna. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 11. 40 maanya yauQd saovaa inayau@tI p`aiQakarI pUNa- AiQakar inayama 40 va 41 maQaIla ÀsaOinakI saovaa ATIMcyaa AQaIna rahUna va naagarI saovaa saMpUNa- AiQakar .maa~ yaaMmaQaIla KMD p`%yaxa KMDacaa kalaavaQaI xamaaipt krNao. Ah-takarI saovaa mhNaUna samajaNyaat yao} mayao. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. 46 rajaInaamaa idlaolyaa maM~alayaIna pUNa- AiQakar yaabaabatcyaa SatI- puZIlap`maaNao vyai@tcaI punha p`SaasakIya ³1´ maa~ inayamaatIla ATIMcaI saovaot GaoNyaacaI ivaBaaga.saamaanya pUt-ta haoNao AavaSyak Asaola, ivanaMtI. P`Saasana ivaBaagaaSaI ivacaar ivainayama ³2´ %yaacap`maaNao rajaInaamaa krNao AavaSyak. idlyaacyaa idnaaMkapasaUna saovaot punha Gaotlyaacyaa idnaaMkapya-ntcaa kalaavaQaI AsaaQaarNa rjaa mhNaUna inayaimat kravaa laagaola va tao kalaavaQaI kaoNa%yaahI p`yaaojanaaqa- “ kt-vya kalaavaQaI ” ga`a( Qarta yaoNaar naahI. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13. 67 va Saa.ina. sarkarI xao~ inayau@tI p`aiQakarI pUNa- AiQakar inayamaaMtIla trtUdI tsaoca iva.iva.PEN ]pËmaat Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI 1080ÀCR SaasakIya saovakaMnaa inaga-imat kolaolyaa AadoSaamaQaIla 210ÀSER 4 saamaavaUna GaoNyaacyaa ATIMcyaaÀtrtUdIMcyaa AQaIna rahUna.

id.28.4.1981 baabaI. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 14. 101 saovaotUna kaZUna saMbaMiQat kma-caa–yaasa pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtdI tsaoca ³Saasana AiQasaUcanaa´ Taklaolyaa kaZUna TakNyaacaI iSaxaa Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI iva<a ivaBaaga Ë. kma-caa–yaasa doNyaasa saxama Asalaolaa inaga-imat kolaolyaa AadoSaamaQaIla Saoinavao 1091À177 jar Kasa ivacaar AiQakarI ATIMcyaaÀ trtUdIMcyaa AQaIna rahUna. Àsaovaa 4 id. krNyaayaaogya p`krNa

7.12.94. Asaola tr AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr

krNao. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Page 197: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

145

³ Saasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1001À130Àsaovaa 4 id. 2 jaUna 2003 cao jaaoDp~ ´ piriSaYT–daona

p`%yaayaaoijat kolaolao AiQakar ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. A.Ë. inayama Ë. AiQakaracao p`%yaayaaoijat krNyaat vyaaPtI Saora svaÉp yaoNaaro AiQakar ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1 2 3 4 5 6 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15. Saasana inaNa-ya maM~I Aasqaapnaovar maM~alaaIna pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca saa.p`.iva.Ë. SaasakIya tsaoca Anya p`SaasakIya ivaBaaga Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI emaAayaesa 1090 kma-caa–yaaMcyaa maa~‚ saamaanya p`Saasana inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla Àp`.Ë.93À90 inayau@tIcyaa ATI va ivaBaagaaSaI ivacaar ATIMcyaa ÀtrtUdIMcyaa AQaIna rahUna. ka.–21 idnaaMk SatI- ivaiht krNao. ivainamaya krNao 17.3.90. AavaSyak. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 16. Saasana pirp~k BaartIya p`Saasana maM~alayaIna pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca saa.p`.iva.Ë. saovaotIla p`SaasakIya ivaBaaga. Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI Baap`sao 3095À300 AiQaka–yaaMcaI maa~‚ saamaanya p`Saasana inaga-imat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla À95Àna} idnaaMk svaIyaotr saovaotIla ivaBaagaaSaI ivacaar ATIMcyaaÀtrtUdIMcyaa AQaIna rahUna. 18.4.96. inayau@tI. ivainamaya krNao AavaSyak. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17. All India BaartIya p`Saasana saamaanya p`Saasana pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca Services saovaotIla AiQaka–yaaMnaa ivaBaaga. Saasanaanao yaa saMdBaa-t vaoLaovaoLI (Provident sava-saaQaarNa BaivaYya inag-aimat kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla Fund ) inavaa-h inaQaI maQaUna ATIMcyaaÀtrtUdIMcyaa AQaIna rahUna,. Rules 1955. prtavaa va naa–prtavaa Aiga`ma maMjaUr krNyaabaabat. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 18. Saasana inaNa-ya saovaainavaRi<anaMtr maM~alayaIna pUNa- AiQakar inayamaaMmaQaIla trtUdI tsaoca saa.p`.ivaBaaga SaasakIya AiQakarI p`SaasakIya ivaBaaga Saasanaanao yaasaMdBaa-t Ë.saIbaI[- 1893 Àkma-caarI va ivaivaQa maa~‚ saamaanya vaoLaovaoLI inaga-imat À p`.Ë.38À xao~atIla t&vya@tI p`Saasana ivaBaagaaSaI kolaolyaa AadoSaaMmaQaIla 93Àtora idnaaMk yaaMnaa krar pQdtInao ivacaar ivainamaya ATIMcyaaÀ trtUdIMcyaa 15.2.1995. inayau@tI doNyaabaabat. k$na mau#ya AQaIna rahUma. saicavaaMmaaf-t mau#yamaM~I yaaMcaI spYT maanyata p`aPt krNao AavaSyak. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau>I doNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.AkMpa–1003Àp`.Ë.25À2003ÀAaz id. 13 jaUna‚ 2003. saMdBa-Á Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. idnaaMk 26 Aa^@Taobar 19994‚ idnaaMk 12 maaca-‚ 1997‚28 maaca-‚ 2001‚

idnaaMk 10 saPToMbar 2001‚ 30 jaulaO 2002‚ 22 jaanaovaarI‚ 2003 ‚ 10 maaca- 2003.

Page 198: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

146

maagaasavagaI-yaaMsaazI raKIva zovalaolaI pdoÀmaagaasavagaI-yaaMcaa AnauSaoYa BaÉna kaZNyaacyaa QaaorNaacaa ek Baaga mhNaUna gaT–k va gaT–D maQaIla SaasakIya saovaotIla AnauSaoYaaMcyaa pdavar AnaukMpa t<vaavarIla inayau>IsaazI zovaNyaat Aalaolyaa eki~t p`itxaasaUcaItIla saMbaMiQat maagaasavaga- p`vagaa-cyaa ]maodvaaraMcaI inayau>I krNyaabaabatcao inadoSa idnaaMk 30 jaulaO 2002 va 22 jaanaovaarI 2003 cyaa Saasana inaNa-yaavdaro doNyaat Aalao haoto. 2. iva<,a ivaBaagaacyaa idnaaMk 10 saPToMbar 2001 cyaa Saasana inaNa-yaatIla inadoSaanausaar kayaa-layaatIlaÀivaBaagaatIla sava- pdaMcaa AaZavaa pUNa- hao}na AaÌitbaMQaasa ]ccastr saicava saimatIcaI maanyata imaLalyaavar‚ %yaabaabatcao AadoSa inaga-imat JaalyaaiSavaaya %yaa %yaa AasqaapnaovarIla pdo BarNyaavar inaba-nQa GaalaNyaat Aalaolao Aahot. sadr inaba-nQa AVaphI kayama Aahot. var namaUd kolaolyaa ³idnaaMk 30 jaulaO 2002 va 22 jaanaovaarI 2003 cyaa´ Saasana inaNa-yaamauLo AnaukMpa t%vaavarIla eki~t p`itxaasaUicatIla maagaasavagaI-ya ]maodvaaraMcaI raKIva pdaMvar inayau>IsaazI iSafarsa haot AsalaI trI AaÌitbaMQa inaiScat JaalyaaiSavaaya Kulyaa p`vagaa-tIla ]maodvaaraMcaI inayau>I krNao Sa@ya haot naahI. yaa sava- pirisqatIcaa ivacaar kÉna Saasana Aata KalaIlap`maaNao sauQaairt AadoSa dot Aaho Á– 1´ idnaaMk 30 jaulaO 2002 AaiNa 22 jaanaovaarI 2003 cao Saasana inaNa-ya Aata r_ krNyaat yaot Aahot. %yaaeovajaI Saasana Asao AadoiSat krIt Aaho kI‚ jyaa ivaBaagaMacyaaÀkayaa-layaaMcyaa pdaMcaa AaZavaa pUNa- Jaalaolaa Aaho AaiNa ]ccastr saicava saimatInao AaÌitbaMQa maanya kolaolaa Aaho %yaa ivaBaagaatIla À kayaa-layaatIla gaT “ k ” va “ D ” cyaa ekUNa pdsaM#yaocyaa 5 T@ko evaZI pdo AnaukMpa inayau>Inao Barta yaotIla. 2´ hI 5 T@ko pdo Bartanaa tI idnaaMk 12 maaca- 1997 cyaa Saasana inaNa-yaavdaro ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtInausaar saMbaMiQat eki~t p`itxaasaUcaItIla Ëmaanausaar iSafarSaI kÉna BarNyaat yaavaIt. hI 5 T@ko pdo Bartanaa maagaasavagaI-ya ikMvaa AmaagaasavagaI-ya Asaa BaodaBaod na krta p`itxaasaUcaItIla Ëmaanausaarca BarNyaat yaavaIt. 3´ varIlap`maaNao maMjaUr AaÌtIbaMQaacyaa AnauYaMgaanao gaT “ k ” va “ D ” caI kovaL 5 T@ko pdo BarNyaasa Saasanaanao maanyata idlaI Asalyaanao idnaaMk 28 maaca- 2001 cyaa Saasana inaNa-yaatIla pircCod 1 ³D´ maQyao namaUd krNyaat Aalyaap`maaNao ASaa inayau@%yaa krNyaapUvaI- “ SaasanaacaI pUva- maanyata GaoNyaacaI ” AavaSyakta rahNaar naahI.%yaamauLo sadr AT r_ krNyaat yaot Aaho. 3. mauMba[- ]cca nyaayaalayaacyaa AaOrMgaabaad KMDpIzanao yaaicaka ËmaaMk 4À2000 AaiNa 83À2003 cao saMdBaa-t idnaaMk 28 fobau`vaarI 2003 raojaI idlaolyaa inaNa-yaanausaar raojagaar hmaI yaaojanaotIla sava- hjaorI sahayyakaMcao inayaaojana ivaBaagaacyaa Saasana inaNa-ya ËmaaMk hsaka 1394Àp`.Ë.185Àraohyaao 3 idnaaMk 1 iDsaoMbar 1995 cyaa AadoSaanausaar SaasanaÀijalha pirYadÀpMcaayat saima%yaaMcyaa saovaotIla vaga- 3 va vaga- 4 cyaa pdavarIla samaavaoSana pUNa- hao[-pya-nt taMi~k va iSaxaNa saovakÀsahayak iSaxak hI pdo vagaLUna vaga- 3 va 4 maQaIla Anya pdo BarNyaasa jaI sqaigatI idlaolaI Aaho ‚ tI sqaigatI ]zlyaavarÀiSaqaIla Jaalyaavar varIlap`maaNao AnaukMpa t,,<vaavarIla inayau@%yaa krta yaotIla. tqaaip‚ jaaopya-nt hI sqaigatI iSaqaIla haot naahI taopya-nt idnaaMk 10 maaca- 2003 cao vaga-–3 va–4 maQaIla AtaMi~k pdo BarNyaavarIla sqaigatIcao AadoSa yaapuZohI AMmalaat rahtIla. 4. sadr Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- ËmaaMk 401À03ÀivasaU –1 idnaaMk 9 mao 2003 Anvayao idlaolyaa sahmatInausaar inaga-imat krNyaat yaot Aaho. ³TIpÁ– idnaaMk 29.10.2003 cao pirp~khI phavao. ´

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 199: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

147

ivaYaya Á– paolaIsa saovaa p`vaoSa inayama 2000 . paolaIsa iSapa[- BartIt haomagaaD-\sanaa paca T@ko AarxaNa zovaNyaabaabat.

Notification

Govt. of Maharashtra,Home Department. Dated 14th July, 2003. Bombay Police Act 1951. No. RTR 0303/CR-33/Pol-5(A)- In exercise of the powers conferred by clause (b) of Section 5 of the Bombay Police Act, 1951 ( Bom.XXII of 1951 ) and of all other powers enabling it in that behalf if, the Government of Maharashtra hereby makes the following rules further to amend the Police Constables ( Recruitment ) Rules 2000 as follows, namely :-

1. These rules may be called the Police Constables ( Recruitment )( amendment ) Rules, 2003.

2. After rule 8 of the Police Constables ( Recruitment ) Rules 2000 , the following rule shall be inserted namely

8 (A) Out of the total posts available for Police Constables recruitment, five percent posts shall be filled in from amongst the members of Home Guards, who have completed minimum three years service as Home Guards and possess requisite educational qualifications and physical standard and age limit as per the rules. The candidate shall pass the prescribed qualifying examination for the said post.

By order and in the names of the Governor of Maharashtra, S.S.Dhumale, Joint Secretary to Government.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa saMgaNak p`maaNap~ saadr krNyaapasaUna saUT p`aPt haoNyaasaazI vayaaomayaa-da…

saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saop`ina–2002Àp`.Ë.14À02À12 id. 2 saPToMbar‚ 2003.

vaacaaÁ– Saasana AiQasaUcanaa‚ saa.p`.ivaBaaga Ë.saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98À12 id.25.1.1999. Saasana AiQasaUcanaa‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98À12 idnaaMk 25.01.1999 Anvayao SaasakIya saovaotIla gaT–A ‚ba‚ AaiNa k maQaIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI saMgaNak hataLNaIÀvaaaprabaabatcao &ana p`aPt k$na ivaiht p`maaNap~ saadr krNao Ainavaaya- zrivaNyaat Aalao Aaho. tqaaip‚ vayaacao 55 vaYao- pUNa- kolaolyaa SaasakIya saovakasa Asao p`maaNap~ saadr krNyaapasaUna saUT doNyaat AalaolaI Aahoo. sadr vayaaomayaa-dot badlaÀsauQaarNaa krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat sava-kYa ivacaar k$na Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ saQyaa Saasana saovaot Asalaolyaa gaT – A‚ ba AaiNa k maQaIla vayaacaI 50 vaYao- pUNa- kolaolyaa SaasakIya saovakasa saMgaNak Ah-tocao p`maaNap~ saadr krNyaapasaUna saUT imaLola.

3. sadrhU inaNa-yaanausaar idnaaMk 25.1.1999 cyaa AiQasaUcanaot AavaSyak tI sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa.baa. naarayaNakr¸ Avar saicava‚maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 200: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

148

ivaYaya Á– SaasakIya saovaot AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. AkMpa 1003Àp`.Ë.51À2003À Aaz id.29.10.2003.

saMdBa-Á 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.26.10.1994 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.12.03.1997 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1000Àp`.Ë.20À2000ÀAaz ‚id.28.03.2001. 4´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1003Àp`.Ë.25À2003ÀAaz ‚id.13.06.2003. Pairp~k Saasana saovaot Asatanaa idvaMgat tsaoca saxama vaOVkIya p`aiQaka–yaaMcyaa p`maaNap~acyaa AaQaaro ÉgNata saovaainavaR<a gaT k va gaT D kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa kahI ATI va SatI-cyaa AQaIna rahUna AnaukMpa t<vaavar inayau@tI doNyaasMabaMQaI saMdBaa-QaIna 1 to 4 maQaIla Saasana inaNa-yaat saivastr saUcanaa doNyaat Aalaolyaa Aahot. AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIsaazI ]maodvaaraMnaa p`cailat trtUdInausaar kmaala vayaaaomayaa-docaI AT ivahIt krNyaat AalaolaI naahI. %yaaiSavaaya kovaL kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaaMnaa kovaL gaT–D maQaIla pdavar inayau@tI kravayaacaI Asalyaasa SaOxaiNak Ah-tocaI AT iSaiqala krNyaacaI trtUd saMdBaa-iQana Ë.1 yaoqaIla idnaaMk 26.10.1994 cyaa Saasana inaNa-yaat kolaolaI Aaho. yaa vyaitir@t AnaukMpa inayau@tIsaazI kaoNa%yaahI ATI va SatI- iSaiqala krNyaat Aalaolyaa naahIt.sadr idnaaMk 26.10.1994 cyaa Saasana inaNa-yaat AnaukMpa inayau@tIkirta [tr kaoNatIhI AT iSaiqala krNyaasa Saasana saxama naahI Asaa sPaYT ]llaoK kolaolaa Aaho. Saasana inaNa-yaatIla sadr trtudI sausPaYT AsataMnaa doKIla ba–yaaca ivaBaagaaMkDUna kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa AnaukMpa inayau@tIkirta var namaUd kolaolyaa ATIvyaitir@t [tr ATI iSaiqala krNyaakirta saat%yaanao p`stava p`aPt haot Asatat. ATI va SatI- iSaiqala krNyaacao AiQakar Saasanaalaa nasatanaa doKIla ASaa svaÉpacao p`stava ivacaarat GaoNyaamauLo Saasanaacyaa AadoSaacao ]llaMGana haoto AaiNa AnaukMpacyaa ATI iSaiqalaxama Aahot Asaa gaOrsamaja psartao. prMtu yaa ATI va SatI- iSaiqalaxama nasalyaanao hI sava- p`krNao saamaanya p`Saasana ivaBaagaat Amaanya kolaI jaatat. inayamaaMnaa Qa$na nasalaolaI p`krNaoÀSaasana saxama nasalaolaI p`krNao yaastva ivaBaagaaMnaI saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo saadr k$ nayao. kovaL gaT D maQaIla inayau@tIsaazI kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaaMnaa SaOxaiNak Ah-tot jaI iSaiqalata idlaI Aaho tI vagaLta Anya kaoNa%yaahI ATI va SatI- iSaiqala krNyaacao kaoNatohI p`stava ivaBaagaaMnaI ivacaarat Gao} nayaot. ASaa saUcanaa yaa pirp~kavdaro sava- inayau@tI AiQaka–yaaMnaa doNyaat yaot Aahot. AnaukMpa inayau@tIcao p`stava ivaBaagaÀkayaa-layaat p`aPt JaalyaanaMtr %yaaMcaI saMpUna- SahainaSaa saMbaMiQat kayaa-layaaMnaI kÉna jar ASaa SatI-caI pUt-ta haot Asaola trca to p`stava ivacaarat Gyaavaot. Anyaqaa to p`stava %yaaMcyaa stravar ]icat ]<ar do}na inakalaat kaZavaot. %yaakairta p`stava saamaanya p`Saasana ivaBaagaÀSaasanaasa saadr krNyaacaI AavaSyakta naahI. sava- inayau@tI AiQaka–yaaMnaI ÀivaBaagaÀkayaa-layaaMnaI yaa saUcanaaMcao kaTokaor palana kravao Asao inadoiSat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ p`kaSa laaoKMDo ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 201: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

149

ivaYaya Á–paolaIsa dlaatIla AnaukMpa t<vaavarIla paolaIsa iSapa[- va vaga- “ D ” pdavar inayau@tI doNyaacao AiQakar saMbaMiQat paolaIsa GaTk p`mauKaMnaa p`dana krNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AarsaITI 01003Àp`.Ë.677Àpaola 5 ³ba´ id.23.02.2004.

vaacaaÁ– paomasaM.ma.rajya‚ mauMba[- yaaMcao p~ Ë.paomasaMÀ6ÀAkMpaÀzaNaoÀmaaga-dSa-naÀ2000 id.18.12.2002.

p`stavanaa Á– AnaukMpa t<vaavar SaasakIya saovaot inayau@tI doNyaabaabatcaI yaaojanaa 1976 pasaUna Saasanaanao AMmalaat AaNalaI Aaho. saQyaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Saasana inaNa-ya idnaaMk 26.10.1994 Anausaar AnaukMpa t<vaavar SaasakIya saovaot inayau@tI doNyaat yaoto. AnaukMpa t<vaavar inayau@%yaa krNyaacao AiQakar ijalhastravar ijalhaiQakarI va baRhnmauMba[-maQyao saamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMnaa doNyaat Aalaolao Aahot. mauMba[-tIla sava- ivaBaagaÀkayaa-layaaMcaI AnaukMpa t<vaavarIla ilaipk–TMklaoKk pdasaazI ]maodvaaracaI p`itxaayaadI saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo saMkilat krNyaat yaoto. f@t paolaIsa iSapa[- pdaMcaI p`itxaa yaadI paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[- yaa kayaa-layaakDo zovaNyaat yaoto. ijalhastravar‚ Saasana inaNa-ya idnaaMk 26.10.1994 Anausaar pa~ta tpasaUna pa~ ]maodvaaraMcaI iSafarsa ijal(atIla paolaIsa GaTk kayaa-layao saMbaMiQat ijalhaiQakarI yaaMcyaakDo saadr krtat va saamaanya p`Saasana ivaBaaga Saasana inaNa-ya idnaaMk 12 maaca- 1997 Anvayao ijalhaiQakarI sava- ivaBaagaaMcaI eki~t p`itxaa yaadI tyaar krtat. jyaoYzta Ëmaanausaar AnaukMpa t<vaavar pdaMcyaa ]plabQaonausaar SaasakIya saovaot inayau@%yaa doNyaat yaotat. paolaIsa dlaatIla idvaMgat paolaIsa kma-caa–yaaMcyaa vaarsaacaI AnaukMpa t<vaavarIla sava- ivaBaagaaMcaI imaLUna eki~t p`itxaa yaadI ijalhaiQaka–yaaMkDo Asalyaanao paolaIsa dlaatIla idvaMgat kma-caa–yaaMcyaa vaarsaasa AnaukMpa t<vaavar naaokrI imaLNyaasa ivalaMba haot haota. paolaIsaaMcyaa vaarsaaMcaI AnaukMpa t<vaavar p`itxaa yaadI ijalhaiQakarI yaaMcaokDo na zovata tI paolaIsa Aayau@t va ijalha paolaIsa AQaIxak yaaMcaokDo zovaNyaat yao}na %yaaMnaa BartIcao AiQakar doNyaat yaavaot Asaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.yaabaabat Saasanaanao KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. Saasana inaNa-ya Á–

1 paolaIsa dlaatIla AnaukMpa t<vaavarIla paolaIsa iSapa[- va vaga- “ D ” ]maodvaaraMcaI p`itxaa yaadI ijalha stravar ijalhaiQakarI yaaMcaokDo na zovata saMbaMiQat paolaIsa Aayau@tÀijalha paolaIsa AQaIxak yaa kayaa-layaakDo eki~t zovaNyaat yao[-la. 2. paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[- yaaMnaa AnaukMpa t<vaavar paolaIsa iSapa[- va gaT “ D ” pdaMvar inayau@tI krNyaacao

AiQakar Aaahot. hoca AiQakar saMbaMiQat paolaIsa Aayau@t Àijalha paolaIsa AQaIxak yaaMcaokDo doNyaat yaot Aahot.

3. paolaIsaaMcyaa vaarsaaMnaa paolaIsa iSapa[- pdaMvar AnaukMpa t<vaavar inayau@tI dotanaa saMbaMiQat ]maodvaaraMcyaa maOdanaI‚ laoKI va maulaaKtI yaa caacaNyaa GaoNyaat yao} nayaot.

4.paolaIsa dlaatIla AnaukMpa t<vaavar ilaipk TMklaoKk yaa pdavarIla ]maodvaaraMcaI yaadI saQyaa Asalaolyaa p`cailat pQdtIp`maaNao ijalhaiQakarI kayaa-layaakDo zovaNyaat yao[-la. AnaukMpa t<vaavar paolaIsa iSapa[- va gaT “ D ” cyaa pdavarIla inayau@tIsaazIcao p`stava paolaIsa kayaa-layaaMkDUna

ijalhaiQakarI kayaa-layaakDo pazivaNyaacaI AavaSyakta rahNaar naahI. tsaoca yaapUvaI- pazivaNyaat Aalaolao va p`laMibat Asalaolao p`stava ijalhaiQakarI yaaMnaI saMbaMiQat paolaIsa kayaa-layaakDo ta%kaL prt kravaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ naa.ra.Saoro ¸ ]p saicava‚maharaYT/ Saasana‚ gaRh ivaBaaga. @@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 202: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

150

ivaYaya Á– paolaIsa inarIxak va sahayyak paolaIsa inarIxak yaaMcyaa pdacaa djaa- vaaZivaNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga‚inaNa-ya Ë.pIenaema 0297ÀsaIAarÀpaola 5³ba´ id. 26 fobauvaarI ¸2004.

P`astavanaa Á– maharaYT/atIla paolaIsa dla ho doSaatIla Agao`sar paolaIsa dla mhNaUna AaoLKlao jaato. rajyaatIla paolaIsaaMnaa kt-vyaavar Ahaora~ AitSaya jaaoKmaIcao va ijavaavar baotNaaro kama kravao laagato. GanadaT jaMgalaatIla saSas~ naxalavaadI ‚ sausajya gauMD TaoLyaa‚ saMGaTIt gaunhogaarI‚ draoDoKaor yaaMcaobaraobar saamanaa kravaa laagatao. maharaYT/atIla vaaZtI gaunhogaarI‚ Aqa-ivaYayak navyaanao inamaa-Na haoNaaro p`Sna‚ maihlaaMvar haoNaaro A%yaacaar‚ saamaaijak svaÉpacao gaunho ASaa samasyaacaa ibamaaoD krNyasaazI va paolaIsa dla saxama haoNyaasaazI Kasa zaosa pavalao ]calaNao AavaSyak Aaho. %yaacaaca ek Baaga mhNaUna paolaIsaaMmaQyao caOtnya‚ gaitmaanata va AaQauinakta AaNaNyaasaazI paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak to sahayyak paolaIsa inarIxak yaa pdacaa djaa- vaaZivaNyaacaI baaba Saasanaacao ivacaaraQaIna haotI. %yaabaabat Saasanaanao puZIla p`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. Saasana inaN-aya Á– maharaYT/ paolaIsa dlaatIla saQyaa rajapi~t “ ba ” vaga- Asalaolyaa paolaIsa inarIxak yaa pdacaa djaa- vaaZvaUna to pd rajapi~t “ A ” vaga- AaiNa saQyaa “ k ” vaga- Asalaolyaa sahayyak paolaIsa inarIxak pdacaa djaa- vaaZvaUna to rajapi~t “ ba ” vaga- krNyaat yaot Aaho. 1. djaa- vaaZImauLo paolaIsa inarIxak yaa pdacaI vaotnaEaoNaI É. 7450–225–11500 ASaI rahIla. maa~ saQyaa sahayyak paolaIsa inarIxak yaa pdacaI vaotnaEaNoaI É.6500–200–10500 ASaI Aaho . yaa vaotnaEaoNaImaQyao kaoNatahI badla haoNaar naahI. 2. yaasaazIhaoNaara Kca- 2055 paolaIsa 109 ijalha paolaIsa ³00´³01´ ijalha paolaIsa dla ³ 20550168´ yaa laoKaiSaYaa-KalaI maMjaUr krNyaat Aalaolyaa AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa.

sadr AadoSa ha Saasana inaNa-ya inag-aimat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcao AadoSaanausaar va naavaanao¸

naa.ra.Saoro¸

]p saicava‚ maharaYT/ Saasana gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

maharaYT/ Saasana rajap~ sana 2004 caa maharaYT/ AQyaadoXa ËmaaMk 8 – SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana krNyaasaazI AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa krNyaasaazI trtUd krNyaakirta AQyaadoXa. saamaanya p`Saasana ivaBaaga jyaaAqaI- maharaYT/cyaa rajyapalaaMnaI‚ idnaaMk 25 Aa^gasT 2003 raojaI maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2003 ³ yaat yaapuZo jyaacaa inado-Sa “ ]@t AQyaadoXa ” Asaa krNyaat Aalaa Aaho´ p`#yaaipt kolaa haota AaiNa jyaaAqaI- ‚ idnaaMk 8 iDsaoMbar 2003 raojaI‚ rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana punha sau$ Jaalyaavar‚]@t AQyaadoXaacao ivavaixat sauQaarNaaMsah rajya ivaQaanamaMDLacyaa AiQainayamaat ÉpaMtr krNyaasaazI‚ idnaaMk 9 iDsaoMbar 2003

Page 203: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

151

raojaI‚ sana 2003 cao ivaQaanapirYad ivaQaoyak Ë. 15 mhNaUna ek ivaQaoyak maharaYT/ ivaQaana pirYadomaQyao saadr krNyaat Aalao haoto AaiNa jyaa AqaI- ‚idnaaMk 19 iDsaoMbar 2003 raojaI rajya ivaiQamaMDLacyaa AiQavaoSanaacaI sa~ samaaPtI Jaalyaanao‚ ]@t ivaQaoyak rajya ivaiQamaMDLat saMmat hao} Saklao naahI AaiNa jyaaAqaI- ‚]@t AQyaadoXaacyaa trtudI AMmalaat AsaNyaacao caalaU rahNao [YT vaaTt haoto‚ AaiNa mhNaUna idnaaMk 16 jaanaovaarI 2004 raojaI maharaYT/acao rajyapala yaaMnaI sana 2004 caa maha.AQyaa.Ë.1 p`#yaaipt kolaa haota AaiNa jyaaAqaI- ‚ idnaaMk 15 maaca- 2004 raojaI rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana punha BarlyaanaMtr sana 2003 cao p`laMibat ivaQaanapirYad ivaQaoyak Ë. 15 rajya ivaQaanamaMDLacyaa daonhI saBaagaRhaMcyaa saMyau@t saimatIkDo ivacaaraqa- pazivaNyaat Aalao va to saMyau@t saimatIkDo p`laMibat Aaho AaiNa jyaaAqaI- ‚Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 213 ³2´³k´ maQyao trtud kolyaap`maaNao ‚sana 2004 caa AQyaadoXa Ë.1 rajya ivaQaanamaMDLacyaa punha Barlaolyaa AiQavaoSanaapasaUna saha AazvaDyaaMcaa kalaavaQaI samaaPt Jaalyaavar mhNajao idnaaMk 25 eip`la 2004 naMtr AMmalaat AsaNyaacao baMd hao[-la AaiNa jyaaAqaI- ‚ ]@t AQyaadoXaacyaa trtudI AMmalaat rahNao [YT vaaTto AaiNa jyaaAqaI- ‚rajya ivaQaanamaMDLacyaa daonhI saBaagaRhaMcao AiQavaoSana caalaU naahI AaiNa yaat yaapuZo idlaolyaa p`yaaojanaaMsaazI ]@t AQyaadoXaacyaa trtudI AMmalaat AsaNyaacao caalaU rahNyaasaazI maharaYTa/cyaa rajyapalaaMnaI %varIt kaya-vaahI krNao jaImauLo AavaSyak vhavao AXaI pirisqatI Aist%vaat Asalyaaba_la maharaYTa/cyaa rajyapalaaMcaI Ka~I pTlaI Aaho %yaaAqaI-‚ Aata Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 213 cyaa KMD ³1´ vdaro p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr k$na‚ maharaYT/acao rajyapala yaavdaro puZIla AQyaadoXa p`#yaaipt krIt Aahot. P`akrNa ek Pa`arMiBak 1. ³1´ yaa AQyaadoXaasa maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcao badlyaacao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par saMixaPt naava paDtaMnaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2004 Asao mhNaavao. P`aarMBa va ³2´ tao idnaaMk 25 Aa^gasT 2003 raojaI AmaMlaat Aalaa Asalyaacao maanaNyaat yao[-la. P`ayau@tI ³3´ tao AiKla BaartIya saovaotIla maharaYT/ saMvagaa-cyaa AiQaka–yaaMsah rajya saovaotIla sava- SaasakIya kma-caa–yaaMnaa laagaU AsaolaÁ prMtu ekakI saMvagaa-tIla badlaIyaaogya nasalaolyaa pdaMvar inayau@t kolaolao kma-caarI AaiNa nyaayasaovaocyaa p`Saasainak inayaM~NaaKalaIla kma-caarI yaaMnaa p`krNa daona laagaU haoNaar naahI AaiNa AiKla BaartIya saovaotIla maharaYT/ saMvagaa-cyaa AiQaka–yaaMnaa p`krNa tIna laagaU haoNaar naahI.

3. yaa AQyaadoXaamaQyao saMdBaa-nausaar dusara Aqa- Apoixat nasaola tr‚– vyaa#yaa ³k´ “ saxama p`aiQakarI ” yaacaa Aqa- SaasakIya kma-caa–yaaMcaa inayau@tI p`aiQakarI Asaa Aaho AaiNa %yaat

klama 6 maQyao ivainaid-YT kolaolyaa badlaI krNaa–yaa p`aiQaka–yaacaa samaavaoXa haotao ³K´ “ ivaBaaga ” ikMvaa “ p`Saasainak ivaBaaga ” yaacaa Aqa- maharaYT/ Saasana kaya- inayamaavalaIcyaa pihlyaa AnausauicamaQyao ivainaid-YT kolaolaa maharaYT/ Saasanaacaa ivaBaaga Asaa AahoÂ

³ga´ “ Saasana ” ikMvaa“ rajya Saasana” yaacaa Aqa- maharaYT/ Saasana Asaa Aaho Â

Page 204: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

152

³Ga´ “ gaT A‚ ba‚ k AaiNa D pdo” yaacaa Aqa- Saasanaacyaa AadoSaanausaar vaoLaovaoLI gaT A ‚ba‚ k AaiNa mhNaUna vagaI-kRt kolaolaI Saasanaacyaa inayaM~NaaKalaIla pdo Asaa Aaho. ³D´ “ SaasakIya kma-caarI”yaacaa Aqa- maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk´ inayama 1979 inayama ³ba´ maQyao

vyaa#yaa kolaolao SaasakIya saovak ikMvaa kma-caarI Asaa Aaho‚ AaiNa yaat AiKla BaartIya saovaotIla AiQakarI va nyaaya saovaocyaa p`SaasanaIk inayaM~NaaKalaIla kma-caarI ³nyaaiyak AiQaka–yaaMvyaitir@t ´ yaaMcaa samaavaoSa haotao ³ca´ “ pd ” yaacaa Aqa- SaasakIya kma-caa–yaaMsa naomaUna doNyaat Aalaolao ikMvaa %yaaMcaI pdsqaapnaa kolaolao kama ikMvaa kt-vya pd Asaa Aaho ³C´ “ saoËoTireT saovaa ” yaacaa Aqa- maM~alayaIna ivaBaagaaMmaQaIla rajyasaovaa Asaa Aaho ³ja´ “ badlaI ” yaacaa Aqa- SaasakIya kma-caa–yaaMcaI kamaacyaa eka pdava$na ikMvaa eka izkaNaahUna

kamaacyaa dusa–yaa pdavar ikMvaa dusa–yaa izkaNaI pdsqaapnaa Asaa Aaho AaiNa %yaamaQyao ekaca SahratIla eka kayaa-layaatUna dusa–yaa kayaa-layaat kolaolyaa pdsqaapnaocaahI samaavaoXa haotaoÂ

³Ja´ “ badlaI krNaaro p`aiQakarI ” yaacaa Aqa- klama 6 maQyao namaUd kolaolao p`aiQakarI Asaa Aaho. P`akrNa daona

Padsqaapnaocaa pdavaQaI AaiNa badlaI va badlaI krNaaro p`aiQakarI 3. ³1´ AiKla BaartIya saovaotIla AiQakarI AaiNa A‚ ba AaiNa k gaTatIla rajya Saasanaacao sava- saovak ikMvaa kma-caarI yaaMcyaa kirta eKaVa pdavar AsaNyaacaa saamaanya kalaavaQaI tIna vaYaa-caa AsaolaÂprMtu Asaa

kma-caarI ha gaT k maQaIla ibagar saoËoTireT kma-caarI Asaola tr‚ ASaa kma-caa–yaanao QaarNa kolaolyaa pdavar daona pUNa- pdavaQaIMcaI saovaa pUNa- kolyaanaMtr ‚%yaacaI %yaa izkaNaahUna dusa–yaa izkaNaI badlaI krNyaat yao[-laÂ

prMtu AaNaKI Asao kI‚ Asaa kma-caarI saoËoTireT saovaot Asaola tr‚ ASaa kma-caa–yaalaa tIna vaYaa-poxaa AiQak kalaavaQaIsaazI %yaaca pdavar zovaNyaat yaoNaar naahI AaiNa laagaaopazcyaa daona pdavaQaIMpoxaa AiQak pdavaQaIMsaazI %yaalaa %yaaca ivaBaagaat zovaNyaat yaoNaar naahI. ³2´ gaT D maQaIla kma-caa–yaaMsaazI saamaanyapNao pdavaQaI inaiScat kolaa jaaNaar naahI. to jyaa izkaNaI kama krIt AsatIla %yaa izkaNacyaa baahor jyaa izkaNaI %yaaMnaI badlaI krNyaacaI ivanaMtI kolaI Asaola toqao inabaa-Qa ir@t pd AsalyaaKorIja ikMvaa prspr saMmatInao badlaI maaigatlaI AsalyaaKorIja ikMvaa %yaaMcyaa ivaÉQd gaMBaIr sva$pacaI tËar AalaI AsalyaaKorIja‚ %yaaMcaI %yaa izkaNaahUna Anya~ badlaI kolaI jaaNaar naahI. 4, ³1´ saamaanyapNao ‚ kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaanao klama 3 maQyao trtUd kolyaap`maaNao %yaacyaa badlaIcaa naomaNaUkIcaa pdavaQaI pUNa- kolaa AsalyaaKorIja %yaacaI badlaI krNyaat yaoNar naahI. pdavaQaI ³2´ saxama p`aiQakarI‚ p`%yaok vaYaa-cyaa jaanaovaarI maihnyaat‚ %yaa vaYaI- eip`la va mao maihnyaat badlaIsaazI pa~ haotIla ASaa SaasakIya kma-caa–yaaMcaI yaadI tyaar krIla.

³3´ klama 6 maQaIla t@%yaatIla naaoMdI ³k´ va ³K´ maQyao ivainaid-YT kolaolyaa gaT–A AiQaka–yaaMkirta paoT klama ³2´ Anvayao saMbaMiQat saxama p`aiQaka–yaanao tyaar kolaolyaa badlaIcyaa yaadIlaa mau#ya saicavaaXaI ikMvaa yaqaaisqatI‚ ivaBaagaacyaa saMbaMiQat saicavaaSaI ivacaarivainamaya k$na mau#yamaMHyaakDUna ikMvaa yaqaaisqatI saMbaMiQat maMHyaakDUna AMitma maanyata doNyaat yao[-laÂ

prMtu Asaa badlaIcyaa baabatItlyaa kaoNa%yaahI ivavaadavar mau#yamaM~I ‚ mau#ya saicavaaSaI ivacaarivainamaya k$na inaNa-ya GaotIla. ³4´ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaa‚ saamaanyapNao vaYaa-tUna kovaL ekdaca eip`la ikMvaa mao maihnyaat krNyaat yaotIla prMtu KalaI namaUd kolaolyaa pirisqatIt vaYaa-tIla kaoNa%yaahI vaoLI‚

Page 205: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

153

³ek´ navyaanao inamaa-Na kolaolyaa pdaMvar ikMvaa saovaainavaR<aI ‚ pdoannatI‚ rajaInaamaa‚ pdavanatI ‚punaÁsqaapnaa yaamauLo ikMvaa badlaIcyaa pirNaamasva$p ir@t Jaalaolyaa pdaMvar ikMvaa rjaova$na prt Aalyaacyaa baabatIt‚ ³daona´ Apvaada%mak pirisqatImauLo ikMvaa ivaSaoYa karNaaMmauLo badlaI krNao AavaSyak Aaho ASaI saxama p`aiQaka–yaacaI Ka~I pTlaI Asaola ASaa baabatIt‚ tsao laoKI namaUd kolyaanaMtr AaiNa lagatnaMtrcyaa vairYz p`aiQaka–yaacyaa pUva- maanyatonao ASaI badlaI krta yao[-la. ³5´ klama 3 maQyao ikMvaa yaa klamaamaQyao kahIhI AMtBaU-t Asalao trIhI ivaSaoYa p`krNaaMt saxama p`aiQaka–yaalaa karNao laoKI namaUd k$na‚ SaasanaacaI ikMvaa yaqaaisqatI‚ mau#yamaMHaacaI pUva- prvaanagaI Gao}na SaasakIya kma-caa–yaacaI %yaacaa pdavaQaI pUNa- haoNyaapUvaI- badlaI krta yao[-la. 5. ³1´ SaasakIya saovak va kma-caarI yaaMcyaa naomaNaUkIcaa klama 3 maQyao inaQaa-irt kolaolaa pdavaQaI KalaI pdavaQaI ivainaidYT kolalyaa Apvaada%mak p`krNaaMmaQyao vaaZivata yao[-la vaaZivaNao ³k´ naomaNaUkIcyaa izkaNaI ikMvaa pdavar pdavaQaI pUNa- kolyaanaMtr badlaIsaazI pa~ Jaalaolyaa kma-caa– yaacyaa saovaainavaR<aIsaazI ek vaYaa-poxaa kmaI kalaavaQaI iXallak Asaola tovha ³K´ kma-caarI eKaVa ivaiSaYT kamaasaazI AavaSyak tI taMi~k Ah-ta ikMvaa AnauBava QaarNa krNaara Asaola va %yaa pdasaazI yaaogya Asaa badlaI kma-caarI ta%kaL ]plabQa nasaola tovha AaiNa ³ga´ eKada kma-caarI eKaVa p`klpavar kama krIt Asaola va tao p`klp pUNa-tocyaa SaovaTcyaa TPPyaat Asaola AaiNa %yaalaa toqaUna kaZUna GaoNyaanao p`klp vaoLot pUNa- haoNaoca Qaao@yaat yaoNaar Asaola tovha. ³2´ klama 3 maQyao ikMvaa yaa AQyaadoXaacyaa [tr kaoNa%yaahI trtudIMmaQyao kahIhI AMtBaU-t Asalao trI‚ekaca ivaBaagaatIla ikMvaa kayaa-layaatIla SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa maaozyaa p`maaNaat badlyaa kolyaamauLo SaasakIya kamaavar p`itkUla pirNaama haoNaar naahI‚ yaacaI sauinaiScatI krNyaasaazI kaoNa%yaahI kayaa-layaatIla ikMvaa ivaBaagaatIla tIsa T@@yaaMpoxaa AiQak nasatIla [t@yaa kma-caa–yaaMcaI eka vaYaa-t ekaca vaoLI badlaI krNyaat yao[-la. 6. KalaI idlaolyaa t@%yaacyaa stMBa ³1´ maQyao ivainaid-YT kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacaI badlaI %yaa badlaI kma-caa–yaacyaa samaaorcyaa stMBa ³2´ maQyao ivainaid-YT kolaolyaa badlaI krNaa–yaa p`aiQaka–yaalaa krta krNaara yao[-laÁ– P`aaiQakarI

t@ta --------------------------------------------------------------------------------------------------------

SaasakIya kma-caa–yaaMcao gaT badlaI krNaara saxama p`aiQakarI ³1´ ³2´ ³k´ AiKla BaartIya saovaotIla AiQakarI‚ …………………. mau#yamaM~I. É.10650 – 15851 va %yaapoxaa AiQak vaotnaEaoNaI Asalaolao rajya saovaotIla gaT “ A ” maQaIla sava- AiQakarI. ³K´ É. 10650 – 15851 poxaa kmaI vaotnaEaoNaI Asalaolao rajya saMbaMiQat ivaBaagaaMcyaa saicavaaMSaI saovaotIla gaT “ A ” maQaIla sava- AiQakarI. ivacaarivainamaya k$na %yaa ivaBaagaacaa p`BaarI maM~I. ³ga´ gaT “ ba ” maQaIla sava- AiQakarI. …………….. ivaBaaga p`mauK. ³Ga´ gaT “ k ” AaiNa “ D ” maQaIla sava- kma-caarI ……… p`adoiXak ivaBaaga p`mauK.

Page 206: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

154

prMtu t@%yaatIla naaoMd ³K´ maQaIla ivaBaagaIya ikMvaa ijalha stravar kama krIt Asalaolyaa AiQaka–yaaMcyaa baabatIt ‚ ivaBaaga p`mauK ASaa AiQaka–yaaMcaI ivaBaagaaMtga-t badlaI krNyaasa saxama Asaola‚ AaiNa ijalha p`mauK ASaa AiQaka–yaaMcaI ijal(aMtga-t badlaI kaNyaasa saxama Asaola Á prMtu Asao kI‚ t@%yaat ivainaid-YT kolaolyaa badlaI krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaalaa sava-saaQaarNa ikMvaa ivaXaoYa AadoXaavdaro yaa klamaaKalaIla %yaacao AiQakar %yaacyaa kaoNa%yaahI duyyama p`aiQaka–yaakDo saaopivata yaotIla. 7. yaa AQyaadoXaacyaa p`yaaojanaaMkirta maM~alayaacaa p`%yaok Pa`SaasakIya ivaBaaga ‚ Aaplyaa AiQakarItotIla saxama ivaBaagap`mauKaMcaI AaiNa p`adoiXak ivaBaagap`mauKaMcaI yaadI tyaar k$na p`kaiXat krIla AaiNa yaa P`aaiQaka AQyaadoXaacyaa p`yaoajanaaMsaazI Aaplyaa AiQakairtotIla badla krNyaasaazI saxama AsaNaaro p`aiQakarI –yaacaI yaadI AiQasaUicat krIla. p`kaiSat krNao

p`krNa tIna iSastBaMgaacaI karvaa[- 8. ³1´ p`%yaok SaasakIya kma-caarI ‚ %yaasa naomaUna idlaolaI ikMvaa %yaacyaaXaI saMbaMQaIt AsalaolaI SaasakIya kt-vyao va kaayaa-layaIna kama A%yaMt dxatonao AaiNa Sa@ya itt@yaa SaIGa`tonao par paDNyaasa baaMQaIla Asaola.prMtu saaQaaNapNao kaoNatIhI fa[-la ivaBaagaatIla ikMvaa kayaa-layaatIla kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaacyaa Tobalaavar saat kamaacyaa idvasaaMpoxaa AiQak kaL p`laMibat rahNaar naahIÂ prMtu AaNaKI Asao kI‚ ta%kaL AaiNa tatDIcyaa svaÉpacyaa fa[-laI %yaa p`krNaacyaa inakDInausaar Sa@ya itt@yaa SaIGa`tonao AaiNa p`aaQaanyaanao‚ ta%kaL fa[-la Sa@yatao eka idvasaat ikMvaa dusa–yaa idvaSaI sakaLI AaiNa tatDIcaI fa[-la Sa@yatao caar idvasaat inakalaat kaZNyaat yao[-la. prMtu tsaoca‚ dusa–yaa kaoNa%yaahI ivaBaagaakDo ivacaaraqa- pazvaavayaacaI AavaSyakta nasalaolyaa fa[-laIMcyaa saMbaMQaat ‚saMbaMQaIt ivaBaaga %yaa p`krNaavar pMcaocaaLIsa idvasaaMcyaa Aat inaNa-ya Gao}na AavaSyak tI kaya-vaahI krIla AaiNa dusa–yaa kaoNa%yaahI ivaBaagaakDo ivacaaraqa- pazvaavayaacaI AavaSyakta Asalaolyaa fa[-laIcyaa saMbaMQaat tIna maihnyaaMcyaa Aat inaNa-ya GaoNyaat yao}na AavaSyak tI kaya-vaahI krNyaat yao[-la. ³2´ eKaVa SaasakIya kma-caa–yaasa naomaUna idlaolaI ikMvaa %yaacyaaSaI saMbaMiQat AsalaolaI SaasakIya kt-vyao ikMvaa kayaa-layaIna kama par paDNyaasa %yaanao jaaNaUnabaujaUna ikMvaa hotupurssar ivalaMba laavaNao ikMvaa %yaat hyagaya krNao hI ‚ ASaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa kt-vyapalanaatIla ksaUr zrola AaiNa Asaa SaasakIya kma-caarI maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 Anvayao ikMvaa ASaa kma-caa–yaalaa laagaU Asalaolyaa Anya kaoNa%yaahI saMbaQd iSastivaYayak inayamaanvayao yaqaaoicat iSastBaMgaacyaa karvaa[-sa pa~ Asaola. ³3´ kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaakDUna JaalaolaI kt-vyapalanaatIla ASaI kaoNatIhI ksaUr saMbaMQaIt

saxama p`aiQaka–yaacyaa laxaat Aalyaavar ikMvaa %yaacyaa laxaat AaNaUna idlyaavar ASaa SaasakIya kma-caa–yaakDUna Jaalaolyaa‚ ASaa kt-vyapalanaatIla ksaurIbaabat %yaacaI Ka~I pTlyaavar‚ tao ‚ ksaUr krNaa–yaa ASaa SaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd ASaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa vaaiYa-k gaaopnaIya Ahvaalaat ASaa kt-vyapalanaatIla ksaurIsaMbaMQaatIla naaoMd krNyaabaraobarca saMbaQd iSastivaYayak inayamaaMAnvayao yaqaaoicat iSastBaMgaacaI karvaa[- krIla.

ivabaama.

Page 207: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

155

Pa`krNa caar. saMkINa-

9. yaa AQyaadoXaacyaa ikMvaa %yaaKalaI kolaolyaa inayamaaMcyaa trtudInausaar sadBaavanaonao kolaolyaa ikMvaa kolyaacao AiBap`ot Asalaolyaa kaoNa%yaahI gaaoYTIsaazI ‚ kaoNatahI SaasakIya kma-caarI ikMvaa AiQakarI yaaMcyaaiva$Qd kaoNatahI davaa ‚ KTlaa ikMvaa [tr kayadoSaIr kaya-vaahI daKla krNyaat yaoNaar naahI. 10. ³1´ rajya Saasanaasa‚ yaa AQyaadoXaacaI p`yaaojanao par paDNyaasaazI rajap~atIla AiQasaUcanaovdaro AaiNa PaUva- p`isaQdIcyaa SatI-sa AiQana rahUna inayama krta yaotIla. ³2´ yaa AQyaadoXaanvayao krNyaat Aalaolaa p`%yaok inayama‚ to krNyaat AalyaanaMtr Sa@ya itt@yaa lavakr rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana caalaU Asatanaa‚ ekaca AiQavaoXanaat ikMvaa %yaahUna AiQak AiQavaoXanaaMt imaLUna ekUNa tIsa idvasaaMcaI hao[-la [t@yaa maudtIkirta rajya ivaQaanamaMDLacyaa p`%yaok saBaagaRhapuZo

zovaNyaat yao[-la‚ AaiNa jyaamaQyao ASaa p`karo tao zovaNyaat yao[-la to AiQavaoXana ikMvaa %yaa AiQavaoXanaacyaa lagatnaMtrca AiQavaoXana samaaPt haoNyaapUvaI-‚ %yaa inayamaat kaoNatahI forbadla krNyaabaabat daonhI saBaagaRhaMcao ekmat hao[-la ikMvaa tao inayama krNyaat yao} nayao yaabaabat doanhI saBaagaRhaMcao ekmat hao[-la AaiNa tSaa Aqaa-caa %yaaMcaa inaNa-ya to rajap~at AiQasaUicat krtIla tr‚ Asaa inaNa-ya rajap~at p`isaQd Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna tao inayama ASaa forbadla kolaolyaa sva$patca AMmalaat yao[-la. ikMvaa yaqaaisqatI‚ mauLIca AMmalaat yaoNaar naahIÂtqaaip Asaa kaoNatahI forbadla ikMvaa ivalaaopna yaamauLo %yaa inayamaanvayao pUvaI- krNyaat Aalaolyaa ikMvaa krNyaacao vaija-laolyaa koaNa%yaahI gaaoYTIMcyaa ivaiQaga`a(tosa baaQa yaoNaar naahI.

11. ³1´ yaa AQyaadoSaacyaa trtudIMcyaa AMmalabajaavaNaI krtanaa kaoNatIhI ADcaNa ]d\Bavalyaasa Saasanaasa p`saMgaanau$p ADcaNa dUr krNyaacyaa p`yaaojanaasaazI yaa AQyaadoXaacyaa trtudIMSaI ivasaMgat nasalaolaI kaoNatIhI gaaoYT‚ rajap~at AadoXa p`isaQd k$na krta yao[-la. ³2´ yaa klamaaKalaI kaZlaolaa p`%yaok AadoXa tao kaZNyaat AalyaanaMtr Sa@ya itt@yaa lavakr rajya ivaQaanamaMDLacyaa p`%yaok saBaagaRhapuZo zovaNyaat yao[-la. 12. ³1´ maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtaMnaa

haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2004 ha yaavdaro maagao GaoNyaat yaot Aaho. ³2´ ]@t AQyaadoXa Asaa maagao GaoNyaat Aalaa Asalaa trIhI %yaa AQyaadoXaanvayao krNyaat AalaolaI kaoNatIhI gaoaYT ikMvaa kaya-vaahI³ kaZNyaat AalaolaI kaoNatIhI AiQasaUcanaa ikMvaa AadoXa yaaMsahI ´ hI‚ yaa AQyaadoXaanvayao krNyaat AalaolaI gaaoYT ikMvaa kaya-vaahI ikMvaa yaqaaisqatI kaZNyaat AalaolaI AiQasaUcanaa ikMvaa AadoXa Asalyaacao maanaNyaat yao[-la. inavaodna Saasanaanao vaoLaovaoLI SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa sava-saaQaarNa badlyaasaaMzI maaga-dXa-k t<vao GaalaUna idlaolaI Aahot. AXaI sava-samaavaoXak maaga-dXa-k t<vao‚ Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1097ÀsaIAar 20À97Àbaara idnaaMk 27 naaovhoMbar 1997 AaiNa Saasana pirp~k idnaaMk 7.2.1998 Anvayao eki~t sva$pat nauktIca p`isaQd krNyaat AalaI .tqaaip Saasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao haoto kI‚ ho inadoXa p`Saasanaat ivaivaQa patLIvar kaTokaorpNao AnausarNyaat yaot navhto AaiNa %yaamauLo [icCt pirNaama saaQalaa jaat navhta. 2. ASaa pirisqatIt Saasanaacyaa badlaIivaYayak QaaorNaacao kaTokaorpNao palana krNyaacaI sauinaiScatI krNyaasaazI‚ sava- SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana krNyaasaazI yaqaaoicat kayada krNao Saasanaasa [YT vaaTlao. 3. SaasakIya kma-caa–yaaMkDUna SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaabaabat AaiNa kt-vyapalanaatIla ksaurIbaabathI Saasanaalaa AitXaya icaMta vaaTlaI haotI. yaa AinaYT p`vaR<aIsa pirNaamakarkir%yaa p`itbaMQa krNyaasaazI ASaI SaasakIya kamao inakalaat kaZNyaakirta vaoLap~k inaQaa-irt krNao AaiNa kaoNa%yaahI SaasakIya kt-vyaaMcao palana krNyaat ksaUr kolyaaba_la ksaUrdar SaasakIya kma-caa–yaaMivaÉQd iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaacaI trtud krNao Saasanaasa [YT vaaTlao haoto.

Page 208: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

156

4. rajya ivaQaanamaMDLacyaa daonhI saBaagaRhaMcao AiQavaoXana caalaU navhto AaiNa ]prao@t p`yaaojanaaMsaazI kayada krNyaakirta tatDInao kaya-vaahI krNao jaImauLo AavaSyak vhavao ASaI pirisqatI Aist%vaat Asalyaaba_la maharaYTa/cyaa rajyapalaaMcaI Ka~I pTlaI haotI‚ mhNaUna %yaaMnaI maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2003 ³ sana 2003 caa maharaYT/ AQyaadoXa ËmaaMk 9 ´ ha ‚ idnaaMk 25 Aa^gasT 2003 raojaI p`#yaaipt kolaa haota. 5. %yaanaMtr maananaIya rajyapalaaMnaI idnaMak 8 iDsaoMbar 2003 raojaI rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana baaolaaivalao haoto AaiNa ]@t AQyaadoXaacao ivavaixat sauQaarNaaMsah rajya ivaQaanamaMDLacyaa AiQainayamaamaQyao $paMtr krNyaasaazI maharaYT/ ivaQaanapirYadomaQyao idnaaMk 9 iDsaoMbar 2003 raojaI sana 2003 cao ivaQaanapirYad ivaQaoyak Ë.15 ho ivaQaoyak maaMDNyaat Aalao haoto . tqaaip idnaaMk 19 iDsaoMbar 2003 raojaI rajya ivaQaanamaMDLacaI sa~samaaPtI JaalyaamauLo‚ ]@t ivaQaoyak saMmat hao} Saklao naahI. ]@t AQyaadoXaacyaa trtudI AMmalaat caalaU zovaNao Saasanaasa [YT vaaTt Asalyaanao ‚maharaYT/acao rajyapala yaaMnaI‚ idnaaMk 16 jaanaovaarI 2004 raojaI sana 2004 caa maha. AQyaadoXa Ë.1 p`#yaaipt kolaa haota. 6. %yaanaMtr maananaIya rajyapalaaMnaI idnaaMk 15 maaca- 2004 raojaI rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana baaolaaivalao haoto AaiNa rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana punha BarlyaanaMtr sana 2003 cao p`laMibat ivaQaanapirYad ivaQaoyak Ë.15 rajya ivaQaanamaMDLacyaa saMyau@t saimatIkDo ivacaaraqa- pazivaNyaat Aalao. idnaaMk 15 maaca- 2004 raojaI rajya ivaQaanamaMDLacao AiQavaoXana punha BarlyaamauLo Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 213 ³2´³k´ vdaro kolaolyaa trtudIp`maaNao ]@t sana 2004 caa AQyaadoXa Ë.1 ha idnaaMk 25 eip`la 2004 naMtr AMmalaat AsaNyaacao baMd hao[-la AaiNa Saasanaasa ]@t AQyaadoXaacyaa trtudI AMmalaat AsaNyaacao caalaU rahNao [YT vaaTto. 7. rajya ivaQaanamaMDLacyaa daonhI saBaagaRhaMcao AiQavaoXana caalaU naahI AaiNa maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AQyaadoXa 2004 ³ 2004 caa maharaYT/ AQyaadoXa Ë.1 ´ yaacyaa trtudI AMmalaat Asalyaacao caalaU rhavao yaakirta maharaYTa/cyaa rajyapalaaMnaI ta%kaL karvaa[- krNao jaImauLo AavaSyak vhavao AXaI pirisqatI Aist%vaat Asalyaaba_la %yaaMcaI Ka~I pTlaI Aaho‚ mhNaUna ha AQyaadoXa p`#yaaipt krNyaat yaot Aaho. maaohmmad fjala¸ idnaaMk 20.4.2004. maharaYTacao rajyapala.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– pdaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar laagaU krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 2001 À1887 Àp`.Ë.64À01À 16 ba idnaaMk 25 mao ¸2004.

phaÁ saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 1072Àjao id. 23 mao 1974. saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1074ÀDI idnaaMk 28 jaanaovaarI 1975. saa.p`.iva.inaNaya- Ë. baIsaIsaI 1089À2551³A´ 16 ba idnaaMk 23 jaanaovaarI 1991. saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.63À97À16 ba idnaak 18.10.1997.

p`stavanaa Á maagaasavagaI-ya AiQakarI À kma-caarI yaaMnaa pdaonnatImaQyao Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë. baIsaIsaI 1072Àjao idnaaMk 23 mao 1974 Anvayao AarxaNaacao t%va laagaU krNyaat Aalao haoto. tsaoca Saasana inaNa-ya Ë. esaAar vhI 1074ÀDI idnaaMk 28 jaanaovaarI 1975 Anvayao kinaYz strava$na pdaonnatI dotanaa paLavayaacaI t<vao ivaSad kolaolaI AsaUna yaa Saasana inaNa-yaanvayao vaga- 1 cyaa pihlyaa pdapyan-tcaI ³ pihlyaa TPPyaapya-nt ´ pdaonnatI hI “ yaaogyatonausaar vairYzta ” ( Seniority subject to fitness) yaa t%vaavar maagaasavagaI-yaMakrIta Asalaolao AarxaNa

Page 209: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

157

ivacaarat Gao}na krNyaabaabat AadoXa haoto. yaa Saasana inaNa-yaanausaar vaga-–1 cyaa pihlyaa pdanaMtrcaI ³pihlyaa TPPyaanaMtrcaI ´ pdaonnatI “ kaTokaor inavaD ” pQdtIvdaro ( By Strict selection ) krNyaabaabat AadoSa idlaolao AsaUna‚ %yaanausaar vaga- 1 cyaa pihlyaa pdanaMtrcyaa puZIla pdManaaÀTPPyaaMnaa AarxaNaacao t%va laagaU kolaolao navhto. yaaiSavaaya Saasana inaNa-ya saa.p`.iva.Ë.baIsaIsaI 1089À2551³A´À16 A idnaaMk 23 jaanaovaarI 1991 Anvayao jyaa saovaa ÀsaMvagaa-maQyao sarLsaovaa BartIcao p`maaNa 75 T@ko poxaa AiQak naahI‚ AXaa saovaa ÀsaMvagaa-maQaUna pdaonnatIsaazI AarxaNa ivaiht krNyaabaabat AadoSa idlaolao haoto.mhNajaoca jyaa saovaaÀ saMvagaa-maQyao sarL saovaaBartIcao p`maaNa 75 T@ko poxaa AiQak haoto ASaa vaga- 4 to vaga- 1 cyaa pihlyaa TPPyaapya-ntcyaa pdaMmaQyao pdaonnatI krIta AarxaNa laagaU navhto. 2. saVÁisqatIt maharaYT/ Saasana rajap~at idnaaMk 29.1.2004 raojaI p`isaQd kolaolyaa AiQasaUcanaonausaar sana2004 cyaa maharaYT/ AiQainayama Ë.8 maQaIla ³ AarxaNa kayada´ klama 5 maQyao KalaIla p`maaNao trtudI kolaolyaa Aahot. ³A´ klama 5 paoTklama ³1´ pdaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar Asaola. ³ba´ paoTklama ³2´ ha AiQainayama AMmalaat yaoNa–yaa idnaaMkasa‚ pdaonnatIvdaro Baravayaacyaa kaoNa%yaahI pdasaazI AarxaNaacaI trtUd krNaaro Saasanaacao AadoXa AMmalaat Asalyaasa‚ SaasanaakDUna %yaamaQyao forfar krNyaat Aalaa nasaola ikMvaa r_ krNyaat Aalao nasatIla tr to AMmalaat Asalyaacao caalaU rahtIla. 1. saQyaa p`cailat Asalaolyaa idnaaMk 23 mao 1974‚ 28 jaanaovaarI 1975 va 23 jaanaovaarI 1991 cao Saasana inaNa-ya AiQaËmaIt k$na Aata navyaanao laagaU kolaolyaa varIla AiQainayamaacyaa klama 5 paoTklama ³1´ va ³2´ cyaa AnauYaMgaanao KalaIla p`maaNao sauQaarIt AadoSa inaga-imat krNyaat yaot Aahot.

SaasanainaNa-ya Á– ³A´ maharaYT/ AiQainayama Ë. 8 maQaIla ³AarxaNa kayada´ klama 5 maQaIla paoTklama ³1´ nausaar jaoqao pdo pdaonnatInao BarlaI jaatat toqao AarxaNaacao t%va laagaU hao[-la. %yaanausaar idnaaMk 23.1.1991 cyaa Saasana inaNa-yaatIla trtUd r_ k$na sarL saovaocao p`maaNa 75 T@ko poxaa AiQak Asalao trIhI ]va-irt pdaonnatIcyaa pdaMnaa AarxaNa laagaU rahIla. ³ba´ pdaonnatImaQaIla AarxaNa ho KalaIla p`maaNao Asaola. ³1´ AnausaUcaIt jaatI …… 13 T@ko ³2´ AnausaUcaItjamaatI …… 7 T@ko ³3´ ivamau> jaatI ³A´ …… 3 T@ko ³4´ BaT@yaa jamaatI ³ba´ …… 2.5 T@ko ³5´ BaT@yaa jamaatI ³k´ …… 3.5 T@ko ³6´ BaT@yaa jamaatI ³D´ …… 2 T@ko ³7´ ivaXaoYa maagaasa p`vaga- …… 2 T@ko _______________________ ekUNa 33 T@ko k´ jaoqao pdaonnatIkrIta saovaa p`vaoXa inayamaat trtUd Aaho toqao pdaonnatIkrIta AVappya-t jyaa TPPyaaMnaa vaa saMvagaa-naa AarxaNa laagaU navhto‚ Aataa %yaa pdaonnatIcyaa sava- TPPyaaMnaa ÀsaMvagaa-naa AarxaNaacao t<va idnaaMk 29.1.2004 pasaUna laagaU hao[-la. D´ jao maagaasavagaI-ya AiQakarI vaga- 1 varIla TPPyaat idnaaMk 29.1.2004 yaa tarKopya-t pdaonnat Jaalaolao Aahot to sava- saovaajaoYzta va gauNava,<aonausaar Jaalao Aahot Asao samajaNyaat yaavao. ³[´ yaa AiQainayamaatIla trtudInausaar pdaonnatInao BarNyaat yaoNaarI AarxaNaacaI pdo yaapuZo ir> haoNaa–yaa pdaMcyaa ]plabQatonausaar TPPyaaTPPyaanao BarNyaat yaavaIt. ³f´ navyaanao AarxaNa laagaU kolaolyaa saMvagaa-naa ÀpdaMnaa saa.p`.ivaBaagaacyaa Ë. baIsaIsaI 1097Àp`.Ë. 63À97À 16 ba idnaaMk 18.10.1997 cyaa Saasana inaNa-yaatIla AarxaNaa saMbaMQaIcao AadoXa laagaU rahtIla. maa~ jyaa

Page 210: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

158

saMvagaa-t navyaanao AarxaNa laagaU krNyaat yaoNaar Aaho %yaa saMvagaa-tIla maMjaUr pdaMvar ekaca vaoLI AarxaNa na laavata %yaa saMvagaa-tIla idnaaMk 29.1.2004 pasaUna ir> haoNaa–yaa pdaMvarIla T@kovaarI ivacaarat Gao}na AarxaNaacaI pdo ivacaarat GyaavaIt.

³ga´ idnaaMk 29.1.2004 pUvaI- sau$ kolaolyaa inavaD p`iËyaomaQyao vaga- 1 cyaa puZIla TPPyaamaQyao tsaoca jyaa pdaonnatIcyaa TPPyaaMnaa AarxaNa laagaU navhto ASaa pdaonnatIcyaa TPPyaaMmaQyao sadr AiQainayamaacyaa trtudI laagaU haoNaar naahIt. maa~ idnaaMk 29.1.2004 cyaa inavaD p`iËyaomaQyao AiQainayamaatIla trtudInausaar AarxaNaacao t%va laagaU raihla. 2. varIla AadoSa maM~alayaIna ivaBaaga p`mauKaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla sava- ivaBaaga p`mauKÀ kayaa-laya p`mauK yaacyaa inadXa-naasa AaNaUna varIla AadoXaaMcaI yaaogya AMmalabajaavaNaI krNyaabaabat AavaSyak%yaa saUcanaa doNyaat yaavyaat.

yau.pI.esa.madana¸ ³ TIpÁ– id.14.2.2005 caa inaNa-ya phavaa ´ saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saMgaNak Ah-ta prIxaobaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.maatMsaMÀnastI 04À224À39 idnaaMk 26 mao ¸2004.

vaacaaÁ saa.p`.iva. inaNa-ya p`iSaxaNa 2000Àp`Ë.61À2001À39 idnaaMk 7.8.2001. saa.p`.iva. inaNa-ya p`iXaxaNa 2000Àp`.Ë.5À2001À39 idnaaMk 20 jaulaO 2002. saa.p`.iva. inaNa-ya maatMsaÀ p`.Ë3À65À39 idnaaMk 18 jaulaO 2003. saa.p`.iva. inaNa-ya p`iSaxaNa 2000Àp`.Ë. 2001À39 idnaaMk 2.8.2003. saa.p`.iva. inaNa-ya saop`ina 2002Àp`Ë 14 À02À12 idnaaMk 2.9.2003. p`stavanaa Á]prao@t AnauËmaaMk 3 Anvayao SaasakIya saovaotIla gaT– A ‚gaT –ba‚ va gaT– k maQaIla AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaI saMgaNak Ah-ta prIxaocao p`maaNap~ saadr krNyaasaazI idnaaMk 20.7.2004 pya-t maudt doNyaat AalaolaI Aaho. tqaaip Saasanaacyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMcaI ekUNa saM#yaa ivacaarat Gaota rajyaatIla sava- AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa saMgaNak Ah-ta prIxaa p`maaNap~ p`aPt krNyaasaazI AiQak AvaQaI doNyaabaabatcaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. tsaoca saMgaNak Ah-ta prIxaobaabat p`aPt Jaalaolyaa saUcanaacaa va AiBap`ayaaMcaa ivacaar k$na sava-kYa QaaorNa zrivaNyaasaazI p`Qaana saicava ‚ saa.p`.ivaBaaga³saovaa´ yaaMcyaa AQyaxatoKalaI ek saimatI gazIt krNyaat AalaI haotI. yaa saimatInao saadr kolaolyaa Ahvaalaanausaar saMgaNak Ah-ta prIxaosaMbaMQaI inaNa-ya GaoNyaacaI baaba hI Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. Saasana inaNa-yaÁ– P`astavanaot namaUd kolyaapmaaNao saMgaNak Ah-ta prIxaa va tdnauYaMigak baabaIivaYayaI sava-kYa QaaorNa zrivaNyaabaabat Saasana puZIlap`maNao inaNa-ya Gaot Aaho. 1´ yaapUvaI- inaga-imat krNyaat Aalaoolyaa idnaaMk 7 Aa^gasT 2001 va idnaaMk 20 jaulaO 2002 Saasana inaNa-yaanvayao KalaIla namaUd ³A´ va ³ba´ yaaMnaa saMgaNak Ah-ta prIxaa mhNaUna GaaoiYat krNyaat Aalao haoto‚ Aata KalaI namaud kolaolyaa ³A´³ba´ va ³k´ yaa pyaa-yaaMpOkI kuzlaIhI ek prIxaa saMgaNak Ah-ta prIxaa mhNaUna ga`a( QarNyaat yao[-la.

³A´ D,O,E,A,C,C,saaosaayaTIcyaa ³koMd` Saasanaacyaa maaihtI tM~&ana ivaBaagaat-gat sqaaipt svaaya<a saMsqaa´ AiQaÌt C,C,C, ikMvaa O str ikMvaa A str ikMvaa B str ikMvaa C str yaapOkI kaoNatIhI ek prIxaa. ³ba´ maharaYT/ rajya tM~ iSaxaNa maMDLakDUna GaoNyaat yaoNaarI MS-CIT prIxaa. ³k´ maharaYT/ rajya tM~iXaxaNa maMDLakDUna GaoNyaat yaoNaarI caacaNaI prIxaa (Confirmatary Test).

Page 211: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

159

jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI pUvaI- paca Saasanamaanya saMgaNak saMsqaaMmaQaUna saMgaNak vaaprabaabatcao ivaiht p`maaNap~ p`aPt kolao haoto %yaaMcaosaazI saMgaNak caacaNaI prIxaa (Confirmatary Test) ]<aINa- krNao AavaSyak haoto.tqaaip Aata ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI ]prao@t namaUd ³A´‚³ba´‚³k´ yaa tIna pyaa-yaI saMgaNak Ah-ta prIxaa mhNaUna inaiXcat krNyaat krNyaat AalyaamauLo yaa prIxaapOkI kaoNatIhI ek prIxaa ]<aINa- AsaNao AavaSyak rahIla.³ yaapUvaI-cyaa Ah-tosaMbaMQaI kahI kaya-vaahI jasao p`itpUtI- rkmaot kpat‚ vasaulaI [. JaalaI Asalyaasa tI AbaaiQat rahIla.´ tsaoca saa.p`.ivaBaaga Saasana inaNa-ya Ë. p`iSaxaNa 2000Àp`.Ë.5À2001À39 idnaaMk 2.8.2003 nausaar maharaYT/ rajya tM~iSaxaNa maMDLacyaa KalaIla saha pdvaIÀpdivakaÀpdvyau<ar pdivaka ]<aINa- Jaalaolyaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaa saMgaNak Ah-ta prIxaa punha ]<aINa- krNao AavaSyak rahNaar naahI. A.Ë ma.ra.tM~iXaxaNa maMDLacyaa AByaasaËmaacao naava. str 1. saMgaNak tM~Saas~ (Computer Technology ) pdivaka 2. saMgaNak AiBayaaMi~kI ( Computer Engg.) pdivaka 3 maaihtI tM~&ana ( Information Technology) pdivaka 4. saMgaNak ]pyaaojana (Computer Application ) pdivakao<ar pdivaka 5. saMgaNak ]pyaaojana pQdtI va pRqa@krNa(ADCSSAA ) pdvyau<arÀ p`gat pdivaka 6. maaihtI tM~&ana ( Information Technology) Padvyau<arpdivaka 2´ saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë. saop`ina 2002Àp`.Ë.14À02À12 idnaaMk 2.9.2003 Anvayao 50 vaYaa-varIla SaasakIya saovakaMnaa saMgaNak Ah-tocao p`maaNap~ saadr krNyaapasaUna saUT doNyaat AalaI haotI,¸ prMtu Asao spYT krNyaat yaoto kI‚ jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI pUvaI- paca Saasanamaanya saMsqaaMmaQaUna p`iSaxaNa Gao}na saMgaNak prIxaa ]<aINa- kolaI Aaho AaiNa p`iXaxaNa Saulk va p`ao%saahnaa%mak r@kma yaaMcaI maagaNaI kolaI Aaho ikMvaa GaotlaI Aaho ASaaMnaa 50 vaYao- vayaacaI saUT laagaU haoNaar naahI. 3´ saMgaNak Ah-ta prIxaomaQaUna kahI pdaMnaa saUT doNyaabaabat barIca inavaodnao p`aPt JaalaI haotI. yaanausaar saMgaNak Ah-ta prIxaomaQaUna jyaa pdaMnaa tUt- saMgaNak p`iSaxaNa AavaXyak vaaTt naahI ASaa pdaMnaa saMbaMQaIt ivaBaagaaMcyaa saicavaaMnaI saMgaNak Ah-ta pirxaopasaUna saUT VavaI AaiNa ASaa pdaMcaI yaadI yaa Saasana inaNa-yaapasaUna tIna maihnyaacyaa Aat saMbaMQaIt ivaBaagaacyaa saicavaaMnaI jaahIr kravaI. sadr saUT doNyaabaabatcyaa yaadIcaa dr tIna vaYaa-naI saMbaMQaIt ivaBaagaamaaf-t for AaZavaa GaoNyaat yaavaa. tsaoca AMQa ikMvaa saMgaNak hataLNyaasa SaarIirk dRYTyaa saxama nasalaolyaa vya@tIMnaa saMbaMQaIt ivaBaagaacyaa saicavaaMnaI saMgaNak Ah-ta pirxaomaQaUna saUT doNyaabaabat inaNa-ya Gyaavaa. 4´ saMgaNak hataLNaoÀ vaaprabaabatcaI ivaiht prIxaa ]<aINa- k$na ivaiht p`maaNap~ saadr krNaa–yaa SaasakIya saovakasa Saasana inaNa-ya p`iSaxaNa 2000Àp`.Ë.5À2001À39 idnaaMk 20.7.2002 nausaar $.300À– ³ É.tInaSao f@t ´ doya raihla. 5´ saMgaNak Ah-ta prIxaa ]<aINa- k$na Saasanaasa p`maaNap~ saadr kravayaacyaa AvaQaIsa idnaaMk 20.7.2004 pasaUna ek vaYaa-saazI mhNajao idnaaMk 20.7.2005 pya-t maudtvaaZ doNyaat yaot Aaho. saaonaalaI mauLo¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 212: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

160

ivaYaya Á– SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaaMmaQaIla Kulyaa p`vagaa-tIla ir@t pdo BarNyaasa prvaanagaI doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ¸

inaNa-ya Ë. AsaMk 1001Àp`.Ë.29À³Baaga 5´À2004Àiva<aIya sauQaarNaa 1 id.7 jaUna¸ 2004.

saMdBa- Á Saasana inaNa-ya idnaaMk 10 saPToMbar 2001‚ idnaaMk 26.2.2002‚ id.9.1.2003‚ idnaaMk 21.1.2003 va idnaaMk 26 maaca- 2004.

P`astavanaaÁ rajya Saasanaacyaa mahsaUlaI ]%pnnaacyaa tulanaomaQyao inarinaraLyaa SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcaa p`SaasakIya Kca- vaaZlyaamauLo sadr p`SaasakIya Kca- Sa@ya %yaa p`maaNaat kmaI krNaasaazI Xaasanaanao ivaivaQa svaÉpacyaa kaTksarIcyaa ]payayaaojanaa laagaU kolaolyaa Aahot. %yaacaaca ek mah%vaacaa Baaga mhNaUna sava- SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcyaa AasqaapnaovarIla sava- maMjaUr pdaMcaa sava-kYa AaZavaa Gao}na AnaavaSyak zrlaolyaa yaaojanaa À kaya-Ëma r_ k$na %yaacabaraobar AnaavaSyak zrNaarI ir@t pdo r_ krNao‚ AnaavaXyak zrNaarI kaya-rt pdo Aitir@t zrivaNao AaiNa Aitir@t zrlaolyaa kma-caa–yaaMnaa va AiQaka–yaaMnaa iva<a ivaBaagaacyaa Aitir@t saMvaga- kxaakDo vaga- krNao yaabaabatcaI AavaSyak tI kaya-vaahI krNyaacao SaasakIya AadoXa Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga¸ idnaaMk 10.9.2001 Anvayao sava- SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMnaa doNyaat Aalao haoto. tdnausaar sava- SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMtIla maMjaUr pdaMcaa AaZavaa Gao}na pdaMcyaa sauQaarIt AaÌtIbaMQaalaa p`Qaana saicava ³ vyaya´¸iva<a ivaBaaga¸ AaiNa p`Qaana saicava ³ p`.sau.va r.va ka.´ saamaanya p`Xaasana ivaBaaga yaaMcyaa saMyau@t saimatIcaI AaiNa AMitmatÁ mau#ya saicavaaMcyaa AQyaxatoKalaIla ]ccastrIya saicava saimatIcaI maanyata p`aPt k$na GaoNao baMQanakark Aaho. 2.tqaaip‚ inarinaraLyaa sva$pacyaa p`SaasakIya va taMi~k ADcaNaImauLo AVaphI kahI SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcao pdivaYayak sauQaarIt AaÌtIbaMQa inaiXcat Jaalaolao nasalyaamauLo SaaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaatIla ir@t pdo BarNao Sa@ya haot navhto . tsaoca SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaatIla AarxaNaacyaa pdaMpOkI 90 T@ko pdo saMyau@t saimatIcyaa AaiNa ]ccastrIya saicava saimatIcyaa maanyatoiXavaaya BarNyaasa Saasanaanao yaapUvaI-ca id. 9 jaanaovaarI 2003 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar maanyata idlaI AsalyaamauLo %yaaca QatI-var Kulyaa p`vagaa-maQaIla ir@t pdo BarNyaasaazI sauQda Saasanaanao maanyata VavaI ASaa p`karcaI maagaNaI kma-caarI saMGaTnaaMkDUna vaoLaovaoLI krNyaat AalaI haotI. %yaasa Anausa$na Kulyaa p`vagaa-tIla ir@t pdo BarNyaasa maanyata doNyaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. tdnausaar Saasanaanao Aata SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaatIla Kulyaa p`vagaa-tIla ir@t pdo BarNyaasaMdBaa-t Gaotlaolyaa inaNa-yaanausaar Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga¸ idnaaMk 10.9.2001 cyaa trtudImaQyao KalaI namaUd kolyaap`maaNao sauQaarNaa krNyaat yaot Aaho. Saaasana inaNa-ya Á– Saaasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga Ë. 1001Àp`.Ë.29À 2001 iva<aIya sauQaarNaa idnaaMk 10.9.2001 cyaa ivaVmaana pircCod 4.1 eovajaI KalaIla p`maaNao sauQaairt pircCod 4.1. samaaivaYT krNyaat yaavaa. sauQaairt pircCod Á– 1. sava-saaQaarNapNao SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcyaa pd ivaYayak AaZavyaacyaa sauQaairt AaÌtIbaMQaalaa ]ccastrIya saicava saimatInao maanyata idlyaaiXavaaya kaoNa%yaahI SaasakIya ivaBaaga Aqavaa kayaa-layaalaa kaoNatIhI ir@t pdo Barta yaoNaar naahIt. tqaaip jyaa p`SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcao pdivaYayak AaZavao pUNa- Jaalaolao naahIt Aqavaa sauQaairt AaÌtIbaMQa inaiXcat krNyaat Aalaolaa naahI AXaa SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMmaQaIla saVa ir> Asalaolyaa Kulyaa p`vagaa-tIla pdMacyaa kmaala 50 T@kopya-t evaZI ir@t pdo saMyau@t saimatI tsaoca ]ccastrIya saicava saimatIcyaa maanyatoiXavaaya BarNyaasaazI sava- SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMnaa prvaanagaI doNyaat yaot Aaho.ASaap`karo Kulyaa p`vagaa-tIla ir@t pdo BartaMnaa iva<a ivaBaagaacyaa Aitir@t saMvaga- kxaamaQaIla ]plabQa Asalaolyaa samakxaÀ samatulya kma-caarIÀ AiQaka–yaaMnaa inayau@<aIsaazI p`aQaanya doNyaat yaavao. tdnausaar sava-

Page 213: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

161

saMbaMQaIt SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMnaI ir@t pdo BarNyaakirta Saaasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga idnaaMk 10.9.2001 cyaa piriXaYT tIna–k Anvayao ivaiht kolaolyaa maagaNaIp~anausaar AavaXyak%yaa kma-caarIÀAiQaka–yaaMcaI maagaNaI iva<a ivaBaagaakDo saadr kravaI. ParMtu saMbaMQaIt SaasakIya ivaBaagaÀ kayaa-layaaMnaI ivaiht maagaNaIp~anausaar kolaolyaa maagaNaIp`maaNao AavaSyak to samakxaÀ samatulya kma-caarIÀAiQakarI iva<a ivaBaagaacyaa Aitir@t saMvaga- kxaakDo ]plabQa nasalyaasa iva<a ivaBaagaakDUna %yaa saMbaMiQat SaasakIya ivaBaagaalaaÀ kayaa-layaa-laa ir@t pdo BarNyaasaazI naa hrkt p`maaNap~ doNyaat yaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ ivanaaod kuLkNaI-¸

Saasanaacao ]psaicava. ³ TIpÁ– id.1 jaulaO 2004 caa Saasana inaNa-yahI phavaa´

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– naamainado-Sanaacyaa kaoTyaatIla gaT “ D ” caI ir@t pdo BarNaobaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 2004Àp`.Ë12À04À baara idnaaMk 7 jaUna ¸2004. vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.AarTIAar 1068ÀsaIÀ10091Àjao idnaaMk 2.12.1968. 2´saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1080À12 idnaaMk 7.10.80. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saMkINa- 1003Àp`.Ë96À2004À13 A idnaaMk 19.11.2003. saMdBaI-ya A.Ë.1 va A.Ë.2 yaoqaIla AadoSaanvayao sava- SaasakIya ‚ inamaSaasakIya‚ sqaainak svaaya%t saMsqaa‚ mahamaMDLo va saava-jainak ]pËma [%yaaidMcyaa AiQap%yaaKalaIla sava- kayaa-layaatIla naamainado-Sanaacyaa kaoTyaatIla gaT‘ D’ caI ir@t pdo saovaayaaojana koMda`maQyao AiQasaUcaIt krNao AaiNa ir@t pdavarIla BartI saovaayaaojana kayaa-layaanao iSafarsa kolaolyaa ]maodvaaraMmaQaUnaca BarNyaacao inayau@tI p`aiQaka–yaavar baMQanakark Asalyaacao AadoSaÀinaga-imat kolaolao Aahot tsaoca saMdBaa-QaIna A.Ë.3 yaoqaIla AadoSaanvayao ]prao@t kayaa-layaatIla gaT‘ D ’ caI ir@tpdo BartaMnaa raojagaar va svayaMraojagaar maaga-dSa-na koMd`akDUna ³saovaayaaojana kayaa-layao ´ jyaoYztonausaar yaadI p`aPt k$na Gao}na AaiNa %yaacabaraobar maa.savaao-cca nyaayaalayaacyaa AadoSaanausaar ivaivaQa p`saarmaaQyamaatUna ³vat-maana p~o‚ durdSa-na‚ roiDAao‚ naaoTIsa baaoD- [.´ vyaapk p`isaQdI do}na Aja- maagavaUna pa~ ]maodvaaraMcaI ivaiht pQdtInausaar inavaD krNyaat yaavaI. Asao AadoSa inaga-imat kolao Aahot. tqaaip sadr pdo BartaMnaa kaoNatI pQdtI AnausarNyaat yaavaI hI baaba Saaasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. %yaasaMdBaa-t Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ yaapuZo gaT ‘ D’ caI ir@t pdo naamainado-Sanaanao BartaMnaa 75 ‰ laoKI Aqavaa ikmaana SaOxaiNak pa~tocyaa [ya<aot À prIxaot ]maodvaaraMnaa imaLalaolyaa gaUNaMavdaro va 25 T@ko taoMDI gauNaavdaro BartIcaI p`iËyaa krNyaat yaavaI. 2. laoKI prIxaokirta Aqavaa jaaihrat p`isaQd krNyaakirta yaoNaara Kca- inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI Aaplyaa kayaa-layaakirta maMjaUr kolaolyaa AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa.

3. sava- maM~alayaIna ivaBaagaanaI varIla AadoSa %yaaMcyaa p`SaasakIya AiQap%yaaKalaIla sava- kayaa-layaaMnaa À inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa kLvaavaot AaiNa yaa AadoSaacaI AMmalabajaavaNaI kaTokaor kolaI jaa[-la yaacaI dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ caa.baa.naarayaNakr ¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana. ³ TIp Á– id.01.07.2004 caa inaNa-ya phavaa ´ ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 214: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

162

ivaYaya Á Anausauicat jamaatIcyaa jaagaaMvar 15 jaUna 1995 pUvaI-ca sarLsaovaot inayau@t Jaalaolyaa ibagar maagaasa p`vagaa-tIla kma-caarIÀAiQakarI yaaMcaI SaasakIya

ÀinamaSaasakIya saovaotIla jyaoYzta inaiScat krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 2004Àp`.Ë.45À16 ba idnaaMk 24 jaUna¸ 2004. Paha Á– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 1094Àp`.Ë68À94À16 ba idnaaMk 15 jaUna 1995. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68À94À16 ba idnaaMk 24.7.98. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68À94À16 ba idnaaMk 27 mao 2002. P`astavanaa Á Anausauicat jamaatIcyaa yaadImaQyao jyaa jamaatIcaa samaavaoSa krNyaat Aalaolaa Aaho ASaa jamaatIcyaa naavaaSaI saaQamya- AsaNaa–yaa gaaovaarI‚ maanaa‚ kaoYTI‚ kaoLI‚ maunnaorvaar yaasaar#yaa jaatIcaa ivaSaoYa maagaasa p`vaga- mhNaUna samaajaklyaaNa‚ saaMsÌitk kaya-‚ iËDa ivaBaaga yaaMnaI %yaaMcyaa ËmaaMk saIbaIsaI 1494Àp`.Ë.236Àmaavak 5 idnaaMk 7 iDsaoMbar 1994 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao GaaoiYat kolaolaa Aaho. saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa Saasana inaNa-ya ËmaaMk baIsaIsaI 1094 Àp`.Ë. 68À94À 16 ba idnaaMk 15 jaUna 1995 Anvayao ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-saazI sarLsaovaa va pdaonnatImaQyao 2 ‰ AarxaNa ivahIt krNyaat Aalao Aaho. tsaoca yaa ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla jyaa vya@tIMnaa idnaaMk 15 jaUna 1995 pUvaI- Anausauicat jamaatIcyaa p`maaNap~acyaa AaQaaro SaasakIyaÀ inamaSaasakIya saovaot p`vaoSa imaLvaUna pdaonnatI p`aPt kolaolaI Aaho %yaaMMnaa pdavanat ikMvaa saovaotUna kaZUna TakNyaat yaovaU nayao Asaa p`karcao saMrxaNa idnaaMk 15 jaUna 1995 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao idlaolao Aahot. idnaaMk 15 jaUna 1995 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar ivaSaoYa maagasap`vagaa-tIla vya@tIMnaa saovaotIla saMrxaNa doNyaabaabat varIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Asalaa trI Asao saMrxaNa p`aPt kolaolyaa kma-caarIÀAiQakarI yaaMnaa %yaaMcyaa saMrixat kolaolyaa saMvagaa-tIla jyaoYzta kSaap`karo ivacaarat GyaavaI yaabaabat inaNa-ya GaoNyaat Aalaolaa navhta. yaa AnauYaMgaanao EaI. esa.e.kMidkTlaa ivaÉQd maharaYT/ Saasana p`krNaI maharaYT/ nyaayaaiQakrNa‚ mauMba[- yaaMcyaasamaaor daKla Jaalaolyaa maUL Aja- Ë. 398À2001 p`krNaI idnaaMk 15 jaUna 1995 cyaa Saasana inaNa-yaat jyaa vya@tIMnaa saovaotIla saMrxaNaacaa fayada doNyaat Aalaolaa Aaho tao fayada %yaa saMvagaa-tIla %yaaMcaI jyaoYzta saMrixat krNyaasaazIhI Aaho Asao spYTpNao namaUd krNaaro AadoSa inaga-imat krNyaabaabat nyaayaaiQakrNaanao inaNa-ya idlaolaa Aaho. nyaayaaiQakrNaacao AadoSa ivacaarat GaovaUna idnaaMk 15 jaUna 1995 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar saovaot saMrxaNa p`aPt kolaolyaa ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla AiQakarIÀkma-caa–yaaMcaI saovaajyaoYzta inaiScat krNyaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.yaa AnauYaMgaanao Saasanaanao KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. Saasana inaNa-ya Á– ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla jyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI idnaaMk 15 jaUna 1995 pUvaI-cao AnausaUicat jamaatIcyaa p`maaNap~acyaa AaQaaro SaasakIya ÀinamaSaasakIya saovaot p`vaoSa imaLivalaa Asaola Aqavaa pdaonnatI p`aPt kolaolaI Asaola ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa ]prao@t Ë.1 yaoqaIla idnaaMk 15 jaUna 1995 yaa Saasana inaNa-yaavdaro saMrxaNa dovaUna ASaa saMrixat kolaolyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMcaI saovaa jyaoYzta idnaaMk 15 jaUna 1995 ASaI ivacaarat GaoNyaat yaavaI.

2. maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla sava- ivaBaaga p`mauK yaaMcyaa varIla AadoSa inadSa-naasa AaNaUna inaNa-yaacyaa AadoSaap`maaNao kaya-vaahI krNyaacyaa saUcanaa ivanaaivalaMba doNyaat yaavyaat. 3. ho AadoSa SaasakIya ÀinamaSaasakIya saovaa ‚ maMDLoÀmahamaMDLo‚ mahanagarpailaka‚ nagarpailaka‚ ijalha pirYada‚ Anaudainat SaOxaiNak saMsqaa‚ sahkarI saMsqaa‚ Saasanaacao saava-jainak xao~atIla ]pËma [%yaaid kayaa-layaaMnaa laagaU rahtIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ yauM.pI.esa.madana¸ saicava‚ maharaYT/ Saasana. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 215: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

163

ivaYaya Á– SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaaMmaQaIla Kulyaa p`vaagaa-tIla ir@t pdo BarNyaasaazI maanyata doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 1001Àp`.Ë.29³Baaga 6´À2004À iva<aIya sauQaarNaa 1 id. 01.07.2004.

saMdBa-Á ³1´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 1001Àp`.Ë.29À2001Àiva<aIya sauQaarNaa id.10.9.2001. ³2´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 101Àp`.Ë.29³Baaga 2´À2001Àiva,<aIya sauQaarNaa id. 26.02.02. ³3´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 101Àp`.Ë.29³Baaga 3´À2001Àiva<aIya sauQaarNaa id.9.01.03. ³4´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 101Àp`.Ë.85À2003Àiva<aIya sauQaarNaa id.21.04.03. ³5´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 101Àp`.Ë.29³Baaga 4´À2001Àiva<aIya sauQaarNaa id. 26 maaca- 2004. ³6´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.AsaMk 101Àp`.Ë.29³Baaga 5´À2004Àiva<aIya sauQaarNaa 1 id. 07 jaUna 04. p`stavanaaÁ– SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMmaQaIla Kulyaa p`vaagaa-maQaIla ir@t pdo BarNyaasaazI prvaanagaI doNyaabaabat inaga-imat krNyaat Aalaolyaa Saasana inaNa-ya Ë.AsaMk 1001Àp`.Ë.29À³Baaga 5À2004Àiva<aIya sauQaarNaa 1 idnaaMk 7 jaUna 2004 cyaa trtUdImaQyao kahI p`SaasakIya svaÉpacyaa sauQaarNaa kravayaacyaa AsalyaamauLo t%saMbaMQaI sauQaairt inaNa-ya GaoNyaacaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. %yaasa AnausaÉna Aata Saasanaanao KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. Saasana inaNa-yaÁ– 1. Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga¸ ËmaaMk AsaMk 1001Àp`.Ë.29À³Baaga 5´À2004Àiva<aIya sauQaarNaa idnaaMk 7 jaUna¸2004 AiQaËimat kÉna Saasana Asaa AadoSa dot Aaho kI¸ Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga Ë.AsaMk 1001Àp`.Ë.29À2001Àiva<aIya sauQaarNaa idnaaMk 10 saPToMbar¸2001 cyaa ivaVmaana pircCod 4.1 eovajaI KalaIlap`maaNao sauQaairt pircCod 4.1.samaaivaYT krNyaat yaavaa. sauQaairt pircCod 4.1. 4.1. sava-saaQaarNapNao SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcyaa pdivaYayak AaZavyaaMcyaa sauQaairt AaÌitbaMQaalaa ]ccastrIya saicava saimatInao maanyata idlyaaiSavaaya kaoNa%yaahI SaasakIya ivaBaaga Aqavaa kayaa-layaalaa kaoNatIhI ir@t pdo Barta yaot naahIt. tqaaip¸ jyaa p`SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMcao pdivaYayak sauQaairt AaÌitbaMQa ]ccastrIya saicava saimatIkDUna AMitmatÁ inaiScat krNyaaMt Aalaolao Aahot ASaa sava- SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMnaa sauQaairt AaÌitbaMQaanausaar %yaaMcyaa AasqaapnaovarIla sava- ir@t pdo mhNajaoca 100 T@ko ir@t pdo BarNyaasaazI SaasanaacaI maanyata doNyaat yaot Aaho. td\nausaar saMbaMiQat SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaaMnaI %yaaMcyaa AasqaapnaovarIla ir@t pdaMpOkI 80 T@ko evaZI ir@t pdo iva<a ivaBaagaacyaa Aitir@t saMvaga- kxaakDo AavaSyak %yaa kma-caarIÀAiQaka–yaaMcaI maagaNaI na krta Saasanaacyaa p`cailat kaya-pQdtInausaar qaoTir%yaa BarNyaasaazI AavaSyak tI puZIla kaya-vaahI %varIt pUNa- kravaI.tqaaip ]va-irt 20 T@ko evaZI ir@t pdo BarNyaasaazI iva<a ivaBaagaacyaa Aitir@t saMvaga- kxaakDo AavaSyak %yaa kma-caarIÀAiQaka–yaaMcaI maagaNaI kravaI. tqaaip¸ maagaNaI kolyaanausaar AavaSyak AsaNaaro Aitir@t kma-caarI À AaiQakarI iva<a ivaBaagaakDUna maagaNaI kolyaacyaa tarKopasaUna kmaala ek maihnyaacyaa kalaavaQaImaQyao ]plabQa k$na doNyaat Aalao naahIt tr ASaa sava- SaasakIya ivaBaaga AaiNa kayaa-layaaMnaI %yaaMcyaa AasqaapnaovarIla maanyata idlyaap`maaNao ]va-irt 20 T@ko evaZI ir@t pdo BarNyaasaazI sauQda Saasanaacyaa p`cailat kaya-pQdtInausaar AavaSyak tI puZIla kaya-vaahI %varIt pUNa- kravaI.ASaa p`karo varIlap`maaNao maanyata idlaolaI ir@t pdo BartaMnaa sauQaairt AaÌitbaMQaatIla jaI ir@t pdo saha maihnyaaMpoxaa AiQak kalaavaQaIsaazI ir@t raihlyaamauLo vyapgat JaalaolaI Aahot ASaa vyapgat Jaalaolyaa ir@t pdaMcaa samaavaoSa sauQda maanyata doNyaat Aalaolyaa ir@t pdaMsaazI krNyaat yaavaa.

Page 216: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

164

2. tsaoca jyaa SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaaMcao pdivaYayak sauQaairt AaÌitbaMQa ]ccastrIya saicava saimatIkDUna AMitmatÁ inaiScat krNyaat Aalaolao naahIt ASaa sava- SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaaMnaa %yaaMcyaa AasqaapnaovarIla ir@t pdaMpOkI Kulyaa p`vagaa-caI kmaala 50 T@ko evaZI ir@t pdo BarNyaasaazI SaasanaacaI maanyata doNyaat yaot Aaho.td\nausaar sava- SaasakIya ivaBaagaÀkayaa-layaaMnaI %yaaMcyaa AasqaapnaovarIla Kulyaa p`vagaa-tIla kmaala 50 T@ko evaZI ir@t pdo BarNyaasaazI Saasanaacyaa p`cailat kaya-pQdtInausaar AavaSyak tI puZIla kaya-vaahI %varIt pUNa- kravaI. ASaa p`karo varIlap`maaNao maanyata idlaolaI ir@t pdo BartaMnaa jaI ir@t pdo idnaaMk 1 jaanaoaarI 2004 Aqavaa td\naMtr saha maihnyaaMpoxaa AiQak kalaavaQaIsaazI ir@t raihlyaamauLo vyapgat JaalaolaI Aahot ASaa vyapgat Jaalaolyaa ir@t pdaMcaa samaavaoSa sauQda maanyata doNyaat Aalaolyaa ir@t pdaMmaQyao krNyaaMt yaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ivanaaod kuLkNaI- Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Saasana saovaa p`vaoSaacaI kmaala vayamayaa-da vaaZivaNaobaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë. esaAarvhI 2004Àp`.Ë.19À2004À 12 idnaaMk 17.8.2004. phaÁ Saasana inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1092Àp`.Ë.14À92À12‚ idnaaMk 28 Aa^@Taobar 1992. Saasana inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1092Àp`.Ë.14À92À12 idnaaMk 28.10.1992 Anvayao Saasana saovaotIla gaT–A to gaT–D maQaIla pdaMvar inayau@tIsaazI Kulyaa p`vagaa-tIla ]maodvaaraMsaazI 30 vaYao- va maagaasavagaI-yaaMsaazI 35 vaYao- kmaala vayaaomayaa-da ivaiht krNyaat AalaolaI Aaho. sadrhU ivaiht vayaaomayaa-dot vaaZ krNyaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat sava-kYa ivacaar k$na Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ Saasana saovaotIla gaT –A to gaT–D maQaIla pdaMvar inayau@tIsaazI saQyaa Asalaolyaa kmaala vayaaomayaa-dot 3 vaYaa-naI vaaZ krNyaat yaavaI.yaapuZo Saasana saovaotIla gaT– A to gaT–D maQaIla sava- pdaMvar inayau@tIsaazI kmaala vayaa-mayaa-da Kulyaa p`vagaa-tIla ]maodvaaraMsaazI 33 vaYao- va maagaasavagaI-yaaMsaazI 38 vaYao- ASaI rahIla.sadr kmaala vayaaomayaa-da maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga‚ijalha inavaD saima%yaa AaiNa ivaivaQa maM~alayaIna ivaBaagaanaIÀivaBaaga p`mauKaMnaI inayau@t kolaolyaa inavaD saima%yaa yaaMcyaa maaf-t GaoNyaat yaoNaa–yaa inarinaraLyaa pdasaazIcyaa spQaa- prIxaosaazIhI laagaU Asaola. 2. maM~alayaacyaa ivaivaQa ivaBaagaaMnaI Aapaplyaa kxaotIla pdaMcyaa saMdBaa-t saMbaMiQat saovaap`vaoSa inayamaat varIla badla AMtBaU-t krNyaacaI kaya-vaahI kravaI AaiNa ASaap`karo kaya-vaahI pUNa- hao[-pya-ntcyaa kalaavaQaIt naomaNaUka doKIla yaa vaaZIva vayaaomaya-adonausaar kravyaat. 3. jyaa pdaMcyaa saovaa p`vaoSa inayamaamaQyao Saasana saovaa p`vaoSaacaI kmaala vayaa-mayaa-da varIla sauQaairt vayaaomayaa-dopoxaa ivaivaixat karNaastva jaast ikMvaa kmaI ivaiht kolaI Asaola tr %yaa pdaMcyaa baabatIt ho AadoSa laagaU haoNaar naahIt. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa.baa. naarayaNakr¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 217: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

165

ivaYayaÁ– pdaonnatItIla AarxaNa ho pdaonnatIcyaa sava- TPPyaavar laagaU krNaobaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 2001À1887Àp`.Ë.64À01À16 ba idnaaMk 14.02.2005.

vaacaaÁ Saasana inaNa-ya Ë.baIsaIsaI 2001À1887Àp`.Ë.64À01À 16 ba‚ idnaaMk 25 mao ¸2004.

EaI. ivajaya Gaaogaro AaiNa [tr yaaMnaI rajya Saasanaacyaa idnaaMk 25.5.2004 cyaa AadoSaaMivaÉQd mauMba[- ]cca nyaayaalayaat yaaicaka ËmaaMk 8452À2004 daKla kolaI Aaho. yaasaMdBaa-t idnaaMk 7.2.2005 raojaI mauMba[- ]cca nyaayaalayaat saunaavaNaI hao}na mauMba[- ]cca nyaayaalayaanao “ jaOsao qao ”( Status Qua )zovaNyaacao AadoSa idlaolao Aahot.tovha idnaaMk 25.5.2005 cyaa AnauYaMgaanao haoNaa–yaa pdaonnatIcyaa kaya-vaahIsa puZIla AadoSa hao[-pya-nt jaOsao qao isqatI zovaavaI va sava- saMbaMiQataMnaI yaa saMdBaa-t nyaayaalayaacaa Avamaana haoNaara naahI yaacaI Ìpyaa dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ saMidp baagacaI¸ p`Qaana saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– saovaa p`vaoXa inayama – pdaonnatIsaazI pUva- AT mhNaUna inamna saMvaga-at ÀsaovaotÀEaoNaIt ikmaana saovaocyaa AnauBavaacaI AT ivaiht krNao.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k esaAarvhI 2005À12 idnaaMk 25.2.2005.

var namaUd kolaolyaa saMdBaa-iQana Ë.3‚4‚5‚ va 6 yaoqaIla pirp~kanausaar gaT A maQaIla dusa–yaa TPPyaapy-aMcyaa pdavar AaMtrEaoNaI pdaonnatIsah p`%yaok TPPyaavar pdaonnatI krtanaa inakTtma inamna pdavar tIna vaYaa-cyaa saovaocyaa AnauBaavaacaI AT ivaiht krNyaat AalaI haotI AaiNa gaT A maQaIla dusa–yaa TPPyaanaMtrcyaa pdavarIla p`%yaok TPPyaavarIla pdaonna%yaakirta kaoNatahI AnauBaavaacaa kalaavaQaI ivaiht kolaolaa navhta. sadr AadoXa AiQaËimat k$na Saasana Aata Asao AadoXa dot Aaho kI‚ gaT k‚³ vaga- 3´ pasaUna gaT A‚³vaga- 1´ maQaIla sava- TPPyaapya-ntcyaa AaMtrEaoNaI pdaonnatIsah p`%yaok TPPyaavar inayaimat tIna vaYaa-cyaa ikmaana saovaocaI AT pdaonnatIsaazIcaI pUva- AT mhNaUna rahIla. 2´ var namaUd kolyaap`maaNao AavaSyak tI trtUd maM~alayaacyaa ivaivaQa ivaBaagaaMnaI Aapaplyaa kxaotIla sava- pdaMcyaa saovaap`vaoXa inayamaat AMtBa-t krNyaacaI kaya-vaahI ta%kaL kravaI AaiNa AXaa p`karo saovaap`vaoXa inayamaat sauQaarNaa hao[-pya-t pdaonnatI krtanaa yaa t%vaacaa AvalaMba kravaa. 3´ jyaa pdaMcyaa saovaap`vaoXa inayamaaMmaQyao pdaonnatIsaazI AnauBaavaacaa kalaavaQaI varIla sauQaarIt AnauBavaacyaa kalaavaQaIpoxaa ivaivaixat karNaastva jaast vaYa- ivaiht kolaa Asaola tr %yaa pdaMcyaa baabatIt ho AadoXa laagaU haoNaar naahIt.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 218: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

166

ivaYaya Á– A%yaucca gauNava<aaQaark KoLaDUMnaa SaasakIya‚ inamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNyaabaabat.

Saalaoya iSaxaNa va ËIDa ivaBaaga

Saasana inaNa-ya Ë.raËIQaa 2002Àp`.Ë.68ÀËIyausao 2 idnaaMk 30 eip`la‚ 2005.

P`astavanaaÁ–raYT/acyaa va rajyaacyaa saMsÌitk jaIvanaamaQyao ËIDa saMsÌtIsa AnanyasaaQaarNa mah%va Aaho. raYT/acyaa p`gatImaQyao %yaa raYT/acaI va pyaa-yaanao rajyaacaI ËIDa xao~atIla kamaigarI ha ek mah%vaacaa maanadMD Aaho. %yaamauLo vaogavaogaLyaa raYT/Iya va AaMtrraYT/Iya spQaa-maQyao pdko p`aPt krNaaro KoLaDU raYT/asa Aqavaa rajyaasaazI laaOikk p`aPt kÉna dot Asatat. 2. KoLaDUMcao KoLatIla kirArcao vaya va SaOxaiNak kirArcaa kaL ekca Asalyaanao %yaaMnaa daonhI AaGaaDIMvar saar#yaaca p`maaNaat laxa dota yaoNao Sa@ya nasato. %yaamauLo ba–yaacada SaOxaiNak p`aivaNyaat %yaaMcaI ipCohaT haoto va %yaamauLo naaokrI vyavasaayaacyaa spQao-t to kovaL SaOxaiNak kirAr krNaa–yaa ivaVaqyaa-MSaI spQaa- kÉ Sakt naahIt. KoLacaa ]maodIcaa kaL saMplyaanaMtr ASaa gauNava<aaQaark KoLaDUMnaa naaokrIsaazI vaNavaNa BaTkavao laagato. yaamauLo KoLaDU Aqavaa %yaaMcao palak KoLakDo kirAr mhNaUna phat naahIt va KoLasa pUNa-vaoL yaaogadana doNyaapasaUna to pravaR<a haotat. 3. rajyaacao va raYT/acao naaMva ]jvala krNaa–yaa KoLaDUMnaa ]drinavaa-hacaI Ka~I imaLalyaasa to KoLatIla p`aivaNya vaaZivaNyaakDo AivacalapNao laxa dotIla .mhNaUna KoLaDuMnaa SaasakIya va [tr naaok–yaaMmaQyao AarxaNa zovaNyaacaI maagaNaI ivaivaQa xao~atUna va ivaSaoYatÁ ËIDa xao~akDUna maaozyaa p`maaNaavar yaot haotI.%yaabaabat Aata ivacaar kÉna Saasanaanao‚ ivaivaQa ivaBaagaat va Saasanaacyaa maalakIcyaa va inayaM~NaaKalaI Asalaolyaa mahamaMDLat‚ sqaainak p`aiQakrNaat va ivaivaQa svaÉpat SaasakIya savalatI p`aPt kolaolyaa saMsqaamaQyao A%yaucca gauNava<,aap`aPt KoLaDUMsaazI naaok–yaaMmaQyao AarxaNa zovaNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho. Saasana inaNa-ya SaasakIya va inamaSaasakIya kayaa-layaaMmaQaIla gaT– A‚ ba‚ k va D saMvaagaa-Ila naamainado-Saanao BarNyaat yaoNaa–yaa pdaMpOkI 5 ‰ pdo ivaSaoYa kamaigarI bajaavaNaa–yaa s~I va puÉYa KoLaDUMsaazI Aarixat AsaavaIt maa~ ho AarxaNa 52 T@ko poxaa AiQak AsaNaar naahI. inaNa-yaacao svaÉp va %yaacyaa zLk baabI KalaIlap`maaNao AahotÁ– 1´ AarxaNa laagaU kravayaacyaa saovaa va kayaa-layao naamainado-Saanao Baravayaacyaa pddaMmaQaIla AarxaNa ho KalaIla kayaa-layaasa laagaU rahIla. A´ rajya SaasanaacaI sava- kayaa-layao. Ba´ rajya Saasanaacao ]pËma va mahamaMDLo. K´ sqaainak svarajya saMsqaa. D´ vaOQaainak maMDLo.

[´ rajya SaasanaakDUna p`%yaxa ikMvaa Ap`%yaxa ³]da.jamaIna‚ paNaI‚ Anaudana‚ kr savalatI [.´ p`aPt haoNaa–yaa saMsqaa.

2´ AarxaNa laagaU nasalaolaI saovaa va kayaa-layao A´ ]cca nyaayaalaya. ba´ nyaayaaiQakrNao. k´ rajyapalaaMcao saicavaalaya. D´ ivaQaanamaMDL saicavaalaya.

Page 219: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

167

[´ maharaYT/ laoaksaovaa Aayaoaga. [-´ laaok Aayau@t‚ maharaYT/. 3´ inayau@tIsaazI KoLaDUMcaI Ah-ta ivaivaQa kayaa-layaatIla naamainado-Sanaanao Baravayaacyaa pdaMkirta KoLaDUMnaI KalaIla Ah-ta pUNa- kolaolaI AsaavaI Á A´ KoLaDU ha maharaYT/acaa rihvaasaI Asaavaa va %yaalaa marazIcao &ana Asaavao.

ba´ sadr KoLaDUnao saovaap`vaoSa inayamaatIla trtUdInausaar pdasaazI AavaSyak AsalaolaI ikmaana SaOxaiNak va [tr Ah-ta p`aPt kolaolaI AsaavaI.

k´ KoLaDUcaI gauNava<aa va pa~ta ivacaarat Gao}na sadr pdasaazI Asalaolyaa vayaaomayaa-dot 5 vaYaa-pya-nt vayaacaI AT iSaiqala krNyaat yaavaI.

D´ eKaVa KoLaDUnao rajyaacao naMava ]jvala hao[-la AsaI kamaigarI kolyaacao inadSa-naasa Aalyaasa‚ SaOxaiNak va vayaacaI AT iSaiqala kÉna‚Asaa KoLaDUsa yaaogya ASaa pdI inayau@tI krNyaacao AiQakar Saasanaasa rahtIla. 4´ ËIDaivaYayak Ah-ta Aarixat pdaMvar inayau@tI doNyaasaazI KoLaDUnao ËIDaivaYayak xao~at KalaIlap`maaNao kamaigarI kolaolaI AsaavaIÁ– A´ gaT–A saazI Ah-ta

sadr pdasaazI AaMtrraYT/Iya spQaa-maQaIla vaOyai@tk Aqavaa saaMiGak ËIDa spQaa-maQyao Baartatfo- p`itinaiQa%va krtanaa p`qama‚ ivdtIya Aqavaa tRtIya sqaana p`aPt kolaolao Asaavao Aqavaa sauvaNa-‚ raOPya ikMvaa kasya pdk p`aPt krNaara KoLaDU. sadr spQaa- yaa saMbaMiQat KoLaMcyaa AaMtrraYT/Iya Aa^ilaimpk saimatISaI saMlagna Asalaolyaa AaMtrraYT/Iya foDroSananao Aayaaoijat kolaolyaa Asaavyaat Aqavaa AaMtrraYT/Iya Aa^ilaimpk saimatInao svatÁ Aayaaoijat kolaolyaa Asaavyaat. tsaoca ]prao@t spQaa-vyaitir@t Asalaolyaa spQaa- yaa maanyatap`aPt KoLaMcyaa AsaUna AaMtrraYT/Iya stravarIla maanyatap`aPt saMGaTnaonao Aayaoaijat kolaolyaa Asaavyaat. yaamaQyao sahBaagaI haoNaa–yaa KoLaDUMcaI inavaD hI raYT/Iya saMGaatUna JaalaolaI AsaavaI. vaOyai@tkir%yaa ikMvaa AamaMi~t svaÉpacyaa spQaa-maQyao Baaga Gaotlaolyaa KoLaDUMcaa yaasaazI ivacaar krta yaoNaar naahI. ba´ gaT ba saazI Ah-ta sadr pdaMsaazI %yaa %yaa KoLaMcaa vaOyai@tk Aqavaa saaMiGak ËIDa spQaa-maQyao maharaYT/atfo- p`itinaiQa%va krtanaa raYT/Iya AijaM@yapd spQao-t p`qama‚ ivdtIya Aqavaa tRtIya sqaana p`aPt krNaara ikMvaa sauvaNa-‚ raOPya ikMvaa kasya pdk p`aPt krNaara KoLaDU. sadr spQaa- yaa saMbaMiQat KoLaMcyaa BaartIya Aa^ilaimpk saimatISaI saMlagna Asalaolyaa raYT/Iya foDroSananao Aayaoaijat kolaolyaa Asaavyaat Aqavaa BaartIya Aa^ilaimpk saimatInao svatÁ Aayaaoijat kolaolyaa Asaavyaat. tsaoca ]prao@t spQaa-vyaitir@t Asalaolyaa spQaa- yaa maanyatap`aPt KoLaMcyaa AsaUna raYT/Iya stravarIla BaartIya Aa^ilaimpk saimatIcyaa maanyatap`aPt saMGaTnaonao Aayaaoijat kolaolyaa Asaavyaat. yaamaQyao sahBaagaI haoNaa–yaa KoLaDUMcaI inavaD hI rajya saMGaatUna JaalaolaI AsaavaI.

k´ gaT k va D saazI Ah-ta sadr pdaMsaazI %yaa %yaa KoLaMcyaa vaOyai@tk Aqavaa saaMiGak ËIDa spQaa-maQyao ikmaana rajya AijaM@yapd spQaa-t p`qama‚ ivdtIya va tRtIya sqaana p`aPt krNaara ikMvaa sauvaNa-‚ raOPya ikMvaa kasya pdk p`aPt krNaara KoLaDU. rajya AijaM@yapd spQaa- yaa sadr KoLaMcyaa maharaYT/ Aa^ilaimMpk AsaaoisaeSanaSaI saMlagna Asaloalyaa AiQaÌtrajya saMGaTnaonao Aayaaoijat kolaolyaa Asaavyaat Aqavaa maharaYT/ Aa^ilaimpk AsaaoisaeSananao svatÁ

Page 220: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

168

Aayaaoijat kolaolyaa Asaavyaat. ikmaana p`aivaNyaapoxaa ]cca stravarIla ËIDa p`aivaNya imaLivaNaa–yaa ]maodvaarasa p`aQaanya Asaavao. vaOyai@tkir%yaa ikMvaa AamaMi~t svaÉpacyaa spQaa-maQyao Baaga Gaotlaolyaa KoLaDUMnaa yaasaazI ivacaar krta yaoNaar naahI. raYT/Iya Ca~saonaomaQyao ( NCC ) AMDr Aa^ifsarcaI r^nk imaLvaUna raYT/Iya Ca~saonaocyaa raYT/Iya spQaa-maQyao pdko p`aPt kolaolaI vya@tI.

5´ AarxaNaasaazI maanyatap`aPt ËIDa p`kar ivaivaQa gaTaMsaazI maanyatap`aPt ËIDa p`karaMcaa t@ta piriSaYT A yaoqao zovalaa Aaho. sadr yaadImaQyao AavaSyaktonausaar vaoLaovaoLI badla krNyaacao AiQakar Saasanaasa rahtIla.

6´ KoLaDUMnaa inayau@tI doNyaasaazI AvalaMbaavayaacaI pQdtI gaT A va ba saazI ivaivaQa ivaBaagaanao %yaMacyaa saovaap`vaoSa inayamaatIla trtUdInausaar naamainado-Sanaanao pdo BarNyaasaazI AvalaMibalaolaI kaya-pQdtI laagaU rahIla. mahamaMDL‚ p`aiQakrNao‚ sqaainak svarajya saMsqaa‚ Anaudainat saMsqaa [. saMsqaaMmaQyao p`cailat Saasana kaya-pQdtI laagaU rahIla . gaT k va D maQaIla naamainado-Sanaanao BaravayaacaI pdo Saasanaacao Aist%vaat Asalaolao AadoSa va kaya-pQdtI tsaoca vaoLaovaoLI Saasanaanao idlaolyaa saUcanaa va inag-aimat kolaolyaa AadoSaanausaar BarNyaat yaavaIt.

7´ sava-saaQaarNa ATI va maaga-dSa-k t<vao 1´ KoLaDUMsaazI Asalaolyaa AarxaNaatUna qaoT naomalaolaa ]maodvaar ha AarxaNa ibaMdU naamaavalaImaQyao %yaa %yaa p`vagaa-maQyao gaNalaa jaa[-la. ]da. AnausaUicat jaatIcaI KoLaDU vya@tI hI AnausaUicat jaatIcyaa AarxaNaacyaa ibaMdUvar gaNalaI jaa[-la. 2´ rajya Saasanaacyaa saovaot yaapUvaI-ca Asalaolyaa ]maodvaaraMnaa %yaaMnaI ËIDa xao~at AiQak vairYz sqaana Aqavaa pdk p`aPt kolyaasa va to SaOxaiNak Ah-ta‚vayaaomayaa-da [.baabaIMsah pa~ Asalyaasa vairYz jaagaosaazI to Aja- krNyaasa pa~ rahtIla. 3´ KoLaDUMcaI kamaigarIivaYayak p`maaNap~o “ piriSaYT ba ” yaoqao idlaolyaa p`aiQaka–yaanao ivaiht namaunyaat Gao}na saMcaalak‚ ËIDa va yauvak saovaa‚ maharaYT/ rajya‚ puNao yaaMnaI p`maaiNat kolaolaI AsaavaIt. Pa`maaNap~acao namaunao ³ fa^ma- 1 to 4 ´ saaobat jaaoDlao Aahot. 4´ kaoNa%yaahI KoLacyaa spQao-cyaa AiQaÌttobaabat Aqavaa djaa-baabat saaSaMkta inamaa-Na Jaalyaasa saMcaalak ‚ ËIDa va yauvak saovaa yaaMcyaa AhvaalaacyaaAaQaaro Saalaoya iSaxaNa va ËIDa ivaBaaga va saamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMcyaa saMmatInao doNyaat Aalaolaa inaNa-ya ha AMitma Asaola. 5´ SaasakIya‚ inamaSaasakIya va Saasana Anaudainat saMsqaa yaacyaa saovaot inayau@tIsaazI KoLaDUMkirta 5 ‰ jaagaa Aarixat zovaNyaat yaavyaat. 6´ KoLaDuMcyaa sadr AarxaNaacaI AMmalabajaavaNaI krtanaa Anau.jaatI‚ Anau.jamaatI‚ ivamau@t jaatI ³A´‚ BaT@yaa jamaatI ³ba´‚ BaT@yaa jamaatI ³k´‚ BaT@yaa jamaatI ³D´‚ ivaSaoYa maagaasa p`vaga- ‚ [tr maagaasa p`vaga- AaiNa Kulaa p`vaga- yaaMcaosaazI jaI pdo ]plabQa haotIla %yaa pdaMpOkI %yaa %yaa p`vaga-atIla KoLaDUMsaazI 5 ‰ jaagaa raKIva zovaNyaat yaavyaat. 7´ KoLaDUMcao AaxaNa ho samaaMtr AarxaNa rahIla va to kayaa-invat krNyaasaazI saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa pirp~k Ë.esaAarvhI 1097Àp`.Ë.31À98À 16A idnaaMk 16.3.99 maQaIla maaga-dSa-k saUcanaaMnausaar kaya-vaahI kravaI. sadr maaga-dSa-k saUcanaaMmaQyao saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDUna kahI badla kolyaasa sadr badla AapaoAap laagaU haotIla. 8´ KoLaDUMsaazI ivaiht krNyaat Aalaolao sadr 5 ‰ AarxaNa ho f@t sarLsaovaa BartIsaazI Anau&oya rahIla.

ivabaama.

Page 221: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

169

9´ KoLaDU AarxaNa ho samaaMtr AarxaNaÀivaSaoYa AarxaNa AsalyaamauLo to AaDvao AarxaNa Aaho. samaaMtr AarxaNa ho kPPaIÌt AarxaNa AsalyaamauLo pdo BarNyaapUvaI- pdo inaiScat krtanaa tsaoca BartIcaI jaaihrat dotanaa %yaa jaaihratIt KoLaDU AarxaNaanausaar yaoNaa–yaa raKIva pdaMcaI saM#yaa‚ saamaaijak AarxaNa À]Bao AarxaNa yaaMcyaa ³ jasao A.jaa.‚A.ja.‚ iva.jaa.³A´‚ Ba.ja.³ba´³k´³D´‚iva.maa.p`.‚[.maa.va. AaiNa Kulaa p`vaga- ´ p`%yaok vagaa-maQyao inado-iSat kravaI. 10´ Kulyaa p`vagaa-tIla ]nnat AaiNa p`gat vya@tIÀkuTuMbaatIla ³iËmaIlaoAr´ KoLaDU sadsyaaMnaa KoLaDUMsaazI Asalaolao 5 ‰ AarxaNa Anau&oya rahNaar naahI. tsaoca maagaasavagaI-ya p`vagaa-tIla [tr maagaasavaga-‚ BaT@yaa jamaatI ³k´ AaiNa BaT@yaa jamaatI ³D´ yaa p`vagaa-tIla ]nnat AaiNa p`gat vya@tI Aqavaa gaTatIla KoLaDU sadsyaaMnaa KoLaDUMcao 5 ‰ AarxaNa Anau&oya rahNaar naahI. 11´ [tr maagaasavaga-‚ BaT@yaa jamaatI ³k´ AaiNa BaT@yaa jamaatI ³D´ yaaMcaokirta ]nnat AaiNa p`gat vya@tI Aqavaa gaT ³iËmaIlaoAr ´baabat saamaaijak nyaaya ivaBaagaanao vaoLaovaoLI inaiScat kolaolao inayama va ATI laagaU rahtIla. 12´ ]nnat AaiNa p`gat vya@tI va gaT ³iËmaIlaoAr ´ yaamaQyao maaoDt nasalyaabaabatcao p`maaNap~ doNyaasaazI Saasanaanao jaahIr kolaolyaa saxama p`aiQaka–yaacao Asaavao. 13´ maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaoga Aqavaa [tr saxama p`aiQaka–yaaMkDUna KoLaDUMcyaa AarxaIt pdavar naomaNaUkIkirta jyaa KoLaDUMcaI iSafarsa hao[-la %yaaMcaI p`maaNap~o va %yaaMnaI Aarixat pdakirta kolaolaa Aja- saMbaMiQat ivaBaagaaMnaI Àkayaa-layaaMnaI saMcaalak‚ ËIDa va yauvak saovaa‚ maharaYT/ rajya‚ puNao yaaMcaokDo tpasaNaIsaazI pazvaavaa. 14´ saMcaalak‚ ËIDa va yauvak saovaa‚ maharaYT/ puNao yaaMnaI p`maaNap~ yaa Saasana inaNa-yaatIla maaga-dSa-k saUcanaaMnausar Aaho ikMvaa naahI ho tpasaavao. tsaoca sadr p`maaNap~acyaa pRYzyaqa- saMbaMiQat ]maodvaaracao p`maaNap~ imaLNyaakirta jaI maaihtI saadr kolaI Asaola tI maaihtI maUL kagadp~aMvaÉna tsaoca AavaSyakta vaaTlyaasa gauPtBaoTI dovaUna tpasaUna GyaavaI va sava- maaihtI yaaogya Asalyaacao AaZLUna Aalyaasa p`maaNap~ p`maaiNat kÉna saMbaMiQat kayaa-layaaMnaa prt pazvaavao. 15´ jar eKaVa p`maaNap~abaabat saMcaalak‚ ËIDa va yauvak saovaa‚maharaYT/ rajya‚ puNao yaaMnaa SaMka Asalyaasa %yaaMnaI yaabaabatcaa saivastr tpiSala Aaplyaa Ahvaalaat namaUd kÉna maUL kagadp~ maUL ivaBaagaakDo prt kravaot. 16´ saMcaalak‚ ËIDa va yauvak saovaa‚ maharaYT/ rajya ‚ puNao yaaMnaI p`maaNap~ tpasaNaIcaa Ahvaala ek maihnyaat saMbaMiQat kayaa-layaaMnaa pazvaavaa. 17´ KoLaDUMcaa Ahvaala ek maihnyaat p`aPt Jaalaa naahI tr saMbaMiQat kayaa-layaaMnaI p`maaNap~ pDtaLNaIcyaa AiQanatonao saMbaMiQat ]maodvaarasa ta%purtI naomaNaUk VavaI. 18´ AiQaÌt ekivaQa saMGaTnaocyaa p`maaNap~aMcaI CananaI ËIDa Ka%yaasa krta yaavaI yaakirta sava- raYT/Iya va rajya saMGaTnaaMnaI %yaaMcyaa ]@t spQao-cao Aayaaojana JaalyaapasaUna 90 idvasaaMmaQyao %yaa spQao-tIla KoLaDUMcao saMpUNa- roka^D-ÀspQao-cao AiQaÌt inakala vyavaisqatir%yaa jatna kÉna %yaacaI ek p`t ËIDa saMcaalanaalayaakDo pazivaNao AavaSyak rahIla. 19´ ekivaQa saMGaTnaaMkDUna p`aPt Jaalaolyaa inakalaaMcyaa AaQaaravar saMcaalak ‚ ËIDa va yauvak saovaa ho KoLaDUMnaa p`maaNap~ dotIla ikMvaa saMGaTnaaMnaI idlaolao p`maaNap~ p`maaiNat krtIla. 20´ KoLaDUMsaazI Asalaolyaa 5 ‰ AarxaNaaAMtga-t ivaivaQa saMvagaa-tIla ivaivaQa Ka%yaatIla pdo BarlaI jaat Aahot ka naahI tsaoca %yaaMcaa raihlaolaa AnauSaoYa AadIMcao saMinayaM~Na saMcaalak‚ ËIDa va yauvak saovaa‚ maharaYT/ rajya‚ puNao yaaMcyaa maaf-t krNyaat yao[-la.

ivabaama.

Page 222: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

170

21´ ivaivaQa Ka%yaaMcyaa mau#yaalayaManaI saMvaga-inahaya ir@t Aqavaa Barlaolyaa pdaMcaI maaihtI ivaiht namaunyaat drvaYaI- iDsaoMbar AKor saMcaalak ‚ËIDa va yauvak saovaa‚ maharaYT/ rajya‚ puNao yaaMnaa kLivaNao baMQanakark Aaho va saMcaalakaMnaI tI eki~t kÉna Saalaoya iSaxaNa va ËIDa ivaBaagaakDo p`%yaokvaYaI- 31 maaca-AKor pazvaavaI. 22´ AarxaNa zovat Asatanaa ApUNa-aMkat Aalyaasa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa AadoSaap`maaNao %yaabaabat kaya-vaahI krNyaat yao[-la. 23´ ekakI pdasa AarxaNa laagaU rahNaar naahI. 24´ AarxaNa ho pdinahaya va vaotnaEaoNaIinahaya Asaola. 25´ samaaMtr AarxaNa AsalyaamauLo yaa saMvagaa-t Adlaabadla Anau&oya haoNaar naahI. 26´ eKada KoLaDU ]maodvaar “ A ” gaTatIla naomaNaUkIsaazI pa~ AsaUna %yaanao “ ba” gaTasaazI Aja- kolyaasa %yaacaa ivacaar krNyaasa hrkt naahI. prMtu %yaaca baraobar saMbaMiQat ]maodvaaranao “ A ” gaTasaazIcao pd ]plabQa Jaalyaasa Aja- kolyaasa %yaacaa inayamaanausaar ivacaar krNyaat yaavaa. 27´ samaaMtr AarxaNa AsalyaamauLo AarxaNaacaa AnauSaoYa puZo naota yaoNaar naahI.

8´ sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla SaasakIya va inamaSaasakIya kayaa-layao‚ mahamMaDLo va Anaudainat saMsqaa yaaMcyaa inadSa-naasa sadr Saasana inaNa-ya AaNaUna %yaacao yaaogya p`karo palana krNyaabaabat saUcanaa Vavyaat. 9´ sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI kI‚ sadr Saasana inaNa-yaatIla saUcanaa va maaga-dSa-k t<vao yaaMcaa ivacaar kÉna AavaSyaktonausaar pdaMcyaa saovaap`vaoSa inayamaat yaaogya tI trtUd krNyaacaI kaya-vaahI %varIt kravaI. 10´ ho AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa saMmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ Da^. ja.maao.faTk¸ ³ TIpÁ– id. 18.11.06 caa inaNa-ya phavaa .´ P`aQaana saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ naagarI saovaa ³lahana kuTUMbaacao p`it&apna´ inayama 2005 cyaa AMmalabajaavaNaIbaabat.

saa.p`.ivaBaaga‚ pirp~k Ë. esaAarvhI 2000Àp`.Ë.17À2000À12 idnaaMk 1.07.2005. saMdBa-Á AiQasaUcanaa‚ saa.p`.ivaBaaga Ë.esaAarvhI 2000Àp`.Ë.³17À2000´ baara d.28.3.05 rajya laaoksaM#yaa QaaorNaacyaa AMtga-t Saasanaanao Gaotlaolyaa inaNa-yaanausaar vaaZ%yaa laaoksaM#yaolaa AaLa GaalaNyaacyaa dRYTInao doanapoxaa AiQak maulao AsaNaa–yaa ]maodvaaraMnaa Saasana saovaot inayau@tI doNyaasa p`itbaMQa krNyaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa ³ lahana kuTUMbaacao p`it&apna´ inayama‚ 2005 ho inayama idnaaMk 28 maaca- 2005 pasaUna AMmalaat Aalao Aahot. %yaasaMbaMQaIcaI saMdBaa-QaIna idnaaMk 28 maaca- 2005 caI AiQasaUcanaa maharaYT/ Saasanaacyaa idnaaMk 28 eip`la 2005 cyaa rajap~ Baaga caar –A maQyao p`isaQd krNyaat AalaI Aaho. sadr AiQasaUcanaocyaa p`it sava- maM~alayaIna ivaBaaga AaiNa %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla sava- ivaBaaga p`mauK AaiNa kayaa-laya p`mauK yaaMnaa pazivaNyaat Aalyaa Aahot. 2. yaa AiQasaUcanaovdaro Saasana saovaotIla gaT “ A ” to “ D” maQaIla sava- pdaMvar sarLsaovaonao kravayaacyaa inayau@%yaaMsaazI AiQasaUcanaot ivaiht kolaolaI “ lahana kuTUMbaacaI ” Aitir@t AT laagaU JaalaolaI Aaho. yaastva yaapuZo SaasakIya saovaot naaokrBartI krtanaa sadr inayamaaMcao kaTokaorpNao palana kÉna jaaihratImaQyao AavaSyak tI AT namaUd kolaI jaa[-la AaiNa sadr inayamaatIla p`it&apna namaUnaa “ A” ³ marazI va [Mga`jaI namaunao SaIGa` AvalaaoknaasaazI saaobat jaaoDlao Aahot´ nausaar sava- ]maodvaaraMkDUna p`it&apna Gaotlao jaa[-la yaacaI dxata sava- inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI GyaavaI. Asao inado-Sa yaavdaro doNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa.baa.naarayaNakr¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana

Page 223: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

171

maharaYT/ naagarI saovaa ³ lahana kuTuMbaacao p`it&apna ´ p`it&apnaacaa namaunaa A

p`it&apna namaunaa A

³inayama 4 pha ´ maI EaIÀEaImatIÀkumaarI.......................................... EaI.......................................yaaMcaaÀyaaMcaI‚ maulagaaÀmaulagaIÀp%naI‚vaya. ...vaYa-rahNaar.....................................yaavdaro puZIlap`maanao Asao jaahIr krtaoÀkrto kI‚ 1´ maI.......................yaa pdasaazI maaJaa Aja- daKla kolaolaa Aaho. 2´ Aaja raojaI malaa...........³ saM#yaa ´ [tkI hyaat maulao Aahaot. %yaapOkI idn.28 maaca- 2005 yaanaMtr janmaalaa Aalaolyaa maulaaMcaI saM#yaa........Aaho.³ Asalyaasa janma idnaaMk namaUd kravaa.´ 3´ hyaat Asalaolyaa maulaaMcI saM#yaa daonapoxaa AiQak Asaola tr idnaaMk 28 maaca- 2006 va td\naMtr janmaalaa Aalaolyaa maulaaMmauLo yaa

pdasaazI maI Anah- zrivaNyaasa pa~ hao[-la yaacaI malaa jaaNaIva Aaho. izkaNa Á idnaaMk Á sahI.

....... DECLARATION

FORM A ( SEE RULE 4 )

I,Shri/Smt./Kum/………………………………………………………………………….

Son/daughter/wife of Shri………………………………………………………………. aged………… year;resident of…………………………………………………………… do hereby declare as follows:-

1. That I have filled my application for the post of ……………………….. 2. I have…………(number) living children as on do-day. Out of which no. of

children born after 28th March 2005 is……………………( mentioned dated of birth if any )

3. I am aware that if any total number of living children are more than two due to the children born after 28th March 2006 I am liabel to be disqualified for the same post.

Place :- Date :- Signature.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–rajyaSaasana saovaotIla AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaa. P`acailat kaya-pwtI va yaaojanaocyaa trtudIt sauQaarNaa krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.AkMpa 1004Àp`Ë 51À2004 À Aaz idnaaMk 22 Aa^gasT 2005 saMdBa- Á 1´ Saasana inaNa-ya Ë. AkMpa 1093À2335Àp`Ë90À93ÀAaz idnaaMk 26.10.94 2´ Saasana inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`Ë 90À93ÀAaz idnaaMk 12 maaca- 1997.

Page 224: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

172

3´ SaasanainaNa-ya Ë.AkMpa 1000 Àp`Ë 20 À2000À Aaz idnaaMk 28.3.2001. 4´ Saasana inaNa-ya Ë.AkMpa 1003Àp`Ë 59 À 2003 ÀAaz idnaaMk 30 jaanaovaarI 2004.

SaasakIya kma-caarI saovaot Asatanaa idvaMgat Jaalyaasa ikMvaa gaMBaaIr AajaaramauLoÀApGaatamauLo SaasakIya saovaa krNyaasa vaOVkIyadRYTyaa kayamacao Asamaqa- z$na ÉgNata inavaR<a Jaalyaasa %yaaMcyaa kuTuMbaavar AaoZvaNaa–yaa Aap<aIt kuTuMbaIyaanaa %varIt sahayya vhavao (a ]_oSaanao p`qama 1976 maQyao AnaukMpa inayau@tIcaI yaaojanaa sau$ krNyaat AalaI. yaa yaaojanaocaa vaoLaovaoLI AaZavaa Gao}na maaca- 1985 tsaoca Aa^@Taobar 1994 maQyao yaaojanaot sauQaarNaa krNyaat Aalyaa. saMdBaa-QaIna Ë.1 yaoqaIla idnaaMk 2.10.1994 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao AnaukMpa inayau@tIcaI sauQaairt yaaojanaa AMmalaat AalaI. %yaanausaar AnaukMpa QaarkaMnaa inayau@tI doNyaacao AiQakar saMbaMiQat inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa doNyaat Aalao haoto. %yaamauLo inayau@tI AiQaka–yaaMkDoca gaT k‚ va D maQaIla pdaMvar inayau@tIsaazI p`itxaasaUcaI zovaNyaat yaot hao%yaa.maa~ sava-ca kayaa-layaaMmaQyao ir@t pdo ]plabQa haoNyaacao p`maaNao %yaap`maaNaat navhto. tsaoca %yaat sausaU~ta navhtI. %yaamauLo ijal(atIla sava- SaasakIya kayaa-layaaMtIla AnaukMpa inayau@%yaaMcao sausaU~IkrNa krNyaasaazI tsaoca sava-ca AnaukMpa QaarkaMsa inayau@tIcyaa samaana saMQaI imaLavyaat, ‚%yaasa ivalaMba hao} nayao yaa karNaasaazI ijalhaiQaka–yaaMkDo ijal(atIla sava- kayaa-layaatIla AnaukMpaQaarkaMcaI gaT k va D caI svatM~ prMtu saamaayaIk p`itxaasaUcaI zovaavaI va saamaaiyak saUcaItIla AnaukMpaQaarkaMcaI iSafarsa kravaI ASaa sva$pacaI kaya-pwtI saMdBaa-QaIna Ë.2 yaoqaIla idnaaMk 12 maaca- 1997 cyaa Saasana inaNa-yaavdaro ivaiht kolaI haotI. tqaaiPa yaa kaya-pwtIthI inayau@%yaaMnaa ivalaMba haotao tsaoca ]plabQa haoNaa–yaa pdaMcaI mayaa-da [%yaaid karNaastva yaa kaya-pwtIt badla krNyaacao Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoto. maa.savaao-cca nyaayaalayaaMnaI idlaolyaa ivaivaQa inaNa-yaaMnausaar AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tI ha kma-caa–yaaMcyaa kuTuMbaacaa vaarsaa h@k haot naahI. kuTuMbaacaI A%yaMt halaaKIcaI isqatI Asalyaasa AgadI Apvaada%mak pirisqatItca ivaiht kaya-pwtIiSavaaya AnaukMpa inayau@tI krta yao[-la tsaoca kahI kalaavaQaI ]laTUna gaolyaavar AnaukMpa inayau@tI Anau&oya raht naahI.ASaa AaSayaacao savaao-cca nyaayaalayaacaoo inaNa-ya ivacaarat Gao}na AnaukMpa inayau@tIcyaa p`calaIt pwtIt kahI sauQaarNaa krNyaacao Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoto. saMdBaa-QaIna Ë.1 yaoqaIla idnaaMk 26.10.1994 cyaa Saasana inaNa-yaap`maaNaoca saMdBaa-QaIna Ë.3 yaoqaIla idnaaMk 28 maaca- 2001 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar ivaiht ATIMcao punaravalaaokna k$na sauQaarNaa krNyaacao doKaIla Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoto. yaa sava- baabaIMcaa ivacaar k$na Saasana Aata puZIla p`maaNao AadoSa dot Aaho. 1.saMdBaa-QaIna Ë.2 yaoqaIla Saasana inaNa-ya idnaaMk 12 maaca- 1997 Anvayao ivaiht kolaolyaa ijal(at sava- SaasakIya kayaa-layaaMtIla pa~ ]maodvaaraMcaI AnaukMpa inayau@%yaaMsaazI saMbaMQaIt sava- ijalhaiQaka–yaakDo gaT k va D saazI AaiNa baRhnmauMba[-tIla kayaa-layaaMsaazI gaT k kirta saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo saamaaiyak p`itxaasaUcaI zovaNyaacyaa saQyaacyaa ivaiht kaya-pwtIt AMSatÁ sauQaarNaa k$na ijalhaiQaka–yaaMkDIla ASaa saamaaiyak p`itxaasaUcaIbaraobarca saMbaMQaIt inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa kaya-xao~akirta gaT–k va D kirta p`itxaasaUcaI zovaNyaacaI duhorI p`itxaasaUcaIcaI kaya-pwtI AMmalaat AaNaNyaacaa inaNa-ya Saasanaanao Gaotlaa Aaho. %yaasaMbaMQaI kaya-vaahI KalaIlap`maaNao krNyaat yaavaI.

A´ ijalhaiQaka–yaaMkDo saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo Asalaolyaa saQyaacaa saamaaiyak p`itxaasaUcaI (a AnaukMpa inayau@%yaaMcyaa samanvayaasaazI AaiNa AaZavyaasaazI yaapuZohI tXaaca caalaU zovaavyaat.maa~ saamaaiyak p`itxaasaUcaIt samaaivaYT Asalaolao ]maodvaar maUL jyaa jyaa kayaa-layaÀivaBaagaaMkDUna Aalao haoto %yaaMcaI naavao %yaa %yaa saMbaMQaIt maUL kaya-alayaÀivaBaaga yaaMnaa %yaaMcyaa kaya-xao~atIla gaT–k AaiNa D maQaIla pdaMvar inayau@tIsaazI svatM~ p`itxaasaUcaI zovaNyaasaazI kLvaavaIt. hI naavao maUL kayaa-layaaMnaa prt kLivataMnaa %yaaMcaa prspr Ëma ha maUL p`itxaasaUcaInausaar Asaavaa. ]da. saamaaiyak saUcaIt Ë.7‚13‚21 yaoqaIla ]maodvaar ekaca kayaa-layaacao AsatIla tr %yaa kayaa-layaasa naavao prt kLivatanaa Ë.7 yaoqaIla ]maodvaar pihlaa‚ Ë.13 yaoqaIla ]maodvaar dusara va Ë.21 yaoqaIla ]maodvaar itsara yaap`maaNao yaadI k$na tI maUL ivaBaagaasa kLvaavaI. sava- ijalhaiQakarIÀsaamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMnaI sadr kaya-vaahI ek maihnyaacyaa kalaavaQaIt pUva- kravaI.

Page 225: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

173

Aa´ gaT k tsaoca gaT D maQaIla pdaMvar inayau@tIsaazIcyaa saamaaiyak p`itxaasaUcaItIla ]maodvaaraMcyaa varIlap`maaNao daona vaogavaogaLyaa yaaVa k$na maUL ivaBaagaÀkayaa-layaaMnaa kLvaavyaat. [´ maUL ivaBaagaÀkayaa-layaasa ijalhaiQaka–yaaMkDUna ASaa yaaVa p`aPt Jaalyaavar gaT k va D maQaIla pdaMvar inayau@tIsaazI saxama inayau@tI p`aiQakarI ³ kayaa-laya ikMvaa ivaBaaga p`mauK [.´ %yaaMcyaa kaya-xao~atIla ]plabQa gaT ‘k va D’ cyaa ir@t pdaMvar pdasaazI ivaiht ATI va SaqaI- pUNa- krNyaa–yaa ]maodvaaraMnaa yaa yaadItIla Ëmaanausaar inayau@t k$ SaktIla.maa~ ]maodvaaraMcyaa inayau@%yaa kolyaanaMtr jyaa ]maodvaaraMcaI naavao ijalhaiQaka–yaaMkDIla saamaaiyak p`itxaasaUcaItUna vagaLNyaasaazI saMbaMQaIt ijalhaiQaka–yaaMnaa lagaoca kLvaavaIt. baRhnmauMba[-tIla gaT–k maQaIla inayau@tI p`aiQakarI yaaMnaI %yaaMcyaakDIla inayau@%yaaMbaabatcaI maaihtI saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa kayaa-sana 14 A laa kLvaavaI. ]´ yaapuZo AnaukMpacaI p`krNao jyaa kayaa-layaatÀivaBaagaat haotIla %yaa p`krNaaMcyaa CananaInaMtr pa~ ]maodvaaraMcaI naavao saMbaMQaIt inayau@tI AiQaka–yaaMkDIla gaT k va D p`itxaasaUcaIt samaaivaYT krNyaat yaavaIt. %yaacap`maaNao jyaa tarKosa ASaI naavao kayaa-layaacyaa p`itxaasaUcaIvar GaoNyaat yaotIla %yaaca tarKopasaUna %yaaMcaI naavao saMbaMQaIt ijalhaiQaka–yaaMkDIla saamaaiyak p`itxaasaUcaIt samaaivaYT krNyaasaazI ijalhaiQaka–yaaMkDo pazvaavaIt. baRhnmauMba[-tIla inayau@tI p`aiQakarI yaaMnaI %yaaMcyaakDIla gaT–k cyaa p`itsaUcaIÀinayau@%yaaMbaabat varIlap`maaNao saamaanya p`Saasana ivaBaaagaacyaa kayaa-sana 14–A laa kLvaavao. e´ ijalhaiQaka–yaaMkDoÀsaamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo varIlap`maaNao samanvayaacao kamaasaazI zovalaolyaa saamaaiyak saUcaIt yaap`maaNao ijalhyaatIla ivaivaQa kayaa-layaaMkDUna yaoNaarI navaIna naavao maUL kayaa-layaacyaa p`itxaasaUcaIt samaaivaYT kolaolyaa idnaaMkanausaar gaT–k va D cyaa saamaaiyak p`itxaasaUcaIt samaaivaYT kravaIt. Aao´ jyaa kaayaa-layaat AnaukMpaQaark inayau@tIcyaa p`itxaot naahI‚ prMtu gaT k ikMvaa D maQyao ir@t pdo ]plabQa Aahot %yaaMnaI %yaaMcaokDo vaYaa-t ir@t JaalaolyaaÀhaoNaa–yaa gaT k va D maQaIla pdaMpOkI 5 ‰ pdo AnaukMpa QaarkaMnaI BarNyaasaazI ijalhaiQaka–yaakDo maagaNaIp~o pazvaavao. ASaI maagaNaIp~ pazivataMnaa saMbaMQaIt kayaa-layaanao %yaaMcyaakDo saMbaMQaIt pdavar inayau@tI doNyaasaazI AnaukMpaQaark %yaa kayaa-layaat ]plabQa naahIt Asao p`maaiNat kravao. AnaukMpa inayau@tIsaazI Aata varIlap`maaNao gaT k AaiNa D maQyao p`itvaYaI- ir@t haoNaa–yaa pdaMpOkI 5‰ pdaMcaI mayaa-da ivaiht kolaI Asalyaanao saMdBaa-QaIna ËmaaMk 4 yaoqaIla idnaaMk 30 jaanaovaarI 2004 cyaa AadoXaatIla pircCod 3 maQaIla inadoXa Aata varIlap`maaNao sauQaairt Jaalyaacao samajaNyaat yaavao. k´ ho AadoSa inaga-imat haoNyaapUvaI- pUvaI-cyaa kaya-pwtInausaar ijalhaiQaka–yaaMnaI saamaaiyak p`itxasaUcaIt jar kahI ]maodvaaraMcaI iSafarsa kolaI Asaola AaiNa %yaaMcyaa naomaNaUka AVap vhavayaacyaa AsatIla tr %yaat kaoNatahI badla na krta ASaa ]maodvaaraMcyaa inayau@tIcaI p`iËyaa saMbaMiQat inayau@tI AiQaka–yaaMnaI pUNa- kravaI. K´ yaa AadoSaacyaa pUvaI- ijalhaiQaka–yaakDo kahI ir@t pdaMcaI maagaNaI p`aPt JaalaI Asalyaasa ASaa p`krNaat ijalhaiQaka–yaaMnaI p`qama saamaaiyak saUcaItUna sauyaaogya ]maodvaaraMcaI naavao saMbaMiQat inayau@tI AiQaka–yaaMkDo pazvaavaIt. ga´ varIla ³k´ tsaoca ³K´ baabat ijalhaiQakarI %yaaMcyaakDIla saamaaiyak saUcaItIla pa~ ]maodvaaraMcaI %yaa kayaa-layaat inayau@tIsaazI iSafarsa krIla va ASaa ]maodvaraMcao naava %yaa kayaa-layaacyaa p`itxaasaUcaItUna vagaLNyaasa kLivala.baRhnmauMba[-tIla kayaa-layaaMbaabat varIlap`maaNao kaya-vaahI saamaanya p`Saasana ivaBaaga ³ kayaa-sana 14 A ´ yaaMcyaakDUna krNyaat yaavaIt . sava- ijalhaiQakarI tsaoca saamaanya p`Saasana ivaBaaga ³ kayaa-sana 14 A ´yaaMnaI p`%yaok 6 maihnyaaMnaI jaanaovaarI AiNa jaulaO maQyao %yaaMcyaakDIla saamaaiyak p`itxaasaUcaIcaa AaZavaa Gao}na drmyaanacyaa kalaavaQaIt inayau@%yaa imaLalaolyaa ]maodvaaraMcaI naavao vagaLUna %yaaMcyaakDIla saaamaaiyak saUcaI AVyaavat krtIla. yaasaazI %yaaMcyaa kaya-xao~atIla p`itxaasaUcyaaMcaa AaZavaa Gao}na samanvayaacao kama krtIla. 2´ yaaiSavaaya AnaukMpa yaaojanaocyaa saVacyaa p`cailat trtudIt Kailalap`maaNao sauQaarNaa sadr AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna krNyaat yaot Aahot.

Page 226: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

174

gaT k va D maQaIla kma-caarI kk-raoga‚ pxaaGaat ikMvaa ApGaat yaamauLo saovaosaazI kayamacaa Asamaqa- z$na $gNata inavaR<a Jaalyaasa %yaacyaa kuTUMibayaaMnaa gaT k va D maQaIla pdaMvar inayau@tI doNyaacaI savalat r_ krNyaat yaot Aaho. yaapuZo kovaL saovaot Asatanaa idvaMgat Jaalaolyaa gaT k va D cyaa kma-caa–yaaMcyaa pa~ kuTuMibayaaMnaaca AnaukMpa inayau@tI Anau&oya rahIla. yaapuZo vayaacyaa 40 vaYaa-pya-ntcyaaca ]maodvaaraMnaa AnaukMpa inayau@tI Anau&oya Asaola. %yaamauLo p`itxaasaUcaIt navyaanao samaaivaYT haoNaa–yaa ]maodvaaraMnaa vayaacyaa 40 vaYaa-pya-nt inayau@tI na imaLalyaasa %yaaMcaI naavao vayaacaI 40 vaYao- pUNa- haotaca AavaSyaktI naaoMd Gao}na saUcaItUna kaZUna TakNyaat yaavaIt. AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ kuTuMibayaaMkDUna saMbaMiQat inayautI p`aiQaka–yaakDo Aja- krNyaacaI saQyaacaI 5 vaYaa-caI maudt kmaI k$na kma-caarI idvaMgat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-cyaa maudtIt Aja- krNao AavaSyak rahIla. 3´ varIla sauQaarNaaMvyaitir@t AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaotIla p`cailat [tr trtudI yaapuZohI kayama rahatIla. 4´ sava- inayau@tI AiQaka–yaaMnaIÀijalhaiQaka–yaaMnaI AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaotIla varIla badla laxaat Gao}na AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ kuTuMibayaaMcaa %yaaMcyaakDIla p`itxasaUcaIt samaavaoSa krtaMnaa yaaogya ]maodvaaraMcaa saUcaIt samaavaoSa hao[-la yaacaI dxata GyaavaI. tsaoca %yaaMcyaakDIla AnaukMpa inayau@tIcaI p`krNao inakalaI kaZavaIt. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ naivana kumaar¸ Apr mau#ya saicava ³saovaa´¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– Saasana saovaotIla kma-caa–yaaMcaIÀrajapi~t AiQaka–yaaMcaI jyaoYzta yaadI p`%yaok vaYaI- tyaar krNao va p`isaQd krNaobaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 2005Àp`.Ë.56À2005À12¸ id.30.09.2005.

vaacaaÁ– 1´ Saasana AiQaasaUcanaa¸saa.p`.iva.Ë.esaAarvhI 1076À12¸ id.21.6.1982. 2´ Saasana AiQasaUcanaa¸saap`iva.Ë.esaAarvhI 1086À2776Àp`.Ë.5À87À12 id.23.9.1988. 3´ Saasana pirp~k¸ saa.p`.iva.Ë.esaAarvhI 1087À624À12 id.21.4.1987. 4´ Saasana pirp~k Ë.saa.p`.iva.esaAarvhI 1093Àp`.Ë.8À93À12 id.17.7.1993. 5´ Saasana pirp~k Ë.saa.p`.iva.Ë.esaAarvhI 2002Àp`.Ë.3À2002À12 id.27.3.2002. Saasana pirp~kÁ– Saasana saovaotIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaI jyaoYzta inaiScat kÉna jyaoYztasaUcaI p`isaQd krNyaacyaa saMdBaa-t va namaUd kolaolyaa idnaaMk 21 jaUna 1982 cyaa AiQasaUcanaovdaro ‘ maharaYT/ naagarI saovaa ³jyaoYztocao ivainayamana´ inayamaavalaI¸1982 ’ ho inayama ivaiht kolaolao Aahot. tsaoca var namaUd kolaolyaa idnaaMk 23 saPToMbar 1988 cyaa AiQasaUcanaovdaro %yaamaQyao sauQaarNaa kolaI Aaho . sadr inayamaanausaar SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaI jyaoYzta inaiScat kÉna jyaoYztasaUcaI p`isaQd krNyaasa saMbaMiQat inayau>I p`aiQakarI saxama Aahot. SaasakIya saovaotIla kma-caarIÀAiQakarI yaaMnaa %yaaMcao jyaoYztotIla sqaana kLavao yaasaazI p`%yaok vaYaa-caa 1 jaanaovaarI ha AaQaarBaUt idnaaMk maanaUna drvaYaI- eip`la maihnyaat saovaajyaoYzta yaadI p`isaQd kravaI Asao Saasanaacao AadoSa Aahot.pdaonnatI va sqaayaIkrNa krtanaa AVyaavat saovaajyaoYzta yaadI ]plabQa AsaNao AavaSyak Asato.jyaoYztayaadI jar AVyaavat svaÉpat p`isaQd krNyaat AalaI nasaola tr saMbaMiQat kma-caarIÀAiQakarI yaaMnaa Aaplao saMvagaa-tIla inaiScat sqaana koazo Aaho¸ yaabaabatcaI maaihtI imaLt

Page 227: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

175

naahI. yaamauLo pdaonnatIÀmaanaIva idnaaMk yaabaabatcaI Anaok p`krNao ]d\Bavatat AaiNa nyaayaalayaIna p`krNaaMcyaa saM#yaothI vaaZ haot Aaho Asao idsaUna Aalao Aaho. 2. ba–yaaca maM~alayaIna ivaBaagaaMkDUna AaiNa ivaBaaga p`mauKaMkDUna 1 jaanaovaarI yaa AaQaarBaUt idnaaMkasa p`%yaok vaYaI- saovaajyaoYzta p`isaQd krNyaat yaot naahI Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho.%yaamauLo var namaUd kolaolaa saMdBaa-ikt AadoSaacaa punaÉccaar krNyaat yaot Aaho. p`%yaok maM~alayaIna ivaBaagaanao AaiNa ivaBaaga p`mauKaMnaI Ìpyaa %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla AiQakarIÀkma-caarI saMvagaa-caI saovaajyaoYzta yaadI p`%yaok vaYaI- 1 jaanaovaarI yaa AaQaarBaUt idnaaMkasa eip`la maihnyaapya-nt kaoNa%yaahI pirisqatIt p`isaQd krNyaacaI kaTokaorpNao kaLjaI GyaavaI. Asao punha ekda inado-Sa doNyaat yaot Aahot. 3. kahI saMvagaa-t nyaayaalayaIna p`krNao sauÉ Asalyaanao jyaoYztasaucyaa p`isaQd krNyaat yaot nasalyaacao yaa ivaBaagaacyaa inadSa-naasa Aalaolao Aaho. ASaa p`krNaI saMbaMiQat ivaBaagaaMnaIÀivaBaaga p`mauKaMnaI nyaayaalayaIna p`krNaat pazpuravaa kÉna inaNa-ya lavakrat lavakr haotIla yaadRYTInao p`ya%na kravaot.tsaoca ivaQaI va nyaaya ivaBaagaaSaI ivacaarivainamaya kÉna nyaayaalayaIna inaNa-yaacyaa AiQana rahUna AaiNa nyaayaalayaIna p`krNaasa baaQaa ]%pnna na haota ta%pur%yaa svaÉpat jyaoYztasaucaI p`isaQd krNao Sa@ya Asalyaasa %yaanausaar kaya-vaahI kravaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao¸ navaIna kumaar¸ Apr mau#ya saicava ³saovaa´

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– AaidvaasaIÀnaxalaga`st xao~at caaMgalyaa p`karo kama kolaolyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa psaMtIcyaa izkaNaI badlaI doNyaabaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.TIAaref–2005Àp`.Ë.63À05À12¸ idnaaMk 7 jaanaovaarI¸2006. saMdBa-Á– 1´ Saasana pirp~k¸ saa.p`.iva.Ë.TIAaref 2000ÀemaÀ8Àp`.Ë.3À12 id.11.7.2000. 2´ Saasana inaNa-ya¸saa.p`.iva.Ë.TIAaref 2000Àp`.Ë.3À12 id.6.8.2002. AaidvaasaIÀnaxalaga`st xao~at badlaI JaalyaanaMtr %yaa Baagaat caaMgalyaa p`karo kama kolaolyaa gaT ‘ A ’ va ‘ ba’ cyaa AiQaka–yaaMnaa daona vaYaa-naMtr va gaT ‘ k va D’ cyaa kma-caa–yaaMnaa tIna vaYaa-naMtr %yaaMcyaa maagaNaInausaar %yaaMcyaa psaMtIcyaa ija(at saaoyaInausaar badlaI doNyaabaabat saMdBaa-iQana Ë.1 va 2 yaoqaIla yaa ivaBaagaacyaa Saasana pirp~kÀ inaNa-yaanvayao sava- ivaBaaga Àp`adoiSak ivaBaagaÀkayaa-layaaMnaa saUcanaa doNyaat Aalyaa Aahot. tqaaip sadr AadoSaatIla saUcanaaMcaI AMmalabajaavaNaI kaTokaorpNao haot nasalyaacao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. AtevaM saMdBaa-iQana Saasana pirp~kÀinaNa-yaatIla saUcanaaMcaa punha punaÉccaar krNyaat yaot Aaho. sadr saUcanaaMcaI kaTokaor AMmalabajaavaNaI hao[-la yaacaI sava- maM~alayaIna ivaBaagaÀivaBaaga p`mauKÀp`adoiSak ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMnaI Ìpyaa dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ baa.baa. naarayaNakr¸ Avar saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 228: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

176

ivaYaya Á– saMgaNak Ah-ta prIxaosa maudtvaaZ.

saa.p`.ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë. maatMsaMÀnastI 04 224À39 idnaaMk 9 jaUna ¸2006. vaacaa Á saap`iva inaNa-ya Ë. maatMsaMÀnastI 04À224À39 idnaaMk 26 mao 2004‚ inaNa-ya Ë. maatMsaMÀnastI 04À14À39 id. 8 jaulaO 2004 va inaNa-ya Ë. maatMsaMÀnastI 224À39 idnaaMk 7 jaulaO 05. P`astavanaa Á ]prao@t Saasana inaNa-yaanvayao SaasakIya saovaotIla gaT – A‚ gaT–ba va gaT–k maQaIla AiQakarI Àkma-caa–yaaMnaI saMgaNak Ah-ta prIxaocao p`maaNap~ saadr krNyaasaazI idnaaMk 20 jaanaovaarI 2006 pya-t maudt doNyaat AalaolaI Aaho. tqaaip SaasanaakDo ]plabQa AsalaolaI saMgaNak saM#yaa va SaasakIya AiQakarIÀ kma-caa–yaaMcaI ekUNa saM#yaa ivacaarat Gaota rajyaatIla sava- AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa saMgaNak Ah-ta prIxaa p`maaNap~ p`aPt krNyaasaazI AiQak AvaQaI doNyaabaabatcaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. Saasana inaNa-ya Á

saMgaNak Ah-ta prIxaa ]<aINa- k$na Saasanaasa p`maaNap~ saadr kravayaacyaa AvaQaIsa idnaaMk 20.1.06 pasaUna idnaaMk 31.12.06 pya-t maudtvaaZ doNyaat yaot Aaho. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saMkotaMk 20060608171608001 Asaa Aaho. ³ TIpÁ idnaaMk 5 mao 2007 caa Saasana inaNa-yahI phavaa.maudtvaaZ id.31.12.2007 pya-nt.´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– A%yaucca gauNava<aaQaarkaMnaa KoLaDUMnaa SaasakIyaÀinamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNaobaabat.

Saalaoya iSaxaNa va iËDa ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.raiËQaao–2002Àp`.Ë.68À iËyausao 2 idnaaMk 18 naaovhoMbar ¸2006.

vaacaaÁ– 1´ inaNa-ya Ë.raiËQaao 2002Àp`.Ë68ÀiËyausao 2 idnaaMk 30.04.2005. 2´ inaNa-ya Ë.raiËQaa 2002Àp`.Ë.68ÀiËyausao 2 idnaaMk 21.06.2006. P`astavanaaÁ saMdBaa-QaIna Saasana inaNa-yaavdaro A%yaucca gauNava<aaQaark KoLaDMUnaa SaasakIya‚ inamaSaasakIya va [tr xao~at naaokrIsaazI AarxaNa zovaNyaabaabat AadoSa inaga-imat krNyaat Aalaolao Aahot. %yaa Saasana inaNa-yaanausaar gaT “ k ” va “ D ” cyaa AarxaIt pdavar inayau@tI doNyaakirta ivaiht kolaolyaa iËDa ivaYayak Ah-tomaQyao kahI spQaa- samaaivaYT kolaolyaa Aahot ‚ tqaaip‚ BaartIya Saalaoya KoL p`aiQakrNa yaaMcaovdaro Aayaaoijat rajya va raYT/Iya stravarIla ga`amaINa va maihlaa iËDa spQaa- yaaMcaahI samaavaoSa yaa Ah-tomaQyao krNao AavaSyak Asalyaacao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao haoto.%yaamauLo sadr spQaMa-caa samaavaoSa gaT “ k” va “ D” cyaa Ah-tomaQyao krNyaacaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. yaabaabat ivaQaImaMDLacyaa jaulaO 2006 maQyao Jaalaolyaa pavasaaLI AiQavaoSanaat cacaa- JaalaI haotI. tsaoca ivaQaImaMDLanao maa. maM~I‚ Saalaoya iSaxaNa va iËDa yaaMcyaa AQyaxatoKalaI ek saimatI yaasaazI inayau@t kolaolaI Aaho.

Page 229: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

177

sadr saimatIcyaa idnaaMk 1 naaovhoMbar 2006 raojaI Jaalaolyaa baOzkIt yaadRYTInao sauQaarNaa krNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa Aaho. rajyaatIla ivaivaQa AasqaapnaamaQyao sauÉ AsaNaa–yaa naaoakr BartIcaa ivacaar krta hI sauQaarNaa tatDInao AMmalaat AaNaNao AavaSyak Aaho. yaastva ivaQaImaMDL saimatInao Gaotlaolaa inaNa-ya va KoLaDUMcyaa AarxaNaabaabat p`BaavaIpNao AMmalabajaavaNaI haoNyaasaazI KalaIlap`maaNao inaNa-ya Saasanaanao Gaotlaa Aaho. Saasana inaNa-ya Á–

Saasana inaNa-ya idnaaMk 30 eip`la 2005 va idnaaMk 21 jaUna 2006 Anvayao gaT “ k ” va gaT “ D” cyaa pdaMsaazI inaiScat kolaolyaa iËDa ivaYayak Ah-tomaQyao KalaIla p`maaNao Ah-tahI navyaanao samaaivaYT krNyaat yaavaI.

A´ BaartIya KoL p`aiQakrNaanao Aayaaoijat kolaolyaa raYT/Iya va rajya stravarIla ga`amaINa va maihlaa iËDa spQaa-tIla p`qama‚ivdtIya‚ tRtIya sqaana p`aPt ikMvaa sauvaNa-‚ raOPya‚kasya pdk p`aPt KoLaDU.

ba´ BaartIya Saalaoya KoL mahasaMGa yaaMnaI Aayaaoijat kolaolyaa raYT/Iya va rajya stravarIla Saalaoya iËDa spQaa-tIla p`qama‚ ivdtIya‚ tRtIya sqaana p`aPt ikMvaa sauvaNa- ‚raOPya ‚kasya pdk p`aPt KoLaDU.

2. ha Saasana inaNa-ya idnaaMk 21 jaUna‚ 2006 pasaUna pUva-laxaI p`Baavaanao laagaU krNyaat yaot Aahot. 3. ho AadoSa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ satISa jaaoMQaLo ¸ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– sava- saMvagaa-tIla ir@t pdo SaIGa`tonao BarNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 2006Àp`.Ë.171À06À12 idnaaMk 17.02.2007. rajapi~t gaT–A AaiNa gaT –ba cyaa saMvagaa-tIla saMBaavya ir@t pdaMcaa Aagaa} AaZavaa Gao}na pdo ir@t haoNyaacyaa ek vaYa- AaQaIpasaUna tI BarNyaakirta pUva- inayaoajana kravao ASaa saUcanaa sava- ivaBaagaaMnaaÀkayaa-layaaMnaa saMdBaa-iQana Ë. 1 yaoqaIla idnaaMk 3.10.1973 cyaa AadoSaanvayao doNyaat Aalyaa Aahot. tsaoca ir@t pdo iSaGa`tonao BarNyaabaabat AaiNa laoaksaovaa Aayaaoga pursÌt ]maodvaar ]plabQa haoNyaasa ivalaMba haoNaar Asaola tr sarLsaovaocyaa kaoTyaatIla ir@t pdo ta%pur%yaa pdaonnatInao BaravaIt AaiNa inayaimat inayau@%yaa JaalyaanaMtr ta%purtI vyavasqaa saMpuYTat AaNaavaI. ASaa saUcanaa saMdBaa-QaIna Ë. 2 yaoqaIla idnaaMk 5.12.1980 cyaa pirp~kanvyao doNyaat Aalyaa Aahot.maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacyaa kxaotIla pdavar sarLsaovaonao kravayaacyaa inayau@%yaa Aayaaogaanao pursÌt kolaolyaa ]maodvaaraMcyaaca inayau@tInao kravyaat Asao saMivaQaainak baMQana Aaho. AaiNa pdaonnatInao kravayaacyaa inayau@%yaa Aayaaogaanao maanyata idlaolyaa inavaDsaUcaInausaar kravyaat ASaI vyavasqaa isvakarNyaat AalaI Aaho. tqaaip sarLsaovaocyaa kaoTyaatIla ir@t pdo BarNyaakirta AayaaogapursÌt ]maodvaar %varIt ]plabQa haoNyaacaI Sa@yata nasalyaasa AaiNa pdaonnatIcaI inavaDsaUcaI saMpuYTat AalaI Asalyaasa inayaimat pdBartI hoa} Sakt nasalyaanao ASaI ir@t pdo AsqaayaI svaÉpat ek vaYaa-poxaa kmaI kalaavaQaIkirta BarNyaabaabatcyaa saUcanaa Aayaoagaacyaa sahmatInao sadBaa-QaIna Ë.3 yaoqaIla idnaaMk 8.10.90 cyaa pirp~kavdaro sava- ivaBaagaaMnaa va inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa idlaolyaa Aahot. varIlap`maaNao saUcanaa Asatanaa doKIla Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ Saasanaacyaa kahI ivaBaagaatIla va kayaa-layaatIla ir@t pdo BarNyaasa ivalaMba haotao. sababa idnaaMk 10.01.2007 raojaI Jaalaolyaa maM~ImaMDL baOzkIt

Page 230: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

178

rajya SaasanaacaI kayaa-layao‚ ijalha pirYada‚ nagarpirYada yaamaQaIla ir@t pdo‚ %yaaMcao p`maaNa‚ pdo ir@t rahNyaacaI sava-saaQaarNa karNao‚ pdo BarNyaacao p`aiQakar‚ pdo BarNyaabaabatcao p`cailat AadoSa‚ kaya-vaahIcao TPpo AaiNa pdo tatDInao BarNyaakirta kravayaacaI tatDIcaI ]payayaaojanaa yaa mauVavar saamaanya p`Saasana ivaBaagaatfo- saadrIkrNa krNyaat Aalao. yaa saadrIkrNaacyaavaoLI maM~ImaMDLat Jaalaolyaa cacao-cyaa AnauYaMgaanao jao inaNa-ya GaoNyaat Aalao. %yaamaQaIla saovaa ]pivaBaagaaSaI saMbaMiQat inaNa-ya ivacaarat Gao}na Saasana Aata puZIlap`maaNao AadoSa dot Aaho Á– 1´ sava- ivaBaagaaMcyaa maM~ImahaodyaaMnaI vaoLaovaoLI saMbaMiQat ivaBaagaaMcyaa saicavaasaaobat AasqaapnaaMcaa AaZavaa Gao}na ir@t pdo ivaiht kaya-pQdtInao BarNyaabaabat ]icat kaya-vaahIcao inadoSa Vavaot. 2´ maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaamaaf-t BarNyaat yaoNaa–yaa pdaMbaabat saMBaavya ir@t pdo ivacaarat Gao}na Aayaaogaasa p`%yaok vaYaI- inayaimatpNao ivaiht maudtIt maagaNaIp~ pazivaNyaacaI jabaabadarI p`%yaok ivaBaagaacyaa saicavaaMcaI rahIla. 3´ AaidvaasaI va duga-ma BaagaatIla tsaoca [tr BaagaatIla kayaa-layaaMtIla pdo ir@t rahU nayaot yaasaazI navyaanao BartI Jaalaolyaa ÀpdaonnatInao inayau@t kolaolyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa %yaa Baagaat ikmaana kahI vaYao- saovaa kolyaaiSavaaya [tr~ pdsqaapnaa‚ badlaI‚ inayau@tI doNyaat yao} nayao ASaa svaÉpaacaI ]payayaaojanaa maharaYT/ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa badlyaaMcao ivainayamana AaiNa SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa AiQainayama 2005 cyaa AaQaIna rahUna sava- ivaBaagaaMnaI kravaI. 4´ AayaaogaakDo maagaNaIp~ pazivalyaanaMtr Aayaaogaanao kahI ~uTI inadSa-naasa AaNalyaasa %yaa ~uTIMcaI pUt-ta ta%kaL kravaI. Anya kahI ADcaNaI Asalyaasa %yaa dUr krNyaabaabat AayaaogaaMsamavaot cacaa- krNyaat yaavaI. 5´ pdo BarNyaasaMbaMQaI saQyaa Aist%vaat Asalaolyaa ivaivaQa AadoSaanausaar ivaBaagaaMnaI kaya-vaahI kravaI. %yaa vyaitir@t kahI QaaorNaa%mak svaÉpacyaa ADcaNaI Asalyaasa ikMvaa inayamaaMcao iSaiqalaIkrNa AavaSyak Asalyaasa Asao p`stava tpasaUna %yaavar inadoSa doNyaakirta yaa AadoSaanvayao puZIlap`maaNao saimatI gazIt krNyaat yaot Aaho. Apr mau#ya saicava ³gaRh´ AQyaxa. Apr mau#ya saicava ³saovaa´ sadsya. Pa`Qaana saicava ³ iva<a´ sadsya. var namaUd kolyaap`maaNao ivaiht kaya-pQdtIiSavaaya pdo BarNyaamaQyao kahI ADcaNaI Asalyaasa ikMvaa inayamaaMcao iSaiqalaIkrNa AavaSyak Asalyaasa Asao p`stava saMbaMiQat ivaBaagaacyaa saicavaaMnaI sadr saimatIsa saadr kÉna %yaaMcao inadoSa imaLvaavaot. 6´ Arajapi~t gaT ba va k caI pdo BarNyaacao p`aiQakar ivaBaaga p`mauKaMnaa Aaahot AaiNa gaT D caI pdo BarNyaacao p`iQakar kayaa-laya p`maKaMnaa Aahot. maa~ yaa saMvagaa-t doKIla ir@t pdaMcaI saM#yaa maaozyaa p`maaNaat Asalyaacao Saasanaacao inadSa-naasa Aalao Aaho. %yaamauLo sava- maM~alayaaIna ivaBaagaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaaga p`mauK AaiNa kayaa-laya p`mauK yaaMnaI Aaplyaa AiQap%yaaKalaI sava- Arajapi~t pdaMcaa AaZavaa inayaimatpNao Gao}na ivaiht maagaa-nao ir@t pdo BarlaI jaatIla yaacaI dxata GyaavaI. 7´ sava- saMvagaa-tIla ir@t pdo BarNyaabaabat saamaanya p`Saasana ivaBaagaanao vaoLaovaoLI AadoSa inag-imat kÉna jaI kaya-pQdtI ivaiht kolaolaI Aaho tI varIla sauQaarNaaMsah kayama rahIla. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa (www.maharashtra.gov.in ) yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saMkotaMk 20070217122545001 Asaa Aaho. @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Saasana saovaot p`klpga`staMsaazI Asalaolyaa 5 T@ko AarxaNaamaQyao BaUkMPaga`staMcaa 3 T@ko kaoTa zovaNyaabaabat.

Aap<aI vyavasqaapna p`Baaga³ madt va punava-sana´ mahsaUla va vana ivaBaaga¸ Saasana inaNa-ya Ë.[-@yauAar 2006Àp`.Ë.104ÀBaUpUk idnaaMk 17 eip`la‚ 2007.

Page 231: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

179

vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1094Àp`.Ë.30À16A id.17.11.1994. 2´ Saasana inaNa-ya Ë. [-@yauAar 1094Àp`.Ë.768À BaupUk id. 9.8.95. 3´ Saasana inaNa-ya Ë.[-@yauAar 2006Àp`.Ë.104À BaupUk id.2.1.2004. ]praollaoiKt Saasana inaNa-ya idnaaMk 17.11.1994 nausaar p`klpga`staMtIla AarxaNaat BaUkMpga`sthI samaaivaYT krNyaat Aalao. Saasana inaNa-ya idnaaMk 9.8.1995 nausaar p`klpga`staMkirta Saasanasaovaot k va D gaTatIla inayau@tIsaazI Asalaolyaa 5 ‰ AarxaNaamaQyao BaUkMpga`stasaazI 3 jaagaa va p`klpga`staMkirta 2 jaagaa yaap`maaNao AarxaNa zovaNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa. 2. mahasaUla va vana ivaBaaga‚ Saasana inaNa-ya Ë.[-@yauAar 1094Àp`.Ë.768À BaupUk id. 9 Aa^gasT ‚95 Anvayao inaga-imat kolaolao AadoSa kayama zovaNyaat yaot AsaUna Saasana inaNa-ya Ë. [-@yauAar 2006Àp`.Ë.104À BaupUk id.2.1.2004 r_ krNyaat yaot Aaho. pirNaamaI laatUr va ]smaanaabaad ijalhyaatIla inayau@tI AiQaka–yaaMsa rajyaatIla ]va-rIt ijalhyaatIla sava- inayau@tI AiQaka–yaaMnaI Saasana inaNa-ya idnaaMk 9 Aa^gasT 1995 Anvayao BaUkMpga`staMkirta zovaNyaat Aalaolyaa AarxaNaacaI AMmalabajaavaNaI k va D gaTatIla inayau@%yaa krtaMnaa hao[-la yaacaI dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ Ba.maa.daOMD¸ iva<aIya sallaagaar va sah saicava. @@@@@@@@@@

ivaYaya Á– saMgaNak Ah-ta prIxaot maudtvaaZ doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë. maatMsaMÀ nastI 04À 224À 39 ‚ idnaaMk 5 mao ‚2007.

Pa`stavanaa Á ]prao@t Saasana inaNa-yaanvayao SaasakIya saovaotIla gaT–A‚ gaT–ba‚ va gaT –k maQaIla AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaI saMgaNak Ah-ta prIxaa ]<aINa- k$na Saasanaasa p`maaNap~ saadr krNyaasaazI idnaaMk 31.12.2006 pya-nt maudt doNyaat AalaIlaI Aaho. tqaaip SaasanaakDo ]plabQa AsalaolaI saMgaNak saM#yaa va SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMcaI ekUNa saM#yaa ivacaarat Gaota rajyaatIla sava- AQakarIÀkma-caa–yaaMnaa saMgaNak Ah-ta prIxaa p`maaNap~ p`aPt krNyaasaazI AiQak AvaQaI doNyaacaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. Saasana inaNa-ya Á saMgaNak Ah-ta prIxaa ]<aI-Na k$na Saasanaasa p`maaNap~ saadr kravayaacyaa AvaQaIsa idnaaMk 1.1.2007 pasaUna idnaaMk 31.12.2007 pya-nt maudtvaaZ doNyaat yaot Aaho. SaasakIya saovaotIla gaT–A‚ gaT–ba‚ va gaT –k maQaIla AiQakarI Àkma-caa–yaaMnaI saMgaNak Ah-ta prIxaa ]<aINa- k$na Saasanaasa p`maaNap~ saadr krNyaasaazI hI AMtIma maudvaaZ samajaNyaat yaavaI. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa AsaUna %yaacaa saMgaNak saaMkotaMk 200705051222208001 Asaa Aaho.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 232: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

180

ivaYaya Á– Anausauicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasavagaa-cyaa ]maodvaaraMnaa Saasana saovaot ‚ inamaSaasakIya saovaot‚ Saasana AMgaIÌt saMsqaamaQyao pdaonnatIpUvaI- jaatI p`maaNap~acaI pDtaLNaI k$na vaOQata p`maaNap~ saadr krNyaabaabat.

saamaaijak nyaaya va ivaSaoYa sahayya ivaBaaga‚ inaNa-ya ËmaaMk saIbaIsaI 10 À2004Àp`.Ë.570Àmaavak–5‚ idnaaMk 16 mao ¸2007.

vaacaaÁ– ³1´ Baart sarkarcyaa imainasT/I Aa^f psaao-nala ‚pblaIk iga`vhonsaosa A^ND ponSana‚ navaI idllaI yaaMcao p~

Ë.36.36À8À9–[-esaTITI ³AarD\resa´ id. 16 ,maaca- 1999. ³2´ Saasana inaNa-ya‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚[tr maagaasavaga- AaiNa ivaSaoYa maagaasap`vaga- ivaBaaga

Ë.saIbaIsaI 10À2002À252Àp`.Ë.1À [maava –5 id. 25 jaanaovaarI 2000. ³3´ Saasana inaNa-ya‚ saamaaijak nyaaya‚ saaMsÌitk kaya- va ivaSaoYa maagaasap`vaga- ivaBaaga Ë.saIbaIsaI 10À2003Àp`.Ë.91Àmaavak 5 idnaaMk 8 iDsaoMbar 2003. ³4´ Saasana inaNa-ya‚ saamaaijak nyaaya‚ saaMsÌitk kaya- va ivaSaoYa maagaasap`vaga- ivaBaaga Ë.saIbaIsaI

10À2003Àp`.Ë.91À[maava– 5 idnaaMk 28 jaanaovaarI 2004 va sama 28 jaanaovaarI 2004 va samaËmaaMkacao SauQdIp~k idnaaMk 6 fob`auvaarI 2004. P`astavanaa Á saMdBaa-QaIna Ë.4 yaoqaIla idnaaMk 28.1.2004 cyaa Saasana inaNa-ya va samaËmaaMkacao SauQdIp~k idnaaMk 6.2.2004 Anvayao Anausauicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI ‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagasavagaa-kirta raKIva Asalaolyaa pdavar inayau@tI idlaolyaa ]maodvaaraMcyaa jaatI p`maaNap~acaI pDtaLNaI saMbaMiQat ivaBaagaaMnaI k$na GaoNyaasaazI AavaSyaktI kagadp~o saMbaMQaIt jaat p`maaNap~ pDtaLNaI saimatIkDo %varIt saadr kravaIt va saimatInao Aaplaa inaNa-ya 3 maihnyaaMcyaa Aat saMbaMQaIt ivaBaagaakDo saadr k$na idnaaMk 5 maaca- 2005 cyaa pirp~kanvayao ASaa saUcanaa idlaolyaa Aahot kI‚ jyaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMcao jaatI davyaacaI vaOQata tpasaNaI AVaphI JaalaolaI naahI‚ %yaapOkI jao pdaonnatIcyaa xao~at yaotat ( Zone of consideration ) %yaaMcaa jaatI davaa pdaonnatIcyaa p`ËIyaopUvaI- 6 maihnao Agaaodr sava- p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI jaatIp`maaNap~o ivaBaagaIya jaatI p`maaNap~ pDtaLNaI saimatIkDo pazvaUna vaOQata p`maaNap~o p`aPt k$na GyaavaIt va %yaanaMtr saMbaMQaItaMnaa pdaonnatI VavaI. maagaasavagaI-ya ]maodvaaraMcyaa jaatI davaa pDtaLNaIbaabat idnaaMk 25 jaanaovaarI 2000 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar svayaMspYT AadoSa Aahot. trIhI yaabaabat vaarMvaar maaga-dSa-naaqa- saMdBa- p`aPt haotat. yaabaabat spYTIkrNa krNyaacaI baaba ivacaaraQaIna haotI. Saasana inaNa-yaÁ– 1´ Kulyaa p`vagaa-tUna SaasakIya saovaot inayau@t Jaalaolyaa maagaasavagaI-ya ]maodvaaranao %yaaMcyaa inayau@tInaMtr kalaaMtranao maagaasavagaI-ya AarxaNaacao fayado imaLivaNyaasaazI jar jaatI p`maaNap~asah Aja- kolaa Asaola tr %yaa ]maodvaaranao jyaa tarKolaa jaatIcao p`maaNap~ kayaa-layaakDo saadr kolao Aaho. %yaa tarKopasaUna puZo AarxaNaacao fayado jaatIcyaa davyaacaI vaOQata tpasaUna Jaalyaavar doya zrtIla ³BaUtlaxaI p`Baavaanao laaBa doya zrNaar naahI.´ 2´ [tr maagaasavagaI-ya pdaonnatImaQyao AarxaNa nasalyaanao [tr maagaasavaga- p`vagaa-tUna yaapUvaI-ca Saasana saovaot p`ivaYT Jaalaolyaa va AVaphI vaOQata tpasaNaI na Jaalaolao maharaYT/ rajyaatIla maUL inavaasaI Asalaolyaa ]maodvaaracaI pdonnatIsaazI vaOQata tpasaNaIcaI AavaSyakta naahI. tsaoca saovaaMtga-t AaSvaasaIt p`gatI yaaojanaocyaa AMmalabajaavaNaIsaazI saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caa–yaaMkirta jaat vaOQata p`maaNap~ saadr krNao baMQanakark krNyaat Aalaolao naahI. tqaaip‚ sarLsaovaonao inayau@tInaMtr jaatI vaOQata tpasaNaI krNao sava- maagaasa p`vagaa-tIla ]maodvaarakirta baMQanakark Aaho. 3´ eKVa jaatIcaa p`vaga- Saasanaacyaa QaaorNaa%mak inaNa-yaanausaar badlaNyaat Aalaa Asaola va %yaa jaatIcao p`maaNap~ÀvaOQata tpasaNaI %yaa jaatIcyaa ]maodvaarakDo Asaola tr sadr ]maodvaarasa punha sava- kagadp~o do}na navyaanao

Page 233: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

181

jaatIcao p`maaNap~ kaZNyaacaI AavaSyakta nasaUna jaunao jaatIcao p`maaNap~ ]pijalhaiQakarI kayaa-layaat jamaa k$na Saasanaacyaa Saasana inaNa-yaanausaar %yaaMnaa navaIna p`vagaa-cyaa jaatIcao p`maaNap~ %varIt doNyaat yaavao va jaunyaa jaatIcyaa p`maaNap~acaI vaOQata tpasaNaI JaalaI Asalyaasa punha navaIna jaatIcyaa p`maaNap~acaI vaOQata tpasaNaI krNao AavaSyak naahI,. 4´ jar eKada maagaasavagaI-ya ]maodvar Kulyaa p`vagaa-tUna saovaot Aalaa Asaola va %yaanao kQaIhI‚ kuzlyaahI stravar‚ kuzlyaahI p`karcao maagaasavagaI-ya AarxaNaacao fayado Gaotlao nasatIla Asaa ]maodvaar AarxaNaacyaa laaBaakairta maagaNaI krIt nasaola tr ASaa ]maodvaaracyaa jaatI p`maaNap~acaI vaOQata tpasaNaI krNyaacaI AavaSyakta naahI. maa~ AarxaNaacyaa laaBaacaI maagaNaI krNaa–yaa ]maodvaaracaa jaatI davaa tpasaNao AavaSyak rahIla. ha Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatInao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saaMkotaMk 20070517130453001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ rmaoSa ma. ]baaLo p`Qaana saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– naxalavaaVaMcyaa hllyaat jaayabaMdI ÀmaR%yau Jaalaolyaa SaasakIya saovaotIla vya@tIcyaa kuTuMibayaaMnaa Saasana saovaot saamaavaUna GaoNyaabaabat.

AnaukMpa inayau@tIcyaa yaaojanaot sauQaarNaa krNyaabaabat.

saa.p`.iva. inaNa-ya Ë.AkMpa 1006Àp`.Ë.174À06ÀAaz idnaaMk 17.07.2007.

saMdBa- Á1´ saap`iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.26.08.1994. 2´ saap`iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1093À2335Àp`.Ë.90À93ÀAaz id.12.03.1997. 3´ saap`iva inaNa-ya Ë.AkMpa 1000Àp`.Ë.20À2000ÀAaz id.28.03.2001. 4´ saap`iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1003Àp`.Ë.59À2003ÀAaz id.30.01.2004. 5´ saap`iva.inaNa-ya Ë.AkMpa 1004Àp`.Ë.51À2004ÀAaz id.22.08.2005. naxalavaaVaMnaI kolaolyaa hllyaat jaayabaMdI Àzar Jaalaolyaa SaasakIya saovaotIla kuTuMibayaaMsa Saasana naaokrIt saamaavaUna GaoNyaabaabat va p`cailat trtUdIt kahI sauQaarNaa krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoata. %yaamaQyao naxalavaaVaMcyaa hllyaat jaayabaMdIÀzar Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuuTuMibayaanaa SaasakIya saovaot saamaavaUna GaoNyaasaazI vaogaLI AarxaNa EaoNaI inamaa-Na kravaI kaya‚ tsaoca gaT “ A ” va gaT “ba” maQaIla kma-caa–yaaMcaa saovaot maR%yau Jaalyaasa %yaaMcyaa kuTuMibayaanaa AnaukMpa inayau@tIcaa laaBa Vavaa kaya‚ Pa`cailat pwtIp`maaNao AnaukMpa inayau@tIsaazI gaT “ k” va gaT “D” maQaIla p`itvaYaI- ir@t haoNaa–yaa pdaMpOkI 5 T@ko ivaiht kolaolyaa pdaMcaI mayaa-da vaaZvaavaI kaya‚ AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ zrivalaolyaa kuTuMibayaaMmaQyao AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ zrivalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMmaQyao GaTsfaoTÀpir%ya@taÀivaQavaa maulaIMnaaÀbaihNaIMnaa pa~ kuTuMbaIya mhNaUna samaaivaYT kravao kaya ‚ p`cailat trtUdInausaar

Page 234: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

182

vayaacaI 40 vaYao- Jaalaolyaa kuTuMibayaaMsa AnaukMpa inayau@tIsaazI Apa~ zrivaNyaasaazI AT kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaa tsaoca GaTsfaoTItÀpir%ya@taÀivaQavaa maulagaIÀbaihNaI yaaMcyaakirta iSaiqala kravaI kaya‚ yaabaabatcao p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haoto. yaasava- baabaIMcaa ivacaar k$na Saasana Aata puZIlap`maaNao AadoSa dot Aaho. Saasana inaNa-ya Á yaa saMdBaa-t Aata saaMgaaopaMga ivacaar k$na Saasanaanao p`cailat AnaukMpa t<vaavarIla inayau@tIcyaa yaaojanaot sauQaarNaa krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa AsaUna %yaanausaar KalaIla sauQaarNaa p`cailat yaaojanaot samaaivaYT krNyaat yaot Aahot.

1´ gaT AÀbaÀkÀD maQaIla SaasakIya AiQakarI Aqavaa kma-caa–yaaMnaa naxalavaadIÀ AatMkvaadI ÀdraoDoKaor À samaajaivaGaatk yaaMcyaa hllyaatÀkarvaa[-t maR%yaU Aalyaasa ASaa AiQakarI Aqavaa kma-caa–yaacyaa pa~ kuTuMibayaaMtIla eka vya@tIsa AnaukMpa inayau@tI Anau&oya rahIla va yaa p`yaaojanaaqa- p`cailat ivaiht kolaolyaa 5 T@ko mayaa-domaQyao %yaaMnaa p`aQaanyaanao inayau@tI doNyaat yaavaI. 2´ gaT AÀbaÀkÀD maQaIla jao SaasakIya AiQakarI Aqavaa kma-caarI naxalavaadIÀAatMkvaadIÀ draoDoKaor À samaajaivaGaatk yaaMcyaa hllyaatÀkarvaa[-maQyao kayama svaÉpI jaayabaMdI Jaalao Aahot va %yaaMnaI svatÁhUna SaasakIya saovaa saaoDUna doNyaacaI laoKI AnaumatI idlaI Aaho ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMcyaa pa~ kuTuMibayaaMtIla eka vya@tIsa var ivaiht kolaolyaa 5 T@ko mayaa-domaQyao p`aQaanyaanao inayau@tI doNyaat yaavaI. 3´ AnaukMpa inayau@tIsaazI pa~ zrivalaolyaa kuTuMibayaaMcyaa vyaa#yaocaI vyaaPtI vaaZvaUna %yaamaQyao GaTsfaoTIÀ pir%ya@taÀ ivaQavaa maulaIMnaa ÀbaihNaIMnaa pa~ kuTuMbaIya mhNaUna samaaivaYT krNyaat yaavao.mMaa~ yaabaabat maUL AiQakarI Àkma-caa–yaaMcyaa p%naIÀptI nao kaoNaacaI AnaukMpa t<vaavar inayau@tI kravaI yaabaabat naamaaMkna doNao AavaSyak rahIla. maRt AiQakarIÀkma-caa–yaaMcao ptIÀp%naI hyaat nasalyaasa %yaacyaaÀitcyaa sava- pa~ kuTuMibayaaMnaI eki~t yao}na kaoNaacaI inayau@tI kravaI yaabaabat naamaaMkna kravao.

varIla sauQaarNaa %varIt pirNaamaanao Saasana inaNa-yaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaot AsaUna varIla sauQaarNaaM vyaitir@t AnaukMpa yaaojanaotIla p`cailat [tr trtudI yaapuZohI kayama rahtIla. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasnaaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saMkotaMk 20070717153441001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ EaI.p.paTIla¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AnausaUicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasa p`vaga-acyaa ]maodvaaraMcyaa jaatI p`maaNap~ÀdavyaacaI tpasaNaI krNyaabaabat maaga-dSa-k saUcanaa.

saamaaijak nyaaya va ivaSaoYa sahayya ivaBaaga¸

Saasana inaNa-ya Ë. lavaosaU 2007Àp`.Ë.74Àmaavak –5 idnaaMk 22 Aa^gasT‚ 2007.

P`astavanaa Á maa.savaao-cca nyaayaalayaanao kumaarI maaQaUrI paTIla ivaÉw Apr paolaIsa Aayau@t‚ AaidvaasaI ivakasa‚ ijalha zaNao va [tr yaa p`krNaI idnaaMk 2.9.1994 raojaI idlaolyaa inaNa-yaasa Anausa$na AnausaUicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-cyaa ]maodvaaraMcyaa jaatI p`maaNap~ÀdavyaacaI tpasaNaI k$na vaOQata p`maaNap~ doNyaasaazI rajyaamaQyao ivaBaagaIya jaatI p`maaNap~ pDtaLNaI saima%yaa sqaapna krNyaat Aalaolyaa Aahot. sadr saima%yaaMmaaf-t SaOxaiNak‚ saovaaivaYayak AaiNa inavaDNaUk ivaYayak ]maodvaaraMcyaa jaatI p`maaNap~aMcaI

Page 235: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

183

pDtaLNaI krNyaat yaoto. rajyaatIla jaatI p`maaNap~ saima%yaaMkDo barIcaSaI p`krNao p`laMibat Asalyaanao Anaok ivaVaqyaMa-cyaa‚ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa va laaokp`itnaIQaIMcyaa Baivatvyaabaabat p`Sna inamaa-Na Jaalyaacao Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNaUna doNyaat Aalao Aaho. %yaasa AnausaÉna AnausaUicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla vya@tIMcyaa jaatIcyaa p`maaNap~aMcaI pDtaLNaI krNyaacyaa kaya-pwtIt sauQaarNaa krNyaacaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. Saasana inaNa-ya AnausaUicat jaatI‚ ivamau@t jaatI‚ BaT@yaa jamaatI‚ [tr maagaasavaga- va ivaSaoYa maagaasap`vagaa-tIla vya@tIMcyaa jaatIcyaa p`maaNap~acaIÀdavyaaMcaI pDtaLNaI krtanaa jyaa kuTuMbaatIla vaDIla‚ sa#yao Baa}‚ ikMvaa bahINa Asaa javaLcyaa r@tacao naato ( Fathers family tree with blood relation ) AsalaolyaaMpOkI kaoNaacaohI jaatI vaOQata p`maaNap~ ( Validity Certificate issued by appropriate authrity )Asaola tr sadr p`maaNap~acyaa AaQaaro ASaa kuuMTuMbaatIla [tr vya@tIMnaI vaOQata p`maaNap~asaazI p`stava saadr kolyaasa %yaaMnaa r>acyaa naa%yaacao kuTuMbaatIla naatovaa[-k ]da. vaDIla‚ maulagaa‚ maulagaI‚ Baa}‚ bahINa vaOQata p`maaNap~ p`stava p`aPt Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaacyaa Aat kravaI. jaoqao naama saadRSya Aaho‚ prMtu r@tacao naatosaMbaMQa naahIt‚ ASaI p`krNao saimatIcyaa inadSa-naasa AalaI tr saimatIcao samaaQaana hao[-pya-nt puravao maagaNyaacaa saimatIcaa AiQakar AbaaiQat rahIla. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saaMkotaMk 20070822150125001 Asaa Aaho.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– sava- saMvaagaa-tIla ir@t pdo tatDInao BarNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 2007Àp`,Ë.129À07À12 idnaaMk 27.08.2007.

vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1073ÀesaAar 24ÀDI 2 id. 03.10. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1082À117ÀemaÀ12 id.05.12.1980. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1087À200Àp`.Ë.3À87À12 id.08.10.90 4´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 2006Àp`.Ë.171À06À12 id.17.02.2007. 5´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI 2006Àp`.Ë.94À06À12 id.13.07.2007. Saasana saovaotIla ir@t pdo BarNyaacyaa AnauYaMgaanao AavaSyak kaya-vaahI krNyaabaabatcyaa ivaivaQa saUcanaa yaa ivaBaagaacyaa saMdBaa-iQana Saasana inaNa-ya va pirp~kavdaro vaoLaovaoLI sava- ivaBaagaaMnaaÀkayaa-layaaMnaa doNyaat Aalyaa Aahot. tsaoca ivadBaa-tIla AaidvaasaI va naxalaga`st BaagaatIla ir@t pdo BarNyaasa p`aQaanya doNyaabaabatcyaa saUcanaa saMdBaa-iQana Ë.5 yaoqaIla idnaaMk 13.07.2007 cyaa AadoSaanvayao sava- ivaBaagaaMnaa va inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa idlaolyaa Aahot. tqaaip yaap`maaNao vaoLaovaoLI saUcanaa do}nahI ir@t pdo BarNyaabaabat vaoLIca kaya-vaahI haot naahI. %yaamauLo Saasana saovaot maaozyaa p`maaNaat pdo ir@t Asalyaanao maM~ImaMDLacyaa idnaaMk 1.08.2007 cyaa baOzkIt naarajaI vya@t krNyaat AalaI. yaabaabat maM~ImaMDLanao idlaolyaa inadoSaanausaar SaasakIya kayaa-layao‚ ijalha pirYada yaamaQaIla ir@t pdo %yaacap`maaNao %yaaMcao p`maaNa‚ pdo ir@t rahNyaacaI sava-saaQaarNa karNao‚ ir@t pdo BarNyaabaabat kolaolyaa ]payayaaojanaa AaiNa ir@t pdo sarLsaovaonao va pdaonnatInao BarNyaasaazI kalabaQd kaya-Ëma yaa mauVavar saamaanya p`Saasana ivaBaagaatfo- idnaaMk 8.8.2007 cyaa maM~ImaMDL baOzkIt saadrIkrNa krNyaat Aalao. sadr maM~ImaMDL baOzkIt yaa saadrIkrNaavar

Page 236: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

184

maM~ImaMDLat Jaalaolyaa cacao-cyaa AnauYaMgaanao jao inaNa-ya GaoNyaat Aalao‚ %yaamaQaIla saovaa ]pivaBaagaaSaI saMbaMiQat inaNa-ya ivacaarat Gao}na Saasana Aata puZIlap`maaNoa AadoSa dot Aaho Á– Saasana inaNa-yaÁ– 1´ p`SaasakIya ivaBaagaacyaa inayaM~NaaKalaIla jyaa xao~Iya kaya-layaaMcaa AaÌtIbaMQa AVap maMjaUr Jaalaolaa naahI %yaa

ivaBaagaaMnaI saMbaMiQat xao~Iya kayaa-layaaMcaa AaÌtIbaMQa AMitmatÁ maMjaUr krNyaabaabatcaI kaya-vaahI ek maihnyaacyaa Aat pUNa- kravaI.

2´ gaT–A va gaT–ba ³ rajap~It´ saMvagaa-tIla AaiNa baRhnmauMba[-tIla Aayaaogaacyaa kxaotIla gaT–ba Arajap~It va

gaT– k maQaIla sarLsaovaocaI ir@t pdo va saMBaavya ir@t pdo yaasaazI maagaNaIp~ p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI 30 idvasaat AayaaogaakDo pazvaavao.

3´ AayaaogaakDUna iSafarsa p`aPt Jaalaolyaa ]maodvaaraMcyaa baabatIt AavaSyak baabaIsaMdBaa-t sava- p`iËyaa p`SaasakIya

ivaBaagaanao eka maihnyaat pUNa- kravaI. 4´ gaT–ba ³ rajap~It´ gaT –k va gaT– D maQaIla sava- saMvagaa-tIla Aayaaogaacyaa kxaobaahorIla sarLsaovaocaI ir@t

pdo BarNyaasaMdBa-t AavaSyak kaya-vaahI inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI %varIt sau$ kravaI va ApMga AnauSaoYaacyaa AnauYaMgaanao sarLsaovaotIla BartIbaabat maa. ]cca nyaayaalayaanao idlaolaI sqaigatI ]zivalyaanaMtr sadr pdavar tatDInao inayau@tI doNyaacaI kaya-vaahI kravaI.

5´ gaT–A saMvagaa-tIla Aasqaapnaa maMDLacyaa kaya-kxaotIla ir@t pdaMcao pdaonnatIcao p`stava sava- saMbaMiQat

p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI 1 maihnyaacyaa Aat Aasqaapnaa maMDLakDo pazvaavaot. 6´ gaT– A maQaIla Anya pdaMcao va gaT–ba maQaIla iva.jaa. Ba.ja.p`vagaa-tIla va iva.maa.p.tIla AarxaIt pdo

³ maa. ]cca nyaayaalayaacyaa inadoSaanausaar ´ ir@t zovaUna ]va-irt pdavarIla pdaonnatIcao p`stava sava- saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI 1 maihnyaat saa.p`,,.ivaBaaga ka.12 va ka.16ba kDo maanyatosaazI saadr kravaot.

7´ gaT–ba ³ Arajapi~t´‚ gaT–k‚ va gaT–D maQaIla pdaonnatIcaI ir@t pdo saMbaMiQat ivaBaaga p`mauKÀ

kayaa-layap`mauKÀinayau@tI p`aiQakarI yaaMnaI tatDInao ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIcyaa baOzka Gao}na 15 idvasaat kaya-vaahI kravaI.

2. varIla AadoSaacao kaTkaorpNao palana kÉna ivaiht kaya-pQdtInao ir@t pdo lavakrat lavakr BarNyaacyaa AnauYaMgaanao sava- p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI tatDInao kaya-vaahI kravaI. pdaonnatIcyaa kaoTyaatIla ir@t AsalaolaI pdo 3 maihnyaaMcyaa Aat BarlaI gaolaI naahIt tr saMbaMiQat ivaBaagaacyaa saicavaavar jabaabadarI inaiScat kÉna yaaogyatI kaya-vaahI tatDInao krNyaat yao[-la yaacaI sava- ivaBaagaaMnaI naaoMd GyaavaI. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra .govt.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMkotaMk 20070827125841001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao. satISa i~pazI¸ APpr mau#ya saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 237: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

185

Á rjaa Á

Sub:-Holidays-Public and Optional..Attendance on.

G.A.D Circular No. P-13/1317-B dated 16th July 1964.

In modification of the orders issued in Govt. Circular Political and Services Departmet No. P- 13- II B dated the 27th July 1969, Government is pleased to issue following revised instructions for the grant of Compensatory Holidays:-

(1) Compensatory holidays should not be accumulated for more than three days.

(2) In case where Govt. servants are required to work for half a day¸ two such half days should be taken as equivalent to one full day for the purpose of grant of Compensatory Holiday.

(3) Compensatory Holidays granted to Govt. Servants may be allowed to be prefixed or suffixed or both to the leave as admissible under rules and or holidays.

(4) Compensatory Holidays should not be allowed to be carried forward to the next Calender year.

@@@@@@@@@@@

Sub:-Leave concession….. Grant of to Police personnel.

Home Department G.R.No.LVE 0575-V-A dt. 17th July ,1975.

Resolution : Due to the exigencies of their service, Police personnels are, by and large not able to avail of the leave encashment concession admisible to other Government servants. Govt. is accordingly pleased to direct, in modification of the orders contained in G.R. F.D. No. LVE 2470/634/70 –X dt. 15th May 1970, as amended from time to time, that all Police Officers ( exclusive of members of the I.P.S.) and all Policemen in the State should be allowed the concession of the encashment of earned leave for one month with actual availment of earned leave for 15 days in every block period of two years. However ,if a Police Officer/ Policemen applied for earned leave during the said block priod and he cannot be granted even for 15 days because of the exigencies of the service,he should be allowed leave encashment for a period of 30 days, subject to issue of a certificate by the competent authority to the effect that his leave had to be refused because of the exigencies of the service. 2. These orders should take effect from the block period which commenced on the 1st April 1974, but will not apply to those Police Officers and Policemen who have already availed the leave concession for the said block period. The revised leave concession should also be subject to all the other prescribed conditions ralating to the leave encashment concession as applicable to other Govt. servant.

Page 238: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

186

3. Govt. is also pleased to direct that the refusal of leave to Police Officers / Policemen for purposes of the leave encashment concession should be kept to the minimum and such requests should be refused only when absolutely essential in the public interest and once a request for leave is refused, the competent authority should sanction the leave encashment and it will not be at his discretion to modify the decision. The Inspector General of Police should maintain a record of such requests of leave and review the reasons thereof. Govt. feels that every effort should be made to give leave at least for 15 days, if not more during a block of 2 years. 4. Govt. is also please to diect that all Police Officers ( excluding members of the I.P.S.) and all policemen in the state should be held to be eligible for casual leave upto a limit of 20(Twenty ) days in a calendar year,subject to the various rules governing the grant of casual leave to Govt. servants. These orders should have effect from calendar year which commenced on the1 st January 1975. 5. This resolution issues with the concurrence of F.D vide its un -official reference No.2245/ S- F.D dt. 1st July 1975. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, P.G.Gavai, Secretary (I) to the Govt.of Maharashtra Home Department. ( Note:- Block System discontinued. Casual Leave reduced. Encashment 15 days only.)

@@@@@@@@@@

Sub:-Grant of additional leave with facilities for its surrender and encashment to members of the State Police Constabulary.

Home Dept. G.R.No.LVE 0179/13548 A Pol 5 dt. 4. 9. 1979.

Read :Govt.Reso. H.D.No. LVE 0575/ VA dt. 17th July 1975.

Members of the Police Constabulary are very often required to put in long and arduous of duty not only on normal working days but also on gazetted holidays which are notified as public holidays. In the past, Govt. had granted certain financial compensations viz. Armed Duty Allowance for the Armed Policemen with effect from October 1970 and Special Duty Allowance for all members of the Police constabulary with effect from April 1973 in consideration of the arduous and extended hours which members of the Police Constabulary are required to put in almost daily, the frequent deprivation of the concessions of holidays , casual leave, etc. Govt. has now decided that all members of the Police Constabulary should also be allowed an additional 15 days earned leave per annum to be earned at the rate of one day for each spell of duty period of 24 days with facilities to surrender and encash it, as is permissible at present under Govt. Resolution Home Dept. No. LVE 0575/VA dated the 17th July 1975. 2. These orders will come into effect from 1 st October 1979 and shall apply to all

Page 239: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

187

members of the Police Constabulary of and below the rank of Police Jamadar and cover all Police establishments to which Special Duty Allowance is admissible in accordance with the G.R.H.D.No. APO 3273/ II VI dated the 13th April 1973, as amplified by Govt. Resolution of even number, dated the 11th November 1974. 3. The expenditure on this account should be met from the sanctioned grants under the head 255 Police. 4. This Resolution issues with the concurrence of the Finance Department Vide its unofficial reference No. CR 1027 / 79 SER 9 dt. 4th September 1979. By order and in the name of the Governor of Maharashtra S. S. Das Under Sec.to the Govt.of Maharashtra, Home Department. @@@@@@@@@

Sub: Prefixing and suffixing Sundays and

Public Holidays to Casual Leave.

F.D.G.R.No. LVE 1481/CR-274/SER-9 Dated 20th March ,1981. According to orders contained in G.R.F.D.No. LVE 1456/S-5 dated the 9th April 1957, not more than two holidays can be enjoyed in conjuction with any spell of casual leave wheter by prefixing suffixing or by both, and further that no holidays can be interposed between period of casual leave. The question of removing these restrictions was under consideration of Government for sometime past. Government is pleased to direct that Government servants may be permitted to prefix and /or suffix any number of Sundays and /or Public holidays to casual leave. They may also be permitted to interpose a holiday or a series of holidays between the periods of casual leave. However, the existing condition that the total period should not exceed 7 days,, save only in exceptional circumstances when it may be extended upto 10 days, will continue as before. These orders will take effect from the date of issue and shall be in force on experimental basis for a period of one year in the first instance. The Heads of Offices/Departments should keep a watch on the implementation of these orders and report to Finance Department whether the concession extended in paragraph 2 above results in any administrative inconvenience.The report in the matter should be sent to the Administrative Department concerned who in turn should give their comments so as to reach Finance Department by the end of February 1982. Dy. Secretary to Government.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 240: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

188

ivaYaya Á–kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaaKalaI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa k$na GaoNaa–yaa AaoVaoigak va AaOVaoigakotr rajya XaasakIya

kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. elavhI[- 1480 ÀsaIAar 1399 Àesa[-Aar 9‚ id. 14 jaulaO ¸1981.

rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaI ³ AaOVaoigak va AaOVaOigakotr ´ CaoTyaa kuTuMba pQdtIcaa AiQak p`maaNaat AvalaMba krNyaasaazI jao kma-caarI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa k$na GaotIla %yaaMnaa var ]d\QaRt kolaolyaa AadoXaaMmaQyao ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaacaI trtUd yaapUvaI-ca krNyaat AalaolaI Aaho. yaa baabatIt AiQak ]<aojana doNyaacyaa dRYTInao saQyaa Aist%vaat Asalaolyaa trtudI AiQak iXaiqala krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.Aata var namaUd kolaolao sava- AadoXa r_ k$na Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚ kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaaKalaI rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ³AaOVaoigak va AaOVaoigakotr ´ puZIla pircCodat namaUd kolyaap`maaNao ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. 3. kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaaKalaI jao pu$Ya XaasakIya kma-caarI nasabaMdI Sas~iËyaa k$na GaotIla %yaaMnaa jaastIt jaast saha kamaacyaa idvasaaM [tkI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. jar eKaVa kma-caa–yaaMnao‚ pihlaI Sas~iËyaa inaÉpyaaogaI zrlyaasa dusa–yaaMda nasabaMdI Sas~iËyaa k$na GaotlaI va %yaanao pihlaI Sas~iËyaa inaÉpyaaogaI zrlyaamauLo dusarI Sas~iËyaa kravaI laagalaI‚ Asao saMbaMQaIt vaOVikya AiQaka–yaanao idlaolao p`maaNap~ saadr kolyaasa %yaalaa punha jaastIt jaast 6 idvasaaMcaI naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI.

³A´ jyaa maihlaa XaasakIya kma-caarI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa ³ p`sautInaMtr ikMvaa p`sautI vyaitir@t [tr vaoLI ´ k$na GaotIla %yaaMnaa 14 idvasaaMpoxaa AiQak nasaola evaZI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI.

³ ba´ jyaa maihlaa XaasakIya kma-caarI gaBaa-XayaaMtga-t saMttIp`itbaMQak valaya ³ laUp´ basavaUna GaotIla %yaaMnaa %yaa idvaSaI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. ³k´ jyaa maihlaa XaasakIya kma-caarI kayadoXaIr gaBa-patanaMtr saMttIp`itbaMQak Xas~iËyaa k$na GaotIla

%yaaMnaa jaastIt jaast 14 idvasaaMpoxaa AiQak nasaola evaZI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. 4. ³ A´ jyaa XaasakIya pu$Ya kma-caa–yaaMcyaa p%naI‚ pihlaI Sas~iËyaa inaÉpyaaogaI zrlyaamauLo kuTuMbaklyaaNa kaya-ËmaaKalaI dusarI saMttIp`itbaMQak Sas~iËyaa³p`sautInaMtr ikMvaa p`sautI vyaitir@t [tr vaoLI´ k$na GaotIla %yaaMnaa %yaaMcyaa p%naIcaI pihlaI Sas~iËyaa inaÉpyaaogaI zrlyaamauLo dusarI Sas~iËyaa kravaI laagalaI‚ Asao vaOVkIya p`maaNap~ saadr kolyaasa 7 idvasaaMcaI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. p%naIcaI doKBaala krNyaasaazI %yaa XaasakIya kma-caa–yaacaI ]pisqatI AavaSyak Aaho AXaa p`karcaa ]llaoK p`maaNap~amaQyao AsaNyaacaI AavaSyakta naahI. ³pircCod 4 ³A´ laa XauQdIp~… iva<a iva.Ë.Arjaa 2498À01Àsaovaa 9 id. 20 maaca- 1998.´ ³ba´ jyaa XaasakIya pu$Ya kma-caa–yaaMcyaa p%naI kayadoXaIr gaBa-patanaMtr saMttI p`itbaMQak Xas~iËyaa ³ p`sautInaMtr ikMvaa p`sautI vyaitir@t [tr vaoLI´k$na GaotIla %yaMacyaa p%naInaI gaBa-patanaMtr saMttIp`itbaMQak Sas~iËyaa k$na Gaotlyaacao vaOVikya p`maaNap~ saadr kolyaasa %yaaMnaa 7 idvasaaMpya-t ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI.p%naIcaI doKBaala krNyaasaazI %yaa XaasakIya kma-caa–yaacaI ]pisqatI AavaSyak Aaho AXaa p`karcaa ]llaoK p`maaNap~amaQyao AsaNyaacaI AavaSyakta naahI. 5. inabaI-jaIkrNa Sas~iËyaa kolaolyaa kma-caa–yaalaa Sas~iËyaonaMtr gaMutagauMt ]d\BavalyaamauLo ivaiht mayaa-dopoxaa jaast ivaXaoYa naOimai<ak rjaocaI AavaXyakta Asaola tr‚ saMbaMQaIt ÉgNaalayaacyaa p`aiQaka–yaaMcao À p`aiQaÌt vaOVikya AiQaka–yaacao p`maaNap~ saadr kolyaasa‚ %yaalaa ikMvaa itlaa jaovaZa kaLpya-t Xas~iËyaonaMtrcyaa gaMutagauMtImauLo ÉgNaalayaat rahavao laagalao Asaola tovaZyaa kaLasaazI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. yaaiXavaaya inaiba-jaIkrNa Sas~iËyaonaMtr jyaaMnaa ÉgNaalayaat rhavao laagaNaar naahI prMtu‚ %yaacavaoLI kamaavar jaaNyaasa jao samaqa- naahIt %yaaMnaa‚ saMbaMQaIt ÉgNaalayaatIla yaaogya Asaa p`aiQakarI ikMvaa p`aiQaÌt vaOVkIya AiQakarI yaaMcao vaOVkIya p`maaNap~ saadr

Page 241: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

189

kolyaasa puÉYaacyaa saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaosaazI 7 idvasa va maihlaaMcyaa saMttIp`itbaMQak Sas~iËyaosaazI 14 idvasa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. 6. jao SaasakIya kma-caarI punaÁsaMyaaojana Sas~aiËyaa ³ rao–k^nalaayaJaoXana ´ k$na GaotIla %yaaMnaa 21 ikMvaa ÉgNaalayaat rahNyaasaMbaMQaI p`aiQaÌt vaOVikya AiQaka–yaanao p`maaiNat kolaolaa p`%yaxa kalaavaQaI‚ yaapOkI jaao kalaavaQaI kmaI Asaola‚ tovaZyaa kalaavaQaIevaZI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. iXavaaya Xas~iËyaa k$na GaoNyaasaazI jaaNyaayaoNyaamaQyao jaao p`%yaxa kalaavaQaI laagaola %yaasaazIsauQda ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. punaÁsayaaojana Sas~aiËyaosaazI doNyaat yaoNaarI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa ³ vaOVkIya Kcaa-cyaa p`itpUtI-caI kaoNatIhI jabaabadarI na Gaota ´ puZIla ATIcyaa AaQaIna rahIla.

³1´ tI Sas~iËyaa punaÁsaMyaaojana Sas~iËyaa krNyaacyaa saaoyaI Asalaolao ÉgNaalaya‚ vaOVkIya mahaivaValaya ikMvaa saMsqaa yaoqaoca kolaolaI AsaavaI.

³2´ ivaXaoYa naOimai<ak rjaocyaa Ajaa-saaobat jyaa vaOVaikya AiQaka–yaanao saMbaMQaIt Sas~iËyaa kolaI Asaola %yaacao p`maaNap~at namaUd kolaolyaa kalaavaQaIsaazI %yaa kma-caa–yaanao‚ Sas~iËyaocyaa kalaamaQyao va Sas~iËyaonaMtr baro haoNyaasaazI ÉgNaalayaat rahNao AavaSyak haoto‚ ASaa p`karcao vaOVkIya p`maaNap~ jaaoDNao AavaSyak Aaho.

varIla savalat puZIla XaasakIya kma-caa–yaaMnaa Anau&oya Asaola. ³A´ Aivavaaiht kma-caarI ikMvaa ³ba´ jyaaMnaa daonapoxaa kmaI maulao Aahot Asao kma-caarI ikMvaa

³k´ jao punaÁsaMyaaojana Sas~iËyaa mah%vaacyaa karNaasaazI k$ [icCtat‚ Asao kma-carI ]da. saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaonaMtr eKaVa kma-caa–yaacaI sava- maulao ikMvaa maulaI marNa pavalaI AsatIla.

7.inabaI-jaIkrNa va punaÁsaMyaaojana Sas~iËyaa yaasaazI imaLNaarI ivaXaoYa naOimai<ak rjaa naohmaIcyaa rjaolaa maagao jaaoDUna Gaota yao[-la. prMtu tI naOimai<ak rjaa ikMvaa naohmaIcyaa rjaolaa puZo jaaoDUna Gaota yaoNaar naahI. 8. yaa Xaasana inaNa-yaacaI [Mga`jaI p`t saaobat jaaoDNyaat AalaI Aaho.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va %yaaMcyaa naaMvaanao. vyaM . do. Paanasao ]p saicava‚ iva<a ivaBaaga. @@@@@@@@@@

ivaYaya Á–eka p`karcyaa rjaocao dusa–yaa p`karcyaa rjaot pirvat-na krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚pirp~k Ë. elavhI[- 2481ÀsaIAar 1362À esa[-Aar 9 id. 19 .2. 1982. SaasakIya kma-caa–yaalaa AaQaI maMjaUr JaalaolaI rjaa‚ tI maMjaUr krNyaat AalaI %yaavaoLI %yaalaa doya va Anau&oya Asalaolyaa vaogaLyaa p`karcyaa rjaot‚ %yaacyaa ivanaMtInausaar‚ BautlaxaI p`Baavaanao pirvatI-t krNyaacaa AiQakar maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 14 Anvayao saxama p`aiQaka–yaalaa idlaolaa Aaho. saxama p`aiQakarI hI ivanaMtI SaasakIya kma-caarI f@t saovaomaQyao Asatanaaca maanya k$ Saktao. inayat vayaaomaanaanausaar ikMvaa Anyaqaa SaasakIya kma-caarI inavaR<a Jaalyaavar saxama p`aiQakarI ASaI ivanaMtI maanya k$ Sakt naahI. hI baaba maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama¸ 1981 maQaIla inayama 22 va 67 yaaMtIla trtudInausaar AsaUna %yaa inayamaap`maaNao jaovha eKaVa SaasakIya

Page 242: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

190

kma-caa–yaacaI saovaa samaaPt haoto‚ tovha %yaacyaa KatI AsalaolaI sava- p`karcaI rjaa vyapgat haoto mhNaUna Saasana Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI‚ saMbaMQaIt SaasakIya kma-caa–yaacaI saovaa samaaPt Jaalyaavar‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 14 Anausaar saxama AiQaka–yaaMnaI %yaaMnaa idlaolyaa AiQakaraMcaa vaapr krta kamaa nayao. karNa tsao krNao inayamabaa( AsaUna saaMivaiQak inayamaaMcyaa trtudIcao ]llaMGana krNaaro Aaho.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maanyatap`aPt saMGaTnaocyaa baOzkIsaazI hjar rahNyaasaazI naOimai<ak rjaa.

saava-jainak baaMQakama ivaBaaga¸ pirp~k Ë.rjaa 1085À1304À³96´Àsaovaa 3 idnaaMk 6 jaUna¸ 1985.

maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama 1979 paoT inayama 29 pirinayama 9 laa AnausaÉna SaasakIya AaOVaoigakotr kma-caa–yaaMnaa rjaa maMjaUr krNyaacaI Sa@tI jyaasa p`dana kolaolaI Aaho¸ Asaa kaoNatahI AiQakarI va jyaacaa inaNa-ya GaoNaara tao ekmaova AiQakarI Aaho Asaa AiQakarI ASaa saovaocyaa inakDIcyaa AQaIna rahUna ASaa kaoNaa%yaahI kma-caa–yaalaa¸ maanyata p`aPt saMGaTnaocyaa baOzkIlaa hjar rahNyaasaazI AavaSyak vaaTlyaasa naOimai<ak rjaa maMjaUr kÉ Sakola. 2. maanyatap`aPt saMGaTnaocyaa baOzkIsaazI jar eKaVa kma-caa–yaanao naOimai<ak rjaa maaigatlaI¸tr saxama AiQaka–yaaMnaI jar var ]llaoiKlaolyaa inayamaaMcyaa AQaIna rahUna yaaogyatI kaya-vaahI prspr kravaI.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa rjaa maMjaUrIcyaa p`krNaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. Arjaa 2486Àp`.Ë.875À saovaa 9 id.01 saPToMbar¸ 1986. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 cyaa piriXaYT paca maQaIla namaunaa 1 maQyao XaasakIya kma-caa–yaacaa rjaocaa Aja- p`aPt JaalyaanaMtr rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaanao kaoNa%yaa baabaI ivacaarat Gyaavayaacyaa Asatat ‚yaacaI trtUd saMbaMQaIt inayamaaMcyaa inayama 11 maQyao kolaolaI Aaho. ivaiht namaunyaamaQyao rjaocaa Aja- p`aPt JaalyaanaMtrhI %yaa Ajaa-var‚ rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaakDUna yaaogya vaoLI kaya-vaahI kolaI jaat naahI va kma-caarI rjaocaa Aja- do}na gaOrhjar raihlyaasa %yaacyaa ivaÉQd “ ivanaa prvaanagaI gaOrhjar ” raihlyaaba_la p`aiQaka–yaakDUna kaya-vaahI krNyaat yaoto‚ Asao laaokAayau@t va ]p laaokAayau@t yaaMcyaa 1983 cyaa Ahvaalaat namaUd krNyaat Aalao Aaho.rjaocyaa Ajaa-var vaoLIca kaya-vaahI na kolyaamauLo saMbaMiQat kma-caa–yaasa rjaa vaotna imaLNyaasahI ADcaNaI inamaa-Na haotat.Asao GaDU nayao mhNaUna Xaasana AadoXa dot Aaho kI‚ ivaiht namaunyaat kma-caa–yaacaa rjaocaa Aja- p`aPt JaalyaanaMtr ‚ rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaanao ]prao@t inayamaavalaIcyaa trtudI laxaat Gao}na‚ %yaavar yaaogya tI kaya-vaahI k$na rjaa maMjaUrIcaoÀnaa maMjaUrIcao AadoXa‚ inayama mhNaUna ‚ rjaa sauÉ haoNyaaAaQaI kaZNyaacaI kaoiXaXa kravaI. maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaaga À ivaBaaga p`mauK À kayaa-laya p`mauK yaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚%yaaMnaI Ìpyaa yaa pirp~katIla trtudI %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaI Asalaolyaa rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaacyaa inadXa--naasa AaNaavyaat.

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 243: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

191

ivaYaya Á–BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. Baap`sao 2187 À4029À9 idnaaMk 11 jaulaO ¸1988. BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalatIcaa laaBa ³Leave Travel Concession ´ daona karNaakirta ]pBaaogata yaotao. ³1´ svaga`amaI³Home Town´ va ³2´ Baartat kuzohI jaaNyaakirta ³Any where in India ´ svaga`amaI jaaNyaakirta rjaotIla p`vaasa savalat daona vaYaa-tUna ekda va Baartat kaozohI jaaNyaakirta caar vaYaa-tUna ekda yaa p`maaNao ]pBaaogata yaoto. 2. rajya Saasanaacyaa kma-caa–yaaMnaa f@t svaga`amaI jaaNyaakirta daona vaYaa-tUna ekda rjaotIla p`vaasa savalat ]pBaaogata yaoto. koMd` Saasana va rajya Saasanaacyaa svaga`amaI jaaNyaasa Asalaolyaa rjaotIla p`vaasa savalatIcyaa gaT vaYaa-t frk Aaho. koMd` SaasanaacaI gaT vaYao- sama ³ Even ´ saalaapasaUna sau$ haot AsaUna tI 1956–57 yaa gaT vaYaa-pasaUna sauÉ krNyaat AalaI Aahot‚ tr rajya Saasanaacao gaT vaYa- ivaYama ³ odd ´ saalaapasaUna sauÉ haot AsaUna ‚ tI 1963–64 yaa gaT vaYaa-pasaUna sauÉ krNyaat AalaI Aahot. Baart p`Saasana saovaotIla AiQakarI ho koMd` Saasanaacao kma-caarI AsalyaamauLo %yaaMnaI varIla svaga`amaI jaaNyaasa doya AsalaolaI rjaotIla p`vaasa savalat koMd` Saasanaacyaa gaT vaYaa-p`maaNaoca ]pBaaogaavayaasa paihjao. 3. Baart p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaI svaga`amaI va Baartat kuzohI jaaNyaakirta rjaotIla p`vaasa savalatIcaa laaBa Gaotanaa varIla daonhI savalatI Alaga Alaga gaT vaYaa-maQyao GaoNao AavaSyak Aaaho. ]da. eKaVa AiQaka–yaanao jar 1986–87 yaa gaT vaYaa-t rjaotIla p`vaasa savalat‚ svaga`amaI jaaNyaasa ]pBaaogalaI Asaola tr %yaalaa Baartat kuzohI jaaNyaacaI rjaotIla p`vaasa savalat‚ Baartat kuzohI jaaNyaacao caar vaYaa-cao saQyaacao gaT vaYa- 1986–89 Asao AsalyaamauLo 1988À89 yaa gaT vaYaa-cyaa rjaotIla p`vaasa savalatI ]pBaaogata yao[-la.tsaoca jar eKaVa AiQaka–yaaMnao caar vaYaa-tUna ekda Baartat kuzohI jaaNyaacyaa rjaotIla p`vaasa savalatIcaa laaBa eka gaT vaYaa-t Gaotlaa Asaola‚tr sadr rjaotIla p`vaasa savalat %yaavaoLI %yaa kma-caa–yaasa svaga`amaI jaaNyaasa doya Asalaolyaa rjaotIla p`vaasa savalatIsaaobat samaayaaoijat ³Adjust ´ kravaI laagato. saMbaMiQat AiQaka–yaaMcyaa baabatIt varIlap`maaNao va rjaotIla p`vaasa savalatIbaabat [tr AaNaKI AavaSyak AsalaolaI maaihtI ]plabQa Jaalyaasa‚ %yaa AiQaka–yaanao ivanaMtI kolyaasa naMtr caukInao %yaalaa rjaotIla p`vaasa savalat doya nasatanaa sauQda maMjaUr haoNyaacaI Sa@yata Aaho. tovha AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat maMjaUr krNyaapUvaI- %yaaMcyaa rjaotIla p`vaasa savalatIbaabat SaasanaakDo saMbaMiQat AiQaka–yaanao rjaotIla p`vaasa savalaIcaa laaBa kovha Gaotlaa haota‚ varIla savalat %yaanao rajya Saasanaacyaa gaT vaYa-ap`maaNao ikMvaa koMd` Saasanaacyaa gaT vaYaa-p`maaNao ]pBaaogalaI haotI [%yaaidcaI maaihtI ]plabQa AsaNao AavaSyak Aaho. tovha sava- Baart p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa %yaaMnaI rjaotIla p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaasa prvaanagaI imaLivaNyaasa Aja- krtovaoLI Ajaa-saaobat yaa pirp~katIla piriSaYT ‘ A ’ yaoqao Asalaolyaa ivavarNap~at namaUd kolyaap`maaNao maaihtI pazivaNao AavaSyak rahIla. 4. Baart p`Saasana saovaa saMvagaa-tIla AiQaka–yaaMnaI yaanaMtr inayaimat rjaocyaa kalaavaQaIt rjaotIla p`vaasa savalat ]pBaaogaavayaacaI Asaola tr‚ rjaocaa Aja- va piriSaYT “ A ” yaoqaIla ivavarNap~at AavaSyak AsalaolaI maaihtI saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ maM~alaya‚ mauMba[- yaaMnaa pazvaavaI. 5. rjaotIla p`vaasa savalat naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIt ]pBaaogaavayaacaI Asaola tr KalaI namaUd kolaolyaa pdavarIla AiQaka–yaaMnaI %yaaMcyaa pdasamaaor namaUd kolaolyaa pdavarIla AiQaka–yaaMsa %yaa rjaocaa saMbaMQaIt Aja- va piriSaYT “A ” yaoqao namaUd kolaolyaa ivavarNap~ap`maaNao maaihtI saadr kravaI va Ajaa-caI p`t va piriSaYTacaI p`t saamaanya p`Xaasana ivaBaaga‚ maM~alaya¸ mauMba[- yaaMnaa pazivaNao AavaSyak rahIla. ivabaama.

Page 244: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

192

Pad p`aiQakarI ³1´ Apr mau#ya saicava‚ ivaSaoYa saicava‚ saicava‚ Apr saicava mau#ya saicava. ³2´ ivaBaagaIya Aayau@t.. mahsaUla saicava. ³3´ ivaBaagaIya Apr Aayau@t... ivaBaagaIya Aayau@t. ³ Baart p`Saasana saovaotIla AiQakarI AsatIla tr ´ ÀijalhaiQakarIÀApr ijalhaiQakarI ³4´ mau#ya kaya-karI AiQakarI‚ ijalha pirYad…. ivaBaagaIya Aayau@t. ³5´ sahayak ijalhaiQakarIÀ pirivaxaaQaIna sahayak ijalhaiQakarI… %yaa %yaa ijal(acaa saMbaMQaIt ijalhaiQakarI. ³6´ maM~alayaat kaya-rt Asaloalyaa Apr mau#ya saicava‚ to jyaa ivaBaagaacyaa Asqaapnaovar ivaSaoYa saicava‚Apr saicava va saicava saaoDUna [tr Baart kaya-rt AsatIla %yaa %yaa p`Saasana saovaotIla AiQakarI. ivaBaagaacao saicava. ³7´ kod` SaasanaakDo p`itinayau@tIvar Asalaolyaa Baart p`Saasana %yaaMcao mahamaMDLÀ Saasanaacao saovaotIla AiQakarI saaoDUna maharaYT/ Saasanaacyaa AiQap%yaaKalaIla ]pËmaÀmahanagarpailaka Asalaolyaa mahamaMDL tsaoca mahanagarpailaka va Saasanaacyaa [tr vagaOro jyaa ivaBaagaacyaa ]pËmaavar p`itinayau@tIvar Asalaolyaa AiQaka–yaaMnaI…. P`aSaasakIya inayaM~Naot yaot

yaot AsatIla %yaa ivaBaagaacao saicava.

6, koMd` SaasanaakDo p`itinayau@tIvar Asaloalyaa Baart p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa varIla trtUd laagaU naahI.prMtu %yaaMnaa p`itinayau@tIva$na prt AalyaanaMtr rjaotIla p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaacyaa vaoLot piriXaYT “ A ” yaoqao namaUd kolaolyaa ivavarNap~at maaihtI doNao AavaSyak rahIla. 7. rjaocyaa kalaavaQaIt sava- Baart p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat saamaanya p`Saasana‚ ivaBaaga¸ maM~alaya¸ mauMba[- yaaMcyaatfo- maMjaUr krNyaat yao[-la. tsaoca ijalha pirYadocyaa mau#ya kaya-karI AiQaka–yaaMnaa jarI sqaayaI saimatInao rjaa maMjaUr kolaI AsalaI‚ trI sadr rjoacyaa kalaavaQaIt rjaa p`vaasa ]pBaaogaNyaacaI prvaanagaI saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ maM~alaya ¸mauMba[- yaaMcyaatfo-ca maMjaUr krNyaat yao[-la. 8. rjaa p`vaasa savalat maMjaUrI AadoSaacaI ek ek p`t mahalaoKapala 1 va 2 va AiQadana va laoKa AiQakarI‚ mauMba[- ¸saMbaMiQat kaoYaaiQakarI va saMbaMiQat AiQakarI ‚ AiQakarI jyaa izkaNaI kaya-rt Asaola %yaa kayaa-layaasa À ivaBaagaasa yaaMnaa pazivaNao AavaSyak rahIla. 9. Baart p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa var pircCod 5 yaoqao namaUd kolyaap`maaNao naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar‚ jyaa p`aiQaka–yaaMnaa idlao AsatIla‚ %yaa p`aiQaka–yaaMnaI saMbMaiQat AiQaka–yaaMcyaabaabatIt naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIt rjaotIla p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaasa prvaanagaI doNaobaabatcao AadoXa inaga-imat krNoa AavaSyak rahIla va %yaacaI ek p`t p`%yaokI‚mahalaoKapala 1 va 2 ‚ AiQadana va laoKa AiQakarI‚ saMbaMiQat ijalha kaoYaagaar AiQakarI‚ saMbaMiQat kaya-laya‚ saMbaMiQat AiQakarI va saamaanya p`Xaasana ivaBaaga‚ maM~alaya ¸mauMba[- yaaMnaa pazivaNao AavaSyak rahIla. ivabaama.

Page 245: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

193

10. saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ maM~alaya mauMba[- va jyaa jyaa AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vasa savalat maMjaUr krNyaacao AiQakar idlao Aahot ASaa sava- AiQaka–yaaMnaI saMbaMiQat AiQaka–yaasa rjaotIla p`vaasa savalat doya Aaho ikMvaa naahI‚ ho %yaaMnaI rjaotIla p`vaasa savalat imaLNaabaabat kolaolyaa Ajaa-saaobat jaaoDlaolyaa ivavarNap~atIla maaihtI va %yaaMnaI %yaapUvaI- ]pBaaogalaolyaa rjaotIla p`vaasa savalatI saMbaMQaIt kayaa-layaat ]plabQa AsalaolaI maaihtI tpasaUna paihlyaanaMtrca rjaotIla p`vaasa maMjaUr krNyaasa prvaanagaI VavaI. piriSaYT “ A ” yaoqao namaUd kolaolyaa ivarNap~at maaihtI idlyaaiSavaaya prvaanagaI do} nayao.tsaoca mahalaoKapala 1 va 2 tsaoca AiQadana va laoKa AiQakarI yaaMnaI sauQda %yaaMcyaa %yaaMcyaa kayaa-layaat ]plabQa Asalaolyaa maaihtIva$na saMbaMQaIt AiQaka–yaasa rjaotIla p`vaasa savalat doya Aaho ikMvaa naahI ho pDtaLUna pahavao va doya nasalyaasa %varIt Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNaUna Vavao. 11. saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ maM~alaya¸ mauMba[- ‚ mahalaoKapala 1 va 2 ‚ AiQadana va laoKa AiQakarI mauMba[- va jyaa jyaa AiQaka–MyaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat maMjaUr krNyaacao AiQakar idlao Aahot. ASaa savaa-naI saMbaMiQat AiQaka–yaaMcyaa baabatIt rjaotIla p`vaasa savalatIcaa tpSaIla ³Record ´ zovaavaa va Saasanaanao tsaa tpSaIla saadr krNyaasa saaMigatlyaasa tao %varIt Saasanaalaa saadr kravaa. 12. rjaotIla p`vaasa savalatI saMbaMQaIt Asalaolyaa inayamaaMcaI maaihtI va zLk vaOiSaYTyao saMixaPt sva$pat piriSaYT “ ba” yaoqao idlaI Aahot. 13. ho pirp~k iva<a ivaBaagaacyaa sahmatInao va %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë. 462À88Àsaovaa 5 idnaaMk 17 jaUna 1988 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. saitSa i~pazI¸ sah saicava‚ maharaYT/ Saasana. ³ TIp Á yaaca saMdBaa-t Saasanaacao idnaaMk 30 jaanaovaarI 1993 cao pirp~k phavao. ´

piriSaYT “ A ” rjaotIla p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaacaI prvaanagaI imaLNyaabaabatcaa Aja- 1. AiQaka–yaacao naaMva Á 2. pdnaama Á 3. varIla pd jyaa izkaNaI QaarNa krIt AsatIla %yaa kayaa-layaacao naava Á 4. saovaot $jaU haoNyaacaa idnaaMk Á 5. saQyaacao vaotna Á 6. GaoaiYat kolaolyaa svaga`amaacao naava Á 7. saovaapustkatIla naaoMdIp`maaNao ÀAiQaka–yaanao GaaoiYat Á

kolyaap`maaNao svaga`ama kayama Aaho kaÆ 8. rjaotIla p`vaasa savalat svaga`amaI jaaNyaasa ]pBaaogaavayaacaI Á

Aaho kI Baarta kuzohI jaaNyaakrta ..%yaa izkaNacao naava. 9. varIla rjaotIla p`vaasa savalat kaoNa%yaa gaT vaYaa-kirta Á

Page 246: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

194

]pBaaogaavayaacaI Aaho to gaT vaYa- tsaoca maudtvaaZ va savalat ]pBaaogaNyaat yaot Aaho ka Æ

10. svaga`amaI jaaNyaasa va Baartat kuzohI jaaNyaasa yaaAaQaI Á ]pBaaogalaolyaa rjaotIla p`vaasa savalatIcao gaT vaYa-.tsaoca

maudtvaaZIt savalat ]pBaaogaNyaat AalaI haotI kaÆ var AnauËmaaMk 8 maQyao namaUd kolaolaI savalat Anau.9maQyao Á namaUd kolaolyaa gaT vaYaa-kirta kuTuMbaatIla vya@tInao yaa pUvaI- ]pBaaogalaolaI Aaho kaÆ Asalyaasa %yaaMcaI naavao va vaya‚ naato va rjaa p`vaasa savalatIcaa kalaavaQaIÁ idnaaMk …………………. to idnaaMk……………. 11. varIla savalat Aata kuTuMbaatIla kaoNakaoNa%yaa vya@tIMnaa Á ]pBaaogaavayaacaI Aaho. %yaaMcaI naavao‚ naato va vaya. 13. rjaocao sva$p va kalaavaQaI Á 14. p`vaasaakirta Anau&oya vaga- Á 15. naijakcyaa maagaa-nao p`vaasa Kcaa-cao doyak saadr krNyaat yaoNaar Aaho kaÆ Á

³ TIp Á– id. 30.01.1993 cao AadoSa phaNao ´

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–itsa–yaavaoLI xayaraogaÀkuYzraogaÀkk-raogaÀ pxaGaat rjaa maMjaUr krNyaasaMbaMQaI.

saa.Aa.ivaBaaga¸ pirp~k Ë. TIbaIsaI 1088À3827ÀAaraogya– 9 idnaaMk 19.9.1988. maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´ inayama‚ 1981 cyaa piriSaYT 3 cyaa inayama 8³4´ nausaar‚ %yaacap`maaNao xayaraoga ivaYayak savalatIcyaa inayama 14³2´ KalaIla TIp–1 nausaar SaasakIya kma-caa–yaasa itsa–yaa vaoLI xayaraogaÀkk-raoga ÀpxaaGaat rjaa maMjaUr krNyaacaI p`krNao SaasanaakDo saadr kravayaacaI Asatat. %yaat Anausa$na SaasakIya kma-caa–yaaMcaI ]prao@t rjaa maMjaUrIsaMbaMQaI p`krNao p`SaasakIya ivaBaagaamaaf-t saava-jainak Aaraogya ivaBaaaga va iva<a ivaBaagaasa maanyatosaazI saadr kolaI jaatat. 2. ]prao@t inayamaamaQaIla Saasana yaa Sabdacaa Aqa- p`SaasakIya ivaBaaga Asaa haotao. tsaoca sadr inayamaanausaar iva<a ivaBaagaanao kuNaalaahI kaoNatohI p`aiQakar idlaolao nasalyaamauLo ]prao@t rjaa itsa–yaa vaoLI maMjaUr krNyaacaI p`krNao iva<a ivaBaagaasa saadr krNao AavaSyak Aaho.ASaI p`krNao saava-jainak Aaraogya ivaBaagaasa saadr krNyaacaI AavaSyakta naahI. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI yaacaI Ìpyaa naaoMd GyaavaI. 3. ho pirp~k iva<a ivaBaagaacyaa saMmatInao %yaaMcyaa AnaaOpcaairk saMdBa- ËmaaMk 546À88Àsaovaa 9 idnaaMk 24.05.1988 nausaar inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa.sa.faTk¸ sahayyak saicava. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 247: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

195

ivaYaya Á maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 inayama iSaiqala k$na dIGa-kalaIna AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. Arjaa 2488À1061Àsaovaa 9 id.7 jaanaovaarI¸ 1989.

maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´inayama 1981 maQaIla 16 va inayama 63³2´ iSaiqala k$na kayama SaasakIya kma-caa–yaaMcaa 5 vaYaa-varIla va AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaaMcaa 3 maihnyaaMvarIla gaOrhjaorIcaa kalaavaQaI AsaaQaarNa rjaa do}na inayaimat krNyaabaabatcaI Anaok p`krNao ivaivaQa p`SaasakIya ivaBaagaMakDUna iva<a ivaBaagaacyaa maMjaUrIsaazI pazivaNyaat yaotat. yaaMtIla kahI rjaa p`krNao vaOVkIya karNaastva Asatat tr kahI p`karNaaMmaQyao kma-caarI AnaiQaÌtpNao gaOrhjar Asatao AaiNa kamaavar hjar k$na GaotlyaanaMtr %yaacyaa gaOrhjaorIcaa kalaavaQaI inayaimat kravayaacaa Asatao. ASaa p`krNaaMmaQyao Asao AaZLUna Aalao Aaho kI‚ kahI izkaNaI maMjaUr Jaalaolyaa rjaa samaaPtInaMtr kma-caarI kamaavar hjar haot naahI va KajagaI vaOVkIya vyaavasaaiyakacao vaOVkIya p`maaNap~ pazvaUna tao saarKI rjaa vaaZ Gaot rahtao. tr kahI p`krNaaMmaQyao kma-caarI ba–yaaca maihnyaaMcyaaÀvaYaa-cyaa gaOrhjaorInaMtr KajagaI vaOVkIya vyaavasaaiyakacao pa~ta p`maaNap~ Gao}na kamaavar hjar haotao. maQyaMtrIcyaa gaOrhjar kalaavaQaImaQyao %yaanao Aaplyaa gaOrhjaorIbaabat kaoNatohI rjaocao Aqavaa rjaavaaZIcao Aja- idlaolao nasatat. tsaoca Asao hI AaZLUna Aalao Aaho kI‚ kma-caa–yaaMcyaa maMjaUr rjaa samaaPtInaMtrcyaa AnaiQaÌt gaOrhjarIbaabat saMbaMiQat kayaa-layaanao kaoNatIca kaya-vaahI kolaolaI nasato.qaaoD@yaat mhNajao sqaayaIÀAsqaayaI kma-caa–yaalaa idGa-kaLpya-nt AnaiQaÌtir%yaa gaOrhjar rahU doNyaat yaoto. kayaa-layaIna stravar %yaacyaa ivaÉw kaoNa%yaahI p`karcaI kaya-vaahI kolaI jaat naahI. pirNaamatÁ KajagaI vaOVkIya vyavasaaiyakacao p`maaNap~ saadr kolao kI‚ %yaa p`maaNap~acyaa AaQaaro kaoNa%yaahI p`karcaI AnaiQaÌt gaOrhjaorI hI rjaa mhNaUna naMtr inayaimat hoato. Asaa samaja kma-caa–yaaMmaQyao psartao AaiNa to dIGa-kalaIna rjaa GaoNyaasa p`vaR<a haotat. kma-caa–yaaMcyaa yaa p`vaR<aIlaa AaLa GaalaNyaacaI inataMt AavaSyakta Aaho. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 cyaa ³piriSaYT ek´ inayama 27 Anvayao Arajapi~t SaasakIya kma-caa–yaalaa ivaSaoYa ivaklaaMgata AaiNa AQyayana rjaa vagaLta [tr sava- p`karcyaa rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar inayau@tI krNyaasa saxama AsaNaa–yaa p`aiQaka–yaaMnaa doNyaat Aalao Aahot. tsaoca inayama 29 Anvayao rajapi~t AiQaka–yaaMnaa 120 idvasaaMpya-nt rjaa doNyaabaabatcao AiQakar ivaBaaga p`mauKÀp`adoiSak ivaBaaga p`mauK yaaMnaa doNyaat Aalao Aahot. maMjaUr krNyaat Aalaolyaa rjaa samaaPtInaMtr saMbaMiQat kma-caa–yaanaoÀAiQaka–yaanao KajagaI vaOVkIya vyaavasaaiyakacyaa vaOVkIya p`maaNap~acyaa AaQaaro rjaa–vaaZ maagaNaI kolyaasa ASaI rjaa–vaaZ doNyaapUvaI- AavaSyak vaaTlyaasa varIla inayamaavalaItIla inayama 40 va inayama 41 Anvayao saMbaMiQat kma-caa–yaaMsaÀAiQaka–yaaMsa vaOVkIya maMDLapuZo ]Bao krNyaacyaa trtudI AMtBa-Ut krNyaat Aalyaa Aahot. %yaacap`maaNao rjaa samaaPtInaMtr AnaiQaÌt ir%yaa gaOrhjar rhaNaa–yaa kma-caa–yaaMivaÉw iSastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaacaI trtUd inayama 48 ³2´ maQyao Aaho. 3. sava- ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauKÀp`adoiSak kayaa-laya p`mauKÀmaM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaaga yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaNyaat yaoto kI‚ AnaiQaÌtrI%yaa Aqavaa vaOVkIya karNaastva dIGa- kalapya-nt gaOrhjar rahNaa–yaa kma-caa–yaaMvar %yaaMnaI vaoLIca inayama 48 KalaI iSastBaMgaacaI ikMvaa yaqaaisqatI vaOVkIya maMDLasamaaor pazivaNyaacaI kaya-vaahI kravaI va %yaanaMtrca gaOrhjarIcaa kalaavaQaI inayaimat krNyaasaazI p`krNao iva<a ivaBaagaakDo pazvaavaIt. ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMnaI yaapuZo varIla AadoSa ksaoaSaInao paLavaot. tsaoca ho AadoSa kma-caa–yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaavaot va %yaaMcyaa kayaa-layaaMtUna ASaI p`krNao Asalyaasa‚ %yaaMcaa SaaoQa Gao}na %varIt kaya-vaahI kravaI.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 248: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

196

ivaYaya Á–rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya KoL spQaa-maQaIla sahBaagaamauLo haoNaa–yaa AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayaimat krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.elavhI[- 1485Àp`.Ë.833 AÀsaovaa 9 ‚id. 11 mao 1989.

phaÁ– ³1´ iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë.elavhI[- 1460À3963À10 id.21 iDsaoMbar¸1960. ³2´ iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.elavhI[- 1457Àesa– 5 id.15 mao¸ 1957. ³3´ iva<a ivaBaaga¸inaNa-ya Ë.elavhI[- 1463À2481À10 id.15 eip`la¸1963. ³4´ iva<a ivaBaaga¸inaNa-ya Ë.elavhI[- 751À75 id.10 naaovhoMbar¸1975. ³5´ iva<a ivaBaaga¸Ë.elavhI[- 1479ÀsaIAar 336Àesa[-Aar 9 id. 4.10.1979. varIla Xaasana inaNa-yaanvayao rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ‚ ³A´ raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya stravar haoNaa–yaa ivaivaQa p`karcyaa KoL spQaa-maQyao Baaga GaoNyaasaazI ³ba´ raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya stravar KoL spQaa-maQyao Baaga GaoNaa–yaa saMGaacao kaoicaMga‚ vyavasqaapna krNyaasaazI inavaD Jaalyaasa ‚ ³k´ rajakumaarI AmaRt kaOr kaoicaMga yaaojanaa‚ AiKla BaartIya kaoicaMga AaiNa p`iXaxaNa yaoajanaa ‚%yaacap`maaNao naoSanala [nsTITyaUT Aa^f spaoT-sa‚ pityaaLa yaoqao kaoicaMga ikMvaa To/inaMga GaoNyaasaazI inavaD Jaalyaasa ikMvaa %yaalaa pursÌt krNyaat Aalyaasa‚ ³D´ AiKla BaartIya KoL pirYad‚ iSaxaNa va yauvak saovaa maM~alaya‚ yaaMnaI maanyata idlaolyaa raYT/Iya mahasaMGaÀKoL maMDL‚ yaanaI Aayaaoijat kolaolyaa KoLaMcyaa kaoicaMga k^mpmaQyao Baaga GaoNyaasaazI XaasakIya kma-caa–yaaMcaI inavaD Jaalyaasa %yaaca p`maaNao maharaYT/ rajya KoL pirYad ikMvaa AiKla BaartIya KoL pirYad yaaMnaI maanyata idlaolyaa KoL spQaa-maQyao Baaga GaoNyaasaazI inavaD Jaalyaasa ³[-´ igayaa-raohNa maaoihmaomaQyao Baaga GaoNyaasaazI inavaD Jaalyaasa‚ eka k^laoMDr vaYaa-maQyao jaastIt jaast 30 idvasa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaabaabatcao AadoXa inaga-imat krNyaat Aalao Aahot.rajya Xaasanaatfo- raYT/Iya AaiNa AaMtrraYT/Iya KoL spQaa-maQyao Baaga Gao}na ivaXaoYa p`aivaNya imaLivaNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa Aaiqa-k laaBa doNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasanaanao Aata Asao zrivalao Aaho kI‚ raYT/IyaÀ AaMtrraYT/Iya mah%va Asalaolyaa KoL spQaa-maQyao Baaga GaoNyaasaazI inavaD Jaalaolyaa rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa KalaIla savalatI va Aaiqa-k p`ao%saahnao doNyaat yaavaIt.Á– ³ek´ raYT/IyaÀAaMtrraYT/Iya mah%va Asalaolyaa KoL spQaa-maQyao Baaga GaoNyaasaazI‚ rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcaI inavaD Jaalyaasa‚ KoL spQao-maQyao Baaga GaoNyaasa laagalaolaa p`%yaxa idvasaaMcaa kalaavaQaI va AXaa spQao-maQyao Baaga GaoNyaasaazI kolaolaa jaaNyaa–yaoNyaacyaa p`vaasaacaa kalaavaQaI “ kt-vyaaqa- ” mhNaUna samajaNyaat yao[-la.%yaacap`maaNao varIla KoL spQaa-cyaa saMdBaa-t KoL spQao-pUvaI- jar p`iSaxaNa iXabaIr Aayaaoijat krNyaat Aalao Asaola AaiNa saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaalaa AXaa p`iXaxaNa iXabaIrasa hjar rhaNao AavaSyak Asaola tr‚ Asaa kalaavaQaIsauQda‘ kt-vyaaqa- ’ mhNaUna maanaNyaat yao[-la. pirNaamatÁ yaabaabatIt saQyaa Aist%vaat Asalaolyaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaacyaa trtudI r_ krNyaat yaot Aahot. ³ daona´ var ³k´‚³D´ va ³[-´ yaoqao namaUd kolaolyaa baabaIMsaazI AnauËmaaMk ³3´ ³4´ va ³5´ yaoqao ]llaoiKt kolaolyaa Saasana inaNa-yaatIla trtudInausaar Anau&oya Asalaolyaa 30 idvasaaMpoxaa AiQak naahI AXaa naOOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaImaQyao raYT/IyaÀ AaMtrraYT/Iya spQao-XaI saMbaMQaIt Asalaolyaa kaoicaMga ikMvaa p`iXaxaNaapUvaI- haoNaa–yaa inavaDpUva- caacaNyaa ( Pre-selection Trials/Camps ) yaasaazI vyaitt kolaolyaa kalaavaQaIcaahI samaavaoXa Asaola. ³tIna´ BaartamaQyao haoNaa–yaa raYT/IyaÀ AaMtrraYT/Iya mah%vaacyaa KoL spQaa-maQyao Baaga GaoNyaasa inavaD Jaalaolyaa rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa‚ rolvaocyaa p`qama EaoNaInao p`vaasa krNyaacaI prvaanagaI Asaola. tsaoca Baartabaahor haoNaa–yaa AaMtrraYT/Iya mah%va Asalaolyaa KoL spQao-cyaa baabatIt %yaaMnaa ivamaanaacyaa [ka^naa^maI vagaa-nao p`vaasa krNyaacaI prvaanagaI Asaola. ³caar´ ³ek´ raYT/Iya KoLaMmaQyao Ait p`aivaNya imaLalyaaba_la Vavayaacyaa vaotna vaaZIcaI saM#yaa ek Asaola. AaMtrraYT/Iya KoLamaQyao Aitp`aivaNya imaLalyaaba_la Vavayaacyaa vaotnavaaZIMcaI saM#yaa daona Asaola.

Page 249: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

197

³daona´ AXaa p`karo doNyaat yaoNaa–yaa vaotnavaaZIMcaI ekUNa saM#yaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa saMpUNa- saovaomaQyao 5 poxaa AiQak Asata kamaa nayao. ³tIna´ AXaa p`karo idlaolyaa vaotnavaaZI saMbaMQaIt XaasakIya kma-caarI saovaainavaR<a hao[-pya-t %yaaca dranao idlyaa jaatIla AaiNa %yaa saovaainavaR<aIcyaa laaBaakirta ivacaarat GaoNyaat yaotIla.PadaonnatI naMtr haoNaa–yaa vaotna inaiXcatIsaazI yaa vaotnavaaZI ivacaarat Gaota yaoNaar naahIt. kma-caarI vaotnaEaoNaIcyaa AMitma TPPyaalaa paocalaa trIhI sadrIla vaotnavaaZI caalaU rahtIla. 2. Aaplyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaI Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa yaa Xaasana inaNa-yaacyaa AaQaaro‚ KoLamaQyao sahBaagaI haoNyaasaazIcaI gaOrhjaorI inayaimat krNyaacao AiQakar‚ ivaBaaga p`mauKaMnaa doNyaat yaot Aahot. raYT/Iya va AaMtrraYT/Iya KoLaMmaQyao Ait p`aivaNya imaLivaNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa Vavayaacyaa vaotnavaaZI‚ jyaa maihnyaamaQyao saMbaMQaIt kma-caarI spQao-maQyao p`aivaNya imaLivala %yaa maihnyaapasaUna doNyaat yaavyaat. sadr vaootnavaaZI doNyaacao p`stava P`aXaasakIya ivaBaagaaMnaI iva<a ivaBaagaaXaI ivacaarivainamaya k$na inakalaI kaZavaot. 3. varIla AadoXa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1989 pasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ sauQaIr sa.jaaQava¸ Saasanaacao Avar saicava. ³TIPaÁ idnaaMk 30 jaulaO 1992caa Saasana inaNa-ya phaNao ´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–AsaaQaarNa rjaovar Asatanaa svaocCa saovaainavaR<aI. iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë.saoinavao 1089 À110À saovaa 4 ‚ id. 10 eip`la¸ 1990. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 66 KalaIla TIponausaar inavaR<aIpUva- rjaa mhNaUna maMjaUr kolaolyaa rjaomaQyao AsaaQaarNa rjaocaa samaavaoXa haot naahI. Asao Asalao trI AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaanao rjaovar Asatanaaca svaocCa saovaainavaR<aIcaI naaoTIsa idlaI va naaoTIXaIcyaa AaQaaro %yaacaI AsaaQaarNa rjaa saMplyaanaMtr %yaacyaa svaocCa saovaainavaR<aIsa prvaanagaI doNyaat AaalaI AXaI kahI p`krNao Xaasanaacyaa inadXa-naasa AalaI Aahot. AXaa p`krNaI hI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIPaUva- rjaa haot AsalyaamauLo kayaa-laya p`mauKanao maMjaUr kolaolyaa AsaaQaarNa rjaosa mahalaoKapalaManaI hrkt Gaotlyaacao va %yaamauLo inavaR<a kma-caa–yaasa inavaR<aIvaotna ivaYayak fayado imaLNyaasa ivalaMba laagalyaacaohI Xaasanaacyaa inadXa-naasa Aalao Aaho. 2. var namaUd kolyaap`maaNao maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla inayama 66 KalaIla iTpocyaa trtudIMnausaar inavaR<aIpUva- rjaa mhNaUna maMjaUr kolaolyaa rjaomaQyao AsaaQaarNa rjaocaa samaavaoXa haot naahI. ParMtU AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaanao rjaovar Asatanaaca svaocCa saovaainavaR<aIsaazI Aja- kolyaasa va AsaaQaarNa rjaa saMplyaanaMtr tao svaocCa saovaainavaR<a Jaalyaasa %yaalaa doNyaat AalaolaI AsaaQaarNa rjaa hI AapaoAap inavaR<aIpUva- rjaa haoto.]prao@t inayama 66 KalaIla TIpop`maaNao XaasakIya kma-caa–yaasa inavaR<aIcyaa lagatpUvaI- AsaaQaarNa rjaa Anau&oya nasalyaamauLo kayaa-laya p`mauK Aaplyaa AiQakarat tI maMjaUr k$ Xakt naahIt. mhNaUna Asaa Kulaasaa krNyaat yaotao kI‚ AXaa p`krNaI XaasakIya kma-caa–yaalaa doNyaat Aalaolyaa AsaaQaarNa rjaosa kaya-alaya p`mauKanao p`qama XaasanaacaI maMjaUrI Gao}na tI AsaaQaarNa rjaa inayaimat k$na GyaavaI va naMtrca %yaa AaQaaro AXaa XaasakIya kma-caa–yaacao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar k$na mahalaoKapala‚ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDo pazvaavaIt. ³TIp Á–yaa saMdBaa-t idnaaMk 23.8.2005 caa Saasana inaNa-ya Ìpyaa phavaa.´ ivabaama. @@@@@@@@@

Page 250: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

198

ivaYaya Á– Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaarNaa

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2488À395À saovaa– 9 ‚ id. 9 naaovhoMbar ¸1990.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 cyaa inayama 50 ³1´³A´ Anausaar saQyaa dIGa-sauTI ivaBaagaa vyaitir@t Anya ivaBaagaamaQyao saovaot Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaanao kt-vyaaqa- vyaitt kolaolyaa kalavaQaIcyaa 1À11 yaa dranao Aija-t rjaa %yaacyaa KatI jamaa kolaI jaato. tsaoca %yamaQaIla inayama 60 ³1´³e´ Anausaar %yaanao kolaolyaa saovaocyaa p`%yaok pUNa- vaYaa-saazI 20 idvasa yaap`maaNao AQa-vaotnaI rjaa %yaaMcao KatI jamaa kolaI jaato. Aija-t va AQa-vaotnaI rjaocaI yaap`maaNao pirgaNanaa krNyaacyaa saQyaacyaa pQdtIt koMd` Xaasanaap`maaNao badla k$na tI saulaBa krNyaacaa p`Sna kahI kaL Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Xaasana Aata Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ dIGa-sauTI ivaBaagaa vyaitir@t Anya ivaBaagaamaQyao saovaot Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaaMcyaa Aija-t va AQa-vaotnaI rjaa KatI yaapuZo KalaI inado-iXalyaap`maaNao rjaa jamaa krNyaat yaavaI Á–– ³A´ Aija-t rjaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Aija-t rjaa KatI p`%yaok k^laoMDr vaYaa-cyaa jaanaovaarI AaiNa jaulaO maihnyaacyaa pihlyaa idvaXaI p`%yaokI 15 idvasa AXaI 2 hP%yaaMmaQyao Aija-t rjaa Aagaa} jamaa krNyaat yaavaI. Asao krtanaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Aija-t rjaa KatI maagaIla AQyaa- vaYaa-cyaa AKorIsa jamaa AsalaolaI Aija-t rjaa ‚ puZIla AQyaa- vaYaa-maQyao jamaa krNyaat yaavaI. AXaa rItInao jamaa kolaolaI maagaIla Aija-t rjaa va puZIla AQyaa- vaYaa-kirta Aagaa} jamaa krNyaat yaavayaacaI Aija-t rjaa daonhI imaLUna 240 idvasa (a kmaala mayaa-dobaahor jaa} nayao. jyaa XaasakIya kma-caa–yaacaI naomaNaUk AQyaa- k^laoMDr vaYaa-cyaa maQyaoca JaalaI Asaola %yaacao baabatIt %yaacaI naomaNaUk jyaa AQyaa- k^laoMDr vaYaa-t JaalaI Asaola %yaa AQyaa- vaYaa-maQyao tao puZo jaovaZI saovaa krNyaacaI Xa@yata Aaho AXaa p`%yaok pUNa- k^laoMDr maihnyaacyaa saovaosaazI ADIca idvasa yaa dranao %yaacao KatI Aija-t rjaa jamaa kravaI. ]dahrNaaqa-‚ eKaVa XaasakIya kma-caa–yaacaI naomaNaUk 12 maaca- raojaI JaalaolaI Asaola‚ tr %yaa AQyaa- vaYaa-t %yaacaI saovaa pUNa- 3 maihnao [tkI hao[-la AaiNa mhNaUna %yaalaa imaLNaarI Aija-t rjaa 3 X 5À2 Ä 7 1À2 mhNajaoca puNaMa-kat 8 idvasa [tkI hao[-la. jar %yaacaI naomaNaUk 20 eip`la raojaI JaalaolaI Asaola tr %yaa AQyaa- vaYaa-tIla %yaacyaa saovaocyaa pUNa- maihnyaaMcaI saM#yaa 2 Asaola AaiNa %yaacyaa Aija-t rjaa KatI 2 X 5À2 Ä 5 idvasa [tkI Aija-t rjaa jamaa hao[-la. saQyaa saovaot Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt idnaaMk 31 iDsaoMbar 1990 raojaI %yaacyaa KatI iXallak AsalaolaI Aija-t rjaa jaI 1 jaanaovaarI 1991 pasaUna sau$ haoNaa–yaa AQa-vaYaa-saazI ]GaDNyaat yaavayaacyaa %yaacyaa Aija-t rjaocyaa navaIna Ka%yaamaQyao‚ %yaa AQa-vaYaa-saazI jamaa kravayaacyaa Aagaa} Aija-t rjaobaraobar jamaa krNyaat yaavaI. Asao krtanaa Aija-t rjaocao idvasa ApUNaa-kaMt yaot Asalyaasa to idvasa najaIkcyaa idvasaaXaI pUNaa-ikt krNyaat yaavaot. AXaa t–honao Aagaa} jamaa krNyaat yaoNaarI Aij-at rjaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 73 Anvayao Aija-t rjaocao p`%yaap-Na ( Surrender of Earned Leave ) krNyaasaazI jamaosa Qarta yao[-la. eKaVa XaasakIya kma-caa–yaanao k^laoMDr AQa-vaYaa-cyaa XaovaTI sau$ haoNaarI prMtu puZIla k^laoMDr AQa-vaYaa-maQyao saMpola AXaI Aija-t rjaa GaotlaI tr itcaa ihXaoba ksaa krNyaat yaavaa ho dXa-ivaNaarI ]dahrNao yaasaaobatcyaa jaaoDp~amaQyao dXa-ivaNyaat AalaI Aahot. ³ba ´ AQa-vaotnaI rjaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa AQa-vaotnaI rjaa KatI p`%yaok k^laoMDr vaYaa-cyaa jaanaovaarI AaiNa jaulaO maihnyaacyaa pihlyaa idvaXaI p`%yaokI 10 idvasa AXaI 2 hP%yaaMmaQyao AQa-vaotnaI rjaa Aagaa} jamaa krNyaat yaavaI. Asao krtanaa idnaaMk 31 iDsaoMbar 1990 pya-t saovaocao vaYa- pUNa- krNaa–yaa kma-caa–yaaMcao baabatIt pUvaI-cyaa inayamaanausaar doya Jaalaolyaa 20 idvasaaMcyaa AQa-vaotnaI rjaobaraobar idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI Aagaa} jamaa kravayaacaI AQa-vaotnaI rjaa doya hao[-la.

Page 251: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

199

jyaa kma-caa–yaacyaa saovaocao vaYa- idnaaMk 1 jaanaovaarI 1990 to idnaaMk 31 iDsaoMbar 1990 yaa kalaavaQaIt pUNa- haot Asaola %yaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt idnaaMk 31 iDsaoMbar 1990 pya-t %yaa kma-caa–yaanao pUNa- vaYaa-cyaa KMiDt kalaavaQaIsaazI kolaolyaa saovaocyaa ( broken period of completed year of service ) p`%yaok pUNa- k^laoMDr maihnyaalaa 5À3 yaa dranao AQa- vaotnaI rjaa %yaacyaa AQa-vaotnaI rjaa KatI jamaa krNyaat yaavaI. Asao krtanaa kma-caa–yaacyaa saovaocao pUNa- vaYa- maihnyaacyaa 15 ikMvaa %yaa Agaoadrcyaa tarKosa haot Asalyaasa %yaacyaa AQa-vaotnaI rjaocaI pirgaNanaa krNyaasaazI tao maihnaa pUNa- QarNyaat yaavaa. ]dahrNaaqa- eKaVa XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaocao pUNa- vaYa- idnaaMk 11 mao 1990 raojaI haot Asaola tr %yaacyaa AQa-vaotnaI rjaocaI pirgaNanaa mao 1990 to iDsaoMbar 1990 yaa kalaavaQaIsaazI krNyaat yaavaI.mhNajaoca %yaacaI AQa-vaotnaI rjaa 5À3 X 8 Ä40À3 Ä13À1À3 mhNajaoca 13 idvasa [tkI hao[-la. saQyaa saovaot Asalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt %yaacyaa KatI 1 jaanaovaarI 1991 raojaI KalaIlap`maaNao AQa-vaotnaI rjaa jamaa kravaI. ³1´ 1 jaanaovaarI 1990 to 31 iDsaoMbar 1990 yaa kalaavaQaIt %yaanao pUNa- kolaolyaa vaYaa-cyaa XaovaTI %yaaMcyaa KatI iXallak AsalaolaI AQa-vaotnaI rjaa‚ ³2´ varIla pircCod 1 ³ba´ p`maaNao %yaacyaa KatI jamaa krNyaat yaavayaacaI KMiDt kalaavaQaIcaI AQa-vaotnaI rjaa AiQak‚

³3´ 1 jaanaovaarI 1991 pasaUna sau$ haoNaa–yaa AQa-vaYaa-saazI ]GaDNyaat yaavayaacyaa %yaaMcyaa AQa- vaotnaI rjaocyaa navaIna Ka%yaamaQyao %yaa AQa-vaYaa-saazI jamaa kravayaacaI Aagaa} AQa-vaotnaI rjaa.

Asao krtanaa AQa-vaotnaI rjaocao idvasa ApUNaMa-kat yaot Asalyaasa to idvasa naijakcyaa idvasaaXaI pUNaa-ikt krNyaat yaavaot. 2. eKaVa XaasakIya kma-caarI k^laoMDr AQa-vaYaa-cyaa XaovaTcyaa idvaXaI rjaovar Asaola tr toa kma-caarI rjaa saMplyaanaMtr kamaavar prt ÉjaU haoNyaacaI vaajavaI Xa@yata Aaho AXaI rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaacaI Ka~I pTlaI Asaola trca puZIla k^laoMDr AQa-vaYaa-maQyao Aija-t va AQa-vaotnaI rjaa Aagaa} jamaa krNyaaMt yaavaI. 3. varIla AadoSa id. 1 jaanaovaarI 1991 pasaUna AMmalaat yaotIla. yaa AadoXaap`maaNao rjaocaa ihXaoba tyaar krNyaasaazI sava- XaasakIya kma-caa–yaaMcao id, 31 iDsaoMbar 1990 pya-tcao ihXaoba p`cailat pQdtInausaar jaanaovaarI 1991 maQyao pUNa- krNyaat yaavaot. 4. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla trtudImaQyao sauQaarNaa krNyaaivaYayaIcaI AiQasaUcanaa ³ marazI va [Mga`jaI ´saaobat jaaoDlaI Aaho. ³ iTpÁ– Aija-t rjaa saazivaNao kmaala mayaa-da Aata 300 idvasa.Aija-t rjaocao p`%yaap-Na baMd ´ jaaoDp~ ]dahrNa Ë.1. SaasakIya kma-caa–yaacyaa Aija-t rjaa KatI 236 idvasa Aija-t rjaa iXallak Aaho va %yaanao idnaaMk 24 iDsaoMbar pasaUna pMcavaIsa idvasaaMcaI Aija-t rjaa GaotlaI .%yaacyaa Aija-t rjaa KatI puZIlap`maaNao jamaaÀvajaavaT hao[-la. ³A´ idnaaMk 23 iDsaoMbar raojaI XaasakIya kma-caa–yaacyaa 236 idvasa KatI iXallak Aija-t rjaa. ³ba´ vajaa idnaaMk 24 iDsaoMbar to id. 31 iDsaoMbar pya-t GaotlaolaI Aaz idvasa Aija-t rjaa. ³ – ´ 8 idvasa 31 iDsaoMbar raojaI iXallak Aija-t rjaa. 228 idvasa ³k´ AiQak 1 jaanaovaarI raojaI Aagaa} jamaa kravaraacaI 15 idvasa Aija-t rjaa. ³† ´ 15 idvasa ekUNa…… 243 idvasa.

Page 252: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

200

ParMtu inayama 50 ³1 ´³ba ´ maQaIla trtudInausaar 240 idvasaaMcaI mayaa-idt. ³D´ vajaa id. 1 jaanaovaarI to 17 jaanaovaarI pya-t GaotlaolaI satra idvasa Aija-t rjaa ³ – ´ 17 idvasa. iXallak 223 idvasa.

-------------------------------------------------------------------------------------------- ]dahrNa Ë.2. XaasakIya kma-caa–yaacyaa Aija-t rjaa KatI 240 idvasa Aija-t rjaa iXallak Aaho va %yaanao 30 jaUnapasaUna ekaoNatIsa idvasaaMcaI Aija-t rjaa GaotlaI,¸ %yaacyaa Aija-t rjaa KatI KalaIlap`maaNao jamaa ÀvajaavaT hao[-la. ³A´ idnaaMk 29jaUna raojaI XaasakIya kma-caa–yaacyaa 240 idvasa KatI iXallak Aija-t rjaa. ³ba´ vajaa 30 jaUna raojaI GaotlaolaI rjaa… ³ – ´ 1 idvasa ³k´ AiQak 1 jaulaO raojaI Aagaa} jamaa kravayaacaI pMQara idvasa Aija-t rjaa ³†´ 15 idvasa ekUNa 254 idvasa. ParMtu inayama 50³1´³baI´ maQaIla trtudInausaar 240 idvasaaMcaI mayaa-da. ³D´ vajaa 1 jaulaO to 28 jaulaOpya-t GaotlaolaI A{avaIsa idvasa Aija-t rjaa. ³ – ´ 28 idvasa. iXallak 212 idvasa.

@@@@@@@@@@

ivaYaya ÁÁ Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt sauQaaarNaa

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.Arjaa 2490 À161À saovaa –9 id. 1 jaanaovaarI¸ 1991.

Xaasana inaNa-ya ‚iva<a ivaBaaga Ë. Arjaa 2488À395Àsaovaa 9‚ id. 9 naaovhoMbar 1990 Anvayao rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Aija-t va AQa-vaotnaI rjaa gaNanaa krNyaacyaa pQdtImaQyao badla krNyaat Aalaa Aaho. %yaanausaar p`%yaok AQa-vaYaa-saazI 1 jaanaovaarI va 1 jaulaO raojaI p`%yaokI 15 idvasa yaap`maaNao Aija-t rjaa Aagaa} jamaa krNyaacao AadoXa Aahot.yaasaMbaMQaat Asao inadXa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ AXaa rItInao Aija-t rjaa Aagaa} jamaa kolyaamauLo va tI 240 yaa kmaala mayaa-dolaa isamaIt kolyaamauLo Aagaa} rjaa jamaa krNyaacaI hI pQdt kahI kma-caa–yaaMcao baabatIt fayadoXaIr na zrNyaacaI Xa@yata Aaho. AXaa kma-caa–yaaMcao nauksaana TaLNyaacyaa dRYTInao Saasana KalaIlap`maaNao AadoSa dot Aaho. ³1´ vaYaa-cyaa 1 jaanaovaarI Aqavaa 1 jaulaO raojaI jyaa kma-caa–yaaMcyaa Aija-t rjaa KatI 225 idvasa ikMvaa %yaapoxaa kmaI Aija-t rjaa iSallak Asaola %yaaMcyaa baabatIt 15 idvasa Aqavaa jar to puZIla AQa-vaYaa-maQyao saovaainavaR<a haoNaar AsatIla ikMvaa saovaa saaoDUna jaaNaar AsatIla tr yaqaap`maaNa kmaI Aija-t rjaa %yaaMcao KatI Aagaa} jamaa krNyaat yaavaI. ivabaama.

Page 253: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

201

³2´ vaYaa-cyaa 1 jaanaovaarI ikMvaa 1 jaulaO raojaI jyaaMcyaa KatI 240 idvasa ikMvaa %yaapoxaa kmaI prMtu 225 idvasaaMpoxaa jaast Aija-t rjaa iXallak Asaola ASaa p`krNaI Aagaa} jamaa kravayaacaI 15 idvasa Aija-t rjaa svatM~ daKivaNyaat yaavaI AaiNa %yaa AQa-vaYaa-maQyao kma-caarI jaovaZI Aija-t rjaa Gao[-la tovaZI Aija-t rjaa AXaa rItInao svatM~ daKivaNyaat Aalaolyaa 15 idvasaaMcyaa Aija-t rjaoXaI p`qama samaayaaoijat kravaI.saMbaMiQat AQa-vaYaa-maQyao jar kma-caa–yaanao 15 idvasaaMpoxaa jaast Aija-t rjaa ]pBaoaigalaI Asaola tr 15 idvasaaMpoxaa jaast GaoNyaat AalaolaI rjaa iXallak Aija-t rjaomaQaUna vajaa krNyaat yaavaI. Asao kolyaanaMtr jaI Aija-t rjaa iXallak rahIla tI kma-caa–yaaMcyaa Aija-t KatI 240 idvasaaMcyaa mayaa-docyaa AQaIna rahUna‚ AQa-vaYaa-cao XaovaTI jamaa krNyaat yaavaI. ]dahrNaaqa- Á– ³1´ jar 1 jaanaovaarI 1991 raojaI kma-caa–yaacyaa Aija-t rjaa KatI 225 idvasa Aija-t rjaa iXallak Asaola tr tao %yaa AQa-vaYaa-maQyao jar saovaainavaR<a haoNaar nasaola tr %yaacyaa rjaa KatI 15 idvasa Aija-t rjaa Aagaa} jamaa krNyaat yao[-la. ³2´ idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI kma-caa–yaacyaa rjaa KatI 240 idvasa Aija-t rjaa iSallak Asalyaasa AaiNa ³A´ jar %yaanao 1 jaanaovaarI 1991 to idnaaMk 30 jaUna 1991 yaa AQa-vaYaa-maQyao 15 idvasa Aija-t rjaa GaotlaI tr‚ GaotlaolaI Aija-t rjaa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI jamaa krNyaasaazI mhNaUna svatM~ir%yaa daKivaNyaat Aalaolyaa 15 idvasaaMXaI p`qama samaayaoaijat krNyaat yao[-la.³ba´ tqaaip‚ jar %yaanao idnaaMk 30 jaUna 1991 raojaI saMpNaa–yaa AQa- vaYaa-maQyao f@t 10 idvasa Aija-t rjaa GaotlaI tr idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI %yaacyaa KatI jamaa krNyaat yaavayaacyaa 15 idvasa Aija-t rjaoXaI p`qama tI samaayaaoijat krNyaat yao[-la va %yaa vyaitir@t iXallak raihlaolaI 5 idvasa Aija-t rjaa %yaacyaa Aija-t KatI jamaa kolaI jaaNaar naahI. mhNajaoca idnaaMk 1 jaulaO 1991 raojaI %yaacyaa KatI 240 idvasa Aija-t rjaa iXallak rahIla. ³3´ jar idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI kma-caa–yaacyaa rjaa KatI 230 idvasa Aija-t rjaa iXallak Asaola AaiNa ³A´ jar %yaanao idnaaMk 30 jaUna 1991 raojaI saMpNaa–yaa AQa-vaYaa-maQyao 15 idvasa Aija-t rjaa GaotlaI tr AXaI rjaa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI %yaacyaa rjaa KatI jamaa kraavayaacyaa 15 idvasaaMcyaa Aija-t rjaoXaI samaayaaoijat krNyaat yao[-la AaiNa idnaaMk 1 jaulaO 1991 raojaI %yaacao KatI 230 idvasaca Aija-t rjaa iXallak rahIla.³ba´ jar %yaanao yaa AQa-vaYaa-t f@t 10 idvasaaMcaI Aija-t rjaa GaotlaI tr hI rjaa p`qama %yaacao KatI idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 raojaI jamaa kravayaacyaa 15 idvasaaMcyaa Aija-t rjaoXaI samaayaaoijat krNyaat yao[-la AaiNa iXallak 5 idvasa Aija-t rjaa %yaacao KatI jamaa krNyaat yao[-la‚ mhNajaoca %yaacao KatI idnaaMk 1 jaulaO 1991 raojaI 235 idvasa [tkI Aija-t rjaa jamaa hao[-la. 2. Xaasana inaNa-ya iva,<a ivaBaaga Ë.Arjaa 2488À395Àsaovaa 9 id. 9.9.1990 maQyao eKaVa XaasakIya kma-caa–yaanao k^laoMDr AQa-vaYaa-cyaa XaovaTI sau$ haoNaarI prMtu puZIla k^laoMDr AQa-vaYaa-maQyao saMpola ASaI Aija-t rjaa GaotlaI tr itcaa ihXaoba ksaa krNyaat yaavaa ho %yaa saaobat Asalaoalyaa jaaoDp~amaQyao dXa-ivaNyaat Aalao Aaho. Aata yaa Xaasana inaNa-yaamaQaIla trtudI ivacaarat Gao}na varIla jaaoDp~amaQyao daKivaNyat Aaloalyaa ]dahrNaaMt yaa saaobatcyaa jaaoDp~ap`maaNao badla krNyaat yaavaa. 3. varIla AadoXa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1991 pasaUna AMmalaat yaotIla. 4. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQyao AavaXyak%yaa sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yaotIla.

jaaoDp~ ]dahrNa Ë.1. XaasakIya kma-caa–yaacyaa Aija-t rjaa KatI 236 idvasa Aija-t rjaa iXallak Aaho va %yaanao idnaaMk 24 iDsaMobarpasaUna 25 idvasaaMcaI Aija-t rjaa GaotlaI. %yaacyaa Aija-t rjaa KatI puZIlap`maaNao jamaa ÀvajaavaT hao[-la.

³A´ idnaaMk 23 iDsaoMbar raojaI SaasakIya kma-caa–yaacyaa KatI iXallak Aija-t rjaa. 236 idvasa.

Page 254: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

202

³ba´ vajaa id. 24 to id. 31 iDsaoMbar pya-t GaotlaolaI 8 idvasa Aija-t rjaa. (-) 8 idvasa. 31 iDsaoMbar raojaI iXallak rjaa…. 228 idvasa. ³k´ 1 jaanaovaarI raojaI Aagaa} jamaa kravayaacaI 15 idvasa Aija-t rjaa… (+) 15 idvasa. ³D´ 1 jaanaovaarI to 30 jaUna yaa kalaavaQaImaQyao GaotlaolaI Aija-t rjaa…. (-) μ17 idvasa. ³ 1 jaanaovaarI to 17 jaanaovaarI Ä 17 idvasa.´ (-) 2 idvasa. ³[-´ iXallak Aija-t rjaa. μμ226 idvasa.

…………………………………………………………………………………………………………………… μ ¤ 1 jaanaovaarI to 17 jaanaovaarI yaa kalaavaQaImaQyao GaotlaolaI Aija-t rjaa 1 jaanaovaarI raojaI Aagaa} jamaa kolaolyaa 15 idvasa Aija-t rjaoXaI p`qama samaayaaoijat kolaI Aaho.¥ μμ ¤Asao samaayaoajana kolyaanaMtr GaotlaolaI Aija-t rjaa Aagaa} jamaa krNyaat Aalaolyaa 15 idvasa Aija-t rjaopoxaa jaast yaot Asalyaanao ³2 idvasa´ jaastIcaI rjaa 31 iDsaoMbar raojaI iXallak Asaloalyaa Aija-t rjaoXaI samaayaaoijat kolaI Aaho. ¥ ]dahrNa Ë.2.Á– XaasakIya kma-caa–yaacyaa Aija-t rjaa KatI 240 idvasa Aija-t rjaa iXallak Aaho va %yaanao 30 jaUnapasaUna 29 idvasaaMcaI rjaa GaotlaI. %yaaMcyaa Aija-t rjaa KatI KalaIlap`maaNao jamaaÀ vajaavaT hao[-la. ³A´ id.29 jaUna raojaI XaasakIya kma-caa–yaacyaa KatI iXallak Aija-t rjaa. 240 idvasa. ³ba´ vajaa 30 jaUna raojaI GaotlaolaI rjaa……………………… ³-) 1 idvasa. 30 jaUna raojaI iXallak Aija-t rjaa…………………… 239 idvasa. ³k´ 1 jaulaO raojaI Aagaa} jamaa kravayaacaI 15 idvasa Aija-t rjaa……… (-) 15 idvasa. † ³D´ 1 jaulaO to 31 iDsaoMbar yaa kalaavaQaImaQyao GaotlaolaI Aija-t rjaa. (-) μ28 idvasa. ³ 1 jaulaO to 28 jaulaO Ä 28 idvasa. ´ (-) 13 idvasa. ³[- iXallak Aija-t rjaa………………………………… μμ226 idvasa. ……………………………………………………………………………………………………………………… ivabaama.

Page 255: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

203

μ ¤ 1 jaulaO to 28 jaulaO yaa kalaavaQaImaQyao GaotlaolaI Aija-t rjaa 1 jaulaO raojaI Aagaa} jamaa kolaolyaa 15 idvasa Aija-t rjaoXaI p`qama samaayaaoijat kolaI Aaho.¥ μμ ¤ Asao samaayaaojana kolyaanaMtr GaotlaolaI Aija-t rjaa Aagaa} jamaa krNyaat Aalaolyaa 15 idvasa Aija-t rjaopoxaa jaast yaot Asalyaanao ³ 13 idvasa ´jaastIcaI rjaa 30 jaUna raojaI iXallak Asalaolyaa Aija-t rjaoXaI samaayaaoijat kolaI Aaho.¥ ³ TIpÁ– Aija-t rjaa mayaa-da 300 idvasa. ´

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 caa inayama 50 ¤2¥ ekavaoLI ]pBaaogaNyaacyaa Aija-t rjaocyaa mayaa-domaQyao vaaZ.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2491 À 45 Àsaovaa 9 id.20 saPToMbar¸ 1991.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama‚ 1981 inayama 50 ³ 2 ´ maQaIla trtudInausaar rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ekavaoLI f@t 120 idvasa Aija-t rjaa Gaota yaoto. sadr mayaa-da 180 idvasa [tkI vaaZivaNyaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasana Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ inayama 50 ³2´ Anvayao ekavaoLI Aija-t rjaa ]pBaaogaNyaasaazI AsalaolaI saQyaacaI 120 idvasa hI mayaa-da 180 idvasa [tkI vaaZivaNyaat yaavaI. varIla AadoXaaMcaa pirNaama mhNaUna 50³3´ maQyao ]llaoiKlaolaI 120 idvasa hI mayaa-dasauQda 180 idvasa [tkI vaaZivaNyaat yaavaI. varIla AadoXa idnaaMk 2 saPToMbar 1991 pasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 cyaa inayama 50³2´ va ³3´ maQaIla trtudImaQyao varIla trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho. Asao maanaNyaat yaavao. varIla inayamaanaa yaqaavakaXa irtsar sauQaarNaaa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao A. naa. kuLkNaI- Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– rajya XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa raYT/Iya ikMvaa AaMtrraYT/Iya KoL spQaa-maQaIla sahBaagaamauLo haoNaa–yaa AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayaimat krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. elavhI[- 1492À46Àsaovaa 4 id. 30 jaulaO ¸1992.

var namaUd kolaolyaa Xaasana inaNa-yaatIla trtudInausaar rajya XaasakIya kma-caarI KoLaDUMnaa raYT/IyaÀ AaMtrraYT/Iya KoL spQaa-maQyao sahBaagaI haoNyaasa ]<aoojana doNyaacyaa dRYTInao kahI ivaXaoYa savalatI maMjaUr krNyaat Aalaolyaa AsaUna %yaanausaar AXaa kma-caa–yaaMnaa raYT/IyaÀ AaMtrraYT/Iya djaa-cyaa KoL spQaa-maQyao Baaga Gao}na %yaaMt Ait p`aivaNya daKivalyaaba_la ivaXaoYa vaotnavaaZI Anau&oya Aahot. koMid`ya naagarI saovaa ËIDa maMDLatfo- (Central Civil Services Sport Board ) Barivalyaa jaaNaa–yaa spQaa- (a yaa p`yaaojanaasaazI raYT/Iya patLIvarIla spQaa- samajaNyaat yaavyaat ka va

Page 256: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

204

varIla Xaasana inaNa-yaatIla savalatI AXaa spQaa-maQyao Baaga GaoNaa–yaa KoLaDU kma-caa–yaaMnaa Vavyaat ka Asaa yaa saMdBaa-t mau_a ]pisqat krNyaat Aalaa haota. yaa saMbaMQaat koMd` Xaasanaanao Asaa Kulaasaa kolaa Aaho kI‚ koMd`Iya naagarI saovaa ËIDa maMDL ho doXaatIla sava- ËIDa mahasaMGaTnaaMnaa saMlagna AsaUna tI ek naaoMdNaI JaalaolaI saMsqaa Aaho. yaa maMDLanao Aayaaoijat kolaolyaa “ AiKla BaartIya naagarI saovaa spQaa-naa ” saMbaMQaIt ËIDa mahasaMGaTnaaMnaI maanyata do}na raYT/Iya patLIvarIla djaa- idlaolaa Aaho. tsaoca koMd`Iya naagarI saovaa ËIDa maMDL‚ navaI idllaI yaaMnaI AiKla BaartIya naagarI saovaa ËIDa spQaa- yaa “ AiKla BaartIya sva$pacyaa spQaa- ” AsalyaacaohI spYT kolao Aaho. koMd` Xaasanaacaa ha Kulaasaa laxaat Gaota Aata Asao spYT krNyaat yaoto kI‚ koMd`Iya naagarI saovaa ËIDa maMDLanao Aayaaoijat kolaolyaa spQaa-maQyao sahBaagaI haoNaaro XaasakIya kma-caarI ho Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga‚ Ë. elavhI[- 1485Àp`.Ë.833 AÀ saovaa 9 id. 11 mao 1989 cyaa AadoXaamaQyao ]llaoiKlaolyaa savalatI imaLNyaasa pa~ rahtIla.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat.

saa.p`.ivaBaaga‚ pirp~k Ë.Baap`sao 2193–³30À93´– na} idnaaMk 30 jaanaovaarI ¸1993.

vaacaa Á saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë.Baap`sao 2187–4029–na} idnaaMk 11 jaulaO 1988.

yaa ivaBaagaacyaa pirp~k Ë. Baap`sao 2187–4029–na} idnaaMk 11 jaulaO 1988 BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa rjaotIla p`vaasa savalat kSaI doNyaat yaavaI yaabaabat saUcanaa doNyaat Aalyaa Aahot. yaa pirp~katIla pircCod 5 maQyao BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaI QaarNa kolaolao pd AaiNa sadr pdQaark AiQaka–yaasa naOimai<ak rjaa va %yaa naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIt rjaa p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaasa prvaanagaI doNyaasa saxama AsaNaa–yaa p`aiQaka–yaaMcaI yaadI doNyaat AalaI Aaho. tqaaip yaa yaadIt, ivaivaQa maM~alayaIna ivaBaagaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla ivaBaaga p`mauKaMcyaa À p`adoiSak kayaa-laya p`mauKaMcyaa kayaa-layaacyaa Aasqaapnaovar kaya-rt AsaNaa–yaa BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa naOimai<ak rjaa va %yaa naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIt rjaa p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaasa prvaanagaI doNyaasa kaoNata p`aiQakarI saxama Aaho ho spYT haot navhto. yaabaabatIt saUspYTta AaNaNyaasaazI Aata Asao spYT krNyaat yaoto kI‚ ivaivaQa maM~alayaIna ivaBaagaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaKalaIla ivaBaaga p`mauKaMcyaaÀp`adoSaIk kayaa-laya p`mauKaMcyaa Aasqaapnaovar kaya-rt AsaNaa–yaa BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaasa va ASaa maMjaUr kolaolyaa naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIt saMbaMiQat BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMlaa inayamaanausaar Anau&oya “ rjaa p`vaasa savalat ” maMjaUr krNyaasa saMbaMiQat ivaBaaga p`mauK ikMvaa p`adoiSak kaya-alaya p`mauK saxama paiQakarI rahtIla.

]dahrNaaqa- Á– BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaanao QaarNa kolaolao pd saxama p`aiQakarI. ivaËIkr ]p Aayau@t.................... ivaËIkr Aayau@t‚ mauMba[-. AaNaKI AsaohI sPYT krNyaat yaoto kI‚ BaartIya p`Saasana saovaotIla AiQaka–yaaMnaa naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIt rjaa p`vaasa savalat ]pBaaogaNyaasa prvaanagaIÀmaMjaUrI doNyaasa saxama Asalaolao p`aiQakarI ASaa AiQaka–yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa saMbaMiQat AiQaka–yaasamavaot ikMvaa Anyaqaa kovaL kuTuMibayaaMnaa svatM~pNao³eki~t ikMvaa inarinaraLyaa vaoLI´ rjaa p`vaasa savalat ³ svaga`amaI ikMvaa Baartat kuzohI jasao inayamaanausaar Anau&oya Asaola tsao ´

Page 257: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

205

]pBaoagaNyaasa ivaiht ATIMcyaa va SatI-cyaa AQaIna rahuna prvaanagaIÀmaMjaUrI doNyaasaazIsauwa saxama rahtIla. maa~ ASaa AadoSaaMcyaa p`tI kayaa-sana 10 saamaanya p`Saasana ivaBaaga yaaMcyaakDo pazivaNao Ainavaaya- rahIla yaacaI p`kYaa-nao naaoMd GaoNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ idnakr p%kI‚ Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–rajapi~t XaasakIya kma-caa–yaaMnaa rjaa maMjaUr krNyaacyaa AaiNa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa AQyayana rjaa maMjaUr krNyaacyaa Xa@tI p`dana krNaobaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2493À59 À saovaa 9 id. 16 jaulaO ¸1994.

saQyaa rajapi~t XaasakIya kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 29 cyaa

trtudInausaar rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar ‚]proa@t inayamaavalaItIla piriXaYT ek cyaa AnauËmaaMk 6 maQyao namaUd kolaolyaa ATI va XatI-cyaa AQaIna rahUna ivaBaaga p`mauK À p`adoiXak ivaBaaga p`mauK yaaMnaa doNyaat Aalaolao Aahot. yaa AiQakaraMcaI vyaaPtI vaaZivaNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Xaasana Aata Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´inayama 1981 maQaIla inayama 29 cyaa trtudInausaar rajapi~t XaasakIya kma-caa–yaaMnaa AQyayana rjaa AaiNa ivaXaoYa ivaklaaMgata rjaa vyaitir@t [tr sava- p`karcyaa rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar KalaIlap`maaNao AsatIla.

³1´ ivaBaaga p`mauK vaga- 1 va vaga- 2 AiQaka–yaaMcyaa baabatIt 180 idvasaaMpya-t. ³2´ p`adoiXak ivaBaaga p`mauK vaga- 2 AiQaka–yaaMcyaa baabatIt‚ jyaaMcyaa rjaocyaa kalaavaQaIt %yaa

Padavar kaoNatIhI Anya vya@tI inayau@t krNyaat yaoNaar naahI yaa XatI-cyaa AQaIna rahUna 180 idvasaaMpya-t.

³3´ maM~aalayaIna p`XaasakIya pUNa- AiQakar. ivaBaagaacao saicava. 2. saQyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla p`krNa saat maQyao ivaiht kolaolyaatrtudInausaar XaasakIya kma-caa–yaaMnaa AQyayana rjaa saMbaMQaIt maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaaga‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga va iva<a ivaBaaga yaaMcyaa maanyatonao maMjaUr krNyaat yaoto.AQyayana rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar maM~alayaIna Pa`XaasakIya ivaBaagaaMnaa p`dana krNyaabaabatcaa p`Sna doiKla Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaa saMbaMQaat Xaasana Aata Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla p`krNa saat maQyao ivaiht kolaolyaa ATI va XatI-cyaa AQaIna rahUna XaasakIya kma-caa–yaaMnaa BaartamaQyao AByaasaËma pUNa- krNyaasaazI AQyayana rjaa maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaagaacao saicava maMjaUr k$ SaktIla.tqaaip‚ XaasakIya kma-caa–yaaMnaa BaartabaahorIla mhNajaoca prdoXaI Asalaolaa AByaasaËma pUNa- krNyaasaazI maa~ AQyayana rjaa saMbaMQaIt maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaaga‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga va iva<a ivaBaaga yaaMcyaa maanyatonaoca maMjaUr kolaI jaa[-la. 3. ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla.

Page 258: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

206

4. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´inayama 1981 maQaIla yaabaabatcyaa trtudImaQyao varIla trtudIMpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaaMt yaavao.varIla inayamaaMt yaqaavakaSa rItsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ma. sa.dLvaI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á rjaoiXavaaya Asalaolyaa AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIcao BaUtlaxaI p`Baavaanao AsaaQaarNa rjaomaQyao pirvat-na krNyaasaMbaMQaatIla AiQakar.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2493À p`.Ë.80À93Àsaovaa9 id.12.8.1994.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama ‚ 1981 nausaar Xaasanaanao AiQakar p`%yaayaaoijat kolaolao AiQakarI ma.naa. sao.³rjaa´ inayama 1981 cyaa pircCod ek maQyao namaUd krNyaat Aalaolao Aahot. yaa piriXaYTatIla AnauËmaaMk 10 maQyao inayau@tI krNyaasa saxama Asalaolyaa p`aiQaka–yaasa ma.naa.sao.³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 63³6´ cyaa trtudInausaar AsqaayaI kma-caa–yaaMcyaa baabatIt navvad idvasaaMpyan-t AaiNa sqaayaI kma-caa–yaaMcyaa baabatIt ek vaYaa-pyan-t rjaoiXavaaya Asalaolyaa AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIcao BaUtlaxaI p`Baavaanao AsaaQaarNa rjaot pirvat-na krNyaacao AiQakar p`%yaayaaoijat krNyaat Aalaolao Aahot. yaa AiQaka–yaaMcyaa inaiXcat mayaa-dobaabat XaMka inamaa-Na JaalaolaI haotI. Xaasana Aata Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa piriXaYT/ ek maQaIla Anau.10 samaaorIla saQyaacyaa trtudI KalaIlap`maaNao sauQaairt krNyaat yaot Aahot.Á– Anau. inayama Ë. AiQakaracao sva$p AiQakar p`%yaayaoijat vyaaPtI. kolaolaa p`aiQakarI 1. 63³6´ rjaoiXavaaya Anaupisqat inayau@%yaa krNyaasa AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt raihlyaacaa kalaavaQaI saxama AsaNaaro navvad idvasaaMpya-t AaiNa sqaayaI XaasakIya BaUtlaxaI p`Baavaanao p`aiQakarI. kma-caa–yaaMcyaa baabatIt ek vaYaa-pya-nt.

AsaaQaarNa rjaomaQyao maa~ varIla mayaa-docyaa pilakDIla rjaa Pairvait-t krNyaacaa maMjaUr krNyaacao AiQakar SaasanaakDo AiQakar. rahtIla.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudImaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao.]prao@t inayamaat rItsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 259: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

207

ivaYaya Á– Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtIt saUQaarNaa PaaolaIsa dlaatIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa imaLNaarI Aitir@t Aija-t rjaa.

gaRh ivaBaaga¸ p~ Ë. elavhI[- 0192À saIAar 99 À paola 5 A id.16 Aa^gasT¸ 1994. PaaolaIsa kma-caa–yaaMnaa rajyaatIla kayada va sauvyavasqaa raKNyaacyaa dRYTInao saava-jainak sauTTyaa‚ naOimai<ak rjaa [. savalatI ]pBaaogataa yaot naahIt. %yaaMcaI varIla baaba laxaat Gao}na %yaManaa kt-vyaaqa- vyaitt kolaolyaa 24 idvasaaMmaagao ek yaap`maaNao Aitir@t Aija-t rjaa idlaI jaato. PaaolaIsa kma-caa–yaaMnaa [tr kma-caa–yaaMpoxaa vaogaLI savalat %yaaMcaI kt-vyao va jabaabada–yaa ivacaarat Gao}na idlaolaI Aaho. yaa Aitir@t rjaocaa ivaiht inayamaaXaI kahI saMbaMQa nasalyaamauLo jarI rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Aija-t rjaa pirgaNanaa krNyaacyaa pQdtImaQyao badla krNyaat Aalaa Asalaa trI Saa.inaNa-ya gaRh ivaBaaga Ë. elavhI[- 0179À13548 AÀ paola 5 A id. 4 saPToMbar 1979 Anvayao Aitir@t Aija-t rjaa pirgaiNat krNyaacyaa ivaiht krNyaat Aalaolyaa pQdtImaQyao kaoNatahI badla krNyaat yao} nayao. ho p~ iva<a ivaBaagaacyaa sahmatInao %yaaMcyaa AnapaOcaairk saMdBa- 710À93 saovaa 9 id. 29.12.93 cyaa Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho.

r. ga. pvaar¸ Avar saicava.‚gaRh ivaBaaga maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–“ T/oikMga e@saipDIXansa ” maQyao Baaga GaoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNaobaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. elavhI[-. 1495À11Àsaovaa 9 ‚ idnaaMk 30 maaca- ¸ 1995.

igayaa-raohNa maaoihmaot ( Mountaineering Expeditions ) Baaga GaoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaiht XatI-cyaa AQaIna rahUna eka k^laoMDr vaYaa-t kmaala 30 idvasaapya-t ivaXaoYa nOaOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaat yaoto.“ To/ikMga e@saipDIXansa ” maQyao Baaga GaoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa rjaa maMjaUr krNyaacaa p`Xna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Xaasana Aata Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ “ T/oikMga e@saipDIXansa ” maQyao sahBaagaI haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa eka k^laoMDr vaYaa-t kmaala 30 idvasaaMpya-t ivaXaoYa naOimai<ak rjaa KalaI namaUd kolaolyaa ATIMvar maMjaUr krNyaat yaavaI. ³A´ AXaa maaoihmaolaa [MiDyana maa]MToinayarIMga foDroXanacaI maanyata imaLalaolaI AsaavaI ikMvaa tI yaUqa ha^sTola AsaaoisaeXana Aa^f [MiDyaa yaa saMsqaonao Aayaaoijat kolaolaI AsaavaI. ³ba´ raYT/Iya Aqavaa AaMtrraYT/Iya mah%vaacyaa ËIDaivaYayak baabaImaQyao Baaga GaoNaa–yaa p`%yaok XaasakIya kma-caa–yaalaa eka k^laoMDr vaYaa-t Anau&oya Asalaolyaa kmaala tIsa idvasaaMcyaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaomaQyao badla haoNaar naahI.“ T/oikMga e@saipDIXansa ” maQyao Baaga GaotlyaamauLo XaasakIya kma-caa–yaacyaa gaOrhjaorIcaa kalaavaQaI pircCod 1 nausaar Anau&oya Asalaolyaa kmaala ivaXaoYa naOimai<ak rjaocyaa kalaavaQaIpoxaa AiQak Jaalyaasa tIsa idvasaanaMtrcaa kalaavaQaI saMbaMiQat kma-caa–yaalaa laagaU Asalaolyaa rjaa inayamaanausaar Anau&oya AsalaolaI rjaa maMjaUr k$na inayaimat krNyaat yaavaa. . ivabaama.

Page 260: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

208

yaasaazI XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ek ivaXaoYa baaba mhNaUna Anau&oya rjaolaa jaaoDUna ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaacaI prvaanagaI doNyaat yaavaI. 2. ho AadoXa id. 1 jaanaovaarI 1989 pasaUna AMmalaat yaotIla. ³TIPaÁ– id.16.jaulaO 2007 caa Saasana inaNa-ya phavaa.´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– p`sautI rjaocyaa ivaVmaana trtudImaQyao sauQaarNaa AaiNa maUla d<ak GaoNaa–yaa maihlaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa doya va Anau&oya rjaa maMjaUr krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ Saasana inaNa-ya Ë. Arjaa 1490À12Àsaovaa 9 id.28 jaulaO ¸ 1995.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama‚ 1981 cyaa inayama 74 maQyao ivaiht kolaolyaa SatI-cyaa AQaIna rahUna maihlaa SaasakIya kma-caa–yaasa p`saUtI rjaa maMjaUr krNyaat yaoto. kuTUMba lahana va mayaa-idt zovaNyaacyaa ]payayaaojanaosaazI koMd` Xaasanaanao koMid`ya naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1972 maQaIla p`saUtI rjaocyaa ivaVmaana trtudIMmaQyao sauQaarNaa kolaolyaa Aahot. laaoksaM#yaa inayaM~Na va kuTuMba klyaaNa kaya-Ëma rabaivaNyaacao rajya SaasanaacaohI QaaorNa Asalyaanao koMd` SaasanaakDIla p`saUtI rjaocyaa sauQaairt trtudI svaIkarNyaacaa p`Sna kaahI kaL Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaasaMbaMQaat Saasanaanao Aata KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho Á– ³A´ p`saUtI rjaocaa Aja- kolyaacyaa tarKosa daona ikMvaa daonapoxaa kmaI hyaat maulao Asalaolyaa yaa eovajaI doana ikMvaa daona poxaa kmaI hyaat maulao Asalaolyaa ³ idnaaMk 04 naaovhoMbar 1996 cyaa SauQdIp~kanvayao sauQaarNaa´ kayama saovaot nasalaolyaa va kmaIt kmaI 1 vaYa- saMtt saovaot Asalaolyaa %yaacap`maaNao 33 maihnyaaMcaI saMtt saovaa kolaolyaa kaya-vyaapI AasqaapnaovarIla ikMvaa ]@%yaa dranao Aqavaa raojaMdarIvar pairEaimak doNyaat yaoNaa–yaa maihlaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa saxama p`aiQakarI rjaa sau$ Jaalyaacyaa tarKopasaUna 90 idvasaaMcyaa kalaavaQaI[tkI p`saUtI rjaa maMjaUr k$ Sakola.

³ba´ maihlaa SaasakIya kma-caa–yaanao maagaNaI kolyaasa p`saUtI rjaolaa jaaoDUna vaOVkIya p`maaNap~ saadr na krta kmaala ek vaYaa-cyaa kalaavaQaIpya-t³60 idvasaapyan-t pirvait-t rjaa va Anaija-t rjaa Qa$na´doya va Anau&oya rjaa GaoNyaasa prvaanagaI dota yao[-la.

³k´ gaBa-pat‚ gaBa-s~ava AaiNa gaBa-samaapna AiQainayama‚1971 Anvayao GaDvaUna AaNalaolyaa gaBa-pat‚ yaaMcyaabaabatIt maihlaa SaasakIya kma-caa–yaalaa itcyaa saMpUNa- saovaocyaa kalaavaQaImaQyao ³ iktI maulao hyaat Aahot ho ivacaarat na Gaota ´ kmaala 45 idvasa p`saUtI rjaa Anau&oya rahIla. ³D´ gaBa-pat [-. karNaastva maihlaa SaasakIya kma-caa–yaasa ivaEaaMtIsaazI jaast kalaavaQaIcaI AavaSyakta Asaola tr doya va Anau&oya rjaa maMjaUr k$na AnaupisqatIcaa kalaavaQaI inayamaIt krta yao[-la. ³[´ ho AadoXa AMmalaat AalyaanaMtr gaBa-pat [. karNaastva p`saUtI rjaa maMjaUr krtanaa pUvaI- ]pBaaogaNyaat AalaolaI ASaa p`karcaI p`saUtI rjaa ivacaarat GaoNyaat yao} nayao. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla inayama 74 cyaa trtudI pUvaI-p`maaNaoca rahtIla. 2. koMd` Saasanaanao AlaIkDoca‚ lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa maatolaa naOsaiga-k maatop`maaNaoca d<ak maulaacao saMgaaopna

kravao laagato AaiNa sauÉvaatIcyaa kahI kalaavaQaIt d<ak maulaalaa navaIna vaatavarNaacaI savaya vhavaI mhNaUna maulaacyaa saoabathI rhavao laagato. yaa baabaI ivacaarat Gao}na lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa koMd` XaasakIya maihlaa kma-caa–yaaMnaa ek vaYaa-cyaa mayaa-dopya-t doya va Anau&oya rjaa maMjaUr krNyaasaMbaMQaat AadoSa inaga-imat kolao Aahot. sadrhU AadoXa rajya SaasakIya maihlaa kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaacaa p`Sna doKIla Saasanaacyaa

Page 261: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

209

ivacaaraQaIna haota. Saasana AadoXa dot Aaho kI‚ maUla d<ak Gaotlaolyaa maihlaa SaasakIya kma-caa–yaalaa ek vaYaa-pya-t ikMvaa maulaacao vaya ek vaYa- pUNa- hao[-la tao idnaaMk yaapOkI jaao Agaaodrcaa idnaaMk Asaola %yaa idnaaMkapya-t doya va Anau&oya rjaa ³ vaOVkIya p`maaNap~ saadr na krta 60 idvasaaMpya-t pirvait-t rjaa va Qanaija-t rjaa Ga$na ´ GaoNyaasa prvaanagaI dota yao[-la. maUla d<ak GaoNyaacyaa idnaaMkalaa daona maulao hyaat Asalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaalaa maa~ hI savalat Anau&oya rahNaar naahI.

3. varIla AadoXa rajya punar-canaa AiQainayama 1956 va mauMba[- rajya punar-canaa AiQainayama 1960 maQaIla trtudI nausaar vaaTp p`aPt maihlaa kma-caa–yaaMnaahI laagaU rahtIla. AXaa maihlaa kma-caa–yaalaa yaasaMbaMQaatIla ivaVmaana trtudI svaIkarNyaabaabat ivaklp dota yao[-la. 4. ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. 5. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 maQaIla yaasaMbaMQaatIla ivaVmaana trtudI yaa Saasana inaNa-yaatIla trtudIMpur%yaa sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao maanaNyaat yaavao. ]prao@t inayamaaMmaQyao rItsar sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ Sard basanaak¸ Saasanaacao Avar saicava. @@@@@@@@@@

ivaYaya Á– ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT‚ QammaigarI [gatpUrI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqaomaaf-t doNyaat yaoNaa–yaa “ ivapScanaa”( Vipassana) ho p`iSaxaNa Gao} [icCNaa–yaa SaasakIya AiQaka–yaaMnaa pirvait-t rjaa va p`vaasa Kca- maMjaUr krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.Arjaa 2496À3Àsaovaa 9 id.15 mao ¸1996.

ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT‚ QammaigarI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqaomaaf-t maharaYT/atIla p`iSaxaNa koMd`at “ ivapScanaa ” ho dha idvasaaMcao p`iSaxaNa idlao jaato. ho p`iSaxaNa Gao} [icCNaaro Saasanaacao 45 vaYaa-varIla ]psaicava va %yaavarIla djaa-cao sava- AiQakarI yaaMnaa KalaI namaUd kolaolyaa SatI-cyaa AiQana rahUna pirvait-t rjaa va p`%yaxa p`vaasaacaa Kca- maMjaUr krNyaacaa Saasanaanao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. ³A´ ]prao@t p`iSaxaNaasaazI saMbaMiQat AiQaka–yaanao %yaacyaa mau#yaalayaanaijakcyaa p`iSaxaNa koMd`at p`vaoSa Gaotlaolaa Asaavaa. ³ba´ p`iSaxaNaasaazI p`vaoSa imaLivalaa Aaho ASaa AiQaka–yaaMnaa‚ %yaaMnaI maagaNaI kolyaasa‚ vaOVkIya p`maaNap~ saadr na krta ekavaoLI kmaala 14 idvasa [tkI pirvait-t rjaa maMjaUr krta yao[-la.

³k´ saMbaMiQat AiQaka–yaaMnaa‚ daO–yaavar Asatanaa to jyaa vagaa-nao p`vaasa krNyaasa pa~ AsatIla %yaa vagaa-nao p`vaasa krNyaacaI %yaaMnaa prvaaganaI Asaola tsaoca %yaaMcao mau#yaalaya to p`iSaxaNaacao koMd`³maharaYT/atIla´ yaa drmyaanacaa javaLcyaa maagaa-nao jaaNyaayaoNyaacaa p`%yaxa p`vaasaacaa Kca- %yaaMnaa Anau&oya rahIla.maa~ ha p`vaasa SaasakIya daOra nasalyaanao %yaaMnaa dOinak Ba<aa Anau&oya haoNaar naahI.

³D´ pirvait-t rjaa va p`vaasaacaa va p`%yaxa Kca- AavaSyaktonausaar tIna vaYa-atUna ekda va saMpUNa- saovaa kalaavaQaImaQyao kmaala saha vaoLa yaap`maaNao Anau&oya rahIla. ivabaama.

Page 262: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

210

³[´ saMbaMiQat AiQaka–yaanao rjaocao Aavaodnap~ piSaxaNaacyaa Jaora^@sa p`tIsah saadr krNao tsaoca¸ rjaovaÉna prt AalyaanaMtr p`iSaxaNa pUNa- kolyaacao p`maaNap~ saadr krNao AavaSyak rahIla. 2. yaavarIla Kca- saMbaMiQat ivaBaagaacyaaÀkayaa-layaacyaa p`vaasa Kcaa-cyaa laoKaiSaYaa-KalaI maMjaUr AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa. 3. ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. 4. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla pirvait-t rjaosaMbaMQaatIla ivaVmaana trtUdIMmaQyao yaa Saasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]prao@t inayamaat yaqaavakaSa irtsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ Sard basanaak¸ Saasanaacao Avar saicava‚ iva<a ivaBaaga.

³ TIpÁ– id.21 jaulaO 98 caa inaNa-ya phavaa.´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Saasana saovaotIla tdqa- (Adhoc ) AsqaayaI inayau@t

krNyaat Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaa rjaa. iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.Arjaa 2496À14Àsaovaa–9 id. 1 maaca- ¸1997. saamaanya p`Saasana ivaBaagaanao vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa AadoSaap`maaNao Saasana saovaotIla pdavar maharaYT/ laoaksaovaa Aayaaoga va rajya inavaD maMDL yaa AiBakrNaaMmaaf-t ]maodvaar inayau@t krNyaat yaotat. tqaaip‚ AiBakrNaMamaaf-t ]maodvaar ]plabQa hao[-pya-ntcyaa kalaavaQaIt kayaa-layaIna kamaacaI gaOrsaaoya hao} nayao mhNaUna rajapi~t saMvagaa-tIla pdaMvar ek vaYa- va ilaipk TMklaoKk [%yaadI saMvagaa-tIla pdaMvar tIna maihnao evaZyaa kalaavaQaIpya-nt ivaiht saovaa p`vaoSa inayamaanausaar tdqa-ÀAsqaayaI naomaNUaka krNyaacyaa saUcanaa Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 1087À200Àp`.Ë.3À87À baara idnaaMk 8 jaulaO 1990 va ËmaaMk esaAarvhI 1092Àp`.Ë.5 Àbaara idnaaMk 29 jaulaO 1992 Anvayao doNyaat Aalyaa Aahot. Alp kalaavaQaIkirta krNyaat Aalaolyaa tdqa-ÀAsqaayaI naomaNaUka @vacaIt p`saMgaI va Apirhaya- karNaastva ivaiht kalaavaQaInaMtrhI puZo caalaU zovaNyaat yaotat. ASaa tdqa-ÀAsqaayaI naomaNaUka (a inayaimat nasalyaamauLo saMbaMiQat kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´ inayama 1981 ho inayama laagaU haot naahI. ASaa kma-caa–yaaMcaI inayau@tI zravaIk kalaavaQaIpUrtI mayaa-idt Asalyaanao %yaaMnaa Saasana saovaotIla inayaimat kma-caa–yaap`maaNao sava- p`karcyaa rjaosaazI pa~ zrivaNaohI ]icat zrt naahI. mhNaUna %yaaMnaa kahI rjaaivaYayak laaBa doNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2. yaa saMdBaa-t sava-kYa ivacaar k$na tdqa-ÀAsqaayaI kma-caa–yaaMnaa KalaI inado-iSalyaap`maaNao rjaa maMjaUr krNyaacaa inaNa-ya Saasanaanao Aata Gaotlaa Aaho. dIGa- sauTI ivaBaagaavyaitir@t Anya ivaBaagaacyaa saovaotIla kma-caarI. ³A´ jyaa kma-caa–yaacaI inayau@tI ivaiht AiBakrNaaMmaaf-t krNyaat AalaolaI AsaUna inavvaL taMi~k karNaastva “

tdqa-ÀAsqaayaI ” mhNaUna samajaNyaat AalaI Asaola ³]da.nyaayaalayaacyaa AadoSaanausaar inayaimat inayau@t krNao Sa@ya haot naahI ´ ASaa kma-caa–yaaMnaa inayaimat AsqaayaI ³maharaYT/ laaoksaovaa AayaoagaÀinavaD maMDL pursÌt´ kma-caa–yaap`maaNao maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla trtudInausaar rjaa Anau&oya hao[-la.

³ba´ ]prao@t³A´ yaoqao namaUd kolaolyaa kma-caa–yaaMcyaa vyaitir@t [tr tdqa-ÀAsqaayaI kma-caa–yaaMnaa KalaIla SatI-cyaa AQaIna rahUna rjaa maMjaUr krNyaat yaavaI.

Page 263: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

211

³1´ saMbaMiQat kma-caa–yaanao pUNa- kolaolyaa saovaokirta drmaha 2 1À2 idvasa yaa p`maaNao Aija-t rjaa doNyaat yaavaI. ³2´ rjaa maMjaUr krtanaa tI pUNa- idvasaaMmaQyao maMjaUr krNyaat yaavaI. ³3´ saovaot AsatanaaÀsaovaa samaaPtInaMtr yaqaaisqatI Aija-t rjaa p`%yaip-t krNyaacaIÀiSallak Aija-t rjaocao

raoKIkrNa krNyaacaI mauBaa idlaI jaaNaar naahI. ³4´ tdqa-ÀAsqaayaI mhNaUna krNyaat AalaolaI naomaNaUk Apirhaya- karNaastva tIna vaYaa-cyaa plaIkDo salaga caalaU

zovaNyaat AalaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaaMnaa‚ %yaaMcyaa inayau@tIcyaa sauÉvaatIcyaa idnaaMkapasaUna ma.naa.sao ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla trtudInausaar inayaimat AsqaayaI kma-caa–yaaMp`maaNao sava- p`karcyaa rjaocao laaBa doNyaat yaavaot.

dIGa- sauTI ivaBaagaacyaa saovaotIla kma-caarI ³A´ dIGa- sauTI ivaBaagaatIla kma-caarI mhNaUna inayau@tI krNyaat Aalaolao tdqa-ÀAsqaayaI–iSaxakÀp`acaaya- À mau#yaaQyaapkÀga`MqapalaÀp`yaaogaSaaLa sahayyakÀpharokrI AaiNa [tr kma-caarI yaaMcaI inayau@tI ivaiht AiBakrNaaMmaaf-t krNyaat AalaolaI AsaUna inavvaL taMi~k karNaastva “tdqa-ÀAsqaayaI” mhNaUna samajaNyaat AalaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaaMnaa dIGa- sauTI ivaBaagaatIla t%sama inayaimat AsqaayaI kma-caa–yaaMp`maaNao ma.naa.sao.³rjaa´inayama 1981 maQaIla trtUdInausaar rjaa doNyaat yaavaI.

³ba´ ]prao@t ³A´ yaoqao ]lloiKlaolyaa kma-caa–yaaKorIja [tr kma-caa–yaaMpOkI– ³1´ jyaa kma-caa–yaaMnaa dIGa- sauTIcaa laaBa va %yaakrta inayaimat vaotna va Ba<aoÀrjaa vaotna doNyaat yaoto ASaa kma-caa–yaaMnaa rjaa Anau&oya naahI. ³A´ jyaa kma-caa–yaaMnaa dIGa- sauTIcaa laaBa doNyaat yaot naahI ASaa kma-caa–yaaMnaI %yaaMnaI pUNa- kolaolyaa saovaokirta drmaha 2½ idvasa yaap`maaNao KalaIla SatI-cyaa AQaIna rahUna Aija-t rjaa doNyaat yaavaI.

( i ) dIGa- sauTIcyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt kma-caa–yaaMcaI saovaa saMbaMiQat p`SaasanaakDUna vaaprNyaat AalaolaI AsaavaI.

( ii ) kaoNa%yaahI karNaastva saMbaMiQat kma-caa–yaaMcaI saovaa dIGa- sauTIcyaa kalaavaQaIt vaaprNyaat yaoNaar nasaola tr dIGa- sauTIcaa kalaavaQaI sauÉ haoNyaapUvaI- %yaaMcaI saovaa samaaPt krNyaat AalaolaI AsaavaI.

( iii ) rjaa pUNa- idvasaaMmaQyao maMjaUr krNyaat yaavaI. ( iv ) saovaot AsatanaaÀsaovaa samaaPtInaMtr yaqaaisqatI Aija-t rjaa p`%yaaip-t krNyaacaIÀiSallak Aija-t

rjaocao raoKIkrNa krNyaacaI mauBaa idlaI jaaNaar naahI. ( v ) tdqa-ÀAsqaayaI mhNaUna krNyaat AalaolaI naomaNaUk Apirhaya- karNaastva tIna vaYaa-cyaa pilakDohI salaga caalaU zovaNyaat AalaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa inayau@tIcyaa sauÉvaatIcyaa idnaaMkapasaUna ma.naa.sao.³rjaa´inayama 1981 maQaIla trtudInausaar t%sama inayaimat AsqaayaI kma-caa–yaaMp`maaNao sava- p`karcyaa rjaocao laaBa doNyaat yaavaot.

3. ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. yaa idnaaMkapUvaI- tdqa-ÀAsqaayaI mhNaUna inayau@t krNyaat Aalaolyaa va yaa idnaaMkanaMtrhI saovaot kaya-rt Asalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI doKIla ho AadoSa laagaU rahtIla. tqaaip‚ sadrhU AadoSa AMmalaat yaoNyaapUvaI- jyaa tdqa-ÀAsqaayaI kma-caa–yaaMcaI saovaa samaaPt krNyaat AalaolaI Aaho‚ ASaa kma-caa–yaaMcaI Anya kaoNa%yaahI p`karo inakalaat kaZNyaat AalaolaI p`krNao punaSca ]GaDNyaat yao} nayaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ iva.A.doSapaMDo¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 264: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

212

ivaYaya Á– rjaa inayamaatIla sauQaarNaa

iva<a ivaBaaga ‚SauQdIp~k Ë.Arjaa 2488À395Àsaovaa 9 idnaaMk 24.9.1997. SauQdIp~ Ë. Arjaa 2488À395Àsaovaa 9 maharaYT/ Saasana rajap~ pRYz Ë. 260 to 266 Baaga caar A idnaaMk 30.11.1990 maQyao p`isaQd Jaalaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ ³dusarI sauQaarNaa´ inayama 1990 maQyao puYz Ë. 264 varIla namaunaa 2 cyaa rkanaa 14 maQyao “ maagaIla AQa-klaoMDr vaYaa-maQyao ]pBaaogaNyaat Aalaolyaa AsaaQaarNa rjaocao idvasa eovajaI “ maagaIla AQa-vaYaa-maQyao Akaya-rtidna mhNaUna samajaNyaat Aalaolao idvasa ” Asao vaacaavao. iva.A.doSapaMDo¸ Saasanaacao ]p saicava

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaasaazI sMattI p`itbaMQak Sas~ k$na GaoNaa–yaa AaOVaoigak va AaOVaoigakotr rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaabaabat.. SauQdIp~

iva<a ivaBaaga¸ SauQdIp~ Ë. Arjaa 2498À01Àsaovaa 9 id.20 maaca-¸ 1998.

phaÁ–iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë.elavhI[- 1480ÀsaIAar–1399Àesa[-Aar–9 id.14.7.1981. Saasana SauQdIp~Á– Saasana inaNa-ya¸iva<a ivaBaaga Ë. elavhI[- 1480ÀsaIAar–1399Àesa[-Aar–9 id.14.7.1981 cyaa marazI p`tItIla pircCod 4 ³A´ KalaI namaUd kolaolyaap`maaNao vaacaavaa. “ jyaa rajya SaasakIya pu$Ya kma-caa–yaacyaa p%naI‚ kuTuMba klyaaNa kaya-ËmaaKalaI p`sautInaMtr À p`sautI vyaitir@t [tr vaoLI p`qamaca saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa k$na GaotIla %yaaMnaa ikMvaa jyaaMcyaa p%naInao pihlaI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa ina$pyaaogaI zrlyaamauLo dusa–yaa vaoLI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa k$na GaotlaI Asaola AaiNa saMbaMQaIt kma-caa–yaanao p%naIcaI pihlaI saMttI p`itbaMQak Sas~iËyaa ina$pyaaogaI zrlyaamauLo dusarI Sas~iËyaa kravaI laagalaI Asao vaOVkIya p`maaNap~ saadr kolao Asaola tr ASaa kma-caa–yaaMnaa saat idvasa ivaXaoYa naOimai<ak rjaa doNyaat yaavaI. Pa%naIcaI doKBaala krNyaasaazI %yaa SaasakIya kma-caa–yaacaI ]pisqatI AavaSyak Aaho ASaa p`karcaa ]llaoK p`maaNap~amaQyao AsaNyaacaI AavaSyakta naahI.” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 265: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

213

ivaYaya Á– ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpurI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqoamaaf-t GaoNyaat yaoNaaro ivapScanaa p`iXaxaNa.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2496À3 À saovaa 9 id. 21 jaulaO ¸1998.

]prao@t ivaYayaavarIla Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga‚ Ë. Arjaa 2496À3À saovaa 9 id. 15 mao 1996 maQaIla trtudIcao punaiva-laaokna k$na Saasanaanao Aata KalaIla p`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. ³k´ ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqaomaaf-t maharaYT/atIla p`iXaxaNa koMd`at “ ivapScanaa ” ho dha idvasaaMcao p`iSaxaNa sava- rajapi~t AiQaka–yaaMnaa Gaota yao[-la. ³ba´ P`aiSaxaNaasaazI p`vaoXa imaLivalaa Aaho AXaa AiQaka–yaaMnaa ‚ %yaaMnaI maagaNaI kolyaasa ‚ vaOVkIya p`maaNap~ saadr na krta ekavaoLI kmaala 14 idvasa [tkI pirvait-t rjaa maMjaUr krta yao[-la. ³ga´ varIla p`yaaojaanaasaazI pirvait-t rjaa AavaXyaktonausaar tIna vaYaa-tUna ekda va saMpUNa- saovaa kalaavaQaImaQyao kmaala saha vaoLa yaap`maaNao Anau&oya rahIla. ³Ga´ saMbaMQaIt AiQaka–yaanao rjaocao Aavaodnap~ p`iXaxaNaacyaa p`vaoXap~acyaa Joara^@sa p`tIsah saadr krNao tsaoca‚ rjaova$na prt AalyaanaMtr p`iXaxaNa pUNa- kolyaacao saMbaMQaIt p`iXaxaNa koMd`acao p`maaNap~ saadr krNao AavaXyak rahIla. ³[´ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. Arjaa 2496 À3À saovaa 9 if 15 mao 1996 maQaIla AadoXa r_ krNyaat Aalao Aahot. ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla pirvait-t rjaosaMbaMQaatIla ivaVmaana trtudIMmaQyoa yaa Saasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]Parao@t inayamaat yaqaavakaSa irtsar sauQaarNaa krNyaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava‚ iva<a ivaBaaga. ³TIp Á yaa saMdBaa-t idnaaMk 27 jaUna 2003 caohI AadoSa phavaot.´

ivaYaya Á–XaasakIya kma-caarIÀAiQakarI yaaMnaa saMgaNakÀ maaihtI tM~&ana ( Information Technology ) yaasaazI “ AQyayana rjaa ” ( Study Leave ) maMjaUr krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.saIAaoek 1098Àp` .Ë.64À98À39 ,,id.27 jaulaO ¸1998. 1´ Saasana inaNa-ya¸ saa.p`.iva. Asqaapnaa 1298Àp`.Ë.26À98À19 id. 7 maaca- 1998 .

purk p~ id. 17 jaUna 98 va inaNa-ya Ë. saIAaoema 1090À p`.Ë.29À98À39‚ id.24 maaca-¸ 1998.

Pa`stavanaa Á–rajyaacao p`Xaasana AiQak gaitmaana tsaoca laaokaiBamaUK krNyaacyaa dRYTInao maaihtI tM~&anaacaa sauyaaogya vaapr vhavaa yaasaazI Saasanaacyaa mau#yaalayaat tsaoca sava- stravarIla duyyama kayaa-layaat saMgaNakIkrNaalaa caalanaa imaLavaI yaadRYTInao Xaasanaanao saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa AiQap%yaaKalaI “ maaihtI tM~&ana saMcaalanaalaya ” sqaapna kolao

Page 266: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

214

Aaho.tsaoca yao%yaa daona vaYaa-t rajyaatIla sava- SaasakIya kayaa-layao saMgaNaIÌt krNyaat yaotIla AsaohI Xaasanaanao ]iddYT zrivalao Aaho. %yaa AnauYaMgaanao Saasanaanao ³A´ vaOyai@tk saMgaNak KrodIsaazI ibanavyaajaI kja- ³ba´ saMgaNak p`iXaxaNa GaoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa Kcaa-cyaa p`itpUtI-caI savalat‚ [%yaadI ]payayaaojanaa jaahIr kolyaa Aahot. 2. XaasakIya kamaamaQyao varIla navaIna tM~&anaacaa vaapr kravayaaca Jaalyaasa‚ saMbaMiQat sava- kma-caarIÀ AiQakarI yaaMnaa p`iXaxaNa Apirhaya- Aaho. %yaaKorIja p`%yaok ivaBaagaat kaya-p`NaalaIcaI saKaola maaihtI AsaNaa–yaa AiQaka–yaacaI sauQda inakD BaasaNaar Aaho. maaihtI tM~&ana À saMgaNakIya p`iXaxaNa Aqavaa AByaasa yaasaazI parMpairk pQdtInaoca eKaVa saMsqaot Aqavaa ivaVaipzat p`iXaxaNa GaoNao yaasaazI APaoixat naahI. SaasakIya kma-caarIÀ AiQakarI %yaaacyaa ivaBaagaatIla saMbaMiQat ivaYayaavar eKaVa saMsqaot vaa kayaa-layaat eKada p`klp kayaa-invat Asalyaasa %yaa p`klpavar kama k$na Asao AQyayana k$ Xakola. qaaoD@yaat maaihtI tM~&ana Aqavaa saMgaNakIya baabaIsaMdBaa-t ijaqao kaozo p`iXaxaNa AnauBava Aqavaa AQyayanaacaI saMQaI ]plabQa hao} Sakola toqao jaaNyaasa %yaasa mau@tvdar Asaavao. AXaI saMklpnaa Aaho. ]dahrNadaKla –eKaVa ivaBaagaat saMsqaotÀ ivaVaipzat iva<aIya baabaI saMdBaa-t kahI p`klp hatI Gaotlaa Asalyaasa AMdajap~kIya Aqavaa iva<aIya baabaI hataLNaara AiQakarI AXaa p`klpavar p`%yaxa jaa}na %yaabaabat &ana Aa%masaat k$ Xakola va yaacaa ]pyaaoga %yaalaa %yaacyaa dOnaMidna kamakajaat hao} Sakola. eKada AiQakarI %yaat ivaXaoYa rsa GaoNaara Asalyaasa tao %yaabaabat jaada AByaasa k$na %yaat ]cca pdvaI Aqavaa Da^@TroT sauQda imaLvaU Sakola. Xaasana inaNa-ya Á–XaasanaacaI maaihtI tM~&ana va saMgaNakIya &ana yaabaabatcaI varIla BaUimaka tsaoca ]_oXa laxaat Gaota yaa ]i_YT pUtI-saazI Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚

³A´ saMgaNakIya &anaÀmaaihtI tM~&ana yaatIla ivaXaoYap`t iXaxaNa Aqavaa saMgaNakIya AByaasaËmaasaazI XaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa AQyayana rjaa doNyaat yaavaI. ³ba´ AQyayana rjaosaMbaMQaIcaa p`stava ivacaarat Gaotanaa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 inayama

Ë. 80 to 93 maQaIla trtUdI ]darpNao ivacaarat GaoNyaat yaavyaat. ³k´ jyaa SaasakIya AiQakarI À kma-caarI yaaMnaI yaapUvaI- Anya AQyayana rjaa GaotlaI Aaho‚ AXaa

kma-caa–yaaMnaI varIla “ A ” yaoqaIla karNaastva AQyayana rjaocaI maagaNaI kolyaasa maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´ inayama 1981 maQaIla trtUdI iXaiqala k$na %yaacyaa AQyayana rjaocao p`stava ivacaarat Gyaavaot.

³D´ p`stava saMgaNakIya ivaXaoYap`t p`iXaxaNa Aqavaa saMgaNakIya AByaasaËmaasaazI inavaD krNyaat yaoNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caarI yaaMnaI saMgaNakacao ikmaana p`aqaimak &ana Asaavao.

ha Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga va saamaanya P`aXaasana ivaBaagaacyaa sahmatInao %yaaMcaa AnaaOpcaarIk saMdBa- Ë. AnauËmao 568Àsaovaa–9 id.20.7.98 va Ë.2221À12 id.22.7.98 Anvayao inagaima-t krNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao. sauroSa kumaar¸ P`aQaana saicava¸³p`.sau.va r.va ka.´

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 267: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

215

ivaYaya Á–Anaaqa lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa rajya SaasakIya maihlaa kma-caa–yaanaa “ ivaXaoYa rjaa ” MmaMjaUr krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ Saasana inaNa-ya Ë.Arjaa2495À26Àsaovaa 9 id.26 Aa^@Taobar 1998.

Anaaqa lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa rajya XaasakIya maihlaa kma-caa–yaanaa “ ivaXaoYa rjaa ” maMjaUr krNyaacaa p`Sna rajya Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Anaaqa lahana maUla d<ak GaoNaa–yaa maatolaahI naOsaiga-k maatop`maaNao d<ak baaLacao saMgaaopna kravao laagato. AaiNa sauÉvaatIcyaa kalaavaQaIt d<ak maulaalaa navaIna vaatavarNaacaI savaya vhavaI mhNaUna %yaacyaa saaobathI rhavao laagato.yaa baabaI ivacaarat Gao}na Xaasanaanao Aata Anaaqa maUla d<ak GaoNaa–yaa kayama saovaotIla ikMvaa daona vaYao- satt saovaa JaalaI Aaho AXaa rajya SaasakIya maihlaa kma-caa–yaanaa “ ivaXaoYa rjaa ” maMjaUr krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho. hI “ ivaXaoYa rjaa ” KalaIla XatI-cyaa AiQana rahUna maMjaUr krNyaat yao[-la.

1´ Xaasanamaanya Anaaqaalaya À saMsqaa yaamaQaUna tIna vaYaa-poxaa kmaI vayaacao AaiNa Anaaqa Asalaolao maUla d<ak Gaotlaolao Asaavao.

2´ maUla d<ak GaoNyaasaMbaMQaatIla kayadoXaIr kagadp~ saadr krNao AavaXyak rahIla. 3´ “ ivaXaoYa rjaa ” 90 idvasaaMpya-t Anau&oya rahIla AaaiNa maUla d<ak GaoNyaacyaa idnaaMkapasaUna 90

idvasa ikMvaa maulaacao vaya tIna vaYao- pUNa- hao[-la tao idnaaMk yaapOkI Agaaodrcaa idnaaMk yao[-la %yaa idnaaMkapya-tcyaa kalaavaQaIsaazI Anau&oya rahIla.

4´ saMpUNa- saovaocyaa kalaavaQaIt hI rjaa ekdaca Anau&oya rahIla. 5´ f@t svatÁcao maUla nasalaolyaa maihlaa kma-caa–yaanaaca hI rjaa Anau&oya rahIla. ho AadoXa maanyata va Anaudanap`aPt XaOxaiNak saMsqaacyaa p`aqaimak ‚maaQyaimak va ]cca maaQyaimak XaaLa AaiNa

ÌYaI va ibagar ÌYaI ivaVapIzo va %yaanaa saMlagna AsalaolaI mahaivaValayao yaamaQaIla pUNa- kalaIk iXaxak ‚iXaxakotr maihlaa kma-caarI yaanaahI laagaU haotIla.

ho AadoXa inaga-maIt Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQyao AavaSyak %yaa sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ Ainala rajaaQyaxa¸ kayaa-sana AiQakarI‚ iva<a ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á naOimai<ak rjaa

iva<a ivaBaaga Ë. naOimar 1498À p`.Ë.52À98À saovaa 9 id. 21 iDsaoMbar 1998. Saasana Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ idnaaMk 1 jaanaovaarI 1999 yaa vaYaa-pasaUna maharaYT/ Xaasanaacyaa ivaivaQa kayaa-layaaMtUna kama krNaaro AiQakarI AaiNa kma-caarI yaaMnaa saQyaacyaa 12 idvasaaMeovajaI eka k^laoMDr vaYaa-maQyao jaastIt jaast 8 naOimai<ak rjaa Anau&oya rahtIla.naOimai<ak rjaosaMbaMQaI vaoLaovaoLI p`stRt kolaolyaa [tr ATI yaapuZohI tXaaca caalaU rahtIla.

maharaYTa/cao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚

vasaMt baa. caaOQarI¸ Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 268: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

216

ivaYaya Á–baRhnmauMba[-tIla XaasakIya kma-caa–yaaMcaI kayaa-layaIna vaoL AitdUrvarcyaa sqaanakava$na yaoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa ]iXara yaoNyaabaabat savalatI.

saa.p`.iva.¸ pirp~k Ë. samaya 1099Àp`.Ë. À99À18 id. 30.3.99

1´ Ë.samaya 1092 Àp`.Ë. 38 À93À 18 id. 15.10.93

2´ Ë. samaya 1096 À p`.Ë.224À96À18 id. 29.8.96.

pirp~k ]prao@t saMdBaa-ikt A.Ë.1 samaaorIla id. 15.10.93 cyaa Xaasana pirp~kanvayao maQya rolvaocyaa kja-t plaIkDIla puNao sqaanakapya-tcyaa izkaNaava$na yaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa sakaLI 50 imanaITo AaiNa ]prao@t saMdBaa-ikt A.Ë. 2 samaaorIla id. 29.8.96 yaa Saasana pirp~kanvayao “ naaiSak ” yaoqaUna yaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa saaPtahIk va saava-jainak sauTTIcyaa dusa–yaa idvaXaI sakaLI 2 tasa baRhnmauMba[-tIla XaasakIya kayaa-layaat ]iXara yaoNyaacaI ivaXaoYa savalat kahI ATIcyaa AQaIna rahUna maMjaUr krNyaat AalaI Aaho. ]prao@t saMdBaa-kIt daonhI Xaasana pirp~kanvayao puZIla badla krNyaat yaot Aaho.

1´ Xaasana pirp~k Ë. 1 cyaa AT Ë. 2 maQyao ikMcaIt badla k$na 6 naOimai<ak rjaa ikMvaa 4 naOimai<ak rjaa va 2 vaOkilpk sauTTyaa eovajaI SaasakIya AiQaka–yaacyaaÀ kma-caa–yaacyaa [cConausaar 6 naOimai<ak rjaa ikMvaa 6 Aija-t rjaa Xaasanaalaa samaip-t kravyaat va tsao vaYaa-cyaa sauÉvaatIsa laoKI ilahUna Gyaavao.

2´ Xaasana pirp~k Ë. maQyao ikMcaIt badla k$na ]iXara yaoNyaacyaa badlyaat AiQaka–yaaMnaIÀ kma-caa–yaaMnaI %yaacyaa [cConausaar drvaYaI- 3 naOimai<ak rjaa ikMvaa 3 Aija-t rjaa %yaaMcyaa [cConausaar Saasanaasa samaip-t kravyaat va tsao vaYaa-cyaa sau$vaatIsa laoKI ilahUna Gyaavao. id. 15.10.93 cyaa pirp~kamaQaIla AT Ë. 1 va 3 maQyao kaoNatahI badla Jaalaolaa naahI. var namaUd kolaolyaa Saasana pirp~kacyaa AQaIna rahUna jao SaasakIya AiQakarI À kma-caarI k^laoMDr vaYa- sau$ hao}na gaolyaanaMtr maQalyaa kalaavaQaIt ]iXara yaoNyaacaI savalat ]pBaaogaU [icCtat AXaaMnaa ]iXara yaoNyaacaI savalat maMjaUr krtanaa %yaMacyaakDUna AMkgaiNakIya pirgaNanaa ( Arithmetical calculation ) p`maaNaat naOimai<akÀ Aija-t rjaa Xaasanaasa samaip-t k$na Vavyaat va tsao %yaaMcyaakDUna laoKI ilahUna Gyaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ dovaBaanakr ¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 269: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

217

ivaYaya Á–XaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krNyaasaMbaMQaatIla Kulaasaa.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.Arjaa 2497À07Àsaovaa 9‚ id.9 mao ¸2000. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 cyaa inayama 75 va inayama 76 nausaar rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa AnauËmao hotupurssar kolyaa gaolaolyaa [jaosaMbaMQaat AaiNa ApGaatI [jaosaMbaMQaat ivaklaaMgata AalaI tr ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krNyaat yaoto. daonhI inayamaatIla “ pdaMcyaa kt-vyaacao yaaogya palana krIt Asatanaa Aqavaa %yaacyaa pirNaamaI ikMvaa %yaacyaa AiQaÌt djaa-caa pirNaamak ” yaa Xabdacaa Aqa- ba–yaaca vaoLI kovaL “ kt-vyaavar AsataMnaa ” ikMvaa “kt-vya krIt AsataMnaa ” yaap`maaNao mayaa-idt svaÉpat ivacaarat Gao}na saMbaMQaIt inayau@tI p`aiQakarI ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krIt Asalyaacao Xaasanaacyaa inadXa-naasa Aalao Aaho. yaasaMdBaa-t Xaasana KalaIlap`maaNao Kulaasaa krIt Aaho. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama‚ 1981 caa piriXaYT ek maQaIla A.Ë. 12 ³ inayama 75 va inayama 76 ´ nausaar ApGaatI [jaomauLo ikMvaa hotupurssar [jaa krNyaat AalyaamauLo ivaklaaMgata Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa ivaXaoYa ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krNyaacao pUNa- AiQakar saMbaMiQat maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaagaacao saicava yaaMnaa doNyaat Aalao Aahot. %yaamauLo inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaI sadrhU inayamaaMnausaar ivaklaaMgata rjaa maMjaUr kolyaasa AXaI kaya-vaahI AinayamaIt zrto. ivaklaaMgata rjaa maMjaurI saMdBaa-t sava- maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaagaacyaa inadXa-naasa AaNaNyaat yaoto kI‚ ivaklaaMgata rjaa Anau&oya haoNyaasaazI XaasakIya kma-caa–yaanao QaarNa kolaolyaa pdacaI kt-vyao AaiNa pdacaI kt-vyao par paDIt Asatanaa ApGaat JaalyaamauLo ikMvaa hotupurssar [jaa krNyaat AalyaamauLo %yaalaa AalaolaI ivaklaaMgata yaa daonhI baabaIcaa prspr va qaoT saMbaMQa AsaNao AavaXyak Aaho. mhNajaoca ApGaat kt-vyaavar AsataMnaa GaDNao AaiNa tao GaDtaMnaa kma-caa–yaaMnao kt-vyaacao yaaogya palana krIt AsaNao ikMvaa ivaiXaYT kama par paDIt AsaNao ikMvaa ApGaatamauLo JaalaolaI [jaa hI sava-saamaanya jaaoKmaIplaIkDcaI AsaNao Apoixat Aaho. %yaamauLo ivaklaaMgata ]d\BavaNyaacaI pirisqatI hI saMbaMQaIt kma-caa–yaanao p`%yaxa kt-vya bajaavaNyaacaI ÌtI krtanaa ikMvaa %yaa pdacyaa pirNaamaI ]dBavalaolaI AsalaI paihjao va yaa iËyaomaQyao Qaaoka ³ Risk ´AsaNao AiBap`ot Aaho. ivaklaaMgata rjaa hI “ ivaXaoYa rjaa ” mhNaUna VavayaacaI Asalyaanao saahijakca yaa izkaNaI “ Qaaoka ” AsaNao Apoixat Aaho. ApGaatacaI p`krNao ivacaarat GyaavayaacaI naahIt ho t%va inayamaaMnaa AiBap`t Aaho.trI maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa sauicat krNyaat yaoto kI‚ ivaklaaMgata rjaa maMjaUr krtaMnaa inayamaatIla trtudIcao yaaogya p`karo Anaupalana kolao jaa[-la yaabaabat Ìpyaa dxata GaoNyaat yaavaI. yaasaMdBaa-t namaunyaa daKla kahI ]dahrNao saaobatcyaa jaaoDp~at doNyaat AalaI Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava. jaaoDp~ 1´ paolaIsa iXapa[- dMgalaga`st xao~at p`%yaxa kaya-rt AsataMnaa inadXa-kaMnaI kolaolyaa dgaDfokImaQyao jaKmaI Jaalaa Á– ivaklaaMgata rjaa Anau&oya hao[-la. 2´ paolaIsa iXapayaacaI dMgalaga`st xao~at inayau@tI krNyaat AalaI Aaho. inayau@tIcyaa izkaNaI jaatanaaÀyaotanaa

%yaacyaa jaIplaa ApGaat hao}na tao jaKmaI Jaalaa Á– ivaklaaMgata rjaa Anau&oya haoNaar naahI. 3´ XaasakIya kma-caa–yaalaa kamaavar jaatanaa À yaotanaa tsaoca kamaainaima<a p`vaasa krIt Asatanaa ApGaat Jaalaa Á– ivaklaaMgata rjaa Anau&oya haoNaar naahI. 4´ paolaIsa iXapa[- poT/aolaIMga DyauTIvar Asatanaa paya Gasa$na pDlyaamauLoÀ rs%yaava$na jaataMnaaÀ Acaanak eKaVa vaahnaanao %yaalaa QaDk idlyaamauLo ‚ jaKmaI Jaalaa Á– ivaklaaMgata rjaa Anau&oya naahI.

Page 270: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

218

5´ paolaIsa iXapa[- poT/aoilaMgacaI DyauTI bajaavat Asatanaa %yaaacyaavar vyai@tgat vaOmanasyaatUna hllaa JaalaaÁ– ivaklaaMgata rjaa Anau&oya naahI. 6´ kayaa-layaIna kamaasaMdBa-atIla saUD mhNaUna XaasakIya kma-caa–yaavar hllaa krNyaat AalaaÁ– ivaklaaMgata rjaa Anau&oya hao[-la.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–maharaYT/ naagarI saovaa ³ sauQaarIt vaotna ´ inayama 1998.

id.1 jaanaovaarI 1996 pUvaI- AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa prMtU 1 jaanaovaarI 1996 naMtr saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.vaopur 1200Àp`.Ë.16Àsaovaa 10‚ id.6 jaUna ¸2000.

Xaasana AiQasaUcanaa‚ iva<a ivaBaaga Ë.vaopur 1298À p`.Ë.13À saovaa 10 id. 10 iDsaoMbar 1998 Anvayao maharaYT/ naagarI saovaa ³ sauQaairt vaotna´ inayama 1998‚ XaasakIya kma-caarI va [tr yaaMnaa id. 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU krNyaat Aalao Aahot. id. 1 jaanaovaarI 1996 pUvaI-pasaUna jao kma-caarI AsaaQaarNa rjaovar haoto ikMvaa inalaMbanaaKalaI haoto va p`%yaxaat id. 1 jaanaovaarI 1996 naMtr AsaaQaarNa rjaovar Asatanaaca saovaainavaR<a ikMvaa maR%yau pavalao ikMvaa inalaMbanaaKalaI zovalao AsataMnaa saovaainavaR<a JaalaoÀ krNyaat Aalao Aahot. AXaa kma-caa–yaaMnaa yaa inayamaaMcaa laaBa Anau&oya Aaho ikMvaa ksao‚ Asaa p`Sna ]pisqat krNyaat Aalaa haota. Xaasanaanao yaabaabat ivacaar kolaa AsaUna‚ Xaasana Aata Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna´ inayama 1982 maQaIla trtudI laxaat Gaota idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 pUvaI-pasaUna‚ jao kma-caarI AsaaQaarNa rjaovar haoto ikMvaa inalaMbanaaKalaI haoto va jao p`%yaxaat idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 naMtr AsaaQaarNa rjaovar Asatanaaca saovaainavaR<a ikMvaa maR%yau pavalao AsatIla ikMvaa inalaMbanaaKalaI Asatanaa saovaainavaR<a JaalaoÀ krNyaat Aalao Aahot‚ AXaa kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ sauQaairt vaotna´ inayama 1998 caa laaBa Anau&oya naahI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ Xa,.iva.laagavaNakr¸ Saasanaacao sah saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á ivanaaAnaumatI mau#yaalayaat gaOrhjar rahNaa–yaa AiQakarIÀ

kma-caa–yaaMbaabat kravayaacaI kaya-vaahI.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.saIDIAar 1300Àp`.Ë.9À00À11 id. 17.8.2000.

Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ xaoi~ya kayaa-layaatIla AiQakarIÀkma-caarI kayaa-layaIna idvaXaI ivaiht vaoLot kayaa-layaat ]pisqat nasatat.AnaupisqatIbaabat vairYzaMcaI pUva-prvaanagaI Gaot naahIt.%yaacap`maaNao AnaupisqatIbaabat ikMvaa kayaa-layaat ]iXara yaoNyaabaabat kayaa-layaatIla vairYzaMnaa Aqavaa [tr sahka–yaaMnaa %yaaba_lacaI pUva-klpnaa dot naahIt.kayaa-layaIna iXast palana AaaiNa kaya-xama p`Xaasanaacyaa dRYTInao hI AitXaya gaMBaIr baaba Aaho. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk´ inayama 1979 cyaa inayama 3 maQyao p`%yaok XaasakIya kma-caa–yaanao naohmaIca kt-vya parayaNata zovaavaI AaiNa XaasakIya kma-caa–yaalaa AXaoaBanaIya zrola AXaa kaoNa%yaahI gaaoYTI krta kamaa nayaot.

Page 271: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

219

Asaa spYT ]llaoK kolaolaa Aaho. kayaa-layaat AnaupisqatIt rahNyaakrIta vairYz AiQaka–yaaMcaI pUva- prvaanagaI AavaXyak Aaho.hI baaba vaogaLyaanao saaMgaNyaacaI garja naahI.tqaaip yaa baabaIcao palana na krta AiQakarIÀ kma-caarI ivanaaAnaumatI kayaa-layaat ]iXara yaotatÀ Anaupisqat rahtat. tsaoca maa. maM~I mahaodya AaiNa vairYz AiQaka–yaaMnaI baaolaaivalaolyaa baOzkaMnaa sabaL karNaaiXavaaya Anaupisqat raht Asalyaacao p`kar vaaZIsa laagalyaacao inadXa-naasa Aalaolao Aaho. AXaa gaOrvat-NaUkIlaa AaLa GaalaNyaakrIta AaiNa kayaa-layaIna iSastIcao kaTokaor palana krNyaakrIta KalaIlap`maaNao inado-Xa doNyaat yaot Aahot. ³A´ xaoi~ya stravar ivaBaagaIya Aayau@t ÀijalhaiQakarI yaaMnaI %yaacyaa xao~atIla sava- kayaa-layaatIla mau#yaalayaat ivanaaAnaumatI rahNaa–yaaÀ mau#yaalayaat vaastvyaasa na rahNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMcaI maaihtI saMklaIt k$na tI saMbaMQaIt AiQaka–yaaMcyaa vairYzaMnaa kLvaavaI. vairYz AiQaka–yaaMnaI AXaI maaihtI p`aPt haotaca mau#yaalayaat ]pisqatÀvaastvyaasa rahNyaaba_la saMbaMQaIt AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa p`qama sa@t saUcanaa Vavyaat. ³ba´ AiQakarIÀkma-caarI ivanaaAnaumatI kayaa-layaat gaOrhjar raihlyaasa À ivanaaAnaumatI mau#yaalaya saaoDUna gaolyaasa AXaa AiQakarIÀkma-caa–yaaivaÉQd inalaMbanaÀ iXastBaMgaivaYayak kaya-vaahI krNyaakirta %yaaMcaI naavao saMbaMiQatacyaa inayau@tI AiQaka–yaanaa kLvaavaIt. ³k´ inayau@tI AiQaka–yaanaI AXaI naavao p`aPt JaalyaapasaUna Aqavaa AXaa gaOrvat-NaUkIcyaa baabaI Anya p`karo %yaaMcyaa inadXa-naasa AalyaapasaUna 1 maihnyaacyaa Aat ksaurdar AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaa saovaotUna inalaMbaIt k$na iXastBaMgaivaYayak kaya-vaahI sau$ kravaI va tsaa Ahvaala Xaasanaasa tsaoca ivaBaagaIya Aayau@t À ijalhaiQakarI yaaMnaa pazvaavaa.

³D´ ivaBaagaIya Aayau@t À ijalhaiQakarI yaaMnaI iXastBaMgaivaYayak kaya-vaahIsaazI naavao kLvaUnahI varIlap`maaNao kaya-vaahI 1 maihnyaacyaa Aat krNyaat AalaolaI naahI AXaa p`krNaI maa. mau#yamaM~anaa mau#ya saicavaaMmaaf-t puZIla AadoXaaMsaazI saadr kravaIt.jyaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMivaÉW kahI karNaastva iXastBaMgaivaYayak kaya-vaahI krNao Sa@ya naahI ikMvaa ASaI kaya-vaahI krNyaacao inayau@tI AiQaka–yaaMnaI naakarlyaasa AXaI p`krNao saMbaMQaIt ivaBaagaIya Aayau@t À ijalhaiQakarI yaaMnaa mau#yamaM~I yaaMcyaa %varIt inadXa-naasa AaNaUna VavaIt. 3. sava- xaoi~ya kayaa-layaacyaa inayau@tI AiQakarIÀivaBaaga p`mauKaMnaI varIla saUcanaaMcao kaTokaorpNao palana kravao Asao AadoiXat krNyaat yaot Aaho. %yaat kaoNatIhI kucarahI Jaalyaacao AaZLUna Aalyaasa saMbaMQaIt inayau@tI AiQaka–yaaMnaaÀ ivaBaaga p`mauKaMnaa jabaabadar Qarlao jaa[-la. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI %yaacyaa AK%yaarItIla sava- kayaa-layaatIla AiQakarIÀkma-caarI ivanaaAnaumatI Anaupisqat rahNaar naahIt À kayaa-layaat vaoLovar ]pisqat rahtIla va mau#yaalaya saaoDNaar naahIt yaacaI kaLjaI GaoNyaacao saMbaMQaItaMnaa inado-Xa Vavaot.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ iBa.ra. vaaZvao ¸

]p saicava‚maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– Aija-t rjaa saazivaNao va rjaocao raoKIkrNa krNao

yaaMcyaa kmaala mayaa-da vaaZivaNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2401 À8 À saovaa –9 id. 15 jaanaovaarI ¸2001.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama‚ 1981 nausaar saQyaa Aist%vaat AsalaolaI Aija-t rjaa saazivaNyaacaI‚ tsaoca saovaainavaR<aIcyaavaoLI Aija-t rjaocao raoKIkrNa krNyaacaI 240 idvasaaMcaI mayaa-da 300 idvasaaMpya-t vaaZivaNyaacaa p`Xna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.

Page 272: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

220

2. Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla saQyaa Aist%vaat Asalaolyaa trtudI KalaIlap`maaNao sauQaarNyaat yaavyaat.

³1´ inayama 50 ³1´³baI´ va inayama 54 maQyao trtUd kolyaap`maaNao Aija-t rjaa saazivaNyaacaI

240 idvasaaMcaI saQyaacaI kmaala mayaa-da 300 idvasa [tkI vaaZivaNyaat yaavaI. ³2´ KalaI namaUd kolaolyaa p`krNaaMmaQyao na ]pBaaoigalaolyaa Aija-t rjaocao raoKIkrNa krNyaacaI

240 idvasaaMcaI saQyaa AsalaolaI mayaa-da 300 idvasa [tkI vaaZivaNyaat yaavaI. ¤ek¥ inayat saovaavaiQa saovaainavaR<aI ³ inayama 68 ³1´ ´ ¤daona¥ SaasakIya kma-caa–yaaMcaI saovaa laaokihtacyaa dRYTInao %yaacyaa inayat saovaavaiQa saovaainavaR<aIcyaa

idnaaMkapuZo vaaZivaNyaat AalaI Asaola AXaa p`krNaI ³ inayama 67³2´´‚ ¤tIna¥ svaocCaÀ maudtpUva- saovaainavaR<aI ³ Saasana inaNa-ya‚ iva,<a ivaBaaga‚ Ë. pI[-ena 1083À saIAar

1296À83Àesa[-Aar 4 id.1 Aa^@Taobar 1984 caa pircCod ³5´. ¤caar¥ jaoqao SaasakIya kma-caa–yaaMcaI saovaa naaoiTSaIvdaro Aqavaa naaoiTSaIcyaa badlyaat vaotna va Ba<ao do}na

Aqavaa %yaacyaa inayau@tIcyaa ATI va SatI-p`maaNao Anya p`karo samaaPt krNyaat AalaI Asaola AXaa p`krNaI ³ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ Ë. pI[-ena 1083À saIAar 1296À 83À esa[-Aar 4 id. 1 .10.1984 cyaa pircCod ³5´

¤paca¥ saovaainavaR<aInaMtrcyaa punaina-yau@tIcyaa samaaPtInaMtr ³ inayama 65 ³2´³e´ ´ ¤saha¥ saovaot Asatanaa kma-caa–yaacaa maR%yaU Jaalyaasa‚ %yaacyaa kuTuMbaalaa dotovaLI ³ inayama 69´ ¤saat¥ saovaainavaR<aIpUva- rjaocyaa p`krNaI ³ inayama 66 ³1´´ ¤Aaz¥ SaasakIya kma-caa–yaacao saava-jainak ]pËmaamaQyao samaavaoSana Jaalyaacyaa p`krNaI ³ Xaasana inaNa-ya‚ iva<a

ivaBaaga Ë, pI[-ena 1080À saIAar 210Àesa[-Aar 4 id. 28.4.1981 caa pircCod ³6´´. ³3´ jaovha SaasakIya kma-caarI rajaInaamaa do[-la ikMvaa naaokrI saaoDIla AXaa p`krNaI saovaasamaaPtIcyaa

idnaaMkalaa %yaacyaa KatI jamaa Asalaolyaa ekUNa Aija-t rjaocyaa AQyaa- rjaocyaa samamaUlya [tko raoKIkrNa %yaalaa doya rahIla . prMtu Asao raoKIkrNa 150 idvasaaMpoxaa AiQak imaLNaar naahI. ³ inayama 67³3´ ´

3. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saimatI AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama Ë,.paca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaasaMbaMQaIcao [tr sava- AiQakar yaacaa vaapr k$na Xaasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI varIla inaNa-ya ijalha pirYadaMcao kma-caarI yaaMnaahI laagau rahtIla.

4. ho AadoXa id. 1 foba`uvaarI 2001 pasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudI svatM~pNao sauQaarNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasant vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

³ TIp Á id. 1.9.1988 pasaUna … 240 idvasa mayaa-da haotI ´

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 273: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

221

ivaYaya Á–kovaL vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI ihXaaobaat GaoNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.saoinavao 1001À29Àsaovaa 4‚ id. 15 jaanaovaarI ¸2001.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 35 maQaIla trtudInausaar saMtt saovaocyaa kalaavaQaItIla AsaaQaarNa rjaosah sava- rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna ihXaaobaat Gaotlyaa jaatat.yaa trtudIMmaQyao sauQaarNaa k$na kovaL vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI ga`a( QarNyaabaabatcaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2. Xaasana Aata Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ 1 fobau`vaarI 2001 naMtr kovaL vaOVkIya p`maaNap~anausaar Gaotlaolyaa AsaaQaarNa rjaa AaiNa rjaa vaotna p`doya AsaNaa–yaa [tr sava- rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna ihXaaobaat Gaotlyaa jaatIla. 3. ho AadoXa 1 foba`u`vaarI 2001 pasaUna AMmalaat yaotIla. 4. Xaasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ jyaaMnaa inavaR<aIvaotnaacaI yaaojanaa laagaU kolaI Aaho AXaa maanyata va Anaudana p`aPt XaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo AaiNa %yaaMcyaaXaI saMlagna AsalaolaI AXaasakIya mahaivaValayao va ÌYaI ivaVapIzo yaamaQaIla kma-caa–yaaMnaahI varIla AadoXa yaaogya %yaa forfarasah laagaU rahIla. 5. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1961³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama Ë.paaca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaasaMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr k$na Xaasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ varIla AadoXa ijalha pirYadotIla kma-caa–yaaMnaahI laagaU rahIla. 6. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla yaa saMbaMQaatIla ivaVmaana trtudImaQyao svatM~pNao sauQaarNaa krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasant vaa. caOaQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– Aija-t rjaocao p`%yap-Na.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2401À 7 Àsaovaa 9 id. 15 jaanaovaarI 2001.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 cyaa inayama 73 maQyao XaasakIya kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa svatÁcyaa [cConausaar eka iva<aIya vaYaa-t 30 idvasaacyaa mayaa-dopya-t Aija-t rjaa p`%yap-Na krNyaacaI trtud Aaho. yaa trtudIcao punaiv-alaaokna krNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2. Xaasana Aata Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla inayama 73 Anvayao XaasakIya kma-caa–yaaMnaa Aija-t rjaocao p`%yap-Na krNyaabaabat doNyaat AalaolaI savalat idnaaMk 1 foba/uvaarI 2001 pasaUna baMd krNyaat yaavaI. ivabaama.

Page 274: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

222

3. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saimatI AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama Ë.paMca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaasaMbaMQaIcao [tr sava- AiQakar yaacaa vaapr k$na Saasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ varIla inaNa-ya ijalha pirYadaMcao kma-caarI yaanaahI laagaU rahtIla. 4. ho AadoXa idnaaMk 1 foba/uvaarI 2001 paasaUna AMmalaat yaotIla. 5. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla yaa saMbaMQaIcaa inayama 73 vagaLNyaabaabatcaI sauQaarNaa svatM~pNao krNyaat yaot Aaho.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ vasant vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@

No. 11019/6/2001-AIS- III

Government of India Ministry of Personnel, Public Grievances and Pensions

Department of Personnel and Training.

New Delhi. Dt. 7th March 2001.

To The Chief Secretaries of all StateGovt. And Union Territories Administration.

Subject:-Delegation of powers to the State Govts./Central Ministries in cases of the members of All India Services proceeding abroad on deputation or ex India leave (excluding study leave).

Sir, I am directed to say on the subject mentioned above that an Executive Instruction "B" was issued by this department ( letter No. 9/26/71 AIS III ) on 23.9.72 under Regulation 12 of the AIS (Study Leave) Regulations 1960 wherein it is provided that all cases, in which the State Govt. proposes to send a member of an All India Service abroad on deputation or on leave due and admissible to him (including study leave) should be referred to the respective Cadre Controlling Authority in the Govt.of India. 2. There has been demand for doing away with the aforementioned provision for

Central Govt.’s prior approval for grant of ex- india leave excluding study leave so as to avoid delay both at the level of the State Govt. and Central Govt. After careful consideration, it has now been decided to modify the existing provision

Page 275: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

223

and stipulate that the approval of the Central Govt.for travel abroad of members of the All India Service is no longer required in the following cases to the extent provide therein:-

(a) In case of private visits abroad on leave due and admissible , the delegation is restricted to Casual Leave,Earned leave and Leave on Medical Certificate.

(b) AIS Officers may be accorded permission to travel abroad in conjunction with an official visit tour abroad subject to the condition that the total period abroad( including travel time) should not exceed three (3) weeeks.

(c) Official visits/Training/Tours/study tours/seminars/Workshops etc. abroad up to three(3) Weeks duration where the entire expenses are borne by the Govt. of India, the State Govt. ,an International Agency such as the United Nations Agency,World Bank, IMF,ADB etc. or an Internatinal Agency in which India is a member.

(d) Project related visits as defined in the OM No.37/15/97-EO(F) dated 5.3.99 issued by the Office of the Establishment officer, Departent of Personnel and Training, Govt. of India.

3. While considering the requests of the member of an All India Service for grant of leave to proceed abroad, all the State Govt. /Ministries to the Govt. of India are requested to satisfy themselves regarding the funding of such visits made by the officer concerned in each case and to see that no cadre officer accepts hospitality from a foreign Governement/private body other than a close relative.

4. It is further noted that the above delegation will not apply to any travel abroad In conjunction with leave granted under the provisions of the All India Service( Study Leave) Regulations 1960 where the specific clearance of the Central Govt. is invariably required.

5. The following category of official visits/tours/study tours/seminars/workshops etc.abroad will continue to be referred to DOP&T for grant of cadre clearance. (i) All casesf more than three(3) weeks duration. (ii) All cases where the invitation is direct to the officer and the State Govt. is

not bearing the expenditure, irrespective of the duration of the visit. (iii) All cases where foreign hospitality from a private agancy is involved. (iv) All cases where an officer is getting any remunaration/fees for the work

performed by him. 6. The proposal should be sent in a self contained format furnishing all the relevant

details in the prescribed formate (copy enclosed). In case, proposal is not in the prescribed format or nformation in respect of any item in the format is missing , no back reference will be made by this Department and cadre clearance will not be granted.

7. The proposal should be forwarded to DOP&T well in time i.e. at least before a fortnight from the date of commencement of the training/workshop etc.

8. To the extent posssible, nomination of officers may be made for those seminars/workshop etc. which are related to the job/assignment of the officer.

9. In case where an officer proceeds for a training programme/ workshop/ seminar/ study tour abroad without obtaining the cadre clearance of this Department there is likelihood that the period of his absence would be treated as dies- non.

ivabaama.

Page 276: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

224

10. It is requested that the provisions of this circular may be brought to the notice of all the members of All India Services serving with the State/Central Govt.s at an early date.

Aqeel Ahmad, Dy.Secr.to the Govt.of India.

PROFORMA

1 Name and designation of the Officer 2 Date of birth. 3. Details of the training programme/workshop /seminar etc. with a copy of the invitation/admission.

(i) Name of the course/workshop/seminar etc. (ii) Name of the institution/country

(iii) Duration (iv) Details of the cost of the training /workshop/seminar.

4. Expenditure

(i) Details of expenditure on the visit abroad (including travel, Hospitality etc.)

(ii) Source of funding.

5. Agency that bears the cost of the training/workshop/seminar.

(i) Details of such cost. (ii) Details of the Agency.

6. Service/cadre to which the officer belongs 7. Year of allotment to the cadre. 8. Job description of the officer. 9. Relevance of the training/workshop/seminar

to the job of the officer.

@@@@@@@@@ ivabaamaa.

Page 277: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

225

ivaYayaÁ– ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa.

iva<a ivaBaaga ‚ Saasana inaNa-ya Ë. Arjaa 2402À25Àsaovaa 8 id. 7.10.2002. maaca- 2002 cyaa Aqa-saMklpIya BaaYaNaat XaasakIya kma-caa–yaaMnaa “ AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa ” laagaU krNyaacao QaoarNa GaaoiYat krNyaat Aaalaolao Aaho. sadrhU QaaorNa AMmalaat AaNaNyaasaazI Xaasana Aata KalaIlap`maaNao yaaojanaa kayaa-invat krNyaacaa inaNa-ya Gaot Aaho. 1´ yaa yaaojanaosa “ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa ” Asao saMbaaoiQaNyaat yaavao.

2´ hI yaaojanaa AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna to id. 31.12.2004 pya-nt AMmalaat rahIla.

3´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa hI iXaxak‚ Da^@Tr ‚ pircaarIka‚ pircaark va paolaIsa ho saMvaga- vagaLUna [tr saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMnaa laagaU rahIla.

4´ jao kma-caarI id. 31.12.2004 pUvaI- ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaosaazI Aja- krtIla %yaacao rjaocao Aja- ivacaarat Gaota yaotIla. AXaa p`krNaI ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa id. 31.12.2004 pasaUna ikMvaa t%pUvaI-cyaa idnaaMkapasaUna sau$ JaalaolaI AsaavaI.

5´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaocaa laaBa saMpUNa- saovaocyaa kalaavaQaIt 5 vaYaa-cyaa mayaa-dopya-nt f@t ekdaca Gaota yao[-la. maa~ jar saMbaMQaIt kma-caarI 5 vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI rjaa saMpuYTat AalyaanaMtr Xaasana saovaot $jaU Jaalaa naahI tr yaa yaaojanaoKalaI Anau&oya zrNaaro laaBa imaLNyaasa tao pa~ zrNaar naahI.

6´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa pUva- prvaanagaInao maMjaUr k$na GaoNao AavaXyak rahIla. 7´ AnaiQaÌtpNao Anaupisqat Asalaolyaa kma-caa–yaasa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yaoNaar naahI. 8´ f@t inayaimat va yaaogya maagaa-nao saovaot p`ivaYT Jaalaolyaa ikmaana 5 vaYao- [tkI satt saovaa Asalaolyaa

sqaayaIÀAsqaayaI kma-caa–yaaMnaa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yao[-la. 9´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaasa “ inayau@tI p`aiQakarI ” saxama AsatIla. yaa yaaojanaoMtga-t

kma-caa–yaanao rjaa sau$ haoNyaapUvaI- ikmaana ek maihnaa Agaaodr kayaa-laya p`mauKaMkDo Aja- krNao AavaSyak Aaho.kayaa-laya p`mauKanao Aaplyaa iXafarXaIsah daona idvasaat Aja- inayau@tI p`aiQaka–yaakDo pazvaavaot. inayau@tI p`aiQaka–yaanao Aja- p`aPt JaalyaapasaUna 7 idvasaaMt Aaplaa inaNa-ya saMbaMiQat kma-caa–yaasa kLivaNao AavaXyak rahIla. tqaaip jar sadrhU kma-caa–yaasa forivacaaraMtI %yaanao idlaolaa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocaa Aja- maagao Gyaavayaacaa Asaola tr %yaanao inayau@tI p`aiQaka–yaMakDUna %yaacyaa rjaa maMjaUrIcao AadoXa inaga-imat kolao jaaNyaapUvaI- tsao kayaa-laya p`mauK va inayau@tI p`aiQakarI yaaMnaa kLivaNao AavaXyak rahIla.

10´ ³A´kma-caa–yaalaa kmaala 5 vaYaa-cyaa kalaavaQaIpya-t prMtu inayat vayamaanaacyaa mayaa-dot ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yao[-la.maa~ yaa yaaojanaoKalaI kma-caa–yaanao ikmaana ek vaYa- [tkI ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa GaoNao Ainavaaya- rahIla. tqaaip KalaIla AT Ë. 20 maQyao namaUd krNyaat Aalyaanausaar pdaonnatIsaazI pa~ zrlyaacyaa pirNaamaI ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI kmaI k$na pdaonnatI pdavar $jaU hao} [icCNaa–yaa kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI maa~ hI ikmaana mayaa-da laagaU AsaNaar naahI.tsaoca ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar Asatanaa kma-caarI ‚p`krNapr%vao‚ maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aI vaotna ´inayama 1982 maQaIla inayama 10‚ 65 va 66 cyaa trtudInausaar svaocCa saovaa inavaR<aI GaoNyaasa pa~ zrt Asaola tr saMbaMQaIt kma-caa–yaasa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar Asatanaa laoKI naaoTIsa dovaUna naaoTIsaIcyaa idnaaMkapasaUna svaocCa inavaR<aI Gaota yao[-la. svaocCa inavaR<aIsaazI Ah-takarI

. ivabaama.

Page 278: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

226

saovaocaI gaNanaa krtanaa %yaat ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI ivacaarat Gaotlaa jaa[-la. AXaa p`krNaI svaocCa inavaR<aI maMjaUr krNyaasa inayau@tI p`aiQakarI saxama AsatIla. ³ba´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa kma-caa–yaacao maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 10³4´ va inayama 65³1´ anausaar saovaot puZo caalaU zovaNyaabaabat punaiva-laaokna krta yao[-la va yaakirta ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar jaaNyaapUvaI-cao 5 vaYaa-cao gaaopnaIya Ahvaala ivacaarat GaoNyaat yaotIla.

11´ AiBayaaMi~kI saovaotIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa baabatIt saMvagaa-tIla ekUNa maMjaUr pdaMcyaa jaastIt jaast 10 T@ko [t@yaa kma-caa–yaaMcao ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocao Aja- maMjaUr krta yaotIla.

³12´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa idnaaMkalaa jar kma-caa–yaaiva$w ivaBaagaIya caaOkXaI ikMvaa faOjadarI kaya-vaahI p`stavaItÀp`laMbaIt Asaola ikMvaa tao inalaMbanaaKalaI Asaola tr AXaa kma-caa–yaalaa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yaoNaar naahI.

³13´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt kma-caa–yaacaI saovaajaoYzta AbaaiQat rahIla. ³14´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI inavaR<aIvaotna ivaYayak laaBaaMsaazI “ Ah-takarI saovaa” mhNaUna

ga`a( Qarlaa jaa[-la. ³15´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr kolyaacyaa pirNaamaI ir@t Jaalaolao saMbaMQaIt pd Barta yaoNaar naahI va

%yaa pdavar navaIna naomaNaUk krta yaoNaar naahI. ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa maMjaUr kolaolyaa karNaastva ir@t Jaalaolao pd BarNao jar p`XaasakIya dRYTyaa AavaXyak Asaola tr %yaaca saMvagaa-t Anya pd ir@t zovaUna to pd inayau@tI p`aiQakarI kovaL badlaInao Ba$ XaktIla. navaIna naomaNaUk maa~ krta yaoNaar naahI.

³16´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt kma-caarI jyaa saovaot Asaola %yaa saovaotIla kt-vya va jabaabada–yaaMXaI inagaDIt nasalaolaI [tr~ KajagaI naoakrI ³prdoXa naaokrIÀforeign assignment sah´ Aqavaa vyavasaaya k$ Xakola.%yaasaazI saxama p`aiQaka–yaacyaa pUva-prvaanagaIcaI AavaXyakta AsaNaar naahI. maa~ %yaanao AXaa [tr~ KajagaI naaokrI ³prdoXa naaokrIÀforeign assignment sah´ Aqavaa vyavasaayaasaMbaMQaIcaa saMpUNa- tpXaIla Xaasanaasa kLivaNao AavaXyak rahIla.

³17´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt rjaa vaotna‚ sqaainak purk Ba<aa‚ GarBaaDo Ba<aa tsaoca pdasa Anau&oya Asalaolao [tr sava- Ba<ao doya rahNaar naahIt. maa~ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaova$na saovaot punha $jaU JaalyaanaMtr ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt jyaa inayaimat vaaiYa-k vaotnavaaZI doya Jaalyaa Asalyaa %yaa vaaiYa-k vaotnavaaZI kalpinakir%yaa doya haotIla.maa~ AXaa kalpinak vaaiYa-k vaotnavaaZImauLo vaotna va Ba<yaacaI kaoNatIhI qakbaakIcaI r@kma doya rahNaar naahI. inavaR<aIvaotna ivaYayak laaBaaMcaI pirgaNanaa krtaMnaa maa~‚ kalpinak vaotnavaaZI ivacaaraMt Gaotlyaa jaatIla.

18´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt Aija-t va AQa-vaotnaI rjaa kma-caa–yaacyaa KatI jamaa kolyaa jaaNaar naahIt.

19´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt pdacyaa AnauYaMgaanao imaLNaaro sava- fayadoÀsaaoyaI–sauivaQaa Anau&oya zrNaar naahIt. ]da.durQvanaI‚ XaasakIya vaahna‚ rjaa p`vaasa savalat‚ svaga`ama rjaa p`vaasa savalat [%yaadI.ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt kma-caarI XaasakIya inavaasasqaana Aaplyaa tabyaat zo} Xakola. maa~ %yaalaa ‚ rjaocyaa pihlyaa 12 maihnyaaMcyaa kalaavaQaIsaazI Aaiqa-k dranao ³ Economay rate´Anau&PtI Xaulk va XaasakIya inavaasasqaanaaXaI saMbaMQaIt saovaaSaulk tsaoca mau#ya inavaasasqaanaacyaa saaobatcyaa Aitir@t jaagaosaazI Aakarlao jaaNaaro ivaiht Saulk Baravao laagaola.

20´ ³A´ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa kma-caa–yaacaI maUL saMvagaa-t saovaa jaoYzta AbaaQaIt zovaNyaat yaoNaar Asalyaanao %yaa jyaoYztonausaar pdaonnatIsaazI ivacaar krtanaa pdaonnatIcyaa pdacyaa saovaa p`vaoXa inayamaatIla AavaXyak tI Ah-ta p`aPt kolaI Asalyaasaca pdaonnatIcaa ivacaar krNyaat

Page 279: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

227

yao[-la.%yaasaazI ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar jaaNyaapUvaI-cyaa 5 vaYaa-cao gaaopnaIya AiBalaoK ivacaarat GaoNyaat yaotIla. pdaonnatIsaazI AnauBavaacaa kalaavaQaI ivahIt kolaa Asalyaasa AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI ha AnauBavaacaa kalaavaQaI mhNaUna gaNalaa jaa[-la.yaa inakXaanausaar saMbaMQaIt kma-caarI pdaonnatIsaazI pa~ zrlyaasa %yaasa pdaonnatI doNyaacao AadoXa inaga-imat krNyaat yaotIla. %yaa AadoXaacyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaacyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt kma-caa–yaanao‚ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI kmaI k$na pdaonnatIcyaa pdavar ÉjaU haoNao ikMvaa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI saMplyaanaMtr pdaonnatIcyaa pdavar ÉjaU haoNao yaa saMbaMQaIcaa laoKI sva$pat ivaklp saadr krNao AavaXyak rahIla. rjaa saMplyaanaMtrca pdaonnatI svaIkarNyaacaa ivaklp kma-caa–yaanao idlyaasa AXaa kma-caa–yaasa‚ tao rjaa saMpvaUna maUL saMvagaa-t prt Aalyaasa %yaasa vairYz pdacyaa pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk va %yaa AnauYaMgaanao pdaonnatIcyaa saMvagaa-t jyaoYzta Anau&oya hao[-la.maa~ AXaa kma-caa–yaanao pdaonnatIcyaa pdavar p`%yaxaat pUvaI- kama kolao nasalyaanao maanaIva idnaaMkacyaa AnauYaMgaanao kovaL vaotnainaiScatI krNyaat yao[-la. maa~ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIsaazI %yaasa pdaonnatIcyaa pdacao vaotna va Ba<yaacaI qakbaakI Anau&oya haoNaar naahI. ³ba´ pdaonnatIsaazI ivaBaagaIya prIxaa Ah-ta mhNaUna ivaiht kolyaa Asalyaasa va %yaasaazI kahI kalaavaQaIÀsaMQaI ivaiht kolyaa Asalyaasa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar AsaataMnaa doKIla kma-caa–yaanao inayamaat ivaiht kolaolyaa kalaavaQaIt va saMQaIt saMbaMQaIt ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa- haoNyaacaI dxata svatÁ GaoNao AavaSyak Aaho.ivaiht saMQaIÀkalaavaQaIt prIxaa ]<aINa- na JaalyaamauLo haoNaaro pirNaama ivacaarat Gao}na pdaonnatIsaazIcaI jyaoYzta zrivaNao vaotnavaaZI raoKNao‚ [%yaadI baabaIMnaa kma-caarI kovaL ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar Aaho yaa karNaastva baaQaa ]%pnna haoNaar naahI.

21´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt gaT ivamaa yaaojanaoMtga-t vaga-NaI vasaula krNyaasaMdBaa-t rajya XaasakIya gaT ivamaa yaaojanaa 1982 maQaIla pircCod 9 maQyao ivaiht kolaolaI kaya-pQdtI AvalaMbaivaNyaat yao[-la.

22´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt BaivaYya inavaa-h inaQaIcaI vaga-NaI vasaUla krNyaacao sqaigat krNyaat yao[-la.

23´ Aayau-ivamaa yaaojanaa tsaoca paosTacyaa vaogavaogaLyaa yaaojanaa yaaMcao hPto BarNao‚ tsaoca XaasanaÀiva<aIya saMsqaaÀsahkarI ba^MkaÀsaaosaayaTyaa [%yaadIMkDUna Gaotlaolyaa kjaa-cyaa hP%yaaMcaI inayaimatpNao prtfoD krNao yaabaabatcaI jabaabadarI saMbaMQaIt kma-caa–yaaMcaI rahIla.

24´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt kma-caa–yaasa Anya maagaa-nao ]%pnna imaLivaNyaasa prvaanagaI doNyaat AaloalaI AsalyaamauLo Aayakr va %yaabaabatcaI ivavarNap~o BarNyaabaabatcaI saMpUNa- jabaabadarI saMbaMQaIt kma-caa–yaacaI rahIla.

25´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt kma-caa–yaaivaÉQd ivaBaagaIya caaOkXaI ikMvaa faOjadarI kaya-vaahI krta yao[-la.

26´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa ‚ inavaR,<aIvaotna ivaYayak laaBaaMsaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna ga`a( QarlaI jaaNaar AsalyaamauLo hI rjaa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaoKalaI maMjaUr krNyaat yaot AsalyaabaabatcaI sPaYT naaoMd saovaa pustkat laala Xaa[-nao GaoNyaat yaavaI.

27´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar jaaNaa–yaa kma-caa–yaaMcyaa saMva-gaatIla pd rjaa kalaavaQaIt navyaanao BarNyaat Aalyaacao AaZLUna Aalyaasa Asao pd BarNyaasa karNaIBaUt AsaNaaro saMbaMQaIt AiQakarI maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va Aipla ´ inayama 1979 cyaa trtudInausaar iXastBaMga ivaYayak kaya-vaahIsa pa~ zrtIla.

28´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaovar AsataMnaa jar saMbaMQaIt kma-caarI maR%yau pavalaa tr %yaacyaa kuTuMbaIyaaMnaa sadrhU kma-caarI saovaot kaya-rt AsataMnaa jar tao maR%yau pavalaa Asata tr jao laaBa Anau&oya zrlao

Page 280: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

228

Asato to sava- laaBa maMjaUr kolao jaatIla. maa~ %yaaMnaa saMbaMQaIt kma-caa–yaanao ]pBaaogalaolyaa ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaItIla vaotna va Ba<yaacyaa qakbaakIcaI r@kma Anau&oya zrNaar naahI.

29´ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa rabaivalyaamauLo p`XaasakIya dRYTIkaonaatUna kahI ADcaNaI inamaa-Na Jaalyaa AsatIla tr %yaabaabatcaa tsaoca yaa yaaojanaotga-t ekUNa iktI AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa rjaa maMjaUr krNyaat AalaI va %yaamauLo ekUNa iktI vaaiYa-k bacat hao[-la yaabaabatcaa id.31.12.02¸ 31.12.2003 va 31.12.2004 (a vaYaa-AKorcaa Ahvaala maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaagaakDo AnauËmao id. 31.1.2003‚ 31.1.2004 va 31.1.2005 pya-Mt pazivaNao AavaXyak rahIla.

2. Xaasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ ivaXaoYa AsaaQaarNa rjaosa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³vaotna ´ inayama 1981 va maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla saQyaacyaa AsaaQaarNa rjaocyaa trtudI laagaU rahNaar naahIt. 3. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama Ë. paca´cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaa saMbaMQaatIla [tr AiQakar yaaMcaa vaapr k$na Xaasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚varIla inaNa-ya ijalha pirYadotIla kma-caa–yaaMnaa laagaU rahtIla. 4. Xaasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ maanyata va Anaudanap`aPt XaOxaiNaksaMsqaa‚ ÌiYatr ivaVaipzo AaiNa %yaaMcyaaXaI saMlagna AsalaolaI AXaasakIya mahaivaValayao va ÌiYa ivaVaipzo yaaMmaQaIla kma-caa–yaaMnaahI varIla inaNa-ya yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU rahtIla. 5. ho AadoXa saamaanya p`Xaasana ivaBaagaacyaa sahmatInao %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaarIk saMdBa- Ë. 1742À12 id. 31.8.2002 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aahot. ³ TIpÁ ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaosaMbaMQaIcaI yaoajanaa iva<a ivaBaaga Ë. Arjaa 2405Àp`.Ë.27À05À saovaa 8 idnaaMk 22 iDsaoMbar 2006 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao idnaaMk 31.12.2006 naMtr baMd krNyaat AalaolaI Aaho.´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpurI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqoamaaf-t GaoNyaat yaoNaaro ivapScanaa( Vipassana ) p`iXaxaNa.

iva<a ivaBaaga‚inaNa-ya Ë. Arjaa 2402À27Àsaovaa 8 idnaaMk 27 jaUna ¸2003.

saMdBa-Á iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2496À3 À saovaa 9 id. 21 jaulaO ¸1998.

ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT QammaigarI‚ [gatpUrI‚ ijalha–naaiSak yaa saMsqa-maaf-t maharaYT/atIla koMd`at “ ivapScanaa” ho dha idvasaaMcao iSaibar GaoNyaat yaoto. ASaa p`iSaxaNa koMd`at Baaga GaoNyaacaI savalat varIla Saasana inaNa-yaanausaar f@t rajapi~t AiQaka–yaaMnaa Anau&oya zrivaNyaat AalaI haotI. %yaacaI vyaaPtI vaaZvaUna tao sava- rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Aata Saasanaanao varIla idnaaMk 21 jaulaO 1998 caa Saasana inaNa-ya AiQaËimat kÉna KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho.

k´ ivapScanaa irsaca- [insTTyaUT‚ QammaigarI‚ ijalha naaiSak yaa saMsqaomaaf-t maharaYT/atIla p`iSaxaNa koMd`at “ ivapScanaa ” dha idvasaaMcyaa iSaibarat sava- rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa Baaga Gaota yao[-la.

ivabaama.

Page 281: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

229

K´ p`iSaxaNaasaazI p`vaoSa imaLivalaa Aaho ASaa kma-caa–yaanao maagaNaI kolyaasa %yaasa‚ vaOVkIya p`maaNap~ saadr na krta ekavaoLI kmaala 14 idvasa pirvait-t rjaa maMjaUr krta yao[-la.

ga´ varIla p`yaaojanaasaazI pirvatI-t rjaa AavaSyaktonausaar tIna vaYaa-tUna ekda va saMpUNa- saovaa kalaavaQaImaQyao kmaala saha vaoLa yaap`maaNao Anau&oya rahIla.

Ga´ saMbaMiQat kma-caa–yaanao rjaocao Aavaodnap~ p`iSaxaNaacyaa p`vaoSap~acyaa Jaora^@sa p`tIsah saadr krNao AavaSyak rahIla.

[´ sadr savalat h@k mhNaUna maagata yaoNaar naahI. 2. ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. 3. maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´ inayama 1981 maQaIla pirvait-t rjaosaMbaMQaatIla ivaVmaana trtudIMmaQyao yaa Saasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]prao@t inayamaat yaqaavakaSa irtsar sauQaarNaa krNyaat yaotIla.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasant caaOQarI¸ Saasanaacao ]psaicava‚ iva<a ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á kOvalyaQaama‚ laaoNaavaLa yaa saMsqaotfo- GaoNyaat yaoNaaro rajya SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcao krIta yaaogaivaVa p`iSaxaNa iSaibarat Baaga GaoNyaabaabat…… pirvait-t rjaa maMjaUr krNao..

iva<a ivaBaaga ‚inaNa-ya Ë. Arjaa 2404À2Àsaovaa 8‚ idnaaMk 3.2. 2004.

kOvalyaQaama‚laaoNaavaLa yaa saMsqaomaaf-t laaoNaavaLa va mauMba[- yaoqao dha idvasaaMcao yaaogaivaVa p`iXaxaNa iXabaIr GaoNyaat yaoto. yaa p`iXaxaNa koMd`at Baaga GaoNyaacaI savalat sava- rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaacaa p`Xna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haaota. Aata Saasanaanao KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa AahoÁ– A´ kOvalyaaQaama‚laaoNavaLa yaa saMsqaotfo- GaoNyaat yaoNaaro yaaogaivaVa p`iXaxaNaacyaa dha idvasaaMcyaa iSabaIrat p`iXaxaNaasaazI p`vaoSa imaLivalaa Aaho ASaa rajya SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaanao maagaNaI kolyaasa %yaasa‚ vaOVkIya p`maaNap~ saadr na krta ekavaoLI kmaala 14 idvasa [tkI pirvait-t rjaa maMjaUr krta yao[-la. ba´ varIla p`yaaojanaasaazI pirvatI-t rjaa AavaSyaktonausaar tIna vaYaa-tUna ekda va saMpUNa- saovaa kalaavaQaImaQyao kmaala saha vaoLa yaap`maaNao Anau&oya rahIla. k´ saMbaMQaIt kma-caa–yaanao rjaocao Aavaodnap~ p`iXaxaNaacyaa p`vaoXap~acyaa Jaora^@sa p`tIsah saadr krNao tsaoca rjaova$na prt AalyaanaMtr p`iXaxaNa pUNa- kolyaacao saMbaMQaIt p`iXaxaNa koMd`acao p`maaNap~ saadr krNao AavaSyak rahIla. D´ yaa p`iXaxaNaasaazI Apoixat Kca- saMbaMQaIt kma-caa–yaanao svatÁ saaosaavayaacaa Aaho. [´ sadr savalat h@k mhNaUna maagata yaoNaar naahI. 2. ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idvasaapasaUna AMmalaat yaotIla. 3. maharaYT/ naagarI saovaa³ rjaa´ inayama ‚ 1981 maQaIla pirvait-t rjaosaMbaMQaatIla ivaVmaana trtudIMmaQyao yaa Saasana

inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]prao@t inayamaat yaqaavakaSa irtsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la.

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 282: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

230

ivaYaya Á– paolaIsa dlaamaQyao rjaocao raoKIkrNa punha sau$ krNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga‚ inaNa-ya ËmaaMk elavhI[- 2002Àp`.Ë.564Àpaola 5 ³ba´ id. 27.2.2004. vaacaaÁ pao.mahasaMcaalak yaaMcao p~ Ë.paomasaMÀ6À46 [-ÀsaMkINa-ÀAija-t rjaaÀp`%yaap-NaÀ04 id. 31.1.04. paolaIsa kma-caarIÀAiQakarI yaaMcyaa kamaacao sva$p [tr XaasakIya kma-caarIÀAiQakarI yaaMcyaapoxaa vaogaLo Aaho. saNaacyaa idvaXaI [tr kma-caa–yaaMnaa saava-jainak sauTI Asato ‚%yaavaoLI maa~ paolaIsa kma-caa–yaasa AXaa sauTyaa ]pBaaogata yaot naahIt.]laT %yaa idvaXaI %yaaMnaa idvasaBar baMdaobastasaazI kamaavar hjar rhavao laagato.paolaIsa dlaat Apuro manauYyabaL AsalyaamauLo paolaIsa kma-caa–yaasa 12 to 14 tasa satt naaokrI kravaI laagato.kayada va sauvyavasqaocyaa p`XnaamauLo paolaIsa kma-caa–yaaMnaa [tr kma-caa–yaaMp`maaNao inayaimat rjaa Gaota yaot naahI. ikMvaa kahI vaoLa %yaanaa maMjaUr kolaolaI rjaa ]pBaaogat AsataMnaa kayada va sauvyavasqaocaa p`Xna ]pisqat Jaalyaasa rjaa AQyaa-var saaoDUna kamaavar hjar rhavao laagato. Anya kma-caa–yaaMpoxaa paolaIsaavarIla kamaacaI jabaabadarI va kamaacao sva$p ivacaarat Gao}na paolaIsa iXapa[- to paolaIsa inarIxak pdavarIla kma-caa–yaaMsaazI 15 idvasaaMcyaa Aija-t rjaocao raoKIkrNa punha sau$ krNyaacaa p`stava Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasana inaNa-ya Á iva<a ivaBaaga‚ Saasana inaNa-ya idnaaMk 15 jaanaovaarI 2001 Anvayao ma.naa.sao ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla inayama 73 caI Aija-t rjaa p`%yaaip-t krNyaacaI maUL trtud idnaaMk 1.2.2001 pasaUna vagaLNyaat AalaI Aaho. %yaasa Apvaad k$na paolaIsa dlaatIla iXapa[- to paolaIsa inarIxak pdapya-tcyaa kma-caa–yaaMsaazI eka iva,<aIya vaYaa-t 15 idvasaacyaa Aija-t rjaocyaa p`%yaapNa-asa Saasana maMjaUrI dot Aaho. sadr Kca- 2055 paolaIsa 109 ijalha paolaIsa ³00´³01´ ijalha paolaIsa dla –vaotna va 2055 paolaIsa 108 rajya mau#yaalaya paolaIsa ³02´ Xahr paolaIsa ³02´³01´ Aasqaapnaa yaa laoKaiXaYaa-KalaIla maMjaUr AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa.

]p saicava‚maharaYT/ Saasana ‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla inayama 79 maQyao eD`sa yaa raogaacaa samaavaoXa krNyaabaabat iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.Arjaa 2404Àp`.Ë.25À À05Àsaovaa 8 id. 20 .1.2005 maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 79 Anausaar xayaraoga‚ kk-raoga‚ kuYzraoga‚ pxaGaat Jalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa piriXaYT tIna maQaIla inayamaaMnausaar rjaa maMjaUr krNyaat yaoto. eDsa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaaahI inayama 79 Anvayao rjaa doNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2´ Saasana Aata Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ eDsa yaa raogaacaa samaavaoXa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 79 maQyao krNyaat yaavaa. 3´ jao SaasakIya kma-caarI jaagaitk Aaraogya saMGaTnaonao idlaolyaa eDsa $gNaacyaa vyaa#yaonausaar eDsaga`st Aahot va %yaasaazI %yaaMcyaavar ]pcaar sau$ Aahot AXaa kma-caa–yaaMnaaca ivaXaoYa rjaa maMjaUr krNyaat yaavaI. tqaaip‚ ecaAayavhI pa^JaIiTvh ho eDsaga`st ÉgNa nasalyaanao %yaaMnaa ivaYaoXa rjaa doya haoNaar naahI.³ eDsaÉgNaaMcaI vyaa#yaa Á 12 vaYaa-varIla

Page 283: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

231

vya@tIsaazI – daona haokara%mak caacaNyaa ³ elaayaJaaÀjaladÀsaaQaI caacaNaI yaapOkI kaoNa%yaahI´ AaiNa puZIlapOkI kaoNatohI ek laxaNa Á A´ vajaanaat GaT ³ 10 ‰ poxaa jaast jaulaaba haoNao ³vaarMvaar ikMvaa satt´ AaiNa ek maihnyaapoxaa jaast kaLapya-t yaoNaara tap‚ ba´ xayaacaI baaQaa k´ caotasaMsqaocao ivakar‚D´ baurXaI janya Aajaar [´ nyaumaaoinayaaÀEvasanadah‚ [- %vaocaocaa k^nsar‚ kapaosaI saarkaomaa ]´ [tr– maoMdUjvarÀ vaarMvaar haoNaarI naagaINa. 4´ ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. 5´ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 79 maQyao irtsar sauQaarNaa yaqaavakaSa

krNyaat yao[-la. 6´ ho AadoSa Saasanaacyaa KalaIla saMkot sqaLaMvar ³vaoba saa[-T´ ]plabQa hao} XaktIla.

1)finance .mah.nic.in. 2) www.maharashtra.gov.in.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– saovaainava<aIpUvaI-caI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaacao

AiQakar maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa p`%yaayaaoijat krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.Arjaa 2405Àp`.Ë.5À05Àsaovaa 8 id. 23 Aa^gasT ¸2005.

saMdBa-Á Saasana pirp~k Ë.saoinavao 1089À110Àsaovaa 4 idnaaMk 10.4.1990.

maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´inayama 1981 maQaIla inayama 66³2´ KalaIla iTponausaar inavaR<aIpUva- rjaa mhNaUna maMjaur kolaolyaa rjaomaQyao AsaaQaarNa rjaocaa samaavaoSa haot naahI. 2. ]@t saMdBaa-QaIna pirp~kanvayao kolaolyaa KulaaSaanausaar SaasakIya kma-caa–yaasa inavaR<aIcyaa lagatpUvaI- AsaaQaarNa rjaa Anau&oya nasalyaamauLo kayaa-laya p`mauK Aaplyaa AiQakarat tI maMjaUr kÉ Sakt nasalyaanao ASaa p`krNaat SaasakIya kma-caa–yaalaa doNyaat Aalaolyaa AsaaQaarNa rjaosa kayaa-laya p`mauKanao p`qama SaasanaacaI maMjaUrI Gao}na tI AsaaQaarNa rjaa inayaimat kÉna GyaavaI va naMtrca %yaaAaQaaro ASaa SaasakIya kma-caa–yaaMcao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar kÉna mahalaoKapala‚ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMcaokDo pazvaavao ASaI trtUd Aaho. 3. yaa trtUdIcyaa AnauYaMgaanao xao~Iya kayaa-layaatIla barIca p`krNao iva<a ivaBaagaacyaa maMjaUrIsaazI yaot Asalyaacao inadSa-naasa Aalao Aaho. inavaR<aIpUva- AsaaQaarNa rjaa ³paca vaYaa-pya-nt´ maMjaUr krNyaacao AiQakar maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa doNyaacao ivacaaraQaIna haoto. td\nauYaMgaanao saaobatcyaa piriSaYT 1 maQyao namaUd kolaolyaa ATIMcyaa AQaIna rahUna maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 66³2´ KalaIla iTp iSaiqala kÉna p`krNao maMjaUr krNyaacaa AiQakar maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa doNyaat yaot Aahot. 4. Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla va yaa idnaaMkalaa p`laMibat AsalaolaI p`krNaohI yaa AadoSaanausaar ivainayaimat krNyaat yaotIla.maa~ jaI p`krNao yaapUvaI-ca AMitmatÁ inakalaat kaZlaolaI Aahot %yaa p`krNaacao punaiva-laaokna krNyaat yaoNaar naahI. saovaa inayamaaMmaQaIla ivaVmaana trtUdI yaa Saasana inaNa-yaatIla trtUdIMcyaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao maanaNyaat yao[-la. yaa inayamaat irtsar sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma.SaoK¸ Saasanaacao ]p saicava.

Page 284: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

232

piriSaYT–1. P`a%yaayaaoijat kolaolao AiQakar

maharaYT/ naagarI saovaa³ rjaa´inayama 1981. …………………………………………………………………………………………………………………………………………… A.inayama AiQakaracao svaÉp AiQakar vyaaPtI Saora Ë.ËmaaMk p`%yaayaaojaIt kolaolaa P`aaiQakarI …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1 2 3 4 5 6 …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1 66³2´ inavaR<aIpUva- rjaoiSavaaya maM~alayaIna ekMdr sadr AsaaQaarNa rjaa puZIla ATIMcyaa AiQana maMjaUr

KalaIla Anaupisqat raihlyaasa p`SaasakIya saovaot kolaI jaa[-la. TIp ivaBaaga paca vaYaa- 1´ jyaa kma-caa–yaacyaa KatI kaoNatIhI rjaa iSallak

rjaot pirvatI-t pya-nt naahI va vaOVkIya karNaastva Anaupisqat raihlaa krNyaacaa AiQakar pUNa- Asaola %yaanao vaoLaovaoLI Ajaa-vdaro yaabaabatcaI maaihtI

AiQakar kayaa-layaasa idlaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaacyaa baabatIt saxama p`aiQaka–yaacao mato %yaacaI AnaupisqatI ³A´ vaOVkIya samaqa-naIya Asaola tr rjaoiSavaaya AnaupisqatIcaa karNaastva kalaavaQaI doya va Anau&oya rjaa maMjaUr kÉna inayaimat krNyaabaabat inayau@tI p`aiQaka–yaanao inaNa-ya GaoNao

AavaSyak Asaola. 2´ jaovha eKada SaasakIya kma-caarI Alp kalaaMtranao vaOVkIya p`maaNap~acyaa AaQaaro vaarMvaar Anaupisqat rhat Asaola À[tr Anau&oya rjaa iSallak nasatanaa daona maihnyaaMpoxaa AiQak kalaavaQaIsaazI Anaupisqat Asaola tr ASaa p`krNaat %yaalaa vaOVkIya maMDLasamaaor ]pisqat

rahNyaat saaMgaNyaat yaavao. 3´ ASaa p`krNaacao ma.naa.sao.³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 32 to inayama 42 AMtga-t ivaiht kolyaanausaar kaya-vaahI krNyaat AalaI Aaho %yaacaI p`SaasakIya ivaBaagaanao Katrjamaa k$na GaoNao AavaSyak

Aaho. 4´ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1001 À 29 À saovaa 4 idnaaMk 15.1.2001 nausaar vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI AaiNa [tr saovaa ivaYayak laaBaaMsaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna ihSaaobaat GaotlaI jaa[-la.

5´svaocCainavaR<aI GaoNaa–yaa kma-caa–yaasa naaoiTSaIcaa kalaavaQaI pUNa- krNyaasaazI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yaot naahI. ASaa p`krNaat naaoiTSaIcaa kalaavaQaI kmaI

kÉna Aja- idlyaanaMtrcyaa dusa–yaa idvaSaI ASaa kma-caa–yaasa svaocCainavaR<a krNao AavaSyak rahIla.

³ba´ vaOVkIya karNaa maM~alayaIna ekMdr 1´ jaoa kma-caarI rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlaa Asaola vyaitir@t p`SaasakIya saovaot va %yaanao vaoLaovaoLI Ajaa-vdaro yaabaabatcaI maaihtI ivaBaaga paca kayaa-layaasa idlaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaacyaa

Page 285: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

233

vaYaa- baabatIt saxama p`aiQaka–yaacyaa mato %yaacaI AnaupisqatI pya-nt samaqa-naIya Asaola tr rjaoiSavaaya AnaupisqatIcaa kalaavaQaI

doya va Anau&oya rjaa maMjaUr k$na inayaimat krNyaabaabat vaoLIca ivacaar kolaa jaaNao AavaSyak Asaola.jar kma-caa–yaaMcaI AnaupisqatI samaqa-naIya nasaola tr %yaacyaa

ivaÉw iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI sauÉ krNyaat yaavaI. 2´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa karNaastva ivaBaagaIya Ànyaaiyak caOakSaI p`laMibat nasaavaI.

3´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacaa kalaavaQaI kaoNa%yaahI saovaa p`yaaojanaaqa- ³ inavaR%tIvaotnaivaYayak laaBaaMsah´ ga`a( QarNyaat yao} nayao va tSaI sPaYT naaoMd saovaa pustkat GaoNyaat yaavaI.

4´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaaba_la saMbaMiQat kma-caa–yaaivaÉw vaoLIca iSastBaMgaacaI kaya-vaahI na kolyaasa saxam,a p`aiQaka–yaavar yaa saMbaMQaatIla jabaabadarI

inaiScat krNyaat yaavaI. 5´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa kalaavaQaImaQyao saMbaMiQat kma-caa–yaasa sa@tInao saovaainavaR%tÀsaovaotUna kaZUna Taklao ikMvaa baDtf- kolaolao naahI Aqavaa %yaanao rajaInaamaa idlaolaa naahI yaacaI saxama p`aiQaka–yaanao Ka~I kÉna tsao p`maaiNat krNao AavaSyak rahIla. 6´svaocCainavaR%tI GaoNaa–yaa kma-caa–yaasa naaoiTSaIcaa kalaavaQaI pUNa- krNyaasaazI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yaot naahI. ASaa p`krNaat naaoiTSaIcaa kalaavaQaI kmaI kÉna Aja- idlyaanaMtrcyaa idvaSaI ASaa kma-caa–yaasa svaocCainavaR%t krNao AavaSyak rahIla.

………………………………………………………………………………………………………………………. TIpÁ– saMpUNa- saovaot 5 vaYaa-caI mayaa-da vaOVkIya ikMvaa vaOVkIya karNaavyaitir@t ASaa doanhI karNaaMsaazI imaLUna Aaho.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa………

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.Arjaa 2405Àp`.Ë.19À2005Àsaovaa 8 idnaaMk 25.08.2005. vaacaaÁ– ³1´ iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë.Arjaa2402Àp`.Ë.25Àsaovaa 8 id.7.10.2002. ³2´ iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë.Arjaa2402Àp`.Ë.59Àsaovaa 8 id.14.05.2002.

maaca- 2002 cyaa Aqa-saMklpIya BaaYaNaat SaasanaacaI bacat krNyaacyaa dRYTInao SaasakIya kma-caa–yaaMnaa “ ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa ” laagaU krNyaacao QaaorNa GaaooiYat krNyaat Aalao haoto.sadrhU QaaorNa AMmalaat AaNaNyaasaazI Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ Ë.Arjaa 2402À25Àsaovaa–8 idnaaMk 7 Aa^@Taobar 2002 Anvayao SaasakIya kma-caa–yaaMnaa “ ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaa ” laagaU krNyaat AalaI Aaho. sadr rjaa yaaojanaoAMtga-t AT Ë.10 A nausaar pdaonnatIsaazI pa~ zrlyaacyaa pirNaamaI ikMvaa ma.naa.sao.³inavaRi<avaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama–10‚ 65 va 66 cyaa trtUdInausaar svaocCa inavaR<aI GaoNyaasa pa~ zrNaa–yaa kma-caa–yaasa maMjaUr krNyaat Aalaolaa rjaocaa kalaavaQaI kmaI krta yao[-la. yaa daona karNaMavyaitir@t Anya p`krNaat ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa GaotlyaanaMtr tao

Page 286: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

234

kalaavaQaI kmaI krNyaacaI trtUd naahI. tqaaip‚ vaOyai@tk ADcaNaIMmauLo maMjaUr krNyaat Aalaolaa ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa kalaavaQaI kmaI kÉna punha kayaa-layaat ÉjaU kÉna GaoNyaasaMdBaa-t barIca p`krNao Saasanaasa p`aPt haot Aahot. 2. ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaoAMtga-t maMjaUr krNyaat AalaolaI rjaa ]pBaaogaUna saovaot punha ÉjaU JaalyaanaMtr ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaocyaa kalaavaQaIt jyaa inayaimat vaaiYa-k vaotnavaaZI doya Jaalyaa Asa%yaa %yaa vaaiYa-k vaotnavaaZI kalpinakir%yaa doya haotIla ASaI trtUd Aaho. tqaaip‚ AsaaQaarNa rjaocyaa sava-saaQaarNa p`krNaat ³vaOVkIya krNaavyaitir@t´ vaotnavaaZIsaazI AsaaQaarNa rjaocaa kalaavaQaI ivacaarat Gaotlaa jaat naahI. 3. td\AnauYaMgaanao Saasana Aata Asaa AadoSa dot Aaho kI‚ ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa yaaojanaoAMtga-t rjaa maMjaUr kolaolyaa kma-caa–yaalaa ikmaana ek vaYa- [tkI ivaSaoYa AsaaQaarNa rjaa ]pBaaogalyaanaMtr ]va-irt rjaocaa maMjaUr kalaavaQaI kmaI kÉna kalpinak vaotnavaaZIcaa fayada na dota kayaa-layaat ÉjaU kÉna Gaota yao[-la. 4. Saasanaanao AsaahI inaNa-ya aGaotlaa Aaho kI‚ ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla va yaa idnaaMkalaa p`laMibat AsalaolaI p`krNaohI yaa AadoSaanausaar ivainayaimat krNyaat yaotIla.maa~‚ jaI p`krNao yaapUvaI-ca AMitmatÁ inakalaat kaZlaolaI Aahot %yaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yaoNaar naahI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma. SaoK¸ Saasanaacyaa ]p saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AnaiQaÌtpNao gaOrhjar rahNaa–yaa kma-caa–yaaMvar vaoLIca kaya-vaahI krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga pirp~k Ë. Arjaa 2405Àp`.Ë.8Àsaovaa–8 idnaaMk 15 saPToMbar ¸2005. Pairp~kÁ–Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1001À130Àsaovaa 4 idnaaMk 2 jaUna 2003 cyaa piriSaYT 1 maQaIla A.Ë.3 nausaar rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacaa kalaavaQaI BautlaxaI p`Baavaanao AsaaQaarNa rjaot pirvatI-t krNyaacao pUNa- AiQakar inayau@tI p`aiQaka–yaaMnaa P`a%yaayaaoijat krNyaat Aalao Aahot. 2. tqaaip maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´ inayama‚ 1981 maQaIla inayama 16 Anausaar paca vaYaa-poxaa AiQak AnaiQaÌt gaOrhjaorIÀAnaupisqatI AsaaQaarNa rjaot pirvatI-t krNyaasaazI SaasanaacaI maanyata AavaSyak Aaho. paca vaYaa-poxaa jaast mhNajao pMQara to saoaLa vaYaa-pya-ntcyaa AnaiQaÌt gaOrhjaorIcaI rjaoiSavaaya AnaupisqatIcaI barIca p`krNao AsaaQaarNa rjaa mhNaUna maMjaUr krNyaasaazI iva<a ivaBaagaasa p`aPt haot Asatat. ASaa p`krNaat AnaiQaÌt AnaupisqatI saMdBaa-t vaoLIca karvaa[- na kolyaamauLo inava<aIvaotnaÀkuTuMbainavaR<aIvaotna tsaoca [tr saovaaivaYayak laaBa saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaasaÀ%yaaMcyaa kuTUMibayaaMsa imaLNyaakirta ma.naa.sao.³rjaa´inayama 1981 maQaIla saMbaMiQat inayama iSaiqala kÉna %yaacaI AnaiQaÌtÀrjaoiSavaaya AnaupisqatI inayamaIt krNyaacao baroca p`stava iva<a ivaBaagaasa p`aPt haotat. 3. vaastivaktÁ jao SaasakIya kma-caarI karNaaiSavaaya ikMvaa Alp kalaaMtranao vaOVkIya p`maaNap~ saadr kÉna kayaa-layaat Anaupisqat AsatIlaÀrahtIla ‚%yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 40 AaiNa 41 Anausaar vaOVkIya maMDLasamaaor tatDInao ]pisqat rahNyaasa saaMgaNyaat yaavao.vaOVkIya maMDLanao saovaot ÉjaU haoNyaasa pa~ Asalyaabaabatcao p`maaNap~ idlyaanaMtrhI jar saMbaMiQat kma-caarI saovaot ÉjaU haot nasaola ikMvaa saMbaMiQat kma-caarI vaOVkIya maMDLasamaaor ]pisqat raht nasaola tr saMbaMiQat kma-caa–yaaMivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va Aipla´ inayama 1979 AMtga-t iSastBaMgaacaI kaya-vaahI kravaI AaiNa tSaI kaya-vaahI ivaiht kalaavaQaIt na krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaavar yaa saMbaMQaatIla jabaabadarI inaiScat kravaI ho t%va inayamaaMnaa AiBapo`t Aaho. ivabaama.

Page 287: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

235

4. td\nauYaMgaanao Asao punaEca ]d\GaRt krNyaat yaot Aaho kI‚ sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla xao~Iya kayaa-layaaMnaa ASaa saUcanaa Vavyaat kI‚ rjaoiSavaaya Anaupisqat AsaNaa–yaa kma-caa–yaacyaa saMdBaa-t maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´inayama 1981 maQaIla saMbaMiQat trtudIMcao yaaogya p`karo Anaupalana kolao jaa[-la yaabaabat Ìpyaa dxata GaoNyaat yaavaI va rjaoiSavaayacyaa AnaupisqatIbaabat saMbaMiQataMivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va Aipla´ inayama 1979 cyaa trtudInausaar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaat yaavaI va tI ivaBaagaIya caaOkSaI inayama puistka 1991 maQaIla p`krNa 3 maQaIla pircCod 3.19³1´ maQyao namaUd kolaolyaa ivaiht kalaavaQaIt pUNa- kravaI. Sa@yataovar ASaI p`krNao p``adoiSak ivaSaoYa caaOkSaI AiQakarI ikMvaa ijalha caaOkSaI AiQakarI yaaMcaokDo saupUd- na krta ivaBaagaatIla AiQaka–yaaMcaI caaOkSaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI mhNaUna inayau@tI kÉna ASaa p`karcaI caaOkSaIMcaI p`krNao %varIt inakalaI kaZNyaacaI dxata GaoNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma. SaoK¸ Saasanaacao ]p saicava

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama‚1981 cyaa piriSaYT tInamaQyao inayama 3 naMtr inayama 3 A samaaivaYT krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ AiQasaUcanaaÁ idnaaMk 6 iDsaoMbar ¸2005. Baartacao saMivaQaana‚ ËmaaMk Arjaa 2405Àp`.Ë.16Àsaovaa 8 – Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 yaaMcyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr kÉna‚ maharaYT/acao rajyapala‚ yaavdaro maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQyao AaNaKI sauQaarNaa krNyaasaazI yaavdaro puZIla inayama tyaar krIt Aahot Á– 1. ( i ) yaa inayamaaMnaa‚ maharaYT/ naagarI saovaa³rjaa´ ³sauQaarNaa´ inayama 2005 Asao mhNata yao[-la. ( i i ) ho inayama idnaaMk 1 jaanaovaarI 2006 pasaUna AMmalaat yaotIla. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla piriSaYT tInamaQyao ‚ inayama 3 naMtr puZIla inayama samaaivaYT krNyaat yao[-la. “ inayama 3A. Aija-t rjaocaI gaNanaa. ³A´ xayaraogaÀkk-raogaÀkuYzraogaÀpxaGaat Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa

³rjaa ´ inayama 1981 cyaa piriSaYT tIna maQaIla ivaVmaana trtudIp`maaNaoca kmaala ek vaYaa-cyaa mayaa-dopya-nt salaga pUNa- vaotnaI “ ivaSaoYa rjaa ” maMjaUr krNyaat Aalyaavar‚ puZIla AQyaa- vaYaa-cyaa sauÉvaatIsa %yaaMcyaa KatI jamaa kravayaacaI Aija-t rjaa ASaa ivaSaoYa rjaocyaa kalaavaQaIcyaa 1À10 prMtu kmaala 15 idvasaaMpya-nt [tkI kmaI krNyaat yao[-la.

³ba´ Aija-t rjaa jamaaKatI Taktanaa ‚rjaocyaa ApUNa- idvasaacao ÉpaMMtr najaIkcyaa pUNa- idvasaamaQyao krNyaat yao[-la.” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma. SaoK¸ Saasanaacyaa ]psaicava.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 288: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

236

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQyao sauQaarNaa……

iva<a ivaBaaga AiQasaUcanaa Ë.Arjaa 2405Àp`.Ë.14Àsaovaa 8 idnaaMk 29 jaUna ¸2006. AiQasaUcanaa Baartacao saMivaQaana Á Ë. Arjaa 2405Àp`.Ë.14Àsaovaa 8 –– Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 yaacyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr kÉna‚ maharaYT/acao rajyapala‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQyao AaNaKI sauQaarNaa krNyaasaazI yaavdaro puZIla inayama tyaar krIt Aahot Á–

1. ³ek´ yaa inayamaaMsa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´ ³sauQaarNaa´ inayama 2006 Asao mhNaavao. ³daona´ ho inayama idnaaMk 1 jaulaO 2006 pasaUna AMmalaat yaotIla. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQyao–– ³A´ paoT–inayama ³5´ maQyao “ SaasakIya kma-caa–yaalaa” yaa majakUraeovajaI‚“ paoT–inayama 6 cyaa trtudIcyaa AQaIna rahUna‚ SaasakIya kma-caa–yaalaa ” ha majakUr samaaivaYT krNyaat yaavaa. ³ba´ paoT–inayama ³5´ naMtr puZIla paoT–inayama samaaivaYT krNyaat yaavaa Á– “ 6³e´ inalaMbanaaQaIna Asatanaa ikMvaa iSastBaMgaacaI Aqavaa faOjadarI kaya-vaahI p`laMibat Asatanaa‚ saovaainavaR<aIcao vaya Jaalyaavar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt‚ rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaasa‚ jar %yaacyaa mato‚ ASaa kma-caa–yaaivaÉQdcaI kaya-vaahI samaaPt Jaalyaavar‚ %yaacyaakDUna kahI r@kma vasaulaIyaaogya haoNyaacaI Sa@yata Asaola tr ‚ Aija-t rjaocaI pUNa-tÁ ikMvaa AMSatÁ samamaulya raoK r@kma raoKUna Qarta yao[-la. kaya-vaahI samaaPt Jaalyaavar‚ tao SaasakIya doNyaacao‚ kaoNa%yaahI Asalyaasa‚ samaayaaojana kolyaavar‚ ASaa rItInao raoKUna Qarlaolyaa rkmaosa pa~ Asaola. ³baI´ maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa trtudIMnausaar ek iSaxaa%mak ]paya mhNaUna SaasakIya kma-caa–yaasa sa@tInao saovaainavaR<a kolyaasa‚ rjaa maMjaUr krNaara saxama p`aiQakarI‚ %yaalaa saovaainavaRi<acyaa idnaaMkasa %yaacyaa KatI Aija-t rjaa jamaa Asalyaasa 300 idvasaaMcyaa kmaala mayaa-dopya-nt‚ yaa inayamaat ivainaid-YT kolaolyaa rItInao Aija-t rjaoba_la rjaa vaotnaacaI samamaUlya raoK r@kma doNaara AadoSa kaZIla.”

3. sadr Saasana AiQasaUcanaa maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat AalaI AsaUna %yaacaa saMkotaMk 20060628170712001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma.SaoK ¸ Saasanaacyaa ]p saicava.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 289: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

237

ivaYaya Á–T/oikMga e@saipDISansa maQyao Baaga GaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ivaSaoYa naOimai<ak rjaa maMjaUr krNyaabaabat….

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.ivanaOr 1406Àp`.Ë.15À06Àsaovaa 8 idnaaMk 26.2.2007.

phaÁ– 1´ iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë.elavhI[- 1479ÀsaIAar 336Àesa[-Aar 9 id.4.10.1979. 2´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.elavhI[- 1495À11Àsaovaa 9 idnaaMk 30.3.1995. P`astavanaaÁ– To/ikMga e@saipDISansa maQyao Baaga GaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ]@t saMdBaa-QaIna Saasana inaNa-ya Ë.³2´ nausaar ivaiht SatIc-yaa AQaIna rahUna eka k^laoMDr vaYaa-t kmaala 30 idvasaaMpya-nt ivaSaoYa naOimai<ak rjaa Anau&oya Aaho .maa~ saMpUNa- saovaa kalaavaQaIt sadr rjaa iktIvaoLa maMjaur kravaI yaabaabatcaI mayaa-da ivaiht kolaI nasalyaanao kahI kma-caarI drvaYaI- laaBa Gaot Asalyaacao inadSa-naasa Aalao Aaho. trd\nauYaMgaanao T/oikMga e@saiPaDISansasaazI Anau&oya AsaNaa–yaa sadr ivaSaoYa naOimai<ak rjaocyaa mayaa-dot AaiNa kalaavaQaIt sauQaarNaa krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasana inaNa-ya Á– Saasana Aata Asaa AadoSa dot Aaho kI‚ e@saipDISansamaQyao Baaga GaoNaa–yaa kma-caa–yaasa ekavaoLI pMQara idvasaaMcaI ivaSaoYa naOimai<ak rjaa Anau&oya rahIla. e@saipDISansamaQyao Baaga GaoNyaasaazI SaasakIya kma-caa–yaalaa pMQara idvasaahUna AiQak kalaavaQaIÀAvaQaIcaI AavaSyakta Asalyaasa saMbaMiQat kma-caa–yaalaa pMQara idvasaacyaa ivaSaoYa naOimai<ak rjaolaa jaaoDUna rjaa inayamaanausaar doya va Anau&oya AsalaolaI rjaa maMjaUr krNyaat yaavaI. yaasaazI SaasakIya kma-caa–yaalaa “ ek ivaSaoYa baaba ” mhNaUna ivaSaoYa naOimai<ak rjaolaa jaaoDUna [tr Anau&oya rjaa doNyaacaI prvaanagaI doNyaat yaavaI. To/ikMga e@saipDISansamaQyao Baaga GaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa ]@t savalat saMpUNa- saovaa kalaavaQaIt kovaL daona vaoLaca Anau&oya rahIla. 2. tsaoca‚ Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ [MiDyana maa]MToinayairMga foDroSana va [MiDyana maa}MToinayairMga fa]MDoMSana yaa daonhI saMsqaa ekca Asalyaanao To/ikMga e@saipDISansa yaa maaoihmaolaa yaa daonhI saMsqaMaMpOkI kaoNa%yaahI eka saMsqaocaI maanyata puroSaI Aaho. 3. ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla va yaa idnaaMkasa p`laMibat Asalaolao To/ikMga e@saipDISansakirta ivaSaoYa rjaa maMjaUrIcao p`stavahI yaa AadoSaanausaar ivainayaimat krNyaat yaotIla . jyaa kma-caa–yaaMnaI yaa AadoSaapUvaI-ca daonaÀ %yaapoxaa AiQakvaoLa saMdBaa-QaIna Saasana inaNa-ya Ë.2 Anvayao To/ikMga e@saipDISansakirta ivaSaoYa naOimai<ak rjaocaI savalat ]pBaaogalaolaI Aaho ASaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yao} nayao.maa~ %yaaMnaa ]va-irt saovaa kalaavaQaIt ]@t savalat Anau&oya AsaNaar naahI. 4,. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMkotaMk 20070222112611001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa SaoK¸ Saasanaacyaa ]p saicava.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 290: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

238

Á P`aaqamaIk caaOkSaI¸ ivaBaagaIya caaOkSaI¸ inalaMbana¸

iSaxaa¸ ApIla¸ gaOrvat-na [. Á

Sub:- Govt. Servants Conduct Rules:- Non-bonafide use of Medicinal entoxicants.

G.A.D. Circular No. CDR-1160-D dated 5th May, 1961. Consupmtion by Govt servants of medicinal preparation containing Alchohol ( such as Drakshasava and other tonics etc.) in quantities exceeding the recognized doses should, when such consumption results in intoxication, be treated as misconduct and Government servant found guilty of this misconduct should be dealt with suitably by departmental action.

@@@@@@@@@

Sub :-Departmental Enquiries---- Examination of Witnesses.

Government Circular, GAD No., CDR-161-D, dated 14th June ,1961.

It is noticed that in many cases referred to the various Head of Departments by the Anti Corruption Bureau suggesting departmental action against the delinquent on the charges enquired into by the Bureau, the charges could not be proved as the officers of the Bureau who had made the enquiries and the important witnesses whose evidence recorded by the Bureau in the preliminary enquiries was material for the establishing the charges were not examined by the Enquiry Officers. The Bureau had therefore to approach the higher authorities in all such cases for reviewing the orders already passed by the lower authorities on the basis of the finding of the Enquiry Officer.This creates avoidable work for all concerned and results in delay in finalising the cases. In order to obviate this, it has been decided that in departmental enquiry cases instituted at the instance of the Anti Corruption Bureau the Enquiry Officer should call for and examine the officer of the Bureau who conducted the preliminary enquiries and also the important witnesses whose evidence as recorded by the Bureau would be material for establishment the charges against the delinquents. All officers conducting departmental enquiries should bear these instructions in mind. @@@@@@@@

Sub:- Govt. Servant Conduct Rules :- Need for Govt. servant to refrain from drinking in public places..

G.A.D.Circular No. CDR 1061-D dated 31st October, 1961.

All Head of Departments and Head of Offices have been requested to bring the instructions contained in Govt. Circular Memorandum, Political and Services

Page 291: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

239

Department, No 1581/34 dated 13thJuly,1948 to the notice of all Govt. servants under them and impress on them the paramount need of their extending their whole hearted co-operation to Govt. in the matter of implementing its Prohibition Policy by their own conduct as well as by observing all the orders issued by Govt. in that connection scrupulously.

@@@@@@@@@@

Sub:-Suspension of Government Servant.

Govt. Cir.GAD No.CDR 1161-D dt. 14th November, 1961. In Govt. Circular Political and Services Dept. No. 2733/34 dt. 9th August 1951 orders were issued that the practice of suspending Govt.servants lightly and without sufficient justification should be discontinued and that each case involving a proposal for suspension should be carefully considered and suspension should be ordered only when the circumstance are found to justify it. It is, however, noticed that despite these orders, sometimes suspension of persons against whom there is a charge of misconduct is ordered freely without examining properly whether or not there is sufficient justification for suspension. Ordinarily suspension should not be ordered unless the allegations made against the persons concerned are of a serious nature and on the basis of evidence available there is prima facie case for dismissal or removal or there is reasons to believed that his continuance in service is likely to cause embarrassment to the administration or to hamper the investigation of the case or to allow his scope for further indulgence in the malpractice’s alleged against him. With a view to ensuring that the competent authorities examine each and every case properly and order suspension only where it is fully justified. Govt. is please to direct that the Heads of Departments should furnish to their respective Administrative Department of the Secretariat in the accompanying form returns of cases of suspension ordered by them during each quarter ending 31st March, 30th June 30th Sept. and 31st Dec. so as to reach it by the 15th of following month. The first such return should be for the quarter ending the 31st Dec.1961 and should reach the Adm. Department of the Secretariat by the 15th January 1962. The Adm, Department of the Secretariat should scrutinise the returns as soon as they are received, consider whether or not in the circumstance of each of the cases suspension was justified ,and in cases where the suspension is not found to be justified, issue orders revising the orders of the competent authority.

@@@@@@@@@@@@

Sub:Departmental Enquiries.

Government Circular , GAD No. CDR 161-D, dt. 2nd January, 1962.

A question has been raised whether in cases where as officer who has the power to impose penalties on his subordinates himself witnesses the incident on which a charges

Page 292: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

240

in a departmental enquiry is based or is called and examined as a witness in the enquiry, it would be in order to that officer to pass final orders on the findings of departmental enquiry. Government is advised that it would not be in order for the officer concerned to pass final orders as it would amount to the complainant or the principles of natural justice and fair play and that it is also likely to produce a reasonable doubt in the mind of delinquent about the fairness of the administration of justice. Government is, therefore, please to direct that in such cases the officer who is otherwise competent to pass orders should not exercise his power but submit the finding to the next higher authority who will pass the orders. All officers dealing with cases of such departmental enquiries are requested to bear these instructions in mind.

@@@@@@@@@@@

Sub:- Traps arranged by the Anti-Corruption and Prohibition Intelligence Bureau:

Co-operation of Government servants with the Anti- corruption and Prohibition Intelligence Bureau in connection with the----

GAD Circular, No. CDR 1064-D dated 16 th May, 1964. It has been the experience of Government that some of the cases involving charges of corruption fail in courts of law or in departmental enquiries, because the panchas, who are the most important witnesses to the traps arranged by the Anti-Corruption and Prohibition Intelligence Bureau in such case, turn hostile. It is the established policy of Government to eradicate the evil of corruption. The need for successful investigation of the cases involving corruption cannot be over emphasized. Government, therefore, desires that all Government servants, particularly Gazetted officers, should co-operate with the Anti Corruption and Prohibition Intelligence Bureau whenever they are approached by the Bureau for assistance in or witnessing of traps. The Anti-Corruption and Prohibition Intelligence Bureau is requested to show a copy of this circular to officers whom they approach for such assistance. These orders are not applicable to Judicial Officers and Magistrates. The Anti-Corruption and Prohibition Intelligence Bureau should not therefore approach them for assistance in or witnessing the traps. Under Secretary to the Govt, of Maharashtra, G.A.D.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 293: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

241

Sub:- Procedure for entrusting the work of investigation of case of malpractices in Government Offices.

Home Dept.Circular No. APO/2772-1-V-.A, dated the 21 st February ,1972.

This Department has, of late, been receiving requests from other Departments like Sales Tax, Co-operation etc., for creating special units in the Police Department for investigating into cases of large scale branches of procedure, rules, regulations etc. often involving defalcation, corruption, etc.in the administrations under them, though looking to the nature of complaints in may such cases the necessary enquiries should have normally been made through the departmental machinery. It is a hardly necessary to stress that each administrative unit must have a build in machinery of its own to ensure strict supervision and vigilance over the functions of the Department performed by the officers of that Department at various levels into hierarchy such a machinery should provide for fool proof administration precluding opportunities for maladministration or corruption of large scale in the Department, and also provide for through investigation into such cases if they do occur. The Finance Department has also suggested that requests for additional police units to investigate into such affairs should be based only on this presumption. 2) When special Police staff is required to be sanctioned to enquiry into such affairs of any administration, the cost of the staff is required to be borne from the Police budget. Consequently it is required to be justified on the floor of the Assembly by this Department, it also inflates the Police budget unnecessarily. Since this is not a practical proposition and is not administratively desirable, it has been decided to issue the following guidelines regarding the procedure to be followed for the disposal of such cases. ( i ) When cases of corruption or defalcations occur in any administrative unit apparently because of the breaches of statutory provisions, rules, regulations or procedures laid down for such administration, the concerned Department itself should first establish a prima-facie case against the persons involved in the affairs. It cognizable offences are revealed, departments officers should register specific complaints with the Police. The police should not be require to step in before prima facies cognizable cases have been established and the offences are registered with the Police. ( ii ) It should also not be expected of the police to make preliminary investigations, only to result in proposals from the respective department that the offences concerned in view of their nature would be dealt with departmentally on the basis of the findings of the Police. That is to say, if the intention is not to send to matter to the court but to decide it departmentally the police should not be made to investigate into such matter. ( iii ) After cognizable offence in such cases is registered with the Police, the assignment of such investigation to a particular unit of the Police Department viz sectional police C.I.D. or Anti-Corruption Bureau will have to be left entirely to the discretion of the Police Chiefs, in consultation with the Home Department. This will be decided by the Inspector General of Police or the Home Department in accordance with the pattern agency and staff required to handle such cases, because if any additional staff becomes necessary in the police Department it will have to be justified on the basis of

Page 294: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

242

total work load and other ancillary problems which the Police Department may have on its hands at the moment. ( iv ) Once the work is entrusted to the Police, the attention to be devoted to all such work will depend on the other commitments of the Police and the relative priority that the police may have to assign to the various functions to be performed by them in the normal course of their law and order administration. By order and in the name of the Governor of Maharashtra. M. K. Thakur, Dy.Secretary to the Govt. of Maharashtra.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–XaasakIya pOXaacaI Afratfr.

saa.p`Xaasana ivaBaaga‚pirp~k Ë.saIDIAar 1172À9418À DI –ek id. 6 saPToMbar¸ 1972. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNauna doNyaat Aalao Aaho kI ‚XaasakIya pOXaacyaa AfratfrIcyaa ba–yaacaXaa p`krNaaMmaQyoa AfratfrIsa jabaabadar AsaNaa–yaa vya@tIkDUna Afratfr krNyaat AalaolaI r@kma vasaula krNyaabaabat karvaaš krNyaasa baraca ivalaMba haotao. kdaicat nyaayaalayaamaQyao AfratfrIcaa Aaraop isaQd haošpya-t ikMvaa iXastBaMgaacaI kaya-vaahI pUNa- kropya-Mt vasaulaI thkUba kolyaanao ha ivalaMba haot Asaavaa. AXaa p`karcaI thkubaI AavaXyak Aaho ikMvaa kaya yaabaabat Xaasanaanao ivacaar kolaa Aaho AaiNa Xaasana Asao inado-iXat krto kI‚ AXaa p`karcyaa p`krNaMamaQyao jar p`aqaimak caaOkXaIva$na Asao isaQd haot Asaola kI ‚ eka ivaiXaYT vya@tInao PÝXaacaI Afratfr kolaI Aaho tr p`qama itlaa pOsao prt krNyaasa saaMgaNyaasa yaavao va itcyaakDUna vasaulaI krNyaat yaavaI.AavaXyak Asaola tr tI jar pOsao prt krNyaasa tyaar Asaola tr itcyaa vaotnaatUna pOsao vasaula krNyaat yaavao. tqaapI tI pOsao prt krNyaasa tyaar nasaola AXaa pirisqatIt varIla p`karcaI vasaulaI krta yaoNaar naahI‚ prMtu ivaBaagaIya kaya-vaahI AaiNaÀ ikMvaa KTlaa BarNyaacaI naohmaIcaI pQdtI AMmalaat AaNaavaI. AXaa p`karcaI kaya-vaahI Xa@ya itt@yaa lavakr pUNa- krNyaat yaošla yaacaI dxata GaoNyaat yaavaI. maharaYTacao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ ma.ko. gauPto. Avar saicava‚ maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@@

Sub :-Government Servant, conduct.

Prohibiting from accepting any complementary Passes to visit theatres, performances etc.

G.C.G.A.D. No. CDR 1073/9979/ D-1, dated the 31st October 1973 According to the instructions embodied in paragraph 6 of the accompaniment to Government Resolution, Political and services department, No, 9596/46, dated the 18th

Page 295: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

243

February 1952 ,Government servant are prohibited from accepting any complimentary passes to visit theatres, performances, etc. It has, however, been brought to the notice of Government that despite those instructions some Government servants accept complimentary passes and some even enter the auditorium etc. without a valid ticket or a complimentary pass. According to the provisions of section 4 ( 1 ) of the Bombay Entertainment Duty Act, entering an auditorium without any valid ticket excepting on duty constitutes an offence and the person committing such an offence is liable for punishment. Government is, therefore, pleased to direct that Government servant should not enter an auditorium without a valid ticket and that they should not accept any complimentary passes to visit theatres, performances etc. These instructions should be followed scrupulously. Any Government servant found contravening these instructions will render himself liable to disciplinary action. 2. The Heads of Department and Heads of offices are requested to bring these instructions to the notice of all Government servants under them.

@@@@@@@@@@

Sub:- Investigations for fixing responsibility : Expeditious completion of ----

GAD Cir. No. CDR- 1073 / 24668 – D – 1. Dated the 8th Nov. ,1973. Circular. It has been brought to the notice of Government that generally preliminary investigation for fixing responsibility for lapses, negligence, misappropriation, irregularities, loss of Government money, etc. are not completed expeditiously and that at times they drag on for a considerably long time. In some cases by the time the investigations are completed and a departmental enquiry can be started the concerned Govt. servants either retire from Govt. service or are dead. This helps the defaulters to escape punishment due to passage of time. Government considers that this is unsatisfactory and is pleased to direct that such investigations should be completed as quickly as possible and that in any case the period should not exceed two months from the date a decision has been taken to make investigations. If for any special reasons the investigations are likely to take a longer time, the Investigating Officer, unless he is himself the Head of Department, should submit a report to the Head of his Department giving reasons for the delay and the latter should obtain the sanction of Government in the Administrative Department, for allowing the Investigating Officer an extension of time to complete the investigations if he is satisfied that there is a case for such extension. In case the Investigating Officer is himself the Head of Department, he should report the reasons for delay ,if any, to Government and obtain an extension of time for completing the enquiry. By order and in the name of the Governor of Maharashtra.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 296: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

244

Sub :- Expeditious completion of investigations in case of the Officers under Suspension.

GAD Cir.No. CDR 1174/9072/ D-I dated 18th Sept., 1974.

Instance have come to the notice of Government where inordinate delay has taken place in completing investigations by the Police and also other authorites. Consequently inordinate delay has taken place in filing charge-sheets in courts in cases where prosecution is launched and in serving charge sheets in cases where disciplinary proceedings are initiated. Government has been anxious about expeditious completion of investigations and suitable instructions have been issued from time to time for the guidance of the authorities concerned. Where persons into whose conduct investigations are being made are placed under suspension, there is all the more need for speedy action Suspension does constitute a very great hardship to a Government servant. In order to avoid undue hardship to the Govt.servant concerned it is essential to ensure that the period of suspension is reduced to the bearest minimum.Govt. is, therefore, pleased to direct that in cases of officers under suspension, the investigations should be completed and a charge sheet filed in a court of competent jurisdiction in cases of prosecution or served on the Govt,.servant concerned in cases of Departmental proceeding within six month as a rule.The investigating authorites should be personally held respossible for not completing the investigations within the aforesaid period in case of officers under suspension. In very difficult cases the Chief Secretary to Govt may grant extension by three months to complete the investigations. The Departments of the Secretariat should submit cases where such extension is considered justified to the Chief Secretary through the General Administrative Department. 2. Govt. is also pleased to direct that if the investigations cannot be completed within a period of six months or the extension of time if any granted by the Chief Secretary, the order placing the Govt. servant under suspenson should be revoked and he should be permitted to resume duties, by posting him to a different post and /or transferring him to a different place wherever possible. All cases in which the Govt. servants have already been under suuspenson should be reviewed in the light of these instructions and action to complete the investigations as early as possible and to reinstate the Government servant who have been under suspension for over six months. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, M. K. Gupte, Under Secretary to Government.

@@@@@@@@@@

vbm.

Page 297: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

245

Sub:- Drinking by Govt. Servants……. Restrictions on------

GAD Cir.No. CDR 1075-746-XI dated 27th August , 1975 Ref:- No. CDR 1068-D-I dt.3.5.69 & No.CDR 1078-D-I dt. 5.10.74. According to the instructions issued in Govt. Cir. GAD dated 3.5.69 and reiterated by Govt. Cir. GAD dt.5.10.74, Govt. servants are required- ( a ) to strictly abide by any law relating to intoxicating drinks or drugs in force in the State or in any area in which they may happen to be for the time being; ( b ) to refrain from consuming any intoxicating drink or drug in a public place; ( c ) not to appear in a public place in a state of intoxication; and ( d ) not to use any intoxicating drink or drug to excess. It has, however, come to the notice of Govt. that these instructions are not strictly observed and some Govt. servants are found under the influence of alcohol or other intoxicating drug even while on duty. Govt. is, therefore ,pleased to direct that no Govt. servant should be under the influence of any intoxicating drink or drug while on duty and that every Govt. servant should also take due care to see that the performance of his duties at any time is not affected in any way by the influence of such drink or drug. Being under the influence of an intoxicating drink or drug while on duty will be treated as an act of misbehaviour and a Govt. servant found guilty of such misbehaviour will be liable to disciplinary action. 2. All Departments of the Secretariat and Heads of Departments and Heads of Offices should bring these orders to the notice of all Govt. servants under them. They should also note that drastic punishment should be awarded to those found guilty of the misbehaviour referred to in paragraph 1 above. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, K. P. Nadkarni, Dy.Secretary to the Govt. of Maharashtra.

@@@@@@@@@@@

Sub:- Misappropriation of Government Money :- Recovery of …. GAD Circular No. CDR 1177 / 3720 /166 / XI dated the 30th November 1978.

Read :- GAD Circular No. CDR 1172 /9418 / D. I, dt. 6.9.1972.

Circular Under Govt. Cir. Dated 6th September 1972, it has been directed that if the

preliminary investigation establishes that particular person has misappropriated Govt.

Page 298: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

246

money ,the person should ,in the first instance, be called upon to pay the amount and the amount should be recovered from him, if necessary, by deduction from his pay, if he agrees to refund the amount. In case, however, he does not agree to refund the amount, no such recovery can be made but the usual procedure of departmental action and /or prosecution should be followed.

A point has been raised as to how the misappropriated Government money can be recovered if the person concerned refuses to refund the amount, and disposes of the property from which the amount could be recovered, before the completion of the departmental enquiry or the prosecution. Government is please to bring to the notice of all disciplinary authorities that necessary action for attachment of the delinquent’s property can be taken under section 3 (1) of Criminal Amendment Ordinance .1944. The scheduled offences referred to in section 3 (1) include offences punishable under section 406, 408 or section 409 of the Indian Penal Code. The attachment is effective initially for 3 months only, but in case cognizance of the offence is taken or the State Government moves the District Judge, the attachment continues further and the property is applied by the District Judge towards reimbursement of the loss by the Government and the fine imposed by the Court.

All Head of Departments and Head of offices are, directed to take action in accordance with the above provision in all cases of misappropriation of Government money. D. M. Torgal, Under Secretary to Government. ( Note :- See Cir. dt. 21. 7. 1982 )

@@@@@@@@@

Sub:- Departmental Enquiries. Delegation of powers to grant extension of time For completing the ……..

GAD ,Cir. No. CDR- 1379 / 489 / 72 / XI, dated 19 April , 1979.

Read :- GAD Cir.No. CDR-1174 / 2983 ( I ) / D. I. Dated 8th April 1974. CIRCULAR :- Under Govt. Cir., GAD No. 1174 /2983 (I) D –I dated 8.4.74 the maximum period prescribed for completing the departmental enquiries has been increased from three months to six months. Inspite of this, it has been noticed that in a majority of cases ,the departmental enquiries are not being completed within this time limit of six moths. In order that this time should be adhered to, instructions have been issued in Govt. Cir. GAD No. CDR- 1176 / 5825 /178(ii) /XI, dt. 17th Jan. 1977 laying down the procedure and the time schedules to be observed for each stage of a departmental enquiry. The Disciplinary Authorities as well as the Enquiry Officers are, therefore, requested to strictly abide by these instructions so as to ensure that the departmental enquiries are completed within the period of six months.

Page 299: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

247

There may, however, be a few cases in which for good and sufficient reasons it may not be possible to complete the departmental enquiry within the stipulated period of six months. In view of this, the question of delegation of powers to grant extension of time for completing the departmental enquiries to the minimum period was under consideration of Government for some time past. After careful consideration and in supersession of all the previous orders delegating powers to grant extension of time for completing the departmental enquiries should be granted to the authorities mentioned in columns 3 and 4 of Appendix I to this Circular subject to the limits indicated in the headings of those columns. An extension of time limit for completing a departmental enquiry beyond a period of one year from the date of sanctioning the enquiry should be granted by the Administrative Department of the Mantralaya in consultation with the General Administration Department.

While submitting a proposal for extension of time limit, the Enquiry Officer and the Disciplinary authority concerned should furnish information in the proforma contained in Appendix II to this circular to the competent authority. The authorities competent to grant extension of time limit should carefully examined the proposal and grant extension for the minimum period required.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra. D. M. Torgal, Under Secretary to Government.

APPENDIX IX – II

PROFORMA

1. Name and designation of the Govt. Servant and the

Department to which he belongs. : 2. Whether the Govt. Servant is kept under suspension

and if so, since when ? : 3. Charge/s……………….. : 4. The Authority by whom and the date on which the

Departmental enquiry was ordered.?................ : 5. The progress of the Departmental enquiry,

since it was ordered indicating the dates on which the following stages have been completed……. : ( a ) Service of the charge sheet, statement of allegation and statement of evidence. ……………………. : ( b ) Copies of the documents supplied to the delinquent or the delinquent given inspection of documents………… : ( c ) Receipt of the first written statements…………….. : ( d ) Commencement and completion of the oral hearing…… : ( e ) Receipt of final written statement……………. : ivabaama.

Page 300: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

248

( f ) Receipt of the Enquiry Officer’s report. ……………. : 6. Whether time limits stipulated in Govt. Cir.

GAD No. CDR 1176 / 5825 /176 (ii) / XI dt. 17 Jan.77 have been adhered to and if not, the reasons for failure to do so. …………………….. :

7. The period for which extension of time limit is proposed giving full justification therefore. ….. :

Designation.

APPENDIX - I

Sr.No

Disciplanary Authority sanctioning the departmental enquiry

Authority competent to sanction extension of time limt upto 9 months from the date of sanctioning the departmental enquiry.

Authority competent to sanction extension of time limit upto 1 year from the date of sanctioning the D.E.

1 Authority Subordinate to The Head of Department

Head of Department Authority between the Head of Department and Govt. In case there is no intenvening such authority, the Administrative Dept. of the Mantralaya

2. Head of Depart Authority intervening between the Head of Department and Govt. In case there is no such authority,the Administrative Department of Mantralaya.

Administrative Dept of the Mantralaya.

3. Authority intervening Between the Head of Deprt. and Govt.

Administrative Department of Mantralaya.

Administrative Department in consultation with the General Administrative Department.

4. Government. Adm.Department of Mantralaya

Admi.Deprt. in consultation with the General Adm. Department.

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 301: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

249

Sub :- Misuse of Govt. Quarters by Govt. Servants.. Disciplinary action for ….

GAD Circular No. ACD-1078/690/XXIII –A, Dt. 20th April ¸1979. CIRCULAR

Residential accommodation is provided to Government employees either rent free

or at a economical rate of rent, as a welfare measure so as to enable them to maintain the standard of living suitable to their status. The accommodation is provided because of their status as Govt. Servants. It is therefore unbecoming on the part of any Government servant to use the same for some other purpose and /or to violate any of the conditions on which it is allotted to him.

One of the conditions for allotment of accommodation is that the allottee should accommodate with him his family members only. Whenever a guest comes to stay with the family for a period exceeding one month, the allottee has to intimate the Executive Engineer the exact period for which the guest is likely to stay with him. Permission is required to be obtained for such stay of any guest beyond three months. Any omission on the part of the allottee in this respect would therefore mean that the allottee Govt. servant has allowed a stranger to stay with him unauthorisedly or has subject the premises. The allottee Govt. Servant has no undisputed title to the premises allotted to him. The act of sub letting or using premises for a purpose other than that for which it is allotted without proper authority is, thus, an illegal act.

In such cases the allottee Govt. servant can be made liable to pay one and a half times economic rent as a penal rent / or to vacate the premises for such breach of condition. He would also render himself liable for punishment under the Indian Penal Code or Prevention of Corruption Act, 1947. Apart from these civil and criminal liabilities, the act or omission, which is unbecoming to any Govt. servant and/or illegal should be considered as a misconduct on the part of the Govt. Servant which would further make him liable for disciplinary action under the normal conduct rules. Government is therefore, pleased to direct that whenever the names of any such defaulting Government servants are communicated to the concerned Departments of Mantralaya or the Heads of Departments they should take suitable disciplinary action against such persons, regardless of any action that may have been taken against the defaulter by way of eviction, charging of higher penal rent, any other criminal proceedings.

Government is anxious to curb the growing tendency among the allottee Government servants of subletting or allowing strangers to stay in the premises allotted to them and therefore desires that some deterrent punishment should be inflicted on such Government servants quickly. Though it is for the Competent Authority to decide in each case the quantum of punishment and to follow the suitable procedure accordingly, Government considers that as a general rule, the punishment of with-holding of increments for a period of three years with affect on future increments should be inflicted in such cases by adopting the summary procedure prescribed under rule 55 (A) of the Civil Services (Classification ,Control and Appeals ) Rules read with the Government Circular, General Administration Department, No. GDR 1172-DI dated 19th February 1972.In any individual case however, if the Competent Authority concerned feels that

Page 302: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

250

a major penalty would be justified, it would be necessary to order Departmetal Enquiry for that purpose.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra, R. D. Kanade, Dy. Secretary to the Govt.of Maharashtra.

( Note:- See Cir.dt .21. 11. 1979. ) @@@@@@@@@@

Sub :-Consumption of intoxicating drinks and drugs by Government Servant.

G.A.D. Circular No. GDR- 1079/1251/112/ XI dated 20th Sept. ,1979.

Circular :Rule 28 of the Maharashtra Civil Services (Conduct) Rules, 1979 provides that a Government Servant shall.

(a) Strictly abide by any law relating to intoxicating drunks or drugs in force in any area in which he may happen to be for the time being.

(b) Not consume any intoxicating drink while on duty, or not be under influence of any intoxicating drink or drug during the course of his duty and shall also take due care that the performance of his duties at any time is not affected in any way by the influence of such drink or drug.

(c) Refrain from consuming any intoxicating drink or drug in a public place. (d) Not appear in a pubic place in a state of intoxication and (e) Not use any intoxicating drink or drug to excess. The rule further defines public place or premises ( including conveyance) to

which the public have or permitted to have, access whether on payment or otherwise. 2. The above provisions of the Maharashtra Civil Services (Conduct) Rules 1979, in the matter of consumption of intoxicating drinks and drugs by Government Servants are of special importance in the context of the present policy of Government to introduce total prohibition in the entire country in a phased manner. In view of the need for Government Servants to set an example in the matter, it is expected that every Government Servant will scrupulously abide by the provisions of the Maharashtra Civil Services ( Conduct) Rules,1979 mentioned above. It is also expected of all the disciplinary authorities to keep a strict watch on the conduct of Government Servants in regard of matter covered by the aforesaid rule. The violation of any of the provisions of rule 28 of the Maharashtra Civil Services (Conduct) Rules, 1979 will constitute a good and sufficient reason for taking disciplinary action against a Government Servant. While any of the penalties specified in Rule 5 of the M.C.S.(Discipline and Appeal) Rules, 1979, can be imposed on a Government Servant for good and sufficient reason after following the prescribed procedure. The disciplinary authorities should take a very serious view of any violation of rule 28 of the M.C.S.(Conduct )Rules 1979 and should not hesitate to impose the severest punishment on such Government Servant who are proved guilty of violating the said rule.

Page 303: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

251

3. All Department of the Mantralaya and Heads of Department and Heads of Offices should bring the above instructions to the notice of all Government Servants.

The Chief Director,Directorate of Information and Public Relations, Bombay is requested to give wide publicity to the aforesaid instructions to that all Government servants observe them scrupulously. D. M. Thorgal, Under Secretary to Government.

@@@@@@@@@@@@

Sub :- Mis-use of Government quarters by Govt. Servants- Disciplinary action for …

GAD Circular No. ACD-1079/690/XXIII A dt. 21 st November, 1979. The question of revision of orders contained in paragraph 4 of Govt. Circular, GAD ,No. ACD-1078/690/XXIII-A, dated the 20th April, 1979 in the light of the revised Maharashtra Civil Services (Discipline and Appeal) Rules 1979 was under consideration. According to the orders of 20th April 1979, as a general rule the punishment of withholding increment for a period of three years with effect on future increments was to be inflicted by adopting summary procedure prescribed under Rule 55 A of the then Civil Services (Classification, Control and Appeal) Rules. Since, however, for inflicting this punishment under the revised rules, a regular departmental enquiry is required to be held and in doing so the purpose of imposing deterrent punishment expeditiously is likely to be defeated. Government is please to direct that, in the cases in which the charge of sub letting is proved as a general rule, the penalty of withholding promotion for a period of three years should be imposed on such Governmant Servant, If he is due and otherwise suitable for promotion. In the cases of those who are not due and suitable for promotion, the penalty of withholding the next increment for a period of three years without effect on future increments , should be inflicted. The procedure prescribed in rule 10 of the M.C.S. ( Discipline and Appeal) rules, 1979 should be followed before inflicting one of these penalties. If as stated in the earlier orders in any individual; case the Competent Authority feels that a major penalty would be justified, a regular departmenatl enqury for the purpose would be necessary. By order and in the name of the Governor of Maharashtra. R. D. Kanade, Deputy Secretary to Government.

Page 304: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

252

Sub:- The Maharashtra Civil Services (Conduct )Rules, 1979. Meaning of the term “Regular or reputed dealer ” used in rule 19 of the…

G.A.D.Circulalr No. CDR 1080 / 1341 / 304 /XI dated the 29th August, 1980. The question of defining the term “ regular and reputed dealer ” used in rule 19 of the Maharashtra Civil Services ( Conduct ) Rules,1979 was under consideration of Government for some time past. Government is now pleased to clarify that the term “ Regular and reputed dealer ” means a person / firm who which deals in a particular item(s) and keeps regular accounts of his / its transaction and who/which has regular business premises. Government further pleased to clarify that in view of this definition, a Co-operative House Building Society which has been registered under the Maharashtra Co-operative Societies Act, 1960 ( Mah.XXIV of 1961 ) or any corresponding law in force, should be deemed to be a regular or reputed dealer.

@@@@@@@@@@

Sub:- Expeditious completion of investigation in

cases of Govt.servants under Suspension.

Home Cir.No. CII 2079 / 8-POL XII dated 3rd November ,1980. According to the instructions issued in Govt. Circular,G.A.D. No. CDR 1174/9072 A- I dated the 18th Sept. 1974 in cases of officers under suspension , the investigations are to be completed and charge-sheet filed in a court, in cases of prosecution, or served on the Govt.servant concerned, in cases of departmental enquiries, within six months as a rule. In difficult cases an extension upto 3 months can be granted by the Chief Secretary to Government. It has however been observed that investigations in such cases are not completed and a charge sheet filed in court, in cases of prosecution, or served on the Govt. servant, in cases of departmental proceeding by the Police or by the other authorites within six months or even within the extended time upto nine months. Consequently, if charge-sheet are not filed in courts or served on the delinquents within the stipulated time limit, such Government Servants are required to be reinstated by posting them to a diffrent post and /or transferring them to a different place, wherever possible in accordance with the aforesaid orders. 2. Ordinarily, there should be no objection to reinstate Govt. servants in cases where charge sheets have not been filed in courts, or served on the delinquents, within the presecribed time limit as it is not desirable to continue a Govt. servant under suspension for an indefinate period. However, it is not desirable to reinstate Govt. servants who are placed under suspension in cases relating to offences involving moral turpitude such as misappropriation, defaulcation, fraud, embezzlement or corruption till their cases are finally decided. Very often, instances pertaining to the various departments have been

Page 305: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

253

brought to the notice of the Home Department in which completion of investigation by the State CID as well as by the Anti Corruption Bureau has taken number of years with the result that the delinquent had to be continued under suspension for years in view of the serious charges against him. This however defeats the purpose of the orders issued in the Government Circular referred to above. In the circumstances Government directs that the Inspector General of Police, State of Maharashtra, Bombay and the Director , Anti Corruption and Prohibition Intelligence Bureau, Maharashtra State, Bombay should see that in cases relating to offences involving moral turpitude the investgating Police Officers adhere to the prescribed time limit laid down in the Government circular referred to above scrupulously. Government further directs that each and every such case where investigations are not completed within the time limit should be examined and appropriate punishment be imposed on the defaulting officers, if it is found that they are responsible for the delay in completing investigations. 3. This Circular issued with the concurrence of the General Adm. Department.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra. K. A. Siddiqui, Dy.Secr.to the Govt. of Maharashtra.

@@@@@@@@@@@

Sub :-Release of withheld increment.

Circular No. EXM. 1277 XVII, dated 2nd December 1980.

The increments withheld for not passing the examination within the prescribed time limit and the number of chances under rule 5 ( a) of the (1) Maharashtra Government Subordinate Mantralaya Services ( Lower Division Clerks) Post Recruitment Training Examination Rules, 1977 and ( 2 ) Maharashtra Government Sub-ordinate Mantralaya Service ( Assistant) Post Recruitment Training Examination Rules,1977 are to be release with effect from the date on which the candidates passes the examination. A point has now been raised as to what is the exact meaning of date of passing the examination i.e. whether it should be reckoned as the date of appearing for the examination or the date of declaration of the result of the examination. Government is now pleased to clarify that for the purpose of these rules “ the date of passing the examination” , means “ the date following the date on which the examination ends”. According to this clarification the action for releasing the withheld increments on passing the examination subsequently, should be taken as follows:- The withheld increments should be released from the date on which the examination is held. Where the examination is spread over more than one day, the withheld increments should be released with effect from the last day of the examination. 2. All Departments of the Mantralaya and Secretary, Maharashtra Public Service

Page 306: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

254

Commission are requested to bring the above clarification to the notice of all the candidates appearing for the examination.

@@@@@@@@@@@

Sub:- Private trade or employment, under rule 16( 2 ) of the Maharashtra Civil Services ( Conduct ) Rules,1979.

G.A.D.Circular No.CDR-1080/2073 / 462 / XI ,dated the 4th December,1980. Sub-rule (2 ) of rule 16 of the Maharashtra Civil Services (Conduct) Rules, 1979 provides that every Government servant shall report to Government if any member of his family engaged in a trade or businnes or owns or manages an Insurance agency or commission agency. A point was raised whether a report furnished by a Government servant under sub-rule ( 2 ) of rule 16 of the Maharashtra Civil Services ( Conduct) Rules 1979, should be kept on the personal file of the Government Servant concerned. Government is now pleased to clarify that the purpose of the report under sub-rule ( 2 ) of rule 16 of the Maharashtra Civil Services ( Conduct ) Rulels, 1979 is to enable the administrative authorities to keep it in view while deciding on the posting of the Government servant. Government is, therefore, pleased to direct that a report furnished by Government servant under the rule referred to above should be kept on the personal file of the Government servant concerned.

@@@@@@@@@@@

Sub :- The Maharashtra Civil Services ( Discipline and

Appeal ) Rules 1979 : Inspecting of documents by the Government Servant facing Departmental proceedings.

G.A.D. Circular No. CDR 118 /2155/48 ( i ) / XI dated 10th April , 1981.

Circular

Accoding to the provisions of sub-rule ( 11 ) of rule 8 of the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) Rules, 1979, before the regular hearings of the departmental proceedings commence, the accused Government servant has to be allowed for preparing his defence, the inspection of documents specified in the list referred to in sub rule ( 3 ) and relied upon by the prosecution in support of the articles of charge. The accused Government servant has also to be allowed to submit the list of additional documents for discovery and production which are in possession of Government but are not mentioned in the list of documents referred to in sub rule ( 3 ) and sent to him with

Page 307: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

255

the articles of charge, indicating relevance of such documents. A question often arises whether a particular document or set of documents asked for by the Government servant involved in the disciplinary proceedings should be made available to him or not. The position is clarified as follows. 2. The right of access to official records is not unlimited and it is open to the Inquiring Authority to deny such access if in his opinion such records are not relevant to the case, or it is not desirable in the public interest to allow such access. But denial of access to documents which have a relevance to the case will amount to violation of the reasonable opportunity mentioned in Articles 311 ( 2 ) of the Constitution of India. So access may not be denied except on grounds of relevancy or in the public interest or in the interest of the security of the State. The question of relevancy has to be looked at from the point of view of the Government servant and if there is any possible line of defence to which the document may be in some way relevant, though the relevance is not clear at the time when the Government servant makes the request, the request should not be rejected. The power to deny access on the ground of public interest or security of State should be exercised only when there are reasonable and sufficient grounds to believe that public interest or security of the State will clearly suffer. 3. Government servants involved in departmental proceedings often ask for access to and /or supply of copies of— ( i ) the documents to which reference has been made in the articles of charge or statement of imputations of misconduct, or misbehavour: ( ii ) the documents and records not so referred to in the articles of charge or statement of imputations but which the Government servant concerned considers are relevant for the purpose of his defence : ( iii ) the statement of witnesses recored in the course of— ( a ) a preliminary enquiry conducted by the Department, or ( b ) investigations made by the Police; ( iv ) preliminary enqiry reports of a departmental officer or reports of preliminary investigations made by the Police, and ( v ) the file dealing with the disciplinary case against the Government servant. 4. The accused Government servant should be permitted access to documents mentioned in the articles of charge or statement of imputations, if he so desires. If the accused Government servant requests for any official records other than those included in the articles of charge or statement of imputations, the request should ordinarily be acceded to in the light of the postion stated in paragraph 2 above. 5. the following are some of the documents access to which may reasonably be dinied :- ivabaama.

Page 308: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

256

( i ) Report of departmental officers appointed to hold a preliminary enquiry or the reports of the preliminary investigation made by the Police- These reports are intended only for the disciplinary authority to satisfy himself whether or not departmental action should be taken against the Government servant and are treated as confidential documents. These reports should not be presented before the Inquiring Authority and no reference to them should be made in the articles of charge or statement of imputations.If the report of preliminary enquiry or investigation is referred to in the articles of charge or statement of imputations, it has to be made available to the accused Government servant.Therefore, no mention of it should be made in the articles of charge or the accompanying statement of imputations. A copy of the First Information Report may be made available to the accused Government servant, it asked for. ( ii ) The dealing with the disciplinary case against the Government servant – The file in which the report of preliminary enquiry/investigation is dealt with and which contains the various notes leading to the issue of articles of charge is a confidential file and access to it should be denied. 6. The Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) Rules, 1979 do not provide for copies of documents being made available to the accused Government servants. The request of a Government servant to take Photostat copies of the documents should not be acceded to as that would give a private photographer acces to official documents which will not be desirable. However, if the documents of which photostat copies are asked for are considered by the Inquiring Authority to be vitally relevant to the case of the accused, for example, where the proof of the charge depends upon the proof of the handwriting or where the authenticity of a document is disputed, Government may make such Photostat copies and supply the same to the Government servant. 7. Copies of the statement of witness recorded during the preliminary enqiry/investigation, whose list is sent with the articles of charge should be supplied to the accused Government servant only at his request. In such case, these copies should be supplied to the accused Government servant at least three clear days before the commencement of the examination of the prosecution witnesses. The request of the accused Government servant for copies of statements of witnesses who were examined during the course of preliminary enquiry but are not being produced by the prosecution during the oral enquiry may be rejected even if the accused Government servant wants to produce them as defence witness.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra, D. M. Torgal, Under Sec.to Government Gen. Adm.Department.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 309: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

257

Sub:- Imposing of Penalties under Govt.Servant Conduct , Discipline and Appeal Rules.

GAD Cir. No. CDR 1181/2093/160/XI dt. 17.11.81.

An instance has been brought to the notice of Govt. where a Govt. servant was removed from service for unauthorized absence for a short period of five days. Obviously, this appears to be too serious punishment for the lapse on the part of the Govt Servant concerned. While appreciating the need for enforcing the provisions of the MCS ( D & Appeal ) Rules 1979 it is also necessary to ensure that the penalty to be imposed is commensurate with the gravity of the offence established against the Govt. servant. Govt. is, therefore, pleased to direct that in the case of unauthorized absence of a short duration, on the part of a Govt. servant, only minor penalty as specified in rule 5 should be imposed. after following the prescribed procedure.

@@@@@@@@@@@

Sub:- Misappropriation of Government Money : Investigation for fixing responsibility for - Expeditious completion of :

GAD Circular No. CDR- 1082 / 1360 / 7 / XI, dated the 21 st July 1982.

Circular.: In the sixth report (1981 / 82), the Public Accounts committee has pointed out that in a case of misappropriation of a huge amount in an educational institution, the department concerned did not initiate departmental action against the supervisory officers concerned on the ground that the original documents were with the Supreme Court. The Committee therefore desired that the GAD may examine the feasibility of issuing suitable guidelines to be followed by the Heads of Departments/ Offices in such cases so that relevance of taking action against the supervisory officers responsible for the laxity in supervision is not lost sight of with the passage of time. 2. Government has considered the recommendation made by the Public Accounts Committee carefully in the light of the instruction in the Appendix 20 to the Bombay financial Rules, 1959, which provide that if loss of Government Money has occurred through fraud, every endeavor should be made to recover the whole amount lost from the guilty person and if culpable laxity of supervision has facilitated the fraud, the supervising officer at fault may properly be penalised either directly by requiring him to make good in money a sufficient proportion of the loss or indirectly by reduction or stoppage of his increments of pay. It has also been laid down therein that departmental

Page 310: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

258

enquiries should not be delayed pending decision of criminal cases, as at later stage the evidence might disappear and the departmental proceedings may not lead to proper conclusion. 3. Government is please to direct that in all cases of fraud or misappropriation of Government money, the question of taking disciplinary action against the supervisory officers responsible for slack supervision and / or for failure to follow the prescribed procedure regarding checking accounts, cash book etc., regularly and to keep proper control over subordinates, should be considered as soon as the Preliminary inquiry into the misappropriation either by departmental officer or through the Anti-Corruption Bureau, is completed. In case, it is noticed in the preliminary inquiry that the supervisory officer had aided or abetted the misappropriation, he should also be prosecuted along with the subordinate responsible for the misappropriation. In case it is found in the preliminary inquiry that though the supervisory officer is not a party to the misappropriation, he was responsible for laxity in supervision and had failed to check the cash book, accounts etc., regularly which facilitated the misappropriation, disciplinary action against him under rule 8 or Rule10 of the Maharashtra Civil Services (Discipline and Appeal) Rules, 1979 should be initiated by the disciplinary authority concerned, simultaneously with prosecution of the delinquent / responsible for the fraud or misappropriation. The disciplinary action against the supervisory officer and the delinquent/s who misappropriated the amount should not be postponed till the criminal case against the delinquent/s primarily responsible for the misappropriation is finally decided. Departmental enquiry against the delinquents and the supervisory officers can be initiated before launching prosecution and necessary evidence can be recorded by the Inquiring Officer before the hearing of the case in the Criminal Court commences. 4. To facilitate disciplinary action against the delinquent /s and the supervisory officer /s concerned ,the certified true copies of the relevant records should be kept by the Head of Department before sending the record to the Police Department or the Anti Corruption Bureau for prosecution of the delinquent/s. In the course of disciplinary proceedings, if any original documents/records are required for perusal of the delinquent/s, supervisory officer/s proceeded against, the relevant documents may be obtained from the Police Officer or with the due permission from the court in which records are produced, as the case may be, and the documents/records returned as soon as done with. By order and in the name of the Governor of Maharashtra,

Deputy Secretary to Government.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 311: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

259

To The Director General & Inspector General of Police, Maharashtra State, Bombay. No. ENQ 0482/796-POL 2 Home Department, Mantralaya. Bombay 400 032. Dated the 16th March ,1983. Sub :- Disciplinary action in respect of Police Officers posted in the C.I.D.( Intelligence Special Wing )

Ref:- Your letter No. X/46-B dated the 11.01. 1983.

The Government was considering the peculiar position that has arisen for holding departmental action against Police Officers posted in the C.I.D. ( Intelligence Special Wing ) as they are given one step up of promotion. This problem was particularly with reference to Police Inspectors who are posted in C.I.D.(Intelligence Special Wing ) as Assistanct Commissioners by givng them one step up of promotion. The Police Officers of and below the rank of Police Inspectors are governed by the Bombay Police ( Punishment and Appeal ) Rules 1956. Whereas the State Police Officers of and above the rank of Deputy Superintendent of Police are governed by Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal) Rules 1979. Government has also considered the explanation ( I ) below rule 3 of the Bombay Police ( Punishment and Appeal ) Rules 1956 which lays down that a Police Officer officiating in the higher rank at the time of the commission of the deault for which he is to be punished shall be treated as belonging to that higher rank only. Government is now pleased to direct that- ( a ) the Police Officers against whom a departmental enquiry is comtemplated or ordered should not be selected for posting in the C.I.D. ( Intelligence Special Wing ); and ( b ) if departmental enqiry is comtemplated or ordered against a Police Officer posted in the C.I.D.( Intelligence Special Wing ) for default committed by him in his previous posting out side the C.I.D.( Intelligence Special Wing ) he should be immediately transferred out side the C.I.D. ( Intelligence Special Wing ) before orders for holding departmental enquiry are issued. S. B. Salvi, Under Secretary to the Govt. of Maharashtra Home Department.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 312: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

260

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´inayama 1979¸ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Saasanamaanya saMGaTnaaMcaI laoKa prIxaa pustko ³ihSaoba´ naaoMd va(a [.dPtr tpasaNaIbaabat.

saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. AarjaIe 1084ÀsaIAar–99À16 e id.10 iDsaoMbar¸1984. pirp~kÁ– SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saMGaTnaaMnaa ³AaOVaoigakotr ´ maharaYT/ naagarI saovaa³vat-NaUk´ inayama 1979 cyaa inayama 29 tsaoca %yaa saaobatcyaa piriSaYTat ]llaoiKlaolyaa inayamaanvayao maanyata idlaI jaato. yaa piriSaYTatIla inayama 6 va 7 ³p`t saaobat jaaoDlaI Aaho ´ Anvayao maanyata p`aPt saMGaTnaanaI %yaMacaI kaya-vaR<a¸ pustko sadsyaaMcaI naaoMdvahI¸ laoKa pustko¸ p`maaNap~ AaiNa [tr kagadp~o Saasanaanao AiQaÌt kolaolyaa AiQaka–yaasa tpasaNaIsaazI ]plabQa kravayaacaI Asatat. %yaacap`maaNao vaaiYa-k laoKa Ahvaala ivavarNap~¸ saBaasadaMcyaa naaoMdNaI baabatcaI maaihtI saMGaTnaaMnaI saMbaMQaIt ivaBaagaacyaa saicavaaMkDo pazvaavayaacaI Asato. yaa saMdBaa-t ASaI ivacaarNaa JaalaI Aaho kI¸ kma-caa–yaaMcyaa Saasana maanyatap`aPt saMGaTnaaMcaI kaya-vaR<a pustko¸ sadsyaaMcaI naaoMdvahI¸ laoKa pustko AaiNa [tr kagadp~o tpasaNaIsaMbaMQaI kaoNa%yaa AiQaka–yaasa saxama AiQakarI maanaavao¸ yaabaabat Saasana Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI¸ Saasana maanyatap`aPt saMGaTnaa jyaa p`SaasakIya ivaBaagaaMSaI saMlagna Asatat¸ %yaa %yaa maM~alayaIna ivaBaagaacao saicava ASaa saMGaTnaaMcao dPtr tpasaNaI vagaOrobaabat saxama AiQakarI rahtIla. tsaoca saMbaMQaIt ivaBaagaacao saicava Aaplyaa ivaBaagaamaQaIla AiQaka–yaasa ³jaao ]p saicavaacao hu_acyaa AiQaka–yaapoxaa kinaYz naahI ´ yaa kayaa-layaasaazI naamainado-SaIt kÉ SaktIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadooSaanausaar va naavaanao ¸ mau. sa. maaokaSaI¸ ]p saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–catuqa- EaoNaI kma-caarI kayaa-layaIna vaoLot gaNavaoXa pirQaana krNao……. iSastBaMgaacaI kaya-vaahI.

saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. paoSaaK 1084 À112À29 idnaaMk 31 jaanaovaarI ¸1985.

var namaUd kolaolyaa idnaaMk 5 jaanaovaarI 1971 cyaa pirp~anvayao rajyaatIla catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMnaa gaNavaoYa doNyaat Aalaolao Aahot. %yaaMnaI to vaaprNao AavaSyak Aaho Asao spYT krNyaat Aalao haoto va jao kma-caarI Asao gaNavaoYa vaaprIt nasatIla‚ %yaaMcyaa ivaÉW yaaogya tI kaya-vaahI krNyaaba_la saMbaMQaIt ivaBaaga va kayaa-layaaMnaa saagaNyaat Aalao Aaho. tqaaip‚ Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNaUna doNyaat Aalao Aaho kI‚ ASaa p`karcyaa saUcanaa Asatanaa doKIla ik%yaok catuqa- EaoNaI SaasakIya kma-caarI gaNavaoYa pirQaana krIt naahIt. gaNavaoYa doNyaamaagacaI BaUimaka laxaat Gaota catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaIna vaoLot ASaap`karo gaNavaoYa pirQaana krNao AavaSyak Aaho. tao iSastIcaa p`kar Aaho va gaNavaoYa na pirQaana krNao hI ÌtI iSastBaMgaacaI ÌtI zrto AaiNa mhNaUna sava- ivaBaaga p`mauK va kayaa-laya p`mauK yaaMnaa ASaI ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI %yaaMcyaa ivaBaagaatIla va kayaa-layaatIla sava- catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMnaa

Page 313: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

261

ASaa p`karcaI sa@t takId VavaI kI‚ %yaaMnaI kayaa-layaIna vaoLot gaNavaoYa vaaprNao A%yaMt AavaSyak Aaho AaiNa tsao na vaaprlyaasa %yaaMcyaa ivaÉw iSastBaMgaacaI ÌtI kolaI jaa[-la. gaNavaoYa pirQaana na krNaa–yaa kma-caa–yaaMivaÉw kravayaacaI kaya-vaahI maharaYT/ naagarI saovaa³ iSast va Aipla´ inayama 1979 maQaIla inayama 10 KalaI krNyaat yaavaI. @@@@@@@@@@@

Sub:- Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) ( Amendment ) Rules,1985.

293. CONSTITUTION OF INDIA No.CDR. 1184 / 1380/ 27/ XI - In exercise of the powers conferred by the proviso to article 309 of the Constitution of India, the Government of Maharashtra is hereby please to make the following rules further to amend the Maharashtra Civil Services (Discipline and Appeal) Rules, 1979, namely :-

1. These rules may be called the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal) (Amendment) Rules 1985.

2. In rule 9 of the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) Rules, 1979 (hereinafter referred to as “ the said rules” ) for sub-rule(4), the following sub rule shall be substituted, namely:-

“(4) If the disciplinary authority, having regard to its findings on all or any of the articles of charge and on the basis of the evidence adduced during the inquiry, is of the opinion that any of the penalties specified in clause (v) to (ix) of sub-rule(1) of rule 5, should be imposed on the Government Servant, it shall make an order imposing such penalty and it shall not be necessary to give the Government Servant any opportunity of making representation on the penalty proposed to be imposed.:

Provided that, in every case where it is necessary to consult the Commission, the record of the inquiry shall be forwarded by the disciplinary authority to the Commission for its advise, and such advice shall be taken into consideration before making an order imposing any such penalty on the Government Servant.”

2. In the said rules, in Part VI, for the hearing " REVIEW " the following heading shall be substituted, namely:-

“REVISION AND REVIEW ”. 3. In rule 25 of the said rules:

(a) In the marginal note, for the word “Review” the word “Revision” shall be substituted;

Page 314: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

262

(b) In sub-rule (1),

(i) for the word "review" the word “revise” shall be substituted; (ii) in the first proviso, for the words “reviewing authority” ,the

words “ revising authority” and for the words “to be reviewed” the words “to be revised” shall be substituted.

(iii) In the second proviso, for the words “ power review” the

words “ power of revision” shall be substituted;

(c) in sub-rule(2),for the word “review ” the word "revision" shall be substituted.

(d) In sub rule (3), for the word “review” wherever it occurs, the word

“revision” shall be substituted.

4. After Rule 25 of the said rules, the following rule shall be inserted , namely:-

“ 25A , Review:- The Governor may , at any time, either on his own motion or otherwise, review any order passed under these, rules when any new materials or evidence which could not be produced or was not available at the time of passing the order under review and which has the affect of changing the nature of the case, has come or has been brought, to his notice: Provided that, no order imposing or enhancing any penalty shall be made by the Governor unless the Government Servant concerned has been given a reasonable opportunity of making a representation against the penalty proposed, or where it is proposed to impose any of the major penalties specified in rule 5 or to enhance the minor penalty imposed by the order sought to be reviewed to any of the major penalties and if an inquiry under rule 8 has not already been held in the case, no such penalty shall be imposed except after an inquiry in the manner laid down in rule 8, subject to the provision of rule 13, and except after consultation with the Commission where such consultation is necessary.” By order and in the name of the Governor of Maharashtra, M. S. Mokashi, Dy.Secretary to Government. @@@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 315: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

263

ivaYaya Á–ivaBaagaIya caaOkXaa %varIt inakalaI kaZNyaabaabat … ivaBaagaIya caaOkXaaMcyaa ivalaMbaalaa karNaIBaUt Asalaolyaa sava-saaQaarNa ~uTI va karNao…… saa.p`. ivaBaaga‚ pirp~k Ë .saIDIAar – 1185À2223À 42À Akra¸, id. 24.12.85.

pirp~k p`cailat inayamaaMcyaa AiQana rahUna iXastBaMgaivaYayak p`krNao %varonao inakalaI kaZNyaacya dRYTInao AMigakarNyaasa

yaaogya AXaa ivaivaQa ]payaaMcaa Saasana ivacaar krIt Aaho. iSastBaMgaivaYayak p`krNaatIla gÝrvaajavaI ivalaMbaacaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa manaaoQaOyaavarhI pirNaama haotao.

ivaBaagaIya caaOkSaaMcyaa p`laMbaIt p`krNaaMcaI nauktIca pahaNaI kolaI Asata bahutok p`krNaat kahI zravaIk sva$pacyaa sava-saamaanya ~uTI‚ cauka AaiNa punaravaR<aI haotat Asao AaZLUna Aalao.ivaBaagaIya caaOkXaaMcaI p`krNao hataLNaa–yaaMnaI yaa ~uTI va cauka TaLlyaa tr p`krNao Acauk inaNa-yaasah ivahIt maudtIt inakalaI inaGatIla AXaI Apoxaa Aaho.AXaa sava-saamaanya ~uTI va ivalaMbaacaI karNao KalaI namaud kolaI Asauna %yaaMcyaapuZo ~uTI va ivalaMba kaoNa%yaa p`karo TaLta yaotIla À kmaI krta yaotIla yaacao spYTIkrNa idlaoo Aaho.

sava-saamaanya ~uTI va ivalaMbaacaI karNao va spYTIkrNa.

1. iXastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao daoYaaraop p~ ‚gaOrvat-NaukIcyaa AaraopaMcao ivavarNap~ vagaOro svatÁca banaivaNao AavaXyak Aaho tqaaip to svatÁlaa duyyama AsaNaa–yaa p`aiQaka–yaaMkDUna daoYaaraopp~ imaLvatat AaiNa maUL kagadp~abaraobar vastuisqatI pDtaLUna na pahta Apcaa–yaavar daoYaaraop p~ bajaavatat. daoYaaraop p~acaa masauda tyaar krtanaa jyaa kagadp~aMcyaa AaQaaro Aaraop kolao Aahot to maUL kagadp~ iXastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao svatÁ imaLivaNao AavaXyak Aaho. kaoNa%yaahI pirisqatIt duyyama p`aiQaka–yaaMkDUna Aalaolao Ahvaala À ivavarNap~o yaa saar#yaa gaaONa dsteovajaaMcyaa AaQaaro daoYaaraop p~ tyaar k$ nayao. yaacao karNa Asao kI‚ caaOkXaI sau$ Asatanaa maUL kagadp~aMcaa saMdBa- Vavaa laagatao. AaiNa jar tI kagadp~o daooYaaraop tyaar krtanaa paihlaI naahIt tr iXastBaMgaivaYayak P`aaiQaka–yaalaa ADcaNaIt AaNaNaaro kahI mau_o naMtr inaGaNyaacaI Xa@yata Asato. maUL kagadp~o yaaogyat–honao tpasaNyaavyaitir@t Aaraopp~at ikMvaa gaOrvat-NaukI saMbaMQaIcyaa ivavarNap~`at kolaolaI inavaodnao vastuisqatIvar AaQaarIt Aahot ka hohI iXastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao baarka[-nao tpasaNao AavaXyak Aaho. 2. Apcaa–yaakDo paazivalaolao daoYaaraop p~ “ tao ]plabQa naahI À %yaacaa zavaizkaNaa maaiht naahI” ASaa iBap`ayaasah prt yaoto. maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va Aipla´ inayama 1979 cyaa inayama 8³4´maQaIla trtud AXaI Aaho kI‚ ApcaarI kma-caa–yaasa daoYaaraop p~ paohaocaivaNyaasaazI sava- p`karcao p`ya%na krNyaat yaavaot.kovaL “ ivaiQavat paazivalaolao ”ho purosao nasauna daoYaaraop p~ p`%yaxaat Apcaa–yaalaa imaLNao AavaXyak Aaho.karNa kma-caa–yaalaa %yaacyaa ivaÉQdcyaa AaraopaMcaI saUcanaa imaLalaI naahI tr caaOkXaI krNyaat kahI tqyaca rahaNaar naahI. kma-caa–yaalaa daoYaaraop p~ imaLalao AsatanaahI %yaanao jar caaOkXaI AiQaka–yaalaa AavaXyak to sahkaya- idlao naahI trca ektfI- caaOkXaI Xa@ya hao[-la. va ivaQaIsMamathI zrola. mhNaUna rijasTr PaaoYTanao pazivalaolao daoYaaraop p~ kma-caa–yaanao GaoNyaasa nakar idlyaamauLo Aqavaa %yaacaa p<aa ]plabQa nasalyaamauLo jar prt Aalao tr to %yaalaa paohcalao Asao mhNata yaoNaar naahI. janarla @laa^jaosa A^@Tcyaa 27 vyaa klamaanausaar to paohcalao Asao gaRhIt QarNao baraobar haoNaar naaahI. jyaavoaLI daoYaaraop p~ paohaocaivaNao Xa@ya idsat naahI %yaavaoLI “ kma-caa–yaaXaI saMpk- zovaNyaacaa maaga- ]plabQa naahI.AaiNa

Page 316: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

264

mhNaUnaca caaOkXaI sau$ krNao sMayau@tIk AaiNa vyavahaya- naahI ” yaa AaQaaravar puZIla kaya-vaahI maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 13 ³2´ cyaa trtudInausaar kravaI. 3. kahI p`karNaat iXastBaMgaivaYayak p`aiQakarI” karNao daKvaa naaoTIsacyaa ]<aracaI dIGa- kaL,‚ kahI p`krNaMat tr maihnaaonamaihnao AaiNa vaYaa-nauvaYao- p`itxaa krtat. maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va Aipla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 8³22´ kDo vaoQaNyaat yaot Aaho.trdUd ASaI Aaho kI, jyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa daoYaaraopaaMcyaa baabaIMcaI p`t paohcaivaNyaat AalaI Aaho, ‚ %yaanao ivahIt kalaavaQaImaQyao bacaavaacao laoKI inavaodna saadr kolao nasaola ikMvaa tao caaOkXaI p`aiQaka–yaapuZo jaatInao ]pisqat Jaalaa nasaola ikMvaa yaa inayamaacyaa trtudIcao Anaupalana krNyaat %yaanao ksaur kolaI Asaola ikMvaa tsao krNyaasa nakar idlaa Asaola tr caaOkXaI p`aiQakarI ektfI- caaOkXaI k$ Xakola.

4. bacaavaacao inavaodna saadr krNyaapUvaI- ApcaarI kagadp~acyaa p`tI maagaivatat. daoYaaraop p~alaa bacaavaacao laoKI inavaodna doNyaapUvaI- kagadp~acao prIxaNa krNyaasaazI laagaNaara AvaQaI

kmaI krNyaacyaa dRYTInao iXastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaatfo- ]d\QaRt krNyaat Aalaolyaa sava- dsteovajaaMcyaa AaiNa saaxaIdaraMcyaa inavaodnaaMcyaa p`tI Xa@ya Asaola toqao XaasakIya kma-caa–yaalaa ]plabQa kravyaat.

5. “ karNao daKvaa ” naaoTIsalaa ]<ar doNyaasaazI ApcaarI vaaZIva maudtIsaazI Aja- krtat. Pa`%yaok p`krNaMacaI vastuisqatI vaogaLI AsaNyaacaI Xa@yata laxaat Gaota yaasaazI ivaiXaYT maudt ivahIt krNyaabaabat kaTokaor inayama GaalaUna doNao kzINa Aaho.sava-saaQaarNapNao “ karNao daKvaa ” naaoTIsalaa ]<ar doNyaasaazI 10 idvasaaMcaI maudt GaalaNyaat yaoto.ApcaarI kma-caa–yaanao “ karNao daKvaa ”naaoTIsalaa ]<ar doNyaasaazI maudt vaaZvaUna maaigatlaI tr iXastBaMgaivaYayak p`aaiQaka–yaanao p`krNaacaI ekMdr pirisqatI laxaat Gao}na sava- saaQaarNapNao ekdma maudtvaaZ VavaI.

6. Apcaa–yaakDUna “ karNao daKvaa ”naaoiTsalaa Aalaolao bacaavaacao ]<ar imaLalyaavar iXastBaMgaivaYayak p`aiQakarI, Apcaa–yaacyaa bacaavaacao inavaodna sMabaMiQat ivaBaaga p`mauKakDo ikMvaa kayaa-laya p`mauKakDo AiBap`ayaasaazI pazivatat ivaBaaga p`mauK À kayaa-laya p`mauK Aaplao AiBap`aya pazivaNyaasa ivalaMba laavatat. sava-saaQaarNa “ karNao daKvaa ” naaooTIsalaa Aalaolyaa ]<arabaabat ivaBaaga p`mauKaMkDUnaÀ kayaa-laya p`mauKaMkDUna AiBap`aya maagaivaNyaacaI garja naahI. daoYaaraop naakarNaaro bacaavaacao loaKI inavaodna XaasakIya kma-caa–yaakDUna Aalyaavar caaOkXaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI yaaMcaI lagaoca inaya@tI krNyaat yaavaI.ivaBaaga p`mauKaMcao À kayaa-laya p`mauKaMcao AiBap`aya GaoNao jaÉrIcao Aaho Asao iXastBaMgaivaYayak p``iQaka–yaalaa vaaTlao tr to AiBap`aya ek maihnyaat p`aPt haotIla yaacaI %yaanao kaLjaI GyaavaI.ivalaMba TaLNyaacyaa dRYTInao ivaBaaga p`mauKaMbaraobar Àkayaa-laya p`mauKMabaraobar Xa@yatao taoMDI sallaamasalat va cacao-caa AvalaMba kravaa.

7 caaOkXaI AiQaka–yaacaI ta%kaL inayau@tI kolaI jaat naahI. jaI p`krNao caaOkXaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI inayau@t na JaalyaamauLo saQyaa p`laMbaIt Aahot AXaa sava-

p`krNaat ]prao@t naomaNauka ek maihnyaacyaa Aat krNyaat yaavyaat.[tr sava- p`krNaMat XaasakIya kma-caa–yaacao daoYaaraop naakarNaaro bacaavaacao laoKI inavaodna p`aPt Jaalyaabaraobar lagaoca caaOkXaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI inayau@t krNyaat yaavaot. 8. caaOkXaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI yaaMcaI naomaNaUk ekaca vaoLI krNyaat yaot naahI.

caaOkXaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI yaaMcaI inayau@tI ekaca vaoLI kravaI.

Page 317: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

265

9. Aaraopp~acyaa jaaoDp~at namaud kolaolao dsteovaja iXastBaMga ivaYayak p`aiQakarI caaOkXaI AiQaka–yaaMkDo Paazivat naahIt.

caÝkXaIXaI saMbaMQaIt Asalaolao Aaraopp~acyaa jaaoDp~at namaUd kolaolao dsteovaja iXastBaMgaivaYayak P`aaiQaka–yaanaI Aaraopp~`asah caaOkXaI AiQaka–yaaMkDo pazvaavaot. 10. Aaplyaa bacaavaasaazI AavaXyak AsaNaa–yaa dsteovajaaMcyaa tpasaNaI saMbaMQaI maagaNaI krtaanaa %yaabaabat ApcaarI kma-caarI pUNa- maaihtI dot naahIt ikMvaa Aaplyaa p`krNaaMXaI %yaaMcaa AsaNaara saMbaMQa tpiXalaasah dXa-ivat naahIt %yaamauLo ivalaMba haotao.

AaraopIt kma-caarI va saadrkta- AiQakarI caaOkXaIsaazI p`qama ]pisqat hao}na caaOkXaIcaI inayamaIt saunaavaNaI

sau$ haoNyaapUvaI- caaOkXaI AiQaka–yaanao dsteovajaacyaa tpasaNaIbaabat va bacaavaacyaa dsteovajaacaI va saaxaIdaraMcaI yaadI saadr krNyaabaabat kalabaQd kaya-Ëma AaKavaa va jyaa Aitir@t dsteovajaaMcaI tpasaNaI ApcaarI kma-caarI k$ [icCtao %yaacaa %yaacyaa p`krNaaXaI AsaNaara saMbaMQa dXa-ivaNaara laoKI ivanaMtI Aja- krNyaasa %yaasa saaMgaNyaat yaavao. dsteovajaacaI garja AsalyaabaabatcaI AXaI saUcanaa p`aPt Jaalyaavar va %yaMacaa p`krNaaMXaI saMbaMQa Aaho AXaI Ka~I pTlyaavar caaOkXaI AiQaka–yaanao kaoNa%yaa idvaXaI to saadr kravaot tao idnaaMk dXa-vaUna jyaa AiQaka–yaacyaa tabyaat to dsteovaja Aahot %yaMacyaakDo %yaa dsteovajaacaI maagaNaI kravaI.jao dsteovaja saMbaMQaIt naahIt Asao %yaacao mat Asaola %yaacaI maagaNaI na krNyaacaI karNao caaOkXaI AiQaka–yaanao laoKI namaUd kravaI. 11. caaOkXaI AiQakarI Aitir@t dsteovajaaMcaI maagaNaI jyaaMcyaa tabyaat to dsteovaja Aahot %yaaMcyaakDo na krta iXastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMkDo krtat.

caaOkXaIXaI saMbaMQaIt Asalaolao dsteovaja kaoNa%yaa idvaXaI pazvaavaot tao idnaaMk namaUd k$na jyaaMcyaa tabyaat to dsteovaja Aahot %yaa AiQaka–yaakDo caaOkXaI AiQakarI %yaaMcaI maagaNaI naaoMdvaIla. jyaacyaa tabyaat to dsteovaja Aahot tao AiQakarI maagaNaI Aalyaavar to dsteovaja kma-caa–yaalaa tpasaNaIkrIta doNyaasaazI caaOkXaI AiQaka–yaakDo saupUd- krIla.%yaa AiQaka–yaaMcyaa mato maagaNaI kolaolyaa dsteovajaaMpOkI sava- ikMvaa kahI kagadp~o saadr krNao saava-jainak ihtacyaa Aqavaa raYT/Iya saurxoacyaa ivaÉw Asaola tr tsao tao caaOkXaI AiQaka–yaalaa kLvaIla.caaOkSaI AiQakarI hI maaihtI ApcaarI kma-caa–yaalaa kLvaIla AaiNa to saadr krNyaabaabatcao ikMvaa SaaoQaUna doNyaabaabatcao Aaplao maagaNaIp~ maagao Gao[-la. 12. caaOkXaI AiQakarI xaullak karNaastva caaOkXaI thkubaIcaI prvaanagaI dotat.

saunaavaNaIcao idvasa AaQaI inaScaIt k$na tI %varonao pUNa- krNyaat yaavaI.AnaavaSyak thkubaI kaoNa%yaahI

pirisqatIt TaLNyaat yaavyaat.ivalaMba TaLNyaasa saaxaIdaraMnaa ]pisqat rahNyaacaa idnaaMk va vaoL puYkL Agaaodr kLivaNyaat yaavaa va to jyaMacyaa inayaM~NaaKalaI AsatIla %yaa AiQaka–yaaMnaa pUva- saUcanaa pazvaUna saaxaIdar saunaavaNaIsa ]pisqat rahtIla yaacaI Katrjamaa kravaI. 13. eki~t karvaa[-maQyao caaOkXaI AiQakarI eka sah AaraopIlaa saaxaIdar mhNaUna dusa–yaa sah AaraopIiva$w tpasatat. eki~t kaya-vaahImaQyao iXastBaMgaivaYayak p`aiQakarI eka sah Apcaa–yaacyaa ivaÉQd AiBasaaxa doNyaasaazI dusa–yaa sah AaraopIlaa samansa kaZU XakNaar naahI.maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va ApIla ´ inayama 1979 cyaa inayama 8 ³ 19 ´ maQyao kolaolaI ivaiXaYT trtud AXaI kI‚ ,SaasakIya kma-caarI %yaalaa tsao vaaTt Asaola tr svatÁcyaa vatInao ivabaama.

Page 318: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

266

puravaa tpaasaU Xakola.prMtu XaasakIya saaxaIdar mhNaUna hjar rahU Xakt naahI. mhNajaoca ApcaarI bacaavaacaa saaxaIdar mhNaUna hjar rahU Xakola prMtu SaasakIya saaxaIdar mhNaUna hjar rahU XakNaar naahI. 14. caaOkXaI Ahvala p`aPt JaalyaanaMtr iXastBaMgaivaYayak p`aiQakarI vaajavaI maudtIt AhvaalaacaI CananaI krIt naahIt. saamaanyatÁ caaOkXaI AiQaka–yaacyaa AhvaalaaMvar ivaBaaga p`mauK Àkayaa-laya p`mauK yaaMcao AiBap`aya imaLivaNyaacaI AavaSyakta naahI. jyaa p`krNaaMt maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacaa sallaa AavaSyak Aaho AXaa p`krNaa vyaitir@t [tr sava- p`krNaaMt caaOkXaI AiQaka–yaaMcaa Ahvaala p`aPt Jaalyaabaraobar ivaBaagaanao daona maihnyaaMcyaa kalaavaQaIt AMitma inaNa-ya Gyaavaa.jyaa p`krNaaMt maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacaa sallaa AavaSyak Aaho AXaa p`krNaaMt Aayaaogaacaa sallaa p`aPt JaalyaanaMtr ek maihnyaacyaa kalaavaQaIt AMitma AadoXa kaZNyaat yaavaot.

maukund sa. mMaaokaXaI¸ ]p saicava, ‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya : Xaasana vyavaharat marazIcaa 100 T@ko vaapr.

gaRh ivaBaaga pirp~k Ë. ecaDIAao 0186 À 4 eca DIAao 4, id. 23 jaanaovaarI 1986.

saMdBa- : Xaasana pirp~k saamaanya p`Xaasana ivaBaaga Ë. maBaavaa 1080Àp1. 5420 id. 18 mao 1982. pirp~k Xaasana vyavaharat marazIcaa 100 T@ko vaapr krNyaat yaavaa Asao Xaasanaacao QaaorNa AsaUna yaa saMbaMQaat Xaasanaanao vaoLaovaLI saUcanaa idlaolyaa Aahot.tqaaip yaa ivaBaagaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI, ‚ yaa ivaBaagaacya p`XaasakIya inayaM~NaaKalaIla kahI ivaBaagap`mauK AVaphI [Mga`jaImaQaUna p~vyavahar krtat.%yaacap`maaNao [Mga`jaI AavaXyak nasalaolyaa p`yaaojanaat sauQda [Mga`jaIcaa vaapr krtat.ho Xaasanaacyaa QaaorNaaXaI ivasaMgat Aaho. yaavdaro yaa ivaBaagaacyaa p`XaasakIya inayaM~NaaKalaIla sava- ivaBaaga p`mauKaMnaaÀkayaa-laya p`mauKManaa spYT saUcanaa doNyaat yaot Aaho kI‚ Xaasanaacyaa kamakajaat marazIcaa 100 T@ko vaapr krNyaat yaavaa AaiNa yaakirta sava- AiQaka–yaaMnaa yaaogya saUcanaa kravyaat. tsaoca vaija-t p`yaaojanao vagaLta kaoNatohI kamakaja [Mga`jaItuna na krta marazItUnaca krNyaat yaot Aaho yaacaI kaLjaI GyaavaI. maM. Pa. iXarsaaT¸ ]psaicava‚ maharaYT/ Xaasana‚ gaRhivaBaaga.

³ TIpÁ–ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao vaija-t p`krNaat maaoDt naahIt. ´

@@@@@@@@ ivabaama.

Page 319: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

267

ivaYaya Á– faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa sarkarI kma-caa–yaaMcyaa baabatIt kravayaacaI kaya-vaahI.

saamaanya p`.iva‚pirp~k Ë.saIDIAar 1082À3362À69ÀAkra‚ idnaaMk 12 jaUna ¸1986.

pirp~k

faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMivaÉQd kravayaacyaa kaya-vaahIbaabatcaI maaga-dSa-k t<vao ivaiht krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.Saasana Aata Asao inadoSa dot Aaho kI‚ faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa kma-caa–yaaMcyaa p`krNaat kaya-vaahI krtanaa KalaIla t%vao AnausarNyaat yaavaItÁ– ³1´ jaoa gaunha GaDlyaavar SaasakIya saovaomaQyao rahU doNao saÌ\d\Sa-naI AinaYT zrlaolyaa gaun(aMba_la SaasakIya kma-caarI nyaayaalayaat daoYaI zrlaa tr %yaanao ApIla krNyaacaI maudt saMpopya-nt Aqavaa APaIla kolao Asaola tr pihlyaa ApIla kaoTa-tIla inaNa-yaacaI vaaT na pahta %yaacyaa baDtfI-caI‚ saovaotUna kaZUna TakNyaacaI ikMvaa sa@tInao saovaa inavaR<a krNyaacaI kaya-vaahI krNyaat yaavaI.³ASaa AadoSaacaa p`maaiNat namaunaa Ë. 1 saaobat jaaoDlaa Aaho.´ ³2´ varIla ]p–pircCod ³1´ maQyao namaUd kolaolyaa gaun(asaazI kma-caarI daoYaI zrlaa nasaola tr iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao samauicat zrola ASaI [tr koaNatIhI iSaxaa doNyaacao zrvaavao. ³ p`maaNa namaUnaa Ë.1 maQyao AavaSyak to badla k$na tao namaunaa Asao AadoSa inaga-imat krNyaasaazI vaapravaa.´ jyaa p`krNaaMt faOjadarI AaraopaKalaI daoYa isaQd Jaalaa Aaho ASaa p`krNaaMt saMivaQaanaacyaa AnaucCod 311 ³2´ cyaa dusa–yaa prMtukacyaa paoT–klama ³A´ KalaI Aqavaa maharaYT/ naagarI saovaa³ iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 13³ 1´ maQaIla ASaaca trtudIKalaI varIla³ 1´ ikMvaa ³2´ maQyao namaUd kolyaap`maaNao kaya-vaahI krta yao[-la. yaa trtUdIcyaa vyaaPtIcao spYTIkrNa‚ tulasaIrama pTola AaiNa [tr ivaÉQd koMd` Saasana ³ AoAayaAar 1985 esasaI 1416´ AaiNa sa%yavaIr isaMga AaiNa [tr ivaÉQd kod` Saasana ³ 1985¸ esasaIsaI 252´ yaa p`krNaaMtIla savaao-cca nyaayaalayaacyaa nyaayainaNa-yaacyaa AnauYaMgaanao KalaI krNyaat Aalao Aaho. saMivaQaanaacyaa AnaucCod 311 ³2´ cyaa dusa–yaa prMtukacyaa paoT–inayama ³A´ Aqavaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 cyaa inayama 13 ³1´ KalaI kaya-vaahI krtaMnaa iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaalaa saMbaMiQat SaasakIya kma-caarI faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaa Aaho yaa baabatcaI maaihtI AsaNao ho p`qama AavaSyak Aaho. maa~ kovaL hI maaihtI AsaNao purosao naahI tr faOjadarI AaraopaKalaI SaasakIya kma-caarI daoYaI isaQd Jaalaa ho maaiht Jaalyaavar jyaa vat-NaUkImauLo tao daoYaI zrlaa tI vat-NaUk KraoKrca iSaxaosa pa~ Aaho kaya‚ yaacaa %yaanao ivacaar kolaa paihjao va tsao jar Asaola tr naomakI kaoNatI iSaxaa laadavaI hohI zrivalao paihjao. yaakirta faOjadarI nyaayaalayaacyaa nyaayainaNa-yaacao prIxaNa k$na saMbaMiQat p`krNaacaI saMpUNa- vastuisqatI %yaanao ivacaarat GaotlaI paihjao. Asaa ivacaar krtanaa iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao ApcaarI kma-caa–yaacaI Aatapya-ntcaI vat-NaUk kSaI Aaho‚ %yaacyaa gaOrvat-NaUkIcao gaaMBaIya-‚ %yaa gaOrvat-NaUkIcao p`Saasanaavar hao} SakNaaro ekMdr pirNaama‚ %yaa gaOrvat-NaUkIcaI tIva`ta kmaI krNaa–yaa gaaoYTI‚ yaa baabaI ivacaarat Gaotlyaa paihjaot. ho sava- iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao svatÁca kolao paihjao. SaasakIya kma-caa–yaacaI vat-NaUk daoYaah- AaiNa iSaxaosa pa~ haotI yaa inaYkYaa-p`t ekda iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI Aalaa kI‚ maga %yaanao SaasakIya kma-caa–yaavar kaoNatI iSaxaa laadavaI ho zrivalaoca paihjao. hohI iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao svatÁca kolao paihjao. tqaaip ho t<va Qyaanaat zovalao paihjao kI‚ SaasakIya kma-caa–yaavar laadNyaat AalaolaI iSaxaa vaajavaIpoxaa kDk nasaavaI ikMvaa GaDlaolyaa gaunhyaacyaa maanaanao far jaast nasaavaI‚ tr p`krNaacyaa pirisqatIcaa AaiNa vastuisqatIcaa ivacaar krta yaaogya AsaavaI. tuLSaIrama pTola AaiNa [tr ivaÉQd koMd` Saasana ³ eAayaAar 1985 ‚ esasaI 1416 maQaIla pircCod 114 AaiNa 122 ´ yaaMcyaa p`krNaat spYT kolyaap`maaNao‚ var

Page 320: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

268

namaUd kolaolyaa trtudIMcyaa AnauraoQaanao SaasakIya kma-caa–yaaMvar iSaxaa laadNyaapUvaI- kaoNatIhI caaOkSaI krNao Aqavaa %yaalaa karNao daKvaa naaoTIsa pazivaNao AaaSyak naahI. Asao AadoSa kaZNyaapUvaI- maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacaa sallaa GaoNao ja$r Asaola tr tao GaoNyaat yaavaa. 2. ³A´ daoYaI zrlyaanaMtr %yaa ivaÉQd SaasakIya kma-caa–yaanao ]ccatr nyaayaalayat kolaolyaa ApIlaamaQyao Aqavaa irvhIjana Ajaa-maQyao tao inadao-Ya sauTlaa tr daoYaI zrlyaamauLo iSaxaa laadNyaacao jao AadoSa kaZlao to r_ kravao laagatIla karNa daoYa rhat naahI. mhNaUna saMbaMiQat p`krNaatIla ]ccatr nyaayaalayaacyaa nyaayainaNa-yaacaI p`t ta%kaL imaLvaavaI AaiNa KalaIla baabaI zrivaNyaacyaa dRYTInao nyaayainaNa-yaacao prIxaNa kravaoÁ— ³ eka ´ AiQak ]ccatr nyaayaalayaat ASaa daoYamau@ttolaa Aavhana Vavao kaya‚

ikMvaa ³daona ´ ³A´ %yaacaI daoYamau@tI laxaat Gao}nahI jyaa daoYaaraopaMKalaI SaasakIya kma-caarI AaQaI daoYaI zrlaa haota %yaa daoYaaraopaMvar %yaacyaa ivaÉQd ivaBaagaIya caaOkSaI krNao AavaSyak Aaho ASaI vastuisqatI va pirisqatI Aaho kaya‚ ³ba ´ jar hI baaba ]ccatr nyayaalayaat naoNyaacao zrlao tr mauLIca kalaapvyaya na krta ]icat kaya-vaahI ta%kaL krNyaat yaavaI AaiNa ASaI kaya-vaahI caalaU Asaopya-nt laadlaolaI iSaxaa r_ krNyaat yao} nayao. ³k´ maa~ ivaBaagaIya caaOkSaI krNyaacao zrlao tr puZIlap`maaNao AMitma AadoSa kaZavaot Á– ³ek´ daoYa isaQdIcyaa AaQaaravar laadNyaat AalaolaI iSaxaa r_ krNyaat yaavaI va ³daona ´ ivaBaagaIya caaOkSaI AadoiSat krNyaat yaavaI. ³ ASaa AadoSaaMsaazI p`maaNa namaunaa Ë. 2 saaobat jaaoDlaa Aaho ´ jyaa p`krNaaMt daoYa isaQdIcyaa AaQaaravar baDtfI-‚ saovaotUna kaZUna TakNao Aqavaa sa@tIcao saovaa inavaR<aI ASaa iSaxaa laadNyaat Aalyaa AsatIla %yaa p`krNaaMmaQyao maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 4 ³4´ cyaa trtudIp`maaNao SaasakIya kma-caarI %yaacyaa baDtfI-cyaa ‚ saovaotUna kaZUna TakNyaacyaa ikMvaa sa@tInao saovaainavaR<a krNyaacyaa idnaaMkapasaUna inalaMbanaaQaIna Asalyaacao maanaNyaat yao[-la AsaohI AadoSaaMmaQyao sPaYT krNyaat yaavao. 3. varIla pircCod ³A´ ³ daona ´ maQyao Asalaolyaa “ jyaa daoYaaraopaMKalaI SaasakIya kma-caarI AaQaI daoYaI zrlaa haota %yaa daoYaaraopaMvar ” (a SabdaMcaI vyaaPtI AaiNa AiBapo`t Aqa- yaacao yaaogya Aaklana haoNyaasaazI Asaa ek mau_a laxaat zovalaa paihjao kI‚ dMDnaIya gaunha tsaoca dMDnaIya gaunha haot nasalaolaI prMtu maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 ikMvaa t%sama inayamaaMcyaa trtudIKalaI iSaxaosa pa~ AsalaolaI gaOrvat-NaUk zrNyaasaazI vastuisqatI va daoYaaraop yaaMcaa ekca saMca prosaa Aaho. jar saxama nyaayaalayaakrvaI eKaVa p`krNaamaQaIla ikMvaa AiBakqanaaMcaI caaOkSaI hao}na nyaayaalayaanao daoYaaraop Kro naahIt Asaa inaYkYa- kaZlaa tr %yaaca vastuisqatIcyaa ikMvaa daoYaaraopaMcyaa AaQaaro ivaBaagaIya caaOkSaI Gaota yaoNaar naahI. ]laTpxaI jar nyaayaalayaanao AiBakqanaaMcyaa KropNaaivaYayaI kovaL saMSaya jarI vya@t kolaa Asaola trI ASaa p`krNaI kaoTa-puZo pUvaI- saadr kolaolyaa puravyaapoxaa ikMvaa %yaavaoLI ]plabQa Asalaolyaa puravyaapoxaa AiQak caaMgalaa puravaa puZo yaot Asaola‚ tr %yaaca AiBakqanaaMcyaa AaQaaravar ivaBaagaIya caaOkSaI GaoNyaasa hrkt AsaU nayao.tsaoca jar nyaayaalayaanao Asaa inaYkYa- kaZlaa kI daoYaaraop isaQd Jaalao Aahot‚ pNa jyaa faOjadarI gaunhyaacaa Aaraop Aaho tao faOjadarI gaunha Jaalaolaa naahI tr ASaap`karo isaQd Jaalaolao Aaraop ivaBaagaIya ÀiSastBaMgaivaYayak kaya-vaahIsaazI purosao krNa vaaTt AsatIla tr %yaa AaraopaMcyaa AaQaaro ivaBaagaIya caaOkSaI krNyaat Aaxaop AsaU nayao. tsaoca jaoa Aaroap AgadI faOjadarI KTlyaatIla Aaraop naahI ikMvaa %yaasadRSa naahI va faOjadarI nyaayaalayaanao KaoDUna kaZlaolyaa kaoNa%yaahI AiBakqanaavar AaQaairt naahI ASaa Aaraopacyaa baabatIt‚ daoYa mau@tInaMtrhI ivaBaagaIya caaOkSaI GaoNao Anau&oya Aaho. %yaacap`maaNao jyaa AiBakqanaacaI nyaayaalayaanao AVap caaOkSaI kolaI nasaola‚ prMtu ivaBaagaIyaÀiSastBaMgaivaYayak karvaa[-saazI tI sabaL va puroSaI vaaTt Asaola tr tSaI karvaa[- krNyaasa AaDkazI naahI., 4. jyaa p`krNaaMmaQyao pircCod 2 maQaIla ]p pircCod ³A ´ AaiNa ]p pircCod ³k´ maQaIla kaoNatIhI kaya-vaahI krayacaI nasaola %yaa p`krNaaMt iSaxaa laadNyaacao pUvaI-cao AadoSa r_ krNyaacao irtsar AadoSa kaZNyaat yaavaot.

Page 321: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

269

³ ASaa AadoSaasaaMzI p`maaNa namaunaa Ë.3 saaobat jaaoDlaa Aaho ´. jyaa p`krNaaMt baDtfI-caI‚ saovaotUna kaZUna TakNyaacaI ikMvaa sa@tInao saovaainavaR<aIcaI iSaxaa laadNyaat AalaI Asaola‚ %yaa p`krNaaMmaQyao SaasakIya kma-caa–yaalaa jyaa tarKopasaUna daoYamau@t zrivaNyaat Aalao %yaa tarKopasaUna %yaalaa saovaot punha ÉjaU Jaalyaacyaa tarKopya-ntcao pUNa- vaotna va Ba<ao Vavao laagatIla va tao kalaavaQaI sava- p`yaaojanaosaazI “ saovaa ” mhNaUna maanaavaa laagaola. inalaMbanaacyaa ÀsaovaotUna kaZUna TakNyaacyaaÀbaDtf- krNyaacyaa idnaaMkapasaUna daoYamau@tIcyaa idnaaMkapya-ntcao vaotna va Ba<ao maharaYT/ naagarI saovaa ³ p`dga`hNa AvaQaI‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao ´ inayama 1981 cyaa inayama 70 Anausaar saxama p`aiQakarI AadoiSat krIla %yaap`maaNao doNyaat yaotIla va p`stut kalaavaQaI “ saovaa ” ikMvaa “ saovaotIla vyatIt na kolaolaa kalaavaQaI ” mhNaUna p`krNapr%vao varIla inayamaaMp`maaNao zrivaNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ga.gaM.baolavalakr¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@

Form No. I

WHEREAS Shri……………………………………………………has been convicted on ( here enter name and designation of the Government Servant ) A criminal charge, to with, under section……………………………………………………… (here enter the Section or Sections under which the Govt. servant ……………………………of…………………………………………………………………… was convicted ) ( here enter the name of the statute concerned ); AND WHEREAS it is condidered that the conduct of the said Shri…………………… (here enter name and ………………………………….. …………………which has led to his conviction is such as to render his Designation of the Govt Servant.) further retention in the pubic service undesirable ; NOW, THEREFORE, in exercise of the power conferred by rule 13 ( i ) of the Maharashtra Civil Services ( Disipline and Appeal ) rules, 1979 , the * Governor/undersigned hereby dismisses/removes the said Shri……………………………………………………….from ( here enter name and designation of the Govt. servant ) service or directs that the said Shri……………………………………………………………shall ( here enter the name and designation of the Govt. servant ) Be compulsorily retired from service with effect from………………………………… ( here enter the date of dismissal/removal ......................................... /compulsory retirement )

**(By order and in the name of the Governor of Maharashtra )

Station: Disciplinary Authority. Date : ……………………………………………………………………………………………………….

Page 322: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

270

Note 1 : In the above form, portions not required should be struck out according to the circumstances of each case. Note 2 : An extract of the Maharashtra Public Service Commission’s recommendation should be forwarded to the Government servant along with the final orders vide Government circular P & SD No. PSC 1056 dated the 26th November 1956.

* Deleted what is not applicable. ** Where the order is expressed to be made in the name of the Governor.

@@@@@@@@

Form No. II

WHEREAS Shri……………………………………………………….was dismissed/removed/ Compulsory retired from service with effect from………………………………………………… (enter the date of dismissal/removal/compulsory retirement )

On the ground of conduct which led to his conviction on a critical charge:

Or

WHEREAS the penalty of ……………………………………… was imposed on shri…………... ( name the penalty imposed ) ………………………………………………………… on the ground of conduct which led to his (enter the name and designation of the Govt.servant ) Conviction on a criminal charge.

AND WHEREAS the said conviction has been set aside by a competent court of law and the said shri……………………………………………………… has been acquitted of the said charge. ( enter the name and designation of the Govt. servant.)

ANDWHEREAS the *Governor/undersigned, on a consideration of the circumstances of the case, has decided that a further enquiry should be held under the provisions of Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) Rules, 1979, against the said Shri…………………………………………………………on the allegations which led to ( enter the name and designation of the Government Servant ) his dismissal /removal/compulsory retirement from service; The imposing of the penalty of …………………………………………………………………… (enter the name of the penalty imposed ); NOW, THEREFORE, the * Governor/undersigned hereby----- ( i ) sets aside the said order ofDismissal/removal/compulsory retirement from service

Page 323: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

271

the imposing of the penalty…………………………………………………………………….. ( enter the name of the penalty imposed ) ( ii ) directs that a further enquiry should be held under the provision of the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal)Rules 1979 against shri…………………………………… ( here enter the name of the Govt.Servant) On the allegations which led to……………………………………………………………… his dismissal/ removal. Compulsory retirement from service, The imposing of penalty……......................................................... ( enter the name of the penalty imposed ) + ( iii ) directs that the said Shri………………………………………………………… (enter the name of the Government servant.) shall, under sub rule ( 4 ) of rule 4 of the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) Rules, 1979, be deemed to have been placed under suspension with effect from………………… ( enter the date of …………………………………………………..and shall continue to remain under suspension dismissal or removal or compulsory retirement from service ) until further orders. ** ( By order and in the name of the Governor of Maharashtra ) Station : Date : Disciplinary authority. ………………………………………………………………………………………………………. *Delete what is not applicable. ** Where the order is expressed to be made in the name of the Governor. For cases involving dismissal/removal/compulsory retirement only( see para 2 (c) of the circular) Note :- This form should be suitably modified where the penalty to be set aside is other than dismissal, removal or compulsory retirement.

@@@@@@@

Page 324: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

272

FORM No. III

WHEREAS Shri ………………………………………………………….was dismissed/ ( enter the name and designation of the Govt. Servant ) removed / compulsory retired from service with effect from……………………………………… ( here enter the date of dismissal / removal / ……………………………on the ground of conduct which led to his conviction on a criminal Compulsory retirement ) Charge ;

OR WHEREAS the penalty of ………………………………………………….was imposed (here enter the name of the penalty ) on Shri……………………………………………………………………….. on the ground ( here enter the name and designation of the Government servant ) of conduct which led to his conviction on a criminal charge : AND WHEREAS the said conviction has been set aside by a competent court of law and the said Shri……………………………………………………………………has been acquitted ( here enter the name and designation of the Government servant ) of the said charge; NOW, THEREFORE the *Governor / undersigned hereby sets aside the order of dismissal / removal / compulsory retirement from service. imposing of the penalty………………………………………………………………………….. ( here enter the name of penalty imposed ). ** ( By order and in the name of the Governor of Maharashtra ) Station: Disciplinary Authority. Date : ……………………………………………………………………………………………………….

*Delete what is not applicable. *Where the order is expressed to be made in the name of the Governor.

³ TIpÁ yaa saMdBaa-tIla idnaaMk 19.12.1992 cao pirp~ksauQda phavao.´ @@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979‚ inayama 2 ³k´³tIna´ caI sauQaarNaa. saa.p`.iva.SauQdIp~k Ë.saIDIAar 1096Àp`.Ë.69À96ÀAkra id. 02.09.1986. maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama 1979 cyaa 31 Aa^gasT 1995 pya-ntcyaa sauQaairt AavaR<aItIla inayamaatIla inayama 2³ k´³ tIna ´ maQyao saQyaacyaa majakUraeovajaI puZIla majakUr vaacaavaaÁ

Page 325: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

273

“ SaasakIya kma-caa–yaaMSaIÀ ikMvaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa ptISaIÀp%naISaI r>acyaa naa%yaanao ikMvaa ivavaah saMbaMQaamauLo saMbaMiQat Asalaolyaa va SaasakIya kma-caa–yaavar pUNa-pNao AvalaMbaUna Asalaolyaa Anya kaoNa%yaahI vya>Icaa samaavaoSa haotao .” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ja.d.zakUr¸ Apr saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivaBaagaIya caaOkXaI GaoNyaabaabatcaI kaya-pQdtI.

saMdBa- Á saa. P`a.iva. pirp~k Ë. saIDIAar 1186À1901À57ÀAkra‚ id. 11.9.1986.

pirp~k Xaasana pirp~k ‚saa.p`.iva.Ë. saIDIAar 1174À2983À¤daona¥DI–1‚ id. 8 eip`la 1974 maQaIla saUcanaaMnausaar mauMba[- naagarI saovaa inayama 154 KalaIla TIp Ë. 3 cao ¤ saQyaacyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao´ inayama 1981 maQaIla inayama 73 KalaIla TIp Ë. 3¥ ksaaoXaInao palana haoNao AavaSyak Aaho va Asao paalana haoNyaacyaa dRYTInao varIla saUcanaa ivaBaagaIya caaOkXaa krNaa–yaaMcyaa va AMitma AadoXa kaZNaa–yaaMcyaa ivainaid-YTpNao dRYTaop<aIsa AaNaNao AavaSyak Aaho. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI ‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana ‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao ´ inayama‚ 1981 maQaIla inayama 73 KalaIla TIp 3 maQyao Asao AiBap`ot Aaho kI‚ kaya-pQdtItIla sadaoYatocyaa karNaanao inaYfL zrlaolaI ivaBaagaIya caaOkXaI ikMvaa %yaa ivaBaagaIya caaOkXaI AMtI kaZlaolao AadoXa jar eKaVa p`krNaat r_ kravao laagalao va pirNaamaI Xaasanaalaa jaada Kca- saaosaavaa laagalaa tr tao Kca- AXaa sadaoYatosa karNaIBaUt Asalaolyaa vya@tIkDUna vasaUla krta yaošla.Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI ‚ Xaasana pirp~k saa.p`.iva. Ë.saIDIAar 1174 À2983À¤daona¥ÀDI 1‚ id.8.4.1974 vdaro yaaogya saUcanaa do}na sauQda varIla trtudIcao palana kolao jaat naahI. 3. mhNaUna Aata Xaasana AadoXa dot Aaho kI‚ sadr trtudIcao palana ksaaoXaInao krNyaat yaavao va Asao palana ksaoaXaInao haoNyaacyaa dRYTInao caaOkXaI AiQakarI inayau@t krNyaat yaavayaacaa AadoXa kaZtovaoLI caaOkXaI AiQaka–yaacao laxa maharaYT/ naagarI saovaa ³ pdga`hNa AvaQaI ‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- ‚saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao ´ inayama Ë. 3 kDo kTaxaanao vaoQaNyaat yaot yaavao va yaa trtudIcaI p`t inayau@tIcyaa AadoXaa samavaot Xa@yatao jaaoDNyaat yaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao. ma. sa. maaokaXaI¸ ]p saicava maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 326: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

274

No. 11012/8/87-Estt(A) Government of India

Ministry of Personnel Public Grievances and Pensions (Department of Personnel and Training )

New Delhi- 110001 dt. 22 June 1987.

OFFICE MEMORAMDUM

Subject :- CCS (CCA)Rules- suspension of Govt. Servants involved in cases of dowry deaths.

The undersigned is directed to say that sub-rule (1) of rule 10 of the Central Civil Services (Classifaction, Control and Appeal) Rules 1965, provides inter alia that a Government servant may be placed under suspension where a disciplinary proceeding against him in contemplated or is pending or where a case against him in respect of any criminal offence is under investigation, inquiry or trial. Sub-rule (2) of the same rule lays down that a Government servant shall be deemed to have been placed under suspension by an order of the appointing authority with effect from the date of his detention if he is detained in custody, whether on a criminal charge or othewise, for a period exceeding forty eight hours. 2. As Government takes a very serious view of offences against women, Government has reviewed the provisions in the rules in regard to placing a Government servant under suspension if he is accused of involvement in a case of ‘ dowry death ’ as defined in Section 304 –B of the Indian Penal Code. The Section reads follows :- ‘‘ 304-B (1) Where the death of a woman is caused by any burns or bodily injury or occurs otherwise than under normal circumstances within sevan years of her marriage and it is shown that soon before her death she was subjected to cruelty or harassment by her husband or any relative of her husband for, or in connection with, any demand for dowry, such death shall be called ‘‘ dowry death ’’, and such husband or relatives shall be deemed to have caused her death.

Explanation- For the purposs of this sub-section ‘‘ dowry ’’ shall have the same meaning as in section 2 of the Dowry Prohibition Act, 1961.

3. If a case has ben registered by the Police against a Government servant under Section 304-B of the Indian Penal Code, he shall be placed under suspension in the follwoing circumstances by the competent authority by invoking the provisions of sub rule (1) of Rule 10 of the Central Civil Services ( CCA)Rules, 1965.

( i ) If the Government servant is arrested in connection with the registration of the police case, he shall be placed under suspension immediately irrespective of the period of his detention. ( ii ) If he is not arrested, he shall be placed under suspension immediately on submission of a police report under sub-section ( 2 ) of Section 173 of the Code of Criminal Procedure, 1973, to the Magistrate, If the report Prima-facie indicates that the offence has been committed by the Government servant.

Page 327: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

275

4. Ministry of Agriculture etc. are requested to bring the above instructions to the notice of all administrtive authorities under their control.

A.Jayaraman, Director (E).

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inalaMbanaaQaIna SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMtIla AnvaoYaNa ÀivaBaagaIya caaOkXaa %varonao pUNa- krNao.

saa.p`.ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saIDIAar 1387À1776À47ÀAkra id.25 foba`uvaarI¸ 1988.

pha : pirp~k Ë.saIDIAar 1174À DI 1‚ id.20.8.1974.

pirp~k. Xaasana pirp~k ‚saamaanya p`. ivaBaaga Ë. saIDIAar 1174 ÀDI 1 id. 20.8.1974 cyaa trtudIp`maaNao inalaMbanaaQaIna XaasakIya saovakaMivaÉQdcyaa ivaBaagaIya caaOkXaa 6 maihnyaaMcyaa Aat pUNa- krNao AavaXyak Aaho. 2. Xaasana pirp~k saa.p`.iva.Ë.saIDIAar 1174À9072ÀDI 1À id. 18.9.1974 Anausaar inalaMbanaaQaIna XaasakIya saovakaMcyaa p`krNaI paolaIsaaMkrvaI ikMvaa Anyaqaa 6 maihnyaaMcyaa Aat sava- AnvaoYaNa pUNa- k$na daoYaaraop p~ nyaayaalayaat saadr krNao ikMvaa ivaBaagaIya caaOkXaIt ApcaarI kma-caa–yaavar to bajaavaNao AavaSyak Aaho.jyaa i@laYT p`krNaI AnvaoYaNa pUNa- krNyaasa ]prao@t 6 maihnyaacaa AvaQaI purosaa pDt nasaola %yaap`krNaI 9 maihnyaapya-ntcaI maudtvaaZ mau#ya saicava maMjaUr k$ Saktat.yaa vaaZIva maudtIthI jar daoYaaraop p~ laavata Aalao naahI tr ]prao@t pirp~kacyaa pircCod 2 maQaIla trtudIcaa laaBa imaLUna naOitk AQaÁptnaat gauMtlaolaa kma-caarIhI inalaMbana maagao Gao}na punaÁsqaaipt kolaa jaaNyaaasa pa~ zrtao. 3. Asao AaZLUna Aalao Aaho kI‚ AXaa i@laYT p`krNaI sava- caaOkXaI A%yaMt baarkašnao krNao AavaXyak Asalyaanao ³ivaXaoYatÁ jyaa p`krNaI ]%pÙacyaa p`maaNaabaahor sqaavar À jaMgama maalama<aa QaarNa krNyaacaa Aaraop Aaho. %yaa p`krNaI p`aqaimak caaOkXaIcaI vyaaPtI rajyavyaapIhI AsaNyaacaI Sa@yata AsalyaamauLo ´ AnvaYaoNa pUNa- k$na 9 maihnyaacyaa vaaZIva maudthI nyaayaalayaat daoYaaraop p~ daKla krNao ikMvaa ivaBaagaIya caaOkXaIt to Apcaa–yaavar bajaavaNao ba–yaaca p`krNaat AXa@ya zrto. 4. inalaMbanaacaa inaNa-ya Apvaada%mak pirisqatIt Gaotlaa jaat AsalyaamauLo ³]da. Afratfr ‚ naOitk AQaÁptna‚ p`maaNaabaahor maalama<aa QaarNa krNao [. ´ AXaa p`karcyaa Apcaar inama-Ulanaacaa Xaasanaacaa zama inaQaa-r AsalyaamauLo AXaa p`krNaat gauMtlaolyaa inalaMbanaaQaIna XaasakIya saovakaMnaa ivaVmaana pirp~katIla trtudIMcaa AnaazayaI laaBa imaLUna saovaot punaÁsqaaipt krNao Baaga pDU nayao yaastva sadr pirp~katIla trtudI sauQaarNyaacaI AavaSyakta idGa-kaLcyaa AnauBavaava$na Xaasanaasa pTlaolaI Aaho.mhNaUna saMdBaa-QaIna Xaasana pirp~kat AMXatÁ badla k$na Xaasana Asao inadoXa dot Aaho kI‚³ek´ ivaBaagaIya caaOkXaa Xa@yatao 6 maihnyaacyaa Aat pUNa- krNyaacaI dxata GyaavaI.tqaaip i@laYT p`krNaat sabaL va samaqa-naIya karNaamauLo 6 maihnyaacyaa kalaavaQaIcaa dMDk paLNao AXa@ya vaaTt Asaola tr %yaa p`krNaI maudtvaaZIcaa p`stava iXastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaaMnaI %yaa %yaa saxama p`aiQakarNaakDo Xaasana pirp~k saa. P`a.ivaBaaga Ë.saIDIAar 1379À489À72À11 id. 19.4.79 maQaIla saUcanaaMnausaar yaaogya vaoLI pazvaavaa. ³daona´ inalaMbanaaQaIna XaasakIya saovakacyaa p`krNaI p`arMBaIk caaOkXaI À AnvaoYaNa ³Preliminary enquiry /investigaton) pUNa- k$na nyaayaalayaat ikMvaa ivaBaagaIya caaOkXaIt daoYaaraop p~ saadr krNyaacaI ikMvaa doNyaacaI karvaaš inalaMbanaacyaa idnaaMkapasaUna Xa@yatao 6 maihnyaacyaa Aat krNyaat yaavaI. ivabaama.

Page 328: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

276

³tIna´ jyaa p`krNaMat varIla 6 maihnyaaMcaI maudt paLta yaoNao AXa@ya zrola %yaa p`krNaat p`arMBaIk caaOkXaIÀ AnvaoYaNa pUNa- k$na daoYaaraop p~ daKla krNyaacyaa karvaašsa inalaMbanaa idnaaMka pasaUna 1 vaYaa-pya-tcaI maudtvaaZ imaLNyaasa mau#ya saicavaaMcaI pUva- maMjaurI GaoNao AavaSyak rahIla. ³caar´ jyaa p`krNaI mau#ya saicavaManaI idlaolaI 1 vaYaa-pya-tcaI maudatvaaZhI p`krNaacyaa i@laYTtomauLo va sabaL karNaastva puroXaI pDt nasaola %yaa p`krNaat ek vaYaa-puZo maudtvaaZ AavaXyak Asalyaasa AXaa maudtvaaZIsa XaasanaacaI pUva- maMjaurI GaoNao AavaSyak rahIla. AXaI p`krNao Xaasanaasa mau#ya saicavaaMcyaa maaf-t saadr kolaI jaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaaMnausaar va naavaanao‚

@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–huMDabaLI saMdBaa-t gaaovalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa inalaMbaIt krNyaabaabat.

saa.p`. ivaBaaga ‚pirp~k Ë.saIDIAar 1387 À2000À51À Akra. id. 30 maaca- ¸1988.

pirp~k maharaYT/ naagarI saovaa³iSast va Aipla ´ inayama‚ 1979 cyaa inayama 4 cyaa ]pinayama¤ 1 ¥maQyao AXaI trtUd Aaho kI‚ jyaa XaasakIya kama-caa–yaaMivaÉQd iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI krNyaacao yaaoijalaolao Aaho ikMvaa ASaI kaya-vaahI p`laMbaIt Aaho ikMvaa jyaaMcyaaivaÉQd kaoNa%yaahI faOjadarI gaun*yaMacyaa saMbaMQaat KTlyaacao AnvaoYaNa ‚ caaOkXaI ikMvaa nyaaya caaOkXaI caalaU Aaho‚ AXaa baabatIt %yaaMnaa inalaMbanaaQaIna zovata yaošla. yaaca inayamaacyaa ]pinayama³ 2´ maQyao ivahIt kolao Aaho kI‚ jyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa Á ¤A ¥ paolaIsa ikMvaa nyaayaalayaIna AiBarxaomaQyao ‚ faOjadarI AaraopaKalaI ikMvaa Anyaqaa‚ ATk k$na Az`zocaaLIsa tasaaMhUna AiQak kaL zovalaolao Asaola %yaalaa ATkot zovalyaacyaa idnaaMkapasaUna. ¤ba¥ %yaacyaa gaunhyaaba_la daoYaisaQdI hao}na A{ocaaLIsa tasaaMhUna AiQak maudtIcyaa karavaasaacaI iXaxaa JaalaI Asaola AaiNa AXaa daoYaisaQdInaMtr %yaalaa lagaoca baDtf- kolao nasaola ikMvaa saovaotUna kaZUna Taklao nasoala Aqavaa sa@tInao saovaainavaR%t kolao nasaola ‚ tr %yaacyaa daoYaisaQdI idnaaMkapaasaUna‚ %yaalaa inalaMbanaaQaIna zovalyaacao maanalao jaa[-la. BaartIya dMDivaQaana saMihtocyaa klama 304 ba maQyao ivaiht kolaolyaa “huMDabaLI ” cyaa vyaa#yaonausaar AXaa p`krNaat gaaovalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inalaMbanaaQaIna zovaNyaaivaYayaI inayamaatIla trtudIMcao punarIxaNa k$na koMd` Saasanaanao yaa saMdBaa-t koMid`ya kma-caa–yaaMsaazI kaZlaolyaa AadoXaacaI p`t saaobat jaaoDlaI Aaho.maihlaaMiva$Qd GaDNaa–yaa ApraQaaMcyaa baabatIt gaMBaIr dKla Gyaavayaacao Xaasanaacao QaaorNa AsalyaamauLo Xaasana Aata Asao AadoXa dot Aaho kI‚ BaartIya dMDivaQaana saMihtocyaa klama 304 ba AMtga-t jar eKadyaa XaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd paolaIsaaMt kosa daKla kolaI gaolaI Asaola tr maharaYT/ naagarI saovaa ³iXast va ApIla ´ inayama 1979 cyaa inayama 4 ³ 1 ´ cyaa trtudIMcaa AvalaMba k$na saxama p`aiQaka–yaanao AQaaoilaiKt pirisqatIt XaasakIya kma-caa–yaasa inalaMbaIt kravao. ¤1¥ jar XaasakIya kma-caa–yaasa paolaIsaat naaoMdivaNyaat Aalaolyaa p`krNaat ATk krNyaat AalaI tr %yaacyaa sqaanabaQdtocaa kalavaQaI laxaat na Gaota %yaalaa ta%kaL inalaMbaIt kravao. ¤2¥ faOjadarI p`iËyaa saMihtocyaa klama 173 cyaa ]p klama 2 Anvayao paolaIsaaMnaI dMDaiQaka–yaapuZo saadr kolaolyaa Ahvaalaava$na XaasakIya kma-caarI sadr gaunhyaaba_la sakRtdXa-naI daoYaI Aaho Asao AaZLlyaasa jarI %yaalaa ATk JaalaolaI nasalaI trI %yaalaa Asaa paolaIsa Ahvaala dMDaiQaka–yaakDo saadr kolyaa baraobar ta%kaL inalaMbaIt zovaavao. mau. sa. maaokaXaI¸ ]p saicava maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 329: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

277

ivaYaya Á– SaasakIya saovaosaazI inavaD krNyaat Aalaolyaa ]maodvaaraMnaI Ba$na idlaolyaa saaxaaMkna namaunyaabaabat….

gaRhivaBaaga,‚ Xaasana inaNa-ya Ë. pIesabaI 0287 À1892³1´Àpaola 5A‚ id. 13 jaUna ¸1988.

XaasakIya saovaosaazI inavaD krNyaat Aalaolyaa ]maodvaaraMsa inayau@t krNyaapUvaI- %yaaMnaI %yaaMcaI vaOyai@tk maaihtI saaxaaMkna namaunyaat Ba$na VaavayaacaI Asato.saaxaaMkna namaunyaat KaoTI maaihtI idlyaasa Aqavaa vastuisqatI inadXa-k maaihtI dDivalyaasa ]maodvaar XaasakIya saovaosa Apa~ zrola Asaa [Xaara sadr namaunyaat doNyaat yaotao.inavaD Jaalaolyaa ]maodvaaraMnaI Ba$na idlaolaa saaxaaMkna namaunaa %yaaMcyaa vat-NaukI va caairHyaaivaYayaI tpasaNaIsaazI saMbaMQaIt ijalha paolaIsa AQaIxak À paolaIsa Aayauu@t yaaMcyaakDo pazivaNyaat yaot Asatao. 2. AayaaogaakDo paolaIsa ]p inarIxak pdasaazI inavaD Jaalaolyaa ikMvaa paolaIsa iXapa[- pdasaazI inavaD Jaalaolyaa ]maodvaaraMcao saaxaaMkna namaunao tpasaNaIsa pazivalao Asata ba–yaaca ]maodvaaraMnaI %yaanaa nyaayaalayaakDUna Jaalaolyaa iXaxaoba_la ikMvaa dMDaba_la ikMvaa paolaIsaaMkDUna Jaalaolyaa ATkoba_la, ‚ sqaanabaQdtoba_la ikMvaa %yaaMcyaa ivaÉQd daKla krNyaat Aalaolyaa gaunhyaaba_la tsaoca laaoksaovaa AayaaogaakDUna Aqavaa ivaVapIzakDUna %yaanaa prIxaosa basaNyaasa manaa[- krNyaacaI ikMvaa [tr kahI karvaa[- kolyaaba_la ivacaarNyaat Aalaolyaa maaihtI saMdBaa-t ]<ar dotanaa ektr KaoTI maaihtI idlyaacao Aqavaa vastuisqatI inadXa-k maaihtI dDivalyaacao AaZLUna Aalao Aaho. AXaa ]maodvaaraMnaa XaasakIya saovaot Gyaavayaacao ikMvaa ksao ha p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. sadr p`Snaabaabat ivacaar hao}na saaxaaMkna namaunyaaMt KaoTI maaihtI doNaa–yaa ikMvaa vastuisqatI inadXa-k maaihtI dDivaNaa–yaa kaoNa%yaa ]maodvaarasa SaasakIya saovaot GaoNyaacyaa dRYTInao ga`a( Qaravao va kaoNaasa ga`a( Qa$ nayao yaabaabat Saasanaanao KaalaIla p`maaNao AadoSa idlaolao Aahot.

³A´ faOjadarI KTlaa BarNyaat AalyaanaMtr nyaayaalayaanao naOitk AQaÁptnaacyaa (Moral turpitude ) AaiNa À ikMvaa ihMsaacaaracyaa (Voilence ) AaraopaKalaI daoYaI zrvaUna iSaxaa idlaI Asaola tr AXaa ]maodvaarasa SaasakIya saovaosaazI Apa~ zrivaNyaat yaavao.[tr Aaraopacyaa p`krNaat ]maodvaarasa saovaot GaoNyaasa hrkt naahI.

³ba´ nyaayaalayaanao KTlyaatUna svacC mau@tta kolaI AsalaI tr ]maodvaarasa saovaot Gyaavao. ³k´ ]maodvaaraivaÉQd KTlaa BarNyaat Aalaolaa AsaUna tao nyaaya p`ivaYz Asalyaasa ]maodvaarasa saovaot

BartI k$na GaoNyaat yaavao AaiNa %yaanaMtr jar ]maodvaarasa nÝitk AQaÁptnaacyaa AaiNa ÀikMvaa ihMsaacaaracyaa AaraopasaazI nyaayaalayaanao daoYaI zrvaUna iXaxaa idlaI tr maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast AaiNa vat-Nauk ´ inayamaatIla saMbaMQaIt inayamaanausaar ikMvaa pirivaxaa inayamaanausaar karvaaš k$na ]maodvaarasa saovaamau@t krNyaat yaavao. 3. Xaasanaanao AsaohI AadoSa idlao Aahot kI ‚ ATk‚ iSaxaa‚ dMD‚ [tr kahI karvaaš [%yaadI JaalaI Asalyaaba_lacaa saaxaaMkna namaunyaatIla saMbaMQaIt rkanaa kaora zovalyaasa ikMvaa roGa maarlaI Asalyaasa Asaa namaunaa isvaka$ nayao. saMbaMQaIt rkanyaat “ haoya” ikMvaa “ naahI ” Asao ilaihlyaanaMtrca namaunaa isvakarNyaat yaavaa. tsaoca sadr rkanaa kaora zovalaa ikMvaa roGa maarlaI tr saaxaaMkna namaunaa ]maodvaarakDo prt pazivaNyaat yaošla AXaI spYT saUcanaa saaxaaMkna namaunyaat sau$vaatIsa namaud krNyaat yaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao. iva. naa. ksnaUrkr¸

Avar saicava ‚ maharaYT/ Saasana.gaRh ivaBaaga. ³ TIpÁ gaRh ivaBaaga inaNa-ya id. 5 jaulaO 94 Anvayao sauQaarNaa ´

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 330: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

278

ivaYaya Á–ivaBaagaIya kaya-vaahI p`qama EaoNaIcyaa rajya saovaotIla paolaIsa AiQaka–yaaMivaÉQd krtaMnaa AnausaravayaacaI kaya-pQdtI.

gaRh ivaBaaga‚ pirp~k Ë. [-ena@yaU 0688ÀsaIAar–146Àpaola– 2 idnaaMk 12 Aa^gasT¸ 1988.

rajya saovaotIla paolaIsa AiQakarI va kma-caarI yaaMcyaaivaÉQd iSastBaMgaacaI karvaa[- krtaMnaa‚ paolaIsa inarIxak va %yaaMcyaa Kalacyaa

djaa-cyaa kma-caa–yaaMnaa‚ mauMba[- paolaIsa ³iSaxaa AaiNa Aiplao ´ inayama‚ 1956laagaU pDtat.sahayyak paolaIsa Aayau@tÀpaolaIsa ]p AQaIxak AaiNa %yaaMcyaa varcyaa djaa-cyaa AiQaka–yaaMnaa ³BaartIya paolaIsa saovaotIla AiQakarI vagaLUna´ maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama‚ 1979 ho laagaU pDtat. 2. paolaIsa inarIxak va %yaaMcyaa Kalacyaa djaa-cyaa kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaaivaÉQd BarivalaolaI ivaBaagaaIya caaOkSaI pUNa- Jaalyaavar va caaOkSaImaQyao puZo Aalaolyaa puravyaacyaa AaQaaravar %yaaMnaa jaI iSaxaa doNyaacao yaaoijalao Asaola %yaa iSaxaocao AadoSa kaZNyaapUvaI-‚ tI ivavaixat iSaxaa ka do} nayao %yaacaI karNao daKvaa naaoTIsa doNao ho saMbaMiQat ivaBaagaIya caaOkSaI BarivaNyaacao AnaudoXa ( “ Instructions regarding holding of Departmental Inquiries against Police Officers of and below the rank of Inspectors in the Police Force in the State of Maharashtra” ) maQaIla AnaudoSa Ë.7 ³33´³A´ Anvayao AavaSyak Aaho . yaa ]laT maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va APaIla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 10 Anvayao iSastBaMMgaacaI karvaa[- krNyaapUvaI- AnausaravayaacaI jaI kaya-pQdtI ivaiht kolaolaI Aaho itcyaamaQyao ASaI ivavaixat iSaxaobaabatcaI karNao daKvaa naaoTIsa doNyaacaI trtUd naahI. ivaBaagaIya caaOkSaI inayamapuistkocaa pircCod 5.1 maQyao ivaSad kolaolyaa yaa kaya-pQdtImaQyao puZIla baabaIMcaa samavaoXa Aaho

³1´ ApcaarI AiQaka–yaalaa‚ %yaacyaaivaÉQd iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaacaa p`stava Asalyaacao &apnaavdaro kLivaNao‚ ³2´ &apnaasaaobat %yaacyaavarIla gaOrvat-naacyaa AaraopaMcao ivavarNap~ doNao‚³3´ yaa iSastBaMgaacyaa karvaa[-cyaa p`stavaaivaÉQd AiBavaodna krNyaacaI %yaacaI [cCa Asalyaasa‚ ]icat kalaavaQaImaQyao tsao AiBavaodna doNyaacaI saMQaI %yaalaa ]@t &apnaavdaro doNao va ³4´ %yaap`maaNao %yaanao AiBavaodna saadr kolyaasa‚ %yaatIla mau_o va ]plabQa Jaalaolaa puravaa‚ yaaMcaI CananaI kÉna AMitma AadoSa kaZNao.

sadr &apnaamaQyao Aaraop isaQd Jaalyaasa %yaalaa kaoNatI iSaxaa doNyaat yao[-la‚ %yaa iSaxaocao svaÉp namaUd krNyaat yao} nayao. ASaI spYT saUcanaa ]prao@t pircCod 5.1 maQyao idlaolaI Aaho. 3. AilakDo eka p`krNaamaQyao Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho ‚ sahayyak paolaIsa Aayau@tÀ poalaIsa ]p AQaIxak yaa djaa-cyaa eka AiQaka–yaaivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 maQaIla inayama 10 Anvayao karvaa[- krtanaa‚ saMbaMiQat p`aiQaka–yaaMnaI %yaalaa naaoTIsa idlaI va %yaa naaoiTSaImaQyao %yaalaa doNyaacao yaaoijalaolyaa iSaxaocao svaÉp namaUd kÉna tI ivaiSaYT iSaxaa %yaalaa ka doNyaat yao} nayao %yaacaI karNao daKivaNyaacao inadoSa idlao. ASaa t–hocaI “ karNao daKvaa ” naaoTIsa doNao saMbaMiQat ivaiht inayamaaMSaI ivasaMgat tr haotoca‚ prMtU‚ %yaacao AiBavaodna p`aPt hoaNyaapUvaI-ca %yaalaa ivaiSaYT iSaxaa doNyaacaa p`stava maaMDNyaanao maUlaBaUt nyaayat%vaMacaa BaMga Jaalaa. mhNaUna saMbaMiQat ApcaarI AiQaka–yaaivaÉQd BarivalaolaI ivaBaagaIya kaya-vaahI yaap`maaNao “ karNao daKvaa ” naaoTIsa doNyaacyaa TPPyaapasaUna inaYfL JaalyaamauLo ]@t p`krNaamaQyao punha navyaanao kaya-vaahI krNyaacao AadoSa doNao Saasanaasa Baaga pDlao. 4. ASaa p`karcyaa p`krNaaMcaI punaravaR%tI TaLNyaasaazI Saasana yaa pirp~kavdaro AadoSa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 10 Anvayao karvaa[- krtanaa ivaiht kaya-pQdtIcao ksaaoSaInao palana krNyaasaazI ApcaarI AiQaka–yaalaa Vavayaacyaa &apnaamaQyao %yaalaa kaoNatI iSaxaa doNyaat yao[-la yaacaa ]llaoK krNyaat yao} nayao. kaoNa%yaahI p`karo ivaiht inayamaaMcao ]llaMGana haoNaar naahI‚ yaacaI iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaasa saxama Asalaolyaa sava- saMbaMiQat p`aiQaka–yaaMnaI dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaacyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao ‚ ku.saM.baa.p`Bau¸ kayaa-sana AiQakarI‚ gaRh ivaBaaga¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 331: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

279

Sub:- Expeditious completion of Departmental Enquiries.. Providing vehicles to Enquiry Officers.

G.A.D.Resolution No. CDR 1190/377/ CR/13/XI-A dated 21 st June 1990. Government has been considering various steps that could be adopted for expeditious disposal of disciplinary cases within the fram work of the existing rules. The delay in the disposal of disciplinary cases is neither in the interest of the Government. , nor in that of the delinquent Government servant. Undue delay in the disposal of disciplinary cases also affects the moral of the Government servants concerned. In a recent review of issues pertaining to pending Departmenal Enquiries cases with all the Divisional Special Officers, Departmental Enquiries, it was noticed that there is quite a large number of departmental enquiries pending with the various Divisional Special Officers, Departmental Enquiries, for various reasons. One of the reasons is that where the Enquiry Officers are required to hold the enquiry at out station places in their respective Divisions, they cannot conveniently do so for want of vehicles to carry their bulky records, and that it is difficult for them to carry such heavy and important records in public transport buses. In the interest of early completion of Departmental Enquiries, the Enquiry Officers are sometimes required to tour extensively in cases where the number of witnesses is very large and the concerned offices are in scattered areas.

2. The question of providing the use of vehicles to the Enquiry Officers for the above purpose was under the consideration of Government . Government is pleased to direct that the Heads of the Departments / Heads of offices under the several Departments of the Mantralaya, who entrust the Departmenal Enquiries to the Enquiry Officers should provide the use of vehicles to the Enquiry Officer i.e. the Divisional Special Enquiry Officers, Departmental Enquiries, as well as District Enquiry Officers in cases where the touring by the Enquiry Officer is necessary for ensuring expeditious completion of the enquiry and the number of witnesses is very large, or the concerned offices are in scattered areas or where the records are bulky, and the disciplinary authorities request for completing the inquiry early.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra, S. P. Kamatkar, Dy.Secretary to Government General Administration Department.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSaxaa va Aipla ´ inayama 1979 maQyao sauQaarNaa maharaYT/ Saasana rajap~ idnaaMk jaanaovaarI 17‚ 1991. General Administration Department, Mantralaya,Bombay 400 032. dated the 12th October, 1990. 29. Constitution of India :

Page 332: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

280

No. CDR 1188/1582/CR-38-88/ XI---- In exercise of the powers conferred by the proviso to Article 309 of the Constitution of India, the Governor of Maharashtra is hereby pleased to make the following rules further to amend the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal ) Rules 1979, namely- 1. These rules may be called the Maharashtra Civil Services (Discipline and Appeal )( Amendment) Rules 1990. 2. In the Maharashtra Civil Services ( Discipline and Appeal) Rules 1979 ( hereinafter referred to as “ the principal rules ”) in rules 4, after sub-rule ( 4 ), the following proviso shall be added, namely :- “ Provided that no such further inquiry shall be ordered unless it is intended to meet a situation where the court has passed an order purely on technical grounds without going into the merits of the case .” 3. In rule 5 of the principal rules, after clause ( xi ) and before the Explanation, the following provisos shall be added namely:- “ Provided that, in every case in which the charge of acceptance from any person of any gratification, other than legal remuneration, as a motive or reward for doing or forbearing to do any official act is established the penalty mentioned in clause ( viii ) or clause ( ix ) shall be imposed: Provided further that in any exceptional case and for special reasons recorded in writing any other penalty may be imposed ” 4. In rule 13 of the principal rules, for the proviso, the following provisos shall be substituted, namely :- “ Provided that the Government Servant may be given an opportunity of making representation on the penalty proposed to be imposed before any order is made in a case under clause ( i ) : Provided further that the Commission shall be consulted, where such consultation is necessary before any orders are made in any case under this rule. ” 5, In rule 18 of the principal rules – ( a ) in sub-rule ( 1 ), the clause ( ii ),-- ( 1 ) after the words and figure “ rule 5 of those rules “ the following shall be inserted, namely :- “ and no further appeal shall be admissible to him ”, ( 2 ) the proviso shall be deleted, . ( b ) in sub-rule ( 2 ), after clause ( i ) , the following proviso shall be added, namely :- “ Provided that where such authority is subordinate to the Governor in respect of a Government servant for whom Governor is the appellate authority in terms of clause ( i ) of sub-rule ( 1 ), the appeal shall lie to the Governor.” 6. In rule 23 of the principal rules.- (a) in sub-rule ( 2 ), for proviso ( iii ) the following shall be substituted, namely :- . ivabaama.

Page 333: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

281

“ ( iii ) if the enhanced penalty which the appellate authority proposes to impose is one of the major penalties and an inquiry under rule 8 has not already been held in the case, the appellate authority shall, subject to the provisions of rule 13, itself held such inquiry or direct that such inquiry be held in accordance with the provisions of rule 8, and thereafter, on a consideration of the proceedings of such inquiry, make such orders as it may deem fit ,” ( b ) In proviso ( iv ) the portion beginning with the words “ give to the Government servant a notice ” and ending with the words “ to make, on the enhanced penalty, and ” shall be deleted. ( c ) proviso ( v ) shall be deleted. 7. In rule 25 of the principal rules, in sub-rule ( a ), in the first proviso, the following words shall be deleted, namely :- “ and after giving a reasonable opportunity to the Government servant concerned of showing cause against the penalty proposed on the evidence adduced during the inquiry and .” By order and in the name of the Governor of Maharashtra, Deputy Secretary to Government.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á SaasakIya saovaosaMbaMQaIcyaa baabatIt ASaasakIya vya@tIkDUna ikMvaa [tr p`karo

dbaava AaNaNyaacaa p`ya%na krNao. gaRh ivaBaaga‚ pirp~k TIAarena 0190 ÀsaIAar 583À paola 5 ba idnaaMk 26.10.1990. Pairp~k maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama 1979 maQaIla inayama 23 cyaa trtudInausaar SaasakIya kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa saovaosaMbaMQaIcyaa kaoNa%yaahI baabaIcyaa saMbaMQaat kaoNa%yaahI vairYz p`aiQakrNaalaa kaoNa%yaahI rajakIya ikMvaa [tr baa( dbaava AaNaNao hI gaOrvat-NaUk Aaho. ASaI trtUd Asatanaa sauwa paolaIsa ivaBaagaatIla SaasakIya kma-caa–yaaMcaI badlyaa‚ pdaonnatI‚ pdaonnatIcaI maanaIva tarIK [. Pa`SaasakIya saovaocyaa saMbaMQaat rajakIya ikMvaa [tr baa( dbaava AaNaNyaacaI p`vaR%tI vaaZt Aaho Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. Saasanaanao yaa pirisqatIcaI gaMBaIr dKla GaotlaI Aaho. mhNaUna ]prao@t vat-NaUk inayamaatIla trtudIMcaa BaMga kolyaacao AaZlalyaasa saMbaMQaIt SaasakIya kma-caa–yaaMcao ivaÉw maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va Aipla´ inayama 1979 maQaIla trtudInausaar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaaMt yao[-la. paolaIsa ivaBaagaatIla sava- ivaBaaga p`mauKaMnaa va kayaa-laya p`mauKaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ yaa pirp~kamaQaIla saUcanaa sava- SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaNyaat yaavyaat va ho pirp~k imaLalyaacyaa saMdBaa-t %yaaMcyaakDUna paoca GaoNyaat yaavaI. ]p saicava‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 334: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

282

ivaYaya Á– daÉbaMdI kayaVacaa BaMga krNyaa–yaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa Vavayaacyaa ivaBaagaIya iSaxaabaabatcaI maaga-dSa-k t<vao.

gaRh ivaBaaga‚ pirp~k Ë.pIDI[- 3085À124³1382´À paola 6 ba ‚ id.31.10.1991. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ paolaIsa AiQakarI va kma-caarI yaaMcyaa ivaÉw maVp`aSanaasaMbaMQaIcyaa AaraopaKalaI GaoNyaat yaoNaa–yaa ivaBaagaIya caaOkSaMacyaa saM#yaot vaaZ haot caalalaI Aaho.gauMgaI AaNaNaarI d`vyao p`aSana krNaa–yaa sarkarI naaokraMcao baabat gaMBaIr dRYTIkaona svaIkarNyaacao sarkarcao QaaorNa Aaho.(abaabat Saasanaacyaa saamaanya p`Saasana ivaBaagaanao vaoLaovaoLI AadoSa inaga-imat kolao Aahot. %yaapOkI AilakDoca inaga-imat kolaolao pirp~k Ë. saIDIAar 1084À985À18–11 idnaaMk 3.1.86 ho Aaho. paolaIsa AiQakarI va kma-caarI yaaMnaI gauMgaI AaNaNaarI d`vyao p`aSana kÉna kolaolyaa gaOrvat-naasaazI %yaaMcao ivaÉw caalaivaNyaat yaoNaa–yaa ivaBaagaIya caaOkSaI AMtI Aqavaa %yaanaMtr %yaaMnaI kolaolyaa AiplaaMcaa Aqavaa fortpasaNaI Ajaa-caa ivacaar kolyaanaMtr %yaaMnaa Vavayaacyaa iSaxaaMsaazI kahI vyaapk svaÉpacaI maaga-dSa-k t<vao AsaavaIt Asao Saasanaasa vaaTto. %yaanausaar iSaxaa doNaa–yaa va Aiplao va fortpasaNaI Ajaa-t inaNa-ya doNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaaMcyaa maaga-dSa-naasaazI KalaIla p`maaNao maaga-dSa-k t<vao ivaiht krNyaat yaot Aahot. Pa`krNaacao vagaI-krNa p`stavaIt iSaxaa.

1. daÉbaMdI kayaVanvayao iSaxaa JaalaolaI AsaNao,,,,,,... baDtfI- ikMvaa saovaotUna kmaI krNao. 2. kt-vya krIt Asatanaa maVpana kÉna gaOriSast vat-na krNao.... baDtfI- ikMvaa saovaotUna kmaI krNao. 3. kt-vyaavar nasataMnaa prMtu gaNavaoYaamaQyao AsataMnaa

maVpana kÉna gaOrvat-na krNao. ³A´ saava-jainak izkaNaI....... sa@tIcaI saovaainavaR<aI. ³ba´ [tr~... kinaYz pdavar kahI vaYaa-saazI pdavanat krNao ikMvaa to Sa@ya nasalyaasa saQyaacyaa pdacyaa vaotna EaoNaIt kmaIt kmaI vaotnaavar kahI vaYaa-saazI zovaNao.

4. kt-vyaavar nasataMnaa tsaoca gaNavaoYaamaQyao nasataMnaa maVpana kÉna gaOrvat-na krNao. ³A´ saava-jainak izkaNaI gaOrvat-na krNao. sa@tIcaI saovaainavaR<aI. ³ba´ [tr~ kolaolao gaOrvat-na.

1´ maVacyaa AMmalaaKalaI Asalyaasa... kinaYz pdavar kahI vaYaa-saazI pdavanat krNao ikMvaa to Sa@ya nasalyaasa saQyaacyaa pdacyaa vaotna EaoNaIt kmaIt kmaI vaotnaavar kahI vaYaa-saazI zovaNao. 2´ maVacyaa AMmalaaKalaI nasalyaasa.. saQyaacyaa pdacyaa vaotnaEaoNaIcyaa kmaIt kmaI

vaotnaavar kahI vaYaa-saazI zovaNao. ivabaama.

Page 335: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

283

ksaUrdarasa kaoNatI iSaxaa VavayaacaI ho zrivataMnaa p`%yaok p`krNaacaI hkIgat‚ vastuisqatI ksaUrdaracaa pUvaI-caa saovaaiBalaoK va [tr saMbaMQaIt baabaI ivacaarat GaoNyaat yaavyaat AaiNa jao var ]llaoiKlaolyaa vaogavaogaLyaa t–hocyaa gaOrvat-naabaabatcaI p`krNao yaaogya t–honao hataLNyaasa va %yaamaQyao eksaU~IpNaa AaNaNyaacao dRYTInao saxama AiQaka–yaaMnaI %varIt vyaapk maaga-dSa-k t%vaohI Qyaanaat GyaavaIt. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana ¸gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–kayaa-layaIna vaoLot XaasakIya AiQakarI Àkma-caarI yaaMnaa pana¸

tMbaaKU ‚ sauparI yaaMcao saovana na krNaobaabat.

saamaanya p`Xaasana ivaBaaga‚pirp~k Ë.saIDIAar 1092Àp`.Ë.1À92ÀAkra id.14.2.92.

pirp~k

Saasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ XaasakIya AiQakarI Àkma-caarI kayaa-layaIna vaoLot pana ‚tMbaaKU va sauparI yaaMcao saovana krtat. kayaa-layaat kama krIt Asatanaa tsaoca kamaainaima<a vairYz AiQakarIÀmaM~I mahaodya yaaMcaoXaI cacaa- krtanaa to pana–tMbaaKU ‚ sauparI Ka}na jaatat. SaasakIya AiQaka–yaaMcaoÀ kma-caa–yaaMcao ho vat-na AaOica%yaasa na XaaoBaNaaro Aaho. tsaoca to %yaaMcyaa AaraogyaalaahI Apayakarak Aaho. Paana– tMbaaKUcao saovana kolyaanao kayaa-layaIna pirsarhI svacC rhat naahI. AtÁ yaa pirp~kaWaro Asao saUicat krNyaat yaot Aaho kI‚ sava- XaasakIya kma-caarI ÀAiQakarI yaaMnaI kayaa-layaIna vaoLot Aaplao kama krIt Asatanaa pana tMbaaKU va sauparI KaNyaacao TaLavao. sava- XaasakIya AiQakarI Àkma-caarI yaaMnaI varIla saUcanaocaI Ìpyaa naaoMd GyaavaI va yaa saUcanaocao ]llaMGana haoNaar naahI yaacaI kaLjaI GyaavaI. yaa saUcanaocao ]llaMGana krNaa–yaaivaÉQd inayamaanausaar iXastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaat yao[-la.yaacaI naaoMd GyaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ kaM.pMkjama¸

Avar saicava ‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 9 ... iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao iSaxaocao AMitma AadoSa kaZNyaapUvaI- ApcaarI AiQakarI Àkma-caa–yaasa caaOkSaI AhvaalaacaI p`t purivaNao....

saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. saIDIAar–1091ÀsaIAar 67À91ÀAkra idnaaMk 28 jaulaO ¸1992.

jyaa iSastBaMgaivaYayak p`krNaaMmaQyao iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI ha svatÁ caaOkSaI AiQakarI nasatao ³mhNajaoca iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI va caaOkSaI AiQakarI jaovha vaogavaogaLo Asatat´ ASaa p`krNaaMmaQyao caaOkSaI AiQaka–yaacaa caaOkSaI Ahvaala ivacaarat Gao}na saMbaMiQat SaasakIya saovakavar iSaxaocao AMitma AadoSa bajaavaNyaapUvaI-

Page 336: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

284

caaOkSaI AhvaalaacaI p`t saMbaMiQat SaasakIya saovakasa purivaNyaat yao}na caaOkSaI AhvaalaatIla inaYkYaa-baabat %yaacao mhNaNao iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaapuZo maaMDNyaacaI saMQaI doNyaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. hI baaba BaartIya saMivaQaanaacyaa klama 311 ³2´ cyaa trtUdI tsaoca maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 maQaIla inayama 9 va 11 va savaao-cca nyaayaalayaacyaa KMDpIzacaa inaNa-ya laxaat Gao}na tpasaNyaat AalaI Aaho. 2. maaohmmad rmaJaanaKana ivaÉQd koMd`` Saasana va [tr yaaMcyaa drmyaana Jaalaolyaa davyaasaMbaMQaI savaao-cca nyaayaalayaacyaa KMDpIzanao Asaa inaNa-ya idlaa Aaho kI‚ jyaa jyaa p`krNaaMmaQyao caaOkSaI AiQakarI ‚ caaOkSaI AMtI ApcaarI ha ek ikMvaa sava- daoYaaraopaMstva daoYaI Asalyaacaa inaYkYaa-p`t yao}na iSaxaocyaa iSafarSaIsah Aqavaa iSaxaocaI iSafarsa na krta Aaplaa Ahvaala iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaakDo saadr krtao tovha ASaa p`krNaaMmaQyao yaa caaOkSaI AhvaalaacaI p`t Apcaa–yaasa imaLNyaacaa h@k p`aPt haotao va Apcaa–yaacaI [cCa Asalyaasa‚ %yaa Ahvalaavar %yaacaI baajaU maaMDNyaacaI ÀAiBavaodna krNyaacaa h@k %yaasa p`aPt haotao. Asaa caaOkSaI Ahvaala Apcaa–yaasa na doNao mhNajao naOsaiga-k nyaayaacao t<va ]llaMiGalyaasaarKo hao[-la. 3. varIla inaNa-yaacyaa saMdBaa-t hI baaba ivaQaI va nyaaya ivaBaagaacyaa sallyaanao tpasaNyaat AalaI va Aata Asao zrivaNyaat Aalao Aaho kI‚ jyaa jyaa p`krNaat maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 cyaa inayama 8 p`maaNao ivaBaagaIya caaOkSaI krNyaat yaoto va iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI va caaOkSaI AiQakarI iBanna Asalyaasa‚ ASaa sava- p`krNaaMmaQyao saMbaMiQat SaasakIya saovakasa KalaI namaUd kolaolyaa pRYzaMknaavdaro caaOkSaI AhvaalaacaI p`t doNyaat yaavaI.

“ caaOkSaI AiQaka–yaacaa Ahvaala saaobat pazivaNyaat yaot Aaho. caaOkSaI Ahvaala ivacaarat Gao}na iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI yaaogya tao inaNa-ya GaotIla. Aaplyaalaa ³caaOkSaI Ahvaalaacyaa AnauYaMgaanao ´ jar kahI laoKI AiBavaodna Àinavaodna saadr kravayaacao Asaola tr ho p~ imaLalyaapasaUna 15 idvasaaMcyaa Aat Asao AiBavaodna iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaakDo saadr kravao.” 4. varIla saUcanaa ho pirp~k inaga-imat kolyaacyaa idnaaMkapasaUna pirNaamakark zrtIla va iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanaoo AVaip AMitma inaNa-ya Gaotlaolaa naahI‚ ASaaca p`krNaaMmaQyao %yaa laagaU haotIla‚ jaunyaa p`krNaaMcaa punaiva-caar krNyaacaI AavaSyakta naahI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ A. ga. maMDpo ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaat kravayaacaI kaya-vaahI.

saa.p`.iva.pirp~k Ë. saIDIAar–1092À662Àp`krNa–44À92ÀAkra‚ idnaaMk 29 iDsaoMbar ¸1992.

faOjadarI AaraopaKalaI daoYaI zrlaolyaa SaasakIya saovakaMivaÉw kravayaacyaa kaya-vaahIbaabat Saasana pirp~k‚ saa.p`.ivaBaaga Ë. saIDIAar 1082À3362À69À Akra idnaaMk 12 jaUna 1986 Anvayao saivastr maaga-dSa-k saUcanaa inaga-imat krNyaat Aalaolyaa Aahot. %yaavdaro Asao spYTpNao ivaiht krNyaat Aalao Aaho kI‚ eKaVa p`krNaat nyaayaalayaanao iSaxaa idlaolyaa SaasakIya saovakaMcyaa AaraopaMcao sva$p pahta %yaalaa yaapuZo saava-jainak saovaot rahU doNao sakRtdSa-naI AinaYT zrt Asalao tr, ASaa kma-caa–yaasa Saasana saovaotUna sa@tInao saovaainavaR<a‚ saovaotUna kmaI Aqavaa baDtf-

Page 337: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

285

krNyaat yaavao. ASaa vaoLI %yaa iSaxaoivaÉQd ApIla krNyaacaa kalaavaQaI samaaPt haoNyaacaI Aqavaa ApIla daKla kolao Asalyaasa p`qama ApIla nyaayaalayaacyaa inakalaacaI vaaT phaNyaacaI AavaSyakta naahI. tqaaip‚ Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ (a saUcanaa kaTokaorpNao Anausarlyaa jaat naahIt.pirNaamaI SaasakIya kma-caa–yaaMnaa iSaxaa JaalyaanaMtrhI p`qama ApIla nyaayaalayaacyaa inakalaacaI p`tIxaa krIt Asatanaa naohmaIcyaa dranao inavaa-h Ba<aa maMjaUr kolaa jaatao. ASaa Anaok p`krNaat kma-caa–yaaMcyaa saovaocaa laaBa na Gaota‚ %yaaMnaa vaaZIva dranao‚ %yaaMcyaa iva<alabQaIcyaa 80 to 85 T@ko evaZa inavaa-h Ba<aa Vavaa laagalyaanao Saasanaacao nauksaana haoto. 2. jyaa p`krNaaaMmaQyao saxama p`aiQaka–yaaMnaI Saasana pirp~k‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1082À3362À69ÀAkra idnaaMk 12 jaUna 1986 maQaIla saUcanaaMcao palana kolao nasalyaacao AaZLUna yao[-la. ASaa p`aiQaka–yaaMcyaa p`maadaMcaI gaMBaIr dKla GaoNyaat yaavaI.tsaoca (a pirp~katIla saUcanaaMcao palana iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMnaI kolaolao naahI Asao inayaimat tpasaNaIcyaa vaoLI pya-vaoxaI p`aiQaka–yaaMnaa AaZLUna Aalyaasa %yaaMnaI saMbaMiQat iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMcyaa p`maadaMcaI gaMBaIr dKla GyaavaI AaiNa %yaaMcyaaivaÉQd ]icat kaya-vaahI kravaI. 3. ]pyau-@t pirp~kat AsaohI ivaiht krNyaat Aalao Aaho kI‚ SaasakIya kma-caa–yaavar iSaxaa bajaavaNyaapUvaI- %yaalaa karNao daKvaa naaoTIsa doNyaacaI AavaSyakta naahI. maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla ´inayama 1979 maQaIla inayama 13 ³ek´ Saasana AiQasaUcanaa ËmaaMk saIDIAar 1188À1592ÀsaIAar 38À88ÀAkra idnaaMk 12 Aa^@Taobar 1990 Anvayao sauQaairt krNyaat AalaI AsaUna p`staivat iSaxaa doNyaasaMdBaa-tIla AadoSa inaga-imat krNyaapUvaI- laadavayaacyaa p`staivat iSaxaobaabat AiBavaodna saadr krNyaacaI saMQaI doNyaacaI trtUd ]prao@t inayamaat krNyaat AalaI Aaho. %yaanausaar Saasana Aata Asao AadoSa dot Aaho kI‚ p`staivat iSaxaa laadNyaapUvaI- iSaxaobaabat AiBavaodna saadr krNyaacaI saMQaI SaasakIya kma-caa–yaasa doNyaat yaavaI‚ yaa mayaa-dopya-nt Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ ËmaaMk saIDIAar 1082À3362À69ÀAkra idnaaMk 12 jaUna 1986 maQaIla saUcanaa sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao samajaNyaat yaavao. 4. Saasanaacyaa AsaohI inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ eka p`krNaat SaasakIya kma-caa–yaasa nyaayaalayaanao daoYaI zrivalyaanaMtr saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaasa Saasana saovaotUna pUva-laxaI p`Baavaanao baDtf- krNyaat Aalao. SaasakIya kma-caa–yaasa pUva-laxaI p`Baavaanao baDtf- krNao kayaVanausaar baraobar naahI. mhNaUna Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚ Saasana saovaotUna kmaI krNyaacao Aqavaa baDtf- krNyaacao AadoSa to saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaasa imaLalyaacyaa idnaaMkapasaUna pirNaamakark haotIla.AaiNa iSaxaocao [tr AadoSa to inaga-imat kolyaacyaa idnaaMkapasaUna pirNaamakark haotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ A.ga.maMDpo ]p saicava‚ma.Saasana‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– ekaca p`krNaat gauMtlaolyaa Anaok kma-caa–yaaMcyaa

ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI. saa.p`.iva.pirp~k Ë. saIDIAar 1089Àp`.Ë,.13À10À11 idnaaMk 08 foba`uvaarI ¸1993.

pirp~k Á pMcaayat raja saimatIcyaa ³1988–89´ 17 vyaa Ahvaalaat tsaoca ³1991–92À Anaupalana Ahvaalaat saimatInao Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNalao Aaho kI‚ eka p`krNaamaQyao ekapoxaa jaast p`SaasakIya ivaBaagaatIla AiQakarIÀkma-caarI gauMtlao Asatanaa %yaaMcyaa ivaÉQd ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI krNyaacaI jabaabadarI kaoNa%yaahI ivaBaagaanao na isvakarlyaamauLo to p`krNa baraca kaL p`laMibat raihlao. %yaamauLo kahI AiQaka–yaaMivaÉw to saovaainavaR<a JaalyaamauLo ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI pUNa- hao} SaklaI naahI. saimatInao ]prao@t Ahvaalaat yaaba_la

Page 338: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

286

naarajaI vya@t kolaI AsaUna‚ jyaavaoLI eka yaaojanaot ikMvaa eKaVa p`krNaat ivaivaQa ivaBaagaacao AiQakarI Àkma-caarI gauMtlao AsatIla tr‚ ASaa p`krNaat kaoNa%yaa ivaBaagaanao ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI kravaI yaabaabat sausPaYT AadoSa inaga-imat krNyaat yaavaot ASaI Saasanaasa iSafarsa kolaI Aaho. 2. p`SaasakIya kamakajaacyaa dRYTInao eka ivaBaagaatIla AiQakarI dusa–yaa ivaBaagaat pazivaNyaat yaotat‚ %yaacap`maaNao ijalha pirYadokDo rajapi~t pdavar rajya Saasanaacyaa saMbaMiQat ivaBaagaatIla rajapi~t AiQaka–yaaMcyaa pdsqaapnaa krNyaat yaotat. saaQaarNatÁ ijalha pirYadomaQyao jao gaOrvyavahar haotat‚ %yaamaQyao rajya Saasanaacao AiQakarI tsaoca ijalha pirYadocao kma-caarI gaMutlaolao Asatat. ASaa p`krNaamaQyao kaoNatI kaya-vaahI kravaI yaasaMbaMQaI ga`amaivakasa ivaBaagaanao Saasana pirp~k‚ ga`amaivakasa ivaBaaga Ë.DI[-ena 1086À1691À20 idnaaMk 25 jaulaO 1986 nausaar saivastr AadoSa kaZlaolao Aahot. prMtu %yaa AadoSaanausaar kaya-vaahI kolaI jaat naahI Asao idsaUna Aalao. jar %yaa AadoSaanausaar kaya-vaahI kolaI AsatI tr pMcaayat raja saimatIpuZo p`krNa ]pisqat Jaalao nasato. 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va Aipla´ inayama 1979 maQaIla inayama 12 nausaar eki~t kaya-vaahI krNyaacaI trtud Aaho. jyaa p`krNaat iBanna iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaacyaa inayaM~NaaKalaIla kma-caarI gauMtlao AsatIla ASaa kma-caa–yaaMcyaabaabatIt iSastBaMgaacaI kaya-vaahI krNaa–yaa AiQaka–yaaMmaQaIla savaao-cca AiQaka–yaanao [tr iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaacyaa saMmatInao eki~t kaya-vaahI krNao AavaSyak Aaho. mhNajaoca ASaa iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaalaa [tr iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaacyaa inayaM~NaaKalaIla kma-caa–yaaMivaÉw iSastBaMgaivaYayak kaya-vaahI krNyaapUvaI- %yaa iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaabaraobar ivacaarivainamaya krNao AavaSyak Aaho. yaa kaya-pwtImauLo caaOkSaIcyaa p`krNaat inaNa-ya GaoNyaasa ivalaMba haoNyaacaI Sa@yata Aaho.ha ivalaMba TaLNyaacyaa dRYTInao jyaa p`krNaamaQyao ivaivaQa iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla AiQakarIÀkma-caarI gauMtlao AsatIla %yaaMcyaabaabatIt inayama 12 nausaar kaya-vaahI na krta p`%yaok iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao svatM~ kaya-vaahI kravaI. hI kaya-vaahI krtanaa KalaIla pwtI AnausarNa krNyaat yaavaI.

1´ jyaa kayaa-layaat AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaakDUna gaOrvyavaharÀgaOrp`kar Jaalao AsatIla %yaa kayaa-layaacyaa p`mauKanao %yaa p`krNaamaQyao gauMtlaolao AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaaivaÉw AcaUk va pirpUNa- Asao daoYaaraopp~ tyaar k$na saMbaMiQat iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDo AavaSyak%yaa kagadp~aMsah puZIla kaya-vaahIsaazI pazvaavao va Sa@yatao tIna maihnyaaMcyaa Aat daoYaaraopp~ bajaavaNyaacaI kaya-vaahI pUNa- kravaI ASaa saUcanaa Vavyaat.tsaoca %yaa kayaa-layaanao ikMvaa AavaSyakta Asalyaasa %yaa kayaa-layaacyaa p`SaasakIya ivaBaagaanao saMbaMiQat iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI Sa@yatao tIna maihnyaaMcyaa Aat daoYaaraopp~ bajaavatIla %yaa dRYTInao pazpuravaa kravaa. 2´ kma-caa–yaanao daoYaaraop Amaanya kolyaasa caaOkSaI AiQakarI naomaavaa laagaola. jyaa kayaa-layaamaQyao p`krNa GaDlao Asaola %yaa kayaa-layaanao ho p`krNa kaoNa%yaa caaOkSaI AiQaka–yaakDo saaopivaNyaat yaavao yaacaI maaihtI saMbaMiQat iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaalaa VavaI . iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao ASaa caOakSaI AiQaka–yaacaI %yaa p`krNaat caaOkSaI AiQakarI mhNaUna naomaNaUk kravaI. 3´ saMbaMiQat iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao ASaa kma-caa–yaavar daoYaaraopp~ bajaavaNyaacaI karvaa[- daoYaaraopp~ imaLalyaapasaUna Sa@yatao tIna maihnyaaMcyaa Aat pUNa- kravaI. iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao daoYaaraopp~ bajaavaUna %yaaMcyaakDUna bacaavaacao inavaodna maagaivaNyaacaI karvaa[- kravaI. kma-caa–yaanao daoYaaraop Amaanya kolyaasa varIla ³1´ maQyao namaUd kolyaap`maaNao kayaa-laya p`mauKanao inado-iSat kolaolyaa caaOkSaI AiQaka–yaakDo caOakSaI p`krNa saaopvaavao.

. . ivabaama.

Page 339: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

287

4´ caaOkSaI AiQaka–yaanao ASaa sava- AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaoivaÉw ekaca vaoLI saaxaIpuravao naaoMdivaNyaacao kama pUNa- kravao va caaOkSaIAMtI svatM~ Ahvaala saadr kÉna tao Ahvaala saMbaMiQat iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao caaOkSaI AiQaka–yaakDo idlaolyaa Ahvaalaavar maharaYT/ naagarI saovaa³iSast va ApIla´ inayama 1979 maQaIla inayama 9 nausaar karvaa[- kravaI. 5´ ga`amaivakasa ivaBaagaacyaa idnaaMk 25 jaulaO 1986 cyaa pirp~katIla pircCod ³3´ maQaIla jaI p`krNao ijalha pirYadomaQyao ]d\Bavatat %yaMacyaa baabatIt varIla inayamaap`maaNao kaya-vaahI kravaI. jyaa p`krNaaMmaQyao rajapi~t AiQaka–yaaMbaraobar ijalha pirYadocao kma-caarI gauMtlao AsatIla tr %yaacaI caaOkSaI doKIla rajya Saasanaanao naomalaolyaa caaOkSaI AiQaka–yaaMkDo saaopivaNyaat yaavaI. %yaanausaar ijalha pirYadocyaa mau#ya kaya-karI AiQaka–yaanao kaya-vaahI kravaI. ijalha pirYadomaQyao inamaa-Na Jaalaolyaa p`krNaaMcyaa baabatIt saMbaMiQat AiQakarI Àkma-caa–yaaMivaÉw daoYaaraopp~ tyaar k$na to saMbaMiQat iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaakDo pazivaNyaacaI jabaabadarI mau#ya kaya-karI AiQakarI yaaMcaI rahIla. %yaaMnaI daoYaaraopp~ pazivaNyaamaQyao ivalaMba haoNaar naahI yaacaI vyai>SaÁ Ka~I krNao AavaSyak rahIla. 6´ sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI tsaoca ivaBaaga p`mauK va kayaa-laya p`mauKaMnaI varIla AadoSaat namaUd kolaolyaa saUcanaaMcao kaTokaorpNao palana kravao.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ Aar. vaasaudovana. saicava³saovaa´maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya ÁivaBaagaIya caaOkSaI p`krNaat saaxaIdaraMcaI tpasaNaI.

saa.p`.ivaBaaga ¸pirp~k Ë. saIDIAar 1391 À p`krNa 122 ÀAkra ba idnaaMk 7 eip`la¸ 1993. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI ‚kahI ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat laoKa prIxaa krNaa–yaa kma-caarIvaMRdasa saaxaIdar mhNaUna daKivaNyaat Aalao Aaho. laoKa prIxaa hI gaaopnaIya sva$pacaI Asato AaiNa %yaamauLo laoKa prIxaotIla mahalaoKapalaaMcaI laoKa tpasaNaI‚ AiBap`aya Aqavaa inarIxaNao yaacaa ]llaoK daoYaaraopp~ Aqavaa gaOrvat-NaUkIcao saivastr ivavarNap~ yaamaQyao krNao [YT naahI. laoKa prIxaa Ahvaalaacaa saMdBa- daoYaaraopp~at Aqavaa gaOrvat-NaUkIcyaa saivastr ivavarNap~at idlyaasa tao Ahvaala ApcaarI SaasakIya kma-caa–yaaMsa ]plabQa k$na Vavaa laagatao AaiNa %yaa ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat laoKa prIxaa krNaa–yaa AiQaka–yaaMnaa saaxaIdar mhNaUna daKvaavao laagato. %yaa ADcaNaIcao inavaarNa krNyaasaazI Saasana Asao AadoXa dot Aaho kI‚ laoKa prIxaa AhvaalaatIla AiBap`aya Aqavaa inarIxaNao yaavar AaQaarIt Asalaolyaa ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaatIla daoYaaraopp~ Aqavaa gaOrvat-NaUkIcao saivastr ivavarNap~ Aqavaa dstaeovajaaMcaI yaadI Aqavaa saaxaIdaraMcaI yaadI yaamaQyao laoKa prIxaa Ahvaalaacaa saMdBa- idlaa jaaNaar naahI yaacaI dxata GaoNyaat yaavaI.sava- iSastBaMga AiQaka–yaaMnaI daoYaaraopp~ tsaoca gaOrvat-NaUkIcoa saivastr ivavarNap~ tyaar krtaMnaa yaa saUcanaa Qyaanaat zovaavyaat.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 340: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

288

ivaYaya Á–inalaMbana kalaavaQaI Qa$na AnaupisqatIcyaa kalaavaQaIba_la Vavayaacao vaotna va Ba<ao yaaMcao p`dana ivanaaivalaMba krNaobaabat.

iva<a ivaBaaga¸ pirp~k Ë.inalaMba 1092Àp`.Ë.53Àsaovaa–2 id.27 mao ¸1993. Pairp~k saovaotUna baDtf- krNyaat Aalaolyaa ‚saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalaolyaa ikMvaa sa@tInao saovaainavaR<a krNyaat Aalaolyaa ikMvaa inalaMbanaaQaIna Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa jaovha saovaot punaÁsqaaipt krNyaat yaoto ikMvaa tao inayatvayamaanaanausaar saovaainavaR<a Jaalaa nasata tr %yaalaa AXaap`karo punha saovaot punaÁsqaaipt krNyaat Aalao Asato‚ AXaa kma-caa–yaaMcyaa baavatIt maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao´ inayama‚ 1981 maQaIla inayama 70‚ 71‚ 72 cyaa trtudInausaar puZIla baabaI saMbaMQaat ivaiXaYT AadoXa kaZavao laagatat. ³1´ inalaMbana kalavaQaI va À Aqavaa saovaabaa( kalaavaQaIba_la Vavayaacao vaotna va Ba<ao. AaiNa ³2´ ]prao@t kalaavaQaI ha sava- p`yaaojanaaMsaazI kamaavar vyatIt kolaolaa kalaavaQaI QarNyaat yaavaa ikMvaa

ksao. 2. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ inalaMbana kalavaQaI va À Aqavaa saovaabaa( kalaavaQaIba_la var namaUd

kolyaap`maaNao AadoXa kaZlyaanaMtr saMbaMQaIt kma-caa–yaasa %yaa AadoXaap`maaNao vaotna Ba<yaacao p`dana krNyaasa kayaa-laya p`mauKakDUna Kupca ivalaMba haotao. %yaamauLo saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaalaa inaYkarNa ~asa saaosaavaa laagatao.mhNaUna kayaa-laya p`mauKanaa Asao inadoXa doNyaat yaot Aahot kI‚ %yaaMnaI var namaUd kolaolao AadoXa kaZlyaanaMtr %yaa AadoXaanausaar saMbaMQaIt kma-caa–yaalaa Vavayaacao vaotna va Ba<aoo ivanaaivalaMba p`dana kravaot.jyaa p`krNaI Asao p`dana krNyaapUvaI- ]prao@t inayamaaMcyaa inayama 73 p`maaNao Xaasanaaacyaa pUva-saMmatIcaI garja Asato ASaa p`krNaI yaabaabatcaa p`stava AavaSyak %yaa kagadp~aMsah SaasanaakDo ivanaaivalaMba pazivalaa jaa[-la va Saasanaacao AadoXa p`aPt haotaca saMbaMQaIt kma-caa–yaalaa vaotna va Ba<aoo yaaMcao p`dana ivanaaivalaMba kolao jaa[-la yaacaI dxata GyaavaI. yaabaabatcaI jabaabadarI saMbaMQaIt kayaa-laya p`mauKaacaI rahIla.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ baa.va.saavaMt‚

Xaasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚ saovaa p`vaoXaao<ar p`iXaxaNa tsaoca [tr

ivaBaagaIya pirxaaMmaQyao Aaxaopah- vat-na krNaa–yaaivaÉQd kravayaacaI karvaa[-.

saamanya p`. ivaBaaga ‚inaNa-ya Ë. prIxaa– 1089Àp` Ë 20–89Àsatra‚id. 28.5.1993. saovaaMtga-t pdivaka AByaasaËma‚ saovaap`vaoXaao<ar p`iXaxaNa tsaoca [tr ivaBaagaIya prIxaaMmaQyao Aaxaopah- vat-na ³]da. ka^pI krNaoÀ baGaUna ilaihNaoÀ Anya prIxaaqaI-cyaa ]<ar pi~kotUna Aqavaa %yaaMcaoXaI cacaa- k$na ]<ar ilaihNao .´ krNaa–yaa prIxaaqya-MaMivaÉQd karvaa[- krNyaabaabatcaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaasaMbaMQaIcyaa sava- baabaIMcaa saaklyaanao ivacaar k$na KalaIlap`maaNaoo inaNa-ya GaoNyaat yaot Aaho. ivabaama.

Page 341: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

289

³A´ Aaxaopah- vat-na krNaa–yaa prIxaaqaI-sa %yaa saMbaMQaIt vaYaa-cyaa prIxaot AnautI-Na- GaaoYaIt krNyaat yaavao. ³ba´ sadr prIxaaqaI- jyaa p`Snapi~kocyaa vaoLI Aaxaopah- vat-na krtanaa AaZLlaa %yaa p`Snapi~kosa tsaoca

prIxaotIla ]va-rIt sava- p`Snapi~kaMnaa basaNyaasa Apa~ GaaoYaIt krNyaat yaavao. tqaapI prIxaaqya-aMkDUna Aaxaopah- vat-na jaI p`Snapi~ka saaoDivataMnaa GaDlao Asaola‚ %yaapUvaI- %yaanao saaoDivalaolyaa p`Snapi~kaMt jar tao ]<aI-Na hao}na saUT imaLNyaasa pa~ Asaola ‚tr AXaI saUT %yaalaa doya rahIla.

2. varIlap`maaNao kaya-vaahI krNyaacao AiQakar ivaBaaga p`mauKasa doNyaat yaot Aahot. 3. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ AavaXyak Asaola %yaabaabatIt maharaYT/ laaoksaovaa

AayaaogaaXaI ivacaarivainamaya k$na saMbaMQaIt ivaBaagaIya prIxaa inayamaamaQyao duÉstI kravaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ ya.maa.jaaoXaI¸

]p saicava‚ maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya ÁÁjao XaasakIya kma-caarI %yaMacyaa maUL naomaNaukIsaazI pa~ navhto

Aqavaa Ah-ta p`aPt navhto Asao naMtr AaZLUna yao[-la %yaaMcyaa ivaÉQd karvaa[- krNyaabaabat.

saa.p`.iva.¸ inaNa-ya Ë.saIDIAar 1093 À1077 Àp`.Ë.23À93ÀAkra‚ id. 12 .10.1993.

XaasakIya saovakaMnaI %yaaMcyaa naomaNaukIpUvaI- kolaolyaa gaOrvyavaharacyaa AnauYaMgaanao %yaaMcyaa ivaÉQd karvaa[- krNyaacaa p`Xna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. saaQaarNatÁ XaasakIya saovakaMnaI %yaaMcyaa naomaNaukIcyaa vaoLI KaoTI maaihtI idlyaasa %yaaMcyaaivaÉQd karvaa[- krNyaasaazI saaxaaMkna namaunyaat samaaivaYT kolaolyaa “ takId ” yaa trtudIcaa vaapr saMbaMQaIt ivaBaagaÀ kayaa-laya yaanaI kravayaacaa Asatao.

Aata Asaa p`Sna ]pisqat Jaalaa Aaho kI ‚ekda XaasakIya saovak %yaacyaa Xaasana saovaotIla maUL saovaotUna mau@t krta yao[-la kaya. yaabaabat savaao-cca nyaayaalayaanao ijalhaiQakarI ‚ ivaiJayaanagarma ivaÉQd ema.i~pur saMudrI dovaI ³ 1990À³ 4´ esaelaAar 237 yaa p`krNaat yaa mauVaMcaa ivacaar kolaa AsaUna puZIlap`maaNao AiBap`aya idlao Aahot. “ %yaaKorIja sava- saMbaMiQataMnaI yaacaIhI jaaNaIva zovalaI paihjao kI‚ jyaavaoLI jaaihratImaQyao ivaiXaYT Ah-ta namaUd kolaolaI Asato AaiNa eKadI naomaNaUk itcyaakDo dula-xa k$na krNyaat yaoto %yaavaoLI to p`krNa kovaL inayau@tI p`aiQakarI va inayau@t vya@tI yaaMcyaa purtoca rhat naahI. jyaaMcyaakDo inayau@t vya@tI Aqavaa vya@tIMcyaa Ah-tosamaana Aqavaa %yaapoxaa jaast Ah-ta Asaola prMtu jaaihratIt namaUd kolaolaI Ah-ta nasalyaamauLo jyaaMnaI Aja- kolao nasatIla Asao sava-jaNa vyaiqat Asatat. AXaa pirisqatIt Ah-ta iXaiqala krta yao[-la Asao jar spYTpNao namaUd kolaolao nasaola tr‚ AXaa kmaI djaa-caI Ah-ta AsaNaa–yaa vya@tIcaI naomaNaUk krNao janatocaI fsavaNaUk hao[-la.”Asao fsavaNaUkIcao vyavahar caalaU zovaNyaat kaoNa%yaahI nyaayaalayaanao sahBaagaI hao} nayao.” %yaanausaaar Aata Asao zrivaNyaat Aalao Aaho kI ‚ jyaa p`krNaat Asao AaZLUna yao[-la kI ‚eKada XaasakIya kma-caarI Xaasana saovaotIla maUL naomaNaukIsaazI saMbaMQaIt pdacyaa saovaap`vaoXa inayamaatIla trtudIp`maaNao pa~ navhta Aqavaa ivaiht Ah-tap`aPt navhta Aqavaa %yaanao naomaNaUk imaLNyaasaazI KaoTI maaihtI idlaI haotI Aqavaa KaoTo p`maaNap~ saadr kolao haoto ‚ %yaa kma-caa–yaalaa saovaot zovaNyaat yao} nayao. jar tao pirivaxaaQaIna Aqavaa Asqaa[- XaasakIya kma-caarI

Page 342: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

290

Asaola tr %yaalaa saovaamau@t krNyaat yaavao Aqavaa %yaacyaa saovaa samaaPt krNyaat yaavyaat. jar tao sqaayaI XaasakIya kma-caarI Asaola tr %yaacyaaivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va ApIla ´ inayama‚ 1979 maQaIla inayama 8 maQyao ivaiht kolyaap`maaNao ivaBaagaIya caaOkXaI krNyaaat yaavaI AaiNa Aaraop isaQd Jaalyaasa %yaa XaasakIya kma-caa–yaasa saovaotUna kaZUna Takavao Aqavaa saovaotUna baDtf- kravao‚ prMtu kaoNa%yaahI pirisqatIt yaapoxaa kaoNatIhI vaogaLI iXaxaa laadU nayao. 3. AXaa p`karcaI saovaamau@tI ‚ saovaasamaaPtI ‚ saovaotUna kaZNyaacaI karvaa[- Aqavaa baDtfI-caI karvaa[- kolyaamauLo sadrhU SaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd nyaayaalayaat KTlaa BarNyaacyaa AiQakarasa baaQaa yaoNaar naahI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ A.ga.maMDpo¸ ]psaicava ‚ maharaYT/ Xaasana‚

saamaanya p`Xaasana ivaBaaga.

³TIpÁ– yaaca saMdBaa-t id.15.12.95 va id.31.10.96 cao Saasana inaNa-ya phavaot´

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat Apcaa–yaacyaa vatInao saovaot Asalaolyaa kma-caa–yaasa va saovaainavaR<a kma-caa–yaasa “bacaava sahayyak” mhNaUna madt krNyaasa prvaanagaI doNaobaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.saIDIAar 1091À6 53À 42– 91 Akra id. 21.10.93.

saMdBa- : pirp~k Ë.saIDIAar 1089À1027Àp`.Ë.38–90ÀAkra id. 3.11.1990.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va ApIla ´ inayama‚ 1979 yaoqaIla inayama 8³8´ maQaIla trtudInausaar XaasakIya kma-caa–yaalaa %yaacyaa vatInao ivaBaagaIya caaOkXaIcao p`krNa saadr krNyaasaazI saovaainavaR<a AiQakarI Àkma-caarI yaaMnaa bacaava sahayyak mhNaUna madt krNyaasa saamaanya p`Xaasana ivaBaagaacyaa varIla id. 3.11.1990 cyaa pirp~kanvayao kahI ATIMvar prvaanagaI doNyaat AalaI Aaho. 2 Xaasanaacyaa Aata Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI ‚ kahI XaasakIya kma-caarI ekaca vaoLI Anaok ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat %yaaMcyaa ijal*yaaKorIja [tr ijal*yaat Apcaa–yaacyaa vatInao “bacaava sahayyak ” mhNaUna kama pahat Asatat va %yaamauLo ivaBaagaIya caaOkSaI pUNa- haoNyaasa ivalaMba haotao. tsaoca %yaalaa vaarMvaar saaxaIsaazI Anya~ jaavao laagat AsalyaamaULo %yaaMcyaaa dOnaMidna XaasakIya kamaavar ivaprIt pirNaama haotao. bacaava sahayyakacao kama krNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaacao dOnaMidna XaasakIya kamakaja saurLIt caalaNyaasaazI Xaasana Aata AXaa saUcanaa dot Aaho kI ‚ saovaot Asalaolyaa XaasakIya kma-caarI yaaMnaa ekaca vaoLI jaastIt jaast daona ivaBaagaIya caaOkXaI p`krNaat bacaava sahayyak mhNaUna kama krNyaasa prvaanagaI doNyaat yaavaI.

1. saovaainavaR<a XaasakIya AiQaka–yaaMcaa kma-caa–yaaMcaa yaa p`krNaaXaI sauÉvaatIcyaa caaOkXaIcyaa TPPyaat Aqavaa %yaaMcyaa AiQakRt kamaacaa Baaga mhNaUna kaoNa%yaahI p`karo saMbaMQa Aalaolaa Asata kamaa nayao.

Page 343: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

291

2. saovaainavaR<a XaasakIya AiQaka–yaanao À kma-caa–yaanao ekaca vaoLI 5 poxaa jaast p`krNaat bacaava sahayyak mhNaUna kama k$ nayao. saovaainavaR<a XaasakIya AiQaka–yaanaoÀ kma-caa–yaanao %yaaMcyaakDo ivacaaraQaIna p`krNaasah 5 poxaa jaast p`krNao naahIt yaaba_la caaOkXaI AiQaka–yaacao samaaQaana k$na idlao paihjao.

maharaYTa/cao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ A.ga. maMDpo¸

]p saicava maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sacaaoTI va kt-vyaprayaNata raKNyaabaabat.

saa.p`.iva. pirp~k Ë. saIDIAar 1164Àp`krNa 4À94ÀAkra¸ idnaaMk 18.02.1994. SaasakIya kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa dOnaMidna kamakajaat sacaaoTI va kt-vyaprayaNata raKNyaacyaa saMdBaa-t maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk´ inayama 1979 cyaa 3 maQyao puZIlap`maaNao trtUd Aaho. 1´ p`%yaok SaasakIya kma-caa–yaanao naohmaIca…. ³ek´ inataMt sacaaoTI raKavaI. ³daona ´ kt-vyaprayaNata zovaavaI AaiNa ³tIna´ SaasakIya kma-caa–yaaMsa ASaaoBanaIya zrola ASaI kaoNatIhI gaaoYT krta kamaa nayao. 2´ tqaaip‚ kahI vaoLa Asao AaZLUna Aalao yaoto kI ‚ sava-ca SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI sacaaoTInao kama krtatca Asao naahI. tsaoca pya-vaoxak pdavarIla AiQakarI %yaaMcao kinaYz Aqavaa janatotIla vya>I yaaMcao saMbaMQaat vaiSalaobaajaInao Aqavaa vdoYaBaavanaonao kama krtat ASaa p`karcyaa tËarIhI yaotat. AtÁ SaasakIya AiQaka–yaaMnaIÀ kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa kamakajaat inaÁpxapatIpNaa raKNao va kaoNa%yaahI vya>Ibaabat vdoYaBaavanaa na baaLgaNao AavaSyak Aaho. yaavar Saasana ivaSaoYa Bar dot Aaho. 3´ %yaanausaar sava- SaasakIya AiQakarI va kma-caarI yaaMcao laxa maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama 1979 maQaIla ]prao@t trtudIkDo vaoQaNyaat yaot Aaho va %yaaMnaa varIla trtudIcao kTaxaanao palana krNyaacyaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot.jao AiQakarI va kma-caarI Ayaaogya AaiNa AvaOQa vat-na k$na varIla trtUdIMcaa BaMga krtIla to ]prao@t inayamaaKalaI iSastBaMga karvaa[-sa pa~ haotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSanausaar va naavaanao ‚ AM.ga.maMDpo ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 344: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

292

ivaYaya Á AnvaoYaNa‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaunhyaabaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa SaasakIya saovakacyaa p`krNaacao punaiva-laaokna.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. saIDIAar 1393Àp`.Ë.72À11 A ¸ id.14 iDsaoMbar¸ 1995.

ivaBaagaIya caaOkSaI ikMvaa nyaayaalayaIna KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMbanaaQaIna SaasakIya saovakasa %yaaMcao inalaMbana samaaPt kÉna Saasana saovaot punaÁsqaaipt kravao kaya‚ inalaMbanaaQaIna SaasakIya saovaokaMcao inalaMbana iktI kaL caalaU zovaavao‚ inalaMibat SaasakIya saovakasa Saasana saovaot punaÁsqaaipt kÉna Akaya-karI pdaMvar %yaaMcaI pdsqaapnaa kravaI kaya Asao ivaivaQa p`Sna naohmaI ]pisqat haot Asatat. inalaMibat SaasakIya saovakacyaa ivaivaQa p`SnaasaMdBaa-t saKaola AByaasa kolyaanaMtr inalaMibat SaasakIya saovakasa punaÁsqaaipt krNyaacyaa p`SnaasaMdBaa-t KalaIlap`maaNao spYTIkrNa krNyaat yaot Aaho Á– “ baoihSaaobaI maalama<aa‚ naOitk AQaÁptna‚ KUna‚ KUnaacaa p`ya%na‚ balaa%kar ASaa A%yaMt gaMBaIr p`krNaaMmaQyao jaovha SaasakIya saovakasa inalaMibat kolao jaato. tsaoca laacalaucapt p`itbaMQak ivaBaagaanao rcalaolyaa saapLyaamaQyao SaasakIya saovak jaovha mau_omaalaasah p`%yaxa laaca Gaotanaa saapDtao va %yaamauLo %yaalaa inalaMibat kolao jaato ASaa p`krNaamaQyao SaasakIya saovakaMivaÉQdcao nyaayaalayaatIla faOjadarI p`krNa pUNa- hao}na AMitma inaNa-ya laagaopya-nt %yaasa sava-saaQaarNapNao inalaMibat zovaNyaat yaavao. %yaaMcao inalaMbana saMpuYTat na AaNata %yaacao ivaÉQdcyaa nyaayaalayaIna p`krNaaMmaQaIla AMitma inaNa-yaacaI vaaT phavaI. ASaa inalaMbanaaQaIna SaasakIya saovakasa AMitma inaNa-yaaAaQaIca Saasana saovaot punaÁsqaaipt kolyaasa kayaa-layaIna iSastIcaa BaMga hao[-la va Saasanaacyaa Ba`YTacaaracaI paLomauLo KNaUna kaZNyaacyaa QaaorNaasa Qa@ka paohoacaola yaacaI jaaNaIva p`%yaok iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao zovaNao AavaSyak Aaho. ” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ra.d.kasaar¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana. ³ TIpÁid.14.6.96¸ id.20.7.2006‚ tsaoca 18.10.07 caohI inaNa-ya phavaot ´

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–ivaBaagaIya caaOkSaIAMtI inalaMibat kma-caa–yaaMcaa inalaMbana kalaavaQaI inayamaIt krNao.

saa.p`.ivaBaaga¸pirp~k Ë. saIDIAar 1095À978Àp`krNa 20À95ÀAkra idnaaMk 23.1.96. laaokAayau@t va ]p laaokAayau@t yaaMcyaa 21 vyaa Ahvaalaat Asao AiBap`aya doNyaat Aalao Aahot kI‚ ivaBaagaIya caaOkSaI caalaU Asatanaa inalaMibat kma-caa–yaaMsa kovaL inalaMbana Ba<aa doNyaat yaotao¸ prMtu Asaa kma-caarI ivaBaagaIya caaOkSaItUna inadao-Ya sauTlyaanaMtr %yaacaa inalaMbana kalaavaQaI ksaa inayaimat kravaa yaabaabat tabaaoDtaoba AadoSa kaZNyaat yaot naahIt. tsaoca kma-caa–yaaMsa Vavayaacyaa rkmaobaabat SaasanaacaI maanyata GaoNyaacaI kaya-vaahI lagaoca sau$ kolaI jaat naahI AaiNa jar ASaI maanyata GaoNyaasa tIna vaYaa-poxaa jaast ivalaMba Jaalaa tr ASaa ivalaMbaacyaa karNaaMcaa tpasa sau$ kolaa jaatao. pirNaamaI‚ saMbaMiQat kma-caa–yaaMsa doya r@kma p`dana krNyaasa baraca ivalaMba haotao. kmaI pgaar AsaNaa–yaa kma-caa–yaaMcyaa garjaabaabat Saaasanaanao AiQak jaaga$k raihlao paihjao AsaahI Ahvaalaat ]llaoK Aaho.

Page 345: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

293

2. ivaBaagaIya caaOkSaIAMtI inadao-Ya sauTlaolyaa kma-caa–yaaMcaa inalaMbana kalaavaQaI inayaimat krNyaabaabat maharaYT/ naagarI saovaa ³ pdga`hNa AvaQaI‚ svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao (a kaLatIla p`danao ´ inayama 1981 cyaa inayama 70‚ 71 va 72 maQyao trtUdI Aahot va sava- saxama p`aiQakarI tsaoca maM~layaIna ivaBaaga yaaMnaI (a trtudInausaar ivanaaivalaMba p`krNao hataLNao ApoxaIt Aaho.tsaoca (a baabatcaI kaya-pQdtI ivaBaagaIya caaOkSaI inayama puistka 1991 p`krNa 9 maQyao ivaiht kolaolaI Aaho.ASaI p`krNao hataLtanaa kahI p`maaNaat p`SaasakIya ivalaMba hao} Saktao hI baaba ivacaarat Gao}nahI AvaajavaI ivalaMba samaqa-naIya zrt naahI. pirNaamaI laaokAayau@t va ]p laaokAayau@t yaaMcyaa Ahvaalaat varIlap`maaNao AiBap`aya yaoNao hI baaba SaasakIya kamakajaacyaa Akaya-xamatoca inadSa-k zrto. 3. yaavar ]paya mhNaUna sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI %yaaaMcyaa inayaM~NaKalaIla sava- saxama p`aiQaka–yaaMnaa ivaBaagaIya caaOkSaItUna inadao-Ya sauTlaolyaa inalaMbaIt kma-caa–yaaMcaa inalaMMbana kalaavaQaI inayaimat krNyaabaabatcaI p`krNao varIla pir.2 maQyao namaUd kolaolyaa inayamaaMtIla trtUdInausaar tpasaUna ivanaaivalaMba inakalaat kaZNyaacyaa va %yaanausaar saMbaMiQat kma-caa–yaaMsa vaotna va Ba<ao yaaMcyaa rkmaa p`dana krNyaacyaa saUcanaa Vavyaat. tsaoca %yaaMnaI sava- saxama p`aiQaka–yaaMnaa AsaohI sPaYT kravao kI‚ kaoNa%yaahI p`krNaat AvaajavaI ivalaMba KpvaUna Gaotlaa jaaNaar naahI AaiNa jar eKado ivalaMbaacao p`krNa laaokAayau@t Aqavaa ]p laaokAayau@t yaaMnaI Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNalao tr %yaaMcaI gaMBaIr dKla GaoNyaat yao[-la va ASaa ivalaMbaasa jabaabadar AsaNaaro AiQakarI Àkma-caarI iSastBaMga karvaa[-sa pa~ zrtIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaaMnausaar va naavaanao¸ ra.d.kasaar¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– pdaonnatI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ Asatanaa SaasakIya

saovakasa idlaolyaa pdaonnatIcao inayamana krNyaabaabat. saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1095Àp`.Ë.29À95Àbaara idnaaMk 22 eip`la‚ 1996.

vaacaaÁ– Saasana pirp~k‚ saa.p`.iva.Ë.emaAarvhI 1095À10À2.4.1976. ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat Asalaolyaa AiQakarIÀkma-caarI (aMcyaa pdaonnatIsaazI ivacaar krtanaa kaya kaya-pwtI AvalaMibalaI jaavaI (a saMbaMQaat saivastr saUcanaa ]prao@t pirp~kanvayao ivaiht krNyaat Aalaolyaa Aahot. %yaanausaar‚ ³A´ ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat AsatanaahI‚ jyaoYztaËmaanausaar ivacaar xao~at yaoNaaro AiQakarIÀkma-caarI

pdaonnatIsa pa~ Asalyaacao inavaD saimatIsa AaZLlyaasa ASaa AiQakarIÀkma-caarI (aMnaa inavaDsaUcaIt ta%pur%yaa svaÉpat samaavaoSa kolaa jaatao va naMtr pdaonnatI AadoiSat krNyaasa saxama AsaNaa–yaa AiQaka–yaanao ASaa daaoYaaraopaMcao svaÉp laxaat Gao}na %yaasa caaOkSaIcyaa inaNa-yaacaI vaaT na pahta ta%purtI pdaonnatI VavayaacaI kaya yaa baabat jaaNaIvapUva-k inaNa-ya Gyaavayaacaa Asatao.

³ba´ ivaBaagaIya caaOkSaI naMtr AiQakarIÀkma-caarI (asa daoYa mau@t zrivalyaasa AaoGaanaoca %yaacaI ta%purtI pdaonnatI

inayaimat kolaI jaato prMtU AiQakarIÀkma-caarI (aMcao ivaÉwcao Aaraop isaw hao}na %yaasa kahI iSaxaa JaalaI tr iSaxaocaI AMmalabajaavaNaI krNyaakirta %yaacaI ta%purtI pdaonnatI saupuMYTat yaoto.

Page 346: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

294

(a saMbaMQaat Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ idGa-kaL caalalaolyaa caaOkSaIcyaa p`iËyaonaMtr‚ ApcaarI AiQakarIÀkma-caarI (aMsa vaotnavaaZÀvaaZI raoKNyaacaI saaOmya iSaxaa Jaalyaavar hI iSaxaa BaaogaNyaasaazI AiQakarIÀkma-caarI (aMsa inamnapdavar zovaNao jaacak zrto. mhNaUna (a sava- baabaIMcaa kaLjaIpUva-k ivacaar k$na Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚

1´ ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat AsatanaahI jaaNaIvapUva-k inaNa-ya Gao}na ta%purto pdaonnat krNyaat Aalaolyaa AiQakarIÀkma-caarI (asa caaOkSaInaMtrcyaa inaNa-yaanausaar vaotnavaaZÀvaaZI raoKNyaacaI saaOmya iSaxaa Jaalyaasa iSaxaa BaaogaNyaasaazI %yaasa inamnapdavar pdavanat krNyaacaI AavaSyakta naahI. vaotnavaaZ ÀvaaZI raoKNyaacaI iSaxaocaI AMmalabajaavaNaI pdaonnatIcyaa ]cca pdavarca krNyaat yaavaI.maa~ %yaasaazI %yaacaI “ ]cca pdavar iSaxaa BaaogaNyaasa ” tyaarI AsalyaacaI laoKI pUva-saMmatI GaoNyaat yaavaI. jar %yaanao laoKI saMmatI doNyaacao naakarlyaasa %yaasa inamna pdavar pdavanat k$na %yaa pdavar iSaxaocaI AMmalabajaavaNaI kolaI jaavaI va iSaxaocaa kalaavaQaI pUNa- hao[-pya-nt %yaasa pdaonnatI idlaI jaavaU nayao.

2´ jyaa p`krNaI pdaonnatI raoKNyaacaI iSaxaa doNyaat AalaI Asaola ASaa ApcaarI AiQakarIÀkma-caarI (asa tabaaoDtaoba maUL pdavar pdavanat krNyaat yaavao.

ho AadoSa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1995 pasaUna AMmalaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ko.saI.EaIvaastva¸ p`Qaana saicava³saovaa´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama 1979.

saa.p`.ivaBaaga¸ SauQdIp~ Ë. saIDIAar 1096Àp`.Ë.95ÀAkra idnaaMk 2.9.1996.

Sau QdI p ~

maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama 1979 cyaa idnaaMk 31 Aa^gasT 1995 pya-ntcyaa sauQaairt AavaR<aItIla inayamaaMtIla inayama 2 ³k´³tIna´ maQyao saQyaacyaa majakura eovajaI puZIla majakUr vaacaavaa. SaasakIya kma-caa–yaaMSaIÀikMvaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa ptISaIÀp%naISaI r@taMcyaa naa%yaanao ikMvaa ivavaah saMbaMQaamauLo saMbaMiQat Asalaolyaa va SaasakIya kma-caa–yaaMvar pUNa-pNao AvalaMbaUna Asalaolyaa Anya kaoNa%yaahI vya@tIcaa samaavaoSa haotao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 347: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

295

ivaYaya Á– jao SaasakIya kma-caarI %yaaMcyaa maUL naomaNaUkIsaazI pa~ navhto Aqavaa Ah-tap`aPt navhto Asao naMtr AaZLUna yao[-la %yaaMcyaaivaÉw karvaa[- krNyaabaabat.

saa,.p`,.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. esaDIAar 1095À995Àp`.Ë.11 idnaaMk 31 Aa^@Taobar¸ 1996. vaacaaÁ 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar 1093À1077Àp`.Ë 23À92ÀAkra id.12.10.1993. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68À94À16 ba idnaaMk 15.12.1995. SaasakIya saovakaMnaI %yaaMcyaa maUL naomaNaUkIcyaavaoLI KaoTI maaihtI idlyaasa Aqavaa to maUL naomaNaUkIsa Ah-tap`aPt navhto Asao inadSa-naasa Aalyaasa %yaaMcaoivaÉw kravayaacyaa karvaa[-baabat ]prao@t idnaaMk 12 Aa^@Taobar 1993 cyaa inaNa-yaanausaar saivastr saUcanaa inaga-imat krNyaat Aalyaa Aahot. ³p`t saMlagna ´ yaa Saasana inaNa-yaat maUL naomaNaUkInaMtr saovaot Asatanaa pdaonnatIcyaa fayaVasaazI KaoTo p`maaNap~ saadr kolyaacao inadSa-naasa Aalyaasa kaya kaya-vaahI kravaI Æ yaabaabatcyaa saUcanaa naahIt. 2. varIla mauVabaabat Asao zrivaNyaat Aalao Aaho kI‚ jar eKaVa SaasakIya saovakanao maUL naomaNaUkInaMtr pdaonnatIcyaa fayaVasaazI jaatIcao KaoTo p`maaNap~ daKla kÉna pdaonnatI imaLivalaI Asaola AaiNa sadr baaba naMtr kahI kalaaMtranao inadSa-naasa Aalyaasa %yaa kma-caa–yaacyaa pdaonnatIcao AadoSa ta%kaL r_ krNyaat yaavaot va %yaalaa %yaacyaa maUL pdavar pdavanat kravao. tsaoca saMbaMiQat kma-caa–yaaMivaÉw iSastBaMgaacaI kaya-vaahI ta%kaL sauÉ krNyaat yaavaI. 3. yaaivaYayaI AsaohI spYT krNyaat yaot Aaho kI ‚ var namaUd kolaolyaa idnaaMk 12.10.1993 yaa AadoSaatIla maaihtI maUL naomaNaUkIcyaa vaoLocaI Asalyaanao tI‚ kaoNa%yaahI mauVabaabat AsaU Sakto. yaaMt pdaonnatIcyaa vaoLI ivacaarat Gyaavayaacao p`maaNap~ kovaL maagaasavagaI-yaaMsaazIcyaa raKIva jaagaaMcyaa AadoSaaMcyaa AnauYaMgaanao %yaaMcyaatIla p`vagaa-purto mayaa-idt Asato.%yaanausaar varIla pircCod 2 maQaIla saUcanaa kovaL jyaa p`krNaat jaatIcao KaoTo p`maaNap~ daKla kolyaacao AaZLUna yao[-la ASaa p`krNaaMnaa laagaU haoto. 4. idnaaMk 15 jaUna 1995 pUvaI- ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla jyaa vya@tIMnaI yaa AaQaIca AnausaUicat jamaatIcyaa p`maaNap~acyaa AaQaaro SaasakIyaÀinamaSaasakIya saovaot p`vaoSa imaLvaUna pdaonnatI p`aPt kolaI Aaho. ASaaMnaa Saasana inaNa-ya Ë. baIsaIsaI 1094Àp`.Ë.68À94À16 ba idnaaMk ,15 iDsaoMbar 1995 ³p`t saMlagna´ maQyao spYT kolyaanausaar pdavanat krNyaat yao} nayao ikMvaa saovaotUna kaZUna TakNyaat yao} nayao. idnaaMk 15 jaUna 1995 (anaMtr ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-tIla jyaa vya@tI AnausaUicat jamaatIcyaa p`maaNap~acyaa AaQaaro SaasakIya saovaot p`vaoSa imaLvatIla ikMvaa pdaonnat haotIla ASaa kma-caa–yaaMcaI p`maaNap~o KaoTI AaZLlyaasa %yaaMcyaa ivaÉw pircCod 1 p`maaNao kaya-vaahI krNyaat yaavaI. maharraYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ra.d.banavaar¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 348: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

296

ivaYaya Á– saovaainavaR<a kma-caa–yaaMcyaa baabatIt ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao p`aqaamya Ëmaanao pUNa- kNyaabaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.saIDIAar 1097À156Àp`.Ë.14À97ÀAkra idnaaMk 24.02.1997. laaokAayau@t va ]p laaokAayau@t yaaMnaI Saasanaasa saadr kolaolyaa 23vyaa vaaiYa-k Ahvaalaat Asao AaSvaasana idlao Aaho kI‚ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaaivaÉQd iSastBaMga kaya-vaahI ba–yaaca p`maaNaat kma-caa–yaaMcaI saovaainavaR<aI AgadI javaL AalyaanaMtr ikMvaa kma-caarI saovaainavaR<a JaalyaanaMtr ba–yaaca idvasaaMnaI kolaI jaato. ASaa vaoLI kma-caa–yaaMsa kovaL ta%pur%yaa saovaa inavaR<aIvaotnaa KorIja [tr Aaiqa-k laaBa haot nasalyaanao %yaacao nauksaana haoto. %yaamauLo ASaa baabatIt caaOkSaI tatDInao pUNa- haoNao va %yaasaazI daoYaaraop p~ bajaavaNao‚ caaOkSaI AiQakarI naomaNao yaa p`iËyaa 2 maihnyaat pUNa- haoNao AavaXyak Aaho. va ekUNa caaOkSaIcaI kaya-vaahI 1 vaYaa-t pUNa- haoNao AavaSyak Aaho. Asao laaokAayau@t yaaMcao AiBap`aya Aahot. varIla AiBap`aya va iSafarSaI yaaMcaa AByaasa kolyaanaMtr Saasana ASaa inaYkYaa-p`t Aalao Aaho kI‚ saovaainavaR<a kma-caa–yaacyaa ivaÉQdcaI ivaBaagaIya caaOkSaI p`aqamyaËmaaNao pUNa- haoNao AavaSyak Aaho. %yaanausaar Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚ ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao Sa@yatao kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa saumaarasa ikMvaa saovaainavaR<aInaMtr sauÉ krNyaacyaa p`vaR<aIpasaUna pravaR<a vhavao va ASaa p`karcyaa caaOkSyaa saovaa inavaR<aIpUvaI- purosaa AvaQaI iSallak AsataMnaa sauÉ krNyaacaI dxata GyaavaI. tqaaip jar kahI ivaiSaYT pirisqatIt hI caaOkSaI saovaainavaR<aIcyaa vaoLI ikMvaa %yaanaMtr sauÉ krNao AavaSyak Jaalao tr ASaa vaoLI daoYaaraop p~ tatDInao bajaavaNyaat yaavao. tsaoca caaOkSaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI yaaMcyaa naomaNaUka 2 maihnyaaMt krNyaat yaavyaat va ivaBaagaIya caaOkSaIcaI saMpUNa- kaya-vaahI 1 vaYaa-t pUNa- hao[-la yaacaI dxata GyaavaI. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI varIla saUcanaaMcao palana krNyaacaI dxata GyaavaI. tsaoca (a saUcanaa %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaI sava- ivaBaaga p`mauK yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaUna %yaaMnaa %yaaMcao kaTokaorpNao palana krNyaasa kLvaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaaMnausaar va naavaanao ‚ ja. d. zakUr¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasanaatIla ]ccapdsqa AiQaka–yaaMnaI vaR<ap~Iya maaQyamaatUna mah%vapUNa- baabaIMsaMbaMQaI inavaodna ikMvaa BaaYya krNyaabaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.saIDIAar 1197Àp`.Ë.45À97ÀAkra idnaaMk 3 naaovhoMbar ¸1997. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ SaasanaatIla kahI ]ccapdsqa AiQakarI vaR<ap~Iya maaQyamaatUna mah%vapUNa- baabaIMsaMbaMQaI inavaodna Aqavaa BaaYya krtat .Asao inavaodna ikMvaa BaaYya kolyaamauLo Saasanaasa ADcaNaIcyaa pirisqatIlaa taoMD Vavao laagato. yaabaabat Asao namaUd krNyaat yaoto kI‚ SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama 1979 maQaIla inayama 8 va AiKla BaartIya saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1968 maQaIla inayama 9 nausaar AnaiQaÌtpNao maaihtI purivaNao [%yaadIsa p`itbaMQa GaalaNyaasa Aalaa Aaho. maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama 1979 maQaIla inayama 9 va AiKla BaartIya saovaa³vat-NaUk ´ inayama 1968 maQaIla inayama 6 nausaar vaR<ap~o‚ AakaSavaaNaI ikMvaa dUrdSa-na yaaMcaoSaI saMpk- zovaNyaasa p`itbaMQa krNyaat Aalaolaa Aaho. tsaoca maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama 1979 maQaIla inayama 9 ³3´ va AiKla BaartIya saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1968 maQaIla inayama 7 maQaIla trtUd KalaIlap`maaNao Aaho Á–

Page 349: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

297

kaoNatahI SaasakIya kma-caarI‚ kaoNa%yaahI AakaSavaaNaIvarIla Qvainaxaoipt BaaYaNaamaQyao ikMvaa dUrdSa-navarIla p`saairt haoNaa–yaa kaya-Ëmaat ikMvaa vaR<ap~alaa ikMvaa inayatkailakalaa ilaihlaolyaa p~amaQyao ikMvaa inanaavaI ikMvaa svatÁcyaa naavaanao ikMvaa vya>Icyaa naavaanao p`kaiSat Jaalaolyaa dsteovajaamaQyao ikMvaa jaahIr BaaYaNaat ikMvaa saava-jainak izkaNaI.

³A´ jyaamaQyao Saasanaacyaa ikMvaa BaartatIla Anya kaoNa%yaahI Saasanaacyaa caalaU ikMvaa AilakDcyaa QaaorNaaMvar ikMvaa ÌtIvar p`itkUla TIka Asaola ikMvaa

³ba´ jyaamauLo Saasana AaiNa koMd` Saasana va BaartatIla Anya kaoNatohI Saasana yaaMcyaamaQaIla ihtsaMbaMQa ADcaNaIt Taklao jaatIla‚ ikMvaa

³k´ jyaamauLo Baart sarkar AaiNa ivadoSa sarkar yaaMcyaa maQaIla ihtsaMbaMQa ADcaNaIt Taklao jaatIla ikMvaa

³D´ jyaamauLo %yaacaI vyai>gat gaa–haNaI puZo maaMDlaI jaatIla Asao kaoNatohI vastuinaYz ivaQaana k$ SakNaar naahI ikMvaa kaoNatohI mat vya@t k$ SakNaar naahI.

prMtu yaa paoT– inayamaatIla kaoNatIhI gaaoYT %yaa SaasakIya kma-caa–yaanao %yaacyaa pdacyaa naa%yaanao ikMvaa %yaacyaavar saaopivalaolyaa kt-vyaacyaa yaaogya palanaacyaavaoLI kolaolyaa kaoNa%yaahI ivaQaanaaMnaa ikMvaa vya> kolaolyaa mataMnaa laagaU haoNaar naahI. SaasanaatIla sava- ]ccapdsqa AiQakarI yaaMnaI ]prao@t AadoSaaMcao kaTokaorpNao palana kravao. sadr AadoSaaMcao ]llaMGana kolyaasa‚ %yaacaI SaasanaakDUna gaMBaIr dKla GaotlaI jaa[-la yaacaI naaoMd GaoNyaat yaavaI. Saasana AsaohI inadoSa dot Aaho kI‚vaR<ap~at inavaodna ikMvaa BaaYya kravayaacao Jaalyaasa ‚%yaalaa p`qama maanyata GaoNyaat yaavaI va Asao inavaodna ikMvaa BaaYya mahasaMcaalak‚ maaihtI va janasaMpk- mahasaMcaalanaalaya yaaMcao maaf-t krNyaat yaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ pI.sauba`)maNyama¸ Saasanaacao mau#ya saicava.

@@@@@@@@@@@ ivaYaya Á– faOjadarI kaya-vaahIcyaa tulanaot ivaBaagaIya karvaa[-.

saa.p`.ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saIDIAar 1097Àp`.Ë46À97À11 idnaaMk 18.11.1997. Saasana pirp~k Á– ivaBaagaIya caaOkSaI inayama puistka ³caaOqaI AavaR<aI ´ 1991 maQaIla pircCod 4.2 maQyao faOjadarI kaya-vaahIcyaa tulanaot ivaBaagaIya karvaa[- krNyaabaabat spYT saUcanaa doNyaat Aalaolyaa Aahot.faOjadarI KTlaa daKla kolaa Asalaa trIhI ivaBaagaIya caaOkSaI AadoSaIt krta yao} Sakto. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcao ivaÉw faOjadarI KTlaa daKla krNyaat Aalyaavar‚ maa~ %yaaMcyaavar ivaBaagaIya caaOkSaI AadoSaIt krNyaat yaot naahI. faOjadarI KTlyaacaa inaNa-ya laagaNyaasa baraca kalaavaQaI laagatao va %yaamauLo saMbaMiQataMvar ta%kaL karvaa[- krNao Sa@ya haot naahI. ivaBaagaIya caaOkSaI inayama puistkotIla pircCod 4.2 KalaI namaUd kolyaanausaar punha ]d\QaRt krNyaat yaot Aaho. %yaatIla itsa–yaa pyaa-yaanausaar faOjadarI KTlaa BarNyaabaraobarca ivaBaagaIya caaOkSaIhI AadoiSat krNyaat yaavaI.

Page 350: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

298

4.2 faOjadarI kaya-vaahIcyaa tulanaot ivaBaagaIya karvaa[- Á saMbaMiQat kama-caa–yaavar p`qamatÁ iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaacaI va naMtr faOjadarI KTlaa BarNyaacaI Saasanaasa maaokLIk Aaho‚ Aqavaa Saasana p`qama faOjadarI KTlaa BaÉna AaiNa %yaacyaa inaNa-yaacaI vaaT pahUna daoYaisaQdI inaiScat JaalyaanaMtr vat-NaUkIcyaa AaQaaravar iSaxaa krNyaabaabat kaya-vaahI kÉ Sakola. Saasana itsara pyaa-ya mhNaUna ekacavaoLI faOjadarI kaya-vaahI baraobar ivaBaagaIya karvaa[- krNyaasa p`arMBa kÉ Sakola. P`a%yaok p`krNaat p`qama faOjadarI kaya-vaahI krNyaacao baMQana Saasanaavar naahI. hI kayadoSaIr pirisqatI Aaho. prMtu ivaBaagaIya p`aiQaka–yaaMnaI ivaBaagaIya karvaa[- sauÉ krNyaapUvaI- KTlaa daKla krNao va inaNa-yaacaI p`tIxaa krNao ]icat zrola.yaacaa AaNaKI ek fayada Asaa kI‚ SaasakIya kma-caarI faOjadarI daoYaaraopat p`%yaxa isawapraQaI zrlyaanaMtr %yaacyaavar ivaBaagaIya karvaa[- krNyaacaI AavaSyaktaca rahNaar naahI. mhNaUna p`%yaok vyai@tgat p`krNaatIla sava- saMbaMw baabaI laxaat Gaotlyaa paihjaot AaiNa faOjadarI KTlyaabaraobarca iSastBaMgaivaYayak kaya-vaahI kravayaacaI Asaola tr jaaNaIvapUva-k dRYTIkaona svaIkarNao AavaSyak Aaho. eKaVa p`krNaat gaMBaIr svaÉpacao daoYaaraop AsatIla AaiNa %yaat sabaL puravaa Asaola‚ tr ivaBaagaIya kaya-vaahIhI caalaU zovaavaI mhNajao laoaksaovakacyaa gaOrvat-NaUkIba_la %varIt inaYkYa- kaZta yao[-la AaiNa %yaacaI saovaa caalaU zovaNyaabaabathI AMitma inaNa-ya Gaota yao[-la.KTlaa caalaU AsataMnaaca ivaBaagaIya caaOkSaIhI caalaU kravaI ikMvaa ksao yaa p`Snaacaa ivacaar krNyaasaazI savaa-t caaMgalaI vaoL mhNajao KTlaa BarNyaasa maMjaurI doNyaat yaoto tI haoya. %yaa TPPyaavar sava- dsteovaja ]plabQa Asatat AaiNa maUL dsteovajaacyaa faoTaosT^T p`tI ikMvaa maUL p`tI caaOkSaI krNaa–yaa p`aiQaka–yaasamaaor zovaNao ho kzINa kama naahI.daoYaaraoipt AiQaka–yaanao ekda maUL kagadp~o maanya kolyaanaMtr caaOkSaI krNaa–yaa AiQaka–yaanao AaiNa ÀikMvaa daoYaaraoipt AiQaka–yaanao yaqaaoicatir%yaa saaxaaMikt kolaolyaa dsteovajaaMcyaa faoTaosT^T p`tI puZIla ivaBaagaIya kaya-vaahIcyaa p`iËyaocyaa vaoLI vaaprat AaNata yaotIla‚ karNa nyaayaalayaIna kaya-vaahIcyaa p`iËyaocyaa vaoLI maUL p`tI AavaSyak Asatat. AaNaKI Asao kI‚ APaIla nyaayaalayaacyaa inaNa-yaasaazI Saasanaanao vaaT pahNyaacaI AavaSyakta naahI. yaabaabatIt saMivaQaanaacyaa AnaucCod 311 cyaa KMD ³2´ dusa–yaa prMtukanvayao inaba-nQa GaalaNyaat Aalaolaa naahI. pirNaamaI Saasanaanao ivaBaagaIya kaya-vaahI sauÉ krNao samaqa-naIya zrola AaiNa kovaL T/ayala kaoTa-t isawapraQa zrlaolyaa kma-caa–yaasa %yaacyaa vat-NaukIcyaa AaQaaravar iSaxaa krta yao[-la. tqaaip‚ jaoqao ApIla nyaayalayaakDUna T/ayala nyaayaalayaatIla ApraQaI isawI r_ zrivaNyaat AalaI Asaola tr kolaolyaa iSaxaocaa p`Baava tabaaoDtaoba kmaI hao[-la AaiNa pirisqatIcao punaiva-laoakna krNao Saasanaavar baMQanakark Asaola . varIla saUcanaaMcao kaTaokaorpNao palana krNyaat yao[-la yaacaI KbardarI GaoNyaat yaavaI. ja. d. zakUr¸ Avar saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 maQaIla

saQyaacyaa inayama 5 maQaIla ]p inayama ³1´ eovajaI puZIla ]p inayamaacaa AMtBaa-va krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga ‚ maM~alaya‚ mauMba[- 400 032‚ idnaaMk 5 foba`uvaarI ¸1998.

Baartacao saMivaQaana ËmaaMk saIDIAar 1097Àp`.Ë. 32–97ÀAkra– BaartIya saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 cyaa prtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaracaa vaapr k$na‚ maharaYT/acao rajyapala yaavdaro maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla´inayama 1979 maQyao AaNaKI sauQaarNaa krNyaakirta KalaIla inayama krIt AahotÁ–

Page 351: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

299

1. yaa inayamaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa³iSast va ApIla´ inayama 1998 Asao mhNaavao. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 maQaIla saQyaacyaa inayama 5 maQaIla ]p inayama ³1´ eovajaI puZIla ]p inayamaacaa AMtBaa-va krNyaat yaavaa Á

“ ³1´ %yaa %yaa vaoLI AMmalaat AsaNaa–yaa kaoNa%yaahI kayaVacyaa trtudInaa baaQaa na AaNata SaasakIya kma-caa–yaalaa vaajavaI va puroSaa karNaakirta AaiNa yaat vaa naMtr trtUd kolyaap`maaNao puZIla iSaxaa krta yaotIla‚ %yaa iSaxaa ASaaÁ– ikrkaoL svaÉpacyaa iSaxaaÁ– ³ek´ zpka zovaNao‚ ³daona´ %yaacaI pdaonnatI raoKUna zovaNao‚ ³tIna´ kma-caa–yaacyaa inaYkaLjaIpNaamauLo ikMvaa %yaaMnao AadoSaaMcaa BaMga kolyaamauLo Saasanaalaa Jaalaolyaa kaoNa%yaahI Aaiqa-k sva$pacyaa hanaIMcaI saMpUNa- r@kma ikMvaa itcaa Baaga %yaacyaa vaotnaamaQaUna vasaUla krNao. ³caar´ vaotnavaaZI raoKUna zovaNao‚ ³paca´ ivainaid-YT kalaavaQaIkirta vaotna samayaEaoNaItIla Kalacyaa TPPyaavar AaNaNyaat yao[-la AaiNa ASaa pdavanatIcyaa kaLat SaasakIya kma-caa–yaalaa vaotnavaaZI imaLtIla ikMvaa imaLNaar naahIt yaabaabat AaiNa Asaa kalaavaQaI samaaPt JaalyaanaMtr yaa pdavanaIcyaa pirNaamaI %yaaMcyaa BaavaI vaotnavaaZI puZo Zklalyaa jaatIla ikMvaa naahI yaababathI inadoSa idlao jaatIla. ³saha´ SaasakIya kma-caa–yaasa tao jyaa vaotna samayaEaoNaImaQyao ‚pdavar EaoNaImaQyao ikMvaa saovaomaQyao Asaola %yaapoxaa Kalacyaa vaotna samayaEaoNaImaQyao‚ pdavar EaoNaImaQyao ikMvaa saovaomaQyao AaNaNao. jyaa vaotna samayaEaoNaItUna ‚ pdava$na EaoNaImaQaUna ikMvaa saovaotUna SaasakIya kma-caa–yaasa Asao Avanat krNyaat Aalao Asaola %yaa vaotna samayaEaoNaImaQaIla‚ pdavarIla‚ EaoNaImaQaIla ikMvaa saovaotIla baZtIsa ASaI AvanatI sava- saaQaarNapNao raoQak zrola. maga ASaa AadoSaaMmaQyao SaasakIya kma-caa–yaasa pUvaI-cyaa vaotna samayaEaoNaIt‚ pdavar EaoNaImaQyao ikMvaa saovaomaQyao prt AaNaNyaasaMbaMQaIcyaa ATI‚ SaasakIya kma-caa–yaaMcaI jyaoYzta va %yaaMcao vaotna yaasaMbaMQaIcyaa inadoSaaMcaa ]llaoK kolaolaa Asaao vaa nasaao.

jabar iSaxaa Á– ³saat´ sa@tIcaI saovaa inavaR<aI‚ ³Aaz´ saovaotUna kaZUna TakNao‚ maa~ BaavaI kaLat SaasakIya naaokrI imaLNyaacyaa dRYTInao Anah-ta zrNaar

naahI. ³na}´ saovatUna baDtf- krNao ‚ maa~ BaavaI kaLat SaasakIya naaokrI imaLNyaacyaa dRYTInao sava-saaQaarNapNao hI Anah-ta zrola. “prMtu kaoNatohI SaasakIya kama krNyaaba_la ikMvaa to kama krNyaapasaUna pravaR%t krNyaaba_la kayadoSaIr pirEaimakavyaitir@t kaoNa%yaahI vya@tIkDUna laalaUca ikMvaa baxaIsa mhNaUna kaoNatohI [naama svaIkarlyaacaa Aaraop isaQd Jaalaa Asaola‚ ASaa p`%yaok p`krNaat KMD ³ Aaz´ ikMvaa KMD³ na}´ maQyao namaUd kolaolaI iSaxaa doNyaat yao[-la. prMtu AaNaKI Asao kI‚ kaoNa%yaahI Apvaada%mak p`krNaat AaiNa laoKI namaUd krNyaasa Aalaolyaa ivaSaoYa krNaaMsaazI [tr kaoNa%yaahI iSaxaa doNyaat yao[-la.” spYTIkrNa Á–yaa inayamaaMcyaa Aqaa-tga-t puZIla gaaoYTI yaa iSaxaaa zrNaar naahIt. %yaa ASaa Á– . . ivabaama.

Page 352: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

300

³ek´ SaasakIya kma-caarI jyaa saovaot Asaola tI saovaa ikMvaa tao QaarNa krIt Asalaolao pd jyaa inayamaavdaro vaa AadoSaavdaro ivainayamaIt kolao jaat Asaola %yaa inayamaanausaar va AadoSaaMnausaar ikMvaa %yaaMcyaa inayau@tIcyaa SatI-nausaar kaoNatIhI ivaBaagaIya prIxaa ikMvaa ihMdI AaiNa marazI BaaYaa prIxaa ]<aINa- na Jaalyaaba_la vaotnavaaZI raoKUna zovaNao‚ ³daona´ SaasakIya kma-caarI dxataraoQa par krNyaasa Asalyaacyaa karNaastva vaotna samayaEaoNaItIla dxata raoQaavar %yaacaI vaotnavaaZ qaaMbavaNao‚ ³tIna´ SaasakIya kma-caa–yaacyaa p`krNaacaa ivacaar kolyaanaMtr tao %yaaMcyaa vat-NaUkISaI saMbaMQaIt nasaNaa–yaa p`SaasakIya baabaIcyaa AaQaaro jyaa saovaot‚ EaoNaIt ikMvaa pdavar baZtI imaLNyaasa pa~ zrlaa Asata %yaa saovaot‚ EaoNaIt ikMvaa pdavar maga tI baZtI kayama ikMvaa sqaanaapnna Asaao‚ baZtI na doNao‚ ³caar´ ]ccasaovaot‚ EaoNaIt ikMvaa pdavar sqaanaapnna yaa naa%yaanao kama krNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaalaa‚ tao ASaa ]ccasaovaot EaoNaIt ikMvaa pdavar kama krNyaasa Ayaaogya Aaho yaa karNaava$na ikMvaa %yaacyaa vat-NaUkISaI saMbaMQaIt nasaNaa–yaa kaoNa%yaahI p`SaasakIya karNaava$na inamna saovaot‚ EaoNaIt ikMvaa pdavar pdavanat krNao‚ ³paca´ Anya kaoNa%yaahI saovaot‚ EaoNaIt ikMvaa pdavar pirivaxaaQaIna inayau@t kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaalaa %yaaMcyaa inayau@tIcyaa ATIMnausaar ikMvaa ASaa prIvaIxaocao inayaM~Na krNaaro inayama va AadoSa yaanausaar pirvaIxaa kaLamaQyao ikMvaa pirvaIxaa kaLacyaa AKorIsa %yaaMcyaa kayama saovaot‚ EaoNaIt ikMvaa pdavar pdavanat krNao‚ ³saha´ BaartatIla kaoNa%yaahI SaasanaakDUna ikMvaa %yaacyaa inayaM~NaaKalaIla kaoNa%yaahI p`aiQakrNaakDUna jyaacyaa saovaa ]sanyaa GaoNyaat Aalyaa hao%yaa %yaa SaasanaakDo iMkMvaa p`aiQakrNaakDo %yaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaa saupUd- k$na Anya kma-caa–yaacyaa saovaa ]plabQa k$na GaoNao‚ ³saat´ SaasakIya kma-caa–yaacyaa inayatsaovaavaQaI ikMvaa saovaainavaR<aI yaa saMbaMQaIcyaa trtUdInausaar %yaalaa sa@tInao saovaainavaR<a krNao‚ ³Aaz´ ³A´ pirvaIxaaQaIna inayau@t kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcaI saovaa‚ %yaacyaa pirvaIxaa kaLamaQyao ikMvaa %yaacyaa AKorIsa %yaacyaa inayau@tIcyaa ATInausaar ikMvaa ASaa pirvaIxaocao inayaM~Na krNaaro inayama va AadoSa yaanausaar samaaPt krNao ikMvaa ³ba´ AsqaayaI SaasakIya kma-caa–yaacaI saovaa‚ %yaacyaa vat-NaUkISaI saMbaMiQat nasalaolyaa karNaava$na samaaPt krNao‚ ikMvaa ³k´ kraranausaar inayau@t kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacaI saovaa ASaa kraracyaa ATInausaar samaaPt krNao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ra.d.kasaar¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naaagarI saovaa vat-NaUk inayama 1979 maQyao sauQaarNaa… XaasakIya kma-caa–yaaMnaI 14 vaYaa-KalaIla maulaaMnaa kamaavar zovaNyaasa P`aitbaMQa .

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k 1097À p`krNaÀ 21À 97À Akra. id. 17 maaca- ¸1998. Pairp~kÁ– raYT/Iya maanava AiQakar Aayaaogaanao Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNalao Aaho kI‚ 14 vaYaa-KalaIla maulaaMnaa kamaavar zovaNyaabaabatcyaa tËarI AayaaogaakDo p`aPt haot Aahot. tqaaip AXaa maulaaMnaa maaoft iXaxaNa imaLNao ha maUlaBaUt h@k AsalyaamauLo %yaaMnaa kamaavar zovaNao hI baaba itrskrNaIya Aaho.Aayaaogaanao puZo AXaIhI iXafarsa kolaI Aaho kI‚ XaasakIya kma-caa–yaaMnaa 14 vaYaa-KalaIla maulaaMnaa kamaavar zovaNyaasa p`itbaMQa krNyaat yaavaa.

Page 353: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

301

Xaasanaanao varIla iXafarsa maanya kolaI AsaUna %yaanausaar XaasakIya kma-caa–yaaMnaa 14 vaYaa-KalaIla maulaaMnaa kamaavar zovaNyaasa p`itbaMQa krNyaasaazI Saasana AiQasaUcanaa‚ saa.P`a.iva. Ë.saIDIAar 1097ÀP`akrNa 21À97 À Akra id. 1 iDsaoMbar 1997 Anvayao maharaYT/ naagarI saovaa³vat-NaUk ´inayama 1979 maQyao navaIna inayama Ë. samaaivaYT kolaa Aaho. sava- maM~alayaIna ivaBaaga %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla sava- ivaBaaga P`amauK va kayaa-laya p`mauK yaaMnaa ivanaMtI Aaho kI‚ %yaaMnaI saMbaMQaIt navaIna inayama %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla sava- AiQakarI tsaoca kma-caarI yaaMcao inadXa-naasa AaNaavaa.

ja. d.zakUr¸ Xaasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– inanaavaI va KaoTyaa sahInao XaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-varIla kaya-vaahI.

saa.P`a.iva.‚pirp~k Ë.Saakap–1098À58Àp`.Ë.5À98À18³r.va.ka.´ id.3 jaulaO ¸98.

vaacaa : saa.p`.iva.pirp~k Ë.Xaakap 1085À 58À 18 ³r.va.ka.´id. 7.5.85. saa.p`.iva.pirp~k Ë.Xaakap –1096 À850À 18 id.27.12.96.

pirp~k : inanaavaI va KaoTyaa sahInao XaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-var kuzlyaa p`karo kaya-vaahI kravaI‚yaa baabatcyaa spYT saUcanaa ‚ ]praoillaKIt id. 7 mao 1985 cyaa pirp~kanvayao doNyaat Aalaolyaa Aahot.sadrhU saUcanaaMcaa puna$ccaar ]praoillaKIt id. 27 iDsaoMbar 1996 cyaa pirp~kanvayao krNyaat Aalaa Aaho. 2. nauk%yaaca maa. mau#ya saicavaaMcyaa AQyaxatoKalaI maharaYT/ rajya rajapi~t AiQaka–yaaMsaazI Asalaolyaa rajyastrIya saMyau@t ivacaar ivainamaya saimatIcyaa p`itinaQaIbaraobar Jaalaolyaa baOzkImaQyao cacaa- JaalaI haotI.%yaa cacao-maQyao sadrhU Xaasana AadoXaacao palana haot naahI‚Asaa mau_a ]pisqat Jaalaa haota. 3. Ba`YTacaar inamau-lanaacyaa baabatIt Xaasana kTIbaQd Aaho va yaakirta Xaasanaanao Ba`YTacaar inamaU-lanaacyaa saMdBaa-t Svaotpi~kocaa masaudahI jaahIr kolaolaa Aaho va %yaavar vaogaLyaanao kaya-vaahI sau$ Aaaho.Ba`YTacaar inamau-laanaakrIta sava- p`karcaI kaya-vaahI pUNa- Xa@tInao krtanaa XaasakIya kma-caa–yaaMvar ivanaakarNa Anyaaya hao} nayao yaacaI kaLjaI GaoNao AavaXyak Aaho AaiNa eka pirnao Ba`YTacaar inamaU-lanaacaaca tao ek Baaga Aaho yaa QaoarNaacyaa AnauYaMgaanao KalaIla AadoXa doNyaat yaot Aahot. 1. ³A´ inanaaMvaI va KaoTyaa sahInao p`aPt Jaalaolyaaa sava-ca Ajaa-baabat caaOkXaI krNyaacaI AavaXyakta naahI.jar AXaa Ajaa-maQyao pDtaLNaIcyaa samaqa-naasa ]pyau@t AXaa ivaiXaYT p`saMgaacaa ikMvaa caaOkXaIyaaogya mau_yaaMcaa ]llaoK krNyaat Aalaa Asaola AaiNa to caaOkXaI krNyaakirta saava-jainakdRYTyaa purosao mah%vaacao AsatIla trca %yaa p`saMgaabaabat ikMvaa mau_yaacaI caaOkXaI krNyaat yaavaI.

³ba´ Asao sava- caaOkXaIyaaogya p`saMga ikMvaa mau_o Agaoadr zrivaNyaat yaavaot va AXaa caaOkXaI yaaogya zrivaNyaat Aalaolyaa p`%yaok p`saMgaaacaI ikMvaa mau_yaacaI caaOkXaI krNyaat yaavaI.sava- Ajaa-caI p`t caaOkXaIkirta pazivaNyaat yao} nayao.

³k´ Asao p`saMga ikMvaa mau_yaabaabat caaOkXaI kravaI yaa baabat sauQda saMbaMQaIt ivaBaagaaMnaI spYT inadoXa Vavaot. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI yaasaazI saoabatcyaa ivavarNap~ 1 caa vaapr kravaa. 2. maM~alayaat Asao AadoXa sah saicava ikMvaa %yaaMcao varIla vairYT AiQakarI yaaMnaI AaiNa Anya~ ivaBaaga p`mauK

ikMvaa kayaa-laya p`mauK yaanaIca p`krNaacaa jaatInao tpasa k$na inaga-imat kolao paihjaot.

Page 354: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

302

3. inanaavaI AaiNa KaoTyaa sahInao p`aPt Jaalaolao va varIla 1³A´ maQyao vagaI-krNa krNyaat yaotIla AXaa Ajaa-varIla caaOkXaI vairYz paatLIvar AaiNa inaÁpxapatIpNao krNyaat yaavaI. tsaoca AXaI caaOkXaI gaaopnaIyair%yaa k$na saMbaMQaIt AiQaka–yaaMcaI naahk badnaamaI haoNaar naahI yaacaIhI puroXaI dxata GaoNyaat yaavaI.

4. inanaavaI va KaoTyaa sahInao p`aPt Jaalaolyaa Ajaa-baabatcaI caaOkXaI Xa@yatao ek maihnyaacyaa Aat ikMvaa jaastIt jaast idD maihnyaacyaa Aat pUNa- krNyaat yaavaI.AaiNa jyaa p`krNaI saÌtdXa-naI saKaola ivaBaagaIya caaOkXaI krNyaacaI AavaXyakta idsaUna yaot naahI‚AXaI p`krNao Ahvaala imaLalyaapasaUna ek maihnyaacyaa Aat AMitmatÁ inakalaI kaZNyaat yaavaIt. caaOkXaI AiQaka–yaaMnaI caaOkXaI Ahvaala Xaasanaasa pazivataMnaa saaobatcyaa ivavarNap~ daonacaa vaapr kravaa.yaa baabat caaOkXaIsaazI Gaotlaolyaa vaoLocaa xaoi~ya kayaa-layaacao inarIxaNa krtaMnaa maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI AaZavaa Gyaavaa. sava- saMbaMQaItaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚varIla AadoXaaMcao kaTokaorpNao palana krNyaat yaavao. p`Qaana saicava ³p`.sau.va.r.va.ka.´

@@@@@@@@@@

saamaanya p`Saasana ivaBaaga. maM~alaya‚ mauMba[- 400 032 id. 28 saPToMbar¸ 1998. Baartacao saMivaQaana

ËmaaMk saIDIAar– 1398Àp`.Ë.4À98ÀAkra BaartIya saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 cyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaracaa vaapr k$na maharaYT/acao rajyapala‚yaavdaro maharaYT/ naagarI saovaa³vat-NaUk ´ inayama‚ 1979 maQyao AaNaKI sauQaarNaa krNyaakirta KalaIla inayama krIt Aahot Á–

1. yaa inayamaanaa maharaYT/ naagarI saovaa³vat-NaUk´³sauQaarNaa´ inayama 1998 Asao mhNaavao. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ inayama 1979 cyaa inayama 19 cyaa ]p inayama 3 naMtr puZIla

]pinayama samaaivaYT krNyaat yaavaa… “ ³ 3 A ´ ]p inayama 2 Aqavaa 3 maQyao kahIhI namaUd kolao Asalao trI kma-caa–yaaMcyaa p%naInaoÀptInao ikMvaa kuTuMbaapOkI Anya sadsyaanao %yaaMcyaa ikMvaa itcyaa svatÁcyaa imaLktIvdaro svatÁcyaa naavao‚ svatÁcyaa AiQakaranao va kma-caa–yaacyaa ]%pnaaSaI ivaiBanna Asalaolyaa ]%pnnaatUna kolaolao vyavahar ³ s~IQanaavdaro ‚ doNagyaaMvdaro‚ vaarsaa h@kavdaro [%yaadI ´ paoT inayama ³2´ AaiNa ³3´ maQaIla trtudInausaar SaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTUMibayaaMnaI kolaolao vyavahar maanaNyaat yaoNaar naahIt. ” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao¸ ja.d.zakur¸ Apr saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 355: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

303

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama 1979 maQyao sauQaarNaa. navaIna inayama 22 A…³kamakrI maihlaaMcyaa laOMigak CLvaadasa p`itbaMQa.´

saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1098Àp`.Ë.2À98ÀAkra id.29.9.1998.

249 Baartacao saMivaQaana

ËmaaMk saIDIAar 1098Àp`.Ë.2À98À Akra… BaartIya saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 KalaIla prMtukanausaar p`dana kolaolyaa Sa@tIcaa vaapr k$na maharaYT/acao rajyapala maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´inayama 1979 maQyao AaNaKI sauQaarNa krNyaasaazI puZIlap`maaNao inayama tyaar krIt Aahot.

2. sadr inayamaanaa maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk ´ ³dusarI sauQaarNaa´inayama 1998 mhNaNyaat yaavao. 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama 1979 cyaa inayama 22 naMtr puZIlap`maaNao inayama samaaivaYT

krNyaat yaavaa Á 22 A .kamakrI maihlaMacyaa laOMigak CLvaadasa p`itbaMQa Á– ³1´ kaoNatahI SaasakIya kma-caarI kaoNa%yaahI maihlaocyaa kamaacyaa izkaNaI laOMigak CLvaadacao kaoNatohI Ì%ya krNaar naahI. ³2´ kamaacyaa izkaNaI p`BaarI Asalaolaa p`%yaok SaasakIya kma-caarI %yaa kamaacyaa izkaNaI kaoNa%yaahI maihlaocyaa laOMigak CLvaadasa p`itbaMQa krNyaasaazI AavaSyak ]payayaaojanaa krIla. TIPaÁ– (a inayamaacyaa ]d\doSaasaazI laOMigak CLvaadamaQyao ASaaoBanaIya ASaa hotupUva-k laOMigak vat-naacaa‚ p`%yaxa vaa Anyaqaa yaacaa samaavaoSa haotao. jasaoÁ– ³1´ SaarIirk saMpk- AaiNa kamaaod\idpk p`NayacaoYTa. ³2´ laOMigak saaO#yaacaI maagaNaI Aqavaa ivanaMtI. ³3´ laOMigak vaasanaa po`irt krNaaro Saoro. ³4´ kaoNa%yaahI sva$patIla saMBaaoga vaNa-naÀsaMBaaoga dSa-naÀASlaIla saaih%yaacao p`dSa-na. ³Showing Pornography ´) ³5´ kaoNatohI Anya ASaaoBanaIya SaarIirk‚ taoMDI Aqavaa saMakoitk AacarNa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao‚ ja.d.zakUr¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inamnastr paolaIsa kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa ksaurIcyaa p`maaNaat iXaxaa doNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga ‚pirp~k Ë.pIDIš 0898À709Àpaola– 6ba idnaaMk 20 Aa^@Taobar¸ 1998. pirp~kÁ– maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 3 maQaIla trtudInausaar ]@t inayama mauMbaš paolaIsa AiQainayama 1951 cyaa klama 2 maQaIla KMD 16 maQyao vyaa#yaa kolyaap`maaNao paolaIsa inarIxak ikMvaa duyyama djaa-cyaa pdavarIla paolaIsaaMnaa laagaU haot naahIt. %yaamauLo rajya Xaasanaanao paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak ikMvaa duyyama djaa-cyaa pdavarIla paolaIsaaMkirta mauMba[- paolaIsa³ iXaxaa va Aiplao´ inayama 1956 laagaU kolao Aahot. yaa inayamaatIla trtudInausaar kahI p`krNaat AiplaIya p`aiQakarI tr kahI p`krNaat punaiva-laaokna p`aiQakarI mhNaUna ApIlaacaI AaiNa for tpasaNaI Ajaa-caI p`krNao Xaasanaasamaaor saadr kolaI jaatat. AXaa p`krNaat inaNa-ya Gaotanaa

Page 356: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

304

Xaasanaalaa Asao AaZLUna Aalao kI‚ inamnaEaoNaI kma-caa–yaaMnaa doNyaat Aalaolyaa iXaxaa yaa daoYaaraopaXaI sausaMgat nasatat.tsaoca AXaa daoYaaraopaMcyaa p`krNaat iXaxaa doNyaapUvaI- inamnaEaoNaI kma-caa–yaaMnaa p`%yaxa maulaaKtIsaazI baaolaavalao jaato‚ prMtu AXaavaoLI kma-caa–yaacaI gaa–haNaI kaLjaIpUva-k eoklaI jaat naahIt.%yaamauLo ba–yaaca vaYaa-caI XaasakIya saovaa hao}nahI kahI kma-caa–yaaMnaa saovaotUna kmaIÀ saovaotUna baDtf- ikMvaa sa@tInao saovaainavaR<a AXaa kzaor svaÉpacyaa iXaxaa idlyaa jaatat. AaiNa kahI p`krNaat tr AXaa kzaor iXaxaa yaa daoYaaraopaaXaI sausaMgat nasatat. Asao Xaasanaalaa AaZLUna Aalaolao Aaho.

mauMbaš paolaIsa ma^nyauAla ‚ 1959 cyaa KMD 1 cyaa trtudImaQyao paolaIsa kma-caa–yaaMcaI vat-NaUk AaiNa %yaaMnaa doNyaat yaavayaacyaa iXaxaa yaabaabatcaa ]hapaoh krNyaat Aalaolaa Aaho.inayamaatIla inayama 449 maQyao kma-caa–yaaMnaa doNyaat yaavayaacyaa iXaxaobaabatcaI yaaogyaayaaogyata tpasaUna pahaNyaacaohI inadoXa idlao Aahot.%yaatIla inayama 449 ¤1¥ maQyao doNyaat AalaolaI iXaxaa daoYaaraopaMXaI sausaMgat AsaavaI AaiNa hI iXaxaa kzaorto eovajaI puroXaI iBaitdayak ³ sufficiently deterrent ´ AsaavaI Asao spYT kolaolao Aaho. tr inayama 449 ³5´ maQyao jyaa kma-caa–yaalaa iXaxaa kravayaacaI Aaho %yaacyaa saovaocaa pUva- [ithasa doKIla ivacaarat Gyaavaa Asao spYT k$na puZo AsaohI spYT kolao Aaho kI‚ paolaIsa kma-caa–yaaMcaI 15 ikMvaa AiQak vaYao- saovaa JaalyaanaMtr AaiNa kma-caa–yaacao saovaaiBalaoK caaMgalaa Asaola AaiNa caairHya inaYklaMk Asaola tr AXaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt saovaotUna kaZUna TakNao hI iXaxaa mhNajao kma-caa–yaacaa ivanaaXa zrola. ]prao@t inayamaavalaIcyaa inayama 44³3´ maQyao Asao spYT krNyaat Aalao Aaho kI‚ paolaIsa kma-caa–yaaMcyaa cauka sauQaarNyaasaazI %yaaMnaa TPPyaaTPPyaanao vaaZ%yaa Ëmaanao iXaxaa doNyaat yaavyaat va saaOmya iXaxaa do}nahI %yaaacaa pirNaama haot nasaola tr saovaotUna kaZUna TakNyaacyaa ikMvaa saovaotUna baDtf- krNyaasaar#yaa kzaor iXaxaa doNyaat yaaavyaat. ekdma kzaor iXaxaa doNyaat yao} nayaot. maa~ mauMba[- paolaIsa ma^nyauAlamaQyao iXaxaa doNyaabaabatcaI maaga-dXa-k t<vao ivahIt krNyaat AalaolaI AsaUna doKIla kma-caa–yaaMnaa doNyaat Aalaolyaa iXaxaa daoYaaraopaXaI sausaMgat nasatat Asao Xaasanaala AaZLUna Aalaolao Aaho.%yaamauLo sava- iXastBaMga p`aiQakarI tsaoca AiplaIya p`aiQakarI yaaMnaa AXaa saUcanaa krNyaat yaot Aaho kI‚ kma-caa–yaManaa doNyaat yaoNaa–yaa iXaxaa yaa daoYaaraopaMXaI sausaMgat Asaavyaat. tsaoca ]prao@t inayamaatIla trtudI ivacaarat Gao}na %yaa doNyaat yaavyaat AaiNa %yaabaraobarca AXaa iXaxaa doNyaapUvaI- saMbaMQaIt paolaIsa AiQaka–yaaMnaI kma-caa–yaaMcyaa gaa–haNaI kaLjaIpUva-k eokavaIt AaiNa naMtrca iXaxaobaabat inaNa-ya Gyaavaa AXaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot AaiNa BaivaYyaat yaa pirp~katIla saUcanaa kaLjaIpUva-k ivacaarat Gyaavyaat AXaa saUcanaa sava- saMbaMiQataMnaa yaa pirp~kanvayao doNyaat yaot Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaaar va naavaanao¸ vaa.baa. saMKo ¸

Avar saicava‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– kod` SaasanaakDoÀnyaayaalayaakDo prspr tËarI krNyaasa p`itbaMQa. saa.,p`.iva. pirp~k Ë.Baap`sao 1599Àp`.Ë.206–99Àna} idnaaMk 28.07.1999. pirp~kÁ– SaasakIya saovaot Asatanaa SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaa svatÁcyaa ivaBaagaavyaitir@t [tr ivaBaagaaMSaI saMbaMQa yaotao. ho saMbaMQa maaihtIcyaa svaÉpacyaa va Apoixat kaya-vaahIcyaa saMbaMQaat Asatat. sah ivaBaagaMakDUna ASaa kaya-vaahI saMbaMQaat p`saMgatÁ Apoixat kaya-vaahI haot naahI ikMvaa tI ivalaMbaanao haoto. ASaa ivalaMbaasa ivaivaQa karNao AsaU Saktat. ASaa ivalaMbaasaMdBaa-t gaa–haNao maaMDNyaakirta AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa SaasakIya pyaa-ya ]plabQa Aahot. ]da. kaoNa%yaahI ivaBaagaat ivalaMba Jaalyaasa %yaa %yaa ivaBaagaacyaa mau#ya AiQakarI yaaMcyaakD‚o td\naMtr %yaa ivaBaagaacyaa saicavaaMkDo va toqaohI gaa–haNyaacao inarakrNa na Jaalyaasa mau#ya saicava va td\naMtr maa. mau#yamaM~I yaaMcyaakDo pazpuravaa krta yaotao.

Page 357: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

305

Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ kahI AiQakarIÀkma-caarI ]prao@t inaQaa-irt kolaolaI p`iËyaa na AvalaMbata prspr nyaayaalayaakDo Qaava Gaotat. tsaoca Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚kahI AiQakarIÀ kma-caarI rajya Saasanaa ivaÉw koMd` Saasana vaa koMd` Saasanaacyaa p`aiQaka–yaaMkDo tËarI krtat. AiKla BaartIya saovaa ³vat-NaUk ´inayama 1968 cyaa inayama 3 va 7 va maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk´ inayama 1979 cyaa inayama 3 va 9 Anvayao p`%yaok SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI kQaIhI Asao Ì%ya k$ nayao jaoNaok$na Saasanaacyaa inayamaMacaa BaMga hao[-la. %yaacap`maaNao %yaaMnaI Asao kaoNatohI Ì%ya k$ nayao jyaamauLo koMd` va rajya Saasana yaaMcyaa maQaIla prspr saMbaMQa ADcaNaIt yaotIla. sadr inayamaaMcaa BaMga Jaalyaasa saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI iSastBaMgaacyaa kaya-vaahIsa pa~ zrtat. SaasanaatIla gaa–haNao inarakrNaacaI p`iËyaa na paLNao va prspr nyaayaalayaakDo Qaava GaoNao ‚ %yaacap`maaNao prspr koMd` SaasanaaSaI p~vyavahar k$na rajya Saasanaavar TIka krNao ho spYTpNao var namaUd kolaolyaa inayamaaMcao ]llaMGana haoya. Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚p`%yaok AiQaka–yaanaoÀkma-caa–yaanao SaasakIya kamakajaasaMdBaa-t %yaaMcyaa gaa–haNyaaMcao inarakrNa krNyaakirta sadr pirp~kat namaUd kolaolao pyaa-ya na caukta AvalaMbaavaot. Asao na kolyaasa saMbaMQaIt AiQakarIÀkma-caarI iSastBaMgaacyaa kaya-vaahIsa pa~ haotIla AsaohI Saasana sava-aMcyaa inadSa-naasa AaNaUna dot Aaho. sadr AadoSaaMcao kaTokaorpNao palana krNyaat yaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ A.la.baaoMigarvaar¸ mau#ya saicava‚ mahararYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 13 maQyao ]p inayama ³tIna´ naMtr paoTinayama³caar´ samaaivaYT krNyaabaabat.

saamaanya p`Saasana ivaBaaga AiQasaUcanaa idnaaMk 23 foba`uvaarI¸ 2000. AiQasaUcanaa

Baartacao saMivaQaana ËmaaMk saIDIAar 1199Àp`.Ë.13À99À11‚ BaartIya saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 KalaIla prMtukanausaar p`dana krNyaat Aalaolyaa Sa@tIMcaa vaapr kÉna maharaYT/acao rajyapala maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 maQyao AaNaKI sauQaarNaaa krNyaasaazI puZIlap`maaNao inayama krIt Aahot Á– 1. yaa inayamaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla´ ³sauQaarNaa´ inayama 2000 mhNaNyaat yaavao. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla ´ inayama 1979 cyaa inayama 13 maQyao ]pinayama ³tIna´ naMtr puZIla paoTinayama samaaivaYT krNyaat yaavaa. “ ³caar´ ApcaarI SaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr iSastBaMga karvaa[- ta%kaL saMpuYTat yaoto. %yaamauLo yaa inayamaaMKalaIla kaoNatIhI iSastBaMga karvaa[- saMbaMiQat ApcaarI SaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr caalaU zovata yaoNaar naahI .” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ maa.iva.kaokNao¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 358: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

306

ivaYaya Á– pirivaxaaQaIna AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa saovaa samaaPtI krtanaa AnausaravayaacaI kaya-pwtI….

saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarvhI 1099Àp`.Ë.2À99ÀAaz¸ idnaaMk 21 maaca-¸ 2000.

1´ pirp~k &apna Ë.rajakIya va saovaa ivaBaaga Ë.5346À46 id. 26.08.1952. 2´ Saasana pirp~k saa.p`.iva.Ë.esaAarvhI 1065ÀDI idnaaMk 10.05.1965. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarvhI ÀDI idnaaMk 15.03.1969. 4´ saa.p`.iva. pirp~k Ë.esaAarvhI 1094Àp`.Ë.5À94ÀAaz idnaaMk 3.2.1994. Saasana pirp~kÁ Baartacyaa saMivaQaanaatIla AnaucCod 311³2´ maQaIla trtUd laxaat Gaota ta%pur%yaa sva$pacao kma-caarI vagaLUna jao [tr kma-caarI Aahot ‚ %yaaMnaa jar gaOrvat-naasaazI saovaotUna baDtf- kravayaacao Asaola‚ pdava$na kaZUna Takavayaacao Asaola ikMvaa saovaotUna sa>Inao saovaainavaR<a kravayaacao Asalyaasa‚ %yaaMnaa %yaaMcyaavarIla daoYaaraopaMcaI maaihtI k$na doNao AavaSyak Aaho. tsaoca %yaa daoYaaraopaMbaabat %yaa vya@tIlaa Aaplao mhNaNao maaMDNyaacaI vaajavaI saMQaI doNao AavaSyak Aaho. prMtu Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ yaacaI AMmalabajaavaNaI kaTokaorpNao haot naahI. 2. yaastva Saasana Asao AadoSa dot Aaho kI‚ Saasana saovaotIla pirivaxaaQaIna AiQakarIÀkma-caarI ha sauQda SaasakIya kma-caarI mhNaUna gaNalaa jaavaa AaiNa %yaacyaa ivaÉw kaoNa%yaahI p`karcaI gaOrvat-NaUkIcaI tËar Asalyaasa‚ tËarIcao gaaMBaIya- laxaat Gao}na %yaa AnauYaMgaanao karvaa[- krNyaapUvaI- yaaogyatI caaOkSaI krNyaat yaavaI. 3. p`arMiBak caaOkSaIAMtI Asao kma-caarI maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va AiPala´inayama 1979 maQaIla inayama 5 cyaa trtudInausaar saovaotUna kaZUna TakNao ikMvaa baDtf- krNao ASaa jabar iSaxaosa pa~ zrNyaacaI Sa@yata Asalyaacao AaZLUna Aalyaasa‚%yaacyaa ivaÉw sadr inayamaatIla inayama 8 KalaI ivaBaagaIya caaOkSaI sau$ kravaI. ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI pUNa- hao[-pya-nt ASaa kma-caa–yaacyaa saovaa samaaPt krNyaat yao} nayaot. PairvaIxaa kalaavaQaI mayaa-idt svaÉpacaa Asalyaanao caaOkSaI pUNa- haoNyaasa AiQak kalaavaQaI laagat Asalyaasa‚ASaa pirisqatIt saMbaMiQat pirvaIxaaQaIna AiQakarIÀkma-caarI yaacaI pirvaIxaa kalaavaQaI Saasanaacyaa maanyatonao caaOkSaI pUNa- hao[-pya-ntcyaa kalaavaQaIpya-nt vaaZivaNyaat yaavaa.caaOkSaIcaa inaYkYa- p`aPt Jaalyaavar %yaa inaYkYaa-nausaar tatDInao kaya-vaahI kravaI. 4. tqaaip‚ pirvaIxaaQaIna AiQakarIÀkma-caarI kamaacaa Apoixat djaa- p`aPt krIt nasalyaasa AaiNa ÀikMvaa ivaiht ivaBaagaIya prIxaa‚ BaaYaa prIxaa pirvaIxaa kalaavaQaImaQyao ]<aINa- na Jaalyaasa %yaacaI saovaa samaaPt kravayaacao Asalyaasa‚ pirvaIxaa kalaavaQaI ³ inayamaanausaar Anau&oya vaaZIva kalaavaQaIsah´ saMplyaanaMtr samaaPt krNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ p`. Ì. laoaKMDo¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 359: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

307

ivaYayaÁ– Ba`YTacaar p`itbaMQa AiQainayama 1988 AMtga-t AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. saIDIAar 1099Àp`.Ë.62À99À11ÀA idnaaMk 3 eip`la¸ 2000.

saMdBa- Á 1´ saa.p`.ivaBaaga inaNa-ya Ë.saIDIAar 1096Àp`.Ë.100À96À11 idnaaMk 7.11.1997.

2´ saa.p`.ivaBaaga Ë.saIDIAar 1096À100ÀÀ96À11 idnaaMk 24.12.1997. P`astavanaa Á– laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna laacalaucapt p`itbaMQa AiQainayama 1988 KalaI AiBayaaoga daKla krNyaasaazI saxama p`aiQaka–yaaMcyaa pUva-maMjaUrIkirta p`aPt haoNaa–yaa p`stavaavar kravayaacyaa kaya-vaahIbaabat saMdBaa-QaIna Saasana inaNa-yaanvayao saUcanaa doNyaat Aalyaa Aahot. tqaaip‚ p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa yaasaMdBaa-t kahI ADcaNaI yaot Asalyaacao inadSa-naasa Aalao Aaho. yaastva‚ laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI doNyaasaazI p`aPt haoNaa–yaa p`krNaat AnausarNyaat yaavayaacyaa kaya-pQdtIba_la AsaNaarI saMidgQata dUr vhavaI yaa dRYTInao sava-kYa AadoSa inaga-imat krNyaacaI baaba ivacaaraQaIna haotI. %yaanausaar yaapUvaI-cao sava- AadoSaÀpirp~ko yaaMcaa AaZavaa Gao}na puZIlap`maaNao inaNa-ya GaoNyaat Aalaa Aaho. Saasana inaNa-ya Á Ba`YTacaar p`itbaMQa AiQainayama 1988 AMtga-t laaoksaovaka ivaÉQd nyaayaalayaat AiBayaaoga daKla krNyaasaazI maMjaUrI p`aPt krNyaasaazI laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna p`aPt p`krNaI KalaI ivaiht kolaolaI pQdt AvalaMbaNyaat yaavaI. ³1´ saxama p`aiQakarI Á– laacalaucapt p`itbaMQa AiQainayama 1988 cyaa klama 19 maQyao KTlyaasaazI kaoNaacaI pUva-maMjaUrI AavaSyak Aaho ho namaUd kolao Aaho. %yaanausaar ³ba´ rajyaacyaa vyavaharaSaI saMbaMiQat saovaomaQyao Asalaolyaa va rajya Saasanaacyaa maMjaUrIiSavaaya saovaotUna kaZUna Takta na yaoNaa–yaa vya@tIcyaa baabatIt %yaa SaasanaacaI ³k´ [tr kaoNa%yaahI vya@tIcyaa baabatIt %yaalaa %yaacyaa pdakÉna kaZUna TakNyaabaabat saxama Asalaolyaa p`aiQakrNaasaazI pUva-maMjaUrI AsalyaaiSavaaya nyaayaalaya dKla Gaot naahI. ho laxaat Gaota AiBayaaoga daKla krNyaasa saxama p`aiQakarI puZIla p`maaNao AsatIla.

1´ gaT A va gaT ba ³ rajapi~t´ maM~alaya stravar saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaaga. 2´ gaT ba ³ Arajapi~t´ gaT k va gaT D ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK. 3´ Anya saMsqaa ³]da. mahamaMDLoÀmaMDLo

Àsqaainak svarajya saMsqaa ´ jyaaMnaa Saasanaacao Aqa- sahayya doNyaat yaoto.

saMbaMiQat saMsqaacao AQyaxaÀsMacaalak

³2´ laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaanao p`stava saadr krtanaa AvalaMbaavayaacaI kaya-pQdtI. kalaapvyaya TaLNyaacyaa dRYTInao ApcaarI AiQakarIÀ kma-caa–yaaMcao saxama p`aiQakarI inaiScat kaoNa Aahot yaaivaYayaI laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaasa maaihtI AsaNao AavaSyak Aaho. %yaacap`maaNao ekaca p`krNaat ekapoxaa jaast p`SaasakIya ivaBaagaacao AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaa eki~t sahBaaga Asatao. ASaa p`krNaI maMjaurI Gaotnaa yaoNaa–yaa ADcaNaI laxaat Gaota puZIlap`maaNao kaya-pwtI AnausarNyaat yaavaI. ivabaama.

Page 360: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

308

A´ 1´ rkaca ivaBaagaacao rajapi~t AiQakarI ApcaarI Asalyaasa ekca p`stava va maMjaUrI AadoSa AavaSyak Asaola. 2´ ekaca ivaBaagaacao gaT A to D maQaIla ApcaarI Asalyaasa laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna eki~t p`stava va saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaakDUna ekca maMjaurI AadoSa AavaSyak Asaola. 3´ vaogavaogaLyaa ivaBaagaatIla rajapi~t AiQakarI Asalyaasa laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna ivaBaagavaar svatM~ p`stava va saMbaMiQat ivaBaagaakDUna svatM~ maMjaurI AadoSa AavaSyak AsatIla. 4´ vaogavaogaLyaa ivaBaagaatIla f@t gaT–k va D cao kma-caarI Asalyaasa saMbaMiQat inayau@tI p`aiQakarI inahaya p`stava va maMjaUrI AadoSa AavaSyak AsatIla.

ba´ 1´ rajapi~t AiQaka–yaaMcao ivaBaagainahaya tsaoca ekaca ivaBaagaatIla rajapi~t AiQakarI va Arajapi~t kma-caa–yaaMcao eki~t p`stava laacalaucapt p`itbaMQa Kato gaRh ivaBaagaakDo saadr krola. 2´ Anya p`krNaI saMbaMQaIt inayau@tI p`aiQakarI inahaya p`stava laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna prspr saxama p`aiQaka–yaaMkDo pazivaNyaat yaotIla.

³3´ gaRh ivaBaagaatIla kaya-vaahI Á– pircCod 2 ³ba´³1´ saMbaMQaatIla p`stava laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna p`aPt JaalyaanaMtr gaRh ivaBaagaat %yaaMcaI CananaI krNyaat yao[-la. AaiNa kahI ~uTI AaZLlyaasa %yaaMcao laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna inarakrNa k$na Gao}na inaYkYa- saÌtdSa-naI isvakarah- vaaTlyaasa A.mau.sa.³gaRh´ yaaMcyaa sahmatInaMtr Asao p`stava saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaaMkDo puZIla kaya-vaahIsaazI tIna AazvaDyaacyaa Aat pazivaNyaat yaotIla. ³4´ p`SaasakIya ivaBaagaanao kravayaacaI kaya-vaahI. ³A´ nyaayaalayaIna AiBayaaoga daKla krNyaacyaa p`krNaI p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI saxama p`aiQakarI mhNaUna inaNa-ya

GaotaMnaa SaasanaacaI maMjaUrI GaoNao AiBap`ot Aaho. gaRh ivaBaagaakDUna p`SaasakIya ivaBaagaat p`stava p`aPt JaalyaanaMtr saMbaMiQat ivaBaagaaMnaI svatM~pNao ivastRt CananaI k$na AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI VavayaacaI ikMvaa naahI yaabaabat ivaQaI pramaSaI- yaaMcaa sallaa Gao}na inaNa-ya Gyaavaa. %yaanaMtr saMbaMiQat ivaBaagaanao jyaaMcao vaotna É.10¸650À– poxaa kmaI Aaho %yaaMcyaa baabatIt p`BaarI maMHyaamaaf-t maa. ]pmau#yamaM~I yaaMcaI maanyata GyaavaI. jao AiQakarI É.10¸650À– va %yaapoxaa jaast vaotnaEaoNaIt vaotna Gaotat %yaaMcyaa baabatIt %yaa ivaBaagaacao p`BaarI maM~I yaaMcyaa maaf-t maa. mau#yamaM~I yaaMcaI maanyata GyaavaI.

³ba´ p`qama ivaQaI pramaSaI- yaaMcyaa sallyaakirta p`krNa saMdiBa-t krNao va AiBayaaoga daKla krNyaacaa inaNa-ya JaalyaanaMtr maMjaUrIcaa masauda tpasaNyaasaazI punha ivaiQa va nyaaya ivaBaagaasa saMdBa- kravaa laagalyaamauLo haoNaara kalaapvyaya TaLNyaasaazI p`krNa ivaiQa va nyaaya ivaBaagaakDo ivaiQa pramaSaI- yaaMcyaa sallyaasaazI saMdiBa-t krNyaacyaa TPPyaavarca maMjaUrI AadoSaacaa masauda doKIla tpasaUna GaoNyaasa hrkt naahI.

³k´ laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaacaa p`stava xao~Iya stravar Amaanya kravayaacaa Asalyaasa xao~Iya AiQaka–yaaMnaI Asao p`stava AiBayaaoga daKla krNyaasa %yaaMcyaa ivaraoQaacaI karNao namaUd k$na saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaakDo ivaBaagaaMcyaa saicavaaMcyaa naavaanao pazvaavaot. saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaanao %yaabaabat var namaUd pwtInausaar Saasana AadoSa p`aPt k$na GaoNyaacaI kaya-vaahI tatDInao kravaI. ASaa p`krNaI gaRh ivaBaagaacao AiBap`aya Aqavaa sahmatIcaI AavaSyakta naahI.

³D´ 1´ jaovha eKaVa p`kNaamaQyao ekapoxaa AiQak djaa-cao AiQakarI va kma-caarI gauMtlao Asalyaacaa inaYkYa- laacalaucapt p`itbaMQa ivaBaagaanao kaZlaolaa Asatao %yaavaoLI %yaa p`krNaat gauMtlaolyaa sava- AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa samaana nyaayaacao t<va laagaU kravao. mhNajaoca vairYztma AiQaka–yaavar KTlaa BarNyaasa maMjaUrI doNaa–yaa

Page 361: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

309

saxama p`aiQaka–yaanao tSaI maMjaurI idlyaaiSavaaya kinaYz AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaavar kaoNatIhI kaya-vaahI krNyaat yao} nayao AaiNa jar vairYztma AiQaka–yaavar KTlaa BarNyaasa saxama p`aiQaka–yaanao AnaumatI naakarlaI tr %yaa p`krNaatIla [tr kinaYz AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaavar kaoNatIhI kaya-vaahI krNyaat yao} nayao. 2´ eKaVa p`krNaI vaogavaogaLyaa ivaBaagaatIla ekapoxaa jaast AiQakarI gauMtlaolao AsatIla tr jyaa ivaBaagaacao jaast AiQakarI AsatIla %yaa ivaBaagaanao %yaa p`krNaI kaya-vaahI kravaI va caËIya pwtInao ( Circulation Method ) [tr saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaacaI sahmatI GyaavaI. jar vaogavaogaLyaa ivaBaagaatIla daona AiQakarI gauMtlao AsatIla ASaa p`krNaI jyaoYztma AiQaka–yaacyaa ivaBaagaanao kaya-vaahI kravaI.

³5´ p`stavaavarIla kaya-vaahIcao vaoLap~k laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna laacaocaa saapLa ikMvaa ApsaMpdocyaa bahutaMSaI p`krNaI kravayaacyaa tpasaacyaa drmyaana far maaoza kalaavaQaI ivacaarat Gaotlaa jaatao. kagadp~o va tpSaIlahI i@laYT va maaoza Asatao. yaa baabaI ivacaarat Gaota‚ saxama p`aiQaka–yaanao p`krNa tpasatanaa laxapUva-k tpasaNaI ( Application of Mind ) kolaI ikMvaa naahI Asaa saMSaya GaoNyaasa nyaayaalayaasa vaava imaLU nayao yaa dRYTInao CananaIcyaa TPPyaavar purosaa kalaavaQaI imaLNao AavaSyak Aaho. %yaadRYTInao puZIlap`maaNao vaoLap~k ivaiht krNyaat yaot Aaho.

1´ laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaanao saapLa p`krNaI GaTnaa GaDlyaanaMtr tIna maihnyaaMcyaa Aat tpasaacaa AMitma Ahvaala ÀAiBayaaoga p`stava saMbaMiQataMkDo saadr kravaa. Anya p`krNaI ek vaYaa-cyaa kalaavaQaIt Ahvaala Vavaa.

2´ gaRh ivaBaagaanao tIna AazvaDyaat saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaaMkDo p`stava pazvaavaot. 3´ p`SaasakIya ivaBaagaanao ivaiQa va nyaaya ivaBaagaacyaa sallyaasah saha AazvaDyaat SaasanaacaI AMitma

maMjaurI imaLvaavaI.eKaVa p`krNaat AiBayaaoga daKla krNyaasa ivaiht kalaavaQaIt maMjaurI doNyaat kahI ADcaNaI Asalyaasa %yaa mau#ya saicavaaMmaaf-t maa. mau#yamaM~I yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaavyaat.

4´ xao~Iya stravar gaT—k va gaT–D cyaa kma-caa–yaaMbaabat AiBayaaoga daKla krNyaabaabatcaa inaNa-ya laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna p`stava p`aPt JaalyaanaMtr daona AazvaDyaacyaa Aat Gyaavaa va %yaap`maaNao maMjaurI AadoSa inaga-imat kravao ikMvaa Amaanya kravayaacaa p`stava saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaakDo saicavaaMcyaa naavao pazvaavaa.

5´ xao~Iya strava$na p`aPt vaga- k va vaga- D kma-caa–yaaMcyaa p`krNaasaMbaMQaat saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaanao Ahvaala p`aPt JaalyaanaMtr tIna AazvaDyaacyaa Aat yaaogyatao inaNa-ya Gao}na %yaabaabat Saasanaacao AadoSa p`aPt k$na Gyaavao.

6´ maMjaurI p`aPt JaalyaanaMtr laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaanao daona AazvaDyaacyaa Aat saxama nyaayaalayaat AiBayaaoga daKla kravaa.

7´ var ivaiht kolaolao vaoLap~k laxaat Gaota‚

A´ laacaocaa saapLa p`krNaI (Trap Cases ) KTlaa daKla krNyaasaazI jaastIt jaast kalaavaQaI saha maihnao [tka Asaola. ba´ laacaocaa saapLyaa vyaitir@t Anya p`krNaI ³ ]da. ApsaMpda [%yaadI´ AiQakaiQak kalaavaQaI ek vaYao- 3 maihnao [tka Asaola.

ivabaama.

Page 362: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

310

k´ xao~Iya stravar ha kalaavaQaI laacaocyaa saapLa p`krNaI caar maihnao va Anya p`krNaI ek maihnaa [tka rahIla. D´ jaI p`krNao p`laMibat Aahot ³kuzlyaahI stravar´ %yaavar ha Saasana inaNa-ya inaga-imat Jaalaolyaa tarKopasaUna puZIla 2 maihnyaat AMitma kaya-vaahI krNao AavaSyak rahIla. maa~ saha maihnyaacyaa Aqavaa ek vaYa- tIna maihnyaacyaa kalaavaQaI %yaanaMtr pUNa- haot Asaola tr ASaa naMtrcyaa tarKo pya-nt saMbaMiQat ivaBaagaanao p`krNaI AMitma inaNa-ya GaoNao AavaSyak rahIla.

var namaUd kolaolyaa ivaiht kalamayaa-dot saxama p`aiQaka–yaanao kaoNatahI inaNa-ya Gaotlaa naahI tr %yaa p`krNaat Apcaa–yaacao inalaMbana ivaiht kalaavaQaI saMplyaavar lagaocacyaa dusa–yaa idvaSaI saMpuYTat Aalao Asao samajaNyaat yaavao. tsaoca jaoqao inalaMbana samaqa-naIya nasaola ASaa p`kNaI inalaMbanaacaa kalaavaQaI doKIla kt-vyakaL mhNaUna gaNaNyaat yaavaa. %yaap`karcao AadoSa inaga-imat haoNyaasa p`SaasakIya ivalaMba Jaalaa tr to AadoSa ivaiht kalaavaQaI saMplyaacyaa dusa–yaa idvasaapasaUna AMmalaat Aalyaacao gaRhIt QarNyaat yao[-la. tsao inalaMbana saMpuYTat AaNaavayaacyaa AadoSaat spYTpNao namaUd kolaolao Asaavao. maa~ ASaa ivalaMbaasa jabaabadar AsaNaa–yaa AiQakarIÀkma-caa–yaavar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaat yaavaI.³pircCodat sauQaarNaa. %yaasaazI yaa Saasana inaNa-yaaKalaIla TIp phavaI. ´ 6´ maM~alayaIna stravaIla saimatI va kaya-pwtI. laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna AiBayaaoga daKla krNyaacyaa p`stavaavar inaNa-ya GaoNyaasaazI maM~alayaIna stravar KalaIlap`maaNao saimatI gaizt krNyaat AalaI Aaho.

1´ mau#ya saicava AQyaxa 2´ Apr mau#ya saicava ³gaRh ´ sadsya 3´ saicava‚ivaiQa va nyaaya ivaBaaga³ivaiQa

pramaSaI- sadsya

4´ saMbaMiQat ivaBaagaacao Apr mau#ya saicava Àp`Qaana saicava Àsaicava.

sadsya

5´ mahasaMcaalak‚ laacalaucapt p`itbaMQa Kato.

sadsya.

6´ Apr mau#ya saicavaÀp`Qaana saicava ³saovaa´ saa.,p`.,ivaBaaga

sadsya saicava.

saimatIcyaa baOzkIt mau#ya saicavaaMnaa kaya-baahulyaamauLo ]pisqat rhaNao Sa@ya nasaola tr sadr baOzk A.mau.sa.³gaRh ´ yaaMcyaa AQyaxatoKalaI Aayaaoijat krNyaat yao[-la. yaa saimatIcaI kaya-pwtI KalaIlap`maaNao Aaho. 1´ jyaa p`krNaI AiBayaaoga BarNyaasa maMjaurI AadoSa inaga-imat krNyaasa inalaMba haot Asaola ikMvaa laacalaucapt

p`itbaMQak ivaBaaga‚ gaRh ivaBaaga va saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaaga yaMacyaat AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaurI doNyaabaabat matiBannata Asaola tr ASaI p`krNao saimatIpuZo saadr krNyaat yaavaI. tsaoca ASaa p`krNaI saMbaMiQat ivaBaagaacyaa saicavaaMnaI AiBayaaoga daKla krNyaasa prvaanagaI doNyaacaI p`krNao saimatIsamaaor saadr kravaIt ikMvaa ksao yaabaabathI svaocCaiQakar vaapravao.

2´ ASaa p`krNaI saimatI ek AazvaDyaat inaNa-ya Gao[-la.

Page 363: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

311

3´ saimatIcaa inaNa-ya p`aPt Jaalyaavar inayau@tI p`aiQaka–yaanao ek AazvaDyaacyaa Aat Saasana maanyata Gao}na maMjaUrI AadoSa inaga-imat kravao.

4´ saimatIcaa inaNa-ya p`aPt JaalyaanaMtr saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaanao pir.4³A´ p`maaNao kaya-vaahI kravaI. 7´ nyaayaalayaat AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI doNyaabaraobarca kravayaacaI [tr kaya-vaahI. A´ faOjadarI kaya-vaahIcyaa tulanaot ivaBaagaIya caaOkSaIcaI karvaa[- krNyaabaabat Saasana inaNa-ya Ë.saIDIAar

1082À3362À61À11 idnaaMk 12 jaUna 1986 Anvayao saUcanaa doNyaat Aalyaa Aahot. yaaca saUcanaaMcaa puna$ccaar Saasana pirp~k Ë. saIDIAar 1097Àp`.Ë.46À97À11 idnaaMk 18 naaovhoMbar 1997 Anvayao krNyaat Aalaa Aaho. %yaanausaar ApcaarI AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaaivaÉw nyaayaayalayaat AiBayaaoga daKla krNyaasa maMjaUrI doNyaabaabat inaNa-ya dotanaaca saMbaMiQataMivaÉw ivaBaagaIya caaOkSaIcaI karvaa[- saUÉ krNyaabaabathI saxama p`aiQaka–yaaMnaI ivacaar kravaa.maa~ nyaayaalayaIna KTlyaacaa inaNa-ya laagaopya-nt ivaBaagaIya caaOkSaI saMdBaa-t kravayaacaI AMitma kaya-vaahI ³daoYamau@t ikMvaa iSaxaa doNao ´ p`laMibat zovaNyaat yaavaI.

ba´ laacaocaa saapLa p`krNaI ³maanaIva inalaMbana vagaLta´ e.saI.baI.kDUna Ahvaala p`aPt JaalyaanaMtr ApcaarI AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa ta%kaL inalaMibat krNyaacaI kaya-vaahI saxama p`aiQaka–yaaMnaI kravaI.

2. xao~Iya stravar va saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaaga tsaoca laacalaucapt p`itbaMQa Ka%yaakDUna var ivaiht pWtInausaar va vaoLap~kanausaar kaya-vaahI krNyaat yaavaI va ivalaMba TaLNyaat yaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ maa.iva.kaokNao Saasanaacyaa sah saicava.

@@@@@@

TIp Á– varIla Saasana inaNa-yaamaQyao KalaIlap`maaNao sauQaarNaa krNyaaMt AalaolaI Aaho.³ Saasana inaNa-ya Ë. saIDIAar 1099Àp`.Ë.62À99À 11 A idnaaMk 16 maaca- 2001. ´

“var namaUd kolaolyaa ivaiht kalamayaa-dot saxama p`aiQaka–yaanao kaoNatahI inaNa-ya Gaotlaa naahI tr %yaa p`krNaat Apcaa–yaacao inalaMbana ivaiht kalaavaQaI saMplyaavar lagaocacyaa dusa–yaa idvaSaI saMpuYTat Aalao Asao samajaNyaat yaavao. tsaoca jaoqao inalaMbana samaqa-naIya nasaola ASaa p`kNaI inalaMbanaacaa kalaavaQaI doKIla kt-vyakaL mhNaUna gaNaNyaat yaavaa. %yaap`karcao AadoSa inaga-imat haoNyaasa p`SaasakIya ivalaMba Jaalaa tr to AadoSa ivaiht kalaavaQaI saMplyaacyaa dusa–yaa idvasaapasaUna AMmalaat Aalyaacao gaRhIt QarNyaat yao[-la. tsao inalaMbana saMpuYTat AaNaavayaacyaa AadoSaat spYTpNao namaUd kolaolao Asaavao.” hI trtUd vagaLNyaat yaot Aaho.

maa~ ASaa ivalaMbaasa jabaabadar AsaNaa–yaa AiQakarIÀkma-caa–yaavar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaat yaavaI.

yaa vaa@yaaeovajaI “ ASaa p`krNai ivaiht maudtIt kaya-vaahI na Jaalyaasa ivalaMbaasa jabaabadar AsaNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caa–yaavar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaat yaavaI”.Asao vaa@ya vaacaavao.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 364: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

312

ivaYaya Á– paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak ³ vaga- 2´ va %yaaKalaIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIcao kamakaja paolaIsa ivaBaagaakDo saupUd- krNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga¸ ËmaaMk pIDI[-– 5891À1474À³268´Àpaola 6 ³ba´ idnaaMk 06 jaanaovaarI¸ 2001. vaacaa Á– 1´ Saasana p~ Ë.pIDI[- 5859 À306À³306Àpaola 6 ba ‚ id. 6.1.1990.

2´ paolaIsa mahasaMcaalak‚ ma.rajya‚ mauMba[- yaaMcao pirp~k Ë. 10À1628 idnaaMk 11.1.1990.

3´ Saasana p~ Ë.pIDI[- 5891À1474À³268´Àpaola 6 ba idnaaMk 7.1.1992. 4´ Saasana p~ Ë.pIDI[- 5891À1474À³268´À paola 6 ba‚ id. 26.11.1998.

pirp~k

vaga- –3 va 4 cao SaasakIya kma-caarI yaaMcyaa ivaBaagaIya caaOkSaa %varonao pUNa- krNyaasaazI saamaanya p`Saasana ivaBaagaanao Saasana inaNa-ya Ë.saIDIAar 1187À5181À45ÀAkra idnaaMk 29.12.1988 Anvayao “ ivaSaoYa AiQakarI ‚ ivaBaagaIya caaOkSaa ” yaaMcaI pdo inamaa-Na kolyaanaMtr paolaIsa inarIxak va %yaahUna kmaI djaa-cyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcaI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao ivaSaoYa AiQakarI‚ ivaBaagaIya caaOkSaa yaaMcaokDo saaopivaNyaabaabat Saasana pirp~k Ë. pIDI[- 5889À306À paola 6ba idnaaMk 6.1.1990 Anvayao paolaIsa mahasaMcaalak‚ maharaYT/ rajya mauMba[- yaaMnaa saUcanaa doNyaat Aalyaa hao%yaa. %yaanausaar %yaaMnaI ivaBaagaIya caaOkSaI p`krNao pirp~k Ë. 10À1628 idnaaMk 11.1.1990 Anausaar ivaSaoYa AiQakarI‚ ivaBaagaIya caaOkSaa yaaMcaokDo saupUd- krNyaacao AadoiSat kolao. 2. SaasakIya kma-caa–yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla ´ inayama 1979 laagau haotat‚ tr paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla djaa-cyaa paolaIsa AiQakarI va kma-caarI yaaMnaa mauMba[- paolaIsa ³ iSaxaa va ApIlao ´ inayama 1956 ho inayama laagaU haotat. PaaolaIsa AiQakarI va kma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcao ivaBaagaIya caaOkSaIcao kamakaja ho p`amau#yaanao paolaIsa zaNyaatIla kamakajaacao p`cailat inayama‚ gaunhyaaMcyaa tpasaabaabat Asalaolao kayado va inayama yaaMcyaavar AaQaairt AsalyaamauLo AaiNa %yaatIla gauMtagauMt va taMi~kdRYTyaa haot AsalaolaI ibakTta ivacaarat Gao}na ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao AiQak saukrtonao va %varonao inakalaI kaZNyaacaI Sa@yata gaRiht QaÉna tsaoca sadr paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcaI ivaBaagaIya caaOkSaa (a %yaaMcaosaazI svatM~pNao tyaar krNyaat Aalaolyaa “ mauMba[- paolaIsa ³ iSaxaa va ApIlao ´ inayama 1956 ” maQaIla trtUdInausaar kolyaa jaat Asalyaanao Saasanaanao ]prao@t paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcaI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao Saasana p~ Ë.pIDI[- 5891À1474À³268´Àpaola 6 ba idnaaMk 26.11.1998 Anvayao punha paolaIsa Ka%yaatIla AiQaka–yaaMkDo saupUd- krNyaasaazI t%vatÁ maanyata idlaI.maa~ %yaavaoLI idnaaMk 6.1.1990 cao Saasana AadoSa va paolaIsa mahasaMcaalak yaaMcao idnaaMk 11.1.1990 cyaa pirp~katIla saUcanaa r_ kÉna pUva-laxaI na dota %yaa kalaavaQaItIla ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kahI p`krNao saamaanya p`Saasana ivaBaagaanao inayau@t kolaolyaa ivaSaoYa AiQakarI‚ ivaBaagaIya caaOkSaa eovajaI tI paolaIsa AiQaka–yaaMkDo saaopivaNyaat AalyaamauLo ASaI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kahI AavhanaIt p`krNao inayamabaa( Asalyaacao maharaYT/ p`SaasakIya nyaayaaiQakrNaanao AadoSa idlao. %yaamauLo paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaoivaÉwcaI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao pUva-laxaI p`Baavaanao paolaIsa AiQaka–yaaMkDo doNyaasaMbaMQaIcaI baaba Saasanastravar ivacaaraQaIna haotI. 3. ]prao@t baabaI ivacaarat Gao}na saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa Saasana inaNa-ya Ë.saIDIAar 1187À5181À45ÀAkra‚ id. 29.12.1988 cyaa AnauYaMgaanao saMdiBa-t idnaaMk 6.1.1990‚ id. 7.1.1992 va id.26.11.98 cyaa Saasana p~anvayao gaRh ivaBaagaanao idlaolyaa saUcanaa ÀAadoSa va %yaa saMbaMQaatIla paolaIsa

Page 365: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

313

mahasaMcaalak yaaMnaI parIt kolaolao idnaaMk 11.1.1990 cao saMdiBa-t pirp~k yaavdaro r_ krNyaat yaot Aahot va paolaIsa dlaatIla inarIxak ³vaga- 2 ´ va %yaaKalaIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉwcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIcao kamakaja pUvaI- p`maaNao paolaIsa ivaBaagaatIla saxama AiQaka–yaaMkDo saupUd- krNyaat yaot Aahot.maa~ ]prao@t saMdiBa-t p~anvayao %yaa–%yaa vaoLI ivaSaoYa AiQakarI‚ ivaBaagaIya caaOkSaa tsaoca paolaIsa AiQakarI yaaMcaokDo saaopivaNyaat AalaolaI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao %yaaMnaI inakalaI kaZlaI AsatIla Aqavaa p`laMibat AsatIla tI p`krNao %yaaMnaIca inakalaI kaZayacaI Asalyaanao saMdiBa-t p~oÀpirp~k jarI r_ krNyaat AalaI AsalaI trI %yaamauLo ASaa p`krNaI kaoNatIhI baaQaa inamaa-Na haoNaar naahI. 4. %yaanausaar paolaIsa mahasaMcaalak va paolaIsa mahainarIxak‚ maharaYT/ rajya‚ mauMba[- ‚ paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[- va mahasaMcaalak‚ A^nTI krPSana byaurao‚ maharaYT/ rajya‚ mauMba[- yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK ³iSastBaga p`aiQakarI´ yaaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaatIla ivaBaagaIya caaOkSaIMcaI navaIna p`krNao tsaoca p`laMibat AsalaolaI p`krNao KalaIla inado-iSat saMbaMiQat AiQaka–yaaMkDo pazivaNyaasaMbaMQaIcaI kaya-vaahI kravaI.p`laMibat p`krNao pazivaNyaapUvaI- KalaIla saUcanaa laxaat GaoNao AavaSyak Aaho.

³A´ jyaa p`laMibat ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao ivaSaoYa AiQakarI‚ ivaBaagaIya caaOkSaa yaaMcyaakDo saaopivalaolyaa AsatIla va jyaamaQyao saaxaI naaoMdivaNyaacaI kaya-vaahI sauÉ JaalaolaI naahI ASaI p`krNao paolaIsa AiQaka–yaaMkDo saaopivaNyaat yaavaIt. ³ba´ jyaa p`krNaaMt p`gatI JaalaolaI Aaho mhNajao jaI p`krNao kovaL saadrkta- AiQakarI ikMvaa ApcaarI yaaMnaI laoKI TaMcaNao idlaI naahIt mhNaUna p`laMibat Aahot ikMvaa jaoqao saaxaInaa sauÉvaat JaalaI Aaho ikMvaa saaxaI pUNa- Jaalyaa Aahot. ASaI ivaBaagaIya caaOkSaIcaI p`krNao ivaSaoYa AiQakarI‚ ivaBaagaIya caaOkSaa yaaMcaokDo p`laMibat AsatIla tr tI %yaanaIca sa%var inakalaI kaZavaIt.

5. paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaBaagaIya caaOkSaa krNyaasa KalaI namaUd kolyaap`maaNao paolaIsa AiQakarI saxama rahtIla. A.k. jyaacyaaivaÉw iSastBaMgaacaI karvaa[-

p`staivat kolaI Aaho %yaakma-caa–yaacao pdnaama.

ivaBaagaIya caaOkSaI krNyaasa saxama Asalaolyaa AiQaka–yaaMcaa ikmaana djaa-.

1 2 3 1 paolaIsa inarIxak sahayyak paolaIsa Aayau@tÀpaolaIsa ]pAQaIxakÀivaBaagaIya paolaIsa

AiQakarI Àsahayyak samaadoSakÀAitir@t ]p Aayau@t‚ rajya gauPtvaata- ivaBaagaÀApr paolaIsa ]p Aayau@tÀ Apr paolaIsa AQaIxak‚ A^nTI krPSana byauraoÀ sahayyak saMcaalakÀ]p p`acaaya- ikMvaa sahayyak paolaIsa Aayau@t djaa-caa kaoNatahI AiQakarI. ³ paolaIsa ibanatarI saMdoSa ivaBaaga va paolaIsa maaoTar pirvahna ivaBaagaasaiht sava- ´

2 sahayyak paolaIsa inarIxak varIlap`maaNao 3 paolaIsa ]p inarIxak varIlap`maaNao 4 sahayyak paolaIsa ]p inarIxak paolaIsa inarIxakÀsahayyak Aayau@t‚ rajyagauPtvaat-a ivaBaaga

ÀpaolaIsa ]p AQaIxak‚ gaunho AnvaoYaNa ivaBaaga À sahayyak paolaIsa Aayau@t ikMvaa paolaIsa ]p AQaIxak‚ A^nTI krPSana byaurao ikMvaa paolaIsa inarIxak djaa-caa AiQakarI ³ paolaIsa ibanatarI saMdoSa ivaBaaga va paolaIsa maaoTar pirvahna ivaBaagaasaiht sava- ´

Page 366: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

314

5 paolaIsa hvaaladar varIlap`maaNao 6 paolaIsa naa[-k varIlap`maaNao 7 paolaIsa iSapa[- varIlap`maaNao 6. paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaoivaÉw ksaUrI Ahvaala AavaSyak kaya-vaahIsaazI jyaa AiQaka–yaanao iSastBaMga p`aiQaka–yaakDo saadr kolaa Asaola %yaa AiQaka–yaanao ASaa p`krNaacyaa caaOkSaIcao kama na dota to varIla namaUd kolaolyaa Anya AiQaka–yaakDo saaopivaNyaat yaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ naa.ra. Saoro ]p saicava ‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Anaok saMGaTnaakDUna ivaivaQa kayaa-saazI janatokDUna gaaoLa krNyaat yaot AsalaolaI vaga-NaI va %yaamauLo ba–yaacada janatot inamaa-Na haot AsalaolaI naarajaI va yaavar inayaM~Na AaNaNyaasaazI kravayaacaI ]payayaaojanaa.

saa.p`.iva.pirp~k Ë. SaamaasaM 1001Àp`.Ë.73À2001À16 A idnaaMk 28.6.2001.

Pairp~k

SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa Anaok saMGaTnaa Aaplyaa ivaivaQa kayaa-saazI janatokDUna vaga-NaI gaaoLa krIt Asalyaacyaa tËarI Asalyaanao va %yaabaabat janatot naarajaI inamaa-Na haot AsalyaamauLo yaavar inayaM~Na zovaNyaasaazI kaya ]payayaaojanaa krta yao[-la yaacaa ivacaar krNyaasaazI mau#ya saicava‚ maharaYT/ Saasana yaaMcyaa AQyaxatoKalaI idnaaMk 28 mao‚ 2001 raojaI vairYz saicava saimatIcaI baOzk Aayaaoijat krNyaat AalaI haotI. sadr baOzkIt GaoNyaat Aalaolyaa inaNa-yaanausaar puZIlap`maaNao saUcanaa doNyaat yaot Aahot. SaasakIya ÀinamaSaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa sava- maanyatap`aPt saMGaTnaaÀmahasaMGaÀsava- saMGa yaaMnaa ASaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot kI‚ %yaaMnaa Aaplyaa sadsyaaMmaaf-t maaisak vaga-NaI GaoNyaavyaitir@t %yaaMnaa sadsyaaMkDUna tsaoca Aama janatokDUna kaoNa%yaahI p`karcaI vaga-NaI maagaNyaacaa AiQakar nasalyaamauLo ASaI vaga-NaI maagaU nayao. %yaaMnaI ASaa p`karo vaga-NaI jamaa kolyaasa %yaa saMGaTnaocao pdaiQakarI va sadsya yaaMcyaaivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla´ inayama 1979 nausaar iSastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaat yao[-la. tsaoca tSaI vaga-NaI jamaa krNao ha BaartIya dMD saMihtoAnvayao gaunha AsalyaamauLo %yaa karNaastva %yaaMcyaa ivaÉQd faOjadarI KTlaa daKla hao} Sakola yaacaI Ìpyaa naaoMd GaoNyaat yaavaI. maM~alayaatIla ivaBaagaaMnaI %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla sava- Saasanamaanya saMGaTnaaÀmahasaMGaÀsava-saMGa yaaMcyaa inadSa-naasa yaa saUcanaa AaNaavyaat. ASaI ivanaMtI krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ d. da. doSapaMDo Avar saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 367: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

315

ivaYaya Á–inalaMbanaaQaIna SaasakIya kma-caa–yaaivaÉw ivaiht kalaavaQaIt nyaayaalayaat daoYaaraopp~ bajaavaNyaabaabat va daoYaaraopp~ bajaavaNyaasaazI AavaSyak maudtvaaZIsa pUva- maMjaUrI GaoNaobaabat.

gaRh ivaBaaga ‚p~ Ë.[e@saTI 1500À57À360Àpaola 6 ba idnaaMk 6 Aa^@Taobar‚ 2001. P`ait‚ 1´ paolaIsa mahasaMcaalak‚ maharaYT/ rajya‚ mauMba[-. 2´ mahasaMcaalak‚ A^nTIkrPSana byaurao‚ maharaYT/ rajya‚ mauMba[-. 3´ paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[-. inalaMibat SaasakIya kma-caa–yaaivaÉw gaun(ap`krNaI daoYaaraopp~ nyaayaalayaat saadr krNyaasa ivalaMba haot Asalyaasa ivalaMbaacyaa KulaaSaasah maudtvaaZIsaazI saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa Saasana pirp~k Ë. saIDIAar–1387À1776À47ÀAkra idnaaMk 25.2.1988 Anausaar pUva- prvaanagaI GaoNao AavaSyak Aaho. maa~ Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ paolaIsa ivaBaagaatIla kayaa-layaaMkDUna saMdiBa-t pirp~katIla trtudInausaar daoYaaraopp~ nyaayaalayaat saadr krNyaacaI kaya-vaahI saha maihnyaaMcyaa ivaiht maudtIt pUNa- na krta pUva- prvaanagaIiSavaaya maudtbaa( kaya-vaahI kÉna td\naMtr maudtvaaZIsa kayaao-<ar maMjaUrIsaazI p`stava SaasanaakDo saadr kolao jaatat. prMtu pUva- prvaaganaI na Gaota maudtbaa( kaya-vaahI JaalaI tr ASaa maudtvaaZIsa kayaao-<ar maMjaUrI doNyaacaI saMdiBa-t Saasana pirp~kat trtUd nasalyaamauLo Asao p`stava ivacaarat Gaotlao jaat naahIt. ]prao@t pirisqatI ivacaarat Gao}na ASaa p`krNaI saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa saMdiBa-t id. 25.2.1988 cyaa pirp~katIla trtudInausaar kaTokaorpNao kaya-vaahI krNyaabaabat Aaplyaa inayaM~NaaKalaIla sava- GaTk kayaa-layaaMnaa sa@t saUcanaa doNyaat yaavyaat. va %yaacaI ek p`t maaihtIsaazI Saasanaasa pazvaavaI‚ ih ivanaMtI. naa.ra.Saoro ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana ‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– iSastBaMga karvaa[-Á

maharaYT/ paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak djaa-pya-ntcyaa AiQakarI Àkma-caarI yaaMnaa idlaolyaa iSaxaaMiva$Qd kolaolao Aipla SaasanaakDo Aqavaa Anya Aipla p`aiQakrNaakDo p`l,aMibat Asalyaasa saMbaMiQat Apcaa–yaacyaa hyaatIbaabatcaI maaihtI vaoLIca kLivaNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga‚ pirp~k Ë. pIDI[- 2001Àp`.Ë.448Àpaola 6 ³A´ idnaaMk 21.12.2001.

maharaYT/ paolaIsa dlaatIla inarIxak djaa-pya-ntcyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa‚ %yaaMnaI kolaolyaa ksaUrIbaabat Saasanaasa duyyama Asalaolyaa xai~ya saxama p`aiQaka–yaakDUna mauMba[- paolaIsa ³iSaxaa va Aiplao´inayama 1956 maQaIla trtudInausaar iSaxaa doNyaacaI kaya-vaahI kolaI jaato. sadr iSaxaaMivaÉQd sadr ApcaarI inayamaatIla trtudInausaar

Page 368: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

316

Saasanaasa tsaoca Anya Aipla inakalaI inaGaNyaapUvaI-ca saMbaMiQat Apcaa–yaaMcao duKÁd inaQana haoto‚ ASaa vaoLI sadr GaTnaobaabat AiplaIya p`aiQakNaasa vaoLIca maaihtI na imaLalyaasa Apca–yaacyaa Aipla p`krNaavar ksaa inaNa-ya Gyaavayaacaa yaabaabat saMBa`ma inamaa-Na haotaoo. ASaaca p`karcao eka p`krNaI paolaIsa Aayau@t‚ naagapUr yaaMnaI Apcaa–yaacao inaQanaabaabat ]iSara Saasanaasa kLivalyaanao Saasanaasa yaapUvaI- Gaotlaolyaa inaNa-yaamaQyao badla krNao Ëmap`aPt Jaalao. hI gaMBaIr baaba Aaho. ASaa p`karcyaa GaTnaaMcaI punaravaR<aI BaivaYyaat punha hao} nayao mhNaUna saMbaMiQat iSastBaMga p`aiQaka–yaaMnaI puroSaI kaLjaI GaoNao AavaSyak Aaho. 2. varIla ivavaocanaacyaa AnauYaMgaanao paolaIsa ivaBaagaatIla sava- iSastBaMga p`aiQaka–yaaMnaa ASaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot kI‚paolaIsa inarIxak djaa-pya-ntcyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI %yaaMnaa idlaolyaa iSaxaoivaÉQd AiplaIya p`aiQakrNaakDo Aqavaa SaasanaakDo Aipla kolao Asalyaasa va to saMbaMiQat p`aiQakrNaakDo inaNa-yaasaazI p`laMibat Asalyaasa drmyaanacyaa kaLat Apcaa–yaacao duÁKd inaQana Jaalyaasa tabaaoDtaoba saMbaMiQat kagadaop~I puravyaasah Ahvaala saMbaMiQat AiplaIya p`aiQakrNa Aqavaa Saasanaasa p`krNa pr%vao kLivaNyaat yaavaa.ASaI kaya-vaahI na kolyaasa saMbaMiQat AiQakarI ho jabaabadar rahtIla yaacaI naaMod GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ naa. ra. Saoro ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI Á iSastBaMga ivaYayak p`krNaat paolaIsa inarIxak va %yaa KalaIla djaa-cyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI Saasanaasa kolaolyaa AiplaÀfortpasaNaI Ajaa-cyaa AnauYaMgaanao maaihtIÀkagadp~o yaacaI pUt-ta krNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga¸ pirp~k Ë. pIDI[- 1003 Àp`.Ë.269Àpaola 6 ³A´ idnaaMk 21 jaUna¸ 2003. mauMba[- paolaIsa ³iSaxaa va Aiplao´ inayama 1956 maQaIla trtudInausaar Saasanaasa duyyama Asalaolyaa iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDUna paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla djaa-cyaa paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa iSastBaMga ivaYayak p`krNaat vaogavaogaLyaa iSaxaa doNyaat yaotat. sadr iSaxaocyaa AnauYaMgaanao Apca–yaakDUna Saasanaasa Aipla fortpasaNaI Aja- kolao jaatat. %yaa AnauYaMgaanao SaasanaakDUna saMbaMiQat iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDo‚ Aipla va fortpasaNaIcyaa AnauYaMgaanao pircCodinahaya AiBap`aya‚ saMbaMiQat caaOkSaIcaI kagadp~o‚ saovaa tpiSala va AanauYaMigak maaihtI pazivaNyaabaabat kLivalao jaato. prMtu Asao AaZLUna Aalao Aaho kI‚ sadr maaihtI Saasanaasa vaoLIca p`aPt haot naahI.%yaasaazI vaarMvaar smarNap~o pazvaavaI laagatat. ASaI vaarMvaar smarNap~o pazvaUnahI Saasanaasa maaihtI vaoLovar pazivalaI jaat naahI. pirNaamaI Apcaa–yaacaI Aiplao inakalaI kaZNyaasa ivalaMba haotao. sava- iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI tsaoca ijalha paolaIsa AQaIxakaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI %yaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla kayaa-layaaMmaQyao p`laMibat AsalaolaI AiplaoÀfortpasaNaI Ajaa-baabat %yaaMcyaa kayaa-layaatIla saMbaMiQat p`SaasakIya AiQakarIÀkayaa-laya AQaIxak yaaMcyaakDo yaasaazI svatM~ naaoMdvahI zovaavaI. sava- saMbaMiQat iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI tsaoca ijalha paolaIsa AQaIxakaMnaI dr maihnyaacyaa itsa–yaa saaomavaarI (a naaoMdvahIcaI na caukta tpasaNaI kravaI va AavaSyak tI kaya-vaahI vaoLcyaavaoLI haot Aaho yaabaabat dxata GyaavaI. 2. varIla pirisqatI ivacaarat Gao}na sava- iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMnaa yaavdaro ASaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot kI‚ iSastBaMga ivaYayak p`krNaat paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI Saasanaasa kolaolyaa AiplaÀfortpasaNaI Ajaa-cyaa AnauYaMgaanao SaasanaakDUna maagaivaNyaat yaoNaarI maaihtIÀAiBap`ayaÀkagadp~o Saasanaasa 15 idvasaaMcyaa ivaiht kalaavaQaIt inaiScatpNao pazivaNyaacaI dxata GyaavaI. ba–yaacavaoLa AiplaaqaI-ÀApcaarI ho saMbaMiQat iSastBaMga

Page 369: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

317

p`aiQaka–yaaMcyaa maaf-tInao Aipla va fortpasaNaI Aja- daKla krtat. ASaa p`krNaI Saasanaacyaa saMdBaa-caI vaaT na pahta Asaa Aipla va fortpasaNaI Aja-‚ maaihtIÀAiBap`ayaÀsaMbaMiQat kagadp~o yaacyaasah Saasanaasa 15 idvasaaMcyaa ivaiht kalamayaa-dot pazivaNyaacaI vyavasqaa kravaI. 3. sava- iSastBaMga p`aiQaka–yaaMnaI ]prao@t saUcanaaMcao kaTokaorpNao palana kravao. paolaIsa mahasaMcaalakaMnaI Aaplyaa strava$na sava- GaTk p`mauK va paolaIsa AQaIxakaMnaa ]icat saUcanaa Vavyaat. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ naa,. ra. Saoro¸ ]p saicava‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– inanaavaI va KaoTyaa sahInao SaasanaakDo Aalaolyaa Ajaa-varIla kaya-vaahI .

saa.p`.iva. pirp~k Ë.Saakap 1001 À948Àp`.Ë.55À01À18 ³r.va ka.´ id.29.7.03.

pirp~k

inanaavaI va KaoTyaa sahInao p`aPt Jaalaolyaa sava-ca Ajaa-baabat caaOkXaI krNyaacaI AavaXyakta naahI. jar AXaa Ajaa-maQyao pDtaLNaIcyaa samaqa-naasa ]pyau@t ASaa ivaiXaYT p`saMgaacaa ikMvaa caOakXaI yaaogya mauVaMcaa ]llaoK krNyaat Aalaa Asaola AaiNa to caaOkXaI krNyaakirta saava-jainakdRYTyaa puroXao mah%vaacao AsatIla trca %yaa p`saMgaabaabat ikMvaa mauVabaabat caaOkXaI krNyaat yaavaI. sadr caaOkXaI krtanaa kaoNatI kaya-vaahI AvalaMbaavaI yaabaabat Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. Saakap 1085À58À18³r.va ka.´ id.7 mao 1985 Saasana pirp~k saa.p`.ivaBaaga Ë. Saakap 1096À850À18³r.va ka.´ id. 27 .12.1996 va Saasana pirp~k saa.p`.iva. Saakap 1098À58À18³r.va ka.´ id. 3 jaulaO 1998 Anvayao maaga-dXa-na krNyaat Aalao haoto. 2. p`SaasanaatIla AiQaka–yaaMnaa Àkma-caa–yaaMnaa ~asa doNyaacyaa hotUnao inanaavaI ikMvaa KaoTyaa naavaanao tËarI naaraja Jaalaolyaa vya>IMkDUna kolyaa jaatat hI saQyaacaI vastuisqatI Aaho. AiQaka–yaaMsaÀkma-caa–yaaMsa pdaonnatI imaLNyaacyaa drmyaana inanaavaI ÀKaoTyaa naavaanao tËarI kolyaa jaatat. pirNaamaI %yaasa pdaonnatI imaLNyaasa ADcaNaIcao zrto tsaoca %yaacyaa inatImaUlyaaMcao KccaIkrNa kolao jaato Asao inadSa-naasa Aalao Aaho. 3. Ba`YTacaar inamaU-lana maaoihmao AMtga-t SaasakIya kayaa-layaat Ba`YTacaar p`itbaMQa ivaBaagaacyaa saMbaMiQat AiQaka–yaacao pdnaama‚ kayaa-layaacaa p<aa va dUrQvanaI ËmaaMk [%yaadI tpSaIlaacao flak laavaNyaat Aalaolao Aahot. jyaa SaasakIya saovakaMbaabat Ba`YTacaarabaabat zaosa tËar Asaola ASaa baabatIt tËardar %yaa kayaa-layaaMXaI saMpk- saaQaU Saktao hI Ba`YTacaarasa AaLa GaalaNyaasaazI kolaolaI vyavasqaa laxaat Gaota inanaavaI Aja- tsaoca KaoTyaa naavaanao krNyaat Aalaolaa Aaho Asao caaOkXaI AMtI AaZLUna Aalyaasa AsaohI Aja- kaoNatIhI kaya-vaahI na krta to dPtrI daKla krNyaat yaavaot.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ rajaod` isaMh ¸ p`Qaana saicava ³ p`.sau.va r.va ka.´

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 370: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

318

ivaYaya Á–XaasakIya saovaotIla maihlaa kma-caa–yaaMcyaa samasyaaMcaI tpasaNaI krNyaasaazI Saasanaanao inayau@t kolaolyaa saimatIcyaa iSafarSaIMcaI AMmalabajaavaNaI…..

saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.esaAarvhI 1003À36Àp`.Ë.6À2003ÀmakA id. 5 jaanaovaarI ¸2004. phaÁ 1´ SaasakIya pirp~k Ë. esaAarvhI 1071ÀDI idnaaMk 15 jaulaO 1972.2´ pirp~k Ë. esaAarvhI 1082 ÀsaIAar 34 À 16 A idnaaMk 30 Aa^gasT 1989. 3´ Saasana inaNa-ya Ë. esaAarvhI 1099À73ÀmakAa idnaaMk 19 mao 1999. inaNa-ya Á kamaacyaa izkaNaI haoNaa–yaa laOMigak satavaNaUkIsa p`itbaMQa krNyaasaazI sana 1992 caa irT ivanaMtI Aja- ³saIAarela´ Ë. 666–70À1992 maQaIla savaao-cca nyaayaalayaanao idlaolyaa nyaaya inaNa-yaatIla maaga-dXa-k t<vao Baart sarkarkDUna p`stut krNyaat AalaI AsaUna rajya maihlaa tËar inavaarNa saimatIkDUna sadr maaga-dXa-k t<vaaMcyaa AaQaaro laOMigak CLvaadabaabat yaoNaa–yaa tËarIMcaI caaOkXaI k$na %yaanausaar kravayaacyaa karvaa[-caI iXafarsa saimatIkDUna saMbaMQaIt ivaBaagaaMsa krNyaabaabatcyaa saUcanaa vaoLaovaoLI inaga-imat krNyaat Aalaolyaa Aahot. 2. ivaQaanamaMDLacyaa maihlaaMcao h@k va klyaaNa saimatIcyaa saatvyaa AhvaalaatIla iSafarXaIMbaabat kravayaacyaa pUt-ta karvaa[- AnauYaMgaanao maM~alayaIna ivaBaagaaMsahIt sava- rajya SaasakIya va inamaSaasakIya kayaa-layaaMnaa laOMigak CLvaadabaabat maihlaa kma-caa–yaaMkDUna tËarI p`aPt Jaalyaasa puZIlap`maaNao kaya-vaahI krNyaacao AadoXa doNyaat yaot Aahot. ³A´ sava- ijalhaÀtalauka patLIvar inamna str tËar inavaarNa saima%yaaMcaI sqaapnaa krNyaat yao[-la va p`%yaok saimatIvar vairYz maihlaa AiQaka–yaacaI naomaNaUk krNyaat yao[-la. tsaoca saimatIvarIla ekUNa sadsya saM#yaocyaa 50 ‰ maihlaa sadsyaa AsatIla. ³ba´ ivaBaaga p`mauK À kayaa-laya p`mauK yaaMnaI saimatIcaI kaya-kxaa tsaoca kaya-pQdtI zrvaUna %yaabaabat kalabaQd

kaya-ËmaacaI AaKNaI kravaI. ³k´ rajyastrIya tËar inavaarNa saimatIcyaa sadsyaaMcaI AiQakarI kxaa vaaZivaNyaat yaavaI. ³D´ laOMigak CLvaadasaarKo Anauicat p`kar TaLNyaasaazI kalabaQd kaya-Ëma ivaiht kalamayaa-dot rabavaavaot.

%yaasaazI saimatIcyaa inayatkailak baOzka Gao}na baOzkIcaa idnaaMk va vaoL saMbaMiQat kayaa-layaaMsa puroXaa vaoLo Agaaodr kLvaavaI va Ahvaala saadr krNyaasa ivaiht maudt doNyaat yaavaI.

³[´ maihlaaMcyaa laOigak SaaoYaNaasaMdBaa-t saimatIkDUna krNyaat yaoNaarI caaOkXaI gauPt svaÉpacaI ³ [na k^maora ´ krNyaat yaavaI.

3. ijalha va talauka patLIvarIla tËar inavaarNa saimatIsa p`aPt haoNaa–yaa tËarInauYaMgaanao kaya-vaahI kolyaanaMtr caaOkXaI Ahvaala rajya maihlaa tËar inavaarNa saimatIkDo saadr k$na AavaSyak vaaTlyaasa %yaavar AiQak kaya-vaahIcaI iSafarsa krNyaacao AiQakar rajya tËar inavaarNa saimatIsa rhatIla va %yaanaMtr saimatIcyaa iSafarXaInausaar krNyaat yaoNaarI kaya-vaahI tIna maihnyaat PaUNa- k$na %yaabaabatcaa Anaupalana Ahvalaa saimatIsa punha saadr krNyaat yaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ caa$iXalaa saaohaonaI¸ p`Qaana saicava ³saovaa´.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 371: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

319

ivaYaya Á–saMixaPt ÀivaBaagaIya caaOkSaI maQaIla iSastBaMga ivaYayak p`krNaamaQyao Apcaa–yaaMcaoÀAiplaaqaI-cao ApIla Aja- inakalaI kaZNyaapUvaI- vyai@tgat saunaavaNaI ( Personal Hearing ) doNaobaabat.

gaRh ivaBaaga‚ pirp~k Ë. pIAarsaI À1903À59À132À paola – 6 idnaaMk 26.2.2004. maharaYT/ paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla djaa-cyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa ivaBaagaIyaÀsaMixaPt caaOkSaIAMtI idlaolyaa iSaxaoivaÉQd mauMba[- paolaIsa ³ iSaxaa va Aiplao´ inayama‚ 1956 maQaIla inayama 6 maQaIla trtudInausaar Aipla Anau&oya Aaho.AiplaIya p`aiQaka–yaanaI Aipla Aja-avar inaNa-ya doNyaapUvaI- AiplaaqaI-cao mhNaNao eokUNa GaoNyaasaazI %yaasa vyai@tgat saunaavaNaI doNao AavaSyak Asalyaacaa inaNa-ya maharaYT/ p`SaasakIya nyaayaaiQakrNaanao EaI. sauroSa ip$ cavhaNa va [traMcyaa maUL Aja- Ë.46À2002 maQyao idnaaMk 16.1.2003 raojaI idlaolao Aahot. 2. maharaYT/ p`SaasakIya nyaayaaiQakarNaacaa ]prao@t inaNa-ya pahta p`cailat inayamaamaQyao yaaogya tI sauQaarNaa krNyaacaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna Aaho. drmyaana paolaIsa dlaatIla inarIxak va %yaapoxaa Kalacyaa djaa-cyaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa ivaÉQdcyaa saMixaPtÀivaBaagaIya caaOkSaI p`krNaat idlaolyaa iSaxaaivaÉQdcyaa Aipla Ajaa-var inaNa-ya doNyaapUvaI- sava- AiplaIya p`aiQakrNaaMnaI AiplaaqaI-laa svatÁ vyai@tgat saunaavaNaI do}na %yaaMcao mhNaNao eokUna GaovaUna %yaanaMtr Aipla Ajaa-var karNao namaUd k$naca inaNa-ya Vavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar naavaanao ‚ hYa-idp kaMbaLo ]p saicava‚maharaYT/ Saasana‚ gaRh ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaakDUna SaasakIya kt-vya par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaabaabat AaiNa kt-vya palanaatIla ksaUrIbaabat iSastBaMga karvaa[- krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga ¸pirp~k Ë. saMkINa- 1005 À34Àp`Ë 8À2005À18³r va ka´ idnaaMk 7.4.2005.

saMdBa- Á Saasana pirp~k saa.p`.ivaBaaga idnaaMk 1.9.88 va pirp~k idnaaMk 8.8.2002. maharaYT/ kayaa-layaIna kaya-pwtI inayamapuistka yaamaQaIla p`krNa tIna inayama 23 maQyao ta%kaL p`krNao Sa@yatao %yaaca idvaSaI ikMvaa ]iSarat ]iSara mhNajao dusa–yaa idvaSaI sakaLI‚ tatDIcaI p`krNao caar idvasaat va sava-saaQaarNa p`krNao eka AazvaDyaacyaa Aat p`stut krNyaat yaavaIt Asao tsaoca saMdBaa-QaIna Saasana pirp~kavdaro AadoiSat kolao Aaho. tqaaip Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ SaasanaakDo p`aPt haoNaa–yaa p`krNaavar ivaiht kolaolyaa kalaavaQaInausaar kaya-vaahI haot nasaUna ivalaMbaanao kaya-vaahI kolaI jaato. tovha ASaaI SaasakIya kamao inakalaat kaZNyaakirta vaoLap~k inaQaa-irt krNao AaiNa kaoNa%yaahI SaasakIya kt-vyaacao palana krNyaat ksaUr kolyaaba_la ksaUrdar SaasakIya kma-caa–yaaivaÉw iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaacaI trtUd krNyaaivaYayaI SaasakIya kt-vyao par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaasa p`itbaMQa krNyaasaazI AiQainayama krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa haota. %yaanausaar p`qama sana

Page 372: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

320

2003 caa maharaYT/ AQyaadoSa Ë.9 ha idnaaMk 25 Aa^gasT 2003 raojaI saMpuYTat AalyaanaMtr sadr kayada puZo caalaU rahavaa yaakirta Saasanaanao idnaaMk 16.1.2004 ‚20.4.2004 AaiNa 2.7.2004 raojaI var namaUd kolaolao AQyaadoSa punaÁ p`#yaaipt kolao. drmyaana sadr AQyaadoSaacao ÉpaMtr AiQainayamaat krNyaakirta sana 2003 cyaa ihvaaLI AiQavaoSanaat saBaagaRhacyaa maanyatosaazI ivaQaoyak ³ ivaQaana pirYad ivaQaoyak 15À2003´ saadr krNyaat Aalao. tqaaip sadr ivaQaoyak daonhI saBaagaRhacyaa 15 sadsyaaMcyaa saMyau@t saimatIkDo ivacaaraqa- pazivaNyaacaa p`stava ivaQaImaMDLacyaa daonhI saBaagaRhaMnaI saMmat kolaa. %yaanausaar sadr ivaQaoyak ivaQaImaMDLacyaa 15 sadsyaaMcyaa saimatIkDo ivacaaraqa- saaopivaNyaat Aalao Aaho. idnaaMk 2 jaulaO 2004 raojaI punaÁp`#yaaipt kolaolyaa AQyaadoSaacaI maudt saMpuYTat Aaalyaanao AaiNa SaasakIya kma-caa–yaaMkDUna SaasakIya kt-vya par paDtanaa haoNaa–yaa ivalaMbaabaabat AaiNa kt-vya palanaatIla ksaUrIbaabat iSastBaMga karvaa[- krNyaasaMbaMQaIcaa kayada parIt na Jaalyaanao saVÁisqatIt yaa ivaYayaI AQyaadoSaatIla trtudInausaar p`krNao inakalaI krZNyaasaazI kalamayaa-da ivaiht krNao va kalamayaa-docao ]llaMGana krNaa–yaa SaasakIya kma-ca–yaaMvar iSastBaMga karvaa[- krNyaacao QaaorNa kaya Asaavao yaabaabatcaa p`stava Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ 1´ p`%yaok SaasakIya kma-caarI %yaasa naomaUna idlaolaI ikMvaa %yaacyaaSaI saMbaMQaIt AsalaolaI SaasakIya kt-vyao va kayaa-layaIna kama A%yaMt dxatonao AaiNa Sa@ya itt@yaa SaIGa`tonao par paDIla. 2´ saaQaarNapNao kaoNatIhI fa[-la ivaBaagaatIla ikMvaa kayaa-layaatIla kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaacyaa Tobalaavar saat kamaacyaa idvasaacao vaa AiQak kaL p`laMibat rahaNaar naahI. 3´ t%kaL AaiNa taatDIcyaa svaÉpacyaa fa[-laI %yaa p`krNaacyaa inakDInausaar Sa@ya itt@yaa SaIGa`tonao AaiNa p`aQaanyaanao t%kaL fa[-la Sa@yatao eka idvasaat ikMvaa dusa–yaa idvaSaI sakaLI AaiNa tatDIcyaa svaÉpacaI fa[-la Sa@yatao caar idvasaat inakalaat kaZavaI. 4´ dusa–yaa kaoNa%yaahI ivaBaagaakDo ivacaaraqa- pazvaavayaacaI AavaSyakta nasalaolyaa fa[-laIcyaa saMbaMQaat saMbaMQaIt ivaBaaga %yaa p`krNaavar pMcaocaaLIsa idvasaaMcao Aat inaNa-ya Gao}na AavaSyak tI kaya-vaahI kravaI AaNI dusa–yaa kaoNa%yaahI ivaBaagaakDo ivacaaraqa- pazvaavayaacaI AavaSyakta Asalaolyaa fa[-laIsaMbaMQaat tIna maihnyaaMcyaa Aat inaNa-ya Gao}na AavaSyak tI kaya-vaahI kravaI. 5´ SaasakIya kma-caa–yaaMsa naomaUna idlaolaI ikMvaa %yaacyaaSaI saMbaMQaIt AsalaolaI kt-vyao ikMvaa kayaa-layaIna kama par paDNyaasa %yaanao jaaNaUnabaujaUna ikMvaa hotupurssar ivalaMba laavalaa Asaola ikMvaa %yaat hyagaya kolaI Asaola tr ASaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kt-vyapalanaatIla ksaUrI zrvaavaI AaiNa ASaa SaasakIya kma-caa–yaaMvar maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla´ inayama‚ 1979 Anvayao ikMvaa ASaa kma-caa–yaalaa laagaU Asalaolyaa Anya kaooNa%yaahI saMbaMQa iSast ivaYayak inayamaaMmaQyao yaqaaocaIt iSastBaMga karvaa[- krNyaat yaavaI. 6´ SaasakIya kma-caa–yaakDUna JaalaolaI kt-vyao palanaatIla kaoNatIhI ksaUr %yaacao gaaopnaIya Ahvaala ilaihNaa–yaa saxama AiQaka–yaasa laxaat Aalyaasa ikMvaa %yaacyaa laxaat AaNaUna idlyaasa %yaanao ASaa ksaUrdar SaasakIya kma-caa–yaacyaa vaaiYa-k gaaopnaIya Ahvaalaat kt-vya palanaatIla ksaUrI saMbaMQaat naaoMd kravaI. yaa pirp~katIla trtUdIcaI sava- saMbaMQaItaMnaI tMtaotMt AMmalabajaavaNaI kravaI. ra.mao.pomakumaar¸ mau#ya saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 373: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

321

ivaYaya Á– paolaIsa AiQakarIÀkma-caarI ³ vairYz paolaIsa inarIxak strapya-nt ´ yaaMnaa saMixaPtÀivaBaagaIya caaOkSaIt vaotnavaaZ raoKNyaacaI iSaxaa dotanaa GyaavayaacaI KbardarI.

gaRh ivaBaaga ‚ pirp~k Ë. pIDI[- 1004À63À247À paola 6 ba idnaaMk 22 saPToMbar¸ 2005.

vaacaaÁ– 1´ Saasana samaËmaaMk idnaaMk 30 jaulaO 2004 cao p~, 2´ paomasaMÀ 11 À22À8À2003 idnaaMk 28.8.2004 cao p~. Saasanaacao Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ paolaIsa ivaBaagaatIla iSastBaMga p`aiQaka–yaakDUna %yaaMcyaa AiQanast Asalaolyaa kma-caa–yaaMnaa saMixaPt caaOkSaI Gao}na ikMvaa ivaBaagaIya caaOkSaI Gao}na vaotnavaaZÀvaotnavaaZI raoKNyaacaI iSaxaa dotanaa yaaogyatI dxata GaotlaI jaat naahI.ba–yaaca p`krNaaMmaQyao vaotnavaaZ hI tIna maihnao‚ saha maihnao ASaa maihnyaaMcyaa pTIt raoKlyaacao idsaUna Aalaolao Aaho. iSaxaocaa kalaavaQaI ha saxama p`aiQakarIÀiSastBaMga p`aiQakarI inaiScat krIt Asalao trI vaogavaogaLyaa AiQaka–yaaMnaI vaogavaogaLI iSaxaa doNao ]icat vaaTt naahI.mauMba[- paolaIsa ³iSaxaa va Aiplao ´ inayama 1956 maQyao hI vaotnavaaZ kSaa p`karo ÀiktI kalaavaQaIsaazI raoKlaI jaavaI yaacaa spYT ]llaoK naahI. vaastivak vaotnavaaZ hI vaYaa-tUna ekdaca imaLt Asalyaanao tI var ]llaoiKlyaap`maaNao maihnyaaMmaQyao raoKNao ]icat haoNaar naahI. %yaamauLo caaOkSaInaMtr vaotnavaaZ raoKNyaasaMbaMQaIcaI iSaxaa dotanaa eksau~ta rahNyaacyaa dRYTIkaonaatUna vaotnavaaZ raoKNyaacaI iSaxaa hI 1 vaYa- vaa vaYaa-cyaa pTItca doNyaat yaavaI ASaa saUcanaa doNyaat yaot Aahot. 2. sadr pirp~k saa.p`.iva.cyaa va iva<a ivaBaagaacyaa sahmatInao %yaaMcao AnaaOpcaairk saMdBa- AnauËmao Ë. 1625À11 idnaaMk 3.12.2004 va 793À2004 Àsaovaa 3 idnaaMk 16.3.2005 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao ‚ p`. maao. vaanaKDo kayaa-sana AiQakarI‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981 yaat sauQaarNaa. inayama 68 maQaIla paoT inayama ³1´cyaa KMD ³A´ maQyao prMtukanaMtr ‚ puZIla prMtuk jaada daKla krNao.

iva<a ivaBaaga‚ AiQasaUcanaa idnaaMk 16 jaUna¸ 2006. Baartacao saMivaQaana ‚ ËmaaMk inalaMba 1005Àp`.Ë.17Àsaovaa 8– Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 yaacyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr k$na maharaYT/acao rajyapala yaavdaro‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981 yaat AaNaKI sauQaarNaa krNyaasaazI yaavdaro puZIla inayama krIt Aahot Á– ivabaama.

Page 374: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

322

1. ³ek´ yaa inayamaasa maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ ³sauQaarNaa´ inayama 2006 Asao mhNaavao.

³daona´ ho inayama idnaaMk 1 jaulaO‚ 2006 pasaUna AMmalaat yaotIla. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI‚svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana‚ baDtfI- va saovaotUna kaZUna

TakNao yaaMcyaa kaLaMtIla p`danao ´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQaIla paoT–inayama ³1´cyaa KMD³A´ maQyao‚ prMtukanaMtr‚ puZIla prMtuk jaada daKla krNyaat yao[-laÁ–

“ prMtu AaNaKI Asao kI‚ SaasakIya kma-caa–yaanao inalaMbana AadoSaat inaQaa-irt kolaolyaa kaoNa%yaahI SatI-caa BaMga kolaa Aaho ASaI inalaMbana AadoSa doNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaaMcaI Ka~I pTlaI Asaola tr‚ inalaMibana kma-caa–yaasa drmaha imaLt Asalaolyaa ikmaana inavaa-h Ba<yaacyaa rkmaot poaT–inayama 1³e´ nausaar krNyaat AalaolaI vaaZÀ p`staivat vaaZ‚ saxama p`aiQaka–yaasa ikmaana inavaa-h Ba<yaa[tkI kmaI krta yao[-la.”

3. sadr Saasana AiQasaUcanaa maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saMkotaMk 20060606170818001 Asaa Aaho. nasaImaa ma. SaoK‚ Saasanaacyaa ]p saicava. @@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AnvaoYaNa‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaun(abaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMibat SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMcaa AaZavaa .

saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar–1396Àp`.Ë.6À06À11–A idnaaMk 20 jaulaO‚ 2006.

vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar 1396Àp`.Ë.72À11–A id.14.12.1995. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar–1396Àp`.Ë.22À11–A id.14 jaUna‚ 1996. baihSaaobaI maalama<aa‚ naOitk AQaÁptna‚ KUna‚ Kunaacaa p`ya%na‚ balaa%kar ASaa A%yaMt gaMBaIr p`krNaaMmaQyao jaovha SaasakIya saovakasa inalaMibat kolao jaato‚ tsaoca laacalaucapt p`itbaMQak ivaBaagaanao rcalaolyaa saapLyaamaQyao SaasakIya saovak jaovha mau_omaalaasah p`%yaxa laaca Gaotanaa saapDtao va %yaamauLo %yaalaa inalaMibat kolao jaato. ASaa p`krNaaMmaQyao SaasakIya saovakaivaÉQdcao nyaayaalayaatIla faOjadarI p`krNa pUNa- hao}na AMitma inaNa-ya laagaopya-nt %yaasa sava-saaQaarNapNao inalaMibatca zovaNyaat yaavao. ASaa inalaMbanaaQaIna SaasakIya saovakasa AMitma inaNa-yaacyaa AaQaIca Saasana saovaot punaÁsqaaipt kolyaasa kayaa-layaIna iSastIcaa BaMga hao[-la va Saasanaacyaa Ba`YTacaaracaI paLomauLo KNaUna kaZNyaacyaa QaaorNaasa Qa@ka paohaocaola. yaastva ASaa p`krNaamaQyao SaasakIya saovakacao inalaMbana saMpuYTat na AaNata %yaacyaa ivaÉQd nyaayaalayaIna p`krNaamaQaIla AMitma inaNa-yaacaI vaaT phavaI ASaI trtUd Saasana inaNa-ya ‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ idnaaMk 14 iDsaoMbar 1995 maQyao krNyaat AalaolaI Aaho.varIla A%yaMt gaMBaIr p`krNaaMmaQyao inalaMibat kolaolyaa SaasakIya saovakacyaa inalaMbanaacaa kalaavaQaI AitSaYa dIGa- Asaola tr A%yaMt Apvaada%mak pirisqatImaQyao jyaa SaasakIya saovakaMcao Saasana ho iSastBaMga ivaYayak‚ p`aiQakarI Aaho‚ ASaa p`krNaaMcaa AaZavaa Aasqaapnaa maMDL ËmaaMk–1 maaf-t maa. mau#yamaM~I yaaMcyaa maanyatonao AaiNa jyaa p`krNaamaQyao Saasanaavyaitir@t Anya iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI Asaola %yaaMcyaabaabatIt saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaacyaa maanyatonao AaZavyaaAMtI inaNa-ya GaoNyaacyaa trtUdI Saasana inaNa-ya ‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga idnaaMk 14 jaUna 1996 maQyao krNyaat Aalaolyaa Aahot.

Page 375: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

323

2. varIla Saasana inaNa-yaat namaUd kolaolyaa gaMBaIr p`krNaaMmaQyao inalaMibat kolaolyaa SaasakIya saovakaMcyaa p`krNaaMcaa AaZava GaoNyaasaazI “ gaMBaIr p`krNa ”‚ “ inalaMbanaacaa AitSaya dIGa- kalaavaQaI ” AaiNa “ A%yaMt Apvaada%mak pirisqatI ” yaabaabat sauspYTta naahI. yaastva inalaMbanaacyaa p`krNaaMcao vagaI-krNa kÉna AaZavaa GaoNyaasaazI KalaIlap`maaNao kalamayaa-da ivaiht krNyaat yaot Aaho. A´ gaMBaIr ikMvaa [tr faOjadarI gaunha naaoMdivaNyaat Aalaa. sadr gaunha tpasaaQaIna AsaUna SaasakIya saovak ATkot Aaho.

ATkocyaa kalaavaQaIt saMbaMQaIt SaasakIya saovakaMcao inalaMbana caalaU rahIla. karNa ATkomauLo saovak kamaavar ]pisqat rahU SakNyaacyaa pirisqatIt nasatao.

ba´ gaMBaIr svaÉpacaa faOjadarI gaunha naaoMdivaNyaat Aalaa tsaoca tao tpasaaQaIna Aaho ‚ prMtu %yaat SaasakIya saovakasa ATk krNyaat AalaolaI naahI.

inalaMbanaacaa AaZavaa inalaMbana daona vaYao- pUNa- JaalyaanaMtr Gyaavaa AaiNa p`krNaacyaa gauNava<aonausaar SaasakIya saovakasa punaÁsqaaipt krNyaacaa inaNa-ya Gyaavaa. daona vaYaa-cyaa kalaavaQaIt tpasaIyaM~Naonao tpasa ka PaUNa- hao} Saklaa naahI yaabaabatIt yaaogya samaqa-na idlyaaiSavaaya SaasakIya saovakasa inalaMbanaaKalaI zovaU nayao. prMtu tpasa pUNa- hao}na AiBayaaogap~ daKla Jaalyaavar %yaa saovakasa punha inalaMibat kravao ikMvaa ksao yaabaabat jaaNaIvapUNa-k inaNa-ya Gyaavaa. ASaa p`krNaI inaNa-ya Gaotanaa gauNava<aa hI ganuha AaiNa %yaacaI gaMBaIr svaÉpacaI paSvaBaUmaI‚ faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 maQaIla trtUdI AaiNa puravao gaMBaIrpNao tpasaUna zrivaNyaat yaavaI.

k´ gaMBaIr svaÉpacaa faOjadarI gaunha naaodivaNyaat Aalaa Aaho. tpasa pUNa- Jaalaolaa Aaho. AaiNa tpasaI yaM~Naonao KTlaa daKla krNyaasa prvaanagaI maagaNyaacaa p`stava saadr kolaa Aaho.

AiBayaaoga daKla krNyaacyaa p`stavaasa maMjaUrI doNyaat yao[-pya-nt inalaMbana caalaU zovaNyaat yaavao.karNa p`stavaacyaa p`laMbanaacaa fayada SaasakIya saovakasa doNao yaaogya naahI.

D´ gaMBaIr svaÉpacaa faOjadarI gaunha naaoMdivaNyaat Aalaa Aaho. tpasa pUNa- Jaalaolaa Aaho AaiNa KTlaa daKla krNyaasa prvaanagaI doKIla doNyaat AalaolaI Aaho ikMvaa ASaa p`karcaI prvaanagaIcaI AavaSyakta naahI.

faOjadarI KTlyaacaa inakala laagaopya-nt inalaMbana caalaU zovaavao.karNa SaasakIya saovakaMivaÉQd gaMBaIr svaÉpacyaa faOjadarI gaun(asaMbaMQaI puravao Aahot Asao saÌtdSa-naI isaQd Jaalaolao Aaho. tqaaip¸ SaasakIya saovakasa yaa gaun(atUna daoYamau@t krNyaat Aalao Asaola¸ ASaa SaasakIya saovakaMivaÉQd jarI nyaayaalayaat APaIla ¸punaiva-laaokna Aqavaa punairxaNa daKla krNyaat Aalao Asalao trI %yaasa inalaMbanaaQaIna zovaNyaat yao} nayao. karNa saMbaMQaIt saovak daoYaI AsalyaacaI QaarNaa %yaacyaa daoYamau@tImauLo iSallak rahat naahI.

[´ gaMBaIr nasalaolaa faOjadarI gaunha naaoMd Jaalaolaa Aaho. tpasa sauÉ Aaho ikMvaa tpasa pUNa- Jaalaolaa AsaUna KTlaa daKla krNyaasa prvaanagaI doNyaasaMbaMQaIcaa p`stava saadr Jaalaolaa Aaho.prMtu tao p`laMibat Aaho ikMvaa KTlaa daKla krNyaasa prvaanagaI doNyaat AalaolaI Aaho ikMvaa ASaa

inalaMbanaacaa AaZavaaa ek vaYaa-naMtr Gyaavaa AaiNa punaÁsqaaipt krNyaabaabatcaa inaNa-ya ha p`krNapr%vao gauNava<aovar GaoNyaat yaavaa.

Page 376: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

324

p`karcyaa prvaanagaIcaI AavaSyakta naahI. f´ jaoqao faOjadarI gaunha naaoMdivaNyaat Aalaolaa naahI prMtu gaOrvat-NaUkIcyaa karNaastva SaasakIya saovakasa ³ ivaBaagaIya caaOkSaI sauÉ kolaolaI Asaola Aqavaa nasaola ´ inalaMibat kolaolao Asalyaasa.

inalaMbanaacaa AaZavaa 6 maihnyaanaMtr Gyaavaa. punaÁsqaaipt krNyaabaabatcaa inaNa-ya p`krNapr%vao gauNava<aonausaar Gyaavaa.

ga´ jaoqao faOjadarI gaunha naaoMdivaNyaat Aalaa naahI prMtU gaOriSastIcyaa karNaastva SaasakIya saovakasa inalaMibat kolaolao Asaola AaiNa %yaanaMtr ivaBaagaIya caaOkSaI sauÉ k$ nayao ¸Asao zrivaNyaat Aalao Asalyaasa.

ivaBaagaIya caaOkSaI na krNyaacaa inaNa-ya jyaavaoLI Gaotlaa jaa[-la %yaavaoLI saMbaMiQatacao inalaMbana doKIla r_ krNyaat yaavao.

3. varIla p`yaaojanaasaazI‚ isaQd Jaalyaasa‚ jyaa gaun(asaazI 3 vaYao- ikMvaa %yaapoxaa jaast kalaavaQaIkirta tuÉMgavaasaacaI iSaxaa hao} Sakto‚ Asaa dKlapa~ AaiNa AjaamaInapa~ gaunha ha “ gaMBaIr svaÉpacaa faOjadarI gaunha” samajaNyaat yaavaa. 4. SaasakIya saovakaMcyaa inalaMbanaacyaa p`krNaaMcao var namaUd kolaolao vagaI-krNa va %yaaAnauYaMgaanao AaZavaa GaoNyaasaazI ivaiht kolaolyaa kalamayaa-donausaar jyaa p`krNaat “ Saasana” ho iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI Asaola ASaa baabatIt varIla “ A ” to “ [ ” yaoqaIla vagaI-Ìt p`krNao Aasqaapnaa maMDL Ë.1 samaaor saadr kravaIt. jyaa p`krNaamaQyao Saasanaavyaitir@t Anya iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI Asaola %yaa baabatIt saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaacyaa sahmatInao ]icat inaNa-ya Gyaavaa. tsaoca varIla “ f ” to “ ga ” yaoqaIla vagaI-Ìt p`krNaaMcyaa baabatIt ma.naa.sao.³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 4 maQaIla trtUdI ivacaarat Gao}na saxama p`aiQaka–yaanao yaaogyatoa inaNa-ya Gyaavaa. 5. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saMkotaMk 20060720115654001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ iBa.ra.vaaZvao¸ ³ TIpÁ– id.18.19.2007 caa Saasana inaNa-yahI phavaa .´ ]p saicava‚maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– rajakIya saMGaTnaaMcao kaya-kto- AaiNa ASaasakIya vya>I yaaMcyaa maaf-t SaasakIya kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa tËarIMcao inavaarNa AaiNa vaOyai>k kamao kÉna GaoNyaasa p`itbaMQa.

saa.p`.ivaBaaga¸ pirp~k Ë.saIDIAar–1006Àp`.Ë.12À06ÀAkra id. 17.08.2006.

phaÁ– Saasana pirp~k¸saa.p`.iva Ë.saIDIAar 1085À986À22ÀAkra¸ id.6 jaanaovaarI¸1986.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ vat-NaUk ´ inayama¸ 1979 maQaIla inayama 23 cyaa trtudInausaar SaasakIya kma-caa–yaManaI %yaaMcyaa saovaosaMbaMQaIcyaa kaoNa%yaahI baabaIsaMbaMQaat rajakIya puZa–yaaMkDUna dbaava AaNaNao hI gaOrvat-NaUk Aaho. sababa SaasakIya kma-caa–yaaMnaI %yaaMcyaa saovaaivaYayak baabaIsaMbaMQaacyaa tËarIcao inavaarNa AaiNa vaOyai>k kamao kÉna GaoNyaasaazI

Page 377: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

325

Kasadar¸ Aamadar¸ rajakIya saMGaTnaaMcao kaya-kto- AaiNa [tr ASaasakIya vya>I yaaMcyaamaaf-t %yaMacaI gaa–haNaI maananaIya maMHyaaMkDo nao} nayaot AaiNa tsao kolyaacao AaZLUna Aalyaasa to iSastBaMga karvaa[-sa pa~ zrtIla.ASaa saUcanaa Saasana pirp~k¸ rajanaOitk va saovaa ivaBaaga ËmaaMk 1581À34 idnaaMk 13.10.1952 ¸Saasana pirp~k¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1074À5079ÀDI 1 idnaaMk 24 jaulaO 1974 AaiNa Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1082À2567À28ÀAkra idnaaMk 30 Aa^gasT 1982 Anvayao doNyaat Aalaolyaa Aahot. tsaoca BaivaYyakalaat ASaI ]dahrNao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalyaasa saMbaMiQat kma-caa–yaaivaÉQd karvaa[- krNyaacyaa saUcanaa Saasana pirp~k¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1085À986À22ÀAkra idnaaMk 6 jaanaovaarI 1986 Anvayao doNyaat Aalyaa Aahot. %yaacabaraobar Saasana pirp~k Ë.saIDIAar 1095À107À³ p`krNa 7À95´À Akra idnaaMk 6 mao 1995 Anvayao varIla pirp~kanvayao ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtIcaa punaÉccaar kÉna sava- maM~alayaIna ivaBaaga tsaoca %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla sava- ivaBaaga p`mauK tsaoca kaya-alaya p`mauK yaaMnaI %yaamaQaIla kaya-pQdtIcao kTaxaanao palana krNyaacaI dxata GaoNaobaabat saUcanaa kolyaa Aahot. 2. var pircCod 1 maQyao ]d\QaRt kolaolyaa inayamaaMcaI trtUd Asatanaa sauQda AaiNa yaa trtudIMkDo vaoLaovaoLI laxa vaoQaNyaat yao}nasauQda ³SaasakIya kma-caa–yaManaI´ %yaaMcaI saovaaivaYayak vaOyai>k kamao kÉna GaoNyaasaazI Kasadar ikMvaa Aamadar yaaMcaomaaf-t Saasanaavar dDpNa AaNaNyaacaI p`vaR<aI vaaZtca Aaho. Saasanaanao (a pirisqatIcaI gaMBaIr dKla GaotlaI Aaho. sababa¸ Saasana pirop~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ idnaaMk 06.01.1986 cyaa pircCod 2 maQaIla ³1´³2´ AaiNa³3´ maQaIla saUcanaaMeovajaI Aata puZIla sauQaairt saUcanaanausaar kaya-vaahI krNyaat yaavaI. “ varIla inayamaaMcaoÀsaUcanaaMcao ]llaMGana SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaanao kolyaacao inadSa-naasa Aalyaasa p`qama saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaakDUna %yaabaabat Kulaasaa GaoNyaat yaavaa. tsaoca¸ Asaa Kulaasaa krtanaa saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaI saMbaMiQat saxama p`aiQaka–yaasa “ Aaplaa ASaa p~vyavaharaSaI saMbaMQa nasaUna %yaacaI dKla Gao} nayao ” Asao spYTpNao kLivalyaaKorIja saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaasaMdBaa-t p`aPt Jaalaolyaa p~vyavaharacaIÀiSafarSaIMcaI dKla GaoNyaat yao} nayao. Anyaqaa¸ saMbaMiQat AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaI sadr p~vyavaharasa vaa ÌtIsa Ap`%yaxa saMmatI vaa maUksaMmatI gaRhIt QaÉna saMbaMiQataMvar maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 maQaIla trtUdInausaar samauicat iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao iSastBaMgaacaI karvaa[- kravaI ”. 3. sadr Saasanapirp~k maharaYT/ Saasanaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMgaNak saMkotaMk 200601715322001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ ka.tu.saatkr¸ Avar saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– saMSayaaspd sacaaoTI Asalaolyaa AiQaka–yaaMcaI yaadI banaivaNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸pirp~k Ë.saIDIAar–1005Àp`.Ë.1À05À11¸ idnaaMk 30 Aa^@Taobar¸ 2006. saMdBa-Á– 1´ Saasana pirp~k ¸saa.p`.ivaBaaga Ë.saIDIAar 2072À686ÀDI–1 id.14 maaca-¸ 1972. 2´ Saasana pirp~k¸saa.p`.ivaBaaga Ë.saIDIAar 2077À807À37À11 id. 18 maaca- 1977. 3´ Saasana pirp~k saa.p`.ivaBaaga Ë.saIDIAar 2077À807À37À11 id.15.2.1978.

pirp~k Saasanaacyaa sava- ivaBaagap`mauKaMnaI %yaaMcyaa AiQanast kaya-rt Asalaolyaa rajapi~t AiQaka–yaaMcyaa sacaaoTIcaI Ka~I kÉna Gao}na jyaaMcaI sacaaoTI saMSayaaspd Aaho ¸ASaa AiQaka–yaaMcaI yaadI Saasana pirp~k¸saamaanya p`Saasana

Page 378: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

326

ivaBaaga¸Ë.saIDIAar 2072À686ÀDI–1 idnaaMk 14 maaca- 1972 maQaIla ivaiht kaya-pQdtInausaar kravaI¸ASaa saUcanaa inaga-imat krNyaat Aalaolyaa Aahot. tsaoca sadr AiQaka–yaaMvar najar zovaavaI va jyaaMnaI ASaa p`karo kaya-vaahI kolaI nasaola tr %yaaMnaa jabaabadar QarNyaat yaavao. ASaa saUcanaa Saasana pirp~k¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar–2077À807À37À11 idnaaMk 18 maaca- 1977 va idnaaMk 15 foba`uvaarI¸1978nausaar inaga-imat krNyaat Aalaolyaa Aahot. tqaaip¸ varIla saUcanaaMcao kaTokaorpNao palana kolao jaat naahI Asao Saasanaaacyaa inad-Sanaasa Aalaolao Aaho. 2. SaasakIya kayaa-layaamaQaIla Ba`YTacaaracao inama-Ulana krNyaasaMdBaa-tIla Saasanaacyaa saQyaacyaa QaaorNaaMcaa ivacaar krta Saasana pirp~k ¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga saIDIAar 2072À686ÀDI 1 idnaaMk 14 maaca- 1972 maQyao namaUd kolaolyaa saUcanaa punha sava- ivaBaagap`mauKaMcyaa inad-Sanaasa AaNaUna doNao AavaSyak Jaalao Aaho. %yaanausaar SaasakIya saovakacaI saMSayaaspd sacaaoTI zrivaNyaasaazI puZIlap`maaNao inakYa ivacaarat Gao}na ivaBaaga p`mauKaMnaI yaadI tyaar kravaI. ³A´ jyaa AiQaka–yaMaivaÉQd saapLap`krNaI karvaa[- JaalaI Aaho. ³ba´ ApsaMpdo p`krNaI jyaa AiQaka–yaaMivaÉQd gaunha daKla Jaalaa Aaho. ³k´ jyaa AiQaka–yaaMcao caairHya saMSayaaspd Aaho.Asao ivaBaagap`mauKaMcyaa laxaat Aalao Aaho va yaabaabatIt sadr

AiQaka–yaacao caairHya saMSayaaspd Aaho ho spYT krNaa–yaa zaosa GaTnaaÀvat-na ]plabQa Aahot . ASaa AiQaka–yaaMcyaa gaaopnaIya AhvaalaamaQyao %yaa AiQaka–yaaMcaI sacaaoTI saMSayaaspd Asao namaUd krNyaat yaavao va %yaasaazI zaosa karNaimamaaMsaa doNyaat yaavaI. tsaoca yaa AiQaka–yaaMcaI naavao saMSayaaspd sacaaoTIcyaa yaadImaQyao samaaivaYT krNyaat yaavaIt.

3. ivaBaagap`mauKaMnaI varIlap`maaNao yaadI tyaar kolyaanaMtr tI A^nTI krPSana byauraosa pazvaavaI. A^nTI krPSana byaurao AavaSyaktonausaar yaa AiQaka–yaaMbaabat gauPt caaOkSaI kÉna Ahvaala saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaasa saadr krtIla. saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaanao hI yaadI AMitma kÉna %yaasa SaasanaacaI maanyata p`aPt kÉna GyaavaI. ASaa p`karo ivaBaaga p`mauK¸ saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaaga va A^nTI krPSana byaurao yaaMcyaa sahmatInao hI yaadI tyaar kravaI. tyaar krNyaat AalaolaI ASaI yaadI tIna vaYaa-kirta p`BaavaI rahIla va drvaYaI- jaulaO maihnyaamaQyao yaa yaadIcao punaiva-laaokna krNyaat yao[-la. 4. sadr yaadIcaa vaapr pdaonnatI¸ mah%vaacyaa pdaMvar inayau>I ¸parp~ doNao¸ koMd`Iya inayau>I¸ prdoSa p`iSaxaNa¸ ivaivaQa p`karcao maoDlsa va gaaOrva purskar dotanaa krNyaat yaavaa. 5. sava- maM~alayaIna ivaBaaga va %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaIla ivaBaagap`mauKaMnaI varIla saUcanaaMcao kaTokaorpNao palana krNyaacaI dxata GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ iBa.ra.vaaZvao¸ ]p saicava¸ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak va %yaa KalaIla paolaIsa AiQakarIÀ AMmaladar yaaMcyaa ivaÉQdcyaa ivaBaagaIya caaOkSaIsa maudtvaaZ doNaobaabat. gaRh ivaBaaga‚ pirp~k Ë.[-e@saTI–1505Àp`.Ë.62Àpaola 6 ba ‚ idnaaMk 15 naaovhoMbar ¸2006.

vaacaaÁ–Saasana pirp~k saa.p`.iva.saIDIAar 1379À489À72À Akra idnaaMk 19 eip`la¸ 1979. paolaIsa dlaatIla paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla paolaIsa AiQakarIÀAMmaladar yaaMcao ivaÉQd mauMba[- paolaIsa ³iSaxaa va Aiplao´ inayama 1956 cyaa trtudInausaar iSastBaMgaacaI karvaa[- krNyaat yaoto. yaa inayamaaMmaQyao ivaBaagaIya caaOkSaIsa maudtvaaZ doNyaasaMbaMQaat inaiScat Asao maaga-dSa-na naahI. %yaamauLo yaa inayamaanvayao krNyaat yaoNaa–yaa ivaBaagaIya caaOkSaIcyaa maudtvaaZIcyaa kaya-vaahImaQyao paolaIsao<ar SaasakIya kma-caa–yaaMsaazI laagaU Asalaolyaa ivaBaagaIya caaOkSaI inayama

Page 379: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

327

puistka 1991 maQaIla trtudIMcaa AaQaar Gaotlaa jaatao. sadr inayama puistkomaQaIla trtdInausaar pihlyaa saha maihnyaat ivaBaagaIya caaOkSaI pUNa- krNao ApoxaIt Aaho. maa~ kahI yaaogya karNaaMmauLo jar hI ivaBaagaIya caaOkSaI pihlyaa saha maihnyaat pUNa- JaalaI naahI tr ekUNa 1 vaYaa- pya-ntcyaa kalaavaQaIkirta ivaBaagaIya caaOkSaIsa maudtvaaZ doNyaasa ivaBaaga p`mauKaMnaa p`aiQaÌt krNyaat Aalao AsaUna td\naMtrcyaa kalaavaQaIkrIta maM~alayaatIla p`SaasakIya ivaBaagaManaa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sallaamasalatInao‚ puZIla maudtvaaZ doNyaakrIta p`aiQaÌt krNyaat Aalao Aaho. ]prao@t paolaIsa AiQakarI va AMmaladar yaaMcao ivaBaagaIya caaOkSaI saMdBaa-tIla kaoNatIhI p`krNao kaoNa%yaahI TPPyaavar saamaanya p`Saasana ivaBaagaalaa saadr kolaI jaat naahIt. tsaoca ASaI p`krNao jyaa caaOkSaI AiQaka–yaakDo saaopivalaI jaatat %yaaMcaohI inayaM~Na saamaanya p`Saasana ivaBaagaakDo naahI. ASaa pirisqatIt 1 vaYaa-puZIla kalaavaQaIkirta paolaIsa AiQakarI va AMmaladar yaaMcyaa ivaBaagaIya caaOkSaI p`krNaI p`SaasakIya ivaBaagaacyaa saMmatInao maudtvaaZ doNyaacaI baaba Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haotI. %yaa AnauYaMgaanao ivaBaagaIya caaOkSaI krNyaasaMbaMQaat eksau~ta AsaNao va ivaBaagaIya caaOkSaI ivaiht maudtIt krNao baMQanakark krNyaasaazI kahI Apvaada%mak pirisqatImaQyao jyaa p`krNaI ek vaYaa-cyaa kalaavaQaIt ivaBaagaIya caaOkSaI pUNa- hao} SaklaolaI naahI ASaa p`krNaI Aata p`Saasainak ivaBaaga stravar mhNajaoca gaRh ivaBaagaacyaa saicava stravarca maudtvaaZ doNyaasa Saasanaanao saMmatI idlaI Aaho. (a maudtvaaZI krIta Aata saamaanya p`Saasana ivaBaagaacyaa sahmatIcaI AavaSyakta rahNaar naahI. maa~ ivaBaagaIya caaOkSaI maudtvaaZI saMdBaa-tIla p`krNaabaabat inaNa-ya GyaavayaacaI kaya-pQdtI saamaanya p`Saasana ivaBaaga pirp~k idnaaMk 19.4.1979 maQyao ]d\QaRt kolyaap`maaNao rahIla. 2, tsaoca paolaIsa inarIxak va %yaaKalaIla paolaIsa AiQakarI va AMmaladar yaaMcyaa ivaÉQdcaI ivaBaagaIya caaOkSaI AavaSyaktonausaar Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esapIAao 2804Àp`.Ë.11À2004À 11 A idnaaMk 26 mao ‚ 2006 Anvayao kM~aTI pQdtInao caaOkSaI AiQakarI inayau@tI kÉna krNyaacaI mauBaa paolaIsa mahasaMcaalak‚ maharaYT/ rajya‚ mauMba[- va paolaIsa Aayau@t‚ baRhnmauMba[- va [tr ivaBaaga p`mauK yaaMnaa p`krNapr%vao doNyaat yaot Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao ‚ yau.la.vaaGamaaro Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– laaoksaovakaivaÉQd KTlyaamaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 cyaa klama 197 AMtga-t daoYaaraopp~ daKla krNyaapUvaI- SaasanaacaI pUva-maMjaurI GaoNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga¸ pirp~k Ë. [ena@yaU 1106Àp`.Ë.99Àpaola 2 idnaaMk 22 iDsaoMbar¸ 2006. faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 ³sana 1974 cao 2´ cyaa klama 197 ³1´ maQaIla trtUdInausaar SaasanaaiSavaaya Agar Saasanaacyaa maMjaUrIiSavaaya Anya kaoNaahIkDUna pdavaÉna drU krta na yaoNyaasaarKa Asaa eKaVa laaoksaovakavar AaplaI SaasakIya kamao par paDtanaa %yaanao ApraQa kolyaacao AiBakqana krNyaat Aalao Aaho ASaa kaoNa%yaahI ApraQaacaa Aaraop zovaNyaat Aalaa Asaola tovha‚ sadr vya@tI rajyaacyaa karBaarasaMbaMQaat naaokrIlaa Aaho ikMvaa AiBakiqat ApraQa krNyaacyaavaoLI %yaa naaokrIt haota %yaacyaa baabatIt rajya Saasanaacyaa pUva-maMjaurIKorIja kaoNatohI nyaayaalaya ASaa ApraQaacaI dKla GaoNaar naahI. %yaacap`maaNao klama 197³4´ maQaIla trtudInausaar rajya Saasanaalaa‚ kaoNa%yaa vya@tInao‚ kaoNa%yaarItInao va kaoNa%yaa ApraQaaba_la ASaa laaoksaovakavar KTlaa caalavaavayaacaa to inaQaa-rIt krta yao[-la. 2. Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ kahI p`krNaat varIlap`maaNao klama 197³1´ Anvayao saMrixat laaoksaovakaivaÉQd SaasanaacaI pUva-maMjaurI na Gaota nyaayaalayaat daoYaaraopp~ daKla krNyaacaI kaya-vaahI paolaIsaMakDUna

Page 380: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

328

krNyaat yaoto. sadr kaya-vaahI hI faOjadarI p`iËyaa saMihtotIla ]prao@t trtudIMcao ]llaMGana krNaarI Aaho. pircCod Ë.1 maQaIla trtudI laxaat Gaota‚ ASaa laaoksaovakaMivaÉQd %yaacyaa kayaa-layaIna kamakajaasaMbaMQaat ApraQaacaa Aaraop zovaNyaat Aalaa Asaola tovha‚ Saasanaacyaa pUva-maMjaurIiSavaaya yaa ApraQaacaI nyaayaalaya dKla GaoNaar nasalyaanao‚ tsaoca kaoNa%yaa ApraQaaba_la laaoksaovakaMivaÉQd KTlaa caalavaayacaa yaacaa inaNa-ya GaoNyaasa Saasana saxama Asalyaanao‚ ASaa p`krNaaMmaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta klama‚ 197³1´ Anvayao SaasanaacaI pUva-maMjaUrI AavaSyak Aaho Aqavaa ksao yaabaabatcyaa inaNa-yaasaazI‚ ASaI p`krNao SaasanaakDo saadr krNao AavaSyak. varIlap`maaNao saMrxaNa ]plabQa Aaho ASaa laaoksavaokaMivaÉQd daKla gaunhyaaMmaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta klama 197³1´ Anvayao SaasanaacaI maanyata AavaSyak Aaho Aqavaa ksao yaabaabat inaNa-yaasaazI ASaI sava- p`krNao SaasanaakDo saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaamaaf-t saadr krNyaat yaavaIt. 3. sadr pirp~k maharaYT/ Saasanaacyaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa k$na doNyaat Aalao AsaUna %yaacaa saMgaNak saaMkotaMk 20061221174908001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao ‚ iva.f.vasaavao¸ kayaa-sana AiQakarI‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana. ³ TIpÁ idnaaMk 10.1.2007 cao SauQdIp~k vaacaavao.´

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– laoaksaovakaivaÉQd KTlyaamaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta 1973 cyaa klama 197 AMtga-t daoYaaraopp~ daKla krNyaapUvaI- SaasanaacaI pUva-maMjaurI GaoNyaabaabat.

gaRh ivaBaaga‚ SauQdIp~k Ë.[ena@yaU 1106Àp`.Ë.99Àpaola 2 id.10 jaanaovaarI ¸2007.

vaacaaÁ gaRh ivaBaaga¸ pirp~k Ë. [ena@yaU 1106Àp`.Ë.99Àpaola 2 idnaaMk 22 iDsaoMbar ¸2006.

SauQdIp~k

Saasana pirp~k ËmaaMk [ena@yaU 1106Àp`.Ë.99Àpaola 2 idnaaMk 22 iDsaoMbar 2006 maQaIla pircCod ËmaaMk 2 maQyao “ ASaI p`%yaok p`krNao SaasanaakDo saadr krNao AavaSyak varIla saMrxaNa ]plabQa Aaho ASaa laaoksavaokaMivaÉQd daKla gaunhyaaMmaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta klama 197³1´ Anvayao SaasanaacaI maanyata AavaSyak Aaho Aqavaa ksao yaabaabat inaNa-yaasaazI ASaI sava- p`krNao SaasanaakDo saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaamaaf-t saadr krNyaat yaavaIt.” yaa majakuraeovajaI “ ASaI p`%yaok pkrNao SaasanaakDo saadr krNao AavaSyak Aahot. trI yaabaabat sava- paolaIsa GaTk p`mauKaMnaa yaa pirp~kavdaro Asao inado-iSat krNyaat yaoto kI‚ jyaaMnaa varIlap`maaNao saMrxaNa ]plabQa Aaho Aaho ASaa laaoksaovakaMivaÉQd daKla gaun(aMmaQyao faOjadarI p`iËyaa saMihta klama 197³1´ Anvayao SaasanaacaI maanyata AavaSyak Aaho Aqavaa ksao yaabaabat inaNa-yaasaazI ASaI sava- p`krNao SaasanaakDo saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaamaaf-t saadr krNyaat yaavaIt.” Asao vaacaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naaMvaanao ‚ iva.f.vasaavao¸ kayaa-sana AiQakarI‚ gaRh ivaBaaga‚ maharaYT/ Saasana. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 381: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

329

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaacyaa sanmaanaaqa- saava-jainak samaarMBaat sahBaagaI haoNao.. inaba-nQa....³ma.naa.sao.³vat-NaUk ´ inayama 1979.

saa.p`.iva. pirp~k Ë.saIDIaar–1307Àp`.Ë.8À07À11 id. 27 jaulaO ¸2007.

Saasana pirp~kÁ maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayama‚ 1979 maQaIla inayama 13 maQyao SaasakIya kma-caa–yaacyaa sanmaanaaqa- saava-jainak samaarMBa– kaoNatahI SaasakIya kma-caarI‚ SaasanaacaI pUva-maMjaUrI imaLalyaaKorIja %yaacyaa saMbaMQaatIla ikMvaa dusa–yaa kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaacyaa saMbaMQaatIla kaoNa%yaahI gaaOrvapr BaaYaNa samaarMBaasa ikMvaa inaraop samaarMBaasa maanyata doNaar naahI ikMvaa kaoNatohI p`SastIp~k svaIkarNaar naahI ikMvaa %yaacyaasaazI Aqavaa dusa–yaa kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaasaazI AayaaojaNyaat Aalaolyaa manaaorMjanapr kaya-ËmaMasa ikMvaa saBaosa ]pisqat rahNaar naahI‚ ASaI spYT trtUd krNyaat AalaolaI Aaho. varIlap`maaNao Aayaaoijat krNyaat yaoNaa–yaa kaya-Ëmaasa va %yaat sahBaagaI haoNyaakrIta Saasanaacyaa pUva-maanyatocaI AavaSyakta Aaho ‚ hI baaba vaogaLyaanao saaMgaNyaacaI garja naahI. 2. Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ rajyaSaasakIya AiQakarIÀkma-caarI Saasanaacyaa maanyatoiSavaaya %yaaMcyaa gaaOrvaprÀinaraop samaarMBaacyaa kaya-Ëmaat sahBaagaI haotat. tsaoca p`SastIp~k svaIkartat va Anya AiQakarIÀ kma-caarI sadr kaya-Ëmaacyaa Aayaaojanaat sahBaagaI haotat va manaaaorMjanapr kaya-Ëmaasa ]pisqat rahtat. %yaamauLo maharaYT/ naagarI saovaa³vat-NaUk´ inayama 1979 maQaIla trtUdIMcaa BaMga haotoa. 3. yaabaabatIt punha ekvaar Asao inadSa-naasa AaNaUna doNyaat yaot Aaho kI‚ kaoNatahI SaasakIya kma-caarI‚ SaasanaacaI pUva-maMjaUrI imaLalyaaKorIja %yaacyaa saMbaMQaatIla ikMvaa dusa–yaa kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaacyaa saMbaMQaatIla kaoNa%yaahI gaaOrvapr BaaYaNa samaarMBaasa ikMvaa inaroap samaarMBaasa maanyata doNaar naahI ikMvaa kaoNatohI p`SastIp~k svaIkarNaar naahI ikMvaa %yaacyaasaazI Aqavaa dusa–yaa kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaasaazI AayaaojaNyaat Aalaolyaa manaaorMjanapr kaya-Ëmaasa ikMvaa saBaosa ]pisqat rahNaar naahI. 4. sava- ivaBaaga p`mauK va kayaa-laya p`mauK yaaMnaI varIla saUcanaa %yaaMcyaa inayaM~NaaKalaI Asalaolyaa sava- SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inadSa-naasa AaNaavyaat. yaa saUcanaaMcao ]llaMGana krNaa–yaa AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaaivaÉQd iSastBaMgaacaI karvaahI krNyaat yaavaI.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AnvaoYaNa‚ caaOkSaI ikMvaa faOjadarI gaun(abaabatcaa KTlaa p`laMibat Asalaolyaa inalaMibat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcaa AaZavaa GaoNyaasaazI maagaa-dSa-k t<vao. saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar 1307Àp`.Ë.3À07À11–A idnaaMk 18 Aa^@Taobar‚ 2007. vaacaaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar 1393Àp`.Ë.72À 11 A id. 14.12.1995. 2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar 1396Àp`.Ë.22À11 A id. 14.06.19996. 3´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.saIDIAar 1396Àp`.Ë.60À06À11 A idnaaMk 20 jaulaO 2006. p`stavanaaÁ– maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va Aipla´ inayama 1979 cyaa inayama 4 Anvayao SaasakIya saovakacyaa inalaMbanaabaabatcyaa trtudI krNyaat Aalaolyaa Aahot. yaa inayamaanvayao inalaMibat kolaolyaa SaasakIya saovakacyaa inalaMbanaacaa

Page 382: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

330

AaZavaa GaoNyaacyaa AiQakaracao inayamana saMdBaa-QaIna Saasana inaNa-yaanvayao krNyaat Aalao Aaho. idnaaMk 20jaulaO 2006 cyaa Saasana inaNa-yaatIla yaabaabatcao vagaI-krNa sava-saaQaarNa svaÉpacao AsaUna %yaamaQyao sauQaarNaa krNyaacyaa maagaNyaa rajyaSaasanaakDo p`aPt Jaalaolyaa Aahot. %yaa sava- maagaNyaaMcaa saaklyaanao ivacaar k$na inalaMbanaacaa AaZavaa GaoNyaabaabat AiQak sauspYTta AaNaNyaacyaa dRYTInaoooo KalaIlap`maaNao sauQaairt kaya-pQdtI ivaiht kNyaat yaot Aaho. Saasana inaNa-ya Á– ³ek´ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Saasana inaNa-ya idnaaMk 20 jaulaO¸ 2006 maQaIla pircCod 3 maQyao jyaa gaun(asaazI 3vaYao- ikMvaa jaast kalaavaQaIkrIta tuÉMgavaasaacaI iSaxaa hao} Sakto‚ Asaa dKlapa~ AaiNa AjaamaInapa~

gaunha ha “ gaMBaIr svaÉpacaa faOjadarI gaunha ” samajaNyaat yaot haota. %yaaeovajaI Aata jyaa gaun(asaazI 5 vaYao- ikMvaa jaast kalaavaQaIkirta tuÉMgavaasaacaI iSaxaa hao} Sakto‚ Asaa dKlapa~ AaiNa AjaamaInapa~ gaunha ha “ gaMBaIr svaÉpacaa faOjadarI gaunha” samajaNyaat yaavaa. ASaa p`krNaI SaasakIya saovakacao inalaMbana KTlyaacaa inakala laagaopya-nt kayama rahIla.

³daona´ jyaa gaun(at 5 vaYaa-poxaa kmaI kalaavaQaIkirta tuÉMgavaasaacaI iSaxaa hao} Sakto ASaI inalaMbanaacaI p`krNao AaZavaa GaoNyaasaazI inalaMbanaacyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-cyaa Aat Aasqaapnaa maMDL–1 samaaor saadr kravaIt.

³tIna´ gaMBaIr svaÉpacyaa faOjadarI gaunha naaoMdivaNyaat Aalaa Aaho‚ ASaa p`krNaI AiBayaaoga daKla krNyaacyaa p`stavaasa maMjaUrI doNyaat AalyaanaMtrhI inalaMbana caalaU zovaavao. ³caar´ laacalaucapt p`itbaMQak kayaVaKalaI KTlaa daKla Jaalaolyaa p`krNaI SaasakIya saovakasa inalaMbanaaQaIna zovaNyaat Aalao Asalao trI ek vaYaa-cyaa kalaavaQaIt AaZavaa GaoNyaat yaavaa. 2. SaasakIya saovakaMcyaa inalaMbanaacaa AaZavaa Gaotanaa varIla maaga-dSa-k t%vao ivacaarat Gao}na jyaa p`krNaat Saasana ho iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI Àinayau@tI p`aiQakarI Asaola ASaI p`krNao mau#ya saicavaaMcyaa AQyaxatoKalaIla Aasqaapnaa maMDL Ë.1 maaf-t maa. mau#yamaMHyaaMcyaa maMjaUrIsaazI saadr kravaIt. tsaoca jyaa p`krNaat Saasana vyaitir@t Anya iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarIÀinayau@tI p`aiQakarI AsatIla %yaabaabatIt saMbaMiQat iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI Àinayau@tI p`iQakarI yaaMnaI saMbaMiQat p`SaasakIya ivaBaagaacyaa sahmatInao varIla baabaI ivacaarat Gao}na inalaMbanaabaabat inaNa-ya Gyaavaot. 3. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saMkotaMk 20071019132457001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ satISa i~pazI¸ Apr mau#ya saicava ³saovaa´. ivabaama. @@@@@@@@@@@

Page 383: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

331

“ iSastBaMga ”

ivaBaagaIya caaOkSaI¸ inalaMbana¸iSaxaa va ApIla... iBa.ra vaaZvao ]p saicava¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga. naagarI saovaa ha p`Saasanaacaa kNaa Aaho. p`SaasanaacaI kaya-xamata hI yaa saovaotIla sadsyaaMcyaa iSastIvar AvalaMbaUna Asato %yaamauLo yaa saovaotIla sadsyaaMcyaa vat-NaUkIcao inayamana krNao AavaSyak Asato. BaartIya saMivaQaanaacyaa AnaucCod 311 nausaar SaasakIya saovakasa %yaaMcyaaivaÉQd svacCMd ( arbitrary ) kaya-vaahI haoNaar naahI. %yaadRYTInao ek kvaca p`aPt Jaalao Aaho. p`SaasanaamaQyao iSast baaNaNyaasaazI p`SaasakIya p`aiQakrNaasa baoiSastÀcaukIcao vat-na krNaa–yaa saovakaivaÉQd tatDInao kaya-vaahI krNao AavaSyak zrto. prMtu ASaI kaya-vaahI krtanaa tI svacCMd haoNaar naahI tsaoca naOsaiga-k nyaaya t%vaavao palana hao[-lla yaacaI Ka~I pTivaNyaasaazI iSastBaMgaivaYayak kaya-vaahIcao inayamana krNyaacaI garja haotI. 2. yaa garjaotUna maharaYT/ Saasanaanao maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama¸1979 tyaar kolao AsaUna to inayamaa idnaaMk 12 jaulaO 1979 pasaUna AMmalaat Aalao Aahot. 3. ivaBaagaIya caaOkSaI sauÉ krNyaapUvaI- iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao naomako daoYaaraop va gaOrvat-NaUkIcyaa Aaraopacao ivavarNap~ tyaar krNyaasaazI purosaa puravaa Aaho ikMvaa naahI ho p`qama ivacaarat Gaotlaooooooooo oooooooooo paihjao. jar purosaa puravaa ]plabQa nasaola tr p`arMiBak caaOkSaI krNao garjaocao Aaho. m,aa~ eKada tpasa ikMvaa caaOkSaI paolaIsaaMnaI kolaI Asaola AaiNa %yaa saMbaMQaIcaa Ahvaala saadr kolaa Asaola tr punha svatM~ p`arMiBak caaOkSaI krNyaacaI garja ]rt naahI. paolaIsaaMcaa tpasaI Ahvaala¸ AavaSyak to daoYaaraopp~ AaiNa gaOrvat-NaUkIcyaa Aaraopacao ivavarNap~ tyaar krNyaasaazI purosaa zrtao. p`arMiBak caaOkSaI puravaa gaaoLa krNyaasaazI AayaaoijaNyaat yaot AsalyaakarNaanao tI inayaimat ivaBaagaIya caaOkSaIcaa Baaga zrt naahI. %yaamauLo daoYaaraop p~asaaobat p`arMiBak caaOkSaI Ahvaala jaaoDta yaot naahI. p`arMiBak caaOkSaIÀtpasa krNyaasaazI kahI saMsqaaMcaI doKIla madt Gaota yaoto. jyaa p`krNaatIla Aaraopat baarka[-nao tpasa krNao¸ Anaok inavaodnaaMcaI naaoMMd krNao¸ ba^nkotIla iSalakI rkmaocaI tpasaNaI yaa saar#yaa baabaI AMtBaU-t AsatIla ASaI p`krNao yaa p`yaaojanaasaazI laacalaucapt ivaraoQa koMd`³e.saI.baI.´yaa saMsqaokDo saaopvaUna tpasaNaI kÉna GaoNao yaaogya zrto. ASaap`karo e.saI.baI. nao p`arMiBak tpasa kÉna rajyasaovaotIla gaT ‘ A ’ maQaIla AiQaka–yaaMcyaaivaÉQd KulaI caaOkSaI krNao AavaSyak Aaho Asao vaaTt Asalyaasa maharaYT/ naagarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 maQyao vyaa#yaa kolyaap`maaNao Asaa AiQakarI ivaBaaga p`mauK Asaola tr ASaI caaOkSaI krNyaasaazI SaasanaacaI prvaaanagaI GaoNao AavaSyak Aaho.hI prvaanagaI gaRh ivaBaagaacyaa p`BaarI saicava À mau#ya saicava yaaMcyaamaaf-t maa. mau#yamaMHyaaMcao AadoSa p`aPt kÉna imaLvaavaI laagato. ivaBaaga p`mauKavyaitir> [tr gaT‘ A’ cyaa AiQaka–yaaMivaÉQdcyaa AiBakqanaaMbaabatcaI KulaI caaOkSaI krNyaasaazI SaasanaacaI prvaanagaI GaoNao AavaSyak naahI. maa~ e.saI.baI.cyaa saMcaalakaMmaaf-t Kulyaa caaOkSaIcao samaqa-na krNyaasa purosaa puravaa Aaho yaaba_la svatÁcao samaaQaana JaalyaanaMtr gaRh ivaBaagaacyaa p`BaarI saicavaaMkDUna KulaI caaOkSaI krNyaasa saMmatI imaLalyaanaMtrca ASaI caaOkSaI krta yaoto. 4. SaasakIya kma-caa–yaacao inalaMbanaÁ– SaasakIya kma-caa–yaasa inalaMibat krNyaacaa inaNa-ya Gaotanaa laaokiht haa maaga-dSa-k GaTk Asaavaa laagatao. iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaanaa SaasakIya kma-caa–yaasa puroSaa samaqa-naaiSavaaya baoifkIrInao inalaMibat krta yaot naahI. yaa saMdBaa-t iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaanao Aaplyaa svaocCaiQakaracaa A%yaMt kaLjaIpUva-k ivacaar kÉna vaapr krNao

Page 384: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

332

Apoixat Aaho. inalaMbana samaqa-naIya zÉ Sakola ASaa pirisqatItca inalaMbanaacaa AadoSa doNyaat yaotao. SaasakIya kma-caa–yaaMivaÉQdcaI AiBakqanao gaMBaIr svaÉpacaI AsalyaaiSavaaya AaiNa ]plabQa puravyaacyaa AaQaaro p`qamadSa-naI %yaasa baDtf- krNyaasaarKI¸ saovaotUna kaZUna TakNyaasaarKI gaMBaIr baaba AsalyaaiSavaaya ikMvaa tao p`%yaxa saovaot raihlyaasa %yaamauLo ADcaNaIcaI pirisqatI inamaa-Na haoNyaacaa Aqavaa %yaa p`krNaaMcyaa tpasaat ADqaLa inamaa-Na haoNyaacaa saMBava AsalyaaiSavaaya inalaMbanaacao AadoSa dota yaot naahI .jyaa p`krNaat inalaMbanaacao AadoSa doNao [YT Asaola Asao gaOrAacarNaacao p`kar puZIlap`maaNao AahotÁ– 1´ naOitk AQaÁptna¸ samaaivaYT Asalaolaa kaoNatahI ApraQa ikMvaa vat-NaUk.

2´ Ba`YTacaar¸ sarkarI pOSaacaa Aphar ikMvaa duiva-inayaaoga¸ p`maaNaabaahor ma<aa baaLgaNao¸ sarkarI AiQakaraMcaa vaOyai>k laaBaasaazI gaOrvaapr.

3´ SaasanaacaI maaozI hanaI krNaara gaMBaIr svaÉpacaa inaYkaLjaIpNaa AaiNa kt-vyacyautI. 4´ vairYz AiQaka–yaaMcyaa laoKI AadoSaaMcao palana krNyaasa nakar doNao ikMvaa %yaaMcao bauQdIpurssar palana

na krNao.

4. maanaIva inalaMbanaÁ–

faOjadarI AaraopaKalaI ikMvaa Anyaqa 48 tasaaMhUna AiQak kaLapya-nt paolaIsa kaozDIt ikMvaa nyaayaalayaIna koazDIt ATkot Asalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacaI %yaalaa ATkot zovalyaacyaa idnaaMkapasaUna AaiNa jar ApraQaasaazI isaQdapraQa zrvaUna %yaalaa 48 tasaahUna AiQak kaLapya-nt karavaasaacaI iSaxaa JaalaI Asaola AaiNa ASaa isaQdapraQyaasa ta%kaL baDtf- kolao nasaola ikMvaa saovaotUna kaZUna Taklao nasaola ikMvaa sa>Inao saovaainavaR<a kolao nasaola tr %yaaMcyaa ApraQaisaQdIcyaa idnaaMkapasaUna saMbaMiQat kma-caarI ha maanaIva inalaMibat Jaalaa Asao maanaNyaat yaoto. inalaMbanaaQaIna Asalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaasa inavaa-hBa<aa imaLNao ha %yaa kma-caa–yaacaa h@k Asatao. %yaamauLo inalaMbanaaQaIna kma-caa–yaasa vaoLaovaoLI inayaimat inavaa-hBa<aa doNyaacaI dxata iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaanao GaoNao AavaSyak Asato. SaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI sauÉ krNyaasa saxama p`aiQakarI kaoNa Asaola¸ yaa baabatcyaa trtUdI maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla´ inayama 6 maQyao krNyaat Aalaolao Aahot. ivaBaagaIya caaOkSaI iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI svatÁ kÉ Saktao Aqavaa Anya caaOkSaI AiQaka–yaacaI inayau>I kÉna %yaaMcyaa maaf-t caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ kÉ Saktao maa~ ivaBaagaIya caaOkSaI krNyaacaa inaNa-ya ha iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaanao Gyaavayaacaa Asatao. 6. iSaxaaÁ maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa inayama 5 maQyao ivaiht iSaxaocyaa trtudI krNyaat Aalyaa Aahot.%yaamaQyao iSaxaocyaa svaÉpanausaar vagaI-krNa krNyaat Aalao Aaho.

1´ ikrkaoL iSaxaa Á ek´ zpka zovaNao daona´ pdaonnatI raoKUna zovaNao.

tIna´ kma-caa–yaacyaa inaYkaLjaIpNaamauLo ikMvaa AadoSaacaa BaMga kolyaamauLo Saasanaalaa Jaalaolyaa kaoNa%yaahI Aaiqa-k svaÉpacyaa hanaIcaI saMpUNa- r@kma ikMvaa itcaa Baaga %yaacyaa vaotnaatUna vasaUla krNao.

Page 385: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

333

caar´ vaotnavaaZI raoKUna zovaNao. paca´ ivaina-idYT kalaavaQaIkirta vaotna samayaEaoNaotIla Kalacyaa TPPyaavar AaNaNyaat yao[-la

AaiNa ASaa pdavanaIcyaa kaLat SaasakIya kma-caa–yaalaa vaotnavaaZI imaLtIla ikMvaa naahIt yaabaabat AaaiNa Asaa kalaavaQaI samaaPt JaalyaanaMtr yaa pdavanatIcyaa pirNaamaI %yaacyaa BaavaI vaotnavaaZI pUZo Zklalyaa jaatIla ikMvaa naahI yaabaabathI inadoSa idlao jaatIla.

saha´ SaasakIya kma-caa–yaasa tao jyaa vaotnasamayaEaoNaImaQyao¸ pdavar EaoNaImaQyao ikMvaa saovaomaQyao Asaola %yaapoxaa Kalacyaa vaotna samayaEaoNaImaQyao¸ pdavar EaoNaImaQyao ikMvaa saovaomaQyao AaNaNao. jyaa vaotna samayaEaoNaItUna¸ pdavaÉna EaoNaImaQyao ikMvaa saovaotUna SaasakIya kma-caa–yaasa Asao Avanat krNyaat Aalao Asaola %yaa vaotna samayaEaoNaImaQaIla¸pdavarIla¸EaoNaImaQaIla ikMvaa saovaotIla baZtIsa ASaI AvanatI sava-saaQaarNapNao raoQak zrola. maga ASaa AadoSaaMmaQyao SaasakIya kma-caa–yaasa pUvaI-cyaa vaotna samayaEaoNaIt¸ pdavar¸ EaoNaImaQyao ikMvaa saovaomaQyao prt AaNaNyaasaMbaMQaIcyaa ATI¸ SaasakIya kma-caa–yaacaI jyaoYzta va %yaacao vaotna yaasaMbaMQaIcyaa inadoSaaMcaa ]llaoK kolaolaa Asaao vaa nasaao.

2´ jabar iSaxaaÁ– saat´ sa>IcaI saovaainavaR<aI.

Aaz´ saovaotUna kaZUna TakNao¸ maa~ BaavaI kaLat SaasakIya naaokrI imaLNyaacyaa dRYTInao hI Anah-ta zrNaar naahI.

na}´ saovaotUna baDtf- krNao maa~ BaavaI kaLat SaasakIya naaokrI imaLNyaacyaa dRYTInao sava-saaQaarNapNao hI Anah-ta zrola.

ekUNa Apcaaracao svaÉp gaaMiBayaa-cyaa dRYTIkaonaatUna ivacaarat GaovaUna iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI saMbaMiQat Apcaa–yaacyaaivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa³ iSast va ApIla´ inayama¸ 1979 maQaIla inayama 10 KalaI Aqavaa inayama 8 KalaI caaOkSaIcao AadoSa dot Asatao.ASaap`karo kolaolyaa caaOkSaInaUsaar caaOkSaItIla inaYkYa- AaiNa daoYaaraopacao isaQdtocao p`maaNa ivacaarat GaovaUna ivaiht iSaxaa laadNyaaba_la iSastBaMgaivaYayak p`aiQakarI ivacaar krtao. maa~ iSaxaocao AadoSa kaZNyaapUvaI- maharaYT/ laaoksaovaa Aayaaogaacaa jaoqao sallaa GaoNao AavaSyak Aaho¸ ASaa p`krNaI p`qama Aayaaogaacaa sallaa GaoNyaat yaotao. varIlap`maaNao inayama 8 KalaI kaya-vaahI kolyaanaMtr inayama 5 maQyao ivaiht kolaolyaa ikrkaoL Aqavaa jabar iSaxaopOkI kaoNatIhI iSaxaa laadNyaasa iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI saxama Aaho. maa~ inayama 10 KalaI iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI kolyaasa inayama 5 maQyao ivaiht kolaolyaa f> ikrkaoL iSaxaaca iSastBaMga ivaYayak p`aiQakarI Apcaa–yaavar laadU Saktao. prMtu jyaa ikrkaoL iSaxaomauLo Apcaa–yaacyaa inavaR<aIvaotnaavar pirNaama haoNaar Asaola Aqavaa 3 vaYaa-poxaa AiQak kalaavaQaIsaazI vaotnavaaZ raoKNyaacaI iSaxaa doNyaat yaoNaar Asaola AaiNa tI iSaxaa ikrkaoL iSaxaot maaoDt AsalaI trIhI inayama 8 KalaI kaya-vaahI kolyaaiSavaaya tI iSaxaa krta yaot naahI. jyaa p`krNaat 2 ikMvaa AiQak SaasakIya kma-caarI saMbaMiQat AsatIla ASaa p`krNaI yaa sava- SaasakIya kma-caa–yaaMnaa saovaotUna baDtf- krNyaasa saxama Asalaolao kaoNatohI p`aiQakrNa saMbaMiQat kma-caa–yaaivaÉQd eki~t kaya-vaahI kÉna iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI krNyaacaa AadoSa do} Sakto. maa~ ASaa kma-caa–yaaMnaa baDtf- krNyaacaI iSaxaa doNyaasa saxama AsalaolaI p`aiQakrNa vaogavaogaLI AsatIla tr ASaa p`krNaI yaa p`aiQakrNaapOkI savaa-occa AsaNaaro p`aiQakrNa [tr p`aiQakrNaaMcyaa saMmatInao eki~t kaya-vaahI kÉna iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI sauÉ krNyaacao

Page 386: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

334

inadoSa do} Sakto.ASaI eki~t kaya-vaahI yaqaaisqatI inayama 8 ¸ inayama 9 ikMvaa inayama 10 maQyao namaUd koloalyaa kaya-pQdtIcaa AvalaMba kÉna pUNa- kravaI laagato. SaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd faOjadarI gaun(acaa Aaraop zovaUna tao nyaayaalayaat daoYaI zrlaa Asaola va %yaalaa iSaxaa doya JaalaI Asaola tr ASaa p`krNaI inayama 8 to inayama 12 maQyao kahIhI trtud krNyaat AalaolaI AsalaI trI hI %yaalaa laagaU haot naahI. %yaaiSavaaya inayamaatIla ivaiht trtUdInausaar caaOkSaI krNao vaajavaI rItInao vyavahaya- zrt naahI¸ ASaI iSastBaMgaivaYayak p`aiQakrNaacaI Ka~I pTlaI Asaola va %yaanao %yaabaabatcaI laoKI karNao namaUd kolaI AsatIla Aqavaa rajyaacyaa saurixattocyaa dRYTInao inayamaat ivaiht kolaolyaa trtudInausaar kaoNatIhI caaOkSaI krNao [YT naahI ASaI rajyapalaaMcaI Ka~I pTlaI Asaola¸ ASaa baabatIt iSastBaMgaivaYayak p`aiQakrNa p`krNaacaI pirisqatI ivacaarat Gao}na %yaasaMbaMQaI %yaasa yaaogya vaaTtIla Asao AadoSa do} Saktao. prMtu yaa saMdBaa-t %yaa SaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd faOjadarI gaunha isaQd hao}na %yaalaa nyaayaalayaanao iSaxaa idlaI Asaola ASaa kma-caa–yaacyaa ivaÉQd kaoNatohI AadoSa kaZNyaapUvaI- iSastBaMga ivaYayak p`aiQakrNaanao %yaa SaasakIya kma-caa–yaasa %yaalaa doNyaat yaavayaacyaa iSaxaobaabat AiBavaodna saadr krNyaacaI saMQaI idlaI paihjao. iSavaaya kaoNatohI AadoSa kaZNyaapUvaI- AayaaogaaSaI ivacaarivainamaya krNyaacaI AavaSyakta Asalyaasa tsaa ivacaarivainayama doKIla kolaa paihjao. 9´ AiplaÁ– maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla ´ inayama 1979 cyaa inayama 4 Anvayao kaZNyaat Aalaolaa inalaMbana Aqavaa maanaIva inalaMbanaacaa AadoSa¸ inayama 5 maQyao ivaiht kolaolyaa iSaxaopOkI kaoNatIhI iSaxaa krNaara Asaa AadoSa iSastBaMga ivaYayak p`aiQakrNaanao kaZlaolaa Asaao ikMvaa ApIlaIya p`aiQakrNaanao ikMvaa punarIxaNa p`aiQakrNaanao kaZlaolaa Asalaa trIhI %yaaivaÉQd saMbaMiQat kma-caa–yaasa ApIla krta yaoto. jyaa AadoSaaivaÉQd ApIla kravayaacao Asaola %yaa AadoSaacaI p`t imaLalyaacyaa tarKopasaUna 45 idvasaaMcyaa Aat ApIla krNao AavaSyak Aaho.maa~ ApIla krtanaa zraivak maudtIt ApIla saadr na krNyaasa purosao karNa haoto yaabaabat ApIlaIya p`aiQaka–yaaMcaI Ka~I pTlaI Asalyaasa varIla 45 idvasaacaa kalaavaQaI saMplyaanaMtrhI ApIlaIya p`aiQakrNa ApIla svaIkaÉ Sakto. yaa inayamaanausaar ApIlaIya p`aiQakrNa ho gaT “ A ”va gaT “ ba ” saovaotIla vya>Inaa iSaxaa krNaa–yaa va Saasanaalaa duyyama AsaNaa–yaa p`aiQakrNaanao kaZlaolyaa AadoSaaivaÉQd SaasanaakDo ApIla kÉ Sakola. gaT “ k ” va gaT “ D ” saovaotIla vya>I tao iSaxaa krNaa–yaa AiQaka–yaacyaa inakTcyaa vairYz AiQaka–yaakDo ApIla kÉ SaktIla. ApIlaIya p`aiQakrNa¸ inalaMbanaacyaa AadoSaaivaÉQd ApIla kolao Asalyaasa inayama 4 cyaa trtudIMnaa AnaulaxaUna p`krNaacaI pirisqatI ivacaarat Gao}na¸ inalaMbanaacaa AadoSa samaqa-naIya Aaho ikMvaa naahI yaabaabat ivacaar kÉna %yaanaMtr sadr inalaMbanaacaa AadoSa ApIlamaQyao kayama zovaIla ikMvaa r_ krNyaacaa inaNa-ya Gao} Saktao. %yaacap`maaNao inayama 5 maQyao ivainaid-YT kolaolyaa iSaxaoivaÉQd ApIla kolao Asalyaasa ApIlaIya p`aiQakrNa iSaxaa krtanaa inayamaamaQyao GaalaUna idlaolyaa kaya-pQdtIcao Anaupalana kolao Aaho ikMvaa naahI Aqavaa Anaupalana kolao nasalyaasa Baartacyaa saMivaQaanaacaa kaoNa%yaahI trtudIMcaa BaMga haotao ikMvaa ksao Aqavaa nyaayaat ksaUr Jaalaa Aaho ikMvaa Apcaa–yaasa idlaolaI iSaxaa puroSaI vaaZIva ikMvaa ApurI Aaho ¸ kzaor Aaho ikMvaa saaOmya Aaho yaabaabat saaklyaanao ivacaar kÉna jyaa iSaxaoivaÉQd ApIla kolao Asaola tI iSaxaa krNaara¸ vaaZvaNaara Aqavaa kmaI krNaara ikMvaa r_ krNaara AadoSa ApIlaIya p`aiQakrNa do} Saktao.maa~ jyaa iSaxaoivaÉQd ApIla krNyaat Aalao Aaho %yaa iSaxaoat vaaZ krNaara¸ AadoSa doNyaaba_la ApIlaIya p`aiQakrNa ivacaar krIt Asaola tr ASaI kaya-vaahI krNyaapUvaI- saMbaMiQat Apcaa–yaasa vaajavaI saMQaI idlyaaiSavaaya iSaxaot vaaZ krNaara AadoSa ApIlaIya p`aiQakarI kaZU Sakt naahI. qaaoD@yaat p`stut p`krNaatIla inayama 8 maQyao ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtIcaa AvalaMba kolyaaiSavaaya vaaZIva iSaxaa ApIlaIya p`aiQakrNaasa dota yaot naahI.

Page 387: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

335

10´ punarIxaNaÁ– yaa inayamaanausaar inayama 5 maQyao ivaiht kolaolyaa iSaxaMapOkI kaoNatIhI iSaxaa doNaa–yaa AadoSaaivaÉQd kolaolao ApIla jyaa p`aiQakrNaakDo krta yaoto Asao kaoNatohI p`aiQakrNa kaoNa%yaahI vaoLI svatÁ hao}na ikMvaa Anyaqaa kaoNa%yaahI caaOkSaIcaa AiBalaoK maagavaU Sakola AaiNa yaa inayamaanausaar jyaa AadoSaaivaÉQd ApIla krta yaoto prMtu Asao kaoNatohI ApIla krNyaat Aalaolao nasaola ASaa kaoNa%yaahI AadoSaacao Aqavaa jyaa AadoSaaivaÉQd kaoNatohI ApIla krta yaot naahI¸ ASaa p`krNaI yaoqao AavaSyak Asaola toqao AayaaogaaSaI ivacaarivainamaya kolyaanaMtr ASaa AadoSaaMcao punarIxaNa krNyaacyaa Sa>I rajyapalaaMkDo Aqavaa iSaxaoivaÉQd kolaolao ApIla jyaa p`aiQakarNaakDo krta yaoto Asao p`aiQakar jyaaMcyaakDo Aahot¸ Asao p`aiQakrNa kaoNa%yaahI vaoLI svatÁ hao}na ikMvaa Anyaqaa kaoNa%yaahI caaOkSaIcaa AiBalaoK maagavaU Sakola.jyaa AadoSaaivaÉQd ApIla krta yaoto¸prMtu Asao kaoNatohI ApIla krNyaat Aalao nasaola ASaa kaoNa%yaahI AadoSaacao Aqavaa jyaa AadoSaaivaÉQd kaoNatohI ApIla krta yaot naahI ASaa p`krNaI punarIxaNa kÉ Sakto. punarIxaNaaAMtI AadoSa kayama kÉ SaktIla¸ %yaat sauQaarNa kÉ kSatIla ikMvaa sadr AadoSa r_hI kÉ SaktIla Aqavaa jyaa p`krNaacyaa pirisqatInauÉp %yaanaa yaaogya vaaTola ASaI caaOkSaI kÉna to p`krNa jyaanao AadoSa idlao AsatIla %yaa p`aiQakrNaasa ikMvaa Anya kaoNa%yaahI p`aiQakrNaakDo prt pazvaU SaktIla.maa~ punarIxaNaaAMtI saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaalaa iSaxaa krNyaapUvaI- AiBavaodna krNyaacaI saMQaI idlaI paihjao¸ tsaoca punarIxaNaaAMtI iSaxaot vaaZ kravayaacaI Asaola tr yaa inayamaatIla 8 Anvayao ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtInausaar caaOkSaI krNao AavaSyak Asaola. yaa inayamaatIla inayama 5 maQaIla iSaxaMapOkI kaoNatIhI iSaxaa doNaa–yaa AadoSaaivaÉQd jyaa p`aiQakrNaakDo ApIla krta yaoto Asao p`aiQakrNa ApIlaatIla AadoSa %yaanao kaZlao AsatIla to p`aiQakrNa ikMvaa ApIla daKla krNyaat Aalaolao nasaola prMtu %yaa p`aiQakrNaakDo ApIla daKla krta Aalao Asato Asao p`aiQakrNa¸ %yaalaa duyyama AsalyaaKorIja Anyaqaa punarIxaNaacyaa AiQakaraMcaa vaapr krNaar naahI.punarIxaNaasaMbaMQaIcaI kaoNatIhI kaya-vaahI ApIla krNyaakirta AsalaolaI maudt ³mhNajao 45 idvasaaMcaI maudt´ sMapopya-nt Aqavaa jaoqao kaoNatohI ApIla daKla krNyaat Aalao Asaola ASaa baabatIt ho ApIla inakalaat kaZlao jaa[-pya-nt kaya-vaahI sauÉ krta yaoNaar naahI. punarIxaNaasaazI ivaiht kalamayaa-da hI 6 maihnao evaZI Aaho. 11´ punaiva-laaoknaÁ– jyaa AadoSaacao punaiva-laaokna kravayaacao Asaola tao AadoSa kaZtanaa mah%vapUNa- puravao saadr krNyaat Aalao navhto ikMvaa jaoa mah%vapUNa- puravaa saadr krNyaat Aalaa navhta ikMvaa jaoa puravaa ]plabQa navhta Asaa kaoNatahI navaIna ikMvaa mah%vapUNa- puravaa inadSa-naasa Aalyaavar ikMvaa inadSa-naasa AaNaUna idlyaavar rajyapala kaoNa%yaahI vaoLI svatÁhUna ikMvaa Anyaqaa yaa inayamaaMnvayao kaZlaolyaa AadoSaaMcao punaiva-laaokna kÉ Saktat. maa~ saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaalaa p`staivat iSaxaoivaÉQd AiBavaodna krNyaacaI vaajavaI saMQaI idlyaaKorIja kaoNatIhI iSaxaa krNaara¸ kaoNa%yaahI iSaxaot vaaZ krNaara¸ kaoNatahI AadoSa kaZta yaoNaar naahI. inayama 5 maQyao ivaiht kolaolyaa jabar iSaxaMaMpOkI punaiva-laaoknaaMtI kaoNatIhI iSaxaa doNyaacao ikMvaa jyaa AadoSaanao pUvaI- kolaolaI ikrkaoL iSaxaa punaiva-laaoknaaMtI vaaZvaUna kaoNatIhI jabar iSaxaa kravayaacaI Asaola AaiNa %yaa p`krNaI inayama 8 Anvayao kravayaacaI caaOkSaI AaQaIca krNyaat AalaI nasaola tr ASaa p`krNaI inayama 8 Anvayao ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtInausaar caaOkSaI kolyaaiSavaaya AaiNa AavaSyak toqao AayaaogaaSaI ivacaarivainamaya kolyaaiSavaaya ASaI kaoNatIhI iSaxaa krta yaoNaar naahI. maharaYT/ rajya rajapi~t AiQakarI mahasaMGa¸

vaQaa-pna idna ivaSaoYaMak 2007 maQaUna saaBaar.

@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 388: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

336

saovaainavaR<aI tsaoca saovaainavaR<aIvaotnaÀ kuTuMbainavaR,<aIvaotna¸ ]pdana¸AMSaraSaIkrNa¸ iSallak rjaocao raoK samamaUlya va %yaa rkmaa ivalaMbaanao p`dana kolyaasa vyaaja doNao [.

Sub:- Counting of Training period at the Police Training College, Nasik as Qualifying service for Pension purpose.

Home Department Resolution No. TEX 0581-1-POL- 56B dt. 23rd July 1981.

Read letter No. III / 46-C dt. the 24th February, 1981, from Inspector General of Police, State of Maharashtra, Bombay. “In accordance with the orders contained in Note 3 below Rule 9(16)(c) of the B.C.S.Rules Volume I, the period spent by candidates- S.I.Cadets ( other than candidates not already is Govt. Service admitted on or after the 16th August 1939 ) at the P.T.C.Nasik for training and the interval between the satisfactory completion of the course and their assumption of duty should be regarded as duty for the purpose of duty as defined in Rule 9 (16) of the B.C.S.Rule Vol. I,. Thus the period of training undergone at the P.T.C. Nasik by the Sub-Inspector Cadets who were selected departmentally and who were already in Govt. service, is allowed to be counted for the purpose of pension. The facility however, is not being extended to candidates who were not in Govt. Service prior to their selection for the P.S.I.s training course at the P.T.C. Nasik.. 2. In view of the provision of the B.C.S.Rules mentioned above the direct nominee P.S.I.s do not the benefit of the service rendered by them during the training period being counted towards penson. In this connection it may be mentioned that the officers of the Excise and Prohibition Deptt. are permitted to count their training period as duty ( vide note 4 below Rule 9 (16) ( c ) of the B.C.S.Rule) 3. The Govt. of Maharashtra vide their F.D.letter No. STI 1064/1662/64-XII-P dt.,28.5.66 have added Note (5 ) below the existing Rule 9 (16)(c) according to which the period spent by the Sales Tax Inspectors for training and the interval between the completion of training and their assumption of duty as Sale Tax Inspector has been allowed to count as duty. It is also seen that the Govt.of Gujrat vide the H.D.Resolutions No. EST /1064 /21231-C dt. 21.7.1965 and 10.1.1969 ( copy enclosed) have allowed the counting of the period of training of P.S.I.s course towards leave and pension. 4. Note No. 3 below Rule 9 (16) ( c) of the B.C.S.Rule vol. I appears to have been based on the orders contained in GRHD No.1894 /4, dt. 16.8.39., the circumstances existing then have vastly changed to day. We have been keen on looking to the welfare of Police Officers. Considering similar concession now exended to Police S.I.s of Gujrat State and Offcers of the Excise and Prohibition Deptt. and the Sales Tax Deptt. In the State of Maharashtra. I feel that it will be in the fitness of things. If it is also extended to the Police Sub-Inspectors in out State by suitably amending Note 3 below Rule 9(16) ( C ) of the B.C.S.Rule Vol. I. orders in the matter immediately. RESOLUTION :- Government has sanctioned payment of probationary pay plus allowances, in lieu of stipend to the Police Sub-Inspector cadets under training at the Police Training College, Nasik vide G.R.H.D.No.TEX 0278/13552-POL 5 dt. 21.1.1981. Consequently, the training period of the candidats who, will undergone the training at Police Training /College‚Nasik on or after 21st January 1981 will count for pension and leave under Bombay Civil Services Rule9(116) .However , the training period of the Police Sub-Inspector’s who have already completed their training at Police Training College, Nasik and who are still in service will not be counted for

Page 389: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

337

pension and leave, as the orders contained in Govt. Resolution, Home Deptt. No. TEX-0278/13552-POL-5 dt. 21.1.1981 will not applicable to them. Government has examined this issued in consultation with the Finance Department and have decided that the training period of the Police Training College, Nasik and who are in services January 1981 should also be counted for pension and leave. This Govt. Resolution , issued with the concurrence of F.D. vide its unofficial reference No. 2454 /SER-4 dt. 19.5.1981. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, Desk Officer,H.D.Govt.of Maharashtra..

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saoovaainavaR<aIcyaa laaBaaMsaazI Ah-takarI saovaakalaacaI kravayaacaI gaNanaa.

iva<a ivaBaaga‚Xaasana inaNa-ya Ë. pI[-ena–1083 saIAar 963Àesa[-Aar –4‚ id.5 Aa^@Taobar ¸ 1983. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 110 ]p inayama 3 cyaa trtudIAnvayao Ah-takarI saovaakalaacaI gaNanaa krtanaa vaYaa-caa saha maihnao Aqavaa %yaapoxaa jaast kalaavaQaI[tka Baaga ha pUNa- AQao- vaYa- mhNaUna samajaNyaat yao}na Ah-takarI saovaa mhNaUna gaNalaa jaatao.mhNajaoca saQyaa saovaainavaR<aIvaotnaasaazI Ah-takarI saovaocaI gaNanaa krtanaa saha maihnyaaMKalaIla saMpUNa- kalaavaQaI laxaat Gaotlaa jaat naahI. saovaainavaR<aIvaotnaasaazI Ah-takarI gaNanaa krtanaa tIna maihnao Aqavaa %yaapoxaa jaast saovaocaa kalaavaQaI puZIla AQyaa- vaYaa-cyaa kalaavaQaIpya-Mt vaaZivaNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haotaa. Xaasana Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ saovaainavaR<aIvaotnaasaazI Ah-takarI saovaakalaacaI gaNanaa krtanaa vaYaa-caa tIna maihnao Aqavaa %yaapoxaa jaast evaZa Baaga ha pUNa- AQao- vaYa- samajaNyaat yaavaa va tao inavaR<aIvaotnaacaI r@kma zrivaNyaasaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna gaNaNyaat yaavaa. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla yaa baabatItIla ivaVmaana trtudI yaa Xaasana inaNa-yaatIla trtudIp`maaNao sauQaarNyaat Aalyaa Asao maananyaat yaavao.

ho AadoXa idnaaMk 30 jaUna 1983 pasaUna AMmalaat yaotIla.

ivaYaya Á–tIna maihnyaaacyaa naaoiTXaIcaa kalaavaQaI samaaPt Jaalyaavar XaasakIya kma-caa–yaacaI saovaainavaR<aI AaiNa svaocCa inavaR<aInaMtr Ah-takarI saovaot Bar.

iva<a ivaBaaga‚Xaasana inaNa-ya Ë.pI[-ena 1083ÀsaIAar 1296À83Àesa[-Aar 4 id.1 Aa^@Taobar ¸1984.

maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 10 cyaa paoT inayama ³4´ Anvayao ikMvaa

inayama 65 maQaIla paoT inayama ³1´ Anvayao ‚ XaasakIya kma-caa–yaacyaa vayaacaI 50À55 vaYao- Jaalyaavar ikMvaa yaqaaisqatI %yaacaI 30 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- Jaalyaavar samauicat p`aiQakarI ha‚ kmaIt kmaI tIna maihnyaaMcaI laoKI naaoTIsa

Page 390: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

338

do}na kaoNa%yaahI vaoLI %yaasa laaokihtastva saovaainavaR<a k$ Xaktao. tsaoca ]prao@t inayamaamaQaIla inayama 10 cyaa paoT inayama ³5´ Anvayao ikMvaa inayama 65 maQaIla paoT inayama ³1´ Anvayao‚ XaasakIya kma-caa–yaalaa‚ %yaacyaa vayaacaI 50 À55 vaYao- pUNa- Jaalyaavar ikMvaa yaqaaisqatI 30 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- kolyaavar samauicat p`aiQaka–yaasa kmaIt kmaI 3 maihnyaaMcaI laoKI naaoTIsa do}na kaoNa%yaahI vaoLI saovaainavaR<a haota yaoto. yaa daonhI baabatIt ‚naaoTIXaIcaI tIna maihnyaaMcaI maudt saMpNyaacyaa tarKocyaa lagatnaMtrcaI tarIK ikMvaa inavaR<aIpUva- rjaa samaaPtIcaI tarIK yaMaMpOkI jaI naMtrcaI Asaola ‚ tI saovaainavaR<aIcaI tarIK Asato. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 66 Anvayao‚ XaasakIya kma-caarI‚ %yaacaI 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- Jaalyaavar‚ kaoNa%yaahI vaoLI ‚inayau@tI p`aiQaka–yaasa kmaIt kmaI tIna maihnyaaMcaI laoKI naaoTIsa do}na saovaainavaR<a hao} Xaktao. %yaacyaa saovaainavaR<aIcaI tarIK‚ naaoiTXaIcaI tIna maihnyaaMcaI maudt saMpNyaacyaa tarKocyaa lagat naMtrcaI tarIK Asato. saQyaa var inaid-YT kolaolyaa inayamaanvayao saovaainavaR,<aIcyaa tarKaMmaQyao ekÉpta naahI. AXaa p`krNaat saovaainavaR<aIcyaa tarKaMmaQyao ekÉpta AaNaNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2. Saasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ jyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa %yaacyaa vayaacaI 50À55 vaYao- pUNa- Jaalyaavar ikMvaa %yaanao 30 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- kolyaavar saovaainavaR<a kolao jaato‚ ikMvaa AXaaca pirisqatIt jao XaasakIya kma-caarI samauicat p`aiQaka–yaasa tIna maihnyaaMcaI laoKI naaoTIsa do}na svatÁhUna saovaainavaR<a haotao Asaa kma-caarI‚ tIna maihnyaaMcyaa naaoiTXaIcaI maudt saMpNyaacyaa tarKonaMtrcyaa idvaXaI XaasakIya saovaotUna inavaR<a hao[-la. 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 66 paoT inayama ³3´ Anvayao XaasakIya kma-caa–yaacyaa [icCt saovaainavaR<aIcyaa tarKopya-t haoNaa–yaa Ah-takarI saovaomaQyao 5 vaYaa-pya-t vaaZ idlaI jaato.maa~‚ AXaa vaaZInaMtr haoNaarI ekUNa Ah-takarI saovaa kaoNa%yaahI pirisqatIt 30 vaYaa-hUna AiQak haota kamaa nayao. %yaacap`maaNao AXaI vaaZIva Ah-takarI saovaa‚ ]prao@t inayamaamaQaIla inayama 10 cyaa paoT inayama ³5´ Anvayao svaocCa inavaR<aIsaazI ivaiht kolaolyaa ikmaana vayaaomayaa-dosa tao svaocConao saovaainavaR<a Jaalaa Asata tr‚ %yaacaI jaovaZI Ah-takarI saovaa JaalaI AsatI %yaa saovaopoxaa AiQak haota kamaa nayao. Xaasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ XaasakIya kma-caa–yaanao 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- kolyaavar kaoNa%yaahI vaoLI svaocConao saovaainavaR<aI isvakarlyaasa %yaacyaa [icCt saovaainavaR<aIcyaa tarKopya-ntcaI saovaa paca vaYaa-pya-t AXaa irtInao vaaZivaNyaat yaavaI kI ‚ %yaacaI ekUNa Ah-takarI saovaa ‚ kaoNa%yaahI pirisqatIt 33 vaYaa-hUna AiQak haota kamaa nayao va AXaa vaaZImauLo %yaacyaa inayatvayamaanaacaI tarIK puZo jaata kamaa nayao. 4. Xaasana AsaahI inadoXa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 10 caa paoT inayama ³5´ ikMvaa inayama 65 caa paoT inayama ³1´ yaa Anvayao saovaa inavaR<a hao} [icCNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaalaahI pircCod 3 maQaIla inaNa-ya laagaU krNyaat yaavaa. yaap`maaNao yaa inayamaanausaar svaocConao saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt ‚ [icCt saovaainavaR<aIcyaa tarKopya-tcaI Ah-takarI saovaa 5 vaYaa-pya-t AXaa irtInao vaaZivaNyaat yaavaI kI‚ %yaacaI ekUNa Ah-takarI saovaa‚ kaoNa%yaahI pirisqatIt 33 vaYaa-hUna AiQak haota kamaa nayao.va AXaa vaaZImauLo %yaacyaa inayatvayamaanaacaI tarIK puZo jaata kamaa nayao.

var ]llaoiKlaolyaa Ah-takarI saovaotIla 5 vaYaa-pya-ntcyaa vaaZIcaa fayada ]prao@t inayamaamaQaIla inayama 10 caa paoT inayama ³4´ ikMvaa inayama 65 caa paoT inayama ³1´ yaa Anvayao Xaasanaanao laaokihtastva‚ maudtIcyaa pUvaI- saovaainavaR<a kolaolyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa imaLNaar naaahI. 5. pircCod 2 maQaIla inaNa-ya laxaat Gao}na Xaasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ jao XaasakIya kma-caarI maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR,<aI vaotna´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 10 ikMvaa inayama 65 Anvayao saovaainavaR<a haotao ikMvaa jyaalaa saovaainavaR<a krNyaat yaoto‚ ikMvaa inayama 66 Anvayao jaao saovaa inavaR<a haotao AXaa kma-caa–yaalaa rjaa maMjaUr krNyaasa saxama Asalaolaa p`aiQakarI ‚ svaaiQakaro %yaa km-acaa–yaacyaa KatI jamaa AsalaolaI 180 idvasaaMcyaa kmaala mayaa-dopya-tcaI Aija-t rjaa‚ tsaoca %yaacyaa KatI jamaa AsalaolaI AQa-vaotnaI rjaa yaaMcyaa baabatIt‚ rjaa vaotnaacao raoK samamaulya maMjaUr krIla.maa~‚ tao kma-caarI jyaa tarKosa saovaainavaR<a hao[-la ikMvaa %yaalaa saovaa inavaR<a kolao jaa[-la tI tarIK AaiNa inayatvayamaana Jaalyaavar jyaa tarKosa tao naohmaIp`maaNao saovaainavaR<a Jaalaa Asata tI tarIK‚ yaamaQaIla kalaavaQaIpoxaa

Page 391: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

339

%yaacyaa rjaocaa kalaavaQaI AiQak haota kamaa nayao. raoK samamaUlya hoo ‚ Aija-t rjaa AaiNa À ikMvaa AQa-vaotnaI rjaa yaaMcyaa baabatIt Anau&oya Asalaolyaa rjaa vaotnaa[tko Asaola AaiNa XaasakIya kma-caarI jyaa tarKosa saovaainavaR<a hao[-la ikMvaa %yaalaa saovaainavaR<a kolao jaa[-la %yaa tarKosa AMmalaat Asalaolyaa dranao pihlyaa 180 idvasaaMkrIta %yaa rjaa vaotnaavar Anau&oya Asalaolaa mahagaa[- Ba<aa imaLola.raoK samamaUlya p`doya Asalaolyaa AQa-vaotnaI rjaocyaa kalaavaQaI ba_la idlyaa jaaNaa–yaa rjaa vaotnaatUna‚ inavaR<aIvaotna AaiNa [tr saovaainavaR,<aI laaBaaMcao inavaR<aIvaotna samamaulya va inavaR<aIvaotnaavar Anau&oya Asalaolyaa vaaZIcaI r@kma ‚ kmaI krNyaat yao[-la.AXaa p`karo pirgaNaIt kolaolaI r@kma ekaca vaoLI eka zaok rkmaot cauktI kolaI jaa[-la.%yaamaQyao GarBaaDo Ba<aa ikMvaa sqaainak pUrk Ba<aa idlaa jaaNaar naahI. AQa-vaotnaI rjaocao rjaa vaotna ho inavaR<aIvaotna va [tr inavaR<aI ivaYayak laaBaaMcyaa rkmaohUna kmaI Asaola tr AQa-vaotnaI rjaocao raoK samamaUlya idlao jaaNaar naahI. 6. jyaa XaasakIya kma-caa–yaasa Xaasanaanao naoaTIXaIeovajaI vaotna va Ba<aoo do}na saovaainavaR<a kolao Asaola AXaa kma-caa–yaasa‚ jyaa kalavaQaIba_la vaotna va Ba<aoo doNyaat Aalao %yaa kalaavaQaIcyaa AaMt ‚ rjaosaazI Aja- krta yao[-la AaiNa %yaalaa rjaa maMjaUr kolaI Asaola tovha‚ naaoiTXaIeovajaI jyaa kalaavaQaIba_la %yaalaa vaotna va Ba<aoo doNyaat Aalao tao kalavaQaI vagaLUna ]rlaolyaa kalaavaQaIba_laca kovaL %yaalaa rjaa vaotna maMjaUr kolao jaa[-la. Aija-t va AQa-vaotnaI rjaa yaaba_la Vavayaacao rjaa vaotna KalaI dXa-ivalyaap`maaNao pirgaiNat krNyaat yao[-la. ³1´ Aija-t rjaa : Aija-t rjaoba_la raoK r@kma = vaotna + saovaainavaR<aIcyaa tarKosa %yaavar 180 idvasaacyaa kmaala mayaa-docyaa Anau&oya Asalaolaa mahagaa[- Ba<aa X AiQana Aija-t rjaocao idvasa.

--------------------------------------------- 30

³2´ AQa-vaotnaI rjaa :

AQa-vaotnaI rjaa vaotna Anau&oya Asalyaasa inayamaat ivaiht kolaolyaa mayaa-daMcyaa %yaavarIla mahagaa[- Ba<aa vajaa inavaR<aIvaotna‚ AiQana saovaainavaR<aIcyaa tarKosa maMjaUr

AQa-vaotnaI rjaoba_la AaiNa [tr saovaainavaR<aI laaBaacao inavaR<aIvaotna X kolaolyaa AQa-vaotnaI rjaocao idvasa. raoK r@kma. samamaUlya AaiNa AQa-vaotnaI rjaa vaotnaavar

mahagaa[- Ba,<aa Anau&oya Asalyaasa inavaR<aIvaotnaa varIla vaaZ.

------------------ ----------------- 7. ho AadoXa 25 mao 1984 pasaUna AMmalaat yaotIla. jyaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt saovaainavaR<aIcyaa naoaiTXaIcaI maudt 25 mao 1984 raojaI ikMvaa %yaanaMtr saMpt Asaola ‚ AXaa kma-caa–yaalaa yaa AadoXaacao laaBa doNyaat yaavaot.jaao XaasakIya kma-caarI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 10 ikMvaa inayama 65 maQyao namaUd kolyaap`maaNao saovaainavaR<a haotao ikMvaa jyaalaa saovaainavaR<a kolao jaato AaiNa jyaacyaa naaoTIXaIcaI maudt 25 mao 1984 raojaI ikMvaa %yaanaMtr saMpto AaiNa jyaalaa AaQaIca inavaR,<apUva- rjaa maMjaUr kolaI Aaho AXaa kma-caa–yaalaa ektr naaoiTXaIcyaa samaaPtIcyaa tarKosa saovaainavaR<a hao}na yaa AadoXaanvayao Anau&oya AsatIla tovaZo laaBa GaoNyaacaa ikMvaa rjaovarca rahNyaacaa ivaklp doNyaat yaavaa. rjaovarca rahNyaacaa ivaklp doNaara kma-caarI rjaa samaaPtIcyaa tarKonaMtrcyaa tarKosa saovaainavaR<a hao[-la.

Page 392: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

340

8. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 AaiNa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla yaa saMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudIMmaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao.]prao@t inayamaaMt yaqaavakaXa rItsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ vyaM.do. paanasao¸ Xaasanaacao sah saicava. ³ TIpÁ Aija-t rjaocaI kmaala mayaa-da 300 idvasa Aaho.[tr ATIMmaQyao sauQaarNaa Jaalaolyaa Aahot.´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– idnaaMk 1 jaanaovaarI 1964 pUvaI- saovaainavaR<a JaalaolyaaÀmaR%yau pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaamcyaa ivaQavaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna doNao.

iva<a ivaBaaga¸ pirp~k Ë. pI[-ena 1084ÀsaIAar–1239Àesa[-Aar 4 id. 12 naaovhoMbar‚ 1984. 1 jaanaovaarI 1964 pUvaI- saovaot Asatanaa maR%yau pavalaolyaa ikMvaa 1 jaanaovaarI 1964 pUvaI- saovaainavaR<a Jaalaolyaa AaiNa %yaa tarKopUvaI- ikMvaa %yaanaMtr maR%yaU pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaaMnaa Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. pI[-ena 1084ÀsaIAar 454Àesa[-Aar 4 idnaaMk 16 eip`la‚ 1984 Anausaar %yaat namaUd kolaolyaa SatI-McaI PaUt-ta haot Asaola tr drmaha É.60À– kuTuMba inavaRi<avaotna %yaavar vaoLaovaoLI Anau&oya Asalaolyaa vaaZIsah 1 jaanaovaarI 1984 pasaUna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho. kahI ivaQavaManaI‚ inavaR<aIvaotna QaarkaMcyaa saMGaTnaaMnaI va kayaa-laya p`mauKaMnaI yaa AadoSaacaI AMmalabajaavaNaI haot AsataMnaa‚ yaoNaa–yaa ivavaixat ADcaNaI Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNalyaa Aahot.yaa ADcaNaI ivacaarat Gao}na yaasaMbaMQaat Saasana KalaIlap`maaNao Kulaasaa krIt Aaho Á– ………………………………………………………………………………………………………………………… mau_o Kulaasaa 1´ jaovha– ³A´ ivaQavaa Aaplyaa ptIcaa inavaRi<avaotna p`dana ASaa p`krNaaMt ivaQavaa s~Ilaa saMbaMQaIt

AadoSa ËmaaMk¸ saovaainavaR<aIcaI tarIK ikMvaa kalaavaQaIt itcyaa ptIbaraobar kama kolaolyaa maR%yaucaI tarIK namaUd kÉ Sakt naahI Â eka ikMvaa AiQak vya@tIMkDUna AnauYaMigak puravaa p`stut krNyaasa saaMgaavao. ho jar Sa@ya

³ba´ kayaa-laya p`mauK Ajaa-t namaUd kolaolaa tpSaIla nasaola tr itcaa ptI SaasakIya kma-caarI haota Aaplyaa kayaa-layaat AiBalaoK ]plabQa nasalyaanao AaiNa tao 1 jaanaovaarI 1964 pUvaI- saovaot Asatanaa

%yaava$na pDtaLUna pahU Sakt naahI¸ maR%yaU pavalaa ikMvaa idnaaMk 1 jaanaovaarI 1964 tovha koaNatI kaya-pQdtI AnausaravaI Æ PaUvaI- saovaainavaR<a hao}na %yaa tarKoPaUvaI- ikMvaa

%yaanaMtr maR%yaU pavalaa ASaa AaSayaacao‚ Aja-dar ivaQavaa jyaa thsaIla kaya-xao~at rahat Asaola %yaa thsaIladaracao p`maaNap~ p`stut krNyaasa saaMgaavao. Asao p`maaNap~ kayaa-laya p`mauKaMnao isvakaravao AaiNa %yaa p`maaNap~acyaa AaQaaro iva<a ivaBaagaacyaa idnaaMk 16 eip`la 1984 cyaa Saasana

Page 393: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

341

inaNa-yaanvayao Anau&oya kuTuMba inavaRi<avaotna %yaa ivaQavaaMnaa maMjaUr kravao.

2´ ivaQavaocaa ptI SaovaTI jaoqao naaokrIt haota to ASaa p`krNaaMt‚ ivaQavaa jyaa ijalhyaat rhat

kayaa-layaÀ ivaBaaga Aist%vaat nasaola tovha Asaola toqaIla t%sama kayaa-layaat itnao Aja- ivaQavaonao Aja- kaozoo kravaa Æ kravaa.toqao ASaa p`karcao kayaa-laya nasaola tr‚

itnao t%sama ivaBaagaacyaa p`mauKakDo Aja- kravaa. ASaa p`krNaaMt t%sama kayaa-layaanaoÀivaBaagaanao Ajaa-t idlaolaI maaihtI AaiNa mau_a ËmaaMk 1 cyaa KulaaSaat inaid-YT kolaolaa [tr tpSaIla yaavar ivasaMbaUna iva<a ivaBaagaacyaa idnaaMk 16.4.1984 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar %yaa ivaQavaolaa kuTuMba inavaRi<avaotna maMjaUr kravao.

3´ KalaIla baabatIt Aja- kaozoo kravaa Æ ASaa p`krNaat ivaQavaa s~Inao maharaYT/ rajyaatIla ³A´ 1 naaovhoMbar 1956 raojaI ivdBaaiYak mauMba[- t%sama kayaa-layaakDoÀivaBaagaakDo Aja- kravaa. rajyaacaa AaiNa 1 mao 1960 raojaI maharaYT/ rajyaacaa Asao kayaa-layaÀivaBaaga Aist%vaat nasalyaasa %yaa

AaiNa 1 mao 1960 raojaI maharaYT/ rajyaacaa Baaga ivaQavaonao maM~alayaacyaa saMbaMiQat p`Saasainak Jaalaolyaa pUvaI-cyaa maQyaop`doSa ikMvaa hOd`abaad rajyaatIla ivaBaagaakDo Aja- kravaa.kayaa-laya p`mauKanaoÀ kayaa-layaatÀivaBaagaat jaoa kma-caarI saovaa krIt haota ivaBaaga p`mauKanao Ajaa-t idlaolaI maaihtI AaiNa AaiNa jaoa varIla mau_a ËmaaMk 1 cyaa KulaaSaat inaid-YT

kolaolaa [tr tpSaIla yaavar ivasaMbaUna iva<a ivaBaagaacyaa idnaaMk 16.04.1984 cyaa Saasana

inaNa-yaanausaar %yaa ivaQavaolaa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr kravao. ³1´ naaovhoMbar 1956 raojaI ivdBaaiYak mauMba[-

rajyaatIla kaoYaagaaramaQaUna inavaR<aIvaotna Gaot haota AaiNa jaao 1 mao 1960 raojaI hyaat haota va %yaa tarKosa maharaYT/ rajyaatIla kaoYaagaaratUna inavaR<aIvaotna Gaot haota.

³2´ jaao 1 naaovhoMbar 1956 pUvaI- saovaot Asatanaa maR%yau Paavalaa va jyaacaI ivaQavaa Aata maharaYT/

rajyaat rhat Aaho.

³ba´ 1 naaovhoMbar 1956 pUvaI- jaunyaa mauMba[- rajyaacaa ………. haoya. Baaga Asalaolyaa pNa 1 naaovhoMbar 1956 raojaI

ivdBaaiYak mauMba[- rajyaacaa AaiNa 1 mao 1960 raojaI maharaYT/ rajyaacaa Baaga nasalaolyaa xao~atIla kayaa-layaat ÀivaBaagaat jaao kma-caarI saovaa krIt haota AaiNa jaao–

Page 394: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

342

³1´ 1 naaovhoMbar 1956 pUvaI- saovaainavaR<a hao}na mau_a ËmaaMk 3³A´caa Kulaasaa phavaa. 1 naaovhoMbar 1956 raojaI ivdBaaiYak mauMba[- rajyaatIla kaoYaagaaramaQaUna inavaRi<avaotna Gaot haota AaiNa jaao 1 mao 1960 raojaI hyaat haota AaiNa %yaa tarKosa maharaYT/ rajyaatIla kaoYaagaaramaQaUna inavaRi<avaotna Gaot haota‚

³2´ jaao 1 naaovhoMbar 1956 pUvaI- saovaot Asatanaa maR%yaU ik<aa

Paavalaa AaiNa jyaacaI ivaQavaa Aata maharaYT/ rajyaat rhat Aaho.

³k´ jaao kma-caarI 1 naaovhoMbar 1956 to 1 mao 1960

cyaa drmyaana ivdBaaiYak mauMba[- rajyaacaa Baaga Asalaolyaa AaiNa 1 mao 1960 raojaI gaujarat rajyaat sqaanaaMtrIt Jaalaolyaa kayaa-layaatÀ ivaBaagaat saovaa krIt haota AaiNa jaao –

³1´ 1 naaovhoMbar 1956 to 1 mao 1960 yaa kalaavaQaIt ik<aa saovaainavaR<a hao}na yaa tarKaMnaa ivdBaaiYak mauMba[- rajyaatIla ÀmaharaYT/ rajyaatIla kaoYaagaaraMmaQaUna inavaRi<avaotna Gaot haota.

³2´ jaao saovaot Asatanaa 1 naoavhoMbar 1956 to 1 mao ik<aa

1960 yaa drmyaana maR%yaU pavalaa AaiNa jyaacaI ivaQavaa Aata maharaYT/ rajyaat rhat Aaho.

³D´ pUvaI-cyaa mauMba[- rajyaat BaUtpUva- saMsqaanao ivalaIna ik<aa

haoNyaapUvaI- ASaa saMsqaanaaMcyaa saovaot Asalaolyaa AaiNa ivalaInaIkrNaacyaa tarKopUvaI- saovaainavaR<a Jaalaolyaa maR%yaU pavalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaacyaa ivaQavaonao kaozo Aja- kravaa Æ

³4´ jaI ivaQavaa vaRQd AaiNa ivaklaaMga Aaho AaiNa ASaa p`krNaaI‚ saovaot AsaNaa–yaa eKaVa Aaplao Cayaaica~ va sahI kayaa-laya p`mauKakDUna rajapi~t AiQaka–yaanao Cayaaica~ p`maaiNat

P`amaaiNat k$na GaoNyaasaazI %yaajakDo jaa} Sakt kolyaasa to kayaa-laya p`mauKanao isvakaravao. yaa naahI ASaa ivaQavaocyaa baabatIt koaNatI kaya-pwtI p`yaaojanaapurto Ajaa-cyaa saaobat jaaoDlaolyaa AnausaravaI Æ Cayaaica~ va sahIcyaa p`maaNap~at sauQaarNaa

krNyaat AalaI Aaho Asao maanaavao. ³5´ saovaainavaRi<avaotna GaoNaarI ivaQavaa s~I iva<a naahI.

ivaBaagaacyaa idnaaMk 16 eip`la 1984 cyaa Saasana inaNa-yaanausaar kuTuMba inavaRi<avaotna imaLNyaasa pa~ Aaho ikMvaa ksaoÆ

Page 395: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

343

³6´ nagar pirYadaMcyaa va mahanagarpaailakaMcyaa naahI.nagar pirYadaMnaI va mahanagarpailakaMnaI

kma-caa–yaaMcyaa ivaQavaaMnaa idnaaMk 16 eip`la 1984 svatÁcyaa inaQaI maQaUna Aaplyaa kma-caa–yaaMcyaa cyaa Saasana inaNa-yaacaa laaBa imaLU Saktao kaya Æ ivaQavaaMnaa ha laaBa Vavaa ikMvaa ksao yaacaa ivacaar kravayaacaa Aaho.

³7´ Aaplyaalaa rajya SaasanaakDUna ‚ ijalha haoya. pirYadokDUna ikMvaa BaartatIla [tr kaoNa%yaahI SaasanaakDUna kuTUMba inavaRi<avaotna ikMvaa [tr kaoNatohI Aaiqa-k madt imaLt naahI AaiNa AapNa punaiva-vaah kolaolaa naahI Asao laoKI inavaodna doNyaasa ivaQavaa s~Ilaa saaMgaavao kaya Æ

³8´ jao inavaRi<avaotnaQaark tdqa- inavaRi<avaotna Gaot naahI.

AahotÀhaoto ASaaMcyaa ivaQavaaMnaa Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga idnaaMk 16 eip`la 1984 caa laaBa imaLU Saktao kaya Æ

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama¸ 1984 va %yaatIla daona namaunyaaMcao p`maaNaIkrNa.

iva<a ivaBaaga¸pirp~k Ë.emaesasaI 1084ÀsaIAar–32Àesa[-Aar 6 id.3 iDsaoMbar¸1984. inavaR<aIvaotnaacyaa AMSaraSaIkrNaasaMbaMQaIcao inayama ho maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama¸1981 yaa naavaanao idnaaMk 10 iDsaoMbar 1981 raojaI SaasakIya rajap~at p`isaw krNyaat Aalao haoto AaiNa to 1 iDsaoMbar 1981 pasaUna AMmalaat Aalao haoto. idnaaMk 10 iDsaoMbar 1981 cyaa Saasana inaNa-yaat yaa inayamaaMbaabat qaaoD@yaat gaaoYavaara doNyaat Aalaa AsaUna %yaa inayamaaMmaQaIla zLk vaOiSaYzyao namaUd kolaolaI Aahot. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa´inayama 1981 maQyao mauMba[- naagarI saovaa inayama¸ 1959 KMD–ek va KMD– daona maQaIla inavaRi<a vaotna ivaYayak inayamaaMcao saMdBa- idlaolao Aahot. prMtu mauMba[- naagarI saovaa inayama 1959 KMD ek va daona maQaIla inavaRi<avaotnaivaYayak inayama ho idnaaMk 15 Aa^gasT 1982 pasaUna inarisat Jaalao va %yaa idnaaMkapasaUna to “ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 ” yaa naavaanao p`kaiSat Jaalao. %yaamauLo maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaIraSaIkrNa´ inayama 1`981 maQyao ]d\QaRt kolaolao mauMba[- naagarI saovaa inayama¸1959 KMD ek va daona yaamaQaIla inayamaaMcao saMdBa- badlaUna %yaa jaagaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama¸ 1981 yaat sauQaarNaa krNyaaeovajaI saulaBa saMdBaa-saazI saMpUNa- inayama AVavat svaÉpat AaiNa marazI va [Mga`jaI ASaa daonhI BaaYaot p`isaw krNyaacaa Saasanaanao inaNa-ya Gaotlaa.%yaanausaar “maharaYT/ naagarI saovaa³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama¸ 1984” ho SaasakIya AiQasaUcanaa iva<a ivaBaaga¸ Ë.emaesasaI 1084À9Àesa[-Aar 6 idnaaMk 19 jaulaO 1984 yaanvayao rajap~acyaa Baaga–caar–A maQyao [Mg`ajaI va marazIt %yaa tarKosa p`isaw krNyaat Aalao AsaUna¸ to idnaaMk 15 Aa^gasT 1984 pasaUna AMmalaat Aalao Aahot. ivabaama.

Page 396: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

344

.

.

3. yaa AVavat inayamaaMcaI paca p`krNaaMmaQyao ivaBaagaNaI krNyaat AalaI Aaho. p`krNa ek maQyao p`aaqaimak maaihtI ¸ p`krNa daona maQyao inavaRi<avaotnaacyaa AMSaraSaIkrNaasaMbaMQaIcyaa sava-saaQaarNa SatI-¸ p`krNa–tIna maQyao vaOVkIya tapsaNaIiSavaaya inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNabaabatcao inayama¸ p`krNa 4 maQyao vaOVkIya tpasaNaInaMtr inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa krNyaabaabatcao inayama va p`krNa 5 maQaIla saMkINa- inayamaat inayamaaMcaa Aqa-ivavarNa krNyaacaa h@k¸inayama iSaiqala krNyaacao AiQakar AaiNa inarsana va vyaavaR<aI ASaa saMkINa- trtudIMcaa AMtBaa-va Aaho. %yaanaMtr namaunaa –e¸³pUvaI-caa namaunaa e´¸namaunaa–baI ³navaIna namaunaa´¸namaunaa–saI³pUvaI-caa namaunaa saI ´¸namaunaa–DI³pUvaI-caa namaunaa saI´¸va namaunaa–[-³pUvaI-caa namaunaa DI ´¸ yaaMcaa AMtBaa-va AsaUna p`itvaYaI- ek Épyaa inavaRi<avaotnaakirta AMSaraSaIkrNa maUlyaabaabatcaa “ t@ta ” ³pUvaI-cyaa t@%yaap`maaNaoca´ yaaMcaa samaavaoSa Aaho. p`astivak va inayamaaMcaI AnauËmaiNaka yaasah pustkacyaa Épanao inayama Captanaa p`kaSanaacyaa SaovaTI kovaL saMdBaa-saazI [M`g`ajaI–marazI va marazI–[Mg`ajaI ASaI “ SabdavalaI ” doNyaat AalaI Aaho. 4. jaao SaasakIya kma-caarI inayat vayamaanaavar inavaR<a haoNaar Aaho va inavaRi<avaotna p`dana AadoSa inaga-imat krtovaoLI inavaRi<avaotnaacyaa kahI Baagaacyaa AMSaraSaIkrNaasaazI Aja- krNyaasa kahI ATIMcyaa AQaIna pa~ Asaola¸ maa~ %yaanao Asaa Aja- namaunaa “ baI ” maQyao ³ha navaIna namaunaa GaalaNyaat Aalaa Aaho ´inayat vayamaanaacyaa tarKocyaa kmaIt kmaI tIna maihnao Agaaodr paohaocaola ASaa rItInao kayaa-laya p`mauKalaa saadr kolaa paihjao. tsaoca AMSaraSaIkrNaasaazI ekda Aja- kolyaavar AaiNa AMSaraSaIÌt maUlya imaLalyaavar AMSaraSaIkrNa r_ krta yaoNaar naahI. ASaa t–hocyaa trtudI maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama 1984 maQyao navyaanao GaalaNyaat Aalyaa Aahot. 5. ho inayama Aist%vaat AalyaanaMtr mhNajaoca idnaaMk 15 Aa^gasT 1984 raojaI va %yaanaMtr jao SaasakIya kma-caarI saovaainavaR<a haotIla¸%yaaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkNa´inayama 1984 cyaa trtUdI laagaU haotIla. ho inayama Aist%vaat yaoNyaapUvaI- inavaRi<avaotnaacyaa AMSaraSaIkrNyaabaabatcao jao Aja- p`laMibat AsatIla %yaaMcao baabatIt ³maharaYT/ naagarI saovaa inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´ inayama 1981 Anausaar kaya-vaahI krNyaat yaavaI. 6. maharaYT/ naagarI saovaa³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´ inayama 1984 maQaIla “ namaunaa e ” va “namaunaa baI” yaa daona namaunyaMacao p`maaNaIkrNa ( Standardisation ) krNyaat Aalao AsaUna %yaa namaunyaaMcyaa p`tI [tr p`maaNaIkrNa kolaolyaa namaunyaaMp`maaNao naagapUr va AmaravatI ivaBaagaatIla SaasakIya kayaa-layaaMnaa vyavasqaapk¸maQyavatI- tuÉMga maud`Naalaya¸naagapUr yaaMcaokDUna va [tr sava- SaasakIya kayaa-layaaMnaa¸vyavasqaapk¸ yaorvaDa karagaRh maud`Naalaya¸puNao 6 yaaMcaokDUna maagaNaI p~acyaa AaQaaro purvaza kolaa jaaNaar Aaho. namaunaa e va namaunaa baI yaa p`maaNaIkrNa kolaolyaa namaunyaacao ËmaaMk AnauËmao ³1´ sava-saa 349 ma[M ³2´ sava-saa 350 ma[M Asao Aahot. 7. inarinaraLyaa SaasakIya kayaa-layaasaÀivaBaagaasa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama 1984 cyaa maMjaUr krNyaat Aalaolyaa pustkacyaa svaÉpatIla ivanaamaUlya p`tI mauMba[-¸ puNao¸ kaolhapUr¸ AaOrMgaabaad va naagapUr yaoqaIla SaasakIya maud`Naalayaamaaf-t naohmaIp`maaNao purivaNyaacaI vyavasqaa kolaolaI Aaho. SaasakIya kayaa-layaaMnaI À ivaBaagaaMnaI %yaa maud`NaalayaaMmaaf-t p`aiQakarp~acyaa AaQaaro iktI p`tI nyaavayaacyaa yaabaabat yaa ivaBaagaatfo- ek vaogaLo p~ ³ Ë.manaasao 1984ÀsaIAar– 28Àesa[-Aar—6 idnaaMk 10 Aa^gasT 1984´ saMbaMiQat kayaa-layaaMnaa Agaaodrca pazivaNyaat Aalao Aaho.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 397: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

345

ivaYaya Á–saovaainavaR<aIvdaro SaasanaacaI saovaa AMitmatÁ saaoDUna jaaNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa vaotnaacao ikMvaa Ba%%yaaMcao AKorcao p`dana roaKUna na QarNao.

iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.emaAayaesa 1084ÀsaIAar 245ÀeDIema 9 id. 23.07.1985. maharaYT/ kaoYaagaar inayama 1968 cyaa KMD pihlaa yaatIla inayama 236 maQyao samaaivaYT Asalaolyaa trtudInausaar‚ [tr gaaoYTI baraobarca saovaainavaR<aIvdaro SaasanaacaI saovaa AMitmatÁ saaoDUna jaaNaa–yaa va jyaaMcao vaotna rajapi~t SaasakIya kma-caa–yaacyaa doyak namaunyaamaQyao kaZlao jaato ASaa SaasakIya kma-caa–yaalaa ikMvaa %yaacyaa baabatIt saMivatrNa AiQaka–yaanao mahalaoKapala %yaacap`maaNao ivaBaagaIya p`aiQakarI yaaMcyaakDo saMdBa- k$na tsaoca Aaplao svatÁcao AiBalaoK tpasaUna %yaa SaasakIya kma-caa–yaakDUna kaoNatIhI r@kma yaoNao naahI Asao svatÁcao samaaQaana hao[-pya-t %yaacao vaotna ikMvaa Ba<ao yaaMcao AKorcao p`dana kravayaacao nasato. hI pQdtI p`dIGa-kaL Aist%vaat Aaho. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 AMmalaat AalyaanaMtr %yaatIla inayama 132 va 134 Anvayao saovaainavaR,,<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaakDUna yaoNao Asalaolyaa kaoNa%yaahI rkmaocaI vasaUlaI %yaacyaa maR%yau ina saovaainavaR<aI ]pdanaatUna Aata krta yaoto. pirNaamatÁ maharaYT/ kaoYaagaar inayamaaMtIla inayama 236 maQaIla ]prao@t trtUd hI Aata AnaavaSyak zrlaI Aaho. iSavaaya “ naa maagaNaI p`maaNap~ ” inaga-imat JaalyaaKorIja ASaa saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaacao AKorcao vaotna %yaalaa doNyaat yaot nasalyaanao %yaalaa gaOrvaajavaI halaApoYTa saaosaavyaa laagatat. 2. maharaYT/ kaoYaagaar inayamaaMtIla inayama 236 maQaIla trtudI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´inayama 1982 yaaMcyaaSaI Anau$p krNyaacyaa dRYTInao AaiNa saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaalaa jyaa halaApoYTa Baaogaavyaa laagaNyaacaI Sa@yata Aaho %yaa kmaI krNyaacyaa dRYTInao Saasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ inayat vayaaomaanaanaMtr saovaainavaR,<a haoNaa–yaa rajapi~t va Arajapi~t SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt “naa maagaNaI p`maaNap~ ” imaLalaolao naahI yaa karNaasaazI saMivatrNa AiQaka–yaanao %yaacao AKorcao vaotna ikMvaa Ba<ao yaacao p`dana yaapuZo raoKUna zovaU nayao.

@@@@@@@@@

ivaYaya Ávayaacyaa 50À55 vaYaa-plaIkDo saovaot rhaNyaacaI pa~apa~ta AjamaavaNyaacaa inakYa .

saamaanya p`.ivaBaaga ‚ pirp~k Ë.esaAarsaI 1085À1029À43ÀpMQara id. 12 mao ¸1986.

saMdBa- Á pirp~k Ë.esaAarsaI 1077ÀpMQara id. 2.9.1977. pirp~k Ë.esaAarsaI 1082À952À pMQara id. 1.9.1983.va id. 30.11.198 rajya XaasakIya kma-caa–yaacaI vayaacyaa 50À 55 cyaa vaYaa-plaIkDo saovaot rhaNyaacaI pa~apa~ta AjamaaivaNyaacaa saQyaa Aist%vaat Asalaolaa inakYa badlaNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.yaabaabat Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ A¥ vayaacyaa 35 vaYaa-pUvaI- saovaot Aalaolyaa vaga- 1 va vaga- 2 cyaa rajapi~`t AiQaka–yaaMcyaa p`krNaaMcao saQyaap`maaNaoo vayaacaI 50 vaYao- pUNa- haotovaoLI ikMvaa Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- haotovaoLI‚ yaapOkI jao p`qama GaDola tovha‚ ekdaca punaiva-laaokna krNyaacaI saQyaacaI pQdtI kayama zovaNyaat yaavaI. maa~ saovaot zovaNyaacaa inakYa saQyaap`maaNao XaarIirk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va “ sava-saamaanyaapoxaa kmaI p`tIcaa naahI” Asaa AiBalaoK yaa eovajaI XaarIirk xamata‚ inaiva-vaad sacaoaTI va “caaMgalaa” poxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK ha inakYa ivahIt krNyaat yaavaa.

Page 398: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

346

ba¥ vayaacyaa 35 vyaa vaYaa-naMtr saovaot Aalaolyaa rajapi~t AiQaka–yaaMcyaa baabatIt vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI saQyaa Aist%vaat Asalaolaa “sava-saamaanyaapoxaa kmaI naahI” Asaa AiBalaoK ‚ XaarIirk xamata va inaiva-vaad sacaaoTI ha inakYa badlaUna %yaaeovajaI “ caaMgalaa” poxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK‚ XaairrIk xamata va inaiva-vaad sacaaoTI ha inakYa ivahIt krNyaat yaavaa. k¥ vaga- 3 cyaa kma-caa–yaaMbaabat vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI ivaiht kolaolyaa saQyaacyaa XaairrIk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va sava-saamaanyaapoxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK yaa inakYaaeovajaI XaairrIk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va “ caaMgalaa ” poxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK ha inakYa ivaiht krNyaat yaavaa. D¥ vaga- 4 cyaa kma-caa–yaaMbaabat vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI saQyaa XaarIirk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va sava-saamaanyaapoxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK ha inakYa Aaho. yaatIla “ sava-saamaanyaapoxaa kmaI naahI ” hI p`tvaarI gaaopnaIya AiBalaoKMacaI p`tvaarI zrivaNyaasaMbaMQaIcyaa Xaasana pirp~k‚ saa.P`a.iva. Ë.saIefAar 1277À562À13‚ id. 7.7.77 maQaIla “ saaQaarNa ” (a p`tvaarIXaI jauLtI Aaho.toMvha vaga- 4 cyaa kma-caa–yaaMbaabat kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI inakYaamaQyao badla na krta XaairrIk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va “ saaQaarNapoxaa kmaI naahI ” Asaa AiBalaoK ha inakYa ivaiht krNyaaMt yaavaa. 1. varIla p`maaNao punaiva-laaokna kolaolyaa p`krNaatIla ekaVa AiQaka–yaacaoÀ kma-caa–yaacao naMtrcao kama‚vat-NaUk ikMvaa XaarIirk va maanaisak xamata laxaat Gaota %yaacaI maudtpUva- saovaainavaR<aI krNao spYTpNao samaqa-naIya vaaTlyaasa AXaa p`krNaaMcao kovhahI punaÁpunaiva-laaokna krNyaacao AiQakar XaasanaakDo rahtIla. AXaI p`krNao huDkUna kaZNyaacaI jabaabadarI ivaBaaga p`mauKaMvar rahIla. yaa saMdBaa-t %yaaMnaI Xaasana pirp~k Ë. esaAarsaI 1082À 952 À pMQara‚ id. 1.9.1983 cyaa AadoXaaMcao Anaupalana kravao. 2. jyaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcao 50À55 vyaa vaYaa-cao punaiva-laaokna AVap kolaolao naahI va jyaa p`krNaaMcao yaapuZo punaiva-laaokna kravayaacao Aaho %yaa sava- p`krNaaMcao punaiva-laaokna krtanaa var ¤A¥‚¤ba¥ va¤k¥ yaoqao inado-Xa kolaolyaa badlalaolyaa inakYaaMcyaa AaQaaro to krNao AavaSyak Aaho. 3. gaaopnaIya AiBalaoKaMcaI p`tvaarI zrivaNyaabaabatcao Xaasana pirp~k saa.p`. ivaBaaga¸ Ë.saIefAar 1277À 562À13 id. 7.7.1977 caI p`t saaobat jaaoDlaI Aaho. maharaYTa/cao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ ga.gaM baolavalakr¸ ]psaicava ‚maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa maR%yau ina saovaainavaR<aI ]pdanaavar vyaaja doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1085 ÀsaIAar 1845Àsaovaa 4 id. 23 jaUna¸ 1986.

saovaainavaR<a XaasakIya kma-caa–yaaMnaa maR%yaU ina saovaainavaR<aI ]pdana Vavayaasa jar inalaMba laagalaa tr %yaavar vyaaja doNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa kahI kaL ivacaaraQaIna haota. %yaabaabat ivacaar k$na Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ ]pdanaacyaa rkmaocao p`dana krNyaasa ivalaMba laagalyaasa AXaa ]pdanaavar to doya JaalyaapasaUna tIna maihnao to ek vaYaa-pya-tcyaa kalaavaQaIsaazI ‚ drvaYaI- 7 T@ko yaa dranao va ek vaYaa-naMtrcyaa kalaavaQaIsaazI drvaYaI- 10 T@ko yaa dranao‚ vyaaja doNyaat yaavao va to jyaa maihnyaat ]pdanaacao p`%yaxa p`dana krNyaat Aalao Asaola %yaacyaa lagatpUvaI-cyaa

Page 399: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

347

maihnaa AKorpya-t doNyaat yaavao. jaoqao maR%yau ina saovaainavaR<aI ]pdanaacyaa p`danaasa p`XaasakIya caukImauLo ikMvaa saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inayaM~NaabaahorIla karNaaMmauLo ivalaMba Jaalaa Asao spYTpNao p`sqaaipt Jaalao Asaola‚ AXaaca p`krNaI vyaaja doNyaat yao[-la. vyaaja p`danaacyaa p`%yaok p`krNaavar saMbaMiMQat p`XaasakIya ivaBaaga‚ iva<a ivaBaagaacyaa sallyaanao ivacaar krIla va %yaavar XaasanaacaI maMjaurI Gao}na vyaajaacao p`dana p`aiQaÌt krIla. vyaaja Vaavayaacao Aaho AXaa sava-ca p`krNaaMt ivalaMbaasaMbaMQaIcaI jabaabadarI inaiScat krNyaasaazI kaya-vaahI krNyaat yaavaI va %yaasa jabaabadar AsaNaa–yaa AiQaka–yaaMivaÉQd iXastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaat yaavaI. 2. inavaR<aIvaotnaacaI p`krNao inakalaat kaZNyaakirta maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla p`krNa 10 maQyao tpiXalavaar vaoLap~k naomaUna doNyaat Aalao Aaho. inayamaap`maaNao ]pdana ho saovaainavaR<aInaMtr lagaocaca doya haoto. saovaot Asatanaaca maR%yaU pavaNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt kuTuMba inavaR<aIvaotna va maR%yaU ina saovaainavaRtI ]pdana AMitmatÁ inaiScat krNyaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama ‚ 1982 maQaIla p`krNa 12 maQyao tpiXalavaar vaoLap~k naomaUna doNyaat Aalao Aaho. 3. jaoqao saovaaainavaR<aIcyaa tarKolaa XaasakIya kma-caa–yaaMivaÉQd iXastBaMgaacaI ikMvaa nyaaiyak kaya-vahI p`lMaibat

Asaola %yaa p`krNaI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 130 Anvayaoo ta%purto inavaR<aIvaotna p`aiQaÌt krNyaat yaoto. AXaa p`krNaaMt kaya-vaahI pUNa- hao}na %yaabaabat AMitma AadoXa inaga-imat hao[-pya-t ]pdanaacao p`dana krNyaat yaot naahI. kaya-vaahI pUNa- JaalyaanaMtr saxama p`aiQaka–yaanao jar ]pdanaacao AahrNa krNyaasa prvaanagaI idlaI tr ivalaMbaanao p`dana kolaolyaa ]pdanaavarIla vyaajaacyaa p`danaasaazI saovaa inavaR<aIcyaa tarKocyaa lagatnaMtrcyaa tarKosa‚ to doya Jaalao Aaho Asao maanalao jaa[-la. maa~ jyaa XaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd nyaaiyakÀiXastBaMgaacaI kaya-vaahI caalaU Asatanaa to maR%yaU pavalao va pirNaamatÁ %yaaMcyaaivaÉQdcaI AXaI kaya-vaahI baMd krNyaat AalaI‚ %yaaMnaa yaa AadoXaacaa fayada imaLNaar naahI.

4. saovaainavaR<aInaMtr vaotnaat Jaalaolyaa vaaZImauLo ikMvaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaa inavaR<aIcyaa tarKopUvaI-cyaa idnaaMkapasaUna maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI,vaotna ´ inayama 1982 maQyao iXaiqalaIkrNa JaalyaamauLo‚ doya haoNaa–yaa ]pdanaacyaa qakbaakIcyaa rkmaovar yaa Xaasana inaNa-yaat AMtBa-Ut Asalaolyaa trtudI laagaU haoNaar naahIt. 5. ho AadoXa 1 mao 1986 pasaUna AMmalaat yaotIla.jao XaasakIya kma-caarI yaa tarKocyaa pUvaI- saovaainavaR<a Jaalao Àsaovaot Asatanaa maR%yaU pavalao %yaaMcyaa p`krNaI ha Xaasana inaNa-ya inaga-imat haoNyaacyaa tarKosa jar maR%yaU ina saovaa inavaR<aI ]pdanaacao p`dana krNyaat Aalao nasaola va %yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa À maR%yaUcyaa tarKosa to p`dana krNyaasa tIna maihnyaMapoxaa jaast ivalaMba laagalaa Asaola tr‚ AXaa p`krNaI ho AadoSa laagaU haotIla. maa~ AXaa p`krNaaMt ha Xaasana inaNa-ya inaga-imat Jaalyaacyaa tarKopasaUna tIna maihnao ikMvaa saovaa inavaR<aIcyaa À maR%yaUcyaa tarKopasaUna tIna maihnao‚ yaapOkI jaI naMtrcaI Asaola‚ %yaa tarKopasaUna vyaaja p`dana krNyaat yao[-la. 6. yaasaaobat jaaoDlaolyaa AiQasaUcanaop`maaNao ³ [Mga`jaI va marazI ´ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama

1982 maQyao ek navaIna inayama 129 e AMtBa-Ut krNyaat yaavaa.

@@@@@@@@@@

ivaYaya ÁsaovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcaI yaadI tyaar krNao va %yaaMcaI p`t laoKa prIxaa kayaa-layaasa pazivaNao.

pirp~k Ë.iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1085À2037 AÀ85Àsaovaa 4‚ id. 28 jaulaO ¸1986.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 118 cyaa trtudInausaar p`%yaok ivaBaaga p`mauKanao‚ dr saha maihnyaaMnaI‚ mhNajaoca drvaYaI- 1 jaanaovaarIlaa AaiNa 1 jaulaOlaa‚ %yaa tarKopasaUna puZIla 24 to 30

Page 400: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

348

maihnyaaMmaQyao saovaainavaR<a haoNaa–yaa sava- XaasakIya kma-caa–yaaMcaI yaadI tyaar k$na GaoNao va AXaa p`%yaok yaadIcaI p`t yaqaaisqatI mahalaoKapala³ laoKa va Anau&oyata´ 1 ikMvaa 2 maharaYT/ ‚ mauMba[- ÀnaagapUr yaaMjakDo %yaa %yaa vaYaa-cyaa yaqaaisqatI 31 jaanaovaarIpya-t ikMvaa 31 jaulaOpya-t paohaocaola AXaa baotanao pazivaNao AavaSyak Aaho. inayat vayamaanaavyaitir@t [tr karNaastva saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt‚ AXaa saovaainavaR<aIba_la maaihtI imaLtaca kayaa-laya p`mauKanao saMbaMQaIt laoKa prIxaa AiQaka–yaalaa %varIt tsao kLivaNao AavaSyak Aaho. jar saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaalaa XaasakIya inavaasasqaana imaLalao Asaola tr AXaa saovaainavaR<aIcyaa saUcanaocaI ek p`t kayaa-laya p`mauKanao saMbaMQaIt kaya-karI AiBayaM%yaakDo pazivalaI paihjao. 2. mahalaoKapala ³ laoKa va Anau&oyata ´‚ maharaYT/ 1 mauMba[- yaaMnaI Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNaUna idlao Aaho kI‚ AXaa yaaVa %yaa kayaa-layaasa inayaimatpNao imaLt naahIt.Xaasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ p`%yaok kayaa-laya p`mauKanao yaasaaobat jaaoDlaolyaa p`p~at AXaI yaadI tyaar kravaI va tI %yaaMcyaa ivaBaaga p`mauKaMkDo pazvaavaI. ivaBaaga p`mauKanao kayaa-laya p`mauKMakDUna imaLalaolaI maaihtI eki~t kravaI va eki~t yaadI‚ yaqaaisqatI mahalaoKapala‚ ³ laoKa va Anau&oyata ´ 1 ikMvaa 2 maharaYT/‚ mauMba[- À naagapUr yaaMcyaa inavaR<aIvaotna XaaKocao p`BaarI Asalaolao saMbaMQaIt laoKa AiQakarI yaaMcaokDo inayat tarKaMnaa pazvaavaI. AXaa yaadIcaI ek p`t mahalaoKapala ³ BaivaYya inavaa-h inaQaI kxa ´ iba`javaasaI ibailDMga‚ gaaorogaaMva ³ pUva- ´ ‚ mauMba[- 400 063 yaaMcaokDo pazvaavaI.

@@@@@@@@@

ivaYayaÁ–inavaR,<aIvaotnaakrIta Qaravayaacyaa ekUNa Ah-takarI saovaoXaI p`%yaxapNao saMbaMQaIt GaTnaa saovaa pustkaMt sauspYT inado-iXat krNao.

iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë.saoinavao 1085À2037À kÀ85 saovaa 4‚ id. 30 jaulaO ¸1986.

Arajapi~t XaasakIya kma-caa–yaaMcao baabatIt‚ saovaa pustko AaiNa saovaapT sauisqatIt zovaNyaasaMbaMQaIcao inayama‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa XatI-´ inayama‚ 1981 cyaa p`krNa caar maQyao AMtBa-Ut krNyaat Aalaolao Aaho. saovaa pustkÀsaovaa pT ho mau#ya AiBalaoK AsaUna XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaocyaa karkIdI-tIla tI %yaat kaLjaIpUva-k naaoMd GaotlaI jaaNao A%yaMt AavaSyak Aaho. p`iXaxaNa‚ inalaMbana‚ baDtfI-‚ saovaotUna kaZUna TakNao‚ sa@tIcaI saovaainavaR<aI AaiNa AiplaanaMtr punha saovaot GaoNao [%yaaidmauLo Jaalaolao saovaotIla KMD‚ rajaInaamaa prt GaoNao‚ AnaaiQaÌt gaOrhjaorI‚ saMpat Baaga GaoNao AXaasaar#yaa GaTnaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa ekUNa Ah-takarI saovaoXaI p`%yaxapNao saMbaMQaIt Asatat. mhNaUna yaa GaTnaa saovaa pustkaMt À saovaa pTaMt sauspYTpNao inado-iXat krNyaacaI garja Aaho.jaoNaok$na kayaa-laya p`mauKasa inavaR<aIvaotnaasaazI ihXaaobaat Qaravayaacyaa Ah-takarI saovaocaI pDtaLNaI krNao va %yaacaI pirgaNanaa krNao‚ tsaoca inavaR<aIvaotna va ]pdana p`aiQaÌt krNyaasaazI inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ jaovha laoKaprIxaa kayaa-layaakDo pazivalao jaatat tovha %yaa kayaa-layaasa %yaa baabaI svaIÌt krNao saulaBa hao[-la. 2. yaa baabaIcaa ivacaar k$na Xaasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ varIla p`yaaojanaasaazI XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaa pustkat À saovaa pTat ek svatM~ pana raKUna zovaNyaat yaavao va %yaat varIla pircCodat ]llaoiKlaolyaa GaTnaaMcaI laala Xaa[-nao zLkpNao naaoMd GaoNyaaMt yaavaI. tsaoca yaa GaTnaaMcaa kalavaQaI inavaR<aIvaotna va ]pdana yaasaazI ihXaobaat GaoNyaat yao[-la ikMvaa naahI‚ yaaba_lacao saMbaMiQat kayaa-laya p`mauK Aqavaa [tr saxama p`aiQakarI yaaMcao spYT AiBap`ayahI %yaat naaoMdNyaat yaavaot. sava- kayaa-laya p`mauKaMnaI ikMvaa saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar krNyaasa jabaabadar AsaNaa–yaa [tr p`aiQaka–yaaMnaI yaa saUcanaa kaTokaorpNao paLavyaat.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 401: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

349

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 27 maQaIla trtudInausaar saovaainavaR<a kma-caa–yaaMivaÉQd kaya-vaahI krNyaasaazI maMjaUrI AadoXa va daoYaaraop p~acao marazI namaunao.

saa.p`.ivaBaaga¸ p~ Ë. saIDIAar 1084À2258À49ÀAkra idnaaMk 2.2.1987. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 27³2´ ³ba´³ek´ Anausaar Vavayaacyaa

maMjaUrIcaa namaunaa.

ËmaaMk…………………… ……………………………ivaBaaga maM~alaya mauMba[-. AadoXa EaI…………………………………………………….. yaaMnaI……………………………….…yaa kaya-alayaamaQyao À ivaBaagaamaQyao…………………………….yaa naa%yaanao………………..pasaUna………………. Paya-t kama krIt AsataMnaa …………………………………………………..³ yaoqao jyaa gaOrvat-NaUkIba_lacao ikMvaa gaOrvat-naaba_lacao Aaraop qaoaD@yaat ivainaid-YT kravaot.´………………………………………………………….. kolyaacao idsaUna Aalao Aaho. mhNaUna maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 27 cyaa paoTinayama ³2´³ba´³ek´ vdaro p`dana kolaolyaa Xa@tIMcaa vaapr k$na‚ Saasana yaavdaro ]@t EaI…………………..……………………………………….yaaMcyaa ivaÉQd ivaBaagaIya kaya-vaahI caalaU krNyaasa maMjaUrI dot Aaho. Xaasana AaNaKI AsaahI inadoXa dot Aaho kI‚ ]@t ivaBaagaIya kaya-vaahI maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va ApIla´ inayama 1979 maQaIla inayama 8 va 9 maQyao GaalaUna idlaolyaa pQdtInao ……………………………………. ho ³ yaoqao ivaBaagaIya kaya-vaahI krNa–yaa p`aiQaka–yaacao naaMva va pdnaama ivainaid-YT kravao´……………………. …………………………. ………................... par paDtIla. maharaYT/ rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naaMvaanao.

Saasanaacyaa vatInao AadoXa AiQap`maaiNat krNyaasa saxama AsaNaa–yaa AiQaka–yaacao naaMva va pdnaama.

@@@@@@ ivabaama.

Page 402: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

350

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 27 ³2´ ³ba´ ³ek KalaIla kaya-vaahI saMbaMQaat Vavayaacyaa daoYaaraopp~acaa namaunaa.

ËmaaMk……………….. maharaYT/ Saasana …………………….. ivaBaaga. &apna Á– Saasanaanao‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 27 ³2´³ba´³ek´ Anausaar EaI………………………………………………………… …..yaaMcyaa ivaÉQd ivaBaagaIya kaya-vaahI sau$ krNyaasaazI ………………………………ivaBaaga‚ AadoXa Ë……………………….. ..idnaaMk……………….. .. Anausaar idlaolyaa maMjaUrIcyaa AnauraoQaanao‚ ]@t EaI……………………………………………yaaMcyaa ivaÉQd maharaYT/ naagarI saovaa³ iXast va Aipla ´ inayama 1979 maQaIla inayama 8 va 9 maQyao GaalaUna idlaolyaa pQdtInausaar caaOkXaI sau$ krNyaacao p`staivat kolao Aaho. hI caaOkXaI ………………………………..ho ³ yaoqao Saasanaacyaa maMjaUrInausaar jaao p`aiQakarI ivaBaagaIya kaya-vaahI par paDNaar Aaho‚ %yaa p`aiQaka–yaacao naaMva va hu_a ivainaid-YT kravao.´ …………………………………………………….yaoqao ³ jaoqao hI kaya-vaahI par paDNyaat yaoNaar Aaho %yaa izkaNaacao naava yaoqao ivainaid-YT kravao ´ par paDNaar Aahot. 2. jyaabaabat caaOkXaI krNyaacao zrvaNyaat Aalao Aaho AXaa gaOrvat-NaukIcyaa daoYaaraopacaa gaaoYavaara saoabat jaaoDlaolyaa daoYaaraopaMcyaa baabaIMcyaa ivavarNaat ³ jaaoDp~ ek ´ idlaolaa Aaho. P`a%yaok Aaraopacyaa puYTyaqa- gaOriXastIcyaa ikMvaa gaOrvat-NaukIcyaa Aaraopacao ivavarNa ³ jaaoDp~ daona ´ saaobat jaaoDlaolao Aaho. jyaa dsteovajaaMva$na va jyaa saaxaIdaraMvdaro daoYaaraopaMcyaa baabaIMcyaa puYTI doNyaacao yaaoijalao Aaho %yaaMcaI yaadI sauQda saaobat jaaoDNyaat AalaI Aaho. ³ jaaoDp~ tIna va caar.´ 3. EaI…………………………………………………………………yaaMnaa Asaa inadoXa doNyaat yao Aaho kI‚ %yaaMnaI ho &apna imaLalyaapasaUna 10 idvasaaMcao Aat %yaaMnaI bacaavaacao laoKI inavaodna saadr kravao. tsaoca %yaaMcao mhNaNao vyai@tSaÁ maaMDNyaacaI %yaaMcaI [cCa Asaola tr %yaaMnaI tsaohI namaUd kravao. 4. %yaaMnaa AsaohI kLivaNyaat yaot Aaho kI‚ jao daoYaaraop %yaaMnaI kbaUla kolaolao naahIt tovaZyaa daoYaaraopacyaa baabatItca f@t caaOkXaI kolaI jaa[-la. mhNaUna %yaaMnaI p`%yaok daoYaaraop ivainado-SapUva-k kbaUla ikMvaa naakbaUla kolaa paihjao. 5. EaI…………………………………………………….yaaMnaa AaNaKI AsaohI kLvaNyaat yaot Aaho kI‚ %yaaMnaI varIla pircCod 3 maQyao ivainaid-YT kolaolyaa idnaaMkalaa ikMvaa %yaapUvaI- Aaplao bacaavaacao laoKI inavaodna saadr kolao naahI ikMvaa caaOkXaI p`aiQaka–yaakDo to vyai@tXaÁ hjar Jaalao naahIt ikMvaa %yaaMnaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ iXast va Aipla´ inayama 1979 cyaa inayama 8 va 9 maQaIla trtudIcao ikMvaa ]@t inayamaanausaar kaZNyaat Aalaolyaa AadoXaaMcaoÀ inadoXaaMcao Anaupalana krNyaat Anyaqaa ksaUr kolaI vaa nakar idlaa tr caaOkXaI p`aiQaka–yaasa %yaaMcyaa ivaÉQd ektfI- caaOkXaI caalaU krta yao[-la. 6. ho &apna imaLlyaacaI paoca VavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naaMvaanao¸ saxama p`aiQaka–yaacao naaMva va pdnaama.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 403: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

351

ivaYaya Á–ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaavar vyaaja doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. saoinavao–1086À saIAar 238 Àsaovaa –4 idnaaMk 14 mao ¸1987.

]cca naayaalayaanao 1985 cyaa irT ipTISana ËmaaMk 2695 maQyao 30 jaulaO 1986 raojaI idlaolyaa inaNa-yaacyaa saMdBaa-t saovaainavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaRi<avaotna imaLNyaasa jar ivalaMba laagalaa tr jyaavar vyaaja doNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa kahI kaL ivacaaraQaIna haota. Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaaho kI‚ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inavaR<aInaMtr %yaaMnaa inavaR<aIvaotnaacyaa rkmaocao p`dana krNyaasa saha maihnyaaMpoxaa jaast ivalaMba laagalyaasa yaoNaa–yaa maihnyaacyaa ek tarKopasaUna drvaYaI- 10 T@ko dranao vyaaja doNyaat yaavao.

2. inavaR<a SaasakIya kma-caa–yaalaa inavaR<aInaMtr tabaaoDtaoba inavaR<aIvaotna doNao Sa@ya nasaola tr kayaa-laya p`mauKanao ASaa kma-caa–yaalaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 126 p`maaNao inavaR<aIcyaa tarKopasaUna saha maihnyaaMpya-t 100 T@ko ta%purto inavaR<aIvaotna maMjaUr krNao AavaSyak Aaho. Saasana inaNa-ya ‚ iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1085 À2037–ba À85Àsaovaa 4 idnaaMk 29 jaulaO 1986 p`maaNao ha AvaiQa laoKaprIxakaMcyaa sallyaanao kayaa-laya p`mauKasa AaNaKI saha maihnyaaMpya-t vaaZivata yaoto. mhNaUna %yaanausaar jyaa kalaavaQaIkrIta saovaainavaR<a kma-caa–yaasa ta%purto inavaR<aIvaotna doNyaat Aalaolao Asaola %yaa kalaavaQaIkirta vyaaja idlao jaaNaar naahI. maa~ ASaa p`krNaI jaoqao ta%purto inavaR<aIvaotna doNao baMd krNyaat Aalao Asaola prMtu inavaR<aIvaotna maa~ caalaU krNyaat Aalao nasaola ASaa Apvaada%mak p`krNaI ta%pur%yaa inavaR<aIvaotnaacaa kalaavaQaI jyaa maihnyaat saMplaa‚ %yaanaMtr yaoNaa–yaa maihnyaacyaa ek tarKopasaUna vyaaja doNyaat yaavao. 3. jaoqao inavaR<aIvaotnaacyaa p`danaasa p`SaasakIya caukImauLo ikMvaa saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inayaM~NaabaahorIla karNaaMmauLo ivalaMba Jaalaa Asao sPaYTpNao p`sqaaipt Jaalao Asaola‚ ASaaca p`krNaI vyaaja doNyaat yao[-la. vyaaja p`danaacyaa p`%yaok p`krNaaMvar saMbaMQaIt p`SaasakIya ivaBaaga‚ iva<a ivaBaagaacyaa sallyaanao ivacaar krIla va %yaavar SaasanaacaI maMjaUrI Gao}na vyaajaacao p`dana p`aiQaÌt krIla. vyaaja Vavayaacao Aaho ASaa sava-ca p`krNaaMt ivalaMbaasaMbaMQaIcaI jabaabadarI inaiScat krNyaasaazI kaya-vaahI krNyaat yaavaI va %yaasa jabaabadar AsaNaa–yaa kma-caa–yaakDUnaÀkma-caa–yaaMkDUna ³AiQakarI Qa$na´ sadr vyaajaacaI r@kma vasaUla krNyaat yaavaI. 4. ivalabaasaMbaMQaIcaI jabaabadarI inaiScat krNao saulaBa vhavao mhNaUna p`%yaok kayaa-layaat inavaR<aIvaotnaacaI p`krNao inakalaI kaZNyaasaazI ho kama zraivak kma-caa–yaasaÀkma-caa–yaaMnaa naomaUna doNyaat yaavao. inavaR<aIvaotnaacaI p`krNao zrlaolyaa maudtIt AMitma krNyaasaazI va AgadI Apvaada%mak p`krNaI tsao krNao Sa@ya nasaola tr ta%purto inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaasaazI Saasanaanao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR,tIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 120 to 126 maQyao tpiSalavaar vaoLap~k naomaUna idlaolao Aaho. ho vaoLap~k yaa kma-caa–yaaMkDUna p`%yaok p`krNaI paLlao jaato yaacaI Ka~I k$na GaoNyaasaazI p`%yaok kayaa-layaat ek zraivak AiQakarI inaiScat krNyaat yaavaa va %yaa kayaa-layaatIla kma-caa–yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaacyaa p`krNaasaMbaMQaat %yaa AiQaka–yaalaa jabaabadar QarNyaat yaavao. tsaoca Apirhaya- ASaa SaasakIya karNaaMsaazI jaoqao inavaR<aIvaotnaavar vyaaja doNyaacaa p`Sna ]pisqat hao[-la %yaa p`krNaaMnaa kayaa-laya p`mauKaMnaI sava-p`aqamya Vavao va Aaplyaa iSafarSaIMsah tI yaaogya %yaa kaya-vaahIsaazI p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa ivanaaivalaMba pazivaNyaacaI %yaaMnaI kaLjaI GyaavaI. 5. saovaaainavaR<aInaMtr vaotnaat Jaalaolyaa vaaZImaULo ikMvaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopUvaI-cyaa idnaaMkapasaUna maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 ,maQyao iSaiqalaIkrNa JaalyaamauLo‚ doya haoNaa–yaa inavaR<aIvaotnaacyaa qakbaakIcyaa rkmaovar yaa Saasana inaNa-yaat AMtBaUt Asalaolyaa vyaajaacyaa trtudI laagaU haoNaar naahIt. ivabaama.

Page 404: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

352

6. ho AadoSa 1 Aa^gasT 1986 pasaUna AMmalaat yaotIla.jao SaasakIya kma-caarI yaa tarKocyaa pUvaI- saovaainavaR<a Jaalao AsatIla‚ %yaaMcyaa p`krNaI ho AadoSa inaga-imat haoNyaacyaa tarKosa jar inavaR<aIvaotnaacao p`dana krNyaat Aalao nasaola va %yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopasaUna to p`dana krNyaasa saha maihnyaaMpoxaa jaast ivalaMba laagalaa Asaola ASaaca p`krnaI vyaaja laagaU hao[-la. maa~ ASaa p`krNaat 1 Aa^gasT 1986 ikMvaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopasaUna saha maihnao pUNa- JaalyaanaMtr yaoNaa–yaa maihnyaacaI ek tarIk ‚ yaapOkI jaI naMtrcaI tarIK Asaola‚ %yaa tarKopasaUna vyaaja p`dana krNyaat yao[-la.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á inavaR<aIvaotna QaarkakDUna hyaatIcaa daKlaa GaoNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚pirp~k Ë.TIAarDblya 1386À1464ÀsaIAarÀ347ÀkaoYaagaar‚4 id.15 mao ¸ 1987. Xaasana pirp~k iva<a ivaBaaga Ë. TIAarDblyaU 1380À972ÀsaIAarÀeDIema 9 id. 22 jaUna 1981

nausaar drvaYaI- 1 naaovhoMbar raojaI inavaR<aI vaotna QaarkacaI AaoLK pTvaUna GyaavayaacaI Asato ikMvaa hyaatIcaa daKlaa inavaR<aIvaotna Qaarkanao pazivaNao AavaSyak Aaho. %yaa iXavaaya maaho naaovhoMbarcao inavaR<aIvaotna p`dana kravayaacao naahI .Asao hyaatIcao daKlao kaoYaagaarat 20 naaovhoMbar pya-Mt yaoNao AavaSyak Aaho. Anyaqaa jyaa inavaR<aIvaotna QaarkaMcao daKlao 20 naaovhoMbar pya-nt yaot naahIt %yaaMcao maaho naaovhoMbarcao inavaR<aIvaotna va %yaapuZIla inavaR<aIvaotna hyaatIcaa daKla yao[-pya-nt raoKUna zovaavayaacao Aaho.Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ ba–yaaca inavaR<aIvaotna QaarkaMcao hyaatIcao daKlao 20 naaovhoMbar pya-nt kaoYaagaarat yaot naahIt. %yaamauLo %yaaMcao maaho naoavhoMbarcao inavaR<aIvaotna raoKUna zovaNyaat yaoto. %yaamauLo XaasanaakDo inavaR<aIvaotna QaarkaMcyaa tËarI yaotat.

2. varIla ADcaNaItUna maaga- kaZNyaasaazI Xaasana Asao AadoXa dot Aaho kI‚ inavaR<aIvaotnaQaark idnaaMk 1 naaovhoMbar raojaI hyaat Asalyaabaabatcaa daKlaa %yaaMcyaakDUna AiQadana va laoKa AiQakarI‚ mauMba[- kaoYaagaar yaaMcyaa kayaa-layaat id. 20 iDsaoMbar pya-nt na Aalyaasa iDsaoMbarcao tsaoca %yaapuZIla inavaR<aIvaotna hyaatIcaa daKlaa yao[-pya-nt raoKUna QarNyaat yaavao.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–SaasakIya kma-caa–yaaMsaazI svaocConao saovaa inavaR<a haoNyaacaI yaaojanaa….. 20 vaYao- pUNao haoNyaapUvaI- idlaolyaa naaoiTXaIbaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saoinavao 1087À566Àsaovaa –4‚ idnaaMk 24.6.1987. pirp~k Á maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna´ inayama‚ 1982 inayama 66 Anvayao 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- JaalyaanaMtr XaasakIya kma-caa–yaalaa inayau@tI p`aiQaka–yaasa kmaIt kmaI tIna maihnyaaMcaI laoKI naaoTIsa do}na saovaomaQaUna saovaainavaR<a haota yaoto. yaa inayamaanausaar AXaI kmaIt kmaI tIna maihnyaaMcaI laoKI naaoTIsa XaasakIya kma-caa–yaanao 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- kolyaanaMtrca doNao AavaXyak Aaho. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ kahI p`krNaI XaasakIya kma-caa–yaaMnaI pUNa- vaIsa vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- JaalyaanaMtrcyaa ‚tarKopasaUna svaocCa inavaR<aIsa AnaumatI maaigatlaI va %yaa naaoiTsaIp`maaaNao inayau@tI p`aiQaka–yaanao %yaaMcyaa saovaainavaR<aIsa 20 vaYa-o pUNa- JaalaI %yaa

Page 405: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

353

tarKopasaUna prvaanagaI idlaI AaiNa %yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar k$na mahalaoKapalaaMkDo pazivalao. 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- haoNyaapUvaI- idlaolaI naaoTIsa svaIka$na inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar krNyaacaI kaya-vaahI inayamaanausaar nasalyaamauLo AXaI p`krNao inayaimat krNyaasaazI laoKaprIxaa AiQaka–yaanao tI XaasanaakDo paazivalaI Agar AXaa XaasakIya kma-caa–yaasa inavaR<aIvaotnaacao fayado doNyaacao naakarlao. %yaamauLo AXaa p`krNaaMt inavaR,<a kma-caa–yaaMsa inavaR<aIvaotna imaLNyaasa ADcaNaI inamaa-Na Jaalyaa‚ Asao idsaUna Aalao Aaho. mhNaUna Xaasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ XaasakIya kma-caa–yaanao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´inayama 1982 cyaa inayama 66 Anvayao svaocConao saovaainavaR<aIsaazI idlaolaI naaoTIsa isvakarNyaaapUvaI- tI %yaanao naaoTIsa idlaolyaa tarKolaa 20 vaYa-acaI Ah-takarI saovaa pUNa- kolyaanaMtrca idlaI Aaho ‚yaacaI inayau@tI p`aiQaka–yaanao p`qama Ka~I k$na GyaavaI va kaoNa%yaahI pirisqatIt‚pUNa- 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa haoNyaapUvaI- idlaolaI naaoTIsa ‚ jarI itcaI maudt 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- JaalyaanaMtrcyaa tarKolaa saMpNaar Asaola trI isvakarNyaat yao} nayao. maharaYT/acao rajyapala yaaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ iva.iXa.AapTo‚ kxa AiQakarI‚ maharaYT/ Xaasana.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa doNao.

iva<a ivaBaaga‚ Xaasana inaNa-ya Ë. vaoAaXaI 1087À428Àsaovaa – 10 ‚ id. 21 .8.1987.

caaOqyaa koMid`ya vaotna Aayaaogaacyaa iXafarXaIMvarIla koMd` sarkarcyaa inaNa-yaacyaa AnauraoQaanao Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMnaa Anau&oya Asalaolyaa saovaant laaBaaMt va maR%yaunaMtrcyaa laaBaaMt puZIla p`maaNao forbadla krNyaat yaavaa. saovaant laaBa. 1.1. Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1085 ÀsaIAar 1860–³ba´Àsaovaa 4 ‚ id. 28.2.86 maQyao idlaolyaa AadoXaat AMXatÁ forbadla k$na jao Asqaa[- kma-caarI inayatvayamaanaanaMtr ‚ ikMvaa 10 vaYaa-hUna kmaI naahI [tkI Asqaa[- saovaa bajaavalyaanaMtr samauicat vaOVkIya p`aiQaka–yaakDUna puZIla XaasakIya saovaosaazI kayamacao Asamaqa- mhNaUna GaaoiYat kolyaavar saovaainavaR<a haotat Asao kma-caarI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna´ inayama‚ 1982 Anvayao sqaayaI kma-caa–yaaMnaa Anau&oya Asalaolyaa p`maaNaat‚ inayatvayamaanaÀÉgNata inavaR<aIvaotna‚ saovaainavaR<aI ]pdana AiNa kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa pa~ zrtIla. 2.2 jao Asqaa[- kma-caarI 20 vaYaa-caI saovaa pUNa- JaalyaanaMtr svaocCa saovaainavaR<aI Gao} [icCtat to ‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 Anvayao pUNa-saovaa inavaR<aI vaotna AaiNa maR%yau ina saovaainavaR<aI ]pdana va kuTuMba inavaR<aIvaotna yaasaarKo [tr inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa imaLNyaasa pa~ zrtIla. 2.3.varIla pircCod 2.1.va 2.2. KalaI samaaivaYT na haoNaa–yaa p`krNaMat ‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna´ inayama 1982 maQaIla piriXaYT daona Anvayao saQyaap`maaNaoca saovaant laaBa Anau&oya rahtIla. maR%yaunaMtrcao laaBa 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 19982 Anvayao sqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuTuMbaanaa Anau&oya Asalaolao jao kuTuMbainavaR<aIvaotna va maR%yau ]pdana imaLto %yaaca p`maaNaat saovaot kt-vya krIt AsataMnaa maR%yau pavalaolyaa AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaaMcaI kuTuMMbao‚ ho laaBa imaLNyaasa pa~ zrtIla.

Page 406: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

354

3. 1 jaanaovaarI 1986 raojaI jao AsqaayaI XaasakIya kma-caarI saovaot AahotÀ haoto %yaaMnaa yaa AadoXaatIla trtudI laagaU haotIla. 3. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama‚ 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama paca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar va %yaasaMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr k$na Xaasana AsaahI inaNa-ya Gaot Aaho kI‚ varIla inaNa-ya ijalha pirYad kma-caa–yaaMnaa laagaU haotIla. 4. sava- inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaa kLivaNyaat yaoto kI‚ yaa AadoXaacyaa pirNaamaI‚ 1 jaanaovaarI 1986 to 31 jaulaO 1987 pya-tcyaa kalaavaQaImaQyao imaLNaa–yaa qakbaakIcaI AQaI- r@kma raoK doNyaat yaavaI AaiNa baakIcaI iXallak r@kma inavaR,<aIvaotnaQaarkaMnaI KalaIlapOkI kaoNa%yaahI eka dIGa- mauudtIcyaa Alpbacat yaaojanaot gaMutvaavaI.

6. ³1´ 6 vaYaI-ya raYT/Iya bacat p`maaNap~o 6vaI va ³ 2 ´ 7 vaI maailaka. ³2´ [Midra ivakasa p~. varIlapOkI kaoNa%yaahI eka yaaojanaot gauMtvaavayaacaI AQaI- iXallak r@kma p`%yaok bacat yaaojanaoKalaI ivahIt kolaolyaa pTIt gaMutivataMnaa jar kahI iXallak r@kma raht Asaola tr tI r@kma inavau<aIvaotnaQaarkaMnaa raoK doNyaat yaavaI. yaaba_lacaI tpiXalavaar kaya-pQdtI saMcaalak‚ laoKa va kaoYaagaaro‚ mauMba[- yaaMcyaakDUna AlagarI%yaa ivahIt krNyaat yaot Aaho. 7. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudImaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao.yaa inayamaaMt rItsar sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yao[-la.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸

vyaM.do.panasao¸ Saasanaacao sah saicava.

@@@@@@@@@

Sub : Pensionary Awards to the families of Police Officers and Men who are killed in action.

Home Dept.G.R.No. FPN 2981/147/POL 7 dated 24.3.1988.

Read : Letter No. XVIII/7979, dated the 1st Janauary 1981 of the Inspector General of Police, Maharashtra State, Bombay. The question of grant of pensionary awards to the families of Police Officers and Men, who are killed in action in the scale more liberal than the ordinary family Pension Rules had been under the consideration of Government for the past some time. Police Officers and Men have sometimes been required to sacrifice their lives while dealing with anti-social elements or even in the course of performing duties for the maintenance of law and order.the professional hazards faced by the Police Officers and men are also on the increase. ivabaama.

Page 407: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

355

2. The existing Family Pension Rules, which are applicable to all Government Servants, who die while in service, do not take note of the risk to life faced by Police Officers/Men and the need to compensate their families adequately in the event of their being killed in action. Government considers that Police Officers and Men should be assured that,in the event of their being killed in action, their families will be well looked after by the Government.Only then the Police Officers / Men would face any situation with the courage and dedication it demands. With this object in view, Government considers that special provisions should be made for the families of Police Officers/Men, who die in encounters or while in action. Government is accordingly pleased to decide that the families of Police Personnel, who die while performing their futies, as a result of attack by extremists, anti-social elements, etc.or during action against dacoits/robbers, smugglers, hostiles, rioters,etc.will be entitled to Special Family Pension and Dependent Pension at the following rates :- A. Special Family Pension :- ( a ) In the case of a Government Servant whose basis pay Rs. 700/- p.m. (as per pre-revised pay Scale ) or more at the time of death :- The widow or widower will be entitled to a Special Family Pension at the following rates :- ( i ) family pension equivalent to the last pay drawn by the deceased, for a periods of seven years or upto the date of which the deceased would have retired in the normal course whichever may be later; and ( ii ) at the expiry of the period referred to in ( i ) above, family pension equivalent to the pension which the deceased would have been entitled to on the basis of the pay on the date of death, but counting service upto the date on which the deceased would have retired in the normal course. ( iii ) The period for which the above Special Family Pension is payable shall be as follows :- ( aa ) in the case of a widow or widower, upto death or remarriage, whichever is earlier; ( bb ) in the case of a son, until he attains the age of twenty one years; and (cc ) in the case of an unmarried daughter, until she attains the age of twenty four years or until she gets married, whichever is earlier. The provision referred to in ( iii ) above will be subject to the provisions contained in sub rules ( 5 ) to ( 12 ) of Rules 116 of the Maharashtra Civil Services ( Pension ) Rules, 1982. ( b ) In the case of a Government Servant drawing a basis pay of less than Rs. 700 /-p.m. ( as per pre-revised pay scale ) at the time of death :- ( i ) The widow or widower will be entitled to Special Family Pension till death or re-marriage, whichever is earlier, at the rate equivalent to the pay drawn by the Government Servant at the time of death. ( ii ) The period for which the above family pension is payable shall be as follows : ivabaama.

Page 408: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

356

( a ) in the case of a widow or widower, upto death or remarriage,whichever is earlier. ( b ) in the case of a son, until he attains the age of twenty one years; and ( c ) in the case of an unmarried daughter, until she attains the age of twenty four years or until she gets married, whichever is earlier. The provisions referred to ( iii ) above will be subject to the provisions contained in sub-rules ( 5 ) to (12 ) of Rule 116 of the Maharashtra Civil Services ( Pension ) Rules, 1982. B. Dependent Pension :- Where the Government Servant dies as a bachelor or as a Widower without children, pension will be admissible to the parents without reference to their pecuniary circumstances. The rate of pension will be as follows :- ( a ) In the case of a Government Servant, whose basic pay at the time of death is Rs.700/- p.m.( as per pre-revised scale ) or more, at 2/3 rd of the rate of family pension admissible to the widow as indicated in para ( A ) ( a ) ( i ) above for both parents and at 2/3 rd of this rate for a single parent. On the death of one parent, the dependent pension at the latter rate will be admissible to the surviving parent. ( b ) In other cases, at ¾ th of the pay last drawn by the Government Servant for both parents, and at ¾ th of this rate for a signle parent. On the death of the parent, dependent pension at the latter rate will be admissible to the surviving parent. 4 For the purpose of these orders, the term “ Pay “” would include,:- i ) Basic Pay. ii ) Dearness Pay. iii ) Interim Relief. iv ) 20 p.c. ad-hoc increase and v ) any other allowance that may be classed as pay and allowed to be counted for pension accordance to the orders in force for the time being. 5. These orders should be given effect from the 15th October 1986 and will govern any cases that have arisen or will arise on or after that date. 6. This Resolution issues with the concurrence of the Finance Deparment, vide its un official reference No. CR- 268 / 88 / SER - 4 dated the 22nd March 1988. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, G. C. Verma, Joint Secreraty to the Govt.Of Maharashtra Home Department.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 409: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

357

ivaYaya Á–inavaR<a vaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga punaÁsqaapIt krNao

iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.inaAMk 1086 À1771À saovaa –4‚ id. 30.5.88

saQyaacyaa inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIkrNa inayamaanausaar‚ inavaR<aIvaotnaQaarkanao inavaR<aIvaotnaacyaa ek tRtIyaaMXa yaapoxaa AiQak haoNaar naahI evaZa Baaga kayamacaa saaoDUna idlyaasa %yaa BaagaaeovajaI ekrkmaI zaok r@kma GaoNyaacaa %yaasa h@k Asatao. AXaa p`karcao AMXaraXaIkrNa inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa [cConausaar saovaainavaR<aInaMtr laagalaIca ikMvaa %yaanaMtr kovhahI krta yaoto.rajya XaasakIya inavaR<aIQaarkaMcyaa inavaR<aIvaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNyaabaabatcaa p`Sna kahI kalaavaQaIpasaUna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. %yaabaabat Xaasana Aataa KalaIlap`maaNao inaNa-ya Gaot Aaho. ¤ A ¥ jyaa XaasakIya inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaI Aaplyaa inavaR<aIvaotnaacaa Baaga AMXaraXaIÌt kolaolaa Aaho AaiNa jyaaMnaI id. 1.4.1985 raojaI ikMvaa %yaanaMtr Aaplyaa saovaainavaR<aIcaa idnaaMkapaasaUna 15 vaYao- pUNa- kolaI AahotÀ ikMvaa krtIla AXaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa inavaR<aIvaotnaacaa AMXaraXaIÌt kolaolaa Baaga punaÁsqaaipt krNyaaMt yaavaa. ¤ ba ¥ jyaa p`krNaI saovaainavaR<aInaMtrcaa 15 vaYaa-caa kalaavaQaI idnaaMk 1.4.1985 pUvaI-ca pUNa- Jaalaolaa Aaho %yaa p`krNaI inavaR<aIvaotnaacaa AMXaraXaIÌt Baaga idnaaMk 1.4.1985 pasaUna punaÁsqaaipt krNyaat yaavaa.

jyaa rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaI rajya sarkarI xao~atIla ]pËmaaMmaQyaoÀ svaaya<a saMsqaamaQyao À sqaainak saMsqaa [%yaadImaQyao svatÁlaa saamaavaUna Gaotlao Asaola AaiNa inavaR<aIvaotnaacyaa 1À3 Baagaacao AMXaraXaIÌt maUlya‚ tsaoca inavaR<aIvaotnaacyaa 1À3 BaagaaMcao AMXaraXaIkrNa kolyaanaMtr ]rlaolyaa inavaR<aIvaotnaacyaa rkmaocyaa AMXaraXaIÌt maUlyaa[tko AMitma laaBa svaIkarlao AsatIlaÀsvaIkarNyaacaa ivaklp idlaolaa Asaola to kma-caarI rajya Xaasanaacao inavaR<aIvaotnaQaark rahat nasalyaamauLo %yaaMnaa yaa AadoXaaKalaIla kaoNatahI laaBa imaLNyaacaa h@k AsaNaar naahI. 3. varIla pircCod 1 cyaa trtudInausaaar inavaR<aIvaotnaacaa AMXaraXaIÌt kolaolaa Baaga punaÁsqaaipt krNyaasa paa~ AsaNaa–yaa p`%yaok inavaR<aIvaotnaQaarkanao saaobat jaaoDlaolaa ³ jaaoDp~ ek´ ivaiht namaunyaatIla Aja- yaqaaoicatir%yaa pUNa- k$na inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaakDo daKla krNao AavaXyak Aaho. inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaaMmaQyao jar AMXaraXaIÌt kolaolaI r@kma namaUd krNyaat AalaI Asaola tr inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakarI inavaR<aIvaotnaacaa AMXaraXaIÌt kolaolaa Baaga punaÁsqaaipt k$na ‚ Asalyaasa qakbaakIcyaa rkmaocaohI p`dana krIla. 4. id.1.4.1985 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaR<aIcyaa tarKopasaUna 15 vaYao- pUNa- Jaalaolyaa va hyaat Asalaolyaa pNa %yaanMatr maR%yau pavalaolyaa inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa baabatIt %yaacyaa Àitcyaa kayadoXaIr vaarsaalaa À vaarsaaMnaa doKIla 1.4.1985 pasaUna ¤ ikMvaa inavaR<aIcyaa tarKopasaUna 15 vaYao- jyaa tarKolaa pUNa- JaalaI AsatIla yaapOkI jaI naMtrcaI tarIK Asaola %yaa tarKopasaUna¥ inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa maR%yaucyaa tarKopya-tcaI hyaat kalaIna qakbaakI imaLNyaacaa h@k Asaola.yaasaazI kayadoXaIr vaarsa haÀ ho inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaakDo Aja- k$ Sakola À SaktIla. 5 jyaa p`krNaI AMXaraXaIÌt kolaolyaa BaagaacaI maaihtI inavaRi<avaotna p`dana AadoXaaMt naaModlaolaI nasaola AXaa p`krNaI inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakarI tI maaihtI jyaa laoKa AiQaka–yaanao inavaR<aIvaotna p`dana AadoXa kaZlaolao Aahot %yaaMcaokDUna p`aPt k$na Gao[-la.

inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aaiQakarI punaÁsqaaipt kolaolyaa rkmaocaI pDtaLNaI krNyaacyaa dRYTInao p`%yaok inavaR<aIvaotnaacyaa p`krNaacaa saMpUNa- tpXaIla jyaa laoKa AiQaka–yaanao inavaR<aIvaotna p`dana AadoXa kaZlaolao Aahot‚ %yaaMcyaakDo saaobat jaaoDlaolyaa jaaoDp~ daona maQaIla namaunyaat paazvaIla.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 ikMvaa to inayama laagaU krNyaapUvaI- Aist%vaat Asalaolao inavaR<aIvaotna inayama yaanausaar‚ inavaR<aIvaotna GaoNaa–yaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa ho AadoXa laagaU haotIla. jyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa vaoLI BaUtpUva- mauMba[- ‚ hOd`abaad va maQyap`doXa yaa rajyaMacao jao inavaR<aIvaotna inayama laagaU haoto %yaa inayamaanvayao inavaR<aIvaotna GaoNaa–yaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa doKIla ho AadoXa laagaU haotIla.

ivabaama.

Page 410: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

358

maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama 5 ´cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar va %yaa saMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr k$na‚ Saasana AsaahI inaNa-ya Gaot Aaho kI ‚ho AadoXa ijalha pirYad inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa laagaU haotIla.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ naroMd` kiNa-k ‚ Xaasanaacao ]p saicava. ³ TIp Á yaa saMdBaa-t id.28.3.90 tsaoca id.28 jaanaovaarI 1991 caI pirp~ko Ìpyaa phavaIt.´

Annexure I Form of Application

To, The Pay and Accounts Officer, Bombay. The District Treasury Officer………….

Subject:- Restoration of Commutted Portion of Pension after 15 years. Sir, Kindly restore my Commutted Portion of Pension in terms of Govt. Resolution, Finance Department,No. COP-1086/1771/SER-4,dt.30th may 1988. Requisite particulars are given below:- 1. Full name in Block letters : ………………………………………

2. Date of Retirement : ……………………………………… 3. Name of Department/Office from : ……………………………………… 4. Pension Payment Order No. : ………………………………………

5. Amount of Original Pension : ……………………………………… 6. Amount of Pension Commuted : ……………………………………… 7. Amount of net Pension i.e. after

Commutation of Pension. : ………………………………………

8. Name of the Accounts Officer, viz the Authority who issued the Pension Payment order : ………………………………………

9. Name of the Treasury : …………...…………………………. 10. Name of the Bank and Branch from

which receiving Pension and Account No. : ………………………………………

Signature of Pensioner.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 411: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

359

Sub:- Retirement of a Govt. Servant on expiry of 3 months Notice period.

F.D.Circular No. PEN-1088/1142/SER-4. Dt. 29.12.88.

CIRCULAR:- According to the provisions contained in Govt. Resolution, FD No. PEN 1083/CR-1296/83/SER-4,dt. 1.10.84, a Govt. Servant who is required to retire under sub-rule (4)of rule 10 or sub-rule (1) of rule 65 of Maharashtra Civil Services (Pension) Rules,1982 or who chooses to retire under sub-rule (5) of rule 10 or sub-rule (1) of rule 65 or rule 66 of the aforesaid rules, stands retired from Govt. service on the day following the date of expiry of the notice period. It has been brought to the notice of Govt. that the date of retirement of such retiring Govt. servant is not determined accordingly by the appropriate authority. This creates complications in respect of the date of retirement. Taking this position into consideration, it is once again brought to the notice of all the concerned that a Govt. servant who is required to retire or who chooses to retire under the aforesaid rules, shall stand retired from Govt. Service on the day following the date of expiry of the notice period. By order and in the name of the Governor of Maharashtra.

Desk Officer, Finanace Department

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AnaukMpa inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1087À563Àsaovaa 4 idnaaMk 27 foba`uvaarI ¸1989. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna ´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 101 va 102 maQaIla trturInausaar pUNa- saovaa ikMvaa inayat vayamaana inavaRi<avaotnaasaazI pa~ haoNyaapUvaI- SaasakIya kma-caa–yaalaa iSaxaa mhNaUna saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao Asaola ikMvaa saovaainavaR<a haoNyaasa Baaga paDNyaat Aalao Asaola tovha‚ Kasa ivacaar krNyaayaaogya Asao ho p`krNa Aaho Asao Saasanaalaa vaaTlao tr ‚ Saasana %yaalaa AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr k$ Sakto. mhNajaoca‚ AnaukMpa inavaRi<avaotnaacyaa baabatIt SaasanaacaI maMjaUrI AavaSyak Aaho.tsaoca maharaYT/ naagarI saovaa³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´ inayama 1`984 cyaa inayama ³tIna´ va ³caar´ maQaIla trtudIMnausaar iSaxaa mhNaUna saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalaolaa iMkMvaa saovaainavaR<a haoNyaasa Baaga paDlaolaa AaiNa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna´inayama‚ 1982 maQaIla inayama 101 va 102 yaaMtIla trtudIMnausaar AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr kolaolaa Aja-dar‚ samauicat vaOVkIya p`aiQaka–yaakDUna SaarIirk dRYTyaa pa~ zrivaNyaat AalyaanaMtr‚ p`qama namaUd kolaolyaa inayamaaMtIla inayama 5 maQyao ivainaid-YT kolaolyaa mayaa-docyaa AQaIna rahUna Aaplyaa inavaRi<avaotnaacyaa kahI Baagaacyaa AMSaraSaIkrNaasa pa~ haotao.AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr krNyaasaazI SaasanaacaI maMjaUrI AavaSyak Asalyaanao‚ AnaukMpa inavaRi<avaotnaacyaa kahI Baagaacyaa AMSaraSaIkrNaasaazIhI SaasanaacaI maMjaUr AavaSyak Aaho kaya‚ Asaa mau_a ]pisqat krNyaat Aalaa Aaho. 2. Saasana Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI‚ saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaalaa var ]llaoiKlaolyaa inavaRi<avaotna inayamaaMcyaa inayama 101 va 102 maQaIla trtudInausaar Saasanaanao ekda AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr kolyaanaMtr %yaa AnaukMpa inavaRi<avaotnaacyaa kahI Baagaacyaa AMSaraSaIkrNaasaazI punha SaasanaacaI maMjaurIcaI AavaSyakta naahI. ³ TIp Á– AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr krNyaacao sauQaairt inaNa-ya phavaot ´ ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 412: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

360

ivaYaya Á SaasakIya kma-caa–yaaMcaI inayat saovaavaQaIpUvaI- saovaainavaR<aI.. vayaacyaa 50À55 vaYaa-pilakDoÀAh-takarI saovaocyaa 30 vaYaa-cyaa kalaavaQaIpuZo saovaot rahNyaacaI SaasakIya kma-caa–yaaMcaI Paa~apa~ta AjamavaNyaacaa inakYa…

saa.p`.iva.¸pirp~k Ë. esaAarsaI 1085À1029À43ÀpMQara id.01.04.1989.

rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcaI vayaacyaa 50À55vyaa vaYaa-plaIkDo saovaot rahaNyaacaI pa~apa~ta AjamaavaNyaacao sauQaairt inakYa Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarsaI 1085À1029À43ÀpMQara idnaaMk 12 mao 1986 Anvayao ivaiht krNyaat Aalao Aahot. vaga- 1 va vaga- 2 cyaa rajapi~t AiQaka–yaaMcyaa baabatIt 50 vaYao- pUNa- haotovaoLI ikMvaa Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- haotovaoLI yaapOkI jao p`qama GaDola %yaavaoLI kravayaacyaa %yaaMcyaa punaiva-laaoknaacaa inakYa SaarIirk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va “ caaMgalaa ” poxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK ha ivaiht krNyaat Aalaa Aaho. vaga- 3 va vaga- 4 cyaa kma-caa–yaaMcyaa baabat Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- PUaNa- haotovaoLI kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazIhI haca inakYa Saasanaanao zrivalaa Aaho. tqaaip %yaabaabat pirp~kat spYT ]llaoK nasalyaanao SaasanaakDo Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- kolaolyaa vaga- 3 va 4 cyaa AiQaka–yaaMcyaa punaiva-laaoknaasaazI kaoNato inakYa ivaiht krNyaat Aalao Aahot ASaI ivacaarNaa maM~alayaIna ivaBaaga tsaoca ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMcyaakDUna krNyaat yaot Asato. 2. trI sava- saMbaMiQataMcyaa maaihtIsaazI spYT krNyaat yaot Aaho kI‚ vaga- 3 va vaga- 4 cyaa kma-caa–yaaMcyaa vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI ivaiht krNyaat Aalaolaa SaarIirk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va caaMgalaa poxaa kmaI naahI Asaa AiBalaoK haca inakYa %yaaMcyaa Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- haotovaoLI kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI ivaiht krNyaat Aalaolaa Aaho. mau.sa.maaokaSaI¸ sah saicava¸maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á gaDicaraolaI ijal(at va caMd`pUr ijal(acyaa inavaDk xao~at paolaIsa dlaatIla vaa [tr ivaBaagaatIla XaaasakIya kma-caarI saovaot Asatanaa va Aaplao kt-vya bajaavaIt Asatanaa samaaja ivaGaatk Xa@tIMkDUna maR%yaumauKI pDlyaasa %yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa nauksaanaBarpa[- ¸va ivaXaoYa kuTuMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat.

Xaasana inaNa-ya¸ gaRh ivaBaaga¸ Ë. kuinavao. 1088À93À saovaa– 4 idnaaMk 10 eip`la ¸ 1989.

inayaaojana ivaBaagaacyaa varIla Xaasana inaNa-yaanausaar gaDicaraolaI ijalha va caMd`pUr ijal(acaa inavaDk Baaga yaaMcyaa jalad ivakasaasaazI Xaasanaanao ivaXaoYa ÌtI kaya-Ëma hatI Gaotlaa Aaho.(a daona ijal(aMt p`XaasakIya saudRZIkrNa krNao ha varIla ivaXaoYa ÌtI kaya-Ëmaacaaca ek Baaga Aaho. (a dRYTInao gaDicaraolaI ijal(at va caMd`pUr ijal(acyaa kahI inavaDk xao~at paolaIsa dlaatIla tsaoca [tr ivaBaagaatIla kma-caarI saovaot Asatanaa va Aaplao kt-vya bajaavat Asatanaa samaaja ivaGaatk Xa@tIMkDUna maarlao gaolyaasa AXaa maRt kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMsa kahI Kasa savalat VavaI Asao Xaasanaanao zrivalao Aaho. %yaap`maaNao varIla pirisqatIt maR%yau pavaNaa–yaa kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMsa KalaIla savalatI doya haotIla…

Page 413: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

361

³1´ zaok nauksaanaBarpa[-………É. 1 laaK ³ É.ek laaK f@t´ ³2´ ivaXaoYa kuTuMba inavaR<aIvaotna. A´ maRt kma-caa–yaalaa %yaacyaa maR%yaucyaa vaoLI jaovaZI r@kma vaotna mhNaUna imaLt haotI‚ tovaZI pUNa- r@kma ‚ ivaXaoYa kuTuMbainavaR<aIvaotna mhNaUna %yaacyaa kuTuMbaalaa %yaa maRt kma-caa–yaacyaa inayat saovaainavaR<aIcyaa kalaavaQaIpya-t doNyaat yaavaI. ³ba´ varIla ³A´ yaoqaIla kalaavaQaI saMpuYTat AalyaanaMtr maRt XaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTuMbaalaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 p`maaNao irtsar kuTuMba inavaRi<avaotna doya rahIla. TIp– ³A´ varIla ³1´ va ³2´ cyaa p`yaaojanaaMsaazI “ kuTuMba ” mhNajao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 ³ 16´ ³ baI ´ maQyao vyaa#yaa kolyaap`maaNao Asaola. ³ba´ varIla ³ 2 ´ cyaa p`yaaojanaasaazI “ vaotna ” mhNajao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 9 ³ 36´ ³ek´ maQyao vyaa#yaa kolyaa p`maaNao maUL vaotna Asaola. ³k´ caMd`pUr ijal(acyaa inavaDk xao~at Xaasana inaNa-ya ‚inayaaojana ivaBaaga ‚ Ë.ivaÌka 1088 Àp`krNa 64 À yaaojanaa 12 id. 19 jaanaovaarI 1989 cyaa piriXaYT 1 maQyao daKivalaolao rajaUra va gaaoMD ipMprI ho saMpUNa- talauko va maUL va caMd`pUr talau@yaatIla varIla piriXaYT 1 maQyao daKivalaolyaa KoDyaaMcaa samaavaoXa Asaola. 2. varIlap`maaNao savalatI p`aPt haoNaa–yaa paolaIsa dlaatIla vaa [tr ivaBaagaatIla maRt XaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTuMbaasa [tr kaoNa%yaahI ivaBaagaaKalaI AXaaca pirisqatIt doya AsaNaa–yaa savalatIMcaa laaBa doya AsaNaar naahI.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa Ah-takarI

saovaobaabatcaI saUcanaa doNaobaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ Xaasana pirp~k Ë. saoinavao 1089À95Àsaovaa –4‚ id. 30 mao ¸1989. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 59 cyaa paoT inayama ³1´ Anvayao XaasakIya kma-caarI ha ³e´ rajapi~t AiQakarI Asaola tr %yaacaI vaIsa vaYaa-caI saovaa AaiNa ³ baI ´ Arajapi~t kma-caarI Asaola tr %yaacaI pMcavaIsa vaYaa-caI saovaa PaUNa- Jaalyaavar ikMvaa %yaacyaa saovaainavaRi<acyaa Agaaodr paca vaYao-‚ yaapOkI kaoNa%yaahI AaQaIcyaa p`saMgaI‚ rajapi~t AiQaka–yaacyaa baabatIt laoKa prIxaa AiQakarI ³ Aata laoKa AiQakarI ´ AaiNa Arajapi~t kma-caa–yaaMcyaa baabatIt laoKa prIxaa AiQaka–yaaXaI ³ Aata laoKa AiQaka–yaaXaI ´ ivacaarivainamaya k$na kayaa-laya p`mauK ho‚ %yaavaoLI AMmalaat Asalaolyaa inayamaaMnausaar AXaa XaasakIya kma-caa–yaanao kolaolyaa saovaocaI pDtaLNaI k$na inavaRi<avaotnaah- saovaa inaQai-irt krtIla AaiNa AXaa inaQaa-irt kolaolyaa Ah-takarI saovaocaa kalaavaQaI namaunaa 22 maQyao %yaalaa kLvatIla. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ yaa trtudIMnaa saaMivaiQak p`Baava AsaUnadoKIla XaasakIya kma-caa–yaasa inayamaanausaar %yaaacyaa Ah-takarI saovaobaabat yaaogya vaoLI kLivalao jaat naahI.yaa trtudIMcao kaTokaorpNao Anaupalana krNyaasaazI yaa trtudI punha ekda laoKa AiQakarI À kayaa-laya p`mauKaMcyaa najarosa AaNaNyaat yaot Aahot.

laoKa AiQakarI À kayaa-laya p`mauK yaaMcaokDUna ]prao@t inayamaaMcao Anaupalana Jaalao naahI ikMvaa Ah-takarI saovaocyaa pirgaNanaot kahI caUk Jaalyaacao naMtr laxaat Aalao tr laoKa AiQakarI À kayaa-laya p`maUK yaaMnaa vya@tIXaÁ jabaabadar QarNyaat yao[-la. mhNaUna laoKa AiQakarI À kayaa-laya p`mauK yaaMnaa Asao inadoXa doNyaat yaot Aahot kI‚ %yaaMnaI ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtIcao t%vatÁ va AxarXaÁ palana haot Aaho yaacaI dxata GyaavaI.

ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 414: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

362

ivaYaya Á– kuTuMba inavaR<aIvaotna jauLyaa Ap%yaaMnaa kravayaacyaa p`danaacyaa ivainayamanaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. kuinavao 1089À 218À saovaa 4 id. 12 jaUna ¸1989.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 116 ³7´³ek´ cyaa trtudIMnausaar ekaca vaoLI kuTuMbaatIla ekapoxaa AiQak sadsyaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna p`doya haot naahI.inayamaaMtIla yaa trtudIMcyaa saMdBaa-t maRt XaasakIya kma-caarI À inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa samaana ilaMgaI ikMvaa iBanna ilaMgaI jauLyaa Ap%yaaMcyaa baabatIt kuTuMba inavaR<aIvaotnaasa pa~ QarNyaacaa va %yaacyaa p`danaabaabatcaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Xaasana Aata KalaIlap`maaNao inadoXa dot Aaho.

³A´ samaana ilMagaI pa~ jauLyaa Ap%yaaMcyaa baabatIt %yaaMcyaapOkI maaoza kaoNa zrivaNyaacaa p`Sna ]dBavat naahI. karNa tI jauLI Ap%yao ekaca idvaXaI janmalaolaI Asalyaanao sava- vyaavahairk p`yaaojanaaMsaazI tI ekaca vayaacaI Asatat. %yaamauLo kuTuMbainavaR<aIvaotnaacao laaBa imaLNyaacaa %yaaMcaa kalaavaQaI ekaca idvaXaI saMpuYTat yaotao.mhNaUna ASaa p`krNaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 ³6´ ³e´³ek´ maQaIla trtudInausaar jyaap`maaNao ekapoxaa AiQak Asalaolyaa ivaQavaaMnaa kuTuMbainavaR<aIvaotna Anau&oya Asalyaasa to samaihSSyaaMt p`dana krNyaat yaoto. %yaa QatI-var samailMagaI jauLyaa Ap%yaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacao eka sadsyaasa doya Asalaolao laaBa sama p`maaNaat ivaBaagaUna p`dana krNyaat yaavaot.

³ba´ iBanna ilaMgaI jauLyaa Ap%yaaMcyaa baabatIt‚ kuTuMbainavaR<aIvaotnaacao p`dana maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 116 cyaa ]p inayama ³5´³daona´ va ³tIna´ va ]p inayama ³7´³tIna´ AaiNa ]p inayama ³ 8´ cyaa eki~t trtudIMnausaar ivainayaimat krNyaat yaavao. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla yaa saMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudIMmaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudIMpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]proa@t inayamaat yaqaavakaXa irtsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la. @@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saoovaainavaR<aI ]pdana À maR%yau ]pdana yaa p`yaaojanaasaazI Ah-takarI saovaocaa kalaavaQaI gaNaNyaabaabat.

Pairp~k ‚ iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao–1088À832À saovaa 4 id. 13 .12.1989.

Xaasana inaNa-ya Ë. pI[-ena À 1083 ÀsaIAar 963 Àesa[-Aar 4 id. 5.10.1983 Anvayao Asao AadoXa inaga-imat krNyaat Aalao kI ‚inavaR<aIvaotnaacyaa p`yaaojanaasaazI Ah-takarI saovaakalaacaI gaNanaa krtanaa vaYaa-caa tIna maihnao Aqavaa %yaapoxaa jaast evaZa Baaga ha pUNa- AQao- vaYa- samajaNyaat yaavaa va toa inavaR<aIvaotnaacaI r@kma zrivaNyaasaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna gaNaNyaat yaavaa. Ah-takarI saovaocaI gaNanaa krNyaacao ho maUlat<va inavaR<aI ]pdana À maR%yau ]pdana inaQaa-rIt krNyaacyaa p`yaaojanaasaazIhI laagaU Aaho kaya. Asaa mau_a ]pisqat krNyaat Aalaa Aaho. Ah-takarI saovaakalaacaI gaNanaa krtanaa vaYaa-caa tIna maihnao Aqavaa %yaapoxaa jaaast evaZa Baaga ha pUNa- AQao- vaYa- samajaNyaat yaavaa AaiNa Ah-takarI saovaa mhNaUna gaNaNyaat yaavaa AXaI trtud krNyaacyaa dRYTInao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama Ë. 110 maQaIla saMbaMQaIt paoT inayama ³3´ ha Xaasana AiQasaUcanaa‚ iva<a ivaBaaga Ë. pI[-ena 1085ÀsaIAarÀ1479Àesa[-Aar 4 id. 10 saPToMbar 1985 Anvayao du$st krNyaat Aalaa Aaho.mhNaUna Aata Asaa Kulaasaa krNyaat yaot Aaho kI‚ Xaasana inaNa-ya id. 5.10.1983 cao AadoXa ho saovaainavaR<aIÀ maR%yau ]pdanaacaI r@kma inaQaa-rIt krNyaacyaa p`yaaojanaasaazIhI laagaU Aahot.

Page 415: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

363

2. Xaasana AsaahI Kulaasaa krIt Aaho kI‚ maR%yau ]pdana sauQda kma-caa–yaacyaa ekUNa saovaocyaa kalaavaQaIcyaa AaQaaro pirgaiNat kolao jaat nasaUna %yaacyaa Ah-takarI saovaocyaa kalaavaQaIcyaa AaQaaro pirgaiNat kolao jaat AsalyaamauLo Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga‚ Ë. vaoAaXaI 1087À425À saovaa 10 id. 18 Aa^gasT 1987 cyaa pircCod 6.2 maQaIla kaoYTkatIla “ saovaakala ”yaa XabdaeovajaI “ Ah-takarI saovaa ”Asao vaacaavao.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– kuTuMba inavaR<aIvaotna ‚ 1964.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1089À519Àsaovaa 4‚ id. 15 jaanaovaarI¸ 1990. kuTuMba inavaR<aIvaotna‚ 1964 cyaa trtudI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 116 maQyao krNyaat Aalaolyaa Aahot. sadrhU inayamaatIla kuTuMba inavaR<aIvaotna 1964 cyaa saMdBaa-t KalaIlap`maaNao Kulaasaa krNyaat yaot Aaho. maRt XaasakIya kma-caa–yaacyaa ikMvaa inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa maagao ivaQavaa Asaola‚ pNa %yaacabaraobar %yaacyaa pScaat %yaanao farkt idlaolyaa p%naIcaoÀp%naIMcaI pa~ Ap%ya ikMvaa Ap%yao AsatIla. tovha XaasakIya kma-caa–yaanao ikMvaa inavaR<aIvaotnaQaarkanao %yaacyaa p%naIlaa farkt idlaI nasatI tr %yaaMcyaa Aa[-laa‚ XaasakIya kma-caa–yaacyaa ikMvaa inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa maR%yaunaMtr kuTuMba inavaR<aIvaotnaacaa jaao ihssaa imaLalaa Asata tao ihssaa imaLNyaacaa %yaa pa~ Ap%yaalaa ikMvaa Ap%yaaMnaa h@k Asaola. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 cyaa ivaVmaana trtudImaQyao varIla trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao.yaa inayamaaMt irtsar sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yao[-la.

maharaYT/ naagarI saovaa ³sauQaarIt vaotna´ inayama¸ 1988

ivaYaya Á–id. 1.1.1986 pUvaI-pasaUnacyaa idnaaMkapasaUna saovaainavaR<apUva- rjaovar Asalaolyaa prMtU id. 1.1.1986 naMtr inavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMnaa laagaU krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚pirp~k Ë. vaopur 1289À161Àsaovaa 10‚ id. 31 jaanaovaarI ¸1990.

Xaasana AiQasaUcanaa‚ iva.ivaBaaga Ë. vaopur 1288À154Àsaovaa 10 ‚ id.1.10.1988 Anvayao maharaYT/ naagarI saovaa ³ sauQaarIt vaotna ´ inayama 1988 XaasakIya kma-caarI AaiNa [tr yaaMnaa id. 1.1.1986 pasaUna laagaU krNyaat Aalao Aahot. yaa inayamaacaa laaBa‚ jao kma-caarI id. 1.1.86 pUvaI-cyaa idnaaMkapasaUna saovaainavaR<apUva- rjaovar haoto va p`%yaxaat jao %yaa tarKonaMtr inavaR<a Jaalao %yaaMnaa Anau&oya Aaho ikMvaa ksao yaabaabatcaa mau_a ]pisqat krNyaat Aalaa Aaho. Xaasanaanao yaabaabat ivacaar kolaa AsaUna Xaasana Aata Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI ‚ jao SaasakIya kma-caarI id. 1.1.1986 pUvaI-pasaUnacyaa idnaaMkapasaUna saovaainavaR<aIpUva- rjaovar haoto prMtu p`%yaxaat jao 1.1.1986 naMtr inavaR<a Jaalao‚ %yaa kma-caa–yaaMnaa‚ %yaaMcyaa inavaR<aIvaotna va ]pdana p`yaaojanaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa ³ sauQaarIt vaotna´ inayama‚

Page 416: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

364

1988 caa kalpnaIk laaBa doNyaat yaavaa. tqaaip‚ Asao kma-caarI yaa p`krNaI kaoNa%yaahI p`karcaI qakbaakI imaLNyaasa pa~ rahNaar naahIt. yaa inaNa-yaamauLo saMbaMQaIt kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIvaotna va ]pdanaacyaa rkmaomaQyao vaaZ hao[-la. trI saMbaMQaIt ivaBaaga p`mauKaMnaIÀ kayaa-laya p`mauKaMnaI AXaa t–hocaI p`krNao punha tpasaavaIt. va sauQaarIt inavaR<aIvaotna va ]pdanaacaI kagadp~o tyaar k$na saMbaMQaIt mahalaoKapalaaMnaa saadr kravaIt. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ sauQaIr sa. jaaQava¸ Xaasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á inavaR<aIvaotna QaarkMakDUna Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI tsaoca inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa caukInao À jaada inavaR<aIvaotnaacaI r@kma p`dana krNyaat AalaolaI r@kma vasaula krNaobaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. saMkINa- 1089À p`.Ë.262À kaoYa 4‚ id. 5 fobauvaarI ‚1990.

inavaR<aIvaotnaQaarkaMkDUna yaoNao Asalaolyaa XaasakIya rkmaaMcaI vasaulaI tsaoca inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa inava,R<aIvaotnaacyaa caukInao jaada p`dana krNyaat Aalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI kXaI kravaI yaabaabatcaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaabaabat koMd` XaasanaaXaI sallaamasalat kolyaavar Xaasana KalaIla p`maaNao AadoXa dot Aaho.

inavaR<aIvaotnaQaarkakDUna yaoNao Asalaolyaa XaasakIya rkmaaMcaI vasaulaI inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa saMmatIiXavaaya‚

inavaR<aIvaotnaQaarkasa vaoLaovaoLI inavaR<aIvaotnaavar imaLNaa–yaa mahagaa[- vaaZIcyaa rkmaaMmaQaUna krNyaat yaavaI. inavaR<aIvaotnaQaarkalaa Aitp`dana Jaalaolyaa inavaR<aIvaotnaacyaa rkmaocaI vasaulaI krNyaapUvaI- saMbaMQaIt

inavaR<aIvaotnaQaarkasa AXaa vasaulaIbaabatcaI vastuisqatI yaaogyair%yaa samajaavaUna doNyaat yaavaI AaiNa inavaR<aIvaotnaQaarkalaa p`itiËyaa vya@t krNyaasaazI purosaa AvaQaI doNyaat yaavaa. %yaanaMtrca saMbaMQaIt inavaR<aIQaarkaMcyaa maUL inavaR<avaotnaatUna Aitp`danaacaI r@kma saao[-skr hP%yaaMt vasaUla krNyaat yaavaI. maa~ vasaula krNyaat yaoNaa–yaa hP%yaaMcaI r@kma inavaR<aIvaotnaQaarkalaa imaLNaa–yaa inavaR<aIvaotnaacyaa 1À3 poxaa jaast nasaavaI.

maharaYT/ kaoYaagaar inayama‚ 1968 KMD ek maQyao AavaXyak tI sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ va.naa. saavaMt‚ Xaasanaacao ]p saicava. ³ TIpÁ– yaa saMdBaa-t idnaaMk 12.08.1999 cao pirp~k phavao .´

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 417: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

365

ivaYaya Á–20 vaYaa-cyaa Ah-takarI saovaonaMtr svaocCa inavaR<,aIsaazI maanya yauQdsaovaaÀsaOinakI saovaa ivacaarat GaoNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1089À420Àsaovaa –4‚ id.9 foba`uvaarI‚ 1990.

Pairp~k XaasakIya kma-caa–yaanao bajaavalaolaI maanya yauQd saovaa À saOinakI saovaa maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 40 AaiNa 41 cyaa trtudIMnausaar %yaat namaud kolaolyaa XatI-cyaa AQaIna rahUna‚ naagarI inavaR<aIvaotnaasaazI ga`a( QarNyaat yaoto.

maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aI vaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 66 cyaa trtudInausaar XaasakIya kma-caa–yaalaa %yaacaI 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- JaalyaanaMtr‚ inayau@tI p`aiQaka–yaasa AavaSyak tI laoKI naoaTIsa do}na saovaomaQaUna kaoNa%yaahI vaoLI saovaainavaR<a haota yaoto.yaa inayamaaKalaI pUva-klpnaonausaar AsalaolaI‚ XaasakIya kma-caa–yaalaa svaocConao saovaainavaR<a haoNyaasa pa~ zrivaNaarI 20 vaYaa-caI saovaa hI kovaL rajya XaasanaakDIla saovaa AsaavaI vaa tI t%saMbaMQaIcyaa inayamaanvayao À AadoXaanvayao inavaR<aIvaotnaasaazI gaNaNyaat prvaanagaI idlaolaI ‚naagarI saovaot yaoNyaapUvaI- XaasakIya kma-caa–yaanao kolaolaI‚ maanya yauQd saovaa ÀsaOinak saovaa Qa$na kolaolaI ekUNa Ah-takarI saovaa AsaavaI. ha p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota.

Xaasana Aata Asao spYT krIt Aaho kI‚ XaasakIya kma-caa–yaanao naagarI saovaot yaoNyaapUvaI- kolaolaI yauQd saovaa À saOinakI saovaa hI ekda t%saMbaMQaIcyaa inayamaanvayaoÀAadoXaanvayao inavaR<aIvaotnaasaazI gaNaNyaat prvaanagaI idlyaanMatr‚ AXaI saovaa ]prao@t inayamaatIla inayama 66³1´ cyaa p`yaaojanaasaazIhI Ah-takarI saovaa mhNaUna ivacaarat GaoNyaat yaavaI.mhNajaoca ]prao@t inayamaatIla inayama 66³1´ cyaa p`yaaojanaasazI 20 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa hI‚ inavaR<aIvaotnaasaazI gaNaNyaasa prvaanagaI idlaolaI pUvaI-caI yauQd saovaaÀ saOinakI saovaa ivacaarat Gao}na pirgaNaIt krNyaat yaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao¸ vasMat caaOQarI¸

kayaa-sana AiQakarI.

Sub:- M. C. Services (Commutation of Pension) Rules, 1984- Submission of application for commutation of pension. F.D. G.R.No. PEN 1087/691/87/SER-4,dt.3rd March 1990.

According to rule 13(3)(b) and (c) of the Maharashtra Civil Services ( Commutation of Pension ) Rules, 1984, Government servant retiring on superannuation is required to submit an application in Form-B so as to reach the Head of Office not later than three months before the date of superannuation so that the authority for payment of commuted portion of pension is issued alongwith the Pension Payment Order etc. It further provided that no such application shall be entertained if the period is less than three months from the date of superannuation of the Government servant. In view of this provision, the Government servants whose applications for commutation were not

Page 418: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

366

accepted by the Head of Offices have requested to revise the provision in the said rule. After reconsidering the issue Government has decided that in case an application for commutation of pension is received late, it should not be rejected on the ground of such delay. In such cases, if possible, the Accounts Officer, should issue authority for payment of commuted value of pension alongwith the pension Payment Order ; otherwise authority for payment of commuted value of pension should be issued as soon as possible after the issue of Pension Payment Order. In any case, if the application for commutation of pension is received by the Head of Office on or before the date of retirement of the Government servant, commutation of pension shall become absolute on the date following the date of retirement. The existing provisions of the Maharashtra Civil Services (Commutation of Pension ) Rules, 1984 in this respect should be deemed to have been amended to the extent of the provisions of this Resolution. A formal amendment to the above said Rules will be made in due course. By order and in the name of the Governor of Maharashtra. V.W.Chaudhary¸ Desk Officer.

@@@@@@@@@@

Sub:- Fixation of Pay of re-employment Pensioners--- discontinuance of deduction of pension Equivalent of death cum retirement Gratuity.

F. D.Resolution No. RES-1089/479/SER-4, dt.16th March 1990.

At present while fixing the pay of a re-employed pensioner under rule 157(2) of the Maharashtra Civil services (Pension) Rules, 1982 pension and pension equivalent of death –cum-retirement gratuity or gratuity in lieu of pension is taken into account. The question whether the pension equivalent of death cum-retirement gratuity or gratuity in lieu of pension should be ignored in fixing the pay on re-employment under this rule was under consideration of Government for some time past. Govt. is pleased to direct that in fixng the initial pay of re-employed pensioners under the aforesaid rule, the penson equivalent of death-cum-retirement gratuity or gratuiry in lieu of pension should not be deducted from the pay so fixed. These orders shall have effect from 1st January 1990. These orders will also apply to re-employed pensioners who are already in re-employment as on 1st January 1990 and in whose case pension equivalent of death-cum-retirement gratiuty in lieu of pension was taken into consideration while fixing their initial pay.Their pay would , therefore, be required to be refixed with effect from the 1st

Page 419: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

367

January 1990 by ignoring the element of pension equivalent of death-cum-retirement gratuity or gratuity in lieu of pension. The existing provisions of the Maharashtra Civil Services (Pension) rules, 1982 in this respect should be deemed to have been amended to the extent of the provisions of this Resolution. A formal amendment to these rules will be made in due course. By order and in the name of the Governor of Maharashtra.

V.W.Chaudhary¸ Desk Officer.

@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– inavaR<aIvaotanaQaarkaMcaI punaina-yau@tIvarIla vaotnainaiScatI maR%yau–ina–saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya vajaa na

krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚inaNa-ya Ë. puinavao 1089À479Àsaovaa 4 id. 16 maaca- ¸1990. saQyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 157³2´ maQaIla trtudIMnausaar inavaR<aIvaotnaQaarkaMcao punaina-yau@tIvarIla vaotna inaiXcat krtaMnaa inavaRi<a vaotna va maR%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya ikMvaa inavaR<aIvaotnaaeovajaI ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya yaacaI r@kma laxaat GaotlaI jaato. 2. punaina-yau@tIvarIla vaotna inaiScat krtanaa maR%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya ikMvaa inavaR<aIvaotnaa eovajaIcyaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya dula-ixat krNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa kahI kalaavaQaIpasaUna ivacaaaraQaIna haota. Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ var ]llaoiKlaolyaa inayamaaKalaI punaina-yau@tIvarIla inavaR<aIvaotnaQaarkaMcao sau$vaatIcao vaotna inaiXcat krtanaa maR%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya ikMvaa inavaR<aIvaotnaaeovajaIcyaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya yaaMcaI r@kma inaiScat krNyaat yaoNaa–yaa vaotnaatUna vajaa krNyaat yao} nayao. 3. ho AadoXa id. 1 jaanaovaarI 1990 pasaUna AMmalaat yaotIla. 4. id. 1 jaanaovaarI 1990 raojaI punaina-yau@tIvar Asalaolyaa va jyaaMcyaa p`krNaI %yaaMcao sau$vaatIcao vaotna inaiXcat krtanaa maR%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya ikMvaa inavaR<aIvaotnaaeovajaIcyaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya yaaMcaI r@kma ivacaaarat GaoNyaat AalaI haotI %yaaMnaa doKIla ho AadoXa laagaU haotIla. mhNaUna AXaa punaina-yau@t inavaR<aIvaotnaQaarkaMcao vaotna‚ maR%yau ina saovaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya ikMvaa inavaR<aIvaotnaaeovajaIcyaa ]pdanaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya yaaMcaa r@kma ivacaarat na Gaota id. 1.1.1990 pasaUna punaina-QaarIt krNyaat yaavao. 5. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudIMmaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudIMpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]prao@t inayamaat yaqaavakaXa irtsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la.

ivabaama.

Page 420: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

368

Sub:-Restoration of Commuted Portion of Pension.

F.D. Circular No. COP-1088/805/SER-4 dated the 28th March ,1990.

Read:- F.D.G.R.No. COP-1086/1771/SER-4 dt.30th May 1988. Government Resolution,Finance Department No. COP-1086/1771/SER-4 dated the 30th May, 1988, inter-alia provides that the State Government Pensioners who have commuted a portion of their pension and on 1st April 1985 or thereafter have completed / or will complete, 15 years from their respective dates of retirement will have their commuted portion of pension restored. The question of regulating the 15 years’ period for restoration of commuted portion of pension in terms of the aforesaid Government Resolution was under consideration of Government. 2. Government is now pleased to clarify that in terms of Government Resolution, Finance Department No. COP-1086/1771/SER-4 dated the 30th May, 1988 the Pensioners would been entitled to have the commuted portion of pension restored to them on the expire of 15 years from the date of retirement only if the commutation was simultaneous with their retirement. In other cases where the date of commutation is subsequent to the date of retirement thereby leaving a time-gap between these two events, the restoration of commuted portion of pension would take effect only on the expiry of 15 years from the date of commutation of pension and NOT from the date of retirement. 3. Government is further pleased to clarify that cases already settled otherwise should be reviewed and restoration of commuted portion of pension should be given effect to only after completion of 15 years from the date of commutation. The overpayments that may have arisen should be recovered from the Pensioners concerned in convenient instalments so that un-due hardship is not caused to the affected persons. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, V.W.Chaudhari, Desk Officer. ( Note:- See Cir.dated 28 Jan. 1991 also. )

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–AsaaQaarNa rjaovar Asatanaa svaocCa saovaainavaR<aI. iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë.saoinavao 1089 À110À saovaa 4 ‚ id. 10 eip`la¸ 1990. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 66 KalaIla TIponausaar inavaR<aIpUva- rjaa mhNaUna maMjaUr kolaolyaa rjaomaQyao AsaaQaarNa rjaocaa samaavaoXa haot naahI. Asao Asalao trI AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaanao rjaovar Asatanaaca svaocCa saovaainavaR<aIcaI naaoTIsa idlaI va naaoTIXaIcyaa AaQaaro %yaacaI AsaaQaarNa rjaa saMplyaanaMtr %yaacyaa svaocCa saovaainavaR<aIsa prvaanagaI doNyaat AaalaI AXaI kahI p`krNao Xaasanaacyaa inadXa-naasa AalaI Aahot. AXaa p`krNaI hI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIPaUva- rjaa haot AsalyaamauLo kayaa-laya p`mauKanao maMjaUr kolaolyaa

Page 421: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

369

AsaaQaarNa rjaosa mahalaoKapalaManaI hrkt Gaotlyaacao va %yaamauLo inavaR<a kma-caa–yaasa inavaR<aIvaotna ivaYayak fayado imaLNyaasa ivalaMba laagalyaacaohI Xaasanaacyaa inadXa-naasa Aalao Aaho. 3. var namaUd kolyaap`maaNao maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla inayama 66 KalaIla iTpocyaa trtudIMnausaar inavaR<aIpUva- rjaa mhNaUna maMjaUr kolaolyaa rjaomaQyao AsaaQaarNa rjaocaa samaavaoXa haot naahI. ParMtU AsaaQaarNa rjaovar Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaanao rjaovar Asatanaaca svaocCa saovaainavaR<aIsaazI Aja- kolyaasa va AsaaQaarNa rjaa saMplyaanaMtr tao svaocCa saovaainavaR<a Jaalyaasa %yaalaa doNyaat AalaolaI AsaaQaarNa rjaa hI AapaoAap inavaR<aIpUva- rjaa haoto.]prao@t inayama 66 KalaIla TIpop`maaNao XaasakIya kma-caa–yaasa inavaR<aIcyaa lagatpUvaI- AsaaQaarNa rjaa Anau&oya nasalyaamauLo kayaa-laya p`mauK Aaplyaa AiQakarat tI maMjaUr k$ Xakt naahIt. mhNaUna Asaa Kulaasaa krNyaat yaotao kI‚ AXaa p`krNaI XaasakIya kma-caa–yaalaa doNyaat Aalaolyaa AsaaQaarNa rjaosa kaya-alaya p`mauKanao p`qama XaasanaacaI maMjaUrI Gao}na tI AsaaQaarNa rjaa inayaimat k$na GyaavaI va naMtrca %yaa AaQaaro AXaa XaasakIya kma-caa–yaacao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar k$na mahalaoKapala‚ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDo pazvaavaIt. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ va.vaa. caaOQarI¸ kayaa-sana AiQakarI.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–XaasakIya kma-caa–yaacyaa maulaaMmaQyao ikMvaa maulaIMmaQyao manaaoivaÌtI iMkMvaa maanaisak duba-lata [-%yaadI inamaa-Na JaalaolaI Asalyaasa %yaaMnaa hyaatBar kUTuMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. kuinavao 1090À11Àsaovaa 4 idnaaMk 16 mao ¸1990.

Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë. pI[-ena 1472À1609À saIAar 239À75À saovaa 4 id.12.8.76 Anvayao Asao AadoXa inaga-imat krNyaat Aaalao haoto kI‚ XaasakIya kma-caa–yaacyaa maulaamaQyao ikMvaa maulaImaQyao kahI manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata inamaa-Na JaalaolaI Asaola ikMvaa SaarIrIk dRYTyaa paMgaLopNaa iMkMMvaa ivaklaaMgata AalaolaI Asaola AaiNa %yaamauLo %yaa maulaacyaa baabatIt Azra vaYao- ³ Aata vaIsa vaYao-´ AaiNa AivavaahIt maulaIcyaa baabatIt ekvaIsa vaYao- ³ Aata caaovaIsa vaYao-´ vaya pUNa- Jaalaolao Asalao trI %yaalaa À itlaa ]pijaivaka krNao Xa@ya nasaola tr ‚ AXaa maulaalaa ikMvaa Aivavaaiht maulaIlaa %yaa Saasana inaNa-yaat namaUd kolaolyaa XatI-cyaa AQaIna rahUna‚ saMpUNa- hyaatBar kuTuMba inavaR<aIvaotna p`doya hao[-la.ho AadoXa idnaaMk 12.8.76 pasaUna AMmalat Aalaolao Aahot. (a trtudIMcaa AMtBaa-va maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 cyaa paoT inayama ³5´ maQyao krNyaat Aalaa Aaho. 2. idnaaMk 12.8.1976 pUvaI- maR%yaU pavalaolyaa À saovaainavaR<a Jaalaolyaa jyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaaÀ inavaR<aI vaotnaQaarkaMcyaa maulaaMmaQyao Aqavaa maulaIMmaQyao kahI manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata [%yaadI inamaa-Na JaalaolaI Aaho %yaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaaraQaIna haota. Xaasana Asaa AadoXa dot Aaho kI‚ idnaaMk 12 Aa^gasT 1976 pUvaI- maR%yaU pavalaolyaa À saovaainavaR<a Jaalaolyaa jyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa maulaaMmaQyao ikMvaa maulaIMmaQyao kahI manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata inamaa-Na JaalaolaI Asaola ikMvaa XaarIirk dRYTyaa paMgaLopNaa ikMvaa ivaklaaMgata AalaolaI Asaola AaiNa %yaamauLo %yaalaa À itlaa ]pijivaka krNao Xa@ya nasaola tr AXaa maulaaMnaa ikMvaa maulaIMnaa kuTuMba inavaR,<aIvaotnaacao fayado laagaU krNyaat yaavaot. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 422: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

370

ivaYaya Á–Paunaiva-laaokna k$na maudtpUva- saovaainavaR,<a kolaolyaa SaasakIya AiQakarI À kma-caarI yaaMnaa AiBavaodna saimatIcyaa iSafarSaIMcyaa AaQaaro prt saovaot Éjau k$na Gaotlyaasa KMiDt kalaavaQaI inayaimat krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. saMkINa- 1089À p`.Ë. 41À 15 idnaaMk mao ¸1990.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 10³ 4 ´ va inayama 65 maQaIla trtudInausaar jyaa SaasakIya AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa %yaaMcyaa vayaacaI 50À55 vaYao- pUNa- JaalyaanaMtr Aqavaa 30 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- JaalyaanaMtr punaiva-laaokna k$na tIna maihnyaaMcaI naaoTIsa do}na maudtpUva- saovaainavaR<a krNyaat yaoto. ASaa AiQakarI Àkma-caa–yaaMkDUna kahI vaoLa %yaaMcyaa maudtpUva- saovaainavaR<a ivaÉQd Saasanaasa AiBavaodnao saadr krNyaat yaotat.ASaa AiBavaodnaavar AiBavaodna saimatInao gauNava<aonausaar kolaolyaa iSafarSaIMcyaa AaQaaro Saasanaanao Gaotlaolyaa inaNa-yaanausaar jyaa AiQaka–yaaMnaa À kma-caa–yaaMnaa prt saovaot $jaU k$na Gaotlao jaa[-la‚ ASaa AiQakarIÀ kma-caa–yaaMcaa KMiDt kalaavaQaI inayaimat krNyaaivaYayaIcaa p`stava kahI kaL Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. sadr p`stavaacaa saata%yaanao ivacaar k$na Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ maudtpUva- saovaainavaR<a kolaolyaa AiQaka–yaalaa À kma-caa–yaalaa AiBavaodna saimatInao gauNava<aonausaar kolaolyaa iSafarSaIcyaa AaQaaro Saasanaanao prt saovaot ÉjaU k$na Gaotlyaasa ASaa AiQaka–yaaMcaaÀkma-caa–yaaMcaa KMiDt kalaavaQaI kt-vya kalaavaQaI mhNaUna QarNyaat yaavaa. Saasana puZo AsaohI AadoSa dot Aaho kI‚

³1´ AiQakarI Àkma-caarI yaaMcyaa maudtpUva- saovaainavaR<aI ivaÉQdcyaa AiBavaodnaavar Sa@yatao ]pyau@t 3 maihnyaaMcyaa naaoTISaIcyaa maudtIt inaNa-ya GaoNyaacaa sava- saMbaMiQataMnaI p`ya%na kravaa.

³2´ jar AiQakarI Àkma-caa–yaaMcyaa AiBavaodnaavar tIna maihnyaaMcyaa kalaavaQaIt inaNa-ya hao} Saklaa naahI tr ASaa AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa ‚AiBavaodnaavar haoNaa–yaa inaNa-yaacyaa AQaIna rahUna tIna maihnyaaMcyaa puZo saovaot rahU Vaavao.va saMbaMQaIt AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa tsao kLvaavao ³%yaasaazI &apnaacaa ivaiht namaunaa saaobat jaaoDlaa Aaho.´

³3´ tIna maihnyaaMcyaa naaoTISaIcaI maudt saMplyaavar AiBavaodna foTaLlyaacaa inaNa-ya Jaalyaasa %yaanaMtr sa%var AiQakarI À kma-caa–yaaMnaa saovaainavaR<a krNyaat yaavao. Asao krtaMnaa %yaaMnaa punha tIna maihnyaaMcaI naaoTIsa doNyaacaI AavaSyakta naahI. prMtu AiBavaodnaavarcaa inaNa-ya %yaaMnaa kLivaNao AavaSyak Aaho.

³4´ jyaa AiQak–yaaMnaa Àkma-caa–yaaMnaa tIna maihnyaaMcyaa naoaTISaI eovajaI tIna maihnyaaMcaa pgaar do}na maudtpUva- saovaainavaR<a kolao Asaola‚ %yaaMnaa AiBavaodna saimatIcyaa iSafarXaInausaar punha saovaot $jau k$na Gaotlyaasa %yaaMcaa KMiDt kalaavaQaI kt-vya kalaavaQaI mhNaUna Qaravaa. Asao krtaMnaa tIna maihnyaaMcyaa naaoTISaI eovajaI %yaaMnaa doNyaat Aalaolao tIna maihnyaaMcao vaotna kt-vya kalaavaQaI paoTI doya zrNaa–yaa vaotnaatUna samaayaaoijat krNyaat yaavao.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á sqaayaI ikMvaa AsqaayaI rajya SaasakaIya kma-caa–yaalaa saovaakalaamaQyao maR%yau Aalyaasa %yaacyaa kuTuMibayaaMnaa ta%kalaIk AavaSyakta pUNa- krNyaasaazI Vavayaacyaa Aiga`maacyaa rkmaot vaaZ krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë. mauivainaÀ1090À³29´À ivainayama id. 10.7.1990.

mauMba[- ivai<aya inayama 142¤ ko ¥ maQaIla Anya trtudIcyaa AQaIna rahUna sqaayaI ikMvaa AsqaayaI rajya XaasakIya kma-caa–yaalaa %yaaacyaa saovaakalaamaQyao maR%yau Aalyaasa %yaacyaa kuTuMibayaaMnaa taa%kalaIk AavaXyakta pUNa- krNyaasaazI

Page 423: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

371

kma-caa–yaacyaa 3 maihnyaaMcyaa maUL maaisak vaotnaaevaZI r@kma ikMvaa $. 2500À– yaapOkI jaI r@kma kmaI Asaola tovaZI r@kma maRt rajya XaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTuMibayaaMnaa Aga`Ima mhNaUna doNyaasa Xaasana maMjaUrI dot Aaho.

mauMba[- ivai<aya inayama 142 ¤ k ¥ maQyao AaOpcaarIk sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yao[-la.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ id .d. p%kI¸ kayaa-sana AiQakarI.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 maQyao sauQaarNaa.AiQasaUcanaa.

gaRh ivaBaaga Ë.saoinavao 1089À519À saoovaa 4 idnaaMk 14 iDsaoMbar¸ 1990.

Baartacao saMivaQaana ËmaaMk saoinavao 1089À519Àsaovaa 4 – Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 yaacyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr k$na maharaYT/acao rajyapala¸maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 laa sauQaarNaa krNaaro puZIla inayama krIt Aahot Á– 1. yaa inayamaaMsa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ ³itsarI sauQaarNaa ´ inayama¸ 1990 Asao mhNaavao. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna´ inayama 1982 maQyao inayama 116 maQyao ³ e ´ paoT inayama 5 maQyao prMtukatÁ– ³ek´ KMD ³tIna´ cyaa eovajaI KalaIla KMD GaalaNyaat yaavaa. “ ³tIna´ SaairrIkdRYTyaa paMgaLopNaa ikMvaa ivaklaaMgata Aalaolaa sa&ana maulagaa Aqavaa maulagaI saaoDUna¸ ASaa maulaalaa ikMvaa maulaIlaa toa ikMvaa tI A&ana Aaho Asao samajaUna palakaMmaaf-t kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLola .” ³ daona ´ KMD³paca´ maQyao ASaa maulaacyaa ikMvaa maulaIcaa palak mhNaUna kuTuMba inavaRi<avaotna GaoNaarI vya@tI yaa SabdsamaudayaanaMtr “ ikMvaa palakaMcyaa maaf-t kuTuMba inavaRi<avaotna na GaoNaara Asaa maulagaa ikMvaa maulagaI ” ho Sabd GaalaNyaat yaavaot. ³tIna ´ spYTIkrNa ³DI´ maQyao “ palakacao ” yaa SabdanaMtr “ ikMvaa ASaa maulaacao ikMvaa maulaIcao ” ho Sabd GaalaNyaat yaavaot. ³baI´ paoT–inayama ³6´maQyao KMD ³baI´ naMtr KalaIla KMD AMtBaU-t krNyaat yaavaa AaiNa tao idnaaMk 15 jaanaovaarI 1990 pasaUna AMtBaU-t krNyaat Aalaa Aaho Asao maanaNyaat yaavao. “ ³saI´ maRt SaasakIya kma-caa–yaacyaa ikMvaa inavaRi<avaotna Qaarkacyaa maagao %yaacaI ivaQavaa Asaola pNa %yaacabaraobar %yaacyaa pScaat %yaanao farkt idlaolyaa p%naIcao ikMvaa p%naIcaI pa~ Ap%ya ikMvaa Ap%yao AsatIla tovha¸ SaasakIya kma-caa–yaanao ikMvaa inavaRi<avaotnaQaarkanao %yaacyaa p%naIlaa farkt idlaI nasatI tr %yaa pa~ Ap%yaalaa ikMvaa Ap%yaaMnaa¸ SaasakIya kma-caa–yaacyaa ikMvaa inavaRi<avaotnaQaarkacyaa maR%yaUnaMtr kuTuMba inavaRi<avaotnaacaa jaao ihssaa Aa[-laa imaLalaa Asata¸ toa ihssaa imaLNyaacaa h@k Asaoola .” 2. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ Saasanaacao p`Qaana saicava.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 424: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

372

ivaYaya Á– inavaR<aIvaotnaacao p`dana……….. pUNa- ÉpyaaMt puNaa-ikt krNao.

iva<a ivaBaaga¸ Xaasana inaNa-ya Ë.saoinavao 1090À368Àsaovaa –4‚ id.7 jaanaovaarI ¸1991. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 110 ¤4¥ AaiNa 116 ¤3¥ maQyao inavaR<aIvaotnaacaI va kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI r@kma maaisak dranao inaiScat krNyaacaI va %yaa r@kmaot Épyaacyaa Baagaacaa samaavaoXa Asaola tovha tI r@kma puZIla pUNa- ÉpyaaMt puNaa-ikt krNyaacaI trtud krNyaat AalaolaI Aaho. KalaIla p`krNaI kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI À inavaR<aIvaotnaacaI r@kma pUNa- ÉpyaaMt puNaa-ikt kXaI kravaI ha p`Sna ]pisqat krNyaat Aalaa haota. ¤A¥ jaoqao ekahUna AiQak vya@tInaa kuTuMbainavaR<aIvaotna p`doya Aaho va kuTuMbainavaR<aI vaotnaacyaa p`%yaok

ihSSyaacaI r@kma ApuNaa-kaMt yaoto‚ AaiNa ¤ba¥ jaoqao inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa maR%yaumauLo ikMvaa [tr kaoNa%yaahI karNaaMmauLo maihnyaacyaa kahI BaagaaMsaazI

p`dana kravayaacaI inavaR<aIvaotnaacaI r@kma ApuNa-aMkIt yaoto. Xaasana yaa saMbaMQaat Aata Asaa Kulaasaa krt Aaho kI‚ var ¤A¥ yaa izkaNaI namaud kolaolyaa p`krNaI kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa p`%yaok ihSSyaacaI r@kma ApuNa-aMkaMt yaot Asaola tr ‚ tI puZIla puNa- Épyaat puNa-aMkIt krNyaat yaavaI. yaalaa Apvaad ha jaoqao kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa sava- ihSSyaacaI eki~t r@kma inaQaa-rIt kolaolyaa kmaala mayaa-dohUna AiQak haoto AXaI p`krNao ha Asaola.jaoqao kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa sava- ihSSyaacaI puNa-aMkIt r@kma inaQaa-rIt kolaolyaa kmaala mayaa-dohUna AiQak haot Asaola AXaI Apvaada%mak p`krNao iva<a ivaBaagaakDo pazivaNyaat yaavaIt va yaa ivaBaagaaXaI sallaa masalat k$na inayaimat krNyaat yaavaIt. var ¤ ba ¥ yaa izkaNaI namaud kolaolyaa p`krNaI doKIla maihnyaacyaa kahI BaagaasaazI p`dana kravayaacao inavaR<aIvaotna va %yaavarIla mahagaa[- vaaZ hI Épyaacyaa ApuNa-aMt yaot Asaola tr ‚ tI puZIla pUNa- ÉpyaaMt pUNa-aMkIt krNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naaMvaanao‚ A.naa. kuLkNaI- ]p saicava ‚ iva<a ivaBaaga.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– kuTuMba inavaR<aIvaotna‚ 1964…spYTIkrNa..

iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë. saoinavao–1088À651 Àsaovaa –4‚ id. 22 jaanaovaarI ¸1991.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 100‚ 101‚ va 102 cyaa trtudInausaar pUNa-saovaa ikMvaa inayat vayamaana inavaR<aI vaotnaasaazI pa~ haoNyaapUvaI- XaasakIya kma-caa–yaalaa naadarI‚ Akaya-xamata ikMvaa gaOrvat-NaUk yaamauLo saovaainavaR<a haoNyaasa Baaga paDNyaat Aalao Asaola ikMvaa saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao Asaola tovha Kasa ivacaar krNyaayaaogya Asao to p`krNa Aaho Asao Xaasanaalaa vaaTlao tr Xaasana %yaalaa AnaukMpa inavaR<aIvaotna maMjaUr k$

Page 425: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

373

Xakto. yaanausaar AnaukMpa inavaR<aI vaotna GaoNaa–yaa inavaR<a kma-caa–yaaMpOkI jyaa kma-caa–yaaMnaa Xaasana saovaotUna saovaainavaR<a haoNyaasa Baaga paDNyaat Aalao %yaanaaMca Xaasana inaNa-ya ‚ iva<a ivaBaaga‚ Ë. pI[-ena 1468À68Àdha idnaaMk 22 jaanaovaarI 1969 Anvayao kuTuMba inavaR<aIvaotnaacaa laaBa Anau&oya haota. jyaa kma-caa–yaaMnaa saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao AXaaMcao baabatIt %yaaMnaa jarI %yaaMcyaa maR%yaucyaa tarKosa AnaukMpa inavaR<aIvaotna imaLt Asalao trI %yaaMcyaa kuTuuMibayaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna Anau&oya navhto.

2. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 ho id. 15 Aa^gasT 1982 pasaUnaAMmalaat AalyaanaMtr XaasakIya saovaotUna inavaR<a JaalyaanaMtr AaiNa maR%yaucyaa tarKosa inavaR<aIvaotna imaLalyaavar maR%yau pavalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuTuMbaalaa inayama 116 cyaa paoT inayama ¤2¥ ¤ saI¥ p`maaNao kuTuMba inavaR<aIvaotna Anau&oya zrto.yaa saMdBaa-t jyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao va jao maR%yaucyaa tarKosa AnaukMpa inavaR<aIvaotna Gaot haoto AXaaMcyaa kuTuMbaIyaaMnaa Aata yaa inayamaap`maaNao kuTuMba inavaR<aIvaotna Ana&oya raihla kaya‚ Asaa mau_a ]pisqat krNyaasa Aalaolaa Aaho. 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 62 p`maaNao “ AnaukMpa inavaR<aIvaotna ” ha inavaR<aIvaotnaacaa ek p`kar Aaho.saovaotUna kaZUna Taklaolaa va AnaukMpa inavaR<aIvaotna GaoNaara XaasakIya kma-caarI inavaR<aIcyaa tarKosa inavaR<aIvaotna Gaot AsalyaamauLo Aata Asao spYT krNyaat yaot Aaho kI‚ jaoa XaasakIya kma-caarI saovaotUna kaZUna TaklyaamauLo inayama 100 ‚ 101 va 102 Anausaar AnaukMpa inavaR<aIvaotna Gaot Asatao.%yaacao baabatIt %yaacyaa maR%yaunaMtr %yaacyaa kuTuMbaalaa varIla inayamaatIla inayama 116 cyaa paoT inayama ¤2¥ maQaIla KMD ¤saI¥ cyaa trtudInausaar kuTuMba inavaR<aIvaotna Anau&oya rahIla. yaasaazI yaa inayamaacyaa KMD ¤ saI ¥ maQaIla “ saovaotUna inavaR<a JaalyaanaMtr AaiNa maR%yaucyaa tarKosa inavaR<aIvaotna imaLalyaavar maR%yau pavalaa Asaola” yaa trtudImaQyao “ saovaotUna kaZUna TaklyaanaMtr AaiNa maR%yaucyaa tarKosa inavaR<aIvaotna imaLalyaavar maR%yau pavalaa Asaola ” AXaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcaahI AMtBaa-va Asalyaacao samajaNyaat yaavao. 4. varIla spYTIkrNaaMmauLo ‚yaqaaisqatI ‚ mahalaoKapala ¤ laoKa va Anau&oyata ¥maharaYT/ mauMba[- À naagapUr yaaMnaa ¤ 1 ¥ jyaa inavaR<aIvaotna Qaarkalaa saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao Aaho AXaa inavaR<aIvaotna Qaarkacyaa yaapuZo kaZavayaacyaa inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaamaQyao ‚ inavaR<aIvaotna Qaarkacyaa maR%yaunaMtr Anau&oya Asalaolyaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaasaMbaMQaIcaI naaoMd AMtBaU-t kravaI laagaola. tsaoca ¤ 2¥ jyaaMnaa saovaotuna kaZUna TakNyaat Aalao Aaho AaiNa jyaaMnaa AnaukMpa inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho ‚ prMtu jyaaMcyaa inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaamaQyao kuTuMba inavaR<aIvaotnaasaMbaMQaIcaa ]llaoK kolaolaa nasaola ikMvaa kuTuMba inavaiR<avaotna Anau&oya naahI Asaa ]llaoK kolaolaa Asaola AXaa p`krNaI ‚ AavaXyaktonausaar ‚ kuTuMbainavaR<aIvaotna p`danaacao navaIna AadoXa inaga-imat krNyaacaI kaya-vaahI krNao AavaXyak rahIla. mhNaUna sava- kayaa-laya p`mauKaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI %yaMacao kayaa-layaatIla jyaa XaasakIya kma-caa–yaaMnaa idnaaMk 15 Aa^gasT 1982 raojaI ikMvaa %yaanaMtr saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao va jyaanaa AnaukMpa inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho AXaa sava- kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcao kuTuMba inavaR<aIvaotna p`aiQaÌt krNyaacyaa dRYTIkaonaatUna punaiva-laoakna kravao AaiNa %yaasaMbaMQaatIla AavaXyak tao tpXaIla mahalaoKapala ¤ laoKa va Anau&oyata ¥ maharaYT/ ‚ mauMba[- À naagapUr yaaMcyaakDo puZIla kaya-vaahIsaazI pazvaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXanausaaar va naavaanao‚ A.naa. kuLkNaI- Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 426: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

374

ivaYaya Á–inavaR<aIvaotnaacaa AMSaraSaIÌt Baaga pnauÁsqaaipt krNao.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. inaAMk 1091 À20 À saovaa 4 idnaaMk 28 jaanaovaarI ¸1991. Saasana pirp~k iva<a ivaBaaga Ë. inaAMk 1088À805Àsaovaa 4 idnaaMk 28 maaca- 1990 Anvayao Asao spYTIkrNa doNyaat Aalao Aaho kI‚ jyaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaI Aaplyaa inavaR<aIvaotnaacaa Baaga saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkalaa AMSaraSaIÌt kolaolaa Asaola Asao inavaR<aIvaotnaQaarkca f@t %yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna 15 vaYa-o pUNa- JaalyaanaMtr inavaR,<aIvaootnaacaa AMSaraSaIÌt kolaolaa Baaga punaÁsqaaipt k$na GaoNyaasa pa~ Aahot. [tr p`krNaI jaoqao inavaR<aIvaotnaacaa Baaga AMSaraSaIÌt kolyaacaa idnaaMk ha saovaa inavaR<aIcyaa idnaaMkanaMtrcaa Asaoola va %yaamauLo yaa daona GaTnaaMmaQyao KMD pDlaolaa Asaola‚ toqao inavaR<aIvaotnaacaa Baaga jyaa idnaaMkalaa AMSaraSaIÌt kolaolaa Asaola %yaa idnaaMkapasaUna 15 vaYao- pUNa- JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaacaa AMSaraSaIÌt kolaolaa Baaga punaÁsqaaipt hao[-la. 2. inavaR<aIvaotnaacaa AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNyaacaa Saasanaacaa inaNa-ya %yaamaagaIla K–yaa ]_oSaanausaar sava- p`krNaI samaanatonao laagaU kolaa jaa[-la yaacaI Katrjamaa vhavaI mhNaUna punha Asao spYT krNyaaMt yaoto kI‚ inavaR<aIvaotnaacaa AMSaraSaIÌt kolaolaa Baaga punaÁsqaaipt k$na GaoNyaasaazI saovaainavaR<aIcyaa tarKopasaUna 15 vaYaa-caI gaNanaa jaoqao inavaR<aIvaotnaacyaa Baagaacao AMSaraSaIkrNa saovaainava,R<aIcyaa idnaaMkalaa krNyaat Aalao haoto ÀAaho ASaaca p`krNaI kolaI jaa[-la. dusa–yaa Sabdat jyaa p`krNaI inavaR<aIvaotnaacyaa AMSaraSaIÌt rkmaocao p`dana saovaa inavaR<aIcyaa pihlyaaca maihnyaat krNyaaMt Aalao haoto À Aaho AaiNa AMSaraSaIkrNaamauLo pihlyaaca inavaR<aIvaotnaatUna samauicat kpat krNyaat AalaI ASaI p`krNao yaa p`vagaa-t maaoDtIla. [tr sava- p`krNaI mhNajao jaoqao inavaR<aIvaotnaacyaa AMSaraSaIkrNaamauLo dusa–yaa ikMvaa %yaanaMtrcyaa maihnyaapasaUna inavaR<aIvaotnaatUna samauicat kpat krNyaaMt AalaI Àyaoto toqao 15 vaYa-acyaa kalaavaQaIcaI gaNanaa AMSaraSaIkrNaacyaa tarKopasaUna mhNajaoca AMSaraSaIkrNaamauLo inavaR<aIvaotnaamaQaUna kravayaacaI kpat jyaa tarKopasaUna krNyaat AalaI haotIÀAaho %yaa tarKopasaUna kolaI jaa[-la.jyaa p`krNaI AMSaraSaIkrNaacaI tarIK inavaR<aIvaotna saMivatrNa kaya-alayaatIla inavaR<aIvaotnaacyaa kagadp~amaQyao ]da. inavaR<aIvaotna p`dana AadoXa [%yaaidmaQyao sahja ]plabQa haot nasaola %yaa p`krNaI inavaR<aIvaotna saMivatrNa kayaa-layaanao hI maaihtI inavaR<aIvaotnaacaa AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNyaapUvaI- inavaR<aIvaotna p`dana AadoSa jyaa laoKa AiQaka–yaaMnaI kaZlao haoto %yaaMcaokDUna maagavaavaI. 3. jaI p`krNao Saasana pirp~k iva<a ivaBaaga Ë. inaAMk 1088À805Àsaovaa 4 idnaaMk 28 maaca- 1990 tsaoca yaa pirp~kamaQaIla trtudIMKorIja Anya rItInao inakalaat kaZlaolaI AsatIla %yaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yao} nayao. tqaaip kovaL saanauga`h savalat mhNaUna ASaa p`krNaaMmaQyao Saasana pirp~k iva<a ivaBaaga idnaaMk 28 maaca- 1990 maQaIla pircCod 3 Anausaar kravayaacyaa Aitp`danaacyaa rkmaocaI vasaUlaI yaapuZo krNyaat yao} nayao. maa~ jaoqao Aitp`danaacaI r@kma Agaaodrca vasaUla krNyaat AalaolaI Asaola %yaa p`krNaI tI r@kma prt krNyaat yaoNaar naahI.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopUvaI- saha maihnyaaMcao Aat mahalaoKaapala ¤ laoKa va Anau&oyata ¥ 1 ikMvaa 2 maharaYT/ ‚ mauMba[- À naagapUr yaaMcaokDo inavaR<aI vaotnaacao kagadp~ pazivaNao…..

pirp~k ¸ iva<a ivaBaaga‚ Ë. saoinavao 1090 Àp`.Ë.341 Àsaovaa –4‚ idnaaok 6 maaca- 1991.

inayat vayamaana inavaR<aIvaotna jyaa maihnyaat tI doya Aahot %yaa maihnyaacyaa pihlyaa tarKopasaUna doNao Xa@ya vhavao yaasaazI kayaa-laya p`mauK va inavaR<aIvaotna p`dana AadoXa kaZNyaasa jabaabadar AsaNaaaro [tr AiQakarI yaaMnaI inavaR<aIvaotna va ]pdana p`%yaxa doNyaacyaa va p`aiQaÌt krNyaacyaa ivaivaQa kaya-pQdtIbaabat maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´

Page 427: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

375

inayama‚ 1982 maQaIla p`krNa 10 maQyao ivaiht kolaolao vaoLap~k paLNao AavaSyak Aaho. ]@t inayamaamaQaIla inayama 121 maQyao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~k pUNa- krNyaasaazI inarinaraLo TPpo zrivaNyaat Aalao AsaUna p`%yaok TPPyaasaazI kaTokaorpNao paLavayaacyaa inaiScat AXaa tarKa naomaUna idlyaa Aahot.%yaanausaar AXaI inaiXcat tarIK ]laTlaI kI‚ %yaanaMtr lagaoca %yaa kamaacyaa puZIla TPPyaasa p`arMBa haotao. inayama 121 va 122 maQaIla AavaSyak baabaI pUNa- kolyaanaMtr ‚ kayaa-laya p`mauKanao‚ inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ sava- baabatIt pUNa- k$na yaqaaisqatI mahalaoKapala ¤ laoKa va Anau&oyata ¥ 1 ikMvaa 2 maharaYT/ mauMba[- À naagapUr yaaMcyaakDo XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopUvaI- jaastIt jaast saha maihnyaaMcao Aat pazivaNao AavaXyak Aaho. AXaI kaya-vaahI %yaa %yaa inaiScat tarKaMnaa JaalaI tr kayaa-laya‚ kagadp~aMcaI AavaSyak tI CananaI kolyaanaMtr saovaainavaR<aIcyaa tarKopUvaI- jaastIt jaast ek maihnyaacyaa Aat inavaR<aI vaotna p`dana AadoXa va maR%yau – ina –saovaa inavaR<aI ]pdana ¤ Aata inavaR<aI]pdana ¥ p`dana krNyaacao AadoXa kaZola. 2. mahalaoKapala ¤ laoKa va Anau&oyata ¥ 2 maharaYT/ ‚ naagapUr yaaMnaI Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNalao Aaho kI‚ %yaaMcyaa kayaa-layaat 1989–90 yaa vaYaI- p`aPt Jaalaolyaa inavaR<aIvaotnaacyaa ekUNa p`krNaaMpOkI f@t 7 T@ko p`krNao saovaainavaR<aIcyaa Agaaodr saha maihnao %yaaMcao kaya-layaakDo p`aPt JaalaI. 18 T@ko p`krNao saovaainavaR<aIcyaa Agaoadr tIna maihnao p`aPt JaalaI AaiNa 75T@ko p`krNao XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aInaMtr mahalaoKapalaaMcyaa kayaa-layaakDo p`aPt JaalaI.iXavaaya ]iXara p`aPt JaalaolaI p`krNao ivaiht inayama laxaat Gao}na pUNa- kolaolaI navhtI. %yaamauLo inavaR<aIvaotnaacaI p`krNao AMitmatÁ inakalaI kaZNyaat ivalaMba laagalaa va saovaainavaR<a XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inaYkarNa ~asa Jaalaa. 3. Saasanaacyaa AsaohI inadXa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ kayaa-laya p`mauKakDUna inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~o mahalaoKapalaaMkDo pazivataMnaa inavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaacyaa %yaacyaa kayaa-layaacaa saMpUNa- p<aa namaunaa 5‚6 va 7 maQyao pUNa-pNao namaud kolaa jaat naahI. pirNaamatÁ mahalaoKapalaaMcyaa kayaa-layaakDUna inaga-imat haoNaarI inavaRtIvaotna ivaYayak laaBaaMcaI p`aiQakarp~o mahalaoKapalaaMcao kayaa-layaat prt yaotat va p`aiQakarp~o inavaR<a haoNaa–yaa À Jaalaolyaa kma-caa–yaasa va %yaaMcyaa kayaa-layaasa vaoLovar p`aPt na JaalyaamauLo inavaR,<aI vaotnaivaYayak laaBaaMcyaa p`danaasa ivalaMba haotao. mhNaUna yaa saMbaMQaat kayaa-laya p`mauKaMnaa Asao inado-Xa doNyaat yaot Aahot kI‚ %yaaMnaI inavaR<aIvaotnaacaI kagadp~o tyaar krNyaasaazI ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtIcao va vaoLap~kacao p`%yaxaat palana haot Aaho yaacaI dxata GyaavaI AaiNa inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ ivahIt namaunyaat sava- baabatIt yaqaaoicatir%yaa pUNa- k$na XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKocyaa saha maihnao Agaaodr mahalaoKapalaaMcyaa kayaa-layaakDo pazivalao jaatIla yaacaI kaLjaI GyaavaI. tsaoca saovaainavaR<aIvaotnaacao kagadp~ mahalaoKapalaaMcao kayaa-layaakDo pazivataMnaa %yaat inavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaacao pdnaama ‚ %yaacaaÀ %yaacyaa kayaa-layaacaa saMpUNa- p<aa [%yaaid tpXaIla yaaogya %yaa izkaNaI AcaukpNao namaUd krNyaat Aalaa Aaho yaacaIhI Ka~I k$na GyaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚

A.naa. kuLkNaI- Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 428: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

376

ivaYaya Á–maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 cyaa piriXaYT Paaca maQaIla namaunaa 7 laa sauQaarNaa.

iva<a ivaBaaga ‚pirp~k Ë.saoinavao 1090À290 Àsaovaa –4‚ id. 25 maaca- ‚1991.

pirp~k Á maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRtI vaotna´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 27 ³4´ va 130 cyaa trtudInausaar saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkalaa jyaa XaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd ivaBaagaIya ikMvaa nyaayaIk kaya-vaahI sau$ Asaola ikMvaa caalaU zovaNyaat AalaI Asaola %yaa kma-caa–yaacyaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMnaa AMitma sva$p dota yaot naahI. AXaa XaasakIya kma-caa–yaasa f@t 100 T@ko ta%purto inavaR<aIvaotna idlao jaato va [tr laaBa ¤ ]pdana‚ inavaR<aI vaotnaacao AMXaraXaIÌt maUlya¥ ivaBaagaIyaÀ nyaayaIk kaya-vaahI pUNa- Jaalyaavar AaiNa %yaa saMbaMQaatIla AMitma AadoXa kaZlyaanaMtr idlao jaatat. qaaoD@yaat XaasakIya kma-caa–yaacyaa inavaR<aIcyaa tarKolaa ivaBaagaIya ÀnyaayaIk kaya-vaahI saMbaMQaat ]plabQa AsalaolaI pirisqatI laxaat Gao}na %yaacao inavaR<aI vaotna ivaYayak laaBa zrivalao jaatat va %yaa p`yaaojanaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 27¤6¥ p`maaNao ivaBaagaIya ÀnyaayaIk kaya-vaahI KalaIla tarKaMpasaUna sau$ JaalaI Asao maananyaat yaoto.

¤A¥ ivaBaagaIya kaya-vaahIcao baabatIt‚ XaasakIya kma-caa–yaasa ikMvaa inavaR<aIvaotnaQaarkasa jyaa tarKolaa Aaraopp~ doNyaat Aalao Asaola %yaa tarKopasaUna ikMvaa XaasakIya kma-caa–yaalaa AaQaIcyaa tarKopasaUna inalaMbanaaQaIna zovalao Asaola AXaa tarKopasaUna.

¤ba¥ faOjadarI kaya-vaahIcao baabatIt‚ jyaa tarKolaa dMDaiQakarI tËarIcaI dKla Gaotao ikMvaa paoolaIsa AiQaka–yaacao p`itvaodnaacaI jyaa tarKolaa dMDaiQakarI dKla Gaotao‚ %yaa tarKopasaUna.

¤k¥ idvaaNaI kaya-vaahIcao baabatIt ‚ vaadp~ nyaayaalayaalaa jyaa tarKosa saadr krNyaat yaoto %yaa tarKopasaUna.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama ‚1982 cyaa inayama 123³1´ p`maaNao XaasakIya kma-caa–yaacao inavaR<aIvaotna saMbaMQaIcao kagadp~ kayaa-laya p`mauKanao mahalaoKapalaaMkDo namaunaa 7 maQaIla p~amaQyao pazvaavayaacao Asatat.yaa p~atIla pircCod 3 maQyao inavaR<a kma-caa–yaacyaa ivaÉQd ivaBaagaIya caaOkXaI p`laMbaIt AahoÀnaahI ikMvaa ivaBaagaIya caaOkXaI kravayaacao yaaoijalao AahoÀnaahI yaabaabatcaI maaihtI namaUd kravaI laagato.inavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa baabatIt %yaacyaa inavaR<aIpUvaI- inayama 27³6´ nausaar ivaBaagaIya ÀnyaayaIk kaya-vaahI sau$ krNyaat AalaI nasaola tr inavaR<aIcyaa idnaaMkalaa %yaacao ivaÉQd ivaBaagaIya ÀnyaayaIk kaya-vaahI p`laMbaIt Aaho Asao mhNata yaot naahI. %yaamaLo jyaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa ivaÉQd ivaBaagaIya kaya-vaahI krNyaacao kovaL p`staivat AsaUna p`%yaxaat var pircCod 1 maQyao yaqaaisqatI ¤A¥ ¤ba¥ Aqavaa ¤k¥ yaoqao inado-iXalaolaI kaya-vaahI JaalaolaI nasaola %yaacao baabatIt %yaa saMbaMQaIcaI maaihtI namaunaa 7 maQaIla pircCod 3 maQyao namaUd krNyaacaI AavaSyakta naahI. mhNaUna Xaasana Aata Asaa inado-Xa dot Aaho kI ‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama‚ 1982 cyaa pircCod paca maQaIla namaunaa 7 cyaa pircCod 3 ¤e¥ AaiNa ¤baI¥ maQaIla AnauËmao “ ikMvaa tI krNyaacao yaaoijalaolao naahI ” AaiNa “ ikMvaa tI krNyaaacao yaaoijalaolao Aaho ” ho Xabd vagaLNyaat yaavaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ A.naa. kuLkNaI- Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 429: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

377

ivaYaya Á–ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1091À55Àsaovaa –4 idnaaMk 6 mao ¸1991.

saQyaa ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovarIla vyaajaacao p`dana maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 129–e cyaa trtudInausaar ivainayimat kolao jaato. 2. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNaUna doNyaat Aalao Aaho kI‚ inayatvayamaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI %yaaMcaokDUna Xaasanaalaa yaoNao AsaNaa–yaa rkmaa inaQaa-rIt krNyaacao kama jarI daona vaYao- Agaaodr sau$ haoto‚ trI [tr saovaainavaR<aIcyaa p`krNaI Xaasanaalaa yaoNao AsaNaa–yaa rkmaa inaQaa-rIt krNyaacyaa kamaasa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIsa XaasanaacaI maanyata imaLalyaanaMtrca p`arMBa haotao. %yaamauLo inayama 129 e cyaa trtudI yaa inayatvayamaanaavyaitir@t [tr karNaastva saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaIdoKIla laagaU haotat ka‚ AaiNa laagaU haot Asalyaasa‚ tIna maihnyaaMcyaa kalamayaa-docao baMQana AXaa p`krNaI paLavao ka‚ AXaI SaMka ]pisqat krNyaat AalaI Aaho.yaa saMbaMQaatIla pirisqatIcao punaiva-laoakna krNyaat Aalao AsaUna Xaasanaanao Aata Asao zrivalao Aaho kI‚ inayatvayamaanaavyaitir@t [tr saovaainavaR,<aIcyaa p`krNaI saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaacaa daoYa nasatanaa kovaL p`Xaasainak caukImauLo jar ]pdanaacyaa p`danaasa ivalaMba Jaalaa Asaola tr vyaajaacao p`dana saMbaMQaIt p`XaasakIya ivaBaagaanao iva<a ivaBaagaaXaI sallaamasalat k$na KalaIlap`maaNao ivainayaimat kravao Á– ³1´ saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkalaa jyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa ivaÉQd ivaBaagaIya À nyaaiyak kaya-vaahI p`laMibat Asaola AaiNa jaoqao kaya-vaahI pUNa- hao[-pya-nt ]pdanaacaI r@kma raoKUna zovaNyaat AalaI Asaola‚ AXaa p`krNaI ³A´ jar XaasakIya kma-caa–yaaMcaI sava- AaraopaMmaQaUna pUNa-tÁ daoYamau@tta JaalaI Asaola AaiNa ]pdanaacyaa rkmaocao p`dana ASaI kaya-vaahI pUNa- JaalyaanaMtr krNyaat Aalao Asaola tr ]pdanaacao p`dana saovaainavaR<aInaMtrcyaa lagatcyaa idnaaMkalaa doya Jaalao Asao maanaNyaat yao[-la. jar ]pdanaacao p`dana inavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaanaMtr krNyaat Aalao Asaola tr inavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaanaMtrcyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la. ³ba´ ivaBaagaIya À nyaaiyak kaya-vaahI p`laMbaIt Asatanaa XaasakIya kma-caa–yaacaa maR%yaU Jaalyaanao ivaBaagaIya Ànyaaiyak kaya-vaahI baMd krNyaat AalaI Asaola tr ]pdanaacao p`dana maR%yaucyaa idnaaMkanaMtrcyaa lagatcyaa idnaaMkalaa doya Jaalao Asao maanaNyaat yao[-la AaiNa jar ]pdanaacao p`dana ivalaMbaanao krNyaat Aalao Asaola tr‚ maR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la. ³k´ ivaBaagaIya Ànyaaiyak kaya-vaahI pUNa- JaalyaanaMtr XaasakIya kma-caarI pUNa-tÁ daoYamau@t Jaalaa nasaola AaiNa saxama p`aiQaka–yaanao ]pdanaacao p`dana krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Asaola AXaa p`krNaI saxama p`aiQaka–yaanao ]pdana p`dana krNyaacao AadoXa jyaa idnaaMkalaa kaZlao AsatIla %yaa idnaaMkalaa ]pdanaacao p`dana doya Jaalao Asao maanaNyaat yao[-la.AXaa p`krNaI jar ]pdanaacao p`dana ivalaMbaanao krNyaat Aalao Asaola tr saxama AiQaka–yaanao var namaUd kolaolao AadoXa jyaa idnaaMkalaa kaZlao AsatIla %yaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la. ³2´ inayatvayamaana saovaainavaR<aIvyaitir@t [tr karNaastva saovaainavaR<aIÁ– AXaa p`karcaI saovaainavaR<aIcaI p`krNao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 10³4´ ikMvaa ³5´‚65‚ 66‚ 68‚ ikMvaa 81 yaaMpOkI kaoNa%yaahI inayamaaKalaIla AsaU XaktIla. inavaR<aIvaotnaacaI kagadp~o tyaar krNaa–yaa kayaa-layaalaa inayat vayamaanaanaMtr saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMcaI inavaR<aIvaotnaacaI kagadp~o tyaar krNyaasa jasaa purosaa AvaQaI ]plabQa Asatao‚ tsaa AvaQaI AXaa p`krNaI ]plabQa hao} Xakt naahI.tqaaip 25 vaYaa-caI saovaa pUNa- Jaalyaavar ikMvaa saovaainavaR<aIcyaa Agaaodr 5 vaYao- yaapOkI kaoNa%yaahI AaQaIcyaa p`saMgaI kayaa-laya p`mauKanao XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaocaI pDtaLNaI k$na maharaYT/ naagarI saovaa ³inava<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 59 Anvayao inaQaa-rIt kolaolaa Ah-takarI saovaocaa kalaavaQaI %yaalaa kLvaavaa AXaI inayamaat trtUd Aaho .mhNaUna AXaI Apoxaa Aaho kI‚inayatvayamaana saoovaainavaR<aIvyaitir@t [tr karNaastva saovaainavaR<aIcyaa p`krNaIdoKIla saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaacao

Page 430: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

378

kagadp~o tyaar krNyaasa kayaa-laya p`mauKasa AvaajavaI ivalaMba laagaU nayao. mhNaUna Asao zrivaNyaat Aalao Aaho kI‚ AXaa p`krNaI ]pdanaacao p`dana inavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna saha maihnyaanaMtr krNyaat Aalao Asaola tr inavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna saha maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yaavao. ³3´ saovaot Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt Á–AXaa p`krNaI var KMD ³2´ yaa izkaNaI namaUd kolyaap`maaNao ivacaar krNyaat yaavaa. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 136 to 143 yaat maR%yaU ]pdanaacao p`dana krNyaabaabatcaI tpiXalavaar kaya-pQdtI spYT krNyaat AalaI Aaho. AXaa p`krNaIdoKIla saMbaMQaIt kayaa-layaalaa maR%yaU ]pdanaacao p`dana vaajavaI kalaavaQaIt krNao Xa@ya Aaho. mhNaUna Asao zrivaNyaat Aalao Aaho kI‚ AXaa p`krNaI maR%yaU ]pdanaacao p`dana maR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna saha maihnyaanaMtr krNyaat Aalao Asaola tr maR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna saha maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yaavao. tqaaip‚ eKaVa p`krNaI ekapoxaa AiQak maagaNaIdaraMnaI ]pdanaacaa %yaacaa Àitcaa davaa daKla kolyaamauLo maR%yaU ]pdanaacao p`dana raoKUna zovaNyaat Aalao Asaola AXaI p`krNao yaa AadoXaanausaar Vavayaacyaa vyaajaasaazI AapaoAap pa~ zrNaar naahIt. Asao p`%yaok p`krNa gauNava<aonausaar iva<a ivaBaagaacyaa sahmatInao svatM~ir%yaa tpasaNyaat yao[-la. ³4´ saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inavaR<aIpUvaI-cyaa idnaaMkapasaUna %yaacao vaotnaat ikMvaa ]pdanaasaMbaMQaIcyaa trtudIt sauQaarNaa JaalyaamauLo Agaaodrca p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaot vaaZ Jaalaolyaa p`krNaIÁ– saQyaa AXaa p`krNaI vyaaja idlao jaat naahI.yaa saMbaMQaat Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNaUna doNyaat Aalao Aaho kI‚AXaa p`krNaI ]pdanaacyaa frkacaI r@kma p`dana krNyaasa AvaajavaI ivalaMba haotao. ]pdanaacaI gaNanaa krNyaasaazI laxaat Gaotlyaa jaaNaa–yaa vaotnaat sauQaarNaa krNaaro ikMvaa ]pdanaacyaa Anau&oyato saMbaMQaatIla inayamaaMt saUQaarNaa krNaaro AadoXa inaga-imat JaalyaanaMtr ]pdanaacyaa frkacaI r@kma vaajavaI kalaavaQaIt p`dana krNyaat yaavaI AXaI Apoxaa Aaho. sava- baabaIcaa ivacaar k$na Aata Asao zrivaNyaat Aalao Aaho kI‚ ]pdanaacyaa qakbaakIcao p`dana krNyaasa vaotna inayama yaat sauQaarNaa krNaaro AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaaMpoxaa AiQak ivalaMba Jaalyaasa Asao AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la. ³5´XaasakIya ivaBaagaacao ikMvaa %yaapOkI kahI BaagaaMcao saava-jainak xao~atIla ]pËmaÀsvaaya<a saMsqaa Àsqaainak p`aiQakrNa yaat $paMtr Jaalyaanao %yaat saamaUihkrI%yaa vaga- krNyaat Aalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcaI p`krNao vagaLta‚ saava-jainak xao~atIla ]pËmaÀsvaaya<a saMsqaaÀ sqaainak p`aiQakrNa yaaaMmaQyao kayamacao samaavaoXa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaIÁ– Asaa p`krNaaMvar ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovar vyaaja doNyaabaabat var KMD ³2´ yaa izkaNaI namaUd kolyaap`maaNao ivacaar krNyaat yaavaa. ]pdanaacao p`dana krNyaasa kayamacao samaavaoSana Jaalyaacyaa idnaaMka pasaUna saha maihnyaaMpoxaa AiQak ivalaMba Jaalyaasa saha maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la. inayat saovaainavaR<aIcyaa p`krNaI saovaainavaR,<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaacaa daoYa nasatanaa kovaL p`Xaasainak karNaamauLo À caukImauLo ]pdanaacyaa p`danaasa ivalaMba Jaalaa Asaola tr ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovar vyaaja doNyaacaI saQyaacaI kaya-pQdtI laagaU rahIla. dusa–yaa Xabdat‚ saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaanaMtrcyaa ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la.

2. ]pdanaacao p`dana ivalaMbaanao krNyaasa jabaabadar AsaNaa–yaa kma-caa–MivaÉw krNyaat yaot AsalaolaI iXastBaMgaacaI kaya-vaahI pUNa- JaalyaanaMtrca vyaaja doya rahIla ka AXaI XaMka ]pisqat krNyaat AalaI Aaho . yaa saMbaMQaat Asao spYT krNyaat yaot Aaho kI‚ saovaainavaR,<a SaasakIya kma-caa–yaacaa daoYa nasatanaa kovaL p`Xaasainak caukImauLo ]pdanaacyaa p`danaasa ivalaMba Jaalaa Aaho Asao spYTpNao p`sqaaipt Jaalao Asaola‚ AXaa sava- p`krNaI ksaUrdar kma-caa–yaaMivaÉw krNyaat yaoNaa–yaa iXastBaMgaacyaa kaya-vaahIcyaa inakalaacaI vaaT na pahta vyaaja doNyaat yaavaoo.iXastBaMgaacyaa kaya-vaahIcyaa p`krNaaMvar svatM~ ir%yaa kaya-vaahI krNyaat yaavaI. yaa AadoXaaMnausaar‚ jaoqao vyaaja doya Jaalao Asaola toqao ]pdanaÀ]pdanaacaI qakbaakI jyaa maihnyaat idlaI jaa[-la %yaa maihnyaacyaa lagatpUvaI-cyaa maihnyaapya-t to doNyaat yao[-la.

Page 431: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

379

3. ho AadoSa to inaga-mat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. yaa idnaaMkapUvaI- saovaainavaR<a JaalaolyaaÀsaovaot Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa jyaa p`krNaI ]pdanaacyaa p`danaasaazI inavaR<aIcyaa ÀmaR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna yaqaaisqatI tInaÀsaha maihnyaaMpoxaa AiQak ivalaMba Jaalaa AsaUna ho AadoSa inaga-imat haoNyaacyaa idnaaMkapya-nt ]pdanaacao p`dana krNyaat Aalao nasaola‚ AXaa p`krNaI doKIla laagaU rahtIla. tqaaip‚ AXaa p`krNaI vyaajaacao p`dana ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacaa idnaaMk ikMvaa inavaR,<aIcyaaÀmaR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna yaqaaisqatI‚ tIna À saha maihnyaaMcaa kalaavaQaI‚ yaapOkI jaao naMtrcaa idnaaMk Asaola %yaa idnaaMkapasaUna doya rahIla. inayatvayamaana saovaainavaR<aI vyaitir@t [tr karNaastva saovaainavaRi<aÀmaR%yaUcaI jaI p`krNao ho AadoXa inaga-imat haoNyaapUvaI- AMitmatÁ inakalaat kaZNyaat AalaolaI Aahot tI punha ]GaDNyaat yao} nayaot.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivalaMbaanao p`dana krNyaaMt Aalaolyaa ]pdanaavar vyaaja doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë. saoinavao 1092À224Àsaovaa 4 ‚ id. 24 jaulaO ‚ 1992. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 129 e cyaa trtudIMnausaar ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaovar vyaaja doNyaat yaoto. yaa inayamaacyaa paoT inayama ³1´ KalaIla dusa–yaa prMtukanausaar jyaa p`krNaI ta%purto ]pdana maMjaur krNyaat Aalao Asaola %yaa p`krNaI vyaaja doya haot naahI. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaalaa ta%pur%yaa ]pdanaacao p`dana krtanaa ]pdanaacyaa rkmaotUna Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaocaI vasaulaI krNyaasaazI vasaulaIyaaogya XaasakIya yaoNao rkmaopoxaa jaast r@kma raoKUna zovalaI jaato. AXaI jaada raoKUna zovaNyaat AalaolaI r@kma ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalyaasa %yaa rkmaovar vyaaja Anau&oya rahIla ikMvaa ksao Asaa p`Sna ]pisqat krNyaat Aalaa Aaho. yaabaabat Xaasana Asa KUlaasaa krIt Aaho kI‚ ]pdanaacyaa rkmaomaQaUna vasaulaIyaaogya XaasakIya yaoNao rkmaopoxaa jaast r@kma raoKUna zovaNyaat AalaI Asalyaasa ‚ AXaI jaada raoKUna zovaNyaat AalaolaI r@kma jar ivalaMbaanao p`dana krNyaat AalaI Asaola tr %yaa rkmaovar doKIla ]prao@t inayamaacyaa trtudInausaar vyaaja doya rahIla.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa saovaainavaRi<a ]pdana ÀmaR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotnaavar doNyaat yaoNaaro vyaaja… dramaQyao vaaZ AaiNa ivalaMbaanao

p`dana krNyaat Aalaolyaa kuTuMba inavaRiM<avaotnaavar vyaaja doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1094 À155 Àsaovaa –4 id. 24 eip`la ¸1995.

ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aaalaolyaa saovaainavaRi<a ]pdana ÀmaR%yaU ]pdana À inavaRi<avaotnaavar doNyaat yaoNaa–yaa vyaajaacao p`dana maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 129 ³e´ AaiNa 129 ³ baI´ cyaa trtudIMnausaar ivainayaimat kolao jaato.ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa saovaainavaR<aI ]pdana ÀmaR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotnaavar p`doya Asalaolyaa vyaajaacyaa drat vaaZ krNyaacaa AaiNa ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa kuTuMba inavaRi<avaotnaavar vyaaja doNyaacaa p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Xaasana Aata Asaa inaNa-ya Gaot Aaho kI‚

Page 432: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

380

³A´ jaoqao saovaainavaRi<a ]pdanaacao À maR%yaU ]pdanaacao p`dana saovaainavaR<aIcyaa À maR%yaUcyaa tarKopasaUna 3 ³ tIna´ maihnyaanaMtr krNyaat Aalao Asaola‚ AaiNa r@kma p`dana krNyaatIla ivalaMba ha p`Xaasainak caukImauLo Jaalaa Asao spYTpNao p`sqaaipt Jaalao Asaola toqao 3 ³ tIna´ maihnyaanaMtrcyaa kalaavaQaIsaazI sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa zovaIvar laagaU Asalaolyaa vyaajadranao vyaaja doNyaat yao[-la.³ saQyaa ha dr vaaiYa-k 12 T@ko caËvaaZInao Aaho ´. ³ba ´ jaoqao inavaR<aIvaotnaacao À kuTuMbainavaR<aIvaotnaacao p`dana to doya Jaalyaacyaa tarKopasaUna saha maihnyaanaMtr p`aiQaÌt krNyaat Aalao Asaola AaiNa r@kma p`dana krNyaatIla ivalaMba ha p`Saasainak karNaaMmauLo Jaalaa Asao spYTpNao p`sqaaipt Jaalao Asaola‚ toqao 6 ³ saha ´ maihnyaanaMtrcyaa kalaavaQaIsaazI sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa zovaIvar laagaU Asalaolyaa vyaajadrap`maaNaoo vyaaja doNyaat yao[-la.³saQyaa ha dr vaaiYa-k 12 T@ko vaaiYa-k caËvaaZInao Aaho .´ saQyaa‚ inavaR<aIvaotnaQaarkacaa Aja- p`aPt Jaaalyaavar maM~alayaatIla saMbaMQaIt p`XaasakIya ivaBaaga vyaaja doNyaabaabatcyaa ivanaMtIvar ivacaar krtao‚ AaiNa saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotna p`dana krNyaatIla ivalaMba ha p`Xaasainak karNaaMmaULo Jaalaa yaaba_la ivaBaagaacaI Ka~I Asaola tr ‚ tao ivaBaaga vyaaja p`dana krNyaasaazI iva<a ivaBaagaakDo maanyatosaazI iXafarsa krtao. yaa saMbaMQaatIla pirisqatIcao punaiva-laaokna krNyaat Aalao AsaUna Xaasanaanao Aata Asao zrivalao Aaho kI‚ ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotna À kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa p`%yaok p`krNaavar maM~alayaatIla saMbaMQaIt p`XaasakIya ivaBaaga svaaiQakaro ivacaar krIla AaiNa saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotnaÀ kuTuMbainavaR<aIvaotna p`dana krNyaatIla ivalaMba ha p`XaasakIya karNaaMmauLo Jaalaa yaaba_la ivaBaagaacaI Ka~I JaalaI Asaola‚ tr tao ivaBaaga yaqaaisqatI‚ mahalaoKapala ³ laoKa va Anau&oyata ´ maharaYT/ ‚ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDUna yaa saMbaMQaatIla Anau&oyata Ahvaala p`aPt k$na Gao}na‚ vyaaja p`dana krIla. vyaaja p`dana krNyaasaazI iva<a ivaBaagaakDo maanyatosaazI iSafarsa krNyaacaI yaapuZo AavaSyakta rahNaar naahI. jaoqaoo p`Xaasainak karNaaMmauLo saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yaU ]pdana À inavaR<aIvaotna À kuTuMba inavaR<aIvaotnaavar vyaajaacao p`dana p`aiQaÌt krNyaat Aalao Asaola‚ AXaa sava- p`krNaaMt maM~alayaatIla p`XaasakIya ivaBaagaanao jabaabadarI inaiScat k$na ivalaMbaasa jabaabadar Asalyaacao AaZLUna Aalaolyaa AiQaka–yaaMsahIt XaasakIya kma-caa–yaaivaÉw Aqavaa kma-caa–yaaMivaÉw maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 129 e va 129 baI maQyao namaUd kolyaap`maaNao iSastBaMgaacaI kaya-vaahI kravaI. AXaa p`krNaI vaoLovar AaiNa yaaogyairtInao kaya-vaahI haot Aaho ‚ yaacaI Katrjamaa k$na GaoNyaasaazI maM~alayaatIla p`XaasakIya ivaBaagaaMnaI yaa Xaasana inaNa-yaacyaa saaobat jaaoDloalyaa ivaiht namaunyaat itmaahI Ahvaala iva<a ivaBaagaakDo pazvaavaa. ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapya-nt jyaa p`krNaI saovaainavaRiM<a ]pdanaÀmaR%yau ]pdana ÀinavaRi<avaotnaÀ kuTUMba inavaRi<avaotna ÀyaaMcao p`dana krNyaat Aalaolao naahI‚ ASaa p`krNaI pircCod 1 maQyao namaUd kolaolaa vyaajaacaa dr laagaU hao[-la. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 129³e´ AaiNa ³baI´ cyaa ivaVmaana

trtudImaQyao yaa Saasana inaNa-yaacyaa trtUdIMpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao.yaa inayamaat rItsar sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 433: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

381

ivaYaya Á– ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa saovaainavaRi<a ]pdanaÀ maR%yaU ]pdanaavar vyaaja doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. saIpIe 1095À 148À saovaa –4‚ id. 28 iDsaoMbar ¸1995. Xaasana inaNa-ya Ë. saoinavao 1085 ÀsaIAar 1845Àsaovaa 4 id. 23jaUna 1986 cyaa trtudIMnausaar ]pdanaacyaa p`danaaasa p`Xaasainak caukImauLo ikMvaa saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inayaM~NaabaahorIla karNaaMmauLo ivalaMba Jaalaa Asao spYTpNao p`sqaaipt Jaalao Asaola AXaa p`krNaI jyaa maihnyaat saovaainavaRi<a ]pdanaacaoÀ maR%yaU ]pdanaacao p`%yaxa p`dana krNyaat Aalao Asaola %yaaacyaa lagatpUvaI-cyaa maihnaa Akorpya-t vaoLaovaLI ivaiht kolaolyaa drap`maaNao vyaaja doNyaat yaoto. 2. yaa saMdBaa-t Xaasana Aata Asaa inaNa-ya Gaot Aaho kI‚ saovaainavaRi<a ]pdanaacyaa À maR%yaU ]pdanaacyaa rkmaocao p`dana krNyaasa ivalaMba laagalyaasa ]pdanaacao p`%yaxa p`dana jyaa idnaaMkalaa krNyaat Aalao Asaola %yaa idnaaMkapya-t vyaaja Anau&oya rahIla. 3. ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapya-t jyaa p`krNaI saovaainavaRi<a ]pdana À maR%yaU ]pdana yaaMcao p`dana krNyaaMt Aalaolao naahI‚ AXaa sava- p`krNaI yaa AadoXaaMcyaa trtudI laagaU rahtIla.

ivaYayaÁ– manaaoivaÌtIÀmaanisak duba-lata ikMvaa XaarIirkdRYTyaa paMgaLopNaaÀivaklaaMgata Asalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa maulaaMnaa saMpUNa- hyaatBar kuTMba inavaR<aIvaotna doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë. kuinavao 1090 À254Àsaovaa 4 ‚ idnaaMk 2 jaulaO¸ 1991.

Xaasana inaNa-ya ‚ iva<a ivaBaaga‚ Ë. pI[-ena 1472 À 1609 ÀsaIAar 239 À75 Àsaovaa 4‚ id. 12 Aa^gasT 1976 Anvayao Asao AadoXa kaZNyaaMt Aalao haoto kI‚ XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa maulaaMmaQyao ikMvaa maulaImaQyao kahI manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata inamaa-Na JaalaolaI Asaola ikMvaa XaairrIkdRYTyaa paMgaLopNaa ikMvaa ivaklaaMgata AalaolaI Asaola AaiNa %yaamauLo %yaa maulaaMcyaa baabatIt Azra vaYao- ³ Aata ekvaIsa vaYao- ´ AaiNa AivavaahIt maulaIcyaa baabatIt ekvaIsa vaYao- ³ Aata caaovaIsa vaYao- ´ vaya pUNa- Jaalaolao Asalao trI %yaalaa Àitlaa ]pijaivaka krNao Xa@ya nasaola tr ‚ AXaa maulaaMnaa ikMvaa AivavaahIt maulaIlaa ‚ %yaa Xaasana inaNa-yaaMt namaud kolaolyaa XatI-cyaa AQaIna rahUna saMpUNa- hyaatBar kuTuMba inavaR<aIvaotna p`doya hao[-la. ho AadoXa idnaaMk 12.8.1976 pasaUna AMmalaat Aalaolao Aahot. (a trtudIMcaa AMt-Baava maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 cyaa paoT inayama ¤ 5¥ maQyao krNyaaMt AalaI AsaUna to id. 15 .8.1982 pasaUna AMmalaat Aalaolao Aahot. yaa inayamaacyaa paoT inayama ¤ 5 ¥ maQaIla spYTIkrNa ¤ e ¥ cyaa trtudIMnausaar XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIpUvaI- ikMvaa saovaot AsataMnaa Jaalaolyaa maR%yaupUvaI- ]GaDkIsa AalaolaI ivaklaaMgata f@t kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUrIsaazI ivacaarat GaotlaI jaato. yaa trtudIMmauLo XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aInaMtr ikMvaa saovaot Asatanaa Jaalaolyaa maR%yaunaMtr ivaklaaMgata inamaa-Na JaalaolaI Ap%yao hyaatBar kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa laaBaasaazI Apa~ zrt haootI. Xaasana Aata Asao inado-Xa dot Aaho kI‚ hyaatBar kuTuMbainavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaasaazI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 116 ¤5¥ KalaIla spYTIkrNa ¤ e ¥ maQyao namaud kolaolaI. XaasakIya

Page 434: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

382

kma-caa–yaacyaa saovaainavaR<aIpUvaI- ikMvaa saovaot Asatanaa Jaalaolyaa maR%yaupUvaI- ]GaDkIsa AalaolaI ivaklaaMgata ivacaarat GaoNyaacaI jaI pUva-AT Aaho tI kaZUna TakNyaat yaavaI. Xaasana AaNaKI AsahI AadoXa dot Aaho kI‚ id. 12.8.1976 pUvaI- AadoXaat AavaSyaktI trtud nasalyaamauLo ikMvaa id 15.8.1982 paasaUna var namaud kolaolaI pUva-AT AMmalaat AalyaamauLo pa~ Asalaolyaa jyaa ivaklaaMga Ap%yaaMnaa ha laaBa doNyaat Aalaolaa navhta to doKIla Aata hyaatBaar kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa laaBaasaazI pa~ rahtIla. ParMtu %yaasaazI AT AXaI Asaola kI‚ to koMd` Xaasana ikMvaa rajya Xaasana AaiNa À ikMvaa koMd` ikMvaa rajya Xaasanaacyaa saava-jainak xao~atIla ]pËmaÀ svaaya%t saMsqaa À sqaainak saMsqaa yaaMcyaa inayamaanvayao Agaaodrca kaoNatohI inavaR<aIvaotna Gaot nasaavaot ikMvaa pa~ nasaavaot. ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. PaircCod 3 maQyao namaud kolaolyaa p`krNaaNaahI %yaaca idnaaMkapasaUna laagaU rahtIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚ A.naa. kuLkNaI- ³ TIp Á– id.26.4.1995 caa Saasana inaNa-yahI phavaa. ´ Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saovaa inavaR<aInaMtrcyaa ptIÀp%naI ( Post retiral spouses )

yaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNao.

iva<a ivaBaaga‚inaNa-ya Ë.kuinaMvao 1090À254Àsaovaa 4 id. 3 jaulaO ¸ 1991. maharaYT/ naagarI saovaa ³ ina.vaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 116 ³16´¤ba¥¤ek¥cyaa trtudInausaar saovaainavaR<aInaMtrcyaa ptIÀp%naIsa kuTuMba inavaR,<aIvaotna Anau&oya naahI. saovaainavaR<aInaMtr ivavaah kolaolyaa koMd` Xaasanaacyaa kma-caa–yaaMcyaa kahI ivaQavaaMnaa kuTuMbainavaR<aIvaotna yaaojanaocao laaBa AaplyaalaahI doNyaat yaavaot AXaI maagaNaI krNaaro irT Aja- ¤Ë.1128¥ AaiNa 1204À1988¥ Baartacyaa savaao-cca nyaayaalayaat daKla kolao haoto.savaao-cca nyaayaalayaanao (a ivaQavaaMcyaa baajaUnao inavaaDa idlaa Aaho. savaao-cca nyaayaalayaanao idlaolyaa inavaaDyaacao pirNaamaI‚ Xaasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotla Aah okI ‚ XaasakIya kma-caa–yaaMcaa ivavaah jarI %yaaMcyaa saovaainavaR<aInaMtr Jaalaolaa Asalaa trI mhNajaoca AXaa saovaainavaR<aInaMtrcyaa ptIÀp%naI (Post retiral spouses ) yaaMnaa doKIla kuTuMbainavaR<aIvaotna yaaojanaa‚ 1964 cao laaBa Anau&oya rahtIla.ho laaBa inavaR<aIvaotna Qaarkacyaa maR%yaucyaa lagatnaMtrcyaa idnaaMkapasaUna doya rahtIla.

saovaainavaR<aInaMtrcao ptIÀp%naI kuTuMbainavaR<aIvaotnaasa pa~ krNyaacyaa idnaaMkalaa hyaat haoto AiNa %yaa tarKonaMtr maR%yau pavalao %yaaMcao p`krNaI‚ %yaaMcao jaoqao Anau&oya Asaola toqa‚o kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI %yaa kalaavaQaIcaI hyaat kalaIna qakbaaakI %yaaMcyaa kuTuMbaatIla sadsyaaMnaa À vaarsaaMnaa doKIla p`doya rahIla. kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI maMjaUrI AaiNa %yaacao p`dana maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 yaaMt ivahIt kolaolyaa kaya-pQdtIp`maaNao inayamaIt kolao jaa[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao.

A.naa.kuLkNaI-¸ ³ TIp Á– id.27.4.95 caa Saasana inaNa-yahI phavaa.´ Xaasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 435: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

383

ivaYaya Á–Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maahIt nasalaolyaa

XaasakIya kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTuMbaIyaaMnaa kuTUMba inavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaur krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚inaNa-ya Ë.saoinavao 1089À491À saovaa–4‚ idnaaMk 5 jaulaO ¸1991. Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maaiht nasalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuTUMbaatIla pa~ vya@tIMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaacaI barIcaXaI p`krNao XaasanaakDo pazivalaI jaatat. saQyaa XaasanaakDUna AXaa p`krNaaMvar gauNava<aonausaar ivacaar kolaa jaatao.saaQaarNapNao XaasakIya kma-caarI naahIsaa Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-caa kalaavaQaI ]laTlyaa iXavaaya tao maR%yau pavalaa Aaho Asao samajata yaot nasalyaanao %yaacyaa kuTuMbaIyaalaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa dota yaot naahIt. ho t<va [MiDyana eivhDnsa A^@Tcyaa klama 108 var AaQaarIt AsaUna %yaa klamaacyaa trtudInausaar jaovha eKada baop<aa [sama ijavaMt Aaho ka maR%yau pa\valaa Aaho Asaa p`Sna inamaa-Na haotao va tao jar ijavaMt Asata tr %yaacyaa ba_lacaI maaihtI sahjaga%yaa jyaa vya@tIlaa Avagat JaalaI Asata AXaa vya@tIlaa saat vaYa-o pya-nt %yaacyaaba_la kahIca eokIvaat Aalao naahI tr tao ijavaMt Aaho ho isaQd krNyaacaI jabaabadarI jaI vya@tI ‚ tao ijavaMt Aaho Asao XapqapUva-k p`itpadna krto itcaI rahto. baop<aa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTuMbaalaa doya Asalaolao fayado raoKUna Qarlyaanao AvaajavaI ~asa haot AsalyaamauLo p`Sna Xaasanaacyaa kahI kaLapasaUna ivacaaraQaIna haota. Xaasana Aata Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ jaovha XaasakIya kma-caarI %yaacyaa kuTuMbaalaa saaoDUna naahIsaa haotao %yaavaoLI %yaacyaa kuTuMbaalaa KalaIla p`danao krNyaat yaavaIt.

³ek´ sava-p`qama doya Asalaolao vaotna‚ doya Asalaolyaa rjaocao raoKIkrNa AaiNa XaasakIya kma-caa–yaanao kolaolao naamainado-Xana laxaat Gao}na BaivaYya inavaa-h inaQaIcaI r@kma.

³daona´ ek vaYaa-cyaa kalaavaQaInaMtr– ³A´ Anau&oya Asaola %yaap`maaNao sava-saaQaarNa À vaaZIva dranao kuTuMba inavaR<aIvaotna.

³ba´ jar kma-caarI saovaainavaR<a Jaalaa Asata tr %yaalaa jaovaZI saovaainavaR<aI ]pdanaacaI r@kma imaLalaI AsatI tovaZI mau%yau ]pdanaacaI r@kma ‚

³tIna´ saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaacaa mau%yau Jaalaa Aaho ho inaNa-ayak irtInao isaQd JaalyaanaMtr ikMvaa kma-caarI naahIsaa Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-naMtr ‚ maR%yau ]pdana va saovaainavaR<aI ]pdana yaamaQaIla frkacaI r@kma .

SaasakIya kma-caarI naahIsaa haoNyaacaa idnaaMk ha paolaIsa p`aiQaka–yaakDo jyaa idnaaMkalaa p`qama KbarI Ahvaala ³ ef Aaya Aar ´ naaoMdivalaa Asaola %yaa idnaaMkapasaUna QarNyaat yao[-la AaiNa inavaR<aIvaotna AaiNa ]pdanaacaI r@kma maMjaUr krNyaasaazI ek vaYaa-caa kalaavaQaI doKIla %yaaca idnaaMkapasaUna gaNaNyaat yao[-la. jyaa p`krNaI p`qama KbarI Ahvaala ³ ef Aaya Aar´ ho AadoXa inaga-maIt haoNyaapUvaI-cyaa idnaaMkalaa naaoMdivalaa Asaola AaiNa jaoqao ek vaYaa-caa kalaavaQaI Agaaodrca pUNa- Jaalaolaa Aaho %yaa p`krNaI kuTuMba inavaR<aIvaotna ‚ ]pdana yaa saarKo fayado ho AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna maMjaUr krNyaat yaotIla.

kuTuMba inavaR<aIvaotnaÀ]pdana ho XaasakIya kma-caa–yaacyaa kt-vyaacaa jaao XaovaTcaa idnaaMk haota ³ p`aiQaÌt rjaocaa kalavaQaI Qa$na ´ %yaa idnaaMkalaa %yaanao‚ Gaotlaolyaa vaotnaavar zrivalao jaa[-la AaiNa laagaU Asalaolyaa AadoXaÀ inayamaaMnausaar inayaimat krNyaat yao[-la.

var namaud kolaolao laaBa maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaagaakDUna KalaIla ATIcyaa AQaIna rahUna maMjaUr kolao jaatIla… ivabaama. .

Page 436: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

384

³1´ kuTuMbaIyaaMnaI saMbaMQaIt paolaIsa zaNyaavar tËar naoaMdvaUna XaasakIya p~ kma-caa–yaacaa paolaIsaaMnaI sava-p`karo XaaoQa Gao}nahI %yaacaa zavaizkaNaa laagat naahI AXaa p`karcaa Ahvaala p`aPt kolaolaa Asalaa paihjao.

³2´ XaaasakIya kma-caa–yaanao naamainado-iXat kolaolyaa vya@tI À vaarsadar yaajakDUna yaa Xaasana inaNa-yaa saaobat jaaoDlaolyaa “ naahIsaa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saMbaMQaat ivahIt kolaolyaa ” namaunyaat ³[Mga`jaI´ xaitpUtI- baMQap~ GaoNyaat yaavao.

kayaa-laya p`mauK ha XaasakIya kma-caa–yaakDUna Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcao inaQaa-rNa k$na maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 132 Anausaar va Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcyaa vasaulaIbaabat AMmalaat Asalaolyaa [tr saucanaaMnausaar Xaasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI krIla.

PaaolaIsa p`aiQaka–yaakDo jyaa idnaaMkalaa p`qama KbarI Ahvaala ³ef Aaya Aar´ naaoMdivalaa Asaola %yaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-naMtr ‚ kuTuMbaanao XaasakIya kma-caa–yaacyaa kayaa-laya p`mauKakDo kuTuMba inava<,aIvaotna AaiNa inavaR<aI ]pdana maMjaUr krNyaasaazI ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtInausar kuTuMba inavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana p`danaasaazI Aja- kravaa.

jar inavaR<aI ]pdanaacao saMivatrNa Aja- kolyaacyaa idnaaMkapasaUna tIna maihnyaacyaa Aat Jaalao naahI tr %yaavar laagaU Asalaolyaa drap`maaNao vyaaja doNyaat yao[-la AaiNa ivalaMbanaacaI jabaabadarI inaiXcat krNyaat yao[-la.

sava-saaQaarNa BaivaYyainavaa-h inaQaI inayamaavalaIcyaa inayama 13³4´³A´ Anausaar sava-saaQaarNa BaivaYyainavaa-h inaQaIcyaa iXallak rkmaovar saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkanaMtr ikMvaa maR%yaucyaa idnaaMkanaMtr vyaaja idlao jaato. naahIXaa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaacyaa p`krNIo inayama 13³4´³pI´ cyaa trtudInausaar jyaa maihnyaat XaasakIya kma-caarI naahIsaa Jaalaa Aaho Asao paolaIsa p`aiQaka–yaanao kLivalao Asaola %yaa maihnyaacyaa lagatnaMtrcyaa maihnyaapasaUna ]prao@t inayamaat namaUd kolaolyaa pQdtInao va kalaavaQaIpya-t vyaaja doNyaat yao[-la.

ho AadoXa yaaogya%yaa forfarasah Acaanak naahISaa Jaalaolyaa‚ zavaizkaNaa maaiht nasalaolyaa inavaR<aIvaotnaQaarkacyaa p`krNaIhI laagaU rahtIla. AXaa p`krNaI inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaamaQyao ³pI.pI.Aao´ namaUd kolaolyaa draMp`maaNao kuTuMba inavaR<aIvaotna p`doya rahIla AaiNa to saMbaMQaIt kayaa-laya p`mauKakDUna p`aiQaÌt kolao jaa[-la.jaoqao inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaamaQyao hI maaihtI ]plabQa nasaola toqao kayaa-laya p`mauK var pircCod 2 ³daona´ maQyao namaUd kolyaap`maaNao doya Asalaolao kuTUMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaacaI AavaXyaktI kaya-vaahI krIla. inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa kuTuMbaatIla pa~ vya@tIkDUna yaa Xaasana inaNa-yaasaaobat jaaoDlaolyaa “ naahIXaa Jaalaolyaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMsaMbaMQaat ivaiht kolaolyaa ” namaunyaat ³ [Mga`jaI ´ xaitpUtI- baMQap~ GaoNyaat yaavao.

jaoqao kuTuMba inavaR<aIvaotna 1 jaanaovaarI 1986 pUvaI-cyaa dranao maMjaUr kolaolao Asaola toqao to 1 jaanaovaarI 1986 pasaUna Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë.pIsaIAar 1087À426Àsaovaa 10 id. 19.8.1987 p`maaNao sauQaa$na eki~t kolao jaa[-la.

ho AadoXa to inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalat yaotIla. jaI p`krNao yaa Xaasana inaNa-yaamaQaIla trtudIKorIja Anya rItInao inakalaat kaZlaolaI AsatIla ‚toqao laaBaaqaI-naa AsalyaaKorIja AXaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yao} nayao.

ho AadoXa sava- saMbaMQaItMacyaa najarosa AaNaavaot. ho AadoXa saamaanya p`Xaasana ivaBaagaacyaa sahmatInao %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaarIk saMdBa- Ë. 356À13 A

id. 15 maaca- 1991 Anvayao inaga-imat krNyaat Aalao Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaMacyaa AadoXaanausaar va naavaaMnao‚ e.ena. kuLkNaI- ]p saicava‚ maharaYT/ Xaasana.

³ TIpÁ– id.7.10.1993 caa Saasana inaNa-yahI phavaa ´

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 437: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

385

ivaYaya Á rajya XaasakIya maRt kma-caarIÀ inavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa Ap%yaaMnaa janmaËmaanausaar kuTuMbainavaR<aIvaotna doNaobaabat.

Xaasana inaNa-ya Ë. kuinavao 1091 À53Àsaovaa 4 id. 24.9.1991.

idnaaMk 11 jaulaO 1991 pUvaI- Aist%vaat Asalaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 116 paoT inayama ³7´ KMD ³3´ Anausaar jar maulagao AaiNa Aivavaaiht maulaI hyaat AsatIla tr‚ maulagao kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa Apa~ hao[-pya-nt Aivavaaiht maulaI kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa pa~ zrt navh%yaa.maRt XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa À inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa Ap%yaaMnaa ‚ to maulagao Aahot Aqavaa maulaI ho laxaat na Gaota %yaaMcyaa janmaËmaaMnausaar kuTuMba inavaR<aIvaotna p`dana krNyaabaabatcyaa p`Snaavar Xaasanaanao AilakDo ivacaar kolaa. Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ maRt XaasakIya kma-caa–yaaMcao À inavaR<aIvaotnaQaarkaMcao pa~ maulagaoÀ maulaI ³ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 ³5´ KalaIla prMtukamaQyao namaUd kolaolaI manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata [%yaadI AsalaolaI Ap%yao Qa$na ´ to maulagao Aahot Aqavaa maulaI ho laxaat na Gaota %yaaMcyaa janmaËmaanausaar kuTuMba inavaR<aIvaotnaasa pa~ rahtIla AaiNa jaaopya-nt maaozo Ap%ya kuTuMba inavaR<aIvaotnaasa Apa~ haoNaar naahI taopya-nt %yaacyaa naMtrcao Ap%ya kuTuMba inavaR<aIvaotnaasa pa~ zrNaar naahI. jaoqao jauLyaa Ap%yaaMnaa kuTuMba inavaR<aIvaotna p`doya Asaola toqao to %yaa Ap%yaaMnaa sama p`maaNaat idlao jaa[-la.AXaa Ap%yaaMpOkI kaoNa%yaahI Ap%yaacaI kuTuMMba inavaR<aIvaotnaasaazI pa~ta saMpuYTat Aa%yaanaMtr %yaacaa À itcaa ihssaa vyapgat na haota tao AXaa dusa–yaa Ap%yaasa p`doya rahIla AaiNa AXaI daonhI Ap%yao kuTuMba inavaR<aIvaotnaasa Apa~ JaalyaanaMtr kuTuMba inavaR<aIvaotna yaqaaisqatI‚ puZIla pa~ Ap%yaasa ikMvaa jauLyaa Ap%yaaMnaa p`doya rahIla.

ho AadoXa 11 jaulaO 1991 pasaUna mhNajaoca jyaa idnaaMkalaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR,<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 116 laa AavaSyak sauQaarNaa krNaarI samaËmaaMkacaI id. 1.7.91 caI AiQasaUcanaa p`isaw JaalaI %yaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. ³ TIpÁ id. 24.9.92 caa Saasana inaNa-yahI phavaa.´

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI p`Mlaibat Asalaolyaa p`krNaI ta%purto inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë. saoinavao 1092 À100 Àsaovaa 4 id. 25 jaUna ¸1992.

jaao XaasakIya kma-caarI inayat vayamaana pUNa- haotaca ikMvaa Anyaqaa saovaainavaR<a Jaalaa Asaola AaiNa jyaacyaa ivaÉQd kaoNatIhI ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI sau$ kolaI Asaola ikMvaa ivaBaagaIya kaya-vaahI puZo caalaU zovaNyaat AalaI Asaola %yaacyaa baabatIt kayaa-laya p`mauK maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 130 paoT inayama ³1´ ³ baI´ cyaa trtudInausaar saovaainavaRi<acyaa tarKopasaUna sau$ haoNaa–yaa saha maihnyaacyaa kalaavaQaIkrIta ta%purto inavaR<aIvaotna maMjaUr k$ Xaktat. tqaaip‚ ha kalaavaQaI saMbaMQaIt mahalaoKapalaMacyaa saMmatInao ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI pUNa- hao[-pya-nt vaaZvaUna ta%purto inavaR<aIvaotna %yaa kalaavaQaIpya-t caalaU zovata yaoto. 2. Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ jyaa p`krNaI ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI sau$ Aaho ikMvaa ivaBaagaIya kaya-vaahI puZo caalaU zovaNyaat AalaI Aaho‚ %yaa p`krNaI kayaa-laya p`mauK ta%pur%yaa inavaR<aIvaotnaacaa saha maihnyaapuZIla kalaavaQaI mahalaoKapalaaMcyaa saMmatInao ivaBaagaIya caaOkXaIcao AMitma AadoXa kaZNyaacyaa idnaaMkapya-t salaga

Page 438: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

386

na vaaZivata tao kalaavaQaI KMDXaÁ vaaZivatat. %yaamauLo inavaR<aIvaotnaQaarkasa ta%purto inavaRi<avaotna inayaimatpNao imaLt naahI AaiNa %yaasa inaYkarNa ~asa haotao. 3. mhNaUna yaa saMbaMQaat kayaa-laya p`mauKaMnaa Asao inadoXa doNyaat yaot Aahot kI ‚ jyaa p`krNaI saovaainavaR<a kma-caa–yaaivaÉQd ivaBaagaIya Aqavaa nyaaiyak kaya-vaahI sau$ Aaho ikMvaa ivaBaagaIya kaya-vaahI puZo caalaU zovaNyaat AalaI Aaho AXaa p`krNaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 130 ³1´³baI´ Anausaar ta%pur%yaa inavaR<aIvaotnaacaa kalaavaQaI mahalaoKapalaaMcyaa saMmatInao saha maihnyaacyaa puZo vaaZivatanaa tao KMDXaÁ na vaaZivata ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI pUNa- hao[-pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI ekaca vaoLI va salagair%yaa vaZivaNyaat yaavaa. 4. Xaasana AaNaKI AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI pUNa- JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ mahalaooKapalaaMkDo pazivatanaa‚ %yaat ta%pur%yaa inavaR<aIvaotnaacaa kalaavaQaI ‚ tsaoca ivaBaagaIya ikMvaa nyaaiyak kaya-vaahI pUNa- Jaalyaacaa idnaaMk namaUd krNyaat yaavaa.

ivaYaya Á–inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt maUlyaacyaa rkmaotUna XaasakIya yaoNao

rkmaaMcaI vasaulaI na krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. inaAMk 1092 À223Àsaovaa 4‚ id. 27 jaulaO‚ 1992. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa p`krNa dha maQyao saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMkDUna vasaulaI yaaogya XaasakIya yaoNao rkmaa inaQaa-irt krNyaasaMbaMQaat saivastr kaya-pwtI naomaUna idlaolaI Aaho. %yaatIla trtudInausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaaMkDUna vasaulaI yaaogya AXaa KalaI dXa-iavalyaap`maaNao daona p`karcyaa XaasakIya yaoNao rkmaa Asatat.

³A´ jar XaasakIya kma-caa–yaasa XaasakIya inavaasasqaana imaLalao Asaola tr XaasakIya inavaasasqaanaasaMbaMQaat yaoNao rkmaa. AaiNa

³ba´ XaasakIya inavaasasqaanaaXaI saMbaMQaIt rkmaaMcyaa vyaitir@t [tr yaoNao rkmaa. var namaUd kolaolyaa XaasakIya yaoNao rkmaaMcao samaayaaojana va vasaUlaI yaasaMbaMQaIcaI kaya-pQdtI ]@t inayamaaMmaQyao ivaiht krNyaat AalaI Aaho. %yaanausaar inavaR<a XaasakIya kma-caa–yaaMkDUna vasaulaIyaaogya XaasakIya rkmaa yaoNao Asalyaasa %yaaMcaI vasaUlaI Anau&oya Asalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaotUna krta yaoto.inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt maUlyaacyaa rkmaotUna AXaI vasaUlaI krNyaasaMbaMQaat inayamaaMt kaoNatIhI trtUd naahI. tqaaip AXaI vasaulaI krNao Xa@ya vhavao yaasaazI kahI p`krNaaMt inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt rkmaocao p`dana XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inavaR<aInaMtr raoKUna zovalyaacao Xaasanaacao inadXa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho. mhNaUna Xaasana Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ saovaainavaR<a XaasakIya kma-caa–yaaMkDUna vasaulaIyaaogya XaasakIya rkmaa yaoNao Asalyaasa %yaaMcaI vasaulaI inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt maUlyaacyaa rkmaotUna krNyaat yao} nayao va %yaasaazI inavaR<aIvaotnaacyaa AMXaraXaIÌt maUlyaacyaa rkmaocao p`dana raoKUna zovaNyaat yao} nayao.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 439: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

387

ivaYaya Á rajya XaasakIya maRt kma-caarIÀ inavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa Ap%yaaMnaa janmaËmaanausaar kuTuMbainavaR<aIvaotna doNaobaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. kuinavao 1093À53Àsaovaa 4‚ id. 24.9.1992. idnaaMk 11 jaulaO 1991 puvaI- Aist%vaat Asalaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 116 paoT inayama ³7´ KMD ³3´ Anausaar jar maulagao AaiNa AivavaahIt maulaI hyaat AsatIla tr‚ maulagao kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa Apa~ hao[-pya-t Aivavaaiht maulaI kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa pa~ zrt navh%yaa. maRt XaasakIya kma-caa–yaaMcyaaÀ inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa Ap%yaaMnaa‚ to maulagao Aahot Aqavaa maulaI ho laxaat na Gaota %yaaMcyaa janmaËmaanausaar kuTuMba uinavaR<aIvaotna p`dana krNyaabaabatcyaa p`Snaavar Xaasanaanao AilakDo ivacaar kolaa. Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ maRt XaasakIya kma-caa–yaaMcaoÀ inavaR<aIvaotnaQaarkaMcao pa~ maulagaoÀ maulaI ³ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 116 ³5´ KalaIla prMtukamaQyao namaud kolaolaI manaaoivaÌtI ikMvaa maanaisak duba-lata [%yaaid AsalaolaI Ap%yao Qa$na‚ to maulagao Aahot Aqavaa maulaI ho laxaat na Gaota %yaaMcyaa janmaËmaanausaar kuTuMbainavaR<aIvaotnaasa pa~ rahtIla AaiNa jaoapya-t maaozo Ap%ya kuTuMbainavaR<aIvaotnaasa pa~ zrNaar naahI . jaoqao jauLyaa Ap%yaaMnaa kuTMubainavaR<aIvaotna p`doya Asaola toqao to %yaa Ap%yaaMnaa samap`maaNaat idlao jaa[-la. AXaa Ap%yaMapOkI kaoNa%yaahI Ap%yaacaI kuTuMba inavaR<aIvaotnaasaazI pa~ta saMpuYTat AalyaanaMtr %yaacaa À itcaa ihssaa vyapgat na haota tao AXaa dusa–yaa Ap%yaasa p`doya rahIla AaiNa AXaI daonhI Ap%yao kuTuMba inavaR<aIvaotnaasa Apa~ JaalyaanaMtr kuTMuba inavaR<aIvaotna yaqaaisqatI puZIla pa~ Ap%yaasa ikMvaa jauLyaa Ap%yaaMnaa p`doya rahIla. 2. ho AadoXa 11 jaulaO 1991 pasaUna mhNajaoca jyaa idnaaMkalaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ inayama‚1982 cyaa inayama 116 laa AavaXyak tI sauQaarNaa krNaarI samaËmaaMkacaI id. 1 jaulaO 1991 caI AiQasaUcanaa rajap~at p`isaQd JaalaI %yaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa iXallak rjaocao raoK samamaUlya doNyaabaabat.

Xaasana inaNa-ya Ë. Arjaa 2492À26Àsaovaa 9 id. 3.11.1992.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama‚ 1981 caa inayama 68 va Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë. vaoAiXa. 1287À399À87À saovaa –10 idnaaMk 11 Aa^@Taovar 1988 yaamaQaIla trtudInausaar rajya XaasakIya kma-caa–yaaMnaa inayat vayamaana saovaainavaR<a haotovaoLI %yaaMcyaa KatI iXallak Asalaolyaa Aija-t rjaosaMbaMQaat 240 idvasaaMcyaa kmaala mayaa-docyaa AQaIna rahUna rjaa vaotnaacao raoK samamaUlya dota yaoto. %yaacap`maaNao Xaasana inaNa-ya ‚ iva<a ivaBaaga Ë. pI[-ena 1083ÀsaIAar 1296À83À esa[-Aar 4‚ idnaaMk 1 Aa^@Taobar ‚1984 cyaa pircCod 5 maQaIla trtudInausaar yaacaa laaBa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama ‚1982 maQaIla inayama 10 inayama 65 va inayama 66 Anvayao svaocCa saovaainavaR<a haoNaa–yaa ikMvaa jyaaMnaa saovaainavaR<a krNyaat yaoto AXaa kma-caa–yaaMnaahI‚ kahI ATIMcyaa AQaIna rahUna doNyaat Aalaa Aaho. tqaaip hI savalat ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a haoNaa–yaaÀkrNyaat yaoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa hI savalat laagaU krNyaabaabatcaa p`Sna kahI kaL Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. 2. Xaasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ jyaa XaasakIya kma-caa–yaalaa vaOVkIya p`aiQaka–yaanao puZIla XaasakIya saovaa krNyaasa tao pUNa-pNao AaiNa kayamacaa Asamaqa- Asalyaacao GaaoiYat kolao Asaola %yaalaa ÉgNa mhNaUna GaaoiYat kolyaacao tarKolaa %yaacyaa KatI jaI doya va Anau&oya rjaa iXallak Asaola %yaa rjaosaMbaMQaat ‚ rjaa maMjaUr krNyaasa saxama

Page 440: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

388

Asalaolaa p`aiQakarI svaaiQakaro rjaa vaotnaacao raoK samamaUlya maMjaUr krIla. maa~ tao kma-caarI jyaa tarKosa ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a Jaalaa Asaola ikMvaa ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a kolaa Asaola tI tarIK AaiNa inayat vayamaana Jaalyaavar jyaa tarKosa tao naohmaIp`maaNao saovaainavaR<a Jaalaa Asata tI tarIK yaamaQaIla kalaavaQaIpoxaa %yaacyaa raoK samamaUlya maMjaUr kravayaacyaa rjaocaa kalaavaQaI AiQak haota kamaa nayao. rjaocao raoK samamaUlya Xaasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ Ë. pI[-ena 1083ÀsaIAar 1296À esa[-Aar 4 idnaaMk 1 .10.1984 cyaa pircCod 5 maQyao dXa-ivalyaap`maaNao pirgaiNat krNyaat yao[-la. tqaaip ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a haoNaa–yaaÀkrNyaat yaoNa–yaa AsqaayaI XaasakIya kma-caa–yaalaa %yaacao KatI iXallak Asalaolyaa AQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaat rjaocao raoK samamaUlya maMjaUr krta yaoNaar naahI. 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla yaa saMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudI yaa Xaasana inaNa-yaatIla trtudIpur%yaa sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao maanaNyaat yao[-la. ]prao@t inayamaat rItsar sauQaarNaa yaqaavakaXa krNyaat yao[-la. ³ TIpÁ idnaaMk 30.11.1995 cao pirp~khI phavao.´ @@@@@@@@@

ivaYayaÁ– maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna ´inayama 1982 cyaa inayama 130 maQyao sauQaarNaa.

iva<a ivaBaaga¸ AiQasaUcanaa idnaaMk 23 jaanaovaarI ¸ 1993. AiQasaUcanaa

Baartacao saMivaQaana¸ ËmaaMk saoinavao 1091À165Àsaovaa 4 Baartactaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 yaacyaa prMtukanvayao p`dana akrNyaat Aalaolyaa AiQakaracaa vaapr kÉna maharaYT/acao rajyapala¸ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi,<avaotna´inayama 1982 maQyao AaNaKI sauQaarNaa krNaaro puZIla inayama krIt Aahot Á–

1. yaa inayamaasa¸maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna ´³sauQaarNaa´ inayam,a¸ 19993 Asao mhNaavao. 2. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna inayama 1982 cyaa inayama 130 maQaIla paoTinayama ³1´maQaIla KMD

³saI´naMtr KalaIla prMtuk jaaoDNyaat yaavaa Á– “ maa~ jaoqao maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla ´ inayama¸1979 cyaa inayama 10 Anvayao¸ %yaa inayamaatIla inayama 5 maQaIla KMD ³1´ cyaa ]pKMD ³ek´³daona´ AaiNa ³caar´ maQyao namaUd kolaolyaa ikrkaoL iSaxaaMpOkI eKadI bajaavaNyaasaazI ivaBaagaIya caaOkSaI sauÉ kolaI Asaola toqao SaasakIya kma-caa–yaasa ]pdanaacao p`dana P`aaiQaÌt krNyaat yao[-la.” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ A.naa.kuLkNaI- Saasanaacao sah saicava.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 441: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

389

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaaMcaI inayat saovaavaya pUvaI- saovaainavaR<aI ¸

maM~alayaatIla ivaBaagaatIla tsaoca maM~alayaabaahorIla va rajyaatIla [tr kayaa-layaatIla¸catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMcyaa punaiva-laaokna saMbaMQaat punaiva-laaokna saima%yaa AiBavaodna saima%yaa sqaapna krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga¸pirp~k Ë.esaAarsaI–1093Àp`.Ë.9À93À95 id.17 jaulaO¸1993. saMdBa- Á 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.esaAarsaI 1076À580À15 id.8 eip`la¸ 1976. 2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarsaI 1086À31³2´À15 id.4.3.1986. 3´ saa.p`,.iva.pirp~k Ë.esaAarsaI 1085ÀsaIAar 1À15 id.9.06.1987.

pirp~kÁ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama ³4´ va inayama 65 Anausaar saava-jainak ihtastva Akaya-xamaÀsaMSayaaspd sacaaoTIcyaa AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa Saasana saovaotUna maudtpUva- saovaainavaR<a krNyaacao AiQakar samauicat inayau>I p`aiQaka–yaaMnaa Aahot.kaya-xama va sauyaaogya ASaa jyaoYz vaga- 3 va 4 cyaa kma-caa–yaaMnaa saava-jainak ihtastva vayaacyaa 58 vaYaa-pya-nt saovaot zovaavao AaiNa Akaya-xama saMSayaaspd sacaaoTIcyaa kma-caa–yaaMnaa Sa@yatao lavakr SaasakIya saovaotUna mau@t kravao yaa dRYTInao vaga- 3 va 4 cyaa kma-caa–yaaMcyaa vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- ikMvaa 30 vaYaa-caI Ah-takarI saovaa pUNa- haoto vaoLI¸ yaaPaOkI jao Agaaodr GaDola tovha pa~apa~ta AjamaaivaNyaasaazI ksaaoSaInao punaiva-laaokna kravao Asao Saasanaacao QaaorNa Aaho. maM~alayaIna ivaBaagaatIla tsaoca maM~alayaIna ivaBaagaaMcyaa AiQap%yaaKalaIla maM~alayaabaahorIla baRhnmauMba[-tIla va rajyaatIla [tr kayaa-layaaMtIla tRtIya EaoNaI kma-caa–yaaMcyaa punaiva-laaoknaasaazI punaiva-laaokna saima%yaa sqaapna krNyaabaabatcao tsaoca %yaaMcyaa maudtpUva- saovaainavaR<aI ivaÉQdcyaa AiBavaodnaacaa ivacaar krNyaasaazI AiBavaodna saima%yaa inayau@t krNyaabaabatcao AadoSa saMdBaa-QaIna pirp~kanvayao inaga-imat krNyaat Aalaolao Aahot. 2. Saasana saovaotIla punaiva-laaokna krNyaayaaogya Jaalaolyaa catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMnaa vayaacyaa 55 vaYaa-plaIkDo Aqavaa Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- Jaalyaavar¸ saovaot puZo caalaUU rahNyaacaI pa~apa~ta AjamaaivaNyaa saMbaMQaat punaiva-laaokna kÉna samauicat p`aiQaka–yaaMnaa sallaa doNyaasaazI punaiva-laaokna saima%yaa sqaapna krNyaacaa p`stava tsaoca catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMnaI ASaa maudtpUva- saovaainavaR<aI ivaÉw Saasanaasa saadr kolaolyaa AiBavaodnaacaa ivacaar krNyaasaazI AiBavaodna saima%yaa sqaapna krNyaacaa p`stava kahI kaL Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasanaanao yaabaabat Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI¸ ³1´ Saasana saovaotIla vaga- 3 cyaa kma-caa–yaaMcyaa punaiva-laaoknaasaazI samauicat p`aiQaka–yaaMnaI jyaa punaiva-laaokna saima%yaa sqaapna kolyaa AsatIla %yaaca punaiva-laaokna saima%yaaMmaaf-t %yaa %yaa kayaa-layaatIla catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMcyaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yaavao .³2´ %yaacap`maaNao Saasana saovaotIla vaga- 3 cyaa kma-caa–yaaMcyaa maudtpUva- saovaainavaR<aI ivaÉwcyaa AiBavaodnaacaa ivacaar krNyaasaazI samauicat p`aiQaka–yaaMnaI jyaa AiBavaodna saima%yaa sqaapna kolyaa AsatIla¸ %yaaca AiBavaodna saima%yaamaaf-t %yaa %yaa kayaa-layaatIla catuqa- EaoNaI kma-caa–yaaMcaI maudtpUva- saovaainavaR<aIcaI AiBavadnao ivacaarat GaotlaI jaavaIt.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ A.ga.maMDpo ]p saicava¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 442: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

390

ivaYaya Á–Acaanak naaihXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maahIt nasalaolyaa XaasakIya kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa kuTuMbainavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat.

Xaasana inaNa-ya ‚iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1093À180À saovaa 4 id. 7À10À1993.

Xaasana inaNa-ya iva,<a ivaBaaga‚ Ë.saoinavao 1089À491À saovaa 4 id. 5.7.1991 cyaa trtudInausaar Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maaiht nasalaolyaa XaasakIya kma-caarI À inavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa sava-p`qama‚ doya Asalaolao vaotna ‚ doya Asalaolyaa rjaocao raoKIkrNa AaiNa XaasakIya kma-caa–yaanao kolaolao naamainado-Xana laxaat Gao}na BaivaYya inavaa-h inaQaIcaI r@kma p`dana kolaI jaato AaiNa ek vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr ]pdana AaiNa kuTuMba inavaRi<avaotna yaaMsaarKo [tr fayado idlao jaatat. eka vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI gaNanaa ‚jyaa idnaaMkalaa saMbaMQaIt XaasakIya kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark naahIsaa Jaalyaabaabat p`qama KbarI Ahvaala ³efAayaAar´ paolaIsa p`aiQaka–yaakDo naaoMdivalaa Asaola %yaa idnaaMkapasaUna krNyaat yaoto.saQyaa p`qama KbarI Ahvaala paolaIsa p`aiQaka–yaakDo naaoMdivaNyaacyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr kuTuMbaatIla pa~ vya@tIsa kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr k$na %yaacao p`dana kolao jaato. maa~ p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacaa idnaaMk va kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUrIcaa idnaaMk yaamaQaIla eka vaYaa-cyaa kalaavaQaIsaazI kuTuMba inavaR<aIvaotnaacao p`dana krNyaat yaot naahI. yaa pQdtImauLo XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa AvaajavaI ~asa haot AsalyaamauLo Xaasana Aata Asaa inadoXa dot Aaho kI‚ kuTuMba inavaR<aIvaotna AaQaIcyaa AadoXaaMp`maaNaoca ‚p`qama KbarI Ahvaala ³efAayaAar´ naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna eka vaYaa-cyaa kalaavaQaInaMtr maMjaUr k$na %yaacao p`dana kolao jaa[-la. prMtu %yaacao ]paja-na ³Accrual ´ p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna ikMvaa baop<aa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa rjaocyaa samaaPtIcyaa idnaaMkapasaUna yaapOkI jaao naMtrcaa Asaola ‚ %yaa idnaaMkapasaUna kolao jaa[-la. %yaanausaar kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krtaMnaa ‚ %yaacao p`dana ]paja-naacyaa tarKopya-t ³Date of Accrual ´ p`aiQaÌt krNyaat yaavao.Xaasana inaNa-ya id. 5 jaulaO 1991 Anvayao ivaiht krNyaat AalaolaI xaitpUtI- baMQap~ vagaOro p`aPt krNyaabaabatcaI naohmaIcaI kaya-pQdtI AnausarNyaat yaavaI. kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krtanaa jyaa kalaavaQaIsaazI baop<aa Jaalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaacao vaotna va Ba<ao yaaMcao p`dana krNyaat Aalao Asaola AXaa kaoNa%yaahI kalaavaQaIsaazI kuTuMba inavaR<aIvaotna p`aiQaÌt kolao jaaNaar naahI yaacaI saMbaMQaIt p`aiQaka–yaaMnaI Katrjamaa k$na GyaavaI. ³ TIPaÁ– id. 26.6.1995 cao pirp~khI phavao ´

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa %yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaacao AMXaraXaIÌt maUlya vaoLovar Ada krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga pirp~k Ë. 1093À146Àsaovaa 4 id. 14 jaanaovaarI ¸1994.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotnaacao AMXaraXaIkrNa ´ inayama 1984 cyaa inayama 14‚ 15 va 16³4´ Anvayao Aja-darakDUna inavaR<aIvaotnaacyaa AMSaraXaIkrNaacaa ivaiht namaunyaatIla Aja- p`aPt Jaalyaavar %yaa Ajaa-var kayaa-laya p`mauK va mahalaoKapala yaaMcyaa kayaa-layaanao kravayaacyaa kaya-vaahI baabatcyaa trtudI ivaiht krNyaat Aalaolyaa Aahot.yaa trtudInausaar AavaSyak %yaa sava- baabaIMcaI pUt-ta Jaalyaavar mahalaoKapalaaMnaI saMbaMQaIt inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakrNaasa ³saMbaMQaIt kaoYaagaar AiQakarI ´ inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa inavaR<aIvaotnaacyaa AMSaraSaIÌt maUlyaaMcyaa p`danaasaazI p`aiQakarp~ pazivaNaoo tsaoca %yaa p`aiQakarp~acaI p`t saMbaMQaIt inavaR<aIvaotnaQaarkasa pazvaUna inavaR<aIvaotnaacao AMSaraXaIÌt maUlya %yaanao inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakrNaakDUna ³ saMbaMQaIt kaoYaagaar kayaa-laya ´ Gyaavao AXaa saUcanaa

Page 443: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

391

doNao AavaXyak Asato.inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakrNaanaohI AMSaraSaIÌt maUlyaacao p`dana krNyaat AalyaanaMtr %yaa saMbaMQaIcaI tarIK mahalaoKapalaaMnaa kLivaNao AavaSyak Asato. yaa saMdBaa-t Xaasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚ mahalaoKapalaManaI inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya inavaR,<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakrNaakDUna GaoNyaat yaavao‚ AXaa saUcanaa jarI inavaR<aIvaotnaQaarkasa inaga-imat kolyaa Asalyaa trI %yaa saMbaMiQat inavaR<aIvaotnaQaarkasa p`%yaxaat p`aPt na JaalyaamauLo %yaasa inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQakrNaakDo ³ saMbaMiMQat kaoYaagaar AiQakarI ´ AMSaraSaIÌt maUlya GaoNyaasaazI vaoLIca saMpk- saaQata yaot naahI. pirNaamaI inavaR<aIvaotnaQaarkasa inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya ivalaMbaanao p`aPt haoto. AXaa p`karo inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya imaLNyaasa haoNaara inalaMba TaLNyaacyaa dRYTInao sava- saMbaMiQataMnaa Asao inadoXa doNyaat yaot Aahot kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´ inayama 1984 cyaa inayama 14‚ 15 va 16 ³4´ maQyao ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtIcao kaTokaorpNao palana krNyaat yaavao. tsaoca mahalaoKapalaaMnaI inavaR<aIvaotnaacyaa AMSaraSaIÌt maUlyaacao p`aiQakarp~ inaga-imat kolyaanaMtr %yaabaabatcyaa saUcanaa inavaR<aIvaotnaQaarkasa p`%yaxaat p`aPt Jaalaolyaa Aahot ikMvaa ksao yaabaabatcaI pDtaLNaI k$na inavaR<aIvaotnaQaarkasa AMSaraSaIÌt maUlyaacaI r@kma vaoLIca Ada kolaI jaa[-la yaabaabat yaaogya tI KbardarI GyaavaI.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inayat vayaaomaana saovaainavaR<a haotanaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa KatI iXallak Asalaolyaa AQa-vaotnaI rjaocao raoKIkrNa.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë.Arjaa 2493À57Àsaovaa 9 id. 7 mao ¸1994.

Xaasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa XaasakIya kma-caa–yaalaa‚ saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkalaa %yaacyaa KatI iSallak AsaNaa–yaa saMpUNa- AQa-vaotnaI rjaocao raoK samamaUlya KalaIla ATIMvar‚ maMjaUr krNyaat yaavao.

³1´ raoK samamaUlyaacyaa rkmaomaQaUna saovaainavaRi<avaotna va [tr saovaainavaR<aI laaBaaMcao inav,aR<aIvaotna samamaUlya vajaa krNyaat yao[-la.

³2´ raoK samamaUlya ho AQa-vaotnaI rjaocyaa baabatIt Anau&oya Asalaolyaa rjaa vaotnaa[tko Asaola AaiNa XaasakIya kma-caarI jyaa tarKosa saovaainavaR<a hao[-la %yaa tarKosa AMmalaat Asalaolyaa dranao mahagaa[- Ba<aa doya Asalaa tr‚ tao Aija-t rjaosah rjaocyaa pihlyaa 240 idvasaaMcyaa rjaa vaotnaavar imaLola.³Aata 300 idvasaaMcao rjaa vaotna ´

³3´ AQa-vaotnaI rjaocyaa raoK samamaUlyaacaI pirgaNanaa KalaIlap`maaNao krNyaat yao[-la. AQa-vaotnaI rjaa vaotna + Anau&oya Asalyaasa %yaavarIla mahagaa[- Ba<aa inayat vayamaana saovaainavaR,<aIcyaa AQa-vaotnaI vajaa inavaR<aIvaotna AaiNa [tr saovaainavaR<aI laaBaacao inavaR<aIvaotna samamaUlya X tarKosa doya Asalaolyaa rjaocao = AaiNa AQa-vaotnaI rjaa vaotnaavar mahagaa[- Ba<aa Anau&oya Asalyaasa‚ AQa-vaotnaI rjaocao idvasa. samamaUlya. inavaR<aIvaotnaavarIla vaaZ. ------------------------------------------------------ 30

³4´ AQa-vaotnaI rjaocao raoK samamaUlya varIlap`maaNao pirgaiNat krNyaat yaavao va to Aija-t rjaocyaa raoK samamaUlyaabaraobar doNyaat yaavao.

ivabaama.

Page 444: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

392

³5´ varIlap`maaNao pirgaiNat k$na krNyaat AalaolaI r@kma ekacavaoLI eka zaok rkmaot doNyaat yaavaI.

³6´ AQa-vaotnaI rjaa vaotna ho inavaR<aIvaotna va [tr inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa rkmaohUna kmaI Asaola tr AQa-vaotnaI rjaocao raoK samamaUlya idlao jaaNaar naahI.

3. varIla AadoXa id. 1 eip`la 1993 pasaUna AMmalaat yaotIla. 3. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla yaa saMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtudImaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudIpurtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. ]prao@t inayamaaMt yaqaavakaXa irtsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ Sa. sa. basanaak¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inavaR<aIvaotna va ]pdana p`aiQaÌt krNyaasaMbaMQaIcyaa ivaiht kaya-pQdtIsaMbaMQaat kahI saUcanaa.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1093À208Àsaovaa 4 ‚ id. 16 jaulaO ¸1994.

inavaR<aIvaotnaacyaa AaiNa ]pdanaacyaa rkmaaMcao inaQaa-rNa va p`aiQaÌtI saMbaMQaatIla kaya-pQdtIbaabatcyaa trtudI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama ‚ 1982 cyaa inayama 118 to 135 Anvayao ivaiht krNyaat Aalyaa Aahot. inavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaasa inavaR<aI naMtr inavaR<aI vaotnaivaYayak laaBaaMcao p`dana lavakrat lavakr vhavao yaa hotUnao sadr trtudI ivaiht krNyaat Aalyaa Aahot. yaa trtudIcaI kaTokaorpNao palana krNyaabaabatcyaa saUcanaahI Xaasanaatfo- sava- saMbaMQaItaMnaa vaoLaovaoLI doNyaat Aalyaa Aahot. tqaaip kahI p`krNaI ‚ mahalaoKapala‚ mauMba[-À naagapUr ‚ kayaa-laya p`mauK va kaoYaagaar AiQakarI yaaMcyaat AavaSyak tao samanvaya saaQalaa na gaolyaanao inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa p`dana krNyaasa ivalaMba Jaalaa Asalyaacao Xaasanaacyaa inadXa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho. 2. Xaasana Aata sava- kayaa-laya p`mauK‚ kaoYaagaar AiQakarI‚ yaaMnaa Asao inadoXa dot Aaho kI‚ inavaR<aIvaotnaacyaa va ]pdanaacyaa rkmaMacao inaQaa-rNa va p`aiQakrNa krtanaa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 118 to 135 maQaIla trtudIMbaraobarca KalaIla saUcanaaMcaohI kaTokaorpNao palana krNyaat yaavaoÁ– ³1´ XaasakIya kma-caa–yaacao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ mahalaoKapala³laoKa va Anau&oyata´maharaYT/ ‚mauMba[- ikMvaa yaqaaisqatI mahalaoKapala ³ laoKa va Anau&oyata ´ maharaYT/ ¸ naagapUr yaaMcaokDo pazivalyaanaMtr kayaa-laya p`mauKanao saMbaMQaIt mahalaoKapalaaMkDUna inavaR<aIvaotna À ]pdana p`dana AadoXa inaga-imat hao[-pya-t tsaoca to p`%yaxaat p`aPt hao[-pya-t %yaabaabat saMbaMQaIt mahalaoKapalaaMkDo pazpuravaa kravaa. ³2´ ]pdana p`dana AadoXa ³Gratuity Payment Order ´ kayaa-laya p`mauK ikMvaa kaoYaagaar AiQakarI yaaMpOkI eKaVasa jarI p`aPt Jaalao trI %yaaMnaI dusa–yaa kaya-layaasahI tsao AadoXa p`aPt Jaalao Aahot ikMvaa ksao yaacaI pDtaLNaI kravaI va jar %yaa AadoXaacaI p`t %yaaMnaa p`aPt JaalaolaI nasaola tr saMbaMQaIt mahalaoKapalaManaa 15 idvasaaMcyaa Aat %yaaba_la kLvaavao. ivabaama.

Page 445: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

393

³3´ kayaa-laya p`mauK va kaoYaagaar kayaa-laya yaa daoGaaMnaahI jar ]pdana p`dana AadoXaaMcyaa p`tI mahalaoKapalaaMkDUna p`aPt Jaalyaa AsatIla tr %yaaMnaI inavaR,<aIvaotna QaarkakDo %yaasa mahalaoKapalaaMkDUna p`aPt JaalaolaI p`t saadr krNyaaivaYayaI Aaga`h Qa$ nayao. 3. mahalaoKapala ³ laoKa va Anau&oyata´ maharaYT/ ‚ mauMba[-À naagapUr yaaMnaa ivanMatI krNyaaMt yaoto kI‚Ìpyaa %yaaMnaI inavaR<aIvaotna À ]pdana p`dana AadoXa naaoMdNaIÌt Dakonao ( By Registered Post ) paoca doya k$na ( By Acknowledgement Due ) sava- saMbaMiQataMnaa pazvaavaot va %yaasaMbaMQaIcaI paoca eka maihnyaacyaa Aat p`aPt na Jaalyaasa %yaabaabat saMbaMiQataMkDo pazpuravaa kravaa.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa saovaainavaR<aInaMtr Saasana saovaot punaina-yau@tI doNyaabaabat. saa.p`.ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë.Aar[-esa 1594À467Àtora 3 saPToMbar¸ 1994.

inayat vayaaomaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa ³ rajapi~t va Arajapi~t ´ punaina-yau@tI doNyaabaabat idnaaMk 9.2.1989 cyaa Saasana inaNa-yaanvayao sauQaairt kaya-pQdtI ivaiht k$nasauQda maM~alayaIna ivaBaagaaMkDUna yaoNaaro p`stava tpasata Asao AaZLUna Aalao Aaho kI‚ ivaBaaga p`mauKaMkDUna varIla Saasana inaNa-yaatIla ATIcao kaTokaorpNao palana haot naahI. Apvaada%mak pirisqatIt AaiNa saava-jainak ihtacyaa dRYTInao punaina-yau@tI doNyaacao Saasanaacao QaaorNa AsataMnaa p`%yaxaat Apvaad mhNaUna saovaainavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMnaa punaina-yau@tI doNyaacao p`maaNa vaaZt Aaho. ek QaaorNa mhNaUna kaoNaalaahI punaina-yau@tI do} nayao. yaamauLo pdoannatIt pa~ AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa yaaogyavaoLI pdaonnatI na imaLalyaanao %yaaMcyaavar Anyaaya haotao va vaOflyaacaI Baavanaa inamaa-Na haoto.

yaa AadoSaamaagaIla BaUimaka laxaat na Gaota punaina-yau@tIcyaa p`stavaacaI sarsakTpNao iSafarsa krNyaat yaoto va Apvaada%mak pirisqatI ha inayama Jaalaa Asalyaacao idsato.@vaicatp`saMgaI jyaa AiQakarI‚kma-caarI yaaMcaI punaina-yau@tIsaazI iSafarsa krNyaat yaoto‚ %yaaMcao gaaopnaIya Ahvaala caaMgalao Aahot kI p`tIkUla Aahot yaacaa doiKla ivacaar krNyaat yaot nasalyaacao AaZLUna Aalao Aaho.Saasanaacyaa Qyaoya QaaorNaacaI kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaI baabat yaaogya tI dxata GaoNao hI sava-ca maM~alayaIna ivaBaagaaMcaI jabaabadarI Asalyaanao ASaa p`krNaaMcaI iSafarsa krtaMnaa jaastIt jaast dxata GaoNao AavaSyak Aaho. yaa vastuisqatIcaa punaiva-caar krta Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ yaapuZo kovaL Apvaada%mak pirisqatItca saava-jainak ihtacyaa dRYTInao punaina-yau@tI doNyaabaabatcao p`stava saamaanya p`Saasana ivaBaaga va iva<a ivaBaagaanao paihlyaaiSavaaya maa.mau#yamaMHyaaMnaa saadr krNyaat yao} nayaot.Saasana inaNa-ya saa.p`.iva. 1089À p`.Ë.2À89 Àtora id. 9.2.89 Anvayao ivaiht krNyaat Aalaolyaa inakSaMacaI pUt-ta haot nasalyaasa punaina-yau@tI saMbaMQaIcao p`stava krNyaacao ivaBaagaaMnaI TaLavao. saMbaMQaIt p`SaasakIya ivaBaaga À iva<a ivaBaagaanao Asao p`stava p`aPt Jaalyaavar %yaavar ivanaaivalaMba kaya-vaahI kravaI.

maM~alayaacyaa sava- saMbaMQaIt ivaBaagaaMnaI Saasanaacao varIla AadoSa %yaa %yaa ivaBaagaacyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla sava- saMivaQaainak saMsqaa‚ mahamaMDLo va [tr saava-jainak ]pËma yaaMcyaa inadXa-naasa AaNaUna varIla AadoSaaMcao kaTokaorpNao palana krNyaacyaa saUcanaa %yaaMnaa %varIt Vavyaat.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 446: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

394

ivaYaya Á– jaoqao Ap%ya saovaainavaRiM<anaMtrcao Aaho ikMvaa saovaainavaRi<anaMtr Ap%yaamaQyao ivaklaaMgata inamaaNa- JaalaI Aaho ASaa ivaivaQa karNaaMmauLo inavaRi<avaotna p`dana AadoSaamaQyao pa~ Ap%yaaMcaI naavao namaUd krNyaat AalaI nasatIla tr inavaRi<avaotnaQaarkasa %yaacaI [cCa Asalyaasa pa~ Ap%yaaMcaI yaadI inavaRi<avaotna P`aaiQaÌt krNaa–yaa AiQaka–yaaMkDo saadr krNaobaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. kuinavao 1095 À46Àsaovaa 4 idnaaMk 26.4.1995. Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ Ë.kuinavao 1090À254À saovaa 4 idnaaMk 2 jaulaO 1991 Anvayao hyaatBar kuTuMbainavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaasaazI SaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaainavaR<aIpUvaI- ikMvaa saovaot AsataMnaa Jaalaolyaa maR%yaupUvaI- ]GaDkIsa AalaolaI Ap%yaaMcaI ivaklaagaMta ivacaarat GaoNyaacaI AT kaZUna TakNyaat AalaI Aaho. AXaa p`krNaI kuTuMbainavaR<aIcao %varIt p`dana kolao jaavao yaasaazI KalaIla kaya-pQdtI ivahIt krNyaat yaot Aaho.

jaoqaoo Ap%ya saovaainavaR<aInaMtrcao Aaho ikMvaa saovaainavaR<aInaMtr Ap%yaamaQyao ivaklaaMgata inamaa-Na JaalaI Aaho‚ ASaa ivaivaQa karNaaMmauLo inava,R<aIvaotna p`dana AadoSaaMmaQyao pa~ Ap%yaaMcaI naavao namaUd krNyaat AalaI nasatIla tr inavaR<aIvaotnaQaark ‚%yaacaI tXaI [cCa Asalyaasa‚ pa~ Ap%yaaMcaI yaadI‚ %yaat ekado Ap%ya ivaklaaMga Aaho ikMvaa naahI to dXa-vaUna inavaR<aIvaotna p`aiQaÌt krNaa–yaa AiQaka–yaaMkDo³mhNajaoca yaqaaisqatI mahalaoKapala³laoKa va Anau&oyata´ maharaYT/ ‚ mauMba[-À naagapUr saadr k$ Sakola. inavaR<aIvaotna p`aiQaÌt krNaa–yaaMnaI pa~ Ap%yaacaI maaihtI AiBalao#yaaMmaQyao namaUd k$na yaadI p`aPt JaalyaacaI paoca pavatI VavaI. hI paoca pavatI inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa kuTuMbaatIla sadsyaaMnaI saurxaIt zovaavaI. jaoNaook$na kuTuMba inavaR<aIvaotnaacaI maagaNaI krtovaoLI tI inavaR<aIvaotna p`aiQaÌt krNaa–yaa AiQaka–yaakDo saadr krta yao[-la. maanaisakdRYTyaa ivaklaMaga ikMvaa A&ana Ap%yao kI jaI palakacyaa maaf-t inavaR<aIvaotna p`aPt krNaar Aahot‚ %yaaMcao p`krNaI paoca pavatI saadr krNyaacaI jabaabadarI palakacaI rahIla. tqaaip paoca saadr krNao‚ hI kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa maagaNaIvar karvaa[- krNyaasaazI pUva- AT AsaNaar naahI.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaacaa ivavaah jarI %yaacyaa saovaainavaR<aInaMtr Jaalaolaa Asalaa trI mhNajaoca ASaa saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMnaadoKIla kuTuMbainavaR<aIvaotna yaaojanaa 1964 cao laaBa Anau&oya rahtIla....inavaR<aIvaotna p`dana AadoSaat saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMcyaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa Anau&oyatobaabatcaI naaoMd GaoNyaasaazI kaya-pQdtI.

iva<a ivaBaaga inaNa-ya Ë. kuinavao 1095À46Àsaovaa–4 idnaaMk 27 .4.1995. Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. kuinavao 1090À254Àsaovaa 4 idnaaMk 3 jaulaO 1991 Anvayao Asao AadoXa kaZNyaat Aalao haoto kI‚ SaasakIya kma-caa–yaacaa ivavaah jarI %yaacyaa saovaainavaR<aInaMtr Jaalaolaa Asalaa trI mhNajaoca ASaa saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMnaa doKIla kuTUMbainavaR<aIvaotna yaaojanaa 1964 cao laaBa Anau&oya rahtIla. inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaat saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naIÀptI yaaMcyaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa Anau&oyatobaabat naaoMd krNyaabaabatcaI kaya-pQdtI ivaiht krNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. ivabaama.

Page 447: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

395

2. Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ rajya SaasakIya inavaR<aIvaonaQaarkaMcyaa inavaR<aIvaotna p`dana AadoSaat saovaainavaR<aInaMtrcyaa p%naI ÀptI yaaMcyaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa Anau&oyatobaabatcaI naaoMd GaoNyaasaazI KalaIla kaya-pQdtI AvalaMibaNyaat yaavaI.

³1´ jaovha inavaR<aIvaotnaQaark saovaainavaRtInaMtr ivavaah ikMvaa punaiva-vaah krIla tovha toaÀtI yaa GaTnaobaabatcaI maaihtI‚ %yaacyaa saovaainavaR<aIcyaavaoLI inavaR<aIvaotnaa ivaYayak kagadp~aMvar jyaa kayaa-laya p`mauKanao kaya-vaahI kolaI haotI %yaasa do[-la.Ajaa-saaobat toÀtI saovaainavaR,<aInaMtr %yaanaoÀtInao kolaolyaa ivavaahasaMbaMQaat p`baMQakÀga`amapMcaayatÀijalha dMDaiQakarI yaaMnaI idlaolyaa ivavaah p`maaNap~acaI ek saaxaaMikt p`thI saadr krIla. ³2´ kayaa-laya p`mauK‚ var namaUd kolaolaa Aja- p`aPt Jaalyaavar AaiNa AavaSyak Asaola toqao yaqaaoicat tpasaNaI kolyaanaMtr‚ to kagadp~ yaqaaisqatI mahalaoKapala ³lao.va A.´ maharaYT/ ‚ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMcaokDo SauiQdp~ inavaR<aIvaotna p`dana AadoXa inaga-imat krNyaasaazI saadr krIla.mahalaoKapalaaMkDo kagadp~ saadr krtaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 116 cyaa ]pinayama 6 cyaa KMD ³baI´ cyaa trtudI laxaat GaoNyaat yaavyaat. jar inavaR<aIvaotnaQaarkasa Agaaodrcyaa ivavaahapasaUna kaoNatohI Ap%ya ikMvaa Ap%yao nasatIla tr‚ saovaainavaR<aInaMtrcaI Àcaa p%naIÀptI Asalyaasa‚ pUNa- kuTuMbainavaR<aIvaotna imaLNyaasa pa~ hao[-la. jar inavaR<aIvaotnaQaarkasa %yaacyaaÀitcyaa maRt p%naIÀptI pasaUna kaoNatohI pa~ Ap%ya ikMvaa Ap%yao AsatIla tr maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ 1982 cyaa inayama 116 cyaa ]pinayama 6 cyaa KMD ³baI´ cyaa trtudInausaar saovaainavaR,<aInaMtrcaIÀcaa p%naIÀptI va Agaaodrcyaa ivavaahapasaUna Jaalaolao Ap%yaÀAp%yao yaaMnaa kuTuMbainavaR<aIvaotna p`aiQaÌt kolao jaa[-la. ³3´ mahalaoKapalaaMnaI SauiQdp~ inavaR<aIvaotna p`dana AadoXa saMbaMQaIt inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaakDo pazvaavaot. SauiQdp~ inavaR<aIvaotna p`dana AadoSaacaI p`t inavaR<aIvaotnaQaarkasa doKIla pRYzaMikt krNyaat yaavaI. ³4´ jaoqavar Ap%yaaMcaa saMbaMQa yaotao‚ jyaat saovaainavaR<aInaMtr janmalaolyaa Ap%yaaMcaahI AMtBaa-va Aaho. %yaacyaa baabatIt p`calaIt pQdtIp`maaNao jasa jasao p`%yaok Ap%ya kuTuMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa pa~ haot jaa[-la‚ tsatsao navaIna inavaR<aIvaotna p`dana AadoSa p`saRt kolao jaatIla.

3. Saasana AsaohI spYT krIt Aaho kI‚ 1964 pUvaI- saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aInaMtrcyaa ptIÀp%naI ³ Post Retiral Spouses ´ yaaMnaa Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. kuinavao 1090À254Àsaovaa 4 idnaaMk 3 jaulaO 1991 cyaa trtudInausaar idnaaMk 1.10.1977 ikMvaa inavaR<a JaalaolyaaMcyaa maR%yaucyaa idnaaMkacyaa lagatcaa idnaaMk yaapOkI jaao naMtrcaa Asaola %yaa idnaaMkapasaUna laagaU rahtIla. 1964 naMtr saovaainavaR<a JaalaolyaaMcyaa baabatIt sadr AadoSa inavaR<a JaalaolyaaMcyaa maR%yaucyaa idnaaMkacyaa lagatnaMtrcyaa idnaaMkapasaUna laagaU rahtIla.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–inavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTUMibayaaMnaa kuTUMba inavaR<aIvaotna AaiNa ]pdana maMjaUr krNyaabaabat…………spYTIkrNa…

iva<a ivaBaaga ‚ pirp~k Ë. saoinavao 1094À156Àsaovaa 4‚ idnaaMk 26 jaUna¸ 1995.

Acaanak naahIXaa Jaalaolyaa va zavaizkaNaa maaiht nasalaolyaa kma-caarIÀinavaR<aIvaotnaQaark yaaMcyaa kuTUMibayaaMnaa Xaasana inaNa-ya‚iva<a ivaBaaga‚ Ë. saoinavao 1089À491Àsaovaa 4 id. 5 jaulaO 1991 va Xaasana inaNa-ya Ë. saoinavao 1093 À180 À saovaa 4 id. 7 Aa^@Taobar 1993 Anausaar %yaat namaUd kolaolyaa XatI-caI pUt-ta haot Asaola tr kuTUMba inavaR<aIvaotna va ]pdana p`dana kolao jaato.mahalaoKapala‚ maharaYT/ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMnaI yaa AadoXaaMcaI AMmalabajaavaNaI

Page 448: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

396

haot AsataMnaa yaoNaaro ivaivaixat mau_o Xaasanaacyaa inadXa-naasa AaNalao Aahot.ho mau_o ivacaarat Gao}na yaasaMbaMQaat Xaasana KalaIla Kulaasaa krIt Aaho. mau_o : 1´ baop<aa XaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaucaa idnaaMk kaoNata samajaNyaat yaavaaÆ tao kma-caarI baop<aa Jaalyaacaa idnaaMk ik paolaIsa p`aiQaka–yaakDo p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacaa idnaaMk. kI p`%yaxaat baop<aa Jaalyaacaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-caa kalaavaQaI jyaa idnaaMkalaa pUNa- Jaalaa Asaola tao idnaaMk kI p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-caa kalaavaQaI jyaa idnaaMkalaa pUNa- Jaalaa Asaola tao idnaaMkÆ Kulaasaa.: yaa saMdBaa-t Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga‚ Ë. saoinavao 1093À180Àsaovaa 4 ‚id. 7.10.1993 cyaa trtudIMkDo laxa vaoQaNyaat yaot Aaho. sadr Xaasana inaNa-yaavdaro spYT krNyaat Aalao Aaho kI‚ kuTuMba inavaR<aIvaotnaacao ]paja-na Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna ikMvaa baop<aa kma-caa–yaacyaa rjaocyaa samaaPtIcyaa idnaaMkapasaUna kolao jaa[-la.ho laxaat Gaota XaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaucaa idnaaMk ha kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa ]paja-naacyaa idnaaMkacyaa lagatpUvaI-caa idnaaMk rahIla. 2´ Xaasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ id. 5.7.91 cyaa pircCod 3 nausaar jyaa p`krNaI saat vaYaa-caa kalaavaQaI ]prao@t AadoSa inaga-imat haoNyaacyaa idnaaMkapUvaI-ca pUNa- Jaalaa Asaola ikMvaa p`qama KbarI Ahvaala³efAayaAar´ ]prao@t AadoSa inaga-imat haoNyaacyaa idnaaMkapUvaI-ca naaModivalaa gaolaa Asaola AaiNa jaoqao ek vaYaa-caa kalaavaQaI Agaaodrca pUNa- Jaalaolaa Asaola‚ AXaa p`krNaI varIla AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna mhNajaoca id. 5.7.91 pasaUna laagaU zrtIla.tqaaip Xaasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga id.7.10.93 maQyao namaUd krNyaat Aalao Aaho kI‚ kuTuMba inavaR<aIvaotna jarI p`qama Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna 1 vaYaa-cyaa kalaavaQaInaMtr Anau&oya zrNaar Asalao trI %yaacao ]paja-na ³ accrual´ maa~ p`qama KbarI Ahvaalaacyaa³ F.I.R´ idnaaMkapasaUna kolao jaa[-la.

ho laxaat Gaota kuTuMbainavaR<aIvaotna p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna doya zrola kI idnaaMk 5 jaulaO 1991 pasaUna doya zrola.Æ KulaasaaÁ– Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga idnaaMk 7.10.91 Anvayao spYT kolyaap`maaNao kuTuMbainavaR<aI vaotna ]paja-na Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna p`doya rahIla. 3´ paolaIsa p`aiQaka–yaakDo p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna ek vaYaa-caa kalaavaQaI PaUNa- Jaalyaacaa idnaaMk ikMvaa id. 5,.7 .91 yaapOkI jaao naMtrcaa idnaaMk Asaola %yaa idnaaMkapasaUna p`%yaok p`krNaI vaaZIva dranao kuTuMba inavaR<aIvaotnaacaI r@kma Anau&oya zrola AXaI QaarNaa Aaho. KulaasaaÁ– QaarNaa baraobar naahI. XaasakIya kma-caa–yaacyaa naahIXaa haoNyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-cyaa Aat %yaacaa maR%yau Jaalaa Aaho Asao inaNaa-yakir%yaa isaQd Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna ikMvaa kma-caarI naahIsaa Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-caa kalaavaQaI jyaa idnaaMkalaa pUNa- hao[-la %yaa idnaaMkapasaUna saMbaMQaIt kma-caa–yaacyaa kuTuMibayaasa vaaZIva dranao kuTuMba inavaR<aIvaotna Anau&oya zrola. Anya p`krNaI p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna kma-caa–yaacaa maR%yau Jaalaa Aaho Asao inaNaa-yakir%yaa isaQd hao[-pya-Mt ikMvaa saat vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- hao[-pya-nt ‚ yaapOkI jao Agaaodr GaDola %yaa idnaaMkapya-nt sava-saaQaarNa dranao kuTuMbainavaR<aIvaotna Anau&oya zrola. 4´ inayamaanausaar Anau&oya AsalaolaI maR%yau ]pdanaacaI r@kma p`qama KbarI Ahvaala naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapasaUna eka vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- Jaalyaacaa idnaaMk ikMvaa idnaaMk 5.7.91 yaapOkI jaao naMtrcaa idnaaMk Asaola %yaa idnaaMkapasaUna doya hao[-la kaÆ ivabaama.

Page 449: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

397

KulaasaaÁ– jyaa p`krNaI‚ XaasakIya kma-caarI naahIsaa haoNyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- haoNyaapUvaI-ca saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaacaa maR%yau Jaalyaacyaa idnaaMkasa inayamaanausaar Anau&oya zrNarI maR%yau ]pdanaacaI r@kma doya zrola. Anya p`krNaI‚ f@t saovaainavaR<aI ]pdana doya zrola. tqaaip‚ XaasakIya kma-caa–yaacaa maR%yau Jaalaa Aaho Asao inaNaa-yakir%yaa isaQd JaalyaanaMtr ikMvaa kma-caarI naahIsaa Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna saat vaYaa-naMtr maR%yau ]pdana va saovaa inavaR<aI ]pdana yaamaQaIla frkacaI r@kma doya zrola. 5´ saat vaYaa-cyaa kalaavaQaIt p`aiQaÌt krNyaat yaoNaaro inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa ho saMbaMQaIt inavaR<aIvaotnaQaark naahIsaa haoNyaapUvaI- tao Gaot Asalaolyaa inavaR<aIvaotna[tko AsatIla kI vaaZIva dracyaa kuTUMbainavaR<aIvaotnaa[tko AsatIlaÆ Kulaasaa Á– varIla mau_a Ë. 1 cyaa saMdBaa-t doNyaat Aalaolyaa spYTIkrNaanausaar kuuTuMba inavaR<aIvaotna‚ doya zrola. tqaaip ma.naa.sao.³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 116³ 4 ´ cyaa trtudInausaar kaoNa%yaahI p`krNaI saat vaYaa-cyaa kalaavaQaIt vaaZIva dranao Anau&oya zrNaarI kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI r@kma saovaainavaR<aInaMtr p`aiQaÌt krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaapoxaa AiQak AsaNaar naahI. 6´ Xaasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ id. 5.7.91 cyaa AadoXaatIla pircCod Ë.9 nausaar jar kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa dracaa inavaR<aIvaotna p`dana AadoXaat ]llaoK krNyaat Aalaa Asaola tr baop<aa kma-caa–yaaMcyaa kuTUMibayaaMkDUna AavaXyak to xatIpUtI- baMQap~ ³ [MDomanaITI ba^anD ´ p`aPt k$na GaotlyaanaMtr %yaaMnaa kuTuMbainavaR<aIvaotnaacao p`dana ivaBaagaakDUna prspr kolao jaaNao AavaSyak Aaho. tqaaiPa‚ kaoYaagaar AiQakarI AXaI p`krNao mahalaoKapalaaMnaa saMdiBa-t krtat tr AXaI p`krNao mahalaoKapalaManaa pazivalaI jaaNao AavaSyak Aaho ikMvaa ksao,Æ Kulaasaa Á– haoya. 7´ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ id. 5.7.1991 cyaa pircCod 11 maQyao namaUd krNyaat Aalao Aaho kI‚ jaI p`krNao yaapUvaI-ca inakalaat kaZlaolaI AsatIla‚ toqao laaBaaqaI-naa fayadoXaIr AsalyaaKorIja AXaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yao} nayao. yaa trtudI ivahIt krNyaamaagao Xaasanaacaa hotu Asaa Asaavaa kI jaI p`krNao yaapuvaI-ca tovha Aistvaat Asalaolyaa inayamaanausaar inakalaat kaZNyaat AalaI AsatIla ³ mhNajaoca jyaa p`krNaI 7 vaYaa-caa kalaavaQaI id. 5.7.91 raojaI saMpuYTat Aalaa Asaola AXaI p`krNao ´ AXaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yao} nayao. KulaasaaÁ– jaI p`krNao yaapUvaI-ca inakalaat kaZNyaat AalaolaI AsatIla toqao laaBaaqaI-naa fayadoXaIr AsalyaaKorIja AXaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna krNyaat yao} nayao. sava- maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaagaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ %yaaMnaI AXaa p`krNaaMcaI CananaI k$na tI p`krNao yaqaaisqatI mahalaoKapala‚ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDo sauQaarNaa krNyaasaazI pazvaavaIt. 8.baop<aa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`%yaxaat gaOrhjaorIcaa kalaavaQaI.mhNajaoca naahIsaa haoNyaacyaa idnaaMkapasaUna p`qama KbarI Ahvaala ³efAayaAar´ naaoMdivalyaacyaa idnaaMkapya-ntcaa kalaavaQaI ivaBaagaanao inayamaIt krNao AavaSyak Aaho ikMvaa ksao Æ Kulaasaa.: haoya. maharYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vhI.Dblyau.caaOQarI¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 450: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

398

ivaYaya Á– kuTuMba inavaRi<avaotna¸ 1964¸ spYTIkrNa…

iva<a, ivaBaaga¸pirp~k Ë.kuinavao 195À80Àsaovaa–4 id. 15.07.1995. vaacaaÁ Saasana pirop~k¸ iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1088À651Àsaovaa 4 id.22 jaanaovaarI 1991. Saasana pirp~k ¸iva<a ivaBaaga¸ Ë.saoinavao 1088À651Àsaovaa 4 idnaaMk 22 jaanaovaarI 1991 Anvayao spYT krNyaat Aalao Aaho kI¸ jyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa idnaaMk 15 Aa^gasT 1982 raojaI ikMvaa %yaanatMr saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao va jyaaMnaa AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho ASaa kma-caa–yaacyaa kuTuMibayaaMnaa kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya Aaho . jyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa idnaaMk 15 Aa^gasT 1982 pUvaI- saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao va jyaaMnaa AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho ASaa kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya zrivaNyaacaa p`Sna Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI¸ SaasakIya kma-caa–yaaMnaa idnaaMk 15 Aa^gasT 1982 pUvaI- saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao va jyaaMnaa AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho ASaa kma-caa–yaaMcyaa kuTuMbaIyaaMnaahI inavaRi<avaotna Anau&oya zrola. Saasana pirp~k ¸iva<a ivaBaaga idnaaMk 22 jaanaovaarI 1991 cyaa sPaYTIkrNaat varIla inaNa-yaanauÉp sauQaarNaa krNyaat AalaI Aaho Asao maanaNyaat yaavao. sava- kayaa-laya p`mauKaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI %yaaMnaI %yaaMcao kayaa-layaatIla jyaa SaasakIya kmac-aa–yaaMnaa idnaaMk 15 Aa^gasT 1982 pUvaI- saovaotUna kaZUna TakNyaat Aalao va jyaaMnaa AnaukMpa inavaRi<avaotna maMjaUr krNyaat Aalao Aaho¸ ASaa sava- kma-caa–yaaMcyaa p`krNaMacao ¸saMbaMiQat kma-caa–yaaMcyaa kuTuMibayaanaa kuTuMbainavaRi<avaotna p`aiQaÌt krNyaacyaa dRYTIkaonaatUna punaiva-laaokna kravao AaiNa %yaa saMbaMQaatIla AavaSyaktao tpiSala mahalaoKapala ³laoKa va Anau&oyata´ maharaYT/ ¸ mauMba[- À naagapUr yaaMcao puZIla kaya-vaahIsaazI pazvaavaa. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ va.vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– svaocConaoÀ ÉgNatonao saovaainavaR<a ikMvaa krNyaat

yaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaManaa iXallak Aija-t rjaocao raoK samamaUlya maMjaUr krNyaasaMbaMQaatIla Kulaasaa…..

iva<a ivaBaaga‚pirp~k Ë. Arjaa 2495À39Àsaovaa 9 idnaaMk 30 naaovhoMbar¸ 1995.

Saasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë.pI[-ena 1083ÀsaIAar 1296À83Àesa[-Aar 4 id. 1.10.1984 maQaIla pircCod paca cyaa trtudInausaar jaao SaasakIya kma-caarI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 10 ikMvaa inayama 165 Anvayao saovaainavaR<a haotao ikMvaa jyaalaa saovaainavaR<a krNyaat yaoto‚ ikMvaa inayama 66 Anvayao jaao saovaainavaR<a haotao ASaa kma-caa–yaalaa rjaa maMjaUr krNyaasa saxama Asalaolaa p`aiQakarI‚ svaaiQakaro %yaa kma-caa–yaacyaa KatI jamaa AsalaolaI 180 idvasaaMcyaa kmaala mayaa-dopya-ntcaI Aija-t rjaa tsaoca %yaacyaa KatI jamaa AsalaolaI AQa-vaotnaI rjaa yaaMcyaa baabatIt rjaavaotnaacao raoK samamaUlya maMjaUr k$ Saktao. maa~ tao kma-caarI jyaa tarKosa saovaainavaR<a hao[-la ikMvaa %yaalaa saovaainavaR<a kolao jaa[-la tI tarIK AaiNa inayat vayamaana Jaalyaavar jyaa tarKosa tao naohmaIp`maaNao saovaainavaR<a

Page 451: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

399

Jaalaa Asata tI tarIK‚ yaamaQaIla kalaavaQaIpoxaa %yaacaa rjaocaa kalaavaQaI AiQak haota kamaa nayao. ASaaca p`karcaI trtud ÉgNatonao saovaainavaR<a haoNaa–yaa ikMvaa krNyaat yaoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaabaabatIt Saasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë. Arjaa 2492À26Àsaovaa 9 idnaaMk 3.11.1992 Anvayao krNyaat AalaolaI Aaho. Saasanaacyaa Asao inadXa-naasa Aalao Aaho kI‚Aija-t va AQa-vaotnaI rjaocaa kalaavaQaI¸ p`%yaxa saovaainavaR<aIcaa idnaaMk va inayat vayamaana saovaainavaR<aIcaa idnaaMk yaamaQaIla kalaavaQaIpya-t saIimat krNyaacyaa inaba-nQaamauLo var namaUd kolaolyaa pirisqatIt saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kahI p`krNaI %yaaMcyaa KatI jamaa Asalaolyaa Aija-t rjaocaohI raoK samamaUlya imaLU Sakt naahI. 2. yaa saMdBaa-t Saasana Aata Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI ‚ jaao SaasakIya kma-caarI maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 10 ikMvaa inayama 65 Anvayao saovaainavaR,,<a haotao ikMvaa %yaalaa saovaainavaR<a krNyaat yaoto‚ ikMvaa inayama 66 Anvayao jaao saovaainavaR<a haotao ikMvaa ÉgNa mhNaUna saovaainavaR<a haotao ikMvaa %yaalaa saovaainavaR<a krNyaat yaoto ASaa kma-caa–yaalaa %yaacyaa Ka%yaavar iSallak Asalaolyaa Aija-t rjaocao³μ240 idvasaaMcyaa kmaala mayaa-docyaa AQaIna rahUna ´ jarI ha kalaavaQaI saMbaMQaIt kma-caa–yaacyaa inayat vayaaomaanaacyaa tarKocyaa pilakDo jaat Asalaa trIhI %yaalaa raoK samamaUlya Anau&oya rahIla. 3. Saasana AsaahI Kulaasaa krIt Aaho kI‚ jaI p`krNao yaapUvaI- AnyairtInao inakalaat kaZlaolaI Aahot %yaa p`krNaaMcao rjaocao raoKIkrNa maMjaUr krNyaasa saxama Asalaolyaa p`aiQaka–yaaMnaI varIla Kulaasaa ivacaarat Gao}na punaiva-laaokna kravao. μ ³ TIp ÁsaQyaa Aija-t rjaocao samamaUlya 300 idvasaaMcaI kmaala mayaa-da Aaho.´

ivalaMba Jaalyaasa vyaaja ..id.20.6.96 caa inaNa-ya phavaa. @@@@@@@@@@

ivaYaya Á–ivalaMbaanao p`dana krNyaat Aalaolyaa Aija-tÀAQa-vaotnaI rjaocyaa raoK samamaUlya rkmaovar vyaaja doNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ‚ inaNa-ya Ë. Arjaa 2496À20À saovaa 9 idnaaMk 20 jaUna¸ 1996.

1´ Saasana inaNa-ya Ë. pI[-ena 1083ÀsaIAar 1296À83Àesa[-Aar 4 id. 1.10.1984.

2´ Saasana inaNa-ya Ë. vaoAaiXa 1287À387À87À saovaa 10 id. 11.10.88. 3´ Saasana inaNa-ya Ë. Arjaa 2492 À26 Àsaovaa 9‚ id. 3 naaovhoMbar 1992. 4´ Saasana inaNa-ya Ë. Arjaa 2493 À57À saovaa 9 id. 7 mao 1994. 5´ Saasana inaNa-ya Ë.Arjaa 2495 À12Àsaovaa 9 id. 30 maaca- 1995. 6´ Saasana inaNa-ya Ë. Arjaa 2495 À39Àsaovaa 9 id. 30 naaovhoMbar 1995. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 va ]prao@t ]d\QaRt krNyaat Aalaolyaa Saasana inaNa-yaaMmaQaIla trtudInausaar inayat vayamaanaanaMtrÀ svaocConao ÀmaudtpUva- ÀÉgNatonao saovaainavaR<a haoNaa–yaa %yaacap`maaNao rajaInaamaa idlaolyaa À punaina-yau@tIcaa kalaavaQaI samaaPt JaalaolyaaÀnaaoTISaIvdaro Aqavaa naaoiTXaIcyaa badlyaat vaotna va Ba<ao do}na Aqavaa inayau@tIcyaa ATI va SatI-nausaar saovaa samaaPt krNyaat Aaloalyaa AaiNa saovaot Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa XaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI %yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaaÀsaovaa samaaPtIcyaaÀmaR%yaUcyaa idnaaMkalaa iXallak Asalaolyaa yaqaaisqatI Aija-tÀAQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaatIla rjaa vaotnaacaI raoK samamaUlya r@kma doNyaat yaoto. Aija-tÀ AQa-vaotnaI rjaocaI pirgaNanaa krNyaacaI ivaVmaana pwtI Aata saulaBa krNyaat AalaolaI AsalyaamauLo maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama

Page 452: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

400

1981 cyaa inayama 68 ³5´ KalaIla TIp 2 maQyao ivaiht krNyaat Aalaolyaa kaya-pwtIcaa kaTokaorpNao AvalaMba kolyaasa‚ saMbaMQaIt XaasakIya kma-caa–yaalaa %yaacyaa Ka%yaavar iXallak Asalaolyaa Aija-tÀAQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaatIla rja vaotnaacaI samamaUlya raoK r@kma %yaacyaa saovaainavaR<aIcyaaÀsaovaa samaaPtIcyaaÀmaR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaacyaa Aat imaLNyaasa kaoNatIhI ADcaNa yao} nayao. tqaaip‚ inayamaatIla trtudIMcao À AadoXaaMcao kaTokaorpNao palana haot nasalyaanao iXallak Aija-tÀAQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaatIla rjaa vaotnaacaI samamaUlya raoK r@kma imaLNyaasa AvaajavaI ivalaMba haot Asalyaacao Xaasanaacyaa inadXa-naasa Aalaolao Aaho. mhNaUna ivalaMbaanao p`dana krNyaat yaoNaa–yaa Aija-tÀ AQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaatIla rjaa vaotnaacyaa samamaUlya raoK rkmaovar vyaaja doNyaasaMbaMQaatIla p`Sna Xaasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. yaa saMbaMQaat Xaasanaanao Aata KalaI inado-iXalyaap`maaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho.

³1´ iXallak Aija-t ÀAQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaatIla rjaa vaotnaacyaa samamaUlya raoK rkmaocyaa p`danaasaazI Jaalaolaa ivalaMba p`XaasakIya karNaastva Àp`Xaasainak caukImauLo ikMvaa saMbaMQaIt kma-caa–yaaMcyaa inayaM~NaabaahorIla karNaaMmauLo Jaalaolaa Aaho Asao spYTpNao p`sqaaipt haot Asaola AXaa p`krNaI

ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI vyaaja doNyaat yao[-la. ³2´ vyaaja p`danaasaazI ivalaMbaacaa kalaavaQaIÁ ³A´ inayaimat p`krNaI ³ ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao vagaLUna ´ XaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaa inavaR<aIcyaa À saovaa samaaPtIcyaa À maR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaanaMtrcaa Asaola. ³ba´ inalaMbanaaQaIna Asatanaa inayatvayamaanaanausaar saovaainavaR,,<a Jaalaolyaa va Aija-t À AQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaatIla rjaa vaotnaacaI samamaUlya raoK r@kma raoKUna zovaNyaat AalaI Aaho AXaa p`krNaI.

³i´ saMbaMiQat kma-caa–yaaMcaI ivaBaagaIya caaOkXaIAMtI pUNa-pNao inada-oXa mau@tta JaalaI Asalyaasa va %yaacao inalaMbana Asamaqa-naIya zrivaNyaat Aalao Asalyaasa %yaacyaa saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaanaMtrcaa Asaola.

³ii´ saMbaMQaIt kma-caarI daoYaI zrlaa Asalyaasa va %yaacao inalaMbana samaqa-naIya zrivaNyaat Aalao Asalyaasa ivaBaagaIya caaOkXaIsaMbaMQaatIla AMitma AadoXa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaanaMtrcaa Asaola.

³iii´ ivaBaagaIya caaOkXaI sau$ Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI ivaBaagaIya caaOkXaI saMpuYTat AaNaNaa–yaa AadoXaacyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaanaMtrcaa Asaola. ³3´ ivalaMbaacyaa kalaavaQaIsaazI sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa zovaIvar laagaU Asalaolyaa vyaaja drap`maaNao vyaaja doNyaat yaavao.saQyaa ha dr vaaiYa-k 12 T@ko vaaiYa-k caËvaaZInao Aaho´. ³4´ vyaaja p`danaacyaa p`%yaok p`krNaavar saMbaMQaIt maM~alayaIna p`XaasakIya ivaBaaga svaaiQakaro ivacaar krIla AaiNa raoK samamaUlya p`dana krNyaatIla ivalaMba ha p`XaasakIya karNaastva Jaalaolaa Aaho yaaba_la Ka~I pTlyaavar vyaajaacao p`dana krIla. ³5´ vyaaja Vavayaacao Aaho AXaa sava- p`krNaI ivalaMbaacaI jabaabadarI inaiXcat k$na saMbaMQaIt jabaabadar kma-caa–yaaiva$w ³ AiQakarI Qa$na ´ iXastBaMgaacaI karvaa[- svatM~pNao krNyaat yaavaI. maa~ AXaI karvaa[- pUNa- hao[-pya-t vyaajaacao p`dana raoKUna zovaNyaat yao} nayao. ³6´ iXastBamgaacaI karvaa[- vaoLovar AaiNa yaaogyairtInao haot Aaho yaacaI Katrjamaa k$na maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI yaa Xaasana inaNa-yaacyaa saaobat jaaoDlaolyaa ivaiht namaunyaat itmaahI Ahvaala iva<a ivaBaagaakDo pazvaavaa. 2. ho AadoXa idnaaMk 1 eip`la 1996 pasaUna AMmalaat yaotIla. yaa idnaaMkapUvaI- saovaainavaR<a À saovaa samaaPt Jaalaolyaa ikMvaa saovaot Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa XaasakIya kma-ca–yaaMcyaa p`krNaI iXallak Aija-tÀ AQa-vaotnaI rjaocyaa saMbaMQaat rjaa vaotnaacyaa samamaUlya raoK rkmaocyaa p`danaasaazI‚ saovaa inavaR<aIcyaa À saovaa samaaPtIcyaa À maR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaapoxaa jaast ivalaMba Jaalaa Asalyaasa va idnaaMk 1 eip`la 1996 pya-t rjaocyaa raoK samamaUlyaacao

Page 453: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

401

p`dana krNyaat Aalao nasaola AXaa p`krNaI doKIla ho AadoXa laagaU rahtIla. tqaaip vyaajaacao p`dana saovaainavaR<aIcyaa À saovaa samaaPtIcyaaÀ maR%yaUcyaa idnaaMkapasaUna ek maihnyaanaMtrcaa idnaaMk ikMvaa 1 eip`la 1996 yaapOkI jaao naMtrcaa idnaaMk Asaola‚ %yaa idnaaMkapasaUna doya rahIla. 3. yaa baabatcaa haoNaara Kca- rjaocao raoK samamaUlya jyaa laoKa XaIYaa-KalaI KcaI- GaalaNyaat yaotoa %yaa laoKa XaIYaa-KalaI KcaI- GaalaNyaat yaavaa va %yaa KalaI maMjaUr kolaolyaa AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa. 4. maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa ´ inayama 1981 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa trtudIMmaQyao yaa Xaasana inaNa-yaacyaa trtudI pUrtI sauQaarNaa krNyaat AalaI Asao maanaNyaat yaavao. ]proa@t inayamaat yaqaavakaXa rItsar sauQaarNaa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasant caaOQarI¸ Saasanaacao Avar saicava.

ivaYayaÁ– saoovaainavaR<a kma-caa–yaaMcyaa baabatIt ivaBaagaIya caaOkXaIcaI

p`krNao p`aqamya ËmaaNao pUNa- krNyaabaabat.

saa.p`.iva.pirp~k Ë.saIDIAar–1097À156Àp`.Ë.14À97ÀAkra id.24.2.97. pirp~kÁ laaokAayau@t va ]p laoakAayau@t yaaMnaI Xaasanaasa saadr kolaolyaa 22 vyaa vaaiYa-k Ahvaalaat Asao AiBap`aya idlao Aahot kI‚ kma-caa–yaaivaÉQdcaI iXastBaMga kaya-vaahI ba–yaaca p`maaNaat kma-caa–yaaMcaI saovaainavaR,<aI AgadI javaL AalyaanaMtr ikMvaa kma-caarI saovaa inavaR<a JaalyaanaMtr ba–yaaca idvasaaMnaI kolaI jaato.AXaa vaoLI kma-caa–yaaMsa kovaL ta%pur%yaa saovaainavaR<aI KorIja [tr Aaiqa-k laaBa haot nasalyaanao %yaacao nauksaana haoto.%yaamauLo AXaa baabatIt caaOkXaI taatDInao pUNa- haoNao va %yaasaazI daoYaaraopp~ bajaavaNao‚ caaOkXaI AiQakarI naomaNao yaa p`iËyaa 2 maihnyaat pUNa- haoNao AavaXyak Aaho va ekUNa caaOkXaIcaI kaya-vaahI 1 vaYaa-t pUNa- haoNao AavaSyak Aaho. Asao laaokAayau@t yaacao AiBap`aya Aahot. varIla AiBap`aya va iXafarXaI yaaMcaa AByaasa kolyaanaMtr Xaasana AXaa inaYkYaa-p`t Aalao Aaho kI‚ saovaainavaR<a kma-caa–yaaMcyaa ivaÉQdcaI ivaBaagaIya caaOkXaI p`aqamyaËmaaNao pUNa- haoNao AavaXyak Aaho. %yaanausaaar Xaasana Asao AadoXa dot Aaho kI‚ ivaBaagaIya caaOkXaIcaI p`krNao Xa@yatao kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa saumaarasa ikMvaa saovaainavaR<aInaMtr sau$ krNyaacyaa p`vaR<aIpaasaUna pravaR<a vhavao va AXaa p`karcyaa caaOkXaa saovaa inavaR<aIpUvaI- purosaa AvaQaI iXallak Asatanaa sau$ krNyaacaI dxata GyaavaI. tqaapI jar kahI ivaiXaYT pirisqatIt hI caaOkXaI saovaainavaR,<aIcyaa vaoLI ikMvaa %yaanaMtr sau$ krNao AavaXyak Jaalao tr AXaa vaoLI daoYaaraop p~ tatDInao bajaavaNyaat yaavao. tsaoca caaOkXaI AiQakarI va saadrkta- AiQakarI yaaMcyaa naomaNaUka 2 maihnyaat krNyaat yaavyaat va ivaBaagaIya caaOkXaIcaI saMpUNa- kaya-vahI 1 vaYaa-t pUNa- hao[-la yaacaI dxata GaoNyaat yaavaI. sava- maM~alayaIna ivaBaagaaMnaI varIla saUcanaaMcao palana krNyaacaI dxata GyaavaI‚ tsaoca yaa saUcanaa %yaaMcyaa p`XaasakIya inayaM~NaaKalaIla sava- ivaBaaga p`mauK yaaMcyaa inadXa-naasa AaNaUna %yaaMnaa %yaaMcao kTaxaanao paalana krNyaasa kLvaavao. maharaYTa/cao rajyapala yaaMcyaa AadoXaanausaar va naavaanao‚

ja.d.zakur¸ Xaasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 454: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

402

ivaYaya Á–saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa vaoLovar Ada krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1097À27Àsaovaa–4 idnaaMk 31 mao ¸1997.

saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaacao inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa vaoLovar p`dana kolao jaavaot yaasaazI Saasanaanao vaoLaovaLI sava- saMbaMiQataMnaa saivastr saUcanaa idlaolyaa Aahot. tqaaip ba–yaaca kayaa-layaaMkDUna yaa saUcanaaMcao yaaogyair%yaa palana kolao jaat naahI. 2. AilakDoca maa. laaokAayau@t va ]p laaokAayau@t yaaMnaI Aaplyaa 23 vyaa eki~t vaaiYa-k AhvaalaatIla p`krNa 3cyaa pirCcod 2 maQyao yaa saMdBaa-t Asao sPYT kolao Aaho kI‚ “ kaoNa%yaahI p`krNaI‚ saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa saovaainavaR<aInaMtr vaajavaI vaoLot sava- inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa imaLNyaapasaUna vaMicat zovata yaoNaar naahI.tsao Jaalyaasa ASaa ivalaMibat rkmaaMvar vyaaja doNyaabaabat %yaaMcyaakDUna kolaI jaaNaarI maagaNaI nyaayya zrola.ba–yaaca p`krNaI saovaainavaR,<aI ]pdanaÀmaR%yau ]pdana yaaMcyaa rkmaa tsaoca [tr inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa p`dana krNyaat Aalaolao nasalyaacyaa tËarI p`aPt haot Aahot. ASaa p`krNaI ivalaMibat rkmaovar vyaaja doNyaacaa Kca- AMitmatÁ Saasanaasa saaosaavaa laagat AsalyaamauLo Saasanaanao yaasaMdBaa-t sava- ivaBaagaaMnaa sausPaYT saUcanaa Vavyaat. yaavdaro sava- kayaa-laya p`mauKÀivaBaaga p`mauKaMnaa punha Asao inadoXa doNyaat yaot Aahot kI‚ %yaaMnaI inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa p`krNaaMnaa p`aQaanya Vaavao va ASaI p`krNao ivalaMba na haota lakrat lavakr inakalaI kaZlaI jaatIla yaaivaYayaI sava-taoprI dxata GyaavaI. yaadRYTInao inavaR<aIvaotna va ]pdana p`%yaxa doNyaacyaa va p`aiQaÌt krNyaacyaa ivaivaQa kaya-pQdtIbaabat maharaYT/ naagarI saovaa ³ inava<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla p`krNa 10 maQyao ivaiht kolaolao vaoLap~k paLlao jaa[-la‚ yaacap`maaNao yaapUvaI- Saasanaanao‚ vaoLaovaoLI p`saRt kolaolyaa AadoSaavdaro inado-iSat kolaolyaa ivaiht kaya-pQdtIcao kaTokaorpNao palana kolao jaa}na inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~ ivaiht namaunyaat sava-baabatIt yaqaoaicatir%yaa pUNa- k$na SaasakIya kma-caa–yaacyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKosa saha maihnao Agaaodr mahalaoKapalaaMcyaa kayaa-layaakDo pazivalao jaatIla tsaoca mahaloaKapalaaMcyaa kayaa-layaacyaa saMpka-t saat%yaanao rahUna %yaacyaakDUna p`aiQakarp~o vaoLIca inaga-imat kolaI jaatIla tsaoca saMbaMQaIt kaoYaagaaratUna saovaainavaR<a kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa p`%yaxaat vaoLovar p`dana kolao jaatIla yaa sava- baabatIt kayaa-laya p`mauKÀ ivaBaaga p`mauK yaaMnaI dxa rahNao AavaXyak Aaho. %yaacap`maaNao saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa p`dana krNyaasa ivanaakrNa ivalaMba Jaalaa tr saMbaMiQat kayaa-laya p`mauKaMvar jabaabadarI inaiXcat k$na %yaaMcaoivaÉQd %varIt iSastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaat yaavaI. %yaaiXavaaya %yaaMcyaa gaaopnaIya Ahvaalaat “ inavaR<aIvaotnaacaI p`krNao inakalaat kaZNyaasa Axamya idrMgaa[- Jaalyaacao Xaasanaasa vyaajaapaoTI JaL basaNyaasa jabaabadar Aahot.” ASaa p`karcaI naaoMd GaoNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao Avar saicava.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 455: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

403

ivaYaya Á–punaiva-laaoknaasaazI ivacaarat Gyaavayaacaa gaaopnaIya Ahvaalaacaa kalaavaQaI.

saa.p`.iva. pirp~k Ë.ivapusa 1097Àp`.Ë.136À97À15 id. 19 jaUna ¸ 1998.

saMdBa-Á 1´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarsaI 1076À1275À15 id.16 jaUna 1976. 2´ saa.p`.iva.pirp~k Ë.esaAarsaI 1085À1029À43À15 id.12 mao 1986. pirp~kÁ– maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 10³4´ va inayama 65 Anausaar saava-jainak ihtastva Akaya-xama va saMSayaaspd sacaaoTIcyaa AiQaka–yaaMnaa Àkma-caa–yaaMnaa vayaacyaa 50À55 vyaa vaYaI- punaiva-laaoknaaMtI inaNa-ya Gao}na %yaaMnaa Saasana saovaotUna maudtpUva- saovaainavaR<a kravao Asao Saasanaacao QaaorNa Aaho. 2. saMdBaa-QaIna Saasana pirp~k idnaaMk 12 mao ‚ 1986 nausaar vayaacyaa 35 vyaa vaYaa-pUvaI- saovaot Asalaolyaa gaT “ A ” va “ ba ” cyaa AiQaka–yaaMcao vayaacaI 50 vaYao- haoto vaoLI ikMvaa %yaacyaa Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- haotovaoLI yaaPaOkI jao Agaaodr GaDola %yaavaoLI tsaoca vayaacyaa 35 vyaa vaYaa-naMtr saovaot daKla Jaalaolyaa AiQaka–yaaMcao vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- Asao ekdaca punaiva-laaokna krNyaat yaoto. gaT “ k ” va “ D ” kma-caa–yaaMcyaa baabatIt vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- punaiva-laaokna krNyaat yaoto.³ gaT “ k ” va “ D ” kma-caa–yaaMcyaa baabatIt vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- punaiva-laaokna krNyaat yaoto. %yaaeovajaI gaT –k‚ gaT –ba‚ gaT –D kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaaMcyaa vayaacyaa 55 vyaa vaYaI- ikMvaa %yaaMcyaa Ah-takarI saovaocaI 30 vaYao- pUNa- haotovaoLI yaapOkI jao Agaaodr GaDola %yaavaoLI punaiva-laaokna krNyaat yaoto Asao vaacaavao. Asao SauQdIp~k..saa.p`.iva. Ë.iva.pu.sa.1097Àp`.Ë. 136 À97À15 id.25.9.1998´ 3. “ A ” va “ ba ” gaTatIla AiQaka–yaaMnaaÀkma-caa–yaaMnaa AnauËmao 50À55 vaYaa-pilakDo saovaot rahNyaacaI pa~apa~ta AjamaaivaNyaasaMdBaa-t kravayaacyaa punaiva-laaoknaasaazI SaairrIk xamata ‚ inaiva-vaad sacaaoTI va %yaaMcao gaaopnaIya Ahvaala “ caaMgalyaa” poxaa kmaI nasaavaot Asao inakYa Aahot. tr gaT “ D” maQaIla kma-caa–yaaMnaa punaiva-laaoknaasaazI SaairrIk xamata‚ inaiva-vaad sacaaoTI va saovaa AiBalaoK yaabaabaI ivacaarat Gyaavyaa laagatat. 4. AilakDoca savaao-cca nyaayaalayaanao EaI. vaOkuMznaaqadasa ivaÉw mau#ya ijalha vaOVkIya AiQakarI– 2 esaesasaI 299 ³ AoAayaAar 1992 esa 1020´ yaa maudtpUva- saovaainavaR<aIcyaa p`krNaI inaNa-ya dotanaa Asao AadoSa idlao Aahot kI‚ “ punaiva-laaokna p`krNaaMcaa ivacaar krtanaa saMbaMiQataMcao saMpUNa- saovaa kalaavaQaIcao gaaopnaIya Ahvaala ivacaarat GaoNyaat yaavao. maa~ punaiva-laaoknaacyaa ivacaaraQaIna kalaavaQaItIla 5 vaYaa-cyaa gaaopnaIya Ahvaalaavar Bar do}na %yaaAaQaaro punaiva-laaoknaacaa inaNa-ya Gyaavaa. yaa nyaayaalayaIna inaNa-yaatIla saMbaMiQat ]tara KalaI ]d\QaRt krNyaat Aalaolaa AsaUna %yaacaa marazI saaraMSa ]ta–yaaKalaI doNyaat Aalaolaa Aaho. 34. The following principles emerge from the above discussion.

( i ) An order of compulsory retirement is not a punishment. It implies no stigma, nor any suggestion of misbehaviour.

( ii ) The order has to be passed by the Goverment on forming the opinion that it is in the public interest to retire a Government servant compulsorily. The order is passed on the subjective satisfaction of the Government.

( iii ) Principles of natural justice have no place in the context of an order of compulsory retirement. This does not mean that judcial scrutiny is excluded altogether. While the High Court or this Court would not examine the matter as an applellate court, they may interfere of they are satisfied that the order is passed ( a ) mala fide or ( b ) that it is based on no evidence or ( c) that it is arbitrary in the sense that nor reasonable person would form the requisite opinion on the given material ; in short, if it is found to be perverse order.

Page 456: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

404

( iv ) The Goverment ( or the Review Committee, as the case may be ) shall have to consider the entire record of service before taking a decision in the matter of course attaching more importance to record of and performance during the later years. The record to be so considered would naturally include the entries in the confidential records/character rolls, both favourable and adverse, if a Government servant is promoted to a higher post notwithstanding the adverse remarks, such remarkes loss their, more so, if the promotion is based upon merit ( selecton) and not upon seniority.

(v ) An order of compulsory retirement is not liable to be quashed by a court merely on the showing that while passing it, uncommunicated adverse remarks were also taken into consideraton. The circumstance by itself cannot be a basis for interference. Interference is permissible only on the grounds mentioned in ( iii ) above. This aspect has been discussed in paras 30 to 32 above.

1. maudtpUva- saovaainavaR<aIcao AadoSa mhNajao iSaxaa navho. ASaa saovaainavaR<aIvaÉna kaoNatIhI gaOrvat-NaUk ikMvaa laaMCna saUicat haot naahI.

2. SaasakIya saovakalaa maudtpUva- saovaainavaR<a krNao ho saava-jainak ihtaqa- Aaho Asao mat Asaola AaiNa %yaabaabat Saasanaacao samaaQaana Jaalao Asaola trca maudtpUva- saovaainavaR<aIcao AadoSa kaZNyaat yaavaot.

3. naOsaiga-k nyaayaacao t<va maudtpUva- saovaainavaR<aIcyaa saMdBaa-t ]d\Bavat naahI. yaacaa Aqa- Asaa navho kI‚ ASaI p`krNao nyaaiyak tpasaNaItUna pUNa-tÁ vagaLlaolaI Aahot. nyaayaalaya ikMvaa savaao-cca nyaayaalaya ASaI p`krNao AiplaIya nyaayaalaya mhNaUna tpasaNaar naahI‚ maa~ maudtpUva- AadoSa ³A´ Asad\BaavapUva-k ikMvaa ³ba´ to kaoNa%yaahI puravyaavar AaQaairt naahIt ikMvaa ³k´ to svaocConausaar kaya-vaahI kÉna kaZlao Aahot ‚ Asao nyaayaalayaasa vaaTlyaasa %yaamaQyao hstxaop kÉ Sakola.

4. Saasana ikMvaa punaiva-laaokna saimatI ASaa p`krNaI inaNa-ya GaoNyaapUvaI- saMpUNa- saovaa AiBalaoKacaI pDtaLNaI krIla. maa~ Asao krtanaa AilakDIla vaYaa-tIla AiBalaoKasa va kamakajaasa jaast mah%va do[-la. SaasakIya saovakacyaa AiBalaoKacaa ivacaar krtanaa gaaopnaIya AhvaalaatIla naaoMdIÀcaairHyapT yaa baabatcyaa AnaukUla tsaoca p`itkUla Sao–yaacaa ivacaar krIla. eKaVa SaasakIya saovakasa p`itkUla Saoro AsataMnaahI jyaoYztocaa ivacaar na krta kovaL gauNava<aonausaar ³inavaDInao´ varcyaa pdavar pdaonnatI idlaI Asaola tr %yaalaa doNyaat Aalaolao p`itkUla Saoro inaYp`Ba zrtIla.

5. eKaVa kma-caa–yaalaa sa@tInao saovaainavaR<a krNyaabaabatcao AadoSa p`itkUla Saoro kLivalao naahIt kovaL yaa karNaastva nyaayaalaya r_ kÉ Sakt naahI. savaao-cca nyaayaalayaacyaa ]prao@t inaNa-yaacyaa AnauYaMgaanao sava- maM~alayaIna ivaBaaga‚ ivaBaaga p`mauK va

kayaa-laya p`mauKaMnaa Asao kLivaNyaat yaoto kI‚SaasakIya AiQakarIÀkma-caarI yaaMcao vayaacyaa 50À55cyaa vaYaI- punaiva-laaokna krtanaa varIla baabaI ivacaarat Gao}na inaNa-ya Gyaavaa.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ maIra DfLapUrkr¸ ]p saicava‚ maharaYT/ Saasana.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 457: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

405

ivaYaya Á–saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcao inavaR<aI ivaYayak sava- fayado doNyaacyaa baabatIt iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDUna kravayaacaI kaya-vaahI…. mahsaUla va vana ivaBaaga¸

pirp~k Ë. esa 14À998Àp`.Ë.256À[- 5 idnaaMk 06.10.1998. pirp~kÁ saovaainavaR<a Jaalaolyaa kma-caa–yaaMcao inavaR<aIvaotna [%yaadI fayado doNyaacyaa baabatIt iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaakDUna iva<a ivaBaaga¸ Saasana pirp~k Ë. saoinavao 1090À290Àsaovaa 4 idnaaMk 25 maaca- 1991 nausaar kaya-vaahI haot naahI Asao Saasanaacyaa inadSa-naasa Aalao Aaho. %yaamauLo ASyaa p`krNaamaQyao saovaainavaR<a kma-caa–yaacao maharaYT/ p`SaasakIya nyaayaaiQakrNa tsaoca laaokAayau@takDo inavaR<aIvaotna [%yaadI fayado na imaLalaobaabat tËarI yaotat. sadr p`krNaamaQyao iva<a ivaBaaga¸ Saasana inaNa-ya Ë. saoinavao 1094À155Àsaovaa 4 idnaaMk 24.4.1995 Anvayao Saasanaalaa vyaajaacaa Kca- ivanaakarNa kravaa laagatao. tovha sava- iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMnaa punha inado-iSat krNyaat yaot Aaho kI‚ iva<a ivaBaaga¸ Saasana pirp~k Ë. saoinavao 1090À290À saovaa 4 id. 25 maaca- 1991 nausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt %yaacyaa saovaainavaR<aIpUvaI- maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 27³6´ nausaar ivaBaagaIya caaOkSaIcaI kaya-vaahI sauÉ krNyaat AalaI nasaola mhNajaoca Aaraopp~ doNyaat Aalaoo nasaola ikMvaa AaQaIcyaa tarKopasaUna inalaMbanaaQaIna zovaNyaat Aalao nasaola tr saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkalaa %yaacao ivaÉw ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat Aaho Asao mhNata yaot naahI va %yaamauLo ASaa kma-caa–yaaMnaa saovaainavaR<aI ivaYayak sava- fayado vaoLovar Ada krNao Apoixat Aaho. 2. sava- iSastBaMga ivaYayak p`aiQaka–yaaMnaa ivanaMtI krNyaat yaoto kI‚ saovaainavaR<a Jaalaolyaa ASaa kma-caa–yaacyaa p`krNaaMcaa AaZavaa Gao}na jao kma-caarI inavaR<aI ivaYayak sava- fayado imaLNyaasa pa~ Aahot %yaaMcyaa p`krNaaMmaQyao iva<a ivaBaaga¸ Saasana pirp~k Ë. saoinavao 1090À190À saovaa 4 idnaaMk 25 maaca- 1991 nausaar kaya-vaahI ivanaaivalaMba krNyaasaazI sava- saMbaMiQat AiQaka–yaaMnaa yaaogya %yaa saUcanaa doNyaat yaavyaat. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ dovaaiXaYa caËvatI- ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaainavaR<aI vaotna ´ inayama‚ 1982 maQyao forbadla krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1099À238Àsaovaa–4 id. 29 jaulaO¸ 1999. inaNa-yaÁ– Saasanaanao maharaYT/ naagarI saovaa³inavaR<aIvaotna´inayama 1982 maQaIla inavaR<aIvaotna‚ inavaR<aIÀmaR%yau ]pdana AaiNa kuTuMba inavaR<aIvaotna inayaimat krNaa–yaa inayamaaMmaQyao KalaIlap`maaNao forbadla krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa AsaUna ho forbadla SaasakIya kma-caarI tsaoca ]praoillaiKt inayama jyaaMnaa laagaU Aahot ASaa [tr kma-caa–yaaMnaa laagau rahtIla. AMmalabajaavaNaIcaa idnaaMkÁ– 2´ yaa AadoSaanvayao sauQaairt kolaolyaa trtUdI idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaR<a haoNaa–yaa Àsaovaot Asatanaa maR%yau pavalaolyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa KalaIla pwtInao laagaU haotIla.

Page 458: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

406

³e´ 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaR<aÀmaR%yau JaalaolyaaÀhaoNaa–yaa jyaa p`krNaI inavaR<aIvaotna ÀkuTuMbainavaR<aIvaotna yaapUvaI-ca p`aiQaÌt krNyaat Aalaolao Aaho ikMvaa AVaip p`aiQaÌt kravayaacao Aaho ASaa p`krNaI to yaa AadoSaaMnausaar sauQaairt krNyaat yao[-la.tqaaip‚ ASaa t–honao sauQaairt kolaolao inavaR<aIvaotnaÀkuTuMbainavaR<aIvaotna ho idnaaMk 1 jaulaOoo 1999 pasaUna doya rahIla. saovaainavaR<aIcyaaÀmaR%yaucyaa idnaaMkapasaUna 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI qakbaakI doya haoNaar naahI. ³baI´ idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 raojaI Aqavaa %yaanaMtr saovaainavaR<aÀmaRt Jaalaolyaa p`krNaI saovaainavaR<aIcyaaÀ maR%yaucyaa idnaaMkapasaUna idnaaMk 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI inavaR<aIvaotna ÀkuTUMbainavaR<aIvaotna ho inavaR<aIvaotnaQaarkaMnaa AsauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa AaQaaro AaiNa yaa sauQaarNaa haoNyaapUvaI- cyaa AadoSaaMnausaar doya rahIla.

vaotnaÁ– 3´ inavaR<aIvaotnaivaYayak ivaivaQa laaBaaMcyaa pirgaNaosaazI “ vaotna” yaa saM&ocaa Aqa- maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 9³36´ ³Aok´ maQyao vyaa#yaa kolyaanausaar SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa inavaR<aIpUvaI-ÀmaR%yaucyaa idnaaMkapUvaI- imaLt Asalaolao maUL vaotna Asaa rahIla. 4´ sadrhU AadoSaaMmaQyao “ vaotna ” yaa saM&ocaa Aqa-‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³sauQaairt vaotna´ inayama 1998 p`maaNao AMmalaat Aalaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaItIla vaotna Asaa rahIla.

inavaR<aIvaotna Á– 5´ sava-ca p`krNaI‚ inavaR<aIvaotnaacaI pirgaNanaa “ inavaR<aIvaotnaah- vaotnaacyaa ” 50 T@ko ASaI krNyaat yao[-la va

yaa inavaR<aIvaotnaacaI ikmaana mayaa-da drmaha É.1275À– AaiNa kmaala mayaa-da rajya SaasanaakDIla ]ccatma Anau&oya vaotnaacyaa 50 T@ko ASaI rahIla. ³]ccatma vaotna idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna É.24¸500À–´ prMtu kaoNa%yaahI p`krNaI saMpUNa- inavaR<aIvaotna ho saovaainavaR<aIcyaa vaoLI %yaa SaasakIya kma-caa–yaanao SaovaTI QaarNa kolaolyaa pdasaazI 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU kolaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaItIla ikmaana vaotnaacyaa 50 T@ko poxaa kmaI nasaola.tqaaip‚ jaoqao inavaR<aIvaotnaQaark %yaalaa inayama vayamaana ÀinavaR<aIcyaa idnaaMkalaa laagaU Asalaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´inayama 1982 maQaIla inayama 110 p`maaNao saMpUNa- inavaR<aIvaotna imaLNyaasaazI AavaSyak AsalaolaI ikmaana saovaa pUNa- krIt nasaola toqao kmaI saovaocyaa p`maaNaat yaqaayaaogya Asao inavaR<aIvaotna kmaI krNyaat yao[-la. maa~ kaoNa%yaahI p`krNaI ho inavaR<aIvaotna drmaha É.1275À– poxaa kmaI nasaola.ASaa irtInao sauQaairt kolaolao inavaR<aIvaotna p`%yaxaat idnaaMk 1 jaulaO 1999 pasaUna doNyaat yao[-la. saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI inavaR<aIvaotna AsauQaairt vaotnaEaoNaInausaar AaiNa yaa sauQaarNaa AMmalaat yaoNyaapUvaI-cyaa AadoSaanausaar doya rahIla. inavaR<aI ]pdanaÀmaR%yau ]pdana Á–

6´ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 9 ³36´ ³ek´ maQyao vyaa#yaa kolyaanausaar maUL vaotnaavar inavaR<aIÀmaR%yau ]pdanaacaI pirgaNanaa krNyaat yao[-la. ]pdanaacyaa rkmaocyaa saQyaacyaa kmaala mayaa-dot mhNajao vaotnaacyaa saaDosaaoLapT ikMvaa ADIca laaK yaapOkI jaI kmaI Asaola tI‚ kaoNatahI badla krNyaat Aalaolaa naahI.tqaaip 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr prMtU 30 jaUna 1999 pUvaI- saovaainavaR<a Jaalaolyaa Àsaovaot Asatanaa maR%yau pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI inavaR<aIÀ maR%yaU ]pdanaacaI pirgaNanaa AsauQaairt vaotnaEaoNaInausaar AaiNa yaa sauQaarNaa haoNyaapUvaI-cyaa AadoSaaMnausaar krNyaat yao[-la. kuTuMba inavaRi<avaotna 1964.

7´ kuTuMbainavaRi<avaotnaacaI pirgaNanaa sava-ca p`krNaI TPpa pQdtIoeovajaI maUL vaotnaacyaa 30 T@ko ASaa ekÉp dranao krNyaat yao[-la va yaa kuTuMbainavaRi<avaotnaacaI ikmaana mayaa-da drmaha É. 1275À– AaiNa kmaala mayaa-da rajya SaasanaakDIla ]ccatma Anau&oya vaotnaacyaa 30 T@ko ASaI rahIla ³]ccatma vaotna idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna 24¸500À–´ tqaaip‚ ASaa irtInao sauQaairt kolaolao kuTuMba inavaRi<avaotna p`%yaxaat idnaaMk 1 jaulaO 1999 pasaUna doNyaat yao[-la. kuTuMba inavaRi<avaotna doya Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna idnaaMk 30 jaUna 1999

Page 459: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

407

pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI kuTuMbainavaRi<avaotna AsauQaairt vaotnaEaoNaInausaar AaiNa yaa sauQaarNaa haoNyaapUvaI-cyaa AadoSaanausaar doya rahIla. kuTuMbainavaRi<avaotna 1964 SaI saMbaMiQat Asalaolaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 116³2´ ha %yaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalaa AsaUna yaa inayamaatIla saQyaa Aist%vaat Asalaolaa t@ta yaapuZo AMmalaat rahNaar naahI. inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa Á–

8´ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´ inayama 1984 maQaIla inayama 5³1´ maQyao ivaiht kolaolaI saQyaacaI inavaRi<avaotnaacyaa AMSaraSaIkrNaacaI mayaa-da AatahI tSaIca rahIla. ³inavaRi<avaotnaacyaa ek tRtIyaaMSa poxaa AiQak naahI ´. tqaaiPa‚ 1 jaanaovaarI 1996 AaiNa 30 jaUna 1999 yaa kalaavaQaIt saovaainavaR<a Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa yaa AadoSaacyaa pirNaamaI doya Jaalaolyaa jaastIcyaa inavaRi<avaotnaacyaa ek tRtIyaaMSa pya-ntcyaa rkmaocao AMSaraSaIkrNa krta yaoNaar naahI.

9´ sauQaairt vaotnaEaoNaIsaazI ivaklp idlaolyaa va sauQaairt vaotnaEaoNaI laagaU Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna 10 maihnyaaMcyaa Aat saovaa inavaR<a Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI inavaRi<apUvaI-cyaa 10 maihnyaaMcyaa kalaavaQaIsaazI maUL vaotna pirgaNaIt krNyaasaazI KalaIlap`maaNao vaotna ivacaarat GaoNyaat yao[-la.

³1´ AsauQaairt vaotnaEaoNaIt vaotna Gaotlaolyaa kalaavaQaIsaazI maUL vaotna AiQak p`%yaxa mahagaa[- Ba<aa AaiNa %yaa maUL vaotnaaSaI samauicat 1 jaanaovaarI 1996 raojaI AMmalaat Asalaolyaa dranao saMbaMiQat kalaavaQaImaQyao GaotlaolaI vaaZ–1 va AMtrIma vaaZ– 2.

AaiNa ³2´ sauQaairt vaotnaEaoNaIt vaotna Gaotlaolyaa kalaavaQaIsaazI– sauQaairt vaotnaEaoNaItIla maUL vaotna. 10´ yaa AadoSaanausaar Anau&oya haoNaa–yaa inavaRi<avaotnaÀkuTuMba inavaRi<avaotnaavar 1 jaulaO 1999 naMtrcaI mahagaa[- vaaZ

sauQaairt pQdtInausaar idlaI jaa[-la.³yaabaabatcao AadoSa svatM~ir%yaa kaZNyaat Aalao Aahot´ tqaaip‚ inavaR<aIcyaaÀmaR%yaucyaa idnaaMkapasaUna idnaaMk 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI mahagaa[-vaaZ AsauQaairt inavaRi<avaotnaÀkuTUMba inavaRi<avaotnaavar yaa sauQaarNaa haoNyaapUvaI-cyaa pQdtInausaar doNyaat yao[-la. qakbaakIÁ–

11´ 1 jaanaovaarI 1996 to 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI sauQaairt inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna‚ ]pdana‚ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa yaacaI qakbaakI idlaI jaaNaar naahI.

12´ Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ jyaaMnaa inavaRi<avaotnaacaI yaaojanaa laagaU kolaI Aaho ASaa maanyata va Anaudana p`aPt SaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo AaiNa %yaaMcyaaSaI saMlagna AsalaolaI ASaasakIya mahaivaValayao va ÌiYa ivaVapIzo yaamaQaIla kma-caa–yaaMnaahI varIla inaNa-ya yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU rahtIla.

13´ maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama ËmaaMk paca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaasaMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr kÉna Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ varIla inaNa-ya ijalha pirYadotIla kma-caa–yaaMnaahI laagaU rahtIla.

14´ maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaRi<avaotna´ inayama 1982 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtUdImaQyao svatM~pNao sauQaarNaa krNyaat yaot Aahot. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRiM<avaotna´inayama 1982 maQaIla jyaa trtudIMmaQyao yaa AadoSaanvayao spYTpNao sauQaarNaa krNyaat Aalaolyaa naahIt %yaa AbaaiQat rahtIla.

15´ yaa saMbaMQaIcaa Kca- varIla pircCodat namaUd koolaolyaa kma-caa–yaaMcao inavaRi<avaotnaivaYayak laaBa jyaa Aqa-saMklpIya iSaYaa-KalaI Kca- KatI TakNyaat yaotat %yaa SaIYaa-KalaI Kca- KatI TakNyaat yaavaa va tao %yaa %yaa SaIYa-aMtga-t maMjaUr AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa. tqaaip ‚ yaavarIla Kca- yaqaavakaSa ivaiQamaMDLacyaa inadSa-naasa AaNaNyaat yao[-pya-nt SaasakIya kaoYaagaaratUna inavaRi<avaotna GaoNaa–yaa inavaRi<avaotnaQaarkacao baabatIt yaoNaara yaavarIla Kca- ha p`qamatÁ iva<a ivaBaaga maagaNaI Ë.jaI 9–2071 inavaRi<avaotna va [tr saovaainavaR<aI laaBa yaa Aqa-iSaYaa-KalaI daKivaNyaat yaavaa va tao Saasana &apna iva<,a ivaBaaga Ë. Aakina 1999À53À

Page 460: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

408

Aqa-saMklp 7 ³saMgaNak saMkotaMk Ë.8000053—3´ idnaaMk 29 jaulaO 1999 vdaro maMjaUr kolaolyaa Aakismak inaQaItUna BaagaivaNyaat yaavaa.

16´ yaavarIla Kca- yaqaavakaSa ivaQaanamaMDLacyaa inadSa-naasa AaNaNyaat yao[-pya-nt ga`amaivakasa va jalasaMQaarNa ivaBaagaÀÌiYa va pSausaMvaQa-na‚ dugQa vyavasaaya ivakasa va ma%sya vyavasaaya ivaBaaga yaaMnaI AnauËmao ijalha pirYadaMcao AaiNa ÌiYa ivaVapIzaMcao kma-caarI yaaMcaovar haoNaara Kca- BaagaivaNyaasaazI Aakismak inaQaItUna Aiga`ma GaoNyaasaMbaMQaat AavaSyaktI kaya-vaahI kravaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasant caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava. ³ TIpÁ– yaa saMdBaa-t id.15.11.1999 caa sauQaairt AadoSahI phavaa.´

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– inavaRi<avaotna QaarkMakDUna Saasanaalaa yaoNao Asalaolyaa tsaoca %yaalaa Aitp`dana Jaalaolyaa rkmaaMcaI vasaulaI krNyaabaabatcaI kaya-pQdtI.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saMkINa- 1099Àp`.Ë.99ÀkaoYaa– 4 ‚idnaaMk 12 Aa^gasT‚ 1999. Pairp~kÁ– inavaRi<avaotnaQaarkaMnaa Aitp`dana Jaalaolyaa tsaoca Saasanaalaa yaoNao Asalaolyaa rkmaaMcyaa vasaulaIbaabat doNyaat Aalaolaoooooooo Saasana inaNa-ya ËmaaMk saMkINa- 1089Àp`.Ë.262ÀkaoYaa–4 idnaaMk 5.02.1990 maQaIla AadoSa r_ kÉna Aata Saasana puZIla p`maaNao AadoSa dot Aaho. inavaRi<avaotnaQaarkaMkDUna Saasanaalaa yaoNao AsalaolaI Aqavaa %yaaMsa Aitp`dana JaalaolaI r@kma vasaUla krtanaa AiQadana va laoKaÀkaoYaagaar kayaa-layaanao puZIla kaya-pQdtIcaa AvalaMba kravaa.

³A´ ]prao@t p`yaaojanaaqa- inavaRi,<avaotnaQaarkakDUna r@kma vasaUla kravayaacaI Jaalyaasa %yaa rkmaocaa tpiSala‚ %yaacabaraobar tI kSaI vasaula kolaI jaaNaar Aaho‚ yaabaabatcaI maaihtI AiQadana va laoKa AiQaka–yaanao À kaoYaagaar AiQaka–yaanao inavaRi<avaotnaQaarkalaa kLvaavaI.inavaRi<avaotna Qaarkalaa yaabaabatcaI saUcanaa p`aPt JaalyaapasaUna 15 idvasaaMpya-nt p`itiËyaa vya@t krNyaacaI savalat doNyaat yaavaI. kaoNatIhI p`itiËyaa p`aPt na Jaalyaasa ikMvaa p`itiËyaa p`aPt Jaalyaavar tI tpasaUna vasaulaI AavaSyak zrt Asalyaasa inavaRi<avaotna Qaarkalaa doya zrNaa–yaa rkmaotUna puZIlap`maaNao vasaulaI kravaI. ³ba´ vasaulaIcaI p`iËyaa sauÉ krNyaacyaa vaoLosa jar inavaRi<avaotnaQaarkalaa sauQaairt dranao inavaRi<avaotna Aqavaa mahagaa[- vaaZ doya zrt Asaola tr yaa ip`%yaqa- imaLNaa–yaa qakbaakItUna ek rkmaI vasaulaI krNyaat yaavaI.

³k´ yaa ]praMthI vasaulaIcaI r@kma iSallak Asalyaasa ]va-irt r@kma saaoyaIskr maasaIk hP%yaat vasaUla krNyaat yaavaI. maaisak vasaulaIcaa dr zrivatanaa mahagaa[-vaaZIcaI pUNa- r@kma %yaat AMtBaU-t krNyaat yaavaI. Asao kolyaanaMtrhI jar vasaulaI iSaGa`tonao pUNa- haoNyaacaI Sa@yata nasaola tr mahagaa[- vaaZIcaI pUNa- r@kma AiQak

maUL maaisak inavaRi<avaotnaacyaa 1À3 evaZyaa mayaa-dopya-ntcaI r@kma maaisak vasaulaIcaa dr inaiScat krtanaa ivacaarat GaoNyaat yaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa.va.saavaMt¸ Saasanaacao ]p saicava. ivabaama. @@@@@@@@@

Page 461: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

409

ivaYaya Á maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaainavaR<aI vaotna ´ inayama‚ 1982 maQyao forbadla krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1099À302Àsaovaa–4 id. 15 naaovhoMbar¸ 1999. inaNa-yaÁ– Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga¸ ËmaaMk saoinavao–1099À238Àsaovaa 4 idnaaMk 29 jaulaO 1999 maQaaIla AadoSa AiQaËimat k$na¸ Saasanaanao maharaYT/ naagarI saovaa³inavaR<aIvaotna´inayama 1982 maQaIla inavaR<aIvaotna‚ inavaR<aIÀmaR%yau ]pdana AaiNa kuTuMba inavaR<aIvaotna inayaimat krNaa–yaa inayamaaMmaQyao KalaIlap`maaNao forbadla krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa AsaUna ho forbadla SaasakIya kma-caarI tsaoca ]praoillaiKt inayama jyaaMnaa laagaU Aahot ASaa [tr kma-caa–yaaMnaa laagaU rahtIla. AMmalabajaavaNaIcaa idnaaMkÁ–

2. yaa AadoSaanvayao sauQaairt kolaolyaa trtUdI idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaR<a haoNaa–yaaÀsaovaot Asatanaa maR%yau pavalaolyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaa laagaU haotIla.1 jaanaovaarI 19996 pUvaI- inavaR<a Jaalaolyaa ÀmaRt pavalaolyaa kma-caa–yaaMcyaa saMdBaa-t Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga¸ ËmaaMk saoinavao 1099À303Àsaovaa 4 idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 Anvayao svatM~ AadoSa kaZNyaat Aalao Aahot. 3. 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaR<aÀmaR%yau JaalaolyaaÀhaoNaa–yaa jyaa p`krNaI inavaR<aIvaotna ÀkuTuMbainavaR<aIvaotnaÀ]pdanaÀinavaR,<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa yaapUvaI-ca p`aiQaÌt krNyaat Aalaolao Aaho ikMvaa AVaip p`aiQaÌt kravayaacao Aaho ASaa p`krNaI to yaa AadoSaanausaar sauQaairt krNyaat yao[-la.tqaaip‚ jyaa p`krNaat sauQaarNaapUva- AadoSaanausaar p`aiQaÌt Jaalaolao inavaRiM<avaotna ho yaa AadoSaanausaar doya haoNaa–yaa inavaRi<avaotnaapoxaa AiQak fayadoSaIr Asaola tr %yaa p`krNaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna´inayama 1982 maQaIla inayama 131 laxaat Gao}na inavaRi<avaotnaQaarkasa gaOrfayadoSaIr hao[-la ASaa p`karo AaQaIca p`aiQaÌt Jaalaolyaa inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaat yaoNaar naahI. vaotnaÁ–

4. inavaR<aIvaotnaivaYayak ivaivaQa laaBaaMcyaa pirgaNanaosaazI “ vaotna” yaa saM&ocaa Aqa- maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 9³36´ ³ek´ maQyao vyaa#yaa kolyaanausaar ¸SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa inavaR<aIpUvaI-ÀmaR%yaucyaa idnaaMkapUvaI- imaLt Asalaolao maUL vaotna Asaa rahIla.

5. sadrhU AadoSaaMmaQyao “ vaotna ” yaa saM&ocaa Aqa-‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³sauQaairt vaotna´ inayama 1998 p`maaNao AMmalaat Aalaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaItIla vaotna Asaa rahIla.

inavaR<aIvaotna Á–

6. sava-ca p`krNaI‚ inavaR<aIvaotnaacaI pirgaNanaa “ inavaR<aIvaotnaah- vaotnaacyaa ” 50 T@ko ASaI krNyaat yao[-la va yaa inavaR<aIvaotnaacaI ikmaana mayaa-da drmaha É.1275À– AaiNa kmaala mayaa-da rajya SaasanaakDIla ]ccatma Anau&oya vaotnaacyaa 50 T@ko ASaI rahIla. ³]ccatma vaotna idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna É.24500À–Asao Aaho.´ prMtu kaoNa%yaahI p`krNaI saMpUNa- inavaR<aIvaotna ho saovaainavaR<aIcyaa vaoLI %yaa SaasakIya kma-caa–yaanao SaovaTI QaarNa kolaolyaa pdasaazI 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU kolaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaItIla ikmaana vaotnaacyaa 50 T@ko poxaa kmaI nasaola.tqaaip‚ jaoqao inavaR<aIvaotnaQaark %yaalaa inayama vayamaana ÀinavaR<aIcyaa idnaaMkalaa laagaU Asalaolyaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´inayama 1982 maQaIla inayama 110 p`maaNao saMpUNa- inavaR<aIvaotna imaLNyaasaazI AavaSyak AsalaolaI ikmaana saovaa pUNa- krIt nasaola toqao kmaI saovaocyaa p`maaNaat yaqaayaaogya Asao inavaR<aIvaotna kmaI krNyaat yao[-la. maa~ kaoNa%yaahI p`krNaI ho inavaR<aIvaotna drmaha É.1275À– poxaa kmaI nasaola.jaaoDp~ 1 maQyao namaunyaadaKla ]dahrNa doNyaat Aalao Aaho.

Page 462: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

410

inavaR<aI ]pdanaÀmaR%yau ]pdana Á– 7. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 maQaIla inayama 9 ³36´ ³ek´ maQyao vyaa#yaa

kolyaanausaar maUL vaotnaavar inavaR<aIÀmaR%yau ]pdanaacaI pirgaNanaa krNyaat yao[-la. ]pdanaacyaa rkmaocyaa saQyaacyaa kmaala mayaa-dot mhNajao vaotnaacyaa saaDosaaoLapT ikMvaa ADIca laaK yaapOkI jaI kmaI Asaola tI‚ kaoNatahI badla krNyaat Aalaolaa naahI. kuTuMba inavaRi<avaotna 1964.

8. kuTuMbainavaRi<avaotnaacaI pirgaNanaa sava-ca p`krNaI TPpa pQdtIoeovajaI maUL vaotnaacyaa 30 T@ko ASaa ekÉp dranao krNyaat yao[-la va yaa kuTuMbainavaRi<avaotnaacaI ikmaana mayaa-da drmaha É. 1275À– AaiNa kmaala mayaa-da rajya SaasanaakDIla ]ccatma Anau&oya vaotnaacyaa 30 T@ko ASaI rahIla ³]ccatma vaotna idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna 24500À–Asao Aaho. kuTuMbainavaRi<avaotna 1964 SaI saMbaMiQat Asalaolaa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotna´inayama 1982 maQaIla inayama 116³2´ ha %yaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalaa AsaUna yaa inayamaatIla saQyaa Aist%vaat Asalaolaa t@ta yaapuZo AMmalaat rahNaar naahI. inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa Á–

9. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´inayama 1984 maQaIla inayama 5³1´ maQyao ivaiht kolaolaI saQyaacaI inavaRi<avaotnaacyaa AMSaraSaIkrNaacaI³mhNajao inavaRi<avaotnaacyaa ek tRtIyaaMSa poxaa AiQak naahI´ mayaa-da AatahI tSaIca rahIla .tqaaip ¸ yaa AadoSaacyaa pirNaamaI Aitir@t inavaRi<avaotna doya Asalyaasa %yaacao AMSaaSaIkrNa krta yao[-la. inavaRi<avaotnaQaark %yaaMcaI tSaI [cCa Asalyaasa¸ Aitir@t inavaRi<avaotnaacyaa ³frk´ 1À3 [t@yaa mayaa-dopya-nt AMSaraSaIkrNa kÉ SaktIla.

10. sauQaairt vaotnaEaoNaIsaazI ivaklp idlaolyaa va sauQaairt vaotnaEaoNaI laagaU Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna 10 maihnyaaMcyaa Aat saovaainavaR<a Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI inavaRi<apUvaI-cyaa 10 maihnyaaMcyaa kalaavaQaIsaazI maUL vaotna pirgaNaIt krNyaasaazI KalaIlap`maaNao vaotna ivacaarat GaoNyaat yao[-la.

³1´ AsauQaairt vaotnaEaoNaIt vaotna Gaotlaolyaa kalaavaQaIsaazIÁ maUL vaotna AiQak p`%yaxa mahagaa[- Ba<aa AaiNa %yaa maUL vaotnaaSaI samauicat dranao saMbaMiQat kalaavaQaImaQyao GaotlaolaI AMtirma vaaZ–1 va AMtrIma vaaZ– 2.

AaiNa ³2´ sauQaairt vaotnaEaoNaIt vaotna Gaotlaolyaa kalaavaQaIsaazI– sauQaairt vaotnaEaoNaItIla maUL vaotna. mahagaa[- vaaZ

11. yaa AadoSaanausaar Anau&oya haoNaa–yaa inavaRi<avaotnaÀkuTuMba inavaRi<avaotnaavar 1 jaanaovaarI 1996 naMtrcaI mahagaa[- vaaZ sauQaairt pQdtInausaar idlaI jaa[-la.yaabaabatcao AadoSa Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë.inamavaa 1099À 305 Àsaovaa 4 idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 Anvayao svatM~pNao kaZNyaat Aalao Aahot.

qakbaakIÁ 12. maa. ]cca nyaayaalaya¸mauMba[- yaaMnaI saU–maaoTo irT ipTISana Ë.2432À1999 va irT ipTISanaË. 1747À 1999 yaa p`krNaI idnaaMk 24 Aa^gasT 1999 raojaI idlaolyaa inavaaDyaaacyaa pirNaamaI 1 jaanaovaarI 1996 to 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIsaazI sauQaairt inavaiR<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna¸ inavaRi<avaotnaavarIla mahagaa[- vaaZ¸ ]pdana¸ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa yaaMcaI qakbaakI 3 samaana hP%yaat idlaI jaa[-la. yaapOkI pihlaa hPta caalaU Aaiqa-k vaYaa-t mhNajao 31 maaca- 2000 pUvaI- doNyaat yao[-la va puZIla daona hPto naMtrcyaa daona Aaiqa-k vaYaa-t doNyaat yaotIla. ivabaama.

Page 463: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

411

13. idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 to 30 jaUna 1999 yaa kalaavaQaIt saovaainavaR<a Jaalaolyaa Àsaovaot AsataMnaa maR%yaU pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa p`krNaI inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna‚ ]pdana‚ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa inaQaa-irt krNao AaiNa %yaaMcao ta%pur%yaa svaÉpat p`dana krNao yaabaabatcaI ivaSaoYa kaya-pQdtI. inavaRi<avaotna¸ kuuTUMbainavaRi<avaotna¸]pdana AaiNa inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa inaQaa-irt krNao va p`aiQaÌt krNao yaasaMbaMQaIcaI saivastr kaya-pQdtI AnauËmao maharaYT/ naagarI saovaaa ³inavaRi<avaotna´inayama 1982 cyaa p`krNa 10 va 11 maQyao AaiNa maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa´inayama 1984 maQyao ivaiht krNyaat AalaolaI Aaho. sava-saaQaarNapNao inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcao inaQaa-rNa va p`aiQaÌtI varIla kaya-pQdtInausaar kolaI jaato. tqaaip¸ 1 jaanaovaarI 1996 va 30 jaUna 1999 yaa kalaavaQaIt saovaainavaR<a JaalaolyaaÀsaovaot Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt¸ %yaaMcao inavaRi<avaotnaivaYayak laaBa yaa AadoSaaMcyaa trtudInausaar inaQaa-irt va p`aiQaÌt krNyaacaI mahalaoKapala ³lao.va A.´ 1 maharaYT/, ¸mauMba[- yaaMcyaa sallyaanao varIla kaya-pQdtI iSaiqala krNyaacaa AaiNa KalaIla kaya-pQdtI AvalaMibaNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa Aaho Á– ³e´ jyaa p`krNaI inavaRi<avaotnaivaYayak laaBa¸ yaqaaisqatI mahalaoKapala¸mauMba[-ÀnaagapUr yaaMnaI AsauQaairt vaotnaanausaar p`aiQaÌt kolaolao AsatIla AaiNa %yaabaabatcaI p`aiQakarp~o inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaakDo mhNajao yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI¸mauMba[- ¸ÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMcaokDo pazivalaI AsatIla¸ASaaa p`krNaI ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauKaMnaI %yaaMnaI inaiScat kolaolyaa sauQaairt vaotnaavar ³ vaotna pDtaLNaI pqakakDUna maharaYT/ naagarI saovaa ³sauQaairt vaotna´inayama¸1998 nausaar kolaolaI vaotna inaiScatIcaI pDtaLNaI kolaI jaaNyaacaI p`itxaa na krta ´¸ sauQaairt ta%purto inavaRi<avaotnaivaYayak laaBa yaa AadoSaanausaar pirgaiNat kravao AaiNa inavaRi<avaotnaQaarkMakDUna jaaoDp~ 2 maQyao dSa-ivalyaap`maaNao vacanap~ p`aPt k$na kaoNa%yaahI pirisqatIt 31 maaca- 2000 pUvaI- %yaacyaa pihlyaa hP%yaacao ta%pur%yaa svaÉpat p`dana kravao. jaaoDp~ 3 maQyao namaunyaadaKla ek ]dahrNa doNyaat Aalaolao Aaho. inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaI¸ mhNajao yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI¸mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI¸ ASaa maagaNyaa p`aqamyaanao saMmat krvyaat. ³baI´ KalaIla p`krNaI doKIla varIla kaya-pQdtI AvalaMibaNyaat yaavaI. ³ek´ jyaa p`krNaI mahalaoKapala¸mauMba[- ÀnaagapUr yaaMcaokDUna inavaRiM<avaotnaivaYayak laaBa p`aiQaÌt Jaalaolao

naahIt prMtu ivaBaagap`mauKÀkayaa-laya p`mauKaMnaI ta%purto inavaRi<avaotna ivaYayak laaBa p`dana kolaolao Aahot.

³daona´ jyaa p`krNaI ta%pur%yaa inavaRiM<avaotnaivaYayak laaBaaMsah kaoNatohI inavaRiM<avaotnaivaYayak laaBa p`dana krNyaat Aalaolao naahIt. ³saI´ jyaa p`krNaI mahalaoKapala¸ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMnaI AsauQaairt vaotnaanausar inavaRi<avaotnaivaYayak p`dana AadoSa inaga-imat kolaolao AsatIla AaiNa inavaRi<avaotnaQaark Asao maaisak inavaRi<avaotna Gaot Asaola ASaa p`krNaI ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauKaMnaI inavaRi<avaotnaQaark jaoqaUna inavaR<avaotna Gaot Asaola toqaIla yaqaaisqatI¸ AiQadana va laoKa AiQakarI¸mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMnaa kLivaNao AavaSyak Aaho. ivaBaagap`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMcyaakDUna ASaa p`karcaI maaihtI p`aPt haotaca inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQakarI mhNajao yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI¸mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMnaI %yaanausaar maaisak inavaRi<avaotnaat sauQaarNa kravaI va ASaa sauQaairt inavaRi<avaotnaacao p`dana mahalaoKapala¸mauMba[-ÀnaagapUr yaaMcaokDUna AMitma sauQaairt inavaRi<avaotna p`dana AadoSa inaga-imat kolao jaa[-pya-nt ta%pur%yaa svaÉpat kravao. ³DI´ %yaanaMtr ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauKaMnaI saovaa pustkat vaotna pDtaLNaI pqakakDUna krNyaat Aalaolyaa vaotna pDtaLNaIsaMbaMQaI ¸ tsaoca ta%purto inavaRi<avaotna ÀkuTuMbainavaRi<avaotnaÀ]pdanaÀ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya [%yaadIsaMbaMQaIcyaa AavaSyak %yaa naoaMdI Gao}na saovaapustkasah inavaRi<avaotnaivaYayak kagadp~o yaqaaisqatI mahalaoKapala¸ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMcaokDo sauQaairt inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotnaÀ]pdana AaiNa inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa maUlya yaaMcyaa sauQaairt rkmaa p`aiQaÌt krNyaasaazI kaoNa%yaahI pirisqatIt 30 saPToMbar 2000 pUvaI- pazvaavaIt.

Page 464: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

412

³[´ yaa AadoSaanausaar sauQaairt kolaolyaa inavaRi<avaotna ÀkuTuMbainavaRi<avaotna À]pdana AaiNa inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya yaaMcaI p`aiQakarp~o inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQakarIÀivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauK yaaMnaa qakbaakIcaa dusara hPta doya zrNyaapUvaI- mhNajao 31 maaca- 2001 pUvaI- pazivalaI jaatIla AaiNa yaabaabatcaI maaihtI saMbaMiQat inavaRi<avaotnaQaarkasa doNyaat yao[-la yaacaI Katrjamaa krNyaacaI ivanaMtI mahalaoKapala¸ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMnaa krNyaat yaot Aaho. ³ef´ mahalaoKapala¸ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMcaokDUna AMitma sauQaairt inavaRi<avaotna p`dana AadoSaÀ]pdana p`dana AadoSaÀinavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya p`dana AadoSa p`aPt JaalyaanaMtr¸ ivaBaaga p`mauKÀkayaa-laya p`mauKaMnaI ta%pur%yaa p`danaaMcao va Asalyaasa Aitp`danaaMcao samaayaaojana k$na naMtrcyaa Aaiqa-k vaYaa-maQyao qakbaakIcaa dusara va itsara hPta kaZUna %yaaMcao ivatrNa kravao. ³jaI´ jyaa p`krNaI mahalaoKapala¸ mauMba[-ÀnaagaPaUr yaaMnaI AsauQaairt vaotnaacyaa AaQaaro inavaRi<avaotna p`dana AadoSaÀ]pdana p`dana AadoSaÀ inavaRiM<avaotnaacao AMSaraSaIÌt maUlya p`dana AadoSa yaapUvaI-ca p`aiQaÌt kolaolao AsatIla¸ ASaa p`krNaI sauQaairt p`aiQakarp~o inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaa mhNajao yaqaaisqatI¸ AiQadana va laoKa AiQakarI¸ mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMnaa ivaVmaana inavaRi<avaotna p`dana AadoSaaMcyaa ËmaaMkaKalaIca pazivaNyaat yaotIla. inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQakarI ho p`aiQakarp~ inavaRi<avaotna p`dana AadoSaaMcyaa daonhI BaagaaMsa jaaoDtIla. ³eca´ jyaa p`krNaI inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaark %yaaMcao inavaRi<avaotna ÀkuTuMba inavaRi<avaotna maharaYT/ rajyaavyaitir@t Anya rajyaatIla kaoYaagaaratUna Gaot AsatIla %yaaMcaI p`krNao naohmaIp`maaNao zLkpNao dSa-vaUna yaqaaisqatI mahalaoKapala¸ mauMba[-À naagapUr yaaMcaokDo pazvaavaIt. jaoNaok$na %yaaMnaa spoSala isala A^qaa^irTI ( Special Seal Authority ) inaga-imat krta yao[-la. 14. idnaaMk 1 jaulaO 1999 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inavaR<a haoNaa–yaa Àsaovaot Asatanaa maR%yaU pavalaolyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcao inaQaa-rNa va p`aiQaÌtI yaabaabat maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotna´ inayama 1982 va maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaRi<avaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´inayama¸1984 maQyao ivaiht kolaolaI naohmaIcaI kaya-pQdtI AvalaMibaNyaat yaavaI. 15. Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ jyaaMnaa inavaRi<avaotnaacaI yaaojanaa laagaU kolaI Aaho ASaa maanyata va Anaudana p`aPt SaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo AaiNa %yaaMcyaaSaI saMlagna AsalaolaI ASaasakIya mahaivaValayao va ÌiYa ivaVapIzo yaamaQaIla kma-caa–yaaMnaahI varIla inaNa-ya yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU rahtIla.

16. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama ËmaaMk paca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaasaMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr kÉna Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ varIla inaNa-ya ijalha pirYadotIla kma-caa–yaaMnaahI laagaU rahtIla.

17. maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaRi<avaotna´ inayama 1982 maQaIla yaasaMbaMQaIcyaa ivaVmaana trtUdImaQyao svatM~pNao sauQaarNaa krNyaat yaot Aahot. maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaRiM<avaotna´inayama 1982 maQaIla jyaa trtudIMmaQyao yaa AadoSaanvayao spYTpNao sauQaarNaa krNyaat Aalaolyaa naahIt %yaa AbaaiQat rahtIla.

18. yaa saMbaMQaIcaa Kca- varIla pircCodat namaUd koolaolyaa kma-caa–yaaMcao inavaRi<avaotnaivaYayak laaBa jyaa Aqa-saMklpIya iSaYaa-KalaI Kca- TakNyaat yaotat %yaa SaIYaa-KalaI Kca- KatI TakNyaat yaavaa va tao %yaa %yaa SaIYa-aMtga-t maMjaUr AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa. tqaaip‚ AavaSyak Asalyaasa saMbaMiQat maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI varIla inavaRi<avaotnaQaarkasaMbaMQaatIla Kca- BaagaivaNyaasaazI ivaQaImaMDLacyaa yao%yaa AiQavaoSanaat pUrk maagaNaI saadr krNyaasaazI AavaSyak tI kaya-vaahI kravaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasant vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

Page 465: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

413

( For post 1996 pensioners) Annexure- I

( As referred to in paragraph 6 of Govt. Resolution.

Finance Department No. PEN 1099/302/SER 4 Dated 15th November,1999 ). Example:-

( i ) Date of retirement … 31st December 1996 (A.N.) ( ii ) Post last held. … Assistant. (iii ) Revised pay scale w.e.f.1.1.96.. Rs.5500 – 175 – 9000. ( iv ) Pensionable pay (average of last 10 months basic pay.) .. Rs. 7250 ( v ) Total qualifying service … More than 33 years. ( vi ) Pension … Rs. 3625 p.m. Noto:- Where total qualifying service is more than 10 years but less than 33 years ( say

28 years) pension will be reduced pro-rata ( but in no case it will be less than Rs. 1275 p.m.)

00000

Annexure - II

( As referred to in paragraph 6 of Govt. Resolution. Finance Department No. PEN 1099/302/SER 4 Dated 15th November,1999 ).

I…………………………………………………………………………………….. (Name of the pensioner/family pernsioner ) hereby undertake that any excess payment that may be found to have been made as a result of incorrect fixation of pay / pension / family pension / gratuity / amount of commuted value of pension or any excess payment detected in the light of discrepancies noticed in this regard subsequently, will be refunded by me to the Govenment by adjustment against future payments due to me such as pension / family pension / Dearness relief on pensionn / family pension / gratuity /amount of commuted value of pension, if any. Date: Name and signature of Place: Pensioner/Family pensioner. To ………………………………………. (Name & Address of the Head of Department /Office )

00000

Page 466: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

414

( For post 1996 pensioners)

Annexure- III ( As referred to in paragraph 6 of Govt. Resolution.

Finance Department No. PEN 1099/302/SER 4 Dated 15th November,1999 ) Illustration on computation of Arrears in case of post—1st January 1996 pensioners.

( i ) Date of Retirement : 28th February 1997 ( ii ) Last Pay : Rs. 3600 ( Un revised ) Rs. 11050 ( Revised ) ( iii ) Pensionable Pay : Rs. 3600 ( Un revised ) Rs. 11050 ( Revised ) ( iv ) Total Qualifying Service : More than 33 Years

@@@@@@

( 1 ) Pension.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Unrevised Revised Total of last 10 months Total of last 10 months Basic Pay = 3600 x 10 Rs.36,000 Basic Pay = 11050 x 10 Rs. 1,10,500 36000 110500 Pensionable pay ---------- Rs. 3,600 Pensionable Pay------------ 10 10 Rs. 11,050 Pension = 50 % of Rs. 3600 Rs. 1,800 Pension = 50 % of Rs.11050 Rs. 5,525 00000

( 2 ) Computation of Total arrears of Pension and Dearness Relief.

Total Arrears of Pension and Dearness Relief… Rs. 25,892.00

00000 ( 3 ) Retirement Gratuity.

Unrevised Revised Rs. Rs. Last Pay 11,050 Last Pay … 11,050 Add: D.A. @ 97 % of Last Pay. 3,395 ----------- 6,995 ----------- Gratuity ( 3695 x 16.5 )……. 1,15,418 Gratuity ( 11,050 x 16.5 ) 1,82,325 ………………………………………………………………………………………………………Arrears of Retirement Gratuity = Rs. ( 1,82,325 __ 1,15,418 ) = Rs. 66,907 ………………………………………………………………………………………………………

Page 467: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

415

(4) Commutation of Pension.

. Unrevised Revised Rs. Rs. Pension 1,800 Pension .. 5,525 Commutation of Pension 600 Commutation of Pension 1,841 1/3 x 1800 1/3 x 5,525 Amount of Commutation.. 75,312 Amount of Commutation. 2,31,082 600 x 10.46 x 12. 1,841 x 10.46 x 12 …………………………………………………………………………………………………….. Arrears of Commutation of Pension = Rs. ( 2,31,082 --- 75,312 ) = Rs. 1,55,770 ………………………………………………………………………………………………………

( 5 ) Total Arrears.

(1) Arrears of Pension and Dearness Relief … Rs. 25,892 (2) Arrears of Retirement Gratuity … Rs. 66,907 (3) Arrears of Commuted amount of Pension … Rs. 1,55,770 ----------------- Total Arrears … 2,48,569 ------------------ (To br paid in three equal annual instalments ) Each instalment will be of Rs. 82,856.33

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á–1996 pUvaI-cyaa inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa ÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga¸inaNa-ya Ë.saoinavao 1000À95Àsaovaa 4 idnaaMk 29 saPToMbar¸ 2000.

phaÁ– 1´ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga¸Ë.saoinavao 1099À303Àsaovaa 4 id.15 naaovhoMbar¸1999. 2´ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga¸Ë.saoinavao 1099À304Àsaovaa 4 id. 15 naaovhoMbar 1999. Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga¸ Ë.saoinavao 1099À303Àsaovaa–4 idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 Anvayao 1996 pUvaI-cyaa inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa p`krNaI kuTuMba inavaRi<avaotnaacao eki~krNa ÀsauQaarNaa krNyaabaabatcao AadoSa inaga-imat krNyaat Aalaolao Aahot .]prao@t Saasana inaNa-yaacyaa pircCod 4¸5 va 7 maQyao kuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabatcyaa trtudI ivaiht krNyaat Aalyaa Aahot. Aata maRt SaasakIya kma-caarIÀinavaRi<avaotnaQaarkacyaa kuTuMbaatIla pa~ sadsyaasa ivaVmaana inayamaanausaar ivainaid-YT kalaavaQaIsaazI Anau&oya zrNaa–yaa vaaZIva kuTubMa inavaRi<avaotnaacao eki~krNaÀsauQaarNaa krNyaasaMbaMQaat spYTIkrNao doNyaabaabatcaI maagaNaI yaa ivaBaagaakDo krNyaat yaot Aaho. Saasana yaa saMdBaa-t KalaIlap`maaNao Kulaasaa krIt AahoÁ–

Page 468: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

416

³A´ jao SaasakIya kma-caarIÀinavaRi<avaotnaQaark 1 jaanaovaarI 1989 raojaI ikMvaa %yaanaMtr saovaainavaR<a Jaalao AahotÀmaR%yau pavalao Aahot AaiNa jyaaMcao SaovaTcao vaotna drmaha É.1500 poxaa AiQak haoto AaiNa jyaMacyaa p`krNaI 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr vaaZIva dranao kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya haoto¸ ASaa p`krNaI vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa varIla p`krNaI vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna KalaIla pQdtInao sauQaarNaa krNyaat yao[-la. ³1´ ivaVmaana vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna Saasana inaNa-ya¸iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1099À303Àsaovaa 4 idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999cyaa pircCod ËmaaMk 4 maQaIla trtudInausaar ³mhNajaoca SaIGa`gaNakanausaar´ 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna eki~t krNyaat yao[-la. koaNa%yaahI p`krNaI¸ vaaZIva kuTuMba inavaR<avaotna ho eki~t ÀsauQaairt sava-saaQaarNa dracyaa ku/TuMba inavaRi<avaotnaacyaa duPPaT dranao Anau&oya AsaNaar naahI. ³2´ inavaRi<avaotnaQaarkÀmaRt kma-caa–yaanao Gaotlaolyaa SaovaTcyaa vaotnaacyaa 30 ‰ yaa dranao sava-saaQaarNa kuTuMba inavaRi<avaotnaacaI punaga-Nanaa krNyaat yao[-la AaiNa %yaanaMtr %yaa AaQaaravar vaaZIva kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI punaga-Nanaa KalaIla pwtInausaar krNyaat yao[-la. ³e´ jaoqao SaasakIya kma-caarI saat vaYaa-hUna kmaI naahI [tkI satt saovaa kolyaanaMtr saovaot AsataMnaa maR%yaU pavalaa Asaola toqao %yaaMcyaa kuTuMbaasa doya zrNaa–yaa vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaacaa dr %yaanao Gaotlaolyaa SaovaTcyaa vaotnaacyaa 50 T@ko [tka Asaola. ³baI´ SaasakIya kma-caa–yaacaa saovaainavaRi<anaMtr maR%yaU Jaalyaasa varIla ³A´ p`maaNao inaQaa-irt kolaolao vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna¸ SaasakIya saovaotUna inavaR<a JaalyaanaMtr p`aiQaÌt kolaolyaa inavaRi<avaotnaa[tko mayaa-idtÀinaba-iQat krNyaat yao[-la. ³3´ vaaZIva Aitir@t kuTuMba inavaRi<avaotna mhNajaoca TPPaa pQdtInausaar yaapUvaI-ca Anau&oya zrlaolao vaaZIva Aitir@t kuTuMba inavaRi<avaotna AaiNa varIla ³2´ p`maaNao pirgaiNat krNyaat Aalaolao vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna yaamaQaIla frk pirgaiNat krNyaat yao[-la ³4´ varIla ³3´ p`maaNao pirgaiNat krNyaat Aalaolao vaaZIva Aitir@t kuTuMba inavaRi<avaotna¸ varIla³1´p`maaNao pirgaiNat krNyaat Aalaolyaa eki~t vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat imaLivaNyaat yao[-la. eki~t vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna AiQak vaaZIva Aitir@t kuTuMba inavaRi<avaotna yaacaI ekUNa baorIja mhNajao 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna Anau&oya zrNaaro “ ekUNa vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna ” Asaola AaiNa to ivainaid-YT kalaavaQaIsaazI Asaola va %yaasa ivaiht mayaa-da laagaU rahtIla. 5´ jaoqao SaasakIya kma-caarI saovaot Asatanaa maR%yaU pavalaa Asaola AaiNa jaoqao varIla ³4´ p`maaNao pirgaiNat krNyaat AalaolaI ekUNa vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaacaI r@kma¸maRt SaasakIya kma-caa–yaanao %yaaMcyaa maR%yaUcyaavaoLI SaovaTI QaarNa kolaolyaa pdacyaa 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU krNyaat Aalaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa ikmaana vaotnaacyaa 50 T@@yaahUna kmaI Asaola toqao ekUNa vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaacaI r@kma sauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa ikmaana vaotnaacyaa 50 T@@yaapya-nt vaaZivaNyaat yaavaI. ³6´ jaoqao saovaainavaR<a SaasakIya kma-caarI mhNajao inavaRitvaotnaQaark 1 jaanaovaarI 1996 pUvaI- maR%yaU pavalaa Asaola va jaoqao varIla ³4´ p`maaNao pirgaiNat krNyaat Aalaolao sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRiM<avaotna ³mhNajao ekUNa vaaZIva kuTuMbainavaRi<avaotna´ inavaRi<avaotnaQaarkanao %yaaMcyaa inavaRi<acyaavaoLI SaovaTI QaarNa kolaolyaa pdalaa 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU krNyaat Aalaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa ikmaana 50 T@ko r@kma ikMvaa inavaRiMavaotnaQaarkacyaa 1 jaanaovaarI 1996 raojaI kalpinakir%yaa sauQaarNyaat Aalaolyaa inavaRi<avaotnaacaI r@kma¸ yaapOkI jaI kmaI Asaola¸ evaZo Asaola . Asaa p`krNaI saMbaiQat inavaRi<avaotnaivaYayak inayama AaiNa var namaUd kolaolaa Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 yaaMcyaa trtudI va maRt inavaRi,<avaonaQaarkacao vaotna AaiNa Ah-takarI saovaa ivacaarat Gaotlyaa jaatIla va %yaaMcyaa inavaRi<avaotnaat 1 jaanaovaarI 1996 raojaI kalpinakir%yaa sauQaarNaa kÉna sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaavarIla mayaa-da pirgaiNat krNyaat yao[-la. sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna 1 jaanavaarI 1996 raojaIcyaa

Page 469: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

417

kalpinak sauQaairt inavaRi<avaotnaaevaZo mayaa-idt krNyaat yao[-la. kaoNa%yaahI p`krNaI sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna mhNajaoca ekUNa vaaZIva kuTuMba inavaRiM<avaotna¸eki~t ÀsauQaairt sava-saaQaarNa dracyaa kuTuMba inavaRi<avaotnaacyaa duPPaT dranao Anau&oya AsaNaar naahI. ³7´ drmaha É.1275 caI ikmaana mayaa-da vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaavar sauQda svatM~pNao laagaU rahIla. ³8´ jyaa p`krNaI inavaRi<avaotnaQaark hyaat Aahot ikMvaa 1 jaanaovaarI 1996 raojaI hyaat haoto¸%yaamauLo kuTuMba inavaRi<avaotna sauÉ Jaalaolao naahI ASaa ivaVmaana inavaRi<avaotnaQaarkacao jaoqao laagaU Asaola toqao¸ vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna AaiNa sava-saaQaarNa dracao kuTuMba inavaRi<avaotna doKIla yaa AadoSaanausaar AVyaavat AaiNa eki~t krNyaat yao[-la. ASaa p`krNaI kuTuMba inavaRi<avaotna doya haotaca kuTuMba inavaRi<avaotnaacao AVyaavat dr laagaU haotIla. ³9´ jyaa idnaMakapasaUna vaaZIva dranao kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya rahNaar naahI¸%yaa idnaaMkapasaUna AVyaavat sava-saaQaarNa dranao kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya rahIla. ³ba´ varIla “ A ” yaoqao namaUd kolaolyaa p`krNaavyaitir@t Anya p`krNaI mhNajao jaoqao SaasakIya kma-caarIÀinavaRi<avaotnaQaarkacao SaovaTcao vaotna drmaha É.1500 poxaa kmaI haoto ¸ASaa p`krNaI vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa. varIla p`krNaI var namaUd kolaolaa Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga¸ idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 maQaIla trtudInausaar sava-saaQaarNaÀvaaZIva dranao kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya Asaola AaiNa %yaanausaar %yaaMcao sava-saaQaarNaÀvaaZIva kuTuMba inava/Ri<avaotna AVyaavat krNyaasaazI %yaasa jaaoDlaolyaa SaIG`aNakacaa ]pyaaoga krNyaat yao[-la. ASaa p`krNaI KalaIla trtudI doKIla ivacaarat GaoNyaat yaotIla. ³e´ jaoqao SaasakIya kma-caarI saovaot Asatanaa maR%yaU pavalaa Asaola AaiNa jaoqao vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaacaI r@kma¸ maRt SaasakIya kma-caa–yaanao %yaaMcyaa maR%yaUcyaavaoLI SaovaTI QaarNa kolaolyaa pdacaI 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU krNyaat Aalaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa ikmaana vaotnaacyaa 50 T@@yaMahUna kmaI Asaola toqao vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaacaI r@kma sauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa ikmaana vaotnaacyaa 50 T@@yaapya-nt vaaZivaNyaat yaavaI. ³baI´ jaoqao saovaainavaR<a SaasakIya kma-caarI mhNajao inavaRi<avaotnaQaark 1 jaanaovaarI 1996 pUvaI- maR%yaU pavalaa Asaola va jaoqao sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna¸inavaRi<avaotnaQaarkanao %yaacyaa inavaR<aIcyaavaoLI SaovaTI QaarNa kolaolyaa pdalaa 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna laagaU krNyaat Aalaolyaa sauQaairt vaotnaEaoNaIcyaa ikmaana 50 T@ko r@kma ikMvaa inavaRiM<avaotnaQaarkacyaa 1 jaanaovaarI 1996 raojaI kalpinakir%yaa sauQaarNyaat Aalaolyaa inavaRi<avaotnaacaI r@kma¸yaapOkI jaI kmaI Asaola ¸evaZo Asaola¸ ASaa p`krNaI saMbaMiQat inavaRi<avaotnaivaYayak inayama AaiNa var namaUd kolaolaa Saasana inaNa-ya ¸iva<a ivaBaaga idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 yaaMcyaa trtudI va maRt inavaRi<avaotnaQaarkacao vaotna AaiNa Ah-takarI saovaa ivacaarat Gaotlyaa jaatIla va %yaacyaa inavaRi<avaotnaat 1 jaanaovaarI 1996 raojaI kalpinakir%yaa sauQaarNaa k$na sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotnaavarIla mayaa-da pirgaiNat krNyaat yao[-la. sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna 1 jaanaovaarI 1996 raojaIcyaa kalpinak sauQaairt inavaRi<avaotnaaevaZo mayaa-idt krNyaat yao[-la.kaoNa%yaahI p`krNaI sauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna¸eki~tÀsauQaairt sava-saaQaarNa dracyaa kuTuMbainavaRi<avaotnaacyaa duPPaT dranao Anau&oya AsaNaar naahI. 2. Saasana inaNa-ya ¸iva<a ivaBaaga ËmaaMk saoinavao 1099À303Àsaovaa 4 idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 cyaa trtudInuasaar kuTuMba inavaRi<avaotnaacao tsaoca %yaavarIla mahagaa[- vaaZIcao eki~krNa kolyaamauLo AMtirma ]paya mhNaUna yaapUvaI-ca p`dana krNyaat AalaolaI qakbaakI inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaakDUna mhNajao yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI¸mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMcyaakDUna yaa AadoSaacyaa AaQaaro vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna tsaoca %yaavarIla mahagaa[- vaaZI yaamaQyao sauQaarNaa kolyaamauLo doya zrt Asalaolyaa qakbaakISaI samaayaaoijat krNyaat yao[-la. 3. varIla trtudI jao SaasakIya kma-caarIÀinavaRi<avaotnaQaark 1 jaanaovaarI 1989 pUvaI- saovaainavaR<a Jaalao haoto AaiNa jyaaMcyaa p`krNaI 1 jaanaovaarI 1996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr vaaZIva dranao kuTuMba inavaRi<avaotna Anau&oya haoto ASaa p`krNaI doKIla laagaU rahtIla.

Page 470: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

418

4. eki~tÀsauQaairt vaaZIva kuTuMba inavaRi<avaotna pirgaiNat krNyaasaMbaMQaatIla kahI ]dahrNao saaobatcyaa jaaoDp~at doNyaat AalaI Aahot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasaMMt vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava. ……… ( For pre 1996 pensioners)

ANNEXURE

( As referred to in para 4 of Government Resolutin, Finance Department No.PEN 1000/SER-4 dated 20 th September 2000 )

Example : I Consolidation/Revision of Enhances family pension with effect from 1st Janaury 1996 ( Where a Government Servant died while in service prior to 1st January 1996.) ( i ) Date of death .. .. .. .. 31st May 1995 ( ii ) Scale of pay .. .. .. .. Rs.2000 – 60 – 2300 – 75 - 3200. ( iii ) Pay last drawn .. .. .. .. Rs.3050. ( iv ) Qualifying Service .. .. .. 31 Years ( v ) Revised Scale of pay w.e.from 1st Jan.1996. .. Rs. 6500 – 200 – 10500. ( vi ) Family pension admissible at the normal rate in Force ( i.e. prior to 1st January 1996 ) .. Rs. 600. ( vii ) Family pension admissible at the enhanced rate In force ( i.e. prior to 1st January, 1996) .. Rs. 1200. ( viii ) Consolidated family pension as per the Ready Reckoner appended to Government Resolution Finance Department, dated 15 the Nove.1999. ( a ) Normal Rate .. .. .. Rs. 1838 ( b ) Enhanced Rate .. .. .. Rs. 3626 (ix ) ( a ) Family pension admissible @ 30 % of pay at ( iii ) above .. .. Rs. 915. ( b ) Enhanced family pension ( 50 % of the Pay last drawn ) .. .. .. Rs. 1525. ( x ) ( a ) Additional family pension ( normal rate) Admisssible on 1st January 1996. Rs. 915 – 600 = 325. ( b ) Enhanced additional family pension. Rs. 1525 – 1200 = 325. ( xi ) ( a ) Total family pension ( normal rate ) Admissible on 1st January 1996. Rs. 1838 + 315 = 2153 * ( b ) Enhanced additional family pension On 1st January 1996. .. .. Rs. 3626 + 325 = 3951 * ……………………………………………………………………………………………………………… * It has to ensured that the normal rate of Total family pension is not less than 30 percent of the minimum of the revised scale of pay introduced w.e from 1st January 1996 relevant to the post held by the employee at the time of his death and the total family penson at enhanced rate is not less than 50 percent of the minimum of the said scale.

……..

Page 471: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

419

Example II Consolidation/Revision of Enhanced family pension with effect from 1 st January 1996 ( Where a retired Government Servant i.e. pensioner died prior to 1st January,1996) i ) Date of retirement .. .. 31 st October 1994. ii ) Date of death .. .. .. 31st May 1995. iii ) Scale of pay .. .. .. Rs. 2000-60-2300-75-3200. iv ) Pay last drawn .. .. .. Rs. 3050. v ) Qualifying Service .. .. 31 Years. vi ) Pension authorised at the time of retirement. Rs.1419. vii ) Revised Scale of pay w.e. f 1st Jan.1996 Rs. 6500 – 200 – 10500. viii ) Family pension admissible at the normal rate in force ( i.e. prior to 1st Jan.1996.) Rs. 600. ix ) Family pension admissible at the rate enhanced rate in force ( i.e. prior to 1.1.96) Rs.1200 x ) Notionally consolidated pension as per the Ready Reckoner appended to Government Resolution F.D.dated 15 the Nove.1999. ( The consolidated pension shall not be less than - Rs. 6500 X 50 X 31 = 3054 )

100 33 xi ) Consolidated family pension as per the Ready Reckoner appended to Govrnment Resolution F.D.dated 15 the November,1999. a) Normal Rate .. .. Rs. 1838 b ) Enhanced Rate .. .. Rs. 3626 xii ) ( a ) Family pension admissible @ 30 % of pay at ( iii ) above. Rs..915. ( b ) Enhanced family pension ( by Limiting to 50 % of the pay last drawn or pension authorised, whichever is less i.e. lesser amount of the following : .. .. Rs. 1419. ( i ) 50 % of Rs. 3050 + 1525 ( ii ) Pension authorised = Rs. 1419 ) xiii ) a ) Additional family pension ( normal rate admissible on 1st January 1996.) .. Rs. 915 – 600 = 315. b ) Enhanced addl.family pension.. Rs. 1419 –1200 = 219. xiv ) a ) Total family pension (normal rate ) admissibe on 1st Jan.1996. Rs.1836 + 315 = 2153 * b ) Total enhanced family pension on 1st January,1996. ... Rs. 3626 + 219 = 3845.* ………………………………………………………………………………………………………………... It has to be ensured that the normal rate of Total Family Pension is not less than 30 per cent of the

minimum of the Revised Scale of pay introduced w.e. from 1st January 1996 relevant to the post held at the time of retirement and the Total Family Pension at enhanced rate is not less than 50 per cent of the minimum of the said scale and subject to the condition that it shall not exceed the revised final pension as on 1st January, 1996.

ivabaama. @@@@@@@@@

Page 472: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

420

ivaYaya Á–rjaa inavaR<aI vaotnaasaazI ivacaarat GaoNao.

maharaYT/ Saasana‚ rajap~ iva<a ivaBaaga‚AsaaQaarNaÀsao.ina.vao.1001À29Àsaovaa 4 id.05.02.2001

Baaga caar A. AiQasaUcanaa Baartacao saMivaQaanaÁ ËmaaMk saoinavao. 1001À29Àsaovaa 4 Baartacyaa saMivaQaanaacaa AnaucCod 309 yaacyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr kÉna maharaYT/acao rajyapala naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 yaaMt AaNaKI sauQaarNaa krNyaasaazI yaavdaro puZIla inayama krIt Aahot Á– ³1´ ³1´ yaa inayamaaMsa maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ ³sauQaarNaa´ inayama 2001 Asao mhNaavao. ³2´ ho inayama 1 fobau`vaarI 2001 pasaUna AMmalaat yaotIla. ³2´ maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR%tIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 35 eovajaI KalaIla inayama GaalaNyaat yaavaa. “ 35. rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI ihSaaobaat GaoNao Á– saMtt saovaocyaa kalaavaQaItIla rjaa vaotna p`doya AsaNaa–yaa sava- rjaa AaiNa vaOVkIya p`maaNap~anausaar maMjaUr krNyaat Aalaolyaa sava- AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna ihSaaobaat Gaotlyaa jaatIla. ” maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasaMt vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– inavaRi<avaotnaQaarkaMnaa inavaRi<avaotna ivaiht idnaaMkalaa imaLNyaasa haot Asalaolaa ivalaMba TaLNyaasaazI kravayaacaI ]payayaaojanaa…

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.makaoina 1200Àp`.Ë.17ÀkaoYaagaar–p`.5 id.17 jaulaO‚ 2001. vaacaaÁ– iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.DIeTI 1375À3À75–eDIema–9 id.18.09.1975. Saasana inaNa-ya idnaaMk 18.9.1975 Anvayao ba^Mnkomaaf-t inavaRi<avaotna p`danaacaI yaaojanaa Saasanaanao GaaoiYat kolaI. yaatIla pircCod 2³5´³ba´ Anvayao AiQadana va laoKa AiQakarIÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMnaa ASaa saUcanaa doNyaat Aalyaa Aahot kI‚ inavaRi<avaotnaacyaa rkmaocaa QanaadoSa ba^nkokDo pazivatanaa %yaa QanaadoSaavar “ puZIla maihnyaacyaa 1 lyaa tarKopUvaI- p`dana kÉ nayaoÀmaihnaa saMpNyaapUvaI- jyaa tarKosa inavaRi<avaotna doNyaacaa hukUma Jaalaa Aaho %yaa tarKopUvaI- “ ASaI spYT saUcanaa ilaihlaI paihjaoooo. yaa saUcanaomauLo ba^nkokDo QanaadoSa jarI %yaa idnaaMkapUvaI- pazivalaolaa Asalaa trI tao vaTivaNyaasaazI pazivaNaoo ba^nkosa Sa@ya haot naahI. yaamauLo %yaa tarKonaMtr ba^nkonao QanaadoSa vaTNyaasaazI pazivalyaasa tao ikmaana daona idvasaaMnaI vaTtao va %yaanaMtr p`%yaxaat inavaRi<avaotnaQaarkacyaa Ka%yaat inavaRi<avaotnaacaI r@kma jamaa haoto. yaa karNaamauLo inavaRi<avaotna QaarkaMnaa inavaRi<avaotna imaLNyaasa haot Asalaolyaa ivalaMba hao} nayao yaastva Saasana yaavdaro Asao AadoSa dot Aaho kI‚ ]prao@t Saasana inaNa-ya idnaaMk 18.9.1975 maQaIla pircCod 2³5´³ba´ yaoqaIla saUcanaa r_ krt AsaUna %yaaeovajaI AiQadana va laoKa AiQakarIÀsava- kaoYaagaar AiQakarI yaaMnaa ASaa saUcanaa dot Aaho kI‚ %yaaMnaI inavaRi<avaotnaacaa QanaadoSa ba^nkokDo pazivatanaa tao inavaRi<avaotna p`danaacyaa tIna kamaacao idvasa AaQaI doya Asaola Asaa idnaaMk naaoMdvaUna pazvaavaa. yaamauLo inavaRi<avaotnaacaI r@kma jyaa maihnyaakirta doya Asaola %yaa maihnyaacyaa

Page 473: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

421

AKorcyaa kamaacyaa idvaSaI inavaRi<avaotna Qaarkacyaa Ka%yaat jamaa hao[-la. tqaaip‚ maaca- maihnyaacyaa idnaaMk 1 eip`la pUvaI- doya haoNaa–yaa inavaRi<avaotnaacaa QanaadoSa maa~ “ idnaaMk 1 eip`la pUvaI- doya naahI ” ASaa spYT saUcanaosah pazvaavaa. inavaRi<avaotnaQaarkaMcao inavaRi<avaotna ivaiht idnaaMkalaaca %yaaMcao Ka%yaat jamaa haoNao AavaSyak Aaho va yaat AiQadana va laoKaÀkaoYaa AiQaka–yaaMkDUna kaoNatIhI ksaUr hao} nayao yaacaI ]icat dxata BaivaYyaat GaoNyaat yaavaI. yaat ksaUr Jaalyaasa saMcaalak‚ laoKa va kaoYaagaaro yaaMnaI saMbaMiQat AiQaka–yaavar ta%kaL ]icat karvaa[- kravaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ jayaMt gaayakvaaD¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– 1 jaanaovaarI 1996 pUvaI-cyaa inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa inavaRi<avaotnaat ÀkuTuMba inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabat.....

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1000Àp`.Ë.397Àsaovaa 4 id.19 jaulaO‚ 2001.

phaÁ iva<a ivaBaaga‚inaNa-ya Ë.saoinavao 1099À303Àsaovaa 4 idnaaMk 15.11.1999. pirp~k Saasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1099À303Àsaovaa–4 idnaaMk 15 naaovhoMbar‚ 1999 cyaa pircCod ËmaaMk 9 maQyao ASaI trtUd krNyaat AalaolaI Aaho kI ‚ jyaa p`krNaI inavaRi<avaotnaQaark À kuTuMba inavaRi<avaotnaQaark 1 jaanaovaarI 1996 raojaI hyaat Asaola va %yaanaMtr maR%yaU pavalaa Asaola toqao %yaacao kayadoSaIr vaarsadar 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaarkacyaa maR%yaucyaa idnaaMkapya-ntcaI hyaatItIla qakbaakI imaLNyaasa pa~ zrolaÀzrtIla. yaasaazI inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMMba inavaRi<avaotnaQaarkMacyaa kayadoSaIr vaarsadaraMnaI yaqaaisqatI‚ inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQakarI mhNajao‚ yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI‚ mauMba[-À kaoYaagaar AiQakarI ÀivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKakDo Aja- kravaa. sadrhU trtudIMcyaa pirNaamaI Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ kahI kaoYaagaar AiQakarIÀivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMkDUna inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcaI hyaatkalaIna qakbaakI p`dana krNyaasaazI vaarsaah@k p`maaNap~acaI maagaNaI maRt inavaRi<avaotnaQaarkacyaa ÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaarkacyaa kuTuMibayaaMkDo krNyaat yaoto. ³2´ yaa saMdBaa-t Saasana KalaIlap`maaNao Kulaasaa krIt Aaho Á–

³A´ jyaa p`krNaI maRt inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa kuTuMibayaaMnaa kuTuMbainavaRi<avaotna yaapUvaI-ca maMjaUr krNyaat Aalaolao Aaho va jao saQyaa kuTuMbainavaRi<avaotna Gaot Aahot ASaaMcyaa p`krNaI koaYaagaar AiQakarIÀkayaa-laya À ivaBaaga p`mauKManaI vaarsaa h@k p`maaNap~acaa Aag`ah na Qarta saMbaMiQat p`krNaI maRt inavaRi<avaotnaQaarkacyaa kuTuMbaatIla jaoa pa~ sadsya maaisak kuTuMba inavaR<aIvaotna Gaot Asaola %yaa vya@tIsa inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcyaa hyaatkalaIna qakbaakIcaa Ana&u%oya hPtaÀhPto naohmaIcyaa pQdtInao p`dana kravao. ³ba´ jyaa p`krNaI inavaRi<avaotnaQaarkanao maharaYT/ kaoYaagaar inayama‚ 1968 cyaa inayama 359³A´³1´ maQaIla trtUdInausaar varIla inayamaavalaIcyaa inayama 42–A maQaIla naamainado-Sana p~avdaro eKaVa ivaiSaYT vya@tIsa naamainado-iSat kolaolao Asaola ASaa p`krNaI saMbaMiQat kaoYaagaar AiQakarIÀkayaa-layaÀivaBaaga p`mauKaMnaI vaarsaa h@k p`maaNap~acaa Aaga`h na Qarta saMbaMiQat naamainadoo-iSat vya@tIsa inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcyaa hyaatkalaIna qakbaakIcaa Anau&oya hPtaÀhPto p`dana kravao.

Page 474: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

422

³k´ varIla p`krNao vagaLta‚ Anya p`krNaI maa~ inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa kayadoSaIr vaarsadaraMnaa inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcyaa hyaatkalaIna qakbaakIcaa Anau&oya hPtaÀ hP%yaaMcao p`dana krNyaat yaavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasaMt vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á–saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yau ]pdanaacaI raoKUna zovalaolaI r@kma mau@t krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë. saoinavao 1001À 257 À saovaa –4 idnaaMk 18 Aa^gasT ¸2001.

maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 cyaa inayama 127³3´ cyaa trtudInausaar kayaa-laya p`mauKanao inayama 133 cyaa paoT inayama ³5´ KalaI raoKUna zovaNyaat Aalaolyaa ]pdanaacyaa rkmaomaQaUna saMbaMQaIt kaya-karI AiBayaM%yaaMnaI kLivalaolaI qaikt yaoNao r@kma samaayaoaijat k$na Asalyaasa kaoNatIhI iXallak r@kma saovaainavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMsa prt krNao AavaXyak Aaho. tqaaip Aata Saasanaacyaa Asao inadXa-nasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ ba–yaacaSaa inavaR<aIvaotna p`krNaI saovaainavaR<aI ]pdana À maR%yau ]pdanaacaa kahI Baaga ba–yaaca kalaavaQaIsaazI raoKUna zovaNyaat Aalaolaa Aaho AaiNa mhNaUna ASaI inavaR<aIvaotna p`krNao AVaphI AMitmarI%yaa inakalaat inaGaalaolaI naahIt. ba–yaacaXaa p`krNaI ]pdana raoKUna zovaNyaamaagacao karNa Asao Aaho kI ivaBaaga Àkayaa-laya p`mauKaMnaI saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaakDUna vasaUla kravayaacyaa yaoNao rkmaaMcaI pDtaLNaI krNyaasa AvaajavaI ivalaMba kolaolaa Aaho AaiNa %yaaMcyaa pirNaamaI saovaainavaR<a kma-caa–yaasa baraca ~asa sahna kravaa laagat Aaho. inavaR<a SaasakIya kma-caa–yaalaa haoNaara ~asa kmaI krNyaacyaa dRYTInao Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ varIla inayamaanausaar raoKUna zovaNyaat AalaolaI saovaainavaR<aIÀmaR%yau ]pdanaacaI r@kma saovaainavaR<aIcyaa idnaaMkapasaUna eka vaYaa-caa kalaavaQaI saMpuYTat yaotaca‚ jarI kayaa-layaÀ ivaBaaga p`mauKaMnaI SaasakIya kma-caa–yaaMkDUna vasaUla kravayaacyaa yaoNao rkmaaMcaI pDtaLNaI kolaolaI nasalaI trI‚ mau@t krNyaat yaavaI. ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMnaI jyaa p`krNaI saovaainavaR<aI ]pdanaÀmaR%yau ]pdana raoKUna zovaNyaat Aalaolao Aaho ASaa p`krNaaMcao punaiva-laaokna kravao AaiNa AXaI inavaR<aIvaotnaivaYayak p`krNao eka vaYaa-caa kalaavaQaI saMpuYTat yaotaca saMbaMQaIt mahalaoKapalaaMkDo saovaainavaR<aI ]pdana ÀmaR%yau ]pdana mau@t À p`dana krNyaasaazI pazvaavaIt. SaasakIya kma-caa–yaakDUna vasaUla kravayaacyaa yaoNao rkmaaMcaI vaoLIca pDtaLNaI na kolaI gaolyaamauLo yaabaabatcaI jabaabadarI saMbaMQaIt kayaa-layaÀivaBaaga p`mauKacaI rahIla. sava- maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaI ho AadoSa %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla kayaa-layaoÀ ivaBaaga yaaMcyaa inadSa-naasa tatDInao AaNaavaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ vasant vaa. caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 475: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

423

ivaYaya Á– ta%pur%yaa inavaRi<avaotnaÀ]pdanaacyaa p`danaasaMbaMQaI.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saoinavao 1001À150Àsaovaa–4 idnaaMk 18 Aa^gasT‚ 2001. phaÁ– ³1´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.saoinavao 1085À2037–baÀ85Àsaovaa 4 id.29.7.1986. ³2´ iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.saoinavao 1088À137Àsaovaa 4 id. 04.04.1988. ³3´ iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saoinavao 1097À27Àsaovaa 4 id. 31.05.1997. pirp~kÁ– saovaainavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMcao inavaRi<avaotna ivaYayak laaBa vaoLovar p`dana krNyaacyaa saMbaMQaat Saasanaanao vaoLaovaoLI var inado-iSalaolyaa AadoSaaMnvayao sava- saMbaMiQataMnaa saivastr saUcanaa idlaolyaa Aahot. mahalaoKapala ³laoKa va Anau&oyata 1´ maharaYT/ ‚ mauMba[- yaaMnaI Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNalao Aaho kI‚ inayamaaMmaQyao spYTpNao trtUd krNyaat AalaI AsataMnaa doKIla ba–yaacaSaa inavaRi<avaotna p`krNaI kayaa-layaÀivaBaagap`mauKaMkDUna yaqaaisqatI ta%purto inavaRi<avaotnaÀta%purto ]pdana maMjaUr kolao jaat naahI. pirNaamaI saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa baraca ~asa haotao. ³2´ sava- kayaa-layaÀivaBaaga p`mauKaMcao laxa var inado-iSalaolyaa AadoSaaMkDo punha vaoQaNyaat yaot AsaUna Saasana Asao inadoSa dot Aaho kI‚ %yaaMnaI var inado-iSalaolyaa AadoSaaMmaQyao ivaiht kolaolyaa kaya-pQdtIcao t<vatÁ va AxarSaÁ palana haot Aaho yaacaI dxata GyaavaI. yaabaabatcaI jabaabadarI saMbaMiQat kayaa-laya ÀivaBaaga p`mauKacaI rahIla. ³3´ jar kaoNa%yaahI SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa inavaR<aInaMtr %yaacyaa inavaRi<avaotnaacyaa p`krNaacao AMitma inaQaa-rNa hao[-pya-nt ta%purto inavaRiM<avaotna À]pdana maMjaUr krNyaat Aalao nasaola tr %yaaMnaI yaabaabat tatDInao kaya-vaahI haoNyaasaazI saMbaMiQat maM~alayaIna ivaBaagaaSaI saMpk- saaQaavaa. ³4´ sava- maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaanaI ho AadoSa %yaaMcyaa p`SaasakIya inayaM~NaaKalaIla kayaa-layaoÀivaBaaga yaaMcyaa inadSa-naasa tatDInao AaNaavaot. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasaMnt vaa. caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– AMSatÁ rajya SaasanaakDo va AMSatÁ koMd` SaasanaakDoÀ svaaya<a saMsqaaMkDo saovaa kolaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr %yaacyaa kuTuMbaasa ekca kuTuMba inavaR<aIvaotna maMjaUr krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. saoinavao 1098À19Àsaovaa 4 idnaaMk 12 saPToMbar ¸2001.

maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 67 ³Aaya´³daona´ cyaa trtudInausaar kuTuMba inavaR<aIvaotna kovaL ekaca izkaNaahUna mhNajao ektr rajya SaasanaakDUna ikMvaa yaa inayamaaMmaQyao inado-iSalaolyaa saMGaTnaokDo kuTuMba inavaR<aIvaotna doNyaasaMbaMQaI ASaaca p`karcaI yaaojanaa Asaola tr %yaa saMGaTnaokDUna‚ Anau&oya zrto. %yaanausaar laaBaaiQaka–yaalaa yaa daona yaaojanaMaMpOkI ek yaaojanaa inavaDNyaacaa ivaklp idlaa jaatao. %yaacap`maaNao ]praoillaiKt

Page 476: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

424

inayamaavalaIcyaa inayama 116 ³18´ maQyao Asao ivaiht krNyaat Aalao Aaho kI‚ jaao saOinak inavaR<aIvaotnaQaark punaina-yau@tIcyaa kaLat naagarI pd Asqaa[- naa%yaanao QaarNa krIt Asatanaa maR%yau pavalaa Asaola %yaMacyaa kuTuMbaalaa yaa inayamaanausaar Anau&oya AsaNaaro kuTuMba inavaR<aIvaotna ikMvaa saOinakI saovaotUna inavaR<a ikMvaa kaya-mau@t haotovaoLI saonaa AnaudoSaaMnvayao maMjaUr kolaolao kuTuMMba inavaR<aIvaotna yaapOkI‚ ekacaI inavaD krNyaasa prvaanagaI doNyaat yao[-la.yaa trtUdI Asao spYTpNao dSa-ivatat kI‚ p`cailat inayamaanausaar ekca vya@tI daona izkaNaMahUna kuTuMMba inavaR<aIvaotna imaLNyaasa pa~ zrt naahI. tqaaip‚ eka p`krNaI Saasanaacyaa Aata Asao inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ maR%yaU pavalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacyaa kuTuMbaatIla sadsyaasa‚ koMd` SaasanaakDUna tsaoca rajya SaasanaakDUna kuTuMba inavaR<avaotnao p`aPt haot Aahot. ASaa p`karcao kuTuMba inavaR<aIvaotnaacao duhorI p`dana inayamaaoicat naahI. p`cailat inayamaaMcyaa trtUdIMmaQyao kahI ~uTI Asalyaacyaa pirNaamaI inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaa ASaa p`karcyaa duhorI p`danaaMvar inayaM~Na zovaNao kzINa jaat Aaho. 2. inayamaaMtIla varIla ~uTI dur krNyaacyaa dRYTInao Saasana Aata KalaIlap`maaNao kaya-pwtI ivaiht krIt Aaho. A´ koMd` Saasana iMkMvaa Anya kaoNatohI Saasana Aqavaa svaaya%t saMsqaa ikMvaa ]praollaoiKt inayamaaMmaQyao inado-iSalaolaI

Anya kaoNatIhI saMGaTnaa yaaMcyaa saovaotUna saovaainavaR<a Jaalaolaa kma-caarI jar kalaaMtranao rajya Saasanaacyaa saovaot punaina-yau@t Jaalaolaa Asaola tr %yaacao inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~aMvar‚ saMbMaiQat mahalaoKapalaaMkDo pazivataMnaa ivaBaagaÀ kayaa-laya p`mauKaMnaI %yaa inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~aMvar saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaacyaa maR%yaunaMtr %yaaMcyaa kuTuMbaasa rajya Saasanaacyaa inayamaanausaar Anau&oya zrNaaro kuTuMba inavaR<aIvaotna ikMvaa koMd` Saasana À saMbaMiQat saMGaTnaa yaaMcyaa inayamaanausaar Anau&oya zrNaaro kuTuMbainavaR<aIvaotna yaapOkI ekacaI inavaD krNyaacaI maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa yaqaaisqatI inayama 67 ikMvaa 116 cyaa trtUdInausaar ivaklp Vavaa laagaola. AavaSyak tao ivaklp p`aPt JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaQaarkaMcyaa kuTuMbaatIla saMbaMiQat pa~ sadsyaasa kuTuMba inavaR<aIvaotna p`dana krNyaacaI kaya-vaahI inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaanao kravaI. Asao spYTpNao inado-iSat kÉna ]praolloaiKt inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~o saMbaMiQat mahalaoKapalaaMkDo pazvaavaIt.

ba´ saMbaiQat mahalaoKapalaaMnaI inavaR<aIvaotna p`dana AadoSa inaga-imat krtanaa varIla ³ AQaaoroiKt´ AiBap`aya sadrhu inavaR%tIvaotna p`dana AadoSaaMvar punha namaUd kravaot.

k´ inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaI kuTuMba inavaR<aIvaotna p`dana krNyaapUvaI- var namaUd kolaolyaa saUcanaaMcao palana kolao jaa[-la yaacaI dxata GyaavaI.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava

@@@@@@@@

ivaYaya Á– maharaYT/ –knaa-Tk saImaa AaMdaolanaat maR%yau pavalaolyaa tsaoca saImaavatI- xao~at maR%yaU pavalaolyaa vya@tIMnaa “ huta%maa ” GaaoiYat krNyaabaabat va %yaaMcyaa naatovaa[-kaMnaa inavaR<aIvaotna doNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.maksaI 1099À236Àp`.Ë.32À99À36 idnaaMk 27.9.2001. phaÁ– 1´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.maksaIÀhusmaakÀ1496Àp`.Ë.1496À36À id.17.10.97.

2´ saa.p`.iva.inaNa-ya Ë.maksaI À1097Àp`.Ë.54À97À36 id. 08.01.1999.

Page 477: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

425

maharaYT/ –knaa-Tk saImaa AaMdaolanaat sana 1959 to 1969 yaa kalaavaQaIt AMdajao 70 vya@tIMnaI haOta%mya p%krlao Aaho. ASaa vya@tIMnaa huta%maa mhNaUna GaaoiYat kÉna huta%myaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa ³hyaat Asalaolyaa %yaaMcyaa ivaQavaa p%naI‚ Aa[- ikMvaa vaDIla yaapOkI eka naatovaa[-kasa É.1000À–³Épyao ek hjar f@t´ maaisak inavaR<aI vaotna va [tr Aaiqa-k savalatIcaa ³ svaatMHya saOinakaMnaa imaLNaa–yaa´ laaBa doNyaabaabat Saasanaanao idnaaMk 17 Aa^@Taobar 1997 raojaI Saasana inaNa-ya inaga-imat kolao Aaho. tsaoca maharaYT/ knaa-Tk saImaa AaMdaolanaat saImaavatI- xao~at maR%yaU pavalaolyaa vya@tIMnaa doKIla huta%maa GaaoiYat kÉna huta%myaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa hyaat Asalaolyaa %yaaMcyaa ivaQavaa p%naI‚ Aa[- ikMvaa vaDIla (a pOkI eka naatovaa[-kasa Épyao 1500À–³ Épyao ek hjaar pacaSao´ maaisak inavaR<aIvaotna va [tr Aaiqa-k savalatIMcaa ³svaatMHya saMga`ama saOinakaMnaa imaLNaa–yaa´ laaBa doNyaabaabat 8 jaanaovaarI 1999 raojaI Saasana inaNa-ya inaga-imat krNyaat Aalaa Aaho. 2. idnaaMk 17 Aa^@Taobar 1997 raojaIcyaa Saasana inaNa-yaanvayao huta%myaacyaa vaarsaaMnaa Épyao 1000À–³É.ek hjaar f@t´ evaZo maaisak inavaR<aIvaotna va [tr Aaiqa-k laaBa doNyaabaabat inaNa-ya GaoNyaat Aalaa Aaho. rajya Saasana svaatMHya saOinak inava<aIvaotna QaarkaMnaa idnaaaMk 14 Aa^gasT 1997 pya-nt Épyao 1000À– pya-nt ³ek hjaar f@t´ inavaR<aIvaotna idlao jaat haoto. tqaaip‚ %yaat idnaaMk 15 Aa^gasT 1997 pasaUna É.500À–³ É.pacaSao f@t´ vaaZ krNyaat AalaI AsaUna huta%myaaMcyaa vaarsaaMnaa Aata Épyao 1500À– evaZo inavaR<aI vaotna doNyaat yaavao Asao AadoSa kaZNyaat Aalao Aaho. 3. maharaYT/–knaa-Tk saImaa AaMdaolanaatIla huta%myaaMcyaa kuTuMibayaaMnaa maaisak inavaR<aIvaotna va [tr Aaiqa-k savalatIcaa laaBa dotanaa saMbaMiQat kahI ijalhaiQaka–yaaMnaa huta%myaaMcyaa naatovaa[-kaMnaa maaisak inavaR<aIvaotna É.1500À– hI r@kma kovhapasaUna VavaI yaabaabat saMidgQata inamaa-Na JaalaI haotI. sadr baaba ivacaarat Gao}na maharaYT/–knaa-Tk saImaa AaMdaolanaatIla huta%myaaMcyaa vaarsaaMnaa Saasana inaNa-ya saa.p`.ivaBaaga Ë.maksaI 1097Àp`.Ë.54À97À36 idnaMk 8 jaanaovaarI 1999 cyaa AadoSaanausaar to AadoSa jyaa idnaaMkapasaUna inaga-imat Jaalao %yaaca idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla. mhNajaoca idnaaMk 8 jaanaovaarI 1999 pasaUna É.1500À³Épyao ek hjaar pacaSao f@t´ p`maaNao saMbaMiQataMnaa‚ ijalhaiQaka–yaaMnaI maaisak inavaR<aIvaotna va [tr laaBa doNyaat yaavaa. 4. saMbaMiQat ijalhaiQaka–yaaMnaI yaa baabaIvarIla haoNaa–yaa Kcaa-caI vaogaLyaa naaModI zovaUna iva<aIya vaYa- saMplyaanaMtr mahalaoKapala kayaa-layaamaQaIla Kcaa-cyaa naaoMdISaI taLmaoL GaalaUna ivavarNap~ saamaanya p`Saasana ivaBaagaÀkayaa-sana 25 kDo dr tIna maihnyaManaI pazvaavao va %yaacaI ek p`t yaa kayaa-saanaasa doKIla pazvaavaI. 5. sadr baabaIMvar haoNaara Kca- laoKaiSaYa- “ 2235 saamaaijak saurxaa va klyaaNa ³60´[tr saamaaijak saurxaa va klyaaNa kaya-Ëma ³102´ saamaaijak saurxaa yaaojanaoKalaI inavaR<aIvaotna ³3´ maharaYT/–knaa-Tk saImaa AaMdaolanaatIla huta%myaMacyaa vaarsaaMnaa inavaR<aIvaotna saMkotaMk Ë.³2235–249–3´ ” yaa Aqa-saMklpIya SaIYaa-KalaI KcaI- daKvaavaa va tao maMjaUr AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa. 6. sadr Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaagaacyaa sahmatInao va %yaa ivaBaagaacyaa AnaaOpcaairk saMdBa- Ë.852 À2001 À vyaya– 4¸ idnaaMk 14.08.2001 Anvayao inaga-imat krNyaat yaot Aaho.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ Xa.iva. nalaavaDo¸ sah saicava‚ maharaYT/ Saasana. @@@@@@@@@

ivabaama.

Page 478: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

426

ivaYaya Á– inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa inavaRi<avaotnaasaMbaMQaI p`adoiSak BaaYaa prIxaa ]<aINa- JaalyaabaabatcaI naaoMd saovaa pustkat nasalyaabaabat Aaxaop.

iva<a ivaBaaga¸ pirp~k Ë.saoinavao 1001À698Àsaovaa 4 id.29 iDsaoMbar‚ 2001.

rajya Saasanaanao Saasana inaNa-ya‚iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1099À302Àsaovaa 4 idnaak 15 naaovhoMbar 1999 Anvayao idnaaMk 1 jaanaovaarI 19996 raojaI ikMvaa %yaanaMtr saovaainavaR<a haoNaa–yaaÀsaovaot Asatanaa maR%yau pavalaolyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inavaRi<avaotnaat idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 pasaUna sauQaarNaa krNyaabaabatcaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho. maa. ]cca nyaayaalaya‚ mauMba[- yaaMnaI sauAao–maaoTu irT ipTISana ËmaaMk 2432À1999 va irT ipTISana ËmaaMk 1747À1999 yaa p`krNaI idnaaMk 24 Aa^gasT 1999 raojaI idlaolyaa inavaaDyaanausaar idnaaMk 1 jaanaovaarI 1996 to 30 jaUna 1999 pya-ntcyaa kalaavaQaIcaI sauQaairt inavaRi<avaotnaivaYayak laaBaaMcaI qakbaakI tIna samaana vaaiYa-k hP%yaat doNao AavaSyak haoto. tqaaip Saasanaacyaa Asao inadSa-naasa AaNaNyaat Aalao Aaho kI‚ ba–yaacaSaa inavaRi<avaotna QaarkaMcyaa p`krNaI “ p`adoiSak BaaYaa ivaYayak prIxaa ” ]<aINa- JaalyaabaabatcaI naaoMd %yaaMcyaa saovaapustkat nasalyaamauLo yaabaabat Aaxaop Gao}na vaotna pDtaLNaI pqakanao ASaI p`krNao saMbaMiQat kaya-alayaoÀivaBaagaaMnaa prt pazivalaI Aahot. pirNaamaI ASaa p`krNaaMnaa AMitma svaÉp idlao na gaolyaamauLo saMbaMiQat inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa inavaRi<avaotnaat sauQaarNaa krNyaabaabatcaIÀ%yaaMnaa maa. ]cca nyaayaalayaacyaa inavaaDyaanausaar qakbaakIcao hPto ivaiht kalaavaQaIt doNyaabaabatcaI kaya-vaahI AVap pUNa- JaalaolaI naahI. 2. idnaaMk 1.1.1996 to 30.06.1999 yaa kalaavaQaIt saovaainavaR<a Jaalaolyaa jyaa inavaR<aIvaotna QaarkaMcyaa p`krNaI %yaaMcyaa saovaapustkat “p`adoiSak BaaYaa ivaYayak prIxaa ” ]<aINa- JaalyaasaMbaMQaat naaoMd Aist%vaat nasaola maa~ jar to ta%purto inavaR<aIvaotnaQaark AsatIla tr kovaL ASaa svaÉpacyaa p`krNaI “ p`adoiSak BaaYaa ivaYayak prIxaa ]<aINa- JaalyaacaI naaoMd saovaapustkat AsaNao ” hI AT ek Kasa baaba mhNaUna iSaiqala krNyaacaa inaNa-ya Saasanaanao Gaotlaa Aaho. tqaaip‚ hI savalat idnaaMk 1.7.1999 pasaUna va %yaanaMtr inavaR<a haoNaa–yaa inavaRi<avaotnaQaarkaMnaa imaLNaar naahI. Saasana yaavdaro sava- kayaa-laya p`mauKÀivaBaaga p`mauKaMnaa Asao inadoSa dot Aaho kI‚ ]praollaoiKt inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa p`krNaI sauQaairt inavaR<aIvaotna ivaYayak laaBa maMjaUr krNyaacyaa dRYTInao puZIla kaya-vaahI ivaiht kaya-pQdtIcaa AvalaMba kÉna %varonao kravaI.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– hyaat AsalyaacaI Ka~I kÉna GaoNyaasaazI inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaalaa inavaRi<avaotna Qaarkanao %yaacyaa inavaasasqaanaI yaoNyaacaI ivanaMtI kolyaasa inavaRi<avaotna Qaarkanao Saasanaalaa p`dana kravayaacyaa Aakarat sauQaarNaa krNaobaabat. iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. makaoina 1201Àp`.Ë.122ÀkaoYaa–p`.5 idnaaMk 31.12.2001. p`stavanaa Á– maharaYT/ kaoYaagaar inayama 1968 KMD ek maQaIla inayama 357 KalaIla iTp–3 Anvayao Saasanaacao Asao AadoSa Aahot kI jaoa inavaRi<avaotna Qaark vaRQd%vaamauLo ikMvaa SaarIirk ivaklaaMgatomauLo inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaasamaaor vyai@tSaÁ ]pisqat haoNyaasa Asamaqa- Asaola ikMvaa inayamaanausaar AavaSyak Asalaolaa hyaatIcaa daKlaa saadr kÉ Sakt nasaola tr‚ %yaacyaa ivanaMtIva$na inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQakarI‚ tao hyaat AsalyaacaI Ka~I kÉna GaoNyaasaazI %yaacyaa inavaasasqaanaalaa BaoT do[-la. tqaaip yaakirta drmaha É. 100À– poxaa kmaI inavaRi<avaotna GaoNaa–yaa inavaRi<avaotna Qaarkalaa É. 1À– evaZa va %yaapoxaa jaast inavaRi<avaotna GaoNyaa–yaa inavaRi<avaotna Qaarkalaa É.2À– Aakar Vavaa laagaola. inayamaatIla sadr trtUd A%yaMt jaUnaI AsaUna yaat sauQaarNaa krNyaacaI AavaSyakta Aaho.

Page 479: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

427

Saasana inaNa-ya Á Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ vaRQd%vaamauLo ikMvaa SaarIirk ivaklaaMgatomauLo inavaRi<avaotna Qaark inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaasamaaor vyai@tSaÁ ]pisqat haoNyaasa Asamaqa- Asaola ikMvaa inayamaanausaar AavaSyak Asalaolaa hyaatIcaa daKlaa saadr kÉ Sakt nasaola va %yaanaooooo yaakirta inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaasa %yaacyaa inavaasasqaanaI yaoNyaacaI ivanaMtI kolaI Asaola‚ tr inavaRi<avaotnaQaarkalaa %yaacyaa drmaha inavaRi<avaotnaacyaa ikmaana 1 ‰ ikMvaa kmaala É.50À– evaZa Aakar Vavaa laagaola. ³2´ ]prao@t AadoSaacyaa AnauYaMgaanao inayamaat sauQaarNaa krNyaacaI kaya-vaahI yaqaavakaSa kolaI jaa[-la. ³3´ sadr AadoSa ta%kaL laagaU haotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ k.ik.parkr¸ Saasanaacyaa Avar saicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– inavaRi,<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotna Qaark yaaMnaa mahagaa[- vaaZIcao Aitp`dana haoNyaacao p`saMga TaLNyaasaazI kravayaacaI sauQaairt ]payayaaojanaaÁ iva<a ivaBaaga‚inaNa-ya Ë.makaoina 1000Àp`.Ë.188ÀkaoYaa–p`. 5 idnaaMk 4 maaca- ¸2002. P`astavanaaÁ–koMd` Aqavaa rajya Saasana ikMvaa svaaya<a saMsqaa‚ KajagaI Anaudainat saMsqaamaQyao inayau@t Aqavaa punaina-yau@t inavaRi<avaotnaQaarkaMnaa ‚ kuTuuMba inavaRi<avaotnaQaarkaMnaa %yaaMcyaa inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotnaavar mahagaa[- vaaZ Anau&oya naahI. ASaa inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotnaQaarkanaa inavaRi<avaotnaavarÀkuTuMbainavaRi<avaotnaavar idlaolaI mahagaa[- vaaZ ASaa kma-caa–yaaMcyaa inayaao@%yaanao %yaaMcyaa vaotnaatUna kapUna GyaavaI ASaa saUcanaa maharaYT/ kaoYaagar inayama 262 Anvayao doNyaat Aalyaa Aahot.tqaaip‚ ASaa kma-caa–yaaMcyaa inayaao@%yaaMkDUna yaa saUcanaaMcao kaTkaor palana haot naahI. pirNaamatÁ mahagaa[- vaaZIcao Aitp`dana hao}na yaa rkmaocaI vasaUlaI krNyaacao p`maaNa AlaIkDo far maaozyaa p`maaNaavar vaaZlao Aaho. Aitp`dana Jaalyaacaa kalaavaQaI va ho laxaat AalyaanaMtr vasaulaI sauÉ krNyaacaI kaya-vaahI drmyaana jar baraca kalaavaQaI gaolaa Asaola tr vasaulaIcaI r@kma far maaozI haotI. hI vasaulaI ek rkmaI krNao Sa@ya nasato. vasaulaI ivaiht dranao saulaBa hP%yaat kravaI laagato.yaamauLo Saasanaacaa far maaozyaa p`maaNaavar pOsaa far maaozyaa kalaavaQaIkirta ADkUna pDtao. mahalaoKapala kayaa-layaanao ASaI Anaok p`krNao Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNaUna idlaI Aahot. yaa pirisqatIcao inarakrNa krNyaasaazI Saasanaanao mahagaa[- vaaZ p`danaacyaa kaya-pQdtIt puZIlap`maaNao sauQaarNaa krNyaacaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho.

Saasana inaNa-ya maharaYT/ kaoYaagaar inayama 262 maQyao sauQaarNaa kÉna Saasana Aata puZIlap`maaNao AadoSa dot AahoÁ ³1´ Aqa-saMklp vaYa- 2002–2003 pasaUna ³eip`la 2002 pasaUna´ koMd` Aqavaa rajya Saasana ikMvaa %yaaMcyaa svaaya<a saMsqaaMcyaa saovaot inayau> Aqavaa punaina-yau@t Asalaolyaa rajya Saasanaacyaa inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna QaarkaMnaa vaotnaatUna‚ %yaaMcyaa inavaRi<avaotnaaMvar doya Asalaolyaa mahagaa[- vaaZIcaI r@kma‚ %yaa kma-caa–yaacyaa vaotnaatUna %yaacyaa inayaao@%yaanao kapUna Gao} nayao. inavaRi<avaotna saMivatrNa AiQaka–yaanao ASaa inavaRi<avaotnaÀkuTuMba inavaRi<avaotna QaarkaMnaa %yaanaa doya Asalaolyaa mahagaa[- vaaZIcao p`dana kÉ nayao. inayau@tI p`aiQakarI jar rajya Saasanaacaaca AiQakarI Asaola tr

Page 480: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

428

%yaanao Asaa kma-caarI rajya Saasanaacyaa inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaark Aaho va tao kaoNa%yaa kaoYaagaaratUna inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna Gaotao [%yaadI baabaIMcaI naaoMd vaotna doyakat %yaa kma-caa–yaacyaa naavaasamaaor GaoNao Ainavaaya- Aaho. punaina-yau@tI dotanaa doKIla ASaa kma-caa–yaacaI inavaRi<avaotna ivaYayak saMbaMiQat sava- maaihtI %yaacao kDUna laoKI Gao}na tI maaihtI saMbaMiQat kaoYaagaar AiQaka–yaalaa sava- tpiSalaasah ta%kaL kLivaNao AavaSyak Aaho. yaacabaraobar vaYaa-tUna ekda mhNajaoca jaUna maihnyaacyaa vaotna doyakasaaobat kayaa-laya p`mauKanao %yaaMcyaa AasqaapnaovarIla sava- ASaa sava- pUnaina-yau@t BaivaYyaat inayau@tI dotanaaca kma-caarI maharaYT/ Saasanaacaa inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMba inavaRi<avaotnaQaark Aaho ikMvaa ksao yaacaI tpiSalavaar maaihtI kma-caa–yaakDUna GaoNyaat yaavaI va tI saMbaMQaIt kaoYaagaar AiQaka–yaalaa kLivaNyaat yaavaI. maharaYT/ kaoYaagaar inayamaat AnauYaMigak sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yaotIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ k.iva.parkr¸ Saasanaacyaa Avar saicava.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– ponSana Adalatcao p`yaaojana krNyaabaabat.

saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ pirp~k Ë.emaAayaesa–1002À1904Àp`.Ë.327À2002 dha id.05.07.2002.

laaokSaahI idnaainaima%t maa.mau#yamaM~I yaaMcyaakDo ba–yaaca inavaR<a sarkarI naaokraMnaI %yaaMcyaa inavaR<aI vaotnaasaMbaMQaI tËarI maaMDlyaa. (a tËarI inavaR<a SaasakIya kma-caarI ho ijalha laaokSaahI idnaacyaa kxaot saQyaacyaa inaNa-yaanausaar maaMDU Sakt naahIt Aqavaa %yaaMcaI dKlasauQda GaotlaI jaat naahI. 2. saovaainavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa ADcaNaIcao inavaarNa krNyaasaazI Saasanaanao Asao zrivalao Aaho kI‚ p`%yaok ivaBaagaIya Aayau@taMnaI va [tr ivaBaagaacao ivaBaagaIya p`mauKaMnaI %yaaMcyaa kayaa-layaat maihnyaacyaa dusa–yaa maMgaLvaarI sakaLI 11.00 to duparI 1.30 vaajaopya-nt hjar rahUna inavaR<a sarkarI kma-caa–yaaMcyaa tËarI saMbaMQaIcaI inavaodnao isvakaravaIt va inavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaMnaI idlaolyaa inavaodnaasaMbaMQaI kayaa-layaakDo pazpuravaa kravaa tsaoca Saasana stravar Apr mau#ya saicava³saovaa´ yaaMnaI varIla vaoLat varIlap`maaNao kaya-vaahI kravaI. ijalhaiQaka–yaaMcyaa kayaa-layaat laaokSaahI idnaacaI jyaa p`karo vyavasqaa krNyaat yaoto ASaIca vyavasqaa ivaBaagaIya Aayau@taMcyaa kayaa-layaat krNyaat yaavaI. 3. sqaainak vat-maanap~at “ ponSana Adalat ” mhNaUna yaa kaya-Ëmaasa jaastIt jaast p`isaQdI doNyaat yaavaI jaoNaokÉna %yaa %yaa ivaBaagaatIla saovaainavaR<a SaaasakIya kma-caarI Aaplyaa tËarIcaa tpSaIla ponSana AdalatmaQyao maaMDU SaktIla. 4. yaa pirp~kacaI paoca Apr mau#ya saicava ³saovaa ´ yaaMsa AQa- SaasakIya p~anao VavaI va td\naMtr ponSana AdalatsaazI kolaolyaa vyavasqaobaabat %yaaMnaa Avagat kravao. P`a%yaok AdalatmaQyao maihnaa AKor Aalaolyaa tËarI ‚ inavaodnao va %yaa inavaarNyaakirta krNyaat AalaolaI kaya-vaahI Apr mau#ya saicava ³saovaa´ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ maM~alaya‚ mauMba[- yaaMnaa pazivaNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ baa,.k.Aga`vaala¸ Apr mau#ya saicava ³saovaa´.

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 481: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

429

ivaYaya Á–inayatvayamaanaanausaar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa saovaainavaR<aInaMtr inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa Ada krNaobaabat.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1002À142À saovaa 4 idnaaMk 8 jaulaO‚ 2002. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 118 to 138 Anvayao inava<aIvaotna ivaYayak laaBaaMcyaa inaQaa-rNa p`aiQaÌtI va p`danaabaabatcao vaoLap~k ivaiht krNyaat Aalaolao Aaho. %yaatIla trtUdInausaar inavaR<aIivaYayak kagadp~o ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMkDUna p`aPt JaalyaanaMtr saMbaMiQat mahalaoKapalaaMkDUna saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopUvaI- jaastIt jaast ek maihnyaacyaa Aat inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa p`danaabaabatcao AadoSa inaga-imat krNyaat yaotat. sadrhU AadoSa p`aPt JaalyaanaMtr saMbaMiQat ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMkDUna ]pdanaacyaa rkmaaMsabaMQaIcaI doyako inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaakDo ³ mhNajao yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI‚ mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI yaaMcaokDo´ pazivaNyaat yaotat. tqaaip Asao inadSa-naasa Aalao Aaho kI‚ yaa saMdBaa-t inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMkDUna Asaa Aaga`h Qarlaa jaatao kI‚ ASaI doyako saMbaMiQat kma-caarI saovaainavaR<a JaalyaanaMtr saadr krNyaat yaavaI. 2. Saasana yaa saMdBaa-t Aata Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI‚ saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaasa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa jyaa idnaaMkasa p`doya zrt AsatIla %yaaca idnaaMkasa p`aPt haoNao inayamaaMnaa AiBap`ot Aaho. %yaanausaar inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcaI doyako saMbaMiQat ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMnaI doya tarKopUvaI- ek AazvaDa Agaaodr kaoYaagaarat saadr kravaIt. ]pkaoYaagaar stravar QanaadoSaavdaro p`dana pwt laagaU nasalyaanao ³Apvaad koakNa Bavana–]pkaoYaagaar‚ ijalha zaNao ´ yaa izkaNaI ]p kaoYaagaaranaI inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa p`danaacaa p`doya idnaaMk doyak parIt kolyaanaMtr %yaaca doyakavar SaovaTI pRYzaMikt krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa p``dana AadoSaaMvar laala Saa[-nao zLk Axarat namaUd k$na naMtr to doyak ivaBaagaÀ kayaa-laya p`mauKMacyaa svaaQaIna kravao. inavaR<aIvaotna saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaI ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMkDUna inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaasaMbaMiQacaI doyako p`aPt haotaca %yaavar %varIt kaya-vaahI k$na yaaogya %yaa rkmaaMcao QanaadoSa saMbaMiQat inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa rkmaa jyaa idnaaMkasa p`doya haot AsatIla tao idnaaMk QanaadoSaaMvar namaUd k$na Asao QanaadoSa saMbaMiQat kma-caa–yaaMcyaa saovaainavaR<aIcyaa tarKopUvaI- ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMcyaa svaaQaIna kravao. jaoNaok$na sadrhU inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMcyaa rkmaa jyaa idnaaMkasa p`doya AsatIla %yaaca idnaaMkasa saMbaMiQat saovaainavaRR<a kma-caa–yaaMsa p`aPt haovaU SaktIla. saMivatrNa p`aiQaka–yaaMkDUna p`aPt Jaalaolyaa QanaadoSaaMcaoÀdoyakaMcao p`dana inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBa jyaa idnaaMkasa p`doya zrt AsatIla %yaaca idnaaMkasa krNyaacaI ivaBaagaÀkayaa-laya p`mauKaMnaI kaTkaorpNao dxata GyaavaI. 3. Aija-t rjaocao raoKIkrNa‚ gaTivamaa yaaojanaocyaa rkmaa‚ BaivaYyainavaa-h inaQaIcyaa rkmaa [%yaadI saMbaMiQataMcyaa doyakaMbaabat doKIla varIla KulaasaaÀsaUcanaa laagaU zrtIla. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasaMt vaa.caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@@@

ivabaama.

Page 482: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

430

ivaYaya Á kayaa-laya p`mauKakDo namaunaa 7 yaaogyair%yaa BaÉna laoKaprIxaa AiQaka–yaakDo pazivaNyaabaabatÁ– naa ivaBaagaIya caaOkSaI p`maaNap~.

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saoinavao 1001À171Àsaovaa 4 idnaaMk 29 Aa^gasT ¸2002.

maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa inayama 123 Anvayao inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~o laoKaprIxaa AiQaka–yaaMkDo pazivaNyaabaabatcaI saivastr kaya-pQdtI ivaiht krNyaat AalaolaI Aaho. ]prao@t inayamaacyaa ]p–inayama ³1´ maQyao namaUd krNyaat Aalao Aaho kI‚ inayama 121 va 122 maQaIla AavaSyak baabaI pUNa- kolyaanaMtr kayaa-laya p`mauK irtsar Barlaolao namaunaa 5 va namaunaa 6 SaasakIya kma-caa–yaaMcao yaaogyair%yaa BaÉna AVyaavat kolaoloa saovaapustk AaiNa saovaocyaa pDtaLNaIsaazI ]pyau@t ASaI [tr ivaSvasanaIya kagadp~o namaunaa 7 maQaIla ]ppirp~asah laoKaprIxaa AiQaka–yaaMkDo pazvaavaIt. namaunaa 7 cyaa pircCod 3 ³e´ maQyao spYTpNao ASaI trtUd krNyaat AalaolaI Aaho kI‚ kayaa-laya p`mauKanao “ saMbaMQaIt saovaainavaR<a SaasakIya kma-caa–yaaivaÉQd ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat naahI ” Asao p`maaiNat kravao. 2. Saasanaacyaa Aata Asao inadSa-naasa AaNaNyaat Aalaolao Aaho kI‚ kahI p`krNaI kayaa-laya p`mauKaMnaI saMbaMiQat mahalaoKapalaaMnaa inavaR<aIvaotnaivaYayak kagadp~o saadr krtanaa Asao namaUd kolao Aaho kI‚ “ jaoqapya-nt yaa kayaa-layaacaa saMbaMQa yaotao toqapya-nt saMbaMiQat AiQaka–yaaivaÉQd kaoNatIhI ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat naahI .” kahI p`krNaI kaya-alaya p`mauKaMnaI namaUd kolao Aaho kI‚“ naa– ivaBaagaIya caaOkSaI p`maaNap~ AVap p`itxaaQaIna Aaho ikMvaa to Saasanaacyaa p`SaasakIya ivaBaagaakDUna p`aPt k$na GaoNyaat yaavao.”kayaa-laya p`mauKaMnaI var namaUd kolaolyaa pQdtInausaar naa–ivaBaagaIya caaOkSaI p`maaNap~ saadr krNao hI baaba ]praoillaiKt inayamaaMcyaa trtUdIMSaI sausaMgat naahI. yaa saMdBaa-t Saasana Aata Asaa Kulaasaa krIt Aaho kI‚ saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaaMivaÉQd kaoNatIhI ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat naahI. yaabaabat Aagaa} Katrjamaa kÉna GaoNao va namaunaa 7 maQaIla pircCod 3 ³e´ p`maaNao ivaiht namaunyaaMt p`maaNap~ doNao hI kayaa-laya p`mauKacaI jabaabadarI Aaho. mahalaoKapala ³laoKa va Anau&oyata ´ 1‚ maharaYT/‚ mauMba[- va mahalaoKapala ³ laoKa va Anau&oyata´2‚ maharaYT/ ‚ naagapUr yaaMnaI kayaa-laya p`mauKaMnaI saadr kolaolaI ASaI p`maaNap~o mhNajaoca maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 cyaa namaunaa 7 maQaIla pircCod 3³e´ maQyao ivaiht kolaolaI p`maaNap~o ga`a( QaravaIt AaiNa saMbaMiQat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaivaYayak p`krNaaMnaa AMitma svaÉp Vavao. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao¸ vasaMt caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava.

@@@@@@@@

ivaYaya Á–jyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sarkarI xao~atIla ]pËmaaMmaQyaoÀsvaaya<a saMsqaaMmaQyao À sqaainak saMsqaa [%yaaidmaQyao svatÁlaa saamaavaUna GaotlyaanaMtr ek rkmaI zaok r@kma isvakarlaI Aaho.ASaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AMSakarNaacaa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaacaa 1À3 [tka AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNao….. 15 vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI pirgaNanaa.

iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. inaAMk 1003À 83À saovaa 4 idnaaMk 5 eip`la ¸2003.

Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. inaAMk 1097À 12À saovaa 4 idnaaMk 26 mao 1997 Anvayao jyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sarkarI xao~atIla ]pËmaMamaQyaoÀsvaaya<a saMsqaaMmaQyaoÀsqaainak saMsqaa [%yaaidmaQyao svatÁlaa

Page 483: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

431

saamaavaUna GaotlyaanaMtr ek rkmaI zaok r@kma svaIkarlaolaI Aaho. ASaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt AMSaraSaIkrNaacyaa idnaaMkapasaUna 15 vaYaa-caa kalaavaQaI pUNa- JaalyaanaMtr inavaR<aIvaotnaacaa 1À3 [tka AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNyaabaabatcaa laaBa Anau&oya zrivaNyaat Aalaa Aaho. yaa Saasana inaNa-yaacyaa p`yaaojanaaqa- 15 vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI gaNanaa krNyaasaMbaMQaat Saasana Aata KalaIlap`maaNaao Kulaasaa krIt Aaho. ]prao@t Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë. inaAMk 1097À12Àsaovaa 4 idnaaMk 26 mao 1997 cyaa p`yaaojanaaqa- ³1´ 15 vaYaa-cyaa kalaavaQaIcaI gaNanaa Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga¸ Ë. pI[-ena 1067 À49À 67–e@sa idnaaMk 17.10.67‚ Saasana inaNa-ya¸ iva<a iva.Ë. pI[-ena 1072 À59 jaI Aa^f 1À72À esa 2 idnaaMk 25.4.73¸ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 67 ³DI´ Anvayao ivaiht krNyaat Aalaolyaa trtudInausaar jyaa tarKosa inavaR<aIvaotna [%yaaidcyaa r@kmaa ivatrNayaaogya zrt AsatIla %yaa tarKopasaUna krNyaat yaavaI. ³2´ jyaa p`krNaI yaqaaisqatI Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga Ë. pI[-ena 1067À49À67 e@sa idnaaMk 17.10.67¸ Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga Ë. pI[-ena 1072À59 jaI Aa^f 1À72À esa 2 idnaaMk 25 eip`la 1973¸ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 67 ³DI´ cyaa trtudInausaar inavaR<aIvaotna [%yaaidcyaa ivatrNayaaogya zrNaa–yaa ivaiht tarKopasaUna 15 vaYaa-caa kalaavaQaI 1 eip`la 1985 pUvaI-ca pUNa- Jaalaolaa Asaola ASaaMcyaa p`krNaI inavaR<aIvaotnaacaa 1À3 [tka AMSaraSaIÌt Baaga 1 eip`la 1985 pasaUna punaÁsqaaipt kravaa. ³3´ varIla inaNa-yaacyaa pirNaamaI punaÁsqaaipt krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaacyaa 1À3 [t@yaa AMSaraSaIÌt BaagaacaI qakbaakI Anau&oya zrt Asaola tr ASaa qakbaakIcaI r@kma saMbaMQaItaMnaa p`dana krNyaat yaavaI. maa~ qakbaakIcyaa rkmaovar kaoNatohI vyaaja Anau&oya rahNaar naahI. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1967 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama 5 ´cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolaoo AiQakar va %yaa saMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr k$na Saasana AaNaKI AsaahI inaNa-ya Gaot Aaho kI‚ ho AadoXa ijalha pirYad kma-caa–yaaMnaa laagaU haotIla.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– SaasakIya kma-caa–yaaMnao saovaa inavaR<aIcyaa vaoLI sqaayaI pdÀsqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao AsalyaasaMbaMiQacaI AT..

iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë. saoinavao 1001À388Àsaovaa 4 idnaaMk 2 jaUna ¸ 2003.

maharaYT/ naagarI saovaa³inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 30 cyaa trtUdInausaar SaasakIya kma-caa–yaacaI Ah-takarI saovaa %yaaMcaI jyaa pdavar kayamapNao ikMvaa sqaanaapnna ikMvaa ta%purtI yaa naa%yaanao p`qamatÁ naomaNaUk kolaolaI Asaola‚ %yaa pdacaa kaya-Baar tao jyaa tarKosa Gao[-la %yaa tarKopasaUna sauÉ hao[-la.maa~ saovaainavaR<aIcyaa vaoLI sadrhu SaasakIya kma-caa–yaanao SaasakIya saovaotIla eKado sqaayaIpd kayamapNao QaarNa kolaolao Asalao paihjao Aqavaa inalaMibat QaarNaaiQakar ikMvaa sqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao Asalao paihjao. 2. Saasana Aata Asaa inadoSa dot Aaho kI‚ maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama–30 maQaIla “ saovaainavaR<aIcyaa vaoLI SaasakIya kma-caa–yaanao SaasakIya saovaotIla eKado sqaayaIpd kayamapNao QaarNa kolaolao

Page 484: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

432

Asalao paihjao Aqavaa inalaMibat QaarNaaiQakar ikMvaa sqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao Asalao paihjao ” hI trtUd vagaLNyaat yaot Aaho. 3. ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla va yaa idnaaMkalaa jao SaasakIya kma-caarI saovaot AahotÀhaoto %yaaMnaa laagau haotIla. 4. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 30 cyaa ivaVmaana trtUdI yaa Saasana inaNa-yaatIla trtUdIcyaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao maanaNyaat yao[-la. yaa inayamaat irtsar sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ A.ku.daO.jaaQava¸ Saasanaacao p`Qaana saicava. ³ TIpÁ– yaa saMdBaa-t idnaaMk 4.1.2008 caa Saasana inaNa-yahI phavaa. ´

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacaoÀmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaRi<a laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa. iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.saoinavao 1004À185Àsaovaa–4 idnaaMk 20 jaulaO‚ 2004. Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ 1 Aa^gasT 2004 pasaUna saovaainavaR,<aI laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI maUL vaotnaacyaa 50 ‰ evaZa mahagaa[- Ba<aa maUL vaotnaat ivalaIna krNyaat yaavaa AaiNa tao “ mahagaa[- vaotna ” mhNaUna svatM~pNao dSa-ivaNyaat yaavaa. 2. Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ ivaVmaana inavaRi<avaotnaQaakraMcyaa baabatIt‚ ivaVmaana inavaRi<avaotnaacyaa 50 ‰ evaZyaa mahagaa[- vaaZIcao ivalaInaIkrNa 1 Aa^gasT 2004 pasaUna inavaRi<avaotnaat krNyaat yaavao AaiNa to “ mahagaa[- inavaRi<avaotna ” mhNaUna svatM~pNao dSa-ivaNyaat yaavao.mahagaa[- inavaRi<avaotnaat ivalaIna krNyaat AalaolaI mahagaa[- vaaZ‚ mahagaa[- vaaZIcyaa ivaVmaana dratUna ³61 ‰ ´ kmaI krNyaat yaavaI mhNajaoca 1 Aa^gasT 2004 pasaUna maUL inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna AaiNa mahagaa[- inavaRi<avaotna yaaMcyaa ekUNa rkmaovar 11 ‰ dranao mahagaa[- vaaZ doya rahIla. 3. 1 Aa^gasT 2004 to 31 mao 2005 yaa kalaavaQaIt saovaainavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaaMcao inavaRi<avaotna inaiScat krtanaa kaoNatIhI hanaI hao} nayao yaadRYTInao Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ %yaaMcyaa p`krNaI ivaSaoYa vyavasqaa mhNaUna ‚ 1 Aa^gasT 2004 pUvaI- %yaaMnaI Aija-t kolaolyaa maUL vaotnaacyaa 50 ‰ [tka mahagaa[- Ba<aa inavaRi<avaotna pirgaiNat krNyaacyaa p`yaaojanaaqa- “ maUL vaotna ” mhNaUna samajaNyaat yaavaa. pirNaamaI‚ mahagaa[- inavaRiM<avaotnaacaa Baaga kovaL 31 jaulaO 2004 pya-nt saovaainavaR<a Jaalaolyaa ÀhaoNaa–yaa inavaRi<avaotnaQaarkaMcyaa baabatIt Aist%vaat rahIla. 4. saovaainavaRi<a laaBaaMsaazI maUL vaotnaacyaa 50 ‰ evaZa mahagaa[- Ba<aa “ mahagaa[- vaotna ” mhNaUna gaNaNyaat AalyaamauLo inavaRiMM<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna ho vaotna AiQak mahagaa[- vaotnaacyaa AnauËmao 50 ‰ va 30‰ [tko

Page 485: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

433

pirgaiNat kolao jaa[-la va %yaacaI ikmaana mayaa-da É.1913À– AaiNa kmaala mayaa-da rajya SaasanaakDIla ]ccatma Anau&oya vaotna AiQak mahagaa[- vaotna yaaMcyaa AnauËmao 50 ‰ AaiNa 30 ‰ ASaI rahIla. %yaamauLo Saasana inaNa-ya¸ iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1099À302Àsaovaa 4 idnaaMk 15 naaovhoMbar 1999 cyaa pircCod 6 va 8 maQaIla trtudI yaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalyaa Aahot. 5. ivaVmaana inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMbainavaRi<avaotnaQaarkanaa‚ yaqaaisqatI‚ mahalaoKapala ³laoKa va Anau&oyata´1 mauMba[- ikMvaa mahalaoKapala ³laoKa va Anau&oyata´ 2‚ naagapUr yaaMcyaa p`aiQakar p~aiSavaaya varIla inaNa-yaanausaar ³pircCod 2´ inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotnaacao p`dana krNyaasaazI sava- inavaRi<avaotna saMivatrNa p`aiQakarI ³mhNajao yaqaaisqatI AiQadana va laoKa AiQakarI‚ mauMba[-ÀkaoYaagaar AiQakarI´ yaaMnaa yaavdaro p`aiQaÌt krNyaat yaot Aaho. 6. Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ jyaaMnaa inavaRi<avaotna yaaojanaa laagaU kolaolaI Aaho ‚ ASaa maanyata va Anaudanap`aPt SaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo va %yaaMcyaaSaI saMlagna AsalaolaI ASaasakIya mahaivaValayao va ÌiYa ivaVapIzo yaaMmaQaIla inavaRi<avaotnaQaarkÀkuTuMbainavaRi<avaotnaQaark yaaMnaa varIla inaNa-ya yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU rahtIla. 7. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saimatI AiQainayama‚1961 ³sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama ËmaaMk paca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaasaMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaaapr kÉna Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ varIla inaNa-ya ijalha pirYadaMcao inavaRi<avaotnaQaarkÀ kuTuMbainavaRi<avaotnaQaark yaanaaMhI laagaU rahtIla. 8. yaasaMbaMQaIcaa Kca- varIla pircCodaMt namaUd kolaolyaa inavaRi<avaotnaQaarkaMcaI inavaRi<avaotnao jyaa Aqa-saMklPaIya SaIYaa-KalaI KcaI- TakNyaat yaotat %yaa SaIYaa-KalaI KcaI- TakNyaat yaavaa va tao %yaa %yaa SaIYaa-tMga-t maMjaUr AnaudanaatUna BaagaivaNyaat yaavaa. 9. yaa AadoSaaMcaI [Mga`jaI p`t saaobat jaaoDlaI Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ vasant vaa. caaOQarI¸ Saasanaacao ]p saicava . ³ TIpÁ yaa saMdBaa-t id.18.2.2008 cao pirp~khI phavao ´

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– saovaainavaR<aIpUvaI-caI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krNyaacao AiQakar maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa p`%yaayaaoijat krNyaabaabat.

iva<a ivaBaaga ¸inaNa-ya Ë. Arjaa 2405Àp`.Ë.5À05Àsaovaa 8 idnaaMk 23 Aa^gasT ¸2005.

saMdBa-Á Saasana pirp~k Ë.saoinavao 1089À110Àsaovaa 4 idnaaMk 10.4.1990.

maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´inayama 1981 maQaIla inayama 66³2´ KalaIla iTponausaar inavaR<aIpUva- rjaa mhNaUna maMjaur kolaolyaa rjaomaQyao AsaaQaarNa rjaocaa samaavaoSa haot naahI. 2. ]@t saMdBaa-QaIna pirp~kanvayao kolaolyaa KulaaSaanausaar SaasakIya kma-caa–yaasa inavaR<aIcyaa lagatpUvaI- AsaaQaarNa rjaa Anau&oya nasalyaamauLo kayaa-laya p`mauK Aaplyaa AiQakarat tI maMjaUr kÉ Sakt nasalyaanao ASaa p`krNaat SaasakIya kma-caa–yaalaa doNyaat Aalaolyaa AsaaQaarNa rjaosa kayaa-laya p`mauKanao p`qama SaasanaacaI maMjaUrI Gao}na tI AsaaQaarNa rjaa

Page 486: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

434

inayaimat kÉna GyaavaI va naMtrca %yaaAaQaaro ASaa SaasakIya kma-caa–yaaMcao inavaR<aIvaotnaacao kagadp~ tyaar kÉna mahalaoKapala‚ mauMba[-ÀnaagapUr yaaMcaokDo pazvaavao ASaI trtUd Aaho. 3. yaa trtUdIcyaa AnauYaMgaanao xao~Iya kayaa-layaatIla barIca p`krNao iva<a ivaBaagaacyaa maMjaUrIsaazI yaot Asalyaacao inadSa-naasa Aalao Aaho. inavaR<aIpUva- AsaaQaarNa rjaa ³paca vaYaa-pya-nt´ maMjaUr krNyaacao AiQakar maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaagaaMnaa doNyaacao ivacaaraQaIna haoto. td\nauYaMgaanao saaobatcyaa piriSaYT 1 maQyao namaUd kolaolyaa ATIMcyaa AQaIna rahUna maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQaIla inayama 66³2´ KalaIla iTp iSaiqala kÉna p`krNao maMjaUr krNyaacaa AiQakar maM~alayaIna ivaBaagaaMnaa doNyaat yaot Aahot. 4. Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ ho AadoSa inaga-imat Jaalyaacyaa idnaaMkapasaUna AMmalaat yaotIla va yaa idnaaMkalaa p`laMibat AsalaolaI p`krNaohI yaa AadoSaanausaar ivainayaimat krNyaat yaotIla.maa~ jaI p`krNao yaapUvaI-ca AMitmatÁ inakalaat kaZlaolaI Aahot %yaa p`krNaacao punaiva-laaokna krNyaat yaoNaar naahI. saovaa inayamaaMmaQaIla ivaVmaana trtUdI yaa Saasana inaNa-yaatIla trtUdIMcyaa mayaa-dopya-nt sauQaarNyaat Aalyaa Aahot Asao maanaNyaat yao[-la. yaa inayamaat irtsar sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma.SaoK¸ Saasanaacao ]p saicava.

piriSaYT–1. P`a%yaayaaoijat kolaolao AiQakar

maharaYT/ naagarI saovaa ³ rjaa´inayama 1981. …………………………………………………………………………………………………………………………………………… A.inayama AiQakaracao svaÉp AiQakar vyaaPtI Saora Ë.ËmaaMk p`%yaayaaojaIt kolaolaa P`aaiQakarI …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1 2 3 4 5 6 …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1 66³2´ inavaR<aIpUva- rjaoiSavaaya maM~alayaIna ekMdr pUNa- sadr AsaaQaarNa rjaa puZIla ATIMcyaa AQaIna maMjaUr kolaI

Anaupisqat raihlyaasa p`SaasakIya saovaot AiQakar jaa[-la. kalaavaQaI AsaaQaarNa ivaBaaga paca 1´ jyaa kma-caa–yaacyaa KatI kaoNatIhI rjaa iSallak naahI vaYaa-pya-nt va vaOVkIya karNaastva Ajaa-vdaro %yaabaabatcaI maaihtI A´vaOVkIya kayaa-layaasa idlaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaacyaa karNaastva baabatIt saxama p`aiQaka–yaacyaa mato %yaacaI AnaupisqatI sa,maqa-naIya Asaola tr rjaoiSavaaya AnaupisqatIcaa kalaavaQaI doya va Anau&oya rjaa maMjaUr kÉna inayaimat krNyaabaabat inayau@tI p`aiQaka–yaanao inaNa-ya GaoNao AavaSyak Asaola.

2´ jaovha eKada SaasakIya kma-caarI Alp kalaaMtranao vaOVkIya p`maaNap~acyaa AaQaaro vaarMvaar Anaupisqat rhat AsaolaÀ[tr Anau&oya rjaa iSallak nasatanaa daona maihnyaaMpoxaa AiQak kalaavaQaIsaazI Anaupisqat Asaola tr ASaap`krNaat %yaalaa vaOVkIya maMDLasamaaor ]pisqat rahNyaat saaMgaNyaat yaavao. 3´ ASaa p`krNaacao ma.naa.sao.³rjaa´inayama1981 maQaIla inayama 32 to inayama 42 AMtga-t ivaiht kolyaanausaar kaya-vaahI

Page 487: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

435

krNyaat AalaI Aaho %yaacaI p`SaasakIya ivaBaagaanao Katrjamaa k$na GaoNao AavaSyak Aaho. 4´ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1001À29Àsaovaa 4 idnaaMk 15.1.2001 nausaar vaOVkIya karNaastva GaotlaolaI AsaaQaarNa rjaa inavaR<aIvaotnaasaazI AaiNa [tr saovaaivaYayak laaBaaMsaazI Ah-takarI saovaa mhNaUna ihSaaobaat GaotlaI jaa[-la.

5´svaocCainavaR<aI GaoNaa–yaa kma-caa–yaasa naaoiTSaIcaa kalaavaQaI pUNa- krNyaasaazI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yaot naahI.ASaa p`krNaat naaoiTSaIcaa kalaavaQaI kmaI kÉna Aja- idlyaanaMtrcyaa dusa–yaa idvaSaI ASaa kma-caa–yaasa svaocCainavaR<a krNao AavaSyak rahIla.

³ba´ vaOVkIya karNaa maM~alayaIna ekMdr pUNa- 1´ jaoa kma-caarI rjaoiSavaaya Anaupisqat rahIlaa Asaola va vyaitir@t p`SaasakIya paca AiQakar %yaanao vaoLaovaoLI Ajaa-vdaro yaabaabatcaI maaihtI kayaa-layaasa

ivaBaaga vaYaa- idlaolaI Asaola tr ASaa kma-caa–yaacyaa baabaatIt saxama pya-nt p`aiQaka–yaacyaa mato %yaacaI AnaupisqatI samaqa-naIya Asaola tr

rjaoiSavaaya AnaupisqatIcaa kalaavaQaI doya va Anau&oya rjaa maMjaUr k$na inayaimat krNyaabaabat vaoLIca ivacaar kolaa jaaNao AavaSyak Asaola.jar kma-caa–yaaMcaI AnaupisqatI samaqa-naIya nasaola tr %yaacyaa ivaÉw iSastBaMga ivaYayak kaya-vaahI sauÉ

krNyaat yaavaI. 2´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa karNaastva ivaBaagaIya À nyaaiyak caOakSaI p`laMibat nasaavaI.

3´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacaa kalaavaQaI kaoNa%yaahI saovaa p`yaaojanaaqa-³ inavaR<aIvaotnaivaYayak laaBaaMsah´ ga`a( QarNyaat yao} nayao va tSaI sPaYT naaoMd saovaa pustkat GaoNyaat yaavaI. 4´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaaba_la saMbaMiQat kma-caa–yaaivaÉw vaoLIca iSastBaMgaacaI kaya-vaahI na kolyaasa saxam,a p`aiQaka–yaavar yaa saMbaMQaatIla jabaabadarI inaiScat krNyaat yaavaI. 5´ rjaoiSavaaya Anaupisqat raihlyaacyaa kalaavaQaImaQyao saMbaMiQat kma-caa–yaasa sa@tInao saovaainavaR%tÀsaovaotUna kaZUna Taklao ikMvaa baDtf- kolaolao naahI Aqavaa %yaanao rajaInaamaa idlaolaa naahI yaacaI saxama p`aiQaka–yaanao Ka~I kÉna tsao

p`maaiNat krNao AavaSyak rahIla. 6´svaocCainavaR%tI GaoNaa–yaa kma-caa–yaasa naaoiTSaIcaa kalaavaQaI pUNa- krNyaasaazI AsaaQaarNa rjaa maMjaUr krta yaot naahI.ASaa p`krNaat naaoiTSaIcaa kalaavaQaI kmaI kÉna Aja- idlyaanaMtrcyaa idvaSaI ASaa kma-caa–yaasa svaocCainavaR%t krNao AavaSyak rahIla.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… TIpÁ– saMpUNa- saovaot 5 vaYaa-caI mayaa-da vaOVkIya ikMvaa vaOVkIya karNaavyaitir@t ASaa doanhI karNaaMsaazI imaLUna Aaho.

@@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– rajya Xaasanaacyaa saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI navaIna AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU krNyaabaabat. iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. Ainayaao 1005 À126Àsaovaa 4 idnaaMk 31.10.2005.

Page 488: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

436

P`astavanaa koMd` Saasanaanao %yaaMcyaa saovaomaQyao 1 jaanaovarI 2004 raojaI ikMvaa %yaanaMtr navyaanao inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI navaIna AMSadana inavaR,<aIvaotna yaaojanaa mhNajaoca pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa ³Defined Contribution Pension System ´ Saasana AiQasaUcanaa¸ iva<a maM~alaya¸ Aaiqa-k kaya- ivaBaaga idnaaMk 22 iDsaoMbar 2003 Anvayao laagaU kolaI Aaho. koMd` Saasanaanao AsaohI jaahIr kolao Aaho kI‚ rajya SaasanaaMnaadoKIla var ]llaoiKlaolyaa navaIna AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaomaQyao sahBaagaI haoNaacaa ivaklp ]plabQa Asaola. %yaacap`maaNao yaa yaaojanao AMtga-t inavaR<aIvaotna inaQaIcao vyavasqaapna va ivainayamana krNyaasaazI eka svatM~ inavaR<aIvaotna inaQaI ivainayaamak va ivakasa p`aiQakrNaacaI( Pension Fund Regulatory and Development Authority ) sqaapnaa kod` Saasanaanao kolaI Aaho. koMd` Saasanaacyaa varIla navaIna AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaocyaa QatI-var rajya Saasanaacyaa saovaot navyaanao inayau@t haoNaa–yaa yaa kma-caa–yaaMnaa navaIna AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU krNyaabaabatcaa p`Sna yaa Saasanaacyaa ivacaaraQaIna haota. inaNa-yaÁ 2. A´ Saasanaanao Aata Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI ‚ Saasana saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI‚ saQyaa Aist%vaat Asalaolyaa inavaR,<aIvaotna yaaojanaoeovajaI‚ koMd` Saasanaacyaa QatI-var navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa (Difined Contribution Pension System) KalaI namaUd kolyaanausaar laagaU krNyaat yao[-la. ba´ Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ varIla navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaocyaa AMmalabajaavaNaIcyaa p`yaaojanaaqa- ho rajya Saasana koMd` Saasanaacyaa var ]llaoiKNyaat Aalaolyaa navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR,<aIvaotna yaaojanaomaQyao sahBaagaI hao[-la. k´ Saasanaanao AsaahI inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ 1´saQyaa Aist%vaat AsalaolaI inavaR<aIvaotna yaaojanaa ³mhNajao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 va maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´ inayama 1984 AaiNa 2´ saQyaa Aist%vaat AsalaolaI sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI yaaojanaa yaaMcyaa trtudI Saasana saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa laagaU haoNaar naahIt. navaIna inavaR<aIvaotna yaaojanaocaI zLk vaOiXaYTyaoÁ 3.navaIna inavaR,<aIvaotna yaaojanaocaI zLk vaOiSaYTyao KalaIlap`maaNao Aahot. A´ yaa yaaojanaosa pirBaaiYat AMSadana inavaR,<aIvaotna yaaojanaa (Defined Contribution Pension System)

Asao saMbaaoQaNyaat yao[-la. ba´ hI yaaojanaa idnaaMk 1 naaovhoMbar 2005 pasaUna AMmalaat yao[-la.

k´ navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR<,aIvaotna yaaojanaa 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr rajya Saasanaacyaa saovaot inayau@t haoNaa–yaa sava- kma-caa–yaaMsaazI Ainavaaya- Asoala.

D´ navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa pirBaaiYat AMSadanaavar AaQaairt Asaola AaiNa yaa yaaojanaomaQyao daona str AsatIla to mhNajao str 1 (Tier 1 ) va str 2.( Tier 2 ) str–1 ha Saasanaacyaa saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa sava- kma-caa–yaaMsaazI Ainavaaya- Asaola, tr str 2 %yaaMcyaasaazI vaOkilpt sva$pacaa Asoala va tao %yaaMcyaa svaocCainaNa-yaacyaa AiQana Asaola.

[´ str 1– AMtga-t p`%yaok SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa maUL vaotna AiQak mahagaa[- vaotna ³ Asalyaasa´ AiQak mahagaa[- Ba<aa yaa rkmaocyaa 10 T@ko [tko maaisak AMSadana Vavao laagaola. hI r@kma p`%yaok maihnyaat kma-caa–yaaMcyaa vaotna doyakatUna vajaa k$na GaotlaI jaa[-la.rajya Saasana samatulya AMSadana do[-la.hI AMSadanao AaiNa gauMtvaNaukIvarIla p`aPtIcyaa rkmaa AahrIt krta na yaoNyaajaaogyaa (Non-withdrawable )

Page 489: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

437

inavaR<aIvaotna str 1 Ka%yaamaQyao jamaa kolyaa jaatIla. f´ str 2 AMtga-t p`%yaok SaasakIya kma-caarI %yaacaI tXaI [cCa Asalyaasa var ]lloaiKlaolyaa inavaR,<aIvaotna str 1

Ka%yaavyaitir@t svaOicCk str 2 AahrNayaaogya ( Withdrawable ) Kato }GaDU Saktao.yaa svatM~ Ka%yaat kma-caa–yaacao AMSadana jamaa kolao jaa[-la AaiNa SaasakIya kma-caa–yaasa %yaatIla rkmaa kaZUna GaoNyaacaa ivaklp ]plabQa Asaola. tqaaip Saasana yaa Ka%yaat kaoNatohI AMSadana jamaa krNaar naahI.

ga´ SaasakIya kma-caa–yaasa sava-saaQaarNapNao inayat vayaaomaana ³ yaqaaisqatI 58 vaYao- À 60 vaYao-´ pUNa- haotaca ikMvaa %yaanaMtr navaIna inavaR<aIvaotna yaaojanaocyaa str 1 maQaUna baahor pDta yao[-la. tqaaip yaa yaaojanaotUna baahor pDtanaa SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa KatI jamaa Jaalaolyaa ekUNa rkmaocyaa 40 ‰ r@kma ³ inavaR<aIvaotna inaQaI ivainayaamak va ivakasa p`aiQakrNaakDUna inayaMi~t kolyaa jaaNaa–yaa jaIvana ivamaa kMpnaIkDUna´ vaaiY-a-k ³ Annuity ´ KrodI krNyaasaazI gauMtivaNao Ainavaaya- Asaola.

SaasakIya kma-caa–yaacyaabaabatIt ]prao@t vaaiYa-kImaQaUna saMbaMQaIt kma-caarI tsaoca saovaainavaR<aIcyaavaoLI %yaacyaavar AvalaMbaUna Asalaolao %yaacao Aa[-–vaDIla AaiNa %yaacaIÀ itcaa ptI yaqaaisqatI p%naIÀptI yaaMnaa hyaatBar inavaR<aIvaotna doNyaacaI vyavasqaa kolaI jaa[-la. SaasakIya kma-caa–yaacyaa KatI jamaa AsalaolaI ]va-rIt r@kma zaok rkmaocyaa sva$pat saMbaMQaIt SaasakIya kma-caa–yaasa p`dana kolaI jaa[-la va itcaa ivainayaaoga koaNa%yaahI p`karo krNyaacao svaatM~ %yaasa Asaola. SaasakIya kma-caa–yaasa %yaacyaa inayat vayaaomaanaapUvaI- ³ yaqaaisqatI 58À60 vaYao- haoNyaapUvaI-´ inavaR<aIvaotna yaaojanaa saaoDUna doNyaacaI mauBaa Asaola. tqaaip‚ ASaa p`krNaI KrodI kravayaacaI Ainavaaya- vaaiYa-kI ( annuitisation ) SaasakIya kma-caa–yaacyaa ]prao@t KatI jamaa Jaalaolyaa ekUNa rkmaocyaa 80 ‰ Asaola. yaaojanaocaI vyaaPtI Á 4. A´ var namaUd kolyaap`maaNao navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa Saasana saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMnaa laagaU hao[-la. ba´ Saasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ jyaaMnaa saQyaa Aist%vaat AsalaolaI inavaR<aIvaotna yaaojanaa va sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI yaaojanaa laagaU Aaho ‚ ASaa maanyata va Anaudanap`aPt XaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo AaiNa %yaaMcyaaXaI saMlagna AsalaolaI AXaasakIya mahaivaValayao va ÌYaI ivaVapIzo [%yaaidMcyaa saovaomaQyao 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI varIla inaNa-ya yaaogya %yaa forfarasah laagaU haotIla. k´ maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saima%yaa AiQainayama 1961 ³ sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama Ë. Paaca´ cyaa klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar va %yaasaMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr k$na Saasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ijalha pirYadaMcyaa saovaot 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI doKIla varIla inaNa-ya laagaU haotIla. Pa`SaasakIya ivaBaaga À inayau@tI pa`iQakarI yaaMcyaasaazI mah%vaacyaa saUcanaa Á– 5. varIla inaNa-yaacyaa pirNaamaI Á A´ Saasana Asaaa dot Aaho kI‚ sava- saMbaMQaIt saovaa p`vaoXa inayamaaMnaa yaaogya %yaa sauQaarNaa tatDInao AiQasaUicat krNyaabaabat saamaanya p`Xaasana ivaBaaga tsaoca Anya saMbaMQaIt maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaaga yaaMnaI %varonao pavalao ]calaavaIt.ba´ Saasana AsaahI AadoXa dot Aaho kI‚ saamaanya p`Saasana ivaBaaga‚ Anya saMbaMQaIt maM~alayaIna p`SaasakIya ivaBaaga rajyaatIla sava- inavaD maMDLo‚ maharaYT/ laaoksaovaa Aayaoaga va sava- inayau@tI p`aiQakarI yaaMnaI jao ]maodvaar ivaivaQa SaasakIya AasqaapnaaMvar 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr inayau@t kolao jaaNar Aahot ASaa ]maodvaaraMnaa %varIt Asao laoKI kLvaavao kI‚ 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr %yaaMcaI SaasakIya saovaot inayau@tI haotaca %yaaMnaa navaIna ivabaama.

Page 490: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

438

pirBaaYaIt AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU zrola.maa~ saQyaa Aist%vaat AsalaolaI inavaR<aIvaotna yaaojanaa ³ mhNajao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 va maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaaIkrNa ´ inayama 1984 ´ AaiNa saQyaa Aist%vaat AsalaolaI sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI yaaojanaa %yaaMnaa laagaU haoNaar naahI. 6. doyako kaZNao ‚ SaasakIya kma-caa–yaaMkDUna AMSadanaacaI vasaUlaI krNao ‚ Saasanaacyaa AMSadanaacao p`dana krNao [. ivaBaagaÀ kayaa-laya p`mauKaMnaI À AahrNa va saMivatrNa p`aiQaka–yaaMnaI AMmalaat AaNaavayaacaI kaya-pQdtI %yaaca p`maaNao laoKaivaYayak kaya-pQdtI¸ inaQaIcyaa vyavasqaapnaasaMbaMQaI vyavasqaa AaiNa AiBalao#yaaMcao jatna krNao [%yaadIbaabat saivastr saUcanaa lavakrca inaga-imat krNyaat yao[-la. 7. yaa AadoXaaMcyaa AnauYaMgaanao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aI vaotna ´ inayama 1982 va maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<,aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa ´ inayama 1984 tsaoca sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI ivaYayak inayamaaMnaa AaOpcaarIk sauQaarNaa svatM~pNao krNyaat yaot Aahot. 8. ho AadoXa Saasanaacyaa KalaIla saMkot sqaLMavar ]plabQa hao} SaktIla. Finance.mah.nic.in. & www.maharashtra.gov.in.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa rkmaotUna Saasanaalaa yaoNao rkmaaÀ Saasana nauksaana yaaMcaI vasaulaI na krNyaabaabat.

saa.p`.ivaBaaga pirp~k Ë. Pa`ainamaM 2005À486Àp`.Ë.04À06À13A idnaaMk 23 jaanaovaarI¸ 2006.

maharaYT/ sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI inayama 1998 maQaIla inayama 25 ³2´ KalaIla TIp ³1´ yaoqao AnauËmao Saasanaalaa doya rkmaaMcaI vasaUlaI AaiNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcao AMitma p`dana yaaMcaI sarimasaL k$ nayao. tsaoca SaasakIya kma-caa–yaanao Afratfr kolaolaI r@kma %yaacyaa BaivaYya inavaa-h inaQaItUna vaLtI krNyaat yao} nayao. ASaa spYT trtudI krNyaat Aalyaa Aahot. %yaanausaar jarI eKaVa saovaainavaR<a vaga-NaIdarakDUna Saasanaasa doya Asalaolyaa rkmaa yaoNao baakI Asalyaasa va vaga-NaIdarasa saovaainavaR<aInaMtrcyaa laaBaaMcyaa sava- Anau&oya rkmaa jarI p`dana krNyaat Aalaolyaa Asalyaa trIhI ASaa pirisqatIt saMbaMQaIt vaga-NaIdarakDUna BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa AMitma p`danaacyaa rkmaotUna Saasanaasa doya Asalaolyaa rkmaaMcaI vasaUlaI krta yaot naahI. Asao AsatanaahI inayamaatIla sadrhU trtudIMcao saMbaMQaItaMkDUna kaTokaorpNao palana haot nasalyaacao va %yaamauLo yaa saMdBaa-t baroca tËar Aja- maa. laaokAayau@t yaaMcyaa kayaa-layaakDo p`aPt haot Asalyaacao %yaa kayaa-layaanao Saasanaacyaa inadSa-naasa AaNalao Aaho. 3. sababa varIla p`maaNao Ainayaimatta TaLNyaakirta Asao AadoXa doNyaat yaot Aahot kI‚ maharaYT/ sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa inayama 25 ³2´ KalaIla TIp ³1´ va ³3´ cao kaTokaorpNao palana krNyaat yaavao.tsaoca saovaainavaR<a haoNaa–yaa vaga-NaIdaraMkDUna %yaacyaa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa AMitma p`danaacyaa rkmoatUna Saasanaasa yaoNao Asalaolyaa kaoNa%yaahI p`karcyaa rkmaaMcaI vasaUlaI krNyaat yao} nayao. varIla p`maaNao kaya-vaahI na Jaalyaanao saovaainavaR<a vaga-NaIdarasa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa AMitma p`danaacaI r@kma imaLNyaasa ivalaMba Jaalyaasa %yaa ivalaMbaasa jabaabadar AsaNaa–yaa saMbaMQaItaMvar jabaabadarI inaiEcat k$na %yaaMcyaaiva$w yaaogya tI iSastBaMgaacaI kaya-vaahI krNyaat yaavaI.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 491: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

439

ivaYaya Á– maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQyao sauQaarNaa…… iva<a ivaBaaga AiQasaUcanaa Ë.Arjaa 2405Àp`.Ë.14Àsaovaa 8 idnaaMk 29 jaUna ¸2006. AiQasaUcanaa Baartacao saMivaQaana Á Ë. Arjaa 2405Àp`.Ë.14Àsaovaa 8 –– Baartacyaa saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 yaacyaa prMtukanvayao p`dana krNyaat Aalaolyaa AiQakaraMcaa vaapr kÉna‚ maharaYT/acao rajyapala‚ maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 maQyao AaNaKI sauQaarNaa krNyaasaazI yaavdaro puZIla inayama tyaar krIt Aahot Á–

3. ³ek´ yaa inayamaaMsa maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa ´ ³sauQaarNaa´ inayama 2006 Asao mhNaavao. ³daona´ ho inayama idnaaMk 1 jaulaO 2006 pasaUna AMmalaat yaotIla. 4. maharaYT/ naagarI saovaa ³rjaa´ inayama 1981 cyaa inayama 68 maQyao–– ³A´ paoT–inayama ³5´ maQyao “ SaasakIya kma-caa–yaalaa” yaa majakUraeovajaI‚“ paoT–inayama 6 cyaa trtudIcyaa AQaIna rahUna‚ SaasakIya kma-caa–yaalaa ” ha majakUr samaaivaYT krNyaat yaavaa. ³ba´ paoT–inayama ³5´ naMtr puZIla paoT–inayama samaaivaYT krNyaat yaavaa Á– “ 6³e´ inalaMbanaaQaIna Asatanaa ikMvaa iSastBaMgaacaI Aqavaa faOjadarI kaya-vaahI p`laMibat Asatanaa‚ saovaainavaR<aIcao vaya Jaalyaavar saovaainavaR<a haoNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa baabatIt‚ rjaa maMjaUr krNaa–yaa saxama p`aiQaka–yaasa‚ jar %yaacyaa mato‚ ASaa kma-caa–yaaivaÉQdcaI kaya-vaahI samaaPt Jaalyaavar‚ %yaacyaakDUna kahI r@kma vasaulaIyaaogya haoNyaacaI Sa@yata Asaola tr ‚ Aija-t rjaocaI pUNa-tÁ ikMvaa AMSatÁ samamaulya raoK r@kma raoKUna Qarta yao[-la. kaya-vaahI samaaPt Jaalyaavar‚ tao SaasakIya doNyaacao‚ kaoNa%yaahI Asalyaasa‚ samaayaaojana kolyaavar‚ ASaa rItInao raoKUna Qarlaolyaa rkmaosa pa~ Asaola. ³baI´ maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayama 1979 cyaa trtudIMnausaar ek iSaxaa%mak ]paya mhNaUna SaasakIya kma-caa–yaasa sa@tInao saovaainavaR<a kolyaasa‚ rjaa maMjaUr krNaara saxama p`aiQakarI‚ %yaalaa saovaainavaRi<acyaa idnaaMkasa %yaacyaa KatI Aija-t rjaa jamaa Asalyaasa 300 idvasaaMcyaa kmaala mayaa-dopya-nt‚ yaa inayamaat ivainaid-YT kolaolyaa rItInao Aija-t rjaoba_la rjaa vaotnaacaI samamaUlya raoK r@kma doNaara AadoSa kaZIla.”

3. sadr Saasana AiQasaUcanaa maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat AalaI AsaUna %yaacaa saMkotaMk 20060628170712001 Asaa Aaho.

maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ nasaImaa ma.SaoK¸ Saasanaacyaa ]p saicava

@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 492: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

440

ivaYaya Á– 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacaoÀmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaRi<a laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa.. sPaYTIkrNa……………

iva<a ivaBaaga¸ pirp~k Ë.saoinavao 1006À72Àsaovaa 4 idnaaMk 20 saPToMbar 2006. pirp~kÁ Saasana inaNa-ya ‚ iva<a ivaBaaga ËmaaMk saoinavao 1004À185Àsaovaa 4 idnaaMk 20 jaulaO 2004 Anvayao 1 Aa^gasT 2004 pasaUna maUL vaotnaacyaaÀmaUL inavaRi<avaotnaacyaa 50 ‰ evaZa mahagaa[- Ba<aaÀmahagaa[- vaaZ maUL vaotnaatÀivaVmaana inavaRi<avaotnaat ivalaIna krNyaacao AadoSa inaga-imat krNyaat Aalao Aahot. 2. yaa AadoSaaMcaI AMmalabajaavaNaI krtaMnaa kahI mau_o Kulaasaa krNyaasaazI ]pisqat krNyaat Aalao haoto. Saasana Aata KalaIlap`maaNao mau_yaaMcao spYTIkrNa krIt AahoÁ– A.Ë mau_o Kulaasaa 1. ³A´ saovaainavaR<aI ]pdana ÀmaR%yau ]pdana

yaaMcaI pirgaNanaa krtanaa ³ba´ inavaRi<avaotnaacyaa AMSaraSaIkrNaacyaa p`yaaojanaaqa- va ³k´ kuTUMbainavaRi<avaotnaacyaa p`yaaojanaaqa- yaqaaisqatI‚ mahagaa[- vaotna ³ maUL vaotnaacyaa 50‰ ´ ikMvaa mahagaa[- inavaR<aIvaotnaÀ kuTuMbainavaR<aIvaotna ³ inavaRi<avaotnaacyaa ÀkuTUMba inavaR<aIvaotnaacyaa 50 ‰´ ivacaarat GaoNyaat yaavao ka Æ

³A´ jao kma-caarI 1 Aa^gasT 2004 naMtr saovaainavaR<a Jaalaolao Aahot ÀhaotIla‚ kovaL ASaa kma-caa–yaaMcyaabaabatIt maUL vaotnaat mahagaa[- vaotna ³mhNajao maUL vaotnaacyaa 50 ‰ [tkI r@kma´ ivalaIna kÉna saovaainavaR<aI ]pdanaÀmaR%yau ]pdana yaaMcaI pirgaNanaa krNyaat yaavaI. ³ba´ jao kma-caarI 1 Aa^gasT 2004 naMtr saovaainavaR<a Jaalaolao Aahot ÀhaotIla‚ kovaL ASaa kma-caa–yaaMnaa sauQaairt inavaR<aIvaotnaacao mhNajao “ maUL vaotna AiQak mahaga[- vaotna” ³maUL vaotnaacyaa 50‰ ivacaarat Gao}na pirgaiNat krNyaat Aalaolyaa inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa krta yao[-la. ³k´ idvaMgat SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa kuTuMbaatIla pa~ vya@tI jar 1 Aa^gasT 2004 raojaI kuTuMba inavaR<aIvaotnaQaark Asaola tr ASaa p`krNaI ivaVmaana kuTuMbainavaR<aIvaotnaacyaa 50 ‰ evaZyaa mahagaa[- vaaZIcao ivalaInaIkrNa kuTuMbainavaR<aIvaotnaat krNyaat yaavao. 1 Aa^gasT 2004 naMtr saovaot Asatanaa ÀsaovaainavaR<a hao}na‚

inaQana Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaacyaabaabatIt %yaanao Aija-t kolaolyaa SaovaTcyaa maUL vaotnaat mahagaa[- vaotna ³maUL vaotnaacyaa 50 ‰ ivalaIna kÉna kuTuMbainavaR<aIvaotnaacaI pirgaNanaa krNyaat yaavaI.

2.

inavaR<aIvaotnaacaI ikmaana mayaa-da É.1275 vaÉna É.1913 À–[tkI vaaZivaNyaat AalaolaI Aaho ka Æ

jao kma-caarI 31 jaulaO 2004 pya-nt saovaainavaR<a Jaalaolao Aahot‚ ASaaMcyaa baabatIt maUL inavaR<aIvaotnaacaI ikmaana mayaa-da pUvaI-p`maaNaoca É.1275À– [tkI rahIla.ASaa p`krNaI ivaVmaana inavaRi<avaotnaacyaa 50 ‰ [tkI mahagaa[- vaaZ inavaRi<avaotnaat ivalaIna kÉna tI “ mahagaa[- inavaRi<avaotna ” ASaI svatM~pNao dSa-ivaNyaat yao[-la. tqaaip‚ jao kma-caarI 1 Aa^gasT 2004 pasaUna 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacao ÉpaMtr mahagaa[- vaotnaat Jaalyaacyaa pirNamaI %yaaMcao maUL inavaRi<avaotnaÀkuTuMbainavaRi<avaotna Épyao 1913À– poxaa kmaI nasaola.

3. jao inavaRi<avaotnaQaark 1 Aa^gasT 2004 raojaI punaina-yau@tIvar Aahot ASaanaa mahagaa[- inavaRi<avaotna ³maUL inavaR<aIvaotnaacyaa 50 T@ko evaZyaa mahagaa[- vaaZIcyaa ivailanaIkrNaacaa laaBa ´ Anau&oya zrola ka Æ

naahI. Paunaina-yau@t inavaRi<avaotnaQaarkaMnaa punaina-yau@tIcyaa kalaavaQaIt %yaaMcyaa inavaR<aIvaotnaavarIla mahagaa[- vaaZ nau&oya zrt nasalyaamauLo jao inavaRi<avaotnaQaark 1 Aa^gasT 2004 raojaI punaina-yau@tIvar Aahot‚ ASaaMnaa maUL inavaR<aIvaotnaacaa laaBa mhNajaoca mahagaa[- inavaR<aIvaotna‚ punaina-yau@tIcyaa kalaavaQaIt Anau&oya zrNaar naahI.

4.

i) jyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sarkarI xao~atIla ]pËmaÀsvaaya<a saMsqaa Àsqaainak saMsqaa [%yaadIMmaQaIla %yaaMcyaa

haoya.

Page 493: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

441

samaavaoSanaacyaa vaoLI maaisak inavaRi<avaotna GaoNyaabaabatcaa ivaklp idlaolaa haota va %yaanausaar jao 1 Aa^gasT 2004 raojaI maaisak inavaRi<avaotna Gaot Aahot AaiNa ii) jyaa rajya SaasakIya kma-caa–yaaMnaI sarkarI xao~atIla ]pËmaÀsvaaya<a saMsqaa Àsqaainak saMsqaa [%yaadImaQaIla %yaaMcyaa samaavaoSanaanaMtr inavaRi<avaotna eovajaIcaI zaok r@kma svaIkarlaolaI Aaho‚ va jaooo inavaRi<avaotnaacyaa 1À3 [tka AMSaraSaIÌt Baaga punaÁsqaaipt krNyaasa pa~ zrlao Aahot va %yaanausaar jao 1 Aa^gasT 2004 raojaI maaisak inavaRi<avaotna Gaot Aahot. ASaaMnaa mahagaa[- inavaRi<avaotna ³maUL inavaRi<avaotnaacyaaa 50T@ko evaZyaa mahagaa[- vaaZIcyaa ivailanaIkrNaacaa laaBa ´ Anau&oya zrola ka Æ

3. ho Saasana pirp~k maharaYT/ Saasanaacyaa www.maharashtra.gov.in vaoba saa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalao AsaUna %yaacaa saMkotaMk 20060927173203001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ]Yaa p`. mahajana¸ Saasanaacyaa ]psaicava.

@@@@@@@@@@

ivaYaya Á– ]pdanaacaI kmaala mayaa-da vaaZivaNyaabaabat. iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. saoinavao 1005À115À saovaa 4 idnaaMk 12 jaUna‚ 2007.

pha Á iva<a ivaBaaga¸ inaNa-ya Ë. saoinavao 1095À11Àsaovaa 4 idnaaMk 25.09.1995. Saasanaanao Asaa inaNa-ya Gaotlaa Aaho kI‚ saovaainavaR<aI ]pdana va maR%yaU ]pdana yaaMcyaavarIla kmaala mayaa-da 1 jaUna 2007 pasaUna Épyao 2.50 laaKaMvaÉna Épyao 3.50 laaKaMpya-nt vaaZivaNyaat yaavaI. 2. Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ jyaaMnaa inavaR<aIvaotna yaaojanaa ³ maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama‚ 1982 ´ laagau kolaolaI Aaho ASaa maanyata va Anaudanap`aPt SaOxaiNak saMsqaa‚ ÌYaItr ivaVapIzo va %yaaMcyaaSaI saMlagna AsalaolaI ASaasakIya mahaivaValayao va ÌYaI ivaVapIzo yaaMmaQaIla inavaR<aIvaotnaQaark yaaMnaa varIla inaNa-ya yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU rahIla. 3. maharaYT/ ijalha pirYada va pMcaayat saimatI AiQainayama 1961³sana 1962 caa maharaYT/ AiQainayama ËmaaMk paca´klama 248 cyaa prMtukanvayao p`dana kolaolao AiQakar AaiNa %yaa saMbaMQaatIla [tr sava- AiQakar yaaMcaa vaapr kÉna Saasana AsaahI AadoSa dot Aaho kI‚ varIla inaNa-ya ijalha pirYadaMcao inavaR<aIvaotnaQaark yaaMnaahI laagaU rahIla.

Page 494: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

442

4. maharaYT/ naagarI saovaa³ inavaR<aIvaotna ´ inayama 1982 maQaIla inayama 111 maQyao irtsar sauQaarNaa yaqaavakaSa krNyaat yao[-la. 5. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa ( www.maharashtra .gov.in ) yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saaMkotaMk 2007061511331001 Asaa Aaho. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ‚ ]Yaa p`.mahajana¸ Saasanaacyaa ]p saicava.

@@@@@@@@@@@

ivaYayaÁ– SaasakIya kma-caa–yaanao saovaainavaR<aIcyaa vaoLI sqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao AsaNyaasaMbaMQaIcaI AT…..

iva<a ivaBaaga‚inaNa-ya Ë.saoinavao 1007À62Àsaovaa–4 idnaaMk 04 jaanaovaarI‚ 2008.

vaacaaÁ– iva<a ivaBaaga‚ inaNa-ya Ë.saoinavao 1001À138Àsaovaa 4 idnaaMk 2 jaUna‚ 2003.

P`astavanaaÁ Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga Ë.saoinavao 1001À138Àsaovaa 4 idnaaMk 2 jaUna‚ 2003 Anvayao maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR,<aIvaotna´ inayama 1982 cyaa inayama 30 maQaIla “ saovaainavaR<aIcyaa vaoLI SaasakIya kma-caa–yaanao SaasakIya saovaotIla eKado pd kayamapNao QaarNa kolaolao Asalao paihjao Aqavaa inalaMbaIt QaarNaaiQakar ikMvaa sqaaiya%va p`maaNap~ QaarNa kolaolao Asalao paihjao ” hI trtUd vagaLNyaacaa inaNa-ya GaoNyaat Aalaa haota. tqaaip yaa inaNa-yaacaa forivacaar kÉna Saasanaanao puZIlaP`amaaNao inaNa-ya Gaotlaa Aaho. inaNa-yaÁ 2. Saasana inaNa-ya‚ iva<a ivaBaaga Ë. saoinavao 1001À138Àsaovaa 4 idnaaMk 2 jaUna 2003 Anvayao Gaotlaolaa inaNa-ya pUva-laxaI P`aBaavaanao mhNajao idnaaMk 2 jaUna 2003 pasaUna r_ krNyaat yaot Aaho. 3. yaa inaNa-yaacyaa pirNaamaI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´inayama 1982 inayam,a 30 maQaIla pUvaI-caI trtUd mhNajao “ saovaainavaR<aIcyaa vaoLI SaasakIya kma-caa–yaanao SaasakIya saovaotIla eKado pd kayamapNao QaarNa kolaolao Asalao paihjao Aqavaa inalaMbaIt QaarNaaiQakar ikMvaa sqaaiya%va P`amaaNap~ QaarNa kolaolao Asalao paihjao ” pUva-vat laagaU rahIla. 4. sadr Saasana inaNa-ya maharaYT/ Saasanaacyaa ( www.maharashtra.gov.in ) yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalaa AsaUna %yaacaa saaMkotaMk 20080108123110001 Asaa Aaho.

@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 495: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

443

ivaYaya Á 50 ‰ mahagaa[- Ba<yaacao Àmahagaa[- vaaZIcao saovaainavaR<aI laaBaaMcyaa p`yaaojanaasaazI ivalaInaIkrNa… spYTIkrNa…

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë.saoinavao 1007À36Àsaovaa 4 idnaaMk 18 fob`auvaarI‚ 2008.

pirp~k

Saasana inaNa-ya iva<a ivaBaaga‚ Ë.saoinavao 1004À185Àsaovaa–4 idnaaMk 20 jaulaO 2004‚ 1 Aa^gasT 2004 pasaUna maUL vaotnaacyaaÀmaUL inavaR<aIvaotnaacyaa 50 ‰ evaZa mahagaa[- Ba<aaÀmahagaa[- vaaZ maUL vaotnaatÀivaVmaana inavaRi<avaotnaatÀkuTuMbainavaRi<avaotnaat ivalaIna krNyaacao AadoSa inaga-imat krNyaat Aalao Aahot. 2. varIla AadoSaaMcyaa saMdBaa-t Saasana Asaa Kulaasaa krIt Aahot kI‚ jao kma-caarI saovaot kaya-rt AsaUna ³AnaukMpa inayau>Isah´ kuTuMbainavaR<aIvaotnaavar mahagaa[- vaaZ Gaot Aahot ASaa kma-caa–yaaMnaa kuTuMba inavaRi<avaotnaavar mahagaa[- vaaZ Anau&oya nasalyaamauLo %yaaMcyaa saovaocyaa kalaavaQaIt idnaaMk 1.8.2004 pasaUna doNyaat Aalaolaa kuTuMba inavaR<aIvaotnaacyaa 50 ‰ evaZyaa mahagaa[- vaaZIcao ivalaInaIkrNa kuTMuba inavaR<aIvaotnaat krNyaabaabatcaa laaBa %yaaMnaa Anau&oya zrNaar naahI. 3. varIla spYTIkrNa‚ ijalha pirYada tsaoca jyaaMnaa inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU Aaho‚ ASaa maanyata va Anaudana p`aPt SaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo AaiNa %yaaMcyaaSaI saMlagna AsalaolaI ASaasakIya mahaivaValayao va ÌiYa ivaVapIzo yaamaQaIla saovaot kaya-rt Asalaolyaa ³AnaukMpa inayau>Isah´ va kuTuMba inavaR<aIvaotna GaoNaa–yaa kma-caa–yaaMcyaa baabatIt yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU zrola. 4. ho Saasana pirp~k maharaYT/ Saasanaacyaa ( www.maharashtra .gov.in ) yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalao AsaUna %yaacaa saaMkotaMk 20080220121412001 Asaa Aaho.

@@@@@@@@@

ivaYaya Á– navaIna pirBaaiYat AMSadayaI inavaR<aIvaotna yaaojanaa…spYTIkrNa…

iva<a ivaBaaga‚ pirp~k Ë. saoinavao 1008À16Àsaovaa–4 idnaaMk 26 fob`auvaarI ¸2008.

Pairp~k

rajya Saasanaacyaa saovaot idnaaMk 1 naaovhoMbar 2005 raojaI ikMvaa %yaanaMtr navyaanao inayau> haoNaa–yaa kma-caa–yaaMsaazI pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU krNyaacaa Saasana inaNa-ya idnaaMk 31 Aa^@Taobar 2005 raojaI inaga-imat krNyaat Aalaa Aaho. maa~ krar pQdtInaoÀmaanaQanaavar Saasana saovaot inayau> hao}na %yaanaMtr Saasana saovaot kayama inayaimat Aasqaapnaovar Aalaolyaa kma-caa–yaaMnaa kaoNatI inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagau zrola yaabaabat SaasanaakDo ivacaarNaa haot Aaho. yaasaMdBaa-t Saasana puZIlap`maaNao Kulaasaa krIt Aaho.

Page 496: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

444

2. Saasana saovaot krat pQdtInaoÀmaanaQanaavar inayau>I hao}na %yaanaMtr Saasana saovaot inayaimat Jaalaolyaa SaasakIya kma-caa–yaasa tao jyaa idnaaMkasa inayaimat Aasqaapnaovar yao[-la %yaa idnaaMkasa Aist%vaat Asalaolao maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna ´inayama 1982 ikMvaa navaIna pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaa laagaU zrola. 3. varIla Kulaasaa ijalha pirYada tsaoca jyaaMnaa saQyaa Aist%vaat inavaR<aIvaotna yaaojanaa va sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI laagaU Aaho‚ ASaa maanyata va Anaudana p`aPt SaOxaiNak saMsqaa‚ ÌiYatr ivaVapIzo AaiNa %yaaMcyaaSaI saMlagna AsalaolaI ASaasakIya mahaivaValayao va ÌiYa ivaVapIzo yaaMnaa yaaogya%yaa forfaraMsah laagaU hao[-la. 4. sadr pirp~k maharaYT/ Saasanaacyaa ( www.maharashtra .gov.in ) yaa vaobasaa[-Tvar ]plabQa krNyaat Aalao AsaUna %yaacaa saaMkotaMk 20080227111511001 Asaa Aaho.

@@@@@@@@@@

Sub:- Maharashtra Police Constables ( Recruitment ) Rules,2006.

ORDER

Home Department, Mantralaya, Mumbai 400 032. Dated the 16 th May, 2006.

Bombay Police No.RTR-032000/C.R.147/ Part-1/POL-5-A,.. In exercise of power Act, 1951. conferred by clause ( b ) of section 5 of the Bombay Police

Act,1951(Bom. XXIIof 1951 ) and of all other powers enabling it in this behalf ,and in supersession of the Police Constables ( Recruitment )Rules, 2000 , the Government of Maharashtra hereby makes the following rules regulating recruitment to the post of Police Constable in the Police Force under the Home Department of the Government of Maharashtra, namely:-

1. These rules may be called the Maharashtra Police Constables ( Recruitment ) Rules,2006. 2. In these rules, unless the context requires otherwise :- (a) "Department"means the Home Department of Government;

(b) "Director General "means the Director General and Inspector General of Police,Maharashtra State, Mumbai.; (c) " Government " means the Government of Maharashtra; (d) " Police Force " means the Police Force constituted under

Section 3 of the Bombay Police Act,1951 ( Bom.XXII of 1951).

3. (1) A candidate for selection to the post of Police Constable in the Police Force shall be required to possess qualificationns as follows;namely: (A) Age:-Minimum 18 years, maximum 25 years; ( Maximum age limit in respect of Backward Class candidates shall be relaxable as per Government policy in this regard laid down from time to time.)

Page 497: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

445

(B) Educational qualification :-Should have passed the Higher Secondary School Certificate Examination ( XII th standard ) conducted by a Divisional Board under the Maharashtra Secondary and Higher Secondary Education Boards Act,. 1965 ( Mah.XLI of 1965), including any other examinations declared by Government to be equivalent therto.

( C ) Physical qualification :-

Female Male (i ) Height Shall not be less Shall not be less than 165 than 155 centimetres. centimetres. ( ii ) Chest ….. Shall not be less than 79

Centimetres deflated and the difference between deflated chest and expanded chest shall not be less than 5 centimetres.

( 2 ) Relaxation in educational and physical qualifications. ( A ) Special provisions for Naxal-affected areas ( a ) Educational qualification :-Candidates belonging to the

Scheduled Tribes category, children of Police Informants, Police Patils and Policemen who are killed or seriously injured in Naxalite attacks or operations against Naxalites and have passed VII th standard examination and are residing in area notified by the Government as Naxalite areas shall also be eligible for recruitment on the condition that such a candidate shall not be entitled to transfer outside the said Naxalite areas. ( b ) Physical qualifications :-Relaxations for candidates belonging to the Scheduled Tribes category, children of Police Informants, Police Patils and Policemen who are killed or seriously injured in Naxalites attacks or operations against Naxalites and who are residing in the areas notified by the Government as Naxalite areas are enumerated to the extent as set out below :- ( 1 ) Height :- 2.5 centimetres for male and female candidates. ( 2 ) Chest :- Measurement not required.

( c ) The power of relaxation in educational and physical qualifacations prescribed in sub-clauses (a) and ( b ) above in respect of candidates residing in the Naxalite areas notified by the Government shall lie with the Director General. ( d ) In the Naxalite areas notified by the Government, preference will be given to the candidates having knowledge of one of the local tribal dialects.

Page 498: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

446

( B ) Police Band

( a ) Educational qualification :- candidates who have passed Secondary School Certificate Examination ( Xth Standard ) conducted by a Divisional Board under the Maharashtra Secondary and Higher Secondary Education Boards Act, 1965 ( Maha.XLI of 1965 ) shall be eligible for recruitment. ( b ) Physical qualification :-The Director General may relax the physical qualifications preseribed in sub-clauses ( i ) and ( ii ) of clause ( C ) of sub-rule ( 1 ) of this rule in favour of candidates who appear for recruitment in the Police Band to the extent as set out below:- ( i ) Height : 2.5 centimetres

( ii ) Chest : 2 centimetres deflated and 1.5 centimetres expanded.

( c ) ( i ) Knowledge of instruments of brass and band experience in playing of musical instruments is necessary for recruitment in the Police Band. ( ii ) Wherever feasible, an officer from Defence Service Band may be included in the Selection Committee exclusively for recruitment in the Police Band. ( iii ) Police personnel recruited in the Police Band will also have to perform other police duties at the Police Head quarters. ( iv ) Police personnel recruited in the Police Band will not be eligible for transfer to executive duties but will be eligible for inter-district transfer in the same cadre i.e. in a Band unit.

( C ) Sport category

Relaxation in the required height by 2.5 centimetres shall be given to the sportspersons who fulfill the required eligibility criteria.

( 1 ) Recruitment on compassionate ground:

One son or daughter of a policeman who has been missing or has been retired on compassionate ground on the basis of medical certificate due to ill health or has died while in service may be called for the police recruitment and he or she may get the following relaxations in respect of physical qualifications, namely :- ( a ) Height :2.5 centimetres for male and female candidates. ( b ) Chest : 2 centimetres deflated and 1.5 centimetres

expanded for male candidates.

(3) Medical Fitness :- The medical fitness shall be certified by a Government Medical

Officer authorised in this behalf. The medical test shall consist of tests for

Page 499: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

447

squint-eye, colour blindness, knock-knees, flat-floot and skin and chest diseases and any other medical tests prescribed by the Director General from time to time. 4 . ( 1 ) Physical test ( 100 marks ) :- The candidates who fulfill the physical and educational qualifications shall be required to appear for a physical fitness test. The physical test will be of a total 100 marks as follows, namely :-

( A ) Male candidates. ( a ) 100 metres renning .. 25 marks. ( b ) 800 metres running .. 25 marks. ( c ) 10 pull-up .. .. 10 marks. ( d ) Long jump .. .. 20 marks. ( e ) Shot put .. .. 20 marks

………… Total.. 100 marks …………

( B ) Female candidates:

( a ) 200 metres running .. 25 marks. ( b ) 3 km.walking .. .. 25 marks. ( c ) Long Jump .. .. 25 marks. ( d ) Shot put ( 4 Kg ) .. 25 marks.

………… Total.. 100 marks. …………

( 2 ) Written test ( 75 marks ):- ( A ) Candidates securing a minimum of 50 % marks in the physical fitness test shall be eligible to be called to appear for a written test of 75 marks in the ratio of 1:15 of vacancies advertised in the respective categories. ( B ) The written test will include the following subjects,

namely:- ( i ) arithmetic; ( ii ) general knowledge and current affairs; ( iii ) essay writing;

( 3 ) Interview ( 25 marks ) :-

( A ) Candidates securing a minimim of 50 % marks in the written test shall be eligible to be called to appear for interview in the ratio 1:8 of vacancies advertised in the respective categories.

( B ) The interview shall be conducted by an Interview Board set up at each Unit by the Director General.

Page 500: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

448

( C ) After amalgamating the marks of physical fitness test and written test, as per merit, the candidates will be called for interview in the retil of 1:8 of the vacancies advertised. All candidates who have secured the same marks as those of the lowest eligible candidates in each category as per the set ratio after amalgamating the physical fitness test and written test marks shall be called for the interview.

Explanation :- After the written test, the marks of the physical and written test will be amalgamated and candidates will be called for interview in the ratio of 1:8 in every category. If, for example, there are 10 vacancies in the S.C.category and 5 vacancies in the S.T.category,. then 80 ( 8 x 10 ) candidates will be listed on merit of the amalgamated marks in the S.C.. category and 40 ( 8 x 5 ) candidates will be listed in the S.T. category. However, all candidates in the S.C.category who have secured the same marks as the S.C. candidates at the 80 th rank shall be eligible for interview. Similarly, all S.T. category candidates who have secured the same marks as the S.T. candidates ranking 40th will be eligible for interview under the S.T. category.

( D ) The subject for the inerview will include the following

namely:- ( i ) general personality of the candidate; ( ii ) Sports, N.C.C. or equivalent activities; ( iii ) other special interests, e.g. motor driving, knowledge of

computer operating or equivalent technical training or higher education.

( 4 ) The interview Board shall prepare a merit list from amongst the candidates based on the result of the three criteria enumarated at sub-rules ( 1 ), ( 2 ) and ( 3 ) of the rule. 5. Recruitment to the post of Police Constable in the Police Force shall be made by intimating and calling, for names from the Employment Exchange or Social Welfare Officer / District Military Board and Training Centres conducted by the Tribal Development Department and inviting applications after giving advertisement thereof in Marathi, Hindi, Urdu and English language local newspapers having wide circulation and giving wide publicity through media as per the directions given by the General Administration Department from time to time. In addition, information pertaining to the recruitment shall be posted on the police website and displayed on office notice boards or announced on radio, television and emplyoment bulletins. There shall be simultaneous recruitment in all Police Units in the State. The date shall be finalised by Director General. Application forms for this purpose shall be made avilable at the offices of the Commissioner of Police /District Superintendent of Police/ Commandant , State Reserve Police Force / Taluka Police Stations.

Page 501: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

449

6. Reservations :- (1) Sport category:-

( A ) ( i ) Out of the total posts available for recruitment of Police Constables 5 % posts shall be reserved for sportspersons.

( ii ) It shall be mandatory for all the sports category candidates to fulfill the standard requirements of physical,educational and other prescribed norms as laid down by Government from time to time subject to the relaxation as mentioned in Rule 3( 2 ) ( C ).

( B ) Eligibility : ( i ) Participation at International / National / All India Inter - University levels in any of the sports disciplines listed below. Participation at national level will include School Nationals,.Sub-Junior Nationals ( Under 17 Years ), Junior Nationals ( Under 19 Years ), Youth Nationals ( Under 21 Years ) and Senior Nationals.

( ii ) Medal winners at State level ( Inter- District ) Sports Tournaments in any of the sports disciplines listed below. Sports discipline : (1) Archery (2) Athletics & Cross Country

(3) Aquatics (4) Bandminton (5) Boxing (6) Basketball (7) Gymnastics (8) Handball (9) Kho-Kho (10) Judo (11) Kabbadi (12) Rowing (13) Lawn Tennis (14) Shooting (15) Weight lifting (16) Table Tennis (17) Volleyball (18) Taekwondo (19) Wrestling (20) Hockey (21) Billiards & Snooker (22) Football (23) Karate (24) Power lifting (25) Body Building (26) Cricket (27) Kanoeing & Kayaking (28) Rugby

(C) All certificates issued by recognized Sports Associations or Federations for competitions at State / All India Inter-University /National / International levels should be duly got verified from the Director, Sports and Youth Services, Maharashtra State, Pune or his representative in the district.

( 2 ) Women :- 30 % of the total post available for recruitment of Police Constables shall be reserved for women. The terms and

Page 502: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

450

conditions governing this reservations shall be in consonance with the G.R.No.82 / 2001 / MSA-2000 / CR-415 / Dest-2, dated 25.5.2001 and any subsequent orders issued by Government from time to time.

(3) Home Guards:- Out of the total posts available for recruitment to the post of Police Constable in the Police Force 5 % posts shall be filled in from amongst the members of Home Guards who have completed minimum three years service as Home Guards and possess the requisite educational and physical qualifications and age limit as per these rules.

(4) Ex-servicemen, project-affected persons and any other categories eligible as per the guidelines issued by the Government from time to time.

(5) All the categories enumerated in this rule shall be required to pass the eligibility criteria and obtain the requisite marks in the physical, written and interview tests prescribed for the post.

7. A persons appointed to the post shall be required to pass

examinations in Hindi and Marathi according to the rules made in that behalf, unless he has already passed, or has been exempted from passing, those examinations. 8. subject to sub-clause ( a ) of clause ( A ) of sub-rule ( 2 ) of rule3 , a person appointed to the post shall be liable for transfer anywhere in the State of Maharashtra. 9. A candidate appointed to the post shall be required to complete the training prescribed for the post and have to pass concerned examinations within four chances, failing which his or her services would stand terminated. During this period , annual increments due shall be forfeited. 10. A psychological test to ascertain suitable and fitness for serving in the Police Force shall be conducted at the Police Training School. Candidates found unsuitable in the above test shall have their services terminated. 11. The candidates appointed to the post of Police Constable shall be governed by Bombay Police Manual, 1959,Bombay Police ( Discipline and Appeal ) Rules, 1956 and similar other rules prescribed by the Government from time to time. By order and in the name of the Governor of Maharashtra, P. T. Gaud, Joint Sectretary to Government.

@@@@@@@@@@@ ivabaama.

Page 503: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

451

ivaYayaÁ paolaIsa iSapaa[- to sahayyak paolaIsa ]p inarIxak yaa

saMvagaa-tIla paolaIsa kma-caa–yaaMcyaa badlyaabaabat maaga-dSa-k t<vao.

Saasana inaNa-ya gaRh ivaBaaga¸ Ë.TIAarena– 0407Àp`.Ë.457Àpaola–5 ba¸ id.17 mao¸2007.

Saasana inaNa-ya

paolaIsa kma-caa–yaaMcyaa badlyaa saMdBaa-t yaapUvaI- vaoLaovaoLI AadoSa inaga-imat krNyaat Aalaolao Aahot.tqaaip¸ paolaIsaaMcyaa badlyaasaMdBaa-tIla QaaorNa AiQakaAiQak pardSaI- va p`SaasakIyadRYTyaa ]pyau@t zravao yaa dRYTInao paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]p inarIxak ( A.S.I.) yaa saMvagaa-tIla AiQaka–yaaMcyaa badlyaaMbaabat puZIla maaga-dSa-k t<vaaMcaa AvalaMba krNyaacao inado-Sa doNyaat yaot Aahot. ³1´ paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]pinarIxak ( A.S.I.) saMvagaa-tIla kaoNa%yaahI kma-caa–yaacyaa %yaaMcyaa svaga`ama Asalaolyaa talau@yaat naomaNaUkÀbadlaI krNyaat yao} nayao. maa~ saovaainavaR<aIsa tIna vaYao- baakI Asalyaasa va %yaaMcaI ivanaMtI Asalyaasa %yaaMcyaa svatÁcyaa talau@yaat naomaNaUk krNyaat yaavaI. paolaIsa mau#yaalayaat kama krIt Asalaolyaa yaa saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMsaazI ha inayama laagaU AsaNaar naahI. ³2´ paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]p inarIxak ( A.S.I.) saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMnaa eka paolaIsa sToSanamaQyao %yaaMcaI KMDIt Aqavaa AKMDIt saovaa Qa$na saha vaYaa-pya-ntca zovaNyaat yaavao. tsaoca saha vaYaa-poxaa AiQak KMDIt AKMDIt saovaa JaalaI Asalyaasa %yaMacyaa ta%kaL Anya~ badlyaa krNyaat yaavyaat. ³3´ paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]pinarIxak ( A.S.I.) saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMnaa jaastIt jaast baara vaYao- eka talau@yaamaQyao saovaa krta yao[-la. %yaapoxaa AiQak KMDIt Aqavaa AKMDIt saovaa JaalaI Asalyaasa %yaaMcaI badlaI talau@yaabaahot krNyaat yaavaI. ³4´ paolaIsa Aayau@talayaamaQyao pirmaMDL ha talau@yaaSaI samakxa samajaNyaat yaavaa¸ va %yaa AnauYaMgaanao yaa sava- saMvagaa-tIla kma-caarI yaaMcyaa Anau.1 to 3 maQaIla QaaorNaap`maaNao badlyaa krNyaat yaavyaat. paolaIsa Aayau@talayaamaQyao ek ikMvaa daonaca Jaaona Asalyaasa ivaBaaga ( Division ) ha talau@yaaSaI samakxa samajaNyaat yaavaa. ³5´ paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]p inarIxak ( A.S.I.) saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMcyaa paolaIsa mau#yaalayaamaQyao ikMvaa paolaIsa Aayau@talayaamaQyao naomaNaUka Asatanaa %yaaMnaa ekaca SaaKomaQyao KMDIt Aqavaa AKMDIt saovaa imaLUna jaastIt jaast saha vaYao- zovaNyaat yaavao. tsaoca saha vaYaa-poxaa AiQak KMDIt Aqavaa AKMDIt saovaa JaalaI Asalyaasa %yaaMcaI badlaI toqaUna [tr~ krNyaat yaavaI. maa~¸ sqaainak gaunho SaaKomaQyao ³ ( L.C.B. ) ³ paolaIsa Aayau@talayaatIla gaunho SaaKa vagaLUna ´ paolaIsa iSapa[- to sahayak paolaIsa ]p inarIxak ( A.S.I.) saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMnaa jaastIt jaast tIna vaYao- salaga zovaNyaat yaavao. tIna vaYaa-poxaa AiQak kalaavaQaI Jaalaolyaa yaa saMvagaa-tIla kma-caa–yaaMcyaa %yaa SaaKotUna badlyaa [tr~ krNyaat yaavyaat.ASaa badlyaa kolaolyaa kma-caa–yaaMnaa puZIla tIna vaYao- gaunho SaaKomaQyao zovaNyaat yao} nayao.tIna vaYaa-naMtr KMDIt AKMDIt saovaa Qa$na ASaa kma-caa–yaaMnaa saha vaYaa-pya-nt gaunho SaaKomaQyao naomata yao} Sakola. sana 2007 maQaIla vaaiYa-k¸ sava-saaQaarNa badlyaaMpasaUna ]prao@t AnauËmaaMk 1 to 5 yaoqaIla namaUd AadoSaaMcaI kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaI krNyaat yaavaI. maharaYT/acao rajyapala yaaMcyaa AadoSaanausaar va naavaanao ¸ p`.ta. gaaOD¸ sah saicava¸ maharaYT/ Saasana¸ gaRh ivaBaaga. ivabaama. @@@@@@@@@@

Page 504: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

452

“ SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa saovaotIla saovaaivaYayak zLk baabaI. ” P`akaSa laaoKMDo¸ ]p saicava³ saovaa´ saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ maM~alaya¸ mauMba[-.

koMd` tsaoca rajya Saasana Baartacyaa saMivaQaanaanao saaopivalaolyaa janaklyaaNa¸ ivakasa¸ saurixatta¸Aaraogya¸ inavaara [. jabaabada–yaa par paDNyaasaazI ivaivaQa yaaojanaa rabaivat Asatat. rajya Saasanaat ASaa sva$patIla saaopivalaolaI kamao par paDNyaasaazI jaao kma-caarIvaRMd ( man-power ) laagatao tao ivaivaQa maaQyamaavdaro janatotUna inayau> kolaa jaatao. laaoksaovaosaazI inayau> kolaolyaa ivaivaQa kma-caarIvaRMdasa yaastva %yaaMcaI kamao par paDNyasaazI kahI savalatI¸ kahI AiQakar tsaoca vaOyai>k laaBa Anau&oya krNyaat yaotat. saovaot daKla haoNaa–yaa kma-caa–yaaMkDUUna saaopivalaolaI kt-vyao palanaacaI SaasanaakDUna Apoxaa Asalyaanao kma-caa–yaacyaa BaivatvyaacaI kaLjaI va %yaakirta ivaivaQa ]payayaaojanaa SaasanaakDUna krNyaat yaotat. yaastva SaasakIya saovaa mhNajaoca laaoksaovaa AsatanaaMca svatÁsa Asalaolao ivaivaQa AiQakar¸mayaa-da AaiNa savalatI¸ saovaaSatI-¸ baMQanao yaaMcaI satt jaaNaIva kma-caa–yaaMsa AsaNao AavaSyak Aaho. %yaadRYTInao jyaa saovaot AapNa ]maodIcyaa kaLat p`vaoSa krtao toqao Baivatvyaacyaa¸saovaasaurixatta yaa dRYTInao ]plabQa AsaNaa–yaa ivaivaQa saMQaI¸ saaoyaI¸ sauivaQaa¸mayaa-da yaaMcaI maaihtI vhavaI yaa ]_oSaanao ha ek p`ya%na Aaho. Saasanaacyaa jyaa saovaot AapNa p`vaoSa kolaolaa Aaho¸ yaa saMsqaocaI rcanaa¸ kayao-¸ kamakajaacaI pQdt¸ svatÁvarIla jabaabada–yaa yaap`maaNaoca svatÁcyaa ikMvaa sahka–yaaMcyaa saovaakaLat ]d\BavaNaa–yaa saovaaivaYayak baabaI¸ vaoLaovaoLI pUt-ta kravayaacyaa p`SaasakIya baabaI yaaMcaI maaihtI SaasakIya saovakasa AsaNao A%yaMt AavaSyak Aaho. ek jaagaÉk SaasakIya saovak mhNaUnahI to AavaSyak Aaho. ASaaca kahI mah%vaacyaa baabaI saMixaPt svaÉpat yaoqao namaUd kolyaa Aaho %yaaMcao zLk vagaI-krNa KalaIlap`maaNao krta yao[-laÁ A´ saovaa p`vaoSa krtovaoLI ba´ saovaot ÉjaU Jaalyaavar k´ saovaot inayaimat Jaalyaavar D´ inavaR<a haotanaaÀinavaR<a Jaalyaavar yaa caarhI TPPyaaMvarIla sava-saaQaarNa jyaa mah%vaacyaa baabaIMcaI maaihtI SaasakIya saovakanao svatÁ kÉna GaoNao AavaSyak Aaho ikMvaa jyaa baabaIMcaI AapNaasa pUt-ta kravayaacaI Aaho ASaa baabaI saaQaarNatÁ KalaIlap`maaNao Aahot Á ³A´ saovaap`vaoSa krtovaoLI

1´ inayau>Icyaa pdaMcao saovaa p`vaoSa inayama¸ %yaatIla ivaivaQa trtUdI jasao pirivaxaa kalaavaQaI¸ ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa- haoNao¸ BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNao¸ QaarNa kolaolyaa pdasa Asalaolyaa pdaonnatIcyaa saMQaI [.

2´ Aasqaapnaocyaa saMrcanaobaabatcaI pUNa- maaihtI¸ 3´ saaxaaMkna namaUnyaat idlaolaI maaihtI vastuinaYzpNao idlaI AsalyaacaI Ka~I krNao¸ 4´ inayau>IcaovaoLI haoNaarI vaOVkIya caacaNaI¸ caacaNaI AMtI inayau>Isa pa~ AsalyaacaI naaoMd Aaplyaa

saovaapustkat GaotlaI AsalyaacaI Ka~I krNao¸

Page 505: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

453

5´ maagaasavagaI-yaaMpOkI Asalyaasa Aaplyaa jaatI p`maaNap~acaI vaOQata ivaiht maudtIt kÉna GaoNao. ³ba´ saovaot ÉjaU Jaalyaavar 1´ saovaot ÉjaU Jaalyaavar Aasqaapnaa SaaKosa svatÁcaI va kuTuMbaacaI tsaoca inavaasaacaa kayama¸ sqaainak

p<aa [-. saMpUNa- maaihtI saadr kravaI. 2´ ivaBaagaÀkayaa-layaÀsaMbaMiQat pdasa kravaI laagaNaarI kamao¸ kamakajaacaI kaya-pQdtI¸ivaivaQa inayama

yaaMcaI maaiahtI kÉna GaoNao. bahutaMSa sarLsaovaa pivaYT ]maodvaaraMnaa ivaBaagaacyaa kamakajaabaabat tpSaIlavaar p`iSaxaNa saovaot ÉjaU Jaalyaavar pirivaxaa kalaavaQaIt doNyaat yaoto.

3´ ma<aa va daiya%vao ( Assets and Liabilities ) yaaMcao ivavarNa Aasqaapnaa SaaKosa gaaopnaIya svaÉpat saadr krNao baMQanakark Aaho. Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1085À 2579 À46ÀAkra¸ idnaMak 15 jaulaO¸1986 maQyao idlaolyaa inadoSaanausaar inayau>IpsaUna 3 maihnyaacao Aat %yaa Saasana inaNa-yaavdaro ivaiht kolaolyaa ivavarNap~at ho ivavarNa saadr kravayaacao Aaho. %yaanaMtr p`%yaok 5 vaYaa-naMtr ma<aa daiya%vao yaaMcaI sauQaairt ivavarNap~o Aasqaapnaa AiQaka–yaaMnaa gaaopnaIya svaÉpat saadr kravayaacaI Aahot.

saovaa kalaavaQaIt kma-caa–yaaMcyaa ma<aot JaalaolaI vaaZ ikMvaa svaIkarlaolaI daiya%vao %yaacyaa ]%pnnaacyaa &at s~aotapoxaa AiQak maalama<aa imaLivalyaacaI tËar ikMvaa SaMka Asalyaasa %yaaMcaI SahainaSaa (a ivavarNap~acyaa AaQaaro p`aqaimak svaÉpat krNao Sa@ya haoto. %yaamauLo p`%yaokvaoLI ivavarNap~ BartaMnaa pUvaI-cyaa ivavarNaatIla maaihtIcaa vaapr krta yaavaa yaasaazI ASaa p`%yaok ivavarNaacaI p`t SaasakIya saovakanao svatÁjavaL jatna kÉna zovaavaI.

ma<aa va daiya%vao yaaMbaabatcaI tsaoca sqaavar ma<aMacao vyavahar [.cao saMdBaa-tIla maaihtI dotaMnaa Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.saIDIAar 1087À1781À50ÀAkra idnaaMk 24 naaovhoMbar 1988 maQyao idlaolyaa saUcanaa doKIla laxaat Gyaavyaat.

4´ svaga`ama GaaoYaIt krNao Á

svatÁcao janmagaavaÀkayama inavaasaI p<aaÀsvatÁ kuTuMbaacaI sqaavar maalama<aa ikMvaa Aa[-¸vaDIlaÀkuTuMbaacyaa sava-saaQaarNa inavaasaacao izkaNa ho svaga`ama AsaNyaacao kagadaop~I puravyaacao AaQaaro inayau>IpasaUna 6 maihnyaat GaaoiYat kravao. yaa GaaoiYat svaga`amaacyaa AaQaaro kma-caa–yaasa saovaakaLat p`%yaok 2 gaTvaYaa-t ekda svaga`ama p`vaasa savalatIcaa laaBa Gaota yaotao.

ekda GaaoiYat kolaolao svaga`ama saovaakalaavaQaIt kovaL ekdaca badlata yaoto. maa~ %yaasaazI purosaa puravaa va samaqa-naIya karNao VavaI laagatat. p`qama inayau>IpasaUna 6 maihnyaat svaga`ama GaaoiYat kolao naahI tr¸ sadr trtudIcyaa AaQaaro saovaakaLat svaga`ama GaaoiYat krta yaoto. maa~ ASaa p`krNaI ]va-irt saovaakaLat %yaat badla krta yaot naahI.

5´ BaivaYya inavaa-h inaQaIÁ

saovaocao ek vaYa- pUNa- Jaalyaavar kma-caa–yaasa ‘ sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcao ’ Kato ]GaDavao laagato. %yaasaazI Aasqaapnaa SaaKoSaI saMpk- saaQaUna AavaSyak %yaa baabaIMcaI pUt-ta krNyaat yaavaI. rajyaacao mahalaoKapala ³laoKa va Anau&oyata´ yaaMcaokDUna p`%yaok kma-caa–yaasa %yaacaa vaOyai>k BaivaYya inavaa-h inaQaIcaa Kato ËmaaMk idlaa jaatao. ha ËmaaMk saovaot Asao pya-nt kayama raht Asalyaanao kma-caa–yaanao %yaacaI AavaSyaktI naaoMd svatÁkDo kayamasvaÉpI zovaavaI.

saaQaarNapNao maUL vaotnaacyaa ikmaana saaDosaha T@ko [tko maaisak AMSadana yaa Ka%yaat vaotna doyakatUna prspr jamaa krNyaat yaoto. inavaR<aInaMtr ikMvaa saovaa saaoDUna gaolyaasa Ka%yaatIla

Page 506: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

454

r@kma vyaajaasah kma-caa–yaasa prt imaLto. p`itvaYaI- kma-caa–yaacyaa vaOyai>k Ka%yaacaa taLobaMd mahalaoKapalaMakDUna purivalaa jaatao. %yaat kahI ivasaMgatI Asalyaasa vaotna Ada krNaa–yaa AiQaka–yaaMmaaf-t mahalaoKapalaMakDo saMpk- saaQaUna ivasaMgatI ikMvaa AMSadana [. baabatcyaa ~uTIMcaI pUt-ta vaoLIca kÉna GaoNao AavaSyak Aaho.

BaivaYya inavaa-h inaQaItUna prtavaa¸ naa–prtavaa Aga`Ima tsaoca %yaasaMbaMQaIcyaa ivaivaQa trtudI rajya Saasanaanao p`kaiSat kolaolyaa sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaI inayamaat samaaivaYT kolyaa Aahot.

6´ gaT ivamaa yaaojanaaÁ

rajya SaasakIya saovakaMnaa saovaot AsataMnaa AkalaI maR%yaU Aalyaasa kuTuMibayaaMnaa Aaiqa-k madt vhavaI yaa ]_oSaanao Saasana inaNa-ya¸iva<a ivaBaaga ËmaaMk DIAaoAaya 2081À4701ÀeDIema–5 idnaaMk 26 eip`la 1982 Anvayao sava- inayaimat rajya SaasakIya kma-caa–yaaMkirta gaT ivamaa yaaojanaa Saasanaanao sauÉ kolaI. kma-caarI saovaot AsataMnaa maR%yaU pavalyaasa ivamyaacaI tsaoca yaaojanaot gauMtivalaolyaa AMSadanaacaI r@kma ³vyaajaasah´ kuTuMibayaaMsa doya haoto. inavaR<a haoNaa–yaa kma-caa–yaasa doKIla yaa yaaojanaot gauMtivalaolyaa ASMadanaacyaa rkmaopOkI kahI ihssaa vyaajaasah prt imaLtao. %yaasaazI Anau&oya r@kmaobaabatcao ivavarNa iva<a ivaBaagaakDUna vaoLoavaoLI p`kaiSat kolao jaato.yaa inaQaItIla maasaIla AMSadanaacao p`cailat dr KalaIlap`maaNao AahotÁ

gaT ‘ A’…. d.ma.É.480À– gaT ‘ ba ’….. d.ma.É.240À– gaT ‘ k ’… d.ma.É.120À– gaT ‘ D ’.. d.ma.Ë. 60À–

sadr AMSadana maasaIk vaotna doyakatUna prspr vasaUla kolao jaato.prtavyaabaabatcao AilakDIla ivartNa iva<a ivaBaagaanao Ë.vaotna 1199Àp`.Ë.2À99Àsaovaa 9 idnaaMk 20 jaulaO 2001 raojaI p`saRt kolao Aaho.

7´ pirvaIxaaQaIna kalaavaQaI pUNa- krNaoÁ

sarL saovaonao inayau> haoNaa–yaaMsaazI saovaap`vaoSa inayamaat jar pirvaIxaaQaIna kalaavaQaI ivaiht kolaa Asaola tr ivaiht kalaavaQaIt tao samaaQaanakarkpNao pUNa- krNao¸ %yaa kalaavaQaIt ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa- haoNao AavaSyak Aaho. saaQaarNapNao ha kalaavaQaI 2 vaYaa-caa AsaUna kahI Apvaada%mak pirisqatIt tao 1 vaYa- puZo vaaZivata yaotoa. maa~ pirvaIxaaQaIna kalaavaQaI ekUNa 3 vaYaa-poxaa AiQak vaaZivata yaot naahI.

pirvaIxaa kalaavaQaIt pUt-ta kravayaacyaa zLk baabaI.Á A´ ivaBaagaÀkayaa-layaatIla ivaYayaaMcao p``iSaxaNa samaaQaanakarkpNao pUNa- krNao. ba´ ivaBaagaIya prIxaa ]<aINa- haoNao. k´ kama samaaQaanakark AsaNao. D´ kamaacao maUlyamaapna ivaivaQa AiQaka–yaaMnaI yaaogya vaoLot krNao. [- ivaiht p`p~atIla inayaimat gaaopnaIya Ahvaala p`itvaodnaÀpunaiva-laaokna krNao. f´ pirvaIxaa kalavaQaI ivaiht 2 vaYaa-caa kalaavaQaI saMplyaacyaa ikMvaa vaaZIva 1 vaYaa-caa

kalaavaQaI saMplyaacyaa tarKopasaUna tao samaaQaanakarkpNao pUNa- kolyaacao AadoSa saxama p`aiQaka–yaaMkDUna inaga-imat haoNao .

Page 507: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

455

8´ BaaYaa prIxaa A´ marazI BaaYaa prIxaaÁ Saasana AiQasaUcanaa ¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.maBaap 1087À14 saIAar 2À87À20 idnaaMk 30 iDsaoMbar 1987 Anvayao nyaaiyak ivaBaagaatIla kma-caa–yaaMvyaitir> maharaYT/ Saasanaacyaa [tr kma-caa–yaaMsaazI marazI BaaYaa prIxaa inayama ivaiht kolao Aahot. yaa inayamaat Saasana AiQasaUcanaa¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ Ë.maBaap 1097À1652Àp`.Ë.72À 9À20–ba idnaaMk 7 foba`uvarI 2001 Anvayao kahI sauQaarNaa krNyaat Aalyaa Aahot. saaraMSaanao maatRBaaYaa marazI naahI ikMvaa Saalaant prIxa 100 gauNaaMcyaa marazI p`Snapi~kosah ]<aINa- Jaalaa nasaola ASaa kma-caa–yaasa etdqa- maMDLakDUna GaoNyaat yaoNaarI inamnatrÀ]ccastr marazI prIxaa 4 vaYaa-t ]<aINa- haoNao baMQanakark krNyaat Aalao Aaho. Anyaqa vaaiYa-k vaotnavaaZI prIxaa ]<aINa- hao[-pya-nt raoKNyaat yaotat. AiQak tpiSalaasaazI ]prao> inayamaavalaI Avalaaokna kravaI.

ba´ ihMdI BaaYaa prIxaaÁ Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.ihMBaap 1976À28 idnaaMk 10 jaUna 1976 tsaoca Saasana inaNa-ya ihMBaap 1081À304ÀvaIsa idnaaMk 21 jaUna 1982 tsaoca ËmaaMk ihMBaap 1001À1245Àp`.Ë.84À02À20 ba¸ idnaaMk 22 A^a@Taobar 2002 p`maaNao SaasakIya kma-caa–yaasa inamnastrÀ]ccastr ihMdI prIxaa ]<aINa- haoNao Ainavaaya- kolao Aaho. maa~ vayaacyaa 45 vyaa vaYaa-naMtr sadr prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT Anau&oya Aaho.yaasaazI sadr prIxaa inayamaatIla ivaivaQa trtudI Avalaaokna kravyaat. k´ [Mga`jaI laGaulaoKkÀTMklaoKk yaaMcaosaazI marazI laGaulaoKnaÀTMklaoKna prIxaaÁ– marazI hI rajaBaaYaa Asalyaanao sava-ca vyavahar Aata marazI BaaYaotUna haot Aahot. %yaamauLo saovaot Asalaolyaa [Mga`jaI laGaulaoKkÀ[Mga`jaI TMklaoKk yaaMnaa saovaot AsatanaaMca marazI laGaulaoKnaÀmarazI TMklaoKna p`aPt krNyaasaazI inayamaavalaI Saasana AiQasaUcanaa¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.TMlaop`–1081ÀsaIAar 344ÀvaIsa–ba idnaaMk 6 mao 1999 Anvayao ivaiht kolaolaI Aaho. yaa inayamaanausaar vayaacyaa 50 vyaa vaYaa-naMtr sadr prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT Anau&oya Aaho.

9´ ivaBaagaIya prIxaaÁ

saovaot p`vaoSa kolyaavar saMvagaa-t sqaayaI haoNyaasaazIÀpdaonnatIsaazI pa~ta mhNaUna Ainavaaya- ikMvaa prIivaxaa kalaavaQaI samaaQaanakark pUNa- krNyaasaazI ivaiht kolaolyaa ATI va SatI-pOkI ek AT mhNaUna Ainavaaya- kolaolyaa ivaBaagaIya prIxaaMsaazI p`%yaok ivaBaagaakDUna saMvaga-inahaya prIxaa inayama kolao jaatat. %yaatIla trtudIMcao palana haoNao AavaSyak Asato. bahutaMSa ivaBaaga prIxaa inayamaat vayaacaI 45 vaYao- pUNa- Jaalyaavar prIxaa ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT Anau&oya kolaI jaato. maa~ sarL saovaonao prIivaxaaQaIna naomaNaUk JaalaolyaaMnaa ASaI saUT AnaU&oya naahI. ivaBaagaIya prIxaa inayamaaMcaa AadSa- namaunaa Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ Ë.TIAarjaI 1067ÀTI idnaaMk 26 saPToMbar 1967 Anvayao ivaiht kolaa Aaho. %yaanausaar sava- saMbaMiQat ivaBaaga %yaaMcaokDIla ivaBaagaIya prIxaaMcao inayama yaaogya %yaa forfarasah saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 KalaI ivaiht kÉ Saktat. Saasana AiQasaUcanaa¸ rajakIya va saovaa ivaBaaga¸ ËmaaMk 1862À34 idnaaMk 9 foba`vaarI¸ 1953 Anvayao ivaBaagaIya prIxaa AaiNa BaaYaa prIxaa ]<aINa- haoNyaacyaa idnaaMkabaabat inayamaaMmaQyao ivavaixat trtUd kolaolaI nasaola tr ASaa prIxaa saMplyaanaMtrcaa idvasa ha prIxaa ]<aINa- haoNyaacaa idnaaMk samajaNyaat yaavaa ASaI sava-saaQaarNa trtUd kolaolaI Aaho. %yaamauLo p`%yaxa prIxaaMcaa inakala kovhahI

ivabaama.

Page 508: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

456

jaahIr kolaa trI prIxaa saMplyaacaa dusara idvasa ha prIxaa ]<aINa- Jaalyaacaa idnaaMk samajaNyaat yaotao. vairYz pdavar pdaonnatIsaazI pa~ta prIxaa ]<aINa- haoNyaasaazI maagaasavagaIya AiQakarIÀ kma-caa–yaaMnaa sava-saaQaarNa ]maodvaaraMpoxaa 1 jaada saMQaI doNyaabaabat inayamaat trtUd kravaI Asao AadoSa Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. [e@saema 1075À1681Àsatra idnaaMk 24 Aa^gasT 1976 Anvayao doNyaat Aalao Aahot. hI savalat Aata ivaSaoYa maagaasa p`vagaa-saazI laagaU krNyaacaa inaNa-ya nauktaca Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.prIxaa 1206Àp`.Ë.7À 06À1 idnaaMk 26 naaovhoMbar 2006 Anvayao GaoNyaat Aalaa Aaho.

10´ saMgaNak &anaacaI ikmaana Ah-taÁ

SaasakIya kamakajaat saMgaNakacaa jaastIt jaast vaapr krNyaacyaa dRYTInao Saasana saovaot p`vaoSa krNaa–yaaa ]maodvaaraMnaI saMgaNak &anaacaI ikmaana Ah-ta p`aPt krNao AavaSyak AsalyaacaI AT ivaiht krNaarI AiQasaUcanaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸Ë.saop`ina 1098Àp`.Ë.7À98Àbaara idnaaMk 25 jaanaovaarI 1999 Anvayao inaga-imat kolaI. %yaanausaar idnaaMk 3 mao 2000 cyaa AiQasaUcanaovdaro idnaaMk 1 jaanaovaarI 2001 pasaUna puZo haoNaa–yaa saovaaBartIsaazI saMgaNak &anaacaI ikmaana Ah-ta p`aPt krNyaacaI Aitir> AT laagaU JaalaolaI Aaho. hI ikmaana Ah-ta maaihtI tM~&ana saMcaalanaalaya vaoLaovaoLI inaiScat krto.

vayaacaI 50 vaYao- pUNa- krNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaasa sadr saMgaNak &anaacaI Ah-ta p`aPt krNaoÀprIxaa ]<aINa- krNao yaapasaUna saUT doNyaacaI sauQaarNaa Saasana inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk saoinap` 2002Àp`.Ë.14À02À12 idnaaMk 2 saPToMbar 2003 Anvayao krNyaat AalaI Aaho.

11´ lahana kuTuMbaacao p`it&ap~Á vaaZ%yaa laaoksaM#yaolaa AaLa GaalaNyaacyaa dRYTInao rajya Saasanaanao jaahIr kolaolyaa

laaoksaM#yaa QaaorNaacaa Baaga mhNaUna daonapoxaa AiQak Ap%yao AsaNaa–yaaMnaa SaasakIya saovaosaazI Apa~ zrivaNyaat Aalao Aaho. yaabaabatcaI Saasana AiQasaUcanaa saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. esaAarvhI 2000Àp`.Ë.³17À2000´À12 idnaaMk 28 maaca- 2005 raojaI inaga-imat JaalaolaI Aaho. %yaamauLo pdaMsaazI jaaihrat dotaMnaa lahana kuTuMbaacaI Aitir> AT %yaat samaaivaYT kravaI AaiNa saovaa p`vaoSa krNaa–yaa ]maodvaaraMkDUna kuTuMba lahana raKNyaabaabatcao ivaiht namaunyaatIla p`it&ap~ ( declaration ) p`aPt kÉna GaoNao Ainavaaya--- krNyaabaabatcyaa saUcanaa sava- inayau>I p`aiQaka–yaaMnaa Saasana pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk enaAarvhI 2000Àp`.Ë.17À2000À12 idnaaMk 1 jaulaO 2005 Anvayao doNyaat Aalaolyaa Aahot.

³k´ saovaot inayaimat JaalyaanaMtrcyaa saovaaivaYayak baabaIÁ

saovaap`vaoSa JaalyaanaMtr vaOVkIya tpasaNaI¸ivaBaagaIya prIxaa¸ BaaYaa prIxaa¸saMgaNak Ah-ta

yaasah pirvaIxaaQaIna kalaavaQaI samaaQaanakarkpNao pUNa- krNao yaa baabaIMcaI pUt-ta Jaalyaavar kma-caa–yaacaI K–yaa Aqaa-nao SaasakIya saovaa sauÉ haoto. %yaanaMtr ËmaSaÁ KalaIla saovaaivaYayak baabaIMkDo kma-caa–yaanao svatÁ laxa doNao AavaSyak aaho. yaapOkI bahuMtaSa saovaaivaYayak baabaIMvar Aasqaapnaa SaaKomaaf-tÀAasqaapnaa AiQaka–yaaMkDUna prspr kaya-vaahI kolaI jaato. prMtu kma-caarI sajaga¸ satk- nasalyaanao Saasanaanao bahala kolaolyaa ivaivaQa saao[- sauivaQaaMpasaUna vaMicat rahNyaacao p`saMga ]d\Bavatat. saovaa samaaPtInaMtr inavaR<aIvaotna maMjaUr haoNyaat ADcaNaI inamaa-Na haotat. tsaoca

Page 509: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

457

nyaayaalayaIna p`krNao ]d\Bavatat. yaastva ]va-irt saovaa kalaavaQaItIla saaoyaIÀsauivaQaa¸ GaDamaaoDI yaabaabat kma-caa–yaasa svatÁsa maihtI AsaNao Aga%yaacao Aaho. saaQaarNapNao ËmaSaÁ yaabaabaI puZIlap`maaNao Á

1´ saovaapustkÁ

maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI- ´ inaya,ma¸ 1981 maQaIla p`krNa caar maQaIla inayama 35 to 49 maQyao kma-caa–yaacao saovaaivaYayak AiBalaoK ksao zovaavaot yaacyaa saivastr saUcanaa idlaolyaa Aahot. saovaotIla sava- zLk GaDamaaoDIMcaI naaoMd Asalaolaa eki~t saMga`h Asao %yaasa mhNata yao[-la. inavaR<aIvaotna imaLNyaacaovaoLI saovaa pustkatIla naaoMdI ApUNa- Asalyaa tr %yaacao mah%va iktI yaacaI jaaNaIva kma-caa–yaasa haoto. maa~ taopya-nt sava-saaQaarNapNao Aaplyaaca AiBalaoKabaabat AapNa jaast jaagaÉk nasatao. Asaa saava-i~k AnauBava Aaho. saovaapustkacaI maUL p`t kaya-rt Asalaolyaa kayaa-layaacyaa laoKaÀraoK SaaKot zovalaI jaato. duyyama p`t sava- naaoMdIinaSaI kma-caa–yaakDo AsaNao AavaSyak Asalao trI sava-~ %yaacao yaqaayaaogya palana haot naahI.

2´ saMvagaa-tIla jyaoYztaÁ

Saasana pirp~k¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk esaAarvhI 1087À624À12 idnaaMk 21 eip`la 1987 nausaar 1 jaanaovaarI ha AaQaarBaUt idnaaMk laxaat GaovaUna Saasana saovaotIla rajapi~t AiQakarIÀkma-caarI jyaa saovaotÀ saMvagaa-t kama krIt Aahot %yaaMcaI saovaaÀsaMvaga- inahaya jyaoYzta yaadI %yaa %yaa ivaBaagaaMnaI va ivaBaaga p`mauKaMnaI p`itvaYaI- eip`la maihnyaamaQyao tyaar kÉna tI sava- AiQakarIÀkma-caarI yaaMcyaa maaihtIsaazI p`isaQd kravaI Asao AadoSa Aahot. yaaca AadoSaaMcaa punaÉccaar Saasana pirp~k ¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ Ë.esaAarvhI 2005Àp`.Ë.56À 2005 À baara idnaaMk 30 saPToMbar 2005 maQyao krNyaat Aalaolaa Aaho.

SaasakIya kma-caarIÀAiQakarI yaaMcaI jyaoYzta inaiScat krNyaasaMdBaa-tIla inayama Saasana AiQasaUcanaa¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ ËmaaMk esaAarvhI 1076À12 idnaaMk 21 jaUna 1982 Anvayao ³ maharaYT/ naagarI saovaa ³ jyaoYztocao ivainayama ´ inayamaavalaI 1982´ AiQasaUicat krNyaat Aalao Aahot. naamainado-Saanao inayau>I kolaI Asalyaasa va inayau>Icyaa AadoSaacyaa idnaaMkapasaUna 30 idvasaacyaa Aat ikMvaa saxama p`aiQakarI vaaZvaUna do[-la %yaa maudtIt inayau>I isvakarlaI Asalyaasa p`amau#yaanao Aayaaogaacyaa ikMvaa p`krNapr%vao inavaDmaMDLo¸ ijalha inavaD saima%yaa¸ saovaayaaojana kayaa-laya yaaMcyaamaaf-t inayau>I krtanaa Asalaolyaa gauNava<aa yaadItIla p`aqaamya ËmaaMkanausaar kma-caa–yaacaI jyaoYzta inaiScat kolaI jaato. pdaonnatInao inayau>I kolaolyaa p`krNaI jyaoYzta %yaaMcyaa inavaDsaUcaItIla sqaanaanausaar inaiScat kolaI jaato. jyaa p`krNaI 2 ikMvaa AiQak vya>IMcao eKado pd ¸ikMvaa saovaa yaatIla naomaNaUkIcyaa tarKa¸ maanaIva tarIK naomaUna idlyaanaMtr inaQaa-irt kolaolyaa tarKa ekca AsatIla tr vayaanao jyaoYz AsalaolaI vya>I jyaoYztaËma inaiScat krtanaa jyaoYz mhNaUna zrivalaI jaato.

saovaa jyaoYzta yaadImaQyao ivaBaagaacao naava¸ saMvagaa-cao naava¸ AiQakarIÀkma-caarI yaaMcaI jyaoYztonausaar Ëmaanao naavao¸ maagaasavagaI-ya Asalyaasa jaatIÀjamaatIcaa ]llaoK¸ inayau>Icaa idnaaMk¸ janmaidnaaMk yaa maaihtIcaa samaavaoSa AsaNao AavaSyak Aaho.

varIlap`maaNao jyaoYzta saucaI %yaa %yaa ivaBaagaakDUna inaga-imat kolyaa jaatat. yaa inaga-imat

krtaMnaa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacaI sahmatI GaoNyaacaI AavaSyakta naahI. f> kahI QaaorNaa%mak

Page 510: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

458

baaba ]pisqat Jaalyaasa ikMvaa nyaayaalayaIna p`krNa ]d\Bavalyaasa saamaanya p`Saasana ivaBaagaacaa sallaa Gaotlaa jaatao.

sava-saaQaarNa saMgavaa-tIla jyaoYztot ivaBaagaIya prIxaa ivaiht saMQaIt va kalaavaQaIt ]<aINa- na haoNao¸ saovaaKMD yaamauLo badla hao} Saktao. %yaacap`maaNao ivaBaagaIya caaOkSaIAMtI Jaalaolyaa iSaxaomauLo pdaonnatIcyaa pdavarIla jyaoYztot badla hao} Saktao.

3´ sqaayaIkrNaÀsqaayaI%va p`maaNap~Á Aasqaapnaocyaa “ sqaayaI ” ( permanent ) pdavar kayamasvaÉpI ( permanently )

naomaNaUk Asalyaasa kma-caa–yaasa “ sqaayaI ” ( Confirmed ) kma-caarI samajalao jaato. Asao sqaayaI pd QaarNa krIt Asalyaasaca kma-caa–yaasa %yaa pdavar QaarNaaiQakar p`aPt haotao. yaa kayaa-vaahIsa kalaavaQaI laagat Asalyaanao ikmaanapxaI Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ ËmaaMk esaAarvhI 1075Àdha idnaaMk 19 saPToMbar 1975 tsaoca pirp~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga ËmaaMk sqaap`p 1093À2640Àp`.Ë.9893À13–A idnaaMk 16 iDsaoMbar 1995 Anausaar sqaayaI%va p`maaNap~ ( permanancy benefit certificate ) 3 vaYaa-cyaa saovaonaMtr p`aPt haovaU Sakto.

4´ QaarNaaiQakarÁ

maharaYT/ naagarI saovaa³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayamaatIla inayama 9³30´ maQyao QaarNaaiQakaracaI vyaa#yaa KalaIlap`maaNao kolaolaI AahoÁ

QaarNaaiQakar mhNajao saavaQaI inayau>I pdasah jyaa sqaayaI pdavar SaasakIya kma-caa–yaacaI kayamapNao inayau>I kolaolaI Asaola Asao sqaayaI pd. qaaoD@yaat sqaayaI pd kayama svaÉpat QaarNa krNaa–yaa kma-caa–yaasa %yaa pdavarIla QaarNaaiQakar p`aPt haotoa. QaarNaaiQakar p`aPt haoNaara kma-caarI sqaayaI ( Confirm ) samajaNyaat yaotoa. Asaa sqaayaI kma-caarI pdaonnatI ikMvaa [tr karNaaMmauLo vairYz pdavar vaa Anya pdavar p`itinayau@tIvar gaolyaasa %yaacaa maUL saMvagaa-tIla pdavar ³ inayau>Icyaa pdavarIla´ svatÁcaa QaarNaaiQakar raKU Saktao. AaiNa jyaavaoLI tao kma-caarI Anya pdavar mhNaUna GaaoiYat hao[-la ikMvaa saovaainavaR<aIÀrajaInaamaa ¸maR%yaU [. karNaastva saMvagaa-tUna kayama svaÉpat dUr hao[-la %yaavaoLI %yaalaa maUL pdavar imaLalaolaa QaarNaaiQakar saMpuYzat yao[-la. ASaa mau@t Jaalaolyaa pdavar saMvagaa-tIla AMitma jyaoYztonausaar Anya pa~ kma-caa–yaasa sqaayaI GaaoiYat kolao jaato. QaarNaaiQakarabaabatcyaa saivastr trtudI maharaYT/ naagarI saovaa³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayamaaMtIla inayama 20 to 26 maQyao namaUd kolaolyaa Aahot.

5´ janmaidnaaMkat forbadla Á

SaasakIya saovaotUna inavaR<a haoNyaacao vaya maharaYT/ naagarI saovaa ³inavaR<aIvaotna´ inayamaat ivaiht kolaolao Aaho. gaT ’ D’ ³ pUvaI-cao catuqa-EaoNaI ´ kma-caa–yaaMkirta 60 vaYao- AaiNa rajya SaasakIya saovaotIla [tr gaTatIla AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa vayaacaI 58 vaYao- pUNa- ho inavaR<aIsaazI inayat vayamaana inaiScat kolao Aaho. inavaR<aIvaotnaacaI r@kma kma-caa–yaanao pUNa- kolaolyaa Ah-takarI saovaocyaa kalaavaQaIvar AaQaarIt Asalyaanao pUNa- inavaR<aIvaotna imaLavao %yaacap`maaNao naijak Aalaolyaa pdaonnatIcaa laaBa imaLavaa ASaa karNaastva Ah-takarI saovaocaa AiQakaiQak kalaavaQaI yaasaazI janmaidnaaMkat badla krNyaacyaa ivanaMtI kma-caa–yaaMkDUna krNyaat yaotat. kaoNa%yaahI iSaixat vya>Isa svatÁcyaa janmaidnaaMk &at Asataoca. %yaacap`maaNao SaasakIya saovaot p`vaoSa krNaa–yaaMnaa inavaR<aIcyaa idnaaMkacaI tsaoca haoNaa–yaa ekUNa Ah-ta saovaa kalaavaQaIcaI doKIla spYT klpnaa saovaa p`vaoSaacyaavaoLIca AalaolaI Asato. %yaamauLo janmatarKot badla krNyaacaI

Page 511: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

459

kaya-vaahI kma-caarI vaastivaktÁ saovaa p`vaoSaapUvaI-hI kaÉ Saktao. yaastva saovaa p`vaoSa kolyaanaMtr kahI kalaavaQaInaMtr kahI ivaivaixat ]_oSa manaaSaI baaLgaUna janmaidnaaMkat badla krNyaacyaa ivanaM%yaa ivacaarat GaovaU nayaotÀmaanya kÉ nayaot Asao Saasanaacao sava-saaQaarNa QaaorNa Aaho . yaasaMbaMQaI Saasana pirop~k saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.janmaid 1092Àp`.Ë.49À92Àtora A idnaaMk 24 jaUna 1992 AaiNa pirp~k Ë. janmaid 1095Àp`.Ë.27À95À13 A idnaaMk 3 maaca- 1998 maQyao inadoSa doNyaat Aalaolao Aahot. maharaYT/ naagarI saovaa ³ saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 maQaIla inayama 38 Anvayao janmatarKocaI naaoMd saovaapustkat GaoNyaacaI trtUd kolaI Aaho.

6´ gaaopnaIya Ahvaala vaoLovar ilaihNyaacaI AavaSyakta Á

jyaa ]i_YTasaazI kma-caarIvagaa-caI ³AiQakarI tsaoca kma-caarI´ inayau>I¸ BartI SaasakIya saovaot kolaI jaato tI ]i_YTo saMbaMiQataMkDUna pUNa- haotat kaya¸ %yaacabaraobar %yaacao caairHyaÀ vat-NaUkÀkamaatIla QaDaDI¸ inapuNata¸ inaNa-ya GaoNyaacaI xamata¸vairYzÀkinaYz sahka–yaaMsaaobatcao %yaaMcao saMbaMQa yaa zLk mauVaMcao AaQaaro kamaacao maUlyamaapna p`itvaYaI- krNyaat yaoto. %yaasaazI vaaiYa-k gaaopnaIya Ahvaalaacyaa svaÉpat naaoMd–p`p~ ivaiht kolaolao Aaho. ]%ÌYT¸ kama krNaa–yaa kma-caa–yaasa ]<aojana imaLavao yaasaazI p`SaMsaa tsaoca kamaat Apoxaapoxaa kmaI pDNaa–yaa kma-caa–yaasa kamaatIla ~uTI kLvaUna %yaa dur krNyaasa saMQaI imaLavaI¸ svatÁtIla ]NaIvaa dUr kÉna kamaacao maUlyamaapna vaaZivaNyaasa saMQaI doNyaacyaa dRYTIkaonaatUna gaaopnaIya AhvaalaaMcao ivaSaoYa mah%va Aaho. Saasana inaNa-ya¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸Ë.[esabaI–saaefAar 1298Àp`.Ë.2 Àtora idnaaMk 19 maaca- 1999 Anvayao vyaapk¸ vastuinaYz svaÉpacyaa gaaopnaIya Ahvaalaacao ivavarNa tyaar kÉna to sava-~ ivatirt Jaalao Aaho. Saasana inaNa-ya¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸Ë.[esabaI–saaefAar 1085À868Àtora idnaaMk 9 mao 1988 Anausaar saQyaa KalaIlap`maaNao 6 vaga-vaarI naaoMdivalyaa jaatat.

A%yaÌYz .. .. A † ( Outstanding ) ]%ÌYz .. .. A ( Very good )

inaiScat caaMgalaa .. .. ba † ( Positively good ) caaMgalaa .. .. ba ( Good ) saaQaarNa .. .. ba – ( Average ) saaQaarNahUna kmaI .. .. k ( Below Average ) ³ p`itkUla ´

vaaiYa-k gaaopnaIya Ahvaala ho kma-caa–yaacyaa SaasakIya saovaotIla yaaogadanaacao yaqaayaaogya maUlyamaapna krNaaro¸ saovaotIla %yaacao Baivatvya zrivaNaaro AsaNaaro Asalyaanao to ilaihtaMnaa vya>Igat dRYTIkaonaÀmato ivacaarat na Gaota vastuinaYz Asaavao. %yaasaazI vaYa-BaratIlaÀp`itvaodnaacyaa kalaavaQaItIla kamaacyaa naaoMdI ( Ephemeral Roll )cyaa svaÉpat zovaavyaat AaiNa yaa naaoMdIcao AaQaaro gaaopnaIya Ahvaala ilahavaot ASaa spYT saUcanaa vaoLaovaoLI doNyaat Aalaolyaa Aahot.

gaaopnaIya Ahvaala ilaihNao to %yaMacao saMskrNa va jatna yaa sava- TPPyaavarIla kaya-vaahI saMbaMQaIcyaa ivaivaQa ASaa 62 saUcanaa Saasana ¸ inaNa-ya saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. saIefAar–1295Àp`.Ë.36À95Àtora¸ idnaaMk 1 foba`uvaarI 1996 cyaa piriSaYTat idlaolyaa Aahot.

ivabaama.

Page 512: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

460

vaaiYa-k gaaopnaIya Ahvaala ilaihNao¸ %yaaMcao saMskrNa krNao¸ yaabaabatcao vaoLap~k tyaar kÉna to Saasana pirp~k¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga ¸Ë.saIefAar 1206\Àp`.Ë.52 À2006À13 idnaaMk 10 naaovhoMbar 2006 Anvayao p`saairt krNyaat Aalao. yaaiSavaaya maagaasa vagaI-yaaMcao gaaopnaIya Ahvaala ilaihNyaasaMbaMQaIcyaa saUcanaa ApMga kma-caa–yaaMcao gaaopnaIya Ahvaala ilaihtaMnaadoKIla laagaU krNyaacao inadoSa nauktoca Saasana pirp~k Ë.saIefAar 1206Àp`.Ë.60 À 06 À13 idnaaMk 12 iDsaoMbar¸2006 Anvayao sava-aMnaa doNyaat Aalaolao Aahot.

7´ vat-NaUk inayamaÁ SaasakIya kma-caa–yaanao saovaa krtaMnaa ikMvaa saovaakalaavaQaIt kaoNa%yaa baabaI kTaxaanao

TaLavyaat AaiNa %yaacao vat-na ksao Asaavao¸gaOrvat-naacyaa naoma@yaa baabaI kaoNa%yaa yaa saMbaMQaIcao inayama maharaYT/ naagarI saovaa ³vat-NaUk´ inayamaamaQyao ivaiht kolaolao Aahot.SaasakIya kt-vyao par paDtaMnaa ikMvaa saava-jainak jaIvanaat yaa inayamaatIla trtUdIMcaa BaMga haot Asalyaasa kma-caa–yaalaa gaOrvat-na kolyaacyaa karNaastva caaOkSaI kÉna iSaxaa idlaI jaato.

8´ iSastBaMgaÁ

varIla ËmaaMk 7 maQyao namaUd kolaolyaa vat-NaUk inayamaMacao ]llaMGana Jaalyaasa SaasakIya kma-caa–yaacao gaOrvat-na ikMvaa iSastBaMga yaa karNaakirta %yaacaovar dMDa%mak karvaa[- krNyaat yaoto. %yaasaMbaMQaI trtudI maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayamaamaQyao krNyaat Aalaolyaa Aahot. tsaoca caaOkSaI krNyaacaI saMpUNa- kaya-vaahI AaiNa itcaI kaya-pQdtI¸saovaotUna inalaMbana [%yaadIsaMbaMQaIcyaa tpSaIlavaar saUcanaa “ ivaBaagaIya caaOkSaI inayamaavalaI ” yaa pustkat samaaivaYT kolaolyaa Aahot.

sava-saaQaarNapNao iSastBaMgaacaa p`kar ha ikrkaoL svaÉpacyaa Aaho kI¸gaMBaIr svaÉpacaa Aaho yaacaa saarasaar ivacaar kÉna kma-caa–yaasa ikrkaoL iSaxaa VavayaacaI ikMvaa jabarI iSaxaa VavayaacaI yaacaa inaNa-ya saxama p`aiQakarI Gaot Asatao. ikrkaoL iSaxaa VavayaacaI Jaalyaasa maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayamaamaQaIla inayama 10 p`maaNao kaya-vaahI kÉna ikrkaoL iSaxaocao AadoSa saxama p`aiQakarI inaga-imat kÉ Saktat. maa~ jabarI iSaxaa VavayaacaI Asalyaasa tI yaaca inayamaacyaa inayama 8 KalaI ivaiht kolaolaI tpSaIlavaar kaya-pQdtI mhNajao “ ivaBaagaIya caaOkSaI ” kÉna idlaI jaato. %yaasaazI ivaBaagaIya caaOkSaI inayamaavalaItIla saUcanaa ivacaarat Gyaavyaa laagatat.

9´ iSaxaaÁ caaOkSaIAMtI isaQd Jaalaolyaa daoYaaraopaMcao gaaMBaIya- ivacaarat GaovaUna kma-caa–yaaMvar iSaxaa

bajaavalyaa jaatat. maharaYT/ naagarI saovaa ³iSast va ApIla´ inayaamaat namaUd kolyaap`maaNao iSaxaocao KalaIla daona mau#ya p`kar Aahot Á– ³ek´ ikrkaoL iSaxaa ³]da. takId¸ zpka ¸pdaonnatI raoKNao vaotnavaaZ raoKNao ´ jyaat kma-caa–yaacyaa BaivatvyaavarÀkarikdI-var kayama svaÉpI p`itkUla na krNaa–yaa iSaxaaMcaa samaavaoSa. ³daona´ jabarI iSaxaa ³ ]da.kahI kaLakirta kinaYz pdavar AaNaNao¸ kayama pirNaama hao[-la ASaa t–honao vaotnavaaZI raoKNao¸sa>IcaI saovaainavaR<aI¸ saovaotUna kaZUna TakNao¸ saovaotUna baDtf- krNao ´

kma-caa–yaacaI caaOkSaI kÉna iSaxaa doNyaacaI kaya-pQdtI far gauMtagauMtIcaI AaiNa dIGa-kaL caalaNaarI kaya-vaahI Aaho. %yaamauLo caaOkSaI sauÉ krNyaapUvaI-ca iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaaMnaI daoYaaraopacao svaÉp¸ %yaacaoSaI inagaDIt GaTnaa¸ saaxaI–puravao¸ kagadp~o [.caa A%yaMt saMyama AaiNa kaLjaIpUva-k ivacaar kÉna %yaaAaQaaro iSaxaocao saMBaavya svaÉp kaya Asaola yaacaa AMdaja GaovaUna caaOkSaI kSaap`karo kravaI yaacaa inaNa-ya krNao Aga%yaacao Aaho. jabarI iSaxaa krNyaa[tpt gaMBaIr daoYaaraop AsatIla trca maharaYT/ naagarI saovaa ³ iSast va ApIla´ inayamaatIla inayama 8 KalaI

ivabaama.

Page 513: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

461

tpSaIlavaar ivaBaagaIya caaOkSaI AadoiSat kravaI. Anyaqaa sadr inayamaacyaa inayama 10 KalaIla kaya-vaahI kÉna ikrkaoL iSaxaa doNyaacaa ivacaar kravaa.

maharaYT/ laaoksaovaa Aayaoagaacyaa kxaot yaoNaa–yaa pdaMvar kaya-rt Àsqaanaapnna AiQaka–yaaMnaa ³ rajapi~t AiQakarI´ jabarI iSaxaa doNyaacaa AMitma inaNa-ya GaoNyaapUvaI- maharaYT/ laaoksaovaa AayaaogaaSaI ivacaarivainamaya krNaoÀAayaaogaacaa sallaa GaoNao Ainavaaya- kolaolao Aaho. AiQaka–yaaMcyaa Baivatvyaavar ÀkarikdI-var kayama svaÉpI p`itkUla pirNaama na krNaa–yaa ikrkaoL iSaxaa laadNyaapUvaI- maa~ AayaaogaaSaI ivacaarivainamaya krNao Ainavaaya- naahI.

10´ inalaMbana Á kma-caa–yaaivaÉQdcaI kaya-vaahI saurLItpNao par paDNyaasa kma-caarI svatÁ ADqaLa zrt

Asaola tr %yaasa kayaa-layaasa yaoNyaapasaUna ÀpdacaI kt-vyao krNyaapasaUna ta%purto dUr zovaNyaacyaa ]_oSaanao inalaMbanaacaa pyaa-ya svaIkarNyaat yaotao. kma-caa–yaasa inalaMibat krNyaacaa inaNa-ya Gaotanaa laaokiht haca p`mauK inakYa Asaavaa %yaamauLo iSastBaMgaivaYayak p`aiQaka–yaaMnaI Aaplyaa svaocCaiQakaracaa vaapr A%yaMt kaLjaIpUva-k kravaa purosao samaqa-naIya karNa AsalyaaiSavaaya kma-caa–yaacao inalaMbana kÉ nayao ASaa saUcanaa ivaBaagaIya caaOkSaI inayamaavalaItIla p`krNa daona maQyao idlaolyaa Aahot.

saaQaarNatÁ KalaIla karNaastva kma-caa–yaasa inalaMibat krta yaotoÁ– kma-caarI saovaot kaya-rt raihlyaamauLo tpasa¸ nyaayacaaOkSaI ikMvaa kaoNatIhI caaOkSaI krNyaasa baaQaa yaot Asaola ³]da.saaxaIdaravar dbaava AaNaNao¸kagadp~oÀpuravyaat ZvaLaZvaL krNao [.´

kma-caa–yaacyaa kayaa-layaatÀsaovaot rahNyaamauLo kayaa-layaacyaa iSastIvar gaMBaIr p`itkUla pirNaama haot Asalyaasa¸

kma-caarI saovaot rahNao ho vyaapk laaokihtacyaa ivaÉQd Asaola¸ ikMvaa Ba`YTacaaramaQyao gauMtlyaacao AaZLUna Aalyaasa¸

kma-caa–yaavar KTlaa daKla Jaalaa Asaola ikMvaa baDtf-ÀsaovaotUna kaZUna TakNaoÀsa>Inao saovaainavaR<a krNyaacaa saMBava AsaNao.

yaaiSavaaya naOitk AQaÁptna¸ Ba`YTacaar¸sahkarI PaOSaacaa ApharÀduÉpyaaoga¸ p`maaNaabaahor ma<aa AsaNao¸ SaasanaacaI maaozI hanaI krNao¸kt-vyacyautI¸ kt-vyaivanmauK¸ tsaoca vairYzaMcyaa AadoSaaMcao hotupurssar palana na krNao yaa karNaaMmauLo doKIla kma-caa–yaasa saovaotUna inalaMibat krta yaoto. faOjadarI AaraopaKalaI ikMvaa Anya karNaastva A{ocaaLIsa tasaaMhUna AiQak kaL karavaasaazI iSaxaa Jaalaolaa kma-caarI ha maanaIva inalaMibat ( deemed suspend )Jaalyaacao samajaNyaat yaoto. inalaMbana kaLat kma-caa–yaasa Anau&oya haoNaaro vaotnaÀBa<ao tsaoca [tr savalatI yaabaabatcyaa trtudI maharaYT/ naagarI saovaa ³pdga`hNa AvaQaI¸svaIyaotr saovaa AaiNa inalaMbana¸ baDtfI- va saovaotUna kaZUna TakNao yaaMcyaa kaLatIla p`danao´ inayama 1981 cyaa p`krNa paca ³ inayama ËmaaMk 66 to 76 ´maQyao samaaivaYT kolyaa Aahot.

11´ p`iSaxaNaÁ–

sava-saaQaarNapNao saovaot navyaanao p`vaoSa kolaolyaalaa ikMvaa vairYz pdasaazI pa~ta p`aPt krNyaakirta saovaaMtga-t p`iSaxaNa idlao jaato.yaaiSavaaya JapaTyaanao haot Asalaolao saamaaijak¸Aaiqa-k xao~atIla badla ivacaarat GaovaUna kma-caa–yaaMkirta ivaivaQa ivaYayaavar p`iSaxaNa Aayaaoijat kolao jaato. SaasakIya kma-caa–yaasa %yaalaa naomaUna idlaolaI kamao Apoixatir%yaa par paDNao Sa@ya vhavao AaiNa

Page 514: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

462

%yaacaokDUna Saasanaasa pyaa-yaanao janatolaa caaMgalyaa saovaa imaLavyaat yaasaazI p`iSaxaNaacyaa saMQaI ]plabQa kÉna idlyaa jaatat. navanavaIna saMklpnaaMcaI maaihtI vhavaI AaiNa Aaplyaa kamakajaat gaitmaanata¸ sauQaarNaa yaavaI¸ djaa- vaaZavaa yaasaazI ivaivaQa saMsqaaMkDIla Saasanaanao p`aiQaÌt kolaolyaa p`iSaxakMacaI maaihtI GaovaUna jaastIt jaast laaBa GaoNyaacaa AiQaka–yaaMnaI svatÁ p`ya%na krNao Aga%yaacao Aaho.

12´ AagaavaU vaotnaavaaZI Á–

saovaot AsataMnaa Ait]%ÌYT djaa-cao kama krNaa–yaa ka-caa–yaaMnaa p`ao%saahna mhNaUna %yaacyaa vaotnaEaoNaIt inayaimatpNao doya haoNaa–yaa vaotnavaaZIvyaitir@t ek ikMvaa daona jaada vaotnavaaZI p`itvaYaI- 1 Aa^@Taobar ha gaRhIt idnaaMk QaÉna %yaa AnauYaMgaanao doNyaacaI yaaojanaa Aaho. yaa AagaavaU vaotnavaaZI p`itvaYaI- 1 Aa^@Taobar yaa AaQaarBaUr idnaaMkasa doNyaat yaotat. ekUNa saMvagaa-cyaa 5 T@ko kma-caa–yaaMnaa AagaavaU vaotnavaaZIcao laaBa dota yaotat. %yaapOkI 2 T@ko kma-caa–yaaMnaa daona AagaavaU vaotnavaaZI AaiNa 3 T@ko kma-caa–yaaMnaa ek vaotnavaaZ doya zrto. %yaakirta Saasanaanao inakYa ivaiht kolaolao Aahot.

AagaavaU vaotnavaaZI maMjaUr krNyaasaMbaMQaI Saasanaanao vaoLaovaoLI inaga-imat kolaolyaa sava- AadoSaaMcaa gaaoYavaara saMkilat svaÉpat Saasana pirp~k¸ ËmaaMk Aavaovaa–2006Àp`.Ë.208 À06ÀAaz idnaaMk 14 iDsaoMbar¸ 2006 Anvayao inaga-imat krNyaat Aalaolaa Aaho.

12´ kalabaQd pdaonnatIÀsaovaaMtga-t AaEvaaisat p`gatI yaaojanaa Á–

Saasana saovaot kaya-rt Asalaolaa kma-caarI pdaonnatIcyaa saMQaI ABaavaI maUL saMvagaa-t baracakaL kaya-rt rahtao.%yaamauLo kamaavar ivaprIt pirNaama doKIla haotao. yaa baabaIcaa ivacaar kÉna Saasanaanao jaUna 1995 maQyao p`qamatÁ Arajapi~t saMvagaa-kirta “ kalabaQd pdaonnatI yaaojanaa ” sauÉ kolaI. tI Aata “ saovaaMtga-t AaEvaaisat p`gatI yaaojanaa ” yaa naavaanao sauQaairt kolaI AsaUna Aata gaT ‘ A ’ maQaIla kinaYz stravarIla pdapya-ntcao AiQakarIÀkma-caa–yaaMnaa %yaa pdavar 12 vaYaa-cyaa inayaimat saovaonaMtr inakT vairYz pdacaI vaotnaEaoNaI imaLU Sakto. yaa yaaojanaoAMtga-t jarI vairYz vaotnaEaoNaI imaLt AsalaI trI kma-caa–yaacyaa saMvaga-¸ pdnaama AaiNa jabaabada–yaa yaat kaoNatahI badla haot naahI. hI kovaL kma-caa–yaaMnaa idlaolaI ek savalat AsaUna tao h@k p`sqaaipt haot naahI.

14´ pdaonnatI Á–

pdaonnatI hI naohmaI inakTcyaa kinaYz saMvagaa-tIla ]maodvaaracaI vairYz pdacaI kt-vyao Àjabaabada–yaa par paDNyaacaI pa~ta AjamaavaUna idlaI jaato. saovaa p`vaoSa inayamaat gauNaao<aracao p`maaNa ivaiht kolaolao Asalyaasa pdaonnatIcyaa vaaTyaacyaa pdsaM#yaocyaa mayaa-dot rahUna pdaonnatInao pdo Barta yaotat. Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1094Àp`.Ë.4À94 Àbaara¸ idnaaMk 7 maaca- 1996 Anausaar gauNaao<aracao p`maaNa saMvagaa-tIla ekUNa saM#yaosa laavaavayaacao Aaho.

A´ ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIÀinavaDsaUcaI tyaar krNao ³ inavaDsaUcaI tyaar krNyaacao TPpo ´Á– ]maodvaaracaI pdaonnatIsaazI pa~ta zrivaNyaabaabat pxapat hao} nayao yaasaazI inayau>I

AiQaka–yaasa savaa-iQakar na dota ikmaana tIna to jaastIt jaast saha vairYz AiQaka–yaaMcaI ivaBaagaIya pdaonnatI saimatI sqaapna kÉna %yaa saimatImaaf-t pdaonnatIcaI pa~ta inaiScat kolaI jaato. yaa saimatIsa vaOQaainak djaa- p`aPt vhavaa tsaoca yaa saimatIcaI kaya-pQdtI kaya AsaavaI yaabaabat

Page 515: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

463

doKIla saMivaQaanaacyaa AnaucCod 309 KalaI inavaDsaUcaI tyaar krNyaasaMbaMQaacao inayama p`isaQd kravaot ASaa saUcanaa Saasana pirp~k ¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.1081À1351ÀsaIAar–6À85Àbaara idnaaMk 23 jaulaO¸1985 Anvayao doNyaat Aalyaa Aahot.

pdaonnatIbaabat KalaIla p`mauK TPPyaat kaya-vaahI AasqaapnaaMnaI kravayaacaI Aaho Á–

ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIÀinavaD saimatIcaI sqaapnaa–³ ikmaana tIna AaiNa kmaala saha AiQaka–yaaMcaI saimatI sqaapna krNyaat yaoto. %yaapOkI ek AiQakarI maagaasavagaI-ya Asaavaa.´

inavaD kravayaacyaa pdaMpoxaa vairYz djaa-cao AiQakarI saimatIt Asaavaot. saimatIcyaa baOzka saaQaarNatÁ saPToMbar¸ maihnyaat vhavyaat. saMpUNa- vaYaa-tIla ir> pdo AMdaijat kÉna vaYaa-kirta ekca inavaDsaUcaI kravaI. maagaasavagaI-yaaMsaazI pdaMcao AarxaNaÀBaravayaacaI Aarixat pdoÀAarxaNa ibaMdU¸ ivacaaraQaIna xao~at p`%yaok p`vagaa-cao ³KulaoÀmaagaasavagaI-ya´ iktI ]maodvaar Asaavaot¸ inavaDsaUcaI kSaI tyaar kravaI yaabaabat maaga-dSa-k saUcanaa. ivacaaraQaIna xao~atIla sava- kma-caa–yaaMcyaa AVyaavat gaaopnaIya Ahvaala nas%yaa saimatIsa saadr krNao.

ivacaaraQaIna xao~atIla jyaoYztobaabatcao vaad %yaaMcaovarIla ivaBaagaIya caaOkSaI [. maaihtI saimatIsa saadr krNao.

inavaDsaUcaItIla jyaoYzta zrivaNao. AMitma inavaDsaUcaI.

ba´ inavaDsaUcaI tyaar krtaMnaa laxaat Gyaavayaacyaa baabaIÁ–

³1´ jyaa pdavar pdaonnatI VavayaacaI Aaho %yaa pdacyaa saovaap`vaoSa inayamaatIla inayau>Icao maaga-¸ %yaaMcao p`maaNa %yaanausaar inavaDsaUcaIcyaa idnaaMkapya-nt krNyaat Aalaolyaa ekUNa inayau@%yaa¸ %yaa AnauYaMgaanao ivacaaraQaIna inavaDsaUcaItIla ir> pdo ¸ pdaonnatI kI naamainado-Sana kaoTyaatIla Aahot. idnaaMk 7 maaca- 1096 cyaa AadoSaanausaar saMvagaa-caa AaZavaa GaovaUna saovaa p`vaoSa inayamaat ivaiht kolaolyaa ivaivaQa p`maaNaanausaar %yaa %yaa kaoTyaatIla pdo inaiScat kravaIt.

³2´ maagaasavagaI-ya ivaivaQa GaTkaMkirta rajyaat ivaiht kolaolao p``cailat AarxaNa KalaIlap`maaNao Aaho. %yaap`maaNao pdaonnatIcyaa kaoTyaatIla Baravayaacyaa pdaMsaazI AarxaNa zovaavao.

AnausaUicat jaatI .. .. 13 T@ko. AnausaUicat jamaatI . .. 7 T@ko. ivamau> jaatI ³A´ . .. 3 T@ko. BaT@yaa jamaatI ³ba´ .. 2.5 T@ko. BaT@yaa jamaatI ³k´ .. 3.5 T@ko. BaT@yaa jamaatI ³D´ .. 2 T@ko. ivaSaoYa maagaasa p`vaga- .. 2 T@ko.

³3´ rajya Saasanaanao jaanaovaarI¸ 2004 pasaUna jaarI kolaolyaa AarxaNa kayaVanausaar gaT “ D ” to gaT “ A ” maQaIla sava- TPPyaaMcyaa pdavarIla pdaonnatIt maagaasavagaI-yaaMcyaa ivaivaQa p`vagaa-saazI ³[.maa.va.vagaLUna ´ AarxaNa zovaavayaacao Aaho. Saasana inaNa-ya¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë. baIsaIsaI 1097Àp`.Ë.63À97À16–ba idnaaMk 18.10.1997 maQaIla inadoSaanausaar

ivabaama.

Page 516: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

464

pdaonnatIcyaa kaoTyaatIla pdaMcyaa saM#yaosa AarxaNaacao p`maaNa laavaUna AarxaNaacaI inayat pdsaM#yaa inaiScat kravayaacaI Aahot.

15´ maanaIva idnaaMk ( Deemed date )

Saasana saovaotIla kma-caarIÀAiQakarI yaManaa to jyaoYz va pa~ AsaUnahI pdaonnatIcyaa saMdBaa-t Davalalao gaolao AaiNa kinaYzasa inayaimat pdaonnatI imaLalaI Asalyaacao inaiScat Jaalao tr %yaaMnaa pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk doNyaabaabat ivaiht trtudInausaar ivacaar krNyaat yaavaa. ³A´ Saasana AiQasaUcanaa¸saamaanya p`Saasana ivaBaaga Ë.esaAarvhI 1076 Àbaara idnaaMk 21 jaUna 1982 Anvayao ivaiht kolaolyaa jyaoYztocyaa ivainayamaatIla inayama 5 maQyao yaabaabatcyaa trtudI AMtBa-Ut Aahot. qaaoD@yaat saMvagaa-tIla kinaYz ]maodvaar inayaimat pdaonnat Jaalaolyaa idvasaapasaUna to laaBa p`%yaxa pdaonnatI imaLalaI nasataMnaahI kovaL Anyaaya inavaarNaaqa- p`dana krNao yaamauLo Sa@ya haoto. ³ba´ yaasaazI saMbaMiQat kma-caarI jaao p`%yaxa pUvaI-cyaa inavaDsaUcaIt samaaivaYT naahI %yaacao %yaa %yaa vaYaa-cyaa inavaDsaUcaIt samaavaoSa Asalaolyaa %yaacyaa kinaYzacyaa sqaanaavar samaavaoSa krNao Apoixat Aaho.%yaamauLo saMbaMiQat vaYaa-cyaa inavaDsaUcaIt samaavaoSanaasaazI ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIvdaro pa~ pa~ta AajamaavaUna samaavaoSaasaazI iSafarsa haoNao AavaSyak Asato. %yaasaazI inavaDsaUcaI tyaar krtovaoLI kravayaacaI sava- kaya-vaahI kravaI laagato. maa~ inavaDsaUcaIt %yaavaoLI kma-caa–yaacyaa samaavaoSanaasaazI pd ]plabQa nasalyaasa inavaDsaUcaItIla %yaa %yaa p`vagaa-tIla kinaYz ]maodvaaracao naava saMbaMiQat inavaDsaUcaItUna vagaLUna puZIla vaYaa-tIla inavaDsaUcaIt samaavaoSana kÉna kma-caa–yaasa %yaa inavaDsaUcaIt samaavaoSanaasaazI pd ]plabQa kÉna Vavao laagato. yaa kaya-vaahIsa ekasa ek t<va Asao saMbaaoQalao jaato. %yaamauLo inavaDsaUcaIcaa Aakar kayama rahtao. @vacaIt kahI zraivak kalaavaQaIsaazI AiQasaM#ya pd doKIla inamaa-Na kravao laagato. ³k´ kma-caa–yaalaa jyaa pdavarIla maanaIva idnaaMk Vavayaacaa Aaho %yaa pdavar %yaalaa p`%yaxa pdaonnatI imaLNao AavaSyak Aaho¸ prMtU saovaomaQyao Asatanaa %yaalaa jar p`%yaxa pdaonnatI imaLalaI naahI tr pdaonnatIcaa maanaIva idnaaMk dotaMnaa maharaYT/ naagarI saovaa ³saovaocyaa sava-saaQaarNa SatI-´ inayama 1981 maQaIla inayama 32 maQaIla trtudI iSaiqala krNao AavaSyak zrto.ASaa p`krNaI saamaanya p`Saasana ivaBaaga AaiNa iva<a ivaBaaga yaaMcaI maanyata GaoNao AavaSyak Aaho. maanaIva idnaaMkacaI p`krNao sava-saaQaarNapNao jyaa karNaMamauLo ]d\Bavatat tI karNao KalaIlap`maaNao Aahot. tI ivacaarat GaovaUna maanaIva idnaaMkacaI p`krNao ]d\BavaNaar naahIt yaacaI kaLjaI Aasqaapnaa AiQaka–yaManaI GyaavayaacaI Aaho. maa~ ASaI p`krNao ]d\Bavalyaasa %yaa p`krNaacaI tpasaNaI AadoSaatIla trtudI ivacaarat GaovaUna kravayaacaI Aahot. ³D´ maanaIva idnaaMkacaI p`krNao ]d\BavaNyaacaI sava-saaQaarNa karNao Á– maanaIva idnaaMkacaI p`krNao ]d\BavaNyaacaI sava-saaQaarNa karNao KalaIlap`maaNao Asalyaacao inadSa-naasa yaoto. ³1´ gaaopnaIya AhvaalaatIla p`itkUla Saoro vaoLovar na kLivaNao  %yaaMcaI vastuinaYz p`tvaarI na haoNao ivaBaagaIya pdaonnatI saimatIcyaa baOzkIcyaavaoLI AVyaavat gaaopnaIya Ahvaala ]plabQa nasaNao va %yaamauLo %yaaMcaI p`krNao KulaI zovaNao ikMvaa pdaonnatIsaazI Apa~ zrivaNao. ³2´ saovaa jyaoYzta yaadI AVyaavat nasaNao jyaoYztotIla badla iSavaaya sava- AiQaka–yaaMnaaÀ kma-caa–yaaMnaa saovaa jyaoYzta yaadI vaoLIca ]plabQa na JaalyaamauLo AiQakarIÀkma-caarI yaaMnaa saovaa jyaoYzta yaadItIla %yaaMcao sqaana maaihtI nasaNao.

Page 517: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

465

³3´ ivaBaagaIya pirxaa ]<aINa-À ]SaIra ]<aINa-ÀAnau<aINa- Jaalyaacyaa karNaastva tsaoca ]<aINa- haoNyaapasaUna saUT imaLalyaanaMtr prIxaa inayamaaMnausaar saovaajyaoYzta yaadIt vaoLIca sauQaarNaa na krNao p`Saasanaacyaa caukIstva [tr kinaYzaMsamavaot ivacaar na haoNao. ³4´ maagaasavagaI-yaaMcyaa pdaonnaatI saMdBaa-tIla AarxaNa QaaorNaacaI kaTokaorpNao AMmalabajaavaNaI na krNao. ³5´ pdaonnatIsaazI ivacaar krtanaa ivaBaagaIya caaOkSaI p`laMibat AsaNao kahI kalaavaQaInaMtr ivaBaagaIya caaOkSaIcaa inaNa-ya hao}na %yaamaQyao inadao-Ya sauTNao vaa ikrkaoL iSaxaa haoNao. ³6´ pdaonnatIsaazI ivacaar Jaalaolaa AsataMnaa AiQakarIÀkma-caarI inalaMibat AsaNao va %yaanaMtr tao AMSatÁ ikMvaa pUNa-tÁ daoYamau> haoNao. ³7´ Ba`YTacaarÁ laacalaucapt p`krNaI nyaayaalayaat gaunha daKla Asalyaanao pdaonnatI na doNao va inadao-Ya sauTlyaanaMtr maanaIva idnaaMk doNao. ³8´ inavaDsaUcyaaMnaa AayaaogaacaI maanyata na GaoNao pirNaamaI dIGa-kaL pdaonnatI ta%pur%yaa svaÉpat caalaU rahNao¸ pdaonna%yaa inayaimat JaalyaaiSavaaya maanaIva idnaaMkacaa ivacaar krNao Sa@ya nasato. ³9´ pdaonnatIcyaa inayaimat kaoTyaaKorIja naamainado-Sanaakirta Asalaolyaa kaoTyaatIla pdaMvar pdaonna%yaa idlyaa jaatat va BaivaYyaat pdaonnatIsaazI ]plabQa haoNaa–yaa pdaMvar %yaa samaayaaoijat kolyaa jaat naahIt. sadr karNao AaiNa maanaIva idnaaMkacyaa p`krNaaMcaI tpasaNaI krtaMnaa laxaat Gyaavayaacao mau_o Saasana pirp~k¸ saamaanya p`Saasana ivaBaaga¸ Ë. esaAarvhI 2002Àp`.Ë.2À2002À12 idnaaMk 6 jaUna¸ 2002 Anvayao sava- ivaBaaga Àkayaa-layaaMnaa kLivalao Aahot.

16´ vayaacyaa 49À54 vaYaa-naMtr saovaot zovaNyaasaMbaMQaIcao ivaSaoYa punaiva-laaokna Á– zraivak vayaanaMtr ikMvaa saovaonaMtr kma-caa–yaacaI saovaot kama krNyaacaI pa~ta AajamaavaNao

ha vayaacyaa 49–54 vaYaa-naMtrcyaa punaiva-laaoknaacaa mau#ya ]_oSa Aaho. Apoixat djaa-cao kama kÉ na SakNaa–yaa Akaya-xama AiQakarIÀkma-caa–yaaMcyaa saovaa %yaaMcyaa inavaR<aIcyaa inayat vayaaomaanaapUvaI-ca samaaPt krta yaavyaat AaiNa saovaotIla kaya-xamata iTkUna rhavaI yaasaazI ho ivaSaoYa punaiva-laaokna krNyaat yaoto. yaasaazI kma-caa–yaacyaa saovaa kalaavaQaItIla sava- gaaopnaIya AhvaalaaMcyaa AaQaaro AaZavaa GaovaUna vayaacyaa 49–54 vaYaa-naMtr saovaot puZo caalaU zovaavao ikMvaa ksao yaabaabatcaa inaNa-ya GaoNyaat yaotao.yaakirta ekUNa sava- kalaavaQaItIla gaaopnaIya AiBalaoKacaa ivacaar krNyaat yaot Asalaa trI SaovaTcyaa paca vaYaa-cyaa gaaopnaIya AhvaalaaMvar p`amau#yaanao ivaSaoYa Bar idlaa jaatao. gaaopnaIya AhvaalaaMcaI sarasarI p`tvaarI ba mhNajao ikmaana caaMgalaa djaa- imaLivaNaa–yaa AiQakarIÀ kma-caarI yaaMnaa puZIla punaiva-laaoknaÀinayatvayamaanaapya-nt saovaot puZo caalaU zovalao jaato. yaabaabatcao inaNa-ya %yaakirta sqaapna kolaolaI punaiva-laaokna saimatI Gaot Asato.

³[´ inavaR<a haotaMnaaÀinavaR<a JaalyaavarÁ–

SaasakIya saovaotIla p`vaoSaasaazI ikmaana 18 vaYao- AaiNa kmaala 33 vaYao- hI sava-saaQaarNa vayaaomayaa-da inaiScat kolaolaI Aaho. yaaiSavaaya ivaivaQa ivaSaoYa&ta AavaSyak Asalaolyaa saovaaÀpdasaazI yaapoxaa vaogaLI kmaala vayaaomayaa-da p`saMgaanauÉp inaiScat kolaI jaato. %yaacap`maaNao Saasanaanao kahI GaTk ]da.svaatMHya saOinakaMcao naamainado-iSat¸ p`klpga`st [. yaacaosaazI Saasana p`vaoSasaazI vayaaomayaa-docyaa vaogavaogaLyaakmaala vayaaomayaa-da inaiScat kolyaa Aahot.maagaasavagaI-ya ]maodavaaraMsaazI yaa kmaala vayaaomayaa-daMmaQyao 5 vaYao- vaaZ krNyaacao Saasana QaaorNa AMmalaat Aaho.

Page 518: ZP Beed BK -I-1.pdfII P`astavanaa XaasakIya saovaot kama krtanaa Asao AaZLUna Aalao kI¸ kahI jaunyaa Saasana inaNa-yaacao saMdBa- caTkna ]plabQa haot naahIt. kayaa-layaaMnaasauQda

466

yaap`maaNao Saasana p`vaoSaasaazI kmaala vayaaomayaa-dot vaOivaQya Asalao trI saovaainavaR<aIsaazIcaI vayaaomayaa-da inaiScat svaÉpacaI Aaho. maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQaIla inayama 10 Anausaar rajya SaasakIya kma-caa–yaaMcyaa gaT A¸ba¸ va k saazI 58 vaYao- AaiNa gaT ‘ D ’ saazI 60 vaYao- ho saovaainavaR<aIcao inayama vayamaana inaiScat kolao Aaho. %yaamauLo vayaacyaa kaoNa%yaahI vaYaI- SaasakIya saovaot p`vaoSa kolaa trI yaa inayat vayamaanaacao idvaSaI %yaatIla kolaolyaa Ah-takarI saovaocyaa kalaavaQaInausaar saovaainavaR<aIvaotna va inavaR<aIivaYayak [tr laaBa Anau&oya zrtat. %yaakirta sava-saaQaarNa SatI- va ATI maharaYT/ naagarI saovaa ³ inavaR<aIvaotna´ inayama 1982 maQyao namaUd kolaolyaa Aahot.tsaoca inavaR<aIcao ivaivaQa p`karhI %yaat saivastr namaUd kolao Aahot. sava-saaQaarNapNao inayat vayamaana pUNa- Jaalyaavar kma-caa–yaasa KalaIlap`maaNao laaBa Anau&oya AahotÁ– ³1´ inavaR<aIvaotna³ inavaR<aIvaotnaacao dr inavaR<aIcaa p`kar AaiNa vyatIt kolaolyaa Ah-takarI

saovaovar AvalaMbaUna ´ ³2´ maR%yaU –ina– saovaainavaR<aI ]pdana. ³3´ inavaR<aIvaotnaacao AMSaraSaIkrNa. ³4´ BaivaYya inavaa-h inaQaIcao AMtIma p`dana. ³5´ zova saMlagna ivamaa yaaojanaa ³ saovaot AsataMnaacao kma-caarI idvaMgat Jaalyaasa

kuTuMibayaaMnaa imaLNaarI r@kma. ´ ³6´ gaT ivamaa yaaojanaotIla jamaa r@kma. ³7´ iSallak Aija-t rjaocao samamaUlya.

maa~ ho sava- laaBa inavaR<aIvaoLI ivanaasaayaasa¸ ivanaaivalaMba imaLavaot yaasaazI saovaapustkatIla naaoMdI AVyaavat AsaNao naamainado-Sana pirpNa- Asaavaot ivaBaagaIya caaOkSaI ikMvaa kaoNatohI iSastBaMga ivaYayak p`krNa p`laMibat nasaavao¸ saovaocaI vaotnaacaI pDtaLNaI JaalaolaI AsaavaI. SaasakIya doNaI p`laMibat nasaavaI tsaoca saovaaivaYayak kaoNatIhI ~uTI pUt-tosaazI p`laMibat nasaavaI hI vyavaQaanao paLavaI laagatat. Anyaqaa kaoNa%yaahI karNaastva saovaainavaR<aIcyaa laaBaaMvar ivapirt pirNaama hao} Saktat. yaapOkI bahutaMSa baabaI Aasqaapnaa SaaKaÀraoK SaaKa yaaMcaomaaf-t hataLlyaa jaat Asalyaa trI AiQakarIÀkma-caarI svatÁcyaa saovaaivaYayak baabatIt jaagaÉk rahUna sava- baabaIMcaI vaoLcyaa vaoLI pUt-ta krNao AavaSyak Asato svatÁkDIla saovaapustkacaI jaI duyyama p`t zovaNyaacaI sauivaQaa Saasanaanao idlaolaI Aaho %yaamaagaIla Saasanaacaa ha ]da<a hotU sava-MaMnaIca Qyaanaat GaoNao garjaocao Aaho. duyyama saovaapustk svatÁcyaa AK%yaarIt zovaUna %yaat vaoLaovaoLIcyaa naaoMdI Aasqaapnaa AiQaka–yaaMkDUna kÉna Gaotlyaasa saMBaavya ~uTIMcaI pUva- klpnaa yaovaUna %yaaMcao inarakrNa vaoLIca krta yao} Sakto AaiNa %yaavdaro inavaR<aIvaotnaacao laaBa ivaiht maudtIt imaLNao sahja Sa@ya hao} Sakto.

Saasana AiQasaUcanaa¸ iva<a ivaBaaga Ë.AMinayaao–1005À126Àsaovaa–4 idnaaMk 31 Aa^@Taobar¸ 2005 Anvayao Aata idnaaMk 1 naaovhoMbar 2005 naMtr saovaa p`vaoSa krNaa–yaa SaasakIya kma-caa–yaaMnaa inavaR<aIvaotna AaiNa sava-saaQaarNa BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa saQyaacyaa trtUdI eovajaI AMSadayaI inavaR<aI vaotna AaiNa AMSadayaI BaivaYya inavaa-h inaQaIcyaa navaIna yaaojanaa laagaU krNyaat Aalyaa Aahot. %yaaMcaa saivastr tpSaIla AVap jaahIr Jaalaolaa naahI.³KalaIla TIp phavaI ´ tqaaip sauQairt yaaojanaaMcao laaBa imaLNyaakirta doKIla saovaaivaYayak sava- baabaIMcaI¸%yaatIla ~uTIMcaI pUt-ta AavaSya rahIla.³ navaIna “ pirBaaiYat AMSadana inavaR<aIvaotna yaaojanaocyaa ” AMmalabajaavaNaIcaI kaya-pQdtIsaazI idnaaMk 7 jaulaO

2007 caa Saasana inaNa-ya¸iva<a ivaBaaga¸ Ë.AMinayaao 1007À18Àsaovaa 4 phavaa.´ ³maharaYT/ rajya rajapi~t AiQakarI mahasaMGa vaQaa-pna idna ivaSaoYaaMk–2007 maQaUna saaBaar.´ ivabaama. @@@@@@@@@@