ZONGULDAK KARAELMAS ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ JEODEZİ VE FOTOGRAMETRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR PROGRAMLARI AÇIKLAMA DOSYASI Harita Yük. Müh. Akın KISA BURSA - 1998
ZONGULDAK KARAELMAS ÜNİVERSİTESİ
FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
JEODEZİ VE FOTOGRAMETRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLGİSAYAR PROGRAMLARI AÇIKLAMA DOSYASI
Harita Yük. Müh. Akın KISA
BURSA - 1998
1
GAUSS - KRÜGER ve UTM PROJEKSİYONU
Gauss-Krüger projeksiyonu yer elipsoidinin düzlem üzerine konform projeksiyonudur. Bu projeksiyon
Türkiye’de 1931 yılından beri kullanılmaktadır. 1/25000 ölçekli ve 1/5000 ölçekli harita serileri bu
projeksiyon sisteminde üretilmektedir.
Gauss-Krüger projeksiyonunun matematik bağıntıları yer elipsoidi ile düzlemdeki izometrik
parametrelerin karşılaştırılmasıyla elde edilir. Ayrıca elipsoid üzerinde alınacak bir meridyenin
uzunluğunu koruyarak, düzlemde X ekseni olarak alınması koşulunun da gerçekleşmesi, projeksiyon
modelinin oluşturulmasında gözönünde bulundurulur. Böylece, yer elipsoidinin seçilen bir meridyeni
projeksiyon düzleminde X eksenini, buna dik olan ekvator da Y eksenini temsil eder. Projeksiyonun
orta meridyenden uzaklaşıldıkça uzunluk deformasyonu Y değerine bağlı olarak artacaktır.
Deformasyon artışını sınırlı bir değerde tutabilmek için orta meridyenin iki tarafında en çok 3 boylam
farkı olan kısımların bir projeksiyon sistemine alınması düşünülmüştür. Büyük ölçekli haritalarda ise bu
sınır 1 30’ ya kadar indirilmektedir. Böylece genelde 6 ve 3 genişlikli dilimler oluşturularak her bir
dilimin projeksiyonu bağımsız olarak yapılır. Gauss-Krüger projeksiyonunda elde edilen düzlem
koordinatları genellikle Yg ve Xg simgeleriyle gösterilir. Türkiye’de 1/25000 ve daha küçük ölçekli
haritalar için 6 dilim genişliği, 1/5000 ve daha büyük ölçekli haritalar için de 3 dilim genişlikleri
kullanılmaktadır. Uygulamada Gauss-Krüger projeksiyon koordinatları olduğu gibi değil “Universal
Transvers Mercator Grid System - (UTM)” denilen projeksiyon sistemine dönüştürülerek kullanılır.
Bu amaçla yeryuvarı 6 genişlikli 60 projeksiyon dilimine ayrılır, her dilimin orta meridyeni sistemin X
eksenini tanımlar. Dilimin kuzey ve güney sınırları 80 kuzey ve 80 güney enlemleridir. Her dilim 180
meridyeninden başlayarak doğuya doğru artan sırada bir numara alır. Bu numaraya “dilim numarası -
DN” adı verilir. Her bir projeksiyon diliminin X eksenini oluşturan orta meridyen boylamı, (o), ile
dilim numarası (DN) arasındaki ilişki,
o = (DN) * 6 - 3 - 180
bağıntısıyla sağlanır. UTM projeksiyon sistemi için oluşturulan bu bölümlemeye göre Türkiye’nin
içinde bulunduğu dilimler 35, 36, 37, 38 numaralı dilimlerdir ve bu dilimlerin orta meridyenleri de 27,
33, 39, 45 doğu meridyenleridir.
2
UTM projeksiyon sistemindeki düzlem koordinatlar, Yg ve Xg Gauss-Krüger düzlem
koordinatlarının değiştirilmesiyle elde edilir, “SAĞA” ve “YUKARI” adlarını alırlar. Sağa ve Yukarı
değerler,
SAĞA = DN (Yg * mo + 500000)
YUKARI = Xg * mo
eşitlikleriyle hesaplanır. Mo katsayısı küçültme faktörü olup değeri mo = 0.9996 ‘dır. Bağıntıda
görüleceği gibi Yg ve Xg bu faktörle küçültülmektedir. Ancak ordinat yönünde negatif değerlerden
kurtulmak için (yg * mo) büyüklüğüne 500000 m eklenmektedir. Bulunan bu değerlerin baş tarafına
da DN tanıtıcı kod olarak konulmakta ve böylece SAĞA değer elde edilmektedir.
3 genişlikli dilimlerin kullanıldığı projeksiyon sistemlerinde, uygulanan standartlara göre, dilim orta
meridyenleri, Türkiye için 27, 30, 33, 36, 39, 42, 45 doğu meridyenleridir. Bu projeksiyon
sisteminde geçerli olan düzlem koordinatlar,
SAĞA = Yg * mo + 500000
YUKARI = Xg * mo
bağıntılarıyla elde edilen “SAĞA” ve “YUKARI” değerlerdir. Buradaki küçültme faktörü
mo = 1.0000 olarak alınır (KOÇAK, 1984 s 1-4).
3
KOMŞU PROJEKSİYON DİLİMLERİ ARASINDA KOORDİNAT DÖNÜŞÜMÜ
Gauss-Krüger projeksiyonunun uygulamasında projeksiyondan kaynaklanan deformasyonları sınırlı
büyüklüklerde tutmak amacıyla, projeksiyon orta meridyeninin her iki tarafında yine meridyen
yaylarıyla sınırlandırılmış eşit alanlar tanımlanır. Bu alanın dışında kalan kısımlar için bu kez yeni bir
projeksiyon sistemi oluşturulur. Böylece tüm alan yeter sayıda projeksiyon sistemleriyle kapatılarak
istek karşılanır. Gauss-Krüger projeksiyonuna dayalı olarak geliştirilen UTM (6) ve UTM (3)
projeksiyon sistemlerinde bu sınırlar sırasıyla 6º ve 3º olarak tesbit edilmiştir. Oluşturulan her bir
projeksiyon sistemi bağımsız bir sistemdir, yani komşu dilimdeki projeksiyon sistemiyle bir ilişkisi
yoktur. İki dilimin ortak sınırı civarında bulunan bölgelerde yapılacak çalışmalarda, noktaların aynı bir
koordinat sistemi içinde bulunması zorunluluğu vardır. Örneğin böyle bir arazi kesiminde, daha önce
UTM (6) ya da UTM (3) sisteminde hesaplanmış olan noktalara dayalı olarak, bir nirengi çalışmasının
sonuçlandırılabilmesi, komşu dilimlerde yer alan eski noktaların aynı bir dilim içinde koordinatlarının
bilinmesini gerektirir. Böyle bir istek ancak ‘komşu projeksiyon dilimleri arasında koordinat
dönüşümü’ ile karşılanabilir (KOÇAK, 1984 s 29).
4
COĞRAFİ KOORDİNATLARA GÖRE PAFTA BÖLÜMLEME VE ADLANDIRMA
Paralel ve meridyen yayları yeryüzünü parçalara ayırmışlardır. Bu parçaların büyüklüğü seçilecek
paralel ve meridyen yaylarının değerlerine göre, dakika aralıklarına karşılık gelen büyük alanlarda
olabilir. Haritanın ölçeğine ve altlığın boyutlarına göre seçilecek uygun aralıklı paralel ve meridyenlerin
sınırladığı alanlar bir paftaya girecek alanı belirtir. Paralel ve meridyen yayları paftanın kenar çizgilerini
oluşturur.
Paftalar ya içinde bulunulan en büyük kentin ismi ile, ya bir numara ile, ya bir harf ile, ya da harf ve
numaranın birlikte kullanımı ile tanımlanır ve pafta indeksini oluşturur.
Uluslararası standartlara göre ülkelerin gerek ulusal, gerekse uluslararası temel haritaları genellikle
UTM projeksiyonunda yapılmaktadır.
UTM projeksiyonunda yeryüzü başlangıç meridyeninden başlayarak 6 boylam aralıklı dilimlere
ayrılmıştır. Bunlara “Grid dilimi” adı verilir. Her bir grid dilimi başlangıç meridyeninden doğuya doğru
31, 32, 33, ..... numaraları ile, batıya doğru 30, 29, 28, 27, ...... numaraları ile numaralandırılmıştır.
Ayrıca ekvatordan başlayarak 80 kuzey ve 80 güney paralel dairelerine kadar 8 enlam aralıklı
kuşaklar meydana getirilmiştir. Bu kuşaklar da kuzeye doğru N, P, Q, ..... güneye doğru M, L, K, ......
harfleriyle isimlendirilmişlerdir. 6 aralıklı meridyen ve 8 aralıklı paralel dairelerin oluşturduğu bu
küçük coğrafi alanlara “grid bölgesi” denir. Bir grid bölgesi bulunduğu grid diliminin numarası ve
bulunduğu enlem kuşağının harfi ile isimlendirilir. Bir grid bölgesinin kuzey-güney biçiminde ikiye
bölünmesiyle ortaya çıkan 6 x 4 boyutlu alan uluslararası 1/1000000 ölçekli haritanın kapladığı alanı
verir. Bu pafta, içinde bulunan en büyük kentin ismini alır. 1/1000000 ölçekli paftanın dörde
bölünmesiyle elde edilen 2 x 3 boyutlu alan ise 1/500000 ölçekli haritanın pafta boyutlarını belirler.
Bu paftalar da yine içinde bulunduğu en büyük kentin ismini alır.
Uluslarası 1/250000 ölçekli haritaların pafta bölümlemesine göre enlemi 40 ‘ye kadar olan kısımlarda
pafta boyutları 1 30’ x 1 dir. Yani 1/500000 ölçekli bir haritanın dörde bölünmesiyle elde edilir.
40 - 60 enlemleri arasında pafta boyutu 2 x 1 ; 60 - 68 enlemleri arasında 3 x 1 ve 68 den
yukarı enlemlerde ise bu boyut 4 x 1 olmaktadır. 1/250000 ölçekli haritaların paftaları da içinde
bulunduğu en büyük kentin ismini alır.
5
Uluslararası indeks 1/1000000 , 1/500000 ve 1/250000 ölçekleri kapsar. 1/250000 den büyük
ölçeklerin pafta bölümlemeleri ulusal olup her ülke kendine uyan bir bölümleme yaparak indekslerini
oluşturmuşlardır. 1/100000 ölçekli ve daha büyük ölçekli haritaların ulusal indeksi şu şekilde yapılır
(KOÇAK, 1985-b s.15):
1/100000 Ölçekli Paftalar :
1/100000 ölçekli paftanın boyutları 30’ x 30’ dır. 1/250000 lik paftanın 1 30’ lık kenarının üç eşit
kısma, 1 lik kenarın iki eşit kısma bölünmesi ile elde edilir. Yani bu ölçekteki paftalar 30’ lık enlemler
ile 30’ lık boylamlar arasında kalan alanı kapsar. Batıdan doğuya doğru her 30’ lık boylam aralığına 1
den itibaren numara verilir. Ayrıca kuzeyden güneye doğru her 30’ lık enlem aralığına da A dan
itibaren bir büyük harf verilir. Böylece 1/100000 ölçekli pafta, bulunduğu enlem aralığının harfi ve
boylam aralığının numarası ile isimlendirilir. Paftanın isminin başında, içinde bulunduğu 1/250000
ölçekli paftanın da ismi yer alır.
1/50000 Ölçekli Paftalar :
Bu paftalar, 1/100000 ölçekli paftaların dört eşit parçaya bölünmesiyle elde edilir. Boyutları 15’ x 15’
dır. Her bir parçaya kuzeybatıdaki paftadan başlamak ve saat ibresi yönünde devam etmek üzere a, b,
c, d harfleri verilir. Bu harfler, 1/100000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra
yazılarak 1/50000 ölçekli pafta numaralanır.
1/25000 Ölçekli Paftalar :
1/25000 ölçekli paftalar, 1/50000 ölçekli paftanın dörde bölünmesiyle elde edilir. Boyutları 7’ 30” x 7’
30” dır. Her pafta sırasıyla 1, 2, 3, 4 rakamlarıyla numaralanır ve içinde bulunduğu 1/50000 ölçekli
pafta numarasının hemen arkasına yazılmak suretiyle 1/25000 ölçekli paftanın numaraları elde edilir.
1/10000 Ölçekli Paftalar :
6
1/10000 ve 1/5000 ölçekli haritalar 3 dilim ilkelerine göre geliştirilen UTM projeksiyonunda
yapılmaktadır. Pafta bölümlemesi 1/50000 ölçekli paftaya dayalı olarak yapılmaktadır. 1/50000 ölçekli
pafta her iki yönde 3’ aralıkla bölünür, ortaya çıkan 25 pafta 1/10000 ölçekli paftanın kapladığı alanı
gösterir. Boyutları 3’ x 3’ dır. Bu paftalar 01 den başlayarak 25 e kadar numaralanır. Bu numaralar
1/50000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/10000 ölçekli paftalar
numaralanır.
1/5000 Ölçekli Paftalar :
1/5000 ölçekli paftalar Türkiye için kabul edilen Gauss-Krüger projeksiyonunda 3 lik dilim esasına
göre yapılır. Pafta boyutları 1’ 30” x 1’ 30” dir. 1/50000 ölçekli paftanın 25 e bölünmesiyle elde edilen
1/10000 ölçekli paftanın enine ve boyuna ikiye bölünmesiyle 1/5000 ölçekli paftalar elde edilir. Sol üst
köşeden başlamak ve saat ibresi yönünde olmak üzere a, b, c, d harfleriyle isimlendirilmektedir. Bu
harfler 1/10000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/5000 ölçekli
paftanın numarası elde edilir.
1/50000
1/25000
1/10000
1/5000
1/100000 ölçekli pafta üzerinde 1/50000, 1/25000, 1/1000
ve 1/5000 ölçekli pafta indekslerinin oluþumu
7
1/2000 Ölçekli Paftalar :
1/2000 ölçekli paftalar, 1/5000 ölçekli paftanın, pafta kenarları iki eşit parçaya bölünerek ve sonuçta
tüm pafta dört eşit parçaya bölünerek, elde edilir. Elde edilen paftalar, kuzey batıdaki paftadan
başlayarak ve saat ibresi yönünde 1, 2, 3, 4 rakamları ile numaralanır. Bu numaralar 1/5000 ölçekli
paftanın numarasının arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/2000 ölçekli pafta numarası elde edilir.
1/1000 Ölçekli Paftalar :
1/2000 ölçekli paftalar pafta kenarları iki eşit parçaya ayrılmak suretiyle dörde bölünerek, elde edilir.
Oluşan paftalara sol üst köşeden başlamak üzere saat ibresi yönünde a, b, c, d harfleri verilir ve bu
harfler 1/2000 ölçekli paftanın arkasına (-) işaretinden sonra yazılarak 1/1000 ölçekli paftanın numarası
elde edilir.
1/500 Ölçekli Paftalar :
1/1000 ölçekli pafta, pafta kenarları iki eşit parçaya ayrılarak dört eşit parçaya bölünmek suretiyle elde
edilir. Oluşan 1/500 ölçekli paftalara sol üst köşeden başlamak üzere saat ibresi yönünde 1, 2, 3, 4
numaraları verilir. Bu rakamlar 1/1000 ölçekli pafta numarasının arkasına (-) işaretinden sonra
yazılarak, 1/500 ölçekli pafta numaralanır.
1/5000
1/2000 1/500
1/1000
1/10000 ölçekli pafta üzerinde 1/5000, 1/2000,
1/1000 ve 1/500 ölçekli pafta indekslerinin oluþumu
8
PROGRAM (Projeksiyon Koordinat Hesapları – Pafta Bulma)
Yukarıda yapılan açıklamalardan yararlanarak değişik projeksiyonlardaki koordinatların
dönüştürülmesi amacıyla bir program yapılmıştır. Programda; coğrafi koordinatlar, gauss-krüger
düzlem koordinatları, UTM (6) ve UTM (3) projeksiyon koordinatları arasında dönüşüm işlemleri
yapılır. Ayrıca komşu projeksiyon dilimleri arasında koordinat dönüşümü de yapılabilmektedir.
Belirtilen koordinatın bulunduğu pafta istenilen ölçekte alınabilmektedir. Program Windows ... işletim
sistemi altında çalışmaktadır. Program çalıştırıldığında Şekil 1 de görülen form ekranda belirir.
Şekil 1
9
Form üzerinde koordinata ait pafta bulunmak isteniyorsa ‘PAFTA ÖLÇEKLERİ LİSTESİ’
bölümünden istenilen pafta ölçeği seçilir (Şekil 2).
Şekil 2
Program koordinatları dosyadan ve klavyeden alabilmektedir. ‘Koordinat Sistemleri’ bölümünden
hesaplama yapılacak bölüm seçildikten sonra ‘Dosya’ seçeneği seçilirse belirtilen koordinat sistemine
ait dosya seçilmek üzere Şekil 3 ‘deki form ekranda belirir.
Şekil 3
10
Dosya uzantıları program tarafından otomatik olarak alındığı için dosyalar aşağıdaki formatlarda
oluşturulmalıdır.
Dosya Tipi Uzantısı Formatı
Coğrafi Koordinat Dosyası *.COG Nokta No
Enlem
Boylam
Yükseklik
Gauss-Krüger Dosyası *.GSS Nokta No
Ort. Boyl.
X
Y
Z
UTM (6) Dosyası *.UTM Nokta No
Dilim No
Sağa
Yukarı
Yükseklik
UTM (3) Dosyası *.DTM Nokta No
Ort. Boyl.
Sağa
Yukarı
Yükseklik
Komşu Projeksiyon *.DAD Nokta No
6 (veya) 3
DN1(veya)Ort.Byl.1
DN2(veya)Ort.Byl.2
Sağa
Yukarı
Yükseklik
‘HESAPLA’ tuşuna basıldığında seçilen dosyalardaki koordinatlar diğier sistemlerdeki koordinatlara
dönüştürürlerek aynı isimde ilgili dosyalara aktarılır. Noktalara ait paftalar ‘PAFTA ÖLÇEKLERİ
LİSTESİ’ bölümünün altındaki kutucuktan görülebilir.
11
Eğer koordinatlar klavyeden girilecek ise Şekil 4 ‘de görüldüğü üzere koordinatlar ilgili bölümlere
girilerek ‘HESAPLA’ tuşuna basılır. Dilim Numarası, Ortalama Boylam gibi değerler tam olarak
bilinmiyorsa ‘HARİTA’ tuşuna basılarak Şekil 8’de görülen Türkiye Haritası üzerindeki coğrafi
indeksten yararlanılabilir.
Şekil 4
Komşu projeksiyon dilimleri arasında dönüşüm klavyeden yapılmak istendiğinde ekranda Şekil 5 ‘de
görülen form belirir.
Şekil 5
12
Seçilecek UTM (6) veya UTM (3) sistemine göre verilen bir projeksiyon dilimindeki koordinatın diğer
projeksiyon dilimindeki koordinatları hesaplanır (Şekil 6 - Şekil 7).
Şekil 6
Şekil 7
Şekil 8
13
PROGRAM (Koordinat Sistemleri Arasında Dönüşüm)
Bu program iki ve üç boyutlu dönüşüm hesaplamaları için kullanılmaktadır. Program çalıştırıldığında
ekrana Şekil 1 ‘deki menü gelir. Tüm işlemler bu ekranda yapılmaktadır.
Şekil 1
Programa bir proje açılarak başlanır. Buradaki amaç kullanıcıları farklı format yapılarından kurtarıp her
şeyi bir ekranda göstermek ve işlemlerini yapmasını sağlamaktır. “PROJE” menüsüne girilerek
çalışılacak projeye bir isim verilir.
Dönüşüm işlemlerininYapılacağı proje bir isimVerilerek belirlenir.
14
Verilen isimde bir proje mevcut ise bu proje bilgileri ekranda belirir.
Eğer proje ilk olarak açılıyorsa projeye ait bilgiler klavyeden girilebilir veya ascii dosyalardan
okutulabilir.
Projeye Ekrandan veya Dosyadan Veri Girişi
NOKTA NO Y1 X1 Z1 Y2 X2 Z2
<Dosya Adı>.DAT dosya formatı
Klavye kullanılarak veri girişi yapılabilir.
15
Projeye Farklı Koordinat Sistemlerinden VeriGirişi
Proje verileri hazırlandıktan sonra dönüşüm için bir model seçilir.
Dönüşüm Modelinin Seçimi
Kullanılacak dönüşüm modeli, menüden seçilerekveya ilgili kutucuğa konulacak işaret ile belirlenir.
16
Dönüşüm işlemlerinde ortak noktalar belirlenir.
Dönüşümde Kullanılacak Ortak Noktaların Belirlenmesi
•Ortak nokta seçimi noktanın
bulunduðu satıra ‘ * ’ işareti
konulması ile yapılır.
•Mouse ile çift tıklama
yapıldığında ‘ * ‘ varsa silinir,
yoksa eklenir.
Ortak noktaların tümü veyasadece işaretlenmiş olanlarıdönüşüm hesaplarındakullanılabilir.
Projede ‘ * ‘ işaretli tüm
noktaları okur ve ortak
nokta olarak alır.
Ortak noktaların
listesini temizler.
Ortak nokta seçimi yapıldıktan sonra istenilen dönüşüm işlemi sadece ok tuşları kullanılarak yapılır.
Seçilen Dönüşüm Modeli İle Dönüşüm İşleminin Yapılması
Sol tarafta bulunan sistemkoordinatları sağ taraftabulunan sistemkoordinatlarınadönüştürülür.
Sağ tarafta bulunan sistemkoordinatları sol taraftabulunan sistemkoordinatlarınadönüştürülür.
17
Dönüşüm Sonuçları ve Yorumlanması
Dönüştürülmüş koordinatlar, düzeltmeler ve test değerleri kullanıcıya sunulur.Kullanıcı bu değerleri yorumlar, ortak nokta olarak kullanılamayacak noktalarolursa ‘Cancel’ tuşuna basar ve uyuşumsuz noktaların ‘ * ‘ işaretini kaldıraraktekrar dönüşüm işlemini yapar. Bu işleme uyuşumsuz nokta kalıncaya kadardevam edilir. Dönüşüm sonuçları kabul edilirse ‘OK’ tuşuna basılır.
Dönüşüm Katsayılarının Kaydedilmesi
Dönüşüm sonuçları onaylandığında, bu dönüşümde kullanılan katsayılar dahasonra kullanılmak üzere bir dosyada saklanır (*.KTS). Proje içinde bulunandiğer tümnoktaların da otomatik olarak yeni sistemdeki koordinatları hesaplanarak ilgilikolonlara eklenir.
18
Katsayılar Kullanılarak Dönüşümlerin Yapılması
Katsayıların bulunduğu dosyaokunarak sol tarafta bulunansistem koordinatları sağtarafta bulunan sistemkoordinatlarına dönüştürülür.
Katsayıların bulunduğu dosyaokunarak sağ tarafta bulunansistem koordinatları soltarafta bulunan sistemkoordinatlarına dönüştürülür.
İşlemler yapıldıktan sonra seçilen dönüşüm modeline göre <Proje Adı>.0SN, <Proje Adı>.1SN,
<Proje Adı>.2SN, <Proje Adı>.3SN, <Proje Adı>.4SN, <Proje Adı>.5SN dosyalarına dönüşüm ile
ilgili istatiksel bilgiler yüklenir. Dönüşüm işlemi yapıldıktan sonra ‘PROJE-EXPORT’ kullanılarak
dönüştürülmüş tüm noktaların listesi verilecek bir dosya ismine göre kaydedilir.
İki boyutlu Benzerlik ve Afin dönüşümleri için aşağıdaki formüller kullanılmıştır.
X = px2 + x(1) – x(3) * (y - py) + x(4) * (x - px)
Y = py2 + x(2) – x(3) * (x - px) + x(4) * (y - py)
X = px2 + x(1) + x(3) * (x - px) + x(4) * (y - py)
Y = py2 + x(2) + x(5) * (x - px) + x(6) * (y - py)
19
PROGRAM (Resim – Müzik – Film)
Bilgisayar içinde bulunan *.BMP, *.ICO, *.MID, *.WAV, *.MOV, *.AVI dosyalarını kontrol
edebilmek amacıyla hazırlanmış bir programdır.
20
PROGRAM 3
Bu programda ED50 Koordinat Sistemi ile WGS84 Koordinat Sistemi arasında parametrik dönüşüm
ve belirtilen koordinat sistemlerine göre noktanın Kartezyen Koordinatları hesaplatılmaktadır. Program
çalıştırıldığında Şekil 1 ‘deki form ekrana gelir.
Şekil 1
21
Eğer koordinatlar dosyadan okunacak ise programın kabul ettiği formatta dosyalar düzenlenmelidir.
Kullanılan dosyalar ve dosya formatları aşağıda belirtildiği gibi düzenlenmelidir.
Dosya Tipi Uzantısı Formatı
ED50 Coğrafi Koordinat Dosyası *.COG Nokta No
Enlem
Boylam
Yükseklik
WGS84 Coğrafi Koordinat Dosyası *.ELP Nokta No
Enlem
Boylam
Yükseklik
ED50 Kartezyen Koordinat Dosyası *.KRT Nokta No
Ort. Boyl.
X
Y
Z
WGS84 Kartezyen Koordinat Dosyası *.KRT Nokta No
Ort. Boyl.
X
Y
Z
‘Dosya’ seçeneği seçildiğinde Şekil 2 ‘de ki form ekranda belirir.
Şekil 2
22
Hesaplamalar klavyeden yapılacak ise Şekil 3 ‘ de ki form üzerinde görüldüğü gibi ilgili koordinatlar
girilerek ok işaretleri tuşlarına basılarak hesaplamalar yapılır.
Şekil 3
23
PROGRAM 4
24
25
PROGRAM 5
26
PROGRAM 6
27
PROGRAM 6
28
29
PROGRAM 7
30
31
32
HASTA TAKİP PROGRAMI
Program doğum yapacak hastaların takibi için hazırlanmıştır. Bu program sayesinde doktor hastasını
yakından takip edebilecek ve gerekli müdahaleleri zamanında yapabilecektir. Program hastaya ait
bilgileri saklayabilmekte ve gerektiğinde her türlü şekilde sorgulayabilmektedir.
Program çalıştırıldığında ekrana ‘HASTA KARTI’ bölümü gelir. Bu bölümde doktora ilk olarak
gelen hasta ‘YENİ KAYIT’ bölümüne girilerek kaydedilir. Bu bölümde hastaya ait genel bilgiler
bulunmaktadır.
33
Hastanın doğum ile ilgili şikayetleri, muayeneleri, tanı ve tedavileri ikinci bölüm olan ‘TEDAVİ’
bölümünden yapılır.
Program içinde kayıt giriş-çıkışlarını kolaylaştırmak amacıyla yönetici butonlar konulmuştur. Bu
butonlar sayesinde kayıtlar arasında dolaşılabilir, kayıt girilebilir-silinebilir, düzeltilebilir. Kayda direk
ulaşmak istendiğinde ‘KOD ARAMA’ bölümüne girilerek hastanın kod numarası girilir, ekranda o
hastaya ait bilgiler belirir.
Eğer hastanın kod numarası bilinmiyorsa ‘ARAMA’ butonuna basılarak arama bölümüne girilir.
34
Bu bölümde hastanın ‘SOYADI’, ‘BABA ADI’ ve ‘EŞİNİN ADI’ girilerek ‘ARA’ butonuna
basılmak suretiyle kayda ulaşılabilir. ‘TAMAM’ butonuna basıldığında ilgili hastanın bilgilerine
ulaşılabilir. Ayrıca arama bölümünde herhangi bir ayda kaç hastanın doğum yapabileceği de
listelenebilir. Bunun için alt bölümde istenilen ‘AY’ ve ‘YIL’ kutuları doldurularak ‘MDT (AY-
YIL)’ butonuna basılır. İlgili hastalar ekranda listelenir. İstenilen hastaya kod bilgisi ile ulaşılabilir.
35