Top Banner
Evgenija I. Demina (Ed.) (1971): Tixonravovskij Damaskin. Bolgarskij Pamjatnik XVIIv. Issledovanie i tekst. Sofija: Bъlgarska Akademija na Naukite. Institut za Bъlgarski Ezik. (161) mca dekemvrïa, ʒ҃ [6], žitïe i žíznь || poč ь st ҃ yiže čjúdesь iže vъ | st ҃ y[131] oca҃ nášego || i e rárxa i | čjúdotvórca nikólae mirïilikïískye. || sъpísano damaskѵ̈ na monáxa i podïakona || súšta solúnskye cr҃kve. ѡⷱ blvì. || De to | e vъ | troíci e dínь bь, čto | mu | se síčko || poklanjáva de to | mu | e je stvoto prěvě́čno || čto | mú | se ne | znáe počelo ѿ | kogá | e i | kakvó | e, || ni | kónčina ima da | se dovrь́ši. i | négovoto || velíčьstvo čto | e prěbogáto ne | dobrь́šuva | se || nìkoga, i | sílata | mu ne | móže nìkoi na | njéa da | se || usěti. i | njégovata ѡ blastь е nei zrečénnaa, || de to nìkoi ne | móže da | i skáže drьžávata | mu || čto vláda na| síčkyi svě́tь. i | deto | e i stó || - čnikь na | síčka prěmudróstь. i | na | njégovata || dlъboka blgostь, de to e blgь i | krótvъ || istinu ne | móže nìkoi i skáza. i | deto | e е || dínь čto ima bezsъmrь́tïe, i | ne | u míra ami | é || žívь na | svě́tь nepristúpnь, de to nìkoi || ne | móže da | xódi po | ѡnⸯzi svě́ tь krás- nyi i | de ||to | go ne | móže nìkoi u mь člčьskyi razumě̀ || na | srceto | si ilí da | postígne sъs| u mъ́t| se 1 da | se || u sěti. nì | sъs| duma može i skáza da izйde njégovь skópo i | čto e sъtvórilь nbo i | zémljù, || i | móre, i | síčko čto | e u | tě́. i | de to | e ѿ | nebýtïe || čto ne- maše svě́tь. i | ničto na | tóizi svě́tь. || a | bь | go vъ | býtïe stóri sъs| е dna duma, i | by || svě́tь. i | síčko čto to | e na | tóizi svě́tь. i | ka||to | si sъvrьši bь tvorénïeto sičkoto čto [131ob.] stó||ri {na} | tóizi světь togàzi uzè prь̀stь ѿ | zemljà||ta, i | sъzdáde člka deto | go na | svoi o brazь || počéte. i | storí | go da | dúma sъs| njégo. i | stori | go na || da | vláda na | síčkyte gadýni i | na | síčkoto bžïe || tvórenïe čto | se vídy, da | e na| njégo načélnikь. || i | síčkoto da | se njemu slága i | da | go slúša čto || mu zapově́da. i | ѡ stávi | go vъ | raì da | se nasla||dì sъs| ráiskoto jastïe. I | dïávol| mu zavidě̀ i | prě||lь́sti prь́věnь, prь́vago člka sъs| njégo- vata | mu || ženu evva. i | prěstupixa zapovědь bžïju || radì zašto vъkusixa ѿ | drьvóto. i zatovà i z||gnánь by ѿ | rái, i | ѿ | bžt vno mě́sto, na | tóizi || svě́tь. i | stóri ta ѿpáde s lě́ njégo síčkyi || rѡⷣ člčьskyi. I | pos lě́ prělъ́ sti dïávolь. i || i | drúgyte člci, da | ѡ stávętь ba ato da | se po||klánjatь na || bezdúšnyte idole. I | pos lě́ ѡnïa bⷭ žt́vny múžïe. е nóxь, noè, melxisedékь, avraa|| i saákь, i ákovь. de to | se ne | prosvě́tixa sъs| pismo || i | sъs| knïga. ami | se prosvě́tixa, zašto imáxu || čístь umь i | sъ́mislь. i | sъvrьšéna vě́ra na | ba, || i istinnyi. i | srce čísto. i | sïánïedxa stǵo, ta || bě́xu | se prosvě́tile. i | zatovà takà znájaxu | (161) bžïe xotě́nïe, čto ište bь. i | samsi bь dúma||še sъstěxь ustà sъs| usta. i | mѡ́ѵ̈ si pos lě || i tói dúmaše sъs| ba líce sъsⸯ líce. de to i | napí||sannyte kámennye plóči prïè ѿ | njégo. i | tě́ || strošì, kato | se razcrь́di, zašto bě́xu i změ||níle zakónь. tovà i zьjavljávaše sъs| prrčьstvo||to | si i | prěkázuva. i | síčko blgo číny, i | dadè || zákonь na | pomoštь. I [132] prr ci prěskazaše kak| šte || na | zemljù da | slě́ze. i | kak| šte ѿ | dv ca plъ́tь da || prïjémle deto člci ne | mogutь i skáza tógovoto || vъplъšténïe. I | potovà е dínoródny snь i | dúma || bžïi. ne | trьpě̀ da | gléda člčьskyi rѡ́ѿ | dïávola || da | se mъ́či. ami prěklonì nbeto, i | slě́ze ná | ze||mljù. i | o brazь kato rábь prïémь. i | plъ́tь prïè, || ѿ | pr čtaę dvca čto múža ne | znáe, mrïę | e bca. || i | sъs| člci požíve, tъ́k{m}o grě́ némaše. i | číněše || znaménïa i | čjúdesa velíky. dávaše na | slě́py da || proglédatь. xrómy da | xódetь. bólny vdígaše. | bě̀ sѡve i zgónjuvaše. mrь̀tvy vъskrěšávaše. || i | pakь̀ sъs| vólja svoà radì na postr á, i raspét| se || i | pogrébe | se. i | trétyi dnь vъskrse. i | potъ̀pka ada || i | sъmrъ̀tь. i | síč- kyte sъs| a dáma ѿvȇza i | ѿpú||sti ѿ mъ̀ka. i vъznése |se na | nbeto sъs| velíka sláva, | 1 Verweis woauf?
19

Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

Jan 28, 2023

Download

Documents

Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

Evgenija I. Demina (Ed.) (1971): Tixonravovskij Damaskin. Bolgarskij Pamjatnik XVIIv. Issledovanie i tekst. Sofija: Bъlgarska Akademija na Naukite. Institut za Bъlgarski Ezik. (161) mc a dekemvrïa, ʒ [6], žitïe i žízⸯnь || poč ь sty i že čjúdesь iže vъ | sty [131] oca nášego || ierárⸯxa i | čjúdotvórⸯca nikólae mirïilikïískye. ||

sъpísano damaskѵna monáxa ipodïakona || súšta solúnⸯskye crkve. ѡ blvì. || Deto | e vъ | troíci edínь bь, čto | mu | se síčⸯko || poklanjáva deto | mu | e jestvoto prěvěčno || čto | mú | se ne | znáe počelo ѿ | kogá | e i | kakⸯvó | e, || ni | kónⸯčina ima da | se

dovrьši. i | négovoto || velíčьstvo čto | e prěbogáto ne | dobrьšuva | se || nìkoga, i | sílata |

mu ne | móže nìkoi na | njéa da | se || usěti. i | njégovata ѡblastь е neizrečénnaa, || de to nìkoi ne | móže da | iskáže drьžávata | mu || čto vláda na | síčⸯkyi světь. i | deto | e istó || - čnikь na | síčⸯka prěmudróstь. i | na | njégovata || dlъboka blgostь, deto e blgь i | krótⸯkь

vъ || i stinu ne | móže nìkoi iskáza. i | deto | e е || dínь čto ima bezⸯsъmrьtïe, i | ne | umíra a mi | é || žívь na | světь nepristúpⸯnь, deto nìkoi || ne | móže da | xódi po | ѡnⸯzi světь krás- nyi i | de ||to | go ne | móže nìkoi umь člčьskyi razumě || na | src eto | si ilí da | postígne

sъsⸯ | umъtⸯ | se1 da | se || usěti. nì | sъsⸯ | duma može iskáza da izⸯnáйde njégovь skópo i | čto

e sъtvórilь nbo i | zémljù, || i | móre, i | síčⸯko čto | e u | tě. i | de to | e ѿ | nebýtïe || čto ne-

maše světь. i | ničto na | tóizi světь. || a | b ь | go vъ | býtïe stóri sъsⸯ | еdna duma, i | by ||

světь. i | síčⸯko čtoto | e na | tóizi světь. i | ka||to | si sъvrьši bь tvorénïeto sičⸯkoto čto [131ob.]

stó||ri {na} | tóizi světь togàzi uzè prьstь ѿ | zemljà||ta, i | sъzdáde člka deto | go na | svoi

obrazь || počéte. i | storí | go da | dúma sъsⸯ | njégo. i | stori | go na || da | vláda na | síčⸯkyte gadýni i | na | síčⸯkoto b žïe || tvórenïe čto | se vídy, da | e na | njégo načélⸯnikь. || i | síčⸯkoto

da | se njemu slága i | da | go slúša čto || mu zapověda. i | ѡstávi | go vъ | raì da | se nasla||dì sъsⸯ | ráiskoto jastïe. I | dïávolⸯ | mu zavidě i | prě||lьsti prьvěnь, prьvago čl ka sъsⸯ | njégo-

vata | mu || ženu e vva. i | prěstupixa zapovědь bžïju || radì zašto vъkusixa ѿ | drьvóto. i

zatovà izⸯ||gnánь by ѿ | rái, i | ѿ | bžt ⸯ vno město, na | tóizi || světь. i | stóri ta ѿpáde s lě njégo síčⸯkyi || rѡ člčьskyi. I | pos lě prělъsti dïávolь. i || i | drúgyte člci, da | ѡstávętь

ba ato da | se po||klánjatь na || bezⸯdúšnyte idole. I | pos lě ѡnïa bžtvny múžïe. еnóxь, noè,

melⸯxisedékь, avraa || isaákь, iákovь. de to | se ne | prosvětixa sъsⸯ | pismo || i | sъsⸯ | knïga. ami | se prosvětixa, zašto imáxu || čístь umь i | sъmislь. i | sъvrьšéna věra na | b a, || i

istinnyi. i | sr ce čísto. i | sïánïe dxa stǵo, ta || běxu | se prosvětile. i | zatovà takà znájaxu | (161) bžïe xotěnïe, čto ište bь. i | samⸯsi b ь dúma||še sъsⸯ těxь ustà sъsⸯ | u sta. i | mѡ ѵsi pos lě || i tói dúmaše sъsⸯ | ba líce sъsⸯ líce. deto i | napí||sannyte kámennye plóči prïè ѿ | njégo. i | t ě || strošì, kato | se razⸯcrьdi, zašto běxu izⸯmě||níle zakónь. tovà izьjavljávaše

sъsⸯ | prrčьstvo||to | si i | prěkázuva. i | síčⸯko bl go číny, i | dadè || zákonь na | pomoštь. I [132]

prrci prěskazaše kakⸯ | šte || na | zemljù da | slěze. i | kakⸯ | šte ѿ | dvca plъtь da || prïjémle deto člci ne | mogutь iskáza tógovoto || vъplъšténïe. I | potovà еdíno‿ródny sn ь i | dúma || bžïi. ne | trьpě da | gléda člčьskyi rѡ dь ѿ | dïávola || da | se mъči. ami prěklonì nbeto, i |

slěze ná | ze||mljù. i | obrazь kato rábь prïémь. i | plъtь prïè, || ѿ | pr čtaę dvca čto múža ne | znáe, mr ïę | e b ca. || i | sъsⸯ | člci požíve, tъk{m}o gr ě némaše. i | číněše || znaménïa i | čjúdesa velíky. dávaše na | slěpy da || proglédatь. xrómy da | xódetь. bólⸯny vdígaše. |

běsѡve izⸯgónjuvaše. mrьtvy vъskrěšávaše. || i | pakь sъsⸯ | vólja svoà radì na postrá, i

raspétⸯ | se || i | pogrébe | se. i | trétyi dnь vъskr se. i | potъpⸯka a da || i | sъmrъtь. i | síčⸯ- kyte sъsⸯ | a dáma ѿvȇza i | ѿpú||sti ѿ mъka. i vъznése |se na | nbeto sъsⸯ | velíka sláva, |

1 Verweis woauf?

Page 2: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

i | sěde odésnuju oca. I | aplyte kato imь naйdè || i | porodíxa | se sъsⸯ | dx a stgó, i | vъs-

prïéše blgtь. i | gde to || propovědaxa bžtvnoe e ѵlïe, i | síčⸯkyi světь i||splъniše sъsⸯ

blgočьstïe. a | i dolⸯskoto pomračénïe || potь pⸯkaxa. i mnicite mnѡgo múka prětrьpěxa. || i | tělóto | si prědádoxa na | ràny. i | krьvь svóa pro||lïáxa, zašto běxu sъsrceto2 | si raspá-

ljeni za | ljubóvь || b žtvna. i | prïéše věnⸯcě netlěnnye. I | prp bny || st lje, pastýre i | učí- telje, čto | sъ na | syčⸯkyi svě||tь. prosvětixa kato světíla na | tóizi světь. || deto běxu napóeny sъsⸯ | věra istinnaa, ѿ | b žtvo || čto ne | móže nìkoi da | go ѿnjéme ѿ | t ě. i | na |

síčⸯky || světь prosvětiše kato slnce. da | isplъnjuvatь || bž ïe xotěnïe, čtoto iskà g ь po

tógovoto b žt||vnoe sъmotrénïe, de to | gy isplьni dxь stỳi. I || ѿ | t ě е, de to | go dn éska [132ob.]

vъspoměnúvame tói||zi čjúdnyi i | dívnyi nikólae velíkyi. I | zašto||to | e dobrě da | po- taíšь někoa taína crьska rá||bota. a | bžïa rábota da | prokázuvašь, i | na stýte || bž ïi čto |

sь činíle dobrě | e i | po óbno | e jasno da | ká||zuvašь. Zatovà drьznъxь i | a zь. o ti kato | se || nanése bědà na | onogózi rába čto prïè ѿ | ga || talánⸯtь i | sъkry | go vъ | zemlì, i | ne pridobì nìčto || ѿ | njégo. zatovà | se bo í i | a zь da | taímь staa ra||bota. amì poslúšaйte za

stǵo nikóly, ѿkakⸯ | sè || rodì, i | kakⸯ by dopos lě. deto na dn éska sъbrà || da | se ne | ѡb- lěnę amì da | káže .

Na | vъstočnu stra||nu na | prědělь mírïilikïískye eparⸯxïe, grádь || е čto | se zovè patárь.

i | ѿ | njégo běše tóizi || st yi ѿcь nášь nikólae i | njégovyte rodítelje || běxu xrtïáne pra-

vo‿věrⸯnïi. ne | běxu tvrьdě || bogáty, nì pàkь syromási. a mì posrě kólⸯkoto || běxu vъzmóžny

da | i | sébě | si xránetь i | ѿredě||vatь sъ | svóeto | si imanïe i | na | syromási da | podádu||tь.

i | xóděxu po | zákonь xvь. i | i maxu u | sébě | si || síčⸯka dobryna, čto | e zápovědь xva. I | rodí | йmⸯ | se || otroče múžьsko. deto | e velíkyi nikólae. || i | drúgo čédo némaše nì prědì tovà, nì poslě || tovà. i | takvózi | se pokáza tovà o troče ѿkakⸯ | sè || rodì. oti | se i |

ѿ | njégo poznáše i | ѿc ь | mu i | mái||ka | mu, kakⸯ | sъ 3 sъšti sъšti4 dobrỳ xrtïáne. kato || i bžtvny gla čto re ѿ | plódъtⸯ | se drьvò poznáva. || I | pisánïe ima za njégo kato se rodì (163)

u | ѡnⸯzi ča . || ta stoà na | nѡʒětě | si . tri čásѡve právь. i | togá||zi legⸯnъ , kato sěko dětè. [133]

i | uplášixa | se || síčⸯkyte támo čto běxu. i | ѿtogázi poká||zuvaše | se, kakьvⸯ | šte da | búde i | dopos lě sъsⸯ | dobro || čto | šte da | číni. I | dogde súka bóska ѿ | máika | si . || vъ | srě i |

vъ | petⸯkь ne | štěše. da | si ugudi bóska || vъ | ustáta nìkakь, tьkⸯmo kogà zai děše slnce, ||

i | togázi málⸯko posúčaše ednúštь. a | drúgyte || dni prězⸯ | ne ljata, sъsáeše kato i | síčⸯki

děcà. || I | takъvⸯzi | se pokázuvaše ѿ | dětè kakъvⸯ | šte || da | búde doposlě velíkь pr ě ba i |

prě člci. || I | kogà povъzráste dádoxa | go ѿc ь | mu i | máika | mu, || da | se učì na | knïga i | naválěše tvrьdě na | u čenïe. || i | nauči | se dobrě. kólⸯkoto móžaše i | na | drúgy || da | pro-

kázuva. Amì i | еdnakⸯ | se učaše na | stra || bžïi. i | gde víděše igri , i | smě i | svirⸯnỳ, i || da | xodętь, i | da | dúmatь bezⸯpьtno. kato | čínę | tь i | doséga mlády, a | tói tovà nenavíděše, || i | еdno tъkⸯmo drьžaše, da | ne ѿstъpa ѿ || cr kva dn ь i | nóštь. i | sьbýraše | se sъsⸯ | múdry, || i |

sъsⸯ | stáry, davno | by ѿ | t ě pridobílь za | dš ъ||ta | si někoa dobrà nauka. i | běše ѿ | síčⸯkyte || ljubi , i | sěkyi | go počítaše radì njégovata || krótostь. I | kogà poráste, da | se užéni ne | ště. || a mì o stávi rodíteljete | si , i | stanъ kalòĕrь. || i | zaradì mnѡgoto dobryna

njégova tâ bŷ po||stávenь sšténnikь, ѿ | strŷka svoe go arxïerêa || nikólae, brátь na | baštъ |

mu st mu nikólu || I | píšetь na | njégovoto slóvo vъ | ѡnⸯzi, ča, ko||ga to | se postávěše ѿ |

strykъ | si da | ê sštennikь. || otvóri togázi dx ь styi ustáta vlkutomu || i | próreče sámⸯsî [133ob.]

Da | znáete výe síčⸯky xr tïane || maly i | velíky. tóizi čtoto | se segà rúko‿poló||ži da | è

sšténnikь. šte da | búde i | vlka prьvo‿sšte||nnikь. i | mnѡgo skrьbny ljúdïe. šte da | utěšava || i | mnѡgo dš i šte da | privedè vъ | cr tvo n bnoe, || kato | se i | samⸯsi pokazuvaše styi. i |

2 Verweis worauf? 3 Verweis worauf? 4 Verweis worauf?

Page 3: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

by i stina || onomúzi a rxïere ju dúmata. I | ѿkato | se po||stavi da | e sšt énnikь styi. mólⸯba

na | ba, || i | drúgy dobrinỳ de to činěše.5 kói еzýkь || čl čьskyi móže iskáza, ilì da | izrečè.

bděnïa || póstь vъzrьžánïe sěkogy. moljénïe neprě||stan{n}o i | ljubóvь sъsíčⸯkyte6 nelic ě‿- měrⸯnь. || I | promínъ | se vrěme nèmalⸯko. i | prěstávixa | se || i | ѿc ь | mu i máika | mu. i |

drúgygo na | domьtⸯ | si ne||máxu nìkogo da | ѡstávętь, osvěnь ednogó||tokⸯ | si sn a nikolae, i | tói | si imánïeto báštni||no, što da by uze. I | tóizi dobrodětelⸯnyi || múžь ne | rassýpa | go za | tělesna potrěba, ilì | zá | pitïe ilì za | jastïe. ilì za | odéždi xùbavy. || ilì dobrỳ

konjè. ili za | drúgo takvózi něčto || a mì čto stóri, sěkyi dn ь xráněše gládny || siromási, i | napojávaše žьdny, i | góly ѡblě||kuvaše. smísljuvaše dvda prrka, čtoto, || káže. bogátь- stvo ako | ti tečè, neděi | go pri||lága na | sr ceto | si. I | solomónь prěmùdryi ká||že. mltý-

nja i | věra da | ti ne | oskuděe ѿ | dómь tvóì. Amì i | tói de to číněše dobryna || i mltýnja

mnѡgo. poslúšaйte što | sъ číněše || ѿ | st ǵo nikólae, dobro.

Vь | onovà vrěme, bě||še někoi člkь bogátь u | tóizi gr á, de to || běše i | st yi niko- [134]

lae. i | běše toizi člkь || tvrьdě bogatь ꙇ | i maše, g [3] dьštery. еdnakь || ne | dadeny za | muža.

i | běxu krásny tvrьdě || i | lěpy sъsⸯ | ѡbrazь. i | slučí | se někoa rábota || onomúzi boljá- rinu ta zasyromašě tvrьdě. || kato i | doséga na | mnѡgo člci slučí | se takvózi. || I | mys- lěše i za | sébě | si i za | dьšterýte si čto da stó||ri zašto ne běše znajálь syromá-

šⸯstvo. I | kry ||aše | se srámⸯ | běše | go ѿ sъsěde i | ѿ | družína da | izⸯlě||ze dovьnⸯka. oti (164) némaše sъ | čto da | naxráni | i | sébě i | dъšterýte | si. I | pomýsli | si i | reče. da | si || dámь i | tri te dъšterỳ na | kurⸯvóvⸯstvo. i | kóito | šte | da | poйde da | se směsi sъsⸯ | tě. i

azь da | uzýmamь || nae mь ѿ | njégo. i | takà da | se xránime. i | tovà na||tьkⸯmi ѡnⸯzi člkь da stóri. amì sičⸯko čtoto || vídy bžïe oko mltívoe. deto ne | šte sъmrь||tь grěšnomu čl ku da

búde. amì i šte da go || ѡbrьne na | živótь čto rasmotrì bь. еdno, || oti da | izⸯbávi trite

dš i ѿ věčnà mùka. || a | drúgo da | ѡbⸯjavì taìnⸯ<n>ьta dobryna stmú || nikólu. I | u | tóizi dn ь, kogáto myslěše onⸯzi || čl kь da | stóri tovà na | dьšterýte | si . i | ne | potaì || mu | se mýs-

lьta. amì doйdè tazi duma i vъ u ši | stmú nikólu. I | st yi nikólae ostávi na || sr céto |

si mýslь, kákь da | stóri, da | sp asì trite || dš i. i | da | gy upázi da | ne | vъpádnutь vъ | rúka | dïávolⸯskaa. i | čto namisli. izvadi ѿ | i mánïe||to | si. trista žlьtícy. i | veza | gy u krьpu. || i | stanъ noštéska kogà | se sičⸯko potaì. i | poidè || do | kъštata onomúzi člku, i

pristъpi pri | kъ||štata na | prozórecь i | frьli onъzi krъpa sъsⸯ || žlъtícite posrě kъštъta. [134ob.]

i | pàkⸯ | se vrьnà taino. || i | otide | si. i | nìkoi | go ne | u sěti. oti ne | štěše || da | mu znáe

nìkoi dobroto čtoto číněše. nìti | i štěše poxvála ѿ | člci. tъkⸯmo i maše gríža || kákь da | ugódi b u. i | sъmýsljuvaše stoe еѵlïe || čtoto ré. kogà tvórišь mltýnja, da | ne | znáe. |

levíca tvoà čto číny desníca tvoà. i | takà | činěše styì mltýnju. I | ѡnⸯzi ѿcь na | dь||- šteryte. stanъ na | utrě ѿ | postéljata | si . i | glé||da posr ě kъštⸯьta, krъpa sve zana. vъ zelь néma||lь. i pristьpi naskóro i | uzè i | razve za | go. i | vidě || o ty | sъ žlъtícy. i | pomýslìⸯ

da | ne vъzⸯsъnúva. i | stoì i | trìe | si očíte, kato | è ednakь sъnjanь. || i | vídy xúběvě, če e istinna. i | prěčéte | gy, i || naide, t [300], žlъtícy, rádostь neizre nnaa isplь||ni mu | se srcéto. i | stoì i | čjúdi | se. i | dúma | si samⸯsi . || kói | е tóizi ćtoto stóri sъsⸯ | méne tъzi, ||

mltь. i | tьzi rábota golěmaę i | čjúdnaę. i || ne | móžaše da | se douměe kóй | mu | e takъvⸯzi

po||móštnikь. i | b lgodarì ba. I | dáde stáruju dъšterь || za | múža bogátogo u | tóizi gra ⸯ. i | dáde | i pri||kï ju kólⸯkoto trěbúvaše. i | věnⸯčáše | ju po | zá||konь xvь. i | ѿtogazi naděeše |

se na | ba. i | dumaše || si . onⸯzi čto | e stórilь mltь sъsⸯ | méne. i | dáde | prikï a na | prьvata | mi dъšterь tói | šte | sъ promý||sli i | za | ѡnïa dvě tě dьšterý. i | táka tói dú||maše. a | st yi nikólae kato vídě če dobrě stó||ri ѡnⸯzi člkь i | onovà imanïe, razⸯnése po | zákonⸯ. || I | pro-

mínъxa se nè | málⸯko dnì. pàkь uzè drugy. || t [300], žlьticy, i | sve za | gy u | krьpu. i | poidè [135]

5 Verweis worauf? 6 Verweis worauf?

Page 4: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

pàkь | na | onogóva člka i | pristъpi pàkь pri | onⸯzi | prozórecь. i | frьli | gy pàkь kato i

prьvěnь. || i | potaí | se pàkь i | o tidé | si. I | na urě stanъ ѡnⸯzì || čl kь ѿ | o drь svóй. i

gléda pàkь drúga krъpa, || i | sve zani žlьtícy kólⸯkoto i | prьvěnь. i | čjudí | se || za | mnѡgo, i | re , kói | šte da búde toízi deto tovà || méne číni. i | pomli | se b u sъslъzi7 i | re . Be

i | gi || mltívyi. deto vъségda sъmýsljuvašь da | e || sp sénïe na | čl ci. i | de to né | štešь da | e sъmrьtь na || grěšnici amì ištešь da | go | ѡbrьnešь na | ži||vótь. ty gi de to slěze ѿ | nb eto na | zemljù || da | spaséšь grěšnici. ty i | de to | me segà istrь||gnь izⸯ | rucěte dïávolⸯ-

sky. ty | mi i | segà gi , izⸯ||javì togózi tvoe go věrⸯnago rába, i | moigò || dobro ‿mýslьnika. i | da | go vídę i | da | go poznáę || kói | e tóizi čtoto číny tólⸯkova mltь sъ||sⸯ méne grěš- nago, de to | me izvádilь ѿ | grъ||tánь vràžïi. zašto ty gi čto | štéšь, a | ty || štešь storì. (165) oti | è tvóà sláva vъ | věky, || amínь. I | taká | se pomlì, i | naděaše | se na | ba, || davno by vidělь někogy togózi čl ka. || i | sosáxa | mu i | tïa žlъtícy, i | užéni | si i || vtórata dъšterà. I | pakⸯ | se nadějaše na | b a i | dúmaše | si . kóйto | mi | e stórilь tovà dobro || za | dvě tě |

mi dьštérỳ. tói | šte ima gríža i || za trétïata. I | ѿ | tóizi dn ь, tьzi mýslь i||maše | si

onⸯzi múžь na | sr ceto. i | dúmaše | si || a ko dóйde pakь o nⸯzi móй zastúpnikь, || davno bỳxⸯ

go | u sětilь, i | póskoru da | tekù, || da | go postígnu, i | da | go vídę. kakъvь е tóizi || čl kь [135ob.]

de to tovà méne číni. i | tъzi míslь sě||ky dnь, i | sěka nóštь, imaše. a | st yi nikóla || vidě

če storì dobrě onⸯzi člkь, i | dáde | si i | vto||ráta dъšterь za | múža, i | dade | i pr{ï}kïju kato || trěbuvaše. i | еdnakь štěše da | si sъvrьši || golěmoto dobro, i | uzè pàkь kato i | prьvěnь. || t . [300] žlьticy. i | veza | gy. i | poidè pàkь nóštïju || taíno. i | frъli | gy izⸯ | prozó-

recь kato i | prьvěnⸯ. || i | otidè. a | ѡnⸯzi čl kь ѿc ь na | momýte. sěko||gy běše na | poslu. I | čju kato cve knъ xa žlъ||tícyte. i | tója ča skóči. i | téče skóro da | go | po||stígne. i

styi nikólae makárь i | kato bě||gaše skóro. ami | gò postígnu onⸯzi člkь, || i poznà | go

kói. | е st yi poznávaše .8 i | líčⸯnь || běše ѿ | dobro to | mu i | káto | go stígnu pripáde || na nѡʒěte | mu. i | proslъzi | se, i | re | mu. Bl godarjú || te rábe ba výšnjago. oti | si pomílovalь

méne || grěšnago. i | tólⸯkova mltь stóri sъsⸯ | méne. zašto || a ko {ne} by ty prěvárilь, da

me 9 pomíluvašь. ta || št ě da | si pogúbę i | dš ъta i | tělóto. I | st yi || nikolae vidě če mu | se ne potaì dobroto. a | tói | mu || r é. razuměi člče čto | ti dúma . zaklínamⸯ | te || vъ | i me bžïe. da | ne | javíšь nì | da | kážešь něko||mu tovà čto | ti a zь stóri . nì | da | izlěze tovà |

ѿ | tvóйte ustà dogde sъmь a zь žívь. i | tová | mu || re st y i | razdělíxa | se. i | otide | si sěkyi domá | si . || I | nau trě onⸯzi člkь dáde i | trětïata dьšterь za muža еdnomu u | tóizi

gr á boljárinu i | běxu || mírⸯnïi i | prováždaše | si dnite dobrě i | b lgodarě||še ba, i | stgo [136]

oc a nikólu. I tovà | se izⸯjavì || st ómu dobro to. A | drúgyte | mu taìnⸯny ráboty || što | e

stórilь dobryny. mlýnja da | remь, i | po||stь, i | vъzrьžanïe. bděnïe. kóй еzýkь móže || iskáza. tьkⸯmo e dínь b ь znáe tovà. a mì tьkⸯ||mo da | poznáeme ѿ | tovà dobro drúgyte | mu taí||nny ráboty kólⸯko | sa bylè. zašto kólⸯkoto tói || číněše taíno, tólⸯkova | go bь pro-

slávlaše najavě. || i | počьténь běše ѿ | b a. ѿ | dobryte | mu taínnye | raboty. I | vь | edno vrěme pokáni | se styi ni||kólae da | póйde vъ | ꙇer limь, da | vídy i | da |

se po||klonì stḿu gro bu ga nášego ꙇѵ | xa . i | támo || davno by naišьlь někoe město bezⸯ-

mrъvno.10 || I | poidè pri | móreto, i naidè korábь misírⸯskyi. || i | ulěze vъ | njégo sъsⸯ |

drúgy xr tïáne i | tïè štěxa || da | idutь vъ | ꙇer límь. i | naugótviše | se i | načéxu da || plávatь. i | idòše do | na ⸯve rь. I | prězⸯ | tьzi nóštь || vídě styi nikólae násъně, vraždъbnika || dïá-

vola, če | sъ | è vъkáčilь ѿgóre na korábⸯtь na || katarⸯtïѡ, i | ѿrěza síčⸯkyte vъžïa de to | se || drьžì korabⸯtь ѿ | tě. I | stanъ nau trě styi | i | re na síčⸯkyte ljúdïe čto | sъ u | ko-

7 Verweis worauf? 8 Verweis worauf? 9 Verweis worauf? 10 Verweis worauf?

Page 5: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

rabⸯtь. da || znáete vye korábnici síčⸯki. golěma bùra || šte da | bědì na dn éska. zašto a zь

viděxь ná||sъně u | tьzi nóštь. čto | štemь bědà da | isté||glimь. a mi čjúvaíte da | se ne

ubóite. tьkⸯmo || imai te upovénïe na | b a i | i mate | sъ izbávi || ѿ | tъzi sъmrъ tь. I | styi nikólae еdnákь | tovà dúmaše. i | poglédnъxa na | t ě ide edínⸯ || oblákь golěmь i | tь menь, (166)

i bùra velìka sъsⸯ || oblakⸯtь. i | tolⸯkova | se razⸯigrà moreto sъsⸯ | ko||rabⸯtь i | sъsⸯ | lju- [136ob.]

dïeto dogde štěše da | se poto||pì. i | sičⸯkite | sъ korábnici rastreperaxa. i || ѿ | stra pri- pádoše síčⸯkite na | nѡʒěte stmu || i | sъslъzy11 | mu | se pomlíše, da | stóri ml ba na | ba ||

davno byše | se izbávile ѿ | tъzi bědà i | st y | nikólae stanъ na | ml ba, i | prěstanь větrь || i moréto | se utišì. i | síčⸯkite vъ | korabь vъ||zdádoše xválà bu, i | st mù. i | tvrьdě | se

zará||dovaše. i | еdnakь dobrě ne běše sъ utišílo || a | e dinь ѿ | korábnicite vъskáči | se

ѿgórě na || katartïѡ. deto | se zovè gána. da | uměri tamo || arⸯmenata gáïju. i | by kóga da | slěze ѿ stra | kato | e visóko. zaedno i | větrь еdnakь dúxa||še prěpe | se i | páde sъsⸯ glavъta nadólu nasrě || koráblja i | u mrě. I | st yi nikólae vidě, kato | běxu | se zarádovale,

zašto | se izbaviše ѿ | bě||du. a | za | čl katogo | se pàkь oskrьbiše. A | toi | se | pomlì pàkь bu. i | vъskrěsí | go. i | stanъ kato || če | e býlь zaspálь. i | takà i mь prělóži na | sí||čⸯkyte skrьbь na | rádostь. I | poidóše do | krái || i | kogà izlězoše síčⸯkyte izⸯ | kórabⸯtь na | su||-

xo. i | prokázaše po síčⸯkyte támo, čto e čjúdo | storeno ѿ | st go nikólae, i | razⸯbrá | se

i | mnѡgo | bólⸯny donésuvaxa pri | st go. i | tói stórěše || ḿl ba, i | o zr avěše | gy to{i}zi dn ь. i | mnѡgo slě||py stóri da | proglédatь. i | běsny i scěli, | i | xrómye isprávi. i | drúgy mnѡgo čjúdesa || stóri. i togázi poidè vъ | ꙇerlimь. i | pokloni | se || támo na | st ỳ města i |

gróbu xvu i | městu || stye golⸯgoy, i | čtnomu kr tu i | na | drúgyte || st ỳ města kólⸯkoto | sъ [137]

tamo. I | pomýsli styi | támo da | ostáne na | edno město samⸯsi da | si | se pó||sti. I prě12 | tьzi nóštь, javí | mu | se agglь i | re | mu. || pàkⸯ ti poobáe da | se vrъnešь na | svóeto

ѿčь||stvo. Slúšaite pàkь b lvénïi xrtïáne || kakⸯ | by kato | se vrьnь. Kogà by vrěme da | se || vrъne ѿ | ꙇer limь na | svóeto | si ѿčьstvo. i || slěze i | poйdè

pri | moréto na pristáništeto || gde to běxu korábete. i | popíta kóй | šte || korábь ѿì na |

négovoto ѿčьstvo. i | re | mu | еdínь korábnikь. nìe | šte poì kydě | štéšь || tъkⸯmo a ko dadéšь na naemь. i | re imь st ýi nikólae. azь dáju vámь naémь, tьkⸯmo | me ѿve||zěte vъ | grádь

patárь čto | e vъ | mírilikïй||sko město. i | pristaše korábnicite na | rádostь || i | rékoše

da | i demь sъ | míro. i | napràviše korábⸯ. || i | vdígnъše arména. i | u lěze stýi vъ | korábⸯ. |

i | načéxa da | plávatь. i | viděxu korábnicyte || kakь е dóbrь větⸯrъ i | priléžⸯnь da | plá-

vatь. || i | nagovo{re}še | se méždu sébě | si , da | si poidutь || na | svoe město, i | ѡbrьnuše korábь na | drúga || stranъ kъmⸯto těnoto [| t ěnoto |] město. || a mì b ь čto stóri, da | ne oskrьbì

stǵo. kogà||to tïe obrьšuše13 korábь. i | b ь dáde tója ča || bùra golěma. i | tólⸯkova běše ljúta ѡná||zi bura, kolⸯkoto | se strošì krьmíloto na || korabⸯtь. i | korábnicite sъkrьstíše | si rucě||te i | čákaxu | si sъmrьtà. I | st yi nikólae po||mlí | se bu. i | u | tóizi ča u | onъzi

búra naidó||še | se pri | mirilikïiskyi grádь patárь. i | stra || nápáde na korábnicyte kato [137ob.]

viděxa tovà || čjúdo, i | pripádoše síčⸯkite na | nѡʒěte stḿu, || i | i štutь prošténïe. I | styi nikólae mnѡgo i mь || duma , i | pouči | gy, i | zarьčì йmь tovà drúgočь || nìkomu da | ne | sъ

stórile. i | ml tvu йmь pro||sténa stóri. i | ѿpusti | gy da | si i dutь na || svoè město sъ | míro .

i | sъsⸯ | takьvⸯzi skóposь || doйde | si st yi na ѿčьstvoto. I vъ ѡnⸯzi dn ь || kogáto | go

viděše brátïa, i | síčⸯki graždéne. || če | si | e došьlь sty nikólae. kólⸯko rádostь, || i | (167)

11 Verweis worauf? 12 Verweis worauf? 13 Verweis worauf?

Page 6: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

kólⸯko veselⸯbà bŷ u | grádь, kákь da izⸯreku, || ilì da | iskážu. mlády, i | stárⸯci, múžïe i ||

ženy, i | malⸯky i | golěmi. i | síčⸯki pritékoše || st ḿu nasrěšta, Ami i | kalòere ѿ | styi

mona||stírь, deto běše | go sъʒídalь stryká | mu, || i | naréklь běše | go nóvỳ sïѡnь i | tïjé | go posrě||štnъxa. i | sъsⸯ | radostь | go prïeše, i | gostíše, sъsⸯ || podóbna njégova gozⸯba. I |

styi nasladi ixь || sъsⸯ | njégovyte sládⸯkye i | b žtnye dúmy. i || poučì ixь, kato běše, dostóino i | pravédno || da | se nasýti dša člku. I | ѿtogázi támo || prěbyvaše styi nikolae na | po i | na | vъzrь||žanïe. i | ѿ | síčⸯki běše poxvaljénь i | počьténь || rádì dobrynъta | mu.

i | mnѡʒýna víděxa do||bro to | mu, i | slúšaxu poučénïeto | mu. i | ѡstá||vljaxu tóizi suétny světь i | želáaxu || nbnyi. o ti zašto běše styi velíkь pr ě || b a i | pr ě člci. čto da | re mь,

kólⸯkoto číněše | skrýšo dobrynъta. tólⸯkozi i | ѿ | b a poxvaljenⸯ || běše. I slušaite kakⸯ | [138]

go pokáza b ь. če | e pra||vědⸯnь i | dostoínь.

Vъ | ѡnïa dnì prěstávi | se || stryká | mu, čto drьžáše togázi prěstólь | vlčьskyi na | onovà město. I | klirósь crkó||vnyi, sъbrà síčⸯki graždanè. i | posláše po||slanïe, da | se sъberútь síčⸯki еpkpy. čto | sъ || vъ | e parⸯxïa mirilikïiskaę. da | vídętь kogò || da | postávetь

naměsto onogozi a rxïere a. || i | sъbráše | se síčⸯky ep kpy i | kliríky. i | sъtvó||ríše sъbórь. i | síčⸯki rékoše póredo svóa dú||ma. еde kói dostóinь е da | búde námь arxïerei || I | poduma pa póstaryi epkpь, i | re . na | síčⸯkyte еpkpy || i | na | síčⸯky klirícy. Poslúšaite moáta

dúma || st yi i | sš ténnyi sъbóre, tïá ćto réko te váše || bgoljúbïe da | polóžite arxïerea.

dobry sútь || i | i zⸯbrànnïi. a mì po óbae prьvěnь da | stórime || mólⸯba na | ba i | togázi | šte

poznà, kogó | ny | šte b ь || izⸯbrà arxïere a. i | ugódna by tázi dúma na | síčⸯkyi || sъbórь. I |

prězⸯ | tьzi nóštь síčⸯkite stoáxu na || ml ba síčⸯka nóštь. da | йmь pokáže b ь kói е ѿ || t ě dostóenь za arxïerea. I | kato | se ḿl jaxu. agglь || gnь ja vi | se stáryimu еp kpu, i | re . ѡ | epkpe, || čto | se trúdite i | dosáždate | si . čto | e dostóinь || za | a rxïerea sъsⸯ | va е, a | výe |

go i štete. poidì i | sta||nì pri | vratàta crkóvnyi, i | čl kь | štè da | dóйde || múdrь sъvrьšenь, imeto | mu e nikólae. i | togò || da | stórite mitropolíta. zašto tói е dostóenь || da | búde

pastírь na | b žïe ljúdïi, da | ugódi b u. I || ѿkato vídě еpkpь javlénïeto agglⸯsko ska||zà i |

na | drúgyte epkpy tovà viděnïe [| tovà viděnïe |] || i | ѡnïa kato čjúxa tъzi duma. potvrьdě [138ob.]

načexu || da | se ml jutь. i | tói poidè i | stanъ prě crkóvnyte || vratà. i | ožída da | vídy ѡnogova čl ka de to | mu || go pokáza a gglь. i | kato stóaše támo. Doidè || i | st yi nikólae, i | približí | se da | ulěze u | cr kva||ta da | se i | toì ml i bgu. i | kato | go vidě еp kpь || če doйdè.

razumě oti | e tóizi deto | go čákaše. || i | re | mu ep kpь, káko | tï | e i me čedo moè. i | st yi | nikólae tíxo réče. nikólae grěšny rábь vlčь||stvu | ti, styi vlko. i katò čju epkpь dúmъ- ta || st mu. i | re | mu. poidì slědⸯ méne čédo moè. i | uzé || go zá | ruku. i | zavéde | go prě |

drúgyte еpkpe i | kli||rícy. i | tïè kato | gò viděše zarauvaše | se tvrь||dě. i | bl godaríše ba, deto i mь е dálь takvo||gozi pastýra i | učítelja. i | epkpь stáryi re, || i | podúma na |

síčⸯki narѡ . Prïiměte brátïe || váše go dostóinago pastíra. de to | go | e pústilь || b ь da | e vámь arxïerei. i | prïiměte podarénago || ѿ | b a, vášego člka i | učìtelja. i | na | utrě | go ||

postáviše, i | rukò‿polóžiše da | e st lь na | ѡnⸯ||zi prěstólь. I | kogà prïè ѡnⸯzi čtny (168) múžь, || pos lě kolⸯko po, i | bděnïe, i | ml jénïe neprěstánno || vъzrьžánïe, mltýnja, vrьxь

mltinju. kói ezý||kь čl čьskyi móže iskaza njégovь trúdь i | do||bro , čto číněše pomnѡgo

ѿprьvěnь. Amì deto || nenavídy dobro dïávolь, čto izⸯnaidè kato glé||daše togázi če sъ umnѡžáva xrtïánⸯstvo. a | tói || ne | móžaše da | trьpì da | sê umnožáva rѡⸯ xrtïá||nⸯskyi

da | vládatь. dïѡklitïána. i | maѯimïána, || dva drugára dïávolovy. dívy ʒ{v}ěroove, krьvo||- [139]

pïíci, gonítelje na | xr tïáne. i | běše togázi na | rѡⸯ || xr tïánⸯsky golěma bědà, i | skrьbь. zašto běxu || pústile poslánïe strášno, i | zarъčanïe po | síčⸯki || grádѡve, i | města i | selà. i | běše napísano takà. || kóйto | e xrtïáninь, i | ѿrečé | se ѿ | x a, i | poklonítⸯ | se || na | i do-

lyte. póčestь golěma da | prïíme ѿ | càra. || a ko | lì | si stoì na | věrъta, i | ne | šte da | se

poklonì || na | ellínⸯskyte bógoove, t ě da | múčite na | velíka || múka. i | еdnỳ xr tïáne očí-

Page 7: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

věstno ispovědu||vaaxu x a, kákь е istinnyi b ь. i prětégljaxa || golěma múka, i | i zⸯmrěxa. a |

drúgy ѿ | golěmь || stra. i | ѿmětaxu | se ѿ | x a, i | poklánjaxu | se na || i dolyte. I | drúgy pàkь

ne | móžaxu da | prětrь||pętь nì mъky, nìti štěxa nì ѿ | x a da | se ѿ||rekútь a mì běgaaxu vъ | góra i | po | péštera. i | tïa || stanъxa еlliny. I | doidè povelěnïe cárevo, || i | do | miri-

li{s}kye еparⸯxïe. i | togázi drьžáše vlčь||stvo st yi níkolae vъ | tóйzi grádь. i | naidó||- še | go poslánnici cárevy. xr tïáninь sъšti, i || vlka. i | vezâše | go i | bìše | go, i | mnѡgo | mu dosadíše. || i | zatvóriše | go vъ | tьmnicy sъsⸯ | drúgy xr tïáne. || i | támo u | tьmníci

mnѡgo zlo potégli, glàdь, || i | žéžda, i | drúgo mnѡgo dosaždénḯe i | prěby || támo vrěme nemálo vъ | tьmníci, i | támo ne || prěstánuvaše, ami | gy u čaše i | utvrьždáva||še da | se ne ѿmétnьtь ѿ | věra x va. I | takⸯvьzi || pákostь nanése stmu nenavístnikь dïavolь || I | bь le-

gomà de to sěkogy | se promýšljava na || dobro . kói | mu ráboty čísto sъsíčⸯko14 srce. čto ||

i | bь natьkⸯmì. ѡnïa nečьstivy càrïe, i | slúgy || dïávolovy. dïѡklitïánь da | remь, i | maѯi- [139ob.]

mïanь. || ѱofísaše, i | ѿidòše na | ugótvenoto | йmь mě||sto vъ | ѡgⸯnь negásimyi. I poslě tě prěе || cárⸯstvo grьčьsko. blgočьstivyi cárь konⸯsta||nⸯtínь snь stýe еlény.

i | konⸯstu15 čto | se zovè || zelény. i | togazi náskoru pústi povelěnïe po || síčⸯka zemljà. gde to ima xr tïáne zatvóreny || vъ | tьmnícy. skóro da | se ѿve žutь i | ѿpústetь || i | po | síčⸯku zemljù, cr kvi xr tïánⸯsky da | se vdí||gnьtь, i | da | se po onovétь, i | da | sê u mnѡžetь. || a | ká-

pištata еllínⸯsky čto | sъ po | síčⸯka zemljà || da | se razⸯobórętь i | razvalętь. i | i dolete

da | se || strošétь, i | da | se razⸯsýpętь skóro. Takvózi || povelěnïe izlěze crьsko, i | ispú-

steni býše | xr tïane izⸯ | tьmnícyte i | ѿpústenь by togá||zi i | st yi nikólae ѿ | tьmnícu

mirilikïískuju || i | pàkⸯ | si poidè na | prěstólь svoì arxïereisky || i | by pastírь katô i | prьvěnь na | x vo stádo. || Tovà takà bŷ. Slúšaite naposlě čto by. || kápišta еllínⸯsky mnѡgo běxu na | tъzi || eparⸯxïa, gde to běše styi nikólae. i | u | těxь || s ěxu běsoove. i | zaštoto

ѡnïa zaviděxu || st mu i | dosadíše | mu radì xvo i me, i | zatvóri||še | go vь | tьmnícu. Poiska i | st y nikólae da | i || vrьne pravednyi dlъgь. i | xóděše na | sěko ká||pište еlⸯlínⸯsko. i |

číněše ml ba na | ba. i | ѡnïa || kápišta sъbórjuvaxa | se i | stánuváxu na | pépelь. || a | i dolyte běsѡvⸯ- sky pádaaxu i | strošáva||xu | se. a | běsoovete běgaaxu po | jarù, i | skѵmⸯ||těxu i | pláčaaxu. (169)

zásto se obezⸯčьstíše. || I | běše vъ onovà město еdnô kápište elⸯlinⸯ|sko golěmo tvrьdě. [140]

ѿ | síčⸯkite nái golěmo. | i | náй vysóko, i gýzdavo, de to | go naríčaaxu || еllíny na | bógo-

vete svoì artemidь. si‿rě, lúna. || poidè támo styi nikólae, i | tógo da | sъkrúši. || i stóri

ml ba na | ba, i | tója ča páde dólu i | sъsí||pa | se kato pra , i | i dolyte pádaaxu, kato lístь |

kogà páda ѿ | drьvò, a | běsѡvete čto běxu | se | támo vъsélile. běgaxu i | tïe po | jarъ. plá- čaxu | i skѵmⸯtěxu. i | dumaxu stḿu. storì ty na || bezⸯ | póčestь, ѡ | nepravédnyi nikólae. nýe

tebě || nìčto ne sъgrěšime . zašto na izⸯgónjuvašь ѿ || kъštata náša. námь túka běše dómь i | s ěxⸯme || u | njégo, da | prělъstjuvame ljuïe da | slúšatь || na , i | da | ni | se poklánjatь. amì segà gde da | póide. || i | st yi níkola imь re . iděte vъ | ѡgⸯnь věčⸯnyi. | I | tovà takà by za |

kápištata. slúšaйte mlju | vy | sa i | čto | e еdnakь bylò ѿ | st go. Ѿkakⸯ | se || vъcári cárь ko{n}stastanⸯtinь16. i | vъ | dva de ta gó||dina na | njégovo crtvo. Běše někoi člkь ѿ || lívïa, imene a rïa. xítrь na | pismò i | knižóvⸯ||nь tvrьdě mnѡgo i |

poidè vъ | aleѯanrïju. i | támo || sěděše. i | arxïerei čto běše aleѯanrïísky. ta go | stóri

dïákona. i | ѿkakⸯ | gò xèrotonísa pétrь || arxïerei. ѿtogázi počè da | xúli na | ga b a. i | dúma||- še. oti xs kákь ně | е istinnyi b ь. ami | è sъ||zdánь ѿ | b a i naprávenь kato síčⸯki člci.

I | ví||dě | go petrь arxïepkpь če xúli na | b a. ta | go | pro||klè, i | izⸯvádi | go ѿ | dïákonⸯskyi

čínь. i | xóděše || proklétь ѡnⸯzi tríštⸯklétyi arïa. I | kogá | se || pétrь arxïepkpь prěstávi. [140ob.]

i | prïè vlčьskyi || prěstólь vъ | aleѯanrïi axíla imeto | mu. || i | tói еdva o brьna arïa na

14 Verweis worauf? 15 Verweis worauf? 16 Verweis worauf?

Page 8: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

pravoslávnaa || věra. i | postávi | go sš tennika i | prótopapù17| vъ | aleѯanrïi. i | dogde by

žívь a xílïa arxïerei. | drьžáše pravolávnaa věra tóizi nečьsti||vyi a rïa. i | kogá | se

prěstávi axíla. i | prïè || prěstólь arxïereiskyi. st ýi ѿcь nášь | aleѯánrь. I | pàkь počè ѡnⸯzi arïa da | xuli || pótvrьdě ѿprьvěnь svóata | si еresь i | ví||dí | go a leѯánrь če | e ta-

kⸯъvⸯzi. pàkⸯ | go i | tói || proklè. i | i zⸯvádi | go ѿ | s šténⸯstvo. i | prědáde | go || na | a naemïa. a | tói ne | prěstánuvaše. amì || xoděše i | prokázuvaše svóite | si zlo čéstïe || i | xulⸯnye dúmy. kolⸯkoto prělъsty sъsⸯ | njego||vьtⸯ | si dumⸯlivyi i | pogányi еzýkь. еvⸯsévïa || nikomi-

dïískago arⸯxïepkpa, i | pávlina mi||tropolíta tѵrⸯskago. i | drúgyto evⸯsévïa | mitropolíta kesárïiskago. i | nè | tьkmo t ě. || a mì i | drúgy mnѡgo st lje i | klirícy prě||lьstjuvaše i | prěvráštaše sъsvoйte18 | si pogá||nye dúmy. I | razⸯbrá | se tazi mlьva, i | tói||zi metéžь |

čto e po | cr kvite i | po | xr tïánete. || do | cr a konⸯstanⸯtina. i | cr ь povelě i | pustì || poslá-

nïe po | síčⸯki gradѡve, i | po | síčⸯki stranỳ | da | se sъberútь síčⸯky a rⸯxïeree ѿ | síčⸯky mě||sta i | sš ténnici i | i nocy čto | sъ knïžny i | i skúsny, i | da | se sъberútь vъ | grádь

nike i, || da | se prěpíraju sъs | a rïa, i | da | go súdetь dxóvno, | da | se i zⸯberè istinna čto | е.

da | vídy i | cr ь || tolⸯkozi mlъva zašto izlěze ѿ | njégo I | sъbrá||še | se sičⸯki po cárevo [141]

povelěnïe vъ | gr a nike i || i | běxu arⸯxïereje sičⸯki, slv, a | sš ténnici i | dïá||kony i | i nѡci, pʒ.[86] i | prěs||kúpь síčⸯky, t iꙇ [318]. || I | zašto by ta | se tolⸯkova izⸯbráše. zašto to || rasmótriše

i | razⸯčétoše i | naidóxa, kákь bě || ѿ | ro žьstvo xvo, do | tóizi, a [1] , sъbórь, t.iꙇ. [318] || gódinь.

I | prьvy načélⸯnici na | sъbórьtь koì || běxu. běše sty sílivestrь pápa rímⸯskyi. | Mitro-

(170) fánь patrïárxь cárográskyi. alezánrь || patrïárⸯxь aleѯánrьskyi. naеdno | st gó || aanásïa.

еѵstátïe patrïárⸯxь anⸯtïѡxïѡsь || makárïe patrïárⸯxь ꙇerlis kyi. st yi pafnú||tïe ispovědnikь. styi spiridónь. trimiú||iⸯskyi. i | sъsⸯ | tïa i | drúgyite, i vъvⸯ | t ě běše || st yi nikólae

čjutvórⸯcь. I | izlězee cr ь ko||nⸯstanⸯstínь i | sěde na | svoì prěstólь. i | ѿ | еdnà || strana njému, sědnъše stỳ ѡc i, rn [159]. i | ѿ | drúga | stranà njému, stỳ ѡc i, rn [159]. i | sъstávi | se

velíkь || sъbórь. I | počéxu da | dúmatь póredѡ vlcyte sěkyi || svoà dúma. i | a ria stoáše posrě tě. i | tvrьdě | se || natьkⸯmílь da | gy na ‿dúma sъsⸯ | xúlⸯnyte njégovỳ || dúmy. i | vídi |

go st yi nikólae kakⸯ | šte da | gy na ||prěprè, sъsⸯ | pogányte njégovy u stà, i | xùlⸯnyi i || om-

ràznyi njégovь еzýkь. stanъ ѿgde to || sěděše, i | pristъpi i | udári arïa sъsⸯ | plesnica ||

tvrьdě, kólⸯkoto | mu | se potrése síčⸯkyte sъstávy || na | snagъta | mu. i | ѡbrьna | se a rïa sъsⸯ | žálostь kamⸯ||to cr a i | re . cr u pravédny, poobáetⸯ | lì prě | tvóe || cr tvo da | vdígne rúka

tóizi nìxⸯto, ako i ma || duma, něka dúma kato tïa sičⸯki čto | sъ po || dobry ѿ | njego. a ko | [141ob.]

lì | e neu kь i | bezúmenь. a | tói || da | mlьčì kato i | negova prilíka. amì zašto || tói méne

da | plésnuva prě | tvoè cr tvo. I | cárь || kato čju tovà i | vidě, i | ne | by | mu ugodno tvrь||- dě. i | re , na arxïereete. čjúite sštenněiši vlcy || povelěvae zákonь, i | káže. a ko někoi

vdígne || rúka pr ě cra. da | mu | se ѿsěčè rukáta. a mi da || ѡstávlju vámь tóizi súdь, i | suděte | go sъsⸯ | vá||šeto sštenⸯstvo. I | podúmaxu st ïi ѡc i i | ré||koše. mnѡgo‿lětnyi i | drьžávnyi cáru. vi||děxⸯme legomà zlě stóri tóizi arxïere i mežu || na | nýe ispovědame. a mi | se

ml imь na | tvóe || cr tvo. segà za tъzi ràbota nýe da | go izvádi || ѿ | vlčьstvo. i | vъ | tьm- nícu da | se zatvóri. i | kogà | se | razýde sъbórь, togázi | go | šte i súdi. i | ispьdiše | go | ѿ | sъbórь i | ѿ | arxïereistvo, síčⸯki ѡc i. i | zatvó||riše | go vъ | tьmnícu. I | u | tъzi nóštь

kato | bě||še st yi zatvórenь vъ | tьmnícu. javí | mu | se xs || sъsⸯ | bc eju, i | rékoše | mu. nikó- lae, zašto | si zaprě||nь vъ | tьmnícu. i | re styi. radì vášu ljúbovь. || togazi | mu re x s, prï-

imì tovà. i | dáde | mu st oe || eѵlïe. re | mu, i | pr taa bca. prïimì tovà. i | dá||de mu sš ténny

rámonosь, deto | go zovémь omófrь. | I | naurě poidòše někoi njégovy čl ci da | mu || zane-

sъtь xlěbь vъ | tьmnícu i | viděše | go ka||kь | е ѿkova nь ѿ žilěza. i | na | ráměnata | mu ||

17 Verweis worauf? 18 Verweis worauf?

Page 9: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

sštennyi ramonó. i | vъ | rucěte | si drьžì stóe || еѵlïe, i | čъté | go. i | popítaše | go ѡnïá

člci, | gde | si u zělь tovà styi vlko i | káza i mь, || styi síčⸯko tovà čto | mu re xs i | b ca [142]

i | razⸯbrá | se | tovà čjúdo, do | st ỳ ѡci. i | i zvedoše | go togázi || izⸯ | tьmnìcu, i | síčⸯki pripádѡxa i | pokloníše || mu | se, i iskaxu, ѿ | njégo próšⸯka. I | togázi ka||to | se stóri

sъbórь i | razydѡ še | se síčⸯki. i | st yi || nikólae otide | si na | svóa еpárxïa : ~ Č jú. || Slúšaйte pàkь. Gládь velíkь běše vъ | ednò | vrěme na | síčⸯka mírilikïa. i | takъvⸯzi gládь || deto ne | póvněše nìkoi da | e býlь takъvⸯzi gládⸯ || i | běše síčⸯka ѡnázi stranà

mirïilikïiska, || na | golěma nu ža i|mire a čto běše stmu nikólu || eparⸯxïa, štěše da | se razⸯvalì i | da | pogýne ѿ | glády. || a mì legomà velíkyi nikólae gotóvь pomóštnikь || na | xr tïáne. ne | štè (171) da | si . o stávi svóйte ljúdïe da | po||gýnъtь. amì čto utьkⸯmì. Korábnikь ně||koì žíto‿pro-

dávecь naplъni korábь svoì sъsⸯ || pšeníca. i | štěše da ju zavezè na | frénⸯska zemljà. || I | u | tъzi nóštь javí | mu | se styi nikólae násъně, || i | re | mu. gde ѿvózišь tьzi pšenícu. i |

korábni||kъtⸯ | mu re , na | frénⸯsku zémlju štъ | da | ju ѿvezù, a ko dadè bь. i | re | mu styi

nikólae. poslúši || méne drúže. i | ѿvezì ju vъ | mírïilikïju. i | támⸯ || štešь ju prodà kákь ištešь zašto | e tamo gladⸯ || go lě i | skúpo žíto. i | prïimì ѿ | méne, tri | žlь||tícy ravúna,

radì da věruvašь. i | kogà dóidešь || támo uzé | štešь i | čto | sъ ѡstále. I | na urě sta||nъ

ѡnⸯzi korábnikь. i | vídy vⸯ | rucětě | si tri || žlъtícy. I | káza i | na | drúgyte korábⸯnici,

i | re . || u | tъzi nóštь brátïe vid ě azь násъně něko||go arⸯxïerea stárⸯca. i | re | mi. pše-

nícu sïjú da | ѿve||zète vъ | mirïilikïju. i | dade | mi, g [3], žlьtícy zá||logь. a mì da | poйdeme [142ob.]

támo da | ju ѿvezemь. || zašto | mi kaza de to | mi | se javì. kákь е na | onovà || město velíkь

gládь. i | pódobrě | šte támo pro||dà, nèželì vъ || frénⸯci. i | poslúšaxu korábni||cite tъzi dúma, i | ѿvézoše korabⸯtь sъsⸯ || pšenícu vъ | mírïilikïju vъ | еpárxïi stmu. || nikólu. I | kato

razⸯbraxu mirïáne če | e došьlь | lь19 korábь sъsⸯ | pšenicu. i | prosláviše síčⸯky ba. || i |

tékoše síčⸯky múžïe i | žény na | pristánište||to. i | kupíše | si komù kólⸯko trěbuvaše. i || prodáde | si ѡnⸯzi korábnikь pšenícu kákь i||skà. i | togázi proslávi ba. i | skáza marïánѡ. || tovà čjúdo. i | prosláviše ba de to ne | ostávlja || nìkogò, kóй | se na | njego naděe : ~ ||

I | dotúka štěxⸯme da | sъvrьši slóvoto blvenïi || xr tïáne. zašto dósta běše i | ѿ | tïa čjúdesa da | ra||zuměete i | drúgyte. a mì vídi kákь prixodi || ča , da | náčnemь da | sъvrьši

i | drúgyte čjúdesa. || a mi | se mólju na | gp dⸯstvo | vy, ne | zamájuvaйte | se i || ne | drěměte.

a mì poslúšaйte sъsíčⸯko20 srce. da || razⸯberéte za | st go nikólae i | drúgyte | mu čjúdesa |

oti, zašto da proslávite ba. i | da | poxválite || st ǵo. i | da | prïímete sъvrьšéno dobro : ~ || Zemljà síčⸯka na | tri dělѡve е razděljéna. || na i stokь, i | západь, i | na | lívu. i | líva |

[g vóiny] sè zovè, na || polùdn e. i | támo na | livïíska stranà čto | e ná | pla||dně. ima gra ⸯ deto | se zovè

velíka frigïa. i || tóizi gra ⸯ běše po | velíkago cr a konⸯstantina. || ima i | drúga málⸯka fri-

gïa čto | e na ⸯ cari‿grádь || ѿ | i stokь, ellínⸯsky | se zovè troáda. Amì vъ | ѡnъzi || velíka [143]

frigïa čto | e ná | pladně. támo běxu u | ѡnⸯzi gra ⸯ ljúdïe, čjuždínⸯci i | ѡpaky, čto | se |

zovútь taifáli. i | tïá taifálⸯscïi ljuïe, stó||riše méždu sébě | si cára. i | ѿmétnьxa | se ѿ | cári||gra ⸯ, da | se ne | poklánjatь cáru konⸯstanⸯtínu. || I | cárь velíkyi konⸯstanⸯtinь, razⸯbrà tóizi || metéžь vъ | frigïi. poústi, tri, týsušto načé||lⸯniky, i | sъsⸯ | těxь vóisku mnѡgo.

da | pói dutь || vъ | frigïju da | umirę tь ѡnьzi zemljà. i | edno||go zověxu nepotïánь, a | drúgygo urošь. trétïi||go erpilïѡnь. i | poidóše ѡnïa trite xilïadáre || i | plavaáxu na | edno sъsⸯ | vóiskъta da | póidutь || vъ | frigïju. i | doidóše sъsⸯ korábete do | pristáni||šteto mírili-

kïískoe, deto | se zovè adrïáki. i || zaštóto vrěme nemaxu da | plávatь. i | sěděxu || na krái,

19 Verweis worauf? 20 Verweis worauf?

Page 10: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

i | čákaxu da | se stóri vrěme da | i dutь. || a | voiskàta čto běše sъsⸯ | týsuštnicyte. ulě||zoše

vъ | gr á da | si kupúvatь jastïe. i | za | koè plá||štaxu, i | koè póvekje nasíla ѿnjémaxo. kato ||

i | doséga čínętь takvízy čto ѿxóždatь || na vóйsku. i | mlъva | se stóri u | tóizi dnь po | trьgⸯ||tь, i | metéžь go lě. i | razⸯbrà styi {ni}kólae čto | se || číni po | trьgu. i | ѿidè na | (172) pristáništeto do | ѡnïá || tysuštnici. i | naidè | gy, i | re i mь. čto | stè výe, || i | kydě ѿxóž- date váše gp dstvo. i | tïè kato || gò víděxa če | e st lь i | stárecь. stanъxa na | nѡ||ʒě . i |

rékoše | mu směrénno. ráby crévy i | na | tvóa || st ýnja | smè ráby. ѿxóždame sъsⸯ | povělěnïe

i || zápově cr evu vъ frigïju, da | stórime mírь sъsⸯ || taifali zašto | si storiše meždu [143ob.]

sebě si cara || a mì legomà vrěme ne | by da | plávame, i | zatovà || sědíme i | čákame da | dadè

bь vrěme da | i deme. || I | réče imь st ýi. dobrě kato pusti va mnѡ||go‿lětnyi crь da | u-

miríte nèmírna zemljè. || a | výe začto doidóxⸯte na | mírna zemlę i | číni||te golěmo zlo i | mlъva. I | tïè kato čjúxa | tovà uboáše | se oti xrtïáne blgy i | dobrỳ || čl ci běxu i | ré- koše stmu, kói | е tóizi || vlko de to číni mlъva. i | re styi. vy е | stè || ѡnïa. oti zašto

púštate voiskъta | si po||trьgⸯtь, da | ѿnématь еdnò drúgo nasíla. | vye | ste zatovà krívïi. I | ѡnïa týsuštnici || kato čjúxa tovà. čto | se číni po | trъgⸯtь. té||koše skóro, i | naidѡ še vóisku kákь takà || zlo číněxu. i | еdnỳ bìše a | drúgy ispьdiše. || a | drúgo síčⸯko čto | by

utьkⸯmiše i | umiríše. || i | togázi st ýi nikólae zavéde ѡnïa týsuštnici || na | mitropolíata |

si. i | gostí | gy i | prïé | gy, kato || dóbrь ѿcь čéda, i | pouči ixь i | nastávi | gy. || i | sъsⸯ | blvénïe i | ml tvoju provódi ixь do | pristá||ništeto na | moréto. I | ѡnïa ty‿suštnici tokò || štěxu da | ulězutь vъ | korábⸯtь, i | da | vdígnutь || jadrila, da | i dutь. I | st y nikólae obrьna |

se || da | i de vъ | grádь, i | gléda če tekútь izⸯ | grádь | mú||žïe i | ženy i | pláčutь górⸯko, i | doidóše i | pripá||doše na | nѡʒěte stḿu i | rékoše | mu. pomoʒi || námь vl ko st yi, i | rábe

istinnomu xu bu. || Segà u | toizi ča gpdínь eѵⸯstátïe čto drьžì || náše město. nepravédno

povelě da | pogúbętⸯ || ѿ | náša rodnina, tri múžïe, deto ne | sъ sъgrě||šíle nìčto, ni znájutь, [144]

tovà zlo . amì uzè || myto ѿ | naši zlo‿mýslьnici. i | o sъdi | gy na || právda da | gy zatrìjutь.

ami storì mltь sъsⸯ | na || syromási, i | tečì da | gy ѿnémešь. zašto ako pó||skoru ne | póй-

dešь nýe syromási pogýnuvame , | i | ѡnïa posěkuvatь. Tovà kato čju styi, o ||skrьbi | se tvrьdě, i | re na | ѡnïá týsuštnici. ednakь || i | tïe támo běxu potruděte | se i | výe sъsⸯ |

méne da | poidemь i | da | vídi , čto е tazi rábota. i | ѿidòše || sičⸯkite tečešⸯko i | st yi

nikólae naprě tečáše, || i | doidè do | město čto | se zovè leònь. i | popíta támo || čto minú-

vaxa člci. viděxⸯte | lì ѡnïa člci, || čto | gy vódętь da | gy pogúbętь. i | rékoše | mu ѡnïa. ||

viděxⸯme segá | gy provédoše mímò cr kvi st yxь || kriskénⸯda i | dïѡskorída. i | pàkь tékoše poskóro || da | gy postígnъtь. i | téče doidè do | vràta gradⸯskỳ. || i | popíta támo vratárete

i | re i mь. viděxⸯte | lì | trite člci čto | sъ osъdeni. i | rekoše | mu. segà | gy || provédoše túka. i | ѿvédoše ixь vъ | víra deto | e || osъdeno město da | gy | zagúbętь i | togázi téče || styi kólⸯkoto možè, i | postígnь i . i | vъ | ѡnⸯzi || ča koga | si vⸯdígnь rukáta da | йmь ѿsěčè

glavy||te e dnomù po | ednomù. i | privⸯtása styi u moré||nь i | popotílⸯ | se i | spústi | se ná- prasno. i | i znevarⸯky || istrьgnь sábïata izⸯ | rukáta voínotomu. i | frь||li | go | na || zemlì. i | samⸯsi poè i | razⸯveza i xь, i | pu||stí | gy i | trite da | si i dutь. Čto | si polágate na ||

umъtⸯ | si, za | ѡnïá trite osuždénnici na | ѡnⸯzi || ča , kólⸯko | li rádostь velíka imaxu, kato |

se izbá||više ѿ | sъmrьtь, i | ka{k} | lì proslávište ba. i | kakⸯ | lì || poxváliše stgo nikólae [144ob.] (173) kato imь stóri tovà || dobro . I | kato by velíka rábota deto by. || razⸯbrá | se tója ča po |

síčⸯki grádь. i | pritékoše | múžïe i | žény i | malⸯky i | velíky da | vídętь, || tovà čjúdo

ѿ | st ǵo. i | gospodínь miréiskyi eѵⸯ||statïe, kato razⸯbrà i | tói tovà čto | sъ | e stó||rilo. vъsědnъ na | kónь i | poidè támo da | vídy. || I | st yi nikólae, kato | go vídě če doidé. ne |

Page 11: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

uboá || se ѿ | njégo da | se pouvedè nì | zasramí | se. ami | mu re . || еѵⸯtátïe, čto | si tovà stó-

rilь nepravédⸯnь súdь || i | osъdilⸯ | si tïá trite múžïe syromási. de to || ne | sъ sъgrěšíle

nìčto. ni zlo stórixa ně||komu nìgde. nì u | tóizi graⸯ, nì na | drúgo město || I | re еѵⸯstátïe. doidè símonidь, i | e ѵⸯdóѯïe || čto | sъ prьvy kmétove miréiskye, i | marturí||saše za | tě. i |

a zь po | právina zapověda da | gy || pogúbetь. sъgrěšíxⸯ | lì a zъ zatovà něčto || st ьče b žïi. i | re | mu st yi. nelì | si uzélь myto || i | osúdilⸯ | gy | si nepravédno, vъistinu táko | mi || dnì mnѡgo‿lětnago cára konⸯstanⸯtína. azь || da | kážemь tova cr u. da | vídy i | cr ь o ti ty ||

ně | sì súdïa. ami | si neoprávnikь. túka | sь i | tïá || tri te crevy čl ci týsuštnicy, i | tïè da | marⸯ||turísatь prě cra istinna. Togázi kato ví||dě gospodínь evⸯstátïe. edno pomýsli, kákь || gy | e nepravédno osúdilь. drúgo | se u pláši ѿ || stgo nikólae kato | mu | se pokáni

da | go ѡbádi cru. || slěze ѿ | konjátogo, i | pripáde na | nѡʒěte | mu || i | i šteše prošténïe.

I | st yi nikólae legomà kato || běše mltivь dáde | mu próšⸯka i | stóriše mírь || i | ljubóvь. [145]

Tovà síčⸯko viděše ѡnḯa trite mú||žïe cárevy. I | ѿidóše | si i | ulězoše vъ | korábь || u | tóizi dnь. i | poidóše vъ | frigïi, i | sъtvóriše || mírь sъsⸯ | taifali. i | poslědь se vrь-

naxa nazádь. || i | poidѡ še i | pokloníše | se cru konⸯstanⸯtínu. i || kázaše | mu kákь xodíxa vъ | frigïi, i | kákь stó||riše mírь sъsⸯ | taifáli. i | cárь konⸯstantinь || počéte | gy tvrьdě. i | darúva | gy dárь mnѡgo. i || nè | tьkⸯmo tovà | gy počéte. amỳ i | na | povelíka | gy | póčestь

postávi. amì čto by i mь pos lě. || Poslúšaite blveni xrtïáne da | vídite kólⸯko || zlo číny

závistь člku. ѡnïá trite vlástelje, || nepotïánь, i | u rošь, i | erpilïѡnь, tvrьdě | gy ljúbě||še

crь vъ | cr tvoto | si a | lukávy někoi čl ci crevy, || zavíděxu йmь kato glédaxu če | gy po-

číta i | ljú||by cr ь. a mì čto natьkmíše. ѿidóše na | еvlá||vïa na | pristávnika creva, i | ré- koše | mu. vidě | li || ѡnïa trite vlástelje dóbrye čto stóriše, pú||sti tě mnѡgo‿lětnyi crъ, da | stóętь mírь || sъsⸯ | taifáli. a | tïè ѿidòše támo, i | prěеxa | gy zara ï sébě | si.

i | nagovórile | se da | povedútь vóisku || na cr a , i | da | prěеmъtь cári‿graⸯ, i da | cr tvúvatь || tïè. Tovà kato čju еvlávïe, prěvráti | si umъtь || i | zamísli | se, kákⸯ | by bylà tazi rábota.

i | ѡnïá || zavístnici viděxa, kakⸯ | se dvoì еvlávïe sъsⸯ || u mъtⸯ | si i | ne | prifáta imь dúmáta. a | tïè sъbráše || méždu sébě | si imánïe mnѡgo, i | dádoše еvlávïju, || da | йmь prifáti

dúmъta, i | da | stóri tě na | tъzi || póčestь, de to | ju imaxu ѡnïa trite vlástelje. || i | еvlavïe [145ob.]

vídě imanïe mnѡgo. ѡbrьna | se kъ||mⸯto | t ě, i | uzè imánïeto, i | pústi njegoovy || člci. i | zatvóri trite ѡnïa vlástelje vъ | tь||mnícu, da nè | znae crь konⸯstanⸯtinь. i | prěby||še

záprěni ednъ godína vъ | tьmnícu. i | tïè || okaánny, i | ne | znájaxu za|čto | sa zatvóreni. i || ѡnïá lukávy čl ci boáxu | se. da | se ne | i zⸯjavętь || pr ě cra i | pr ě | e vlávïa če | sъ lъžove. a mì poído||še sъsь mnѡgo dárь na evlávïe, i | rékoše | mu. || ně | е dobrě námь, da | ležьtь

tïa trite vláste||lje vъ | tьmníci. zašto da | ne | býše razⸯbráli || ѡnïa taifáli, i | dó | štъtь (174) ta | gy | štъtь izvádi. || a mì deto | štè da | búde tovà. a | ty povelì póskoru || da | gy pogúbętь. zašto kólⸯkoto ležętь u | tь||mnícьta. tólⸯkova | se u čétь na | xýtrostь da || stórętь zlo. i |

еvlávïe vídě kákь na stoáva || da gy pogúbi | i | pomýsli | si a ko i mь ne | stóri || po | vólja. da | ne | býxa | se i | tïè pométnъle da | si vъ||zⸯmutь i mánïeto ѿ | njégo, deto běxa | mu | go dále. || a mi potьpⸯka síčⸯko, i | ne | gledà nì | b a nì dšu. tь||kⸯmo da | imь stóri po | vólja,

a mì pàkь ne | směà || bezⸯ | povelěnïe crevo, da | stóri ѿ | svóa vólja. amì || poidì na | cr a konⸯ-

stantína, sъsⸯ | žástno21 srce i || skrьbno. i | re | mu. mnѡgo‿lětnyi cru. ѡnïa || tri te vlástelje, nepotïánь i | urošь i | erpilïѡ. || izⸯjavíxa | se, kakⸯ | sъ bylè zlo mýslьnici na | cr||tvóto | ti.

zašto kato | gy | si býlь pustílь, || da | umirętь taifáli. a | tïé | si | gỳ privlěkle || po | sébě.

i | pàkь | štъtь da | ti izⸯdadútь cr||tvoto, zašto voйsku štъ tь da | dovedútь. || na | tvóe crtvo. [146]

a mì dvě ráboty trěbue tú||ka. ilì povelì da | gy pogúby. o ti zašto da | ví||dętь i | drugy deto | sь kato tě. da | se ispedéѱa||tь. ilì poběgnì da | se izbávišь ѿ | těxⸯnyte || rucě .

21 Verweis worauf?

Page 12: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

Tovà kato čju crь. i | sěkaše če | e i stína || zašto | si věruvaše еvlávïa svóй | mu běše. || i |

povelě da | i mь kážutь vъ | tьmnícъta, kakⸯ || šte utrě da | i mь búde dnь sъmrьtnyi. i | ná-

pisa || еvlávïe osuždénïe imь. i | pústi tъmničára||togo čto pázi | tьmnícьta, da | йmь káže ѡnъ||zi górⸯka dúma. i | poidè tьmničnyi stražàrь. || i | re na | ѡnïa trïe vlástelje, sъsⸯ |

pláčь, brátïe || moì ljubóvny, da | nè | bě nìkákь jalь xlěbь || sъsⸯ | va i | ljubóvь imálь. tre- pérę ѿ | dúmъta || de to | štъ da | by kážu. Povelě crь. utrě | šte || da | vy bъde sъmrьtnyi denь, amì a ko i mate || něčto neisprávéno, skóro | si ispravěte. da | ne || umrete neispráveni

i | neutьkⸯméni. Tovà ka||to | йmь káza tъmníčnyi stražàrь sъsⸯ | pláčь, || i | tïè kato čjúxa takъvⸯzi gla , ѡ | kakⸯvá | li || skrьbь isplъni | йmь sr céto. právy čl ci de to || ne znájutь nìčto zlo da | sъ | stórile, a | tïe da | čjuę || takьvⸯzi gla . kakъvⸯ | lì stra napáde na | t ě ||

togázi tïè ѡkaánny ne | znájaxu nì zašto | sa || zaprěni i | ѡbrъnъše | se еdínь kъmⸯto drú-

gygo. || i | mltívno pláčaxu i | dumaxь | si . čto sъgrěší||xⸯme nýe grěšnici prě ba i | pr ě cra, ta o||sъdixa na takà. čto | lì by nášь grě, koé | li || zlo stórixⸯme ta štъtь da | pogú-

bętь na dnéska. || i | re e dínь ѿ | t ě nepotïanь. posénⸯséga nýe || brátïa moì pogýnъxⸯme . i | [146ob.]

segà člčьskaa pomo||štь ne | móže na izbávi. a mì znáete | lì to||gázi kato ѿxóžaxⸯme vъ | frigïa. čto | se stó||ri vъ | mírilikïa ѿ | arⸯxïere a nikólae22, a mì || a mì23 da | se poⸯkánimь i | nýe, da | se pómlimь bu || i | stḿu nikólu, davnò by poslúšalь bь njé||gova ml tva, i | ѿpústilⸯ

by na de to | ně | smè || krívy, nìty znáemь čto | se stórile. i | po||slúša | go i | drúgyte. i |

stanъxa i | póml iše | se || sъslъzi24 i | rékoše. Gi gi be ѿca nášego || nikólovь. deto | si

svobodílь ѿ | nepravédnaa || sъmrьtь ѡnïa trite člci vъ | mírïilikïa. || ty segà razⸯbèri i |

námь. zašto člka nè | i ma||me da | pomógne námь. i | sr céto náše stopí | se. || i | skrьbⸯ | ny prělě. i | ně | è nìkoi da | ny izbávi || ѿ | tovà zlo . segà i | glasъtⸯ | ny prěgásⸯnь prě||dì dš ъta náša. i | ezýkь nášь isъxⸯnъ || ѿ | sr čnyi plámenь. i | ne | móžemь da | ti | se po{mo}-

li . || a mì da | posětíšь na gi. i | da | ny navedì mltь || tvoà gi. i | neděi | se o stávi da | ne | poglédnešь || na | tъ zi neprávⸯdъ, nì da | zaborávišь nášata || sъmrьtь. izvadì na ѿ | rucěte (175) vràgѡvy, i || doidì da | ny pomógnešь. otì utrě pogýnuva||me . I | takà | se ml íxa bu ѡnïa

síčⸯkъta nóštь. || i | b ь legomà vidě neprávdu. i | pàkь štěše || da | proslávi stǵo nikólu. čto natьkⸯmì, || Vъ | ѡnъzi nóštь na | sъmnuvane javí | se st ỳi || níkolae nasъně cru konⸯstanⸯtínu. i | re | mu. || cr u, kólⸯko móžešь skoro stanì, i | pustì || tri te múžïe de to | štéšь da | gy po-

gúbišь. || zašto nepravédno | sъ oklevétány ѿ | zavístnici || ljúdïe. ako | lì | gy ne | pústišь. [147]

i | a ze | štь stóri || ḿl ba na | ba zaraï tébe da | se lišíšь ѿ | živó||tьtⸯ | si . I | re | mu cr ь.

kói | si ty deto | me pláši||šь, i | kákь doйdè segà bézⸯ | vrěme vь | cr tvo||to | mi, I | re styi. a zь e sⸯmь arxïere i mireisky || nikólae. i | pústi | me bь da | ti rekù da | pústišⸯ || tri te

osъdenite. i | sъsⸯ | tⸯzi dúma sъbúdi | se || cr ь. I | st yi ѿidè na | pristávniku crevu || evlávïju, i | re | mù, еvlávïju zlo‿umne. zašto uze || mito, i | osъdì trite múžïe deto ně | sъ sъ||grěšile nìšto skóro | gy ѿpustì. oti štъ || da | storju na | {te}be ḿl ba na | ba, da | se lišíšь ѿ | ži-

vó||tⸯ | si . i | evlavïe re. kói | si ty de to | mi povelěvašь || takvózi, i | re | mu st yi. a zь e sⸯmь nikólae || rábь bžïi, i | arxïerei mireiskyi. tovà réče || śt yi. i | probudi | se еvlávïe ѿ | sъna. i | stoì || i | mýsli čto | šte da | búde tovà viděnïe. i | tói || еdnákь mýslěše. I | doi-

dóše poslánici ѿ || cr a konⸯstanⸯtina, i | rékoše | mu. еvlávïe skóro || da | dóйdešь če | tь

zovè cr ь i | tói stanъ, i | poidè || pri | cr a. I | cr ь poče da | mu kázuva sъnь čto | e vidě||lь. i | re | mu еvlávïe. takà mnѡgo‿lětnyi cru. || i | a zь takъvⸯzi sъnь vid ě. i | ne | mógu da |

razu||měju čto | štъtь da | bъdьtь tḯa nášite sъnïe. || a mì da dovedútь ѡnḯa trite múžïe, i | da | gy || popítame da | vídi čto | e tovà. i | pustíše za || tě, i | dovédoše | gy. i | re i mь cr ь. kakvó | ste bája||nïe vie stórile, i | postíxⸯte do | na strášny || sъništa, i | ne | mogóxⸯme da |

22 Verweis worauf? 23 Verweis worauf? 24 Verweis worauf?

Page 13: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

spímь prězⸯ | tъzi nóštь || ѿ | stra . i | ѡnïa legoma kato ničto ne || znaaxu, zexu da | se gledatь [147ob.]

edínь dru||gygo i | da | pláčjutь, i | vidě ixь crь kato || ne | mogutь da | podumatь i | ѿ | stra i | ѿ | pla||čь. a | toi | si proměnì liceto na | krotⸯkyi || pógledь. i | re i mь podúmaйte | mi ѡ | čl ci, || čto | se uplašixⸯte tolⸯkova pr ě | ljubovna||go váše go cr a, ta ne | štete da | podumate. || togazi

i | tïe kato viděxa če | i mь po||dúma krótⸯko cr ь. rékoše | mu sъslъzy.25 || Nye ѡ | cr u, niti

znáemь čto | e ѡbaánïe || ni ti | se někogy učíxⸯme nýe na | zlo za || cr a. i | marⸯturïa е namь bžïe oko de to || síčⸯko vidy. a ko | lì búdemь nýe pomýsli||le někogy zlo da | stórimь i | nepravédno || ilì lukavo něčto na | tvóe crtvo. a | ty || togázi da | ne ostávišь nìkogò, a mì ||

pogubì i | na i | síčⸯki rѡ nášь na | ljúta || sъmrьtь. zašto nye ѡ | mnѡgo‿lětnyi || cr u. ta-

kъvⸯzi zákonь i mame ѿ | náši || baštì. prьvěnь da | se boímь b a. vtóro || da | počitame cra, a ko | lì | se někoi javì || cr u da | e zlo míslьnikь. da | pogýne. zato||và | se i | nye u číxⸯme i |

godixⸯme kákь е pódobrě da | u gúdi na | cr tvoto | ti, kato || i | prьvěnь de to pústi na vь frigïę || na | taifáli. i | nýe tьkⸯmo za | ljubóvь tvoa || prěželěxⸯme síčⸯko i | ostávixⸯme .

a to || poidóxⸯme sъsⸯ | pómoštь bžïa. i | stórixⸯme || támo kólⸯko by vólja bžïa i | cr tvo||to | [148]

ti, i | zatovà | se nye naděexme da | sme || počьteni ѿ | cr tvoto | ti, a | nye glédame ně || če ně | sⸯmè počьténi i | poxuljeni. ami | šte i | gorⸯ||ka sъmrьtь da | prïemljemь. Tovà kato || čju

crь ukrotí | se srcéto | mu, i | re i mь krótⸯko. || kažěte | mi kakⸯ | stè pomlile ba, i | kogò (176) stgo || ml ixⸯte prězⸯ | tьzi nóštь vь | tьmnícьtь || i | rékoše | mu ѡnïa múžïe. nye ѡ | velikyi || cru prězⸯ | tьzi sičⸯka nóštь plakaxⸯme gorⸯko || vъ | tьmnícu i | taká | se mlíxⸯme b u. Gi gi ||

oc a našego nikoly. de to upázi i | svobódi || ѿ | gorⸯka sъmrьtь trite múžïe vь | mire i. ty ||

samⸯsi i | na svóbodni storì ѿ | tovà o kleve|| tanïe čto | e napádnъlo na | na . I | cr ь ko{n}-

stanⸯ||tinь kato čju če poměnъxa imeto st ḿu || nikólu. i | re йmь. kói е tóizo nikólae || de to | go kázuvate. i | kákь е svobodílь || trite múžïe vъ | mírïi, skažěte | mi xù||běve po | konécь.

Togázi podúma nepotïanь, || i | káza cr u. Nýe, mnѡgo‿lětnyi cru, ko||gáto štěxⸯme da | i demь vъ | frigïí na | taifáli || i | ne | i maxⸯme vrěme da | plávame. a | nye prive ||zaxⸯme korábete

náši vъ | adrïáki na pri||stáništeto miréiskoe, i | támo doidè mi||tropolítь miréiskyi

nikólae imeto | mu || i | vъsprïè na i | pogostì. člkь st ь i | dóbro ||dětelⸯnь. i | takъvⸯzi člkь. oti sъ | è onovà || město miréiskoe naplъnilo sъsⸯ || njégovy || čjúdesa, de to číni kata dnь

i | poslúšai || cr u ѿ | dobro dětelь njegova, kák | lì | go || slúšatь i | bóętⸯ | mu | se tamo síčki [148ob.]

člci || na | onovà město. i | ne | tьkⸯmo čl cite. amì || gpdínь miréiskyi eѵⸯstátïe, rábь crtvïju ||

ti tri člci oklevetíle, někoi boljáre || ѿ | onovà město, i | gp dínь еѵⸯstatïe po||velě po | zákonь da | gy pogúbi. káto i | nye || segà deto čákame sъmrьtь a | rodninata || na | ѡnïa člci,

tékoše na | togozi arxïerea || nikólae i | pripádoše na | nѡʒěte | mu, i | plá||čaxu i | ml jaxa |

mu | se. pomognì námь segà u || tóizi ča rábe istinnomu x u | bu. zašto || gpdínь nášь eѵⸯstátïe. neprávda stóri || i | povelě da | pogubętь tri ljúdïe ѿ | náša | ródnina, nì‿čto ne | stórile,

niti znáętь || ně čto da | sъ tvórile zlo. togazi kato || čju ѡnⸯzi arxïerei. teče i | istrьgna

sábïa||ta ѿ | rukata voínotomu de to štěše || da | gy posěčè. i | nìkoi ne | směà něčto da || mu

rečè čto | si takà stórilь. i | go pdínь || eѵⸯstátïe rábь crtvïju | ti i | tói ne | směà || da | po- dúma něčto a mi i | еdnákь slěze || ѿ | konjátogo, i | pádnъ na | nѡʒěte | mu i || i šteše ѿ | njégo

prošténïe. Tovà síčⸯko || nýe viděxⸯme mnѡgo‿lětnyi cru || nášite oči i | póvnime dob-

ro to | mú | de to || stóri na | ѡnïa trite člci, kato séga || i | nýe. zatová | mu | se i | nye ml íxⸯme

sъsⸯ | mnѡ||go slъzi. davnò | by njégova26 ml tva mltva27 || dovⸯtásala da | ny pomógne. Togázi

kato || čju crь. umilí | se sъsⸯ | dš ъta | si . i | re na | tri||te múžïe. ѿséga da | búde vámь [149]

darúvanь živó||tь vašь i | da | znáete ѡnⸯzi arxïerei nikólae || va svobodỳ ѿ | sъmrьtь vъ | dn éšnyi dnь. ami || da | dámь vamь darь, i | skóro da | zaneséte ѡno||múzi st ḿu. i | výe da |

25 Verweis worauf? 26 Verweis worauf? 27 Verweis worauf?

Page 14: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

búdete támo i nѡci || ѿ | njégo. i | re te | mu. káko storixь po | vólja njé||gova. tьkⸯmo ѿséga

vekjè da | me ne | ustrašáva. || tovà re crь, i | dáde | mu edno eѵlïe pozlaténo || síčⸯko, i | ednъ

kadílⸯnica síčⸯka sъzláto,28 i | u||kraséna sъsⸯ | mnѡgo‿cěnny kámenïe. i | dvě svě||šti velíky sъzláto29 ukraséni. i | povelě da | gy | zanesútь vъ | cr kvata, gdeto ju drьžì velí||kyi ni-

kólae. i | tïè uzéxa tovà, i | skóro | go || ѿnesóše kъ | velíkomu nikólu, i | dádoše | mu || sičⸯ- koto onova. i | prïéše i | i nočьskyi čínь || ѿ | njégo, i | stánьxa kalòere. i | ѿ | těxnoto | si || imánïe dádoše i | tïè vъ | cr kvata stḿu || a | drúgoto razdádoše po | syromási, i | čto || ѡstà

razdělíše | go po | svóite | si ródnyna. || Amì ѿ | tova čjúdo da | si prěpočíne, zašto || pokázamé, | čto | by vъzⸯmóžno. Da | iskáže. || i | drúgo čto | e stórilь styi príživě čjudesà. || i | poslě | štemь káza i | drúgyte čjudesà deto | gy | e || po | sъmrьtь stórilь. i | togázi | šte storì konécⸯ || na | slovóto. (177) [čju e] Vъ | ѡnovà vrěme někïi korábni||ci, štěxa da se potpętь u | moréto sъsⸯ korá- bete si. ѿ | golěma bùra. a | tïe běxa, | ѿprьvěnь razⸯbýrale za stǵo nikólae kákь || číni

čjudesà. i | póml iše | se vъvⸯ | búrьta i | rékoše. || st yi nikólae pomoʒì námь u | tóizi ča || [149ob.]

če sъ udavixⸯme. i | javí | йmⸯ se togazi st y nikolae || na rъtě koráblju. i | poe krьmiloto i | nače sa||mⸯsi da | krьmi. i | re na | korábnicite. ne | boйte | se || azь e sⸯmь sъsⸯ | va . zašto | mi | se poḿl ixⸯte, i | a zь || zatovà doido da | vy pomógnъ. i | u | toizi ča || prěstánъ

větrь, i | moréto | se utišì. i | to || gázi st y nikólae nevídimь by ѿ t ě. i | ré||koše ko-

rábnicite méždu sebě | si. da | poíde || da | si privezěmь korábьtь na | pristáništeto || mi- réiskoe, i | da | póйdemь do togóva st lja nikolae. || da | mu | se pokloni , i | da | go blgodari zašto | ny || pomože. i | pàkь da | go opoznae pódobrě. zašto | go || ně | smè nìkoga viděle

kakъvь е. i | poidòše || támo i | izlězoše izⸯ | korábⸯtь. i | popítaše, | támo čl ci, i rěkoše. gde sědì vášь vlka. i || tïè йmь rékoše. segà | go viděxⸯme če ѿxoža ||še vъ | cr kvi, sъsⸯ-

vóйte30 | si ljúdïe. i | tïè tékoše || da | go postígnъtь na | pútь, i | ne | mogóše i | ulě||zoše

vъ | cr kvi, i poznáše go kakⸯъvⸯto běše || йmⸯ | se javílь vъ | moréto, i | tékoše i | pripá- do||še | mu na | nѡʒěte. i | bl godaríše ba, i | réko||še | mu. blgodarímⸯ | te rabe bžïi, oti

a ko || ne | by ty pomógnьlь námь, segà štěxⸯme da || sme udaveni, i | da | sme izⸯgýnъle. i ||

tïe tovà || rékoše, i | ispovědaše čto i mь е bylo . a | st yi || deto imaše u | sebě | si . pro- vidě | gy o ti ne | běxu čísti sъsrceto31 | si , ami imáxu někoe || prěgrěšénïe. i | nače da gy pouči, i | re i mь. || čjúvaite | se čéda moà mólju vy | se srceto váše || i umъtⸯ | vy

čto | vy | e razⸯvrátenь. obrněte | se || kъmⸯto b a, i | vašъta mislь da | e na | volja | bžḯa. [150]

zašto dobrě | se vidite na člčlci32 do33 || dobrỳ34 i | bl gy, a mi b u ně | stè nì | zašto.

zašto || b ь prozíra člku sr ceto. i slúšaite čto || dúma pisánïe. ne | činěte zlo, da | ne | na- pádne | onovà zlo na | va , a mi | sè naučěte dobro da || čínite. i | tělóto | si čísto upazěte

da | go || ne o skvrьníte. zašto i | ap lь pavlь taka || káže. Bratïe vy еste crkva b u žívomu. | i | kói razⸯvalì crkva b žïa, i | bь | šte njégo razⸯ||valì. amì takà da | činite, da | i mate b a || pomóštnika ѿ | síčⸯky bědỳ. i | takà | gy pou či || st yi. i poidè | si vъ | mitroplïju. a | ko-

rabnici||te | si ѿidóše. i | ѿ | dúmyte | mu što | gỳ nau či || prïéše i | nastáviše | se na || dobro. i | slávljaxu || b a. i | blgodarěxu stǵo : ~ I | tïa čjúdesa, || i drúgy mnѡgo čto | e stórilь pri | životь || svóй blvéni xrtïáne.

a mì poslúšaite da || skáže i | po | sъmrьtь njégova. I | da | náčněmь prь||věnь da skáže ,

kakⸯ | sè prěstávi. Píše pisá||nïe za | njégo. o ti tólⸯkova běše líčenь || st yi nikólae, deto někoi člkь a ko ne | bě||še | go vidělь nìkoga. i | da | go | víděše mežu || mnѡgo ljú-

28 Verweis worauf? 29 Verweis worauf? 30 Verweis worauf? 31 Verweis worauf? 32 Verweis worauf? 33 Verweis worauf? 34 Verweis worauf?

Page 15: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

dïe, i | poznaeše | go ѿ | lice to | mu || i | ѿ | pógledь a gglⸯskyi de to imaše. i | tólⸯ||kozi | mu

světěše líceto. i | tólⸯkova běše || bgo‿vídenь člkь. oti i | eretìci koí | go ví||děxa, i |

ѡbrьnuvaxu | se na | věra xrtïánⸯskaa. || nè tьkⸯmo ѿ | poučenïeto | mu, a mì pómnѡgo || ѿ | li-

ce to | mu a gglⸯsko de to | go imaše. i | skrь||benь člkь koi doйděše pri | njego. i | kažě||- [150ob.]

še | si skrьbь svoà. i | st yi nikólae, tьkⸯmo || da | pogledněše na | ѡnogova čl ka skrьbna-

go. || i | utěšávaše se onⸯzi člkь i prěložuvaše skrьbь svoà na radostь. i | mnѡgo sy- (178) romasi i | grižnïi člci sъsⸯ | njego | se utěšavaxu. || a mì legomà i | tói běše člkь. i |

tělo i||maše zemlьnò, kato i | síčⸯky čl ci. i| doйde || mu dnь da | se prěstávi. i | toi | si poznà dxo || st ymь i | stánъ na | ml tva, i | ml jàše | se bu || za | sičⸯki xr tïáne i | vidě togazi

a ggly || kakь doйdóše za | dš ъta | mu i | ùboá | se. i | re || imь dobrě prïidoste slúgy stěi

tríci, i | na | síčⸯki a ggly načelⸯnici da | uzⸯmete dš ъ||ta | mi. I | načè togázi pàkь da | se ml i b u. | i | re . gi ꙇsé | xe еdíno‿ródnyi sne. prïimì || ml jénïe moè. i | poslúšai, koi pri- běgne, u || cr kvi da | se pómli na | i me moè, podai | mu gi || čto | mu ište srcéto. ilì kói | e

skrьbenь, ilì || na more ilì ѿ | zly čl ci. i | pomli | se na | i me || moè utěší | go gi. ilì koì slúži na ime | moè, i | pámetⸯ | mi číny. pomógni e mu gi, ilì || kói cr kva sъgradì vъ | ime moè, ilì prinesè | mltynju vъ | cr kvu mojù. prïími | go i | ty gi || vъ | cr stvo nbnoe. i |

tová | se styi nikólae ḿl jaše || za | síčⸯkyi rѡ xrtïánⸯskyi. i || a gglⸯ mu, reče. || ugódniče

bžïi nikólae, čto | se pómli bu, || i | gь b ь prïé | ti mlbáta. ami prïidè ča, da || poi dešь

na | cr tvo n bnoè. i | st yi nikólae, || razⸯbolě se malⸯko, i | prěstávi | se sъ | mírѡ. || kъ | gu . [151]

i | tělóto si ostavi ná | zemlì da | e na | mnѡ||go čl ci za | potrěba dševna. a | dš ata | mu ||

poidè vь(') | cr tvo n bnoe sъsⸯ | pěsny a gglⸯskye. || i | togázi čjuždínⸯcy poplakaše, zašto | se ||

lišixa ѿ | o c a svoego. i | syromási i | syroti, || i | vdovícy mnѡgo poplákaše za | njego, zašto | se || lišíxa ѿ | xranitelja svoe go deto | gy xránjaše || i čjúvaše i | sičⸯka zemljà

mírïilikïiska vъ||zdьxⸯna i | popláka, zašto ѡstaše bezⸯ | ta||kⸯvogozi pastíra i | učítelja. I | a ggly se || pákь i | arxggly obradovaše, zašto vъsprïe||še takvogózi st aa. i | mn ici

vъsveseli||še | se. i | pravédnici | se zarádovaše, zašto vidě||xa pravédnika těna | pri-

líka. i | pastyrïe || i | učítelje blgodaríše. zašto | йmь doйdè stь || pa{s}tyrь | i | učítelь. i | čto da | r émь, síčⸯky st ỳ || n bny záedno i | samⸯsi gь zaráduva | se u | tóizi || dénь. Amì

i | po | sъmrъtь svóà, neizr énny || čjúdesa stóri toizi sty nikólae. I | poslu||šaite málⸯko da | skažemь. Támo vъ | mírïilíkïju | gde to běše styi nikólae sъgradíše, || xr tïáne crkva velíka

vъ i me st go nikólae || čjúdotvórⸯca. i | sъbyraxu | se na | vъsáku godínu || ѿ | síčⸯkyte selà

miréiskye. i číněxa támo | práznikь. i | ne | tьkⸯmo ѿ | támošnyte sela. || a mi i | ѿ | dalečny

města prixóždaaxu. | I | vъ | еdínь dénь někoi xrtïáne ulězoše || vъ | korábь ѿ | daléčno město, da | póidutь || vъ | mírilikïju da | se poklonjútь na | móštite || st mu nikólu. ami lukávyi

dïavolь čto || izⸯmysli da | stori da | ѿsěče onⸯzi putь da || ne | xodi nìkoi na praznikь [151ob.]

stmu. Pomni|| te li čto | vy ѿnaprě káza kato razvalì || styi nikole o novà kapište еlínⸯ- skoe, || i | kakь běgaxu ѿtámo běsoovete, i | plačaxu || i | dumaxu, nepravdu stóri sъsⸯ na ni- kolae. i || na | o novà kápište čto běše načelⸯnyi běsь || tói pàkь štěše da | stori pakostь

na | cr kva||ta stmu nikólu. i | čto stóri, prětvóri | se || onⸯzi dïávolь káto žena vdovíca i | sýrota || i | drьžì vъ | rucěte | si sъdь plъnь sъsⸯ | maslo, || I | vъ | onⸯzi ča kogato | se sъbráxu xrtïa||nete da | ulězutь vъ | korábⸯtь. i | toi poй||dè pri | t ě, i | re i mь ; kydě

ѿxodite moì || brátïa. i | tïè je i rékoše, ѿxóždamь vъ | mi||rilikïju da | se pokloni na | moštite stmu ni||kolu i | re imь o názi sýrota žena . ml ju || vy se. vъzⸯměte tъzi maslě- (179) níca sъsⸯ | má||sloto. i | zanesěte go | vъ | cr kvata stmu || nikólu. i | nalěíte kanⸯdíloto

Page 16: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

stmu da | gorì || za dušъta moà grěšna. zašto i azь by | došlà sъsⸯ | va a to | sⸯmь sýrota

i | pàkь ně | sⸯmь || nau čena u korábь po | moréto dá | xódimь. i || zatová | se ne | naеmámь da

poídemь. ami || stórěte dobro i | ѿnesěte | go, da | e pomnѡgo || vámь za | dušъta. I | taká se pomóli ѡnⸯzi || běsь na | korábnicite. i | tïe | go uzéxa, ne || znájaxu če | e dïávolь tazi

žena . i | i doše i | plávaxu síčⸯkyi dn ь. i | u | tьzi nóštь vъ || polunoštь, javí | se styi ni-

kólae korábni||kotomu i | re | mu tazi maslěnica čto u ||zexⸯte ѿ | onⸯzi syrota žena [152]

utrě dá go || túrite u | moréto. zašto ѡnázi ženà bě | sъšti dïávolь. i | sъsⸯ xýtrostь běsòvⸯskaa || mysly da | izgorì móata crkva, i | ako | něšto vídite strášno u | moréto, ne |

bóйte || se, a ze | sⸯmь sъsⸯ | va , i | pomógnъ | štь vámь. || I | kogà sъmnъ i | káza ѡnⸯzi ko-

rábnikь || sъnь čto | e vidělь i | uzè maslěníkь sъsⸯ | másloto, i | túri | go u | moréto i | tója ča i||zlěze izⸯ | moréto plámenь velíkь tvrьdě || i vdígnь | se ѿ | moréto nagórě vy-

sóko. i || dímь || mnѡgo vonjéštь kato ѿ | smolà i ѿ | těfь || izlěze, i | moréto | se razⸯsěde nasrě. i | voda || ta se plískaše visóko, kólⸯkoto štěše ko||rabⸯtь da | se potopì. I | ko- rábnicite izⸯu ||plášixa se tvrьdě. i | ѿ stráxь pádoše | síčⸯki na | očíte | si . i | plá-

čaaxu i | víkaaxu | tvrьdě. styi nikólae pomoʒì namь, || i | dovⸯtásai u | tóizi ča oti pogy- nъxⸯme. || i | prěstà tázi bùra u toja ča. i | proslá||više korábnicite ba i | st go ni- kólu : ~ ||

[dru čju] I | vъ cári grádь múžь někoi bl gočьstí||vь i | dobrь xrtïáninь. i | ѡbréklь | se

běše | st ḿu o c u nikólu, i | ljubóvь tvrьdě ima||še u | njégo I | nakáni se vednъštь da

ide po || někoa | si rábota i | poidè u | cr kvata stmu | nikólu i | pomli | se. i | nápokonⸯ | si

cělúva svó||йte i | prostí | se. i | togázi ulěze vъ | ko||rábⸯtь, i | otidé si. i | prězⸯ |

noštь vъ | devétyi || ča, dъx na velíkь větrь. i | stanъše plovⸯ||cíte da | napravetь větrí- [152ob.]

lata. stanъ || i | toizi blgočьstivyi člkь da | i mь po||mógne. i | ne | znamь kakⸯ | se prěpè,

i | páde u || moreto. a | ѡnïa člci čjúděxu | se čto da | stó||retь, zašto běše tъmno, i |

větrь | gy || bìaše po | liceto. i | ne | mogóxa nìčto da | sto||retь. ilì da | go izvadetь. a mì golěmь || skrьbь imaxu za | njégo. a | ѡnⸯzi člkь || kato potьna sъsⸯ | ѡdežьta | si vъ | moréto |

na | dъnoto. a | tói privíka. Styi nikólae || pomoʒí mi. ѡ | čjúdo golěmo deto člkь || ne |

móže da | razuměe b žïa rábota. vъ tó||izi ča naidé se nasrě dómь svoì. i | výka || tvrьdě i | ne prěstánuva, styi nikolae || pomoʒí | mi. mněše | mu | se еdnakь е u | moré||to. a | sъ- sědete čjúše gla stanъše. takà || i | vъ | dómь njégovь čto běxu stanъše, i || zapáliše

svěšti. i | sъbráše | se sъsěde izⸯ | okolu. i | víděxa ѡnogóva člka če stoì, || nasr ě kъštatь | si. i | voda mórⸯskaa tečè ѿ || odéždata | mu. i | uplášixa | se. a | tóimь35 reče || brátïe čto e tovà i | gde sⸯmь. a zь | znáju do||brě [|včera] včera kato izlězo ѿ | domá si | i || prostixⸯ | se

sъsⸯ | va , i | ulězoxь u | korábь. a | větrь dъxⸯnь silⸯnь. i | plovⸯcíte stanъše || da | naprávętь větrílata, i | a zь stanъxь || da | i mь pomógnu, i | prěpéxⸯ | se i | pádnъxь u | moréto. i | na |

pómoštь povíka stǵo nikólu. || i | segà gde | sⸯmь ne | znáju. i | tïè kato čjúše ѿ || njego tъzi [153]

duma. i | pàkь еdnakь tečaše vo||da ta ѿ | njégo. i | zéše síčⸯkyte da | vìkatь, || gi pomluй. (180) i | pos lě | go ѡblěkoše vъ drúga | ѡdéžda. i | poidè vъ | crkóvь st go nikólae, || i | síčⸯka nóštь támo by. ml jaše | se sъslъzy,36 | i | žálostno blgodarěše ba i | st ǵo. i kogà | by

na | utrьnïi, sъbráše | se ljúdïe vъ | cr kvi, ka||to | si xóděxu sěkogy. i | viděše človéka||-

togo vь | cr kvi, i | razⸯbráše kákvo | se čjúdo || stórilo, počjúdiše se i | podivíše | se , i

proslá||više ba. i | st ǵo poxváliše. I razⸯbrá | se | togázi tovà čjúdnoe čjúdo po síčⸯki cári||grádь. i | do | samógo cr a. i | patrïárxь doidè, | i | sъbórⸯ | se velíkь sъbrà. i | stánъ

ѡnⸯzi člkь || pr ě tě i | i spověda síčⸯko po | konécь. i | síčⸯkyi | se sъbórь počjúdi, i rékoše. velíkь esì gi i | čjúdna е tvoà rábota, i | nì еdna dú||ma ѿ | náša ustà móže da | poxváli čjudesá||ta tvoì. i | sъbráše | se vъ crkvi i | stóriše || ḿl ba i | bděnïe. i | pro-

35 Verweis worauf? 36 Verweis worauf?

Page 17: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

sláviše ba. i bl goda||ríše věrⸯnago ugódnika b žïa oc a nikólae : ~ ||

[čjudo četveru] Běše někoi člkь vъ | cári‿grádь ime to mu || nikóla rábotěše i | xráněše | se. i ||

věrⸯnь | xr tïáninь běše bu. i | i maše obrokь na || st go nikólae. i | takà číněše, zašto bě- še || razumělь pisánïe čto dúma. da | počítašь || ga ѿvóй37 trúdь čto | e sъsⸯ | právda sté-

čenь. || i takà sěkogy číněše dogde i | ostarě. || záеdno i | zasyromašě ѡnⸯzi stárecь. i ||

približí | se práznikь stḿu nikólu. i | my||slěše čto da | stori. i | re na | [153ob.]

ženъtь si. ženo || e tu če doíde dnь stmu velikomu arxïereu | nikólu, čto da | stori . kato ně | smè vъzⸯmo||žny nìčto da | pripečali za | st go. i | ѡnazi || žena věrⸯna

běše. i | re | mu. posénь‿sega nye || ostarěxⸯme , i | doséga služíxⸯme st mu nikolu, ||

segá | li da ѡstávi ljubóvь čtoto imaxⸯme | doséga. i | tovà réče. i | izvádi | si bělěgь || srébrьnyi čtoto | sí | go i maše ѿ | baštъ | si za | stáro vrěme. i | r é | mu. uzmì tovà i | pro-

dái go, || i | kupì čtoto trěbuva za | st ǵo. drúgo ně||čto ne | i mame, o svěnь tovà. a | čédo ne | i ma||me da | go drьži za | njégo, ami | gò prodái. i | onⸯzi || stárecь poslúša ženъta | si , i | uzè o nⸯzì | sre||brьnyi bělégь, i | poidè da | go prodadè. i | xo||děše po | trьgⸯtь. i

minъ mimò cr kvata || st go platòna. i | srěštnь egò st yi nikólae || skóro‿pomóštnikь, kato na | obrázь někoe go || stárogo čl ka počьténnago. i | re | ḿu. drúže, || ljúbimyi, gde ѿxodišь. i | re | mú stárecь || čto nósěše srébrьnyi kovérь. imamь rá||bota do trьgьtь. i | re | mu

styi nikólae. čto || si namíslilь da | ti búde u | bl agь ča , ѡ | {d}rúže || a mi | mi kažì za |

kólⸯko | štešь prodà tóizi || srébrьnyi koverь, a zь da | go kúpimь. i | re | mu || stárecь. ѿprь-

věnь е kupenь za, i [8/10], žlъ||tícy. a | sega dái čto | mí | štešь da . re | mu styi, || uzé li |

štešь, ʒ [6], žlьtícy da | go dadéšь. i | re || stárecь. da | búde u | dóbrь ča dá go šte na |

rádo | srce. i | vъségna u | pázuxa styi nikóla, i | i zvá||di, ʒ [6], žlьtícy, i | dáde stárⸯcu. i | [154]

rečé | mu. | uzmì drúže, i | dái | mi kovérь. i | uzè o nⸯzi || stárecь žlъticyte sъsⸯ | radostь

oti ne || běše tolⸯkova vrědnь o nⸯzi kovérь. i | st yi || nikólae uze o nⸯzi koverь, i | razi-

dóše | se. i togázi rékoše člci onomúzi stárcu. | stárⸯče s | kogò dúmašь, ilì | te něšto bla||zny. zašto stárⸯcatogo viděxa če dúma. || a | st go ne | víděxa nì čjújaxa. i | togazi, |

stye nikólae ѿidè pri | ženъta stárⸯco||va. i | réče еi. séstro. múžь tvóй ta || mi | e prïá-

telь ѿdávna, i | srěštnь me . i | po||móli mi | se, i | dáde mi tóizi kovérь, i | réče || mi storì dobrě i | zanesì na | ženъta | mi tóizi srébrьnyi kovérь. zašto a zь réče || i mámь (181) rábota do | pazárь. amì uzmì | sî | tvoe to i | sъkrýi | si | go. i | tovà re, i | ѿide. || i | ženáta

ѿ | sràmь ne | směà da | go popíta, || ty kóй | si, zaštó | go vídě če | e čl kь stárь, || i | pó-

čьstenь. ami | se razⸯgněvì na | mužáto||go si . i | réče | si sama . ѡ | téžⸯko méne sýro||toi. déto | sьmⸯ | se sъbrála sъsⸯ | múža zakóno||prěstúpna i | nebgo‿boázliva i | ne | štěše || da

pogléda na | srebróto, ѿ | žálostь zašto || ne | gó | e prodálь zaradì ljubóvь stmu nikólu. || a | múžь njéinь ne | znáe tovà čto | e bylo . || a mi | si kúpi čto | mu trěbuvaše za | st go || ni- kolae i | i děše | si domá | si i | ra uva | se ka||kь | е prodálь skъpo kovérⸯtь. i | kogá | si

do||idè, i | vidě | go ženáta | mu, i | razⸯgněvi | se || na njego. i | reče mu srъdito. slъgalⸯ | [154ob.]

si prě || st ǵo nikola. kato | si е reklь gь ně | è lъga||lь. koi | si ostavi rucěte na ralo, i | naza||dy gleda. toizi ně | è uprávenь na | cr tvo || nbnoe. i | tovà re . i | donese | mu ko-

vérⸯtь. || i | turi | go pr ě | njégo i | rèče | mu. tovà da || i mášь sъsⸯ | sebě | si a | méne vékje

da | néma||šь. zašto | si si izⸯgúbilь | právynъta. || kato | si е i | písano. ako udrьžì člkь

síčⸯkyi zákonь. a | еdnò razⸯvalì. sičⸯko||to | è zbrьkalь. I | stárecь kato čju ѿ || ženъta | si tïjá dúmi, i | pàkь kato vi||dě kovérⸯtь. počjúdi | se i | zemaja38 | se, i | stoà || za | golěmь

ča, i | čjúděše | se. i | razumě i || usěti | se o ti | e čjudo někoe stóreno || ѿ | st ǵo nikólae. i | vъzdъxna izⸯ | sr ce, i || zar áuva | se, i | vdígnь | si rucěte i | reče. || Sláva tebě xe b e, de to | čínišь čju||desa. sъ | styte tvoì. i | re stárecь na || ženъta | si. tako | tì stráxь

37 Verweis worauf? 38 Verweis worauf?

Page 18: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

bž ïi žéno. || koй | ti donésje tovà. múžь | li ilì žena , || stárⸯ | li, ilì mládь. i | réče | mu

žena ta. || mužь běše stárь i | počьtenь. i | reče | mi || séstro. tvóй múžь prïátelⸯ | mi е

odávna. || zatová | mi dáde kovérⸯtь da | ti | go do||nesútь.39 i | a zь u zexь ѿ | rucěte | mu, ko||- verⸯtь. i | srámь | mi by dá | go popítamь, || ty kóй | si. zaštó | go viděxь če | e počьténь. ||

člkь. kato | čju tovà stárecь ѿ | ženъta | si , || čjudí | se mnѡgo, i | izvádi ta | í káza što |

mú | sъ || ѡstále žlъtíci. i | čto to | e kúpilь brá||šno i | víno i | prósfory, i | svěšty, i | [155]

máslo, || i | ѵmïánь. i | sičⸯko čto trěbuvaše vъ || dnь stgo nikóly. i | réče. žìvь gь b ь. || čto | e kúpilь ѿ | méne kovérь, samⸯsì е || býlь styi nikólae. i | pàkⸯ | go námь dáde || syro-

más ě zašto i | mnѡʒýna | mi rékoše || kato | gò prodávaxь. s | kogò dumášь stá||rⸯče ; méne ||

víděxa a | ѡnogózi ne | víděxa. || I | togázi bl godaríxa ba i | dva ta i | po||xválixa velí- kago arxïerea nikólae, || skóro‿pomoštníka. i | sъsⸯ | golěma rádostь || tékoše vъ | cr kóvь

stḿu nikólu. i | zané||soše i | kovérьtь i | žlьtícyte. i | káza||še tovà čjúdo na | síčⸯkyte ljúdïe i na | sš te||nnicyte. i | razⸯbrá | se po | síčⸯkyte i | proslá||više ba i | st go ni- kólu. i | kázaše patrïá||rxu mixaílu. i | povělě da | si uzme stá||recь kovérъtь a | žlьtí-

cyte na | cr kva||ta st aa sofïá. i | stóriše práznikь || čьstenь. i | prosláviše ba i | st ǵo nikóly, || de to | mu | sь prosvětile čjúdesata po | síčⸯ||kyi světь, deto | go počítatь sъsⸯ | čistaa || věra. I | drúgy еdnakь mnѡgo čjúdesa || stóri styi nikolae. tьkⸯmo tïa málⸯko ||

pokazaxⸯme , da | razuměte kákь е býlь || ugódnikь bžïi. ჻

Amì ѡ oce čtnyi || st yi nikólae. ne | zaborávěi ráby svoè | de to || ti póčestno čínętь

pámetь : ~ || (182)

Takⸯvózi | e býlò žitelⸯstvoto stḿu || nikólu blvenïi xrtïáne. i | ta vazï |e bylà || nje- [155ob.]

gova rábota. i | taká | e b u rabotílь sъ || síčⸯko sr ce. i | ugúdílь gu bu. zaradì to||vá | go i | bь naйpočéte, i | tuka ná | zemlja || i | na | nbéto. o ti | se i | tói tvrьdě po káni || da | stó-

ri vólja bžïa, kato iskà b ь. | a mì i | x s | mu zaradì tovà mnѡgo póčestь || dáde na | nb éto Zaradì tovà i | nýe de to || sъ | sme sъbrále dnéska. i čjúxⸯme st mú ni||kólu slóvoto čto

e činílь. takà trěbu||va i | nýe da | čínime kakⸯvóto segà slušáx||me zašto zaradì tová |

se sъʒìdaše crkvi || i zatovà napísaše | se knḯgy. da | se sъbýra||me i | nýe vь | cr kvu da slúšame čto dúma. || i | da | čínime čto | ny u četь knïgy crkóvny. ||40 zašto a ko čjúeme čto

kázuvatь kny gy | cr kóvny. Zašto a ko čjueme čto kázuva||tь knḯgyte41, a | ne |

drьžime. múka imame | na | dšьta | si . kato i | gь zapověduva vъ | st óe || еѵlïe.

kói znáe čto | e volja bžïa, i | nje | číni, || mnѡgo | šte múka da | i ma na |

dš ьta | si . a mi, || téžⸯko i | górⸯko námь, deto slúšame a | ne || čínime. zašto | li | se i | broímь xrtïáne i | čini||mⸯ | se xvy ráby, a | vólja xva ne | čínime. tь||kⸯmo čínimⸯ | se

xrtïáne, a | zákonь xrtïanⸯskyi || ne | drьži koá | ny | e pólⸯza. kato | kogà da | reče || někomu člku bólⸯnomu, budì zrávь, mo||že | lì něčto da | mu | se pridadè zrave ѿ | dú||mъta | ti.

ilì da | re šь syromaxu bьdì bo||gátь. može | li da | stáne ѿ | tvoà réčь bogátь || Taka | e [156]

i | v | na čto | se zovemь xr tïáne a | ne | čí||nime zákonь xrtïánⸯskyi. imame | lì něčto || pólⸯza na | dš ьta | si. vъi stinu ne | i mame, || a mi еdnakь múka dobývame, zašto i | gь || káže

vъ | eѵlïe. ѡ | gore vámь, deto | vy | e po | golěmo i méto ѿ | rábota‿ta | vy čtoto || čínite.

a mi i | a plь čto píše na | sъborⸯ||noto | mu poslánïe. za | ѡnïa detoto42 imaju||tь věra, a |

rábota xrtïánⸯskaa ne | i maju||tь. koá e polⸯza moì brátïa, ako i ma || někoi věra xrtïánⸯ- skaa, a | rábota xr||tïánⸯska ne | i ma ; móže | lì da | go spasì, || věrata ; ne | móže. zašto

káže. věra || bezⸯ | dělo mrьtva е. pàkь káže tóizi || a plь. kato tělò bezⸯ | dš a kákь е mrь||- tvo, takà | e i | věra mrьtva bezⸯ | xr tïanⸯ||ska rábota. I | kato e dnà kъšta krásna || bezⸯ |

39 Verweis worauf? 40 Verweis worauf? 41 Verweis worauf? 42 Verweis worauf?

Page 19: Žitie i čudesa na Sveti Nikolaja Mirilikijski (Tixonravovski damaskin)

pokro vь, nìčto neféla nì | za | što ta||ka | è i | xr tïánⸯskaa věra, ako néma záko||nь i | ra-

boty xrtïánⸯsky, nì za|što ně | е. || Zatová | sme dlъžny i | nýe xrtïane. le||gomà kato

imame dobrà věra i | st à. ta||kà da | i mame dobrỳ ráboty i | st ỳ, i | ka||kⸯvy ; mltýnja na | syromási. i | na | cr kvi. | i | ljubòvь sъsěkygo43. i | nè | tьkⸯmo sъsⸯ | prïá||telje, ami i

sъsⸯ | tvóйte zlo‿mýslьnici, || da | i mašь ljubóvь. stránno‿ljúbïe. sir ě. || pьtnici i | čjuž- dínⸯci da | ljúbišь. i | trьpě||nïe da | imašь kogá | ty dóйde někoe zlo, ilì || skrьbь, ilì

bědà. i | poslušánïe da || i mame || na | xvyte dúmy. i | da | se po kaněme za | cr kva || i | na | [156ob.]

ml ba da | stóimь sěkogy. i | da | si čjú||vate o číte ѿ | {z}lь pógledь, i | sr céto | si || ѿ | zlь

pómislь. i | da | némame vràždъ еdinь || na | drúgygo, nì závistь, kato kamíla. i || da | ně

smè lukávy. kato zmïa. i | da | ne ku||rⸯvi da se oskrьnjavame, kato skótѡve. i || da | se ne | opívame kato svinje, ilì | da | se || prějademe kato dívy ʒvěrove. i | da | si || ne | mýslime

e dínь drúgyi zlo, i | da | se iz||dávame i | da | se pogúbjuvame , da | ny se ra uvà || dïávolь. a mì da | se pokánimь da | ugudimь || xu bu. i | kákь da | stórimь da | vъzveseli || a ggly za | na , i | da | se ljúbimь e dínь drú||gyi brátь xrtïáninь. i | da | želáemь támo || da | se spo obimь

na | cr tvo n bnoe i | da | polúčimь || síčⸯky nýe támo || pri xa ba isti||nago. i | da | se

na||siti pěsny || a gglⸯsky, i || jastïe ráisko || vъ | věky věkѡ || amínь : ~ || (---)

43 Verweis worauf?