Zarządzanie mobilnością oraz wsparcie przewozów

Zarządzanie mobilnością oraz wsparcie przewozów

transportu miejskiego w polityce transportowej Gdyni

Prof. dr hab. Olgierd Wyszomirskidr Katarzyna Hebel

Kielce 16.09.2013

• Zarządzanie mobilnością to koncepcja promowania zrównoważonego transportu oraz zarządzania zapotrzebowaniem na transport poprzez zmianę postaw i zachowań podróżnych.

• U podstaw zarządzania mobilnością leżą „miękkie” działania, takie jak organizacja usług, informacja i komunikacja oraz koordynacja działań różnych partnerów.

• Zadaniem tych działań jest wsparcie i poprawa skuteczności środków „twardych” stosowanych w transporcie miejskim (takich jak budowa nowych dróg czy zakup nowego taboru).

Zarządzanie mobilnością jako koncepcja kształtowania

zrównoważonego rozwoju transportu

• organizacja usług transportu zbiorowego;• promocja transportu zbiorowego;• promocja podróży rowerem;• promocja podróży pieszych;• promocja podróży z przesiadaniem się;• Plan Zrównoważonego Transportu

Miejskiego.

Instrumenty zarządzania mobilnością wykorzystywane w Gdyni

• badania marketingowe jako podstawa kształtowania oferty;

• bezpośredniość, punktualność, częstotliwość i dostępność jako podstawowe postulaty przewozowe;

• modułowy rozkład jazdy oparty na tabeli koordynacji;

• taryfa jednolita oraz bilety okresowe o nieograniczonej liczbie przejazdów w cenach nieprzekraczających 30-krotności sumy biletów jednorazowych;

• nadzór ruchu i kontrola przewozów służące egzekwowaniu wysokiego standardu realizacji oferty przewozowej;

• sterowanie ruchem pojazdów transportu zbiorowego za pomocą ITS (projekt „TRISTAR”).

Organizacja usług transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Kształtowanie oferty przewozowej

• Realizatorzy: UM, ZDiZ, ZKM.• Okres realizacji:2012-2015.• Miasta partnerskie:• Gdynia, Gdańsk, Sopot.• Zadania systemu: generowanie „inteligentnej zielonej

fali”, która ma preferować ruch środków transportu zbiorowego;

informowanie w Internecie i na wyświetlaczach przystankowych o rzeczywistym czasie odjazdu autobusu lub trolejbusu.

Organizacja usług transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „TRISTAR” - inteligentny system sterowania ruchem

• obchody Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, w tym Dnia bez Samochodu i Dnia Trolejbusowego;

• konkursy dla posiadaczy biletów na środki transportu zbiorowego;• projekt „Wychowanie komunikacyjne”;• projekt „YOUTH”;• projekt „Mamo, tato, wybieram ekotransport”;• projekt „Mobilna Gdynia”;• projekt „TROLLEY”;• projekt „SEGMENT”.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Działania promocyjne

Przykładowe atrakcje dla mieszkańców:• parada pojazdów , w tym zabytkowych ulicami Gdyni

(pojazdy są następnie udostępnione do zwiedzania);• specjalne linie obsługiwane najnowszymi i zabytkowymi

pojazdami;• konkursy z nagrodami dla dzieci, np.: na zaprojektowanie dekoracji autobusu lub trolejbusu; na zaprojektowanie plakatów promujących transport

publiczny pod hasłem „Zielony Transport Publiczny”;

• dni otwarte w zajezdniach autobusowych i trolejbusowej;• bezpłatne przejazdy środkami transportu zbiorowego dla

właścicieli samochodów osobowych, na podstawie aktualnego dowodu rejestracyjnego pojazdu.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Obchody Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu

• Realizatorzy: ZDiZ i ZKM.• Cel: nagradzanie pasażerów

wybierających transport zbiorowy w podróżach miejskich.

• Uczestnicy: do konkursu może przystąpić każdy mieszkaniec Gdyni, który posiada ważny bilet okresowy na usługi transportu publicznego na terenie Gdyni.

• Zasady: uczestnicy konkursu każdego miesiąca odpowiadają na pytania lub realizują wyznaczone zadania.

• Nagrody: laureaci każdego miesiąca otrzymują atrakcyjne nagrody o wartości od 50 do 150 zł.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w

GdyniKonkursy dla posiadaczy biletów

okresowychna usługi transportu publicznego

• Realizator: ZKM i MZKZG.• Okres realizacji: od 2006 r.• Uczestnicy: dzieci i młodzież ze szkół

podstawowych, gimnazjów i liceów ogólnokształcących.

• Cel: promocja transportu zbiorowego. • Działania: zajęcia tematyczne dotyczące polityki

transportowej i ekologicznego podróżowania w miastach, bezpieczeństwa w ruchu drogowym i w transporcie publicznym, historii transportu w miastach, form i warunków podróży, kontroli biletów i przyszłości transportu w miastach.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania

mobilnością w GdyniProjekt „Wychowanie komunikacyjne”

Realizator: ZKM.Okres realizacji: 2007-2009.Miasta partnerskie: Berlin, Bukareszt, Rotterdam i Gdynia.Cel: aktywne współtworzenie i współrealizowanie założeń polityki transportowej opartej na strategii zrównoważonego rozwoju przez dzieci i młodzież oraz nawiązanie dialogu pomiędzy młodzieżą a podmiotami odpowiedzialnymi za tworzenie i realizowanie polityki transportowej w mieście.Grupa docelowa: uczniowie gdyńskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych (gimnazjów).

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „YOUTH” (Youngsters Overhaul today’s Urban Transport Habits –

Młodzież zmienia miejskie zwyczaje transportowe)

• Realizator: ZKM i PKT.• Okres realizacji: 2010-2011.• Adresaci: uczniowie gdyńskich szkół

podstawowych.• Cele: kształtowanie pożądanych postaw

w odniesieniu do ekologicznego transportu w mieście poprzez naukę i zabawę;

kształtowanie zachowań komunikacyjnych zgodnych z zasadami ekorozwoju;

eksponowanie ekologicznego i racjonalnego energetycznie transportu w mieście;

nakłonienie do współtworzenia i współrealizowania założeń polityki transportowej opartej na strategii zrównoważonego rozwoju;

przedstawienie zasad bezpiecznego korzystania z transportu zbiorowego.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „Mamo, tato wybieram ekotransport” (1)

Działania:• Cykl 6 zajęć tematycznych: „Podstawowe sposoby i formy realizacji podróży miejskich”; „Korzystanie ze środków transportu zbiorowego”; „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym i podczas podróży środkami transportu

zbiorowego (z punktu widzenia pieszego i pasażera transportu zbiorowego)”; „Ekologiczne środki transportu zbiorowego"; „Wpływ wyboru środka transportu na ekologiczne aspekty jakości życia w

miastach"; „Idea zrównoważonego transportu w miastach (rola komunikacji

trolejbusowej w realizacji tej strategii)”;• program lojalnościowy „Podróżujemy ekologicznie” - zadaniem

uczestnika było udokumentowanie podróży odbytych przez niego i członków jego gospodarstwa domowego, środkami transportu zbiorowego na terenie Gdyni i/lub Sopotu poprzez przekazanie biletów opiekunowi kampanii;

• strona internetowa z grami i zabawami tematycznymi.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „Mamo, tato wybieram ekotransport” (2)

• Realizator: ZDiZ.• Okres realizacji: od 2013 r.• Cel długoterminowy:

prezentowanie działań Gdyni w zakresie zrównoważonej mobilności, zbieranie danych i opinii, konsultowanie rozwiązań, promocja realizowanych działań.

• Cel krótkookresowy: pierwszy krok do realizacji platformy internetowej i dialogu z mieszkańcami w zakresie Planu Zrównoważonego Transportu Miejskiego realizowanego w ramach projektu CIVITAS DYN@MO.

• Środek realizacji: profil „Mobilna Gdynia” na portalu społecznościowym Facebook www.facebook.com/MobilnaGdynia.

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt „Mobilna Gdynia”

• Realizator: Urząd Miasta Gdyni, Uniwersytet Gdański, PKT.• Okres realizacji: 2010-2013.• Miasta partnerskie: Salzburg (lider), Eberswalde, Brno,

Gdynia, Parma, Szeged.• Cel: promowanie trolejbusu jako ekologicznego środka

transportu w ramach polityki zrównoważonego rozwoju transportu.

• Działania: badania marketingowe, kampanie promocyjne, materiały promocyjne.

• Rezultaty: poprawa wizerunku trolejbusów w opinii mieszkańców wszystkich miast partnerskich, podręcznik nt. konwersji autobusów z silnikiem Dieslana trolejbusy (w języku polskim i angielskim) oraz e-book nt. trolejbusu jako środka transportu miejskiego (w języku angielskim).

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „TROLLEY”

Promocja transportu zbiorowego jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „SEGMENT” (SEGmented Marketing for ENergy efficient Transport)

w ramach Programu Inteligentna Energia dla Europy 2007-2013

• Realizator: ZDiZ.• Okres realizacji: 2010-2013.• Miasta partnerskie: Londyn (lider), Utrecht, Sofia, Almada,

Ateny, Gdynia.• Podmioty współpracujące: Centrum Badań Transportowych

z Uniwersytetu w Aberdeen i Europejska Platforma Zarządzania Mobilnością (EPOMM).

• Cel: zmiana negatywnych przyzwyczajeń transportowych mieszkańców i zmotywowanie ich do korzystania z bardziej efektywnych energetycznie i przyjaznych środowisku środków transportu.

• Adresaci: uczniowie rozpoczynający szkołę podstawową i ich rodzice, osoby rozpoczynające nową pracę, rodzice noworodków podróżujący z nimi do ośrodka zdrowia.

• Działania: badanie przyzwyczajeń komunikacyjnych, określenie

segmentów podatnych na zmiany zachowań transportowych, kampanie marketingowe adresowane do tych segmentów (po kampaniach ponowne badanie).

• konkurs „Do pracy jadę rowerem”;• projekt „BYPAD” – badanie jakości polityki

rowerowej.

Promocja podróży rowerem jako instrument zarządzania

mobilnością w GdyniDziałania promocyjne

• Organizator: ZDiZ.• Okres realizacji: 2013.• Cel: zachęcenie pracowników gdyńskich firm

do wyboru roweru jako podstawowego środka transportu w podróżach między miejscem zamieszkania i miejscem pracy.

• Zasady: za każdym razem, kiedy uczestnik konkursu przyjedzie do pracy lub wróci z pracy na rowerze rejestruje swoją podróż poprzez stronę internetową konkursu www.konkursrowerowy.pl

• Nagrody: dla najlepszych uczestników konkursu - rzeczowe

o równowartości 1400 zł, 1100 zł, 800 zł, 500 zł i 200 zł (brutto), przyznawane w 2 kategoriach: za największą liczbę podróży rowerem i za największą liczbę kilometrów;

dla stałych uczestników konkursu - poczęstunek, w formie tzw. „śniadania rowerowego”.

Promocja podróży rowerem jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Konkurs „Do pracy jadę rowerem”

• Realizator: ZDiZ.• Okres realizacji: 2013-2016.• Cele: badanie jakości polityki rowerowej

w mieście, metodologią dotychczas wykorzystaną w 170 miastach i regionach w 24 krajach;

wypracowanie 30-miesięcznego planu działania w zakresie transportu rowerowego w Gdyni.

Promocja podróży rowerem jako instrument zarządzania

mobilnością w GdyniPojekt UE „BYPAD” (1)

Plan działań w latach 2014-2016: • wpisanie do dokumentów strategicznych miasta

jako celu zamiany 1% ruchu zmotoryzowanego na ruch rowerowy, każdego roku aż do uzyskania 10% udziału w 2023 r.;

• budowa dróg rowerowych łączących miejsca stanowiące najważniejsze generatory ruchu;

• realizacja kampanii promocyjnej „Bezpieczny dostęp rowerem do szkół”;

• odpowiednie oznakowanie tras przejazdów dla rowerzystów;

• zapewnienie ciągłości ruchu rowerowego w przypadku robót drogowych;

• organizacja szkoleń dla dzieci dotyczących bezpiecznego poruszania się rowerem w ruchu miejskim;

• przygotowanie aktualnej mapy gdyńskich dróg rowerowych.

Promocja podróży rowerem jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni

Pojekt UE „BYPAD” (2)

• projekt „Odprowadzam sam”;• projekt „Pieszy autobus”.

Promocja podróży pieszych jako instrument zarządzania mobilnością

Działania promocyjne

Realizator: ZDiZ. Okres realizacji: 2013 r. Grupa docelowa: dzieci ze starszych grup przedszkolnych (5-6

lat). Cel: kształtowanie pozytywnych zachowań transportowych

i zwiększenie świadomości na temat zrównoważonych form przemieszczania się wśród najmłodszych.

Sposób działania: dzieci są odprowadzane pieszo do przedszkoli przez rodziców zamiast odwożone samochodem (ewentualnie przyjeżdżają rowerem lub transportem zbiorowym).

Promocja podróży pieszych jako instrument zarządzania

mobilnością Projekt „Odprowadzam sam”

• Realizator: ZDiZ.• Okres realizacji: 2012 r.• Adresaci: dzieci z II klasy szkoły

podstawowej oraz ich rodzice.• Cel: promowanie podróży pieszych wśród

dzieci oraz kształtowanie wśród nich pozytywnych zachowań transportowych.

• Sposób działania: dzieci odprowadzane są w kilkuosobowych grupkach do szkoły przez nauczyciela lub rodzica, ucząc się po drodze zasad bezpiecznego ruchu drogowego.

Promocja podróży pieszych jako instrument zarządzania mobilnością

Projekt „Pieszy autobus”

• Realizator: ZDiZ.• Okres realizacji: 2013-2015.• Partnerzy: 10 europejskich miast. • Cel projektu: promocja węzłów kolejowych o znaczeniu

regionalnym jako determinanta zrównoważonego, ekonomicznego, kulturalnego i społecznego rozwoju miast średniej wielkości;

wymiana wiedzy i doświadczeń pomiędzy partnerami.

Promocja podróży z przesiadaniem się jako instrument zarządzania mobilnością

Projekt UE ENTER.HUB (1)(European Network exploiting Territorial Effects of Railway Hubs and their Urban Benefits -

Promocja węzłów kolejowych o znaczeniu regionalnym)

• Działania: specjalnie powołana grupa robocza ekspertów m.in. z ZKM i ZDiZ opracowuje koncepcję zagospodarowania przestrzennego węzła transportowego Gdynia Główna, który ma stać się miejscem determinującym rozwój miasta oraz atrakcyjnym „magnesem” dla podróżnych i mieszkańców.

• Oczekiwane rezultaty: nowe zagospodarowanie przestrzeni ma poprawić dostępność transportu miejskiego (także dla osób o ograniczonej mobilności) oraz zapewnić przyjazną przestrzeń publiczną. Rozważa się też możliwość udostępnienia nowych sposobów podróżowania: B&R, P&R, Rent a Bike.

Promocja podróży z przesiadaniem się jako instrument zarządzania mobilnością

Projekt UE ENTER.HUB (2)

• projekt CIVITAS Dyn@MO;• projekt CH4LLENGE.

Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego jako instrument zarzadzania mobilnością w Gdyni

Projekty służące opracowaniu planu

• Realizatorzy: ZDiZ, UG, PG, PKT.• Okres realizacji: 2012-2016.• Miasta partnerskie: Akwizgran, Gdynia,

Koprivnica i Palma de Mallorca.• Cele:

rozwój systemów i usług transportowych; wprowadzenie ekologicznych środków

transportu; wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań

w zakresie systemów i usług transportowych;

zaangażowanie mieszkańców w proces planowania mobilności;

współpraca i wymiana doświadczeń pomiędzy miastami.

Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego jako instrument zarzadzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „CIVITAS DYN@MO” Inicjatywa CIVITAS II PLUS , 7 Program Ramowy

• Realizator: ZDiZ.• Okres realizacji: 2013 – 2016.• Uczestnicy: 9 miast partnerskich

oraz 30 miast „uczących się” (Gdynia jest miastem uczącym się).

• Cel główny: wspieranie miast partnerskich w działaniach związanych z planowaniem zrównoważonego transportu miejskiego.

• Cele szczegółowe: zebranie informacji o innowacyjnych, praktycznych i transferowalnych rozwiązaniach przydatnych w opracowaniu PZT.

Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego jako instrument zarzadzania mobilnością w Gdyni

Projekt UE „CH4LLENGE” w ramach programu STEER

• W Gdyni szeroko stosuje się zarządzanie mobilnością w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju transportu.

• Instrumentami zarzadzania mobilnością wykorzystywanymi w Gdyni są: organizacja usług transportu zbiorowego, promocja transportu zbiorowego, promocja podróży rowerem, promocja podróży pieszych i promocja podróży z przesiadaniem się oraz Planu Zrównoważonego Transportu Miejskiego.

• Głównym realizatorami zarządzania mobilnością w Gdyni są ZDiZ i ZKM.

• Działania w zakresie zarządzania mobilnością w Gdyni są realizowane w znacznym zakresie za pośrednictwem dedykowanych mu projektów o charakterze międzynarodowym współfinansowanych ze środków UE.

Zarządzanie mobilnością oraz wsparcie przewozów transportu miejskiego

w polityce transportowej GdyniWNIOSKI