Sınavlarına Hazırlık El Kitabı Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme Konu Anlatımlı Soru Bankası 29 Nisan 2015 “Yükseköğretim tarihinde yayımlanan Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği” uyarınca görevde yükselme merkezî yazılı sınav duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır. GYS 2018 Şube Müdürü Yurt Müdürü Uzman Şef Koruma ve Güvenlik Şefi VHKİ Memur Diğer Unvanlar
15
Embed
Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları ... 1 - TANITIM.pdf · 10. Kamu Konutları Yönetmeliği 11. Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Sınavlarına Hazırlık El Kitabı
Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme
Konu AnlatımlıSoru Bankası
29 Nisan 2015 “Yükseköğretim tarihinde yayımlanan
Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli
Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği”
uyarınca görevde yükselme merkezî yazılı sınav
duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır.
GYS2018
Şube Müdürü
Yurt Müdürü
Uzman
Şef
Koruma ve Güvenlik Şefi
VHKİ
Memur
Diğer Unvanlar
Komisyon
Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme Sınavlarına Hazırlık El Kitabı
(Konu Anlatım+ Soru Bankası)
ISBN 978-605-318-146-0
Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ’ye aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında
yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.
5. Baskı: 2018, Ankara
Yayın - Proje: Merve TorukDizgi-Grafik Tasarım: Tuğba Kuşcuoğlu
Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı
Baskı: 72 Tasarım Ltd. Şti.Fakülteler Mah. Dirim Sok. No: 25
Bilindiği üzere, Yükseköğretim Kurulunca, Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükse-köğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği uyarınca görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavı duyurusu yapmıştır.
Görevde yükselme sınavında sorulacak sorulara ait konu başlıkları aşağıdaki gibidir:
T.C. ANAYASASI
1. Anayasanın Yükseköğretime İlişkin Maddeleri
KANUNLAR
1. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu,
2. 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu,
3. 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu
4. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
5. 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu
6. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
7. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
8. 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu
9. 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun
10. 6245 sayılı Harcırah Kanunu
11. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELER
1. 178 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hak-kında Kanun Hükmünde Kararname
2. 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
3. 124 sayılı Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumlarının İdari Teşkilatı Hakkında Kanunn Hükmünde Kararname
YÖNETMELİKLER
1. Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
2. Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hak-kında Yönetmelik
iv
3. Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik
4. Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Kurulların Oluşturulması ve Bilimsel Denetim Yönetmeliği
5. Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik
6. Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik
7. Taşınır Mal Yönetmeliği
8. Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği
9. Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Hukuk Müşavirliği ve Avukatlık Giriş Sınavı ve Atama Yönetmeliği
10. Kamu Konutları Yönetmeliği
11. Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği
12. Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
13. Üniversitelerde Akademik Teşkilât Yönetmeliği
14. Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği
15. Doçentlik Sınav Yönetmeliği
16. Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Ana-dal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Yukarıda belirtilen konulara uygun olarak hazırlanan kitapta yer alan;
- Mevzuat konularında
- Tereddütte kalınan sorularda ve
- Çıkmış sorularda (çıkmış sorular ve cevap anahtarı aynen alınmış olup, cevap anahtarında ve soru yapı-sında olası bir hata olabileceği göz önüne alınması gerekmektedir.)
Hata bildirimlerinizi, [email protected] adresine e-posta yoluyla iletmeniz yeterli olacaktır. Sorunuz en kısa sürede yazarlarımız tarafından cevaplandırılacaktır.
Kitabımızın sınava hazırlanan adayların başarılarına katkı getirmesi dileklerimizle…
Sunu ...................................................................................................................................................................................... iii
1. BÖLÜM: T. C. Anayasası ....................................................................................................................................................1
2. BÖLÜM: 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu .....................................................................................................................5
3. BÖLÜM: 2914 Sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ....................................................................................................63
4. BÖLÜM: 2809 Sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu ....................................................................................75
5. BÖLÜM: 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ...............................................................................................................125
6. BÖLÜM: 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu...........................................................................................................243
7. BÖLÜM: 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu .......................................................................................261
8. BÖLÜM: 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu.......................................................................................................................339
9. BÖLÜM: 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ..................................389
10. BÖLÜM: 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun .....................................399
12. BÖLÜM: 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu ..........................................................427
13. BÖLÜM: 178 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında
Kanun Hükmünde Kararname........................................................................................................................449
14. BÖLÜM: 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ..................................................455
15. BÖLÜM: 124 Sayılı Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumlarının İdari Teşkilatı
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname .......................................................................................................463
16. BÖLÜM: Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Usul Esaslar Hakkında Yönetmelik ........................................................471
17. BÖLÜM: Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik.....................509
18. BÖLÜM: Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair
Genel Yönetmelik ...........................................................................................................................................521
19. BÖLÜM: Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Kurulların Oluşturulması ve Bilimsel Denetim Yönetmeliği ............527
20. BÖLÜM: Devlet Memurlarının Şikâyet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik .............................................................531
21. BÖLÜM: Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik ..................................535
22. BÖLÜM: Taşınır Mal Yönetmeliği ..................................................................................................................................539
23. BÖLÜM: Merkezî Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği ..........................................................................................581
İÇİNDEKİLER
vi
24. BÖLÜM: Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Hukuk Müşavirliği ve
Avukatlık Giriş Sınavı ve Atama Yönetmeliği .................................................................................................609
25. BÖLÜM: Yükseköğretim Üst Kuruluşları İle Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde
Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği ..................................................................................................615
26. BÖLÜM: Kamu Konutları Yönetmeliği...........................................................................................................................627
27. BÖLÜM: Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği .................................................................................643
28. BÖLÜM: Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak
Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik .........................................649
29. BÖLÜM: Üniversitelerde Akademik Teşkilât Yönetmeliği..............................................................................................655
30. BÖLÜM: Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği .............................................................665
32. BÖLÜM: Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş,
Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik .................679
T. C. Anayasası Testi ...........................................................................................................................................................691
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu (Maddelere Göre Çıkmış Sorular).............................................................................781
4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu (Maddelere Göre Çıkmış Sorular) ........................................................................839
4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu (Çözümlü Tarama Testi) .......................................................................................845
5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu (Maddelere Göre Çıkmış Sorular).....................................................853
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu (Maddelere Göre Çıkmış Sorular) ....................................................................................919
4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun (Maddelere Göre Çıkmış Sorular) .......................................................................................................................................959
4483 Sayılı Memurlar Ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun (Çözümlü Tarama Testi).......................................................................................................................................................965
4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu (Çözümlü Tarama Testi) ........................................973
Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usûller Hakkında Yönetmelik Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi: 2/2/2015 No: 29255 (Çözümlü Tarama Testi) .....................................................................................981
Taşınır Mal Yönetmenliği (Çözümlü Tarama Testi) ..............................................................................................................985
1
Yükseköğretim Kurumları ve Üst Kuruluşları
Yükseköğretim kurumlarıMadde 130 – Çağdaş eğitim-öğretim esaslarına da-yanan bir düzen içinde milletin ve ülkenin ihtiyaçları-na uygun insan gücü yetiştirmek amacı ile; ortaöğre-time dayalı çeşitli düzeylerde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmak, ülkeye ve insanlığa hizmet etmek üzere çeşitli birimlerden olu-şan kamu tüzelkişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip üniversiteler Devlet tarafından kanunla kurulur.
Kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafın-dan, Devletin gözetim ve denetimine tabi yükseköğ-retim kurumları kurulabilir.
Kanun, üniversitelerin ülke sathına dengeli bir biçim-de yayılmasını gözetir.
Üniversiteler ile öğretim üyeleri ve yardımcıları ser-bestçe her türlü bilimsel araştırma ve yayında bulu-nabilirler.
Ancak, bu yetki, Devletin varlığı ve bağımsızlığı ve milletin ve ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aley-hinde faaliyette bulunma serbestliği vermez.
Üniversiteler ve bunlara bağlı birimler, Devletin gö-zetimi ve denetimi altında olup, güvenlik hizmetleri Devletçe sağlanır.
Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır.
Üniversite yönetim ve denetim organları ile öğretim elemanları; Yükseköğretim Kurulunun veya üniver-sitelerin yetkili organlarının dışında kalan makamlar-ca her ne suretle olursa olsun görevlerinden uzak-laştırılamazlar.
ANAYASANIN YÜKSEKÖĞRETİME İLİŞKİN MADDELERİ
1. bölüm
Üniversitelerin hazırladığı bütçeler; Yükseköğretim Kurulunca tetkik ve onaylandıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığına sunulur ve merkezi yönetim bütçesinin bağlı olduğu esaslara uygun olarak işleme tabi tutu-larak yürürlüğe konulur ve denetlenir.
Yükseköğretim kurumlarının kuruluş ve organları ile işleyişleri ve bunların seçimleri, görev, yetki ve so-rumlulukları üniversiteler üzerinde Devletin gözetim ve denetim hakkını kullanma usulleri, öğretim ele-manlarının görevleri, unvanları, atama, yükselme ve emeklilikleri, öğretim elemanı yetiştirme, üniver-sitelerin ve öğretim elemanlarının kamu kuruluşları ve diğer kurumlar ile ilişkileri, öğretim düzeyleri ve süreleri, yükseköğretime giriş, devam ve alınacak harçlar, Devletin yapacağı yardımlar ile ilgili ilke-ler, disiplin ve ceza işleri, mali işler, özlük hakları, öğretim elemanlarının uyacakları koşullar, üniver-sitelerarası ihtiyaçlara göre öğretim elemanlarının görevlendirilmesi, öğrenimin ve öğretimin hürriyet ve teminat içinde ve çağdaş bilim ve teknoloji ge-reklerine göre yürütülmesi, Yükseköğretim kuruluna ve üniversitelere Devletin sağladığı mali kaynakların kullanılması kanunla düzenlenir.
Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları, mali ve idari konuları dışındaki akademik çalışmala-rı, öğretim elemanlarının sağlanması ve güvenlik yönlerinden, Devlet eliyle kurulan yükseköğretim ku-rumları için Anayasada belirtilen hükümlere tabidir.
Yükseköğretim üst kuruluşlarıMadde 131 – Yükseköğretim kurumlarının öğretimi-ni planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim - öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu ku-rumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultu-sunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanıl-
PEGEM AKADEMİ
2
masını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştiril-mesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğ-retim Kurulu kurulur.
Yükseköğretim Kurulu, üniversiteler ve Bakanlar Kurulunca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme usulleri kanunla belirlenen adaylar arasından rek-törlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek sureti ile Cumhurbaş-kanınca atanan üyeler ve Cumhurbaşkanınca doğ-rudan doğruya seçilen üyelerden kurulur.
Kurulun teşkilatı, görev, yetki, sorumluluğu ve çalış-ma esasları kanunla düzenlenir.
Yükseköğretim kurumlarından özel hüküm-lere tabi olanlarMadde 132 – Türk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet teş-kilatına bağlı yükseköğretim kurumları özel kanunla-rının hükümlerine tabidir.
PEGEM AKADEMİ
3
1. D 2. D 3. E 4. C 5. A 6. B
TARAMA TESTİ
1. 1982 Anayasası’na göre, yükseköğretim kurumlarına ilişkin olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (Madde 130)
A) Kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından, Devletin gözetim ve denetimine tabi yükseköğretim kurumları kurulabilir.
B) Kanun, üniversitelerin ülke sathına dengeli bir biçimde yayılmasını gözetir.
C) Üniversiteler ile öğretim üyeleri ve yardımcı-ları serbestçe her türlü bilimsel araştırma ve yayında bulunabilirler.
D) Üniversiteler ve bunlara bağlı birimler, Devletin gözetimi ve denetimi altında olup, güvenlik hizmetleri özel teşebbüslerce sağlanır.
E) Türk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet teşki-latına bağlı yükseköğretim kurumları özel kanunlarının hükümlerine tabidir.
2. 1982 Anayasası’na göre, Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre dekanları aşağıdakiler-den hangisi tarafından atanır? (Madde 130)
A) Senato
B) Rektörlük
C) Üniversite yönetim kurulu
D) Yükseköğretim Kurulu
E) Üniversitelerarası Kurul
3. I. I. Üniversite yönetim organlarıII. II. Üniversite denetim organları III. III. Öğretim elemanları1982 Anayasası’na göre, yükseköğretim Ku-rulunun veya üniversitelerin yetkili organları-nın dışında kalan makamlarca her ne suretle olursa olsun yukarıdakilerden hangilerini görevlerinden uzaklaştırılamazlar? (Madde 130)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
4. 1982 Anayasası’na göre, üniversitelerin ha-zırladığı bütçeler; Yükseköğretim Kurulunca tetkik ve onaylandıktan sonra aşağıdakiler-den hangisine sunulur ve merkezi yönetim bütçesinin bağlı olduğu esaslara uygun ola-rak işleme tabi tutularak yürürlüğe konulur ve denetlenir? (Madde 130)
A) Bakanlar Kurulu
B) Maliye Bakanlığı
C) Milli Eğitim Bakanlığı
D) Ekonomi Bakanlığı
E) TBMM
5. 1982 Anayasası’na göre, yükseköğretim kurumlarının kuruluş ve organları ile işle-yişleri ve bunların seçimleri, görev, yetki ve sorumlulukları aşağıdakilerden hangisiyle düzenlenir? (Madde 130)
A) Kanun
B) Kanun Hükmünde Kararname
C) Tüzük
D) Yönetmelik
E) Tebliğ
6. Yükseköğretim Kurulu, üniversiteler ve Bakanlar Kurulunca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme usulleri kanunla belirlenen adaylar arasından rektörlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek sureti ile …………… atanan üyeler ve Cumhurbaşkanınca doğrudan doğruya seçilen üyelerden kurulur.
1982 Anayasası’na göre, yukarıda boş bırakı-lan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?(Madde 131)
Amaç: Madde 1 – Bu kanunun amacı; yükseköğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükseköğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, iş-leyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğ-retim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğren-ciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemektir.
Kapsam: Madde 2 – Bu kanun; yükseköğretim üst kuruluşları-nı, bütün yükseköğretim kurumlarını, bağlı birimleri-ni ve bunlarla ilgili faaliyet ve esasları kapsar.
(Değişik fıkra: 15/8/2017-KHK-694/44 md.) Milli Sa-vunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığına bağlı yükse-köğretim kurumlarıyla ilgili özel kanun hükümleri sak-lıdır.
Tanımlar: Madde 3 – Bu Kanunda geçen kavram ve terimlerin tanımları aşağıda belirtilmiştir.
a) Yükseköğretim: Milli eğitim sistemi içinde, orta-öğretime dayalı, en az dört yarı yılı kapsayan her kademedeki eğitim - öğretimin tümüdür.
b) Üst Kuruluşlar: Yükseköğretim Kurulu ve Üniver-sitelerarası Kuruldur.
c) Yükseköğretim Kurumları: Üniversite ile yüksek teknoloji enstitüleri ve bunların bünyesinde yer alan fakülteler, enstitüler, yüksekokullar, konser-vatuvarlar, araştırma ve uygulama merkezleri ile
2547 SAYILI YÜKSEKÖĞRETİM KANUNU
2. bölüm
bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bağlı meslek yüksekokulları ile bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bağlı olmaksızın ve kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından kurulan meslek yüksekokullarıdır.
Yüksek teknoloji enstitüsü, özellikle teknoloji alan-larında yüksek düzeyde araştırma, eğitim - öğretim, üretim, yayın ve danışmanlık yapan, kamu tüzel ki-şiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip bir yükseköğretim kurumudur.
d) Üniversite: Bilimsel özerkliğe ve kamu tüzelki-şiliğine sahip yüksek düzeyde eğitim - öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapan; fakülte, enstitü, yüksekokul ve benzeri kuruluş ve birimlerden oluşan bir yükseköğretim kuru-mudur.
e) Fakülte: Yüksek düzeyde eğitim - öğretim, bilim-sel araştırma ve yayın yapan; kendisine birimler bağlanabilen bir yükseköğretim kurumudur.
f) Enstitü: Üniversitelerde ve fakültelerde birden fazla benzer ve ilgili bilim dallarında lisans üstü, eğitim - öğretim, bilimsel araştırma ve uygulama yapan bir yükseköğretim kurumudur.
g) Yüksekokul: Belirli bir mesleğe yönelik eğitim öğ-retime ağırlık veren bir yükseköğretim kurumudur.
h) Konservatuvar: Müzik ve sahne sanatlarında sa-natçı yetiştiren bir yükseköğretim kurumudur.
ı) Meslek Yüksekokulu: Belirli mesleklere yönelik nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan, yılda iki veya üç dönem olmak üzere iki yıllık eğitim-öğretim sürdüren, önlisans derecesi veren bir yükseköğretim kurumudur.
PEGEM AKADEMİ
6
j) Uygulama ve Araştırma Merkezi: Yükseköğretim kurumlarında eğitim öğretimin desteklenmesi amacıyla çeşitli alanların uygulama ihtiyacı ve bazı meslek dallarının hazırlık ve destek faaliyet-leri için eğitim - öğretim, uygulama ve araştırma-ların sürdürüldüğü bir yükseköğretim kurumudur.
k) Bölüm: Amaç, kapsam ve nitelik yönünden bir bütün teşkil eden, birbirini tamamlayan veya bir-birine yakın anabilim ve anasanat dallarından oluşan; fakültelerin ve yüksekokulların eğitim - öğretim, bilimsel araştırma ve uygulama biri-midir. Anabilim dalı ve anasanat dalları bilim ve sanat dallarından oluşur. Yükseköğretimdeki çe-şitli birimlerin ortak derslerini vermek üzere rek-törlüğe bağlı bölümler de kurulabilir.
l) (Değişik: 22/2/2018-7100/2 md.) Öğretim Ele-manları: Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyeleri, öğretim görevlileri ve araştırma görevlileridir.
m) (Değişik: 22/2/2018-7100/2 md.) Öğretim Üyele-ri: Yükseköğretim kurumlarında görevli profesör, doçent ve doktor öğretim üyeleridir.
(1) Profesör: En yüksek düzeydeki akademik unvana sahip kişidir.
(2) Doçent: Üniversitelerarası Kurul tarafından ve-rilen doçentlik akademik unvanına sahip kişidir.
(3) Doktor Öğretim Üyesi: Doktora çalışmalarını başarı ile tamamlamış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun öne-risi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik ka-zanmış olan akademik unvana sahip kişidir.
n) (Değişik: 22/2/2018-7100/2 md.) Öğretim Gö-revlisi: Yükseköğretim kurumlarında okutulan dersleri vermek, uygulama yapmak veya yaptır-makla yükümlü olan öğretim elemanıdır.
o) (Mülga: 22/2/2018-7100/2 md.)
p) (Mülga: 22/2/2018-7100/2 md.)
r) Ön Lisans: Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı, en az iki yıllık bir programı kapsayan nitelikli insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan veya lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yükseköğretimdir.
s) Lisans: Ortaöğretime dayalı, en az sekiz yarı yıl-lık bir programı kapsayan bir yükseköğretimdir.
t) Lisans Üstü: Yüksek lisans ve doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekim-likte uzmanlık ve sanatta yeterlik eğitimini kap-sar ve aşağıdaki kademelere ayrılır.
(1) Yüksek Lisans: (Bilim uzmanlığı, yüksek mühendislik, yüksek mimarlık, master): Bir lisans öğretimine dayalı, eğitim - öğretim
ve araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.
(2) Doktora: Lisansa dayalı en az altı veya yük-sek lisans veya eczacılık veya fen fakültesi mezunlarınca Sağlık ve Sosyal Yardım Ba-kanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlığa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlıyan bir yükseköğretimdir.
(3) Tıpta Uzmanlık: Sağlık ve Sosyal Yardım Ba-kanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre yürütülen ve tıp doktorlarına belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağlamayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.
(4) Sanatta Yeterlik: Lisansa dayalı en az altı, yüksek lisansa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir sanat ese-rinin ortaya konulmasını, müzik ve sahne sa-natlarında ise üstün bir uygulama ve yaratıcı-lığı amaçlayan doktora düzeyinde lisans üstü bir yükseköğretim eşdeğeridir.
(5) Veteriner Hekimlikte Uzmanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından düzenle-nen esaslara göre yürütülen ve veteriner he-kimlere belirli alanlarda özel yetenek ve yetki sağlamayı amaçlayan bir yükseköğretimdir.
u) Yükseköğretim Eğitim Türleri: Yükseköğretim-de eğitim - öğretim türleri örgün, açık, dışarıdan (ekstern) ve yaygın eğitimdir.
(1) Örgün Eğitim: Öğrencilerin, eğitim - öğretim süre-since ders ve uygulamalara devam etme zorun-luluğunda oldukları bir eğitim - öğretim türüdür.
(2) Açık Eğitim: Öğrencilere radyo, televizyon ve eğitim araçları vasıtasıyla yapılan bir eğitim - öğretim türüdür.
(3) Dışarıdan Eğitim (Ekstern Eğitim): Yükse-köğretimin belirli dallarında, devam zorunlu-luğu olmaksızın sadece yarı yıl içi ve sonu sınavlarına katılma zorunluluğu bulunan bir eğitim - öğretim türüdür. Bu eğitimi izleyen öğrenciler ortak zorunlu dersler ile gerek-li görülen bazı dersleri, ilgili yükseköğretim kurumlarınca mesai saatleri dışındaki uygun saatlerde düzenlenecek derslerde alırlar.
(4) Yaygın Eğitim: Toplumun her kesimine ve değişik alanlarda bilgi ve beceri kazandırma amacı güden bir eğitim - öğretim türüdür.
v) Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi: Bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öğretim programla-rı bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarından oluşan eğitim bölgesidir.
PEGEM AKADEMİ
7
y) (Ek: 16/2/2016-6676/3 md.) Doktora Sonrası Araştırma: Doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, ec-zacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık veya sanatta yeterlik eğitimi sonrasındaki yedi yıl içe-risinde bir yükseköğretim kurumunda azami üç yıl süre ile gerçekleştirilen araştırma yoluyla de-neyim kazanımıdır.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç: Madde 4 – Yükseköğretimin amacı:
a) Öğrencilerini;
(1) ATATÜRK İnkılapları ve ilkeleri doğrultusun-da ATATÜRK milliyetçiliğine bağlı,
(2) Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini taşıyan, Türk olmanın şe-ref ve mutluluğunu duyan,
(3) Toplum yararını kişisel çıkarının üstünde tu-tan, aile, ülke ve millet sevgisi ile dolu,
(4) Türkiye Cumhuriyeti Devletine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış ha-line getiren,
(5) Hür ve bilimsel düşünce gücüne, geniş bir dün-ya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı,
(6) Beden, zihin, ruh, ahlak ve duygu bakımın-dan dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş,
(7) İlgi ve yetenekleri yönünde yurt kalkınmasına ve ihtiyaçlarına cevap verecek, aynı zamanda kendi geçim ve mutluluğunu sağlayacak bir mesleğin bilgi, beceri, davranış ve genel kül-türüne sahip, vatandaşlar olarak yetiştirmek,
b) Türk Devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olarak, refah ve mutluluğunu artırmak amacıyla; ekonomik, sosyal ve kültürel kalkın-masına katkıda bulunacak ve hızlandıracak programlar uygulayarak, çağdaş uygarlığın ya-pıcı, yaratıcı ve seçkin bir ortağı haline gelmesini sağlamak,
c) Yükseköğretim kurumları olarak yüksek düzey-de bilimsel çalışma ve araştırma yapmak, bilgi ve teknoloji üretmek, bilim verilerini yaymak, ulu-sal alanda gelişme ve kalkınmaya destek olmak, yurt içi ve yurt dışı kurumlarla işbirliği yapmak suretiyle bilim dünyasının seçkin bir üyesi haline gelmek, evrensel ve çağdaş gelişmeye katkıda bulunmaktır.
Ana ilkeler:Madde 5 – Yükseköğretim, aşağıdaki “Ana ilkeler” doğrultusunda planlanır, programlanır ve düzenlenir:
a) Öğrencilere, ATATÜRK inkılapları ve ilkeleri doğ-rultusunda ATATÜRK milliyetçiliğine bağlı hizmet bilincinin kazandırılması sağlanır.
b) Milli Kültürümüz, örf ve adetlerimize bağlı, ken-dimize has şekil ve özellikleri ile evrensel kültür içinde korunarak geliştirilir ve öğrencilere, milli birlik ve beraberliği kuvvetlendirici ruh ve irade gücü kazandırılır.
c) Yükseköğretim kurumlarının özellikleri, eğitim - öğretim dalları ile amaçları gözetilerek eğitim - öğretimde birlik ilkesi sağlanır.
d) Eğitim - öğretim plan ve programları, bilimsel ve teknolojik esaslara, ülke ve yöre ihtiyaçlarına göre kısa ve uzun vadeli olarak hazırlanıp sürekli olarak geliştirilir.
e) Yükseköğretimde imkan ve fırsat eşitliğini sağla-yacak önlemler alınır.
f) Üniversiteler ile yüksek teknoloji enstitüleri ve bunlar içindeki fakülte, enstitü ve yüksekokullar, kalkınma plan ve programlarının ilke ve hedef-leri doğrultusunda ve yükseköğretim planlaması çerçevesinde Yükseköğretim Kurulunun görüşü veya önerisi üzerine kanunla kurulur.
g) Meslek elemanı yetiştiren bakanlıklara bağlı yüksekokullar, Yükseköğretim Kurulunun tespit edeceği esaslara göre Bakanlar Kurulu kararı ile kurulur.
h) Yükseköğretim kurumlarının geliştirilmesi, ve-rimlerinin artırılması, genişletilmesi ve bütün yurda yaygınlaştırılması amacına yönelik olarak yenilerinin açılması, öğretim elemanlarının yurt içinde ve dışında yetiştirilmeleri ve görevlendi-rilmeleri, üretim - insangücü - eğitim unsurları arasında dengenin sağlanması, yükseköğretime ayrılan kaynakların ve ihtisas gücünün dağılımı, milli eğitim politikası ve kalkınma planları ilke ve hedefleri doğrultusunda ülke, çevre ve uygulama alanı ihtiyaçlarının karşılanması, örgün, yaygın, sürekli ve açık eğitim - öğretimi de kapsayacak şekilde planlanır ve gerçekleştirilir.
ı) Yükseköğretim kurumlarında, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Türk dili, yabancı dil, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre iş güvenliği uzmanı olabilecek mezunları yetiştiren fakültelerde iş sağlığı ve güvenliği zorunlu derslerdendir. Ayrıca, zorunlu olmamak koşuluyla beden eğitimi veya güzel sa-nat dallarındaki derslerden birisi okutulur. Bütün bu dersler en az iki yarı yıl olarak programlanır ve uygulanır. (1)
PEGEM AKADEMİ
8
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Üst Kuruluşlar
Yükseköğretim Kurulu: Madde 6 –
a. Yükseköğretim Kurulu, tüm yüksek öğretimi dü-zenleyen ve yükseköğretim kurumlarının faali-yetlerine yön veren, bu kanunla kendisine veri-len görev ve yetkiler çerçevesinde özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip, bir kuruluştur. Yükse-köğretim Kuruluna; Yükseköğretim Denetleme Kurulu ile gerekli planlama, araştırma, geliştir-me, değerlendirme, bütçe, yatırım ve koordinas-yon faaliyetleri ile ilgili birimler bağlıdır.
b. Yükseköğretim Kurulu;
(1) Cumhurbaşkanı tarafından, rektörlük ve öğ-retim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış pro-fesörlere öncelik vermek suretiyle seçilen yedi,
(2) Bakanlar Kurulunca temayüz etmiş üst dü-zeydeki Devlet görevlileri veya emeklileri arasından, (hakim ve savcı sınıfından olan-lar için Bakanlığın ve kendilerinin muvafakatı alınmak kaydıyla) seçilen yedi,
(3) (Mülga: 14/7/2004 – 5218/2 md.)
(4) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 14/5/1997 tarihli ve E.: 1997/21, K.: 1997/48 sayılı Ka-rarı ile.)
(5) Üniversitelerarası Kurulca, Kurul üyesi ol-mayan profesör öğretim üyelerinden seçilen yedi, kişiden oluşur.
(2), (3), ve (5) inci bentlere göre seçilenlerin üyelikleri Cumhurbaşkanının onayı ile kesinleşir. Bu bentlerde belirtilenlerin seçimleri biray içinde, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmayanların yerine yeni adayların seçimleri ise iki hafta içinde yapılmadığı takdirde, Cumhurbaşkanınca doğrudan atama yapılır.
Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli olanlardan üyeliğe seçilenlerin kurumlarıyla ilişkileri devam eder.
Kurul üyeliğinin süresi dört yıldır. Dört yıllık görev süresi biten üyeler ile herhangi bir sebeple Kuruldan ayrılanların yerine yeniden dört yıl süreyle seçim ve atama yapılır. Süreleri sona eren üyelerin Kurula yeniden seçilmeleri mümkündür.
c. Yükseköğretim Kurulu Organları; Genel Kurul, Başkan ve Yürütme Kurulu’ndan ibarettir.
Yükseköğretim Genel Kurulu, yukarıdaki (b) fıkra-sında yazılı kişilerden oluşur. Genel Kurul her yarı
yılda en az üç defa toplanır. Başkanın çağrısı veya üyelerin en az üçte birinin yazılı isteği üzerine olağa-nüstü toplantılar yapılabilir.
Cumhurbaşkanı, Kurul üyeleri arasından dört yıl süreyle bir Başkan seçer. Kanun ve yönetmelik hü-kümleriyle Yükseköğretim Genel Kurulu ve Yürütme Kurulu kararlarının uygulanmasından sorumlu olan Başkan, Kurulu temsil eder, seçimi Kurula verilen akademik personelin ve diğer kişilerin atamalarını yapar.
Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı, gerekli gördüğü hallerde, Kurula katılır ve başkanlık eder.
Yürütme Kurulu, Başkan dahil dokuz kişiden oluşur.Yürütme Kuruluna katılacak olan ve Genel Kurul üyeleri arasından seçilecek iki başkan vekilinden biri Kurul Başkanınca; diğeri ise Genel Kurul ta-rafından seçilir. Genel Kurulca Yürütme Kuruluna katılacak diğer altı üyenin ikisi 6 ıncı maddenin (b) fıkrasının (1) inci bendinde;ikisi aynı fıkranın (2), (3) (...)(2) üncü bendlerinde; ikisi ise aynı fıkranın (5) inci bendinde belirtilen üyeler arasından seçilir. (Ek: 23/12/1988 - KHK - 351/13 md.) Hakim ve savcı sınıfından olan üye,Yürütme Kurulu üyeliğine seçilemez.
Başkan,Yükseköğretim Genel Kurulu ile Yü-rütme Kurulu’na başkanlık eder. Başkanın yokluğunda,Başkanın görevlendirdiği başkan vekil-lerinden biri Başkana vekalet eder.
Genel Kurul, Yükseköğretim Kanunu ile kendisine verilen görevlerden,Yükseköğretimin planlanma-sı, düzenlenmesi, yönetilmesi ve denetlenmesi, yönetmeliklerin hazırlanması, yükseköğretim üst kuruluşlarıyla,üniversitelerce hazırlanan bütçelerin tetkik ve onaylanması ile rektörlüklere aday göster-me dışında kalan yetki ve görevlerinden uygun gör-düğü bölümleri Yürütme Kuruluna devredebilir.
Yükseköğretim Genel Kurulu’nun toplantı nisabı on-dört, Yürütme Kurulu’nun toplantı nisabı ise altıdır. Genel Kurul ile Yürütme Kurulu’nda kararlar toplan-tıya katılanların oy çokluğu ile alınır. Oylamalarda eşitlik olması halinde, Başkanın oyu iki sayılır.
d. Yürütme Kurulu’nun Başkan ve Üyelerinin üc-retleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre en yüksek Devlet memuruna ödenen aylık (ek gösterge, yan ödeme ve her çeşit tazmi-natlar dahil) iki katını geçmemek üzere Bakan-lar Kurulu’nca tesbit edilir. Yürütme Kurulunda görev alanlara ayrıca kamu kurumlarınca ücret ödenmez. Emekli olanların ise emekli aylıklarının ödenmesine devam olunur. Yürütme Kurulu’nda görev alan kamu personelinin her türlü özlük hakları saklı kalır ve aylıksız izinli sayılırlar.
PEGEM AKADEMİ
9
Yükseköğretim Genel Kurulunun Yürütme Kurulu dışında kalan üyelerine ödenecek toplantıya katılma ücreti (huzur hakkı), her toplantı için devlet memur aylıkları kat sayısının (4000) rakamı ile çarpımı so-nucunda bulunacak meblağdır. Ancak, bir yılda oni-kiden fazla toplantıya katılma ücreti (huzur hakkı) ödenemez.
e. Yürütme Kurulu üyeleri sürekli görev yaparlar. Kurul Başkanı ve Yürütme Kurulu üyeleri; kamu yararına çalışan dernek ve kurumlar ile vakıflar ve bunların kurmuş olduğu kurum ve kuruluş-larda herhangi bir ücret almadan görev yapma ve Bakanlar Kurulunca verilecek geçici görevler dışında herhangi bir kamu kuruluşunda ve özel kuruluşlarda çalışamazlar.
Bakanlar Kurulunca görevlendirme dışında herhangi bir nedenle bir yıl içinde yıllık izin, hastalık ve mazeret izinleri hariç bir ay hizmete devam etmeyen Yürütme Kurulu üyeleri görevlerinden ayrılmış sayılırlar.
f. Yükseköğretim Kurulunun,asli görevleri ile ilişki-leri kesilmeyen üyeleri hariç, diğer üyeleri,seçim ve göreve devamlarında, kanunlarda öngörülen yaş haddine tabi değildirler.
a) Yükseköğretim kurumlarının bu Kanunda be-lirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim - öğretim faali-yetlerinin gerçekleştirilmesi ve yükseköğretim alanlarının ihtiyaç duyduğu öğretim elemanları-nın yurt içinde ve yurt dışında yetiştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, üniversi-telere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve prog-ramlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanılma-sını gözetim ve denetim altında bulundurmak,
b) Yükseköğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliş-tirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,
c) Üniversite çalışmalarının en verimli düzeyde sürdürülmesi için büyümenin sınırlarını tespit et-mek ve yaz öğretimi, gece öğretimi, ikili öğretim gibi tedbirler almak,
d) Devlet kalkınma planlarının ilke ve hedefleri doğ-rultusunda ve yükseköğretim planlaması çerçe-vesi içinde;
(1) Yeni üniversite kurulmasına ve gerektiğinde birleştirilmesine ilişkin önerilerini veya görüş-lerini Milli Eğitim Bakanlığına sunmak,
(2) Bir üniversite içinde fakülte, enstitü ve yükse-kokul açılmasına, birleştirilmesi veya kapatıl-ması ile ilgili olarak doğrudan veya üniver-sitelerden gelecek önerilere dayalı kararlar almak ve gereği için Milli Eğitim Bakanlığına sunmak,
Yükseköğretim kurumları içinde bölüm, anabilim ve anasanat dalları ile uygulama ve araştırma merkezi açılması, birleştirilmesi veya kapatılması; konser-vatuvar, meslek yüksekokulu veya destek, hazırlık okul veya birimleri kurulması ile ilgili olarak doğru-dan veya üniversitelerden gelecek öneriler üzerine karar vermek,
Eğitim - öğretimin aksaması sonucunu doğuracak olaylar dolayısıyla öğrenime ara verilmesine veya tekrar başlatılmasına ilişkin olarak üniversitelerden gelecek önerilere göre veya doğrudan karar verip uygulatmak,
(3) Bakanlıklar tarafından kurulacak yükseköğ-retim kurumlarının kuruluş, amaç ve esas-larını inceleyerek görüşlerini ilgili makama sunmak,
(4) (Ek: 18/6/2017-7033/13 md.) Yükseköğretim kurumlarının ihtisaslaşmasına yönelik çalış-malar yapmak ve bu konuda karar vermek.
e) Yükseköğretim kurumlarında eğitim - öğretim programlarının asgari ders saatlerini ve sürele-rini, öğrencilerin yatay ve dikey geçişleriyle ve yüksekokul mezunlarının bir üst düzeyde öğre-nim yapmalarına ilişkin esasları Üniversitelera-rası Kurulun da görüşlerini alarak tespit etmek,
f) Üniversitelerin ihtiyaçlarını, eğitim - öğretim programlarını, bilim dallarının niteliklerini, araş-tırma faaliyetlerini, uygulama alanlarını, bina, araç, gereç ve benzeri imkanlar ve öğrenci sayı-larını ve diğer ilgili hususları dikkate alarak; üni-versitelerin profesör, doçent ve doktor öğretim üyesi kadrolarını dengeli bir oranda tespit etmek,
g) Her yıl üniversitelerin verecekleri faaliyet rapor-larını inceleyerek değerlendirmek; üstün başarı gösterenlerle, yeterli görülmeyenleri tespit et-mek ve gerekli önlemleri almak,
h) Üniversitelerin her eğitim - öğretim programına kabul edeceği öğrenci sayısı önerilerini ince-leyerek kapasitelerini tespit etmek; insangücü planlaması, kurumların kapasiteleri ve öğrenci-lerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda ortaöğre-timdeki yönlendirme esaslarını da dikkate alarak öğrencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları tespit etmek,