Top Banner
Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı Dr Ülkü Akarırmak
40

Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Mar 31, 2019

Download

Documents

voliem
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı

Dr Ülkü Akarırmak

Page 2: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Akış

Kronik ağrı yakınması yaygındır

Ayırıcı tanıya giren uzun bir liste vardır

Fibromiyalji sendromu

Ayırıcı tanıya yaklaşım

Page 3: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Enflamatuvar Romatizmal Hastalıklar

Konektif doku hastalıkları

SLE

RA

Sjögren sendromu

Sistemik skleroz

Mikst konektif doku hastalığı

Polimiyozit/dermatomiyozit

Vaskülit sendromları

Page 4: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Enflamatuvar Romatizmal Hastalıklar 2

Polimiyaljiya romatika

Spondilartritler

Ankilozan spondilit

Enteropatik artritler

Reiter sendromu

Reaktif artrit

Psoriatik artropati

Page 5: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Diğer Romatizmal Hastalıklar

Jeneralize Osteoartrit

Gut ve diğer metabolik artropatiler

Hipermobilite sendromları

Metabolik kemik hastalıkları

Osteomalazi, Paget hastalığı

Page 6: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Diğer Romatizmal Hastalıklar 2

Sarkoidoz

Enfeksiyöz artritler

Lyme hastalığı

HİV ile ilişkili sendromlar

Viral hepatit

Akut romatizmal ateş

Amiloidoz

Page 7: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Sistemik Hastalıklar

Endokrinopatiler

Tiroid hastalıkları

Primer hiperparatiroidi

Cushing sendromu

Page 8: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Sistemik Hastalıklar 2

Nörolojik hastalıklar

Polinöropati

Miyopati

Multipl skleroz

Diğer Nörodejeneratif Hastalıklar

Parkinson Hastalığı

Page 9: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Sistemik Hastalıklar 3

Neoplazmalar

Psikyatrik hastalıklar

Uyku bosuklukları, obstrüktif uyku apnesi

sendromu

Page 10: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Kas Romatizmaları

Fibromiyalji

⇒ Enflamatuvar

romatolojik

hastalık?

⇒ Depresyon?

Page 11: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji Sendromu FS

Osteoartritten sonra 2. sıklıkta bildirilen romatizmal

hastalıktır

FM sıklıkla diğer romatizmal hastalıklarla birlikte

bulunur

FM lupus (%25), RA (%25), Sjögren (%50), hepatit

C (%16), AS, osteoartrit,…ile birlikte bulunur ve

ağırlaştırır

⇒ FM eksklüzyon tanısı değildir

Page 12: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji Benzeri Tablolar

SLE

RA

AS

Polimiyaljiya romatika

Jeneralize OA

Page 13: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji – Polimiyaljia Romatika

FS PR

Başlangıç Yaşı 30-55 70-80

Cinsiyet K:E 9:1 2:1

Sedimentasyon %5 yüksek %80-93 yüksek

Prevalans %2-4 %0,7

Prednizon yanıtı

≤ 20 mg/gün

%0 Tama yakın

Page 14: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

FMS: Ağrıdan Daha Fazlası

Yaygın ağrı + Hassas nokalar + Ek semptomlar

Tipik ( ≥%75): Yorgunluk, dinlendirmeyen uyku, sabah tutukluğu

Sık (%25-50): İrritabl kolon sendromu, başağrısı,

subjektif şişme, dermatoma uymayan parestezi, Raynaud fenomenoni, stres, fonksiyonel kapasite azalması

Diğer fonksiyonel somatik sendromlarla örtüşme

Page 15: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fonksiyonel Somatik Sendromlar

Santral Aşırı Duyarlık Sendromları

Romatoloji: Fibromiyalji

Gastroenteroloji: İrritabl kolon sendromu, dispepsi

Jinekoloji: Premenstruel sendrom, Kronik pelvik ağrı

Kardiyoloji: Atipik veya kardiyak olmayan göğüs ağrısı

Göğüs Hastalıkları: Hiperventilasyon sendromu

Enfeksiyon hastalıkları: Kronik (postviral) yorgunluk (fatig) sendromu

Page 16: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fonksiyonel Somatik Sendromlar

Santral Aşırı Duyarlık Sendromları 2

Nöroloji: Gerilim başağrısı

Üroloji: İnterstisyel sistit

Dişhekimliği: Temporomandibular eklem

disfonksiyonu, Atipik yüz ağrısı

Kulak, Burun, Boğaz: Globus sendromu

Alerji: Multipl kimyasal duyarlıklar

Page 17: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fonksiyonel Somatik Sendromlar

Yaygındır, Kadınlarda daha yaygın

Kronik seyir

Etiyopatogenez?

Tanı için testlerin yararlığı az

Tartışmalı

Anlamlı stres bağlantısı

Duygusal bozukluk

Konvansiyonel tedavi sıklıkla başarısız, tedavi memnuniyetsizliğ

Page 18: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Yorgunluk Nedenleri

Tiroid Hastalıkları

Anemi

D Vitamini eksikliği

B12 Vitamini eksikliği

Magnesium eksikliği

Sistemik Hastalıklar: Enfeksiyon, kalp yetmezliği

Kronik yorgunluk sendromu

Page 19: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU DİAGNOSTİK KRİTERLER

İnklüzyon Kriterleri

Açıklanamayan yorgunluk; 6 ay süreli

- Devam eden bir aktiviteyle bağlantılı olmayan

- İstirahatle belirgin düzelmeyen

- Daha önceki aktivite düzeyini belirgin azaltan yorgunluk

En az 4 semptomla bağlantı göstermesi

- Sübjektif bellek kusuru, boğaz ağrısı, hassas lenf nodülleri, kas ağrısı

- Eklem ağrısı, baş ağrısı, dinlendirmeyen uyku, aktiviteyi takip eden 24 saatten uzun süren yorgunluk

Page 20: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU

Eksklüzyon kriterleri

Aktif, devam eden veya olası hastalık

Psikotik, melankolik hastalıklar

Bipolar depresyon

Demans, anoreksiya, bulimiya nervoza, alkol veya

başka maddeler

Aşırı kullanım

İleri obezite

Page 21: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Yaygın Ağrıda Klinik Değerlendirme

Ağrı değerlendirmesi

Yaş

Cinsiyet

Semptom süresi ve başlangıç

Lokalizasyon

Artıran/ Azaltan Faktörler

Tedavi yanıtı

Kırmızı Bayraklar

Page 22: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Sorgulamada Kırmızı Bayraklar

Travma

Ateş

Zayıflama

Şişlik vbg.

Kırık

Enfeksiyon

Malinite!

Enflamasyon

Page 23: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Olgu

48 yaşında kadın

6 aydır yaygın ağrı

Sabah 1 saati aşan tutukluk ve

yorgunluk

Travma yok

Ateş, zayıflama, eklemlerde şişme yok

Page 24: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Diğer Yakınmalar

Baş ağrısı

Diyare ve kabızlık dönemleri

Gece sık uyanma

Ellerde uyuşma

Yürürken çabuk yorulma

Depresyon

Page 25: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji Sendromunda Fizik Muayene

1

2

3

4

5

Page 26: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji Sendromunda Hassas

Noktaların Muayenesi

Page 27: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji Sendromu

Ağırlaştıran etkenler

?

?

Azaltan etkenler

?

?

Page 28: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

FS Tanısı

1.

2.

Page 29: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

FS Tanısı

1. Üç ayı aşan süreli

Yaygın ağrı

2. Hassas noktalarda ağrı saptanması:

11/18

Page 30: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

FM Tedavisi Prensipleri?

?

?

?

?

Page 31: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

FM Tedavisi: Kombine Tedavi

Bilgilendirme

Egzersiz

Antidepresan

MT (Analjezik, Fizik Tedavi)

Page 32: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Fibromiyalji Sendromunun Tedavisinde

Egzersiz: 1. Germe 2. Yüzme 3. Gevşeme

Page 33: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı

Polimiyaljia Romatika

?

Oteomalasi

?

Hipotiroidi

?

Metastatik kemik hastalığı

?

Page 34: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Temel Tanı Testleri

Laboratuvar

TKS

Sedimentasyon hızı ve/veya C-reaktif protein

Protein elektroforezsi

Serum kreatinin ve elektrolitler (kalsiyum & fosfor)

Karaciğer fonksiyon testleri & kreatin kinaz

TSH

TİT

Görüntüleme

Göğüs radyografisi

Page 35: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Şüphe Durumunda Yapılacak Testler

Laboratuvar

Demir

Kortizsol (free/total)

İmunolojik testler (ANA, romatoid faktör, kompleman…)

Ürik asit

Viral seroloji (HİV, hepatit B/C, Lyme hastalığı,..)

– ….

Page 36: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Diğer Diagnostik Testler

Abdominal ultrason

Elektrofizyolojik testler

Radyografi: El, Sİ eklem, omurga,…

İskelet sintigrafisi

CT, MRİ, kas biyopsisi

– ……

Page 37: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Sorular-Katkılar

Page 38: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Olgu 2

Kadın, 33 yaşında

6 aydır, kronik ve yaygın eklem ağrıları, kas ağrıları, yorgunluk

Ağrı mekanik, bazen uyanıyor

MT: NSAİD, miyorelaksan ile semptomlar tamamen düzelmiyor, ancak doz azaltılması ağrı ve yorgunluğun artmasına neden oluyor

15kg kilo artışı

Page 39: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Olgu 2’nin Fizik Muayenesi

Eklem bulgusu yok

Nörolojik bulgu yok

Sistemik bulgu yok

VKİ 38,5 kg/m2

Hassas noktalar: 14/18 (+)

Laboratuvar testi

Rutin lab. normal, ESR: 4 mm/1h

Vitamin D düzeyi: 14ng/ml

Page 40: Yaygın Ağrının Ayırıcı Tanısı - anadoluissagligi.com · Antidepresan MT (Analjezik ... Akam trisiklik antidepresan eklenmesi Vitamin D replasmanı ...

Tedavi ve Takip

1. Diğer tetkikler: ?

Tiroid fonksiyon testleri vb?

2. Diğer tedaviler: ?

Akşam trisiklik antidepresan eklenmesi

Vitamin D replasmanı

3. Diğer öneriler?