Doç.Dr.Pemra C.Ünalan Dr. Seda Arslan Özkul Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği ABD
Doç.Dr.Pemra C.ÜnalanDr. Seda Arslan ÖzkulMarmara Üniversitesi Aile Hekimliği ABD
Toplum içinde yaşayan 65 yaş üstü bireylerde• malnütrisyon prevelansı %2 • malnütrisyon riski %241
Evde bakım hizmeti alanlarda • malnütrisyon prevalansı %9,• malnütrisyon riski %451
1Guigoz Y. The Mini Nutritional Assessment (MNA) review of the literature-what does it tell us? 2006 (The Journal of Nutrition Health Aging 2006;10:466-85.)
Ülkemizde bir evde bakım birimine başvuran >65 yaş bireylerde• malnutrisyon prevalansı %48.3• malnütrisyon riski ise % 38.22
2Akan H. , Ayraler A. , Hayran O. Evde Sağlık Birimine Başvuran Yaşlı Hastaların Beslenme Durumları 2013 (Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2013;17(3):106-112)
65 yaş üstü Multimorbiditesi olan Fonksiyonel ve entelektüel kapasitesi
azalmış Bakımını kendisi sağlayamayan Eve ya da yatağa bağımlı
Vücut kompozisyon değişiklikleri◦ azalmış kas kitlesi ve
kemik mineral yoğunluğu,◦ artmış yağ kitlesi◦ sıvı imbalansı
Bilişsel bozukluklar konfüzyon demans
Çoklu komorbidite varlığı
Fizyolojik bozukluklar bozulmuş görme ve
işitme duyuları tat ve koku almada
bozulma
Diş ve ağız sağlığı problemleri
Polifarmasi
Psikososyal etkenler depresyon izolasyon Ekonomik durum
emeklilik ve gelir azalması
çalışma gücünün azalması
MALNÜTRİSYONMALNÜTRİSYON
Azalmış Kas Kitlesi Sarkopeni Tanı: kas kitlesi bozukluğu
+ kas gücü ya da fonksiyonlarındaki kayıp
Kronik hastalıklar
Beslenmede hastalıklar nedeniyle kısıtlamalar
Kronik inflamasyon ve enerji açlığı durumu
Kaşeksi
> 65 yaş bireylere beslenme ile ilgili verebilecek en önemli kaynak hekimleri
Formal eğitiminde yetersiz Yapılacak öneriler,• Tat ve koku duyusunun azalmasıyla baş
edebilecek tarifler• Dengeli beslenme• Besin grupları ve seçenekleri• Suplemanlar (vitamin vb.)
Yalnız yaşama Sosyal izolasyon Multimorbidite Yetersiz ekonomik gelir Polifarmasi Depresyon
Tipik bir günde bir gün boyunca ne yediğinin miktarı da belirterek sorulması
3 günlük veya 1 hafta boyunca yediği ve içtiği her şeyin miktarı ile birlikte yazılması
acıkma hissinin olup olmadığı azalmış iştah, azalmış koku alma veya tat
alma duyusu kilo kaybı, bulantı, kusma çiğneme ve yutma sorunları var olan hastalıklar kullanılan ilaçlar duygu-durum ve bilişsel durum
Beslenme ve hidrasyon durumunun klinik değerlendirilmesindeki belirtiler (zayıf, kaşektik, kuru koltuk altı ve ağız)
Boy, ağırlık ve VKİ’ nin tespit edilmesi VKİ’ nin 20 kg/m2 ‘nin altında olması beslenme
sorunu olduğunu gösterir. Sıvı retansiyonu olan hastalarda kol çevresi ölçüm
olarak kullanılabilir Kas kütlesi (atrofi, sarkopeni) ve kas gücü
değerlendirmesi
MNA, MNA-SF
SGA
MUST
MST
NRS 2002
SNAQ
Etyolojisini aydınlatmada çok az yararı var Kanser taraması açısından dışkıda gizli kan Anemi, enfeksiyon veya lenfoproliferatif
hastalıklar açısından kan sayımı DM ve BY açısından rutin biyokimya Tiroid bozuklukları açısından TSH, Dehidrasyon ve BY açısından idrar analizi Protein, albümin ve prealbumin miktarı yetersiz
beslenmenin tanınması açısından yararlıdır Malnütrisyonun erken dönemlerinde normal
olabilir
Genel diyet önerileri
Zenginleştirilmiş besinler
Enteral ürünler
İlaç tedavisi???
Bası yaraları, Zenginleştirilmiş oral beslenme ve
destekler Peg ihtiyacı