YAPRAK YAYLARTek Yaprakl YaylarAnkastre Dikdrtgen, Sabit
Dikdrtgen Kesitli Ankastre, gen YayAnkastre, Trapez Yayok Tabakal
Yaprak YaylarSLNDRK HELSEL YAYLARBasma Kuvveti ile Zorlanan
YaylarUBUK YAYLARELMEYE MARUZ KALAN HELSEL YAYLAR (KANGAL
YAYLAR)DSK YAYLARKAUUK YAYLARMakaslamaya Zorlanan Prizmatik
YaylarBurulmaya Zorlanan Silindirik YaylarBasmaya alan
Yaylar1YAPRAK YAYLARTek Yaprakl YaylarAnkastre Dikdrtgen , Sabit
Dikdrtgen Kesitli YayNominal Gerilme:emeeeh bl FWM 2.. . 6Yayn
emniyetle tayabilecei maksimum kuvvet:emelh bF .. 6.2max Yay
ucundaki kme:I El F...313 33. .. . 4h b El F I El F...313 Atalet
momenti:12.3h bI E:Elastiklik modlMsaade edilebilecek maksimum
kme:E hleme . .322maxYay rijitlii:333. 4. . . . 3lh b El I E Fk
2Ankastre , gen YayNominal Gerilme:emeeeh bl FWM 2.. . 6Yayn
emniyetle tayabilecei maksimum kuvvet:emelh bF .. 6.2max Yay
genilii (b) deiken olduu iin yay ucundaki kme u hali alr:I El
F...213 =33. .. . 6h b El FMsaade edilebilecek maksimum kme:I El
F...313 E hleme .2maxekil deitirmeye bal olarak yay rijitlii:333.
6. . . . 2lh b ElI E Fk Ankastre , Trapez Yayemeeeh bl FWM 2.. . 6
330. ..h b E l Fc
330. ..1l h b EcFk emelh bF .. 6.2max E hl ceme .620max 3ok
Tabakal Yaprak Yaylaremeeeh b nl FWM 2. .. . 6(n:tabaka says)emelh
b nF .. 6. .2max 330. . ..h b n El Fc 30. . ..1lh b n EcFk
E hl ceme .620max 4Silindirik Helisel YaylarBasma Kuvveti ile
Zorlanan Yaylar Yayn emniyetle tayabilecei maksimum kuvvet: emDdKF
. .8.130max emcdK. .8.120K0: Wahl Faktr (c ccK615 , 04 41 40+ )c:
Yayn ap oran(dD)em:Emniyet gerilmesiMb burulma momentinden tr yayn
burulma as: pbI Gl M.. Yayn ksalmas:2.D G: Malzemenin elastik kayma
modlYayn tel uzunluu:i D l . . 5Tel kesitinin polar eylemsizlik
momenti:32 .4d Ip i: Etkili (yaylanan) sarm saysbM: Burulma
momenti(2 .D F Mb )d Gi c Fd Gi D F.. . . 8.. . . 8343 Bylece yay
rijitlii:3 34. 8.. . 8.cd Gi Dd G Fk ubuk YaylarL F Mb. L: Kuvvetin
tatbik noktasndan yay eksenine kadar olan uzaklk.Yayn burulma
gerilmesi:embpbdMWM 3.. 16Emniyetle tanabilecek maksimum burulma
momenti:em bdM .16.3maxYayn burulma as:4. .. . 32..d Gl MI Gl Mbpb
Yay rijitlii:ld Gk. 32. .46Eilmeye Maruz Kalan Helisel Yaylar
(Kangal Yaylar)
Yayn tel kesitinde meydana gelen eilme gerilmeleri:emer bedFKWMK
3 0 0.. 32. .Burada 0K ,d D c ap oranna bal olarak yayn eriliinden
doan entik etkisini gste-ren bir mukavemet faktrdr.Burulma as:4.. .
. 64..d Ei D FI E l Mr b i D l . . 64 .4d I Bunlara bal olarak yay
rijitlii:i Dd E Fkr. . 64.4 Baz hallerde rijitlik, yayn bir devrine
karlk, uygulanmas gereken burulma momenti olarak verilir.Bylece az
ncekikdeeri 2 ile arplrsa:i Dd Ek. . 2 , 10.'4Ancak bu denklem ,
yayn erilii gz nne alnmadan bulunmutur.Deneyler gstermitir ki,
eriliin etkisi sonucunda yay rijitlii daha kk olmaktadr.Pratikte bu
klme, paydadaki 10,2 saysnn biraz bytlmesi ile ifade edilir.Bylece
gerek rijitlik:i Dd Ek. . 8 , 10.'47Disk Yaylar
Tek bir yayda meydana gelen gerilme:ems shs s D mE m 1]1
+
,_
. 5 , 0 . . .) .(1.1. . 42222Tek bir yayn tayabilecei
kuvvet:1]1
+
,_
,_
1 . 5 , 0 . . .) .(.1. . 422222s shs shs s DsmE mF Burada m:
Poisson saysdr. , , deerleri( )1 2 D Dorannabal olarak, aadaki
cetvelde verilmitir:Tek bir yayn karakteristii:11]1
+
,_
+
,_
1 5 , 1 . 3 .) .(.1. . 42 22222s s shshs DsmE mddFk 8KAUUK
YAYLARMakaslamaya Zorlanan Prizmatik Yaylar Kayma gerilmesi:emAF
ekil deitirme:A GFG . Bunlara bal olarak yayn deformasyonu (kk
alars