Wst ˛ ep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Archeologia kognitywna Wst ˛ ep do archeologii Pawel Borycki 24 maja 2012 Pawel Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywnaWstep do archeologii
Paweł Borycki
24 maja 2012
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Plan prezentacji
1 KognitywistykaKognitywistyka czyli nauki o poznaniuBaza wiedzy i mapa kognitywnaSchemat poznawczySymbole i modelowanie swiataModelowanie procesu decyzyjnego
2 Archeologia kognitywnaCel badanProblemy archeologii kognitywnejDomniemany schemat poznawczy a przedmiot badanDotychczasowe osiagniecia i cele na przyszłosc
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Kognitywistyka czyli nauki o poznaniu
Definicja (Kognitywistyka)Kognitywistyka to rodzina dziedzin naukowych zajmujacych siewyjasnieniem oraz modelowaniem działania ludzkiego umysłu.
Jak człowiek mysli?
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Baza wiedzy i mapa kognitywna
Definicja (Baza wiedzy)Baza wiedzy to zbiór wszystkich informacji zapisanych w ludzkimumysle, które, w sposób swiadomy lub podswiadomy, determinujapodejmowane przez niego decyzje.
Baza wiedzy jest kluczowym elementem mapy kognitywnej.
Przykłady.
Wspomnienia i doswiadczenia
Wykształcenie
Religia i wyznawane wartosci
Uczucia wzgledem innych ludzi
Sposób rozumienia komunikatów werbalnych i niewerbalnych
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Schemat poznawczy
Uniwersalny model schematupoznawczego
Istnienie?
Mozliwosc ustalenia?
Rodzaje reakcji
Aktualizacja bazy wiedzy
Dazenie do modyfikacjisrodowiska
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Symbole i modelowanie swiata
Bodziec wzrokowy
Obiekt = kosciółBudulec = drewnoKonstrukcja = słupowaLiczba wiez = 3Kształt wiez = okragłyObecnosc apsydy = tak
Kolor nieba = błekitnyTyp chmur = CumulusPora dnia = po wschodziesłonca, przed południem
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Symbole i modelowanie swiata
Rodzaje symboliRzezbaPłaskie wyobrazenie ikonograficzneSłowo mówione w okreslonym jezykuNapis w okreslonym jezyku
Rodzaj pisma
Semantyka symboliJednoznacznosc symboluBrak scisłych definicji uniemozliwia analize
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Cele kognitywistyki
Opisanie procesu myslowego w jezyku jednoznacznym(jezyku matematyki).
Napotykane problemy:Złozonosc modelu bazy wiedzyTranslacja ze swiata rzeczywistego na jezyk symboli
ZłozonoscJednoznacznosc – zaleznosc od bazy wiedzy
Dostepnosc danych eksperymentalnychPaweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Model procesu decyzyjnego
Jesli istnieje uniwersalny modelschematu poznawczego, mozezostac opisany przez funkcje
matematyczna.
Bodzce i reakcje → Baza wiedzy
Baza wiedzy i reakcje → Bodzce
Sztuczna inteligencja
Jesli nie istnieje, to mozna goaproksymowac dla:
ludów?
przedstawicieli kultur?
gatunków hominidów?
wyznawców religii?
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywna
Jak mysleli ludzie w przeszłosci?Jaki posiadali schemat poznawczy?
1 Hipoteza 1: Inny schemat poznawczy niz obecnie.Pytanie: Jakie zdolnosci poznawcze posiadali?Pytanie: Kto i kiedy zdobył nowe zdolnosci poznawcze?Przedmiot badan:
przejawy istnienia schematu poznawczegoArcheologia prehistoryczna i protohistoryczna
2 Hipoteza 2: Taki sam schemat poznawczy jak obecnie.Pytanie: Co mysleli ludzie w przeszłosci?Przedmiot badan:
mapy kognitywnebodzcereakcje
Archeologia historyczna
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Problemy archeologii kognitywnej
Zapis mysli w materiale archeologicznym?Mapa kognitywna + Bodzce → Modyfikacja srodowiskaModyfikacja srodowiska → Mapa kognitywna + Bodzce
Mapa kognitywnaJednostkiKulturyLudzkosci
Semantyka symboluDomysły i intuicjeBrak scisłych semantyk formalnych
Rozwój zdolnosci poznawczychEwolucyjny, jednostajnyRewolucyjny, skokowyNiemonotoniczny
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Hipoteza 1: Inny schemat poznawczy
Jakie zdolnosci poznawcze posiadali?Kto i kiedy zdobył nowe zdolnosci poznawcze?
1 Poczatek myslenia symbolicznegoMowa artykułowanaPrzedstawienia wizualneSposób posługiwania sie symbolami i relacje miedzy nimi
2 Posiadanie wizji przyszłosciPlanowanie czynnosci z wyprzedzeniemProjektowanie narzedzi i konstrukcjiWiara w zycie wieczne, religia wyjasniajaca cel zycia
3 Dazenie do wyjasnienia rzeczywistosciReligia wyjasniajaca kosmogonieBadania “naukowe”
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Hipoteza 1: Inny schemat poznawczy
Jakie zdolnosci poznawcze posiadali?Kto i kiedy zdobył nowe zdolnosci poznawcze?
4 Poczatek abstrakcyjnego rozumowania matematycznegoJednostki czasu
Czas trwania cyklu astronomicznegoWyznaczanie kierunków kardynalnych i astronomicznych
Jednostki długosciWielokrotnosc jednej wartosci
Jednostki masyJednostki wartosci
Pieniadze i płacidłaang. Fungibility
5 Istnienie struktury społecznejPoczucie przynaleznosci do grupyPoczucie indywidualnosci
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Hipoteza 2: Taki sam schemat poznawczy
Co mysleli ludzie w przeszłosci?
1 Cechy wspólne mapy kognitywnej społecznosciReligia i formy kultuPochówek zmarłychDorobek naukowy społecznosciProtokoły komunikacyjne, w tym jezyk i pismoPoczucie estetyki, style w sztuceMoralnosc
2 Wewnetrzne zróznicowanie społecznosciIstnienie elit o szerszych bazach wiedzy
3 Postrzeganie ludzi o odmiennych mapach kognitywnychPoczucie wyzszosciChec dominacji
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywna – osiagniecia i cele
1 Wykształcenie schematu poznawczego Homo sapiensRozwój schematu poznawczegoElementy schematu poznawczegoOpis w postaci funkcji matematycznej
2 Zróznicowanie map kognitywnych i baz wiedzy
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywna – wstep teoretyczny
Dziekuje.
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Bibliografia
C. Renfrew, P. Bahn, Archeologia. Teorie. Metody. Praktyka,Warszawa 2002.
P. Thagard, Mind. Introduction to Cognitive Science, Cambridge 2005.
Paweł Borycki Archeologia kognitywna