Wonen in zelfstandigheid met een visuele beperking Claudia van Schie Lisette Altena
Jan 11, 2016
Wonen in zelfstandigheid met een visuele beperking
Claudia van Schie Lisette Altena
Agenda
Oorzaken en soorten slechtziendheid Resultaten voor de gehele woning Aandachtspunten per vertrek Hulpmiddelen Vragen
Opdracht
Creëer een zo optimaal mogelijke leefomgeving voor een slechtziende oudere en zijn of haar ziende partner
Low vision = Slechtziendheid
Slechtziendheid volgens de Wereld Gezondheidsraad
Gezichtsvermogen van minder 30%. Of een gezichtsveld kleiner dan 20°
Over blindheid wordt gesproken bij: Gezichtsvermogen van minder dan 5%. Of
een gezichtsveld van kleiner dan 10° (Blom 2001 e.a)
Oorzaken slechtziendheid
Meest voorkomende afwijkingen die slechtziendheid veroorzaken in Nederland
1. Diabetische Retinopathie
2. Macula Degeneratie
3. Glaucoom
Ziektebeelden bekeken
Diabetische Retinopathie
Glaucoom
Macula degeneratie
Binnenshuis blijven de aanpassingen voor de verschillende ziektebeelden gelijk
Een perfect aangepaste woning is persoonlijk en moet per persoon worden bekeken
Soorten slechtziendheid
Wazig zien- last van tegenlicht, gestoord kleuren zien,
Verlies van details zien- moeite met lezen en gezichtsherkenning
Verlies van het overzicht- meer hoofdbeweging, aarzelend bewegen, gestoord kleuren zien
Onderdelen van de woning waar wij naar gekeken hebben
Algemene aanpassingen door het hele huis
Woonkamer Keuken Slaapkamer Badkamer
Werkkamer Routing door het
huis Kleur en contrast
gebruik Verlichting Gadgets
Problemen & Oplossingen
Contrast en Kleur Contrast is het verschil in kleur intensiteit Door contrasterende kleuren te gebruiken kan
een object beter zichtbaar gemaakt worden Door normale veroudering worden kleuren
donkerder gezien dan ze werkelijk zijn creëer intensiteitverschillen
Regel: lichte kleuren treden naar voren, donkere kleuren treden naar achteren
Problemen & OplossingenContrast en Kleur Kleurregels
Vermijd kleuren met gelijke intensiteit, ook al zijn het verschillende tinten
Kies donkere kleuren of zwart van de onderste helft van de kleuren cirkel tegenover lichte kleuren of wit van de bovenste helft
Vermijd aangrenzende tinten
Problemen & Oplossingen
Oriëntatie Slechtzienden missen in sommige gevallen
het overzicht Creëer een voelbaar en/of hoorbaar verschil
tussen de kamers door verschillende materialen te gebruiken als vloer bedekking
Problemen & Oplossingen
Voelbare markering op de toilet deur (afbeelding)
Gekleurde markering achter of bij de deurklink
Problemen & Oplossingen
Geluid Slechtzienden doen veel op gehoor. Harde
geluiden kunnen als storend worden ervaren
Vitrage en overgordijnen verminderen de echo
Problemen & Oplossingen
Verlichting 65 jarige heeft in vergelijking met een 20 jarige 30%
meer licht nodig om goed te kunnen functioneren voldoende verlichting
Een ouder oog is gevoelig lichtveranderingen, de aanpassingstijd duurt langer dan bij een jonger persoon creëer in het hele huis een egale verlichting
Verhouding 1:3:10 (omgeving : nabije omgeving : taakverlichting)
Problemen & Oplossingen
Verlichting (vervolg) Ouderen hebben meer
last van direct licht of weerspiegeling van licht (glare)
Maak gebruik van indirecte lichtbronnen
Problemen & Oplossingen
Verlichting Inschakeling van de verlichting door
bewegingssensors Basis verlichting: uplighters of
afgeschermde TL verlichting om een egaal verlichte ruimte te creëren
Taakverlichting: dimbare halogeenspots of een TL op bureaulamp formaat
Tips voor de woning algemeen
Deuren Geen glazen deuren ivm veiligheid Contrasterende deurklink of contrasterend vlak achter
de klink
Ramen Draaicirkel naar buiten toe ivm veiligheid Zonwering door middel van screens die parallel aan
het raam lopen
Tips voor de woning algemeen
Meubilair Creëer contrast met de vloer en de wanden Tafelbladen mogen niet glimmen of wit zijn Creëer brede loopgangen Voorkom uitstekende voorwerpen die niet
vanaf de vloer beginnen
Tips voor de woning algemeen
Wanden Plafond en Vloeren Wanden moeten licht van kleur zijn maar mogen niet
wit zijn Plafond moet bij voorkeur wit zijn Vloeren niet te donker niet te licht Gebruik effen kleuren, patronen veroorzaken
verwarring in oriëntatie Geen afgeronde muren ivm oriëntatie
Tips voor de woning algemeen
Elektronica Telefoon toestel met grote knoppen,
contrasterende kleuren. Bij voorkeur met een snoer zodat hij niet kwijt raakt
Werk snoeren weg ivm val preventie Schakelaars, stopcontacten in contrast met de
wand, in elke ruimte op dezelfde plek in verhouding tot de deur, plaats ze op voel hoogte (1.20m)
Tips voor de Entree & Gang
Opvallend gekleurde brievenbus of markering Drempel moet goed contrasteren met de omgeving Sleutelkast zodat deze altijd op vaste plek te vinden zijn Garderobekast om jassen, schoenen, wandelstok in op
te bergen. Plaats hier goede taak verlichting Mogelijkheid tot uitschakelen van de verlichting van de
gehele woning bij verlaten van de woning
Tips voor de Woonkamer
Ruime tafels en bijzet tafels Voldoende wandcontactdozen Plaats een comfortabele stoel vlak voor het
Televisietoestel Plaats de TV 90° op het raam Creëer contrast tijdens het eten door gebruik van
licht en donker servies
Goed en Slecht Contrast
Tips voor de Keuken
Inductie kookplaat voorkomt verbranding. Let wel op het bedieningsgemak
Taakverlichting afgeschermd door een koof om verblinding te voorkomen
Daglicht realisatie kan door een lichtkoepel op het dak te plaatsen
Optimale verlichting voor het fornuis is nog geen geschikte oplossing voor
Geen RVS keukenblad en geen glimmende tegels
Dit is een RVS keukenblad met een directe verlichting.
Tips voor Badkamer & Toilet
Bewegingssensoren voor aan en uit doen kraan Thermostaatkranen voorkomen verbranding Vermijd chroom in verband met schittering
Goed verlichte spiegel door taakverlichting boven de spiegel of als ringverlichting
Tegenover de spiegel een donkere wand
Tips voor Badkamer & Toilet
Toiletmat in contrast met de toiletpot. Pas op uitglijden over de mat
Doortrekker en toiletborstel in contrast met de omgeving
Tips voor de Slaapkamer
‘Plasroute’ verlicht bij aanraken grond Tafel voor Daisy-speler en telefoon Dimbare kamerverlichting en leeslamp Centrale knop voor uitschakelen van de
verlichting in de gehele woning Duidelijk sprekende wekker of grote klok Kledingsortering en herkenning
Tips voor de Werkkamer
Beeldscherm 90° op raam geplaatst. Computer met vergrotende en/of
spraaksoftware Voldoende stopcontacten Werk elektradraden weg ivm valpreventie Goede taak- en basisverlichting
Tips voor de Installatieruimte & Berging
Makkelijk bedienbare wasmachine en droger Markeer verschillende programma’s met
reliëfpasta Sokkenklemmen Label herkenningssysteem
Tuin en Balkon
Geen ronde plantenbakken in verband met oriëntatie
Goede contrasterende drempel Bloemen met veel kleur en geur in grote
groepen Zonnescherm en buitenverlichting
Hulpmiddelen algemeen
Hier geld goedkoop = duurkoop Grote toetsen/knoppen Spraaksoftware Vergroting
Hulpmiddelen keuken
Bord en snijplankrand Huishoudweegschaal Vloeistofniveau indicator Magnetron Talking tins (afbeelding)
Conclusie
Contrast en kleurgebruik Verlichting Ruime opzet Val en stootpreventie Geluid
Bedankt voor uw aandacht