'W.ft - NIDAlibrary1.nida.ac.th/termpaper6/sd/2551/19413.pdf · 2009. 2. 12. · (3) ABSTRACT Title of Research Paper : Waste Management in National Institute of Development Administration.

HU 1 'rl1~ fl1'i ~YIfl1 'i,.£I ~tJ ~ N tm,. ij~ tf tl1 ii'U ii'w en \'IVi'~u 'U~ 111 'i ft 1 tf\'l {'U

QJ QJ GfiU11 fl1WilU'WUfi

u ~

~ ,"'" Ge:! ~I'.o:!! .o:!! QJ

tf1'iU'WU fi U&lJ U tf1U 11U~ "ij~ fl1'i ft fl1I1\'11tJ11~ fltf\'l 'i'U,

"'" QJ"'" QJ "'" 311'rl£l 1ft1tf\'l'itJ111'UWcrI\'I (fl1'i ilYIfl1'itf ~H1Y1~ijtJ)

,QJ QJ "'" 31

flW~'W~U 1tf ~fltlH~~tf ~H1Y1~ijtl

QJQJ"'" QJ "'" Gtftl1'UU 'UWcrI\'I'W~U 'U'i111'i ft 1tf\'l 'i

'W.ft.2551

" ... r!'111 'Ueml 'i 'hi 'rH..! fj &&Ul'Y1HfH'j1JVlfH'j'IJ£I~tliJN8£1'IJ8~i;JtllUUU Wcf1V1<W~U1J1'Hl'jflli;JVl1....

l~UJcv r!

Ul£1 fi'Ul1 fI1ty~U'VtU'l

flw~~~,.nif ~fllIU~~~ ~u 1~"'mJ ffm1J'W1JWcYl~~~'W1J~'I1l'ifflff~{ 8~~~'h1'

ffl'i-W'Vt'W,I(3 n1-bvfi~) ~1Jud'~rJ'Wril'U'I1i1~'Ufl~f1l'iffmnmll'l1~flb!~'ii'YWlfflff~'ill'l1l1JWcY1~~

"" .d 9J

(m'i \'I~m'iff ~u1~~ flll)

0

~'1f1Vfflffml\'ll'i6 ~.~~~~ ~~ tI M~ .

(~'i. iffl'Ul fi~'W~l).....d <!/

fl1 \'11'i V'Yl1h mn

.. ~ , .f:f) -.'ifl~ffl ff~11\'Il'iV ;I'" .......

.-(~'i. ff'iiY'Yl~ 1;r'i'U\'I'i).

d "" "" .d !)IflW U~flW~'I"I~'W 1ff~fllIU~~ff ~U1~~flll

/

."" d !l1'W'Yl ~...::!.:.~.:~.!..

(1)

บทคดยอ

ชอสารนพนธ : แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ชอผเขยน : ธนวา กาญจนพนธ ชอปรญญา : วทยาศาสตรมหาบณฑต (การจดการสงแวดลอม) ปการศกษา : 2551

การศกษาเรองนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาสภาพปจจบนของการจดการขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2) ศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 3) ศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมสาหรบสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร โดยการสารวจภาคสนามสถานททงหมดทดาเนนการจดการ และกาจดขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และทาการสมภาษณ ผทเกยวของกบการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมความรความเขาใจในเรองการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธและมประสทธภาพ โดยใชกลมตวอยาง จานวนรวมทงสน 12 คน

ผลการศกษาพบวา สภาพปจจบนของการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร ปรมาณของขยะมลฝอยทเกดขนเฉลย ประมาณวนละ 500-1,000 กโลกรมตอวน ในขณะทปรมาณถงขยะมไมเพยงพอ และถงขยะดงกลาวกไมมการแยกชดเจนวาเปนถงขยะประเภทใด โดยขยะทพบสามารถแยกเปน 2 ประเภท ซงประเภททหนง คอขยะเปยกไดแก เศษอาหาร ซากพช ผก และผลไม รวมถงอนทรยวตถทยอยสลายเนาเปอยงาย และมความชนสง และสงกลนเหมนไดรวดเรว โดยรอยละ 20 มสดสวนทนาไปทาปยหมกได ประเภททสอง คอขยะแหงไดแก เศษแกว เศษกระดาษ เศษโลหะ พลาสตก เศษผา กระปอง โฟม ขวด เศษไมทสลายยาก ฯลฯ โดยรอยละ 80 มสดสวนทนาไปรไซเคลไดอกประมาณรอยละ 20 ของขยะแหงทงหมด ไมสามารถนาไปรไซเคลไดในขณะทจดรวบรวมขยะมลมเพยง 2 จด คอบรเวณหลงอาคารจอดรถ และหลงอาคารอเนกประสงค การเกบขนขยะมลฝอยออกจากพนท มเพยงสานกงานเขตบงกมเพยงหนวยงานเดยวเทานนททาหนาทจดการเกบขนขยะมลฝอย สวนปญหาและอปสรรคในการเกบขน

(2)

ขยะมลฝอย พบวาตองใชจานวนคนงานมากในการขนยายขยะมลฝอยจากสถานทหนงไปอกสถานทหนง ดานการกาจดเองหรอสงใหเขตสามารถกาจดไดตอวนประมาณรอยละ 25 ถง 35 ของขยะทงหมดซงไมทนตอปรมาณขยะทเพมขน

แนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทเปนรปธรรม เพอใหการดาเนนการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร คอ 1) สนบสนนใหมการปลกฝงทศนคต รวมถงการประชาสมพนธและรณรงคอยางตอเนอง 2) การจดทาแผนการจดการขยะมลฝอย ทงในระยะสนและระยะยาว ตงแตการเกบรวบรวม การขนสง การบาบด และการกาจดขนสดทาย ตลอดจนการจดหาพนทสาหรบใชกาจดขยะมลฝอยไดอยางเพยงพอในระยะยาว และดาเนนการใหมการกาจดอยางถกสขลกษณะ 3) เพมปรมาณถงขยะและแยกประเภทของถงขยะ กอนนาขยะมลฝอยไปทงตองแยกทงลงในถงรองรบขยะมลฝอยหลายใบ เชน ถงท 1 ใสขยะเปยก ถงท 2 ใสขยะแหง ถงท 3 ถงใสของเสยอนตราย เชน ถานไฟฉาย หลอดไฟ 4) การกอสรางสถานทกาจดขยะมลฝอยใหไดมาตรฐานและมประสทธภาพ 5) กาหนดนโยบายและมาตรการ ตลอดจนแนวทางการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลทเปนรปธรรมเพอเปนกรอบในการดาเนนการจดการขยะมลฝอย 6) สงเสรมและสนบสนนใหมการลดปรมาณขยะมลฝอยภาย ในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร โดยลดการบรโภควสดทกาจดยาก หรอมปญหาตอสงแวดลอม 7) การสงเสรม และสนบสนนใหมการนาขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชน เชน การนามาทาปย นามาเผาเพอใหไดพลงงานความรอน 8) สนบสนนงบประมาณ และอตรากาลงทเหมาะสมแกหนวยงานทรบผดชอบของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

(3)

ABSTRACT Title of Research Paper : Waste Management in National Institute of Development

Administration. Author : Mr. Thanwa Kanchanaphan Degree : Master of Science (Environmental Management) Year : 2008 _____________________________________________________________________

The objectives of this research were to 1) to study the state of waste management in the National Institute of Development Administration (NIDA) 2) to search for problems and obstacle of waste management in NIDA and 3) to investigate guidelines in waste management for NIDA.

The study was carried out using 1) a survey method in order to investigate quantities and types of waste produced in NIDA and 2) in-depth interview of twelve officials involved in waste management in NIDA.

The results of this research showed that the average waste produced a day was about 500 – 1,000 kg. However, the dust bins provided in NIDA were not enough and they were not covered for all areas and buildings in NIDA. In addition, the waste produced was not separated into correct types like rubbish, garbage and hazardous waste and they were together threw in the same dust bin. From the survey, the 80% of waste produced can be recycled and should be separated from other types of waste and approximately 20% of waste produced can be used to produce fertilizers. In the present, there are two sites for waste collection i.e areas behind a parking lot and Bunchana Atthakor building.

After the waste was collected and threw in areas provided, it was then transported to disposal sites by Bueng kum district so as to be disposed, incinerated and landfilled. In order to transfer waste from one site to another site, many labours are needed. In addition , Bueng kum

(4)

district can dispose only 25 to 35% of the waste. This was not balanced with the amount of waste produced.

The guidelines in waste management for NIDA include as follows; 1) to give knowledge and provide positive attitude of waste management for officials, and students of NIDA and to use campaign for waste management , 2) to issue waste management plan for NIDA involving short and long term plans that include waste collection, transportation, treatment and disposal and also to provide appropriate waste management areas in NIDA 3) to increase the amount of dust bins and separating dust bins for garbage, rubbish and hazardous waste 4) to build standard waste collection sites 5) to issue policy and measure of waste management for officials and students of NIDA 6) to encourage waste reduction by using environmental friendly product and recycling method 7) to encourage waste recycling used for fertilizer and as refuse derived fuel and 8) to provide enough resources and budgets for waste management.

(5)

กตตกรรมประกาศ สารนพนธเรอง แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรฉบบนสาเรจลลวงไปได เนองจากบคคลหลายทานไดใหความกรณาชวยเหลอ ใหขอมล ขอเสนอแนะ คาปรกษา และความคดเหนเพอใชประกอบการศกษาในครงน ขอกราบขอบพระคณ อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร. วสาขา ภจนดา ทไดกรณาใหคาปรกษา ชแนะแนวทางในการดาเนนการศกษาและตรวจสอบปรบปรงแกไข ขอบกพรอง ดวยความเอาใจใสในทกขนตอนอยางละเอยด จนกระทงสารนพนไดเสรจสมบรณ ขอกราบขอบพระคณอาจารยทกทานทไดใหความร คาแนะนาทดตลอดมา และขอขอบพระคณเจาหนาทงานอาคารสถานทและยานพาหนะของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รวมถงเจาหนาททาความสะอาดบรษทจดการทรพยสนชมชน ทไดสละเวลาใหสมภาษณและใหขอมลทใชในการศกษา ซงเปนสวนหนงททาใหสารนพนธนสาเรจลลวง ทายสดนขอกราบขอบพระคณ บดา มารดา และทกคนในครอบครว ทเปนกาลงใจใหตลอดมา ขอขอบคณเพอนรวมรน จส.พเศษ 4 ทกทาน ทไดใหความชวยเหลอเออเฟอเปนกาลงใจ จนสารนพนธนสาเรจ ธนวา กาญจนพนธ สงหาคม 2551

(6)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญ (6) สารบญตาราง (8) สารบญภาพ (9) บทท 1 บทนา 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1 คาถามการวจย 2 วตถประสงคของการวจย 2 ขอบเขตในการวจย 3 ประโยชนทคาดวาไดรบ 3 นยามศพทเฉพาะ 3 บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ 4

แนวคดและทฤษฎเกยวกบขยะมลฝอย 4 แนวคดและทฤษฏเกยวกบการจดการขยะมลฝอย 10 แนวทางและมาตรการการจดการขยะมลฝอย 29 การจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 33

งานวจยทเกยวของ 47 บทท 3 ระเบยบวธการศกษา 53 ประชากรและกลมตวอยาง 53 การเกบรวบรวมขอมล 54 เครองมอทใชในการศกษา 54

(7)

สารบญ (ตอ)

หนา

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ 56 กรอบแนวคดในการวจย 56

การวเคราะหขอมล 57 สรปขนตอนการศกษา 58 บทท 4 ผลการศกษาและการวเคราะหขอมล 59 แนวคดในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 59 สภาพปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร 72 แนวทางการบรหารจดการขยะมลฝอย ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทมประสทธภาพ 76

สรปแนวทางการการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสม 79 บทท 5 สรปผล และขอเสนอแนะ 84 สรปการศกษา 84 อภปรายผล 84 ขอเสนอแนะ 87 บรรณานกรม 90 ภาคผนวก 94 ก แบบสารวจขอมลการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 95 ข แบบสมภาษณแนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 99 ประวตผวจย 103

(8)

สารบญตาราง

หนา ตารางท 2.1 สรปเปรยบเทยบวธการกาจดขยะมลฝอยโดยการเผาในเตา

การหมกทาปยและการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล 21 ตารางท 4.1 บรเวณสถานทวางถงขยะ 60

(9)

สารบญภาพ

หนา ภาพท 2.1 การจาแนกขยะมลฝอยตามแหลงกาเนด และตามคณลกษณะ 5 ภาพท 2.2 ความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆของระบบการจดการขยะมลฝอย 11 ภาพท 2.3 ขนตอนการกาจดขยะมลฝอยโดยการเผา 15 ภาพท 2.4 เตาเผาขยะมลฝอยชนดมแผงตระกรบ 17 ภาพท 2.5 เตาเผาขยะมลฝอยชนดควบคมการเผาไหม 18 ภาพท 2.6 แสดงสถานจดรวมขยะมลฝอยบรเวณหลงอาคารอเนกประสงค 36 ภาพท 2.7 แสดงสถานจดรวมขยะมลฝอยบรเวณหลงอาคารจอดรถ 37 ภาพท 2.8 รถขนขยะมลฝอยจากสานกงานเขตบงกม 37 ภาพท 2.9 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนตอวน 38 ภาพท 2.10 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารอเนกประสงค 38 ภาพท 2.11 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารอเนกประสงค 39 ภาพท 2.12 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารอเนกประสงค 39 ภาพท 2.13 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารอเนกประสงค 40 ภาพท 2.14 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารจอดรถ 40 ภาพท 2.15 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารจอดรถ 41 ภาพท 2.16 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารจอดรถ 41 ภาพท 2.17 ถงขยะมลฝอยทสถาบนฯมเตรยมไวใตอาคารตางๆ 42 ภาพท 2.18 ถงขยะมลฝอยทสถาบนฯมเตรยมไวใตอาคารตางๆ 42 ภาพท 2.19 ถงขยะมลฝอยทสถาบนฯเตรยมไวบรเวณใตอาคารตางๆ 43 ภาพท 2.20 ภาพการขนขยะมลฝอยขนรถบรรทกขยะสานกงานเขตบงกม โดยใชแรงงานจากเจาหนาทสถาบนฯ ดานหลงอาคารจอดรถ 43 ภาพท 2.21 รถบรรทกขยะมลฝอยทเกบจากถงรบขยะมลฝอยตามจดตางๆของสถาบน 44 ภาพท 3.1 กรอบแนวคดของการศกษา 57 ภาพท 3.2 สรปขนตอนการศกษา 58

(10)

สารบญภาพ (ตอ) หนา

ภาพท 4.1 ถงขยะมลฝอยหนาอาคารโรงรถผบรหาร 61 ภาพท 4.2 ถงขยะมลฝอยหนาอาคารจอดรถเฟส 2 61 ภาพท 4.3 ถงขยะมลฝอยอาคารจอดรถเฟส1 ม 9ชน ชนละ1ถง 62 ภาพท 4.4 ถงขยะมลฝอยใตอาคาร 5 63 ภาพท 4.5 ถงขยะมลฝอยหนาอาคาร 1 63 ภาพท 4.6 ถงขยะมลฝอยหนาอาคาร 6 63 ภาพท 4.7 ถงขยะมลฝอยหนาอาคารกฬาในรม ตรงหนาหองพยาบาล 64 ภาพท 4.8 ถงขยะมลฝอยอาคารอเนกประสงคชน G 64 ภาพท 4.9 ถงขยะมลฝอยทางเขาปอม 2 65 ภาพท 4.10 ถงขยะมลฝอยหนาอาคาร 2 65

1

บทท 1

บทนา

1. ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ปจจบนปญหาขยะมลฝอยไดเปนปญหาสงแวดลอมทสาคญของประเทศไทย เนองจากปรมาณขยะมลฝอยทมมากกวา 14.63 ลานตนทวประเทศในป 2549 หรอคดเฉลยวนละ 40,082 ตน และมแนวโนมทจะเพมขนตอเนองในอตราสวน 15-20% ตอป (ฐานเศรษฐกจ 2551, 15-18 มถนายน : 6) หากไมมการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธ ในอกไมกปขางหนาขยะมลฝอยจะกลายเปนปญหาใหญของสงคม ปญหาดงกลาวนอกจากจะสงผลกระทบตอคนในสงคมแลว ยงสงผลตอสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต แมวาจะมการรณรงคจากหลายภาคสวน กไมสามารถจดการปญหาไดทนกบสถานการณ อนเปนเหตใหเกดปญหาขยะมลฝอยตกคาง สงกลนรบกวน ซงเปนปญหาทงในดานทศนยภาพ และทงดานสขภาพอนามยของประชาชน

ในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร การจดเกบขยะมลฝอยกาลงเปนปญหาหนงทมผลกระทบทงในดานสงแวดลอมและทศนยภาพ ปรมาณขยะมลฝอยทมปรมาณเพมขน โดยปจจบนประมาณวนละ 1 ตนตอวน และมแนวโนมของการเพมขนของปรมาณขยะมลฝอยอยางตอเนอง ซงสงผลกระทบตอคาใชจายในการจดการทเพมขน โดยปจจบนสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรตองเสยคาใชจายตอวนถง เทยวละ 800 บาท โดยจะมการเกบขนขยะมลฝอยโดยสานกงานเขตบงกม วนละหนงเทยว คดเปนคาใชจายตอปในการจดเกบขยะมลฝอย ประมาณปละ 292,000 บาท ซงเปนคาใชจายทคอนขางสง ตลอดจนปญหาดานความเหมาะสมของบรเวณพนททใชดาเนนการดานการกาจดขยะมลฝอย อปกรณเครองมอทใชดาเนนการกาจดขยะมลฝอย ขนาดบรรจของถงขยะทเหมาะสม รวมถงอปสรรคทเกดจากการดาเนนการเกบขนขยะมลฝอย และขอจากดในดานการบรหารจดการกบขยะมลฝอย รวมถงวธการทาลายขยะมลฝอยทเหมาะสม ยงคงลวนแตเปนปญหาทมความสาคญทยงคงตองรอการปรบปรงแกไข ตลอดจนนโยบายการวางแผนและมาตรการตางๆในการแกไขปญหาทเปนรปธรรมชดเจน และความรวมมอจากทกฝายทเกยวของ เพอทจะสามารถพฒนาวธการกาจดขยะมลฝอยทมความเหมาะสมและเกดประสทธภาพสงสด

2

อยางไรกตาม การรบรถงปญหาแตไมมความร ความเขาใจ ในวธการทเหมาะสมทจะใชในการแกปญหาไดอยางถกตอง และถกวธ บางครงอาจทาใหตองเสยเวลา และคาใชจายทเพมขนโดยไมจาเปน ดงนนในการแกปญหาดงกลาวควรทจะมองคความร และวธการทมความเหมาะสม มาใชในการแกปญหาเพอใหการแกไขปญหาการจดการขยะมลฝอยเกดประโยชนสงสดและประเดนสาคญการแกปญหาตองไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมจงจะนบไดวาเปนวธการทดทสด

จากเหตผลดงกลาวทาใหผศกษามความสนใจทจะศกษาแนวทางการจดการ ขยะมลฝอยทเหมาะสมของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร โดยมวตถประสงคเพอทจะไดนาสงทไดจากการศกษาไปปรบใชในการแกปญหาและอปสรรคทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอย และเพอวเคราะหหาแนวทางในการพฒนาดานการบรหารจดการขยะมลฝอยใหเกดประสทธภาพสงสด อนเปนหนทางหนงทจะชวยแกไขปญหาสงแวดลอมและทศนยภาพในปจจบนใหดขน

2. คาถามการวจย

2.1 สภาพปจจบนของการจดการขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรเปนอยางไร มปรมาณของขยะมลฝอยเทาไร และเปนประเภทอะไรบาง

2.2 ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตรเปนอยางไร

2.3 การจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทเหมาะสมและ มประสทธภาพควรเปนอยางไร

3. วตถประสงคการวจย

3.1 เพอศกษาสภาพปจจบนของการจดการขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร

3.2 เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

3.3 เพ อศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยท เหมาะสมส าหรบสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร

3

4. ขอบเขตของการวจย

ในการศกษาครงนผทาการศกษาไดกาหนดขอบเขตของการศกษาไว โดยใชพนททงหมดทมการจดเกบขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร และทาการสมภาษณบคลากรในสวนทเกยวของ โดยพจารณาจากความรความเขาใจและสภาพปญหา ในการจดการขยะมลฝอย และจากการสารวจวธการจดการขยะมลฝอยตลอดจนปญหา และอปสรรคในการจดการขยะมลฝอยโดยทาการศกษาใชเวลา 4 เดอนโดยอยในชวงระหวางเดอน มนาคม ถง มถนายน 2551

5. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

การศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยท เหมาะสมของสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร คาดวาจะไดรบประโยชนดงน

5.1 ไดแนวทางในการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสาหรบสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

5.2 ไดทราบถงปญหาและอปสรรคในการจดเกบขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร

5.3 ผบรหารและผทเกยวของสามารถนาขอมลจากการศกษาไปใชในการวางแผนและนาแผนไปปฏบตตลอดจนปรบปรงแนวทางในการจดเกบขยะมลฝอยใหเหมาะสม

6. นยามศพทเฉพาะ

6.1 ขยะมลฝอย หมายถง บรรดาสงของซงในขณะนนคนไมตองการและทงไป ไดแก เศษกระดาษ เศษผา เศษโลหะ เศษแกว กระปอง กงไม เศษใบไม เศษอาหาร เถา ฝนละออง และเศษวตถสงของ ทงทไหมไฟได และไหมไฟไมไดทเกดขนภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

6.2 การกาจดขยะมลฝอย หมายถง วธการคดแยก จดเกบ ขนสง ทาลาย มผลใหลดคาใชจาย และไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมและทศนยภาพ

4

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

ในบทนจะเปนการนาเสนอแนวคดและทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอย โดยการแบงหวขอการนาเสนอในบทนเปนหวขอดงตอไปน

2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบขยะมลฝอย 2.2 แนวคดและทฤษฏเกยวกบการจดการขยะมลฝอย 2.3 แนวทางและมาตรการการจดการขยะมลฝอย 2.4 การจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2.5 งานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบขยะมลฝอย

2.1.1 ความหมายของขยะมลฝอย

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2542 ใหคาจากดความของคาวา “มลฝอย” หมายถง เศษสงของททงแลว หยากเยอ เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา ถงพลาสตก ภาชนะทใสอาหาร เถา มลสตว หรอซากสตว รวมตลอดถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตว หรอทอน (ศนยสารสนเทศราชบณฑตยสถาน, 2542)

พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ.2535 ใหคาจากดความวา “มลฝอย” หมายถง เศษกระดาษ เศษผา เศษสนคา ถงพลาสตก ภาชนะใสอาหาร เถา มลสตว หรอซากสตว ตลอดรวมถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตวหรอทอน (กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม, 2537)

2.1.2 ประเภทและแหลงกาเนดขยะมลฝอย

ขยะมลฝอยสามารถแบงประเภทไดตามลกษณะของแหลงกาเนด ดงแสดงในภาพท 2.1

5

ขยะมลฝอยจากอตสาหกรรม

ชมชนและเขตอตสาหกรรม

ขยะมลฝอยจากทพกอาศยและสถานประกอบการ

ขยะมลฝอยจากการเกษตร

ขยะมลฝอยจาพวกสารอนทรย

สารเคมตกคางจากการเกษตร

ขยะมลฝอยทไมเปนอนตราย

ขยะมลฝอยทเปนอนตราย

ขยะมลฝอยทวไป เปนพษ ตดไฟ ระเบด กดกรอน ทา

ปฏกรยา

ขยะมลฝอยทวไป ขยะมลฝอยอนตรายจากบานเรอน

ขยะมลฝอยตดเชอจากสถานพยาบาล

ขยะมลฝอยจากการกอนสรางและรอ

ถอน

ขยะมลฝอยประเภททยอยสลายไดยาก

ขยะมลฝอยประเภททยอยสลายไดงาย

ถานไฟฉาย หลอดไฟ ส สารเคม

แกว ผา โลหะ เศษอาหาร ผก ผลไม หนง

ภาพท 2.1 การจาแนกขยะมลฝอยตามแหลงกาเนด และตามคณลกษณะ แหลงทมา : สานกงานสงแวดลอมภาคท 1-4 (2541: 2-4)

6

โดยรายละเอยดของประเภทและแหลงกาเนดของขยะมลฝอยมดงน (สานกงานสงแวดลอม ภาคท 1-4 , 2541: (2-2)-(2-4))

2.1.2.1 ขยะม ลฝอยจากช มชนท พ กอาศ ยและสถานประกอบการประกอบดวย

1) ขยะมลฝอยทวไป เปนขยะมลฝอยทวไปจากบานเรอน และสถานประกอบการ ซงเปนขยะมลฝอยทมปรมาณมากทสด ประกอบดวยวสดหลายชนด ทงทเปนอนทรยสารและอนนทรยสาร สวนใหญจะเปนพวกเศษอาหาร เศษกระดาษ เศษผา ภาชนะบรรจตางๆ (พลาสตก กระดาษ แกว โลหะ) โดยสดสวนชนดของขยะมลฝอยจะขนอยกบประเภทของแหลงกาเนดนนๆ เชน บานพกอาศย ขยะมลฝอยทวไปสวนใหญจะเปนเศษอาหารและภาชนะบรรจตางๆ เชน พลาสตก กระดาษ กระปอง ขวดแกว เปนตน ถาเปนสถานทราชการ อาจมปรมาณเศษกระดาษมากกวาแหลงกาเนดอนๆ หรอในสวนของตลาดสดจะมเศษผก ผลไม เศษอาหารเปนสวนประกอบหลก ซงขยะมลฝอยทวไปทเกดจากแหลงตางๆเหลานจะกอปญหาในเรองของปรมาณ มากกวาจะกอใหเกดอนตรายตอชมชน

2) ขยะมลฝอยอนตรายจากชมชน สวนใหญเกดจากเศษวสดของสนคาบางประเภททเสอมสภาพแลว เชน แบตเตอรมอถอ ถายไฟฉาย หลอดไฟ กระปองสเปรย ภาชนะบรรจสารเคม เปนตน ปญหาขยะมลฝอยอนตรายมแนวโนมจะทวความรนแรงมากขน เนองจากประชาชนขาดความรความเขาใจในเรองของพษภยจากขยะมลฝอยอนตราย ดงนน แนวทางการแกไขปญหา คอ การใหความรความเขาใจแกประชาชนเกยวกบการคดแยกขยะมลฝอยอนตรายกอนนาไปทง เพอลดการปนเปอนของสารพษและสะดวกในการนาไปกาจดดวยวธการพเศษโดยผเชยวชาญ

3) ขยะมลฝอยตดเชอจากสถานพยาบาล “ขยะมลฝอยตดเชอ” หมายถง ขยะมลฝอยจากโรงพยาบาล อนประกอบดวยของเสยทสมผสกบผปวย เลอด นาเหลอง สวนประกอบของเลอด สงขบถายหรอของเหลวทออกจากรางกายผปวยของเสยจากการเพาะเชอ วคซนทไมใชแลว เศษชนเนออวยวะสวนตางๆ ฯลฯ ซงการจดการตองแยกตางหาก แลวนาไปกาจดดวยการเผาในเตาเผาขยะมลฝอยตดเชอโดยเฉพาะ

4) ขยะมลฝอยจากการกอสราง หรอการรอถอนทาลายอนประกอบดวย อฐ หน ดน ทราย เหลก ไม และเศษวสดกอสรางอนๆ ซงการดาเนนการกบขยะมล

7

ฝอยเหลาน ทาไดโดยแยกเอาวสดทยงใชไดอยนากลบมาใชใหม และวสดสวนทเหลอนาไปกาจด โดยวธตางๆทเหมาะสม เชน ฝงกลบ หรอเผา เปนตน

2.1.2.2 ขยะมลฝอยจากการเกษตร ไดแก ขยะมลฝอยทเหลอจากกระบวนการทางเกษตรกรรมทงหลาย เชน การเพาะปลก การเกบเกยวพชผกผลไม การเลยงสตว การฆาสตว ซงขยะมลฝอยสวนใหญจะเปนพวกสารอนทรย และภาชนะบรรจสารเคม ปราบศตรพช โดยในปจจบนขยะมลฝอยจากภาคการเกษตรน มกอยในความรบผดชอบของเจาของกจการเอง ไมขนกบหนวยงานราชการทรบผดชอบ

2.1.2.3 ขยะมลฝอยจากอตสาหกรรม มทงในสวนทเปนขยะมลฝอยอนตรายและขยะมลฝอยทไมเปนอนตราย ดงน

1) ขยะมลฝอยทไมเปนอนตราย สวนใหญเกดจากกระบวนการในการผลตของอตสาหกรรมประเภทแปรรปอาหาร เชน อตสาหกรรมแปรรปผลไม นอกจากขยะมลฝอยทเกดจากกระบวนการผลตแลว ยงมขยะมลฝอยจากเศษอาหาร เศษโลหะ ภาชนะบรรจอาหาร เศษกระดาษ เศษพลาสตก เศษไม ฯลฯ

2) ขยะมลฝอยทเปนอนตราย หมายถง สารหรอวสดใดทไมใชหรอใชไมได ทมสวนประกอบหรอทเจอปนดวยสารไวไฟ สารกดกรอน สารเกดปฏกรยาไดงาย วตถระเบด สารพษ สารกมมนตรงส และสารททาใหเกดโรค ซงกอใหเกดอนตรายตอสขภาพอนามย และชวตมนษย สตว พช สารพษ และสงแวดลอม เชน สารเคม ตวทาลาย โลหะหนก สทาบาน เปนตน ขยะมลฝอยเหลานตองมการเกบรวบรวมและกาจดอยางถกวธ เชน ทาการบาบดเพอลดความเปนพษ แลวนาไปฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาลยงสถานทซงไดจดเตรยมไวเฉพาะ หรอ ทาการเผาดวยเตาเผาทถกหลกสขาภบาล

2.1.3 ผลกระทบทเกดจากขยะมลฝอย

ขยะมลฝอยทเพมสงขนตามฐานะทางเศรษฐกจและการบรโภคของประชาชนสรางปญหาตอสภาพแวดลอมและสงผลกระทบตอสขภาพของมนษย ดงน (สธรา ตลยะเสถยร และคณะ, 2544: 189-191)

8

1) เปนแหลงเพาะพนธของแมลงและพาหะนาโรค เนองจากเชอจลนทรยทปนเปอนมากบขยะมลฝอย มโอกาสทจะขยายพนธเพมจานวนมากขนได เพราะขยะมลฝอยมทงความชนและสารอนทรยซงจลนทรยใชเปนอาหาร โดยขยะมลฝอยจาพวกทมสารอนทรยเมอทงคางไวจะเกดการเนาเปอยกลายเปนแหลงเพาะพนธและทอยอาศยของพาหะนาโรค เชน หน แมลงวน เปนตน

2) เปนบอเกดของโรค เนองจากการเกบรวบรวม และการกาจดขยะมลฝอย ทไมถกสขลกษณะ จะเปนบอเกดของเชอโรคตางๆ เชน เชอไทฟอยด ตบอกเสบ เปนตน

3) กอใหเกดเหตราคาญ การทขยะมลฝอยตกคางเนองจากการเกบขนไดไมหมดนน กอใหเกดกลนเหมนรบกวนกระจายไปทวบรเวณนน นอกจากนแลวฝนละอองทเกดจากการเกบรวบรวม การขนถาย และการกาจดขยะมลฝอย ยงเปนเหตใหเกดความราคาญทมกไดรบการรองเรยนจากประชาชนเสมอ

4) กอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม ไดแก มลพษทางนา มลพษทางอากาศ และมลพษตอผวดน ซงเกดจากการปนเปอนของขยะมลฝอย เนองจากการจดการทไมถกตองตามหลกสขาภบาล เชน การเผาขยะมลฝอยกลางแจงทาใหเกดมลพษทางอากาศ การกองขยะมลฝอยไวใกลแหลงนา เมอฝนตกลงมานาจงชะสารพษจากขยะมลฝอยไปยงผวดนและแหลงนา กอใหเกดมลพษทางนา และมลพษตอผวดน เปนตน

5) เกดการสญเสยทางเศรษฐกจ เนองจากตองสนเปลองงบประมาณในการจดการขยะมลฝอยใหถกตองตามหลกสขาภบาลเพอปองกนการเกดมลพษตอสงแวดลอม สาหรบนาเสย อากาศเปนพษ ดนปนเปอน ยอมสงผลกระทบตองบประมาณซงมผลตอเศรษฐกจของประเทศอยางแนนอน

6) ชมชนขาดความสงางาม การเกบขนและการกาจดขยะมลฝอยทดมประสทธภาพ และถกหลกสขาภบาล จะชวยใหชมชนเกดความสวยงามเปนระเบยบเรยบรอย ซงสอแสดงถงวฒนธรรมและความเจรญของชมชนและคนในชมชนนนๆ ดงนน หากตรงกนขามกบทกลาวมา ยอมกอใหเกดความไมนาด บานเมองสกปรก ขาดความสวยงาม และอาจสงผลกระทบตออตสาหกรรมการทองเทยวของประเทศอกดวย

9

2.1.4 ประโยชนของขยะมลฝอย

การนาขยะมลฝอยหรอของเสยมาใชประโยชน เปนวธการทสามารถแกไขปญหาสงแวดลอม และยงชวยประหยดทรพยากรธรรมชาต ตลอดจนชวยลดงบประมาณในการจดการขยะมลฝอยอกดวย ซงการนาขยะมลฝอยมาใชประโยชนนนมหลายแนวทาง ดงน (สานกรกษาความสะอาด, 2542: 32-38)

1) คดแยกขยะมลฝอยจากแหลงกาเนดมาหมนเวยนใชใหม โดยเจาของบานจะทาการคดแยกขยะมลฝอยชนดกระดาษ โฟม พลาสตก ขวด แกว ยาง โลหะ ฯลฯ ทอยในสภาพด ออกจากขยะมลฝอยทจะนาไปทง เพอนาขยะมลฝอยทคดแยกแลวไปขายแกรานรบซอของเกา ซงขยะมลฝอยเหลานจะถกขายตอไปยงโรงงานแปรรปเพอนาไปทาเปนผลตภณฑใหมตอไป ซงวธนจะชวยลดปรมาณขยะมลฝอยทจะตองนาไปกาจดชวยประหยดทงงบประมาณและทรพยากร รวมทงยงไดประโยชนทางเศรษฐกจอกดวย

2) การนาขยะมลฝอยมาใชประโยชน โดยผานการคดแยกขยะมลฝอยเพอนามาใชประโยชนใหม (Material Recovery Process) ดวยวธการใชเครองจกรกลหรอแรงงาน ทาการคดแยกขยะมลฝอยชนดกระดาษ โฟม พลาสตก ขวด ยาง แกว โลหะ ฯลฯ ซงเปนขยะมลฝอยทประชาชนทงแลว ออกจากขยะมลฝอยทจะถกนาไปกาจดทาใหลดคาใชจายในการจดการ ขยะมลฝอย รวมทงชวยประหยดทรพยากรธรรมชาตและลดปญหาสงแวดลอม

3) การนาขยะมลฝอยมาใชประโยชนทางดานพลงงาน โดยการนาขยะมลฝอย มาผานขบวนการตางๆ เชน Direct Combustion Process , Incineration, Refuse Derived Fuel, Paralysis, Bioconversion เปนตน ซงจะเปลยนขยะมลฝอยเปนผลผลตทางพลงงาน เชน ไอนา นารอน กระแสไฟฟา เชอเพลงแขง เชอเพลงเหลว แกสเชอเพลง แกสชวภาพ แอลกอฮอล ฯลฯ ซงวธการนชวยลดปญหาสงแวดลอม และไดประโยชนตอเกษตรกรดวย

4) การนาขยะมลฝอยมาปรบพนท โดยการนาขยะมลฝอยมากาจดดวยวธฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล (Sanitary Landfill) จะทาใหไดพนทสาหรบปลกพช สรางอาคารทไมสงมากนก สรางสวนสาธารณะ ฯลฯ

10

2.2 แนวคดและทฤษฏเกยวกบการจดการขยะมลฝอย

การจดการขยะมลฝอย หมายถง หลกการในการดาเนนงานทเกยวของกบการควบคม การทง การเกบชวคราว การรวบรวม การขนถาย และการขนสง การแปลงรป และการกาจดขยะมลฝอย โดยคานงถงผลประโยชนสงสดทางสขอนามย เศรษฐศาสตร วศวกรรม ความสวยงาม การอนรกษสงแวดลอม และทสาคญทสดคอการยอมรบของสมาชกในสงคม การจดการขยะมลฝอยอยางมประสทธภาพจะตองอาศยหลกวชาการในหลายๆดานประกอบกน ไดแก การบรหาร กฎหมาย การเงน การวางแผน และวศวกรรม โดยวธการจดการจะตองพจารณาถงความเหมาะสมในทกแงมม เชน การเมอง การจดผงเมอง เศรษฐศาสตร สาธารณสข สงคม วศวกรรม เปนตน (พชร หอวจตร, 2541: 9)

2.2.1 องคประกอบของระบบการจดการขยะมลฝอย การจดการขยะมลฝอยในปจจบนมความยงยากหลายประการทเกยวเนองกน

เชน ปรมาณและสวนประกอบของขยะมลฝอยทแตกตางกนไปในแตละแหง การขยายตวของเมองอยางรวดเรว งบประมาณอนจากด ผลกระทบอนเนองมาจากเทคโนโลยสมยใหม ทรพยากรทมจานวนลดนอยลง เปนตน ดงนน เพอใหการจดการขยะมลฝอยเปนไปอยางมประสทธภาพ และเกดประสทธผล จงจาเปนอยางยงทจะตองเขาใจถงสวนตางๆของระบบการจดการขยะมลฝอย รวมถงความสมพนธของสวนตางๆเหลานนดวย

กจกรรมในการจดการขยะมลฝอย เรมตงแตการทงขยะมลฝอยจนกระทงถงการกาจดขยะมลฝอยในขนสดทาย ซงกจกรรมดงกลาวแบงไดเปน 6 สวน ในการจดการขยะมลฝอยสาหรบชมชนใดชมชนหนง จะตองเลอกสวนทเหมาะสม ดงภาพมาประกอบเขาดวยกนโดยสวนใหญแลวระบบการจดการขยะมลฝอย สาหรบชมชนทวไปประกอบดวย 4 สวน คอ การทงขยะมลฝอย การจดการขยะมลฝอย ณ แหลงเกด การรวบรวมขน และการกาจดขนสดทาย ซงเปาหมายของการจดการขยะมลฝอย คอ การจดระบบในกระบวนการจดการขยะมลฝอยอยางเหมาะสม เพอใหไดวธการทมประสทธภาพ และประหยดทสด ภายใตเงอนไขบงคบตางๆ ภายในระบบนนๆ

11

การทงขยะมลฝอย

การจดการ ณ แหลงเกด

การรวบรวมขน

การขนถาย

และ

การขนสง

การแปลงรป

และการนากลบมา

ใชใหม

การกาจดขนสดทาย

ภาพท 2.2 ความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆของระบบการจดการขยะมลฝอย แหลงทมา : พชร หอวจตร, 2541: 14

จากภาพท 2.2 องคประกอบของระบบการจดการขยะมลฝอยสามารถอธบายไดดงน (พชร หอวจตร, 2541: 14)

1) การทงขยะมลฝอย ไดแก กจกรรมทเกดขนจากการทผทงเหนวาวสดชนใดๆนนไมสามารถนากลบมาใชประโยชนไดอกตอไปแลว จงทงหรอไปเกบรวบรวมไวเพอกาจดตอไป การทงขยะมลฝอยจะเกดขนหรอไมนน ขนอยกบบคคลผใชวสดนนวาจะยงใชประโยชนจากวสดนนตอไปหรอไม

2) การจดการขยะมลฝอย ณ แหลงเกด ในสวนนมงความสนใจไปทขยะมลฝอยทมาจากชมชน มากกวาขยะมลฝอยทมาจากแหลงอน ทงนเพราะขยะมลฝอยในสวนนมมากมายหลายชนดปะปนกน และเกดขนในแหลงทอยอาศย โดยเฉพาะอยางยงในเขตทมผคนอยกนอยางแออด ดงนน จงตองเพมประสทธภาพในการเกบขน เพราะถาหากเกดมขยะมลฝอยตกคางตามแหลงเกดหรอตามชมชนมากๆ กจะเกดการเนาและสงกลนเหมนไปทวบรเวณชมชน ซงเปนภาพท

12

ไมนาดสาหรบคนผานไปผานมา รวมทงอาจมผลเสยตอสขภาพอนามยของประชากรในชมชนนนๆดวย

3) การรวบรวมเกบขน “การรวบรวมขนขยะมลฝอย” หมายถง กจกรรมตงแตการขนถายขยะมลฝอยจากถงขยะ ซงอาจจะเปนถงขยะจากแตละบานหรอถงขยะรวม ทงนแลวแตกรณ เขาสรถเกบขยะมลฝอย ไปจนถงการขนขยะมลฝอยนนไปถายเทไวทจดหมายปลายทาง ซงอาจจะเปนสถานขนถายขยะมลฝอย โรงแปลงรปขยะมลฝอย หรอสถานกาจดขยะมลฝอยในขนสดทาย ในระบบการจดการขยะมลฝอย องคประกอบสวนนเปนสวนทตองเสยคาใชจายมากทสด อาจถงรอยละ 80 ของคาใชจายทงหมด สาหรบวธการอาจทาไดหลายรปแบบ คอ รฐบาลเปนผรบผดชอบดาเนนการเองทงหมด หรอใหบรษทเอกชนประมลแขงขน เพอดาเนนการวบรวมเกบขนขยะมลฝอย หรออาจดาเนนการในลกษณะรวมคอ รฐบาลดาเนนงานเองในบางสวนและจางเหมาเอกชนในบางสวน

4) การขนถายและการขนสง สวนนประกอบดวยการดาเนนงาน 2 ขนตอน ไดแก การขนถายขยะมลฝอยออกจากรถขยะขนาดเลกเขาสพาหนะขนสงขนาดใหญและการขนสงขยะมลฝอยโดยพาหนะขนสงไปยงสถานกาจดขยะมลฝอย

5) การแปลงรปและการคนรป องคประกอบของระบบการจดการขยะมลฝอยสวนน รวมตงแตเทคนคการใชเครองมอและสงอานวยความสะดวกตางๆ เพอใชในการเพมประสทธภาพของสวนประกอบสวนอนๆ และเพอแยกวสดทยงใชประโยชนไดกลบมาใชใหม หรอแปลงรปขยะมลฝอยใหไดสงทเปนประโยชน เชน ปย พลงงานความรอน เปนตน

6) การกาจดขนสดทาย วธการในสวนนใชกาจดไดทงขยะมลฝอยทรวบรวมโดยตรงจากตามบานเรอน ถนนหนทาง กากตะกอนจากโรงบาบดนาเสย ขเถาจากการใชวธการเทกองกลางแจงเปนวธการกาจดขนสดทาย แตเนองจากวธการดงกลาวทาใหเกดภาพทไมนาด เกดกลนเนาเหมน และเปนบอเกดแหงพาหะนาโรคตางๆ ดงนน ในบางประเทศจงมกฎหมายหามใชวธการเทกองกลางแจง แตใหใชวธฝงกลบแทน

ในการบรหารจดการขยะมลฝอยใหไดระบบทมประสทธภาพท สดนอกจากองคประกอบของการจดการขยะมลฝอยทไดกลาวไปแลวในภาพท 2.2 ควรพจารณาองคประกอบอนๆดวย เชน (พชร หอวจตร, 2541: 19-23)

13

1) โครงสรางการบรหารงาน เนองจากการดาเนนงานในการจดการขยะมลฝอย จะตองประกอบดวยหลายหนวยงานยอยทตองรบผดชอบรวมกน ดงนน เพอใหการบรหารจดการ ไมเกดการซาซอนของงานในแตละหนวยงานยอย จงควรวางโครงสรางของงานใหชดเจน โดยแสดงความสมพนธระหวางหนวยงาน และวางขอบขายการรบผดชอบในแตละหนวยไวอยางชดเจน

2) การเงน ปจจยท สาคญท สดในกจกรรมใดๆกตาม รวมทงการจดการ ขยะมลฝอย กคอ เงน และเงนสวนทสาคญในการจดการขยะมลฝอย คอ เงนทเกบจากผรบบรการ ซงการเรยกเกบเงนจากผรบบรการมหลายวธทใชกน ไดแก เกบรวบรวมในภาษอากร, คดคาบรการตอคนในครอบครว, เหมาจายรายเดอนโดยทกหลงคาเรอนจายเทากนหมด และคดคาบรการตามปรมาณททง

3) การจดการอปกรณ ระบบการจดการอปกรณทดไมไดหมายความเฉพาะการซอมบารงแตเพยงอยางเดยว แตจะตองคานงถงการวเคราะหเลอกนาอปกรณเครองมอทเหมาะสมมาใชกบงานดวย ในการเลอกอปกรณใหเหมาะสมกบงานนนๆจงเปนสงทสาคญมากเพราะหากเลอกอปกรณผดจะทาใหระบบการจดการขยะมลฝอยไมไดผลดเทาทควร เชน ถาเลอกอปกรณททนสมยและมระบบเครองกลซาซอน ราคาแพง และตองการการดแลบารงรกษาเปนพเศษ มาใชในระบบของการจดการขยะมลฝอยขนาดเลก อาจสงผลไมคมคากบงบประมาณทเสยไป เปนตน

4) บคลากร ในแงของบคลากรผดาเนนงานในการจดการขยะมลฝอยจะตองพจารณาตงแตการคดเลอกบคลากรเขาทางาน ซงจะตองเปนผทเหมาะสมกบงานในหนาทนนๆ จะกระทงถงการพฒนาบคลากรทเขามาแลวใหสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพ โดยการฝกอบรม และการใหคาแนะนา เปนตน

5) ระบบขอมล ในการออกแบบระบบการจดการขยะมลฝอยหรอการปรบปรงระบบทมอยแลวใหดขน สงหนงทขาดไมไดคอ ระบบขอมล เพราะระบบขอมลเปนปจจยสาคญทจะชวยในการวางแผนการตดสนใจและการบรหารงาน ซ งปจจบนมการพฒนาใชไมโครคอมพวเตอรชวยในการเกบและวเคราะหขอมล

6) กฎระเบยบ เนองจากขยะมลฝอยมผลตอความสวยงามของบานเมอง และคณภาพชวตของประชากรผอยอาศยโดยตรง ดงนนหนวยงานผรบผดชอบในการจดการขยะมลฝอยทเกดขน ตองวางกฎระเบยบเพอเปนแนวทางใหประชาชนในชมชนนนๆไดปฏบตตาม ซงในแตละ

14

ชมชนอาจมกฎระเบยบทแตกตางกนออกไป ทงน ขนอยกบสภาพของชมชนและเทคนคทใชในการกาจดขยะมลฝอย

7) การประชาสมพนธ องคประกอบนเปนอกสวนหนงทมความสาคญ เพราะในบางครงระบบการจดการขยะมลฝอย ไดถกวางแผนไวเปนอยางดแลว แตไมไดรบความรวมมอจากประชาชนผทงขยะมลฝอย เนองจากไมมการประชาสมพนธใหประชาชนทราบกจะทาใหระบบหรอแผนงานทวางไวลมเหลวไป วธการทดทสดทจะทาใหผทงขยะมลฝอยหนมาใหความรวมมอกบหนวยงาน กคอการประชาสมพนธใหทราบถงความสาคญ วตถประสงคและวธทางเทคนคทใชในระบบการจดการขยะมลฝอย ในบางแหงพบวาการประชาสมพนธทดทาใหภาระทตองรบผดชอบในการทางานของหนวยงานลดลงไปกวารอยละ 50

2.2.2 แนวทางการจดการขยะมลฝอยดวยวธกาจด

ในกรรมวธทใชในการกาจดขยะมลฝอยมจดประสงคหลกเพอการทาลายหรอ ลดปรมาตรของขยะมลฝอยใหเหลอนอยทสด โดยอาศยกระบวนการชววทยาหรอปฏกรยาทางเคม เสรมดวยเครองจกรกล เพอใหการทางานมประสทธภาพยงขน ปจจบนวธการกาจดขยะมลฝอย ทถกหลกวชาการม 3 วธ ดงตอไปน (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-2)

2.2.2.1 วธเผาในเตา (Incineration) การจากดขยะมลฝอยโดยการใชเตาเผาเปนวธกาจดขยะมลฝอยทดและม

ประสทธภาพวธหนง สามารถลดปรมาณขยะมลฝอยลงไดรอยละ 80-90 โดยอาศยลกษณะคณสมบตของขยะมลฝอยซงสามารถตดไฟไดภายในเตาเผา โดยมอากาศหรอเชอเพลงเสรมภายใตอณหภมและความดนทเหมาะสม ทงนขนอยกบรปแบบและขนาดของเตาเผาแตละประเภทผลทไดจากปฏกรยาการเผาไหม จะเกดกาซชนดตางๆ ไอนา ฝน และขเถา อณหภมเผาไหมขนสดทายภายในเตา จะอยในชวงระหวาง 850-1,200 องศาเซลเซยส ในการกาจดขยะมลฝอยโดยใชเตาเผา มขนตอนสาคญตางๆ (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-9)

15

บอรบ ขยะมลฝอย

ระบบปอน ขยะมลฝอย

เตาเผา การทา

ไอเสยเยนลงและการนาความรอนไปใช

การกาจด ไอเสย

ระบายส บรรยากาศ

กาจดเถา การกาจด นาเสย

นาไปฝงกลบ

ระบายส แหลงนา

ภาพท 2.3 ขนตอนการกาจดขยะมลฝอยโดยการเผา แหลงทมา : กรมควบคมมลพษ (2536: 2-9)

รปแบบของเตาเผา เตาเผา (Incineration) ซงเปนสวนประกอบหลกของ

วธการกาจดขยะมลฝอยโดยการเผา สามารถแบงรปแบบเตาเผาขยะมลฝอยและการใชงานได 3 ประเภท ดงน (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-10)

1) เตาเผาชนดทมแผงตะกรบ (Stoker – Fired Incinerator) เปนเตาเผาทใชกนเปนสวนมากในปจจบน ดงภาพประกอบท 2.4 โดยแผงตะกรบทาหนาทในการปอนขยะมลฝอยภายในเตาเผา วธการเผาใชสภาวะอากาศมากเกนพอ (Excess Air) และอาจใชนามนเชอเพลงเสรมในการเผาไหมดวยอณหภมในเตา 850-1,200 องศาเซลเซยส ซงเตาเผาประเภทนเหมาะกบขยะมลฝอยทมปรมาณมาก คอ 6 ตนตอชวโมง หรอ 150 ตนตอวน

2) เตาเผาชนดทควบคมการเผาไหม (Pyrolytic Incinerator) เปนเตาเผาทแบงการเผาไหมเปน 2 ขนตอน ในขนแรกจะควบคมการเผาไหมขยะมลฝอยในสภาวะไรอากาศ หรอใชอากาศคอนขางนอย (Starved Air) ทอณหภมในเตาเผาประมาณ 1,000-1,200 องศาเซลเซยส

16

ซงเตาเผาประเภทนเหมาะกบการกาจดขยะมลฝอยทมปรมาณนอย คอ ไมเกน 1 ตนตอชวโมง หรอ 10 ตนตอวน

3) เตาเผาชนดใชตวกลางนาความรอน (Fluidized Bed Incinerator) ตวกลางทใชในการเผา เปนแรควอทซหรอทรายแมนาขนาดประมาณ 1 มลลเมตรขยะมลฝอยจะตองถกยอยใหมขนาดเลก ตวกลางและขยะมลฝอยจะถกกวนผสมกนในเตาและเผาไหม โดยใชอากาศมากเกนพอ จะไดอณหภมประมาณ 850-1,200 องศาเซลเซยส โดยเตาเผาประเภทนเหมาะสาหรบปรมาณขยะมลฝอยขนาด 1-5 ตนตอชวโมง หรอ 25-100 ตนตอวน ขอดและขอเสยของวธเผาในเตา (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-14)

ขอดของการกาจดขยะมลฝอยดวยวธเผาในเตา 1) ลดนาหนกและปรมาตรของขยะมลฝอยลงไดมาก 2) ประหยดคาใชจายในการขนสงเพราะสรางในตวเมองได 3) ทาใหขยะมลฝอยไหมและปราศจากเชอโรค สวนเถาทเหลอสามารถนาไปถมทลมได 4) ใชพนทในการกอสรางโรงงานนอย 5) นาเอาความรอนทเกดขนไปใชประโยชนได เชน ผลตกระแสไฟฟา

ใชความรอนใหความอบอน เปนตน ขอเสยของการกาจดขยะมลฝอยดวยวธเผาในเตา

1) คาลงทนในการกอสรางและดาเนนงานสง 2) ตองใชบคลากรทมความชานาญสง 3) ในกรณทการกอสรางไมไดมาตรฐาน การเผาไหมไมสมบรณ อาจกอ

ปญหาเรองมลพษขนทสองได เชน อากาศเปนพษ เปนตน การก าจดขยะมลฝอยของกรง เทพมหานครดวยการเผาดวย เตา

กรงเทพมหานครมเตาเผาจานวน 2 เตา สาหรบใชเผาขยะมลฝอยตดเชอโดยเฉพาะ แตละเตามขดความสามารถในการเผาขยะมลฝอยไดวนละ 10 ตน ซงระบบการเผาไหม ประกอบดวย 2 หองเผา โดยหองเผาแรก (Primary Chamber) จะเผาขยะมลฝอยตดเชอทอณหภมประมาณ 850 องศาเซลเซยส สวนหองเผาทสอง (Secondary Chamber) จะทาการเผาไหมกาซจากการเผาไหมในหองแรก โดยใชอณหภมท 1,100 องศาเซลเซยส นอกจากน ยงมระบบบาบดมลสารทางอากาศ โดยใชอปกรณบาบดควน (Scrubber) ซงใชการพนสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด เพอดกฝนละอองและ

17

บาบดไอกรด เชน กรดเกลอ (HCl) โดยกาซทผานการบาบดแลว จะปลอยออกทางปลองควนสบรรยากาศ สวนเถาทไดจะถกนาไปกาจดโดยวธฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล (สานกรกษาความสะอาด, 2542: 45)

ภาพท 2.4 เตาเผาขยะมลฝอยชนดมแผงตระกรบ (Stock – Type Incinerator) แหลงทมา : กรมควบคมมลพษ (2536: 2-11)

18

ภาพท 2.5 เตาเผาขยะมลฝอยชนดควบคมการเผาไหม (Paralytic Incinerator) แหลงทมา : กรมควบคมมลพษ (2536: 2-12)

19

2.2.2.2 วธการหมกทาปย (Compositing)

วธการหมกเพอทาปยอาศยกระบวนการทางชววทยาของจลนทรยในการยอยสลายอนทรยวตถทมอยในขยะมลฝอย โดยเฉพาะจลนทรยพวกทตองการออกซเจน (Aerobic Bacteria) ภายใตสภาวะทเหมาะสมในดานความชน อณหภม ปรมาณออกซเจนรวมทงอตราสวนระหวางคารบอนและไนโตรเจน ผลผลตทไดเปนสารอนทรยทยอยสลายแลวเปนผง หรอกอนเลกๆสนาตาล เรยกวาคอมโพสต ซงสามารถนาไปใชเปนสารปรบปรงคณภาพดนได (Soil Conditioner)

ขยะมลฝอยจากชมชนทจะนามาหมกทาปยจาเปนตองเปนสารอนทรยทยอยสลายไดเทานน เพอใหไดปยทเปนอาหารของพชในการทาเกษตรกรรม โดยในปยจะมแรธาตทสาคญกบพช คอ ไนโตรเจน โปแตสเซยม และฟอสฟอรส สวนขยะมลฝอยจาพวกพลาสตก ยางหนง ฯลฯ ทยอยสลายไมไดทางชววทยา ตองทาการแยกออกจากขยะมลฝอยเสยกอน

การกาจดขยะมลฝอยดวยวธหมกทาปยนน สามารถทาลายเชอโรคไดหลายชนด ทอณหภมระหวาง 50-70 องศาเซลเซยส โดยขยะมลฝอยทหมกไดจะมปรมาตรลดลงไปประมาณ 50 % สวนระยะเวลาทใชในการหมกปยนนประมาณ 3 เดอน ถง 1 ป ทงนขนอยกบรปแบบวธการหมกทใช

ขนตอนในการหมกปย ประกอบดวย 3 ขนตอนใหญๆ ดงน 1) เตรยมขยะมลฝอยทเกบขนมาไดจากชมชน 2) ขบวนการยอยสลายอนทรยของขยะมลฝอย 3) ไดปยจากขบวนการหมก นามาบรรจใสถงเพอนาไปขาย

วธการหมกปยประกอบดวย 2 กระบวนการ คอ กระบวนการใชออกซเจน (Aerobic Process) และกระบวนการไมใชออกซเจน (Anaerobic Process) ซงโดยทวไปนยมใชกระบวนการแบบใชออกซเจน เพราะมปญหาเรองกลนเหมนเกดขนนอยกวาแบบไมใชออกซเจน

ขอดและขอเสยของวธการหมกปย (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-7) ขอดของวธกาจดขยะมลฝอยดวยวธหมกทาปย มดงน 1) ใชพนทนอย 2) ปยทผานการรอนแลวสามารถใชเปนสารบารงดนได 3) สามารถทาลาย Pathogenic Microorganism ได 4) ไดรบผลพลอยได เชน เศษเหลก เศษแกว พลาสตก จากการคดแยกขยะมลฝอย

20

ขอเสยของวธการกาจดขยะมลฝอยดวยวธหมกทาปย มดงน 1) คาลงทนในการกอสรางคอนขางสง 2) ปญหาตลาดจาหนาย 3) ปญหาของเครองจกรและสวนประกอบ เชน การบด ขดของและ

เสยหายบอยๆ 4) มขอกาจดในการเลอกสถานท ตองอยหางจากชมชน 5) ปญหาเหตราคาญเรองกลนในระหวางการยอยสลาย

การกาจดขยะมลฝอยของกรงเทพมหานครดวยวธการหมกทาปย สาหรบการหมกทาปยของกรงเทพมหานครใชวธการหมกปยในอาคาร ซงตดตงชนตะแกรงเหลกรวม 5 ชน ทงนขยะมลฝอยกอนถกลาเลยงขนไปยงอาคารหมก จะตองมการคดแยกขยะมลฝอยชนใหญหรอชนดทยอยสลายไมไดออกกอน แลวจงผานเครองบดยอยใหเปนชนเลก กอนทจะลาเลยงขนไปรวบรวมไวทชนบนสดของชนตะแกรง จากนนทงไว 1 คน รงขนจะพลกตะแกรงใหขยะมลฝอยตกลงไปยงตะแกรงชนถดไป เปนการถายเทออกซเจนใหกบกองขยะมลฝอยในชนตะแกรง และขยะมลฝอยจะไปกองทพนชนลาง ในวนท 6 ขยะมลฝอยทผานการหมกแลวจะถกลาเลยงไปกองทลานนอกอาคาร เพอใหมการยอยสลายตามธรรมชาตตอไปอกอยางนอย 60 วน จากนนจะตดแยกวสดทยอยสลายไมไดออกไปอกครง (กรมควบคมมลพษ, 2536: ก-49)

2.2.2.3 วธฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล (Sanitary Landfill) การกาจดขยะมลฝอยดวยวธฝงกลบ เปนการนาขยะมลฝอยมาเทกองใน

พนทซงไดจดเตรยมไวแลว แลวจงใชเครองจกรกลเกลยและบดอดใหยบตวลง จากนนจงใชดนกลบทบ และบดอดใหแนนอกครง หลกจากนนนาขยะมลฝอยมาเกลยและบดอดอกเปนชนๆ สลบดวยชนดนกลบ เพอปองกนปญหาในเรองของกลน แมลง นาฝนชะลางและเหตราคาญอนๆ ซงอนทรยสารทมอยในขยะมลฝอยจะถกยอยสลายตามธรรมชาตโดยจลนทรย เปนกระบวนการยอยสลายชนดไรอากาศ (Anaerobic Decomposition) ทาใหขยะมลฝอยเกดการยบตว เกดกาซมเทน และนาเสยขนในชนของขยะมลฝอย การดาเนนการฝงกลบขยะมลฝอย จาเปนตองมมาตรการในการปองกนหรอบาบดนาเสยทเกดขน และการระบายกาซ ออกจากบรเวณหลมฝงกลบ (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-15)

21

2.2.2.4 รปแบบวธฝงกลบ

การกาจดขยะมลฝอยดวยวธฝงกลบมอยดวยกน 2 วธ ซงสรปรายละเอยดแตละวธไดดงน (กรมควบคมมลพษ, 2536: (2-15)-(2-16))

1) วธฝงกลบแบบบนพนท (Area Method) เปนวธฝงกลบ ทเรมจากระดบดนเดม โดยไมมการขดดน ทาการบดอดขยะมลฝอยตามแนวราบกอนแลวคอยบดอดทบ ในชนถดไป สงขนเรอยๆจนไดระดบตามกาหนด การฝงกลบขยะมลฝอยโดยวธน จาเปนตองทาคนดนตามแนวขอบพนทกาจดเพอทาหนาทเปนผนงหรอขอบยนการบดอดขยะมลฝอยและทาหนาทปองกนนาเสยทเกดจากการยอยสลายของขยะมลฝอยทบดอดขยะมลฝอยและทาหนาทปองกนนาเสยทเกดจากการยอยสลายของขยะมลฝอยทบดอดและฝงกลบไมใหซมออกดานนอก ลกษณะภมประเทศ ทจาเปนตองใชว ธน คอ ทราบลม หรอพนท ซงมระดบนาใตดนอยต ากวาผวดนเลกนอย (ไมเกน 1 เมตร) ทาใหไมสามารถขดดนเพอกาจดดวยวธฝงกลบแบบขดรองได เพราะจะทาใหเกดการปนเปอนของนาเสยจากขยะมลฝอยตอนาใตดนได การกาจดดวยวธนจาเปนตองจดหาดนมาจากทอนเพอนามาทาคนดน ซงจะเสยคาใชจายในการดาเนนงานสงขน

2) วธฝงกลบแบบขดรอง (Trench Method) เปนวธฝงกลบ ทเรมจากระดบทตากวาระดบดนเดม โดยทาการขดดนลกลงไปใหไดระดบตามทกาหนด แลวเรมบดอดขยะมลฝอยใหเปนชนบางๆ ทบกนหนาขนเรอยๆจนไดระดบตามทกาหนดของขยะมลฝอยในแตละชน โดยทวไปความลกของการขดรองจะถกกาหนดดวยระดบนาใตดน อยางนอยระดบกนรองควรอยสงกวาระดบนาใตดนไมนอยกวา 1 เมตร โดยยดระดบนาในฤดฝนเปนเกณฑ เพอปองกนไมใหเกดการปนเปอนตอนาใตดนการฝงกลบแบบขดรองไมจาเปนตองทาคนดน เพราะสามารถใชผนงของรองขดเปนกาแพงยนขยะมลฝอยทจะบดอดได ทาใหไมจาเปนตองขนดนมาจากขางนอกและยงสามารถใชดนทขดออกแลวนน กลบมาใชกลบขยะมลฝอยไดอก

22

ขอดและขอเสยของการกาจดขยะมลฝอยดวยวธฝงกลบมดงน (กรมควบคมมลพษ, 2536: 2-16) ขอดของการกาจดขยะมลฝอยดวยวธฝงกลบ คอ

1) ความยดหยนของระบบด ในกรณทมปญหาระหวางปฏบตงานกะทนหน เชน เครองจกรกลชารด สามารถกนพนทสาหรบเกบพกขยะมลฝอยทตกคางไวในพนททกาหนดใหได โดยเลอกกนพนทซงอยลบตาคน หรอในบรเวณทจะกอปญหาตอสภาพแวดลอมนอยทสด และสามารถรบขยะมลฝอยไวในบรเวณทจะใชกาจดไดมากกวาระบบอน

2) ระบบไมซบซอน ทาความเขาใจไดงาย โดยเฉพาะสาหรบเจาหนาทฝายปฏบตการทไมตองการความชานาญสงนกในการดาเนนงาน

3) สามารถนาไปใชปรบปรงพนท ทหมดคณคา หรอมคณคาตาใหกลบมคณคาเพมขนได เชน บอดนลกรงหรอพนท ทใชประโยชนทางการเกษตรไมไดแลว

4) ขยะมลฝอยทนาเขากาจดจะไมมตกคาง เนองจากสามารถกาจดไดทงหมด 5) กาจดขยะมลฝอยไดเกอบทกประเภท ยกเวนขยะมลฝอยทเปนพษ หรอขยะมล

ฝอยตดเชอและไมจาเปนตองทาการคดแยกขยะมลฝอยกอนนาไปกาจด 6) เมอใชพนทในการกาจดขยะมลฝอยแลว สามารถนามาปรบปรงเปน

สวนสาธารณะหรอทาเปนทงหญาเลยงสตว ขอเสยของการกาจดขยะมลฝอยดวยการฝงกลบ คอ 1) ตองการพนท ทมขนาดใหญ 2) ถาทดนราคาแพงและทางทองถนตองจดซอเองจะกลายเปนภาระของทองถน 3) สถานทกาจดขยะมลฝอยจะอยหางไกลจากเขตเมองเมอเทยบกบระบบอนท

สามารถอยใกลเขตเมองไดทาใหคาใชจายในการขนสงขยะมลฝอยเพมขน 4) อาจประสบปญหาการตอตานการใชทดนจากชมชนในบรเวณใกลเคยง

การกาจดขยะมลฝอยดวยวธการฝงกลบของกรงเทพมหานคร กรงเทพมหานครไดเรมดาเนนการกาจดขยะมลฝอยดวยวธการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล โดยการวาจางเอกชนเปนผขนถายขยะมลฝอยจากโรงงานกาจดมลฝอยออนนช หนองเขม และทาแรง นาไปกาจดดวยวธการฝงกลบในทดนของเอกชน ซงปจจบนมอย 2 แหง คอ ทตาบลราชาเทวะ อาเภอบางพล จงหวดสมทรปราการ และทอาเภอกาแพงแสน จงหวดนครปฐม (สานกรกษาความสะอาด, 2544: 54)

23

สรปและเปรยบเทยบวธการกาจดขยะมลฝอย

ในการกาจดขยะมลฝอยทง 3 วธ ดงกลาวขางตน คอ การเผาการหมกทาปย และการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล มทงขอดและขอเสยแตกตางกนไป โดยจะแยกพจารณาออกเปน 2 หวขอ คอ 1) ดานเทคนค โดยขอพจารณาดานเทคนคประกอบดวย ความยากงายในการดาเนนการและซอมบารง , ประสทธภาพในการกาจดขยะมลฝอย , ความยดหยนของระบบ , ผลกระทบตอสงแวดลอม , ลกษณะสมบตของขยะมลฝอยและขนาดทดน 2) ขอพจารณา ในดานเศรษฐกจ ประกอบดวย เงนลงทนในการกอสรางและตดตงระบบ,คาใชจายในการดาเนนการและซอมบารง และผลพลอยไดจากการกาจดขยะมลฝอยดงแสดงในตารางท 1 (กรมควบคมมลพษ, 2536: 3-2)

24

ตารางท 2.1 สรปเปรยบเทยบวธการกาจดขยะมลฝอยโดยการเผาในเตา, การหมกทาปยและการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล

วธการกาจดขยะมลฝอย ขอพจารณา การเผาในเตา การหมกทาปย การฝงกลบ

ดานเทคนค 1.1 ความยากงายในการดาเนนการและซอมบารง

- ใชเทคโนโลยคอนขางสง การเดนเครองคอนขางยงยาก - เจาหนาทควบคมตองมความร และความชานาญสง

- ใชเทคโนโลยสงพอสมควร - เจาหนาทควบคมตองมระดบความรพอสมควร

- ใชเทคโนโลยไมสงนก - เจาหนาทควบคมมระดบความรธรรมดา

1.2 ประสทธภาพในการกาจด - ปรมาณขยะมลฝอยทกาจดได - ความสามารถในการฆาเชอโรค

- ลดปรมาตรไดรอยละ 80ถง90 สวนทเหลอ ตองนาไปกาจดโดยการฝงกลบ - กาจดไดรอยละ 100

- ลดปรมาตรไดรอยละ 30 ถง 35 สวนทเหลอ ตองนาไปกาจดโดยการเผา/ฝงกลบ - กาจดไดรอยละ 70

- สามารถกาจดไดถงรอยละ 100 - กาจดไดเพยงเลกนอย

1.3 ความยดหยนของระบบ

- ตา - ตา - สง

1.4 ผลกระทบตอสงแวดลอม - นาผวดน - นาใตดน - อากาศ - ปญหากลน , แมลง,พาหะนาโรค

- ไมม - ไมม - ม - ไมม

- มความเปนไปได - มความเปนไปได - ไมม - อาจมปญหาเรองกลนและแมลง

- เปนไปไดสง - เปนไปไดสง - ไมม - ม

25

วธการกาจดขยะมลฝอย ขอพจารณา การเผาในเตา การหมกทาปย การฝงกลบ

1.5 ลกษณะสมบตของขยะมลฝอย

- เปนสารทเผาไหมไดมคาความรอนไมตากวา 4500 kj/kg ความชนไมมากกวารอยละ 40

- เปนสารอนทรยทยอยสลายได มความชนรอยละ 50 ถง 70

- รบขยะมลฝอยไดเกอบทกประเภทยกเวนขยะมลฝอยตดเชอ และสารพษ

1.6 ขนาดทดน - ใชเนอทนอย - ใชเนอทปานกลาง - ใชเนอทมาก

ดานเศรษฐกจ 2.1 เงนลงทนในการกอสราง

- สงมาก

- คอนขางสง

- คอนขางตา

2.2 คาใชจายในการดาเนนการ และซอมบารง

- สง

- คอนขางสง

- ตา

2.3 ผลพลอยไดจากการกาจด

- ไดพ ลงงานความรอนจากการเผา

- ปยอนทรยจากการหมก และพวกโลหะทแยกกอนหมก

- ป ร บ พ น ท เ ป นสวนสาธารณะ - ไดกาซมเทน

แหลงทมา : กรมควบคมมลพษ (2536: 3-2)

2.2.3 แนวทางการจดการขยะมลฝอยโดยการลดและคดแยก

การแกปญหาขยะมลฝอยของกรงเทพมหานคร โดยใหความสาคญกบระบบการเกบขนและการกาจดแบบตางๆ ไมวาจะเปนการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล การหมกทาปย หรอการใชเตาเผาขยะมลฝอยตดเชอ ลวนแลวแตเปนการแกปญหาทปลายเหตอนทจรงแลวการแกปญหาขยะมลฝอยควรเปนการแกทตนเหตมากกวา ซงสามารถทาไดโดยลดการเกดขยะมลฝอย และแยกประเภทขยะมลฝอยกอนนาไปทง ซงหลกการจดการขยะมลฝอย ทใชกนอยในปจจบนมลาดบขน (Hierarchy) ดงน ขนตอนแรก ตองลดปรมาณการใช (Reduce) ตอมาพยายามนากลบมาใชใหมอกครง (Reuse) และจากนนจงเปนการหมนเวยนกลบมาใชใหม (Recycle) ในรปของ

26

ผลตภณฑหรอในรปของพลงงาน ทเรยกวา Resource Recovery และกระบวนการอนๆ ทยงใชประโยชนจากขยะมลฝอยเหลานนเรอยมาจนถงกระบวนการกาจดขนสดทาย ทเรยกวาการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล

2.2.3.1 การจดการขยะมลฝอยโดยลดการเกดขยะมลฝอย (Waste Prevention)

โดยทวไปการลดปรมาณขยะมลฝอยในชมชนทไดผล และมประสทธภาพ จะเปนการลดขยะมลฝอยทแหลงกาเนด ซงประกอบดวยหลายทางเลอกการจะคดเลอกวธการลดปรมาณขยะมลฝอย หรอทางเลอกใดๆ ตองพจารณาถงความเหาะสมของทางเลอกนน ตอกลมผใชทางเลอกดงกลาว , ผลทคาดวาจะไดรบดานคาใชจาย และดานการจดการขยะมลฝอย, ระยะเวลาทใชในการปฏบตงาน, ปญหาหรออปสรรคในการนาไปปฏบต รวมทงปจจยอนๆทเกยวของ อยางไรกตามแนวทางทใชในการลดปรมาณขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนด ทมประสทธภาพและใชแพรหลายในปจจบน คอ หลกการ 4R’S ประกอบดวย (สานกรกษาความสะอาด, 2544: 20-21)

1) ลดการกอขยะมลฝอย (Reduce) หรอการลดขยะมลฝอยทแหลงกาเนด ( Reduce at Source) คอ การลดการใชสงของ รจกใชอยาประหยดและใชเทาทจาเปน (ใชนอย)

2) รจกซอมแซมสงของตางๆ (Repair) คอ การนาสงของทอยในสภาพชารด แตยงใชงานไดอย มาซอมแซมใหอยในสภาพทดขน และสามารถใชงานไดตอไป โดยไมตองไปเปนขยะมลฝอยกอนเวลาอนควร (ใชนาน)

3) นาผลตภณฑกลบมาใชซา (Reuse) คอ การนาสงของทไมใชแลวมาแปรสภาพเพอใหเกดประโยชนคมคาสงสดกอนทจะกลายเปนขยะมลฝอย (ใชซา) ซงการนามาใชซาอาจแบงไดเปน 2 ขนตอน คอ

- ขนตอนทหนงการผลตสนคา ควรพยายามทาใหเกดเศษวสดหรอของเสยนอยทสด หากไมสามารถหลกเลยงไดในขนตอนน กสามารถนาวสดนนกลบเขาไปใชเปนวตถดบในการผลตได ซงเปนการลดขยะมลฝอยทงายและไดวตถดบทปราศจากสงปนเปอนและเปนการประหยดอกดวย

- ขนตอนทสองการนาของใชแลวมาใชซา เปนการยดอายการใชงานหรอใชประโยชนใหมากขน กอนจะนาไปทงเปนขยะมลฝอย เชน การนาขวดแกว ขวดพลาสตกมาใชบรรจนาอดลมและนาดม การนากระดาษมาใชทงสองหนา หรอนามาตดเปนกระดาษบนทกเตอน

27

ความจา และการนาวสดสงของมาซอมแซมเพอใหสามารถใชตอไปไดนานๆ ซงจะเปนการชวยประหยดทรพยากรและพลงงานทใชในการผลตสนคานนๆ และชวยลดการเกดขยะมลฝอย

4) การนากลบไปผลตใหม (Recycle) เปนการแยกวสดทไมสามารถนากลบไปใชซา ออกจากขยะมลฝอยและรวบรวมมาใชใหมเชนกน แตแตกตางจากขนตอน Reuse ตรงทขนตอนน ตองมการนาวสดไปผานกระบวนการผลตออกมาเปนผลตภณฑชนใหม เชน กระปองอลมเนยมจะตองมการหลอมและผลตเปนกระปองใหม หรอขวดแกว กตองมการหลอมและผลตใหเปนขวดใบใหม ซงวสดทสามารถนามาใชในการผลตใหม (Recycling) ไดแก ขวดแกว กระดาษชนดตางๆ พลาสตก อลมเนยม เศษผา นามนเครอง เปนตน

2.2.3.2 การจดการขยะมลฝอยโดยการคดแยกขยะมลฝอย (Waste Separation)

การแยกประเภทขยะมลฝอย ชวยใหขยะมลฝอยชนดตางๆทเกดขนอยในสภาพพรอมทจะนาไปทงลงถงขยะ และดวยเหตทขยะมลฝอยในครวเรอนมหลายประเภทหากทงรวมกนแลว ขยะมลฝอยทเปนสารอนทรยและยอยสลายไดงาย ปะปนอยกบขยะมลฝอยอนทกาจดไดยาก กจะทาใหขยะมลฝอยทเปนสารอนทรยพลอยกาจดยากไปดวย นอกจากนแลวยงอาจมขยะมลฝอยหลายชนดทสามารถนากลบมาใชประโยชนไดโดยตรง หรอสามารถนาไปขายได จงควรมการแยกประเภทขยะมลฝอยในครวเรอนกอนนาไปทง โดยสามารถกระทาไดดงน (วรช ชมชน, 2537 : 45)

1) ระบบถงสองใบ (Two-Cans System) เปนการแยกขยะมลฝอยออกเปนขยะมลฝอยเปยกถงหนงและขยะมลฝอยแหงอกถงหนง ทาใหสะดวกในการนาไปกาจด

2) ระบบถงสามใบ (Three-Cans System) เปนการแยกประเภทขยะมลฝอย ออกเปน 3 ประเภท คอ ถงใบแรกใสขยะมลฝอยเปยก ถงใบทสองใสขยะฝอยแหง และถงใบทสามใสขยะมลฝอยอนตราย เชน ถานไฟฉาย กระปองสารเคม แบตเตอร ฯลฯ เพอสะดวกในการนาไปกาจด และปลอดภยจากอนตรายขณะกาจดและเกบขน

2.2.4 แนวทางเสรมในการจดการขยะมลฝอย

เปนประโยชนและเสรมสรางใหขบวนการจดการในแตละวธไดผลด และมประสทธภาพยงขน โดยแนวทางดงกลาวเปนการจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน (Integrated Solid Wasted Disposal) อนประกอบดวย (กรมควบคมมลพษ, 2536: (2-19)-(2-23))

28

1) การลดปรมาณขยะมลฝอยจากแหลงกาเนด 2) การนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหม 3) วธการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล 4) วธหมกทาปย 5) วธเผาในเตา

การจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน เปนการนาวธดงกลาวขางตนมาปฏบตรวมกน เชน

ชมชนหรอทองถนทไดคดเลอกวธการกาจดขยะมลฝอยเปนแบบฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล อาจพจารณาเลอกวธหมกทาปยแบบงายๆควบคไปดวย โดยสามารถพจารณาไดจากองคประกอบของขยะมลฝอยในชมชนวามสดสวนของสารอนทรยพอเหมาะหรอไม การรณรงคใหประชาชนคดแยกขยะมลฝอยทมสวนประกอบของสารอนทรยออกจากขยะมลฝอยทวไป สามารถนาไปทาการหมก Windrow ได นอกจากนนในแผนการกาจดขยะมลฝอยแบบผสมผสาน ควรนาแผนดานการลดปรมาณขยะมลฝอยจากแหลงกาเนดและการนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหมมาใชควบคไปดวย จะทาใหแผนการจดการขยะมลฝอยในทองถนมประสทธภาพยงขน

ผลทคาดวาจะไดรบจากการนาวธจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสานไปใชในการกาจดขยะ

มลฝอย คอ 1) ลดปรมาณขยะมลฝอยทจะตองกาจดตอไปโดยวธใดวธหนง ใน 3 วธทกลาวมา 2) ลดปรมาณสารพษ หรอ สารอนตรายทปนเปอนอยในขยะมลฝอย 3) ปรมาณขยะมลฝอยทลดลง จะสงผลในดานการลดขนาดของระบบกาจดขยะมลฝอย

ไมวาจะเปนขนาดของโรงงานหมกปย โรงงานเตาเผา หรอสถานทฝงกลบ ชวยใหคาใชจายในดานเงนลงทนลดตาลงดวย

4) การคดแยกวสดหรอขยะมลฝอยบางประเภทออกไปกอนนาไปกาจดจะชวยลดคาดาเนนการของระบบได เชน ในดานคาซอมบารงรกษาเครองจกรของโรงงานหมกปย หรอชวยลดปรมาณเชอเพลง และคาซอมบารงในโรงงานเตาเผา เปนตน

5) ไดรบผลพลอยได (by- product) หลายชนด ทาใหลดคาใชจายลงไดระดบหนง ในการจดการขยะมลฝอย

29

2.3 แนวทางและมาตรการการจดการขยะมลฝอย

สาหรบแนวทางและมาตรการทเกยวของกบการศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรนน จากแนวคดของกรมควบคมมลพษ (2544) ไดอธบายวาปญหาการจดการขยะมลฝอยชมชนมแนวโนมจะรนแรงขน โดยเฉพาะอยางยงกรงเทพมหานคร และเมองทเปนศนยกลางความเจรญในภาคตางๆ เนองจากปรมาณขยะมลฝอยเพมขนอยางตอเนองทกป แตหนวยงานทรบผดชอบไมสามารถหาทดนเพอกาจดขยะมลฝอยในระยะยาวได รวมทงขาดแคลนเครองมออปกรณในการเกบรวบรวมและกาจดขยะมลฝอยใหถกสขลกษณะ หากไมมการแกไขใดๆ จะทาใหมสถานทกาจดทไมถกสขลกษณะเพมขนและกระจายไปทว เกดผลกระทบตอสงแวดลอมและเปนอนตรายคกคามตอสขภาพอนามยของประชาชนและกรมควบคมมลพษจงไดสรปปญหาและแนวทางมาตรการในการแกปญหาดงน

2.3.1 ปญหาการจดการขยะมลฝอย

ปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนจากแหลงกาเนดตางๆ ในประเทศไทยมแนวโนมเพมขนทกป ในป 2540 พบวามปรมาณขยะมลฝอยเกดขนจากชมชนทวประเทศประมาณ 13.5 ลานตนหรอประมาณวนละ 37,000 ตน มอตราการเพมปรมาณขยะมลฝอยประมาณรอยละ 3 ตอป ในขณะทการใหบรการเกบขนขยะมลฝอยยงไมมประสทธภาพและครอบคลมพนทใหบรการ กลาวคอ สามารถใหบรการเกบขยะมลฝอยไดเพยงรอยละ 70-80 เทานน ทาใหมขยะมลฝอยตกคางรวมทงการกาจดขยะมลฝอยยงใชวธการทไมถกสขลกษณะ ทาใหเกดปญหาการปนเปอนตอสงแวดลอมและความเสยงตอสขภาพอนามยของประชาชน ทงนมสาเหตเนองจาก

1) ขอกาจดดานงบประมาณทมการจดสรรใหโดยตรงนอยมากและการจดเกบคาธรรมเนยมยงไมมประสทธภาพ

2) ไมมการวางแผนการจดการขยะมลฝอยรวมกนระหวางชมชนทอาจเกดประโยชนจากการใชเครองมอ อปกรณและระบบกาจดรวมกน

3) ยงไมมระเบยบและแนวทางปฏบตทชดเจนในการดาเนนงาน ตงแตการคดแยก การเกบขน การขนสง และการกาจด รวมทงการตดตามตรวจสอบ

4) ขาดบคลากรระดบปฏบตทมความรความชานาญในการเกบขน และกาจดขยะมลฝอยอยางถกวธและมประสทธภาพ

5) การนาขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชนใหมยงมนอย

30

6) กฎหมายทเกยวของไมเอออานวยตอการจดการขยะมลฝอยใหมประสทธภาพเทาทควร

7) ความรวมมอจากประชาชนยงมนอย ไมวาจะเปนการจายคาธรรมเนยม การทงขยะมลฝอยใหเปนท การคดแยกขยะมลฝอยทแหลงกาเนด รวมทงการสนบสนนโครงการกาจดขยะมลฝอย

2.3.2 มาตรการในการแกไขปญหา

(ก) ดานการจดการ 1) ใชหลกการ “ผกอมลพษเปนผจาย” (Polluter Pays Principle) ทงกบประชาชนและ

หนวยงานของรฐทเปนผผลตขยะมลฝอย หรอดาเนนการจดการขยะมลฝอยไมเหมาะสม กอให เกดความเสยหายตอสขภาพอนามยของประชาชนและสงแวดลอม

2) ใหมการจดทาแผนหลกในระดบจงหวดและแผนปฏบตการจดการขยะมลฝอยระดบจงหวด ใหสอนคลองกบแผนจดการคณภาพสงแวดลอมในระดบชาต

3) กาหนดมาตรฐานและเกณฑการปฏบตในการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสม ตงแตการเกบขน และการขนสง และการกาจด เพอใชเปนแนวปฏบต

4) กาหนดประเภทผลตภณฑและบรรจภณฑทผผลตตองนากลบคน เพอการลดปรมาณขยะมลฝอย

5) ตดตามตรวจสอบและประเมนสภาพปญหาจากการจดการขยะมลฝอยชมชนและแหลงกาเนดตางๆอยางตอเนอง

6) ใหแตละจงหวดมการจดเตรยมทดนทเหมาะสม สาหรบใหกาจดขยะมลฝอยในระยะยาว รวมทงใหมการกาหนดสงวนไวเพอการกาจดขยะมลฝอยในผงเมองดวย

7) จดทาและพฒนาระบบขอมลทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยใหเปนพนฐานเดยวกน และสามารถเปรยบเทยบหรอปรบใหทนสมยไดตลอดเวลา

8) กาหนดองคกรและหนาทในการควบคม กากบ ดแลการจดการขยะมลฝอยของหนวยงานตางๆ ทงภาครฐ และเอกชนมใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

31

(ข) ดานการลงทน 1) จดหาภาชนะรองรบขยะมลฝอยใหแกชมชนในอตรา 150 ลตรตอประชากร 350

คน และรถเกบขนขยะมลฝอยขนาด 10 ลกบาศกเมตรตอประชากร 5,000 คน 2) ใหมการลงทนกอสรางสถานทกาจดขยะมลฝอยทถกสขลกษณะ และมการใช

เครองจกรกลทเหมาะสมกบลกษณะการใชงานในพนทโดยรฐรวมลงทนกบภาคเอกชน หรอรฐสนบสนนงบประมาณทงหมดหรอสมทบบางสวนใหแกราชการสวนทองถนเปนผดาเนนการ

3) ใหมการปรบปรงและฟนฟสถานทกาจดขยะมลฝอยเดม ทมการดาเนนการไมถกสขลกษณะ

4) ใหมการจดตงศนยกาจดขยะมลฝอยสวนกลางทสามารถใชรวมกนไดระหวางชมชนหลายแหงทอยใกลเคยงกน รวมทงมการนาระบบการจดการขยะมลฝอยชมชนแบบผสมผสาน (Integrated Municipal Solid Waste Management) มาประยกตใช

5) สนบสนนใหมการคดแยกขยะมลฝอยทแหลงกาเนด ในชมชนซงไดแก ทพกอาศย สถานประกอบการ สถาบนตางๆ และโรงงานอตสาหกรรม เพอนากลบมาใชประโยชน โดยอาศยกลยทธของการคดแยกขยะมลฝอยออกเปนประเภทตางๆ ซงจะตองสอดคลองกบวธการเกบรวบรวมและขนสง รวมทงวธการกาจดทมความเหมาะสมและมประสทธภาพ

6) สงเสรมการลงทนแกเอกชนทดาเนนธรกจเกยวกบการจดการขยะมลฝอย รวมทงธรกจเกยวกบการนาขยะมลฝอยมาใชประโยชน โดยไมกอให เกดปญหาสงแวดลอม รวมทงจดใหมศนยประสานขอมลการนาขยะมลฝอยมาใชประโยชน (Waste Information Center)

7) สนบสนนงบประมาณ สงจงใจ ความชวยเหลอดานวชาการ รวมทงอานวยความสะดวกตางๆ แกเอกชนท เขามาดาเนนธรกจดานขยะมลฝอย หรอองคกรสาธารณประโยชนททางานชวยเหลอในการแกไขปญหาขยะมลฝอย เชน

- การสรางสงจงใจทางเศรษฐกจ (Economic Incentives) - การปรบปรงราคาสนค าใหสอดคลองกบราคาตนทนจรงทาง

สงแวดลอม

32

- การปรบโครงสรางของการเกบภาษสนคาวสดทกอใหเกดมลพษ

(ค) ดานกฎหมาย 1) ปรบปรงกฎหมายท เกยวของกบอตราคาธรรมเนยมจดการขยะมลฝอยให

สอดคลองกบภาวะปจจบน 2) กาหนดมาตฐานควบคมมลพษจากสถานทกาจดขยะมลฝอย เชน มาตรฐานนาทง

มาตรฐานการระบายอากาศเสยจากปลองเตาเผาขยะมลฝอย 3) กาหนดใหสถานทกาจดขยะมลฝอยเปนแหลงกาเนดมลพษ ทจะตองถกควบคม

การระบายของเสยใหเปนไปตามมาตรฐานทกาหนด 4) กาหนดระเบยบขอบงคบ มาตรฐานและกฎหมายทเกยวของเพอสรางกลไกการ

เรยกคนซากผลตภณฑและบรรจภณฑ และทเกยวของกบการใชประโยชนจากขยะมลฝอยและการลดปรมาณขยะมลฝอย

5) ปรบปรงกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบทเกยวของกบอตราคาธรรมเนยมการลดและใชประโยชนจากขยะมลฝอย โดยกาหนดคาธรรมเนยมในอตราสง สาหรบผผลตสนคาทกอใหเกดขยะมลฝอยปรมาณมาก หรอกอใหเกดของเสยทยากแกการเกบรวบรวม การขนสง การบาบด และการนากลบมาใชประโยชน

6) กาหนดระเบยบขอบงคบใหสถานขนสง รถไฟ รถโดยสาร และเรอแพ มการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสม

7) กาหนดระเบยบขอบงคบเกยวกบการจดการขยะมลฝอยทเกดจากการกอสราง 8) กาหนดใหมระบบตดตามตรวจสอบบนทกผลมลพษ (Environmental Audit) จาก

แหลงกาเนดมลพษ พรอมทงสงเสรมใหภาคเอกชนมบทบาทในการตรวจสอบมากขน

(ง) ดานการสนบสนน 1) สนบสนนใหเอกชนดาเนนธรกจการบรการดานเกบขน ขนสง และกาจดขยะมล

ฝอยในรปของการวาจาง การรวมทน หรอการใหสมปทาน หรอรบจางควบคมระบบกาจดขยะมลฝอย

33

2) สนบสนนใหมกจกรรม เพอปลกฝงทศนคตและสรางคานยมใหแกเยาวชนและประชาชนทวไป ในการรกษาความสะอาดของบานเมองและการจดการขยะมลฝอยทถกตอง

3) ใหมการฝกอบรม เพมพนความร และ ประสบการณดานวชาการและการบรหารจดการแกเจาหนาทของรฐและภาคเอกชนทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอย

4) สนบสนนใหมการศกษา วจย พฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม เพอนามาใชแกปญหาและเพมประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอย

2.4 การจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2.4.1 สถานการณการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรมเนอท 45 ไร มปรมาณขยะมลฝอยตอวน ประมาณ 1ตนตอวน โดยขยะมลฝอยจะมรถจากสานกงานเขตบงกม จะเขามาวนเวนวนเพอเกบขยะมลฝอยทหลงอาคารอเนกประสงคตรงนจะเปนจดรวมขยะทวไป จากรานคา สานกงาน อาคารเรยน และ เศษอาหารทเหลอจากจดเลยงตางๆ โดยคาใชจายตอเดอน เหมาจายเดอนละ 3,000บาท สวนหลงอาคารจอดรถ นนจะเปนขยะมลฝอยจาพวกกงไม เศษใบไม ใบหญา และเศษอปกรณทเหลอจากการกอสรางตอเตมตางๆภายในสถาบน โดยรถจากสานกงานเขตบงกมจะเขามาเกบวนละ 1 เทยว คดราคาเทยวละ 800 บาท ปญหาและอปสรรคทเกดขนนน จะเปนตอนทรถจากสานกงานเขตเขามาเกบขยะมลฝอย พนกงานเขาจะทาการคดแยกขยะตรงจดพกขยะ โดยแกะถงขยะทกถง จนทาใหสงกลนเนาเหมน กอความรบกวนใหกบบรเวณนนและคนทสญจรผานไปมา จงตองหาวธแกไขในเรองน และอกกรณ คอสถาบนไมมถงแยกขยะ ทาใหขยะมลฝอยทลงถงเปนขยะมลฝอยทรวมกนทกชนด อกทงหนวยงานทรบผดชอบยงไมมแผนงานทชดเจนในการจดการขยะมลฝอย รวมถงเจาหนาทเองยงไมมความรเพยงพอในการจดการ จงเปนปญหาทตองการศกษาเพอแกไขสถานการณ ของปญหาขยะมลฝอยเพอการจดการทถกตองและยงยนตอไป

34

2.4.2 หนวยงานทรบผดชอบในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร

หนวยงานซงมหนาทรบผดชอบในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร คอ งานอาคารสถานทและยานพาหนะ ซงมอานาจหนาทรบผดชอบเกยวกบการวางแผนควบคม และดาเนนการในการรกษาความสะอาด การจดการขยะมลฝอยและสงปฏกล ทาความสะอาดถนนในสถาบน ฟตบาท ในอาคาร รวมทงประสานความรวมมอกบสานกงานเขตแตละทองทในการเกบขนขยะมลฝอยและสงปฏกลในพนทนไดแกสานกงานเขตบงกม กรงเทพมหานคร

งานอาคารสถานทและยานพาหนะ รบผดชอบดานการเกบขนขยะมลฝอย รบขอมลสภาพปญหาจากหนวยงาน

ปฏบต ดาเนนการเกบขนขยะมลฝอยทอยในความรบผดชอบของงานอาคารสถานทและยานพาหนะ เชน อาคารเรยน สานกงาน หองพยาบาล รานอาหาร กงไม ใบไม เปนตน ตงถงรองรบขยะมลฝอยกวาดลางถนน ตลอดจนประสานงานนโยบาย และใหการสนบสนนแกสานกงานเขต ในดานการรกษาความสะอาด

2.4.3 ประเภทของขยะมลฝอยในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ขยะมลฝอยทเกดขนสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และทงานอาคารสถานทและยานพาหนะมหนาทเกบขนและนาไปกาจดนน มอยดวยกน 5 ประเภท ดงตอไปน (สานกรกษาความสะอาด, 2545 : 43)

1) ขยะมลฝอยทยอยสลายได เดมทเรยกวา “ขยะมลฝอยเปยก” ไดแก เศษอาหาร เศษพชผกผลไม เปนตน

สวนใหญเปนอนทรยวตถทสามารถยอยสลาย เนาเปอยงาย ความชนสง และสงกลนเหมนไดอยางรวดเรว ประชาชนสามารถนาไปทาปยหมกได

2) ขยะมลฝอยทสามารถนากลบมาใชใหมได หรอขยะมลฝอยรไซเคล เดมทเรยกวา “ขยะมลฝอยแหง” ไดแก เศษกระดาษ เศษผา โลหะ พลาสตก

แกว ยาง เปนตน สามารถนากลบมาใชใหม หรอสามารถนาไปเปนวตถดบในการผลตครงตอไป 3) ขยะมลฝอยอนตรายจากอาคารสานกงานและสถานทตางๆในสถาบนฯ

35

ไดแก หลอดไฟทใชแลว แบตเตอรรถยนต ถานไฟฉายทหมดอาย กระปองยาฆาแมลง กระปองยาปราบศตรพช นายาทาความสะอาด ยารกษาโรคทหมดอาย หลอดฟลออเรสเซนตทเสยแลว เปนตน

4) ขยะมลฝอยตดเชอ คอขยะมลฝอยทเปนผลพวงมาจากกระบวนการรกษาพยาบาลการตรวจ

วนจฉยโรค 5) ขยะมลฝอยทไมเปนอนตราย ขยะมลฝอย ไดแก เศษชนสวนของพช เศษชนสวนของไม กงไม ใบไม

เศษกระดาษ เศษพลาสตก หรอ ยางสงเคราะหทเปนโพลเมอร เศษผา นามนพช เศษโลหะ เศษยางธรรมชาต โลหะ เศษแกว กระจกกระเบองเคลอบ เศษเซรามก เศษหน ปน ทราย หรอวสดทมองคประกอบของดนหรอทราย

ขยะมลฝอยประเภทตางดงกลาวขางตน เปนภาระหนาทของงานอาคารสถานทและยานพาหนะในการจดการ

2.4.4 ภาพประกอบปรมาณขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ขยะมลฝอยท เกดขนในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทงจากอาคาร

สานกงาน อาคารเรยน สวนหยอม ตนไม อาคารรานคาสถานประกอบการ จะถกเกบขนและสงไปยงสถานขนถายขยะมลฝอยทง 2 แหง ไดแก บรเวณหลงอาคารอเนกประสงค และบรเวณหลงอาคารจอดรถ

36

ภาพท 2.6 แสดงสถานจดรวมขยะมลฝอยบรเวณหลงอาคารอเนกประสงค

37

ภาพท 2.7 แสดงสถานจดรวมขยะมลฝอยบรเวณหลงอาคารจอดรถ

ภาพท 2.8 รถขนขยะมลฝอยจากสานกงานเขตบงกม

38

ภาพท 2.9 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนตอวน

ภาพท 2.10 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารอเนกประสงค

39



40


ภาพท 2.14 ภาพขยะมลฝอยทเกดขนซงนามารวมไวทจดพกหลงอาคารจอดรถ

41



42

ภาพท 2.17 ถงขยะมลฝอยทสถาบนมเตรยมไวใตอาคารตางๆ

ภาพท 2.18 ถงขยะมลฝอยทสถาบนมเตรยมไวใตอาคารตางๆ

43

ภาพท 2.19 ถงขยะมลฝอยทสถาบนฯเตรยมไวบรเวณใตอาคารตางๆ

ภาพท 2.20 ภาพการขนขยะมลฝอยขนรถบรรทกขยะสานกงานเขตบงกม โดยใชแรงงานจากเจาหนาทสถาบนฯ ดานหลงอาคารจอดรถ

44

ภาพท 2.21 รถบรรทกขยะมลฝอยทเกบจากถงรบขยะมลฝอยตามจดตางๆของสถาบน 2.4.5 การจดการขยะมลฝอย ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรมการบรหารจดการขยะมลฝอย คอ การลดปรมาณขยะมลฝอย การคดแยกขยะมลฝอย และการนาวสดหมนเวยนกลบมาใชใหมจากแหลงกาเนด โดยอาศยความรวมมอจากบรษททาความสะอาดและเจาหนาททเกยวของ ซงนบวาเปนกลไกสาคญในการดาเนนการจดการขยะมลฝอย สาหรบขนตอนและวธการจดการขยะมลฝอยในพนทสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร มดงตอไปน

การฝงกลบ ขยะมลฝอยทถกเกบขนจากพนททงหมดของสถาบนบณฑตพฒนบรหาร

ศาสตร จะถกขนสงไปยงสถานขนถายมลฝอยทง 2แหง โดยจะมสานกงานเขตบงกม มารอรบไปทาการฝงกลบในสถานทฝงกลบของเอกชนตอไป

45

เตาเผาขยะมลฝอย มเตาเผาขยะอย 1 เตา ไวเผาเศษไม ใบไม แตไมเพยงพอตอความตองการ

เพราะปรมาณเศษไม ใบไม มมากกวาททาการกาจดไดทน

การหมกทาปย ปจจบนยงไมมการทาการหมกปยเนองจากมอปสรรคเรองพนท

การลดปรมาณขยะมลฝอย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรมการดาเนนการเกยวกบการนาวสด

เหลอใชกลบมาใชใหม โดยกลมบคคลดงตอไปน - การคดแยกขยะมลฝอยจากแหลงกาเนดโดยผผลตขยะมลฝอยหรอ

เจาหนาท ในทนจะขอความรวมมอจากพนกงานทาความสะอาดและเจาหนาททเกยวของ - การนาวสดหมนเวยนกลบมาใชใหมโดยเจาหนาทเกบขนขยะมลฝอยของ

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร - ผรบซอของเกา - ผรบบรจาคชนสวนเหลอใชและวสดทนากลบมาใชใหมเชนมลนธวด

สวนแกว ของพระอาจารยพยอม กลยาโณ

2.4.6 ปญหาในการบรหารจดการขยะมลฝอยของ สถาบนบณฑตพฒนบรหาร ศาสตรมดงน

(1) ปญหาการเพมขนของปรมาณขยะมลฝอย ปจจยทมสวนโดยตรงกบการเพมขนของปรมาณขยะมลฝอย คอ การ

เพมขนของตนไม การเพมขนของนกศกษา และการเพมขนของกจกรรมจดเลยง และการเพมขนของรานอาหาร ซงจากปจจยดงกลาว มานนทาใหปรมาณขยะมลฝอยเพมสงขน

(2) ปญหาการเพมคาใชจายในการเกบการขน และการทาลายขยะมลฝอย เนองจากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรมปรมาณขยะมลฝอยท

เพมมากขน ทาใหตองเพมคาใชจายในการจดการขยะมลฝอย เชนคาจดเกบขยะมลฝอยจากสานกงานเขต การจางแรงงานเพมขน ซงกคอการเพมขนในเรองของเงนเดอน และในอนาคตระยะ

46

ทางการขนสงขยะมลฝอยคงจะตองไกลออกไปรวมถงคานามนเชอเพลง ซงเปนสวนหนงททาใหคาใชจายเพมขน

(3) ปญหาเรองการเกบขนขยะมลฝอยพอสรปไดดงน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรใชวธการเกบขนขยะมลฝอย โดย

พนกงานเกบขนขยะมลฝอยจะไปเกบขนขยะมลฝอยจากถงขยะแตละอาคาร และสถานท และนาไปยงสถานทพกขยะมลฝอย ในกรณทมตรอกทางแคบๆ พนกงานเกบขนขยะมลฝอยจาเปนตองใชรถเขนเขาไปเกบ แลวจงนาไปถายเทใสรถเกบขนขยะมลฝอยอกทอดหนง ซงเปนรถยนตกะบะ ซงวธการดงกลาวทาใหเสยเวลา แรงงาน และงบประมาณ ซงในอนาคตแหลงวางถงขยะมลฝอยจะตองเพมจดถงขยะ ซงในปจจบนมนอยมาก ดงนนจงเปนปญหาททาใหการเกบขนขยะมลฝอย

(4) ปญหาทางดานการสขาภบาล ซงมสวนเกยวของกบการเกบขนขยะมลฝอยปญหาทางดานสขภาพอนามย และการไดรบบาดเจบของพนกงานเกบขนขยะมลฝอย รวมทงผลกระทบตอพนกงาน มดงตอไปน

- นาเสยทเกดจากการอดขยะมลฝอยในรถบรรทกเกดรวไหล ทาใหถนนสกปรก และสงกลนเหมน

- การรวบรวมขยะมลฝอยใสเขง นาจากขยะมลฝอย จะไหลออกมาจากเขง ทาใหถนนสกปรก และเมอใชเขงไปนานๆ กนเขงพงเสยหายทาใหขยะมลฝอยกระจดกระจายได

- การเกบขนขยะมลฝอยพนกงานเกบขนขยะมลฝอยอาจไดรบบาดเจบจากเศษแกว หรอขยะมลฝอยทถกทง

- พนกงานเกบขนขยะมลฝอยสวนใหญปวยเปนโรคระบบทางเดนหายใจกนมาก เนองจากตองปฏบตงานอยกบสงสกปรก เนาเหมน และฝนละออง

- การเกบขนขยะมลฝอยของสถาบนยงไมถกหลกสขาภบาล - การใหบรการเกบขนขยะมลฝอยตองใชแรงคนหรอพนกงานมาก

(5) ปญหาการจดหาทดนสาหรบการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล

เนองจากไมมทดนในสถาบนทจะไดรบการจดสรรทาการฝงกลบและทาปยหมก เนองจากขาดผเชยวชาญและสถานท

47

อยางไรกตาม ปญหาในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร ทไดกลาวมาทงหมดนน มสาเหตเนองมาจาก

- ขอจากดดานงบประมาณ และสถานทเพราะเปนสถานศกษา - ไมมการวางแผนการจดการขยะมลฝอยรวมกนระหวางเจาหนาท

ทอาจเกดประโยชนจากการใชเครองมอ อปกรณ และระบบกาจดรวมกน - ยงไมมระเบยบ และแนวทางปฏบตทชดเจนในการดาเนนงาน

ตงแตการคดแยก การเกบขน การขนสง และการกาจด รวมทงการตดตามตรวจสอบ - ขาดบคลากรระดบปฏบต ทมความรความชานาญในการเกบขน

และการกาจดขยะมลฝอยอยางถกวธและมประสทธภาพ - การนาขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชนใหมยงมนอย - ความรวมมอจากเจาหนาท และนกศกษายงมนอย ในการลดขยะ

จากแหลงกาเนดหรอการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ คมคา และการทงขยะใหเปนท

2.5 งานวจยทเกยวของ

จรณยา หวงเลศตระกล (2541) ศกษาเรองแนวทางการใชเครองมอทางเศรษฐศาสตร ในการจดการขยะมลฝอย กรงเทพมหานครโดยอาศยหลกการผกอมลพพษเปนผจาย ทงนเพอปรบปรงเปลยนพฤตกรรมการกอและการทงขยะมลฝอยใหมการลดปรมาณขยะมลฝอยจากแหลงกาเนด โดยพจารณาจากปจจยทมอทธพลตอการเกดขยะมลฝอย อนไดแก รายได และจานวนประชากร และยงสามารถคาดการณปรมาณขยะมลฝอยทจะเกดในอนาคตได ซงจะเปนขอมลทมประโยชนแกผทมหนาทในการวางนโยบายในดานการจดการขยะมลฝอย จากการศกษาพบวา ทงรายได และจานวนประชากรมอทธพลตอการเกดขยะมลฝอยอยางมนยสาคญทางสถต โดยมความสมพนธเปนไปในทศทางเดยวกนกบปรมาณขยะมลฝอย และสามารถคาดการณปรมาณปรมาณขยะมลฝอยทจะเกดขนในอนาคตไดวา ในป 2553 จะมอตราการเกดขยะมลฝอยสงถง 35,000 ตนตอวน และจากการวเคราะหคาความยดหยนของอปสงคตอรายได พบวามคาเทากบ 0.53 แสดงวาขยะมลฝอยทถกทงสวนใหญเปนสนคาปกตทมความจาเปนในชวตประจาวน ดงนนการใชคาธรรมเนยมเปนเครองมอในการจดการขยะมลฝอยเพยงอยางเดยว อาจทาใหขยะมลฝอยลดลงไดไมมากนก เพราะฉะนนจงควรมการใชระบบการวางเงนมดจา และการเกบภาษควบคไปดวย เพราะจะทาใหขยะมลฝอยลดลง จงควรมการปรบปรงอตราคาธรรมเนยมการจดการขยะมลฝอยให

48

สะทอนถงตนทนทแทจรง และใหมการเกบคาธรรมเนยมตามปรมาณขยะมลฝอย นอกจากนควรงดเวนการเกบคาธรรมเนยมสาหรบขยะมลฝอยทสามารถนากลบมาใชใหมไดทถกคดแยกออกมา เพอจงใจใหมการคดแยกประเภทขยะมลฝอยมากขน และควรมการปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองระบบการวางเงนมดจาและการเกบภาษ

ศกดววธน พระเดชพงษ (2541) ศกษาการนานโยบายไปปฏบต โดยการศกษาเฉพาะกรณโครงการคดแยกขยะมลฝอยกอนนาทง สานกงานเขตลาดพราว กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา โครงการแยกขยะมลฝอยกอนนาทงยงไมประสบผลสาเรจตามเปาหมายทกาหนดไว ซงเปนผลมาจากสาเหตตางๆดงน 1) โครงการแยกขยะมลฝอยกอนนาทงมกระบวนการตดตอสอสารประชาสมพนธนอย ไมทวถง และไมตอเนอง 2) การดาเนนงานในการลดปรมาณขยะมลฝอย มเฉพาะการรณรงคประชาสมพนธใหมการแยกกอนนาทง แตไมมการทาแผนระดบปฏบตการในพนทเฉพาะ โดยขาดระบบการนาขยะมลฝอยทมคาแยกกลบมาใชประโยชนใหครบวงจร 3) ขาดแคลนทรพยากรทจาเปนสาหรบการบรหารโครงการไดแก งบประมาณ เชน ขาดงบประมาณในการจดซอรถเกบขยะมลฝอยชนดแยกประเภทความตองการของกลมบคคลเปาหมายของโครงการ ยงไมไดรบการตอบสนองอยางแทจรง ขาราชการระดบปฏบตการ มความรความสามารถ ความตงใจในการปฏบตงาน แตเจาหนาทเกบขนขยะมลฝอยยงมการคดแยกขยะมลฝอย ระหวางการปฏบตหนาท เพอนาวสดไปขายทาใหเสยเวลาในการดาเนนงานในโครงการดงกลาว

ศศมา อาภาภรมณ (2543) ศกษาเรอง การศกษาความเหมาะสมของเทคโนโลยการกาจดขยะมลฝอยในกรงเทพมหานคร ดวยเตาเผาและนาพลงงานความรอนไปผลตกระแสไฟฟา ผลการศกษาพบวาผลการประเมนความเหมาะสมดานสงแวดลอมนน ผลกระทบในดานทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ คณคาการใชประโยชนของมนษย และคณคาคณภาพชวต อยในระดบทไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม ทงในระยะกอสรางและระยะดาเนนการอกดวย สาหรบการประเมนความเหมาะสมทางดานการยอมรบของสงคมนน ทางกรงเทพมหานครไดจดใหมการทาประชาพจารณ เพอรบฟงความคดเหนประชาชนเกยวกบการกาจดขยะมลฝอยดวยเตาเผา ซงผลการทาประชาพจารณพบวา ประชาชนไมคดคานวธการกาจดขยะมลฝอยดงกลาว แตประชาชนยงมความกงวลใจในเรองผลกระทบทชมชนไดประสบในปจจบน คอ ปญหามลพษจากการเทกองขยะมลฝอยกลางแจง หากกรงเทพมหานครจดการปญหาสวสดการชดเชยใหประชาชนแลว กจะเปนการสรางความเชอมนทประชาชนมตอการดาเนนโครงการของกรงเทพมหานครฯ

49

ฉววรรณ ชนอรณชย (2543) ศกษาเรองขยะมลฝอยกรงเทพมหานคร พบวาวธการกาจดขยะมลฝอยของกรงเทพมหานครมอยหลายวธ เชน การฝงกลบ การหมกทาปย ตลอดจนการเผา ซงแตละวธลวนมขอดขอเสยแตกตางกนไป ซงวธดงกลาวเปนวธการแกปญหาทปลายเหต ดงนนการแกไขปญหาขยะมลฝอย จาเปนตองมการเปลยนแปลงโดยจะตองเนนทการลดการเกดขยะมลฝอยจากแหลงกาเนด แทนทจะควบคมหรอกาจดเมอเกดขยะมลฝอยขนแลว โดยกลยทธหลกทใชในการจดการลดปรมาณขยะมลฝอยทแหลงกาเนด จงจาเปนตองเปลยนแปลง โดยนาวสดของใชแลวมาใชซา และการนาวสดไปใชเปนวตถดบในการผลต สวนขยะมลฝอยทไมสามารถนากลบมาใชใหมไดจงจะนาไปกาจด โดยการฝงหรอเผา ซงถอวาเปนขนสดทายของกระบวนการจดการขยะมลฝอยตอไป สาหรบขอจากดของกรงเทพมหานครในการดาเนนการมหลายดานดวยกน คอ ดานงบประมาณ อตรากาลงคน กฎหมาย และปญหาทเกยวของกบสวนราชการอนๆ ซงการแกปญหาอยางมประสทธภาพ ไมอาจดาเนนการไดตามลาพงเฉพาะกรงเทพมหานครฝายเดยว แตจาเปนตองอาศยความรวมมอของภาครฐ ภาคเอกชน ตลอดจนประชาชน เขามามสวนรวมในการแกปญหาดวย

ศกดชย อทองทรพย และคณะ (2543) ศกษาเรอง การประเมนผลสาเรจของโครงการ

สรางจตสานกในการจดการขยะมลฝอยชมชนของกรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวาผตอบแบบสอบถามและแบบสมภาษณ มความรความเขาใจมากขน มการแยกขยะมลฝอยกอนทง มการนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหม และมการนาขยะมลฝอยอนทรยไปแปรรปเปนขยะหอม ซงผลการศกษาครงนนาไปสขอเสนอแนะเพอใหการจดการขยะมลฝอยของกรงเทพมหานครเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยการสรางจตสานก ของประชาชนใหมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยมดงน 1) ผบรหารกรงเทพมหานครตองสานกเสมอวา การมสวนรวมของประชาชนเปนปจจยทสาคญ ในการแกไขปญหาเรองขยะมลฝอยของกรงเทพมหานคร 2) ผบรหารกรงเทพมหานคร ตองใหการศกษาทด และถกตองแกประชาชนในชมชนอย างตอ เนองสม า เสมอ 3 ) ผบ รหารกรงเทพมหานคร ตองศกษาและทาความเขาใจในบทบาทพฤตกรรมของแตละชมชน 4) วธการสรางจตสานกแกประชาชนหรอชมชนจะตองดาเนนการใหสอดคลองตามความตองการเฉพาะของประชาชนและชมชนทแตกตางกนไมกระทาแบบเหมารวม

นพรตน ใจผอง (2544) ไดทาการศกษาเรอง” การจดการขยะมลฝอยในแหลงนนทนาการประเภทสวนสตว” เพอศกษาระดบความรเกยวกบการจดการขยะมลฝอย และ

50

เปรยบเทยบความรในการจดการขยะมลฝอยของเจาหนาททจาแนกตามลกษณะสวนบคคลไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา การรบรขาวสาร และการฝกอบรม ผลการศกษา พบวา เจาหนาททมความรในการจดการขยะมลฝอยอยในระดบดมาก ทงในดานความรและความเขาใจเกยวกบขอเทจจรงและแนวทางการปฏบตเพอการจดการทถกวธ และความรของเจาหนาทในการจดการขยะมลฝอย จาแนกตามอาย ระดบการศกษา การรบรขาวสาร และการฝกอบรมไมมความแตกตางกนทางสถตทระดบนยสาคญ .05 โดยปญหาและอปสรรคในการจดการคอ ภาชนะทรองรบขยะไมเพยงพอ และการทงขยะอนตรายรวมกบขยะอน

ศรศกด จงศร (2545) ศกษาการประเมนโครงการสงเสรมการลดขยะมลฝอยอยางม

ประสทธภาพ ของสานกงานเขตคลองสามวา กรงเทพมหานคร พบวา 1)ความสาเรจในดานพฤตกรรมการลดปรมาณขยะมลฝอยอยในระดบสง สวนพฤตกรรมการแยกขยะมลฝอยอยในระดบปานกลาง 2) ประเภทกลมเปาหมายทแตกตางกนจะมพฤตกรรมการลด และแยกขยะมลฝอยทแตกตางกน 3) การเขารวมกจกรรมของโครงการฯ ทแตกตางกน มผลตอพฤตกรรมการแยกขยะมลฝอยแตกตางกน แตไมทาใหพฤตกรรมการลดปรมาณขยะมลฝอยทแตกตางกน 4) การรบรขาวสารของโครงการฯในตวแปรยอยสวนใหญมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบทงพฤตกรรมการลด และการแยกขยะมลฝอย 5) ความรเรองการลด และการแยกขยะมลฝอย ในตวแปรยอยบางสวนมความสมพนธในทศทางตรงขามกบพฤตกรรมการลดปรมาณขยะมลฝอย แตในตวแปรบางสวนมความสมพนธกบพฤตกรรมการแยกขยะมลฝอย ในทศทางเดยวกน

นตยา วบลยเสข (2546) ศกษาเรอง “การกาจดขยะมลฝอยของผทอาศยในชมชน

สถาบนราชประชาสมาสย”อาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ เปนการศกษาวจยเชงคณภาพ ใชเครองมอการสมภาษณแบบเจาะลก การสงเกตการณ และการบนทก โดยใชตวแทนกลมตวอยาง จานวน 10 คน แบงเปน 2 กลมๆ ละ 5 คน คอ กลมท 1 เปนตวแทนกลมหวหนาครอบครวทไดรบคดเลอกใหเปนผปฏบตงานใหกบสถาบนราชประชาสมาสย กลมท 2 เปนตวแทนกลมหวหนาครอบครวทไมไดปฏบตงานใหกบสถาบนราชประชาสมาสย และวตถประสงคของการศกษาเพอทราบถงการรบรถงโทษของขยะมลฝอย เหตผลการไมทงขยะมลฝอยลงถงขยะทสถาบนราชประชาสมาสยจดเตรยมไวให วธการกาจดขยะมลฝอย การมสวนรวมในการจดขยะมลฝอย และขอเสนอแนะ ในการกาจดขยะมลฝอยของผทอาศยในชมชนสถาบนราชประชาสมาสย ผล

51

การศกษาพบวา ผทอาศยในชมชนสถาบนราชประชาสมาสยรบทราบถงโทษของขยะมลฝอยวามผลกระทบตอสขภาพและสงแวดลอม นอกจากนยงทราบวาสาเหตของการไมทงขยะลงถงมาจากการทมผอาศยในชมชน สถาบนราชประชาสมาสยจานวนมากทงทเปนผปวยโรคเรอนและไมใชผปวยโรคเรอน ขาดความ เอาใจใสในการดแลหรอรวมมอกาจดขยะมลฝอย สวนวธการทงขยะมลฝอยกคอการนาขยะมลฝอยใสถงพลาสตกหรอถงดาผกปากถงแลวนาไปทงถงขยะทเตรยมไวให และขยะทพบเหนสวนหนงมาจากในอดตทไมมใครดแล เอาใจใส จากเดกและจากคนทชอบความสะดวกสบาย จงเหนสมควรใหมการรณรงคประชาสมพนธ ใหทกคนในชมชนใหความรวมมอ และเขามามสวนรวมในการกาจดขยะมลฝอยของชมชน และทราบวาผอาศยในชมชนคดวาการกาจดขยะมลฝอยในชมชนโดยการจางเหมาเทศบาลใหมาเกบขยะมลฝอยออกไปกาจดตามวธการของเทศบาล คดวาเปนวธการทเหมาะสมแลว

ธวช กลอมแกว (2546) ศกษาเรอง การจดการปญหาขยะมลฝอยของชมชนเมองมาบ

ตาพด โดยมวตถประสงคเพอศกษาสภาพปญหาขยะมลฝอยของชมชนเมองมาบตาพด และเพอศกษาวธการและประสทธผลในการจดการปญหาขยะมลฝอยของชมชนเมองมาบตาพด ใชการศกษาจากทงการวเคราะหขอมลทตยภม และการศกษาขอมลปฐมภมจากการสารวจดวยแบบสอบถาม ผลการศกษา พบวา ปญหาขยะในเขตชมชนเมองมาบตาพดสวนใหญมสาเหตมาจาก วธการในการจดการขยะมลฝอยภายในชมชน ซงสาเหตในดานอานาจหนาทของหนวยงานทเกยวของในการจดการปญหาขยะมลฝอย สวนใหญเกดขนจากปญหาอานาจหนาทในการรกษาความสะอาดของชมชน สาเหตของขยะมลฝอยจากสถานประกอบการทเปนแหลงกาเนดขยะมลฝอยทสาคญนน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเหนวา ศนยการคา/หางสรรพสนคา/แผงลอย/รถเขนเปนแหลงกาเนดขยะมลฝอยทสาคญ สวนสาเหตของปญหาขยะมลฝอยจากวธการในการจดการขยะมลฝอยภายในชมชน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเหนวา วธการกาจดขยะมลฝอยเองของประชาชนกอใหเกดปญหาขยะมลฝอยมากทสด สาเหตของปญหาขยะมลฝอยจากปรมาณขยะมลฝอยผตอบแบบสอบถามสวนใหญเหนวา ปรมาณขยะมลฝอยจากทพกอาศยกอใหเกดปญหาขยะมลฝอยมากทสด ในดานการจดการปญหาขยะมลฝอยของชมชนเมองมาบตาพด แบงการจดการออกเปน 2 ระบบ คอ ระบบเกบรวบรวมและขนสงขยะมลฝอย และระบบกาจดขยะมลฝอย ซงประสทธผลในดานการรวบรวมขยะมลฝอย พบวา เทศบาลเมองมาบตาพดมการรวบรวมขยะมลฝอยในป พ.ศ. 2546 คดเปนรอยละ 66.92 ของปรมาณขยะจากชมชน สาหรบคาใชจายในการ

52

รวบรวมขยะมลฝอยในป พ.ศ. 2546 มคาเฉลยตนละ 457 บาทการกาจดขยะมลฝอยของเทศบาลเมองมาบตาพด ใชวธการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล (sanitary landfill) โดยคาใชจายในการกาจดมลฝอยมคาเฉลยตนละ 167 บาท

จรรยพร จจวบโชค (2547) ไดทาการศกษาเรอง”การบรหารจดการขยะมลฝอยของ

สานกรกษาความสะอาด กรงเทพมหานคร” ซงจากผลการศกษา พบวา 1. การบรหารการจดการขยะมลฝอยของกรงเทพมหานครใชแนวทางการจดการขยะ

มลฝอยแบบผสมผสานซงประกอบดวย ก. การลดปรมาณขยะมลฝอยจากแหลงกาเนด ข. การนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหม ค. การฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล ง. การหมกทาปย จ. การเผาขยะมลฝอยตดเชอในเตาเผา โดยพจารณาคดเลอกวธการใหเหมาะสม

กบองคประกอบของขยะมลฝอยในชมชนหรอทองถนแตละแหง 2. ในการนานโยบายการจดการขยะมลฝอยของกรงเทพมหานครไปปฏบตนน ปจจย

ดานสมรรถนะขององคกรมอทธพลอยางมากตอการบรรลวตถประสงคตามเปาหมายทกาหนดไวในนโยบาย

3. ความรวมมอจากทกฝายทเกยวของกบปญหาขยะมลฝอย ทงภาครฐและเอกชนจะชวยใหการแกปญหาขยะมลฝอยเปนไปอยางมประสทธภาพ

จากการทบทวนวรรณกรรมในสวนของงานวจยทเกยวของทาใหทราบถงปญหาและ

อปสรรคในการจดการดาเนนการดานการจดการขยะมลฝอย โดยปญหาสวนใหญเกดจากความรความเขาใจของบคลากร ตลอดจนดานจตสานกในการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอย รวมถงขนตอน วธการจดการขยะทมความเหมาะสม ทาใหผศกษาจงมความสนใจในการศกษาแนวทางในการบรหารจดการดานขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมประสทธภาพ เพอหาแนวทางในการจดการทเหมาะสม และมประสทธภาพเพอใหเกดประโยชนสงสด จงไดดาเนนการศกษาในครงน

53

บทท 3 ระเบยบวธการวจย

วธการศกษา

เปนการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยการรวบรวมขอมลจากการสมภาษณเจาะลกแบบมโครงสราง (In-depth Interview) จากผบรหาร นกวชาการ ผมหนาทเกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมความรความเขาใจในเรองการจดการขยะมลฝอย โดยทาการสารวจปรมาณและสภาพปญหาของขยะมลฝอยบรเวณทดาเนนการจดการดานขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รวมทงศกษาจากเอกสารและรายงานการวจยทเกยวของ

1. ประชากรและกลมตวอยาง การศกษาครงนไดทาการเกบรวบรวมขอมลผบรหาร นกวชาการ ผรบผดชอบโดยตรง และผเชยวชาญดานการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รวมทงสนจานวน 12 คน ไดแก

1. คณสรพล มณขาว หวหนางานอาคารสถานทและยานพาหนะ 7 2. คณทะนนชย มสข วศวกร 6 3. คณกฤตย จนทรวฒนรง เจาหนาทบรหารงานทวไป 5 4. คณอญชล ศรเจรญ เจาหนาทบรหารงานทวไป 5 5. คณกหลาบ บวสวรรณ หวหนางานสวน คนงาน นกการภารโรง 6. คณจลภพ จตชม นกการภารโรง 7. คณ เซต กาขน นกการภารโรง 8. คณวฒนา แจมมน นกการภารโรง 9. คณวรตน สภอนทร คนงาน 10. คณมนญชย ปนตามล คนงาน 11. คณสมโภชน พลวล คนสวน 12. คณ จตตเพญ ปยเศรษฐพล หวหนาแมบาน บรษท จดการทรพยสนชมชน จากด

54

2. การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลในการศกษาครงน ประกอบดวย - ขอมลปฐมภม (Primary Data) ไดแก การสารวจบรเวณสถานทดาเนนการกาจดขยะมล

ฝอยและการสมภาษณ ผบรหาร ผเชยวชาญ นกวชาการ และผรบผดชอบโดยตรง ทเกยวของกบการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมความรความเขาใจในเรองการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธและมประสทธภาพ

- ขอมลทตยภม (Secondary Data) โดยการศกษาคนควาจากขอมลของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และจากเอกสาร วารสาร หนงสอ อนเตอรเนต รวมทงสารนพนธ และวทยานพนธตางๆ ทเกยวของ

3. เครองมอทใชในการศกษา

ในการศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยท เหมาะสมของสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตรใช เครองมอท สาคญคอ การใชคาถามสมภาษณ และแบบสารวจซงประกอบดวย แบบสารวจพนทดาเนนการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และคาถามการสมภาษณแบบเจาะลกฝายบรหาร นกวชาการ ตลอดจนผมหนาทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร เพอนาเสนอผลการศกษาโดยรายละเอยดของเครองมอทใชในการศกษาครงน ประกอบดวย

คาถามการสมภาษณ โดยประเดนการสมภาษณ ดงภาคผนวก ข มดงน 1. สถานการจดการขยะมลฝอยในปจจบนของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2. แนวคดในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2.1 การกาจดขยะมลฝอย ดวยวธฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล การหมกทาปย และการเผาดวยเตาเผาแบบถกหลกสขาภบาล

2.2 การจดการขยะมลฝอยดวยการลดและแยกขยะมลฝอย 2.3 การจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน

3. นโยบายการคดแยกขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนดของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 4. ขอมลเปรยบเทยบวธการจดการขยะมลฝอย โดยพจารณาจากเกณฑตางๆ

55

4.1 พจารณาจากเกณฑของการบรหารจดการ 4.2 พจารณาจากเกณฑของจานวน และความรความสามารถของบคลากร 4.3 พจารณาจากเกณฑของวสดอปกรณและเทคโนโลย 4.4 พจารณาจากเกณฑของงบประมาณ 4.5 พจารณาจากเกณฑสงแวดลอม 4.6 พจารณาจากเกณฑประสทธภาพ 4.7 พจารณาจากเกณฑประสทธผล

5. ขอเสนอแนะ

แบบสารวจ โดยประเดนการสารวจ ดงภาคผนวก ก มดงน

1. การจดการขยะมลฝอย 1.1 ระบบรวบรวมขยะมลฝอย

1.1.1 ปรมาณทเกดขยะมลฝอยในพนทของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

1.1.2 ปรมาณ ขนาดและลกษณะถงขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร

1.1.3 ประเภทของขยะมลฝอยในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 1.1.4 สถานทรวบรวมขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

1.2 การเกบขนขยะมลฝอย 1.3 การกาจดขยะมลฝอย

1.3.1 ทตง 1.3.2 ขนาดพนท 1.3.3 วธการกาจด 1.3.4 ปญหาและอปสรรคในการกาจด 1.3.5 ปญหาอนๆทพบ

56

2. มลพษอนๆ 2.1 แหลงมลพษอนทสงผลกระทบตอพนท 2.2 แหลงกาเนดมลพษทตงอยภายนอกและสงผลกระทบตอสถานทจดเกบขยะ

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 3. แผนการดาเนนงานจดการขยะมลฝอยของหนวยงานรบผดชอบ 4. ขอมลเพมเตมทจะเปนประโยชนตอการดาเนนงานตอไป

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

กอนนาเครองมอเกบรวบรวมขอมลไปใชในการเกบรวบรวมขอมลการวจย จาเปนตองมการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ เพอใหแนใจวามคณภาพสง สาหรบคณภาพของเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลทใชในการศกษาครงน ตองการใหไดขอมลทมความเทยงตรงตามเนอหาโดยพจารณาตามวตถประสงคการวจย และกรอบแนวคดดงภาพท 3.1

4. กรอบแนวคดในการวจย

จากการศกษาขอมลตางๆ รวมทงการศกษาผลงานวจยทเกยวกบการจดเกบขยะมลฝอยทผานมาพบวามหลายปจจยทสงผลกระทบตอการจดการขยะมลฝอย อนไดแกความรของผทเกยวของในการจดการขยะมลฝอย การรบรขาวสาร ระยะเวลาในการปฎบตงาน ดงนนในการศกษาครงนผศกษาจะทาการศกษาปจจยทเปนตวแปรอสระ 2 ตว คอ สภาพการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ปญหาและอปสรรคโดยทตวแปรทง 2 นจะสงผลกระทบตอตวแปรตาม คอ การจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทเหมาะสมและมประสทธภาพโดยไดแสดงไวในกรอบแนวคดในการศกษาดงน

57

กรอบแนวคดในการศกษาดงน

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

2. ปญหาและอปสรรค - ดานงบประมาณ - ดานบคลากร - ดานสงแวดลอม - ดานทรพยากร

การจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทเหมาะสมและมประสทธภาพ

1. สภาพการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร - ปรมาณ - ประเภท

ภาพท 3.1 กรอบแนวคดของการศกษา

5. การวเคราะหขอมล

นาขอมลจากแหลงทตยภม และแหลงปฐมภมทรวบรวมไดมาวเคราะหโดยองตามทฤษฎและแนวคดทเกยวของ แลวนาเสนอผลการศกษาในรปแบบของการวเคราะหเชงพรรณนา เพอนาเสนอผลการศกษาทไดทงจากการสารวจพนทดาเนนการการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และการสมภาษณแบบเจาะลกฝายบรหาร นกวชาการ ตลอดจนผมหนาทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ซงในการศกษาครงนสามารถสรปขนตอนของการศกษาไดดงภาพท 3.2

58

สรปขนตอนการศกษาในครงน

การเกบรวบรวมขอมล จากเอกสาร

ปญหาการจดการขยะมลฝอย

เกบขอมลทตยภม

เกบขอมลปฐมภม

วเคราะห

- การสมภาษณ การสารวจ -

สรปผลการศกษา

ภาพท 3.2 สรปขนตอนการศกษา

จากภาพท 3.2 ผศกษาสามารถสรปขนตอนการศกษาไดดงน

1. ทาการเกบรวบรวมขอมล โดยใชคาถามการสมภาษณ ทาการสมภาษณกลมตวอยางแบบเจาะลก ดวยตนเอง

2. ทาการเกบรวบรวมขอมล โดยใชแบบสารวจ ทาการสารวจกลมตวอยางทมความเกยวของโดยตรงในการรบผดชอบดานการจดการขยะมลฝอย

3. ทาการศกษาคนควา และรวบรวมขอมลทมประโยชน ตอการศกษาในครงนจากเอกสาร และงานวจยตางๆทเกยวของ

4. วเคราะหขอมลและสรปผลการศกษา

59

บทท 4 ผลการศกษาและการวเคราะหขอมล

การศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร โดยเสนอผลการศกษาจากการรวบรวมขอมลการสารวจ บรเวณพนทดาเนนการดานการจดการขยะมลฝอย ภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร และการสมภาษณแบบเจาะลกฝายบรหาร นกวชาการ ตลอดจนผมหนาทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทมความรความเขาใจในเรองการจดการขยะมลฝอย และมหนาทเกยวของ รวมทงสนจานวน 12 คน โดยแบงออกเปน 3 ขอ ดงน

4.1 แนวคดในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 4.2 สภาพปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร 4.3 แนวทางทเหมาะสมในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหาร

ศาสตรทมประสทธภาพ

ผลการศกษาและวเคราะหขอมล

จากการสารวจบรเวณพนทดาเนนการดานการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร และสมภาษณแบบเจาะลกฝายบรหาร นกวชาการ และผมหนาทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร ทมความรความเขาใจและมความเกยวของกบการจดการขยะมลฝอย สามารถสรปประเดนตางๆได ดงน

4.1 แนวคดในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

4.1.1 ผลการวเคราะหขอมลจากการสารวจ

จากการสารวจดานการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร สามารถนาเสนอผลการสารวจเปนดานตางๆไดดงน

60

- ดานปรมาณของขยะมลฝอย จากการสารวจพบวา ปรมาณของขยะทเกดขนในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร ประมาณวนละ 500-1,000 กโลกรมตอวน

- ดานปรมาณถงขยะ จากการสารวจพบวาสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร มถงขยะรวมทงสนจานวน 24 ถง โดยวางไวหนาอาคารตรงทางขนอาคารแตละอาคารดงนคอ

สถานท จานวนถง ขนาด อาคาร 1 2 ถง 100 ลตร อาคาร 2 2 ถง 100 ลตร อาคารวทยบรการ ไมม ไมม อาคาร 4 ไมม ไมม อาคาร 5 3 ถง 50 ลตร อาคาร 6 1 ถง 100 ลตร อาคารสานกงานอธการบด ไมม ไมม อาคารจอดรถเฟส 1 9 ถง 50 ลตร อาคารจอดรถเฟส 2 1 ถง 50 ลตร อาคารกฬาในรม 1 ถง 50 ลตร อาคารนนทนาการ ไมม ไมม อาคารอเนกประสงค ชน G 2 ถง 100 ลตร อาคารอเนกประสงค ชน L 1 ถง 100 ลตร หอประชมเฉลมพระเกยรต ไมม ไมม สนามฟตบอล ไมม ไมม ปอมยาม 2 1 ถง 100 ลตร อาคารโรงรถผบรหาร 1 ถง 100 ลตร ตารางท 4.1 บรเวณสถานทวางถงขยะ

จากตารางท 4.1 จะเหนไดวาเปนอาคารจอดรถเฟส 1 จะมจานวนถงขยะมากทสดเนองจากเปนอาคารเกาชน รองลงมาคออาคาร 5 ทงหมด3ถง อาคาร1อาคาร2และอาคารอเนกประสงคชน G ม 2 ถง สาหรบบรเวณอนๆจะมจานวนถงขยะอยางละ 1 ถง ยกเวน หอประชม

61

เฉลมพระเกยรต อาคารวทยบรการ อาคาร4 อาคารสานกงานอธการบดและสนามฟตบอลทไมมถงขยะมลฝอย จะเหนไดวาถงขยะมลฝอยทวางอยทงหมด 24 จด ดงกลาวไมมการแยกใหเหนแตอยางใดวาเปนถงขยะแบบเปยก หรอแบบแหง ดงนนอาจสรปไดวาถงขยะทวางทงหมดเปนถงรวมโดยไมมการบงบอกวาถงขยะเหมาะสมกบขยะประเภทใด

ภาพท 4.1 ถงขยะมลฝอยหนาอาคารโรงรถผบรหาร

ภาพท 4.2 ถงขยะมลฝอยหนาอาคารจอดรถเฟส 2

62

ภาพท 4.3 ถงขยะมลฝอยอาคารจอดรถเฟส 1 ม 9 ชน ชนละ 1 ถง

ภาพท 4.4 ถงขยะมลฝอยใตอาคาร 5

63

ภาพท 4.5 ถงขยะมลฝอยหนาอาคาร 1


64

ภาพท 4.7 ถงขยะมลฝอยหนาอาคารกฬาในรม ตรงหนาหองพยาบาล

ภาพท 4.8 ถงขยะมลฝอยอาคารอเนกประสงคชน G

65

ภาพท 4.9 ถงขยะมลฝอยทางเขาปอม 2


66

- ดานประเภทของขยะมลฝอย จากการสารวจทาใหสามารถแยกประเภทของขยะมลฝอยทเกดขนภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานครได 2 ประเภท คอ

ประเภททหนง คอขยะเปยกไดแก เศษอาหาร ซากพช ผก และผลไม รวมถงอนทรยวตถทยอยสลายเนาเปอยงาย มความชนสง และสงกลนเหมนไดรวดเรว สามารถทนาไปทาปยหมกได

ประเภททสอง คอขยะแหงไดแก เศษแกว เศษกระดาษ เศษโลหะ พลาสตก เศษผา กระปอง โฟม ขวด เศษไมทสลายยาก ฯลฯ ขยะมลฝอยทงหมดทเกดขน สามารถนาไปรไซเคลไดประมาณรอยละ 80 % และรไซเคลไมไดรอยละ 20%

- ดานจดรวบรวมขยะมลฝอย จากการสารวจพบวาจดรวบรวมขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานครมเพยง 2 จด คอบรเวณหลงอาคารจอดรถ และหลงอาคารอเนกประสงค

- ดานการเกบขนขยะมลฝอย จากการสารวจพบวาการเกบขนขยะมลฝอยออกจากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร มเพยงสานกงานเขตบงกมเพยงหนวยงานเดยวเทานนททาหนาทจดการเกบขนขยะมลฝอย

- ดานการจดการขยะ จากการสารวจพบวา ทกเชาขยะมลฝอยจากตวอาคารและบรเวณพนทตางๆจะใสถงดานามาทงไวทสถานพกขยะมลฝอยหลงอาคารอเนกประสงค เพอรอสานกงานเขตบงกมมาเกบในเวลา 15.00 น. โดยสานกงานเขตบงกมจะมาเกบทกวน สวนเศษไม กงไม เจาหนาทจะนาไปทงไวหลงอาคารจอดรถเฟส 1 เพอรอสานกงานเขตบงกมมาเกบ โดยการมาเกบของสานกงานเขตบงกมจะตองดวา ถาวนใดมขยะมากเกน อาจจะตองเขามาเกบวนละ 2-3 เทยว ทงนขนอยกบปรมาณการตดตนไมและใบไมทรวงหลนตอวน

- ดานปญหาและอปสรรคในการเกบขนขยะมลฝอย จากการสารวจพบวาสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร ตองใชจานวนคนงานมากในการขนยายขยะมลฝอยจากสถานทหนงไปอกสถานทหนง

- ดานปญหาและอปสรรคในการกาจดขยะมลฝอย จากการสารวจพบวาสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร ไมสามารถกาจดขยะไดทนตอปรมาณขยะทเพมขนตอวน ซงสถาบนฯสามารถกาจดขยะมลฝอยไดตอวนประมาณรอยละ 25 ถง 35ของขยะทงหมด

- ดานเครองมอและอปกรณ ปจจบนเครองมอในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ไดแก ไมกวาดทางมะพราว ทโกยขยะ ถงดา ตะกรา และถงขยะ ซงใน

67

อดตเคยมถงขยะทงสนจานวน 3 ชนด ไดแก ถงขยะขนาด 100 ลตร ชนดท 2 จะเปนถงแสตนเลส ทมทเขยบหรอยดานบน แตปจจบนไดยกเลกการใชงานเพราะไมตองการใหมการสบบหร สาหรบชนดท 3 จะเปนขนาด 50 ลตร ดงนน จงเหลออยเพยง 2 ขนาด คอถงขยะขนาด 50 และ 100 ลตร โดยถงขยะชนดนไมมการคดแยกขยะมลฝอย และลกษณะถงจะมสเขยว นอกจากน อปกรณในการขนยายขยะทสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ไดแก รถขนขยะมลฝอยซงมจานวน 2 คน และรถกะบะ 1 คน

- ดานงบประมาณ จากการสารวจพบวา สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร มงบประมาณดานการจดการขยะมลฝอย ซงเรยกงบประมาณนวา “งบประมาณนดารกษาสงแวดลอม” โดยมเงนงบประมาณทงสน 500,000 บาทตอป สาหรบงบประมาณในป 2551 มนายกฤตย จนวฒนรง และนางอญชล ศรเจรญ ทาหนาทดแลงบประมาณเบกจายและหาอปกรณ และคาใชจายตางๆ เชน ไมกวาด ทโกยขยะ ถงดา ถงขยะ ถงดา อตราคาบรการขนขยะ มลฝอยของสานกงานเขตบงกมประมาณ เดอนละ 2,000 บาท และเทยวพเศษ 800 บาทตอวน โดยมคาอปกรณอะไหลของรถขนขยะ เชน ยาง ลกปน จารบ เปนตน และในอนาคตสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร มแนวโนมทจะซอเครองบดกงไมใบไมสดใหเปนผง ซงจะสงผลใหเกดการประหยดเนอท และงายตอการขนสงหรอนาไปแปรรปอน เชน ทานาสกดชวภาพ ปยหมก เปนตน

4.1 ผลการวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ

4.1.1 การจดการขยะมลฝอยดวยวธการกาจด

1) ฝงและกลบอยางถกหลกสขาภบาล การเกบขยะมลฝอยทงหมดของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรใน

ปจจบน ไดถกขนไปยงสถานขนถายขยะมลฝอย 2 แหงโดยจะมเจาหนาทของสานกงานเขตบงกมมารบไปเพอทาการฝงกลบในเขตประเวศ ดงนน การฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาลของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ยงไมเกดปญหามากนกแตหากสถาบนตองการดาเนนการในกาจดดวยวธการฝงกลบภายในสถาบนเอง ประเดนสาคญคอการฝงกลบตองไมทาใหเกดผลเสยหายตอสงแวดลอม และไมกอใหเกดอนตรายตอสขอนามยของมนษย รวมถงตองพจารณาในเรองของพนททดาเนนการทเหมาะสมดวย

68

จากการสมภาษณผท เกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร สวนใหญมความเหนสอดคลองกนวา เหนดวยกบวธการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาลมความเหมาะสม แตกมขอจากดในเรองของสถานทอาจสงผลกระทบตอการฝงกลบ อยางถกหลกสขาภบาล อยางไรกตามวธการฝงกลบนนนบวาเปนวธหนงทชวยลดงบประมาณกวาวธอน สวนบคลากรหรอเจาหนาท ในการดาเนนงาน กไมจาเปนตองอาศยผเชยวชาญ หรอผทมความชานาญ ทาใหมความยดหยนในการปฏบตงานสง

2) หมกเพอทาปย การกาจดขยะมลฝอยดวยวธหมกทาปย นนในปจจบนสถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร นนยงไมมการดาเนนการในเรองน เพราะวากระบวนการในการหมกทาปยนน เปนการอาศยกระบวนการทางชววทยาของจลนทรยในการยอยสลายอนทรยวตถทมอยในขยะมลฝอย โดยเฉพาะจลนทรยทตองการออกซเจน(Aerobic Bacteria) และตองอยภายใตความเหมาะสมในสภาพความชน อณหภม ปรมาณออกซเจน จนไดสารอนทรย ทยอยสลาย ขบวนการหมกอาจจะเกดกาซทมกลนเหมนสงกลนรบกวนภายในสถาบน รวมถงอาจเกดกาซมเทนซงสงผลใหเกดภาวะเรอนกระจกได

จากการสมภาษณผท เกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร สวนใหญมความเหนสอดคลองกนวา เหนดวยกบวธการกาจดโดยวธหมกทาปยมประโยชนทาใหสามารถลดคาใชจายในสถาบนได ทงเปนการประหยดงบประมาณในการซอปย เนองจากภายในสถาบนมสวนหยอม สนามหญา ตนไมเปนจานวนมาก

อยางไรกตาม ขนตอนของการทาปยหมกตองใชเวลาในการยอยสลายทแนนอน แตขนตอนของกระบวนการหมกนนอาจสงผลกระทบในเรองของกลนทอาจเปนมลภาวะดานอากาศได จงควรมมาตรการทดในการกาจดกลนดวยจงจะกอใหเกดประโยชนสงสด

3) เผาแบบถกหลกสขาภบาล การกาจดขยะมลฝอยชมชนดวยวธการเผานน เนองจากสถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร มเตาเผาขยะอยเพยง 1 เตา และเตาเผาขยะเปนลกษณะเตาทไมถกหลกสขาภบาล และเตาทใชสวนใหญใชสาหรบเผาเศษไม ใบไมไมเพยงพอตอความตองการกาจดไดทน เพราะวาปรมาณขยะ เชน กงไม ใบไม และตนไม ในสถาบนมจานวนมาก ซงขยะมล

69

ฝอยทเหมาะสาหรบนาเขาเตาเผาควรมสภาพคอนขางแหง สามารถเผาไหมได คอ มความชนไมสงนก จงจะทาใหเผาไหมไดด ไมสนเปลองเชอเพลง และผลจากการเผาไหมอาจทาใหเกดกาซตางๆ และไอนา ฝน ขเถา โดยเตาเผาขยะมลฝอยทถกหลกสขาภบาล จะตองมอปกรณกาจดฝนละออง และกาซพษ ทเกดจากการเผาไหม เพอเปนการปองกนมลพษทจะออกไปสสงแวดลอม และปจจบนไดมการยกเลกวธการเผาขยะดวยเตาเผาแลว และสถาบนไดหนมาใชวธการขนเศษไม กงไม มารวม ณ จดพกขยะทมแค 2 จด และรอใหสานกงานเขตบงกมมารบไปเพอดาเนนการตอไปเพยงอยางเดยว ดงนนจงสะทอนใหเหนวา ไมไดรบการสงเสรมอยางจรงจง เนองจากวธการกาจดขยะมลฝอยยงมอกหลายวธ เชน การจดตงระบบคดแยกขยะมลฝอย การฝงกลบอยางถกวธ และการจดทาระบบการจดการขยะรไซเคล ซงนอกจากจะเปนการนาทรพยากรกลบมาใชใหเปนประโยชน ทงยงอาจลดตนทนไดอกดวย

จากการสมภาษณผท เกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร สวนใหญมความเหนสอดคลองกนวา ไมเหนดวยกบวธการกาจดโดยวธการเผาแบบถกหลกสขาภบาล เนองมาจากเหนวา ความไมพรอมของสถานท ความกงวลในเรองของมลภาวะ หรอมลพษทอาจเกดขนตอสงแวดลอม และชมชนขางเคยง แตถาจะมการเผาขยะจรงควรมการเผาทไมทาลายบรรยากาศและจะตองมวธในการกาจดควนทแนนอน เพอใหสงผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด รวมถงการใชงบประมาณ และการดแลจดการทมประสทธภาพ

อยางไรกตาม ขนตอนของการเผาขยะอาจมผลดในดานของการประหยดงบประมาณ เพราะสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรตองเสยคาใชจายในการขนยายขยะมลฝอยโดยสานกงานเขตบงกมประมาณวนละ 800 บาท หรอ ประมาณ 24,000 บาทตอเดอน ซงถาคดเปนยอดรวมคาใชจายประจาปจะเหนไดวายอดคาใชจายสงถง 288,000 บาทเปนอยางตาทงนยงไมไดรวมถงงบประมาณในดานจดการอนๆ

4.1.2 การจดการขยะมลฝอยดวยวธการลดและคดแยก

1) การลดขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนด

การลดขยะมลฝอย เปนการปองกนและควบคมการเพมขนของปรมาณขยะมลฝอยทสาคญ คอ การลดขยะมลฝอยทแหลงกาเนด (Source Reduction) โดยอาศยขบวนการปรบเปลยนพฤตกรรมในชวตประจาวนของประชาชน ซงการลดปรมาณขยะมลฝอย จะสามารถลด

70

คาใชจายในการจดการขยะมลฝอยตงแตการเกบรวบรวม การขนสง การคดแยกเพอใชประโยชน ตลอดจนการกาจดขนสดทาย ทงยงชวยลดปญหาสงแวดลอมอกดวย

สาหรบสถาบนบนฑตพฒนบรหารศาสตรนน สามารถจะดาเนนการในดานการลดขยะมลฝอยดวยวธการ ดงน

- ปฏเสธหรอหลกเลยงสงของหรอบรรจภณฑทจะสรางปญหาขยะมลฝอย เชน หลกเลยงการซอสนคาทใชบรรจภณฑหอหมหลายชน หรอ ปฏเสธการใชบรรจภณฑฟมเฟอยภายในสถาบนบนฑตพฒนบรหารศาสตร

- เลอกใชสนคาทสามารถสงคนบรรจภณฑสผผลตได เชน เลอกซอสนคาหรอผลตภณฑทมระบบมดจา-คนเงน ไดแก ขวดเครองดมประเภทตางๆ เปนตน

- การใชซาผลตภณฑ เชน เลอกซอสนคาชนดเตม เชน สบ ผงซกฟอก นายาลางจาน เปนตน

- เพมปรมาณถงขยะใหเหมาะสมกบประเภทขยะ เพอสะดวกในการคดแยกขยะ และรองรบปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนไดอยางเพยงพอ

สาหรบสาระสาคญทใชรณรงคประชาสมพนธในการลดปรมาณขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนดนน ควรยดตามหลกสากล คอ การใชนอย (Reduce) ใชนานหรอซอมแซม (Repair) ใชซา (Reuse) และใชใหม (Recycle) หรอทเรยกกนวาหลกการ 4R’S โดยมวตถประสงคเพอลดปรมาณขยะมลฝอยทจะตองนาไปกาจด ชวยประหยดงบประมาณในการเกบขนและทาลายได

จากการสมภาษณนกวชาการ ผเชยวชาญ และผท เกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร พบวาการเผา การหมกทาปย หรอการฝงกลบเปนการแกปญหาขยะมลฝอยทปลายเหต โดยผใหสมภาษณสวนใหญมความเหนสอดคลองวาการลดขยะจากแหลงกาเนดของขยะนนมความเหมาะสมมากกวา จะทาใหลดปรมาณขยะในสถาบนได และมความจาเปนอยางยงทจะตองมการรณรงคใหมการแยกขยะอยางจรงจง ตลอดจนการปลกจตสานกในการปรบเปลยนพฤตกรรมในการทงขยะ เพอใหผปฏบตงานสามารถปฏบตงานไดชดเจน ลดภาระในการแยกขยะตอนทายซงทาใหเสยเวลา และผใหสมภาษณไดเสนอแนะวานอกจากการลดขยะจากแหลงกาเนดจะเปนผลดแลว ในดานของ

71

ภาชนะใสขยะกเปนสงทจาเปน และควรมความทนทาน ขนาดพอเหมาะกบการใชงานจงจะทาใหเกดประโยชนการใชงานไดเตมท

2) การคดแยกขยะมลฝอย การคดแยกขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนดกอนนาไปทงทาไดโดยแยกขยะ

มลฝอยออกเปน 3 ประเภท ดงน - ขยะเศษอาหาร อาจนาไปหมกทาขยะหอม ทาปย หรอเลยงสตว หรอ

ถาจะทงใหกรงเทพมหานครนาไปกาจดกควรแยกใสถงทมดชด - ขยะพษ หรอ ขยะอนตราย ควรแยกไวเพอใหกรงเทพมหานคร หรอ

หนวยงานทรบผดชอบนาไปกาจดใหถกหลกวชาการ - ขยะยงใชไดอย หรอขยะรไซเคล เชน แกว กระดาษ โลหะ พลาสตก

ควรนาไปขายหรอบรจาค หรออาจนาไปทาโครงการธนาคารขยะกได ซงการทาธนาคารขยะ เปนการทาสถานทรวบรวมขยะมลฝอยทยงใชไดอย เพอลดการเสอมราคาตลอดจนรกษาและเพมมลคาวสดตามกลไกของตลาด โดยหลกการพนฐานแลว กจกรรมธนาคารขยะ เปนการรณรงคปลกจตสานกคนในสงคม โดยเรมทเยาวชนทงในชมชนและสถานศกษา เพอใหเกดการปรบเปลยนพฤตกรรม และหนมามสวนรวมในการคดแยกขยะมลฝอยกอนนาไปทง เพอรกษาความสะอาด สงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาต ใหมการใชแตเพยงเทาทจาเปนอยางคมคา เพราะขยะรไซเคล คอ ขยะมลฝอยทมคา สามารถนาไปหมนเวยนแปรสภาพกลบมาเปนวสดใหมไดอยางไมรจบสน

จากการสมภาษณนกวชาการ ผเชยวชาญ และผทเกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร พบวาผใหสมภาษณสวนใหญเหนดวยกบการคดแยกขยะมลฝอย รวมถงการแยกประเภทของขยะทชดเจน เชน การแยกขยะเปยก ขยะแหง ขยะรไซเคล ขยะอนตราย และทกหนวยงาน ในสถาบนฯตองชวยกนคดแยกพรอมกนกบการรณรงคใหทกคนมสวนรวม จะทาใหการขนยายขยะมประสทธภาพมากขน และขยะบางสวนยงสามารถกอใหเกดรายไดแกสถาบนฯไดอกดวย

3) การจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน

การจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน หมายถง รปแบบการจดการขยะมลฝอย ทมการนาขยะมลฝอยมาแปรสภาพ และมการนาขยะมลฝอยกลบมาใช อาจกลาวไดวา

72

วธการจดการขยะมลฝอยโดยเฉพาะการนากลบมาใชนาจะกอใหประสทธภาพสงสด เพราะนอกจากการจะชวยลดปรมาณของขยะไดแลว ยงสามารถกอใหเกดรายได ทงยงเปนการชวยลดมลภาวะทดทสดอกวธหนง

จากการสมภาษณนกวชาการ ผเชยวชาญ และผทเกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร พบวาผใหสมภาษณสวนใหญเหนดวยกบการจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน ในอดตสถาบนไดทาการรไซเคลขยะเชน ใบไม ไปใชทาปยหมกแตปจจบนไมไดทา อยางไรกตาม ผใหสมภาษณสวนใหญตางกกงวลในประเดนปญหาตาง ๆ เชน กระบวนการรไซเคล จะเหมาะกบสถานทของสถาบนหรอไม บคลากรดแลจดการมความรความเขาใจมากนอยแคไหน

4.2 สภาพปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร

ในการดาเนนงานบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร นนเนองจากทางสถาบนไมมแผนการดาเนนงานทชดเจนดงนน การดาเนนงานกประสบปญหาและอปสรรคตางๆซงสามารถอธบายรายละเอยดไดดงน

(1) ปญหาการเพมขนของปรมาณขยะมลฝอย ปจจยทมสวนโดยตรงกบการเพมขนของปรมาณขยะมลฝอย คอ การเพมขน

ของตนไม การเพมขนของนกศกษา และการเพมขนของกจกรรมจดเลยง และการเพมขนของรานอาหาร ซงจากปจจยดงกลาว มานนทาใหปรมาณขยะมลฝอยเพมสงขน

(2) ปญหาการเพมคาใชจายในการเกบการขน และการทาลายขยะมลฝอย เนองจากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรมปรมาณขยะมลฝอยทเพมมาก

ขน ทาใหตองเพมคาใชจายในการจดการขยะมลฝอย เชน คาจดเกบขยะมลฝอยจากสานกงานเขต คาจางแรงงานเพมขน และในอนาคตระยะทางการขนสงขยะมลฝอยคงจะตองไกลออกไปรวมถงคานามนเชอเพลง ซงเปนสวนหนงททาใหคาใชจายเพมขน

(3) ปญหาเรองการเกบขนขยะมลฝอยพอสรปไดดงน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรใชวธการเกบขนขยะมลฝอย โดยพนกงาน

เกบขนขยะมลฝอยจะไปเกบขนขยะมลฝอยจากถงขยะแตละอาคาร และสถานท และนาไปยงสถานทพกขยะมลฝอย ในกรณทมตรอกทางแคบๆ พนกงานเกบขนขยะมลฝอยจาเปนตองใช

73

รถเขนเขาไปเกบ แลวจงนาไปถายเทใสรถเกบขนขยะมลฝอยอกทอดหนง ซงเปนรถยนตกระบะ ซงวธการดงกลาวทาใหเสยเวลา แรงงาน และงบประมาณ ซงในอนาคตแหลงวางถงขยะมลฝอยจะตองเพมจดถงขยะ ซงในปจจบนมนอยมาก

(4) ปญหาทางดานสขภาพอนามยของเจาหนาทสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร การไดรบบาดเจบของพนกงานเกบขนขยะมลฝอย รวมถงผลกระทบทมตอพนกงาน มดงตอไปน

- นาเสยทเกดจากการอดขยะมลฝอยในรถบรรทกเกดรวไหล ทาใหถนนสกปรก และสงกลนเหมน ซงเปนมลพษทางอากาศ สงผลตอสขภาพอนามยของเจาหนาท

- การรวบรวมขยะมลฝอยใสเขง นาจากขยะมลฝอย จะไหลออกมาจากเขง ทาใหถนนสกปรก และเมอใชเขงไปนานๆ กนเขงพงเสยหายทาใหขยะมลฝอยกระจดกระจายได

- การเกบขนขยะมลฝอยพนกงานเกบขนขยะมลฝอยอาจไดรบบาดเจบจากเศษแกว หรอขยะมลฝอยทถกทง

- พนกงานเกบขนขยะมลฝอยสวนใหญปวยเปนโรคระบบทางเดนหายใจกนมาก เนองจากตองปฏบตงานอยกบสงสกปรก เนาเหมน และฝนละออง

- การเกบขนขยะมลฝอยของสถาบนฯ ยงไมถกหลกสขาภบาล - การใหบรการเกบขนขยะมลฝอยตองใชแรงคนหรอพนกงานมาก

(5) ปญหาการจดหาทดนสาหรบการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาลเนองจากไมมพนทในสถาบนทจะไดรบการจดสรรทาการฝงกลบและทาปยหมก เนองจากขาดผเชยวชาญและสถานท

อยางไรกตาม ปญหาในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทไดกลาวมาทงหมดนน มสาเหตเนองมาจาก

- ขอจากดดานงบประมาณ และสถานทเพราะเปนสถานศกษา - ไมมการวางแผนการจดการขยะมลฝอยรวมกนระหวางเจาหนาท ทอาจเกด

ประโยชนจากการใชเครองมอ อปกรณ และระบบกาจดรวมกน - ยงไมมระเบยบ และแนวทางปฏบตทชดเจนในการดาเนนงานตงแตการคด

แยก การเกบขน การขนสง และการกาจด รวมทงการตดตามตรวจสอบ - ขาดบคลากรระดบปฏบต ทมความรความชานาญในการเกบขน และการกาจด

ขยะมลฝอยอยางถกวธและมประสทธภาพ

74

- การนาขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชนใหมยงมนอย - ความรวมมอจากเจาหนาท และนกศกษายงมนอย ในการลดขยะมลฝอยจาก

แหลงกาเนดหรอการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ คมคา และการทงขยะใหเปนท

จากสภาพปญหาและขอจากดทกลาวมาขางตนทาใหผศกษาจงไดนาเสนอมาตรการในการแกไขปญหาดงน

มาตรการดานการจดการ

1) กระตนใหผกอขยะมลฝอย มจตสานกรบผดชอบตอสงแวดลอมของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2) ใหมการจดทาแผนของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และแผนปฏบตการจดการขยะมลฝอยทชดเจน เพอใหสอดคลองกบแผนจดการคณภาพสงแวดลอม

3) กาหนดประเภท ขนาด ของถงขยะ และเพมปรมาณของภาชนะรองรบขยะทเกดขน โดยมการกาหนดนโยบายการคดแยกขยะมลฝอย โดยใหมปายบงชชดเจนวาถงขยะประเภทใดเหมาะสมกบการใสขยะประเภทใด เพอความเหมาะสมกบปรมาณขยะมลฝอยทจะไปกาจดตอไป

4) ตดตามตรวจสอบและประเมนสภาพปญหาจากการจดการขยะมลฝอยทกๆไตรมาส เพอเปนฐานขอมลในการกาหนดมาตรการในอนาคต

5) ใหมการจดเตรยมสถานททเหมาะสม เพอแกปญหาการกาจดขยะมลฝอยทมประสทธภาพ

6) กาหนดหนวยงาน และหนาทในการควบคม กากบ ดแลการจดการขยะมลฝอยทชดเจน เพอความสะดวกในการตดตามและวดผลการดาเนนงาน

7) ผบรหารตองเขามามบทบาทในการกาหนดนโยบาย และสนบสนนอยางจรงจง เพอใหทศทางการจดการขยะมลฝอยเปนไปอยางเหมาะสม และมประสทธภาพ

75

มาตรการดานการลงทน

1) ใหมการลงทนกอสรางสถานทกาจดขยะมลฝอยทถกสขลกษณะและมการใชเครองจกรกลทเหมาะสมกบลกษณะการใชงานในพนท โดยสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรสนบสนนงบประมาณทงหมด

2) ใหมการปรบปรงและฟนฟสถานทกาจดขยะมลฝอยเดมทมการดาเนนการไมถกสขลกษณะ

3) สนบสนนใหมการคดแยกขยะมลฝอยทแหลงกาเนด ซงไดแก บรเวณอาคารของสถาบน เพอนาขยะมลฝอยทผานการคดแยกแลวมาใชประโยชน โดยอาศยกลยทธของการคดแยกขยะมลฝอย ออกเปนประเภทตางๆทจะตองสอดคลองกบวธการเกบรวบรวม และขนสงรวมทงวธกาจดทเหมาะสม และมประสทธภาพ

4) สงเสรมการจดการขยะมลฝอย รวมทงการนาขยะมลฝอยมาใชประโยชน โดยไมกอใหเกดปญหาสงแวดลอม รวมถงการนาขยะมลฝอยมาใชประโยชน

5) สนบสนนงบประมาณดานการสรางแรงจงใจ ความชวยเหลอดานวชาการรวมทงอานวยความสะดวกตางๆ แกเอกชนทเขามาดาเนนธรกจดานขยะมลฝอย หรอองคกรสาธารณประโยชนททางานชวยเหลอในการแกไขปญหาขยะมลฝอย

มาตรการดานกฎหมาย

1) กาหนดมาตรฐานควบคมมลพษของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรใหมความสอดคลองกบปจจบน

2) กาหนดใหสถานทกาจดขยะมลฝอยเปนแหลงกาเนดมลพษทจะตองถกควบคมการระบายของเสยใหมความเหมะสมกบสภาพแวดลอมภายในสถาบนฯ

3) กาหนดระเบยบขอบงคบ มาตรฐานทสอดคลองกบสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทงในดานการควบคมบรรจภณฑ สถานทท เกยวของกบการใชประโยชนจากขยะมลฝอยและการลดปรมาณขยะมลฝอย

4) กาหนดใหมระบบตดตามตรวจสอบบนทกผลทงในดานปรมาณ และประเภทขยะมลฝอย เพอประโยชนในการปรบปรงการจดการขยะมลฝอยตอไป

76

มาตรการดานการสนบสนน

1. สนบสนนใหเอกชนดาเนนธรกจการบรการดานการเกบขนขนสง และกาจดขยะมลฝอย ในรปของการวาจาง หรอรบจางควบคมระบบกาจดขยะมลฝอย

2. สนบสนนใหมกจกรรมเพอปลกฝงทศนคต และสรางคานยมใหแกบคลากรและประชาชนทวไป ในการรกษาความสะอาดของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และการจดการขยะมลฝอยทถกตอง

3. ใหมการฝกอบรมเพมพนความร และประสบการณดานวชาการและการบรหารจดการแกเจาหนาทของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร และภาคเอกชนทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอย

4. สนบสนนใหมการศกษา วจย พฒนาเทคโนโลยทเหมาะสมเพอนามาใชแกปญหา และเพมประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอย

5. สนบสนนใหมการประชาสมพนธ เชน แผนพบ เรอง การลดและแยกขยะมลฝอย โดยกระทาอยางตอเนอง

6. จดทาโครงการหรอประสานใหมการดาเนนโครงการทเนนการลด และใชประโยชนขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนด ทงภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรและชมชนใกลเคยง กลาวโดยสรป มาตรการในการบรหารจดการขยะมลฝอย ในอนาคตจะมงสรางจตสานกในการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธ มประสทธภาพ ใหกบบคลากรและประชาชนทวไป เพอวางรากฐานการพฒนาและแกปญหาขยะมลฝอยเพอเกดประโยชนสงสดตอไป

4.3 แนวทางการบรหารจดการขยะมลฝอย ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมประสทธภาพ

จากการสมภาษณ ผบรหาร นกวชาการทมความร ความชานาญ ตลอดจนผมสวนเกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร เกยวกบแนวทางการบรหารจดการขยะมลฝอย ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทมประสทธภาพ สามารถสรปเปนประเดนไดดงน

77

1) ดานทรพยากรบคคล

สาหรบทรพยากรบคคลนนควรมการสงเสรมบคลากรในทกระดบ ตงแตผบรหาร ผเกยวของ นกศกษาและประชาชนทวไป โดยเฉพาะผมสวนเกยวของของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร เกยวกบการอบรม และการใหความรการจดการขยะมลฝอย ตลอดจนการลดและการแปรรปขยะมลฝอย รวมถงเทคโนโลยในการรไซเคลขยะมลฝอย เพอเปนการสรางบคลากรใหมความร ความชานาญเฉพาะดานในการวางแผนพฒนาการบรหารจดการขยะมลฝอย ในอนาคต ใหมความเหมาะสม และมประสทธภาพ โดยเฉพาะการอบรม และการใหความรมบทบาทสาคญทจะชวยใหบคลากรมพฤตกรรมในการทงขยะมลฝอยทถกตอง โดยควรจดใหมการใหความรในเรองผลกระทบทเกดจากการจดการขยะมลฝอย ทงในสวนทจะเปนผลกระทบตอสขภาพอนามยและสงแวดลอม และเสนอวธการทเหมาะสมในการแกปญหาขยะมลฝอย เชน การลดขยะมลฝอยทแหลงกาเนด การคดแยกขยะมลฝอยเพอนาไปรไซเคล หรอ การกาจดทเหมาะสม และการปลกฝงจตสานกจนกลายเปนนสยตอไป

2) ดานการบรหารจดการขยะมลฝอย

สาหรบการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ตองมนโยบาย มาตรการ และแผนการจดการผลกดนทชดเจน ควรจะเนนการจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน และตองสามารถนาพลงงานจากการกาจดขยะมลฝอยมาใชใหเกดประโยชนได เชน ขยะมลฝอยทยงใชไดอยนาไปรไซเคล สวนขยะมลฝอยประเภทเศษอาหาร นาไปหมกเปนปยนาชวภาพ สวนกากทเหลอจากการหมกทาปยหมก นาเศษขยะหรอกากทเหลอจากการเผาไปฝงกลบ ซงวธการจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสานจะทาใหไดรบประโยชนจากขยะมลฝอยสงสด อกทงยงชวยลดปรมาตรของขยะมลฝอยลงไดมาก ทาใหประหยดทงงบประมาณและพนทในการฝงกลบ ซงการบรหารจดการขยะมลฝอยในอนาคต จาเปนตองอาศยทงการลดทแหลงกาเนดและการบาบดควบคไปกบการกาจดขยะมลฝอย จงจะเปนการจดการขยะมลฝอยอยางมประสทธภาพ และประสทธผล ตลอดจนการสรางแรงจงใจ อาจดวยวธการใหรางวลตอบแทน ใหใบประกาศเกยรตคณ แกเจาหนาท ผสมผสานไปดวยกนจงจะประสบผลสาเรจ ตลอดจนการเรงสรางจตสานก การรณรงคประชาสมพนธสรางการมสวนรวมของทกฝาย การปรบเปลยนทศนคตเสยใหม โดยมองวาการแกปญหาขยะมลฝอยเปนของทกคน ตองมระบบคดแยกขยะมลฝอยทชดเจนทงในเรองของถงรองรบขยะมลฝอย รถเกบขยะมลฝอย ตลอดจนการกาจดขยะมลฝอยทเปนรปธรรมมากขน รวมมอ

78

กบองคกรทงภายในและภายนอกเพอใหการลดปญหาขยะมลฝอยสามารถทาไดจรงๆ และมประสทธภาพ

3) ดานอาคารสถานทและถงขยะ

สาหรบอาคารสถานทของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรนนมพนท และอปกรณคอนขางจากด เชน สถานทกาจดขยะมลฝอย และถงขยะไมเพยงพอสาหรบการรองรบปรมาณขยะทเกดขน ดงนนทางสถาบนควรใหมการลงทนกอสรางสถานทกาจดขยะมลฝอยทถกสขลกษณะและมการใชเครองจกรกลทเหมาะสมกบลกษณะการใชงานในพนท ตลอดจนการจดซอถงขยะทไดมาตรฐานใหมความเพยงพอ และควรมการแยกประเภทของถงขยะใหชดเจน เพอใหทราบวาขยะใดควรทงกบถงขยะประเภทใด เชน ถงขยะทวไป ขยะอนตราย ขยะรไซเคล ขยะเปยกและขยะแหง ซงควรจะมปาย หรอสตกเกอรตดถงขยะทสามารถสงเกตไดงายและชดเจน เพอความสะดวกในการทงหรอการขนยายไดถกตอง ซงจะสงผลทาใหลดเวลา และคาใชจายลดลง สาหรบดานสถานทกควรทจะมทวางทไดมาตรฐานประจาทกตกของสถาบนฯ

4) ดานการเพมประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอย

การเพมประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตรนน จาเปนตองวางแผนลดอตราการเกดขยะมลฝอยใหไดนอยกวา 1 กโลกรม/คน/วน และตองลดปรมาณขยะมลฝอย ทจะตองนาไปกาจดใหไดรอยละ 15 ซงการทจะบรรลเปาหมายทวางไวสงทสาคญทสด คอ การประชาสมพนธ ดานการลดขยะมลฝอยทแหลงกาเนดควบคกบการคดแยกขยะมลฝอย เพอใหทกฝายไดมพฤตกรรมในการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธ มประสทธภาพ เพอใหเกดประโยชนสงสด กลาวโดยสรป ผลจากการสมภาษณผใหสมภาษณสวนใหญ เหนสอดคลองกนวา ควรใหความสาคญกบการแกปญหาทตนเหต คอ ควรสนบสนนการลดปรมาณขยะมลฝอยตงแตแหลงกาเนด โดยเนนการมสวนรวมทกฝายเปนหลก ดงนน ในการนานโยบายการบรหารจดการขยะมลฝอยไปใชแกปญหาใหบงเกดผลสาเรจ จงเปนเรองของการจงใจและการใชภาวะผนาทเหมาะสม โดยตองรบฟงความคดเหนจากทกสวนงานตลอดจนนกศกษา และผปฏบตตองสามารถเขาไปมสวนรวมเกยวของในการกาหนดหรอวางกรอบนโยบาย

79

4.4 สรปแนวทางการการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสม 1. สนบสนน ใหมการปลกฝงทศนคต และสรางคานยมของประชาชนในการรวมมอ รกษาความ

สะอาดโดยใหมการเผยแพรขอมลเกยวกบขยะมลฝอยและสงปฏกล รวมถงการประชาสมพนธและรณรงคอยางตอเนอง

2. ควรมการจดทาแผนการจดการขยะมลฝอย ทงในระยะสนและระยะยาวในการดาเนนการจดการขยะมลฝอยตงแตการเกบรวบรวม การขนสง การบาบด และการกาจดขนสดทาย ตลอดจนการจดหาพนทสาหรบใชกาจดขยะมลฝอยไดอยางเพยงพอในระยะยาว และดาเนนการใหมการกาจดอยางถกสขลกษณะ

3. ควรมการเพมปรมาณถงขยะและแยกประเภทของถงขยะ เชน บรเวณอาคารตางๆ ถนน สนามหญา แมนาลาคลอง ฯลฯ และควรมการแยกประเภทขยะกอนนาไปทง และแยกทงลงในถงรองรบขยะมลฝอยหลายใบ ไดแก ถงท 1 ใสขยะเปยก ถงท 2 ใสขยะแหง ถงท 3 ถงใสของเสยอนตราย เชน ถานไฟฉาย หลอดไฟ เปนตน

4. เรงรด ใหมการกอสรางสถานทกาจดขยะมลฝอยใหไดมาตรฐานและมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

5. ควรมนโยบายและมาตรการ ตลอดจนแนวทางการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลทเปนรปธรรมเพอเปนกรอบในการดาเนนการ ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

6. สงเสรม และสนบสนนใหมการลดปรมาณขยะมลฝอยภาย ในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

7. ลดการบรโภควสดทกาจดยาก หรอมปญหาตอสงแวดลอม 8. ควรมการสงเสรม และสนบสนนใหมการนาขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชน เชน การนามาทา

ปย นามาเผาเพอใหไดพลงงานความรอน 9. ควรสนบสนนงบประมาณและอตรากาลงแกหนวยงานทรบผดชอบ เพอการแกไขปญหา

80

โครงการ NIDA รกษสงแวดลอม

1. หลกการและเหตผล

ความเปนมาของโครงการ

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรเปนสถาบนการศกษาทมการเรยนการสอนในสาขาการจดการสงแวดลอม จาเปนอยางยงทสถาบนฯตองดาเนนการใหอยในมาตรฐานเปนทยอมรบของประชาชนและชมชนรอบขาง และพรอมเปนตวอยางแกหนวยงานราชการ หนวยงานเอกชนและชมชนใหสามารถใชเปนสนามวจยดานการจดการสงแวดลอม การพฒนาอยางตอเนองเพอใหสถาบนฯ เปนตนแบบของสถาบนการศกษาทมการศกษาดานการจดการสงแวดลอม

สภาพหรอสถานการณปจจบน

ปจจบนสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรตองเสยคาใชจายใหกบรถขนขยะมลฝอยของสานกงานเขตบงกมวนละ 1 เทยว เทยวละ 800 บาท ซงคดเปนคาใชจายตอปในการจดเกบขยะมลฝอย ประมาณปละ 292,000 บาท เปนคาใชจายทคอนขางสง โดยสานกงานเขตบงกมจะเขามาเกบขนขยะมลฝอย วนละหนงเทยว ตลอดจนปญหาดานความเหมาะสมของการใชพนทในการดาเนนการดานการกาจดขยะมลฝอย อปกรณเครองมอทใชดาเนนการกาจดขยะมลฝอย ขนาดบรรจของถงขยะทเหมาะสม รวมถงอปสรรคทเกดจากการดาเนนการเกบขนขยะมลฝอย และขอจากดในดานการบรหารจดการกบขยะมลฝอย รวมถงวธการทาลายขยะมลฝอยทเหมาะสม ยงคงลวนแตเปนปญหาทมความสาคญทยงคงตองรอการปรบปรงแกไข ตลอดจนนโยบายการวางแผนและมาตรการตางๆในการแกไขปญหาทเปนรปธรรมชดเจน และความรวมมอจากทกฝายทเกยวของ เพอทจะสามารถพฒนาวธการกาจดขยะมลฝอยทมความเหมาะสมและเกดประสทธภาพสงสด

อยางไรกตาม การรบรถงปญหาแตไมมความร ความเขาใจ ในวธการทเหมาะสมทจะใชในการแกปญหาไดอยางถกตอง และถกวธ บางครงอาจทาใหตองเสยเวลา และคาใชจายทเพมขนโดยไมจาเปน ดงนนในการแกปญหาดงกลาวควรทจะมองคความร และวธการทมความเหมาะสม มาใชในการแกปญหาเพอใหการแกไขปญหาการจดการขยะมลฝอยเกดประโยชนสงสดและประเดนสาคญการแกปญหาตองไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมจงจะนบไดวาเปนวธการทดทสด

81

สภาพปญหาและความตองการ รวมทงสาเหตตางๆ

การกาจดขยะประเภทกงไมและใบไม เจาหนาทของงานอาคารสถานทและยานพาหนะดาเนนการจดเกบใบไม และกงไมขนาดเลกใสถงดารอการจดเกบจากรถเกบขยะของกรงเทพมหานคร สวนกงไมขนาดใหญจะดาเนนการเผาในเวลากลางคน ซงเปนการกระทาทไมถกตอง ควรดาเนนการกาจดขยะประเภทกงไมและใบไมทเปนทยอมรบในปจจบนไดแก การเผา โดยการใชเตาเผานาสมควนไมเสยกอนสามารถกาจดกงไมและใบไมไดอยางตอเนองโดยไมตองรอรถเกบขยะ และยงไดนาสมควนไมมาใชกาจดแมลงอกดวย

ปญหาขยะมลฝอย เปนปญหาสาคญของสถาบนฯ จงเปนความจาเปนเรงดวนทประชาชน และผทมสวนเกยวของทกคน ในฐานะเปนผผลตขยะ ตองมสวนรบรและรบผดชอบรวมกน ในการแกไขปญหาดงกลาวอยางจรงจง ไมปลอยใหเปนภาระของใคร หนวยงานใดโดยเฉพาะ การคดแยกขยะ การนากลบมาใชใหม และมาตรการอนใด ในการลดปรมาณขยะ ตองนามาใชโดยเครงครด และพจารณาเหนวาการจดทาโครงการจดการขยะมลฝอยของสถาบนฯ จะเปนแนวทางทดในการเปนแบบอยางการดาเนนงานของสถาบนการศกษาอนๆ เพอพจารณาจดสรรงบประมาณดาเนนการในปตอๆไป อกทงเปนการสนบสนนกจกรรมโครงการดานการจดการสงแวดลอมของสถาบนฯอกดวย

ความสาคญของโครงการนจะมตอนโยบาย

สถาบนฯมนโยบายการผลตมหาบณฑตทเนนการวจย อกทงสถาบนฯมหลกสตรการจดการสงแวดลอม โครงการนดารกษสงแวดลอมสามารถเปนสนามวจยสาหรบนกศกษาหลกสตรการจดการสงแวดลอม ซงเปนประโยชนอยางยงกบการกาจดขยะมลฝอย รวมทงการเรยนการสอนของสถาบนฯ ซงจะสงผลใหสถาบนฯเปนผนาในการกาจดขยะมลฝอย เพอเปนตนแบบของสถาบนการศกษาทมการศกษาดานการจดการสงแวดลอม

2. วตถประสงค 2.1 เพอใหสถาบนฯสามารถกาจดขยะมลฝอยไดอยางมประสทธภาพ 2.2 เพอใหสถาบนฯเปนสนามวจยในดานการจดการขยะมลฝอย 2.3 เพอลดปรมาณขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

82

2.4 เพอสรางความรความเขาใจของบคลากร และผทเกยวของในการจดการขยะมลฝอย ตลอดจนดานจตสานกในการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอย

3. เปาหมาย ผทเกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร

4. กจกรรม 4.1 คดเลอกสถานททเหมาะสมกบการจดการขยะมลฝอยของสถาบนฯ ทงในดานการเผา

การคดแยก และการรไซเคล 4.2 รณรงคการคดแยกขยะเปยก ขยะแหง กงไมและใบไม เพอลดปรมาณขยะลง ให

ไดมากทสด 4.3 ใหความร ปลกจตสานกแกบคลากร และผทมสวนเกยวของในการจดการขยะมลฝอย

โดยกระบวนการเรยนรเนนการปฏบตแบบมสวนรวม ใหมพฤตกรรมเปนแบบอยางแกประชาชนทวไป

4.4 ดาเนนกจกรรมดานการกระตนเตอน เชน การใหความรผานสอแผนพบ และเอกสารการรณรงคของสถาบนฯ

5. กลวธการดาเนนงาน 5.1 จดประชมผนา ระดมความคดและแนวทางการดาเนนงาน โดยใชหลกการมสวนรวม 5.2 ทาบนทกความเขาใจรวมกนระหวางผบรหาร บคลากร และผทเกยวของในการจดการ

ขยะมลฝอย เพอพฒนาระบบการจดการขยะมลฝอยของสถาบนฯ 5.3 จดทาตวชวด จดทาแผนงาน และดาเนนการตามแผน 5.4 ผลตสอ เตรยมอปกรณ ทดลองใช และฝก เชน เทคนคการถายทอด การใหความรเพอ

ขยายผลการปฏบตไปชมชนใกลเคยง 5.5 การใชมาตรการทางสงคมบงคบ เชน กฎระเบยบ การตกเตอน หรอโครงการตาวเศษ

เปนตน 5.6 การแบงความรบผดชอบและกจกรรมอนๆทจะชวยขยายผลใหเกดความสะอาด

สวยงาม ขนในสถาบนฯ 5.7 ประเมนผล ตดตาม นาเสนอ และสรปรายงาน

83

6. ระยะเวลาดาเนนการ ตลาคม 2551 - มนาคม 2552

7. งบประมาณ 500,000.-บาท

8. สถานทโครงการ บรเวณของสถาบนฯทงหมด ทงภายนอกอาคารและภายในอาคาร ตลอดจนภายใน รานอาหาร

9. ผรบผดชอบ กองกลาง งานอาคารสถานทและยานพาหนะ

10. การตดตามและประเมนผล 10.1 บนทกผลการจดการของโครงการ 10.2 ปรบปรง แกไขขอผดพลาด 10.3 นาเสนอตอผบรหาร เพอกาหนดนโยบาย และมาตรการตอไป

11. ผลทคาดวาจะไดรบ 11.1 การจดการขยะมลฝอยมประสทธภาพ ไมเปนมลภาวะตอสงแวดลอม 11.2 ปรมาณขยะมลฝอยภายในสถาบนฯลดลง 11.3 ประชาชนและผทมสวนเกยวของในการจดการขยะมลฝอยมพฤตกรรมในการ

จดการขยะประจาวน เชน การคดแยกขยะมลฝอย การทงขยะมลฝอย และการลดการผลตขยะมลฝอย หรอตระหนกในความสาคญของปญหาการจดการขยะมลฝอย วาเปนหนาทของตนเอง เปนตนแบบการกาจดขยะมลฝอย

11.4 สถาบนฯเปนผนาดานการวจย การจดการสงแวดลอม

84

บทท 5 สรปผลและขอเสนอแนะ

การศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรครงนสามารถแบงหวขอเปน 3 สวนคอ การสรปผลการศกษา การอภปรายผล และการเสนอแนะขอมลซงเปนประโยชนตอผบรหาร ผทเกยวของ หรอผทจะทาการศกษาตอไปไดดงน

5.1 สรปผลการศกษา

การศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรครงน เปนการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) มประชากรกลมตวอยาง จานวน 12 คน ประกอบดวย ผบรหาร และนกวชาการของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รวมทงผทมความรในเรองของการจดการขยะมลฝอย โดยเปนการสมภาษณแบบเจาะลก เครองมอทใช คอ คาถามสมภาษณ ประกอบดวย 1) สถานการณจดการขยะมลฝอยปจจบนของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2) แนวคดการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 3) สภาพปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 4) แนวทางทเหมาะสมในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมประสทธภาพ

5.2 อภปรายผล

ผลจากการสารวจพนทบรเวณทดาเนนการดานขยะมลฝอยของสถาบนบณพฒนบรหารศาสตรและสมภาษณแบบเจาะลกฝายบรหาร นกวชาการ และผมหนาทเกยวของของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร ตลอดจนนกวชาการของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทมความรความเขาใจในเรองการจดการขยะมลฝอย สามารถสรปประเดนตางๆได ดงน

5.2.1 สถานการณจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรในปจจบน ผลจากการศกษาพบวาสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรปจจบนในดานการจดการ

ขยะมลฝอย เนองมาจากไมมนโยบาย และแผนงานทชดเจนในการกาจดขยะมลฝอย ในดานเจาหนาทของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ยงมความรไมเพยงพอในการจดการดานขยะมลฝอย ควรทจะมการใหความรแกเจาหนาทหรอผเกยวของ ทงในดานวธการกาจดขยะทถกวธ

85

รวมถงผลกระทบทอาจสงผลตอสงแวดลอมและทศนยภาพ ตลอดจนการสรางจตสานกในการรบผดชอบตอสงแวดลอมมากขน

สาหรบหนวยงานซงมหนาทรบผดชอบไมสามารถปฏบตงานไดเตมทนก เนองจากภารกจดานการกาจดขยะมลฝอย สวนใหญนนเปนของสานกงานเขตเปนผดาเนนการกอรปกบการทสานกงานเขตเขามาดาเนนการนน เนองจากไมมการแยกขยะใหชดเจนดงนน จงกอใหเกดปญหามลภาวะดานกลนรบกวน

สาหรบประเภทขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรนน แบงได 4ประเภท คอ 1) ขยะมลฝอยทยอยสลายได 2) ขยะมลฝอยทสามารถนากลบมาใชใหมได หรอขยะมลฝอยรไซเคล 3) ขยะมลฝอยอนตรายจากอาคารสานกงานและสถานทตางๆในสถาบน 4) ขยะมลฝอยทไมเปนอนตราย สาหรบการจดการขยะมลฝอย ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรในปจจบน ไดแก การกาจดขยะมลฝอยดวยฝงกลบ การลดปรมาณขยะมลฝอย การเผาขยะมลฝอย เตาเผา แตสาหรบการกาจดดวยวธการทาปยนนยงไมไดมการดาเนนการในปจจบน 5.2.2 แนวคดในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ผลจากการสมภาษณผท เกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร พบวาแนวคดในการบรหารจดการของสถาบนบณฑตพฒนบรหาศาสตรประกอบดวย 4 ประเดนหลกคอ

1) การฝงกลบแบบถกหลกสขาภบาล ผลจากการสมภาษณ พบวา ผใหสมภาษณสวนใหญไมเหนดวยกบวธการกาจดโดยวธการการฝงกลบแบบถกหลกสขาภบาล เนองมาจากเหนวา ความไมพรอมของสถานท ความกงวลในเรองของมลภาวะ หรอมลพษทอาจเกดขนตอสงแวดลอม

2) การลดขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนด พบวาผใหสมภาษณสวนใหญเหนดวยวาการลดขยะจากแหลงกาเนดของขยะมลฝอยนนมความเหมาะสมมากกวา จะทาใหลดปรมาณขยะมลฝอยในสถาบนได และไดแนะนาใหรณรงคอยางจรงจงจะทาใหเกดประโยชนอยางแทจรง

3) การคดแยกขยะมลฝอย พบวาผใหสมภาษณสวนใหญเหนวาการคดแยกขยะมลฝอย รวมถงการแยกประเภทของขยะทชดเจนมประโยชนและมความสาคญมากเนองจากเปนกระบวนการจดการทเหมาะสม เพราะจะทาใหการขนยายหรอจดการสามารถทาไดสะดวกขน

86

4) การจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน พบวาผใหสมภาษณสวนใหญเหนดวยกบการรไซเคลเพอนาขยะมาใชใหม แตกมความกงวลในความรความเขาใจของผปฏบตและความเหมาะสมของสถานท

5.2.3 สภาพปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร ผลจากการสมภาษณผท เกยวของในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร พบวา ปญหาทพบสวนใหญ คอ การเพมขนของปรมาณขยะมลฝอยทรวดเรว สงผลกระทบตอคาใชจายทมแนวโนมเพมขน การเกบขนขยะมลฝอยทกระทาไดลาบากเนองจากขอจากดของชองทางการขนยาย การขาดผเชยวชาญและสถานทใชดาเนนการดานการกาจดขยะมลฝอย ซงปญหาทกลาวมาทงหมดนมสาเหตมาจากขอจากดหลายๆประการเชน งบประมาณในการจดการนอยเพราะเปนสถานศกษา การไมมการวางแผนการจดการขยะมลฝอยรวมกนระหวางเจาหนาท ขาดระเบยบบรหารจดการ และแนวทางปฏบตทชดเจนในการดาเนนงานตงแตการคดแยก การเกบขน การขนสง และการกาจด รวมทงการตดตามตรวจสอบ และประมวลผล การขาดบคลากรระดบปฏบต ทมความรความชานาญในการเกบขน การกาจดขยะมลฝอยอยางถกวธและมประสทธภาพ การนาขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชนใหมยงมนอย การไดรบความรวมมอจากผบรหาร เจาหนาท และนกศกษายงมนอย

กล าวโดยสรป มาตรการในการบรหารจดการขยะมลฝอยท มประสทธภาพจะตองมงสรางจตสานกในการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธ มประสทธภาพ ใหกบบคลากร นกศกษาและประชาชนทวไป เพอวางรากฐานการพฒนาและแกปญหาขยะมลฝอยเพอเกดประโยชนสงสดตอไป

5.2.4 แนวทางการบรหารจดการขยะมลฝอย ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรทมประสทธภาพ

แนวทางในการบรหารจดการขยะมลฝอยทมประสทธภาพในอนาคตนน สามารถสรปแนวทางการจดการเปนประเดนตางๆ

87

- การใหการศกษาทรพยากรบคคล มความสาคญมาก เพราะการทบคลากรหรอบคคลทมความเกยวของมจตสานก ความรความเขาใจในการบรหารจดการขยะมลฝอย สามารถทาใหการกาจดขยะมลฝอยจะเปนไปอยางมประสทธภาพ

- นโยบาย มาตรการ และแผนการจดการขยะมลฝอยตองมความชดเจน และสามารถปฏบตไดจรง ตลอดจนการนาการจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสานหรอรไซเคลเขามาในการบรหารจดการ นอกจากจะทาใหปรมาณขยะมลฝอยลดลงไดแลว ยงทาใหวสดบางชนดททงแลวสามารถนากลบมาใชเปนประโยชนทาใหเกดประสทธภาพสงสด

- การใชอาคารสถานทและอปกรณ ตองมความเพยงพอสาหรบรองรบปรมาณขยะมลฝอยทเกดขน รวมถงการจดสรรสถานทเพอดาเนนการดานการกาจดขยะมลฝอยตองไดมาตรฐาน อาจตองมการลงทนดานงบประมาณในดานสถานท ตลอดจนอปกรณ เทคโนโลยทเกยวของ เพอใหการดาเนนงานในการกาจดขยะมลฝอยทาไดอยางเหมาะสมและไดมาตรฐาน

- การประสานความรวมมอจากทกฝาย เพอเพมประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอย ตองมการวางมาตรการและการวางแผนวางแผนลดอตราการเกดขยะมลฝอยใหไดนอยกวา 1 กโลกรม/คน/วน และตองลดปรมาณขยะมลฝอย ทจะตองนาไปกาจดใหไดประมาณรอยละ 15 และรณรงคใหทกฝายเขามามสวนรวม โดยเฉพาะผกาหนดทศทางขององคกรทเปนผกาหนดนโยบาย ควรสนบสนนการลดปรมาณขยะมลฝอยตงแตแหลงกาเนด การนานโยบายการบรหารจดการขยะมลฝอยไปใชแกปญหาใหบงเกดผลสาเรจ จะตองเนนเรองของการจงใจและการใชภาวะผนาทเหมาะสม โดยตองรบฟงความคดเหนจากทกสวนงานตลอดจนนกศกษา และผปฏบตตองสามารถเขาไปมสวนรวมเกยวของในการกาหนดหรอวางกรอบนโยบาย

5.3 ขอเสนอแนะ

5.3.1 แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร มขอเสนอแนะแนวทางในการแกปญหาขยะมลฝอยดงน

(1) ควรมความชดเจนในการสงเสรมการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยในทกระดบชนและทกฝายทเกยวของ รวมถงควรเปดโอกาสใหประชาชนใกลเคยงเขามามสวนรวมในโครงการตางๆของสถาบน เพอใหเกดกระบวนการรบรรวมกนของปญหา ตลอดจนการจดกจกรรมรณรงค การสรางแรงจงใจ เชน การใหรางวลแกผรวมกจกรรม เพอใหการดาเนนการในกจกรรมตางๆบรรลตามวตถประสงคทวางไว

88

(2) การใหความรดานวชาการควรเนนใหความรแก นกศกษา ตลอดจนบคคลทวไป ในเรองของการจดการขยะมลฝอย อยางมประสทธภาพ การลดขยะมลฝอยทแหลงกาเนด รวมทงสนบสนนและสงเสรมการศกษาวจยเพอพฒนาเทคโนโลยใหมๆในการจดการขยะมลฝอย

โดยสรปแลว ขยะมลฝอยเปนปญหาทมผลกระทบกบทกฝาย ดงนน ความรวมมอจากทกฝาย ในการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธ สามารถทาใหการแกไขปญหาขยะมลฝอยเกดประสทธภาพมากขน และเกดประโยชนสงสด

5.3.2 ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาครงตอไป

จากการศกษาแนวทางการจดการมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรกรงเทพมหานคร ครงนเปนแนวทางหนงทใชประกอบการตดสนใจในการปรบปรงแนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมของสถาบนบนฑตพฒนบรหารศาสตรเทานน เพอการศกษา และวเคราะหผลทแมนยามากขน และเพอใหแนวทางการบรหารจดการเปนไปอยางเหมาะสมยงขน ในการศกษาครงตอไป ควรมการนาปจจยเชงปรมาณ นโยบายทใชในการดาเนนงาน คณภาพของผบรหาร รวมถงระยะเวลาการดาเนนการ เปนตนเขามาพจารณาประกอบการศกษา เพอใหผลการศกษาไดมความถกตอง สามารถนาผลทไดไปใชในการตดสนใจปรบปรงแนวทางการจดการขยะมลฝอยทมประสทธภาพสงสด

89

เรอง แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

วตถประสงค 1) ศกษาสภาพปจจบนของการจดการขยะมลฝอยภายในสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

วตถประสงค 2) ศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร

วตถประสงค 3) ศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมสาหรบสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ผลการศกษา - ปรมาณของขยะมลฝอยทเกดขนเฉลย ประมาณวนละ 500-1,000 กโลกรม - ปรมาณถงขยะมไมเพยงพอตอการ รองรบขยะ - จดรวบรวมขยะมลฝอยมเพยง 2 จด คอบรเวณอาคารจอดรถ และหลงอาคารอเนกประสงค - สานกงานเขตบงกมทาหนาทจดการเกบขนขยะมลฝอยเพยงหนวยงานเดยว

ผลการศกษา - สนบสนนใหมการปลกฝ ง ทศนคต รวมถงการประชาสมพนธอยางตอเนอง - การจดทาแผนการจดการขยะมลฝอย ทงในระยะสนและระยะยาว - เพมปรมาณถงขยะและแยกประเภทของถงขยะ กอนนาไปทง - การกอสรางสถานทกาจดขยะมลฝอยใหไดมาตรฐานและมประสทธภาพ

ผลการศกษา - ตองใชจานวนคนงานมากในการขนยายขยะมลฝอยจากสถานทหนงไปอกสถานทหนง - ขาดแนวทางปฏบตทชดเจนในการดาเนนงาน และบคลากรระดบปฏบต ทมความรความชานาญ - ความรวมมอจากผบรหาร เจาหนาท และนกศกษายงมนอย

สรปผลการศกษา - มาตรการในการบรหารจดการขยะมลฝอยทมประสทธภาพจะตองมงสรางจตสานกในการจดการขยะมลฝอยอยางถกวธ - แนวทางในการบรหารจดการขยะมลฝอยทมประสทธภาพในอนาคตนน สามารถสรปแนวทางการจดการเปนประเดนตางๆ

การใหการศกษาบคคลากร มความสาคญมาก เพราะการทบคลากรทมความเกยวของและนกศกษาทมจตสานก ความรความเขาใจในการบรหารจดการขยะมลฝอย สามารถทาใหการก า จดขยะมลฝอยจะเปนไปอย างมประสทธภาพ

นโยบาย มาตรการ และแผนการจดการขยะมลฝอยตองมความชดเจน การใชอาคารสถานทและอปกรณ ตองมความเพยงพอสาหรบรองรบปรมาณ

ขยะมลฝอย การประสานความรวมมอจากทกฝาย

ขอเสนอแนะ สงเสรมการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยในทกระดบชนและทกฝายทเกยวของ เนนใหความรแก นกศกษา ตลอดจนบคคลทวไป ในเรองของการจดการขยะมลฝอย อยางม

ประสทธภาพ สนบสนนและสงเสรมการศกษาวจยเพอพฒนาเทคโนโลยใหมๆในการจดการขยะมลฝอย

สรปผลการศกษา

90

บรรณานกรม

91

บรรณานกรม กรมควบคมมลพษ. ม.ป.ป. ความรเบองตนในการปองกนมลพษ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ม.ป.ท. กรมควบคมมลพษ. 2536. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย พ.ศ. 2535. กรงเทพฯ. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม. กรมควบคมมลพษ. 2537. รายงานฉบบสมบรณ การศกษาเปรยบเทยบความเหมาะสมของวธการ กาจดมลฝอย. เลมท 2. กรงเทพฯ: ม.ป.ท. กรมควบคมมลพษ. 2544. เกณฑ มาตรฐาน และแนวทางการจดการขยะมลฝอยชมชน.

พมพครงท 5. กรงเทพฯ. โรงพมพครสภาลาดพราว. กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. 2537. พระราชบญญตสงเสรม และรกษาคณภาพสงแวดลอม แหงชาต พ.ศ.2535 และกฎหมายทเกยวของ (2535, เมษายน ). ราชกจจานเบกษา.

เลม 109 ตอนท 37. กรงเทพฯ: กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม วเคราะหนโยบายและแผนกองวชาการและแผนงาน.

จรณยา หวงเลศตระกล. 2541. แนวทางการใชเครองมอทางเศรษฐศาสตร ในการจดการมลฝอย กรณศกษา กรงเทพมหานคร. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต. สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

จรรยพร จจวบโชค. 2547. การบรหารจดการขยะมลฝอยของสานกงานรกษาความสะอาด กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

ฉววรรณ ชนอรณชย. 2543. ขยะมลฝอยในกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: สานกวจย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ธวช กลอมแกว. 2546. การจดการปญหาขยะของชมชนเมองมาบตาพด. ปรญญาหลกสตร ปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต วทยาลยการบรหารรฐกจ. มหาวทยาลยบรพา.

ฐานเศรษฐกจ. 2551. (15-18 มถนายน). เปดแนวคด CRS กาจดขยะจากพนธมตร ReUse Bottle Campaign ฉบบท 2331. พ.ศ. 2551

92

นพรตน ใจผอง. 2544. การจดการขยะมลฝอยในแหลงนนทนาการ ประเภทสวนสตว. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกรก.

นตยา วบลยเสข. 2546. การกาจดขยะมลฝอยของผทอาศยในชมชนสถาบนราชประชาสมาสย. ปรญญาหลกสตรปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต วทยาลยการบรหาร รฐกจ มหาวทยาลยบรพา.

พชร หอวจตร. 2541. การจดการขยะมลฝอย. พมพครงท 5. ขอนแกน คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

ศนยสารสนเทศ ราชบณฑตยสถาน. 2542. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน. คนวนท 15 มนาคม 2551 จาก http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp

วรช ชมชน. 2537. พฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในเขตเทศบาลนครปฐม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. มหาวทยาลยมหดล.

ศกดววธน พระเดชพงษ. 2541. การนานโยบายไปปฏบต: ศกษาเฉพาะกรณโครงการแยกมลฝอยกอนนาทง สานกงานเขตลาดพราว กรงเทพฯ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขารฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง.

ศศมา อาภาภรมย. 2543. การศกษาความเหมาะสมของเทคโนโลยการกาจดขยะมลฝอย ในกรงเทพมหานคร ดวยเตาเผา และ นาพลงงานความรอนไปใชในการผลตกระแสไฟฟา. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการจดการสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ศกดชย อทองทรพย และคณะ. 2543. การประเมนผลสาเรจของโครงการสรางจตสานกในการจดการมลฝอยของประชาชนในชมชนเขตวฒนา กรงเทพฯ. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการจดการภาครฐและเอกชน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ศรศกด จงศร. 2545. การประเมนผลโครงการสงเสรมการลด และแยกมลฝอยอยางมประสทธภาพ. ศกษาเฉพาะกรณ เขตคลองสามวา กรงเทพฯ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขารฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง.

ศภวรรณ นนตตกล. 2546. การจดการของเสยอนตรายจากสถานศกษาระดบอาชวศกษา กรณศกษา วทยาลยเทคนคขอนแกน. วทยานพนธปรญญาสาธารณสขศาสตร มหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.

93

สานกงานสงแวดลอมภาคท 1-4. 2541. การจดการมลฝอยและนาเสย โครงการสงเสรม

ประสทธภาพการดาเนนการจดการสงแวดลอมระดบจงหวด (ระยะท 2). กรงเทพฯ. สานกงานสงแวดลอมภาคท 1-4 สานกงานนโยบายและแผนสงแวดลอม กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม.

สานกรกษาความสะอาด. 2542. ของเสยอนตราย. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: ม.ป.ท. สานกรกษาความสะอาด. 2544. แนวทางวาดวยการจดการมลฝอยตดเชอจากสถานพยาบาล ใน

เขตกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: ม.ป.ท. สานกรกษาความสะอาด. 2545. รายงานสถานการณคณภาพสงแวดลอม. กรงเทพฯ: ม.ป.ท. สธรา ตลยะเสถยร และคณะ. 2544. มลพษสงแวดลอม(ปญหาสงคมไทย) กรงเทพฯ: รวมสาสน.

94

ภาคผนวก

95

ภาคผนวก ก แบบสารวจขอมลการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

96

ภาคผนวก ก แบบสารวจขอมลการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ชอผใหขอมล ......................................................ตาแหนง ………………………………………… หนวยงาน/สงกด …………………………………………………………………………………… สถานทตดตอ…………………………………โทรศพท………….……………………………….. ขอมล ณ วนท ………เดอน……………………พ.ศ. …….…. ขอมลการจดการขยะมลฝอย การจดการขยะมลฝอย 1. ระบบรวบรวม 1.1 ปรมาณขยะทเกดขนในพนท……………………ลบ.ม./วนหรอ ……………………ก.ก./วน 1.2 ถงขยะ ถงสาหรบขยะเปยก, ขยะเศษอาหารทยอยสลายได เชน เศษผกผลไม, เศษขนม, ใบไม, กงไม

จานวน ……..ใบ ขนาด………………ลตร สภาพ……………………………………. ถงสาหรบขยะทรไซเคลได เชน กระดาษ, ขวดแกว, กระปองนาอดลม, ขวดพลาสตก, เศษโลหะตางๆ

จานวน ……..ใบ ขนาด………………ลตร สภาพ……………………………………. ถงสาหรบขยะทรไซเคลไมได (ขยะแหงทไมคมคาตอการรไซเคล) เชน ถงหหวพลาสตก, ถงขนม, เปลอกลกอม, ซองบะหมกงสาเรจรป, กระดาษทชช, กลองเครองดม UHT, ภาชนะโฟมใสอาหาร

จานวน ……..ใบ ขนาด………………ลตร สภาพ…………………………. ถงสาหรบขยะอนตราย เชน ถานไฟฉาย, หลอดไฟ, ขวดสเปรย, แบตเตอรโทรศพท

จานวน ……..ใบ ขนาด………………ลตร สภาพ………………………….

97

1.3 ประเภทขยะมลฝอย ขยะมลฝอยเปยก ไดแก เศษอาหาร พช ผก เปลอก ผลไม อนทรยวตถทยอยสลายเนาเปอยงาย มความชนสงและสงกลนเหมนไดรวดเรว รอยละ …… มสดสวนทนาไปหมกปยได……… ขยะมลฝอยแหง ไดแก พวก แกว กระดาษ โลหะ พลาสตก เศษผา กระปอง โฟม ขวด ไม ทสลายยาก ฯลฯ รอยละ …… มสดสวนทนาไป Recycle ได……………………….…………. 1.4 จดรวมขยะมลฝอย จานวน …………จด สภาพโดยรอบ…………………………………………………….. 2. การเกบขน 2.1 มหนวยงาน/องคกร/รบผดชอบเกบขนหรอไม ( ) ไมม ดาเนนการโดย ระบ………………………………………………………………. ( ) ม ระบ ………………………………………………………………………..………… เกบขนโดย (ระบประเภท ขนาด สภาพพาหนะและความถในการเกบขน) …………………………………………………………………………………………………….. 2.2 ปญหาอปสรรคในการเกบขน ระบ…………………….……………………………………... ………………………………………….……………………………………………………....… 3. การกาจดขยะมลฝอย 3.1 ทตง ………………………………………………..……………………………………….. 3.2 ขนาดพนท ………….ไร สถานภาพ (เปนของ)……..…...…………………………………. 3.3 วธการกาจด…………………………………………………………………………………. 3.4 ปญหาอปสรรคในการกาจด………………………………………..………………………. ………………………………………………………………………...…………....……………… 4. อนๆทพบ ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

98

มลพษอน 1. มแหลงมลพษอนอยในพนทหรอไม ( ) ไมม ( ) ม ระบ ……………………………………………….. มการจดการอยางไรบาง…………...…………………………………………………..… ……………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………..……. 2. มแหลงกาเนดมลพษทตงอยภายนอกและสงผลกระทบตอสถานทจดเกบขยะมลฝอยสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ( ) ไมม ( ) ม ระบ ……………………………………………..….. มการดาเนนการปองกนและแกไขอยางไรบาง……………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………แผนการดาเนนงานจดการขยะมลฝอยของหนวยงานรบผดชอบ ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขอมลเพมเตมทจะเปนประโยชนตอการดาเนนงานตอไป ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

***********************

99

ภาคผนวก ข แบบสมภาษณ แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

100

ภาคผนวก ข

หวขอสารนพนธ : แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร แบบสมภาษณ แนวทางการจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ชอผใหสมภาษณ . . ตาแหนง . . สงกด . . วนและเวลาททาการสมภาษณ . ..

1. สถานการจดการขยะมลฝอยปจจบนของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรเปนอยางไร

. .

. .

2. ในฐานะททานเปนผบรหาร / นกวชาการ / ผเชยวชาญ / ผรบผดชอบโดยตรง ในการบรหารจดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ทานมแนวคดในการจดการขยะมลฝอยหรอขอคดเหนเกยวกบประเดนเหลาน อยางไร

2.1 การจดการขยะมลฝอยดวยวธ

- ฝงและกลบอยางถกหลกสขาภบาล . .

. .

. - หมกเพอทาปย . . . .

- เผาแบบถกหลกสขาภบาล . . . .

101

2.2 การลดปรมาณขยะมลฝอยดวยวธ - การลดขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนด . . . .

- การคดแยกขยะมลฝอย . . . .

2.3 การจดการขยะมลฝอยแบบผสมผสาน หมายถง รปแบบการจดการขยะมลฝอย. ทมการนาขยะมลฝอยมาแปรสภาพ และมการนาขยะมลฝอยกลบมาใช . . . .

3. ทานคดวานโยบายการคดแยกขยะมลฝอย ณ แหลงกาเนดของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ชวยแกไขปญหาขยะมลฝอยไดหรอไม เพราะเหตใด และนโยบายดงกลาวประสบความสาเรจเพยงใด

. .

. .

4. ขอมลเปรยบเทยบวธการจดการขยะมลฝอย 4.1 ถาพจารณาจากเกณฑการบรหารจดการ ทานคดวาการจดการขยะมลฝอยดวยวธใด มความ

ยงยากในการบรหารงานนอยทสด เพราะอะไร . . . .

4.2 ถาการพจารณาจากเกณฑจานวน และความรความสามารถของบคลากรทจะนามาใช ทานคดวาการจดการขยะมลฝอย ดวยวธใดเหมาะสมมากทสด เพราะอะไร . . . .

102

4.3 ถาพจารณาจากเกณฑของวสดอปกรณ และเทคโนโลย ทานคดวาการจดการขยะมลฝอย ดวยวธการใดเหมาะสมมากทสด เพราะอะไร . . . .

4.4 ถาพจารณาจากเกณฑของงบประมาณ ทานคดวาการจดการขยะมลฝอยดวยวธใด สนเปลองนอยทสด เพราะอะไร . . . .

4.5 ถาพจารณาจากเกณฑของสงแวดลอม ทานคดวาการจดการขยะมลฝอยดวยวธใด ม

ผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด เพราะอะไร . . . .

4.6 ถาพจารณาจากเกณฑของประสทธภาพ ทานคดวาการจดการขยะมลฝอยดวยวธใด

สามารถลดปรมาณขยะมลฝอยไดมากทสด เพราะอะไร . . . .

4.7 ถาพจารณาจากเกณฑของประสทธผล ทานคดวาการจดการขยะมลฝอยดวยวธใด

สามารถดาเนนการใหแลวเสรจ และใชประโยชนไดมากทสด เพราะอะไร . . . .

5. ขอเสนอแนะอนๆ

. .

. .

. . ขอมลเปรยบเทยบนโยบายของผวาราชการจงหวดกรงเทพ เปนอยางไร

ขอขอบพระคณอยางสงทกรณาใหคาสมภาษณมา ณ โอกาสน

***********************

103

ประวตผวจย ชอ ชอสกล นายธนวา กาญจนพนธ ประวตการศกษา วทยาศาสตรบณฑต (เทคโนโลยอตสาหกรรม) เทคโนโลยการผลต สถาบนราชภฏจนทรเกษม ปทสาเรจการศกษา พ.ศ. 2543 ประสบการณทางาน พ.ศ. 2541- ปจจบน นายชางไฟฟา สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร คลองจน บงกม กรงเทพมหานคร 10240

'W.ft - NIDAlibrary1.nida.ac.th/termpaper6/sd/2551/19413.pdf · 2009. 2. 12. · (3) ABSTRACT Title of Research Paper : Waste Management in National Institute of Development Administration.

Documents