website dearboy3489@hotmail - dwrdivision.dwr.go.th/bmpc/wp-content/uploads/2017/03/Feb60.pdf- 4 - พื้นที่สุดท้าย...

สวสดคะ พบกบ “สาระนารเรองนา” บน website ของกรมทรพยากรนาอกครงนะคะ ซงเรามเรองราวทนาสนใจเกยวกบทรพยากรนาและสงแวดลอม พรอมทงสาระความรตางๆ ทนาสนใจมาฝาก เหมอนเชนเคยคะ ครงนพบกบเรอง เมอนา...คอชวต ถาหากทานผอานมขอเสนอแนะ หรอมเรองราว ทนาสนใจเกยวกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และตองการเผยแพรประชาสมพนธ เพอเปนการสรางองคความรใหกบพวกเราชาว ทน. กสงขอมลมาไดท E – mail Address : [email protected] พบกนใหมคราวหนากบเรองราวด ๆ มสาระเหมอนเชนเคยใน “สาระนารเรองนา” คะ

27 กมภาพนธ 2560

- 2 -

เมอนา....คอชวต จะทาอยางไรกบนา ทามกลางภาวะโลกรอน

ปจจบนนเราจะเหนไดวา ไมวาองคกรใดๆ หรอสอมวลชนแขนงตางๆ ตางกพากนรวมแรงรวมใจใหความสาคญกบเรอง "ภาวะโลกรอน" ทงๆ ทเรองนควรจะเปน ทสนใจของพวกเรากนนานแลว แตคงเปนเพราะวาหลายคนตางคดวา "ภาวะโลกรอน" เปนเรองทไกลตว

นา....ทรพยากรทมคายง

สวนประกอบ 2 ใน 3 ของรางกาย คอ นา และ 3 ใน 4 ของพนโลก คอ นา ดงนน นา จงเปนทรพยากรทมคาและมความสาคญยงตอสงมชวตบนโลก รวมถงมนษย หากโลกของเรามอณหภมทรอนมากขน สงทตามมา กคอ ภยแหงความแหงแลง ดงนน เราควรหาวธการ หรอแนวทางการแกไขไมใหเกดภาวะดงกลาวเกดขน

เมอป ๒๕๓๒ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ไดพระราชทานพระราชดารสเกยวกบการเปลยนแปลงของโลกและภาวะขาดนาของประเทศไทยวา

"...นาในประเทศไทยทไหลเวยนนน ยงมอย เพยงแตตองบรหารใหด ถาบรหารใหดแลว มเหลอเฟอ มตวเลขแลว ไปแยกแยะตวเลข เหมอนทไดแยกแยะตวเลขของคารบอน นานนนะ ในโลกมมาก แลวทใชจรงๆ มนเปนเศษหนงสวนหมนของนาทมอย อาจไมถง กตองบรหารใหดเทานนเอง..."

จะเหนไดวา พระองคทรงใหความสาคญกบการบรหารจดการทรพยากรนาเปนอยางยง เพราะนาถอวาเปนทรพยากรหลกในการดารงชวตของสงมชวตบนโลก นาเปนตวประสานใหเกดความสมดลขนบนโลก เมอมนา กจะมปาไมทอดมสมบรณ เมอปาไมอดมสมบรณเรากสามารถดารงชวตอยไดตามไปดวย เพราะสายนาทไหลจากยอดเขาจนสดปลายทางลงสทะเลนน ไดหลอเลยงชวตของพวกเราทกคนมานานแสนนาน

- 3 -

ทาอยางไรเพอใหเรามนาใชอยางยาวนานทามกลางภาวะโลกรอน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ทรงแนะนาเรองการบรหารจดการนาเพอกกเกบนา กนภยแลง และการเกบนาเพอปองกนปญหานาทวม โดยจะแบงพนทเปน ๔ สวน พนทสวนแรก คอ สวนยอดเขาลงมาส กลางเขา จะเปนพนทอนรกษ คอ อนรกษนาและเพมความชมชนใหดน โดยการสรางฝายตนนาลาธาร เพอชวยชะลอความเรวของนา ปองกนการชะลางพงทลายของหนาดน และทสาคญ เมอผนดนชมชนแลว พชพนธตนไมตางๆ กจะเจรญเตบโต ไดอยางสมบรณ อนมพนทตวอยางไดแก ศนยศกษาพฒนาหวยฮองไครฯ อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ทสรางฝายชะลอนา (Check dam) โดยผลทไดนน คอพนทปาในบรเวณดงกลาวมความชมชนขน หรอโครงการ ๘๐ พรรษา ๘๘๐ ฝาย อนทรสรางถวายในหลวง ทบรษทปนซเมนตนครหลวงรวมกบมลนธชยพฒนา จดสรางฝายตามพนทตางๆ อกดวย จากผลทไดนน ทาใหทกวนน ประชาชนและหนวยงานตางๆ เหนประโยชนของฝายชะลอนาและไดชวยกนทาฝายชะลอนากนมากขน

พนททสอง คอ กลางเขาลงมาถงเชงเขา จะเปนเขตปาเศรษฐกจ เพอปลกตนไมเศรษฐกจหรอพชพนธทสามารถใชประโยชนได เชน ไมทสาหรบใชเปนเชอเพลง ไมใชสอยสาหรบกอสราง และผลไมตางๆ ทเหมาะกบดนบรเวณนน ททรงเรยกวาไม ๓ อยาง ประโยชน ๔ อยาง ซงประโยชนท ๔ คอ ชวยอนรกษดนและตนนาลาธาร ทรงแนะนาใหสรางอางเกบนาขนาดเลกบนกลางเขาเพอกกเกบนาทไหลลงมาจากบนเขา เพอใหพนดนบรเวณเพาะปลกมความชมชนและปองกน หรอบรรเทาในชวงทขาดนา

พนทสวนทสาม จะเปนพนทไรนา ทรงใหสรางเขอนเพอรองรบนาฝนทตกใหมและนาทไหลมาจากยอดเขา เพอเปนนาสารองสาหรบการปลกขาว หรอพชพนธตางๆ การสรางเขอนเกบนานยงเปนการใชทรพยากรนา อยางคมคา เพราะเปนการไมปลอยใหนาดไหลลงคลอง หรอทะเลโดยเปลาประโยชน ยกตวอยาง โครงการสระเกบนาพระราม ๙ อนเนองมาจากพระราชดาร และ เขอนปาสกชลสทธ ทนอกจากจะทาหนาทเกบสารองนาแลว ยงทาหนาทปองกนไมใหเกดนาทวมในบรเวณ หรอจงหวดใกลเคยงอกดวย นอกจากน ยงทรงแนะนาใหเกษตรกรทมทดนไมมากใหทาการเกษตรแบบทฤษฎใหม ซงเปนการใชประโยชนของทดนใหเกดประโยชนอยางสงสด ควบคไปกบการบรหารจดการนาใหพอเพยงและสมดลกบพชทปลก

- 4 -

พนทสดทาย จากพนททกลาวมาทงสามสวน ตงแตยอดเขาลงสพนทราบ จะเหนไดวาทรพยากรนาถกเราใชกนอยางมากมายมหาศาล ไมวาจะเปนเพอการเกษตร หรอเพอใชบรโภค ซงสงทตามมาจากการใช คอ นาทไมสามารถใชการใดๆ ไดอก หรอทเราเรยกกนวา นาเสย ดวยเหตน พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 จงทรงคดหา แนวทางการบาบดนาเสยใหกลบสภาพเปนนาดโดยวธธรรมชาต กอนทจะปลอยลงสทะเล ในวนน ทรงทาใหเหน เปนตวอยางทโครงการศกษาวจยและพฒนาสงแวดลอมแหลมผกเบยอนเนองมาจากพระราชดาร เปนพนทเพอใชเปนการศกษาวธการบาบดนาเสยกอนปลอยลงสทองทะเล ดวยระบบบอบาบดนาเสยและวชพชบาบด โดยใชพชนาและธรรมชาต เชน สายลม แสงแดด ออกซเจน เปนตวบาบด ซงไดผลดเปนทนาพอใจเปนอยางมาก และสามารถขยายผลการดาเนนงานในลกษณะคลายคลงกนไปยงพนทอนๆ ไดอกดวย

นอกจากการจดสรรพนท ตางๆ เพอเปนการอนรกษ นาแลว พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ยงพระราชทานฝนหลวง เพอดบความแหงแลงและเพมความชมชนใหผนดนทประชาชนตามจงหวดตางๆ ประสบกบภยแลง จนไมสามารถเพาะปลกพชพนธตางๆ เพอหาเลยงชพได จนทาใหเกดภาวะขาดแคลนอาหารและนาดมเพอประทงชวต เพราะฉะนน นาจากฝนหลวง นอกจากจะเปนการดบ ความแหงแลงของผนดนแลว นาจากฝนเมดนยงดบความทกขยากของประชาชนไดอกดวย

หนวยเลกๆ อยาง "เรา" กสามารถรกษานาได

ในปจจบนน เมอเรามองไปทางไหน หรอวาภาคสวนใดๆ ไมวาจะภาคอตสาหกรรม เทคโนโลย การเกษตร หรอวาแมแตตวของเราเอง ตางกใชทรพยากรนากนอยางฟมเฟอย ขาดการยบยงชงใจในการใชนา เพราะตางคดวานา ไมมวนจะหมดจากโลก แตในความจรงแลวเราควรจะเรมตระหนกตงแตวนนวา ทรพยากรนาทพวกเราเฝาคดกนวาไมมวนจะหมดไปนน กาลงอยในภาวะวกฤต กาลงขาดแคลน เพราะฉะนน เราควรจะเรมตนกนรกษานาทมอยใหเราและคนรนตอไปไดใชกน การรกษานานนทาไดไมยาก นนคอ เราควรคดอยเสมอวา สภาวการณของนาตอนนอย ในภาวะทกาลงจะขาดแคลนนาจงถอวาเปนทรพยากรทมคณคาทสด เราตองใชอยางรคณคาและประหยดใหมาก รจกการหมนเวยนการใชนาใหเกดประโยชน เชน นาทเหลอจากการซกลาง กสามารถนามารดนาตนไมไดอก นอกจากจะเปนการไมทงนาใหเปลาประโยชนแลว ยงเปนการประหยดเงนคานาอกดวย

- 5 -

http://www.chaipat.or.th

สาหรบองคกร หรอหนวยงานใหญๆ นน กควรทจะคดหาทางหาวธรกษานาอยางถกวธและถกจด นนคอ จะตองหาทางรกษาจดกาเนดของนากอนเปนอนดบแรก คอ ใหความสาคญกบตนไมและปาเขา เพราะหากตนนา ถกทาลายลง สายธารทเคยมกคงจะหดหายไปดวย ควรหาทางหยดยงการตดไมทาลายปา ดงพระราชดารสของสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ เมอวนท 12 สงหาคม 2550 วา

"... ขาพเจาขอรองเรองการตดปา ไดขอรองทานนายกฯ ไปแลววา มกฎหมายใด มวธใด ทจะรกษาปา เพราะวา ไมแตละตน ถาเปนพนธไมใหญจะเกบนาจดไวจานวนมากมาย และปลอยออกมาเปนลาธาร และปลอยออกมาเปนแมนา และอกอยางทขาพเจาอยากจะขอรองพวกทาน เพราะขาพเจาเปนพระราชนมาตงแตอาย 17 กวาๆ กอน 18 ไมกเดอน จนถง 75 ยงขอรองอะไรไมเคยสาเรจสกอยาง ไมมผลอะไรเลย เรองตนไมเนย เตนอยตลอด กไมมผลสาเรจ แอบตดทางการกไมมกฎหมายอะไร หรอมาตรการทจะดแลรกษาปาเพอเกบนาจดไว..."

จากพระราชดารสดงกลาว เหนไดอยางชดเจนวา สมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ ทรงใหความเปนหวงและตระหนกถงปญหาทจะเกดขนมานานแลว แตไมวาจะมพระราชดารสอยางไร กเหมอนวาผลทเกดขนนนกเปนเชนเดม เพราะเรายงไมเหนถงความสาคญของนาและคดแตเพยงวาทรพยากรนาไมมวนจะเหอดแหงจากประเทศไทย ตางคดวาไมใชหนาทของตน คาดหวงใหองคกร หรอหนวยงานเปนผจดการ แตความจรงแลว หนวยเลกๆ อยางเรา หรอหนวยงานใหญๆ กสามารถชวยกนรกษานาไดเชนกน

แตสงทเรากาลงประสบอย ณ วนน ไดชใหเหนวา ปญหาททงสองพระองคทรงเปนหวงนน เรมเกดขนใหเหนมากขนเรอยๆ เพราะฉะนนเราควรทจะเรมรวมมอรวมใจกนรรกษนากนตงแตวนน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเคยเปรยบวา นา คอ ชวต แลวชวตของเราจะเปนเชนไร หากในอนาคต ทใกลจะถงน เราไมมนาเพอบรโภคและอปโภค เพราะฉะนน นบตงแตวนน เราทกคนควรรวมมอรวมใจชวยกนรกษานา ไมใชเพอใครทไหน แตเพอโลกทเราอาศยอย เพอตวเราและลกหลานของเรา นนเอง