Vol. IV-2 / November 2013 · 5 Fukur ō (Antonella Filippi) The only regional haiku organisation in Italy the Whirligig editors are aware of, is Cascina Macondo in the Turin area

1

Vol. IV-2 / November 2013

’t schrijverke

2

Colofon/Colophon Redactie/Editors Max Verhart, Klaus-Dieter Wirth, Norman Darlington en/and Marlène Buitelaar. Kosten/Prices Abonnement per jaar/ Los nummer/ Annual subscription Single copy Binnen Nederland /Within Netherlands: € 19,50 € 10,00 Elders in Europa/Elsewhere in Europe: € 23,50 € 13,50 Buiten Europa/Outside Europe: € 27,50 ($38.00) € 15,00 (US $20.00) Prijzen inclusief verzending. / Prices include postage. Betalingen/Payments * Abonnees in de Eurozone betalen per bank (IBAN NL 22 RABO 0154727075, t.n.v. Max Verhart, ’s-

Hertogenbosch). Abonnees elders betalen via PayPal ([email protected]) of in contanten over de post.

* Subscribers in the Eurozone can pay by bank transfer (using IBAN NL 22 RABO 0154727075 to the name of Max Verhart, ‘s-Hertogenbosch, Netherlands). Subscribers elsewhere can pay by PayPal ([email protected]) or with cash by mail.

Inzendingen/Submissions * Inzendingen kunnen op elk moment worden gedaan. Nederlandse inzendingen liefst met Engelse

vertaling. Over ongevraagde inzendingen wordt niet gecorrespondeerd. Inzenders die geen abonnee zijn, verplichten zich om bij publicatie van hun werk tenminste één exemplaar af te nemen van het desbetreffende nummer tegen de losse nummerprijs.

* Submissions can be made at any time. No correspondence will be entered into concerning unsolicited submissions. Should their work be accepted, submitters who are not subscribers commit themselves to buying at least one copy of the issue in question for the single copy price.

Copyright en overname/Copyright and reproduction * Het copyright van teksten en vertalingen berust bij de auteurs en vertalers. Zonder schriftelijke

toestemming van auteur en/of vertaler is geen overname toegestaan. * Copyright of texts and translations remains with the authors and translators. No reproduction is

allowed without written consent by the author and/or translator. Adres voor inzendingen en abonnementen / Address for submissions and subscriptions: Per/By email: [email protected] Per post/By mail: Whirligig p.a. Max Verhart Meester Spoermekerlaan 30 NL-5237 JZ Den Bosch Netherlands

WHIRLIGIG: ISSN: 2210-4593

3

Inhoud/Content Dichters/Poets Fukurō (Antonella Filippi) 5 Marianne Kiauta 9 Wally Swist 13 Clara Timmermans 14 Gerrit Wassing 18 Klaus-Dieter Wirth 22

Haibun Jim Kacian 28 Angelee Deodhar 29 Johannes Manjrekar 30

Gedichten/Poems 31-32 Haiga

Kuniharu Shimizu 33-35

Schatkamer/Treasury 36-37

Regio/Region Kroatië / Croatia 38-62

Nieuw/New 63-69

Bronnen/Sources 70-71

Index 72

4

5

Fukurō (Antonella Filippi)

The only regional haiku organisation in Italy the Whirligig editors are aware of, is Cascina Macondo in the Turin area - which can even be considered as a national haiku association. One of its members is Antonella Filippi. In 2010, she published a haiku collection in four languages titled Rosa d’autunno / Autumn Rose under the Japanese pen name of Fukurō (owl). Its well balanced structure was briefly noted in the book’s description in Whirligig (November 2010). The selection below was picked from that book - ignoring that structure. De enige regionale haikuvereniging in Italië die de Whirligig- redactie bekend is, is Cascina Macondo in de regio Turijn - die zelfs beschouwd kan worden als lande-lijke organisatie. Eén van de leden is Antonella Filippi. Onder het Japanse pseudo-niem Fukurō (Uil) publiceerde ze in 2010 in vier talen de haikubundel Rosa d’autunno / Autumn Rose. De uitgebalanceerde opbouw ervan werd kort omschre-ven in het signalement van de bundel in Whirligig (november 2010). Onderstaande gedichten komen uit die bundel – met verontachtzaming van die opbouw.

nòia profonda – al tàvolo in cucina

voci di estranei deep boredom – diepe verveling – at the table in the kitchen aan de keukentafel voices of strangers stemmen van vreemden

stagno ghiacciato – il canneto mórmora

paròle bianche frozen pond bevroren vijver the reed-thicket whispers de rietkraag fluistert white words witte woorden

6

antiche rovine la mia ombra che passa

le rènde vive ancient ruins oeroude ruïnes my passing shadow mijn voorbijgaande schaduw brings them alive brengt ze tot leven

aspetto l’alba – beata solitùdine –

ìo e un gatto waiting for the dawn wachten op de dageraad – blissful solitude - – zalige eenzaamheid – I and a cat ik en een poes

mi sveglio e pènso ho avuto 16 anni l’èco di un tuòno

I wake up thinking ik word wakker I was sixteen en denk dat ik zestien was the echo of thunder onweer echoot na

galle di quèrcia – prima che me ne accòrga

l’autunno arriva oak galls – eikengallen – before I realize it voor ik het in de gaten heb autumn is here is het weer herfst

7

scende la neve anche il filo spinato

sembra bèllo the snow falls sneeuw daalt neer the barbed wire too ook het prikkeldraad seems lovely lijkt lieflijk

sole invernale I sottili rimpianti

sciòlti nel vino wintry sun winterzon subtle regrets zeurend berouw melted in wine in de wijn vervlogen

cade la neve – ancora non vuòl cadere

quella fòglia falling snow – vallende sneeuw – still that leaf toch wil dat blaadje doesn't want to fall maar niet vallen

un filo d’èrba tenuto tra dùe dita

il mìo fischietto blade of grass een grasspriet held between two fingers tussen twee vingers my whistle mijn fluitje

8

polle sorgive – le ombre degli àlberi

dentro il mìo tè spring waters – bronwateren – shadows of trees de schaduw van bomen in my tea in mijn thee

ròsa d’autunno – il vènto apre sentièri

nell’èrba secca autumn rose herfstroos – wind opening paths de wind opent paden through dry grass door het dorre gras

sìbili e fruscìi il vènto autunnale accòrda le fòglie

hiss and whoosh gesis en geruis the autumn wind de herfstwind stemt tunes the leaves de bladeren

camino acceso – più calda è la lana

che nònna fila flames in the fireplace haardvlammen – a warmer wool nog warmer is de wol grandma spins die oma spint Note: The spelling is according to the source, though Italian normally is written without accents..

9

Marianne Kiauta Marianne Kiauta was als entomoloog gespecialiseerd in libellen. Ze heeft nog steeds een aandeel in de uitgave van twee tijdschriften op dat vakgebied. Het is dan ook onweerstaanbaar om te zeggen dat zij en libellen een blikveld van wel 360 graden gemeen hebben: haar haiku bestrijken de wereld rondom haar. Inmiddels is ze met pensioen en runt ze met haar man een ‘opvanghuis’ voor gedomesticeerde dieren. Ze publiceerde haar haiku allereerst in het Nederlands, maar ook in vertaling in onder meer Duitse, Engelse, Japanse en Sloveense uitgaven. Whirligig maakte een keuze uit haar tweetalige bundel (Engels en Sloveens) Prvi Žafran / The First Crocus, uitgegeven in 2000. De Engelse versies daarin kwamen toen tot stand met hulp van David Cobb (met wie ze ook kettinggedichten placht te schrijven) en Patricia Moot. Van één gedicht (heeling in the wind) is op verzoek van de auteur de regelvolgorde gewijzigd. De Nederlandse versies zijn voor deze publicaties in overleg tussen auteur en redactie deels herschreven. As an entomologist Marianne Kiauta specialized in dragonflies. She still plays an active part in the publication of two journals in that field. Hence it’s irresistible to say that she and dragonflies share a perspective of 360 degrees: her haiku cover the world all around her. Now she is retired and, with her husband, runs a relief center for domestic animals. She published her haiku primarily in Dutch, but in translation also in, among others, German, English and Slovenian publications. Whirligig has made a selection from her bilingual volume (English and Slovenian) Prvi Žafran / The First Crocus, published in 2000. The English versions were then realized with the assistance of David Cobb (with whom she also used to compose linked poems) and Patricia Moot. At the author’s request the line order has been changed in one of the poems (heeling in the wind). For this publication the Dutch versions have been rewritten in consultation with the author. birds practising scales vogelstemoefeningen a glimpse of blooming catkins een glimp van bloeiende katjes through fogginess door mistflarden heen heeling in the wind schuin in de wind two butterflies on my knee twee vlinders op mijn knie ready to sail met volle zeilen

10

leaving the swamp het zompig moeras how ardent its farewell hoe innig het afscheid neemt to my rubber boots van mijn lieslaarzen look, that elephant kijk, die olifant changing into two dogs! verandert in twee hondjes! clouds in the wind wolken in de wind whipped cream het slagroomtoefje on top of the fruit salad op de vruchtensalade the Alps in May Alpentop in mei the lime tree buzzes de linde zoemt rustling in the ivy in de klimop ritselen summer secrets zomergeheimen damselflies dancing juffertjes dansen above the rippling water – over het rimpelend water – fingers on koto-strings vingers op kotosnaren telephoning bellend boven by the raised bonnet: de geopende motorkap: what is the next step? ja, en wat nu?

11

a pan of pegs een oleander on the stove in the garden op het fornuis in de tuin and an oleander en een pan knijpers in a distant land in een ver land – hands are searching the sky handen zoeken in de lucht for the right word naar het juiste woord uninsured driver huilend in de berm crying at the roadside zijn gezicht op “niet verzekerd” and melons everywhere en overal meloenen painstakingly uiterst zorgvuldig he puts down his piece of cardboard legt hij zijn stuk karton neer the homeless man de dakloze safely wrapped up veilig omhuld in her favourite perfume door haar eigen parfum at job interview op sollicitatie this gentleman’s coat zo’n herenmantel radiates pomposity straalt gewichtigheid uit even the lining zelfs de voering

12

two pairs of shoes twee paar schoenen stamp the cold into the ground stampen de kou de grond in at the bus stop bij de bushalte my father’s cup mijn vaders kopje in shatters on the kitchen floor in scherven op de keukenvloer still warm nog warm warm southerly wind warme zuidenwind just a few withered oak leaves slechts wat dor eikenblad venture onto the ice waagt zich op het ijs

13

Wally Swist (USA) Wally Swist was a featured poet in the last issue of Whirligig. As is usual in the dichters/poets section, the selected poems had been previously published. Previously unpublished poems are normally considered for the gedichten/poems section. However, if the new work merits at least a full page… Wally Swist stond al als prominent in het vorige nummer van Whirligig. Zoals gebruikelijk in de dichters/poets afdeling ging het om eerder gepubliceerd werk. Doorgaans worden niet eerder gepubliceerde gedichten beoordeeld voor de gedichten/poems afdeling. Maar als het nieuwe werk tenminste een hele pagina verdient… November morning— novemberochtend – sunlight filters through planks zonlicht filtert door het hout of the wall of the barn van de wand van de schuur winter thunderstorm— winteronweer – barnyard motion detectors op het boerenerf springen going off and on detectoren aan en uit stiff November wind— harde novemberwind – pastel-colored prayer flags gebedsvlaggen in pasteltinten thawing in the sun ontdooien in de zon the length of the day— zo lang als de dag – gossamer webs glisten herfstdraden glinsteren in the windy cedar in de ceder in de wind

14

Clara Timmermans ‘Ze heeft het niet van een vreemde’ luidt een Nederlandse zegswijze die zeker van toepassing is op het talent van Clara Timmermans. Ze is namelijk een dochter van de Vlaamse schrijver Felix Timmermans (1886-1947), wiens werk nog altijd gelezen wordt. Eén van haar bekendse haiku’s – niet opgenomen in de bundels waaruit onderstaande keuze afkomstig is – verwijst trouwens met eerbied naar haar vaders ‘schrijfpen’. Clara behoort tot de vroege schrijvers van haiku in het Nederlandse taalgebied en haar werk is nog sterk geënt op de klassieke Japanse haikutraditie, maar voegt daar toch een onmiskenbaar Vlaams/Nederlandse smaak aan toe. Er is dus iets overgenomen (adopted) uit de Japanse cultuur, maar ook aangepast (adapted) aan een persoonlijke poëtica. Onderstaande keuze komt uit haar bundels Een papieren parasol (1980) en Langs de waterkant (1986). ‘She doesn’t have it from a stranger.’ So says a Dutch expression, and it certainly applies to Clara Timmermans’ talent. For she is a daughter of the Flemish author Felix Timmermans (1886-1947), whose work continues to be read. In fact, one of her best known haiku – not included in the volumes from which the selection below stems – respectfully refers to her father’s ‘writing pen’. Clara is one of the early haiku poets in the Dutch-language area and her work is still largely grafted on the classical Japanese haiku tradition, but adds an unmistakable Flemish/Dutch flavor to it. So something has been adopted from Japanese culture, which has also been adapted to a personal poetics. The selection below was gathered from her volumes Een papieren parasol (A paper parasol - 1980) and Langs de waterkant (Along the waterfront - 1986). Mijn kastanjelaar! My chestnut tree! Voor het raam schildert hij de In front of the window it paints vier jaargetijden. the four seasons. Het voorjaar stippelt Springtime speckles met honderd tinten groen a springscape in a hundred een lentelandschap. shades of green.

15

Een kraai stapt door ’t veld A crow walks the field met de zelfgenoegzaamheid with the self-satisfaction van een rentenier. of a pensioner. Het water ebt weg: The water ebbs away: op het strand het portret van on the shore the sea’s portrait, de zee, vol rimpels. all wrinkled. Zo traag zeurt het lied Bobbin lace workers – van de kanthaaksters, zo vlug how slowly their song whines, gaan haar vingeren. how fast their fingers go. Toch nog één vreugde. Yet one joy still. Mijn savooien zijn mislukt. My savoys are a failure. De koolwitjes niet. But not the cabbage whites. Gele duinbloempjes Yellow dune flowers mengen een vleugje anijs mixing a hint of aniseed tussen de zeelucht. through the sea scent. Te koop: dit huisje For sale: this cottage met een geschenkverpakking gift-wrapped van wilde wingerd. in Virginia creeper.

16

Met vele bezems With many brooms vegen de kale bomen the bare trees sweep de lage wolken. the low clouds. Te pas, te onpas Fittingly or not, zingt ze met een klare stem with a clear voice she sings zomaar voor zich uit. just like that. Nu moeder dood is, Now that mother is dead draag ik haar erfjuwelen I wear her heirloom jewelry en haar gebaren. and her gestures. Verwaaide bloesems Windblown blossoms kleven aan mijn kale ruit stick to my bare window een kanten gordijn. a curtain of lace. Na zomerregen After summer rain hangt geur van wilde selder wild celery scent floats where waar de moestuin was. the vegetables grew. De zomerhitte, The summer heat, zelfs mijn nieuwsgierige buur even my nosy neighbour houdt de luiken dicht. keeps the shutters closed.

17

Mijn boomgaard is kaal; My orchard is bare; maar de appelgeur is in but the scent of apples has come huis komen wonen. to live in the house. Op mijn aquarel On my watercolor in aarzelende herfstkleur in reluctant autumn colors valt een vuurrood blad. a crimson leaf falls. Een kraagje van sneeuw A collar of snow geeft mijn schrale winterjas making my poor winter coat wat meer allure. a bit more stylish.

18

Gerrit Wassing

Toen Gerrit Wassing in 1995 Een handvol leegte publiceerde, zijn eerste haikubundel, woonde hij op Ameland, een eiland aan de Waddenzee. Voordien had hij haiku gepubliceerd in Kortheidshalve, het tijdschrift van W.J. van der Molen. Zijn onder-scheidende eigen geluid was vanaf het begin onmiskenbaar. Een kenmerk van zijn stijl is de manier waarop hij beeldspraak en personificatie toepast – zelfs in een tijd toen dat voor haiku nog als ontoelaatbaar werd beschouwd. Mede om die reden kreeg die eerste bundel in Vuursteen, het gemeenschappelijk blad van de Neder-landse en Vlaamse haikuverenigingen, indertijd een vrij ongunstige beoordeling. Tijd voor een herbezinning. Whirligig nam in nummer I-1 (mei 2010) al een keuze uit een latere bundel op, maar de haiku hieronder zijn allemaal ontleend aan dat waddendebuut . In 1995, when Gerrit Wassing published his first volume of haiku, Een handvol leegte (A Handful of Emptiness), he was living on Ameland, an island in what the Dutch call the Waddenzee (Mud Flats Sea). For indeed, at ebb tide the waters recede, leaving nothing but mud flats between the island and the mainland. Before that he had published haiku in W.J. van der Molen’s journal Kortheidshalve (For Brevity’s Sake). His distinct personal voice was evident from the start. One characteristic of his style being the way he uses metaphor and personification – even at a time when that was thought to be inadmissible in haiku. That was one of the reasons his first volume was at the time reviewed quite unfavorably in Vuursteen, the common journal of both the Dutch and Flemish haiku societies. Time for a reconsideration. Whirligig published a selection of Wassing’s haiku from a later book in volume I-1 (May 2010), but the haiku presented below are all from that mud flats debut. De nacht loopt met mij mee – The night walks with me – op haar huid staan de sterren on its skin the stars are een beetje te trillen trembling a little Achter mijn venster Behind my window ligt in het dal de nacht in the valley the night sleeps met de zomer te slapen with the summer

19

In de oude vaart The old waterway – gooit de zon snippers licht the sun throws scraps of light achter de wind aan after the wind Rijen van wolken Rows of clouds uit vreemde landen – kijken from foreign countries – peeping over de dijk heen over the dike De wind in de zomer The wind in the summer gooit zo maar een vogel throws a bird just like that over de dag heen over the day De dag begint The day starts door de bomen te lekken – to leak through the trees – een droom die verdampt a dream that evaporates De morgen tilt weer Once again dawn lifts land uit de zee – water land out of the sea - water druipt van de randen dripping from the edges De avond reikt On the red mud flats op het rode wad een reiger the evening hands a heron haar schaduw aan its shadow

20

In de bladeren In the leaves van de herfst loop ik of autumn I walk door mijn herinneringen through my memories In najaarsbomen In autumn trees praten na de wilde nacht after a wild night crows talk kraaien met de wind with the wind Een kind met een vlieger A kid with a kite snijdt op het strand met aandacht on the beach attentively cutting de dag middendoor the day in halves Een luwe morgen – A sheltered morning – geen wind die de branding no wind to carry the surf de dag indraagt into the day Voor de witte bosrand At the white edge of the wood – grazen zwarte paarden black horses are grazing de rijp uit de dag the hoar out of the day Op het stille strand On the quiet beach tilt de wind voorzichtig the wind carefully lifts een vlieger de dag in a kite into the day

21

Met mijn hele lijf With all my body vang ik haar op – de wind I’m catching her – the wind die van de dijk valt falling from the dike De vuurtoren strooit Into the summer night in de zomernacht – telkens – the lighthouse scatters – repeatedly – een handvol leegte a handful of emptiness De prunus legt The prunus spreads haar jurk op het grasveld – her dress on the lawn – ik voel mij verdrietig I’m feeling sad Ik loop wat verweesd Slightly dazed I walk naar het eind van de lente – towards the end of spring – voor de zoveelste maal for the umpteenth time Bedroefde regen Sad rain at my place – bij mijn huis – heimwee biggelt nostalgia is trickling over de ramen down the windows

22

Klaus Dieter Wirth If anyone can be called a haiku cosmopolitan, it is Klaus-Dieter Wirth, even though he only has a German passport at his disposal. He is at once a polyglot (fluent German, French, English, Spanish and Dutch with a more than superficial know-ledge of yet other languages) and an ardent haiku aficionado. As a consequence he's a member of a range of haiku organizations and he writes and publishes in all of the above languages, and since 1968 has published in a score of journals and anthologies.

In 2010 his first individual haiku volume was published: Zugvögel / Migratory birds. It collects all of his published haiku and senryu poems from the years 1968-2003. The selection below was picked from that volume. Recently a follow up volume has appeared, covering a succeeding period: Im Sog der Stille / In the Wake of Silence (see page 69).

Capital letters and punctuation marks are in conformity with the book publication. In the Dutch translations (by Max Verhart in this case) these have, after consultation with the author, been adapted to the latter's current views. Als er iemand haikuwereldburger genoemd kan worden is het wel Klaus-Dieter Wirth, al beschikt hij uitsluitend over een Duits paspoort. In hem zijn verenigd enerzijds veeltaligheid (vloeiend Duits, Frans, Engels, Spaans en Nederlands en een meer dan oppervlakkige kennis van nog andere talen) en anderzijds een intense belangstelling voor haiku. Gevolg daarvan is dat hij lid is van een reeks van haikuorganisaties en schrijft en publiceert in alle genoemde talen en sedert 1968 publiceert in tal van tijdschriften en verzamelingen.

In 2010 verscheen zijn eerste individuele bundel: Zugvögel / Migratory Birds. Daarin werden de eerder gepubliceerde gedichten uit de jaren 1968-2003 verzameld. Onderstaande keuze komt uit die bundel. Inmiddels verscheen een vervolgbundel, die een volgende periode bestrijkt: Im Sog der Stille / In the Wake of Silence (zie pag. 69).

Hoofdletters en leestekens zijn conform de spelling in het boek. In de Nederlandse vertalingen (van Max Verhart in dit geval) is dat in overleg met de auteur aangepast aan diens huidige opvattingen.

23

Vom Licht getroffen, unversehrt die Karaffe, gebrochen der Strahl.

Hit by a sunbeam, getroffen door zonlicht the carafe remains intact, blijft de karaf geheel gaaf the ray refracts. de lichtstraal breekt.

Ein Wolkenmesser hat den Vollmond zweigeteilt

főr eine Weile. a cloud like a knife een wolk als een mes cut the moon into two sneed de wolk dwars doormidden just for a while voor eventjes

Der plıtzliche Tod des Pantomimen

bei seinem ersten Wort. Sudden death het is afgelopen with the mime's met de pantomimespeler first word. zodra hij spreekt

Ligusterhecke. Immer eilte ich vorbei, doch nun dieser Duft!

Privet hedge. ligusterhaag After all my hurrying along altijd liep ik snel voorbij suddenly its scent! maar die geur opeens!

24

An der Hausecke putzt sich der Schatten

einer Katze. On the corner of a house op de hoek van het huis a cat's shadow likt zich de schaduw schoon washing itself. van een poes

Lautloses Raspeln. Schnecken am Algenbelag.

Wie still der Teich lebt! Grating without sound. geluidloos gerasp Snails at the algae coating. slakken aan de algenaanslag So still the pond's life! hoe stil leeft de vijver

ruhiger die See unter so vielen Flőgeln,

so weit gespannt The sea calms down de zee komt tot rust beneath so many wings, onder zoveel vleugels spread out that wide. zo wijd gespreid

Immer wieder schießt der Lift Hausbewohner hoch

in ihre Zellen. Again and again telkens weer schiet the lift shoots up occupants de lift bewoners omhoog back into their cells. terug naar hun cellen

25

Ůber Tausenden Sonnenblumen

bleich nur ein Mond. Above boven thousands of sunflowers duizenden zonnebloemen pale just one moon. slechts één bleke maan

Je heller die Nacht, je einsamer der Schneemann

am Weg vor dem Haus. The brighter the night hoe helderder de nacht the lonelier the snowman hoe eenzamer de sneeuwman by the entrance path. bij de toegangsweg

Das Brauereipferd säuft in mächtigen Zőgen

seinen Bauch zum Faß. The brewery horse het brouwerspaard fills his belly in deep draughts, zwelgt met machtige teugen makes it a barrel zijn buik tot een vat

Auch nach dem Schauer hier und da und ab und an

noch Tropfakkorde. even after the shower ook na de plensbui here and there, now and then hier en daar en af en toe chords of droplets nog druppelakkoorden

26

Pappeln wie Säulen. Das Gewölbe des Himmels

dennoch zu hoch. Poplar columns, peppels als zuilen the dome of the sky maar het hemelgewelf out of reach. is toch te hoog

Wo die Schneckenspur endet, hat sich auch die Zeit

zurőckgezogen. Where the snail's trail ends, waar het slakkenspoor time, too, ophoudt, heeft ook de tijd has withdrawn. zich teruggetrokken

Formen mit der Hand voller Behutsamkeit, was Leere nicht ist.

Moulding in one's hands uiterst zorgvuldig with the utmost care met de hand vorm geven aan what is not the void. wat leegte niet is

Auf hoher See. Kein Kirchenglockengeläut

und dennoch Sonntag. On the high seas. op volle zee No church bells ringing, geen kerkklokkengebeier and yet, it's Sunday. maar zondag is het toch

27

Mőhselig schiebt ein Lastkahn auch die Trägheit

des Flusses vor sich her. A barge battling hard moeizaam duwt with the added burden een rijnaak ook de traagheid of the inert river. van de stroom voor zich uit

Immer zu spät, um dich in Worte zu fassen,

Libelle! My words always too late altijd te laat to describe you, om je in woorden te vangen dragonfly! libelle!

Nicht mehr nach Noten, nicht auswendig sein Spiel, nur

mehr aus den Fingern. No longer from music, niet meer van het blad nor from memory does he play, noch uit zijn hoofd speelt hij, only from his fingers. puur uit zijn vingers

Die Fahrt im Auto transportiert eine Fliege

ins Ungewisse. travelling by car het autoritje a fly is given a lift geeft een vlieg een lift into uncertainty. naar het ongewisse

28

Jim Kacian never been much good at having fun, even fun always has to have something of work in it, like this hike, trudging steady without a break for these few hours, but the regular rhythm breaks down the barriers and lets the words come, as now, easily, and that, that is fun . . .

all morning to get above the tree line the sun nooit erg goed geweest in plezier hebben, zelfs plezier moet altijd iets van werk hebben, zoals deze trektocht, gestaag deze paar uren voortsjokkend zonder pauze, maar het regelmatige tempo slecht de hindernissen en laat, zoals nu, de woorden gemakkelijk opkomen, en dat, dat is plezier . . .

de hele ochtend om boven de boomgrens uit te komen de zon

the second week traveling by myself i cross the continental divide, and everything that once ran in one way now runs in another, down and down

on the surface of dark water my face de tweede week dat ik alleen reis passeer ik de continentale waterscheiding, en al wat eerst naar de ene kant stroomde, stroomt nu de andere kant op, omlaag en omlaag

op het oppervlak van donker water mijn gezicht

29

Angelee Deodhar

A year later On his 75th birthday, some friends present him with a lucky bamboo and from behind his oxygen mask he gives a wan smile of thanks. I turn quickly to avoid his seeing the tears which threaten to spill over. He now has secondaries in the brain and it is just a matter of time before he breathes his last. I take the lucky bamboo home, as plants are not allowed in the hospital. The next two days are a desperate whirl of radiation therapy and intravenous fluids to control the intractable nausea. I sign the DNR* form. In the predawn hours he collapses in our son's arms.

washed floors – a rainbow flickers on the ceiling

*DNR: do not resuscitate.

Een jaar later

Op zijn vijfenzeventigste verjaardag geven vrienden hem een geluksbamboeplant en van achter zijn zuurstofmasker geeft hij een fletse dank-je-wel-glimlach. Ik draai me snel om, om te voorkomen dat hij de tranen ziet die dreigen uit te barsten. Hij heeft nu uitzaaiingen in de hersenen en het duurt niet lang meer voor hij zijn laatste adem uitblaast. Ik neem de geluksbamboeplant mee naar huis, want planten zijn in het ziekenhuis niet toegestaan. De twee volgende dagen zijn een wanhopige werveling van bestralingen en van intraveneuze vloeistoffen om de hardnekkige misselijkheid te beheersen. Ik teken het *DNR-formulier. In de vroege uren voor de dageraad bezwijkt hij in de armen van onze zoon.

geschrobde vloeren – een regenboog sprankelt tegen het plafond

* DNR: niet reanimeren (do not resuscitate).

30

Johannes Manjrekar

Termite hills Mysore was a new world, where I saw my first out-of-zoo elephant padding down a tar road with unhurried elephantine grace and the tinkling of a brass bell. But even in Mysore elephants were not an everyday sight on the road, and there were other things to occupy one’s attention on a more routine basis. One of these were the termite hills that sprouted like red-soil plants on the empty plots in our outskirt of the town. Determined to keep the cobras reputed to live in them from coming out and swarming all over the overground world, I took to stuffing the holes with stones. It wasn’t always easy to find stones of the right shape and size. Eventually I was dragged away by a horrified passerby, who came all the way home with me to warn my mother about what I was up to. Strictly forbidden from going near termite hills after that, I always made sure there was nobody around before continuing with my mission of keeping us humans safe from cobras.

nuptial flight – crows and kites pick off the winged termites

Termietenheuvels Mysore was een nieuwe wereld, waar ik mijn eerste olifant buiten de dierentuin over het asfalt zag gaan met ongehaaste olifantengratie en geklingel van een koperen bel. Maar zelfs in Mysore waren olifanten niet alledaags op straat en er waren andere dingen die meer routinematig aandacht vroegen. Zoals de termieten-heuvels die als groeisels van rode aarde opschoten op de lege landjes aan de rand van de stad. Vastbesloten om de cobra’s, waarvan men zei dat die er in huisden, te beletten eruit te komen en uit te zwermen over de buitenwereld ging ik de gaten met stenen dichten. Het was niet altijd makkelijk om stenen van de juiste vorm en grootte te vinden. Tenslotte werd ik weggesleurd door een geschokte voorbij-ganger, die helemaal mee naar huis ging om mijn moeder te waarschuwen wat ik uitspookte. Sindsdien was het mij strikt verboden om bij termietenheuvels te komen, dus zorgde ik altijd dat er niemand in de buurt was voor ik mijn missie voortzette om ons mensen cobravrij te houden.

bruidsvlucht – kraaien en wouwen nemen vliegende mieren te grazen

31

Bill Cooper (USA)

border patrol grenspatrouille the moonlit mingling de maanverlichte mengeling of immigrant blooms van bloemen van overal reunion reünie oars too shallow oppervlakkige wateren oars to deep diepe wateren

Lydia Lecheva (Bulgaria) your T-shirt jouw T-shirt in my washing bij mijn wasgoed winter sun winterzon

kate s. godsey (USA)

grieving for a past treuren om een verleden that does not exist dat niet bestaat bluebirds blauwe lijsters comatose lusteloos learning to dance from dansen leren van the girl in my dreams mijn droommeisje

32

Ria Giskes (Netherlands) samen op de bank on the couch together tussen hen in between them de afstandsbediening the remote control steeds vaker more and more often mijn geboortejaar the year of my birth in een rouwbericht in a death notice

Jasminka Nadaškić ðorñević (Serbia) puddles along the road plassen langs de weg the dog de hond skips the clouds springt over de wolken

Marshall Hryciuk (Canada)

from behind the mountain van achter de berg a few swifts wat gierzwaluwen many veel meer higher and hoger en higher hoger

33

op het laatst wordt elk blad

een beeldhouwwerk

Kuniharu Shimizu

34

Oh, merel hoe doe je dat toch het duister lichten?

Kuniharu Shimizu

35

Winterse schets - de lijnen die ik zoek staan al

in de lucht getekend

Kuniharu Shimizu

36

(Afbeelding achterkant omslag) Het doosje heeft de buitenmaten 11,9 x 16,6 x 2,6 cm en is afgewerkt met donker blauwgrijs imitatie slangenleer. Daarop is een wit label geplakt met een auteursnaam, een titel en een specificatie: Roel Mellema, Wind Veren, 52 haiku.

De oorspronkelijke inhoud bestaat uit 54 bedrukte witte kaarten en een dun lint, bedoeld om alles bij elkaar te houden en/of om de inhoud makkelijk uit het doosje te kunnen nemen. Maar er is later nog wat toegevoegd: drie brieven.

De kaarten meten allemaal 10,5 x 14,8 cm. De bovenste heeft dezelfde tekst en opmaak als het label op de doos. De onderste kaart bevat een colofon. Daaruit blijkt dat het geheel in 2000 in eigen beheer door de auteur is uitgegeven. De overige kaarten zijn genummerd van 1 tot en met 52 en bevatten elk één haiku. In elke haiku figureert een vogelsoort. Maar ze liggen niet meer op volgorde.

De drie brieven, uit februari en maart 2000, vormen vermoedelijk de complete correspondentie tussen de auteur en W.J. van der Molen, toen uitgever en redacteur van het tijdschrift Kortheidshalve. Dat was gewijd aan korte gedichten. De daarin meest voorkomende vorm was de haiku.

Zag Van der Molen iets voor zijn tijdschrift in deze reeks, vroeg Mellema. En hij legde uit dat de bundel het ‘vogeljaar’ volgde, van week tot week. Een alternatief voor de toen nog vaak gebruikelijk seizoensgebonden volgorde dus.

En ja, de redacteur zag er wel wat in, zij het dat hij hier een daar tekstuele aanpassinkjes voorstelde, omwille van de poëzie.

De auteur ging akkoord, En zo bevatte Kortheidshalve in juni 2000 een reeks van achttien haiku uit deze bundel, zij het niet in de volgorde die Mellema ze gaf, maar in de voorkeursvolgorde van de redacteur-uitgever. En ja hoor, precies de volgorde waarin de gekozen gedichten nu nog in de doos zitten!

De titel Wind Veren is natuurlijk woordspelig: een verwijzing naar wind, wolkjes (windveren) en vogels (veren).

Op de afbeelding:

Diep verborgen roep – alomtegenwoordige roerdomp in het riet

Van der Molen stierf in 2002. Van Mellema werd in de Nederlandstalige

haikuwereld nooit meer iets vernomen.

37

(Image on the back cover)

On the outside, the box measures 4.7 x 6.5 x 1 inch and has been finished with imitation snake skin in a dark bluish grey. A white label has been stuck on it with an author’s name, a title and a specification: Roel Mellema, Wind Veren, 52 haiku.

The original content consists of 54 printed white cards and a narrow ribbon, meant to keep together and/or to make it easier to lift the contents out of the box. But something has been added later: three letters.

The cards all measure 4.1 x 5.8 inches. The top one has the same text and design as the label on the box. The bottom card has a colophon, stating that the set was self-published by the author in 2000. The other cards are numbered from 1 to 52 and on each one appears one haiku. Each haiku features a species of bird. But they are no longer in the original order.

The three letters date from February and March 2000 and probably comprise the complete correspondence between the author and W.J. van der Molen, then both publisher and editor of the journal Kortheidshalve (For Brevity’s Sake), dedicated to short poems. The form it most frequently presented was haiku.

Did Van der Molen find anything in this series for his journal, Mellema asked. And he explained that it followed the ‘bird year’ from week to week. So it was an alternative for the season order that at that time was still quite common.

And yes, the editor did find some things in it, even if for the sake of poetry he suggested some minor editorial changes here and there.

The author agreed and so the June 2000 issue of Kortheidshalve presented a series of eighteen haiku from this collection, though not in the order given them originally by Mellema, but in the order the publisher-editor preferred. And sure enough, that is exactly the order the selected poems still have in the box!

The title Wind Veren makes a certain play with words. Literally translated it reads ‘Wind Feathers’. But it also hints at clouds, since in Dutch ‘windveren’, written as one word, refers to thin wind-stretched clouds.

The haiku in the image:

Deeply hidden call – omnipresent bittern in the reed

Van der Molen died in 2002. Mellema was no more heard of in the Dutch-

language haiku world.

38

Haiku from Croatia Outside of its country of origin haiku has by now taken root almost everywhere. Certainly one of the richest areas is the Balkans. This is evidenced by the number of poets and publications, but also by the attention for and appreciation of Balkan haiku from abroad. The founder of Slavic haiku in particular is undisputedly Vladimir Devidé, a Croatian japanologist and mathematician. For several decades he propagated his enthusiasm for haiku through a great number of publications, lectures and his own haiku. Thus he inspired all of southeastern Europe. For his efforts on behalf of haiku he was awarded the prestigious Japanese Order of the Sacred Treasure in 1983. Devidé died in August 2010 at the age of eighty five.

The selection below is limited to haiku from Croatia. The period covered includes the years in which bloody wars were fought between nations and peoples that at one time formed the former Yugoslavia. Haiku bearing witness of war events are among the most poignant ever written.

Since the editor compiling this selection has no command of the Croatian language, it came about on the basis of English translations. As it happens Slavic languages don’t use separate articles. In translations by Croatians one therefore regularly finds articles where they are out of place while they are lacking else-where. Also, English translations often seem to be very literal, presumably at the expense of the perception present in the source language. But isn't poetry "what gets lost in (literal) translation"? Hence in some cases the available English translations were re-edited, while the Dutch translations from the English versions are even more liberal. This can be accounted for in relation to the English versions, but not with equal confidence with regard to the Croatian source. The alternative however was to reject the poem altogether. And that seemed even less desirable.

Haiku uit Kroatië

De haiku heeft buiten het land van herkomst inmiddels vrijwel overal wortel geschoten. Eén van de rijkste nieuwe groeiplaatsen is ongetwijfeld de Balkan. Dat blijkt uit het aantal dichters en publicaties, maar ook uit de aandacht en waardering voor Balkan haiku vanuit het buitenland. Grondlegger van de met name Slavische haiku is onbetwist Vladimir Devidé, een Kroatisch Japanoloog en wiskundige. Zijn

39

enthousiasme voor haiku droeg hij gedurende tientallen jaren uit in tal van publicaties, lezingen en eigen haiku’s. Daarmee inspireerde hij heel zuidoost Europa. Voor zijn verdiensten voor de haiku werd hem in 1983 de prestigieuze Japanse Orde van de Heilige Schat toegekend. Devidé overleed in augustus 2010, vijfentachtig jaar oud.

De keuze hieronder is beperkt tot haiku uit Kroatië. De periode waarin ze werden geschreven omvat de jaren waarin bloedige oorlogen werden uitgevochten tussen staten en volken die eens het voormalige Joegoslavië vormden. Haiku’s die daarvan getuigen behoren tot de aangrijpendste ooit geschreven.

Aangezien de samensteller het Kroatisch niet machtig is, kwam onderstaande keuze tot stand op grond van Engelse vertalingen. Nu kennen de Slavische talen geen afzonderlijke lidwoorden. In door Kroaten gemaakte vertalingen treft men dan ook geregeld lidwoorden aan waar ze misstaan en mist men ze elders. Ook lijken de Engelse vertalingen vaak heel letterlijk te zijn, vermoedelijk ten koste van de beleving in de brontaal. Maar is poëzie niet "dat wat verloren gaat bij (letterlijke) vertaling"? Daarom zijn soms de beschikbare Engelse vertalingen herzien, terwijl de Nederlandse vertalingen vanuit het Engels nog vrijer zijn. Dat is ten opzichte van het Engels te verantwoorden, maar niet met evenveel vertrouwen ten opzichte van de Kroatische brontekst. Het alternatief evenwel was: het gedicht dan maar volledig afwijzen. En dat leek nog minder wenselijk.

Smiljka Bilankov

još tiši od naše šutnje snijeg na livadi

more silent stiller nog than our silence dan ons zwijgen snow on the meadow sneeuw op de wei

oficir u susjedstvu skinuo uniformu zalijeva cvijeće

neighbourhood officer de wijkagent takes off his uniform doet zijn uniform uit en waters the flowers begiet de planten

40

Maša Bambić

Planinska kiša. Miris uvelog lišća i trule mahovine.

Mountain rain. Bergregen. The smell of withered leaves De geur van dorre bladeren and rotten moss. en vergaan mos.

Iz bare zeleno krekeće žabac

žutom mjesecu. From the pond Vanuit de vijver a male frog croaking greenly groen gekwaak van een kikker at the yellow moon. naar de gele maan.

Tapka i bubnja na kornjačinu oklopu

proljetna kiša. Patters and drums Hij klettert en trommelt on the turtle’s carapace op het schild van de schildpad, spring rain. de lenteregen.

Ljerka Bočanji Antonić

rascvala vaza ljubičasti božuri ogovaraju bijele

blossoming vase bloeiende vaas the purple peonies de purperen pioenen gossip about white rebbelen over wit

41

Robert Bebek wearing their homes ze dragen hun huizen only in their eyes – enkel in hun ogen – the refugees de vluchtelingen

smrt prijatelja – zrnca fine prašine na šahovskoj tabli

dead friend – overleden vriend – some tiny grains of dust wat fijne stofdeeltjes on the chessboard op het schaakbord

mjesečina – susjedov je vrt veći nego prije

the moonlight – het maanlicht – the neigbour’s garden suddenly de tuin van de buren becomes bigger wordt plots groter

u kašlju stranca prepoznajem očev glas –

mijenjajuć cvijeće changing flowers verse bloemen in a stranger’s voice I recognize in een vreemde stem herken ik father’s voice die van vader

42

Zlata Bogović

Pijetao važno – oglasio jutro

trećeg tisućljeća The cock has proudly Trots heeft de haan announced the morning de dageraad verkondigd of the third millennium van het derde millennium

Tomislav Marijan Bilosnić

Otvoren prozor. Gola grana cvjeta

kapima kiše. The open window. Het open raam. A bare branch blooms Een kale tak bloesemt with drops of rain. met regendruppels.

Cvrčci u zboru na stoljetnoj maslini.

Ulje i ljeto. Crickets in a choir Een krekelkoor on a centennial olive tree. op een honderdjarige olijfboom. Oil and summer. Olie en zomer.

Enes Kišević

Vojnik je pao. Kako glasno na ruci

otkucava sat. Fallen soldier. Gevallen soldaat. How loud the ticking Hoe luid het tikken of his watch. van zijn horloge.

43

Borivoj Bukva

Slijedim te. Dvije osamljenosti

hodaju putem. I follow you. Ik volg je. Two lonelinesses Twee eenzaamheden walking on the road. lopen op straat.

Niz pustu obalu smiruju se valovi –

kraj dana. Along the deserted coast Aan de verlaten kust the waves are quieting down – komen de golven tot rust - the end of the day. eind van de dag.

Dubravko Ivančan †

Plavi leptir maše, maše

i postaje nebo! The blue butterfly De blauwe vlinder flutters, flutters fladdert, fladdert becoming the sky! en wordt de hemel!

Tonči Petrasov Marović †

Na kraju čovjek razgovara s muhama.

In the end Op het laatst a man talks praat een mens with flies. met vliegen.

44

Nediljko Boban

Predah od žetve. Seljanka uz zobnicu

raščešljava kosu. Harvest break. Oogstpauze. Peasant woman by her oatbag Een boerenvrouw kamt haar haar combing her hair. naast haar zak haver.

Osamljena brodica. Iz tamnog mora ribar izvlači

tišinu ljetne noći. Lonesome catamaran. Eenzame catamaran. Out of the sea a fisherman draws Uit zee haalt een visser the summer night’s silence. de zomernachtstilte op.

Šafrani… U samo jednoj slici sva bivša proljeća.

Crocuses… Crocussen… All former springs alle voorbije lentes in one view. in één blik.

Marijan Čekolj

Prva jesenska kiša. Šum vodopada sve je glasniji...

First autumn rain. Eerste lenteregen. The waterfall’s murmur De waterval murmelt gets louder... wat harder...

45

U krater avionske bombe polako pada

uveo list... In the bomb crater In de bomkrater slowly falling dwarrelt langzaam a withered leaf... een dor blad...

Slavica Čilaš

Valovi... Raznose mjesečinu

po uvali. Waves... Golven... Spreading the moonlight Ze verdelen het maanlicht around the bay. rondom de baai.

Frano Ćurić †

Kraj suhozida na užarenom kamenu

spečeni brabonjci. Near a dry stone wall Droge stenen muur; on a hot stone op een hete tegel ervoor baked droppings. gebakken keutels.

U praznoj žari čuvam sjenu mrtvaca.

I vjetar s mora. In an empty urn In een lege urn I keep a dead man’s shadow bewaar ik de schim van een dode and the wind from the sea. en de wind uit zee.

46

Ljubomir Dragović

mirisi proljeća rogove mladog bika

naoštrio mjesec odours of spring lentegeuren a young bull’s horns de hoorns van een jonge stier sharpened by the moon geslepen door de maan

Anica Gečić

Grme topovi; uz prasak automata

teku vjenčanja. Thunder of canons; Kanongebulder; accompanied by gunshots begeleid door geweervuur the wedding goes on. gaat de trouwerij door.

Uz čašu vina odlučno izjavi:

‘Idem na frontu!’ With a glass of wine Bij een glas wijn he declares resolutely: roept hij resoluut uit: ‘I’ll go to the front-line!’ ‘Ik ga naar het front!’

Poslije izbora; na mokrom pločniku

lica s plakata. After the elections Na de verkiezingen on the wet pavement op het natte plaveisel faces from the posters. de smoelen van de posters.

47

Vladimir Devidé †

Nesnosna sparina – golub i golubica

pretromi za parenje. Oppresive heat – Drukkende hitte – pigeon and hen-pigeon duif en duivin too sluggish to mate. te duf om te paren.

Lišće što pada

divlje se utrkuje s jurećim autima.

Falling leaves Vallende bladeren furiously racing racen om het hardst with rushing cars. met jachtende auto’s.

Spaljeno selo. Pas lutalica njuši pougljene kosti.

Burned-out village. Uitgebrand dorp. A wounded stray dog Een gewonde zwerfhond besnuffelt sniffing charred bones. geblakerde botten.

U svakom oku djeteta - dva oka

psića. In each eye In elk oog of the child - two eyes van het kind twee ogen of a puppy. van het hondje.

48

Hasan Džinić Džino

miris cvata trešnji i jorgovana

svejedno, rat je scent of cherry trees kersenbloesemgeur and the lilacs blooming en bloeiende seringen still there is war en toch is het oorlog

nova kapela sazdana od uzdaha

i tvrda kamena a new chapel een nieuwe kapel built of sighs gebouwd van zuchten and hard stone en harde steen

Jakov Džolić

Umukli cvrčci; starice u prisoju

pletu tišinu. The crickets are silent; De krekels zwijgen; old women on the sunny side oude vrouwtjes aan de zonzij are knitting silence. breien stilte.

Anto Gardaš †

Kad stignu rode svaka kuća u Kopačevu

dobije – nadstanare. When the storks come Komen de ooievaars, each house in Kopačevo dan krijgt elk huis in Kopačevo gets some attic tenants. een paar zoldergasten.

49

Željko Funda

List – pokriva rupu u mojoj cipeli.

A leaf – Een blad – patching a hole het lapt een gat in my shoe. in mijn schoen.

Jasna noć. Novčići u fontani

bliješte sa zvijezdama. Clear night sky. Heldere nachthemel. The coins in the fountain De munten in de fontein glitter with the stars. en de sterren glanzen.

Ante Mate Ivandić

gluhu tišinu prolomi kloparanje

starog hladnjaka rattling gerammel the old refrigerator breaks de oude koelkast verbreekt the dead silence de doodse stilte

Dubravko Korbus

kraj veselice stolci na stolu digli

sve četiri u zrak end of the party feestje voorbij on the tables the chairs op de tafels de stoelen all four in the air poten omhoog

50

Ivica Jembrih Cobovički

Na povratku pogled prema krovu.

Nema dima. On the way back Terugkomend gazing towards the roof. naar het dak kijken. No smoke. Geen rook.

Kroz prozorsko okno lome se sunčeve zrake

u boci infuzijske otopine. Through the window Door het venster sunbeams refract breken de zonnestralen in the infusion bottle. in de infuusfles.

Ivan Kovačević

Kratak dogovor: skitnica i strašilo

trampe šešire. Mutual understanding: Wederzijds akkoord: a tramp and a scarecrow zwerver en vogelverschrikker exchange hats. ruilen hun hoeden.

Drugu u travi kroz jesenju noć sela –

cvrkut cipela. Autumn night in the village – Herfstnacht in het dorp – in the grass the chirping of in het gras het getsjirp van my friend’s shoes. mijn vriends schoenen.

51

Branislava Krželj †

Spušta se večer. Kroz blagi sumrak jure

svijetleći meci. Nightfall. Valavond. Tracer bullets speed along Lichtspoorkogels schieten langs through the soft dusk. in zachte schemer.

Ana Kušić

Tuñi kišobran mokri mi u cipelu – tramvajska gužva.

A stranger’s umbrella De plu van een vreemde pissing into my shoe – watert in mijn schoen – a crowded tram. tjokvolle tram.

Ubijte RAT, spasite MIR!

Grafiti na barakama. Kill WAR, Dood aan de OORLOG, save PEACE! leve de VREDE! Graffiti on the barracks. Graffiti op de barak.

Tonka Lovrić

jedan po jedan zubi zime

padaju po trijemu one after another één voor één vallen the teeth of winter de tanden van de winter falling over the porch op de veranda

52

Tomislav Maretić

vruće zgarište na pošteñenom plotu

cvjetovi slaka hot ashes gloeiende as in the undestroyed fence aan het ongeschonden hek bindweed flowers bloeiende winde

prolazi vojska pas laje od prvog do

zadnjeg vojnika the army passes by het leger passeert a dog barking from the first een hond blaft van de eerste to the last soldier tot de laatste soldaat

jesenska sjeta – gitara u kutu sobe čeka priatelje

autumn melancholy – herfstmelancholie – the guitar in the corner de gitaar in de hoek awaits my friends wacht op mijn vrienden

Dubravko Marijanović

lampa u zoru dok pas piša po zidu

čitam grafite a lamp at dawn een lamp bij dageraad while the dog pees on the wall de hond pist tegen de muur I read the graffiti en ik lees de graffiti

53

Rujana Matuka-Šulek

zračna uzbuna. zvuk sirene ugasio

uličnu lampu air raid alarm. luchtalarm. the siren's wail has turned off de loeiende sirene deed the street lamp het straatlicht uit

Višnja McMaster

sjena na hridi – jedan po jedan račići

pljusnu u more a silent shadow – een stille schaduw – one by one the rock crabs één voor één plonzen de krabben plop in the sea van de rots in zee

danima već cvrčkova pjesma u zdjeli

kaki-jabuka for days now al dagenlang nu the cricket’s song het liedje van de krekel in a bowl of kaki in een schaal dadelpruimen

beremo kestene u tišini – zemlja dršće

od bombi we pick chestnuts zwijgend rapen we in silence – the earth trembles kastanjes – de aarde siddert from the bombing onder de bommen

54

Žarko Milenić

Ni onog parka, ni one klupe,

ni nas kao nekad. Neither that park, Noch dat park, neither that bench, neither noch die bank, us as we used to be. noch wij zoals toen.

Zaboravih razlog ali i dalje

ne govorim s bratom. I’ve forgotten the reason, ‘k Weet niet meer waarom, but I’m still not talking maar ik praat nog steeds niet to my brother. met m’n broer.

Zoran Mimica

sunce zalazi sunce izlazi

u noćnom vlaku the sun sets de zon gaat onder the sun rises de zon komt op in the night-train in de nachttrein

Luko Paljetak

Na razorenom zvoniku još i dalje pogledam na sat.

On the bombed-out Weggebombardeerde belfry I still look kerktoren - maar nog altijd at the clock. zoekt mijn blik de klok.

55

Boris Nazansky

bakino lice fsaka soza si najde

svoju faldicu granny’s cheek oma’s wang each tear finds elke traan vindt its own wrinkle een eigen rimpel

predah u polju sav se umor skupio

ispod šešira rest in the field rust in het veld all the weariness gathered alle moeheid opgehoopt underneath a hat onder een hoed

zvon iz daljine oslonjen na motiku

ispravljam leña distant toll ver gebeier leaning against the hoe leunend op de schoffel I pull myself upright duw ik me overeind

Dunja Pezelj Jurlin

Rasvijetljeni trg: noćni šetači u mreži

vlastitih sjena. Illuminated square: Verlicht plein: the night walkers in a net de nachtwandelaars in het net of their own shadows. van hun eigen schaduwen.

56

Zvonko Petrović †

Pahulje padaju U miris

Toplog kruha Snowflakes fall Sneeuwvlokken vallen into the scent de geur in of warm bread van warm brood

Ostatak ljeta Zuji izmedju stakla

I zavjese The remains of summer Wat rest van de zomer buzzing between the pane zoemt tussen de ruit and the curtain en het gordijn

Mihael Štebih

Promrzlo nebo. Tišinu zaorali krici gavrana.

A frozen sky. Bevroren hemel. The silence is ploughed De stilte wordt geploegd by crow’s caws. door kraaiengekras.

Šljunak uz more malo se okupa puno se sunča

Pebbles by the sea Kiezels aan zee they bathe a little ze baden een beetje and sunbathe a lot. en zonnen heel wat.

57

Darko Plažanin †

nakon oluje dječak briše nebo

sa stolova after the storm na de storm a boy wipes the sky een jongen veegt de hemel from the tables van de tafels

gleda u nebo razbijena pogleda podrumski prozor

looking at the sky naar de hemel kijkt with a broken gaze met een gebroken blik the cellar window het kelderraam

jedino vjetar prolazi preko minskog polja

only the wind alleen de wind going over gaat over the mine field het mijnenveld

raspršene po površini mjeseca

iglice bora scattered verstrooid across the moon’s surface over het maanoppervlak needles of the pine dennenaalden

58

Živko Prodanović

dva protivnika ispod istih maslačaka

prirodi se vraćaju two enemies twee vijanden under the same dandelions onder dezelfde paardenbloemen returning to nature gaan op in de natuur

Ljubica Nikolić-Rajčić †

moje djetinjstvo i staru prašnjavu ulicu

prekrio asfalt my childhood mijn jeugdjaren and an old dusty street en de oude zandstraat covered by asphalt geasfalteerd

Stjepan Rožić

po putu čez selo kojni v trku vlečeju

oblak prašine on the village road over de dorpsstraat galloping horses pull trekken rennende paarden a cloud of dust een stofwolk voort

Rudi Stopar

Križevi svuda kolci okomito

kolci poprijeko Crosses everywhere Overal kruisen the posts upright opstaande latten the posts across dwarse latten

59

Zlatko Skotak

Crni oblaci. Rijeka se slijeva

u oluju. Black clouds. Donkere wolken. The river flows De rivier stroomt into the storm. de storm in.

Erika Škalabrin

Kamenčić bačen u jezero zaljulja

cijelu šumu! A pebble thrown Je gooit een steentje into the lake set the whole in het meer en heel het woud forest rocking! begint te deinen!

Milan Žegarac Peharnik

Putuje sam zaboravljen pušlec

u autobusu. Travelling alone Alleen op reis a forgotten nosegay een vergeten ruiker on the bus. in de bus.

Stari albumi; izlistavam sebe sve do pelena.

Old albums; Oude albums; leafing through my life terugbladeren door mijn leven back to the diapers. tot aan de luiers.

60

Marinko Španović †

proljetna kiša – poskakuje poklopac

zakipjelog graha spring rain – lenteregen – the lid is hopping boven de kokende bonen over boiling beans hobbelt het deksel

Isa Isa kako je teško voljeti muhe

oh, Issa Issa Issa Issa it’s hard to love moeilijk hoor the flies van vliegen houden

očeva smrt – od danas počinje

moja starost... father’s death – vaders dood – from this day on vanaf vandaag begint my old age begins... mijn ouderdom...

Frano Vlatković

Grobna tišina Nad minskim poljem leti

Bijeli leptir Dead silence Doodse stilte Above the minefield flies Boven het mijnenveld vliegt a white butterfly een witte vlinder

61

Boris Vrga

Pijenje čaja miris kamilice oživljava

majčino lice Drinking tea Thee drinken the scent of camomile revives in de kamillegeur herleeft my mother’s face mijn moeders gezicht

Dragan Vučetić

Sjećam se kupio me božur

i odnio kući I remember Ik weet nog dat the peony bought me de pioenroos me kocht and took me home en mee naar huis nam

ðurña Vukelić-Rožić

tv-dnevnik još jedna masovna grobnica

vremenska prognoza evening news avondjournaal another mass grave nog weer een massagraf weather forecast het weerbericht

tri pijana gosta ostavila tri priče u praznoj boci

three drunk men drie zatladders left three stories lieten drie verhalen achter in an empty bottle in een lege fles

62

izmeñu lampi prilaze mi i napuštaju me

moje sjene between lamps tussen de lantaarns coming and leaving me komen ze en gaan ze weer my shadows mijn schaduwen

Božena Zernec

granatiran krov zakrpan komadićem

zvjezdanog neba a bombed roof gebombardeerd dak patched with a piece gelapt met een stukje of starry sky sterrenhemel

63

Dimitar Anakiev (ed.): Kamesan’s World Haiku Anthology on War, Violence and

Human Rights Violation. Kamesan Books, Templeton CA (USA). ISBN 978-1-626201-69-9. Perfect bound, 14.0 x 21.0 cm, 392 pp. No price mentioned. Contact www.kamesanbooks.com Geen boek voor wie wenst te blijven geloven dat in haiku de schoonheid van de natuur centraal staat. Wie echter vindt dat al wat een existentiële ervaring kan oproepen in haiku mag worden uitgedrukt, zal in deze omvangrijke bundel veel vinden dat niet lieftallig is, maar je als lezer wel diep raakt. Not a book for those who want to keep on believing that nature’s beauty must lie at the center of haiku. But whoever feels that anything that might evoke an existential experience may be expressed in haiku, will find a lot in this bulky volume that’s not quite adorable, but will touch you deeply as a reader. The word “Hiroshima” Het woord “Hiroshima” is it heavier weegt het zwaarder than a butterfly? dan een vlinder?

Ban’ya Natsuishi

Bouwe Brouwer: 1. Smeltwater – haiku; 2. Pruimenboom – haiku. De oude zeeman, Emmeloord (Netherlands) 2013. No ISBN. Saddle stitched, 11.8 x 9.0 cm, 32 pages. € 4,00 plus postage. Contact www.aandevloedlijn.blogspot.nl

De twee meest recente, tevens laatste ‘vakantieboekjes’van Bouwe Brouwer, beide met haiku’s over Zweden. Formaat, ontwerp en kwaliteit zoals we van hem kennen. The two latest, and also the last, of Bouwe Brouwer’s ‘holiday booklets’, both relating to Sweden. Size, design and quality as we have learned to expect from him. smeltwater melting water winterlicht vastgevroren winter light frozen aan de rotswand to the rockface

64

David Cobb: 1. Marching with Tulips; 2. What happens in haibun. Alba Publishing, Uxbridge (United Kingdom) 2013. ISBN 1. 978-0-9575265-0-1; 2. 978-0-9575265-1-8. Perfect bound, 14.9 x21.0 cm, 76 pp. and 88 pp. respectively. Price: 1. UK £ 10, US $ 15, EUR € 12; 2. UK £ 12, US $ 16, EUR € 14

David Cobb doesn’t have to prove anything anymore as a haijin and haibunist – as Marching with Tulips proves. But there is much to be learned from him about the art of haibun writing – as What Happens in Haibun shows on the basis of the haiku in the other volume. A twin book! Here’s a haiku out of its haibun context: David Cobb hoeft als haikudichter en haibunschrijver niks meer te bewijzen – zoals Marching with Tulips bewijst. Maar over de kunst van het haibunschrijven valt er veel van hem te leren – zoals What Happens in Haibun aantoont aan de hand van de haibun in de andere bundel. Een tweelingboek! Een haiku los van die context: shelter from the rain schuilen voor de regen a gardener pisses een tuinman pist in his watering can in zijn gieter

Rob Flipse & Eric Hellal (ed): Haikool – 108 haijins. Éditions L’iroli, Beauvais (France) 2013. ISBN 978-2-916616-19-3. Perfect bound, 18.1 x 17.1 cm, 142 pp. Price € 15. 108 auteurs uit een tiental landen, elk met één haiku waarin een vorm van humor meespeelt. Elk gedicht wordt gepresenteerd in het Frans, Picardisch, Nederlands, Duits, Spaans en Engels – met bovendien een caricatuur van de auteur. 108 poets from some ten countries, each with one haiku in which some form of humor plays a role. All poems are presented in French, Picardian, Dutch, German, Spanish and English – and moreover with a caricature of the poet. een blikseminslag – flash of lightning – de mondhoeken vertrokken corners of the mouth torn in lachstand in laughing position

Rob Flipse

65

Ettine J. Hansen: Maderliefjes. Self published 2012. ISBN 978-16-1627-6409. Perfect bound, 14.8 x 21.0 cm. 91 pp. Price € 12,00. Met printing on demand hoeft er aan een uitgave geen redacteur of uitgever meer te pas te komen. Dat is vaak te merken. In deze eerste haikubundel van Ettina Hansen treft men dan ook onder meer tamelijk vlakke gedichtjes aan, maar ook andere waaraan wel degelijk iets wezenlijks te beleven valt. Dat belooft wat. With printing on demand, having a book published no longer requires the involve-ment of an editor or publisher. Which is often quite obvious. In this first haiku volume by Ettina Hansen one finds both poems which fall rather flat, as well as poems in which there certainly is something essential to be experienced. Promising. kijk twee tortels look two turtle doves in een kooitje, zegt ma, in a small cage, mom says, net je pa en ik just like your dad and me

Katô Ikuya: Ryoken. Shoshi Ars, Tokyo (Japan). ISBN 978-907078-08-9. Hard cover, 16.0 x22.1 cm (slip box), 15.6 x 21.6 cm (book size), 230pp. Price 3500 yen. Katô Ikuya was een vooraanstaand hedendaags Japans haikudichter, die overleed in 2012. Een vorige bundel kreeg aandacht in Whirligig van november 2011. Ryoken ('Uitzicht' of 'Inzicht') publiceert postuum bijna duizend haiku uit de jaren 2005 - 2012, bezorgd door mevr. Yamaguchi Akiko, hoofd van de uitgeverij. Prachtig uitgevoerd, maar voor wie geen Japans kent moet de bewondering zich tot die uitvoering bepalen. Met dank aan Ito Isao voor de Engelse vertaling hieronder toch een gedicht uit de bundel. Katô Ikuya was a prominent contemporary Japanese haiku poet, who died in 2012. In November 2011 Whirligig already gave some attention to a previous volume. Ryoken (to be translated as 'A View'), posthumously publishes nearly a thousand haiku from the years 2005 - 2012, compiled by ms Yamaguchi Akiko, the publishing house's president. Beautifully produced, but for those who cannot read Japanese, that's as far as the admiration can go. Thanks to Ito Isao's English translation, here's an example anyway: there's a vague figure een vage gestalte passing by - komt voorbij - the end of the year het eind van het jaar

66

Anita Krumins: Susurrus. IĦŝpress, Toronto (Ontario, Canada) 2013. ISBN 978-0-9881179-1-4. Perfect bound, 13.8 x 21.4 cm, 56 pp. Price $ 10. Susurrus is de eerste individuele haikubundel van Anita Krumins, hoewel ze al in tal van tijdschriften en bloemlezingen publiceerde. Deze bundel brengt 48 van die eerder gepubliceerde haiku's bijeen. Goede zaak, want je leert een dichter nou eenmaal beter kennen uit een bundel dan uit losse publicaties her en der. Susurrus is Anita Krumins' first individual volume of haiku, though she has already been published in a score of journals and anthologies. Actually, this volume gathers 48 haiku that have been published previously. Good, for one gets to know a poet better through a collection than through separate publications here and there. garbage dump vuilstortplaats the susurrus het geritsel of a TV guide van een tv-gids

Dietmar Tauchner: Steg zu den Sternen. Wiesenburg Verlag, Schweinfurt (Germa-ny) 2012. ISBN 978-3-943528-23-7. Hard cover, 14.4 x 21.6 cm, 137 pp. Price € 14,80. This is Dietmar Tauchner's first haiku book ('Gangway to the Stars') in his mother tongue. Tauchner, internationally one of the best known German-language haiku poets, has arranged his haiku for this volume in fifteen sections. The result shows his full versatility in this, the shortest of all poems. Dit is Tauchners eerste haikubundel ('Loopplank naar de sterren') in zijn moedertaal Duits. Tauchner, internationaal een van de meest bekende Duitstalige haikudichters, heeft zijn haiku in deze bundel ondergebracht in vijftien secties. Het geheel toont zijn grote veelzijdigheid in dit kortste der gedichten.

U-Bahn-Mädchen so nah so fern

subway girl metro-meisje so close zo dichtbij so far zo veraf

67

Dietmar Tauchner (text) & Bernd Bechtloff (music): Schnee. CD / Mokshamusic Austria, MoMu 008, 2011. Price € 15.00 plus mailing costs at www.mokshamusic.at In de vier stukken op de CD Schnee (Sneeuw) mengen zich Tauchners teksten, uitgesproken door drie stemmen, met Bechtloffs muziek, uitgevoerd door zeven musici. Het resultaat boeit en intrigeert. Het stuk Weisse Schatten (Witte schaduwen) bestaat geheel uit haiku's en maakt het album waard hier vermeld te worden. In the four sequences on the album Schnee (Snow) Tauchner's texts, spoken by three voices, mix with Bechtloff's music, performed by seven musicians. The result is both captivating and intriguing. The sequence Weisse Schatten (White Shadows) is composed entirely of haiku and makes the album worthy of note here. mühelos entlang dem eisigen Pfad ein Blatt

moeiteloos langs het ijzige pad een blad

effortless along the icy track a leaf

Jim Westenhaver: prognoses. Red Moon Press, Winchester VA (USA) 2013. ISBN 978-1-936848-26-3. Perfect bound, 10.7 x 16.6 cm, 64 pp. Price $ 12.00. Jim Westenhaver's haibun are very short: no more than half a page, including the one line haiku. Not always easy to grasp, but always intriguing. De haibun van Jim Westenhaver zijn erg kort: niet meer dan een halve pagina, de eenregelige haiku inbegrepen. Niet altijd simpel te vatten, wel altijd intrigerend. Irregular Heartbeat Onregelmatige hartslag

The pharmacist talks about singing De apotheker heeft het over zingen on Friday night. She doesn't think op vrijdagavond. Ze vindt niet dat ze she's very good, but she has fun. I erg goed is, maar ze heeft er plezier in. compliment her on her deep voice. Ik complimenteer haar met haar lage She pricks my finger, puts a drop stem. Ze prikt in mijn vinger en doet een of blood onto a special strip. I'm druppeltje bloed op een speciaal stripje. within the desired range. Ik zit binnen de gewenste grenzen. cherry blossom I can read your handwriting kersenbloesem ik kan je handschrift lezen

68

Mike Montreuil & Luce Pelletier (ed.): horse's hooves - Haiku Canada Members'

Anthology 2013. Haiku Canada, Ottawa Ontario (Canada) 2013. ISBN 978-0-920752-32-6. Saddle stitched, 14.0 x 21.6 cm, 52 pp. Price $ 12 (Canada) or $ 15 (elsewhere). The annual anthology, presenting one poem per member of Haiku Canada who submitted work for it. Bilingual, since Canada is a bilingual country, though in this volume English strongly dominates. So let's pick an example in French... De jaarlijkse bloemlezing, met één gedicht van elk lid van Haiku Canada dat ervoor heeft ingezonden. Tweetalig omdat Canada nou eenmaal tweetalig is, hoewel in deze bundel het Engels zeer overheerst. Laten we dus een Frans voorbeeld nemen...

Mon nez coule et celui de la théière -

Je vis mon hiver My nose is running Mijn neus loopt and that of the teapot - en die van de theepot - I saw my winter Ik zag mijn winter

Liette Janelle

Chris Van de Rijk: Licht vangen. Self published 2012. ISBN 9781616276362. Perfect bound, 14.8 x 21.0 cm, 60 pp. Prijs Het centrale thema in deze bundel van de Vlaamse Chris Van de Rijk is het licht. Ze probeert dat, zoals de titel zegt, te vangen in haiku's, tanka's en aquarellen. The central theme in Licht vangen (Cathing Light) by the Flemish poet Chris Van de Rijk is light. As the title suggests, she tries to catch the light in haiku, tanka and water colors. broeder en zuster - brother and sister - zij delen een fles wijn they share a bottle of wine en een glimlach and a smile Note: 'broeder en zuster' can also be interpreted as 'friar and nun' or as 'male nurse and female nurse'.

69

Klaus-Dieter Wirth: Im Sog der Stille / In the Wake of Silence. Hamburger Haiku Verlag, Hamburg (Germany) 2013. ISBN 978-3-937257-72-3. Perfect bound, 14.6 x 21.0 cm, 240 pp. Price € 16,90. In 2010 the multilingual haiku poet Klaus-Dieter Wirth started to collect his previ-ously published haiku. The four-, partly five-language volume Zugvögel/Migratory Birds (see also pages 22-27) brought 150 haiku together from the years 1967-2003. This new volume presents 208 haiku in four, sometimes five languages, from the period 2004-2007. Which makes one expect this is not Wirth's last collection. In 2010 begon de veeltalige haikudichter Klaus-Dieter Wirth zijn eerder gepubli-ceerde haiku te bundelen. De vier-, deels vijftalige bundel Zugvögel/Migratory Birds (zie ook pag 22-27) bracht 150 haiku bijeen uit de jaren 1967-2003. Deze nieuwe bundel bevat 208 haiku in vier, soms vijf talen, uit de periode 2004-2007. Dat doet verwachten dat dit niet Wirth's laatste verzamelbundel is.

Auf dem Weihnachtsmarkt. Engel Stück sieben Euro,

Ochs und Esel zwölf. Christmas market. Kerstmarkt. Angels seven euros each, Een engel zeven euro, ox and donkey twelve. os en ezel twaalf.

Gary Hotham: Our Waves Meet the Ocean Waves. Longhouse, Green River/Vermont (USA) 2013. No ISBN. Three times folded sheet, three color print, glued into 7,6 x 11,5 cm brown cover with title wrapper. $ 10 postpaid in the US. A small publication of Gotham quality, well worth keeping in any haiku lover's treasury - insofar as one has one. Een kleine uitgave met Gotham kwaliteit, die het waard is bewaard te worden in de schatkamer van elke haikuliefhebber, voor zover men er een heeft. dry air - droge lucht - the dog shaking off de hond schudt the ocean de oceaan af

70

Dichters/Poets

Fukurō (Antonella Filippi):

- Rosa d'autunno / Autumn Rose. Albalibri Editore, Rosignano Maritimo (Italia), 2010.

Marianne Kiauta:

- Prvi Žafran / The First Crocus. Založba Mondena, Grosuplje (Slovenia) & Ursus Scientific Publishers, Bilthoven (Netherlands) 2000.

Wally Swist:

- all poems previously unpublished. Clara Timmermans:

- Langs de waterkant – haiku en senriu. De Gulden Engel, Wommelgem (Belgium) 1986. - Een papieren parasol. NV Orbis en Orion, Beveren-Antwerpen (Belgium) 1980.

Gerrit Wassing:

- Een handvol leegte – haiku. De Beuk, Amsterdam (Netherlands) 1995. Klaus-Dieter Wirth:

- Zugvögel / Migratory birds. Haiku Verlag, Hamburg (Germany) 2010.

Haibun

Jim Kacian

- Where I leave off / waar ik ophoud. 't schrijverke, 's-Hertogenbosch (Netherlands) 2010.

Angelee Deodhar

- A Year later was first published in the Spring edition of kernels online. <kernelsonline.com/kernelsonline.com/HAIBUNpage.html >

Johannes Manjrekar

- Termite Hills was previously posted publicly on the online NOBO list. Gedichten/Poems - All poems: previously unpublished. Haiga

All three haiga previously published on the artist blog: seehaikuhere.blogspot.com

71

Schatkamer/Treasury - Roel Mellema: Wind Veren. Self published, Oosterland Wieringen (Netherlands)

2000. - W.J. van der Molen (ed.): Kortheidshalve, Vol. IX-3. Orvelte (Netherlands) 2000. Regio/Region

- www.croatianhistory.net/etf/haiku.html - Dimitar Anakiev & Jim Kacian: Knots – The Anthology of Southeastern European

Haiku Poetry. Prijatelj Haiku Press, Tolmin (Slovenia) 1999. - Marijan Čekolj & Marinko Španović: Otvoren Put / Free Road. Hrvatsko Haiku

Društvo, Samobor (Croatia) 1999. - ðurña Vukelić-Rožić (ed.): Nepokošen Nebo / An Unmown Sky – An Anthology of

Croatian Haiku Poetry 1996-2007. Udruga “Tri Rijeke”, Haiku pjesnici Otoka, Ivanić Grad (Croatia) no year (but published in 2012).

72

Anakiev, Dimitar 63 Bambić, Maša 40 Bechtloff, Bernd 67 Bilankov, Smiljka 39 Bilosnić, Tomislav Marijan 42 Bebek, Robert 41 Boban, Nediljko 44 Bočanji Antonić, Ljerka 40 Bogović, Zlata 42 Brouwer, Bouwe 63 Bukva, Borivoj 43 Čekolj, Marijan 44 Čilaš, Slavica 45 Cobb, David 64 Cooper, Bill 31 Ćurić, Frano 45 Deodhar, Angelee 29 Devidé, Vladimir 47 Dragović, Ljubomir 46 Džinić Džino, Hasan 48 Džolić, Jakov 48 Filippi, Antonella 5 Flipse, Rob 64 Funda, Željko 49 Fukurō 5 Gardaš, Anto 48 Gečić, Anica 46 Giskes, Ria 32 godsey, kate s. 31 Hansen, Ettine J. 65 Hellal, Eric 64 Hotham, Gary 69 Hryciuk, Marshall 32 Ito Isao 65 Ivančan, Dubravko 43 Ivandić, Ante Mate 49 Janelle, Liette 68 Jembrih Cobovički, Ivica 50 Kato Ikuya 65 Kacian, Jim 28 Kiauta, Marianne 9 Kišević, Enes 42 Korbus, Dubravko 49 Kovačević, Ivan 50 Krželj, Branislava 51

Krumins, Anita 66 Kušić, Ana 51 Lecheva, Lydia 31 Lovrić, Tonka 51 Manjrekar, Johannes 30 Maretić, Tomislav 52 Marijanović, Dubravko 52 Marović, Tonči Petrasov 43 Matuka-Šulek, Rujana 53 McMaster, Višnja 53 Mellema, Roel 36-37 Milenić, Žarko 54 Mimica, Zoran 54 Molen, W.J. van der 36-37 Montreuil, Mike 68 Nadaškić ðorñević, Jasminka 32 Natsuishi, Ban'ya 63 Nazansky, Boris 55 Nikolić-Rajčić, Ljubica 58 Paljetak, Luko 54 Pelletier, Luce 68 Pezelj Jurlin, Dunja 55 Petrović, Zvonko 56 Plažanin, Darko 57 Prodanović, Živko 58 Rožić, Stjepan 58 Shimizu, Kuniharu 33-35 Škalabrin, Erika 59 Skotak, Zlatko 59 Španović, Marinko 60 Štebih, Mihael 56 Stopar, Rudi 58 Swist, Wally 13 Tauchner, Dietmar 66, 67 Timmermans, Clara 14 Van de Rijk, Chris 68 Vlatković, Frano 60 Vrga, Boris 61 Vukelić-Rožić, ðurña 61 Vučetić, Dragan 61 Wassing, Gerrit 18 Westenhaver, Jim 67 Wirth, Klaus-Dieter 22, 69 Žegarac Peharnik, Milan 59 Zernec, Božena 62