Proefhoeve Bottelare 1 Proefhoeve Bottelare Voederbiet, een gewas met een toekomst voor een meer duurzame veehouderij met tussenresultaten PWO feedbeet 14 februari 2017- Geel LVC-studienamiddag J. Latré 1 , E. Dupon 1 , J. De Boever 2 , G. Haesaert 3 2 1 Faculteit Natuur en Techniek (FNT) HoGent 3 Faculteit Bioingenieurswetenschappen Univeristeit Gent Met dank aan A. De Vliegher (ILVO)
72
Embed
Voederbiet, een gewas met een toekomst voor een meer ...
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Proefhoeve
Bottelare
1Proefhoeve Bottelare
Voederbiet, een gewas met een
toekomst voor een meer duurzame
veehouderij met tussenresultaten PWO feedbeet
14 februari 2017- Geel
LVC-studienamiddag
J. Latré1 , E. Dupon1, J. De Boever2, G. Haesaert3
2
1Faculteit Natuur en
Techniek (FNT)
HoGent
3Faculteit
Bioingenieurswetenschappen
Univeristeit Gent
Met dank aan A. De Vliegher (ILVO)
Proefhoeve
Bottelare
Geschiedenis • Beta vulgaris L. (Amaranthaceae,subfam. Betoideae)
• Sinds 1700 gekend als voedergewas
• Voorvader suikerbiet
• Grote variatie in types : evolutie naar hoger drogestofgehalte
• Belangrijk gewas in het verleden: 82000 ha in 1938 in België, hierna
cijfers Vlaanderen
– 1985: 12 100 ha
– 1995: 6 760ha
– 2000: 6 713 ha
– 2007: 2 607ha (-60%) daling o.a. door Rhizoctonia aantasting
opbrengstzekerheid, bewaring
– 2008: 3182 ha
– 2016: 3424 ha : terug heropleving (+8,4%, tweede jaar op rij stijging)
Proefhoeve
Bottelare
Geschiedenis…
1. lang , lag DS% 9% 2. stompvoet 3. oval 4. half-lang met laag DS% 5. half-lang met hoog DS% 6. half-suikerbiet – voeder/suikerbiet met hoog DS%
• Bieten ademen en produceren warmte! Proces gaat sneller door bij warm weder
• Bieten laten afkoelen vooraleer men toedekt
• Bij grotere kuilen (3m hoog) onderaan een ventilatiegleuf aanbrengen
• Lichte vorst: strobedekking volstaat
• 8-10° vorst of dagvorst: folie over strolaag
• Vorst voorbij: folie terugrollen zodat warmte kan afgevoerd
• Gezonde voederbieten hebben de laagste
bewaarverliezen van alle ruwvoeders
• Bij goede bewaring: 3-5% over de ganse
bewaarperiode (een open vraag ?)
• Tot maart: verliezen verwaarloosbaar
• Gewassen bieten: 1 week houdbaar
• MENGKUILEN : zie verder
Bron :De Vlieghere A.
(ILVO),2015
Proefhoeve
Bottelare
• Belangrijke werklast in het verleden!!
4. Werk en werklast : op zoek naar
oplossingen
Proefhoeve
Bottelare
Antwoord : moderne teelt van voederbiet
• Precisiezaai
• Onkruidbeheersing met FAR system
• Oogst met 6rijige rooiers
• Bewaring in hoop en gemechaniseerd voederen
• Of bewarin in mengkuilen : met maïs, perspulp…
Proefhoeve
Bottelare
5. Grondtarra • Risico’s in natte omstandigheden
• Risico’s in zware kleigronden
• Rassenkeuze
• Rooimachines
14-2-2017 24
Proefhoeve
Bottelare
TEELTTECHNIEK : een paar
deelaspecten
14-2-2017 25
Proefhoeve
Bottelare
Rassenkeuze voederbiet : parameters
• Rhizoctonia solani
• Opbrengstparameters :DS% en verse opbrengst
• Triploïde rassen : snellere bodembedekking
• Tarra / Schieterresistentie (bij vroege zaai)
• Ziektegevoeligheid : Meeldauw, cercospora en roest (in suikerbiet wordt vaak eens behandeld)
• Vers voederen of gemalen : igv vers <15% Ds
• Mengkuilen : hoger DS% gewenst
• O.a.: Belgische Beschrijvende en aanbevelende rassenlijst voor voedergewassen en groenbedekkers 2017 : J. PANNECOUCQUE , J. VAN WAES , A. DE VLIEGHER en G. JACQUEMIN (ILVO) : online te vinden
14-2-2017 26
Proefhoeve
Bottelare
14-2-2017 27
Proefhoeve
Bottelare
Maximalisatie DS-opbrengst: vroeg zaaien
28
14 februari 2017
jaar Voorwaarden in april Meeropbrengst vroege zaai
1997 zeer droog + 150 kg DS/ha/dag
1998 zeer nat + 130 kg DS/ha /dag
1999 ‘normaal’-tamelijk nat + 60 kg DS/ha/dag
1980-1985: zaai begin april tav zaai na 15 april: + 55-70 kg DS/ha /dag
(E. van Bockstaele)
Geen raseffecten, toename in verse massa, niet in DS%
Bron :De Vlieghere A.
(ILVO),2015
• Zaaien eind maart- begin april ? – Ja, als de bodemvoorwaarden goed zijn
– Ras met goede schieterresistentie (stress)
– Goede zaaizaadkwaliteit
– Hogere opbrengst aan droge stof
– Geen effect op DS%, tarragehalte, loofproductie
Proefhoeve
Bottelare
Maximalisatie DS-opbrengst: laat oogsten
• Oogst verschuiven van 15/10 naar 5/11: 1500 kg DS/ha extra
• Latere oogst:
– Opbrengst verse massa neemt toe
– DS% neemt toe met 0.3% per 10 dagen
– Later oogsten is beter bewaren
– Risico op vorst:
• bieten eerst laten ontdooien en pas dan rooien
• rassen met hoger DS% minder gevoelig: iets dieper in de grond, hoger gehalte
aan suiker
• lichte vorstschade op het veld: 2 maanden houdbaar, apart inkuilen
• Bij de oogst: ontbladeren en niet ontkoppen omwille van de bewaring!
29
14 februari 2017
Bron :De Vlieghere A.
(ILVO),2015
Proefhoeve
Bottelare 30
14 februari 2017
Voederbieten in de maïskuil: voordeel/nadeel?
• VOORDELEN
– Alle werk voor en bij het inkuilen van de maïs
• Bieten vroeger oogsten (lagere productie)
– Langere bewaarduur van de bieten
– Voederbieten het ganse jaar in het rantsoen
– Minder kans op pensstoornissen (suikers omgezet in de kuil)
• NADEEL : te vroeg rooien voederbiet ,
organisatorische problemen!
Bron :De Vlieghere A.
(ILVO),2015
Proefhoeve
Bottelare 31
14 februari 2017
• Vooraf: zeer goede afspraken met de loonwerker
• Bieten in optimale condities oogsten tarra!
• Stockeren dicht bij sleufsilo (via afdekken met toptex goede
ervaring – opdrogen)
• Bieten versnipperen na eventueel voorreinigen
• Laagsgewijze biet en maïs
• Opletten sapverliezen:
– biet DS%<< maïs DS%
– DS% totaal >28%
• 120 ton/ha bieten (15%) en 50 ton/ha maïs (35%)
→ biet/maïs = minimaal 1ha/4,5ha
Voederbieten in de maïskuil: hoe?
Bron :De Vlieghere A.
(ILVO),2015
Proefhoeve
Bottelare 32
14 februari 2017
Voederbieten voor melkvee
• Voederbieten in het rantsoen:
– Hogere totale ruwvoederopname
– KV besparing
– 20 kg bieten aan DS=15% (3 kg DS): + 1-1,5 kg DS ruwvoeder
– 3 kg DS uit bieten, in beurten verstrekken (max 3,5 à 4 kg DS)
– Opgelet: voedering suikerrijke graskuil en tarwe! • Max 15% suiker op de droge stof in het rantsoen!
• Indien te hoog: te veel boterzuur in de pens, lagere melkproductie en extra verhoging vetgehalte
• Melkvetverhogend: 1-3 graden en melkeiwitverhogend: 0,05 -0,5%
• Opletten bij droogstaande koeien: rijk aan Na en K (kalfziekte)
Bron :De Vlieghere A.
(ILVO),2015
Proefhoeve
Bottelare 33
14 februari 2017
Voederbieten voor vleesvee
• Hoge energieconcentratie
• laag in eiwit (RE= 10%): aanvulling noodzakelijk
• Bevat veel suiker en weinig vezel dwz hoge FOS:
structuur aanbrengen
• Verstrekken van een compleet gemengd rantsoen is