Vital Signs · 2018-03-21 · วัตถุประสงค์การเรียนรู้เร่ืองสัญญาณชีพ (Vital Signs) 1....

วตถประสงคการเรยนรเรองสญญาณชพ (Vital Signs) 1. สามารถบอกคาปกตของสญญาณชพ (Vital Signs)2. สามารถวดสญญาณชพ (Vital Signs) ไดถกตอง3. ตระหนกถงความส าคญในการวดสญญาณชพ (Vital Signs)

1. เมอแรกรบผปวยไวในโรงพยาบาล2. วดตามระเบยบปฏบตของโรงพยาบาล/ตามแผนการรกษาของแพทย3. กอนและหลงการผาตด4. กอนและหลงการตรวจวนจฉยโรคทตองใสเครองมอตรวจเขาไปภายใน

รางกาย5. กอนและหลงใหยาบางชนด6. เมอผปวยมอาการเปลยนแปลง เชน ความรสกตวลดลง / ความรนแรง

ของอาการปวดเพมขน7. กอนและหลงการใหการพยาบาลทมผลตอสญญาณชพ เชน กอนให

ผปวย ambulate / ออกก าลงกาย

ความหมายสญญาณชพ (Vital Signs) เปนสงทบงบอกการมชวตของบคคล

ประกอบดวย 1. อณหภม (Temperature)2. ชพจร (Pulse)3. การหายใจ (Respiration)4. ความดนโลหต (Blood pressure)

ประภสสร อกษรพนธ, คณะพยาบาลศาสตร ม.ราชภฎสราษฏรธาน

อณหภม (Temperature)

เปนระดบความรอนของรางกาย มหนวยเปนองศาเซลเซยส ( ◦C )

หรอ องศาฟาเรนไฮต (◦F) อณหภมในรางกายของมนษยจะคงทไมคอยเปลยนแปลง ถงแมอณหภมภายนอกจะเปลยนแปลง

- อณหภมปกตของรางกายประมาณ 36.4 – 37.4◦C

เครองมอทใชวดอณหภม ปรอทวดไข

วธวดอณหภมของรางกาย1. ทางปาก (ประมาณ 2-3 นาท)2. ทางรกแร (ประมาณ 5 นาท)3. ทางทวารหนก (ประมาณ 1-2 นาท)4. โดยเทอรโมมเตอรแบบอเลกทรอนกส

วธวดอณหภมของรางกาย1. ทางปาก (ประมาณ 2-3 นาท)2. ทางรกแร (ประมาณ 5 นาท)3. ทางทวารหนก (ประมาณ 1-2 นาท)4. โดยเทอรโมมเตอรแบบอเลกทรอนกส

ขอควรค านง- ไมวดอณหภมทางปากหลงดมน าเยนหรอน ารอนมา ควรรออยางนอย 15 นาท- ถาวดอณหภมไดคาทผดปกต ใหวดซ าอกครง- หามวดปรอททางปากในกรณตอไปน

-1. เดกอายต ากวา 6 ป-2. ผปวยมอาการเพอคลง-3. ผปวยกระสบกระสาย ไมรสกตว-4. ผปวยหอบ ไอบอย หรอหายใจทางปาก-5. ผปวยเปนแผลปากเปอย/ผาตดในชองปาก

ความหมายชพจร คอ การหดและขยายตวของผนงหลอดเลอด ซงเกดจากการบบตวและ

คลายตวของกลามเนอหวใจท าใหเกดคลนความดนโลหตไปดนผนงเสนเลอดแดงเปนจงหวะ การเตนของเสนเลอดจะสมพนธกบการเตนของหวใจโดยตรง

วตถประสงคการจบชพจร1. เพอสงเกตอตราการเตนของหวใจ2. เพอสงเกตความสม าเสมอของการเตนของหวใจ3. เพอสงเกตปรมาณเลอดทไหลออกจากหวใจ

เครองมอทใช นาฬกาทมเขมวนาท

ต าแหนงทจะคล าชพขจรต าแหนงทใชคล าชพขจรเปนต าแหนงทมเสนเลอดอยใกลผวหนงมากทสด

ต าแหนงทนยมไดแก1.บรเวณขอมอทางดานนวหวแมมอ เรยกวา radial pulseเปนต าแหนงทนยมมากทสด

2. ขอพบแขน เรยก Brachial artery เปนต าแหนงเสนเลอดคอนขางใหญคล างาย

ต าแหนงทจะคล าชพขจร

3. บรเวณคอเรยก Carotid pulse เปนต าแหนงทเสนเลอดแดงทไปเลยงสมองอยใตผวหนงคล าไดงาย มกจะใชคล าในกรณทคล าเสนเลอดอนแลวไมพบชพขจร

4. เสนเลอดแดงทขาหนบหรอทเรยกวา Femoral pulse เปนเสนเลอดแดงใหญซงคล าไดงาย

ต าแหนงทจะคล าชพขจร

5. เสนเลอดแดงทขอเขา Popliteal artery ต าแหนงนจะคล ายาก ปกตไมนยมใชคล าชพขจร นอกจากวาสงสยจะมการอดตนของหลอดเลอดทไปเลยงเทา

6. เสนเลอดหลงเทาทางนวหวแมเทา เรยก Dorsalis pedis เปนเสนเลอดขนาดเลก หากวางต าแหนงนวไมถกจะคล าไมได

การจบชพจรเพอตรวจสอบจงหวะเตนของหวใจ ดการท างานของหวใจ จบ

ดจะรสกเปนเสนหยนๆ เมอกดลงจะรสกวาเตนได ซงจะตรงกบการเตนของหวใจ

• ผใหญเมอพกแลวชพจรจะเตนประมาณ 60-100 ครงตอนาท- ถาเตนเรวกวา 100 ครงตอนาท ถอวาเรวกวาปกต (tachyardia)- ถาเตนชากวา 60 ครงตอนาท ถอวาชากวาปกต (bradycardia)• สวนในทารกและเดกเลก ประมาณ 90-130 ครงตอนาท

วธจบชพจร1.ใชนวช นวกลาง และนวนาง ใชนวกลางสมผสกบชพจรมากกวาอก 1 นว2.อยาใชนวหวแมมอ3.ใหอวยวะสวนทจบ วางลงราบๆโดยมทหนน อยายกแขนผปวยขนจบ4.นบครงนาทหรอ 1 นาท ถาผปวยเปนโรคหวใจ ตองนบทง 2 ขาง และนบใหเตม 1 นาท ถาสงสยควรนบใหม

การนบการหายใจ (Respiration)หมายถง การน าเอาออกซเจนในอากาศเขาสรางกาย และ

ขบคารบอนไดออกไซคออก โดยผานทางปอด ซงเปนขบวนการแลกเปลยนกาซออกซเจนและคารบอนไดออกไซคระหวางรางกายกบสงแวดลอม

วตถประสงคการจบชพจร1. เพอสงเกตลกษณะและอตราการหายใจตอ 1 นาท2. เพอสงเกตความผดปกตตางๆเกยวกบการหายใจ

เครองมอทใช นาฬกาทมเขมวนาท

ปกตการถของการหายใจขนกบอาย

- ทารกแรกคลอดจะหายใจเฉลย 44 ครงตอนาท- เดกทารกจะหายใจ 20-40 ครงตอนาท- เดกกอนวยเรยนประมาณ: 20–30ครงตอนาท- เดกวยรน16–25 ครงตอนาท- ผใหญ 12–20 ตอนาท- ผใหญขณะออกก าลงกาย 35–45 ครงตอนาท

ความดนโลหต- คอแรงดนของเลอดทไปกระทบกบผนงเสนเลอดแดง- การไหลเวยนของเลอดเปนไปตามจงหวะการบบตวและคลายตวของกลามเนอหวใจ - คาของแรงดนทปะทะกบผนงเสนเลอดทง 2 จงหวะนไมเทากน- มหนวยเปนมลลเมตรปรอท (mm.Hg.)

วตถประสงคการวดความดนโลหต1. เพอดระดบอณหภมของรางกาย2. เพอตรวจดทวารหนกในทารกแรกเกด3. เพอสงเกตอาการเปลยนแปลงของผปวย4. เพอชวยในการวนจฉยและพยากรณโรค

วนท ชอ - สกล02.00 น. 06.00 น. 10.00 น. 14.00 น. 18.00 น. 22.00 น.

T P R BP T P R BP T P R BP U S T P R BP T P R BP U S T P R BP

ใบบนทกสญญาณชพทก 4 ชวโมง ตก..................