ESB, Den Haag 22 maart 2019 Verticale integratie infra / vervoer: Theorie en modellen voor de praktijk Didier van de Velde inno-V (Amsterdam) TU Delft – Faculteit TBM – Afdeling Organisation and Governance (Delft) Behoefte aan coördinatie UITDAGING... Oplossen van slechte afstemming van belangen of kostbare niet-afstemming op de langere termijn Splitsing infrastructuurbeheer – treinexploitatie Waar was het oorspronkelijk om te doen? Inefficiëntie / Gebrek aan klantgerichtheid / Excessieve nationale focus Efficiëntie / Klantgerichtheid / Modal split Behoefte aan concurrentiële druk Aanbestedingen en/of open access Neutraliteit en geen toetredingsbarrières Volledige verticale splitsing PROBLEEM WENS/DOEL IDEE ! OPLOSSING ! VOORWAARDEN ? OPLOSSING ! Inderdaad... Mooi!... Dogmatisch, maar waarschijnlijk goed idee... Misschien, maar had ook anders gekund... Een neutrale infrastructuurbeheerder!... Moeilijk te realiseren... Een radicale oplossing!... Waardoor coödinatievraagstukken ontstaan... Verticale splitsing : Een goede of een problematische oplossing...? En voor welk probleem...? Vergroten marktaandeel in het internationaal goederenvervoer Zweden ( 1988), Europa (1991,...) 22 maart 2019 ESB - Spoordebatte?n 2
8
Embed
Verticale integratie infra / vervoer: Theorie en modellen ... · ESB, Den Haag 22 maart 2019 Verticale integratie infra / vervoer: Theorie en modellen voor de praktijk Didier van
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
ESB, Den Haag 22 maart 2019
Verticale integratie infra / vervoer:Theorie en modellen voor de praktijkDidier van de Velde
§ Verticale splitsing kan substantiële(prikkel-)afstemmingsproblemen
genereren tussen inframanager envervoerder
§ De resulterende meerkosten zijn meer
dan alleen de transactiekosten van verticale splitsing
§ De afstemmingsproblemen groeien met
hogere treindichtheden
22 maart 2019
ESB - Spoordebatten8
Authors(year) Countries
covered
Effectof
vertical
separation
Effectof
competi-
tion
Combined
effect
JensenandStelling
(2007)
Sweden Negative Positive Positive
Friebel etal.(2010) Europe Positiveif
appropria-
tely phased
Positiveif
appropri-
ately phased
Positiveif
appropriately
phased
Cantosetal.(2010) Europe Positive Positive Positive
Cantos(2011) Europe Notsignificant Positive Positive
Wetzel(2008) Europe Notsignificant - -
Growitschand
Wetzel(2009)
Europe Negativefor
most
countries
- -
Mizutaniand
Uranishi (2012)
Europeand
Japan
Dependson
traindensity
- -
Problematische definitie van splitsing enconcurrentie
Tegenstrijdige conclusies
Referenties:
§ Mizutani, F., A. Smith, C. Nash and S. Uranishi (2015), "Comparing the Costs of Vertical
Separation, Integration, and Intermediate Organisational Structures in European and East
Asian Railways", Journal of Transport Economics and Policy (JTEP), 49, 496-515.
§ Nash, C.A., A.S.J. Smith, D. Van de Velde, F. Mizutani and S. Uranishi (2014), "Structural
reforms in the railways: Incentive misalignment and cost implications", Research in
Transportation Economics, 48, 16-23.
§ Van de Velde, D.M., C. Nash, A. Smith, F. Mizutani, S. Uranishi, M. Lijesen and F. Zschoche
(2012), "EVES-Rail - Economic effects of Vertical Separation in the railway sector", Report for
CER - Community of European Railway and Infrastructure Companies, by inno-V (Amsterdam)
in cooperation with University of Leeds – ITS, Kobe University, VU Amsterdam University and
civity management consultants, Amsterdam/Brussels, 188 pp.
Theorie
Waarom wel/niet splitsen?
Redenen om wel/niet te splitsen
§ Technisch splitsbaar
§ Economisch zinvol
• Markt of hiërarchie(Transaction Cost Economics)− Minimum productie- +
transactiekosten
§ Institutioneel toegestaan
Wat gebeurt er als het niet optimaal is?
§ Ieder actor optimaliseert“zijn” deel van de keten• Niemand optimaliseert “het
geheel”
§ Transactiekosten:• Contractering• Monitoring
§ Geïnduceerde kosten:• Meer infra nodig• Meer personeel nodig• Gemiste kansen
− Trage aanpassingen
− Niet-bediende vraag
• Verkeerde focus− Penny-wise, pound-foolish
22 maart 2019
Zijn de voorwaardenvoor splitsinggerealiseerd?
De splitsing is hierniet “ontstaan” uitoptimaliteit. Ze is
opgelegd.
ESB - Spoordebatten9
Waarom kijken naar coördinatie?Nederland: “Beter & Meer” (ihkv LTSA)
LTSA, Deel2, p. 32
§ ...onvoldoende samenwerking tussen de infrabeheerder en vervoerders leidt tot suboptimalisatie...
§ ...De scheiding in operationele verantwoordelijkheden tussen vervoerders en de infrabeheerder vormt vaak een belemmering voor de operationele samenwerking...
§ ...Hoewel de non-discriminatoire capaciteitsverdeling door de splitsing is verbeterd, heeft de splitsing er ook toe geleid dat de partijen te ver van elkaar verwijderd waren en dat de wederzijdse afhankelijkheid lange tijd niet goed is erkend...
§ ...Maar ook is gebleken dat de juiste prikkels tot samenwerking ontbreken om de betrouwbaarheid van het totale spoorsysteem -concessieoverstijgend - op alle momenten van de dag te verbeteren...
§ ...De afgelopen jaren hebben ProRail, NS en andere betrokken partijen hun samenwerking zichtbaar verbeterd, met als recent voorbeeld het gezamenlijke rapport van ProRail en NS “Beter en Meer” (Rapport Bierman)
Aanvulling in “Persoonlijke notitie” van Jaap Bierman
§ ...Gezien het feit dat werkelijke marktwerking op het HRN onwaarschijnlijk is, de bestaande afstemmingsproblematiek groot is, de verkeersintensiteit zal toenemen, en er behoefte is aan een robuuster systeem, moet de richting zijn: minder complex & naar elkaar toe i.p.v. meer interfaces & van elkaar af...
§ ...Indien, en zolang, wijzigingen in de ordening niet tot een effectievere en meer integrale aansturing van ProRail en NS leiden, kan overwogen worden de gezamenlijke besluitvaardigheid te vergroten door een formeel “deadlock breaking mechanism” af te spreken...
22 maart 2019
ESB - Spoordebatten10
Waarom kijken naar coördinatie?Nederland: B&M: Een tijdelijke halve alliantie (2014-2017)
22 maart 2019
Het programma Beter en Meer wordt in samenwerking tussen NS en ProRail uitgevoerd – De governance sluit hierbij aan
Beter en Meer - 2016
Directieoverleg Verbeteraanpak
Veiligheid
Stuurgroep Verbeteraanpak
Stations
StuurgroepVerbeteraanpak
Trein
Stuurgroep Uitvoeringsagenda
(samenwerking)
Stuurgroep
Beter en Meer
Beter en Meer Programma-
directeur
SecretariaatControl
Programmabureau
Verbeteraanpak Trein
Be- en Bijsturing van de Toekomst
Verbeteraanpak Stations
Verbeteraanpak Veiligheid
Verbeteraanpak Veiligheid
ExCo
RvC
Directie
RvC
Betrokken afdelingen
NS
Betrokken afdelingen
ProRail
Stuurgroep PrePHS
DOO PPG
§ Geschiedenis• 2012: Winterse problemen
• 2012: Rapport over optimalisatie samenwerking NS / ProRail
• 2013: LTSA, waaronder "B&M"
• 2014: Begin "Beter en Meer"
§ Doel: Samen prestaties verbeteren om
frequentieverhoging te kunnen realiseren
• Eerst “beter” dan “meer”
• Verlaging van verstoringsbronnen
• Verlaging van variantie in exploitatie
§ Corridor "A2" eerst (daarna meer)
§ Gerelateerde voorbeelden:• OCCR en pro-actief optreden
• Verbetering onderhoud infra en materieel
• Opleiding en training bestuurders en conducteurs
• Optimalisatie logistiek
VRAGEN§ Zijn de problemen die het ontstaan van B&M
rechtvaardigden structureel verdwenen?
§ Moet er een B&M2 geïns]tu]onaliseerd worden om de
oplossingen van B&M te bestendigen en verdere
vraagstukken aan te pakken?
§ Zo ja, hoe?
ESB - Spoordebatten11
Waarom kijken naar coördinatie?Ook andere landen hebben vragen (en oplossingen)
22 maart 2019
Frankrijk
Een vorm
van
reïntegratie
in 2015...
Zweden
“Railway investigation” (2013-2015)
§ Aandacht voor coördinatie van de keten
§ Splitsing niet ter discussie gesteld
Oprichting van het ”Forum voor samenwerking in
de spoorwegbranche”
§ Diverse programma’s ter verbetering van
punctualiteit, capaciteitstoewijzing, planning
van onderhoud, enz.
ESB - Spoordebatten12
Groot BrittanniëMcNulty rapport (2011)§ ”high level of fragmentation is important reason for
inefficiencies”
§ Recommends: cost and revenue sharing, joint targets, alliances,
Bron voorbeelden: Van de Velde, D.M., C. Nash, A. Smith, F. Mizutani, S. Uranishi, M. Lijesen and F. Zschoche (2012), "EVES-Rail - Economic effects of Vertical Separation
in the railway sector", Report for CER - Community of European Railway and Infrastructure Companies, by inno-V (Amsterdam) in cooperation with University of Leeds –
ITS, Kobe University, VU Amsterdam University and civity management consultants, Amsterdam/Brussels, 188 pp.
NL: Beter & Meer
SE: JBS
GB: Alliancing
Japan
Stelling
Gebrek aan zicht op,
en aandacht voor,
deze vraagstukken!
Gebrekkige afstemming (“incentive misalignment”)Hoe moet het verder? (punten voor de discussie)
Observaties
§ Theoretisch gezien zou bij splitsing het prijsmechanisme de juiste afstemmingsprikkels moeten geven (optimaal gebruik en investeringen)
• Prijsmechanisme
− De “gebruiksvergoedingen”
− De “prestatieregeling” van de toegangsovereenkomst
• Maar dit blijkt in de praktijk weerbarstig cq onmogelijk
− Zelfs in GB vond men dat dit onvoldoende werkt om alle afstemmingsvraagstukken voldoende te dekken (Zie McNulty e.v.)
§ Afstemming is in een spoorsysteem crucialer dan in andere vervoersystemen
• Groter aandeel van het geïnvesteerd vermogen zit in de infrastructuur
• Operationele afhankelijkheid: beperkte flexibiliteit in uitvoering van het vervoer (“inhalen”)
• Afstemming belangrijker
− Bij hogere dichtheden
− Bij investeringen (waaronder invoering nieuwe techniek)
Belangrijke gevaren / problemen
§ Suboptimalisatie van systeem als geheel
§ Misleidende helderheid van kosten
§ Traagheid
§ Focus op grote projecten ipv kleine, voortdurende
verbeterstappen (impact op innovatie?)
§ Belangrijke thema’s blijven buiten beschouwing
(reguleringsdogma)
§ Er kan veel, maar moeilijk/onmogelijk zodra geld in
het spel komt
22 maart 2019
ESB - Spoordebatten15
Arrangementen
Prijsmechanisme Moeizaam, onvolledig...
“Praatclub” Helpt, tot er geld bij komt kijken...
“Suikeroom” Handig, maar efficiënt?...
Reguleringsoptreden Helpt misschien, als passend...
Alliantie Interessante, ingewikkelde omweg?
Integratie Radicale oplissing
Stellingen voor de discussie
§ “De splitsing heeft voor de nodige opschudding gezorgd, en daarlangs tot efficiëntieverbeteringen geleid. Maar dithad ook anders bereikt kunnen worden.”
§ “De splitsing vormt, op de lange termijn, een obstakelvoor systeembrede (kosten)optimalisatie van het spoorsysteem.”