Leandro Lamas Clubs de Lectura Poesía e muller Marzo 2013
Leandro Lamas
Clubs de Lectura
Poesía e muller Marzo 2013
2
ROSALÍA DE CASTRO
HELENA VILLAR JANEIRO
ANISIA MIRANDA
MARÍA MARIÑO
ELVIRA RIVEIRO TOBIO
ANA MARÍA FERNÁNDEZ
GABRIELA MISTRAL
GLORIA FUERTES
CARMEN GIL
JUANA DE IBARBOUROU
3
Naceu en Santiago de Compostela
o 24 de febreiro de 1837 e morreu
en Padrón o 15 de xullo de 1885.
Rosalía é a máis grande escritora
en lingua galega , unha muller
culta, actriz, escritora, nai. Muller
valente e comprometida coa súa
terra e a súa lingua. O 17 de maio,
Día das Letras Galegas, celébrase
co gallo de ser a data de edición da
súa obra Cantares gallegos. A súa
obra poética en galego reúnese en
dúas obras Cantares Gallegos e Follas Novas. Tamén escribiu prosa e
poesía en castelán.
Maio longo… maio longo,
todo cuberto de rosas,
para algúns telas de morte,
para outros, telas de vodas.
Maio longo, maio longo,
fuches curto para min,
veu contigo a miña dita,
volveu contigo a fuxir.
4
Airiños, airiños aires,
airiños da miña terra;
airiños, airiños aires,
airiños, levaime a ela.
Sen ela vivir non podo,
non podo vivir contenta,
que adonde queira que vaia,
cúbreme unha sombra espesa.
Cúbreme unha espesa nube,
tal preñada de tormentas,
tal de soiddades preñada,
que a miña vida envelena.
Levaime, levaime, airiños,
como unha folliña seca,
que seca tamén me puxo
a quentura que queima.
Ai!, se non me levades pronto,
airiños da miña terra;
si non me levades, airiños,
quizais xa non me coñezan,
que a febre que de min come,
vaime consumindo lenta,
e no meu corazonciño
tamén traidora se ceiba.
NEGRA SOMBRA
Cando penso que te fuches,
negra sombra que me asombras,
Ao pé dos meus cabezais
tornas facéndome mofa.
Cando imaxino que es ida,
no mesmo sol te me amostras,
ti es a estrela que brilla,
ti es o vento que zoa.
Se cantan, es ti que cantas,
se choran, es ti que choras,
ti es o murmurio do río
ti es a noite e es a aurora.
En todo estás e ti es todo,
para min e en min mesma moras,
nin me abandonarás nunca,
sombra que sempre me asombras.
5
PRA HABANA!
Vendéronlle os bois
vendérenlle as vacas,
o pote do caldo
e a manta da cama.
Vendéronlle o carro
e as leiras que tiña,
deixárono só
coa roupa vestida.
- María, eu son mozo,
pedir non me é dado,
eu vou polo mundo
para ver de gañalo.
- Galicia está probe,
e á Habana me vou…
“Adiós, adiós”, prendas
do meu corazón!
Este vaise e aquel vaise,
e todos, todos se van ;
Galicia, sen homes quedas
que te poidan traballar.
Tes , en cambio orfos e orfas
e campos de soidade,
e nais que non teñen fillos
e fillos que non teñen pais.
E tes corazóns que sufren
longas ausencias mortais,
viudas de vivos e mortos
que ninguén consolará.
6
Eu ben vin estar o moucho
enriba daquel penedo.
Non che teño medo, moucho;
moucho, non che teño medo!
I
Unha noite, noite negra
como os pesares que eu teño,
noite filla das sombras
as que estenden os medos;
hora en que cantan os galos,
hora en que xemen os ventos;
en que as meigas bailan, bailan,
xuntas co demo primeiro,
arrincando verdes carballos,
portas e tellas fendendo,
todas de branco vestidas,
tendidos os brancos pelos
contra quen os cans oubean
agoirando triste enterro;
cando relumbrar se miran
entre os toxais espesos,
cal encendidas candeas
ollos de lobo famento;
e os ramallaxes dos montes
entre sí murmuran quedos,
e as follas secas que espallan
os aires da noite inquietos,
en remuíños se xuntan
con longo estremecemento,
indo camiño da igrexa,
soa cos meus pensamentos,
cabo da fonte da Virxe,
pertiño do cemiterio,
despois de sentir un sopro
que me deixou sen alento,
eu ben vin estar o moucho
enriba daquel penedo.
7
Tecín soa a miña tea,
sembrei soa o meu nabal,
soa vou por leña ao monte,
soa a vexo arder no lar.
Nin na fonte nin no prado,
así morra coa carraxe,
el non ha de virme a erguer,
el xa non me pousará.
Que tristeza! O vento soa,
canta o grilo ao seu compás...
Ferve o pote... mais, meu
caldo,
soíña te hei de cear.
Cala, rula, os teus arrulos
ganas de morrer me dan;
cala, grilo, que si cantas,
sinto negras soidades.
O meu homiño perdeuse,
ninguén sabe en onde vai...
Anduriña que pasaches
con el as ondas do mar;
anduriña, voa, voa,
vén e dime en onde está.
- XVI-
Cando era tempo de inverno
pensaba en donde estarías,
cando era tempo de sol
pensaba en donde andarías.
Agora... tan só penso,
meu ben, si me olvidarías!
- XVII -
Mais vé que o meu corazón
é unha rosa de cen follas,
e é cada folla unha pena
que vive apegada noutra.
Quitas unha, quitas dúas,
penas me quedan de sobra;
hoxe dez, mañá corenta,
desfolla que te desfolla...
O corazón me arrincaras
desque as arrincares todas!
8
Naceu en Becerreá o 28 de setembro
de 1940. Foi mestra de ensino primario e
secundario. Escribe principalmente poesía e
narración, dedicando unha atención moi
especial á literatura infantil e xuvenil.
Nalgunhas das súas obras escribe co seu
home, Xesús Rábade Paredes, que tamén é
escritor. Foi presidenta da Fundación
Rosalía de Castro. Na actualidade reside en
Rianxo.
DONA DONICELA
Dona Donicela
ten medo a afogar;
non fixo cursiño
nin sabe nadar.
Dona Donicela
métese no mar;
non quita o mantelo,
que o quere bañar.
Dona Donicela
ve saír o sol
e co seu anelo
fai un frotador.
9
Na praia dos lagartos
non hai peixiños
que o que rebole nela
son paxariños.
DON PARAUGAS E DON
VENTO
Preguntou don Parauguas
a dona Chuvia
por qué bulía tanto
coa súa agulla.
Contestoulle ela:
“Porque non te descosas”.
E el confesoulle
que tiña cóxegas.
Como escoitara,
don Vento Toleirón
ergueu a don Paraguas
dun empuxón.
“Calquera pensaría
que me tes ciumes!”,
berroulle don Paraguas
subindo aos cumes.
As flores vanse vestir
ao taller da primavera,
e alí póñenlles as cores
que máis poden lucir nelas.
Rosa claro para as rosas,
lila para as violetas,
rubio para as amapoulas,
amarelo para as xestas...
Cos seus dedais invisibles
e os seus fíos perfumados,
a señora primavera
bule facendo bordados,
frunces, xaretas, alorzas,
festóns vainicas, calados...
Na praia dos lagartos
non hai area
que os lagartos asollan
en pedra chea.
Na praia dos lagartos
tampouco hai auga,
que eles nadan ao enxoito
riba das laxas.
10
NO TRAPECIO DA LÚA O esquío das pinetas
e o angazo de papel
escóndense da lúa
cun paxel.
O esquío trapecista
de pel escura
lava de noite os dentes
na auga da lúa.
Cando apaña as pinetas
no seu mantelo
transpórtaas luz arriba
ao seu castelo.
E salta saltarín
baixo da chuvia
como o gran trapecista
colgado na lúa.
HABÍA UNHA VEZ Había unha vez…
un anano, unha fada,
un rei e unha raíña.
- A neve estaba fóra
e os nenos na cociña.-
Era un conto de nenos
e noite larga,
de avós de olliños doces
e cabeciñas brancas.
- A orella ben aberta
e a boca ben pechada.-
Era un conto estendido
pola lareira
con ogros, bruxas, elfos
trasgos e meigas.
11
Naceu o 30 de decembro de 1932 en Ciego de
Avila (Cuba) e finou en Vila de Cruces o 22 de
outubro d0 2009. Era filla de emigrantes gale-
gos. Estudiou Maxisterio e Xornalismo na Haba-
na. Viviu en Bos Aires onde entrou en contacto
con escritores e intelectuais galegos no exilio.
Casou co escritor galego Xosé Neira Vilas. Foi
xornalista, editora e escritora , prestando unha
especial atención ao público infantil. Foi xefa de
redacción de dúas revistas infantís publicadas en
Cuba. En 1992 veu vivir a Galicia xunto co seu home.
CONTOS
Vouche contar un conto
de dous coellos,
un deles aínda mozo
e outro moi vello.
O coelliño mozo
día por día,
asistía á escola
onde aprendía.
E o coello moi vello
contaba estrelas
para, noite tras noite,
viaxar con elas.
12
A ARAÑA TECE
Nos milleirais
con moita maña,
puntos de prata
tecía a araña.
Tea de prata
con nós moi roxos…
uns apertados
e outros frouxos.
De noite e día
crece a maraña,
un longo encaixe
teceu a araña.
Nos milleirais
con moita maña
puntos de prata
tece a araña.
CORRE, CORRE, MEU CABALO
Corre, corre, meu cabalo.
Trota, trota, fiel Luceiro.
Sube outeiros e montañas,
camiña fraga e xesteira,
baixa ao val, vai ás camposas,
galopa pola ribeira.
Lévame ao vello carballo,
cruza o piñeiral voando,
escoita o canto do merlo
que o seu niño está coidando.
Corre, corre, meu cabalo.
Trota, trota, fiel Luceiro.
13
SUBIOTE
Subiote
meu chifrote
de ameneiro,
cantareiro,
paxariño
querendón.
Subiote
meu chifrote
sempre amigo,
vas comigo
espallando
unha canción.
Subiote,
meu chifrote,
na camposa
todo amosa
o grileo
do teu son.
Subiote
meu chifrote
recendente,
pau ridente,
birimbao
do corazón.
O RÍO
Foxe o río polo río,
caladiño, sen dar chío.
Leva follas de ameneiro
que esparexe no areeiro.
Escalos, troitas e anguías
relocen nas aulas frías.
Nas polas das arboriñas
chían melros e andoriñas.
Sen présa, coa auga a fío
marcha día e noite o río.
14
Naceu en Noia en 1907 e finou en Parada
do Courel en 1967. Comezou a traballar
coma costureira sendo moi nova. Viviu
varios anos en Escarabote (Boiro) cunha tía
que traballaba como cociñeira no pazo de
Goiáns. Foi na biblioteca do pazo onde
entrou en contacto coa literatura escrita.
Viviu no País Vasco e finalmente no Courel,
onde o seu home foi mestre. No Courel comezou a escribir poesía. No
ano 2007 dedicóuselle o Día das Letras galegas.
Eu non sei se xa pasou
ou se aínda ten que pasar,
ou se aquilo que eu sentín
non foi sentir, foi soñar.
Vivo no preto quedo
dun lonxano latexar.
15
Palpas os tempos.
Lambes as terras.
Trillas os días
e vas andando,
sen parar andando.
Coxeas no outono -meu arranque-.
Alóngaste no estío -miña morte-.
Á primaveira dáste,
dáste a todos que logo de ti se
chaman.
Tolle o inverno o teu nome,
o teu nome -morno lume-,
o teu nome farto e esquecido,
esquecido
entre muros lentos,
entre pozas, terras-miñocas,
entre mundo de sapos
e calexas de lúa.
Farto!
O teu nome leva e dá.
Dá mareas de verbas feitas,
dá cantiga que se escoita,
dá á terra voz e fala,
dá a cada un dos tempos seu dono,
dá larganza -peito de bríos-.
Vin vindo a luz aquela que ti
encendiches e non se apaga.
Sol!
Tiven medo de vogar,
tiven medo da auga clara.
Aínda que fora cuns bos remos
aínda que fora na mar calma,
non vogaba!, non vogaba!
O medo xa non sei del.
Xa secou aquel mar longo.
E sin saber donde veu,
se é doutro ou é meu,
navego nun mar de fondo.
Ando por un camiño
que non vexo o seu sendeiro.
Dou topadas que me firen
buscando o meu verdadeiro.
16
Naceu en Cerponzóns, Pontevedra, en 1971.
Estudou Maxisterio e Filoloxía Galego-Portuguesa.
É profesora, tradutora e poeta. Escribiu
fundamentalmente poesía para adult@s pero
tamén ten unha obra para rapaces/zas que foi
finalista do Premio Merlín de Literatura Infantil no
ano 2007 : Palabras brancas.
MAR
Vagas bravas.
mans salgadas:
mar para amar.
Nadar das algas,
vagar das barcas:
mar para amar.
Chalanas cargadas:
Navallas, rabadas...
mar para amar.
Barbadas nas nasas,
ar da salga.
Para amar?
Mar, mar, mar.
17
CARTAS
Cartas aladas
van cara a mans afastadas…
As cartas calcan
a cara da alma,
falan na fala calada,
apañan palabras
das arcas pasadas,
agachan fazañas,
trazan mapas,
dan zancadas
cara á casa da paz,
amalgaman andanzas,
cabalgan cada mañá,
plantan calma acá, alá…
Cartas aladas
van cara ás mans amadas…
Cartas amadas
van cara ás mans aladas.
BASTA
Basta
á paz maltratada,
ás trampas canallas,
ás malvadas lacras:
basta!
Basta
á fatal labazada,
ás casas arrasadas,
ás falsas fazañas:
basta!
Basta
ás mans asañadas,
ás fadas malfadadas
ás malas
malandanzas:
basta!
Basta ás amargas palabras.
Grazas! Ás palabras plantadas
nas landas da paz.
18
Naceu en Palma de Mallorca en 1949,
pero reside en A Coruña desde 1967. É
mestra e ten publicado numerosas obras
de literatura infantil tanto en prosa coma
en verso. No 2001 recibiu o Premio
Lazarillo polo seu libro de poemas Amar
e outros verbos.
OS PEIXES DA FONTE
Tres peixes de ollos negros
miraban para min.
Baixo a tona das augas
da fonte do xardín.
Os lombos de ouro e prata
recollían o sol.
E o aire a estrear risas
nos nenos de arredor.
19
DEIXÁDEME LIBRE
Deixádeme libre
que quero ir ao mar:
camiño de ida,
non vou regresar.
As ondas me leven
onde haxa un cantar.
Do barco dos soños,
serei capitán.
Arroaces mouros
viranme escoltar.
Seguirei da escuma
o louco bailar.
Dos portos que toque,
ninguén saberá.
Deixádeme libre,
que quero ir ao mar.
ENVELLECER
Mira aos avós
antes eran máis grandes
máis altos
máis anchos...
Pero devecen coma as follas sen zume
aseguran que o tempo é o único culpable,
un furtivo que chega cos dentes afiados
a cravárselles no rostro
mentres dormen
mentres botan farangullas
ás pombas dos xardíns
ou xogan coma nenos.
A miúdo falan de vidas que pasaron
e argallan historias
ao quentar as mans
sobre a seda dos lumes.
Os avós envellecen devagar,
pero ninguén pode arrincarlles o sorriso
porque gardan
o segredo do futuro
máis alá dos seus pequenos ollos.
20
Non quero ser principe
que quero ser ra,
patiñas lixeiras
e a lama na man.
Non quero ser principe
de branco cabalo,
nin ver á princesa,
nin ter un criado.
Non quero ser principe
que ande ás batallas,
que durma no cárcere
das altas murallas.
Eu quero o silencio
da lagoa escura
croar cada noite,
soñar na espesura.
Eu quero a lentura
da herba esquecida,
o ulido das flores
nunha amañecida.
Non quero ser principe
de seda tapado
nin levar espada
nin usar calzado.
Deixádeme libre
que quero ser ra,
que as augas me falen
do que hai máis alá!
Batallas? ...de flores.
Fusís?...de papel
Canóns?... de mentira
Pantasmas?... sen pés
Sustos?... de merengue.
Beliscos? ... de mel.
Cadeas? ...de nubes.
Monstros?...
A correr,
a correr!
21
Naceu en Vicuña (Chile) o 7 de abril de
1889 e morreu en Nova Iorque o 10 de
xaneiro de 1957. O seu verdadeiro nome
era Lucila Godoy Alcayaga pero como
escritora cambiouno polo de Grabiela
Mistral. Foi unha destacada poeta,
diplomática, feminista, mestra e
pedagoga chilena. Recibiu o Premio
Nobel de Literatura en 1945, sendo a
primeira persoa de América Latina en
recibilo.
TODO ES RONDA
Los astros son rondas de niños
jugando la Tierra a espiar...
Los trigos son talles de niñas
jugando a ondular..., a ondular...
Los ríos son rondas de niños
jugando a encontrarse en el mar...
Las olas son rondas de niñas
jugando la tierra a abrazar.
22
LA MANCA
Que mi dedito lo cogió una almeja,
y que la almeja se cayó en la arena,
y que la arena se la tragó el mar.
Y que del mar la pescó un ballenero
y el ballenero llegó a Gibraltar;
Y que en Gibraltar cantan pescadores:
“Novedad de tierra sacamos del mar,
novedad de un dedito de niña.
La que está manca lo venga buscar.”
Que me den un barco para ir a traerlo,
y para el barco me den capitán,
para el capitán que me den soldada,
y que por soldada pido la ciudad:
Marsella con torres y plazas y barcos
de todo el mundo la mejor ciudad ,
que no será hermosa con una niñita
a la que robó su dedito el mar,
y los balleneros en pregones cantan
y están esperando sobre Gibraltar.
23
MIEDO
Yo no quiero que a mi niña
golondrina me la vuelvan.
Se hunde volando en el cielo
y no baja hasta mi estera:
En el alero hace nido
y mis manos no la peinan.
Yo no quiero que a mi niña
golondrina me la vuelvan.
Yo no quiero que a mi niña
la vayan a hacer princesa.
Con zapatitos de oro
¿Cómo juega en las praderas?
Y cuando llegue la noche
a mi lado no se acuesta...
Yo no quiero que a mi niña
la vayan a hacer princesa.
Y menos quiero que un día
me la vayan a hacer reina.
La pondrían en un trono
adonde mis pies no llegan.
Cuando viniese la noche
yo no podría mecerla...
¡Yo no quiero que a mi niña
me la vayan a hacer reina!
24
DOÑA PRIMAVERA
Doña primavera
viste que es primor
viste en limonero
y en naranjo en flor.
Lleva por sandalias
unas anchas hojas
y por caravanas
unas fucsias rojas.
Salid a encontrarla
por esos caminos.
¡Va loca de soles
y loca de trinos!
Doña Primavera
de aliento fecundo,
se ríe de todas
las penas del mundo.
No cree al que le hable
de vidas ruines.
¿Cómo va a toparlas
entre los jazmines?
¿Cómo va a encontrarlas
junto de las fuentes
de espejos dorados
y cantos ardientes?
De la tierra enferma
en las pardas grietas
enciende rosales
de rojas piruetas.
Pone sus encajes
prende sus verduras,
en la piedra triste
de las sepulturas.
Doña Primavera
de manos gloriosas
haz que por la vida
derramemos rosas.
Rosas de alegría,
rosas de perdón,
rosas de cariño,
y de exultación.
25
Naceu en Madrid o 28 de xullo de 1917 e
morreu, tamén en Madrid, o 27 de novembro de
1998. Foi poeta, guionista de programas infantís
de televisión e editora de revistas infantís.
Organizou unha biblioteca infantil ambulante que
ía polos pobos. Recibiu numerosos premios,
entre eles o Lazarillo e un Diploma de honor do
Premio Internacional Andersen para literatura
infantil.
NIÑOS DE SOMALIA
Yo como
Tú comes
El come
Nosotros comemos
Vosotros coméis
¡Ellos no!
LA POETA
La poeta se casó con el poeto
y en vez de tener un niño
tuvieron un soneto.
26
DOÑA PITO PITURRA
Doña Pito Piturra
tiene unos guantes,
Doña Pito Piturra
muy elegantes.
Doña Pito Piturra
tiene un sombrero,
Doña Pito Piturra
con un plumero.
Doña Pito Piturra
tiene un zapato,
Doña Pito Piturra
le viene ancho.
Doña Pito Piturra
tiene toquillas,
Doña Pito Piturra
con tres polillas.
Doña Pito Piturra
tiene unos guantes,
Doña Pito Piturra
le están muy grandes.
Doña Pito Piturra
tiene unos guantes,
Doña Pito Piturra
¡lo he dicho antes!
PIENSO MESA Y DIGO SILLA
Pienso mesa y digo silla,
compro pan y me lo dejo,
lo que aprendo se me olvida,
lo que pasa es que te quiero.
La trilla lo dice todo;
y el mendigo en el alero,
el pez vuela por la sala
el toro sopla en el ruedo.
Entre Santander y Asturias
pasa un río, pasa un ciervo,
pasa un rebaño de santas,
pasa un peso.
Entre mi sangre y el llanto
hay un puente muy pequeño,
y por él no pasa nada,
lo que pasa es que te quiero.
27
ESCRIBO
Escribo sin modelo
a lo que salga,
escribo de memoria
de repente,
escribo sobre mí,
sobre la gente,
como un trágico juego
sin cartas solitario,
barajo los colores,
los amores,
las urbanas personas
las violentas palabras
y en vez de echarme al odio
o a la calle,
escribo a lo que salga.
LOS PAJAROS NO TIENEN DIENTES
Los pájaros no tienen dientes,
con el pico se apañan.
Los pájaros pescan peces
sin red ni caña.
Los pájaros, como los ángeles,
tienen alas.
Los pájaros son artistas
cuando cantan.
Los pájaros colorean el aire
por la mañana.
Por la noche
son músicos dormidos
en las ramas.
Da pena ver a un pájaro en la jaula.
28
Naceu en La Linea de la Concepción (Cádiz) en
1962 e vive en Aracena (Huelva) onde é
profesora de instituto.
É unha escritora polifacética que escribe e
ilustra literatura infantil: conto, teatro e poesía
para nenos e nenas. Ademais imparte
múltiples actividades de animación: teatro,
títeres, contacontos, recitais poéticos... É
fundadora da revista dixital de Poesía Infantil
Cosicosas para todos os países de fala
hispana.
BESOS
Hay besos de caramelo,
dulces como una sonrisa.
Están los besos con prisa,
que hay que cogerlos al vuelo.
Los besos de mariposa
rozándote las mejillas
¡pueden hacerte cosquillas!
y son de color de rosa.
29
ALEGRÍA
Sal lleno de energía,
con la sonrisa puesta,
armado de alegría
y vestido de fiesta.
Al volver una esquina
─como con un hechizo─,
tu alegría ilumina
el cielo gris plomizo.
Cuelga en los corazones
risueñas campanillas
y alfombra los rincones
de flores amarillas.
Tu alegría que vuela
igual que un gorrión
y hace que el aire huela
a menta y a limón.
Consigue cualquier cosa,
en menos de un segundo.
Arma tan poderosa
puede cambiar el mundo.
Hace tu cascabel,
en un mágico encuentro,
caricias en la piel
y cosquillas por dentro.
Tu alegría radiante
que vuelve ─ya lo ves─,
y sólo en un instante,
la vida del revés.
Llénate de energía.
Ten la sonrisa puesta.
Derramando alegría,
viste el día de fiesta.
30
LEER...
Es viajar, y no en avión,
coche, barco, tren ni moto,
a cualquier lugar remoto,
sin moverte del sillón.
Navegar por el Mar Muerto,
escalar el Himalaya
o una pirámide maya,
ir en camello al desierto…
Es trasladarte al futuro
o pasear de la mano
por el pasado lejano,
sin necesitar conjuro.
Subir a un mamut lanudo,
ver a Cleopatra en su trono
−¡cómo se da pisto y tono!−,
visitar Marte a menudo…
Escuchar con atención
esas historias aladas
que, con palabras calladas,
vuelan hasta el corazón.
Conversar con Gloria un rato
del camello de Melchor,
de un pingüino con calor,
de Chundarata o don Pato…
Es refugio y es consuelo,
como el cálido achuchón
que, con sabor a canción,
te da una nube del cielo.
Llamar al hado Parchís,
que ayuda con su varita
a aquel que lo necesita
si el mundo se vuelve gris.
La lectura es compañera,
esa amiga singular
con la que puedes contar,
hogar que acoge y espera.
31
LA TROPA DE ZOMBIS
Treinta zombis en hilera
horripilan a cualquiera.
Caminan juntos, y el caso
es que nadie pierde paso.
Si el primer zombi vacila,
vacila toda la fila.
Si va bailando al compás,
bailan los demás detrás.
Si se da con un obstáculo,
comienza el gran espectáculo,
porque cada zombi errante
se da con el de delante.
Una noche de febrero
el zombi que iba el primero
se puso a mirar la luna
y se cayó en la laguna.
¡.
¡Vaya enfado el de la tropa,
que terminó hecha una sopa
y estornudando un montón
por culpa del remojón!
Si el zombi que va en cabeza
bosteza y se despereza,
hay veintinueve bostezos
entre traspiés y tropiezos.
Si el que dirige se pierde,
el resto lo pone verde,
pues todos ─¡qué sofocón!─
dan vueltas sin ton ni son.
Esta tropa atolondrada
no asusta nada de nada
y es que allá por donde pisa,
más que dar miedo, da risa.
32
Coñecida popularmente como Juana de
América, naceu o 8 de marzo de 1892 en
Melo (Uruguai) de pai galego e nai uruguaia.
Morreu o 15 de xullo de 1979 en Montevideo
(Uruguai). Foi unha importante poeta en
lingua española, premiada en vida e
enterrada con honores de Ministro de
Estado. Escribiu literatura infantil
fundamentalmente en prosa.
LA ENREDADERA
Por el molino del huerto
asciende una enredadera.
El esqueleto de hierro
va a tener un chal de seda
ahora verde, azul más tarde
cuando llegue el mes de enero
y se abran las campanillas
como puñados de cielo.
Alma mía: ¡quién pudiera
vestirte de enredadera!
33
LAS OLAS
Si todas las gaviotas de esta orilla
quisieran unir sus alas,
y formar el avión o la barca
que pudiesen llevarme hasta otras playas...
Bajo la noche enigmática y espesa
viajaríamos rasando las aguas.
Con un grito de triunfo y de arribo
mis gaviotas saludarían el alba.
De pie sobre la tierra desconocida
yo tendería al nuevo sol las manos
como si fueran dos alas recién nacidas.
¡Dos alas con las que habría de ascender
hasta una nueva vida!
34
LA HIGUERA
Porque es áspera y fea,
porque todas sus ramas son grises,
yo le tengo piedad a la higuera.
En mi quinta hay cien árboles bellos:
ciruelos redondos,
limoneros rectos
y naranjos de brotes lustrosos.
En las primaveras,
todos ellos se cubren de flores
en torno a la higuera.
Y la pobre parece tan triste
con sus gajos torcidos que nunca
de apretados capullos se visten...
Por eso,
cada vez que yo paso a su lado,
digo, procurando
hacer dulce y alegre mi acento:
-Es la higuera el más bello
de los árboles en el huerto.
Si ella escucha,
si comprende el idioma en que hablo,
¡qué dulzura tan honda hará nido
en su alma sensible de árbol!
Y tal vez a la noche,
cuando el viento abanique su copa,
embriagada de gozo, le cuente:
-Hoy a mi me dijeron hermosa.