VERGİ USUL KANUNU

VERGİ USUL KANUNUVERGİ USUL KANUNU

• 1) VERGİLENDİRME1) VERGİLENDİRME

• 2) MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ2) MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ

• 3) DEĞERLEME3) DEĞERLEME

• 4) CEZALAR4) CEZALAR

• 5) VERGİ DAVALARI5) VERGİ DAVALARI

Selim TUNAVergi

Denetmeni

Selim

TUNAVergi Denetmeni

1) VERGİLENDİRME1) VERGİLENDİRME

• Verginin Konusu ve KapsamıVerginin Konusu ve Kapsamı

• Mükellef ve Vergi SorumlusuMükellef ve Vergi Sorumlusu

• Süreler ve hesaplanmasıSüreler ve hesaplanması

• Vergi alacağının tayin edilmesiVergi alacağının tayin edilmesi

• Tarhiyat şekilleriTarhiyat şekilleri

• Tebliğ usulleriTebliğ usulleri

• Vergi alacağının kalkması ve nedenleriVergi alacağının kalkması ve nedenleri

• Yoklama-İnceleme-AramaYoklama-İnceleme-Arama

2) MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ2) MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ

• Bildirimler ve SürelerBildirimler ve Süreler

• Defter tutmakla yükümlü olanlar ve Defter tutmakla yükümlü olanlar ve tutulacaklar defterlertutulacaklar defterler

• Kayıt şekli ve tasdikiKayıt şekli ve tasdiki

• Fatura ve fatura yerine geçen Fatura ve fatura yerine geçen evraklarevraklar

• Muhafaza ve İbraz ÖdevleriMuhafaza ve İbraz Ödevleri

3) DEĞERLEME3) DEĞERLEME

• Değerleme ÖlçüleriDeğerleme Ölçüleri

• İktisadi Kıymetlerin Değerlemesiİktisadi Kıymetlerin Değerlemesi

• Servetlerin DeğerlemesiServetlerin Değerlemesi

• Enflasyon DüzeltmesiEnflasyon Düzeltmesi

• Amortisman UygulamasıAmortisman Uygulaması

4) CEZALAR VE VERGİ 4) CEZALAR VE VERGİ DAVALARIDAVALARI

• Cezalar ve SuçlarCezalar ve Suçlar

• Cezaların Kalkması ve NedenleriCezaların Kalkması ve Nedenleri

• Pişmanlık HükümleriPişmanlık Hükümleri

• Cezalarda ZamanaşımıCezalarda Zamanaşımı

• Cezalarda İndirimCezalarda İndirim

• UzlaşmaUzlaşma

• Vergi DavalarıVergi Davaları

1)1) VERGİLENDİRMEVERGİLENDİRME

• Verginin Konusu ve Kanunun KapsamıVerginin Konusu ve Kanunun Kapsamı

Bu kanun hükümleri; Bu kanun hükümleri;

• Genel bütçeye giren vergi resim ve harçlar Genel bütçeye giren vergi resim ve harçlar ileile

• İl özel idareleri veİl özel idareleri ve

• Belediyelere ait vergi resim ve harçlar Belediyelere ait vergi resim ve harçlar

Hakkında uygulanır.Hakkında uygulanır.

• ÖNEMLİ NOT :ÖNEMLİ NOT :

Gümrük idareleri tarafından alınan Gümrük idareleri tarafından alınan vergi ve resimler bu kanun vergi ve resimler bu kanun hükümlerine tabi değildir. (Tekel hükümlerine tabi değildir. (Tekel ibaresi 5728 Sayılı Kanunla ile ibaresi 5728 Sayılı Kanunla ile kaldırılmıştır.)kaldırılmıştır.)

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi hakkında Aşağıdakilerden hangisi hakkında VUK hükümleri uygulanır?VUK hükümleri uygulanır?

a)a) İthalde alınan Katma Değer Vergisiİthalde alınan Katma Değer Vergisi

b)b) Gümrük idaresince tahakkuk Gümrük idaresince tahakkuk ettirilen özel tüketim vergisiettirilen özel tüketim vergisi

c)c) Veraset ve intikal vergisiVeraset ve intikal vergisi

d)d) İthalde alınan Özel Tüketim Vergisiİthalde alınan Özel Tüketim Vergisi

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi hakkında Aşağıdakilerden hangisi hakkında 213 Sayılı VUK kapsamına ait 213 Sayılı VUK kapsamına ait hükümler uygulanmaz?hükümler uygulanmaz?

a)a) İl Özel İdarelerine ait para cezalarıİl Özel İdarelerine ait para cezaları

b)b) Belediyelere ait emlak vergileriBelediyelere ait emlak vergileri

c)c) Genel bütçeli idarelere ait harçlarGenel bütçeli idarelere ait harçlar

d)d) Katma Bütçeli idarelere ait vergilerKatma Bütçeli idarelere ait vergiler

VUK’a göre ispatVUK’a göre ispat

Kanunlar lafzı ve ruhu ile hüküm ifade eder ancak lafzın açık Kanunlar lafzı ve ruhu ile hüküm ifade eder ancak lafzın açık olmadığı hallerde vergi kanunu hükümleri;olmadığı hallerde vergi kanunu hükümleri;

• Konuluşundaki maksat,Konuluşundaki maksat,• Hükümlerin kanundaki yeri,Hükümlerin kanundaki yeri,• Ve diğer maddelerle olan bağlantısı Ve diğer maddelerle olan bağlantısı

dikkate alınarak uygulanır.dikkate alınarak uygulanır.

İspat uygulamasında ise vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin İspat uygulamasında ise vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Şahit ifadesinde ise vergiyi doğuran olayla ilgisinin ispatlanabilir. Şahit ifadesinde ise vergiyi doğuran olayla ilgisinin bulunması gerekir.bulunması gerekir.

Normal ve mutat olmayan bir durumun iddia edilmesi halinde ispat Normal ve mutat olmayan bir durumun iddia edilmesi halinde ispat yükü karşı tarafa (iddia eden tarafa) aittir.yükü karşı tarafa (iddia eden tarafa) aittir.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre ispat vesikası olarak kullanılamaz?ispat vesikası olarak kullanılamaz?

a)a) Defter ve belgelerDefter ve belgeler

b)b) İşle ilgisi bulunmayan nihai tüketiciİşle ilgisi bulunmayan nihai tüketici

c)c) BilirkişiBilirkişi

d)d) Vergi inceleme raporuVergi inceleme raporu

SORUSORU

• Vergi kanunlarında açıklık Vergi kanunlarında açıklık bulunmadığı hallerde aşağıdakilerden bulunmadığı hallerde aşağıdakilerden hangisi dikkate alınmaz?hangisi dikkate alınmaz?

a)a) Konuluşundaki maksat,Konuluşundaki maksat,

b)b) Hükümlerin kanundaki yeriHükümlerin kanundaki yeri

c)c) Diğer kanunlarla olan bağlantısıDiğer kanunlarla olan bağlantısı

d)d) Diğer maddelerle olan bağlantısıDiğer maddelerle olan bağlantısı

Vergi DairesiVergi Dairesi

Vergi dairesi mükellefi tespit eden, vergiyi tarh eden, Vergi dairesi mükellefi tespit eden, vergiyi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairedir.tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairedir.

Tarha yetkili olan vergi daireleri vergi kanunlarında belirtilen Tarha yetkili olan vergi daireleri vergi kanunlarında belirtilen yer vergi dairesidir. Yani her vergi kanununun içinde yer vergi dairesidir. Yani her vergi kanununun içinde tanımlanmıştır. Buna göre tarha yetkili olan vergi daireleri;tanımlanmıştır. Buna göre tarha yetkili olan vergi daireleri;

• Gelir vergisinde ikametgahın bulunduğu yerdekiGelir vergisinde ikametgahın bulunduğu yerdeki• Kurumlar vergisinde kanuni ve iş merkezinin bulunduğu Kurumlar vergisinde kanuni ve iş merkezinin bulunduğu

yerdeki vergi dairesidir.yerdeki vergi dairesidir.• Ancak gelir vergisi mükelleflerinin yıllık beyannameleri Ancak gelir vergisi mükelleflerinin yıllık beyannameleri

işyerinin veya iş merkezinin bulunduğu yerdeki vergi dairesi işyerinin veya iş merkezinin bulunduğu yerdeki vergi dairesi tarafından yapılacaktır. Gelirleri sadece zirai kazanç, ücret, tarafından yapılacaktır. Gelirleri sadece zirai kazanç, ücret, GMSİ, MSİ ve diğer kazanç ve irat olanlar ile bir işyeri GMSİ, MSİ ve diğer kazanç ve irat olanlar ile bir işyeri bulunmayanlar ikametgahın bulunduğu yerdeki vergi bulunmayanlar ikametgahın bulunduğu yerdeki vergi dairesidir.dairesidir.

SORUSORU

• Mükelleflerin vergi uygulaması Mükelleflerin vergi uygulaması bakımından bağlı oldukları vergi bakımından bağlı oldukları vergi daireleri aşağıdakilerden hangisi ile daireleri aşağıdakilerden hangisi ile belirlenir?belirlenir?

a)a) Maliye BakanlığıMaliye Bakanlığı

b)b) Vergi KanunlarıVergi Kanunları

c)c) Gelir İdaresi BaşkanlığıGelir İdaresi Başkanlığı

d)d) Bakanlar KuruluBakanlar Kurulu

Vergi MahremiyetiVergi Mahremiyeti

Aşağıda yazılı kişiler görevleri dolayısıyla Aşağıda yazılı kişiler görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırları görevlerinden öğrendikleri sırları görevlerinden ayrılsalar dahi ayrılsalar dahi açıklayamazlar ve kendilerinin veya başkalarının açıklayamazlar ve kendilerinin veya başkalarının yararına kullanamazlar.yararına kullanamazlar.Bu kişiler;Bu kişiler;

• Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan memurlarmemurlar

• Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay’da görevli olanlarDanıştay’da görevli olanlar

• Vergi Kanunlarına göre kurulan komisyonlara iştirak Vergi Kanunlarına göre kurulan komisyonlara iştirak edenleredenler

• Vergi işlerinde kullanılan bilirkişilerVergi işlerinde kullanılan bilirkişiler

Vergi mahremiyeti kapsamındaki kişilerVergi mahremiyeti kapsamındaki kişiler• Kendilerinin, nişanlılarının ve boşanmış olsalar Kendilerinin, nişanlılarının ve boşanmış olsalar

dahi eşlerine,dahi eşlerine,• Kan veya sıhri usul ve füruuna veya evlatlığına Kan veya sıhri usul ve füruuna veya evlatlığına

yahut 3.dereceye kadar hısımlarınayahut 3.dereceye kadar hısımlarına• Kanuni temsilci veya vekili bulunduğu kişilereKanuni temsilci veya vekili bulunduğu kişilere

ait vergi incelemesi ve takdir işleriyle ait vergi incelemesi ve takdir işleriyle uğraşamazlar. uğraşamazlar. Vergi mahremiyeti kapsamındaki kişiler Vergi mahremiyeti kapsamındaki kişiler mükelleflerin özel işlerini ücretsiz olsa da mükelleflerin özel işlerini ücretsiz olsa da yapamazlar. yapamazlar.

Mahremiyetin İstisnalarıMahremiyetin İstisnaları

Aşağıdaki haller vergi mahremiyetini ihlal sayılmaz.Aşağıdaki haller vergi mahremiyetini ihlal sayılmaz.1.1. Beyan edilen matrahların ilanıBeyan edilen matrahların ilanı2.2. Vergi levhasının asılmasıVergi levhasının asılması3.3. Beyan edilen vergiler, kesinleşen vergi ve cezaların Beyan edilen vergiler, kesinleşen vergi ve cezaların

vadesi geçtiği halde ödenmemesi durumunda ilan vadesi geçtiği halde ödenmemesi durumunda ilan edilmesiedilmesi

4.4. Adli ve idari soruşturma kapsamında talep edilen Adli ve idari soruşturma kapsamında talep edilen bilgilerbilgiler

5.5. Bankalara vergi tahsilatına ilişkin verilen bilgilerBankalara vergi tahsilatına ilişkin verilen bilgiler6.6. SMİYB düzenledikleri veya kullandıkları yönünde SMİYB düzenledikleri veya kullandıkları yönünde

vergi inceleme raporuyla hakkında tespit vergi inceleme raporuyla hakkında tespit olunanların mesleki kuruluşlara ve meslek olunanların mesleki kuruluşlara ve meslek odalarına bildirilmesiodalarına bildirilmesi

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi vergi Aşağıdakilerden hangisi vergi mahremiyeti kapsamında sayılmaz?mahremiyeti kapsamında sayılmaz?

a)a) Vergi denetmeniVergi denetmeni

b)b) Danıştay üyesiDanıştay üyesi

c)c) Takdir komisyonu başkanıTakdir komisyonu başkanı

d)d) Anayasa mahkemesi üyeleriAnayasa mahkemesi üyeleri

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi vergi mahremiyetine Aşağıdakilerden hangisi vergi mahremiyetine ilişkin bir istisna değildir?ilişkin bir istisna değildir?

a)a) SMİYB düzenledikleri veya kullandıkları yönünde SMİYB düzenledikleri veya kullandıkları yönünde vergi inceleme raporuyla hakkında tespit vergi inceleme raporuyla hakkında tespit olunanların ilan edilmesiolunanların ilan edilmesi

b)b) Vergi levhasının asılmasıVergi levhasının asılmasıc)c) Beyan edilen vergiler, kesinleşen vergi ve Beyan edilen vergiler, kesinleşen vergi ve

cezaların vadesi geçtiği halde ödenmemesi cezaların vadesi geçtiği halde ödenmemesi durumunda ilan edilmesidurumunda ilan edilmesi

d)d) Adli ve idari soruşturma kapsamında talep Adli ve idari soruşturma kapsamında talep edilen bilgileredilen bilgiler

e)e) Bankalara vergi tahsilatına ilişkin verilen bilgilerBankalara vergi tahsilatına ilişkin verilen bilgiler

Vergi levhasıVergi levhası

Vergi levhası asmak zorunda olanlarVergi levhası asmak zorunda olanlar1.1. Gelir vergisi mükellefleri (Basit usul dahil)Gelir vergisi mükellefleri (Basit usul dahil)2.2. Sermaye şirketleriSermaye şirketleri

Vergi levhası nerelere asılmak zorundadır?Vergi levhası nerelere asılmak zorundadır?1.1. MerkezlerineMerkezlerine2.2. ŞubelerineŞubelerine3.3. Satış mağazalarına (Her katta bulunmalıdır.)Satış mağazalarına (Her katta bulunmalıdır.)4.4. Taşıt işletmeleri araçlarınaTaşıt işletmeleri araçlarına

(Gezici olarak veya Pazar takibi suretiyle bir işyeri (Gezici olarak veya Pazar takibi suretiyle bir işyeri açmaksızın faaliyet gösterenlerin levha asma mecburiyeti açmaksızın faaliyet gösterenlerin levha asma mecburiyeti bulunmamaktadır.)bulunmamaktadır.)

Vergi levhası ne zaman asılacak?Vergi levhası ne zaman asılacak?• Her yıl 31 Mayıs’ a kadarHer yıl 31 Mayıs’ a kadar• Yeni işe başlayanlar 1 ay içindeYeni işe başlayanlar 1 ay içinde

Vergi levhası nelere tasdik ettirilir?Vergi levhası nelere tasdik ettirilir?• Vergi dairelerineVergi dairelerine• Beyannamelerini imzalayan meslek mensuplarınaBeyannamelerini imzalayan meslek mensuplarına• veya tasdik işlemini yapan YMM’lere veya tasdik işlemini yapan YMM’lere

tasdik ettirilebilir.tasdik ettirilebilir.

Vergi levhasının asılmaması halinde 353/4’e göre özel Vergi levhasının asılmaması halinde 353/4’e göre özel usulsüzlük cezası kesilir.usulsüzlük cezası kesilir.

Gelir vergisi mükelleflerinden levha asmak zorunda olanlarGelir vergisi mükelleflerinden levha asmak zorunda olanlar1.1. Ticari kazanç sahipleriTicari kazanç sahipleri2.2. Zirai kazanç sahipleriZirai kazanç sahipleri3.3. Serbest meslek erbabıSerbest meslek erbabı4.4. Adi şirketlerAdi şirketler5.5. Kollektif şirketlerKollektif şirketler6.6. Adi komandit şirketlerAdi komandit şirketler

NOT : NOT : Şahıs ortaklıklarında ortakların her birisi için ayrı ayrıŞahıs ortaklıklarında ortakların her birisi için ayrı ayrıvergi levhası bulundurulacaktır.vergi levhası bulundurulacaktır.

• Vergi Levhası Asmak Zorunda Olmayanlar.Vergi Levhası Asmak Zorunda Olmayanlar.• Gayrimenkul Sermaye iradı sahipleriGayrimenkul Sermaye iradı sahipleri• Menkul sermaye iradı sahipleriMenkul sermaye iradı sahipleri• Sair kazanç ve irat sahipleriSair kazanç ve irat sahipleri• Gezici olarak pazar takibi suretiyle işyeri açmaksızın faaliyet gösterenler.Gezici olarak pazar takibi suretiyle işyeri açmaksızın faaliyet gösterenler.• KooperatiflerKooperatifler• İktisadi kamu müesseseleriİktisadi kamu müesseseleri• Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler.Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler.

SORUSORU

• Yeni işe başlayan A Limited Şirketi Yeni işe başlayan A Limited Şirketi vergi levhasını ne zaman tasdik vergi levhasını ne zaman tasdik ettirmek zorundadır?ettirmek zorundadır?

a)a) 1 ay içinde1 ay içinde

b)b) Mayıs ayı sonuna kadarMayıs ayı sonuna kadar

c)c) İşe başlamadan önceİşe başlamadan önce

d)d) Beyanname ile birlikteBeyanname ile birlikte

SORUSORU

• Vergi levhası ticaret sahibi Vergi levhası ticaret sahibi tüccarlarca işyerlerinin nerelerine tüccarlarca işyerlerinin nerelerine asılması zorunlu değildir?asılması zorunlu değildir?

a)a) İş merkezlerineİş merkezlerine

b)b) ŞubelerineŞubelerine

c)c) DepolarınaDepolarına

d)d) Taşıt işletmeleri araçlarınaTaşıt işletmeleri araçlarına

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi vergi Aşağıdakilerden hangisi vergi levhası asmak zorunda değildir?levhası asmak zorunda değildir?

a)a) Ticari kazanç sahipleriTicari kazanç sahipleri

b)b) Dernek ve vakıflara ait iktisadi Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerişletmeler

c)c) Serbest meslek erbabıSerbest meslek erbabı

d)d) Adi şirketlerAdi şirketler

Vergi Mükellefi ve Vergi Mükellefi ve SorumlusuSorumlusu• Mükellef, vergi kanunlarına göre üzerine vergi borcu Mükellef, vergi kanunlarına göre üzerine vergi borcu

düşen gerçek veya tüzelkişidir.düşen gerçek veya tüzelkişidir.

NOT : NOT : Şahıs ortaklıklarında verginin mükellefi farklılık Şahıs ortaklıklarında verginin mükellefi farklılık gösterebilmektedir. Yani;gösterebilmektedir. Yani;

• Gelir vergisi açısından mükellef ortakların her biri ikenGelir vergisi açısından mükellef ortakların her biri iken• KDV ve stopaj açısından mükellef ortaklığın kendisidir.KDV ve stopaj açısından mükellef ortaklığın kendisidir.

Tüzel kişiliği olmayan cemaatler, iktisadi kamu Tüzel kişiliği olmayan cemaatler, iktisadi kamu müesseseleri gibi topluluklar da mükellef müesseseleri gibi topluluklar da mükellef olabilmektedir.olabilmektedir.

Vergi SorumlusuVergi Sorumlusu

• Verginin asıl borçlusu mükellef iken vergi Verginin asıl borçlusu mükellef iken vergi güvenliği açısından mükellefin yanı sıra güvenliği açısından mükellefin yanı sıra vergi sorumlusu tayin edilmiştir. vergi sorumlusu tayin edilmiştir.

• Vergi sorumlusu verginin ödenmesi Vergi sorumlusu verginin ödenmesi bakımından vergi dairesine karşı muhatap bakımından vergi dairesine karşı muhatap olan gerçek veya tüzel kişidir.olan gerçek veya tüzel kişidir.

• Vergi sorumlusu ile mükellef arasındaki Vergi sorumlusu ile mükellef arasındaki temel fark, ödenen vergi mükellefin mal temel fark, ödenen vergi mükellefin mal varlığından çıkarken sorumlu mükelleften varlığından çıkarken sorumlu mükelleften kesinti yapmak suretiyle ödemektedir.kesinti yapmak suretiyle ödemektedir.

• Mükellef veya vergi sorumlusu olmak Mükellef veya vergi sorumlusu olmak için kanuni ehliyet şart değildir. için kanuni ehliyet şart değildir. Küçük ve kısıtlılar da mükellef veya Küçük ve kısıtlılar da mükellef veya vergi sorumlusu olabilirler.vergi sorumlusu olabilirler.

• Kanunlarla yasak edilmiş bile olsa Kanunlarla yasak edilmiş bile olsa elde edilen kazanç vergiye tabi elde edilen kazanç vergiye tabi tutulacaktır.tutulacaktır.

SORUSORU

• Vergi kanunlarına göre kendisine Vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüb eden gerçek ve vergi borcu terettüb eden gerçek ve tüzel kişiye ne ad verilir?tüzel kişiye ne ad verilir?

a)a) Vergi sorumlusuVergi sorumlusu

b)b) MükellefMükellef

c)c) BorçluBorçlu

d)d) Kanuni temsilciKanuni temsilci

SORUSORU

• Adi komandit şirkette Katma Değer Adi komandit şirkette Katma Değer Vergisi yönünden verginin mükellefi Vergisi yönünden verginin mükellefi kimdir?kimdir?

a)a) Komandite ortakKomandite ortak

b)b) Komanditer ortakKomanditer ortak

c)c) Şirketin kendisiŞirketin kendisi

d)d) Ortaklardan her biriOrtaklardan her biri

SORUSORU

• Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?a)a) Tüzel kişiliği olmayan cemaatler, iktisadi Tüzel kişiliği olmayan cemaatler, iktisadi

kamu müesseseleri gibi topluluklar da kamu müesseseleri gibi topluluklar da mükellef olabilmektedir.mükellef olabilmektedir.

b)b) Mükellef veya vergi sorumlusu olmak için Mükellef veya vergi sorumlusu olmak için kanuni ehliyet şarttır.kanuni ehliyet şarttır.

c)c) Küçük ve kısıtlılar da mükellef veya vergi Küçük ve kısıtlılar da mükellef veya vergi sorumlusu olabilirler.sorumlusu olabilirler.

d)d) Kanunlarla yasak edilmiş bile olsa elde Kanunlarla yasak edilmiş bile olsa elde edilen kazanç vergiye tabi tutulacaktır.edilen kazanç vergiye tabi tutulacaktır.

Kanuni TemsilcilerKanuni Temsilciler

• Tüzel kişilerTüzel kişiler

• Küçükler ve kısıtlılarKüçükler ve kısıtlılar

• Vakıf ve cemaatlerVakıf ve cemaatler

• Tüzel kişiliği olmayan diğer teşekküllerinTüzel kişiliği olmayan diğer teşekküllerin

vergi ile ilgili ödevlerini kanuni vergi ile ilgili ödevlerini kanuni temsilcileri, teşekkülleri idare edenler temsilcileri, teşekkülleri idare edenler veya bunları temsilcileri yerine getirir.veya bunları temsilcileri yerine getirir.

Verginin kanuni temsilciden alınabilmesi içinVerginin kanuni temsilciden alınabilmesi için• Mükellefin vergi ile ilgili ödevlerini yerine getirmemiş olmalıMükellefin vergi ile ilgili ödevlerini yerine getirmemiş olmalı• Vergi borcu, temsil edilenin mal varlığından alınamamış olmalıdır.Vergi borcu, temsil edilenin mal varlığından alınamamış olmalıdır.

• Kanuni temsilcinin sorumluluğu ilgili bulunduğu dönemle ilgilidir. Kanuni temsilcinin sorumluluğu ilgili bulunduğu dönemle ilgilidir. Vergi borcu temsil edilenin mal varlığından alınamazsa o Vergi borcu temsil edilenin mal varlığından alınamazsa o dönemdeki kanuni temsilci sorumlu olacaktır.dönemdeki kanuni temsilci sorumlu olacaktır.

• Tüzelkişilerin tasfiyeye girmiş olması veya tasfiye edilmiş olması Tüzelkişilerin tasfiyeye girmiş olması veya tasfiye edilmiş olması kanuni temsilcilerin tasfiyeye girmeden önceki zamanlara ait kanuni temsilcilerin tasfiyeye girmeden önceki zamanlara ait sorumluluklarını kaldırmaz.sorumluluklarını kaldırmaz.

Kanuni temsilciler şunlardır:Kanuni temsilciler şunlardır:• Anonim şirketlerde yönetim kuruluAnonim şirketlerde yönetim kurulu• Limited şirketlerde şirket müdürüLimited şirketlerde şirket müdürü• Küçük ve kısıtlılarda veli, vasi veya kayyımdır.Küçük ve kısıtlılarda veli, vasi veya kayyımdır.

• Örnek Y Ltd.Şti.’nin 2004 yılı hesaplarının Örnek Y Ltd.Şti.’nin 2004 yılı hesaplarının incelenmesi neticesinde ceza ihbarnamesi ile incelenmesi neticesinde ceza ihbarnamesi ile bir ceza düzenlenmiş ancak cezanın şirketin bir ceza düzenlenmiş ancak cezanın şirketin mal varlığından tahsili mümkün olmamıştır. mal varlığından tahsili mümkün olmamıştır.

İhbarname 2009 yılında şirket müdürü Bay İhbarname 2009 yılında şirket müdürü Bay A’ya tebliğ edilmiş ancak 2004 yılında şirketin A’ya tebliğ edilmiş ancak 2004 yılında şirketin müdürü Bay B’dir Bu durumda şirketten tahsili müdürü Bay B’dir Bu durumda şirketten tahsili mümkün olmayan ceza kimden tahsil mümkün olmayan ceza kimden tahsil edilecektir? edilecektir?

• Cevap Bay B olacaktır.Cevap Bay B olacaktır.

• Kanuni temsilciler vergi lie ilgili ödevlerini yerine getirmezse Kanuni temsilciler vergi lie ilgili ödevlerini yerine getirmezse mükellef veya vergi sorumlusunun mal varlığından mükellef veya vergi sorumlusunun mal varlığından alınamayan vergi bu kişilerin mal varlığından alınır. Ancak alınamayan vergi bu kişilerin mal varlığından alınır. Ancak bu kişiler asıl mükellefe rücu edebilirler. Ancak rücu bu kişiler asıl mükellefe rücu edebilirler. Ancak rücu edilecek alacak sadece vergi aslı olacaktır.edilecek alacak sadece vergi aslı olacaktır.

• Kanuni temsilcilerde cezanın muhatabı şöyle olacaktır.Kanuni temsilcilerde cezanın muhatabı şöyle olacaktır.• V.U.K. 332.maddesinde velayet ve vesayet altında bulunan V.U.K. 332.maddesinde velayet ve vesayet altında bulunan

veya işlerinin idaresi bir kayyıma bırakılmış olan küçük ve veya işlerinin idaresi bir kayyıma bırakılmış olan küçük ve kısıtlılarda bunlar mükellef veya vergi sorumlusu kısıtlılarda bunlar mükellef veya vergi sorumlusu olabilmekle birlikte cezanınn muhatabı kanuni temsilciler olabilmekle birlikte cezanınn muhatabı kanuni temsilciler olmaktadır.olmaktadır.

• Ancak tüzel kişilerde ceza kanuni temsilciye değil tüzel Ancak tüzel kişilerde ceza kanuni temsilciye değil tüzel kişilik adına kesilecektir. kişilik adına kesilecektir.

• Bununla birlikte bir kollektif şirkette kazancın eksik Bununla birlikte bir kollektif şirkette kazancın eksik bildirilmesi halinde tarh edilen vergi ortaklar adına tarh bildirilmesi halinde tarh edilen vergi ortaklar adına tarh edilirken ceza kollektif şirket adına kesilir. edilirken ceza kollektif şirket adına kesilir.

SORUSORU

• Küçük ve kısıtlılara ait vergisel Küçük ve kısıtlılara ait vergisel sorumluluklar kimler tarafından sorumluluklar kimler tarafından yerine getirilir?yerine getirilir?

a)a) Kanuni temsilcilerKanuni temsilciler

b)b) Vergi sorumlularıVergi sorumluları

c)c) MükellefMükellef

d)d) KayyumKayyum

Vergi kesenlerin Vergi kesenlerin SorumluluğuSorumluluğu

Yaptıkları veya yapacakları (nakden veya Yaptıkları veya yapacakları (nakden veya mahsuben yapılan ödemeler) ödemelerden vergi mahsuben yapılan ödemeler) ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar bu verginin tam olarak kesmeye mecbur olanlar bu verginin tam olarak kesilip ödenmesinden sorumludurlar.kesilip ödenmesinden sorumludurlar.Bu sorumluluklarını yerine getirmezlerse verginin Bu sorumluluklarını yerine getirmezlerse verginin ödenmesinden,ödenmesinden,

• Alım satıma taraf olanlarAlım satıma taraf olanlar• Hizmetten yararlananlarHizmetten yararlananlar• Aralarında dolaylı ilişki bulunanlar (sermayeye Aralarında dolaylı ilişki bulunanlar (sermayeye

katılmak, menfaat sağlamak gibi)katılmak, menfaat sağlamak gibi)müteselsil sorumlu olacaklardır.müteselsil sorumlu olacaklardır.

• Alım satıma taraf olanlar dışında kalan kişilerin Alım satıma taraf olanlar dışında kalan kişilerin sorumlu tutulabilmesi için,sorumlu tutulabilmesi için,

• Doğrudan veyaDoğrudan veya• Hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon ve Hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon ve

yönetime katılmak suretiyle veya menfaat yönetime katılmak suretiyle veya menfaat sağlamak suretiyle bir ilişkinin tespiti sağlamak suretiyle bir ilişkinin tespiti gerekmektedir. gerekmektedir.

• Böyle bir durumda vergi öncelikle mükelleften Böyle bir durumda vergi öncelikle mükelleften aranılacak tahsil edilememesi halinde müteselsil aranılacak tahsil edilememesi halinde müteselsil sorumlulara ödeme emri düzenlenecektir. Ancak sorumlulara ödeme emri düzenlenecektir. Ancak müteselsil sorumlulardan sadece vergi aslı ve müteselsil sorumlulardan sadece vergi aslı ve gecikme faizi/zammı tahsil edilecektir. Cezalar için gecikme faizi/zammı tahsil edilecektir. Cezalar için ise müteselsil sorumludan takibat yapılamayacatır.ise müteselsil sorumludan takibat yapılamayacatır.

NOT :NOT : Bu sorumluluk sadece mal üreten çiftçiler Bu sorumluluk sadece mal üreten çiftçiler ve nihai tüketiciler için uygulanmaz.ve nihai tüketiciler için uygulanmaz.

NOT :NOT : Yukarıda belirtilen sorumluluktan kurtulmak Yukarıda belirtilen sorumluluktan kurtulmak için 82 ve 84 Seri Nolu KDV Tebliğlerinde işlem için 82 ve 84 Seri Nolu KDV Tebliğlerinde işlem bedelinin banka veya benzeri kurumlarla bedelinin banka veya benzeri kurumlarla ödenmesi halinde müteselsil sorumluluktan ödenmesi halinde müteselsil sorumluluktan kurtulmak için yeterlidir görülmüştür. Ayrıca KDV kurtulmak için yeterlidir görülmüştür. Ayrıca KDV Kanunu’nun 17.maddesinde sayılan kuruluşların Kanunu’nun 17.maddesinde sayılan kuruluşların ödemenin nasıl yapıldığına bakılmaksızın ödemenin nasıl yapıldığına bakılmaksızın müteselsil sorumluluk dışına çıkarılmıştır.müteselsil sorumluluk dışına çıkarılmıştır.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi hakkında Aşağıdakilerden hangisi hakkında vergi sorumluluğunun yerine vergi sorumluluğunun yerine getirilmemesi hakkındaki hükümler getirilmemesi hakkındaki hükümler uygulanmaz?uygulanmaz?

a)a) Alım satıma taraf olanlarAlım satıma taraf olanlar

b)b) Hizmetten yararlananlarHizmetten yararlananlar

c)c) Mal üreten çiftçilerMal üreten çiftçiler

d)d) Aralarında dolaylı ilişki bulunanlarAralarında dolaylı ilişki bulunanlar

Mirasçıların SorumluluğuMirasçıların Sorumluluğu

• Ölüm halinde mükellefin ödevleri mirası Ölüm halinde mükellefin ödevleri mirası reddetmemiş olan mirasçılara geçer. Ancak reddetmemiş olan mirasçılara geçer. Ancak mirasçılar ölenin vergi borçlarından hisseleri mirasçılar ölenin vergi borçlarından hisseleri oranında sorumludur.oranında sorumludur.

• Ayrıca ölüm halinde cezalar düşecektir.Ayrıca ölüm halinde cezalar düşecektir.• Ölüm halinde mirasçılara geçen ödevlerin Ölüm halinde mirasçılara geçen ödevlerin

yerine getirilmesinde bildirme ve yerine getirilmesinde bildirme ve beyanname verme süresine 3 ay eklenir. beyanname verme süresine 3 ay eklenir. Ancak GVK’nun 92.maddesinde ölüm Ancak GVK’nun 92.maddesinde ölüm halinde beyannamenin 4 ay içinde halinde beyannamenin 4 ay içinde verileceği ifade edildiğinden burada 3 ay verileceği ifade edildiğinden burada 3 ay süre eklenmez.süre eklenmez.

SORUSORU

• Ölüm halinde beyanname verme Ölüm halinde beyanname verme süresine ne kadar eklenir?süresine ne kadar eklenir?

a)a) 3 ay3 ay

b)b) 4 ay4 ay

c)c) 1 ay1 ay

d)d) 6 ay6 ay

SORUSORU

• Bay A serbest meslek erbabıdır ve Bay A serbest meslek erbabıdır ve 02.02.2008 tarihinde ölmüştür. Buna göre 02.02.2008 tarihinde ölmüştür. Buna göre mükellefin mirasçıları tarafından 2007 ve mükellefin mirasçıları tarafından 2007 ve 2008 takvim yıllarına ilişkin gelir vergisi 2008 takvim yıllarına ilişkin gelir vergisi beyannamesinin son verilme tarihi ne beyannamesinin son verilme tarihi ne zamandır?zamandır?

a)a) 31.03.2008’e kadar31.03.2008’e kadarb)b) 02.05.2008’e kadar02.05.2008’e kadarc)c) 2007’nin 31.03.2008’e kadar, 2008’in 2007’nin 31.03.2008’e kadar, 2008’in

02.06.2008’e kadar02.06.2008’e kadard)d) Her iki beyanname de 02.06.2008’e kadarHer iki beyanname de 02.06.2008’e kadar

Mücbir SebeplerMücbir Sebepler

Kanunda mücbir sebep halleri sayılmıştır. Bu Kanunda mücbir sebep halleri sayılmıştır. Bu haller dışında herhangi bir durum kabul haller dışında herhangi bir durum kabul edilmez. Bu haller şunlardır:edilmez. Bu haller şunlardır:

1.1. Ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk haliAğır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk hali2.2. Yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler Yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler

nedeniyle oluşan engellernedeniyle oluşan engeller3.3. Kişinin iradesi dışında gerçekleşen durumlar Kişinin iradesi dışında gerçekleşen durumlar

(Askere alınması gibi, ancak yurt dışına çıkması (Askere alınması gibi, ancak yurt dışına çıkması iradesi dışında değildir.)iradesi dışında değildir.)

4.4. İradesi dışında defter ve vesikaların elinden İradesi dışında defter ve vesikaların elinden çıkmış olmasıçıkmış olması

• Mücbir sebep hallerinden biri gerçekleşmişse Mücbir sebep hallerinden biri gerçekleşmişse bu haller ortadan kalkıncaya kadar vergi bu haller ortadan kalkıncaya kadar vergi ödevleriyle ilgili süreler işlemez. Mücbir sebep ödevleriyle ilgili süreler işlemez. Mücbir sebep hali ortadan kalkınca süre tekrar kaldığı yerden hali ortadan kalkınca süre tekrar kaldığı yerden devam eder.devam eder.

• Daha önce tahakkuk etmiş vergilerin ödeme Daha önce tahakkuk etmiş vergilerin ödeme süresini uzatmaz. Sadece tahakkuk etmemiş süresini uzatmaz. Sadece tahakkuk etmemiş vergileri etkiler.vergileri etkiler.

• Mücbir sebep halinde tarh zamanaşımı durur Mücbir sebep halinde tarh zamanaşımı durur ancak tahsil zamanaşımı durmaz.ancak tahsil zamanaşımı durmaz.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi mücbir Aşağıdakilerden hangisi mücbir sebep olarak değerlendirilemez?sebep olarak değerlendirilemez?

a)a) TutuklulukTutukluluk

b)b) Ağır hastalıkAğır hastalık

c)c) HükümlülükHükümlülük

d)d) DepremDeprem

SORUSORU

• Mücbir sebep ile ilgili olarak verilen ifadelerden Mücbir sebep ile ilgili olarak verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?hangisi yanlıştır?

a)a) Mücbir sebep halinde vergi ziyaı cezası Mücbir sebep halinde vergi ziyaı cezası kesilmez.kesilmez.

b)b) Mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması Mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez.süreler işlemez.

c)c) Tarh zamanaşımı mücbir sebep hali nedeniyle Tarh zamanaşımı mücbir sebep hali nedeniyle işlemeyen süreler kadar uzar.işlemeyen süreler kadar uzar.

d)d) Mücbir sebep halinde bu durumun ispatı için her Mücbir sebep halinde bu durumun ispatı için her halükarda belge ve vesika aranır.halükarda belge ve vesika aranır.

SürelerSüreler

• Kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde 15 günden aşağı Kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde 15 günden aşağı olmamak şartıyla süre verilir. olmamak şartıyla süre verilir.

• Zor durumda bulunanlar vergiyle ilgili ödevlerini zamanında Zor durumda bulunanlar vergiyle ilgili ödevlerini zamanında yerine getiremeyecekse bu durumda yazı ile başvurarak yerine getiremeyecekse bu durumda yazı ile başvurarak süre isteyebilirler. Burada verilecek süre kanuni sürenin 1 süre isteyebilirler. Burada verilecek süre kanuni sürenin 1 katını, kanuni sürenin bir aydan az olması halinde bir ayı katını, kanuni sürenin bir aydan az olması halinde bir ayı geçmemek üzere süre verilebilir.geçmemek üzere süre verilebilir.

• Zor durum nedeniyle mühlet verilebilmesi için; Zor durum nedeniyle mühlet verilebilmesi için; • a-Mühlet isteyenin sürenin bitmesinden önce yazılı talebi, a-Mühlet isteyenin sürenin bitmesinden önce yazılı talebi, • b-Mazeretin ilgili makamca kabulü, b-Mazeretin ilgili makamca kabulü, • c-Verginin alınmasının tehlikeye girmemesi. (Burada c-Verginin alınmasının tehlikeye girmemesi. (Burada

mükelleften herhangi bir teminat istenmez.) mükelleften herhangi bir teminat istenmez.) • gerekmektedir.gerekmektedir.

Sürelerin HesaplanmasıSürelerin Hesaplanması

• Vergi kanunlarında yazılı süreler aşağıdaki Vergi kanunlarında yazılı süreler aşağıdaki şekilde hesaplanır: şekilde hesaplanır:

1.1. Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün hesaba katılmaz ve son günün tatil saatinde hesaba katılmaz ve son günün tatil saatinde biter; biter;

• Örnek;Örnek;• İkmalen tarhiyat nedeniyle düzenlenen İkmalen tarhiyat nedeniyle düzenlenen

ihbarname 20 Mayıs 2009 tarihinde mükellefe ihbarname 20 Mayıs 2009 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiş olup mükellefin 30 gün içinde tebliğ edilmiş olup mükellefin 30 gün içinde yasal haklarını kullanması gerekiyor. Burada 30 yasal haklarını kullanması gerekiyor. Burada 30 günlük süre 21 Mayıstan başlayarak 19 günlük süre 21 Mayıstan başlayarak 19 Haziran’da sona erecektir.Haziran’da sona erecektir.

2.2. Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün tatil saatinde biter. Sürenin bittiği ayda, günün tatil saatinde biter. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa süre o başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil saatinde biter; ayın son gününün tatil saatinde biter;

• Örnek;Örnek;• Veraset intikal vergisinde ölümün ve varislerin Veraset intikal vergisinde ölümün ve varislerin

Türkiye’de olduğu durumlarda beyanname ölüm Türkiye’de olduğu durumlarda beyanname ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde verilmesi gerekir. tarihinden itibaren 4 ay içinde verilmesi gerekir. Bu durumda 30 Eylül 2008’de ölen bir kişinin Bu durumda 30 Eylül 2008’de ölen bir kişinin Veraset ve İntikal beyannamesini 31 Ocak Veraset ve İntikal beyannamesini 31 Ocak 2009’a kadar vermesi gerekir.2009’a kadar vermesi gerekir.

3.3. Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günün Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günün tatil saatinde biter; tatil saatinde biter;

• Örnek;Örnek;• Katma Değer Vergisi Beyannamesi izleyen ayın 24’üne Katma Değer Vergisi Beyannamesi izleyen ayın 24’üne

kadar verilmesi gerektiğinden Ocak 2009 KDV kadar verilmesi gerektiğinden Ocak 2009 KDV beyannamesi 24 Şubat 2009 tarihine kadar verilmesi beyannamesi 24 Şubat 2009 tarihine kadar verilmesi gerekmektedir.gerekmektedir.

4.4. Resmi tatil günleri süreye dahildir. şu kadar ki, sürenin Resmi tatil günleri süreye dahildir. şu kadar ki, sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili takibeden ilk iş son günü resmi tatile rastlarsa tatili takibeden ilk iş gününün tatil saatinde biter. gününün tatil saatinde biter.

• Örnek;Örnek;• Yukarıdaki örnekte 24 Şubat 2009 günü Pazar gününe Yukarıdaki örnekte 24 Şubat 2009 günü Pazar gününe

denk gelmesi halinde beyanname izleyen ilk iş günü olan denk gelmesi halinde beyanname izleyen ilk iş günü olan 25 Şubat 2009 Pazartesi verilecektir.25 Şubat 2009 Pazartesi verilecektir.

SORUSORU

• Vergi Usul Kanunu’na göre sürelerin Vergi Usul Kanunu’na göre sürelerin hesaplanmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hesaplanmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?hangisi yanlıştır?

a)a) Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün hesaba katılmaz ve son günün tatil saatinde biter; hesaba katılmaz ve son günün tatil saatinde biter;

b)b) Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse başladığı Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse başladığı güne 7 gün veya 30 gün eklenir ve süre o günün güne 7 gün veya 30 gün eklenir ve süre o günün tatil saatinde biter. tatil saatinde biter.

c)c) Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günün tatil saatinde biter; o günün tatil saatinde biter;

d)d) Resmi tatil günleri süreye dahildir. Şu kadar ki, Resmi tatil günleri süreye dahildir. Şu kadar ki, sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili takibeden ilk iş gününün tatil saatinde biter. takibeden ilk iş gününün tatil saatinde biter.

Vergi Alacağının TayiniVergi Alacağının Tayini

• Vergi alacağı kanunların vergiyi bağladıkları olayın Vergi alacağı kanunların vergiyi bağladıkları olayın oluşması veya hukuki durumun tekemmülü ile oluşması veya hukuki durumun tekemmülü ile doğar. (vergiyi doğuran olay)doğar. (vergiyi doğuran olay)

• Vergi alacağının kanunlarda gösterilen oran ve Vergi alacağının kanunlarda gösterilen oran ve nispetler üzerinden hesaplanması işlemi TARH nispetler üzerinden hesaplanması işlemi TARH işlemidir.işlemidir.

• Vergi ile ilgili hususların mükellefe veya ceza Vergi ile ilgili hususların mükellefe veya ceza sorumlusuna bildirilmesi ise TEBLİĞ işlemidir.sorumlusuna bildirilmesi ise TEBLİĞ işlemidir.

• Tarh ve tebliğ edilen bir verginin ödenecek Tarh ve tebliğ edilen bir verginin ödenecek aşamaya gelmesi TAHAKKUK etmesidir.aşamaya gelmesi TAHAKKUK etmesidir.

• Verginin kanuna uygun surette ödemesi TAHSİL Verginin kanuna uygun surette ödemesi TAHSİL işlemidir.işlemidir.

• Beyan üzerinden alınan vergilerde tahakkuk; tahakkuk Beyan üzerinden alınan vergilerde tahakkuk; tahakkuk fişinin düzenlenmesiyle, diğer tarhiyatlarda ise 30 günlük fişinin düzenlenmesiyle, diğer tarhiyatlarda ise 30 günlük yasal hakların kullanma süresinin geçirilmesi ile gerçekleşir.yasal hakların kullanma süresinin geçirilmesi ile gerçekleşir.

• Tahakkuk ile kesinleşme farklı şeylerdir. Örneğin ihtirazi Tahakkuk ile kesinleşme farklı şeylerdir. Örneğin ihtirazi kayıtla verilen beyannamelerde vergi tahakkuk etmekte kayıtla verilen beyannamelerde vergi tahakkuk etmekte ancak kesinleşmemektedir. Kesinleşme idari veya yargı ancak kesinleşmemektedir. Kesinleşme idari veya yargı organları nezdinde itiraz imkanının kalmaması demektir.organları nezdinde itiraz imkanının kalmaması demektir.

Tahakkuk fişi;Tahakkuk fişi;• Elden verilen beyannamelerde aynı günElden verilen beyannamelerde aynı gün• Posta ile verilen beyannamelerde vergi dairesi kayıtlarına Posta ile verilen beyannamelerde vergi dairesi kayıtlarına

girdiği tarihten itibaren 7 gün içinde düzenlenir.girdiği tarihten itibaren 7 gün içinde düzenlenir.

SORUSORU

• Vergi alacağı vergi kanunlarının Vergi alacağı vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü veya hukuki durumun tekemmülü ile doğar. Bu tanım hangisine aittir?ile doğar. Bu tanım hangisine aittir?

a)a) TarhTarhb)b) Vergiyi doğuran olayVergiyi doğuran olayc)c) Vergi alacağıVergi alacağıd)d) TahakkukTahakkuk

SORUSORU

• Vergilendirmenin aşamaları ile ilgili Vergilendirmenin aşamaları ile ilgili olarak verilen sıralamalardan olarak verilen sıralamalardan hangisi doğrudur?hangisi doğrudur?

a)a) Tarh, tahakkuk, tebliğ ve tahsilTarh, tahakkuk, tebliğ ve tahsil

b)b) Tarh, tebliğ, tahakkuk ve tahsilTarh, tebliğ, tahakkuk ve tahsil

c)c) Tahakkuk, tarh, tebliğ ve tahsilTahakkuk, tarh, tebliğ ve tahsil

d)d) Tebliğ, tarh, tahakkuk ve tahsilTebliğ, tarh, tahakkuk ve tahsil

Tarh ŞekilleriTarh Şekilleri

VUK’a göre tarh şekilleri şunlardır :VUK’a göre tarh şekilleri şunlardır :

• Beyana dayanan tarhBeyana dayanan tarh

• İkmalen tarhİkmalen tarh

• Re’sen tarhRe’sen tarh

• İdarece tarhİdarece tarh

Beyana dayanan tarhiyatta tahakkuk fişi Beyana dayanan tarhiyatta tahakkuk fişi ile tarh ve tahakkuk gerçekleşir.ile tarh ve tahakkuk gerçekleşir.

İkmalen Tarhiyat Şartlarıİkmalen Tarhiyat Şartları

• Daha önce bir tarhiyat yapılmış olmalıDaha önce bir tarhiyat yapılmış olmalı

• Matrah veya matrah farkı defter, kayıt ve Matrah veya matrah farkı defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere göre tespit belgelere veya kanuni ölçülere göre tespit edilmiş olmalıdır.edilmiş olmalıdır.

Örneğin beyanname vermemiş bir Örneğin beyanname vermemiş bir mükellefe bulunan fark için ikmalen mükellefe bulunan fark için ikmalen tarhiyat yapılamaz. Çünkü daha önce bir tarhiyat yapılamaz. Çünkü daha önce bir beyan yoktur.beyan yoktur.

Re’sen Tarhiyatın Şartları Re’sen Tarhiyatın Şartları

• Defter kayıt ve belgelere göre tespiti mümkün olmamalıdır.Defter kayıt ve belgelere göre tespiti mümkün olmamalıdır.• Takdir komisyonu tarafından yada inceleme elemanları Takdir komisyonu tarafından yada inceleme elemanları

tarafından tespit edilmelidir.tarafından tespit edilmelidir.• Kanunda belirtilen şartlardan biri oluşmalıdır. Bu şartlar Kanunda belirtilen şartlardan biri oluşmalıdır. Bu şartlar

şunlardır:şunlardır:1.1. Beyanname kanuni süre geçtiği halde verilmemişseBeyanname kanuni süre geçtiği halde verilmemişse2.2. Beyanname süresinde verilmekle birlikte matraha ilişkin bilgiler Beyanname süresinde verilmekle birlikte matraha ilişkin bilgiler

yoksayoksa3.3. Tutulması mecburi defterler tutulmamış, tasdik ettirilmemiş Tutulması mecburi defterler tutulmamış, tasdik ettirilmemiş

veya ibraz edilmemişseveya ibraz edilmemişse4.4. Kayıt ve belgeler ihticaca salih bulunmazsa (noksan, karışık ve Kayıt ve belgeler ihticaca salih bulunmazsa (noksan, karışık ve

usulsüz olması)usulsüz olması)5.5. Defterlerin veya beyannamelerin gerçeği yansıtmadığına dair Defterlerin veya beyannamelerin gerçeği yansıtmadığına dair

delil bulunursadelil bulunursa6.6. Meslek mensuplarına imza zorunluluğu getirilen beyannamelerin Meslek mensuplarına imza zorunluluğu getirilen beyannamelerin

imzalatılmaması veya tasdik raporunun ibraz edilmemesiimzalatılmaması veya tasdik raporunun ibraz edilmemesi

Kanuni Süresinden Sonra Kanuni Süresinden Sonra Kendiliğinden Verilen Kendiliğinden Verilen BeyannamelerBeyannameler• Beyanname, kanuni süresi geçtikten sonra Beyanname, kanuni süresi geçtikten sonra

verilirse beyanname üzerinde gösterilen matrah verilirse beyanname üzerinde gösterilen matrah üzerinden re’sen tarhiyat yapılır ve takdir üzerinden re’sen tarhiyat yapılır ve takdir komisyonuna sevk edilmez. VUK 344/3’e göre komisyonuna sevk edilmez. VUK 344/3’e göre kesilecek ceza yüzde elli oranında uygulanır.kesilecek ceza yüzde elli oranında uygulanır.

• Ancak vergi incelemesine başlanmasından veya Ancak vergi incelemesine başlanmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra beyanname verilirse bu hüküm uygulanmaz. beyanname verilirse bu hüküm uygulanmaz.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi tarhiyat Aşağıdakilerden hangisi tarhiyat şekillerinden değildir?şekillerinden değildir?

a)a) Beyana dayanan tarhBeyana dayanan tarh

b)b) Re’sen tarhRe’sen tarh

c)c) Kazai tarhKazai tarh

d)d) İkmalen tarhİkmalen tarh

SORUSORU

• Mükellef Mayıs ayına ait KDV Mükellef Mayıs ayına ait KDV beyannamesini Ağustos ayında beyannamesini Ağustos ayında kendiliğinden vergi dairesine vermiştir. Bu kendiliğinden vergi dairesine vermiştir. Bu durumda yapılması gereken tarhiyat durumda yapılması gereken tarhiyat nedir?nedir?

a)a) Re’sen tarhiyatRe’sen tarhiyat

b)b) İkmalen tarhiyatİkmalen tarhiyat

c)c) Beyana dayanan tarhiyatBeyana dayanan tarhiyat

d)d) İdarece tarhiyatİdarece tarhiyat

SORUSORU

• İdarece tarhiyatta vergi hangi İdarece tarhiyatta vergi hangi belgeye istinaden tarh edilir?belgeye istinaden tarh edilir?

a)a) Vergi ve ceza ihbarnamesiVergi ve ceza ihbarnamesi

b)b) Tahakkuk fişiTahakkuk fişi

c)c) Yoklama fişiYoklama fişi

d)d) Takdir komisyonu kararıTakdir komisyonu kararı

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisinde vergi Aşağıdakilerden hangisinde vergi tahakkuk fişi esasına göre tarh ve tahakkuk fişi esasına göre tarh ve tahakkuk ettirilir?tahakkuk ettirilir?

a)a) Beyana dayanan tarhBeyana dayanan tarh

b)b) İkmalen Tarhİkmalen Tarh

c)c) Re’sen tarhRe’sen tarh

d)d) İdarece tarhİdarece tarh

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi re’sen tarhiyat Aşağıdakilerden hangisi re’sen tarhiyat şekillerinden değildir?şekillerinden değildir?

a)a) Beyanname kanuni süresi içinde verilmişseBeyanname kanuni süresi içinde verilmişse

b)b) Beyanname süresinde verilmekle birlikte Beyanname süresinde verilmekle birlikte matraha ilişkin bilgiler yoksamatraha ilişkin bilgiler yoksa

c)c) Tutulması mecburi defterler tutulmamış, Tutulması mecburi defterler tutulmamış, tasdik ettirilmemiş veya ibraz edilmemişsetasdik ettirilmemiş veya ibraz edilmemişse

d)d) Kayıt ve belgeler ihticaca salih bulunmazsaKayıt ve belgeler ihticaca salih bulunmazsa

• İkmalen ve re’sen tarh edilen vergilerin İkmalen ve re’sen tarh edilen vergilerin hukuken bir değer kazanabilmesi için bu hukuken bir değer kazanabilmesi için bu vergilerin mutlaka ihbarname ile tebliğ vergilerin mutlaka ihbarname ile tebliğ edilmesi gerekmektedir.edilmesi gerekmektedir.

• Nev'i ve doğuşu ayrı olan vergiler için ayrı Nev'i ve doğuşu ayrı olan vergiler için ayrı ihbarname kullanılır. ihbarname kullanılır.

• Söz konusu ihbarnamede mutlaka Söz konusu ihbarnamede mutlaka mükellefin yasal haklarından bahsedilmesi mükellefin yasal haklarından bahsedilmesi gerekmektedir.gerekmektedir.

TebliğTebliğ

• Vergilendirme ile ilgili olan bütün belge ve yazılar gerçek Vergilendirme ile ilgili olan bütün belge ve yazılar gerçek veya tüzel kişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli olarak yapılır.veya tüzel kişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli olarak yapılır.

Tebliğ kimlere yapılır?Tebliğ kimlere yapılır?• MükelleflereMükelleflere• Kanuni temsilcilerineKanuni temsilcilerine• Umumi vekillerineUmumi vekillerine• Vergi cezası kesilenlereVergi cezası kesilenlere

Bu kişiler kural olarak vergi ödevleri nedeniyle vergi dairesine Bu kişiler kural olarak vergi ödevleri nedeniyle vergi dairesine muhatap olanlardır.muhatap olanlardır.

Tüzel kişiler için ise tebliğ,Tüzel kişiler için ise tebliğ,• Yönetim kurulu başkanıYönetim kurulu başkanı• Şirket müdürüŞirket müdürü• Kanuni temsilcisi adına yapılmalıdır.Kanuni temsilcisi adına yapılmalıdır.

Tebliğ Özel DurumlarTebliğ Özel Durumlar

• Vakıf ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayanlarda ise tebliğ, Vakıf ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayanlarda ise tebliğ, bunlarla ilgili işleri idare edenlere veya temsilcilerine yapılır.bunlarla ilgili işleri idare edenlere veya temsilcilerine yapılır.

• Tebliğ muhatabın bulunmaması halinde ikametgahında Tebliğ muhatabın bulunmaması halinde ikametgahında bulunanlardan veya işyerinde memur veya müstahdemlerden bulunanlardan veya işyerinde memur veya müstahdemlerden birine yapılmalıdır.birine yapılmalıdır.

• Ancak bu kişilerin görünüş olarak 18 yaşından büyük olması Ancak bu kişilerin görünüş olarak 18 yaşından büyük olması ve gözle görülür şekilde ehliyetsiz bulunmaması gerekir.ve gözle görülür şekilde ehliyetsiz bulunmaması gerekir.

• Küçük ve kısıtlılarda ise tebliğ veli,vasi veya kayyıma Küçük ve kısıtlılarda ise tebliğ veli,vasi veya kayyıma yapılmalıdır.yapılmalıdır.

• Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığı için tebliğ ortaklardan Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığı için tebliğ ortaklardan birine yapılabilir.birine yapılabilir.

• Mirasçıların ölenin vergi borçları ile ilgili olarak sorumlu Mirasçıların ölenin vergi borçları ile ilgili olarak sorumlu oldukları tutarlar için her bir mirasçıya ayrı ayrı ihbarname oldukları tutarlar için her bir mirasçıya ayrı ayrı ihbarname düzenlenir. Verginin tamamı için bir mirasçıya tebliğ düzenlenir. Verginin tamamı için bir mirasçıya tebliğ yapılması halinde tebliğ yapılan mirasçı sadece kendi payına yapılması halinde tebliğ yapılan mirasçı sadece kendi payına düşen vergi ile sorumludur.düşen vergi ile sorumludur.


• Tasfiye halinde tebliğ tasfiye memurlarına Tasfiye halinde tebliğ tasfiye memurlarına yapılmalıdır. İflas halinde de iflas masasına yapılmalıdır. İflas halinde de iflas masasına yapılmalıdır.yapılmalıdır.

• Vasıtalı tebliğ askerde bulunanlara yapılan tebliğdir Vasıtalı tebliğ askerde bulunanlara yapılan tebliğdir ve en üst komutana tebliğ yapılmalıdır.ve en üst komutana tebliğ yapılmalıdır.

• Kamu kurum ve kuruluşlarında da en büyük amire Kamu kurum ve kuruluşlarında da en büyük amire tebliğ yapılmalıdır.tebliğ yapılmalıdır.

• Yabancı memleketlerde bulunan kimselere tebliğ Yabancı memleketlerde bulunan kimselere tebliğ olunacak evrak, tebligatı çıkaran merciin bağlı olunacak evrak, tebligatı çıkaran merciin bağlı bulunduğu Bakanlık vasıtasiyle Dışişleri Bakanlığına, bulunduğu Bakanlık vasıtasiyle Dışişleri Bakanlığına, oradan da Türkiye elçilik veya konsolosluğuna oradan da Türkiye elçilik veya konsolosluğuna gönderilir. Ancak uygulamada Dışişleri Bakanlığı’na gönderilir. Ancak uygulamada Dışişleri Bakanlığı’na gönderilmeden ilgili Bakanlık vasıtasıyla ilgili ülkedeki gönderilmeden ilgili Bakanlık vasıtasıyla ilgili ülkedeki konsolosluk veya elçiliğe gönderilmektedir.konsolosluk veya elçiliğe gönderilmektedir.


• Muhatabın geçici olarak başka bir yere gittiği, bilinen Muhatabın geçici olarak başka bir yere gittiği, bilinen adresinde bulunanlar veya komşuları tarafından adresinde bulunanlar veya komşuları tarafından bildirildiği takdirde tebliğ edilemiyen evrak çıkaran bildirildiği takdirde tebliğ edilemiyen evrak çıkaran mercie iade olunur. mercie iade olunur.

• Bunun üzerine tebliği çıkaran merci tarafından tayin Bunun üzerine tebliği çıkaran merci tarafından tayin olunacak münasip bir süre sonra yeniden tebliğ olunacak münasip bir süre sonra yeniden tebliğ çıkarılır. İkinci defa çıkarılan tebliğ evrakı da aynı çıkarılır. İkinci defa çıkarılan tebliğ evrakı da aynı sebeple tebliğ edilemiyerek iade olunursa tebliğ ilan sebeple tebliğ edilemiyerek iade olunursa tebliğ ilan yolu ile yapılır. yolu ile yapılır.

• Muhatap tebliğ evrakını imzadan imtina ederse tebliğ Muhatap tebliğ evrakını imzadan imtina ederse tebliğ edilecek evrak önüne bırakılmak suretiyle tebliğ edilir. edilecek evrak önüne bırakılmak suretiyle tebliğ edilir.

• Bu durum komşularından bir kişi veya muhtar veya Bu durum komşularından bir kişi veya muhtar veya ihtiyar heyeti üyelerinden biri veyahut bir zabıta ihtiyar heyeti üyelerinden biri veyahut bir zabıta memuru imzalatılmak suretiyle tespit olunur. memuru imzalatılmak suretiyle tespit olunur.

Tebliğ TürleriTebliğ Türleri

• Posta ile Tebliğ (Kapalı zarf içinde)Posta ile Tebliğ (Kapalı zarf içinde)

• Bilinen adreslere tebliğ, daire ve Bilinen adreslere tebliğ, daire ve komisyonda tebliğkomisyonda tebliğ

• İlanen tebliğİlanen tebliğ

• Memur vasıtasıyla tebliğMemur vasıtasıyla tebliğ

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi tebliğ Aşağıdakilerden hangisi tebliğ usullerinden biri değildir?usullerinden biri değildir?

a)a) Posta ile Tebliğ Posta ile Tebliğ

b)b) İlan tahtasında tebliğİlan tahtasında tebliğ

c)c) İlanen tebliğİlanen tebliğ

d)d) Memur vasıtasıyla tebliğMemur vasıtasıyla tebliğ

İlanen Tebliğ Yapılacak İlanen Tebliğ Yapılacak HallerHaller1.1. Muhatabın adresi hiç bilinmezseMuhatabın adresi hiç bilinmezse2.2. Bilenen adresi yanlış veya değişmiş olur ve bu yüzden Bilenen adresi yanlış veya değişmiş olur ve bu yüzden

mektup geri gelirsemektup geri gelirse3.3. Başkaca sebeplerden dolayı posta ile tebliğ yapılmasına Başkaca sebeplerden dolayı posta ile tebliğ yapılmasına

imkan bulunmazsaimkan bulunmazsa4.4. Yabancı memleketlerde bulunanlara tebliğ yapılmasına Yabancı memleketlerde bulunanlara tebliğ yapılmasına

imkan bulunmazsaimkan bulunmazsa

İlan yazısı tebliğ yapan dairenin ilan tahtasına asılır. Bu İlan yazısı tebliğ yapan dairenin ilan tahtasına asılır. Bu durumda ilan yazısının askıya çıkarıldığı tarihi izleyen durumda ilan yazısının askıya çıkarıldığı tarihi izleyen 15.gün ilan tarihi olur ve bu tarihten itibaren bir ay 15.gün ilan tarihi olur ve bu tarihten itibaren bir ay içerisinde mükellef başvuruda bulunmazsa bir ayın içerisinde mükellef başvuruda bulunmazsa bir ayın sonunda tebliğ edilmiş sayılır. Belli tutarı aşan ilanlar sonunda tebliğ edilmiş sayılır. Belli tutarı aşan ilanlar ayrıca gazetelerde yayınlanır. (2009 için 1.500 TL ile ayrıca gazetelerde yayınlanır. (2009 için 1.500 TL ile 150.000 TL arasında olanlar için)150.000 TL arasında olanlar için)

SORUSORU

• Aşağıdaki hallerden hangisinde vergi Aşağıdaki hallerden hangisinde vergi ilanen tebliğ edilmez?ilanen tebliğ edilmez?

a)a) Muhatabın adresi hiç bilinmezseMuhatabın adresi hiç bilinmezseb)b) Bilenen adresi yanlış veya değişmiş Bilenen adresi yanlış veya değişmiş

olur ve bu yüzden mektup geri gelirseolur ve bu yüzden mektup geri gelirsec)c) Başkaca sebeplerden dolayı posta ile Başkaca sebeplerden dolayı posta ile

tebliğ yapılmasına imkan bulunmazsatebliğ yapılmasına imkan bulunmazsad)d) Yabancı memlekette bulunursaYabancı memlekette bulunursa

SORUSORU

• Mükellef bilinen adreslerinde Mükellef bilinen adreslerinde bulunamaması nedeniyle 2004 takvim bulunamaması nedeniyle 2004 takvim yılına ilişkin olarak bulunan matrah yılına ilişkin olarak bulunan matrah farkının ilanen tebliğ yapılması için farkının ilanen tebliğ yapılması için 31.10.2008 tarihinde söz konusu yazı ilan 31.10.2008 tarihinde söz konusu yazı ilan tahtasına asılmıştır. Bu durumda vergi tahtasına asılmıştır. Bu durumda vergi mükellefe ne zaman tebliğ edilmiş sayılır?mükellefe ne zaman tebliğ edilmiş sayılır?

a)a) 30.11.200830.11.2008b)b) 31.12.200831.12.2008c)c) 15.11.200815.11.2008d)d) 15.12.200815.12.2008

Vergi Alacağını Kaldıran Vergi Alacağını Kaldıran HallerHaller1.1. ÖdemeÖdeme2.2. ZamanaşımıZamanaşımı3.3. Verginin TerkiniVerginin Terkini4.4. Tahakkuktan VazgeçmeTahakkuktan Vazgeçme5.5. Vergi HatalarıVergi Hataları6.6. Reddiyat ve iadeReddiyat ve iade7.7. AfAf8.8. UzlaşmaUzlaşma9.9. MahsupMahsup

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi vergi Aşağıdakilerden hangisi vergi alacağını ortadan kaldıran alacağını ortadan kaldıran nedenlerden değildir?nedenlerden değildir?

a)a) AfAf

b)b) TerkinTerkin

c)c) ÖdemeÖdeme

d)d) ÖlümÖlüm

ÖdemeÖdeme

• Vergi borcu, mükellefin bağlı olduğu Vergi borcu, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine ödenir. Başka vergi vergi dairesine ödenir. Başka vergi dairesine yatırırsa bunu bildirmelidir.dairesine yatırırsa bunu bildirmelidir.

• Vergi, kanunlarında gösterilen süreler Vergi, kanunlarında gösterilen süreler içinde ödenir. Ödeme süresinin son içinde ödenir. Ödeme süresinin son günü verginin vadesidir.günü verginin vadesidir.

Özel Ödeme ZamanlarıÖzel Ödeme Zamanları

İkmalen, re’sen ve idarece tarh İkmalen, re’sen ve idarece tarh olunan vergiler,olunan vergiler,

• Taksit sürelerinden önce tahakkuk Taksit sürelerinden önce tahakkuk etmişse taksit süreleri içindeetmişse taksit süreleri içinde

• Taksit süreleri kısmen veya tamamen Taksit süreleri kısmen veya tamamen geçtikten sonra tahakkuk etmişse geçtikten sonra tahakkuk etmişse tahakkuk tarihinden itibaren bir ay tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekmektedir.içinde ödenmesi gerekmektedir.

• Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyeti kaldıran Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyeti kaldıran hallerde beyan üzerine tarh olunan vergiler, hallerde beyan üzerine tarh olunan vergiler, beyanname verme süreleri içinde ödenir. GVK 92. beyanname verme süreleri içinde ödenir. GVK 92. maddesine göre terke tekaddüm eden tarihten maddesine göre terke tekaddüm eden tarihten itibaren 15 gün, ölüm halinde ölüm tarihinden itibaren 15 gün, ölüm halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde beyannamenin verilmesi itibaren 4 ay içinde beyannamenin verilmesi gerekmektedir. Vergiler de beyanname verme gerekmektedir. Vergiler de beyanname verme süreleri içinde ödenecektir.süreleri içinde ödenecektir.

• Ayrıca ikmalen re’sen ve idarece tarhiyatı Ayrıca ikmalen re’sen ve idarece tarhiyatı gerektiren bir durum varsa bu tahakkuk tarihinden gerektiren bir durum varsa bu tahakkuk tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenmelidir.itibaren 1 ay içinde ödenmelidir.

• Ancak teminat gösterilmesi halinde taksit süreleri Ancak teminat gösterilmesi halinde taksit süreleri geçmemişse taksit süreleri içinde, taksit zamanı geçmemişse taksit süreleri içinde, taksit zamanı geçmişse üç ay uzatılır.geçmişse üç ay uzatılır.

• Vergi mahkemesine dava açanlarda tahsili durdurulan Vergi mahkemesine dava açanlarda tahsili durdurulan vergilerin taksit süreleri geçmiş olanlar mahkeme kararının vergilerin taksit süreleri geçmiş olanlar mahkeme kararının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.

• Bununla birlikte bu tür tarhiyatlar için gecikme faizi Bununla birlikte bu tür tarhiyatlar için gecikme faizi hesaplanacaktır.hesaplanacaktır.

• Gecikme faizi hesaplanmasında ay kesirleri dikkate Gecikme faizi hesaplanmasında ay kesirleri dikkate alınmazken gecikme zammı uygulamasında ay kesirleri alınmazken gecikme zammı uygulamasında ay kesirleri dikkate alınır.dikkate alınır.

• Gecikme zammı oranında ay içinde değişiklik olması Gecikme zammı oranında ay içinde değişiklik olması durumunda, değişikliğin olduğu ay içinde değişiklik durumunda, değişikliğin olduğu ay içinde değişiklik tarihinden önce geçerli olan oran, sonraki aylarda ise yeni tarihinden önce geçerli olan oran, sonraki aylarda ise yeni oran uygulanır.oran uygulanır.

SORUSORU

• Memleketi terk ve ölüm gibi Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını mucip mükellefiyetin kalkmasını mucip haller dolayısıyla beyan üzerine tarh haller dolayısıyla beyan üzerine tarh olunan vergiler ne zaman ödenir?olunan vergiler ne zaman ödenir?

a)a) 1 ay içinde1 ay içindeb)b) Tahakkuk tarihinden itibaren 1 ay Tahakkuk tarihinden itibaren 1 ay

içindeiçindec)c) Taksit süreleri içindeTaksit süreleri içinded)d) Beyanname verme süreleri içindeBeyanname verme süreleri içinde

SORUSORU

• A Ltd.Şti’nin 2004 yılı hesaplarının A Ltd.Şti’nin 2004 yılı hesaplarının incelenmesi neticesinde düzenlenen Vergi incelenmesi neticesinde düzenlenen Vergi İnceleme Raporu vergi ceza ihbarnamesi İnceleme Raporu vergi ceza ihbarnamesi ile birlikte 03.05.2005 tarihinde mükellef ile birlikte 03.05.2005 tarihinde mükellef kuruma tebliğ edilmiştir. Mükellef kuruma tebliğ edilmiştir. Mükellef kurumun dava açmaması halinde verginin kurumun dava açmaması halinde verginin tahakkuk tarihi ne zaman olacaktır?tahakkuk tarihi ne zaman olacaktır?

a)a) 03.05.200503.05.2005b)b) 03.06.200503.06.2005c)c) 02.06.200502.06.2005d)d) 02.07.200502.07.2005

ZamanaşımıZamanaşımı

• Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrar.vergiler zamanaşımına uğrar.

• Şarta bağlı istisna veya muafiyet uygulamaları sonucu kısmen Şarta bağlı istisna veya muafiyet uygulamaları sonucu kısmen veya tamamen alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, veya tamamen alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, istisna veya muafiyet şartlarının ihlâl edildiği tarihi takip eden istisna veya muafiyet şartlarının ihlâl edildiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren başlar. takvim yılı başından itibaren başlar.

• Damga vergisinde zamanaşımı dolduktan sonra ilgili evraktan Damga vergisinde zamanaşımı dolduktan sonra ilgili evraktan tekrar faydalanıldığında vergi alacağı yeniden doğar.tekrar faydalanıldığında vergi alacağı yeniden doğar.

• Tasfiyeye giren kurumlarda zamanaşımı tasfiyenin son bulduğu Tasfiyeye giren kurumlarda zamanaşımı tasfiyenin son bulduğu tarihten başlar ve yine 5 yıl içinde zamanaşımı süresi vardır. tarihten başlar ve yine 5 yıl içinde zamanaşımı süresi vardır.

• Aynı durum yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri için de söz Aynı durum yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri için de söz konusudur. Zamanaşımı inşaatın tamamlandığı tarihten konusudur. Zamanaşımı inşaatın tamamlandığı tarihten başlamaktadır.başlamaktadır.

• Geçmiş yıl zararlarının mahsubunda zarar edilen yıla ilişkin Geçmiş yıl zararlarının mahsubunda zarar edilen yıla ilişkin zamanaşımı, zarar mahsubunun son olarak yapıldığı dönemi zamanaşımı, zarar mahsubunun son olarak yapıldığı dönemi izleyen yıl başından itibaren başlar. izleyen yıl başından itibaren başlar.

• Hesap dönemi takvim yılı olanlarda vergi alacağının Hesap dönemi takvim yılı olanlarda vergi alacağının doğduğu takvim yılını izleyen yılın başından itibaren 5 yıl doğduğu takvim yılını izleyen yılın başından itibaren 5 yıl geçmekle zamanaşımı süresi dolarken, geçmekle zamanaşımı süresi dolarken,

• Özel hesap döneminde hesap döneminin kapandığı yılı Özel hesap döneminde hesap döneminin kapandığı yılı izleyen yılın başından itibaren 5 yıl geçmekle zamanaşımı izleyen yılın başından itibaren 5 yıl geçmekle zamanaşımı süresi dolmaktadır.süresi dolmaktadır.

• Örnek; A ve B iki ayrı gelir vergisi mükellefidir. A’nın hesap Örnek; A ve B iki ayrı gelir vergisi mükellefidir. A’nın hesap dönemi takvim yılı, B’nin ki ise 1 Ekim 2002- 30 Eylül 2003 dönemi takvim yılı, B’nin ki ise 1 Ekim 2002- 30 Eylül 2003 tarihleri arasıdır. Her iki mükellef de 05.10.2002 tarihinde tarihleri arasıdır. Her iki mükellef de 05.10.2002 tarihinde aktifinde kayıtlı olan kamyonu satmıştır ve elde ettiği aktifinde kayıtlı olan kamyonu satmıştır ve elde ettiği gelirini kaydetmemiştir.gelirini kaydetmemiştir.

• Bu durumda; Bu durumda; • A için: 31.12.2007’de zamanaşımına uğrar.A için: 31.12.2007’de zamanaşımına uğrar.• B için: 31.12.2008’de zamanaşımına uğrar.B için: 31.12.2008’de zamanaşımına uğrar.

• Vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna Vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı komisyonun kararının vergi dairesine tebliğinden itibaren komisyonun kararının vergi dairesine tebliğinden itibaren işlemeye devam eder. işlemeye devam eder.

• VUK’a göre zamanaşımını kesen bir hal yoktur. Kesen haller VUK’a göre zamanaşımını kesen bir hal yoktur. Kesen haller 6183’de vardır.6183’de vardır.

• Örnek: 2003 dönemi için takdire sevk işlemi 20.12.2008 Örnek: 2003 dönemi için takdire sevk işlemi 20.12.2008 tarihinde yapılmış ve takdir komisyonu karar vererek vergi tarihinde yapılmış ve takdir komisyonu karar vererek vergi dairesine 05.04.2009 tarihinde tevdi edilmiştir.(Kayıtlarına dairesine 05.04.2009 tarihinde tevdi edilmiştir.(Kayıtlarına girmiştir.) Bu durumda zamanaşımı süresi şöyle olacaktır. girmiştir.) Bu durumda zamanaşımı süresi şöyle olacaktır.

• Bu durumda Vergi dairesince ihbarnamenin en geç 11 gün Bu durumda Vergi dairesince ihbarnamenin en geç 11 gün içinde tebliğ edilmesi gerekir.(16.04.2004) Yoksa, içinde tebliğ edilmesi gerekir.(16.04.2004) Yoksa, zamanaşımına uğrar.zamanaşımına uğrar.

• Zamanaşımının durması hali V.U.K.’nun 374.maddesi Zamanaşımının durması hali V.U.K.’nun 374.maddesi gereğince cezalar için de geçerlidir. Yani matrah takdir için gereğince cezalar için de geçerlidir. Yani matrah takdir için takdir komisyonuna başvurulması halinde cezalar için de takdir komisyonuna başvurulması halinde cezalar için de zamanaşımı durmaktadır.zamanaşımı durmaktadır.

SORUSORU

• 2007 yılına ait Kurumlar Vergisine 2007 yılına ait Kurumlar Vergisine ilişkin tarh zamanaşımı süresi ilişkin tarh zamanaşımı süresi aşağıdakilerden hangisidir?aşağıdakilerden hangisidir?

a)a) 31.12.201231.12.2012

b)b) 31.12.201331.12.2013

c)c) 01.01.201301.01.2013

d)d) 31.12.201131.12.2011

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi tahakkuk Aşağıdakilerden hangisi tahakkuk zamanaşımını durdurur?zamanaşımını durdurur?

a)a) Matrah takdiri için takdir Matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulmasıkomisyonuna başvurulması

b)b) Ödeme emrinin tebliğiÖdeme emrinin tebliği

c)c) ÖdemeÖdeme

d)d) Borçlunun yurt dışında bulunmasıBorçlunun yurt dışında bulunması

Verginin TerkiniVerginin Terkini

Yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık vb afetler Yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık vb afetler yüzünden vergi borçları ve vergi cezaları silinebilmektedir. Bunun yüzünden vergi borçları ve vergi cezaları silinebilmektedir. Bunun için;için;

• Söz konusu afetlerden dolayı gelir kaynağının ilgili olduğu Söz konusu afetlerden dolayı gelir kaynağının ilgili olduğu varlıklarının zarara uğramış olması ve toplam varlıklarının en az varlıklarının zarara uğramış olması ve toplam varlıklarının en az üçte birini kaybetmesi gerekmektedir. Gelir kaynağının tamamı üçte birini kaybetmesi gerekmektedir. Gelir kaynağının tamamı gitse bile varlıklar içinde en az üçte birini bulmuyorsa terkin gitse bile varlıklar içinde en az üçte birini bulmuyorsa terkin yapılmaz.yapılmaz.

• Yapılacak terkin zarar oranıyla eşdeğer olmalıdır. Ayrıca daha önce Yapılacak terkin zarar oranıyla eşdeğer olmalıdır. Ayrıca daha önce ödenen vergiler iade edilmeyecektir.ödenen vergiler iade edilmeyecektir.

• Zirai faaliyetler için ise mahsullerin en az üçte birini kaybetmiş Zirai faaliyetler için ise mahsullerin en az üçte birini kaybetmiş olmalı ve sadece arazi vergi ve borçları silinebilmektedir.olmalı ve sadece arazi vergi ve borçları silinebilmektedir.

• Terkin kapsamında olmayan vergiler: Terkin kapsamında olmayan vergiler: • 1-Sorumlu sıfatıyla ödenecek vergiler 1-Sorumlu sıfatıyla ödenecek vergiler • 2-KDV 2-KDV • 3-Cezalar 3-Cezalar

• Mükellefin 21.05.2008 tarihinde meydana gelen selden dolayı mal Mükellefin 21.05.2008 tarihinde meydana gelen selden dolayı mal varlığında zarar meydana gelmiştir. Zarar durumu aşağıdaki gibidir:varlığında zarar meydana gelmiştir. Zarar durumu aşağıdaki gibidir:VarlıkVarlık TutarTutar ZararZararGayrimenkulGayrimenkul 100.000100.000 0,000,00Nakil VasıtasıNakil Vasıtası 20.00020.000 20.00020.000Ticari EmtiaTicari Emtia 180.000180.000 130.000130.000TOPLAMTOPLAM 300.000300.000 150.000150.000

Mükellef 2007 yılı için 100.000 TL gelir vergisi tahakkuk etmiş ve Mükellef 2007 yılı için 100.000 TL gelir vergisi tahakkuk etmiş ve bunun ilk taksidi olan 50.000 TL’yi ödemiştir. Mükellef adına ne bunun ilk taksidi olan 50.000 TL’yi ödemiştir. Mükellef adına ne kadarlık vergi terkin edilebilecektir? kadarlık vergi terkin edilebilecektir? Cevap : Zararın derecesi 150.000/300.000 = %50 olup 1/3’lük şartı Cevap : Zararın derecesi 150.000/300.000 = %50 olup 1/3’lük şartı taşımaktadır. Yapılacak terkin de zarar ile eşdeğer olmalıdır. taşımaktadır. Yapılacak terkin de zarar ile eşdeğer olmalıdır. Mükellef verginin ilk taksidini ödedikten sonra geriye 50.000 TL borcu Mükellef verginin ilk taksidini ödedikten sonra geriye 50.000 TL borcu kalmış olup bunun %50’si yani 25.000 TL’si terkin edilecektir. Ancak kalmış olup bunun %50’si yani 25.000 TL’si terkin edilecektir. Ancak daha önceden ödenen 50.000 TL için herhangi bir işlem daha önceden ödenen 50.000 TL için herhangi bir işlem yapılmayacaktır.yapılmayacaktır.

6183’e göre 105’inci maddede yer alan terkin 6183’e göre 105’inci maddede yer alan terkin uygulaması farklılık göstermektedir. Buna göre uygulaması farklılık göstermektedir. Buna göre terkinin şartları şunlardır:terkinin şartları şunlardır:

• Tüm amme alacaklarını kapsar. (VUK’da sadece Tüm amme alacaklarını kapsar. (VUK’da sadece VUK kapsamına giren vergi ve cezalar girmektedir.)VUK kapsamına giren vergi ve cezalar girmektedir.)

• Afet tarihinden itibaren 6 ay içinde başvurulmalıdır. Afet tarihinden itibaren 6 ay içinde başvurulmalıdır. (VUK’da zamanaşımı süresi içinde başvurulur.)(VUK’da zamanaşımı süresi içinde başvurulur.)

• Terkine yetkili makam Bakanlar Kurulu’dur. (VUK’a Terkine yetkili makam Bakanlar Kurulu’dur. (VUK’a göre Maliye Bakanlığı’dır.) göre Maliye Bakanlığı’dır.)

• Terkin edilecek kısımda sınır yoktur. (VUK’a göre Terkin edilecek kısımda sınır yoktur. (VUK’a göre zarar derecesi ile orantılı olmalıdır.)zarar derecesi ile orantılı olmalıdır.)

SORUSORU

• Verginin terkini ile ilgili olarak Verginin terkini ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a)a) Yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su Yangın, yer sarsıntısı, yer kayması, su basması, kuraklık vb afetler yüzünden basması, kuraklık vb afetler yüzünden meydana gelmiş olmalımeydana gelmiş olmalı

b)b) Afet tarihinden itibaren 6 ay içinde Afet tarihinden itibaren 6 ay içinde başvurulmalıbaşvurulmalı

c)c) Terkine yetkili makam Maliye Terkine yetkili makam Maliye Bakanlığı’dır.Bakanlığı’dır.

d)d) Terkin zarar derecesi ile orantılı olmalıdır.Terkin zarar derecesi ile orantılı olmalıdır.

SORUSORU

• Mükellefin ticari varlığı 500.000 YTL olup Mükellefin ticari varlığı 500.000 YTL olup Bingöl’de meydana gelen depremden Bingöl’de meydana gelen depremden dolayı varlıklarının 300.000 YTL’lik kısmı dolayı varlıklarının 300.000 YTL’lik kısmı zarar görmüştür. Mükellefin ticari varlığı zarar görmüştür. Mükellefin ticari varlığı ile ilgili vergi borcu 100.000 YTL ile ilgili vergi borcu 100.000 YTL olduğuna göre terkin edilecek vergi olduğuna göre terkin edilecek vergi borcu ne kadardır?borcu ne kadardır?

a)a) 60.00060.000b)b) 100.000100.000c)c) 33.00033.000d)d) 50.00050.000

Tahakkuktan VazgeçmeTahakkuktan Vazgeçme

• İkmalen, re'sen veya idarece tarh İkmalen, re'sen veya idarece tarh edilen vergi ve bunlara ilişkin cezaların edilen vergi ve bunlara ilişkin cezaların toplam miktarı (2009 için 17,90 TL’yi) toplam miktarı (2009 için 17,90 TL’yi) aşmaması ve tahakkukları için aşmaması ve tahakkukları için yapılacak giderlerin bu miktardan fazla yapılacak giderlerin bu miktardan fazla olacağının tespiti halinde, Maliye ve olacağının tespiti halinde, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenecek usul Gümrük Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tahakkuklarından ve esaslar dahilinde tahakkuklarından vazgeçilebilir.vazgeçilebilir.

Vergi HatalarıVergi Hataları

Çeşitli hatalar yüzünden eksik veya fazla vergi Çeşitli hatalar yüzünden eksik veya fazla vergi alınmasıdır. Vergi hataları şunlardır:alınmasıdır. Vergi hataları şunlardır:

1.1. Hesap hatalarıHesap hataları• Matrah HatalarıMatrah Hataları• Vergi Miktarında HatalarVergi Miktarında Hatalar• Verginin mükerrer olmasıVerginin mükerrer olması2.2. Vergilendirme HatalarıVergilendirme Hataları• Mükellefin Şahsında HataMükellefin Şahsında Hata• Mükellefiyette HataMükellefiyette Hata• Mevzuda HataMevzuda Hata• Vergilendirme veya muafiyet döneminde hataVergilendirme veya muafiyet döneminde hata

• Hataların düzeltme yetkisi vergi Hataların düzeltme yetkisi vergi dairesi müdürüne aittir ve bu yetki dairesi müdürüne aittir ve bu yetki devredilemez.devredilemez.

• Bu hatalar düzeltme fişine Bu hatalar düzeltme fişine dayanılarak düzeltilir. dayanılarak düzeltilir.

• İdarece tereddüt edilmeyen açık ve İdarece tereddüt edilmeyen açık ve mutlak vergi hataları re’sen düzeltilir. mutlak vergi hataları re’sen düzeltilir. (Re’sen düzeltme)(Re’sen düzeltme)

• Vergi dairesinde dava açma süresi geçtikten sonra Vergi dairesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talebi reddolunanlar şikayet yoluyla yaptıkları düzeltme talebi reddolunanlar şikayet yoluyla Maliye Bakanlığı’na başvurabilirler.Maliye Bakanlığı’na başvurabilirler.

• Uzlaşılan vergilerde hata oluşursa düzeltme yapılmaz. Uzlaşılan vergilerde hata oluşursa düzeltme yapılmaz. Ancak komisyon yeniden toplanıp görüşme yenilenebilir.Ancak komisyon yeniden toplanıp görüşme yenilenebilir.

• Zamanaşımı süresi dolduktan sonra meydana çıkan vergi Zamanaşımı süresi dolduktan sonra meydana çıkan vergi hataları düzeltilmez. Ancak hataları düzeltilmez. Ancak

1.1. Zamanaşımının son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen Zamanaşımının son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hata yapılmışsavergilerde hata yapılmışsa

2.2. İlan yolu ile tebliğ edilip dava konusu yapılmayan İlan yolu ile tebliğ edilip dava konusu yapılmayan vergilerde hata çıkmışsavergilerde hata çıkmışsa

3.3. İhbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen İhbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen vergilerde haciz yapılmışsavergilerde haciz yapılmışsabu işlemlerden itibaren zamanaşımı 1 yıl uzar.bu işlemlerden itibaren zamanaşımı 1 yıl uzar.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi vergilendirme hatalarından biri vergilendirme hatalarından biri değildir?değildir?

a)a) Mükellefin Şahsında HataMükellefin Şahsında Hata

b)b) Vergi miktarında HataVergi miktarında Hata

c)c) Mevzuda HataMevzuda Hata

d)d) Muafiyet döneminde hataMuafiyet döneminde hata

SORUSORU

• Vergi hataları nasıl düzeltilir?Vergi hataları nasıl düzeltilir?

a)a) Yoklama fişi ileYoklama fişi ile

b)b) Düzeltme fişi ileDüzeltme fişi ile

c)c) Mahsup fişi ileMahsup fişi ile

d)d) Takdir fişi ileTakdir fişi ile

SORUSORU

• Vergi hatalarını düzeltmeye yetkili Vergi hatalarını düzeltmeye yetkili makam kimdir?makam kimdir?

a)a) Müdür yardımcısıMüdür yardımcısı

b)b) Maliye BakanıMaliye Bakanı

c)c) Vergi dairesi müdürüVergi dairesi müdürü

d)d) İnceleme elemanıİnceleme elemanı

SORUSORU

• Mükellef kurumun 2004 yılı hesaplarının incelenmesi Mükellef kurumun 2004 yılı hesaplarının incelenmesi neticesinde 100.000 YTL matrah farkı bulunmuş ve neticesinde 100.000 YTL matrah farkı bulunmuş ve buna ilişkin ihbarname 20.12.2009 tarihinde buna ilişkin ihbarname 20.12.2009 tarihinde mükellef tebliğ edilmiştir. Mükellef kurum söz mükellef tebliğ edilmiştir. Mükellef kurum söz konusu vergiyi ödemiş ancak sonradan hesaplanan konusu vergiyi ödemiş ancak sonradan hesaplanan tutarın yanlış olduğu aslında matrah farkının 10.000 tutarın yanlış olduğu aslında matrah farkının 10.000 YTL olması gerektiğini ileri sürerek düzeltme talep YTL olması gerektiğini ileri sürerek düzeltme talep etmiştir. Mükellef kurum hangi tarihe kadar etmiştir. Mükellef kurum hangi tarihe kadar düzeltme talebinde bulunabilir?düzeltme talebinde bulunabilir?

a)a)Zamanaşımı süresi geçtiği için düzeltme isteyemez.Zamanaşımı süresi geçtiği için düzeltme isteyemez.b)b)Hatanın yapıldığı tarihten itibaren 1 ay içinde Hatanın yapıldığı tarihten itibaren 1 ay içinde

düzeltme isteyebilir.düzeltme isteyebilir.c)c) Hatanın yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde Hatanın yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde

düzeltme isteyebilir.düzeltme isteyebilir.d)d)Ödeme yapıldığı için düzeltme isteyemez.Ödeme yapıldığı için düzeltme isteyemez.

YoklamaYoklama

• Yoklama, mükellefle ilgili maddi olayları tespit Yoklama, mükellefle ilgili maddi olayları tespit etmektir.etmektir.Yoklamaya yetkili olanlar şunlardır :Yoklamaya yetkili olanlar şunlardır :

1.1. Vergi dairesi müdürleriVergi dairesi müdürleri2.2. Yoklama memurlarıYoklama memurları3.3. Yetkili makamlar tarafından yoklama işi ile Yetkili makamlar tarafından yoklama işi ile

görevlendirilenlergörevlendirilenler4.4. Vergi incelemesine yetkili olanlarVergi incelemesine yetkili olanlar5.5. Gelir uzmanlarıGelir uzmanları

Yoklama her zaman yapılabilir ve süresi Yoklama her zaman yapılabilir ve süresi mükellefe bildirilmez.mükellefe bildirilmez.

Yoklama sırasında yapılabilecek işlemler şunlardır :Yoklama sırasında yapılabilecek işlemler şunlardır :• Ödeme kaydedici cihazlara ilişkin yoklamaÖdeme kaydedici cihazlara ilişkin yoklama• Kayıt ve belge düzenini denetmekKayıt ve belge düzenini denetmek• Günü gününe kaydı gereken defterlerin olup Günü gününe kaydı gereken defterlerin olup

olmadığı (Kazanç defteri)olmadığı (Kazanç defteri)• Bu defterlerin tasdikli olup olmadığıBu defterlerin tasdikli olup olmadığı• Gerekli belgelerin düzenlenip düzenlenmediğiGerekli belgelerin düzenlenip düzenlenmediği• Faturasız mal bulunup bulunmadığıFaturasız mal bulunup bulunmadığı• Nakil vasıtaları kontrolü ve yol denetimiNakil vasıtaları kontrolü ve yol denetimi• Belgesi olmayan taşıtları trafikten alıkoymakBelgesi olmayan taşıtları trafikten alıkoymak• Bildirimlerin doğruluğunu araştırmakBildirimlerin doğruluğunu araştırmak

Vergi İncelemesiVergi İncelemesi

• Vergi incelemesi ödenecek olan verginin doğruluğunu tespit için Vergi incelemesi ödenecek olan verginin doğruluğunu tespit için yapılır.yapılır.

• Vergi incelemesi yapmaya yetkililer şunlardır:Vergi incelemesi yapmaya yetkililer şunlardır:1.1. Hesap uzmanları ve yardımcılarıHesap uzmanları ve yardımcıları2.2. İlin en büyük mal memuru (defterdar)İlin en büyük mal memuru (defterdar)3.3. Vergi denetmenleri ve denetmen yardımcılarıVergi denetmenleri ve denetmen yardımcıları4.4. Vergi dairesi müdürleriVergi dairesi müdürleri5.5. Maliye müfettişleri ve yardımcılarıMaliye müfettişleri ve yardımcıları6.6. Gelirler kontrolörleri ve stajyer gelirler kontrolörleriGelirler kontrolörleri ve stajyer gelirler kontrolörleri7.7. Takdir komisyonları (VUK 75.madde)Takdir komisyonları (VUK 75.madde)8.8. Gelirler Genel Müdürlüğü’nün, merkez ve taşra teşkilatında Gelirler Genel Müdürlüğü’nün, merkez ve taşra teşkilatında

müdür unvanlı kadrolarda görev yapanlarmüdür unvanlı kadrolarda görev yapanlar

İnceleme esas olarak mükellefin işyerinde yapılır. İşyerinin İnceleme esas olarak mükellefin işyerinde yapılır. İşyerinin müsait olmaması vb. zaruri nedenlerle dairede de yapılabilir.müsait olmaması vb. zaruri nedenlerle dairede de yapılabilir.

AramaArama

• İhbar nedeniyle veya vergi kaçırdığına dair delil İhbar nedeniyle veya vergi kaçırdığına dair delil bulunursa ve bunun arama ile ortaya bulunursa ve bunun arama ile ortaya çıkarılacağına dair kanaat getirilirse Sulh Hukuk çıkarılacağına dair kanaat getirilirse Sulh Hukuk Yargıcının uygun görmesiyle arama yapılabilir.Yargıcının uygun görmesiyle arama yapılabilir.

• İhbar üzerine yapılan aramalar neticesinde İhbar üzerine yapılan aramalar neticesinde ihbar asılsız çıkarsa ihbarcının kimliğini ihbar asılsız çıkarsa ihbarcının kimliğini açıklanması istenebilir. Bu durumda vergi açıklanması istenebilir. Bu durumda vergi dairesi bunu açıklamak zorundadır.dairesi bunu açıklamak zorundadır.

• Arama üzerine yapılan incelemeler en geç üç ay Arama üzerine yapılan incelemeler en geç üç ay içinde karara bağlanmalıdır. Eğer bitirilmezse içinde karara bağlanmalıdır. Eğer bitirilmezse sulh yargıcından ek süre istenebilir.sulh yargıcından ek süre istenebilir.

Bilgi VermeBilgi Verme

• Kamu idare ve müesseseleri, mükellefler veya mükelleflerle Kamu idare ve müesseseleri, mükellefler veya mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzelkişiler, Maliye Bakanlığının muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzelkişiler, Maliye Bakanlığının veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların istiyecekleri bilgileri veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların istiyecekleri bilgileri vermeye mecburdurlar. vermeye mecburdurlar.

• Bilgiler yazı veya sözle istenilir. Sözle istenen bilgileri vermeyenlere Bilgiler yazı veya sözle istenilir. Sözle istenen bilgileri vermeyenlere keyfiyet yazı ile tekit ve cevap vermeleri için kendilerine münasip bir keyfiyet yazı ile tekit ve cevap vermeleri için kendilerine münasip bir mühlet tayin olunur. Bilgi istenmek üzere ilgililer vergi dairesine zorla mühlet tayin olunur. Bilgi istenmek üzere ilgililer vergi dairesine zorla getirilemez. getirilemez.

• Memleket dışı imtiyazlarından faydalanan yabancı Devlet memurları Memleket dışı imtiyazlarından faydalanan yabancı Devlet memurları bilgi verme mecburiyetine tabi olamazlar. bilgi verme mecburiyetine tabi olamazlar.

• Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzelkişiler vergilendirmeye ilişkin kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzelkişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairesince olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar. olarak yazı ile vermeye mecburdurlar.

• Bilgi vermekten imtina edenler için mükerrer 355.madde uyarınca Bilgi vermekten imtina edenler için mükerrer 355.madde uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilir.özel usulsüzlük cezası kesilir.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi yoklamaya Aşağıdakilerden hangisi yoklamaya yetkili değildir?yetkili değildir?

a)a) Mahalli en büyük mal memuruMahalli en büyük mal memuru

b)b) Vergi denetmen yardımcısıVergi denetmen yardımcısı

c)c) Gelir uzman yardımcılarıGelir uzman yardımcıları

d)d) Vergi dairesi müdürüVergi dairesi müdürü

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisinin vergi Aşağıdakilerden hangisinin vergi inceleme yetkisi yoktur?inceleme yetkisi yoktur?

a)a) Müdür yardımcısıMüdür yardımcısı

b)b) Vergi denetmen yardımcısıVergi denetmen yardımcısı

c)c) Maliye Müfettiş yardımcısıMaliye Müfettiş yardımcısı

d)d) Hesap uzman yardımcısıHesap uzman yardımcısı

SORUSORU

• Aramalı incelemeye kim izin verir?Aramalı incelemeye kim izin verir?

a)a) Sulh yargıcıSulh yargıcı

b)b) Vergi dairesi başkanıVergi dairesi başkanı

c)c) Cumhuriyet savcısıCumhuriyet savcısı

d)d) Gelir idaresi başkanıGelir idaresi başkanı

MÜKELLEFİN ÖDEVLERİMÜKELLEFİN ÖDEVLERİ

1.1. İşe Başlamayı Bildirmeİşe Başlamayı Bildirme2.2. Değişiklikleri bildirme (adres, iş Değişiklikleri bildirme (adres, iş

değişikliği gibi)değişikliği gibi)3.3. İşi bırakmayı bildirmeİşi bırakmayı bildirme4.4. Bina ve arazi değişikliklerini bildirmeBina ve arazi değişikliklerini bildirme5.5. Defter tutmaDefter tutma6.6. Defter tasdikiDefter tasdiki7.7. Vesika düzenlemeVesika düzenleme8.8. Muhafaza ve ibrazMuhafaza ve ibraz9.9. Diğer ödevlerDiğer ödevler

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre mükellefin ödevlerinden biri mükellefin ödevlerinden biri değildir?değildir?

a)a) İşe Başlamayı Bildirmeİşe Başlamayı Bildirme

b)b) Beyanname düzenlemeBeyanname düzenleme

c)c) Defter tutma ve tasdik ettirmeDefter tutma ve tasdik ettirme

d)d) Fatura düzenlemeFatura düzenleme

İşe Başlama Bildirimiİşe Başlama Bildirimi

Aşağıda yazılı kişiler işe başlamayı bildirmek Aşağıda yazılı kişiler işe başlamayı bildirmek zorundadır.zorundadır.

• Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabıVergiye tabi ticaret ve sanat erbabı• Kurumlar Vergisi mükellefleriKurumlar Vergisi mükellefleri• Kollektif ve adi şirket ortaklarıKollektif ve adi şirket ortakları• Komandit şirketlerin komandite ortaklarıKomandit şirketlerin komandite ortakları

Kurumlar vergisi mükellefleri tescil için ticaret Kurumlar vergisi mükellefleri tescil için ticaret sicil memurluğuna başvurması işe başlama sicil memurluğuna başvurması işe başlama sayılmaktadır. Ayrıca vergi dairesine sayılmaktadır. Ayrıca vergi dairesine başvurmasına gerek yoktur. başvurmasına gerek yoktur.

İşe başlama bildirimi kimler tarafından yapılır?İşe başlama bildirimi kimler tarafından yapılır?• Gerçek kişilerde mükellef veya özel yetkiye haiz vekiliGerçek kişilerde mükellef veya özel yetkiye haiz vekili• Tüzel kişilerde ve tüzel kişiliği olmayanlarda bunları temsile Tüzel kişilerde ve tüzel kişiliği olmayanlarda bunları temsile

yetkili olanlar veya bunların vekilleriyetkili olanlar veya bunların vekilleri

İşe başlama bildiriminde aranan belgeler şunlardır:İşe başlama bildiriminde aranan belgeler şunlardır:1.1. Gerçek kişiler içinGerçek kişiler için• Noter onaylı imza sirküleri (Basit usuldekiler için gerekmez)Noter onaylı imza sirküleri (Basit usuldekiler için gerekmez)• Onaylı nüfus cüzdanı suretiOnaylı nüfus cüzdanı sureti• İkametgah ilmuhaberiİkametgah ilmuhaberiNOT: Basit usul için ayrıca;NOT: Basit usul için ayrıca;• İşyerinin kendisine ait olması halinde emlak vergisine esas olan İşyerinin kendisine ait olması halinde emlak vergisine esas olan

vergi değerini gösterir belediyeden alınacak bir belgevergi değerini gösterir belediyeden alınacak bir belge• İşyerinin kiralanmış olması halinde ise kira sözleşmesinin örneğiİşyerinin kiralanmış olması halinde ise kira sözleşmesinin örneği

Ticari plakalı nakil vasıtaları sahiplerinin, taşıtlarına ilişkin fatura Ticari plakalı nakil vasıtaları sahiplerinin, taşıtlarına ilişkin fatura veya noter senedinin tasdikli bir örneğiveya noter senedinin tasdikli bir örneği

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi işe Aşağıdakilerden hangisi işe başlamayı bildirmek zorunda başlamayı bildirmek zorunda değildir?değildir?

a)a) Adi komandit şirketlerde komandite Adi komandit şirketlerde komandite ortaklarortaklar

b)b) Serbest meslek erbabıSerbest meslek erbabı

c)c) Limited şirketlerLimited şirketler

d)d) DerneklerDernekler

Tüccarlarda İşe Başlamanın Tüccarlarda İşe Başlamanın BelirtileriBelirtileri

• İşyeri açmak (faaliyete geçmek İşyeri açmak (faaliyete geçmek gerekir. Kiralanması veya içinde gerekir. Kiralanması veya içinde tesisat yapılmış olması işyerinin tesisat yapılmış olması işyerinin açıldığını göstermez.)açıldığını göstermez.)

• Ticaret siciline veya mesleki bir Ticaret siciline veya mesleki bir teşekküle kaydolunmakteşekküle kaydolunmak

• Basit usulde vergilendirilenler için Basit usulde vergilendirilenler için işle bilfiil uğraşmaya başlamak.işle bilfiil uğraşmaya başlamak.

Serbest meslek erbabında işe Serbest meslek erbabında işe başlamanın belirtileribaşlamanın belirtileri

• Muayenehane, yazıhane, atelye gibi Muayenehane, yazıhane, atelye gibi özel iş yerleri açmaközel iş yerleri açmak

• Çalışılan yere tabela, levha gibi Çalışılan yere tabela, levha gibi faaliyette bulunduğunu gösteren faaliyette bulunduğunu gösteren şeyler asmakşeyler asmak

• Mesleki faaliyette bulunduğunu Mesleki faaliyette bulunduğunu gösteren ilanlar yapmakgösteren ilanlar yapmak

• Mesleki teşekküllere kaydolunmakMesleki teşekküllere kaydolunmak

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi tüccarlarda işe Aşağıdakilerden hangisi tüccarlarda işe başlamanın bir belirtisidir?başlamanın bir belirtisidir?

a)a) Çalışılan yere levha ve tabela asmakÇalışılan yere levha ve tabela asmak

b)b) Ticari faaliyette bulunmak üzere işyerinin Ticari faaliyette bulunmak üzere işyerinin tutulmuş olmasıtutulmuş olması

c)c) Faaliyette bulunduğunu gösterir ilanlar Faaliyette bulunduğunu gösterir ilanlar yapmakyapmak

d)d) Ticaret siciline veya mesleki bir teşekküle Ticaret siciline veya mesleki bir teşekküle kaydolunmakkaydolunmak

Bildirimler ve süreleriBildirimler ve süreleri

1.1. İşe Başlamayı Bildirme on gün içindeİşe Başlamayı Bildirme on gün içinde2.2. İşi bırakma ve değişikliklerde bir ay içindeİşi bırakma ve değişikliklerde bir ay içinde3.3. Ölüm halinde işi bırakma sayılacaktır ancak bir Ölüm halinde işi bırakma sayılacaktır ancak bir

aylık süreye üç ay eklenmesi gerekmektedir. aylık süreye üç ay eklenmesi gerekmektedir. 4.4. Bina ve arazi değişikliklerinde iki ay içinde Bina ve arazi değişikliklerinde iki ay içinde

Bildirimde bulunmamanın müeyyidesiBildirimde bulunmamanın müeyyidesi• İşe başlamayı bildirmeme 1.derece usulsüzlükİşe başlamayı bildirmeme 1.derece usulsüzlük• Diğer bildirimlerinin yapılmaması 2.derece Diğer bildirimlerinin yapılmaması 2.derece

usulsüzlük cezası gerektirmektedir.usulsüzlük cezası gerektirmektedir.

SORUSORU

• 06.05.2008 tarihinde işe başlayan 06.05.2008 tarihinde işe başlayan mükellef Bay A işe başlama mükellef Bay A işe başlama bildirimini ne zaman vergi dairesine bildirimini ne zaman vergi dairesine yapmak zorundadır?yapmak zorundadır?

a)a) 16.05.2008 tarihine kadar16.05.2008 tarihine kadarb)b) İşe başlamadan on gün önceİşe başlamadan on gün öncec)c) Aynı gün içindeAynı gün içinded)d) Bir ay içerisindeBir ay içerisinde

SORUSORU

• Mükellef Bay A 02.05.2008 tarihinde vefat Mükellef Bay A 02.05.2008 tarihinde vefat etmiş olup işi bırakma bildirimi yasal etmiş olup işi bırakma bildirimi yasal mirasçıları tarafından vergi dairesine en mirasçıları tarafından vergi dairesine en son ne zamana kadar verilmelidir?son ne zamana kadar verilmelidir?

a)a) 02.06.200802.06.2008

b)b) 02.07.200802.07.2008

c)c) 02.08.200802.08.2008

d)d) 02.09.200802.09.2008

Defter TutmaDefter Tutma

Defter tutmakla yükümlü olanlar Defter tutmakla yükümlü olanlar şunlardır :şunlardır :

1.1. Ticaret ve sanat erbabıTicaret ve sanat erbabı

2.2. Ticaret şirketleri ve kooperatiflerTicaret şirketleri ve kooperatifler

3.3. İktisadi kamu müesseseleriİktisadi kamu müesseseleri

4.4. Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerDernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler

5.5. Serbest meslek erbabıSerbest meslek erbabı

6.6. Çiftçiler (Gerçek usulde vergilendirilenler)Çiftçiler (Gerçek usulde vergilendirilenler)

Defter tutma mecburiyetinde olmayanlar ise şunlardır :Defter tutma mecburiyetinde olmayanlar ise şunlardır :• Gelir vergisinden muaf olan esnaflarGelir vergisinden muaf olan esnaflar• Gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerGerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler• Kazancı basit usulde tespit edilenlerKazancı basit usulde tespit edilenler• Kurumlar vergisinden muaf olan iktisadi kamu Kurumlar vergisinden muaf olan iktisadi kamu

müesseseler ile dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelermüesseseler ile dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler

NOT: Defter tutan mükellefler için hesap dönemi takvim NOT: Defter tutan mükellefler için hesap dönemi takvim yılıdır. Ancak mükelleflerin müracaatı üzerine özel hesap yılıdır. Ancak mükelleflerin müracaatı üzerine özel hesap dönemi tayin edilebilir. Bununla birlikte özel hesap dönemi tayin edilebilir. Bununla birlikte özel hesap dönemi ticari ve zirai kazanç sahiplerine uygulanır. dönemi ticari ve zirai kazanç sahiplerine uygulanır. Serbest meslek erbapları için özel hesap dönemi Serbest meslek erbapları için özel hesap dönemi kullanılamaz.kullanılamaz.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisinin defter Aşağıdakilerden hangisinin defter tutma yükümlülüğü bulunmamaktadır?tutma yükümlülüğü bulunmamaktadır?

a)a) İktisadi kamu müesseseleriİktisadi kamu müesseseleri

b)b) Dernek ve vakıflara ait iktisadi Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerişletmeler

c)c) Gerçek usulde vergiye tabi olmayan Gerçek usulde vergiye tabi olmayan zirai kazanç sahiplerizirai kazanç sahipleri

d)d) AvukatlarAvukatlar

Defter Tutmak Bakımından Defter Tutmak Bakımından TüccarlarTüccarlar• 1.sınıf tüccarlar bilanço esasına göre1.sınıf tüccarlar bilanço esasına göre• 2.sınıf tüccarlar işletme hesabına göre2.sınıf tüccarlar işletme hesabına göre

defter tutarlar.defter tutarlar.

1.sınıf tüccarlar şunlardır:1.sınıf tüccarlar şunlardır:• Belirli büyüklüğe sahip olan mükelleflerBelirli büyüklüğe sahip olan mükellefler• Her türlü ticaret şirketleri (Adi şirketler için iştigal konusuna göre Her türlü ticaret şirketleri (Adi şirketler için iştigal konusuna göre

yukarıda belirtilen faaliyet büyüklüklerine bakılır.)yukarıda belirtilen faaliyet büyüklüklerine bakılır.)• Kurumlar Vergisi mükellefleriKurumlar Vergisi mükellefleri• İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmak isteyenlerİhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmak isteyenler

2.sınıf tüccarlar ise şunlardır:2.sınıf tüccarlar ise şunlardır:• Yukarıda belirtilenler dışında kalanlarYukarıda belirtilenler dışında kalanlar• Kurumlar vergisi mükelleflerinden işletme hesabına göre defter Kurumlar vergisi mükelleflerinden işletme hesabına göre defter

tutmalarına izin verilenlertutmalarına izin verilenler• İlk defa işe başlayanlar yıllık iş hacmine göre sınıflandırılıncaya İlk defa işe başlayanlar yıllık iş hacmine göre sınıflandırılıncaya

kadar işletme hesabına göre defter tutabilirler.kadar işletme hesabına göre defter tutabilirler.

Bilanço Esasına Göre Tutulacak Bilanço Esasına Göre Tutulacak DefterlerDefterler1.1.Yevmiye DefteriYevmiye Defteri2.2.Defteri kebirDefteri kebir3.3.Envanter defteriEnvanter defteri

Envanter, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve Envanter, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları tespit etmektir. Envantere bina ve arazi de borçları tespit etmektir. Envantere bina ve arazi de alınmaktadır. Amortismana tabi bir iktisadi kıymet de alınmaktadır. Amortismana tabi bir iktisadi kıymet de envantere alınmaktadır.envantere alınmaktadır.

Büyük mağazalarda ve eczanelerde envanter üç yılda Büyük mağazalarda ve eczanelerde envanter üç yılda bir çıkarılabilir.bir çıkarılabilir.

Envantere alınan iktisadi kıymetler VUK’ unda yer alan Envantere alınan iktisadi kıymetler VUK’ unda yer alan “değerleme” esaslarına göre değerlenir.“değerleme” esaslarına göre değerlenir.

Envanterdeki kıymetler tasnifli ve karşılıklı olarak Envanterdeki kıymetler tasnifli ve karşılıklı olarak “Bilanço”ya kaydedilir.“Bilanço”ya kaydedilir.

İşletme Hesabına Göre İşletme Hesabına Göre Tutulacak DefterlerTutulacak Defterler• İşletme hesabı defteriİşletme hesabı defteri

Bu defterin sol tarafına giderler, sağ Bu defterin sol tarafına giderler, sağ tarafına gelirler kaydedilir. tarafına gelirler kaydedilir. Gayrimenkuller ve amortismana tabi Gayrimenkuller ve amortismana tabi iktisadi kıymetler işletme defterine iktisadi kıymetler işletme defterine kaydedilmez. Ancak amortisman ayrılabilir.kaydedilmez. Ancak amortisman ayrılabilir.İşletme hesabında sadece emtia üzerine iş İşletme hesabında sadece emtia üzerine iş yapanlar envanter çıkarmak zorundadır.yapanlar envanter çıkarmak zorundadır.

Sınai müesseselerin tutacakları Sınai müesseselerin tutacakları özel defterlerözel defterler• 1.sınıf tüccarlardan imalat işi uğraşanlar ayrıca imalat 1.sınıf tüccarlardan imalat işi uğraşanlar ayrıca imalat

defteri tutmak zorundadır.defteri tutmak zorundadır.• 1.sınıf ve 2.sınıf tüccarlardan boyama,basma,cilalama vb 1.sınıf ve 2.sınıf tüccarlardan boyama,basma,cilalama vb

ücretle yapılan bitim işleriyle uğraşanlar bitim işleri defteri ücretle yapılan bitim işleriyle uğraşanlar bitim işleri defteri tutarlar.tutarlar.

• Banka, banker ve sigorta şirketleri BSMV işlemleri için gider Banka, banker ve sigorta şirketleri BSMV işlemleri için gider vergisine ait ayrı kayıt tutmak zorundadırlar.vergisine ait ayrı kayıt tutmak zorundadırlar.

• Yabancı nakliyat kurumları ve bunların Türkiye’deki şubeleri Yabancı nakliyat kurumları ve bunların Türkiye’deki şubeleri Hasılat defteri tutmak zorundadırlar.Hasılat defteri tutmak zorundadırlar.

• Depo ve ardiye işletenlerle nakliye ambarları ambar defteri Depo ve ardiye işletenlerle nakliye ambarları ambar defteri tutmak zorundadır.tutmak zorundadır.

• Serbest meslek erbapları Kazanç defteri tutmak zorundadır. Serbest meslek erbapları Kazanç defteri tutmak zorundadır. Serbest meslek erbapları da amortisman Serbest meslek erbapları da amortisman ayırabilmektedirler.ayırabilmektedirler.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre tutulması zorunlu defterlerden biri tutulması zorunlu defterlerden biri değildir?değildir?

a)a) Yevmiye defteriYevmiye defterib)b) Kambiyo senetleri defteriKambiyo senetleri defteric)c) Yabancı nakliyat kurumlarının Yabancı nakliyat kurumlarının

hasılat defterihasılat defterid)d) Envanter defteriEnvanter defteri

SORUSORU

• Bilanço esasında mükellef olanların Bilanço esasında mükellef olanların aşağıdaki defterlerden hangisi tutma aşağıdaki defterlerden hangisi tutma zorunluluğu bulunmamaktadır?zorunluluğu bulunmamaktadır?

a)a) YevmiyeYevmiye

b)b) Günlük hasılat defteriGünlük hasılat defteri

c)c) EnvanterEnvanter

d)d) Defteri kebirDefteri kebir

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisinin VUK’a Aşağıdakilerden hangisinin VUK’a göre tutulma zorunluluğu yoktur?göre tutulma zorunluluğu yoktur?

a)a) Günlük kasa defteriGünlük kasa defteri

b)b) Yevmiye defteriYevmiye defteri

c)c) Bitim işleri defteriBitim işleri defteri

d)d) Ambar defteriAmbar defteri

Kayıt NizamıKayıt Nizamı

• Defter ve kayıtların Türkçe tutulması zorunludur.Defter ve kayıtların Türkçe tutulması zorunludur.• Kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılır. Belgeler, Türk Kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılır. Belgeler, Türk

parası gösterilmek şartıyla, yabancı para cinsinden parası gösterilmek şartıyla, yabancı para cinsinden düzenlenebilir. düzenlenebilir.

Not :Yabancı para cinsinden olan değerler işlemin gerçekleştiği Not :Yabancı para cinsinden olan değerler işlemin gerçekleştiği tarihteki Merkez Bankası döviz alış kuru ile değerlenir.tarihteki Merkez Bankası döviz alış kuru ile değerlenir.

Yapılan işlemler en geç on gün içinde defterlere kaydedilmesi Yapılan işlemler en geç on gün içinde defterlere kaydedilmesi gerekmektedir. Ancak kayıtlar devamlı olarak muhasebe gerekmektedir. Ancak kayıtlar devamlı olarak muhasebe fişlerine ve yetkili amirlerin imzasını taşıyorsa 45 güne kadar fişlerine ve yetkili amirlerin imzasını taşıyorsa 45 güne kadar kayıt yapılabilir.kayıt yapılabilir.

Serbest meslek kazanç defteri ise günü gününe kaydedilmesi Serbest meslek kazanç defteri ise günü gününe kaydedilmesi zorunludur.zorunludur.

Defterlerin TasdikiDefterlerin Tasdiki

Tasdiki zorunlu olan defterler şunlardır:Tasdiki zorunlu olan defterler şunlardır:1.1. Yevmiye defteriYevmiye defteri2.2. Envanter defteriEnvanter defteri3.3. İşletme defteriİşletme defteri4.4. Çiftçi işletme defteriÇiftçi işletme defteri5.5. İmalat ve istihsal vergisi defterleriİmalat ve istihsal vergisi defterleri6.6. Nakliyat vergisi defteriNakliyat vergisi defteri7.7. Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteriYabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri8.8. Serbest meslek kazanç defteriSerbest meslek kazanç defteri

NOT : Defteri kebir tasdike tabi değildir.NOT : Defteri kebir tasdike tabi değildir.

Tasdik ZamanıTasdik Zamanı

• Öteden beri işe devam edenlerde defterin kullanılacağı Öteden beri işe devam edenlerde defterin kullanılacağı yıldan önceki son ay içindeyıldan önceki son ay içinde

• Özel hesap dönemi olanlar defterin kullanılacağı hesap Özel hesap dönemi olanlar defterin kullanılacağı hesap döneminden önceki son ay içindedöneminden önceki son ay içinde

• Yeni işe başlayanlarda ve sınıf değiştirenlerde bu durumun Yeni işe başlayanlarda ve sınıf değiştirenlerde bu durumun meydana gelmesinden öncemeydana gelmesinden önce

• Vergi muafiyeti kalkanlar ise muaflıktan çıktıktan sonra on Vergi muafiyeti kalkanlar ise muaflıktan çıktıktan sonra on gün içindegün içinde

• Tasdike tabi defterlerin bitmesi halinde yeni defter Tasdike tabi defterlerin bitmesi halinde yeni defter kullanmak zorunda olanlar bunları kullanmadan öncekullanmak zorunda olanlar bunları kullanmadan önce

• Defterlerini ertesi yılda kullanmak isteyenler Ocak ayı içinde Defterlerini ertesi yılda kullanmak isteyenler Ocak ayı içinde (Özel hesap dönemi olanlar ise dönemin ilk ayı içinde)(Özel hesap dönemi olanlar ise dönemin ilk ayı içinde)

Tasdik MakamıTasdik Makamı

• İşyerinin bulunduğu noterlik tarafındanİşyerinin bulunduğu noterlik tarafından• İşyeri olmayanlar için ikametgahın bulunduğu noterlik İşyeri olmayanlar için ikametgahın bulunduğu noterlik

tarafındantarafından• Menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acentalar için borsa Menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acentalar için borsa

komiserliği tarafındankomiserliği tarafından• Anonim ve limited şirketlerde kuruluş aşamasında, şirket Anonim ve limited şirketlerde kuruluş aşamasında, şirket

merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret sicil memuru veya noter merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret sicil memuru veya noter tarafındantarafından

• Tasdik ettirmemenin müeyyidesi ise;Tasdik ettirmemenin müeyyidesi ise;• Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik

muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması 2. Derece Usulsüzlük cezası; yaptırılmış olması 2. Derece Usulsüzlük cezası;

• Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin kanuni Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirenler için 1.Derece Usulsüzlük cezası gerektirmektedir. ettirenler için 1.Derece Usulsüzlük cezası gerektirmektedir.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre tasdiki mecburi defterlerden tasdiki mecburi defterlerden değildir?değildir?

a)a) Envanter defteriEnvanter defteri

b)b) Defteri kebirDefteri kebir

c)c) Yevmiye defteriYevmiye defteri

d)d) Nakliyat vergisi defteriNakliyat vergisi defteri

SORUSORU

• Defterlerini ertesi yılda kullanmak Defterlerini ertesi yılda kullanmak isteyen mükellefler ne zaman tasdik isteyen mükellefler ne zaman tasdik ettirmelidirler?ettirmelidirler?

a)a) AralıkAralıkb)b) OcakOcakc)c) Kullanmaya başlamadan önceKullanmaya başlamadan önced)d) Defterlerin kullanılacağı yıldan önce Defterlerin kullanılacağı yıldan önce

gelen son aydagelen son ayda

Fatura ve Fatura Yerine Geçen Fatura ve Fatura Yerine Geçen BelgelerBelgeler• Fatura mal ve hizmet karşılığında düzenlenen ticari Fatura mal ve hizmet karşılığında düzenlenen ticari

bir vesikadır ve belli şekil şartlarını taşımalıdır.bir vesikadır ve belli şekil şartlarını taşımalıdır.• Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten

itibaren en geç 7 gün içinde düzenlenmelidir.itibaren en geç 7 gün içinde düzenlenmelidir.• Malın gönderilmek üzere araçla taşınması halinde Malın gönderilmek üzere araçla taşınması halinde

sevk irsaliyesi düzenlenmek ve araçta sevk irsaliyesi düzenlenmek ve araçta bulundurulmak zorundadır.bulundurulmak zorundadır.

• Ayrıca malın işyerleri arasında ve şubeler arasında Ayrıca malın işyerleri arasında ve şubeler arasında taşınmasında da sevk irsaliyesi gereklidir.taşınmasında da sevk irsaliyesi gereklidir.

• Ancak malların nihai tüketiciler tarafından Ancak malların nihai tüketiciler tarafından kendilerinin taşıması veya taşıttırılması halinde sevk kendilerinin taşıması veya taşıttırılması halinde sevk irsaliyesi gerekmez. irsaliyesi gerekmez.

Sevk İrsaliyesinin Sevk İrsaliyesinin Düzenlenmeyeceği DurumlarDüzenlenmeyeceği Durumlar• Nihai tüketicilerin tüketim amacıyla perakende olarak satın Nihai tüketicilerin tüketim amacıyla perakende olarak satın

aldıkları malları, bu mallara ait fatura veya perakende satış aldıkları malları, bu mallara ait fatura veya perakende satış fişinin bulunması şartıyla kendilerinin taşıması veya fişinin bulunması şartıyla kendilerinin taşıması veya taşıttırması halinde, sevk irsaliyesi düzenlenmez ve taşıttırması halinde, sevk irsaliyesi düzenlenmez ve aranmaz.aranmaz.

• Burada malı satan kişi, şayet malı kendisi taşıyor ve Burada malı satan kişi, şayet malı kendisi taşıyor ve taşıttırıyorsa, malı alan kişinin nihai tüketici olup olmadığına taşıttırıyorsa, malı alan kişinin nihai tüketici olup olmadığına veya malı tüketim maksadıyla satın alıp almadığına, veya malı tüketim maksadıyla satın alıp almadığına, perakende satış fişi veya fatura düzenleyip perakende satış fişi veya fatura düzenleyip düzenlemediğine bakmadan sevk irsaliyesini mutlaka düzenlemediğine bakmadan sevk irsaliyesini mutlaka düzenleyecektir. Sevk irsaliyesinin aranmayacağı durum, düzenleyecektir. Sevk irsaliyesinin aranmayacağı durum, satıcı açısından değil, alıcı açısındandır. Daha açık bir satıcı açısından değil, alıcı açısındandır. Daha açık bir deyimle alıcının taşıdığı veya taşıttırdığı mallar için alıcının deyimle alıcının taşıdığı veya taşıttırdığı mallar için alıcının düzenlemekle zorunlu olduğu sevk irsaliyesini kapsar. Alıcı düzenlemekle zorunlu olduğu sevk irsaliyesini kapsar. Alıcı nihai tüketici sıfatıyla satın aldığı perakende mallar için nihai tüketici sıfatıyla satın aldığı perakende mallar için sevk irsaliyesi düzenlemeyecektir.sevk irsaliyesi düzenlemeyecektir.

• Ayrıca, mükelleflerin faaliyetlerine ilişkin olarak işyerlerinde Ayrıca, mükelleflerin faaliyetlerine ilişkin olarak işyerlerinde kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (kırtasiye, kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri, yemek, ekmek gibi) ufak büro ve temizlik malzemeleri, yemek, ekmek gibi) ufak hacimli ve değeri 440 milyon lirayı aşmayan malları hacimli ve değeri 440 milyon lirayı aşmayan malları taşımaları veya taşıttırmaları halinde bu mallara ait taşımaları veya taşıttırmaları halinde bu mallara ait faturanın taşıma esnasında taşıtta bulundurulması ve faturanın taşıma esnasında taşıtta bulundurulması ve faturanın üzerine “Bu mallar için sevk irsaliyesi faturanın üzerine “Bu mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmemiştir” şerhinin verilmiş bulunması durumunda düzenlenmemiştir” şerhinin verilmiş bulunması durumunda sevk irsaliyesi aranmayacaktır. sevk irsaliyesi aranmayacaktır.

• Diğer taraftan, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre; fatura, Diğer taraftan, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre; fatura, sevk irsaliyesi, perakende satış vesikalarını yalnızca birinci sevk irsaliyesi, perakende satış vesikalarını yalnızca birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla kazançları basit usulde tespit ve ikinci sınıf tüccarlarla kazançları basit usulde tespit edilenlerin ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin edilenlerin ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin düzenlemeleri zorunludur. Vergiden muaf esnafın bu düzenlemeleri zorunludur. Vergiden muaf esnafın bu belgeleri düzenleme zorunluluğu yoktur.belgeleri düzenleme zorunluluğu yoktur.

Fatura düzenlemek zorunda olanlar :Fatura düzenlemek zorunda olanlar :• Birinci ve ikinci sınıf tüccarlarBirinci ve ikinci sınıf tüccarlar• Kazancı basit usulde tespit edilenlerKazancı basit usulde tespit edilenler• Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerDefter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler

Yukarıda belirtilen kişilerYukarıda belirtilen kişiler• Birinci ve ikinci sınıf tüccarlaraBirinci ve ikinci sınıf tüccarlara• Serbest meslek erbabınaSerbest meslek erbabına• Kazançları basit usulde tespit olunanlaraKazançları basit usulde tespit olunanlara• Defter tutmak zorunda olan çiftçilereDefter tutmak zorunda olan çiftçilere• Vergiden muaf esnafaVergiden muaf esnafa

yaptıkları mal ve hizmet sunumu neticesinde fatura düzenlemek yaptıkları mal ve hizmet sunumu neticesinde fatura düzenlemek zorundadırlar.zorundadırlar.

• Fatura düzenleme limitinin altındaki satışlar için ise perakende Fatura düzenleme limitinin altındaki satışlar için ise perakende satış vesikası düzenlenebilir.satış vesikası düzenlenebilir.

Gider PusulasıGider Pusulası

• Fatura düzenleme mecburiyeti olanların vergiden muaf Fatura düzenleme mecburiyeti olanların vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler için gider pusulası düzenlemesi esnafa yaptırdıkları işler için gider pusulası düzenlemesi gerekmektedir.Gider pusulası vergiden muaf esnaf gerekmektedir.Gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilen fatura hükmündedir. Burada serbest tarafından verilen fatura hükmündedir. Burada serbest meslek erbapları da gider pusuları düzenlemek zorundadır.meslek erbapları da gider pusuları düzenlemek zorundadır.

• Ayrıca tüketiciler tarafından alınan bir malın geri verilmesi Ayrıca tüketiciler tarafından alınan bir malın geri verilmesi veya başka bir mal veya hizmetle değiştirilmesi durumunda veya başka bir mal veya hizmetle değiştirilmesi durumunda yapılan iadenin belgelendirilmesi için gider pusulası yapılan iadenin belgelendirilmesi için gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.düzenlenmesi gerekmektedir.

• Bu belge zati eşyaları satan kimselerden aldıkları altın, Bu belge zati eşyaları satan kimselerden aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir. mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.

• Arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunanlara yapılan Arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunanlara yapılan ödemeler için de gider pusulası düzenlenmesi ödemeler için de gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.gerekmektedir.

Diğer BelgelerDiğer Belgeler

• Fatura düzenleme mecburiyeti olanların Fatura düzenleme mecburiyeti olanların gerçek usulde vergiye tabi olmayan gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın aldıkları mallar için çiftçilerden satın aldıkları mallar için Müstahsil makbuzu düzenlenir. Müstahsil makbuzu düzenlenir.

• Serbest meslek erbabının yaptığı her türlü Serbest meslek erbabının yaptığı her türlü mesleki faaliyet için Serbest meslek mesleki faaliyet için Serbest meslek makbuzu düzenlenir.makbuzu düzenlenir.

• İşverenleri her ay ödedikleri ücretler için İşverenleri her ay ödedikleri ücretler için ücret bordrosu düzenlenir.ücret bordrosu düzenlenir.

E-BeyannameE-Beyanname

• E-beyanname uygulaması ile aşağıda yer alan E-beyanname uygulaması ile aşağıda yer alan beyannameler elektronik ortamda gönderilmektedir.beyannameler elektronik ortamda gönderilmektedir.

• • • Katma Değer Vergisi Beyannameleri (1 ve 2 no.lu),Katma Değer Vergisi Beyannameleri (1 ve 2 no.lu),• • • Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi (2a beyannamesi hariçÖzel Tüketim Vergisi Beyannamesi (2a beyannamesi hariç• • • Muhtasar Beyanname (G.V. K 94.Madde),Muhtasar Beyanname (G.V. K 94.Madde),• • • Muhtasar Beyanname (K.V.K 24.Madde),Muhtasar Beyanname (K.V.K 24.Madde),• • • Damga Vergisi Beyannamesi,Damga Vergisi Beyannamesi,• • • Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Beyannamesi,Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Beyannamesi,• • • Özel İletişim Vergisi Beyannamesi, (Nisan 2005 Özel İletişim Vergisi Beyannamesi, (Nisan 2005

döneminden itibaren zorunlu)döneminden itibaren zorunlu)• • • Şans Oyunları Vergisi Beyannamesi, (Nisan 2005 Şans Oyunları Vergisi Beyannamesi, (Nisan 2005

döneminden itibaren zorunlu)döneminden itibaren zorunlu)• • • Basit Usul Ticari Kazanç,Basit Usul Ticari Kazanç,• • • Gayri Menkul Sermaye İradı,Gayri Menkul Sermaye İradı,

• • • Yıllık Gelir Vergisi (31.12.2006 tarihi itibariyle Aktif toplamı 50 Yıllık Gelir Vergisi (31.12.2006 tarihi itibariyle Aktif toplamı 50 milyar YTL veya net satışları 100 milyar YTL üzeri mükellefler milyar YTL veya net satışları 100 milyar YTL üzeri mükellefler zorunlu),zorunlu),

• • • Kurumlar Vergisi (2006 döneminden itibaren zorunlu),Kurumlar Vergisi (2006 döneminden itibaren zorunlu),• • • Kurum Geçici Vergi (2007 ilk dönemden başlamak üzere Kurum Geçici Vergi (2007 ilk dönemden başlamak üzere

zorunlu),zorunlu),• • • Gelir Geçici Vergi (2007 ilk dönemden başlamak üzere Gelir Geçici Vergi (2007 ilk dönemden başlamak üzere

31.12.2006 tarihi itibariyle Aktif toplamı 5031.12.2006 tarihi itibariyle Aktif toplamı 50• milyar YTL veya net satışları 100 milyar YTL üzeri mükellefler milyar YTL veya net satışları 100 milyar YTL üzeri mükellefler

zorunlu),zorunlu),• • • Noter Harcı,Noter Harcı,• • • Form B (Form Ba, Form Bs) (Eylül 2005 tarihinden itibaren),Form B (Form Ba, Form Bs) (Eylül 2005 tarihinden itibaren),• • • G.V. K Geçici 70.Madde Kapsamında Muhtasar Beyanname,G.V. K Geçici 70.Madde Kapsamında Muhtasar Beyanname,• • • G.V. K Geçici 67.Maddesine Göre Yapılan Tevkifatlar için G.V. K Geçici 67.Maddesine Göre Yapılan Tevkifatlar için

Muhtasar Beyanname,Muhtasar Beyanname,• • • Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi (Ocak Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi (Ocak

2007 döneminden itibaren alınmaya başlamış olup elektronik 2007 döneminden itibaren alınmaya başlamış olup elektronik ortamda vermek zorunlu)ortamda vermek zorunlu)

SORUSORU

• Fatura malın teslimi veya hizmetin Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren en geç yapıldığı tarihten itibaren en geç kaç gün içinde düzenlenmelidir?kaç gün içinde düzenlenmelidir?

a)a) Aynı gün içindeAynı gün içinde

b)b) 7 gün içinde7 gün içinde

c)c) 10 gün içinde10 gün içinde

d)d) 15 gün içinde15 gün içinde

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi fatura Aşağıdakilerden hangisi fatura düzenlemek mecburiyetinde değildir?düzenlemek mecburiyetinde değildir?

a)a) A Limited şirketiA Limited şirketi

b)b) Basit usule tabi Bay BBasit usule tabi Bay B

c)c) Gerçek usulde vergiye tabi olan çiftçi Gerçek usulde vergiye tabi olan çiftçi BayCBayC

d)d) Vergiden muaf esnaf Bay DVergiden muaf esnaf Bay D

SORUSORU

• Aşağıdaki belgelerden hangisi VUK’da yer Aşağıdaki belgelerden hangisi VUK’da yer almamakla birlikte aynı kanunun mükerrer almamakla birlikte aynı kanunun mükerrer 257’inci maddesine istinaden Maliye 257’inci maddesine istinaden Maliye Bakanlığınca kullanımı zorunlu kılınmıştır?Bakanlığınca kullanımı zorunlu kılınmıştır?

a)a) Ücret bordrosuÜcret bordrosu

b)b) FaturaFatura

c)c) Yolcu listesiYolcu listesi

d)d) AdisyonAdisyon

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre Aşağıdakilerden hangisi VUK’a göre e-beyanname düzenlenmesi e-beyanname düzenlenmesi zorunluluğu bulunmayan zorunluluğu bulunmayan beyannamelerdendir?beyannamelerdendir?

a)a) Katma Değer Beyannamesi (2 Nolu)Katma Değer Beyannamesi (2 Nolu)b)b) Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi

(2a Beyannamesi)(2a Beyannamesi)c)c) Muhtasar BeyannameMuhtasar Beyannamed)d) Kurumlar Geçici Vergi BeyannamesiKurumlar Geçici Vergi Beyannamesi

DEĞERLEMEDEĞERLEME

• Değerleme iktisadi kıymetlerin takdir ve tespit Değerleme iktisadi kıymetlerin takdir ve tespit işlemidir.işlemidir.

• Değerleme ölçüleri şunlardır :Değerleme ölçüleri şunlardır :1.1. Maliyet bedeliMaliyet bedeli2.2. Borsa rayiciBorsa rayici3.3. Tasarruf DeğeriTasarruf Değeri4.4. Mukayyet DeğerMukayyet Değer5.5. İtibari Değerİtibari Değer6.6. Vergi DeğeriVergi Değeri7.7. Rayiç BedelRayiç Bedel8.8. Emsal Bedeli ve ücretiEmsal Bedeli ve ücreti

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’da yer Aşağıdakilerden hangisi VUK’da yer alan değerleme ölçülerinden biri alan değerleme ölçülerinden biri değildir?değildir?

a)a) Maliyet bedeliMaliyet bedeli

b)b) Tasarruf DeğeriTasarruf Değeri

c)c) Mukayyet DeğerMukayyet Değer

d)d) Takdir DeğeriTakdir Değeri

Maliyet BedeliMaliyet Bedeli

• Maliyet bedeli, iktisadi kıymetin satın alınması veya Maliyet bedeli, iktisadi kıymetin satın alınması veya değerinin artırılması için yapılan ödemelerin toplamını değerinin artırılması için yapılan ödemelerin toplamını ifade eder. ifade eder.

• Maliyet bedeli ile değerlenecek olan kıymetler şunlardır :Maliyet bedeli ile değerlenecek olan kıymetler şunlardır :1.1. GayrimenkullerGayrimenkuller2.2. HaklarHaklar3.3. İşletmede imal edilen mallarİşletmede imal edilen mallar4.4. Özel maliyet bedelleriÖzel maliyet bedelleri5.5. DemirbaşlarDemirbaşlar6.6. Makine ve teçhizatMakine ve teçhizat7.7. Zirai mahsuller ve hayvanlarZirai mahsuller ve hayvanlar

Maliyet bedeli şu unsurlardan oluşur :Maliyet bedeli şu unsurlardan oluşur :• Bir malın satın alınması için yapılan ödemelerBir malın satın alınması için yapılan ödemeler• Değerinin arttırılması için yapılan ödemelerDeğerinin arttırılması için yapılan ödemeler

Borsa RayiciBorsa Rayici

• Borsa rayici menkul kıymetler ve borsaya kayıtlı Borsa rayici menkul kıymetler ve borsaya kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son işlem günündeki borsadaki işlemlerin son işlem günündeki borsadaki işlemlerin ortalama değerini gösterir.ortalama değerini gösterir.

• Borsa rayici ile değerlenecek kıymetler şunlardır Borsa rayici ile değerlenecek kıymetler şunlardır ::

1.1. Menkul kıymetlerMenkul kıymetler2.2. Yabancı paralar (Yabancı paralarda bir borsa Yabancı paralar (Yabancı paralarda bir borsa

oluşmadığı için Maliye Bakanlığı’nın oluşmadığı için Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği kurlar dikkate alınır.)belirleyeceği kurlar dikkate alınır.)

Tasarruf DeğeriTasarruf Değeri

• Tasarruf Değeri, iktisadi kıymetin Tasarruf Değeri, iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arz değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değerdir.ettiği gerçek değerdir.

• Tasarruf değeri ile değerlenecek Tasarruf değeri ile değerlenecek kıymetler :kıymetler :

1.1. Senede bağlı alacaklar ve borçlarSenede bağlı alacaklar ve borçlar

Mukayyet DeğerMukayyet Değer

• Mukayyet değer, iktisadi kıymetin Mukayyet değer, iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen değeridir.muhasebe kayıtlarında gösterilen değeridir.

• Mukayyet değerle değerlenecek kıymetler Mukayyet değerle değerlenecek kıymetler şunlardır:şunlardır:

1.1. Aktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderleriAktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderleri2.2. PeştemallıklarPeştemallıklar3.3. Aktif ve pasif geçici hesap kıymetleriAktif ve pasif geçici hesap kıymetleri4.4. KarşılıklarKarşılıklar5.5. Senetsiz alacak ve borçlarSenetsiz alacak ve borçlar

İtibari Değer (Nominal İtibari Değer (Nominal Bedel)Bedel)• İtibari değer, tahvil ve senetlerin üzerinde yazılı olan İtibari değer, tahvil ve senetlerin üzerinde yazılı olan

değerdir.değerdir.

• İtibari değerle değerlenecek kıymetler şunlardır :İtibari değerle değerlenecek kıymetler şunlardır :1.1. Kasadaki Türk LirasıKasadaki Türk Lirası2.2. Anonim şirketleri çıkardıkları hisse senedi ve tahvillerAnonim şirketleri çıkardıkları hisse senedi ve tahviller3.3. İktisadi kamu müesseselerin çıkardıkları tahvillerİktisadi kamu müesseselerin çıkardıkları tahviller

Şirketlerin kendi çıkardıkları menkul kıymetler itibari Şirketlerin kendi çıkardıkları menkul kıymetler itibari değerle değerlenirken, başkalarından aldıkları değerle değerlenirken, başkalarından aldıkları menkul kıymetler borsa rayici ile değerlenir.menkul kıymetler borsa rayici ile değerlenir.

Rayiç BedelRayiç Bedel

• Rayiç bedel, iktisadi kıymetin Rayiç bedel, iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım değerleme günündeki normal alım satım fiyatıdır.satım fiyatıdır.

• Rayiç bedelin çok fazla bir uygulama Rayiç bedelin çok fazla bir uygulama alanı bulunmamaktadır.alanı bulunmamaktadır.

Vergi DeğeriVergi Değeri

• Vergi değeri, bina ve arazinin Emlak Vergi değeri, bina ve arazinin Emlak Vergisi Kanunu’nun 29.maddesine Vergisi Kanunu’nun 29.maddesine göre tespit edilen değeridir.göre tespit edilen değeridir.

• Vergi değeri, iktisadi işletmelere Vergi değeri, iktisadi işletmelere dahil olan bina ve arazinin maliyet dahil olan bina ve arazinin maliyet bedelinin bilinmemesi halinde bedelinin bilinmemesi halinde değerleme ölçüsü olarak kullanılır. değerleme ölçüsü olarak kullanılır.

Emsal Bedeli ve Emsal ÜcretEmsal Bedeli ve Emsal Ücret

• Emsal bedeli, gerçek bedeli belli olmayan veya bilinmeyen ya da Emsal bedeli, gerçek bedeli belli olmayan veya bilinmeyen ya da doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir. Emsal satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir. Emsal ücret ise imalatta ücretin tespit edilememesi halinde uygulanır.ücret ise imalatta ücretin tespit edilememesi halinde uygulanır.

• Emsal bedel aşağıdaki yöntemlerden biri ile tespit edilir.Emsal bedel aşağıdaki yöntemlerden biri ile tespit edilir.1.1. Ortalama Fiyat Esası (Bu yöntem ayni cins ve mallar için Ortalama Fiyat Esası (Bu yöntem ayni cins ve mallar için

uygulanabilir. Burada değerlemenin yapılacağı aydan en fazla uygulanabilir. Burada değerlemenin yapılacağı aydan en fazla iki an öncesine bakılır ve miktarın %25’ten az olmaması iki an öncesine bakılır ve miktarın %25’ten az olmaması gerekir.)gerekir.)

2.2. Maliyet Bedeli Esası (Yukarıdaki yönteme göre tespit edilemezse Maliyet Bedeli Esası (Yukarıdaki yönteme göre tespit edilemezse bu yöntem kullanılır. Burada, maliyet bedeline toptan satışlar bu yöntem kullanılır. Burada, maliyet bedeline toptan satışlar için %5, perakende satışlar %10’luk ilave edilir.için %5, perakende satışlar %10’luk ilave edilir.

3.3. Takdir Esası (Her iki yönteme göre de tespit edilemeyen değer Takdir Esası (Her iki yönteme göre de tespit edilemeyen değer takdir komisyonuna başvurularak tespit ettirilebilir.)takdir komisyonuna başvurularak tespit ettirilebilir.)

NOT : Eğer yargı organlarınca iktisadi kıymetle ilgili olarak bir NOT : Eğer yargı organlarınca iktisadi kıymetle ilgili olarak bir değer tespit edilmiş ise bu değer emsal bedel yerine geçer.değer tespit edilmiş ise bu değer emsal bedel yerine geçer.

• Örnek: Dayanıklı tüketim malları ticaretiyle uğraşan işletmenin Örnek: Dayanıklı tüketim malları ticaretiyle uğraşan işletmenin sahibi, 4 Aralık 2000 tarihinde x model 10 adet televizyonu kendisi sahibi, 4 Aralık 2000 tarihinde x model 10 adet televizyonu kendisi ve yakın çevresindekilerin kullanımı için işletmesinden çekmiştir. ve yakın çevresindekilerin kullanımı için işletmesinden çekmiştir. İşletmenin Ekim, Kasım, Aralık 2000 aylarında x model (aynı cins İşletmenin Ekim, Kasım, Aralık 2000 aylarında x model (aynı cins ve neviden) televizyon satışlarına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:ve neviden) televizyon satışlarına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:

• AylarAylar Satış MiktarıSatış Miktarı Satış TutarıSatış Tutarı• EkimEkim 3 Adet3 Adet 360,00360,00• KasımKasım 1 Adet1 Adet 100,00100,00• AralıkAralık 2 Adet2 Adet 260,00260,00

İşletme sahibi tarafından, işletmeden 4 Aralık 2000 tarihinde İşletme sahibi tarafından, işletmeden 4 Aralık 2000 tarihinde çekilen bu televizyonun Gelir Vergisi Kanununun 41/1. maddesi çekilen bu televizyonun Gelir Vergisi Kanununun 41/1. maddesi uyarınca emsal bedelle değerlenmesi gerekir. Bu durumda, uyarınca emsal bedelle değerlenmesi gerekir. Bu durumda, değerleme konusu yapılacak mal miktarının yüzde yirmibeşi, Aralık değerleme konusu yapılacak mal miktarının yüzde yirmibeşi, Aralık ayı ve Kasım ayı satışlarından satışlarından az, Ekim ayı ayı ve Kasım ayı satışlarından satışlarından az, Ekim ayı satışlarından fazla olduğundan emsal bedelle değerlemenin Ekim satışlarından fazla olduğundan emsal bedelle değerlemenin Ekim ayı ortalama satış fiyatı ile yapılması gerekecektir.ayı ortalama satış fiyatı ile yapılması gerekecektir.

• Burada şu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir: Burada şu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir: • Katma Değer Vergisi Kanununun 27. maddesinde Katma Değer Vergisi Kanununun 27. maddesinde

bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile, bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile, bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde emsal bedel veya emsal değerler olması halinde emsal bedel veya emsal ücretin vergi matrahı olacağı hükme ücretin vergi matrahı olacağı hükme bağlanmıştır.Bunun yanında, bedelin emsaline veya bağlanmıştır.Bunun yanında, bedelin emsaline veya emsal ücretine göre açık bir şekilde düşük olduğu ve emsal ücretine göre açık bir şekilde düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellefçe haklı bir sebeple bu düşüklüğün mükellefçe haklı bir sebeple açıklanamadığı hallerde de matrah olarak emsal açıklanamadığı hallerde de matrah olarak emsal bedeli veya emsal ücretinin uygulanacağı, emsal bedeli veya emsal ücretinin uygulanacağı, emsal bedeli ve emsal ücretinin ise Vergi Usul Kanunu bedeli ve emsal ücretinin ise Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit edileceği belirtilmiştir.hükümlerine göre tespit edileceği belirtilmiştir.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi VUK’da Aşağıdakilerden hangisi VUK’da yazılı değerleme ölçülerinden yazılı değerleme ölçülerinden değildir?değildir?

a)a) Emsal bedelEmsal bedel

b)b) Vergi değeriVergi değeri

c)c) Emlak değeriEmlak değeri

d)d) Borsa rayiciBorsa rayici

SORUSORU

• Bir iktisadi kıymetin değerleme Bir iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arz ettiği değer gününde sahibi için arz ettiği değer nedir?nedir?

a)a) Rayiç bedelRayiç bedel

b)b) İtibari değerİtibari değer

c)c) Tasarruf değeriTasarruf değeri

d)d) Mukayyet değerMukayyet değer

SORUSORU

• Bir iktisadi kıymetin muhasebe Bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen değerine ne kayıtlarında gösterilen değerine ne ad verilir?ad verilir?

a)a) Vergi değeriVergi değeri

b)b) Tasarruf değeriTasarruf değeri

c)c) Mukayyet değerMukayyet değer

d)d) Rayiç bedelRayiç bedel

SORUSORU

• Karşılıklar hangi değerleme ölçüsü Karşılıklar hangi değerleme ölçüsü ile değerlenir?ile değerlenir?

a)a) Borsa rayiciBorsa rayici

b)b) Mukayyet değerMukayyet değer

c)c) İtibari değerİtibari değer


SORUSORU

• Kasa mevcutları hangi değerleme Kasa mevcutları hangi değerleme ölçüsü ile değerlenir?ölçüsü ile değerlenir?


b)b) Mukayyet değerMukayyet değer

c)c) İtibari değerİtibari değer


SORUSORU

• Emsal bedeli hangi esaslara göre Emsal bedeli hangi esaslara göre tayin edilemez?tayin edilemez?

a)a) Maliyet bedeliMaliyet bedeli

b)b) Ortalama fiyat esasıOrtalama fiyat esası

c)c) Takdir esasıTakdir esası

d)d) Yeniden satış fiyat yöntemiYeniden satış fiyat yöntemi

SORUSORU

• Yabancı paralar ne şekilde Yabancı paralar ne şekilde değerlenir?değerlenir?


b)b) İtibari değerİtibari değer



Gayrimenkullerin Gayrimenkullerin DeğerlenmesiDeğerlenmesi• Gayrimenkuller maliyet bedeli ile Gayrimenkuller maliyet bedeli ile

değerlenir.değerlenir.Gayrimenkul gibi değerlenebilecek Gayrimenkul gibi değerlenebilecek olanlar şunlardır:olanlar şunlardır:

• Gayrimenkullerin mütemmim cüzleriGayrimenkullerin mütemmim cüzleri• Tesisat ve makinelerTesisat ve makineler• Gemiler ve diğer taşıtlarGemiler ve diğer taşıtlar• Gayrimaddi haklarGayrimaddi haklar• Demirbaş eşyalarDemirbaş eşyalar• İşletmede imal edilen emtialarİşletmede imal edilen emtialar

• Maliyet bedeline eklenecek unsurlar şunlardır:Maliyet bedeline eklenecek unsurlar şunlardır:1.1. Makine ve tesisatta gümrük vergileriMakine ve tesisatta gümrük vergileri2.2. Nakliye ve montaj giderleriNakliye ve montaj giderleri3.3. Mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının Mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının

düzenlenmesinden doğan giderlerdüzenlenmesinden doğan giderler4.4. Malın alındığı tarihten itibaren yıl sonuna kadar oluşan kredi Malın alındığı tarihten itibaren yıl sonuna kadar oluşan kredi

faizleri ve kur farklarıfaizleri ve kur farkları5.5. İktisadi kıymetin değerini arttıran veya genişleten giderler (Eğer İktisadi kıymetin değerini arttıran veya genişleten giderler (Eğer

kira ile tutulmuş ise özel maliyet bedeli olur.)kira ile tutulmuş ise özel maliyet bedeli olur.)

Ancak aşağıdaki giderlerin maliyet bedeline eklenmesi ihtiyaridir. Ancak aşağıdaki giderlerin maliyet bedeline eklenmesi ihtiyaridir. 1.1. Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleriNoter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri2.2. Emlak Alım VergisiEmlak Alım Vergisi3.3. Özel Tüketim VergisiÖzel Tüketim Vergisi4.4. Binek otolara ilişkin KDV indirim konusu yapılamadığından gider Binek otolara ilişkin KDV indirim konusu yapılamadığından gider

veya maliyet olarak dikkate alınabilir.veya maliyet olarak dikkate alınabilir.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi maliyet Aşağıdakilerden hangisi maliyet bedeline eklenmesi zorunlu değildir?bedeline eklenmesi zorunlu değildir?

a)a) Makine ve tesisatta gümrük vergileriMakine ve tesisatta gümrük vergilerib)b) Nakliye ve montaj giderleriNakliye ve montaj giderleric)c) Mevcut bir binanın satın alınarak Mevcut bir binanın satın alınarak

yıkılmasından ve arsasının yıkılmasından ve arsasının düzenlenmesinden doğan giderlerdüzenlenmesinden doğan giderler

d)d) Noter giderleriNoter giderleri

EmtialarEmtialar

• İşletmede imal edilen mamuller de maliyet bedeli ile değerlenir.İşletmede imal edilen mamuller de maliyet bedeli ile değerlenir.• Maliyet bedelinin tespitinde aşağıdaki yöntemler kullanılabilir.Maliyet bedelinin tespitinde aşağıdaki yöntemler kullanılabilir.1.1. Fiili MaliyetFiili Maliyet2.2. Ortalama MaliyetOrtalama Maliyet3.3. İlk Giren İlk Çıkar Yöntemi (FIFO)İlk Giren İlk Çıkar Yöntemi (FIFO)

• Maliyet bedeline ise aşağıdaki unsurlar eklenmek zorundadır :Maliyet bedeline ise aşağıdaki unsurlar eklenmek zorundadır :1.1. Mamule harcanan hammaddeMamule harcanan hammadde2.2. Mamule isabet eden işçilik bedeliMamule isabet eden işçilik bedeli3.3. Genel imalat giderler mamule düşen hisseGenel imalat giderler mamule düşen hisse4.4. Ambalajlı olarak piyasaya sunulması halinde ambalaj bedeliAmbalajlı olarak piyasaya sunulması halinde ambalaj bedeli

Geneli idare giderlerinden pay verilmesi ise ihtiyaridir.Geneli idare giderlerinden pay verilmesi ise ihtiyaridir.NOT : Emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar NOT : Emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete intikal ettirilmesi zorunludur. oluşan kur farklarının maliyete intikal ettirilmesi zorunludur. Daha sonra ortaya çıkacak kur farklarının ise, ilgili bulundukları Daha sonra ortaya çıkacak kur farklarının ise, ilgili bulundukları yıllarda gider yazılması veya malın maliyetine intikal ettirilmesi yıllarda gider yazılması veya malın maliyetine intikal ettirilmesi konusunda mükelleflerin seçimlilik hakkı bulunmaktadır.konusunda mükelleflerin seçimlilik hakkı bulunmaktadır.

Kıymeti Düşen MallarKıymeti Düşen Mallar

• İşletmede imal edilen veya satın alınan emtialar değerleme günü İşletmede imal edilen veya satın alınan emtialar değerleme günü itibariyle satış fiyatı maliyet bedeline göre %10 veya daha fazla itibariyle satış fiyatı maliyet bedeline göre %10 veya daha fazla bir düşüklük gösterirse maliyet bedeli yerine emsal bedel bir düşüklük gösterirse maliyet bedeli yerine emsal bedel kullanılabilir. kullanılabilir.

• Ancak emsal bedel ölçüsünde maliyet esası yöntemi Ancak emsal bedel ölçüsünde maliyet esası yöntemi kullanılamaz.kullanılamaz.

• Bununla birlikte; Bununla birlikte; • Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yadaYangın, deprem ve su basması gibi afetler yada• Bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller Bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller

neticesinde neticesinde iktisadi kıymetin değerinde önemli bir azalış varsa yine emsal iktisadi kıymetin değerinde önemli bir azalış varsa yine emsal bedel ile değerlenir. Ancak burada sadece takdir esası bedel ile değerlenir. Ancak burada sadece takdir esası kullanılabilir.kullanılabilir.

Çalınan malların ise gider yazılması mümkün değildir.Çalınan malların ise gider yazılması mümkün değildir.

Menkul KıymetlerMenkul Kıymetler

• Menkul kıymetlerin değerlemesinde farklı ölçüler Menkul kıymetlerin değerlemesinde farklı ölçüler bulunmaktadır.bulunmaktadır.

1.1. Hisse senetleriHisse senetleri2.2. Fon portföyünün en az %51’i Türkiye’de kurulmuş olan Fon portföyünün en az %51’i Türkiye’de kurulmuş olan

şirketlerinden hisselerinden oluşan yatırım fonu katılma şirketlerinden hisselerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri belgeleri alış bedeliyle değerlenir.alış bedeliyle değerlenir.

Bunlar dışında kalan diğer menkul kıymetler ise borsa Bunlar dışında kalan diğer menkul kıymetler ise borsa rayici ile değerlenir.rayici ile değerlenir.

Borsa rayici yoksa veya rayicin muvazaalı bir şekilde Borsa rayici yoksa veya rayicin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa kıst getiri yöntemi kullanılır. (Alış oluştuğu anlaşılırsa kıst getiri yöntemi kullanılır. (Alış tarihinden vade tarihine kadar elde edilen gelir tarihinden vade tarihine kadar elde edilen gelir hesaplanır.) hesaplanır.)

Yabancı ParalarYabancı Paralar

• Yabancı paralar ve yabancı para ile Yabancı paralar ve yabancı para ile düzenlenen alacak ve borçlar borsa düzenlenen alacak ve borçlar borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya muvazaalı olduğu yoksa veya muvazaalı olduğu anlaşılırsa alış bedeli esas alınır.anlaşılırsa alış bedeli esas alınır.

• Ancak yabancı paralar için Maliye Ancak yabancı paralar için Maliye Bakanlığı’nın belirlediği kurlar Bakanlığı’nın belirlediği kurlar dikkate alınır.dikkate alınır.

Alacaklar Ve BorçlarAlacaklar Ve Borçlar

• Alacaklar ve borçlar mukayyet değeriyle değerlenir. Ancak Alacaklar ve borçlar mukayyet değeriyle değerlenir. Ancak senede bağlı olanlar tasarruf değeri ile değerlenir. Tasarruf senede bağlı olanlar tasarruf değeri ile değerlenir. Tasarruf değerinin bulunması için reeskont işlemi yapılır.değerinin bulunması için reeskont işlemi yapılır.

• Reeskont işlemi, senede bağlı alacak ve borçların değerleme Reeskont işlemi, senede bağlı alacak ve borçların değerleme gününe irca olunmasıdır. Yani senedin değerleme günündeki gününe irca olunmasıdır. Yani senedin değerleme günündeki değeri hesaplanır.değeri hesaplanır.

• Reeskont uygulaması banka, banker ve sigorta şirketleri dışında Reeskont uygulaması banka, banker ve sigorta şirketleri dışında mükelleflerin tercihlerine bağlıdır. Ancak alacak senetlerine mükelleflerin tercihlerine bağlıdır. Ancak alacak senetlerine reeskont uygulanmışsa borç senetlerine de reeskont reeskont uygulanmışsa borç senetlerine de reeskont uygulanmak zorundadır.uygulanmak zorundadır.

• Reeskont sadece ticari alacak ve borçlar için uygulanır. Hatır Reeskont sadece ticari alacak ve borçlar için uygulanır. Hatır senedi için reeskont uygulanmaz. Ayrıca çekler için reeskont senedi için reeskont uygulanmaz. Ayrıca çekler için reeskont uygulanmaz. uygulanmaz.

• Reeskont işleminde senette faiz oranı varsa bu dikkate alınır faiz Reeskont işleminde senette faiz oranı varsa bu dikkate alınır faiz oranı yoksa TC Merkez Bankası iskonto haddi uygulanır. Yabancı oranı yoksa TC Merkez Bankası iskonto haddi uygulanır. Yabancı paralı düzenlenen senetlerde faiz oranı yoksa LIBOR oranı paralı düzenlenen senetlerde faiz oranı yoksa LIBOR oranı dikkate alınır.dikkate alınır.

Özel HallerÖzel Haller

• Bu bölümde yazılı olmayan veyahut Bu bölümde yazılı olmayan veyahut yazılı olup da kendi ölçüleriyle yazılı olup da kendi ölçüleriyle değerlenmesine imkan bulunmayan değerlenmesine imkan bulunmayan iktisadi kıymetlerden iktisadi kıymetlerden

• bina ve arazi vergi değerleriyle, bina ve arazi vergi değerleriyle,

• diğerleri, varsa borsa rayici, diğerleri, varsa borsa rayici,

• yoksa mukayyet değerleri, yoksa mukayyet değerleri,

• o da yoksa emsal bedeliyle değerlenir. o da yoksa emsal bedeliyle değerlenir.

SORUSORU

• Gayrimenkullerde satın alma Gayrimenkullerde satın alma bedelinden başka aşağıdaki bedelinden başka aşağıdaki giderlerden hangisinin eklenmesi giderlerden hangisinin eklenmesi zorunlu değildir?zorunlu değildir?

a)a) Gümrük vergisiGümrük vergisi

b)b) Özel tüketim vergisiÖzel tüketim vergisi

c)c) Montaj vergileriMontaj vergileri

d)d) Nakliye vergileriNakliye vergileri

SORUSORU

• Yangın, deprem ve su basması gibi Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yada bozulmak, çürümek, afetler yada bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetin değerinde neticesinde iktisadi kıymetin değerinde önemli bir azalış varsa hangi değer ile önemli bir azalış varsa hangi değer ile değerlenir?değerlenir?

a)a) MaliyetMaliyetb)b) EmsalEmsalc)c) MukayyetMukayyetd)d) TasarrufTasarruf

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi maliyet Aşağıdakilerden hangisi maliyet bedeli ile değerlenmez?bedeli ile değerlenmez?

a)a) Tesisat ve makinelerTesisat ve makineler

b)b) Gayri maddi haklarGayri maddi haklar

c)c) TaşıtlarTaşıtlar

d)d) PeştemallıklarPeştemallıklar

SORUSORU

• İşletmede imal edilen veya satın alınan İşletmede imal edilen veya satın alınan emtialar değerleme günü itibariyle satış emtialar değerleme günü itibariyle satış fiyatı maliyet bedeline göre %10 veya fiyatı maliyet bedeline göre %10 veya daha fazla bir düşüklük gösterirse daha fazla bir düşüklük gösterirse maliyet bedeli yerine hangi değerleme maliyet bedeli yerine hangi değerleme ölçüsü kullanılır?ölçüsü kullanılır?

a)a) Emsal bedelEmsal bedelb)b) Maliyet bedeliMaliyet bedelic)c) Mukayyet değerMukayyet değerd)d) Vergi değeriVergi değeri

SORUSORU

• Bir iktisadi kıymetin değerleme Bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeri günündeki normal alım satım değeri hangisidir?hangisidir?

a)a) Rayiç bedelRayiç bedel

b)b) Tasarruf değeriTasarruf değeri


d)d) Maliyet bedeliMaliyet bedeli

Değerleme Ölçüleri ve Değerleme Ölçüleri ve KıymetlerKıymetler1.1. Maliyet bedeliMaliyet bedeli• GayrimenkullerGayrimenkuller• HaklarHaklar• İşletmede imal edilen mallarİşletmede imal edilen mallar• Özel maliyet bedelleriÖzel maliyet bedelleri• DemirbaşlarDemirbaşlar• Makine ve teçhizatMakine ve teçhizat• Zirai mahsuller ve hayvanlarZirai mahsuller ve hayvanlar• Gayrimenkullerin mütemmim cüzleriGayrimenkullerin mütemmim cüzleri• Tesisat ve makinelerTesisat ve makineler• Gemiler ve diğer taşıtlarGemiler ve diğer taşıtlar• Gayrimaddi haklarGayrimaddi haklar• Demirbaş eşyalarDemirbaş eşyalar• İşletmede imal edilen emtialarİşletmede imal edilen emtialar

2.2. Borsa rayiciBorsa rayici• Menkul kıymetlerMenkul kıymetler• Yabancı paralar (Yabancı paralarda bir borsa oluşmadığı için Yabancı paralar (Yabancı paralarda bir borsa oluşmadığı için

Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği kurlar dikkate alınır.)Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği kurlar dikkate alınır.)

3.3. Tasarruf DeğeriTasarruf Değeri• Senede bağlı alacaklar ve borçlarSenede bağlı alacaklar ve borçlar

4.4. Mukayyet DeğerMukayyet Değer• Aktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderleriAktifleştirilen ilk tesis ve taazzuv giderleri• PeştemallıklarPeştemallıklar• Aktif ve pasif geçici hesap kıymetleriAktif ve pasif geçici hesap kıymetleri• KarşılıklarKarşılıklar• Senetsiz alacak ve borçlarSenetsiz alacak ve borçlar

5.5. İtibari Değerİtibari Değer• Kasadaki Türk LirasıKasadaki Türk Lirası• Anonim şirketleri çıkardıkları hisse senedi Anonim şirketleri çıkardıkları hisse senedi

ve tahvillerve tahviller• İktisadi kamu müesseselerin çıkardıkları İktisadi kamu müesseselerin çıkardıkları

tahvillertahviller

6.6. Vergi DeğeriVergi Değeri7.7. Rayiç BedelRayiç Bedel8.8. Emsal Bedeli ve ücretiEmsal Bedeli ve ücreti

Finansal KiralamaFinansal Kiralama

• Kira süresi sonunda mülkiyet hakkının kiracıya devredilip Kira süresi sonunda mülkiyet hakkının kiracıya devredilip devredilmediğine bakılmaksızın, bir iktisadi kıymetin devredilmediğine bakılmaksızın, bir iktisadi kıymetin mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan tüm riskler ve mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan tüm riskler ve yararların kiracıya bırakılması sonucunu doğuran yararların kiracıya bırakılması sonucunu doğuran kiralamalardır.kiralamalardır.

• Kiralama faaliyetinden doğan borç, kiralama konusu Kiralama faaliyetinden doğan borç, kiralama konusu kıymetin rayiç bedeli veya sözleşmeye göre yapılacak kira kıymetin rayiç bedeli veya sözleşmeye göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olan ile ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olan ile değerlenir.değerlenir.

• Kira ödemelerinden doğan alacak toplamı ise, bilanço aktif Kira ödemelerinden doğan alacak toplamı ise, bilanço aktif değerinden kira ödemelerinin bugünkü değerinin düşülmesi değerinden kira ödemelerinin bugünkü değerinin düşülmesi sonucu bulunan tutar ile değerlenir.sonucu bulunan tutar ile değerlenir.

• Finansal kiralama işlemlerinden doğan alacak ve borçlar Finansal kiralama işlemlerinden doğan alacak ve borçlar için reeskont işlemi uygulanmaz.için reeskont işlemi uygulanmaz.

• Kiracı tarafından amortisman ayrılabilir.Kiracı tarafından amortisman ayrılabilir.

• Aşağıda belirtilen işlemler finansal kiralama işlemi sayılır.Aşağıda belirtilen işlemler finansal kiralama işlemi sayılır.1.1. İktisadi kıymetin mülkiyetinin kira süresi sonunda rayiç İktisadi kıymetin mülkiyetinin kira süresi sonunda rayiç

bedelinden daha düşük bir bedelle kiracıya satın alma bedelinden daha düşük bir bedelle kiracıya satın alma hakkı tanınmasıhakkı tanınması

2.2. Kiralama süresinin iktisadi kıymetin ekonomik ömrünün Kiralama süresinin iktisadi kıymetin ekonomik ömrünün %80’inden fazla bir bölümünü kapsaması%80’inden fazla bir bölümünü kapsaması

3.3. Kira ödemelerinin bugünkü değerlerinin toplamının iktisadi Kira ödemelerinin bugünkü değerlerinin toplamının iktisadi kıymetin rayiç bedelinin %90’ından daha fazla olmasıkıymetin rayiç bedelinin %90’ından daha fazla olması

Finansal kiralama işlemine aşağıdakiler girmez :Finansal kiralama işlemine aşağıdakiler girmez :• Doğal kaynakların araştırılması veya kullanılmasına Doğal kaynakların araştırılması veya kullanılmasına

yönelik kiralama sözleşmeleriyönelik kiralama sözleşmeleri• Sinema filmleri, video kayıtları, patentler, kopyalama Sinema filmleri, video kayıtları, patentler, kopyalama

hakları gibi kıymetlerle ilgili lisans sözleşmelerihakları gibi kıymetlerle ilgili lisans sözleşmeleri

Servetleri DeğerlemeServetleri Değerleme

• Servet veya servet unsurlarının değerlenmesinde Servet veya servet unsurlarının değerlenmesinde bu bölümdeki hükümler uygulanır.bu bölümdeki hükümler uygulanır.

• Servetin matrah olduğu tek kanun Veraset ve Servetin matrah olduğu tek kanun Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’dur.İntikal Vergisi Kanunu’dur.

• Buna göre bir ticari işletmeye mirasçı olanlar Buna göre bir ticari işletmeye mirasçı olanlar veya kendilerine ivazsız olarak ticari işletme veya kendilerine ivazsız olarak ticari işletme intikal edenler, bu işletmeye ilişkin ve VİVK intikal edenler, bu işletmeye ilişkin ve VİVK konusuna giren malları VİVK’nun 10’uncu konusuna giren malları VİVK’nun 10’uncu maddesine göre beyan ettikten sonra ticari maddesine göre beyan ettikten sonra ticari sermayenin unsurlar vergi dairesi tarafından sermayenin unsurlar vergi dairesi tarafından aşağıda yazılı unsurlara göre değerlenerek nihai aşağıda yazılı unsurlara göre değerlenerek nihai tarhiyata ulaşılılr.tarhiyata ulaşılılr.

Servetleri değerleme esasları şunlardır :Servetleri değerleme esasları şunlardır :• Emtia, gemiler ve taşıtlar, tesisat ve makineler, demirbaş Emtia, gemiler ve taşıtlar, tesisat ve makineler, demirbaş

eşya ve diğer menkul mallar emsal bedelle değerlenir.eşya ve diğer menkul mallar emsal bedelle değerlenir.• Hisse senetleri ve tahviller borsa rayici ile, borsa rayici yoksa Hisse senetleri ve tahviller borsa rayici ile, borsa rayici yoksa

veya muvazaalı olursa emsal bedel ile değerlenir.veya muvazaalı olursa emsal bedel ile değerlenir.• Yabancı paralar ile yabancı para üzerinden hesaplanan borç Yabancı paralar ile yabancı para üzerinden hesaplanan borç

ve alacaklar borsa rayici ile muvazaalı olduğu anlaşılırsa alış ve alacaklar borsa rayici ile muvazaalı olduğu anlaşılırsa alış bedeli esas alınır. Ancak bunlarda da Maliye Bakanlığı’nın bedeli esas alınır. Ancak bunlarda da Maliye Bakanlığı’nın belirlediği kurlar esas alınır.belirlediği kurlar esas alınır.

• Senetli ve senetsiz alacaklar ile borçlar emsal değeriyle Senetli ve senetsiz alacaklar ile borçlar emsal değeriyle değerlenir. değerlenir.

• Tescile tabi haklar tapu siciline kaydedilen değerleri ile Tescile tabi haklar tapu siciline kaydedilen değerleri ile değerlenir. Bunun dışındaki haklar emsal bedelle değerlenir.değerlenir. Bunun dışındaki haklar emsal bedelle değerlenir.

• Bina ve arazi ise vergi değeri ile değerlenir.Bina ve arazi ise vergi değeri ile değerlenir.

• Bu hükümlerde emsal bedel uygulaması yapılırken sadece Bu hükümlerde emsal bedel uygulaması yapılırken sadece takdir esası uygulanabilir.takdir esası uygulanabilir.

Amortisman UygulamasıAmortisman Uygulaması

• Bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi gerekli Bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi gerekli şartlar şunlardır :şartlar şunlardır :

1.1. İşletmede bir yıldan fazla kullanılmasıİşletmede bir yıldan fazla kullanılması2.2. Yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalması Yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalması

gerekmektedir.gerekmektedir.

Amortisman uygulaması gayrimenkul ve gayrimenkul gibi Amortisman uygulaması gayrimenkul ve gayrimenkul gibi değerlenen kıymetler ile gayri maddi haklar için uygulanır.değerlenen kıymetler ile gayri maddi haklar için uygulanır.

Amortismana ayrılmaya iktisadi kıymetin aktife alındığı hesap Amortismana ayrılmaya iktisadi kıymetin aktife alındığı hesap döneminden itibaren başlanır ve ekonomik ömrünün sonuna döneminden itibaren başlanır ve ekonomik ömrünün sonuna kadar ayrılmaya devam edilir. Ancak binek otomobillerde ilk yıl kadar ayrılmaya devam edilir. Ancak binek otomobillerde ilk yıl kıst amortisman uygulanır.kıst amortisman uygulanır.

Amortismana tabi iktisadi kıymetin yıl içinde elden çıkarılması Amortismana tabi iktisadi kıymetin yıl içinde elden çıkarılması halinde o yıl için amortisman ayrılamaz. (Geçici vergi dönemleri halinde o yıl için amortisman ayrılamaz. (Geçici vergi dönemleri hariç)hariç)

• Değeri 670 YTL’yi aşmayan kıymetler amortismana tabi Değeri 670 YTL’yi aşmayan kıymetler amortismana tabi tutulmadan doğrudan gider yazılabilir. (İşletmede tutulmadan doğrudan gider yazılabilir. (İşletmede kullanılan çatal kaşık gibi)kullanılan çatal kaşık gibi)

• Boş arazi ve arsalar amortismana tabi değildir.Ancak Boş arazi ve arsalar amortismana tabi değildir.Ancak arazilerin üzerinden mahsul yetişmesi veya yol gibi alt arazilerin üzerinden mahsul yetişmesi veya yol gibi alt yapı tesisleri varsa amortisman ayrılabilir.yapı tesisleri varsa amortisman ayrılabilir.

• Amortisman ayrılacak olan tutar iktisadi kıymetin Amortisman ayrılacak olan tutar iktisadi kıymetin değerleme ölçülerine göre tespit edilen değeridir.değerleme ölçülerine göre tespit edilen değeridir.

• Amortisman ayrılması zorunlu değildir. Mükellefin isteğine Amortisman ayrılması zorunlu değildir. Mükellefin isteğine bağlıdır.bağlıdır.

• Amortisman uygulamasında iki yöntem vardır:Amortisman uygulamasında iki yöntem vardır:1.1. Normal Amortisman YöntemiNormal Amortisman Yöntemi2.2. Azalan Bakiyeler Usulüyle AmortismanAzalan Bakiyeler Usulüyle Amortisman

• Normal amortisman yönteminde Maliye Normal amortisman yönteminde Maliye Bakanlığı’nın belirlediği ekonomik ömürler dikkate Bakanlığı’nın belirlediği ekonomik ömürler dikkate alınarak bu süre zarfında eşit oranda amortisman alınarak bu süre zarfında eşit oranda amortisman ayrılmasıdır.ayrılmasıdır.

• Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerden Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerden isteyen mükellefler azalan bakiyeler usulüne göre isteyen mükellefler azalan bakiyeler usulüne göre amortisman ayırabilirler. Bu yöntemde amortisman ayırabilirler. Bu yöntemde uygulanacak oran %50’yi geçmemek üzere normal uygulanacak oran %50’yi geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katıdır. Burada her yıl eşit amortisman oranının iki katıdır. Burada her yıl eşit amortisman ayrılmaz. Her yıl ayrılan tutar iktisadi amortisman ayrılmaz. Her yıl ayrılan tutar iktisadi kıymetin değerinden düşülerek kalan tutar kıymetin değerinden düşülerek kalan tutar üzerinden amortisman ayrılır.üzerinden amortisman ayrılır.

• Normal amortisman yöntemini seçenler daha Normal amortisman yöntemini seçenler daha sonra diğer yönteme geçemezler. sonra diğer yönteme geçemezler.

• Aşağıdaki hallerde fevkalade amortisman uygulanır.Aşağıdaki hallerde fevkalade amortisman uygulanır.1.1. Yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde Yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde

değerini tamamen veya kısmen kaybeden kıymetlerdeğerini tamamen veya kısmen kaybeden kıymetler2.2. Yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleri Yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleri

düşerek tamamen veya kısmen kullanılmaz hale düşerek tamamen veya kısmen kullanılmaz hale gelen iktisadi kıymetlergelen iktisadi kıymetler

3.3. Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalan iktisadi kıymetleraşınma ve yıpranmaya maruz kalan iktisadi kıymetlerYukarıda belirtilen durumlarda mükelleflerin Yukarıda belirtilen durumlarda mükelleflerin müracaatı ve bakanlığın mütalaası üzerine fevkalade müracaatı ve bakanlığın mütalaası üzerine fevkalade amortisman oranı uygulanarak amortisman yazılır. amortisman oranı uygulanarak amortisman yazılır.

• Faaliyetleri binek otomobillerin kiralanması veya Faaliyetleri binek otomobillerin kiralanması veya işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerde olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerde amortisman ayrılırken aktife alındığı ay dahil olmak amortisman ayrılırken aktife alındığı ay dahil olmak üzere yıl sonuna kadar olan dönem için kıst üzere yıl sonuna kadar olan dönem için kıst amortisman uygulanır. Ayrılamayan kısım ise amortisman uygulanır. Ayrılamayan kısım ise ekonomik ömrünün sonunda itfa edilir.ekonomik ömrünün sonunda itfa edilir.

• Amortisman ayrılmasının unutulması ve bilerek Amortisman ayrılmasının unutulması ve bilerek ayrılmaması halinde ayrılmadığı yıllar için daha ayrılmaması halinde ayrılmadığı yıllar için daha sonra amortisman ayrılamaz. Yani amortisman sonra amortisman ayrılamaz. Yani amortisman ayrılmaması nedeniyle amortisman süresi ayrılmaması nedeniyle amortisman süresi uzatılamaz. Amortisman, iktisadi kıymetin ekonomik uzatılamaz. Amortisman, iktisadi kıymetin ekonomik ömrü süresince ayrılabilir.ömrü süresince ayrılabilir.

• Amortismana tabi bir malın satılması halinde daha önce ayrılmış Amortismana tabi bir malın satılması halinde daha önce ayrılmış amortisman tutarları taşıtın değerinden düşülür ve satış bedeli amortisman tutarları taşıtın değerinden düşülür ve satış bedeli arasındaki fark ise kar veya zarar hesabına alınır. arasındaki fark ise kar veya zarar hesabına alınır.

• Ancak iktisadi kıymetin yenilenmesi zaruri ise veya bu yönde karar Ancak iktisadi kıymetin yenilenmesi zaruri ise veya bu yönde karar alınmışsa aradaki satış farkı kara alınmaz yenileme giderlerini alınmışsa aradaki satış farkı kara alınmaz yenileme giderlerini karşılamak üzere pasifte “Yenileme Fonu” hesabına kaydedilir. Bu karşılamak üzere pasifte “Yenileme Fonu” hesabına kaydedilir. Bu fonda ise en fazla üç yıl tutulabilir. Yani üç yıl içinde yeni iktisadi fonda ise en fazla üç yıl tutulabilir. Yani üç yıl içinde yeni iktisadi kıymet alınmadığı takdirde bu fon o yılın karı sayılır. Yeni alınan kıymet alınmadığı takdirde bu fon o yılın karı sayılır. Yeni alınan kıymet aynı neviden ve aynı cinsten olmak zorundadır.kıymet aynı neviden ve aynı cinsten olmak zorundadır.

• Yenileme fonundan sadece Bilanço esasına göre defter tutanlar Yenileme fonundan sadece Bilanço esasına göre defter tutanlar faydalanabilir.faydalanabilir.

• Yeni alınan kıymetin amortismanı ise önce bu fondan amorti edilir.Yeni alınan kıymetin amortismanı ise önce bu fondan amorti edilir.• Amortismana tabi malın çeşitli nedenlerle ziyaa uğraması halinde Amortismana tabi malın çeşitli nedenlerle ziyaa uğraması halinde

alınan sigorta tazminatı bunların değerinden fazla ise kar veya alınan sigorta tazminatı bunların değerinden fazla ise kar veya zarar hesabına alınır. Yine bu fazlalık için “Yenileme Fonu” zarar hesabına alınır. Yine bu fazlalık için “Yenileme Fonu” kullanılabilir. kullanılabilir.

Alacaklarda AmortismanAlacaklarda Amortisman1) Değersiz Alacaklar1) Değersiz Alacaklar

Tahsiline imkan kalmayan alacaklar Tahsiline imkan kalmayan alacaklar zarar yazılabilir. Bunun içinzarar yazılabilir. Bunun için

• Kazai bir hükme veya Kazai bir hükme veya • kanaat verici bir vesikaya göre kanaat verici bir vesikaya göre

alacağın tahsiline imkan kalmamışsa alacağın tahsiline imkan kalmamışsa olması gerekir. Bu durumda “değersiz olması gerekir. Bu durumda “değersiz alacak” olarak kabul edilir. Böyle alacak” olarak kabul edilir. Böyle alacaklar doğrudan gider yazılabilirler. alacaklar doğrudan gider yazılabilirler.

2) Şüpheli alacaklar2) Şüpheli alacaklar

Bazı alacaklar için ise tahsili şüpheli hale gelebilir ve bu Bazı alacaklar için ise tahsili şüpheli hale gelebilir ve bu durumda bunlar için karşılık ayrılır. Bunun için gerekli durumda bunlar için karşılık ayrılır. Bunun için gerekli şartlar şunlardır:şartlar şunlardır:

• Alacak, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame Alacak, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmalıdır. (Serbest meslek kazançlarında ettirilmesi ile ilgili olmalıdır. (Serbest meslek kazançlarında tahsil esası geçerli olduğu için şüpheli alacak karşılığı tahsil esası geçerli olduğu için şüpheli alacak karşılığı ayrılmaz.)ayrılmaz.)

• Dava ve icra safhasında bulunan alacaklarDava ve icra safhasında bulunan alacaklar• Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla

istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklaralacaklarYukarıda belirtilen alacaklar için pasifte bir karşılık ayrılır ve Yukarıda belirtilen alacaklar için pasifte bir karşılık ayrılır ve gider kaydedilir. gider kaydedilir.

3) Vazgeçilen alacaklar3) Vazgeçilen alacaklar

Bazı alacaklar için ise tahsilinden Bazı alacaklar için ise tahsilinden vazgeçilebilir. Bunun için,vazgeçilebilir. Bunun için,

• Konkordato veyaKonkordato veya• Sulh yoluylaSulh yoluyla

alınmasından rızaen vazgeçilmesi alınmasından rızaen vazgeçilmesi gerekmektedir. gerekmektedir.

Alınmasından vazgeçilen alacaklar için Alınmasından vazgeçilen alacaklar için borçlunun hesabında özel bir hesaba alınır borçlunun hesabında özel bir hesaba alınır ve üç yıl içinde zararla itfa edilmediği ve üç yıl içinde zararla itfa edilmediği takdirde kar hesabına aktarılır.takdirde kar hesabına aktarılır.

SORUSORU

• Konkordato veya sulh yoluyla Konkordato veya sulh yoluyla alınmasından vazgeçilen alacaklar borçlu alınmasından vazgeçilen alacaklar borçlu tarafından kaç yıl içinde zararla itfa tarafından kaç yıl içinde zararla itfa edilmediği takdirde kar olarak edilmediği takdirde kar olarak vergilendirilir?vergilendirilir?

a)a) 2 yıl2 yıl

b)b) 5 yıl5 yıl

c)c) 3 yıl3 yıl

d)d) 1 yıl1 yıl

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi şüpheli alacak karşılığı Aşağıdakilerden hangisi şüpheli alacak karşılığı ayırmak için gerekli şartlardan biri değildir?ayırmak için gerekli şartlardan biri değildir?

a)a) Alacak, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve Alacak, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmalıdır. idame ettirilmesi ile ilgili olmalıdır.

b)b) Alacaklar dava ve icra safhasında bulunmalıAlacaklar dava ve icra safhasında bulunmalıc)c) Dava ve icra takibine değmeyecek derecede Dava ve icra takibine değmeyecek derecede

küçük alacaklarda yapılan protestoya veya yazı küçük alacaklarda yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunmalıtarafından ödenmemiş bulunmalı

d)d) Karşılığın alacağın tahsil edildiği yılda ayrılması Karşılığın alacağın tahsil edildiği yılda ayrılması gerekmektedir.gerekmektedir.

Özel MaliyetÖzel Maliyet

• Gayrimenkullerin kira ile tutulması halinde bu varlıkların Gayrimenkullerin kira ile tutulması halinde bu varlıkların değerini arttıran veya genişleten harcamalara “Özel Maliyet değerini arttıran veya genişleten harcamalara “Özel Maliyet Bedeli” denmektedir.Bedeli” denmektedir.

• Özel maliyet bedelleri de amortismana tabi tutulur. Ancak Özel maliyet bedelleri de amortismana tabi tutulur. Ancak burada uygulanacak oran kira süresi kadar olup kira süresi burada uygulanacak oran kira süresi kadar olup kira süresi belli değilse 5 yılda itfa edilir. belli değilse 5 yılda itfa edilir.

• Eğer kira süresinden önce kiralanan şey boşaltılırsa veya Eğer kira süresinden önce kiralanan şey boşaltılırsa veya kira hakkı sona ererse kalan özel maliyet bedeli bir defada kira hakkı sona ererse kalan özel maliyet bedeli bir defada gider yazılabilir.gider yazılabilir.

• Özel maliyet bedeli elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının Özel maliyet bedeli elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve gemilerin işletme hakkının alınması halinde de uygulanır.ve gemilerin işletme hakkının alınması halinde de uygulanır.

• Kurumların aktifleştirdikleri ilk tesis ve taazzuv giderleri ile Kurumların aktifleştirdikleri ilk tesis ve taazzuv giderleri ile peştemallıklar mukayyet değerleri üzerinden eşit peştemallıklar mukayyet değerleri üzerinden eşit miktarlarda ve beş yıl içinde itfa olunur. miktarlarda ve beş yıl içinde itfa olunur.

SORUSORU

• Kira ile tutulan bir gayrimenkul Kira ile tutulan bir gayrimenkul üzerinde değerini arttırıcı nitelikteki üzerinde değerini arttırıcı nitelikteki yapılan giderler nasıl itfa edilir?yapılan giderler nasıl itfa edilir?

a)a) Doğrudan gider yazılır.Doğrudan gider yazılır.b)b) 5 yıl içinde itfa edilir.5 yıl içinde itfa edilir.c)c) Kira süresi içinde itfa edilir.Kira süresi içinde itfa edilir.d)d) Maliye Bakanlığı’nın belirlediği Maliye Bakanlığı’nın belirlediği

oranda itfa edilir.oranda itfa edilir.

CEZA HÜKÜMLERİCEZA HÜKÜMLERİ

• Vergi kanunları ve hükümlerine aykırı hareket edenler Vergi kanunları ve hükümlerine aykırı hareket edenler burada yazılı cezalar ile cezalandırılırlar.burada yazılı cezalar ile cezalandırılırlar.

• Bu cezalar şunlardır :Bu cezalar şunlardır :1.1. Vergi ziyaı cezasıVergi ziyaı cezası2.2. Usulsüzlük cezalarıUsulsüzlük cezaları3.3. Kaçakçılık cezasıKaçakçılık cezası

Küçük ve kısıtlılarda ceza kanuni temsilcisi olan veli, vasi Küçük ve kısıtlılarda ceza kanuni temsilcisi olan veli, vasi veya kayyıma kesilecektir. veya kayyıma kesilecektir. Tüzel kişilerde ise ceza tüzel kişilik adına kesilir. Ancak Tüzel kişilerde ise ceza tüzel kişilik adına kesilir. Ancak ceza tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilemezse ceza tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilemezse kanuni temsilcilerden alınır.kanuni temsilcilerden alınır.Hürriyeti bağlayıcı cezalarda ise cezalar bu fiili işleyenlere Hürriyeti bağlayıcı cezalarda ise cezalar bu fiili işleyenlere hükmolunur. hükmolunur.

• Vergi ziyaı cezasında tek bir fiil ile başka neviden Vergi ziyaı cezasında tek bir fiil ile başka neviden birkaç vergi ziyaa uğramış ise her vergi birkaç vergi ziyaa uğramış ise her vergi bakımından ayrı ceza kesilir.bakımından ayrı ceza kesilir.

• Ancak tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük Ancak tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa cezalardan miktar birlikte işlenmiş olursa cezalardan miktar itibariyle en ağır olanı kesilir.itibariyle en ağır olanı kesilir.

• Ayrı ayrı yapılmış olan vergi ziyaı ve usulsüzlük Ayrı ayrı yapılmış olan vergi ziyaı ve usulsüzlük cezalarında cezalarda ayrı kesilir.cezalarında cezalarda ayrı kesilir.

• VUK’da yer alan genel usulsüzlük cezalarında aynı VUK’da yer alan genel usulsüzlük cezalarında aynı takvim yılı içinde ve aynı neviden birden fazla takvim yılı içinde ve aynı neviden birden fazla yapıldığı takdirde birincisinden sonra her biri için, yapıldığı takdirde birincisinden sonra her biri için, birincisine ait cezanın dörtte biri keslir.birincisine ait cezanın dörtte biri keslir.

SORUSORU

• Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?a)a) Küçük ve kısıtlılarda ceza kanuni temsilcisi Küçük ve kısıtlılarda ceza kanuni temsilcisi

olan veli, vasi veya kayyıma kesilecektir. olan veli, vasi veya kayyıma kesilecektir. b)b) Tüzel kişilerde ceza tüzel kişilik adına kesilirTüzel kişilerde ceza tüzel kişilik adına kesilirc)c) Vergi ziyaı cezasında tek bir fiil ile başka Vergi ziyaı cezasında tek bir fiil ile başka

neviden birkaç vergi ziyaa uğramış ise her neviden birkaç vergi ziyaa uğramış ise her vergi bakımından ayrı ceza kesilir.vergi bakımından ayrı ceza kesilir.

d)d) Tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük Tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa her bir ceza ayrı ayrı birlikte işlenmiş olursa her bir ceza ayrı ayrı kesilir.kesilir.

Vergi ziyaına veya usulsüzlüğe sebebiyet Vergi ziyaına veya usulsüzlüğe sebebiyet vermekten dolayı ceza kesilen ve cezası vermekten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlayarak,takip eden yılın başından başlayarak,

• Vergi ziyaında beşVergi ziyaında beş• Usulsüzlükte iki yılUsulsüzlükte iki yıl

İçinde tekrar ceza kesilirse kesilecek cezaİçinde tekrar ceza kesilirse kesilecek ceza• Vergi ziyaında %50Vergi ziyaında %50• Usulsüzlük cezasında %25 Usulsüzlük cezasında %25

Oranında arttırılır.Oranında arttırılır.

Vergi ziyaı cezasıVergi ziyaı cezası

• Vergi ziyaı mükellef veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili Vergi ziyaı mükellef veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesidir.ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesidir.

• Vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan verginin bir katıdır.Vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan verginin bir katıdır.• Ancak 359’uncu maddede yazılı filler varsa ceza üç kat, bu Ancak 359’uncu maddede yazılı filler varsa ceza üç kat, bu

fillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.fillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.• Kanuni süresi geçtikten sonra kendiliğinden verilen Kanuni süresi geçtikten sonra kendiliğinden verilen

beyannamelerde ceza %50 oranında uygulanır. Bununla beyannamelerde ceza %50 oranında uygulanır. Bununla birlikte iki kat 1.Derece Usulsüzlük cezası ile kıyaslanarak birlikte iki kat 1.Derece Usulsüzlük cezası ile kıyaslanarak bunlardan en ağırı kesilir.bunlardan en ağırı kesilir.

• Vergisini kanuni süresinde ödemekle birlikte beyannamenin Vergisini kanuni süresinde ödemekle birlikte beyannamenin kanuni süresinden sonra pişmanlıkla verilmesi halinde kanuni süresinden sonra pişmanlıkla verilmesi halinde sadece 1.Derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir. Vergi ziyaı sadece 1.Derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir. Vergi ziyaı cezası kesilmez.cezası kesilmez.

• Veraset ve intikal vergisinde tahakkuk işleminin Veraset ve intikal vergisinde tahakkuk işleminin yapılabilmesi için beyanname verme süresinin yapılabilmesi için beyanname verme süresinin sonundan başlayarak 15 gün beklenir. Eğer sonundan başlayarak 15 gün beklenir. Eğer beyanname verilmezse vergi ziyaı oluşmaz ve beyanname verilmezse vergi ziyaı oluşmaz ve 2.Derece Usulsüzlük cezası kesilir.2.Derece Usulsüzlük cezası kesilir.

• Ayrıca mükellefe 15 günlük süre daha verilir ve Ayrıca mükellefe 15 günlük süre daha verilir ve yine beyanname verilmezse 1.Derece Usulsüzlük yine beyanname verilmezse 1.Derece Usulsüzlük cezası kesilir ve vergi ziyaı oluşmuş olur. cezası kesilir ve vergi ziyaı oluşmuş olur.

• Beyannamelerini ikinci ek süreden sonra veren Beyannamelerini ikinci ek süreden sonra veren mükelleflerin her biri adına, iki kat birinci derece mükelleflerin her biri adına, iki kat birinci derece usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezası usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezası kıyaslanarak miktar itibarıyla en ağırı, Vergi Usul kıyaslanarak miktar itibarıyla en ağırı, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre kesilir.Kanunu hükümlerine göre kesilir.

UsulsüzlüklerUsulsüzlükler

• Usulsüzlükler, vergi kanunlarının Usulsüzlükler, vergi kanunlarının şekle ve usule mütealik hükümlerine şekle ve usule mütealik hükümlerine riayet edilmemesidir. Usulsüzlükler, riayet edilmemesidir. Usulsüzlükler, kanunda yazılı derecelere ve kanuna kanunda yazılı derecelere ve kanuna ekli cetvele göre cezalandırılır. Eğer ekli cetvele göre cezalandırılır. Eğer fiil re’sen takdiri gerektirirse cezalar fiil re’sen takdiri gerektirirse cezalar iki kat olarak kesilir.iki kat olarak kesilir.

1.Derece Usulsüzlükler1.Derece Usulsüzlükler

• 1. Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması; 1. Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması; • 2. Bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi 2. Bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi

birinin tutulmamış olması; birinin tutulmamış olması; • 3. Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların doğru bir vergi 3. Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların doğru bir vergi

incelemesi yapılmasına imkan vermeyecek derecede noksan, incelemesi yapılmasına imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması; usulsüz veya karışık olması;

• 4. Çiftçiler tarafından 245'inci madde hükmüne göre muhtar ve 4. Çiftçiler tarafından 245'inci madde hükmüne göre muhtar ve ihtiyar heyetlerince yapılan davete müddetinde icabet edilmemesi;ihtiyar heyetlerince yapılan davete müddetinde icabet edilmemesi;

• 5. Bu kanunun kayıt nizamına ait hükümlerine (Madde 215-219) 5. Bu kanunun kayıt nizamına ait hükümlerine (Madde 215-219) uyulmamış olması (Her incelemede inceleme tarihine kadar aynı uyulmamış olması (Her incelemede inceleme tarihine kadar aynı takvim yılı için tespit edilen usulsüzlükler tek fiil sayılır); takvim yılı için tespit edilen usulsüzlükler tek fiil sayılır);

• 6. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi; 6. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi; • 7. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik 7. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik

muamelesinin yaptırılmamış olması (Kanuni sürenin sonundan muamelesinin yaptırılmamış olması (Kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler tasdik başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler tasdik ettirilmemiş sayılır.); ettirilmemiş sayılır.);

• 8.8. Diğer ücretler üzerinden salınan Gelir Vergisinde, tarh zamanı Diğer ücretler üzerinden salınan Gelir Vergisinde, tarh zamanı geçtiği halde verginin tarh ettirilmemiş olması; geçtiği halde verginin tarh ettirilmemiş olması;

• 9.Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin ikinci ek süre 9.Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin ikinci ek süre içerisinde verilmiş olması. içerisinde verilmiş olması.

2.Derece Usulsüzlükler2.Derece Usulsüzlükler

• 1. Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamelerinin süresinin sonundan 1. Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamelerinin süresinin sonundan başlayarak birinci ek süre içinde verilmiş olması; başlayarak birinci ek süre içinde verilmiş olması;

• 2. Ekim ve sayım beyanlarının süresi içinde veya kanunda istenilen 2. Ekim ve sayım beyanlarının süresi içinde veya kanunda istenilen bilgileri ihtiva edecek doğru bir şekilde yapılmaması; bilgileri ihtiva edecek doğru bir şekilde yapılmaması;

• 3. Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış 3. Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç); olması (işe başlamayı bildirmek hariç);

• 4. Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği 4. Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde alınmamış olması;halde alınmamış olması;

• 5. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik 5. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması; yaptırılmış olması;

• 6. Vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve vesikaların kanunen 6. Vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve vesikaların kanunen belli şekil ve muhteviyatı ve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan belli şekil ve muhteviyatı ve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan diğer düzenlemelere ilişkin hükümlere uyulmamış olması; diğer düzenlemelere ilişkin hükümlere uyulmamış olması;

• 7. Hesap veya muamelelerin doğruluk veya açıklığını bozmamak 7. Hesap veya muamelelerin doğruluk veya açıklığını bozmamak şartiyle bazı evrak ve vesikaların bulunmaması veya ibraz şartiyle bazı evrak ve vesikaların bulunmaması veya ibraz edilmemesi.edilmemesi.

• 8.8. Götürü matrahlar (Emlak Vergisinde beyannamenin bu Kanunun Götürü matrahlar (Emlak Vergisinde beyannamenin bu Kanunun 27 nci maddesinde yazılı ek süre içinde verilmiş olması.)27 nci maddesinde yazılı ek süre içinde verilmiş olması.)

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi 1.Derece Aşağıdakilerden hangisi 1.Derece Usulsüzlük cezasını gerektirmez?Usulsüzlük cezasını gerektirmez?

a)a) Katma Değer Vergisi Beyannamesinin Katma Değer Vergisi Beyannamesinin süresinde sonra verilmesisüresinde sonra verilmesi

b)b) İşe başlamanın 20 gün sonra verilmesiİşe başlamanın 20 gün sonra verilmesic)c) Yevmiye defterinin Ocak ayı içerisinde Yevmiye defterinin Ocak ayı içerisinde

tasdik ettirilmesitasdik ettirilmesid)d) Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin

15 günlük 2.ek süre içinde verilmiş olması15 günlük 2.ek süre içinde verilmiş olması

• Damga Vergisi ödenmemiş veya Damga Vergisi ödenmemiş veya noksan ödenmiş kâğıtları, vergi ve noksan ödenmiş kâğıtları, vergi ve cezası tahsil edilmeden tasdik eden cezası tahsil edilmeden tasdik eden veya örneklerini çıkarıp veren noterler veya örneklerini çıkarıp veren noterler adına her kâğıt için tahsil edilmeyen adına her kâğıt için tahsil edilmeyen Damga Vergisi üzerinden maktu Damga Vergisi üzerinden maktu vergilerde % 50, nispî vergilerde % 10 vergilerde % 50, nispî vergilerde % 10 oranında özel usulsüzlük cezası kesilir. oranında özel usulsüzlük cezası kesilir.

• Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir.

• Elektronik ortamda beyanname verilmesi Elektronik ortamda beyanname verilmesi mecburiyetine uyulmaması halinde kesilmesi gereken mecburiyetine uyulmaması halinde kesilmesi gereken özel usûlsüzlük cezası, beyannamenin kanuni süresinin özel usûlsüzlük cezası, beyannamenin kanuni süresinin sonundan başlayarak elektronik ortamda 15 gün içinde sonundan başlayarak elektronik ortamda 15 gün içinde verilmesi halinde 1/4 oranında, bu sürenin dolmasını verilmesi halinde 1/4 oranında, bu sürenin dolmasını takip eden 15 gün içinde verilmesi halinde ise 1/2 takip eden 15 gün içinde verilmesi halinde ise 1/2 oranında uygulanır.oranında uygulanır.

SORUSORU

• Tahsilat ve ödemelerini banka ve benzeri Tahsilat ve ödemelerini banka ve benzeri kurumları veya posta idarelerince düzenlenen kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için mükelleflerden her birine, her bir işlem için mükerrer 355.maddeye göre uygulanan mükerrer 355.maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın yüzde kaçı oranında özel usulsüzlük cezası kesilir?yüzde kaçı oranında özel usulsüzlük cezası kesilir?

a)a) % 1/2% 1/2b)b) % 1/3% 1/3c)c) % 5% 5d)d) % 10% 10

SORUSORU

• Mükellef 2008 yılı Mart dönemine ait Mükellef 2008 yılı Mart dönemine ait Katma Değer Vergisi Beyannamesini Katma Değer Vergisi Beyannamesini 05.05.2008 tarihinde elektronik ortamda 05.05.2008 tarihinde elektronik ortamda vermiştir. Buna göre aşağıdakilerden vermiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?hangisi doğrudur?

a)a) Özel usulsüzlük cezası %50 oranında Özel usulsüzlük cezası %50 oranında uygulanır.uygulanır.

b)b) Özel usulsüzlük cezası %25 oranında Özel usulsüzlük cezası %25 oranında uygulanır.uygulanır.

c)c) Özel usulsüzlük cezası %50 arttırılır.Özel usulsüzlük cezası %50 arttırılır.d)d) Özel usulsüzlük cezası 2 kat kesilir.Özel usulsüzlük cezası 2 kat kesilir.

Kaçakçılık SuçlarıKaçakçılık Suçları• 1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, 1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar,

gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,

• 2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler 2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, bu belgeleri kullananlar,

• 3) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve 3) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, kullananlar,

• 4) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile 4) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlarkullananlar

• Birden fazla kişi 359 uncu maddede sayılan Birden fazla kişi 359 uncu maddede sayılan fiillerin icrasına iştirak ettikleri takdirde fiili fiillerin icrasına iştirak ettikleri takdirde fiili irtikap edenlerden veya doğrudan doğruya irtikap edenlerden veya doğrudan doğruya beraber işlemiş olanlardan her biri bundan beraber işlemiş olanlardan her biri bundan ayrı ayrı maddi menfaat gözetmek şartıyla o ayrı ayrı maddi menfaat gözetmek şartıyla o fiile mahsus ceza ile cezalandırılır. Söz konusu fiile mahsus ceza ile cezalandırılır. Söz konusu fiilleri işlemeye azmettirenlere de aynı cezalar fiilleri işlemeye azmettirenlere de aynı cezalar hükmolunur. hükmolunur.

• Bu fiillere maddi menfaat gözetmeksizin Bu fiillere maddi menfaat gözetmeksizin iştirak edenlere fiile mahsus cezanın dörtte iştirak edenlere fiile mahsus cezanın dörtte biri hükmolunur. biri hükmolunur.

SORUSORU

• İşlediği kaçakçılık suçu ile vergi ziyaına İşlediği kaçakçılık suçu ile vergi ziyaına neden olan A’ya 120.000 YTL vergi ziyaı neden olan A’ya 120.000 YTL vergi ziyaı kesilmiş olup maddi menfaat kesilmiş olup maddi menfaat gözetmeksizin suça iştirak eden B’ye ne gözetmeksizin suça iştirak eden B’ye ne kadar ceza kesilmelidir?kadar ceza kesilmelidir?

a)a) 120.000 YTL120.000 YTL

b)b) 60.000 YTL60.000 YTL

c)c) 30.000 YTL30.000 YTL

d)d) 15.000 YTL15.000 YTL

Cezaların Kalkması HalleriCezaların Kalkması Halleri

1.1. ÖdemeÖdeme2.2. YanılmaYanılma3.3. Pişmanlık ve ıslahPişmanlık ve ıslah4.4. ÖlümÖlüm5.5. Mücbir sebepMücbir sebep6.6. ZamanaşımıZamanaşımı7.7. DüzeltmeDüzeltme8.8. İndirimİndirim9.9. UzlaşmaUzlaşma10.10.Yargı KararıYargı Kararı11.11.AfAf12.12.Tahakkukun terkiniTahakkukun terkini

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi cezaları Aşağıdakilerden hangisi cezaları kaldıran nedenlerden biri değildir?kaldıran nedenlerden biri değildir?

a)a) Ödeme emrinin tebliğiÖdeme emrinin tebliği

b)b) Pişmanlık ve ıslahPişmanlık ve ıslah

c)c) ÖlümÖlüm

d)d) Mücbir sebepMücbir sebep

Cezaların ÖdenmesiCezaların Ödenmesi

• Cezaya karşı dava açılmamışsa dava Cezaya karşı dava açılmamışsa dava açma süresinin bitiminden itibarenaçma süresinin bitiminden itibaren

• Cezaya karşı dava açılmışsa vergi Cezaya karşı dava açılmışsa vergi mahkemesi kararı üzerine vergi mahkemesi kararı üzerine vergi dairesince düzenlenecek dairesince düzenlenecek ihbarnamenin ilgiliye tebliğ ihbarnamenin ilgiliye tebliğ tarihinden itibarentarihinden itibaren

Bir ay içinde ödenir.Bir ay içinde ödenir.

YanılmaYanılma

• Yanılma halinde vergi cezası ve usulsüzlük Yanılma halinde vergi cezası ve usulsüzlük cezası kesilmez. Gecikme faizi ise cezası kesilmez. Gecikme faizi ise uygulanır.uygulanır.

Yanılma haller şunlardır:Yanılma haller şunlardır:

• Yetkili makamların mükellefin kendisine Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermesiyazı ile yanlış izahat vermesi

• Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda yetkili makamların görüş ve kanaatini veya yetkili makamların görüş ve kanaatini veya bu hükme ait bir içtihadın değişmiş olmasıbu hükme ait bir içtihadın değişmiş olması

SORUSORU

• Vergi Usul Kanunu’na göre yetkili Vergi Usul Kanunu’na göre yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermesi halinde bu işlem yanlış izahat vermesi halinde bu işlem için uygulanacak ceza hangisidir?için uygulanacak ceza hangisidir?

a)a) Gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası Gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası uygulanmaz.uygulanmaz.

b)b) Vergi ziyaı cezası %50 uygulanır.Vergi ziyaı cezası %50 uygulanır.c)c) Gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası birlikte Gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası birlikte

uygulanır.uygulanır.d)d) Vergi ziyaı cezası uygulanmaz ancak Vergi ziyaı cezası uygulanmaz ancak

gecikme faizi tahsil edilir.gecikme faizi tahsil edilir.

Pişmanlık ve ıslahPişmanlık ve ıslah

• Mükellefin başvuru tarihinden önce bir muhbir tarafından herhangi Mükellefin başvuru tarihinden önce bir muhbir tarafından herhangi bir resmi makama dilekçe ile veya şifahi beyanı tutanakla tevsik bir resmi makama dilekçe ile veya şifahi beyanı tutanakla tevsik edilmek suretiyle haber verilen husus hakkında ihbarda edilmek suretiyle haber verilen husus hakkında ihbarda bulunulmamış olmasıbulunulmamış olması

• Haber verme dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef Haber verme dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef nezdinde herhangi bir vergi incelemesine başlandığı veya olayın nezdinde herhangi bir vergi incelemesine başlandığı veya olayın takdir komisyonuna intikal ettirildiği günden evvel (kaçakçılık takdir komisyonuna intikal ettirildiği günden evvel (kaçakçılık suçunda fiilin işlendiğinin tespitinden önce) verilmiş olması halinde suçunda fiilin işlendiğinin tespitinden önce) verilmiş olması halinde

• Yukarıdaki şartların yerine getirilmesi halinde hiç verilmemiş veya Yukarıdaki şartların yerine getirilmesi halinde hiç verilmemiş veya eksik verilmiş olan beyannamelerin 15 gün içinde ödemek şartıyla eksik verilmiş olan beyannamelerin 15 gün içinde ödemek şartıyla vergi ziyaı cezası kesilmez ve gecikme faizi hesaplanmaz. Burada vergi ziyaı cezası kesilmez ve gecikme faizi hesaplanmaz. Burada gecikme zammı oranında pişmanlık zammı hesaplanır. gecikme zammı oranında pişmanlık zammı hesaplanır.

• Pişmanlık hükümlerinin uygulanması için öncelikle bir vergi ziyaı Pişmanlık hükümlerinin uygulanması için öncelikle bir vergi ziyaı oluşmalıdır. Eğer ödenmesi gereken bir vergi yoksa pişmanlık oluşmalıdır. Eğer ödenmesi gereken bir vergi yoksa pişmanlık talebinde bulunamaz. Bu durumda pişmanlıkla verilen beyanname talebinde bulunamaz. Bu durumda pişmanlıkla verilen beyanname sonradan kendiliğinden verilen beyanname olarak kabul edilir.sonradan kendiliğinden verilen beyanname olarak kabul edilir.

• Pişmanlık hükümleri emlak vergisinde uygulanmaz.Pişmanlık hükümleri emlak vergisinde uygulanmaz.

• Pişmanlık talebi usulsüzlük ve özel usulsüzlük Pişmanlık talebi usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının kesilmesini engellemez. Bu durumda cezalarının kesilmesini engellemez. Bu durumda beyanname vermeme fiilinden dolayı 1.derece beyanname vermeme fiilinden dolayı 1.derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir. Beyannamenin bir kat usulsüzlük cezası kesilir. Beyannamenin süresinde verilmemesi re’sen takdir nedeni süresinde verilmemesi re’sen takdir nedeni olmakla birlikte pişmanlık talebiyle verilenler olmakla birlikte pişmanlık talebiyle verilenler için 2 kat kesilmez. Çünkü burada beyan için 2 kat kesilmez. Çünkü burada beyan üzerine vergi tahakkuk etmektedir.üzerine vergi tahakkuk etmektedir.

• Ölüm halinde vergi cezası düşer.Ölüm halinde vergi cezası düşer.• Mücbir sebepler halinde de vergi cezası Mücbir sebepler halinde de vergi cezası

kesilmez.kesilmez.

SORUSORU

• Pişmanlıkla verilen beyannameler üzerine Pişmanlıkla verilen beyannameler üzerine yapılacak işlemlerle ilgili olarak hangisi yapılacak işlemlerle ilgili olarak hangisi doğrudur?doğrudur?

a)a) 15 günlük pişmanlık zammı tahakkuk 15 günlük pişmanlık zammı tahakkuk ettirilir.ettirilir.

b)b) Vergi ziyaı cezası %50 oranında uygulanır.Vergi ziyaı cezası %50 oranında uygulanır.c)c) Pişmanlık talepli verilen beyannamelerde Pişmanlık talepli verilen beyannamelerde

vergi matrahı bulunmaması halinde vergi matrahı bulunmaması halinde pişmanlık hükümleri uygulanmaz.pişmanlık hükümleri uygulanmaz.

d)d) İki kat 1.Derece Usulsüzlük cezası kesilir.İki kat 1.Derece Usulsüzlük cezası kesilir.

Ceza kesmede zamanaşımıCeza kesmede zamanaşımı

• Aşağıda yazılı süreler geçtikten sonra vergi cezası Aşağıda yazılı süreler geçtikten sonra vergi cezası kesilemez:kesilemez:

1.1. Vergi ziyaı cezasında cezanın bağlı olduğu yılı takip Vergi ziyaı cezasında cezanın bağlı olduğu yılı takip eden yılın başından başlayarak , özel usulsüzlükte de eden yılın başından başlayarak , özel usulsüzlükte de usulsüzlüğün yapıldığı yılı izleyen yılın başından usulsüzlüğün yapıldığı yılı izleyen yılın başından başlayarak 5 yılbaşlayarak 5 yıl

2.2. Genel usulsüzlükte usulsüzlüğün yapıldığı yılı takip Genel usulsüzlükte usulsüzlüğün yapıldığı yılı takip eden yılın başından başlayarak 2 yıleden yılın başından başlayarak 2 yıl

3.3. Eğer vergi ziyaı ve usulsüzlüğün birleşmesi halinde 5 Eğer vergi ziyaı ve usulsüzlüğün birleşmesi halinde 5 yılyılgeçmiş ise ceza kesilemez. Bu süreler içinde ceza geçmiş ise ceza kesilemez. Bu süreler içinde ceza ihbarnamesi tebliğ edilmekle zamanaşımı kesilmiş ihbarnamesi tebliğ edilmekle zamanaşımı kesilmiş olur.olur.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?a)a) Ölüm halinde özel usulsüzlük cezası düşer.Ölüm halinde özel usulsüzlük cezası düşer.b)b) Mücbir sebep halinde vergi ziyaı cezası Mücbir sebep halinde vergi ziyaı cezası

kesilmez.kesilmez.c)c) Pişmanlık şartlarının ihlal edilmesi vergi Pişmanlık şartlarının ihlal edilmesi vergi

ziyaı cezasının kesilmesine manidir.ziyaı cezasının kesilmesine manidir.d)d) Usulsüzlük cezası, usulsüzlüğün yapıldığı yılı Usulsüzlük cezası, usulsüzlüğün yapıldığı yılı

takip eden yılın birinci gününden başlayarak takip eden yılın birinci gününden başlayarak iki yıl geçtikten sonra kesilemez.iki yıl geçtikten sonra kesilemez.

SORUSORU

• Aşağıdakilerden hangisi kesilmiş Aşağıdakilerden hangisi kesilmiş bulanan cezayı kaldırmaz?bulanan cezayı kaldırmaz?

a)a) ÖlümÖlüm

b)b) Mücbir sebepMücbir sebep

c)c) ZamanaşımıZamanaşımı

d)d) YanılmaYanılma

İndirimİndirim

İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler için mükellefin başvurması halindevergiler için mükellefin başvurması halinde

• Vergi ziyaı cezasında birinci defada yarısı, Vergi ziyaı cezasında birinci defada yarısı, müteakiben kesilenlerde üçte birimüteakiben kesilenlerde üçte biri

• Usulsüzlük veya özel usulsüzlük Usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezalarında üçte biricezalarında üçte biriindirim konusu yapılır.indirim konusu yapılır.

• Ancak mükellefin söz konusu tutarı Ancak mükellefin söz konusu tutarı vadesinde veya teminat göstererek 3 ay vadesinde veya teminat göstererek 3 ay içinde ödeyeceğini ifade etmesi içinde ödeyeceğini ifade etmesi gerekmektedir.gerekmektedir.

Tarhiyat sonrası uzlaşmaTarhiyat sonrası uzlaşma

• İkmalen, re’sen veya iadrece tarh edilen vergilerle bunlara İkmalen, re’sen veya iadrece tarh edilen vergilerle bunlara ilişkin vergi ziyaı cezaları uzlaşma kapsamındadır. Ancak ilişkin vergi ziyaı cezaları uzlaşma kapsamındadır. Ancak 344/3’e göre kesilen 3 kat vergi ziyaı cezası uzlaşma 344/3’e göre kesilen 3 kat vergi ziyaı cezası uzlaşma kapsamı dışındadır.kapsamı dışındadır.

• Uzlaşmanın vaki olmaması halinde yeniden uzlaşma Uzlaşmanın vaki olmaması halinde yeniden uzlaşma talebinde bulunulamaz. Ayrıca uzlaşılan tutar hiçbir şekilde talebinde bulunulamaz. Ayrıca uzlaşılan tutar hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz. dava konusu yapılamaz.

• Uzlaşmanın vaki olmaması halinde mükellef dava yoluna Uzlaşmanın vaki olmaması halinde mükellef dava yoluna gidebilir. Bu durumda dava açma süresi bitmiş veya 15 gidebilir. Bu durumda dava açma süresi bitmiş veya 15 günden az kalmış ise süre 15 gün uzar.günden az kalmış ise süre 15 gün uzar.

• Dava aşaması devam ederken de uzlaşma yapılabilir.Dava aşaması devam ederken de uzlaşma yapılabilir.• Uzlaşma talebi ihbarnamede yazılı verginin tamamı için Uzlaşma talebi ihbarnamede yazılı verginin tamamı için

yaıpılr. Yani kısmi uzlaşma yapılamaz. yaıpılr. Yani kısmi uzlaşma yapılamaz.

Tarhiyat öncesi uzlaşmaTarhiyat öncesi uzlaşma

• Tarhiyat öncesi uzlaşma vergi inceleme elemanlarınca Tarhiyat öncesi uzlaşma vergi inceleme elemanlarınca yazılan raporlara istinaden kesilecek vergi ve cezalara yazılan raporlara istinaden kesilecek vergi ve cezalara ilişkin bir uzlaşmadır.ilişkin bir uzlaşmadır.

• Burada da uzlaşılan tutar hiçbir şekilde dava konusu Burada da uzlaşılan tutar hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz ve bir ay içinde ödemek zorundadır.yapılamaz ve bir ay içinde ödemek zorundadır.

• Tarhiyat öncesi uzlaşma temin edilememiş veya uzlaşmaya Tarhiyat öncesi uzlaşma temin edilememiş veya uzlaşmaya varılamamış olması halinde tarhiyat sonrası uzlaşmadan varılamamış olması halinde tarhiyat sonrası uzlaşmadan faydanılamaz.faydanılamaz.

• Usulsüzlük cezaları Tarhiyat sonrasında uzlaşma Usulsüzlük cezaları Tarhiyat sonrasında uzlaşma kapsamında değilken, tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamında değilken, tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamındadır.kapsamındadır.

• İncelemenin sonuçlandığı tarihte tarh zamanaşımına üç İncelemenin sonuçlandığı tarihte tarh zamanaşımına üç aydan az bir zaman kalmışsa mükellefe tarhiyat öncesi aydan az bir zaman kalmışsa mükellefe tarhiyat öncesi uzlaşma talebi sorulmaz ancak mükellef yine de uzlaşma uzlaşma talebi sorulmaz ancak mükellef yine de uzlaşma isteyebilir. isteyebilir.

Vergi davalarıVergi davaları

• Mükellefler ikmalen, re’sen veya idarece tarh Mükellefler ikmalen, re’sen veya idarece tarh olunan vergilere karşı dava açabilirler. olunan vergilere karşı dava açabilirler. Burada dava açma süresi ceza Burada dava açma süresi ceza ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 30 gün ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 30 gün içindedir. içindedir.

• 6183 sayılı kanunda ise ödeme emrine karşı 6183 sayılı kanunda ise ödeme emrine karşı açılacak davalar 7 günlük bir süreye tabi açılacak davalar 7 günlük bir süreye tabi tutulmuştur.tutulmuştur.

• Aynı zamanda haklarında ihtiyati haciz veya Aynı zamanda haklarında ihtiyati haciz veya ihtiyati tahakkuk uygulanan mükellefler de 7 ihtiyati tahakkuk uygulanan mükellefler de 7 gün içinde dava açabilirler. gün içinde dava açabilirler.

KARIŞIK SORULARKARIŞIK SORULAR

• Soru -1) Soru -1)

• Vergi Usul Kanun’u hükümleri Vergi Usul Kanun’u hükümleri aşağıdakilerden hangisine uygulanmaz?aşağıdakilerden hangisine uygulanmaz?

• a) Genel bütçeye giren vergilera) Genel bütçeye giren vergiler

• b) Kaldırılan vergi,resim harçlarb) Kaldırılan vergi,resim harçlar

• c) İl Özel İdarelerine giren vergi,resim, harçlarc) İl Özel İdarelerine giren vergi,resim, harçlar

• dd)) Gümrük Vergileri Gümrük Vergileri

• e) Vergi,resim ve harçlara bağlı zamlare) Vergi,resim ve harçlara bağlı zamlar

• Soru 2:Soru 2:• Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin

muamelelerin gerçek mahiyeti……………….. hariç muamelelerin gerçek mahiyeti……………….. hariç her türlü delille ispatlanabilir.her türlü delille ispatlanabilir.

• Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş kısma aşağıdaki ifadelerden hangisi kısma aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir.gelmelidir.

• a) Maddi delila) Maddi delil• b) Tanık beyanıb) Tanık beyanı• cc)) Yemin Yemin• d)Alıcı ifadelerid)Alıcı ifadeleri• e)Müşteri beyanlarıe)Müşteri beyanları

• Soru 3:Soru 3:• Mükelleflerin vergi kanunlarının uygulanması Mükelleflerin vergi kanunlarının uygulanması

bakımından hangi vergi dairesine bağlı oldukları ile bakımından hangi vergi dairesine bağlı oldukları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

• a) Mükelleflerin hangi vergi dairesine bağlı olduğu vergi a) Mükelleflerin hangi vergi dairesine bağlı olduğu vergi kanunları ile belirlenir.kanunları ile belirlenir.

• b) Mükellefler hangi vergi dairesine bağlı olacağını yazılı b) Mükellefler hangi vergi dairesine bağlı olacağını yazılı olarak bildirmek suretiyle kendisi belirlerolarak bildirmek suretiyle kendisi belirler

• c) Maliye Bakanlığı gerekli gördüğü hallerde mükelleflerin c) Maliye Bakanlığı gerekli gördüğü hallerde mükelleflerin hangi vergi dairesine bağlı olacağını belirlerhangi vergi dairesine bağlı olacağını belirler

• d) Mükellefler işyeri adresi yoksa ikametgahının bulunduğu d) Mükellefler işyeri adresi yoksa ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesine mükellefiyet kaydı yaptırırlaryer vergi dairesine mükellefiyet kaydı yaptırırlar

• e) Maliye Bakanlığı vergi türleri,meslek ve iş grupları e) Maliye Bakanlığı vergi türleri,meslek ve iş grupları itibariyle mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini itibariyle mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini belirlemeye yetkilidir.belirlemeye yetkilidir.

• Soru -4) Soru -4) • Aşağıdaki yazılı kimselerden hangileri Aşağıdaki yazılı kimselerden hangileri

görevleri dolayısıyla vergi mahremiyeti görevleri dolayısıyla vergi mahremiyeti kapsamına girmezler?kapsamına girmezler?

• a) Vergi memurlarıa) Vergi memurları• b) Danıştay’da görevli olanlarb) Danıştay’da görevli olanlar• c) Bilirkişilerc) Bilirkişiler• d) Vergi kanunlarına göre kurulan komisyona d) Vergi kanunlarına göre kurulan komisyona

iştirak edenleriştirak edenler• E) Görevinden ayrılmış olan vergi inceleme E) Görevinden ayrılmış olan vergi inceleme

elemanlarıelemanları

• Soru -5) Soru -5) • Vergi mahremiyeti kapsamına giren kimselerle ilgili Vergi mahremiyeti kapsamına giren kimselerle ilgili

aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?• a) Görevinden ayrılmış bir inceleme elemanı boşandığı eşinin vergi a) Görevinden ayrılmış bir inceleme elemanı boşandığı eşinin vergi

ile ilgili işlerini ücretsiz olsa dahi yapamazile ilgili işlerini ücretsiz olsa dahi yapamaz• b) Bölge idare mahkemesi veya Danıştay’da görevli olanlar b) Bölge idare mahkemesi veya Danıştay’da görevli olanlar

mükelleflerin vergi kanunlarının uygulanması ile ilgili hesap, yazı mükelleflerin vergi kanunlarının uygulanması ile ilgili hesap, yazı ve sair işlerini yapamazlarve sair işlerini yapamazlar

• c) Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan memurlar üçüncü c) Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan memurlar üçüncü dereceye (bu derece dahil) kadar olan kan hısımlarının vergi dereceye (bu derece dahil) kadar olan kan hısımlarının vergi inceleme işleri ile uğraşabilirlerinceleme işleri ile uğraşabilirler

• d) Vergi mahkemesinde görevli bulunanlar vekili bulundukları d) Vergi mahkemesinde görevli bulunanlar vekili bulundukları kişilerin vergi ile ilgili işlerini takip edebilirlerkişilerin vergi ile ilgili işlerini takip edebilirler

• e)Vergi işlerinde görevli bilirkişiler kanuni temsilcisi oldukları e)Vergi işlerinde görevli bilirkişiler kanuni temsilcisi oldukları kişilerin vergi incelemesi ile ilgili işleri ile uğraşabilirlerkişilerin vergi incelemesi ile ilgili işleri ile uğraşabilirler

• Soru -6)Soru -6) • Vergi Usul Kanunlarına göre aşağıdaki ifadelerden Vergi Usul Kanunlarına göre aşağıdaki ifadelerden

hangisi yanlıştır?hangisi yanlıştır?• a) Mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni ehliyet a) Mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni ehliyet

gereklidir.gereklidir.• b) Vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmiş b) Vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmiş

bulunması mükellefiyeti ve vergi sorumluluğunu kaldırmazbulunması mükellefiyeti ve vergi sorumluluğunu kaldırmaz• c) Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu c) Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu

terettübeden gerçek veya tüzel kişidirterettübeden gerçek veya tüzel kişidir• d) Mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel d) Mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel

mukaveleler vergi dairesini bağlamazmukaveleler vergi dairesini bağlamaz• e) Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı e) Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı

vergi dairesine karşı muhatap olan kişidirvergi dairesine karşı muhatap olan kişidir

• Soru -7) Soru -7) • Aşağıdakilerden hangisi vergi kanunlarına Aşağıdakilerden hangisi vergi kanunlarına

göre mücbir sebep hallerinden sayılmamıştır?göre mücbir sebep hallerinden sayılmamıştır?• a) Kişinin iradesi dışında meydana gelen a) Kişinin iradesi dışında meydana gelen

gaybubetlergaybubetler• b) Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olan b) Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olan

ağır kaza ve hastalık haliağır kaza ve hastalık hali• c) Tutukluluk halic) Tutukluluk hali• d) Kişinin iradesi ile defter ve belgelerin elden d) Kişinin iradesi ile defter ve belgelerin elden

çıkmasıçıkması• e) Yangın,yer sarsıntısı ve su basması gibi afetlere) Yangın,yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler

• Soru –8) Soru –8) • Vergi muamelelerinde süreler vergi kanunları ile Vergi muamelelerinde süreler vergi kanunları ile

belli edilir. Ancak, kanunda açıkça yazılı olmayan belli edilir. Ancak, kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde……………’den aşağı olmamak şartıyla bu hallerde……………’den aşağı olmamak şartıyla bu süreyi, tebliği yapacak idare belirler ve ilgiliye süreyi, tebliği yapacak idare belirler ve ilgiliye tebliğ eder.tebliğ eder.

• Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş kısma aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?kısma aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

• a) 15 güna) 15 gün• b) 7 günb) 7 gün• c) 30 günc) 30 gün• d) 10 günd) 10 gün• e) 45 güne) 45 gün

• Soru -9) Soru -9) • Mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu Mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu

sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez. Bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez. Bu durumda……………………………………,durumda……………………………………,

• Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş kısma Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş kısma aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

• a) Tahsil zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzara) Tahsil zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzar• b) Tarh zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzarb) Tarh zamanaşımı işlemeyen süreler kadar uzar• c) Mücbir sebep halinin mükellef tarafından ispatı gerekli c) Mücbir sebep halinin mükellef tarafından ispatı gerekli

değildirdeğildir• d) İşlemeyen süreler için gecikme faizi uygulanırd) İşlemeyen süreler için gecikme faizi uygulanır• e) İşlemeyen sürelerin matrah takdiri için Takdir e) İşlemeyen sürelerin matrah takdiri için Takdir

Komisyonuna başvurulurKomisyonuna başvurulur

• Soru -10)Soru -10)• Vergi kanunlarında hüküm bulunmayan hallerde Vergi kanunlarında hüküm bulunmayan hallerde

ölüm dolayısıyla mirasçılara geçen ödevlerin yerine ölüm dolayısıyla mirasçılara geçen ödevlerin yerine getirilmesinde bildirme ve beyanname verme getirilmesinde bildirme ve beyanname verme sürelerine üç ay eklenir. Beyazıt Vergi Dairesi’nin (y) sürelerine üç ay eklenir. Beyazıt Vergi Dairesi’nin (y) vergi numaralı gelir vergisi mükellefi olan Mükellef vergi numaralı gelir vergisi mükellefi olan Mükellef (X) 03.03.2005 tarihinde vefat ediyor. Bu durumda (X) 03.03.2005 tarihinde vefat ediyor. Bu durumda mükellef (X)’in gelir vergisi beyannamesi kanuni mükellef (X)’in gelir vergisi beyannamesi kanuni mirasçıları tarafından hangi ayda verilmelidir?mirasçıları tarafından hangi ayda verilmelidir?

• a) Marta) Mart• b) Temmuzb) Temmuz• c) Mayısc) Mayıs• d) Nisand) Nisan• e) Hazirane) Haziran

• Soru -11) Soru -11)

• Tarh ve tebliğ edilen bir verginin Tarh ve tebliğ edilen bir verginin ödenmesi gereken bir safhaya ödenmesi gereken bir safhaya gelmesine ne denir?gelmesine ne denir?

• a) Tahakkuka) Tahakkuk

• b) Tahsilb) Tahsil

• c) Tebliğc) Tebliğ

• d)Matrahd)Matrah

• e)Hasılate)Hasılat

• Soru -12)Soru -12)• Vergi Usul Kanun’u hükümlerine göre Vergi Usul Kanun’u hükümlerine göre

sürelerle ilgili ifadelerden aşağıdakilerden sürelerle ilgili ifadelerden aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?hangisi yanlıştır?

• a)Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre a)Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günü takib eden günün tatil saatinde bitero günü takib eden günün tatil saatinde biter

• b) Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün b) Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün hesaba katılmazhesaba katılmaz

• c) Resmi tatil günleri süreye dahildirc) Resmi tatil günleri süreye dahildir• d)Süre hafta veya ay olarak belli edilebilird)Süre hafta veya ay olarak belli edilebilir• e) Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden e) Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden

bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil saatinde bitersaatinde biter

• Soru -13)Soru -13)• Zor durumda bulunmaları hasebiyle vergi muamelelerine Zor durumda bulunmaları hasebiyle vergi muamelelerine

müteallik ödevleri süresi içerisinde yerine getirmeyecek müteallik ödevleri süresi içerisinde yerine getirmeyecek olanlara, kanuni sürenin …………..., kanuni sürenin bir olanlara, kanuni sürenin …………..., kanuni sürenin bir aydan az olması halinde ……………. geçmemek üzere, aydan az olması halinde ……………. geçmemek üzere, Maliye Bakanlığınca münasip bir mühlet verilir.Maliye Bakanlığınca münasip bir mühlet verilir.

• Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş Yukarıda noktalı işaretlerle belirtilmiş kısımlara aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?kısımlara aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?

• a) bir katını, üç ayıa) bir katını, üç ayı• b) iki katını, bir ayıb) iki katını, bir ayı• c) üç katını, üç ayıc) üç katını, üç ayı• d) bir katını, bir ayıd) bir katını, bir ayı• e) bir katını, otuz günüe) bir katını, otuz günü

• Soru -14)Soru -14)• I. Hesap uzmanlarıI. Hesap uzmanları• II. Yoklama memurlarıII. Yoklama memurları• III. Vergi dairesi müdürleriIII. Vergi dairesi müdürleri• IV. Vergi denetmenleriIV. Vergi denetmenleri• Yukarıdakilerden hangileri hem yoklama hem de Yukarıdakilerden hangileri hem yoklama hem de

vergi incelemesi yapmaya yetkilidirler?vergi incelemesi yapmaya yetkilidirler?• a) I, II ve III a) I, II ve III • b) I, II ve IV b) I, II ve IV • c) I,II, III ve IVc) I,II, III ve IV• d) II, III ve IV d) II, III ve IV • e) I, III ve IVe) I, III ve IV

• Soru -15)Soru -15)• Aşağıdaki vergilerin hangisinde Aşağıdaki vergilerin hangisinde

VUK.nun 371.maddesi hükümleri VUK.nun 371.maddesi hükümleri (pişmanlık ve ıslah) uygulanmaz?(pişmanlık ve ıslah) uygulanmaz?

• a) Emlak vergisia) Emlak vergisi• b) Stopaj gelir vergisib) Stopaj gelir vergisi• c) Kurumlar vergisic) Kurumlar vergisi• d) Motorlu taşıtlar vergisid) Motorlu taşıtlar vergisi• e) Taşıt alım vergisie) Taşıt alım vergisi

• Soru-16)Soru-16)• Mükellef (X), 2005 yılına ait kazancını 2006 Mükellef (X), 2005 yılına ait kazancını 2006

yılında beyan etmemiştir. yılında beyan etmemiştir. Buna göre, bu Buna göre, bu verginin tahakkuk zamanaşımı süresi verginin tahakkuk zamanaşımı süresi nedir?nedir?

• a) 01.01.2011 a) 01.01.2011 • b) 31.12.2011b) 31.12.2011• c) 01.01.2012 c) 01.01.2012 • d) 31.12.2010d) 31.12.2010• e) 31.12.2009e) 31.12.2009

• Soru-17)Soru-17)• Vergi matrahının, tamamen veya kısmen Vergi matrahının, tamamen veya kısmen

defter ve belgelere veya kanuni ölçülere defter ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hallerde, takdir komisyonu veya vergi in hallerde, takdir komisyonu veya vergi in celeme elemanın raporu üzerine vergi da iresi celeme elemanın raporu üzerine vergi da iresi tarafından gerçekleştirilen vergi tarhına ne tarafından gerçekleştirilen vergi tarhına ne ad verilir?ad verilir?

• a)İkmalen tarha)İkmalen tarh• b)Re'sen vergi tarhı b)Re'sen vergi tarhı • c) Beyan üzerine tarhc) Beyan üzerine tarh• d) Götürü usulde tarhd) Götürü usulde tarh• e) İdarece tarh e) İdarece tarh

• Soru-18)Soru-18)• Vergi kanunlarına göre kendisine Vergi kanunlarına göre kendisine

vergi borcu terettüb eden gerçek vergi borcu terettüb eden gerçek veya tüzel kişiye ne ad verilir?veya tüzel kişiye ne ad verilir?

• a) Vergi sorumlusua) Vergi sorumlusu• b) Kanuni temsilcib) Kanuni temsilci• c) İradi temsilcic) İradi temsilci• d) Vergi mükellefid) Vergi mükellefi• e) Fiili mükellefe) Fiili mükellef

• Soru-19)Soru-19)• Vergi ziyaı suçundan ceza alan Vergi ziyaı suçundan ceza alan

mükellefler,cezanın kesinleştiği tarihi mükellefler,cezanın kesinleştiği tarihi izleyen, yılın başından itibaren kaç yıl izleyen, yılın başından itibaren kaç yıl içinde aynı suçu işlerlerse cezaları içinde aynı suçu işlerlerse cezaları artırılır?artırılır?

• a) 5 a) 5 • b) 4 b) 4 • c) 3 c) 3 • d) 2 d) 2 • e) 1e) 1

• Soru-20)Soru-20)• Mükellef hakkında yapılan vergi Mükellef hakkında yapılan vergi

tarhiyatının, daha sonra vergi hatası tarhiyatının, daha sonra vergi hatası veya yargı kararları dikkate alınarak veya yargı kararları dikkate alınarak yeniden yapılmasına ne ad verilir?yeniden yapılmasına ne ad verilir?

• a) Beyan üzerinde tarh a) Beyan üzerinde tarh • b) İkmalen tarh b) İkmalen tarh • c) Düzeltme yoluyla tarh c) Düzeltme yoluyla tarh • d) Re'sen tarh d) Re'sen tarh • e) Zorunlu tarhe) Zorunlu tarh

• Soru-21)Soru-21)• Aşağıda yazılı mükelleflerden hangisi işe Aşağıda yazılı mükelleflerden hangisi işe

başlama keyfiyetlerini vergi dairesine başlama keyfiyetlerini vergi dairesine bildirmeye mecbur değildir ?bildirmeye mecbur değildir ?

• a) Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı; a) Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı; • b) Serbest meslek erbabı; b) Serbest meslek erbabı; • c) Kurumlar vergisi mükellefleri; c) Kurumlar vergisi mükellefleri; • d) Kollektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit d) Kollektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit

şirketlerin komandite ortakları;şirketlerin komandite ortakları;• e) Gayrimenkul sermaye iradı elde eden e) Gayrimenkul sermaye iradı elde eden

mükelleflermükellefler

• Soru 22:Soru 22:• VUK kanununa göre tutulması gereken VUK kanununa göre tutulması gereken

herhangi bir defterin tutulmamış olması herhangi bir defterin tutulmamış olması durumunda aşağıdakilerden hangisi söz durumunda aşağıdakilerden hangisi söz konusu olacaktır?konusu olacaktır?

• a) Özel usulsüzlük cezası kesilecektir.a) Özel usulsüzlük cezası kesilecektir.• b) 2. derece usulsüzlük cezası kesilecektir.b) 2. derece usulsüzlük cezası kesilecektir.• c) 1. derece usulsüzlük cezası kesilecektir.c) 1. derece usulsüzlük cezası kesilecektir.• d) 1. Derece usulsüzlük cezası 2 kat d) 1. Derece usulsüzlük cezası 2 kat

kesilecektir.kesilecektir.• e) Vergi ziyaı cezası kesilecektir.e) Vergi ziyaı cezası kesilecektir.

• Soru-23)Soru-23)• Tüccarlar için aşağıdaki hallerden Tüccarlar için aşağıdaki hallerden

hangisi “İşe başlama"yı göstermez?hangisi “İşe başlama"yı göstermez? • a) Bir iş yeri açarak faaliyete başlamak. a) Bir iş yeri açarak faaliyete başlamak. • b) İş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline b) İş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline

veya mesleki bir teşekküle kaydolunmak; veya mesleki bir teşekküle kaydolunmak; • c) Kazançları basit usuldec) Kazançları basit usulde tespit edilen tespit edilen

tüccarlar için işle bilfiil uğraşmaya tüccarlar için işle bilfiil uğraşmaya başlamak.başlamak.

• d) İş yeri açılmamış olsa bile tertibat ve d) İş yeri açılmamış olsa bile tertibat ve tesisat yapılmakta bulunmasıtesisat yapılmakta bulunması

ÇIKMIŞ SORULARÇIKMIŞ SORULAR(Gelir Şefliği Soruları)(Gelir Şefliği Soruları)

• Aşağıdakilerden hangisi vergi Aşağıdakilerden hangisi vergi alacağını ortadan kaldıran alacağını ortadan kaldıran nedenlerden değildir?nedenlerden değildir?

a)a) ZamanaşımıZamanaşımı

b)b) TerkinTerkin

c)c) ÖlümÖlüm

d)d) ÖdemeÖdeme

• Kanunda açıkça yazılı olmayan Kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde, vergi muamelelerinde hallerde, vergi muamelelerinde idarece verilecek süre kaç günden az idarece verilecek süre kaç günden az olamaz?olamaz?

a)a) 33

b)b) 77

c)c) 1515

d)d) 3030

• Yabancı memleketlerde resmi bir vazife Yabancı memleketlerde resmi bir vazife ile bulunan Türk memurlarına tebligat ne ile bulunan Türk memurlarına tebligat ne şekilde yapılır?şekilde yapılır?

a)a) Tebligatı çıkaran merciin bağlı bulunduğu Tebligatı çıkaran merciin bağlı bulunduğu bakanlık tarafından yapılırbakanlık tarafından yapılır

b)b) PTT tarafından taahhütlü yapılırPTT tarafından taahhütlü yapılırc)c) Dışişleri Bakanlığı vasıtasıyla yapılır.Dışişleri Bakanlığı vasıtasıyla yapılır.d)d) Yabancı memlekette bulunduğundan Yabancı memlekette bulunduğundan

ilanen yapılır.ilanen yapılır.

• Aşağıdaki defterlerden hangisinin Aşağıdaki defterlerden hangisinin VUK hükümlerine göre tasdiki VUK hükümlerine göre tasdiki mecburi değildir?mecburi değildir?

a)a) Nakliyat vergisi defteriNakliyat vergisi defteri

b)b) Envanter defteriEnvanter defteri

c)c) Defteri kebir Defteri kebir

d)d) Çiftçi işletme defteriÇiftçi işletme defteri

• Aşağıdakilerden hangisi vergi cezası Aşağıdakilerden hangisi vergi cezası kesilmesine engel değildir?kesilmesine engel değildir?

a)a) Pişmanlık hükümlerinin ihlal edilmesiPişmanlık hükümlerinin ihlal edilmesib)b) Yetkili makamların mükellefin kendisine Yetkili makamların mükellefin kendisine

yazı ile yanlış izahat vermiş olmasıyazı ile yanlış izahat vermiş olmasıc)c) Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda

yetkili makamların görüş ve kanaatini yetkili makamların görüş ve kanaatini değiştirmiş veya bu hükme ait bir değiştirmiş veya bu hükme ait bir içtihadın değişmiş olmasıiçtihadın değişmiş olması

d)d) ÖlümÖlüm

• Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi vergilendirme hatası değildir?vergilendirme hatası değildir?

a)a) Vergilendirme veya muafiyet Vergilendirme veya muafiyet döneminde hatadöneminde hata

b)b) Mevzuda hataMevzuda hata

c)c) Verginin mükerrer olmasıVerginin mükerrer olması

d)d) Muafiyet döneminde hataMuafiyet döneminde hata

• Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?a)a) Ölüm halinde mükellefin ödevleri mirası Ölüm halinde mükellefin ödevleri mirası

reddetmemiş mirasçılara geçer.reddetmemiş mirasçılara geçer.b)b) Mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni Mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni

ehliyet şart değildir.ehliyet şart değildir.c)c) Tahakkuk fişinden gayri vergilendirme ile ilgili Tahakkuk fişinden gayri vergilendirme ile ilgili

olup hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve olup hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve yazılar adresleri bilinen gerçek veya tüzel kişilere yazılar adresleri bilinen gerçek veya tüzel kişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli ve taahhütlü olarak posta vasıtasıyla ilmühaberli ve taahhütlü olarak adresleri bilinmeyenlere ilan yoluyla tebliğ edilir.adresleri bilinmeyenlere ilan yoluyla tebliğ edilir.

d)d) Mükellef yerine geçen veli, vasi, kayyım gibi Mükellef yerine geçen veli, vasi, kayyım gibi vergi sorumlusu birden fazla olursa tebliğ vergi sorumlusu birden fazla olursa tebliğ bunların hepsine ayrı ayrı yapılmalıdır.bunların hepsine ayrı ayrı yapılmalıdır.

• Aşağıdakilerden hangisi 2.derecede usulsüzlük Aşağıdakilerden hangisi 2.derecede usulsüzlük cezasını gerektirir?cezasını gerektirir?

a)a) Vergi kanunlarında belirtilen bildirimlerin Vergi kanunlarında belirtilen bildirimlerin zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç)bildirmek hariç)

b)b) Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin 15 Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin 15 günlük ikinci ek süre içerisinde verilmiş olmasıgünlük ikinci ek süre içerisinde verilmiş olması

c)c) Bu kanuna göre tutulması mecburi olan Bu kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi birinin tutulmamış olmasıdefterlerden herhangi birinin tutulmamış olması

d)d) Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olmasıverilmemiş olması

• Aşağıdakilerden hangisinin Aşağıdakilerden hangisinin inceleme yetkisi yoktur?inceleme yetkisi yoktur?

a)a) İlin en büyük mal memuruİlin en büyük mal memuru

b)b) Hesap uzman yardımcılarıHesap uzman yardımcıları

c)c) Gelir uzmanlarıGelir uzmanları

d)d) Vergi denetmenleriVergi denetmenleri

• Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?a)a) İşe başlama bildirimleri, işe başlama tarihinden İşe başlama bildirimleri, işe başlama tarihinden

önce bildirilir.önce bildirilir.b)b) İşe bırakma ve değişiklik bildirimleri, bildirilecek İşe bırakma ve değişiklik bildirimleri, bildirilecek

olayın vukuu tarihinde başlayarak bir ay içinde olayın vukuu tarihinde başlayarak bir ay içinde bildirilir.bildirilir.

c)c) Ölüm işi bırakma hükmündedir. Ölüm mükellefin Ölüm işi bırakma hükmündedir. Ölüm mükellefin mirası reddetmemiş mirasçıları tarafından vergi mirası reddetmemiş mirasçıları tarafından vergi dairesine bildirilir.dairesine bildirilir.

d)d) İşlerin herhangi bir sebep yüzünden geçici bir İşlerin herhangi bir sebep yüzünden geçici bir süre için durdurulması işi bırakma sayılmaz.süre için durdurulması işi bırakma sayılmaz.

• Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?a)a) Düzeltme yetkisi müdüre ait olmakla Düzeltme yetkisi müdüre ait olmakla

birlikte vergilendirme bölümüne bakan birlikte vergilendirme bölümüne bakan müdür yardımcısına devredilebilir.müdür yardımcısına devredilebilir.

b)b) Düzeltme yetkisi müdüre ait olup Düzeltme yetkisi müdüre ait olup devredilemez.devredilemez.

c)c) Düzeltme yetkisi muhasebe bölümüne Düzeltme yetkisi muhasebe bölümüne bakan müdür yardımcısına aittir.bakan müdür yardımcısına aittir.

d)d) Düzeltme yetkisi bakanlıkça belirlenen Düzeltme yetkisi bakanlıkça belirlenen tutarın altındaki kısım için müdür tutarın altındaki kısım için müdür yardımcısına devredilebilir.yardımcısına devredilebilir.

MALİYE KURSU SORULARIMALİYE KURSU SORULARI

• ““Vergi kanunları lafzı ve ruhu ile hüküm Vergi kanunları lafzı ve ruhu ile hüküm ifade eder. Lafzın açık olmadığı hallerde ifade eder. Lafzın açık olmadığı hallerde vergi kanunlarının hükümleri, …….. göz vergi kanunlarının hükümleri, …….. göz önünde tutularak uygulanır” ifadesindeki önünde tutularak uygulanır” ifadesindeki boşluğa aşağıdaki ifadelerden hangisi boşluğa aşağıdaki ifadelerden hangisi gelemez.gelemez.

• a)a) Konuluşundaki maksat Konuluşundaki maksat• b)b) Kanunun yapısındaki yeri Kanunun yapısındaki yeri• c)c) Diğer maddelerle olan bağlantısı Diğer maddelerle olan bağlantısı• d) d) Vergiyi doğuran olayVergiyi doğuran olay

• Vergide ödeme süresinin son gününü Vergide ödeme süresinin son gününü aşağıdaki tanımlardan hangisi ifade aşağıdaki tanımlardan hangisi ifade eder?eder?

• a)a) Verginin vadesi Verginin vadesi

• b)b) Verginin tahakkuku Verginin tahakkuku

• c) c) Verginin tarhıVerginin tarhı

• d)d) Verginin tebliğ tarihi Verginin tebliğ tarihi

• Vergi kanunlarına göre kendisine Vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüp eden gerçek vergi borcu terettüp eden gerçek veya tüzel kişiye ne ad verilir?veya tüzel kişiye ne ad verilir?

• a)a) Vergi sorumlusu Vergi sorumlusu

• b)b) Kanuni temsilci Kanuni temsilci

• c) c) MükellefMükellef

• d)d) Umumi vekil Umumi vekil

• Bir iktisadi kıymetin değerleme Bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeri günündeki normal alım satım değeri hangisidir?hangisidir?

• a)a) İtibari değer İtibari değer

• b) b) Rayiç bedelRayiç bedel

• c)c) Emsal bedeli Emsal bedeli

• d)d) Mukayyet değer Mukayyet değer

• Yanılma haline ilişkin aşağıdakilerden Yanılma haline ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur?hangisi doğrudur?

• a)a) Vergi ve ceza kesilmez Vergi ve ceza kesilmez

• b) b) Vergi cezası kesilmezVergi cezası kesilmez

• c)c) Gecikme faizi alınmaz Gecikme faizi alınmaz

• d)d) Sadece usulsüzlük cezası kesilmez Sadece usulsüzlük cezası kesilmez

• Mükellefler ihbarname ile kendilerine Mükellefler ihbarname ile kendilerine tebliğ edilen cezalı tarhiyatlara karşı tebliğ edilen cezalı tarhiyatlara karşı aşağıdaki haklardan hangisini aşağıdaki haklardan hangisini kullanamaz?kullanamaz?

• a) a) Pişmanlık ve ıslahPişmanlık ve ıslah

• b)b) Ceza indirimi Ceza indirimi

• c)c) Uzlaşma Uzlaşma

• d)d) Dava açma Dava açma

• Aşağıdaki açıklamalardan hangisinde Vergi Usul Aşağıdaki açıklamalardan hangisinde Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre sürelerin hesaplanması Kanunu hükümlerine göre sürelerin hesaplanması doğru yapılmamıştır?doğru yapılmamıştır?

• a) a) Süre gün olarak belli edilmişse başladığı Süre gün olarak belli edilmişse başladığı günden itibaren son günün tatil saatinde biter.günden itibaren son günün tatil saatinde biter.

• b)b) Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün tatil saatinde biter.günün tatil saatinde biter.

• c)c) Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil eden bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil saatinde biter.saatinde biter.

• d)d) Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günün tatil saatinde biter.süre o günün tatil saatinde biter.

• Aşağıdakilerden hangisi Vergi Usul Aşağıdakilerden hangisi Vergi Usul Kanununda belirlenen değerleme Kanununda belirlenen değerleme ölçülerinden biri değildir?ölçülerinden biri değildir?

• a) a) Tasarruf değeriTasarruf değeri

• b) b) İtibari değerİtibari değer

• c) c) Vergi değeriVergi değeri

• d) d) Emlak değeriEmlak değeri

• Aşağıdakilerden hangisi Vergi Usul Aşağıdakilerden hangisi Vergi Usul Kanununa göre alacaklarda Kanununa göre alacaklarda amortismanlar arasında yer almaz?amortismanlar arasında yer almaz?

• a) a) Değersiz alacaklarDeğersiz alacaklar

• b) b) Şüpheli alacaklarŞüpheli alacaklar

• c)c) Rehinli alacaklar Rehinli alacaklar

• d)d) Vazgeçilen alacaklar Vazgeçilen alacaklar

• Aşağıdaki ifadelerden hangisi Vergi Usul Kanununda Aşağıdaki ifadelerden hangisi Vergi Usul Kanununda yer alan özel maliyet bedelini ifade eder?yer alan özel maliyet bedelini ifade eder?

• a) a) Özel maliyet bedeli, gayrimenkullerin kira ile Özel maliyet bedeli, gayrimenkullerin kira ile tutulduğu sürede yapılan bir takım giderlerin tutulduğu sürede yapılan bir takım giderlerin aktifleştirilmesine verilen addır.aktifleştirilmesine verilen addır.

• b) b) Özel maliyet bedeli, kurumların aktifleştirdikleri Özel maliyet bedeli, kurumların aktifleştirdikleri kuruluş ve örgütlenme giderlerinin diğer adıdır.kuruluş ve örgütlenme giderlerinin diğer adıdır.

• c) c) Özel maliyet bedeli, kurumların aktifleştirdikleri Özel maliyet bedeli, kurumların aktifleştirdikleri peştemallıkların itfasında kullanılan adıdır.peştemallıkların itfasında kullanılan adıdır.

• d) d) Özel maliyet bedeli, kurumların ortakları Özel maliyet bedeli, kurumların ortakları tarafından yapılan harcamaların muhasebe tarafından yapılan harcamaların muhasebe kayıtlarına geçirilirken kullanılan kayıt ismidir.kayıtlarına geçirilirken kullanılan kayıt ismidir.

• Vergi Usul Kanununa göre cezalarla ilgili olarak Vergi Usul Kanununa göre cezalarla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

• a) a) Velayet veya vesayet altında bulunanlarda Velayet veya vesayet altında bulunanlarda cezanın muhatabı veli veya vasilerdir.cezanın muhatabı veli veya vasilerdir.

• b) b) Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde vergi Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde vergi cezaları tüzel kişiler adına kesilir.cezaları tüzel kişiler adına kesilir.

• c) c) Kaçakçılık suçlarında bu fiillere ilişkin Kaçakçılık suçlarında bu fiillere ilişkin öngörülen cezalar tüzel kişilerin kanuni öngörülen cezalar tüzel kişilerin kanuni temsilcileri adına hükmolunur.temsilcileri adına hükmolunur.

• d) d) İşlerinin idaresi bir kayyıma tevdi edilmiş ise İşlerinin idaresi bir kayyıma tevdi edilmiş ise cezanın muhatabı kayyımdır.cezanın muhatabı kayyımdır.

• Vergi Usul Kanununa göre aşağıdaki durumlardan Vergi Usul Kanununa göre aşağıdaki durumlardan hangisinde vergi cezası ortadan kalkmaz?hangisinde vergi cezası ortadan kalkmaz?

• a) a) Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermiş olmalarıile yanlış izahat vermiş olmaları

• b) b) Usulsüzlükte, usulsüzlüğün yapıldığı yıldan Usulsüzlükte, usulsüzlüğün yapıldığı yıldan itibaren iki yıl geçmesiitibaren iki yıl geçmesi

• c) c) Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda yetkili Bir hükmün uygulanma tarzı hususunda yetkili makamların görüş ve kanaatini değiştirmiş olmasımakamların görüş ve kanaatini değiştirmiş olması

• d) d) Mücbir sebep hallerinden herhangi birinin Mücbir sebep hallerinden herhangi birinin meydana geldiğinin malum olmasımeydana geldiğinin malum olması

2006 Yılı Gelir Uzmanlığı 2006 Yılı Gelir Uzmanlığı Sınav SorularıSınav Soruları

• Vergi Usul Kanununa göre sürelerle ilgili Vergi Usul Kanununa göre sürelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

• a. Resmi tatil günleri süreye dahil değildira. Resmi tatil günleri süreye dahil değildir• b. Süre gün olarak belli edilmişse başladığı b. Süre gün olarak belli edilmişse başladığı

gün hesaba katılmazgün hesaba katılmaz• c. Ölüm halinde KDV beyannamesi verme c. Ölüm halinde KDV beyannamesi verme

süresine 3 ay eklenirsüresine 3 ay eklenir• d. Kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde d. Kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde

15 günden az süre verilemez15 günden az süre verilemez

• Vergi Usul Kanununa göre aşağıdaki Vergi Usul Kanununa göre aşağıdaki defterlerin hangisinin tasdik zorunluluğudefterlerin hangisinin tasdik zorunluluğubulunmamaktadır?bulunmamaktadır?

• a. Defteri Kebir a. Defteri Kebir • b. Çiftçi İşletme Defterib. Çiftçi İşletme Defteri• c. Serbest Meslek Kazanç Defteri c. Serbest Meslek Kazanç Defteri • d. Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat d. Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat

DefteriDefteri

• Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi vergilendirme hatalarından değildir?vergilendirme hatalarından değildir?

• a. Muafiyet döneminde hata a. Muafiyet döneminde hata

• b. Mevzuda hatab. Mevzuda hata

• c. Mükellefiyette hata c. Mükellefiyette hata

• d. Vergi miktarında hatad. Vergi miktarında hata

• Memleketi terk, ölüm gibi mükellefiyetin Memleketi terk, ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını gerektiren nedenlerle beyan kalkmasını gerektiren nedenlerle beyan üzerinden tarh edilen vergiler ne zaman üzerinden tarh edilen vergiler ne zaman ödenir?ödenir?

• a. Beyanname verme süresi içinde a. Beyanname verme süresi içinde

• b. Tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içindeb. Tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde

• c. Taksit süreleri içinde c. Taksit süreleri içinde

• d. İki ay içinded. İki ay içinde

• Fatura, malın teslimi veya hizmetin Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami kaç yapıldığı tarihten itibaren azami kaç güngün

içinde düzenlenmelidir?içinde düzenlenmelidir?

• a. 10 gün a. 10 gün

• b. 15 günb. 15 gün

• c. 7 gün c. 7 gün

• d. 30 günd. 30 gün

• Bir iktisadi kıymetin değerleme Bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeri” günündeki normal alım satım değeri” olarak tanımlanan değerleme ölçüsü olarak tanımlanan değerleme ölçüsü hangisidir?hangisidir?

• a. Rayiç bedel a. Rayiç bedel

• b. İtibari değerb. İtibari değer

• c. Emsal değer c. Emsal değer

• d. Tasarruf değerid. Tasarruf değeri

• Aşağıdakilerden hangisi vergisel Aşağıdakilerden hangisi vergisel ihtilafların idari çözüm yollarından ihtilafların idari çözüm yollarından biri değildir?biri değildir?

• a. Şikayet yolu ile müracaata. Şikayet yolu ile müracaat

• b. Uzlaşmab. Uzlaşma

• c. Düzeltme c. Düzeltme

• d. Vergi yargısıd. Vergi yargısı

• Bay A, 01.04.2005 tarihinden 22.04.2005 Bay A, 01.04.2005 tarihinden 22.04.2005 tarihine kadar ağır hastalık nedeniyle Nisan-tarihine kadar ağır hastalık nedeniyle Nisan-2005 KDV beyannamesini verememiştir bu 2005 KDV beyannamesini verememiştir bu sebeple tarh zamanaşımı süresi ne zaman sebeple tarh zamanaşımı süresi ne zaman son bulur ?son bulur ?

• a) 21.01.2010a) 21.01.2010

• b) 20.01.2011b) 20.01.2011

• c) 11.05.2005 c) 11.05.2005

• d) 21.01.2011d) 21.01.2011

• Vergi mahkemesinde dava açma nedeniyle Vergi mahkemesinde dava açma nedeniyle tahsili durdurulan vergilerdin taksit süresi tahsili durdurulan vergilerdin taksit süresi geçmiş olanlar, yargı kararına göre geçmiş olanlar, yargı kararına göre düzenlenen ihbarnamenin tebliğ tarihinden düzenlenen ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren hangi süre içerisinde ödenir ?itibaren hangi süre içerisinde ödenir ?

• a) 30 güna) 30 gün• b) 15 günb) 15 gün• c) 3 ayc) 3 ay• d) 1 ayd) 1 ay

• 2003 Takvim yılı Gelir Vergisi beyannamesini vergi 2003 Takvim yılı Gelir Vergisi beyannamesini vergi dairesine veren mükellefin hesaplarının daha sonra dairesine veren mükellefin hesaplarının daha sonra incelenmesi neticesinde matrah farkı tespit edilmiş incelenmesi neticesinde matrah farkı tespit edilmiş ve ek tarhiyat işlemi gerçekleştirilmiştir, buna ve ek tarhiyat işlemi gerçekleştirilmiştir, buna ilişkin ihbarname 10.06.2004 tarihinde mükellefe ilişkin ihbarname 10.06.2004 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir.tebliğ edilmiştir.

• İstenen : 1- Ek tarhiyatın tahakkuk tarihi (Dava İstenen : 1- Ek tarhiyatın tahakkuk tarihi (Dava açılmıyor)açılmıyor)

• Ödeme zamanıÖdeme zamanı• a) 1- 09.07.2004 2- 10.08.2004a) 1- 09.07.2004 2- 10.08.2004• b) 1- 10.07.2004 2- 09.08.2004b) 1- 10.07.2004 2- 09.08.2004• c) 1- 10.07.2004 2- 10.08.2004c) 1- 10.07.2004 2- 10.08.2004• d) 1- 10.06.2004 2- 10.07.2004d) 1- 10.06.2004 2- 10.07.2004

• 1.500.000.-YTL değerinde mal varlığı bulunan 1.500.000.-YTL değerinde mal varlığı bulunan Gelir Vergisi mükellefi Bay A’ nın çıkan yangın Gelir Vergisi mükellefi Bay A’ nın çıkan yangın neticesinde mal varlığından ----------YTL tutarında neticesinde mal varlığından ----------YTL tutarında azalma olmuştur. Bay A’ nın VUK’ da bulunan azalma olmuştur. Bay A’ nın VUK’ da bulunan terkin müessesinden yararlanabilmesi için mal terkin müessesinden yararlanabilmesi için mal varlığındaki azalma miktarı en az kaç YTL varlığındaki azalma miktarı en az kaç YTL olmalıdır ?olmalıdır ?

• a) 300.000a) 300.000• b) 100.000b) 100.000• c) 250.000c) 250.000• d) 500.000 d) 500.000

• Defter tutma mecburiyetinde olmayan Defter tutma mecburiyetinde olmayan aşağıdakilerden hangisidir ?aşağıdakilerden hangisidir ?

• a) Ticaret Şirketleria) Ticaret Şirketleri• b) Kurumlar Vergisine tabi derneğe ait b) Kurumlar Vergisine tabi derneğe ait

iktisadi işletme.iktisadi işletme.• c) Gelir Vergisi Kanununa göre c) Gelir Vergisi Kanununa göre

kazançları basit usulde tespit edilenler.kazançları basit usulde tespit edilenler.• d) Gerçek usulde vergiye tabi çiftçiler.d) Gerçek usulde vergiye tabi çiftçiler.

• Vergi matrahlarının hesaplanmasıyla Vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitine ne denir ?tesbitine ne denir ?

• a) Amortismana) Amortisman

• b) Değerlemeb) Değerleme

• c) Rayiç bedelc) Rayiç bedel

• d) Re’sen takdird) Re’sen takdir

• ““iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamı” müteferri bilumum giderlerin toplamı” hangi değerleme ölçüsünü ifade hangi değerleme ölçüsünü ifade etmektedir ?etmektedir ?

• a) Maliyet bedelia) Maliyet bedeli• b) Rayiç bedelb) Rayiç bedel• c) Tasarruf değeric) Tasarruf değeri• d) Stok bedelid) Stok bedeli

• Aşağıdakilerden hangisi “Tasarruf Değeri” nin Aşağıdakilerden hangisi “Tasarruf Değeri” nin tanımıdır ?tanımıdır ?

• a)Tasarruf değeri, iktisadi bir kıymetin iktisap a)Tasarruf değeri, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder.müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder.

• b) Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin değerleme b) Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arzettiği gerçek değerdir. gününde sahibi için arzettiği gerçek değerdir.

• c) Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin muhasebe c) Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen hesap değeridir. kayıtlarında gösterilen hesap değeridir.

• d) Hiçbirid) Hiçbiri

• …………. her nevi senetlerle esham ve . her nevi senetlerle esham ve tahvillerin üzerinde yazılı olan tahvillerin üzerinde yazılı olan değerlerdir.değerlerdir.

• a) Borsa değeri,a) Borsa değeri,

• b) Mukayyet değer,b) Mukayyet değer,

• c) İtibari değer,c) İtibari değer,

• d) Tasarruf değeri,d) Tasarruf değeri,

• Kazai bir hükme veya kanaat verici bir Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkan vesikaya göre tahsiline artık imkan kalmayan alacaklara ne denir ?kalmayan alacaklara ne denir ?

• a) Şüpheli alacak.a) Şüpheli alacak.

• b) Değersiz alacak.b) Değersiz alacak.

• c) Vazgeçilen alacak.c) Vazgeçilen alacak.

• d) Hiçbiri.d) Hiçbiri.

• Şüpheli alacaklarla ilgili olarak aşağıdakilerden Şüpheli alacaklarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir.hangisi doğru değildir.

• a) Şüpheli alacak ticari ve zirai kazancın elde a) Şüpheli alacak ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmalıdır. edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmalıdır.

• b) Şüpheli alacak dava veya icra safhasında b) Şüpheli alacak dava veya icra safhasında bulunmalıdır. bulunmalıdır.

• c) Şüpheli alacaklar için değerleme gününün c) Şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir. tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir.

• d) Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen d) Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları alacağın doğduğu dönemin kar-zarar miktarları alacağın doğduğu dönemin kar-zarar hesabına ilave edilir.hesabına ilave edilir.

• Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?• a) Velayet ve vesayet altında bulunanlar veya işlerinin a) Velayet ve vesayet altında bulunanlar veya işlerinin

idaresi bir kayyıma tevdi edilmiş olanlar, kendilerine idaresi bir kayyıma tevdi edilmiş olanlar, kendilerine izafeten veli, vasi veya kayyımın vergi kanunlarına aykırı izafeten veli, vasi veya kayyımın vergi kanunlarına aykırı hareketlerinden dolayı cezaya muhatap tutulmazlar.hareketlerinden dolayı cezaya muhatap tutulmazlar.

• b) Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde Vergi Kanununa b) Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde Vergi Kanununa aykırı hareketlerden tevellüt edecek vergi cezaları tüzel aykırı hareketlerden tevellüt edecek vergi cezaları tüzel kişiler adına kesilir.kişiler adına kesilir.

• c) Vergi ziyaı cezasındac) Vergi ziyaı cezasında cezayı istilzam eden tek bir fiil ile cezayı istilzam eden tek bir fiil ile başka neviden birkaç vergi ziyaa uğramış olursa her vergi başka neviden birkaç vergi ziyaa uğramış olursa her vergi bakımından ayrı ayrı ceza kesilir.bakımından ayrı ayrı ceza kesilir.

• d) Cezayı istilzam eden tek bir fiil ile vergi ziyaı ve d) Cezayı istilzam eden tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlükusulsüzlük birlikte işlenmiş olursa her vergi bakımından ayrı birlikte işlenmiş olursa her vergi bakımından ayrı ayrı ceza kesilir.ayrı ceza kesilir.

• Hangi hallerde vergi ziyaı cezası yüzde elli Hangi hallerde vergi ziyaı cezası yüzde elli oranında uygulanır ?oranında uygulanır ?

• a) Pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre verilen a) Pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre verilen vergi beyannameleri için.vergi beyannameleri için.

• b) Vergi incelemesine başlanılmasından veya b) Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilen vergi beyannameleri için.verilen vergi beyannameleri için.

• c) Vergi incelemesine başlanılmasından veya c) Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için.geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için.

• d) Hiç birisi.d) Hiç birisi.

• Aşağıdakilerden hangisi I inci derece Aşağıdakilerden hangisi I inci derece usulsüzlüklerden değildir ?usulsüzlüklerden değildir ?

• a) Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde a) Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması; verilmemiş olması;

• b) Bu Kanuna göre tutulması mecburi olan b) Bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi birinin tutulmamış olması; defterlerden herhangi birinin tutulmamış olması;

• c) Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların c) Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların doğru bir vergi incelemesi yapılmasına imkan doğru bir vergi incelemesi yapılmasına imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması; olması;

• d) Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında d) Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç); yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç);

• Damga Vergisi ödenmemiş veya noksan ödenmiş Damga Vergisi ödenmemiş veya noksan ödenmiş kâğıtları, vergi ve cezası tahsil edilmeden tasdik kâğıtları, vergi ve cezası tahsil edilmeden tasdik eden veya örneklerini çıkarıp veren noterler adına eden veya örneklerini çıkarıp veren noterler adına her kâğıt için tahsil edilmeyen Damga Vergisi her kâğıt için tahsil edilmeyen Damga Vergisi üzerinden maktu vergilerde aşağıda belirtilen üzerinden maktu vergilerde aşağıda belirtilen hükümlerden hangisi uygulanır ?hükümlerden hangisi uygulanır ?

• a) % 10 oranında özel usulsüzlük cezası kesilir.a) % 10 oranında özel usulsüzlük cezası kesilir.• b) % 50 oranında özel usulsüzlük cezası kesilir.b) % 50 oranında özel usulsüzlük cezası kesilir.• c) % 50 oranında vergi ziyaı cezası kesilir.c) % 50 oranında vergi ziyaı cezası kesilir.• d) Tahsil edilmeyen Damga Vergisinin bir katı d) Tahsil edilmeyen Damga Vergisinin bir katı

tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.

• Aşağıdaki fiillerden hangisi Vergi Usul Kanunu’nda Aşağıdaki fiillerden hangisi Vergi Usul Kanunu’nda kaçakçılık suçu olarak tanımlanmamıştır ?kaçakçılık suçu olarak tanımlanmamıştır ?

• a) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri a) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, yapanlar,

• b) Gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi b) Gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar,bulunmayan kişiler adına hesap açanlar,

• c) İkrazatçılık yapmak üzere izin almadan, faiz veya her ne c) İkrazatçılık yapmak üzere izin almadan, faiz veya her ne ad altında olursa olsun, bir ivaz karşılığı veya ipotek almak ad altında olursa olsun, bir ivaz karşılığı veya ipotek almak suretiyle, ödünç para verme işlemleri yapanlar,suretiyle, ödünç para verme işlemleri yapanlar,

• d) Defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi d) Defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler, ortamlarına kaydedenler,

VERGİ USUL KANUNU

Documents