Veilig werken met de vorkheftruck
Veilig werken met de vorkheftruck
Welkom bij de cursusVeilig werken met de heftruck
Leo Korthof
Programma
� 9.00 - 9.15 kennismaking / invullen presentielijst� 9.15 - 10.00 theorie Arbo/ veiligheid� 10.00 - 10.15 pauze� 10.15 –12.00 praktijk � 12.00 – 12.30 pauze� 12.30 – 13.30 theorie lastdiagram� 13.30 – 15.00 praktijk� 15.00 – 16.00 theorie bijzondere verrichtingen� 16.00 – 16.30 afronding invullen evaluatie
Leo Korthof
� 4 kinderen, samenwonend,Woerden,� Werkzaam bij Praktijkschool Woerden� Werkzaam als zelfstandig opleider� VCA, shovel, minigraver, heftruck,
reachtruck, trekker, werkvloertrainer, assessor.
6650_700
Telefoon op stil a.u.b..
Op 3 juni organiseerde de Stichting Consument en Veiligheid een congres waarop het voorkomen van ongevallen met heftrucks centraal stond.Volgens de Stichting gaat het hier om één van de meest voorkomende oorzaken van arbeidsongevallen. Op de spoedeisende hulp melden zich jaarlijks gemiddeld 1.700 slachtoffers en overlijden er 5 mensen na een ongeval met een heftruck. Ook de Arbeidsinspectie besteedt extra aandacht besteedt aan de veiligheid van heftrucks en hun omgeving
Afgerukte vingersBinnen de top 10 van ongevaltypen blijft de aanrijding de absolute nummer 1. Verder scoort ongezekerde lading hoog, het kantelen van de truck door onjuist gebruik, onvoldoende kijken of ongeoorloofd meerijden. Maar ook de afgerukte en beknelde vingers (tussen het vorkenbord bijvoorbeeld als iemand op de vorken staat....) doen het altijd 'goed'.
Is de heftruck een gevaarlijk arbeidsmiddel?
Veilig werken met de vorkheftruck
Veiligheid, verantwoordelijkheid, Arboweten
Milieu
Hoofdstuk 1
Bladzijde 9/42
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
� veiligheid, gezondheid en welzijn;
� voortdurende verbetering;� werkgever en werknemer zijn
verantwoordelijk;� samenwerking en overleg;� deskundige ondersteuning.
� De controle op naleving van deze wet berust bij de arbeidsinspectie
� Arbo informatiebladen A1-14 en A1 17
6652_700
redelijkerwijs
• risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
• opstellen van plan van aanpak;• voeren van beleid;• geven van voorlichting;• onderzoeken, melden en registreren
van ongevallen;• zorgen voor veilige middelen en
werkmethoden.
Plichten van de werkgever:
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
• recht op werkonderbreking;• ernstig gevaar voor mensen;• direct dreigend;• arbeidsinspectie kan niet tijdig
ter plaatse zijn;• direct melden aan
leidinggevende.
Ook melden aan de
Arbeidsinspectie
Rechten van de werknemers:
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
Verantwoordelijkheden werknemers:
• geen gevaar veroorzaken• beveiligingen en beschermings-
middelen toepassen• meewerken aan voorlichting• gereedschap (en machines) op de
juiste manier gebruiken• melden van gevaar• meewerken aan ongevallen-
onderzoek
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
� Goed zicht
� Goedgekeurde machine
� Dodemansknop� Brandblusapparaat in de buurt
� Dragen van veiligheidsgordel
� Kooiconstructie� Deugdelijke verlichting
� Verboden personen te heffen tenzij speciale voorziening aanwezig is;
� Verboden te hijsen tenzij juiste aanpassing aanwezig is;
� Verboden meerijden tenzij er een 2e
zitplaats is;
� Verboden het contragewicht te verzwaren;� Verboden te roken.
6652_700
Tekst in samenhang met hoofdstuk 3
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
ArboArbo--eiseneisen waar een Vorkheftruck waar een Vorkheftruck aan moet voldoenaan moet voldoen
� wettelijke verplichtingen;� voorzieningen;� veilig gebruik;� markering en keuring.� Verzekering(Wet
Aansprakelijkheid motorvoertuigen W.A.M.)
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
• het soort werk • kennis en ervaring• de werkplek zelf• het welzijn• de mentaliteit
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
VEILIGHEID:IS HET BEWUST NEMEN VANAANVAARDBARE RISICO’S
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
Drie belangrijke wettelijke eisen ten aanzienvan persoonlijke beschermingsmiddelen:
Doeltreffende bescherming
Ergonomisch verantwoord
Goede gebruiksaanwijzing
De Arbowet-arbeidsomstandighedenwet
6652_700
(licht)ontvlambaar
explosief
bijtend
oxiderend
schadelijkirriterend
(zeer) giftig
milieu-schadelijk
klein chemisch afval
Gevaarsymbolen
Etikettering en signalering
6652_700
Gevarendiamant (grootverpakkingen)
reactiviteitinstabiliteit
brandgevaar
gezondheids-gevaar
bijzondere aanduidingen
1
2
0
w
Etikettering en signalering
6652_700
Signalering
Signalering van gevaren op de werkvloer verplicht
Vergelijkbaar met de verkeerstekens
Vijf groepen signaleringstekens:• verbodsbord;• gebodsbord;• veiligheidsvoorzieningbord;• waarschuwingsbord;• mededelingbord.
Verder wordt gebruik gemaakt van Markeringen in de vorm van strepen en linten
Etikettering en signalering
Aanvangscontrole
� Algehele toestand van de truck, schade/uiterlijke staat/ lekkages� Banden/ velgen/ wielmoeren � Vorken en vorkenbord/ hefmast� Veiligheidskooi� Hefketting/ kruiskop� Keuringsticker� Lastdiagram� Stoel� Speling stuur� Regelventielhendels/ Hefleidingen� Rem/ pedaalrubbers� Handrem� Display/ Urenteller� Batterijstekker/ Batterij� Verlichting /Claxon� Cilinders
� Afvoer
� Opslag� Preventie
� Belangrijke wetten;� Wet milieubeheer
� Wet inzake luchtvervuiling� De Mijnwet
� Wet verontreiniging oppervlaktewater
Milieueisen- en wetgeving
Vorkheftruck
Algemene begrippen en soorten werktuigen
Hoofdstuk 2
Bladzijde 25
Verschillende masten
� Enkelvoudige mast
� Tweevoudige mast� Drievoudige mast
� De taak van de hefmast is: - het geleiden van het vorkbord.� De hefmast bestaat uit één of meerdere delen. De mastdelen zijn opgebouwd uit
profielen, die bij elkaar worden gehouden door stalen verbindingsstrips.� Er zijn verschillende soorten masten. De belangrijkste masten zijn:� De tweedelige mast. Hierbij schuift maar één gedeelte van de mast uit. � De driedelige mast. Hier schuiven twee delen van de mast uit. � De verschillende mastdelen bewegen door middel van rollen langs elkaar.� Met een driedelige mast kan over het algemeen hoger geheven worden. Het zal
duidelijk zijn dat een truck met een driedelige mast een kleinere bouwhoogte heeft dan een truck met een tweedelige mast, als dezelfde hefhoogte moet worden bereikt.
� Op de hefcilinder is de kruiskop gemonteerd. Over de kruiskop lopen de kettingen. Aan de kettingen is het vorkbord opgehangen.
� De plaat waar de vorktanden aan zijn bevestigd, wordt vorkbord genoemd. Hij glijdt of rolt tussen de profielen van het binnenste mastdeel in. In het bord zijn uitsparingen aangebracht om de vorktanden te kunnen vergrendelen
De hefinrichting
Filmpje 2 delige mast
Filmpje 3 delige mast
Verschillende hoogtes
.
Hefhoogte =maximale heffing van de vorken boven de vloer
Afzethoogte=Maximale hefhoogte –25 cm
Vrije hefhoogte of freelift, vrije werkruimte zonder uitschuiven van de mast
DoorrijhoogteHoogste punt van mast of kooi met de last of lege vorken op 15 cm van de grond.
Bouwhoogte is het hoogste punt van de truck met de vorken op de grond.
Soorten stellingen
� Palletstelling
� Inrijstelling� Doorrijstelling
� Doorrolstelling� Draagarmstelling
Soorten werktuigen
� Stapelaar� Reachtruck� Hoogwerkbouwtruck� Electrische pallet truck (EPT)� Handpallettruck� Meeneemtruck� Orderverzameltruck� Zijlader� Verreiker� Ruw-terreintruck� Containertruck� Reachtackers� Hoogwerker� Wielladers
Boek bladzijde 28 t/m 34
•Een goede chauffeur begint met de aanvangscontrole•Let op de bandenspanning•Stilstaande heftruck -����•weinig sturen•Werkt veilig met pallets, laat geen materiaal slingeren,•niet laten slingeren, vallen•vlakke vloer gebruiken•juiste stand van de vorken•niet schuiven•let op uitstekende vorken•pallet niet te zwaar laden
Vorkheftruck
Algemene eisen
Hoofdstuk 3
Bladzijde 37
filmpje
� verzameling
Achteroverhellende lading, zo laag mogelijkGeen hoog geheven last of vorkenNiet heffen op een hellingNiet heffen met mast vooroverHelling vooruit oprijdenAchteruit afrijdenLast belemmert zicht, rij dan achteruitIemand aanwijzingen geven bij hellingNiet keren op een hellingUiteinden van de vorkenRegelmatig starten en remmenKuilen, hobbels mijdenClaxoneren bij onoverzichtelijke situatiesPas op voor slippen
Veilig werken / rijgedrag
Rijden maarDenk aan de veiligheidsvoorschriftenBegincontroleGeen natte schoenen en handenZithoudingGoed op je heen kijkenGeen grappen en stunts uithalenHou de aandacht erbijRij niet vlak achter een voorliggerPas op bij laadperronBlokkeer remmen van oplegger/aanhangwagenJuiste stand van de vorkenLet op doorrijhoogteSpoorrails schuin overstekenDenk bij draaien aan achterste deel heftruckBlijf binnen de kooiNiemand op geheven vorken verplaatsenGeen personenlift of vervoer van personenHou lading bij vallen niet tegenNiet roken bij laden batterijNiet roken tijdens tankenNegeer geen brandluchtParkeer een heftruck altijd veilig
Denk aan je lijf
Als je de veiligheidsvoorschriften niet kent dan heb je geluk gehad dat je nog
leeft.
Vorkheftruck
Banden/Remmen en besturing
Hoofdstuk 4
Bladzijde 43 / 55
De vorkheftruck
HefinrichtingBesturingRemmenBanden
Aandrijving
Blz 43
Lichaamstrillingen
Banden
� Soorten banden zijn:
� Luchtbanden� Massieve banden
� Semi-lucht of Volrubberbanden
3 soorten banden
� Op een heftruck kunnen drie soorten banden liggen: volrubberbanden, luchtbanden en massieve banden. In Nederland en Europa rijdt circa 80 procent van de heftrucks op volrubberbanden. 15 procent rijdt op luchtbanden en 5 procent op massieve banden. Reachtrucks rijden uitsluitend binnen en hebben vrijwel altijd kleinere massieve banden.
� In Amerika liggen die cijfers totaal anders. Daar rijdt 80 procent van de heftrucks op lucht en 15 procent op massief, terwijl volrubberbanden daar tot de minderheid behoren. De verklaring daarvoor is dat er in Amerika met de heftrucks veel vaker grotere afstanden worden gereden op een oneffen ondergrond.
�
Volrubber
� Volrubberbanden, worden ook wel aangeduid als SE-banden. De afkorting staat voor super elastic. Dit type banden combineert de goede eigenschappen van massieve banden met die van luchtbanden. Het toegepaste rubbermengsel bepaalt de rolweerstand, de veerkracht en de rijeigenschappen. Een ander voordeel van volrubberbanden is dat ze niet lek kunnen raken.
� De nadelen zijn een hogere temperatuur bij grote belasting en hoge snelheid.
� Minder vering� Voor bepaalde belasting is een grotere wieldiameter
nodig.
Volrubber
Lucht
� Luchtbanden � Luchtbanden hebben een luchtkamer en geven de –beste schokdemping op
oneffen terrein. Dit voorkomt beschadiging van de heftruck en de last. De goede veereigenschappen voorkomen ook overbelasting van de rug van de heftruckbestuurder. Er treedt in een luchtband minder warmteontwikkeling (accumulatie) op als er grote afstanden mee worden gereden.
� De warmte is de grootste slijtagefactor van iedere rubberband. Door overmatige warmteontwikkeling kan de rubberstructuur beschadigd raken en kunnen de diverse aan elkaar gevulkaniseerde bandlagen loslaten. Als alternatief voor lucht kan ook stikstof worden gebruikt. Zuivere stikstof heeft –grotere moleculen dan gewone lucht, waardoor het spanningsverlies van de band, door de natuurlijke poreusheid van rubber, minder is.
� Nadeel is ook dat banden lek kunnen raken.� Luchtbanden worden niet gebruikt bij hefhoogte boven 5 meter
�
Luchtbanden
� Verschillende maten en profielen
Massief
� Massief � Massieve banden worden ook wel cushion (Engels),
staalcilindrisch, of op zijn Amerikaans ‘press on’ (PON) banden genoemd. Soms hoor je voor dit bandtype ook wel de aanduidingen vulkollan, of vulkolon. Dat is de materiaalnaam van het beleg rondom de velg en niet de correcte benaming van dit type band. Massieve banden zijn betrekkelijk smal en gemonteerd op kleine wielen. Het voordeel van deze banden is een hoog draagvermogen bij kleine inbouwmaten. Omdat de schokdemping vanwege het harde stijve loopvlak minder goed is, worden ze gewoonlijk alleen binnen op een gladde vloer gebruikt. Dit type wordt toegepast op veel magazijntrucks, reachtrucks en op sommige zware heftrucks.
�
Massief
� Zonder en met profiel
keuze voor een soort band, dit zijn:
� de wielbelasting;
� de werkvloer; � de werkomstandigheden
De banden van de truck moeten zorgen voor:
� overbrengen van krachten van de truck op de vloer;
� zorgen voor een goede stabiliteit; � zorgen voor een zo hoog mogelijk rijcomfort. � Om een betere grip op de vloer en een lagere
rolweerstand te krijgen, is op de meeste banden een profiel aangebracht
Vijf tips:
� Kies altijd de juiste band/truckcombinatie
� Rijd beheerst om snelle slijtage en een hoog energieverbruik te voorkomen
� Vul oneffenheden in de vloer op � Kies voor vloeiende rijroutes in het magazijn � Wissel indien nodig banden per as voor een
regelmatiger slijtagepatroon.
De vorkheftruck
Belasten van de heftruck
Bladzijde 67/ 76
Lastdiagram
� Korte omschrijving� Op een heftruck moeten een typeplaat en een werklastdiagram
aanwezig zijn op een plaats waar ze voor de heftruckchauffeur duidelijk en afleesbaar zichtbaar zijn.
� Bij het heffen van lasten spelen onderstaande zaken een rol:• Totale hoogte van de uitgeschoven hefmast • Maximale vorkhoogte • Totale hoogte ingeschoven hefmast • Maximale vrije heffing • Gewichtsverdeling en de afmetingen van een last
Waarom?
� Met behulp van de gegevens op het diagram kan een heftruckchauffeur in een oogopslag bepalen of het veilig en verantwoord is betreffende last op te nemen en te vervoeren. Dit diagram dient precies te vermelden hoe groot het hefvermogen (aanduiding nominale last) van de heftruck is en hoeveel de exacte hefhoogte bedraagt. Ook dienen er diverse lastzwaartepunten vermeld te worden. Standaard zijn dat de waardes die horen bij 500, 600 en vaak ook 800 mm uit de hiel van de vork. Deze afstanden horen bij een palletdiepte van respectievelijk 1.000, 1.200 en 1.600 mm. Via het lastdiagram krijg je makkelijk een indruk hoe het met de stabiliteit van een heftruck is gesteld. Als de chauffeur merkt dat de truck minder stabiel rijdt en werkt dan hij doorgaans gewend is, kijk dan extra goed op het lastdiagram en verzeker u van de correctheid van de opgegeven waardes en het masttype. Zijn er wijzigingen aan het betreffende voertuig (b.v. montage van voorzetapparatuur), dan moet het diagram aangepast worden.
lastzwaartepunt
Lastzwaartepunt met sideshift
Soorten pallets
Claus