Vatnsheldni mismunandi jarðvegsflokka Inngangur: Á nýlegu jarðvegskorti korti er íslenskur jarðvegur flokkaður í sjö mismunandi jarðvegsflokka og fjórar samþættur (Ólafur Arnalds og Einar Grétarsson, 2001). Hér er sýnt eitt dæmi um notkun þess með því að yfirfæra mælingar á jarðvegssýnum yfir á landið í heild. Vatnsheldni við sigmörk (0,33 bör) var mæld í sýnum úr jarðvegssniðum úr fjórum jarðvegsflokkum. Alls voru mæld 111 sýni; Brúnjörð (Brown Andosol, BA) 36, votjörð (Gleyic Andoslol, WA) 38, svartjörð (Histic Andosol, HA) 26 og mójörð (Histosol, H) 11 . Jón Guðmundsson, Ólafur Arnalds, Hlynur Óskarsson Landbúnaðarháskóla Íslands, Keldnaholti Brúnjörð Mójörð Svartjörð Breytileiki í vatnsheldni jarðvegsflokka við sigmörk (0,33 bör) fylgir kolefnis- og leirinnihaldi jarðvegsins nokkuð vel, eins og vatnsheldnin við visnumörk (15 bör) (Ólafur Arnalds, 2004). Votjörð Kort af vatnsheldni jarðvegs við sigmörk: Þessi gögn ásamt eldri mælingum á melajörð (Cambic Vitrisol, MV) sandjörð (Arenic Vitrisol, SV) voru nýtt við gerð fyrsta almenna kortsins af vatnsheldni jarðvegs á Íslandi við sigmörk. Þetta grófa kort er dæmi um notkun jarðvegskortsins og má líta á það sem skref í átt að vatnafræðilegu líkani fyrir íslenskan jarðveg. Vatnsinnihald fleiri jarðvegssýna en notuð voru við gerð þessa korts hefur verið mælt, og eru slíkar mælingar nú orðið gerðar á flestum jarðvegssýnum. Heimildir: Ólafur Arnalds and Einar Grétarsson Soil map of Iceland. Second edition 2001 Ólafur Arnalds 2004, Volcanic soils of Iceland." CATENA 56(1-3): 3-20 Vatnsheldni brúnjarðar (BA) við sigmörk (0,33 bör) Jarðvegssnið V i ðborð I Ar n bjargarlækur Ár n es H o fsá Mör ð uv ellir I Stóra Ármót Y da li r Hlíð Ýdalir Hl i ð Vo gar Möð r uv ellir I g H 2 O/g jarðvegs 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 A l ag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni mójarðar (H) við sigmörk (0,33 bör) Jarðvegssnið Hör ðudal ur K lettur g H 2 O/g jarðvegs 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 3,2 3,4 3,6 3,8 4,0 A lag Bw lag O lag Vatnsheldni svartjarðar (HA) við sigmörk (0,33 bar) Jarðvegssnið H es tur Mörðuve lir II Stór hól l g H 2 O/g jarðvegs 0 1 2 3 4 5 A lag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni votjarðar (WA) við sigmörk (0,33 bör) Jarðvegssnið Hálslón Korpa I Glaumbær Hama r Korpa II Snorr as taði r V i ðborð II V íði hl íð g H 2 O/g jarðvegs 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 A lag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni svartjarðar við sigmörk (0.33 bör) borin saman við %C %C 0 10 20 30 40 50 g H 2 O /g jarðvegs 0 1 2 3 4 5 A lag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni brúnjarðar við sigmörk (0.33 bör) borin saman við %C %C 0 2 4 6 8 10 g H 2 O /g jarðvegs 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 A horizons Bw horizons C horizons O horizon Vatnsheldni brúnjarðar við sigmörk (0.33 bör) borin saman við leirinnihald (allophan+ 1/2 ferrihydrit) Leirinnihald (Allophan + 1/2 ferrihydrite) % 0 5 10 15 20 25 30 35 40 g H 2 O/g jarðvegs 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 A lag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni mójarðar (H) við sigmörk (0.33 bör) borin saman við %C %C 0 10 20 30 40 50 g H 2 O /g jarðvegs 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 3,2 3,4 3,6 3,8 4,0 A lag Bw lag O lag Vatnsheldni mójarðar við sigmörk (0.33 bör) borin saman við leirinnihald (allophan +1/2 ferrihydrit) Leirinnihald (allophan + 1/2ferrihdrit) % 0 1 2 3 4 5 6 7 8 g H 2 O/g jarðvegs 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 3,2 3,4 3,6 3,8 4,0 A horizons Bw horizons C horizons Vatnsheldni svartjarðar við sigmörk (0,33 bör) borin saman við leirinnihald (allophan+ 1/2ferrihydrit) Leirinnihald (allophan + 1/2 ferrihydrit) % 0 5 10 15 20 25 g H 2 O/g jarðvegs 0 1 2 3 4 5 A lag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni votjarðar við sigmörk (0.33 bör) borin saman við %C %C 0 5 10 15 20 25 30 35 g H 2 O /g jarðvegs -1,0 -0,8 -0,6 -0,4 -0,2 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 A lag Bw lag C lag O lag Vatnsheldni votjarðar við sigmörk (0,33 bör) borin saman við leirinnihald (allophan+ 1/2ferrihydrite) Leirinnihald (allofan +1/2 ferrihydrit) 0 5 10 15 20 25 30 g H 2 O/g jarðvegs -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 A horrizons Bw horrisons C horrizons O horrizons