Top Banner
T. F% T>E 'ASCAF^OF^Ar SacTA^ Theologiie ''Trimarij T^rofejforis in ^B^gio , Mag-> noc^ue IlliberttMo Lkaco SanEtiFrancifcide Obfer^, vantia , Archiepifcopatus (jranatmjis , Examinatoris Synodalts MANUDUCTIO AD CELEBRE INGENS OPUS, EIUS aliquale Compendium, & Approbatio ex Gommirsione Regia. f C oncordiam Crgca? ;& Vulgatse v<?rfionum , hinc inde verfanj tlum in fupputatione annorum a Mundi exordio ad vfqiie Re- demptoris noftri Nataiitium ^ mirabili nova attentata via, a nemine trita femica/ufeepit ftabiliendam Illuftrifsimus D.D.D.Ioannes de Leiba,Iu- ris vtriufque Dodor notifsimus , apud Granatenfem Academfani in Fa- cultate Pontificia Decanus, poft alia ibi, & alibi feniper iplius meritisy& dexteritate imparia» aut minora munera, Regij Sacelli Illiberitani Dignif- fimus Praefui , Maior Cappellanus , ac tandem ad Infulas Sacras eve(5lus in Sede Almerienfi conftitutus. Eum dum in minoribus ageret, primam (vicli liiipo««r« »v»e«nM«» , rr»nfii mu fF» /iiTifipe opus crat in^cns^ arduum, & non communiter animus ingrauefcendus pro foetus genitura.' Sed tamen concepit Audor , Librum peperit , fecretioris eruditionis va-: rietate plenum , facratloris Chronologise veritate planum , bmnibufquc numeris abfolutum. O qualis Liber ! Sed, o qualis Au(aor ! Nefeies, cu-j ius quis dignus, Au(5i:orlibri,an liber Audoris. O Au(5torl Rcfpice,quan- tum poft te reliqueris, & credent omnes quantum in Libro petas. O Li- ber ! Maiora te non inuenies, quia talem meruifti Audiorem. Quid am- piius? Eluduat calaraus,fateor, in elogio dignifsimo,& benemerito:Scd cuiufcuius huc , illuc non volitaret penna laude fublimi ? Rethores porrL, gant operi ifti dexteram , haud greftus valebunt dinumerare. Quid den- fusThucidides,fi nitidum noftrum opus?Quid Ifrocrates,aut comptus,aue nitidus,fi dulcis Liber?Quid Herodotus dulcis,fi Audor nervofe acutusi> Acutum vides Stagyritam,fed vitra Liber,&Auaor Mathematicis Arlthl meticx , & Geometria abundat regulis , Schemmatibus, LaterculiF«ue- graui fententiarum pondere ponderati , inaflPcdlata iucunditate prsediti; vehementia dicendi ,ybertatc foecundi, verbis prefsi affluunt rebus , vbi * que amoeni,tot eloquentise exuberant numeris, quot numeris exuberant pro eloquenti veritate. Sed agC iSm. Quid immoror forte calamiftris puerilibus,aut caradere incompto,vel methodo affedata? Aggrediamur pro accurata ludicij libra Grandsevum opus, aetatem habcr(pcr millenqs enumerat annos ) de fe loquatur. Audiamus, (ive pro fui elogio digno^ five pro noftri eruditione. Sed antea penicillo breui ingens difficul- ^ i
15

vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

Jul 11, 2022

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

T. F% T>E 'ASCAF^OF^ArSacTA^ Theologiie ''Trimarij T^rofejforis in ^B^gio , Mag->

noc^ue IlliberttMo Lkaco SanEtiFrancifcide Obfer^,

vantia , Archiepifcopatus (jranatmjis

, Examinatoris Synodalts

MANUDUCTIOAD CELEBRE INGENS OPUS, EIUS

aliquale Compendium,& Approbatio ex

Gommirsione Regia.

. f ;

Concordiam Crgca? ;& Vulgatse v<?rfionum , hinc inde verfanj

tlum in fupputatione annorum a Mundi exordio ad vfqiie Re-demptoris noftri Nataiitium ^ mirabili nova attentata via, a nemine trita

femica/ufeepit ftabiliendam Illuftrifsimus D.D.D.Ioannes de Leiba,Iu-

ris vtriufque Dodor notifsimus , apud Granatenfem Academfani in Fa-cultate Pontificia Decanus, poft alia ibi, & alibi feniper iplius meritisy&

dexteritate imparia» aut minora munera, Regij Sacelli Illiberitani Dignif-

fimus Praefui , Maior Cappellanus , ac tandem ad Infulas Sacras eve(5lus

in Sede Almerienfi conftitutus. Eum dum in minoribus ageret, primam(vicli liiipo««r« »v»e«nM«» , rr»nfiimu fF» • /iiTifipe opus crat in^cns^

arduum,& non communiter animus ingrauefcendus pro foetus genitura.'

Sed tamen concepit Audor , Librum peperit , fecretioris eruditionis va-:

rietate plenum , facratloris Chronologise veritate planum, bmnibufquc

numeris abfolutum. O qualis Liber ! Sed,o qualis Au(aor ! Nefeies, cu-j

ius quis dignus, Au(5i:orlibri,an liber Audoris. O Au(5torl Rcfpice,quan-

tum poft te reliqueris, & credent omnes quantum in Libro petas. O Li-

ber ! Maiora te non inuenies, quia talem meruifti Audiorem. Quid am-piius? Eluduat calaraus,fateor, in elogio dignifsimo,& benemerito:Scdcuiufcuius huc , illuc non volitaret penna laude fublimi ? Rethores porrL,

gant operi ifti dexteram , haud greftus valebunt dinumerare. Quid den-fusThucidides,fi nitidum noftrum opus?Quid Ifrocrates,aut comptus,aue

nitidus,fi dulcis Liber?Quid Herodotus dulcis,fi Audor nervofe acutusi>

Acutum vides Stagyritam,fed vitra Liber,&Auaor Mathematicis Arlthl

meticx ,& Geometria abundat regulis , Schemmatibus, LaterculiF«ue-

graui fententiarum pondere ponderati , inaflPcdlata iucunditate prsediti;

vehementia dicendi,ybertatc foecundi, verbis prefsi affluunt rebus , vbi*

que amoeni,tot eloquentise exuberant numeris, quot numeris exuberant

pro eloquenti veritate. Sed agC iSm. Quid immoror forte calamiftris

puerilibus,aut caradere incompto,vel methodo affedata? Aggrediamur

pro accurata ludicij libra Grandsevum opus,aetatem habcr(pcr millenqs

enumerat annos ) de fe loquatur. Audiamus, (ive pro fui elogio digno^

five pro noftri eruditione. Sed antea penicillo breui ingens difficul-

^ i

Page 2: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

' •«

\> \

ji

tftis punSum j tjubiJ Auifioris fceliciter mou!t'baIamutn ;’proponamus;I Vniuerfalis Chronologia

,quE per quinque ajtates dfuagatur

apuci Sacra Biblia a mundi fabrica v/que fextam attingit,fere tot habuit,&Jiabet Computatores

,quot numeros i & fere tanta in ipfis difcordia’

quanta cuiufque eft varia fupputatio. Huius in caufa eft Septuaginta In

terpretum Translatio,& Vulgata noftra, qute invicem numerorum coor-dinatas acies videntur oftendere ex oppofito; & plus , minufve annorumin_vitisPatrum,Generationibus,Mortibufque agglomerant,addendo,autminuendo retardant, vel progrediuntur. Hinc Chronologi, hinc Patres

«t n' Auguftino excepto

,qui vtpote odorans pofsibilem ali-

ii-ptr tliHm.verfionum confenfum.vel confonnitatem

, medius hteret, concor-diam tentat, diuinat induftriam ) nec hac,aut illae pedem figunt

, quief.cuntaqnno. Videbis, Graicara Translationem feblari aliquos (fed,pau-cilsirailunt;) reliquos Latinam fubfequi,fed non fidclitcriquippe pratter-quamquod aliqui ad Vulgatam annos exccfsive apponant , & reponantahj ; ipfos annos vel horis, diebus, noiftibus.aut in menfibus, fiue obfcu-rant,vel procraftinant.quafi lofue poifent clamore valido dicere : SeJ, ntmmearis. Sed adhuc Vulgatos noftros ( inquam Vulgatx Seftatores )non parum torquet Catholica Romana Ecclefia auiftoritas in Peruigi-ho Natiuitatis Dominisfiquidem tympano,& choro,organo,& folemnif,lima laude incipit modulari : Anno a creatione Mundi

,quando in principio

eus creauit coelum , ^ terram quinquies millejtmo centejimo nonage^monono. Ecce Ecclefia proferens ipfara Septuaginta Interpretum Supputa-tionem

, reliiSa in fere omnium opinione noftra Latina Chronologia,qua Wque Saluatoris noftri adventum in carne pafsibili; ( iuxta commu-nem Audorum

-) numerata mundi initin rpr mllUGnir.c nongentefimqsfcxaginta tres. Exceftus eft notus in annis 1235, quibus Graea Latinam^perat. Tamen adhuc Vulgata ( hoc non obftante ) ipfius Ecclefia au-Ctoritate,& maiori,commendatione viget, cum Synodus Tridentina feif4*in Decreto editione^ ^ vfu Sacrorum Librorum ita decernat ihJ-

</«c/arat'(Sacrofan6ia Synodus) j-r hac ipfa Vetus,^ Vuloata Editioqua longo totfaculorum vfu in ipfa Eccleftaprobata efjnpublich Uaionibusdtfputatsontbus,pradicationibus,S^ eapoftionibus pro authentica habeatur-. A,^tnemotllam reijcere ^VOVIS n^TEXTV audeat , velprefumat. VideEcclefiam eleuantem ita fublimiter Vulgatam

, vt nullo valeat adverfirjpratextu : Vide etiam , ipfam Ecclefiam fediari in Chronologia MundiTranslationem Graeam

,qua ita excedit Latinam , vt per mille, & am-

pjms annos ab ipfa elongetur : Vide fiue Gordium nodum , fiue Samfo-ms funiculos fere mfolubiles : & Vide denique exhinc Chronologos di-ttrahi,pro euidenti certitudine habentes, apud vnam folura ex Verfioni-ous veritatem cxtare,repugnare apud vtramque,quia vrget diferepantiaWnorum,& vrgent alia.fere confenfu impolsibilia.qua .a num.mara, i o.Vlqqe

3 1 .in hoc opere continentur.2 Hxc ita res ardua maximorum ingenia hominum premebar

quando Au(5tor nofter, nefeio, quo Diuino afHatu, aut fuperno inftincftuplura apud fe meditabatur circa hanc elarirsimam annorum diferepan-tiam inter Verfiones

, circa Verfiones ipfas , circa varias combinatloncs6ciendas,&,hablta non vulgari eruditione in SupputatIonibiis,circa mo-

dos

Page 3: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

idos varios' eam applicandi ad'Sacram CHroriologlam. Et quia a Dolo-ribus non nifi apertifsimje Difcordla? vocem,& clamores audiebati tuncfirmirsime ftatult apud fc, ipfos Sacr« Litterae textus ex vtraque transla-

tione evolvere dlligentirsime ; & omni poftpo/ita ingentis laboris defi-

dia , concordiam aggreditur, potius hucufque omnibus occultam,quamrepugnantem. Intendat Led:or dicendis,& referam ego pr^efentis Ope-ris,five progrefTus mirabiles, five firmitudinem fundamentorum, quibusConcordiae huius harmonia 8c erigitur,& lucem vidit.

- B ‘primis Aud:or nofter pedetentim Labyrinthum ingrcdiens,

& in vefiibulo limina ipfa quafi perpendens , aut examinans, refoluic

apud fc , reCfe cogitans,quod , etfi noftra Vulgata infallibili fplendcac

veritate, non proinde a veritate ,& au(5loritate fua deficit Graeca tran-flatio, adhuc poft Tridentinurn ,• ac proinde apud nullam ex eis verfari

errorem adhuc in Cbronologijs religiofa veneratione credit ; Nefasenim effet, in alijs veras infallibiliter efe Vcrfiones,«& jn annorum fup-putatione deficere alteram. QLiod vero Ipecialitcr Septuaginta Inter-

pretum translatio procul fit ab omni erroris ncevo , vel vmbra , infinuac

AuClor, numer. marg. 20. adducens Baronium in Apparatu , & a num.inarg. 141. Sed quia Ciaconius in Ifiagoge ad Pontificum EcclefialH-cam Hifioriam fub titulo Hehrdorum , ait ; Neque proinde Gr^cprum/upputationil?us ex Septuaginta Interpretum ver(tone mutuatis acquie/cendumarbitramur

, in qua annorum numeri non pauci Scriptorum ofeitantia,incu^

ria , ^fomnolentia, vt credipar efl ,

deprehenduntur corrupti^ ^ deprauam

ti3& c; Et quia etiam plures inveniuntur mcticulofi in pr^ftanda Septua-ginta Interpretibus vefirare infallibili in omnibuc . & p^r omnia » fcianc ^

cundl , Chriftum Dominum , Euangeliftas , & Apoltolos , dum f^pius '

Prophetarum veteris legis oracula , & teftimonia citant , non alia, quamhorum Interpretum^ verfione vti; fciant,Ecclefiam Romanam in Refpon-forijs Officij

, Miffarum Introitibus , Gradualibus , & alijs non nifi Gr^e^ese translationis voces accipere^ vel recitandas, vel modulandas : Er de-nique audiant vnum , aut alium cx Patribus tam Graecis

^quam Larinisi

ExGra?cis quidem Ircnieum,lib.3 .cap.2 > .de verfioneScptuaginra;diccn-tem : Etenim Apofloli , cum fint his omnibus vetujliores^ confonant pradiStxinterpretationi

y ^ interpretatio confonat Apoflolorum traditioni. Etenim^

trusy ^ loannes,

Matthausy^ Paulusj ^.reliqui deinceps

, ^ horum fe^ ^

’ Piatores , Prophetica omnia ita annuntiaverunt quemadmodum feniorum in^terpretatio continet. Vnus enim

, ^ idem Spiritus Dei^qui in Prophetis quidempr^conavit quis

, ^ qualis eJJ^et adventus Domini , infenioribus autem inter^.

pretatus ejl bene, qua bene prophetatafuerant. Clementem Alexandrinum,lib . I .Strdmar. Neque vero ab infpiratione Dei erat alienum

, quiprophetiamdederat , vt interpretationem quoque tamquam Graeam efficeret Prophetiam^Origenem homil. i .in Cant; Nos Septuaginta Interpretumferiptaper omniacujlodimus. Chrifofiomumhomil.5.ad cap. 1^-. Matth. Adfaciendam veratranslationis fidem ^ omnibus alijs iure Septuaginta Interpretes fint digniores. vUe alU ufui

Ex Latinis aurem Hilarium fup.Pfalm.2. PerfeBa horum Septuacrinta Inter^^- ^of^ocum cot^

pretum auBoritas manet. Hieronymum Epift. ad Pammachium.cap. ""'T 'f

4.de optimo genere interpretandi.-J^^-rw^wM edtue vires dtinuith Bccle- e.M.i.fir »#-

Jijs, Ominitto alios. •

--

-

'

Page 4: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

? !St Inquies : TeStaremur quI3em verifionem Graecam vektl

infallibili veritate pollentem; fcd tamen cleprauata eft , & corrupta rran-

fcribentium infcida. Sed refpondeo, vnde tibi conftat deprauatos Sep-

tuaginta ? Nefcies. Ego fcio,D.AuguftInum lib- 15.de Ciultare Dei,cap,

13. dicere apud fe habere quinque tranferiptiones verfionis Gra’ca?,

vnam Latinam,aliam Siram,&: tresGra?cas,& omnes conformari in jota,

& apice: Item notoria eft Sixti V. cura in accurata Septuaginta verftonis

recufsione : ergo iam nec verbum fonarc debet deprauationis Septua-

ginta. Potuit , fateor , & ita a Do(ftoribus feribitur infeitia tranferiben-

clum deprauareiicd nec omnes tranferibentes infeij , nec deprauarores.

[Quam nunc habemus tranferiptionem ex Sandis Patribus acceplmus,qui

accuratifsimi erant : ergo ex hoc non valet deficere a noftra veneratio-

ne Gra:ca translatio. Vlterlus inftas: In alljs infallibiliter veros efte Sep-

tuaginta , non in Chronologijs; quia excedunt Vulgatam in numero cx-

ccfsivo annorum. Sed 01 Quifquis talia faris. Nonne haec methodus eft

folvendi antinomias Sacrorum Bibliorum > Minime. In ipfa Vulgcita

apparenter claufulas integras ex varijs locis concertare confpicimus ; &tamen compofitioni infiftimus , concordiam quxrimus ,

inveftigamus.

Cur non ita inter Grsecam, & Vulgatam quoad annorum fupputarionem?

Si in vno, quantumvis minimo , a vero Vulgata noftra deuiaret , in alijs

quis crederet ? Ergo implicat , Septuaginta veros in alijs effe , & non in

Chronologia. Vel melius infero : Ergo qui Septuaginta verfionem

quoad alia recipiunt , & refpuunt quoad computus annorum , fibi ip(i5

implicant: quia femper eft In promptu,quare , vel vnde fcis errorem in

Chronologljo,5c roAum In alijs? T^irnr inv^‘n-f3an<la diligentifsime eft fb-

lutio huius celeberrimsB antinomiae verfiones inter,quoad Chronolo-i

giam Mundi infallibiliter ftabiliendam; vt nofter Au(ftor, non inanis glo-

rias cupidus , fcd hauriendae veritatis folicitus, aggreditur in praefenti ce-i

Jebri laboriofo opere nimis.

5 Secundo meditabatur Audor 5 verfionum diferepantiam ir^

Chronologia , non omnes tranfeendere ietates , fed tantum in prima , 6c

fecunda 5 nempe ab Adam vfque ad Diluvium ; & ab hoc vfque ad'Abrahamum involvi , & apparere; cum a fecunda per tertiam, quartam,’

quintam vfque fextic initium,quod eft Chronologia? terminus, annus

nempe Natiuitatis Dominica? , concordes penitus procedant , aequales

annorum fupputatione evadant , & mirabili invicem rcfpondeant con-;

cordi harmonia. Hoc fupponit Aucftor in fui operis decurfu , dum totus

eft in examinandis , evoluendifque folum prima , & fecunda Mundi aeta-

te,qua? cap. 5. & 1 1. Genefis continentur cxprefse in vtraque verfione.'

Sed fpeclaliter numer.marg.li4.ait Audor : Infecunda atate terminus efl,

diuerjitatis , ^ pugna verfionum Vulgata , ^ Septuaginta : exinde enim per,

omnes Sacros Lihrosfihi confonant. Et certe hcefitanti in hac veritate facile

occurremus, fi praeter primam, & fecundam a?tatem,reliquas per fe fcor-

fitn offeramus ad corabinationem. Accedat ergo quifquis incredulus adSacra Biblia, non vero ad Au(ftores, qui in hoc , ficut & in alijs Chrono-

logia? pun(ftls,acervatim diftribuunr,vel numeros, vel annos ad libitum?

accedat (inquam) & verfiones conferat.

^ lertio diligo^tijfsimus nofter obfcrvauit, in his ipfis

primaj.

Page 5: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

prima ,& fecunda setate mundf perpendendos valde eflfe annos , tfim Iri

ipforiim Patrum vitis fi<np]icitcr ab eorum Natiuitate vfque ad mortem;

tiim in fuohim generationibus filiorum; tum in Poftgenerarionibus. Ra-

tio eft apertifsima,quia verfiones ipfie non in omnibus his diferepant,

cum in aliquibus ex his conveniant. Diicordant ergo verfiones in Ge-nerationibus filiorum , diferepant in Poftgenerationibus ; fed vnivocie

funt quoad annorum numeros io vita fimpliciter vniufciiiufque Patris a

natiuitate vfque ad mortem. Huius meditationis fubtililsimam verita-

tem convincit Auctor, a numer. marg. i., vfque 6, inclufive; ad oculum

offerens Saerse Litterae textus ex vtraque verfionc litterales , & poftea a

num.y.vfque 1 7. per clarifsimos Laterculos, fadis combinationibus va-

rijs pcr primam,& fecundam setatem in Generationibus filiorum,Poftge-

nerationibus,vitis,& mortibus Patrum confonam,vel diffonam rcfpcdi-

annorum fupputationem inter verfiones aperiens. Sed adhuc in hoc

ipfo feflcifiens oeulatUsimus D. Dod:or Leiva aduertit num'. marg ,7. &8, Septuaginta excedere annis Vulgatam in filiorum Generationibus; at

in Poftgenerationibus Vulgatam fuperare Gra?cum Interpretem, &

quoad Patrum vitas fimpliciter a natiuitate vfque ad mortem a^quiles

fogredi verfiones, vt dixi; quamvis in his ipfis dilfenfibus, aut confenfi-

us annotatis nonnihil exceptionis obferuet nofter Auctor ex textus lit-

tera, de quo ibi.

7 Qiiarto, exploratifsimus Audor nofter reflexionem oculatifsi-

mam faciens In annis additis a Septuaginta Inteipretious Vulgatie inGe-

• nerationibus filiorum ( nota Ledor quod ex his generationibus defumi-

tur Chronologia Mundi,prsecipue in vtraque verfione.cap. 5 1 1 . Ge-

fief. ) ohreruauic , Annorutn aJldltionenn^iiec arbitrariam, aut riimultiia—

riam-effe; fed fatis induftriofam , attentatam ; imo vt proprius loquar ob

aliquod figilantem myfterium , aut facramentum, quafi mille Argos

oculis fixam. Et mirandum.cft, quod dum Do<^oribus fpecialifsimam

iHotivum efle deberent Additiones ift^ in magnam eundi expedatio-

nem alicuius Diuin3c,vel Sapientia?, vel Prouidentia? arcani facrijpotius

fiue incuria? ofeitantije, aut inconfiderationi Septuaginta iterpretum,vel

faltem infcitijc tranferibentium eft ab aliquibus tributum. Mirabile ,in-

quam,& difficile creditu, quod finelaboriofa aliqua in his additionibus

Induftri^e ponderatione , in additionem ipfam fe vertant , vt euertant te-

mere! O hominesl Si intelligunt aIiquando,OI Plaudent manibus,quam-

visnon omnia le(fta piaufibilia. Si non penetrant, defecit opus. Auctor in

culpa eft,cum potius Le<ftor. Accedat ergo ifte quifquis , imo eundi ac-

cedant vigiles,quia Audor nofterTextuSacro eruditus ait:Palpatc,& vi-

dete, quoniam Spiritus Vulgata? tot annorum corpus non habet, ficut iu-

, dicio Ecclcfia? Chronologiam , a Septuaginta compaginatam videtis ha-»

bcre. Ergo vnum totum quoad annorum Supputationem efficiunt ver-

fiones iftae; fpiritus eft Vulgata, Gra?ca corpus; hsec apparet, expanditur,

& vt ita dicam, palpatur; illa virtute fua femper adeft , vbique numerat^

quamvis per corporeos numeros, nempe per centenaria annorum addita

a Septuaginta,quie perpendit Audor attentirsime,& bene confulta inue-

nit. Vide ipfum,ne adum agamus,num.7..& 8. vbi etiam in aliquibus Pa-

tunc fuperfluam^ de quo infi^tribus abefic additionem viqcbis^vtpote

nos tantifper, , .

'guintQ

Page 6: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

* 'QH'''to.nofter Audldi* ?on/Ideraf anente,qni Paties prim ie,-& fecunda: *tat.sm vtraque verfione numerandi fuin,& Chronologix,&

toncoidije ad^tandt. Et in hoc certe vellem huius in/ignis Operis Le.orem valde efle ammadverfum : adfunt iiquidem offendicula nonnulla,

r/.nnon vulgans difhcultatis.pr^cipue circa vnum Patrem, cap. 1 1

,

‘ n verfiones dilTonant. Vulgata (iqui-dem illum filentio prKtent,& in re omittendus eft.de quo nosinfra pro-

Lnr"’?’!Manuduilionis

; Septuaginta vero eum exprimunt,quos

“P- 3 - -ynn. enumerat. AudornLrf ^ (quamvis Et antinomia ab

S roi«[?'n't>excludendum;quod fere euidenter conuiocin Reflat.vtin compendio Patrum numerum pro duabus a:tatibus , ex Audlore , imocx textiuSacrp LciSoris oculis obijeiam.- Sunt igitur pro prima axate vf-

«tate pofl Diluvium, cap. i r . Genef. Sm, Arphaxad, ( omiflb hiV Cav-nam cxVulgata) SaU,HeUr,PhaUs,Reu, Sarug, Nachor, ^ thare, Abrah*

1 ater. Sunt omnes nouem.ita vt vtriufque statis Patres funt j 9 tantiim.

P"* I^^bet, & Leiflor debet habere, quod

nr,^rnP’‘”''“'" circumferantur ge-

nerationes filiorum s non tamen omnes Patres , neque generationes om-nes prster relatos ad Chronologiam pertinent. Ratio efl ipfa textus Sa-ri Littcra,quscap.5.& i i-Genefis,dumordinatMundi Chronologiam.

folos enumerat prsdidlos Patres, exprefsis annis , hinc inde ; de rehS^m™ generationibus in confufo ait : G(««it fiIias%Uto filentio relidlis tam eorum nominibus, quam annorum numero pro

rlnff mirabilius efl, quod dum Moifcs,cap!4.Genel.Cain refert pofteritatem,& cap. 10. laphet, & Chamt licet hic &ib. nomina expr mat filiorum, non autem gestationum annos , in Soevidenter oftendit, & vuIt,hos Patres, corumque filios non attendendospro Mundi Chronologia,fed relatos tantfim numero antecedenti.

Audioris 'meditationes cxploratifsimas vtriufque

in ’quas Auftor tacuit in oplrc

0'Seftinrq«‘a totum operis prscipue intendebat. Sd

fe.tcognitionis abfcondits

, non folum fciolis,

corriia.

tantum eruditione cdoiftisjqus cardo funt, in quo con-w^is machina vitro, citroque voluitur. Igitur apud ^gyptios quali

sS-rli r'^r°'' {m^uueJucente

,quo ? Nifi illo Athanafo Kilxer,

tloris Littel?’™'^'™®*P''*<'I»to Procere, grauioris, & fecre,

l^riu fPlcnifsimo

, numquam fatis laudato,quamvis

rieSinfe 'a "'I"”™'" Supputationem, &fe,

fapientia OricnrT-'^°^**9j^ "^^P' ^

*

t.Gencf.aMoifej

tus & hvalde imbuto,vtpote ibi nato,ibi erudito& diuini-

opere Aua!?““i 1

qo''-'' ^ "“"^^ro marg.37. vfque 139. inprsfent!

cit & redSv '^gyP^^^c* Computationis huiufce lineas, du.

Conford^Tr*" '''r=>que verfione pro earum •

S comne’n5 r ^ «PP'i«tL Sed IZ. '"Pendiofam huius harmonica: Supputationis fericra breuiterin,

finiia-

Page 7: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

^nuarejUon grauabor, fbrt^ aliquibus ffbn id$:6 vcffatis fax erit pr5operis intelligcntia» quamvis opus non egeat,vrpore clarirsimum.

11 Ergo iEgyptij ponderofa iudicij , & fapientice lancc Solis or-<'

tum,gyrum,& occafum obfervantcs,pra?rer vulgares annos(qui die-*

bus conftant,vel ^66 fied biffextilis, dum vnoque quarto anno fit inter-

calatio propter exceflfum fex horarum,quse fingulis annis fuperfuntad

3 ^5 dies, quam lulius Caflar Romae introduxit, & Romana feruat Eccle-fia) ftatuerunt aliam anni induftriofam computationem pro infignibus

rebus, pofteritati in fpecialifsimam venerationem relinquendis^ qui anni^ KUKerTn^iualio nomine,alia item numerorum fumma, licet infallibili , apud eruditos fo pafsim, prd-

tantum fervarentur. Erat ergo { attendat Ledor ,quia fumo Concordia *

elavem ) erat inquam apud ^Cgyptios vnus Annus, qui conftabat cx3 6 5^

annis vulgaribus ; erat alter annus» qui ex 1460 vulgaribus componeba-^ & z. & aiibi

tur. Vnufquifquc ex his duobus annis appellabatur jinnus Magnus, fcd

vlterlus annus ex 3(55 dicebatur annus Sothicus , feu Solis \ annus vero exi drinum, ceTfo^'1 460 appellabatur Cynicus,^gy^tiacus, Vlterius annus ille Sothicus, feu ;

rinum, GemU

Solis ex 365 erat jenigmaticus , vel virtualis;quia adfui refolutionem-^^^'^’^^/^^!-

pendebat a multiplicatione per 4: fada enim ifta , rcfultant 1 460 anni^qui funt ille annus Cynicus 1 46(0; ex quo fequitur,quod annus Sothicus, ?iufar

& annus Cynicus in re idem funtj aft cum hac differentia, quod Sothicus

erat abfeonditus, & pendens ab illa multiplicationfc per 4: at vero Cyni- Additur io~

cus erat exprefrus,clarus,*vel vt ita dicam,expanrus;& etiam erat declara- seaiiger

dvus anni^oothici. Huius inventionis eruditio fatis clara eft in pra?fenti

opere a num. marg,. 3 7, & per fequentes , vbi dicitur etiamjquod ann\istub.^. fub tUn,

Cynicus , fi erat perfedus, hoc eft , cum fua intercalatione, conftabat • Dc Anno

{14^1; pltira Aii<n-nr de miilriplicatlone per 4' pro anno So-^

thico,feu Solis,fumpta paritate a menfura ARV ALI,qua facula ^^i\cA^dumZLs%tr.

bantur ifigyptij , & vtiaqusequecrac 25 annorum; ita vt qiiatuor cx his$

tnenfurisceiltumafH^cfeefficerenb^ ' . .. / omputm

12 Ad noftrum cafum revertentes-^ palmari demonftrationc;

apparet,Graeam , & Vulgatam verfiones in C-hronologia Mundi habere’

duos annos magnos , vnum in prima jetate , alium in fecunda ; vnum in

Raptu Hcndch.cap^5. Genef.anam in Promff^one Mefite ' Abrah^ fadacap. 1 2. Genefeos. Sed cum hac differentia

,quod in Vulgata ifti duo

anni magiii ihdigenr^mukiplicat40ne,quia (MUt sMci, kw Siyiisidz propAterea virtuales, senigmatici, vel abfconditi;at in Septuaginta ifti duo anm>magni funt exprefsljfive expanfijCT^w/V/, five Cum autem Inter-

pretes Graeci pofituri effent expreffos fuos duds annos magnosjpropte-%

rea addideriint tot centenaria annorum ad annos Vulgatae in cap. 5 . & '

^ ?j I . Gcncf/ vtentes arVaii menfura ad folvendum Vulgatae aenigma, 6c vt', *

Mundi Chronologia exprelfa, & clara decurreret* Ex"his.evidenter con^ftat , Septuaginta Interpretes per centenariorum additionem ad Vulgiu j

tam in duabui illuftrioribus cpochis, feu Mundi eventibus mirabilioris

bus, nettfpe Raptu Henbch ,&*Mefia? Promif^ipne duabus primis mundi *

aetatibus,cap.5 .& i i.Genef.effe Giofratorcs,'Declaratores, imo & Solti* ;

ebres aenigmatis anni Sothici contenti in Vulgata ;quod Aodor mathesi-fi

maticc oftenditanum.marg.i26,rfqtte i39Cxclu(ivc. ... .

1 3 Aft quia forte aliqui,veLconccptu imbecilli,quamvis ftudlo-

fo, vei faltcm temporis prefura impediti, percurrere non valebunt totum‘

' “ - - CoQ.

I -

{

*

Page 8: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

G6ri<f6r(3I^ opus vt hic allqUantls p^fSemonftrerrfs exceiTum anridS

rum a Septuagiiita Interpretibus fupra Vulgatam in duabus primis mun-

di aetatibus, elFc facramentum illud anni Magni feculis hucufque abfcon-

ditumjicnigma, aut myfterium ab Auiftore induftriofc limul, & laboriole

fDlutum^& dete(5Ium,nullo non evoluto, fupputationum lapide fvt patet

'&num. marg. 1 5 9 vfque fere finem operis per tria feledirsima Media , vc

i'^{QVOC2ityExercitationis^deci/tonumy d* demonflrationum) placuit hIcTubij-

ccre huius induftria? aliqualem verificationcrajduorum annorum magno-

rum applicationem ad duas primas «etates;& verfionum Grcecae

&

vul-

gatse Concordiam in compendio. Intendat Legitor ,(5c videar,quod duopromittOjVnum aperire duos annos magnos in cap.j.dc i i.Genef.a Sep-

tuaginta expreffos, & a Vulgata lignatos ; alterum. Compendium Con-j

Cordfe ponere.

14 Circa primum, & loquendo dc prima a?tatp , AnnuS magnus;

licet SothicuSjfeu Solis efl: in Vulgata, cap. 5.Genef*. dum ait Sacer Tex-

tus: EtfaSiifunt omnes dies Benoch trecentiJlexaginta quinque anni i aml?ula-^

fuitque cum Deo, ^ ton apparuit^quia tulit eum Dme, Hatc Vulgata^ ;Il3pT

£us ergoHenoch fuit vita? fuje annis— 3^5^

Multiplica hos annos per — 4 • , ,

C UJ

i-

Efiiclunt- .1450, qui eft Annus MagnMo Cjr-j

xorti!cus,Iicfe Sothicus m Vulgata, dependens a multiplicatione iuxta cru-

;

ditionem ifigyptiacam,qti^ vfus Interpres Latinus propter reljnqu en-’

v

idam feculis , aut pofteritati huius Raptus memoriam yenerabilifsimam ,

}

- 15: Audi autem nunc Septuaginta Interpretes hunc Annum Mag4friUih primae retatis poncMccs cApi cflwm p<;r fuas centenariorum additio-y

nes. Igitur quando evenit mirandus hic^Henoch Raptus, currebant anni;

“^Mundi iuxta Vulgatam— 875 ,vt videri potcllin itextu cap*5iCiejaeii>

)fa<5Ia femma. Septuaginta vf*

j^uetunepereentenarios— 585 addideranCiiJ ;V

nr *;- r-:

EfficIuiK 14^ r qui eft annus maSnusCynicus^& per*^

innr

iefll/slmus^ quo convlnciror evidenter, idditionem Septuagincatot cen-4.

tenariorum fuiffe propter boc myfterium.^

- 16 Quod vero addklo Induftriof^ centenariorum a SeptUaginti

importet illos 5 85 annos,eft euidens,Ic(fto eorum textu;j

.

Nam dum Adam genuit Serh, habent Septuag.— 2f3 0—In Vulgata— 13001!.

Dum Seth genuit Enos , habent Septuag.--—-aoj—In Vulgata—xo.jp fj;

Dum Enos genuit Cayham, habent Septuag. 90—In Vulgata— .ppi j ^ <

DumCaynaittgenuItMaialceI,habentSeptuag.—170—In Vulgata-r- j(^ny \

DuniMalaleel genuit farcd,habenc Septuag. 16 $—In Vulgata—

*

Dum larcd genuitHenoeh, habent Septuag.— r52—In Vulgata— 1!5 fquaks Vcri(Ionc§4

DumHenoch gcnuitMathufala, habentiSeptuag.— ^5.5—-InVulgata— ^^S\zLi

DumMathufala gcnuitLimitch,habent,Septuag.-^i57“In Vulgata— 1.^7 plus Vulgatii 20,

Raptus Hcnoch fuit infantfe Lanjech anno— In Vulgata— i anno

^ 75’

Page 9: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

Ex bis afi{>»a;quo(i Sct>ti«glnta addideruh? fupra Vulgatam‘ inA^am—:r-iop

'. inSeth—^lop

'' inEnos ipo‘ inCaynam —-—-ioq

in Malaleel ipo

T Tt u /3 'r ^ nihil in larcd —-^ 000In Henoch 100, fed auferunt Septuaginta 20,& manent 080

. i* .. .Ex infantia Lamcch alTumunt Septuaginta—j6.

. .^ ^^ptuaginta-ikciunt

qui lundti cum fumma Vulgat^T-Syj

585

S.:

Efficiunt-

O

oy1451.

i» t # •

Quid clarius?

•''tj *

^,

"' nn- -.ai;

'

't

.

^

. .. _

17 ViTo lam evidentetprimo anno magno in prima setateapudvtramque vc^oi^m,nemp^ apud Vulgatam Sothico^ fcu Solis ,.&^pudSeptuaginta Cynico, ejcprelTo, feu expanfo ptopter,centenariorum addi-tiones; accedamus ad fecundum annum magnum, Cynicum quidem inSeptuaginta, & Spthicum in Vulgata pro fecunda setate^. quae eft ppft Di^luyium,cap.i i. Gepef Igitur pro hoc anno ab Arpliaxa,dv(que ad Pro-mifsioncm fadtam Abrahae,ponit expreffe Vulgata-3 65 annos ingenerationibus filiorum,qupSj fi vt fupra fecifia,& eft ani-^rj, ,

.

-

inadvcrfum,multipliccs per ..

“'

-, ^

"

» f

L i

. W i’

1

* ' ^ f

'"i• * i > j.

,• iEfficiunt—5-;,i 46o,,& illi

3^5 funtvnus snnus Sothicus,ieu Solis, vt iaui,eft,nota.ti 7̂Quod verofiat in Vulgata illi patetlitteraliter ex textu : nam ibi dicitur . quoddum'Arphaxad genuit Sale, habebat-.—-35 annos?i; ,.

Dum Sale genuit Heber , habebat -i*;;— joDumHcber genuit Phaleg, habebat—— 34Dum Phaleg genuit Reu, habebat 30Dum Reu genuit Sarug,hab€bat-"'»— -3 jt

Dum Sarug genuit Nachor,babcbat—r—-^oDum Nachor genuitTharc,habebat——2^DumThare genuitAbraham^habebat- .—7oDuracap.i2.Gcner.PromirsioMefia?fa(5la /

fuit'Abrah«, habebat ifte-- 7 j

j .11:4.'

.. f• n V

Efficiunt-

-

1

feu Solis,& multiplicatus per 4,facit 1 460hoc modo—

•3^5- qui eft annus Sothicus^

/j 4 *

.!• V»

:

f i<

^xpreffos.

18 yideamus Stfptuaglnta,quomodo cum additione fuorum

^ .S cen-5

i45o-qu} eft annus Cynicus

-i

Page 10: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

iny

rff’

^.nt.n.rJorum rfficiiiiit fudm recudtfmSnnSm magna® ?xpre(ri)m,Cy.

rmAperfedi^mum

"|v4m“Ergo ab anno 8 1 vit* Noe iuxta Septnaginta vf-

id Diluviu.n iuxta Vulgatam funt— 5

1

9 intercapedinis.

Sem biennio poft Diluvium 2

De filio cius Arphaxad-

De filio eius Sale-

De filio eius Heber

pe filio eiusPhaleg

De' filio- cius Rcu

De filio eiusSarug

De filio eius Naclior-

De filio eius Thare

Efficiunt vfque ad Abraham

i,'i- iia.

g 5 omilTo hic Caynam cum

— 30 omnibus fuls annis exVul-

—- '13 4 gata,vt infra dicam.— 1 50

i'32

— 136— 179—-70

, - /Y'?. 5

1

^ >:r

?'

- a # A -

46 i,quieft annu$ magnus Cy.

r m f-* ; ‘ T T

felis ncprd&s i' & perfeaifsimus a Septuaginta InwrpretibusOT«

«^nTriorcLentenariorum' in hac fecunda *tate,cap.,t)i.Gcnefi_s.L- ^^'

Vel Ster brevius, fi vis.Accipe totain lincam i ? Patrum uimSep.

tuaginta ab Adam vfque nativitatem Abrabf, |

Linea' Vulgatfe ab lAdam vfque ad Heber.^ubicftvltimas 7 %

Fac compumt^ui dicitur reftandi;Hi<i^nicfeye/?4r- , -»4^«

xf'iTnCerii a 43 vfque finem OperiL Et cft adeo induftriofa.

& mirabilis h?e additTo centcrtartbrum a Septuaginta Interpretibus . &

'fabrica etiam anni magniVvt Auftor nofterd tium. marg. 276 vfque.aeo

qer quatuor clarifsimSs Laterculos in vnoquoque Patre vtrmfque prraaty

L fecSdae tetatis ab Adam vfque ad Abrkhain (fadis combinationibus

)

exorimat , & deducat annum magnUra. Vide ibi , quia mihi fatis debuit

elfe nuperrimam anni magni verificationem infinuare, tam in Vulgata,

nuam in Septuaginta, cap-. Genefis, concludendo, huius magn«

anni exprefLnem efle myfterium centenarmrum a Sepwagmta addico,

rum & tota caufa difcordfe verfionum iivChronologia Mundi.

1 9 Circa fecundum,quod promifi,nempe,compendio tradere Con,

rordiam inter Grecam, & Vulgatam verfiones, quae Concordia, confc""

fas feonfonantia i aut conformitaseftfinis,motivum . aut™s hui^-

valdelaboriofi operis, quod Audor m Sandie Romanae Matris noftr»

Eodem tempore iuxtaVulgatam funt 1948

123^Excelfris Septuaginta

fupra Vulgatam funt

^

Page 11: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

Hic exceffus provsrft aaditione eerftenariorunii Septuaginta pcw

fuerunt in generationibus filiorum,tum vt exprimerent , vel expanderent

faoiduos mnosmagnosCynicos in prima,& fecunda «tateitiim vt m rei

•veritate annos, legitime decurfos per duas primas xtates numerarent,

quos Vulgata fy.glllaverat infuis duobus annis SothiCis., feu

(iim eft fupta. Sed quia forte-in his grauiftimis mater.jsnon fufhcit dtcc-

re fed vitra probanda funt diteprobo euidenter.quodcentehanaanno^

rum a.Scptuaginta additorum 'fopta Vulgatam in cap!’y. & 1 1 .^Genei.

efficiunt illos annos i a 3 Nfim capite 31 Genefeos vlque.

ad Raptum

Henoch addiderunt Septuagincar- 58« annos,vt vidimus palmanter,

vcrlionibiis j num» i infinc» ' — , r»

a In fecunda ^tate -— ^p fuiif addici ^-'Septuaginta fu-

prlvuisatam.c. 1 i.Geilei; Efficiuiit-i a 3-6 Quod yferb iii feciind»

state anni additi a Septuaginuadim illi 6.fOi probo mathematici,coBatiS

verfionibus in hac fecunda aetate 5 advertendo prius,quod non debent

compumri aniilGaynam ,'tum;pfOptcr hucufquednfmoata pbim

infra^dicenda 5 & ex confequenti non admiffo ifto Caynram , fuusifi

Arphaxad debet relinqui, vt eft in Vulgata, cum luis 3 5 annis fine addi-

tione;& fic combinatio verfiomlm.debet incipere a Salehae m«hoda,

. Dum Sale genuit•Heber,habebat iuxta Septuag.--i 3o-‘‘Iuxta Vulgatam 36

Dum Heber genuit Phaleg,habebat iuxta Septua.-i 34—luxtaiymIgatam—34

Dum Phale<» «nuit Reu, hebebat iu xts Septuagi-i^o-i-Iuxta Vu gatam—3o .

iLmReu genuit 5 arug ,habebat iuxta Sepg.--a3a-Iuxta-J^gat^^

Dum Satu»» genuit Nachor. habebat iuxtaiLxx— 1 3ot-Iuxta'Vulgatam 30

"“-t. habebat iuxta Lxx-t :,^I..vra Vmigatam- a^

Duro Thare genuit Abtaharo,habebat ex Sept.-70-Iaxtayulgatam idem-yo

n i ^ t i,I* Q ‘ nii 7 ir'

? 5

Ex hoc patet,quod Septuaginta addiderunt --

in hac fecunda setate, in Sale— i oo

InHeber-—^loo

In Phaleg—loort • In Reu——xoo i

In Sarug—100

InNachor~i 50

.i.

J'

iViAnl;„ * r i

. ::dr - ^ ‘ “u

* 55j

a.,.' ;i-a<

Efficiunt—^<550,rqui fi iungantur,Vt dixi,cum additis i Septii2t§

^inta In prima 32tate >& erant ^5^^

Efficiunt— 1 a 3i5.Ergoeuidenter conflat,quod centea

• f

naria addita a Septuaginta in prima,& fecunda state .efficiunt illos 1136

annos In quibus Septuaginta excedunt Vulgatam. Ergo fi Vulgata ponea

expreflbs,& expanfos (uos duos annos magnos in illis duobus mirabi-

libus Epochis , five mundi eventibus ,Raptu Henoch in prima arate , St. i

Page 12: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

-Mefite Promir^Iont jti fecuftda , hab^r^c'€dfdcm omnino annos ac Sep-

tuaginta in duabus primis aetatibus. Eft evidens* Ergo fi Septuaginta

pofuifrent fuos annos magnos Sothicos>& Vulgata Cynicos,Vulgata ex-

cederet Septuaginta* Eft euidens,quia per accidens fuit,quod Vulgatas

apponerentur anni Sothicij& Grascse verfioni Cynici, feu exprelsi. Ergo

tandem Vulgata eofdcm 'omnino in rc. annos habetJn Chronologia

mundi, ac GrasCA.iranslatioj licet cum hac differentia,quod Vulgata ha->

bet fuos duos annos magnos fygilIatos,abfconditos,virtualefque in annis

Sorhicis, 6c propterea retartktur in Chronologia ; Septuaginta vero

plicatos,exprefibs,cxpanfos^fke claros, -vtpote Cynicos. Ergo nec vna,

nec alia deficit verfioj fed vna aliam explicat , nempe Gtasca Vulgatam.

Ergo dicente Ecdefia in Mai-tyrologio ex Septuaginta!Interpretibus : Acreatione^Mundi vfque ad Ghrifti Natalitium ^ ^5 199Et dicentQ VulgatarA creationeMundi vlqiic adChriftiNacalitium-^ 5165

Concordant benb , fi ille cxceffus ..fim i i n 12^6

i p

applicetur Vijlgata^,vt debet applicariidrific Vulgata habebit fieut ^

Ecdefia , & Se.ptuaginta«-.

-*>‘^'

"^

>" " *> • 19^

Fac computum,& repcries innegabilcmbanc Concordiam. In Ipfa opti-

ttiMs cft Audor pertotum ferme opusj fed fpecialitcr a num. marg. 346,jriqlie in finem, ' d. ?!. , :

^ ^

'' to Ex hac Concordia inter verfiones Vulgatam,& Graecam, qug

mathematice convincit quantumvis fcrupulofum computiftam,autChro-.

nologum fequitUr-folutio-triurn celeberrimarum quarftionum,quas val-

de acnVprronrprtant hinc inde Scripturar»}, Oc SauCtI Patres, 6c nufquamliint definitae propter conceptam Kaeufe^ue diferepantiam , ^ difeordiam

verfionum. Prima eft; vtriim Mathufala filius Henoch , 6c pater Lamechmortuus fit ante Diluvium? an Diluvio perierit, vel vtrum poft DiluviumVixerit? D. Awgttftmus,lib*i 5^.de CiuitateDei,cap. 1 3 tenet duo,primumcft,Mathufala non potuiffe viuere poft Diluvium, qutaDi^Petrus EpiftoU

'

II .cap. 3 .ait:In ArcaHoe pauciJd eft oBo animafahafaBafnnt per aquam

^

Ifti odo fuerunt Noe,cius Vxor,tres filij, & tres eorum vxores, vt dicitur'

Genef.y.nec eft credibile,quod extra Arcam falvafetur.Secundum quodAuguftinus tenet, eft,mortuum fuiife Mathufala fex annis ante Diluvium,Alij tenent,Diluvio perijffe ; fed tamen eft inverifslmile, Deum fupplicio

innundationis punire Mathufah iufturaf& redum doram eo. Audor no-fteranum.marg.245 vfque 24B probat mathematice, Auguftini fenten-

tiam cx fupputatione veram effe* Videarar ibi,quia extra genij mei ge-

nium eft dida repetere. V'-; . <

.

^

21 Secunda eft : vtrum prseter Caynam,qui exprimitur , cap.

Ccnef.filius Elios, & pater Malalcel , concedendus fit alius Caynam,

quem ponunt Septuaginta,cap. 1 1 .Genef.filium Arphaxad,& patremSa-le ^Quod debeat poni

,probatur tum cx textu Septuaginta Interpretum

dido cap. 1 1 .Gcner.tiim praecipue,quia D.Lucas in fuo Evangelio , cap,3.illum exprefte tradit dicens

:^uifuit Sale^quifuit Caynam^quifuit At-*

fhaxadp Sed quod non debeat admitti j»fed potius excludi, convincitur,

tiinj

Page 13: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

tum ex noftra VulgataJqu^& tap. 1 1 .Gcnef. Illum bmlttif,- tum ex cap.

lib. I . Paralipom. vbi de eo nullam facit mentionem,- tum cx San(5ta Koj'

mana Ecclefia in Chronologia Mundi in Dominicae Natiiiitatis Peruim-,'

lio, vbi non fupputat iftiiis Caynam j^nnos Natiuitatis3 generationis , 8t

mortis. IgiturAudor nofter hoc fecundum, deducit verum ex varijs

ccmbinatioiiibusfiia? Concordiae , &a num. marg. 249. refolult, hancCaynam optime fiiiffe omi/Tum tiim a Vulgata , tiim a Sanda Eccicfia,

Et certe hoc eft tenendum i quia preter fundamenta extrinfeca petita a,VulgatLr,& Eccl elise audoritate,adfunt dua? congruentiae hanc exclulio-

nem Caynam convincentes i Prima eft, quod dum in Septuaginta Inter-

pretibus adducitur Caynam pater Sale , idem numerus annorum appli-

catur ad vnum,quAm ad alium j nam ibi Caynam habet in generatione

1 30 annos , Sale in generatione 1 30: Caynam in poftgeneratlonc ha-bet 330, Sde in portgeneratione 330: Caynam in tota fua vita 460 an-

nos habet 3 Sale in tota fUa vita 4^0» Quis ergo cx hac fola clrcunftan-

tia noti dicet , hunc Caynam effe ipfum Sale , licet hic homo appelletuc

Caynam3& SaIc?Hoc modo facile foluitift textusD.Lucse,ita conftriien-'

do,vc Sale fit in genitiuo cafu ,& Caynam ih nominatiuo» Secunda efi;

quod qui introduxit hunc Caynam in cap. 1 1 . Genefi' in textu Septua-

ginta^ laborabat cquivocatione in alio Caynam 3 cap.^, Genef. hfc enim

ponitur quartus numero , inter Patres primee aetatis ,* & fimiliter Sciolus

ille appofuit edam futim Gaynani,quartum etiam numero inter Patres

primse setatis. Propter bsec,& alia omitatur Caynam ifie

conlequentli nec numerandi fune anni dus in Chronologia, nec illi 1 00;

quos Septuaginta apponunt, & addunt ad Arphaxad, dum generat Cay-

nam,-quia fi non fuit Gaynam/nec eius generatio fuit*

2 2 Tertia cft ilia celebris Antinomia j in cuius folutione plurcs

hucufque defudarunt , & video, ipfam femper ftare. Efi: ergo inter cap*

ll2.Genef.&capV7*Aaor. Dicitur in cap. 1 1 . Genef. quod thare Parer

lAbraham mortuus efi in Haran i & cap. 1 2lGenef.dichur,quod fuppofita

morte, & funerali Thare , Abraham exijt de Haran. At cap. 7. Acfibr*

afleritur quod poftquam Abrahan exijt de Haram, perrexit in Charam,

hicque mortuus dicitur Thare. Quomodo fimul mortuus Thare in Ha-

ran , & Charam fimul ? Et quomodo ante eggrclTum Abrahie cx Ha-

ran , & poft habitatum Charam fimul moritur Thare ? Non aliter foluitur

hsec Antinomia, qu^m annorum fupputatione. Videatur Auftor, num*

inarg.4i J*vbi aliquid infinuat folutionis,& ego alibi, quia nunc excedltj

munus meum. ^‘

'23' Tandem debeo, r eggrellus aliqUantulum vicina , imo propria

mea, vt melius dicam,qu^ non funt huius Concordiir peregrina in mej;

dium adducere. Ergo Ve ne rabilifsima illa noftra Mater, & praecipue

mea,propter innuimeras fe re mei erga ipfam oblequiofas, humiles

, fu-*

plicesrecomendatlones ,Maria a leiu de Agredain fecunda pUrteMy^

ftto CiuitatisDii> lib. 3.Gap. 1 1 • num^marg. 138 ait Hifpanice loqucn-*

do dcDiuini Verbi Incarnatione miranda : Sucedio efloViernes dveinte )Il

cinco de Mjtrco d romHT dei Aha ^en el ane de la Creachn dei Mundo de

cinco niil cientoj/ noumta y rtueuejCO mo \o cuenta la Iglefia fontana en el Man*

tyrdozlo ,gove(na(l4 el Kffir Santo, E/la cuenta es u verdadera , >

^ 6.(ierta^

Page 14: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

P. Gfegorlftt

iiazia>tzenft<

Oratione in

Magnum Ba^

Jiliur».

tlertai y afstfem hd decUyad^ 3 fregutitanM por ordsd de U ohediencia:

Duo (ikitVencrabiiirsimaMatcr^vnum^Dorninicam Incaniationcm fiiif-

fea Creatione Mundi Illo anno, quem diclr Romana Hcdcfia In Marty-

rologlo j & in hoc habet Ecclefiam pro fe Vencrabilifsima Mater. Sed

cum Ecclcha In Illo Martyrologio non definiat , fcd tantum permittat,

illum decantari computLim annorum ;quamvis.ha^cpermlfslo fit magnrs

aU(5lorItatIs , non tamen de fide manet Ille computus , Sc poteft Ecclefia,

data meliori fuppuratlone , variare Chronologiam, Propter hoc dicit

fecundum iiofiraVenerabilirsima Mater, fibi fu Ifie reuelatum,ChronoIo-

giam Ecclefise In Martyrologio effe •veram^ ^ certam* Circa hoc labora-»

bat aliquando Illuftrifsimus Ille D.D.IofephusXIrnenczSamanlcgo Epif*

copus Placentlnus.dum In Minoribus effetifed preepeditus Ingenti, (Sc nu-

merofa negotiorum cura propter SeraphicI Ordinis latum regimen ali-

quas (exlftlmo , vfquc ad nouem accedere ) Epiftolas famlllarlfslmas ad

noftrum Audorem direxit , fi forte Ecclefia^ Chronologiam ejc Septua-

ginta Interpretibus defumptam, euidenti computatione pofiet veram ^ ^certam demonfirare. Annuit Audor nofier, tiim in Ecclefi^e prjrcipue

obfequlum, tum m noftrfVenerabllifsImvC Matris memoriam dulclfsi-

mam , tum denique inillufirifsimi Principis amlcabilem benevolentiam^

Aggtelfus ergo Audor ChronologIam,finem tandem viditi vidit , dc ga-

uiifus eft,quia multis erat promlfslo fada , dc non facilis exitus. Nunc

iam quoad hoc pundum Ixabcnt conmilltones mcl rtoftri Audoris eui-

dentem dr^monflratloncnijVt quantum humana valet tenultas,valea£ ex- *Sclamare cum VenerabilUsima iioltra Matre: Chronologla Ecdclix vera,

S' certa e/ly^on folum quia ab Ecclefia permIira,non folum^qula vt vera,’

& certa, Matri noftrse dc Aggreda fult reuelata , fcd quia in fc vera eft,-

certa eft, aut deficient palmarks numerorum fupputationes. Nec de hoc

plura, i;

24 Hcec efiXedlor quifquis , celeberrima Concordia a celeber-.*

rimo ftabillta D. Illuftrifsimo Dodorc D. loanne de Lcyba. Hic eft li-

ber.. Hic eius labor extra omnem expedationem prodiens. Quserat iain

Fama ( & nefcIo,an digne fonofum valear Invenire) lituum novum, vt in

iVrbem,& Orbem de hoc buccinet telfellatoOpere.O FamalSI haud po^

tes invenire, timeo, ne In tot repetitis clamoribus pro benemeritls infig--

nlum Perfonarum laudibus defefa fis lafsitudine , canoraque fit depofita

tuba. Ergo pro te,pro me, pro Opere ifto, pro veritate aliquales acci-

piam a Nazianzcno (tantifper audi) excclfas, exaggeratas, candidas vo^*'

ces pro noftri Audoris proeconio digno, elogio debito. Qiiod difciplinse,

genus eft , In quo, 6 Auctor , verfatus non fis,arque ita eximie veriatus,;

quafi in co folo ? Sic nimirum omnia complexus , vt nc vnum qulftcin

quifquam; fingula rurfus ita ad fummum quafi nihil aliud praeterea didi-

ceris ? Quis in Rethorica ilH j vim ignis fpirante cum te comparandus?Quis in Grammatica, quae linguam adGrajcifinum format, hiftorias colli-

git,metris praeeft;carminlbus leges pra‘fcribit ? Quis in Philofophia , ex-

celfa proculdubio fclcntia,& furfum gradiente ? lam vero Gcomctriarn,

numeroru proportiones ha^^^l^cnus didicilfe contentus? Imo conlumrrratus

in brcul,explens tempora multa, vt non ab_ijs, qui in ciufmodi rebus fci-

x\ & craditi fuui exagitareris. Clamat opus iftud tuuna, ecumpit in vo-

Page 15: vantia (jranatmjis Examinatoris MANUDUCTIO

CCS concordes Concordis ifts tua jEuclidis regulas, forte oblitas meliori

luce, atqoeluccm meliorem orienleSjnempe ad lucidum tuum opus.Nec

in apice fcientiarum ,Theologia, hofpes nofter Auaor, aut peregrinus.

Sacrorum Librorum Ortodoxorum Patrum aCcuratam in eo conlpici-

mus co2nitioncm,& de Deo, Angelis,Chriftianmquc Religionis Myfte-

riis differte ,fubtiliter ,

graulter enucleat pluries, Sed lam quid dicam

de proptio ( & propria funt Audorls munera hucufque relata ) lurifcon-

fulti munere? Inftitutionibus,Pandea!s,& Conftitutionibus Godicis ple-

ne imbutus,Sacris Canonibus plenus adeoque.^ r . u

Hic accedebatti, & iam lam deponendus calamus proliiie tatis niu

cufciue circuiensjfiue promifTam aliqualem pro , & ad^iftud opus^ Manu-

duf^^Ionem, (lue Epiftolam Gommendatitiam ad eruditum illuftrirsiamm

Audorem dirigendam ,quando D* D* Antonius de Alfaro & Sierra Rc-

oii Confill) Advocatus » Ciuitatis Granati Pra^fe^us . & emfdem Pro-

praetor iniunoit Cenforis munus cum huius Concordix Rcmilsione. Sed

quia iam abunde in Superioribus de Opei-e ifto aperui iudicium, exprcfsi

mentem quia nullibi video diffonum fidei,& morum tegulis, ml a San-

ftis Patribus devium , adeo,nec Regalibus Decretis contrarium, & certe

Concordia ifta, non folum publicam lucem meretur , fed qu4m primo

amandetur prslo, opportunum. Sic fentio (faluo meliori) m Rc|io , &

idagno Granatenfi Conuentu de Obferuantia S.P.Noftri Francifci dic i ^

Aprilis anno 17 0H

ir, loames dc Jfcargortat