Usługi w systemie Usługi w systemie komórkowym trzeciej komórkowym trzeciej generacji UMTS generacji UMTS prof. dr hab. inż. Tadeusz Więckowski dr inż. Zbigniew Jóskiewicz, dr inż. Maciej Nawrocki
Jan 05, 2016
Usługi w systemie Usługi w systemie komórkowym trzeciej komórkowym trzeciej
generacji UMTSgeneracji UMTS
prof. dr hab. inż. Tadeusz Więckowski
dr inż. Zbigniew Jóskiewicz, dr inż. Maciej Nawrocki
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 2
Plan prezentacjiPlan prezentacji
Założenia do opracowania systemu UMTS oraz śZałożenia do opracowania systemu UMTS oraz środowisko pracy systemurodowisko pracy systemu
Koncepcja realizacji usług w UMTSKoncepcja realizacji usług w UMTS
Architektura systemu UMTSArchitektura systemu UMTS
Idea realizacji usług w systemie UMTSIdea realizacji usług w systemie UMTS
Podział usług w systemie UMTSPodział usług w systemie UMTS
Wymagania stawiane usługomWymagania stawiane usługom
Klasy Klasy QoS usług przenoszeniaQoS usług przenoszenia
Łańcuch dostawców usług w systemach 3GŁańcuch dostawców usług w systemach 3G
Przykłady usług w UMTSPrzykłady usług w UMTS
PodsumowaniePodsumowanie
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 3
Do
2 M
bit/
sD
o 2
Mbi
t/s
Do
384
kbit/
sD
o 38
4 kb
it/s
Komutacja kanałów
Komutacja pakietów
3G
Zwiększenie przepływności danych
Założenia do opracowania systemu UMTSZałożenia do opracowania systemu UMTS
Wszyscy użytkownicy powinni mieć możliwość korzystania z usług począwszy od transmisji mowy aż do szybkiej transmisji danych.
Asynchroniczne przesyłanie danych.
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 4
Koncepcja realizacji usług w UMTSKoncepcja realizacji usług w UMTS
SieSieci 3G (UMTS)ci 3G (UMTS) umożliwiają połumożliwiają połączączenie wenie w jedną integralną architekturę jedną integralną architekturę siecisieci, , które do tej pory funkcjonowały oddzielniektóre do tej pory funkcjonowały oddzielnie, w celu świadczenia abonentom , w celu świadczenia abonentom różnorodnych usługróżnorodnych usług
Usługi
PL
MN
Usługi
PS
TN
/ IS
DN
1 2 3
4 5 6
7 8 9
* 8 #
Usługi Usługi
CA
TV
Dan
e / I
PUsługi świadczone w tradycyjnych
sieciach telekomunikacyjnych Usługi świadczone w sieciach 3G
Realizacja tego zadania wymaga odpowiedniej architektury systemu Realizacja tego zadania wymaga odpowiedniej architektury systemu zorientowanej na realizację usług o określonych parametrach jakościowych w zorientowanej na realizację usług o określonych parametrach jakościowych w ramach możliwości technicznych platformy transmisyjnejramach możliwości technicznych platformy transmisyjnej systemusystemu
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 5
Środowisko pracy systemu UMTSŚrodowisko pracy systemu UMTS
Koncepcja obsługi użytkowników w różnych klasach komórek o zróżnicowanych Koncepcja obsługi użytkowników w różnych klasach komórek o zróżnicowanych zasięgach: zasięgach:
segment naziemnysegment naziemny - wnętrza budynków, obszary miejskie, podmiejskie i - wnętrza budynków, obszary miejskie, podmiejskie i wiejskie.wiejskie.
segment satelitarnysegment satelitarny - morza, oceany, pustynie, góry oraz tych, obszary bez lub - morza, oceany, pustynie, góry oraz tych, obszary bez lub słabo rozwiniętą naziemną infrastrukturą telekomunikacyjną słabo rozwiniętą naziemną infrastrukturą telekomunikacyjną
Hiperkomórka
Zasięg globalny
Makrokomórka
Obszary podmiejskie i wiejskie
Mikrokomórka
Obszary miejskie
Pikokomórka
Wewnątrz budynków
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 6
Środowisko pracy systemu UMTSŚrodowisko pracy systemu UMTS
Klasa komórki Promień komórki Prędkość stacji
ruchomej Szybkość transmisji
Dostępność usług
Pikokomórka
(wnętrza obiektów biuro-
wych, obiekty handlowe)
< 100 m < 10 km/h < 2 Mb/s Wszystkie
Mikrokomórka
(tereny miejskie z dużymi
skupiskami ludności)
< 1 km 120 km/h < 512 kb/s Liczny
podzbiór
Makrokomórka
(tereny wiejskie i miejskie
z niewielkimi skupiskami
ludności)
< 20 km < 500 km/h < 384 kb/s Usługi
podstawowe
Hiperkomórka
(obszary mórz, oceanów
oraz lądy, w tym również
obszary górzyste i pustynie)
300 – 800 km (satelity LEO, MEO)
4000 – 5000 km (satelity GEO)
< 1000 km/h
(samoloty) < 144 kb/s
Usługi
podstawowe
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 7
Architektura systemu UMTSArchitektura systemu UMTS
Podstawowe elementy architektury systemu:Podstawowe elementy architektury systemu: sieć szkieletowa CN (Core Network),sieć szkieletowa CN (Core Network), naziemna sieć dostępu radiowego UTRAN (UMTS Terrestial Radio Access Network),naziemna sieć dostępu radiowego UTRAN (UMTS Terrestial Radio Access Network), satelitarna sieć dostępu radiowego USRAN (UMTS Satellite Radio Access Network),satelitarna sieć dostępu radiowego USRAN (UMTS Satellite Radio Access Network), wyposażenie użytkownika UE (User Equipment)wyposażenie użytkownika UE (User Equipment)
Interfejs sieciowy
(S-Iu)
Interfejs radiowy (S-Uu)-
Sieć satelitarnego dostępu radiowego
(USRAN)
Wyposażenie użytkownika (UE) Wyposażenie użytkownika (UE)
Sieć szkieletowa (CN) Sieć szkieletowa (CN)
Interfejs sieciowy (Iu)
Interfejs radiowy (Uu)
Sieć dostepu radiowego (UTRAN) Sieć dostępu radiowego (UTRAN)
Wyposażenie użytkownika (UE) Wyposażenie użytkownika (UE)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 8
Interfejs radiowy systemu UMTSInterfejs radiowy systemu UMTS ZastosowanZastosowano technikę szerokopasmowego wielodostępu kodowego z o technikę szerokopasmowego wielodostępu kodowego z
bezpośrednim rozpraszaniem widma WCDMA (bezpośrednim rozpraszaniem widma WCDMA (Wideband Code Division Multiple Wideband Code Division Multiple AccessAccess)) oraz oraz dupleks dupleksemem częstotliwościowy częstotliwościowymm FDD FDD lub lub dupleks dupleksieie czasowy czasowymm TDD TDD
UMTS UMTS umożliwia umożliwia adaptacjadaptacjęę przepływności bitowej w łączu radiowym, poprzez przepływności bitowej w łączu radiowym, poprzez odpowiedni dobór długości odpowiedni dobór długości kodówkodów rozpraszających rozpraszających i liczby strumieni i liczby strumieni..
Parametr WCDMA/TDD WCDMA/FDD Rodzaj dupleksu TDD (czasowy) FDD (częstotliwościowy) Odstęp międzykanałowy 5 MHz 5 MHz Przepł. sekwencji rozpr. 3,84 Mb/s 3,84 Mb/s Czas trwania ramki 10 ms 10 ms Liczba szczelin w ramce 15 15 Czas trwania szczeliny 666 s 666 s Adaptacja przepływności w połączeniu
dobór liczby szczelin, liczby kodów
dobór długości kodu
Modulacja QPSK QPSK
Regulacja mocy 100 – 800 zmian/s (krok: 1…3 dB)
800 – 1600 zmian/s (krok: 0,25…1,5 dB)
Synchronizacja stacji bazowych
konieczna niekonieczna
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 9
Idea realizacji usług w systemie UMTS Idea realizacji usług w systemie UMTS
System UMTS zorientowany jest na świadczenie usług użytkownikom końcowym, które są System UMTS zorientowany jest na świadczenie usług użytkownikom końcowym, które są definiowane parametrami jakościowymi QoS (end-to-end QoS). definiowane parametrami jakościowymi QoS (end-to-end QoS).
Zapewnienie jakości świadczonej usługi możliwa jest dzięki warstwowej architekturze Zapewnienie jakości świadczonej usługi możliwa jest dzięki warstwowej architekturze usługowej oraz adaptacji przepływności bitowej w łączu radiowym.usługowej oraz adaptacji przepływności bitowej w łączu radiowym.
System UMTS tworzy platformę transmisyjną przystosowaną do rozwoju usług w dziedzinie System UMTS tworzy platformę transmisyjną przystosowaną do rozwoju usług w dziedzinie oprogramowania bez konieczności wprowadzania zmian w dziedzinie urządzeń. oprogramowania bez konieczności wprowadzania zmian w dziedzinie urządzeń.
W ramach możliwości technicznych systemu UMTS (przepływności do 2 Mb/s) będzie W ramach możliwości technicznych systemu UMTS (przepływności do 2 Mb/s) będzie można zrealizować każdą usługę bez zmian platformy transmisyjnej.można zrealizować każdą usługę bez zmian platformy transmisyjnej.
Rozwiązanie to zabezpiecza producentów infrastruktury przed nietrafnym wytypowaniem Rozwiązanie to zabezpiecza producentów infrastruktury przed nietrafnym wytypowaniem zbioru usług realizowanych w systemie UMTS.zbioru usług realizowanych w systemie UMTS.
Do wprowadzenia nowej usługi niezbędne jest zdefiniowanie wymaganych dla jej realizacji Do wprowadzenia nowej usługi niezbędne jest zdefiniowanie wymaganych dla jej realizacji parametrów jakościowych – atrybutów (np.: szybkość transmisji, stopę błędów, dopuszczalne parametrów jakościowych – atrybutów (np.: szybkość transmisji, stopę błędów, dopuszczalne opóźnienie lub jego zmiana itp.), z którymi powiązane są odpowiednie procedury doboru opóźnienie lub jego zmiana itp.), z którymi powiązane są odpowiednie procedury doboru klasy usługi, kodów rozpraszających, protokołów komunikacyjnych, typu transmisji z klasy usługi, kodów rozpraszających, protokołów komunikacyjnych, typu transmisji z potwierdzeniem.potwierdzeniem.
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 10
Podział usług w systemie UMTSPodział usług w systemie UMTS
W procesie standaryzacyjnym systemu UMTS przyjęto, że usługi W procesie standaryzacyjnym systemu UMTS przyjęto, że usługi telekomunikacyjne będą podzielone na telekomunikacyjne będą podzielone na dwie podstawowedwie podstawowe kategorie kategorie::
usługusługii przenoszenia BS ( przenoszenia BS (BearerBearer ServiceService)) - - związane z transportem informacji związane z transportem informacji przez siećprzez sieć,, ookreślająkreślającece możliwości sieci w zakresie transmisji informacji możliwości sieci w zakresie transmisji informacji cyfrowej pomiędzy punktami dostępowymi w różnych trybach, z różną cyfrowej pomiędzy punktami dostępowymi w różnych trybach, z różną przepływnością i dla różnych protokołów transmisjiprzepływnością i dla różnych protokołów transmisji
teleusługteleusługii TS ( TS (TeleservicesTeleservices)) - - realizowane poprzez usługi przenoszenia realizowane poprzez usługi przenoszenia obejmują usługi warstw wyższych, które umożliwiają korzystanie z takich obejmują usługi warstw wyższych, które umożliwiają korzystanie z takich funkcjifunkcji,, jak jak:: przekazywanie danych pomiędzy użytkownikami końcowymi przekazywanie danych pomiędzy użytkownikami końcowymi lub lub dostęp do dostęp do informacjiinformacji
Zarówno usługi przenoszenia, jak i teleusługi mogą być rozszerzone o usługi Zarówno usługi przenoszenia, jak i teleusługi mogą być rozszerzone o usługi dodatkowe dodatkowe , które , które mogą funkcjonować tylko z usługami podstawowymi mogą funkcjonować tylko z usługami podstawowymi ((nie istnieją nie istnieją samodzielniesamodzielnie)). .
Usługi dodatkowe modyfikują usługi podstawowe w celu:Usługi dodatkowe modyfikują usługi podstawowe w celu: poprawienia komfortu korzystania z sieci,poprawienia komfortu korzystania z sieci, wygodniejszego zarządzania połączeniami,wygodniejszego zarządzania połączeniami, umożliwiają realizację funkcji związanych z tajnością połączeń.umożliwiają realizację funkcji związanych z tajnością połączeń.
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 11
Usługi przenoszenia w trybie komutacji pakietówUsługi przenoszenia w trybie komutacji pakietów
W systemie UMTS zdefiniowane dwa typy usług przenoszeniW systemie UMTS zdefiniowane dwa typy usług przenoszeniaa ww tryb trybieie transmisji transmisji danych z komutacją pakietów:danych z komutacją pakietów:
usługi „usługi „punkt-punktpunkt-punkt” PTP (” PTP (Point-To-PointPoint-To-Point)) - w - wymiana informacji następuje tylko ymiana informacji następuje tylko pomiędzy dwoma punktami,pomiędzy dwoma punktami,
usługi „usługi „punkt-wiele punktówpunkt-wiele punktów” PTM (” PTM (Point-To-MultipointPoint-To-Multipoint)) –informacje –informacje są rozsyłane z są rozsyłane z jednego punktu w siecijednego punktu w sieci do wszystkich abonentów, dla których dana usługa jest do wszystkich abonentów, dla których dana usługa jest świadczona.świadczona.
Dla Dla usług przenoszeniusług przenoszeniaa ww tryb trybieie transmisji danych z komutacją pakietów transmisji danych z komutacją pakietów tworztworzyy się się ttzw. profil QoS, który w pełni charakteryzuje usługę przenoszenia pod względem zw. profil QoS, który w pełni charakteryzuje usługę przenoszenia pod względem jakości jej świadczeniajakości jej świadczenia. Na profil składają się: . Na profil składają się:
klasklasaa priorytet priorytetu transmisjiu transmisji – określająca – określająca prawa pierwszeństwa do utrzymania usług prawa pierwszeństwa do utrzymania usług ((service precedenceservice precedence)) – priorytety: wysoki, normalny i niski – priorytety: wysoki, normalny i niski, ,
klasklasaa opóźnie opóźnienia nia transmisjitransmisji - - określaokreślającająca wymagania aplikacji, dotyczące wymagania aplikacji, dotyczące parametrów transmisjiparametrów transmisji,,
klasklasęę niezawodności niezawodności - określającą - określającą czas przekazywania pakietów pomiędzy dwoma czas przekazywania pakietów pomiędzy dwoma terminalami ruchomymiterminalami ruchomymi
szybkość transmisjiszybkość transmisji - - definiowana przez: maksymalną definiowana przez: maksymalną i i średnią przepływność bitowąśrednią przepływność bitową
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 12
Klasy Klasy QoS usług przenoszenia w trybie komutacji pakietówQoS usług przenoszenia w trybie komutacji pakietów
Klasy niezawodności transmisji dla usług przenoszenia wykorzystujących tryb Klasy niezawodności transmisji dla usług przenoszenia wykorzystujących tryb pracy z komutacją pakietów.pracy z komutacją pakietów.
Prawdopodobieństwo Klasa
utraty pakietu powielenia pakietu utraty kolejności
przesyłania pakietów uszkodzenia
pakietu 1 10 –9 10 –9 10 –9 10 –9 2 10 –4 10 –5 10 –5 10 –6 3 10 –2 10 –5 10 –5 10 –2
Pakiety 128-bajtowe Pakiety 1024-bajtowe Klasa Wartość średnia
opóźnienia Opóźnienie
95 % pakietów Wartość średnia
opóźnienia Opóźnienie
95 % pakietów 1 < 0,5 s < 1,5 s < 2 s < 7 s 2 < 5 s < 25 s < 15 s < 15 s 3 < 50 s < 250 s < 75 s < 75 s 4 best effort best effort best effort best effort
Klasy niezawodności transmisji dla usług przenoszenia wykorzystujących tryb Klasy niezawodności transmisji dla usług przenoszenia wykorzystujących tryb pracy z komutacją pakietów.pracy z komutacją pakietów.
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 13
QoS a środowisko propagacyjneQoS a środowisko propagacyjne
Środowisko pracy
Usługi czasu rzeczywistego (stałe opóźnienie transmisji)
Pozostałe usługi (zmienne opóźnienie transmisji)
Satelitarne (v < 1000 km/h)
Opóźnienie max: < 400 ms
BER = 10– 3 10– 7
Opóźnienie max: 1200 ms lub więcej
BER = 10– 5 10– 8
Tereny wiejskie (v < 500 km/h)
Opóźnienie max: 20 300 ms
BER = 10– 3 10– 7
Opóźnienie max: 150 ms lub więcej
BER = 10– 5 10– 8
Tereny miejskie i podmiejskie
(v < 120 km/h)
Opóźnienie max: 20 300 ms
BER = 10– 3 10– 7
Opóźnienie max: 150 ms lub więcej
BER = 10– 5 10– 8
Wewnątrz i w pobliżu budynków
(v < 10 km/h)
Opóźnienie max: 20 300 ms
BER = 10– 3 10– 7
Opóźnienie max: 150 ms lub więcej
BER 10– 5 10– 8
v – prędkość terminalu względem powierzchni Ziemi
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 14
Zdefiniowane klasy QoS dla aplikacjiZdefiniowane klasy QoS dla aplikacji
KLASY QoS
Przesyłanie głosu Streaming
audio i video
Streamingaudio i videoKonwersacyjneKonwersacyjne FaksFaks
E-commerce,przeglądanie
WWW
E-commerce,przeglądanie
WWWFTP
obrazy stałe
FTPobrazy stałe
Telnet,Telnet,
gry interaktywne
Potwierdzieniedostarczenia
poczty E-mail
Potwierdzieniedostarczeniapoczty E-mail
Aplikacjetolerujące
błędy
Konwersacyjne(opóźn. < 1s)
Interaktywne(opóźn. ok. 1s)
Strumieniowe(opóźn. < 10s)
Działające w tle(opóźn. > 10s)
AplikacjeNie tolerujące
błędów
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 15
UsługiUsługi PrzepływnośćPrzepływność OpóźnienieOpóźnienie NiezawodnośćNiezawodność
głosowegłosowe 4 – 25 kbit/s4 – 25 kbit/s < 150 ms< 150 ms < 3% FER*< 3% FER*
wideotelefoniawideotelefonia 32 – 384 kbit/s32 – 384 kbit/s < 150 ms< 150 ms < 1% FER*< 1% FER*
TelemetriaTelemetria
(kontrola)(kontrola)< 28,8 kbit/s< 28,8 kbit/s < 250 ms< 250 ms ~ 0% FER*~ 0% FER*
grygry < 1 kbit/s< 1 kbit/s < 250 ms< 250 ms < 3% FER*< 3% FER*
Klasa QoS dla usług konwersacyjnychKlasa QoS dla usług konwersacyjnych
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 16
UsługiUsługi PrzepływnośćPrzepływność OpóźnienieOpóźnienie NiezawodnośćNiezawodność
strumieństrumień
audioaudio32 – 384 kbit/s32 – 384 kbit/s < 10 ms< 10 ms < 1% FER*< 1% FER*
wideowideo 32 – 384 kbit/s32 – 384 kbit/s < 10 ms< 10 ms < 1% FER*< 1% FER*
telemetria telemetria
(monitoring)(monitoring)< 28,8 kbit/s< 28,8 kbit/s < 10 ms< 10 ms ~ 0% FER*~ 0% FER*
Klasa QoS dla usług strumieniowychKlasa QoS dla usług strumieniowych
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 17
UsługiUsługi PrzepływnośćPrzepływność OpóźnienieOpóźnienie NiezawodnośćNiezawodność
wiadomościwiadomości
głosowegłosowe4 – 13 kbit/s4 – 13 kbit/s < 1 ms< 1 ms < 3% FER*< 3% FER*
przeszukiwarkiprzeszukiwarki
stron www stron www -- 4 sek/strona4 sek/strona --
e - commercee - commerce -- 4 sek4 sek < 3% FER*< 3% FER*
Klasa QoS dla usług interaktywnychKlasa QoS dla usług interaktywnych
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 18
UsługiUsługi PrzepływnośćPrzepływność OpóźnienieOpóźnienie NiezawodnośćNiezawodność
Przesyłanie Przesyłanie
wiadomościwiadomości
SMSSMS
e - mail e - mail
Urządzenie docelowe nie oczekuje danych
w określonym przedziale czasu – niewrażliwość
na opóźnienia transmisji
Klasa QoS dla usług działających w tleKlasa QoS dla usług działających w tle
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 19
Łańcuch dostawców usług w systemach 3GŁańcuch dostawców usług w systemach 3G
2G2G
3G3G
- Użytkownik
NO SP VASP Dostawca zawartości
Dostawca aplikacji
Dostawcy zawartości NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 20
Dostawca aplikacji
Dostawcy zawartości NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
POSIADA:POSIADA: licencję, widmo częstotliwości, infrastrukturę licencję, widmo częstotliwości, infrastrukturę dostępową; dostępową;
ŚWIADCZY:ŚWIADCZY: dostęp do usług telekomunikacyjnych;dostęp do usług telekomunikacyjnych;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
sprzedaż abonentom usług „własnych”, sprzedaż łącza sprzedaż abonentom usług „własnych”, sprzedaż łącza innym dostawcom usługinnym dostawcom usług
Operator sieci – NO
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (2)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (2)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 21
Dostawca aplikacji NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Dostawcy zawartości
POSIADA:POSIADA: infrastrukturę dostępową, infrastrukturę dostępową,
widmo częstotliwości; widmo częstotliwości;
ŚWIADCZY:ŚWIADCZY: dostęp do usług telekomunikacyjnych;dostęp do usług telekomunikacyjnych;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
sprzedaż abonentom usług „własnych”.sprzedaż abonentom usług „własnych”.
Operator sieci wirtualnej – MVNO
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (3)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (3)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 22
Dostawca aplikacji NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Dostawcy zawartości
ŚWIADCZY:ŚWIADCZY: sprzedaż usług, udostępnia karty SIM, dokonuje sprzedaż usług, udostępnia karty SIM, dokonuje rozliczeń z użytkownikiem ;rozliczeń z użytkownikiem ;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
dostarczanie usług do abonenta.dostarczanie usług do abonenta.
Dostawca usług – SP
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (4)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (4)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 23
Dostawca aplikacji NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Dostawcy zawartości
POSIADA:POSIADA: interfejs umożliwiający dostęp abonenta do internetu; interfejs umożliwiający dostęp abonenta do internetu;
ŚWIADCZY:ŚWIADCZY: dostarcza adresy IP użytkownikom;dostarcza adresy IP użytkownikom;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
„„sprzedaż” adresów IP.sprzedaż” adresów IP.
Dostawca internetu – M-ISP
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (5)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (5)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 24
Dostawca aplikacji NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Dostawcy zawartości
POSIADA:POSIADA: stronę domową stronę domową (mobile homepage(mobile homepage));;
ŚWIADCZY:ŚWIADCZY: dostęp do różnych serwisów;dostęp do różnych serwisów;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
reklamy, współpraca z dostawcą zawartości.reklamy, współpraca z dostawcą zawartości.
Dostawca portalu
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (6)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (6)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 25
Dostawca aplikacji NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Dostawcy zawartości
ZAPEWNIA:ZAPEWNIA: oprogramowanie usług nabywanych przez oprogramowanie usług nabywanych przez użytkownika;użytkownika;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
współpraca z dostawcą portalu. współpraca z dostawcą portalu.
Dostawca aplikacji
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (7)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (7)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 26
Dostawca aplikacji NO MVNO SP M - ISP
Dostawca portalu
Dostawcy zawartości
ZAPEWNIA:ZAPEWNIA: zawartość merytoryczną portali;zawartość merytoryczną portali;
ŹRÓDŁO ŹRÓDŁO DOCHODÓW:DOCHODÓW:
współpraca z dostawcą portali, reklama.współpraca z dostawcą portali, reklama.
Dostawca zawartości
Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (8)Łańcuch dostawców usług w systemach 3G (8)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 27
Komunikacja ruchowa
Transmisja danych GłosGłos
Ser
wis
in
form
acyj
no –
rozr
ywko
wy
Ser
wis
in
form
acyj
no –
rozr
ywko
wy
Inte
rnet
Inte
rnet
Prz
esył
anie
w
iado
moś
ciP
rzes
yłan
ie
wia
dom
ości
Ser
wis
lo
kaliz
acyj
nyS
erw
is
loka
lizac
yjny R
ich
Voi
ce,
Sim
ple
Voi
ceR
ich
Voi
ce,
Sim
ple
Voi
ce
Przykłady usług w UMTSPrzykłady usług w UMTS
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 28
IINNTTEERRNNEE TT
Sieć 3G oferuje szybszy dostęp do internetu z przepływnościami
umożliwiającymi szybki transfer plików.
Przykłady usług w UMTS (2)Przykłady usług w UMTS (2)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 29
Dostęp do portali niezależnie od miejsca i czasu;
Możliwość swobodnego przeglądania zawartości oraz manipulowania danymi;
Dostęp do portali niezależnie od miejsca i czasu;
Możliwość swobodnego przeglądania zawartości oraz manipulowania danymi;
IINNFFOOTTAAIINNMMEENN TT
Przykłady usług w UMTS (3)Przykłady usług w UMTS (3)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 30
INFORMACYJNY INFORMACYJNY wiadomości, dowcipy, horoskopy, prognoza pogody, wiadomości, dowcipy, horoskopy, prognoza pogody,
wyniki rozgrywek sportowych, możliwość sprawdzenia wyniki rozgrywek sportowych, możliwość sprawdzenia wysokości rachunku telefonicznegowysokości rachunku telefonicznego
ROZRYWKOWYROZRYWKOWY dzwonki, grafiki, gry, muzyka, hazarddzwonki, grafiki, gry, muzyka, hazard
M-COMMERCEM-COMMERCE Zakupu Zakupu on-lineon-line
CHATCHAT chatchat na kształt internetowego na kształt internetowego
BAZA DANYCHBAZA DANYCH wyszukiwanie adresów, numerów telefonów wyszukiwanie adresów, numerów telefonów
PODRÓŻPODRÓŻdostęp do informacji o lotach z możliwością rezerwacji dostęp do informacji o lotach z możliwością rezerwacji
bądź zakupu biletubądź zakupu biletu
Przykłady usług w UMTS (4)Przykłady usług w UMTS (4)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 31
LLOOCCAATTIIOONN
BBAASSEE
DD
Nawigacja i serwis informacyjnyNawigacja i serwis informacyjny
Serwis trankingowySerwis trankingowy
Serwis sponsorowanySerwis sponsorowany
Śledzenie pojazdówŚledzenie pojazdów
Przykłady usług w UMTS (5)Przykłady usług w UMTS (5)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 32
Przesyłane wiadomości to nie tylko tekst lub głos, lecz również elementy grafiki, fotografie, animacje, dźwięk audio, film wideo.
Przesyłane wiadomości to nie tylko tekst lub głos, lecz również elementy grafiki, fotografie, animacje, dźwięk audio, film wideo.
MMMMSS
Dzięki połączeniu właściwości serwisu MMS oraz serwisu lokalizacyjnego, zakres usług oferowanych przez sieć 3G zakres usług: telematycznych, telemetrycznych oraz monitorowania o:
alarm i ochrona
alarm i ochrona
monitorowanie pracy maszyn monitorowanie pracy maszyn
kontrolaatmosfery kontrola
atmosfery
serwis komunalny
serwis komunalny
serwis transportowy
serwis transportowy
Przykłady usług w UMTS (6)Przykłady usług w UMTS (6)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 33
RRIICCHH
&&
SSII
MMPPLLEE
VV OO IICCEE
SIMPLE VOICE: SIMPLE VOICE:
podstawowa usługa głosowa.
RICH VOICE: RICH VOICE:
wideokonferencje,
przesyłanie głosu uzupełnionego o składniki interaktywne,
wideotelefonia,
telemedycyna.
RICH VOICE: RICH VOICE:
wideokonferencje,
przesyłanie głosu uzupełnionego o składniki interaktywne,
wideotelefonia,
telemedycyna.
Przykłady usług w UMTS (7)Przykłady usług w UMTS (7)
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 34
System opłat za korzystanie z usługSystem opłat za korzystanie z usług
• Za czas połączenia (np. wideotelefonia, połączenia głosowe, szybka transmisja danych);
• Za ilość odebranych informacji (np. transmisja danych);
• Za dostęp do zawartości;
• Za zakupione usługi;
• Usługi sponsorowane, reklamy
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 35
W przyszłości tW przyszłości transmisja danych ransmisja danych
przewyższy przewyższy transmisjętransmisję głosu …głosu …
… … ale transmisja głosu nadalale transmisja głosu nadal będzie będzie głównym źródłem dochodówgłównym źródłem dochodów
Data
Voice
2000
Zysk
operatorów
?
PODSUMOWANIEPODSUMOWANIE System UMTS tworzy platformę transmisyjną przystosowaną do rozwoju usług w System UMTS tworzy platformę transmisyjną przystosowaną do rozwoju usług w
dziedzinie oprogramowania bez konieczności wprowadzania zmian w dziedzinie dziedzinie oprogramowania bez konieczności wprowadzania zmian w dziedzinie urządzeń urządzeń
System UMTS zorientowany jest na świadczenie usług użytkownikom System UMTS zorientowany jest na świadczenie usług użytkownikom końcowym, które są definiowane parametrami jakościowymi QoS (end-to-end końcowym, które są definiowane parametrami jakościowymi QoS (end-to-end QoS).QoS).
NNowe usługi to nowe możliwości zyskuowe usługi to nowe możliwości zysku, lecz n, lecz należy ależy jednak jednak zachować zachować dotychczasowe źródło dochodów.dotychczasowe źródło dochodów.
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 36
Pierwsze komercyjne sieci UMTSPierwsze komercyjne sieci UMTS
Japonia – sieć FOMA (operator NTT DoCoMo) – 2001 r.Japonia – sieć FOMA (operator NTT DoCoMo) – 2001 r. Pokryty obszar: Tokyo, Yokohama, Kawasaki (30 km od centrum Pokryty obszar: Tokyo, Yokohama, Kawasaki (30 km od centrum
Tokyo),Tokyo), W momencie startu 4500 użytkowników,W momencie startu 4500 użytkowników, Usługi:Usługi:
i-mode (do 384 kb/s w łączu w dół),i-mode (do 384 kb/s w łączu w dół), Wideo-telefonia (64 kb/s),Wideo-telefonia (64 kb/s), Transmisja danych:Transmisja danych:
• Pakietowo: łącze w dół 384 kb/s, łącze w górę 64 kb/s,Pakietowo: łącze w dół 384 kb/s, łącze w górę 64 kb/s,• Tryb połączeniowy: 64 kb/s w obu kierunkach,Tryb połączeniowy: 64 kb/s w obu kierunkach,
Jednoczesne połączenie głosowe (kodek AMR) oraz transmisja Jednoczesne połączenie głosowe (kodek AMR) oraz transmisja danych.danych.
Japonia – sieć AU (operator KDDI) – kwiecień 2002 r.Japonia – sieć AU (operator KDDI) – kwiecień 2002 r. Analogiczny zakres usług.Analogiczny zakres usług.
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 37
Pierwsze komercyjne sieci UMTS cz.2Pierwsze komercyjne sieci UMTS cz.2
Europa – Mobilkom Austria – wrzesień 2002 r.Europa – Mobilkom Austria – wrzesień 2002 r. Na starcie pokrycie 25% obszaru kraju.Na starcie pokrycie 25% obszaru kraju.
Europa – wyspa MAN, Wielka Brytania (operator Manx Europa – wyspa MAN, Wielka Brytania (operator Manx Telecom) – 2001 r.Telecom) – 2001 r.
Europa – Monaco – 2002 r.Europa – Monaco – 2002 r. Powierzchnia pokrycia: 2 kmPowierzchnia pokrycia: 2 km22,, Liczba stacji bazowych: 7,Liczba stacji bazowych: 7, Usługi transmisja danych: łącze w dół 384 kb/s, łącze w Usługi transmisja danych: łącze w dół 384 kb/s, łącze w
górę 64 kb/s.górę 64 kb/s.
......
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 38
Sieci pilotowe UMTSSieci pilotowe UMTS
Obecnie większość operatorów europejskich zbudowała własne Obecnie większość operatorów europejskich zbudowała własne sieci pilotowe UMTS, które są intensywnie testowane (kilkadziesiąt sieci pilotowe UMTS, które są intensywnie testowane (kilkadziesiąt instalacji testowych), m.in..:instalacji testowych), m.in..:
Vodafone-Omnitel Włochy (przenoszenie połączeń 2G Vodafone-Omnitel Włochy (przenoszenie połączeń 2G 3G), 3G), Radiolinja Finlandia (dokładna lokalizacja abonenta),Radiolinja Finlandia (dokładna lokalizacja abonenta), Hutchinson Whampoa, T-mobile, Telia, Hutchinson Whampoa, T-mobile, Telia, ......
Szczególny nacisk został położony na:Szczególny nacisk został położony na: Media strumieniowe (zapewnienie odpowiedniej jakości transm. QoS),Media strumieniowe (zapewnienie odpowiedniej jakości transm. QoS), Dostęp korporacyjny dla firm (zagadnienia bezpieczeństwa),Dostęp korporacyjny dla firm (zagadnienia bezpieczeństwa), Usługi lokalizacyjne,Usługi lokalizacyjne, Szybką transmisję danych w trybie pakietowym i połączeniowym jako Szybką transmisję danych w trybie pakietowym i połączeniowym jako
podstawę wymienionych usług (DL: 384 kb/s, UL: 64 kb/s).podstawę wymienionych usług (DL: 384 kb/s, UL: 64 kb/s).
Usługi w systemie trzeciej generacji UMTS 39
Sieci pilotowe UMTS w PolsceSieci pilotowe UMTS w Polsce
Polscy operatorzy są w trakcie testów własnych sieci pilotowych Polscy operatorzy są w trakcie testów własnych sieci pilotowych UMTS zbudowanych w większych miastach Polski:UMTS zbudowanych w większych miastach Polski:
m.in. Polska Telefonia Cyfrowa (ERA):m.in. Polska Telefonia Cyfrowa (ERA): 5 stacji trójsektorowych bazowych,5 stacji trójsektorowych bazowych, Połączenia głosowe AMR 12.2 kb/s,Połączenia głosowe AMR 12.2 kb/s, Pakietowa transmisja danych 384 kb/s,Pakietowa transmisja danych 384 kb/s, Obsługa terminali różnych typów i o różnym przeznaczeniu.Obsługa terminali różnych typów i o różnym przeznaczeniu.
Celem testów jest:Celem testów jest: Integracja poszczególnych elementów sieci,Integracja poszczególnych elementów sieci, Implementacja usług i aplikacji istniejących (GSM) oraz nowych, Implementacja usług i aplikacji istniejących (GSM) oraz nowych,
charakterystycznych dla sieci UMTS,charakterystycznych dla sieci UMTS, Weryfikacja metodologii planowania sieci.Weryfikacja metodologii planowania sieci.