UNIDADE 3- O PLANETA AZUL - AS AUGAS CONTINENTAIS E
OCENICAS.
3.1.- AS AUGAS OCENICAS.
O planeta Terra o chamado Planeta Azul pola gran cantidade de
auga que o forma. Algo mis do 97% da auga salgada concentrndose nos
mares e ocanos. A auga doce, algo meno do 3% forma ros, lagos,
acuferos subterrneos e glaciares.
https://www.youtube.com/watch?v=e5ZDtEW4AbcO RELEVO SUBMARIO
O MOVEMENTO DOS MARES
Os mares non son masas de augas estticas, senn que teen diversos
movementos provocados por distintos axentes. Os movementos do mar
son: as mareas, ocasionadas pola accin gravitacional da lae do sol;
as correntes marinas, xeradas polos ventos e polo movemento de
rotacin da Terra; e as olas, provocadas pola accin dos ventos sobre
a capa superficial da auga.
A lei de gravitacin universal sinala que todos os corpos se
atraen e son atrados por outros corpos en forma proporcional s sas
masas e sa distancia que os separa. Os mares non son unha excepcin,
e as sas augas son atradas polas masas de certa envergadura, como a
la e o sol.
O nivel dos mares sobe e baixa das veces por da. Estes cambios
de nivel denomnanse mareas e son provocadas pola atraccin lunar. O
movemento de ascenso, cocese como preamar e o de descenso como
baixamar.
As ondas prodcense pola friccin do vento coa superficie da auga.
Transforman as praias e as cosas, arrastran e transportan area e
erosionan os cants.
As correntes marias son movementos de grandes masas de auga dos
mares, superficiais ou profundas que xiran ao redor dos
continentes. Estas correntes son causadas polos ventos alisios e
polo rotar da Terra.As correntes fras frmanse nos polos e soben
cara as zonas tropicales onde se quentan e retornan cara aos polos,
onde volven a enfriarse e o ciclo contina. As correntes son moi
importantes, ao permitir que os seres vivos e os nutrintes se
despracen, e ao evitar que os mares tropicais se sobrequenten e os
mares polarse se sobreenfren.
A formacin das mareas:
https://www.youtube.com/watch?v=hbDbRH7p_OYhttps://www.youtube.com/watch?v=WL8N6axlidIAs
correntes marias:
https://www.youtube.com/watch?v=bSSFWnMyPMg&index=5&list=PLa-GbBPmZZnY_sl1S_qpgzx7HQBO9ytubhttps://www.youtube.com/watch?v=E05AZnOvrGkAS
AUGAS CONTINENTAIS
Son as que se localizan nas terras emerxidas e poden ser
superficiais (ros, lagos, lagoas); e subterrneas, acumuladas por
filtracin. As augas superficiais teen a sa orixe nas precipitacins
(choivas, neve) que proveen da atmosfera.
OS ROS. Son correntes continuas de auga doce que desembocan no
mar, noutro ro ou nun lago. Cando desemboca noutro ro, este
denomnase afluente. A sa orixe pode ser pluvial (por choivas),
glacial (por desxeo), lacustre (polo desaugue dun lago), fretico
(cando nace dun manantial) ou de tipo mixto, cando se unen das das
causas anteriores. Por exemplo, o ro Amazonas ten orixe glacial e
pluvial (nace polo desxeo dos Andes e alimntase das choivas)
PARTES DUN RO.
Conca: Conxunto de terras por onde discorren o ro principal e
mais os seus afluentes. Mdese en Kms
Caudal: Cantidade de auga que leva un ro.
Leito: Espazo (cavidade) polo que circula un ro. As curvas que
traza o leito chmanse meandros.
Desembocadura: Espazo por onde un ro verte as sas augas ao mar,
a outro ro ou a un lago.
Curso: o recorrido do ro desde o seu nacemento ata a sa
desembocadura. Este recorrido mdese en km. O curso dun ro comeza no
curso alto ou superior, caracterizado polos procesos de erosin
provocando que a corrente sexa rpida, orixine cadas, cataratas,
rpidos e cascadas, erosiona verticalente e forma vales en forma de
V, o material que arrastra e groso, con picos e arestas. Cando a
corrente perde forza realzase a funcin de transporte dos materiais
produto da erosin, chamado curso medio. Destaca por: corrente menos
rpida anda que caudaloso todo o ano, arrastra area e croios,
desborda e deposita nas terras colindantes materia frtil, frmanse
os meandros, lagos ou pantanos. Finalmente, o curso baixo ou
inferior no que as augas discorren con menos forza e compren a
tarefa de sedimentacin, dando lugar as chairas aluviais. Estes
materiais poden formar deltas e esteiros na desembocadura dun
ro.
O RXIME FLUVIAL
a variacin do caudal dun ro ao longo do ano. Distinguimos
entre:
Ros de rxime regular: O caudal do ro non vara ao longo de todo o
ano.
Ros de rxime irregular: O caudal do ro vara sobre todo en pocas
de estiaxe ou pocas de enchentes.
Como xa dixemos ao comezo a procedencia da auga do ro pode ser
de rxime pluvial cando depende da choiva ou de rxime nival cando
recibe a auga do desxeo.
OS LAGOS
Os lagos son corpos de auga que ocupan depresins preexistentes
na corteza terrestre. O suministro de auga pode ter varias orixes:
a choiva, ros, neve ou xeo, correntes subterrneas e os vento
prevalecentes.
PRINCIPAIS LAGOS DO MUNDO
AS AUGAS SUBTERRNEAS
Son as augas que proceden da filtracin a travs do chan, das
augas da choiva ou da neve e localzanse na capas inferiores ou
profundas da corteza terrestre. Frmanse debido ao chan permeable
que lle permite a filtracin e pola gravidade da Terra que as fai
chegar as capas mis baixas ata encontrar un estrato de rochas
impermeables que as retn. As formacins rochosas que conteen grandes
cantidades de auga , chmananse acuferas. Estas augas soen
deslizarse ata encontrar unha sada, sando de forma natural (oasis,
ros). Cando a auga subterrnea circula a grandes profundidades e
sometida a grandes temperaturas, ao chegar a determinado grao de
ebullicin, brese camio ao exterior e forma as fontes termais.
https://www.youtube.com/watch?v=zY1uL-enRgY
Partes dun glaciar
ROS E LAGOS EN FRICA
http://serbal.pntic.mec.es/ealg0027/afririos1e.htmlROS E LAGOS
EN EUROPA
http://serbal.pntic.mec.es/ealg0027/eurrios1e.htmhttp://www.educaplay.com/es/recursoseducativos/758718/mares__lagos_y_rios_europa.htmROS
E LAGOS EN ASIA
http://serbal.pntic.mec.es/ealg0027/asiarios1e.htmlhttp://www.educaplay.com/es/recursoseducativos/1152702/mares_rios_e_lagos_de_asia.htmROS
E LAGOS EN
AMRICAhttp://serbal.pntic.mec.es/ealg0027/amerisurios1e.htmlhttp://serbal.pntic.mec.es/ealg0027/amerinorios2e.htmlLAGOS
DE
ESPAAhttp://www.educaplay.com/es/recursoseducativos/724577/lagos_de_espana.htmROS
GALEGOS
http://mapasinteractivos.didactalia.net/comunidad/mapasflashinteractivos/recurso/rios-de-galicia-onde-esta-/f00b429f-8b97-4f23-a940-75b5be4d519fROS
DE ESPAA
http://serbal.pntic.mec.es/ealg0027/esparios2em.html