Top Banner
NG DNG CA TÍCH PHÂN TS. Lê Xuân Đi Trưng Đi hc Bách Khoa TP HCM Khoa Khoa hc ng dng, b môn Toán ng dng Email: [email protected] TP. HCM — 2013. TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)  NG DNG CA TÍCH PHÂN  TP. HCM — 2013. 1 / 1
33

Ung Dung Tich Phan

Mar 04, 2016

Download

Documents

Thanhthung Dinh

các bạn cố gắng nhé
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 1/33

NG DNG CA TÍCH PHÂN

TS. Lê Xuân Đi

Trưng Đi hc Bách Khoa TP HCM

Khoa Khoa hc ng dng, b môn Toán ng dng

Email: [email protected]

TP. HCM — 2013.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 1 / 1

Page 2: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 2/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

Đnh lýCho  f   (x ) kh tích trên  [a, b ]. Khi đó din tíchmin phng gii hn bi  y  = f   (x ),  x  = a, x  = b ,

trc  Ox   là

S  =

   b a |f   (x )|dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 2 / 1

Page 3: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 3/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

Đnh lý

Nu min phng  D  gii hn bi  y  = f   (x ), y  = g (x ),  x  = a, x  = b  thì 

S  =

   b a |f   (x )− g (x )|dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 3 / 1

Page 4: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 4/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 4 / 1

C

Page 5: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 5/33

Tính din tích min phng   Công thc tính din tích min phng

1 Tính yu t din tích  dS 2 Ly tng suy rng các  dS 

Chia [a, b ] thành  n đon bi phân hocha = x 0 < x 1 < . . . < x i −1 < x i  < . . . < x n = b . Yu tdin tích

S i  = [f   (ξ i )− g (ξ i )].∆x i 

Din tích hình phng

S   = limn→∞

ni =1

S i   = limn→∞

ni =1

[f   (ξ i )− g (ξ i )].∆x i 

=    b 

a

dS  =    b 

a

[f   (x )

−g (x )]dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 5 / 1

Tí h di í h i h Ví d

Page 6: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 6/33

Tính din tích min phng   Ví d

Ví d

Tính din tích hình phng, gii hn bi  y  = 4x − x 2 và trc  Ox 

Phương trình hoành đ giao đim ca y  = 4x − x 2 và trc  Ox 

4x − x 2 = 0 ⇔x  = 0

x  = 4

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 6 / 1

Tí h di tí h i h Ví d

Page 7: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 7/33

Tính din tích min phng   Ví d

S  =

   4

0

(4x − x 2)dx  =

2x 2 − 1

3x 3

4

0

= 32

3

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 7 / 1

Tính din tích min phng Ví d

Page 8: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 8/33

Tính din tích min phng   Ví d

Tìm din tích hình phng gii hn bi  y  = (x − 1)2 và

x 2

− y 2

2  = 1

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 8 / 1

Tính din tích min phng Ví d

Page 9: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 9/33

Tính din tích min phng   Ví d

Phương trình hoành đ giao đim ca parabol vàhyperbol

x 2− (x − 1)4

2  = 1 ⇔ x 4− 4x 3 + 4x 2− 4x  + 3 = 0

⇔ (x − 1)(

x − 3)(

x 2

+ 1) = 0 ⇔

x  = 1

x  = 3

S  =3 

1

2(x 2 − 1)− (x − 1)2]dx  =

=√ 2

2

x √ x 2 − 1 + ln |x  +√ 

x 2 − 131− 1

3

(x − 1)3

31

 =

= 10

3

  +

√ 2

2

  ln(3 +√ 

8)

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 9 / 1

Tính din tích min phng Bài tp

Page 10: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 10/33

Tính din tích min phng   Bài tp

Bài 1.Tính din tích min phng gii hn bi y  = x − x 2, y  = x √ 1− x 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 10 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 11: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 11/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Đnh lý

Th tích ca vt th to bi khi quay hình thang cong  0  y   f   (x ),  a x   b  quanh trc  Ox   là

V x  = π

   b a

f   2(x )dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 11 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 12: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 12/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

1

Tính vi phân th tích  dV   : ng vi vi phân  dx ta có 1 vt th vô cùng bé là 1 lát mng, cóth coi là hình tr đáy  S (x ) và chiu cao  dx .

Do đó  dV   = S (x )dx 2 Ly tng suy rng

V   =

   b a dV   =

   b a S (x )dx  = π

   b a f  

 2

(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 12 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 13: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 13/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Đnh lý

Th tích ca vt th to bi khi quay hình thang 

cong  0 x   g ( y ),  c    y   d  quanh trc  Oy   là

V  y  = π

   d c 

g 2( y )dy .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 13 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 14: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 14/33

y g y

Đnh lý

Th tích ca vt th to bi khi quay hình thang 

cong  0  y   f   (x ),  a x   b  quanh trc  Oy   là

V  y  = 2π

   b a

xf   (x )dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 14 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Công thc tính th tích ca vt th tròn xoay

Page 15: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 15/33

y g y

1 Tính yu t th tích  dV   : ta hình dung lp

hình hp này có đáy là tm hình ch nht vichiu rng là  f   (x ) chiu dài là 2πx  và chiucao  dx . T đó

dV   = 2πxf   (x )dx 

2 Ly tng suy rng

V   =

   b 

a

dV   = 2π

   b 

a

xf   (x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 15 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Ví d

Page 16: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 16/33

Tính th tích vt th tròn xoay, khi quay hìnhphng gii hn bi  y 2 = (x 

−1)3, y   0 và  x  = 2,

quanh trc  Ox .

V   = π

   2

1  y 2

dx  = π

   2

1 (x − 1)3

dx  =

= 1

4π (x − 1)4

21 =

 π

4TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 16 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Ví d

Page 17: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 17/33

Ví dTính th tích vt th tròn xoay, khi quay hình

phng gii hn bi  y  = x 2, x  = 1, x  = 2, y  = 0quanh trc  Oy 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 17 / 1

Page 18: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 18/33

Th tích ca vt th tròn xoay   Bài tp

Page 19: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 19/33

Bài 1

Tính th tích vt th tròn xoay to nên khi quaymin phng gii hn bi  y  = x 2, y  = 0, x  + y  = 3

quanh trc  Ox 

Bài 2.Tính th tích vt th tròn xoay to nên khi quay

min phng gii hn bi y  = ln x , y  = 0, x  = 1, x  = 2 quanh trc  Ox .  ĐS.

V x  = 2π ln2 2− 4π ln 2 + 2π.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 19 / 1

Th tích ca vt th tròn xoay   Bài tp

Page 20: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 20/33

Bài 3Tính th tích vt th tròn xoay to nên khi quay

min phng gii hn bi y  = x  + arctan x , y  = x − arctan x , x  = 0, x  = 1

quanh trc  Ox .  ĐS.  V x  = π2 − 2π.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 20 / 1

Tính đ dài cung   Công thc tính đ dài cung

Page 21: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 21/33

Đnh lýCho cung  AB  có phương trình  y  = f   (x ),

a

x  

b . Khi đó đ dài cung  AB   là

L =

   b a

 1 + f  2(x )dx .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 21 / 1

Tính đ dài cung   Công thc tính đ dài cung

Page 22: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 22/33

Chia đon [a, b ] bi nhng đimA = M 0,M 1, . . . ,M i 

−1,M i , . . . ,M n  = B . Đ dài

cung  M i −1M i   là

Li  = 

(x i 

−x i −1)2 + ( y i 

− y i −1)2

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 22 / 1

Tính đ dài cung   Công thc tính đ dài cung

Page 23: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 23/33

Theo đnh lý Lagrange, ta có

 y i − y i −1 = f  (ξ i )(x i − x i −1) = f  (ξ i ).∆x i ,

ξ ∈ (x i −1, x i ). Khi đó đ dài ca c cung AB   làL  = lim

n→∞

ni =1

Li   = limn→∞

ni =1

 1 + (f  (ξ i ))2∆x i  =

=

   b 

a

 1 + f  2(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 23 / 1

Tính đ dài cung   Ví d

Page 24: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 24/33

Ví d

Tính đ dài cung  y  =

 x 2

2 −ln x 

4   , 1 x   3.

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 24 / 1

Tính đ dài cung   Ví d

Page 25: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 25/33

Ta có  f  (x ) = y  = x −  1

4x 

L =    3

1  1 + x −

  1

4x 2

dx  =    3

1  x 2 +  1

16x 2 +

 1

2dx .

=

   3

1

4x 2 + 1

4x   dx  =

x 2

2 − 1

4 ln |x |

3

1

= 4 + 1

4 ln 3

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 25 / 1

Tính đ dài cung   Bài tp

Page 26: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 26/33

Bài 1Tính đ dài cung  y  =

  x 3

12 +

 1

x , 1 x   4.  ĐS

 25

6

Bài 2

Tính đ dài cung  y  = ln(1− x 2),−1

2  x  

1

2.

ĐS. 2 ln 3− 1

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 26 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Công thc tính din tích mt tròn xoay

Page 27: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 27/33

Đnh lýDin tích mt tròn xoay to bi khi quay cung 

tròn  y  = f   (x ),  a x   b  quanh trc  Ox   là

S  = 2π

   b a |

f   (x )

|

 1 + f  2(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 27 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Công thc tính din tích mt tròn xoay

Page 28: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 28/33

1 Yu t din tíchdS  = 2π|f   (x )|d  = 2π|f   (x )| 1 + f  2(x )dx 

2 Din tích mt tròn xoay là

S  =

   b a

dS  = 2π

   b a

|f   (x )| 

1 + f  2(x )dx 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 28 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Ví d

Page 29: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 29/33

Ví dTính din tích b mt tròn xoay to bi khi quay 

cung  y  = sin 2x , 0 x   π2  quanh trc  Ox 

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 29 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Ví d

Page 30: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 30/33

 y  = 2 cos 2x . Khi đó

S  = 2π

   π/2

0

sin2x √ 

1 + 4 cos2 2xdx .

Đt  t  = 2 cos 2x  ⇒ dt  = −4sin2xdx  ⇒sin2xdx  =

1

4

dt ,  x   0   π

2

t    2  −2

 .

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 30 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Ví d

Page 31: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 31/33

Vy

S  = 2π

  −

2

2√ 1 + t 2

−1

4

dt  =

=

 π

2

   2

−2√ 1 + t 2dt  =

= π

2

2

√ 1 + t 2 +

 1

2

 ln(t  +√ 

1 + t 2)

2

−2

=

= π

2[2√ 

5 + ln(2 +√ 

5)]

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 31 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Bài tp

Page 32: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 32/33

Bài 1.Tính din tích b mt tròn xoay khi quay cung y  =

√ x 2 + 4, 0 x   1 quanh trc  Ox .  ĐS.

π√ 

2

√ 

3 + ln 1 +√ 3√ 

2

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 32 / 1

Tính din tích mt tròn xoay   Bài tp

Page 33: Ung Dung Tich Phan

7/21/2019 Ung Dung Tich Phan

http://slidepdf.com/reader/full/ung-dung-tich-phan 33/33

THANK YOU FOR ATTENTION

TS. Lê Xuân Đi (BK TPHCM)   NG DNG CA TÍCH PHÂN   TP. HCM — 2013. 33 / 1