I. BÖLÜM DERS NOTLARI I. BÖLÜM DERS NOTLARI GİRİŞ: ULUSLARARASI İKTİSATIN GİRİŞ: ULUSLARARASI İKTİSATIN KAPSAMI KAPSAMI Öğr. Gör. Elşen BAĞIRZADE Öğr. Gör. Elşen BAĞIRZADE Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Türk Dünyası İşletme Fakültesi Türk Dünyası İşletme Fakültesi Bakü - 201 Bakü - 201 1 1 Ders: Uluslararası Ders: Uluslararası İktisat ve Dış İktisat ve Dış Ticaret Politikası Ticaret Politikası Sunumlarda Sunumlarda Paul R. Paul R. Krugman Krugman ve ve Maurice Maurice Obstfeld Obstfeld tarafından tarafından yazılmış “ yazılmış “International International Economics: Theory and Economics: Theory and Policy Policy ”, ”, James Gerber James Gerber tarafından yazılmış tarafından yazılmış “International International Economics Economics” ve Halil ve Halil Seyidoğlu tarafından Seyidoğlu tarafından yazılmış “ yazılmış “Uluslararası Uluslararası İktisat: Teori, Politika ve İktisat: Teori, Politika ve Uygulama Uygulama ” isimli ders ” isimli ders
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
I. BÖLÜM DERS NOTLARII. BÖLÜM DERS NOTLARIGİRİŞ: ULUSLARARASI İKTİSATIN KAPSAMIGİRİŞ: ULUSLARARASI İKTİSATIN KAPSAMI
Öğr. Gör. Elşen BAĞIRZADEÖğr. Gör. Elşen BAĞIRZADEAzerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi
Giriş ................................................................................................................................... 3
Uluslararası İktisatın (International Economics) konusu nedir? ..................................... 11 Uluslararası İktisat ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler ................................................... 12 Uluslararası İktisatın Yapısı ............................................................................................ 13 Uluslararası İktisat ve Genel Ekonomi ............................................................................
14 Uluslararası İktisatın 12 sorunu .......................................................................................
15 Uluslararası Ticaret ve Parasal İlişkiler Arasındaki Temel Fark ..................................... 16 Uluslararası Ticaret ve Parasal Politiklar Arasında Kordinasyon Sorunu ....................... 18 I. Bölümün temel kavramları ..........................................................................................
Giriş: Örnek Olay veya Asya Krizinin (1997) düşündürdükleri
1997 yılı yazında Doğu Asyada ekonomik kriz çıktı.Tailand’da başlayan kriz kısa zamanda Endonezya, Malazya, Filipinler ve Güney Kore’yi kapsadı. Ulusal paralar değer kaybetti, sermaye piyasaları iflas etti ve krediler kesildi. Çeşitli ülkeler olağanüstü borçlar için IMF’e başvurdu ve 1997 yılının sonlarına kadar IMF bu ülkelere yardımın şartlarını gözden geçirmeye başladı. Acil müdahele edilmesi gereken sorun olmasına rağmen, bu global boyut kazandı. Şöyle ki, Japonya ve Avrupa Bankaları bölgeye verdikleri büyük hacimli kötü brçlarla (bad loans) yüz yüze kaldılar. Kuzey ve Güney Amerika sermaye piyasaları telaşlı yatırımcıların baskısını hissetti ve Amerikan firmaları depresyona uğramış Asya ulusal paralarıyla yapılan ucuz ithalat dalgasının zararlarına hazırlandı. Böylece, artık her hangi bir bölgede ortaya çıkacak ekonomik krizin tüm dünyanın ekonomik istikrarını boza bileceği ve bu yönelimin son bir kaç onyılda hakim olduğu bir daha kanıtlandı.
Küreselleşme, Ülkeler arasında ekonomik bağımlılığın (interdepency)
derinleşmesi, Dış ekonomik ilişkilerdeki gelişmelerin hemen her ülkede çok
yakından ve hassas bir şekilde izlenilmesi, Çokuluslu şirketlerin dünya ekonomisindeki hızlı yayılmaları, Ekonomik refah düzeyleri açısından ülkelerin gelişmiş ve az
gelişmiş şekilde kesin ayrılmaları, Az gelişmiş ülkelerin önemli Dış Borc Sorunun ortaya çıkması, Bölgesel ekonomik birleşmelerin giderek yaygınlaşması, Uluslararası kuruluşların rölünün artması.
Uluslararası iktisat bağımsız milletler arasında mevcut olan karşılıklı ekonomik ilişkileri öğretir.• Uluslararası ticaret ve yatırımların düzenlenmesinde hükümetlerin
rolü önemlidir.
• Analitik olarak, uluslararası piyasalar hükümetlere şirketlerin alt gurupları aleyhine ayrımcılık yapmak olanağı vermektedir.
• Hükümetler aynı zamada döviz arzını kontrol etmektedir.
Uluslararsı iktisat öğretimi konusunu tekrar düşünmeye iten çeşitli olaylar ve yayınlar mevcuttur.
Uluslararası İktisat ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler
Uluslararası Ekonomik İlişkilerin türleri:• Malların ve hizmetlerin uluslararası ticareti• Uluslararası sermaye akımları• Uluslararası teknoloji akımları• Uluslararası işgücü akımları
Uluslararası Ekonomik İlişkiler = Dış Ticaret + Emek akımları + Sermaye akımları + Teknoloji akımları
Uluslararası İktisat, İktisat biliminin Uluslararası Ekonomik İlişkileri öğrenen bir dalıdır.
Uluslararası İktisat Genel Ekonominin kullandığı mikro ve makro ekonomik analiz tekniklerini kullanır. Ama onları farklı bir çerçeveye, yani en az iki ülkeden oluşan bir modele uygular.
Genel iktisat kuramı, bir tek kapalı ekonominin sorunları ile ilgilenirken, uluslararası iktisat iki ya da daha çok dışa açık ekonominin sorunları ile ilgilenir.
Kısaca Uluslararası İktisat genel iktisadın ele aldığı konuları uluslararası ortamda inceler.
1. Dış ticaretin faydaları (Gains from trade)2. Ücretler, iş yerleri ve proteksionizm (Wages, Jobs and Protection)3. Dış ticaret açıkları (Trade deficits)4. Bölgesel ticaret anlaşmaları (Regional trade agreements)5. Dış ticaret anlaşmazlıklarının çözümü (The Resolution of Trade Confilicts)6. Uluslararası kurumların rölü (The Role of International Institutions)7. Döviz kurları ve makroekonomi (Currency rate and macroeconomy)8. Mali krizler ve global enfeksiyon (Financial crises and global contagion)9. Sermaye akımları ve gelişmekte olan ülkelerin borçları (Capital flows and the
debt of developing countries)10. Krizler ve Latin Amerikada reformlar (Crisis and reform in Latin America)11. Doğu Asyada ihracata dayalı büyüme (Export-led growth in East Asia) 12. Eski sosialist cumhuriyetlerin dünya ekonomisine entegrasyonu (The
integration of Ex-Socialist Countries into World Economy)
Uluslararası Ticaret ve Parasal Politiklar Arasında Kordinasyon Sorunu
Uluslararası politika kordinasyonu• Uluslararası İktisatın temel sorunu, ülkelere ne yapmalı
olduklarını söyleyecek dünya hükümetinin (world government) olmadığı durumda çeşitli ülkelerin ticaret ve parasal politikaları arasında kabüledilebilir derecede uyumun nasıl sağlanacağıdır.
Uluslararası Sermaye Piyasası (The International Capital Market)• Uluslararası sermaye piyasalarında riskler vardır:
– Paranın değer kaybetmesi– Ulusal Taahüttlerin Yerine Getirilememesi Durumu