N-HAZIRLIKyle bir hatrlamaya aln bakalm: En son ne zaman, kime
klasik bir mektup yazdnz? Kda mektup yazmakla bilgisayarda yazp
internet ortamnda e-posta ile gndermek arasnda ne gibi farklar var?
Siz hangisini tercih ediyorsunuz? Niin?ANLAMA-KAVRAMAAada
toplumbilimcimiz Prof. Dr. Emre Kongarn yurtdnda eitim yapan
kzlarna yazd mektuptan bir blm okuyup tartacaz. Kzlarma
Mektuplar*Sevgili kzlarm,Bu son mektubumda sizin iin bir empati
denemesi yapmak istiyorum.:Biliyorsunuz empati kendini bakasnn
yerine koyabilme yetenei. Ben de imdi kendimi sizlerin yerine
koymaya alacam ve u soruya yant arayacam:Ben sizlerin yerinde
olsaydm, yani bir gen kz olsaydm neleri yapardm, neleri yapmazdm?
Her eyden nce kendimi kimseye ezdirmezdim. Ne aileme, ne
retmenlerime ne akrabalarma, ne okul ve mahalle arkadalarma kendimi
ezdirirdim. Kendi varlmn da, srf insan olarak doduum iin, herkesle
eit olduunu dnr, bana tepeden bakanlara yz vermez, beni kk grenleri
ve ezmeye alanlar da umursamadan, ama bana yapabilecekleri ktlkleri
de hesaba katp gerekli nlemleri alarak, kiiliime duyduum sayg ve
gven iinde yaamm srdrrdm.zgrlm her eyin zerinde tutardm. Kimse iin
zgrlmden vazgemezdim. Bireysel zgrln temelinde ekonomik bamszln
yattn bilir, btn yaamm boyunca zgrlm koruyabilmek iin, ekonomik
bamszlm salayacak bir meslek ya da i sahibi olur ve bunu ne uruna
olursa olsun brakmazdm.Kendimi ezdirmeyeceim ve zgr olacam diye,
huysuz, huzursuz, kukucu, kavgac, srekli eletiren, srekli kendini
savunan, kimseye gvenmeyen ktmser biri de olmazdm. Herkese sevgiyle
ve gven duygusuyla yaklar, kiiler hakkndaki olumlu yarglarm, ancak
onlarda onayladm tutum ve davranlar grrsem deitirirdim.Kar cinsten
olanlara, benden yaa daha kk ve daha byklere, baka rk, din,
milliyet ve renkten olanlara, eit biimde yaklardm. Nasl kendime,
sadece insan olarak doduum iin sayg duyuyorsam ve varlm bakalaryla
eit dzeyde gryorsam, benden farkl olanlarn da ayn saygy hak ettiini
dnrdm. Benden farkl olan insanlar ne kendimden daha stn ne de
kendimden daha aa grrdm. Kendi duygu, dnce ve inanlarma
gsterilmesini istediim saygy benden farkl olanlarn duygu, dnce ve
inanlarna kar da gsterirdim.Maddi evreme yaratc bir biimde
yaklardm.Kendime, grntme, evreme dikkat eder, kiiliimin maddi grntm
ve evremle daha da gzelleeceini ve daha da anlaml olacan unutmazdm.
inde yaadm mekn, giydiim elbiseleri, kullandm ara ve gereleri
srekli olarak daha gzelletirmeye alrdm.Kendimi iyi tanmaya alr,
kiiliimin gl ve gsz ynlerini iyice anlamak iin zel bir aba
gsterirdim. Kiiliimin, genetik olarak aileden gelen zelliklerini,
doutan yetenekli ve yeteneksiz olduum alanlar, ayrca eitimle
kazandm nitelikleri iyi deerlendirmeye alrdm. Gerek davranlarmn,
gerekse bilgi ve becerilerimin gereki bir deerlendirmesini
yapardm.Kendimi, yetenekli olduum konulara ynlendirir, nmdeki yaam
kavgasnda, zevk duyacam ve mutlu olacam iler yapmak zere
hazrlardm.Erkeklere kar zel olarak farkl davranmazdm. Kar cinsi ne
dman grr, ne de zellikle dost olduklarn dnrdm. Herkese nasl
davranyorsam, onlara da yle davranrdm. Cinsiyetimi ve cinselliimi
ne geri plana atar ne de n plana karrdm. Kz oluumla ne iftihar eder
ne de kz olduumdan dolay zlrdm. Ama kz olduumun bilinciyle, tm
estetik kayglar tar ve olanakl olduu lde temiz ve gzel grnmeye
alrdm.Btn ilikilerimde fiziksel zelliklerimin n plana kmasna ve
zihinsel yeteneklerimi rtmesine izin vermezdim ama genliimi ve
kadns zelliklerimi de bastrmaya almazdm.Bakalarnn hatr iin kendi
ilkelerimden dn vermezdim.inde yaadm toplumun temelinde erkek ve
yal egemen deerlerin yattn hibir zaman unutmazdm. Srf uyumlu ve
cici grnmek, beenilmek uruna ilkelerimden dn vermezdim. Benden bir
zveri istendii zaman, bunu benden isteyenin kendisinin de zveride
bulunup bulunmadna bakar, yani karlkllk ilkesini arardm.Aile
kuracaksam, bunun karmdakiyle tamamen eit koullarda olumasna dikkat
ederdim.Kendime ve karmdakine eit sayg duyduumu kimseden
saklamazdm. Arkadalar arasndaki eitlik kadar, eler arasndaki eitlie
de inandm karmdakine aka syler, bunu hazmetmeyenle ortak bir
gelecek planlamazdm.nsann lml, yaamn ksa olduunu hi aklmdan karmaz,
yaadm srece, hem kendim mutlu olmaya hem de yakn evremdekileri
mutlu etmeye alrdm.Toplumsal sorumluluklarm, aileme, arkadalarma,
iime, yakn evreme ve topluma kar grevlerimi bilir, onlar titizlikle
yerine getirir ama bu arada gnlk yaamn kk mutluluklar da dahil
olmak zere kendimi yaamn gzelliklerinden soyutlamaz, tam tersine,
yreimi ve beynimi dinlendirecek, zevk aldm etkinlikler ve yaam
biimi iin zel olarak zaman ayrrdm.Mutluluun, bireysel yaamda olduu
kadar, toplumsal yaamn derinliklerinde de gizli olduunu bilir,
elimden geldiince daha demokratik bir toplum iin aba
harcardm.Sadece her teknolojik ve ideolojik ilerlemenin genlere ve
kzlara eitlik saladnn bilinciyle deil, ayn zamanda tm insanlarn
zgrlk ve eitliine de inandm iin, toplumun daha eitliki, daha zgr,
daha demokratik olmas iin aba harcardm.Tembel, karc, smrc, yalanc,
dzenbaz insanlara ve dzene kar, effaf, adil ve frsat eitliini
salayan demokratik bir toplumsal ve siyasal dzen iin, elimden
geleni yapardm..Benim yaammdaki en yce deerler sevgi ve
almakt.Dilerim almak uruna sizlere kar duyduum byk sevgiyi
belirtmekte yetersiz kalmammdr.Sizlerle konumaya, tartmaya,
dertlemeye doyamayan, duygularn ve dncelerini aktarmadaki
yeteneksizliine, szcklerin yetersizliine isyan eden babanz. Emre
Kongar (Metin biraz ksaltlmtr.)Anlama-kavrama sorular1) Emre Kongar
kzlarna sosyal yaam hakknda ne gibi tler veriyor?2) Emre Kongar
kzlarna arkadalk, evlilik, cinsel yaam konusunda neler tavsiye
ediyor?3) Emre Kongar kzlarna, kendilerini en iyi biimde
yetitirebilmek iin neler yapmalar gerektiini sylyor?4) Bu mektupta
dile getirilen grleri beendiniz mi? Sizin ailenizin anlayna uyuyor
mu buradaki tavsiyeler, neriler, grler?5) ster kz ister erkek olun
buradaki mektup size yazlsayd babanza nasl bir karlk (mektup)
yazardnz? Neler sylendiniz bu mektubunuzda?BLGLENME: Yaz tr:
=MektupEn eski haberleme aralarndan biri de mektuptur. Gnlk
yaammzda, zellikle telefon ve nternetin bulunuundan nce, her tr
dileimizi, isteimizi, grdklerimizi, yaadklarmz... karmzdakine yazl
olarak iletmek istediimizde mektup trn tercih ederdik. Bugnlerde
mektup yazanlarn saysnn gittike azaldndan yaknlmaktadr.Mektuplar
yazl amalarna gre; a) zel mektuplar (yaknlara, tandklara bilgi
verme, zr dileme, teekkr etme, bir istekte, dilekte bulunma vb
amalarla yazlr); b) edebi ve felsefi mektuplar (yaznsal ve dnsel
deeri vardr. Kalc zellikler tar.); c) i mektuplarn (dilekeler;
resmi ya da zel kurululara yazlan mektuplar, ticari mektuplar) diye
snflandrlr. Tebrikler (bayramlarda ve ylbanda tandklara gnderilen
bir kutlama arac); telgraflar (lm, doum, nemli baar vb ok zel
durumlarda gnderilir.); ilanlar (bir kuruluun, yeni bir rnn vb
tantm iin hazrlanr, gazete ve dergilerde yaymlanr.) iletiim amal
yaz trleri arasnda anlabilir.Trk edebiyatnda Halit Ziya Uaklgil,
Yahya Kemal Beyatl, mer Seyfettin, Ziya Osman Saba, Nzm Hikmet,
Orhan Veli Kank, Cahit Stk Taranc, Halikarnas Balks, Aziz Nesin vd
yazarlarn ilgin mektuplar vardr. Kimi sanatlar roman (Goethe, Gen
Wertherin Aclar; Halide Edip Advar, Handan vd), yk (Reat Nuri, Sait
Faik Abasyank), deneme (Nurullah Ata), gezi (Cenap ahabettin, Falih
Rfk Atay, Ahmet Rasim), iir (Ziya Gkalp, Halit Fahri Ozansoy, Orhan
Veli Kank) vd kimi yaptlarn mektup trnde yazmlardr. rnek:
Sevgili Torunlarm, torunlarmn torunlar,Ben 20. yzylda yaayan bir
Trk yazarym. imdi 66 yandaym. Yaamm boyunca hem retmenlik yaptm,
hem de kitaplar yazdm. Trkiyede ve Almanyada altm, ama aslnda ben
bir dnya vatandaym.(...)Yzylmzda gzel eyler ok. Bilim ve teknik ok
geliti, hatta biraz fazla. nk bununla ok tehlikeli eyler de yapld.
Ksacas, bizim yzylmzn iyiden ok kt taraflar var. Irklk, dini
basklar, milliyetilik ve zenginlerin kr hrs bize ok yokluk
getirdi.Bunlarn iinde en kts kukusuz ki sava. Daha da acs, baz
politikaclarn ve dini nderlerin sava kutsal ilan etmeleri. Fakat
yle sanyorum ki, hayatta tek kutsal ey bartr. Savatan daha kt ve
daha aptalca bir ey yoktur.Hepinize bar ve mutluluklar dilerim. -
Fakir Baykurt, 1993UYGULAMAAltrma 1: Aadaki konulardan birini
seiniz ve bir yaknnza mektup yaznz.- Ailenize niversitenizi,
stanbulu anlatyorsunuz.- Yeeniniz hukuk okumak istiyor. Siz de ona
hukuk ve hukuk faklteleri konusunda bilgi veriyorsunuz.- Bir
arkadanz, tre ve geleneklerin ciddi basks altnda, ona bu konularda
yumuak mesajlar veren bir mektup yazyorsunuz.- Sevgilinize,
birlikte nasl bir aile kuracanza ve yaam sreceinize ilikin
grlerinizi anlatyorsunuz.
Yaz tr: =>zyaamyksHer birimizin yaam ilginliklerle doludur.
Halk arasnda Hayatm yazsam roman olur.diyenleri siz de
duymusunuzdur. Kendi yaammz anlattmz metne (yaz ya da kitap)
zyaamyks (otobiyografi, hayat hikyesi, zgemi) diyoruz. nsann kendi
yaamn anlatmasnn hem kolay hem de zor ynleri vardr: Kolaydr, nk
hayatn kendisinden daha iyi bilecek kimse yoktur; zordur, nk yaad
ancak bakalaryla paylamak istemedii kimi durumlar, bilinmesini
istemedii kimi zellikleri vardr. Bunlar nasl yazaca/yazd nemli bir
sorundur. Kimi zyaamyks yazarlar, olabildiince yansz bir tutum
taknrken kimilerininse baz gerekleri saklad ya da deitirdii
grlmektedir. zyaamyks, roman ve iir biiminde de olabilmektedir.
rnein evket Sreyya Aydemir (Suyu Arayan Adam, roman, stanbul,
1961); Nzm Hikmet (Otobiyografi), gibi.zyaamyks iki biimde yazlr.
Birinci trde ykleyici anlatmla, tarihsel bir dzen iinde yaadklar ve
yaptklar anlatlr. kinci tr, bir form biimindedir; bu trde
doldurulmas gereken blmlere ksa bilgiler yazlr.zyaamyks yazarken gz
nnde bulundurulacak ilkeler de unlardr:1. Adn, soyadn (geni olarak
anlatacaksa, aile bireylerini) yazma,2. Doum yerini ve tarihini
yazma,3. Ailesini ve yetitii evreyi tantma,4. Eitim yapt okullar,
son eitim durumunu belirtme,5. (Varsa) Daha nce alt kurumlarn
adlarn yazma,6. Yaamnn belirlenen amaca gre uygun den ayrntlarn
anlatma,7. Bundan sonra yapmak istediklerini anlatma,8. Merakl
olduu konular (hobilerini) anlatma,9. Belirgin karakteristik
zelliklerini yazma,10. Yapt nemli almalar (proje, kitap vd)
anlatma,11. Anlatmda aklayc, betimleyici ve ykleyici anlatm
kullanma12. Anlatmda duygu lsn iyi ayarlama, abartmalardan kanma,
vd.
rnek: DOAN CCELOLU ANLATIYOROn bir ocuklu bir ailenin on birinci
ocuu olarak Mersinin Silifke kasabasnda domuum. On yandayken annemi
kaybettim ve lmn ne demek olduunu anladm: artk onu bir daha hi
gremeyecek, dokunamayacak, naz edemeyecektim.Silifkede en yksek
dereceli okul olan ortaokulu bitirdikten sonra subay olan
aabeylerimin yannda Ankara ve Krklarelinde okudum ve Krklareli
Lisesinden mezun oldum. Krklareli lisesinde ilk ak iirimi yazdm.
Ankara Atatrk Lisesinde edebiyat ve kompozisyon retmenim olan Cahit
Okurer bir gn ne olmak istediim sordu; mhendis olmak istediimi
syledim. Bilim adam olmak istemez misin, dedi. Onun etkisi altnda
stanbul niversitesi Psikoloji Blmne yazldm ve oradan mezun olduktan
sonra ABDde Illinois niversitesinde doktoram yaptm. Uzmanlk alanm
iletiim psikolojisidir.Amerikada doktora rencisiyken, benim gibi
doktora rencisi olan Kaliforniyada domu bym Emily ile tantm ve
evlendim. On bir yl sren evliliimizde ocuumuz oldu: Ayen, Elif ve
TimurEvlendiimde ne kendimi tanyormuum, ne de evliliin ne olduunu.
Silifkede byrken evremde grdm evlilik, koca, baba modelleriyle
Kaliforniyada bym feminist bir Amerikal kza kocalk yapmaya altm.
Sonu: hem ben ok strap ektim hem de Emilye ac ektirdim. Benim imdi
yreimi en ok yakan ocuklarma verdiim aclar. Onlardan drt yl ayr
yaadm.Yaadm aclar her eyi bilmediimi, renmem gereken ok ey olduunu
gsterdi ve yalnz bilgi ynnden deil, insan olarak gelimem gerektiine
ikna oldum.Kendimi gelitirme sreci iinde kitap yazmaya baladm; ilk
kitabm nsan nsana bu srecin ilk rndr. Geliim sreci iinde
kazandklarm kitaplar yoluyla paylamaya devam ediyorum.Amerikadaki
grevimden emekli olup ayrldktan sonra Trkiyede kitap yazmay srdrdm.
Kitap yazmann yan sra konferanslar ve seminerler verdim, televizyon
programlarna baladm.u devrede nceliim kitap yazmak. u ana kadar
kendi yazdm dokuz kitap var, bunlar hakknda kitaplar blmnde bilgi
alabilirsiniz. Bir de benim yaammn anlatld, Canan Dila tarafndan
yazlm bir kitap: nsan Ararken, Sylei: Canan Dila,2 cilt, Bankas
Kltr Yaynlar, 2005.Altrma 4: Aadaki zyaamyks (zgemi), (CV) formunu
doldurunuz.
Yaz tr: Mektuplar yaamnda, en sk kullanlan iletiim biimlerinden
biri de i mektuplardr. mektuplarnn ierii ok deiik olabilir: sipari
verme, para deme, uyarma, ikyet, erteleme, iptal vd. mektuplar her
kurumun yazmalarla ilgili blm ya da sekreterliince hazrlanr. ya da
resmi mektuplar makamdan makama, makamdan kiiye, kiiden makama
yazlr.Kendine zg birtakm ilkeleri vardr:1. Resmi mektuplarda
genellikle gnderen kurumun anteti kullanlr.2. Mektubun sa st kesine
gnn tarihi, bunun biraz altna sol tarafa SAYI ve KONU yazlr.3. Say
ve konunun biraz altna mektubun gnderilecei kurumun/kiinin ad ve
adresi yazlr.4. Mektup cevap niteliindeyse, satr ba yaplarak LG sz
ve yanna hangi sayl ve tarihli yazya cevap olduu yazlr.5. Metin
blmnde, mektubunun konusu, yazl amac ak bir dille belirtilir.6.
Mektup ... rica eder, sayglar sunarz. szleriyle bitirilir.7. Metnin
sa alt kesine (bir kurumca yazlyorsa) mektubu yazan yetkilinin ad
ve unvan yazlr; mektup yetkili tarafndan imzalanr.8. Mektup bir
kurumca yazlyorsa, mektubun en alt sol kesine daktilo edinin ve
konuyla ilgili blm sorumlusunun ad ve soyadnn ba harfleri de yazlr.
Bu kiiler adlarnn ksaltmalarnn stn imzalayp sorumlulua katlrlar.9.
Mektup kurum iinde elden iletilir. Kurum dnda bir kiiye ya da baka
kurulua gnderilecekse, antetli bir zarfa konulur, gidecei
kii/kurumun ad ve adresi yazlarak postaya verilir. (Kimileyin
e-posta ile de gnderilmektedir.)rnek
Resmi mektuplar, yazlar:Resmi ya da zel kurumlarda, ilerin
dzenli yrtlebilmesi iin kurum ii ve d birtakm yazmalar da
yaplmaktadr. Yaplan, yaplacak ilerle ilgili olarak dzenlenen bu
yazmalar resmi deer tad iin hukuki adan da sorumluluk ierir. Bu
yazmalarn da belirli kurallar vardr:1. Resmi yazmalarda, yazlarda
gnderen kurumun anteti kullanlr.2. Resmi yaznn sa st kesine gnn
tarihi, bunun biraz altna sol tarafa SAYI ve kayt numaras ile KONU
yazlr.3. Say ve konunun biraz altna mektubun gnderilecei
kurumun/kiinin ad ve adresi yazlr.4. Resmi yaz cevap niteliindeyse,
satr ba yaplarak LG sz ve yanna hangi sayl ve tarihli yazya cevap
olduu yazlr.5. Metin blmnde, resmi yaznn konusu, yazl amac ak bir
dille belirtilir.6. Yaz st makamdan alt makama yazlyorsa
Bilgilerinizi ve gereini rica ederim. szleriyle bitirilir. Yaz alt
makamdan st makama yazlyorsa Gereini bilgilerinize arz ederim.,
Gereini bilgilerinize sunarm. szleriyle bitirilir. st ve ast
makamlara datml olarak yazlan yazlar ... arz ve rica ederim.
szleriyle bitirilir.7. Metnin sa alt kesine (bir kurumca yazlyorsa)
mektubu yazan yetkilinin ad ve unvan yazlr; yaz yetkili tarafndan
imzalanr.8. Yaz bir kurumca yazlyorsa, yaznn en alt sol kesine
daktilo edenin ve konuyla ilgili blm sorumlusunun ad ve soyadnn ba
harfleri de yazlr. Bu kiiler adlarnn ksaltmalarnn stn imzalayp
sorumlulua katlrlar.9. Resmi yazlar antetli zarfa konulur, gidecei
kii/kurumun ad/ adresi yazlp postaya verilir. (Mektuplar e-posta
ile de gnderilmektedir.)rnek - 1
rnek - 2
UYGULAMAAltrma: altnz iyeri, ilgili firmalardan mal satn
alacaktr. lgili firmaya bu konuda bir i mektubu yaznz.Altrma: altnz
iyerindeki genel yazmalar gz nnde bulundurarak iki adet resmi
mektup/yaz rnei gelitiriniz.Yazl Anlatm: =>Tutanak (Karar
Tutana)Tutanak ya da karar tutana, bir tr resmi yazma rneidir. Tzel
kiilerin ya da kimi resmi kurumlarn ynetim kurullarnn yaptklar
toplantlar sonunda aldklar kararlar, varlan sonular, toplant yazman
tarafndan bu tutanaa yazlr. Kurumlarda olaan toplantlar, genellikle
bir takvime bal olarak yaplr. Yeni durumlara, gereksinmelere gre
olaanst toplantlar da yaplr. Kurum/ blm/birim bakan toplant yaplaca
zaman, bunu bir yazyla ilgililere duyurur. Mazereti nedeniyle
toplantya katlamayacak olanlar, bunu bir dilekeyle bildirir. Her
toplantda nce bakan ve yazman seilir. Toplant sonunda tutanak yazlr
ve katlanlarca imzalanr. Gerek duyulduunda, toplantlarda nceki
tutanaklar da gzden geirilebilir.Tutanak yazma ilkeleri:1. Toplant
tutana, ya bu i iin zel olarak hazrlanm defterlere ya da dosya kdna
yazlr.2. Tutanan sol st kesine karar numaras/says, karar tarihi,
toplantnn yapld yer, toplant saati yazlr.3. Tutanan konusu ana balk
olarak belirtilir. Toplant gndemi yazlr.4. Ana metin blmden oluur:-
Giri blmnde oturum/toplant bakannn ve oturuma/toplantya katlanlarn
adlar yazlr, katlmayanlarn/katlamayanlarn adlar da ayrca
belirtilir.- Gelime blmnde gndemdeki konular zerine yaplan
tartmalar zetlenir, alnan kararlar maddeler biiminde yazlr.- Sonu
blmnde, alnan kararlarn oybirlii ya da oy okluuyla alnd belirtilir.
(yeler katlmadklar kararlar iin muhalefet erhi koyabilir. Bu
durumda gerekesini de yazmak zorundadrlar.)5. Toplant sonunda,
karar tutana bakan ve toplantya katlan yelerce adlar ve soyadlar
yazlarak imzalanr.6. Tutanak, ilgili dosyaya konulur ya da dolaba
yerletirilir.7. Tutanak, fotokopiyle oaltlarak her yeye
datlr.rnek
UYGULAMA
Altrma 4: Szgelimi altnz iyerinde bir birimin yneticisisiniz.
Olaan i toplantlarndan birini, alanlarla birlikte yaptnz. Bu konuda
bir tutanak hazrlaynz.
Altrma 5: Apartmannzdaki kat malikleri genel kurulu toplantsna
katldnz. Toplant sonunda sizden karar defterine toplantda grlen
konular ve alnan kararlar yazmanz istediler. Siz de imdi bu tutana
hazrlaynz.
Yazl anlatm: Rapor Yazma TekniiRapor, belirli bir konuda yaplan
aratrma ve inceleme sonularn ilgili makamlara iletmek zere
hazrlanan bir yaz trdr. Hemen her alanda rapor hazrlanabilir. Her
rapor, konuyla ilgili aratrmalara, gzlemlere ve deneylere dayanr.
Her raporun amac, ierdii konuyla ilgili somut zm nerileri
sunmaktr.
Raporlar, konularna gre: a) i ve alma yntemlerini inceleyen
teknik raporlar; b) toplumsal konularla ilgili raporlar, c)
deneysel almalarla ilgili raporlar olarak snflandrlabilir.
Rapor yazma ilkeleri:1. Aratrma konusu olarak bir sorun seilir.
(Raporu hazrlayacak kiiye ilgili makamca da verilebilir.)2. Aratrma
konusuyla ilgili kaynaklardan gerekli bilgiler derlenir.3. Aratrma
konusu olan sorunun snrlar belirlenir, tanm yaplr.4. Aratrmann amac
belirlenir.5. Sorunun aratrlmasnda uygulanacak yntem belirlenir.6.
Sorunla ilgili (gzlem ve deney sonularn yanstan) veriler toplanp
deerlendirilir. Raporu hazrlayan sorunla ilgili anketler de
dzenleyebilir.7. Sorunla ilgili bulgular yorumlanr.8. Her rapor drt
ana blmden oluur:- Girite, aratrma konusu, aratrma nedeni ve yntemi
zl biimde aklanr.- Ana metin blmnde, aratrma sresince yaplan
almalar geni olarak anlatlr. Gzlem ve deney sonular
deerlendirilir.- Sonu ve neriler blmnde, aratrmann zeti verildikten
sonra bu konudaki yarglar ve neriler sralanr.- Ekler ve kaynaka
blmnde, -varsa- belge, resim, izelge vb uygun bir dzende
yerletirilir. Aratrma srasnda yararlanlan kaynaklarn tm verilir.-
Raporun n kapak sayfasnda almann tam ad, almay yapann/yapanlarn
adlar unvanlaryla birlikte- yazlr.9. Raporu yazan, konuyu tarafsz
bir gzle, derinlemesine incelemek durumundadr. Kendi kiisel duygu,
dnce ve eilimlerine yer vermemelidir. Verecei bilgileri salam
gzlemlere, bulgu ve belgelere dayandrmak zorundadr. nyarglardan
kesinlikle kanmaldr.10.Raporlarda ak, yaln, duru bir dil
kullanlmaldr.11.Raporlar, bitirildikten sonra bir st yazyla ilgili
makama iletilir.