-
UCZYMY GRYW PIK RCZNPORADNIK DLA NAUCZYCIELI
UCZYMY GRY W
PIK RCZN
ISBN: 978-83-928221-5-8
Stefan Wrzeniewski
UCZYMY GRYUCZYMY GRYW PIK RCZNW PIK RCZNPORADNIK DLA
NAUCZYCIELIPORADNIK DLA NAUCZYCIELIPORADNIK DLA NAUCZYCIELI
UCZYMY GRY W
PIK RCZN
UCZYMY GRYW PIK RCZN
UCZYMY GRYW PIK RCZNPORADNIK DLA NAUCZYCIELI
Stefan Wrzeniew
skiUCZYMY GRY W
PIK RCZN
UCZYMY GRY W
PIK RCZN
UCZYMY GRY W
PIK RCZN
-
6
-
1Stefan Wrzeniewski
UCZYMY GRY W PIK RCZNPORADNIK DLA NAUCZYCIELI I MODZIEY
Wydawnictwo nansowane ze rodkw Ministerstwa Sportu i
Turystykioraz Zwizku Piki Rcznej w Polsce
R PR
PS4 56
12
-
2Recenzent: dr hab. prof. AWF Henryk Norkowski
Ilustracje: Grzegorz Hirszfeld
Fotogra e: Sebastian Siwek
Projekt okadki: Janusz Pdowski
Copyright by Zwizek Piki Rcznej w Polsce, Warszawa 2010
ISBN 978-83-928221-6-5
Skad komputerowy i druk: Centrum Poligra i Sp. z o.o. 02-232
Warszawaul. opuszaska 53www.jakubiccy.pl
-
3Spis treci
Sowo wstpne
...................................................................................................5I.
CHARAKTERYSTYKA GRY W PIK RCZN
............................................7II. METODYCZNE ASPEKTY
NAUCZANIA GRY ...............................................9III.
TERMINOLOGIA PIKI RCZNEJ I LEGENDA ZNAKW STOSOWA-NYCH W OPISIE
WICZE
.............................................................................
11IV. PRZYGOTOWUJEMY SI DO GRY.
...........................................................17
1. Ksztatowanie sprawnoci najmodszych z ukierunkowaniem na gr.
......171.1. Zabawy biene
...................................................................................171.2.
Zabawy skocznociowe
......................................................................181.3.
Zabawy ksztatujce si
.....................................................................191.4.
Zabawy zrcznociowe.
.....................................................................20
2. Nauczanie podstaw techniki gry
...............................................................212.1.
Podania i chwyty. Rzuty biene
.........................................................212.2.
Rzut w wyskoku
..................................................................................242.3.
Rzut z przeskokiem
............................................................................262.4.
Rzut z padem
.....................................................................................292.5.
Zwody i rzuty.
.....................................................................................312.6.
Poruszanie w obronie
.........................................................................34
3. Przygotowanie i organizacja gry
..............................................................373.1.
Gry przygotowawcze.
........................................................................383.2.
Gry wedug okrelonych zasad.
........................................................38
V. UCZYMY ATAKOWANIA I OBRONY
............................................................411.
Atak szybki
...............................................................................................412.
Atak pozycyjny
..........................................................................................43
2.1.Gra skrzydowego
...............................................................................432.2.
Gra obrotowego
.................................................................................472.3.Gra
rozgrywajcego
............................................................................50
3. Indywidualne zasady gry w ataku.
............................................................534.
Zmiany pozycji.
.........................................................................................555.
Atakowanie pozycyjne w pasach dziaania.
..............................................606. Indywidualne
zasady postpowania w obronie.
.......................................637. Elementy techniki gry
bramkarza
............................................................67
-
47.1. Postawa
.............................................................................................687.2.
Poruszanie si w bramce
..................................................................687.3.
Interwencje
........................................................................................68
8. Podstawowe dziaania w obronie strefowej 3:3.
.....................................729. Organizacja ataku
szybkiego z obrony strefowej 3:3.
..............................75
VI. DOSKONALIMY TAKTYK GRY
...............................................................791.Organizacja
ataku szybkiego w drugie tempo
..........................................792. Szybkie wznowienie
po straconej bramce.
...............................................803. Atakowanie
wielopozycyjne.
.....................................................................814.
Gra w przewadze liczebnej i osabieniu w ataku. Atak 6x5, 5x6.
.............835. Obrona strefowa 3:2:1, 5:1, 6:0.
..............................................................866.
Obrona kombinowana.
.............................................................................917.
Gra w przewadze liczebnej i osabieniu w obronie.
..................................928. Taktyczne sytuacje wsppracy
bramkarza z obron. ..............................94
VII. METODYCZNE I ORGANIZACYJNE ASPEKTY TRENINGU
..................971. Zasady treningu sportowego
....................................................................972.
Metody treningu sportowego stosowane w pice rcznej
.........................983. rodki treningowe
.....................................................................................994.Organizacja
szkolenia
...............................................................................995.
Kontrola sprawnoci oglnej i specjalnej.
...............................................1006.Zadania
selekcyjne
..................................................................................100
VIII. PRAKTYCZNE PORADY W PRACY Z ZESPOEM
..............................103
IX. KOMENTARZ DO PRZEPISW GRY
.......................................................105
PIMIENNICTWO
...........................................................................................107
-
5Sowo wstpneSowo wstpne
Pika rczna, gra zespoowa, ktr uprawia w wiecie prawie 40 milionw
osb (dane IHF) jest atwa w nauczaniu gdy jej podstawy motoryczne
oparte s o czynnoci czsto wykonywane w codziennym dziaaniu kadego z
nas. Bieg, skok i rzut to umiejtnoci czsto niezbdne do wykonania
koniecznej czynnoci w rnych sytuacjach yciowych.
Podobnie jak kada aktywno ma korzystny wpyw na rozwj zyczny i
psy-chiczny, a tym samym na nasze zdrowie. Poniewa gra wymaga
wspdziaania w zespole w szczeglnoci ma wielkie oddziaywanie
wychowawcze. Gra z po-szanowaniem partnerw, przeciwnikw, sdziw i
obowizujcych przepisw uczy, wychowuje, ksztatuje wszechstronny
rozwj.
Wieloletni proces nabywania coraz wyszych umiejtnoci wie si
zawsze z cigym doskonaleniem indywidualnych moliwoci technicznych,
wspdziaania grupowego i zespoowego na bazie posiadanego potencjau
technicznego i spraw-nociowego. Ten wieloletni proces musi by
podzielony na etapy rnice si sta-wianymi celami. Na etapie treningu
wstpnego i podstawowego do priorytetowych zada naley dbao o
wszechstronny rozwj zyczny, nabywanie poprawnych nawykw ruchowych
niezbdnych w grze, nabywanie specy cznych umiejtnoci do coraz
skuteczniejszego dziaania indywidualnego i wspdziaania grupowego w
zakresie gry pozycyjnej w ataku i obronie. Jeli chodzi o kierunek
oddziaywania naley pamita , i na poziomie podstawowego szkolenia
jest to przede wszyst-kim wychowanie i trening, a nie
wspzawodnictwo.
Realizacja powyej przedstawionych oglnie zada wymaga znajomoci
pod-staw gry. Prezentowany nauczycielom podrcznik ma za zadanie
wspomaga proces wanego podstawowego szkolenia. Zawarte w nim treci
maj wspoma-ga prowadzcych w realizacji konkretnych zada
szkoleniowych wedug obo-wizujcych zasad. Podstawowym przesaniem
jest metodyczne przedstawienie koncepcji nauczania gry.
Uzupenieniem podrcznika jest lm szkoleniowy zawierajcy
praktyczne wyko-nanie podstawowych elementw techniki i taktyki piki
rcznej.
-
6
-
7I. CHARAKTERYSTYKA GRY W PIK RCZNI. CHARAKTERYSTYKA GRY W PIK
RCZN
Pika rczna to gra sportowa z prawem bezporedniego kontaktu z
przeciwnikiem. Podczas gry odbywa si wiele pojedynkw o pik, o pole
gry. Rnorodno tych dziaa spowodowaa podzia funkcji w zalenoci od
realizowanych zada. Zgodnie z obowizujcym nazewnictwem moemy
wyrni:
w obronie: w ataku: - bramkarz, - skrzydowy, - obroca zewntrzny
- obrotowy, - obroca wewntrzny - rozgrywajcy, - obroca
wysunity.
Obecnie podczas meczu przeprowadza si okoo 60-70 akcji, podczas
ktrych wykonuje si rednio okoo 800 poda, w zdecydowanej wikszoci
wykonywa-nych sposobem pgrnym. Na okoo 50-60 rzutw w grze, rednio
30 koczy si zdobyciem bramki, a ich wikszo wykonana jest w wyskoku.
Podczas prowa-dzenia gry wykonuje si okoo 80 zwodw z wyran dominacj
pojedynczego przodem.
W dziaaniach zespoowych 20-30% akcji koczy si atakiem szyb-kim,
a pozostae 70-80 % atakiem pozycyjnym. W trakcie gry zawodnicy( w
zalenoci od pozycji w grze) przebiegaj okoo 4-5 km.
Wysokie tempo gry, zmienno akcji (atak-obrona) powoduj due
obcienie zjologiczne organizmu. Ttno w czasie gry osiga czsto warto
200 uderze na minut, a zatem przygotowanie specjalne do realizacji
zada w grze jest ko-nieczne.
Tendencje rozwojowe wskazuj na coraz wysze tempo gry i jej
efektywno. Okrelaj one dynamiczny kierunek nauczania gry od
podstaw.
-
8
-
9II. METODYCZNE ASPEKTY NAUCZANIA GRYII. METODYCZNE ASPEKTY
NAUCZANIA GRY
Wieloletni proces szkolenia pod kontrol instruktora czy
nauczyciela musi swym zakresem obejmowa caoksztat rozwoju
wychowankw w sensie zycz-nym, psychicznym i spoecznym i naley
podzieli go na odpowiednie etapy.
Etap wstpny, ktrego zadaniem jest;
wywoanie zainteresowania aktywnoci zyczn i stymulowanie
wszech-stronnego rozwoju zycznego,
wybr dyscypliny uwzgldniajcy uzdolnienia ruchowe Gwnymi
kierunkami oddziaywania na tym etapie jest wychowanie
i praca szkoleniowa.
Na etapie szkolenia podstawowego gwnymi zadaniami s;
ksztatowanie umiejtnoci technicznych i podstaw taktyki niezbdnych
do
prowadzenia gry oraz ukierunkowanie na specy czne elementy
zwizane z okrelon pozycj.
ksztatowanie istotnych dla gry cech motorycznych i psychicznych.
Kierunki oddziaywania na tym etapie daj pierwszestwo zadaniom
szkoleniowym i wspzawodnictwu.
Na etapie mistrzostwa sportowego gwnymi zadaniami s;
wykorzystanie posiadanego potencjau motorycznego, psychicznego
i techniczno-taktycznego dla osignicia najwyszego wyniku
sportowego utrzymanie maksymalnego poziomu gry i istotnych dla gry
cech motorycz-
nych. Wspzawodnictwo i szkolenie wyznaczaj kierunki oddziaywania
na tym etapie rozwoju sportowego.
Na etapie szkolenia podstawowego nauczanie i doskonalenie
techniki i taktyki gry naley uzna za nadrzdne. W lekcji
treningowej, w ktrej realizowane s treci nauczania okrelonego
elementu, metodyczny sposb realizacji zadania jest bardzo wany.
Znajomo i umiejtno korzystania z praktycznych metod, form i
zasad na-uczania wspomaga proces szkolenia i czyni go skutecznym i
jasnym.
-
10
Metody, ktre wykorzystujemy w nauczaniu ruchu, elementu
technicznego czy taktycznego to:
analityczna stosowana w nauczaniu trudniejszych koordynacyjnie
wicze, syntetyczna wykorzystywana w nauczaniu atwych elementw lub
ju
opanowanych, kompleksowa, czca nauczanie analityczne i
syntetyczne np. w zoonych
z kilku, kolejnych dziaa gry na pozycjach.
Formy stosowane w nauczaniu gry i jej skadowych elementw to:
zadaniowa, cisa, fragmentw gry, w ktrych wystpuje atakujcy i
obroca, gra uproszczona, gra szkolna, gra waciwa.
Zasady dydaktyczne, ktre adaptowano do sportowych celw
szkoleniowych to: pogldowoci, wiadomoci i aktywnoci, stopniowania
trudnoci, utrwalania umiejtnoci, indywidualizacji nauczania. W
organizacji wicze moemy korzysta z formy; frontalnej,
strumieniowej, obwodowej, grupowej, indywidualnej, swobodnej (z
zaawansowanymi).
-
11
III. TERMINOLOGIA PIKI RCZNEJ I LEGENDA ZNA-III. TERMINOLOGIA
PIKI RCZNEJ I LEGENDA ZNA-KW STOSOWANYCH W OPISIE WICZEKW
STOSOWANYCH W OPISIE WICZE
Przedstawiona poniej terminologia obliguje prowadzcych i
wiczcych do jej penej znajomoci by wiczenia czy zadania zalecone do
wykonania byy zro-zumiae i precyzyjnie wykonywane.
I. TECHNIKA GRY
1. Postawa ( w obronie w ataku)
2. Poruszanie si A. w obronie: - bieg przodem i tyem w rnych
kierunkach - krok dostawny ( w rnych kierunkach) - zatrzymanie si -
odskok - doskok, wyskok do bloku
B. w atakowaniu: - starty w rnych kierunkach - bieg ze zmian
tempa - bieg ze zmian kierunku - skoki w przd, w gr, - obroty
3. Chwyty i podania A. chwyty: - grny ( dosiny, doskoczny) -
pgrny - na wysokoci bioder - dolny - z podoa - jednorcz -
sytuacyjny ( z dochwytem, gaszenie piki, na klatk piersiow)
B. podania: - grne, - pgrne
-
12
- dolne - sytuacyjne ( oburcz, z biodra, tyem, z nadgarstka,
kozem, z rotacj)
4. Rzuty - w miejscu - biene - w wyskoku w przd i w gr - z
przeskokiem (pogrny, z biodra) - z odchyleniem - sytuacyjny (
przerzutka, dobitka, tyem, z rotacj)
5. Kozowanie: - pojedyncze - cige
6. Zwody A. bez piki i z pik: - pojedynczy przodem i tyem, -
podwjny przodem i tyem, - z obrotem
B. z pik: - zamierzonym rzutem - zamierzonym podaniem
7. Technika gry bramkarza- postawa - poruszanie si ( krok
dostawny, poskoki obun, wyjcie, wybiegniecie) - obrona piki: -
rkami ( jednorcz, oburcz) - nogami ( pwypad, wypad, szpagat) -
rwnoczesna obrona rk i nog - wyskokiem rozkrocznym ( ramiona w gr
lub w bok) - chwyty (gaszenie piki) - odbicia - podania
8.Okrelenie miejsca w bramce: - krtki dolny rg bramki
-
13
- krtki grny rg bramki - dugi dolny rg bramki - dugi grny rg
bramki
II. TAKTYKA ATAKOWANIA
1. Systemy atakowania: A. Atakowanie szybkie - niezorganizowane
(po przechwycie, po bdzie, wykorzystanie wolnej przestrzeni ) -
zorganizowane (wiczone wedug okrelonych zasad postpowania) -
bezporednie (jedno podanie) - porednie (kilka poda)Fazy atakowania
szybkiego: - wejcie w posiadanie piki i pierwsze podanie -
uzyskanie przewagi biegowej - uzyskanie przewagi liczebnej -
zakoczenie ataku Podstawowe sytuacje: 1x0, 2x0, 1x1, 2x1, 2x2, 3x2,
3x3 Sposoby atakowania szybkiego: - w pasach dziaania w przewadze
liczebnej, - ze zmiana pasw dziaania w rwnowadze liczebnej, - z
zason
B. Atakowanie pozycyjne. Rodzaje atakowania: - bezpozycyjne
(przy kryciu ,,kady swego) - jednopozycyjne - wielopozycyjne (ze
zmianami pozycji) Sposoby atakowania: - gra wedug zasad - gra
umowna - improwizacja
Fazy atakowania: - wstpna - przygotowawcza - waciwa
-
14
Ustawienia: 0x0x6, 2x1x3, 2x2x2, 0x2x4, 2x0x4, 0x1x5
Fragmenty atakowania: - zmiany bez piki, - zmiany z pik - zmiany
od piki - zasony: statyczne-dynamiczne, bez piki i z pik, z boku,
przodu, z tyu - atak prostopady w kierunku bramki (pojedynczy i
wielokrotny) - atak prostopady midzy dwch obrocw wicy (pojedynczy i
wielokrotny) Stae fragmenty gry: - rzut wolny, rzut karny, rzut z
linii bocznej Pozycje w grze: - skrzydowy lewy i prawy - obrotowy
(jeden, dwch) - rozgrywajcy (lewy, rodkowy i prawy) Formacje: - I
linia (skrzydowi, obrotowi) - II linia rozgrywajcy
III. TAKTYKA OBRONY
1.Systemy A. Krycie kady swego - krycie dalekie (lune) - krycie
krtkie (aktywne) B. Obrona strefowa ustawienia/sposb dziaania - 6:0
jednoliniowa-aktywna / pasywna - 5:1 dwuliniowa - aktywna / pasywna
- 4:2 dwuliniowa - aktywna - 3:3 dwuliniowa -aktywna - 3:2:1
trzyliniowa - aktywna C.Obrona kombinowana - 5:0+1 - 4:0+2 - 3:0+3
- +1:5:0 - 4:1+1 - 3:2+1
-
15
2.Fragmenty obrony - dziaania w sytuacji rzutu wolnego (mur) -
dziaania przy rzucie karnym 9 (asekuracja) - dziaania w sytuacji
rwnowagi liczebnej (system/ustawienie /sposb dziaania) - dziaania w
sytuacji osabienia liczebnego (system/ustawienie/sposb dziaania) -
dziaania w sytuacji przewagi liczebnej (system/ustawienie/sposb
dziaania) - dziaania taktyczne w sytuacjach specjalnych
IV. TAKTYKA GRY BRAMKARZA
1.Ustawienie w czasie gry-wsppraca z obron 2. Ustawienie, wybr
interwencji w sytuacji rzutu z pozycji skrzydowego, ob-
rotowego, rozgrywajcego 3.Ustawienie i wybr interwencji w
sytuacji rzutu karnego 4. Ustawienie i wsppraca z obron w sytuacji
rzutu wolnego
Legenda znakw stosowanych w opisie wicze
1. wiczcy bez piki , z pik
2. obroca, atakujcy z pik
3. droga poruszania si zawodnika
4. wielokrotne poruszanie si zawodnika
5. podania piki
6. wielokrotne podania
-
16
7. kozowanie
8. rzut do bramki
9. zwd pojedynczy
10. zwd podwjny
11. zwd z obrotem
12. zwd zamierzonym podaniem
13. zwd zamierzonym rzutem
14. zasona
15. przybory (piki, stojaki)
16. instruktor, wspwiczcy
Skrty stosowane w opisie wicze:
BR. - bramkarz LS - lewy skrzydowy PS - prawy skrzydowy OB. -
obrotowy LR - lewy rozgrywajcy
R - rodkowy rozgrywajcy PR - prawy rozgrywajcy
-
17
IV. PRZYGOTOWUJEMY SI DO GRY.IV. PRZYGOTOWUJEMY SI DO GRY.
1. Ksztatowanie sprawnoci najmodszych z ukierunkowaniem na
gr.
W przygotowaniu do gry najmodszych naley korzysta z gier i zabaw
przygo-towujcych do piki rcznej, ktre w treci zawieraj elementy
sprawnoci oglnej, a przede wszystkim szybkoci, siy, skocznoci,
zrcznoci gibkoci i koordynacji. Gry i zabawy przygotowujce do gry
speniaj wan rol ksztatujc wszech-stronnie sprawno i osobowo.
Rozwijaj szybko postrzegania zmiennych sy-tuacji, niezbdnych w
grze, ucz wspdziaania w grupie z poszanowaniem rywali i
partnerw.
Przykadowe zabawy ukierunkowane na przygotowanie do gry.
1.1. Zabawy biene
1.Wycig wahadowy w zespoach 3 - osobowych na szerokoci pola gry.
Ustawienie; z jednej strony boiska dwch wiczcych, z drugiej jeden
wiczcy. Wygrywa zesp, ktry przebiegnie np. 6 lub 9 odcinkw.
Liczba przebiegnitych odcinkw zaley od wieku wiczcych. rys.
1
1
2
3
2. Wycig w trjkach. Dwch wiczcych z pik ustawionych na linii
bocz-nej, trzeci 2 m.za nimi. Na sygna dwjka ucieka prowadzc pik,
trzeci goni i prbuje przechwyci podanie. Wygrywa ten wiczcy ktry
przechwyci najwi-cej piek np. w 6 wycigach.
-
18
3.Wycigi w 4 zespoach ustawionych za stojakami. Sposb wykonania
okre-la nauczyciel. Stosowa rne formy poruszania si i kierunki np.
po linii prostej, krzywej, po trjkcie. rys. 2
PRZODEMTYEM
1234
1 2 3 4123
4
1 2 3 4PRZODEMTYEM
PRZODEMTYEM PRZODEM
TYEM
4.Wycigi z wahadowym prowadzeniem piki w dwjkach w zespoach
6-o-sobowych na szerokoci boiska. Ustawienie; z jednej strony pola
dwie pary wi-czcych z drugiej jedna para. Zadaniem jest wahadowe
przeprowadzenie piki np. 9 lub 12 razy w jednej serii by kada dwjka
przebiega 3 lub 4 odcinki. rys. 3
12
3
4
5.Wcigi z wahadowym prowadzeniem w trjkach w zespoach 9
osobowych. Przebieg wiczenia jak w wiczeniu 4.
1.2. Zabawy skocznociowe
1.W zespoach 3-osobwych. dwch wiczcych prowadzi skakank, trzeci
wiczcy wykonuje 10 podskokw nad skakank. Kady wiczcy ma wykona 10
przeskokw. Wygrywa zesp ktry najszybciej wykona 30 przeskokw.
2. Wahadowy wycig ze skakank. Organizacja jak w 1-ej zabawie
bienej.
3. Wycig skokami obun. Ustawienie; trzech wiczcych w klku
podpartym w odlegoci ok.1,5m. Na sygna pierwszy wiczcy wykonuje 2
przeskoki nad
-
19
klczcymi partnerami i ponownie klk za ostatnim wiczcym. Wygrywa
zesp, ktry najszybciej pokona skokami dugo boiska. rys. 4
12
3
1,5 m
4. Wahadowy wycig wieloskokami na szerokoci boiska. Ustawienie
jak w 1 zabawie bienej. Zespoy 3-osobowe. Kady wiczcy rozpoczyna na
sygna i odlicza gono kolejne skoki. Po kadej serii nastpuje
kontrola liczby skokw. Wygrywa zesp, ktry wykona najmniejsz ich
liczb w jednej, dwch lub trzech seriach.
5.W zespoach 3-osobowych wahadowy wycig z 10 przeskokami nad
od-wrcon aweczk. rys. 5
1.3. Zabawy ksztatujce si
1. dwch wiczcych ustawionych na linii rodkowej trzymaj mocno pik
oburcz i na sygna prbuj przecign partnera 2 m na swoj stron.
Wygry-wajcy zalicza sobie 1pkt. i zmienia przeciwnika. Wygrywa ten
wiczcy , ktry uzyska najwicej punktw. rys. 6
-
20
2.J/w ale ustawienie tyem do siebie. Przeciganie partnera na
swoj stron. Zasady jak w zabawie 1.
3.Wycig w parach z partnerem na plecach. Po pokonaniu jednej
szerokoci boiska nastpuje zmiana rl. Wygrywa ta para, ktra
najszybciej wykona zadanie.
4.Przeciganie liny w zespoach 3-6 osobowych.
5.Wycig na materacu. dwch wiczcych cignie trzeciego wiczcego na
materacu przez szeroko boiska, a nastpnie zmieniaj si miejscami by
kady wiczcy by raz na materacu. Wygrywa zesp, ktry najszybciej
pokona trzy-krotnie szeroko boiska. rys.7
1.4. Zabawy zrcznociowe.
1. Wycig wahadowy slalomem w zespoach 3-osobowych. Na sygna
start i bieg slalomem midzy 4 stojakami ustawionymi co 3m. na
szerokoci boiska. Wygrywa zesp, ktry pokona najszybciej 9 lub 12
razy szeroko boiska.
2. Wycig wahadowy w zespoach 3-osobowych z kozowaniem na
szero-koci boiska i przewrotem w przd na materacu w poowie
dystansu. Wygrywa zesp, ktry najszybciej pokona 6-9 szerokoci
boiska.
3. Wycig wahadowy na szerokoci boiska w zespoach 3-osobowych z
przekadaniem piki pod kolanem w czasie biegu.
-
21
4. Wycig w zespoach 3-osobowych po kopercie o wymiarach 3m x 2m.
Usta-wienie 2 zespow po przektnych koperty. rys. 8
3 m 2 m
5. Wycig po kopercie w zespoach 3-osobowych j/w z kozowaniem
piki.
2. Nauczanie podstaw techniki gry
2.1. Podania i chwyty. Rzuty biene
Na podstawowym etapie nauczania zwrci szczegln uwag na podanie
pgrne. Prawidowo wykonane powinno spenia dwa kryteria, ktre odnosz
si wpierw do dokadnoci, a nastpnie szyb-koci podania. Dokadne
podanie do partnera musi by skierowane w zasig jego postawy, a
najlepiej kierowa je na wysoko gowy i klatki piersiowej.
1 fot. chwyt piki w biegu, 2 fot. pgrne uoenie rki z pik,
ramiona lekko ugite,
-
22
3 fot. moment podania, prowadzenie rki
wiczenia w formie cisej.
1. Podania w dwjkach w ustawieniu frontalnym w odl. 5-10-15 m.2.
Podania w dwjkach na czas 20-30 sek. i ilo wykonanych poda.3.
Podania w trjkach. wiczcy w rodku z pik podaje w biegu do ze-
wntrznego i startujc w przeciwnym kierunku chwyta pik podan z
tyu. rys. 9
1
2
3
4
4.Szeciu wiczcych ustawionych w prostokcie, 2 piki u rodkowych,
kt-rzy wykonuj jednoczesne podanie w jednym kierunku do zewntrznych
i zmian miejsc. Po kadym kolejnympodaniu obu piek nastpuje zmiana
miejsc bez piki. rys. 9a
1-2
3-4
3-4
1-2
-
23
5. Ustawienie j/w ale z 1 pik. wiczcy wykonuj zmiany z pik i
podanie do nastpnej pary. rys. 9b
1
2 3
4 5
6. Prowadzenie piki w 2-ach w rnej odlegoci od siebie. rys.
10
12
34
5
6
7
8
7.wiczcych w dwch rzdach. Rwnoczesne podanie po prostej do dwch
staych i zmiana miejsc, chwyt piki i ponowne podanie do staych po
prostej ze zmian miejsc, a po chwycie piki powrt na pozycj wyjciow
z kozowaniem. rys. 11
1
1
2
2
3
3
4
4
8. J/w ale wiczenie koczy si jednoczesnymi rzutami bienymi w
le-ce i zawieszone w czterech rogach bramki piki lekarskie. rys. 12
Uwaga na bezpieczestwo!
1
12
2
3
3
4
4
-
24
9. Ustawienie w 2 rzdach z pikami. Podanie do staego, chwyt w
biegu i rzut bieny na bramk. rys. 13
1
1
2
2
10. Ustawienie w dwjkach z pikami po obu stronach boiska
Prowadzenie wahadowe w dwjkach zakoczone rzutem bienym.
Uwagi metodyczne. Zwraca uwag na prawidow prac rki pod-czas poda
i rzutw, ktre nakazuje utrzymanie ramienia na wyso-koci barku, a
przedramienia i rki z pik minimum pod ktem pro-stym do ramienia .
Obnienie ramienia i zmniejszenie kta powoduje znaczne ograniczenie
moliwoci kierunku podania i jego dokadno-ci. Podczas rzutw bienych
bardzo wanym jest koordynacja pra-cy ng i rki rzutnej. W tej fazie
nauczania wymaga rzutu np. praw rk w momencie fazy podporowej nogi
prawej.
2.2. Rzut w wyskoku
Rzut w wyskoku jest najczciej wykonywanym w grze. W zalenoci od
sytuacji i miejsca rni si techni-
k wykonania. Sposoby jego wykonania to: rzut w wyskoku w gr,
rzut w wyskoku w gr w przd, rzut w wyskoku w gr w przd zakoczony
padem. Przy rzutach oddawanych sprzed obrocy zwrci uwag na grne
prowadzenie rki z pi-k, uoenie tuowia i nogi wymachowej oraz
kierunek odbicia w gr.
-
25
4 fot. faza odbicia i zamachu rki do rzutu, 5 fot. faza wyskoku
i uoenia rki rzutnej,
6 fot. faza rzutu w najwyszym 7 fot. faza ldowaniapooeniu rki
.
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej
1.Wyskok z odbicia jednon z markowaniem rzutu po 1 kroku. 2. j/w
po 2 krokach. 3. j/w po 3 krokach. 4. Markowanie rzutu po wyskoku
nad wspwiczcym w klku podpartym.
Zmiana po 5-6 prbach. 5. Podania w wyskoku w dwjkach po 1,2,3
krokach. Ustawienie frontalne 10-15m.6. Rzuty do bramki w wyskoku w
gr w przd po kozowaniu w oznaczone
pikami lek. cztery rogi bramki. rys. 14WYSKOKW GR
W PRZD
-
26
7. Rzuty do bramki w wyskoku nad pik lekarsk po podaniu do
staego wspwiczcego.
8.Rzuty do bramki w wyskoku po zmianie miejsca. wiczcy nr 1 po
podaniu do staego przyjmuje podanie od wiczcego nr 2 i rzuca w
wyskoku do bramki, a nastpnie wiczcy nr 2 przyjmuje podanie od
staego i koczy rzutem do bramki. rys. 15
11357
2468 2
3RZUT
WWYSKOKU
Uwagi metodyczne. W nauczaniu najmodszych trudnym do wyko-nania
jest rzut z odbicia z prawej nogi dla praworcznych /prawa-pra-wa/ i
podobnie dla leworcznych /lewa-lewa/. Naley wykaza wicej
cierpliwoci w nauczaniu i przestrzega zasady stopniowania trud-noci
wicze.
2.3. Rzut z przeskokiem
Rzut z przeskokiem naley do podstawowych w grze szczeglnie dla
zawodnikw rozgrywajcych. Dojcie do pozycji rzutowej poprze-dzone
jest dynamiczn prac ng z odpowiedni prac tuowia i rki. Prawidowe
wykonanie rzutu pozwala na nadanie pice duej prdko-ci lotu, a
umiejtno precyzyjnego kierowania w okrelone miejsce bramki zapewnia
wysok skuteczno.
-
27
8 fot. chwyt piki na nog wykroczn 9 fot. skrzyny przeskok z faz
niskiego lotu nad podoem,
10 fot. prowadzenie rki z pik, 11 fot. faza rzutu z kontrol
kierunku
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej.
1. W ustawieniu frontalnym z miejsca w wykroku na lew nog
przeskok w dwch krokach i podanie piki do partnera na odlego
6-8-10m.
2. J/w ale z pozycji wykroku na praw nog podanie piki po
przeskoku w trzech krokach.
3. Ustawienie czterech wiczcych w kwadracie w odlegoci 10m.
Jednocze-sne podania po przeskoku dwch piek, raz po prostej, raz po
przektnej.
4. Ustawienie w dwch rzdach, kady w kierunku jednej bramki na
poowie boiska. Kozowanie piki midzy 3-ma stojakami ustawionymi co 3
m. zakoczo-ne rzutem z przeskokiem w zawieszone piki w czterech
rogach bramki.
-
28
5. Ustawienie w rzdach j/w. Podanie do staego z przeskokiem,
chwyt w bie-gu i rzut z przeskokiem do bramki.
6. Podania w dwjkach z przeskokiem z kierunkiem ataku na bramk
zako-czone rzutem z przeskokiem. rys. 16
1-2
3-4
7. Ustawienie: dwa rzdy rozgrywajcych z pikami i dwch staych
skrzy-dowych. Jednoczesne podanie z przeskokiem rozgrywajcych do
staych wi-czcych na pozycjach skrzydowego, zmiana miejsc, przyjcie
piki w biegu i z pozycji PR rzut do bramki, a z pozycji LR wymiana
dwch poda z LS i rzut z przeskokiem. rys. 17
1
1
2
2-3-
4 2 TEMPO
1 TEMPO
Uwagi metodyczne. Rzut z przeskokiem naley do trud-nych pod
wzgldem koordynacji. Utrudnieniem jest moment przyjcia piki. Jeli
przyjcie piki w biegu jest przykado-wo na praw nog (dla
praworcznych) to rzut naley wykona w 3 krokach, a w sytuacji
przyjcia piki na nog lew rzut wykonu-jemy w 2 krokach. Te sytuacje
naley stale doskonali i stara si wykonanie skrzynej pracy ng i
rzutu przyspiesza.
-
29
2.4. Rzut z padem
Rzut z padem jest wykonywany najczciej przez obroto-wego. W
nauczaniu wymagamy wysokiej poprawnoci jego wykonania w pozycji
zachwianej, w szczeglnoci pgr-nego uoenia rki rzutnej, ktra pozwala
ukierunkowa rzut i kontrolowa pozycj bramkarza.
12 fot. chwyt piki w pozycji lekko obnionej,
13 fot. faza rzutu, prowadzenie rki z pik 14 fot. faza ldowania
po rzucie i asekurujcej upadek i amortyzacji upadku.
-
30
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej
1.W podporze przodem przeskoki na rkach w rnych kierunkach.
2. W klku na materacu podania piki z prawidowym przejciem do
padu rys. 18.
3. J/w z pozycji pprzysiadu, przejcie do podania z padem.
4. Po chwycie piki w ustawieniu bokiem do bramki rzut z padem w
okrelone miejsce w bramce /w czterech rogach zawieszone piki/.
5. Po chwycie piki w pozycji j/w, kozio piki midzy nogami, chwyt
i rzut z padem.
6.W pozycji bokiem do bramki, chwyt podanej piki niskim kozem i
rzut z padem.
7.W pozycji j/w, chwyt podania pgrnego jednorcz z dochwytem i
rzut z padem.
8.W pozycji j/w chwyt piki jednorcz i rzut na bramk.
9. Chwyt piki podanej w rny sposb zza materaca i natychmiastowy
rzut z padem. rys. 18a
10. Chwyt piki podanej kozem od bramkarza i rzut na bramk lub
dobitka.
-
31
Uwagi metodyczne. W nauczaniu rzutu z padem bardzo istotna jest
umiejtno upadku ktry jest amortyzowany przez woln rk i nog. W
nauczaniu stosowa wiczenia chwytu i rzutu w ustawieniu lewym i
prawym bokiem do bramki.
2.5. Zwody i rzuty.
Dynamicznie, sugestywnie i w optymalnej odlegoci od prze-ciwnika
wykonany zwd pozwala na uwolnienie si od przeciwnika w celu
zdobycia dogodnej pozycji do przyjcia piki lub wykonania rzu-tu. Do
najczciej stosownych zaliczamy zwd pojedynczy przodem i tyem,
podwjny przodem i tyem, z obrotem, zamierzonym rzutem.
W poprawnie wykonanym zwodzie moemy wyrni dwie fazy; 1- dojcia
do pozycji zwodu np. z miejsca, z biegu, po naskoku, po przeskoku
itp. i wykonanie ruchu zwodzcego wraz z kontrol reakcji
przeciwnika, 2- wyjcia ze zwodu, ktre musi by wykonane z wysz
dynamik ni faza 1 i zakoczenie akcji rzutem lub podaniem.
Opty-malna odlego od przeciwnika /poza zasigiem rk/ oraz
sugestyw-no wykonania zwodu ma duy wpyw na jego skuteczno.
A-zwd w dwch krokach;
15 fot. zwd pojedynczy przodem w prawo 16 fot. minicie i wyjscie
na pozycj rzutu,z sugestywnym balansem ciaa,
-
32
B- zwd w trzech krokach;
17 fot. zwd pojedynczy w lewo, 18 fot. minicie,
19 fot. wyjcie na pozycj
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej.
1. W biegu markowanie zwodu i przyspieszenie ze zmian
kierunku.
2. W kwadracie ustawione s 4 stojaki. wiczcy kolejno wykonuj zwd
po-jedynczy przodem w lewo, pojedynczy przodem w prawo podwjny
przodem, z obrotem itd. rys. 19
PODWJNY W LEWO
Z OBROTEM POJ. W PRAWO
POJ. W LEWO
-
33
3. Dwa szeregi wiczcych biegn do siebie i w odlegoci 1 metra
wyko-nuj jednoczenie zwdy; pojedynczy przodem, podwjny przodem, z
obrotem. rys. 20
POJ. W LEWO
Z OBROTEM
PODWJNY W PRAWO
POJ. W PRAWO
4. Podania w trjkach po zwodzie na rodkowym wiczcym i zmian
miejsc. rys. 21
1
2
5. Ustawienie w rzdach z pikami. Po podaniu w biegu do staego
wiczcego i chwycie piki, wiczcy wykonuj jeden ze zwodw zakoczony
rzutem do bramki.
6. Ustawienie w rzdzie z pikami. Po podaniu z miejsca do staego
i chwy-cie, wykonanie zwodu zamierzonym rzutem po przeskoku,
minicia statycznego obrocy /stay podajcy/ z kozem i rzut w
wyskoku.
7. Po podaniu do staego wiczcego (statyczny obroca) i chwycie
piki zwd z obrotem zakoczony rzutem.
8.Ustawienie w 2 rzdach z pikami, 4 staych wiczcych 4 stojaki.
wiczcy wykonuj jednoczenie;
1 - zwd pojedynczy, podanie biene po prostej zmiana miejsc po
przektnej,
2 - chwyt piki w biegu i podanie po prostej oraz ponowna zmiana
miejsc po przektnej,
-
34
3 - chwyt piki zwd podwjny i rzut w wyskoku w cztery rogi bramki
rys. 22
1
1
2
2
3
3
4
4
ZWDPOJEDYNCZY
ZWDPODWJNY
CELUJ W PIK
9. Ustawienie: dwa rzdy z pikami po przektnej boiska, 3 stojaki
przed ka-dym rzdem. Po dugim podaniu do staego wicz. wykonujemy zwd
pojedyn-czy, podwjny, z obrotem w dowolnej kolejnoci, chwyt piki
zakoczony rzutem do bramki. rys 23
1
1
2
2
POJEDYNCZY
PODWJNY
Z OBROTEM
10. J/w ale zamiast stojakw obrocy bronicy bez uycia rk.
Uwagi metodyczne. czenie zwodu z rzutem jest trudnym i zoo-nym
elementem techniki gry. Czsto wymaga / by nie popeni bdu krokw/
wykonania kozowania co przy bliskoci dziaania przeciwni-ka powoduje
zagroenie utraty piki. Dlatego wykonanie koza wyko-nuje si zawsze
rk dalsz od przeciwnika.
2.6. Poruszanie w obronie
Swoboda , szybko poruszania si pikarza rcznego ma olbrzy-mi wpyw
na efekt wykonywanych elementw gry.
Gra w obronie wymaga bardzo szybkiego przemieszczania si w rnych
kierunkach, najczciej na krtkich odcinkach w biegu , krokiem
dostawnym, doskokiem i odskokiem. Umiejtno pynnego i szybkiego
przechodzenia z jednej formy poruszania si w inn jest wysoko cenion
umiejtnoci obrocy.
-
35
20 fot. prawidowa pozycja w obronie, 21 fot. wyjcie obrocy do
rki z pik.
Przykadowe wiczenia nauczania i doskonalenia poruszania si w
obronie.
1. czenie rnych form biegu; przodem, tyem, krokiem
dostawnym.
2. W dwjkach, w ustawieniu jeden obok drugiego, prowadzcy
wiczenie wykonuje starty i zatrzymania, a wspwiczcy stara si wykona
natychmiast ten sam element.
3. W miejscu skipping 3-4 sek., nastpnie szybkie doskoki i
odskoki 3-4 sek. oraz krok dostawny w rnych kierunkach 3-4 sek.
5. Poruszanie si jak najszybciej po kopercie przodem , tyem,
krokiem do-stawnym. rys. 24
4 m 3 m
TYEM
TYEM
START
START
DOSTAWNY DOSTAWNY
6. Rne formy pracy ng na drabince poziomej. rys. 24a
-
36
7. W dwch trjktach wpisanych w kwadrat poruszanie si z
zastosowaniem rnych form. rys. 25
TYEM
TYEM START
START
DOSTAWNY
DOSTAWNY
8. wiczenie w 4. Ustawienie w odl. 3m. Doskoki i krok dostawny
ze zmian miejsca. rys. 26
DOSKOK
DOSKOK
DOSTAWNY
DOSTAWNY
9. Ustawienie; dwch staych podajcych w odlegoci 5 m, dwa rzdy
obro-cw ustawionych na 6m., dwa stojaki na 8m.
1- wyjcie doskokiem w przd do atakujcego, 2- przesunicie za
podaniem, 3-powrt tyem na koniec swojego rzdu, 4- start do
przeciwnego rzdu. rys. 27
DOSKOK TY
EM
DOSTAWNY
START
-
37
10. Trzech wiczcych ustawionych w trjkcie podaj pik midzy sob, 2
obrocw wewntrz wykonuj naprzemiennie doskoki do posiadajcego pik i
odskoki do rodka trjkta. rys. 28
Uwaga na pozycj ciaa w biegu tyem, ktra musi by obniona z
pochyleniem tuowia w przeciwnym kierunku do biegu.
Uwagi metodyczne. Naley natychmiast korygowa bdy w po-stawie i
technice poruszania si w obronie. Zbyt wysoka pozycja nie sprzyja
gotowoci do szybkiego reagowania, a z kolei zbyt niska jest wysoce
nieekonomiczna.
3. Przygotowanie i organizacja gry
W metodyce nauczania stosujemy gr uproszczon, szkoln i wa-ciw. W
grze uproszczonej, stosowanej z najmodszymi uatwiamy kontynuacje
gry poprzez moliwo wykonania wikszej liczby kro-kw z pik, podwjnego
kozowania, czy bdnego chwytu.
Emocje wywoane gr s utrudnieniem w nauczaniu. Charak-terystyczne
bieganie wszystkich uczestnikw gry za pik naley prbowa znacznie
ogranicza i wskazywa poprawne zachowania ukierunkowane na szukanie
wolnej przestrzeni boiska i moliwo bezpiecznego podania i chwytu, a
wic elementw pozwalajcych na cigo gry.
-
38
3.1. Gry przygotowawcze.
1. Gra do 10 poda na ograniczonej przestrzeni. W zalenoci od
liczebnoci uczestnikw i zespow wyznaczamy pole gry. Im mniejsze
zespoy tym mniejsze pole. Poza brakiem rzutu gra spenia wszystkie
warunki gry w pik rczn. Uczy szybkiej orientacji i dziaania zarwno
atakujcych jak bronicych. Zadaniem na-uczyciela jest motywowanie w
szczeglnoci bronicych gdy zbyt atwe zdoby-wanie punktw przez
atakujcych nie spenia wymogw przyszej gry.
2.Gra z kryciem kady swego na poowie boiska. Gr rozpoczyna
zawsze n-ciel ustawiony na linii rodkowej boiska podaniem piki do
zespou atakujcego, ustawionego w pobliu linii, ktry po zdobyciu
bramki kontynuuje nastpny atak od rodka boiska, a w sytuacji straty
piki lub nieskutecznego rzutu nastpuje zmiana zespou atakujcego.
Zesp bronicy stosuje krycie ,,kady swego bez przekazywania, ktre
uczy dyscypliny i odpowiedzialnoci za przeciwnika. Gr mona prowadzi
na dwie strony boiska, a zatem jednoczenie mog wiczy 4 zespoy.
3.2. Gry wedug okrelonych zasad.
3. Gra szkolna z kryciem ,,kady swego bez przekazywania w
obronie i sto-sowania w ataku wycznie podania pgrnego. Gra wymusza
na uczestnikach koncentracj i prawidowe wykonanie okrelonego
elementu technicznego i tak-tycznego zachowania si wobec aktywnego
przeciwnika.
4. Gra szkolna wedug zasad. Zasad musi by pocztkowe ustawienie
zespow w dwch liniach, zarwno bronicego jak i atakujcego. Pierwsza
linia bronicych ustawia si ok. 4-5 m. od linii rodkowej, druga
linia na wysokoci 8-9 m od bramki. Atakujcy pierwszej linii
wykorzystuj pole gry w pobliu bramki, a drugiej linii w dalszej
odlegoci od bramki. Na-ley wprowadzi zasady prowadzenia gry w ataku
polegajce na ograniczeniu dowolno wykonywania zmian pozycji. Ten
element wymaga precyzyjnego okrelenia ich wykona-nia. Na tym etapie
uczymy zasady zajmowania opuszczonej, ssiedniej pozycji lub
wymu-szania zmiany pozycji. Np. rodkowy rozgrywajcy wbieg w stref
dziaania obrotowego to obowizkiem obrotowego jest zajcie pozycji
rodkowego rozgrywajcego. Jeli obrotowy wbieg na pozycj skrzydowego
to skrzydowy zajmuje pozycje obrotowego. Odnosi si to zarwno do
sytuacji z pik jak i bez piki. Zwraca uwag by nie wszyscy zawodnicy
doko-nywali zmian pozycji w tym samym momencie. Prowadzenie gry
wedug proponowanych
-
39
zasad zmusza do zdyscyplinowanego i zorganizowanego dziaania
wobec przeciwnika Natomiast w obronie doskonalimy dziaania
indywidualne kryjc bez przekazywania lub wspdziaanie w sytuacji
zmian pozycji atakujcych polegajce na przekazywaniu w kry-ciu. rys.
29
LS
R
LROB
PR
PS
1
1
1
1
44
4
6
5
3
3
3222
Uwagi metodyczne. Organizacja gry wedug zasad ma za zadanie
wprowadzi wiksz dyscyplin w dziaaniach atakujcego zespou kosztem
nieprzewidywalnej spontanicznoci i improwizacji.
Wprowadzanie okrelonych dziaa opartych o proste, jasne zasa-dy
na tym etapie nauczania gry zarwno w ataku jak i w obronie jest
uzasadnione.
-
40
-
41
V. UCZYMY ATAKOWANIA I OBRONYV. UCZYMY ATAKOWANIA I OBRONY
W pice rcznej obserwujemy atakowanie szybkie i pozycyjne. Celem
pierw-szego jest jak najszybsze zdobycie bramki w sytuacji
niezorganizowanej obrony, celem drugiego jest jak najdogodniejsze
przygotowanie pozycji rzutowej wobec zorganizowanego w obronie
przeciwnika.
1. Atak szybki
W metodyce nauczania atakowania szybkiego naley przestrzega od
pocztku nastpujcych zasad;
- w kadym momencie gry w obronie by gotowym do organizacji ataku
szybkiego,
- by zawsze gotowym do przyjcia i podania piki w biegu, -
podczas ataku szybkiego stara si gra pik, a kozowanie stosowa
wycznie w sytuacjach koniecznych.
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej.
1. Start 5-10-15 m z rnych pozycji wyjciowych np. z siadu, klku
leenia itp.
2. Rne formy poruszania si w obronie i starty 5-10-15 m.
3.wiczenie w dwjkach. Po kilku podaniach w odlegoci 3-4 m,
wiczcy nr 2 startuje i przyjmuje podanie z tyu od wiczcego nr 1
rys. 30
12
PODANIEBIENE
START
-
42
4. Ustawienie w dwch rzdach po przektnej boiska. Jednoczesny
start, przyjcie piki od bramkarza w rodkowej stre e boiska i
podanie w biegu do bramkarza w przeciwnej bramce. rys. 31
1
1
2
2
5. Ustawienie w dwjkach z obu stron boiska ale w rnej odlegoci
4-10m. Jed-noczesne prowadzenie zakoczone rzutem w wyskoku. rys.
32
1
1
2
23
3
45
6. Ustawienie w dwjkach z pik z obu stron boiska, po przektnej.
Na sy-gna, podanie do bramkarza, start, przyjcie w biegu podania od
bramkarza i pro-wadzenie piki zakoczone rzutem. Zadanie, ktra dwjka
poprowadzi szybciej i zdobdzie bramk. rys. 33
1
1
2
2
33
4
4
5
5
6
6
7. J/w ale prowadzenie utrudnione postawionymi stojakami.
8. J/w ale prowadzenie piki midzy 2 statycznymi obrocami ( broni
tylko w zasigu postawy) zakoczone rzutem.
9. Ustawienie w trjkach z obu stron boiska. Wahadowe prowadzenie
z szyb-k wymian 4-5 poda.
-
43
10. Wahadowe prowadzenie piki w trjkach (z aktywnymi 2 obrocami
w rodkowej stre- e boiska), zakoczone rzutem. Stosowa krtkie
podania. rys. 34
1
234
Uwagi metodyczne. wiczenia atakowania szybkiego musz by
realizowane zawsze z wysok dynamik. W nauczaniu bez przeciw-nika
doskonali podania krtkie i dugie, natomiast w wiczeniach z
przeciwnikiem bezwzgldnie przestrzega bezpieczestwa piki wy-bierajc
bliej i lepiej ustawionego partnera.
2. Atak pozycyjny
Atakowanie pozycyjne realizowane jest w oparciu o specy czne pod
wzgldem charakterystyki gry pozycje. Wyrniamy w nim skrzy-dowych,
obrotowych i rozgrywajcych. Kada z tych pozycji rni si pod wzgldem
charakteru wykonywanych elementw techniki i taktyki gry. Na etapie
podstawowego nauczania gwnym zadaniem jest opanowanie
indywidualnych umiejtnoci gry na w/w pozycjach oraz wspdziaania na
najbliszych pozycjach w grze.
2.1.Gra skrzydowego
Ograniczone pole gry, bliskie ustawienie obrocw s powanym
utrudnieniem w realizacji zada techniczno-taktycznych dla
skrzy-dowych, szczeglnie w utrzymaniu cigoci ataku i wykonywaniu
rzutw z trudnych pozycji.
Dlatego predyspozycje motoryczne do gry na tej pozycji tj.
szyb-ko, zrczno, skoczno oraz wysoki poziom umiejtnoci
tech-nicznych s istotnymi czynnikami wpywajcym na jej efekt.
-
44
Do podstawowych umiejtnoci techniczno-taktycznych naley
zaliczy:
swobod i szybko poruszania si, rnorodne podania, rzuty do bramki
w sytuacji ograniczonego pola, skutecznie wykonywane zwody,
wspdziaanie z ssiednimi pozycjami w grze.
22 fot. faza odbicia do rzutu w wyskoku
23 fot. faza wyskoku z grnym uoeniem 24 fot. Faza zwikszenia kta
rzuturki rzutnej przez obnienie i wyprost rki.,
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej.
1.Starty ze zmian kierunku na krtkich odcinkach 3-5 m.
2. Przeskoki wykroczno- zakroczne i wyskok jednon jak najwyej w
gr z markowaniem rzutu.
-
45
3. Podrzut piki w gr w przd chwyt i natychmiastowy wyskok z
markowaniem rzutu.
4. Start i bieg slalomem (3stojaki co 2 m.)wymiana podania z
rozgrywajcym i powrt tyem na pozycj gboko ustawionego skrzydowego.
rys. 35
TYEM
START
5. Z pozycji skrzydowego. Po podrzucie w gr w przd i chwycie
piki w wy-skoku nad polem bramkowym, rzut do bramki, ktry jest
utrudniony wysuniciem bliszego supka bramki ok. 0,5m-1m-1,5m.
rys.36
1m
6. Wymiana 4 poda skrzydowego z rozgrywajcym, zwd pojedynczy i
atak ze zwodem do wewntrz pola zakoczony rzutem. rys. 37
4
1-2-
3
7. J/w ale po zwodzie do wewntrz pola minicie na zewntrz i rzut
do bramki.
8. J/w z obroc bronicym bez uycia rk. Zwody wykonywane w obie
strony.
9.J/w z obroc bronicym bez faulu
10. J/w ale wykonanie tych samych elementw z drugiego skrzyda.
Umie-jtno wykonania podstawowych elementw gry na pozycji lewego i
prawego skrzydowego jest obowizkowa.
-
46
W nauczaniu techniki gry na pozycji ze szczegln uwa-g traktowa
rzuty do bramki, ktre musz by wykonywane z odbicia lew i praw nog w
sytuacji ataku od linii koco-wej pola gry i ataku do wewntrz pola
gry oraz z pola gry w kie-runku linii kocowej boiska. Zwraca uwag
na ustawienie sto-py w momencie rzutu, ktre musi by minimum
prostopade do linii pola bramkowego lub rwnolege w kierunku pola
gry, a nigdy w kierunku linii kocowej.
rys. 38 prawidowe uoenie stopy
rys. 39 prawidowe uoenie stopy
rys. 40 nieprawidowe uoenie stopy
-
47
Uwagi metodyczne. Do typowych bdw w grze skrzydowego na-ley
zaliczy:
zbyt wskie utrzymywanie pozycji i zawanie pola gry, zbyt bliskie
ustawianie si obrocy i wyczenie z gry, brak umiejtnoci uwalniania
si od przeciwnika, le wykonywane rzuty z nieprzygotowanych pozycji,
brak zrozumienia z partnerami na najbliszych pozycjach.
2.2. Gra obrotowego
Gra na pozycji obrotowego charakteryzuje si najwyszym stop-niem
trudnoci. Ograniczona swoboda poruszania si, stay kontakt z
przeciwnikiem, bardzo utrudniony kontakt z pik powoduj, i na tej
pozycji wymaga si specy cznych walorw zycznych, umiejt-noci
techniczno-taktycznych i psychicznych.
Do podstawowych umiejtnoci gry naley zliczy; poruszanie si, ktre
jest utrudnione bliskoci linii pola bram-
kowego i obrocw chwyty piek oburcz i jednorcz na rnej
wysokoci
i sytuacji w grze, rzuty z padem z rnych pozycji wyjciowych,
wykonywanie prawidowych zason, umiejtno wspdziaania z innymi
pozycjami.
wiczenia przygotowawcze i w formie cisej
1. Ustawienie frontalne w dwjkach w odlegoci 4m.Bardzo szybkie
prze-mieszczanie si w lewo i w prawo na odcinku 3 m. czc krok
dostawny z kro-kiem biegowym oraz podania pgrne i chwyty.
2. W dwjkach w odlegoci 4-5 m podania piki na rnych wysokociach.
Chwyty oburcz, jednorcz z dochwytem i jednorcz na rnych
wysokociach.
3. J/w ale po podaniu szybka zmiana pozycji wyjciowej / siad,
leenie przo-dem, tyem/,
-
48
4. W dwjkach przed cian w odl.2-3 m. podania i chwyty piki
odbitej od ciany, rys 41
5. wiczenie w czwrkach. Ustawienie; dwch wiczcych zewntrznych,
dwch obrotowych wewntrz tyem do siebie. Po chwycie piki przez
obrotowych, zwd pojedynczy tyem i podanie z padem. rys 42
1-2
1-2
6.Dwch obrotowych porusza si midzy stojakami wykonujc chwyty i
poda-nia piki oraz zasony, rys 43
7.Dwch obrotowych wykonuje chwyty i podania, zasony oraz zmian
miej-sca. Po kilku podaniach wykonuj rzut do bramki z padem starajc
si tra w jedn z czterech piek w rogach bramki, rys 44
-
49
8.Obrotowy wykonuje chwyty i podania , zabiegnicie i rzut z
padem do bram-ki. rys 45
56
3-4
1-2
9.Obrotowi z pikami ustawieni przed polem bramkowym podaj do
staego, a po chwycie wykonuj rzut z padem do bramki rys 46
10. Dwch staych skrzydowych i rozgrywajcych , dwch obrotowych.
Obro-towi poruszaj si przed polem bramkowym midzy stojakami ze
zmian miejsc wymieniajc 3-4 podania z rozgrywajcymi i skrzydowymi i
kocz wiczenie rzutem z padem. rys 47
Uwagi metodyczne. Wykonywanie zason statycznych i dynamicz-nych
przez obrotowego naley do jego podstawowych umiejtnoci. Prawidowa
zasona winna by wykonana na przewidywanej drodze poruszania si
obrocy bez uycia rk, popychania, odpychania i chwytania za
koszulk.
Zwraca uwag na typowe bdy obrotowego tj. brak koncentracji na
chwycie piki, zbyt statyczna gra pozwalajca obrocom na wyczenie go
z gry,
-
50
brak czucia pola gry i czsto popeniany bd przekroczenia linii
pola bramkowego,
nieprzepisowo wykonywane zasony, zbyt szybko wykonywane rzuty
poniewa ,,samoasekuracja
podczas rzutu z padem jest niedostatecznie opanowana.
2.3.Gra rozgrywajcego
Pozycja rozgrywajcego w grze charakteryzuje si znacznie wik-sz
swobod poruszania si po boisku i operowania pik. W zaleno-ci od
preferowanego wyjciowego ustawienia w ataku mamy dwch (rzadko
obserwowane) lub trzech rozgrywajcych, ktre obecnie jest
powszechnie stosowane. Zawodnicy wystpujcy na tych pozycjach
speniaj w ataku kluczow rol.
Gwnym zadaniem jest prowadzenie gry, przygotowanie sytuacji do
rzutu i rzuty z dalszych odlegoci. Precyzujc zadania, najczciej
obserwowane jest kierowanie gr przez rodkowego rozgrywajcego i
silnie wykonywane rzuty lewego i prawego rozgrywajcego.
Powysze uwarunkowania obliguj do kompleksowego przygotowa-nia
zawodnikw do gry. Rozgrywajcy to zawodnicy o duym potencjale
motorycznym i wysokich umiejtnociach techniczno-taktycznych.
Do podstawowych umiejtnoci rozgrywajcego naley; swobodne,
szybkie poruszanie si, dokadne i szybkie podania piki we wszystkich
kierunkach, skutecznie wykonywane zwody, rzuty bez kontaktu i w
kontakcie
z przeciwnikiem, wspdziaanie ze wszystkimi pozycjami w grze,
umiejtno zachowania si na innych pozycjach gry.
wiczenia przygotowawcze i w formie scisej.
1. Po zwodzie pojedynczym jak najwyszy wyskok w gr z markowaniem
rzutu.
2. Po wyskoku w gr jak najmocniejszy rzut w podoe z najwyszego
poo-enia, z prostej rki.
-
51
3. Podrzut piki w gr w przd, przejcie do podporu przodem, chwyt
piki z powietrza i rzut w wyskoku na bramk. rys 48
PODPR PRZODEM
CHWYT Z POWIETRZA
RZUT
4. Z 9 m. potoczy pik 3m. w kierunku linii rodkowej, start za
pik, chwyt piki toczcej si i rzut z przeskokiem na bramk.
5. Od linii rodkowej, wieloskoki jednon lewa, prawa zakoczone
wysko-kiem i rzutem na bramk.
6. Po podaniu do staego, chwyt i rzut w wyskoku nad siatk oraz z
przeskokiem pod siatk. rys49
1 2
Z PRZESKOKIEMPOD SIATK
W WYSKOKUNAD SIATK
7. Podania piki z atakiem prostopadym midzy rozgrywajcymi i
zmian pozycji. R zmieniaj na pozycj PR i LR, natomiast boczni
rozgrywajcy na pozycj R. rys 50
8. Ustawienie rozgrywajcych na pozycjach LR i PR. Podania piki
po ataku prostopadym i zmiany pozycji. Stosowa blisze i dalsze
ustawienie. rys 51
-
52
9. Rzuty na bramk LR i PR po wymianie poda z R . rys 52
12
3
4
10. J/w ale z obroc, ktry reaguje na dwa sposoby: 1- ramiona do
gry (jak do bloku), wtedy rozgrywajcy wykonuje rzut z przeskokiem
obok obrocy, 2- ramiona w bok, wtedy rozgrywajcy rzuca w wyskoku.
rys 53
12
3
4
RZUT Z PRZESKOKIEM
RZUT W WYSKOKU
Rzuty wykonywane przez rozgrywajcych zza obrocy s bardzo trudne
do obro-ny dla bramkarza. Do takich zaliczamy rzut z biodra i z
odchylenia.
25 fot.- rzut z biodra, 26 fot. - rzut z odchylenia.
Uwagi metodyczne. W indywidualnym przygotowaniu
techniczno-tak-tycznym rozgrywajcego naley pamita o jego
wszechstronnym przy-gotowaniu do gry. Umiejtno prowadzenia gry na
kadej pozycji roz-grywajcego jest konieczna, a poprawne zachowanie
si na kadej innej pozycji s powanym atutem w grze.
Najczciej popeniane bdy rozgrywajcego to:
-
53
bliskie ustawienie powodujce zawenie pola gry i koncentracj
obrocw,
jednostronno techniczna, ktra powoduje gr rozgrywajcego czy-teln
dla obrocw,
brak pynnoci w prowadzeniu gry z powodu zbyt maego dystan-su
wzgldem obrocy powodujc jego faule i zatrzymanie akcji,
naduywanie kozowania w czasie prowadzenia akcji, gra z
przyruchami ( zamachy, zbdne zwody z pik, przetrzymywa-
nie piki), ktre s powanym utrudnieniem dla partnera, wykonywanie
rzutw ze zych, nieprzygotowanych pozycji szcze-
glnie w sytuacji budowania akcji, wykonywanie rzutw zawsze w
pierwsze tempo i w zasigu po-
stawy bramkarza, brak umiejtnoci gry w sytuacji 1x1, szczeglnie
w atwych
sytuacjach.
3. Indywidualne zasady gry w ataku.
Postpowanie wzgldem ustawionego obrocy i najbliszego partnera
wymaga szybkiej oceny sytuacji i natychmiastowego wy-boru
najbardziej korzystnego dziaania. Okrelamy je jako sposoby
uwalniania si od przeciwnika, a wykonane z wysok dynamik po-zwalaj
na kontynuacj gry oraz uzyskanie korzystnej sytuacji rzuto-wej.
Nale do nich:
wyjcie rys.54
-
54
odejcie rys 55
wyminicie blisze rys 56
1
2
wyminicie dalsze rys 57
1
2
przebiegnicie rys 58
1
2
obiegnicie rys 59
12
-
55
zabiegnicie. rys 60
W nauczaniu powyszych dziaa stosujemy form cis. W do-skonaleniu
stosujemy fragmenty gry 2 x 2, wpierw z pasywnym, a nastpnie z
aktywnym obroc. Przykadowe dziaania w dwjkach maj na celu
metodyczne uporzdkowanie wspdziaania grupowe-go w ataku. Zarwno
nauczyciel jak i wiczcy powinni je zna by zalecane dziaania byy
natychmiast wykonywane.
4. Zmiany pozycji.
Zmiany pozycji w grze s wykonywane w celu dezorganizacji dzia-a
obrony. Mog by stosowane przeciwko kadej obronie. S to dziaania
grupowe, ktre dynamicznie wykonane pozwalaj na wy-pracowanie
dogodnej pozycji do rzutu
W metodycznym nauczaniu podstaw indywidualnej taktyki gry s
kontynuacj poznanych wczeniej sposobw uwalniania si od
prze-ciwnika. Bardzo czsto w grze zapocztkowane dziaanie uwolnienia
si s czone ze zmianami pozycji, ktre skutecznie dezorganizuj gr
obrocw
W podstawowych sytuacjach dwjkowych stosujemy:
a - zmian z pik, w ktrej dziaanie rozpoczyna zawodnik z
pikrys.61
1
1
2
-
56
b zmian bez piki, w ktrej dziaanie rozpoczyna zawodnik bez piki.
rys 62
11
2
2
W sytuacjach trjkowych stosujemy:
a zmian z pik rys 63
11
2
23
LR
R
PR
b zmian bez piki rys 64
LR
RPR
1 1
22
33
c zmian od piki rys 65
LR
RPR
1
1 22
3
W sytuacjach grupowych i zespoowych moemy stosowa zmia-n
pojedyncz, podwjn oraz czy kolejne zmiany w celu dezorga-nizacji
dziaa obrony. Warunkiem skutecznoci dziaa opartych na zmianach
pozycji jest ich wysokie tempo wykonania.
-
57
wiczenia nauczania i doskonalenia zmian pozycji.
1. Czterech wiczcych ustawionych w kwadracie o boku 5 m.
wykonuje po-dania w jednym kierunku i zmiany z pik i od piki.
rys66
11
2
2
33
4
4
2. Czterech wiczcych ustawionych w trjkcie wykonuj zmiany
miejsca za pik i od piki wedug ustalonej kolejnoci. rys 67
1
1-2
2
3
4
5
3.Wahadowe prowadzenie piki w dwjkach (na szerokoci boiska) ze
zmian miejsc. rys 68
1
2
3
4.Prowadzenie piki w dwjkach ze zmianami z pik zakoczone rzutem
do bramki.
5. Trzech rozgrywajcych po 4 podaniach wykonuj a- pojedyncze
zmiany z pik R-LR i R-PR rys.69
1-22
1
2
3
-
58
b - pojedyncze zmiany od piki rys. 70
1-2
1
2
c - dwie zmiany czone, rys.71
1 2
d - wymian bocznych rozgrywajcych. rys 72
1
2
3
6. Wahadowe prowadzenie piki w trjkach na dugoci boiska ze
zmianami pomidzy stojakami zakoczone rzutem.
7. Rozgrywajcy ustawieni w dwch rzdach wykonuj jednoczenie
podanie po przektnej do obrotowych i zmian za podaniem, a obrotowi
po podaniu do bliszych rozgrywajcych zmieniaj miejsce za podaniem.
rys 73.
11
1
12
2
2
2
-
59
8. wiczcy ustawieni na pozycjach skrzydowych i rozgrywajcych.
Rozgry-wajcy jednoczenie podaj do bliszych skrzydowych i wykonuj
zmian za podaniem, a skrzydowi podaj po przektnej do rozgrywajcych
i te zmieniaj pozycje za podaniem. rys 74.
1
1
1
1
2 2
2
2
9. Po podaniu piki staego R do bocznego rozgrywajcego nastpuje
zmia-na z pik LR/LS i powrotne podanie do R. To samo wykonuj PR/PS.
rys 75
1
12
2
33
4
4
65
10 Fragment gry 2x2 z zastosowaniem; a indywidualnego uwolnienia
si np. wyminicia bliszego lub dalszego,
obiegnicia czy zabiegnicia, b zmiany pozycji bez piki, c
poczenia uwolnienia si ze zmian np. wyminicia bliszego i zmiany
bez piki. Obrocy ustawieni na 9m.wpierw broni bez pomocy rk,
nastpnie
z pen aktywnoci.
Uwagi metodyczne. W kadym momencie wykonywania zmiany pozycji
atakujcy musz by zwrceni w kierunku bramki i obser-wowa ustawienie
i reakcje obrocw. Ich skuteczno zaley od bardzo szybkiego
postrzegania sytuacji na boisku, wyboru odpo-wiedniego dziaania i
natychmiastowego zastosowania przy penym zrozumieniu wzajemnych
intencji.
-
60
5. Atakowanie pozycyjne w pasach dziaania.
Wysze indywidualne umiejtnoci techniczne w ataku i obronie
pozwalaj na prowadzenie gry z coraz wysz dynamik. Dziaania
in-dywidualne w ataku, obliguj do cigej kreatywnoci w grze i
wyma-gaj postpowania adekwatnego do sytuacji na boisku. Od
poczt-kowego etapu nauczania wymagana jest umiejtno prostopadego
atakowania bramki na kadej pozycji w sytuacji ku temu dogodnej.
Metodycznie prawidowym nastpstwem jest skuteczne stosowanie
atakowania wicego, ktre pozwala na korzystne rozwizania za-rwno
indywidualne jak i grupowe. Te dwa podstawowe dziaania, specy czne
dla ataku pozycyjnego musz by stale doskonalone.
Jednak oparcie gry tylko o w/w dziaania indywidualne jest zbyt
a-twe dla dobrze zorganizowanej obrony i koniecznym jest posiadanie
umiejtnoci wspdziaania grupowego, ktre jest najbardziej sku-tecznym
elementem taktyki ataku.
Na etapie nauczania taktyki gry bardzo wanym zadaniem jest
nabycie umiejtnoci wspdziaania zawodnikw na ssiednich pozycjach. W
metody-ce nauczania ataku pozycyjnego okrelamy to zadanie jako tzw.
gr w pasach dziaania, w ktrych nauczamy i doskonalimy gr
skrzydowych i bocznych roz-grywajcych oraz obrotowego i rodkowego
rozgrywajcego. rys.76
LS
R
LR OB
PR
PS
1
4
5
6
32
-
61
Wspdziaanie w przedstawionych powyej pasach dziaania wymaga
me-todycznego postpowania w oparciu o wczeniej poznane indywidualne
sposo-by uwalniania si od przeciwnika i zmiany pozycji. Takie
postpowanie w pod-stawowych sytuacjach 2x2, pozwala na pene
zrozumienie sytuacji boiskowych i odpowiednich, adekwatnych do tych
sytuacji dziaa. Przykadowe rozwizania w trzech pasach dziaania
przedstawiono poniej. Wspdziaanie LS- LR przed-stawia zabiegniecie
LS, rys.77
LS
LR
1
2
1
2
wspdziaanie OB-R - wyjcie do piki OB i wyminicie dalsze R,
rys.78
1
2
R
OB
3
4
wspdziaanie PR-PS atak wicy PR i obiegnicie PS rys.79
PR
PS6
5
1122
Nastpnym etapem jest organizacja gry w dwch pasach, ktra
przewiduje np. w lewym pasie wspdziaanie LS-OB-LR, rys.80
LS
LR
OB
1
2
1
23
-
62
- atak R, obiegniecie OB i podanie do LS w sytuacji zamknicia
strefy przez ostatniego obroc.
w prawym pasie dziaania PS-PR-R
R PR
PS4 56
12
rys.81- zmiana z pik PR- R i po ataku wicym ostatniego obroc
podanie do PS
Innym przykadem jest doskonalenie dziaa grupowych w lewym pasie
na pozycjach LS-OB-LR-R, a w prawym na pozycjach PR-PS. Naley
zauway zgrupowanie 4 atakujcych i 4 obrocw w lewym pasie. Jeeli nie
udaj si zdo-by pozycji do rzutu naley kontynuowa gr podaniem w
prawy pas dziaania, w ktrym 2 obrocw ma do krycia due pole obrony.
Atak indywidualny lub dwj-kowy PR i PS moe okaza si skuteczny.
Przykadowe sytuacje przedstawiaj rysunki poniej. rys. 82
LS
R
LR
OB
1
2
3
4
3
1-2
4
po podaniu R do PR i zasonie OB, zabiegnicie R
6
5 PS
PR
1
rys.83 atak PR i rzut po zasonie PS na 6 obrocy lub podanie do
PS na pozycji OB.
-
63
Metodyczne postpowanie w nauczaniu ataku pozycyjnego wy-maga
opanowania wszystkich moliwych sytuacji we wsppracy dwch, trzech,
czterech zawodnikw na ssiednich pozycjach. Bar-dzo pomocnym w
zrozumieniu i systematycznym postpowaniu s wiczenia w pasach
dziaania. Wszelkie moliwe sytuacje w dwjkach, trjkach, czwrkach na
ssiednich pozycjach w grze naley meto-dycznie, zgodnie z zasad
stopniowania trudnoci realizowa pod-czas szkolenia modziey. W
nauczaniu naley stosowa wiczenia w formie cisej, w ktrych dynamika
wykonania okrelonego dziaa-nia musi by bardzo wysoka. Natomiast w
doskonaleniu tych dziaa stosowa naley form fragmentw gry wpierw z
pasywnym a na-stpnie aktywnym obroc, w ktrych ksztatowana jest
kreatywno co do wyboru odpowiedniego dziaania, jego realizacji oraz
dyscypli-na taktyczna.
6. Indywidualne zasady postpowania w obronie.
Poziom indywidualnego wyszkolenia w dziaaniach obronnych ma
bardzo znaczny wpyw na oglny efekt gry. Piki zdobyte przez obrocw
pozwalaj na natychmiastowy atak szybki, ktry jest naj-bardziej
efektywnym dziaaniem w pice rcznej. A zatem nauczanie gry w obronie
jest bardzo istotnym zadaniem szkoleniowym.
Do indywidualnych umiejtnoci technicznych naley : postawa w
lekko obnionej pozycji wykroczno zakrocznej i odpo-
wiednim uoeniem rk na wysokoci gowy, zawsze w gotowoci do
interwencji.
szybkie poruszanie si najczciej krokiem biegowym i dostaw-nym,
doskokiem i odskokiem,
wygarnianie piki w sytuacji bliskiego kozowania piki przez
przeciwnika,
przechwytywanie poda przeciwnika, blokowanie piki w sytuacji
rzutu na bramk, zmuszanie przeciwnika do gry na zewntrz bronionego
pola,
-
64
W indywidualnym postpowaniu w grze wyrniamy sytuacje: Przeciwnik
bez piki. Zadaniem obrocy jest : zajcie pozycji midzy
przeciwnikiem, a bronion bramk, utrudnianie zajcia dogodnej
pozycji, przechwytywanie poda do niego kierowanych, staa kontrola
atakujcego i lepsza pozycja wzgldem piki, ,,przekazywanie w obronie
jeli atakujcy zmieniaj miejsca i jest to dziaa-
nie uzasadnione, asekuracja ssiednich pozycji w obronie,
natychmiastowa pomoc (podwajanie) w sytuacjach zagroenia
ssiedniej
pozycji w obronie.
Przeciwnik z pik. Zadaniem obrocy jest: ustawienie si zawsze na
wysokoci rki z pik przeciwnika, bardzo aktywne krycie przeciwnika w
celu ograniczenia mu swobody dziaa-
nia i staa gotowo do przechwytu piki, zatrzymanie go w sytuacji
prby ataku w kierunku bramki, blokowanie rzutw jednorcz i oburcz,
umiejtne reagowanie na zwody odskokiem i ponownym atakiem
przeciwnika, zmuszenie przeciwnika do wycofania si na pozycje
mniejszego zagroenia, ,,przekazywanie atakujcych w ssiednich
strefach obrony w sytuacjach
uzasadnionych. ciga gotowo do reagowania w zmieniajcej si
sytuacji,
Przykadowe wiczenia w formie cisej i fragmentach gry
1. Doskoki i odskoki w przd, w ty, w lewo, w prawo. rys.84
-
65
2.Doskoki i odskoki w trjkach. Jeli jeden wykonuje doskok w
przd, dwch przesuwa do asekuracji. rys. 85
3.wiczcy ustawieni w dwch rzdach na pozycji skrzydowego wykonuj
rne formy poruszania si w obronie, start do ataku szybkiego i
po-wrt na pozycj wyjciow. rys 86
TYEM
START DOSKOKI
DOSTAWNY
4. wiczenie wspdziaania dwjkowego tj. tempa wyjcia do
rozgrywajce-go i powrotu do krycia obrotowego. rys.87
5. wiczenie wspdziaania trjkowego tj. wyjcia w tempo podania do
roz-grywajcego i krycia obrotowego. rys.88
6. Nauczanie przekazywania. Ustawienie: dwch staych
rozgrywa-jcych, szeciu skrzydowych i czterech obrocw. Jednoczesne
wyj-
-
66
cie skrzydowych (8-9m) ze zmian miejsc. Obrocy kryj skrzydowych
z przekazaniem. Po akcji zmiana obrocw. rys. 89
1
1
22
7.Doskonalenie przekazywania w rodkowej stre e obrony.
Ustawienie: Dwch staych skrzydowych, czterech, rozgrywajcych i
czterech obrocw.
Po przyjciu podania od skrzydowego, rozgrywajcy wykonuj zmian
pozy-cji, a obrocy przekazanie. Po podaniu rozgrywajcego do
skrzydowego nast-puje wymiana obrocw i rozgrywajcych. rys 90
1
2 3
4
8.Doskonalenie przekazywania w obronie w sytuacji zmiany pozycji
rozgrywa-jcyskrzydowy. rys. 91
1
2
3
4
65
9.Doskonalenie przesunicia grupowego i wyjcia we fragmencie
4x4.Obro-cy trzymaj si za rce rys.92
-
67
10.Fragment gry 6x6. Ustawienie obrony strefowej 3:3, a w ataku
2:1:3. Ata-kujcy wykonuj podania i zmiany pozycji w I linii i II
linii, obrocy przekazywanie. rys.93
LS
R
LROB
PR
PS
1
2 34
65
7. Elementy techniki gry bramkarza
Gra na pozycji bramkarza naley do najtrudniejszych w nauczaniu.
Wymaga w sytuacji interwencji specy cznych dziaa, ktre rni si od
tych wykonywanych przez zawodnikw z pola gry. Pole bramkowe tylko
pozornie izoluje bramkarza z bezporedniej walki sportowej.
Jest on w staej gotowoci do odpowiedniej interwencji. Prba
obrony okoo 60 rzutw w meczu, poprzedzona dziaaniami wymaga-jcymi
wysokiej koncentracji psychicznej, szybkiej analizy sytuacji i
adekwatnej do niej interwencji stanowi o duej skali trudnoci.
W okresie podstawowego szkolenia gwnym zadaniem jest selek-cja
zawodnika o odpowiednich predyspozycjach zycznych, technicz-nych i
psychicznych, do ktrych naley zaliczy:
wysoki poziom sprawnoci zycznej ze szczeglnym uwzgld-nieniem
szybkoci ruchu, gibkoci, koordynacji,
zdolno do szybkiego uczenia si specy cznej techniki inter-wencji
bramkarskich,
odpowiednie predyspozycje psychiczne tj. odwaga w sytuacji rzutw
wykonywanych na wprost bramkarza.
Do podstawowych elementw techniki gry zaliczamy: postaw,
poruszanie si w bramce, obron piek grnych, pgrnych, dolnych,
podanie piki.
-
68
7.1. Postawa
Prawidowa postawa jest bardzo wanym elementem techniki. Ma
olbrzymi wpyw na wykonywane interwencje i ich skuteczno.
Charakteryzuje si prostym tuowiem z ugi-tymi ramionami (,, litera
W) i domi na wysokoci gowy oraz rwnolegym ustawieniem koczyn
dolnych na szeroko bioder z lekkim ugiciem w stawach kolanowych
oraz rod-kiem cikoci padajcym midzy rdstopie
fot. 27 Bramkarz ; postawa , strefy, techniki interwencji.
7.2. Poruszanie si w bramce
W omwionej powyej postawie bramkarz przemieszcza si maymi
krokami od-stawno dostawnymi lub niskimi podskokami obun po maym
uku od jednego supka bramki do drugiego obserwujc uwanie gr i w
kadym momencie stara si zachowa prostopade ustawienie wzgldem
piki.
7.3. Interwencje
W zalenoci od miejsca rzutu w bramce, bramkarz wybiera
odpowiedni sposb jego obrony. Musi uwzgldni jego wysoko i swoj
pozycj wzgldem toru lotu piki. W za-lenoci od wysokoci rzutu (grny,
pgrny, dolny) i kierunku bramkarz wybiera odpo-wiedni technik
interwencji, ktra moe by;
-
69
- w zasigu postawy, gdy kierunek lotu piki jest blisko
bramkarza,- z przemieszczeniem - poza zasigiem postawy, gdy
kierunek lotu piki jest dalej od
bramkarza, blisko jednego ze supkw lub dalszego rogu bramki.
Poniej przedstawiono przykadowe, prawidowe interwencje bramkarza w
zasigu postawy i poza zasigiem.
fot.28 obrona rzutu dolnego fot.29 obrona rzutu dolnego nog
przez zamknicie stp w zasigu postawy,
fot.30 obrona rzutu dolnego nog fot.31 obrona rzutu pogrnego
nogi rk poza zasigiem postawy, i rk w zasigu postawy,
fot.32 obrona rzutu pgrnego fot.33 obrona rzutu pgrnego jednorcz
w zasigu postawy oburcz w zasigu postawy,
-
70
fot.34 obrona rzutu pgrnego fot.35 obrona rzutu pgrnegona twarz
- oburcz, na twarz - jednorcz,
fot.36 obrona rzutu pgrnego nog fot.37 obrona rzutu grnego rk z
odbiciai rk poza zasigiem postawy nog dalsz poza zasigiem
postawy
fot.38 obrona rzutu pgrnego nog i rk po wyskoku rozkrocznym
obun, /,,pajacem/.
-
71
wiczenia przygotowawcze ksztatujce postaw, szybko ruchu i
interwencji.
1. Szybkie wymachy ramion w d i w gr,
2. Dwch wiczcych ustawionych twarz do siebie. Jeden wykonuje rne
marko-wane interwencje rkami i nogami, a drugi natychmiast
powtarza,
3. Wykonanie 6 kolejnych interwencji np. 2 wymachy ramion z
pozycji w d, dwa pwypady, i dwa wyskoki rozkroczne.
4. W postawie bramkarskiej szybkie zamknicie stp do wewntrz przy
odci-onych pitach z wymachem rk nad gow,
5. W bramce wykonujemy kolejno pwypad w prawo i lewo, dwie
interwencj jednorcz do grnego rogu i start 6 m.
Uwagi metodyczne. wiczenia ksztatujce szybko ruchu mu-sz wy
wykonywane z maksymaln intensywnoci i techniczn po-prawnoci. Czas
trwania wiczenia nie powinien przekracza 5 sek.
wiczenia nauczania i doskonalenia interwencji.
W nauczaniu techniki gry naley stosowa tzw. rzuty kierowane, w
ktrych bramkarz wie gdzie bdzie wykonany rzut i koncentruje si
wycznie na prawidowym wykonaniu odpowiedniej interwencji. W jednej
serii naley sto-sowa 4-8 rzutw.
1. Bramkarz z pik trzyman przed sob, podrzuca j na wysoko 1 m.
na-stpnie wykonuje jedn, okrelon interwencj i chwyta spadajc
pik.
2. Z postawy 6 kolejnych interwencji w zasigu postawy np.-rzut
midzy nogi, -rzut nad gow.
3. Z postawy 8 kolejnych interwencji pgrnych jednorcz z
przemieszcze-niem si w lewo i prawo.
-
72
4. Z siadu skrzynego przejcie do postawy, obrona 4 rzutw
kierowanych w kady rg bramki i powrt do siadu.
5. Z postawy obrona 4 rzutw kierowanych i podanie piki w
okrelone miejsce.
6.Seria 8-10 rzutw z pozycji LR w krtki dolny rg i dugi, grny rg
bramki.
7. Seria 6-8 rzutw ze skrzyda po dugim dolnym rogu bramki.
8. Seria 8-10 rzutw z pozycji LR i PR w krtki dolny rg
bramki.
9. Seria 8 rzutw kierowanych np. z pozycji LS przerzutka, PS
midzy nogi, LR - w krtki d, PR krtka gra.
10. Seria 6 rzutw kierowanych z pozycji w ustalonej kolejnoci
np. LS-R-PS-LR-PR-OB. i podanie piki przez bramkarza w okrelone
miejsce.
Uwagi metodyczne. W wiczeniach doskonalcych inter-wencje
bramkarza wymaga poprawnoci i szybkoci wy-konania. Zwraca uwag by
obrona rzutw nie odbywaa si w dowolny sposb ale wymaga zastosowania
odpowiedniej i po-prawnej technicznie interwencji.
8. Podstawowe dziaania w obronie strefowej 3:3.
Przejcie z obrony ,,kady swego do obrony strefowej wymaga
metodyczne-go postpowania, ktre nakazuje konieczno stosowania w
pierwszej kolejnoci tzw. wysokich ustawie w obronie. Z bardzo
wysokiego ustawienia w dwch li-niach, ktre pozwalao na krycie duego
pola gry w poprzednim etapie nauczania nastpuje zdecydowane
obnienie pozycji obrocw i znaczne zmniejszenie pola obrony. Z
sytuacji, w ktrych indywidualne dziaania byy najistotniejsze,
nast-puje przejcie do ustawienia gdzie poza odpowiedzialnoci
indywidualn due znaczenie ma umiejtno wspdziaania na ssiednich
pozycjach pierwszej i drugiej linii oraz jasnego i zdecydowanego
postpowania w sytuacji koniecznoci dziaania obrocw obu linii.
-
73
W metodycznym postrzeganiu zasad dziaania obrony 3:3 i
nastpstwa, kt-rym winno by przejcie do ataku szybkiego w momencie
zdobycia piki, jest ustawienie zawodnikw na okrelonych pozycjach.
Najbardziej korzystnym ustawieniem w I linii obrony s zawodnicy I
linii ataku tj. skrzydowi i obrotowy, a w II linii obrony,
zawodnicy II linii ataku tj. rozgrywajcy, poniewa w organizacji
szybkiego ataku ich drogi poruszania si z pozycji obrony do pozycji
ataku s najkrtsze. rys.94
1
2
PS
PRR
LR
LS
OB
3
46
5
Skuteczno dziaa w obronie strefowej 3:3 wymaga okrelenia zasad
wsp-pracy w sytuacjach zmian pozycji atakujcych, zmiany ustawienia
ataku pozycyj-nego oraz tzw. zbiegnicia na pozycje drugiego
obrotowego przez rozgrywajcego czy skrzydowego. W sytuacji zmian
pozycji zawodnikw II linii jedynym kryterium krycia jest wysoko
ustawienia obrocw I linii. Jeeli s oni na zblionej wysoko-ci to
naley zastosowa przekazanie, natomiast jeli s na rnej wysokoci
nale-y kry przeciwnika bez przekazywania. Te dwie sytuacje
przedstawiono poniej;
1
24
3
65
LS
R
LR OB
PR
PS
rys.95 obrocy 2 i 4 przekazuj atakujcych ze zmian LR i R
1
2 4 3
6
5
LS
R
LROB
PR
PS
rys 95a obroca 2 kryje LR, a obroca 4 - R bez przekazania.
-
74
Szczeglnie trudnym zadaniem jest umiejtno skutecznego dzia-ania
obrocw w sytuacji dynamicznych zmian pozycji atakujcych z
wbiegniciem na pozycj drugiego obrotowego, ktre nakazuje
natychmiasto-we przeciwdziaanie i zmian ustawienia z obrony
strefowej 3:3 na 4:2 poczone czsto z przekazaniem i zmian pozycji
obrocw. Takie przykady przedstawio-no poniej. wbieg R na pozycj
obrotowego; obroca 4 odprowadza ataku-jcego R rys.96
1LS
LR
R
OB
PR
PS2
3
46
5
a obrocy 2 i 6 utrzymuj wysokie ustawienie przeciwko LR i PR
rys. 96a
1LS
LR ROB
PR
PS
23
4
6
5
- wbieg LR na pozycj obrotowego; obroca 2 odprowadza atakujcego
LR i przejmuje krycie OB, obroca 3 przejmuje krycie wbiegajcego LR
rys.97
1LS
LR
R
OB
PR
PS2 3
4 6
5
obrocy 4 i 6 utrzymuj wysokie ustawienie przeciwko R i PR
rys.97a
4
1LS
LR
R
PS2
35
6
OB
PR
-
75
-wbieg PS i zmiana pozycji R i PR; obroca 5 odprowadza PS i
przejmuje krycie OB, obroca 3 przejmuje krycie wbiegajcego PS,
rys.98
1LS
LR
R
OB
PR
PS2
34
6
5
obroca 6 kryje PR, ktry przeszed na pozycj PS, a obrocy 2 i 4
utrzymuj wysokie ustawienie przeciwko LR i R rys 98a
1LS
PS
LR
R
OB PR2
35
4
6
9. Organizacja ataku szybkiego z obrony strefowej 3:3.
Atakowanie szybkie jest najlepszym i najszybszym sposobem na
zdobycie bramki. Wymaga przede wszystkim szybkoci poruszania si,
celnych poda i skutecznych rzutw. W sytuacjach atwych, bez udziau
obrocw sprowadza si do pojedynku atakujcego z bramkarzem, natomiast
przy zorganizowanej obro-nie doprowadzenie do sytuacji pewnej do
zdobycia bramki stanowi o wysokim poziomie gry.
Oglne zasady organizacji szybkiego ataku mwi o kilku fazach, w
ktrych realizowane s okrelone czynnoci. Nale do nich:
wejcie w posiadanie piki, ktre moe by wskutek dziaania obrocw,
bramkarza lub bdu atakujcych. W kadym momen-cie gry obrocy s gotowi
do organizacji ataku szybkiego,
zdobycie przewagi biegowej, zdobycie przewagi liczebnej,
-
76
rozegranie sytuacji bez przeciwnika 1x0, 2x0, w przewadze
liczebnej 2x1, 3x2 i w rwnowadze liczebnej 1x1, 2x2, 3x3 z
za-chowaniem bezpieczestwa piki,
zakoczenie szybkiego ataku z pozycji pewnej do zdobycia bram-ki
precyzyjnym rzutem w rne tempo.
Organizacja szybkiego ataku z obrony strefowej 3:3, a take z
innych usta-wie zakada ustalone z gry dziaania w okrelonych
sytuacjach.
Do najczciej spotykanych naley atak szybki tzw. ,,tradycyjny, w
ktrym za organizacj odpowiadaj zawodnicy ustawieni w obronie po
prze-ciwnej stronie rzutu. Poniej przedstawiona sytuacja zakada
bezporednie, du-gie podanie bramkarza do obrocy 6 / LS w ataku/ .
rys.99
OB
1
2 3 5
4 6
LS
R
LR
PR
PS
W innej sytuacji organizatorem szybkiego ataku moe by obroca I
linii-2 , sprzed ktrego oddany by rzut. rys.100
1
23 5
4 6
LS
R
LR
PR
PSOB
Przedstawione powyej dwie sytuacje odnosz si do tzw.
bezporedniego atakowania szybkiego, w ktrym zdobycie przewagi
biegowej skutkowao zdo-byciem korzystnej pozycji. Trudniejsze
sytuacje obserwujemy gdy napotykamy zorganizowany powrt obrocw. W
sytuacji 1x1 atakujcy jest zawsze w pozycji uprzywilejowanej i
powinien kontynuowa atak szybki z kozowaniem wykorzy-stujc wolne
pole boiska. W sytuacji przewagi liczebnej 2x1, czy 3x2 naley
sto-sowa rozegranie porednie w pasach dziaania.
-
77
Tak sytuacj przedstawiono poniej. Atak szybki poredni
zorganizowany jest przez obrocw 6 i 4 . rys.101
LS
PSLR
R
OB
PR
1
2 35
4 61
2
3
4
Natomiast w sytuacji rwnowagi liczebnej 2x2 czy 3x3 naley wpierw
podj prb uwolnienia si jednego z atakujcych, a jeli nie przyniesie
ona efektu, zmian pozycji, ktra moe zdezorganizowa dziaania obrocw
i pozwoli na skuteczne zakoczenie ataku. rysunek poniej przedstawia
atak szybki organizo-wany przez zawodnikw 6 i 4. Prb wyminicia
bliszego podejmuje zawodnik 4, a kontynuacj ataku ze zmian pozycji
zawodnik 6. rys.102
LS
PS
LR
R
OB
PR
1
1
23
2 3
6
4
5
Przykadowe sytuacje organizacji ataku szybkiego, poredniego z
obrony strefowej 3:3 w rnych sytuacjach zdobycia piki przedstawiono
poniej.
po rzucie z lewego skrzyda, rys.103 LS
LR PS
R
OB
PR
1
1
2
3
23
64
5
1 podanie BR do obrocy 5, 2 podanie 5 do 4, 3 podanie 4 do
2/PS/, ktry koczy atak.
-
78
po rzucie rodkowego rozgrywajcego, rys 104
1
1
2
3
6
2
345
LS
PSLR
R
OB
PR
1 podanie BR do 1 obrocy, 2 podanie 1 do 4, 3 podanie 4do 6.
po przechwycie 2 obrocy rys 105 LS
PS
LR
R
OB
PR
1
1
2
2 3
64
5
1 podanie do 4 obrocy , 2 podanie 4 do 6.
W nowoczesnej pice rcznej atak szybki naley inicjowa w ka-dej
moliwej sytuacji. Gotowo do realizacji ataku szybkiego obo-wizuje
wszystkich zawodnikw w kadym momencie gry w obronie. Podstawowe
zasady dziaania podczas ataku szybkiego mwi, e:
wszyscy zawodnicy musz by w ruchu, naley stosowa krtkie,
bezpieczne podania, nie pozwoli zatrzyma ataku szybkiego faulem
przeciwnika, szuka wolnych pozycji, nie pozwoli wyczy si
przeciwniko-
wi z gry, zachowa zrnicowane ustawienie na dugoci i szerokoci
boiska, nie lekceway pozornie atwej sytuacji ,,sam na sam z
bramkarzem.
Rzut w drugie tempo jest taktycznie uzasadniony.
-
79
VI. DOSKONALIMY TAKTYK GRY VI. DOSKONALIMY TAKTYK GRY
1.Organizacja ataku szybkiego w drugie tempo
Atak szybki organizowany i kontynuowany w sytuacji aktywnie
dziaajcej obrony jest czsto obserwowany w zespoach o wysokich
umiejtnociach.
Do najczciej spotykanych naley kontynuacja ataku szybkiego gdy
zesp bronicy aktywnie wraca na swoje pozycje obronne lub jest ju w
stre e obrony wasnej bramki ale czsto jeszcze nie na swoich
pozycjach, doko-nuje zmiany atakujcego na obroc, nie jest w penej
gotowoci i koncentracji na zadaniach defensywnych. Warunkiem
pomylnego zakoczenia ataku jest udzia w nim wszystkich zawodnikw.
Poniej przedstawiono dwa przykady kontynuacji ataku szybkiego w
drugie tempo. Pierwszy wariant zakada kontynuacj przeciwko obronie
5:1. rys.106
OB
1
1
2
3
45
67
2
354
6
LS
PSLR
RPR
1 podanie od bramkarza do obrocy po przeciwnej stronie rzutu,
2-3 podanie, krtkie i bezpieczne midzy LR i R,4 i 5 podanie
LR-LS-LR, atak na 4 obroc i 6 podanie do R,Kontynuacja ataku wicego
5 obroc przez R i 7 podanie do PR, ktry koczy
atak lub w sytuacji zamknicia strefy przez 6 obroc podaje do
PS.
Drugi wariant przedstawia rozwizanie przeciwko obronie 6:0.
rys.107
LS
PSLR
R
OB
PR
1
1
2
3
4
23
54 6
1 podanie od BR do wewntrznego obrocy po przeciwnej stronie
rzutu, 2 podanie do R,
-
80
3 podanie R-PR i zbiegnicie R na pozycj II OB., 4 podanie PR do
LR, ktry moe zakoczy akcj rzutem lub poda do jedne-
go z dwch zawodnikw na pozycji obrotowego.
Uwagi metodyczne. Umiejtno szybkiego znalezienia si po zdobyciu
piki na swoich miejscach w ataku pozycyjnym jest bar-dzo istotna
poniewa pozwala na dynamiczn kontynuacj w uzgod-niony sposb.
Bezporednie wejcie z ataku szybkiego / podczas, ktrego przeciwnik
nie pozwoli na jego skuteczne zakoczenie/ w zorganizowany atak
pozycyjny /bez zwalniania gry/ stwarza due moliwoci uzyskania
dogodnej pozycji rzutowej. Wymaga od wszystkich atakujcych
szybkiego dziaania, ktre ma za zadanie wy-muszenie bdnego
postpowania obrocw. Nakazuje take kontro-l sytuacji i zachowanie
penego bezpieczestwa piki gdy jej strata w takiej sytuacji skutkuje
zazwyczaj utrat bramki.
2. Szybkie wznowienie po straconej bramce.
Zmiana przepisw gry pozwolia na przyspieszenie jej wznowienia po
straconej bramce. Ten element ataku jest obecnie powszechnie
stosowany i realizowany jako atak szybki od rodka boiska. Istotnym
jest by zawodnik z pik rozpoczynajcy gr po utracie bramki spenia
wymogi regulaminowe tj. sta jedn stop na linii rodkowej bo-iska, a
jego partnerzy byli na wasnej poowie. Rozpoczcie moe nastpi po
gwizdku sdziego na wznowienie gry. Obrocy, szczeglnie ci, ktrzy w
momencie zdobycia bramki przez przeciwnika s w dogodnej pozycji
wyjciowej organizuj natychmiast kontratak od rodka boiska. Bardzo
wanym elementem wspdziaania jest umiejt-no dokadnego podania
bramkarza do zawodnika, ktry ma rozpocz gr od rod-ka boiska oraz
wsparcie w pierwsze tempo jednego lub wicej partnerw w realizacji
ataku. wiczenie przygotowawcze do tego zadania przedstawia rys.
108
11
-
81
W wiczeniu naley zwrci uwag na start po stracie bramki
wszystkich za-wodnikw i podanie od bramkarza do zawodnika
rozpoczynajcego wznowienie od rodka boiska, ktre musi by bardzo
szybkie i celne. W tym wiczeniu rol t spenia czwarty zawodnik w
ataku, ktry wbiega do rodka pola ze strefy zmian.
Organizacj szybkiego wznowienia po stracie bramki z obrony 3:3
przedsta-wia rysunek rys.109
OB
1
2 3
645
1
2
LS
PSLR
RPR
Zwrci uwag na ustalon drog poruszanie si kadego zawodnika, ktre
zakada zrnicowane ustawienie zawodnikw I i II linii i umoliwia
porednie i bezpieczne prowadzenie ataku.
3. Atakowanie wielopozycyjne.
Kolejnym etapem nauczania atakowania pozycyjnego jest
wspdziaanie w liniach. Zawodnicy I linii (LS-OB-PS) wykonujc zmiany
pozycji wymuszaj bdy w grze obrocw i nabywaj umiejtnoci zachowania
si na innej pozycji. Podobne dziaania wykonuj zawodnicy II linii
(LR-R-PR). Na etapie nauczania naley wymaga by zmiany pozycji nie
byy wykonywane jednoczenie.
Przykadowo jedn zmian wykonuje I linia, drug zmian II linia. Po
opanowa-niu dziaa w liniach moemy realizowa jednoczesn zmian obu
linii. Przykad, w ktrym rozgrywajcy II linii R-LR wykonuj zmian
pozycji z pik, a zawodnicy I linii OB - PS zmian bez piki
przedstawia rysunek rys. 110
1
23
64
5
1
2
LS
PSLR
ROB
PR
-
82
Uwagi metodyczne. Zmiany pozycji z pik zawodnikw I linii ze
wzgldu na bliski kontakt z obrocami wymagaj wysokich umiejt-noci
technicznych i bezpieczestwa piki. Natomiast podczas wyko-nania
tych dziaa przez zawodnikw I i II linii wymagamy wysokiej
koncentracji i kontroli pozycji obrocw i partnerw.
Atak pozycyjny z zastosowaniem zmian pozycji pomidzy zawodnikami
I i II linii wymaga od kadego zawodnika wszechstronnych umiejtnoci
technicz-nych. Obliguje do taktycznie poprawnego zachowania si na
kadej innej pozycji w grze. Najczciej obserwujemy wbieg skrzydowego
lub rozgrywajcego na pozycj drugiego obrotowego.
wiczenie przygotowawcze do atakowania wielopozycyjnego ze staym
rod-kowym rozgrywajcym przedstawia rysunek rys.111
1-2
3-4
Przykadowy atak wielopozycyjny, w ktrym obserwujemy R kolejno na
po-zycjach OB- LS -LR przedstawiono poniej; rys.112
LS
R
LR
PR
PSOB1
1
2
1
2 364
5
-1 faza R po podaniu do PR zbiega na pozycj OB, a nastpnie LS.
LR zaj-muje opuszczon pozycj R, a LS zajmuje pozycj LR.
-
83
Nastpne dziaania; rys.112a-2 faza
R
LS
LR
OB
PR
PS
23
4
5
1
23
64
5
PR podaje do LR /na rodku rozegrania/, LR podaje do LS /na lewym
rozegra-niu/. LS atakuje midzy 2 i 1 obroc i wyprowadza na
obiegniecie R na lewym skrzydle, ktry ogrywa zabiegajcego
obrotowego. Gra na innych pozycjach wy-maga od kadego zawodnika
podstawowych umiejtnoci techniczno-taktycz-nych odnoszcych si do
tych pozycji i poprawnego zachowania si.
4. Gra w przewadze liczebnej i osabieniu w ataku.
Atak 6x5.
Obserwacje wanych imprez wiatowych wskazuj, e przy bardzo
wyrwnanym poziomie skutecznie realizowane sytuacje przewagi
liczebnej w ataku stanowi o koco-wym sukcesie. Niestety, pozorna
atwo sytuacji w prowadzeniu i przygotowaniu pozycji rzutowej
dekoncentruje zesp co skutkuje czsto nieskutecznym rzutem czy
bdem.
Podstawowe zasady gry w przewadze liczebnej w ataku mwi e
naley:
utrzyma szerokie ustawienie na pozycjach, realizowa dziaania z
wysok dyscyplin taktyczn, dy do zakoczenia ataku z
najdogodniejszych pozycji i przez
najskuteczniejszych zawodnikw, nie podejmowa zbyt ryzykownych,
improwizowanych dziaa.
Przykadowe sytuacje gry w przewadze liczebnej przedstawiono na
kolejnych rysunkach. rys. 113
1-2
34
1
23 5
4
LS
PSLR
R
OBPR
-
84
1-2 podanie LR-LS-LR, 3 podanie LR-R, ktry przyjmuje podanie w
ataku wicym midzy 2 i 3 obro-
c, a w tym samym tempie OB wykonuje zason /dzieli stref/ na 3
obrocy,
R kontynuuje atak wykorzystujc zason i w zalenoci od sytuacji
moe:a- zakoczy akcj rzutem, b- zagra pik do PR.
1
2
3
3
1
2
3 54
LS
PSLR
R
OB
PR
rys.114 1 podanie R-PR i wbieg R na pozycj II OB z taktycznym
ustawie-niem si do kierunku piki,
2 podanie PR-LR, ktry atakuje rzutem rodkow stref na 3 obroc i
moe: a zakoczy akcj rzutem, b poda do jednego z dwch dobrze
ustawionych obrotowych.
Atak 5x6
Gra w osabieniu liczebnym w ataku jest jednym z najtrudniejszych
ele-mentw taktyki gry. Obowizek atakowania bramki przeciwnika przy
jego dobrze zorganizowanej obronie wymaga bardzo wysokich
umiejtno-ci indywidualnych jak i zespoowych. Wybr postpowania
taktycznego i organizacja dziaa uzalenione s w pierwszej kolejnoci
od moliwoci tech-niczno taktycznych wasnego zespou i sposobu gry
przeciwnika w obronie. Je-eli jest to zorganizowana obrona strefowa
w pobliu pola bramkowego, ktra pozwala prowadzi atak pozycyjny bez
jednej pozycji to tak sytuacj mona uzna za atwiejsz. Organizacja
gry bez obrotowego, ktrego rol przejmuj rozgrywajcy lub skrzydowy i
przez aktywn penetracj strefy prowokuj po-penienie bdu obrocw
skutkujc zdobyciem korzystnej pozycji rzutowej jest czsto
obserwowana.
-
85
Takie rozwizanie przedstawia rys.115
5
LS
PSLR
R
PR
1-2
3
4
1
23
65
4
1-2 podanie LR-LS-LR i zbiegnicie R na pozycj OB, ktre angauje
obro-cw 4 i 3, 3 podanie LR- PR /szybkie przeniesienie gry w prawy
pas dziaania, w ktrym jest chwilowa rwnowaga/ i prba wygrania
sytuacji 1x1 przez PR na 6 obrocy lub po zamkniciu strefy przez 5
obroc podanie do PS.
Jeeli dziaania obrony jest bardzo aktywne i wysokie to
decydujcym czynni-kiem dla atakujcych w osabieniu liczebnym s
wysokie umiejtnoci indywidual-ne przynajmniej dwch atakujcych. Ich
dziaania uzgodnione lub improwizowane, prowadzone z najwysz dynamik
mog skutkowa nieprawidowymi reakcjami obrocw (faule) co powoduje
moliwo utrzymania si duej w ataku lub pro-wokuj kar wykluczenia
jednego nich. Taki wariant gry bardzo czsto prezentuje zesp
Francji.
Bardzo trudnym zadaniem jest gra w podwjnym osabieniu tj.4x6.
Moliwoci organizacji gry s bardzo ograniczone ale moliwe.
Perfekcyjne i z najwysz dynamik prowadzenie gry ( czsto przy
pasywnej postawie obrocw) opartej na zmianach pozycji pozwala zdoby
pozycj rzutow.
Naley take wzi pod uwag przygotowanie bramkarza do udziau w grze
jako 5 zawodnika w polu gry operujcego w rodkowej stre e bo-iska.
Podstawowe elementy gry powinny by przez bramkarza opanowane.
Dokadne i szybkie podania w rodkowej stre e boiska pozwol na dusz i
bezpieczniejsz organizacj gry. A w sytuacji straty piki droga
powrotu do bramki z tej pozycji jest najkrtsza.
***