TVSH

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995

L I GJ

Nr 7928 datë 27.4.1995

PER TATIMIN MBI VLEREN E SHTUAR

Në bazë të nenit 78, 83 pika 1 dhe 155 të Kushtetutës, me prpozimin e Këshillit të Ministrave,

KUVENDI I REPUBLIKES SE SHQIPERISE

V E N D O S I :

KREU I

DISPOZITA TE PERGJITHSHME

Neni 1

Qëllimi i ligjit

1. Ky ligj vendos tatimin mbi vlerën e shtuar. 2. Tatimi mbi vlerën e shtuar (TVSH) paguhet: a. për të gjitha furnizimet e tatueshme të mallrave dhe shërbimeve të kryera kundrejt pagesës prej një personi të tatueshëm, si pjesë e veprimtarisë së tij ekonomike në territorin e Republikës së Shqipërisë b. për të gjitha importet e mallrave në territorin e Republikës së Shqipërisë.

KREU II

PERSONAT E TATUESHEM

Neni 2

Personat e tatueshëm 1. Personi juridik a fizik, individ ose çdo person tjetër është person i tatueshëm nëse: a. detyrohet të jetë i regjistruar në bazë të këtij ligji, apo; b. është i regjistruar dhe ende nuk është çregjistruar. 2. Për qëllimet e paragrafit 1 termi “person” përfshin edhe institucionet ose organizmat shtetërorë publikë kombëtarë, rajonalë a lokalë që kryejnë veprimtari ekonomike.

Neni 3*

Detyrimi për të kërkuar regjistrimin 1. Personi që nuk eshtë i regjistruar detyrohet të kërkojë të regjistrohet: a. brenda 15 ditëve nga data e fillimit të veprimtarisë së tij ekonomike, kur qarkullimi i tij që kryhet apo do të kryhet është me i madh se kufiri minimal i regjistrimit, i parashikuar në pikën 4 të këtij neni; Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

1

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 b. brenda 15 ditëve pas përfundimit të vitit kalendarik, nëqoftëse gjatë këtij viti qarkullimi rritet mbi kufirin minimal të regjistrimit, të parashikuar në pikën 4 të këtij neni. 1/1.Shfuqizohet 2. Qarkullimi që merret parasysh përfshin të gjitha veprimtaritë ekonomike të kryera nga i njëjti person dhe llogaritet në bazë të çmimit gjithsej që duhet të paguajë blerësi. 3. Në qoftë se personi fillon ose ndërpret veprimtaritë e tij ekonomike gjatë një viti kalendarik, qarkullimi në lidhje me kufirin minimal të regjistrimit llogaritet në proporcion me kohezgjatjen e veprimtarive. 4. Kufiri minimal i regjistrimit është 8 milion lekë (për vit kalendarik) ose ndonjë shumë tjetër e përcaktuar nga Këshilli i Ministrave në bazë te pikes 5 të këtij neni. 5. Keshilli i Ministrave kur e konsideron të nevojshme rishikon kufirin minimal të regjistrimit të përcaktuar në bazë të pikes 4 të këtij neni, duke marrë parasysh inflacionin apo faktorë ekonomikë e administrative dhe zëvendeson këtë kufi minimal me një kufi të ri.

Neni 4

E drejta për të kërkuar regjistrimin Një person që nuk është i detyruar të registrohet në bazë të nenit 3 dhe që si pjesë të veprimtarisë së tij ekonomike kryen furnizime të tatueshme, ka të drejtë të kërkojë të regjistrohet në bazë të këtij ligji.

Neni 5

Regjistrimi 1. Personi që kërkon te regjistrohet, detyrohet ta bejë këtë sipas formës që caktohet nga Ministri i Financave. 2. Kur regjistrojnë një person, organet tatimore japin: a) një numër të vetëm tatimor për atë person, dhe, b) një çertifikatë regjistrimi që përcakton datën kur regjistrimi hyn në fuqi. 3. Organet tatimore kanë të drejtë te regjistrojnë një person të tatueshëm edhe në qoftë se ai nuk ka kërkuar të regjistrohet.

Neni 6

Detyrimi për të njoftuar ndryshimet

Personi i tatueshëm detyrohet të njoftojë organet tatimore me shkrim brenda 15 ditëve për çdo ndryshim në emrin, adresën, veprimtarinë e tij ekonomike, ose për çdo ndryshim në informacionin e dhënë prej tij organeve tatimore, në kohën kur ka kërkuar të regjistrohet.

Neni 7**

Çregjistrimi

Personi i tatueshëm i regjistruar detyrohet të kërkojë të çregjistrohet jo më vonë se 15 dita nga dita e fundit në të cilën ai ka kryer furnizime të tatueshme si pjesë të veprimtarisë së tij ekonomike. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

2

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Organet tatimore çregjistrojnë çdo person që kërkon të çregjistrohet në baze të paragrafit 1 me efekt nga data kur ai ka kryer furnizimin e fundit të tatueshëm. Organet tatimore refuzojnë të regjistrojnë çdo person që as nuk është i detyruar dhe as ka të drejtë të regjistrohet. Këto organe çregjistrojnë çdo person që as nuk është i detyruar e as ka të drejtë të regjistrohet, me efekt nga data që personi nuk ka të drejtë të regjistrohet. Çdo person i cili eshtë i regjistruar dhe asnjëherë nuk ka qenë i detyruar apo ka patur të drejtë të regjistrohet, çregjistrohet nga organet tatimore me efekt nga data në të cilën regjistrimi ka hyrë në fuqi. Personi i tatueshëm i rregjistruar ka të drejtë të kërkojë të çregjistrohet në çdo kohë, por jo më parë se një vit nga data e hyrjes në fuqi të regjistrimit të tij, nëse furnizimet e tij të tatueshme nuk kalojnë kufirin minimal të caktuar në nenin 3, në lidhje me periudhën më të fundit prej 12 muajsh. Organet tatimore çregjistrojnë personin e tatueshëm, i cili ka kërkuar të çregjistrohet në bazë të paragrafit 5, me efekt nga data kur personi ka kërkuar të çregjistrohet. **Në çastin e çregjistrimit, personi i tatueshëm është i detyruar të paraqesë një formular deklarimi dhe pagesë përfundimtare, i cili përmban informacionet që kërkohen nga organi tatimor.

KREU III

FURNIZIMET E MALLRAVE DHE SHERBIMEVE

Neni 8**

Furnizimi i mallrave 1. **Me furnizim mallrash kuptohet transferimi i së drejtës për të zotëruar si pronar pasurinë e luajtshme ose te paluajtshme, përveç rasteve që në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Furnizimi me energji elektrike, ujë, gaz, ngrohje, ftohje ose ajër të kondicionuar është furnizim mallrash.

Neni 9**

Furnizimi i shërbimeve 1. **Me furnizim shërbimesh kuptohet çdo furnizim që nuk është furnizim mallrash, përveç rasteve që në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Furnizimi i shërbimeve të bëra prej një të punësuari për punëdhënësin e tij për arsye të punësimit nuk ështe furnizim nga i punësuari.

Neni 10

Furnizimet e përziera

1. Furnizimi i shërbimeve i përfshirë në furnizimin e mallrave është pjesë e furnizimit të mallrave. 2. Furnizimi i mallrave i përfshirë në furnizimin e shërbimeve është pjesë e furnizimit të shërbimeve.

Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

3

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 3. Furnizimi i shërbimeve i përfshirë në importin e mallrave është pjesë e importit të mallrave. 4. Ministri i Financave cakton me udhëzim nëse një furnizim është furnizim mallrash a furnizim shërbimesh. 5. Ministri i Financave ka të drejtë të caktojë me udhëzim nëse personi i tatueshëm, i cili prodhon mallra si pjesë të veprimtarisë së tij ekonomike që përdoren nga ai për qëllimet e kësaj veprimtarie, të trajtohen njëkohësisht edhe sikur ai i furnizon këto mallra si pjesë të veprimtarisë së tij ekonomike edhe si marrje prej tij të furnizimit për qëllimet e kësaj veprimtarie. *** Pika 5 e këtij neni nuk zbatohet në rastin e shoqërive të ndërtimit, të cilat ndërtojnë për të shitur, pavarësisht nga fakti se sipërmarrësi i punimeve dhe investitori janë i njëjti person i tatueshëm. Në këtë rast furnizimi i procesit të ndërtimit është i tatueshëm, sipas rregullave të përcaktuara në udhëzimin e Ministrit të Financave.

Neni 11

Furnizimi nëpërmjet agjentit 1. Furnizimi i mallrave a shërbimeve, i kryer nëpërmjet një agjenti, i cili vepron në cilësinë e agjentit për një person tjetër, është një furnizim prej kryesorit. 2. Paragrafi 1 nuk zbatohet për furnizimin e shërbimeve të agjentit që vepron si një agjent i kryesorit të tij.

Neni 12

Transferimi i veprimtarisë ekonomike Transferimi nga një person i tatueshëm i një veprimtarie ekonomike apo një pjese të saj, në lidhje me të cilën ai është i tatueshëm, të një person tjetër, nuk është një furnizim mallrash a shërbimesh, në qoftë se marrësi është ose bëhet person i regjistruar në bazë të këtij ligji, në lidhje me veprimtarinë ekonomike ose pjesën e saj që transferohet.

Neni 13***

Momenti i furnizimit

1. Furnizimi quhet i kryer në momentin kur është e detyrueshme të lëshohet fatura, përveç rasteve që në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Personi që kryen një furnizim të tatueshëm, detyrohet të lëshojë një faturë per atë furnizim në momentin kur mallrat janë livruar, ose kur ato bëhen të disponueshme, apo shërbimet janë kryer prej tij në lidhje me atë furnizim. 3. Kur personi që kryen një furnizim të tatueshëm arkëton pagesën më përpara se mallrat të livrohen a te bëhen të disponueshme, ose shërbimet të jenë kryer, ai është i detyruar të lëshojë një faturë per furnizimin në momentin që pagesa është arkëtuar prej tij. 4. Kur personi që kryen furnizimin e tatueshëm nuk detyrohet të lëshojë faturë, momenti i furnizimit është momenti kur mallrat dorëzohen ose bëhen të disponueshme apo shërbimet janë kryer, ose në qoftë se pagesa është arkëtuar më përpara, momenti kur pagesa është arketuar.


4

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 5. Për qëllimet e këtij neni, kur kryhen ose do të kryhen dy a më shumë pagesa për furnizimet e marra, atëherë çdo pagesë konsiderohet për një furnizim të veçantë, për aq sa është shuma e asaj pagese. 6. Kur shërbimet furnizohen në mënyrë të rregullt a të vazhdueshme, furnizimi i shërbimeve quhet i kryer në çdo rast për të cilin lëshohet faturë në lidhje me çdo pjesë të atij furnizimi. **Në ndërtim fatura tatimore duhet lëshuar çdo muaj. 7. Kur mallrat transferohen në bazë të një kontrate, e cila parashikon marrjen me qera ose shitjen me këste, pavarësisht nga momenti i kalimit të pronësisë, detyrimi për TVSH-në lind mbi vlerën e plotë të mallit dhe llogaritet mbi pagesat e vlerës së plotë të kësteve për mallin e vënë në dispozicion për përdoruesin.

Neni 14

Vendi i furnizimit të mallrave 1. Vendi i furnizimit të mallrave është vendi ku mallrat livrohen ose bëhen të disponueshme nga furnizuesit. Në qoftë se livrimi a bërja të disponueshme përfshin edhe transportin e mallrave, vendi i furnizimit është vendndodhja e mallrave ku fillon transportimi, përveç rasteve që në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Furnizimi i energjisë elektrike, gazit, ujit, ngrohjes, ftohjes dhe ajrit të kondicionuar kryhet atje ku merret furnizimi.

Neni 15

Vendi i furnizimit të shërbimeve 1. Furnizimi i shërbimeve kryhet atje ku shërbimet jepen, përveç rasteve që në këte ligj përcaktohet ndryshe. 2. Furnizimi i shërbimeve në lidhje me pasurinë e paluajtshme kryhet atje ku gjendet pasuria e paluajtshme. 3. Furnizimi i shërbimeve të transportit apo shërbimeve që përfshihen në transport kryhen atje ku zhvillohet transporti. 4. Furnizimi i shërbimeve që nuk përfshihen në paragrafët 2 ose 3 nga personi i tatueshëm, vendi i veprimtarisë ekonomike të të cilit është ne Shqipëri, ose në rastin e individit, vendi i zakonshëm i rezidencës së të cilit është në Shqipëri, kryhet në vendin e veprimtarisë ekonomike a në vendin e zakonshëm të rezidencës. 5. Kur furnizimi i tatueshëm i shërbimeve që kryhen në Shqipëri furnizohet nga një person që nuk ka vend të veprimtarisë ekonomike në Shqipëri, ose në rastin e individit, vendi i zakonshëm i rezidencës së të cilit është jashtë Shqipërisë, personi, të cilit i janë furnizuar shërbimet, konsiderohet sikur ta ketë bërë furnizimin në Shqipëri si pjesë të veprimtarisë së tij ekonomike.

Neni 16

Furnizimet e tatueshme

Me furnizim të tatueshëm kuptohet furnizimi i mallrave a shërbimeve, përveç furnizimeve të përjashtuara.


5


Neni 17

Veprimtaria ekonomike 1. Furnizimi është pjesë e veprimtarisë ekonomike të një personi, nëse furnizimi është kryer prej tij si pjesë e, ose e lidhur me çdo veprimtari të tij ekonomike të pavarur, kushdo qoftë qëllimi ose rezultati i saj. 2. Veprimtaritë ekonomike të një individi nuk përfshijnë veprimtaritë e kryera prej tij vetëm si pjesë e veprimtarive të tij çlodhëse ose argetuese.

Neni 18**

Furnizimi kundrejt pagesës 1. Furnizimi konsiderohet i kryer kundrejt pagesës, tërësisht ose pjeserisht, në para a në natyrë, nëse furnizuesi direkt a indirekt merr apo ka të drejtë të marrë pagesë për atë furnizim, si prej personit të furnizuar apo ndonjë personi tjeter. 2. Përdorimi prej një personi të tatueshëm për qëllime private të mallrave të furnizuara atij për qëllimet e veprimtarisë së tij ekonomike trajtohen si furnizim i atyre mallrave kundrejt pagesës. **Në rastet e çregjistrimit, të gjitha mallrat e furnizuara për personin e tatueshem dhe ende në pronësi të personit të tatueshëm, për qellimet e veprimtarisë së vet ekonomike, dhe të gjitha mallrat gjendje të personit të tatueshëm trajtohen si furnizim i atyre mallrave kundrejt pagesës në datën e çregjistrimit. 3. Mallrat që i janë furnizuar një personi të tatueshëm për qëllimet e veprimtarisë së tij ekonomike, kur furnizohen prej tij ose u jepen për përdorim personave të tjerë kundrejt pagesës së reduktuar, trajtohen si furnizime kundrejt pagesës, përveç rasteve kur mallrat janë furnizuar a përdorur vetëm si mostra. 4. Furnizimi bëhet kundrejt pagesës së reduktuar, në qoftë se furnizuesi nuk arkëton pagesën, ose pagesa është dukshëm më e vogël se ç'duhej të ishte nëse qëllimi i furnizuesit ka qenë fitimi për këtë dhe furnizime të ngjashme.

Neni 19

Furnizimet e përjashtuara 1. Furnizimi eshtë një furnizim i përjashtuar nëse ai përcaktohet në nenet 20 deri ne 25 dhe në nenet 25.1, 25.2, 25.3, dhe 26.1 të këtij ligji. 2. Ministri i Financave ka të drejtë të caktojë me udhëzim se cili prej furnizimeve të përjashtuara nga nenet 20 deri 25 dhe nga nenet 25.1, 25.2, 25.3, 26.1 e të këtij ligji nuk është një furnizim i përjashtuar në kushte e rrethana të përcaktuara.

Neni 20***

Toka dhe ndërtesat

1. *** Furnizimi i tokës dhe truallit ose dhënia me qera e tyre është një furnizim i përjashtuar, përveç rasteve të shfrytëzimit për parking ose magazinim të mjeteve të transportit dhe të mjeteve të tjera lëvizëse. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

6

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 2. Furnizimi i ndërtesave, përveç procesit të ndërtimit, është një furnizim i përjashtuar. 3. Dhënia me qera e ndërtesave, pronë publike, nga organet e pushtetit qendror ose vendor, është furnizim I përjashtuar.

Neni 21

Shërbimet financiare

1. Furnizimi i shërbimeve financiare është furnizim i përjashtuar. 2. Për qëllimet e këtij neni me shërbime financiare kuptohet: a) dhënia, negocimi dhe marrja me huatë, kreditë, garantim kredish dhe çdo sigurim për paratë, duke përfshirë edhe administrimin e huave, kredive a garantim kredish prej dhënësit; b) transaksionet në lidhje me llogaritë bankare, pagesat, transferimet, borxhet, çeqet dhe instrumentet e negociueshme, përveç mbledhjes së borxhit; c) transaksionet lidhur me monedhën, bankënotën dhe paranë që janë mjete të ligjshme pagesë, përveç artikujve te përdorur vetëm për koleksione; ç) transaksionet lidhur me aksionet, kapitalet financiare, obligacionet dhe letra të tjera me vlerë, përveç shërbimeve për mbikqyrje; d) administrimin e fondeve të investimeve; dh) transaksionet në lidhje me kontratat për sigurimin e jetës, duke përfshirë risigurimin; e) transaksionet në lidhje me administrimin e fondeve të pensioneve dhe sigurimet e detyrueshme shëndetësore.

Neni 22

Banka e Shqipërisë Furnizimet e arit, bankënotave a monedhave për Bankën e Shqipërisë është furnizim i përjashtuar.

Neni 23

Shërbimet postare Furnizimi i pullave te postës për përdorim për shërbime postare ose pulla të ngjashme është furnizim i përjashtuar.

Neni 24

Organizatat jofitimprurëse Furnizimi i bërë nga një organizatë jofitimprurëse kundrejt pagesës së reduktuar është një furnizim i përjashtuar nëse është: a) furnizim mallrash a shërbimesh për trajtim mjeksor ose dentar; b) furnizim shërbimesh për mbrojtjen e kujdesin ndaj fëmijëve ose të moshuarve; c) furnizim shërbimesh arsimore, kulturore a sportive; ç) furnizim shërbimesh nga organizata fetare a filozofike me qëllim mirë-qënien shpirtërore. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

7


Neni 24/1 Furnizimi i shërbimeve arsimore nga institucionet arsimore publike dhe private, në përputhje me ligjin nr.7952, date 21.06.1995 “Për sistemin arsimor parauniversitar” dhe ligjin nr.8461, datë 25.02.1999 “Për arsimin e lartë ne Republikën e Shqipërisë”, është furnizim i përjashtuar.

Neni 25

Diplomatët etj. Ministri i Financave cakton me udhëzim përjashtimin e furnizimeve për misione diplomatike e konsullore, si dhe personelin e tyre mbi bazën e reciprocitetit dhe përjashtimin e furnizimeve për organizata ndërkombëtare, mbi bazën e marrëveshjeve ndërkombëtare.

Neni 25/1

Operacionet hidrokarbure Janë të perjashtuara nga TVSH: a) Furnizimi i shërbimeve që kryhen nga kontraktorët e nënkontraktorët e tyre, të vërtetuar si të tillë nga Agjensia Kombëtare e Hidrokarbureve, lidhur me realizimin e fazave të kërkimit dhe të zhvillimit të operacioneve hidrokarbure. b) Furnizimi i mallrave që bëjnë kontraktorët për njëri-tjetrin ose nënkontraktorët për kontraktorët e tyre, të importuara sipas nenit 26/1 të këtij ligji. “Operacionet hidrokarbure”, për efekt të këtij paragrafi, ka të njëjtin kuptim si në ligjin nr.7746, datë 28.07.1993 “Për hidrokarburet”.

Neni 25/2

Barnat e pajisjet mjeksore

Furnizimi i barnave, i pajisjeve mjeksore dhe i ambalazheve e materialeve që përdoren për prodhimin dhe konfeksionimin e barnave, janë furnizime të përjashtuara.

Neni 25/3****

Shitja e librave, e gazetave, e revistave dhe shërbimet e reklamave në to Përjashtohen nga tatimi mbi vlerën e shtuar furnizimi i shërbimeve të shtypshkronjave për gazetat, furnizimi i gazetave, i revistave dhe i librave të çdo lloji, si dhe furnizimi i shërbimit të reklamave nga media e shruar dhe nga media elektronike.


8


Neni 25/5 1. Furnizimi falas, si ndihme për situatat e përcaktuara, sipas ligjit nr.8756 datë 26.03.2001 “Për emergjencat civile”, është furnizim i përjashtuar. 3. Ngarkohet Këshilli i Ministrave të përcaktojë rregullat për rastet e

përjashtimit të ndihmave që jepen nërastin e emergjencave civile.

Neni 25/6* 1. Kryerja nga nënkontraktorët e furnizimit të shërbimeve të përpunimit të mallrave joshqiptare, të destinuara për t’u rieksportuar për personat e tatueshem të autorizuar mbi bazën e dispozitave që parashikon Kodi Doganor, për operacione nën regjimin e përpunimit aktiv, është furnizim i përjashtuar. 4. Ministri i Financave përcakton me udhëzim dokumentacionin e nevojshëm,

për zbatimin e përjashtimit.

Neni 25/7****

Furnizimet e shërbimeve të lojrave të fatit, kazinove dhe hipodromeve, janë furnizime të përjashtuara nga tatimi mbi vlerën e shtuar.

Neni 26***

Importimi i mallrave 1. Për qëllimet e këtij ligji “importimi i mallrave” ka të njëjtin kuptim si në ligjin nr. 7609, datë 22.9.1992 “Per tarifat doganore” dhe importimi i tyre quhet i kryer në momentin e parashikuar në atë ligj, edhe nëqoftëse mallrat e importuara janë apo jo të përjashtuara nga taksat doganore nga ai ligj. 2. TVSH llogaritet, zbatohet dhe paguhet në importimin e mallrave sikur TVSH i pagueshëm është taksë doganore e përcaktuar nga ligji nr. 7609, datë 22.9.1992 “Për tarifat doganore”. 2.1. *** Për makineritë dhe paisjet e importuara nga personat e tatueshëm, në kuptimin e këtij ligji, në funksion të veprimtarisë së tyre ekonomike, pavarësisht llojit të saj, zbatohet skema e shtyrjes së pagesës së TVSH-së deri në gjashtë muaj. Sipas kësaj skeme, TVSH-ja nuk paguhet në doganë në çastin e importit. Këshilli i Ministrave përcakton me udhëzim skemën e shtyrjes së pagesës. 2.2. **Për importimin e energjisë elektrike nga KESH sh.a. të zbatohet sistemi i shtyrjes së pagesës të TVSH-së, sipas skemës së përcaktuar me vendim të Këshillit të Ministrave. 3. Vlera e tatueshme e mallrave të importuara përcaktohet mbi bazën e ligjit nr. 7609, datë 22.9.1992 “Për tarifat doganore”, edhe nëqoftëse mallrat e importuara janë apo jo të taksueshme me taksa doganore në bazë të atij ligji. 4. Vlera e tatueshme e mallrave të importuara përfshin, gjithashtu, nëse nuk janë përfshirë sipas paragrafit 3:


9

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 a) shpenzimet e transportit e te sigurimit dhe shpenzimet e tjera, te perfshira ne importimin e mallrave dhe levrimin e tyre, deri ne momentin e çastin e hyrjes ne territorin e Republikes se Shqiperise; b) tarifat, taksat dhe detyrime të pagueshme, si pasojë e eksportimit të këtyre mallrave nga shtete prej të cilave ato eksportohen apo të pagueshme si rezultat i importimit të tyre, përveç TVSH të pagueshëm që nuk përfshihet në bazë të këtij ligji.

Neni 26/1*

Furnizimet e përjashtuara në import Eshtë furnizim i përjashtuar nga TVSH: a) Importimi përfundimtar i të gjitha mallrave prej një personi të tatueshem, kur furnizimi i tyre në të gjitha rrethanat brenda vendit është furnizim i përjashtuar nga tatimi mbi vlerën e shtuar. b) Importimi i mallrave të vendosura në regjimin tranzit. c) Importimi i mallrave të deklaruara për të qënë nën regjimin e lejimit të përkohshëm dhe atë të përpunimit aktiv. d) Importimi i mallrave dhe shërbimeve që lidhen me realizimin e fazave të kërkimit dhe të zhvillimit të operacioneve hidrokarbure, të kryera nga kontraktorët ose nënkontraktorët që punojnë për këto operacione. Kontraktorët dhe nënkontraktorët vërtetohen si të tillë nga Agjencia Kombëtare e Hidrokarbureve. “Operacionet hidrokarbure”, për efekt të këtij paragrafi, ka të njëjtin kuptim si në ligjin nr.7746, datë 28.07.1993 “Për hidrokarburet”. dh) importimi i kafsheve te gjalla te races, te dhuruara nga donatore te ndryshem. e) Importimi i mallrave nga NATO- ja dhe organizmat e saj në kuadër të operacioneve, në bazë të marrëveshjeve ndërkombëtare. f) Importimi i materialeve ushtarake për Forcat e Armatosura të dhuruara nga vendet e Aleancës së NATO-s dhe ato partnere.

KREU IV

VLERA E TATUESHME DHE SHKALLA TATIMORE

Neni 27

Vlera e tatueshme 1. Vlera e tatueshme e furnizimit të tatueshëm është shuma totale e paguar për atë furnizim, perveç rasteve që në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Vlera e tatueshme e furnizimit të mallrave në nenin 18, pika 2 ose 3 është pagesa totale që duhet të ishte e pagueshme në lidhje me atë furnizim nëse qëllimi i furnizuesit është nxjerrja e fitimit ndaj atij dhe furnizimeve të ngjashme.


10


Neni 27/1**** Vlera minimale e tatueshme

Çmimi orientues minimal fiskal, për procesin e ndërtimit të banesave, përcaktohet me Vendim të Këshillit të Ministrave pas këshillimit me Shoqatën e Ndërtuesve të Shqipërisë.

Neni 28

Detyrimet mbi furnizimet

1. Vlera e tatueshme e furnizimit përfshin tarifat, tatimet dhe detyrimet e pagueshme si rezultat i furnizimit përveç TVSH të pagueshëm për këtë furnizim në bazë të këtij ligji. 2. Personi që kryen furnizime të tatueshme detyrohet të njoftojë në mënyrë të dukshme nëpërmjet shpalljes, kontratës a reklamës nëse çmimi i mallrave ose i shërbimeve për t'u furnizuar ose çmimi që duhet të paguhet për furnizimin përfshin apo nuk e përfshin TVSH-në, përveç rasteve që Ministri i Financave në udhëzim ka të drejtë ta përcaktojë ndryshe. 3. Në rast se furnizimi i tatueshëm kryhet pa një shumë të ndarë e të identifikuar si nje pagesë e TVSH-së, vlera e tatueshme e tij është shuma që, së bashku me TVSH të paguëshëm mbi këtë shumë në bazë të këtij ligji, është e barabartë me pagesën që i bëhet furnizuesit. 4. Për mallrat, të cilat pesojne humbje gjate tranzitimit, magazinimit dhe prodhimit, siç percaktohet ne akte te veçanta ligjore dhe nenligjore, nuk llogaritet dhe nuk paguhet TVSH-ja.

Neni 29

Saktësimet 1. Kur ka rritje ose ulje në pagesën totale të bërë për furnizimin, atëherë saktësohet përkatësisht vlera e tatueshme e furnizimit. 2. Kur pagesa për një furnizim reduktohet nga një ulje në momentin e furnizimit atëherë reduktohet përkatësisht vlera e tatueshme e furnizimit. 3. Kur pagesa për furnizimin reduktohet nga një ulje për pagesë të menjëherëshme atëherë reduktohet përkatësisht vlera e tatueshme e furnizimit.

Neni 30

Shkalla tatimore TVSH zbatohet në masën 20 për qind, përveç rasteve kur në ketë ligj përcaktohet ndryshe.

Neni 31****

Eksporti dhe shërbimet ndërkombëtare TVSH zbatohet në masën zero për qind në lidhje me: a) mallrat që eksportohen nga territori i Republikës së Shqipërisë; b) furnizimet e shërbimeve të bëra jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë nga një person i tatueshem, vendi i veprimtarisë ekonomike të të cilit, ose në Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

11

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 rastin e një individi, vendi i zakonshëm i rezidencës së të cilit është në Shqipëri; **** c) Furnizimet e mallrave e të shërbimeve në lidhje me transportin ndërkombëtar të mallrave ose të pasagjerëve. ç) furnizimet e mallrave a shërbimeve në lidhje me veprimtaritë tregtare ose industriale në det.

Neni 32

Tatimi i pagueshëm TVSH i pagueshëm nga një person i tatueshëm për një periudhë tatimore është diferenca ndërmjet: a) TVSH të zbatuar për periudhën tatimore mbi vlerën totale të tatueshme të të gjitha furnizimeve të tatueshme të bëra gjatë periudhës nga ky person, minus b) çdo kreditim tatimi të lejuar për këtë person për atë periudhë.

Neni 33

Kreditimi i tatimit 1. Kreditimi i tatimit për një periudhë tatimore është: a) totali i TVSH i zbatuar në lidhje me: (i) të gjitha furnizimet e tatueshme të bëra për personin e tatueshëm gjatë periudhës tatimore nga persona të tjerë të tatueshëm; (ii) të gjitha importet e mallrave të bëra nga personi i tatueshëm gjatë periudhës tatimore kur këto furnizime a importime janë bërë për qëllimet e furnizimeve të tatueshme të bëra ose për t’u bërë nga personi i tatueshem; b) çdo kreditim i tatimit i lejuar në bazë të nenit 34, përveç rasteve kur në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Kreditimi i tatimit nuk lejohet në asnjë rrethanë për shpenzime që nuk janë tërësisht vetëm për qëllime të veprimtarisë ekonomike. 3. Një person i tatueshem nuk ka të drejtë të kerkojë kreditim tatimi në bazë të këtij neni, nëqoftëse ai nuk zotëron një faturë që tregon shumën e kreditimit të kerkuar, ose të kërkojë kreditim tatimi në bazë të nenit 34 nëse ai nuk zotëron dokumente që vërtetojnë se borxhi është një borxh i keq. 4. Ministri i Financave cakton me udhëzim lejimin e kreditimit të tatimit për një person të tatueshëm për sa i përket një pjese të TVSH të paguar prej tij, në lidhje me furnizime të tatueshme dhe importime mallrash të kryera prej tij pjesërisht për qëllime të furnizimeve të tatueshme të bëra a për t’u bërë prej tij dhe pjesërisht për qëllime të tjera. 5. Ministri i Financave ka të drejtë të caktojë në udhëzim që kreditimi i tatimit nuk lejohet në lidhje me ndonjë lloj furnizimi të tatueshëm apo importimi.

Neni 34

Borxhet e këqija 1. Kur një pagesë nuk ështe marrë plotësisht apo pjesërisht për një furnizim të tatueshëm prej furnizuesit dhe është një borxh i keq, lejohet kreditimi i tatimit në baze te këtij neni.


12

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 2. Shuma e kreditimit të tatimit është sa TVSH e zbatuar në bazë të nenit 30 të këtij ligji, në lidhje me furnizimin që përputhet me shumën e paarkëtuar të borxhit të keq. 3. Kreditimi i tatimit lejohet në çdo periudhë tatimore mbasi borxhi bëhet borxh i keq dhe fillon të paktën gjashtë muaj pas mbylljes së periudhës tatimore, për të cilën TVSH ishte zbatuar në lidhje me furnizimin. 4. Kur kreditimi është lejuar për borxhin e keq dhe plotësisht apo pjesërisht ky borxh paguhet më vonë, shuma e arkëtuar trajtohet si një saktësim në bazë të nenit 29 të këtij ligji.

KREU V

ADMINISTRIMI DHE PROÇEDURA

Neni 35

Administrimi dhe procedurat në përgjithësi 1. Ministri i Financave është përgjegjës për zbatimin e këtij ligji. 2. Administrata tatimore dhe administrata doganore janë të vetmet organe që kanë përgjegjesi të zbatojnë këtë ligj. Ato raportojnë tek Ministri i Financave. 3. Për zbatimin e këtij ligji Ministri i Financave nxjerr udhëzimet përkatëse.

Neni 36**

Faturat 1. Personi i tatueshëm që kryen furnizimin, është i detyruar të lëshojë për personin që merr furnizimin një faturë në lidhje me atë furnizim, përveç rasteve që në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 1/1. Në fund të faturës shënohet blerësi me emër, mbiemër, nënshkrim, transportuesi me emër, mbiemër, nënshkrim dhe shitësi me emër, mbiemër, nënshkrim dhe vulë. 2. Për qëllimet e këtij ligji fatura përpilohet në formën e caktuar nga Ministri i Financave dhe përmban: a) emrin, adresën. NIPT-in dhe kodin fiskal të personit që bën furnizimin; b) emrin, adresën dhe NIPT-in, së bashku me kodin fiskal për blerësin person i tatueshem për TVSH, emrin, adresën dhe kodin fiskal për blerësin person I tatueshëm I biznesit të vogël dhe vetëm emrin e adresën për blerësit persona të tjerë; b/1) emrin, adresen dhe NIPT–in e transportuesit, targen e mjetit dhe oren e furnizimit; c) datën në të cilën lëshohet fatura; d) numrin e serisë së vendosur nga shtypshkronja që e ka shtypur; e) numrin rendor; f) përshkrimin e çdo lloj malli apo shërbimi të furnizuar; g) sasinë e mallrave apo madhësinë e shërbimeve të furnizuara; h) çmimin për njësi, pa TVSH-në, për çdo lloj malli apo shërbimi të furnizuar; i) shumën e pagueshme pa TVSH-në; j) përqindjen e TVSH-së së pagueshme ndaj çdo lloj malli apo shërbimi të furnizuar; Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

13

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 k) shumën e TVSH-së së pagueshme; l) shumën e pagueshme me TVSH; m) çdo të dhënë tjetër që kërkohet nga Ministri I Financave 3. Kur bëhet ndonjë saktësim në pagesën e kryer për një furnizim pasi fatura të jetë lëshuar për të, personi që bën furnizimin lëshon një faturë tjetër ose një notë kreditimi në formën e kërkuar nga ky në lidhje me atë saktësim. 4. Ministri i Financave ka të drejtë të caktojë me udhëzim se shitësi me pakicë plotëson detyrimet e këtij neni, duke lëshuar një fature a notë kreditimi (duke përfshirë kuponat), në formën dhe në rrethanat që parashikohen. 5. Kur një person që nuk është i regjistruar lëshon faturë në formën e parashikuar në këtë ligj ose ndryshe, lë të kuptohet se zbaton TVSH ndaj ndonjë furnizimi, i nënshtrohet dënimit. 6. Kur një person lëshon faturë siç parashikohet në paragrafin 5, organet tatimore ngarkohen të arkëtojnë TVSH të shënuar në atë faturë, së bashku me çdo gjobë për dënimin e vendosur në bazë të atij paragrafi. 7. Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve ka të drejtë të lejojë mospërdorimin e faturave tatimore me numër serial të pashtypur në rastet kur personi i tatueshëm I regjistruar mund të tregojë, me kërkesë të organeve tatimore, që sistemi i tij i regjistrimeve është i kompjuterizuar dhe i aftë të prodhojë fatura tatimore me numër serial për çdo transaksion të tatueshëm dhe që ka një numër të konsiderueshëm klientësh konsumatorë final. 8. Drejtori i Pergjithshem i Tatimeve, sipas kritereve te percaktuara me udhezim nga Ministri i Financave, ka te drejte te autorizoje personat e tatueshem, qe ushtrojne veprimtari ne fushen e perpunimit te qumeshtit, perpunimit te ullirit, perpunimit te rrushit dhe te bluarjes se grurit, te leshojne fatura tatimore per veten lidhur me sasine e qumeshtit, ullirit, rrushit dhe te grurit, me te cilen jane furnizuar nga persona te tjere te paregjistruar per tatimin mbi vleren e shtuar. 9. Fatura tatimore e konsumit të ujit të pijshëm,sipas modelit të përcaktuar

Neni 37

Deklaratat për periudhat tatimore

1. Çdo person i tatueshem detyrohet: a) të bëjë një deklaratë, në bazë të nenit 32 të këtij ligji, për çdo periudhë tatimore jo më vonë se 14 ditë pas përfundimit të periudhës tatimore me të cilën ajo lidhet; b) të paguajë TVSH për atë periudhë, në ose para datës së detyrueshme të deklaratës. 2. Deklarata e bërë sipas pikës 1 bëhet në atë forme dhe përmban atë informacion siç përcaktohet nga Ministri i Financave.

Neni 38

Periudhat tatimore 1. Periudha tatimore është muaji kalendarik, përveç rasteve kur në këtë ligj përcaktohet ndryshe. 2. Për një person të tatueshëm që regjistrohet fillimisht, periudha tatimore fillon në ditën kur Çertifikata e Regjistrimit shënon se regjistrimi hyn në fuqi dhe përfundon në ditën e fundit të atij muaji. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

14

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 3. Për një person të tatueshëm që çregjistrohet, periudha tatimore fillon në ditën e parë të muajit përkatës dhe përfundon në ditën në të cilën personi është çregjistruar. 4. Ministri i Financave ka të drejtë të caktojë me udhëzim që, për ndonjë kategori personash të tatueshëm, periudha tatimore është më e gjatë apo më e shkurtër se një muaj.

Neni 39

Deklarime të tjera

Organet tatimore kanë të drejtë të detyrojnë një person të tatueshëm të bëjë deklarime të tjera, si shtesë e deklaratave për periudhat tatimore, në formën dhe kohën e kërkuar prej tyre.

Neni 40

Detyrimi për të mbajtur regjistrime 1. Cdo person i tatueshëm detyrohet të mbajë llogari, duke përfshirë regjistra për të gjitha furnizimet e kryera prej tij, të gjitha furnizimet e bëra atij dhe të gjitha importet e mallrave të kryera prej tij, si pjesë e veprimtarisë së tij ekonomike në përshtatje me ligjin nr. 7661, datë 19.1.1993 “Për kontabilitetin”. 2. Regjistrimet e mbajtura në bazë të paragrafit 1 përfshijnë të gjitha faturat e lëshuara për personin e tatueshëm në lidhje me furnizimet e tatueshme të bëra atij. 3. Ministri i Financave ka të drejtë të parashikojë që, regjistrimet e mbajtura në bazë të paragrafit 1 të regjistrohen në kompjuter ose si të dhëna elektronike. 4. Regjistrimet e mbajtura në bazë të paragrafit 1 ruhen për një periudhë prej 5 vjetësh. 5. Organet tatimore kanë të drejtë të detyrojë një person të tatueshëm, duke e njoftuar atë:

a) të paraqesë regjistrimet e mbajtura në bazë të paragrafit 1; b) dhe nëse regjistrimet janë mbajtur në kompjuter a si të dhëna elektronike, t'u lejojnë atyre hyrjen në kompjuter ku regjistrimet janë mbajtur dhe hyrjen në kompjuter a pajisje të tjera për të inspektuar regjistrimet e mbajtura si të dhëna elektronike.

Neni 41

Vlerësimet tatimore

1. Organet tatimore kanë të drejtë të bëjnë vlerësimin tatimor të shumës së TVSH-së kur: a) një person nuk bën deklarimin nga ajo kohë apo në atë formë që përcaktohet në këtë ligj; b) një person kërkon që shuma e TVSH-së e paraqitur si e pagueshme në një deklaratë duhet të ndryshohet për arsye të një gabimi ose mangësie;


15

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 c) ato çmojnë se, shuma e TVSH e paraqitur si e pagueshme në një deklaratë të bërë prej një personi të tatueshem është më pak se shuma që duhet të ishte pasqyruar si e pagueshme në atë deklaratë; ç) një person ka qëne i çregjistruar për arsye të nenit 7 me efekt nga data në të cilën ishte regjistruar; d) duhet të arkëtojnë një shumë të TVSH nga ndonjë person në lidhje me një faturë në bazë të nenit 36, pika 6; dh) ato kanë paguar një shumë për ndonjë person në bazë të nenit 43 dhe për ndonjë arsye personi nuk ka të drejtë në zotërimin e kësaj shume, ose e) çmojnë se për ndonjë arsye shuma e TVSH është e pagueshme nga një person për shtetin dhe nuk është paguar. 2. Organet tatimore kanë të drejtë që në çdo kohë të bëjnë një vlerësim tatimor të dytë, duke ndryshuar a shtuar shumën e TVSH të pagueshëm mbi bazën e një vlerësimi të parë, nëse ky vlerësim i dytë është i nevojshëm për të siguruar që shuma e TVSH të pagueshëm është në përshtatje me këtë ligj. 3. Organet tatimore njoftojnë personin me shkrim për vlerësimin tatimor a vlerësimin e mëtejshëm tatimor, duke paraqitur shumën e pagueshme të TVSH dhe datën në të cilën është kryer vlerësimi tatimor. 4. Personi i tatueshëm detyrohet të paguajë TVSH të paraqitur si të pagueshëm në vlerësimin tatimor a në vlerësimin e mëtejshëm tatimor, pavarësisht nëse ai ka kërkuar rishqyrtimin apo është ankuar kundër vlerësimit tatimor. 5. Shuma e pagueshme e TVSH sipas vlerësimit tatimor të bërë në bazë të këtij neni është e pagueshme brenda 30 ditëve mbas datës në të cilën është bërë vlerësimi tatimor, pavarësisht nëse ai person ka kërkuar një rishqyrtim apo është ankuar kundër vlerësimit tatimor para kësaj datë.

Neni 42****

Rishqyrtimet 1. **Çdo person, ndaj të cilit është bërë një vlerësim tatimor në bazë të nenit 41, nëse nuk është dakord me vlerësimin tatimor, ka të drejtë të kërkojë nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve që vlerësimi tatimor të rishqyrtohet. 2. Personi ka të drejtë të bëjë kërkesë për rishqyrtimin e vlerësimit tatimor brenda 30 ditëve nga data në të cilën është bërë vlerësimi tatimor. 3. Kërkesa për rishqyrtim bëhet me shkrim dhe tregon vlerësimin a vlerësimet tatimore me të cilat personi që bën kërkesën nuk është dakord dhe arsyet përse ai nuk është dakord. 4. **Me marrjen e kërkesës për rishqyrtim Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve fillon rishqyrtimin për vlerësimin ose vlerësimet tatimore të paraqitura për rishqyrtim, përveç rasteve të parashikuara në pikën 5 të këtij neni. 5. **Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve nuk fillon rishqyrtimin për vlerësimin tatimor për ndonjë person, kur ky person nuk ka bërë të gjitha deklarimet, të cilat është i detyruar t'i bëjë në mbështetje të këtij ligji, si dhe nuk ka paguar TVSH-në e pagueshme prej tij. 6. Kur vlerësimi tatimor rishqyrtohet në bazë të këtij neni, vlerësimi tatimor mund të konfirmohet, ndryshohet ose anulohet.


16

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 7. **Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve njofton, me shkrim, personin që kërkon rishqyrtimin për rezultatet, duke treguar rishqyrtimin e vlerësimit tatimor dhe datën e rishqyrtimit. 8. Kur në bazë të një rishqyrtimi vlerësimi tatimor ndryshohet ose anolohet,

organet tatimore japin një vlerësim të mëtejshëm tatimor në bazë të nenit 41, për të zbatuar rishqyrtimin.

Neni 43*

E drejta e ankimit

17

11..

22..

33..

44..

1.

2.

3.

Çdo person, që ka kërkuar një rishqyrtim në mbështetje të nenit 42, nëse

nuk ështe dakord për ndonjë arsye me rezultatet e rishqyrtimit, ka të drejtë të ankohet në Komisionin e Apelimit te Tatimeve dhe më pas në gjykatë kundër vlerësimit tatimor.

Ankimi bëhet brenda 30 ditëve nga data e rishqyrtimit dhe në të duhet të paraqiten arsyet përse personi, që bën ankimin, nuk ka rënë dakord me vlerësimin tatimor dhe rishqyrtimin.

Në gjykimin e një ankimi, Komisioni i Apelimit të Tatimeve, ose gjykata, ka të drejtë të vendosë, që vlerësimi tatimor, kundër të cilit personi ankohet, të konfirmohet, të ndryshohet ose të anulohet.

Organet tatimore, në mbështetje të këtij neni, zbatojnë çdo vendim të gjykatës.

Neni 44

Afatet kohore Organet tatimore nuk kanë të drejtë të bëjnë një vlerësim tatimor mbas 5 vjetësh pasi ka përfunduar periudha tatimore me të cilën ai lidhet, përveç rasteve kur ky vlerësim tatimor bëhet vetëm për të zbatuar një rishqyrtim ose ankim kundër vleresimit tatimor të kryer brenda këtij afati kohor.

Neni 45

Vlefshmëria e vlerësimit tatimor

Vlefshmëria e vlerësimit tatimor nuk diskutohet nga çdo lloj proçedurë, përveçse nëpërmjet rishqyrtimit dhe ankimit në bazë të këtij ligji.

Vlefshmëria e rishqyrtimit nuk diskutohet nga çdo lloj proçedurë, përveçse nëpërmjet ankimit në bazë të këtij ligji.

Të gjitha vlerësimet tatimore dhe të gjitha informacionet e përfshira në vlerësimin tatimor, gjykohen të jenë përfundimisht të sakta, përderisa këto vlerësime të mos ndryshohen ose anulohen në përshtatje me rishqyrtimin e ankimin në bazë të këtij ligji.

Neni 46

Informacioni Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Organet tatimore kanë të drejtë të detyrojnë: a) personin e tatueshëm apo drejtorin, nëpunësin, përfaqesuesin tatimor apo agjentin e atij personi; b) çdo person të cilin organet tatimore e gjykojnë se duhet të jetë person i tatueshëm apo drejtorin, nëpunësin, përfaqësuesin tatimor apo agjentin e atij personi; c) çdo person i cili importon apo eksporton mallra ose ka lidhje me importimin apo eksportimin e atyre mallrave apo drejtorin, nëpunësin, përfaqësuesin tatimor apo agjentin e atij personi; ç) çdo person tjetër i cili është ose mund të jetë në lidhje me personin e përmendur në paragrafët (a), (b) dhe (c); - t’u paraqesin organeve tatimore informacion në lidhje me çdo furnizim mallrash apo shërbimesh sipas kërkesës së organeve tatimore dhe të japin çdo dokument apo regjistrim elektronik të dhënash në zotërim të tyre në lidhje me furnizimin.

Neni 47**

E drejta e hyrjes dhe inspektimit 1. **Personi i autorizuar nga organi tatimore ka të drejtë të hyjë dhe te kërkojë në çdo vend që përfshin tokë, ndërtesë, automjet, anije etj., kur ai ka arsye për të besuar që mallrat ose dokumentet e përdorura prej personit të tatueshëm, për qëllimet e zbatimit të këtij ligji, mbahen atje. 2. Personi që kërkon të hyjë në ndonjë tokë apo ndërtesë në bazë të këtij neni, nuk mund ta bëjë atë, përderisa:

a) ai nuk paraqet, sipas kërkesës së personit në atë tokë a ndërtesë, autorizimin me shkrim për të hyrë;

b) ai nuk përshtatet me çdo detyrim tjetër të përcaktuar nga Ministri i Financave. 3. Personi që hyn në tokat a ndërtesat në bazë të pikës 1, inspekton ato toka e ndërtesa si dhe çdo dokument e mallra në atë tokë a në atë ndërtesë. 4. Personi që hyn në ndonjë tokë a ndërtesë në bazë të pikës 1, mund të inspektojë dhe të marrë kopje të çdo llogarie, regjistrimi a dokumenti. 5. Personi që hyn në një ndërtesë në bazë të pikës 1, inspekton dhe kontrollon operimet e çdo kompjuteri, arkave regjistruese a pajisjeve të tjera në atë ndërtesë dhe mund të marrë kopjet e çdo llogarie, regjistrimi apo informacion tjetër në ato pajisje. 6. Ministri i Financave nxjerr udhëzime për autorizimin e personave për parashikimin në të gjitha rastet të kompetencave me shkrim dhe për kushtet në të cilat përdoren kompetencat nga personat e autorizuar në bazë të këtij neni.

Neni 48

Pagesa e TVSH 1. Pagesa e TVSH-së bëhet nga personi i tatueshëm për organet tatimore a mënyra të tjera, siç përcaktohet nga Ministri i Financave në udhëzim. 2. Personi i tatueshëm shoqëron çdo deklaratë të bërë prej tij në përshtatje me nenin 37 me: a) pagesën e detyruar të TVSH-së; b) ose dokumentin e pagesës së detyruar të TVSH-së nga data e detyruar. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

18


Neni 49*

Interesat

1. Kur personi i tatueshëm nuk paguan shumën e plotë të detyruar të TVSH-së në bazë të këtij ligji në datën në te cilën ajo është e detyruar, paguhen interesa mbi shumën e papaguar te TVSH-së nga data në të cilën ajo ka qenë e detyruar të paguajë deri në datën në të cilën ajo paguhet. 2. Shfuqizohet 3. Interesat e pagueshme në bazë të paragrafit 1 bëhen detyrimisht në fund të muajit kalendarik në të cilin ato krijohen. 4. Interesat e pagueshme në bazë të këtij paragrafi janë njëlloj të detyrueshme dhe nxirren sikur të ishin TVSH i pagueshëm në bazë të këtij ligji.

Neni 50*

Rimbursimet

1. Nëse kreditimi i tatimit për një periudhe tatimore është me i madh se TVSH i zbatuar për atë periudhë, personi i tatueshëm ka të drejtën të mbartë shumën e mbetur si kreditim tatimor për periudhën pasardhëse tatimore në bazë të nenit 32. 2. Një person i tatueshem kërkon rimbursim të tepricës së kreditimit tatimor kur:

a) Personi i tatueshem ka mbartur një shumë të kreditimit tatimor për 3 muaj radhazi, në bazë të pikës 1 të këtij neni.

b) rimbursimi i kërkuar tejkalon shumën prej 400 000 lekë.

19

4.

5.

3. Për rastet kur në marrëveshjet financiare të ratifikuara nga Kuvendi Popullor ose në marrëveshjet e granteve të miratuara nga Këshilli i Ministrave parashikohet mospërdorimi i burimeve financiare të huaja për të paguar taksa e tatime, duke përfshirë ose jo tatimin mbi vlerën e shtuar, tatimi mbi vlerën e shtuar i paguar u rimbursohet financuesve të huaj nga administrata tatimore brenda 45 ditëve, sipas rregullave të caktuara nga Ministri i Financave.

Eksportuesit kanë të drejtë të kërkojnë rimbursim kur teprica e tyre tejkalon shumën 400.000 (katërqindmijë) lekë. Organet tatimore bëjnë rimbursimin e tepricës kreditore të TVSH-së për këtë kategori tatimpaguesish, brenda 30 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës.

Këshilli i Ministrave përcakton kategorinë e eksportuesve të përmendur në pikën 4 të këtij neni. (Pikat 4 dhe 5 hyjnë në fuqi më 19.01.2001, shënim i DPT.)

Neni 51

Kompetencat për të detyruar garancinë Organet tatimore, para se të bëjnë një rimbursim të kreditimit tatimor për një person të tatueshëm kanë të drejtë ta detyrojnë atë person të paraqesë një garanci për pagesën e ardhshme të TVSH-së prej tij.



Neni 52

Rimbursimet si pasojë e rishqyrtimit ose ankimit

Kur në bazë të ndonjë rishqyrtimi ose ankimi sipas këtij ligji një vlerësim tatimor ulët apo anulohet, organet tatimore i rimbursojnë personit, kundër të cilit ishte bërë vlerësimi tatimor, të gjithë shumën e TVSH-së të paguar më tepër, sipas afateve dhe rregullave te percaktuara ne ligjin nr.9160, date 18.12.2003 “Per procedurat tatimore ne Republiken e Shqiperise”.

Neni 53*

Interesat për rimbursimin a) Kur organet tatimore bëjnë një rimbursim të TVSH-së për një person në bazë të nenit 52, ato paguajnë interesa për shumën e rimbursimit sipas përqindjeve të përcaktuara në nenin 49, vetëm kur rimbursimet bëhen më vonë se një vit mbas datës në të cilën personi ka paguar TVSH dhe ai llogaritet nga fundi i periudhës prej një viti deri në datën e rimbursimit. b) Kur organet tatimore nuk bëjnë rimbursimin e TVSH-së për një person, në perputhje me nenin 50, brenda 30 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës, në njërën nga format e përcaktuara në shkronjat “a”, “b” dhe “c”, të pikës 3, të nenit 39, të ligjit nr. 8560, datë 22.12.1999, “Për proçedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, detyrohen të paguajnë interesat e përcaktuara në nenin 44, të ligjit « Për proçedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë », i ndryshuar.

Neni 54****

Nxjerrja e tatimit të papaguar

**** Nëse TVSH-ja e detyruar në mbështetje të këtij ligji, nuk është paguar deri në datën, në të cilën ai është e detyrueshme, organet tatimore kanë të drejtë të ndërmarrin veprime për të nxjerrë me forcë TVSH-në e detyruar, së bashku me interesat apo gjobat e vëna, sipas neneve 45 dhe 46 të ligjit, “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”, të ndryshuar.

Neni 55

Përfaqesuesit tatimorë 1. Kur një person është person i tatueshëm për qëllimet e këtij ligji, por nuk ka një vend të veprimtarisë ekonomike, apo në rastin e një individi një vend të zakonshëm të rezidencës në Shqipëri, Ministria e Financave ka të drejtë t'i kërkojë atij të emëroje një person tjetër si përfaqesuesin e tij tatimor. 2. Një person emërohet si përfaqesues tatimor vetëm në qoftë se ai ka një vend të veprimtarisë ekonomike ose në rastin e një individi vendin e zakonshëm të rezidences në Shqiperi. 3. Një person i emëruar si përfaqesues tatimor është personalisht përgjegjës, në bazë të këtij ligji, për të përmbushur të gjitha detyrimet, duke përfshirë çdo gjobë a dënim, për të cilat kryesori i tij detyrohet dhe merr të gjitha të drejtat e kryesorit të tij sipas këtij ligji. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

20


Neni 56

Përfaqëuesi Personal Kur një person i tatueshëm vdes, bëhet i paaftë, falimenton, shkon në likuidim a shpërndarje, çdo person që vazhdon veprimtarinë ekonomike trajtohet si një person i tatueshëm.

Neni 57****

Dënimet Dënimet jepen për këto raste shkeljesh: • Nuk kërkon të regjistrohet. • Nuk regjistrohet në formën e duhur. • Mosnjoftimi i ndryshimeve. • Nuk kërkon të çregjistrohet. • Moslëshimi i faturës. • Lëshimi i faturës që nuk plotëson detyrimet. • Lëshimi i faturës që vullnetarisht ose jo përmban informacion të gabuar. • Mospërshtatja me ndonjë kërkesë të legjislacionit doganor për sa ai zbatohet për TVSH-në • Moshënimi i çmimit përkatës të shitjes. • Mosbërja e saktësimeve. • Deklarimi i mallrave a shërbimeve me zero për qind, kur ato nuk janë të tilla. • Kërkesa për kreditim tatimor, për të cilin personi nuk ka të drejtë. • Lëshimi i faturës me tatim nga persona të paregjistruar. • Mosbërja e deklaratës brenda datës së caktuar. • Mosbërja e deklaratës në formën e saktë. • Bërja e një deklarate false a të gabuar. • Mospagimi i tatimit brenda datës së caktuar. • Mospagimi i tatimit mbas vlerësimit tatimor. • Mosmbajtja e regjistrimeve përkatëse. • Mosparaqitja e regjistrimeve dhe dokumenteve sipas kërkesës. • Mosparaqitja e informacionit siç kërkohet. • Pengimi a mosdhënia e ndihmës ose moslejimi i hyrjes dhe inspektimit. • Kërkesa false ose e gabuar për kreditim tatimor dhe rimbursim. • Shkeljet nga përfaqesuesit tatimor. • Mosregjistrimi në bazë të dispozitave tranzitore. **** Kur shkeljet e mësipërme nuk përbëjnë vepër penale, ato dënohen me gjobë. Ministri i Financave cakton me udhëzim kriteret e hollësishme për masën e dënimit me gjobë, sipas këtyre shkeljeve, në kushte e rrethana të përcaktuara. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

21


KREU VI

RASTE TE TJERA

Neni 58

Biznesi i vogël etj. Ministri i Financave përcakton në udhëzim skemat e veçanta për personat e tatueshëm të biznesit të vogël ose kategori të veçanta të biznesit, apo për persona të tatueshëm të cilët bëjnë furnizime mallrash a kategori të veçanta mallrash, të furnizuara atyre nga persona të tjerë, përveç personave të tatueshëm.

KREU VII

DISPOZITA TRANZITORE DHE TE FUNDIT

Neni 59

Regjistrimi gjatë periudhës tranzitore

Çdo person i tatueshëm regjistrohet në bazë të nenit 5 me efekt nga data e hyrjes në fuqi të këtij ligji dhe kërkon të regjistrohet në bazë të nenit 3 jo më vonë se një muaj para datës së hyrjes në fuqi të TVSH-së. Çdo person ka të drejtë të regjistrohet në bazë të nenit 4 me efekt nga data e hyrjes në fuqi të TVSH-së, ka të drejtë të kerkojë të regjistrohet në përshtatje me nenin 3 në çdo kohë pas fillimit të periudhës së regjistrimit. Fillimi i periudhës së regjistrimit caktohet nga Ministri i Financave.

Neni 60

Hyrja në fuqi Ky ligj hyn në fuqi menjëherë. Zbatimi i TVSH-së dhe zevëndësimi i tatimit mbi qarkullimin fillon në tremujorin e 4-t të vitit 1995. Këshilli i Ministrave cakton datën e zbatimit të këtij tatimi. Me fillimin e zbatimit të TVSH-së, ligji Nr. 7676 datë 3.3.1993 “Për tatimin mbi qarkullimin”, si dhe çdo dispozitë tjetër e lidhur me të shfuqizohet. KRYETARE Jozefina TOPALLI (ÇOBA) ***Ndryshuar me ligjet: Ligji nr. 8126, datë 09.07.1996 Ligji nr. 8130, datë 22.07.1996 Ligji nr. 8149, datë 11.09.1996 Ligji nr. 8070, datë 15.02.1997 Ligji nr. 8186, datë 23.01.1997 Ligji nr. 8201, datë 20.03.1997 Ligji nr. 8240, datë 16.09.1997 Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

22

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Ligji nr. 8445, datë 21.01.1999 Ligji nr. 8505, datë 07.07.1999 Ligji nr. 8714, datë 15.12.2000 Ligji nr. 8779, datë 26.04.2001 Ligji nr. 8845, datë 11.12.2001 Ligji nr. 8963, datë 24.10.2002 Ligji nr. 9162, datë 18.12.2003 Ligji nr. 9332, datë 06.12.2004 Botuar në Fletoren Zyrtare Nr. 103 datë 29 dhjetor 2004. Ligji 9454, datë 21.12.2005 Botuar në Fletoren Zyrtare Nr.105 Datë Janar 2006 ***Ligji Nr. 9597, datë 27.07.2006 Botuar në Fletoren Zyrtare Nr. 84 datë 09 gusht 2006

UDHËZIM

Nr.3 Datë 30.01.2006

PËR TATIMIN MBI VLERËN E SHTUAR

Në mbeshtetje të nenit 102, pika 4 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, si dhe në zbatim të ligjit Nr.7928, date 27.04.1995 “Për tatimin mbi vleren e shtuar”, i ndryshuar, Ministri i Financave,

UDHËZON:

1. REGJISTRIMI 1.1 Detyrimi për të kërkuar regjistrimin Çdo person fizik apo juridik që zhvillon veprimtari ekonomike, qarkullimi i të cilit tejkalon apo parashikohet të tejkalojë 8 milionë lekë për një vit kalendarik detyrohet të kërkojë të regjistrohet. Termi "person" përfshin çdo subjekt që kryen një veprimtari ekonomike pavarësisht nga forma juridike e organizimit të tij. Ai përfshin edhe institucionet, organet e pushtetit qëndror e vendor, organizatat shoqërore e politike që kryejnë veprimtari ekonomike të tatueshme. Janë të detyruar të regjistrohen gjithashtu edhe çdo subjekt tjetër si individët, organet e pushtetit qendror e lokal, organizatat shoqërore, politike, ndërkombëtare, misionet diplomatike, etj. që kryejnë aktivitete import-eksporti, pavarësisht nga qarkullimi. Për çdo subjekt që kryen import-eksporte veprimet doganore bëhen vetëm pasi ai të ketë paraqitur origjinalin ose kopjen e noterizuar të Çertificatës së Numrit të Identifikimit për Personin e Tatueshëm (NIPT). Mund të bëjnë veprime doganore pa qënë të detyruar te regjistrohen vetëm individët për mallrat e përdorimit personal. Përcaktimi "mallra


23

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 të përdorimit personal" bëhet në përputhje me dispozitat e nenit 199 te Kodit Doganor dhe te pikes 2.12. te Vendimit VKM «Per dispozitat zbatuese te Kodit Doganor». Nuk janë të detyruar të regjistrohen gjithashtu individët që kryejnë importe të rastësishme, si mjete transporti për përdorim privat, dhe te tjera të kësaj natyre, pavarësisht se për importet e mësipërme ato janë të detyruar të paguajnë Tatim mbi Vlerën e Shtuar në doganë. Ne kete rast importimi behet me nje NIPT te perbashket i cili akordohet nga Drejtoria e Pergjithshme e Tatimeve dhe i behet i ditur te gjithe pikave doganore nga Drejtoria e Pergjithshme e Doganave. 1.1.1 Periudha që merret parasysh për llogaritjen e qarkullimit. Periudha bazë që duhet të merret parasysh për llogaritjen e qarkullimit është viti kalendarik, që do të thotë periudha nga 1 janari deri në 31 dhjetor. Në cdo rast, nëqoftëse gjatë vitit kalendarik, qarkullimi i pritshëm tejkalon ose parashikohet të tejkalojë 8 milione lekë, personi fizik ose juridik detyrohet të kërkojë të regjistrohet. 1.1.2 Qarkullimi që merret parasysh Qarkullimi që duhet të merret parasysh është qarkullimi gjithsej i realizuar nga i njëjti person, pavaresisht nga statusi i tij. a) Qarkullimi gjithsej Qarkullimi gjithsej përfshin të gjitha furnizimet e bëra nga një person: furnizimet e tatueshme, furnizimet e përjashtuara, furnizimet për eksport. Ai përfshin gjithashtu edhe furnizimet e tjera që mund të kryhen gjatë veprimtarisë së personit si ndihmat, subvencionet etj. Qarkullimi llogaritet ne bazr te çmimit total që paguan blerësi. Çmimi përfshin edhe tatimet dhe çdo detyrim tjetër. Përjashtim bëjnë vetëm shitjet e aktiveve të qëndrueshme të personit të tatueshëm, si ndërtesat, makinat dhe pajisjet. Këto shitje nuk merren parasysh kur llogaritet qarkullimi gjithsej. b) I njëjti person Nëqoftëse një person ka disa veprimtari në të njëjtin vend ose në vende te ndryshme, qarkullimi qe merret per baze për kriterin e kufirit të regjistrimit përfshin qarkullimin e të gjitha veprimtarive, në të gjitha vendet ku zhvillohet ajo, cilido qoftë emri i degëve apo forma e tyre juridike. Eshtë personi dhe jo veprimtaria ekonomike që regjistrohet për TVSH dhe çdo regjistrim mbulon të gjitha veprimtaritë ekonomike të personit të regjistruar. c) Fillimi ose mbyllja e veprimtarisë ekonomike. Nëqoftëse nje person fillon apo mbyll veprimtarinë ekonomike gjatë një viti kalendarik, kufiri i regjistrimit llogaritet në përpjestim me zgjatjen e veprimtarisë. Për shembull, një person e fillon veprimtarinë e tij më 15 tetor. Qarkullimi i tij nga 15 tetori deri në fund të vitit është 1.700.000 lekë. Kufiri minimal i regjistrimit për një tremujor është (8.000.000:365)x76=1.665.753 lekë. Në këtë rast personi është i tatueshëm dhe duhet të kërkojë të regjistrohet. d) Rritja e qarkullimi mbi kufirin e regjistrimit Nëqoftëse qarkullimi gjatë një viti kalendarik rritet mbi kufirin e regjistrimit, personi bëhet person i tatueshëm dhe duhet të kërkojë të regjistrohet që nga 1 janari i vitit kalendarik pasardhës. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

24

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 1.2 E drejta për të kërkuar regjistrimin Çdo person, qarkullimi i të cilit është më i ulët se kufiri i regjistrimit, mund të kërkojë të regjistrohet në çdo kohe, nëqoftëse ka nevojë të bëjë kështu për arsye të veprimtarisë së tij ekonomike. Personi i regjistruar, pavarësisht nga niveli i shitjeve të tij, duhet të zbatojë të gjitha kërkesat e ligjit duke përfshirë paraqitjen e deklaratave tatimore, pagimin e tatimit, mbajtjen e regjistrimeve deri sa ai të çregjistrohet, etj. 1.3 Mënyra e regjistrimit 1.3.1 Periudha e regjistrimit a) Fillimi i veprimtarisë ekonomike Një person i cili fillon veprimtarinë ekonomike, detyrohet të kërkojë të regjistrohet brenda 15 ditëve nga data e fillimit të saj, kur qarkullimi i tij pritet të tejkalojë kufirin e regjistrimit. Ne rastin e një personi i cili fillon veprimtarinë ekonomike dhe kjo veprimtari ka të bëjë me import-eksportin është i detyruar të kërkojë të regjistrohet brenda 15 ditëve nga data e fillimit të veprimtarisë, pavarësisht se qarkullimi i tij mund të mos arrijë kufirin minimal të regjistrimit. b) Rritja e qarkullimit Nëqoftëse gjatë një viti kalendarik qarkullimi i realizuar e tejkalon kufirin e regjistrimit, personi detyrohet të kërkojë të regjistrohet brenda 15 ditëve nga dita e përfundimit të vitit kalendarik në të cilin qarkullimi e tejkalon kufirin e regjistrimit. Per vitin e kaluar kalendarik tatimpaguesi paguan detyrimet tatimore per llojin e tatimit per te cilin ai ka qene i regjistruar. 1.3.2 Vendi i regjistrimit Vendi i vetëm ku mund të bëhet regjistrimi është dega perkatese e tatimeve. 1.3.3 Formularët e regjistrimit Personi i tatueshëm duhet të mbushë formularin e Kërkesës për Regjistrim me TVSH. Formulari i vetëm që përdoret për regjistrim është ai që shpërndahet nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve. Ai përmban të gjithë informacionin e nevojshëm për identifikimin e personit të tatueshëm (emrin, adresën, veprimtarinë ekonomike dhe gjithë informacionin e kërkuar në përputhje me ligjin dhe këtë udhëzim). Forma dhe permbajtja e ketij formulari eshte sipas modelit bashkengjitur ketij udhezimi. 1.4 Certifikata e regjistrimit Organet tatimore pas marrjes së kërkesës për regjistrim kur ajo plotëson kushtet e përcaktuara, plotësojnë Çertifikatën e Regjistrimit te Personit te Tatueshem dhe ia japin atë personit të tatueshëm. Çertifikata përmban emrin e personit të tatueshëm, emrin tregtar (nëse ka), Numrin e Identifikimit të Personit të Tatueshëm (NIPT) dhe datën kur regjistrimi hyn në fuqi. Forma dhe permbajtja e certifikates eshte sipas formularit bashkengjitur ketij udhezimi. Numri i Identifikimit të Personit të Tatueshëm është unik. Personi i tatueshëm ka një numër të vetëm, sado që të jetë numri i degëve apo i veprimtarive ekonomike të tij. Një numër i njëjtë identifikimi nuk mund tì lëshohet disa personave të tatueshëm, edhe nëqoftëse numri Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

25

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 i identifikimit tatimor nuk përdoret më nga një person i tatueshëm. Të gjitha deklaratat e bëra për organet tatimore (deklaratat tatimore, deklaratat doganore), të gjitha faturat e lëshuara nga personi i regjistruar dhe të gjitha dokumentat e përdorura prej tij për veprimtarinë e tij ekonomike duhet të përmbajnë numrin e identifikimit tatimor. Çertifikatat e Regjistrimit te Personit te Tatueshem, të shpërndara nga organet tatimore, duhet të ekspozohen në të gjitha adresat ku personi i tatueshëm ushtron veprimtarinë e tij. Keto certifikata merren ne momentin e fillimit te veprimtarise dhe jane te vlefshme pergjithmone. 1.5 Të drejtat e organeve tatimore për regjistrimin Organet tatimore kanë të drejtë: - të regjistrojnë një person të tatueshëm edhe nëqoftëse ai nuk ka bërë kërkesë për t’u regjistruar kur ai plotëson kushtet për të qenë person i tatueshëm. Për këtë ato plotësojnë në vend te personit të tatueshëm formularin e regjistrimit duke shënuar në mënyrë të dukshme në të "Regjistruar në zyrë" dhe "Regjistrim i bërë nga ________ (emri dhe mbiemri i inspektorit që bën regjistrimin). më datë __________”. Brenda 5 ditëve nga data e regjistrimit në zyrë, organi tatimor i dorëzon personit të tatueshëm Çertifikatën e Regjistrimit; - të refuzojnë të regjistrojnë ose të çregjistrojnë cdo person qe nuk ka qenë i detyruar dhe as ka të drejtë të regjistrohet, me efekt nga data në të cilën regjistrimi ka hyrë në fuqi. Kur organet tatimore marrin vendime të tilla ato informojnë me shkrim personin e tatueshëm. 2. Ç’REGJISTRIMI 2.1 Detyrimi për të njoftuar ndryshimet Personi i tatueshëm është i detyruar tì njoftojë organeve tatimore ndryshimet e pësuara. Njoftimi i ndryshimeve duhet të bëhet brenda 15 ditëve nga momenti kur ato ndodhin, duke plotesuar Formularin e Ndryshimeve në Regjistrim, sipas atij të përcaktuar nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, forma dhe permbajtja e te cilit eshte sipas modelit bashkengjitur ketij udhezimi, duke e dërguar atë në degën perkatese te tatimeve. Proçedura e njoftimit të ndryshimeve është e njëjtë me procedurën e regjistrimit. Ka ndryshime që kërkojnë çregjistrim dhe të tjera që kërkojnë modifikim të regjistrimit. 2.1.1 Ndryshime që kërkojnë ç’regjistrim. Çdonjëri nga ndryshimet e mëposhtme kërkon anullimin e regjistrimit ekzistues: a. Mbyllja e veprimtarisë ekonomike. b. Shitja e veprimtarise ekonomike. c. Bashkimi ose shkrirja për të kryer një veprimtari ekonomike që më parë kryhej nga një person i tatueshëm. d. Renia e qarkullimi nën kufirin minimal të regjistrimit në periudhën më të fundit prej 12 muajsh. e. Heqja dore nga e drejta për t’u regjistruar, kur kjo nuk eshte e detyrueshme. Nëse si rezultat i ndryshimeve b e c me siper personi i tatueshëm i ri duhet te ri-regjistrohet, atij i jepet një numër i ri regjistrimi. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

26

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 2.1.2 Ndryshime që kërkojnë modifikime në regjistrim Cdonjeri nga ndryshimet e meposhtme kerkon modifikimin e regjistrimit ekzistues:

- Ndryshim në emrin ose emrin tregtar të biznesit, ose emrin dhe/ose adresën e njërit prej partnerëve.

- Ndryshim në emrat e pronarëve apo administratorëve. - Ndryshim i emrit dhe/ose adresës në Shqipëri të përfaqësuesit

fiskal për TVSH të emëruar nga një kompani jashtë vendit. - Ndryshim në adresën e vendit kryesor, apo vendeve në të cilat

kryhet biznesi. - Ndryshim në veprimtarinë ekonomike kryesore. - Ndryshim në numrin e llogarisë bankare.

NIPT-i ekzistues nuk ndryshon si pasojë e këtyre ndryshimeve, por çertifikata perditesohet me të dhënat e reja. 2.1.3 Kalimi ne regjistrin pasiv Organet tatimore kanë të drejtë të çregjistrojnë nga regjistri aktiv i regjistrimeve duke kaluar në pasiv çdo person të tatueshëm, kur provohet se ai për çfarëdo arsye në vitin e fundit fiskal nuk ka ushtruar veprimtari. 2.2 Mënyrat e çregjistrimit 2.2.1 Periudhat e çregjistrimit dhe data e hyrjes në fuqi të tij. Kur personi i tatueshëm mbyll veprimtarinë e tij ekonomike, ai duhet të kërkojë të çregjistrohet jo më vonë se 15 ditë nga dita e fundit në të cilën ai ka bërë furnizime të tatueshme. Çregjistrimi hyn në fuqi nga dita e fundit e bërjes të furnizimeve të tatueshme. Kur qarkullimi bie nën kufirin e regjistrimit gjatë periudhës më të fundit prej 12 muajsh, personi i tatueshëm mund të kërkojë të çregjistrohet në çdo kohë, por jo më përpara se një vit nga data në të cilin regjistrimi i tij ka hyrë në fuqi. Çregjistrimi hyn në fuqi në kohën kur personi i tatueshëm ka kërkuar të çregjistrohet. Kur personi i tatueshëm heq dorë nga e drejta për t’u regjistruar, ai mund të kërkojë të çregjistrohet jo më përpara se 1 vit nga data e hyrjes në fuqi të regjistrimit. Kur provohet se për çfarëdo arsye në vitin e fundit fiskal personi i tatueshem nuk ka ushtruar veprimtari, organet tatimore, pas kryerjes se procedurave administrative te verifikimit te ketyre personave, kanë të drejtë të çregjistrojnë ato nga regjistri aktiv i regjistrimeve duke kaluar në pasiv. 2.2.2 Dispozita të tjera për çregjistrimin Vendi i çregjistrimit është dega e tatimeve ku është bërë regjistrimi. Formulari që përdoret për çregjistrim është Formulari i Ndryshimeve të regjistrimit për TVSH" i percaktuar ne piken 2.1. te ketij udhezimi. Proçedura e çregjistrimit është e njëjtë me proçedurën e regjistrimit. Në çastin e çregjistrimit, personi i tatueshëm është i detyruar të paraqesë një deklarate përfundimtare pagese sipas formularit te percaktuar ne piken 10.1. Kjo deklaratë do të ketë të llogaritur TVSH mbi gjendjen e mallrave (stoqet) dhe mbi mallrat kapitale (pajisjet) në datën e çregjistrimit.


27

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Personat e tatueshëm që çregjistrohen nga TVSH, sipas pikave d) dhe e) të paragrafit 2.1.1, të këtij udhëzimi dhe që vazhdojnë veprimtarinë e tyre ekonomike, trajtohen si persona të tatueshëm të taksës mbi biznesin e vogël dhe të tatimit të thjeshtuar mbi fitimin. Kjo kategori personash të tatueshëm nuk detyrohet të llogarisë TVSH mbi gjendjen e mallrave stok në datën e ç’regjistrimit nga TVSH. Për çdo çregjistrim përfundimtar nga organet tatimore, do të ndiqen procedurat e përcaktuara në ligjin dhe udhëzimin “Për procedurat Tatimore në RSH”. Edhe pas datës së çregjistrimit, personi i tatueshëm është përgjegjës për çdo detyrim të TVSH që rezulton për periudhën kur ai ishte i regjistruar, deri ne momentin kur keto detyrime parashkruhen sipas nenit 46.2 te Ligjit “Per Procedurat Tatimore”. 3. VETËFURNIZIMET Në mbështetje të pikës 5 të nenit 10, nëse një person i tatueshëm do të përdore për qëllime të veprimtarisë të tij ekonomike të tatueshme mallra të cilat i prodhon vetë, trajtohet sikur i furnizon (shet) këto mallra si pjesë të kësaj veprimtarie të tatueshme, dhe sikur furnizohet (blen) me këto mallra për qëllimet e ushtrimit të veprimtarisë së tij ekonomike të tatueshme. Kushti i vëtëfurnizimit është qe mallrat e prodhuara nga tatimpaguesi të përdoren po nga ai për qëllime të furnizimeve të tatueshme (të ketë të drejtën e kreditimit). Në këtë rast personi i tatueshëm lëshon një faturë tatimore shitje për veten, që do të thotë që është dhe shitës dhe blerës. Shembull: nëse një person i tatueshëm prodhues mobiljesh, 10 tavolina dhe 10 karrike nga i gjithë prodhimi i tij i përdor për pajisjen e zyrave ku zhvillon veprimtarinë e tij ekonomike, kemi të bëjmë me një vetëfurnizim. Vlera e tatueshme e furnizimit për vete është kostoja e prodhimit. Nëse mallrat që prodhohen nga veprimtaria ekonomike që ushtrohet, përdoren nga vetë prodhuesi por në funksion të ushtrimit të një veprimtarie ekonomike të përjashtuar, ose pjesërisht të përjashtuar sipas ligjit për TVSH (neni 33), personi i tatueshëm nuk ka të drejtën e kreditimit (ose e ka pjesërisht kur është rasti) të TVSH-se së paguar ne blerjet e bëra. Pika 5 e nenit 10 nuk zbatohet në rastin e shoqërive të ndërtimit,

të cilat ndërtojnë për të shitur, pavarësisht nga fakti se

sipërmarrësi i punimeve dhe investitori janë i njëjti person i

tatueshëm. Në këtë rast furnizimi i procesit të ndërtimit është i

tatueshëm, sipas rregullave të përcaktuara në pikën 7.1.2, gërma

a), më poshtë.


28

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 4. TRANSFERIMI I VEPRIMTARISË EKONOMIKE Nëse një person i tatueshëm i kalon te gjithe veprimtarinë ose një pjesë të saj një personi tjeter, i cili është ose bëhet i tatueshëm në lidhje me veprimtarinë e kaluar, duke e vazhduar atë, dhe ky transaksion plotëson njekohesisht kushtin ekonomik dhe ligjor, kalimi konsiderohet transferim i veprimtarisë ekonomike dhe nuk eshte i tatueshem. Plotësimi i kushtit ekonomik kërkon që veprimtaria qe transferohet të ketë autonomi ekonomike, pra të ketë mundësi të funksionojë si e pavarur tek marrësi. Autonomia ekonomike presupozon ekzistencën e të gjitha kushteve për realizimin e prodhimit, si ambientin, lëndët e para, makineritë, etj. Shitja vetëm e njërës prej tyre (lëndës së parë, makinerive ose ambienteve, etj) nuk konsiderohet transferim i veprimtarisë ekonomike, por vetëm një furnizim i zakonshëm mallrash, për të cilin aplikohet TVSH. Plotësimi i kushtit ligjor kërkon që të bëhet në të gjitha rastet verifikimi i bilancit te personit qe kalon veprimtarine, te verifikohet sa dhe cilat asete të aktivit përdoreshin për prodhimin e produktit dhe sa janë transferuar dhe po kështu në pasiv, sa të ardhura janë realizuar për shkak të këtij kalimi. Të njëjtat verifikime do të bëhen në bilancin e personit tek i cili kalon veprimtaria, sa asete kanë hyrë dhe çfarë veprimesh jane bërë në pasiv. Midis dy personave duhet të jetë perpiluar gjithashtu nje kontrate transferimi e noterizuar, mbeshtetur ne Kodin Civil. Nëse personi i tatueshëm jep mallra të cilat janë pjesë e aseteve të veprimtarisë së tij ekonomike, psh. i shet, i fal ose i përdor privatisht, ky është një furnizim i tatueshëm dhe mbi vlerën e tatueshme të këtyre furnizimeve llogaritet TVSH. 5. MOMENTI I FURNIZIMIT Furnizimi quhet i kryer në momentin kur është e detyrueshme të lëshohet fatura. Personi që kryen një furnizim të tatueshëm, detyrohet të lëshojë faturë për atë furnizim në momentin kur lëvrohen mallrat ose kur ato bëhen të disponueshme, apo kur shërbimet janë kryer prej tij në lidhje me atë furnizim. Në të gjitha rastet kur personi i tatueshëm, arkëton pagesën përpara se mallrat të lëvrohen apo të bëhen të disponueshme, apo shërbimet të jenë kryer ai është i detyruar të lëshojë një faturë në momentin që pagesa është arkëtuar prej tij. Kjo faturë do të regjistrohet menjëherë në librin e shitjes dhe do të pasqyrohet në FDP-ne e po atij muaji në të cilin është bërë marrja e pagesës. 5.1 Transferimi i mallrave për shitje me këste. Bazuar ne nenin 13,pika 7 te ligjit, kur mallrat transferohen në bazë të një kontrate, e cila parashikon marrjen me qera ose shitjen me këste, pavarësisht nga momenti i kalimit të pronësisë, detyrimi për TVSH-ne lind mbi vlerën e plotë të mallit. Ndërsa përsa i takon deklarimit dhe pagesës për cdo periudhë tatimore, TVSH llogaritet mbi pagesat e vlerës së kësteve për mallin e vënë në dispozicion të përdoruesit. Operacione të kësaj natyre janë ato që kanë të bëjnë me transferimin e mallrave në bazë të një kontrate qeraje financiare Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

29

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 (leasing). Per cdo rast qeradhenesi perpilon nje fature tatimore me TVSH per cdo kest te percaktuar ne kontraten perkatese te leasing si me poshte : a). Kur qiradhënësi eshte person i tatueshem jo bankë ose

institucion financiar.

Furnizuesi qe i jep mallin qiradhenesit, leshon per te fature tatimore me vlere te tatueshme aq sa eshte cmimi i plote, duke zbatuar mbi kete vlere TVSH 20%. Qiradhenesi e regjistron faturen e leshuar nga furnizuesi ne librin e blerjeve dhe krediton TVSH e zbatuar ne te. Kur qiradhenesi i dorëzon mallin qiramarresit, per cdo kest te qirase financiare(zakonisht muaj) ai do te leshoje per te fature tatimore me vlere te tatueshme aq sa eshte vlera e plote e kestit (perfshire interesin)mujor,duke zbatuar mbi të TVSH 20%. Keto fatura regjistrohen nga qiradhenesi ne librin e shitjes dhe deklarohen si shitje te tatueshme,sipas periudhave tatimore qe i takojne. Qiramarresi, kur eshte person i tatueshem (i regjistruar si tatimpagues i TVSH) ka te drejten e kreditimit te ketyre faturave, brenda percaktimeve te nenit 33 te ligjit te TVSH. Pra lejohet kreditimi per ato lloje mallrash qe i sherbejne veprimtarise se tij te tatueshme dhe nuk kufizohen nga neni i mesiperm. Ne fund te periudhes se kontrates, nese qiramarresi do te ushtroje mundesine e blerjes se mallit te percaktuar ne te, qiradhenesi leshon per te nje fature perfundimtare me vlere te tatueshme te caktuar ne kontrate, regjistrimi i se ciles behet njelloj si i faturave pjesore te leshuara gjate gjithe periudhes se zgjatjes se kontrates. E njeta procedure si me siper kryhet ne rastin kur qiradhenesi e prodhon vete mallin,me ndryshimin qe perjashtohet nga skema roli i furnizuesit. b). Kur qiradhenesi eshte nje banke ose institucion financiar qe kryen edhe aktivitetin e qirase financiare. Personat qe ushtrojne veprimtari ne fushen bankare, qe te mund te kryejne veprimtarine e qirase financiare,duhet te kene perfshire kete aktivitet ne licensen ose lejen perkatese. Sipas nenit 21 te ligjit te TVSH,sherbimet financiare te percaktuara ne kete nen dhe qe kryhen nga banka jane te perjashtuara nga TVSH. Nderkohe qe aktiviteti i qirase financiare eshte i tatueshem.Pra banka kryen njekohesisht operacione te tatueshme dhe operacione te perjashtuara nga TVSH. Edhe ne kete rast krijohen marredhenie midis furnizuesit, bankes ne rolin e qiradhenesit, si dhe qiramarresit. Furnizuesi qe i shet mallin bankes(qiradhenesja), leshon per te fature tatimore me vlere te tatueshme aq sa eshte cmimi i plote duke zbatuar mbi kete vlere TVSH prej 20%.


30

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Banka e regjistron kete fature ne librin e blerjeve.Meqenese aktiviteti i qirase financiare eshte i tatueshem dhe furnizimi i marre i sherben vetem ketij aktiviteti, atehere banka ka te drejten e kreditimit te TVSH se zbatuar ne kete furnizim. Ne castin kur banka i dorezon mallin qiramarresit, per cdo muaj ajo do te leshoje per te fature tatimore me vlere te tatueshme aq sa eshte vlera e plote e kestit(perfshire interesi) mujor, duke zbatuar 20 % TVSH. Keto fatura regjistrohen nga banka ne librin e shitjes dhe deklarohen si shitje te tatueshme, sipas periudhave tatimore qe i takojne. Ne fund te periudhes se kontrates,nese qiramarresi do te ushtroje mundesine e blerjes se mallit te percaktuar ne te,banka leshon per te nje fature perfundimtare me vlere te tatueshme te caktuar ne kontrate, regjistrimi i se ciles behet njelloj si i faturave pjesore te leshuara gjate gjithe periudhes se zgjatjes se kontrates. Ne te njejten kohe, banka kryen blerje te tjera, te ngarkuara me TVSH, te cilat i sherbejne edhe aktivitetit te perjashtuar (sherbime finaciare) edhe aktivitetit te tatueshem, perfshire qerane financiare. Per kete kategori shpenzimesh, bazuar ne nenin 33 te ligjit te TVSH, zbatohet kreditimi i pjesshem i TVSH. Pra banka krediton TVSH e lidhur me keto shpenzime deri ne masen qe ato i sherbejne aktivitetit te saj te tatueshem.

6. FURNIZIMI KUNDREJT PAGESËS 6.1 Përdorimi privat i mallrave Kur mallrat qe i përkasin veprimtarisë ekonomike të një personi të tatueshem përdoren privatisht jashtë kësaj veprimtarie, furnizimi është i tatueshëm sipas nenit 18.2 te ligjit mbi TVSH-ne. Ky furnizim perfshin mallrat të cilat janë prodhuar vetë dhe mallrat nga inventari ose nga aktivet e veprimtarisë ekonomike të personit të tatueshëm. Përdorimi privat përfshin përdorimin personal nga personi i tatueshëm të aktiveve të veprimtarisë së tij ekonomike. Ai gjithashtu përfshin edhe përdorimin nga persona të tjerë të tillë si një i punësuar, i afërt, një mik, etj. te personit te tatueshem. Vlera e tatueshme në këto raste përcaktohet sipas Nenit 27 të ligjit mbi TVSH-ne, paragrafi i dytë. Konsiderohet si përdorim privat në çastin e çregjistrimit, inventari gjendje i aseteve për të cilat është paguar TVSH në blerje. Në këtë çast, personi i tatueshëm është i detyruar të paraqesë një Formular Deklarimi dhe Pagesë përfundimtare sipas formularit te percaktuar ne piken 10.1 te ketij udhezimi. Kjo deklaratë do të ketë të llogaritur TVSH mbi gjendjen e mallrave (stoqet) në datën e çregjistrimit të vlerësuara sipas vlerës së tregut dhe mallrat kapitale gjendje të vlerësuara sipas paragrafit 15.1.4 të këtij Udhëzimi. 6.2 Furnizimet kundrejt pagesës së reduktuar Trajtohen si furnizime kundrejt pagesës (të tatueshme), të gjitha rastet kur mallrat që i janë furnizuar një personi të tatueshëm për qëllimet e veprimtarisë së tij ekonomike, furnizohen prej tij ose ju jepen për përdorim personave të tjerë kundrejt pagesës së reduktuar, përveç Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

31

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 rasteve kur mallrat janë furnizuar apo përdorur vetëm si mostra, artikuj publicitare apo promocionale furnizuar pa pagesë. Në kuptim të këtij ligji, mostër konsiderohet ai furnizim malli pa pagesë në atë formë që nuk është e përshtatshme për rishitje. Furnizime kundrejt pagesës së reduktuar quhen rastet kur, furnizuesi nuk arkëton pagesën, p.sh., dhuratat, mallra e shërbime të furnizuara si nxitës (ofrohet një dhuratë me kusht që blerësi të blejë dicka ose të bëjë veprime të tjera në dobi të shitësit) ose pagesa është dukshëm më e vogël se ç`duhej të ishte nëse qëllimi i furnizuesit ka qënë fitimi për këtë dhe furnizime të ngjashme. Mallrat dhe shërbimet e furnizuara në rrethanat e mësipërme janë të tatueshme dhe vlera e tatueshme e tyre është pagesa totale që duhet të ishte e pagueshme ne baze te cmimit te te shitjes në lidhje me atë furnizim. 6.3 Dhënia në përdorim pa pagesë e aktiveve te veprimtarise. Në rastet kur një furnizues mallrash i jep klientit të tij në përdorim, pa pagesë, aktive të qëndrueshme të trupëzuara, pjesë e veprimtarisë së tij, me qëllim shpërndarjen e mallrave që ai furnizon (frigoriferë, banakë frigoriferikë dhe te tjera të kësaj natyre) trajtimi i TVSH-së do të jetë si më poshtë: - Në rast se klienti, të cilit i është dhënë në përdorim aktivi nga furnizuesi i tij, paguan të njëjtin cmim si edhe një klient i cili thjesht blen mallra pa marrë në përdorim aktive të kësaj natyre, atëhere nuk llogaritet TVSH mbi dhënien në përdorim të aktiveve. - Në rast se klienti të cilit i është dhënë aktivi nga furnizuesi i tij, paguan një vlerë më të madhe për mallrat e furnizuara nga ky i fundit se një klient i cili thjesht blen mallra, atëhere llogaritet TVSH, me shkallë tatimore 20%, mbi diferencën e cmimit. Kjo diferencë konsiderohet si vlerë e dhënies në përdorim. Ky parim zbatohet vetëm aty ku nuk ka detyrim për blerësin për të bërë një pagesë në para ose në natyrë, për përdorimin e aktivit. Si kusht per kete trajtim nevojitet : - Midis furnizuesit (pronar i aktivit) dhe klientit, te ekzistoje nje kontrate e lidhur sipas se ciles furnizuesi kryen furnizime te vazhdueshme te atij malli, i cili ruhet ne keto aktive. Ne te njejten kontrate sqarohet qe dhenia ne perdorim e ketyre aktiveve behet pa pagese. - Zbatimi në praktikë i kësaj kontrate, pra furnizimet e vazhdueshme te furnizuesit (pronar i aktivit) për klientin të jenë konkretizuar me dokumenta justifikuese. - Furnizuesi i paraqet keto aktive ne dokumentat e tij te kontabilitetit kundrejt te gjitha rregullave, si prone te tij. Trajtimi i mësipërm është i vlefshëm vetëm në rastet kur nuk ka detyrim për klientin (blerësin) për të bërë një pagesë në vlerë ose natyrë për llogari të furnizuesit, për marrjen në përdorim të aktivit. Nëse dhënia në përdorim e aktiveve bëhet kundrejt pagesës, atëhere kemi të bëjmë me furnizim të tatueshëm dhe mbi transaksionin zbatohet TVSH me shkallë tatimore 20%. 7. FURNIZIMET E TATUESHME DHE ATO TË PËRJASHTUARA. Ligji "'Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar", zbatohet mbi çdo furnizim mallrash e shërbimesh që kryhet nga çdo person i tatueshëm, Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

32

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 pavarësisht nga forma juridike e organizimit të tij dhe pavarësisht nga lloji i veprimtarisë ekonomike që ai kryen. Në të njëjtën kohë, nenet 19 deri ne 25.7 dhe neni 26.1 te Ligjit parashikojne edhe përjashtimet nga ky tatim. 7.1 Toka dhe ndertesat. Furnizimi i tokës dhe truallit dhe dhënia me qera e tyre është furnizim i përjashtuar, përveç rasteve kur toka përdoret për parkimin e mjeteve të transportit dhe mjeteve të tjera lëvizëse. Parkimi i mjeteve të transportit dhe pajisjeve të tjera lëvizëse, është i tatueshëm me TVSH. Furnizimi i shërbimeve të ndërtimit, pra kryerja e procesit të ndërtimit si dhe të mirëmbajtjes jane furnizime te tatueshme. Dhënia me qera e ndërtesave, me përjashtim të ndërtesave pronë publike nga organet e pushtetit qendror apo vendor, është furnizim i tatueshëm. Tokë për qëllime të këtij ligji do të thote çdo zonë e papunuar, papërpunuar, pazhvilluar e tokës, që nuk përmban ndonjë ndërtim, përveç mureve të thjeshta ndarëse ose gardhe që përcaktojnë kufijtë ndarës të tokës. Ndërtesë do të thotë çdo ndërtim i nje ndërtese te fiksuar në tokë, ose pjesë e asaj ndërtesë (e tillë si dhomë ose apartament), dhe që përfshin tokën mbi të cilën ajo qëndron plus tokën rrethuese që bën pjesë në shitje, por nuk përfshin artikuj të tillë si rulotat dhe trajlerat. Ndërtimi përcaktohet si çdo operacion që ka për rezultat përfundimin tërësor ose pjesor të një ndërtese të re ose substancialisht të ndryshuar, muri, rruga ose themeli. Ndërtime konsiderohen: a) Punët për konstruksionin e ndërtesave dhe të objekteve të tjera, ku futen : - punët e ndërtimit (muraturë, armaturë, suvatime, etj.);

- punët publike (ndërtim e mirëmbajtje rrugësh, etj.); - punët për rregullimin e parqeve që lidhen me operacione të tilla që zgjasin afatin e shfrytëzimit); - punët për rregullimin e teritoreve që kërkojnë modifikime të relievit; - punët e rrjetit ngrohës dhe të konstruksioneve metalike; - punët për shkatërrimin e pasurive të patundshme.

b) Punët për pajisjen e ndërtesave dhe të objekteve të tjera, ku futen: - punët për pajisjen e ndërtesave, pajisje të cilat inkorporohen

mënyrë definitive në ndërtesë, duke u transformuar kështu për shkak të destinacionit të tyre në pasuri të patundshme (instalimet elektrike, ato sanitare, të ngrohjes, etj.).

- Instalimet e objekteve ose të aparateve të lëvizshme, të cilat me vendosjen e tyre ruajnë karakter te lëvizshëm, nuk konsiderohen punë ndërtimi por shitje materialesh pasojë e kryerjes së një shërbimi. c) Punët për riparimin e pasurive të patundshme dhe të instalimeve me karakter të patundshëm. Këtu bëhet fjalë për punë që bëhen të nevojshme për shkak të degradimit ose prishjes së ndërtesave (pasuri të patundshme) si lyerja e fasadave, ribërja e një instalimi elektrik apo sanitar, etj.


33

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Mirëmbajtja përcaktohet si çdo operacion i kryer mbi tokë ose ndërtesa për të parandaluar degradimin ose dëmtimin dhe për tì mbajtur tokën dhe ndertësat me pamje të mirë dhe rregull funksionimi, duke përfshirë pastrimin. 7.1.1. Vlera minimale e tatueshme e ndërtimit të banesave. Ne baze te nenit 27/1 te ligjit, vlera minimale e tatueshme në procesin e ndërtimit të banesave, bazohet në cmimin minimal fiskal dhe sipërfaqen e ndërtimit. Çmimi orientues minimal fiskal, për procesin e ndërtimit të banesave, përcaktohet me Vendim të Keshillit te Ministrave, pas këshillimit me Shoqatën e Ndërtuesve të Shqipërisë. 7.1.2. Mënyra e zbatimit te TVSH ne ndertim. TVSH në ndërtim aplikohet: a) Kur shoqëritë e ndërtimit ndërtojnë për të shitur apo për të dhënë me qera, TVSH llogaritet dhe paguhet çdo muaj mbi vlerën e situacionit mujor të punimeve. Bashkëngjitur me çdo situacion mujor do të jetë detyrimisht fatura tatimore me numër serial. Vlera e situacionit mujor do të jetë vlera e tatueshme mbi të cilën do të llogaritet TVSH-ja në masën 20%. Personi i tatueshëm është i detyruar të llogarisë TVSH-ne çdo muaj. Vlera totale e këtij situacioni mujor regjistrohet në librin e shitjeve.

b) Kur shoqëritë e ndërtimit të liçencuara profesionalisht, do të ndërtojnë objekte për qellim përdorimi në funksion të aktivitetit të tyre të tatueshëm (jo per t’u shitur), kemi të bëjmë me vetëfurnizim të ndërtesave. Per cdo muaj, shoqeria ndertuese perpilon situacionin e punimeve te kryera. Bashkëngjitur me çdo situacion mujor, do të jetë detyrimisht fatura tatimore. Personi i tatueshëm është i detyruar të llogarisë TVSH-ne çdo muaj kalendarik. Fatura tatimore e përpiluar si më sipër, regjistrohet njëkohësisht në librin e blerjeve dhe të shitjeve të shoqërisë. Lejohet kreditimi i TVSH-se së paguar në blerjet e bëra për këtë qëllim. Kreditimi lejohet i plotë për rastet kur personi i tatueshëm kryen aktivitet ekonomik plotësisht të tatueshëm, si dhe i pjesshsëm kur kryen aktivitet pjesërisht të tatueshëm. Eshtë kusht që ndërtesat e kësaj natyre duhet të jenë të destinuara për kryerjen e aktiviteteve të tatueshme nga vetë shoqeria. Gjithashtu ndërtesat duhet të jenë të një tipi të tillë, qe natyra dhe qëllimi i përdorimit të tyre te shpallen dhe aprovohen në lejen e ndërtimit të dhene nga organet e qeverisjes vendore. c) Kur një shoqëri ndërtimi e liçencuar si e tillë ndërton shtëpi banimi për vete, llogarit dhe paguan TVSH-ne, sipas nenit 18.2 te ligjit mbi TVSH-ne. Nëse merret paradhënie për punimet që do të kryhen, atëherë personi i tatueshëm që merr paradhënien detyrohet të lëshojë faturë në momentin e marrjes së saj dhe këtë faturë ta regjistrojë në librin e shitjes së periudhës tatimore në të cilën është marrë paradhënia.


34

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 7.2 Shërbimet financiare Shërbimet financiare të përcaktuara në nenin 21 të Ligjit "Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar", janë furnizime të përjashtuara nga TVSH. Por nëqoftëse personi i tatueshëm kryen shërbime për mbikqyrje, transaksione që lidhen me artikujt e përdorur për koleksione apo veprime që lidhen me mbledhjen e borxhit, ai kryen furnizime të tatueshme. Furnizime të tatueshme janë gjithashtu edhe sigurimi i jojetës, me përjashtim të sigurimit të jetës. Furnizime të jojetës janë të gjitha llojet e sigurimit të pasurisë, sigurimi i përgjegjësisë civile, të gjitha llojet e sigurimit të mjeteve motorike si dhe të gjitha llojet e tjera të sigurimeve të jojetës. Tatimi mbi Vlerën e Shtuar për të gjitha rastet e mësipërme do të llogaritet në masën 20 përqind të primit të sigurimit dhe së bashku me primin do të jetë i pagueshëm nga blerësi. Sigurimi i përgjegjësisë ndaj palëve të treta për mjetet motorrike jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë (kartoni jeshil) si dhe sigurimi i shëndetit për shtetasit në udhëtim jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë, do të trajtohen me TVSH në masën 0 %.Furnizime të tatueshme janë gjithashtu edhe sigurimet e pronës. Në këtë rast, në vlerën totale të primit të sigurimit do të përfshihet edhe TVSH. 7.3 Banka e Shqipërisë Në bazë të nenit 22 të Ligjit, furnizimi i arit, banknotave dhe i monedhave për Bankën e Shqipërisë përjashtohen nga TVSH. Por, në rastet kur Banka e Shqipërisë kryen veprimtari të tjera ekonomike të tilla si bërja e shtypshkrimeve të ndryshme, furnizimi i monedhave për qëllime numizmatike, etj, ajo bën furnizime të tatueshme dhe duhet të regjistrohet e të paguajë TVSH. Furnizimi i shtypshkrimeve të pullave fiskale nga Shtypshkronja e Bankës së Shqipërisë, për Ministrinë e Financave, konsiderohet furnizim i përjashtuar nga TVSH. 7.4 Shërbimet postare Furnizimi i pullave të postës për përdorim për shërbime postare, furnizimi i pullave fiskale dhe i të gjithë pullave të tjera të ngjashme përjashtohen nga TVSH. Por nëqoftëse posta bën importe apo kryen edhe shërbime të tjera postare, dhe qarkullimi vjetor kalendarik i saj është më i madh se 8 milionë leke, ajo duhet të regjistrohet dhe të paguajë TVSH. 7.5 Organizatat jofitimprurese Për qëllimet e tatimit mbi vlerën e shtuar, organizatë jofitimprurëse është çdo shoqëri, institucion, shoqate apo organizate, që themelohet dhe ushtron veprimtarinë e saj në përputhje me Ligjin Nr.8788, datë 07.05.2001 “Për Organizatat jo Fitimprurëse” dhe që nuk është krijuar për përfitime ose të ardhura të antarëve të saj dhe rregullat e së cilës nuk lejojnë shpërndarje fitimesh apo pronash për antarët e saj. Në organizata jofitimprurëse futen edhe të gjitha institucionet buxhetore që subvencionohen nga shteti. Në bazë të nenit 24 të Ligjit furnizimet e bëra nga organizatat jofitimprurëse kundrejt pagesës së reduktuar, që do të thotë se këto Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

35

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 organizata duhet tì kryejnë vetë këto furnizime dhe këto furnizime të jenë bërë kundrejt pagesës së reduktuar sipas kushteve që përcakton neni 18 i ligjit, janë furnizime të përjashtuara nëse janë :

- furnizim mallrash e shërbimesh për trajtim mjekësor ose dentar; - furnizim shërbimesh për mbrojtjen e kujdesin ndaj fëmijëve ose të moshuarve; - furnizim shërbimesh arsimore, kulturore a sportive; - furnizim shërbimesh nga organizata fetare a filozofike me

qëllim mirëqënien shpirterore. Furnizime kundrejt pagesës së reduktuar kemi ne ato raste kur këto organizata nuk arketojnë pagesë ose pagesa që ato arkëtojnë është dukshëm më e vogël se ç'duhet të ishte nëse qëllimi i tyre do të ishte fitimi, sipas Nenit 18, paragrafi 4 te ligjit mbi TVSH-ne. Përkundrazi, kur këto organizata i bëjnë furnizimet e mësipërme kundrejt pagesës së plotë, ato bëjnë furnizime të tatueshme. Nëse një organizatë jofitimprurese kryen veprimtari të tjera, të ndryshme nga ato të përmendura më sipër, ajo kryen veprimtari të tatueshme, pavarësisht nëse pagesa është e reduktuar apo e plotë. Në këtë rast, nëqoftëse volumi i qarkullimit është më i madh se 8 milionë lekë, ajo është e detyruar të regjistrohet dhe të paguajë TVSH. Në bazë të paragrafit të dytë të nenit 4 të Dekretit të Presidentit,Nr.1510, datë 28.06.1996 "Për disa ndryshime në Ligjin për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar", mallrat e importuara kundrejt pagesës së reduktuar si ndihmë humanitare nga organizatat bamirëse humanitare, institucionet e kultit, entet publike, si dhe institucionet shtetërore buxhetore me qëllim kryerjen e sherbimeve të percaktuara ne nenin 24 të Ligjit, nuk ngarkohen me TVSH. Furnizimi i shërbimeve arsimore dhe i mallrave e shërbimeve të lidhura ngushtë me to, nga institucione arsimore, publike dhe private, që ushtrojnë veprimtarinë e tyre në përputhje me ligjet “Për sistemin arsimor parauniversitar” dhe “Për arsimin e lartë në Republikën e Shqipërisë” është furnizim i përjashtuar nga TVSH. Me “mallra dhe shërbime të lidhura ngushtë me sistemin arsimor” do të kuptohet furnizimi nga institucionet arsimore i librave dhe pajisjeve shkollore, shërbimeve të internetit, fotokopjimeve, printimeve, etj. të kësaj natyre, të përfshira në çmimin që paguajnë nxënësit. Shërbimet e tranportit dhe ato të ushqimit do të konsiderohen të lidhura ngushtë me shërbimet arsimore, vetëm në rastet kur ato furnizohen nga vetë institucioni arsimor, pra me mjetet dhe personelin e institucionit arsimor. Në rastet kur këto shërbime furnizohen nga subjekte jashtë institucionit arsimor, ato nuk konsiderohen si furnizime të lidhura ngushtë me shërbimet arsimore dhe nuk përfitojnë përjashtim nga TVSH. 7.6 Diplomatët dhe organizatat ndërkombëtare. Në bazë të nenit 25, përjashtohen nga TVSH furnizimet që bëhen për misionet diplomatike e personelin e tyre, mbi bazën e reciprocitetit dhe për organizatat ndërkombëtare e personelin e tyre mbi bazën e marëveshjeve ndërkombëtare dhe NATO-n. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

36

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Në mbështetje të këtij neni, importimi i mallrave për misionet diplomatike dhe personelin e tyre është i përjashtuar nga TVSH. I përjashtuar nga TVSH është gjithashtu edhe importimi i mallrave për organizatat ndërkombëtare të njohura si të tilla nga shteti shqiptar dhe NATO. Përjashtimi për organizatat ndërkombëtare jepet sipas kushteve të vendosura prej konventave ndërkombëtare që themelojnë këto organizata. Megjithatë, edhe pse janë të përjashtuara, si misionet diplomatike ashtu dhe organizatat ndërkombëtare dhe NATO, meqënëse bëjnë importe janë të detyruara të regjistrohen për TVSH dhe të pajisen me Çertifikatën e Numurit të Identifikimit. Për blerjet brenda vendit, misionet diplomatike, organizatat ndërkombëtare dhe personeli i tyre, do të paguajnë TVSH në momentin e blerjes. Por, për TVSH e paguar në blerje ato do të rimbursohen me kusht që, çdo faturë blerjeje të jetë me e madhe se 10.000 lekë. E drejta e rimbursimit për ambasadat do të jepet në bazë të parimit të reciprocitetit. Kjo do të thotë që, do t’u rimbursohet TVSH e paguar në blerje vetëm misioneve diplomatike dhe personelit të tyre, shtetet e të cilave rimbursojnë TVSH për Ambasadën Shqiptare dhe personelin e saj. Me proçedurat e rimbursimit të TVSH së paguar, do të merret Drejtoria e Protokollit në Ministrinë e Punëve të Jashtme, e cila është përgjegjëse edhe për zbatimin e parimit të reciprocitetit. Kjo drejtori do ti pajisë misionet diplomatike, organizatat ndërkombëtare, e personelin e tyre me formularin "Kërkesë për Rimbursim" e cila eshte ne formularin bashkengjitur ketij udhezimi. Çdo mision diplomatik, organizatë ndërkombëtare për blerjet e bëra nga vetë ato ose nga personeli i tyre do të dërgojë në drejtorine e mësipërme dy kopje të formularit "kërkesë për rimbursim" (të firmosur e të vulosur nga titullari i ambasadës apo i organizatës ndërkombëtare) të cilave u bashkëngjisin edhe faturat origjinale të blerjes. Drejtoria e Protokollit në Ministrine e Jashtme, kopjen origjinale të formularit "kërkesë për rimbursim" dhe faturat origjinale të blerjes e dërgon në degen e tatimeve. Dega e tatimeve është e detyruar qe brenda 1 muaji nga data e paraqitjes së dokumentacionit të mësipërm nga ana e Drejtorisë së Protokollit të Ministrisë së Punëve të Jashtme, të bëjë rimbursimin e TVSH së paguar në faturat përkatëse. Brenda këtij afati, dega e tatimeve verifikon direkt në vend tek shitësi, faturën e lëshuar nga ai për misionin diplomatic apo organizatën ndërkombëtare, regjistrimin e saj në librin e shitjeve, pasqyrimin e të dhënave në deklaratën e pagesës së TVSH për muajin përkatës dhe derdhjen në fakt të TVSH së mbledhur nga subjektet e mësipërme. Pas verifikimit dhe miratimit të Kërkesave për rimbursim, dega e tatimeve lëshon një Urdhër Rimbursimi per degen perkatese te bankes. Urdhër Rimbursimi lëshohet për të gjithë shumën e TVSH që do të rimbursohet në bazë të kërkesave të paraqitura nga Drejtoria e Protokollit në Ministrinë e Punëve të Jashtme. Dega perkatese e bankes në bazë të Urdhërit të Rimbursimit, paguan Drejtorinë e Financës dhe të Kontrollit në Ministrine e Punëve të Jashtme për të gjithë shumën e rimbursimeve, dhe kjo e fundit shpërndan rimbursimet sipas çdo kërkesë. Përsa i përket blerjeve që personeli i NATO dhe bazat e saj brenda territorit të Shqipërisë, bëjnë brenda vendit, ato nuk do të paguajnë TVSH në pikën e blerjes. Për këtë në pikën e blerjes përfaqesuesi i NATO-s, është i detyruar t’i dorëzojë shitësit një Çertifikatë Lëvrimi, sipas modelit bashkangjitur, mbi bazën e të cilës shitësi harton faturën tatimore me TVSH 0%. Në fund të faturës, shitësi bën Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

37

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 shënimin “ky përjashtim nga TVSH bazohet në Çertifikatën e Lëvrimit Nr……datë…….” Zyra e autorizuar për lëshimin e Çertifikatës së Lëvrimit, pranë Komandës së NATO-s në Shqipëri, çdo muaj, brenda datës 10 dërgon në degët e tatimeve ku janë bërë blerjet pa TVSH, një listë përmbledhëse së bashku me kopjet e Çertifikatave të Lëvrimit të lëshuara për blerjet e realizuara në muajin paraardhës, që do të shërbejë për kryqëzimin dhe verifikimin e faturave tatimore të lëshuara me TVSH 0%. 7.7 Operacionet hidrokarbure Janë të përjashtuara nga TVSH: - Furnizimi i shërbimeve që kryhen nga kontraktorët dhe nënkontraktorët e tyre, të vërtetuar si të tillë nga Agjensia Kombëtare e Hidrokarbureve, lidhur me realizimin e fazave të kërkimit dhe të zhvillimit të operacioneve hidrokarbure.

- Furnizimi i mallrave që bëjnë kontraktorët për njëri-tjetrin ose nënkontraktorët për kontraktorët e tyre, të importuara sipas nenit 26/1 të këtij ligji. “Operacionet hidrokarbure”, për efekt të këtij paragrafi, ka të njëjtin kuptim si në ligjin nr.7746, datë 28.07.1993 “Për hidrokarburet”. Kontraktorët dhe nënkontraktorët që përfitojnë nga përjashtimet e mësipërme janë ato tatimpagues të TVSH,që kryejnë në emër të tyre vetëm furnizimet specifike të shërbimeve të përmendura në përcaktimet “Kërkim“ dhe “Zhvillim”, të Ligjit nr 7746 dt 28.07.1993”Për Hidrokarburet”. “Kërkim “do të thotë kërkimi për hidrokarbure me mjete gjeologjike, gjeofizike e të tjera, dhe përfshin shpimin e puseve të kërkimit dhe vlerësimit. “Zhvillim” do të thotë ndërtimi dhe instalimi i pajisjeve për prodhimin e Hidrokarbureve dhe shpimi i puseve të shfrytëzimit. Në kuptim të këtij paragrafi, do të trajtohen si furnizime të përjashtuara nga TVSH, furnizimet e shërbimeve të ndërtimit që kryhen nga kontraktore e nënkontraktorë të panjohur nga AKH kur këto punime të ndërtimit konsiderohen nga AKH si të domosdoshme për realizimin e fazave të kërkim zhvillimit. Nuk e përfitojnë këtë përjashtim nënkontraktorët që furnizojnë shërbime që nuk lidhen në mënyrë të drejtpërdrejtë me fazat e kërkimit dhe të zhvillimit, si shërbime interneti, telefonike, akomodimi, etj. 7.8 Barnat dhe pajisjet mjeksore Furnizimi i barnave, i pajisjeve mjeksore dhe i ambalazheve e materialeve që përdoren për prodhimin dhe konfeksionimin e barnave, janë furnizime të përjashtuara. 7.9 Furnizimet e përjashtuara në import Janë furnizime të përjashtuara nga TVSH, mbështetur në nenin 26/1 të ligjit :

- Importimi përfundimtar i të gjitha mallrave prej një personi të tatueshëm, kur furnizimi i tyre në të gjitha rrethanat brenda vendit është furnizim i përjashtuar nga tatimi mbi vlerën e shtuar.

- Importimi i mallrave të vendosura në regjimin tranzit.


38


- Importimi i mallrave të deklaruara për të qënë nën regjimin e lejimit të përkohshëm dhe atë të përpunimit aktiv.

- Importimi i kafshëve të gjalla të racës, të dhuruara nga donatorë të ndryshëm.

- Importimi i mallrave nga NATO dhe organizmat e saj në kuadër të operacioneve ne bazë të marrëveshjeve ndërkombëtare.

- Importimi i materialeve ushtarake për Forcat e Armatosura të dhuruara nga vendet e Aleancës së Nato-s dhe ato partnere. 7.9.2 Operacione nën regjimin e përpunimit aktiv. Nënkontraktorët të cilët bëjnë furnizime shërbimesh për shoqëritë e përpunimit aktiv, janë të përjashtuar nga TVSH, vetëm për furnizimin e shërbimit të kryer prej tyre për llogari të shoqërive të përpunimit aktiv. Pra, vetëm për përpunimin e mallrave joshqiptare, të destinuara për t’u rieksportuar. Aktivitetet e klasifikuara nen regjimin e perpunimit aktiv, konsiderohen teresisht te destinuara per eksport. Kushtet e ekzistences se kësaj natyre operacionesh jane : a) Perpunuesi (nënkontraktori) asnjehere nuk duhet te behet pronar i materialeve te sjella nga porositesi. b) Materialet e sjella nga porositësi tek përpunuesi, duhet te trupëzohen tërësisht në produktin e fabrikuar. Materialet e sjella nga porositesi ne formen e lëndës së parë duhet t’i kthehen atij fizikisht nga përpunuesi në formën e gjysëmproduktit ose produktit të gatshëm, me perjashtim te mbetjeve teknologjike gjate procesit te prodhimit dhe në përputhje me kartat teknologjike të prodhimit. Kjo kerkon si domosdoshmeri, qe keto materiale te jene te identifikuara me dokumentacion, tek perpunuesi per gjate gjithe kohes se perpunimit. Nëse rezulton që sasia e gjysëmproduktit ose produktit të gatshëm është më e vogël nga sa duhej të ishte kundrejt materialeve të përdorura në përpunim, diferenca konsiderohet si shitje e kryer nga përpunuesi. c) Detyrime te vecanta. Midis porositësit (kontraktori kryesor i vendosur nën regjimin e përpunimit aktiv) dhe përpunuesit (nënkontraktori) të jetë lidhur një kontratë në përputhje me Kodin Civil. Përpunuesit duhet te mbajnë një regjistër te vecantë, ku përshkruhet realizimi i punimeve për llogari të porositësit. Në këtë regjistër duhet të shënohet identiteti i porositësit, pra emri tregtar, NIPT, emri mbiemri i administratorit, statusi juridik i tij, adresa e selise dhe dega e tatimeve në të cilën është regjistruar. Per cdo porosites dhe per cdo operacion hyrje dhe dalje, shënohet :

- Lloji dhe sasia e materialeve objekt i perpunimit dhe data e hyrjes.

- Lloji dhe sasia e gjysëm produktit ose produktit te fabrikuar si dhe data e daljes.

- Ne regjister duhet te evidentohet edhe malli gjendje tek perpunuesi. Për këtë hartohet inventari mujor.

- Lëvizja e cdo sasie gjysëmprodukti ose produkti të gatshëm nga perpunuesi (nenkontraktori) tek porositesi (kontraktori), Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

39

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 shoqerohet me fature tatimore pa TVSH, per vleren e sherbimit te kryer. Per te perfituar nga skema e mesiperme cdo tatimpagues nenkontraktor duhet te paraqese nje kerkese ne degen perkatese te tatimeve e cila pasi ben verifikimet e duhura leshon autorizimin e perfshirjes ne kete skeme. Te gjitha autorizimet e leshuara evidentohen nga dega e tatimeve ne nje regjister te vecante ku shenohet emri i tatimpaguesit (nenkontraktorit), NIPT, adresa, lloji i veprimtarise, kontraktori per te cilin punon, data e leshimit te autorizimit dhe afati i vlefshmerise. 7.9.3 Skema e shtyrjes se pageses se TVSH. Mbështetur në ligjin Nr.8714 dt.15.12.2000, VKM Nr.49 dt. 28.04.2001 dhe VKM Nr.122 dt.03.03.2005, ndaj personave të tatueshëm që importojnë paisje apo makineri për tù investuar në prodhim, ndërtim, transport, telekomunikacion, KESH, si dhe energjisë elektrike të importuar nga kjo e fundit zbatohet skema e shtyrjes së pagesës së TVSH-së në importet e makinerive dhe pajisjeve. Importimi dhe investimi duhet të kryhet nga i njëjti subjekt si dhe të jetë i lidhur drejtëpërdrejtë me procesin teknologjik përkatës. Kuptimi i termave sipas dispozitave të akteve të lartpërmendura është si më poshtë : - Me fjalën ”makinë” do të kuptohet cdo konstruksion, i krijuar prej njeriut që, duke marrë energji në një formë të përshtatshme, si dhe instruksionet e duhura, është në gjendje të kryejë punë. - Me shprehjen ”linjë teknologjike” do të kuptohet tërësia e metodave që duhet të ndiqen, hap pas hapi, për të bërë të mundur kryerjen e qëllimit, për të cilin bëhet investimi përkatës. - Me shprehjen ”proces teknologjik” do të kuptohet tërësia e metodave që duhet të ndiqen, hap pas hapi, për të bërë të mundur kryerjen e qëllimit, për të cilin bëhet investimi përkatës. - Me fjalën ”paisje” do të kuptohen paisjet dhe aparaturat, që shërbejnë si plotësuese të makinerive dhe që ndihmojnë për funksionimin e rregullt të tyre, si dhe për matjen dhe kontrollin e parametrave të punës. Investimet që përfitojnë nga skema e shtyrjes së pagesës së TVSH, duhet të kryhen të paktën në njërën nga fushat e mëposhtme: a) Në prodhim, me të cilin kuptohet instalimi i makinerive dhe i linjave teknologjike, për të realizuar shfrytëzimin e pasurive natyrore(përfshirë ato ujore), rritjen e bimëve dhe të kafshëve dhe përpunimin industrial të lëndëve të para e të gjysmëprodukteve. b)Në ndërtim, me të cilin kuptohet ngritja e parkut të makinerive dhe paisjeve të nevojshme për të realizuar sipërmarrjet ndërtimore. c) Në telekomunikacion, me të cilin kuptohet instalimi i centraleve dhe i sistemit të antenave, linjave dhe aparaturave të nevojshme për të realizuar telekomunikimin masiv.


40

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 ç) Në transport me impiante fikse, me të cilin do të kuptohet realizimi i instalimeve të përhershme, të linjave, makinerive e paisjeve, që i shërbejnë transportit të udhëtarëve e të mallrave. Makineritë dhe paisjet që përfitojnë nga kjo skemë, duhet të regjistrohen në llogaritë e aktiveve të qëndrueshme të trupëzuara të investitorit. Kur personat e tatueshëm për TVSH, importojnë makineri dhe pajisje sipas klasifikimit të bërë në VKM nr.49, dt.26.01.2001 dhe VKM NR 122,DT.03.03.2005, atyre i lejohet shtyrja e pagesës së TVSH mbi importet deri në momentin e dorëzimit të deklaratës përkatëse të TVSH. Kjo do të thotë që, kjo kategori mallrash nuk i nënshtrohet pagimit të TVSH-së në doganë. Në këto raste, importuesit bëjnë menjëherë një faturë tatimore shitje me TVSH (brenda vendit) për të njëjtën vlerë të makinerive dhe pajisjeve të importuara nën skemën e shtyrjes se pageses, ku edhe shitesi dhe blerësi është i njëjti person. Kjo faturë regjistrohet në librin e shitjeve dhe të blerjeve.Në librin e blerjeve do të regjistrohen të dhënat e faturës tatimore të blerjes dhe referencat e Deklaratës Doganore të importit. Nëse importuesi gëzon të drejtën e 100% të kreditimit tatimor për blerjet (d.m.th. makineritë dhe pajisjet e importuara do tì shërbëjnë krejtësisht veprimtarisë së tij te tatueshme), TVSH-ja e aplikueshme ne import, do të zbritet totalisht nga po e njëjta shumë TVSH-je e llogaritur mbi shitje sipas paragrafit 2, në të kundërt do të zbatohet paragrafi “Kreditimi i pjesshëm” i këtij Udhëzimi të Ministrit të Financave, “Për TVSH”. Në deklaratën përkatëse të TVSH, vlera e tatueshme në import e makinerive e pajisjeve dhe TVSH e llogaritur mbi këto mallra, raportohen në kutitë përkatëse të importit (14,15 te FDP) dhe në të njëjtën deklaratë raportohen si shitje brenda vendit dhe TVSH e llogaritur mbi këto shitje (11 e 12 te FDP). Tatimpaguesit që përfitojnë nga kjo skemë, detyrohen që të dorëzojnë në Degën e Tatimeve, ku personi i tatueshëm është i regjistruar, brenda datës 14 të muajit pasardhës, përveç FDP edhe dokumentet e mëposhtëme në dy kopje:

- Kopje të Faturës së Shitjes së hartuar si më lart shpjeguar. - Kopje të librit të shitjes dhe blerjes të periudhës përkatëse

tatimore. - Kopje të Deklaratës Doganore të Importit.

Në Degën e Doganës përkatëse, me qëllim për të mbyllur llogaritë kontabel të importimeve, tatimpaguesit dorëzojnë brenda dates 25 të muajit pasardhës një kopje të çdo dokumenti të mëposhtëm:

- Kopje të Faturës së Shitjes së hartuar si më lart shpjeguar. - Kopje të librit të shitjes dhe blerjes të periudhës përkatëse

tatimore. - Kopje të FDP, të gjitha këto të vulosura nga zyra e TVSH.

Mos dërgimi i të gjithë dokumentacionit në zyrat e doganës, i jep të drejtë organeve doganore të pezullojnë aplikimin e kësaj skeme.


41

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Inspektorët e vlerësimit një kopje të librave përkatës i vendosin në dosjen e tatimpaguesit me qëllim që të përdoret gjatë kontrollit. Kjo do të sigurojë përputhshmërinë me realitetin gjatë kontrollit të ardhshëm. 7.10 Kartat telefonike te parapaguara Operatorët kryesorë të telekomunikacioneve llogarisin dhe paguajnë TVSH për vlerën e plotë të kartave telefonike të parapaguara që ata i furnizojnë distributorëve të tyre. Me vlerë të plotë do të kuptohet çmimi i shpallur ose çmimi përfundimtar i përcaktuar nga operatori kryesor që emeton kartat. Furnizimi i këtyre kartave në vazhdim nga distributorët do të konsiderohet jashtë objektit të TVSH-së dhe distributorët nuk kanë të drejtë të kreditojnë TVSH-në e faturuar nga operatorët kryesorë në lidhje me këto karta. Ndërkohë, distributorët e kartave telefonike të parapaguara i faturojnë operatorit kryesor vlerën e komisionit që ato përfitojnë për shërbimin që kryejnë. TVSH e llogaritur në këtë rast, është e kreditueshme për operatorin kryesor. Shembull: Supozojmë që operatori kryesor i telekomunikacionit X hedh në treg karta telefonike me çmim të shpallur 1.000 lekë (përfshirë TVSH). Kjo shoqëri do të lëshojë një faturë ku TVSH e llogaritur do të jetë:

833.4+166.6(TVSH)=1.000 lekë. Shoqëria distributore Y që blen kartën me faturën e mësipërme, nuk llogarit më TVSH në rishitjen e kësaj karte dhe nuk ka të drejtë të kreditojë 166.6 lekë TVSH të faturës së lëshuar nga operatori kryesor. Në rast se për shërbimin që I kryen operatorit X, distribtori Y përfiton një komision në masën 15 % të çmimit të shpallur të kartës = 150 lekë, atëherë ai I lëshon një faturë tatimore me TVSH, ku TVSH e llogaritur do të jetë: 150:6=25 lekë pra, 125+25(TVSH) = 150 lekë. Operatori kryesor X ka të drejtë të kreditojë TVSH në blerje për shumën 25 lekë. 7.11 Shitja e librave, e gazetave, e revistave dhe shërbimet e reklamave në to. Përjashtohen nga tatimi mbi vlerën e shtuar furnizimi i shërbimeve të shtypshkronjave për gazetat. Në këtë rast vlera e tatueshme në faturat tatimore që shtypshkronjat lëshojnë për gazetat, nuk ngarkohet me TVSH. Shitja e gazetave, e revistave dhe e librave të çdo lloji, është furnizim i përjashtuar. Furnizimi i shërbimit të reklamave nga media e shkruar dhe nga media elektronike është furnizim i përjashtuar. Vlera e tatueshme në faturat tatimore që mediat e shkruara dhe elektronike lëshojnë për porositësit e reklamave, nuk ngarkohet me TVSH. Furnizim i perjashtuar eshte edhe shitja e Fletores Zyrtare te Republikes se Shqiperise, botuar nga Qendra e Publikimeve Zyrtare. 7.12 Importuesit e vegjël Personat e tatueshëm që realizojnë një qarkullim më të vogël se 8 milionë lekë për çdo vit kalendarik, nuk janë të detyruar të Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

42

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 regjistrohen për TVSH-në. Ne kete rast ata mbeten tatimpagues te takses vendore mbi biznesin e vogel dhe tatimit te thjeshtuar mbi fitimin. 7.13 Lojrat e fatit, kazinotë dhe hipodromet. Furnizimet e shërbimeve të lojërave të fatit, të kazinove dhe të

hipodromeve, janë furnizime të përjashtuara nga tatimi mbi

vlerën e shtuar.

7.14 Eksportet Në bazë të pikës "a" të nenit 31 të Ligjit, mallrat që eksportohen nga territori i Republikës së Shqipërisë, janë të tatueshme. Shkalla tatimore e aplikueshme është zero përqind. Si provë për të vërtetuar eksportet, do të shërbejë fatura dhe DAV (Dokumenti i Vetëm Administrativ) dhe deklarata doganore e eksportit. Forma dhe permbajtja e deklarates doganore te eksportit eshte sipas formatit tip te miratuar nga Drejtoria e Pergjithshme e Doganave. Vlera e eksportit është e barabartë me vlerën e paraqitur në faturën tatimore të lëshuar nga personi i tatueshëm. Moment i furnizimit, pra i regjistrimit të eksportit në librin e shitjeve të personit të tatueshëm eksportues (kur eksporti quhet i kryer) është ”Data e Çlirimit”, datë kur mallrat clirohen nga dogana. Ajo paraqitet në ”Urdhërin e Lëshimit”, dokument i lëshuar nga organi doganor dhe i bashkëngjitet si provë deklaratës doganore të eksportit. 8. FATURAT 8.1 Të dhënat që duhet të përmbajë një faturë tatimore. Faturat janë dokumenti bazë për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar. Ato përcaktojnë detyrimin tatimor të furnizuesit dhe shumën e tatimit të zbritshëm që do ti lejohet të kërkojë blerësi i regjistruar për TVSH. Një person i tatueshëm i cili bën një furnizim (edhe nëqoftëse furnizimi është i përjashtuar apo me 0 përqind) detyrohet t’i lëshojë personit që merr furnizimin (edhe nëqoftëse ai, pra blerësi, nuk është person i tatueshëm) një faturë tatimore (neni 36 paragrafi 1). Fatura, e cila prodhohet nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve sipas formularit tip bashkengjitur ketij udhezimi, duhet të përmbajë :

- numrin rendor; - numrin serial te parashtypur; - datën e lëshimit; - emrin, adresën, numrin e identifikimit të shitësit; - emrin, adresën, numrin e identifikimit të blerësit; - emrin dhe adresen e bleresit, ne rastin e individeve (per shitje

me pakice me vlere mbi 10 mije leke); - emrin, adresën dhe NIPT-in e transportuesit, targën e mjetit

dhe orën e furnizimit; - përshkrimin e hollësishëm të mallrave të shitura ose të

shërbimeve te kryera;


43


- sasinë e mallrave të shitura ose vëllimin e shërbimeve të kryera;

- çmimin për njësi pa TVSH; - vlerën totale të transaksionit pa TVSH; - shumën e TVSH-se (nëqoftëse zbatohet TVSH); - vlerën totale me TVSH; - cilësimin furnizim i përjashtuar apo me 0 përqind (nëqoftëse ai

është përkatësisht i përjashtuar apo i tatueshëm me 0 përqind). Fatura lëshohet në jo më pak se tre kopje dhe shpërndahet si më poshtë:

- faqja 1 për blerësin; - faqja 2, 3, etj. për shitësin dhe transportuesin.

Në fund të faturës shënohet shitesi me emër, mbiemër, nënshkrim dhe vulë, blerësi me emër, mbiemër, nënshkrim transportuesi me emër, mbiemër, nënshkrim (kur është dhe transportuesi).

Për shitje të bëra tek një individ konsumator jotregtar, në faturën e lëshuar nga shitësi paraqitet emri, mbiemri e adresa e blerësit. Shitjet e një natyre të tillë i takojnë mallrave të konsumit përfundimtar dhe sasia e tyre është brenda kufijve normalë të konsumit individual ose familjar (jo për t’u rishitur ose për t’u përpunuar ). Vetëm origjinali i faturës i jep të drejtë blerësit për të kredituar (zbritur) TVSH-ne e paguar në blerje. Për qëllime të kreditimit tatimor, ne rastet kur kopja e pare origjinale humbet, do të konsiderohet e vlefshme per bleresin kopja e noterizuar e faturës së blerjes, me kusht që shitësi të zotërojë origjinalin dhe ta ketë deklaruar atë. Nëqoftëse fatura nuk përmban të gjitha të dhënat e përcaktuara më lart, blerësi nuk ka të drejtë të kreditojë (zbresë) TVSH-ne e paguar në blerje, kurse shitësi nga ana e tij do të paguajë TVSH-ne e detyrueshme për tù paguar. Në rastet kur një tatimpagues shet një sasi të konsiderueshme artikujsh në të njëjtën kohë e për të njëjtin klient, ai mund të lëshojë faturë kompjuterike. Por në këtë rast, faturën kompjuterike me të njëjtin numër duhet tìa bashkëngjisë faturës tatimore të shperndare nga organet tatimore. Në këtë mënyrë, për çdo klient lëshohet detyrimisht fatura tatimore e emetuar nga organet tatimore, e cila do të plotësohet normalisht me të dhënat e shitësit dhe blerësit, ndërsa vlera e transaksionit të kryer me klientin do te paraqitet ne total. Menyra e shperndarjes dhe administrimit te faturave tatimore te TVSH-se percaktohet ne nje rregullore te vecante te Drejtorise se Pergjithshme te Tatimeve. Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve, ka të drejtë të lejojë mospërdorimin e faturave me numër serial të parashtypur. Per kete, personat e tatueshëm duhet te paraqesin nje kerkese tek Dega e Tatimeve ku eshte regjistruar, duke treguar se sistemi i tyre i regjistrimeve është i kompjuterizuar, i aftë të prodhojë besueshmërisht fatura tatimore me nr. serial per çdo transaksion të tatueshëm dhe që kanë një numër të konsiderueshëm klientësh konsumatorë final. Ne kete rast Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

44

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 tatimpaguesi paraqet edhe modelin e fatures qe do te perdore. Dega e tatimeve, pas verifikimit nese fatura kompjuterike qe tatimpaguesi do te leshoje permban te gjithe te dhenat e nevojshme per cdo artikull, kete kerkese se bashku me nje opinion te shkurter te saj, e dergon ne Drejtorine e Pergjithshme te Tatimeve. Kjo e fundit brenda 30 ditesh nga data e mberritjes se kerkeses jep ose jo miratimin per perdorimin e kesaj fature duke njoftuar me shkrim personin e tatueshem dhe degen e tatimeve. Në rastin e miratimit, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, nëpërmjet degës së Tatimeve në të cilën personi është regjistruar, i dorëzon atij zyrtarisht diapazonin e numrave seriale për faturat tatimore që do të lëshojë ky person. Në bazë të pikës 2 të nenit 28 të Ligjit, personi që kryen furnizime të tatueshme, detyrohet të njoftojë në mënyrë të dukshme nëpërmjet shpalljes, kontratës apo reklamës nëse çmimi i mallrave apo i shërbimeve të furnizuara ose çmimi që duhet të paguhet për furnizimin përfshin ose jo TVSH. Në rast se furnizimi i tatueshëm kryhet pa një shumë të ndarë e të identifikuar si pagesë e TVSH, vlera e tatueshme e tij është shuma që së bashku me TVSH e pagueshme mbi këtë vlerë është e barabartë me pagesën totale që bëhet për furnizimin. Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve ka të drejtë të autorizojë personat e tatueshëm që ushtrojnë veprimtari në fushën e përpunimit të qumeshtit, ullirit, rrushit dhe grurit, të lëshojnë fatura tatimore me TVSH për veten e tyre kur i blejnë këto mallra nga persona të tjerë, individë ose persona të paregjistruar për TVSH-në. Autorizimi jepet jo me vone 30 dite nga data e paraqitjes se kerkeses nga ana e tatimpaguesit. Autorizimi jepet pa afat dhe ai mund te revokohet sa here qe rrethanat e personit te taueshem ndryshojne apo sa here qe nga kontrollet e ushtruara rezulton se personi i tatueshem kryen shkelje ligjore. Për të përfituar këtë autorizim, personi i tatueshëm duhet ti drejtohet me kërkesë me shkrim deges perkatese te tatimeve, duke i bashkengjiten kartat teknologjike të prodhimit të artikujve të gatshëm nga përpunimi i lëndës së parë të grumbulluar. Fatura e lëshuar nga blerësi duhet të përmbajë informacionin si më poshtë:

- Në një vend të dukshëm të shkruhet “Faturë e lëshuar nga blerësi, autorizuar nga DPT me autorizim nr ……… dt ……….”

- Blerësi dhe shitësi kanë rënë dakord që për një furnizim vetëm blerësi duhet të lëshojë faturë tatimore. - Edhe blerësi dhe shitësi mbajnë nga një kopje të faturës.

- Të gjithë informacionin e detyrueshëm që duhet të mbajë një faturë tatimore në përputhje me Ligjin dhe Udhëzimin “Për TVSH-në”. Dega e tatimeve, pas verifikimeve te kryera, kerkesen e paraqitur nga personi i tatueshem, se bashku me nje opinion te shkurter te saj, e dergon ne Drejtorine e Pergjithshme te Tatimeve. Kjo e fundit brenda 30 ditesh nga data e mbrritjes se kerkeses leshon ose jo autorizimin duke ia derguar ate personit te tatueshem dhe deges se tatimeve.


45

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Në rast se personi i tatueshëm blerës nuk plotëson kërkesat si më lart, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve ka të drejtë të mos leshoje autorizimin perkates. Ne kete rast tatimpaguesi ka te drejte te apeloje si per cdo vendim tjeter te administrates tatimore. Autorizimet e leshuara evidentohen ne nje regjister te vecante te Drejtorise se Pergjithshme te Tatimeve. 8.2 Saktësimet Nëqoftëse bëhet saktësim për një pagesë të bërë për një furnizim pasi është lëshuar fatura, shitësi duhet të lëshojë një faturë shtesë. Një saktësim kryhet kur:

- furnizimi nuk është i njëjtë me atë që ka kërkuar blerësi; - mallrat janë dëmtuar apo shërbimi nuk është kryer mirë; - çmimet ndryshojnë për çfarëdo arsye (zbritje për pagesë të menjëherëshme, etj).

Nëqoftëse çmimi rritet apo ulet shitësi duhet të lëshojë një faturë shtesë. Fatura shtesë lëshohet në të njëjtën formë si fatura dhe duhet të tregojë:

- shumë qartë, në një vend të dukshëm fjalët "faturë shtesë"; - numrin rendor dhe numrin serial të faturës së parë të cilën saktëson; - shumën në para të rritjes apo uljes të çmimit; - arsyen e saktësimit sipas rasteve të përcaktuara më sipër.

8.3 Borxhi i keq Kur furnizuesi nuk ka marrë një pagesë plotësisht apo pjesërisht për një furnizim të kryer, kemi të bëjmë me një borxh të keq. Në këto raste e drejta për të lëshuar një faturë të borxhit të keq, lind :

- Pasi borxhi bëhet një borxh i keq. Kjo fillon 6 muaj pas periudhës tatimore në të cilen TVSH është zbatuar.

- Pasi shitësi të ketë paraqitur të gjitha provat që kërkon organi tatimor për të vërtetuar se ai ka ndërmarrë të gjitha veprimet e duhura për të arkëtuar borxhin e keq. Prova kryesore që detyrohet të paraqesë shitësi, është Vendimi i Gjykatës në të cilin vërtetohet se blerësi i tij është debitor dhe ka falimentuar, prandaj për këto arsye nuk mund tì paguajë shitësit vlerën e furnizimit të marrë. Pa këtë vendim, organet tatimore nuk munden në asnjë rast të pranojnë borxhin e keq si të tillë. Në rastin e një borxhi të keq, shitësi duhet të lëshojë një faturë të borxhit të keq. Kjo faturë lëshohet në të njëjtën formë si një faturë normale. Ajo duhet të te tregojë fjalët "borxh i keq", numrin rendor të faturës të parë me të cilën lidhet ky borxh dhe të tregojë që kreditimi i tatimit të blerësit duhet të zvogëlohet. Kjo faturë përdoret nga shitësi për të zvogëluar detyrimin për TVSH, ndërsa nga blerësi për të zvogëluar kreditimin e TVSH. Kur vetëm një pjesë e vlerës së transaksionit nuk është arkëtuar, atëherë fatura duhet të tregojë shumën e pa arkëtuar të transaksionit dhe TVSH që i përket kësaj shume. Për shembull:

Në faturën e parë: Shuma për t’u arkëtuar, përfshirë TVSH është 90 lek:


46


- TVSH për t’u arkëtuar 10 lek - Shuma e arkëtuar 54 lek - TVSH e arkëtuar 6 lek Në faturën e borxhit të keq: Shuma e paarkëtuar 36 lek - TVSH për t’u kredituar (saktësuar)10-6 4 lek

Saktësimet mbi bazën e faturës të borxhit të keq regjistrohen nga shitësi në librin e shitjeve si pakësim detyrimi për TVSH ndërsa nga blerësi në librin e blerjeve si pakësim kreditimi për TVSH. Kur kreditimi për një borxh të keq lejohet dhe i gjithë ose një pjesë e këtij borxhi paguhet më vonë, shitësi duhet të lëshojë një faturë të re. Për lëshimin e kësaj fature zbatohen të njejtat rregulla dhe fatura e re duhet të tregojë fjalët "borxh i keq i paguar" dhe numrin e "faturës të borxhit të keq" me të cilën ka lidhje. 8.4 TVSH e zbatuar nga një person i cili nuk është i regjistruar Paragrafi 5 dhe 6 i nenit 36 të ligjit parashikon që, personi i cili nuk është i regjistruar dhe lëshon faturë me TVSH apo le të kuptohet se ka zbatuar TVSH, paguan TVSH e treguar në faturën që ka lëshuar. Veç kësaj, bazuar ne nenin 57 te ligjit dhe ne piken 19.1. te ketij udhezimi, masa e dënimit është e barabartë me shumën e TVSH të zbatuar. 9. MBAJTJA E REGJISTRIMEVE 9.1 Libri i blerjeve Libri i blerjeve është i detyrueshëm të mbahet nga të gjithë personat e tatueshëm. Forma dhe permbajtja e tij eshte sipas formularit bashkengjitur ketij udhezimi. Ai duhet të tregojë në faqen e parë numrin e identifikimit dhe emrin e personit. Të gjitha faqet duhet të kenë numër rendor. Libri plotësohet çdo ditë. Në të regjistrohen për çdo transaksion furnizuesi dhe të dhënat e faturës që paraqet transaksionin. Në këtë libër regjistrohen data e lëshimit të faturës, numri rendor i faturës, numri serial i shtypur nga shtypshkronja ose nga tatimpaguesi kur i lejohet, të dhënat e deklaratës së importit,emri i shitësit dhe numri i identifikimit tatimor të tij. Blerjet regjistrohen në vlerë totale e cila përfshin edhe TVSH (nëqoftëse ka) si dhe të ndara në blerje me TVSH dhe në blerje pa TVSH. Blerjet me TVSH regjistrohen të ndara në importe dhe blerje brenda vendit. Për çdo blerje me TVSH personi regjistron vlerën e tatueshme dhe TVSH që i korespondon kësaj blerje. Në fund të librit të blerjeve janë fletët e inventarit të cilat përdoren për të pasqyruar inventarin e mallrave në fund të vitit. Një kopje e regjistrimeve mujore në librin e blerjeve do të paraqitet degen e tatimeve brenda dates 14 te cdo muaji. 9.2 Libri i shitjeve Libri i shitjeve është i detyrueshëm të mbahet nga të gjithë personat e tatueshëm. Forma dhe permbajtja e tij eshte sipas formularit bashkengjitur ketij udhezimi. Ai duhet të tregojë në faqen e parë numrin e identifikimit dhe emrin e personit të tatueshëm. Të gjitha faqet duhet të kenë numër rendor. Libri plotësohet çdo ditë. Në të Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

47

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 regjistrohen për çdo transaksion klienti dhe të dhënat e faturës që paraqet transaksionin. Në librin e shitjeve regjistrohen data e lëshimit të faturës, numri rendor i faturës, numri serial I shtypur nga shtypshkronja ose nga tatimpaguesi kur i lejohet dhe data e numri i deklaratës doganore kur mallrat eksportohen, emri i klientit dhe numri i identifikimit të tij (nëqoftëse ka). Në të regjistrohet vlera totale e transaksionit përfshire TVSH (nëqoftëse ka). Shitjet regjistrohen të ndara në të përjashtuara, me zero përqind dhe të tatueshme. Për çdo shitje të tatueshme regjistrohen vlera e tatueshme dhe TVSH. Një kopje e regjistrimeve mujore në librin e shitjes paraqitet ne degen e tatimeve brenda dates 14 te cdo muaji. 9.3 Regjistrimet elektronike Regjistrimet (librat e shitjes dhe të blerjes) mund të mbahen edhe në kompjuter. Në këtë rast, personi i tatueshëm është i detyruar të lejojë hyrjen e organeve tatimore në çdo kompjuter ku janë mbajtur regjistrimet, për të kryer inspektime të ndryshme mbi regjistrimet e mbajtura. 10. DEKLARIMI 10.1 Deklarata dhe pagesa e TVSH-se Formulari i deklarimit dhe pageses se TVSH plotësohet në dy kopje dhe paraqitet nga personi i tatueshëm në degën përkatëse të bankes, me të cilat DPT ka lidhur marëveshje per pranimin e pagesave të TVSH, brenda 14 ditëve pas përfundimit të periudhes tatimore. Punonjësi i bankës bën shënime në pjesën e tretë të dokumentit "pagesa" pastaj i kthen personit të tatueshëm kopjen e dytë. Në fund të cdo dite origjinalët e deklaratës dhe pagesës të TVSH mblidhen nga banka dhe ju dorëzohen organeve tatimore perkatese për përpunim sic parashikohet ne marëveshjet e lidhura midis Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve dhe bankave përkatëse. Personi i tatueshëm paraqet deklaratën e TVSH në bankë edhe nëqoftëse ai nuk ka për të paguar detyrim tatimor. Plotësimi i saktë i deklaratës, paraqitja dhe pagesa brenda afateve kohore të përcaktuara është detyrim ligjor për të gjithe personat e tatueshëm. Moszbatimi i këtij detyrimi ngarkon me përgjegjësi ligjore personin e tatueshëm dhe dënohet në bazë të ligjit për TVSH dhe të udhëzimit në zbatim të tij. Deklarata përbëhet nga tre pjesë. a) Pjesa e parë kërkon të dhëna për identifikimin e personit të tatueshëm. b) Pjesa e dytë kërkon të dhëna për llogaritjen e detyrimit tatimor. c) Pjesa e tretë është pagesa e TVSH e cila plotësohet nga banka. Formulari i deklarimit dhe pageses eshte sipas modelit bashkengjitur ketij udhezimi. 11. SHITJA ME PAKICË Konsiderohen shitje me pakicë të gjitha ato furnizime që bëhen:

(i) për konsum përfundimtar; (ii) në ato sasi që nuk tejkalojnë nevojat private normale të

konsumatorit; dhe (iii) që nuk rishiten.


48

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Te gjithe tatimpaguesit, te cilet ne aktivitetin e tyre kryejne njekohesisht tregti me shumice per tatimpagues te tjere dhe tregti me pakice per publikun e gjere, jane te detyruar te bejne nje gje te tille ne vende te vecanta, te ndara nga njeri tjetri. Ne nje mjedis te deklaruar si vend per shitje me shumice per tatimpagues te tjere nuk mund te behen shitje me pakice per publikun dhe e kunderta, ne nje mjedis te deklaruar si vend per shitje me pakice per publikun nuk mund te behen shitje me shumice per tatimpagues te tjere. Kur pretendohet se ne ambientet e shitjes me pakice jane kryer edhe shitje me shumice, keto te fundit vleresohen sikur te jene shitur me cmimet e shitjes me pakice. Cdo vend veprimtarie te shitjes me shumice dhe te shitjes me pakice duhet të pajiset me Çertifikatë Regjistrimi me numra të ndryshëm seriale. Shitësit me pakicë detyrohen të lëshojnë fatura tatimore në rastet kur shitja, perfshire TVSH, është më e madhe se 10.000 lekë apo kur blerësi është person i regjistruar si tatimagues. Faturat regjistrohen kronologjikisht një per nje në librin e shitjeve. Hipermarketet detyrohen te leshojnë fatura tatimore në rastet kur vlera e tatueshme në shitje, përfshirë TVSH, është më e madhe se 40.000 lekë. Në çdo rast tjetër shitësit me pakicë lëshojnë kupona tatimore të arkave regjistruese ose dëftesa tatimore, kur nuk kanë arka regjistruese, siç përcaktohet në Ligjin Nr.7758 datë 12.10.1993 “Për dokumentimin dhe mbajtjen e llogarive për tatimet”. Kuponi tatimor dhe dëftesa tatimore nuk është e detyrueshme të përmbajë përveç shumës totale të tij edhe TVSH-në e llogaritur. Për të gjetur shumën e TVSH-së të përfshirë në vlerën totale të kuponit apo defteses tatimore, kjo vlerë shumëzohet me 16,666 përqind ose pjestohet me 6. Në këto raste, regjistrimi në librin e shitjeve nga shitësit me pakicë do të bëhet në mënyrën e mëposhtme: Totali i të ardhurave ditore duhet të regjistrohet çdo ditë. Në kollonën TVSH të librit të shitjeve do të shënohet shuma e TVSH së mbledhur e cila është rezultat i produktit të totalit të shitjeve me TVSH shumëzuar me 16.666 përqind ose i pjestimit të totalit të shitjeve me TVSH me 6. Të ardhurat ditore duhet të mbështeten nga dokumenta justifikuese që dëshmojnë për saktësinë e tyre, të tilla si kuponat e arkave regjistruese dhe dokumenta të tjera në mbështetje të legjislacionit në fuqi. 12. LIDHJET MIDIS ADMINISTRATËS TATIMORE DHE ASAJ DOGANORE Organet tatimore dhe ato doganore janë të detyruara të shkëmbejnë informacion për transaksionet që lidhen me importin apo eksportin e mallrave të kryer nga personat e tatueshëm mbi bazën e specifikimeve të përcaktuara në Akt-Marrveshjet e nënshkruara nga Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve dhe Drejtori i Përgjithshëm i Doganave për zbatimin e këtij ligji. DPD i dergon DPT periodikisht, sipas afateve të përcaktuara në Akt-Marrëveshje, të dhënat për importet dhe eksportet. DPT i dergon DPD, brenda dates 10 te muajit pasardhes, listen e NIPT-ve te azhornuar. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

49

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 13. AMBALAZHET Ambalazhet mund te jene qarkulluese dhe te pakthyeshme. Ne funksion te ketij dallimi ndryshon edhe menyra e aplikimit te TVSH. 13.1 Ambalazhet qarkulluese Ambalazhet qarkulluese jane ambalazhe te tipit konteniere, qelqe, arka, bombola apo depozita gazi te lengshem dhe te tjera te kesaj natyre. Ambalazhet qarkulluese si rregull furnizohen se bashku dhe ne te njejten kohe me mallrat qe ato permbajne. Keto lloj ambalazhesh jepen nga shitesi (furnitori), se bashku me mallin ne to ne drejtim te bleresit (klientit); ato ruhen provizorisht nga bleresi dhe me pas kthehen nga ky i fundit perseri ne drejtim te shitesit. Blerja e ambalazheve nga shitesi i jep atij te drejten e kreditimit te TVSH-se sipas rregullave te parashikuara ne nenin 33 te ligjit per TVSH. Vlera e ambalazheve qe i jepen bleresit nga shitesi nuk perfshihen ne vleren e tatueshme te mallrave qe ato shoqerojne gjate furnizimit. Ambalazhet qe i jane dhene bleresit, duhet te kthehen tek shitesi brenda nje afati normal sipas fushes se aktivitetit te cilit ato i takojne. Ky afat varion edhe sipas natyres se produktit qe ambalazhet permbajne dhe duhet te paraqitet ne kontraten e lidhur mes paleve. Per mosllogaritjen e TVSH mbi vleren e ambalazheve qarkulluese duhen plotesuar dy kushtet e meposhteme:

- Vlera e tyre te mos jete perfshire ne vleren e fatures nga shitesi.

- Te ekzistoje nje kontrate e lidhur midis paleve per dhenien dhe kthimin e ambalazheve. Ne kontrate paraqitet edhe afati i kthimit te ambalazheve nga bleresi tek shitesi. Ambalazhet qe bleresi nuk i kthen tek shitesi konsiderohen sikur te ishin shitur dhe i nenshtrohen TVSH-se mbi vleren e tyre. 13.2 Ambalazhet e pakthyeshme Jane ambalazhe te natyres si kartona, shishe plastike, qese plastike, etj. Vlera e ketyre ambalazheve eshte element i vleres se tatueshme te mallrave qe ato permbajne. Blerja e ambalazheve nga shitesi, i jep atij te drejten e kreditimit te TVSH-se sipas rregullave te parashikuara ne nenin 33 te ligjit per TVSH. Mbi vleren e tatueshme te mallrave qe perfshin edhe vleren e ambalazheve, zbatohet TVSH ne shitje. 14. KREDITIMI I TATIMIT 14.1 Permbajtja TVSH e kreditueshme (i zbritshëm) është shuma e TVSH-se që personi i tatueshëm paguan në momentin që ai blen mallra apo shërbime brenda vendit, si dhe shuma e TVSH-se që ai ka paguar për importet e bëra, me kushtin që, këto furnizime tì shërbejnë vetëm furnizimeve të tatueshme që do të bëjë ky person i tatueshëm. Nëse furnizimet e marra ose importet e bëra i shërbejnë furnizimeve të përjashtuara që mund të bëjë personi i tatueshëm, nuk lejohet kreditimi i TVSH së paguar në lidhje me furnizimet e marra për këto qëllime. Kur furnizimet që merr një person i tatueshëm, qoftë duke blerë brenda vendit qoftë duke importuar, nuk janë të destinuara për ushtrimin e një veprimtarie ekonomike ,sipas nenit 17 ”Veprimtaria


50

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 ekonomike”, ai nuk ka të drejtë të kreditojë (zbresë) TVSH e paguar për këto blerje ose importe. Nëse personi i tatueshëm i përdor furnizimet e marra ose importet e bëra edhe për qëllime të furnizimeve të tatueshme edhe për qëllime të furnizimeve të përjashtuara njëkohësisht, kreditimi i tatimit të paguar bëhet përpjestimisht sipas paragrafit 18 të këtij udhëzimi. 14.2 Forma Kreditimi i TVSH-së paguar në blerje do të kërkohet mbi bazën e faturës tatimore origjinale të lëshuar sipas nenit 36 te ligjit mbi TVSH-ne. Për qëllime të kreditimit tatimor, konsiderohet e vlefshme edhe kopja e noterizuar e faturës së blerjes (ne rast se fatura origjinale humbet), me kusht që shitësi të zotërojë origjinalin dhe ta ketë deklaruar atë. Pa këtë faturë nuk mund të zbritet TVSH e paguar në blerje. Për të kredituar TVSH e paguar në import tatimpaguesit duhet të zotërojnë deklaratën doganore origjinale të importit.

14.3 Momenti i kreditimit Kreditimi i tatimit për një periudhë tatimore është totali i TVSH i zbatuar në lidhje me:

- Të gjitha furnizimet e tatueshme të bëra për personin e tatueshëm gjate kësaj periudhë tatimore nga persona të tjerë të tatueshëm.

- Të gjitha importet e mallrave të bëra nga personi i tatueshëm gjatë kësaj periudhe tatimore. Periudha tatimore, sipas nenit 38 te ligjit, është muaji kalendarik. TVSH e hyrjeve nuk mund të zbritet përpara periudhës të cilës i përket. TVSH e hyrjeve mund të paraqitet si e kreditueshme vetëm brenda 12 periudhave tatimore. Pas kësaj periudhe tatimpaguesi nuk ka të drejtë të kreditojë më TVSH e faturuar (fatura regjistrohet si blerje me TVSH jo të zbritëshme). TVSH e hyrjeve regjistrohet në periudhën tatimore në të cilën po kërkohet kreditimi. Kreditimi i TVSH së hyrjeve jo në periudhën përkatëse dënohet sipas shkronjës b të pikës 19.6 të këtij udhëzimi. 14.4 Kreditimi në rastet e eksporteve Në rastet kur eksportuesit zotërojnë Deklaratën Doganore të Eksportit (DAV- Dokumenti Administrativ i Vetëm), origjinale ose në mungesë të saj fotokopje të legalizuar nga organet doganore, bazuar në ligjin mbi TVSH-ne, neni 33, kanë të drejtë të kreditojnë TVSH-në e paguar në blerjet që i shërbejnë eksporteve. Në këto raste, organet tatimore njohin si të zbritshme TVSH-ne e paguar në blerjet e bëra në funksion të eksporteve të kryera ose për t’u kryer (fatura tatimore origjinale të kontrolluara nga organet tatimore). 14.5 Kreditimi në rastet e importeve. Moment i regjistrimit të importit në librin e blerjeve të personit të tatueshëm importues (kur importi quhet i kryer) është “Data e Çlirimit“, datë kur mallrat clirohen nga dogana. Ajo paraqitet në “Urdhërin e Lëshimit“, dokument i lëshuar nga organi doganor dhe i bashkëngjitet deklaratës doganore të importit. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

51

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Vlera e tatueshme e mallrave të importuara përcaktohet mbi bazën e dispozitave të legjislacionit doganor pavaresisht nese mallrat e importuara janë apo jo të taksueshme me taksa doganore. Vlera e tatueshme e mallrave të importuara përfshin, gjithashtu: - shpenzimet e transportit e te sigurimit dhe shpenzimet e tjera, te perfshira ne importimin e mallrave dhe lëvrimin e tyre, deri ne momentin e çastin e hyrjes ne territorin e Republikes se Shqiperise; - tarifat, taksat dhe detyrime të pagueshme, si pasojë e eksportimit të këtyre mallrave nga shtete prej të cilave ato eksportohen apo të pagueshme si rezultat i importimit të tyre, përveç TVSH të pagueshëm që nuk përfshihet në bazë të këtij ligji. Pas zhdoganimit, organet doganore mund të bëjnë rivlerësime të vlerës doganore të mallrave të importuara. Dallohen rastet : a) Rivleresim ne rritje i vlerës doganore te importit: personi i tatueshëm eshte debitor ndaj doganes. Vetem pasi ai shlyen detyrimin ndaj doganes i njihet vlera e rritur e TVSH së zbritshme nga importi ne FDP e muajit në të cilin është bërë pagesa. Rivleresimet ne rritje të vlerës doganore raportohen per DPT nga organet doganore, vetem ne rastin kur ato jane paguar. Shembull : Ne 12 Janar 2006 tatimpaguesi ka bërë një import me vlerë të tatueshme prej 100 000 lekë. Ne FDP e periudhes tatimore 200601 tatimpaguesi raporton vlerën 100 000 leke ne kutine 14 dhe TVSH përkatëse prej 20 000 lekë në kutinë 15. Në 25 Shkurt 2006 dogana e rivlereson në rritje vlerën e tatueshme në shumën 200 000 leke. Tatimpaguesi do te pasqyroje ne librin e blerjeve diferencën ndermjet vleres se fundit dhe vlerës së mëparshme të deklaratës pra, 200 000 – 100 000=100 000 lekë. TVSH që paguan tatimpaguesi për diferencë është 20 000 lekë. Pagesa bëhet në 5 mars 2006, që është edhe data e regjistrimit ne librin e blerjeve Njëkohësisht në FDP e periudhës tatimore 200603, do të rriten respektivisht kutia (14) Importet me 100 000 lekë dhe kutia (15) e TVSH së zbritshme me 20 000 lekë. b) Import rivleresim ne ulje i vlerës doganore: personi i tatueshëm ka paguar TVSH ne dogane më shumë nga sa i takonte dhe nga ana tjetër në organin tatimor ka deklaruar TVSH te zbritshme me shume nga sa i takonte. Në këtë rast organi doganor nuk e rimburson personin e tatueshëm, dhe ai nuk e ndryshon deklarimin e TVSH te zbritshme nga importi ne FDP e muajit në të cilin ishte bërë deklarimi. 15. KREDITIMI I PJESSHËM I TATIMIT Në mbeshtetje të nenit 33 pika 4, nëqoftëse një furnizim malli apo shërbimi përdoret pjesërisht për qëllime të furnizimeve të tatueshme të bëra ose për t’u bërë dhe pjesërisht për furnizime të përjashtuara, lejohet vetëm një pjesë e kreditimit të tatimit. Llogaritja e kreditimit të Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

52

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 pjesshëm bëhet në bazë të përqindjes të kreditimit sic percaktohet ne piken 15.1.1. me poshte. 15.1.1 Përqindja e kreditimit te tatimit mbi vlerën e shtuar. Perqindja e kreditimit do të llogaritet si raport i shumës pa përfshirë TVSH të furnizimeve të tatueshme dhe eksporteve në numërues me qarkullimin gjithsej pa përfshirë TVSH në emërues Përqindja e kreditimit eshte raporti: qarkullimi i tatueshem + eksporte/qarkullimi i tatueshem + eksporte + furnizime të përjashtuara Llogariten dy përqindje kreditimi:

- përqindja fillestare dhe, - përqindja përfundimtare.

15.1.2 Periudha që merret për llogaritjen e përqindjes të kreditimit Periudha qe merret parasysh për llogaritjen e përqindjes fillestare të kreditimit të tatimit është viti i mëparshëm kalendarik. Nëqoftëse personi është në vitin e parë të regjistrimit, ai duhet të bejë një vlerësim të përqindjes me gjykimin e tij. Periudha që merret për bazë në llogaritjen e përqindjes përfundimtare të kreditimit është viti kalendarik në të cilin është bërë blerja (furnizimi i mallit apo shërbimit). Veprimet për llogaritjen e përqindjes të kreditimit dhe saktësimi i TVSH për t’u kredituar duhet të pasqyrohen në librin e blerjeve në periudhën kur bëhen llogaritjet. 15.1.3 Rregullimi përfundimtar Jo me vone se data 31 janar e vitit pasardhes kalendarik, personi i tatueshëm duhet të rillogarisë përqindjen përfundimtare të kreditimit të TVSH që i takon furnizimeve të tatueshme, sipas qarkullimit të realizuar në fakt. Rregullimi përfundimtar bëhet kur përqindja përfundimtare e kreditimit ndryshon nga përqindja fillestare e kreditimit të zbatuar gjatë vitit me më shumë se 20%. Nëqoftëse ndryshimi nuk kalon 20%, kreditimi fillestar nuk ndryshon. P.sh. në vitin 2003 qarkullimi gjithsej pa TVSH është 5 milionë lekë, nga i cili:

- furnizime të tatueshme 2,5 milionë lekë dhe, - furnizime të përjashtuara 2,5 milionë lekë.

Përqindja e kreditimit të tatimit është: 2,5 milionë/5 milionë=50%

Në vitin 2004, qarkullimi gjithsej pa TVSH është 7.000.000 lekë nga te cilat:

- furnizime të tatueshme 2 milionë lekë; - furnizime të përjashtuara 5 milionë lekë.

Përqindja e kreditimit të tatimit është: 2 milionë/7 milione=28.5%

Në mars te vitit 2004 blihet një banak me një vlerë 10 mije leke. TVSH i paguar është 1250 lekë. Në këtë kohe personi i tatueshëm mund të llogaritë vetëm përqindjen fillestare të kreditimit atë të vitit 2003. Prandaj kreditimi i pjesshëm i tatimit do të llogaritet me përqindjen fillestare të kreditimit:

53 1250 x 50%=625 leke Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Në janar 2005 do të bëhet rregullimi përfundimtar i kreditimit të pjesshëm të kërkuar sepse përqindja fillestare me të cilën është llogaritur kreditimi i pjesshëm i tatimit ndryshon nga përqindja përfundimtare e vitit 2004, me më shumë se 20%.

- Kreditimi përfundimtar i TVSH 1250x28.5%=356 lekë; - Kreditimi fillestar i TVSH 625 lekë; - Rregullimi në minus 625 - 356 = 269 lekë.

Veprimet për rregullimin përfundimtar të kreditimit pasqyrohen në librin e blerjeve në janar të vitit pasardhes kalendarik dhe raportohen në deklaratën e këtij muaji. Në deklaratën e muajit janar 2005 kreditimi i TVSH pakësohet me 269 lekë. Aktivet e qendrueshme Për aktivet e qëndrueshme rregullimi i kreditimit të pjesshëm do të bëhet me 2 mënyrat e meposhtme : Mënyra e parë është ajo e përshkruar në paragrafin e mësipërm për furnizimet e zakonshme të mallrave dhe shërbimeve. Mënyra e dytë do të përdoret vetëm në rastet kur cmimi i aktivit të qendrueshëm është më i madh se 1.000.000 lekë (pa TVSH) dhe ndryshimi i përqindjes fillestare të kreditimit me përqindjen përfundimtare është me i madh se 20 %. Kjo mënyre mban parasysh afatin e amortizimit të aktiveve te qëndrueshme. Në këto raste, vetëm për qëllime të TVSH-se periudha e amortizimit të aktivit te qëndrueshëm do të merret 5 vjet. P.sh., përqindja e kreditimit të tatimit për vitin 1999 është 60%. Në mars të vitit 2000 blihet një aktiv qëndrueshëm me një vlerë pa TVSH prej 2 milionë lekë. TVSH e paguar për aktivin e qendrueshëm eshte 250 mijë lekë, me nje kreditim te pjesshëm prej 150.000 leke, i llogaritur me përqindjen fillestare 60%:

250.000x60%=150.000 lekë. Përqindja e kreditimit të TVSH për vitin 2000 është 30%. Kreditimi përfundimtar i TVSH është 250.000x30%=75.000

lekë. Kreditimi fillestar i TVSH është150 mije lekë. Rregullimi i kreditimit në minus eshte 150.000-75.000=75.000

leke. Ky rregullim do të behet në deklaratën e janarit 2001. Përqindja kreditimit për vitin 2001 është 55%. Ndryshimi i përqindjes të kreditimit të vitit 2001 me përqindjen

e kreditimit të vitit 2000 është më i madh se 20%. Ndryshimi është: 55% - 30%=25% Rregullimi i kreditimit në plus llogaritet: (kreditimi përfundimtar

x koeficientin e amortizimit vjetor) x ndryshimi i përqindjes të kreditimit të vitit 2001 nga përqindja e kreditimit të vitit 2000:

(75.000x1/5)x25%=3.750 lekë Ky rregullim do të behet në deklaratën e janarit 2002. Përqindja e kreditimit për vitin 2002,është 40%.Ndryshimi i saj

me përqindjen e vitit 2001, nuk i kalon 20% (40%-25%)=15%. Rregullimi i kreditimit eshte 0


54


Përqindja e kreditimit për vitin 2003 është 42%. Rregullimi i kreditimit eshte 0. Përqindja e kreditimit për vitin 2004 është 60%. Rregullimi i kreditimit eshte 0. Pra, rregullimi i fundit i kreditimit është 3.750 lekë.

15.1.4 Ndryshimet e përdorimit të aktiveve qëndrueshme. Nëqoftëse aktivet e qëndrueshme të përdorura për veprimtari të tatueshme ose për eksporte :

- përdoren më vonë për veprimtari private, - i transferohen një veprimtarie të përjashtuar - shiten dhe shitja nuk është e tatueshme, - dalin jashtë përdorimit perpara afatit te amortizimit,

atëhere rregullimi i kreditimit fillestar do të bëhet vetëm nëqoftëse aktivi kapital ndryshon përdorimin brenda 5 vjetëve nga data e blerjes ose e përfitimit dhe nëqoftëse çmimi i aktivit i tejkalon 1 milion lekë pa TVSH. Rregullimi bëhet duke përdorur koefiçientin e amortizimit vjetor që merret 1/5. Viti kalendarik i papërfunduar do të merret si vit i plotë. Veprimet e saktësimit të kreditimit fillestar duhet të pasqyrohen në librin e blerjeve. Shembull. Një shoqëri blen brenda vendit në muajin gusht te vitit 2000 një aktiv të qëndrueshëm me një vlerë 2 milionë lekë. Kreditimi fillestar, pra TVSH e zbritshme, është 400 mijë lekë (2 milionë x 20% shkalla tatimore) dhe paraqitet në librin e blerjeve të muajit gusht 2000 nga shoqëria. Njëkohësisht kjo shumë paraqitet në kutinë 17 në FDP e muajit gusht 2000. Në muajin maj të vitit 2002, kjo shoqëri e ndalon veprimtarinë e saj ekonomike dhe e mban aktivin e qëndrueshëm për përdorim privat. Meqenëse më parë shoqëria kishte deklaruar të plotë TVSH e zbritshme të aktivit asaj i lind detyrimi të bëjë rregullimin e kreditimit. Rregullimi i kreditimit do të bëhet duke mbajtur parasysh nga të pesë vitet e amortizimit total të tij, 2 vjetët e mbetur në të cilat ky aktiv i qëndrueshëm nuk do të përdoret për veprimtari ekonomike: Shuma e TVSH së zbritshme që duhet të kthejë shoqëria është 400.000x2/5=160 mijë leke. Rregullimi bëhet në librin e blerjeve të shoqërisë në periudhën tatimore në të cilën ka ndodhur ngjarja që bën të detyrueshëm rregullimin e kreditimit. Në rastin konkret, në librin e blerjeve të muajit maj 2002, në rreshtin e fundit do të paraqitet me storno shuma e TVSH së zbritshme prej 160 mijë lekë që do të kthehet nga shoqëria duke pakësuar totalin e TVSH së zbritshme të atij muaji. Ne rastet kur shpenzimet e rinovimit apo rikonstruksionit te aktiveve te qendrueshme jane objekt i amortizimit sipas rregullave te percaktuara ne ligjin ”Per Tatimin mbi te ardhurat”, rregullimi i kreditimit te TVSH qe i perket ketyre shpenzimeve behet ne perputhje me afatin 5 vjecar qe fillon nga data kur keto shpenzime jane kryer. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

55

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 15.1.6 Furnizimet te cilat perdoren edhe ne veprimtarine ekonomike edhe ne veprimtari jo ekonomike (per qellime private). Në keto raste do të lejohet kreditimi i një pjese të tatimit të paguar në blerje, nese personi ka dokumenta ku pasqyrohet saktë pjesa e shpenzimeve që është e lidhur me veprimtarinë ekonomike. 15.2 Llojet e furnizimeve të tatueshme dhe importimeve për të cilat nuk lejohet kreditimi Në mbështetje të nenit 33 pika 5 kreditimi i tatimit nuk lejohet për: a) Shpenzimet e karburantit, përveç rastit kur :

-qëllimi i veprimtarisë ekonomike është blerja e karburantit me qëllim për ta shitur atë.

- gazoilit që përdoret për kryerjen e veprimtarisë ekonomike të tatueshme. b) Shpenzimet për udhetime e dieta, strehimin në hotele dhe veprimtari çlodhëse gjatë ushtrimit të veprimtarisë ekonomike. c) Shpenzimet për autovetura, përveç rasteve kur:

- Qëllimi i veprimtarisë ekonomike është blerja e autoveturave vetëm me qëllim për ti shitur ato.

- Përdorimi i veturave është i vetmi qëllim i veprimtarisë ekonomike (psh dhënia me qira, shërbimi i taksive, ambulancave). ç) Shpenzimet e karburantit të çdo lloji, i perdorur per autoveturat. d)Shpenzimet për artikuj publicitare,promocionale. e) Të gjitha shërbimet në lidhje me shpenzimet e përmendura në paragrafët nga (a) në (d). 16. RIMBURSIMET Në zbatim të nenit 50 të Ligjit, personi i tatueshëm ka të drejtë të kërkojë rimbursimin e tepricës kreditorë të TVSH, kur ka mbartur një shumë kreditimi tatimor gjatë 3 muajve radhazi dhe kur kjo tepricë është më e madhe se 400,000 lekë. Kur tatimpaguesi plotëson kushtet e mësipërme, ai plotëson formularin "Kërkesë për Rimbursim" sipas modelit bashkengjitur ketij udhezimi dhe e dërgon atë në degen perkatese te tatimeve. Dega e Tatimeve, është e detyruar të verifikojë në vend saktësinë e shumës së rimbursimit të kërkuar dhe e miraton atë brenda 30 ditësh nga data e paraqitjes së Kërkesës për Rimbursim. Dega e tatimeve harton në dy kopje listën e rimbursimeve të cilën ia dërgon degës përkatëse të bankës. Kësaj liste të nënshkruar nga kryetari i deges se tatimeve i bashkëngjiten urdhër xhirimet përkatëse për çdo rast rimbursimi të miratuar dhe të përfshirë në listë. Urdhër xhirimet nënshkruhen nga kryetari i degës së tatimeve. Pasi të jetë bërë rimbursimi, njëra kopje e listës së rimbursimeve do ti kthehet degës së tatimeve nga dega perkatese e bankes. Çdo rimbursim përmban datën e kryerjes dhe nënshkruhet nga nëpunësi i degës së bankës. Çdo kerkese per rimbursim evidentohet ne nje regjister te vecante qe mbahet nga dega e tatimeve. Kerkesat ne kete regjister evidentohen ne menyre kronollogjike. Kontrolli i kerkesave per rimbursim behet duke Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

56

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 respektuar radhen e vendosur ne kete regjister. Nuk mund te kontrollohet kerkesa per rimbursim e nje personi te tatueshem i cili e ka paraqitur kete kerkese pas nje personi tjeter te tatueshem situata e te cilit nuk eshte kontrolluar ende. Dhenja e rimbursimeve gjithashtu do te ndjeke rendin kronollogjik te regjistrit te kerkesave per rimbursim, me perjashtim te rastit kur nje kerkese per rimbursim eshte refuzuar zyrtarisht nga organi tatimor per arsye qe kane te bejne me rezultatet e kontrollit ose me shkelje te tjera ligjore. Ndaj cdo refuzimi per rimbursim, personi i tatueshem mund te apeloje si per cdo akt tjeter te organeve tatimore. 16.1 Rimbursimi i eksportuesve Për qëllime të përfitimit të rimbursimit sipas nenit 50, paragrafi 4, do të quhen eksportues ajo kategori tatimpaguesish që:

- Eksporton sipas kuptimit të nenit 181 dhe 182 të Kodit Doganor.

- Vlera e eksporteve të bëra në një muaj përbën më shumë se 50% e vlerës totale të shitjeve duke përfshirë eksportet. Teprica kreditore, që kërkohet si e rimbursueshme, duhet të plotësojë dy kushte në të njëjtën kohë:

- Të llogaritet si produkt i koeficientit N me totalin e TVSH të paguar në blerje, ku N të jetë më i madh se 50 %. N=Vlera totale e eksporteve të një muaji.

- Vlera totale e shitjeve të një muaji (përfshirë eksportet, por jo vlerën e faturave të bëra në skemën e pagesës së shtyrë) të jetë më shumë se 400 000 lekë. Rimbursimi i eksportuesve bëhet brenda 30 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës së tyre. Në rastet e eksporteve, personi i tatueshëm që do të kërkojë rimbursimin duhet tí paraqesë organeve tatimore Deklaratën Doganore origjinale të importit në vendin pritës të mallit. Në mungesë të saj mund të paraqesin kopjen e deklaratës të konfirmuar nga autoritetet doganore të vendit importues ose të noteruara atje. Përjashtim nga ky rregull bëhet vetëm për eksportuesit që klasifikohen me risk zero. Në këtë grup bëjnë pjesë ato eksportues që:

- prodhojne 100 % per eksport, - kane nje aktivitet eksportues mbi tre vjet. - kanë paraqitur të paktën një herë pranë organeve

tatimore deklaratat origjinale të importit, kopje të tyre të konfirmuara nga autoritetet doganore të vendit pritës ose të noteruara atje.

- nuk kane asnje vleresim tatimor nga ku të kenë rezultuar detyrime tatimore sipas metodave alternative, që përcakton neni 36 i ligjit të procedurave tatimore.

- mbajne sakte dokumentat e kontabilitetit në përputhje me ligjin «Për Kontabilitetin» dhe ligjin «Për dokumentimin dhe mbajtjen e llogarive për tatimet».


57


- kane pagesa te sakta dhe ne kohe te detyrimeve tatimore, doganore, dhe atyre te sigurimeve shoqerore dhe shëndetësore.

Këta persona të tatueshëm paraqesin si dokument prove të kryerjes së eksportit Deklaratën Doganore te Eksportit,leshuar nga organet doganore shqiptare. Klasifikimi i personave të tatueshëm eksportues me risk zero, bëhet nga Dega e Tatimeve në të cilën ato janë regjistruar, sipas procedurave te percaktuara ne aktet nenligjore per zbatim. 16.2 Rimbursimi per marreveshjet financiare Në zbatim të Dekretit të Presidentit Nr.1582, datë 15.08.1996, për rastet e marrëveshjeve financiare të ratifikuara në Kuvend ose të miratuara nga Qeveria në formën e granteve, parashikohet mospërdorim i burimeve financiare të huaja për të paguar taksa e tatime, duke përfshirë tatimin mbi vlerën e shtuar. Tatimi i paguar do t’u rimbursohet financuesve të huaj nga administrata tatimore brenda 45 ditëve. Proçedurat e rimbursimit të TVSH së paguar si më lart do të jenë si më poshtë: a) Kur TVSH paguhet direkt nga donatori Kur TVSH paguhet direkt nga njësia zbatuese e donatorit apo e projektit në Shqipëri si për blerjet brenda vendit ashtu dhe për importet, njësia paraqet në degen e tatimeve (ku ka qendrën njësia zbatuese e projektit) dokumentacionin e meposhtem:

- Kërkesën për rimbursim ku theksohet shuma e rimbursimit që kërkohet, veprimtaria e kryer, arsyet për rimbursim, etj.

- Kopjen ne shqip te noterizuar te Marrëveshjes së ratifikuar në Kuvend ose te Marrëveshjes së miratuar nga Qeveria. Marrëveshja duhet të përmbajë emërtimin e projektit apo të projekteve, shumën totale për secilin prej tyre, afatin kohor të fillimit e të përfundimit të projektit. Kopja e Marrëveshjes shoqërohet edhe me listën (emrin dhe mbiemrin) e përfaqësuesve zyrtar të çdo projekti.

- Deklaratën mujore të TVSH-se, teprica kreditore e të cilës (kutia 22) duhet të jetë e barabartë me shumën e TVSH-se që kërkohet të rimbursohet.

- Faturat origjinale të blerjes (në rastin e blerjeve brenda vendit) dhe deklaratat origjinale doganore (për rastet e importeve). Si faturat ashtu dhe deklaratat doganore të importit duhet të përmbajnë në mënyrë shumë të dukshme shënimin: "Blerja/importi bëhet në kuadrin e marrëveshjes së ratifikuar në Kuvend ose të miratuar nga Keshilli i Ministrave me Nr. __, datë __/ __/ 200 _ dhe për qëllimet e përcaktuara në këtë marrëveshje". Ky shënim do të bëhet nga përfaqësuesi zyrtar i njësisë se zbatimit të projektit i njohur nga dega e tatimeve (në bazë të listës së mësipërme) i cili veç kësaj duhet të shënojë në faturë edhe emrin, mbiemrin dhe nënshkrimin e tij. b) Kur TVSH paguhet nga sipërmarrësit e punimeve për zbatimin e projekteve Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

58

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Kryerja e punimeve për zbatimin e projekteve do të ngarkohet kurdoherë me TVSH, e cila në çdo rast do të paguhet nga shoqëria sipërmarrëse e punimeve për zbatimin e projektit. Por kjo TVSH do ti jepet atij (përkundrejt paraqitjes së situacionit me TVSH) ose nga donatori i huaj (kur ky pranon një gjë të tillë) ose nga burime të brendshme te financuara nga kosto lokale sipas vendimit te Keshillit te Ministrave nr.509, date 12.08.1996 (kur donatori nuk pranon). c) Kur donatori pranon të financojë edhe TVSH-ne. Në këtë rast shoqëria sipërmarrëse e punimeve për zbatimin e projektit është e detyruar të aplikojë TVSH-ne mbi vlerën e situacionit të punimeve. Nga kjo TVSH të zbresë TVSH-ne e paguar në blerjet që bën shoqeria dhe diferenca përfaqëson TVSH-ne e pagueshëm nga kjo shoqëri.

- Kopjen origjinale të situacionit të punimeve shoqëria sipërmarrëse e punimeve është e detyruar t'ia paraqesë njësisë zbatuese të projektit. Kjo e fundit (njësia zbatuese e projektit) paraqet në degen perkatese te tatimeve (ku ka qendrën njësia zbatuese e projektit) këtë dokumentacion:

- Kërkesën për rimbursim ku theksohet shuma e rimbursimit që kërkohet, veprimtaria e kryer, arsyet për rimbursim, etj.

- Kopjen e noterizuar e në gjuhën shqipe te marrëveshjes së ratifikuar në parlament ose te marrëveshjes se miratuar nga qeveria. Marrëveshja duhet të përmbajë emërtimin e projektit apo të projekteve, shumën totale për secilin prej tyre, afatin kohor të fillimit e të përfundimit të projektit. Kopja e marëveshjes shoqërohet edhe me listën (emrin dhe mbiemrin) e përfaqësuesve zyrtar të çdo projekti.

- Deklaratën mujore të TVSH, teprica kreditore e së cilës (kutia 22) duhet të jetë e barabartë me shumën e TVSH që kërkohet të rimbursohet.

- Kopjen origjinale të situacionit të punimeve e cila duhet të përmbajë në mënyrë shumë të dukshme shënimin: "Situacioni është hartuar në kuadrin e Marrëveshjes se ratifikuar në Parlament ose të miratuar nga Keshilli i Ministrave me Nr. __, datë __/__/200 _ dhe për qëllimet e përcaktuara në këtë Marrëveshje". Ky shënim do të bëhet nga përfaqësuesi zyrtar i njësisë së zbatimit të projektit i njohur nga dega e tatimeve (në bazë të listës së mësipërme) i cili veç kësaj duhet të shënojë në faturë edhe emrin, mbiemrin dhe nënshkrimin e tij. Ne te gjitha keto raste rimbursimi behet sic percaktohet ne piken 16 me lart te ketij udhezimi. d) Kur donatori nuk pranon financimin e TVSH-se. Në rastet kur donatori nuk pranon të financojë pagimin e TVSH, do të veprohet në përputhje me VKM Nr. 509, datë 12.08.1996. Në bazë të këtij Vendimi, TVSH financohet nga përfituesi apo investitori vendas i projektit dhe paguhet nga shoqëria sipërmarrëse e punimeve për zbatimin e projektit. 17. INTERESAT Kur një person i tatueshëm nuk paguan shumën e plotë të TVSH-se se detyrueshme brenda datës të përcaktuar në ligj, detyrohet të paguaje interesa mbi shumën e TVSH-se se papaguar nga data në të Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

59

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 cilën pagesa ka qenë e detyrueshme deri në datën në të cilën ajo kryhet. Interesi për mospagimin e TVSH brenda datës të detyrueshme llogaritet 2% për muajin e parë apo një pjesë të tij dhe 1 % për muajt pasardhës ose pjesë të tyre bazuar në tatimin e papaguar në datën që interesi llogaritet. Interesat zbatohen automatikisht dhe hiqen vetem me ligj. Interesat për mos rimbursimin ne kohe janë të zbatueshme, kur :

- Organet tatimore nuk bëjnë rimbursimin e TVSH-së për një person, në bazë të nenit 50, brenda 30 diteve nga data e paraqitjes se kerkeses, ne nje nga format e percaktuara ne germat “a”,“b” dhe “c” te pikes 3 te nenit 39 te ligjit “Per Procedurat Tatimore ne Republiken e Shqiperise”. Në këtë rast ato detyrohen te paguajne interesa sic percaktohet ne nenin 44 te ligjit “Per Procedurat Tatimore ne Republiken e Shqiperise”.

- Organet tatimore nuk bejne rimbursimin e TVSH-se per kategorine se eksportuesve te percaktuar ne VKM nr. 49 dt. 26.01.2001, brenda 30 diteve nga data e paraqitjes se kerkeses. Ne kete rast ato paguajne interesa per shumen e rimbursimit, sipas perqindjeve te percaktuara ne nenin 44 te Ligjit «Per Procedurat Tatimore». 18. PËRFAQËSUESIT TATIMORE Në zbatim të nenit 55 të ligjit, kur personi i tatueshëm për qëllime të këtij ligji, nuk ka vend të veprimtarisë ekonomike në Shqipëri, ai duhet të emërojë një person tjetër si përfaqësuesin e tij tatimor për përmbushjen e detyrimeve per TVSH. Marrësi i furnizimit detyrohet të njoftojë me shkrim organet tatimore menjëherë me lidhjen e kontratës. Personi i emëruar si përfaqësues tatimor i TVSH-së ka të drejtë të veprojë në emër të kryesorit të tij (personit te tatueshem te cilin ai perfaqeson) për të gjitha qëllimet që lidhen me TVSH dhe njëkohësisht është përgjegjës për të përmbushur të gjitha detyrimet, përfshirë çdo gjobë a dënim, për të cilat kryesori detyrohet. Përfaqësuesi tatimor duhet të kërkojë të regjistrohet brenda 15 ditëve nga dita e emërimit të tij. Kërkesës për regjistrim í bashkangjitet prokura e përpiluar në formën e përcaktuar në ligjin “Për Kodin Civil të Republikës së Shqipërisë”. Në rast se përfaqësuesi tatimor vepron për disa kryesore në të njëjtën kohë (per disa persona te tatueshem te cilet ai i perfaqeson), ai duhet të regjistrohet vecant për secilin prej tyre. Këto regjistrime janë krejtësisht të ndara nga regjistrimi që mund të ketë bërë ose mund të bëjë përfaqësuesi tatimor për aktivitetin e tij. Përfaqësuesi tatimor është i detyruar të njoftojë me shkrim degën e tatimeve, ku është i regjistruar si i tillë, për çdo ndryshim të mundshëm që prek informacionin fillestar të dhënë brenda 15 ditëve nga momenti kur këto ndryshime ndodhin. Përfaqësuesi tatimor per TVSH duhet të mbajë regjistrime të veçanta për çdo kryesor që përfaqëson si dhe të gjithë dokumentacionin e nevojshëm që provon saktësinë e mbajtjes së këtyre regjistrimeve. Regjistrimet mbahen ashtu siç është përcaktuar në pikën 9 të këtij Udhëzimi.


60

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 19. DËNIMET Per cdo shkelje qe ka te beje me TVSH, pasi mbahet akti i kontrollit apo proces verbali perkates, percaktohet masa e denimit dhe plotesohet formulari tip i denimeve, forma dhe permbajtja e te cilit eshte sipas modelit bashkengjitur ketij udhezimi. Ky formular eshte i kodifikuar dhe hidhet ne sistemin e integruar kompjuterik per deget e informatizuara dhe ne regjistrin perkates per deget e painformatizuara. Per cdo denim, bazuar ne nenet 42 dhe 43 te ligjit, personi i tatueshem mund te apeloje ne shkallet perkatese te apelimit. 19.1 Denimet per mosregjistrim Kur një person i tatueshëm nuk është regjistruar dhe nuk kërkon të regjistrohet brenda 10 të ditëve, sipas dispozitave te ligjit mbi TVSH-ne, detyrohet të paguaje një gjobë prej 75.000 leke. Organet tatimore regjistrojne nga zyra kete kategori personash te tatueshem. Kryetari i Deges se Tatimeve ka të drejtë që, nëqoftëse personi i tatueshëm nuk reagon ndaj regjistrimit, duke deklaruar dhe paguar: a. të vendose sekuestro mbi mallra, materiale dhe aktive të tjera të përdorura për veprimtarinë ekonomike; b. të urdheroje mbylljen e njesise, dyqanit, magazines; c. të publikojë emrin e personit të tatueshëm dhe shkeljen qe ka kryer. Kryetari i Deges se Tatimeve mund të urdheroje forcat e policisë tatimore të detyrojnë zbatimin e masave të parashikuara në germat a dhe b me siper. Kur një person i tatueshëm jep te dhena te gabuara gjate regjistrimit, nuk njofton ndryshimet apo nuk kërkon të çregjistrohet ne baze te parashikimeve te Ligjit, detyrohet të paguaje një gjobë prej 50,000 lekë. 19.2 Denimet në lidhje me faturën tatimore a) Kur nje person i tatueshem konstatohet se nuk ka leshuar fature tatimore, ai eshte i detyruar te leshoje menjehere fature te rregullt tatimore si dhe te paguaje pervec shumes se TVSH qe lidhet me ate furnizim edhe nje denim te barabarte me shumen e kesaj TVSH-je. b) Një person, i cili lëshon një faturë pa informacionin e plote te parashikuar në ligjin për TVSH, qe nuk vendos NIPT-in e vertete te bleresit dhe identitetet e sakta te tij, që zbaton TVSH në një furnizim në një kohe që ky person nuk është i regjistruar për TVSH, detyrohet të paguajë një dënim të barabartë me shumën e TVSH-se të zbatuar në atë furnizim, përvec TVSH-se së zbatuar në atë furnizim. c) Kryetari i deges se tatimeve, nëqoftëse personi i tatueshëm, per me shume se nje here, nuk leshon faturë tatimore lëshon me shume se nje here faturë tatimore pa qenë i regjistruar ka te drejte:

- të vendosë sekuestro mbi mallra, materiale apo ndonje aktiv tjetër që përdoret në veprimtarinë ekonomike te tatimpaguesit;

- të urdherojë mbylljen e dyqaneve apo magazinave; - të publikojë emrin e personit të tatueshëm dhe shkeljen e tij.


61

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 Kryetari i deges se tatimeve ka të drejtë të urdhërojë forcat e policise tatimore qe të detyrojnë zbatimin e dispozitave të parashikuara në paragrafin c me lart. d) Kur një person i tatueshëm nuk lëshon një faturë në formën e parashikuar në ligjin për TVSH dhe ne udhëzimin ne zbatim te tij, ai detyrohet te leshoje menjehere faturen e rregullt si dhe te paguaje pervec TVSH-se qe duhej zbatuar per ate furnizim edhe nje denim te barabarte me shumen e kesaj TVSH-je. 19.3 Denimet per mosdeklarim a) Kur një person i tatueshëm nuk bën deklarimin brenda 15 diteve nga data ligjore apo deklaron jo ne formën e parashikuar ne ligjin per TVSH-ne, detyrohet të paguaje një dënim prej 20% të tatimit për t’u paguar por jo më pak se 10000 leke. b) Kur një person i tatueshëm nuk bën deklarimin brenda 30 diteve nga data ligjore, detyrohet të paguajë një dënim në masen 50% të tatimit të detyrueshëm, por jo më pak se 25000 leke. 19.4 Denimet për pagesë të vonuar a) Kur një person i tatueshëm nuk paguan TVSH-ne e detyrueshëm brenda 15 diteve nga data ligjore, detyrohet të paguajë një gjobe në masen 20% të tatimit të detyrueshëm të papaguar, përvec interesit. b) Kur një person i tatueshem nuk paguan brenda 30 ditëve nga data ligjore, detyrohet të paguaje një gjobë në masën 50% të tatimit të papaguar, pervec interesit. Nëqoftëse personi i tatueshëm bën dy shkelje njëkohësisht, edhe mosparaqitje të deklaratës edhe mospagesë të tatimit zbatohet vetëm dënimi i vendosur për deklarimin. 19.5 Denimet per deklarimet fallco Kur TVSH e paraqitur si e pagueshme në një deklaratë është më pak se sa TVSH që duhet të ishte treguar si i tillë dhe kjo konsiderohet fshehje me qellim, zbatohet një dënim në masën 50% të diferences të padeklaruar. 19.6 Dënime të tjera a) Kur një person i tatueshëm nuk mban regjistrimet në formën dhe mënyren e parashikuar në ligj dhe udhëzimin ne zbatim te tij apo nuk jep informacionin e detyrueshëm, detyrohet të paguajë 50.000 leke gjobe. b) Kur një person i tatueshëm nuk deklaron si të kreditueshme në periudhën përkatëse TVSH në hyrje, dënohet në masën 10% të kësaj TVSH, nëse personi e deklaron TVSH e zbritshme ne periudhat tatimore qe vijne, pas muajit pasardhes te muajit ne te cilin transaksioni eshte kryer. Shembull. Në muajin janar 2005 shoqëria ka blerë mallra me TVSH të zbritshme prej 100 000 lekë. Nëqoftëse kjo shumë nuk deklarohet si e zbritshme në FDP e muajit janar (që është edhe momenti i kreditimit dhe me afat deklarimi deri ne 14 shkurt 2005), por në FDP e muajit shkurt (me afat deklarimi deri ne 14 mars 2005), ndaj shoqërisë nuk vendoset asnjë dënim. Nëse ajo deklarohet në muajin FDP e muajit mars apo më pas, ndaj shoqërisë vendoset një dënim prej 100 000 x 10 % = 10 000 lekë.


62

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 c) Kur një person i tatueshëm nuk lejon hyrjen dhe inspektimin nga ana e organeve tatimore, apo kur një person direkt apo indirekt, vetë ose nëpërmjet një personi tjetër, pengon ose përpiqet të pengojë veprimet e organeve tatimore sic parashikohet në Ligj dhe udhëzimin e tij, denohet me 1.000.000 leke gjobe të vendosur nga kryetari i degës përkatëse të tatimeve. 20. VEPRIMET PËR MBLEDHJEN E TATIMIT TVSH e pagueshme duhet paguar brenda 30 diteve nga data e Njoftim Vleresimit Tatimor. Interesat dhe denimet jane te detyrueshme per tù paguar dhe mblidhen si TVSH-ja. Nëse detyrimet nuk janë paguar deri në datën, në të cilën janë të detyrueshme, organet tatimore kanë të drejtë të ndërmarrin veprime për të nxjerrë me forcë TVSH-në e detyruar, së bashku me interesat e dënimet e vëna, sipas neneve 45 e 46 të ligjit “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

21. ANKIMIMI Cdo person ka te drejte te ankoje rezultatet e Vleresimit Tatimor te bere nga organet tatimore.

- Shkalla e pare e apelimit (administrativ) është Drejtoria e Apelimit në Drejtorinë e Pergjithshme te Tatimeve.

- Shkalla e dyte e apelimit eshte Komisioni i Apelimit te Tatimeve pranë Ministrisë së Financave.

- Shkalla e trete e apelimit eshte gjykata. Personi qe apelon, duhet te plotesoje njekohesisht 2 kushte: a) Të ankohet brenda 30 diteve nga data e marrjes se njoftimit-vlerësimit tatimor. Datë e marrjes së njoftimit të vlerësimit vlerësohet data e dhjetë pas dorëzimit të njoftimit në shërbimin postar. Përgjegjësia për mosmarrjen në kohë të njoftimit të dorëzuar në shërbimin postar është e tatimpaguesit, i cili është i detyruar të deklarojë adresën e saktë, që të sigurojë marrjen në kohë të njoftimeve nga shërbimi postar. Në rastet kur administrata tatimore dërgon njoftim – vlerësimin tatimor dorazi,si datë e marrjes së njoftim-vlerësimit vlerësohet data, kur njoftimi i jepet në dorë tatimpaguesit dhe konfirmohet nga ky i fundit. Në rast refuzimi nga tatimpaguesi, njoftimi vlerësohet i marrë datën e refuzimit.”. b) Të parapaguajë detyrimin e TVSH-se (pa interesa dhe gjoba) ose te paraqese garancite e nevojshme bankare brenda 30 diteve nga data e marrjes se Njoftim-vleresimit, sic percaktohet ne ligjin dhe ne udhezimin “Per Procedurat Tatimore”. Drejtoria e Pergjithshme e Tatimeve ka te drejte te heqe teresisht ose pjeserisht denimet, pervec interesave, ose te urdheroje nje rishqyrtim nese personi i tatueshem ka:

- paguar ose garantuar në një bankë TVSH-ne e detyrueshme, sipas nenit 41 dhe 42 te ligjit “Per Tatimin mbi Vleren e Shtuar”;

- rregulluar gjendjen per te cilen i eshte dhene denimi dhe; Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

63


- ka plotesuar kerkesat e ligjit “Per Tatimin mbi Vleren e Shtuar” dhe te udhezimit ne zbatim te tij. 22. ZBATIMI I UDHEZIMIT Ngarkohen me zbatimin e ketij udhezimi Drejtoria e Pergjithshme e Tatimeve dhe deget e saj si dhe Drejtoria e Pergjithshme e Doganave dhe deget e saj. 23. SHFUQIZIME Me hyrjen në fuqi të këtij Udhëzimi, Udhëzimi i Ministrit të Financave Nr.7, datë 19.01.2005 “Për TVSH-në”, shfuqizohet. 24. HYRJA NE FUQI Ky Udhëzim hyn në fuqi me botimin në Fletoren Zyrtare.

MINISTRI I FINANCAVE

Ridvan BODE V E N D I M

Nr. 559, datë 16.08.2206

PËR SKEMËN E SHTYRJES SË PAGESËS SË TVSH-SË PËR MAKINERITË DHE PAJISJET E IMPORTUARA, SI DHE ENERGJINË ELEKTRIKE TË IMPORTUAR NGA KESH SH.A. Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës dhe të nenit 26 të ligjit nr. 7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, të ndryshuar, me propozimin e Ministrit të Financave, Këshilli i Ministrave

VENDOSI

1. SKEMA E SHTYRJES SË PAGESËS SË TVSH-SË PËR IMPORTIMIN E MAKINERIVE E TË PAJISJEVE

1. Për makineritë dhe pajisjet e importuara nga personat e tatueshëm, të regjistruar si tatimpagues të tatimit mbi vlerën e shtuar, në funksion të veprimtarisë së tyre ekonomike, pavarësisht nga lloji, zbatohet skema e shtyrjes së TVSH-së. 2. Për qëllim të zbatimit të këtij vendimi, me termat e mëposhtme do të kuptojmë: - “Makinë” çdo konstruksion, i krijuar prej njeriut, që, duke marrë energji në një formë të përshtatshme dhe udhëzimet e duhura, është në gjendje të kryejë punë. - “Linjë teknologjike” njësia e makinerive, pajisjeve dhe instalimeve të ndryshme, të lidhura ndërmjet tyre, që bëjnë të mundur realizimin e një procesi teknologjik. - “Proces teknologjik” tërësia e metodave që duhet të ndiqen, hap pas hapi, për të bërë të mundur arritjet e qëllimit, për të cilin bëhet investimi përkatës. - “Pajisje” pajisjet dhe aparaturat, që shërbejnë si plotësuese të makinerive dhe që ndihmojnë për funksionimin e rregullt të tyre, si dhe për matjen dhe kontrollin e parametrave të punës. 3. Personat e tatueshëm ndahen në:


64

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 3.1 Personat e tatueshëm, që importojnë makineri e pajisje për investim për veprimtarinë e tyre; 3.2 Personat e tatueshëm, që importojnë makineri për shitje. Këta persona nuk paguajnë TVSH në doganë për makineritë e përcaktuara në aneksin që i bashkëlidhet këtij vendimi. Pagesa e TVSH-së shtyhet deri në gjashtë muaj nga kryerja e zhdoganimit. Ky afat mund të jetë më i shkurtër, kur: a) nga vetë personi i tatueshëm kërkohet të bëhet pagesa në një çast më të hershëm se mbarimi I periudhës gjashtëmujore; b) personat e tatueshëm imporotjnë makineri për furnizimin e tyre te persona të tretë. Pagesa e TVSH-së nga këta persona shtyhet deri në periudhën tatimore(muajin), në të cilën bëhet edhe furnizimi i makinerive. 4. Personi i tatueshëm, përfitues i kësaj skeme, paraqet në organin doganor dokumentacionin e nevojshëm justifikues, shoqërues të makinerive e pajisjeve të importuara, në bazë të kërkesave të legjislacionit doganor. Vlera e tatueshme e pajisjeve të importuara, përcaktohet në përputhje me dispozitat e legjislacionit, doganor dhe tatimor, pavarësisht nëse makineritë dhe pajisjet e importuara janë apo jo të taksueshme me taksa doganore. Kjo vlerë përfshin, gjithashtu: a) shpenzimet e transportit e të sigurimit dhe shpenzimet e tjera, të përfshira në importimin e makinerive e pajisjeve, deri në çastin e hyrjes në territorin e Republikës së Shqipërisë; b) tarifat, taksat dhe detyrimet e pagueshme, si pasojë e eksportimit të këtyre makinerive e pajisjeve nga shtete, prej të cilave ato eksportohen, apo të pagueshme si rezultat i importimit të tyre, përveç TVSH-së së pagueshme. Organi doganor, pasi përcakton vlerën e tatueshme të makinerive dhe të pajisjeve, me të gjithë elementet e saj, zbaton mbi këtë vlerë shkallën tatimore të TVSH-së, e cila është në fuqi në çastin e importimit të makinerive e pajisjeve. TVSH-ja e llogaritur nga organi doganor nuk paguhet nga personi i tatueshëm në çastin e zhdoganimit të makinerive e pajiesjeve të importuara. * Shfuqizohet. * Shfuqizohet. Organet doganore i lëshojnë personit të tatueshëm importues deklaratën doganore, sipas së cilës zbatohet pagesa e shtyrë e TVSH-së. 5. TVSH-ja, e llogaritur nga organi doganor, paguhet nga përsoni i tatueshëm importues, brenda gjashtë muajve nga çasti i importimit të makinerive dhe të pajisjeve. Pagesa e saj bëhet për llogari të degës doganore, ku janë kryer procedurat e importit. Për çdo pagesë të kryer, organi doganor i lëshon personit të tatueshëm dokumentin përkatës për këtë veprim. 6. Shfuqizohet. 7. Data e pagesës së TVSH-së në doganë përcakton edhe periudhën tatimore(muajin), në të cilin personi i tatueshëm e regjistron (vetëm për qëllim të mbajtjes së dokumentacionit për TVSH) dhe e deklaron TVSH-në si të zbritshme pranë organeve tatimore. a) Personat e tatueshëm, që importojnë makineri e pajisje, të cilat do t’i investojnë në veprimtarinë e tyre ekonomike, brenda gjashtë muajve nga çasti i kryerjes së importit, regjistrojnë në librin e blerjeve të TVSH-së, vlerën e makinerive dhe të pajisjeve dhe TVSH-në e zbatuar për importin e tyre. Regjistrimi bëhet në periudhën tatimore (muajin), në të cilën është paguar TVSH-ja, e llogaritur për importin e makinerive e të pajisjeve. Për çdo regjistrim vendoset dukshëm, në çastin e kryerjes së importit, shënimi “Import me shtyrje pagese të TVSH-së, referuar Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

65

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 deklaratës doganore nr. ___ , datë ____ “. Në formularin e deklarimit dhe të pagesës së TVSH-së, të kësaj periudhe tatimore, vlera e tatueshme e makinerive dhe e pajisjeve dhe TVSH-ja, e llogaritur dhe e paguar për importin e tyre, raportohen përkatësisht në rubrikat e importit. b) Personat e tatueshëm, që importojnë makineri për furnizimin e personave të tretë, kanë të drejtë të përfitojnë nga skema e shtyrjes së pagesës së TVSH-së deri në periudhën tatimore (muajin), në të cilën bëjnë shitjen e tyre. Makineritë e pajiejet, për të cilat jepet shtyrje për këta persona të tatueshëm, sipas kodeve tarifore përkatëse, jepen në aneksin, që i bashkëlidhet këtij vendimi. Në të njëjtën periudhë tatimore (muaj), kur personi i tatueshëm shet makineritë e importuara, detyrohet të paguajë TVSH-në, për importin e tyre, në degën e doganës, ku është bërë importi. Personi i tatueshëm gëzon të drejtën e kreditimit të plotë të TVSH-së vetëm kur makineritë dhe pajisjet e importuara i shërbejnë krejtësisht veprimtarisë së tij të tatueshme. II. SKEMA E SHTYRJES SË PAGESËS SË TVSH-SË PËR IMPORTIMIN E ENERGJISË ELEKTRIKE NGA KESH, SH.A.

1. Për importimin e energjisë elektrike nga KESH sh.a., zbatohet skema e shtyrjes së pagesës së TVSH-së, sipas së cilës KESH sh.a. i lejohet shtyrja e pagesës së TVSH-së mbi importin e energjisë elektrike deri në çastin e dorëzimit të deklaratës përkatëse të TVSH-së, duke mos paguar TVSH-në në doganë, në çastin e importit. 2. Në periudhën tatimore, që i përgjigjet kryerjes së imporit të energjisë elektrike, nga KESH sh.a., lëshohet menjëherë një faturë tatimore shitjeje me TVSH (brenda vendit), për të njëjtëb vlerë me atë të energjisë elektrike të importuar, ku shitësi dhe blerësi janë i njëjti person. Kjo faturë regjistrihet nga KESH sh.a edhe në librin e shitjeve dhe në atë të blerjeve. 3. Në formularin e deklarimit dhe të pagesës së TVSH-së të së njëjtës periudhë tatimore, vlera e tatueshme e energjisë elektrike të importuar dhe e TVSH-së së llogaritur për të, raportohen në kutitë përkatëse të importit; në të njëjtën deklaratë të njëjtat vlera raportohen si shitje brenda vendit dhe TVSH e llogaritur për këto shitje. 4. KESH, sh.a. detyrohet të dorëzojë në degën e tatimeve, ku është regjistruar, brenda datës 14 të miajit pasardhës, së bashku me formularin e deklarimit dhe të pagesës së TVSH-së, edhe dokumentet e mëposhtme, në dy kopje: - kopje e faturës së shitjes së hartuar, si më lart shpjeguar; - kopje e librit të shitjes dhe të blerjes të periudhës përkatëse tatimore; - kopje të deklaratës doganore të importit. 5. KESH sh.a. detyrohet të dorëzojë në degën e doganës përkatëse, brenda datës 25 të muajit pasardhës, për mbylljen e llogarive kontabël të importit, një kopje të çdo dokumenti të mëposhtëm: - kopje të faturës së shitjes së hartuar; - kopje të librit të shitjes dhe të blerjes së periudhës përkatëse tatimore. - kopje të FDP-së, të gjitha këto të vulosura nga zyra e TVSH-së. Mos dërgimi i të gjithë dokumentacionit në degën e doganës u jep të drejtën doganore të pezullojnë aplikimin e kësaj skeme. 6. Ngarkohen drejtoria e Përgjithshme e Doganave dhe Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve të nxjerrin udhëzimet dhe të bëjnë botimet përkatëse për procedurat dhe mirëfunksionimin e kësaj skeme. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

66

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 III. SHFUQIZIME Vendimi nr. 49, datë 26.01.2001 i Këshillit të Ministrave “Për skemën e shtyrjes së pagesës së TVSH-së dhe përcaktimin e kategorisë së eksportuesve, që përfitojnë rimbursimin, brenda 30 ditëve të TVSH-së, shfuqizohet. IV. HYRJA NË FUQI Ky vendim hyn në fuqi pas botimit në Fletoren Zyrtare. KRYEMINISTRI Sali BERISHA *** Botuar në Fletoren Zyrtare Nr. 94 datë 23.08.2006 Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

67

DREJTORIA E PERGJITHSHME E TATIMEVE – LEGJISLACIONI TATIMOR 2006 Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar – Ligji nr.7928, datë 27.04.1995 ANEX: Kodet e artikujve sipas nomenklaturës së mallrave në R.SH.

Nr.

Kodi Tarifor

Përshkrimi

1 84041000 Impiantët ndihmës për t’u përdorur me kaldajat e kreut nr.8402 apo 8403 2 84042000 Kondesuesit për njësitë e fuqisë me avuj uji apo për njësi të tjera fuqie avulli 3

84051000

Gjeneratorët që prodhojnë gaz apo gaz uji, me ose pa pastruesit e tyre; gjeneratorët e gazit acetilene dhe gjeneratorët e ngjashëm të gazit të ujit, me ose pa pastruesit e tyre.

4 84061000 Turbinat për shtyrjen përpara në lundrimin detar 6 84068110 Turbina e avullit për gjenerim elektrik 7 84068190 Të tjera 8 84068211 Jo më tepër se 10 MË 9 84068219 Më tepër se 10 MË 10 84069090 Të tjera 11 84069010 Tehet stator, rotoret dhe tehet e tyre 12 84069090 Të tjera 13 84071090 Të tjera 14 84072110 Të një kapaciteti cilindri prej jo më tepër se 325 cm³ 15 840721191 Të një fuqie jo më tepër se 30 kë 16 84072199 Të një fuqie më tepër se 30 kë 17 84072920 Të një fuqie jo më tepër se 200 kë 18 84121090 Të tjera 19 84122191 Sisteme hidraulike 20 84122199 Të tjera 211 84122950 Sisteme hidraulike 22 84122991 Motorët e fuqisë hidraulik me lëng 23 84122999 Të tjera 24 84123190 Të tjera 25 84123990 Të tjera 26 84128010 Motorët e fuqisë me avuj uji dhe me avuj të tjerë 27 84128099 Të tjera 28 84129030 Të motorëve reaktivë ndryshe nga turbo-jet 29 84129050 Të motorëve të fuqisë hidraulike 30 84129090 Të tjera

Pompat për shpërndarjen e lëndës djegëse apo lubrifikanteve, të tipit të përdorur në stacionet e mbushje

31 84131100 Në garazhe 32 84131990 Të tjera 33 84132090 Të tjera 34 84133099 Të tjera 35 84134000 Pompat për beton 36 84135030 Njësitë hidraulike 37 84135050 Pompat dozuese dhe propocionuese 38 84135071 Me fuqi gidraulike me leng 39 84135079 Të tjera Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

68


40 84135090 Të tjera 41 84136030 Njësitë hidraulike 42 84136041 Me fuqi hidraulike me lëng 43 84136049 Të tjera 44 84136051 Me fuqi hidraulike me lëng 45 84136059 Të tjera 46 84136060 Pompat vide 47 84136090 Të tjera 48 84137021 Me një fazë 49 84137029 Shumëfazësh 50 84137030 Pompat forcuese glandless për sistemet ngrohëse dhe pajisjet me ujë të

ngrohtë 51 84137040 Jo më tepër se 15 mm 52 84137050 Pompat forcuese me kanal dhe pompat me kanal anësor 53 84137061 Monobllok 54 84137069 Të tjera 55 84137070 Me më shumë se një hyrje force 56 84137080 Shumëfazëshe 57 84137091 Njëfazore 58 84137099 Shumëfazëshe 59 84138190 Të tjera 60 84138200 Elevatorët e lëngut 61 84139190 Të tjera 62 84139200 Elevatorët e lëngut 63

84141020

Për përdorim në prodhimin e gjysëm përçuesve Pompat me piston rrotullues, pompat rrotulluese me vane rrëshqitëse, Pompat me zvarritje molekulare.

64 84141030 Pompat “Roots” 65 84141050 Pompat e difuzionit, kriopompat dhe pompat e adsorbimit 66 84141080 Të tjera 67 84142091 Pompat e dorës për ciklet 68 84142099 Të tjera 69 84143030 Të një fuqie jo më tepër se 0,4 KË 70 84143091 Hermetike apo gjysëm hermetike 71 84143099 Të tjera 72 84148071 Kompresorët vide 73 84148079 Të tjera 74 84148090 Të tjera 75 84149090 Të tjera 76 84161010 Të trupëzuar me një mjet automatik të kontrollit 77 84161090 Të tjera 78 84162010 Vetëm për gaz, monobllok, të trupëzuar me një ventilator dhe një mjet

kontrolli 79 84162090 Të tjera

Ngarkuesit mekanike të lëndës djegëse, përfshirë grillat mekanike të tyre, shkarkuesit mekanikë të hirit

80 84163000 Pajisje të ngjashme 81

84169000

Pjesët Furnaltat dhe vatrat e zjarrit për pjekje, shkrirje apo trajtime të tjera me nxehtësi të xeherorëve, piriteve


69


82 84171000 metaleve 83 84172010 Furrat tunel 84 84172090 Të tjera 85 84178010 Furnaltat dhe furrat për shkatërrimin r plehrave 86 84178020 Furrat tunel dhe furnaltat muffle për pjekjen e produktee qeramike 87 84178080 Të tjera 88 84179000 Pjesët 89 84191900 Të tjera 90 84193100 Për produktet bujqësore 91 84193200 Për drurin, brumin e letrës, letrën apo kartonin 92 84193910 Për artikujt qeramike 93 84193990 Të tjera 94 84194000 Impjantet distiluese apo pastruese 95 84195090 Të tjera 96 84196000 Makineri për lëngëzimin e ajrit apo të gazeve të tjera 97 84198191 Perkolatorët dhe pajisje të tjera për bërjen e kafesë dhe të pijeve të tjera të

nxehta 98 84198199 Të tjera 99 84198910 Kullat ftohëse dhe pajisje të ngjashme për ftohje direkt (pa një mur ndarës)

nëpërmjet ujit të riqarkulluar 100 84198915 Aparate për nxehje të shpejtë të vafereve gjysëm përcues 101 84198920 Aparate për depozitimin e avujve mbi vaferet gjysëm përçues 102 84198925 Aparate për depozitimin e avujve fizikë me anë të rrezes elektronike/ avullimi

mbi vafer 103 84198927 Aparatet për depozitimin e avujve kimike mbi substratet LCD 104 84198930 Pajisjet vakum të avujve për depozitimin e metaleve 105 84198998 Të tjera 106 84199050 Të aparaturave të nënkreut 8419 89 17 107 84199080 Të tjera 108 84201010 Të një lloji të përdorur në industrinë tekstile 109 84201030 Të një lloji të përdorur në industrinë e letrës 110 84201050 Të një lloji të përdorur në industrinë e gomës apo plastikës 111 84201090 Të tjera 112 84209110 Prej gize të derdhur 113 84209180 Të tjera 114 84209900 Të tjera 115 84211100 Ndarësit e kremit 116 84211991 Centrifugat e një lloji të përdorur në laboratore 117 84211999 Centrifuga, përf. Tharësit centrifugal (jo për avion civil të nenkre.842119.10,) 118 84212190 Të tjera 119 84212200 Për filtrimin ose pastrimin e pijeve të ndryshme nga uji 120 84212390 Të tjera 121 84212990 Të tjera 122 84213190 Të tjera 123 84213930 Makineri dhe aparatura për filtrimin apo pastrimin e ajrit 124 84213951 Nëpërmjet një procesi të lëngshëm 125 84213971 Nëpërmjet një procesi katalitik 126 84213998 Të tjera 127 84219130 Të rrotulluesve për emulsionet e veshësave fotografike në substratet LCD të

nënkreut 8421 1999 Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

70


128 84219190 Të tjera 129 84219900 Të tjera 130

84222000

Makineri për pastrimin apo tharjen e shisheve apo konteniereve të tjerë Makineri për mbushjen, mbylljen, vulosjen apo etiketimin e shisheve, kanaçeve, kutive, çantave apo konteniereve të tjerë; makineri për kapsulimin e shisheve, faqoreve, tubave, dhe kontenierëve të ngjashëm.

131 84223000 Makineri për gazimin e pijeve 132 84224000 Makineri të tjera paketimi apo mbështjellje (përfshirë makineritë e

mbështetjes me nxehtësi) 133 84229090 Të tjera 134

84232000

Peshoret për peshimin e vazhdueshëm të mallrave në konvejerë. Peshoret e peshës konstante dhe peshoret për shkarkimin e një peshe të paracaktuar të materialeve në një.

135

84233000

Çantë apo kontenier, përfshirë peshoret kontenier Peshoret e kontrollit dhe makinat automatike të kontrollit që punojnë nëpërmjet një reference ndaj një të paracaktuar.

136 84238110 Të pacaktuara 137 84238130 Makineri për peshim dhe etiketim të mallrave të parapaketuara 138

84238190

Të tjera Peshoret e kontrollit dhe makinat automatike të kontrollit që punojnë nëpërmjet një reference ndaj një p

139 84238210 Të pacaktuar 140 84238290 Të tjera 141 84238900 Të tjera 142 84239000 Peshat e të gjitha llojeve; pjesët e makinave peshuese 143 84243001 Me mjet nxehës 144 84243005 Jo më tepër se 7,5 kË 145 84243009 Më tepër se 7,5 kË 146 84243010 Që punojnë me ajër të kompresuar 147 84243090 Të tjera 148 84248110 Pajisje ujitëse 149 84248130 Pajisje portative 150 84248191 Sprucuesit dhe distributorët që punojnë me fuqi të destinuar për t’u mosntuar

mbi apo tërhequr nga trakt 151 84248199 Të tjera 152 84248995 Të tjera 153 84249090 Të tjera 154 84252000 Mekanizëm ngritës që përdoret në pusat e minierave, vinça për t’u përdorur

në nëntokë. 155 84253190 Vinça e çikrikë vertikal, fuqizuar me motor elektrik (jo: për aviacion civil,

etj.) 156 84253991 Vinça e çikrikë vertikal, fuqizuar nëpërmjet motorëve me djegie të

brendshme. 157 84253999 Vinça e çikrikë vertikal, jo elektrik (jo: aviacion civil, me motor me djegie të

brendshme) 158 84261100 Vinçat e lëvizshëm mbi tokësor mbi një suport të fiksuar. 159 84261200 Struktura ngritëse të lëvizshme mbi mbajtësa me rrota gome dhe shtylla. 160 84261900 Vinç lëvizës mbitokësor, transportier, vinç-ure, kullë mbështetës, struktur

ngritës lëvizshëm. 161 84262000 Vinça kolone Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

71


162 84263000 Vinça me krah portal apo pedestal 163 84264100 Vinça me kamion pune i pajisur me vinç, vetëlëvizëse, mbi rrota gome. 164 84264900 Vinça të lëvizshëm dhe mjet pune i pajisur me vinç, vetëlëvizëse (jo:rrota

gome etj) 165 84271010 Me një lartësi ngritjeje prej 1 m apo më shumë. 166 84271090 Të tjera 167 84272011 Ngritësit-pirun të terrenit të foertë dhe kamiona të tjerë stacking 168 84272019 Të tjera 169 84272090 Të tjera 170 84279000 Mjete të tjerë 171 84282030 Elevatorë dhe konvenier pneumatik, për përdorim në bujqësi. 172 84282091 Elevatorë e konvenier pneumatik, për materiale të shumicës (jo për avion civil

842820-1 0,) 173 84282099 Elevatore dhe konvenierë pneumatik (jo për avion civil dhe për materiale

shumice) 174 84283100 Elevatore dhe konvenierë për veprim të vazhdueshëm, për përdorim

nëntokësorë, jo pneumatike. 175 84283200 Elevatore dhe konvenierë për veprim të vazhdueshëm, për mallra o materiale

të tipit me kovë. 176 84283390 Elevatore dhe konvenierë për veprim të vazhdueshëm, tipi me rrip (jo:

përdorom nëntokësor). 177 84283991 Konvenierë në formë roleje. 178 84283993 Makina automatike të bartjes së materialeve për transport, bartje, ruajtje të

vafereve. 179 84283998 Konvenier me veprim të vazhdueshëm për mallra (jo:aviacion civil, përdorim

nëntokësor etj.) 180 84284000 Eskalatorë dhe pjesë lëvizëse të rrugës 181 84285000 Shtytësit e vagonëve në minierë, traversuesit e lokomotivave/vagonëve, maja

bashkuese. 182 84286000 Teleferike, ashensore në formë karrige, dragolinja rrëshkitëse, mekanizma

tërheqës. 183 84289030 Makineri petëzim-bluarje; tavolinë petëzimi për ushqimin e zhvendosjen e

produkteve. 184 84289071 Ngarkuesit të destinuar për t’u bashkangjitur në traktorët bujqësorë. 185 84289079 Ngarkues për t’u përdorur në bujqësi (jo: për t’iu bashkangjitur traktorëve

bujqësor). 186 84289091 Ngarkues mekanikë për materiale në shumicë, jo për përdorim në bujqësi. 187 84289098 Makineri të tjera ngritëse, bartëse, ngarkimi ose shkarkimi. 188 84291100 Buldozier dhe kendozier vetëlëvizës, kamiona shtrues. 189 84291900 Buldozier dhe kendozier vetëlëvizes, mbi rrota. 190 84292000 Shtrues dhe nivelues vetëlëvizës, mbi rrota. 191 84293000 Skraperat vetëlëvizës. 192 84294010 Vibratorë dhe rulet e rrugëve, vetëlëvizëse. 193 84294030 Makina ngjeshëse vetëlëvizëse (ndryshe nga makinat vibratore ngjeshës). 194 84294090 Makina ngjeshëse vetëlëvizëse (jo: rulat e rrugëve). 195 84295110 Ngarkuesit vetëlëvizës me lopata “front-end” për përdorim nëntokë. 196 84295191 Ngarkues me lopatë “front-end” mbi makinë skraper (ndryshe nga për

përdorim nëntokësor). 197 84295199 Ngarkues vetëlëvizës me lopatë “front-end” (ndryshe nga nentokësor). 198 84295210 Gërmues lëvizës mbi makinë skreper me rrotullim të superstrukturës 3600) Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

72


199 84295290 Gërmues me rrotullim të superstrukturës 3600 (ndryshe nga mbi makinë skraper)

200 84295900 Lopata mekanike, eskavator e ngarkues me lopata (jo:lopata mekanike me superstructure 3600).

201 84301000 Makina e vendosjes dhe të nxjerrjes së kolonave (jo: ato të montuara mbi vagon hekurudhor).

202 84303100 Makineri vetlëvizës prerje qymyri, guri dhe shpim tuneli. 203 84303900 Makineri jo vetlëvizës prerje qymyru, guri dhe shpim tuneli (jo:mjete për

operim me dorë). 204 84304100 Makineri vetlëvizëse shpuese, zhytëse për shpim toke, nxjerrje minerali o

xeherori. 205 84304900 Makineri jovetëlëvizëse shpuese, zhytëse për shpim toke ose nxjerrje

minerali, xeherori. 206 84305000 Makineri vetëlëvizëse lëvizëse të dheut. 207 84306100 Makineri ngjeshëse apo kompaktuese, jovetëlëvizëse (jo:mjete të operimit me

dorë). 208 84306900 Makineri për lëvizjen e dheut, jo vetëlëvizëse. 209 84312000 Të makinerive të kreut nr.8427 210 84321010 Plug panel forme për përdorim në bujqësi, kopshtari ose pylltari. 211 84321090 Pligje për përdorim në bujqësi, kopshtari, ose pylltari (jo:panel forme) 212 84322100 Lesat me disk për përdorim në bujqësi, kopshtari dhe pylltari. 213 84322910 Kultivatorët 214 84322930 Lesat për përdorim në bujqësi, kopshtari dhe pylltari. (jo:lesat disk) 215 84322950 Rotovator për përdorim në bujqësi, kopshtari dhe pylltari. 216 84322990 Kultivatorë dhe teharrës për përdorim në bujqësi, kopshtari dhe pylltari

(jo;rotoratorët) 217 84323011 Mbjellës me drejtim qendror të hapësirave të caktuara për përdorim në

bujqësi, kopshtari. 218 84323019 Mbjellës për përdorim në bujqësi, kopshtari, (jo:drejtim qendror të hapësirës

mbjellëse) 219 84323090 Mbjellësat,plantuesit dhe transplantuesit për përdorim në bujqësi, kopshtari e

pylltari. 220 84324010 Shpërndarësit e plehut mineral apo kimik, për përdorim në bujqësi, kopshtari

e pylltari. 221 84324090 Shpërndarësit e plehut organic/përzjerje të tij, përdorur në bujqësi, kopshtari e

pylltari. 222 84328000 Makineri agriculture për përgatitje toke, kultivim; rula lëndine o fushë sporti. 223 84329000 Pjesë për makineri agrikulturë për përgatitje toke, kultivim; rula lëndine o

fushë sporti. 224 84331110 Makinë kositëse për lëndinë e tj; elektrike, me pajisje prerëse që rrotullohet

plan horizontal. 225 84331159 Kositëse vetëlëvizës lëndine etj; joelektrike, prerëse e rrotulluese horizontal,

me ndenjëse. 226 84332259 Kositëse vetëlëvizëse lëndine etj; jo elektrike, prerëse rrotulluese horizontal,

pa ndenjëse. 227 84331190 Kositëse për lëndinë etj; me prerse rrotulluese plan horizontal, jovetëlëvizëse 228 84331990 Kositëse elektrike lëndine etj; me prerëse rrotulluese vertikale o me shufra

prerëse 229 84331951 Kositëse vetëlëvizëse lëndine etj; joelektrike, prerëse rrotulluese vertikale me

ndenjëse. Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

73


230 84331959 Kositës lëndine me motor vetëlëvizës, joelektrike, prerëse rrotullues vertical, pa ndenjëse.

231 84331970 Kositës lëndine me motor, jovetëlëvizëse, joelektrike me prerëse rrotulluese vertikale.

232 84331990 Kositëse për lëndinë, park, fusha sportive pa motor. 233 84332010 Makinë kositëse me motor(jo; për lëndinë, park, fusha sporti). 234 84332051 Kositëse përf. Shufër prerëse, për mbartje o tërheqje nga traktor, me prerëse

horizontale. 235 84332059 Kositëse përf.shufër prerëse për mbartje o tërheqje nga traktor, me prerëse

vertikale. 236 84332090 Makina kositëse (jo;për mbartje o tërheqje nga traktor, për lëndinë, park,

kositës me motor). 237 84333010 Kthyesit, makina për shpërndarje anësore dhe mullarbërësit. 238 84333090 Makineri për përpunim e barit (jo:kthyesit, shpërndarësit anësor, përhapësit

dhe kositësit). 239 84334010 Presat ngritëse për ambalazhimin në denje të kashtës ose barit të thatë. 240 84334090 Presat për ambalazhimin në dengje të kashtës të barit të thatë (jo; preset

ngritëse). 241 84335100 Makinë korrje-shirje e kombinuar. 242 84335200 Makina shirje jo të kombinuara me ato korrëse. 243 84335310 Nxjerrësit e patateve dhe korrësit e patateve. 244 84335330 Makina e nxjerrjes së panxharit dhe të korrjes së panxharit. 245 84335390 Makinë për nxjerrjen e rrënjëve apo zhardhokëve (jo:nxjerrës e korrës

patatesh). 246 84335911 Korëse tagjie, vetëlëvizëse. 247 84335919 Korrëse tagjie, jo-vetëlëvizëse. 248 84335930 Vjelësit e rrushit. 249 84335980 Makina korëse për produktet agrikulturale (jo:kositëse, përgatitjes së barit,

presa bari) 250 84336000 Makina për pastrim, zgjedhje o klasifikim të vezëve, frutave/produkteve të

tjera bujqësore. 251 84339000 Pjesë për makina korrëse, shirëse, kositëse, pastruese, zgjedhje o klasifikim

agrikulturash. 252 84341000 Makina mjelëse të qumështit 253 84342000 Makineri mjelëse qumështi e bulmeti (jo:pajisje trajtimi në të ftohtë o të

ngrohtë etj.) 254 84349000 Pjesë për makineritë e mjeljes së qumështit o bulmetit. 255 84351000 Makineritë 256 84359000 Pjesët 257 84361000 Makineri për përgatitjen e ushqimeve të kafshëve 258 84362100 Inkubatorët e shpendëve dhe ngrohjes së vezëve 259 84362900 Të tjera 260 84368010 Makineri pylltarie 261 84368091 Bucelat automatike të pijeve 262 84368099 Të tjera 263 84369100 Të makinerive të shpërndarisë apo inkubatorëve të shpendëve dhe të

makinave të ngrohjes së vezëve. 264 84369900 Të tjera

Makineri për pastrimin, seleksionimin apo klasifikimin e farave, drithërave apo zarzavateve të thara.


74


75

Makineri për prodhimin e sheqerit

265 84371000 Leguminoze 266 84378000 Makineri të tjera 267 84381010 Makineritë e pjekjes 268 84381090 Makineritë për prodhimin e makaronave, psageti apo produkteve të ngjashme. 269 84382000 Makineri për prodhimin e ëmbëlsirave, kakaos apo çokollatave. 270 84383000 271 84384000 Makineri për destileritë e birrës 272 84385000 Makineri për përpunimin e mishit të kafshëve apo të mishit të shpendëve. 273 84386000 Makineritë për prodhimin e frutave, arrave apo zarzavateve. 274 84388010 Për përgatitjen e çajit apo kafesë. 275 84388091 Për përgatitjen apo përpunimin e pijeve. 276 84388099 Të tjera 277 84391000 Makineri për bërjen e brumit të materialeve fibroze celulozike. 278 84392000 Makineri për bërjen e letrës apo kartonit 279 84393000 Makineri për përfundimin e letrës apo kartonit. 280 84399110 Prej gize të derdhur apo çeliku të derdhur 281 84399190 Të tjera 282 84399910 Prej gize të derdhur apo çeliku të derdhur. 283 84399990 Të tjera 284 84401010 Makineri palosje 285 84401020 Makineri kollaritje dhe makineri mbledhjeje. 286 84401030 Makineri qepjeje, të shtrëngimit të telave të kapjes 287 84401040 Makineri lidhëse të paqepura (perfekt). 288 84401090 Të tjera 289 84411010 Makinat rihapëse dhe hapëse me rele të kombinuara 290 84411020 Makinat me prerje kryq dhe makina të tjera të hapjes së vrimave 291 84411030 Guillotines 292 84411040 Prerësit me tre thika 293 84411080 Të tjera 294 84412000 Makinat për bërjen e çantave, thasëve apo zarfeve.

Makinat për bërjen e kartoneve, kutive, kasave, tubave, tambureve apo kontenierëve të ngjashëm,

295 84413000 Të ndryshëm nga kallëpet 296 84414000 Makinat për kallepimin e artikujve në brum letre, letër apo karton. 297 84418000 Makineri të tjera 298 84421000 Makinat e përcaktimit së fototipit dhe të kompozimit 299 84422010 Për gjetje dhe përcaktim (për shembull, linotopet, monotopet, intertipet) 300 84422090 Të tjera 301 84423000 Makineri, aparatura dhe pajisje të tjera. 302 84424000 Pjesët e makinerive, pajisjeve ose aparateve të lartëpërmendur 303 84425021 Për printim në reliev 304 84425023 Për printim planografik 305 84425029 Të tjera 306 84425080 Të tjera 307 84440010 Makinat për stampim në të nxehtë 308 84440090 Të tjera 309 84451100 Makinat gerrhanies 310 84451200 Makinat e krehjes 311 84451300 Makinat e tërheqjes apo të lëvizjes 312 84451900 Të tjera Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve


313 84452000 Makinat e tjerrjes së tekstilit 314 84453010 Makinat e dublimit të tekstilit 315 84453090 Makinat e përdredhjes së tekstilit 316 84454000 Makinat e mbështjelljes (përfshi mbledhjen e bazes) apo të cilindrimit 317 84459000 Të tjera 318 84461000 Për endjen e pëlhurave me një gjerësi jo më tepër se 30cm. 319 84462100 Tezgjahet e operuara me fuqi 320 84456290 Të tjera 321 84463000 Për endjen e pëlhurave më një gjerësi që e kalon 3cm, pa kokë endëse. 322 84471110 Që punojnë me gjilpëra qendisje 323 84471190 Të tjera 324 84471210 Që punojnë me gjilpëra qendisje 325 84471290 Të tjera 326 84472020 Makinat e thurjes me ind (përfshirë tipin raschel); makinat me lidhje syth 327 84472080 Të tjera 328

84479000

Të tjera Dobbies dhe Jacquards; makinat e zvogëlimit, kopjimit, brimimit apo bashkimit të kardave për t’u përdorur.

329 84481100 Me to 330 84481900 Të tjera

Makineri për prodhimin apo përfundimin e shajakut apo të pëlhurave të pathurura në copa ose në formë

331 84490000 Përfshirë makineritë për bërjen e kapeleve prej shajaku; blloqe për berjen e kapeleve

332

84515000

Makinat për rulimin, ç’rulimin, palosjen, prerjen apo zigzimin e pëlhurave tekstile. Makinat e përdorura në prodhimin e linoleumit apo të mbuluesve të tjerë të dyshemesë për zbatimin e p

333 84518010 Në pëlhyurën bazë apo në mbështetës të tjerë. 334 84518030 Makinat për proceset përfundimtare apo përfundimin 335 84518080 Të tjera 336 84522100 Njësitë automatike 337 84522900 Të tjera 338 84531000 Makineri për përgatitjen, regjien apo punimin e lëkurave të përpunuara apo të

papërpunuara. 339 84532000 Makineri për bërjen apo riparimin e veshjeve të këmbëve. 340 84538000 Makineri të tjera 341 84541000 Konvertorët 342 84542000 Format dhe kallëpet e lingotave. 343 84543010 Pre derdhje nën presion 344 84543090 Të tjera 345 84551000 Makinat petëzuese tip tubi 346 84552100 Në të nxehtë apo të kombinuara në të nxehtë apo në të ftohtë 347 84552200 Në të ftohtë 348 84553010 Prej gize të derdhur 349 84553031 Rule të punës për petëzim të nxehtë; rule kthimi prapa të petëzimit të nxehtë

dhe të petëzimit në të ftohtë. 350 84553039 Rulet e punës për petëzim në të ftohtë. 351 84553090 Prej çeliku të derdhur apo të përpunuar 352 84561010 Vegla-makinë, përdorur në prodhimin e mjeteve apo vafereve Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

76


gjysëmpërçuese. 353 84561090 Të tjera 354 84562000 Të operuara me anë të proceseve ultrasonike 355 84563011 Prerje teli 356 84563019 Të tjera 357 84563090 Të tjera 358 84569100 Aparatura për strukturimin me gdhendje në të thatë mbi materiale

gjysëmpërçuese. 359 84569910 Makina bluajtëse me rreze joni fokusuese për prodhim o riparim të maskave

retikeve. 360 84569930 Vegla-makine për drejtimin apo pastrimin e vafereve gjysëmpërçues. 361 84569950 Vegla-makine për gdhendje në të thatë mbi strukturat LCD me anë procesi

elektro-kimik, 362 84569980 Vegla-makine, për zhvendosje të çdo materiali me anë procesi elektro-

kimik/rreze elektron 363 84571010 Horizontale 364 84571090 Të tjera 365 84572000 Makinat me konstruksion njësi (një stacion) 366 84573010 Të kontrolluara numerikisht 367 84573090 Të tjera 368 84581120 Qendrat rrotulluese 369 84581141 Me një rrotullim 370 84581149 Shumë rrotullimshe 371 84581180 Të tjera 372 84581920 Torno qendrore (motor ose too 1-room) 373 84581940 Torno automatike 374 84581980 Të tjera 375 84589120 Qendrat rrotulluese 376 84589180 Të tjera 377 84589900 Të tjera 378 84591000 Makinat kokë-njësi të tipit - vijë 379 84592100 Të kontrolluara numerikisht 380 84593100 Të kontrolluara numerikisht 381 84594010 Të kontrolluara numerikisht 382 84595100 Të kontrolluara numerikisht 383 84596110 Makineri vijëzimi me vegla 384 84596910 Makineri vijëzimi me vegla 385 84597000 Makineri të tjera filetimi apo berje filetosh 386 84601100 Të kontrolluara numerikisht 387 84601900 Të tjera 388 84602111 Makinat lëmuese cilindrike të brendshme 389 84602115 Makina lëmuese pa qendra 390 84602119 Të tjera 391 84602190 Të tjera 392 84602911 Makinat lëmuese cilindrike të brendshme 393 84602919 Të tjera 394 84602990 Të tjera 395 84603100 Të kontrolluara numerikisht 396 84603900 Të tjera 397 84604010 Të kontrolluara numerikisht Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

77


398 84604090 Të tjera Të përshtatura me një system përshtatjeje mikrometrik, në të cilin pozicionimi I çdo njërit prej akseve mund

399 84609010 Vendoset me një saktësi prej të paktën 0,01 mm 400 84609090 Të tjera 401 84612000 Makinat e përpunimit me shtypje ose gdhendjes 402 84613010 Të kontrolluara numerikisht 403 84613090 Të tjera 404 84614011 Të kontrolluara numerikisht 405 84614019 Të tjera 406 84614031 Të kontrolluara numerikisht 407 84614039 Të tjera 408 84614071 Të kontrolluara numerikisht 409 84614079 Të tjera 410 84614090 Të tjera 411 84615011 Sharra rrethore 412 84615019 Të tjera 413 84615090 Makinat e këputjes 414 84619000 Të tjera 415 84621010 Të kontrolluara numerikisht 416 84621090 Të tjera 417 84622110 Për punimin e produkteve të sheshta 418 84622180 Të tjera 419 84622905 Makinat e përkuljes, palosjes, drejtimit o sheshimi (perf.prese), për prodhim

gjysëmpërcuesi 420 84622910 Për punimin e produkteve të sheshta 421 84622991 Hidraulike 422 84622998 Të tjera 423 84623100 Të kontolluara numerikisht 424 84623910 Për punimin e produkteve të sheshta 425 84623991 Hidraulike 426 84623999 Të tjera 427 84624110 Për punimin e produkteve të sheshta 428 84624190 Të tjera 429 84624910 Për punimin e produkteve të sheshta 430

84624990

Të tjera Presa për t’u dhënë formë pluhurave metalike nëpërmjet pjekjes apo presave për kompresimin e mbetjeve.

431 84629110 Metalike në tufë 432 84629150 Për punimin e produkteve të sheshta 433

84629190

Të tjera Presa për t’u dhënë formë pluhurave metalike nëpërmjet pjekjes apo presave për kompresimin e mbetjeve.

434 84629910 Metalike në tufë 435 84629950 Për punimin e produkteve të sheshta 436 84629990 Të tjera 437 84631010 Bangat e tërheqjes për tela 438 84631090 Të tjera 439 84632000 Makinat e bërjes së vidhës 440 84633000 Makinat për përpunimin e telit Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

78


441 84639000 Të tjera 442 84641010 Makinë sharrimi për sharrim bulbi monokristal gjysëm përcjellës në fetëza

(perf.vaferet) 443 84641090 Të tjera 444 84642005 Makinat mprehëse ose lustruese, për punimin e vafereve gjysëmpërcuese. 445 84642019 Të tjera 446 84642020 Për punimin e qeramikave 447 84642095 Të tjera 448 84649010 Vegla-makine për shkrimin apo gërryer e vafereve gjysëmpërcues. 449 84649020 Për punimin e qeramikave 450 84649080 Të tjera 451 84651010 Me transferim manual të punimeve midis çdo operacioni 452 84651090 Me transferim manual i punimeve midis çdo operacioni 453 84659110 Sharrat shirrit 454 84659120 Sharrat shirit 455 84659190 Të tjera 456 84659200 Makinat e zdrukthimit, petëzimit ose të dhënies forme (nga prerja) 457 84659300 Makinat e mprehjes, intensimit ose lustrimit 458 84659400 Makinat e bashkimit ose të përkuijes 459 84659500 Makinat e shpimit ose prerjes për bashkim të dy copave druri 460 8465600 Makinat e carjes, prerjes me thela ose prerjes 461 84659910 Tornor 462 84659990 Të tjera 463 84669115 Koka ndarëse e bashkangjitetjet speciale, për makina të nenkre. 84641010,

84642005 o 84649010 464 84681000 Pipat fryrëse që mbahen në dorë 465 84682000 Makineri dhe aparate të tjera që veprojnë me gaz 466 84688000 Makineri dhe aparate të tjera 467 84691200 Shtypshkruës automatik (jo: e përpunimit të fjalëve, automatike e përpunimit

të të dhënave 468 84692000 Shrypshkrues elektrike (jo: automatik, përpunim automatik të dhënash me

njësinë e tyre etj). 469 84693000 Shtypshkrues joelektrik 470 84741000 Makinat e zgjedhjes, shoshimit, veçimit ose larjes 471 84742010 Për substancat minerale të një lloji të përdorur në industrinë qeramike

472 84742090 Të tjera 473 84743100 Përzierësit e betonit të llaçit 474 84743200 Makinat për përzierjen e substancave minerale me bitum 475 Makinat për përzgjedhje e substancave minerale të një lloji të përdorur në

industrinë qeramik 476 84743990 Të tjera 477 84748010 Makineri për agromeri, formim apo dhënie forme të pastave qeramike 478

84748090

Të tjera Makinat për montimin e llampave elektrike ose elektronike, tubave ose valvolave ose dritave të ndriçim

479 84751000 Flash, në mbulesa xhami 480 84752100 Makinat për përgatitjen e fibrave optike dhe paraformay prej tyre 481 84752900 Të tjera 482 84771090 Të tjera Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

79


483 84772000 Nxjerrësit 484 84773000 Makinat për fryrje kallëp 485 84774000 Makinat me kallëpe ose ritrajtimin e gomave pneumatike ose për formimin

me kallëpe apo ndryshe 486 84775100 Formim të tubave të brendshëm 487 84775905 Pajisje enkapsuluese për montimin e mjeteve gjysëmpërçuese, për dhënie

forme me kallëp 488 84775910 Presat 489 84775980 Të tjera 490 84778011 Makina për përpunimin e rezinave aktive 491 84778019 Të tjera 492 84778091 Pajisje për reduktim dimensionesh 493 84778093 Makina trazuese, përzjerje dhe tundëse 494 84778095 Makinat prerëse, ndarëse, zhveshëse 495 84778099 Të tjera 496 84779005 Pjesë për pajisje encapsulation injektim-formim me kallëp o për pajisje

formuese 497 84781000 Makineri 498 84789000 Pjesët 499 84792000 Makineri për nxjerrjen ose përgatitjen e vajrave apo yndyrnave bimore ose

shtazore 500 84793010 Presat 501 84793090 Të tjera 502 84794000 Makinat për bërjen e litarit ose kabllove 503 84795000 Robotë industrial 504

84798100

Për trajtimin e metalit, përfshi mbledhësat e bobinave me tel elektrik Makinat përzjerjes , përzjerjes së brumit, shtypjes, bluarjes, shoshimn, sitjen, homogjenizimin, emulsifik

505 84798200 Ose tronditjen 506 84798930 Mbështetësit e tavaneve të minierave të fuqizuara, hidraulike, të lëvizshme 507 84798960 Sistemet qendrore të grasatimit 508 84798965 Aparatura për rritjen apo tërheqjen e bulbeve gjydëmpërçuese monokristal 509 84798970 Aparatura për depozitim epitaksial mbi vaferet gjysëmpërçuese 510 84798973 Aparatura për gdhendje në të lagësht, zhvillim,drejtim o pastrim vaferesh

gjysëmpërçues 511 84798977 Aparaturë bashkangjitur me matricë e lidhës të auotomatizuar me shirit për

montim mjetesh 512 84798979 Pajisje enkapsulimi për montimin e mjeteve gjysëmpërçuese. 513 84798991 Makinat për glazurimin dhe dekorimin e produkteve qeramike 514 84798998 Të tjera 515 84801000 Kutitë kallëpe për fonderinë e metaleve 516 84802000 Bazat e kallëpeve 517 84803010 Prej druri 518 84803090 Të tjera 519 84804110 Tipet me injeksion ose shtypje 520 84804900 Të tjera 521 84805000 Kallëpet për qelqet 522 84806010 Tipet me shtypje 523 84806090 Të tjera 524 84807110 Kallëpe të tipit me injeksion ose shtypje, për prodhimin e mjeteve Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

80


gjysëmpërçues 525 84807190 Të tjera 526 84807900 Të tjera 527 84811005 Të kombinuar me filtra apo lubrifikatorë 528 84811019 Me hekur dhe çelik të derdhur 529 84811099 Të tjera 530 84812010 Valvolat për kontrollin e transmisionit me fuqi oleohidraulike 531 84812090 Valvolat për kontrollin e transmisionit me fuqi pneumatike 532 84813091 Prej gize të derdhur apo çeliku të derdhur 533 84813099 Të tjera 534 84814010 Prej gize të derdhur apo çeliku të derdhur 535 84814090 Të tjera 536 84818011 Valvolat përzierëse 537 84818019 Të tjera 538 84818031 Valvolat termostatike 539 84818039 Të tjera 540 84818040 Valvola për goma pneumatike dhe tuba të brendshëm 541 84818051 Rregullatoret e temperaturës 542 84818059 Të tjera 543 84818061 Prej gize të derdhur 544 84818063 Prej çeliku 545 84818069 Të tjera 546 84818071 Prej gize të derdhur 547 84818073 Prej çeliku 548 848118079 Të tjera 549 84818081 Valvolat sferike dhe zhytëse 550 84818085 Valvolat flutura 551 84818087 Valvolat diafragme 552 84818099 Të tjera 553 84819000 Pjesët 554 84842000 Vulosësit mekanik 555 85011010 Motor sinkron me një dalje = <18kw 556 85011091 Motor universal IAC/DC me dalje = < 37.5w 557 85011093 Motorë AC me dalje = < 37.5w (jo;motorë sinkronik me dalje = <18w) 558 85011099 Motorë DC me dalje = < 37.5w 559 85012090 Motor universal AD/DC me dalje = > 37.5w (jo:universal AC/DC me dalje

>735w por =<150kw etj.) 560 85013110 Motorë me dalje >735w por = < 750w, gjeneratorët DC me dalje < 750w, pe 561 85013190 Motor DC me dalje >37.5w por = < 750w e gjeneratorë DC me dalje = <

750w (jo: Dc dalja) 562 85013210 Motorë e gjeneratorë DC prej një dalje >750W por nuk e kalon 75 KW, për

avion civil 563 85013291 Motor DC e gjeneratorë me dalje > 750w por <7.5 kw (jo: për aviacion civil) 564 85013299 Motor DC e gjeneratorë me dalje > 7.5kw por =<75 kw (jo: për aviacion civil

të kreut 850132-10 565 85013390 Motor DC e gjeneratorë me dalje > 75kw deri 375 kw (ndryshe nga motor me

dalje =<150kw e 566 85013450 Motorët traktion me një dalje >375 kw 567 85013491 Gjeneratorë e motorë DC, me dalje >375 kw por =<750 (jo:gjeneratorë për

avion civil) Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

81


568 85013491 Motorë dhe gjeneratorë DC prej një dalje që e kalon 375 kw 569 85013499 Gjeneratorë e motorë DC, me dalje > 750 kw (jo:gjeneratorë për avion civil e

motorë tra) 570 85013499 Motorë dhe gjeneratorë DC prej një dalje që e kalon 375 kw 571 85014091 Motor AC, njëfazor me dalje >37.5w deri <=750w jo me dalje >735w deri

150 kë, avi 572 85014091 Të tjerë motorë AC, njëfazorë me dalje >37.5w. 573 85014099 Motor AC, njëfazor me dalje >750w jo me dalje >735w deri 150 kë, për

aviacion civil) 574 85015190 Motor AC, shumëfazor me dalje >37.5w por = <750w (jo:AC shumëfazor me

dalje >735,avia) 575 85015291 Motor AC, shumëfazor me dalje 750 w por = <7.5w (jo për aviacion civil) 576 85015291 Motor AC, shumëfazor me dalje që e kalon 750w por nuk e kalon 75 kw 577 85015293 Motor AC, shumëfazor me dalje >7.5 kwpor =< 37 kw (jo:aviacion civil të

nënkreut 850152) 578 85015299 Motor AC, shumëfazor me dalje >37kw por =< 75 kw (jo:aviacion civil të

nënkreut 850152) 579 850115310 Motor AC, me dalje >75kw por =< 150 kw - për përdorim në aviacionin civil 580 85015350 Motorë traction AC, shumë-fazor, me dalje > 75 kw. 581 85015392 Motor AC, shumëfazor me dalje >75kw deri 375 kw (jo: me dalje < = 150

kw, aviacion civil) 582 85015394 Motor AC, shumëfazor me dalje >375kw deri 750 kË (jo: me dalje < = 150,

aviacion civil) 583 85015399 Motor AC, shumëfazor me dalje >750kw (jo: motor e traction) 584 85016191 Gjeneratorë me dalje < 75 kva (jo: për aviacion civil të nënkrerëve 850161-

10) 585 85016191 Gjeneratorë AC, me dalje që nuk e kalon 75 kva. 586 85016199 Gjeneratorë AC, me dalje >7.5kva por =<75kva (jo:civil të nënkrerëve 850) 587 85016199 Gjeneratorë AC, me dalje që nuk e kalon 75 kva. 588 85016290 Gjeneratorë AC, me dalje >75kva por =<375kva (jo:aviacion civil të nënkreut

8501) 589 85016290 Gjeneratorë AC, me dalje që e kalon 75 kVA, por nuk e kalon 375 KVA. 590 85016390 Gjeneratorë AC, me dalje >375kva por =<750kva (jo:aviacion civil) 591 85021110 Grup gjenerator, motor me djegie të brendshme, tip shtypje-djegie,

diesel/gjysëm, 592 85041091 Induktorët, nëse janë apo jo të lidhura me një kapacitor 593 85041099 Të tjera 594 85042100 Transformator dielektrok likuid me kapacitet fuqie =< 650kva 595 85042100 Që kanë një kapacitet fuqie që nuk e kalon 650kVA 596 85042210 Më tepër se 650 kVA por jo më tepër se 1.600 KVA 597 85042290 Më tepër se 1.600 kVA por jo më tepër se 10.000 KVA 598 85042300 Që kanë një kapacitet fuqie që e kalon 10.00 KVA 599 85043131 Për matjen e voltazhit 600 85043139 Transformator matës ndryshe nga për matje voltazhi me kapacitet =<1KVA

(jo: aviacion civil) 601 85043139 Të tjera 602 85043190 Transformator, ndryshe nga dielektik i lëngët, me kapacitet =<1KVA (jo:

aviacion civil) 603 85043190 Të tjera 604 85043230 Transformator matës me kapacitet >1KVA deri 16 KVA (ndryshe nga për Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

82


aviacion civil) 605 85043230 Transformatorët matës 606 85043290 Të tjera 607 85043390 Të tjera 608 85043400 Që kanë një kapacitet fuqie që e kalon 500 KVA 609 85049011 Bërthamat ferrite 610 85049018 Të tjera 611 85049099 Të tjera 612 85051100 Prej metali 613 85051910 Magnetet e përherëshme prej ferriti të aglomeruar 614 85051990 Të tjera 615 85052000 Bashkuesit, lidhësat, frenat elektromangetike 616 85053000 Kokat ngritëse elektromangetike 617 85059010 Elektro-magnetet 618 85059030 Kapëse, kllapa elektromagnetike apo magnet i përhershëm e mjete të

ngjashme mbajtëse 619 85141005 Furra o furnalta industrial/laboratorik; ngrohëse, për prodhim mjeti

gjysëmpërçues. 620 85141010 Furrat për biskota apo për produkte furrtarit 621 85141080 Të tjera 622 85142010 Furrnaltat dhe furrat me indeksion 623 85142080 Furrnaltat dhe furrat dielektike 624 85143011 Furra infra të kuqe për prodhim të mjeteve gjysëmpërçues mbi vafere

gjysëmpërçues 625 85143019 Të tjera 626 85143091 Kaldajë e furra për laboratorë e industri, për prodhim mjeti gjysëmpërçues

mbi vafere 627 85143099 Furrnaltat dhe furra për laboratorë e industri elektrike (jo: furra me ngrohje

did) 628 85143099 Furra dhe durnalta elektrike, industriale ose laboratorike (jo:dielektrike, me

induksion,) 629 85144000 Pajisje të tjera ngrohje me induksion dielektrik 630 85151100 Që saldojne hekurat dhe armët 631 85151900 Të tjera 632 85152100 Plotësisht ose pjesërisht automatike 633 85152910 Për saldimin butt 634 85152990 Të tjera 635 85153100 Plotësisht ose pjesërisht automatike 636 85153913 Transformatorët 637 85153918 Gjeneratorët apo konvertorët rrethore apo konvertorët statike, rektifikuesit

apo aparatet rektifikuese 638 85153990 Të tjera 639 85158011 Për saldim 640 85158019 Të tjera 641 85158091 Për saldim me rezistencë të plastikave 642 85158099 Të tjera 643 85159090 Të tjera 644 85261090 Të tjera 645 85269290 Të tjera 646 85301000 Pajisje për rrugët hekurudhurore ose tramvajet Drejtoria e Marrëdhënieve me Jashtë dhe Tatimpaguesin Sektori i Shërbimit ndaj Tatimpaguesve

83


647 85308000 Pajisje të tjera 648 87011000 Motokultivatorë 649 87012010 Të tjera 650 87012090 Të përdorura 651 87051000 Makinatvinç 652 87052000 Shpuesit derrike të lëvizshëm 653 87053000 Makinat sguarse të zjarrit 654 87054000 Autobetonieret 655 87059010 Kamionët e avarisë 656 87059030 Mjetet e transportit për pompimin e betonit 657 87059090 Të tjera 658 87091990 Të tjera *** Botuar në Fletoren Zyrtare Nr. 94 datë 23 gusht 2006.


84

TVSH

Documents

trheqje nga

eksportohen

dhuruara nga

krijuar prej

te ketij udhezimi

te ushtroje

shtypshkronjave

ndihmojn pr