Turk Inklabi

İNKILAPLARİNKILAPLARSİYASİSİYASİ

HUKUKİHUKUKİ

EĞİTİM ve KÜLTÜREĞİTİM ve KÜLTÜR

TOPLUMSALTOPLUMSAL

EKONOMİEKONOMİ

-Toplumsal -Toplumsal eşitliği eşitliği sağlamak.sağlamak.

-Türk kültürünü geliştirmek.-Türk kültürünü geliştirmek.

--DemokrasiDemokrasinin Türkiye’ye yerleşmesini nin Türkiye’ye yerleşmesini sağlamak.sağlamak.

-Türkiye’yi -Türkiye’yi çağdaşçağdaş ülkeler düzeyine ülkeler düzeyine ulaştırmak.ulaştırmak.

-Eskimiş ve çağın gereklerini -Eskimiş ve çağın gereklerini karşılayamayan kurumların yerine yeni karşılayamayan kurumların yerine yeni kurumları kazandırmak.kurumları kazandırmak.

--Ulusal egemenlikUlusal egemenlik anlayışını geliştirmek. anlayışını geliştirmek.

--Laik devletLaik devlet anlayışına geçmek. anlayışına geçmek.

İNKILAPLARİNKILAPLAR

A.A. SiyasiSiyasi Alanda Yapılan İnkılaplar Alanda Yapılan İnkılaplar

B.B. HukukHukuk Alanında Yapılan İnkılaplar Alanında Yapılan İnkılaplar

C.C. Eğitim ve KültürEğitim ve Kültür Alanında Yapılan Alanında Yapılan İnkılaplarİnkılaplar

D.D. ToplumsalToplumsal Alanda Yapılan İnkılaplar Alanda Yapılan İnkılaplar

E.E. EkonomikEkonomik Alanda Yapılan İnkılaplar Alanda Yapılan İnkılaplar

A.A. Siyasal İnkılaplar:Siyasal İnkılaplar:1.1. SaltanatınSaltanatın Kaldırılması Kaldırılması(1 Kasım 1922)(1 Kasım 1922)2.2. Ankara’nınAnkara’nın Başkent olması Başkent olması(13 Ekim 1923) (13 Ekim 1923)

3.3. Cumhuriyet’Cumhuriyet’in İlanıin İlanı (29 Ekim 1923) (29 Ekim 1923)4.4. HalifeliğinHalifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924) Kaldırılması (3 Mart 1924)5.5. Ordunun SiyasettenOrdunun Siyasetten ayrılması ayrılması

(19 Aralık 1924) (19 Aralık 1924) 6.6. Anayasa’dan “Anayasa’dan “Devletin dini İslamdırDevletin dini İslamdır” ”

maddesinin çıkarılması. maddesinin çıkarılması. (10 Nisan 1928) (10 Nisan 1928)

7. Çok Partili Hayata Geçiş 7. Çok Partili Hayata Geçiş DenemeleriDenemeleri

- CHF KurulmasıCHF Kurulması- TCF, SCFTCF, SCF- Şeyh Sait İsyanıŞeyh Sait İsyanı- İzmir Suikastı İzmir Suikastı - Menemen OlayıMenemen Olayı

8. Atatürk İlkelerinin anayasaya 8. Atatürk İlkelerinin anayasaya girmesi (1937)girmesi (1937)

SALTANATSALTANAT 1 Kasım 1922’de kaldırıldı ve böylece halifenin 1 Kasım 1922’de kaldırıldı ve böylece halifenin

elindeki siyasi yetkiler alındı. elindeki siyasi yetkiler alındı.

VURGU:VURGU:

“ “Siyasi yetkinin alınması”Siyasi yetkinin alınması”

ÇIKARIM:ÇIKARIM:

Laiklik yolunda atılan bir adımdır. Laiklik yolunda atılan bir adımdır.

ÇÜNKÜ:ÇÜNKÜ: “ “Siyasi yetki” devlet yönetimi ile ilgili yetkidir. Siyasi yetki” devlet yönetimi ile ilgili yetkidir.

Halifenin ve din adamlarının, devlet işlerine Halifenin ve din adamlarının, devlet işlerine karışamayacak hale getirilmesi LAİKLİK tir.karışamayacak hale getirilmesi LAİKLİK tir.

SALTANATSALTANAT kaldırılınca Osmanlı kaldırılınca Osmanlı resmen (hukuken) sona ermiştir.resmen (hukuken) sona ermiştir.

Yönetim şekliYönetim şekli ve ve başkentbaşkent bir bir devletin en önemli iki hukuksal devletin en önemli iki hukuksal (resmi) kurumudur. Bunlardan (resmi) kurumudur. Bunlardan özellikle yönetim şekli sona özellikle yönetim şekli sona erdiğinde erdiğinde devlet resmen sona devlet resmen sona ermiş olur. ermiş olur.

SALTANATSALTANAT, bireysel , bireysel egemenliktir. (egemenliktir. (MONARŞİMONARŞİ))

Saltanatın kaldırılması, Saltanatın kaldırılması, doğrudan doğrudan ulusal egemenlikulusal egemenlik (halk egemenliği) ile ilgilidir.(halk egemenliği) ile ilgilidir.

CUMHURİYETCUMHURİYET mesajı veren kararlar:mesajı veren kararlar:

1. Milletin istiklalini yine 1. Milletin istiklalini yine milletinmilletin azim ve azim ve kararıkararı kurtaracaktır. kurtaracaktır.

2. 2. Ulusal iradeyiUlusal iradeyi gerçekleştirmek gerçekleştirmek esastır.esastır.

3. 3. Egemenlik ulusundurEgemenlik ulusundur. .

4. Yasama ve yürütme yetkisi4. Yasama ve yürütme yetkisi TBMM TBMM’ye ’ye aittir. aittir.

!!! !!! Aynı zamanda SALTANAT ın Aynı zamanda SALTANAT ın kaldırılması mesajı da verilmektedir.kaldırılması mesajı da verilmektedir.

CUMHURİYET’İN İLANI İLE;CUMHURİYET’İN İLANI İLE; Meclis Hükümeti sisteminden, Meclis Hükümeti sisteminden, Kabine Kabine

sisteminesistemine geçildi. Böylece meclisin geçildi. Böylece meclisin hükümet olma görevi sona erdi.hükümet olma görevi sona erdi.

VURGU:VURGU: “ “Meclisin hükümet görevinin sona ermesi” Meclisin hükümet görevinin sona ermesi”

BU DURUM:BU DURUM:• Meclisten Meclisten yürütmeyürütme yetkisinin alındığının, yetkisinin alındığının,• Güçler ayrılığıGüçler ayrılığı ilkesinin benimsendiğinin ilkesinin benimsendiğinin

kanıtıdır. kanıtıdır.

CUMHURİYET’İN İLANI İLE;CUMHURİYET’İN İLANI İLE; I. Devlet başkanlığı sorunu çözüldü,I. Devlet başkanlığı sorunu çözüldü,

II. Devletin yönetim şekli resmen ilan II. Devletin yönetim şekli resmen ilan edildi.edildi.

BU DURUM:BU DURUM:

Yeni Türk Devleti’nin hukuksal Yeni Türk Devleti’nin hukuksal eksikliğinin giderildiğinin kanıtıdır.eksikliğinin giderildiğinin kanıtıdır.

HALİFELİKHALİFELİK 20.Yüzyılda Arapların Ulusçuluk 20.Yüzyılda Arapların Ulusçuluk

ilkesini benimsemesi üzerine ilkesini benimsemesi üzerine geçerliliğini yitirmiştir. geçerliliğini yitirmiştir.

VURGU:VURGU:

““Ulusçuluk ilkesi”Ulusçuluk ilkesi”

ÜMMETÇİLİĞİN geçerliliğini ÜMMETÇİLİĞİN geçerliliğini yitirdiğine kanıttır. yitirdiğine kanıttır.

HALİFELİĞİN KALDIRILMASINDANHALİFELİĞİN KALDIRILMASINDAN

Doğabilecek isyanları engellemek için Doğabilecek isyanları engellemek için 20 Nisan 1924 tarihli anayasaya 20 Nisan 1924 tarihli anayasaya ““devletin dini İslam’dırdevletin dini İslam’dır” maddesi ” maddesi konulmuştur. konulmuştur.

BU DURUM:BU DURUM:- Laikliğe aykırıdır. Laikliğe aykırıdır. - Akılcı ve gerçekçi bir politikadır. Akılcı ve gerçekçi bir politikadır. - Cahil halkın isyanını engellemek için Cahil halkın isyanını engellemek için

geçici olarak laiklikten taviz verilmiştir.geçici olarak laiklikten taviz verilmiştir.

ÇOK PARTİLİ HAYATÇOK PARTİLİ HAYAT 1923 yılında CHF kurulmasından sonra, 1923 yılında CHF kurulmasından sonra,

1924’de TCF ve 1930’da da SCF kuruldu. 1924’de TCF ve 1930’da da SCF kuruldu.

VURGU:VURGU:Değişik partilerin kurulması.Değişik partilerin kurulması.

ÇIKARIM:ÇIKARIM:- Ulusal iradenin gerçekleştirilmek Ulusal iradenin gerçekleştirilmek

istendiğinin,istendiğinin,- Liberal demokrasinin benimsendiğinin Liberal demokrasinin benimsendiğinin

kanıtıdır. kanıtıdır.

TEPKİ ve İSYANLAR:TEPKİ ve İSYANLAR:- Şeyh Said İsyanı,Şeyh Said İsyanı,- Mustafa Kemal’e suikast girişimi,Mustafa Kemal’e suikast girişimi,- Menemen olayı.Menemen olayı.

ÇIKARIM:ÇIKARIM:- Laik düzene, Demokrasiye,Laik düzene, Demokrasiye,- Cumhuriyete, Çağdaşlaşmaya, Cumhuriyete, Çağdaşlaşmaya,

Batılılaşmaya Batılılaşmaya

bir başkaldırıdır. (Ayrıca İRTİCA dırlar)bir başkaldırıdır. (Ayrıca İRTİCA dırlar)

B. Hukuki İnkılaplar:B. Hukuki İnkılaplar:1.1. 1921 Anayasası1921 Anayasası

(Teşkilat-ı (Teşkilat-ı Esasiye)Esasiye)

2.2. 24, 61, 82 Anayasaları24, 61, 82 Anayasaları

3.3. Türk Medeni KanunuTürk Medeni Kanunu (17 Şubat 1926) (17 Şubat 1926)

MEDENİ KANUNMEDENİ KANUN

- Toplumun bireyleri arasıda eşitlik Toplumun bireyleri arasıda eşitlik sağladığı için; sağladığı için; HALKÇILIKHALKÇILIK ilkesi ile ilkesi ile

- Toplumdaki dini yasalara son Toplumdaki dini yasalara son verdiği için; verdiği için; LAİKLİKLAİKLİK ilkesi ile ilkesi ile

- Modern bir toplum amaçladığı için; Modern bir toplum amaçladığı için; ÇAĞDAŞLAŞMAÇAĞDAŞLAŞMA ilkesi ile ilgilidir. ilkesi ile ilgilidir.

C. Eğitim ve Kültür İnkılapları:C. Eğitim ve Kültür İnkılapları:1.1. Tevhid-i TedrisatTevhid-i Tedrisat Kanunun (3 Mart 1924) Kanunun (3 Mart 1924)

2.2. Yeni Türk HarflerininYeni Türk Harflerinin kabulü kabulü (1 Kasım 1928) (1 Kasım 1928)

3.3. Millet MekteplerininMillet Mekteplerinin açılması (1928) açılması (1928)

4.4. Türk Tarih Kurumu’nunTürk Tarih Kurumu’nun Kurulması Kurulması (12 Nisan 1931)(12 Nisan 1931)

5.5. Türk Dil Kurumu’nunTürk Dil Kurumu’nun Kurulması Kurulması (12 Temmuz 1932) (12 Temmuz 1932)

6.6. Üniversite ReformuÜniversite Reformu (1933) (1933)

D. Toplumsal Alandaki İnkılaplarD. Toplumsal Alandaki İnkılaplar1. Kılık Kıyafet İnkılabı1. Kılık Kıyafet İnkılabı

(Şapka 25 Kasım 1925, Dini kıyafetlerin (Şapka 25 Kasım 1925, Dini kıyafetlerin yasaklanması 3 Aralık 1934) yasaklanması 3 Aralık 1934)

2. Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması2. Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması (30 Kasım 1925)(30 Kasım 1925)

3. Takvim, Saat ve Ölçülerde Değişiklik 3. Takvim, Saat ve Ölçülerde Değişiklik

4. Soyadı Kanunu’nun Kabulü 4. Soyadı Kanunu’nun Kabulü (21 Haziran 1934)(21 Haziran 1934)

5. Kadınlara Siyasal Haklar Verilmesi 5. Kadınlara Siyasal Haklar Verilmesi (5 Aralık 1934) (5 Aralık 1934)

1930 Belediye ve 1934 Milletvekili 1930 Belediye ve 1934 Milletvekili Seçimlerinde Kadınlara Seçme-Seçimlerinde Kadınlara Seçme-

Seçilme hakkı tanınmıştır.Seçilme hakkı tanınmıştır.

VURGU:VURGU:

““Seçme-seçilme hakkı tanınması”Seçme-seçilme hakkı tanınması”

ÇIKARIM:ÇIKARIM:

- Ulusal irade, Halkçılık, Eşitlik, - Ulusal irade, Halkçılık, Eşitlik, Çağdaşlaşma, Halkçılık ve Çağdaşlaşma, Halkçılık ve Cumhuriyetçilikle ilgili. Cumhuriyetçilikle ilgili.

Türkiye Cumhuriyeti’nin, Türkiye Cumhuriyeti’nin, 1925 yılında aşar vergisini 1925 yılında aşar vergisini kaldırmasıyla aşağıdakilerden kaldırmasıyla aşağıdakilerden hangisinin gelişmesi hangisinin gelişmesi amaçlanmıştır?amaçlanmıştır?

A. Ticaret B. Denizcilik A. Ticaret B. Denizcilik

C. Sanayi D. Tarım C. Sanayi D. Tarım

2001 DPY2001 DPY

Türkiye Cumhuriyeti’nin, Türkiye Cumhuriyeti’nin, 1925 yılında aşar vergisini 1925 yılında aşar vergisini kaldırmasıyla aşağıdakilerden kaldırmasıyla aşağıdakilerden hangisinin gelişmesi hangisinin gelişmesi amaçlanmıştır?amaçlanmıştır?

A. Ticaret B. Denizcilik A. Ticaret B. Denizcilik

C. Sanayi D. C. Sanayi D. Tarım Tarım

2001 DPY2001 DPY

E. Ekonomik AlandaE. Ekonomik Alanda1. İzmir İktisat Kongresi1. İzmir İktisat Kongresi

(18 Şubat-4 Mart 1923) (18 Şubat-4 Mart 1923) 2. Kapitülasyonların Kaldırılması2. Kapitülasyonların Kaldırılması

(24 Temmuz 1923) (24 Temmuz 1923) 3. İş Bankasının Kurulması3. İş Bankasının Kurulması (1924) (1924) 4. Aşar’ın Kaldırılması4. Aşar’ın Kaldırılması(17 Şubat 25)(17 Şubat 25)5. Kabotaj Kanunu’nun 5. Kabotaj Kanunu’nun

ÇıkarılmasıÇıkarılması (1 Temmuz 1926) (1 Temmuz 1926)

6. Teşvik-i Sanayi Kanunu6. Teşvik-i Sanayi Kanunu (1926) (1926)

7. Tarım-Kredi Kooperatifinin 7. Tarım-Kredi Kooperatifinin KurulmasıKurulması (1928) (1928)

8. Toprak Reformu8. Toprak Reformu (1929) (1929)

9. Birinci Beş Yıllık Kalkınma 9. Birinci Beş Yıllık Kalkınma PlanıPlanı (1933-38) (1933-38)