TÜRK TARİH KRONOLOJİSİ MİLATTAN ÖNCE 20000-10000 Yakutistan arazisinde en eski insan izlerinin ait olduğu dönem 4000-1000 Anav Kültürü: Türkmenistan’da Akşabat yakınlarında Anav’da bulunmuştur. 3000 Kelteminar Kültürü: Aral gölü çevresinde aynı adlı yerde tesbit edilmiştir. 2500-1700 Afanasyevo Kültürü: Türk ana yurdunda görülen en eski kültür çevresi. 1700-1200 Afanasyevo Kültürü’nün devamı ve daha gelişmiş şekli olan Andronovo kültürü: Altay ve Tanrı dağları ile Yayık nehri arasındaki bütün bozkır sahayı tamamen içine almıştır. 1200-700 Karasuk Kültürü: Yenisey’in kollarından Karasuk ırmağı civarında rastlanmıştır. 1200 Kimmerler, Güney Rus Steplerini işgale başladılar. 1050-256 Chou Devletleri: Türkler’in ve Türk kültürünün tesiriyle meydana gelmiş olan “Yang-shao/yeni kültür” ve bunun siyasi öngörüsü olan Chou devleti. 1000 Hz. Davud, Filistin’de Birleşik İsrail Krallığı’nı kurdu.922 Kral Hz. Süleyman’dan sonra İsrail Krallığı Kuzey ve Güney olmak üzere ikiye bölündü. VIII – II. İskitler/Sakalar : Bulundukları Orta Asya (XI.-IX. Asırlar)coğrafyasından VIII. Yüzyılda Karadenizin kuzeyine yönelen Saka Türkleri, buradaki Kimmerleri güneye, Anadolu’ya sürerek yerlerini aldılar. 700-100 Tagar ve Taştık kültürü: Abakan ve yukarı Yenisey Minısinsk bölgesinde Karasuk kültürünün takipçisi Tagar ve Taştık kültürüdür. 700 Saka Türkleri/ İskitler, Step bölgesindeki Kimmerler’in yerini aldılar. 700-330 Persler: Bir grup İranlı halk, batıdan gelip Basra Körfezi’nin kuzeyine yerleştiler imparatorluğun temellerini attılar, İran ulusunu oluşturdular ve o güne kadar ayrı olan halkları birleştirdiler. 624-543 Buda. Din ve felsefi sistem kurucusu. Budizim’in kurucusu. 6.YY. Maveraünnehir’in Dariun I ve Sirus zamanında İranlı Açamendiler tarafından istilası. 586 Babilliler, Judah’ı işgal etti. 539 Filistin, Pers İmparatorluğu’nun bir parçası oldu. 4. YY. Sarmatlar, İskitler’i hakimiyetleri altına almaya başladılar. 332 Büyük İskender Kudüs’ü aldı. 329-328 Büyük İskender “zamanında Maveraünnehir’in istilası ve Semerkant’ın zaptı”.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
TÜRK TARİH KRONOLOJİSİ
MİLATTAN ÖNCE
20000-10000 Yakutistan arazisinde en eski insan izlerinin ait olduğu dönem
4000-1000 Anav Kültürü: Türkmenistan’da Akşabat yakınlarında Anav’da bulunmuştur.
3000 Kelteminar Kültürü: Aral gölü çevresinde aynı adlı yerde tesbit edilmiştir.
2500-1700 Afanasyevo Kültürü: Türk ana yurdunda görülen en eski kültür çevresi.
1700-1200 Afanasyevo Kültürü’nün devamı ve daha gelişmiş şekli olan Andronovo kültürü: Altay ve Tanrı dağları ile Yayık nehri arasındaki bütün bozkır sahayı tamamen içine almıştır.
1200-700 Karasuk Kültürü: Yenisey’in kollarından Karasuk ırmağı civarında
rastlanmıştır.
1200 Kimmerler, Güney Rus Steplerini işgale başladılar.
1050-256 Chou Devletleri: Türkler’in ve Türk kültürünün tesiriyle meydana gelmiş olan “Yang-shao/yeni kültür” ve bunun siyasi öngörüsü olan Chou devleti.
1000 Hz. Davud, Filistin’de Birleşik İsrail Krallığı’nı kurdu.922 Kral Hz. Süleyman’dan sonra İsrail Krallığı Kuzey ve Güney olmak üzere ikiye bölündü.
VIII – II. İskitler/Sakalar : Bulundukları Orta Asya (XI.-IX. Asırlar)coğrafyasından VIII. Yüzyılda Karadenizin kuzeyine yönelen Saka Türkleri, buradaki Kimmerleri güneye, Anadolu’ya sürerek yerlerini aldılar.
700-100 Tagar ve Taştık kültürü: Abakan ve yukarı Yenisey Minısinsk bölgesinde Karasuk kültürünün takipçisi Tagar ve Taştık kültürüdür.
700 Saka Türkleri/ İskitler, Step bölgesindeki Kimmerler’in yerini aldılar.
700-330 Persler: Bir grup İranlı halk, batıdan gelip Basra Körfezi’nin kuzeyine yerleştiler imparatorluğun temellerini attılar, İran ulusunu oluşturdular ve o güne kadar ayrı olan halkları birleştirdiler.
624-543 Buda. Din ve felsefi sistem kurucusu. Budizim’in kurucusu.
6.YY. Maveraünnehir’in Dariun I ve Sirus zamanında İranlı Açamendiler tarafından istilası.
586 Babilliler, Judah’ı işgal etti.
539 Filistin, Pers İmparatorluğu’nun bir parçası oldu.
4. YY. Sarmatlar, İskitler’i hakimiyetleri altına almaya başladılar.
332 Büyük İskender Kudüs’ü aldı.
329-328 Büyük İskender “zamanında Maveraünnehir’in istilası ve Semerkant’ın zaptı”.
325-297 Hindistan’da Mauryan imparatorluğunun kurucusu Chandragupta Maurya’nın saltanatı.
325-187 Hindistan’da Mauryan İmparatorluğunun kuruluşu . Kurucusu Çandragupta.
318 M.Ö.- 216 M.S. Ogurlar/Bulgarlar: Bulgarlar’ın ataları olan Ogurlar, çok erken dönemde ayrılmış olduklarından dillerinde de bazı fonotik değişiklikler olmuştur.
221-210 Çin Si Huang Ti: Çin Seddini yaptırmıştır.Tarihi Çin’i oluşturan kişi.
210-174 Hunlar’ın Çin’in batı sınırlarında belirmesi. Hun siyasi birliğinin kuruluşu.
206 Çin’de Han Hanedanlığı kuruldu.Mete’nin Hun tahtına çıkışı.
201-199 Mete’nin Bozkır bölegelerinde Çin hakimiyetine son verişi.
187-185 Son Mauryan imparatoru Brihadratha’nın saltanatı ve ölümü.
177-176 Hunlar, Kansu’da Çin sınırında, Çinlilerin ve Batılıların daha sonra belirsiz bir yanımla Hint-İskitler olarak adlandırdıkları oldukça gizemli bir halk olan Yueçi’lere saldırısı ve onları Kansu’dan çıkarmaları.
174-161 Mete’nin oğlu ve ardılı Ki-ok dönemi.
167-105 Hunlar’ın Yüeçileri bertarafı.
160-126 Ki-ok’un oğlu Kün-çin dönemi.
141-128 Chang Chien başkanlığındaki ilk Çin Diplomatik heyeti, Fergana Vadisi’ne gitti.
126 Vu-ti, Hun merkezi Kansu’yu işgal etti ve pek çok şehre garnizon kurdu.
126-117 Ordularını da Türk usulüne göre düzenleyen Çinliler karşısında başarısız olan Hunlar, Kansu’yu kaybedince ağırlık merkezlerini Göbi’den, Orhun nehri bölgesine kaydırdılar.
121 General Ho Chu-ping komutasındaki Çinliler, Hunları yendi.
119 201’de Mete tarafından yenilgiye uğratılan Tanghu’nun soyundan gelen Vahuanların egemenliğinden Çin esaretine girdiler.
106 Çinliler ve İranlılar arasında diplomatik ilişkiler kurulması.
102 Çinlilerin Hokandı zaptı.
2.Yüzyıl Sonu : Saka Türkleri İskitler’in Baktra’ya gelişi.
63 Filistin Roma İmparatorluğunun eline geçti.
55-48 Hun Tahtında kriz ve Hunlar’ın ikiye bölünüşü.
46 Çin saldırı ve istilaları sonucu Hunlar zayıflayınca Vuhuanlar, eski düşmanlıklarını yeniden hatırladılar ve onlara saldırırlar.
36 Batı Hun lideri Çi-çi’nin ölümü.
MİLATTAN SONRA
1.Yüzyıl
16-46 Orhun bölgesindeki Doğu Hunları Yu Tanhu zamanında Çin’e karşı istiklalini yeniden kazandı.
48-155 Kuzey Hunları: Kuzey/Dış Moğolistan’da kuruldu.
48-216 Güney Hunları: Güney/İç Moğolistan’da kuruldu. Yıkılana kadar daima Çin tabiiyetinde kaldı.
50 Kajula Kadphises, İran’dan Maveraünnehir ve Yukarı İndus’a kadar yayılan Kuşan İmparatorluğunu kurdu.
70 Romalılar Kudüs’ü yağmalayıp yıktılar.
78-144 Vima’dan sonra Kuşan tahtına büyük bir prenses çıkar.
2.Yüzyıl
180-589 Çin parçalanışı ve Çin’de Türk devletlerinin hakimiyet dönemi.
3.Yüzyıl
220 Çin’de Han Hanedanlığının sona erişi.
224-642 İran’da Sasani egemenliği. I. Ardeşir Sasani İmparatorluğu’nu kurdu.
226 Sasaniler’in İran’da Partları devirmesi.
4.Yüzyıl
Moğol Yuan-yuan Devleti’nin Moğolistan’da kuruluşu.
304-351 Tu-kular Kurucusu Tu-ku başbuğu Liu Yüan olan devletin merkezi Çin bölgesindeki P’ing ç’eng idi.
304-329 Han Krallığı: Pinyang’da kurulmuştur.
315-557 Tabgaçlar Devleti: Kuzey Şansi’de , Şamo tarafından kurulmuş bir Türk devletidir.
320-350 Hindistan’da Gupta imparatorluğunun kurucusu I.CHANDRAGUPTA’nın saltanatı.
320-550 Hindistan’da Gupta İmparatorluğu.
329-352 Chao Hun Devleti: Orta Asya’da kurulmuştur.
329-352 Yeni Chao Krallığı: Güney Mançurya’da kurulmuştur.
350-457 Ak Hun/Eftalitler’in bir güç olarak belirmesi.
370 Batı (Avrupa) Hunları’nin siyasi bir güç olarak belirmeleri.
370-378 Hun başbuğu Balamir ve Tarihi Kavimler Göçü’nün başlaması.
376-431 Batı Tsin Devleti: Doğu Kansu’da kurulmuştur.
384-409 Yeni Yen Krallğı: Hopei’ de kurulmuştur.
385-403 Yeni Leang Devleti : Doğu Türkistan’da kurulmuştur.
386-556 Tabgaçlar ve Tabgaç Devleti: Kuzey Çin’de, Şa-mo tarafından kuruldu.
394-414 Güney Leang Devleti: Doğu Kansu’da kuruldu.
395-396 Hunlar’ın Anadolu’ya akınları: Roma İmparatoru Theodosios’un ölümü üzerine yeniden harekete geçen Hunlar iki koldan Roma topraklarında ilerlemeye başladılar.
395-410 Hunlar’ın Trakya’ya akınları ve Kavimler Gçü’nün ikinci büyük dalgası.
397-439 Kuzey Leang Devleti: Doğu Türkistan’da kurulmuştur.
5.Yüzyıl
401-439 Kuzey Liang: Çin’de kurulmuş Hun bakiyesi bir Türk devletidir.
407-431 Hsia/Hia Hun Devleti: Şansi’de kurulmuştur.
410 (404-409) arasında Tuna’yı geçerek Bizans’a ait bazı köprü başlarını zapt edip, Bizans’ı tehtid eden Hun başbuğu ve kumandanı Uldız öldü.
420-562 Uldız’ın ardından Batı Avrupa Hunları’nın başına Karaton geçti.
420-562 Ak Hunlar devleti.
422-434 Hun İmparatorluğunun başına geçen Rua, bölgede Bizans entrikalarını bertaraf için çıktığı Balkan seferi sonunda Bizans’ı yıllık vergiye bağlamıştır.
448-451 Atilla’nın Batı Roma Seferi.
452 Atila’nın ikinci Batı Roma Seferi.
453 Atilla’nın ölümü.
453-469 Avrupa/Batı Hunlarının siyası tarihinin sona ermesi.
455-469 Hun üstünlüğünün sona ermesi.
460 Eftalitler, Kuşanlar Devleti’ni ele geçirerek Hindistan’ı istila ettiler.
461-576 Sabar Devleti kuruldu.
470 Ak Hun hükümdarı Kün-han’nın Gupta Devleti’ni ortadan kaldırması.
484 Ak Hun/Eftalitler, Ceyhun kıyılarında Sasaniler’i mağlup ederek Herat Bölegesi’ni aldılar.
6.Yüzyıl
534 Tabgaç Devleti’nin ikiye bölünüşü.
540-550 Son Gupa İmparatoru Vishnugupta’nın saltanatı.
550-557 Tabgaç Devleti ve siyasi varlığının tarihe intikali.
552-745 ‘Türk’ kelimesini Türk devletinin resmi adı olarak ilk siyasi teşekkül Göktürk hakanlığı.
552 I.Göktürk Krallığı’nın kurucusu Bumin Kağan öldü.
751 Karluk desteğindeki Araplar ile Çin ordusu arasında Talas Irmağı Muharebesi yapıldı, Çiz bozguna uğratıldı ve Türkler ilk kez Müslüman oldu.
756-788 Endülüs’te I. Abdurrahman’ın halifeliği.
766 Karluklar, Türgiş hakimiyetine son verdi.
766-1215 Karluklar kendi hakimiyetlerini kurdu.
767-769 Hanefi Mezhebi’nin kurucusu, İmam-ı Azam Ebu Hanife vefat etti.
775 Bir kısım Oğuz ve Karluk boylarının Uzak Türkistan’a göçleri.
9.Yüzyıl
1239-1256 Kumanlar Hanlığı.
616-838 Azerbaycan’da Bebek’in öncülük ettiği ayaklanma.
817-838 İmam Şafii’nin vefatı.
821-1055 Horasan’da Tahiri Emirliği’nin doğuşu ve Maveraünnehir’e doğru ilerlemesi.
840 Uygur hakanlığının son kaganı Ho-sa ve Ötüken Uygurlarının sonu.
840 Moğolistan’da Kırgızar , Uygurlar’ın yerini aldı.
840-1040 Karahanlılar. Kül-Bilge Han tarafından kurulmuştur.
840-1207 Uygur Hakanlığını yıkan Kırgızlar, Ötüken’de kendi devletlerini kurdular.
847-905 Uygur Hakanlığının yıkılması üzerine, Uygurlardan bir kütle ‘Sarı Uygurlar’, Çin’in kuzeyindeki Kan-su bölgesine göçerek, buranın merkezi Kan-çou’da yerleşmişlerdir.
860-1068 Uzlar/Oğuzlar/Oğuz Hanlığı:Tuna havalisinde kurulmuştur.
1040-1210 Süleyman Han tarafından Doğu Karahanlılar kuruldu.
1042-1187 Kirman Selçuklu Devleti: Kurucusu Kara Arslandır.
1044 Sayısız bir Türk halkının şarktan ilerleyerek Karahanlu devleti hudutlarına girmesi.
1049 Biruni öldü.
1055 Nişabur’da kendisini sultan ilan eden Selçuklu beyi Tuğrul Bey, 1055’te Bağdat’a girdi.
1059 Türkler’in Sivas ve Malatya’yı ele geçirmesi.
1060 Bizanslar’ın Kumanlar olarak bildiği putperest Oğuzlar, Rus Steplerine göçtüler.
1064 Alp Arslan’ın Kafkasya ve Şarki Anadolu seferi, Kars’ın fethi.
1065 Şamani Uzların 600.000 kişi halinde Tuna’yı geçip Balkanlara inmesi.
1067 Selçuklu akınlarının Orta Anadoluya yayılması, Kayseri, Niksar ve Konya’nın fethi.
1068 Afşin’in Anadolu’yu ele geçirip İstanbul Boğazı’na kadar ilerlemesi.
1068 Kumanlar, Güney Rus Prenslerini yendiler.
1069-1070 Yusuf Has Hacip, ‘Kutadgu Bilig’ adlı eserini yayınladı.
1071 Alp Arslan’ın Bizans Ordusunu yenerek 26 Ağustos Cuma günü Büyük Malazgirt Zaferini kazanması ve Anadolu’nun Türklere açılması.
1071-1252 Mengüç Gazi tarafından Mengüçoğulları Devleti kuruldu.
1071/1075-1318 Malazgirt Meydan Savaşından sonra Anadolu Selçuklu Devleti kuruldu.Kurucusu I. Süleyman Şah’dır.
1072 Alp Arslan’ın sulhü bozan Bizans’a karşı Türklere Anadolu’nun fethini emretmesi.
1073 Selçuklular, Karahanlıları yendi.
1074 Türklerin bütün Anadolu’ya dolmaları üzerine İmparator Mihael’in yardım maksatıyla Papa’ya başvurması, müsbet bir netice alamayınca Sultan Melik Şah’a başvurması.
1075 Süleyman Şah’ın kardeşi Mansur ile , Birecik bölgesinden hareketle Konya’yı daha sonra İznik’i fethetmesi, Süleyman Şah’ın İznik’i payitaht yapması ve Türkiye Selçuklu Devletini kurması.
1075-1086 Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu Süleyman Şah’ın saltanatı.
1078 Süleyman Şah2ın Botaniates’i Bizans tahtına çıkarırken Selçuklu ordusunu Boğaz’ın Anadolu sahiline yerleştirmesi.
1078-1117 Suriye Selçuklu Devleti: Tutuş tarafından kurulmuştur.
1080 Anadolu’ya dolmuş Türkmenleri etrafında toplayan Süleyman şahın İznik’e devlet kurması üzerine şarktan düyük bir göçebe kitlesinin dalgalar halinde Anadolu’ya dolması.
1081 Süleyman şah ile Alexis Komennos arasında yapılan antlaşmaya göre Bizans’ın Türk işgalinde bulunan bütün Anadolu’da Selçuklu hakimiyetini hukuken tanıması.
1081-1097 İzmir Beyliği’nin kurulması.
1082 Süleyman Şah’ın şarka dönüp Çukurova’ya sefere girişmesi ve Tarsus’u feth etmesi.
1083 Süleyman Şah’ın Adana, Misi, Anazabra ve bütün Çukurova’yı fethi.
1084-1102 Dilmaçoğulları: Kurucusu Dilmaçoğludur.
1085 Antakya’lıların daveti üzerine Süleyman’ın ordusu ile gizlice hareket edip bu şehri fethetmesi.
1086 Süleyman şahın, Halep’i kuşatması üzerine Melik şahın kardeşi Tutuş ve Artuk ile savaşarak 5 Haziranda şehit olması ve Halep kapısında defni.
1088 İzmir bölgesinde devlet kuran Çaka Bey’in donanması ile, Bizans karşı adalara taarruz ve fetihleri.
1089 Peçenekler üzerine yürüyen Alexis Kommenos’un Silistire’de mağup olarak İstanbul’a kaçması.
1092 Sultan Melikşah’ın ölümü üzerine Büyük Selçuklu Devleti üçe bölündü.
1092 Melikşah’ın ölümü üzerineKılıç Arslan’ın tahta çıkması.
1092-1107 I. Kılıç Arslan dönemi.
1095 Kılıç Arslan’ın devletini kuvvetlendirdikten ve Bizans ile muahede yaparak emniyetini sağladıktan sonra şarki Anadolu’da fetihlere başlaması.
1095-1175 Danişmendoğulları. Danişmend tarafından kurulmuştur.
1095-1185 İnaloğulları. Emir Sadr tarafından kurulmuştur.
1096 I. Haçlı seferi ve Haçlılar’ın Kulan Arslan tarafından bozguna uğraması.
1097-1231 harzemşahlar devleti kuruldu.Kurucusu Kudbeddin Muhammed’dir.
1099 Kudüs Haçlıların eline geçti.
12.Yüzyıl
1100-1207 Ahlatşahlar kuruldu . Kurucusu I. Kurtbeddindir.
1104-1407 Artukoğulları . Kurucusu I: İlgazidir.
1106 İmam-ı Gazali ‘İhyai’l-Ulumi’d-Din’ adlı eserini yayınladı.
1110-1116 Sultan Şahinşah devri.
1116-1155 I. İzeddin Mes’ud devri.
1117-1154 Şam Atabeyliği kuruldu.
1117-1194 Irak Selçuklu Devleti kuruldu.
1122 Ruslar, Kumanlar’ı yendiler.
1124 Tunguz Juchenler, Çin’den Moğol Kitanlar Hanedanı.
1153/1157 Merv’deki Büyük Selçuklu Sultanlığı’nın paralı askerler olan Oğuzlar tarafından yıkılması.
1155 Cengiz Han’ın doğumu.
1157 Sultan Sancar’ın vefatı ile Selçuklu Sultanlığı’nın kalan kısmıda son buldu.
1157-1231 Harzemşahlar: Kurucusu İl Arslandır.
1158-1169 Yaruklu Beyliği Musul merkezli kurulmuştur.
1164-1165 İdil Bulgar Hanı, İbrahim’in saltanaı.
1166 Yesevi tarikatinin kurucusu, Türk mutasavvıf şair Ahmet YESEVİ vefat etti.
1167 Oxford Üniversitesi kuruldu.
1167 Cengiz Han’ın babası Yegüsey Bagatur’un ölümü.
1174-1250 Eyyûbiler: Kurucusu Selahaddin Eyyubidir.
1176 Miryakefalon Savaşı.
1180 Nakşibendi şeyhlerinden Abdülhâlık Goncdüvani Buhara’da vefat etti.
1185-1233 Artukoğullar: Kurucusu I. Ebû Bekirdir.
1192-1196 I. Gıyaseddin Keyhüsrev’in saltanatı.
1194 Son İran Selçuklu Sultanı III. Tuğrul’un vefatı ile, İran’da Selçuklu dönemi sona erdi.
1196-1204 Rükneddin Süleyman Şah dönemdi.
13.Yüzyıl
13. yüzyıl Altınordu Devleti, 1223 yılı9nda güney steplerini istila etti. Rus prenslerini haraç ödemeye mecbur etti.
1204 Sinop’un fethi.
1204-1205 III: Kılıç Arslan dönemi.
1204-1320 Çobanoğulları Beyliği: Kurucusu Çoban Beydir.
1205-1220 Anadolu Selçuklu Devleti’nin siyasi istikrar ve inkişaf devri.
1205-1211 I. Gıyaseddin Keyhüsrev’in II. Saltanat dönemi.
1206 Cengiz Han Moğol Hanı oldu.
1206-1413 Delhi Sultanlığı Hakimiyet yılları.
1207 Cengiz Han Kırgızları itaat altına aldı.
1207 Antalya’nın fethi.
1209 Moğollar, Yenisey Kırgızlarını yendiler .
1209 Barçuk yönetimindeki Uygurlar, Moğol Hakimiyeti altına girdi.
1210 Harzemliler , Karahitaylıları yendiler.
1211-1220 I. İzzeddin Keykavus devri.
1215 Cengiz Han, Pekin’i aldı.
1216 Ermeniler üzerine sefer düzenleyen Anadolu Selçuklu Devleti, Karaman ve Ereğliyi kurtardı.
1218 Moğollar Kaşgar’ı işgal etti.
1219 Moğollar Sirderya’yı geçtiler ve Maveraünnehir’i istilaya başladılar.
1220 Moğollar, Harzemlileri Yenerek Buhara ve Semerkant’ı ele geçirdiler.
1220-1231 Son Harezm Şahı Celaleddin Harezmşah saltanatı.
1220-1237 I. Aleaddîn Keykubat Saltanatı.
1220-1670 Şerefhanlar Beyliği.
1221 Moğollar, Horasan ve Afganistan’ı ele geçirdiler.
1223 Alâeddin Keykubad’ın Alâiye’yi fethi.
1223-1227 Altınordu hanı, Cuci’nin saltanatı.
1223 Harezm Şahı’nın peşine düşen Moğollar, Kalka Irmağında Ruslarla savaştılar ve onları yendiler.
1225 Ermeniler ve Haçlılar’a karşı cihad.
1226 Fırat boylarunda fetihler.
1227 Suğdak Seferi.
122 Cengiz Han’ın ölümü.
1228 Şark siyaseti ve Erzincan’ın ilhakı.
1228 Trabzon seferi.
1230 Ahlat’ın sukutu ve tahribi üzerine Sultan Aleaddin ce Celaleddin arasında başlayan hasmane münasebetler neticesinde 10 Ağustosta Yassıçimende vukubulan meydan muharebesinde Harezm ordusunun müthiz bir bozguna uğraması.
1231 Moğollar, yeniden canlandırılmış olan Harezm Hanlığını yendiler.
1236 Moğollar’ın ikinci Batı seferleri başladı.
1236 Altınordu Hanı Batu’nun saltanatı.
1236-1502 Altınordu Hanlığı’nın saltanat yılları.
1237-1246 II. Gıyaseddin Keyhüsrev.
1240 Kiye, Moğollar’ın eline geçti ve Rusya Moğol hakimiyeti altına girdi.
1240 Diyarbakır’ın fethi.
1240 Baba İshak’ın Anadolu’da Peygamberlik iddiası ile isyanı.
1241 Selçuklu ordusunun Silvan’ı muhasarası.
1242 Baycu Noyan kumandasındaki Moğol kuvvetlerinin Erzurum’u işgali.
1242 Moğollar, Batı Seferlerine Viyana kapılarında verdiler.
1243 Kösedağ Savaşı: Anadolu Selçuklu kuvvetleri İlhanlı Moğol Ordusu karşısında bozguna uğradı.
1243 Moğollar, Kösedağ Savaşı’nda Anadolu Selçuklu Devleti’ni yendiler.
1244 Moğollardan kaçan bir grup Harezml,ler, Haçlıların elinden Kudüs’ü aldılar.
1246-1249 II İzzeddin Keykavus dönemi.
1249-1254 Anadolu Selçuklu’da müşterek 3 kardeş saltanatı. II.İzzeddin Keykavus- II.Aleaddin Keykubat- Rükneddin Kılıç Arslan.
1246-1265 Anadolu Selçuklu’da yoğun saltanat mücadele yılları.
1249 Mısır’da Türk Memlukluları.
1250-1487 Karamanoğulları Beyliği: Kurucusu Nûre Sûfedir.
1250-1517 Memluklar: Kurucusu Aybegdir.
1254-1257 IV. Rükneddin Kılıç Arslan dönemi.
1256 İran’da Hülagu idaresinde ki Moğol İl-Hanlı Hanedanlığı kuruldu.
1256-1257 Anadolu Selçuklu topraklarında II. Moğol istilası.
1256-1264 Hülagu’nun saltanatı ( İlhanlı)
1257 Altınordu hanı, Sartak’ın saltanatı.
1257 Altınordu hanı, Ulacı’nın saltanatı.
1257-1259 II. İzzeddin Keykavus dönemi.
1257-1267 Altınordu hanı, Berke’nin saltanatı.
1258 Moğollar Bağdat’ı yakıp yıkarak Abbasi Hilafetine son verdiler.
1259-1262 II. İzzeddin Keykavus ve IV. Rükneddin Arsla’ın müşterek saltanat dönemi.
1512 II.Bayezıd tahtan çekildi I. Selim tahta çıktı.
1512-1520 I. Selim (Yavuz)’in saltanatı (Osmanlı).
1514 Çaldıran Zaferi: Yavuz S. Selim ile Şah İsmail arasında yapılan Çaldıran Savaşı neticesinde Tebriz Osmanlı Devleti’nin eline geçti.
1514-1533 Doğu Çağatay Hanı Seyid’in saltanatı.
1515-1523 Kırım Hanı, I.Mehmedgerey’in saltanatı.
1516 Osmanlılar Filistin’i fethetti.
1516 Memlüklülerle Mercidabık Savaşı yapıldı. I.Selim’in ordusu, Memlük ordusunu yendi..
1517 Ridaniye Zaferi: Suriye, Mısır ve Arabistan’ın fethi.
1517 Piri Reis Mısır’da Sultan Selim’e ilk dünya haritasını sundu.
1517 Osmanlı hakanı Yavuz Sultan Selim’in 17 Ocakta Kahire’ye girmesi girmesi. Tomambay’ın 13 Nisan’da öldürülmesi. Yavuz’un hutbede halife ilan edilmesi, Kutsal Emanetleri teslim alması.
1519 Anadolu’da Celali isyanları başladı (Osmanlı).
1519 Barbaros Hayrettin’in yönetimindeki Cezayir’in Osmanlı Devleti’ne bağlanması.
1519 Magellan’ın Büyük Okyanus’u geçmesi.
1519-1521 Kazan hanı, Şah Ali’nin saltanatı.
1520 Yavuz Sultan Selim vefat etti.
1520 Kanuni Sultan Süleyman tahta çıktı(Osmanlı).
1520 Hattat Şeyh Hamdullah vefat etti (Osmanlı).
1520-1566 I:Süleyman(Kanuni)’ın saltanatı.
1521 Belgrad fethedildi(Osmanlı).
1521 Piri Reis Kitab-ı Bahriye adlı eseri hazırlamaya başladı (Osmanlı).
1522 Babür, Kandahar’ı ele geçirdi.
1522 Kanuni Sultan Süleyman, Rodos’u Osmanlı topraklarına kattı.
1523 Kırım hanı, I.Gazigerey’in saltanatı.
1524 Mısır’da Hain Ahmet Paşa isyan etti.
1525 İlk Fransız elçisi İstanbul’a geldi.
1525 Şeyhülislam Zenbili Ali Efendi vefat etti.
1526 Mohaç Meydan Muharebesi ve Macaristan’ın fethi.
1526 Kanuni, Avusturya seferine çıktı.
1526-1858 Hindistan Türk-Moğol Babür İmparatorluğu.
1527 Bosna’nın fethi tamamlandı (Osmanlı).
1528 Piri Reis Kanuni’ye ikinci dünya haritasını sundu.
1529 Budin’in fethi ve I. Viyana kuşatması.
1529 I. Süleyman Budapeşte’yi fethetti.
1530-1556 Astarhan hanı, Ak Kübek bin’in saltanatı.
1531-1533 Kazan hanı, Can-Ali’nin saltanatı.
1532 Kırım hanı, I. İslamgerey’in saltanatı.
1533 Barboros Hayrettin Paşa Osmanlı Devleti’ne katıldı ve Cezayir beylerbeyi oldu.
1533-1546 Kazan hanı, Safagerey’in saltanatı.
1534 Bağdat’ın fethi (Osmanlı).
1534 İngiltere Kralı VIII. Henry’nin Katolik Kilisesi’nden ayrılarak, Angilikan Kilisesi’ne katılması.
1534 Tebrizê ikinci defa girildi (Osmanşı).
1534 Şeyhülislam İbn-i Kemal Vefat etti (Osmanlı).
1535 Osmanlı ile Fransa arasında kapitülasyon antlaşması yapıldı.