TS EN 1759-1 Haziran 2010 ICS 23.040.60 FLANŞLAR VE BAĞLANTILARI - BORULAR, VANALAR, BAĞLANTI PARÇALARI VE AKSESUARLARI İÇİN DAİRESEL FLANŞLAR - SINIF KISA GÖSTERİLİŞLİ - BÖLÜM 1: ÇELİK FLANŞLAR, NPS ½ İLA NPS 24 Flanges and their joints - Circular flanges for pipes, valves, fittings and accessories, Class designated - Part 1: Steel flanges, NPS ½ to 24 TS EN 1759-1 (2010) standardı, EN 1759-1 (2004) standardı ile birebir aynı
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
TS EN 1759-1 Haziran 2010
ICS 23.040.60
FLANŞLAR VE BAĞLANTILARI - BORULAR, VANALAR, BAĞLANTI PARÇALARI VE AKSESUARLARI İÇİN DAİRESEL FLANŞLAR - SINIF KISA GÖSTERİLİŞLİ - BÖLÜM 1: ÇELİK FLANŞLAR, NPS ½ İLA NPS 24
Flanges and their joints - Circular flanges for pipes, valves, fittings and accessories, Class designated - Part 1: Steel flanges, NPS ½ to 24
TS EN 1759-1 (2010) standardı, EN 1759-1 (2004) standardı ile birebir aynı olup, Avrupa Standardizasyon Komitesi’nin (CEN, rue de Stassart 36 B-1050 Brussels) izniyle basılmıştır.
Avrupa Standardlarının herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla tüm kullanım hakları Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) ve üye ülkelerine aittir. TSE kanalıyla CEN’den yazılı izin alınmaksızın çoğaltılamaz.
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ
Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.
Bu standardı oluşturan İhtisas Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını şükranla anarız.
Kalite Sistem Belgesiİmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.
Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.
TSEKKritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markası Kullanma Hakkı)Kritere Uygunluk Belgesi; Türk Standardları bulunmayan konularda firmaların ürünlerinin ilgili uluslararası standardlar, benzeri Türk Standardları, diğer ülkelerin milli standardları, teknik literatür esas alınarak Türk Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerlerine uygunluğunu belirten ve akdedilen sözleşme ile TSEK Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSEK Markası kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.
DİKKAT! TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir garanti söz konusu değildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.
TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ön söz
Bu standard; CEN tarafından kabul edilen EN 1759-1 (2004) standardı esas alınarak; TSE Makina İhtisas Grubu’nca hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 24 Haziran 2010 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.
Bu standardın ve TS EN 1092-1(2010) standardının kabulü ile TS ISO 7005-1(1998) iptal edilmiştir.
EN 1759 standardı “Flanşlar ve bağlantıları - Borular, vanalar, bağlantı parçaları ve aksesuarları için dairesel flanşlar - Sınıf kısa gösterilişli” ana başlığı altında aşağıdaki bölümlerden oluşur: - Bölüm 1: Çelik flanşlar,- Bölüm 3: Bakır alaşımlı flanşlar,- Bölüm 4: Alüminyum alaşımlı flanşlar.
Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
İçindekiler
0 Giriş 1
1 Kapsam 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar 1
3 Terimler ve tarifler 4
3.1 Sınıf...................................................................................................................................................... 43.2 DN......................................................................................................................................................... 43.3 NPS...................................................................................................................................................... 43.4 Müsaade edilen en yüksek basınç, PS.................................................................................................43.5 Müsaade edilen en yüksek sıcaklık, TS................................................................................................4
4 Kısa gösteriliş 4
4.1 Genel.................................................................................................................................................... 44.2 Donanım imalatçısı tarafından tedarik edilmesi gereken bilgi...............................................................5
Ek A (Bilgi için) Kaynak boyunlu flanşların kaynak ağızları için tavsiyeler 62
Ek B (Bilgi için) Cıvatalama malzemelerinin sınıflandırılması 63
Ek C (Bilgi için) İngiliz ölçü birimi cıvatalama yerine metrik cıvatalama kullanımı 64
Ek D (Bilgi için) EN malzemeleri kullanarak flanşlar için p/T oranlarının tayini 66
Ek E Flanş ve yakaların yaklaşık kütleleri 67
Kaynaklar 70
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Flanşlar ve bağlantıları – Borular, vanalar, bağlantı parçaları ve aksesuarları için dairesel flanşlar - Sınıf kısa gösterilişli - Bölüm 1: Çelik
flanşlar, NPS ½ ila NPS 24
0 GirişTeknik komite, CEN/TC 74, bu standardın hazırlanmasının başlangıcında, ISO 7005-1, Çelik flanşlar standardını esas almıştır.
Bu kararın alınmasında, CEN/TC 74, aşağıda belirtilen hususlarda ISO standardından önemli ölçüde farklı olacağı konusunda hemfikirdir:
a) ISO 7005-1, hem DIN esaslı flanşları hem de orijinal ANSI/ASME esaslı flanşları kapsarken, EN 1759-1 sadece ANSI/ASME orijin (ASME B16.5) esaslı flanşları kapsar. CEN/TC 74, PN kısa gösterişli DIN esaslı flanşlarla ilgili olarak, ayrı bir seri standardlar, EN 1092 Bölüm 1, Bölüm 2, Bölüm 3 ve Bölüm 4’ü hazırlamıştır,
b) Bu standardda flanşlar, sınıf kısa gösterişlidir (ISO Standardlarında olduğu gibi PN kısa gösterişli değil) ve ASME B16.5’den alınan ölçülerin metrik sisteme dönüştürülmesi zordur.
Sonuç olarak; eşleşme boyutları, flanş ve alınlama tipleri ve kısa gösterilişleri ISO 7005-1’de verilenlerle uyumlu olurken, EN 1759-1’de mevcut olan aşağıdaki farklılıkları dikkate almak önemli bir husustur:
1) İnç cıvatalama kullanımı, uygun contaların kullanımını gerektirir ISO 7005-1 flanşları (metrik cıvatalar için) ile kullanılan contalarla uyumlu olmaları gerekmez,
2) Bu standard ASTM çeliklerin ISO 7005-1’de belirtilenlere benzer derecelerini belirtir, ancak ilave olarak EN 1092-1’de belirtilen kalitede Avrupa çeliklerinin kullanımına izin verir.
1 Kapsam Bu standard, tek sistemli flanşlar için, Sınıf kısa gösterilişli Sınıf 150 ila Sınıf 2500 ve NPS ½ ila NPS 24 anma boyutlu dairesel çelik flanşlar için kuralları kapsar.
Not – Anma boyutu (DN) ve anma boyutu (NPS) arasındaki ilişki, referans amaçlı olarak, Çizelge 9 ila Çizelge 14’te verilmiştir.
Bu standard; flanş tiplerini ve alınlama işlemlerini, boyutları, toleransları, vida dişlerini, cıvata boyutlarını, flanş birleştirme alın yüzeyi kalitesini, işaretleme, malzemeler ve basınç/sıcaklık oranlarını kapsar.
Bu standard, çubuk kütüğün tornalanmasından imal edilen flanşlara veya levha malzemeden imal edilen Tip 11, Tip 12, Tip 13, Tip 14 ve Tip 15 flanşlara uygulanmaz.
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlarBu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı kullanılır.
EN, ISO, IEC vb. No
Adı(İngilizce)
TS No1) Adı(Türkçe)
EN 1515-1 Flanges and their joints - Bolting - Part 1: Selection of bolting
TS EN 1515-1 Flanşlar ve bağlantıları - Cıvatalama - Cıvatalamanın seçimi
prEN 1515-3 Flanges and their joints - Bolting - Part 3: Classification of bolt materials for steel flanges, class designated
TS EN 1515-3*
Flanşlar ve bağlantıları- Cıvatalı bağlantılar - Bölüm 3: Sınıf tarifli çelik flanşlar için cıvata malzemelerinin sınıflandırılması
1) TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretli olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.
1
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
EN, ISO, IEC vb. No
Adı(İngilizce)
TS No Adı(Türkçe)
EN 10025 Hot rolled products of non-alloy structural steels - Technical delivery conditions
TS EN 10025-1 TS EN 10025-2
Sıcak haddelenmiş yapı çelikleri – Bölüm 1: Genel teknik teslim şartlarıSıcak haddelenmiş yapı çelikleri – Bölüm 2: Alaşımsız yapı çeliklerinin teknik teslim şartları
EN 10028-2 Flat products made of steels for pressure purposes - Part 2: Non alloy and alloy steels with specified elevated temperature properties
TS EN 10028-2*
Çelik yassı mamuller – Basınç amaçlı - Bölüm 2: Belirtilmiş yüksek sıcaklık özelliklerine sahip alaşımsız ve alaşımlı çelikler
EN 10028-3 Flat products made of steels for pressure purposes - Part 3: Weldable fine grain steels, normalized
TS EN 10028-3*
Çelik yassı mamuller – Basınç amaçlı - Bölüm 3: Normalize edilmiş, kaynak edilebilir ince taneli çelikler
EN 10028-4 Flat products made of steels for pressure purposes - Part 4: Nickel alloy steels with specified low temperature properties
TS EN 10028-4*
Çelik yassı mamuller – Basınç amaçlı – Bölüm 4 : Belirtilmiş düşük sıcaklık özelliklerine sahip nikel alaşımlı çelikler
EN 10028-7 Flat products made of steels for pressure purposes - Part 7: Stainless steels
EN 10213-2 Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes - Part 2: Steel grades for use at room temperature and elevated temperatures
TS EN 10213-2
Çelik Dökümler-Basınç Amaçlı-Teknik Teslim Şartları Bölüm 2: Oda Sıcaklığı ve Yüksek Sıcaklıkta Kullanılan
EN 10213-3 Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes - Part 3: Steel grades for use at low temperatures
TS EN 10213-3
Çelik Dökümler-Basınç Amaçlı-Teknik Teslim Şartları Bölüm 3: Düşük Sıcaklıklarda Kullanılan Çelik Kaliteleri
EN 10213-4 Technical delivery conditions for steel castings for pressure purposes - Part 4: Austenitic and austenitic-ferritic steel grades
TS EN 10213-4
Çelik Dökümler-Basınç Amaçlı-Teknik Teslim Şartları Bölüm 4:Östenitik ve Östenitik-Ferritik Çelik Kaliteleri
EN 10222-2 Steel forgings for pressure purposes - Part 2: Ferritic and martensitic steels with specified elevated temperature properties
TS EN 10222-2
Çelik dövmeler - Basınç amaçlı - Bölüm 2: Ferritik martensitik yüksek sıcaklıklarda kullanılan
EN 10222-3 Steel forgings for pressure purposes - Part 3: Nickel steels with specified low temperature properties
TS EN 10222-3
Dövme çelikler - Basınç amaçlı - Bölüm 3:Belirlenmiş düşük sıcaklık özellikleri olan nikel alaşımlı çelikler
EN 10222-4 Steel forgings for pressure purposes - Part 4: Weldable fine grain steels with high proof strength
TS EN 10222-4
Dövme çelikler - Basınç amaçlı - Bölüm 4:Yüksek akma dayanımlı kaynak edilebilir ince taneli çelikler
EN 10222-5 Steel forgings for pressure purposes - Part 5: Martensitic, austenitic and austenitic-ferritic stainless steels
TS EN 10222-5
Dövme çelikler - Basınç amaçlı - Bölüm 5: Östenitik, martensitik ve östenitik- ferritik paslanmaz çelikler
EN ISO 887 Plain washers for metric bolts, screws and nuts for general purposes - General plan (ISO 887:2000)
TS EN ISO 887
Düz rondelalar - Metrik civatalar ve somunlarda kullanılan, genel maksatlar için - Genel esaslar
EN ISO 6708 Pipe components - Definition and selection of DN (nominal size) (ISO 6708:1995)
TS 3990 EN ISO 6708
Boru elemanları - Anma boyutunun (DN) tarifi ve seçilmesi
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
EN, ISO, IEC vb. No
Adı(İngilizce)
TS No Adı(Türkçe)
ISO 9327-1 Steel forgings and rolled or forged bars for pressure purposes - Technical delivery conditions - Part 1: General requirements
ISO 9327-2 Steel forgings and rolled or forged bars for pressure purposes -Technical delivery conditions - Part 2: Non-alloy and alloy (Mo, Cr and CrMo) steels with specified elevated temperature properties
ISO 9328-2 Steel flat products for pressure purposes - Technical delivery conditions - Part 2: Non-alloy and alloy steels with specified elevated temperature properties
ISO 9328-3 Steel flat products for pressure purposes - Technical delivery conditions - Part 3: Weldable fine grain steels, normalized
ISO 9328-5 Steel flat products for pressure purposes - Technical delivery conditions - Part 5: Weldable fine grain steels, thermomechanically rolled
ASME B16.5 Pipe flanges and flanged fittings - NPS ½ through NPS 24
ASME/ANSI B1.20.1
Pipe threads, general purpose (inch)
ASTM A105/A105M
Forgings, carbon steel, for piping component
ASTM A182/A182M
Forged or rolled alloy-steel pipe flanges, forged fittings, and valves and parts for high- temperature service
ASTM A203/A203M
Pressure vessel plates, alloy steel, nickel
ASTM A204/A204M
Specification for pressure vessel plates, alloy steel, molybdenum
ASTM A216/A216M
Steel castings, carbon suitable for fusion welding for high-temperature service
ASTM A217/A217M
Steel castings, martensitic stainless and alloy, for pressure-containing parts suitable for high- temperature service
ASTM A240/A240M
Heat-resisting chromium and chromium-nickel stainless steel plate, sheet, and strip for pressure vessels
ASTM A325 High-strength bolts for structural steel joints
ASTM A350/A350M
Carbon and low-alloy steel, requiring notch toughness testing for piping components
ASTM A351/A351M
Castings, austenitic, austenitic-ferritic (duplex) for pressure-containing parts
3
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
EN, ISO, IEC vb. No
Adı(İngilizce)
TS No Adı(Türkçe)
ASTM A352/A352M
Steel castings, ferritic and martensitic, for pressure-containing parts suitable for low- temperature service
3 Terimler ve tariflerBu standardın amacı bakımından, aşağıdaki terimler ve tarifler uygulanır.
3.1 SınıfBir boru hattı sisteminin mekanik kombinasyonu ve boyutsal karakteristikleri ile ilgili referans amaçlar için kullanılan alfanumerik kısa gösteriliş. Bu kısa gösteriliş sınıf kelimesini izleyen boyutsuz tam sayıdan oluşur.
Not 1 - Sınıf kelimesini takip eden sayı ölçülebilir bir değeri temsil etmez ve ilgili standardında belirtilmedikçe hesaplama amaçlı olarak kullanılmamalıdır.
Not 2 - İlgili bileşen standard numarası ile ilişkili olmadıkça sınıf kısa gösterilişi anlamsızdır.
Not 3 - Aynı sınıf ve NPS (aşağıya bkz.) kısa gösterimli bütün bileşenlerin birbirleriyle uyumlu flanş tipleri için aynı eşleşme boyutlarına sahip olmaları amaçlanmıştır.
3.2 DNEN ISO 6708’e bakınız.
3.3 NPSReferans amaçlı olarak kullanılan, boru hattı sisteminin bileşenleri için boyutun alfanumerik kısa gösterilişi. Bu gösteriliş, bu standarda göre sınıf kısa gösterilişli flanşların amacı için, uç bağlantılarının delik çapı veya dış çapın fiziksel boyutu ile dolaylı olarak ilgili NPS harflerini izleyen boyutsuz sayıdan oluşur.
Not - NPS kelimesini takip eden sayı ölçülebilir bir değeri temsil etmez ve ilgili standardında belirtilmedikçe hesaplama amaçlı olarak kullanılmamalıdır.
3.4 Müsaade edilen en yüksek basınç, PSDonanım imalatçısı tarafından belirlenen, malzemenin tasarımlanması için müsaade edilen en yüksek basınç.
3.5 Müsaade edilen en yüksek sıcaklık, TSDonanım imalatçısı tarafından belirlenen, malzemenin tasarımlanması için müsaade edilen en yüksek sıcaklık.
4 Kısa gösteriliş
4.1 Genel Çizelge 1 ve Şekil 1, flanş tiplerini ve bunlara ilişkin tip numaralarını gösterir. Flanşlar, “flanş tipi” ve “flanş numarası” ile birlikte ifade edilmelidir.
Şekil 2, Şekil 1’de gösterilen flanşlar ile birlikte kullanılabilecek flanş alınlama tiplerini gösterir. Flanş alınlamaları “tip” ve ilişkili sembol ile birlikte ifade edilmelidir.
Her flanş tipine ve her sınıf gösterilişine uygulanabilir olan NPS aralığı Çizelge 2’de verildiği gibi olmalıdır.
4
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
4.2 Donanım imalatçısı tarafından tedarik edilmesi gereken bilgiAşağıdaki bilgiler malzeme imalatçısı tarafından talep ve/veya sipariş ile tedarik edilmelidir.
Bu standard ile uyumlu olan flanşlar ve yan bileşenler aşağıdakiler ile gösterilmelidir: a) Kısa gösteriliş, örneğin, flanş, üst üste binmiş veya yakalı, b) Bu standardın numarası, TS EN 1759-1, c) Flanş tip numarası (Çizelge 1’e bkz.), d) Alınlama tip numarası (Şekil 2’ye bkz.), e) Anma boyutu (NPS veya DN), f) Uygun sayı tarafından takip edilen Sınıf kısa gösterilişi, g) Bu standard içinde belirlenenlerden farklı ise (flanş boyutları ile ilgili çizelgelerdeki notlara bkz.)
kaynak boynu (tip 11) ve göbekli geçme (tip 12) flanşlar için delik çapı. h) Gerekli kaynak ağzı hazırlığı (Ek A’ya bkz.),i) Malzeme sınıfının sembolü veya numarası (Madde 5.1 ve Çizelge 3a ve 3b),j) Gerekli herhangi bir ısıl işlem uygulaması, k) Gerekli ise, malzeme belgesi (Madde 5.1.1’e bkz.),
Örnek 1 Alınlama tipi A olan, anma boyutu DN 400 ve Sınıf numarası 150 olan, grup 1.1 malzemesinden yapılan, Tip 01 flanşın gösterilişi:
Flanş EN 1759-1 / 01 / A/DN 400 / Sınıf 150 / malzeme grubu 1.1
Örnek 2 Alınlama tipi C olan, anma boyutu NPS 6 ve sınıf numarası 600 olan, ASTM A105 malzemesinden yapılmış olan ve 3.1 B belgesine sahip olan Tip 05 flanşın kısa gösterilişi:
Flanş EN 1759-1 / 05 / C / NPS 6 / Sınıf 600 / A105 / 3.1B
Örnek 3 Alınlama tipi B olan, anma boyutu DN 300 ve sınıf numarası 900 olan, delik B3 = 298 mm, 6E0 malzemesinden yapılmış olan Tip 11 flanşın kısa gösterilişi:
Flanş EN 1759-1 / 11 / B / DN 300 / Sınıf 900 / 298 / malzeme grubu 6E0
5 Genel kurallar
5.1 Flanş malzemeleri
5.1.1 Genel Flanşlar Çizelge 3a ve Çizelge 3b’de verilen malzemelerden imal edilmelidir. Tip 11, Tip 12, Tip 13, Tip 14, Tip 15 ve Tip 21 flanşlar dövme işlemi ile yapılmalıdır. Tip 21 flanşlar, dövme veya çelik döküm yöntemi ile yapılabilir.
Not Çizelge 3a ve Çizelge 3b’de verilen malzemeler, Çizelge 16’dan Çizelge 22’ye kadar ortak basınç/sıcaklık aralıklarına sahip olan gruplar halinde çizelgeleştirilmiştir.
Flanş imalatçısı, malzemenin izlenebilirliğini sağlamak için belge tedarik edecektir. Bir ekipman imalatçısı, EN 10204 ile uyumlu olarak, flanşın monte edildiği ekipmanların kategorisine uygun olan bir malzeme belgesini şart koşabilir.
5
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
5.1.2 Alaşımsız çelikler Malzemeler pota analizi ile tespit edilmiş olup Çizelge 3a ve Çizelge 3b’de belirtilen karbon içeriği; levha ve dövmeler için % 0,23’ü, dökümler için % 0,25’i geçmemelidir.
Çelik imalatçısı düzenli üretim kontrolleri aracılığı ile döküm analizleri ile karbon eş değerinin (CEV) % 0,45’i geçmemesini sağlamalıdır. Burada:
Not - Yukarıdaki karbon eş değerleri, levha malzemesinden imal edilen Tip 01, Tip 05 ve Tip 21 flanşlara uygulanmaz
5.2 Onarımlar Donanım imalatçısının önceden onayı olmadan ve uygulanabilir malzeme standardı tarafından yasaklandığında onarım amaçlı kaynak yapılmasına izin verilmemelidir.
İzin verildiğinde onarım kaynağı, kanıtlanmış bir yöntem ile yapılmalı ve yazılı bir prosedüre uygun olmalıdır.
Kaynak ile onarılan malzeme tanıtım numarasını takiben ‘W’ harfi ile işaretlenmelidir.
Not - Kaynak prosedürlerinin onayı için EN ISO 15607’ye bakınız. Kaynak makinelerinin onayı için, EN 287-1’e bakınız.
5.3 Cıvatalama
5.3.1 GenelFlanşlar, Çizelge 9 ila Çizelge 14’e uygun olarak belirtilen sayıda ve anma boyutundaki cıvatalar ile kullanıma uygun olmalıdır.
Cıvatalama malzemesi; donanım imalatçısı tarafından, beklenen işletme koşulları altında flanş ek yerlerinin sızdırmazlığını sağlayacak şekilde basınç, sıcaklık, flanş malzemesi ve seçilen contaya uygun olarak belirlenmelidir.
5.3.1 Cıvatalamanın seçimiCivatalamanın seçimi için EN 1515-1’e, cıvatalama malzemelerinin sınıflandırılması için pr EN 1515-3’e ve Ek B’ye bakınız.
Diğer malzemelerin cıvatalanması yukarıda verilen değişkenlere göre seçilmelidir.
Not – Metrik cıvatalama için Ek C’ye bakınız.
5.4 ContalarKullanılan çeşitli conta tipleri, boyutları, tasarım karakteristikleri ve malzemeler bu standardın kapsamında değildir. Contaların boyutları, prEN 12560, Bölüm 1 ila Bölüm 7’de verilmiştir.
5.5 Basınç/sıcaklık (p/T) değerleriÇizelge 3a ve Çizelge 3b’de belirtilen malzemelerden imal edilen flanşların p/T oranları, uygulanabilir malzemeler için, Çizelge 16, Çizelge 17, Çizelge 18, Çizelge 19, Çizelge 20, Çizelge 21 ve Çizelge 22’de verilen değerler gibi olmalı ve gösterilen sınıfın değerini aşmamalıdır.
Not 1 - Ara sıcaklıklar için doğrusal enterpolasyon yapılmasına izin verilir.
Not 2 - Flanşların p/T değerleri Çizelge 3a ve Çizelge 3b’de belirtilen malzemelerin özelliklerine bağlıdır.
EN malzemelerin p/T değerlerinin tayini için Ek D’ye bakınız.
6
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
5.6 Boyutlar
5.6.1 FlanşlarFlanşların boyutları Çizelge 9 ila Çizelge 14’te verildiği gibi olmalı ve Madde 5.8’e ve Çizelge 9 ila Çizelge 14’te verilen notlara göre (uygunsa) nitelendirilmelidir. Omuz çapı (G boyutu), en yüksek sınır değer olarak verilen değerden farklı olabilir (Not 2’ye bkz.).
Not 1 - Donanım imalatçısı talep ve/veya sipariş üzerine flanşların boyutlarının Madde 5.8 ve/veya Çizelge 9’dan Çizelge 14’e kadar olan notlardaki hususlardan etkilenip etkilenmediklerini belirtmelidir.
Not 2 - Kör bir flanş (Tip 05) alnının merkezi bölümünün,işlenmemiş bölümün çapının, Çizelge 9’dan Çizelge 14’e kadar verilen, önerilen omuz çapı, G’yi geçmemesi halinde işlenmesine gerek yoktur.
Not 3 - Her tipe ve her sınıfa uygulanabilen anma büyüklüğü gösteren belirli flanşların çeşitli tiplerinin bir özeti Çizelge 2’de verilmiştir
5.6.2 Göbekler Kaynaklı (Tip 12) ve vida dişli (Tip 13) flanşlar için geçme göbekler:
a) Paralel veyab) Dövme veya kalıplama amacıyla dış yüzeyde 7°‘yi geçmeyen bir koniklik açısına sahipolmalıdır.
Kaynak boyunlu flanşların (Tip 11) kaynak işlemine hazırlanmasının ayrıntıları için, Ek A’ya bakınız.
5.6.3 Vida dişli flanşlar
5.6.3.1 Göbekli vida dişli flanşların (Tip 13) vidaları ASME/ANSI B1.20.1’e göre konikleştirilmelidir.
5.6.3.2 Vida, flanşın ekseni ile eş merkezli olmalı ve sapmalar 5 mm/m’yi geçmemelidir.
Sınıf 150 flanşlar havşa olmaksızın imal edilmeli, ancak vidayı korumak için flanşın göbekli kısmındaki vidanın ana çapına, vidanın ekseni ile 30° ve 50° arası açıyla pahlanmalıdır. Pah, vida ile eş merkezli olmalı ve pah bir vida adımı uzunluğunu geçmediği takdirde vida uzunluğunun ölçülmesinde dahil edilmelidir.
Sınıf 300, Sınıf 600, Sınıf 900, Sınıf 1500 ve Sınıf 2500 flanşlar, Çizelge10’dan Çizelge14’e kadar belirtildiği gibi bir havşa ile temin edilmeli ve vidalı kısım havşanın tabanında 30° ve 50° arası bir açıyla pahlanmalıdır. Pah, vida ile eş merkezli ve havşanın çapına eşit olan bir ana çapa sahip olmalıdır.
5.6.4 Cıvata delikleriCıvata delikleri vida dairesi çapına eşit olarak yerleştirilmelidir. Tip 21 flanşlarda asal eksenlere simetrik olarak ve bu eksenlere delik gelmeyecek şekilde konumlanmalıdır, örneğin, “eksenden kaçık merkezli” konumlanmış, Şekil 5 ila Şekil 12’ye bakınız.
5.7 Flanş alınları
5.7.1 Alınlama tipleri Flanş alınlama tipleri ve flanş alın kısa gösterilişleri Şekil 2’de verildiği gibi olmalıdır. Alınlama boyutları Şekil 4, Şekil 5, Şekil 6, ve Şekil 7 ; Çizelde 5 ve Çizelge 6’da verildiği gibi olmalıdır.
Alınlama tipler B, D ve F için faturalı alın kenarından flanş alnına geçiş: a) Yuvarlatma veya b) Pah ile olmalıdır.
5.7.2 Üst üste bindirilmiş tip bağlantılarÜst üste bindirilmiş tip bağlantılar için alınlamalar (Şekil 6) aşağıdakilerden biri olmalıdır:
Tip B, Tip C, Tip D, Tip E, Tip F ve Tip J.
7
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Alınlar Madde 5.7.1 ile uyumlu olmalıdır. Şekil 6’da belirtilen t boyutu, spigot veya faturalı alınlamalarda, t boyutu 6,4 mm’den az olmaması durumunda flanş gövdesinin en küçük et kalınlığından daha az olmamalıdır.
5.7.3 Birleştirme alını yüzey kalitesi
5.7.3.1 Bütün flanş birleştirme alınları makine ile son işleme tabi tutulmalı, görsel ve dokunsal açılardan referans tipler ile karşılaştırıldığında, Çizelge 7 ve Çizelge 8’de verilen değerler ile uyumlu yüzey kalitesine sahip olmalıdır.
Not - Alet ölçmelerinin alınların kendilerinden alınması amaçlanmamıştır: Ra ve Rz değerleri EN ISO 4287’de tanımlandığı gibi referans numuneler ile ilişkilidir.
5.7.3.2 Alınlama tipleri A, B, E ve F olan flanşlar için tornalama, Çizelge 7 ile uyumlu olarak yuvarlak burunlu bir takım ile gerçekleştirilmelidir.
5.7.3.3 Dil, kanal ve bilezik bağlantı alınlama tipleri C, D ve J için conta temas yüzeyleri Çizelge 8 ile uyumlu bir yüzey kalitesinde işlenmelidir.
5.8 Flanşların yüzeyinde yuva açma (spot facing) veya arka alınlama Hiçbir yuva açma veya arka alınlama işlemi, flanş kalınlığını belirlenen kalınlıktan aşağıya düşürmemelidir.
Flanşların yüzeyinde yuva açıldığında çap, monte edilen cıvata boyutu için EN ISO 887 ile uyumlu olarak bakır contaların eşdeğer normal dizilerinin dış çapını barındıracak kadar geniş olmalıdır. Cıvatalama için yatak yüzeyleri Çizelge 15’te verilen sınırlar dahilinde flanş yüzüne paralel olmalıdır.
Bir flanşa arka alınlama yapıldığında göbekteki en düşük dolgu yarıçapı, R2 (Şekil 14’e bkz.) Çizelge 23’e uygun olarak sağlanmalıdır.
5.9 ToleranslarBoyut toleransları, Çizelge 15’te belirtildiği gibi olmalıdır.
5.10 İşaretleme
5.10.1 Entegre flanşların dışındaki flanşlar Entegre flanşlar dışındaki tüm flanşlar aşağıdaki şekilde işaretlenmelidir: a) Flanş imalatçısının ismi veya ticari markası, örneğin X,b) Bu standardın numarası, örneğin TS EN 1759-1, c) Flanş tip numarası, örneğin, 11, d) Anma boyutu (DN) veya NPS, örneğin DN 150, e) Sınıf gösterilişi, örneğin Sınıf 150, f) Anma boyutu (DN) veya NPS, örneğin DN 150 veya 6; gerekli ise delik çapı B, örneğin 146 mm; g) Malzeme sembolü, malzeme numarası veya malzeme grubu (Çizelge 3a ve Çizelge 3b’ye bk), örneğin A
105,h) Döküm numarası veya ergiğin tanıtımı veya döküm numarasına uygun izlenebilir kalite kontrol numarası,
örneğin 12345,i) Standard bilezik tipi bağlantılar için kanallı flanşlar, bilezik numarasına karşılık gelen “R” harfi ile
işaretlenmelidir,
Örnek xxx/EN 1759-1/11/DN150//Sınıf 150/146/A105/12345.
Kaynak ile onarılan malzeme için Madde 5.2’ye bakınız.
5.10.2 Damgalama Çelik damgalar kullanıldığında, işaretleme flanşın dış tarafında bulunmalıdır.
Not - Çelik damga işaretlemelerin flanş malzemesinde çatlaklara neden olmamasını sağlamak için dikkat edilmelidir.
8
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
5.10.3 İşaretlemelerin çıkarılması Bir flanş gerekli tüm işaretlemelerin yapılabilmesi için çok küçük ise gerekli en az işaretleme: a) Flanş imalatçısının ismi veya ticari markası,b) "EN" harfleri, c) Sınıf kısa gösterilişleri, d) Malzeme grubunun veya malzemenin sembolü, numarası veya kalite derecesi, e) Döküm numarası veya eriyiğin tanıtımı veya uygun kontrol numarası.
5.10.4 Uygunluk beyanıMamul üzerinde veya mamule ilişkili olarak flanş imalatçısının ismi veya ticari markası ile birlikte, TS EN 1759-1 işaretlemesi, flanş imalatçısının uygunluk bildirimini temsil etmelidir. Bir başka ifade ile mamulün bu standardın kurallarını karşıladığının imalatçı tarafından veya imalatçı adına beyanıdır.
Çizelge 1 – Flanş tipleri
Tip no.a Açıklama
01 Kaynak için düz flanş
05 Kör flanş
11 Kaynak boyunlu flanş
12 Kaynak için geçme göbekli flanş
13 Göbekli vida dişli flanş
14 Kaynak ağızlı göbekli flanş
15 Bindirme boru ucu için göbekli serbest flanş b
21 Entegre flanş
Not - Flanşlar ve alınlamalar Tip numarası ve alınlama harfiyle kısa gösterilebileceği gibi Şekil 1 ve Şekil 2’deki açıklamalar ile de gösterilebilir.
a İleriki tarihlerde ek yapılabilmesi için Tip numaraları ardışık yapılmamıştır.b Sanayide bazen bindirme flanş olarak atıf yapılır.
9
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Tip 01 Kaynak için düz flanş Tip 05 Kör flanş
Tip 11, Kaynak boyunlu flanş Tip 12, Kaynak için geçme göbekli flanş
Tip 13, Göbekli vida dişli flanş Tip 14, Kaynak ağızlı göbekli flanş
Tip 15, Bindirme boru uçları için göbekli serbest flanş Tip 21, Entegre (bütünleşik) flanş
Not 1 - Tip 01 ve Tip 05 flanşlar, göbek veya kaynak boyunlu olmayan flanşlardan oluşur.
Not 2 - Tip 11 ve Tip 15 flanşlar, bir göbek veya kaynak boyunlu flanşlardan oluşur ve bunlar dövme veya dökümlerden imal edilirler.
Not 3 - Tip 21 flanşlar, bazı diğer donanım veya elemanın bütünleşik bir parçasıdır.
Not 4 – Flanşlar tip numarası ile kısa gösterilişlidir.
Şekil 1 - Flanş tipleri
10
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Tip A, Düz alın Tip E - Spigot
Tip B, Faturalı alın Tip F, Girintili
Tip CL (büyük dilli) ve Tip CS (küçük dilli) Tip J, Bilezik birleştirmeli
Tip DL, (geniş kanallı) ve tip DS (dar kanallı)
Not 1 - 6,4 mm faturalı alınlı durumunda Tip B, Tip E’nin aynıdır.
Not 2 - A, B, C, D, E, F ve J kısa gösterilişli taslak çizimler, Şekil 1’de gösterilen flanşlarla bağlantılarda kullanılabilen değişik flanş tiplerini açıklar.
Not 3 – Alınlamalar tip harfleri ile kısa gösterilişlidir.
Şekil 2 - Tip A ila Tip F ve Tip J flanş alınlamaları
11
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
a Yaklaşık 425 °C’un üzerinde izin verilir ancak uzatılmış sürede kullanımı için tavsiye edilmez.b 540 °C’un üzerinde kullanılmamalıdır.c 345 °C’un üzerinde kullanılmamalıdır.d 455 °C’un üzerinde kullanılmamalıdır.e Yaklaşık 455 °C’un üzerinde izin verilir ancak uzatılmış sürede kullanımı için tavsiye edilmez.f 565 °C’un üzerinde kullanılmamalıdır.g 590 °C’un üzerinde kullanılmamalıdır.h Yaklaşık 590 °C’un üzerinde izin verilir ancak uzatılmış sürede kullanımı için tavsiye edilmez.j 425 °C’un üzerinde kullanılmamalıdır.k 565 °C ve daha yüksek işletme sıcaklığı için , sadece tane büyüklüğünün ASTM No.6’dan daha küçük
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Göbekli tip flanş Kör flanş (Not’ta belirtildiği gibi dişli)
Azaltılmış delik anma boyutu flanşın anma boru boyutu için Çizelge 4’te verilen boyuta eşit veya daha büyük ise bir göbek gereklidir. Aksi halde, uygun bir şekilde konikleştirilen bir kör flanş kullanılabilir.
Verilen bir dış çapa ve basınç sınıfına ait bir flanşa uygun anma boyutu, aynı basınç sınıfı standard flanş çizelgesine atıf yapılarak bulunabilir (Çizelge 9 ila Çizelge 14’e bkz.).
Not – Vida dişi ve havşa vb. Madde 5.6.3’e uygun olmalıdır.
Şekil 3 — Konik deliği vida dişli ve geçmeli flanşlar, bütün Sınıflar (Çizelge 4’e bkz.)
Çizelge 4 — Konik vida dişli ve geçmeli flanşlar, bütün Sınıflar
Flanş çapına uygun anma boru boyutu
Göbek için gereken konik deliğin en küçük boyutu
(Şekil 3’teki açıklamaya bkz.)
NPS DN Vida dişi ASME B1.20.1 için
1
1¼a
1½
2
25
32
40
50
½
½
½
1
2½a
3
4
5a
65
80
100
125
1¼
1¼
1½
1½
6
8
10
12
150
200
250
300
2½
3
4
4
14
16
18
20
24
350
400
450
500
600
4
4
4
4
4a Bu boyutların yeni imalatlarda kullanılmasından kaçınılmalıdır.
18
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ölçüler mm’dir.
Tip A (düz alın) Tip B 1,6 mm (faturalı alın)
Tip CL (geniş dilli alın) veya tip CS (küçük dilli alın) Tip E Spigot alın (geniş erkek)
Tip DL (geniş kanallı alın) veya tip DS (küçük kanallı alın) Tip FC Girintili alın (geniş dişi)
Tip J (Bilezik-birleştirme alını)
Not 1 - X, O, M, W, Z boyutları ve bilezik-birleştirmeden başka alınlamaların diğer ayrıntılar için Çizelge 5’e
bakınız.
Not 2 – Bilezik-birleştirmeli alınlamaların ayrıntıları ve diğer boyutlar için Çizelge 6’ya bakınız.Not 3 - C en küçük flanş kalınlığıdır, Çizelge 9 ve Çizelge 10’a bakınız.
Not 4 – Noktalı çizgiler bütün alını gösterir.
Not 5 - Spigot/girintili ve dilli/kanallı alınlar, boyutlardaki muhtemel çelişki nedeniyle, Sınıf 150’ye uygulanmaz.
Şekil 4 – Flanş alınlamaları, sadece Sınıf 150 ve Sınıf 300 bindirmeli tip bağlantıların dışındakiler için
19
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ölçüler mm’dir
Tip B (6,4 mm faturalı alın) Tip CL (Geniş dilli alın) veya Tip CS (küçük dilli alın)
Tip E Spigot alın (Geniş erkek) Tip DL (Geniş kanallı alın) veya Tip DS (küçük kanallı alın)
Tip F Girintili alın (Geniş dişi) Tip J (Bilezik-birleştirme alını)
Not 1 - X, O, M, W, Z boyutları ve bilezik-birleştirmeden başka alınlamaların diğer ayrıntılar için Çizelge 5’e
bakınız.
Not 2 – Bilezik-birleştirmeli alınlamaların ayrıntıları ve diğer boyutlar için Çizelge 6’ya bakınız.Not 3 - C en küçük flanş kalınlığıdır, Çizelge 11, Çizelge 12, Çizelge 13 ve Çizelge 14’e bakınız.
Not 4 – Noktalı çizgiler bütün alını gösterir.
Şekil 5 – Flanş alınlamaları, Sınıf 600 ila Sınıf 2500, bindirmeli tip bağlantıların dışındakiler için
20
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ölçüler mm'dir
6,4 veya t (hangisi daha büyükse)
Tip B (Faturalı alın) Tip CL (Geniş dilli alın) veya Tip CS (küçük dilli alın)
Tip E Spigot alın (Geniş erkek) Tip DL (Geniş kanallı alın) veya Tip DS (Küçük kanallı alın)
Tip F Girintili alın (geniş dişi) Tip J (Bilezik-birleştirme alını)
Not 1 - X, O, M, W, Z boyutları ve bilezik-birleştirmeden başka alınlamaların diğer ayrıntıları için Çizelge 5’e
bakınız.
Not 2 – Bilezik-birleştirmeli alınlamaların ayrıntıları ve diğer boyutlar için Çizelge 6’ya bakınız.Not 3 - C en küçük flanş kalınlığıdır, Çizelge 9 ila Çizelge 14’e bakınız.
Not 4 – t flanş gövdesi (Madde 5.7.2’ye bkz.).
Şekil 6 – Flanş alınlamaları, bindirmeli tip bağlantılar için
21
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 5 — Bilezik bağlantılı flanşların dışındaki flanşların alınlama boyutları, bütün Sınıflar
Anma boyutu
Küçük dilli ve kanallı tipin
dış çapı
Geçme, faturalı
alının dış çapı
Dilin iç çapı
Girinti dış çapı
İç çap
Faturalı alın yüksekliği
Girinti veya kanal derinliği
Tip F, Tip DL, Tip DS faturalı kısım dış çapı
Sınıf 150 ve
Sınıf 300b
Sınıf 600 ila Sınıf
2500cCS DS
Tip B, E,CL
Tip CL, CS Tip F Tip DL, DS F, DL DS
NPS DN T Y R U W Z L Kmm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm
Alınlama tipleri B1 ve B2: B1 standard, B2 siparişte anlaşmaya varılan yüzey kalitesidir.
Not – Bazı uygulamalar için, örneğin, düşük sıcaklık gazları ve Sınıf 900 ve daha büyük sınıflardaki flanşlar gibi araştırma ortamları için, yüzey kalitesinde daha yakın kontrol gerekli olabilir.
a Ra ve Rz EN ISO 4287’de izah edilmiştir.
b "tornalama” ifadesi eş merkezli dişli veya dişli spiral kanalları oluşturan makina ile herhangi bir işleme yöntemini kapsar.
Çizelge 8 — Birleştirme alınları için yüzey kalitesi (alınlama tipleri C, D ve J)
Alınlama
Rz
m
Ra
m
En az En fazla En az En fazla
Tip C ve Tip D dilli ve kanallı
3,2 12,5 0,8 3,2
Tip J Bilezik-birleştirme kanallı(yan duvarlar dahil)
1,6 6,3 0,4 1,6
28
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Şekil 8 - Sınıf 150 flanş boyutları (Çizelge 9’a bkz.)
29
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 9 — Sınıf 150 flanş boyutları (Şekil 8’e bkz.)
Sayfa 41’deki bu çizelgeye ait notlara bakınız.a Bu boyutların yeni imalatlarda kullanımından kaçınılmalıdır.
40
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 9 ila Çizelge 14 ile ilgili notlar:
Not 1 – Toleranslar için Çizelge 15’e bakınız.
Not 2 – Alınlamalar için Madde 5.7, Şekil 4 ila Şekil 7’ye bakınız.
Not 3 – Alınlama boyutları için Çizelge 5 ve Çizelge 6’ya bakınız.
Not 4 –Yuva açma alınlaması veya arka alınlama için Madde 5.8’e bakınız.
Not 5 – Vida dişli flanşlarda vida dişleri için Madde 5.6.3’e bakınız.
Not 6 - Boyun çapı N, yüzeyde yuva açma (Madde 5.8’e bkz.) gibi makina ile herhangi bir ilave işlemle biçimlendirme olmaksızın contaların normal serilerinin yıldız anahtarlarının veya eklenti parçasının (gerekirse), kullanımına izin veren teorik en büyük değerdir.
Not 7 - Tip 21 flanşların delik ölçüleri boru, vana veya bir parça oluşturan eklentilerin anma ölçüsüne eşittir ve gerçek delik ölçüleri genellikle eleman için uygun standard/standardlarda verilir.
Not 8 – Azaltılmış vida dişli ve geçmeli flanşlar için Şekil 3 ve Çizelge 4’e bakınız.
Not 9 - Sınıf 150 ve Sınıf 300 flanşların düz alınlı olması gerektiğinde, tam kalınlık C veya faturalı alın çıkarılmış kalınlık temin edilebilir. Kullanıcılara; faturalı alını çıkarıldığında, kalınlık ve tam göbek uzunluğunun bu standarda uygun olmadığı hususu belirtilmelidir.
41
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 15 — Toleranslar
Boyut Flanş tipleriTolerans
mmÖlçüinç
A kaynak ağzında göbek çapı 11, 21
2,4 0,8 5
4,0 0,8 > 5
Delik çapı B1, B2 01, 12, 14, 15
0,8 0 10
1,6 0 > 10
Delik çapı B3 11, 14
0,8 10
1,6 > 10 18
3,2 1,6 > 18
Göbek tam uzunluğu H1, H2, H3 11, 12, 13, 14, 15 1,6 10
3,2 > 10
Flanş kalınlığı C Hepsi
3,20 18
4,80 >18
Faturalı alın dış çapı 0 Hepsi1,6 mm faturalı alın 0,8 mm
Bütün ölçüler6,4 mm faturalı alın 0,4 mm
Alınlama boyutları M, Q, W, Y ve Z Hepsi Alınlama tipi C, D, E ve F
Not 1 - Belirli malzemeler için sıcaklık sınırlamaları hususunda Çizelge 3a’daki notlara bakınız.
Not 2 - Koyu olarak gösterilen basınç ve sıcaklıklar, ANSI B16.5 — 1981’de verilen oranlardan dönüştürülen değerlerdir. Normal tipte gösterilen ara değerler doğrusal enterpolasyonla elde edilmiştir. Diğer ara değerler için koyu olarak gösterilen orijinal ANSI B16.5 şekilleri kullanılarak doğrusal enterpolasyonla elde edilmesi tavsiye edilir.
Not 3 – Fahrenhayt’tan derece Celsius’a sıcaklık çevrimleri en yakın tam dereceye yuvarlanmıştır; basıncın lbf/inç2
biriminden bar’a çevriminde 1 lbf/inç2
= 0,0689476 bar çevrim faktörü kullanılmış ve en yakın 0,1 bar’a yuvarlanmıştır.
a 1 bar = 105
N/m2
= 105
Pa.
44
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 17 — ASTM malzemeler için Sınıf 300 basınç/sıcaklık değerleri
İzin verilen en yüksek sıcaklık TS Malzeme grupları
Not 2 - Koyu olarak gösterilen basınç ve sıcaklıklar, ANSI B16.5 — 1981’de verilen oranlardan dönüştürülen değerlerdir. Normal tipte gösterilen ara değerler doğrusal enterpolasyonla elde edilmiştir. Diğer ara değerler için koyu olarak gösterilen orijinal ANSI B16.5 şekilleri kullanılarak doğrusal enterpolasyonla elde edilmesi tavsiye edilir.
Not 3 – Fahrenhayt’tan derece Celsius’a sıcaklık çevrimleri en yakın tam dereceye yuvarlanmıştır; basıncın lbf/inç2 biriminden bar’a çevriminde 1 lbf/inç2
= 0,0689476 bar çevrim faktörü kullanılmış ve en yakın 0,1 bar’a yuvarlanmıştır.
a 1 bar = 105 N/m2 = 105 Pa.
46
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 18 — ASTM malzemeler için Sınıf 600 basınç/sıcaklık değerleri
İzin verilen en yüksek sıcaklık TS Malzeme grupları
1 500 816 — — — — — — — — — 3,8 5,9 — 5,2 4,8 3,4 3,4Not 1 - Belirli malzemeler için sıcaklık sınırlamaları hususunda Çizelge 3a’daki notlara bakınız.Not 2 - Koyu olarak gösterilen basınç ve sıcaklıklar, ANSI B16.5 — 1981’de verilen oranlardan dönüştürülen değerlerdir. Normal tipte gösterilen ara değerler doğrusal enterpolasyonla elde edilmiştir. Diğer ara değerler için koyu olarak gösterilen orijinal ANSI B16.5 şekilleri kullanılarak doğrusal enterpolasyonla elde edilmesi tavsiye edilir.
Not 3 – Fahrenhayt’tan derece Celsius’a sıcaklık çevrimleri en yakın tam dereceye yuvarlanmıştır; basıncın lbf/inç2
biriminden bar’a çevriminde 1 lbf/inç2
= 0,0689476 bar çevrim faktörü kullanılmış ve en yakın 0,1 bar’a yuvarlanmıştır.
a 1 bar = 105
N/m2
= 105
Pa.
48
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 19 — ASTM malzemeler için Sınıf 900 basınç/sıcaklık değerleri
İzin verilen en yüksek sıcaklık TS Malzeme grupları
1 500 816 — — — — — — — — — 5,5 8,6 — 7,9 7,2 4,8 5,2Not 1 - Belirli malzemeler için sıcaklık sınırlamaları hususunda Çizelge 3a’daki notlara bakınız.Not 2 - Koyu olarak gösterilen basınç ve sıcaklıklar, ANSI B16.5 — 1981’de verilen oranlardan dönüştürülen değerlerdir. Normal tipte gösterilen ara değerler doğrusal enterpolasyonla elde edilmiştir. Diğer ara değerler için koyu olarak gösterilen orijinal ANSI B16.5 şekilleri kullanılarak doğrusal enterpolasyonla elde edilmesi tavsiye edilir.
Not 3 – Fahrenhayt’tan derece Celsius’a sıcaklık çevrimleri en yakın tam dereceye yuvarlanmıştır; basıncın lbf/inç2
biriminden bar’a çevriminde 1 lbf/inç2
= 0,0689476 bar çevrim faktörü kullanılmış ve en yakın 0,1 bar’a yuvarlanmıştır.
a 1 bar = 105
N/m2
= 105
Pa.
50
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 20 — ASTM malzemeler için Sınıf 1500 basınç/sıcaklık değerleri
İzin verilen en yüksek sıcaklık TS Malzeme grupları
1 500 816 — — — — — — — — — 9,3 14,1 — 13,1 11,7 8,3 9,0Not 1 - Belirli malzemeler için sıcaklık sınırlamaları hususunda Çizelge 3a’daki notlara bakınız.Not 2 - Koyu olarak gösterilen basınç ve sıcaklıklar, ANSI B16.5 — 1981’de verilen oranlardan dönüştürülen değerlerdir. Normal tipte gösterilen ara değerler doğrusal enterpolasyonla elde edilmiştir. Diğer ara değerler için koyu olarak gösterilen orijinal ANSI B16.5 şekilleri kullanılarak doğrusal enterpolasyonla elde edilmesi tavsiye edilir.
Not 3 – Fahrenhayt’tan derece Celsius’a sıcaklık çevrimleri en yakın tam dereceye yuvarlanmıştır; basıncın lbf/inç2
biriminden bar’a çevriminde 1 lbf/inç2
= 0,0689476 bar çevrim faktörü kullanılmış ve en yakın 0,1 bar’a yuvarlanmıştır.
a 1 bar = 105 N/m2 = 105 Pa.
52
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 21 — ASTM malzemeler için Sınıf 2500 basınç/sıcaklık değerleri
İzin verilen en yüksek sıcaklık TS Malzeme grupları
Not 1 - Belirli malzemeler için sıcaklık sınırlamaları hususunda Çizelge 3a’daki notlara bakınız.Not 2 - Koyu olarak gösterilen basınç ve sıcaklıklar, ANSI B16.5 — 1981’de verilen oranlardan dönüştürülen değerlerdir. Normal tipte gösterilen ara değerler doğrusal enterpolasyonla elde edilmiştir. Diğer ara değerler için koyu olarak gösterilen orijinal ANSI B16.5 şekilleri kullanılarak doğrusal enterpolasyonla elde edilmesi tavsiye edilir.Not 3 – Fahrenhayt’tan derece Celsius’a sıcaklık çevrimleri en yakın tam dereceye yuvarlanmıştır; basıncın lbf/inç
2 biriminden bar’a çevriminde 1 lbf/inç
2 = 0,0689476 bar
çevrim faktörü kullanılmış ve en yakın 0,1 bar’a yuvarlanmıştır.
a 1 bar = 105
N/m2
= 105
Pa.
54
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 22 — EN malzemeler için basınç/sıcaklık değerleri
Not - Oranların değerlendirilmesinde döküm malzemeler hariç tutulmuştur. Gerilmeler normal olarak dövme ve levha malzemelerdekinden daha düşüktür. Döküm flanş bir gövdenin entegre bir parçası olması nedeniyle flanş kalınlığı ve eşleşme boyutları "sabit"tir. Bütün "açık" boyut ları kul lanarak flanş, grubun değerlerini yerine getirmek için bireysel olarak tasarımlanabilir.
a Enterpolasyon — Ferritik malzemeler için 50 °C’dan ve bir sonraki verilen değere, — Östenitik malzemeler için 20 °C’dan bir sonraki verilen değere.
Malzemeler için en düşük servis sıcaklığı ( – 10 °C’dan düşük) malzeme standardlarında ve /veya uygulama kodlarında verilir.
60
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge 23 — Arka alınlamadan sonra göbekteki en küçük dolgu yarı çapı
Flanş ölçüsü
R2
(en küçük)
mm
DN 50’ye kadar (DN 50 dahil)
DN 50’den büyük ve DN 200’e kadar (DN 200 dahil)
DN 200’den büyük
2
3
5
Not - R1 boyutları için Çizelge 9 ila Çizelge 14’e bakınız.
Şekil 14 — Arka alınlamadan sonra göbekteki en küçük dolgu yarıçapı
61
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ek A(Bilgi için)
Kaynak boyunlu flanşların kaynak ağızları için tavsiyeler
22,2 mm’ye kadar ve 22,2 mm’den daha yüksek et kalınlıklı kaynak boyunlu flanş uçları için tavsiyeler Şekil A.1 ila Şekil A.4’te verilmiştir.
Kaynak ağızlarının ek tipleri EN ISO 9692-2’de belirtilmiştir ve EN 1708-1’deki tasarım örnekleri donanım imalatçısı ve flanş imalatçısı arasında uzlaşma ile kullanılabilir.
Şekil A.1 - 22,2 mm’ye kadar et Şekil A.2 — 22,2 mm’den büyük et kalınlıkları (s)kalınlıkları (s) için açı için açı
Şekil A.3 — 22,2 mm’ye kadar et kalınlıkları (s) Şekil A.4 — Eşit olmayan et kalınlıkları için için alternatif açı kabul edilebilir açı tasarımları
Doğrusal boyutlar milimetre cinsindendir.
Not 1 - Anma et kalınlığı 4,8 mm’den düşük olan ferritik çelik boruları bağlamak için gerekli olan flanşlar için kaynak ağızları imalatçının seçimine göre hafif bir pah veya kare kesiti ile sonlanmalıdır.
Not 2 - Anma et kalınlığı 3,2 mm veya daha düşük olan östenitik çelik boruları bağlamak için gerekli olan flanşlar için kaynak uçları hafif bir pah ile sonlanmalıdır.
Not 3 - Kaynak boyunlu flanşların boyutları için Çizelge 9 ila Çizelge 14’e bakınız.
Not 4 - s = Anma et kalınlığı.
62
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
14 X6NiCrTiMoVB 25-15-2 EN 10269 hepsi Ara dayanım
15 X7CrNiMoBNb16-16 EN 10269 hepsi Yüksek dayanım
16, 18 A4-50,A2-50 EN ISO 3506-1 < = 39 Düşük dayanım
17, 19 A4-70, A2-70 EN ISO 3506-1 < = 24 Yüksek dayanım
20 X5CrNiMo17-12-2 AT EN 10269 hepsi Düşük dayanım
21 X5CrNiMo17-12-2 AT+C EN 10269 hepsi Ara dayanım
22 X5CrNi18-10 EN 10269 hepsi Düşük dayanım
23 X5CrNi18-10 AT+C EN 10269 hepsi Ara dayanım
Not 1 - Yüksek dayanımlı cıvatalama (izin verilen gerilim 170 N/mm2 ve daha büyük) herhangi bir flanşlı birleştirmede kullanılabilir.
Not 2 – Ara dayanımlı cıvatalama, özelliği Madde 5.3.1’e göre doğrulanarak, herhangi bir flanşlı birleştirmede kullanılabilir.
Not 3 – Düşük dayanımlı cıvatalama (akma gerilimi 210 N/mm2 ve aşağısı), CL 150 ve CL 300 ile sınırlandırılmıştır.
a Madde 5.3.1 ile uygunluk, contanın özel değerlendirilmesiyle doğrulanmalıdır.
63
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ek C (Bilgi için)
İngiliz ölçü birimi cıvatalama yerine metrik cıvatalama kullanımı
C.1 Genel Tavsiye edilmemesine rağmen kullanıcılar, Çizelge 9 ila Çizelge 14’te verilen İngiliz ölçü birimi ile cıvatalama yerine metrik cıvatalama kullanımını tercih eder veya buna gerek duyarlarsa, Madde C.3’te, ISO 7005’in hazırlanmasında kabul edilen karşılaştırılabilir metrik cıvata boyutları verilmiştir. Madde C.2’de verilen conta montajı konusundaki kılavuz bilgi notlarına dikkat edilmelidir (Çizelge C.1 ve Çizelge C.2’ye bkz.).
C.2 Contalar
UYARI - Kullanıcılar, montajı yapılmış bir flanş bağlantısında bir iç dairesel cıvata contasının merkezlenmesinin metrik cıvatalama kullanılırken etkileneceğine dikkat etmelidir. 1½ ve daha düşük cıvata boyutunda karşılaştırılabilir metrik boyutlar çap olarak daha büyük olma eğiliminde iken, bu boyutun üzerindekiler daha küçük olma eğilimindedir. Bu nedenle contaların düzenli bir şekilde merkezlenmesini sağlamak için çok büyük dikkat gerekmektedir.
Ancak, kullanılmakta olan toleranslara bağlı olarak, İngiliz ölçü birimindeki deliklerde metrik cıvatalama kullanıldığında, normal İngiliz ölçü birimi ile boyutlandırılan contayı oturtmak mümkün olmalıdır.
C.3 Karşılaştırılabilir cıvata anma boyutları Metrik cıvatalama kullanıldığında, karşılaştırılabilir İngiliz ölçü birimi ile metrik anma cıvata boyutları Çizelge C.1’de verildiği gibidir.
Çizelge C.1 — Anma cıvata boyutları
İngiliz ölçü birimi ½ ¾ 1 1 1¼ 1½
Metrik M14 M16 M20 M24 M27 M30 M33 M39
Kullanıcıların iki sistem arasındaki farkları açık bir şekilde anlayabilmeleri için Çizelge C.2 referans olarak verilmiştir.
64
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Çizelge C.2 - İngiliz ölçü birimi/metrik cıvata karşılaştırmaları
Cıvata çapıCıvata
delik çapı
mm
Boşluk
mm
İngiliz ölçü birimi MetrikFark
mmÖlçü
ÇapÖlçü
Çap
mminç mm
½ 0,50 12,70 M14 14,00 +1,30 15,88 1,88
5⁄8 0,63 15,88 M16 16,00 +0,13 19,05 3,05
¾ 0,75 19,05 M20 20,00 +0,95 22,23 2,23
7⁄8 0,88 22,23 M24 24,00 +1,78 25,40 1,40
1 1,00 25,40 M27 27,00 +1,60 28,58 1,58
11⁄8 1,13 28,58 M30 30,00 +1,43 31,75 1,75
1¼ 1,25 31,75 M33 33,00 +1,25 34,93 1,93
13⁄8 1,38 34,93 M36 36,00 +1,08 38,10 2,10
1½ 1,50 38,10 M394 39,00 +0,90 41,28 2,28
15⁄8 1,63 41,28 M424 42,00 +0,73 44,40 2,40
17⁄8 1,88 47,63 M484 48,00 +0,38 50,80 2,80
2 2,00 50,80 M524 52,00 +1,20 54,00 2,00
2¼ 2,25 57,15 M564 56,00 - 1,15 60,30 4,30
2½ 2,50 63,50 M644 64,00 +0,50 66,70 2,70
2¾ 2,75 69,85 M684 68,00 - 1,85 73,00 5,00
3 3,00 76,20 M764 76,00 - 0,20 79,40 3,40
3½ 3,50 88,90 M904 90,00 +1,10 92,00 2,00
65
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ek D (Bilgi için)
EN malzemeleri kullanılan flanşlar için p/T değerlerinin tayini
Çizelge D.1 — İzin verilen sıcaklıklar
Grup 1E0 ila Grup 9E0’a uygulanabilir Grup 10E0 ila Grup 16E0’a uygulanabilirSıcaklık: – 29 °C ila 375 °C
Aşağıdakilerden hangisi en düşükse:- RT sıcaklığında % 0,2 deneme gerilmesi R p0,2’nin % 60’ı- T sıcaklığında % 0,2 deneme gerilmesi R p0,2’nin % 60’ı- T sıcaklığında izin verilen gerilme x 1,25 (aşağıya
bkz.)
Sıcaklık: – 29 °C ila 510 °C
Aşağıdakilerden hangisi en düşükse:- RT sıcaklığında % 0,2 deneme gerilmesi R p0,2’nin % 70’i- T sıcaklığında % 0,2 deneme gerilmesi R p0,2’nin % 70’ı- T sıcaklığında izin verilen gerilme x 1,25 (aşağıya
bkz.)
Sıcaklık > 375 °C
Aşağıdakilerden hangisi en düşükse:
- T sıcaklığında % 0,2 deneme gerilmesi R p0,2’nin % 60’ı- T sıcaklığında izin verilen gerilme x 1,00 (aşağıya
bkz.)
Sıcaklık > 510 °C Aşağıdakilerden hangisi en düşükse:
- T sıcaklığında % 0,2 deneme gerilmesi R p0,2’nin % 60’ı- T sıcaklığında izin verilen gerilme x 1,00 (aşağıya
bkz.)
İzin verilen gerilme = (aşağıdakilerden hangisi en düşükse)
veya
İzin verilen gerilme = (aşağıdakilerden hangisi en düşükse)
veya
D.1 İzin verilen basınç (bar)
- Sınıf 2500 izin verilen basınç = Seçilen gerilme x 10 x 2500/8750- Sınıf 1500 izin verilen basınç = Sınıf 2500 izin verilen basınç x 1500/2500- Sınıf 300, Sınıf 600 ve Sınıf 900 izin verilen basınç için, yukarıdaki bağıntıdaki Sınıf 1500 yerine Sınıf 300,
Sınıf 600 ve Sınıf 900 kullanılır.- Sınıf 150 izin verilen basınç için, ASME B16.5: 1996 kuralları kullanılır.
D.2 En yüksek p/T değerleriİzin verilen basınç ASME B16.5: 1996, Çizelge D1’de verilen tavan basınç – sıcaklık değerlerini aşmamalıdır. Bu değerler sınır sapmalara maruz kalır.
Not 1 – Madde D1 psig/F birimindedir ve doğrusal enterpolasyon kullanılarak bar/C birimine çevrilmesi gerekir.
Not 2 – Bu ekin kuralları sadece bilgi için verilmiştir.
66
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Ek E
Flanş ve yakaların yaklaşık kütleleri
Çizelge E.1 ila Çizelge E.6 faturalı alınlı flanşların, yalnızca rehber olarak kullanılabilecek, hesaplanmış kütlelerini verir.
Bu hesaplanan kütleler Çizelge 9 ila Çizelge 14’te verilen anma boyutlarına ve çelik malzemeler için 7,85 g/cm3 olan kütle yoğunluklarına dayanır.
Gerçek kütleler, Çizelge 15‘te verilen toleranslar içindeki boyutsal değişimler nedeniyle hesaplanan kütlelerden farklılık gösterebilir.
Çizelge E.1 - Sınıf 150 flanş kütleleriKütleler kg’dır
ICS 23.040.60 TÜRK STANDARDI TS EN 1759-1/Haziran 2010
Kaynaklar
EN 287-1, Qualification testfor welders - Fusion welding — Part 1: Steels
EN 1708-1, Welding — Basic weld joint details in steel — Part 1: Pressurized components
EN 10204, Metallic products — Types of inspection documents
EN 10269, Steels and nickel alloys for fasteners with specified elevated and/or low temperature properties
EN 12560-1, Flanges and their joints — Gaskets for Class-designated flanges — Part 1: Non-metallic flat gaskets with or without inserts
EN 12560-2, Flanges and their joints — Gaskets for Class-designated flanges — Part 2: Spiral wound gaskets for use with steel flanges
EN 12560-3, Flanges and their joints — Gaskets for Class-designated flanges — Part 3: Non-metallic PTFE envelope gaskets
EN 12560-4, Flanges and their joints — Gaskets for Class designated flanges — Part 4: Corrugated, flat or grooved metallic and filled metallic gaskets for use with steel flanges
EN 12560-5, Flanges and their joints — Gaskets for Class-designated flanges — Part 5: Metallic ring joint gaskets for use with steel flanges
EN 12560-6, Flanges and their joints — Gaskets for Class- designated flanges — Part 6: Covered serrated metal gaskets for use with steel flanges
EN 12560-7, Flanges and their joints — Gaskets for Class-designated flanges — Part 7: Covered metal jacketed gaskets for use with steel flanges
EN ISO 898-1, Mechanical properties of fasteners made of carbon steel and alloy steel — Part 1: Bolts, screws and studs (ISO 898-1:1999)
EN ISO 3506-1, Mechanical properties of corrosion-resistant stainless steel fasteners — Part 1: Bolts, screws and studs (ISO 3506-1:1997)
EN ISO 4287, Geometrical product specifications (GPS) - Surface texture: Profile method - Terms, definitions and surface texture parameters (ISO 4287:1997)
EN ISO 9692-2, Welding and allied processes — Joint preparation — Part 2: Submerged arc welding of steels (ISO 9692-2:1998)
EN ISO 15607, Specification and qualification of welding procedures for metallic materials - General rules (ISO 15607:2003)