TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ · TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ Osmanlý Devleti nin yönetim merkezi ve padiþahlarýn resmî ikametgâhý þeklinde yaklaþýk 380 yýl kullanýlan Topkapý Sarayý

261

Devleti’nin Kuruluþ Döneminde HükümdarlýkKurumunun Geliþmesi ve Saray Hayatý - Teþ-kilâtý, Ankara 1978, tür.yer.; Ülker Akkutay, En-derûn Mektebi, Ankara 1984; Kemal Çýð, “FâtihTopkapý Sarayýný Niçin Yaptýrdý”, Kemâl Çýð’aArmaðan, Ýstanbul 1984, s. 17-35; a.mlf.,“1960-1969 Seneleri Arasýnda Topkapý Sara-yýnda Yapýlan Restorasyonlar Esnasýndaki Bu-luntular”, TTK Bildiriler, VII (1973), II, 693-697;Mualla Anhegger-Eyüboðlu, Topkapý Sarayý’ndaPadiþah Evi (Harem), Ýstanbul 1986; Metin Sö-zen, Devletin Evi Saray, Ýstanbul 1990, s. 62-96; R. Hillenbrand, Islamic Architecture: Form,Function and Meaning, Edinburgh 1994, s.457-462; R. Withers, Büyük Efendi’nin Sarayý(trc. Cahit Kayra), Ýstanbul 1996; Nadide Seçkin,Topkapý Sarayý’nýn Biçimlenmesine EgemenOlan Tasarým Gelenekleri Üzerine Bir Araþtýr-ma: 1453-1755, Ankara 1998, s. 5-25, ayrýca bk.tür.yer.; Metin Sözen, Bir Ýmparatorluðun Doðu-þu: Topkapý, Ýstanbul 1998; G. Goodwin, Topka-pi Palace, London 1999; a.mlf., “Topkapi Sara-yi”, EI2 (Ýng.), X, 566-569; Zeynep Tarým-Ertuð,“Osmanlý Devletinde Resmi Törenler ve BirkaçÖrnek”, Osmanlý, Ankara 1999, IX, 139-142;a.mlf., “Saray Teþkilâtý ve Teþrifatý”, Fatih veDönemi (ed. Necat Birinci), Ýstanbul 2004, s.212-220; a.mlf., “Onsekizinci Yüzyýl Osmanlý Sa-rayý’nda Bayram Törenleri”, Prof. Dr. MübahatS. Kütükoðlu’na Armaðan (ed. Zeynep Tarým-Ertuð), Ýstanbul 2006, s. 573-594; a.mlf., “Os-manlý Devlet Teþrifâtýnda Hýrka-i Þerîf Ziyareti”,TED, sy. 16 (1998), s. 37-45; a.mlf., “Topkapý Pa-lace (New Imperial Palace)”, Encyclopedia of theOttoman Empire (ed. G. Ágoston – B. Masters),New York 2008, s. 566-568; a.mlf., “Saray”, DÝA,XXXVI, 119-121; Nurhan Atasoy, Hasbahçe: Os-manlý Kültüründe Bahçe ve Çiçek, Ýstanbul2002, tür.yer.; Necdet Sakaoðlu, Tarihi, Mekân-larý, Kitabeleri ve Anýlarý ile Saray-ý Hümayun:Topkapý Sarayý, Ýstanbul 2002; Ahmet Þimþirgil,Taþa Yazýlan Tarih : Topkapý Sarayý, Ýstanbul2005; Ýlber Ortaylý, Mekânlar ve OlaylarýylaTopkapý Sarayý, Ýstanbul 2007; Gülru Necipoðlu,15. ve 16. Yüzyýlda Topkapý Sarayý: Mimarî Tö-ren ve Ýktidar (trc. Ruþen Sezer), Ýstanbul 2007;Hatice Canan Cimilli, Topkapý Sarayý Anýtsal Ka-pýlarý’nýn Ýþlev ve Sembolizm Açýsýndan Deðer-lendirilmesi (doktora tezi, 2008), ÝÜ Sosyal Bilim-ler Enstitüsü; Abdurrahman Þeref, “Topkapý Sa-ray-ý Hümâyunu”, TOEM, sy. 5 (1328), s. 265-299; sy. 6 (1329), s. 329-364; sy. 7, s. 393-421;

sy. 8, s. 457-483; sy. 9, s. 521-527; sy. 10, s.585-594; sy. 11, s. 649-657; sy. 12 (1329), s.713-730; Mehmed Refik, “Enderûn-ý HümâyûnDevâir-i Âliyyesinden: Arz Odasý”, a.e., sy. 38(1332), s. 110-116; Ahmed Refik, “Fatih DevrineAit Vesikalar”, a.e., sy. 49-62 (1337), s. 1-58; Ül-kü Altýndað, “Has Oda Teþkilatý”, TEt.D, sy. 14(1974), s. 97-113; Mübahat S. Kütükoðlu, “Min-yatürlerde Divân-ý Hümâyûn ve Arz Odasý”,TED, sy. 16 (1998), s. 47-69; a.mlf., “Arz”, DÝA,III, 438-440; Doðan Kuban, “Topkapý Sarayý”,DBÝst.A, VII, 280-290; Semavi Eyice, “Arz Oda-sý”, DÝA, III, 444-445; Ahmet Mumcu, “Dîvân-ýHümâyun”, a.e., IX, 430-432; M. Baha Tanman,“Divanhâne”, a.e., IX, 442-444; Mehmet Ýpþirli,“Enderun”, a.e., XI, 185-187; a.mlf., “Harem”,a.e., XVI, 135-138; Deniz Esemenli, “Harem”,a.e., XVI, 140-146.

ÿZeynep Tarým Ertuð

– —TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ

˜ ™

Osmanlý Devleti’nin yönetim merkezi vepadiþahlarýn resmî ikametgâhý þeklindeyaklaþýk 380 yýl kullanýlan Topkapý SarayýÝstanbul’da Haliç, Boðaziçi ve Marmara’yahâkim olan Sarayburnu’nda yer alan bina-lar manzumesidir. Fâtih Sultan Mehmedtarafýndan 1465-1478 yýllarý arasýnda inþaettirilen saray zaman içinde ihtiyaç duyu-lan yapýlarýn eklenmesiyle XIX. yüzyýlýn or-talarýna kadar geliþerek son þeklini almýþ-týr. Hânedan mensuplarý, XIX. yüzyýlýn ikin-ci yarýsýnda Sultan Abdülmecid’in Batý mi-marisi tarzýnda yaptýrdýðý Dolmabahçe Sa-rayý’na taþýnmýþ, fakat Topkapý Sarayý öne-mini hiçbir zaman kaybetmemiþtir. Cülûsve cenaze merasimlerinin sarayda gerçek-leþtirilmesi âdetine saltanatýn sona erme-sine kadar devam edilmiþtir. Ayrýca her ra-mazan ayýnýn on beþinci günü gerçekleþ-tirilen hýrka-i saâdet ziyaretleri için padi-þahlar Topkapý Sarayý’na gelmiþlerdir. 1840-1924 arasýnda hýrka-i saâdet ve hazîne-ihümâyun hizmetlerine bakan, Enderûn-ýHümâyun hademesi denilen kadro ile ha-rap durumdaki Harem Dairesi’nde barýnansaraylýlar Topkapý Sarayý’nýn son sakinleriolmuþtur.

Sarayýn ilk defa âdeta bir müze gibi zi-yarete açýlmasý Sultan Abdülmecid devri-ne rastlar. O devrin Ýngiliz elçisine Topka-pý Sarayý gezdirilerek hazinedeki eþyalargösterilmiþ, daha sonra Topkapý SarayýHazinesi’ndeki eski eserlerin yabancýlarave Türk ileri gelenlerine gösterilmesi birgelenek halini almýþtýr. Sultan Abdülazizdevrinde teþhir edilen eserler için empire(ampir) üslûbunda camekânlý vitrinler yap-týrýlmýþtýr. Bu vitrinler zamanýmýzda sa-rayýn deðiþik birimlerinde kullanýlmakta-

Topkapý Sarayý içindeki Baðdat Köþkü,Revan Köþkü, Sultan Ýbrâhim kameriyesi,Sofa Köþkü, has bahçe içinde yahut etra-fýnda Yavuz Sultan Selim zamanýnda ya-pýlan Mermer Köþk, III. Murad devrindeSinan Paþa tarafýndan inþa edilen ÝnciliKöþk, II. Bayezid döneminde inþa edile-rek III. Murad zamanýnda yeniden yapýlanYalý Köþkü ve ayný kýyýda Sultan Ýbrâhim’inemriyle 1053’te (1643) inþa edilen Sepet-çiler Kasrý müstakil yapýlardý. Sarayda in-þa edilen son köþk Sultan Abdülmecid’inyaptýrdýðý Mecidiye Köþkü’dür. Dinlenmeköþkü yapýlarýndan baþka meslek sahip-leri ve sanatkâr sýnýfýnýn (ehl-i hiref) çalýþ-týðý çeþitli atölyeler vardý. Bunlarýn büyükbir kýsmý birinci avluda yer almakla birlikteDemir Kapýsý civarýndaki tabl ü alem meh-terleri gibi bazýlarý farklý yerlerde bulun-maktaydý. Sarayýn süslemesinde kullaný-lan ahþap iþçiliði dýþýnda özellikle XV. yüz-yýldan baþlayarak çeþitli dönemlere aitçok kýymetli çini bezemeleri daima dikka-ti çekmiþtir. Sünnet Odasý’nýn cephesi, ArzOdasý’nýn içi ve dýþý, Hýrka-i Saâdet Daire-si ve Harem’in çeþitli bölümlerindeki çini-ler âdeta sarayý bir çini müzesi haline ge-tirmiþtir.

BÝBLÝYOGRAFYA :

Fatih’in Teþkilât Kanunnâmesi (nþr. Abdül-kadir Özcan, TD, sy. 33 [1982] içinde), s. 7-51;Lutfi Paþa, Âsafnâme (nþr. Mübahat S. Kütükoð-lu, Prof. Dr. Bekir Kütükoðlu’na Armaðan için-de), Ýstanbul 1991, s. 58-99; Selânikî, Târih (Ýp-þirli), I-II, tür.yer.; Hýzýr Ýlyas, Târîh-i Enderûn, Ýs-tanbul 1276; Halil Ethem [Eldem], Topkapý Sa-rayý, Ýstanbul 1931; Uzunçarþýlý, Saray Teþkilâtý,tür.yer.; Ýsmail H. Baykal, Enderun Mektebi Tari-hi, Ýstanbul 1953; Ayverdi, Osmanlý Mi‘mârîsi III,s. 289-368; R. Ekrem Koçu, Topkapý Sarayý, Ýs-tanbul 1960; a.mlf., “Bâbýhümayûn”, Ýst.A, IV,1765-1771; a.mlf., “Enderun”, a.e., IX, 5115-5120; Sedad Hakký Eldem, Köþkler ve Kasýrlar,Ýstanbul 1969, I, 61-357; II, 194-201; a.mlf. – Fe-ridun Akozan, Topkapý Sarayý : Bir Mimarî Araþ-týrma, Ýstanbul 1982; Aydýn Taneri, Osmanlý

TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ

Topkapý

Sarayý’nda

Adalet

Kulesi

ve Dîvân-ý

Hümâyun

262

TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ

güratif süslemeli 400’e yakýn silâh (kýlýç,topuz, þeþper, ok, yay, kalkan, miðfer, zýrh,tabanca, tüfek vb.) teþhir edilmektedir.Sergilenen eserler arasýnda Arap, Mem-lük, Ýran ve Türk silâhlarý önemli yer tut-maktadýr. Seksiyondaki en eski, ayný za-manda dinî bakýmdan önemli eserler VII.yüzyýldan XIII. yüzyýla kadar gelen, sahâ-beye ve bazý Emevî ve Abbâsî halifelerineait kýlýçlardýr. Ayrýca teþhirde padiþah ký-lýçlarý da bulunmaktadýr. Fâtih Sultan Meh-med’e ait, 1/90 envanter numaralý mera-sim kýlýcý Osmanlý silâh teknolojisinin baþ-langýcýný göstermesi bakýmýndan dikkatçekicidir.

Divan Meydaný’ný Haliç yönündeki hasbahçeye padiþahlara ait atlarýn bulundu-ðu has ahýr baðlamaktadýr. Osmanlý sara-yýnda kullanýlan at koþum takýmlarý ile sal-tanat arabalarýnýn yer aldýðý has ahýrlarýnyanýnda Baltacýlar Koðuþu vardýr. XVI. yüz-yýlýn sonlarýnda geniþletilen bu kýsým biravlu çevresinde cami, hamam, koðuþ veçubuk odasý gibi birimleriyle özgün bir Os-manlý mahallesi görünümündedir. Mey-danýn sað yanýnda bir revak arkasýndakimutfak yapýlarý sýralanýr. Bunlar günü-müzde saray arþivi olarak kullanýlan yað-hane ve kiler, ahþap Aþçýlar Mescidi ilemutfaklardýr. Arþivde en eskisi Orhan Ga-zi’ye ait bir ferman olmak üzere önemlibelgelerle saray içinde yapýlan yazýþmala-rýn evraklarý ve defterler gibi 200.000’i aþ-kýn belge bulunmaktadýr. Arþiv özel izinlearaþtýrmacýlara hizmet vermeye devam et-mektedir. Tarih boyunca sarayda kullaný-lan Çin ve Japon seramik sanatýnýn sýnýrlýsayýdaki örnekleri mutfaklarda sergilen-mektedir. XIII-XIX. yüzyýllar arasýna tarih-lenen seramikler seledon, mavi-beyaz veçok renkliler olarak gruplara ayrýlmýþtýr.Mutfaklarýn helvahane ve þerbethane bö-lümlerinde sarayda kullanýlan madenî mut-fak eþyalarý, Yýldýz Çini Fabrikasý porselen-

leri ve cam eserler, hemen karþýsýndaki bi-nalarda sarayýn Avrupa porselenleri ve gü-müþ eserleri teþhir edilmektedir. II. Ab-dülhamid’in yirmi beþinci cülûs yýl dönü-münde kendisine gelen gümüþ hediyelerkoleksiyonda özel bir yere sahiptir.

Enderun Avlusu’nun padiþahýn kullaný-mýna sunulan yapýlarýndan ilki Bâbüssa-âde arkasýndaki Arz Odasý’dýr. Arz Odasýiçinde bulunan XVI. yüzyýl sonuna ait tez-hipli tahtýn mücevherli örtü takýmlarý ge-len elçilerin önemine göre deðiþtirilirdi. Buyapýnýn arkasýnda III. Ahmed’in, Lâle Dev-ri üslûbu ile inþa ettirip Enderun aðalarý-na vakfettiði Enderun Kütüphanesi var-dýr. Padiþah yapýlarýnýn bu avludaki diðerörnekleri köþelerdeki Hazine Köþkü ve HasOda’dýr (Kutsal Emanetler Dairesi). FâtihSultan Mehmed’in saray inþa edilirken yap-týrdýðý Hazine Köþkü baþlangýçtan bu ya-na saray hazinesi olarak kullanýlmýþtýr. Gü-nümüzde Osmanlý hazinesinin teþhirine ay-rýlan bu yapýda sergilenen eserler arasýn-da dört adet taht, Osmanlý hükümdarlýksembolü olan aský ve sorguçlar, mücev-herli kitap kaplarý, Topkapý hançeri ve ka-þýkçý elmasý en ünlüleridir.

Enderun Avlusu’nda padiþahlara ait enönemli oda Has Oda’dýr. XV. yüzyýlda dört-lü bir mekân planlamasýyla inþa edilen buyapý padiþahlarýn saray selâmlýðýndaki özel

dýr. Sultan Mehmed Reþad, Topkapý Sara-yý’nýn bazý bölümlerini restore ettirmiþ veSeferli Koðuþu, Çin porselenlerinin ser-gilendiði bir mekân haline getirilmiþtir.1919’da Ýstanbul’un iþgal edilmesiyle Top-kapý Sarayý ziyarete kapatýlmýþtýr. SultanII. Abdülhamid, Topkapý Sarayý’ndan ge-tirttiði bazý eþyalarý Yýldýz Sarayý’nda ser-gilemiþtir. Müze-i Hümâyun’un çekirdeði-ni oluþturan Aya Ýrini Kilisesi, Ýstanbul’unfethinden itibaren bir silâh deposu iþlevigördüðünden burada gerek Osmanlý ta-rihi boyunca kullanýlmýþ, gerekse savaþganimeti olarak ele geçirilmiþ askerî teç-hizattan meydana gelen önemli bir kolek-siyon bulunmaktaydý. 1846’da Tophâne-iÂmire müþiri Rodosizâde Damad Fethi Ah-med Paþa, Aya Ýrini Kilisesi’ndeki silâhlarýtanzim ettirmiþ, Mecma-i Esliha-i Atîka veMecma-i Âsâr-ý Atîka koleksiyonunu mey-dana getirmiþtir. Bu koleksiyon Ýstanbul’unve Türkiye’nin ilk müzesi sayýlýr. II. Abdül-hamid devrinde Osman Hamdi Bey tara-fýndan arkeolojik eserler Çinili Köþk’e ta-þýnmýþ, silâhlarýn sergilenmesi, II. Meþru-tiyet’in ilânýndan sonra Ýstanbul Harbiye’-deki Askerî Müze’nin kuruluþuyla gerçek-leþmiþtir. Topkapý Sarayý, Cumhuriyet’in ilâ-nýnýn ardýndan 3 Nisan 1924 tarihinde Mus-tafa Kemal’in isteði ve Ýcra Vekilleri Heye-ti’nin kararý ile müze haline getirilmiþ ve1927’de bazý bölümleriyle, 1934’te ise ta-mamen halkýn ziyaretine açýlmýþtýr.

Topkapý Sarayý kara tarafýndan Fâtih Sul-tan Mehmed’in yaptýrdýðý Sûr-i Sultânî,deniz yönünden Bizans surlarý ile þehir-den ayrýlmýþtýr. Sarayýn içinde ana gövde-si Fâtih Sultan Mehmed döneminden ka-lan Adalet Kulesi altýndaki kubbeli ve re-vaklý Kubbealtý binasý Dîvân-ý Hümâyuntoplantýlarý için inþa edilmiþtir. Bu yapýnýnarkasýndaki çok kubbeli bina devletin res-mî hazinesiydi. Burada çoðunluðu üstünkalitede, kitâbeli, geometrik, bitkisel ve fi-

Kaþýkçý elmasý (TSM, Envanter nr. 7610)

Topkapý

Sarayý

Müzesi’nde

Hz. Muhammed’in

kýlýçlarý

ve yayýnýn

sergilendiði

vitrin

263

bölüm günümüzde ziyarete kapalýdýr. HasOda Koðuþu XIX. yüzyýlda Has Oda revakýkapatýlarak oluþturulmuþtur. Bu mekânpadiþah portreleri salonu olarak kullanýl-maktadýr. Fâtih Sultan Mehmed dönemin-den kalan Aðalar Camii Bizans, Ýslâm veOsmanlý yazmalarý ile ünlü saray kütüp-hanesi þeklinde hizmet vermekte, içerisin-de yaklaþýk 14.000 el yazmasý eser, 500civarýnda minyatürlü yazma ve albüm, gay-ri Ýslâmî kitaplar, mühürler vb. barýndýr-maktadýr.

Topkapý Sarayý’nýn Sarayburnu yönün-deki arka bölümünde Ýstanbul manzara-sýna açýlan ve Sofa-i Hümâyun diye adlan-dýrýlan bir bahçede havuzlu mermer te-ras üzerinde sultanlarýn kiþisel köþkleri yeralmaktadýr. XVII. yüzyýlda inþa edilen buköþklerden Sünnet Odasý cephesindeki Os-manlý çini sanatýnýn çeþitli dönemlerineait panolarýyla ünlüdür. IV. Murad’ýn Revanve Baðdat seferlerine ithaf ettiði köþklerise Osmanlý klasik köþk üslûbunun son ör-nekleridir. Hekimbaþý Kulesi ile XVIII. yüz-yýl rokoko dekorasyonuna sahip Sofa Köþ-kü dýþýnda Marmara yönündeki mermerteras önünde 1850’lerde inþa edilen Me-cidiye Köþkü bulunmaktadýr. Osmanlý pa-diþahlarýnýn Topkapý Sarayý’ný terkederekBoðaziçi saraylarýna yerleþtikten sonra dö-nemin Batýlý saray zevkine uygun inþa et-tirdikleri bu köþk, sultanlarýn Topkapý Sa-rayý’na dinî ve resmî törenlere geldiklerin-de kullandýklarý bir kabul salonuydu. Buköþkün yanýna XIX. yüzyýl baþlarýnda SofaCamii yapýlmýþtýr. Burasý sarayda günü-müzde ibadete açýk olan tek mekândýr.Dünya müzeleri arasýnda tarihsel yaþantý-sý ile bugüne ulaþabilmiþ ender örnekler-den olan Topkapý Sarayý bu görünümüyleOsmanlý yönetim sisteminin evrensel öl-çüsüyle de paralellik arzetmektedir. Top-

kapý Sarayý Müzesi sergi salonlarý zamanzaman deðiþikliðe uðramakta, deprem ris-ki, restorasyon ve personel durumuna bað-lý þekilde açýk veya kapalý olabilmektedir.Mekân sýkýntýsý yüzünden koleksiyonlar-daki eserlerin çok az bir kýsmý sergilene-bilmektedir. Geçici sergiler ve teþhir de-ðiþimleri mevcut eserlerin yeterli ölçüdesergilenebilmesine imkân tanýmamakta-dýr.

BÝBLÝYOGRAFYA :

Uzunçarþýlý, Saray Teþkilâtý, tür.yer.; Tahsin Öz,Topkapý Sarayýnda Fatih Sultan Mehmet II’yeAit Eserler, Ankara 1953; Topkapý Sarayý Müze-si: Yýllýk-1, Ýstanbul 1986; Topkapý Sarayý, Ýstan-bul 2000; Hilmi Aydýn, Hýrka-i Saadet Dairesi veMukaddes Emanetler, Ýstanbul 2004; a.mlf., Sul-tanlarýn Silahlarý, Ýstanbul 2007; Ahmet Þimþir-gil, Taþa Yazýlan Tarih Topkapý Sarayý, Ýstanbul2005; Sabahattin Türkoðlu, “Topkapý Sarayý”, TA,XXXI, 307-310; Deniz Esemenli, “Topkapý SarayýMüzesi”, DBÝst.A, VII, 291-293.

ÿHilmi Aydýn

– —TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ

KÜTÜPHANESݘ ™

Topkapý Sarayý Müzesi’nin bugün sahipolduðu deðerlerin baþýnda kütüphanesi veburadaki yazma kitaplar gelmektedir. Kü-tüphane sarayýn ilk yapýlarýndan AðalarCamii’nde bulunmaktadýr. 1924’te sarayýnmüze haline getirildiði sýrada harap du-rumdaki Aðalar Camii padiþahlarýn kitaphazinesinde mevcut kitaplarla çeþitli köþkve koðuþlardaki vakýf kitaplýklarýn bir ara-ya getirilmesi amacýyla 1928’de onarýlmýþve kitaplar -III. Ahmed Kütüphanesi hariç-buraya taþýnarak binaya Yeni Kütüphaneadý verilmiþtir. III. Ahmed Kütüphanesi de1966 yýlýnda Yeni Kütüphane’ye alýnmýþ-týr. Kütüphanede her biri sarayda bulun-duðu yerin adýyla adlandýrýlan on üç kitap-

ikametgâhý idi. Tarihte olduðu gibi günü-müzde de mukaddes emanetler çeþitli dö-nemlerin çinileriyle kaplanmýþ olan bu bi-nada muhafaza edilmektedir. Yavuz Sul-tan Selim’in Mýsýr’ý fethinden sonra Mek-ke ve Medine’deki Hz. Muhammed’le ilkhalifelere ait hâtýralarý Has Oda’da ve ha-zinede muhafaza altýna aldýrdýðý bilinmek-tedir. Bu eserler arasýnda Hz. Muham-med’in hýrkasý, iki adet kýlýcý, sakal-ý þerif-leri, diþi, ayak izleri, sancak-ý þerifi, su kâ-sesi, Hümeze, Tekâsür, Kadr ve Tebbetsûrelerinin vahiy kâtipleri tarafýndan deriüzerine yazýlmýþ ilk nüshalarý, Hz. Muham-med’in çeþitli hükümdarlara gönderdiðiÝslâm’a davet mektuplarý, na‘l-i þerifler, ilkhalifelerin kýlýçlarý, padiþahlarýn çeþitli dö-nemlerde Mekke ve Medine’ye vakfettik-leri objeler yer almaktadýr. Bu yapýnýn ya-nýndaki Has Oda (Silâhdar) Hazinesi’ndegeçmiþ yýllara kadar sarayda bulunan sa-atlerden deðerli örnekler teþhir edilmek-teydi. Günümüzde teþhirdeki saatler de-polara kaldýrýlarak bu bölüm mukaddesemanetlerle uyumlu geçici sergilere ay-rýlmýþtýr. 25 Aðustos 2008’de açýlýþý ger-çekleþtirilen Osmanlý Devleti’nde Ehl-i BeytSevgisi adlý sergi bunlarýn ilkini teþkil et-miþtir. Ecdad, Hz. Muhammed’den bugü-ne intikal eden kutsal emanetlere o ka-dar önem vermiþ ki her birini son derecekýymetli sanat eseri mahfazalar içindesaklamýþ, Mýsýr’dan Ýstanbul’a getirilmeküzere yola çýktýðý andan itibaren asýrlar-ca yanýbaþlarýnda sürekli Kur’ân-ý Kerîmokunmuþtur; bu gelenek günümüzde de“hayýrlarýn fethi, belâlarýn def‘i” niyetiyledevam ettirilmektedir.

Saray aðalarýnýn eðitildiði ve yaþadýðýavluyu çevreleyen koðuþlarýn hiyerarþik birdüzeni vardý. Bunlar Küçük-Büyük Oda,Seferli, Kilerli, Hazine ve Has Oda koðuþ-larýdýr. Bunlardan günümüzde Küçük OdaKoðuþu’nun yer aldýðý bölüm saray iþle-meleri seksiyonu olarak açýlmýþ, daha son-ra kapatýlmýþtýr. Bugün sarayda iþlemele-rin sergilendiði bir bölüm yoktur. SeferliKoðuþu padiþah elbiseleri sergisine ayrýl-mýþtýr. Bu koleksiyonda padiþahlarýn tarihboyunca saklanan günlük elbiseleriyle tö-ren elbiselerinin yaný sýra sarayda kulla-nýlan çeþitli kumaþlar teþhir edilerek Os-manlý sarayýna baðlý kumaþ üretimi hak-kýnda kronolojik bilgiler verilir. Kilerli Ko-ðuþu ise müze idare binasý halinde düzen-lenmiþtir. Zamanýnda iç hazineden sorum-lu aðalara ait olan Hazine Koðuþu’nda Ýs-lâm ve Osmanlý minyatür, yazý ve hat ör-nekleriyle gereçleri sergilenmiþse de bu

TOPKAPI SARAYI MÜZESÝ KÜTÜPHANESÝ

XVI. yüzyýla ait

Türk sadak

ve miðferi