CNG MN QUAN H KINH T
I.TNG QUAN V QUAN H QUC T:1. KHI NIM, IU KIN HNH THNH NN KINH T
TH GII:
a. Khi nim nn kinh t th gii: Nn kinh t th gii l tng th cc nn
kinh t quc gia trong mi lin h hu c v tc ng ln nhau thong qua s pht
trin phn cng lao ng quc t v s hnh thnh cc quan h kinh t quc t.
b. iu kin hnh thnh nn kinh t th gii:* Xt v gc kinh t- x hi:
Nu khng phi l con s cng ton hc ca cc nn kinh t quc gia dn tc
ring bit th iu kin cn u tin cho vic hnh thnh nn kinh t th gii l s
pht trin ca phn cng lao ng x hi cc nn kinh t ring bit t n trnh vt
ra ngoi bin gii quc gia- dn tc hnh thnh tin trnh phn cng lao ng quc
t. Ch khi phn cng lao ng quc t ra i thc y tin trnh tp trung ha v hp
tc ha sn xut quc t, gn cc nn kinh t ring l li vi nhau trong quan h
tng tc v ph thuc ln nhau th lc nn kinh t th gii mi c th xut
hin.
Ban u, phn cng lao ng quc t pht trin ch yu da trn nhng u th v s
khc bit viu kin a l t nhin gia cc quc gia ring bit. dn dn, khoa hc-
k thut pht trin v ngy cng ni ln nh mt yu t quyt nh cht lng ca phn
cng lao ng quc t. Khi , tin b khoa hc-K thut chnh l ct li vt cht
quan trng nht, lm iu kin tin quyt cho vic hnh thnh phn cng lao ng
quc t, t dn n s xut hin nn kinh t th gii. Tuy nhin, nu phn cng lao
ng quc t hnh thnh mt cch t nhin do ch da trn nhng khc bit v ti
nguyn thin nhin cc quc gia phi trao i sn phm ny ly sn phm khc trong
mt nn kinh t hin vt th nn kinh t th gii nh chng ta cha th xut hin.
Chnh v th, iu kin cn v cho vic hnh thnh nn kinh t th gii chnh l phn
cng lao ng quc t v nhng quan h th trng i km n.*Xt v gc kinh t- k
thut: Xt v gc ny, th cc quan h kinh t quc t ch c th hnh thnh v pht
trin khi giao thong- vn ti v cc phng tin thong tin t n trnh pht
trin nht nh, to c s vt cht- k thut cho phn cng lao ng x hi vt ra
khi bin gii quc gia. S pht trin ca cc iu kin vt cht k thut v vn ti,
giao thong lin lc lm cho cc b phn ca nn kinh t th gii ngy cng xch
li gn nhau v quan h kinh t gia cc quc gia, cc khu vc v cc vng lnh
th trn th gii m rng khng ngng. V th, cng vi cc iu kin cn v v kinh
t- x hi, cc tin kinh t-k thut c vai tr rt quan trng trong vic hnh
thnh v pht trin kinh t th gii v cc quan h kinh t quc t.
2. KHI NIM, CC LOI CH TH QUAN H KINH T QUC T:
a. Khi nim: Quan h kinh t quc t l tng ha cc quan h kinh t hnh
thnh gia cc ch th kinh t th gii trong tin trnh di chuyn quc t cc yu
t v cc phng tin ca qu trnh ti sn xut m rng.
Ch th ca quan h kinh t quc t l nhng i din ca nn kinh t th gii,
nhng thc th tham gia vo cc quan h kinh t quc t.
b. Cc loi ch th quan h kinh t quc t: S tch bit v s hu v i v php
l trong cc quan h kinh t quc t l c s hnh thnh cc ch th kinh t quc t
c lp. Trong qu trnh di chuyn cc yu t v phng tin ca qu trnh ti sn
xut, cc ch th ny tc ng qua li ln nhau lm xut hin cc mi quan h kinh
t quc t. Cc ch th kinh t quc t bao gm cc thc th kinh t cc cp khc
nhau.
*Cc quc gia c ch quyn:
Vi quan nim quan h kinh t quc t trc ht l quan h quc t nn ch th c
bn ca n ng nhin phi l cc quc gia c lp c ch quyn.
*Cc vng lnh th: y l cc vng, lnh th bao gm mt s tnh, quc gia thnh
vin ca nh nc lin bang v cc lnh th hi quan ring bit c thm quyn c lp.
Loi th nht l cc tnh, quc gia thnh vin cu nh nc lin bang tham gia vo
quan h kinh t quc t thng qua vic tr thnh thnh vin ca cc tam gic, t
gic pht trin. Loi th hai l cc lnh th hi quan ring bit c thm quyn c
lp. y l cc ch th m theo Hip nh thnh lp t chc thng mi th gii WTO u c
th tr thnh thnh vin ca WTO.
*C nhn, cc cng ty xuyn quc gia ( TNCs), cc t chc phi chnh ph (
NGOs).
Ch th c nhn l nhng ngi tham gia vo quan h kinh t trong tin trnh
di chuyn quc t sc lao ng cng nh cc c nhn tham gia vo cc quan h kinh
t quc t khc( thng mi, u t, ...).
Cc cng ty xuyn quc gia( cn cc ch th tng t l cc cng ty a quc gia,
cng ty siu quc gia,...) l ch th quan trng cu cc quan h kinh t quc t
do chng chim t trng ln trong cc giao dch thng mi, u t v ti chnh tin
t quc t.
*Cc t chc kinh t quc t:
Tham gia vo cc quan h kinh t quc t nh mt ch th, cc t chc kinh t
quc t c vai tr quan trng trong vic t chc v phi hp hot ng ca cc quc
gia v cc khu vc, to c hi v to iu kin cho cc i thoi kinh t gia cc
giu v cc nc ngho, tham gia vo vic gii quyt cc vn ton cu nh mi trng
sinh thi, nng lng , lng thc,.. Mt s t chc quan tng nh: Qu tin t quc
t ( IMF), Ngn hng th gii ( WB), T chc thng mi th gii ( WTO),...
3. KHI NIM QHKTQT, PHN BIT QUAN H KTQT VI KINH T I NGOI, NI DUNG
V C IM CA QHKTQT:
a. Khi nim quan h kinh t quc t: Quan h kinh t quc t l tng ha cc
quan h kinh t hnh thnh gia cc ch th kinh t th gii trong tin trnh di
chuyn quc t gia cc yu t v cc phng tin ca qu trnh ti sn xut m
rng.
b. Phn bit QHKTQT vi kinh t i ngoi: Quan h kinh t i ngoi l nhng
mi quan h v kinh t, thng mi, khoa hc v cng ngh ca mt nn kinh t vi
bn ngoi.
Quan h KTQT: l tng th cc mi quan h kinh t i ngoi ca cc nn kinh t
xt trn phm vi ton th gii.
c. Ni dung v c im ca quan h kinh t quc t:*Ni dung ca quan h kinh
t quc t: ( Khch th).
Ni dung ca quan h kinh t quc t ngy cng phong ph v a dng theo pht
trin ca khoa hc, cng ngh v nhu cu ngy mt a dng ca con ngi v i sng x
hi. Cn c vo i tng vn ng trong cc quan h kinh t quc t c th phn
nh:
Cc quan h v di chuyn hng ha v dch v quc t, c gi l quan h thng mi
quc t.
+ Xut v nhp khu hng ha hu hnh( nguyn vt liu, my mc thit b, lng
thc thc phm, cc loi hng tiu dng,...) . y l b phn ch yu v gi vai tr
quan trng trong pht trin kinh t ca cc quc gia.
+ Xut v nhp khu hng ha v hnh ( Bng pht minh, sng ch, gii php k
thut, quyn tc gi,...) v dch v ( dch v ti chnh, ngn hng, bo him, du
lch, vn ti, y t, gio dc,...). y l b phn c t trng ngy cang tng vi s
bng n ca khoa hc- k thut v pht trin cc ngnh dch v.+ Gia cng quc t
bao gm gia cng ho thu nc ngoi v thu nc ngoi gia cng.
+ Ti xut khu v chuyn khu. y l hot ng tm nhp ti xut, tc l tm thi
nhp khu sau xut khu sang nc th ba. Cn trong hot ng chuyn khu khng
din ra hnh vi mua bn m ch c vic thc hin cc dch v nh vn ti qu cnh,
lu kho, lu bi, bo qun,...
+ Xut khu ti ch.
-Cc quan h v di chuyn ngun vn quc t, c gi l quan h u t quc
t.
y l nhng quan h pht sinh trong dch chuyn tin vn v cc phng tin u
t t nc ny sang nc khc thu li nhun. u t quc t c thc hin theo ba hnh
thc:
+u t quc t.
+Vin tr quc t.
+N nc ngoi.
-Cc quan h hp tc quc t v khoa hc, cng ngh v mi trng, c gi l quan
h hp tc quc t v khoa hc, cng ngh v mi trng.
Hp tc v khoa hc, cng ngh l hnh thc phi hp gia cc quc gia cng
nghin cu, thng tin v khoa hc- cng ngh, p dng cc thnh tu khoa hc, k
thut vo sn xut thc tin. Cn chuyn giao cng ngh thc cht l s trao i
mua bn quc t c phn cng ln Phn mm ca cng ngh
-Cc quan h v di chuyn quc t sc lao ddooongj, c gi l quan h lao
ng quc t .
y l quan h kinh t pht sinh khi din ra vic di chuyn sc lao ng t
nc ny sang nc khc.
-Cc quan h v di chuyn quc t cc phng tin tin t, c gi l ti chnh-
tin t quc t c ghi trong cn cn thanh ton quc t.*c im ca quan h kinh
t quc t: - Quan h kinh t quc t pht trin mnh lm cho cc nn kinh t quc
gia xm nhp vo nhau ngy cng su rng.
c im ni bt nht cu quan h kinh t gia cc quc gia l s xm nhp vo
nhau ngy cng su rng v kt cu kinh t trong tin trnh hp tc v cnh
tranh, lm cho s ph thuc ln nhau gia chng ngy cng cht ch hn.
-Phm vi cnh tranh v hp tc gia cc quc gia ngy cng c m rng v khng
gian.
Th gii trong nhng thp nin cui th k XX chng kin s tham gia mnh m
ca hng lot cc nc x hi ch ngha ng u v cc quc gia thuc Lin X trc y vo
cc quan h kinh t quc t, ng thi ni y cng tr thnh a bn hp tc v cnh
tranh ca nn kinh t th gii mi.. Bn cnh l s xut hin hng lot quc gia c
lit vo danh sch cc th trng mi ni cng lm cho quan h kinh t quc t c m
rng. _Trong pht trin kinh t quc t, cc nc u tng cng hp tc, cnh tranh
v kim ch ln nhau trong gii quyt cc vn chung ca kinh t th gii.
-Cc t chc kinh t quc t c vai tr ngy cng quan trng vi t cch l cc
th ch iu phi va hp tc ca quan h kinh t quc t.
Hot ng ca cc t chc quc t ngy nay c c im chung l pht trin theo
chiu hng nhiu tng, nc mang tnh quc t hoc ch ca khu vc, trn c s a
phng hoc song phng vi vic gia tng s hp tc, iu ha. im thy kh r l
quan h ni b ca t chc c xc nh da trn nguyn tc bnh ng, song trn thc t
lc lng chnh tr- kinh t v mc ng gp ti chnh l yu t quyt nh v th ca mi
thnh vin trong t chc.II. THNG MI QUC T:
1. KHI NIM, NGUYN NHN DN N THNG MI QUC T, TM QUAN TRNG CA THNG
MI QUC T.
a. Khi nim: Thng mi quc t l s mua bn / trao i hng ha, dch v hoc
cc ti sn tr tu gia hai hay nhiu ch th ca quan h kinh t quc t.
b. Nguyn nhn dn n thng mi quc t: Tri qua cc hnh thi kinh t x hi
c s thng tr ca cc ch nh nc khc nhau, t ch chim hu n l, ch phong
kin, n ch chim t bn ch ngha v k c ch x hi ch ngha mi hnh thnh t u
th k ny, cc quan h sn xut, trao i hng ha- tin t pht trin trn phm vi
ton th gii, hnh thnh nn s a dng, phc tp ca cc mi quan h kinh t quc
t, trong , si ng nht v cng chim v tr, vai tr , ng lc quan trng nht
cho s tng trng v pht trin kinh t m ca mi quc gia v cho c nn kinh t
th gii l cc hot ng thng mi quc t. Trong qu trnh ti sn xut m rng, do
yu cu khch quan ca vic x hi ha lc lng sn xut, cc nc quan h cht ch
vi nhauh v l thuc vo nhau. Hn na, l do khin cho cc nc tin hnh hot
ng thng mi l do s da dng ca cc nhn hiu, s khc nhau v hnh thc, mu m,
gi c gia cc nc s mang li nhng tha mn v nhu cu ca ngi tiu dng. c. Tm
quan trng ca thng mi quc t: Thng mi quc t ngy nay ng vai tr v cng
quan trng trong s pht trin kinh t quc gia cng nh kinh t ton cu, th
hin gi tr, tc tng trng v nhng tc ng v kinh t- x hi ca n.
Trc tin, i vi ngi tiu dung, thng mi quc t lm tng kh nng la chn
hang ha v dich v. S a dng ca hng ha mt mt cho php ngi tiu dung c
tiu dung nhng mt hng sn xut nc ngoi ph hp vi nhu cu v th hiu ca h m
khng b gii hn bi kh nng sn xut trong nc. Mt khc, s cnh tranh gia
nhiu nh sn xut nh vy khin cho mi nh sn xut u phi c gng gim gi thnh
xung mc thp nht c th, v vy, ngi tiu dung c hng li t mc gi mang tnh
cnh tranh quc t .
Th hai, i vi cc nh sn xut trong nc, vic phi trc tip cnh tranh vi
cc nh sn xut khc trn th gii, c trn th trng ni a ln th trng xut khu,
thc y h khng ngng tm ti sang kin nng cao nng lc cnh tranh, v gi c
ln cht lng sn phm. Chin lc m ca, t do ha thng mi cng c ngha l cc nh
sn xut trong nc c c hi phc v s lng khch hang ng do hn, khng ch ngi
tiu dung trong nc m c ngi tiu dung nc ngoi. iu ny khin h c th m rng
quy m sn xut, tng sn lng v gim gi thnh cho tng n v sn phm. Ni cch
khc, h c th t c hiu qu v chi ph sn xut thong qua nn sn xut quy m. i
vi nn kinh t nh mt tng th, thng mi quc t lm gia tng qu trnh phn cng
lao ng quc t c v chiu rng ln chiu su.Tham gia vo qu trnh phn cng
lao ng quc t nh vy gip mi nn kinh t m rng quy m sn xut v tiu dung
ca mnh, ng thi tng sn lngv thu nhp cho nn kinh t th gii. Ngoi ra,
thng mi quc t cn l knh chuyn giao cng ngh v k nng qun l. Thng mi t
do l mt trong nhng tiu ch hp dn cc nh u t quc t. H mang theo vn cng
cng ngh va k nng qun l n mt nc vi mong mun thu c li nhun cao nht
thng qua kh nng nhp khu bn thnh phm v xut khu thnh phm ra th trng
th gii mt cch t do. Ni tm li, thng mi quc t c th ng gp cho tng trng
kinh t thng qua tng nng sut v hiu qua rkinh t, tng thu nhp v thc y
tiu dung, gp phn lm gia tng phc li cho ton x hi.2. Trnh by li th
tuyt i ca Adam Smith. Cho v d. L thuyt li th tuyt i ca Adam Smith l
mt l thuyt thng mi thuc trng phi c in c ng a ra trong tc phm S thnh
vng ca cc quc gia nm 1776.
Theo Adam Smith, mt nc c li th tuyt i trong vic sn xut mt sn phm
khi n c th sn xut sn phm vi chi ph thp hn hay vi nng sut cao hn cc
nc khc. L thuyt ca ng cho rng mt nc nn chuyn mn ha sn xut, xut khu
nhng hang ha, dch v m n c li th tuyt i v nhp khu nhng hang ha, dch
v m nc khc c li th tuyt i.
L thuyt li th tuyt i cho thy:
-Nu mt nc c li th tuyt i trong vic sn xut mt loi hang ha no th n
c tim nng thu c li ch t thng mi.
-Mt nc cng chuyn mn ha vo hang ha m n c th sn xut hiu qu hn cc
nc khc th n cng c tim nng thu c li ch cao hn.
-L thuyt li th ca Adam Smith khng gii thch c iu g s xy ra nu mt
trong hai nc c li th tuyt i v c hai mt hng.
V d: Nc A mt 30h sn xut ra mt tn ch v 50h sn xut ra mt tn go, nc
B mt 20h sn xut ra mt tn ch v 60h sn xut ra mt tn go. Nh vy, nc A c
li th tuyt i trong sn xut go do 50h< 60h, nc B c li th tuyt i
trong sn xut ch do 20h< 30h. Nc A nn chuyn mn ha sn xut go, nc B
nn chuyn mn ha trong sn xut ch .
( T k bng).
3.Trnh by hc thuyt li th so snh ca David Ricardo. Cho v d.
L thuyt li th so snh c Ricardo a ra trong cun Nhng nguyn tc v
kinh t chnh tr v nh thu nm 1817. M hnh ny ca Ricardo cho thy thng
mi l mt cuc chi khng c ngi thua, tc tt c cc bn tham gia thng mi u c
li, k c trong trng hp mt bn c li th tuyt i v tt c cc loi hang ha v
dch v. Ni cch khc, m hnh ca Ricardo chng minh rng nu mt nc chuyn vo
sn xut nhng hng ha m n c hiu qu hn mt cch tng i ( sn xut vi chi ph
c hi thp hn) so vi cc nc cnh tranh v trao i hang ha vi cc nc khc th
n s c li. V d:T ly. 4.Trnh by hc thuyt Heckscher-Ohlin-Samuelson (
M hnh t l yu t sn xut).
H-O a vo m hnh ca mnh mt lot cc c im ca qu trnh sn xut m Ricardo
khng cp. Trong m hnh ca H-O , t bn c s dng sn xut hang ha. K: vn;
L: Lao ng. T l K/L v L/K l im mu cht trong m hnh H-O.
Nu nc no c t l K/L>L/K th nc y c lc lng vn di do hn, v ngc
li,nc no c t l L/K> K/L th nc y c t l lao ng di do hn.Tng t gia
hai nc v hai loi hng ha cng vy. Nu t l K/L ca nc (mt hang) A ln hn
t l K/L ca nc( mt hng) B th nc(mt hng) A c sn c vn nhiu hn nc( mt
hng) B. Nu t l L/K ca nc (mt hang) B ln hn t l L/K ca nc( mt hang)
A th nc ( mt hng)B sn c lao ng nhiu hn. Theo l thuyt H-O, mt nc c
coi l c li th so snh khi sn xut mt loi hang ha cn nhiu yu t sn xut
m nc sn c. V nc c khuynh hng s sn xut loi hang ha m n c li th so
snh.
Hn ch: M hnh ny ch ch ra c li ch v thu nhp cho cc nc tham gia
thng mi nhng khng cp n vn phn phi thu nhp.
5. Trnh by ni dung c bn ca l thuyt trng thng: L thuyt trng thng
l l thuyt kinh t cho rng s thnh vng v hung mnh ca mt quc gia ph
thuc vo lng vng bc m n c, rng tng gi tr ti sn th gii cng nh tng gi
tr thng mi l c nh, v vy, nc ny c tc l nc khc phi mt. Kinh t v thng
mi v vy tr thnh tr chi c ngi thng ngi thua. Xut pht t tin , l thuyt
trng thng cho rng chnh ph phi ng mt vai tr tch cc trong nn kinh t m
bo gia tng khng ngng s tch ly vng bc, c bit l thng qua thng d cn cn
thng mi. Mc tiu ny c thc hin bng nhng n lc thc y xut khu, hn ch nhp
khu, c bit l vic s dng cng c thng mi hn ch nhp khu. V vy, m l thuyt
trng thng l l thuyt kinh t dn tc ch ngha Thng mi c qun l theo cch c
li cho cn cn thng mi:
-Thu nhp khu i vi hang ha thnh phm cao, cn thu nhp khu i vi
nguyn liu th th thp thc y sn xut v nhp khu.
- Mt s mt hang cng nghip xut khu c chnh ph tr cp hoc c hon thu
nhp khu linh kin v nguyn liu.
-Lng v gi c kim sot , duy tr mc thp vi mc ch t c thng d thng
mi.-Chnh ph c nhng bin php khuyn khch, thng cng cho nhng ngnh cng
nghip mi.
-Chnh ph xy dng sc mnh hng hi.
III. CHNH SCH THNG MI QUC T.
1. PHN BIT CHNH SCH THNG MI T DO V CHNH SCH THNG MI BO H. NU
NHNG LP LUN NG H V PHN I TNG LOI CHNH SCH NY.
a.Phn bit:
Chnh sch thng mi t doChnh sch thng mi bo h
Chnh sch ca chnh ph, cho php mua bn hng ha, dch v gia cc quc gia
khng b gii hn bi bt k mt ro cn thng mi no.Chnh sch ca chnh ph nhm t
nhng ro cn i vi hot ng trao i hang ha, dch v vi bn ngoi.
b.Nhng lp lun ng h.Chnh sch thng mi t doChnh sch thng mi bo
h
-Tng hiu qu sn xut
-Ci thin mc sng
-Nng cao trnh sn xut v kinh nghim qun l
-Ci thin c s h tng, lut php
-Hn ch xung t-Bo v ngnh cng nghip non tr
-Tng sn xut trong nc
-Tng s dng lao ng v ngun lc trong nc
-Phn phi li thu nhp
-Tng ngn sch cho chnh ph
-An ninh quc phng
c.Lp lun phn i.Chnh sch thng mi t doChnh sch thng mi bo h
-Tc ng ngoi sinh-Nn kinh t d b tn thng
-Pht trin mt cn i
-Bt bnh ng gia nc pht trin v ang pht trin-Cn tr tng cng-Nguy c
tt hu
-Thit hi cho ngi tiu dng
2. CC NGUYN TC C BN TRONG THNG MI QUC T: 4 nguyn tc.
a. Nguyn tc ti hu quc: -Nc A cam kt dnh cho nc B s i x khng km
thun li hn s i x m A dnh cho bt k mt nc th ba no khc.
b. Nguyn tc i ng quc gia:
-Nc A cam kt dnh cho hang ha nhp khu t nc B ( Vo A) s i x bnh ng
nh hng ha trong nc.
c. Nguyn tc m ca th trng:
- Cc nc m phn gim thu v ro cn thng mi khc ( K thut, tiu chun, nh
lng,)
- Cc nc cam kt khng tng tr li mc thu gim ( WTO).
d. Nguyn tc minh bch:
-Minh bch v lut, chnh sch trong nc.
3. TRNH BY V THU QUAN ( KHI NIM, TC NG, CCH NH THU).
a. Khi nim: ThuquanlthuChnhphnhvohnghacchuynchquabingiiquc
giahoc lnhthhiquan.Thu quangmthu nhvohng
haxutkhuvnhpkhu.Thunhpkhulthunhvohnghanhp
khu.Thuxutkhul thu nhvohnghaxutkhu.
b.Cch nh thu: C hai cch nh thu:
-Thu tnh theo s lng c th l mt khon thu c nh c nh vo mt n v hng
nhp khu hay xut khu.
-Thu tnh theo % gi tr l khon thu tnh bng phn trm c nh ca gi tr
hang ha nhp khu hoc xut khu.
-i khi, c hai loi thu c th-thu phn trm gi tr c p dng ng thi cho
cng mt mt hng.Kiu nh thu nh vy c gi l thu hai phn.
c.Tc ng ca bin php thu quan:
Thchinngccchcnngcathuquanvmcchcathu,th
thuquans ctcngv nhiumt.
1.Hnchthngmi,tngthungnschqucgia.Xttrngc
qucgianhthuththuquansmanglithunhphoccncnhnh
thu.
ngtrngctonbnnkinhtthgiiththuquanlilmgim
phclichungdolmgimhiuqukhaithcngunlccannkinht
thgii.
2.Thuquanslmthayicncnthngminsiutithot
ngxutkhuvnhpkhuhngha camtqucgia.
3.Thu quancth cnhngnhhngtiucc:
lthuquancthsnhhnglnkhnngcnhtranhca
hngha,dolmgimslnghngha c tiuthtrnthtrng.
Mtkhcnunhthuquancaocngskhuynkhchbunlubun
hngkmchtlng.Thuquancaobunlucngptmnhvbunlus
trncthuquanv tngc linhun.
4.Thu xutkhu
Thuxutkhuslmtnggitrhnghatrnthtrngquctv
giagithpnhtthtrngnia.Chnhvvyncthlmgimng
klngkhchhngncngoivhstmkimccsnphmthay
th.
ngthicnhhnglnccnhsnxuttrongnctngsn
lngt.Tuynhinnukhnngthayththpthuquanxutkhucng
7
khnglmgimnhiukhilnghnghaxutkhuvnmanglilich
caotrongvictngthungnschchoncxutkhuhngha.
5.Thu quannhpkhu
Thu quannhpkhucmtvaitrquantrngtrongvic bohchoth
trngniannhv phttrinbnvng,c bitl mbongnhcng
nghipontr ca ccnc phttrin.
Thuquannhpkhuslmtnggitrhngha,dovystngphn
nokhuynkhchchoccnhsnxuttrongncphttrinsnxut.Tuy
nhiniunycngphnnolmgimkhnngcnhtranhccloihng
ha snxuttrongnc.
Mtkhcthuquannhpkhucthgipviccithinthngmica
ncnhthu,vtrongcnhiumthngmgiccachngkhng
tngngkkhibnhthu.Cthviccloihnghanythuquans
ckhnngtoiukinkhuynkhchchoccnhsnxutncngoi
gimgivithtrngxutkhu.Khilinhunthucronghngha
s c chuyndchmtphnchonc tipnhnhngnhpkhu.
Tuynhintchiung,thncnhpkhuphilncc
khnngchiphivtiuthhnghangkivicuthgiicahng
ha nhpkhu.4.TRNH BY CC BIN PHP PHI THU QUAN:
Phi thu quan l nhng bin php ngoi thu quan lm cn tr t do thng mi.
a.Hn ngch nhp khu: Hn ngch nhp khu l gii hn v khi lng hoc gi tr i
vi nhng hang ha nht nh c php mang t nc ngoi vo trong mt thi gian
nht nh, thng l mt nm. Thng thng mc hn ngch nhp khu c a ra thp hn mc
mun nhp khu trong iu kin thng mi t do. Trong trng hp ny n c gi l hn
ngch bt buc. Ngc li, nu mc hn ngch c quy nh bng hoc cao hn mc mun
nhp khu trong iu kin thng mi t do th n c gi l hn ngch khng bt buc.
C hai loi hn ngch ch yu: hn ngch tuyt i v hn ngch thu. Hn ngch tuyt
i hn ch s lng hng nhp khu n mt mc c th trong mt khong thi gian c
th. Hn ngch thu cho php mt khi lng hng ha nht nh c nhp khu vi mc
thu sut ct gim trong mt thi gian c th.b.Hn ch xut khu t nguyn: L mt
bin php hn ch do chnh ph t ra vi s lng hng ha c th xut khu ra khi
quc gia trong mt thi k nht nh. Bin php hn ch xut khu thng ny sinh
khi cc ngnh cng nghip cnh tranh i hi s bo h trc s gia tng t bin ca
hang ha nhp khu. Trong nhng trng hp nh vy, cc nc xut khu ng thc hin
bin php hn ch xut khu t nguyn xoa du nc nhp khu v trnh tc ng ca
nhng hn ch thng mi m nc nhp khu c th p t. Hn na,c c bin php hn ch
xut khu t nguyn thng c p dng trn c s song phng, i vi hang ha ca mt
nh xut khu sang nc nhp khu.
c.Giy php .d.Hng ro tiu chun, KT.
e.Mua sm CP/Tr cp??
IV.U T NC NGOI:
1.KHI NIM, NGUYN NHN HNH THNH U T QUC T:
a. Khi nim; u t nc ngoi l lung vn di chuyn t quc gia ny sang quc
gia khc.
b.Nguyn nhn hnh thnh u t nc ngoi:-Th nht, l do xu hng ton cu.Qu
trnh phn cng lao ng v chuyn dch sn xut cng vi xu th ton cu ha khin
cc quc gia c nhu cu m rng th trng quc t.-Th hai, l do xut t chnh
nhu cu li nhun.u t khng ch mang li li ch cho nc u t m cn cho c cc
nc nhn u t. u t vo cc nc khc l mt cch khai thc ngun nguyn liu, ci
tin k thut v h gi thnh sn phm trong khi vn p ng c yu cu li nhun cao
ca mnh.Cc cng ty xuyn quc gia c th khai thc trit li th cnh tranh ca
mnh thong qua hnh thc u t nc ngoi.Vi u th v ti chnh, cng ngh, kh
nng lnh o v uy tn quc t cc cng ty xuyn quc gia c th d dng thm nhp v
chim th phn nc ngoi t cc cng ty a phng. Cng ty s t c mc tiu ti sn
ca minhd.
-Th ba, u t nc ngoi c coi nh l mt phng thc ti thiu ha ri ro t
hot ng kinh doanh ca cc cng ty ti mt nc duy nht. iu ny c th gip
chng a dng ha ngun u t ca mnh.2.PHN BIT U T TRC TIP NC NGOI V U T
GIN TIP NC NGOI:
a.u t trc tip nc ngoi:
u t trc tip nc ngoi (FDI) l loi hnh di chuyn vn gia cc nc trong
ngi ch s hu vn ng thi l ngi trc tip qun l v iu hnh hot ng s dng vn.
H phi chu trch nhim trc tip trc kt qu kinh doanh ca doanh nghip (
hoc ton b hoc mt phn ty theo s vn h ng gp).
b.u t gin tip nc ngoi: u t gin tip nc ngoi l s di chuyn vn gia
cc quc gia trong ngi s hu vn khng trc tip qun l v iu hnh cc hot ng
s dng vn, h khng chu trch nhim trc tip v kt qu u t m chu nh hng li
sut theo t l c cng b trc hoc khng c trn s vn m h u t.
3.CC HNH THC FDI, TC NG CA FDI TI NC U T V NC NHN U T:
a.Cc hnh thc FDI:*Phn loi theo mc ch FDI:-FDI tm kim ti nguyn:y
l hnh thc u t nhm khai thc ti nguyn v ngun lao ng. ng thi, c tc ng
thc y thng mi thong qua nhp khu t liu sn xut t nc u t ti nc nhn u
t.
-FDI tm kim th trng: l hnh thc u t sn xut v tiu th sn phm ti th
trng ca nc nhn u t. Hnh thc ny xut hin do cc ro cn thng mi v chi ph
vn chuyn cao. Hn na, n gip nc u t m rng th trng ca mnh.
-FDI tm kim hiu qu: l hnh thc trong nh u t phn b cng on sn xut
nc ngoi nhm ti u ha qu trnh sn xut. Bn cnh , cn c hnh thc thu gia
cng ph kin, hnh thc ny dn ti s a dng v sn phm xut khu hng vo cc sn
phm c gi tr cao hn.
-FDI tm kim ti sn chin lc: L hnh thc u t ra nc ngoi tm kim kh
nng nghin cu v pht trin.
*Phn loi theo hnh thc gp vn:
-Thnh lp t chc kinh t: c doanh nghip 100% vn nc ngoi v doanh
nghip lin doanh, c phn. Doanh nghip 100% vn nc ngoi l doanh nghip
do nh u t nc ngoi s hu ton b vn ca doanh nghip v trc tip qun l.
Doanh nghip lin doanh c thnh lp trn c s hp tc gia mt hay nhiu nh u
t nc ngoi cng vi nh u t ca nc s ti.
-u t theo hp ng c ba loi: Xy dng-kinh doanh-chuyn giao( BOT); Xy
dng-chuyn giao-kinh doanh ( BTO); Xy dng-chuyn giao( BT). Ngoi ra,
cn c hnh thc gp vn, st nhp, mua li doanh nghip l hnh thc u t thong
qua vic gp vn, mua c phn hoc mua li cc cng ty nc nhn u t.
*Phn loi theo chin lc ca nh u t:-FDi u t theo chiu ngang: y l
hnh thc nhm khai thc th trng ca cc nc nhn u t. u t theo hnh thc ny
gip m rng sn xut sn phm c li th c quyn ca nh u t, lm gim thng mi
quc t sn xut bn ti nc nhn u t.-u t theo chiu dc: nhm khai thc ti
nguyn, nguyn liu hoc cng ngh, thong qua vic mua li hoc thit lp h
thng phn phi nc nhn u t.
-FDI hn hp: l hnh thc u t kt hp c hai hnh thc trn, thng sn xut
xut khu sang nc th ba.
b.Tc ng ca FDI ti nc nhn u t:*Tch cc:
Vic y mnh u t nc ngoi gip cc cng ty nc i u t ko di chu k sng ca
sn phm. Chnh u t trc tip ra nc ngoi gip cc cng ty tm kim th trng mi
cho sn phm ca h trong khi nhu cu ny b bo ha nc u t. Vic ny c tin
hnh thng qua,FDI khi cc cng ty chuyn my mc thit b li thi sang cc nc
nhn u t tip tc to ra sn phm c i vi nc i u t nhng mi hoc c nhu cu
cao trn th trng ca nc nhn u t.
Cc cng ty u t sang cc nc ang pht trin c th khai thc trit ngun
nhin liu cng nh nhn cng r v di do ca nc nhn u t. Qua , sn phm c bn
ra vi gi r nn c tnh cnh tranh cao trn th trng quc t. iu em li li
nhun cao cho nc u t.*Tiu cc: Tuy nhin, u t ra nc ngoi cng c nguy c
gp ri ro rt ln. iu ny cn thit phi c mt khon vn ln v kh ri ro, nht l
u t nhng nc ang pht trin h thng php lut cha n nh.
c.Tc ng n nc nhn u t:*Tch cc:
-Th nht, FDI gii quyt tnh trng thiu vn cho cc nc nhn u t, c bit
l cc nc ngho.
-Th hai, vic thc hin thu ca nc u t i vi nc nhn u t s gip cc nc
nhn u t c thm ngn sch u t v xy dng c s h tng.
-Th ba, nc nhn u t c th tip nhn cng ngh tin tin c chuyn giao t
nc ngoi thong qua hot ng FDI.
-Th t, FDI gip gii quyt vn vic lm, gim t l tht nghip trong nc.
Ngoi ra, tay ngh ca ngi lao ng cng c nng cao.-Th nm, khi lin doanh
vi cc cng ty nc ngoi cc doanh nghip trong nc cn c c hi qung b sn
phm ca mnh ti th trng quc t.
*Tiu cc:( c trong gio trnh).
V.VIN TR NC NGOI:
1.KHI NIM ODA, CC LOI HNH ODA:
a.Khi nim ODA: Vin tr ODA l ngun ti chnh do cc c quan chnh thc (
cc chnh ph, cc t chc phi chnh ph, cc t chc lin chnh ph hoc lin quc
gia) cung cp cho cc nc chm v ang pht trin nhm thc y s pht trin kinh
t v phc li cc nc ny.
b.Cc loi hnh ODA:*Theo tnh cht:
-Vin tr khng hon li: l cc khon cho khng.
-Vin tr c hon li: l cc khon cho vay u i, tc l cho vay vi nhng iu
kin thun li, d dng hn.-Vin tr hn hp: l cc khon va cho khng, va cho
vay.
*Theo mc ch:-Vn u t pht trin ( chim 50-60%): Vn ny c chnh ph cc
nc nhn trc tip t chc u t, qun l d n v c trch nhim tr n phn vn vay,
bao gm:
+ u t cc d n xy dng kt cu h tng vt cht.
+u t cc d n pht trin bn vng nh to vic lm, xa i gim ngho,
+ u t cc d n thuc lnh vc nng, lm, ng nghip hoc cc ngnh ni nhn ca
nn kinh t.
-Vn vin tr k thut: l cc khoanr vn ti tr o to chuyn gia, nng cao
nng lc t chc v qun l, thc hin ci cch th ch kinh t.
-Vn cn cn h tr thanh ton: loi ny gip chnh ph cc nc thanh ton cc
khon n n hn v cc li sut c tnh t nhng nm trc .
-Vn vin tr nhn o v cu tr: vn c s dng cho cc mc ch cu tr t xut,
cu i, khc phc thin tai,
-Vin tr quan s: Ch yu l vin tr song phng cho cc nc ng minh trong
chin tranh.
*Theo iu kin:-ODA khng rang buc: bn nhn ODA s c s dng m khng b
rng buc bi ngun s dng hay mc ch s dng.-ODA c rng buc: trong qu trnh
s dng bn nhn ODA phi chu mt s rang buc v ngun s dng v mc ch s
dng.
-ODA c rng buc mt phn: mt phn ch cc nc vin tr, phn cn li bt k ni
no.
*Theo hnh thc:-H tr d n: s dng ODA vo cc d n c th.
-H tr phi d n:h tr cn cn thanh ton, h tr tr n hay vin tr chng
trnh.
2.TC NG CA ODA N NC NHN V CUNG CP ODA:
a. Tc ng n nc cung cp ODA:
*Tch cc:
-Tng cng v th chnh tr v nh hng ca mnh trn th gii.
-Tng cng li ch v nh hng kinh t.
-Gip m rng v cng c quan h i ngoi vi cc quc gia khc.
*Tiu cc:
-Khng kim sot c hiu qu ng vn b ra, khng t c mc tiu u t.
-Gim mt phn vn u t trong nc.
- Chu p lc t cng lun i vi hnh thc vin tr c iu kin.
b.Tc ng n nc nhn vin tr:*Tch cc:
-Gii quyt kh khn v vn cho pht trin kinh t v phc li x hi.-Ci thin
dch v cng, khc phc hu qu thin tai, dch bnh, gii quyt cc vn x
hi.
-Tip thu c cng ngh tin tin, pht trin ngun nhn lc.
-H tr hon thin cc th ch chnh sch.
-Tng kh nng thu ht FDI.
-Nng cp c s h tng x hi to iu kin pht huy ni lc.
-Gii quyt cc vn vic lm.
-Cng c quyn lc chnh tr v tnh php l ca ch cm quyn hin hnh.
-H tr cho qu trnh cng nghip ha, chuyn dch c cu kinh t.
*Tiu cc:
S phn b ODA sai lm dn ti hiu qu thp. Gy ra mt s vn nh: vn mi
trng, vic qu l thuc vo chuyn gia nc ngoi, kh nng ti tr, t tham
nhng. Mc d c ch ng trong vic s dng vn u t nhng d b tri buc vo vng
nh hng chnh tr ca cc nc ti tr.VI.N NC NGOI, N CNG.
1.KHI NIM, PHN LOI N NC NGOI, PHN BIT N NC NGOI VI N CNG.
a.Khi nim n nc ngoi: N nc ngoi ca mt quc gia ti mt thi im nht nh
l tng s n theo hp ng cha c thanh ton m ngi c tr ca quc gia c trch
nhim phi thanh ton cho ngi khng c tr, bao gm vic hon tr n gc cng (
hoc khng cng) vi li, hoc tr n li cng ( hoc khng cng) vi gc.
b.Phn loi n nc ngoi:*Cn c vo ch th ng ra vay n:
-N nh nc( n chnh ph): l do nh nc v cc c quan ca nh nc ng ra vay
hoc bo lnh cho vay.
-N t nhn l cc khon n do cc doanh nghip t nhn ng ra vay khng c s
bo lnh ca nh nc. Cc doanh ny c th l cc ngn hang, cng ty ti chnh c
uy tn,
*Cn c vo ch th cho vay:-Vay u i:do chnh ph cc nc, ch yu l cc nc
pht trin, hay cc t chc kinh t quc t cho chnh ph hay cc nc ang pht
trin vay vi cc iu kin u i v li sut, thi hn thanh ton, thi gian n
hn, v phng thc thanh ton.
-Vay thng mi: do cc t chc tn dng v ngn hng t nhn nc ngoi cho
chnh ph, doanh nghip, bao gm c ngn hang v t chc tn dng vay vi cc iu
kin kh khn v phc tp hn nhiu so vi vay u i.
*Cn c vo thi hn cho vay:
-N ngn hn v trung hn: gm cc khon vay c thi hn di ba nm.
-N di hn: gm cc khon vay thng ba nm tr ln.
*Cn c vo li sut cho vay:
- Vay vi li sut c nh: l khon vay m hng nm con n phi tr cho ch n
mt s tin li bng s d n nhn vi li sut c nh c quy nh ngay t khi k hp
ng.
-Vay vi li sut bin ng: l khon vay m hang nm con n phi tr cho ch
n mt khon tin li theo li sut ca th trng t do.
-Vay vi li sut LIBOR l khon vay m con n phi tr cho ch n mt khon
tin li cn c theo li sut LIBOR v cng thm mt khon ph ph t 0.5% n 3%
do cc ngn hang cho vay xc nh.( li sut vay=LIBOR+Margin).c.Phn bit n
nc ngoi vi n cng:
N nc ngoiN cng
Ch n-T chc ti chnh quc t
-Chnh ph nc khc
-Ngn hang thng mi hoc t chc tn dng nc ngoi/ quc t.
- Cng ty ti chnh t nhn nc ngoi/quc t
(Nc ngoi)-T chc ti chnh quc t
-Chnh ph nc khc
-Ngn hang thng mi, t chc tn dng.
-Cng ty ti chnh tn dng
(Trong nc hoc nc ngoi)
Con n- Chnh ph
-T nhn: doanh nghip, ngn hng, t chc ti chnh tn dng.-Chnh ph.
2.NHNG U IM, NHC IM CA VIC CHNH PH I VAY N NC NGOI:a.u im: N nc
ngoi c coi l biu tng ca s thnh t v danh vng ch khng phi l du hiu ng
xu h vi cc nc ang pht trin. Trong qu trnh pht trin kinh t, vic vay
n l mt tt yu khch quan. Vay n c tc ng tch cc i vi mt nn kinh t:
Th nht, vic chnh ph i vay n to ra ngun vn b sung cho qu trnh pht
trin, thc y chuyn dch c cu kinh t theo hng cng nghip ha, tng t trng
ngnh cng nghip ch to, tc l chuyn dch c cu kinh t theo chiu su. iu
gp phn hon thin c cu kinh ca t nc, a nn kinh t tham gia tch cc vo
phn cng lao ng quc t v hi nhp kinh t quc t da trn li th so snh ca t
nc. Th hai, vic huy ng vn ng thi im s gim bt c tnh trng cng thng v
vn trong khi thc hin cc nhim v pht trin kinh t ti mi giai on. ng
thi vic vay n s b p c cho tnh trng thm ht cn cn thanh ton ca nn
kinh t trong giai on u ca cng nghip ha, khi t nc phi nhp khu mt lng
ln trang thit b, my mc v cng ngh. Th ba, vn vay u i s gp phn t nc
ang pht trin nng cao trnh khoa hc- cng ngh, k nng qun l trnh ca
ngun nhn lc v c s h tng vt cht k thut v phn ln ngun vn vay ny c u t
xy dng c s h tng, vt cht k thut , h tng x hi, h tng php l. Do , c
tc ng thu ht thm ngun vn u t trc tip nc ngoi.
b.Nhc im: Bn cnh tc ng tch cc, vay n cn c nhng tc ng tiu cc ti
nn kinh t ca t nc, th hin nhng im sau:
Th nht, cc khon vay n nc ngoi nu khng c qun l v s dng hiu qu s
lm tng gnh nng n nn cho t nc. Hu qu l lm cho mc sng ca dn chng ngy
cng thp v uy tn ca quc gia s b suy gim nghim trng trong cc quan h
kinh t v chnh tr quc t. Vic tr n gc v li vay hang nm i vi khon vay
n khng l t gnh nng chi ph ln ngi dn. B buc phi hn ch tham dng trong
nc dnh ngun lc cn thit cho tr n, chnh ph s p dng nhng chnh sch kinh
t h khc. Chnh ph nhng nc vay n thng ng trc s la chn ht sc kh khn
gia s dng ng ngoi t cui cng ca mnh tr n hoc mua thc phm v thuc men
cho ngi dn. Th hai, vic vay n nc ngoi nhiu s lm gim trch nhim ca
chnh ph v ngi dn. iu ny c th hin ch khi xut hin nhu cu v ngoi t,
thay v c gng tm ra gii php huy ng ngun lc trong nc, chnh ph s la
chn phng n i vay nc ngoi v vic huy ng ngun vn bn trong thng kh khn
v phc tp hn.
Th ba, vic vay n nhiu c th lm cho cc con n lm vo th b ng v ph
thuc vo cc ch n nc ngoi. Cc khon vay u i thng i km vi cc iu kin
rang buc v chnh tr v kinh t.
3.PHN TCH MT S NGUYN NHN DN N KHNG HONG N CNG CHU U V TC NG CA N
I VI KINH T QUC T: Sau khivn n cng ca Mtm lng, ti chnh th gii tip
tc nhc nhi vi khng hong n ti chu u v s mt gi mnh ca ng Euro. n thi
im 2010, so vi n cng ca M l 90.4% GDP, Nht Bn l 197% GDP (cao nht
th gii), th ca khi lin minh Chu u (EU) l 80.3%, trong c nhng quc
gia mang n khng nh Hy Lp (123% GDP), Italy (127% GDP) v Islande
(142% GDP).
Nguyn nhn chnh ca cuc khng hong n cng chu u l do chnh sch ti kha
thiu bn vng v s mt cn i trong
vic vay n ca cc quc gia. in hnh l Hy Lp, k t khi gia nhp khi ng
tin chung chu u (Eurozone) vo nm 2001
cho n khng hong ti chnh nm 2008, mc thm ht ngn sch c cng b trung
bnh vo khong 5% mi nm, trong
khi con s ny ca c khi Eurozone ch l khong 2% (IMF, 2009). Chnh v
th, Hy Lp khng th duy tr c nhng ch
s theo chun ca y ban Kinh t v Tin t ca EU (EMU), vi mc trn thm
ht ngn sch l 3% v n nc ngoi l 60%
GDP. Tuy nhin, Hy Lp khng phi l quc gia duy nht, bi c n 25/27
thnh vin EU khng t c cam kt ny.
Hy Lp cn c bo ch nhc n rt nhiu v nn trn thu, khi tng trng GDP
danh ngha trong giai on 2000 - 2007
t mc trung bnh 8,25%, th mc tng v thu thu ch l 7%. Ngoi mc chi
tiu cng thng thng, Hy Lp cn phi tr cho28/12/2013 Tp ch Cng Sn- Khng
hong n cng chu uvbi hc cho Vit Nam
www.tapchicongsan.org.vn/Home/PrintStory.aspx?distribution=22601&print=true
2/4
khon u t cng khng l cho -lim-pc 2004. b p cho khon thm ht kp ny,
Hy Lp i vay trn th trng vn
quc t v trong sut mt thp k, trc khi din ra cuc khng hong ti chnh
ton cu nm 2008, nc ny tr thnh
con n, vi tng s n nc ngoi ln ti 115% GDP (nm 2009). n nm 2010,
bo co ca T chc Hp tc v Pht
trin kinh t (OECD) cho thy, n cng ca Hy Lp ln ti con s 330 t -r,
tng ng vi 147,8% GDP.
Mt nguyn nhn na dn n cuc khng hong n cng chu u l s hn ch trong c
ch phi hp iu hnh trong khu
vc s dng ng tin chung (Eurozone), nht l gia tin t v ti kha. Cc
quc gia trong khu vc ch yu hp tc trong
cc chnh sch tin t, nhm bo m duy tr gi tr ng -r, trong khi cc
chnh sch ti kha li cha c c mt s
ng thun v hi ha tng ng. R rng, mc d c nhng quy nh c th v mc thm
ht ngn sch cng nh n
cng, nhng li khng c mt c ch gim st v qun l hiu qu i vi tng quc
gia thnh vin. Chnh v vy, s kin v
n ti mt quc gia l Hy Lp ko theo khng hong nim tin lan sang cc
quc gia c chnh sch ti kha lng lo khc.
Bn cnh , nguyn nhn khc khin cuc khng hong lan rng v c nguy c trm
trng hn chnh l vic thiu c ch
phi hp ng ph gia cc quc gia trong khu vc. Hu ht cc quc gia u c
gng thc hin nhng chnh sch ca ring
mnh v khi khng th gii cu c nn kinh t mi nh n s vin tr ca EU v
IMF, m khng h c nhng cnh bo
sm vi mt chin lc x l v di hn c a ra.
*Tc ng n nn kinh t th gii: Th nht, Khng hong n cng chu u lm tn
thng ng EURO. u t vo ng EURO, khi th trng ti chnh chu u, vi thnh
vin Hy Lp bt n, xu hng u t mo him thoi tro cng l lc tri phiu, c
phiu c quc tch ca cc quc gia chu u v ng tin s dng trong khu vc kinh
t eurozone cng b gii u t ht hi. iu ny s lm mt n nh li sut lin ngn
hang ca ng Euro, khin nh u t mt lng tin vo ng tin chung Euro v c th
lin i n cc nc c tnh trng n cng tng t nh B o Nha, v Ty Ban Nha. V
vy, mt t tho chy vi quy m ln trn th trng tri phiu v c phiu cc ngn
hang khu vc chu u l hon ton c th. iu ny c th gy nn hin tng nh hn
tuyt ln hay hiu ng sp hang lot cc nn kinh t khc.
Th hai, khng hong ph bong en ln khi phc nn kinh t th gii. Trc
tin, c th thy s phc hi kinh t khu vc chu u s chm hn v kh khim tn
khi m c v Php s phi chia gnh nng ln t gi cu tr nhng thnh vin kh khn
trong cng ng do vy ngun lc cho nhng chnh sch ti kha trong nc h s t
hn. S phc hi nhanh ca kinh t M v th cng khng chc chn . S phc hi
kinh t M v ton cu do c th chng li trong su thng tip theo v c th
mang hnh ch W thay v ch V nh mong mun. Mt s nc cho vay trong khu vc
li lo ngi rng cc vn ca chu u s gy tc ng tiu cc ti ton b h thng ti
chnh, khin cc ngn hang tht cht cho vay trong thi gian ngn hn v lm
cho cc khon tin cu tr ca chnh ph kh tip cn doanh nghip v ngi tiu
dng. Mc d chu dng nh vn mnh m vt qua nhng rc ri ang lm in o Hy Lp v
chu u, song vn khng th khng lo ngi v hu qu ca cuc khng hong n nn ny
gy ra. Th ba, cuc khng hong lm cho tnh trng tht nghip tng. Cuc khng
hong ni di chui ngy kh khn trn th trng vic lm ti Cu lc a. Ty Ban
Nha l quc gia kh tm vic lm nht cho gii tr khi t l tht ngip trong
nhm ny ln ti 40%.
Ngoi ra, cuc khng hong cn ko thm nhng hu qu nh: gi vng th gii
tng., nhiu ngn hang phi ng caVII: TI CHNH QUC T:
1.KHI NIM, C IM TH TRNG NGOI HI:
a.Khi nim: Th trng ngoi hi l ni din ra cc hot ng mua v bn cc ng
tin khc nhau.
b.c im: - Th trng mang tnh ton cu: th trng ngoi hi khng nht thit
phi tp trung ti mt a im xc nh v mt a l ma fcos th l bt k ni no din
ra cc hot ng mua bn cc ng tin khc nhau. Th trng ngoi hi hot ng lin
tc 24h trong ngy v khi mt trung tm giao dch ngoi hi ng ca th cc
trung tm khc vn hot ng. Thi gian giao dch ngoi hi chng cho, gi ln
nhau ti tt c cc th trng ngoi hi. Vo thi im 3h chiu ti Nht Bn th ti
Hng Kng l 2h chiu, ti Xingapo l 12h tra, ti Frankurt l 6h sang v ti
Lun n l 5h sang Cc trung tm giao dch ngoi hi ch yu trn th gii l Lun
n, New York v Tokyo, chim khong 60% giao dch ngoi hi ton cu. Nu th
trng pht i cc tn hiu phn nh ng thc trng cung- cu gia cc ng tin th
bn mua v bn khng nht thit phi giao dch trc tip vi nhau, m cc giao
dch s c thc hin qua mng li thong tin in thoi hin i. Mt u im na l nu
thong tin c cung cp kp thi 24/24h, t gi ti tt c cc th trng s c xu
hng ng nht, khng c chnh lch ng k (Thng qua cc hot ng arbitrage).
-Th trng lin ngn hng: Cc giao dch ch yu trn th trng ngoi hi l cc
giao dch ti th trng lin ngn hang, ni c nhng nhu cu rt ln v ngoi t
cng nh v ni t phc v cho cc hot ng xut- nhp khu v u t. Th trng lin
ngn hang l ni tp hp cung- cu cc loi tin t v trn c s xc nh t gi gia
cc ng tin. Vic mua bn ngoi t v tm bn i tc trong cc giao dch ngoi hi
l mt qu trnh thu thp thong tin cung- cu tin t ca cc bn trung gian.
Ngi trung gian s l ngi kt ni cc giao dch c thc hin bi cc i tc, m
trn th trng ngoi hi ch yu l cc ngn hng.2.KHI NIM T GI HI OI, PHN
BIT NIM YT T GI TRC TIP VI GIN TIP. CHO V D.
a.Khi nim t gi hi oi: T gi hi oi l gi ca mt ng tin c tnh bng ng
tin khc. b.Phn bit nim yt t gi trc tip vi gin tip Yt t gi trc tip l
kiu yt gi trong ngoi t ng vai tr ng tin yt gi cn ni t ng vai tr ng
tin nh gi. V d: yt gi 1USD=15913 VND ( Vit Nam s dng phng php ny l
ch yu).
Yt t gi gin tip l kiu yt gi trong ni t ng vai tr ng tin yt gi cn
ngoi t ng vai tr ng tin nh gi. V d: 1GBP=1.7618 London.
3.PHN BIT CH T GI TH NI HON TON, C NH V TH NI C IU TIT.
a.Ch t gi th ni hon ton: Ch t gi th ni hon ton l ch t gi m trong
t gi c xc nh hon ton t do theo quy lut cung- cu trn th trng ngoi
hi, khng c bt c s can thip no ca Ngn Hng trung ng. Chnh ph tham gia
th trng ngoi hi nh mt thnh vin bnh thng. p dng ch ny, t gi hi oi
lun lun tnh trng cn bng v nu c mt bin ng kinh t- x hi no , t gi s
thay i, t tr v trng thi cn bng da trn cn i bn trong v cn i bn ngoi
ca nn kinh t.
b. Ch t gi c nh: Ch t gi c nh l ch m theo t gi lun c c nh mt mc
nht nh v Ngn hang trung ng c ngha v phi can thip duy tr t gi trong
bin dao ng hp c php xung quanh t gi c nh. tin hnh can thip c hiu
qu, Ngn hang tng ng phi c lng d tr ngoi hi ln cho cc hot ng mua bn
trn th trng ngoi hi.
c.Ch t gi th ni c iu tit: Ch t gi th ni c iu tit l ch cho php
Ngn hang trung ng tin hnh can thip nhm tc ng ln t gi theo hng c li
cho cn cn thanh ton v nn kinh t quc gia. Ngn hang trung ng tin hnh
can thip thong qua vic mua bn trn th trng ngoi hi cng nh s dng cc
cng c tin t khc.4.PHN TCH MT S NGUYN NHN DN N CUC KHNG HONG TI CHNH
TH GII NM 2008 V TC NG N KINH T TH GII:
Trong lnh vc kinh t, s kin c nhc n nhiu nht trong nm, hay ni
chnh xc hn l vo na cui nm 2008, l cuc khng hong ti chnh bt ngun t M
v lan ra khp th gii, ko kinh t ton cu i xung v bo hiu nhng mng mu
xm xt ca bc tranh kinh t ton cu 2009.a.Nguyn nhn: -Bong bng ti chnh
v bt ng sn cng vi gim st ti chnh thiu hon thin Hoa K dn ti mt cuc
khng hong ti chnh nc ny t nm 2007, bng pht mnh t cui nm 2008. Thng
qua quan h ti chnh ni ring v kinh t ni chung mt thit ca Hoa K vi
nhiu nc, cuc khng hong t Hoa K lan rng sang nhiu nc trn th gii, dn
ti nhng v ti chnh, suy thoi kinh t, suy gim tc tng trng kinh t nhiu
nc trn th gii. Nguyn nhn su xa ca cuc khng hong l do chnh sch phi
iu tit cc hot ng u t ca ngn hang v chnh sch li sut qu thp trong mt
thi gian qu lu ca cc d tr Lin bang M (FED). Cng c ti chnh trc tip
gy ra thm ha ny l cc mn n c th th chp bt ng sn di chun, cc cng c ti
chnh phi sinh.
-Cuc khng hong ti chnh xut pht t M c ngun gc t s tp trung thi qu
u t vi li xut r v cho vay th chp di chun vo th trng bt ng sn ng thi
c s bng n cc cng c n pht sinh trn th trng ny nhm thu cc khon li
nhun c hi. Khi th trng bt ng sn o chiu, tr tr, bt ng sn xung gi cc
khon n o hn mt kh nng thanh ton dn n nhng v tn dng v dn n khng hong
kinh t- ti chnh.
b. Tc ng n kinh t th gii:
Hoa K l th trng nhp khu quan trng ca nhiu nc, do khi kinh t suy
thoi, xut khu ca nhiu nc, xut khu ca nhiu nc b thit hi, nht l nhng
nc theo hng xut khu ng . Mt s nn kinh t y nh Nht Bn, i Loan ,
Singapo v Hong Kong ri vo suy thoi. Cc nn kinh t khc u tng trng u
chm li.
Chu u vn c quan h kinh t mt thit vi Hoa K chu tc ng nghim trng c
v ti chnh ln kinh t. Nhiu t chc ti chnh y b ph sn n mc tr thnh khng
hong ti chnh mt s nc nh Irland, Nga. Cc nn kinh t ln nht khu vc l c
v ri vo suy thoi. Anh, Php, Ty Ban Nha cng u gim tng trng. Khu vc
Euro chnh thc ri vo cuc suy thoi kinh t u tin k t ngy thnh lp.
Cc nn kinh t M latinh cng c quan h mt thit vi kinh t Hoa K, nn
cng b nh hng tiu c khi cc dng vn ngn hn rt khi khu vc v khi gi du
gim mnh.
Kinh t cc khu vc trn th gii tng chm li khin lng cu v du m cho sn
xut v tiu dng fgiarm cng nh gi du m gim. iu ny li lm cho cc nc xut
khu du m b thit hi. ng thi, do lo ngi v bt n nh xy ra lm cho nn u c
lng thc n ra, gp phn dn t gi lng thc tng cao trong thi gian ny.
Nhiu th trng chng khon trn th gii gp phi t mt gi chng khon nghim
trng. Ngoi ra, Cuc khng hong ny cng nh hng su sc ti nn kinh t Vit
Nam. Tc tng trng ca Vit Nam b chm li v tht nghip gia tng. Xut khu
ca Vit Nam b nh hng kh nhiu t cuc khng hong. Kinh t M suy thoi c tc
ng ti xut khu ca Vit Nam. Do M l th trng xut khu ln nht ca Vit Nam.
Ngoi ra, n cng lm cho Vit Nam ng lo ngi v tnh trng u t trc tip nc
ngoi,