TYT TÜRKÇE TESTÝ 1 TYT DENEME - 5 Yanıt Yayınları 2. Bu atölye çalışmasında çocuklar, sanatçıların çalışmalarına ----, onların düşünme ve üretme biçimlerini ---- şansı bulu- yorlar. Bu cümlede boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) katkıda bulunma - tanıtma B) hayran olma - öğrenme C) tanık olma - deneyimleme D) önem verme - fark etme E) doğrudan katılma - farklılaştırma 1. Yazar, bir bilim insanı olarak gerçekleri anlatma misyonunu (görevini) yerine getirip bilimsel verileri, kuramları, test ve analizleri kâğıda aktarırken mümkün olduğunca (olabildiğin- ce) akademik dilden uzaklaşmış (kaçınmış). Popüler bilim kategorisinde sayılabilecek kitabın dili, benzerlerinden, ha- reketli ve dinamik olması ile ayrılıyor (farklılaşıyor). Yazar; okuru, bilimin soğuk ve beyaz koridorlarında yalnız bırakmı- yor, hikâyeleştirmeden yararlanarak okurun bilimsel kitap- larla olan mesafesini (ilgisizliğini) ortadan kaldırıyor. Kurgu yazarı olmasının avantajı ve mizahi üslubu sayesinde rahat okunan bir metin çıkarıyor karşımıza. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi ayraç için- de verilen açıklamasıyla uyuşmamaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V I II III IV V 3. I. Kromozomların kalıtımdaki rolünü, sineklerin kırmızı renk- te olan gözlerini etkileyerek onları beyaz renge çeviren “white” adlı gendeki bir mutasyon sayesinde öğrendik. II. Amerikalı ünlü biyolog Thomas Hunt Morgan, 1925 yı- lında sineklerin göz renklerinin nesilden nesile geçişini izleyerek kromozomların nasıl işlediğini ve soya çekim- deki rolünü keşfetmiştir. Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede verilen özelliğin diğer canlılarda da var oldu- ğundan söz edilmektedir. B) I. cümledeki olgunun ortaya çıkışıyla ilgili kişi ve zaman belirtilerek bilgi verilmektedir. C) I. cümlede belirtilen verilere ait yeni gelişmelere yer ve- rilmektedir. D) I. cümledeki saptamanın ilk zamanlar farklı algılandığın- dan söz edilmektedir. E) I. cümlede ifade edilen bilgiyle çelişen bir durumdan söz edilmektedir. 4. Ben, dönme dolaptan çıkmak için yazıyorum. Toplumun da- yattığı şey içimde sönmesin, diye yazıyorum. Değişkenlik, geçiş ve yön değiştirme becerisiyle yazıyorum. Dünyanın donukluğunda gedikler açmak için yazıyorum. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Düzeni bozacak her türlü etkiye karşı önlem almak B) Olan bitene kafa yormak yerine kabuğuna çekilmek C) Çevresiyle uyum içinde yaşamaya çalışmak D) Avunmanın yollarını aramak E) Durağanlığı kırmaya çalışmak 1. Bu testte 40 soru vardýr. 2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Türkçe Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz. 3. Bu testin cevaplanmasý için tavsiye olunan süre 45 dakikadýr.
32
Embed
TÜRKÇE TESTÝ TYT - sinavdasonuc.com · TÜRKÇE TEST Ý TYT 1 TYT DENEME - 5 ... Kurşun, en eski zehirlerden biridir. Roma İmparatorluğu, ki-mi kaynaklara göre, kurşun yüzünden
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
TYTTÜRKÇE TESTÝ
1TYT DENEME - 5
Ya
nıt
Ya
yın
ları
2. Bu atölye çalışmasında çocuklar, sanatçıların çalışmalarına
----, onların düşünme ve üretme biçimlerini ---- şansı bulu-
yorlar.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) katkıda bulunma - tanıtma
B) hayran olma - öğrenme
C) tanık olma - deneyimleme
D) önem verme - fark etme
E) doğrudan katılma - farklılaştırma
1. Yazar, bir bilim insanı olarak gerçekleri anlatma misyonunu
(görevini) yerine getirip bilimsel verileri, kuramları, test ve
analizleri kâğıda aktarırken mümkün olduğunca (olabildiğin-
ce) akademik dilden uzaklaşmış (kaçınmış). Popüler bilim
kategorisinde sayılabilecek kitabın dili, benzerlerinden, ha-
reketli ve dinamik olması ile ayrılıyor (farklılaşıyor). Yazar;
okuru, bilimin soğuk ve beyaz koridorlarında yalnız bırakmı-
yor, hikâyeleştirmeden yararlanarak okurun bilimsel kitap-
larla olan mesafesini (ilgisizliğini) ortadan kaldırıyor. Kurgu
yazarı olmasının avantajı ve mizahi üslubu sayesinde rahat
okunan bir metin çıkarıyor karşımıza.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi ayraç için-
de verilen açıklamasıyla uyuşmamaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
I
II
III
IV
V
3. I. Kromozomların kalıtımdaki rolünü, sineklerin kırmızı renk-
te olan gözlerini etkileyerek onları beyaz renge çeviren
“white” adlı gendeki bir mutasyon sayesinde öğrendik.
II. Amerikalı ünlü biyolog Thomas Hunt Morgan, 1925 yı-
lında sineklerin göz renklerinin nesilden nesile geçişini
izleyerek kromozomların nasıl işlediğini ve soya çekim-
deki rolünü keşfetmiştir.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenebilir?
A) I. cümlede verilen özelliğin diğer canlılarda da var oldu-
ğundan söz edilmektedir.
B) I. cümledeki olgunun ortaya çıkışıyla ilgili kişi ve zaman
belirtilerek bilgi verilmektedir.
C) I. cümlede belirtilen verilere ait yeni gelişmelere yer ve-
rilmektedir.
D) I. cümledeki saptamanın ilk zamanlar farklı algılandığın-
dan söz edilmektedir.
E) I. cümlede ifade edilen bilgiyle çelişen bir durumdan söz
edilmektedir.
4. Ben, dönme dolaptan çıkmak için yazıyorum. Toplumun da-
yattığı şey içimde sönmesin, diye yazıyorum. Değişkenlik,
geçiş ve yön değiştirme becerisiyle yazıyorum. Dünyanın
donukluğunda gedikler açmak için yazıyorum.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Düzeni bozacak her türlü etkiye karşı önlem almak
B) Olan bitene kafa yormak yerine kabuğuna çekilmek
C) Çevresiyle uyum içinde yaşamaya çalışmak
D) Avunmanın yollarını aramak
E) Durağanlığı kırmaya çalışmak
1. Bu testte 40 soru vardýr.
2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Türkçe Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.
3. Bu testin cevaplanmasý için tavsiye olunan süre 45 dakikadýr.
TYT TÜRKÇE TESTÝ
2 TYT DENEME - 5
7. (I) Yazar, I. Dünya Savaşı yıllarında İstanbul, Eskişehir ve
Konya’da birer gece yattıktan sonra ıssız, istasyona benze-
meyen bir durakta mola veren trenden iner. (II) Burada kira-
ladığı bir yaylı at arabası ile Kayseri’ye gidecektir. (III) Ür-
güplü genç arabacı, masum sayılabilecek bir hile ile Ürgüp
yoluna sapar. (IV) Yazar, yol üstünde birisinin yatmakta ol-
duğunu görür, arabaya alır. (V) Bu, Çanakkale’de yaralanıp
İstanbul hastanelerinden birine gönderilmiş, üç aylık teda-
viden sonra tekrar cepheye sevk edilmiş bir gazidir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede birden fazla yan cümlecik vardır.
B) II. cümlede yüklem, geçişsiz ve etken çatılı bir eylemdir.
C) III. cümlede, zarf tümleci yoktur.
D) IV. cümle, bağımlı sıralı cümledir.
E) V. cümlede, birden fazla ek eylem vardır.
6. Günümüzde aşırı avcılık, habitat tahribi, kirlilik ve küresel ik-
lim değişikliği gibi nedenlerden dolayı tüm okyanuslar ve
denizlerde olduğu gibi Akdeniz’de de canlılar azalıyor, eko-
sistem bozuluyor. Denizel biyoçeşitlilikteki azalma, ticari ve
sportif balıkçılığın yanı sıra turizm sektörünü, özellikle de da-
lış turizmini olumsuz etkiliyor. Bu nedenle acilen hem doğal
kaynakların korunmasını sağlayacak hem de bu kaynaklar
üzerindeki insan etkinliklerini düzenleyecek yönetim strate-
jilerinin geliştirilmesine ihtiyaç vardır.
Bu parçadan
I. İnsan eliyle meydana getirilen kimi olumsuzlukların eko-
sisteme zarar verdiği
II. Denizlerde görülen biyoçeşitlilikteki azalmanın farklı sek-
törlerde yansımalarının olduğu
III. Doğa tahribatının önüne geçmek için yerli kaynaklardan
yararlanmanın gerekli olduğu
IV. Deniz turizmi sektöründe çalışanların, doğanın korun-
masında daha duyarlı olmaları gerektiği
yargılarından hangileri çıkarılamaz?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
5. ----. Örnekleri çok boldur bunun. Tarihsel ve düşünsel kim-
A) Doğadan kontrolsüz bir şekilde toplanan ve Avrupa ül-
kelerinde park ve bahçelerde süs bitkisi olarak kullanı-
lan çiğdemlerin Türk ekonomisine ciddi anlamda katkı
sağlayacak biçimde ticareti yapılmaktadır.
B) Ticari amaçlarla toplandığından nesli tehlike sınırına yak-
laşan çiğdemlere, geçmişte Avrupa’da park ve bahçe
düzenlemelerinde yer verilmemiştir.
C) Estetik çiçek yapısı ve bahçelerdeki göz alıcı görünü-
müyle Avrupa ülkelerinde hâlâ kullanılmakta olan çiğ-
demler doğadan kontrolsüz bir şekilde toplanmaktadır.
D) Günümüzde, Avrupa park ve bahçelerinde süs bitkisi
olarak kullanılan çiğdemlerin kazanç elde etmek ama-
cıyla doğadan denetimsiz olarak toplanıp satılması, ba-
zı türlerinin soyunu yok olma noktasına getirmiştir.
E) Avrupa’da bahçe çiçekleri şeklinde yetiştirilerek park ve
bahçelerin düzenlenmesinde kullanıldığı görülen çiğ-
demlerin nesli tehlikededir. 39. Bu parçadan yola çıkarak “iklim kuşakları”yla ilgili aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Güneş ışınlarını alma oranına göre belirlendiği
B) Ekvator’dan kutuplara doğru düzenli bir biçimde sıralan-
dıkları
C) Ortak bir görüş doğrultusunda belirlenmedikleri
D) Belirli bir bitki örtüsünü barındırdıkları
E) Denizlerin etkisiyle kuşaklardaki bölgelerde büyük sıcak-
lık farkı oluşabildiği
İklim kuşaklarını yeryüzünün üstüne düşen Güneş ışınlarına
göre ayırma işi Antik Çağ’dan beri yapılmaktadır. Buna gö-
re kuşaklar; tropik iklim kuşağı, ılıman iklim kuşağı, soğuk
iklim kuşağı olarak geçmektedir. Bu, Güneş ışınlarının ast-
ronomik olarak dağılışına göre yapılmış bir ayrımdır. Gün-
lük ve yıllık oynamaların daha az olmasına yol açarak nem-
li okyanus iklimini oluşturan denizlerin etkisi hesaba katıl-
mamıştır. Deniz iklimi ile kıtaların iç bölgelerinde görülen ka-
ra iklimi birbirlerinden oldukça farklı olabilmektedir. Örneğin,
İzlanda’nın güneyindeki Faroe Adaları ile Sibirya’daki Yakut-
sk yaklaşık aynı paralel üstünde yer alır ama Gulfstream’in
kıyılarından geçtiği Faroe Adaları’nda ocak ayı ısısı +3 °C
iken kara ikliminin egemen olduğu Yakutsk’ta –43 °C’dir.
Herkes tarafından benimsenmiş ideal bir iklim kuşakları ay-
rımı yoktur. Kuşaklar, genellikle yalnızca ısı ve yağışa göre
yani bunların canlılar dünyası (bitki ve hayvanlar) üzerinde-
ki etkilerine göre düzenlenmiştir. Doğal olarak belirli bir ikli-
min egemen olduğu yerde de orman, step, çöl ya da tund-
ra gibi kendine özgü bir bitki örtüsü bulunur.
40. Bu parçada örnekler aşağıdaki önermelerden hangisini
somutlama amacıyla verilmiştir?
A) Güneş ışınlarının yıllık görünme süresi, bütün iklim ku-
şaklarında aynıdır.
B) Güneş ve denizler, iklim kuşaklarının belirlenmesinde en
önemli faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır.
C) Aynı iklim kuşağındaki bölgelerde görülen hava koşul-
ları, birbirinden çok farklı özellikler içerebilmektedir.
D) Belirli bir bitki örtüsünü barındıran bölgeler, aynı iklim
kuşağında yer almayabilir.
E) Kutuplardaki iklim özellikleri yer yer başka bölgelerde
de görülebilmektedir.
38. Her şeyden önce keyifli bir dili var bu romanın. Kısa cümle-
li, esprili, okuru zorlamayan bir üslubu var. Roman, kurgu-
sal açıdan bir zincirin halkaları gibi ya da birbirinin içinden
çıkan matruşka bebekler gibi. Bu ilginç kurgusuyla farklı kül-
tür ve karakterleri en doğal hâliyle aktarıyor. Ayrıca roman,
bir ailenin, iki farklı ülke ve kültürün hikâyesi olsa da tüm
bunların üzerinde çok daha genel, zamana ve coğrafyaya
meydan okuyan temalara da sahip. Kardeşlik ve aile gibi her
yerde, her zaman geçerli temalar bunlar. Hayatın baş dön-
dürücü bir hızla değişmesine rağmen, kuşaklar boyu, hiç
fark etmeden taşıdığımız duygularımız, sızılarımız ve karak-
terlerimiz üzerine kurulu bir roman aslında bu.
Bu parçada sözü edilen romanla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Bir dönemin acı verici konularından söz ettiği
B) İç içe geçmiş kurgulardan oluştuğu
C) Değişik kültürleri olduğu gibi yansıttığı
D) Evrensel temaları işlediği
E) Kolay okunan bir anlatımının olduğu
39. - 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Ya
nıt
Ya
yın
ları
TYTSOSYAL BÝLÝMLER TESTÝ
11TYT DENEME - 5
Ya
nıt
Ya
yın
ları
1. Abbasiler Dönemi’nde açılan Beytü’l-Hikme, Orta Çağ’ın en
zengin kütüphanesi olmanın yanı sıra tercümelerin ve özel-
likle pozitif ilimlerle ilgili araştırmaların yapıldığı bir merkez
hâline gelmiştir. Burada kitapların korunduğu odalar dışın-
da mütercimler, onların emrinde çalışan kâtipler, yazılan ki-
tapları çoğaltan müstensihler ve kitapları ciltleyen mücellit-
lerin odaları ile bir de okuma salonu bulunmuştur.
Bu bilgiye dayanılarak Beytü’l-Hikme’nin aşağıdakiler-
den hangisi üzerinde hızlandırıcı bir etkisinin olduğu sa-
vunulamaz?
A) Egemenlik anlayışının değişmesinde
B) Kültürel etkileşim yaşanmasında
C) Pozitif bilimlere verilen önemin artmasında
D) Eğitim öğretim faaliyetlerinin kurumsallaşmasında
E) Bilgi birikiminin ve aktarımının artmasında
2. Kök Türkler İstemi Yabgu Dönemi’nde İran’daki Sasanilerle
anlaşarak ipek transit ticaretini elinde tutan Akhunlar Devle-
ti’ne son vermiştir. Böylece daha önce Akhunlara bağlı ola-
rak yaşayan ve kervan ticaretiyle uğraşan Soğdlar, Kök Türk-
lerin hâkimiyeti altına girmiştir.
Bu gelişmelerin Kök Türkleri;
I. uluslararası ticarette etkin olma,
II. diplomaside ekonomik çıkarları ön planda tutma,
III. stratejik yerlere sahip olma
durumlarından hangileri yönünde etkili olduğu savunu-
labilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
3. Karlofça Anlaşması ile ülkenin ekonomik kaynakları ile bir-
likte moral kaynağı da yok olmuş, yüzyıllardır geliştirilen ve
insanlara telkin edilen Müslümanların hâkim millet olduğu
olgusu zedelenmiştir. Bu sosyopsikolojik değişim, devletin
kötüye giden işlerini düzeltmenin yolunun klasik düzeni te-
sis etmekle mümkün olacağı şeklindeki düşüncenin yıkılma-
sına da yol açmıştır.
Osmanlı Devleti’ndeki bu değişimin aşağıdakilerden han-
gisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Anayasal yönetime geçilmesi
B) Fetih siyasetinin yeniden başlaması
C) Avrupalı devletlere ilk kapitilasyonların verilmesi
D) Islahatların Avrupa ilham alınarak yapılmaya başlanması
E) Yönetimde egemenlik anlayışının değişmesi
4. Mustafa Kemal Paşa, Samsun’a çıktıktan sonra bölgedeki
durumu inceleyerek Damat Ferit Paşa Hükûmeti’ne bir ra-
por göndermiştir (22 Mayıs 1919). Raporda; İzmir’in işgalin-
den halkın olumsuz etkilendiği, Türklerin yabancı bir ülke-
nin kontrolüne girmek istemediği anlatılmıştır. Bölgedeki ka-
rışıklıklara siyasi emeller peşinde koşan Rumların neden ol-
duğu ve Rumların emellerinden vazgeçmesiyle asayişin ken-
diliğinden düzeleceği belirtilmiştir.
Bu bilgilere bakılarak;
I. İzmir’in işgali, Türk halkında büyük bir tepkiye neden ol-
muştur.
II. Bölgedeki Rumların siyasi faaliyetleri halk arasındaki bir-
lik ve berberliği olumsuz etkilemiştir.
III. İtilaf devletlerinin Karadeniz’deki işgalleri Rumları cesa-
retlendirmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
1. Bu testte sýrasýyla, Tarih (1-5), Coðrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (16-20), Din Kültürü ve Ahlak Bil-gisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklý müfredat ile alanlar için Felsefe (21-25) alanlarýna ait toplam 25 soru vardýr.
2. Cevaplarýnýzý, cevap kâðýdýnýn Sosyal Bilimler Testi için ayrýlan kýsmýna iþaretleyiniz.
3. Bu testin cevaplanmasý için tavsiye olunan süre 20 dakikadýr.
TYT SOSYAL BÝLÝMLER TESTÝ
12 TYT DENEME - 5
6. Aşağıda, iki ülkenin nüfus piramitleri gösterilmiştir.
Buna göre, ülkelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) I. ülkede doğum oranı daha fazladır.
B) II. ülkede olgun ve yaşlı nüfus fazladır.
C) I. ülkede nüfus artış hızı azalmaktadır.
D) II. ülkede ortanca yaş daha yüksektir.
E) I. ülkede nüfusun ikiye katlanma süresi daha kısadır.
I. Ülke
II. Ülke
65 yaş
Erkek Kadın
15 yaş
65 yaş
Erkek Kadın
15 yaş
8. İnsanoğlu, geçmişten günümüze yaşamını kolaylaştırmak
ve yaşam standartlarını yükseltmek için doğal çevrede de-
ğişikliklere gitmiştir.
Buna göre, insanların doğaya müdahalesiyle ilgili aşa-
ğıdaki durumlardan hangisinin arasında neden – sonuç
ilişkisi yoktur?
A) Barajların yapılması - Hidroelektrik enerji üretiminin art-
ması
B) Köprülerin, tünellerin ve viyadüklerin yapılması – Ulaşım
faaliyetlerinin kolaylaşması
C) İnşaat sektörünün gelişmesi - Barınma ve konut ihtiya-
cının giderilmesi
D) Sulak alanların kurutularak tarıma açılması - Ekolojik den-
genin bozulması
E) Kıyı bölgelerinin doldurulması - Toprak oluşumunun hız-
lanması
7. 1869 yılında açılan Süveyş Kanalı ve 1914 yılında açılan Pa-
nama Kanalı’yla Dünya üzerindeki ticaret yolları değişmiş,
bazı su yollarının ticari değeri artmış, bazılarının ise azalmış-
tır.
Buna göre, Süveyş ve Panama kanallarının açılmasıyla
ilgili, aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Panama Kanalı’nın açılması sonucunda Afrika ülkeleri
ile Brezilya arasındaki ticaret birkaç kat artırmıştır.
B) Süveyş Kanalı’nın açılmasıyla Ümit Burnu’nun önemi
azalmış, Akdeniz kıyısındaki limanların önemi artmıştır.
C) Süveyş Kanalı’nın açılmasıyla Kızıldeniz ile Babülmen-
dep Boğazı’nın önemi artmıştır.
D) Panama Kanalı’nın açılmasıyla Macellan Boğazı’nın öne-
mi azalmıştır.
E) Panama Kanalı’nın açılmasıyla, Orta Amerika’da Atlas
Okyanusu ile Büyük Okyanus’u birbirine bağlayan tica-
ret yolu kısalmıştır.
5. Avrupa’da eğitim almış devlet adamlarıyla, bazı aydınların
tutumu ve özellikle de Avrupa’daki siyasi akımların etkisi,
Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyıldan itibaren rejimi hedef alan
gelişmelere neden olmuştur.
Bu durumun Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden han-
gisi üzerinde etkili olduğu söylenemez?
A) Halka seçme ve seçilme hakkının verilmesi
B) Azınlıklara din ve mezhep özgürlüğünün tanınması
C) Kanun-ı Esasi’nin kabul edilmesi
D) Egemenlik anlayışının değişmesi
E) Çok partili sisteme geçilmesi
Ya
nıt
Ya
yın
ları
TYTSOSYAL BÝLÝMLER TESTÝ
13TYT DENEME - 5
10. Aşağıdaki tabloda, bir yaz gününe ait sıcaklık değerleri ve-
rilmiştir.
İlGerçek
sıcaklık (C)
Hissedilen
sıcaklık (C)
Antalya 31° 39°
Şanlıurfa 38° 39°
Antalya'da gerçek sıcaklıkla hissedilen sıcaklık arasın-
daki fark fazla iken, Şanlıurfa'da az olması, aşağıdakiler-
den hangisiyle açıklanabilir?
A) Bitki örtüsünün daha gür olmasıyla
B) Nem oranının yüksek olmasıyla
C) Güneş ışınlarının daha büyük açıyla düşmesiyle
D) Terra rossa toprakların yaygın olmasıyla
E) Yer altı sularının zengin olmasıyla
9. Aşağıdaki şekilde, Akdeniz iklim bölgesindeki bir alanın bit-
ki örtüsü ve ana kaya özelliği gösterilmiştir.
Buna göre, bu alanda aşağıdakilerden hangisinin oluş-
ması beklenmez?
A) Akarsuların yatakları boyunca kanyon vadilerin
B) Karstik kaynak sularının
C) Lapya, obruk ve mağara gibi karstik şekillerin
D) Peri bacası oluşumlarının
E) Terra rossa toprakların
11. A. Comte’a göre tarihin üçüncü ve son evresi, olgucu dö-
nemdir. İnsanoğlu bu dönemde ilgisini, metafizik olandan
bütünüyle koparmış; bunun yerine dikkatini değişen dünya-
yı anlamaya yöneltmiştir. Bu ilgi değişikliği, aynı zamanda
bir yöntem değişikliğiyle de desteklenmiştir. Böylece insa-
noğlu, salt zihinsel kavramlarla ilgilenmek yerine deneye
açık olgularla, bu olgular arasındaki ilişkilerle, bu olguların
altında yattığı düşünülen yapı, düzen ve yasalarla ilgilenme-
ye başlamıştır. Comte’a göre kendisinin de içinde yaşadığı
bu Çağ, insanlığın teolojik ve metafizik dönemlerini tarihte
bıraktığı, bilimsel araştırmalarla şekillendirilen son tarihsel
dönem olan olgucu Çağ’dır.
A. Comte’un bu görüşleri, aşağıdaki yaklaşımlardan han-
gisinin temsilcisi olduğunun göstergesidir?
A) Pozitivizm B) Pragmatizm
C) İdealizm D) Rasyonalizm
E) Hermeneutik
12. Hegel’in sisteminde asıl gerçekliğe, spekülatif olarak yani
deneye hiç başvurmadan, yalnızca düşünmenin sınırları için-
de kalınarak varılmaya çalışılır. Çünkü Hegel’e göre felsefe,
objelerin düşünce ile görülmesidir. Düşünme bunu başara-
bilecek yeterliliktedir; çünkü hem bilginin öznesi (süje) hem
de bilginin nesnesi (obje) rasyoneldir. Bir başka deyişle bun-
ların her ikisi de aynı ilkenin, aynı aklın başka türlü şekillen-
melerinden, düşünülmelerinden ibarettirler.
Buna göre, Hegel’in bilgi görüşünü destekleyen yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Düşüncenin kaynağı nesnedir.
B) Düşünce maddenin ürünüdür.
C) Gerçek olan akılsal, akılsal olan gerçektir.
D) Zihinsel tüm yetiler sonradan kazanılmaktadır.
E) Varlık duraan yapıdadır.
Ya
nıt
Ya
yın
ları
16. - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal ola-rak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır.
TYT SOSYAL BÝLÝMLER TESTÝ
14 TYT DENEME - 5
14. Bentham’ın ahlak anlayışı bireysel olmayan bir hedonizm-
dir. Epikür’ün kişiyi en mutlu eden şeyi yapmasını tavsiye
etmesine karşılık, Bentham herkesi en mutlu yapacak şeyi
yapmayı uygun görmüştür. Bentham, ahlaki eylemlerimizi,
eylemlerin genelin çıkarıyla ilgili sonuçlarına göre değerlen-
dirmeyi, kendi mutluluğumuza dönük ilgiyi başkalarının iyi-
liğini ya da mutluluğunu gözeten bir ilgiyle tamamlamayı zo-
runlu ve doğru bir şey olarak görmüş, hukukun ve politika-
nın da ancak böylelikle bilimsel bir değer kazanabileceğini
düşünmüştür.
Bu parçaya göre, Bentham aşağıdakilerden hangisini
doğru bulur?
A) Ödeve uygun eylemler ahlakidir.
B) İnsan hazzın peşinde koşmalıdır.
C) En değerli eylem bireysel eylemdir.
D) Çoğunluğun faydasına olan davranış değerli eylemdir.
E) İnsan eylemlerini akla uydurmalıdır.
13. Hobbes, devletin olmadığı durumda, insanların çok hafif ne-
denlerle dahi bir savaşa sürükleneceklerini göstermek ister.
Bu savaş taraflar arasında değildir, “herkesin herkese karşı
savaşıdır”. Üstelik bir muharebe veya doğrudan bir çatışma-
nın olması gerekli değildir. Sürekli bir savaş olasılığının bu-
lunması da savaşın varlığı için yeterlidir. Hobbes, bunu bir
benzetmeyle anlatır: “Nasıl kötü havanın doğası bir veya iki
yağmur sağanağından ibaret olmayıp, birçok günlerin eği-
liminden oluşursa, savaşın doğası da, çarpışma eyleminden
ibaret olmayıp, tersine bir güvencenin bulunmadığı, çarpış-
maya yönelik kesinleşmiş eğilimden oluşur.” Her an bir ça-
tışmanın ortaya çıkabilme olasılığı, insanın en temel güven-
celerden, özellikle de yaşam güvencesinden yoksun oldu-
ğu bir durumu yaratır.
Hobbes bu görüşleriyle aşağıdakilerden hangisini sa-
vunmaktadır?
A) Hukukun üstünlüğünü
B) Ahlaksal yaşamın erdemini
C) İnsanların eşitliğini
D) Kuralların gereksizliğini
E) Devletin gerekliliğini
15. Meşşâîlere göre suyun yağmurdan, yağmurun buluttan, bu-
lutun buhardan, buharın sudan meydana gelmesi gibi ‘dön-
güsel’ yaklaşım, sonuna kadar izlendiğinde bir şeye varlık
kazandıran sebebin, o şeyin kendisi olacağı sonucuna va-
rılır ki bu kabul edilemezdir. Öte yandan mümkün varlıkların
sebebinin sonsuzca geriye gitmesi geçerli bir açıklama yön-
temi değildir. O halde zincirin başında, artık kendisi müm-
kün varlık olmayan bir başka varlık türüne yani zorunlu var-
lığa ulaşılmalıdır. Zorunlu varlık, var olmaması mantıksal bir
çelişki doğuran varlıktır. Çünkü zorunlu varlık, diğer tüm var-
lıkların açıklanmasında kendisine dayanılan temel, en ger-
çek varlıktır. Meşşâîler varlık kavramının tahliliyle elde edi-
len zorunlu varlığın yaratıcı olduğunu söylemişlerdir.
Bu parçadaki açıklama İslam felsefesinin;
I. irade özgürlüğü problemi,
II. yaratıcının varlığını kanıtlama problemi,
III. toplumsal yaşama yönelik problemler
problemlerinden hangileri ile ilişkilendirilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
16. Allah’ı (c.c.) her an görüyormuş gibi yaşayan kişiler, Kur’an-ı
Kerim’de “muhsin” olarak isimlendirilmiş ve onlardan övgüy-
le bahsedilmiştir. Allah (c.c.), “Onlar bollukta da darlıkta da
Allah yolunda harcarlar, öfkelerini yenerler, insanları affeder-
ler. Allah işini güzel yapanları sever.” (Âl-i İmrân, 3:134) aye-
tinde muhsinlerin özelliklerinden bir kısmını belirtmiştir.
Bu metinde aşağıdaki kavramlardan hangisinin üzerin-
de durulmaktadır?
A) Hidayet B) İhlas C) İhsan
D) İfrat E) Sırat-ı müstakim
Ya
nıt
Ya
yın
ları
TYTSOSYAL BÝLÝMLER TESTÝ
15TYT DENEME - 5
18.
Yukarıdaki türbede Doğum tarihi kesin olarak bilinmemek-
le birlikte muhtemelen 1093 yılında bugünkü Kazakistan sı-
nırları içinde yer alan Batı Türkistan’da doğmuş ve 1166 yı-
lında vefat etmiş, Türklerin Müslüman olmalarında etkili ol-
muş bir şahıs bulunmaktadır. Onun Divan-ı Hikmet’te söy-
lediği dinî ve tasavvufi içerikli, kolay anlaşılır şiirleri Türkler
arasında düşünce birliğinin sağlanmasında önemli bir paya
sahiptir.
Buna göre görseldeki türbenin aşağıdakilerden hangisi-
ne ait olduğu söylenebilir?
A) Maturidi B) Ebu Hanife C) Şafiî
D) Cafer es-Sadık E) Ahmet Yesevi
17.
Yukarıda bir dine ait semboller gösterilmiştir.
Bu sembollerin ait olduğu dinle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Tanrı’ya Şiva, Brahma ve Vişnu isimlerini verir.
B) Her şeyi yaratan her şeye hükmeden tek bir Tanrı’nın
varlığını kabul eder.
C) Tanrı’nın, emirlerini yerine getirenleri mükâfatlandıraca-
ğını; ihlâl edenleri ise cezalandıracağını vurgular.
D) İbadetin, sadece Tanrı’ya mahsus olduğunu ve O’na or-
tak koşulmaması gerektiğini belirtir.
E) Peygamberlerin insanlara doğru yolu göstermek için va-
hiy aldıklarını kabul eder.
19. Aşağıda günümüzün modern hastanelerinden birinde teda-
vi olan hasta gösterilmiştir. İslam’da buna benzer ilk kurum
707 yılında Emevi Halifesi Velid b. Abdülmelik tarafından ya-
pılmıştır.
İslam dünyasında bu kurum aşağıdakilerden hangisiyle
adlandırılmıştır?
A) Rasathane B) Bîmâristan C) Daru’l-kurra
D) Daru’l-hadis E) Beytü’l-hikme
20. İslam’a göre kâinat, Allah’ın (c.c.) isim ve sıfatlarının yansı-
masıdır. Buna aşağıdaki annenin bebeğine olan şefkat ve
merhameti örnek verilebilir.
Buna göre görselde Allah’ın (c.c.) isim ve sıfatlarından
hangisinin yansıması vardır?
A) Şâfî B) Rezzâk C) Semi
D) Rahmân E) Basar
Ya
nıt
Ya
yın
ları
21. - 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar cevaplayacaktır.
TYT SOSYAL BÝLÝMLER TESTÝ
16 TYT DENEME - 5
25. Filozof, çoğunluğun, uykuda olanların farkında olmadığı bir
ahlaksal-dinsel formu insanlara ilan eden ve onların buna
uygun olarak davranmalarını isteyen kişidir.
Buna göre, filozoflar için aşağıdakilerden hangisi söyle-
nebilir?
A) Toplumdan etkilendikleri
B) Görüşlerinin tutarlı olduğu
C) Özgün görüşler ortaya koydukları
D) Teorik bilgiler sundukları
E) Birbirlerinden etkilendikleri
22. Thales, Yunan dünyasında bilim öncesi dönemden, bilim
dönemine geçiş sürecinin ilk filozofu olarak kabul edilmek-
tedir. Fenike’de doğduğu iddia edilen Thales’in Anadolu top-
raklarında bulunan Milet’te yerleşerek felsefi görüşlerini bu-
radan dillendirmesinden olsa gerek ki Milet Mektebi’nin ku-
rucusu sayılmaktadır. Bu dönem filozofları ilgilendiren temel
problem “Evren neden meydana gelmiştir?” sorusuna yanıt
aramak olmuştur. Bu dönem filozofları temel noktada evre-
nin neden oluştuğuyla ilgili yorumlarda bulunmuşlarsa da
insan konusuyla ilgilenmemişlerdir. Yunan düşüncesini bi-
lim dönemine yaklaştıran doğa gözlemlerine dair ilk tecrü-
beyi felsefi anlamda Thales ortaya atmış ve her şeyin kay-
nağı olarak suyu göstermiştir.
Bu parçada aşağıdaki problemlerin hangisi üzerinde du-
rulmaktadır?
A) Arkhe problemi B) İnsan problemi
C) Oluş problemi D) Bilgi problemi
E) Ahlak problemi
21. Newton, “Tanrı’nın insana bahşettiği iki şey vardır. Bunlar
Pisagor Teoremi ve Altın Orandır” demiştir. İnsanlık doğa-
nın sırlarını daha Antik Çağ’da keşfetmeye çalışmıştır. İlk kez
Pisagor tarafından matematikselleştirilmeye çalışılan doğa-
daki fiziksel nesnelerin ritmik hareketlerin ortak sırrını keşfe-
debilmesi için binlerce yıl beklemiştir. Fiziksel nesnelerin iş-
leyişindeki bu ortak gizemin izini ilk keşfeden, Il Saggiatore
isimli kitabında ‘‘Doğanın dilinin matematik ve geometri ol-
duğunu’’ söyleyerek bir Pisagorcu olduğunu ilan eden, Ga-
lileo Galilei’dir.
Bu parçaya dayanılarak aşağıdaki genellemelerden han-
gisine ulaşılabilir?
A) Bilim pratik bilgiler sunar.
B) Bilim adamları yaşanılan toplumdan etkilenir.
C) Bilimsel düşünce öngörüseldir.
D) Bilim, şüphecidir.
E) Bilimsel gelişmeler birbirinden kopuk değildir.
23. Felsefede dünyayı ve var oluşu, bilinç ve düşünceye önem
vererek açıklayan öğretidir. Bu öğretiyi savunanlar, varlıklar
arasındaki soyut ilişkilerin, duyularla algılanan nesnelerden
daha gerçek olduğunu ve insanların var olan her şeye dü-