Tên sách: Thiên Táng - sachvui.com · Người biết cách sẻ chia tình yêu và trải nghiệm không gian và im lặng Ghi chú của Nhà xuất bản (trong bản tiếng

Tênsách:ThiênTáng

NguyênbảntiếngAnh:SKYBURIAL

Tácgiả:HânNhiên

Ngườidịch:TrầnThịThanhLoan

NXB:NhàxuấtbảnVănhọc

Ngàyxuấtbản:2009

Sốtrang:262

Kíchthước:13.5x20.7cm

Giábìa:45.000VNĐ

Ngườigõ:picicrazy

Tạoprc:lilypham

Nguồn:e-thuvien

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Mụclục

Đôinétvềtácgiả1.ThưVăn2.TôikhôngthểđểanhấyởTâyTạng,trơtrọimộtmình3.Zhuoma4.GiađìnhTâyTạng5.MấtmátởThanhHải6.Mườibangọnnúithiêng7.LãoẨnsĩCườngBa8.Tìnhyêuthiêntáng9.Hànhtrìnhtrởvề

Lờicảmtạ

"Cuốnsửthivềtìnhyêuvàtrítuệ-vượtlênmọinỗibuồnđaukhônnguôiđểnângđỡtâmhồnconngười."-MailonSunday

"Mộttrườngcabitrángcủasựmấtmátvàcứuchuộc,củalòngchungthủybềnbỉvượtquamọibiếnđổisốphậnkhônlường."-FinancialTimes

"DệtnêntừnhữngchitiếtcựckỳthúvịvềvănhóaTâyTạngvàPhậtgiáo,câuchuyệncủaHânNhiênđượcviếtvớimộtnỗlựchòagiảiđẹpđẽvàhếtsứcsâusắc."-PublishersWeekly.

"Chấnđộngvàámảnh"-SundayTimes.

"Câuchuyệnvềngườiphụnữphithườngđượcviếtlênbởimộtphụnữphithườngkhácnàysẽcònmãitronglòngđộcgiả."-SundayTimes.

Đôinétvềtácgiả

HânNhiên(Xinran)sinhnăm1958tạiTrungQuốc,hiệnsốngtạiAnhcùngchồngvàcontrai.HânNhiênđượcđánhgiálàmộttrongsốnhữngnhàvănnữthànhcôngnhấtcủavănhọcTrungQuốcđươngđại.Thiêntáng-cuốnsáchthứhaicủabà,xuấtbảnnăm2004,đượcđónnhậnhếtsứcnhiệtliệt,đãđánhdấutêntuổicũngnhưphongcáchcủaHânNhiên.Chođếnnay,HânNhiênđãxuấtbảnnămcuốnsách,baogồm:

-TheGoodWomenofChina:HiddenVoices(HảonữTrungHoa-2003)

-SkyBurial(Thiêntáng-2004)

-WhattheChineseDon'tEat(2006)

-MissChopsticks(2008)

-ChinaWitness(2008)

HânNhiên(Xinran)sinhnăm1958tạiTrungQuốc.Cuốithậpniên1980,côbắtđầulàmviệctạiTânHoaxãvànhanhchóngtrởthànhmộttrongnhữngnhàbáo,phátthanhviênxuấtsắcnhấtđươngthời.

Năm1997,HânNhiênsangAnhquốcđịnhcư.Tạiđây,côđãviếttácphẩmđầutayTheGoodWomenofChina:HiddenVoices,cuốnsáchghichéplạinhữngcâuchuyệnvềcuộcđờingườiphụnữTrungHoamàcôđượcnghekểthờicòndẫnchươngtrìnhphátthanhWordsontheNightBreeze.Tácphẩmthànhcôngấnhànhnăm2002vàđượcdịchrahơn30thứtiếngnàyđãđưacôtrởthànhnhàvăn,nhàbáonổitiếngtạiAnh,TrungQuốc,cũngnhưkhắpthếgiới.

Thiêntáng-cuốnsáchthứhaicủacô,xuấtbảnnăm2004,cũngđượcđónnhậnhếtsứcnhiệtliệt.CâuchuyệncảmđộngnàyđãđánhdấutêntuổicũngnhưphongcáchHânNhiên.Tácphẩmcủacôđisâuvàocácvấnđềlịchsử-vănhóa,ngợicatìnhyêuvànhânphẩm,đồngthờithểhiệnlòngcảmthôngchânthànhvớisốphậnconngười,đặcbiệtlànhữngnạnnhânchiếntranh.

HânNhiênđượcđánhgiálàmộttrongsốnhữngnhàvănnữthànhcôngnhấtcủavănhọcTrungQuốcđươngđại.CôđồngthờilàmộtnhàbáocótiếngtạiAnh.Chođếnnay,côđãxuấtbảnđượcnămcuốnsách.HiệncôsốngtạiAnhcùngchồngvàcontrai.

TặngToby

Ngườibiếtcáchsẻchiatìnhyêuvàtrảinghiệmkhônggianvàimlặng

GhichúcủaNhàxuấtbản(trongbảntiếngAnh)

Bảndịch“Thiêntáng”bằngtiếngAnhcóđôichútkhácbiệtsovớibảngốctiếngTrung.Trongquátrìnhdịch,tácgiảđãlàmviệcvớicácdịchgiảvàbiêntậpviêncủasáchđểđảmbàorằngngaycảnhữngđộcgiảkhôngphảingườiTrungQuốccũngcóthểhiểumọiđiềutrongđó.

TheocáchđặttêncủaTrungQuốc,họđượcđặttrướctên.BởivậytêncủaThưVănlàVăn.

Khilênnămtuổi,tôingheđượcmộtđoạnngắntrongmộtcuộctròchuyện

trênđườngphốBắcKinh,nócứnằmmãitrongđầutôikhôngchịurờiđi:

“NgườiTâyTạngchặtthânthểanhtathànhhàngnghìnmảnhrồivứtcholũchimkềnkềnăn.”

Cáigì?Chỉvìgiếtmộtconchimkềnkền?Mộtngườilínhcủachúngtaphảitrảgiáchocáichếtcủamộtconchimkềnkềnbằngchínhmạngsốnganhtasao?

Đólànăm1963.ỞTrungQuốcngườitanóirấtítvềTâyTạng,vàcũngítngườibiếtđượcđiềugìvềnơiđó.Tấtnhiênlàchúngtôicóđọcbáovề“côngcuộcgiảiphóng”vẻvangvùngđấtTâyTạng,nhưngcòncáctintứckhácvềđấtnướcnàythìrấthiếmthấy.Làđứatrẻmớinămtuổi,tôilậtđilậtlạimẩuchuyệnđótrongđầu,cốgắnghiểuýnghĩacủanó,thếrồi,rốtcuộc,nóphaimờkhỏitrínhớtôi.

Năm1994,tôiđanglàmbáoởNamKinh.Suốtmộttuầnlễ,tôixuấthiệntrongchươngtrìnhphátthanhđêmkhuyachuyênbànvềcáckhíacạnhkhácnhautrongcuộcsốngcủaphụnữTrungQuốc.MộtthínhgiảcủatôitừTôChâugọiđiệnđến,nóirằnganhtagặpmộtngườiphụnữkỳlạtrênphố.Anhtavàbàấycùngmuacháocủamộtngườibándạotrênphố,họnóichuyệnvớinhau.NgườiphụnữđóvừatừTâyTạngtrởvề.Anhtanghĩtôicóthểthấythúvịnếuphỏngvấnbàta.TênbàtalàThưVăn.Anhtađọcbáochotôitênkháchsạnnhỏnơibàđangở.

Tínhtòmòtrỗidậy,tôithựchiệnchuyếnhànhtrìnhdàibốngiờđồnghồbằngxebuýttừNamKinhtớithànhphốTôChâunáonhiệt,mặcdùđượcxâydựnglạirấthiệnđạinhưngvẫncònlưugiữnétđẹpvốncó–nhữngconkênh,nhữngngôinhàcósânnhỏxinhxắnvới“nguyệtmôn”vàmáihiêntranghoàng,nhữngkhuvườnnướcvàtruyềnthốngdệtlụccổxưa.Tạiđó,trongmộtquántràthuộckháchsạnnhỏkếbên,tôithấymộtbàlãomặctrangphụcTâyTạng,mùidathuộccũkỹ,mùisữaôivàphânthúbốclênnồngnặc.Máitócbạccủabàtếtthànhhaibímrốibù,làndanhănnheotrôngdạndàynắnggió.NhưngdùtrôngrấtTâyTạng,bàvẫnmangnhữngnétđặctrưngcủaphụnữTrungQuốctrênkhuônmặt–mũinhỏhơihếch,“miệnghìnhquảmơ”.Khibàcấtlời,giọngnóicủavàngaylậptứcxácnhậnvớitôirằngquảthựcbàlàngườiTrungQuốc.VậythìphảigiảithíchthếnàovềdiệnmạoTâyTạngcủabàđây?

Tôilắngnghecâuchuyệncủabàtronghaingày.KhiquaytrởlạiNamKinh,

đầuóctôinhưquaycuồng.Tôinhậnrarằngmìnhđãtìmthấychìakhoágiúptôigiảimãmẩutròchuyệnđầyámảnhmàtôingheđượccáchđâynhiềunăm,khicònthơấuởBắcKinh.Tôicũngnhậnrarằngmìnhvừagặpmộttrongnhữngngườiphụnữđặcbiệtnhấttôitừngbiết.

1.ThưVănKhôngthểnóiđượctôihốitiếcđếnchừngnàovềtoànbộnhữngđiềungudốtngớngẩntôiđãhỏiThưVăntrongquántràđóởTôChâu.Cóquánhiềuđiềukhiđótôikhôngbiết.

Đôimắtbíhiểmcủabàlãonhìnxuyênquatôivàothếgiớibênngoàicửasổ-đườngphốnáonhiệt,xecộồnào,nhữngkhốinhàcaotầnghiệnđạinganghàngthẳnglối.Bàthấygìởđómàchămchúđếnvậy?Tôicốlôikéosựchúýcủabàtrởlại.

“BàđãởTâyTạngtrongbaolâu?”

“Hơnbamươinăm,”bàkhẽnói.

“Bamươinăm!”

Sựkinhngạccủatôihẳnphảiquálộliễuvìnhữngvịkháchkhácngồitrongquántràngừngnóichuyệnquaylạinhìntôi.

“Nhưngtạisaobàlạitớinơiđó?”tôihỏi.“Vìcáigì?”

“Vìtìnhyêu,”bàtrảlờigiảndị,rồilạinhìnxaxămquatôilênbầutrờiquangđãngbênngoài.

“Vìtìnhyêuư?”

“ChồngtôilàbácsĩGiảiphóngquânNhândân.ĐơnvịanhấyđượcpháitớiTâyTạng.Haithángsau,tôinhậnđượcthôngbáonóianhấymấttíchtrongtrậnđánh.Lúcđóchúngtôimớicướinhauchưađượctrămngày.”

“Tôirấttiếc,”tôinói,rùngmìnhkhinghĩtớicảnhmộtngườiphụnữmấtchồngquásớm.

“Tôikhôngchấpnhậnnổilàanhấyđãchết,”bàtiếptục.“Khôngmộtai

trongSởchỉhuyquânđộicóthểchotôibiếtchútgìvềviệcanhấychếtnhưthếnào.TôichỉnghĩtớimộtviệcduynhấtlàchínhtôisẽtớiTâyTạngtìmanhấy.”

Tôinhìnbàđămđămngờvực.TôikhôngthểhìnhdungnổilàmsaomộtngườiphụnữtrẻtạithờiđiểmđólạicóthểmơtưởngchuyệnđiđếnmộtnơixaxôivàkhủngkhiếpnhưTâyTạng.ChínhtôicũngtừngđượcphâncôngmộtchuyếntácnghiệpbáochíngắnngàytớirìaĐôngTâyTạngvàonăm1984.tôiđãbịchoángngợptrướcđộcao,phongcảnhhùngvĩ,hoangvuvàđiềukiệnsốngkhắcnghiệtởđó.Hơnbamươinăm,điềugìđãkhiếnmộtphụnữTrungQuốctrẻđếnTâyTạng?

“Lúcấytôilàmộtthiếuphụđangyêu,”bànói.“Tôikhôngnghĩđếnchuyệntôisẽđốimặtvớicáigì.Tôichỉmuốntìmchồng.”

Tôicúiđầuxấuhổ.Tôibiếtgìvềthứtìnhyêucóthểdẫnđếnmộtphảnứngtộtcùngđếnthế?Tôiđãngherấtnhiềuchuyệntìnhyêutừnhữngngườigọiđếnchươngtrìnhphátthanh,nhưngkhônggìgiốngvậy.Thínhgiảcủatôiquenvớimộtxãhộicótruyềnthốngkìmnéncảmxúcvàcheđậyýnghĩ.Tôikhônghìnhdungnổirằngnhữngngườitrẻtuổiởthếhệmẹtôilạicóthểyêunhaumãnhliệtđếnthế.Ngườitakhôngnóigìnhiềuvềthờikỳđó,lạicàngkhôngnóivềcuộcxungđộtđẫmmáugiữangườiTâyTạngvàngườiTrungQuốc.Tôikhaokhátmuốnbiếtcâuchuyệncủangườiphụnữnày,vốnxảyravàoquãngthờigiankhiTrungQuốcđangdầnphụchồisaucuộcnộichiếnkhốcliệttrongthậpniêntrướcđógiữapheQuốcdânđảngvớinhữngngườiCộngsản,vàChủtịchMaođangtáithiếtđấtnước.

“Bàgặpchồngmìnhtronghoàncảnhnào?”tôihỏi,hyvọngbằngviệcquaytrởlạiđiểmxuấtphátcủacâuchuyện,tôicóthểkhuyếnkhíchngườiphụnữbíẩnnàytintưởngmàgiãibàytâmsựvớitôi.

“ỞNamKinh,”bàđáp,haimắtnhắmhờ.“Tôisinhraởđó.KhảQuânvàtôiquennhauởtrườngy.”

Sánghômđó,ThưVănkểchotôinghevềthờitrẻcủamình.Cáchnóichuyệncủabàgiốngkiểumộtngườiphụnữkhôngquentròchuyện,haydừnglờivànhìnđămđắmxaxăm.Nhưngngaycảsaungầnấythờigian,lờinóicủabàvẫncháybỏngtìnhyêudànhchochồng.

“KhinhữngngườiCộngsảnnắmquyềnkiểmsoáttoànbộđấtnướcvàonăm1949,tôimườibảytuổi,”bàkể.“Tôinhớlàmìnhbịcuốntheolànsónglạc

quanchủnghĩađangtrànngậpđấtnướcTrungQuốc.ChatôilàmthưkýchomộtcôngtyngườiTây.Ôngkhôngđếntrườngmàtựhọc.Chatôitintưởngmạnhmẽrằngchịgáitôivàtôinênđượchọchànhđếnnơiđếnchốn.Chúngtôithậtmaymắn.Đasốdânchúngvàothờikỳấylànôngdânthấthọc.Tôiđếnhọctạimộttrườngtruyềngiáo,sauđóthìtớitrườngCaođẳngNữsinhJinglingđểhọcy.TrườngdomộtphụnữMỹsánglậpvàonăm1915.bấygiờtrongtrườngchỉcónămsinhviênTrungQuốc.Khitôivàohọcthìtrườngđãcóhơn100sinhviênTrungQuốc.Hainămsau,tôihọclênđạihọc,nghiêncứuvềykhoa.Tôichọnchuyênngànhdaliễu.

“KhảQuânvàtôiquennhaukhianhấyhaimươilămcòntôihaimươituổi.HồiđầumớigặpKhảQuân,anhấyđanglàmtrợlýphòngthínghiệmchothầygiáolớpgiảiphẫu.Trướcđótôichưatừngbaogiờnhìnthấymộtthânngườibịcắtxẻ.Tôinấpsaulưngcácbạncùnglớpgiốngnhưconthúđầysợhãi,thậmchíhoảngquákhôngdámcảnhìnvàoxácchếttrắngnhợtướpphoócmôn.KhảQuâncứnhìnvàomắttôimàcười.Dườngnhưanhấyhiểuvàthôngcảmchotôi.Hômsau,anhấyđếntìmtôirồichotôimượnmộtcuốnsáchbiểuđồgiảiphẫucótômàu.Anhấynóitôisẽhếtsợnếucótìmhiểuchúngtrước.Anhấynóiđúng.Saukhiđọccuốnsáchvàilần,tôithấybuổihọcgiảiphẫutiếptheodễdànghơnnhiều.Từđótrởđi,KhảQuânluônkiênnhẫntrảlờitấtcảcáccâuhỏicủatôi.Anhấysớmtrởnênthânthiếtvớitôihơncảmộtngườianhlớnhaymộtngườithầy.Tôibắtđầuyêuanhấybằngtấtcảtráitimmình.”

MắtThưVănvẫnbấtđộngnhưthế-nhìnriếtvàocáigìđómàtôikhôngthểthấy.

“MọingườiđềukhâmphụcKhảQuân,”bànóitiếp.“AnhấymấthếtngườithântrongchiếntranhTrung-Nhật,vàchínhphủtàitrợchoanhấyđihọctrườngy.Bởivìnhấtquyếttrảkhoảnnợnàynênanhấyhọchànhrấtchămchỉvàlàmộtsinhviênnổibật.Nhưnganhấycũngđốixửvớimọingườixungquanhrấttốtvàhoànhã,đặcbiệtlàvớitôi.Tôivôcùnghạnhphúc…Sauđó,giáosưcủaKhảQuânquayvềsauchuyếnviếngthămcácchiếntrườngtrongcuộcChiếntranhTriềuTiênkểchoanhấychuyệnnhữngngườilínhquảcảmbịthươngtrongcáctrậnđánhkhủngkhiếpđóđãphảitựxoayxởkhikhônghềcóbácsĩhaythuốcmenrasao,cứmườingườithìđếnchínngườichếtnhưthếnào.Giáosưnóilẽraôngđãởlạiđógiúpđỡhọnếukhôngnghĩđếntráchnhiệmtruyềnđạtkiếnthứcyhọcchothếhệmới,đểthêmnhiềubệnhviệnnữacóđượcđộingũbácsĩphẫuthuậtđượcđàotạo

tốt.Trongchiếntranh,yhọclàconđườngsốngduynhất:dùcuộcchiếncólàchínhnghĩahayphinghĩa,thìviệccứugiúpngườihấphốivàngườibịthươngvẫnlànhữnghànhđộnganhhùng.

“KhảQuâncóấntượngsâusắcvớinhữnggìthầygiáonói.Anhấykểvớitôiđiềuđó.Quânđộirấtcầnbácsĩphẫuthuậtđểcứuchữathươngbinh.Anhấycảmthấymìnhphảigianhậpquânđội.MặcdùlolắngchoKhảQuânnhưngtôikhôngmuốngiữchânanh.Khiấytấtcảchúngtôiđangphảichịuđựngkhókhăngiankhổ,nhưngchúngtôibiếtđólàvìlợiíchlớnhơncủađấtnước.MọithứđangthayđổiởTrungQuốc.Nhiềungườiđanggóighémhànhtrang,tiếnvềnhữngvùngnôngthônnghèokhổthựchiệncảicáchruộngđất;hoặctớivùngbiêncươngcằncỗikhôngngườiđểbiếnnơihoangvuthànhnhữngcánhđồng.HọtớivùngĐôngBắcvàTâyBắctìmdầu,haydấnsâuvàorừngnúiđểđốncâyvàxâydựngtuyếnđườngsắt.ChúngtôicoisựlybiệttrongtìnhyêulàcơhộichứngminhlòngtrungthànhđốivớiTổquốc.”

ThưVănkhôngchotôibiếtbanđầuđơnvịcủaKhảQuânđượcđiềuđếnđâu.Cólẽchínhbàcũngkhôngbiết.BàchỉnóirằngKhảQuânđixatronghainăm.

TôihỏithếbàvớiKhảQuâncóviếtthưchonhaukhông.Tôinhậnđượcrấtnhiềuthưtừnhữngthínhgiảcôđơncủachươngtrìnhphátthanh.Thưtừlàmộtcáchtuyệtvờiđểchiếnthắngnỗicôđơn.

ThưVănnhìntôiriếtróngkhiếntôithấyxấuhổvìsựngudốtcủamình.“Chiếntranhđãtạorabiếnđộnglớn.KhắpTrungQuốcnhữngngườiphụnữđềumongngóngtintứccủachồng,anhemtrai,contrai.Tôikhôngphảilàngườiduynhất.Tôiphảichịuđựngtrongcâmlặng.”

“HainămtrờitôikhôngnhậnđượctintứcgìcủaKhảQuân.Lybiệtkhônglãngmạnnhưtôitưởng–nógâyđauđớn.Thờigiancứchậmchạptrôiđi.Tôinghĩmìnhsẽphátđiênlênmất.Nhưngsauđó,KhảQuântrởvề,ngựcgắnđầyhuânchương.ĐơnvịanhấyquayvềNamKinhdựkhoáhọcnângcaovềTâyTạngvàyhọcTâyTạng.

“Suốthainămtiếptheotìnhyêucủachúngtôingàycàngsâuđậmhơn.Chúngtôinóivớinhaumọichuyệntrêntrờidướibiển,độngviênvàkhuyênbảonhau.CuộcsốngởTrungQuốcdườngnhưkhálêntừngngày.Mọingườiđềucóviệclàm.Họkhônglàmviệcchonhữngôngchủtưbảnmà

làmviệcchochínhphủvàTổquốc.Cónhữngtrườnghọcvàbệnhviệnmiễnphí.Chúngtôiđượctuyêntruyềnrằng,nhờcácchínhsáchcủaMaoChủTịch,nềnkinhtếTrungQuốcsẽbắtkịpcácnướcAnhvàMỹchỉtrongvònghaimươinămtới.Chúngtôicũngcóquyềntựdolựachọnngườikếthônthayvìchamẹđặtđâuconngồiđấy.TôikểvớiKhảQuânchuyệncôbạnMaicủatôiđãkhiếnchomọingườikinhngạckhicướiLý,mộtchàngtrainôngthônchấtphácnhưthếnào,cảchuyệnMẫnHoa,côbạncóvẻrấtnhumìdễbảotrốnđicùngĐạiLỗ,chủtịchhộisinhviênrasao.Chamẹhọđếntậntrườngphànnàn.NhưngtôikhôngnóivớiKhảQuânrằngtronglúcanhđixa,tôicũngcóngườinàyngườinọsimê,vàmọingườikhuyêntôiđừngđặthyvọngvàomộtngườicónguycơchếtnơichiếntrận.

“KhiKhảQuânhoànthànhkhoáhọc,chúngtôiquyếtđịnhcướinhau.AnhấyđangchờlệnhtừSởchỉhuyquânđộiởNamKinh.TôiđanglàmbácsĩdaliễutạimộtbệnhviệnlớnởNamKinh.Rấtnhiềubạnbècủachúngtôiđãcócon,trongmắtbọnhọchúngtôitrìhoãnđámcướiđếngiờlàkhámuộnrồi.KhảQuânhaimươichín,còntôihaimươisáu.VìvậychúngtôixinphépĐảngbộchohaiđứakếthôn.Mặcdùchatôithấykhólòngquenđượcvớiquanniệmtựdolựachọntronghônnhân,nhưngôngcũngrấtmếnKhảQuânvàbiếttôiđãquyếtđịnhđúng.Bấtluậnthếnào,nếutôitrìhoãnđámcướithêmnữa,ôngsẽmấtmặtvớimọingười.ChịgáitôiđãkếthônrồichuyểntớisốngởTôChâu,đưacảbamẹtôiđếnởcùng.

“Đámcướicủachúngtôiđượctổchứctheođúng‘tácphongcáchmạng’.Mộtnhómcánbộchínhtrịcấpcaolàngườilàmchứngcùngbạnbèvàcácđồngnghiệpmangnhữngbônghoagiấymàuđỏbéxinhlàmthànhđoànrướccủachúngtôi.TiệccướicóbagóithuốcláHằngĐạtvàítbánhkẹphoaquả.Sauđấychúngtôichuyểnđếnkhunhàdànhchovợchồngmớicủabệnhviện.Tấtcảnhữnggìchúngtôicólàhaichiếcgiườngđơnbằnggỗvăn,haichiếcchănđơn,mộttủgỗhồngsắc,mộttờgiấyđỏđượccắtthànhchữ“songhỉ”,còngiấychứngnhậnkếthônđượctrangtríbằngchândungMaoChủtịch.Nhưngchúngtôihạnhphúcđếnngấtngây.Sauđó,chỉbatuầnsau,KhảQuânnhậnđượcgiấytriệutập.ĐơnvịanhấyđượcđiềuđiTâyTạng.

“ChúngtôihầunhưkhôngcóthờigianđểtiêuhoácáitinấytrướckhiKhảQuânrađi.QuânđộisắpxếpchotôichuyểntớimộtbệnhviệnởTôChâuđểtôicóthểởgầnchamẹvàchịgái.Chúngtôixinthuyênchuyển,nhưngĐảngbộnóirằngnhữngngườithuộcdiệnăntheoquânđộicầnphảicógiađìnhởcạnhchămsócmớiđúng.Tôivùimìnhvàocôngviệcđểquênđilà

tôiđangnhớKhảQuânbiếtbao.Đêmđến,khinhữngngườikhácđãchìmvàogiấcngủ,tôilấytấmhìnhcủaKhảQuânra,ngắmnhìnkhuônmặttươicườicủaanh.Lúcnàotôicũngnghĩvềnhữngđiềuanhnóingaytrướckhiđi:anhsẽsớmquayvềbởivìanhmongđượclàmđứacontraihiếuthảovớichamẹtôivàlàngườichatốtcủaconcáichúngtôi.Tôimonganhtrởvề.NhưngthayvìvậytôinhậnđượcgiấymờiđếnSởchỉhuyquânđộiởTôChâuđểđượcthôngbáorằnganhđãchết.”

KhiVănnóinhữnglờinày,timtôilặngđi.

Chúngtôicùngngồiimlặngmộtlát.Tôikhôngmuốnlàmgiánđoạndòngsuynghĩcủabà.

Đêmđó,ThưVănvàtôiởchungmộtphòngtrongkháchsạnnhỏkếbênquántrà.Suốthaingàychúngtôibênnhau,bàgiãibàytâmsựtheocáchmàtôihầunhưchưahềdámhyvọng.KhitrởvềcơquanởNamKinh,tôibắtđầuhămhởghichéplại.Khilàmnhưvậy,tôinhậnrarằngvẫncònquánhiềuđiềutôikhôngbiếtvềngườiphụnữkhácthườngnày.Dobốirốivềsựkémhiểubiếtcủamình,tôiđãrấtkhókhănkhiđặtcâuhỏi.Thậmchícònkhôngđủvốntừđểmôtảbộquầnáobàmặc.

TôigọiđiệntớikháchsạnởTôChâunơichúngtôilưulạihômtrước,nhưngbàđirồi.Trongnỗihoangmang,tôiliênlạcvớivịthínhgiảđãgọiđiệnkểvềbàchotôi.

“Tôikhôngbiếtbàấyđiđâu,”anhtanói.“GầnđâybàấygửichotôimộtgóitràxanhquangườibánrượugạođểcámơnvìtôiđãgiớithiệubàấyvớiHânNhiên.Bàấynóirằnghyvọngcôsẽkểchomọingươinghecâuchuyệncủabàấy.Từđóđếnnaytôichưagặplạibàấy.”

TôiquyếtđịnhlàmnhưThưVănyêucầuvàkểlạicâuchuyệncủabà,nhưngtôithấymìnhlàmviệcđóchẳngdễdànggì.Đâylàmộtthờikỳlịchsửđãkhéplại.TrướckhicóthểhiểuýnghĩacủanhữngđiềuThưVănkể,tôicầnbiếtthêmquáđiềunhiềuvềTâyTạng.Tôibắtđầuđọccậtlực,vàphỏngvấnnhữngngườitừngsốngởphíaĐôngTâyTạnghoặcnhữngngườibiếtvềđấtnướcnày.Nhưngmãiđếnnăm1995,khitrởlạiTâyTạngđểlàmmộtbộphimtàiliệu,tôimớicảmthấybắtđầuhiểuđượcsốngởđólànhưthếnào.Tôivàbốnnhàquayphimlặngngườitrướcsựhoangvucủaphongcảnhnơinày,cơngióvôhìnhquétquavùngđấtcằncỗi,bầutrờicaotrảiravôtận,và

sựtĩnhlặngtuyệtđối.Tríócvàtâmhồntôicảmthấynhưtrốngtrơnkhôngvướngbận.Tôimấthếtcảmgiácvềnơitôiđangđứng,hayvềnhucầunóichuyện.NhữngtừđơngiảnmàThưVănđãdùngnhư–“lạnh”,“màusắc”,“mùa”,“mấtmát”–cómộtsứctruyềncảmmới.

KhiviếtvềcâuchuyệncủaThưVăn,tôicốhồitưởnglạihànhtrìnhtừTrungQuốcđếnTâyTạngvàonhữngnăm1950củabà–đểthấynhữnggìbàđãthấy,cảmnhậnnhữnggìbàđãcảmnhận,nghĩnhữnggìbàđãnghĩ.Đôikhitôichìmđắmquáđếnnỗikhôngnhìnthấyđườngphố,cửahiệuvàxeđiệnngầmởLondon–hoặcchồngtôiđangđứngcạnhtôi,taycầmcốctràxanh.TôivôcùnghốitiếckhiđãđểVănrađimàkhôngnóichotôibiếtcóthểgặplạibàbằngcáchnào.Sựbiếnmấtcủabàtiếptụcámảnhtôi.Tôithathiếtmongmỏirằngcuốnsáchnàycóthểđưabàtrởlạigặptôivàrồibàsẽbiếtrằngmọingườitrênkhắpthếgiớiđangđọcvềcuộcđờivàtìnhyêucủabà.

2.TôikhôngthểđểanhấyởTâyTạng,trơtrọimộtmình

Giấybáotử

ChứngnhậnĐồngchíVươngKhảQuânđãchếttrongmộtsựcốởĐôngTâyTạngvàongày24tháng3năm1958,ởtuổi29.

VănphòngQuânđộiTôChâu,tỉnhGiangTô,ngày2thángSáunăm1958

VănđứngsữngtạibậccửatrướcSởchỉhuyquânđội,cơngióvùngchâuthổsôngDươngTửmangtheomưahạlàmướtđẫmtócvàmặtcô.

KhảQuânchếtrồiư?Ngườichồngmớicướichưađầymộttrămngàycủacôchếtrồiư?Mậtngọtcủanhữngngàyđầusauhônlễđóvẫncònphảngphấttrongtráitimcô.Côvẫncòncảmnhậnđượchơiấmcủachúng.Cướinhaugầnđượcmộttrămngày,nhưnghọchỉcóbatuầnbênnhau.Anhấykhôngthểchếtđược.

KhilênđườngđiTâyTạng,anhấyrấtkhoẻmạnh,haynói,trànđầynhựasống.Bácsĩquânythườngkhôngphảitrựctiếpthamchiến.Vậy“sựcố”ởđâynghĩalàgì?Anhấychếtnhưthếnào?Tạisaokhôngaicóthểcungcấp

chocôđiềugì?Thậmchíhọkhôngghithêmvàilờiđểchứngthựcrằnganhấyhysinhvìcáchmạngnhưhọvẫnthườnglàmđốivớinhữngngườilínhchếttrận.Tạisao?

Trongvôvànnhững“BáocáoChiếnthắngtừQuângiảiphóngNhândânởTâyTạng”tuônvềnhưtháclũ,chẳngthấyđềcậpđếnmộtsựcốnàomàtrongđóKhảQuâncóthểchết.NhữngcánbộởvănphòngquânđộichịutráchnhiệmanủivợconnhữngngườilínhđãchếtnóiriêngvớiVănrằnghọkhôngnhậnđượcbấtkỳbảntinchiếntrườngthôngthườngnàotừTâyTạng.

VănđứngtrênđườngphốTôChâu,khôngchúýgìđếnmưa.Nhịpsốngsôiđộngcủathànhphốtiếpdiễnxungquanhcô,nhưngcôchẳngnhậnthấygì.Mộtgiờtrôiqua,rồimộtgiờnữa.Côđắmchìmtrongđauđớnvàhoangmang.

TiếngchuôngHànSơnTựngânngalôicôtừnỗibuồnđautrởlại.Quayvềbệnhviệnnơicôlàmviệc,lầnđầutiênthựcsựcôđơn,mộtýnghĩvụtquatâmtrícô.ĐiềugìđãxảyranếuKhảQuânchỉrờikhỏiđơnvị,giốngnhưtấtcảnhữngngườilínhbịbáotửnhầmtrongkhithựcrahọđangtrênđườngvềnhà?Cóthểanhấyđanggặpnguyhiểm,hayngãbệnh.CôkhôngthểđểanhấymộtthânmộtmìnhởTâyTạngđược.

ÝnghĩsẽđitìmKhảQuânloélêntrongcơnmưabuốtgiáđóđãtrởnênmãnhliệtđếnđộ,bấtchấpmọinỗlựccanngăncốgắngcủagiađình,bạnbè,đồngnghiệp,VănnhấtquyếtgianhậpvàotrungđoàncủachồngcôđểtớiTâyTạng.Cứtìmthấycơquanchínhquyềnnàolàcôlạilaotới,mắtđẫmlệtrìnhragiấyđăngkíkếthôn,bứcthưchiataycủaKhảQuân,thậmchícảvàimónđồcánhâncủaanh-khăntắm,khănmùixoa,cốcuốngtrà–chonhữngngườicôgặpxem.“Chắcchắnchồngtôicònsống,”côkhăngkhăngnói.“Anhấykhôngbỏlạingườivợmớicướivàlàmẹtươnglaicủaconanhấyđâu.”

Banđầunhữngcánbộquânđộinghecônóichuyệnđềucốgắngkhuyêncancôkhônggianhậpquânđội,nhưngkhinghenóicôlàbácsĩ,họkhôngphảnđốinữa.QuânđộithiếubácsĩtrầmtrọngvàcórấtnhiềulínhởTâyTạngđangmắcbệnhdođộcao.Trìnhđộnghiệpvụbácsĩdaliễucủacôthậmchísẽkhiếncôhữuíchhơnnữa:córấtnhiềucadacháynắngvìđộcao.NgườitaquyếtđịnhVănsẽđếnthẳngTâyTạng.Nhucầukhẩncấpvềbácsĩcùngnỗibứcthiếttìmchồngcàngsớmcàngtốtcủachínhcôkhiếnchokhoáhuấnluyệndàingàymàchồngcôđãphảitrảiquatrởnênhoàntoànkhôngcần

thiếtđốivớicô.

RồicáingàyVănrờiTôChâuđãđến.Chịgáicùngchamẹgiàtiễncômộtquãngxatớitậnbếnxekháchbênsông.Khôngainóimộtlời.Khôngaibiếtnóigì.ChịgáiấnvàotayVănmộtchiếctúiđeovailàmbằnglụaTôChâunhưngkhôngnóicócáigìtrongđó;chacôlặnglẽđặtmộtcuốnsáchvàotrongchiếcbalôquânphụcmớiđượcphátcủacô;mẹcôgiắtchiếcmùixoađẫmnướcmắtvàonắpkháođínhtrênchiếcáochoàngcủaVăn.Mắtđẫmlệ,Văntraogiấyđăngkýkếthôncủacôchomẹ.Ngườitachỉcóthểgiaophónhữngthứvôcùngquantrọngchochínhmẹmình.CôtraocốcuốngtràcùngkhăntắmcủaKhảQuânchochavìbiếtôngyêuquýchàngrểbiếtchừngnào.Sauđócôđưachochịgái–chịbiếttấtcảbímậtcủaVăn–mộtgóiđồchứathưtừvàtàiliệucủaKhảQuân,cùngvớinhữngláthưtìnhyêucủahaingười.

MâytốiđenmùmịtquyệnvớikhóibếptừnhữngngôinhàmáixámtườngtrắngtrongvùngbaotrùmlêngiađìnhVănkhihọnhìncôleolênxekhách.Quakhungcửasổrunglênbầnbật,Vănthấybóngdánggiađìnhcôcứnhỏdần,cuốicùngbiếnkhỏitầmnhìn.CônhìnTôChâulầncuối:nhữngngôinhàcùngnhữngchiếccầunhỏbắcquadòngnướcchảy;nhữngđềnchùatrênsườnđồinhìnxuốngmặthồ;bãirauxanhtốtcủavùngchâuthổsôngDươngTử.khắpnơilànhữnglácờđỏphấtphơtronggiónhẹ.

KhiVănmởchiếctúilụađeovaomàchịgáiđưacho,côthấycónămquảtrứngluộcbằngnướctràvẫncònấm,haimiếngbánhvừng,mộttúihạtbíngô,mộttúicủcảixắtlátchiênchuangọt,mộtlọtràvàmộtbứcthưnhỏ,chữnhoènhoẹtvìnướcmắt:

Emgáibébỏngyêuquýcủachị,

Tráitimchịtrĩunặngkhônglờinàotảxiết.

Chamẹchúngtakhôngcòntrẻnênkhôngthểchịuđựngthêmnhiềunỗiđautrongcuộcsốngnữa,vìvậyemhãysớmquayvề.DùemmấtKhảQuânthìemvẫncònchamẹvàchị,mọingườikhôngthểsốngthiếuem.

Chúcembìnhanvôsự,nhớbảotrọng!

Chịđangđợiem.

Chịgáicủaem

CuốnsáchmàchanhétvàotúicôhoáralàTuyểntậptiểuluậncủaLươngThựcThu.Nhữngbàitiểuluậnnàychacôrấtưathích,chúngcókhảnăngbiếnnhữngchuyệnxảyratrongcuộcsốngthườngngàythànhnhữnghạtngọchiềnminh.Ôngviếtmộtđoạntrêntrangtiêuđề:

Vănbébỏngcủacha,

Giốngnhưcuốnsáchphảiđọctừngchữmột,conđườngcũngphảichinhphụctừngbướcmột.

Ngaykhiđọcxongcuốnsáchnày,convàKhảQuânsẽlênđườngvềnhà.

Chamẹđợicácconquayvề.

Văngấpthưcủachịgáilạithànhmộtconsếugiấy,kẹpnócùngvớibứcảnhnhỏcủaKhảQuânvàotrongcuốnsáchđểđánhdấu,rồidùngkhănmùixoacủamẹbọcrangoài.Cônghenóitrongnhữngcuộchànhquânkhôngaiđượcphépmangtheotàisảnriêng,màmấymónđồquýgiánàylạilàtấtcảnhữnggìcôcóđểgiữchokỷniệmcủamìnhcònsốngđộng.

XekháchrờibếnđilênphíaBắc,dọctheoĐạiVậnHànốiHàngChâuvớiBắcKinh,nhồilắchànhkháchliêntục,khiếnchosựhàohứngtrướcviễncảnhcủamộtchuyếnđi,mộtsựkiệnhiếmhoitrongđờihọ,sớmbịthaythếbằngcảmgiácmệtmỏi.Mắtdõiđămđămxuốngmặtkênhphẳnglặng,độtnhiênVănnhớlạiđiềuchatừngnóivớicô:conkênh2400nămtuổinàynốithôngsôngDươngTử,HoàngHàvànhiềuconsôngkháccủaTrungQuốc,vàtấtcảcácconsôngchínhcủaTrungQuốcđềuchảytừTâysangĐôngvàđềubắtnguồntừTâyTạng.Nếuconkênhsâu,lạnhgiánàychínhlàsựkếtnốiđầutiêncủacôvớiKhảQuân,nướccủanóbắtnguồntừvùngsôngbăngvànhữngđỉnhnúiphủtuyếtđãnuốtgọnchồngcô.Cônhớlạiniềmhạnhphúcdạtdàotrongnhữngngàymớicưới.Mỗisángsớm,cônhẹnhàngđánhthứcchồngkhỏigiấcmơbằngmộttáchtràxanhđặtcạnhgối.Hàngđêm,côthưtháichìmvàogiấcngủtrongsựvuốtveâuyếmcủachồng.Xanhaumộtchútcũnglàkhổsởđốivớihọ.Khiđilàm,VănluônđểbứcthưcủaKhảQuânviếtchocôtrongngàyhômđóvàotúiáochoàngbệnhviện:

“Hômnaytrờimưa.Nhớmangtheoôvàtìnhyêucủaanh.Nhưthếanhsẽkhôngcầnlolắng,dùemởđâumưacũngkhônglàmướtngườiem…”

“Hômquaemhohailần,nênhômnayemphảiuốnghaicốcnước,tốivềanhsẽphanướcthuốclàmsạchphổichoem.Sứckhoẻcủaemlàtráitim

củatổấmchúngta…”

“Văn,đừnglolắng,tổấmmàtốihômquachúngtanóiđếnsẽtrởthànhhiệnthựcđốivớiemanhsẽlàngườichồngtốt,vớichamẹemanhsẽlàđứaconhiếuthảo…”

“Nàycôgáibébỏng,nhớănnhiềuhơnmộtchút,emđanggầyđó!Anhkhôngthểchịunổikhinhìnembiếnmất!”

NướcmắtchảyròngròngtrênmặtVăn.Ngườiphụnữtrungniênngồibêncạnhlấychiếckhănmùixoatừngựcáochoàngcủabàđặtvàotaycô.

Cứdừngnghĩrồilạilênđườngtrongsuốtsáungàynămđêm,chiếcxekháchđihếtchặngđườngtheohướngTâyBắc,quamộtdòngkhôngngớtxecộ,súcvật,ngườiđiđường,trướckhicuốicùngtớiđượcTrịnhChâu,thànhphốvenHoàngHàvàlàđầumốixelửalớnnhấtTrungQuốc.Vănđượcchỉdẫnvàotrìnhdiệntạicăncứquânsựởđó,sauđấytiếptụchànhtrìnhbằngchuyếntàuhoảđiThànhĐô,cuốicùngvàoTâyTạngbằngđườngchínhTứXuyên–TâyTạng.CônghenóiđơnvịcủaKhảQuâncũngvàocaonguyênTâyTạngtheotuyếnđườngphứctạpnày.

Tớibếnxekhách,cómộtngườilínhởcăncứquânsựgầnđóđứngchờVăn.Côđượcchàođónnồngnhiệtrồiđưavềphòng.Mọisắpxếpdườngnhưrấtchuđáo:chodùgiườngtrongphòngngủtậpthểchỉlànhữngmảnhgỗđượcxếpthăngbằngtrênghếđẩudànhchosáungườingủ,nhưngchănvàgốitrôngsạchsẽ.Sovớiđườngphốbẩnthỉungoàicửasổ,giólốccuốnbụimùmịtvàrácchấtthànhđốngthìtrongnàyquảthậtthiênđường.NgườilínhđượccửđiđónVănnóivớicôrằnghọrấthiếmkhinhìnthấynữquânnhân–hầuhếtphụnữmàhọsắpxếpởtạicăncứđềulàthânnhânđếntìmconem.LờigiảithíchcủaanhtanhắcVănrằngbâygiờcôlàthànhviêncủaQuânGiảiphóngNhândânchứkhôngphảidânthườngnữa.

Népsautấmphênbằngrơmđệm,Văntắmnướclạnhchotỉnhngườilại.Rồicôthaybộđồngphụcdànhsẵnchomình.Khisửalạitóc,nhờmẩugươngvỡbétígiắttrongtấmphên,Vănsuynghĩvềchuyệncóvẻnhưquânđộitổchứcrấttốt.NếuquânđộicóthểđánhbạithủlĩnhpheQuốcdânđảng,TưởngGiớiThạch,thìtạisaokhôngthểcungcấpchocôbấtcứtintứcnàovềKhảQuân?

Mẩugươngquánhỏnêncôkhôngbiếtmìnhtrôngthếnàotrongbộđồngphụcmới.CôtựhỏiliệuKhảQuâncónhậnramìnhkhông.Sauđó,nhữngmệtmỏitíchtụlạiquasáungàynhồilắctrênsuốtchặngđườngdàixâmchiếmcô,mặcdùchỉmớinămgiờchiều,côquăngmìnhlêngiườngvàchìmvàogiấcngủmêmệt.

TiếngkènđánhthứcduynhấtcủaquânđộimàVănnghetrongsuốtcuộcđờikéocôrakhỏigiấcngủsâukhôngmộngmị.Bêncạnhcô,nămngườiphụnữvẫnđangngủnằmngổnngangratrêngiường.Họkhôngmặcđồngphục.Vănnghĩcóthểhọlàcánbộhànhchính,hoặclànhữngngườiđếntìmngườithân.Khicôngồidậylậptứccóngườilănvàochỗcôvừanằm.Ngoàicôratiếngkènchẳnglàmgiánđoạngiấcngủcủaaikhác,chodùnókêurấtdài.Họchắccònmệtlửhơncảcô.Dùcódộibomxuốnghọcũngkhôngtỉnhgiấc,cônghĩ.

Cảmthấylạisứckhánhiều,Văntừtrêngiườngvánnằmchungbướcxuống.Cônhậnrabộđồngphụcmớimặcđãnhàunátthànhhàngnghìnnếpgấprúmró.NếuKhảQuâncóthểnhìnthấycôlúcnày,anhsẽbúngnhẹlênmũicô–hìnhphạtanhđưaramỗikhianhhỏimàVănkhôngtrảlờiđược.Côyêu“hìnhphạt”nàybiếtbao.MỗilầnchạmvàotayKhảQuânlàthânthểcôlạinóngbừnglên.Côthườngcốýkhôngtrảlờianh.

“Côngủngonchứ?”mộtngườiđànôngđứngbêncửamỉmcườichàohỏi,cắtngangluồngsuynghĩcủacô.NgaylậptứcVăncóthểcảmthấytừdángđiệuvàlốitròchuyệnbộctrực,rắnrỏicủaanhtoátlênphongtháicủamộtcánbộ.

“Tôi–tôingủrấtngon.Cámơnđồngchí,”côlolắngtrảlời.

NgườiđànôngtựgiớithiệumìnhlàVươngLượngrồimờicôtớiănsáng.

“Tôicóthểnghethấydạdàycôđangréoùngục,”anhnhậnxét.“Cậulínhđưacôtớiđâynóicôkhôngrakhỏiphòngsaukhitắm.Sauđómộtđồngchínữbáolạirằngcôngủnhanhquánênchúngtôikhôngđánhthứccôdậydùngbữatối.Trongthờichiến,mộtgiấcngủđêmngonlànhlàvôcùngquýgiánênchúngtôikhôngthểquấyrầy.”

NgaylậptứcVăncóthiệncảmvớiVươngLượng.

LầnđầutiêncôănbữasángkiểuphươngBắc:mộtbáthồlạtthang–cháosềnsệtlàmtừbộtmìtrộnvớiraudầmgiấmxắtrối,phủtạnglợn,vàrất

nhiềuớtbột;cũngcóbánhbộtngô,cholênmiệngrấtráp;vàmộttảngdưachuamặngắtlàmtừlámùtạt,mónnàygọilà“ngậtđáp”.ThôngthườngvịmạnhvàmùinồngcủacácmónănsẽlàbàithuốcđắngđốivớimộtcôgáisốngởphươngNamvốnquenănnhữngđồtinhchếhơn,nhưngdạdàycủaVăncóvẻđãtuântheokỷluậtdocômặcbộđồngphụcquânđộivàdocơnđóicồncào,tronggiâylátcôănhếtvèosuấtănsángđượcphát,vàbiếtmìnhcóthểdễdàngăngọnhaisuấtnữa.NhưngkhiVươngLượnghỏicômuốnănthêmkhôngthìVăntừchối.Đãđọcnhữngbảnbáocáovềkhẩuphầnănuốngnghiêmngặttrongquânđội,côbiếtrằnglượngthứcănthêmchocôsẽlấytừkhẩuphầncủanhữngngườikhác.

Saubữasáng,VănđicùngVươngLượngtớivănphòngcủaanh.ChândungMaoTrạchĐôngvàChuĐứcmặcquânphụctreotrêntườngmangđếnchocănphòngtạmbợmộtvẻvôcùnglongtrọng.Sựhiệndiệncủamộtchiếcbànvàbachiếcghếchobiếtchủnhâncủacănphòngcóquyềntriệutậpcuộchọp.Trêntườngcódòngchữ“BaQuyĐịnhLớn”và“TámNguyênTắc”củaQuânGiảiphóngviếtbằngchữđỏtươi.Vănđãquenvớinhữngcâukhẩuhiệuquânđộinày,kiểunhư:“Tuântheomọimệnhlệnh,”“Khôngtơhàodùchỉmộtcâykimsợichỉcủanhândân,”“Khôngpháhoạimùamàng”và“Khôngđốixửthôbạovớitùnhân.”

Ngồitạichiếcbànđặtdướichândungnhữngvịlãnhtụvĩđại,VươngLượngcóvẻnghiêmtrangvàoaivệ.Mộtcáchhếtsứccươngquyết,anhcốgắngthuyếtphụcVănthayđổiýđịnhđitìmKhảQuân.Anhnàinỉcôdẹpnỗixúcđộngvềchồngsangmộtbên,hãyxétđếnnhữngkhókhănnguyhiểmmàcôsẽphảiđốimặttrênđườngsangTâyTạng:côkhôngbiếtnóitiếngTâyTạng,côcóthểdễdànglạcđơnvị,địathếvàđộcaoởđókhiếnngườitaphátbệnhvàchẳngailườngtrướcđượcchuyệngìsẽxảyra.Tỷlệtửvongcao,vàvớimộtngườiphụnữkhôngđượchuấnluyệnthìcơhộisốngsótthậmchídùchỉtrongmộtthánglàrấtthấp.

VănnhìnvàomắtVươngLượng.“KhicướiKhảQuântôiđãphótháccuộcđờimìnhchoanhấy,”cônói.

VươngLượngcắnmôidưới.AnhcóthểnhậnraVănsẽkhôngtừbỏýđịnhtìmchồng.

“Côcótráitimthậtbướngbỉnh,”anhnói.“NgàycómộtchuyếntàuquânsựđiThànhĐô.Côcóthểđáptàuđếnđó.”

AnhđưachocômộtcuốnsáchnhỏtrongđócóthôngtinquânsựởTâyTạngvàphongtụcTâyTạng.

Vănnhậnlấyđầybiếtơn.

“Cảmơnchỉhuy.Tôisẽnghiêncứuthậtkỹtrênđườngđivàcốthíchnghivớinhữngđiềukiệnởđó.”

“Chiếntranhkhôngchocôthờigiannghiêncứuvàcũngchẳngchocôcơhộithíchnghiđâu,”VươngLượngnhậnxétdứtkhoát,khianhđứnglênđivòngquanhbànđếnchỗVăn.“Nóvạchracáclằnranhrõràngcủatìnhyêuvàlòngthùhậngiữaconngười.Tôichưabaogiờhiểucácbácsĩsẽxửlýthếnàokhiphảilựachọngiữatráchnhiệmnghềnghiệpvàmệnhlệnhquânđội.Bấtkểchuyệngìxảyrachăngnữa,hãynhớmộtđiều:chỉsốngđượcthôicũnglàchiếnthắngrồi.”

VăncảmthấyVươngLượngđangcốdoạdẫmcô.Côgậtđầutỏvẻkínhtrọng,nhưngkỳthựccôchẳnghiểunhữngđiềuanhmuốnnói.CôtraochiếctúilụacủachịgáichoVươngLượng:bêntrongcôđãviếttêncủaKhảQuân,chamẹcùngchịgáivàcảtêncônữa.CônóivớiVươngLượnglàcôhyvọngmọingườitrongchiếctúinàysẽđượcđoàntụởTôChâu.Đểđáplại,

VươngLượngđưachoVănmộtcâybútvàcuốnsổnhậtký.“Viếtláchcóthểlànguồnsứcmạnh,”anhnói.

VănngồivớiVươngLượngchưatớimộttiếngđồnghồ,nhưngnhữnglờicủaanhinmãitrongtâmtrícôsuốtcuộcđời.

Cáigọilàtàuvậntảiquânsựhoárachẳnghơngìtàuchởhànghạngsang:mỗitoahànhkháchchứagầnmộttrămngườingồicựckỳgòbó.Cửasổbétinhin,chỉhaimươixăngtimétvuông,nêncórấtítánhsáng.Văncùngvớinữhànhkháchduynhất,mộtytá,bịépdúidụivàođámđànông.Trướckhihọlêntàu,mộtngườiđãgiớithiệucôytávớiVăn,côtalàngườiÔnChâu.Côrấthaynói,nhưngkhôngaitrêntàu,thậmchícảVăn,cóthểhiểuđượccônóigìbởicáigiọngTriếtGiangđặcsệt.Cứbốngiờtàulạidừngchânnămphútởmộtvùnghoangvuhẻolánhnàođấyđểhànhkháchđivệsinhvàvậnđộngchântaymộtchút.Thỉnhthoảng,vàobanđêm,tàutạmnghỉgầnmộtkholươngquânđộivàthếlàmọingườiđượccấpmộtbữanonê,nhưngbùlại,suốtngàyhômsaunhưngngườilínhphảichặnđứngcơnđóigiàyvòbằngbánhquyvàbánhbaohấpkhôkhôngkhốc.

Đầutiên,mấyngườilínhrấthàohứngvớiphongcảnhlướtvèovèoquaôcửasổtíhon,nhưnglượngôxynhanhchóngbịthiếuhụtcùngvớihơinóngngộtngạttrongtoahànhkháchđóngkínmítđãhútkiệtkếtsinhlựchọ.NguồngiảitríduynhấtcủahọlàcốlàmchocôytáquêÔnChâuphátranhữngâmthanhvônghĩa.Vuiđùanhưthếchẳngđượcbaolâuthìngaycảcôytácũngimbặt.

Vănchẳngcònbụngdạnàotròchuyện.MọiýnghĩcủacôdồnhếtvàochuyệntìmkiếmKhảQuân.Thậmchícôcònkhôngdámnhìnnhữngngườilínhđồnghànhđểgiớithiệuvềmình,côsợngaycảnhữngcâuhỏibìnhthườngnhấtcũngcóthểkhiếntìnhcảmcủacôrốibời.Thayvìtròchuyện,côchămchúđọccuốnsáchnhỏmàVươngLượngtặng.

CuốnsáchnóivềnhữngbộtộcducưvàtầmquantrọngcủatôngiáotrongvănhoáTâyTạng.TiếpnhậncảđốngthôngtinnhưthếthậtvấtvảnênđôimắtmệtmỏicủaVăncứnhắmlại.

Haingàyđêmliền,contàucứthếlắclưcáchànhkháchimlìmdọcsuốthànhtrìnhcủahọ.

SớmtinhmơcontàutiếnvàothànhphốlớnThànhĐô.Vănnhẹcảngườivìđãđếnnơi,từđâychặngcuốichuyếnhànhtrìnhcủacôlàđitheoconđườngmớixâynốigiữaTrungQuốcvàTâyTạng.Côháohứcnhìnconđường,nhớlạikhithôngđườngvàonăm1954,cácbảntinđãtuyênbốnólàmộtkỳtíchphithườngcủakhoahọckỹthuật.NốiliềnThànhĐôvớiLhasa,dàigầnhainghìnnămtrămkilômét,nólàconđườngdàinhấtTrungQuốcvàlàconđườngrađườngđầutiênởTâyTạng.Trongbốnnămthicông,tínhsơsơnóphảiđiquachừngmườibốnquảnúi,vàítnhấtcũngmườiconsông.Nhữngtrậntuyếtmịtmùngvàgiólạnhthấuxươngmàcôngnhânphảichịuđựngđãtrởthànhtruyềnthuyết.

DùmùathutớisớmnhưngthờitiếtởThànhĐôvẫncònấmnóngngộtngạtnhưmùahè.Xuốngtàu,Vănlaumặtbằngtayáobộđồngphụcđẫmmồhôi.Côkhôngtưởngtượngnổimặtmìnhbẩnphátngượngđếncỡnào.Damặtcôđỏlựngvàđaurátvìphảiliêntụclaumồhôitrongsuốtchuyếnđi.

Línhtậptrungrấtđôngtrênsânga,nhưngnhàgatĩnhlặngđếnkìcục.Tìnhcảnhchenchúcnhưcámòiđónghộplạicònthiếudưỡngkhíkhiếnainấykiệtsức.Văndòkiếmdọchàngápphíchquânđộixếpngayngắntrênsânga,tìmsốđơnvịcôcần.

Cuốicùngcôtìmthấymộtbảngthôngbáomangsố560809domộtngườilínhcókhuônmặttrẻđángkinhngạccầm.Côrúttừtúitrongratậpgiấytờquânđộimàgiờđãkháẩmtraovàotaycậuthanhniêncókhuônmặtđó.Khuônmặtthoángcườicònbàntayvẫyvẫyrahiệu.Chuyếnđihaituầncùngnhữngngườilính,đãdạyThưVănngônngữcơthểcủalínhtráng,kiểunhưcửchỉvừarồi.Khicôđiliêuxiêutheosaucậulínhmặtnonchoẹtnhưtrẻcon,cônghĩhồicònlàsinhviêncôchưabaogiờtựhỏinămmươisáunhómdântộcTrungQuốcvớihàngngànchấtgiọngđịaphươngsẽgiảiquyếtvấnđềngônngữnhưthếnàokhihọgặpnhau.Bâygiờcôđãnhậnratầmquantrọngcủacửchỉvàngônngữcảmxúcchungcủaconngười.

VăncứtưởngrằngtớiđượcThànhĐôlàcôcóthểbắtđầuhỏihanvềKhảQuânngaylậptức,nhưngkhigianhậpvàođơnvịtrướcđâycủaKhảQuân,côpháthiệnrarằngchỉcósốhiệu560809làkhôngđổi:toànbộđơnvịđãthayđổi,từsĩquanchỉhuyđếnnhữnglínhbộbinh,vàkhôngaibiếttrướcđâychínhxácđơnvịtừngchiếnđấuởvùngnàotrênTâyTạng,huốnghồlàtiểuđộicủaKhảQuân.Mộtsĩquanthammưumóivớicôrằng,căncứtheođộihìnhdànquântrướcđây,cóthểhọởmộtnơinàođógầnnúiBayanHar(BaNhanKháchLạp)vùngĐôngBắcThanhHảihoangvu.Tuynhiên,tintứcrấthiếmhoibởivìchẳncònmấyngườisốngsótmànhữngngườinàycũngbịđiềuchuyểnđinơikhácrồi.TrênbìatrongcuốnTuyểntậptiểuluậncủaLươngThựcThu,Vănviết“NúiBaNhanKháchLạp”.CólẽcôsẽtìmkiếmthêmđượcthôngtinchitiếtvềKhảQuântrênđườngđếnđó–mặcdùtimcôtêbuốtkhinghĩtớichuyệncònquáítngườisốngsót.“KhảQuâncònsống,”cônhắcđinhắclạivớichínhmình.

Cóhaingàydànhchonghỉngơi,hướngdẫnvàtổchứclạiviệcvàoTâyTạng.Vănvàhaibácsĩkhácđượcdạycáchgiảiquyếtvàivấnđềmàhọsẽgặpphải,kểcảcănbệnhdođộcao.Mỗingườiđượcphátmộtbìnhôxydiđộngvànhiềuxylanhdựphòng.Cótrờimớibiếtđượcmìnhsẽmangtheonhữngthứnàybằngcáchnào,Vănnghĩ,nếuchínhmìnhbắtđầumắccănbệnhnúicao.Hầuhếtmọingườiđềutừngbịchoángdođộcaorồi–mộtcơnnhứcđầunhẹ,hơikhóthở,nhưngnósẽtrởnêntồitệhơnkhihọđếnTâyTạng.Độcaotrungbìnhcủa“máinhàthếgiới”vàocỡ4000mét.

CuốicùngVănvàngườilínhđồnghànhtrèolênxetảiquânsựbắtđầuhànhtrìnhtheoconđườngnổitiếngTứXuyên–TâyTạng.Trênlưnghọmangtheoítđồđạcquấntrongchănrồilấydâythừngnhỏbuộcvàobalô.Đêmxuốnghọchỉviệctrảichănranằmngủdướiđất.

Đoànxethậtđôngđúc:vàitáxetảichởgầnmộtnghìnngười.Vănbịchoángngợptrướcsốlượnglínhvàvẻtránglệcủaconđường.Thậmchínócònhoànhtránghơncôhìnhdung.Rẽchỗnọquặtchỗkialiêntục,đoànxeđưahọquahếtrặngnúinàyđếnrặngnúikhác.Thờitiếtthayđổixoànhxoạch.Vừamớiấmápnhưmùaxuânvớimuônhoađuanởđãlạibấtchợttuyếttrắngrơibốnbề.Côcảmthấynhưmìnhvừabướcvàochốnthầntiên,mộtngàyởđâybằngnghìnnămdướihạgiới.

Hầuhếtđámlínhtrángtrênxeđềucònrấttrẻ,độtuổihaimươi.HọcườinóiầmĩvàđấmnhauthùmthụpkhitranhcãivềnhữngđiềuítỏimàhọbiếtvềTâyTạng–nhữngthầytu,ẩnsĩ,dânducư,sựtànbạotrởthànhtruyềnthuyếtcủadânvùngnày.Văncóthểnóirằng,bêndướivỏbọclàmravẻcanđảm,họđanglolắng.Họchẳngbiếtgìvềcuộcxungđộtmàmìnhđangdấnthânvào,trongkhinhữnglờiđồnđạivềcácđòntrừngphạtthânthểtànkhốcmàngườiTâyTạngápdụngchokẻthùthìđầyrẫy.Vănnhậnthấyđasốđámlínhtrẻnàylànôngdâníthọc,hoàntoànkhôngthểhiểumộtdântộckháclạsốngởnơixaxôilạnhhẻolánhđếnthế.CônghĩđếnviệcKhảQuânđãtậntâmnghiêncứuTâyTạngrasao,anhquyếttâmnắmvữngngônngữxứnàyđếnnhườngnào.Côlenvàomộtgócxevàsuyngẫmvềmụcđíchcủamình:tìmkiếmKhảQuân.Côthumìnhvàosuytưnhưcontằmthumìnhtrongkén,côgầnnhưkhôngđểýđếntiếngnóichuyệnliếnthoắngcủanhữngngườilínhkhác,khôngnhậnranhữngphiềnphứccủachuyếnđi,nhữngđêmdàilạnhcóng,nhữngphongcảnhlạthường.Côchỉbịkhuấyđộngkhi,saunhiềungàyđitrênquốclộ,đoànxerakhỏiconđườngvàbắtđầuchạyvàovùngđồngcỏdườngnhưtrảiravôtậntheomọihướng.Vănkhôngbiếtngườitađangđiđâu.ThậmchícôcũngkhôngbiếtlàđangđivềphíaBắchayphíaNam.CôtựhỏiliệuhọcóđiđếnnơinàogầnnúiBaNhanKháchLạpkhông.Côkhônglườngtrướctìnhhuốngsẽgặpmộtquangcảnhchẳngcóbấtkỳloạimốcranhgiớinàoởxungquanhđểxácđịnhvịtrínhưthếnày.Vẫnchưanhìnthấydùchỉmộtdấuhiệunàochứngtỏcóngườisốngởđây.

Đoànxecứchạymộtchặpthìlạiphảidừng,vànhữngcachoángđộcaobắtđầutănglên.Vàingườilínhtrongxekêuđauđầu,vàingườicònkhôngthểthởbìnhthường,cóngườicònkhólòngđứngvững.Làmộttrongbabácsĩduynhấttrongđoànquânhơnmộtnghìnlính,Vănphảichạyngượcchạyxuôi,lưngmangxylanhôxydiđộng,dạyđámlínhcáchthởtrongkhitruyềnôxychonhữngngườiđãrơivàotrạngthángnửatỉnhnửamê.

Vừalúcmọingườibắtđầuthíchnghivớikhíhậu,Vănnhậnthấycógìđótồitệđangxảyra.Đoànxeđangđichậmlạivàhọcóthểnghethấytiếngsúngnổrảirácởđằngxa.Thỉnhthoảnghọngờnhưmìnhnhìnthấybóngngườiẩnsaunhữngtảngđávàbụicây.Họbắtđầusợbịphụckích.Trongvòngvàingày,địahìnhhiểmtrởbuộcđoànxephảichiarathànhvàinhómnhỏ,xecủaVănđượcbốtríởtrongnhómchỉcóbảyxe.DùngườitachorằngkhuvựcmàhọđangđiquađãđượcQuânGiảiphóng“giảiphóng”nhưnghầunhưchẳngthấydânđịaphương,khôngcóđơnvịquânđộinào,khôngmộttínhiệunàotớiđượcchỗnhữngngườiđiềukhiểnđàiphátthanh.Nỗiloâubắtđầugặmnhấmdầnđámlínhtrênxe,trongkhisựtrốnglộngcủanhữngngọnnúi,độloãngcủakhôngkhívànhữngthayđổikhắcnghiệpcủathờitiếtbaobọchọtrongmộtthếgiớiđầysợhãi.

Vàobanngàyhọtìmthấychútanủitừphongcảnhkháclạvànhữngsinhvậtmàhọbấtngờbắtgặpdọcđườngnhưchimchóchayđộngvật.Nhưngvềđêm,nhiệtđộđộtngộtgiảmmạnh,nhữngâmthanhcủamuôngthúcùngtiếnggiórítàoạtquacâycối,Vănvànhữngngườiđồnghànhcảmthấybịmắckẹtnửađườnggiữathếgiớinàyvàthếgiớikia.Khôngaibiếttrongkhoảnhkhắctiếptheođâyđiềugìsẽxảyra.Họchờđợicáichếtđếnbấtcứlúcnào.Họtúmtụmvàonhauquanhđốnglửatrạivàcốgắnghếtsứcđểngủ.Vănnằmthaothứclắngnghetiếnggió.DườngnhưcônghetiếnggiọngnóicủaKhảQuântrongcâycối,cảnhbáocôhãycẩnthận,đừngđểngườiướtsươnghaybịbỏngrộplửatrại,đừngđirangoàimộtmình.

Mộtbuổisáng,khinhómngườithứcdậylúcrạngđôngthìpháthiệnraxácchếtcứngđơcủahaingườilính,haicondaoTâyTạngbóngloángthòiratừngựchọ.Línhcanhgácthìthầmxácnhậnvớinhaurằngtrongsuốtcảđêmdàihọkhôngnghethấydùchỉmộttiếngđộngnào.Nhữngcondaochắcđãđượcphóngcựckìchínhxác.

Ngàytiếptheo,rồilạingàytiếptheonữa,chuyệntươngtựxảyrađúngnhưvậy:bấtkểcóbaonhiêulínhgác,hayđốtbaonhiêuđốnglửađinữa,cứvàolúcrạngđôngkhinhữngngườilínhmệtlửthứcgiấclàlạinhìnthấyngayhaixácchếtbịđâmbằngdaoTâyTạng.Khôngcònnghingờgìnữa:họđangbịsănđuổi.

Khôngaicóthểlýgiảiđượctạisaomỗilầnchỉcóhaingườilínhbịgiết.Ngườilàmchuyệnnàykhônglựachọnphươngántấncôngtoànbộđoànxe,màlạichơimộttrònhamhiểmhơn.

Bởivìhaitrongsốnhữngngườiláixeđãchếtlàláixevàkhôngcóaikhácbiếtláixenênhọbuộcphảibỏlạihaixevàchenchúcvàonhữngxecònlại.Sựimlặngchếtchócbaotrùmtoànđoànxe.Vănbiếtmọingườiđangngẫmnghĩvềcáichếtbấtđắckỳtửcóthểậpxuốngđầuhọ.

Vănkhôngsợchết.CôcảmthấymìnhđangtớigầnKhảQuânhơnnữa.Thỉnhthoảng,thậmchícôcònhyvọngmìnhđãđivàoranhgiớigiữacõisốngvàcõichết.NếuKhảQuânởphíabênkiarồithìcômuốnnhìnthấyanhcàngsớmcàngtốt,bấtkểanhđangởtrongcảnhđịangụctốitămcỡnàođinữa.

Vàomộtbuổichiều,cóaiđótrênxevừachỉvềphíaxavừalalên,“Nhìnkìa–cócáigìđangdichuyển!”Đúngvậy,theohướnganhtachỉ,cócáigìđanglêlếttrênmặtđất.Vănthấymộtngườilínhđịnhbắnnênvộingănanhtalại.Nếuđólàmộtcáigìnguyhiểmthìnóđãtấncôngchúngtahoặcbỏchạyrồi,côlậpluận.NgườichỉhuycủanhómởcùngxevớiVăntìnhnghethấycônói.Anhtaralệnhdừngxerồicửvàingườilínhđiđiềutra.Họnhanhchóngquayvềmangtheovậtgìđótrênlưng:đólàmộtngườiTâyTạngbẩnđếnkhôngtưởngtượngđược.Chẳngxácđịnhnổinamhaynữ,vàngbạcchâubáusángrựckêuchóitaiphủkhắpngười.

3.ZhuomaVănnhẹnhànglausạchbụibẩnđểlộramộtkhuônmặtcónướcdamàunâuđỏấmáp,haigòmácháynắng.VănnhậnrakhuônmặtđiểnhìnhcủamộtphụnữTâyTạng–đôimắtsẫmmàubiểucảmhìnhquảhạnh,miệnggợicảmvớimôitrênmỏngmôidướiđầyđặn,mũirộngvàthẳng.Nhưngnétmặttrẻtrungcóvẻvừabịtổnthươngdophảitrảiquathửtháchhãihùnghaybạobệnh–đôimắtđỏngầutrôngbơphờ,vớicáimiệngphồngrộpđauđớnngườiphụnữchỉcóthểnóilíuríunhữngâmthanhkhôngaihiểuđược.Cólẽcôtakhôngdínhdángtớinhữngvụgiếtngườitrongđêmgầnđây–mộtsuynghĩvụtquađầuVăn–côtađangdởsốngdởchếtthếkiamà.

MộtngườilínhđưachoVănbìnhnước,côđổtừtừtừnggiọtvàomiệngngườiphụnữ.Khicơnkhátquađi,ngườiphụnữthìthầmbằngtiếngTrungQuốchaitừ:cảmơn.

“CôtanóiđượctiếngTrungQuốc!”mộtngườilínhhétlênvớiđámngườiđứngxem.Mọingườirấtkíchđộng:đâylàlầnđầutiênhọởgầnmộtngười

TâyTạngđếnthế,màcôtalạinóiđượctiếngTrungQuốcnữa.

Ngaylậptứcaicũngbắtđầutựhỏiliệucôtacóthểgiúphọngănchặnnhữngcuộctấncôngtiếptheokhông,biếtđâucôtacóthểbảovệbằngcáchnàođó.Vănnhậnrangườichỉhuynhómliếcvềphíacôkhianhbànbạcvớinhữngsĩquantừcácxetảikhác.CônghĩchắchọđangtranhluậnxemphảilàmgìvớingườiphụnữTâyTạng.

VịchỉhuyđitớichỗVăn:“Cóchuyệngìvớicôtathế?Côtacóíchlợigìchochúngtakhông?”

Vănthấyrõmạngsốngcủangườiphụnữđangnằmtrongtaycô.Saukhibắtmạchvàdùngốngngheđểnghekỹtimvàngựccôta,côquaysangvịchỉhuy.

“Tôicholàcôtakiệtsứcquá–côtasẽsớmphụchồi.”

Sựthựclànhưthế,nhưngVănbiếtdùthựctếkhôngđúngnhưthếthìcôcũngvẫnnóivậy.CôkhôngmuốnnhìnthấyngườiphụnữTâyTạngbịbỏrơi.

“Đưacôtalênxe,rồichúngtalênđường.”Vịchỉhuytrèolênsànxemàkhôngnóithêmlờinào.

Trênđườngđi,ngườiphụnữTâyTạngchìmtronggiấcngủmêmệtcònVăngiảithíchvớiđámlínhcùngxerằngcóthểcôtađãkhôngđượcănuốnghaythậmchíkhôngngủsuốtmấyngàyđêmrồi.Côcóthểnhậnthấyđámlínhkhôngtincôlắm,nhưnghọvẫnépchặtvàonhauđểdànhchongườiphụnữTâyTạngkhoảngtrốngcàngrộngcàngtốt.

Vănnhìnchằmchằmnhưthôimienvàochuỗihạttrêncổngườiphụnữvàchiếcbùahộmệnhphậpphồngtheohơithởnặngnhọccủacôta.Chiếcáodàinặngnềcủacôta,tuytrôngthôcứngvàbámđầybụiđất,cónhiềuchỗđượcthêurấttinhxảo.Côtakhôngphảinôngdân,Vănnghĩ.Sauđócôthầmmỉmcườikhithấytấtcảđámlínhtrongxekhôngthểrờimắtkhỏikẻxứlạnày,vàingườimồmcònháhốc.

Vănnghĩngàyhômđósẽkhôngbaogiờkếtthúc.Conđườngngàycàngtrởnêngồghềvàsụtlởkhihọchậmchạpđiquavàiconđèovấtngangnhữngngọnnúihiểmtrở.Giótrởlạnhđếnnỗiđoànxelắclư.Cuốicùnghọdựngtrạiđểtrúquađêmdướimộtkhốiđánhôra.Vịchỉhuyđềnghịđặtngười

phụnữlạigầnmộttrongnhữngđốnglửatrại,trướchếtlàđểsưởiấmvìcôtacầnhơiấm,nhưngquantrọnghơnlàđểngăncảnnhữngtêngiếtngười,cóthểbọnchúngvẫntiếptụctheođuổihọ.Mọingườinằmxuốngđivàogiấcngủđầybứtrứtkhôngyên.

Quãngnửađêm,VănnghethấytiếngngườiphụnữTâyTạngphátratiếngrênrỉyếuớt.Côngồidậy.“Chuyệngìthế?Côcầngìà?”

“Nước…nước.”Giọngngườiphụnữngherấtyếuớt.

Vănnhanhchóngđưanướctới,rồilấytừđồăndựtrữmộtsuấtbộtmìđầyắpchocôta.Sángsớmhômnay,khivừamớitìmthấyngườiphụnữ,Vănđãsansẻbớtmộtchútđồăntừkhẩuphầncủachínhmìnhchocôta,nhưngbâygiờhọđãdựngtrạivàdỡlươngthựcra,nêncôxoayxởdànhđượcnhiềuhơn.Dầndầnngườiphụnữbắtđầuphụchồivàcóthểnóiđược.

“Cámơn,”côtanói.“Côthậttốtbụng.”DùngườiphụnữnóitiếngTrungQuốcrõràng,nhưnggiọngcôtathậtlạ.

“Tôilàbácsĩ,”Vănnói,moióccốnhớtừbácsĩtheotiếngTâyTạngmàKhảQuânđãmộtlầnnóivớicô,“menba.Tôicóthểchămsóccô.Đừngnóigì.Đợiđếnkhicôkhoẻhơnđã.Côvẫncònrấtyếu.”

“Khôngcógìnghiêmtrọngđâu,tôichỉkiệtsứcthôi.Tôicóthểnóiđược.”NgườiphụnữcốhếtsứcdịchthânhìnhrũrượitớigầnVănhơn.

“Đừng,cứởđó,tôingheđượccônóimà.Têncôlàgì?”

“Zhuoma(TrácMã),”ngườiphụnữnóiyếuớt.

“Thếnhàcôởđâu?”

“Tôikhôngcónhà.Giađìnhtôiđãđirồi.”

Mắtngườiphụnữđẫmlệ.

Vănkhôngbiếtnóigì.Sauphútimlặng,côhỏi,“TạisaocôlạinóiđượctiếngTrungQuốctốtnhưthế?”

“TôihọctiếngTrungQuốctừbé.TôiđãđếnthămBắcKinhvàThượngHải.”

Vănkinhngạc.

“TôiquêởTôChâu,”cônồngnhiệtnói,náonứcmongngườiphụnữbiếtvềthànhphốquêhươngmình.Nhưngtrongphútchốc,gươngmặtZhuomatrởnênsinhđộngvàđầygiậndữ.

“VậytạisaocôlạirờiquêhươngtớiđâygiếtngườiTâyTạng?”

KhiVăntoanphảnđốithìngườiphụnữđộtnhiênhétlênbằngtiếngTâyTạng.Nhữngngườilính,vốnsẵnlolắngvàkíchđộng,đứngbậtdậy.Nhưngđãquámuộn:lạithêmmộtngườilínhnữachết,condaoTâyTạngđâmquatim.Đámlínhnhưphátđiêntronggiâylát,họvừaxảsúngloạnxạvừahòhét.Sauđólạitĩnhlặngđếnrợnngười,nhưthểmộtsốphậnkhủngkhiếpđangtreolơlửngtrênngườiđầutiêndámphátramộttiếngkêudùlàkhẽnhất.

Giữabầukhôngkhíimlặngấy,mộtngườilínhđộtngộtlaođếnchĩasúngvàoZhuoma,côtavẫncònquáyếunênkhôngđứngđược.

“Taosẽbắnmàychết,conTâyTạngkia!Bắn–mày–chết!”anhtagàolên.Anhtasắpsửakéocòsúng.

Bằngmộtdũngkhímàcôkhôngbiếtlàmìnhcó,VănxôngtớichặngiữaZhuomavàngườilính.

“Không,hãyđợiđã,côtakhônggiếtaicả,anhkhôngthểgiếtcôấy!”Giọngcôrunrunnhưngcươngquyết.

“Nhưngchínhngườicủacôtađanggiếtchúngta.Tôi–tôikhôngmuốnchết!”Ngườilínhnhìnnhưthểanhtasắpbùnglêncảcơnthịnhnộlẫnhoảngloạn.

“Giếtcôtađi,giếtcôtađi!”Cànglúccàngcónhiềungườilínhthamgiacuộctranhcãi.Tấtcảbọnhọđềuđứngvềphíangườilínhlămlămkhẩusúng.

Vănnhìnchằmchằmvàovịchỉhuy,hyvọnganhtasẽđếncứunguychocô,nhưngmặtanhtavẫnlạnhlùng.

“Hỡimenbatốtbụng,”Zhuomanói,”hãyđểbọnhọgiếttôiđi.CóquánhiềucămhậngiữangườiTrungQuốcvàngườiTâyTạng,giờđâychẳngaicóthểsửachữamọichuyệnđượcnữa.Nếuviệcgiếttôimangđếnchohọsựyên

bìnhtrongchốclát,tôixinvuilòngchếtởđây!”

Vănquaylạiđốimặtvớiđámđông.“Cácanhnghethấychưa?Ngườiphụnữnàysẽhysinhbảnthânmìnhchocácanh.CôấylàngườiTâyTạng,đúngvậy,nhưngcôấyyêumếnchúngta,côấyyêumếnnềnvănhoácủachúngta,côấyđãđếnBắcKinh,ThượngHải.CôấynóiđượctiếngTrungQuốc.Côấymuốngiúpđỡchúngta.Tạisaochúngtalạilấymạngcôấychỉđểmìnhcảmthấydễchịuhơn?Cácanhsẽnghĩgìnếungườitagiếtnhữngngườithânyêucủacácanhđểtrảthù?Cácanhsẽlàmgì?”Vănsắprơinướcmắt.

“NgườiTâyTạngchẳngđãgiếtchúngtađểtrảthùđósao,”mộtngườilínhhằmhè.

“Họcónhữnglýdođểoánhậnvàchúngtacũngthế,nhưngtạisaochúngtaphảilàmnhữngchuyệntồitệđểtạoranhữngmốicămhậnmới?”NgaykhinhữnglờinóithoátrakhỏimiệngVăn,cônghĩcónóigìvớiđámlínhtrángíthọcnàycũngthậtvônghĩa,họchỉbiếttớitìnhyêuvàcămthù.Vương

Lượngđãđúng:chiếntranhvạchraranhgiớirõràngcủatìnhyêuvàlòngthùhậngiữaconngười.

“Đànbàthìbiếtgìvềkẻthù?Haylòngcămthù?”mộtgiọngnóitrongđámđônghétlên.“BắnngaymụđànbàTâyTạngđóđi.”

Vănquayphắtlạiphíagiọngnóiđó.“Aibảotôikhôngbiếtgìvềkẻthùhaylòngthùhận?AnhcóbiếttạisaotôirờiTôChâuđihàngnghìndặmtớicáichốnkhủngkhiếpnàykhông?Tôiđếnđâytìmchồng.ChúngtôichỉmớicướiđượcbatuầnthìanhấyđitớivùngchiếnsựởTâyTạngrồimấttích.Cuộcsốngcủatôithậtvônghĩanếuthiếuanhấy.”Vănbậtkhóc.

Đámlínhimlặng.ChỉcótiếnglốpbốptítáchcủagỗđangcháyhoàcùngtiếngkhóccủaVăn.Bìnhminhbắtđầulênvàchútánhsánglúcngàymớirạngđangchiếusángtrạilính.

“Tôibiếtthếnàolàcămthù.Nếuchồngtôithựcsựđãchết,chếtởtuổihaichín,tôicómặtởđâyđểtrảthù,đểtìmnhữngkẻsáthạianhấy.Nhưng,cácanhkhôngnghĩlànhữngngườidânởđâycũngcămthùchúngtasao?Cácanhkhôngtựhỏichúngtatạisaochúngtakhôngnhìnthấybấtkìngườidânnàoquanhđâysao?Cácanhkhôngnghĩrằngcóthểđiềuđóliênquanđếnchúngtasao?”

Vănnhìnmộtlượtđámthínhgiảđangimlặng,vàcôtiếptụcnóichậmrãi,suynghĩcânnhắchơn.

“Tấtcảnhữngcáichếttrongvàingàyvừaqualàmộtlờicảnhbáođốivớichúngta.Tôiđãnghĩvềnórấtnhiều.Tôicũngsợ,cũngđầycămthùnhưcácanhthôi.Nhưngtạisaochúngtatớiđây?NgườiTâyTạngcóchàođónchúngtakhông?Chúngtađếnđểgiảiphónghọ,nhưngtạisaohọlạicămthùchúngta?”

“Toànđội,đứngvàohàng!”

VịchỉhuyngắtlờiVăn.Khiđámlínhđãđứngthànhhàng,vịchỉhuythìthầmvớicô,“Tôihiểunhữnggìcôđangnói,nhưngcôkhôngthểnóivớiđámlínhnàytheocáchđó.Chúngtalàquângiảiphóng,chứkhôngphảilựclượngđànáp.Hãyđứngvàohàngvàđợimệnhlệnh.”

Vịchỉhuyquaysangđámlính.“Cácđồngchí,chúngtađãthấymìnhrơivàotìnhthếhếtsứcnghiêmtrọngvàphứctạprasao.Chúngtaphảinhớ“Ba

QuyĐịnhLớn”và“TámNguyênTắc”củaquânđội,vàchínhsáchcủaĐảngđốivớinhữngtộcngườithiểusố.ChúngtathathứchonhữnghiểulầmcủangườiTâyTạng,hãycốgắnglàmchohọhiểuvàhợptác,làmviệccàngchămchỉcàngtốtvìsựnghiệpgiảiphóngTâyTạng.”

VịchỉhuyliếcnhanhvềphíaZhuomavàVăn.

“NếuchúngtamuốngiảiphóngTâyTạng,chúngtacầnsựgiúpđỡcủangườiTâyTạng,đặcbiệtlànhữngngườibiếtnóitiếngTrungQuốc.Họcóthểđưachúngtathoátkhỏinguyhiểm,thuphụcdânđịaphươngvàgiảiquyếtnhữnghiểulầm.Họcóthểgiúpchúngtatìmnướcvànơidựngtrại,dạychúngtaphongtụcvàvănhoácủangườiTâyTạng.BanlãnhđạođãquyếtđịnhđưaZhuomatheonhưngườihướngdẫnvàphiêndịchchochúngta.”

Cáithôngbáokhôngmongđợiđólàmmọingườisửngsốt,nhưngkhôngaisửngsốtbằngZhuoma.Sựbốirốilộrõtrênkhuônmặtcô.CônhậnthấythậtkhómàhiểuđượcchấtgiọngSơnTâynặngtrịchcủavịchỉhuyhayanhtacóýgìkhinóitớinhữngquyđịnhvànguyêntắccủaquânđội,nhưngcôthấyrõđámlínhđãthôinhìncôvớivẻcămthùsôisụcnhưlúctrước.Khônggiảithíchgìthêm,vịchỉhuycửđámlínhđichôncấtngườiđồngchíđãchết,đốtlòchuẩnbịbữasáng,dậplửatrạivàkiểmtracẩnthậnkhovũkhí.Vì

ngườibịgiếtlạilàmộtláixenênthêmmộtxetảinữabịbỏlại.Cácxetảicònlạibâygiờlạicàngđôngngườihơnbaogiờhết.Trướckhiđoànxelênđường,vịchỉhuysắpxếpchoZhuomavàVănngồicùngnhautrongbuồngláixetải,chỗanhtathườngngồi.Anhtanóilàmthếđểđámlínhcó“thêmchútkhônggian”,nhưngVănbiếtanhmuốntạocơhộichocôvàZhuomađượcnghỉngơiantoàn.

ChặngđầucủachuyếnđiZhuomachìmvàogiấcngủdài,đầucôngảtrênvaiVăn.Khicôtỉnhdậy,Vănvuimừngkhithấysựsốngbắtđầuquaytrởlạitrongđôimắtcô.Vănchocôtaănthêmmộtchútbộquấysềnsệt,vàkhihaimáZhuomacóchútsắcmàutrởlại,Vănthấycôtathậttrẻtrungvàxinhđẹp.

“Giađìnhcôởđâu?”Vănhỏi.“Côđangđiđâu?”

MắtZhuomabuồnrườirượi.Trongkhichiếcxexócnảytrênđường,côtathìthầmkểchoVănnghecâuchuyệncuộcđờimình.

Zhuomahaimươimốttuổi.ChacôlàthủlĩnhcủamộtgiatộcđịachủquantrọngởvùngBamCo,mộtkhuvựcphìnhiêumàumỡởphíabắcLhasa,nơinàylà“cửangõ”điquanhữngdãynúi,tiếnvàoBắcTâyTạng.Ôngcaiquảncảmộtgiatộclớnvớinhữngkhuđấtrộngcùngnhiềunôngnô.MẹZhuomachếttừkhimớisinhcô,chacôcóhaingườivợkhácnhưnghọkhôngsinhđượcđứaconnào,vìthếđốivớiôngcôlàtàisảnquýgiánhất.

Khicônămtuổi,cóhaingườiđànôngTrungQuốcmặcquânphụctớiởlạitrongnhàhọ.ChacônóihọtớinghiêncứuvănhoáTâyTạng.ChỉsauđóZhuomamớibiếthọlànhữngpháiviêndochínhquyềnCộngsảnTrungQuốccửtớiđểnghiêncứuvềnghệthuậtvàphongtụccủaTâyTạng.HaingườiTrungQuốcrấtquýcôvà,bằngthứtiếngTâyTạnglỗmỗ,họkểchocôngherấtnhiềucâuchuyệnhấpdẫn.NgườilớntuổihơnthíchkểnhữngcâuchuyệnliênquanđếnlịchsửTrungQuốc.Ôngtakểchocônghevềchuyện5000nămtrước,vuaĐạiVũngănlũHoàngHàbằngcáchchiaconsôngrathànhhainhánhnhưthếnào;rồiVươngChiêuQuân,mộttrongtứđạimỹnhâncủalịchsửTrungQuốcđãđemhoàbìnhtớichoBắcTrungQuốcbằngviệcđồngýcướivịvuamandirasao;rồichuyệnnhữngnguyêntắccủaquyềnlựcchínhtrịhàmchứatrongmộtcuốnsáchcótênlàTamQuốcChí;vàchuyệnTônDậtTiênsánglậpnhànướcTrungQuốchiệnđạinhưthếnào.Ngườiđànôngtrẻhơnmêhoặccôbằngnhữngtruyềnthuyếtvàcâuchuyệnvềsựtáobạocủaphụnữ.AnhtakểvềNữOa,chuyệnbàlấyđá

vátrờikhinhìnthấytrờibịthủng.ChuyệnHầuVươngtháchthứctướngsĩnhàtrời,vàthiếunữMộcLangiảtrangthànhnamtửgianhậpquânđộidướiquyềncủachacôtrongnhiềunămtrờimàkhôngaipháthiệnra.

Zhuomađãbịnhữngcâuchuyệnnàymêhoặc,chúngkháchoàntoànvớibấtkỳđiềugìtrongvănhoáTâyTạng.Côkhôngngừngquấyrầyhaivịkhách,chotớikhihọbắtđầunóivớimọingườirằngnhữngcâuhỏicủaZhuomacònnhiềuhơnsaotrêntrời.Vớisựcổvũkhíchlệcủahọ,côhọcđọcchữTrungQuốc,mặcdùcôkhôngmuốnviếtchúng,bởivìnỗikhókhănkhiphảisaochépngầnấyhìnhvẽkhiếnchocôphátsợ.HaingườiđànôngquayvềTrungQuốcvàonămZhuomamườilămtuổi,mangtheorấtnhiềucuộngiấydacủaTâyTạng,họđểlạichocômộtđốngsáchlớn,cũngnhưnỗicôđơnsâusắcvàlòngmongmỏiđượcnhìnthấyTrungQuốc.

Khilớnlên,côthườngxinchacôđếnthămTrungQuốc,nhưngôngluônnóikhông,việncớlàcôcònquátrẻ,hoặcchưaphảidịpthuậntiện.Nhưngkhinghechanóivớimọingườirằngôngđanglênkếhoạchtranhđuavớinhữngvịđiềnchủkhác,gửicongáitớihọcAnhquốcbởivìhainướccómốiliênkếttronglịchsử,côbèndoạsẽkhôngbaogiờcướichồngnếuôngkhôngchocôđếnthămBắcKinh.ChacôđộnglòngnênchophépcôđicùngvịđiềnchủlánggiềngthămTrungQuốcmộtchuyến.VìcôbiếttiếngTrungnênvịđiềnchủnàyđồngýmangcôcùngđivớiđiềukiệncôphảituântheoluậtthiêngTâyTạnglàkhôngnóinhữnggìcôbiếtvàkhônghỏinhữnggìcôkhôngbiết.

VàthếlàcôthiếunữZhuomatớiBắcKinhvàomùaxuân.

“Conngườivàxecộởđólàmtôikhiếpsợ,”ZhuomanóivớiVăn.“TôicứđinhninhBắcKinhcũnglàmộtvùngđồngcỏrộnglớngiốngnhưTâyTạng,tấtnhiênlàkhácvềngônngữvàvănhoá,chỉthếthôi.Đólàmộtcúsốclớn.TôikhôngthểtinđượcngườiTrungQuốcnóinhiềuđếnthế.Mặthọdườngnhưquátrắngvàquásạch,hoàntoànkhôngvươngdấuấncủacuộcsống.Khôngcóngựa,khôngcỏ,cũngchẳngcókhônggian,chỉthấynàonhà,nàoxe,nàongười,nàophố,vàồnãkinhkhủng.RồiThượngHảithậmchícònlàmtôisốcnhiềuhơn.Tôinhìnthấynhữngkẻtócvàngmắtxanh–giốngnhữnghồnmamàngườitanhìnthấytrongtranhTâyTạng–đitrênphố.NgườibạnTrungQuốcđicùngchúngtôigiảithíchhọlà“ngườiPhươngTây”nhưngtôikhôngbiếtanhtamuốnnóigìvàcũngkhôngthểhỏilạivìtôiphảigiữlờihứakhônghỏi‘điềutôikhôngbiết’”.

KhiZhuomaquaytrởlạiTâyTạng,côrấtmuốnkểchomọingườinghetoànbộnhữngchuyệnkỳlạphấnkhíchmàcôđãthấy,nhưngkhôngaihiểucôđangnóivềcáigì.Dườngnhưtrongđầuchacôđangcóchuyệngìđórấtnghiêmtrọng.Nỗilolắngvàusầuthườngtrựctrongôngkhiếnôngchẳngcònhứngthúvớinhữnggìcôkể,trongkhicảhaibàvợdùthếnàocũngchẳngbaogiờnóichuyệnvớiZhuoma.Đểđềnbùchosựsaolãngcủamình,chacôbắtđầucửanhchănngựacủaôngtớilàmbầubạnvớicôvànghecôkểchuyện.

“Chatôikhôngthểchịuđựngđượckhithấytôiquácôđơn,nhưngôngchỉcóthểnghĩracáchgiúptôilàcửtớichỗtôimộtngườihầucủaông.Cáiýnghĩrằngtôicóthểnảysinhtìnhyêuvớingườichănngựakhôngbaogiờxuấthiệntrongđầuông.”

MộtthoángđaukhổlướtquamặtZhuoma.

“Chatôirấtgiậndữkhipháthiệnrađiềuđó.Ôngbảotôirằngcáitôiđangtrảiquakhôngphảilàtìnhyêu,màchỉlànhucầu.Tôichỉbiếtđiềutôicảmthấy:rằngtôimuốnsốngvớingườiđànôngnàymãimãi,vàtôiyêumọithứởanhta.

“ỞTâyTạngquêtôi,”Zhuomanóitiếp,“ngườitacấmquýtộcvớingườihầuyêunhau.Đólàýmuốncủathầnthánhvàngườitachẳngthểlàmgìđượcđểthayđổiđiềuđó.Nhưngcảhaichúngtôiđềusốngthiênvềcảmxúc,màcảmxúcthìchẳngdễkìmnénchútnào.Bởivìtrongchuyệnnàycónhữngnguyêntắcmặcđịnh.Nếumộtngườihầunamvàmộtnữquýtộcyêunhau,lựachọnduynhấtdànhchongườiđànônglàđưangườiphụnữkiađithậtxa.Nếuanhtalàmnhưthế,ngườiphụnữsẽmấttấtcả:giađình,tàisản,thậmchílàquyềnsốngtạichínhquêhươngcôấy.Chatôibiếttôilàngườirấtbướngbỉnhnênôngđãlàmtheolờikhuyêncủangườiquảngiavốnlàcốvấnchochatôitừkhiôngcònnhỏ,làgửitôiquaytrởlạiBắcKinhcùngvớimộtnhómngườihầu.”

NgườiđànôngđưaZhuomatớiTrungQuốclầnđầutiêncóbạnbèngườiTrungQuốcởBắcKinh,nêncôthiếunữZhuomamườibảytuổitớiđósốngcùngvớihọ.Ngaysauđóđámngườihầunhậnlệnhquaytrởvềnhà.Họkhôngthểthíchnghiđượcvớimôitrườngxungquanhđầyxalạ.ĐốivớihọBắcKinhdườngnhưkhôngthuộcvềthếgiớicủaconngườichútnào.Họcảmthấymìnhbịmaquỷvâyquanh.Khôngainóingônngữcủahọhayănloạithứcăngiốnghọ.Vắngbóngđềnđàihaytuviện,họhoàntoànkhông

đượcthầnthánhbảovệ.Ngượclại,Zhuomapháttriểnkhoẻmạnh,trưởngthànhlên.CôghidanhvàoĐạihọcDântộcTrungương–mộttrườngđạihọcdochínhphủCộngsảnthànhlậpchuyênđàotạothanhniêncácvùngthiểusốcủaTrungQuốc.TạiđâyhìnhảnhngườichănngựalậptứctáihiệntrongtâmtrítrẻtrungcủacômbêncạnhtìnhyêucôdànhchovănhoáTrungQuốc.

“TôithíchgặpgỡnhữngngườikhácbiệtxangườiTâyTạng,”ZhuomathổlộvớiVăn.“TôiyêuBắcKinh,vớiQuảngtrườngThiênAnMônrộnglớn.Ởtrường,khảnăngnóitiếngTrungcủatôitrôichảyhơnhầuhếtnhữngsinhviêndântộcthiểusốkhácnêntôihọchànhrấttiếnbộ.HồicònởnhàtôikhôngbaogiờđixaquáđịagiớilãnhthổcủachanênthấyvôcùngthúvịkhibiếtrằngnhữngvùngkhácnhauởTâyTạngcórấtnhiềuphongtụckhácnhauvàtuychỉcómộttôngiáonhưngmỗivùnglạicómộtchipháiriêng.Khitốtnghiệp,tôiquyếtđịnhởlạitrườnglàmgiảngviênvàphiêndịchtiếngTâyTạng.

“Nhưngsựđờichẳngnhưtadựđịnh.Đúnglúcđangtrongquátrìnhđượcxétduyệtchuyểntừsinhviênsangngạchgiảngviên,tôinhậnđượcmộtbứcthưthôngbáorằngchatôiđangốmnặng.”

ZhuomamiêutảlạiviệccôlênđườngđiTâyTạngngaytrongđêmđónhưthếnào,côgắngsứcđicàngnhanhcàngtốt,điliêntụccảngàylẫnđêm,banđầuđibằngtàuhoả,sauđóbằngxengựa,cuốicùnglàcưỡitrênlưngngựa,vừađivừaquấtngựavộivàngquaytrởlạimiềnđấtcủachacô.NhưngkhicôtớichânnúiTanggula(ĐườngCổLạp),đámngườihầuđãđợisẵnđó,họbáotinrằngvịchúađấtđãkhôngquanổiđểgặpmặtcongáilầncuối.Ôngquađờitrướcđóvàingày.

Quáđỗiđaukhổvànghingờ,Zhuomaquayvềnhà.Cônhìnthấyphíaxaxacónhữngdảiphướnphấtphơởcănphòngnơichacônằmyênnghỉ.Khiđếngầnhơn,cônghethấytiếngtụngkinhcủacácvịlạtma,nhữngngườisẽdẫndắtlinhhồnchacôlêncõiniếtbàn.Trongphònglớn,chacôđãđượcquấntrongvảiliệm,haibàvợimlặngquỳphíabêntráiông.PhíabênphảilàchândungngườimẹđãquađờicủaZhuomavớitấmbùaĐứcPhậthộmệnhbằngngọcbíchmàbàvẫnđeokhicònsống.ChiếcgốiquỳthêuchỉvàngmàZhuomathườngquỳkhicầunguyệnđểbêndướitượngĐứcPhậtbằngvàngđặtphíađầuchacô.Nhữnglễvậtdànhchothầnlinhbàyxungquanhông,nhữngtấmkhănquàngcổcầunguyệnKhadamàutrắng,nhữngcâuaiđiếulongtrọngvàcácvậtkhácđượcbạnbè,họhàng,giatộcvànôngnômang

đếnlàmquàphúngđiếu.

“Tôilàngườithừakếcủacha,”Zhuomagiảithích.“Khicòntrẻ,tôichưabaogiờnghĩvềnhữngtráchnhiệmcủachatrêncươngvịthủlĩnhmộtvùngđấtrộnglớnnhưthế.Ôngcũngchẳngbaogiờnóinhữngvấnđềđóvớitôi.Nhưnggiờđây,saubốnchínngàykểtừkhinghilễantángđượccửhành,viênquảngiacủachatôikéotôisangmộtbênvàgiảithíchvớitôirằngcónhữnggánhnặnglớnlaođãxuấthiệntrongvàituầntrướckhichatôichết.

“Ôngtađưachotôixembabứcthư.BứcthứnhấtcủamộtthủlĩnhkháctrongvùngnàirủchatôihỗtrợchoQuânđộicủangườibảovệĐứctinnổidậychốnglạingườiTrungQuốc.BứcthưnóirằngngườiTrungQuốclànhữngconquáivậtđanggieorắcnỗiônhụctrênkhắpcáchmiềnđấtPhật.Láthưbảoônghãyđónggóptiềnbạc,bò,ngựa,vảivócvàngũcốcchoquânđộivàđầuđộccácnguồnnướcđểtướcđiphươngtiệnsinhsốngcủangườiTrungQuốc.

“BứcthưthứhaicủamộtvịtướngTrungQuốctênlàTrương,ôngtamuốnchatôigiúpđỡ“đoànkếtTổquốc”.Ôngtanóirấthyvọngchatôisẽgiúpôngtatránhđượcđổmáu,nhưngnếuchatôikhônggiúp,ôngtakhôngcònlựachọnnàokháchơnlàđưaquântớivùngđấtcủachatôi.ÔngtanóivớichatôirằngtôiđangđượcchămsócrấttốtởBắcKinh.

“Bứcthưthứbalàtừemtraithứtưcủachatôi.Thưđếnngaytrướclúcchatôimất.Chútôikhuyênôngcùnggiađìnhchúbỏtrốnsangphươngtây,vìtrongvùngcủachúcuộcchiếnkhốcliệtgiữangườiTâyTạngvàngườiTrungQuốcđãnổra.Toànbộđềnđàibịpháhuỷ,cácchủđấttànsátnhaucònnôngnôbỏtrốn.ChútôinghetinđồnrằngtôiđangbịbắtgiữởBắcKinh.Ônghyvọngláthưnàysẽđếnđúnglúc.Chínhôngcũngđangchờđợisốphậncủamình.

“Đọcbabứcthưđótôivôcùngbốirối.Tôikhônghiểutạisaolạicóquánhiềuthùhậngiữamảnhđấtquêhươngvàvùngđấtmơướccủatôi.Tôinhậnra,nguyênnhâncáichếtcủachatôichắnhẳnlàdoôngquálolắng.Ôngbịmắckẹtgiữanhữngmốiđedoạtừcảhaiphía,ngườiTâyTạngvàngườiTrungQuốc.Ôngkhôngthểchịuđựngđượcnhữngcảnhtượngđượcmôtảtrongláthưcủachútôi.TôngiáolàmáuthịtcủangườiTâyTạng.

“Suốthànggiờtôisuynghĩxemmìnhphảilàmgì.TôikhôngmuốngiúpQuânđộicủaNgườiBảovệĐứctingiếtngườiTrungQuốc,nhưngtôicũng

khôngmuốnmáucủachínhngườidântôilàôuếmảnhđấtnày.Tàisảnvàvaitròthủlĩnhkhongcóýnghĩagìmấyvớitôi.Dođó,tôiquyếtđịnhđithậtxatránhkhỏicuộcchiếnvớihyvọngtìmthấytựdo…”

BằngmộtgiọngthìthầmZhuomatiếptụcdiễntảviệccôgiảitánđiềntrangcủamìnhnhưthếnào.Gửihaibàmẹkếđixacùngvớirấtnhiềuvàng,thảchonhữngngườihầutựdovàchianhiềucủacảicủacôchohọ.Nhữngđồtrangsứcvàđáquýđãtruyềnlạitronggiađìnhquanhiềuthếhệthìcôgiấutrongquầnáo,hyvọngchúngsẽbảovệvàchophépcômuathứcăntrongnhữngngàysắptới.Sauđócômởkhothócphânphátchocácnôngnô.CôgửitượngĐứcPhậtbằngvàngquýgiávàtấtcảcácđồvậttôngiáokháccủagiađìnhđếnmộttuviện.Trongmọinơimọilúccôđềubiếtmìnhđangbịquảngiacủachatheodõi.Ôngtasốngvớigiađìnhtừkhichacôlênbatuổivàđãbắtđầuhọckinhsách.Bathếhệgiađìnhcôđãthuđượcnhiềulợilộctừsựkhônngoanvàtàixoayxởtháovátcủaôngta.Bâygiờôngtabuộcphảichứngkiếnsựsuyvongcủagiađình.

Khitấtcảxongxuôi,Zhuomađikhắpnhàđểngắmnhìnnhữngcănphòngtrốngrỗng.Trờinhánhemtốinêncôcầmtheomộtngọnđuối.Trướckhirađi,côđịnhthiêuhuỷcănnhà.Khicôsắpsửađốtngôinhà,ngườiquảngiatớigầncô,đầucúigằm.

“Thưacôchủ,”ôngtanói.“Vìtrongtráitimcôngôinhànàyđãcháythànhtrorồi,nêncôchủđểlạinóchotôiđượckhông?”

Zhuomasửngsốt.Côkhôngbaogiờnghĩngườiđầytớlạiyêucầumộtviệcnhưthế.

“Nhưngởđâychẳngcógìcả,”côlắpbắp.“Ôngsẽsốngthếnàoởđây?Cuộcchiếnđangngàymộttớigầnhơn…”

“Tôiđếnđâyvớihaibàntaytrắngvàtôisẽrờikhỏiđâyvớihaibàntaytrắng,”ôngtanói.“Thầnlinhsẽchỉđườngchotôi.ỞđâytôiđượcđónnhậnvàotínngưỡngnhàPhật.Dùsốnghaychếtthìcộirễtôilàởđây.Côchủ,xinhãychấpnhậnlờithỉnhcầucủatôi.”

Trongsuốtlúcnói,ôngtakhôngngẩngđầulên.

Zhuomanhìnôngta.Cônhậnrangườiđànôngnàykhôngphảilàngườiđầytớhènmọnnhưkhicôcònấuthơ.Khuônmặtôngtađãhoàntoànthayđổi.

“Rấttốt,”cônói,cảmthấyvẻnghiêmtrangtronglờinóicủamình.“Cầuchothầnlinhbảovệôngvàđemđếnchoôngđiềuôngmuốn.Hãyngẩngđầulênvànhậnlấyngôinhàcủaông.”

Nóivậyrồi,côtraongọnđuốcchoôngta.

Zhuomadẫnngựaraphíacổngsântrong,đếmtừngbướcchâncôđi–nămtrămchínmươichínbướctấtcả.Khicổng,côquaylạivàlầnđầutiêntrongđờicônhậnrangôinhàthờithơấucủamìnhthậtnguyngabiếtbao.Cổngvàohaitầngcómáivòmtrướcmặtcôđượctranghoànglộnglẫyvớimàusắcrựcrỡ;xưởngthợ,nhàbếp,khuvựcdànhchongườihầu,chuồngngựa,nhàkhovàkhothócởhaibênđượcgiữgìnrấtđẹp.Phíaxaxa,lãoquảngiacủachacôđứngnhưmộtbứctượngtrongánhđuốcrọisáng.

Côquaysangphíanhàbênvàdướiánhngàynhậpnhoạngsắptàn,cônhậnramộtngườiđànôngdắtmộtconngựa,conngựachấtđầyhànhlý.

“Aiđó?”côkinhngạchỏi.

“Côchủ,làtôiđây,”cótiếngđáplại.Giọngnóinghequenthuộc.

“Anhchănngựađóư?Phảianhkhông?Anhđanglàmgìởđây?”

“Tôi…tôimuốnlàmngườidẫnđườngchocôchủ.”

“Ngườidẫnđườngư?Làmthếnàomàanhbiếtđượclàtôimuốnđiđâu?”

“Tôibiết.TôibiếtđiềuđókhicôchủtừBắcKinhquayvềvàkểchotôinghenhữngcâuchuyện.”

Zhuomaquácảmđộng,côkhôngbiếtnóigìnữa.Côchưabaogiờnghĩchàngquảnngựalạilàngườinhạycảmvàđầynhiệthuyếtđếnthế.Cômuốnnhìnthấynétmặtanhta,nhưnganhtanóimàđầucứcúigằm.

“Hãyngẩngđầulênđểtôinhìnanh,”cônói.

“Côchủ,kẻchănngựacủacôkhôngdám…”

“Từnaytrởđi,tôikhôngcònlàcôchủcủaanhnữavàanhcũngkhôngcònlàkẻchănngựacủatôinữa.Tênanhlàgì?”

“Tôikhôngcótên.Tôilà‘Kẻchănngựa’bìnhthường,giốngnhưchatôivậy.”

“Vậythìtôisẽtraochoanhmộtcáitên.Tôicóthểlàmthếkhông?”

“Cảmơn,Côchủ.”

“VàanhphảigọitôilàZhuoma,hoặctôisẽkhôngđểanhlàmngườidẫnđườngchotôi.”

“Vâng…không,”anhtalínhírachiềubốirối.

ZhuomamỉmcườikhicôkểchoVănnghechuyệncôđãđặtcáitênThiênAnMônchochàngchănngựabởivìcáiquảngtrườngvĩđạiởBắcKinhgâyấntượngrấtmạnhvớicônhưthếnào.Nhưngnétmặtcôsớmquaytrởvềvẻbuồnbãkhicômiêutảnhữngchuyệntiếptheo.

KhicôvàThiênAnMônchuẩnbịphóngngựađikhỏingôinhà,ThiênAnMônđộtnhiênchỉlênbầutrờimàhétlên.

“Côchủ,cólửa!Lửalớnlắm!”

Zhuomaquaylạinhìnngôinhàbốccháyvàlãoquảngiađứngởsânđanghétlênnhữnglờicầunguyệntrongkhiôngtabốccháy.Nướcmắtchảyxuốngmặtcô.Ngườiđầutớtrungthànhcủagiađìnhcôđangtựthiêutrongngôinhàmàôngđãhysinhcảcuộcđờichonó.

Vănnínthởkhihìnhdungđánhmấtgiađìnhcủachínhmìnhbằngcáchđóthìngườitacảmthấythếnào.KhiZhuomatiếptụccâuchuyện,côkhóngănnổidòngnướcmắt.

ZhuomavàThiênAnMônđitheohướngĐông,vềphíaTrungQuốc.ThiênAnMônlàmộtngườidẫnđườngcừkhôi,họkhôngđivàonhữngtuyếnđườngthôngthườngđểtránhcuộcxungđộtgiữangườiTrungQuốcvàTâyTạng.Họcónhiềuthứcăn-thịtsấykhô,lúamạch,ítbơvàphomát.Nhữngconsôngchohọnước,gỗcholửa.Mặcdùhọphảiquavàiconđèotrênnúicao,ThiênAnMônluônbiếthọcóthểtìmkiếmchỗẩnnáuởđâu.

Trongsuốtchuyếnhànhtrìnhdài,ThiênAnMônhếtlònghếtdạchămsócZhuoma:tìmnước,chuẩnbịthứcăn,lượmcủi,trảinệmngủ,canhgácvềđêm.Anhtakhôngbỏsótviệcgì.TrướcđâyZhuomachưabaogiờsốngngoàitrờinênkhôngbiếtgiúpđỡanhtanhưthếnào.Khingồicạnhđốnglửatrạibậpbùnghayngồixócnảytrênlưngngựa,côsaysưađắmchìmvàotìnhyêucâmlặngcủaanh.Mặcchotìnhcảnhtuyệtvọngcủahọ,côcảmthấyhyvọngvàhạnhphúc.Nhưngsauđóthờitiếtthayđổi.Mộttrậngiólớntràn

quathảonguyên,mangtheobãotuyếtcuồncuộncuốncuốntheotấtcảnhữnggìvấpphảitrênđườngđi.LũngựadichuyểnrấtkhókhănnênZhuomavàThiênAnMônchỉcóthểìạchtiếntừngtímột.Nhậnranếutiếptụcđinhưthếnàythậtquánguyhiểm,ThiênAnMônsắpxếpmộtchỗchoZhuomađãkiệtsứcngủtrongnơitránhgiádướimộttảngđálớn.Sauđóanhdọnchỗchomìnhngayhướnggiólùa,lấythânmìnhchechắnchocô.

Vàogiữađêm,Zhuomabịtiếnggióhúđánhthức.CôhétlêngọiThiênAnMônnhưngkhôngcótiếngtrảlời.Côgắngsứcđứnglênnhưngkhôngthểgiữthăngbằngtrongcơnbão,thếlàcôđànhbòrồivừatìmkiếmvừahétgọi.Khôngthểtìmthấyđườngtrongbóngtốinhưhắcín,côchẳngcócáimốcnàođểđịnhhướngmìnhđangởđâu.Cuốicùngcôngấtđivàrơitừgờnúixuốngmộthẻmđá.

KhiZhuomatỉnhlại,bầutrờiđãđượcgộtrửaxanhtươi.Côđangnằmtrêntriềndốcđácủamộtconmương.KhôngcódấuvếtcủaThiênAnMôn,đồdùngcánhâncủaanhhaybấtcứhànhlýgìcủahọ.Bầutrờixanhlặngthinhnhìnxuốngtrongkhicôkhóclóc;phíatrênđầucôvàiconchimkềnkềnbayvútlên,kêuquangquácđáplạitiếngkhóccủacô.

“TôiliêntụcgàothétgọitênThiênAnMônchotớikhicổhọngkhảnđặc,”Zhuomanói.“Tôikhôngbiếtphảilàmgìtiếptheo.Maythay,tôikhôngbịthương,nhưngtôikhôngbiếtmìnhđangởđâuhayphảiđiđườngnào.Tôilàcongáinhàquýtộc:tôiđãquencóngườihầuchămsócrồi.TôichỉbiếtmặttrờimọcđằngĐông,lặnđằngTây.Tôiđibộsuốtnhiềungàymàkhônggặpthậmchílấymộtngườinào.Sauđótôigụcxuốngvìlạnhvàđói.Đúnglúcnghĩmìnhsắpchết,tôinghethấytiếngxecủacôvàtôicầuĐứcPhậtchocôsẽnhìnthấytôi.”

Cómộtkhoảngimlặngkéodàitrongcabinxetải.VănkhôngbiếtphảinóigìvớiZhuomasautấtcảnhữnggìcôngheđược.Cuốicùngngườiláixelêntiếngđầutiên.Mặcdùcóvẻđangphảitậptrungvàoconđườngkhókhăn,nhưnganhtađãnghetrọnmọilời.

“CôcónghĩlàThiênAnMônvẫncònsốngkhông?”anhtahỏi.

“Tôikhôngbiết,”Zhuomatrảlời.”Nhưngnếuanhấycònsống,tôisẽlấyanhấy.”

Tốihômđó,mọingườisợkhôngdámngủ.Xungquanhnhữngđốnglửatrại,nhữngngườilínhkiệtsứcngồixâylưnglạinhau,mộtnhómquaymặtvề

phíalửa,nhómkiacanhchừngbóngtối.Cứmỗigiờhọlạiđổivịtríchonhau.

Khihọngồiđó,Vănnhớrađiềugì.CôquaysangZhuoma.

“Khichúngtôibịtấncôngvàosángnay,côđãhétlêncâugìđóbằngtiếngTâyTạng.Nócónghĩalàgìvậy?LàmthếnàomàcôbiếtngườiTâyTạngđãtới?”

“TôinghethấyhọthìthầmnhữngcâunghilễmàngườiTâyTạngthườngthốtranhưmộttínhiệukhigiếtngười.Tôimuốnhọđừnglàmthế,rằngcómộtngườiTâyTạngtrongnhóm…”

VănđangđịnhhỏithêmthìZhuomalạihétlên,tiếngthétchóilói,tuyệtvọngkhiếnchotấtcảmọingườidựngtócgáy.

Khitiếnghétyếudầnrồitắthẳn,nhữngngườiởvòngngoàicóthểnhìnthấynhữngbóngđendichuyểnvềphíahọ.

BảnnăngmáchbảovớiVănrằngchớainêncửđộng,chỉcầnbấtkỳaiđộngđậythìsẽchết.Trongvàigiây,vôsốngườiTâyTạngtrangbịdaovàsúngốngđãvâyquanhhọ.Vănnghĩcáichếtđãđến.Sauđó,mộtbàihátubuồnbồngbềnhnổilênbayvàokhôngtrung.BàihátcógiaiđiệuTâyTạngnhưnglờilàtiếngTrungQuốc:

“Núituyếtơi,tạisaongườikhôngkhóc?Tráitimngườiquálạnhlùngsao?

“Núituyếtơi,tạisaongườikhóc?Tráitimngườiquáđớnđausao?”

MọingườinhìnZhuomakhicôvừatiếptụchátvừatừtừđứnglênđivềphíavịthủlĩnhcủanhómngườiTâyTạng.TrướctiêncôthựchiệnmànchàohỏitheokiểungườiTâyTạng,sauđócôrútmộtvậttrangtrítừtrongáodàirađưachoôngtaxem.Trôngthấyvậttrangtrínày,vịthủlĩnhTâyTạngthayđổitháiđộngaylậptức.Ôngtarahiệuchothuộchạ,tấtcảbọnhọlùilạimộtbước.SauđóôngtađáptrảmànchàohỏicủaZhuomavàbắtđầunóichuyệnvớicôbằngtiếngTâyTạng.

Vănvàmọingườitrongnhómkhôngbiếthaingườiđangnóigì,nhưnghọchắcchắnrằngZhuomađangcốgắngtìmcáchbảovệhọ.Saunhiềuphútcăngthẳng,Zhuomaquaylại.CônóilànhómngườiTâyTạngmuốntrừngphạthọ.TrênđườngtiếnvềhướngTây,QuânGiảiPhóngNhânDânđãdậptắtnhữngngọnlửavĩnhcửutrongcáctuviệnvàgiếtnhiềungườichăngia

súccủahọ.NhómngườiTâyTạngnàytinrằngcó231ngườichăngiasúcđãbịmấttíchvàhọlấymạngngườiTrungQuốcvớisốlượngnhiềugấpđôiđểbùvào.MặcdùZhuomacốthươnglượngvớihọnhưnghọtừchốikhoandung,họlậpluậnrằngnếuphóngthíchnhữngngườiTrungQuốcnàythìkhácgìlạichophéphọgiếtthêmngườiTâyTạng.Tuynhiên,vịthủlĩnhTâyTạngnóiôngtasẽchohọmộtcơhộinếuhọđồngýbađiềukiện.Thứnhất,ngườiTâyTạngmuốnmangtheomườingườiTrungQuốclàmcontin,continsẽbịgiếtchếtnếuQuânGiảiphónggiếtthêmbấtcứngườinàocủahọ;thứhai,họmuốnngườiTrungQuốcquaytrởlạivùngđấtcủamìnhởphíaĐôngvàkhôngbaogiờlạitiếnthêmmộtbướcnàovềphíaTâynữa;thứba,ngườiTrungQuốcphảibỏlạitoànbộvũkhívàtrangthiếtbị,baogồmcảxetải.

Ngườilínhthôngtintranhluậnrằngđibộquaytrởvềmàkhôngcóthứcănhaynướcuốngkhácgìđivàochỗchết.ZhuomabảoanhtarằngngườiTâyTạngsẵnsàngđểlạichohọítthịtkhô

Từđầuđếncuối,vịchỉhuynhómhếtsứcimlặng.ĐếnlúcnàyanhtamớiyêucầuZhuomaquaytrởlạichỗngườiTâyTạngvàđềnghịhọchophépanhtagặpriêngngườicủamình.

Zhuomađikhônglâulắmthìquaylại.“Họđồngý,”cônói.“Mọingườiđặthếtvũkhíxuốngđấtvàđứngrađằngkia.”

Vịchỉhuymởkhoáđaiđeosúng,đặtnhẹxuốngđất,sauđóquaysangnóivớicấpdướicủamình.

“TấtcảĐảngviênđặtvũkhíxuốngđấtnhưtôilàm,sauđótheotôirahọpởđằngkia.Nhữngngườicònlạicứởđây.”

Cỡkhoảnghaimươihaybamươilínhrờikhỏiđámđôngimlặng,bịquânTâyTạngcanhchừng.Vàiphútsau,mộtsốngườitrongbọnhọquaytrởlạihàngngũ,nhưngcònmườihaingườivẫnởlạicạnhvịchỉhuy.NgườichỉhuyyêucầuZhuomanóivớingườiTâyTạngrằngdùhọchỉyêucầumườicontinnhưngmườihaiĐảngviênmuốnđượcsốngchếtcùngnhau.Cảmđộngthấyrõtrướctinhthầntựnguyệnhysinhcủahaicontinthêmvào,ngườiTâyTạngđưachonhómngườiTrungQuốcsắpquayvềkhôngchỉthịtnhưđãhứamàcònthêmvàibầudathúđựngnướccùngmấycondao.

HaingườiphụnữvẫnởđằngsaungườiTâyTạng.VănkểchoZhuomađôiđiềuvềchuyệncôtìmkiếmKhảQuânvàmongướccủacôlàđượcđivề

phíaBắctheohướngThanhHải.NhờcóảnhhưởngcủaZhuoma,vịthủlĩnhngườiTâyTạngđồngýchohọđicùngnhómcủaôngtavềphíaTây.ChotớikhihaingườiphảirẽhướngBắc,ôngtasẽchohọmộtngườihướngdẫn.KhiVănngồisauZhuomatrênlưngmộtconngựacủangườiTâyTạng,bámcứngeocôthiếunữ,côhỏiZhuomađãxoaysởđàmphánvớingườiTâyTạngnhưthếnào.Zhuomagiảithíchrằngnhữngvậttrangtrícủacôxácnhậncôlàthủlĩnhcủamộtvùngđất.MặcdùngườiTâyTạngđượcchiathànhnhiềunhómkhácnhau,mỗinhómcónhữngphongtụcvàvănhoáriêng,nhưngtấtcảđềuthờPhật,tấtcảthủlĩnhđềucónhữngvậttrangtrígiốnghệtnhau,đólàbiểutượngchoquyềnlựccủahọ.VịthủlĩnhnhómngườiTâyTạngngaylậptứcnhậnrađịavịcaocấpcủacô.CôrấtvuimừngvìđãcóthểdùngquyềnlựccủamìnhđểgiúpVăn,bởivìcônợmenbaTrungQuốcsinhmạngcủamình.

ĐoànngườiđivềphíaTâytrongbốnngàyrưỡi.SauđóvịthủlĩnhđếnbênZhuomavàbảohọrằngnếuhọvẫnmuốntớiThanhHảithìđâylàđườnglênmiềnBắc.ĐoànngườivừamớidừnglạiđểđónggóiđồănthứcuốngchohaiphụnữthìbangườiđưatincưỡingựalaovềphíahọbáorằngtrướcmặtcókỵbinhTrungQuốc.VịthủlĩnhTâyTạngngaylậptứcralệnhchothuộchạgiấungựavàobụicâythấpởgầnđó,cònZhuomadẫnngựacủahaingườitheosau.

Trongbụicây,VănkhôngngănđượckíchđộngkhiđộiquânTrungQuốcđiquaquábấtngờ.CóthểKhảQuâncũngởtrongsốđó.NiềmvuicủacôbịdậptắtngaybởicơnthịnhnộtrênkhuônmặtnhữngngườiTâyTạng,vàcảnhtượngmườihaicontinngườiTrungQuốcbịdẫnvàomộtđèonúi.ThậtkinhhoàngkhicônhìnthấymộtđơnbịkybinhTrungQuốcđôngđúctruykíchvàgiếtvàingườiTâyTạngkhôngkịpẩnnáu.Súngnổkhắpnơi.Ngườingãxuốngtừlưngngựa,máutuônxốixả.VănnắmchặttayZhuoma,côrunlênbầnbậttrướccảnhtượngkhủngkhiếpấy.TaycôthiếunữTâyTạngsiếtchặtlại.

Ánhsánglịmdầntrênbầutrời.KhicuốicùngbịthủlĩnhTâyTạngrahiệuantoànđểrakhỏichỗnấpthìtrờiđãtốinhưmực.VăncóthểcảmnhậnthấynỗilolắngtrêncơthểZhuomakhicôthiếunữthúcngựađểtheokịpnhữngngườikhác.Nhưnggióvàbóngtốitiếptụctáchhọrakhỏinhóm.Trongkhihọchậtvậttiếnvềphíatrướcquacơnbão,conngựađộtnhiênhímộttiếngdàikinhhãirồihấthọkhỏilưng.Vàigiâysauhọnghecótiếngngãuỵchmộtcáinhưthểcơthểnóvachạmvàođáyhẻmnúi.Bằngviệchấthọxuống,

nóđãcứuhọthoátkhỏicáichếtcầmchắctrongtaynhưmộtngườinôbộctrungthành.Choángváng,họngồiômnhautronggióbãođiêncuống,khólòngtinđượcmìnhvẫncònsống.NhữnglờicủaVươngLượngvụtquatâmtríVăn:“Chiếntranhkhôngchocôthờigiannghiêncứuvàcũngchẳngchocôcơhộithíchnghiđâu.”

4.GiađìnhTâyTạng

Vẫnbồngbềnhởmộtnơinàođógiữasựsốngvàcáichết,Văncốmởmắtra.Côđangnằmtrênnềnđất,nhưngthậtấmápvàdễchịu.Tiasángchóichangchiếutừtrênxuốngkhiếncôkhónhìnmọithứxungquanh.Côgắngsứcdichuyểncáicơthểyếuớt.Bảnnăngmáchbảocôrằngmọibộphậncơthểcủacôởđó,nhưngđầuócthìtrốngrỗngkỳlạ.

“Đâycóphảilàánhnắngtrêntrầngiankhông,”Văntựhỏi,“haylàánhhàoquanglinhthiêngtrênThiênđường?”

Mộtkhuônmặtthânquencúixuốngchỗcô.

“Côthếnào,menba?”ĐólàZhuoma.

“Zhuomaư?”Văncóthểcảmthấymìnhđangquaytrởlạivớicuộcsống.“Chúngtaởđâuvậy?”

“Chúngtađangởtrongnhàmộtgiađìnhdândumục,đâylàlềucủahọ.Thậtlàmaychochúngta,chúngtađãđiđếnrìanhữngvùngđấtthấp,mùađônghọsốngởđây.Chịđãgụcxuống.TôikhôngbiếtphảilàmgìnếuGela,ôngchủgiađình,khôngnhìnthấychúngta.”

Văncốgượngdậy.

“Đừngcửđộng,”Zhuomanhắcnhở.“Họđãbôiítthuốcmỡlêntránchị.Chịcảmthấythếnào?”

“Balôcủatôi…”Vănsờsoạngxungquanhkhuvựccônằm,tìmbọcđồmàcôđãmangtheorấtcẩnthậntừTrịnhChâu.

“Mấtrồi,”Zhuomanói.“Nhưngcuốnsáchchịmangtrongtúiáovẫncòn.Tôiđặtnócạnhgốicủachị.Chắchẳnnórấtcóýnghĩađốivớichị.Ngaycảkhibấttỉnh,chịvẫnkhưkhưgiữnó.”

Mộtbégáichừngmườimộthaymườihaituổiđivàotronglềumangtheomộtcáibátlàmbằngđấtnung,bẽnlẽnđưachoZhuomarồilạichạyrangoài.ZhuomabảoVănrằngcáibátđựngnướcmớilấyvề,domộttrongnhữngđứacongáicủagiađìnhmangvào.Nhữngngườikháctronggiađìnhđanglàmviệcbênngoàilều.Họđịnhsớmchuyểntớicácbãichănthảmùaxuân,nhưngtừgiờtớiđóVăncóthểởlạiđâynghỉngơi.

“Nhưnglàmsaotôicóthểbuộchọphảichấpnhậntôi?”Vănhỏi.“Chắcchắnlàdùkhôngcócáigánhnặngcủamộtngườiốmthìcuộcsốngcủahọcũngđủkhókhănrồi.”

“NgườiTâyTạngmởrộngcửachotấtcảlữkhách,”Zhuomakhẽnói,“chodùhọgiàuhaynghèo.Đâylàtruyềnthốngcủađấtnướcchúngtôi.”Sauđócôđiranóichuyệnthêmvớigiađìnhnày.

Ngaykhicôgáiđi,VănmởcuốnsáchnhữngbàitiểuluậncủaLươngThựcThuvàlấytấmhìnhKhảQuânraxem.Giữamọithứxalạnày,anhvẫnđangmỉmcườivớicô.Sauđócôtranhthủquansátkỹnơitrúngụkhácthườngmàcôđangở.Cănlềucóbốnmặtđượcghéptừnhữngtấmlônglớn,cănglêntrênbốncọcgỗvữngchắc.Cómộtcửasổởđỉnhlều,mởrađóngvàonhờmộtmiếngnắpđậy.ChínhđólànơichiếuxuốngluồngsángđãlàmVănlóamắtkhicôthứcgiấc.Bâygiờcôquansátlànkhóitừbếplòđangnhảynhóthếtlẫnvàolạitỏarakhỏitiasángđó.Mộtcáibếplòđơngiảnlàmtừmộttảngđálớnhìnhconthuyềnkêtrênhaitảngđánhỏ,đặtởgiữalều.Cạnhbếplàmộtcặpốngthổivànhữngchồngbát,đĩavàlọsơnrựcrỡ,cùngvớivàivậtdụnggiađìnhmàVănkhôngbiếttêngì.Mộtbênlều,Vănnhậnramộtthứchắchẳnlàbanthờcủagiađình.PhíatrênchiếcbànđặtnhữngđồtôngiáocótreomộtbứchìnhĐứcPhậtTâyTạngthêutrênmảnhgấmkimtuyếnnhiềumàu.Phíabênphảilàmộtvậtlớnhìnhtrụlàmbằngđồngthiếc.Xahơnnữalàmộtđốngnàonỉnàothảm,cảchănlẫnquầnáo.Phíabênkiabanthờlànhữngbaotảichấtcaongútđựngđầythứgìđócómùigiốngphânthúvật.Cửaravàolàmộtvạtlều,ngườilớnphảicúikhomngườimớiđiquađược.Ởhaibênvạtlềungườitasắpxếpnhữngđồdùnggiađìnhvàdụngcụdànhchosúcvật.

Từchiếcnệmtrênnềnđất,Văncốsuyđoánđôiđiềuvềnhữngvịchủnhà,nhưngcôthấykhôngthểđoánđượcgiađìnhnàysungtúcđếnmứcnàonếuchỉdựavàorấtnhiềuđồtrangtríbằngvàngvàbạctreotrêntường,haynhữngđồdùngmònvẹt,rấtnhiềubát,vạicùngchỗngủđơnsơ.Vớicômọithứđềurấtmớimẻvàlạlẫm,nhấtlàcáimùikỳlạcủaphân,củamồhôivàmùidasốngcủathúvật.

Tiếngbướcchântừngoàiđivàovàlầnđầutiêntrongđời,Văncảmthấythậtyênbìnhbiếtbaokhighésáttaixuốngcỏmànghetiếngchânngười.KhiZhuomabướclạivàocănlều,xungquanhcôlàcảmộtđámkẻcaongườithấp,đủmọilứatuổi.KhiVănnằmđónhìnlênnhữngkhuônmặtxalạ,đầucôchoángváng.

Zhuomagiớithiệunhữngvịchủnhà.Gela(CáchLạp),chủgiađình,vợanhtalàSaierbao(TáiNhĩBảo),emtrailàGe’er(CáchNhĩ).Giađìnhhọcósáuđứatrẻnhưnglúcnàychỉbốnđứacómặtbởihaiđứacontraiđãvàotuviệnròi.VănkhómànghekịpnhữngcáitênTâyTạngcủasáuđứatrẻ.MấycáitênđóthậmchícòncóvẻkhóhiểuhơncảnhữngcáitênLatinhtrongtừđiểnykhoamàcôchưabaogiờcóthểnhớnổi.ZhuomagiảithíchrằngmỗicáitênchứamộtâmtiếtcủacâuthầnchúthiêngliêngmàmỗingườiTâyTạngthốtrahàngtrămlầnmỗingày:Ánmanibátmêhồng.CôgáigợiýrằngVănchỉcầngọimỗiđứatrẻtheotừngâmtiếtđơncủacâuthầnchú:điềunàycónghĩacậucontraicảlà‘Án’vàcậucontraitiếptheo,hiệnởtrongtuviệnlà‘Ma’.Haiđứabégáisẽlà‘Ni’và‘Bát’.‘Mê’sẽdànhchocậucontraikhác,cũngđãvàotuviện,vàđứanhỏnhấtlà‘Hồng’.VănnhờZhuomanóilờicảmơntớigiađìnhhọgiúpcôvànhìnhọcườibẽnlẽnkhiZhuomadịchlại.

Suốtnhữngtuầnkếtiếp,VănđượcGelavàcôvợSaierbaohiềnlànhcủaanhtachămsócchokhỏelại,họchocôuốngtràsữaphavớithuốcthảomộchàngngày.Zhuomabảocôlàgiađìnhhọhoãnviệcchuyểntớinhữngđồngcỏmùaxuânchotớikhicôđủsứckhỏeđểkhamnổichuyếnđi.

Haingườiphụnữthảoluậnhồilâuxemhọsẽtiếptụccuộctìmkiếmnhưthếnào.Zhuomanghĩhọnênởlạivớigiađìnhnàychođếnkhithờitiếtấmlên.Đếnmùahè,cảhaingườihẳnđãhọcđủđểbiếtlàmcáchnàođểsốngsótđượcởngoàitrời,vàgiađìnhnàyhẳnđãtíchtrữđượcđủthựcphẩmdựtrữđểcóthểsansẻchohọmộtítđồănvàmộtđôingựa.Vănthấylolắngtrước

cáidựđịnhphảichờđợilâuđếnthế.ĐiềugìcóthểxảyravớiKhảQuântrongkhoảngthờigianchờđợinày?NhưngZhuomatrấnancô.GiađìnhnàyđanglênkếhoạchđivềphíaBắctìmnhữngđồngcỏmùaxuân.Cóthể,côgáinói,họsẽgặpnhữngdânducưkháchoặckháchlữhànhdọcđườngđi,vànhữngngườiđócóthểcungcấpchohọtintứcvềKhảQuânvàThiênAnMôn.

Vănkhôngcólựachọnnàokhácngoàichấpnhậntìnhthếhiệntại,mặcdùnằmyếuớttrêngiường,khôngthểcùngZhuomagiúpđỡgiađìnhmộtsốcôngviệc,lạicònbịđứngngoàilềcuộcnóichuyệnbởicôkhôngbiếtnóitiếngcủahọ,côcảmthấyngàydàiravôtận.Trongthờigianhồiphục,côquansátnhữngcôngviệcthườnglàmcủagiađìnhTâyTạngnày.Côbịấntượngbởicáitrìnhtựnghiêmngặthàngngàycủahọ,dườngnhưngàynàocũngtheomộtkhuônmẫuđãtồntạitrongnhiềuthếhệ.Mỗithànhviênrấthạnchếtraođổibằnglờikhibắtđầucôngviệc.Dườngnhưaicũngbiếtchỗcủamìnhvàngàynàohọcũngcóhàngnúiviệcđểlàm.

GelavàGe’er,cùngvớisựtrợgiúpcủacậuconcảÁn,chịutráchnhiệmvềnhữngcôngviệcquantrọngbênngoài,nhưchănthả,giếtmổbòvàcừu,thuộcda,sửachữadụngcụgiađìnhvàtubổcănlều.Zhuomabảocôrằngtheođịnhkỳnhữngngườiđànôngnàyphảirờikhỏinhàđểđimuanhữngvậtdụnggiađìnhcầnthiết.Saierbaovàhaiđứacongáithìvắtsữa,đánhsữalấybơ,nấunướng,đilấynướcvànặnphânthànhbánhđểđốt,nhómchấtđốtthắpsángchocănlều.Họcònxechỉvàlàmdâythừngnữa.

Vănvôcùngkhâmphụccáckỹnăngtạodựngcuộcsốngtựcungtựcấpcủagiađìnhnày,nhưngcôthấynảnlòngvìphảihọcquánhiều.Thậmchíđểănchođượccácbữaăncủahọcũngđòihỏiphảihọcmộtloạtquytắcmới.Ngoàicácdụngcụnấunướngrathìtrongcănlềukhôngcódĩa,cũngchẳngcóthìahayđũa.Đồdùngduynhấtkhiănchỉlàmộtcondaodàimườixăngtimétgiắtởthắtlưng.LầnđầuănkhiVăncốdùngcondaonàyđểcắtmiếngthịtcừu,côsuýtcứavàotay.Bọntrẻxúmxítquanhcôtòmòthíchthúnhưthểchúngđangxemmộtconthúdiễntrò,mồmháhốcvìkhiếpsợ.

Ngàynàogiađìnhnàycũngănđềubabữa.Buổisánghọănmón“jiakaliếm”.Đólàmộtloạibộtnhàogồmbộtlúamạchrangvàphomáttươirồinướngtrênlò,đặtvàomộtbênbát.Sauđótràsữađượcrótvàonửabátbênkia.Tronglúcuốngtrà,họsẽnghiêngchiếcbátđềtrảngấmvàojiaka,làm

nótừtừbởtanra.Khôngcầnphảidaokéogì.LầnđầutiênngườitađưachoVănbữasáng,côuốngmộthơihếttoànbộtràtrongbátrồisauđóhỏiZhuomaănjiakaralàmsao.Tuynhiênmộtkhiquenvớicáchănnày,côđâmthíchcáicảmgiácnửaănnửauốngkia,vàtìmđượccáchtránhlàmbỏngmiệng.

Bữatrưathì“hỗnhợp”.Trongbữanàyđòihỏiphảilàmmón“tsampa”từlúamạchnhàokỹvớiphomáttươi.Dùngmộttaygiữbát,taykiavêcácthứthànhviêntròn.“Mộtxoa,hailật,banắm,”côlặplạivớichínhmình.Bữatrưaluônrấtthịnhsoạn:thêmvàovớitsampavàtràsữacòncóthịtsấyninhcảxương,khiănthìdùngdaoxiêntừngtảnglên.CậubéHồngchỉchoVăncáchdùngtayxéthịtvàgặmxương.Cũngcónhữngmónránthơmngonchiênbằngbơ.Văncóthểthấyđâylàbữaănquantrọngđốivớimọingười:nócóthểkéodàigầnhaitiếngđồnghồvànhữngthànhviênthườnghaykiệmlờitronggiađìnhnàysẽdànhchútthờigianđểthảoluậnnhữngvấnđềxảyratrongngày.Buổitối,mọingườilạiănthịtvàbộtlúamạch,nhưngnấuthànhmộtthứcháotheocáchlàmVănnhớđếnmóncanhhồlạtmàcôđãănởTrịnhChâu.

MỗibữaănđềumanglạinhiềusứckhỏevànănglượngkhiếnlàndanứtnẻcủaVănmịnmàngtrởlạivàhaigòmácôhồnglêntừngngày.Côcảmthấycơthểngàycàngkhỏekhoắn,dacôtrởnêndàydạnhơndothíchnghidầnvớinhữngcơngiókhắcnghiệt,giálạnhvàánhnắnggaygắt.Giađìnhnàydườngnhưchấpnhậnsựcómặtcủacô,nhưnghọkhôngbaogiờthửnóichuyệnvớicô.HọchỉnóivớiZhuoma,ngườihọcóvẻrấtkínhsợ.Sauđó,ZhuomasẽnóilạivớiVănlàhọvừatrnahluậnnhữnggì.Bịgạtrangoàilềmọicuộcchuyệntrò,đôikhiVăncảmthấymìnhgiốngnhưmộttrongnhữngvậtnuôicủagiađìnhhọ:đượcbảovệ,đượcđốixửnhẹnhàng,đượcchoănchouống,nhưngbịtáchrakhỏithếgiớiconngười.

Nhữngnềnếptôngiáocủagiađìnhhọcàngkhiếncôcảmthấymìnhlàngườingoàihơnnữa.Họcầunguyệnliêntục,thìthầmcâuÁnmanibátmêhồngtronghơithởthậmchíngaycảkhilàmviệc.HọthườngcùngnhauthựchiệncácnghithứccầunguyệnởchỗngườichaGelasẽxoaycáikhốitrụnặngbằngđồngthiếcđặttrênbànthờnhờmộtđoạndâythừng,sauđóanhtađọctrướcmọingườinhữngcâuthầnchúcủagiađìnhtrongkhicảnhàquaynhữngcáibánhxenhỏcắmtrêngậy.ZhuomagiảithíchvớiVănrằngcảkhốitrụlơnlẫnnhữngbánhxenhỏhơnđềulàbánhxecầunguyện.Trong

mọichuyệncôphụthuộcrấtnhiềuvàosựgiảithíchcủaZhuoma,nêncôthấyrấtbiếtơnvìmìnhmaymắngặpđượcmộtthiếunữthôngminh,dũngcảmnhưthế.NếukhôngcóZhuoma,chắchẳncôchửangbaogiờhiểuđượcgiađìnhnàycùngvớitâmlinhsâusắcvàcuộcsốngtựcungtựcấpvôưucủahọ,sovớingườiTrungQuốcthìhọkhácxamộttrờimộtvực.

Tuynhiênnhữnghiểulầmvẫnthườngxảyra.TrongnhữngkhoảnhkhắchiếmhoikhiVănởmộtmình,côthườngmangbứcảnhcủaKhảQuânramàvuốtvekhuônmặttươicườicủaanh.Mộtngàykia,cậubéHồngbướcvàolềukhicôđangcầmbứcảnhtrongtay.Cậubéliếcmộtcáivàotấmhìnhrồichạyrakhỏilều,kêulađầyvẻkhiếpsợ.Lolắngcựcđộ,Vănđitìmzhuomađểhỏixemcôđãlàmcậubésợhãinhưthếnào.Zhuomagiảithíchrằngcậubékhôngbiếtbứcảnhlàgìvàcậusợngườiđànông‘ngủsay’ởtrongđó.Cuốicùng,giađìnhnọcảmthấysứckhỏeVănđãphụchồiđủđểhọlênđường.Vàohômkhởihành,VănthứcgiấclúcrạngđôngthìthấybóngGelavàSaierbaothấpthoángtrongánhsángtờmờ.Cônhậnthấyrấtnhiềuđồđạctronglềuđãđượcgóilạithànhtừngcuộnđặttrênlưngbò.VìcôvẫnchưahọccáchcưỡingựanênGe’er,emtraicủaGeladùngvàicuộnhànhlýlàmchocômộtkiểuyênngựagiốngnhưchiếcghếcólưngdựatròn,nhưthếnếungủgậtcôcũngsẽkhôngbịngãkhỏingựa.Anhtarahiệuchocôbiếtanhtasẽđảmtráchviệcdắtcươngngựachocô.

Cũngnhưđộcao,việccưỡingựanhọcnhằnvàđồănkhôngquenbắtđầuăndầnănmònsứckhỏevàtinhthầncủacô,côchìmvàonỗichánchườngtuyệtvọng.LiệuKhảQuâncóđangphảichịuđựngnhưcô?Vàcôsẽtìmanhấygiữanhữngcánhđồngbăngtuyếtnhưthếnàođây,ởđâycôchẳngbiếtngônngữ,cũngchẳngcónhữngkỹnăngđểsinhtồnhaybấtcứphươngtiệnđilạinào?Côđãmấtcảmgiácvềthờigian.Từngngàytrôiquađềugiốngnhauvàcôkhôngbiếthọđãđiđượcvàingàyhayvàituần.

Cuốicùnghọcũngđếnđích,ZhuomabảocôrằnghọđangởgầndãynúiBaNhanKháchLạpvàsẽdựngtrạimùaxuântrênvùngđồngcỏtươitốtgầnsôngNhãLung.Gelacùngmấyđứacontraimấtnửangàyđóngcọc,cănglềuvàsiếtthậtchặtnhữngsợidâythừnggiữcholềukhỏinghiêngngả.Khidựngxonglều,Saierbaovàmấyđứacongáikhéoléosắpxếpcácdụngcụgiađình.Vănngồicạnhđốnghànhlý,vụngvềgiúpđỡhọvàicôngviệcnhẹnhàng.ĐúnglúccôđịnhđưabánhxecầunguyệnchoSaierbaothìZhuomangăncôlạivànhắccôrằngngườingoàikhôngnênchạmvàonhữngvật

dụngtôngiáo.

Theophongtụccủahọ,saukhidựngnhà,giađìnhsẽbàytiệcvớithịt,tsampa,mónránvàrượulúamạch.Cũngnhưlúctrướcđótrênđườngđi,SaierbaođãchuẩnbịchoVăníttràsữachữabệnh.Saubữaănthịnhsoạn,Gelalạilàmchủlễtrongbuổicầunguyệncủagiađình.Đêmđó,khimọingườinằmcùngnhautrênnềnđất,VănnằmgiữaZhuomavàbégáiNi,Zhuomathìthầmvớicôrằngkhicầunguyệnchođànbòvàcừuđượcbéokhỏe,GelakhẩncầuthầnlinhbảovệchoVăn.Văncảmđộngsâusắcvà,khinghĩlàkhôngcóailắngnghemình,côkhẽkhànglẩmnhẩmcâuthầnchúcủaĐứcPhật:Ánmanibátmêhồng.

Ngàyhômsau,cóSaierbaogiúp,lầnđầutiênVănmặcmộtbộquầnáoTâyTạng.Đólàloại“quầnáotrinhnữ”Saierbaomặctrướckhicưới,gồmmộtbộquầáolóttrắngbằngvảithô,mộtáosơmikhôngcổdàitaycàicúcmộtbên,vàmộtchiếcquầnđượctrangtrírườmràchunlạiởgótchân.ỞbênngoàiVănmặcmộtcáiáochoàngmàuxanhcólớplótdày,nhữngmảnhvảimàutíavàhồngđínhdọcchiềudàiáoxuốngtậnchâncô.Saierbaochỉchocôcáchquấnnóngangquađằngtrướcthân,rồibuộcchặtbằngmộtchiếcthắtlưngrộnglàmtừgấmthêukimtuyến.Sauđócôbuộcởđằngtrướcmộtđoạnvảicósọccầuvồngtrônggiốngmộtcáitạpdềhơn.Vănvẫncònyếu,nênđểgiúpcôchốngchọiđượcvớinhữngcơngiólạnhbuốtởtrênnúi,Saierbaođưachocômộtchiếcáogilêdacừucổcaovàvàiđôigiàyốngnỉ.Mấyđôigiàyhìnhnhưquárộng,nhưngZhuomanóichẳngsaocả:khithờitiếtlạnhhọcóthểnhồimộtlớplenlôngbòdàyvàotrongchoấm.

Cuốicùng,SaierbaobuộcmộtchiếcbùahộmệnhbằngngọcbíchvàthắtlưngVănvàquàngmộtchuỗitrànghạtgỗquanhcổcô.‘Chúngsẽbảovệchochị,’Zhuomagiảithích.‘Chúngsẽngănkhôngchotaiươnglạigầnvàđuổitàmađi’.SauđócôgáimỉmcườivàlặnglẽquàngmộtchuỗihạtcarneliancủachínhcôquaycổVăn.

SaierbaorahiệubảoVănngồixuốngrồiđứngtrướcmặtVăn,chịtadùnglượcchiatóccôravàtếtthànhhaibímởhaibên.BégáinhỏtuổinhấtBátđứngmộtbên,rồirahiệuchoVănnhìnchínhmìnhtrongmộtbátnướcmàcôbéđãđểsẵn.Vănkhócóthểtinvàomắtcô:ngoạitrừhaibímtóccủacôquángắndotóccôchỉdàingangvaithìtrôngcôgiốngmộtphụnữTâyTạngchínhgốc.CôđútcuốnsáchquýkẹptấmảnhKhảQuâncùngconsếugiấycủachịgáivàotrongcáitúirộngcủachiếcáochoàngTâyTạng.

Vàingàysau,Vănđểýthấyaiđóđãđặtmộtbọcvảilênchỗnằmcủacô.Đólàbộđồngphụccủacô,lúcnàyđượcgiặtsạchvàválại.Vănquácảmđộngkhôngbiếtnóigìhơn.Cônângbộquầnáobằngcảhaitay,hítcáimùinắngcaonguyênnồngđượmđậmđặc,vàcúimìnhthậtthấptrướcSaierbao.

ZhuomabảoVănrằngngườiTâyTạngnóiởxứhọchỉcóhaimùa,mùahèvàmùađông,bởivìởTâyTạngmùaxuânvàmùathuquángắnngủi.NhưngmùaxuânnămđólàmộtmùaquádàitrongcuộcđờiVăn:nhiềuđêmcôkhôngngủđượcvìnhớKhảQuânvàbănkhoăntrongtâmtrívềtươnglaivôđịnh.Côkhônghìnhdungnổibằngcáchnàomìnhcóthểtiếptụcsốngsótđượctrongnhữngđiềukiệnkhắcnghiệtđếnthế,hayhọcthứngônngữmàdườngnhưđốivớicôlàhoàntoànkhôngthểlĩnhhộiđược.MặcdùcôbiếtchắccòncónhữnggiađìnhducưkhácởtrongvùngnàybởivìZhuomanóivớicôrằngGelavàGe’ergặpnhữngngườichăngiasúckhácởngoàiđồngcỏ,nhưngđámđànbàcongáithìlạinóikhôngnhìnthấyai.CôbắtđầunghingờliệuZhuomacóđúnghaykhôngkhinghĩlàsẽcócơhộibiếtđượctintứccủaKhảQuânvàThiênAnMôn.CảcôvàZhuomađềuquáchútâmvàonỗlựcthíchnghivớicáchsốngdumụcđếnmứcmỗingườiđềuchìmvàothếgiớiriêngcủamìnhvàhọhiếmkhithảoluậnlàsẽlàmgìtiếptheo.Tuynhiên,bấtchấpnỗicôđơncủamình,Vănbắtđầucảmthấyvôcùngyêuthươnggiađìnhnày,đặcbiệtlàchịchủnhà,Saierbao.

KhuônmặtSaierbaotrôngdạndàynắnggióđếnnỗikhócóthểnóichịbaonhiêutuổi,nhưngVănđoánchịcỡchừngbamươi.Chịlàmộtphụnữcựckỳđiềmtĩnhvànghiêmtrang,dườngnhưchịthíchthúkhilàmtấtcảnhữngcôngviệcvặttronggiađình,mặcdùnhữngviệckhôngtênđócựcnhọcvàvắtkiệtsứcđếnđâuđinữa.Chẳngbaogiờthấychịlahéthaytráchmắng.Thậmchínếucóaiđánhrơimóntsampakỳcôngcủachịhaylàmđổtràsữathìchịcũngkhôngbựcdọc.Cùnglắmchịtrềmôivàthoángcườinhưthểđãnhìnthấytrướcsẽxảyranhưthế.Saierbaorấtthíchnữtrang,thậmchítrongcảngàythườngchịcũngtrangđiểmchomìnhtừđầuđếnchântoànnhữngđồnữtrangquýgiá:chuỗihạt,vòngtayvànhữngđồtrangsứcđeoởthắtlưngbằngnàođámãnão,nàongọcbích,nàovàng,nàobạc,trôngchịgiốngmộtchiếcchuônggiónhiềumàusắc.HiếmkhiVănthấySaierbaonghỉngơi:tiếnglengkengcủachịbắtđầuvàokhoảnhkhắcnhữngtiasángđầutiênlẻn

vàocănlều;vềđêm,cứkhinàonhữngtiếnglanhcanhcủachịtắthẳnthìtoànbộgiađìnhbiếtđãtớilúcđingủ.ThôngquacửchỉcủaSaierbao,VăntưởngtượngraviệcmìnhsẽthựchiệnnhữngcôngviệcthườngngàytrongcuộcsốngvớiKhảQuân:sinhnởvànuôicon,vợchồngcùnglàmviệctâmđầuýhợp.Nhưnghằngđêm,khimàđộngtáccuốicùngtrongchuỗicôngviệchàngngàycủaSaierbaokếtthúc,Vănlạiquaytrởvềvớicảmgiáctuyệtvọng,vớinỗikhaokhátvàtìnhtrạngbịcôlậpcủamình,khuônmặtcôđầmđìanướcmắt.

GelacóvẻlớntuổihơnSaierbao.Anhtaítnói,nhưnglạilàngườiphátngônchogiađình.NgườiTrungQuốcvẫnthườngchorằnghễlàngườiTâyTạngthìđànôngđềucaotolựclưỡng,nhưngGelalạichẳngcaohơnvợmấy.Khôngbéocũngkhônggầy,khuônmặtanhtachẳngphảikhiêmtốncũngchẳngracaongạo,khôngvuimừngcũngkhônggiậndữ,anhtamangđếnchongườitacảmgiáctincậy,nhưngkhôngphảilàngườidễhiểu.Vănpháthiệnrarằngngaycảnhữngconvật,chúngcũngthừanhậnphẩmcáchvàuyquyềncủaGela:khiGelaởgầnthìkhôngconcừunàodámđilangthang,khôngconngựanàodámđilangthang,khôngconngựanàodángkhángcựkhôngchođóngmóngguốc.Aiai,từconngườiđếnsúcvật,đềunhậnmệnhlệnhtừngônngữcơthểcủaGela:anhlàmộtchủgiađìnhmẫumực.

Ge’ergầnbằngtuổingườianhGela.Haingườirấtgiốngnhau,ngoạitrừGe’ergầyhơn.Vănthấybănkhoăntựhỏiphảichănganhtacâm.Khôngbaogiờthấyanhtanói,thậmchíngaycảtronglúcchơivớiHồng,cậubénhỏtuổinhấtmàanhtarấtyêuquý.ZhuomanóivớiVănrằngcôấyngheSaierbaonóiGe’erlàthợthủcôngkhéoléonhấttronggiađình,vàVănthườngthấyanhtasửachữanhữngđồdùngvớisựtậptrungđặcbiệt.

Mộtđêm,khingàybắtđầurạng,Vănquyếtđịnhthửbấtchấplạigiómạnhđểđirangoàilềuchokhuâykhỏa.Khicônhónchânđiquanhữngngườiđangngủ,côkinhngạckhinhìnthấySaierbaoởbêndướitấmchăncủaGe’er,cánhtayhọômnhauquấnquýt.Côđứngđómộtlát,khôngthểcửđộng,nhìnhọngủ.

TừkhiđếnsốngvớigiađìnhGela,Văndầndầnquenvớiviệcnằmngủchungcùngmọingười,đànônglẫnđànbà.Tuycôkhôngthểhìnhdungnổicácôngchồngvàbàvợquanhệtìnhdụcthếnàotrướcmắttấtcảmọingười,nhưngcôbiếtrấtnhiềuchủngtộcđãsốngnhưvậytronghàngthếkỷ.NhưngcôchưabaogiờnghĩrằngmộtngườiđiềmtĩnhđángtrọngnhưSaierbaolạidandíuănnằmvớimộtngườiđànôngkhácngaytrướcmũichồngmình.

Chỉsốngvớiriêngchồngchịlàđiềutuyệtvờivàđángtrọngnhấttrênthếgiannày,VănmuốnhétlênnhưvậyvớiSaierbao.Tấtnhiênlàcôkhônglàmthế,nhưngcũngkhôngthểngủlạiđược.

Ngàyhômsau,Vănvẫnrayrứtvớiđiềucôpháthiệnra.CôkhôngbiếtđốidiệnvớiSaierbaovàGe’ernhưthếnàonêncốtránhmặthọ.MọingườinhậnracóđiềugìđókhôngổnvớiVăn,nhưngchorằngchỉlàdocônhớnhà.NicứkéoZhuomađếnchỗVănđểcốgắngthuyếtphụcVănnóichocôbébiếtcóchuyệngì,nhưngVănchỉđỏmặt,vàhọkhôngthểhiểuđượcbấtcứcảmxúcnàocủacô.ZhuomabiếtvàobanngàyVănthườngnhìnchămchúvàokhoảngkhông,cònbanđêmlạikhóc,nêncôchorằngVănlơđễnhnhưvậyắthẳnlàdonhớKhảQuân,vàcôsợnhỡkhimìnhlạihỏinhữngcâuhỏivụngvề.

Vàingàysau,cảmgiácngượngnghịucủaVănđỡhơnmộtchút.KhiquansátSaierbaovàGe’ercùngnhau,côcóthểthấyrằnghaingườihọhànhđộngnhưthểchẳngcógìxảyra.Côrấtmuốntìmhiểuxemliệuhọthựcsựyêunhauhayhọcặpvớinhauchỉlàdohammuốnthểxác,nhưngcôlạingượngvìtínhtòmòcủamình.Tuynhiên,dùcônhìnchuyệnđótheocáchnào,Saierbaocũngkhôngcòncóvẻlàmộtngườihoànhảonữa.VớiGela–kẻbịngườitacướpvợđingaytrướcmũimình–côthấythươnghại,cònvớiGe’er–ngườisốngchungmộtmáinhàvớianhmìnhnhưnglạicoikhinhnhữngquytắcđạođứccơbảnnhất–thìcôghêtởm.

Mộthômnọ,đứaconthứnămcủagiađìnhlàMêcưỡingựalạigầntrạicùngvớimộtnhómcáclạtmatừtuviệncủacậu.Cậuđangđinhặtđámàutừcácngọnnúiđemvềnghiềnthànhbộtmàuđểvẽtranhtôngiáo.Cậucónghenhữngngườidumụclánggiềngkểrằnggiađìnhđangởngaygầncạnh.KhithấySaierbaovàGe’er,cậuliềnphingựavềphíahọ,miệngkêu“mẹơi,bốơi.”VìhômđóGelađanglàmviệcởxalều,nênVănnghĩchắchẳncôđãnghenhầmcáchxưnghôMêdùng.LúcấycôvẫnchỉnóivàhiểuđượcdămbatừTâyTạngcơbản.NhưngZhuoma,lúcđóđãđảmnhậnviệcđánhsữalàmbơthaychoSaierbao,thởdàimànói:“Mêchắchẳnlànhớbốmẹlắm.Trẻconphảixanhàvàotuviệnđứanàochảnhớnhà.”

“Phải.Tiếclàbốnókhôngcóởđây,”Vănnóithêmmộtcáchthôngcảm.

“Ồ,”Zhuomamỉmcườiđáp,“cósaođâu.VớitrẻconTâyTạngthìbấtcứaitrongsốbốcủachúngcũngđượccảmà.”

“Ýcôlàsao?”Vănngạcnhiênhỏi.“Zhuoma,cóphảicômuốnnói…GelavàGe’erlà…”VănngănZhuomalại,khôngchocôquấycáisàogỗnữa.

ZhuomakinhngạcthấyVănlạibốirốiđếnthế,chotớikhirốtcuộccôchợthiểu:“ChịkhôngbiếtrằngcảGelavẫnGe’erđềulấySaierbaolàmvợà?”

GiờthìVănlạicànghoangmanghơn:“Saierbaocóhaichồngạ?”

“Phải,ởTâyTạngthìvậy.ỞTâyTạngmọingườivợcóthểcónhiềuchồng.Chịchưabaogiờhỏitôichuyệnđóthànhthửtôicứnghĩnghebọntrẻxưnghôvớihaingườilàchịtựsuyrađượcrồi.”

ZhuomachuyểnsàođánhbơchoNiđangđứngcạnh,côbénhưbịmêhoặckhinghehaingườinóichuyệnvớinhaubằngtiếngTrungQuốc,rồichịkéoVănsangmộtbên.

“Tôihiểuđiềunàythậtkhóchấpnhậnđốivớichị.SốngởđâyđốivớichịcũngnhưsốngởBắcKinhđốivớitôivậy.GiánhưkhôngđếnTrungQuốcthìchắctớigiờtôivẫnnghĩcảthếgiớiđềusốngtrênmộtcaonguyênđầytuyếtvànúinontrậptrùng.”

Giờđâykhiđãhiểuviệc“ngoạitình”củaSaierbao,Vănxấuhổvìsựdốtnátvàhàmhồcủamình.CôkhôngnóivớiZhuomarằngnhữnggìcôthấytrongmấyđêmtrướcđãlànguyênnhânkhiếncôđâmchánnản.

VănthấtvọngkhibiếtrằngMêvàcáclạtmabạncậukhôngbiếtgìvềcuộcxungđộtgiữangườiTrungQuốcvớingườiTâyTạngvàkhônghềthấymộtngườilínhTrungQuốcnào.NgaytrướckhinhómcủaMêrađi,VănhỏiZhuomaliệucóthểthuyếtphụccậuđểlạihaimẩuđámàunhonhỏkhông.Tốihômđó,VăndùngmộttronghaimẩuđáđểviếtthưchoKhảQuânởmặtsaubứcảnhcủaanh:

KhảQuânthânyêucủaem,

Anhcókhỏekhông?Emchỉmuốnviếtmộtlờithôi.Xinlỗi.Xinlỗianhvìemvẫnchưatìmđượcanh.Xinlỗichínhem,vìemkhôngthểtựmìnhtìmkiếmtrênvùngcaonguyênnày.XinlỗiZhuomavàgiađìnhTâyTạngnày,vìemkhôngcócáchnàođềnđápchohọđược.

Màucủacâybútchìđãrấtnhạt,nhưngmảnhđákhắcnétthậtsâunênnhữnglờicủacôhằnrõlênkhuônmặttươicườicủaKhảQuân.CônhớcuốnnhậtkývàcâybútcủaVươngLượngchocôởTrịnhChâuvàbâygiờbịchônvùi

cùngvớibalôcủacôởđâuđónơimộtngọnđèovắtquanúi.“Viếtcóthểlànguồnsứcmạnh,”VươngLượngđãnói.CôcảmthấybứcthưngắngửiKhảQuânchocôlòngcanđảmtươimớiđểđốimặtvớinhữngkhókhănphíatrước.

ChuyếnthămngắnngủicủaMêđếncănlềukhiếnVănsuynghĩvềcuộcsốngcủatrẻemTâyTạng.Chắchẳnđốivớicậuphảixanhàtừkhicònnhỏnhưvậythìkhổsởlắm,cônghĩthế,vàSaierbaochắchẳncũngrấtthấmthíasựvắngmặtcủacậu.

Zhuomabảocôđừnglo.

“NgườiTâyTạngvẫnthườngchobọntrẻrađirấtsớm,”cônói.“CảTâyTạngchẳngkhácgìmộttuviệnkhổnglồ.Nhànàocótrênhaicontraiđềuphảichoítnhấtmộtđứatớituviệnđểlàmlạtma.Việcnàychothấyhọlàtínhữuthuầnthành,nhưngđồngthờicũngđểđứatrẻđượchọchànhvàgiảmnhẹgánhnặngkinhtếchogiađình.CómộtngạnngữTâyTạngnói,‘Bơbòlàtàisảnlâubềnhơnmộtđứacontrai.’Đólàvìconbòchỉthuộcvềmộtgiađình,nhưngđứacontraithìcóthểdễdàngbịtuviệnmangđi.”

LiệutrẻemTâyTạngcóđượcphépcóthờithơấuhaykhông,Văntựhỏi.Cônhậnthấyrằngngoàiquầnáovàmũ,hiếmcómộtmónđồnàotrongnhàGelađượcdànhriêngchotrẻ.CônhờZhuomahỏiNixemhồicôbécònnhỏthìthếnào.Côbécóbaogiờcóđồchơikhông?

“Có,”Niđáp.BốGelacủacôbéđãlàmchocônhiềuđồchơibằngcỏvàđuôidêphơikhô,nhưngmỗilầndọnđichỗkhácthìđềuphảibỏđồchơilại.Anhtacũnglàmcholũconnhữngconthúbằnggỗđểlàmquàsinhnhật.

ĐứaconlớnnhấtlàÁmkhôngcònlàtrẻconnữa.CậuchắckhoảngmườitámtuổivàsuốtngàychỉlầmlũilàmviệcngoàitrờicùngGelavàGe’er.CậukhôngbiếtđọcnhưngbiếtchơiđànluteTâyTạngrấttuyệtvàcònháthay.Ngàynàocũngvậy,đếnhoànghôn,lúccảgiađìnhmỗingườiđềubậnbịuchútviệcriêngnhưtựbắtrậntrongquầnáovàtócchẳnghạn,Vănlạinghecậuhátbênngoàilều.CôchẳngbaogiờbiếtcậuhátvềcáigìbởigầnnhưkhôngthểnàogiaotiếpvớiÁm,nhưngcôcảmthấyđượccảmxúctraigáidạtdào.LờihátcủaÁmluônkhiếncôkhaokhátKhảQuân,nhưthểnhữngsóngâmthanhkiacóthểgiằngđượcanhrakhỏinơitrúẩn.Vănkhôngbiếtlàmthếnàomộtcậubémườitámtuổiđượcnuôidạytronghoàncảnhcáchlynhưvậylạitạorađượcnhữnggiaiđiệuâmvangđếnthế.

Đứacongáilớnnhất,Ni,vừachớmtuổidậythìvàlàthànhviênhoạtbátnhấtcủagiađình.Côcứnhưmộtcáichuôngnhỏbévuitươi,cókhảnănglàmchobốmẹvốnlàmlìítnóicũngphảicườilănlộn.NhưngNiluônluônkhócthầmvềđêm.BanđầuVăncứnghĩNigặpácmộng.Tuynhiên,khicốthúcNidậy,cônhậnrarằngNikhôngngủ.Vănkhônghiểulàmthếnàocôbéngủcạnhmìnhlạicóthểngàymộtđằngđêmmộtnẻonhưthếđược.CôcóthểthấymộtsựtuyệtvọngnàođótrongcặpmắtđẫmlệcủaNi.Văntránhnghĩvềđiềuđó.Bảnthâncôđangkìmnénnỗituyệtvọngvàkhôngchịuđầuhàngtrướctuyệtvọngngaycảtrongnhữngcơnácmộngtồitệnhất,khicôthấyKhảQuântoànthâmđẫmmáu.Văntựhỏicáigìkhiếnchocôbéđángyêutrôngnhưmộtđóahoanàylạimấthếthyvọngđếnthế.

EmgáicủaNilàBátthìtrầmlặngđếnnỗihầunhưchẳngcóvẻgìlàcómặttrênđờicả.Thếnhưng,côbélạiluônluôncómặtmộtbênđểchìataygiúpđỡ,hễmẹhaychịtìmcáigìlàcôtraochongaycáiđó.nếusaubữaăntốimàthấyBátđemđồđạccủamọingườiradằnvàoméplềuđểtránhgiólùalàSaierbaosẽđưachomỗingườithêmmộtcáichănđểngủ,vàynhưrằngsauđóVănsẽnghethấytiếnggióhúởngoàilều.KinhngạctrướckhảnăngtiêntricủaBát,đôikhiVăncứmuốnhỏiZhuomaliệuBátcóthểbiếtKhảQuânđangởđâukhông.NhưngcôquásợphảingheđiềuBátcóthểhélộchocôbiết.Côkhôngdámliềumạngtìmmộtlờitiênbáocókhảnănglàmtiêutanmọiniềmhyvọngcủacô.

NhócHồngkhoảngtámhaychíntuổi.Chúthíchquanhquẩnbênngườikhác,luônmuốnhọchỏimọithứ.VănthườngquansátchúcùngvớiÁm,cậutadạychúchơiđàn.Ámmuốnchỉchochúemthấycáchxếpngón,cáchgảydâybằngcáchtròngngóntaychúbévàongóntaymìnhtrongkhichơi.Hồngcũngmuốngiằnglấysàođánhbơtừtaymẹ,khiếnSaierbaokhôngcòncáchnàokháchơnlàkêmộtchồngbaophânkhôxuốngdướichânchúđểchúnhìnthấyđượcngườilớnkhuấysữanhưthếnào.Chúthậmchícònchạyvàongaygiữamộtđàncừumàbốđangcốquâylại,bắtchướccáchbốnémthònglọngvàquáttháolũgiasúc.ZhuomakểvớiVănrằngHồngrấtmuốnvàotuviệnnhưhaicậuanhchú.Vănkhônghiểulàmcáchnàomộtchúbéchưabaogiờrờikhỏinhàlạicóthểháohứcmuốnthànhlạtmanhưthế.CônhậnthấyHồngcầunguyệnvớisựthànhtâmvượtxalứatuổichú.Vănnhậnrarằng,sựtrưởngthànhvềđứctinấyởmộtđứabéchưacaotớimộtméttưắthẳnphảilàmộtthiênđườngtâmlinhđíchthực.

NgàynàoVăncũngnhậnthấynhữngđiềulạlùngtronglốisốngcủangười

TâyTạng,vàthườngxuyênkinhngạctrướcsựkhácbiệtgiữaphongtụcTâyTạngvớiphongtụcTrungQuốc.Mộthôm,côpháthiệnrarằngGelavàGe’ermớilàngườilàmmọiviệckhâuvátrongnhàchứkhôngphảiSaierbao.LầnđầutiênthấyGe’erngồikhâuáo,côthậtkhótinởmắtmình.

“Zhuomaơi,”côlalên,“lạiđâynày!Ge’erđanglàmgìvậy?”

SaierbaođangđứnggầnđókhôngthểhiểuđượcphảnứngcủaVăn.Đànôngtrongnhàlàmviệckhâuváthìcógìlạ?ZhuomaliềngiảithíchchochịtabiếtrằngđànôngTrungQuốchiếmkhiđộngđếncâykim,rằngkhâuváhầunhưluônluônlàviệccủađànbà.

Nicườingặtnghẽokhinghenóithế:“Đànbàmàlạiđikhâuváà?”côbénóivớimẹ.“Đờinào!”

Saierbaolắcđầu,cũnghoàinghinhưcôbétrướccáiýnghĩkỳquặcđó.

Thếnênchínhnhữngngóntaythôrápcủađànônglạichịutráchnhiệmvềquầnáochănmànchocảgiađình,ngayđếnÁmcũngcóthểkhâuvámộtđườngkhátươm.Ge’erđặcbiệtkhéotayvềđườngkimchỉ,Vănđượcbiếtrằnghầunhưbấtcứmónđồnghilễnàotronggiađìnhnàyđềumộttayanhlàmrahết.

ZhuomagiảithíchrằngquầnáocủaconngườitừthờixaxưanhấtởTâyTạngđượclàmbằngdavàlôngthúnênphảikhâubằngloạichỉrấtdày.Chỉđànôngmớiđủsứckhâubằngnhữngcáikimgiốngnhưcâysàosắtvàsợichỉtonhưdâythừng.Mặcdùngàynayđànbàcũngcóthểkhâuvánhưngtruyềnthốngxưavẫntồntại.

Vănthathiếtmuốnđềnđáplònghiếukháchcủagiađìnhbằngcáchđỡđầncôngviệcchohọ.Tuynhiên,cônhanhchóngnhậnrarằngmặcdùSaierbaovẫnthườngvừalàmviệcvừađungđưangườivàkhekhẽhát,songcôngviệchoàntoànkhôngnhẹnhàngmộtchútnào.

Banđầucôkhôngthểnàovắtsữabòchođược.Côngviệcđóđòihỏiphảicựckỳkhéoléo.Mệtbãngười,mồhôinhưtắm,Vănvẫnchẳnglàmđượctròtrốnggìmàcònbịkêuca,vàtấtnhiênlàchẳngđượctísữanào.NgaycảBátkhilặnglẽđưachocômộtmảnhvảiđểlaumồhôicũngkhôngnénđượcmộtnụcườinhẹthoángtrênmặt.

Làmbánhphânbòxemradễhơn,nhưngchẳngmấychốcVănnhậnrarằng

nhìnthìvậychứkhôngphảivậy.Trướckhiphơikhôphânthìphảigomphânlạiđã.Côphảidùngmộtcáixẻngkhumkhumchuyêndùngđểhótphân,rồihắtkhéomớphâncònchảyròngròngvàocáibịđeosaulưng.Sauđóphảinhàophân,vỗthànhbánh,phơinắng,rồilènchặtvàobaotải,đemvàocấttronglều.Vănrốtcuộcthườnghắtphânlênkhắpmìnhmẩyquầnáothayvìvàocáibịsaulưng.CôlalênvớiZhuomarằngcônhắmđíchkémquá.

Trongmọicôngviệcthìlấynướclàthuầntúycầnsức,đòihỏiítkỹnăngnhất.Nhưngviệcnàylạicầnsứchỏe.Vănkhólòngchịunổithùngnướcnặngtrĩunênbướcđihếtsứclảođảoxiêuvẹo.Thườngthìchưavềđượcnửađườnglàcôđãlàmsánhgầnhếtnướcrarồi.

ĐiềuVănmuốnnhấtlàlàmsaonắmvữngđượckỹthuậtđánhbơ.Saierbaonóimẹchịthườngbảođâylàcôngviệcnặngnhọcnhấtcủađànbà,nhưngcũnglàmộttrongnhữngkỹnăngkiếnchịđượcngườitanểtrọngnhấtbởivìbơ(vàsữachuacùngvớiphomáttươilàmbằngchỗcònsótlại)vốndĩlàthànhphầnchủyếucủababữachínhtrongngày.Đểđánhbơ,phảidùngmộtcáisàogỗmàkhuấysữatrongmộtthùnggỗhàngtrămlầnchotớikhichấtbéotáchkhỏibơ,cóthểdùngmuôiđểhớt.Rồicònphảitáchphomáttươirakhỏichỗnướccònlại.Phomáttươiráonướccóthểđemlàmthànhbánhcùngvớitsampavàthườngdùngđểdâncúngnhữngkhilễlạt.

DụngcụvàcáccáchthứcđượcdùngđểđánhbơlàmVănnhớlạinhữngthínghiệmhóahọchồicôcònởtrườngđạihọc.Tuynhiên,saunửabuổisánggiúpSaierbao,côkhólòngnhấcnổitaylên,vàđếntốitaycôyếuđếnnỗikhôngcầmnổiđồănmàănnữa.

Vănnhớlại,mẹcôthườngnóivớicôrằngmộtphụnữTrungQuốccóhọcthìphảicóbiếtđếnnơiđénchốnvềsáuthứ:nhạc,cờ,thưpháp,vẽ,khâuvá,nấunướng.MộtphụnữTâyTạngthìđượcđềcaonếulàmđượcnhữngviệchoàntoànkhác.Vănđỏmặtkhinghĩtớisựvụngvềkémcỏicủamình.Ngaycảcáchọcvấnykhoacủacôcũngchẳngmấycóíchởđây.Giađìnhnàytựlàmlấythuốcmenbằngthảodược,hoàntoànkhácvớinhữngloạithuốccủaTrungQuốc.Zhuomachỉchocôxemnhữngloạinấmsâubướmbíẩn,vàcâynghệdùnglàmthuốcrấtcógiátrị.GiờcômớihiểutạisaoKhảQuânphảiđượcđàotạođặcbiệtđểdùngthảodượccủaTâyTạng.

Zhuomacũngđénkhổvớicôngviệcnày.MặcdùcôbiếtrõhơnVănrằnglàmviệcnàysẽdẫnđếnnhữnggì,songcôvốnkhôngquenlaođộngchântaynênrấtnhanhmệt.Gelarấttửtếvớihaingườiphụnữnênthườngbảohọ

đừngcốquásức.Bốnmùalàđủđểgiađìnhchuyểnnhàtừnơinàysangnơikhác,bòvớicừucũngcóthìgiờđểcặpđôivàthaylông.Họnênthưthảsốngngàynàohayngàyấy.

Mộthôm,NinhảycẫnglênbảomẹrằngÁmnóicỏđangđâmchôi,Saierbaonheomắtvàkhịtmũi,nhưđểbắtlấymùihươngcủamùahè.ChịnóivớiZhuomarằngGelachẳngmấychốcnữasẽralệnhchuyểnđếnbãichănthảmùahètrênnhữngtriềndốccaohơn.MộtlầnnữahọsẽđilênphíaBắc.Vănsữngsờthánphụcsựamhiểucảnhquannơimìnhởcủagiađìnhnày.Ýniệmvềbảnđồhoàntoànxalạvớihọ.Họđitừnơinàysangnơikhácbằngtrựcgiác,tuântheosựthôngtháicủanhữngthờixaxưa:“Mùaxuânđichănthảtheoconnước,mùahèlênnúi;mùathuchănthảthêntriềndốccao,mùađôngthìởvùngđồngbằngkíngió.”Cônhậnrarằngdẫuchocómộttấmbảnđồcủavùngđấtchưabaogiờđượcvẽbảnđồnàyđinữa,côvẫnsẽkhôngdùngđượcnó.Côhoàntoànchẳngbiếtmìnhđangởđâuvànúinonđồngbằngnàođốivớicôcũnggiốnghệtnhau.

Ainấyđềuphấnchấnkhinghĩđếnđợtdicưmùahè.Ngàymỗiđứamộttấmápvàdàira,nắngcũngcàngngàycàngnónghơnthànhthửkhiăntrưahọmởphanháokhoáclôngra.Văngiờđãquencưỡingựanêncảmthấytựtinhẳnlên.CôtinchắcmìnhđangtrênđườngtìmthấyKhảQuânvàmườngtượngraanhcũngmặcquầnáoTâyTạnggiốngnhưcô,đangvậtlộnđểsốngcònvàtìmđườngvềnhà.CôtưởngtượngramộtcuộctrùngphùngtrênlưngngựagiữamộtđàncừuvàniềmhạnhphúcđượccùngKhảQuânuốngtràsữatrongmộtcănlều.CôkhiếnZhuomakinhngạcbởiniềmhạnhphúcấy.

CuộchànhtrìnhkéodàivềphíaBắcđưahọđiquadãynúiBayanHar(BaNhanKháchLạp)đểtớicácchânđồimiềnBắc,ởđóhọcắmtrạitrênnhữngtriềndốcđầycỏmọctốttươi.VềphíaBắc,Văncóthểthấymộtđỉnhnúicaochótvótphủtuyết.QuaZhuomathôngdịch,GelagiảithíchrằngđólàAnyemaqen(ANiMãKhanh),mộtngọnnúithiêngvàlàngọnquantrọngnhấttrongsốmườibangọnnúithiêngởđầunguồnHoàngHà.Anyemaqenlàvịthầncanhgiữvùngnày,vùngđấtcónhiềucáihồđandệtvàosôngHoàngHàvừabắtđầudòngchảynhưnhữnghạtngọctrênchuỗingọc.Thờixaxưa,bộlạcTupogọivùngnàylà“BáchHồ”,vàdândumụcđếnnayvẫnhaydùngtênđó.

“ĐâylànơiVănThành,côngchúaTrungHoavàođờiĐườngthếkỷthứbảyđãkếtduyênvớivuaTâyTạngSongtsenGampohayTùngTánCanBố,”

Zhuomanóithêm.“NgườiTâyTạngnàocũngbiếtchuyệnmốiliênminhgiữaTrungQuốcvàTâyTạng.VănThànhđãđưacâygiốngvàthuốcmenvàoTâyTạngvàdạychodântôibiếtcáchtrồnglúamạch.NhàvuacùngcôdâumớicướihưởngtuầntrăngmậtởđầunguồnHoàngHàtrướckhithựchiệncuộchànhtrìnhgiankhổvềphíaNamđếnkinhđôLhasa.ỞđóvuaSongtsenxâydựngĐiệnPotalachohoànghậucủangài.ỞThanhHảicómộtngôiđềnxâyđểkỷniệmsựkiệnCôngchúaVănThànhđếnTâyTạng.”

“NếumìnhtìmđượcKhảQuân,haiđứasẽcùngđithămngôiđềnđó,”Văntựnhủ.

SuốtthờigianVănvàZhuomaởcùngvớigiađình,cánhđànôngchưabaogiờđivắngkhỏilềuquámộtngày,nênVănlấylàmlạkhiGelavàGe’erchuẩnbịchomộtchuyếnđixa.Họsửasoạnmangtheobòvàcừu,cùngvớihaitấmkhănkhatatrắnglấytừchỗgiađìnhcấtgiữđồcúngtế.CôhỏiZhuomaxemhọđiđâuvậy.

“Họsắpđithămmộtngườithợđámani,ôngấysẽgiúpkhắcthầnchúmanilênđáđểhọđượcbảovệchốnglạicáiácvàlàmănphátđạt,”Zhuomađáp.“Chịkhôngthấylàchúngtathườngđiquanhữngtảngđákhắcđầychữvàtranhđósao?”

Vănđãbănkhoănkhithấynhữngdòngchữđượckhắctrêndá,rồithìcôlạigặpnhữngđốngđánhỏđẽogọtcẩnthậnởkhắpnơi.TuynhiêncôvẫnnhớđinhninhrằngngườiTâyTạngkiênghỏihanvềtôngiáonênkhôngdámhémôigìvềchuyệnđó.CàngởlâuvớigiađìnhGela,côcàngcảmđộngtrướctinhthầntôngiáocủahọ,nêncôrấtvuikhiZhuomađềnghịsẽnóichocôbiếtthêmvềcáctảngđámanitrongkhihọđilấynước.

Kểtừcuộcnóichuyệnkéodàilầnđầutrongcabinchiếcxetảiquânđội,ZhuomavàVănluôntránhđảđộngquánhiềuvềchínhtrịvàtôngiáo,nhưsợrằnglàmvậycóthểsẽhạiđếntìnhbạnđangnảynởdầngiữahọ.Nhưngbâygiờ,ZhuomadườngnhưrấtsẵnlònggiảithíchvềtôngiáocủaTâyTạngchoVăn,nhưthểmấyngàygầnđâucôđãlàmnảysinhmộtlòngtincậymớitronglòngZhuoma.

“Cómộtsốngười,”côgáigiảithích,“cảmthấymìnhcóthiênhướngmạnhmẽmuốnđếnsốngởnhữngngọnnúithiêng,ngàynàocũngđichọnnhữnghònđáhaymặtđáđểkhắclênđócácthầnchúmani.Thườngthìhễnơinàocóđámcướihoặcđámtang,cóngườihaythúbịốmhaycóbấtcứchuyện

khônghaynàoxảyratrongmộtgiađình,chủgiađìnhsẽlênnúiđểdângcúngvàcầunguyệnxinđượcđoáithương.Họdângbò,cừuvàcácmónđồkhácchongườithợđá,ngườinàysẽchọnchohọmộthònđátrênngọnnúiđórồikhắclênđấysáuâmtiếtcủađạithầnchú.Ngườitacóthểkhắcbằngnhiềuloạithưphápkhácnhauvàtôbằngnhiềumàu.MộtsốhònđámaniđượckhắctrọncảđoạnkinhPhật,nhữnghònkháctạchìnhĐứcPhật.

“Ngườitakhôngmangnhữnghònđámanitheomình.Đóchỉlàbiểutượngdànhchođứctinvàgiúphọđượckhuâykhỏatinhthần.Chínhvìvậychịmớithấyhàngđốngđámanigiữanhữngtảngđánúimàchúngtađingangqua.”

VănchămchúlắngnghelờigiảithíchcủaZhuoma.

“CàngngàytôicàngthấyđứctinthấmnhuầnvàomọithứởTâyTạng,”Vănnói.“Ởđây,ngườitaphóthácmìnhtrọnvẹnchotrờivàthiênnhiên.Ngaycảnúinon,sônghồ,câycỏcũngnóilênđứctin.”

“Đúngvậy,”Zhuomanói.“Thậmchídùởđây,miềnBắcnày,cuộcsốngrấtkhácvớivùngđấtcủagiađìnhtôi,nơicóđườngsá,cónghềnôngvàđôngdâncưhơn,ngườiTâyTạngchúngtôiđềucóchungmộttinhthầntôngiáo.Bởivìchúngtôitáchbiệtvớithếgiớibênngoài,nênchúngtôitinrằngởđâytấtcảmọithứgiữatrờivàđấtđềuhiệnhữunhưphảithế.Chúngtôitinrằngchínhthầnlinhcủachúngtôilànhữngthầnlinhduynhấtvàtổtiênchúngtôilànguồngốccủatoànbộsựsốngtrênthếgiớinày.Chúngtôibịcắtlìakhỏinhịptiếncủathờigian.Nhànôngchúngtôigieohạt,đấychỉlàhọđểmặcsốphậnmùamàngcủahọchotrời.Khôngcókỹthuậtlàmnônghiệnđạinàocả.Nhànônghànhxửnhưtổtiênhọtừhàngtrămhàngngànnămtrước,cũngnhưdândumục.Cảhainhómđềucócuộcsốngrấtgiankhổ.Họcónghĩavụdângcúngphầnnhiềuvụmùavàgiasúccủamìnhchotuviện.Đólàmộtgánhnặngrấtlớnchongườidântrongkhihọvốnđãcórấtít,nhưnghọphảikínhtrọngcáclạtmavìcácvịnàybảovệhọ.

“NgườitatinrằngĐạtLaiLạtMaởmiềnNamTâyTạngvàBanThiềnLạtMaởmiềnBắcTâyTạnglànhữngđạidiệncaonhấtchocácthầnlinh.Khicácngàiquađời,ngườitatìmmộthóathâncủacácngàithôngquacầunguyệnvànhữngnghithứcđặcbiệtchẳnghạnnhưnémkhănchoàngkhata,nhữngchiếcchaiquývàthuốcquýxuốngmộtcáihồđượclựachọnđặcbiệt,sauđómặtnướcsẽtiếtlộbảnđồbảnđồchỉchothấynơivịhóathânsẽrađời.Saukhiđượcchọn,cácvịĐạtLaiLạtMavàBanThiềnLạtMamớisẽ

sốngsuốtphầnđờicònlạitrongnhữngcungđiệnnguynga.”

“KhácvớibênTrungQuốcquá,”Vănnói.“Vớichúngtôi,tôngiáokhôngphảilàmộtthếlựcmạnh.Chúngtôichỉtuânlờicáclãnhtụthếtụcmàthôi.”

“Nhưngaikiểmsoátvàbảovệcáclãnhtụđó?”Zhuomabănkhoănhỏi.

“Lươngtâm,”Vănđáp.

“‘Lươngtâm,’làcáigì?”

“Nókhôngphảilàmộtcáigì,”Vănnói.“Nólàmộthệthốngđạolý.”

“Vậy‘hệthốngđạolý’làgì?”

Vănngẫmnghĩ.Côđộtnhiênnhậnrarằngđâylàmộtcâuhỏirấtkhótrảlời.CônghĩđếnKhảQuân,mộtngườivốnphảitìmcâutrảlờichomọicâuhỏirồisauđólạitìmmộtlờiđápchomọicâutrảlời.CólẽTâyTạngcũngđãkhiếnanhấythayđổinốt.

Đếnlúcđóhaingườiphụnữđãtớihồ,liềndừnglạiđểđặtthùngđựngnướcxuống.

VănquaysangZhuoma.“ChịkhôngthểquênKhảQuâncủachị,”cônói.

Zhuomagậtđầu.“Emcũngvậy,cứnghĩđếnThiênAnMônsuốt.EmđãthấygiađìnhGelatíchcópđồdựtrữrồi.Nayđãsanghè,cólẽchịemmìnhcóthểhỏixinGelađồănvàngựa.Emsẽthửnóichuyệnvớianhấy.”

5.MấtmátởThanhHảiKhiZhuomavàVăntừhồquayvề,họthấycóhaingườiđànôngtronglều,cảhaiđềukhoácsúngtrườngcắmlưỡilê.VănnghĩhọhẳnlàhọhàngcủaGela,hoặccóthểlàchỗquenbiếtcủazhuomavìcôgáilậptứcbắtchuyệnvớihọ.Mấyngườiđànôngđượccảnhàđóntiếpnồnghậu,nấucảmộttảngthịtcừutođểđãicơm,mùithịtnướngvàrượulúamạchthơmphứccảlều.

Khimấyngườikiađikhỏi,ZhuomachoVănbiếthọlànhữnglữkháchđangđiháithuốc.CảcôlẫnGelachẳngaiquenbiếthọcả,nhưngởTâyTạngbấtcứlữkháchnàođiquacũngđềuđượcđóntiếpnồngnhiệtbởihọlànhữngngườimangtin.Theotruyềnthống,ngườitađóntiếphọrấttrọngthị,mờiănnhữngmónngonnhất.Ngựacủahọsẽđượcđànôngkiểmtra,cònphụnữchuẩnbịnướcvàđồănkhôchohọđiđường.ĐiềuđángbuồnlànhómngườinàykhôngcungcấpđượcnhiềuthôngtincóíchchocảGelalẫnZhuomavàVăn.

Sángsớmhômsau,khinhữngtianắngđầutiêntrảidàitrênmặtcỏ,ainấybắttaylàmnhiệmvụcủamìnhnhưthườnglệ.ĐànôngbắtđầulùacừuvàbòvềphíacáctriềnnúiphíaNam.Đâylàlúcduynhấttrongngàykhibangườiđànôngcấtgiọng.Cómộtâmsắcngầmcủanỗihânhoantrongnhữngtiếnggọiđầykhílựchọvanglêngọithú,vàâmthanhđóhòalẫnvớitiếngrốngcủabòcùngtiếngbebecủalũcừu.Zhuomakhởihànhđirahồ,vớiNivàHồngđitheovừabướcvừatánchuyệnvàcườirúcrích,nhưthểnhữngcáitúidađựngnướcrỗngsaulưnghọđangchấtđầyhạnhphúc.Saierbao,BátvàVănbắttayvàođánhbơ,giờVăncũngđãthànhthạoviệcnàyrồi.Côtrànđầyniềmhyvọngvàtựtinmớimẻ.ZhuomadựtínhtặngGelaítnữtrangcủamìnhđểđổilấyhaiconngựa,vàmặcdùVănchẳngcógìđểcho,nhưngcôquyếtđịnhsẽđểlạicuốnsáchcácbàiluậncủaLươngThựcThu.Ítlâunay,giữabữaănchiềuvàgiờcầunguyện,bọntrẻconthườngnàicôđọctomộtđoạntrongcuốnsách,vàcôđọctrongkhiZhuomacốdịchlạichochúng.ThậtkhógiúpcôgáihiểuđượclốivăntriếtlýcủaLươngThựcThu,nhưngnhờvậymàcôcóthểtraudồitiếngTrung.Ngàynàocôvàbọntrẻcũnghọcđượcđiềugìđómới.

Bấtngờ,VănthấyBátđứngnhưbịhúthồnnơicửalều,nhìnđămđămrađằngxa.NgaycảkhiSaierbaogọicôbéđếnphụđánhbơ,côbévẫnkhôngnhúcnhích.Cònlạhơnnữalàsauđócôbéđiquanhlềuhailần.MặcdùSaierbaodườngnhưkhônglolắnggìtrướccáchcưxửcủacongái,nhưng

Vănthìbốirối.CôđilạicửalềuthìthấyởđàngxaNivàHồngđangchạyvềphíahọ.ChẳngcódấuhiệugìcủaZhuoma.

Khimấyđứatrẻrốtcuộccũngđếnđượccửalều,cảhaiđềurànrụanướcmắt.VănthấySaierbaotáinhợtđitrongkhichịnghelũtrẻkểlạichuyệngìxảyra,thếrồichịchạyrakhỏilềuvungtaygọitovềphíaGela,Ge’ervàÁnđangởmãiđằngxa.Vănsốtruộtchờđámđànôngquayvềlềuđểcôcóthểbiếtchuyệngìđãxảyra.Nghenhữnggìbọntrẻlắpbắpkể,côchỉngheđượcmỗimộttừ“Zhuoma”lặpđilặplạinhiềulần.

Saumộthồitưởnglâuhàngtiếngđồnghồ,mấyngườiđànôngvàolềuvàlắngnghebọntrẻkể.Văndùngcửchỉđểkhẩnnàichúnggiảithíchchocôhiểuchúngnóigì.ChínhGe’er,nhưthườnglệ,dườngnhưhiểucô.Lấymộttấmbảngthườngđượcdùngđểgiacônglôngcừu,anhrắcmộtítbộtlúamạchlênđórồidùngngóntayvẽvàibứctranh.Mặcdùthôthiển,cácbứctranhcũngkhárõràng.MộtnhómđànôngcưỡingựađãnémmộtcáibịchụplênđầuZhuomarồimangcôgáiđi.KhiVănhoànhồnsaucúsốckhihiểurađiềugì,côrasứchỏiNixemliệucôbécònthấygìnữakhông.Nithảốngtayáoxuống,đểlộmấyvếtxướcdàitrênvaiphải.HồngđặttayVănlênđầuchú,ởđócôcảmthấycómộtcáibướutướng.CôđoánrằngchúngchắcđãbịthươngtrongkhigiằngcovớinhữngkẻbắtcócZhuoma.Vănkhôngbiếttạisaolạicóngườimuốnbắtcôấyđi.Thậtkhônghiểunổi.TrừphíđólàmộtsốkẻthùchưabiếttớicủaZhuoma,hoặclàlínhTrungQuốc.

Từđóchođếnhếtngàyhômấy,VăncứhỏiNivàHồngnhiềucâuhỏibằngcáchdùngcửchỉ,hìnhvẽ,đồvật,rasứctìmhiểuthêmchitiếtvềchuyệnxảyra.HìnhnhưZhuomavàlũtrẻđnagtrênđườngđemnướcvềnhàthìcómộtnhómđànôngcưỡingựađếngầnhọ,dùngthònglọngtómZhuomagiốngnhưtómngựarồibuộccôgáivàotrongmộtcáibịtobằngvải,loạingườitahaydùngđểmangđồcúnglễ.Bọntrẻcóthểhiểuđượcđámđànôngnóigì,nênchắchẳnđólàngườiTâyTạng.Cóhaikẻtrongsốđóhìnhnhưlànhữngngườiđãtớithămlềucủahọngàyhômtrước.NibảoVănrằngZhuomavẫntiếptụcchốngcự,ngaycảkhicôbịvắtlênlưngngựa.VănnhớlạihànhvikỳlạcủaBátvàobuổisángxảyravụbắtcóc.Côbẽđãnhìnthấyhaycảmthấygìchăng?CôcốgắnghỏicôbéxemcôbécóbiếtZhuomađangởđâukhông,nhưngBátchỉlắcđầuchỉvàomồm,khôngnóimộtlời.Vănkhôngsaohiểuđượccôbémuốnnóigì.

Nhữngngàyđó,GelavàGe’erdànhhànggiờcưỡingựalùngsụckhắpvùngxungquanh,cốtìmxemdấucódấuhiệugìcủaZhuomavànhữngkẻbắtcóccôgáikhông,nhưnghọđãtanbiếnvàokhôngkhí.Chiềunàocánhđànôngcũngchánnảntrởvề.Khimắthaibêngặpnhau,VănhiểurằnghọkhôngcóhyvọnggìtìmđượcZhuoma,vàhọđanglấylàmtiếcchoVăn,bởigiờđâycôhoàntoànđơnđộc,khôngcáchgìnóinăngchohọhiểu.

Khihèchuyểnsangthu,Vănbướcvàothờikỳđentốinhấttrongđờicô.Đêmđêm,côthườngkhócchongườithiếunữmàchỗngủbêncạnhcôgiờđâyvắnglạnh,nhớthươnglòngcanđảmvàtríthôngminhcủangườiđó.Vàobanngày,côcốgắngxoayxởkhikhôngcóZhuomalàmthôngdịch.DămbacâuchữlõmbõmbằngtiếngTâyTạngmàZhuomađãcốcôngdạychocô–mộtvàiđộngtừvànhữngcâunhư“có”và“không”–chophépcôcũnglàmtạmổnnhữngnhiệmvụhàngngày,nhưngngoàinhữngviệcbìnhthườngđórathìcôbịgiamcầmtrongmộtthếgiớicâmlặng.Cònchưahết,côthấychẳngcóbaonhiêuhyvọnghọcthêmđượctiếngTâyTạng.GiađìnhGelaxưanayvẫnsốngtheokiểunóiíthiểunhiều.Ngaycảkhihọcóthìgiờnóichuyệnvớinhau,cũnghiếmnghethấyhọtròchuyện.Khôngcóngônngữ,làmsaocôcóthểthuyếtphụchọgiúpcôrờikhỏinhàhọđểliềusốngmộtthânmộtmìnhtrêncaonguyên?NgoàichuyệncôvẫngiữbứcảnhKhảQuân,cảnhànàychẳngbiếtgìvềanhcả.ZhuomađãcólầnkhuyêncôđừngnóichohọbiếtquânđộiTrungQuốcđangởTâyTạng.Họsẽkhônghiểuđượclýdovàchuyệnđósẽlàmhọsợ.

Làmsaocônóiđượcchohọhiểurằngcôyêuchồngcôđếnnỗicôsẵnsàngchịuđựngtấtcảmiễnsaotìmlạiđượcanh?

Vănbịnỗiđauđớnvàthấtvọngvòxé.Nhưthểcôđãtớigầnđượcchồngchỉđểlạithấyanhbiếnmấtthêmlầnnữa.Côbịmắckẹtvàkhôngsaotìmđượclốithoát.

SaukhiZhuomabiếnmất,giađìnhnàydườngnhưcóvẻsợsệthơnnhiều.TiếngcườivuitươicủaNitắthẳn,cảcậubéHồnghiếuđộngbấtkhamgiờđâycũnglặnglẽbámlấymẹthayvìhếtnhảycẫnglênlạinhảychânsáoquanhlều.Khiđếnlúcchuyểntớibãichănkếtiếp,Geladườngnhưchọn

mộtnơicònxahơnđểlưulại.Cứhễnhìnthấybóngngườiởđằngxa,Gelalạirahiệuchogiađìnhlánhmặt.Mộtđôilần,thậmchíanhcòngiấuVăngiữabầycừusaochonhữnglữkháchđiquakhôngnhìnthấyhọ,nhưthểanhsợrằngcảcônữacũngsẽbịbắtđimất.Dườngnhưhọđangbỏlạithếgiớicủaconngườimãixađằngsaulưnghọ.

Vănbắtđầughinhậtký.NgàynàocôcũngdùngmộttrongmấyhònđámàuđểvạchvàidònglênnhữngtrangsáchTuyểntậpTiểuluậncủaLượngThựcThu.

Mấyhònđáchỉvạchđượcmộtvếtlõmmờ.Côphảiviếtthậtsítvàdiễnđạtthậthạnchếđểtiếtkiệmgiấy.Tuyvậy,cuốnnhậtkýlàcáchduynhấtđểcôghilạinhữngýnghĩcủamìnhvàduytrìkhảnăngviếttiếngTrung.Nóchocômộtsứcmạnhmớivàquyếttâmmớiđểsốngcòn.

Mộtsángnọ,NingấtxỉutrongkhiđanggiúpSaierbaođánhsữa.Saierbaohétgọicácanhchồngtớigiúp,vàGelacõngNivềlạilều.Lộrõvẻlolắng,GelanóigìđóvớiGe’er,anhnàyliềnlậptứcrờilềuvàbắttaythắngyênngựa.SauđóGelanóinhỏmấylờivớiSaierbao,chịtaliềnđếnchỗbếplòđunsôiítnước.VậndụngtoànbộvốntiếngTâyTạngmàcôđãhọcđược,VăncốnóivớiSaierbaorằngcôlàmộtmenba,rằngcôcóthểgiúphọ,nhưngSaierbaochỉnhìncôbằngcáinhìntrốngrỗngrồitiếptụcviệcđanglàm.Bấtngờ,Hồnghétlên,chỉtayvàophầnthândướicủaNi.Ainấyđưamắtnhìntheongóntaychỉcủachú:máuđangrỉqualớpáongoàiNimặc.GelabảoBátđưaHồngrangoài,rồirahiệubảoVăngiúpanhcởiquầnáoNira.Trênlớpđồlótbêndướiáongoàihọthấycóvấymáuhếtlớpnàyđếnlớpkhác.

GiờthìVănhiểutạisaotốinàoNicũngkhóc:chắchẳncôbébịchảymáunhưthếnàytừlâulắmrồi.CônhớZhuomacókểchocôrằngbởiviệcgánhnướcrấtnặngnhọcnênphụnữrấtkhéoléotrongchuyệnhàtiệngiặtgiũquầnáovàthườngcốhếtsứcđểtránhbịdínhmáukhicókinh.DovậyviệcNichảymáucóthểchỉlàmộtkỳkinhnguyệtbìnhthườngthôi.

Cốkìmnướcmắt,SaierbaorahiệubảoVănrằngvấnđềnàytấtcảhọđềubiếttừlâunay,nhưngchẳngbiếtphảilàmgì.

Gelanhúngmộtmẩuvảinỉvàonướcnóng,vắtchokhô,ngậmrượulúamạchđầymồmrồinhổlênđóhailần,lạivắtkhôrồiđiđếnchỗtượngPhật

đểcầunguyện.SauđóanhquấnmẩuvảinỉquanhhaibànchânNivàlạinhổmộtbụmrượulúamạchlêntráncôbé.MôicủaNikhẽđộngđậyvàmắtcôhémở.Côngướcnhìnmeđangvừaxoaybánhxecầunguyệnvừatụngniệmtrướcbànthờ.GelagọiSaierbaođếnrồiđặttayđứaconbévàotaychị.Nimỉmcườiyếuớt,rồilạinhắmmắt.

Văntiếnlênbắtmạchcôbé.Mạchvôcùngyếuvàcôbévẫntiếptụcmấtmáu.ThếnhưngkhôngcóthiếtbịytếhaythuốcmenthìVănchẳngthểlàmgìđểgiúpcô.Vănbịgiằngxébởicảmgiáccólỗivàthấtvọng.

Suốtngàyhômđó,cảgiađìnhlặngthinhtúctrựcbêncạnhNi,kểcảHồngdùđóiđếnđếnnỗiphảimútngóntaycũnghoàntoànimlặng.SaierbaovàGelacũngquỳtrướctượngPhật,vừatungkinhvừaxoaybánhxecầunguyệnkhôngngừngnghỉ.

Đếnhoànghôn,tiếngvóngựaphichobiếtGe’erquayvề.Anhcầmtrongtaymộtcáitúi,bangườilớnliềnnhanhchóngmởtúira.HọtrộnchấtbộtđựngtrongđóvớinướcrồibónchoNi.Vănquansát,nhưbịmêhoặc,nhưnghoàntoànkhôngbiếthọđangbóncáigìchocôbé.Mườiphútsau,VănthấymáNihơicómàutrởlại.

Đêmđókhôngaingủ.GelarahiệubảoVănđinghỉkhithấycôđãkiệtsức.Cônằmxuống,lắngnghetiếngxoaybánhxecầunguyệnchođếnkhirạngsáng.

HọkhôngcứuđượccôbéNiđángyêu,đầysứcsống.Linhhồncôbéđãđiquaxa.Côbịngãquỵhômtrướcthìhômsaulìađời.Côbéchắcchưaquámườibốntuổi.

LòngVăntrĩunặngđaubuồn.Côkhócchocảnhà,nhưngcũngchochínhbảnthânmình.TrongtấtcảcácthànhviêncủagiađìnhGela,Nilàngườimàcôhaygầngũinhất,cũnglàngườimanglạichocônhiềuhạnhphúcnhất.GiờđâycômấtcảZhuomalẫnNi,ngườinàynốisaungườikhácquánhanh.Tươnglaicủacôtrảiratrướcmắtnhưmộtvựcthẳmvôvọng.

VănkinhsợkhinghĩrằnggiađìnhcóthểsẽđưaNiđithiêntáng.Zhuomađãkểrằngsaukhichacômất,ngườitachặtxácôngthànhnhiềumảnhrồiđểgiữamộtbànthờtrênnúichochimkềnkềnăn.KhithấyVăntỏraghêtởm,côđáplạirằngtụcthiêntángchỉlàmộtbiểuhiệnkháccủasựhàihòagiữa

trờivàđấtởTâyTạng,giữathiênnhiênvớiconngười,nênchẳngcógìphảighêtởmcả.NhưngmặcdùnhớnhữnglờicủaZhuoma,VănvẫnemìnhkhôngchịunổinếuphảinhìncảnhxácNibịphơicholũkềnkền.Rốtcuộccôkhôngphảithấycảnhấy:giađìnhđưathihàiNirahồđểthủytáng.

Thuchuyểnsangđông,đôngchuyểnsangxuân.Vănnhậnrarằngchịkhôngcònnắmđượcđãbaonhiêunămtrôiquanữa.ĐơngiảnlàgiađìnhGelađiđâuthìchịtheođó,tìmnhữngbãichănmớivànơitrúẩntránhthiêntai.Vớichịthìnúinàocũnggiốngnúinào,đồngcỏnàocũnggiốngđồngcỏnào;nhưngvớihọthìluônluôncónhữngkhácbiệttinhtế.Hễrảnhđượclúcnàolàchịlạiviếtvàocuốnsách–nhữngbứcthưgửiKhảQuânmàchịhyvọngrằngngàynàođósẽcóthểtraochoanh;nhữngchitiếtnhữngcuộcsốnghàngngàycủachị.Lờilẽcứchấtchồng.Khiđãghikínhếtcáctrangtrốngcủacuốntiểuluận,chịbắtđầuviếtvàogiữacácdòngchữ.Khingaycảnhữngchỗđócũngghikínhếtrồi,chịviếtđèlênnhữngdòngchữkhắcmờđãcóởđấy.Chỗduynhấtmàchịkhôngviếtlàbìatrong.ChịđểdànhnóchoKhảQuân.Khichịtìmđượcanh,anhsẽghilờinóiđầuchocuốnnhậtkýcủachị.NhữngtranggiấytrànngậpnỗicôđơncủaVăn,tìnhyêuvàýchísốngcòncủachị.

Cuốnsáchngàymộtdàyhơn.

BứcảnhKhảQuânốvàngđi.Khuônmặtanhtrôngnhàunhĩ,nhănnhúm.

Bởikhôngcòncơhộinàođểthoátnữa,Vănthôikhôngnghĩvềviệclàmsaothoátkhỏicảnhnày.ThânthểvàtâmtríchịđãthíchnghivớicáchxửtrímọiviệccủangườiTâyTạng;chịthôikhôngcònquábậntâmđếnnhữngnhucầuvàmongmuốncủamình.Khicảgiađìnhcầunguyện,chịcũngcầunguyện,cũngxoaybánhxephápcủariêngmình.ChịthêmvàolờikinhnhữnglờicủaVươngLượng:“Chỉsốngđượcthôicũngđãlàchiếnthắngrồi.”

CơhộiđểVăntiếpxúcgầnnhấtvớithếgiớingoàitúplềucủagiađìnhGelalàlễhộiWeisang(ViTang).Vàomùathu,cánhđànôngtừkhắpvùngtụtậplạirấtđôngđểdângcúngtổtiên.DophụnữkhôngđượcphépthamgianênVăn,Saierbao,BátvàHồngngồitrênsườnđồiquansáttrongkhihàngtrămkỵsĩmangcờphướnmàusắcsặcsỡdichuyểnthànhđộihìnhtheonghithứcxungquanhbànthờhiếnthế.GelathườngmangđồtrangsứcvềchoSaierbao,chỗtrangsứcđósẽnhậpchungvàosốrấtnhiềunữtrangmàchịvẫndùngđểlàmđẹp.BanđầuVănkhônghiểulàmsaogiađìnhnàyvốn

nghèomàlạicóthểtiêutiềnchonhữngmónxaxỉthayvìmuasúcvật.Nhưngcùngvớithờigian,chịnhậnrarằngđồtrangsứckhôngđượccoilàcủacảivậtchất,màthậtralànhữngmónđồmangtínhtôngiáo.

Gela,Ge’ervàÁnkhôngthểnămnàocũngdựlễWeisangnhưngluôncốthamdựcàngthườngxuyêncàngtốt.LầnđầutiênVănthấyhọrađitrênlưngngựa,chịrấtlo.Kíchcỡcủanhữngcáibọchọmangtheochothấyhọsẽđikhálâuvàchịkhônghiểutạisaohọlạirađiđểlạiđànbàtrẻconmộtmình.ChínhBátlàngườicốgiảithíchchochịhiểu.CôbébắtchướcVănvẽmộtbứctranhtrênnềnbộtlúamạchchothấybavầngmặttrờiđượctrangtríbằngnhữngdụngcụđểănsáng,ăntrưavàăntối.Dướivầngmặttrờiởgiữa,côvẽbangườiđànông.ĐếnđóthìVănhiểucánhđànôngsẽđếnđíchcầnđếnvàogiữatrưavàsẽkhôngđiquáxa.Nhưngchịvẫncònrấtbốirối.

Haingàysau,SaierbaobảolũconthayquầnáomặcvàodịplễvàtìmđượcmộtdảilụamàuđểquấnquanheoVăn.Họbuộcgiasúcbằngthừngđuôibòbênngoàilều,đóngchắccửarồicưỡingựalênđường.Trongkhichuẩnbịrađi,Saierbaorấtítsaibảolũtrẻ,vàchúngđitheohọmàkhôngnóinănggì.ĐếngiờthìVănđãquenvớikiểulàmmọiviệctrongimlặngcủanhànàynêncảmthấyítbănkhoănhơn.

Saubagiờruổingựa,họdừnglạiđểăn.BấtngờHồngchỉrađằngxa,vừacườitovừahét.Ởđằngxalàcảmộtbiểnngườivàcờxí.Nhữnglácờphấpphớitronglàngiónhẹhòalẫnvớinhữngbiểungữbayphầnphậtcắmtrênmặtđất,đâuđâucũngsốngđộngnhữngsắcmàuvàchuyểnđộng.Khóivàmùigỗcháytừngọnlửathiêngbốclênbaotrùmcảnhvậttrongmộtmànsươnglunglinh.Vănngỡnhưmìnhđượcđưavàomộtthếgiớikhác.Sauhàngbaonhiêuthángsốngcáchbiệt,côđơn,nhữngđámđông,màusắcvàtiếngồnàocứnhưlàảoảnh.

Quanămtháng,Văntrởnênquenvớinhữngbiểuhiệnkhácthườngđócủađứctin.Chịcũngđãquenvớiviệcthiếutintứctừthếgiớibênngoài.SựthayđổiduynhấttrongđờichịdolễWeisangmanglạilàviệcÁnlấyvợ,trongmộtđámcướiđượchaigiađìnhthuxếptạiđámhội.VợcủaÁn,Maola(MaoLạp),cótínhkhírấtgiốngSaierbao:mộtphụnữítnói,nghiêmtrang,chămchỉ,luônluônmỉmcười.MặcdùÁnvẫntiếptụcchơiđànbênngoàilềuhàngđêm,nhưngtiếngnhạccủaanhgiờđâynghephơiphớihạnhphúchơntrướcnhiều.

Khônglâusauđámcưới,Maolacóthai.Haiconcừubébịtáchrakhỏibầy

vàbuộcvàolều.VănquansátcảnhngườitavỗbéohaiconcừuđểbồibổchoMaolalúcsinhnởvàđểmừngsựxuấthiệnmộtthànhviênmớicủagiađình.ChínhgiữalúckinhngạcquansátGelavàGe’erkhéoléotraomộtbégáikhỏemạnhvàotayÁn,VănmớinhậnrarằngtuybảnthânchịvốndĩlàbácsĩvàthựcchấtlàmộtphụnữTrungQuốc,nhưngđiềuđóđãrờibỏchị.

Tốihômđó,Geladẫndắtcảnhàcầunguyệnchobémớirađời.SaierbaovàVănlàmviệcquầnquậtsuốtngàyđểchuẩnbịchobữatiệc.Trongbữatiệc,SaierbaođưachoVănmộtchiếcchâncừunướnggiòn.TheochỗVănnhớ,phầnchâncừuxưanayluônluônđượcdànhchoGelavàGe’er.CửchỉcủaSaierbaodườngnhưmuốnnóivớichịrằng:“Chịnaylàngườimộtnhàvớichúngtôi.Hãychiasẻniềmhạnhphúcvớichúngtôi.”

KhiThưVănkểđếnphầnnàytrongcâuchuyệncủabà,chúngtôiđãtròchuyệnđượcmườitiếngđồnghồ.Thiênhạraravàovàoquántràvàanhbồi,hìnhnhưcũnglàchủkháchsạn,rótthêmnướcvàoấmtràcủachúngtôinhiềulần.Tràđãnhạthếthươngvị.

ĐêmđangxuốngnêntôiđềnghịThưVănrằngchúngtôicùngởmộtphòngkháchsạnvàhômsausẽtiếptụctròchuyện.Bàđồngývớiđềnghịcủatôicũngmộtcáchngắngọnnhưkhitrảlờimọicâuhỏicủatôi.Nhữnglúcbàkhôngđắmmìnhkểchotôivềnhữnggìbàđãtrảiqua,giọngbàđềuđềuvàcụtlủn.

Khisửasoạnđingủ,tôicốbắtchuyệnvớibàđểbiếtchắcrằngbàvẫnổn,nhưngbàvẫnrấttrầmlặng.

“Bàmuốnuốngchútnướckhông?”tôihỏi.

“Không.”

“Phòngcóđượckhôngạ?”

“Được.”

“Bàcóthấytiệnnghikhông.Trôngbàhơimệt.”

“Tôikhỏe.”

Tôicốkhiếnchobàtròchuyệnthânmậthơn,đểtôicóthểhỏihàngbaonhiêucâuhỏimàtôiđãtíchtụsuốtngàyhômđó,nhưngrõrànglàVănchorằngmọitròchuyệnngàyhômđóđãkếtthúc.

Tôilorằngthânthểtolớncủabàcóthểkhôngvừavớicáigiườngđơnnhỏhẹp,nhưngmộtlầnnữa,Vănlạihànhđộngngoàimongđợicủatôi.TrướckhicởibộáongoàiTâyTạng,bàlấycácđồvậtcủamìnhrakhỏinógiốngnhưnhàảothuậtlấynhữngconchimrakhỏimộtcáimũvậy.Từhaicáitúitrongbàlôirasáchvàtiền,còntừtúitrongtayáobàlôiramấytúinhỏbằngdacừu.Từtronggiàybênphảixuấthiệnmộtcondao,từgiàybêntráilàmộtítgiấy.Bàluồntayvàotrongeoáodàilấyrahaicáitúidato,rỗng.Rồibàcởicáithắtlưngdàibằnglụa,lạicóthêmmấycáitúidanhỏvàdụngcụnàynọgắnvàođónữa.

Tôiquansátmàkinhngạc:chiếcáodàilàvalihànhlýcủabà.Hóaranócũnglàcáigiườngchobànữa.Bàtrảicáiáodàiratrêngiườnggiốngnhưtấmchiếu,đặtcáithắtlưnglụalênmấyquyểnsáchvàtờgiấyđểlàmgối,rồilộntráihaiốngtayáorangoài.Bànhồihếtđồđạccủamìnhvàotronghaiốngtayáolộntráiđó,ngoạitrừcondao.Nónằmtrêngốibêncạnhbà.Cuốicùng,bànằmlêntrêncáiáo,kéohaivạtáoquấnquanhmìnhrồidùnghaicáitúitorỗngđểđắpchân.Cảcơthểbàlẫnđồđạccủabàđềuđượcbảovệhoànhảo.

Tôichắclàbàkhôngnhậnthấyvẻtrầmtrồtrênmặttôitrongkhitôitrèolêngiườngbêncạnh.TôicảmthấynhưmìnhvừatrảinghiệmmộtmẩunhỏcủađờisốngTâyTạng.TôirồisẽtrảinghiệmđượcnhiềuhơnkhiđếnThanhHảivàonăm1995đểcốhiểunhữnggìVănđãtrảiqua.ỞđótôisẽchứngkiếnsựkhéoléocủangườiTâyTạng,nhữngngườiđãtìmđượccáchxoayxởđểsốngvớiíttàinguyênđếnthế.Tôisẽthấynhữnghònđáchấtđốngđểđịnhhướng,thấyđồănđượcgiấudướimặtđấtđóngbăngđểlúcnàođóvềsausẽđàolênhoặcdànhchokháchquađường,thấygỗđượctrữdướinhữngtảngđáđểlàmcủiđốt.TôisẽbiếtđượcrằnghaicáitúidatovàVăntrảirađểđắpchânvốnđượcdùngđểđựnglươngkhônhưbộtlúamạchvàthịthongkhôngoàigiónhữnglúcđiđường.

ĐêmhômđóởTôChâutôikhólòngchợpmắt.TôicứmongtrờisángmauđểtôicóthểhỏiVănvàicâucứongongtrongtâmtrítôi.

“BàcótìmđượcKhảQuânkhông?”

“BàcóbiếtchuyệngìxảyravớiZhuomakhông?”

“Trongsuốtnhữngnămđótìnhtrạngtinhthầnvàthểchấtcủabàrasao?”

“Làmsaobàquayvềđược?”

Chưabaogiờtôigặpngườinàomấtliênlạcvớithếgiớimộtcáchhoàntoànnhưvậy.Tôithấythậtkhóhìnhdung.Khikểlạichuyệnmình,Văncựckỳmơhồvềchuyệnthờigian.Cuộcsốngcủadândumụclàcuộcsốngtheocácmùa,chứkhôngphảitheođồnghồhaytheolịch.ThậtkhóbiếtđượcchínhxácbàđãsốngbaolâuvớigiađìnhGela.BàđãnhắcrằngkhibàmớiđếnthìHồngkhoảngchíntuổi,cònkhibàđithìcậuđãthànhngườilớn.Vậycónghĩalàbàởvớihọítnhấtmườinăm,cóthểcònlâuhơnnhiều.

“Điềuấylàmbàthayđổirasao?”tôivừanghĩvừatrằntrọc.“Bàsẽtrởthànhai?”

6.MườibangọnnúithiêngSuốtnhữngnămVănởcùngvớigiađìnhGela,bàvẫnbámlấyniềmtinrằngmộtngàynàođóbàsẽđượctáihợpvớiKhảQuân.MặcdùtheonhiềucáchbàđãtiếpthulốisốngcủađạoPhậtvà,cũngnhưnhiềungườiTâyTạngkhácxungquanh,đãchấpnhậnsốphậnmình,nhưngmộtphầntrongbàkhôngbaogiờchịutừbỏcuộctìmkiếm.HầuhếtmọisuytưcủabàvềKhảQuânđềuchỉgóigọntrongcuốnnhậtký,nhưngtừkhibànóitiếngTâyTạngkháhơnvàcảmthấycóthểdiễnđạtcảmnghĩmộtcáchtinhtếhơn,bàbắtđầuthửgiảithíchcảmxúccủamìnhvớicảgiađình.HồnglàngườiđầutiênđượcbànóichonghevềKhảQuân.Thiênhướngtâmlinhmạnhmẽmàbànhậnraởcậungaytừkhibàmớiđếnnhànàyđãngàymộtlớnlêntheonămtháng,nênbàcảmthấycóthểtincậyởcậu.Bànhớrằnghồicònbé,cậuđãrấtsợthấyảnhKhảQuân.Naybàlấyảnhrachìachocậuxem.“Ngườinàylàngườiyêucủacô,”bànói.“Mặttrờivàmặttrăngcủacô.”

DầndầnKhảQuântrởthànhmộtphầncủacuộcchuyệntrò.CảgiađìnhthườnglắngnghenhưbịbỏbùakhiVănkểchohọnghevềcuộcđờitrướckiacủamìnhởTrungQuốc.ĐặcbiệtlàBát,nayđãthànhngườilớn,dườngnhưnuốttừnglờinhữngthôngtinvềcáithếgiớirấtkhácbiệtnàyởphươngĐông.CuốicùngcũngđếncáingàyVănchưabaogiờdámhyvọngtới.Gelađếngặpbànóirằngcảnhàđãquyếtđịnhgiúpbàtìmkiếm.HồngnayđãđủtuổiđểcóthểgiúpíchchoGelanênGe’ercóthểrảnhtay.BàcũngmuốnđicùnghọvàGelađồngýbởivìnăngkhiếutiêntrihuyềnbícủacôbécóthể

cóíchchoVăn.Ôngsẽchohọbaconngựavàđầyđủlươngkhôđểhọcóthểđimộtthờigian.Khithứcăndựtrữcạn,họcóthểcậyvàosựhàophóngcủanhữngngườiTâyTạngkhácvàcáctuviện.

KhiVănnghenóicảnhàđanglênkếhoạchtáchnhaurađểgiúpđỡmình,bàòakhóc.Bàkhôngbiếtnóigì.Khôngcólờinàođủđểdiễntảhếtbàhàmơnhọbaonhiêu.Họkhôngchỉcứubàthoátchếtmàcònnhậnbàvàomáiấmgiađìnhđầytìnhyêuthươngcủamìnhsuốtbaonămqua.ThấynhữnggiọtlệcủaVăn,Saierbaolặnglẽnắmtaybàkhẽvuốtve.VăncảmthấycáithôrápcủalàndaSaierbao.Bàđãgiàđinhiều.Nhữngquầnáosặcsỡcủabàđãphaimàu,nữtrangcủabàxỉnđi,nhưnggươngmặtbàvẫnngờisáng.

Buổichiataycủahọthậttrangtrọng.GelavàSaierbaolặnglẽquansáttrongkhiGe’erchấtđồlênngựa.Saierbaođãchuẩnbịnhữngtúiđựngđồănthứcuống;cómộtcáilều,đệmngủ,dâythừngvàthuốcmen.

TrongkhiHồnggiữdâycươngchoVănđểbàlênngựa,cậuthầmthìnóiriêngvớiVănrằngngaykhiGe’ertrởvề,cậudựđịnhsẽvàomộttuviệnnhưcácônganhMavàmê.CậuđãnghiềnngẫmnhữnglờicủaVănvềKhảQuân:cậuchorằngcậuhiẻutìnhyêucủabàlàthếnàobởivì,vớicậu,nhưnglinhhồncũnggiốngnhưmặttrờivàmặttrăngvậy.

Giữanhữnglờitiễnbiệt,VăntháochiếcvòngcổbằngcacnelianmàtrướckiaZhuomatặngbàrồiấnvàotaySaierbao,cùngvớibộquânphụccũmàbàchưabaogiờmặclại.HìnhảnhgươngmặtNitrànngậptâmtríVăn.Bàbiếtrằngdùcóđiđâu,bàsẽkhôngbaogiờquêncôgáinhỏchẳngkhácnàomộtchiếcchuônggióxinhđẹpngàyxưa,vàcảtìnhyêuthươngthầmlặngcủagiađìnhcô.

Trongkhilênkếhoạchchochuyếnđi,BátđềnghịvớiGe’erhọnêntìmnhữngthợđẽođátừngtạcnhữnghònđámanitrêncácngọnnúithiêng.Nhữngngườiđóthườngtiếpđónđủmọihạngngườimuốndângcúngchothánhthần.ChắchẳnhọsẽcótintứcvềbấtcứngườiTrungQuốcnàotừngđiquađườngđótrongmấynămtrởlạiđây.Ge’erđồngýrằnghọnênkhởiđầunhưthế.

Trongnhiềutháng,mọitìmkiếmcủahọđềukhôngđemlạikếtquả.Họrongruổitừnúinàyquanúinọ,nhưngkhôngmộtthợđẽođánàomàGe’ertròchuyệnnhậnrađượcảnhKhảQuânhoặctừnggặpngườiTrungQuốcnào.Văncũngchẳngthulượmđượcmấythôngtinvềchuyệnđiềugìđãxảyra

vớiQuânGiảiphóngNhândânởvùngnàycủaTâyTạng.“Xungđộtchấmdứtchưa?”gặpaibàcũnghỏi.Họchỉnhìnbàvớivẻlạlùngmàkhôngtrảlời.

Thếrồi,mộtngàynọ,họbắtgặpmộtthợđẽođácónhớrằngtừnggặpvàingườiTrungQuốc.VănvàBátđợitrongkhiGe’ertrèolênnúiđểnóichuyệnvớiôngta.Khiquaylại,Ge’erhàohứngkểrằngnhiềunămtrướcđây,ngườithợđánàycógặpmộtnhómngườiđiqua,trongsốđócóvàingườiTrungQuốc.ToànbộnhómđóđềumặcáodàiTâytạng,nhưngkhôngkhónhậnranhữngkhuônmặtkhôngphảiTâyTạngtrongsốđóbởihọkhôngcónướcdarámnắngmàuđồngdobịmặttrờikhắcnghiệtvùngcaonguyênthiêuđốt.Mỗingườitrongsốđómangmộtkhẩusúngtrườnggắnlưỡilê.Cómộtcáibọccứquằnquạisuốttrênlưngmộttrongmấyconngựa.Ôngtachorằngtrongbọcđóắthẳnlàcómộtconvậtcònsống.ĐámngườinọbảohọđangđivềphíaĐôngBắc.

VănvàBátnhìnGe’ersửngsốt.LiệuđócóphảilànhữngngườiđãbắtcócZhuomakhông?VănchorằnghọnênđivềhướngĐôngBắcđểxemcóthểthuthậpthêmthôngtinkhông,nhưngGe’erlorằngnếulàmvậythìehọsẽtừbỏviệctìmkiếmKhảQuân.AnhđềxuấtrằngtốthơnnênđivềphíaĐôngNam,nơimàtheomộtsốngườihọđãgặpthìhọsẽtìmthấynhiềungườiTrungQuốc.

Vănnhìnlênbầutrờixanhthămthẳm,bàntaysiếtlênbứcảnhKhảQuântrongtúitrênngựcáo.“Zhuomađãcứumạngtôi.NgườiTrungQuốcchúngtôihễcónợthìmuốntrả.TôichorằngnếuKhảQuânbiết,anhấycũngsẽmuốntôitìmZhuomatrước.”

ConđườngvềhướngĐôngBắcđưahọquanhữngđèonúicaolộnggió.Ge’ercảnhbáoVănrằngchỉcóthểbăngquanhữngngọnnúiphủtuyếtvàomùahè,nênhọsẽphảichờdướichânnúichođếnhếtmùađông.Suốtmấythángmùađônghọtrútronglều,tíchlũythêmdầnsứcmạnhvànghịlực.Ge’erđisănhươucùngcácconthúhoangkhácvàháicácloạicâycỏănđược.ÔngchỉchoVănvàBátcáchlàmsaophânbiệtđượccácloạicâycủthuốcvãnđangcốsinhtồngiữatuyếtgiá.

Đếnmùaxuânhọlạilênđường,rongruổihàngngàytrờigầnnhưtuyệtđốiimlìm,tậptrungvàoviệcdẫndắtngựatiếnbướcantoànquađịahìnhhiểmtrở.Chẳngbaolâusaukhixuốngkhỏimộtrặngnúi,họgặpmộtnhómngườihànhhương.Nhữngngườinàybuộcquanhtránvàquấnquanhbàntaybàn

chânnhữngmảnhvảinỉdài.ChẳngmấychốcVănhiểuralýdohọlàmvậy.Cứsaumỗibướctiếnlên,cáckháchhànhhươnglạiduỗidàitoànchạmđất.Rồihọđứngdậyvàlạilặplạihànhvicungkínhbằngtoànbộthânthểđó.NhìnthấyVănvàcácbạnđồnghànhcủabà,cáckháchhànhhươngđứnglạinghỉ.HọnóirằnghọđãđiđượcbốnthángtrongchuyếnhànhhươngđếnnúiAnyemaqen.VănbiếtrằngđểtớiđượcnúiAnyemaqenthìphảiđingựanhọcnhằnmấtvàituần.Vớitốcđộđithếnàythìhọphảimấthàngnăm.Bàtựhỏiliệuđứctincủabảnthânmìnhcóđủchobàtrụnổinếuđicùngcáchđóhaykhông.

Sauhọchẳnggặpainữa.Vănthêmmộtdòngvàonhậtký,đèlênnhữngchữmàchínhmìnhđãviếtnhiềunămtrước.“Giúpemvới,KhảQuânơi!Embiếtanhđangdõitheoem,anhđangchờem!”

Ngaykhiđồănthứcuốngcủahọsắpcạn,họnhìnthấymộttúplều.Bakháchlữhànhkiệtsứcđượcgiađìnhdumụcsốngtronglềutiếpđónnồnghậuvàlưulạiđóhaingàyhaiđêm.VănthấyđiềukiệnsốngcủagiađìnhnàyrấtkhácvớigiađìnhGela.Họcónhiềuđồdùnggiađìnhvàdụngcụlàmruộngbáncơkhí,mộtchiếcxeđạpvàcảmộtcáimáykéonữa.BàchưahềnghĩrằngcuộcsốngcủangườiTâyTạngnơinàylạicóthểkhácnơikiađếnthế.

Chủgiađìnhgiảithíchrằnghếtthảycácthứnàyđềuđượcmuatừ“cửahàngxetải”vẫnthườngqualạivùngđấtTâyTạngnàytrongmấynămgầnđây.

“MấycửahàngđólàcủangườiTrungQuốcạ?”Vănhỏi.

“Không,họlànhàbuônTâyTạng,”ngườiđànôngđáp.

Ge’erkinhngạckhithấyđốngmáymóc,rónrénsờsờvàochúng.Ôngcứhỏimãikhôngthôi.

“Mấycáithứnhonhỏbằngsắtnàyăngì?”

“Banđêmchúnglàmgì?”

“Chúngcókhinàonổigiậnkhông?”

“Anhcóthểcưỡixeđạplênnúikhông?”

“Mộtcáimáykéocóthểkéođượcbaonhiêubánhphânmộtlần?”

VănchưabaogiờngheGe’ernóinhiềuđếnthế.

Trướckhihọlạilênđường,chủnhàhỏihọxemliệucontraicủaônglàZawang(TrátVượng),vốncũngđangđịnhđilênphíaBắc,cóthểđicùnghọkhông.SắpxếpnhưthếthìGe’erquávuilòng.Cóthêmmộtngườiđànôngtrongnhóm,lạilàmộtchàngtraikhỏemạnh,thìtấtcảnhữngviệcvặtvãnhtrongchuyếnđi–nàolấynướcháicủi,nàonhómlửanấubếp,nàodựnglều,nàosửachữayêncương–đềusẽnhẹnhàngđinhiều.

SựcómặtcủaZawanglàmtâmtrạnghọthayđổivàkhiếnchochuyếnđibớtphầnvôvị.Bátdườngnhưđặcbiệtvuithíchnhờcócậu.Vănchưabaogiờthấycậubécườinóinhiềuđếnthế.Ngắmhaingườitrẻtuổiởbênnhau,bàvàGe’ernhìnnhaumỉmcười.

ZawangđangtrênđườngtớituviệnnổitiếngWendugongba(VănĐôViện)đểthămônganhtraituởđó.Đãmườinămnaykhôngđượcgặpngườianhvìtuviệnkhôngchophépgiađìnhtớithămtrongthờigianđó.Anhtraicậucầnphảitoàntâmtoànýtậptrungvàoviệchọccáchdệtnhữngtấmthảmtinhxảomànhờchúngtuviệnnàytrởnênnổitiếng.Zawanggiảithíchrằngđểlàmnhữngtấmthảmđó,ngườitadệtnhiềutấmvảilênmộtcáinềncóđộnđểtạoranhữngbứctranhphứctạpvàtuyệtđẹpvềcácthầnlinh.Côngtrìnhcủaanhtraicậunaytreotrêncácbứctườngtuviện.LòngVăntrànđầyhoàinhớvềnhữngbộquầnáothêubàtừngmặchồicònởchâuthổsôngDươngTử-nhữngcáiáokhoáclụacóđộnbôngthêurồngphượngbằngchỉmàu.Bànghĩđếnchamẹvàchịgái,cảnhàchắcgiờđâytinrằngbàđãchết.Bàthòtayvàotrongáo,sờcuốnsáchvẫncònlưugiữconhạcgiấycủachịbà.

KhiđếnđượcWendugongba,VănvàBátđợibênngoàivìphụnữkhôngđượcphépvàotrongkhuônviêntuviện.VịlạtmađóntiếpcánhnamgiớibảoZawangrằnganhtraicậuhiệnkhôngcómặtởtuviện,anhtađangtháptùngtuviệntrưởngđiviếngthămhànhchínhxungquanhvùng.Tuynhiên,mọikháchquađườngđềulàkháchquýcủatuviệnnêncậuvànhữngngườiđicùngcóthểđợitạinhàkháchcủatuviệnởgầnđóchotớikhiônganhZawangtrởvề.

Nhàkháchchiakhunamriêng,nữriêng.VănvàBátđượcđưatớimộtphòngđơnxâybằnggạchbùn,phòngbêncạnhdànhchongựa.Cửaravàovàcửasổđềulàmbằngnhữngtấmmềnnỉphếtdầuđóngđinhvàokhunggỗ.Phòngrộngkhoảngmườilămmétvuông,bứctườngchínhtreomộtcuộn

giấydàithườngsửdụngtrongsinhhoạttôngiáo.Bêndướicuộngiấylàvàingănkệgỗđơnsơ.Vậtdụngduynhấtlàhaichiếcgiườngđơn,nếukhôngkểhaichiếcgốiđanbằngcóiđặttrênsànđểngồithiềnvàtụngkinh.

Vănnhữngmuốnbậtkhóckhinhìnthấycănphòng:quálâurồibàmớilạiđượcngủtrongmộtnơicótườngvâyquanhnênbàxúcđộngvôcùng.Bàngồilêngiường,tậnhưởngcảmgiácriêngtưmàchiếcgiườngmanglại.Chỉphảingủchungvớimộtphụnữkhácthôilàcảmộtsựxahoaítcó.

Khichuyểnsangxemxétdămmónđồvậttrênmấyngănkệgỗ,bàsửngsốtthấyvàicáitrongsốđólàđồTrungQuốc.CómộtcáitúinhựacủacửahàngMỹnghệVinhBảoTềnổitiếngởBắcKinh,rồithìgiấylángsảnxuấtởThànhĐô,lạicócảmộtcáiđènpinlàmởThượngHảinữa.Nhìnthấynhữngvậtđó,bàrưngrưngnướcmắt:ngoàimấymónđồxoàngxĩnhcủachínhmình,đãbaonămnaybàkhôngđượcthấydùchỉmộtvậtnàocódâymơrễmávớiTrungQuốc.NgườiTrungQuốcchắchẳnđãmangtheovậtsởhữucủamìnhđếncănphòngtrốngrỗngnày.Bàcảmthấybàđangđếngầnhơncâutrảlờimìnhđangtìmkiếm.

Trongbữaăn,mộtlạtmabảohọrằngvàihômnữasẽcómộtlễhộilớnHoạtPhật(Dharmaraja)đượctổchứcởtuviệnnày.Cáclạtmasẽhànhlễởsânngoàitrờitrướclốivàotuviệnvàkhôngđượcquấyrầycácvịtrongkhicácvịdiễntập.BangườiTâyTạngcảmthấymìnhthậtmaymắnkhimộtbuổilễtôngiáoquantrọngđếnthếdiễnrađúnggiữalúchọđanglưulạituviện.BátgiảithíchchoVănrằngbấtcứaiđượcvịHoạtPhậtsờvàođầuđềusẽđượcbìnhanvàđạtđượcướcnguyệntrongtâmkhảm.

Chiềuhômđó,trướckhiđànôngđànbàtáchnhaurabênnàovềkhubênnấy,VănhỏiGe’erxemliệungàyhômsaucóthểdòhỏivềKhảQuânởchỗtuviệnkhông.Ge’erhứasángraôngsẽnóichuyệnvớicáclạtma.

Trướckhingủ,Vănkhắcthêmmộtdòngvàocuốnsổ:“Quânơi,hômnayemlạinhìnthấychữHán.Chắchẳnđâylàdấuhiệucủaanhgửichoemrồi.Chồngyêudấucủaemơi,đêmnayxinhãychoembiếttrongmơrằnganhđangởđâu.”NhưngVănthứctrắngđêm,chẳngmơthấygì.

Ngàyhômsau,mộtvịlạtmađếnchỉđểnóivớiVănrằnghọsẽbáochotoànthểtuviệnbiếtchuyệnbàđitìmchồngvàogiờtranhluậnkinhvăn,vàhọcũngsẽhỏicáckháchviếngthămcũngnhưkháchthamquanđếndựlễHoạtPhậtsắptới.

Lúcrạngđôngvàongàylễ,mấytiếngcồngtorềnvangđánhthứcVăndậy.Nhìnrangoàicửasổ,bàthấymộtbóngngườiđứnginhìnhlênmáituviện:mộtvịlạtmamặcáochoàngđỏtíađanggõthậtlựcvàomộtcáicồngtobằngđồng.Suốthaitiếngđồnghồsauđóngườitanghetiếngcáclạtmatụngkinh,tiếngtụngrìrầmlúclênlúcxuốngvangvọngkhắpcáctòanhà.VănnghĩđếnSaierbao,ZhuomavàNi,bangườiphụnữthànhtínđãdànhsuốtđờimìnhtụngniệm,đọckinh.

Ngaytrướckhilễbắtđầu,mộtchútiểuchạyranhàkháchđểtháptùngcácvịkháchđếnsântuviện,chỗtrướccánhcổngcótrangtrídẫnvàotuviện.Chúbốtríchokháchngồiởhàngtrước,làvịtrítốtnhấtđểđượcHoạtPhậtbanphúclành.

ĐâylàlầnđầutiênVănđượcquansátmộtbuổilễtôngiáoởTâyTạngởkhoảngcáchgầnđếnthế.Bàngắmnhìnbiểncờxí,mêmảicứnhưbịbỏbùa.Trướccáccửatuviện,ngườitadựngtámcáitùvàdài,haibênđólàcáclạtmađộimũcaodựngđứng.Cáclạtmamặclễphụcđứngthànhmộthìnhvuônglớn.Độtnhiên,mộtnhómlạtmađứngthànhhàngmặcáochoàngmàuđỏvàvàngthổinhữngchiếckènlấplánh.MộtnhómdiễnviêntrônghaohaogiốngnghệsĩKinhkịchtừtrongtòanhàtuviệnsảibướcđira.‘Đólàcáclạtmasẽbiểudiễnđiệumúa’,BátthìthầmvớiVăn.‘KhilễHoạtPhậtđãxong,đừngquêncùngvớicháutiếnlênphíatrướcđểchongàisờđầucô.”

Thậtlàmộtquangcảnhtuyệtvời.Hàngchụcvũcôngmặcquầnáosặcsỡ,độinhữngcáiđầugiảtượngtrưngchongựavàbòđứngchậtcảsân.Cáclạtmatụngkinh,thổitủvàbằngđồngvàvỏxàcừ.Tiếngkèntừnhữngchiếctùvàdàihơngiữnhịpchođiệumúa,trongkhivịHoạtPhậtđivòngquanhkhángiảđểbanphúc.Vănchẳngbiếtđiệumúacóýnghĩagì,nhưngbàrấthồhởitrướcnhữngmìnhthấy.

Bàquaylạiquansátđámđôngđểxemliệucáckhángiảcũngngâyngấtkhichiêmngưỡngsựgiaohòakỳdiệunàygiữathếgiớiconngườivớithếgiớitâmlinhgiốngnhưbàkhông.Kinhngạc,bànhậnramộtsốgươngmặtngườiTrungQuốc.Timbànhưngừngmộtnhịpkhibàthấymàuxanhdương,đenvàxámquenthuộccủasoquầnhọgiữanhữngyphụcsặcsỡnhiềumàucủangườiTâyTạng.Mặcdùbảnnăngmáchbảobàhãychenlấnquađámđôngđểtiếnvềphíahọ,nhưngbàthấyngợptrướckhoảngcáchxaxôingăncáchbàvớicáithếgiớimàbàtừnglìabỏ.ĐãnhiềunămnaybàkhôngthốtralờimộttừTrungQuốcnào.Liệubàcóthểnàocònlêntiếng

tròchuyệnvớihọkhông?

Bàcẩnthậnlenmìnhgiữabiểnngười,cốtìmmộtnhómngườiTrungQuốcnàoxemracóthểđếngần.Khinhìnthấymộtphụnữtrạctuổimìnhđanghăngháibànbạcvớicácbạnvềbuổilễ,bàlạigầnbàta,cúiđầu.

“Xinlỗi,”bànói.“Tôihỏichịmộtcâuđượckhông?”

Nhữnglờiđótừmiệngbàphátranghethậtlạ.

“ChịnóiđượctiếngTrungà?”ngườiphụnữhỏi,rõlàngạcnhiênkhithấymộtngườitrôngnhưngườiTâyTạngnhưnglạinóiđượcngônngữcủabàta.

“TôilàngườiTrungQuốc,”Vănbuồnbãnói.“NhưngtôisốngởTâyTạngtừnăm1958tớigiờ.”

Làmsaogiảithíchđượcnhữngđiềuđãxảyđếnvớibà.

Ngườiphụnữvàđámbạnbàtasửngsốt.HọtớitấphỏiVănmộtthôimộthồi.

“Làmsaobàtớiđâyđược?Bàbịbắtgiamà?”

“ChịhọcnóitiếngTâyTạnghồinàovậy?”

“BàcósốngvớingườiTâyTạngkhông?Họcưxửvớibàthếnào?”

“Giađìnhchịcóởđâykhông?”

Mộtngườiđànôngtrongnhómđềnghịmọingườinêntìmmộtchỗyêntĩnhđểnóichuyện,táchkhỏiđámđông.

“Chúngtôicónhiềuđiềumuốnhỏichị,”ôngtanói,“nhưngtôicảmthấychịcũngcónhữngđiềumuốnhỏichúngtôi.Talênsườnđồikiangồiđi.”

Nhómngườinhỏngồiquâythànhvòngtròntrênsườnđồi.Bêncạnhngườiđànôngbannãy,VănđượcbiếtlàquêởHồBắcvàlàmtrongngànhnôngnghiệp,còncómộtchàngtraivàmộtcôgáiquêHàNamlàmkỹthuậtviênởmộtbệnhviệnTâyTạng,vàmộtphụnữlớntuổihơn,ngườiTứXuyên,làmgiáoviên.BọnhọmỗingườicómộtlýdoriêngđểlênTâyTạngsống.Nhữngngườitrẻchobàbiếthọdựavàochínhsáchkhuyếnkhíchvềtài

chínhdochínhphủTrungQuốcđưarađểchuyểnlênTâyTạng;ởđâycóthểtìmđượcnhiềuviệclàm.NgườiđànôngcótuổichobiếtôngđếnTâyTạngvàohồithậpniêm70khingườitacónhucầutuyểncôngnhânnôngnghiệptừHồBắc,bởiởTâyTạnghồiđótốthơnlàởTrungQuốc,nơitìnhhìnhchínhtrịđangrốiren.Ngườiphụnữnói,doTứXuyêngầnbiêngiớiTâyTạngnênbàđếnTâyTạngvàothậpniên60để“hỗtrợvùngbiêngiới.”

PhảimấtmộthồilâuVănmớigiảithíchđượcvớihọvìsaobàchuyểnsangmặcyphụcTâyTạng,vìsaokhuônmặtbàdạndàysươnggió,đôibàntaybàthôráp.Khibàkểxong,cảnhómngồilặngthinh.Họnhìnbàvẻnghingờ.

Chínhngườiphụnữphátansựimlặng.

“ChịcóbiếtlàgiaotranhgiữangườiTrungQuốcvàngườiTâyTạngđãchấmdứttừlâurồikhông?”bàtahỏi.

Vănkhôngđáp,mặcdùtâmtríbàquaycuồngtrướccáitinnày.Dườngnhưkhôngcócáchnàonóichonhữngngườikiahiểubàdãsốngmộtcuộcsốngtáchbiệtnhưthếnào.HọhầunhưchẳngbiếtgìvềnhữngđồngbằngtrơtrụivùngThanhHảihayvềlốisốngdumục.MặcdùsốngởTâyTạng,họvẫnkhépkíntrongcộngđồngTrungQuốccủamình.Làmsaobàcóthểnóichohọbiếtbàđãsốngởmộtnơikhônghềcóchínhtrị,khôngcóchiếntranh,chỉcómộtlốisốngcộngđồngtựtúcvàtựtại,mọithứđềuđượcchiasẻ-vàkhônggianvôtận,nơithờigiantrảidàikhôngdứt.

“LàmơnchotôibiếthiệngiờtìnhhìnhgiữangườiTrungQuốcvàngườiTâyTạngrasao?”bàhỏi.

Ngườiphụnữvàcácbạnbànhìnnhau.

“TrongthờigianchịởTâyTạng,TrungQuốcđãthayđổirấtnhiều,”ngườiphụnữnói.“Nhiềulắm,chắcchịkhôngđoánđượcđâu.ChúngtôikhómàbiếtđượcchínhxácđiềugìđangxảyraởTâyTạngvàtạisaoĐạtLaiLạtMakhôngcònởđâynữa.”

KểtừnhữngcuộctròchuyệnvớiZhuomatừnhiềunămtrước,VănkhôngnghĩđếnĐạtLaiLạtManhiềulắm,nhưngdùvậybàvẫnsửngsốtkhibiếtrằngngàikhôngcònsốngởĐiệnPotalanhưbàtưởng.

“Nhưngvìsaongàilạibỏđi?”bàhỏi.

“Tôikhôngbiết,”ngườiphụnữnói.“TôinghengườitanóiquanhệgiữachínhphủTrungQuốcvớiĐạtLaiLạtMahồiđầukhátốt,vàođầunhữngnăm50chínhphủCộngsảncònđượcnhândânTâyTạngvàgiớitinhhoaTâyTạngủnghộ.NếukhôngthìcớsaoĐạtLaiLạtMa,hồiđóđãđitrốnởlàngĐôngÁSơnKhẩubéxíuheohútvùngbiêngiới,lạiquayvềthủđôLhasa?VàcớsaongàilạicửđạidiệntớiBắcKinhvàonăm1951đểký“ThỏaướcGiảiphóngTâyTạngtrọngHòabình”vớichínhphủTrungQuốcnhằmbiếnTâyTạngthànhmộtkhutựtrịcủaTrungQuốc?RõrànglàcuộcgặpgiữaĐạtLaiLạtMavớiMaoChủtịchhồinăm1954rấtthânthiệnvàĐạtLaiLạtMarấtấntượngtrướctrítuệvànănglựccủaMaoChủtịch.NgườitanóirằngbàithơngàiviếtđểcangợiMaoChủtịchvàcâu“VạnPhúcKimLuân”ngàitraotặngchoBắcKinhlàbằngchứngchođiềunày.Trongnămđó,cảngàilẫnBanThiềnLạtMađềuchấpnhậnquyềnủytrịcủachínhphủTrungQuốctạiĐạihộiQuốcdân,chothấyrằngTâyTạngtánthạnhchếđộBắcKinh.”

“Vàingườinóithế,”ngườiđànôngđứngtuổichenvào,“songnhữngngườikháctinrằnglúcđóĐạtLaiLạtMacòntrẻngườinondạ,dễbịngườitatácđộng.ChínhphủBắcKinhđãtẩynãongài.Nhưngmặcdùhọcóthểtìmđượccáchgâyảnhhưởnglêncảmtínhcủangàiđốivớinhữngvấnđềnhỏ,họkhôngbaogiờcóthểkhiếnđượcngàitừbỏniềmtinvàonềnđộclậpcủaTâyTạng.Ngườitacóthểnóirằnghồiđầunhữngnăm50MaokhônghềcóýđịnhdùngvũlựcởTâyTạng,ôngbiếtrằngkhôngnêncanthiệpmàhãyđểngườiTâyTạngtựquảnlấy,nhưngliệuôngcóchấpnhậnchoTâyTạngđộclậpkhông?CũngdễhiểuvìsaoôngchoquânđếnTâyTạngvàonăm1958.LúcđócónổiloạnởvùngTâyNamTrungQuốcvàTưởngGiớiThạchđãcôngbốôngtađangxâydựnglựclượngởĐàiLoanđểtấncôngpheCộngsản.ĐiềucầnthiếtlàMaophảikiểmsoátđượcTâyTạng.LýdoduynhấtkhiếnôngdễdãiđếnnhưvậyvớiTâyTạngsaunăm1949làbởicuộcchiếnTriềuTiênkhiếnQuânđộiGiảiphóngphảiđiềubinhlựcvàkhítàiđinơikhác.Nhưngđếncuốithậpniên50,QuânđộiGiảiphóngđãcóvàinămđểphụchồisứcmạnhvàsẵnsàngtínhsổvớiTâyTạng.ĐạtLaiLạtMalúcđóđangnhậnvũkhícủaphươngTâyvàngầmủnghộPhongtràoĐộclậpchoTâyTạng.Maokhôngcócáchnàokhácngoàicửquântới.”

Ngườiphụnữlạinói.

“Aimàbiếtđượcsựthật?ĐạtLaiLạtMabịgiằngxégiữađôiđằng.Mộtmặt,lờihứacủachínhphủTrungQuốcrằngTâyTạngđượcquyềnlựachọn

khôngthamgiaphongtràocảicáchđãbịviphạm.Nhữngchiếndịchchínhtrịnhư‘Giếtkẻgiàu,giúpngườinghèo,’‘Mọingườiđềubìnhđẳng’và‘Khôngdungthứchotôngiáo’đangxóimònquyềnlựccủagiớilãnhchúaphongkiếnTâyTạng,làmlunglayniềmtincủaĐạtLaiLạtMavàoBắcKinh.Mặtkhác,ngàikhôngmuốnlàmBắcKinhnổigiận.Thếnênngàichơitròhaimặt:mộtmặtngàiđóngvaitròtíchcựtrongcáckếhoạchchínhtrịdochínhphủTrungQuốckhởixướng,mặtkiangàilàmnhưkhôngbiếttớinhữngnỗlựccủaPhongtràoĐộclậpchoTâyTạngnhằmgâybinhbiếntronghàngngũĐộiquânNgườiBảovệĐứctin.Nhưngngàinhưmộtngườiđứngtrênhaiconthuyềncùngmộtlúc:rốtcuộcngàichẳngđượcgì.BắcKinhcửlínhtớihủydiệtsựthốngnhấtgiữagiáohộivớichínhquyềnvốncóởTâyTạngtựlâuđời,trongkhiQuânđộiNgườibảovệĐứctinmặcdùđượcphươngTâyủnghộvẫnkhôngthểbảovệngaivàngcủaĐạtLaiLạtMa.Trongkhivộivàngbỏchạy,ĐạtLaiLạtMathậmchíkhôngdámmặcyphụccủachínhmình.NgàiđượcnhữngnguồnđángtincậychohayQuânGiảiphóngTâyTạngđangdựđịnhbắtngàigiamvàongụcđểtrừngphạtviệcngàitìmcáchcắtđứtquanhệvớiTrungQuốc.ChínhvìvậymớicónhiềungườiTâyTạngđếnthếcanhgácquanhĐiệnPotala,đểbảovệvịlãnhtụtinhthầncủahọ-đólàsựcốmàBắcKinhcáobuộclà‘châmngòi’chobạoloạn.”

Chàngtraivàcôgáitrẻtrongnhómtừnãyđếngiờvẫnrấtlặnglẽ.Giờthìchàngtraihỏi:“NhưngnếuĐạtLaiLạtMabỏchạyđộtngộtnhưvậythìtạisaolạicólắmlờiđồnvềchuyệnkhobáuởtrongĐiệnPotalađãđượcđưarakhỏiđấtnướctừmột,hainămtrướckhimọichuyệnnàynổra,vàlàmsaoĐạtLaiLạtMamangtheođượctấtcảkhobáutheomìnhkhisốnglưuvong?CốthủtướngChunLainóiĐạtLaiLạtMacóphươngdiệnnàođógiốngnhưthầnthánhkhingàisốngởĐiệnPotala,nhưngkhimộtvịthánhrờikhỏingôiđềncủamìnhthìvẻthiêngliêngcủangàibịlumờ.TôichorằnggiờđâyĐạtLaiLạtMakhôngcònởTâyTạngnữathìngàicũngđãtừbỏcuộcđấutranhgiànhđộclập.”

“Tôikhôngchắccậucóđúngkhông,”ngườiphụnữlớntuổihơnnói.“Tôinghĩngàicũngmongtrởvềlắm.ChínhphủbảochúngtarằnghọđãnhiềulầncốgắngđốithoạivớiĐạtLaiLạtMa,nhưngngàiluôncựtuyệtmọitiếpxúc.NhiềungườiTâyTạngtôicónóichuyệnthìbảotôirằngthậtralàngượclại.Chúngtanêntingìđây?”

BàquaysangVănvớimộtnụcườibuồn.

ĐầuVănquaycuồng.Trướcđâybàchưabaogiờnghemộtcuộctròchuyệnvềchínhtrịnhưthếnàycả.Hồicòntrẻ,bàtừngcócảmhứngvớinhữnglýtưởngchínhtrị,nhưngkhiđóbàvàcácbạnđềutincùngmộtthứ.Bàkhôngchắcliệucókhinàomìnhsẽgỡđượcmớthôngtinrốitinhrốimùngườitavừatiếtlộchobàkhông.Bànghĩ,sựthựcluônluônkhónắmbắtbởivìconngườikhôngbaogiờcóthểkhôiphụcquákhứynhưnóđãxảyra.Khicảnhómđibộxuốngsườnđồithìtrờiđãtối.ĐốivớiVăn,điềuquantrọnghơnnhiềusovớibiếtchuyệnchínhtrịlàlàmsaotìmđượcchồng.Trướckhitáchkhỏinhữngngườiđó,bàquyếttâmtìmhiểuxemliệuhọcógiúpbàđượckhông.Nhưngkhôngaikhuyênđượcđiềugìthiếtthựccholắm.HọnóirằngbảnthânhọnhậnthưtừTrungQuốccònkhónữalà.

“CólẽnếuchịđiLhasathìcácsĩquanquânđộiởđósẽcónhiềuthôngtinhơn,hoặclàsẽgiúpchịquayvềTrungQuốc,”ngườiphụnữnói.

Văncảmơn.MặcdùtrọntâmhồnbàmongmỏiđượctrởvềTôChâuđểômchamẹvàchịgáitrongvòngtay,bàbiếtrằngchừngnàochưacóđượctintứcgìvềKhảQuânvàZhuoma,bàkhôngthểrờiTâyTạng.ThếlàbàdõitheonhữngngườiTrungQuốcđầutiênbàgặptrongnhiềunămquadầnrờixamình.Trongmộtthoáng,bàthấythôithúcmuốnchạytheohọ,nhưngbàkìmmìnhlại.Giờđâybàkhôngthuộcvềhọnữa.Ge’ervàBátlàgiađìnhcủabà.

Khitrởvềphòngmìnhởnhàkhách,bàgặpmộtvịlạtmangồingoàicửa,trênnềnđất,vừalầntrànghạtvừatụngniệm.Khithấybà,ôngngẩnglênnhìn.

“TôinghengườitanóibàđangtìmmộtphụnữtênlàZhuoma.”

“Vâng,”Vănphấnkhởinói.“Ngàicóbiếtgìkhôngạ?”

“Tôicũngđangđitìmbàấy,”vịlạtmanói.“Nhiềunămtrướcđây,tôilàđầytớcủabàấy.Chúngtôibịlạcnhaukhiđangđitrongmộtcơnbão.Tôilangthangnhiềungàytìmbàấyvàlẽrađãchếtnếunhưmộtvịlạtmaởtuviệnnàylúcđóđangháicỏlàmthuốcởtrênnúikhôngtìmratôivàmangvềđây.Từđóđếnnaytôihiếnđờimìnhchotuviệnnày,nhưngtôichưabaogiờthôihỏitấtcảkháchđếnthămchùa,đểmayrabiếtđượctingìvềbàchủquýmếncủatôi.”

Vănkhónhọcmớinóinênlời.“NgàilàThiênAnMôn,”bànói.

Vịlạtmasửngsốt.“Phải,”ôngnói.“BàấygọitôilàThiênAnMôn.”

NhữngngàytiếpsaulễHoạtPhật,ThiênAnMônthườngđếnthămVăn,Ge’ervàBáttrongthờigianrảnhgiữacácbuổiđọckinhởsảnhđườnglớncủatuviện.KhinghekểcâuchuyệnvềZhuoma,ôngsiếtchặthaibàntaytotướngchođếnkhicáckhớpkêurăngrắc.Sauđóôngcóvẻđămchiêu.Ôngbảohọrằngôngđãgửithưthỉnhcầutuviệntrưởngxinđượcnghỉphéprờikhỏituviệnmộtthờigian.ÔngmuốncùnghọđitìmZhuoma.Ítlâusau,ôngđếngặphọmangtheotinvuirằngđơnxincủaôngđượcchấpthuận.Chưahết,tuviệntrưởngcònsẵnsàngbanphúcchocuộctìmkiếmcủahọ,cuộctìmkiếmmàởđósốphậncủangườiTrungQuốcgắnliềnvớisốphậncủangườiTâyTạng.ThiênAnMôndẫnhọđếndiệnkiếnvịlạtmatrụtrì,ngàikiênnhẫnlắngnghelờithỉnhcầucủahọ.

“Trênvùngcaonguyên,”ngàinói,“bầutrờicóthểthayđổi,conngườitacóthểthayđổi,bòcừu,hoacỏđềucóthểthayđổi,songnhữngngọnnúithiêngthìkhông.Nếucácvịđểthôngđiệplạitrênmườibangọnnúithiêng,nhữngaibiếtvềZhuomasẽtìmthấychúng.Sựsốngkhởinguồnởtựnhiênvàquaytrởvềvớitựnhiên.”

NgàichoVănnửacâybútchì,ngàibảobàrằngđâylàmộtbáuvậthiệnđạithuộcvềtuviện.Vănrấtthíchthú.Cảđốivớibà,câybútchìnàylàvôgiá:viếtnhậtkýđãtrởthànhniềmanủichínhcủabà,nhưnghònđánhuộmmàucủabàchỉkhứcđượcnhữngvệtmờnhạttrêncáctrangsáchmàthôi.Chiềuhômđó,bàviếtnhậtkýbằngnhữngdòngchữmàuđenrõràng.

ChỉcóBátdườngnhưbuồnvìhọsắprờituviện.GiờđâykhianhcủaZawangđãtrởvềtuviệncùnglạtmatrụtrì,Zawangítdànhthờigianởbêncôhơn.Bấtcứkhinàocáclạtmađượcgiảiphóngkhỏicácnghĩavụhàngngày,Zawangliềnchạyùđinóichuyệnvớingườianhmàcậumườinămkhônggặp.VăntựhỏilàmsaoBátsốngđượcmộtkhiđãquencóbầucóbạnnhưthế?Nhưng,nỗilocủabàlàvôích.Mộtngàytrướckhihọrađitheodựđịnh,Ge’erđếnbảobàrằngZawangmuốntheohọtrongchuyếnđinày.DườngnhưcảcậucũngkhôngthểchịunổinếuchiatayvớiBát.NgườitacửđiệpsứcưỡingựatớichỗGelavàđếngặpgiađìnhcủaZawangđểbáovớihọrằngđãtìmraThiênAnMônvàZawangđãquyếtđịnhthamgiacuộctìmkiếm.Trướcđâyhọđãcửcácđiệpsứnhưvậyrồi,nhưngchưabaogiờnhậnlạiđượctintứcgìvềgiađìnhGelacả.Vănhyvọngrằngcácthôngđiệpđósẽtớiđượcđích.

Tuviệnloliệuviệccungcấpngựacưỡivàcácthứdựphòngchohọ.Khilênngựa,VănđểýthấyThiênAnMôncóchấttheomấysúclụa.Bàchorằng,làmộtlạtma,ôngtacầnmangkinhsáchtheomình.Tuynhiên,trênđườngđi,ThiênAnMôngiảithíchrằngthậtrađólàcácthôngđiệphỏihanthôngtinvềbàZhuomamấttích.Tuviệnđãdạyôngnhiềuđiều,trongđócódạyviếtchữ.Ôngkểchobàvềnhữngcuộctranhluậnkinhvăn,ởđócáclạtmabànluậnnhữngcáchdiễngiảikinhsáchtheomộtnghithứctranhluậntrangtrọngvớimộtloạtquytắcrấtcụthể.VăncảmthấymìnhtrởnêngầngũihơnvớicáiôngThiênAnMônlầmlìítnóinhờcódịphiếmhoinàyđểnhìnvàotrongthếgiớicủaôngta.

BaonhiêuthờigianđãquatrongchuyếnhànhtrìnhđóxungquanhcácngọnnúithiêngởThanhHải?Vănkhôngcònbiếtđếmngàyđếmtuầnnữa.Nhómngườinhonhỏcủabàcứnhọcnhằntiếnlênphíatrước,quyếttâmtìmbằngđượcZhuoma,dùđườngxa,dùvấtvảgiantruận,họvẫnkhônghềnhụtchí.Giữamỗingọnnúithiêngkhổnglồlạilàmộtrặngnúikhácmàhọphảivượtqua.Nhưnghọkhôngđầuhàng:họsẽkhôngdừngbướcchừngnàochưađểlạihếtcácsúclụacủaThiênAnMôntrêntấtcảmườibangọnnúi.

Ởđâuđógiữangọnnúithứnhấtvàngọnnúithứba,Ge’erđồngýchoBátvàZawanglấynhau.Nhữngngọnnúiimlìmlànhânchứngchohọ.“Chúngtasốngdướiđôimắtcáclinhhồn,”Ge’erbảobà.“Mốikếtgiaonàylàmộtphầncủathiêncơ.”VăntựhỏiphảichăngBát,vớinăngkhiếutiêntricủamình,xưanayvẫnluônluônbiếtđiềugìđóvềmốihônnhânnày.Cólẽchínhvìvậycôđãđợilâuđếnthếtrướckhigắnbómìnhvớimộtai,rõlàbấtchấpphongtụctảohôncủaTâyTạng.Liệucáclinhhồncódẫndắtcôcảtrênconđườngcủabàkhông?Cànglúcbàcàngcảmthấysựhiệndiệncủahọtrongcuộcđờibà.

Ởngọnnúithứnăm,Bátsinhhạmộtbégái,đặttênlàZhuoma.

Vănrấtlolắngchuyệnlạicómộtđứabéthêmvàonhóm.ViệcthườngxuyênphảiđilạikhiếnBátcăngthẳngquásức,nêncólẽlàkhôngphảinếucứđểBátliềutínhmạngcủacôlẫncủađứaconđểtiếptụccuộctìmkiếm.VănbànvớiThiênAnMônvàGe’ervềnỗilocủamình,vàmọingườinhấttrírằngGe’ersẽđicùngBátvớiZawangtớimộtchỗnàođónơihaivợchồngcóthểxâydựngcuộcsốnggiađìnhđâurađấy.SauđóôngsẽquayvềnhàvớiGelavàSaierbao:ôngrờixaanhtraivàvợquálâunênđãđếnlúcđoàn

tụ.ThiênAnMôncóthểbảovệVăn.ThiênAnMônkhuyênGe’ernênđưacặpvợchồngtrẻvềphíaĐôngNam.Ởtuviệnôngcónghengườitanóirằngtạiđó,ngườiTrungQuốcvàngườiTâyTạngcùngchungsống.BátvàZawangsẽtìmđượcviệclàm,còncongáihọcóthểđihọc.

TrongkhiVănngắmngựacủaGe’erđixadần,theosaulàBátvàZawang,bàtựhỏiliệucóbaogiờmìnhsẽgặplạihọkhông.CảphầnđờicònlạicũngkhôngđủchobàcóthờigianđềnđáptấtcảnhữnggìGe’ervàgiađìnhôngđãlàmchobà.“Ánmanibátmêhồng”bàthìthầmtroghơithởgiữalúcnhữngbóngngườibiếnmấtvàorặngnúi.

ChínhlàởngọnnúithứchínnơihọtìmrathôngđiệpcủaZhuoma.Ngọnnúiđầynhữngtảngđámanichồngchất,trênđócókhắcnhữngbàikệmanivànhiềuđoạnkinhphật.

“ĐólàkinhKimCang,”ThiênAnMônnói.“Cứmỗiụđálàmộtchươngkinh.”

“Tôisờvàođượckhông?”Vănhỏi.

“Được,”ThiênAnMônđáp.“Khiđặtngóntayvàocácchữ,chịsẽcảmnhậnđượcsựcómặtcủacáclinhhồn.”

Trongmộtlát,haingườitáchnhaura,thathẩnđiquanhcácụđá,đọcnhữnglờikinhđượclưugiữtrongđá.KhiVănngắmnhìnchúng,bàcốhìnhdungkhôngbiếtbaonhiêuthếhệbàntayđãkhắcnênnhữngchữthiêngkia,chồngchấtchúngtrênngọnnúinàyđểđượclưugiữsuốthàngngànnăm.BỗngThiênAnMôngọito.Vănquaylại.Ôngđứngđó,vừavẫyvẫymộtcáikhănkhatamàutrắngmàôngrútxuốngtừdãyphướncầunguyệnphấtphơtronggióvừakêulêncáigìđókhôngthểnghera.KhiVănlạigầnông,đixuốngcondốc,hầunhưôngquáxúcđộngkhôngnóiđược.Bàcầmlấycáikhăntừtayông.Trênđócóghimộtcâugiảndị:“ZhuomađangtìmThiênAnMôn.Bàấyđợiôngởngọnnúikếcận,gầnchỗlềuthợđẽođá.”

Timhọnhưmuốnbậtrakhỏimiệngtrongkhihọgiụcngựaphivềphíangọnnúikếcận.Thôngđiệpđónằmđâybaolâurồi?Zhuomacóđợiđượckhông?Họđimấtnhiềungày.Khiđếnđượcchânnúi,họthấyởđằngxatúplềucủathợđẽođá,bêntrongcódángngườimộtphụnữtrôngnhưtượng.Khingựacủahọphóngầmầmvềphíangườiđó,bàtaquaylai.ẤylàZhuoma.

Mãimộthồilâucảbangườiđứnglặng.Trongcơncảmxúctràodâng,họkhôngnóiđượclờinào.Vănxuốngngựa,ômlấyngườibạnđãhaimươinămkhônggặp.Saulưngbà,ThiênAnMônchàongườichủcũbằngnhữnggiọtlệâmthầm.Ôngđãtìmthấybà,nhưngkhôngthểômbàtrongtay.ỞTâyTạng,phụnữđộcthânchỉđượcphépchạmvàobàntaymộtngườiđànôngnếungườiđóđãthềnguyệndângđờimìnhchoPhật.

TừsựimlặngcủaZhuomakhihọnhắctớichủđềnày,cóthểthấyrõrằngbàkhôngmuốnnhắctớinhữnggìđãxảyravớimìnhtừkhibàbịbắtcóc.VănvàThiênAnMônkhôngbaogiờdámxúcphạmđếnlòngtựtrọngcủabàbằngcáchcứgặnghỏi.HọchỉbiếtđượcrằngbàđãbịđưatớithànhphốTâyNinhcủaTrungQuốcởgócĐôngBắctỉnhThanhHải,sốngởđónhiềunămtrướckhitìmđượccáchtrốnthoát.PhảimấthainămbàmớitìmđượcgiađìnhcủaGela.KhirốtcuộcbàcũngtìmđượchọthìVănđãrađitừlâurồi.

Làmsaobàđãnghĩtớichuyệnđểlạithôngđiệptrêncácngọnnúithiêng?Vănhỏi,sửngsốtkhithấysốphậnhẳnđãrunrủichoZhuomahànhđộnggiốnghệtnhưbà.

“Mộtngườithợđẽođámanicónóivớitôimộtđiềumàtôikhôngthểquên,”Zhuomađáp.Anhấynói:‘NgườiTâyTạngluônluôntìmlạiđượcởcácngọnnúithiêngnhữnggìmìnhđãđánhmất.’Tôibènquyếtđịnhrằnghàngnămtrờitôisẽđếnthămtấtcảcácngọnnúithiêng,vànếutrướcmùađôngmàtôikhôngnhậnđượctingì,tôisẽquaylạingọnnúiđầutiênvàomùaxuânvàlạikhởisựtừđầu.Tôiđãlàmnhưthế,”bànói,buồnbãnhìnThiênAnMôn.“Tôiđãthămtừngngọnnúinhiềulần,giờthìcácngọnnúiđãtraochotôinhữnggìtôiđãmất.”

BàquaysangVăn.

“ChịtìmđượcKhảQuânchưa?”

Vănchỉbiếtlắcđầu.

“Thếthì,”Zhuomanói,“tôimuốngiúpchịtìmlạinhữnggìchịđãmất.Hãychotôibiếttôiphảilàmgì.”

VăncảmthấylờicủaZhuomagiốngnhưmộtmónquàtựtrêntrờibanxuống.KểtừkhigặpnhữngngườiTrungQuốcởWendugongba,bàluônngẫmnghĩtớinhữnggìđãbiếtđượcvềsựcómặtcủangườiTrungQuốcở

TâyTạng.

“TôimuốnđếnLhasa,”bànói.“TôinghĩởđótôicóthểtìmthấynhữngngườiởtrongquânđộiTrungQuốc.Cóthểhọcóhồsơghilạichuyệngìđãxảyravớitrungđoàncủachồngtôi.”

ZhuomaliếcsangThiênAnMônvẻdòhỏi.

“TôisẽđưacảhaivịđếnLhasa,”ôngnói,“nhưngsauđótôicónghĩavụphảiquayvềtuviện.”

PhảikhókhănlắmVănmớicóthểnhìnZhuoma.Bàđauđớnnhậnrarằngngườibạncủamìnhrồisẽphảimộtlầnnữađốimặtvớinỗiđaumấtngườibàyêu.

TôinghĩđếncảnhVănvàZhuomađốidiệnnhau,tócbạc,sợkhôngdámnóiquánhiều,thậntrọngkhôngdámhỏinhaunhiều.Cảhaiđềubiếtcónhữngđiềukhôngnênbàntới.Rằnghọkhôngđủsức.Rằngsauquánhiềunămmấtmátđổithay,tráitimhọhẳnkhôngcònđủsứcchịuđựngnữa.

NhiềulầntôitựhỏinhữnggìcóthểđãxảyravớiZhuomatrongnhữngnămxacáchVăn.Cólẽbàấyđãbịbắtcócđểlàmvợmộtaiđó.ChuyệnnàythườngxảyraởnhữngvùngdọctheoConĐườngTơLụa.Suốtnhiềuthếhệ,ngườiMôngCổ,ngườiTâyTạngvàngườiTrungQuốcsốnggầnConĐườngTơLụavẫnthườngtấncôngcácthươngđoànđểtìmvợchomình.Đôikhi,nếungườiphụnữgiàucó,nhữngkẻbắtcócsẽthỏathuậnvớibàtarằngbàtachỉcầnsốngvớivợchồngtrongmộtthờihạnnhấtđịnh.CólẽđâylàtrườnghợpcủaZhuoma.KhigặpThưVănvàThiênAnMôn,bàvẫnđangđeocácmónnữtrangcủatổtiên.Điềunàychothấychồngbàcólẽlàmộtngườigiàucó,quyềnthế,nêntôntrọngtàisảncủavợmình.Dùthếnàođinữa,vànếuđiềutôiđoánlàđúng,thìcũngkhóhìnhdungđượcmộtphụnữcóhọcvấnnhưZhuomaphảichịuthốngkhổnhưthếnàotrongsuốtnhữngnămbịéplàmvợấy,haylàmthếnàobàthíchnghiđượcvớicuộcsốngsauđó.

7.LãoẨnsĩCườngBa

Văn,ZhuomavàThiênAnMônđivềphíaNam.Trờiđãsanghèkhihọđếnđượcvùngđượcgọilà“BáchHồ”vànhìnthấyhồZhalingrộngmênhmông,trảidàinhưbiểncảbêndướinúiAnyemaqen.Gióhiuhiuthổi,ánhnắngkhiếnhọcảmthấyấmápvàthơthới.Khiđếngầnhồ,họngạcnhiênthấycórấtnhiềungôilềudựngdọcvenbờnước.Vănbiếtrằngdândumụchiếmkhitụhọpđôngngườivềmộtchỗ.Hẳnphảicómộtlễlạcquantrọngnàođóthìmớikhiếnnhữngngườinàyđếnđây.Hiệnđanglàmấythánghè,bòcừubéotốtvàngườiTâyTạngcũngcóthểthoảimáigiaoduvớinhau.luôn

Họtựdựnglềuvàbuộcngựa.Chiềuhômđó,ThiênAnMônđithathẩnquanhcáclềukhác,đổimộtsốmóntrangsứcZhuomagiữgìnsuốtbaonămquađểlấythứcăn.Khiquayvề,ôngkểrằngnghengườitanóihaihômnữasẽcómộtbuổitrìnhdiễncakịchtrênlưngngựa.ÝnghĩvềmộtvởcakịchdiễntrênlưngngựakhiếnVăntòmò.Zhuomanhớđãxemnhữngvởcakịchnhưvậytừlúccònbé.Bàgiảithíchrằngcácvởđóđượcdiễnbởicáclạtmađượchuấnluyệnđặcbiệt,họmặclễphụcmàcưỡingựa.Chẳngcóthoạihayhátgìhết,màchínhnhữngmẫuhìnhdocáclạtmatạorakhicưỡingựatrongtiếngnhạcsẽkểracâuchuyện.

Đêmhômđó,mặcdùmỏinhừxươngvìđixa,Vănkhôngsaongủđược.Bàcứtrằntrọcbởitiếngaiđóhátởđằngxanghekhôngrõ.Đólàmộtbàihátbàchưanghebaogiờ.Bàtựhỏicóphảilàdomìnhtưởngtượngrakhông:ZhuomavàThiênAnMônvẫnngủngonlành.

Sánghômsau,khiVănkểchoZhuomanghevềtiếngháthồiđêm,Zhuomaliềnnóicáccụgiàthườngbảođólànhữnggiọngmaquỷvanglêntừphíanúi.Vănnghelànhlạnhdọcsốnglưng.

Haingườiphụnữquyếtđịnhsẽdànhsuốtngàyđểthămthúcảnhhồtrênlưngngựa,thếnênhọkhởihànhsớm,mangtheomộttúidađựngnước.KhicưỡingựavềphíaĐôngdọctheovenhồ,họquansátnhữngconchimtìmthứcănvàchơiđùabênmépnướclấplánh.Vàiđámmâymỏnglướttrênbầutrờixanhngắtvànhữngconchimtừtrêncaobổxuốngnốiliềntrờivớiđất.KhungcảnhkhiếnVănnhớvềđồngbằngchâuthổsôngDươngTử:về

dòngsôngchảyquathịtrấnquêbà,vềhồĐộngĐìnhvàĐạiHồvớinhữngconthuyềndậpdềnhcùngnhữngcâycầunhỏlàmbằngđávàgỗ.Phầnnàodắmmìnhtrongsuynghĩ,bàkểchoZhuomanghevềcáingàybàvàKhảQuânđuathuyềngiấytrênĐạiHồ.ThuyềncủaVănhóaralạidongbuồmchạythẳngvàochínhgiữahồ,trongkhithuyềncủaKhảQuâncứquayvòngvòngmộtchỗ.ThậtlạlàởTâyTạng,vuônggiấynhỏdùngđểxếpmộtchiếcthuyềngiấycònđắthơncảmộtbữaăn.

Zhuomakéodâycương.“Chịcónghetiếngngườihátkhông?”

Khitiếnglóccócvóngựacủahọđãdừng,âmthanhnổilênrấtrõ:quảlàcómộtgiọngngười,mộtgiọngđànôngđanghátmộtgiaiđiệubuồn.Zhuomanhìnthấyhaicôgáiởgầnđóđanggánhnước,liềnthúcngựavềphíahọ.

“Cáccôcónghetiếnghátkiakhông?”bàhỏi.

Cáccôgậtđầu.

“Cáccôcóbiếtlàaikhông?”

Ngườilóntuổihơntronghaicôgáichỉvềphíamộtchấmnhỏxíuởphíabênkiahồ.

“ẤylàLãoẨnsĩCườngBa,”cônói.“Ngàynàoôngấycũnghátởđó.Khinàođigánhnướccháucũngnghe.Mẹcháunóiôngấylàthầngìngiữhồnày.”

Haingườiphụnữthúcngựalạigầnngườiháthơn,nhưngmặcdùđãcưỡingựađiđượchaitiếngđồnghồ,songhồquárộngđếnnỗinhàẩnsĩdườngnhưvẫncònởrấtxa.Họkhôngsaonhìnthấymặtông,chỉthấybộquầnáoráchtảtơicủaôngbayphấpphớitronggió.Từđằngxa,tảngđálớnnơiôngngồitrôngnhưđangtrôibồngbềnhgiữamặtnước.Khiđếngầnhơn,họthấytảngđánằmởcuốimộtdoiđấtnhỏnhôrahồ.

“Ôngấyhátgìvậy?”VănhỏiZhuoma.

“NghenhưlàmộtphầncủađạitruyềnthuyếtcủaVuaGesar(CáchTátNhĩ),“Zhuomanói.“Ngàymaingườitadiễnkịchtrênlưngngựacũnglàvềcâuchuyệnnày.Truyềnthuyếtnàyđãđượclưutruyềnquanhiềuthờiđại,từngườikểchuyệnnàytớingườikểchuyệnkhác.Đólàcâuchuyệndàinhấttrênthếgiới.MặcdùởTâyTạngaicũngbiếtcâuchuyện,nhưngngườivùngnàyđặcbiệtyêuthíchnólàbởichínhởđây,nơinguồncủaHoàngHà,Vua

Gesarđãtạodựngvươngquốccủangười.”

Zhuomanghĩrằngcólẽđitừphíabênkiahồsẽdễtớiđượcchỗnhàẩnsĩhơnnênđềnghịhômkháchọsẽthử.Khiruổingựaquayvề,bàkểchoVănngheđôichútvềVuaGesar.

GesarrađờitronggiatộccaitrịvươngquốccổLinh.Lúcnhỏngàidũngcảmvàkhéoléokhácthường.Nhưngkhingàiđủtuổilàmvua,ôngchúTrothung(TàoĐồng)củangàimuốntiếmngaivàngnênbuộcGesarvàmẫuthânngàiphảiđiđàyởmộtthunglũngnơiđầunguồnHoàngHà.Thunglũngđólàmộtchốnhoangvutămtốilạnhlẽokhôngcócảánhmặttrờilẫnánhtrăng,lạiđầyquỷdữ.Gesarvàmẫuthânngàithuầnhóacáclinhhồnácvàkhuấtphụclũngạquỷ,khépnướcnoncâycỏvàotrậttự,biếnthunglũngthànhmộtthiênđàngmàumỡchonhữngngườichănnuôi,nơicácđồngcỏsumsêchậtníchbò,ngựavàcừu.SauđótrờichobãotuyếtvàbănggiáxuốngđểtrừngphạtTrothung,khiếnchokhôngaicònsốngđượcởvươngquốcLingnữa.DânchúngnướcLinhkhẩncầuGesarchohọđếnchỗngài,vàngàivuivẻgiúpsáubộlạcLinhđịnhcưởđầunguồnHoàngHà.Vìlýdonày,tấtcảnhữngngườiTâyTạngsốngởthunglũngnàyđềutựcoimìnhlàngườicủavươngquốcLinhvàlàhậuduệcủaGesar.

Đếnkhihaingườiphụnữvềtớilều,ThiênAnMônđãxâyxongmộtcáibếplòbằngmấytảngđáto,trênbếplàmộtcáinồitỏaramùithịtngonlành.ÔngchoZhuomabiếtôngđãkiếmđượcnửaconcừuvànấutheokiểuTrungQuốc.

“LàmsaoônghọcnấutheokiểuTrungQuốcđược?”Zhuomangạcnhiênhỏi.

“Từbà,”ThiênAnMônđáp.“Bàđãchỉchotôi,khibàtừBắcKinhvề.”

“Khôngthểcóchuyệnđóđược,”Zhuomađáp.“Hồiđóngaycảtsampatôicònkhôngbiếtnấu,nóigìtớimónănTrungQuốc.”

ThiênAnMônmỉmcười.

“NhưngbàcókểchotôinghevềnhữngmónTrungQuốcbàđãănởBắcKinh,vàmùivịmóncừuhầmcủahọ.Chatôithườngnói,nếungửiphânmộtconngựa,concóthểnóinóăncỏởđâu.Nếuconnếmrượulúamạch,concóthểnóivụlúamạchđóthếnào.Chẳngphảibàcóbảotôirằngngười

TrungQuốcnấuthịtcừuvớimấythứraungọt,rằngthịtmềmvàđểtrongnướcdùngmặnsao?Tôinấucừubằngchínhcáchđóđấy.”

CảZhuomalẫnVănđềuphálêncười.

“Tôibảocôrằnganhtachẳnghỏigì,”VănnóivớiZhuoma.“Nhưngnhấtđịnhlàanhtanghehếtđó.”

MónthịtcừucủaThiênAnMônrấtngon.Vănkhôngthểnhớđãbaogiờănmóngìnấuchungbằngmấythứrauđóchưa,nhưngbàkhôngnóira.Bàkhôngsaotìmhiểuđượcchínhxácôngtađãdùngnhữngraugì.

TrongbữaănThiênAnMônkể,ôngnghengườitanóihơnmộtngànngườisẽđếnxemvởdiễntrênlưngngựahômtới.HọcóthểnhâncơhộinàyđểdòhỏivềchồngVăn.Bangườibạntinhthầnphấnchấnsuốttốihômđó,nhưthểtinchắcrằngmọihyvọngcủahọchẳngmấychốcsẽthànhsựthực.VănđingủmàcứmiênmannghĩvềKhảQuân.CólẽbàsẽkhôngcầnđếnLhasanữa.Cólẽrốtcuộcthìnhữngngọnnúithiêngsẽtrảlạichobànhữnggìbàđãmất.Trongđêm,tiếnghátcủavịẩnsĩtrôivàotrongnhữnggiấcmơcủabà.BàcùngKhảQuânđangtheosaumộtTônsưvĩđại,ngàiđangchọnnhữnghònđámanichohọtrênmộttrongcácngọnnúithiêng…

Sánghômsau,từngđámđôngngườibắtđầutụtậptrênsườnđồi.Dovởkịchđượcdiễntrênđấtbằngnêntừtriềndốcxemsẽrõhơn.VănchưahềthấycảnhgìnhưthếkểtừbuổilễHoạtPhậtởWendugongba.Bàvừasợhãivừaphấnkhíchkhithấyquáđôngngườinhưvậy.BàcùngZhuomavàThiênAnMônđếnsớm,khicáclạtmacònđangvẽmặtvàchuẩnbịquầnáo.Nhìnquavạtlềucủacácnghệsĩ,họcóthểthấynhiềutrangphụcmàusắcsặcsỡrấtđẹp.Vàichàngthanhniênlảngvảngquanhcáclều,thửhếtnónđếnmũtrụrồivònghoa.Nhữngngườitrẻkhácmúa,hátvàvẫynhữnglácờnhiềumàusắc.Khôngkhírấtưsôinổi.

Mộtdụngcụdâyđơngiảnduynhấtcấtlênvàinốt,thếlàvởkịchbắtđầu.Văncứlorằngmìnhsẽkhônghiểukịchnóigì,songnhữngchuyểnđộngcáchđiệucủacácnghệsĩngồitrênlưngngựakhiếnchomọichuyệnđềurõràng.VởkịchkểlạiphầntruyềnthuyếtvềGesarkhingàiđượcBồtátCheresigtứcQuanmchoxuốngtrầngian,Quanmlàngườiquansátthếgiớiloàingười,giúploàingườigộtbỏnhữngáclinhvàngạquỷ,đánhbạimọibạolựcvàgiúpđỡkẻyếu.ThầncanhgiữđứctinvàthầnchiếntranhhộtốnghộtốngGesarvàothếgiớicủaloàingười.Gesarthắngtrongcuộcđuangựa

đểchọnngườicaitrịvươngquốcLinh,đượcphongdanhhiệuVuaGesarvàVuacủacácChiếnThần.Dẫnđầutấtcảcácvịthần,Gesarbắtđầutiếnhànhmộtcuộcchinhphạttrênkhắpxứsở,manglạihòabìnhvàổnđịnhchođấtnước.Khinhiệmvụtolớnnàyhoànthành,cácvịthầnbayvềthiênđìnhởtrêntrời.

VănnghĩcáclạtmatrôngnhưnhữngnhânvậttrongvởKinhkịchmàbàxemhồicònbéởcácquántràNamKinh,chỉcóđiềuhọngồitrênlưngngựa.Họvừavẫycờvừacưỡingựatheonhiềukiểukhácnhau,lạivừahétvàrốnglênnhữngtiếnglạlùng.TấtcảkhiếnVănnhớtớicảnhtrongTâyDuKýkhiTônNgộKhôngđạináothiênđình.Zhuomađứngcạnhbà,khekhẽgiảithíchmộtsốchỗmàVănkhônghiểu:

“Đâylàtrậnchiếnvớivuaquỷ.”

“Đólànàngthiếpxinhđẹpcủavuađangcầunguyệnchongài.”

“TênđạiáckialàTrothung,chúcủangài,đangđứngngoàihểhảnhìn.”

Trongkhixem,Vănđầykhâmphụckhithấycửchỉcủacácnghệsĩđềulàmôphỏngtheocuộcsốnghàngngày.Bàngạcnhiênthấyrằngcáchkịch-sĩ-lạt-manàytuysốngkhépkíntrongtuviệnnhưnglạibiếtrõnhữngcửchỉđóđếnthế.Nhưngcólẽkhôngcógìkhácbiệtnhiềulắmgiữatrongtuviệnvớingoàituviện.CànglúcbàcànghiểurằngtoànbộTâyTạnglàmộttuviệnvĩđại.Aiaicũngthấmnhuầnmộttinhthầntôngiáonhưnhau,dùhọcómặcbộáotuhànhhaykhông.

Khitrờisẩmtốivàcáclạtmađãbuộcngựarồigóighémtrangphục,khángiảliềntụtậpquanhnhữngđốnglửamàuốngrượulúamạchvàtràbơ.Ngườitaquaycừunguyêncảcon,mùithơmthoangthoảngtrongkhôngkhíkhimỡbắnracháyxèoxèotrênngọnlửagiốngnhưpháohoa.

Độtnhiêncótiếngồnàonhốnnháo,vàainấyliềnbậtdậyđểxemchuyệngìxảyra.Cóngườilớntiếngnhờmangnướcnóngvàmộtmenbatới.

Zhuomalenvàođámđôngđểxemngườitanóigì.

“Mộtphụnữđangđauđẻ,”bànóivớiVăn.“Nghenhưbàáyđẻkhónêngiađìnhnhờngườitớigiúp.Chịcólàmgìđượckhông?”

Văndodự.TrongngầnấynămsốngởTâyTạng,bàhầunhưkhôngdùngtớikiếnthứcykhoacủamình.Hàngràongônngữ,rồithảodượcdùngcũngkhácnhau,thậtrakhicóaiốmnặngthìngườiTâyTạnglạithườngchỉcậynhờvàolờicầunguyện,tấtcảnhữngđiềuđókhiếnchovốntrithứcmàkhókhănlắmbàmớicóđượctrởnênvôdụng.Liệucóphảiđâylàlúcbàcótráchnhiệmtuyênbốmìnhcóthểgiúpmộtcađẻkhóhaykhông?

ZhuomanhậnrasựphânvâncủaVăn.

“Nào,”bànói.“Họđangtuyệtvọng.Ítracũngtớixemthếnào.”

Trongmộtcănlềubàybiệnđơnsơcómộtphụnữnằm,mặtxámnhưtro.Toànthânchịtarunbầnbậtvàloanglổnhữngvệtmáuchảy.Cáiđầuđứabéđãlộra,nhưngphầncònlạikhôngrađượcvìdâynhauquấnquanhcổ.Cònnguyhiểmhơn,giađìnhngườimẹvẫnhốithúcchịtacốhếtsức,nênđứabéđangtímtáidầnbởidâynhausiếtlạilàmnónghẹtthở.

Vănlalênbảongườiphụnữthôiđừngrặnnữa.BàvừarửatayvừahétlênchỉbảochoZhoumabiếtphảilàmgìđểgiúpbà.Giađìnhngườimẹbốirốikhithấybàcươngquyếtquá,nênchỉimlặngđứngnhìn.

Văncẩnthậnđẩyđầuđứabévàotrởlạitrongcơthểngườimẹ.Bànghevàihơihítvàothethéởngaybêncạnhvàcốhếtsứcđểnhớlạicáchđỡđẻbàđãhọcởtrườngy.Vớinhữngcakhónhưthếnày,bàcầnphảixoabópnhẹvùngdạcon.ZhuomabảomọingườirằngvănlàmộtmenbangườiTrungQuốc,rằngbàdùngphươngphápsinhđẻcủangườiTrungQuốcđểgiúphọ.RồiVănrahiệuchongườimẹrặn,vàsaumộtlátđứabétrồira,chậmnhưngchắc.Đólàmộtbétraikhỏemạnh.Giữanhữngtiếngkêutrầmtrồthíchthú,Vănkhéoléocắtdâynhau,rútnhaura,rồirửathândướingườiphụnữbằngmộtthứrượuytếđặcbiệtmàgiađìnhngườimẹđemtớichobà.Thếrồibàquansátthấy,cũngnhưconcủaÁnvàcủaBát,đứabéđượcngườitabôichomộtthứnướcsắcthuốcđặcbiệtđểbảovệchonókhỏibịcôntrùngcắn.

KhiVăntraochođứabéquấntrongtãchongườicha,anhtasợkhôngdámđỡlấynó.Thayvì,anhmởrộngáochoàngrồibảoVănđặtđứabévàotrongchoông.Anhtràntrềxúcđộng.AnhbảoVănvàZhuomarằngcảnhàmongcócontừnhiềunămnay,nhưnglầnnàohyvọngcủahọcũngvỡtantànhvìsẩythaihayđẻkhó.

“GiờthìtôibiếtmenbathứhaingườiTrungQuốcđãlàmmộtđiềutốt,”ngườiđànôngnói.

Vănsữngsờ.“Ýanhlàgì?”bàhỏi“ÔngtừnggặpmộtbácsĩTrungQuốckhácà?”

“Chatôicókểchotôinghevềmộtngười,”ngườiđànôngđáp.“Chatôikểrằngnhiềunămtrước,cómộtbácsĩngườiTrungQuốcđượcthiêntáng,dovậymàgiaotranhgiữangườiTrungQuốcvớingườiTâyTạngởvùngnàychấmdứt.”

VănnhìnZhuoma.Timbàđậpthìnhthịch,bàhầunhưkhôngthởđược.

LiệungườibácsĩđócóthểlàKhảQuânkhông?

Nhậnthấycảmxúccủabà,Zhuomagiúpbàngồixuống.

“Chitiếtthìtôikhôngbiết,”ôngtanóitiếp,“nhưngchatôithườngnóiLãoẨnsĩCườngBabiếtchuyệnnày.”

Ngaylúcđó,mộtngườilaovàolềudúichoVănmộtchiếckhănchoàngkhatatrắngnhưtuyết,dấuhiệutỏlòngbiếtơn.Rồiôngtadẫnbàrangoàinơiđámđôngđangđợi,họchàođónbàbằngnhữngtiếnghuýtsáovàhoanhôvangdậy.Haibàlãođangnấumónthịtcừutrênlửatiếnlạigầndọnchobàhaicáichâncừubéongậyđểtưởngthưởngchoviệcbàđãlàm.Bữaănthịnhsoạnkéodàiđếntậnđêm.MãimấygiờsauVănmớivềđượcđếnlều.BàvàZhuomaquyếtđịnhrằngngaysánghômsauhọsẽlênđườngtìmCườngBa.Bànằmxuống,đầuóchơivángvấtvìmónrượulúamạchvừauống.Trongkhigióthổingoàitrờivànhữngngọnđènthắpbằngbơcháychậpchờn,bàcăngtainghetiếngháttừphíahồvẳngtới.

Hômtrướcdiễnkịchthìhômsaudànhtrọnchotròđuangựa,nhưngVănvàZhuomakhôngđểýđếnkhôngkhírộnràngnáonhiệtchuẩnbịchotròchơi,họcứthếtiếnvềphíahồ.Khigầnđếnnơilầntrướchọtrôngthấyẩnsĩ,Vănrấthồihộp.Nhưngtảngđánơiẩnsĩngồigiờđâytrốngtrơn,vàtrongsốnhữngngườiđanglấynướcbênvenhồkhôngaibiếtôngtađiđâu.Haingườiphụnữruổingựaquaytrởlạiđểhỏinhữngđámđôngđangxemđuangựa,nhưngởđócũngchẳngaibiết.Họđợisuốtngàybênbờhồnhưngẩnsĩkhôngxuấthiện.Ngườicasĩbíẩnđãbiếnmấtmangtheocâuchuyệncủamình.

Ngườinàohọbắtchuyệncũngđềutinchắcôngtasẽtrởlại:ônglàthầncaiquảnhồnàymà.NhưngđốivớiVăn,lạithêmmộthyvọngnữatanthànhmâykhóivànỗithấtvọngquálớnkhómàchịunổi.Cảmthấynhưmìnhsắpsửamấttrí,bàdứtrakhỏinhữngngườikhácmàphingựanhưđiênquanhhồ,vừaphivừathéttotêncủaKhảQuânvàCườngBavàotronglàngió.

Suốtmấyngày,Vănkhôngnóinăng,ZhuomacốanủibàbằngcáchnóirằnghọcầnphảitìmmộtngườinàokhácamhiểuhơntruyềnthuyếtvềvùngnàyvàvềvịmenbangườiTrungQuốc,nhưngVănkhôngthểtrảlời.Dườngnhưchuỗicúsốcvànỗithấtvọngnốitiếpnhaukhôngdứtđãkhiếnbàkhôngcònkhảnăngdiễnđạtđiềugìnữa.

ChínhThiênAnMônđãđánhthứcbà.Mộtsángsớmnọ,ôngvàZhuomathắngyênvàongựarồikhíchlệVăncùnghọđếnmộtsườnnúigầnđó.

“Tôimuốndẫnchịđixemmộtlễthiêntáng,”ThiênAnMônnhỏnhẹnói.

Mộtlễthiêntángvừamớidiễnrakhibangườibạnlêntớiđỉnhnúi.Nhữngchiếckhănchoàngkhatavàcờphướntrắnglốpbayphấpphớitronglàngiónhẹ,cácmẩutiềngiấynhỏnhảymúavàlănlóctrênmặtđấtgiốngnhưbôngtuyết.Họthấymìnhđangởgiữamộtmảnhđấtrộngcóràobaoquanhvàcổngvào,chínhgiữalàmộtkhoảngtrũnglátđá.Cómộtlốiđihaibênlàhaihàngbệthờbằngđá.

Trongkhihọđứngnóichuyện,mộtngườiđànônglạigầnhọtựgiớithiệulàchủlễthiêntáng.Ôngtahỏiliệuôngcógiúpgìđượckhông.ThiênAnMôntiếnlêncúichào.

“Chúngtôimuốntìmhiểuvềthiêntáng,”ôngnói.

Mặcdùvịchủlễthiêntángcóvẻhơingạcnhiênkhicóngườiyêucầumộtchuyệnnhưvậy,songchẳngphảilàôngkhôngvuivẻđápứngnguyệnvọngcủahọ.

“Conngườitalàmộtphầncủatựnhiên,”ôngbắtđầunói.“Chúngtađếnthếgiớinàymộtcáchtựnhiênvàrờikhỏiđócũngtựnhiên.Sốngvàchếtđềulàmộtphầncủabánhxeluânhồi.Khôngnênsợcáichết.Chúngtaaicũngháohứcmongđượcđếnkiếpsau.Khitađốtlênngọnlửatỏakhóicủanhữngnhánhdâutằmtronglễthiêntáng,nómởramộtconđườngcónămmàugiữatrờivàđất,conđườngấymờigọicáclinhhồnxuốngbànthờ.Thihài

trởthànhđồdângcúngchocáclinhhồn,vàchúngtanhờhọmanglinhhồnngườichếtliêntrời.Khóicâydâutằmlàđểdụđạibàng,kềnkềnvàcácloàiănthịtchếtthiêngliêngkháctới,cácloàinàysốngnhờănthihài.LàmviệcnàylàđểbắtchướcPhậtThíchCaMâuNi,ngàiđã‘hysinhthânmìnhđểnuôiloàihổ’.”

Vănnhỏnhẹyêucầuvịchủlễgiảithíchrõngườitabàythithểngườichếtrachokềnkềnnhưthếnào.

“Đầutiênngườitarửaráyxác,”ôngnói,“rồicạohếttócvàlông.Rồingườitabọcxáctrongmộttấmvảitrắngvàđặttrongtưthếngồi,đầuchúixuốnghaigối.Khichọnđượcngàylành,ngườitachomộtngườichuyênđượcthuêlàmviệcnàykhiêngcáixáctrênlưngđemđếnbànthờthiêntáng.Cáclạtmacủatuviệntrongvùngđếnđểtiễnvonglinhngườichếtđi,vàtrongkhicáclạtmatụngkinhđểchothiềnsiêuthoát,vịchủlễthiêntángthổikènsừng,đốtlửadâutằmđểdụkềnkềntớirồixẻcáixácra,đậpvỡxươngtheotrìnhtựquyđịnhtừtrướctheonghilễ.Xácđượcxẻtheonhiềucáchkhácnhautùytheonguyênnhânchết,nhưngdùchọncáchnàođinữa,cácđườngdaokhôngđượcphạmmộtlỗinào,nếukhôngthìngạquỷsẽtớiđánhcắplinhhồn.”

KýứcvềnhữngbàihọcmổxáchồiđạihọcthoángquatrongtríVăn,nhưngbàbuộcmìnhnghetiếp.

“Lũchimcókhinàotừchốiănxáckhông?”bàhỏi.

“Vìkềnkềnthíchănthịthơnxươngnênchúngtôichochimănxươngtrước,”chủlễthiêntángđáp.“Đôikhichúngtôitrộnxươngđãđậpnátvớibơsữabò.Nếungườitauốngnhiềuthảodượckhicònsốngthìkhihọchếtxácsẽđậmmùithuốcmàkềnkềnthìkhôngưamùiấy.Bơvànhữngthứkhácchothêmvàogiúpdễănxáchơn.Điềuquantrọnglàchimphảiăntoànbộxác.Nếukhôngthìxácsẽbịngạquỷchiếmmất.”

Vănđứngxemlễthiêntángmộthồi.BàngheThiênAnMônhỏivịchủlễxemcóđúnglàmộtvịchủlễthiêntángtừnggiữlạiđầucủatấtcảnhữngxácchếtngườitađemtớichoôngta,dùngcácsọđóxâythànhmộtbứctườngsọkhổnglồ,bởihồibéôngtađãchứngkiếnmộtvụgiếtngườinênmuốnlàmvậyđểngănkhôngchohồnmacủakẻgiếtngườiđólạigần.Bàkhônglắngnghecâutràlờicủavịchủlễ.Bàcốlàmchochínhmìnhquendầnvớinhững

ýnghĩđểchocáimỏsắclẻm,thamlamcủamộtconkềnkệtvụcvàothịtcủangườimìnhyêu.TrongthờigiansốngởTâyTạng,bàđãdầndầnhiểuđượcnhiềuđiềutrongnhữngđiềumàthoạttiênkhiếnbàkinhhãivàghêtởm.ĐứctinPhậtgiáonaylàmộtphầncủađờibà.Vậythìtạisaobàlạithấykhókhănđếnthếđểtin–nhưZhuomavàThiênAnMôntin–rằngthiêntánglàmộtnghilễtựnhiênvàthiêngliêngchứkhôngphảimộtviệclàmmanrợ?NếuKhảQuânchínhlàvịmenbangườiTrungQuốcmàngườitanóitớithìliệubàcóchịuđựngnổikhông?

Khihọđi,bàquayvềphíavịchủlễthiêntáng.

“ÔngđãbaogiờlàmlễthiêntángchomộtngườiTrungQuốcchưa?”bàhỏi.

Vịchủlễnhìnbàvớivẻtòmò.“Chưabaogiờ,”ôngđáp.“NhưngLãoẩnsĩCườngBa,vịngồibênkiahồTrátLăngấy,vẫnthườnghátvềmộtchuyệnnhưthế.”

QuaylạihồTrátLăng,bangườibạndựnglềugầnnơiCườngBathườnghátđểhọcóthểhỏinhữngngườiđếnđólấynướcxemcóaibiếtchuyệngìxảyravớivịẩnsĩkhông.VàingườibảohọrằngCườngBađãrađitrênsóng,vừađivừahát.Ngườikhácthìnóitiếnghátcủaôngkhiếnnhữnglinhhồnđếnvớiôngvàmangônglêntrời.NhưngbangườikhôngchịutinrằngCườngBađãrađimãimãimangtheoniềmhyvọngcủahọ.

Hầunhưtuyệtvọng,họquyếtđịnhđidângtếchomộthònđámanimongrằngnósẽchohọvậnmay.Ngaykhihọđangchuẩnbịđi,mộtngườiđànôngcaolớnphingựatớichỗlềuhọ.

“CácvịlànhữngngườiđangtìmLãoẨnsĩCườngBaphảikhông?”

Cảbangườicùnggậtđầuxácnhận,tấtcảđềusửngsốt.

“Vậythìđivớitôi.”

Lờinóichưadứt,ngườiđóđãchongựaquayđầulạirồiquấtngựađi.Khôngkịpdừnglạiđểsuynghĩ,Vănvànhữngngườikhácvứtkhăngói,nhảyngaylênngựađuổitheongườilạ.

Chẳngmấychốchọtớimộtcănlều.Họtraocươngngựacủamìnhchomộtphụnữđangđợiởngoàilềurồitheongườiđànôngvàotrong.Cạnhbếplò

họthấycóngườiđangnằmngủ,quấnmềnbôngkínmít.Chỉnhìnthấykhuônmặtnhợtnhạtcủangườiđó.

“CườngBa!”Vănthìthầm.Dựavàotiếngthởcủanhàẩnsĩ,bàbiếtrằngphổicủaôngrấtyếu.

NgườiđànôngTâyTạngrahiệubảohọhãyimlặng,rồiđưahọrangoài.Ôngđoánraquavẻmặtkhắckhoảicủahọrằnghọmuốnhỏiđiềugì,nênôngbảohọhãyngồixuốngcỏ.

“Đừnglo,tôisẽgiảithích.Vàomộtbuổisángcáchđâymộttuầnhaykhoảngđấy,haiđứacongáitôiđilấynướcchỗhồvềkểrằngLãoẨnsĩCườngBacứchỉngồiđómàkhônghát.Vợtôithấychuyệnnàykhôngbìnhthườngnênbảotôiđíchthânđixemsao.Thếlàngayhômđó,tôiruổingựacùnghaicongáiđếnvenhồ.Nhưchúngnói,ẩnsĩngồiđóimlặng,đầugụcsangbên.Tôilạigầnông,gọitotênông,nhưngôngkhôngtrảlờihaylàmgìđểđáplạicả.Ôngcóvẻkhôngkhỏe,nêntôicốlayông,nhưngôngchỉrũxuống.Tôithấycảhaimắtôngnhắmnghiền,tránvàtayôngnóngbừng,thếlàtôichoônglênngựamangvềđây.Chúngtôiđãthửchoônguốngítthảodược,nhưngxemrakhôngtácdụngmấy.Tuyđãbớtsốtnhưngôngcứngủlibìvàchẳngnóigìcả.Chúngtôiđangđịnhđưaôngtớituviệngầnđâychocáclạtmachữa.

“Hômnay,khicongáitôiđilấynướcvề,nóbảonónghenóicácvịlưulạiởvenhồđãmấyngàynay,gặpaicũnghỏivềvịẩnsĩ,thếnêntôiđếntìmcácvị.”Ôngliếcvàotronglều.“MặcdùởđâyaicũngyêumếnvàkínhtrọngLãoẨnsĩCườngBa,nhưngkhôngaibiếtôngấytừđâutới.Chúngtôichỉbiếtrằnghaimươinămtrước,ôngxuấthiệnởđâycứnhưnhờphépmàuvàbắtđầuvừatrôngnomhồvừahátvềvuaGesar,NúiAnyemaqenvàcácvịthầnvĩđạicủaTâyTạng.ĐôikhiôngcũnghátvềchuyệnmộtvịmenbangườiTrungQuốcđãlàmchogiaotranhgiữangườiTrungQuốcvàngườiTâyTạngởvùngnàychấmdứt.Nhữngngườirahồlấynướcđềumangthứcănchoông,nhưngkhôngaitrongchúngtôibiếtôngsốngởđâu.Thỉnhthoảngngườitathấyôngtròchuyệnvớicáclạtmaởtuviệngầnđây.Vàingườinóicáclạtmabiếttấtcảvềquákhứcủaông,nhưngôngkhôngchắc.ChúngtôichỉđếnchỗBáchHồvàomùaxuânvàmùahèthôi.”

MặcdùZhuomacốthuyếtphụcngườiđànôngrằngôngnênchophépVănvàokhámchovịẩnsĩ,nhưngôngcứkhăngkhăngbảolàôngmuốnđưavịẩnsĩtớituviệngầnđó.ÔngcũngkhôngmuốnchoZhuomahayVănđicùng

bởiphụnữkhôngđượcphépvàotrongtuviệnmàtuviệnnàycũngkhôngcónhànghỉchokhách.Saumộtcuộcbànluậnngắn,VănvàZhuomaquyếtđịnhrằngThiênAnMônsẽđitheoCườngBatrongkhihọsẽdựnglềugầnđâychờtintức.

NhiềungàysauThiênAnMônmớiquaylại.Vănkhôngthểlàmgìkhácngoàichờđợi.Bàngồitrênbãicỏngoàilều,khẽnóiđinóilạivớichínhmình“Ánmanibátmêhồng”.ZhuomađemđồănchoVănvàđêmxuốngthìgiúpbàdọngiường.Thờigiancònlại,bàđểmặcVănđắmmìnhtrongsuynghĩ.

KhirốtcuộcVăncũngthấyngựacủaThiênAnMônởdằngxa,bàđứngdậy.Ôngruổingựatớithẳngchỗbàvà,khôngxuốngngựa,traochobàmộtcáibọcgóitrongmấydảivảimàuvàng.

“Đãnhiềunămnay,”ôngnói,“LãoẨnsĩCườngBacấtgiữcáinàyởtuviện.Vềchuyệnbêntrongnócónhữnggì,ôngchỉbiếtrằngcầnphảiđưachúngchomộtngườiphụnữngườiTrungQuốcquêởTôChâutênlàThưVăn.ÔngấynhiềulầncốtìmngườithaymìnhmangchúngtớiTôChâuấy,nhưngkhôngmộtlữkháchnàogiúpđượccả.Phổiôngấybâygiờkháhơnmộtchút.Ôngđãkểchotôivềnhữnggìôngđãtrảiqua.Tôinghĩcáibọcnàychắchẳnlàchochị.”

8.Tìnhyêuthiêntáng

Tronglều,Vănngồisữnglặngvìcáibọc.Hầunhưbàcảmthấyđượcnóđangthở,chỉcầnbàralệnhlànósẽsốngdậy.Cuốicùng,haitayrunrẩy,bàmởmấydảibăngquenthuộc–loạidảibăngmàcácbácsĩkhắpnướcTrungQuốcdùng.Bêntrongcóhaicuốnsổ.Cảhaicuốnđềukhôngghigìnhiều,nhưngmỗinéttrongtừngconchữđềuđượcviếtbởitayngườiđãchiếmlĩnhýnghĩcủabàngàycũngnhưđêm,thậtlâunhưbàcònnhớ.

MáuVănréotronghuyếtquản.Sauquánhiềunămtìmkiếmmàkhôngbiếtliệucótìmhaykhông,cuốicùngbàđãcảmnhậnđượcmìnhcóthểnhìnthấy,nghethấyvàchạmvàochồngmình.Chầmchậmbàlậttừngtrangmột,

hầunhưkhôngdámchạmvào,chỉsợchúngvỡvụnratrongtay.Mộttronghaicuốnsổlànhữngnhậnxétykhoa,ghilạinhữngcănbệnhmàKhảQuânvàcácđồngđộiđãmắckhitiếnvàoTâyTạngvàcáchchữatrịrasao.Cuốnkialànhậtký.ỞtrangđầucóviếtnhậtkýnàyđượcghilàđểchovợcủaKhảQuân,ThưVăn,ngườimàKhảQuânthươngnhớbằngtrọntráitim.

CảZhuomalẫnThiênAnMônđềuchẳngbiếtphảinóigìvớiVăntrongkhibàvừarunlẩybẩyvừakhócnứcnở.Khôngmộtlờinóihaycửchỉnàođểngănnổidòngnướcmắtđãtíchtụquálâurồi.

ThiênAnMônthắpmộtngọnđènrồitreogầnbà.Bêncạnhbà,ôngđặtmộtđĩadầuđểkhinàođèncạndầuthìchâmthêm.Zhuomachothêmvàibánhphânbòvàongọnlửa,rồitrảichoVănmộtcáimềnbôngcạnhngọnlửavàdẫnbàđếnđó.Rồisauđóhaingườilặnglẽrakhỏilều.

Vănbắtđầuđọccuốnnhậtký,lòngxiếtbaohồihộp.Bằngnétchữrõràng,nhưngcàngvềsaucànglộnxộnkhôngđều,nhậtkýghilạinhữngchuyệngìđãxảyravớiKhảQuân.

ToànbộmấytrangđầutiênlànỗingạcnhiêncủaKhảQuântrướcsựkhángcựtừphíangườiTâyTạngmàđơnvịcủaanhgặpphải.Trongquátrìnhhuấnluyện,ngườitakhiếnanhtinrằngnhữngcuộcđàmphángiữachínhphủTrungQuốcvớicáclãnhtụtôngiáocủaTâyTạngđãhoàntoànthànhcông.Ngườitabảoanhrằngcác“chiếnhữuTâyTạngtốtbụngvàchânthành”củahọchàođónQuânGiảiphóngNhândânTrungQuốcvớiđôitayrộngmở.CáclớphọcmàanhtheohọcvềphongtụctậpquáncủaTâyTạngvàchínhsáchcủachínhphủđốivớicácdântộcthiểusốchẳnggiúpgìnhiềuchoanhtrongviệcchuẩnbịđốiphóvớisựthùđịchmàanhgặp.Đơnvịcủaanhgồmtoànnhữngnôngdântrẻthấthọc,đầuócbịnhồinhétnhữngkhẩuhiệu:“GiảiphóngtoànbộTrungQuốc!”,“TheoCáchmạngđếncùng!”Họtinrằngmọisựkhángcựđềulà“phảncáchmạng.”KhảQuânvàchỉhuyđơnvịlàhaiquânnhânduynhấtcóhọc.DầndầnhaingườinhậnrarằngsựthùđịchcủangườiTâyTạngxuấtpháttừviệchọtinrằngngườiTrungQuốclànhữngconquỷbíhiểmđượcđưatớiđểhủydiệttôngiáocủahọ.SựtànbạocủangườiTâyTạngthậtghêgớm:họkhôngchịungừngnghỉchừngnàochưaxéđượcnhữngconquỷđóthànhtừngmảnh.LínhTrungQuốcđãtrảđũa.

SuốtnhiềutuầnđơnvịcủaKhảQuântiếnvềphíaBắctrênlưngngựa,hếtsứcthậntrọngvòngtránhnhữngvùngcóngườiTâyTạngsốnghoặcchăn

thảgiasúc.Thếrồi,mộtchiềunọ,khimặttrờiđanglặn,họnghecótiếngkêuhấphốitừphíasườnđồi.ViênchỉhuyvàKhảQuân-cảhaiđềunóiđượcmộtíttiếngTâyTạng-tiếnlênphíatrướcđểkiểmtra.Khilạigầncáiâmthanhđángsợđó,họthấymộtcảnhtượngkhiếncảhaingườichếtđiếngvìkinhkhiếp.Mộtđànkềnkềnđangănthịtmộtđốngxácngườiđẫmmáu,trongđómộtngườivẫncònsốngvàđangcốđánhđuổimộtcáchtuyệtvọnglũchimănthịtđi.ViênchỉhuychưakịpngănthìKhảQuân-vớitinhthầntráchnhiệmđốivớinhữngngườiốmđauthươngtật-giơsúnglênbắnchếtmộtcontrongbầykềnkền.

Cótiếngvỗcánhphầnphậtkhilũchimbayvụtlênkhông,rồithìimlặngkhủngkhiếp.Ngườibịthươngnằmquằnquạitrênmặtđất.KhiQuânđangdợmbướclạigầnanhtathìcómộttiếnggầmphẫnnộrítlênquakhôngkhínhưcơnbãotáp.AnhnhìnlênthìthấyởtriềnđồitrênđầumìnhcómộtnhómngườiTâyTạngđanggiậndữnhìnxuống.Mộtcáirùngmìnhchạydọcsốnglưnganh.Anhnhậnrarằngtrongkhivộivãcứungườiđanghấphối,anhđãxâmphạmvàonghilễtốngtángvàbắnchếtmộtconchimthiêng.Anhkinhhãikhinghĩđếnnhữnghậuquảdohànhđộnghấptấpcủamình-anhcũngbănkhoănkhônghiểutạisaokhôngcóaihiệndiệnởlễtốngtángđểđọckinh,vàtạisaomộtngườivẫncònsốngmàlạibịđểlẫnvàovớinhữngcáixác.

Mộtmắttrôngchừngđámđôngphíatrên,KhảQuânquaytrởlạichỗthiêntáng.Ngườikiađãbấttỉnh.KhảQuânbăngbóvếtthươngchoanhtarồimanganhtađếnchỗngựacủamình.Anhvàviênchỉhuycưỡingựavềlạiđơnvị,KhảQuângiữngườibịthươngởđằngtrước.

Tốihômđóđơnvịcốdichuyển,tìmchỗthíchhợpđểhạtrại,nhưngđiđếnđâuhọcũngthấylốiđiđãbịngườiTâyTạngchặnlạirồinguyềnrủahọkhôngtiếclời.Họsợbịtấncôngbấtcứlúcnào.

KhảQuânnhìnthấysựkhiếpsợtrênmặtcácbinhsĩ.HọtinrằnghysinhthânmìnhchoCáchmạnglàmộtvinhdự,nhưnghọkinhsợnhữngsựtrừngphạtmangtínhtôngiáocủangườiTâyTạng,nhữnghìnhphạtmàhọđãnghequanhữnglờiđồnrùngrợn.Tinhthầnbinhsĩvôcùngsasút.Họkhôngcónướcđểnấuăn,khẩuphầnítỏivàrấtthiếucủiđểgiúphọchịunổicáilạnhcắtdacủađêmcaonguyên.

Đếnchínhchỗnàytrongcuốnnhậtký,chữviếtcủaKhảQuânbắtđầunguệchngoạc,nhưthểviếtkhiđangrấtvội.Vănbịthôithúcmuốnđọcngay

mẩunhậtkýcuốicùng,bàmuốnbiếtsựthựcđếnchếtđiđược,nhưngbàvẫnmuốntiếptụcđọc.BàcónghĩavụvớiKhảQuânlàphảiđọctoànbộcâuchuyện.

Trongnhậtký,KhảQuântranhcãivớichínhmìnhxemphảilàmgì.NgườiTâyTạngrõrànglàsẽkhôngđểhọtiếptụccuộchànhquân.NgườiTâyTạngsẽtrảthùnhữnggìKhảQuânđãlàm.Chẳngsớmthìmuộnhọsẽtấncôngđơnvị,vàaimàbiếtđượcbaonhiêubinhlínhsẽbịthảmsát.Đơnvịđãgửitínhiệuvôtuyếnchocăncứchỉhuynhưngkhôngnhậnđượchồiâm.Khôngcógìbảođảmlàquântiếpviệnsẽđượccửtới.Nếuhọkhônghànhđộngnhanhthìaibiếtchuyệngìsẽxảyra.

KhảQuâncảmthấy,bởianhchínhlàngườigâyratìnhthếnày,nênanhcầnđếngặpngườiTâyTạngđểgiảithíchvềhànhđộngcủamình.Cólẽnếulàmvậyanhsẽtranhthủđượcmộtsựđìnhchiếnchocácđồngđội.Anhđặtbútxuốngmàlòngđầybấtankhôngbiếtngàyhômsausẽđemtớiđiềugì.

Ngaykhitrờirạng,KhảquânđikhámchongườiTâyTạngmàanhđãcứukhỏinhữngcáimỏdữtợncủabầykềnkền.Chođếnkhiđó,anhtađãcóthểnuốtđồănvàchoKhảQuânbiếttênanhtalàCườngBa.Phảikhónhọclắm,cứmỗicâulạiphảingừngđểthở,anhtamớikểđượcchoKhảQuânnghechuyệngìđãxảyra.

AnhtagiảithíchrằnganhtalàmộtlạtmatrẻtừmộttuviệnởphíaBắc.Anhtađếnvùngnàycùngcáclạtmakhácđểháithuốc,nhưnghọgặpphảigiaotranhácliệtgiữangườiTâyTạngvớingườiTrungQuốc.Đãthếcònchưahết,CườngBalạingãbệnh.Phổicủaanhtatrởnênrấtyếu,anhtacứngấtđirồitỉnhlại.Cácbạnđồnghànhchoanhtatrúlạiởmộttuviệngầnđó,nhưngtrongkhiởởđấy,cótinrằngquânđộiTrungQuốcđangđếngần.Trongcơnhoảngloạn,cáclạtmanhétthuốcvàocổhọngCườngBa,giấuanhtavàotrongmộthẻmnúibênngoàituviệnrồibỏtrốn.

CườngBakhôngbiếtchínhxácchuyệngìxảyrasauđónhưnganhtanghĩrằngcómộtnhómngườisắpsửalàmlễthiêntángthìnhìnthấyanhta,lạicứtưởnganhtadãchếtnêngộpluônvàođốngxác.AnhtamườngtượngrằngnhữngngườiđóđãchạytrốnkhỏinơihànhlễthiêntángkhinghethấyquânTrungQuốcđangđếngần.Họkhôngcóthìgiờđậykínmấycáixáclại,vìvảiliệmvừamớiđượctháorađểchuẩnbịphanhthây.CườngBavừatỉnhlạithìmộtconchimkhổnglồsắpmổvàongực.

Chuyệnkểxong,CườngBaquỳxuốngchânKhảQuântạơncứumạng.

KhảQuânngănanhtalại."Liệuanhcóđứngđượckhông?"anhhỏi.

Vịlạtmatrẻgậtđầu.

"Vậyđivớitôi,"KhảQuânnói,rồidẫnCườngBatớichỗvịChỉhuyđangănbữađiểmtâmđạmbạc.AnhgiảithíchvớiChỉhuyrằngCườngBasẵnlòngdẫnanhđitìmnướcvàxinphépđượcrờikhỏiđơnvị.ẤntượngtrướclòngcanđảmcủaKhảQuân,Chỉhuysốtsắnggậtđầu.

KhảQuânliềnngồixuốngviếtnhanhmẩucuốicùngtrongnhậtký.Cuốimẩunhậtký,anhviếtmộtbứcthưchoThưVăn:

Vănthânyêu,

Nếuhômnayanhkhôngvề,nhữngngườikhácsẽkểchoemnghechuyệngìđãxảyravớianh.Hãyhiêuvàthathứchoanh.

Anhyêuem.Nếuanhlênđượcthiênđàng,anhsẽbảođảmchoemsốngmộtcuộcsốngyênổnthanhbình,rồianhsẽđợiemởđó.Cònnếuvìchuyệnnàyanhxuốngđịangục,anhsẽchođibấtcứcáigìanhcóđểtrảnhữngmónnợhaitađãmắctrongđời,anhsẽlàmviệcđểchoemcóquyềnlênthiênđàngkhigiờcủaemđãđến.Nếuanhthànhma,đêmđêmanhsẽcanhgiữchoemvàxuađuổibấtcứlinhhồnnàoquấyrầykhôngchoemngơinghỉ.Nếuanhkhôngcóchỗnàođểđi,anhsẽtanbiếnvàokhôngkhívàoởbênemtrongtừnghơithơcủaem.

Cảmơn,emthânyêu.

Chồngem,ngườiđêmngàynghĩđếnem.

KhảQuân

Vàongàyhômnay,ngàymàcảhaitasẽkhôngbaogiờquên.

Vănlậtsangtrangkế,nhưngphầncònlạicủacuốnnhậtkýđểtrắng.

Bàcảmthấycănphòngquaycuồngvàmộtbóngđenchụpxuốngmình.Rồibàngấtđi.

KhiVăntỉnhlạithìtronglềutốiomhếtcảngoạitrừmộtngọnđènnhỏđốtbằngbơđangcháyleolét.ThiênAnMônvàZhuomađangngồivớibánhxecầunguyện,lầmrầmkhấnnguyệnchobà.BàchìmvàomộtgiấcngủdườngnhưcũngsâukhôngđáynhưhồTrátLăng.Tronggiấcmơ,bànghetiếnghátbuồnbãcủaCườngBavịẩnsĩ.

Bàkhôngbiếtmìnhđãngủtrongbaolâu,nhưngkhithứcdậybàthấyzhuomađangngồibêncạnhmình.

"Cómộtthứchịnênthấy,"Zhuomacầmtaybàmànói.

Bênngoàilềucóvôsốkhănchoàngkhatakhôngthểnàođếmxuểbayphấpphớitronggióvàmộtđámđôngngườiđứngchờbà.Giữađámđông,bàthấyLãoẨnsĩCườngBangồitrênmặtđất,haibênlàhaivịlạtma.

"Ôngấykhôngphảilàmađâu,"Zhuomanói."Ôngấycưỡingựatừtuviệntớiđây.Từkhibịbỏlạitrongnúihồicònthanhniêntớigiờôngấybịbệnhphổitáiphátsuốt.Nhưngôngấythấyđãhồiphụcđủđểtớiđâygặpchị.Ôngấymuốngặpvợcủangườiđãcứumạngôngấy."

VịẩnsĩlảođảođứngdậybướcvềphíaVăn.Ôngvừachìachobàmộttấmkhănkhatavừacúichàothậtthấp.

"Thưaẩnsĩđángkính,"Vănnói."Tôiđãđọctrongnhậtkýcủachồngtôirằnganhấymuốngiảithíchchonhữngngườiđanggiậndữbaovâyđơnvịcủaanhấyvềviệctạisaoanhấybắnmộtconkềnkềnthiêng.Anhấyđãdẫnôngđicùng.Xinôngkểchotôibiếtchuyệngìđãxảyra?"

CườngBangồixuốngcỏrồirahiệuchoVănngồicạnhông.

"Chồngbàbảotôiôngấybiếtcómộtcáchđểđềnbùlạichoconchimthiêngmàôngấyđãgiết.Ôngấymuốntôiđưaôngấyđếnchỗnhữngngườimàôngấyđãxúcphạm,đểôngấycóthểđềnbùchoviệcphánganglễthiêntáng.Tôitinôngấy.Tôidẫnôngấytớichỗmấyngườiđó,trênsườnnúi.Đầutiêntôingungốccứcốgiảithíchchohọchuyệngìxảyravớitôi,nhưnghọkhôngchịunghe.Họchorằngtôiđãbiếnthànhmabởivìngạquỷphánganglễtốngtángtôi.HọtinrằngvìmộtconchimthiêngđãbịgiếtnênsẽkhôngcònkềnkềnnàotrởlạitráiđấtnữavàngườiTâyTạngsẽbịđọa

xuốngđịangục.Họđãsắpsửarútdaoxôngvàochúngtôithìchồngbàrútsúngrabắnchỉthiêng.Cómộtkhoảnhkhắcimlặng,vàôngấynhâncơhộinàythétbảohọđểchotôiđi.

"'Tôivancácngườihãynghetôi,'ôngấynóibằngtiếngTâyTạngtrọtrẹ.'Hãyđểngườinàyđitớichỗcácbạntôiđểchohọbiếtrằngtôiphảiởlạiđâyđểsửachữaviệctôiđãxúcphạmtớicácsứgiảcủathầnthánh.Tôisẽđềnbùchoconchimthiêngđãmất.Nếukhôngthìchẳngmộtkềnkềnnàocủacácngườisẽquaylạivàcácngườisẽkhôngbaogiờvàođượcthiênđàng.'

"Nhómngườikiachotôiđiquamộtcáchmiễncưỡng.Trongkhitôiđangrờiđi,chồngbàdúivàotaytôimộtcáigóibọctrongmấydảibăng.

"'Nếucóchuyệngìxảyrachotôi,xinhãybảođảmchuyểnvậtnàyđếntậntayvợtôi,'ôngnói.

"Tôivẫncònrấtyếunênphảikhónhọclắmmớiđinhanhđược.Ngaykhiđãcáchmộtquãngantoàn,tôiđứnglạinghỉphíasaumộtbụirậm.Từđótôiquansátthấychồngbàđặtsúngxuốngrồiphủphụctrênmặtđất.Rồiôngquỳtrướcmặtnhómngườivànóivớihọ.Lờicủaôngvọngtớichỗtôiđangnấp.

"Tôikhôngđếnđâyđểlàmhạicácngười,màcũngkhôngmộtngườiTrungQuốcnàođếnđâyđểhạicácngười.ChúngtôichỉmuốnlàmmỗimộtđiềulàđưatrithứcTrungquốcđếnchocácngười,cảithiệncuộcsốngcủacácngười,nhưCôngchúaVănThànhđãlàmhơnngànnămtrước.Bàđãdạycácngườidệtvải,trồngtrọtvàchữabệnh.Chúngtôimuốnchocácngườibiếtcáchdùngnhữngvậtliệumớiđểhoànthiệnlềuởcủamình,cáchlàmranhữngloạiđồdamới,cáchlàmchosúcvậtbéohơn.Chúngtôimuốngiúpcácngườichinhphụcđượcnhữngconquỷbệnhtậtgâyđauđớnchocácngười.Mặcdùchúngtôimangvũkhí,nhưngchúngtôikhôngmuốndùngchúngđểchốnglạicácngười.Chúngtôichỉdùngvũkhínhưcácngườidùngdao,đểtựvệtrướcnhữngkẻác.

"'Việctôilàmngàyhômqualàđểcứumộttrongcáclạtmacủacácngười,anhấychưachếtnhưcácngườitưởng.Tuynhiên,tôinhậnrarằngtôiđãphạmsailầmkhigiếtmộttrongcácđiệpsứlinhthiêngcủacácngười.Tôimuốnchuộclạisailầmđó.Tôisẽhysinhtínhmạngmìnhđểgọichim

thiêngvề.Theotôngiáocủacácngười,chimkềnkềnsẽkhôngănthịtquỷ.Saukhitôichết,xincácngườihãyxẻxáctôibằngdaocủacácngười,vàcácngườisẽthấyrằngcóphảingườiTrungQuốcchúngtôikhichếtthìcũnggiốngnhưngườiTâyTạngcácngườihaykhông.Nếucácthầnthánhcửchimthiêngxuốngđểlàmdấuhiệu,xinhãytinrằngngườiTrungQuốcchúngtôicoihọcũngnhưbạnmình,rằngthùhậnvàđổmáulàviệccủaquỷdữ,rằngtrongmắtcácthầnthánhtấtcảchúngtađềulàanhem!"

CườngBangẩnglênnhìntrời.

"Rồichồngbànhặtsúngtừdướiđấtlên,quayvềphíaquênhàởhướngĐông,tựbắnvàođầumình."

Vịẩnsĩngừngnói.Văncũngnhìnlêntrời.Sauvàikhoảngimlặngkínhcẩn,ôngtiếptụccâuchuyện.

"Lòngtrĩunặngđaubuồn,tôitậptễnhvềlạitrạikểchoChỉhuyngheđiềuđãxảyra.Ôngấyvộivàngđitớichỗtôitả,cácbinhlínhkháctheosátgót.Nhưngôngấykhôngthểcứuđượcxácchồngbàkhỏibầykềnkền.Nhómngườikiađãdùngxaoxẻxácôngấyvàmặtđấtbukínnhữngconchimđói.

"Cólẽlàtrongthânthểvịmenba,chúngcóthểnếmđượcsựchânthànhởmongmuốnhòabìnhcủaôngấy,"CườngBanói."Cólẽcócáigìđómầunhiệmtrongsựxuấthiệnnhiềuchimđếnnhưvậy.Dùnguyênnhânlàgìđinữa,bầykềnkềnđãởlạiđóhồilâu,bayvòngvòngquanhđỉnhnúi.

"NhữngngườilínhthấynhữngngườiTâyTạngđangnhìnhọtừxamộtcáchkínhtrọng.Bằnghànhđộngcủachồngbà,họnhậnrarằngngườiTrungQuốccũngcóthểđượcchimthiêngmanglêntrời.CáichếtcủaôngấyđãdạychohọrằngthịtcủangườiTrungQuốcvàtìnhcảmcủangườiTrungQuốccũnggiốngnhưcủahọ.Trongkhinhữngngườilínhquaytrởvềtrại,nhữngchiếckhănkhataphấtphớihaibênđườnghọđi,thựchiệnmộtđiệumúatưởngniệmdướitrờixanhmâytrắng.

"Chỉhuytiếptụccùngquânlínhtiếnlên.Tôilênđườngquaylạituviện.Trướckhichiatay,viênchínhủyhỏiliệutôicóthểtrôngcoicáigóicủaKhảQuânvàxemliệucóthểtìmmộtngườilữhànhlươngthiệnnàođểnhờđemnótớichomộtphụnữtênlàThưVănởTôChâukhông.ÔngấylorằngôngấycùngquâncủamìnhsẽkhôngcònsốngmàvềlạiTrungQuốc.Tôihứa

vớiôngấytôisẽlàmnhưôngấyyêucầu.Khiquayvềtuviện,tôikhẩncầutuviệntrưởngchophéptôiđilangthangkhắpvùngmàhátvềvịmenbangườiTrungQuốcđãcứumạngtôivàdùngchínhmạngmìnhđểxóasạchhậnthùgiữangườiTrungQuốcvớingườiTâyTạng.Từdạođó,khôngcònmáunàođỏgiữangườiTâyTạngvớingườiTrungQuốcởvùngnày.Dùcốgắngđếnbaonhiêuđinữa,tôivẫnkhôngtìmđượcmộtngườilữhànhđángtincậyđểmanggóinàyđếnchobà.Bâygiờ,thayvìvậy,bàlạiđếnvớitôi."

Nghexongcâuchuyệncủavịẩnsĩ,Vănsụpxuốngtrướcđámđôngngườichứngkiếnvớinhữngchiếckhănchoàngkhataphấtphới,vàbàcầunguyện.Ánmanibátmêhồng.

9.HànhtrìnhtrởvềĐãđếnlúcVănrờikhỏivùngBáchHồ,đỉnhnúiAnyemaqentuyếtphủvàcácnúikháccủavùngThanhHải.Nhữngđồngcỏ,sônghồvànúithiêngvùngnàyđãxâmchiếmcảtâmhồnbà.Nơiđâybànếmtrảimọivuibuồncủađờingười.NơiđâytìnhyêucủabàvớiKhảQuânngàycàngmãnhliệt.Nơiđâybàtìmthấyquênhàtinhthầncủamình.Mặcdùthânxácbàrađi,nhưngtinhthầnbàsẽởlạinơiđanglưugiữngườichồngđãkhuất.Trongkhibàchuẩnbịchochuyếnđi,tráitimbàgiốngnhưmặtnướclặng,mọigợnlăntăncủalòngkhátkhaohaynỗibuồnđãđượcnhẹnhàngxoadịunhờtácđộngcủathánhthần.Vănbiếtrằngtrongnhữngthángnămsắptới,ởmọinơi,mọilúc,bàsẽgiốngnhưcánhdiều,gắnchặtvớinúiAnyemaqenbằngmộtsợichỉvôhình.

Bàchialàmđôicuốnsáchtiểuluậncủamình,cáctrangtrongđóghikínđặctấtcảnhữnglờinhungnhớkhátkhaocủabà.MộtnửabàsẽmangtheomìnhvềTrungQuốc,nửakiabàsẽđểlạicùngLãoẨnsĩCườngBa.Bằngcáchnày,mộtnửacủaKhảQuânvàmộtnửacủabàsẽtiếptụcsốngởTâyTạng.

HọquyếtđịnhVăn,ZhuomavàThiênAnMônsẽđiđếnLhasa,thànhphốcổnhấtvàlàthànhphốthiêngcủaTâyTạng.ỞđóhọcóthểtìmcácđạidiệncủaquânđộiTrungQuốcđểxemngườitabiếtgìvềsốphậncủaKhảQuân.HọcũngsẽhỏithămđivềTrungQuốcbằngcáchnào.ZhuomaquyếttâmlàmmộtcuộchànhtrìnhcuốicùngvềquênhàVăn,cònThiênAnMôn

muốnthấynơitừnglànguồnhứngkhởichoZhuoma,sauđómớiquayvềtuviện.MộttrongcácgiađìnhcắmtrạibênhồhứarằnghọsẽtìmgiađìnhcủaGelavàchuyểnlờinhắntớichohọ.

ChuyếnđivềphíaNamthậtgiankhổ,họhoàntoànđơnđộctrênsuốtđườngđi.Tuynhiên,khivượtquadãynúiTanggula,họgặpthêmnhiềulữkháchkháctrênđường,vàcứthếhọđếnvùngđấtđôngngườiởhơn.Thậtngạcnhiên,họbắtđầunhậnranhữngkhuônmặtTrungQuốctạicácphiênchợ.CónhữngnhàhàngvàcửahiệucóbảngđềchữTrungQuốc.ThiênAnMônđặcbiệtchoángngợptrướcnhữnggìhọthấy.Nhưthểhọđãbướcvàomộtthếgiớikháchaymộtthếkỷkhácvậy.MộthômthậmchíhọcònthấymìnhđangởtrongquảngtrườngmộtngôilàngnơithanhniênnamnữmặcquầnáonhiềumàusặcsỡkếthợpgiữakiểuTrungQuốcvàkiểuTâyTạngđangkhệnhkhạngđilênđixuốngtheotiếngnhạc.MộttrongnhữngngườiđứngxembảoVănrằngđâylàmột"chươngtrìnhbiểudiễnthờitrang."

VănkhôngthểnàongờmìnhsẽgặpnhiềungườiTrungQuốcđịnhcư,xâydựnggiađìnhvàlậpnghiệpởđâyđếnnhưvậy.Bàchưabaogiờhìnhdungnổirằngtấtcảnhữngkhủngkhiếpvàđổmáumàbàchứngkiếnlạisẽdẫntớikếtquảnày.Quánhiềuđiềuxảyratrongkhibàởnơithâmsơncùngcốc.NhữngngườiTrungQuốcđịnhcưđãlàmgìđấtnướchuyềnbínàycùngvớinềnvănhóacuảnó?Mộtphầncủabàmongmuốnsaocóthểbắtchuyệnvớivàingườitrongsốđó.Phầnkháccủabàthìgiữbàlại,nhớrằngđãphảikhókhănnhưthếnàokhitròchuyệnvớinhữngngườiTrungQuốcởbuổilễHoạtPhật.

NhữnggìhọthấytrênđườngđichẳnglàgìsovớiphốphườngnáonhiệtcủaLhasa,ĐiệnPotalakhổnglồtrắngtoátsừngsữngphíatrướchọ.Khibangườibạntiếnvàothànhphố,họthấychóngmặtvìsựnhộnnhịphuyênnáo,vìtiếngồnvànhữngmùixalạ.Văntrànngậpnỗibuồnnhớquênhà.NếukhôngcónhữngngôiđềnvànhữngconngườimặcquầnáoTâyTạngthìbàthấyhầunhưmìnhđãvềlạiTrungQuốc,nhấtlànhữngconphốcủakhuchợBátGiác(Barkhor),nơicácdânbuônngườiTrungQuốcvàngườiTâyTạngchenlấnnhauđểbánhàng.ThiênAnMônhếtsứckinhngạctrướcnhữnggìôngthấy.Ônggãigãigáy,sửngsốt.Vớiông,việcsửdụngtấtcảnhữngđồvậtlạlẫmkialàmộtđiềubíẩnhoàntoàn.Zhuomathìmộtphầnbốirối,mộtphầnlạithíchthútrướcquangcảnhđó.

"ChẳnggiốngTâyTạngtínào,"bànói.

ThiênAnMônchỉvàomộtnhómlạtmanơimộtquầyhàngđangraobánnhữngvậtdụngtôngiáo-trànghạt,phướn,sọbòkhảmngọcvàđồcúngtế.

"Họtụngkinhgìvậy?"ônghỏi.MặcdùVănvàZhuomabiếtkhôngphảicáclạtmađangtụngkinh,nhưnghọcũngngạcnhiênchẳngkhácgìôngkhithấycáclạtmamàlạiđibánhàng.

Ởchợ,ZhuomađổimộtchuỗihạtquýlấymộtcâybútchoVăn,mộtcáiáodàimớichoThiênAnMôn,vàmộtchiếckhănchoàngcùngíttiềnlẻchochínhbà.Quanhiềunăm,chỗnữtrangtổtiênđểlạicủaZhuomađãvơinhiều,nhưngbàvẫncòngiữđượcvừađủđểbangườicóthểđiTrungQuốc.

Trờiđangtốidầnvàhọnhậnramìnhphảitìmchỗnàođóđểtrú.Trongmộtphốnhỏ,họtìmđượccáinhàkháchnhỏdomộtônggiáovềhưungườiTrungQuốclàmchủ,ôngtachỉchohọnơiđểngựa.ÔngtabảohọrằngngườitacửônglênTâyTạngtừhaimươinămtrước.Banđầuôngtathấyrấtkhóởlạiđịnhcư,nhưngítnhấtthìởđâykhôngkhíđấutranhgiaicấpvàhọctậpchínhtrịcũngđỡcăngthẳng.Vănvờhiểunhữnggìôngtanói,nhưngtâmtrímệtmỏicủabàkhólònghiểuđượcgì.Ôngtanói"đấutranhgiaicấp"và"họctậpchínhtrị,"mấycáiđónghĩalàgìvậy?

Giữađêm,VănvàZhuomanghecótiếnggõgấpgápvàocửaphònghọ.Theobảnnăng,VănsờtìmnửacuốnsáchtiểuluậncủamìnhcùngvớiảnhvàcuốnnhậtkýcủaKhảQuânmàbàđểdướigốitrướckhiđingủ.KhiVănmởcửara,họthấyThiênAnMônđứngđótrongtrạngtháirấtphấnchấn.

"Lạimàxem,"ôngnói."ChúngtađangởThiênđàng."

VănvàZhuomatheoôngvàocănphòngápmáicủaông.Ôngđứngcạnhcửasổ.Bênngoài,Lhasasángrựcánhđiện.

VănvàZhuomanhìnnhau.MỗingườiđềutừngquađêmởNamKinhvàBắcKinh.Khómàtưởngtượngđượcmộtthànhphốhiệnđạitrôngnhưthếnàođốivớimộtngườichưahềnhìnthấyđiện.

Buổisáng,chủnhàkháchchoVănbiếtbàcóthểdùngbuồngtắmcủaôngta.Trongkhiđứngdướicáivòihoasenthôsơ-mộtcáiốngcaosumỏngthòiratừmộtốngnướctrênđầubà-,Vănnhớlạilầntắmgộisangtrọngởcăn

cứquânđộitạiTrịnhChâu,đãbaonhiêunămtrước,lúccuộchànhtrìnhđiTâyTạngcủabàmớibắtđầu.Nếungaylúcđóbàbiếtrằngphảibaolâunữamìnhmớilạibướcvàomộtbuồngtắmthìsẽthếnàonhỉ?Cáitôinayđãgiàcủabàkinhngạctrướcsựhồnnhiênvàdũngcảmcủamìnhhồitrẻ.

ZhuomanóibàkhônghiểugìmấymónđồTrungQuốcấy,nênchỉlấybátmúcnướcxốingườitừtrênxuốngdưới.ThiênAnMônthìtuyênbốôngchỉcóthểtắmởngoàisông,vàhaingườiphụnữkhôngthểlàmgìđểthuyếtphụcôngđổiý.

Gầntrưa,họđếnhànhlễtaiĐiệnPotala.Vănđứngdướichânnhữngbậctamcấpdốcđứngdẫnlêntòađiệncaochótvót.ĐólàtòanhàkhácthườngnhấtmàVăntừngthấy-rộngmênhmông,đẹpđẽvàcaođếnnỗibàchẳngbaogiờtưởngtượngđược.Đằngtrướcbà,hànghàngđámđôngđangtrèolêncácbậctamcấpđểlêncổngđiện,cứbabướclạidừngmàphủphụcxuống.CólẽKhảQuânđãluônluônmuốnđưabàđếnnơinày.CólẽsốphậnđịnhsẵnrằngbàphảiđisuốttừđồngbằngchâuthổsôngDươngTửtớiTâyTạngđểtrèolênđâyvàđượctiếpnhậnvàotôngiáocủacácthánhthần.Bàbắtđầutrèo,việcừatrèovừacúithấpmìnhnhưmọingườixungquanhvàthầmniệm"Ánmanibátmêhồng."

Khiđãvàotrongđiện,bangườibạnđidọctheonhữnghànhlangtối,đầutiênbăngquamộtphònghọprộngthênhthang,sauđóđiquanhữngsântrongvànhànguyện.Cónhữngphòngchứahàngdãysáchquý,cảbứctrướngthêutinhtếtreotrêntường,nhữngtượngPhậtmặcquầnáođẹpđẽbằnglụathêukimtuyếnvàquàngkhănnhiềumàusắc,cùngnhiềuđiệnthờ.Đâuđâucũngngờiánhsángmàuvànghắtratừnhữngngọnđènthắpbằngmỡbò.

Ởnơigọilà"BạchĐiện"họsửngsốttrướccảnhlộnglẫycủakhuphòngởdànhchoĐạtLaiLạtMa.Kiếntrúcvàthiếtbịnộithấtthậtlàtaonhã.Trêncácbàntràlàấmtràbằngvàngvàtáchngọcđượcchếtáctinhxảo.Nhữngchiếckhănthêukimtuyếnlộnglẫyđếnlóamắt.Trong"XíchĐiện"họthấynhữngngọnlinhthápkhảmvàngvàđáquýđựngdihàicácvịĐạtLaiLạtMaquácố.Cótớihàngngànphòng.VănchưabaogiờnghĩrằngxứTâyTạnglạicóthểgiàucóđếnnhưvậy.Đầubàquaycuồng.Bàdừngchânđểlấyhơi.Bêncạnhbàlàbứctranhtườngmôtảmộtđámcưới.BànhậnrađólàđámcướigiữaSongtsenGampovớiCôngchúaVănThành,ngôiđiệnnày,xâyvàothếkỷthứbảy,khởithủyvốndànhchobàcôngchúanày.BànghĩtớinhữnglờicuốicùngcủaKhảQuân:"Chúngtôichỉmuốnlàmmỗimột

điềulàđưatrithứcTrungQuốcđếnchocácngười,cảithiệncuộcsốngcủacácngười,nhưCôngchúaVănThànhđãlàmhơnngànnămtrước."Trongkhibốnphíaquanhbànhữngngườihànhhươngđangtụngkinh,bàngồixuốngcầunguyệnchotớikhiZhuomakéobàđi.

BấtcứaimàhọtròchuyệnởLhasađềubảohọrằnghọcầnđượcphépcủabộphậnnhânsựtại‘đơnvịcôngtác’củahọthìmớivềTrungQuốcđược.HọcóthểvềBắcKinhbằngmáybay,nhưngmuốnvậyphảicógiấyphép.ZhuomavàThiênAnMônrấtbốirốitrướcchuyệnnày.“Đơnvịcôngtác”làgì?Họcócáigìnhưthếkhông?KhiThiênAnMôngợiýrằngtuviệncủaôngcóthểlàđơnvịcôngtáccủaông,Vănkhôngbiếtnêncườihaynênkhóc.Bànóivớihọrằngbàsẽnộpđơnlênbộchỉhuyquânsựđểxincácgiấytờđiđườngcầnthiết.

Tìmbộchỉhuyquânsựkhôngkhó.Ngườiđịaphươnghìnhnhưaicũngbiếtnónằmởđâunênchẳngmấychốchọđứngngaytrướcmộtdoanhtrạiquânđộinơicánhcổnglớnghimấychữ'BanQuânSựKhuTâyTạng'.Trongkhihọđứngtrướccổngmàbànnhauxemnênlàmgì,mộtlínhgácmangsúnglạigầnlịchsựhỏihọmuốngì.

"Tôiđếnđâyđểtìmtungtíchngườichồngmấttíchcủatôi,"bànói.

Vănquansátngườilínhgácgọimấycuộcđiệnthoạivàobêntrongkhunhà,vàchẳngbaolâusau,mộtngườixuấthiện,trôngcóvẻlàsĩquan.Saukhihỏihọtêncủahọvàquanhệgiữahọvớinhau,anhtađưahọvàomộtphòngtiếpkháchcóbàysofavàbànuốngtràkhátiệnnghi.

ThiênAnMôncứkèkèsátbêncạnhZhuoma,bàlàmgìônglàmtheonấy.Ôngngồixuốngmộtcáchthậntrọngvàrõlàsửngsốtkhithấycáisofamềmđếnthế.VăncảmthấynhưmìnhvừabướcvàomộtcănnhàTrungQuốc.Bàvẫncònnhớcáisofacũtảtơiởnhàbốmẹbàngồimớithoảimáilàmsao.Trongkhinhấptràxanhmàviênsĩquanmangtới,nhữngcảmnhậnkhiếnbàứalệ.

Vănkểchoviênsĩquanmộtcáchvắntắtnhấtcóthểvềbảnthânmìnhvànhữnggìmìnhđãtrảiqua:vềVươngLượngởcăncứquânsựtạiTrịnhChâu,đoànxehộtốngđãđưabàđếnTâytạng,nhữnggìđãxảyravớibàtrongnhữngnămsauđó,vàcâuchuyệnvềsựtuẫntiếtcủaKhảQuân.BàbảoanhtarằngbàmuốnbiếtquânđộicónhữnghồsơgìvềcáichếtcủaKhả

Quânvàliệuhọcóbiếtđếnsựanhhùngcủaanhấyhaykhông.BànóibàmuốnquayvềTrungQuốc.

Viênsĩquansửngsốtnhìnbà.Anhtadườngnhưxúcđộngsâuxatrướcnhữnggìbàkể.Anhtanóianhtarấtsẵnlònggiúpbà,nhưnganhchỉmớitớiTâyTạngtámnămtrướcthànhthửkhôngbiếtnênbắtđầuđiềutratheoyêucầucủabànhưthếnào.

Tuynhiên,liệuanhtacóthểchophéphọđiTrungQuốckhông,Vănhỏi.Viênsĩquangiảithíchrằnganhtacầnphảixácminhchuyệnhọkểthìmớicóthểlàmvậy,nhưngnhấtđịnhanhtasẽliênlạcvớibộthammưuởBắcKinhđểxemcóthểpháthiệnđượcgìkhông.Anhtabáotrướcrằngbàkhôngnênquáhyvọng:trongthờikỳCáchmạngVănhóa,nhiềuhồsơđãbịthấtlạchoặcbịđốt.

"Ôngnói'Cáchmạngvănhóa'nghĩalàsao?"Vănbốirốihỏi.

Viênsĩquannhìnbà.

"Nếubàcóthểởlạilâuhơnmộtchút,"anhtanói,"tôisẽcốgiảithíchchobànhữngchuyệnxảyraởTrungQuốctronghơnbamươinămqua."

VănvàZhuomangơngácnghekhiviênsĩquankểchohọvề"Nạnđói"trongthậpniên1960,"CáchmạngVănhóa"trongthậpniên1970,"CảicáchvàMởcửa"củaĐặngTiểuBìnhtrongthậpniên1980,và"cáccảicáchkinhtếhiệnnay."ThiênAnMônngồixếpbằngtrongmộtgóc,vừalầntrànghạtvừalầmrầmtụngkinh.

VănphảiđợimấyngàymớinhậnđượcthưtriệutậptớiBộchỉhuyquânsự.LầnnàychỉmộtmìnhbàđượcvàotrongvìThiênAnMônvàZhuomakhôngcótêntrongthư.Ởđóbàđượcviênsĩquanlầntrướctiếpđón,vàcóthêmmộtngườigiàhơn.Ngườilớntuổihơnxinlỗivìcácbạnbàphảiđợiởngoàivàhứarằngngườitasẽchămsóchọchuđáo.ÔngtatựgiớithiệulàmộttrongcácvịtướngchịutráchnhiệmchỉhuycácđộiquânđồntrútạiLhasavàbảoVănrằnghọđãkiểmtratấtcảtênhọvàsốđơnvịmàbàđưacho.ĐángbuồnlàcóquánhiềungườitênVươngLượngnênkhôngthểtruyrađượcchínhviênsĩquanmàbànóitới,nhấtlàvìcóquánhiềuhồsơđãbịthấtlạcvàthôngtinvềthờikỳđórấtthiếutincậy.Tuynhiên,họxácminhđượcrằngđúnglàcómộtđơnvịmangsốhiệunhưbànóitừngđóngtạiThànhĐô.Tuynhiên,hồsơghirằngtoànbộthànhviêncủađơnvịđãbịgiết.

Nghenhữnglờiđó,timVănđaunhóivìtuyệtvọng.

Nhậnthấynỗibuồntrênmặtbà,vịtướngcốanủibà.Ôngcamđoanrằnghọsẽtiếptụctìmthôngtinmới,vàhọsẽtìmtrênthựcđịađượcđếnđâuhayđếnđấy.

"Tôikhôngtinrằngbàsẽngãlòng,"ôngnói."Khôngmộtngườibìnhthườngnàocóthểbỏtrọnnửađờiđểtìmchồng-chỉtìnhyêuđíchthựcmớicóthểsinhranổimộtquyếttâmnhườngđó."NhữnglờicủaôngkhiếnchoVănứalệ.ÔnggợiýrằngVănvàhaingườibạnhãychuyểnđếnnhàkháchcủaBộchỉhuyquânsự,ởđósẽtiệnnghihơnchohọ.

BấtngờVăncảmthấytoànthânkiệtsức,mộtcảmgiácxưanaychưatừnggặp.Chậtvậtlắmbàmớiđứngvữngđược.

"Bàcósaokhông?"viêntướngloâuhỏi.

"Khôngsao,cámơnông,"bàđáp."Chỉmệtquámàthôi."

"Hãytintôi,"vịtướngnói."Tôihiểubàkiệtsứcnhưthếnào."

Nhàkháchquânđộiđượctrangbịđủthứthiếtbịhiệnđạilạlùng.Cómáyvôtuyến,ấmđiện,toalétcógiậtnướcvàbìnhnướcnóng.ThiênAnMônđặcbiệtlolắngtrướcnhữnggìbaoquanhhọ.VăncócảmtưởngnếuhọkhôngđượccảngườiTrungQuốclẫnngườiTâyTạngtiếpđónnồnghậunhưthếthìchắcôngđãkhôngmuốnởlại.

Trongnhữngngàysauđó,Vănngồingóngđợitin.SuốtbaonhiêunămsốngvớigiađìnhGelavàlangthangcùngZhuomavớiThiênAnMôn,bàđãhọcđượccáchtừbỏlòngmongmuốn,đểchocáigìđếnthìcứđến.

Trongkhibàđợi,ThiênAnMôntròchuyệnvớibinhlínhngườiTâyTạngđóngquântạibộchỉhuy.Họcoiônglàmộtphosáchsốngvềnghềnuôingựavàthườngđếnnhờôngchỉbảocáchnuôidạyngựa.MộtngườitrongsốhọthậmchícònmờiThiênAnMônđếnthămchamẹanhtasốngởLhasa.Tốihômđó,khiThiênAnMônquayvềcănnhàkháchđãkhiếnôngkinhngạcvớinhữngcáimáyvôtuyếnvàấmđiện,ôngkểchoVănnghevềđôivợchồngmàôngvừagặp,mộtngàybìnhthườngcủahọrasao.Buổisánghọđếnmiếuthờcủagiađình,dângbơtươilàmtừsữabòvànướclênbànthờngoàisânmiếu.Rồihọtrèolêncáimáibằngcủanhàmình,ởđóhọ

đốtgỗvàcâybáchxùthơmđặngdângkhóichocácthầnnúi,thầnnước,thầnnhà,cầuxincácvịphùhộ.Sauđó,họcùnghàngxómđi"kinhhành."CưdânLhasavàkháchhànhhươngtừkhắpTâyTạngthườngvừađidọccáctuyếnđườnglinhthiêngvừalầntrànghạt,tụngkinh.Vòngtrònngoàithìhọđiquanhcảthànhphốvàphảiđivàosángsớm,vòngtròntrongthìđiquanhPhậtĐườngbêntrongĐềnJokhangtứcĐạiChiêuTự,mộttòanhànguyngavàthiêngliêngkháccủaLhasa.ThiênAnMônđượcbiết,chỉcầnvừađivừatụngniệmsuốtmộtvòngtrònnhưvậyvàilầnlàsẽtíchlũyđượcnhiềucôngđứchơnsovớitụngkinhởbấtcứnơinàokhác.

Trongthờigianlưutạinhàkhách,Văncóthêmnhiềucơhộiđểtròchuyệnvớivịtướngvềnhữnggìđãxảyravớibà.BàđặcbiệtkiênquyếttrongchuyệnngườitacầnphảichophépZhuomavàThiênAnMônđicùngbàvềTrungQuốc.BàgiảithíchvớiôngtướngrằngZhuomalàtrưởngtộcmộtgiađìnhTâyTạngthuộchàngdanhgiavọngtộc.BàchoôngtaxemmộtsốnữtrangcủaZhuomađểlàmchứngchochuyệnbàkể.VịtướnghứasẽlàmhếtsứcđểtìmhồsơchứngminhthânthếcủaZhuoma.Mộtchiềunọ,ôngđếngặpVănvàZhuoma,tỏraphấnchấn,nóirằngôngđãtìmđượchồsơbằngvănbảnvềgiatộccủaZhuoma.

"Tuynhiên,erằngtôicóvàitinxấu,"ôngngậpngừngnói."Tôinghengườitanóicơngơicủahọđãbịđốttrụitừnhiềunămtrướcrồi."

Zhuomakhônggiảithíchvớiôngrằngbàđãchứngkiếncảnhnhàmìnhbịđốt.Vănnhìnbà,nhưngkhôngnóigì.VănbiếtrằngngôinhàxưakiacủaZhuomađãthôitồntạiđốivớibàtheobấtcứnghĩanào.

Haingàysau,vịtướnglạiđếntìmhọ.Lầnnàymặtôngrạngrỡnụcười.

"CóvàingườiởBắcKinhnhớlàđãđọcmộtbáocáomôtảcáichếtcủaKhảQuânđúngnhưbàkểvớitôi,"ôngnói."MộtngườicònnhớrằngđâunhưngườitacónhắctớimộtngườivợsốngởTôChâu.TôinghĩchừngđólàđủbằngchứngđểchúngtôixácnhậnthânthếcủabàvàchophépbàđiBắcKinh.Ởđóbàcóthểnộpđơnxintáiđịnhcưvàxintrợcấphưutrícủaquânđội.CònvềZhuoma,chúngtôiđượcbiếtđúnglàcómộtngườithừakếnữđốivớicơngơicủagiatộcbà,vànhữngnữtrangcómộtkhônghaicủabàchứngminhbàđúnglàngườiđó."

VănvàZhuomathấythậthạnhphúc,nhưthểlầnđầutiêntrongnhiềuchục

nămquahọmớiđượcchobiếthọthậtsựlàai.NhưngvẫncóđiềugìđókhiếnVănchưaantâm.

"NếutừngcóhồsơvềcáichếtcủaKhảQuân,"bàhỏi,"thìtạisaogiấybáotửcủaanhấylạikhôngnhắctớianhấyđãchếtnhưthếnào,hoặckhôngphongchoanhấydanhhiệuliệtsĩhysinhvìcáchmạng?"

Vịtướngnhìnbàvớivẻnghiêmnghị."Điềuđóthìtôikhôngtrảlờiđược,"ôngnói.

Trongvòngmộttuần,Văn,ZhuomavàThiênAnMônđãngồitrênmáybayđiBắcKinh,vớiđầyđủgiấytờmàhọcần.ZhuomađượccấpmộtthưgiớithiệuchínhthứcchophépbàtìmmộtchândạyhọcởĐạihọcDântộctạiBắcKinhnếubàmuốn.ThiênAnMônthìcómộtvănbảnnóirằngôngđangthămchínhthứcTrungQuốcvàsauđósẽtrởvềtuviện.

Vănkhôngnóimộtlờinàotrongsuốtchuyếnbay.QuãngđờibàởTâyTạng,hếtcảnhnàyđếncảnhkhác,lướtquatrướcmắtbà.NhữnggươngmặtcủagiađìnhGelatrànngậptâmtríbà.BàlấybứcảnhKhảQuânnhàunátcùngcuốnnhậtkýcũmònra,tuônlênđómộtdòngsuốilệlặnglẽ.KhảQuânsẽchẳngbaogiờgặplạivợmình,khuônmặtvợanhgiờđâyhằnsâulinhhồncủaTâyTạng.Anhsẽởlạivĩnhviễntrênvùngcaonguyênđó,dướitrờixanhmâytrắng.

Timbàđầyhồihộp.Chamẹbàcócònsốngkhông?Chịbànayởđâu?Liệugiađìnhbàcónhậnrabàkhông?

Bàlấyconsếugiấyđãbaonhiêunămbịgiamcầmtrongcuốnsổcủabà,mởrarồinhẹnhàngvuốtchophẳngbứcthưcủachịbà.Thờigianđãxóamờmọidấuvếtnhữngdòngchữ.Nửacuốnsáchtiểuluậncủabànghethậtnặngnhưthểtrĩuxuốngvìnướcvàđấtcủavùngcaonguyên.

VẫnchoàngtỉnhkhỏinhữngkýứckhigiọngmộtđứatrẻhỏimẹnóbằngtiếngTrungQuốc:"Mẹơi,saocáibàTâyTạngnàyhôithế?"

"Suỵt,đừngthôlỗthế,"mẹnónói."NgườiTrungQuốcvớingườiTâyTạngcólốisốngrấtkhácnhau.Conkhôngnênnóinăngkhinhsuấtnhưvậy."

Vănnhìnxuốngbộquầnáoxácxơbạcphếchcủamình.NếubàkhôngcònlàTrungQuốcnữathìbàlàai?Nhưngcólẽcâuhỏiđókhôngquantrọng.

Điềuquantrọnglàlinhhồnbàđãđượcsinhra.VươngLượngnóiđúng:chỉsốngđượcthôicũngđãlàchiếnthắngrồi.

KhôngthểnàososánhgiữatoahạngnhấtcógiườngngủcủaVăntrênđườngtừBắcKinhvềTôChâuvớiđoàntàulènchặtnhưcámòiđãđưabàđếnThànhĐôhàngbaonhiêunămtrước.Cũnggiốngnhưsựkhácbiệtgiữathiênđườngvớiđịangụcvậy,khôngthểnàonóimộtmạchmàxongđược.TráingượcvớicaonguyênTâyTạng,nhữngquangcảnhlướtquacửasổphòngbàđầyắpsựsống.BàngồingắmnhữngcănnhàxâygạchđỏlợpngóixámcủaBắcKinhnhườngchỗchonhữngcănnhàmàutrắngquenthuộccủavùngchâuthổsôngDươngTử.

ZhuomavàThiênAnMônkhôngđicùngVăntrongchuyếntrởvềTôChâu.BàyêucầuhọđợibàởBắcKinh.Bàmuốnmộtmìnhgặplạigiađình.

Suốtcuộchànhtrình,nướcmắtVăncứtuônthànhdòngxuốngvạtáo,mãikhôngdứt.Mỗikhinhânviêntàuhaynhữngngườiđicùnghỏithămxemcóchuyệngìkhông,bàchỉlắcđầu.MộttrongcácnhânviênquantâmđếnnỗianhtathôngbáoqualoaphóngthanhhỏixemtrêntàucóaibiếtngônngữdấuhiệuhoặctiếngTâyTạngthìđếngiúp.

KhitàutừtừtiếnvàoTôChâu,nhàgakhônggiốnggìvớikýứccủaVănvềnhàgangàytrước.BàcứngỡđólànhàgamớinênliềnhỏixemđếnnhàgaTôChâucũthìđilốinào.Ngườitachobàbiếtrằngnhàgacũbịphárồi.Bàgọitaxi,nhưngnơibàđịnhtới,tàixếchưanghenóibaogiờ.Traođổimộthồilâu,anhtamớivỡlẽrằngbàđangnhắctớimộtconphốởvùngngoạiôđãbịgiảitỏatừmườinămtrước.anhtacứnhìnbànhưthểbàlàthứquáivậtgìđó,vàbàcứphảinàinỉanhtađưabàtớiđấy.Khitớinơi,bàsửngsốttrướcquangcảnhchàođónbà.

Cănnhàcủachịbàcósânvườnvớinhững"nguyệtmôn"cùngkhuvườnnhỏđẹpvensôngđãbiếnmất,thayvàođólànhữngnhàcaotầnghàngnốitiếphàng.Bàđứngđó,choángváng,khôngbiếtphảilàmgìhayphảihỏiai.Bàlạigầnmộtvàicôngnhânxâydựngđangsửađường,nhưngkhônghiểulấymộtchữhọnói.CuốicùngbàmớihiểurarằnghọtừmiềnnamtỉnhAnHuytớivàchẳnghèhaybiếtchuyệngìxảyraởTôChâutrongbamươinămqua.Văncảmthấyhoàntoànlạclối.

Khichiềuxuống,Văncốtrấntĩnhvàtìmmộtkháchsạnkhôngxachỗngày

xưalàcănnhàcủachịmình.Mộtbảnghiệuvớihaingôisaonhỏtreophíatrênbàntiếptân,mặcdùVănchẳnghềbiếtnhưthếnghĩalàsao.Nơibàntiếptân,ngườitahỏichứngminhthưcủabànhưngbàchẳngbiếtđólàcáigì.Thayvàođó,bàđưachohọxemthưgiớithiệumàBanQuânsựTâyTạngđãchobà.CôtiếptânlưỡnglựkhôngmuốntựmìnhquyếtđịnhcóđểchoVănghitênthuêphòngkhông,nênbènbảobàđợimộtchútrồiđimất.Khiquaylại,côtabảoVănrằngbàcóthểthuêphòng,nhưngbàcũngnêntớiđồncônganđểđăngký.

Đêmđó,VănnằmmơthấymìnhtrởvềTâyTạngcùngKhảQuânđểtìmchamẹvàchịtrêncácngọnnúithiêng.Trướckhitrờisángbàbịtiếngxecộgầmrúđánhthứcdậy.Bàngồinhìnquacửasổquansátcảnhxecộchotớikhicảmthấychóngmặt.Mắtbàđãquenvớicảnhthảonguyêntrậptrùngkhôngdứt.Mọithứởđâyđềucóvẻđôngđúcchậtchộiđếnnỗibàkhôngthểnhậnramộtcáigì.Thịtrấnquênhàbàvẫnhằngmơvềđãbiếnmấtkhôngdấuvết.

Ngaylúcđó,bànghetiếngpháchtregõláchcáchdướicửasổ.Timbàđậprộnlênbởikýứcmàâmthanhđókhơidậytronglòngbà:hồibàcònbéởNamKinh,nhữngngườibáncơmdạođềumangtheocặppháchtre,mỗilầnhọđiquanhà,mẹbàluônmuachobàmộtbátnhỏcơmrượungọt.Vănchạyàorakhỏiphòng,hướngvềphíaâmthanhđó.Bênngoàibàthấycảnhtượngquenthuộc:mộtngườibáncơmmangquanggánhdàitrênvai,haiđầugánhlàhaicáithùng.Mộttronghaithùngđựngnướcnóngnghingútkhóidùngđểchancơmđượcđunbằngmộtlòthannhỏphíadưới;thùngkiađựngcơmrượudậymùithơmsaylòngquenthuộc.Chẳngcógìthayđổi:ngaycảcáiáogilêngườibánhàngkiamặccũnggiốngynhưbàvẫnnhớ.

Vănvộivãlạigầnngườibánrong.Ôngtangừnggõphách.

"Ănởđâyhaymangđi?"ôngtahỏi.

"Ởđây,"bànói.

Bàđợiôngtakhéoléotrútmộtmuôinướcnóngvàobát,rồidùngmộtcáibằngtremúchaitảngcơmrượu.

"Bàcóăntrứngkhông?"ôngtahỏibà,"Hayrắcíthoamộc?Baonhiêuđường?"

"Chohếtvào,vàmộtthìađườngđầy,"Vănđáp.Khiôngtađưabátchobà,bàtràonướcmắt.

"Chuyệngiađìnhà?"ngườibánronghỏi."Đừngbuồn.Sốngởđờinàycứsốngtừngngàymột,rồithìngàynàyngàykhácsẽquanhanhthôi."

Vừauốngnướccơmrượungọtlịmlúcnàyđãhòacùngnướcmắtcủamình,Vănvừacốgiữbìnhtĩnh.

"Ôngsốngởđâybaolâurồi?"bàhỏibằnggiọngrunrun.

"Tôitớiđâymườinămtrước,"ngườibánrongđáp."Tôichẳnglàmđượctrògìkhácthànhthửchỉcònnướcđigõpháchtrethôi.Nhưngviệcnàychẳngphảiviệctồiđâu,ngàynàocũngcóchuyệnmớicả.Ngaycảconđườngtôiđilạicũngmỗinămmộtkhác."

Vănhỏiôngtaliệuôngtacóbiếtchịcùngchamẹcủabàkhông,rồibàmôtảchoôngtacănnhàmàtrướckiahọsống.Ngườibánrongngẫmnghĩmộtlát.

"Tôielàkhông,"ôngtanói."Trongmườinămtôiởđây,khunàyđãbịgiậtxuốngrồixâylạibalần.Lầnđầulàtrongthời"Baxâydựng"haygìgìđó.Rồingườitalàmđườngvàxâycầu,rồisauđólạiphá.KếđếnhọbánmộtkhuđấttochoSingapore.Quanhđâynhiềungườiđếnrồilạiđi.Dạonàycàngngàycàngítnghegiọngđịaphươnghơn."

Ôngtalạitiếptụcgõphách.

Vănđứngngaygiữađường,đờđẫnbởisựxalạcủathànhphốquêhương.Bàquáđắmmìnhtrongsuynghĩđếnnỗikhôngnghethấycảtiếnggõpháchlẫnâmthanhnhữngôtôxeđạpchạyvùvùquachỉcáchbàmườiphân.Tấtcảnhữnggìbàcólúcnàylàhồiức.Liệubàsẽcólạilòngcanđảmđểkhởiđầumộtcuộctìmkiếmthứhaiquámuộnmàngtrongđờibàkhông?Nếukhôngthìbâygiờbàsẽđiđâu?

BàđúttayvàotúiáonơicấtảnhKhảQuân.Đặtmấyngóntaylênbứcảnhtừngchiasẻngọtbùicayđắng,sẻchianhữngđổithaylớnlaocủacuộcđờibà,bàthìthầmmấychữÁnmanibátmêhồng.

Trêncao,mộtgiađìnhngỗngtrờibayvềquêhương.

Nơiđâykhôngcókềnkềnthiêng,thiêntángcũngkhông.

ThưVănngừngnói,nhưngtôikhôngthểngừngsuynghĩ.NghĩvềchuyệnbàđãchuyểnhóatừmộtphụnữTrungQuốchaimươisáutuổithànhmộtPhậttửcótuổingườiTâyTạng.Vềmốiquanhệgiữatựnhiênvàtôngiáo.Vềkhônggianvàimlặng.Vềchuyệnbàđãmấtmátbaonhiêu,đãnhậnđượcbaonhiêu.Vềýchícủabà,sứcmạnhvàtìnhyêucủabà.

ThưgửiThưVăn

ThưabàThưVănthânquý,

Bàđangởđâu?

Cuốnsáchnàynằmtrongtimtôiđãmườinăm,ngấudầnnhưrượuvang.Giờđây,rốtcuộc,tôicóthểđưanóchobàxem.

Tôihyvọngrằngbmộtlúcnàođó,bàsẽngheđượcnhữngtiếngtrầmtrồkhâmphụcngườitaphảithốtlêntrướcvẻđẹptrongcâuchuyệncủabà.

Tôihyvọngrằngmộtlúcnàođó,bàsẽtrảlờiđượcvôsốcâuhỏimàtôimuốnhỏibà.Ítnhất,tôimuốnbiếtZhuomavàThiênAnMôn,Saierbaovàgiađìnhcôấy,họgiờđâyrasao.

Tôiđãbỏnhiềunămđểtìmbà,nhữngmongchúngtacóthểlạingồivớinhaunơivùngchâuthổsôngDươngTửngáthươngchèđểbàkểtôinghechuyệncuộcđờibàsauThiênTáng.

ThưVănthânquý,nếubàthấycuốnsáchvàláthưnày,tôikhẩnthiếtxinbàliênlạcvớitôiquanhàxuấtbảncủatôicàngsớmcàngtốt.

HânNhiên_London,2004

LờicảmtạThiênTánglàkếtquảcủanhiềunămhọchỏilàmcáchnàohiểuđượcvàcảmđượctìnhyêucủaThưVăn,đờisốngtâmlinhcủangườiTâyTạng,hiểuvàcảmđượcrằngvănhóa,thờigian,sựsốngvàcáichếtcóthểkhácnhauđếnthếnàogiữaconngười.

Tôikhôngbiếtphảicảmơnnhữngngườisauđâythếnàochođủ:

EstherTyldesleyvàJuliaLowell(ngườimangmột"cầuthủbóngđá"bêntrongmình),nhờbảndịchcủahọmàđộcgiảcóthểđọcThiênTángbằngtiếngAnh.

BiêntậpviêncủatôitạiChatto,ngườiđãgiúpchocuốnsáchnàytìmtớiđượcđộcgiả.

ÔngLưuHạoXung,ngườiđãdànhnhiềuthángtrờigiúptôinghiêncứuvàkiểmchứngthựctếtạiTrungQuốc.

TobyEady,ngườichồng"hốnghách"củatôi,vớiđầuócchuyênnghiệpvàtráitimyêuthươngcủaanh.

RandomHouse,cácnhàsách,vàbạn.

Tôikhôngsaođủlờiđểcảmơn,vìbạnđãdànhthờigianđọcnhữngcuốnsáchcủatôivớilòngquantâmvàtìnhyêucủabạndànhchoTrungQuốcvàphụnữTrungQuốc.TôiđãnhậnđượcnhiềuhồiâmtừkhắpthếgiớichocuốnNhữngphụnữtốtởTrungQuốc,cáchồiâmđầyắpnhữngtráitimrộngmởvàhồiứccánhânđếnnỗibâygiờtôicómộtcuốnsáchtênlàNhữngphụnữtốtởkhắpthếgiới.

Khôngaimuốnkhóc,nhưngnướcmắttướitắmlinhhồnchúngta.Chonên,cólẽlờicảmơncủatôilànêncảmơnvìđãkhiếnbạnkhócchonhữngngườiphụnữTrungQuốctrongsáchcủatôi...